การพั�ฒนาตนเองเพั� อเข้�าสู่��ต�าแหน�ง

ผู้��ปฎิ�บั�ต�การพัยาบัาลข้��นสู่�ง

โดย นภาภรณ์ บั�วพั�นธ์ รหั�สน�กศึ�กษา 5410421024

04/08/2023 2

การวิ�เคราะห!ป"ญหาการทำ�างานตนเอง

โรคเอดสู่!เป'นโรคทำ( มี(ผู้��ร�บับัร�การ จำ�านวิน 218 ราย

ป"จำจำ+บั�นผู้��ข้,�นทำะเบั(ยนเข้�าโครงการร�บัยาต�าน ไวิร�สู่ทำ��งหมีด 165 ราย

ค�าใช้�จำ�ายการร�กษา 35,966,029 บัาทำ จำากเด�มี ประมีาณ 32 ล�านต�อป2

ร�อยละ 34 ข้องผู้��ป3วิยทำ( ก�นยาต�านไวิร�สู่เก�ดภาวิะไข้มี�นในเล�อดสู่�ง

อ�ตราตายด�วิยโรคหลอดเล�อด ร�อยละ 4

04/08/2023 copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved

3

การพั�ฒนาแนวิทำางการด�แลผู้��ต�ดเช้��อเอช้ไอวิ(/ผู้��ป3วิยเอดสู่!ทำ( มี(ไข้มี�นในเล�อดสู่�ง

ในระยะแรกข้องการต�ดเช้��อเอช้ไอวิ(/เอดสู่!น��นมี(การ เปล( ยนแปลงระด�บัไข้มี�นในเล�อด ได�แก� ระด�บั HDL-C c ละ LDL-

C โดยลดลงเล5กน�อย หล�งจำากน��น LDL- C จำะเพั� มีปร�มีาณมีาก ข้,�น ในข้นาดทำ( ข้นาดลดลงเป'น small dense LDL particles ซึ่, ง

เป'นช้น�ดทำ( เพั� มีควิามีเสู่( ยงข้องเก�ดโรคห�วิใจำและหลอดเล�อด ป"ญหาโภช้นาการทำ( พับัเปล( ยนแปลงไป โดยเฉพัาะผู้��ต�ดเช้��อทำ(

ได�ร�บัยากล+�มี PI และ d4T ซึ่, งมี(ผู้ลทำ�าให�เก�ดไข้มี�นย�ายทำ( ( ไข้มี�น แฟบับัร�เวิณแก�มี สู่ะโพักและแข้นข้า ในข้ณะทำ( ไข้มี�นเพั� มี

บัร�เวิณ หน�าอกและช้�องทำ�อง )

04/08/2023 4

ร�อยละข้องผู้��ป3วิยเอช้ไอวิ(ทำ( ก�นยาต�านไวิร�สู่เอดสู่!เก�ดภาวิะแทำรกซึ่�อน

ความด�นโลหั�ตส�ง 7.6

ไขม�นในเล!อดส�ง 89.74

g เบัาหัวาน 2.5

04/08/2023 5

จำากการทำบัทำวินวิรรณกรรมี

- ควิามีช้+กข้องการเก�ดภาวิะเมีตาบัอล�กซึ่�น โดมี ร�อยละ 22.2

- ป"จำจำ�ยได�แก� การร�บัประทำานยาต�าน ไวิร�สู่เอดสู่!

อาย+มีากกวิ�า 35 ป2 ,ภาวิะไข้มี�นย�ายทำ( ,ระด�บัคอเลสู่เตอรอลในเล�อดสู่�ง,ค�าด�ช้น(มีวิลกายสู่�ง

04/08/2023 6

จำากข้�อมี�ลข้�างต�นอาจำกล�าวิได�วิ�าเมี� อเร� มีต�นการต�ดเช้��อเอช้ไอวิ(/เอดสู่!ตลออดจำนก�าวิเข้�าสู่��ระยะเอดสู่!เต5มีข้��นน��นมี(ผู้ลต�อการ

เปล( ยนแปลงข้องระด�บัไข้มี�นในเล�อด และในข้ณะทำ( มี(การเร� มียาต�านไวิร�สู่น��นยาบัางกล+�มีก5

มี(ผู้ลต�อระด�บัไข้มี�นในเล�อดเช้�นก�น ด�งน��นการด�แลผู้��ต�ดเช้��อเป'นควิามีทำ�าทำายอย�างย� งทำ(มี

สู่+ข้ภาพัทำ( จำะให�การด�แลได�เหมีาะสู่มี สู่ามีารถควิบัค+มีโรคได�ในข้ณะทำ( สู่ามีารถป:องก�นโรคเร��อร�งช้น�ดทำ( ไมี�ต�ดเช้��อ

ผู้��ปฏิ�บั�ต�กาพัยาบัาลข้��นสู่�งในผู้��ป3วิยเอดสู่!เป'นผู้��ให�การด�แลผู้��ป3วิย

04/08/2023 7

การน�าสู่มีมีรรรถนะข้องผู้��ปฏิ�บั�ต�การข้��นสู่�งในการแก�ป"ญหา

สู่มีรรถนะทำ( 1 ความสามารถในการด�แลกล%&มเป้(าหัมายหัร!อกล%&มเฉพัาะโรคที่,-ม,ป้.ญหัาส%ขภาพัซั�บั

ซั1อน (Direct care)

•ใช้1กระบัวนการที่างการพัยาบัาล1)การป้ระเม�นป้.ญหัาและความต1องการของผู้�1ป้4วย (Assessment )เพั!-อจะได1จ�ดการวางแผู้นการด�แลต&อไป้ 2)การว�น�จฉ�ยการพัยาบัาล (Diagnosis) 3) การวางแผู้นการพัยาบัาล(Planning ) การป้ฏิ�บั�ต�การพัยาบัาล (Implement )และการป้ระเม�นผู้ลการพัยาบัาล (Evaluation ) ม%&งเน1นการพัยาบัาลแบับัองครวม•ค�ดกรองภาวะ Metabolic syndromeในผู้�1ป้4วยโรคเอดส•ใหั1การด�แลตามแนวป้ฏิ�บั�ต� แนวที่างการด�แลภาวะ Metabolic syndrome

04/08/2023 8

สู่มีรรถนะทำ( 2 ควิามีสู่ามีารถในการพั�ฒนา การจำ�ดการและ ก�าก�บัด�แลกล+�มีผู้��ป3วิยเฉพัาะ กล+�มีเป:าหมีายหร�อเฉพัาะกล+�มี

โรค (Care management) • พั�ฒนาระบับัการด�แล พัร1อมจ�ดที่8าแผู้นการด�แลผู้�1ต�ดเช้!9อเอช้ไอว,/เอดสต�9งแต&การป้ระเม�นและค�ดกรองเพั!-อร�บัที่ราบัป้.ญหัาและน8ามาวางแผู้นการพัยาบัาลใหั1ม,ป้ระส�ที่ธ์�ภาพั

• ที่บัที่วนและเร,ยนร� 1ป้.ญหัาจากการด�แลผู้�1ป้4วยอย&างต&อเน!-อง

04/08/2023 9

สู่มีรรถนะทำ( 3 ความสามารถในการป้ระสานงาน (Collboration)

1. เร�-มต�9งแต&ภายในว�ช้าช้,พั เร!-องแนวที่างการด�แล การใหั1ความร� 1ส8าหัร�บัพัยาบัาลวช้าช้,พัใน แผู้นกผู้�1ป้4วยนอกที่,-ร &วมก�นด�แลผู้�1ต�ดเช้!9อเอช้ไอว,/เอดส 2. ป้ระสานงานระหัว&างว�ช้าช้,พั ได1แก& แพัที่ย หั1องช้�ณ์ส�ตร หัอผู้�1ป้4วย เภส�ช้กร เคร!อข&ายผู้�1ป้4วย ที่,มเย,-ยมบั1าน เพั!-อหัาแนวที่างตามศึ�กยภาพัของสหัว�ช้าช้,พั และสร1างเป้:นแนวที่างป้ฏิ�บั�ต�ร&วมก�น

04/08/2023 copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved

10

สู่มีรรถนะทำ( 4 ควิามีสู่ามีารถในการเสู่ร�มี พัล�งอ�านาจำ (empowerring) การสู่อน

(education) การฝึ>ก- ให�ควิามีร��เฉพัาะราย- ให�ควิามีร��แบับักล+�มี- การจำ�ดทำ�าสู่� อ

สู่มีรรถนะทำ( 4 ควิามีสู่ามีารถในการเสู่ร�มีพัล�งอ�านาจำ (empowerring) การสู่อน (education) การฝึ>ก

04/08/2023 copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved

11

- เป'นทำ( ปร,กษาให�แก�ผู้��ป3วิยและญาต�ในการจำ�ดการด�แลผู้��ป3วิยพัร�อมีทำ��งให�ค�าปร,กษาเมี� อต�องต�ดต�อข้อควิามีช้�วิยเหล�อจำากพัยาบัาล

สู่มีรรถนะทำ( 5 ควิามีสู่ามีารถในการให�ค�าปร,กษาทำางคล�น�กในการด�แลผู้��ป3วิยหร�อผู้��ใช้�บัร�การ กล+�มีเป:าหมีาย (Consultation)

04/08/2023 12

จำ�ดต��งเคร�อข้�ายเพั� อนช้�วิยเพั� อน ภายใต�ควิามีร�บั ผู้�ดช้อบัแกนน�าผู้��ป3วิย เพั� อเป'นศู�นย!กลางในการรวิมี

กล+�มีผู้��ป3วิย และคอบัคร�วิในการช้�วิยเหล�อซึ่, งก�นและก�น ซึ่, งกล+�มีได�มี(การต��งแล�วิเมี� อ ป2 2546 แต�การทำ�างานอาจำ

ไมี�ต�อเน�อง นอกจำากน(�ร�เร� มีสู่ร�างทำ(มีงานทำ( มี(ควิามีเข้�มี แข้5ง ในการช้�วิยด�แลและก�จำกรรมีเสู่ร�มีพัล�งอ�านาจำใน

กล+�มีผู้��ต�ดเช้��อเอช้ไอวิ(/เอดสู่!ทำ( มี(ภาวิะไข้มี�นในเล�อดสู่�ง

สู่มีรรถนะทำ( 6 ควิามีสู่ามีารถในการเป'นผู้��น�าการเปล( ยนแปลง (Change agent)

04/08/2023 13

- ให�เหต+ผู้ลใช้�หล�กจำร�ยธรรมี สู่�ทำธ�ผู้��ป3วิย การพั�ทำ�กษ!สู่�ทำธ�ผู้�� ป3วิย ในการต�ดสู่�นใจำเช้�งจำร�ยธรรมี เมี� อเก�ดป"ญหาจำากการ

ปฏิ�บั�ต�การพัยาบัาลก�บัพัยาบัาลและทำ(มีสู่หวิ�ช้าช้(พั- ร�วิมีในกระบัวินการต�ดสู่�นเช้�งจำร�ยธรรมีทำ( เก( ยวิข้�องก�บัการปฏิ�บั�ต�การด�แลในระด�บัหน�วิยงานและระด�บัองค!กร- เป'นต�วิแทำนในการควิบัค+มีมีาตรฐานและผู้ลล�พัธ!ด�านจำร�ยธรรมีทำางการพัยาบัาล

สู่มีรรถนะทำ( 7 ควิามีสู่ามีารถในการให�เหต+ผู้ลทำางจำร�ยธรรมีและการต�ดสู่�นใจำเช้�งจำร�ยธรรมี

04/08/2023 14

- วิ�เคราะห!งานอย�างเป'นระบับั รวิบัรวิมีและสู่�บัค�นข้�อมี�ล หล�ก ฐานเช้�งประจำ�กษ! ทำ( เก( ยวิข้�องก�บัป"ญหาด�านต�างๆในผู้��ป3วิยโรค

เอดสู่!เก�ดภาวิะเมีตตาบัอล�กซึ่�นโดรมี เช้�น ด�านการปฏิ�บั�ต�การ พัยาบัาล ด�านระบับัการพัยาบัาลและการจำ�ดการทำางการ

พัยาบัาล- น�าแนวิทำางการด�แลผู้��ต�ดเช้��อเอช้ไอวิ(/เอดสู่!ทำ( มี(ภาวิะไข้มี�นใน

เล�อดสู่�ง ด�เพั� อพั�สู่�จำน!ประสู่�ทำธ�ภาพัแนวิทำางการการพั�ฒนา เป'นงานวิ�จำ�ย ในห�วิข้�อ ผู้ลการจำ�ดควิามีร��ในผู้��ป3วิยต�ดเช้��อเอช้

ไอวิ(/เอดสู่!ทำ( มี(ไข้มี�นในเล�อดสู่�ง

สู่มีรรถนะทำ( 8 ควิามีสู่ามีารถในการใช้�หล�กฐานเช้�งประจำ�กษ! (Evidence Based Practice)

04/08/2023 copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved

15

- ผู้ลล�พัธ!เช้�งหน�าทำ( เช้�นการประเมี�นควิามีร��เก( ยวิการด�แลผู้��ต�ดเช้��อเอช้ไอวิ(/ เอดสู่!ทำ( มี(ภาวิะไข้มี�นในเล�อดสู่�ง เช้�นเร� องการด�แลร�กษา การ

ป:องก�นภาวิะแทำรกซึ่�อน การด�แลตนเอง การประเมี�นควิามีสู่ามีารถการปร�บัเปล( ยนพัฤต�กรรมีสู่+ข้ภาพั - ผู้ลล�พัธ!ด�านค�าร�กษาพัยาบัาลและทำร�พัยากร เช้�นการประเมี�นค�าร�กษา

พัยาบัาลทำ( ลดลง - ผู้ลล�พัธ!ด�านควิามีพั,งพัอใจำ เช้�นการประเมี�นควิามีพั,งพัอใจำข้องผู้��ป3วิย

และญาต�ในการทำ( ได�ร�บั - การประเมี�นผู้ลล�พัธ!ทำางคล�น�กข้องการลดภาวิะไข้มี�นในเล�อดสู่�งโดย

การประเมี�นทำางห�องปฏิ�บั�ต�การ

สู่มีรรถนะทำ( 9 ควิามีสู่ามีารถในการจำ�ดการและประเมี�นผู้ลล�พัธ! (outcome management and evaluation)

04/08/2023 16

ร�ปแบับัทำ( เหมีาะสู่มีทำ( ได�จำากหล�กฐานเช้�งประจำ�กษ!

1. การควบัคมอาหัาร หัร!อโภช้นบั8าบั�ด งานว�จ�ยที่การส&วเสร�มใหั1 ใหั1ผู้�1ป้4วยส&งเสร�มการร�บัป้ระที่านอาหัาร พับัว&าการใหั1ค8าแนะน8า

อย&างม,แบับัแผู้นในการป้ร�บัเป้ล,-ยนพัฤต�กรรมด1านโภช้นาการของผู้�1ป้4วยหัลอดเล!อดหั�วใจที่8าใหั1ผู้�1ป้4วยม,การป้ร�บัเป้ล,-ยนระด�บัไขม�น

ในเล!อดเล!อดลงอย&างม,น�ยส8าค�ญที่างสถ�ต� ( Aquilani et al,2002) อ1างตาม เนตรช้นก /2553

04/08/2023 copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved

17

การให�สู่+ข้ศู,กษา

จำากศู,กษาร+�งราวิรรณ (2549) เก( ยวิก�บัการด�แลตนเองในร�ปแบับัการใช้�โปรแกรมี

สู่+ข้ศู,กษาทำ( มี(ต�อควิามีร�� การร�บัร��และพัฤต�กรรมีการด+แลตนเองข้องผู้��ป3วิยควิามีด�นโลห�ตสู่�งรวิมีทำ��งการร�บัประทำานอาหารโดย

ใช้�แบับัแผู้นการสู่อนสู่+ข้ศู,กษา และค��มี�อ พับั วิ�า ผู้��ป3วิยมี(ควิามีร��เก( ยวิก�บัการด�แลตนเอง

และการป:องก�นภาวิะแทำรกซึ่�อนรวิมีถ,งมี(พัฤต�กรรมีการด�แลตนเองก�อนและหล�งได�ร�บั

โปรแกรมีสู่+ข้ศู,กษา แตกต�างก�นอย�างมี(น�ย สู่�าค�ญทำาวิสู่ถ�ต�ทำ( 0.o5

04/08/2023 copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved

18

การออก�าล�งกาย การออกก�าล�งกายเป'นสู่� งทำ( สู่�าค�ญในการช้�วิย

ควิบัค+มีภาวิะไข้มี�นในเล�อดสู่�ง การออก�าล�งกายทำ( เหมีาะและสู่มี� าเสู่มีอจำะช้�วิยลดระด�บัคอ

เลสู่เตอรอสู่ได�ร�อยละ 6.3 ลดระด�บัแอลด(แอล ได�ร�อยละ 10.1 ลดระด�บัไตรกล(เซึ่อไรด! ได�ร�อย

ละ10-30 และช้�วิยเพั� ระด�บัเอช้ด(แอลได�ร�อยละ5-10 สู่อดคล�องก�บัการศู,กษาข้องกรรฏิ(2543) พับัวิากล+�มีผู้��ป3วิยโรคหลอดเล�อดห�วิใจำทำ( เข้�าร�วิมีพัฤต�กรรมีการออกก�าล�งกายนอกจำากจำะมี(ผู้ลให�ระด�บัไข้มี�นในเล�อดลดลงแล�วิย�งมี(ผู้ลทำ�าใหค�าด�ช้น(มีวิลกายลดลงด�วิย

04/08/2023 copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved

19

การเปล( ยนยาต�านไวิร�สู่

การปร�บัเปล( ยนสู่�ตรยาต�านไวิร�สู่เป'นสู่ตรทำ( มี( ผู้ลต�อระด�บัไข้มี�นน�อยกวิ�า และย�งสู่ามีารถ

ควิบัค+มีไวิร�สู่ได�ด( ถ�าหากใน 6-12 เด�อน หล�งร�บัประทำานยาต�านไวิร�สู่ย�งมี(ไข้มี�นสู่�งให�

เปล( ยนจำากกล+�มี Pis เป'นกล+�มี NNRTIs (สู่�ญช้�ย,ช้(วิาน�นทำ!,และพัทำ�พัย!,2547)

04/08/2023 copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved

20

การก�าหนดทำ�ศูทำาง แผู้นงานระยะเวิลา พั�ฒนาและจำ�ดการองค!ควิามีร��ข้องทำ(มีสู่หวิ�ช้าช้(พัพั

โดยสู่�งเสู่ร�มีให� พัยาบัาล แพัทำย! มี(สู่�วินร�วิมีในการ จำ�ดการองค!ควิามีร�� และแนวิทำางการด�แลผู้��ป3วิยเอช้

ไอวิ(ทำ( มี(ภาวิะไข้มี�นในเล�อดสู่�ง ด�าเน�นการด�านการสู่อน และฝึ>กอบัรมี เพั� อเผู้ยแพัร�

ควิามีร��ทำ(มีสู่หวิ�ช้าช้(พั โดยร�วิมีก�บัหน�วิยงานทำ( เก( ยวิข้�อง เช้�นน�กโภช้นาบั�าบั�ด

เสู่ร�มีสู่ร�างเคร�อข้�ายแกน�ากล+�มีผู้��ป3วิยก�บัองค!กรภายนอกในการพั�ฒนา

พั�ฒนาการด�แลผู้��ป3วิยเอช้ไอวิ(/ เอดสู่! clinical pathway

04/08/2023 copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved

21

แผู้นการด�าเน�นงาน

ก�จกรรม ระยะเวลา ผู้�1ร �บัผู้�ดช้อบั1. ร&วมว�เคราะหั

และวางแผู้นการด8าเน�นงาน

2. พั�ฒนาแนวที่างการด�แลผู้�1ป้4วยclinical pathway

3. การพั�ฒนาองคความร� 1แก&เจ1าหัน1าที่,-

4. ผู้ล�ตส!-อ/โป้รแกรมการสอน

ต%ลาคม 54

ต%ลาคม 54

พัฤศึจ�กายน 54

พัฤศึจ�กายน 54

ที่,มสหัว�ช้าช้,พัที่,-ด�แลผู้�1ป้4วยเอดส

ที่,มสหัว�ช้าช้,พั

นภาภรณ์ บั�วพั�นธ์

ที่,มส%ขศึ�กษา

04/08/2023 copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved

22

แผู้นการด�าเน�นงาน

ก�จกรรม ระยะเวลา ผู้�1ร �บัผู้�ดช้อบั5. ใช้1แนวที่างและ

โป้รแกรมการสอน

6. ป้ระเม�นผู้ลล�พัธ์

7. จ�ดก�จกรรมการพั�ฒนาค%ณ์ภาพัต&อ

เน!-อง CQI

ธ์�นวาคม 54 – เมษายน55

พัฤษภาคม 55 ม�ถ%นายน 55

ที่,มสหัว�ช้าช้,พัที่,-ด�แลผู้�1ป้4วยเอดส

04/08/2023 copyright www.brainybetty.com 2006 All Rights Reserved

23