ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - amazon s3 · 2013-08-02 · του 1911-13. Το 1967, ήλθαμε...

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟsd Σάββατο 3 - Κυριακή 4 Αυγούστου 2013

Οι Κρητικοί της Αμερικής και η Κρήτη

Παλάτι Κνωσσού / Λιμάνι Ρεθύμνου

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ

το βιβλίοείναι φίλος(718) 784-5255

Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α

ΑΦΙΕΡΩΜΑΟι�Κρητικοί�της�Αμερικής�και�η�Κρήτη Σελίδα 3

Φωτογραφικές�αναμνήσεις�από�τους�Κρήτες�της�Αμερικής Σελίδα 14

Κρήτη:�Η�Λεβεντογέννα�της�Ελλάδας Σελίδα 16

Αρναουτάκης:�Κρήτη,�η�γη�του�μύθου�και�του�ονείρου Σελίδα 18

«Incredible�Crete�2013» Σελίδα 21

Νομός�Χανίων:�«Τόπος�των�Σφακιών�και�των�Φαραγγιών» Σελίδα 22

Νομός�Ρεθύμνου:�Η�πολιτιστική�πρωτεύουσα�της�Κρήτης Σελίδα 26

Νομός�Λασιθίου:�Μια�ομορφιά�απ’�άκρη�σ’�άκρη Σελίδα 30

Νομός�Ηρακλείου:�Μία�πραγματική�πρωτεύουσα Σελίδα 34

Τα�παλάτια�και�τα�ανάκτορα�του�Μινωικού�πολιτισμού Σελίδα 38

Ξέρουν να κρατούντη Νεολαία κοντά τους

Το «Περιοδικό» αυτής της εβδομάδας είναι αφιερωμένο στους Κρήτεςτης Αμερικής, γνήσιος εκφραστής των οποίων είναι η Παγκρητική ΕνωσηΑμερικής, μια από τις μεγαλύτερες, δυναμικότερες και πιο επιτυχημένεςστην αποστολή τους, οργανώσεις της ελληνοαμερικανικής Ομογένειας. Οιρίζες των Κρητικών στην αχανή και φιλόξενη αυτή χώρα, είναι πολύπαλιές. Υπάρχουν ερευνητές, που αναφέρονται ακόμα και σε χιλιάδεςχρόνια πριν. Ομως, γεγονός είναι ότι τα παιδιά της λεβεντογέννας Κρήτης,που έζησαν και ζουν σήμερα στην Αμερική, έκαναν και κάνουν ένασπουδαίο έργο, χρήσιμο και για τις δύο πατρίδες.

Και ενώ η νεολαία στις ομογενειακές οργανώσεις συρρικνώνεται, στουςκρητικούς συλλόγους όλης της Αμερικής είναι κοντά, πολύ κοντά, συμμετέχειστις διάφορες δραστηριότητες και κρατά τις παραδόσεις. Αυτό το φαινόμενο,είναι από τα πιο χαρακτηριστικά των Κρητών της Αμερικής. Για όλα αυτάκαι πολλά άλλα μιλάνε στον Σταύρο Μαρμαρινό, ή εκθέτουν στοιχείαμεγάλης ιστορικής αξίας, παράγοντες των Κρητών.

Στο δεύτερο μέρος του παρόντος αφιερώματος, υπάρχουν πολύ ενδια-φέροντα στοιχεία και φωτογραφίες, με ιδιαίτερη πρακτική αξία, για τοπανέμορφο νησί της Κρήτης.

[email protected]

Krinos Foods, LLC., 47-00 Northern Blvd. LIC, NY 11101 • www.krinos.com

Ο θησαυρόςτης Ελληνικής γής

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Του Σταύρου Μαρμαρινού

Τα εκατό χρόνια από την Ενωσητου νησιού τους με τη μητέρα Ελ-λάδα ετοιμάζονται να γιορτάσουνφέτος οι Κρητικοί της Αμερικής. Ονέος πρόεδρος της ΠαγκρητικήςΕνωσης Αμερικής, Ιωάννης Σ. Σαρ-τζέτης (Σαρτζετάκης) που εκλέχτηκεπριν μερικές εβδομάδες στο ύπατοαξίωμα κατά το 43ο Εθνικό Συνέδριοτης οργάνωσης το οποίο πραγμα-τοποιήθηκε στο Ακρον του Οχάιο,δήλωσε στον «Εθνικό Κήρυκα» ότιγια να τιμηθεί η επέτειος, θα οργα-νωθεί στη Ν. Υόρκη μέχρι το τέλοςτου χρόνου μεγάλη γιορτή, που θααποτελέσει κορυφαίο γεγονός τηςΠαγκρητικής.

Και είναι αναμφισβήτητη αλήθειαότι οι Κρήτες της Αμερικής διακρί-νονται ιδιαίτερα για τον πατριωτισμότους, για την λατρεία που τρέφουνστο νησί τους. Οπως και οι άλλοιΕλληνες μετανάστες ήλθαν στηναχανή αυτή χώρα, εργάστηκαν σκλη-ρά, δημιούργησαν σωστές οικογέ-νειες και είναι σήμερα από τουςπιο επιτυχημένους ομογενείς.

«Οπως πολλοί άλλοι μετανάστες,ήλθαμε κι εμείς με δύο βαλίτσεςστο χέρι, ο συχωρεμένος ο πατέραςμου, η μητέρα, η αδελφή μου καιεγώ», είπε στο «Περιοδικό» του«Εθνικού Κήρυκα» ο μέχρι τον πε-ρασμένο μήνα πρόεδρος της Παγ-κρητικής, Γιάννης (Τζον) Μάνος, οοποίος κατάγεται από το Ρέθυμνο

και είναι σήμερα διευθυντής αμε-ρικανικής τράπεζας στο Σικάγο.«Μας είχαν κάνει πρόσκληση κά-ποιες θείες του πατέρα μου που εί-χαν μεταναστεύσει με το προηγού-μενο μεγάλο κύμα μετανάστευσηςτου 1911-13. Το 1967, ήλθαμε στοΣικάγο, αυτή την καινούργια καιμεγάλη πόλη. Ο πατέρας μου είχετον Κρητικό Σύλλογο του Σικάγουσαν δεύτερό του σπίτι. Πήγε εκείκαι του βρήκαν δουλειά και διαμέ-ρισμα. Η μητέρα μου, πάλι, ήτανμε τις κυρίες του Συλλόγου. Εμείς,μικρά παιδιά όπως ήμασταν, μάθαμεεκεί για την κουλτούρα μας, μάθαμενα χορεύουμε, να κάνουμε τσικου-διά, μάθαμε τα ήθη και τα έθιματου τόπου μας».

Οι λαχτάρες, οι επιτυχίες και ησυμπαράσταση των Κρητών της Αμε-ρικής προς την ιδιαίτερη πατρίδατους, προς την Ελλάδα, γενικότερα,αλλά και τους εδώ συμπατριώτεςτους και όλη την Ομογένεια, εκ-φράζεται πάρα πολύ καλά, μέσααπό τη λειτουργία και το μέχρι σή-μερα έργο της Παγκρητικής.

«Ως πρόεδρος, είχα την ευκαιρία,όπως και άλλα στελέχη της Παγ-κρητικής, να επισκεφτώ διάφοραμέρη της Αμερικής, όπου βρίσκονταισύλλογοι Κρητών», είπε ο κ. Μάνοςκαι πρόσθεσε ότι η οργάνωση έχεισήμερα περισσότερα από 80 τμή-ματα, πολλά από τα οποία έχουν

Οι Κρητικοί της Αμερικήςκαι η Κρήτη

ΣΑΒΒΑΤΟ 3 - ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 3

SAVE THE DATE

The Pancretan Association of Americaand the

United Cultural Committee of the NY-NJ Cretan Chapters

Commemorate & Celebrate

the 100th Anniversary of the Union of Cretewith Greece

FRIDAY, December 6th, 2013Formal Awards Gala Banquet

Terrace on the Park (6:00 pm to 11:00 pm)

Honorary Chairpersons:His Eminence Archbishop Demetrios of America

His Excellency the Ambassador of Greece to the USPast Pancretan Association Presidents

Saturday, December 7th, 2013 (8:00 pm)Theater Production

«Διάλογοι και Συλλογισμοί της Εποχής της Ενωσης»“Dialogoi kai Syllogismoi tin Epohi tis ENOSIS” -

A Historical Recount of Events Surrounding the UNION - followed by a MUSICAL EVENT Composed for the Union

Location: KRITIKO SPITI, Astoria, NY

Sunday, December 8th, 2013 (10:00 am)for the Heroes of the Cretan Struggles

for Liberation & the Unionand Artoklasia Commemoration

The Cathedral of the Holy Trinity, Manhattan, NYCInvited His Eminence Archbishop Demetrios of America

web: www.pancretan.org • email: [email protected] tel. 212-789-9000

Η Κρήτη και το όμορφο Ρέθυμνο είναι πάντα στην καρδιά μας.

Ο νόστος για την ιδιαίτερή μας πατρίδα, μας οδηγεί κάθε χρόνο στα εδάφη της, περνώντας εκεί μοναδικές στιγμές

με συγγενείς και φίλους.Θερμούς χαιρετισμούς στους Ρεθυμνιώτες,

και σε όλους τους Κρήτες φίλους μας, όπου κι αν βρίσκονται.

Χρήστος�και�Καίτη�Κούτρος�και�τα�παιδιά�Γιώργος,�Έφη�και�Ηλίας

Συνέχεια στη σελίδα 4

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ4 ΑΦΙΕΡΩΜΑ

μεγάλο αριθμό μελών και με ση-μαντικά τμήματα Νεολαίας. «Μεταξύάλλων, πήγα και στο Σολτ Λέικ Σίτι,της πολιτείας Γιούτα. Είχα ιδιαίτεροενδιαφέρον, γιατί εκεί είχε πάει οπαππούς μου το 1911 για να εργα-στεί στα ορυχεία. Θυμάμαι με συγ-κίνηση, που με πήγαν σε ένα κοι-μητήριο στο οποίο έχουν θάψειμόνο Κρητικούς. Και ακόμα, τουςείχαν βάλει κατά νομούς της Κρήτης.Επειδή τους γνώριζαν εκείνη τηνεποχή μόνο με τα μικρά τους ονό-ματα και την περιοχή καταγωγήςτους της Κρήτης, είχαν γράψει στουςτάφους, μόνο αυτά τα στοιχεία.Ετσι, είναι γραμμένα και διατηρούν-ται μέχρι σήμερα, επάνω στους τά-φους, «Γιάννης, από τα Χανιά» καιτην ημερομηνία θανάτου, που ήτανσυνήθως από τα διάφορα δυστυχή-ματα που συνέβαιναν στις δουλειέςτους στα ορυχεία. Αυτά τα συμβάντα,μας δείχνουν από πού εμείς οι Κρη-τικοί αρχίσαμε στην Αμερική καιπού σήμερα έχουμε φτάσει».

Ο κ. Μάνος τόνισε ότι ο ρόλοςτης Παγκρητικής δεν είναι πια ναβρει εργασία σε συμπατριώτες, ούτεκαι σπίτια για να μείνουν. «Τα πε-ρασμένα δύο χρόνια, επί της προ-εδρίας μου, αρχίσαμε ένα καινούργιοπρόγραμμα, που του δώσαμε όνομααπό τον Μέντορα», είπε. Με τοντρόπο αυτό, με τη φροντίδα τηςΠαγκρητικής «επιστρατεύονται»Κρήτες που είναι, παράγοντες ήέχουν επαφές και διασυνδέσεις μευψηλόβαθμα στελέχη μεγάλων αμε-ρικανικών επιχειρήσεων, ή πανεπι-στημίων, που βοηθούν νέους τηςοργάνωσης. Υπολογίζονται ότι ήδηυπάρχουν περισσότεροι από 20«Μέντορες».

Ο κ. Μάνος πιστεύει ότι η Παγ-κρητική βρίσκεται σήμερα σε καλήπορεία. «Ιδιαίτερα στη Δυτική Ακτή,είχαμε τα τελευταία χρόνια μια με-γάλη αύξηση μελών», είπε. Σχετικά,αναφέρθηκε σε αύξηση του αριθμούτων νεότερων στην ηλικία Κρητώνπου βρίσκονται κοντά στις οργανώ-σεις και στις παραδόσεις.

«Θέλω να τονίσω, ότι στο τελευ-ταίο συνέδριο που έκανε η Παγ-κρητική πριν λίγες εβδομάδες στοΑκρον του Οχάιο, από τα 1000 πε-ρίπου άτομα που πέρασαν από εκεί,το 40% ήταν νεολαία», τόνισε. «Εί-χαμε, επίσης, οκτώ χορευτικά συγ-κροτήματα. Μεγάλη παρουσία τηςΝεολαίας είχαμε και στα προηγού-μενα συνέδρια της Παγκρητικής, ηοποία έχει προσαρμόσει τα προ-γράμματά της προς τη Νεολαία.Εχουμε προγράμματα υποτροφιών,κρητικών χορών, πολιτιστικά κ.ά.,που κρατούν ζωντανή τη Νεολαίαμας. Υπάρχει, επίσης και το πρό-γραμμα ‘Dias’ στο οποίο είναι επι-κεφαλής ο γιατρός, Γιάννης Νάθε-

νας».Οι Κρητικοί της Αμερικής ανέ-

πτυξαν μεγάλο και σπουδαίο έργο,μέσα από την Παγκρητική.

Για τα πεπραγμένα της οργάνω-σης αυτής, που είναι μια από τιςμεγαλύτερες με δυνατή φωνή στηνΑμερική και την Ελλάδα, μίλησε

προ ημερών στο συνέδριο του Οχάιοο κ. Μάνος, αναφερόμενος στα τε-λευταία χρόνια που ήταν ο ίδιοςπρόεδρος. Με την ευκαιρία εκείνηείπε ότι ο Σύλλογος Κρητών τουΑκρον, ιδρύθηκε το 1931 και αμέσωςέγινε μέλος της Παγκρητικής, ενώοι πρώτοι Κρήτες στην πόλη αυτή,

μετανάστευσαν εκεί το 1913. Το1938 φιλοξένησαν με μεγάλη επι-τυχία για πρώτη φορά συνέδριο τηςΠαγκρητικής στο ξενοδοχείο «May-flower».

«Τα δύο τελευταία χρόνια θαμείνουν στη μνήμη μου ως τα κα-λύτερα της ζωής μου», είπε συγκι-

νημένος ο κ. Μάνος, λίγο πριν πα-ραδώσει την προεδρία της Παγκρη-τικής. «Αυτό είναι επειδή είχα τηντιμή να υπηρετήσω την οργάνωσήμας και, ελπίζω, να συνέβαλα κιεγώ στη σταθερότητα και την πρό-οδό της. Είμαι ευγνώμων σε όλουςεσάς που μου δώσατε την ευκαιρίανα εκπροσωπήσω όλους τους Κρήτεςτης Αμερικής. Κατά τη διάρκεια αυ-τών των δύο ετών, πραγματοποι-ήσαμε συνεδριάσεις με το Διοικητικόμου Συμβούλιο στο Πίτσμπουργκ,Σπίνγκφιλντ, Νέα Υόρκη, Λας Βέγ-κας, Σακραμέντο και Μαϊάμι, καθώςκαι Leadership conferences στο ΣολτΛέικ Σίτι, στους συλλόγους τής 4ηςπεριφέρειας Αμάλθεια, Κρητική Νε-ολαία, καθώς και στον τοπικό μουσύλλογο της Κρητικής Αδελφότηταςτου Σικάγο.

Η σύζυγός μου, Ελενα, και εγώεπισκεφθήκαμε όλες τις περιφέρειεςτής ΠΕΑ και πολλούς συλλόγους,εντός και εκτός Αμερικής όπως τοΜόντρεαλ και το Τορόντο. Επισκε-φθήκαμε ακόμη και μερικές οικο-γένειες στην Κίνα και την κατα-πληκτική ομάδα των Κρητών τήςΑυστραλίας. Είμαι χαρούμενος πουο κ. Αντώνης Τσουρδαλάκης, ο πρό-εδρος του Παγκοσμίου ΣυμβουλίουΚρητών και πρώην πρόεδρος τηςΚρητικής Ομοσπονδίας Αυστραλίας,μαζί με τη σύζυγό του Χριστίνα,ήρθαν εδώ για να είναι μαζί μαςκατά τη διάρκεια του συνεδρίουμας.

Ευχαριστώ όλους για τον σεβα-σμό, την εκτίμηση και την παραδο-σιακή κρητική φιλοξενία με τηνοποία όλοι μας δέχθηκαν και πουείναι κάτι που δεν θα ξεχάσομεποτέ.

Εφέτος, το συνέδριο τής ΠΕΑείναι ακόμη σπουδαιότερο γιατίγιορτάζουμε τα 100 χρόνια της Ενω-σης της Κρήτης με την Ελλάδα, ηοποία έγινε την 1η Δεκεμβρίου1913. Για την 100ή Επέτειο η ΠΕΑδημιούργησε και κυκλοφόρησε μιαεπίσημη σειρά γραμματοσήμων γιατην Αμερική με το λογότυπο ΠΕΑκαι τις ημερομηνίες 1913-2013. Θαήθελα να εκφράσω την ειλικρινήεκτίμησή μου προς όλα τα μέλητου Διοικητικού Συμβουλίου τήςΠΕA για την υποστήριξη, τις συμ-βουλές σας, και τις θυσίες. Είμαιυπερήφανος αναλογιζόμενος τηνπρόοδο που τα άτομα του Διοικητι-κού μου Συμβουλίου έχουν συμ-βάλλει στην επιτυχία των στόχωντου οργανισμού μας. Επιτρέψτε μουνα αναφέρω τα επιτεύγματά τους,μαζί με εκείνους που τα έκανανπραγματικότητα.

• Το Πρόγραμμα Mentor: Μέχρισήμερα, έχουμε 21 μέντορες και20 καθοδηγούμενους στο πρόγραμ-μα. Υπό την ηγεσία της Angela Ka-tzakis, ξέρω ότι αυτό το πρόγραμμαθα συνεχίσει να αυξάνεται. Καλώ


Οι Κρήτες της Αμερικής φιλοξένησαν τον Αρχιεπίσκοπο Κρήτης, Ειρηναίο, όταν αυτός είχε επισκεφτείκαι πάλι το 2009 τις ΗΠΑ. Από αριστερά, οι: Μαρία Κουδέλου, Γιάννης Κριαράς, Κυριάκος Μαραγκουδάκης,π. Κωνσταντίνος Καλογρίδης, Μαρία Στρατουδάκη, Θεόδωρος Μανουσάκης, Αρχιεπίσκοπος Ειρηναίος,Ρίμα Μανουσάκη, π. Ιάκωβος Κουτσάκης, Νίκος Καστρινάκης και Γιώργος Φιλιππάκης.

Από αριστερά, όρθιοι, οι: Ιωάννης (Τζον) Σαρτζέτης, νέος πρόεδρος της Παγκρητικής, Αντώνης Τσουρ-λαδάκης,, πρόεδρος Παγκοσμίου Συμβουλίου Κρητών, Θεόδωρος Μανουσάκης, Μανώλης Βεληβασάκης,Σταύρος Σημαντήρης, πρώην πρόεδροι και Σταύρος Αντωνακάκης (Congress Chairman). Καθήμενοι, οι:Κωνσταντίνος Σταματάκης, Ιωάννης Μάνος και Μανώλης Ηλιάκης, πρώην πρόεδροι.

Συνέχεια από τη σελίδα 3


όλους σας να επισκεφθείτε την ιστο-σελίδα μας και να εγγραφείτε στοσημαντικό αυτό πρόγραμμα.

• Το Minoan Village παίρνει και-νούργια κατεύθυνση. Με το διορι-σμό τής διευθυντού μάρκετινγκ, κ.Renee Copeland, και τη συνεργασίασας μπορούμε αυτό το όνειρο ναγίνει πραγματικότητα. • Τα Αρχείαμας: Με υπεύθυνη την Ερασμία Νο-βότνι, έχουν συλλεχθεί, οργανωθεί,και ψηφιοποιούνται σημαντικά έγ-γραφα, επιστολές, φωτογραφίες καιαναμνηστικά του οργανισμού μας.Μέσω του Διαδικτύου μπορείτε ναβρείτε ιστορίες και ονόματα από τοπεριοδικό «Kρήτη» σχεδόν από τηνίδρυσή της.

• Με την ακούραστη δουλειάτης Helen Ranney έχουμε καταγρά-ψει αποφάσεις και ψηφίσματα πουεγκρίθηκαν σε συνέδρια για τα τε-λευταία 50χρόνια.

• Επίσηςμετά απόπολύ μακράκαι επίπονηέρευνα η He-len Ranneyέχει πάει πίσωστα οικονομι-κά αρχεία τήςΠΕΑ για τονεντοπισμό τωνδωρεών πουείχε η οργά-νωση κατά τηδιάρκεια τωνπερασμένωνετών. Την ευ-χαριστούμεγια τον απί-στευτο χρόνοκαι την υπο-μονή της στηνολοκλήρωσηαυτού του ση-μαντικού έρ-γου!

• Ο 2ος αντιπρόεδρός μας, Σταύ-ρος Αντωνακάκης υπεύθυνος τουπεριοδικού «Κρήτη», είχε εξαιρετικήεπιτυχία με το χριστουγεννιάτικοτεύχος και όχι μόνο. Με το νέο εκ-δοτικό οίκο που συνεργάστηκε έχεικαταφέρει να εκδίδεται το περιοδικόστην ώρα του και με μεγάλη βελ-τίωση ποιότητας. Θα ήθελα επίσηςνα εκφράσω τα ειλικρινή ευχαρι-στήρια μου στη Συντακτική Επιτρο-πή, που αποτελείται από την ΕλένηΣημαντήρη, Ρένα Μανουσάκη, Ζα-χαρούλα Μαρματάκη, Τίνα Κατσου-νάκη, Helen Ranney, και την γραμ-ματέα μας Ερασμία Νοβότνι, γιατην καταπληκτική συνεργασία τους,την δημιουργία και απόδοση τόσοεξαιρετικού αποτελέσματος. Ευχα-ριστώ ιδιαιτέρως την Ελένη Σημαν-τήρη για την όλη της δουλειά καιτον χρόνο που αφιέρωσε για το χρι-στουγεννιάτικο τεύχος. Και ευχα-ριστώ σε όλους εσάς για την υπο-στήριξη του περιοδικού με τις δια-φημίσεις και ευχές σας.

• Με τον 3ο αντιπρόεδρό μας,

Νίκο Βερυκάκη, υπερηφανευόμαστεγια τη δημιουργία τού νέου συλλό-γου μας με το όνομα Θέρισος τουEast Bay, Καλιφόρνια και καλωσο-ρίζομε τα νέα μέλη μας.

• Η υπεύθυνη του Συνδέσμουαποφοίτων Κρητών, Diane Κουνα-λάκη έχει κάνει τεράστιες προσπά-θειες, δημιούργησε εκδηλώσεις σεόλη την Αμερική για να επαναφέρειτην νεολαία τού χθες - που λόγωσπουδών η άλλων υποχρεώσεων εί-χαν απομακρυνθεί από την οργά-νωση.

• Μπορούμε και πρέπει να εί-μαστε υπερήφανοι για τη νεολαίαμας. Η δέσμευσή τους για την PAAαντανακλάται στη συμμετοχή τουςστα συνέδρια τής νεολαίας και τηνυποστήριξή τους σε πολλές φιλαν-θρωπικές προσπάθειες. Η πιο πρό-σφατη και πολύ επιτυχημένη προ-

σ π ά θ ε ι αήταν η συλ-λογή από ταρούχα και ταπαιχνίδια ταοποία στάλ-θηκαν στηνΚρήτη τονπερασμένομήνα.

• Η Εκτε-λεστική Δι-ευθύντρια,Μαρία Στρα-τ ο υ δ ά κ η ,έχει επισκε-φθεί όλουςτους γυναι-κείους συλ-λόγους καιέχει εξυψώ-σει τον ρόλοτης και τονρόλο τωνγ υ ν α ι κ ώ ντου οργανι-σμού μας.

• Θέλωνα πιστεύω ότι, οι πάνω από 70υποτροφίες έχουν βοηθήσει νέουςμας στη συνέχεια των σπουδώντους. Τους ενθαρρύνω επίσης ναεξετάσουν την πιθανότητα των σπου-δών τους στην Κρήτη. Εχουμε υπο-τροφίες και προγράμματα που είναιδιαθέσιμα για να τους βοηθήσουν.

• Ο οργανισμός μας είναι οικο-νομικά ισχυρός. Ο λογαριασμός μαςξεκίνησε στα 1.840.000 δολάριακαι βρίσκεται σήμερα σε 2.182.000δολάρια, μια αύξηση περίπου $342.000. Οι επενδύσεις που άρχισανστα 1.452.000 δολάρια και είναιτώρα στο ύψος 1.760.000 δολαρίων.Πολλά ευχαριστώ στον ταμία μας,James Saklas, και στον πρόεδροΕπενδύσεων μας, John Russon, γιαόλη τη σκληρή δουλειά τους.

• Η Επιτροπή PAA Foundationχρησιμεύει ως η κύρια πηγή εσόδωνγια τη χρηματοδότηση των πολιτι-στικών προγραμμάτων μας, τις υπο-τροφίες μας, και τις φιλανθρωπικές

Ο πρόσφατα εκλεγείς νέος πρόεδροςτης Παγκρητικής Ενωσης Αμερικής,Ιωάννης Σαρτζέτης (Σαρτζετάκης).

ΙΔΡΥΜΑ «ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ ΚΡΗΤΗ»CULTURAL CRETE USA, INC.

A NON PROFIT FOUNDATION established by Manolis & Orsa VelivasakisDEDICATED TO ADVANCING AND PROMOTING THE HISTORY, CULTURE,

MUSIC & TRADITIONS OF THE ISLAND OF CRETE

EDUCATE – CELEBRATE - ADVOCATE

Σ’ ένα κόσμο που φαίνεται να πορεύεται δίχως πυξίδα και προορισμό,

η Κρήτη με τον πνευματώδη πολιτισμό της τον γεμάτο νόημα

για τη ζωή και την κοινωνία, καλείται να δώσει για μία ακόμα φορά

μέσα στον ρουν της ιστορίας το δικό της στίγμα πορείας και την δική της

προοπτική εξόδου από το σημερινό πνιγηρό αδιέξοδο της κρίσης

της Ελλάδας, που είναι η πατρίδα των πατρίδων όλου του κόσμου.

Σοφή η απόφαση του «Εθνικού Κήρυκα» να αφιερώσει το εβδομαδιαίο

«Περιοδικό» του στην Κρήτη και να αναθερμάνει ξανά τις σχέσεις

των Ομογενών Κρητών και Κρησσών με την πατρώα γη τους,

την λεβεντογέννα Κρήτη, στην οποία δεν υπάρχει σπιθαμή γης,

δεν υπάρχει πέτρα που να μην έχει σημαδευτεί με πνεύμα ιστορίας

και πολιτισμού.

Συναγερμός να σημάνει σ’ ολόκληρη την Αμερική ανάμεσα στα απόδημα

παιδιά της να ανοίξουν την αγκαλιά τους και να την σφίξουν μέσα της,

γιατί η Κρήτη η γενέτειρα μας τώρα χρειάζεται έμπρακτη αγάπη

και συμπαράσταση.

Μανώλης & Όρσα ΒεληβασάκηScarsdale,�NY�

Tel. +1.917-213-9564 E-mail:[email protected]

220 Delhi RoadScarsdaleNew York, NY 10583

Administrative Headquarters

51 Madison Avenue - 18th Floorc/o Thornton Tomasetti

New York, New York, 10010



προσπάθειές μας. To έτος που πέ-ρασε, υπό την καθοδήγηση τουπροέδρου τής επιτροπής Γιάννη Μα-ράκη, ξεκινήσαμε το πρόγραμμαΠΑΑ 300. Στόχος του είναι να δη-μιουργήσει αυτάρκεις πόρους γιατην υλοποίηση και τη διαχείρισητων προγραμμάτων μας. Η υπόσχεσήσας και προσφορά των 1.000 δολ.το χρόνο για τα επόμενα 10 χρόνιαθα το κάνει πραγματικότητα.

• Η κύρια πηγή επικοινωνίαςτου οργανισμού μας είναι οι κυβερ-νήτες τής κάθε Περιφέρειας μας.Βοηθούν στην εκτέλεση και επιτυχίατων προγραμμάτων μας και είναι οσυνδετικός κρίκος των μελών μαςμε το Διοικητικό Συμβούλιο τηςΠΕΑ. Πολλά ευχαριστώ στους κυ-βερνήτες, της 1ης Περιφέρειας, Δη-μήτρη Χατζή, της 2ης ΠεριφέρειαςΖαχαρούλα Μαρματάκη, της 3ηςΠεριφέρειας, Στέλιο Βιτάκη, της4ης Περιφέρειας, Γιώργο Στεφανά-κη, της 5ης Περιφέρειας, ΓιώργοΛιοδάκη, της 6ης Περιφέρειας, Ro-xanne Koston, και της 7ης Περιφέ-ρειας, Dianne Sophinos.

• Σημαντικό μας επίτευγμα ησυμβολή μας στην πατρίδα μας στηνώρα της ανάγκης τους. Πολλά ευ-χαριστώ στην πρόεδρο της Φιλαν-θρωπικής επιτροπής, Ευαγγελία Αλ-πογιάννη, καθώς και σε όλους εσάςκαι για την οικονομική σας στήριξηγια την ανακούφιση της Κρήτης.Δύο έρανοί μας, που πραγματοποι-ήθηκαν στο Σικάγο, συγκέντρωσανπάνω από 120.000 δολάρια και με

την προσφορά συλλόγων και απόατομικές δωρεές το ποσόν, ανήλθεπάνω από 200.000 δολ. Τα χρήματααυτά δόθηκαν σε συσσίτια και κλι-νικές από το ένα άκρο της Κρήτηςστο άλλο. Με τη συνεργασία τουΠαγκόσμιου Ορθόδοξου Χριστιανι-κού Ιδρύματος και του εκπροσώπουμας στην Κρήτη, Ιπποκράτη Μπε-λαδάκη, εστάλη στην Μεγαλόνησουγειονομικό υλικό πάνω από 1,5

εκατομμύρια δολάρια σε όλους τουςνομούς από το ένα άκρο της Κρήτηςστο άλλο.

• Το προσκύνημά μας στην Κων-σταντινούπολη με 24 μέλη τής ΠΕΑ,μεταξύ αυτών ο 2ος αντιπρόεδροςΣταύρος Αντωνακάκης και ο γιοςτου Ιωσήφ, συνοδεύτηκε με τηνεπίσκεψή μας στον ΟικουμενικόΠατριάρχη Βαρθολομαίο. Ο εκπρό-σωπός μας, Ιπποκράτης Μπελαδά-

κης, κανόνισε να έχουμε μαζί μαςτον Σεβασμιότατο ΑρχιεπίσκοποΚρήτης Ειρηναίο, τον αρχιμανδρίτηκαι εκπρόσωπο του Πατριαρχείουστην Κρήτη, πατέρα Μακάριο καιτον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Ρε-θύμνου Ευγένιο.

Ενα πολύ μεγάλο ευχαριστώ σεόλους σας! Θέλω να ευχαριστήσωιδιαιτέρως τους πρώην προέδρουςτής PΕA: Θεόδωρο Μανουσάκη, Μα-νώλη Βεληβασάκη, Σταύρο Σημαν-τήρη και Κώστα Σταματάκη. Θαπρέπει επίσης να ευχαριστήσω τηνοικογένειά μου, τη μητέρα μου, ταπεθερικά μου, θεία, τα ξαδέρφιαμου, και όλους τους αγαπητούς μουφίλους στο Ντιτρόιτ και το Σικάγο.Τον συντονιστή των συνεδρίων Μι-χάλη Καλαϊτζάκη, τους κουμπάρους,συνεργάτες μου, και διαφημιστέςμας τής πίσω σελίδας του εξώφυλλουτου περιοδικού για τα τελευταίαδύο χρόνια, τον Γιάννη Μπερτάκηκαι τον Andy Ηλιόπουλο.

Ευχαριστώ την σύζυγό μου Ελε-να, τα παιδιά μου, Πατρίσια, Γιώργοκαι Ελένη, διότι χωρίς την υποστή-ριξη, τη βοήθεια και το πιο σημαν-τικό, την υπομονή τους, κανένααπό αυτά δεν θα μπορούσα να κα-ταφέρω. «Αισθάνομαι πραγματικάευλογημένος που έχω γεννηθεί Κρη-τικός!». Εχω ολοκληρώσει τώρα τηθητεία μου ως πρόεδρος τής PAA.Σας ευχαριστώ, όλους, για την τιμήκαι την εμπιστοσύνη που δείξατεσε μένα και την οικογένειά μου.Θα κλείσω με τα λόγια του αγαπητούφίλου μου και πρώην προέδρου Γε-ωργίου Χρύση: «Εχετε αγγίξει πραγ-ματικά την καρδιά μου!».

Σας υπόσχομαι ότι θα παραμείνω

πάντα στην υπηρεσία της Παγκρη-τικής και θα κάνω ό,τι μπορώ γιανα προωθήσω το όραμα τής οργά-νωσής μας. Εύχομαι το συνέδριογλυκούς καρπούς να δώσει, Κι όλοτο κόσμο πιο ψηλά, η Κρήτη να ση-κώσει. Ωστε να ζω θα μάχομαι γιατο καλό τής Κρήτης, Μάρτυραςνάναι ο Θεός κι ο γέρο Ψηλορεί-της».

Για την Παγκρητική, ο νέοςπρόεδρος της οργάνωσης, κ. Σαρ-τζέτης, είχε αναφέρει κατά το φετινόσυνέδριο, πριν από την εκλογή του,ότι η δημιουργία της ήταν και εξα-κολουθεί να είναι σήμερα ο καλύ-τερος τρόπος για να έρχονται σεεπαφή οι διάσπαρτοι σε 3.000 μίλιαΚρήτες στις ΗΠΑ.

«Η ΠΕΑ είναι η επέκταση τηςυπερηφάνειας που αισθανόμαστεγια την καταγωγή μας, για τους αν-θρώπους που κατάφεραν να διατη-ρήσουν τον μοναδικό πολιτισμό καιτις παραδόσεις μας παρόλο που εί-χαν να αντιμετωπίσουν εκατοντάδεςχρόνια καταπίεσης και πολυάριθμουςπολέμους», τόνισε ο κ. Σαρτζέτης.«Εχει μια ιστορία 84 χρόνων με με-γάλα επιτεύγματα χάρη σε σάς ταμέλη τής ΠΕΑ και τις οικογένειέςσας που αφιερώσατε τον χρόνο σαςκαι βοηθήσατε οικονομικά για νακρατήσει και να διαπρέψει μέχρισήμερα. Εχουμε το καλύτερο μηνι-αίο περιοδικό από κάθε άλλη ορ-γάνωση, έχουμε δυναμική νεολαία,προσφέρομε υποτροφίες, έχουμεπολιτιστικά, εκπαιδευτικά και φι-λανθρωπικά προγράμματα, αλλά καιπολλά άλλα επιτεύγματα».

Ο κ. Σαρτζέτης υποσχέθηκε ότιεάν εκλεγεί πρόεδρος, θα προσπα-θήσει κάθε του ενέργεια να καθο-δηγείται από την βασική αρχή ότιη ΠΕΑ υπάρχει για να στηρίζει καινα βοηθά τούς συλλόγους της καινα εκπληρώνει τους στόχους πουαναφέρονται στο Καταστατικό γιατην προώθηση των κοινωνικών σχέ-σεων μεταξύ των Κρητικών στιςΗΠΑ, για την προώθηση και τηνανάπτυξη της εκπαίδευσης, τωνυποτροφιών καθώς και για την υπο-στήριξη φιλανθρωπικών έργων εδώκαι στην Κρήτη.

Ο κ. Σαρτζέτης υπηρέτησε μέχριτώρα στο Δ.Σ. της Παγκρητικής σχε-δόν συνέχεια για περισσότερα από30 χρόνια. Μεταξύ άλλων, διετέλεσενομικός σύμβουλος, γενικός επόπτηςκαι α’ αντιπρόεδρος.

Αποφοίτησε από το Πανεπιστή-μιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ,το 1973 και το Πανεπιστήμιο ofthe Pacific School of Law το 1977.Από τότε ασκεί το επάγγελμα τουδικηγόρου και έχει δικό του γραφείο.Ο πατέρας του, Σταύρος Σαρτζέτης,ο οποίος απεβίωσε το 1976, ήταναπό το χωριό Αραβήτη, κοντά στιςΒρύσες Αποκορώνου. Η μητέρα του,Δήμητρα (Τσουρουνάκη), είναι από


Ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κάρολος Παπούλιας, προσέρχεται στο Συνέδριο του 2009 της Παγκρητικής. Δεξιά, ο τότε πρόεδρος της οργάνωσης, Μανώλης Βεληβασάκης και αριστερά, ο τότε Περιφερειάρχης Κρήτης, Σεραφείμ Τσόκας.

Θερμή υποδοχή του Αρχιεπισκόπου Κρήτης, Ειρηναίου, στο «Σπίτι του Μίνωα» στην Αστόρια. Επάνω,ο κ. Ειρηναίος δωρίζει μια εικόνα στον πρόεδρο του Συλλόγου, Γρηγόρη Κάβαλο. Διακρίνονται,επίσης, οι: Γιάννης Κριαράς, Γιώργος Φιλιππάκης και Δημήτριος Καλοειδής.



τον Γαλατά Χανίων. Με την σύζυγότου, Βίκυ, έχουν δύο γιους, τον Γε-ώργιο και τον Αλέξανδρο, που πη-γαίνουν και οι δύο στο κολέγιο.

«Δεν θέλω, το τι σημαίνει ναέχει κανείς κρητική καταγωγή, νατελειώσει με μένα», τόνισε ο κ.Σαρτζέτης. «Θέλω οι γιοι μου, αλλάκαι όλες οι επόμενες γενιές, ναγνωρίζουν και να αισθάνονται υπε-ρηφάνεια για την οργάνωσή μαςκαι την κρητική μας κληρονομιά.Το μέλλον τής ΠΕΑ θα είναι πάνταοι νέοι μας και αυτή την περίοδοέχουμε την πιο δυναμική νεολαίαστην ιστορία τής Παγκρητικής».Μετά την εκλογή του ο κ. Σαρτζέτης,είχε τονίσει, μεταξύ άλλων, στον«Εθνικό Κήρυκα» ότι «η Παγκρητικήείναι επέκταση της υπερηφάνειαςπου αισθανόμαστε για την καταγωγήμας, για τους ανθρώπους που κα-τάφεραν να διατηρήσουν το μονα-δικό πολιτισμό και τις παραδόσειςμας...

Ο κ. Σαρτζέτης γεννήθηκε το1951 στην Καλιφόρνια, όπου ζεισήμερα με την οικογένειά του, καιέχει δικό του δικηγορικό γραφείο.Για περισσότερα από 30 χρόνια

υπηρέτησε στο Διοικητικό Συμβού-λιο της Παγκρητικής και το 1978στο συνέδριο που είχε πραγματο-ποιηθεί στο Σολτ Λέικ Σίτι, είχεοριστεί ως νομικός σύμβουλος. Διε-τέλεσε, επίσης, γενικός επόπτης καια’ αντιπρόεδρος της Παγκρητικής.

Το μεγάλο έργο που έχουν επι-τελέσει και συνεχίζουν να επιτελούνοι Κρητικοί της Αμερικής, μέσω τηςΠαγκρητικής, δεν ήταν εύκολο.Ομως, υπήρχε και υπάρχει πάντοτεαυτή η ανεπανάληπτη λεβεντιά, όχιμόνο στην εμφάνιση, αλλά και στηνψυχή των Κρητικών.

«Οι παλαιότεροι Κρητικοί τηςΑμερικής είχαν αντιμετωπίσει πολ-λές δυσκολίες», είπε από την πλευράτου, ο πρώην πρόεδρος της Παγ-κρητικής (2001-2005), Σταύρος Ση-μαντήρης. «Πάντως, είχαν πάνταμεγάλο ενδιαφέρον για τον τόποτης καταγωγής τους, δηλαδή τηνΚρήτη, γι’ αυτό και φρόντισαν νακρατήσουν κοντά στις παραδόσειςτου νησιού μας, αλλά και γενικότερατης Ελλάδος, τα παιδιά τους», τόνισε.«Είχαν όραμα, πώς να βοηθήσουνΟ πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κάρολος Παπούλιας, είχε δώσει το παρών του

στο συνέδριο της Παγκρητικής το 2009 στη μεγαλόνησο. Το στιγμιότυπο είναι από την υποδοχή του κ. Παπούλια, ο οποίος ανταλλάσει χειραψία και συζητά με τον τότε πρόεδρο, Μ. Βεληβασάκη.

Βαριά η κληρονομιά που κουβαλά ο Κρητικός.Είναι χρέος τιμής και υποχρέωση

να σταθεί αντάξιος της γης που τον γέννησε,της λεβεντογέννας Κρήτης.

Η γη αυτή ανέστησε και έθρεψε άνδρες μεγάλους.Φιλότιμους και υπερήφανους ανθρώπους.

Γι’ αυτό ο Κρητικός, όπου κι αν βρεθεί, μαζί με την υπερηφάνεια της καταγωγής του,

αγωνίζεται, εκείνος και τα παιδιά του, να είναι αντάξιοι των προγόνων τους.

Χαιρετίζουμε το αφιέρωμα του «Εθνικού Κήρυκα»

και ευχόμαστε σε όλους Καλό Καλοκαίρι.

Κώστας και Χαρούλα ΤραβαγιάκηChestnut Hill, MA

Ο Νώντας Λαγκωνάκης οικογενειακώς

χαιρετίζει με εγκαρδιότητα την αφιερωματική έκδοση του «Εθνικού Κήρυκα»

για την γενέτειρά του, την Κρήτη, την οποία αγαπά μέχρι λατρείας,

αλλά και για την οποία ανησυχεί βαθύτατα για την πολυεπίπεδη κρίση που την έχει χτυπήσει σήμερα

αρχίζοντας από την οικονομία.

Πιστεύει και ελπίζει ότι στις σημερινές δύσκολες στιγμές ο λαός της Κρήτης

θα σταθεί όρθιος διότι έχει ατσάλινη θέληση και αλύγιστη ψυχή όπως έχει κάνει αποδεδειγμένα

και στο παρελθόν, περνώντας μπόρες και φουρτούνες, πολέμους και δυσκολίες.

Εργατικότητα, σύμπνοια, αγάπη, ομόνοια και αλληλεγγύη

είναι τα στοιχεία της αντίστασής ώσπου να ξαστερώσει ο ουρανός

και να αρχίσει να μοσχοβολά η Κρητική γης μυρτιές και πάλι.

Θερμές ευχές για καλό καλοκαίρι σε όλους τους Ελληνες

και καλή αντάμωση στην Κρήτη

Μανώλης ΣταυρουλάκηςPizza Barbarossa, Charleston, WV

Cafe Creperi, Charleston, WV



να γίνει νοσοκομείο στην Κρήτη,να ενισχύσουν οικονομικά το νησίτους, μετά τον πόλεμο, να υποστη-ρίξουν στην ίδρυση πανεπιστημίουκαι πως να κρατηθεί η ταυτότητάμας».

Ο κ. Σημαντήρης συμφωνεί ότιη Παγκρητική, σε σύγκριση με πολ-λές άλλες οργανώσεις, μικρές καιμεγάλες, πέτυχε να κρατήσει κοντάτης τη Νεολαία. «Αυτό το οργανώ-σαμε το 1970 και είχα συμμετάσχεικαι εγώ τότε», είπε. «Εγινε φορέαςγια τη Νεολαία της Παγκρητικής,που ήταν σχεδόν ανεξάρτητος, αλλάείχε πάντα στενή συνεργασία μετην οργάνωση. Για τη Νεολαία μαςδημιουργήσαμε διάφορα προγράμ-ματα. Από παλιότερα, είχαμε προ-τεραιότητα στη Νεολαία μας. Ξέραμεότι γωρίς τη Νεολαία, δεν πάμεπουθενά. Ενδιαφερθήκαμε να ξέ-ρουν οι νέοι και οι νέες μας, τηνιστορία τους, τις ρίζες τους, να γνω-ρίζουν ποιοι είναι».

Για το φετινό συνέδριο της Παγ-κρητικής, ο κ. Σημαντήρης είπε ότιαυτό που τον στενοχώρησε, ήταντο γεγονός ότι δεν υπήρχε ανταγω-νισμός για τη διεκδίκηση διαφόρωνθέσεων. «Θεωρώ, ότι ο ανταγωνι-σμός κρατά το ενδιαφέρον, είναιδημιουργικός και η άμιλλα συμβάλ-λει στην πρόοδο. Είναι καλό οι υπο-ψήφιοι να αγωνιστούν για να πά-ρουν κάποιο αξίωμα, ώστε να εκτι-μήσουν περισσότερο το έργο πουαναλαμβάνουν. Εγώ, προσωπικά,πάντα ήθελα να έχω αντίπαλο, ότανδιεκδικούσα κάποιο αξίωμα.

Ο κ. Σημαντήρης είναι αισιόδοξοςγια το μέλλον της Παγκρητικής;«Πιστεύω, ότι είμαστε σ’ ένα σταυ-ροδρόμι», απάντησε. «Εάν πετύ-χουμε, αυτό που νομίζω ότι πρέπεινα γίνει, είμαι πολύ αισιόδοξος. Καιαυτό, είναι το ‘Μινωικό Χωριό’, πουκάνουμε στην Κρήτη. Εάν πετύχου-με, θα ιδρύσουμε ένα ίδρυμα πουθα είναι για πάντα. Θα είναι κατ’αρχήν το σπίτι του Κρητικού τηςΑμερικής και της Διασποράς, γενι-κότερα, αλλά θα είναι και η φωλιάόπου τα παιδιά μας θα μπορούν ναμάθουν πολλά, Ιστορία, Πολιτισμό,γλώσσα και άλλα. Τα παιδιά μας εί-ναι αρκετά έξυπνα για να μάθουνδύο γλώσσες και μάλιστα, ακόμακαι Αρχαία Ελληνικά».

Ακόμη, ο κ. Σημαντήρης θεωρείότι από τα σημαντικότερα έργα πουέγιναν επί της δικής του προεδρίαςστην Παγκρητική, είναι η ίδρυσητου Παγκοσμίου Συμβουλίου Κρη-τών. «Η πρώτη προσπάθεια είχεγίνει το 1984, αλλά δεν προχώρησε»,είπε. «Οταν ήμουν πρόεδρος, ξα-ναζωντάνεψα το όνειρο αυτό καιιδρύθηκε».

Ως επικεφαλής της επιτροπήςγια το «Μινωικό Χωριό», ο κ. Ση-

μαντήρης τόνισε ότι συνεχίζει πάν-τοτε να εργάζεται προκειμένου ναυλοποιηθεί με επιτυχία το όνειροτων Κρητικών για τη δημιουργίατου.

Σκέψεις του για την Παγκρητικήδιατύπωσε πρόσφατα σε συνέντευξήτου στο «Περιοδικό» του «ΕθνικούΚήρυκα», ο πρώην πρόεδρος τηςοργάνωσης, Μανώλης Βεληβασάκης.Συγκεκριμένα, ερωτηθείς ο κ. Βε-ληβασάκης, γενικότερα για το έργοτης Παγκρητικής, είπε: «Είναι έναςαπό τους ανθηρούς οργανισμούςτης Ομογένειας. Και μπορώ να πωότι ανθίζει η Παγκρητική, επειδή

ήδη έχει περάσει τη σκυτάλη στηδεύτερη και τρίτη γενιά. Ηδη, έχουνυπηρετήσει ως πρόεδροι της οργά-νωσης, ομογενείς που έχουν γεν-νηθεί στην Αμερική. Περισσότεροιαπό τους μισούς στο Συμβούλιο τηςΠαγκρητικής, είναι δεύτερης γενιάς.Και θέλω να πω και κάτι. Ολοι οισύλλογοι, που έχουν χορευτικά συγ-κροτήματα, όπως οι Κρητικοί, έχουν

νεολαία. Συμβαίνει, βέβαια, να είναικοντά μας τα παιδιά, και να μαθαί-νουν παραδοσιακούς χορούς καιόργανα, αλλά όταν μεγαλώσουν καιπάνε στο κολέγιο, τα χάνουμε. Απόαυτά που φεύγουν, ίσως τα μισά ναεπιστρέψουν κάποτε. Χάνουμε δη-λαδή τη μισή μας νεολαία, στοναγώνα της ζωής. Παρ’ όλα αυτά,προσωπικά πιστεύω ότι κι αυτοίδεν είναι χαμένοι. Γιατί, αν τουςφυτέψεις μέσα στην καρδιά τουςτο σπόρο του Ελληνισμού, κάποτεθα ξανανθίσει».

Αθεράπευτα παθιασμένος με τηλεβεντογέννα Κρήτη, όπου είδε τοφως της ζωής, ο Μανώλης Βεληβα-σάκης, είχε πει γι’ αυτήν σε άλληευκαιρία: «Η Κρήτη για μας, είναιένα κομμάτι ακριβό, ατόφιας Ελλά-δας, ένας τόπος μονάκριβος, όπουανακαλύπτεις τους κώδικες και τιςπολιτιστικές αξίες που κουβαλάειαπό τα βάθη των αιώνων. Εναςτόπος λουσμένος στο φως του ήλιου,με ανθρώπους καλόκαρδους καιυπερήφανους, που έχουν γευτείαπλόχερα τη δόξα και το θάνατο.Είναι το άρωμα και η γεύση τηςτσικουδιάς, ο ήχος της λύρας, η λε-βεντιά του Κρητικού, και η περη-φάνια της Κρήτης. Η Κρήτη είναι ηπηγή που μας ξεδιψά με το νερότου πολιτισμού της, με την ρακήτης ανθρωπιάς της, είναι η μάναπου μας δίνει μέτρο και χρόνο γιανα συγχρονίσουμε τον τρόπο τηςζωής μας στην απέραντη χώρα πουζούμε. Από την Κρήτη αντλούμε τιςδυνάμεις μας, τις μουσικές νότες,τις σκέψεις μας και την υπομονήμας! Η Κρήτη μας, όπως εμείς τηνξέρουμε, όπως την θυμόμαστε, μαςέχει γίνει βίωμα. Ενα βίωμα πουμεταδίδουμε στα παιδιά και εγγόνιαμας ατόφιο και ολόκληρο».

Για τις προσπάθειες διατήρησηςτης ελληνικής καταγωγής, η Παγ-κρητική έχει δημιουργήσει, διάφοραπρογράμματα, τα κυριότερα από ταοποία έχει παρουσιάσει σε κείμενότου, ο παλαιός παράγοντας της με-γάλης αυτής οργάνωσης, Κωνσταν-τίνος Ε. Τραβαγιάκης, σε κείμενότου, με την ευκαιρία του 41ου Συ-νεδρίου της οργάνωσης, το οποίοείχε πραγματοποιηθεί τον Ιούλιοτου 2009 στην Κρήτη και στο οποίοο ίδιος ήταν πρόεδρος. Ο κ. Τραβα-γιάκης είναι μέλος του Δ. Συμβου-λίου της Παγκρητικής και επικεφα-λής της Επιτροπής Στρατηγικού Σχε-διασμού της οργάνωσης. Παρόμοιαιστορικά στοιχεία έχει παρουσιάσεικατά το παρελθόν σε ομιλίες καικείμενά του και ο πρώην πρόεδροςτης Παγκρητικής, Μανώλης Βελη-βασάκης.

Μία από τις δραστηριότητες αυ-τές, ήταν, όπως περιγράφει ο κ.Τραβαγιάκης, η ίδρυση εκδοτικούοίκου στο Πανεπιστήμιο Κρήτης.Ηδη, έχουν εκδοθεί εκατοντάδες


Από την έκθεση για τη Μινωική Κρήτη, που οργάνωσε στη ΝέαΥόρκη το Ωνάσειο, με τη συνεργασία και της Παγκρητικής. Στηφωτογραφία, ο πρώην πρωθυπουργός, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης(στη μέση), ενώ συνομιλεί με τον Κώστα Τραβαγάκη (αριστερά),έχοντας εκατέρωθέν του, τους Γιάννη Νάθενα και Μανώλη Βεληβα-σάκη, με τη σύζυγό του τελευταίου, Ορσα.

Ο Κώστας Τραβαγιάκης, ο οποίοςσυγκέντρωσε πολλά στοιχεία για τη ζωή των Κρητών στην

Αμερική και την Παγκρητική.

Οι Κρήτες της Αμερικής κοντά στους ομογενείς και φιλέλληνες πολιτικούς. Από αριστερά, οι: ΚυριάκοςΜαραγκουδάκης, Νίκος Καστρινάκης, Αλέξης Γιαννούλιας, πρώην υπουργός Οικονομικών της πολιτείαςΙλινόις και πρώην υποψήφιος για τη Γερουσία, Θεόδωρος Μανουσάκης και Ευστάθιος Βαλιώτης.



συγγράμματα, κείμενα, εγχειρίδιακαι άλλα έργα πανεπιστημιακούεπιπέδου, από καθηγητές απ’ όλοτον Κόσμο. Εκτός από τα βιβλία, οεκδοτικός αυτός οίκος, που με τοπέρασμα των χρόνων έγινε απότους μεγαλύτερους στο είδος του,έχει φροντίσει για την παραγωγήμουσικών δίσκων και CD, με μου-σικούς και τραγουδιστές από όλεςτις περιοχές της Ελλάδος. Οι εκδό-σεις του έχουν λάβει πολλά βραβείαδιεθνούς αναγνώρισης και κύρουςκαι ένας μεγάλος αριθμός κειμένωντου, έχουν επιλεγεί από ελληνικάπανεπιστήμια, ως αναγκαία ύλη γιατους φοιτητές τους.

Αναφορά έκανε ο κ. Τραβαγιάκηςκαι στην οικονομική υποστήριξηπου έχει προσφέρει η Παγκρητικήστο Βοτανικό Πάρκο στο Πολυτε-χνείο Κρήτης.

Η ραγδαία ανάπτυξη της Κρήτηςέχει τεράστια επίδραση στην άγριαχλωρίδα και πανίδα του νησιού.Ελάχιστες εκτάσεις έχουν μείνειάθικτες από τον υπερπληθυσμό καιβέβαια τον τουρισμό. Εάν συνεχιστείαυτός ο γρήγορος ρυθμός, και όλαδείχνουν ότι θα συνεχιστεί, σε πολύλίγο καιρό θα απομείνει ελάχιστοαπό το παρθένο κρητικό περιβάλλον.Το Πολυτεχνείο Κρήτης αναλαμβά-νοντας την ευθύνη να προστατεύσειένα παρθένο κομμάτι της Κρήτης,καταμεσής στο Ακρωτήρι, ξεχώρισεπεριοχή 300 στρεμμάτων, για τηδημιουργία Βοτανικού Πάρκου. Το

Βοτανικό Πάρκο αποτελεί ζωντανόεργαστήριο για περιβαλλοντολόγους,ερευνητές, φοιτητές και καθηγητέςαπό το Πολυτεχνείο, όπως και απότις τοπικές σχολές και βέβαια τασχολεία, για να μελετήσουν τηνεπίδραση των διαφόρων επιρροώνστη χλωρίδα και την πανίδα τουτόπου. Αυτό το εγχείρημα είναι σεαπόλυτη σύμπνοια με τον στόχοκαι την αποστολή του Παγκρήτιου

Κληροδοτήματος και τα μέλη τηςΠαγκρητικής αποφάσισαν να υπο-στηρίξουν αυτήν την σημαντικότατηπροσπάθεια.

Εξάλλου, η Παγκρητική συνεχίζειτο φιλανθρωπικό της έργο στηνΑμερική και στην Ελλάδα. Μεγάληήταν η οικονομική συμπαράστασητης οργάνωσης για την αντιμετώπισητων συνεπειών από τις καταστρο-φικές πυρκαγιές στη γενέτειρα.

Επιβεβαιώνοντας τα πιο πάνωστοιχεία του κ. Τραβαγιάκη, ο μέχριπρότινος πρόεδρος κ. Μάνος τόνισε:«Τα περασμένα δύο χρόνια, το Δι-οικητικό Συμβούλιο της Παγκρητικήςεστίασε το ενδιαφέρον του, στηνεπικρατούσα στη γενέτειρα κατά-σταση. Αναλάβαμε ένα πρόγραμματο οποίο ονομάσαμε ‘Crete Reliefîκαι μέσα από το φιλανθρωπικό κομ-μάτι της Παγκρητικής αρχίσαμε ένα

‘φαντρέισινγκ’ και σε συνεργασίαμε το IOCC (International OrthodoxChristian Charities) στείλαμε τρίακοντέινερς, αξίας 1,5 εκ. δολαρίωνστην Ελλάδα».

Η ΠΕΑ για καλύτερη υλοποίησητων στόχων της έχει δημιουργήσειτρία ξεχωριστά κληροδοτήματα:Κληροδότημα Υποτροφιών, Κληρο-δότημα Πολιτιστικό και Κληροδό-τημα Φιλανθρωπικό.

Με ιδιαίτερη επιτυχία συνεχίζεταικαι η έκδοση του μηνιαίου περιο-δικού «Κρήτη» της Παγκρητικής.Εκδίδεται από το 1926 έχει άρτιαεμφάνιση και περιεχόμενο, καθώςκαι χιλιάδες συνδρομητές και απο-τελεί το συνδετικό κρίκο επικοινω-νίας των Κρητικών της Αμερικής.

Ενας από τους μεγάλους στόχουςτης Παγκρητικής είναι η δημιουργίατου λεγόμενου «Μινωικού Χωριού».Η ΠΕΑ ξεκίνησε τη δημιουργία τουστο Ατσιπόπουλο Ρεθύμνης, ακριβώςδίπλα στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Ηεκκλησιαστική ενορία της περιοχήςΑτσιπόπουλου προσέφερε έκταση30 στρεμμάτων. Πρόεδρος της επι-τροπής που χειρίζεται το θέμα είναιο πρώην πρόεδρος της Παγκρητικής,Σταύρος Σημαντήρης.

«Ο κ. Σημαντήρης προωθεί τοθέμα του Μινωικού Χωριού, όσομπορεί, παρά το ότι υπάρχουν οι-κονομικές δυσκολίες στην Ελλάδακαι εδώ», είπε ο κ. Μάνος. «Πιστεύω

Οι Κρητικοί είναι πιστοί στις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα της γενέτειρας. στη φωτογραφία,στιγμιότυπο από τη φετινή κοπή της βασιλόπιττας του Συλλόγου Κρησσών «Πασιφάη» στη Ν. Υόρκη.Αυτές και άλλες παραδόσεις ξέρουν να τις κρατούν και να τις παραδίδουν στις νεότερες γενιές.

STANTON INSURANCE Stavros Antonakakis

2nd Vice PresidentPancretan Association of America

Tel: 609.929.6000STAVROS ANTONAKAKISSTAVROS ANTONAKAKIS

Του Σταύρου το σπιτικό

ποτέ μην το ξεχάσεις.

Εχει τσι πόρτες ανοιχτές

όποτε κι αν περάσεις.

Ασε γιατρέ τις συνταγές

και πιάσε όνειροκριτη,

γιατ’ η Ελένη π' αγαπώ

δεν είναι από την Κρήτη!

Cretan Brotherhood of New York1811 Coney Island Ave., Brooklyn, NY 11230 • (347) 587-4499, (347) 672-0908

«Ψηλορείτης»

Αφιέρωμα από τους Κρήτες του Coney Island Avenue, Brooklyn.Γιάννης Βερυκάκης, πρόεδρος και το Διοικητικό Συμβούλιο

Έχει η Ελλάδα ομορφιέςκαι αυτό δεν είναι ψέμα.Έχει νησιά ασύγκριταστον κόσμο ξακουσμένα.

Ένα νησί υπερήφανομε ατέλειωτη Ιστορίαπου με τιμή εγράφτηκεστου κόσμου τα βιβλία.

Όπου να πας και να σταθείςΑνατολή ή Δύση,χρειάζεσαι πολύ καιρότην Κρήτη να γυρίσεις.

Του Ψηλορείτη το βουνόπου πάντα έχει χιόνιπου όταν λιώνει το παλιόκαινούριο το πλακώνει.

Η ομορφιά κι η λεβεντιάτου Γέρο Ψηλορείτησε κάνει υπερήφανοπου είσαι από την Κρήτη.

Εκεί στον Αποκόρωνα στης Σούδας το λιμάνιπου ο Γερμανός το ζήλεψεκαι ήθελε να το πάρει.

Όχι μονάχα ο Γερμανόςπολλοί το έχουν ζηλέψεικανείς δεν τα κατάφερεποτέ μας να το κλέψει.

Είναι γεμάτο από στρατό,πολεμικά καράβιαπου προστατεύουν το νησί απ’ τους εχθρούς του πάντα.

Κι όταν πας εις τα Σφακιάποτέ να μην ξεχάσεις το όμορφο και περήφιμο φαράγγι του μια μέρα να περάσεις.

Σαν φτάσεις στο Ηράκλειο εις την Κνωσσό να πάεις,εις το παλάτι του Μίνωακανείς δεν το ξεχνάει.

Γύρισε πίσω στα Χανιάστο όμορφο λιμάνικαι στων Χανιών την αγοράπου δεν υπάρχει άλλη.

Ρόζυ ΠαλιβίδαΓένος ΚοκάκηΜπρούκλιν, Ν.Υ



ότι δεν είμαστε μακριά από το χτί-σιμο. Η τελική μελέτη έχει γίνει,ενώ συνεχίζεται και η προσπάθειασυγκέντρωσης χρημάτων». Το χωριόαυτό θα αποτελέσει τη γέφυρα τηςΠαγκρητικής με την Κρήτη.

Για την ίδρυση αρχείου της Παγ-κρητικής, ο κ. Μάνος είπε ότι γίνεταισε δύο στάδια. Το πρώτο, έχει στηφροντίδα της η γενική γραμματέαςτης οργάνωσης. «Είναι κατά 70%σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιοτου Μίσιγκαν και το Google και γί-νονται όλα ντίτζιταλ», ανέφερε.«Ταυτόχρονα, έχουμε μια συνεργα-σία με το Μαλλιώτειο ΠολιτιστικόΚέντρο στη Βοστώνη.

Εδώ και αρκετά χρόνια, η Παγ-κρητική άρχισε συνεργασία με τοΩνάσειο Ιδρυμα στη Νέα Υόρκη σεπολιτιστικά θέματα. Η διοίκηση τουιδρύματος αυτού και η ΠΕΑ πραγ-ματοποίησαν με επιτυχία έκθεσηαρχαιοτήτων του Μινωικού πολιτι-σμού στο Ωνάσειο. Επίσης, πραγ-ματοποιήθηκε το 2009 έκθεση βυ-ζαντινών εικόνων της Κρητικής Αγιο-γραφικής Σχολής, με εικόνες τωνΘεοτοκόπουλου, Δαμασκηνού καιάλλων σπουδαίων αγιογράφων. Ηδαπάνη της εκθέσεως είχε εγκριθείαπό το Ωνάσειο Ιδρυμα (1,2 εκα-τομμύρια δολάρια), η δε Εκκλησίατης Κρήτης είχε εγκρίνει τη μετα-φορά των αγιογραφιών.

Η ΠΕΑ καθιέρωσε την απονομήδύο βραβείων, του «Βενιζέλειου»και του «Καζαντζάκειου», σε άτομαπου έχουν υπηρετήσει τον ελληνικόδημόσιο βίο με αφοσίωση στις αρχέςτης Ελευθερίας και της Δημοκρατίας,

καθώς επίσης και την προβολή τουελληνικού πολιτισμού.

«Εχουμε και άλλα, αλλά αυτάείναι τα βασικότερα, που δίνουμεκάθε δύο με τέσσερα χρόνια», είπεο κ. Μάνος.

Στο χώρο των πολιτιστικών προ-γραμμάτων, η Παγκρητική εκδίδειCDs και DVDs τα οποία αποστέλ-λονται σε όλα τα μέλη, με θέματα,όπως «Η Μάχη της Κρήτης», «ΟιΚρητικοί Ολυμπιονίκες» και «Η Αυ-τοθυσία στο Αρκάδι». Αξιόλογο είναικαι το ιστορικό ντοκιμαντέρ πουβασίζετε στο ρόλο της Κρήσσας γυ-ναίκας στη διαμόρφωση και σύστασητης Κρητικής Ομογένειας στην Αμε-ρική.

Επίσης, η Παγκρητική πραγμα-τοποίησε διάφορες άλλες μεγάλεςπολιτιστικές εκδηλώσεις, όπως: «ΗΕκκλησία της Κρήτης, Μεγάλη Πα-ράδοση και Μουσική, «Οι ΜεγάλοιΠρωτομάστορες της Κρητικής Μου-σικής», «Η Μουσική της Κρήτης,από τα Χανιά μέχρι το Λασίθι» και«Η Κουζίνα και τα Προϊόντα τηςΚρήτης».

Ενας από τους κυρίαρχους στό-χους από την ίδρυση της ΠΕΑ ήτανη καθιέρωση ταμείου υποτροφιώνγια την ακαδημαϊκή υποστήριξη τηςΝεολαίας. Μέχρι σήμερα έχουν δια-τεθεί αρκετά εκατομμύρια δολάριασε υποτροφίες.

Συνεχίζονται, εξάλλου, τα καλο-καιρινά μαθήματα του «Dias» στοΡέθυμνο και τα Χανιά. Συγκεκριμέ-να, με την οικονομική υποστήριξητης ΠΕΑ, μια σειρά θερινών μαθη-μάτων πανεπιστημιακού επιπέδουπροσφέρονται από το «Dias» στοΠανεπιστήμιο Κρήτης και στο Πο-

λυτεχνείο Κρήτης. Αφορούν σεόλους τους φοιτητές, που φοιτούνσε αμερικανικά κολέγια και πανε-πιστήμια. Ολοι οι φοιτητές, μέλητης Παγκρητικής, δικαιούνται ναλάβουν υποτροφία από την ΠΕΑ,με την ολοκλήρωση του προγράμ-ματος.

Με πρωτοβουλία του «Dias», προ-σφέρονται θερινά μαθήματα κρητι-κών χορών και κρητικών μουσικώνοργάνων (λύρα, λαούτο, βιολί κ.λπ.)

στο Ρέθυμνο, στο Ηράκλειο και σταΧανιά. Τα μαθήματα αυτά απευθύ-νονται σε παιδιά από 6 χρονώνμέχρι ενήλικες, χωρίς καμία απο-λύτως οικονομική επιβάρυνση.

Στην προσπάθειά της η ΠΕΑ ναοργανώσει τους νέους επιστήμονεςπροχώρησε στη δημιουργία της Ορ-γάνωσης Νέων Επιστημόνων (Pan-cretan Young Adult League), η οποίαέχει κάνει πολύ δυναμική αρχή στηΝέα Υόρκη και θα επεκταθεί σ’ όλητην Αμερική.

Ενδιαφέρουσες είναι οι ακόλου-θες πληροφορίες για τους Κρήτεςτης Αμερικής που δίνει ο κ. Τραβα-γιάκης, στο ίδιο, ως άνω, κείμενότου.

Ηταν αρχές του περασμένου αι-ώνα και η μεγαλομάνα Κρήτη ακόμηδεν είχε συνέλθει από το γλυκο-φέγγισμα της Λευτεριάς. Οι συνεχείςεπαναστάσεις για την απελευθέρωσητης Κρήτης είχαν δημιουργήσει μιαζωή δύσκολη, γεμάτη κακουχίες,δίχως τα πολυτιμότερα αγαθά γιανα ζήσουν έστω κάπως αξιοπρεπώς.Φτώχεια παντού. Φτώχεια ήταν τοπρώτο αγαθό που χάρισε η μισοε-λευθέρη Κρήτη στα παιδιά της. Σιγά-σιγά όλοι οι μπαρουτοκαπνισμένοιεπαναστάτες αφήνουν τα τουφέκιατους για να θρέψουν τις οικογένειέςτους. Αλλά πώς, αφού τις περιουσίεςτων προγόνων τους καλά κρατούσανακόμη οι Τούρκοι και κάθε οικογέ-νεια μετρούσε πολλές ψυχές πουθυσιάστηκαν για την λευτεριά πουείχε πολύ δρόμο για να έλθει ολο-κληρωμένη αφού η Ενωση ήτανακόμη μακριά.

Ετσι, το όνειρο της προσωπικής

φυγής για μετανάστευση στην πα-ραμυθένια χώρα της Αμερικής, όπουο πλουτισμός ήταν εύκολος αλλάκαι η ελευθερία είναι το υψηλότεροαγαθό, γίνεται πόθος για πολλούςΚρητικούς. Πολλοί παίρνουν τηνμεγάλη απόφαση να ξενιτευτούν,κυρίως νέοι, πολλές φορές παιδιά,που θέλουν να εργαστούν για ναμαζέψουν χρήματα, να βοηθήσουντην μάνα, την αδελφή, την οικογέ-νεια, την πατρίδα και μετά να επι-στρέψουν πίσω στους αγαπημένουςτους.

Ετσι, αρχίζει η μετανάστευσηστις αρχές του περασμένου αιώναμας με σύντροφο την ευχή της μά-νας, το δάκρυ της αδελφής, τηναγάπη της οικογένειας και με πίστηστον Θεό και όνειρο την ελπίδα,φεύγουν από το αγαπημένο τουςνησί, την αγαπημένη τους πατρίδα.Μαζί τους έχουν ένα όραμα, ένασκοπό: Να βελτιώσουν την οικονο-μική τους κατάσταση, έστω τον λίγοπλουτισμό τους, και μετά ο γυρισμός«το όνειρο το γλυκύ και παρήγοροτης επιστροφής στην πατρίδα».

Με τον οργασμό εργασίας πουυπήρχε τότε στην κατασκευή σιδη-ροδρομικών γραμμών, αλλά και σταορυχεία του Κολοράντου, οι πρώτοιΚρήτες μετανάστες σκόρπισαν σ’ολόκληρη την Αμερική ακόμη καιστις δυτικές ακτές. Ετσι σιγά-σιγάδημιούργησαν τις δικές τους εστίεςστη Νέα Υόρκη, στη Νέα Αγγλία,στο Σικάγο, στον Αγιο Φραγκίσκο,και στο Σολτ Λέικ Σίτι. Στα κέντρααυτά όπου η παρουσία Κρητών είναιπληθώρα δημιουργούνται και οιπρώτοι Κρητικοί Σύλλογοι με αρχή


Από παλαιότερη εκδήλωση του Συλλόγου «Κρητική Φιλοξενία» του Στάτεν Αϊλαντ, Νέας Υόρκης. Από αριστερά, οι: Αντώνιος Ξενάκης, Ανδρέας Κουτσουδάκης, Πολ Λιντζέρης, Δήμητρα Λιντζέρη,Σταύρος Κορδαζάκης, Μιχάλης Βασιλάκης, Εμμανουήλ Βλαστάκης, Παναγιώτης Εξαρκούλας, Πολ Βλαστάκης, Κώστας Βουράκης και Βαγγέλης Ξενάκης.

Από χορό της Κρητικής Αδελφότητας του Μπρούκλιν, Νέας Υόρκης στον οποίο η Νεολαία έδωσεδυναμικό το παρών της. Καθήμενοι από αριστερά, οι: Γιάννης Νικολουδάκης, π. Ιωάννης Ρόμας, ΜαρίαΝικολουδάκη και Φαίη Λαμπράκου. Ορθιοι, οι: Ευάγγελος Παπαδονικολάκης, Γεώργιος Τσουγανάκης,Ελένη Λαμπράκου, Καλλιόπη Κόκοτα, Ανδρέας Παπαμανουσάκης και Δημήτρης Νικολουδάκης.


γινομένη στη Νέα Υόρκη.Χρόνια δύσκολα, άστεγοι και πει-

νασμένοι, στέρηση για να τα βγά-λουν πέρα και να μπορέσουν νααποταμιεύσουν κάτι και να το στεί-λουν πίσω στους δικούς τους. Ηζωή τους γίνεται ακόμη πιο δύσκοληαπό την εκμετάλλευση και από τιςσυνθήκες διαβίωσης. Τα όνειρα τουπρώτου μετανάστη άρχισαν σιγά-σιγά να πληγώνονται - όμως η ελ-πίδα, το ελεύθερο πνεύμα, και ηθέληση έγιναν πρωτοβουλίες γιατολμηρές αποφάσεις, αξιοθαύμαστεςπροσπάθειες, πολύ δυσανάλογεςπρος τις υλικές και πνευματικές δυ-νάμεις του πρωτοπόρου.

Μέσα σε αυτή τηναγωνία της επιβίωσης τηςπληγωμένης ανθρώπινηςαξιοπρέπειας, της ανα-γνώρισης, ότι δεν είναιπολίτες δεύτερης κατη-γορίας αλλά μιας φυλήςπου δίδαξε την ανθρω-πότητα τις αξίες του αν-θρώπου, την δημιουργίατης επιστήμης, λαμβάνειχώρα ένα ξεχωριστά με-γάλο γεγονός με πρωτα-γωνιστή ένα μεγάλο Κρη-τικό, τον Λουκ Τίκα (ΗλίαΣπαντιδάκη). Ο Λουκήταν από το χωρίο Λου-τρά του Ρεθύμνου και μετο αίμα του έβαψε τοχώμα του Κολοράντουσαν πρωτεργάτης στονσυνδικαλιστικό αγώναστη μεγάλη απεργία τωνανθρακωρύχων. Αρχηγός,επικεφαλής 11.000 απερ-γών, εφονεύθη αγρίωςαπό τους εθνοφύλακεςφρουρούς το 1914 μαζίμε άλλους αθώους εργά-τες. Το μνημείο του Τίκαστο Λάντλοου του Κολο-ράντου έγινε το σύμβολοτου εργατικού δικαίου.Εγινε ο εθνικός ήρωαςτων εργατών και των μει-ονοτήτων και ανέβασαντο ελληνικό όνομα στο βάθρο τηςτιμής και της εκτίμησης.

Και ενώ τα χρόνια συνεχίζονταικαι οι κρητικοί Σύλλογοι που ήδηέχουν δημιουργηθεί δεν αποτελούντο μέρος μόνο για συνάντηση, αλλάγια μια ζεστή φωλιά, μια μικρή Κρή-τη, ένα πατρικό σπίτι. Η αγάπη γιατην πατρίδα παραμένει η «αληθινήκρυφή αγάπη για κάθε μετανάστη».

Και όταν το 1912-1913 κηρύσ-σεται ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος,μεγάλος αριθμός Κρητών της Αμε-ρικής επιστρέφει για να βοηθήσειτην γενέτειρα γη και άλλοι κατα-τάσσονται στον αμερικανικό Στρατό.Αλλά αυτό που αποτελεί παράδειγμαφιλοπατρίας εθνικού μεγαλείου, πουμόνο εμείς οι Κρήτες μπορούμε νακαυχόμαστε, συμβαίνει στον Σύλ-λογο Κρητών Νέας Υόρκης «Φοίνι-κα». Σε έκτατη συνεδρίαση ο Σύλ-λογος διαλύεται γιατί όλα τα μέλητου «υπακούοντας στη φωνή της

Ελλάδας έτρεξαν να υπερασπίσουντην πατρώα γη κατά τους Βαλκανι-κούς Πολέμους 1912-1913.

Μετά το τέλος του Α’ ΠαγκοσμίουΠολέμου, ένας μεγάλος αριθμός με-ταναστών έρχεται στην Αμερική μεαποτέλεσμα να ενισχυθούν με νέαμέλη οι υπάρχοντες κρητικοί Σύλ-λογοι και να δημιουργηθούν και-νούριοι. Την εποχή αυτή, και συγ-κεκριμένα το 1927, ο εμπνευστήςκαι οραματιστής, Νικόλαος Καλη-μεράκης, από τον Αγιο ΜύρωναΗρακλείου, μέλος του ΚρητικούΣυλλόγου «Αρκάδι» του Πί-τσμπουργκ, σπέρνει την ιδέα για

την ίδρυση Συνομοσπονδίας τωνΚρητικών Συλλόγων της Αμερικής.Στέλνει γράμμα στον πρώτο ΣύλλογοΚρητών της Αμερικής «Ομόνοια»,ζητώντας συμπαράσταση και βοή-θεια για την υλοποίηση του σκοπούαυτού. Στις 7 Απριλίου του 1929 η«Ομόνοια» διά του τότε προέδρουΕμμανουήλ Καφάτου, ανταποκρί-νεται θετικά στέλνοντας εγκύκλιοπου καλούσε τα κρητικά Σωματείατης Αμερικής να λάβουν μέρος στηΠρώτη Συνέλευση στη Νέα Υόρκηγια τη δημιουργία Συνομοσπονδίας.

Στις 14 Οκτωβρίου του 1929 έγι-νε στο Σικάγο το Πρώτο Συνέδριοτων κρητικών οργανώσεων της Αμε-ρικής και στο οποίο ετέθησαν ταπρώτα θεμέλια για τη ίδρυση τηςΠαγκρητικής Ενωσης Αμερικής. Σανπρώτα βήματα το Α’ Συνέδριο τουΣικάγου εψήφισε τον ΚαταστατικόΧάρτη της Ενωσης και ανακήρυξετον Εθνάρχη Ελευθέριο Βενιζέλο

επίτιμο πρόεδρο της Οργανώσεως.Η 14η Οκτωβρίου 1929 ήταν η αφε-τηρία εκπληρώσεων των πόθων καιελπίδων των Κρητικών της Αμερικής,οι οποίοι διά της Παγκρητικής Ενώ-σεως έγραψαν στις δέλτους της ιστο-ρίας του Αποδήμου Ελληνισμού μιαλαμπρά και συγκινητική σελίδα, μιασελίδα φωτισμένη από την αίγλητης ηρωικής Μεγαλονήσου Κρήτηςκαι προορισμένη να παραμείνει σανυποδειγματική έμπνευση για όλουςτους μεταγενεστέρους.

H πορεία της Παγκρητικής υπήρ-ξε θριαμβευτική και απόλυτα επι-τυχημένη στους στόχους της, όπως

φαίνεται στα ακόλουθαστοιχεία, που σταχυολο-γούμε από το κείμενο τουκ. Τραβαγιάκη.

Από την αρχή της ίδρυ-σης η ΠΕΑ άρχισε ένα ευ-ρείας κλίμακας φιλανθρω-πικό έργο, μια μεγάληεθνική και ανθρωπιστικήδράση. Το πρώτο προσκύ-νημα στη γενέτειρα γίνε-ται το 1931 με πρώτη επί-σκεψη στον πρωθυπουργόΕλευθέριο Βενιζέλο, επί-τιμο πρόεδρο της Παγ-κρητικής.

Η αποστολή διαφόρωνχρηματικών ποσών σε φι-λανθρωπικά ιδρύματα τηςΚρήτης αρχίζει από τηνστιγμή της ιδρύσεως της.Ετσι, όταν τον Μάρτιοτου 1939, τρία χρόνιαμετά τον θάνατο τουΕθνάρχου, Ελευθερίου Βε-νιζέλου, ο Σύλλογος Κρη-τών Νέας Υόρκης «Ομό-νοια» τελεί πάνδημο μνη-μόσυνο, που έλαβε πα-νομογενειακό χαρακτήραακούστηκε το εγερτήριοσάλπισμα του τότε προ-έδρου, Νίκου Καλημερά-κη, να αρχίσει ένας ιερόςαγώνας, ο αγώνας τουεράνου για το ΣανατόριοΚρήτης και να αφιερωθεί

στη μνήμη του δημιουργού της Με-γάλης Ελλάδας και να ονομαστεί«Βενιζέλειο Σανατόριο Κρήτης». Καιο έρανος αρχίζει, για να δημιουρ-γήσει ένα από τα μεγαλύτερα έργατης Κρήτης, το Βενιζέλειο Νοσοκο-μείο Κρήτης.

Τέσσερις μήνες μετά τη διεξα-γωγή του 7ου Συνεδρίου το 1940στη Νέα Υόρκη η φασιστική Ιταλίακηρύσσει τον πόλεμο κατά της γε-νέτειρας. Ο τότε πρόεδρος της Παγ-κρητικής, Σπ. Κουνάλης, στέλνειανοικτή επιστολή στην οποία ανα-φέρει μεταξύ άλλων: «Ας γίνωμενδιαπρύσιοι κήρυκες της ιεράς εκ-στρατείας μας, όχι μόνον μεταξύημών και των ομογενών μας, αλλάκαι μεταξύ των φιλελευθέρων Αμε-ρικανών. Ας καταρτίσωμεν τάχισταεπιτροπάς εράνου, ας δώσωμεν εκτων ταμείων μας, ας περικόψωμεν


Χαιρετίζουμε την πρωτοβουλία του «Εθνικού Κήρυκα»

να προβάλει την Κρήτηστο εβδομαδιαίο ένθετό του «Το Περιοδικό».

Κρήτη η χώρα του Ιδομενέα, του Καζαντζάκη, του Θεοτοκόπουλου,

του Πρεβελάκηγνωστή για τη λεβεντιά και τη φιλοτιμία της

στο πέρασμα του χρόνου καθώς και την καλή ζωή και τα άριστα προϊόντα

που προσφέρει σε όλους εμάς που την αγαπάμε.

Εγκάρδιες ευχές για Καλό Καλοκαίρικαι καλές διακοπές σε όλους τους Ελληνες

Οικογένεια Αριστείδη Γαργανουράκη

Gee Whiz295 Greenwich Street, New York, NY 10007

Tel.: (212) 608-7200 • Fax: (212) 608-7368

Νοσταλγούμε το νησί μας με τις ωραίες θάλασσες, το ανάλαφρο αεράκι

το εύκρατο κλίμα, την εξαίσια κουζίνα, τις μαντινάδες και την όμορφη ζωή,

Ολοι όσοι το επισκεπτόμαστε απολαμβάνουμε τις φυσικές του ομορφιές

και τη μοναδική του κουλτούρα

Καλή αντάμωση

Ο πρώην πρόεδρος της Παγκρητικής, Μανώλης Βεληβασάκης, έχει πει ότι

«η Κρήτη είναι η πηγή που μας ξεδιψά».



εν ανάγκη και τον άρτον των τέκνωνμας δια μια έστω ημέραν, δια νασυλλέξωμεν όσον το δυνατόν πε-ρισσότερα χρήματα δια να βοηθή-σωμεν το ταχύτερον τους αγωνιζό-μενους, περιθάλψωμεν δε και ανα-κουφίσωμεν τας χήρας και τα ορ-φανά. Η Πατρίς μας καλεί και ανοί-γει και δι’ ημάς στάδιον δόξης λαμ-πρόν. Ας αποδείξωμεν εμπράκτωςότι όσον και μακράν και άν είμεθαδεν λησμονούμεν».

Η ανταπόκριση ήταν μεγάλη. ΗΠΕΑ γίνεται πρότυπο στην Ομογέ-νεια για το μεγάλο έργο που ανα-λαμβάνει. Η Παγκρητική ΕνωσηΑμερικής σε μικρό χρονικό διάστημαπροσφέρει στον έρανο για το «GreekWar Relief» 120.000 δολάρια, ποσότεράστιο για την εποχή αυτή. «Ούτωπράττοντες, εκδηλούμεν την αμε-τάτρεπτον απόφασινν μας ότι πα-ραμένομεν ηνωμένοι υπό την έν-δοξον Κυανόλευκον, την ανεξάντ-λητον αγάπην μας προς την γενέ-τειράν μας, και υποσχόμεθα ότι θααγωνισθώμεν παρά το πλευρόν τωνθυσιαζομένων υπέρ της Δημοκρατίαςεθνών, και θα προσφέρωμεν πάσανθυσίαν και θα καταβάλωμεν τηνδυνατήν προσπάθειαν δια τον κοι-νόν αγώνα. Θεού θέλοντος θα επι-λάμψη και πάλιν ο ήλιος της δι-καιοσύνης, της ευνομίας, της αδελ-φωσύνης και της ελευθερίας».

Διαρκούσης της Κατοχής, απε-στάλησαν από την Παγκρητική,100.000 δολάρια προς τους ανα-ξιοπαθούντες συμπατριώτες. Σε όλητην διάρκεια της Κατοχής στέλνονταιχιλιάδες δέματα στην Κρήτη διάμέσου του Ερυθρού Σταυρού.

Και ενώ ο πόλεμος συνεχίζεταιμε πολλά Κρητικόπουλα, γιους με-ταναστών, να μάχονται κάτω απότην αμερικανική σημαία, αρχίζειένας νέος έρανος, αυτή τη φοράγια τα ορφανά της Κρήτης, που στιςαρχές του 1945 είχε αποφέρει100.000 δολάρια. Επίσης, αρχίζειένα μεγάλο ανθρωπιστικό έργο, τηςπροικοδότησης απόρων κορασίδων.Η Παγκρητική προικοδοτεί 1.000ορφανά της Κρήτης και εκτός απότα βιβλιάρια καταθέσεως που δί-δονται, στέλνεται ρουχισμός καιπολλά είδη ανάγκης. Με το τέλοςτου Β’ Παγκοσμίου Πολέμου η Παγ-κρητική διαδραματίζει σπουδαίορόλο όσο καμιά άλλη ελληνοαμε-ρικανική οργάνωση για την ανα-συγκρότηση της γενέτειρας. ΣτοΣυνέδριο του 1946 στον Αγιο Φραγ-κίσκο παίρνονται μεγάλες αποφά-σεις.\ Αναλαμβάνει την ευθύνη γιατη δημιουργία μιας ΠανελλήνιουΕνώσεως με μια εθνική κατεύθυνσηγια να βοηθήσει αποτελεσματικό-τητα την Ελλάδα. Αρχίζει εκστρατείαμε συναντήσεις με εξέχοντες Αμε-ρικανούς πολιτικούς με σκοπό την

υποστήριξη των εθνικών δικαίων.Συμμετέχει στο έργο της καταπο-λέμησης της ελονοσίας με ειδικούςψεκασμούς σε ολόκληρη την Κρήτη.Στέλνει μπουλντόζες και μεγάλοαριθμό από ημίονες με πολλά είδηπρώτης ανάγκης και ρουχισμούγια την βοήθεια της ανασυγ-κρότησης. Συμμετέχει στηνανασύσταση της ΒιβλιοθήκηςΧανίων. Συνεχίζει τον έρανογια το πρόγραμμα περιθάλψεωςορφανών της Μεγαλονήσου καιμέχρι το 1947 έχει αποφέρει130,717 δολάρια. Επίσης, σεόλα αυτά έρχονται να προστε-θούν οι πρωτοβουλίες, η βοή-θεια που αναλαμβάνουν πολλάμέλη και διάφοροι σύλλογοι.Η δεκαετία 1940-1950 είναιδιανθισμένη με μεγάλα επι-τεύγματα των Κρητικών. Μεπερισσότερο ενθουσιασμό συ-νεχίζει η Παγκρητική τον έρανογια το Σανατόριο Κρήτης.

Στις 29 Απριλίου 1956 γί-νονται τα επίσημα εγκαίνιατου Σανατορίου Κρήτης, γνω-στού ως «Βενιζέλειο Νοσοκο-μείο Κρήτης». Ετσι, μια εικο-σαετής προσπάθεια της Παγ-κρητικής που απαιτούσε συ-νεχείς αγώνες για συλλογή χρη-μάτων πραγματοποιήθηκε. ΗΠαγκρητική διέθεσε για το Σα-νατόριο Κρήτης 350.000 δολ.που μαζί με τα ποσά που δα-πανήθηκαν για εξοπλισμό είχεανέλθει στα 450.000 δολ.,ποσό τεράστιο για την εποχή.

Εδώ πρέπει να προστεθεί και η προ-σφορά του αποθανόντος Κρητικούτης Βοστώνης, Μπαχάκη, που άφησετο ποσό 30.000 δολ. για το Βενιζέ-λειο Νοσοκομείο. Την ίδια δεκαετίαπροσφέρει η Παγκρητική 125.000

δολ. για το Γενικό Νοσοκομείο Ρε-θύμνης για την ανοικοδόμηση καιεξοπλισμό του.

Το καλοκαίρι του 1959, 150 μέλητης ΠΕΑ πηγαίνουν στα Χανιά γιανα παραστούν στα εγκαίνια της νέας

πτέρυγας του Γενικού Νο-σοκομείου Χανίων, προσφο-ρά της Παγκρητικής, συνο-λικής δυνάμεως 150 κλινών.Η Παγκρητική πρόσφερεποσό 70.000 δολ. από ερά-νους, ενώ αργότερα, το 1963,πρόσφερε 10.000 δολάριαγια τον εξοπλισμό του Νο-σοκομείου Αγίου Νικολάουμε χειρουργικά κρεβάτια καιμηχανήματα. Το 1960 στο16ον Συνέδριο της Βοστώ-νης, επικρατεί πνεύμα με-γάλου ενθουσιασμού για ταμεγάλα προγράμματα της ορ-γάνωσης. Ξανά, ο «πατέρας»της Παγκρητικής, ο μεγάλοςΚρητικός Νίκος Καλιμεράκης,ρίχνει την ιδέα της ιδρύσεωςΠανεπιστημίου στην Κρήτηκαι δημιουργείται η πρώτηΕπιτροπή.

Το 1963 πραγματοποι-ήθηκε εκδρομή στην Κρήτημε τη συμμετοχή μεγάλουαριθμού μεταναστών και ηΠαγκρητική. Πρόσφερε75.000 δολ. για διάφορα κοι-νωφελή έργα. Τη δεκαετίαεκείνη αποφασίζεται η συλ-λογή 50.000 δολαρίων προςενίσχυση των φιλανθρωπι-κών ιδρυμάτων της Κρήτης,

που είχε μεγάλη επιτυχία.Τη δεκαετία του 1970 ο πόθος

της δημιουργίας του ΠανεπιστήμιουΚρήτης γίνεται εντονότερος και οιΚρήτες της Αμερικής είναι έτοιμοινα συμβάλλουν και οικονομικά γιατην πραγματοποίηση του ΑνωτάτουΙδρύματος. Προς τον σκοπό αυτόεπιτροπή της Παγκρητικής επισκέ-πτεται στις 2 Αυγούστου 1972 τοντότε πρωθυπουργό, Γεώργιο Παπα-δόπουλο, που όχι απλώς της υπό-σχεται αλλά δίνει εντολή να περάσειο νόμος της ιδρύσεως ΠανεπιστημίουΚρήτης στη Βουλή, όπως και έγινεμετά από τρεις μήνες. Με την αναγ-γελία της αποφάσεως ιδρύσεως Πα-νεπιστημίου στη Κρήτη, η Παγκρη-τική ψηφίζει στο 23Α Συνέδριο του1974 στον Αγιο Φραγκίσκο δωρεάποσού 300.000 δολ. και από τηστιγμή της αποφάσεως αρχίζει καιο έρανος.

Στο 23Α Συνέδριο στον ΑγιοΦραγκίσκο, τον Αύγουστο του 1974,οι Κρήτες σύνεδροι εξέφρασαν τησυμπαράστασή τους στο δοκιμαζό-μενο Κυπριακό Ελληνισμό. Δημι-ουργήθηκε επιτροπή, η οποία έστει-λε εγγράφως την διαμαρτυρία τωνΚρητών της Αμερικής στους Πρόεδροκαι Αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, στα μέλητου Κογκρέσου και στην ΕπιτροπήΕξωτερικών Υποθέσεων. Υιοθέτησε,επίσης, τον έρανο για τους πρό-σφυγες της Κύπρου και συγκεντρώ-θηκαν 50.000 δολάρια.

Τη δεκαετία του 1980 η Παγ-κρητική ανέλαβε να βοηθήσει ταΚρητικόπουλα που πάσχουν απόμεσογειακή αναιμία. Με ενέργειεςτης εγκαταστάθηκε στο Δρακοπού-λειο Νοσοκομείο Αθηνών ηλεκτρο-νικός υπολογιστής και δημιουργή-θηκε το πρωτοποριακό για τα ελ-ληνικά δεδομένα ιατρικό κέντροσυλλογής πληροφοριών (data base),όπου καταγράφονταν όλα τα Κρη-τικόπουλα που έπασχαν από μεσο-γειακή αναιμία, καθώς και οι εθε-λοντές αιμοδότες. Η Παγκρητικήάρχισε έρανο για την μεσογειακήαναιμία, και πρόσφερε 275.000 δολ.για την αγορά 250 μηχανημάτωναιμοκάθαρσης και εξοπλίστηκαν τοΒενιζέλειο Νοσοκομείο, καθώς καιτα Νοσοκομεία Χανίων και Ρεθύ-μνης. Με ενέργειες της Παγκρητικής,η ελληνική κυβέρνηση τιμώνταςτην προσπάθεια αυτή, δημιούργησενέο Κέντρο Αιμοκάθαρσης στα Χα-νιά. Η μεγάλη αυτή ανθρωπιστικήπροσπάθεια τιμήθηκε με το ΑργυρόΜετάλλιο της Ακαδημίας Αθηνώνκαι το Χρυσό Μετάλλιο του ΔιεθνούςΕρυθρού Σταυρού.

Μετά από διαβουλεύσεις με τηνΠρυτανεία του Πανεπιστημίου Κρή-της αποφασίζεται να δημιουργηθείένα Προικοδότημα, το γνωστό ως«University Endowment Fund» μεσκοπό να χρηματοδοτήσει την ίδρυ-ση Πανεπιστημιακού Τυπογραφείου,


Παράγοντες της Μικτής Εκπαιδευτικής και Πολιτιστικής Επιτροπής Κρητικών Σωματείων ΝέαςΥόρκης και Νέας Ιερσέης, που οργάνωσε το φετινό εορτασμό για την επέτειο της Μάχης της Κρήτης.Ορθιοι από αριστερά, οι: Δημήτριος Τιτομιχελάκης, Στηβ Βιτεζάκης, Εμμανουήλ Μπασιάς, ΕυανθίαΜπασιά, Θεόδωρος Νικολουδάκης, Παύλος Ζαχαρίας, Τζον Βερικάκης, Μιχάλης Φουρναράκης,Τζορτζ Κόκονας, Στράτος Μαμαλάκης, Κώστας Καπελώνης και Δημήτριος Βεζυράκης. Καθήμενοι, οι:Κλειώ Μαυρίδη, Ελπίδα Τσοντάκη, Νίκος Καπελώνης και Μανώλης Αναστασάκης.

Ο πρώην πρόεδρος της Παγκρητικής ΕνωσηςΑμερικής, Σταύρος Σημαντήρης, ο οποίος τονίζει ότι πράγματι, η οργάνωση πέτυχε

να κρατήσει κοντά της τη Νεολαία.



που θα λειτουργεί σύμφωνα με ταπρότυπα των μεγάλων πανεπιστη-μίων του εξωτερικού. Εργο πρωτο-ποριακό, πρωτότυπο, για τα ελλη-νικά δεδομένα, που εστέφθη με με-γάλη επιτυχία ανεβάζοντας το κύροςτου Πανεπιστημίου με τις γνωστές«Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Πανε-πιστημίου Κρήτης - Ιδρυτική ΔωρεάΠαγκρητικής Ενωσης Αμερικής».Συνεχίζοντας την φιλανθρωπική τηςδράση, η Παγκρητική αγοράζει καιστέλνει στην Κρήτη ένα ασθενοφόροπλήρως εξοπλισμένο.

Με τη συνοδεία του Αρχιεπισκό-που Κρήτης Τιμόθεου, Επιτροπή τηςΠΕΑ επισκέπτεται το Πατριαρχείοπροσφέροντας μια μεγάλη δωρεάγια να βοηθήσει στην ανοικοδόμησητου Πατριαρχείου.

Εδώ και αρκετά χρόνια, το Pan-cretan Endowment Fund χρηματο-δοτεί το «Dias». Πρόγραμμα για ναμπορέσουν Κρητικόπουλα της Αμε-ρικής να συμμετάσχουν σε θερινάμαθήματα στην Κρήτη πιστεύονταςότι: «η ελληνική μάθηση, το περι-βάλλον της Κρήτης θα επιδράσουνσαν καταλύτες για να γίνουν συνε-χιστές της δόξας και του μεγαλείουτου Ελληνισμού».

Μεταξύ άλλων, η Παγκρητικήυποστήριξε οικονομικά την αναστή-λωση της ιστορικής Μονής Αρκαδί-ου.

Επίσης, καθιέρωσε το «Μεταθα-νάτιο Φιλοδώρημα», πληρώνονταςστις οικογένειες των αποθανόντωνμελών ένα συνολικό ποσό 250.000δολαρίων.

Ολα αυτά τα χρόνια, η Παγκρη-τική έκανε δωρεές στην Αρχιεπι-σκοπή Αμερικής και σε διάφορεςκοινότητες, ενώ θέσπισε υποτροφίεςγια Κρητικόπουλα φοιτητές στη Θε-ολογική Σχολή του Μπρουκλάιν τηςΜασαχουσέτης.

Την δεκαετία του 1980 δημιουρ-γούνται σχολές Κρητικών χορών καιχορευτικά συγκροτήματα που εμ-φανίζονται σε όλα τα συνέδρια καιδιάφορες άλλες ομογενειακές εκ-δηλώσεις.

Η Παγκρητική και τα μέλη-σω-ματεία της σ’ όλη την Αμερική, πάν-τα γιορτάζουν τη θρυλική Μάχηςτης Κρήτης, τονίζοντας τη σημασίατης για το Δυτικό Κόσμο, ενώ οργα-νώνονται σεμινάρια και μεγάλες εκ-δηλώσεις για να τιμηθούν το ιστο-ρικό ολοκαύτωμα του Αρκαδίου,και οι μεγάλες μορφές του Βενιζέ-λου, του Καζαντζάκη και του Θεο-τοκόπουλου.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ηΠαγκρητική Αμερικής χρηματοδό-τησε την κατασκευή του μεγάλουαγάλματος του «Θρύλου του Ακρω-τηρίου», ήρωα Σπύρου Καγιαλέ Κα-γιαλεδάκη, που φιλοτέχνησε σταΧανιά ο γλύπτης Γιάννης Μαρκαν-τωνάκης και που τοποθετήθηκε στοσημείο, όπου έπεσε η Σημαία απότις οβίδες την οποία είχε υψώσει οίδιος κάνοντας το ίδιο του το κορμίκοντάρι κατά την Κρητική Επανά-σταση του 1897.

Ευχές και χαιρετίσματα σε όλους τους Κρητικούς της Αμερικήςκαι σε όσους βρίσκονται

στην ιδιαίτερη πατρίδα μας την Κρήτη και τα Σφακιά.

Ευστράτιος Σταύρου ΚαλιαφεντάκηςRichmond, Virginia

Καλό καλοκαίρι σε όλους τους φίλους από την Κρήτη!

BRIDGE PHARMACYSTEPHEN CILENTO, R. Ph.

MARIA GEORGAKOPOULOS, R. Ph.

8912 3rd Avenue, Brooklyn, NY 11209Tel: 718-836-1400Fax: 718-836-0086

Θερμούς χαιρετισμούς σε όλο τον ελληνισμό απανταχού της γης και ιδιαίτερα στους συμπατριώτες μου τους Κρητικούς.

Γεννημένος στη Γέργερη Hρακλείου είμαι υπερήφανος για την κρητική μου καταγωγή και δεν ξεχνώ ποτέ τις ρίζες μου.

Τα τελευταία χρόνια δυστυχώς αντιμετωπίζω ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας με την καρδιά μου. Μακάρι όλοι να κάνετε την προσευχή σας

για να με βοηθήσει ο Θεός να γίνω καλά, να μπορέσω να πάω ξανά στην Κρήτη και να φιλήσω το ιερό χώμα της.

Το όνειρό μου είναι να δω και τις εφτά μου κόρες παντρεμένες και να μου χαρίσουν πολλά εγγονάκια.

Ηλίας�Δουλγεράκης�και�οικογένειαNewport News, Virginia

«Εμάς τους Κρητικούς η μάνα που μας εγέννησε μας έχει διδάξει να είμαστε ντόπροι και ειλικρινείς να ζούμε με την τάξη.»

Πολλούς χαιρετισμούς σε όλους τους φίλους της Παγκρητικής Ένωσης Αμερικής

και στα όμορφα Χανιά.

Η Κρήτη είναι για εμάς η ιδιαίτερή μας πατρίδα και βρίσκεται πάντα στις καρδιές μας.

Γεώργιος�και�Ουρανία�Ηλιάκη�(George�and�Rae�Elliott),παιδιά�και�εγγόνια

Τwinsburg, Ohio

Eυχόμαστε στουςσυμπατριώτες μας Κρητικούς

Καλές�Διακοπέςστην�όμορφή�πατρίδα�μας

καιΚαλό�Καλοκαίρι�σε�όλους.

Σταμάτης, Τόνια, ΕιρήνηΜαρία και Γιώργης Κατσαμάνης

ΜΙΝΟS CONSTRUCTION(718) 956-0202


Φωτογραφικές αναμνήσεις από τους Κρήτες της Αμερικής

Λεβεντιά, χάρη και ομορφιά. Ολα από την Κρήτη. Στη φωτογραφία, νέοι και νέες του χορευτικού, του Συλλόγου «Κρητική Φιλοξενία» του Στάτεν Αϊλαντ.

Χωρίς τη νεολαία είναι αδύνατη η επιβίωση των οργανώσεών μας.

Εκδήλωση για την επέτειο της Μάχης της Κρήτης, στο Κρητικό Σπίτι της «Ομόνοιας» στη Νέα Υόρκη. Στο στιγμιότυπο, κατάθεση στεφάνου

και προσευχή από τον αρχιμανδρίτη, Απόστολο Κουφαλλάκη.

Βραδιά χορού του Συλλόγου Κρησσών «Πασιφάη» ο οποίος ξέρει να τιμά τη Νεολαία.Από αριστερά, οι: Χριστίνα Διαματάκη, Τούλα Μπογδάνου, Παναγιώτης Στρατουδάκης,

Μάρα Ζευλάκη, Μαρία Γκίνη, Χρυσούλα Σπυράκη και Τούλα Σπυράκη.

Παλαιότερο στιγμιότυπο με παιδιά του χορευτικού συγκροτήματοςτου Συλλόγου «Κρητική Αδελφότητα» του Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης.

Εύζωνες της Προεδρικής Φρουράς από την Ελλάδα και χορευτικό του Κρητικού Συλλόγου «Ομόνοια» στο Κρητικό Σπίτι

στην Αστόρια, παρουσιάζουν ελληνικούς παραδοσιακούς χορούς.

Σε εκδήλωση του Συλλόγου Κρητών «Μίνως» της Αστόριας Ν. Υόρκης, όπου εμφανίστηκε το χορευτικό του. Οι Κρήτες έχουν κοντά τη Νεολαία, αναπτύσσοντας γι’ αυτήν διάφορα προγράμματα που την ενδιαφέρουν.


Σε γιορτή του Συλλόγου Κρητών «Ομόνοια» Νέας Υόρκης. Από αριστερά, οι: Κατερίνα Φασαράκη, Γιάννης Κριαράς, Σταύρος Σημαντήρης

(τιμήθηκε) με την σύζυγό του, Ελένη, Κούλα Σοφιανού, γενική πρόξενος Κύπρου,και Ευάγγελος Κυριακόπουλος, πρόξενος Ελλάδος.

Μικρά παιδιά, αγόρια και κορίτσια, με παραδοσιακές στολές, χορεύουν σε εκδήλωση του Συλλόγου Κρητών «Μίνως». Το φωτογραφικό

στιγμιότυπο είναι από ετήσια χοροεσπερίδα του «Μίνωα». Προσήλωση στις παραδόσεις, αλλά και στο μέλλον που υπάρχει εμπρός.

Στιγμιότυπο από εκδήλωση στο «Κρητικό Σπίτι» στην Αστόρια. Από αριστερά, οι: Παναγιώτης Ροδάμης, Γιώργος Μπομπολάκης,

Γιάννης Μιχελαράκης, Φώτης Φιωτοδημητράκης, Γεώργιος Αυγενάκης, Στέλιος Κοχυλάκης και Ανδρέας Κουτσουδάκης.

Εντυπωσιακή εμφάνιση του χορευτικού της «Ομόνοιας». Ολα αυτά τα χρόνια, εμφανίζεται με προθυμία σε διάφορες εκδηλώσεις

όπου το καλούν οργανώσεις των περιοχών Νέας Υόρκης. Καθ’ όλη τη διάρκειατης χρονιάς ο Σύλλογος αναπτύσσει προγράμματα για τα παιδιά.

Ο μέχρι τις αρχές Ιουλίου, πρόεδρος της Παγκρητικής Ενωσης Αμερικής, Ιωάννης Μάνος (αριστερά) με στελέχη του «Μίνωα» Νέας Υόρκης κ.ά. παράγοντες.

Δίπλα του, οι: Ελένη Μάνου, Ζαχαρούλα Μαρματάκη, Μανώλης Βεζονάκης και Παντελής Γασπαράκης.

Λεβεντογέννα Κρήτη!.. Aπό τη μικρή τους ηλικία τα παιδιά των Κρητών της Αμερικής, γνωρίζουν την κρητική λεβεντιά και υπερηφάνεια.

Στη φωτογραφία, παιδιά του χορευτικού της «Ομόνοιας», σε εντυπωσιακή σκηνή, στην Πλατεία Αθηνών της Αστόριας.


Η Κρήτη ή αλλιώς Λεβεντογένναείναι το νοτιότερο άκρο της Ευρώπηςστο σταυροδρόμι τριών ηπείρων καιπέντε θαλασσών. Ανέκαθεν ήτανσημείο συνάντησης διαφορετικώνλαών, χωνευτήρι πανάρχαιων καιετερόκλητων πολιτισμών. Η Κρήτηαποτελεί ένα μοναδικό κράμα στοι-χείων από την δημιουργική αφο-μοίωση των πολυποίκιλων πολιτι-σμικών μορφών σε ένα εκπληκτικήςομορφιάς φυσικό πλαίσιο. Φυσικάκαι ανθρώπινα στοιχεία σε μια ανε-πανάληπτη αρμονία, πλάθουν έναζωντανό μύθο.

Η Κρήτη χωρίζεται στους νομούςΧανίων, Ρεθύμνου, Ηρακλείου καιΛασιθίου, οι οποίοι με τη σειρά τουςυποδιαιρούνται σε επαρχίες.

Πριν ξεκινήσουμε να μάθουμεαναλυτικά τους 4 νομούς καθώς επί-σης και την Κνωσσό ας γνωρίσουμεσυνοπτικά την πλούσιο ιστορία τωννομών.

ΧανιάΣτη θέση των Χανίων ήταν χτι-

σμένη η αρχαία Κυδωνία. Ο Ν. Πλά-των όμως τοποθέτησε στην ίδιαθέση την προϊστορική Αλχανία, απότην οποία προέρχεται πιθανότατακαι η ονομασία της σύγχρονης πό-λης.

Η πόλη επί αιώνες ήταν οικισμόςχωρίς ιδιαίτερη σημασία. Ο οικισμόςόμως αυτός ενισχύθηκε μετά τη Δ’Σταυροφορία (1204) και συγκεκρι-μένα το 1952 από Βενετούς εποίκουςπου εγκαταστάθηκαν στο Καστέλλικαι το οχύρωσαν. Κατά τη διάρκειατου Βενετογενουατικού Πολέμου οιΓενουάτες επιχείρησαν να καταλά-βουν την πόλη (1296) την οποίαπυρπόλησαν. Οι πρώτες οχυρώσειςτων Χανίων συμπληρώνονταν βαθ-μιαία και κυριότερη άρχισε το 1536με σχέδιο Βενετών αρχιτεκτόνων.Δύο χρόνια αργότερα ο Χαϊριεντίν

Βαρβαρόσσας πολιόρκησε τα Χνιάχωρίς επιτυχία χάρη στο ισχυρό βε-νετικό πυροβολικό και τον ηρωισμότων κατοίκων.

Οι Τούρκοι, αφού λεηλάτησαντην περιοχή του Κισσάμου στράφη-καν προς το Ρέθυμνο και τελικάαποσύρθηκαν. Κατά την περίοδοαυτή τα Χανιά μαζί με το Χάνδακα(Ηράκλειο) ήταν οι κυριότερες πό-λεις της Κρήτης και πραγματοποι-ούσαν εξαγωγές στη Βενετία, στηνΚωνσταντινούπολη, στην Κέρκυρακαι στη Νεάπολη.

Στο μεταξύ η εξάπλωση της τουρ-κικής κατάκτησης στο νότιο Αιγαίοκαι στην Κύπρο υποχρέωνε την Βε-νετία να ενισχύσει τα οχυρωματικάέργα του νησιού και το 1602 ο Βε-νετός προβλεπτής Μόρο ενίσχυσεακόμη περισσότερο τα Χανιά. Το1630 η πόλη διέθετε 89 κανόνιαδιαφόρων τύπων τα οποία όμωςαποδείχτηκαν ανίσχυρα να αποτρέ-ψουν την κατάληψη της πόλης απότους Τούρκους τον πρώτο χρόνοτου Τουρκοβενετικού πολέμου(1845-1669). Υστερα από πολύμηνηπολιορκία, παρά τη γενναία αντί-σταση Βενετών και Ελλήνων, η πόληπαραδόθηκε (22 Αυγούστου 1645).Μετά την κατάκτηση του νησιούαπό του Τούρκους το νησί αποτέλεσεεγιαλέτι και διαιρέθηκε, όπως καικατά τη Βενετοκρατία σε τέσσερασαντζάκια: του Χάνδακα (Ηρακλεί-ου), των Χανίων, του Ρεθύμνου καιτης Σητείας. Η προσπάθεια των Βε-νετών να ανακαταλάβουν την Κρήτηστη διάρκεια του Βενετογενουετικούπολέμου (1684-1698) δεν είχε απο-τέλεσμα. Τον Ιούλιο του 1692 ο Βε-νετός ναύαρχος Ντομένικο Μοτσε-νίγκο πολιόρκησε την πόλη με τηβοήθεια Ελλήνων από τον Αποκό-ρωνα και τα Σφακιά, η πολιορκίαόμως λύθηκε στις 8 Αυγούστου και

ο Μοτσενίγκο εγκατέλειψε τον αγώ-να στις 7 Σεπτεμβρίου.

Κατά την Ελληνική Επανάστασητα Χανιά υπήρξαν ένα τα σημαντι-κότερα διοικητικά και στρατιωτικάκέντρα της Κρήτης και ορμητήριοτων Τούρκων εναντίον των επανα-στατών. Αμέσως μετά την κήρυξητου αγώνα, ο Ελληνικός πληθυσμόςτης πόλης δοκιμάστηκε από τα κα-ταπιεστικά μέτρα και τις διώξεις καιστις 11 Ιουνίου 1821 αποδεκατί-στηκε από φοβερές σφαγές. Λίγεςμέρες αργότερα οι σφαγές συνεχί-στηκαν στο Ακρωτήρι και λεηλα-τήθηκαν οι μονές Αγίας Τριάδος καιΓουβερνέτου. Στην Μεγάλη ΚρητικήΕπανάσταση (1866-1869), παρά τηνπαρουσία στα Χανιά ισχυρών στρα-τιωτικών μονάδων, η πόλη υπήρξεσυντονιστικό κέντρο και έδρα τηςεπιτροπής του Αγώνα και στην εξέ-γερση του 1878 δύο χιλιάδες επα-ναστάτες έθεσαν υπό τον έλεγχότους την ύπαιθρο χώρα και επιτέ-θηκαν εναντίον του φρουρίου Ιτζε-δίν.

Ας σημειωθεί ότι την εποχή αυτή,σύμφωνα με απογραφή του 1881,στα Χανιά υπήρχαν μόνο 3500 Χρι-στιανοί ενώ οι μουσουλμάνοι έφτα-ναν στις 9500! Μετά την ένωση τηνένωση της Κρήτης με την Ελλάδα ηπληθυσμιακή, οικονομική και πολι-τισμική ανάπτυξη των Χανίων υπήρ-ξε ραγδαία. Ο πληθυσμός από20.000 το 1900 έφτασε στις 26.000το 1928 και στις 29.000 το 1940.

Οι Γερμανοί κατέλαβαν την πόληστις 27 Μαρτίου 1941, ύστερα απόσκληρό αγώνα και ο πληθυσμός δο-κιμάστηκε άλλη μια φορά από δυ-νάμεις κατοχής.

ΡέθυμνοΗ αρχή της μακραίωνης ιστορίας

του Ρεθύμνου, τοποθετείται στα Νε-ολιθικά Χρόνια, όπου αρχαιολογικά

κατάλοιπα μαρτυρούν πιθανή -κατάπεριόδους- κατοίκηση από αλιείς,στο σπήλαιο του Γερανίου. Μαρτυ-ρίες για την ύπαρξη της πόλης αρ-χίζουν από τον 5ο-4ο αι. π.Χ. καιείναι τα νομίσματα, οι επιγραφέςκαι οι αρχαίοι συγγραφείς.

Η Μινωική περίοδος αποτέλεσεοικονομικό αλλά κυρίως πολιτιστικόσταθμό για το νησί. Από τα μέσατου 12 ου αιώνα π.Χ., μέχρι και ταμέσα του 11ου αιώνα π.Χ. ( Υστε-ρομινωνικά Χρόνια), ο Μινωικόςπολιτισμός γνώρισε σημαντική άν-θηση, με τους Κρητικούς να ανα-πτύσσουν το εμπόριο και να ξεκινούντις επαφές τους με Συρία και Αίγυ-πτο.

Η περίοδος εμπορικής και πολι-τισμικής κορύφωσης, τελειώνει από-τομα για τους Κρητικούς, την πε-ρίοδο του μυθικού Βασιλιά Μίνωα,πιθανότατα λόγω της καταστροφικήςέκρηξης του ηφαιστείου της Σαντο-ρίνης και των συνεπειών αυτής.

Οι περίοδοι που ακολουθούν δη-μιουργούν προβλήματα στους κά-τοικους του νησιού, καθώς χαρα-κτηρίζονται από μια σειρά κατα-κτήσεων. Αρχίζουν οι Δωριείς ακο-λουθούν οι Ρωμαίοι, οι Ενετοί, οιΤούρκοι, οι Γερμανοί.

Το 1204 αρχίζει μια νέα περίοδοςγια την Κρήτη και πιο συγκεκριμέναγια το Ρέθυμνο. Με την κατάλυσητης Βυζαντινής Αυτοκρατορίας απότους Σταυροφόρους οι αρχηγοί τουςμοιράζονται τα εδάφη της, οι οποίοιμε τη σειρά τους την παραχωρούνστους Βενετούς, έναντι αμοιβής.Εκείνοι όμως λόγω των πολλαπλώνκτήσεων τους σε Πελοπόννησο καιΑιγαίο, παραμελούν το νέο τουςαπόκτημα με αποτέλεσμα να κάνουνευκολότερη την πρόσβαση στους «μνηστήρες» του νησιού.

Το 1538, αποτέλεσε χρονολογία

σταθμό για το Ρέθυμνο. Η αιτία αυ-τού; Η επίθεση του Πειρατή Βαρ-βαρόσσα, η ιστορία και τα κατορ-θώματα του οποίου γέμισαν τις σε-λίδες μεγάλων συγγραφέων, στησύγχρονη εποχή. Η επίθεση τουΒαρβαρόσσα, οδήγησε τους Ενετούςστο να συνειδητοποιήσουν ότι ηπόλη χρήζει οχυρωματικών έργων,που θα την προστατεύσουν από τιςεπιθέσεις των κατακτητών.

Ως εκ τούτου, αρχίζουν να κατα-σκευάζουν ένα τείχος που ξεκινούσεαπό την ανατολική παραλία της πό-λης και κατέληγε στην δυτική, προ-στατεύοντας όμως έτσι το Ρέθυμνομόνο από την στεριά και αφήνονταςτο πλήρως εκτεθειμένο στους κα-τακτητές από την πλευρά της θά-λασσας. Κάποια χρόνια αργότερα,όταν ο πειρατής Ολουτζ Αλή κατέ-κτησε από τη θάλασσα το Ρέθυμνομε σχετική ευκολία, οι Ενετοί συ-νειδητοποίησαν το λάθος που είχανδιαπράξει στην οχυρωματική πολι-τική τους και μόλις δυο χρόνια μετά,ξεκίνησαν να χτίζουν το κάστρο τοοποίο σώζεται μέχρι σήμερα καιαποτελεί μοναδική ομορφιά και ση-μείο κατατεθέν της πόλης, τη Φορ-τέτζα.

Οι αρχές του 16ου αιώνα βρί-σκουν το Ρέθυμνο σε άνθηση. Οπληθυσμός της πόλης φτάνει τηνπερίοδο εκείνη τους 10.000 κάτοι-κους, αριθμός που αποτέλεσε τονυψηλότερο πληθυσμό του Ρεθύμνουμέχρι και τα 1940.

Αυτός ο πολιτισμικός «οργασμός»,διακόπτεται άδοξα και απότομα, το1669 με την κατάκτηση της Κρήτηςαπό τον τουρκικό ζυγό. Φυσικό επα-κόλουθο. Ο οικονομικός και πολιτι-στικός μαρασμός της Ρεθεμνιώτικηςπόλης. Αντίθετα με την ανοδική πο-ρεία και την πολιτισμική άνθησηπου είχαν ως τότε επιτύχει οι κά-

Κρήτη: Η Λεβεντογέννα της Ελλάδας


τοικοι, η πνευματική και καλλιτε-χνική ζωή υποβαθμίζεται. Οι Τούρκοικαταφέρνουν έστω και για λίγο, νακαταπνίξουν τον Κρητικό Πολιτισμό.

Η πόλη του Ρεθύμνου ερημώνειαπό κατοίκους. Η λύτρωση έρχεταιμε την επανάσταση του 1821. ΟιΡεθυμνιώτες, μαζί με τους υπόλοι-πους Κρητικούς, αποκτούν την δυ-νατότητα να αποδείξουν για μιαακόμη φορά, ότι η αγάπη που νιώ-θουν για τον τόπο τους, τους γεμίζεικουράγιο, δύναμη και αποφασιστι-κότητα. Η ελευθερία είναι και πάλιπιθανότητα, και δεν αφήνουν κανένακατακτητή να τους τη στερήσει. Πο-λεμούν γενναία. Η αποκορύφωσητων αγώνων τους έρχεται με το Ολο-καύτωμα της Μονής Αρκαδίου.

Οι προσπάθειες των αγωνιστώντης Κρήτης, δεν πάνε χαμένες. Το1897 η Κρήτη απέκτησε και πάλιτην αυτονομία της και το Ρέθυμνο,δειλά μα δυναμικά αρχίζει να κάνειξανά τα πρώτα βήματα για ανάπτυξη.Κατασκευάζεται ο αμαξωτός δρόμοςΡέθυμνο - Γεωργιούπολη, δημιουρ-γούνται γέφυρες, ανοίγει το πρώτοοδοντιατρείο, το πρώτο νηπιαγωγείοκαι το πρώτο φωτογραφείο.

Οι δυσκολίες και οι κακουχίεςδεν σταματούν εδώ για την όμορφηπόλη του Ρεθύμνου. Η οικονομικήκαι πνευματική άνθηση σταματούνγια ακόμη μια φορά στα 1907, όταναποχωρούν από την Κρήτη τα στρα-τεύματα των Μεγάλων Δυνάμεων.

Ο Β’ Παγκόσμιος πόλεμος αφήνειως ανάμνηση στους Ρεθυμνιώτεςμια πόλη με πολλές καταστροφές.

Μαζεύοντας τα κατάλοιπα τουπολέμου, οι Ρεθυμνιώτες κατάφερανμέσα στα επόμενα χρόνια να ζων-τανέψουν ξανά τον πολιτισμό τους.

ΗράκλειοΗ ακριβής χρονολογία ίδρυσης

του Ηρακλείου δε μπορεί να προσ-διοριστεί. Μαρτυρίες δεν αφήνουνκαμιά αμφιβολία για την ταύτισητου αρχαίου Ηρακλείου με τη ση-μερινή μεγάλη πόλη της Κρήτης.Από γραμματική άποψη το όνομασυνδέεται ασφαλώς με τη λατρείατου ήρωα Ηρακλή ο οποίος λα-τρευόταν στην Κρήτη με μεγάλεςτιμές. Καμιά όμως πληροφορία δενέχει διασωθεί την ύπαρξη ιερού τουΗρακλή στην πόλη αυτή. Η ιστορίατου Ηρακλείου της Κρήτης κατά τημακραίωνη περίοδο της ρωμαιοκρα-τίας στο νησί δε φωτίζεται, δυστυ-χώς, από τις πηγές. Σποραδικές μαρ-τυρίες βεβαιώνουν απλώς ότι η πόληήταν ζωντανή και στον 3ο μ.Χ. αι-ώνα.

Μια αρχαιολογική μαρτυρία πουεπιβεβαιώνει την ύπαρξη οχυρωμέ-νης πόλης στη θέση του σημερινούΗρακλείου, είναι η επιγραφή πουβρέθηκε στο λιμάνι του Ηρακλείουκαι χρονολογείται στο 671μ.Χ. Ηεπιγραφή πιστεύεται ότι αναφέρεταισε κάποια επιδρομή των Αράβων.Κατά τη Βυζαντινή περίοδο είναι

γνωστό ότι οι Αραβες πειρατές ενερ-γούσαν συνεχείς επιδρομές στα κρη-τικά παράλια από τα μέσα του 7ουαιώνα. Η ιστορία της μεσαιωνικήςπεριόδου του Ηρακλείου είναι γνω-στό ότι αρχίζει με την κατάκτησητη νήσου (πιθανότατα το 824 μ.Χ.).Αραβες από την Ισπανία (Μοζάραβεςή Σαρακινοί) εκμεταλλευόμενοι τηβαριά εσωτερική κρίση που επικρα-τούσε στο Βυζάντιο στις αρχές του9ου αιώνα εξαιτίας της αποστασίαςτου Θωμά κατόρθωσαν να καταλά-βουν την Κρήτη και να εδραιωθούνστο νησί. Κέντρο και ορμητήριο τωνπειρατών της Κρήτης είναι ο Χάν-δακας, το αρχαίο Ηράκλειο, πουτώρα οι Αραβες το περιχαράκωνανβαθιά τάφρο στην οποία οφείλεταιπιθανώς η νέα ονομασία της πόλης(Rabd el Khandak = φρούριο τηςπόλης). Για 136 χρόνια ο Χάνδακαςταλαιπωρούνταν από τις πειρατείες.Το Βυζάντιο επιχείρησε πολλές φορέςνα ελευθερώσει την Κρήτη και ναεξαρθρώσει αυτή την τρομερή «φω-κεά των πειρατών». Λυτρώθηκε όμωςτελικά από τον Νικηφόρο Φωκά τοΜάρτιο του 961 μ.Χ. Το νέο διοικη-τικό κέντρο οχυρώθηκε με ισχυρότείχος που σώζεται ακόμα και σή-μερα.

Μετά την άλωση της Κωνσταντι-νούπολης το 1204 από τους Σταυ-ροφόρους το Ηράκλειο πουλιέταιαπό το Βoνιφάτιο Μομφερρατικόστους Βενετούς οι οποίοι απέβλεπανσε μόνιμη εκμετάλλευση της Κρήτης.Πρωτεύουσα της νέας αυτής και με-γάλης βενετικής κτήσης είναι ο Χάν-δακας. Το 1363-1366 ο Χάνδακαςγνώρισε βαθιά εσωτερική κρίση.Τον Αύγουστο του 1363 εκδηλώθηκεμια ατυχής τελικά αποστασία γιατην κατάλυση της Βενετικής κυ-ριαρχίας, γνωστή ως «Αποστασίατου Αγίου Τίτου». Η Βενετία όμωςαντέδρασε βίαια και αποτελεσματι-κά. Το κίνημα κατεστάλη.

Τους τελευταίους χρόνους τηςβενετοκρατίας αναπτύσσεται πνευ-ματική και καλλιτεχνική πρόοδοςτης οποίας ο ωραιότερος καρπός εί-ναι η πλούσια κρητική λογοτεχνία.Η ελπιδοφόρα όμως αυτή καλλιτε-χνική ανθοφορία διακόπτεται ορι-στικά με την τουρκική κατάκτηση.Οι Τούρκοι αφού κατέλαβαν τα Χα-νιά (1645) και το Ρέθυμνο (1646)στράφηκαν κατά του Χάνδακα. Ηπολιορκία του φρουρίου από τουςΤούρκους είχε διάρκεια 22 χρόνιαπερίπου (1648-1669) και είναι απότα μεγαλύτερα πολεμικά γεγονότατης μεσαιωνικής ιστορίας. Στις 4Οκτωβρίου 1669 οι Τούρκοι μπήκανστην πόλη. Η άλλοτε πλούσια καιμεγάλη πρωτεύουσα του Βασιλείουτης Κρήτης περνούσε πια στη νέαφρικτότερη περίοδό της, την τουρ-κοκρατία(1669-1898).

Με την έκρηξη της επανάστασηςτου 1821 ο Χάνδακας γνώρισε τηφοβερότερη σφαγή της ιστορίας του.Η πόλη εξακολουθεί να είναι πρω-τεύουσα της Γενικής Διοίκησης τηςΚρήτης και κατά την περίοδο της

Αιγυπτιοκρατίας (1830-1840). Μετάαπό μια τρομερή σφαγή που έγινεστην πόλη στις 25 Αυγούστου 1898,οι Αγγλοι ανάγκασαν τον τουρκικόστρατό να εγκαταλείψει το Ηράκλειο(2 Νοεμβρίου 1898).

Αξιόλογη υπήρξε η αντίστασητης πόλης κατά τη γερμανική ει-σβολή και τη Μάχη της Κρήτης,αφού υπέστη πολύμηνο συνεχή εξον-τωτικό βομβαρδισμό και δέχτηκεκύματα αλεξιπτωτιστών. Η πόλη τι-μήθηκε για τη γενναιότητά της μετον Πολεμικό Σταυρό Α’ τάξης

ΛασίθιΣτη θέση του σημερινού Αγίου

Νικολάου βρισκόταν στην Αρχαι-ότητα η πόλη Λατώ προς Καμάραν,επίνειο της Λατούς προς Ετέραν, ηοποία άκμασε στους αρχαϊκούς καικλασικούς χρόνους (ήταν πόλη-κρά-τος με τα δικά της ιερά και νομί-σματα), αλλά και κατά τους ρωμαϊ-κούς χρόνους.

Η ονομασία της πόλης οφείλεταισε ομώνυμη εκκλησία, μια από τιςαρχαιότερες της Κρήτης. Πρόκειταιγια βυζαντινό κτίσμα με τοιχογραφίεςτης εικονομαχικής περιόδου(8 ος -9 ος αιώνας). Οι πληροφορίες μαςγια τον Αγιο Νικόλαο αρχίζουν ου-σιαστικά μετά την κατάλυση τηςΒυζαντινής Αυτοκρατορίας από τουςΛατίνους (1204). Πρώτοι κυρίαρχοι

της Κρήτης μετά τη διανομή τωνβυζαντινών εδαφών έγιναν οι Γενο-βέζοι. Το 1206 Γενουάτες πειρατέςέκτισαν το φρούριο Mirabello(=ωραία θέα), το οποίο έδωσε τηνονομασία του στον κόλπο και τηνεπαρχία.

Το φρούριο αυτό πέρασε αργό-τερα στα χέρια των Βενετών, κάηκεαπό τους Τούρκους το 1537, ξανα-χτίστηκε και κατεδαφίστηκε απότους Τούρκους το 1647. Στα χρόνιατης Βενετοκρατίας το λιμάνι τουΑγίου Νικολάου αναδείχτηκε σε ση-μαντικό εμπορικό σταθμό. Οπωςόλη η Κρήτη, έτσι και ο Αγιος Νικό-λαος πέρασε στην τουρκική κυριαρ-χία το 1645.

Τα τελευταία χρόνια της κυριαρ-χίας των Τούρκων δημιουργήθηκεδίπλα στο Μαντράκι, το σπουδαίολιμάνι της πόλης, ένας μικρός οικι-σμός, ο οποίος ονομάστηκε ΑγιοςΝικόλαος από το μικρό βυζαντινόναό (7ος αιώνας) που είναι χτισμένοςστη μικρή χερσόνησο του λιμανι-ού.

Στις Κρητικές επαναστάσεις τουπερασμένου αιώνα ο Αγιος Νικόλαοςέγινε πολλές φορές θέατρο αγώνωνκαι τα μικρά λιμάνια του κόλπουτου Μιραμπέλλου χρησιμοποιήθη-καν ως σωτήριες βάσεις ανεφοδια-σμού των επαναστατών.

Το Ηράκλειο Τα Χανιά

O Αγιος Νικόλαος Το Ρέθυμνο


Του Βασίλη Μαγαλιού

«Επίθεση σε όλα τα μέτωπα τουτουρισμού» είναι το σύνθημα πουεπικρατεί στην Ελλάδα από το Κα-στελόριζο μέχρι την Κέρκυρα καιαπό την Αλεξανδρούπολη μέχρι τηνΚαλαμάτα προκειμένου να έρθει μίασημαντική βοήθεια στα έσοδα τηςχώρας. Χωρίς αμφιβολία, ναυαρχίδασ’ αυτήν την προσπάθεια είναι ηΚρήτη. Η Λεβεντογέννα Κρήτη πουαποτελεί από μόνη της μία μικρήΕλλάδα. Ο διοικητικός ηγέτης τηςΚρήτης, ο Περιφερειάρχης κ. Σταύ-ρος Αρναουτάκης όχι μόνο έχεικαταλάβει τον ρόλο του αλλά με«όπλο» του την γενική αποδοχήαπό το σύνολο των Κρητών (άλλωστεεπί 4 συναπτές εκλογικές αναμε-τρήσεις έβγαινε νικητής ως δήμαρχοςστην ιδιαίτερη πατρίδα του, τις Αρ-χάνες Ηρακλείου) έχει ξεκινήσεισημαντικές ενέργειες προκειμένουη Λεβεντογέννα να είναι και στηνπράξη η ναυαρχίδα (και) του φετι-νού ελληνικού τουρισμού.

Ανθρωπος ανήσυχος μακριά απόσκοπιμότητες και πολιτικές μικρό-τητες, με χρώματά του το μπλε τουουρανού και το γαλάζιο της θάλασ-σας και σημαία του την γαλανόλευκηπατάει γερά στα ιερά χώματα τηςΚρήτης και προσπαθεί να φανεί αν-τάξιος ενός τόσο μεγάλου και δύ-σκολου αγώνα που έχει επωμιστεί.Ψάχνει πάντα το επόμενο στάδιοόταν καλά - καλά δεν έχει ολοκλη-ρωθεί το προηγούμενο έχει κινητο-ποιήσει τους πάντες και τα πάνταστο νησί και όχι μόνο. Οπως απο-κάλυψε «η γη του μύθου και τουονείρου» θα είναι σε «ανοιχτή γραμ-μή» με τους Ελληνες Κρητικούς τηςΑμερικής αλλά και όπου υπάρχουν

απόδημοι. «Περιοδικό»: κ. Αρναουτάκη,

ποια είναι η στρατηγική της Πε-ριφέρειας Κρήτης στην ανάπτυξηςτου τουρισμού στην Κρήτη;

Σταύρος Αρναουτάκης: Η Πε-ριφέρεια Κρήτης σταθερή πάντα στοαναπτυξιακό της όραμα συμμετέχεισε πρωτοβουλίες και αξιοποιεί ιδέεςπου θα καταστήσουν το νησί μαςπρότυπη περιφέρεια με ισχυρή ενι-αία εικόνα (ενότητα μέσα από τηνποικιλομορφία) στο εσωτερικό καιδιεθνώς.

Η προσπάθεια της ΠεριφέρειαςΚρήτης εστιάζεται στην παροχή «ερ-γαλείων» αναγκαίων για την ανά-πτυξη του τουρισμού της Κρήτης,όπως π.χ. μια σύγχρονη στρατηγικήπροώθησης - προβολής του Κρητικούτουρισμού (ξεκινά η υλοποίηση τωνσχετικών ενεργειών), η δημιουργίαπεριφερειακής δομής διαχείρισηςτου Κρητικού τουρισμού (βρίσκεταισε εξέλιξη η σύμπραξη δημοσίουκαι ιδιωτικού τομέα), η καθιέρωσησημάτων ποιότητας σε υπηρεσίεςγαστρονομίας και τοπικών προϊόντων(έχουν οριστικοποιηθεί) καθώς καιδημιουργία τουριστικού Παρατηρη-τηρίου (υπό δημιουργία).

Με αφετηρία την άμεση στήριξητης τουριστικής εικόνας της Κρήτης,οι προτεραιότητες που υιοθετήσαμεαφορούν στην επικοινωνιακή ενί-σχυση καθώς και στην προβολή καιδιαφήμιση της Κρήτης με επιλογήτου χρόνου, του μέσου, της μορφήςκαι της αγοράς-στόχου.

«Περιοδικό»: Ποιες οι δράσειςεξωστρέφειας έχει αναλάβει ηΠεριφέρεια Κρήτης για την προ-βολή του νησιού;

Σταύρος Αρναουτάκης: Τα τε-λευταία δυόμιση χρόνια η Κρήτη

έδωσε το παρών σε 34 διεθνείς του-ριστικές εκθέσεις, φιλοξένησε καιστήριξε αποστολές δημοσιογράφων(130 περίπου απεσταλμένοι ξένωνΜΜΕ από 20 και πλέον χώρες),αξιοποίησε μεγάλα τηλεοπτικά μέσατουριστικής προβολής (Travel Chan-nel, το αμερικανικό δίκτυο PBS κ.α),προχώρησε σε ενέργειες προβολήςσε αεροπορικές εταιρείες, στο μετρό

της Μόσχας, σε διεθνή εξειδικευμέναέντυπα (UNESCO) κλπ. Επίσης δη-μιουργήσαμε σύγχρονα βιντεάκιαγια την προβολή της Κρήτης (απέ-σπασαν το πρώτο βραβείο πανελ-λαδικά για την καλύτερη διαφημι-στική καμπάνια του διαγωνισμού«Ελληνικά Βραβεία Διαδικτύου» καιδιακρίθηκαν και πάλι στο διαγωνι-σμό «Ελληνικά Βραβεία Γραφιστικής& Εικονογράφησης (Ε.Β.Γ.Ε.)2013»).

Η νέα τουριστική πύλη, www.in-crediblecrete.gr αποτελεί πρωτοπο-ριακή δράση της Περιφέρειας Κρήτηςβασιζόμενη σε καινοτόμα «πλατ-φόρμα» τουριστικών υπηρεσιών. Πε-ριλαμβάνει εξελιγμένη μηχανή ανα-ζήτησης ξενοδοχείων και καταλυ-μάτων κάθε τύπου στην Κρήτη μεχρήση φίλτρων, δυναμική απεικό-νιση σε χάρτες και πολλές χρηστικέςπληροφορίες. Η καταχώριση τωνκαταλυμάτων είναι δωρεάν. Είναιπροσβάσιμο για tablets και κινητάτηλέφωνα. Τοwww.incrediblecrete.gr «ταξιδεύει»,επίσης, στο Facebook και στο Twitter.

Η χρήση των τεχνολογικών δυ-νατοτήτων είναι προφανής. Τα ηλε-κτρονικά κοινωνικά μέσα αποτέλε-σαν στρατηγική επιλογή για τηνπροβολή και την επικοινωνία γιατον τουρισμό και για τις υπόλοιπεςδράσεις/έργα της Περιφέρειας. Ηταχύτητα της ενημέρωσης, το χα-μηλό κόστος, η σχέση απόδοσης/τι-μής και φυσικά η ευρύτητα του κοι-

νού που απευθύνονται αποτελούντους βασικούς λόγους χρήσης τους.Είμαστε ικανοποιημένοι με το απο-τέλεσμα καθώς η αμφίδρομη επι-κοινωνία και η αμεσότητα ακόμηκαι στις όποιες κριτικές έχουμε δεχ-θεί, εκτός από τα πολλά θετικά σχό-λια, συμβάλλουν στη να βελτίωσητων υπηρεσιών μας.

Η Περιφέρεια Κρήτης χρησιμο-ποιεί σύγχρονες τεχνολογικές με-θόδους για την προβολή και τηνανάδειξη των συγκριτικών πλεονε-κτημάτων του νησιού μας. Αξιοποιείτο ανθρώπινο δυναμικό της, τις κα-λές πρακτικές και τις πρωτοποριακέςιδέες. Συνεργάζεται με τις παραγω-γικές δυνάμεις του τόπου μας, ταεκπαιδευτικά και επιστημονικά μαςΙδρύματα.

Αυτό που θα πρέπει να γίνει κτή-μα μας είναι ότι η πραγματική επι-τυχία στον Τουρισμό είναι η διαρκήςβελτίωση των παρεχόμενων υπηρε-σιών και η συνεργατική φιλοσοφίααπό όλους μας. Για να μπορέσει νααναδειχθεί η Κρήτη σε ανταγωνι-στικό τουριστικό προορισμό πουεφαρμόζει τις αρχές, τη φιλοσοφίακαι την πρακτική της βιώσιμης αει-φόρου ανάπτυξης.

«Περιοδικό»: Ποιες περιοχέςθεωρείτε «κλειδιά» αλλά και«ατού» της Κρήτης για τον Του-ρισμό;

Σταύρος Αρναουτάκης: Η γεω-γραφική θέση της Κρήτης, τα φυσικάκαι κλιματολογικά της δεδομένα, η

Αρναουτάκης: Κρήτη, η γη του μύθου και του ονείρου

Οπως ανακοίνωσε ο κ. Σταύρος Αρναουτάκης, κατά το χαιρετισμό του στην ετήσια Γενική Συνέλευσητου Παγκοσμίου Συμβουλίου Κρητών η Περιφέρεια προχώρησε στη δημιουργία και λειτουργία «ΓραφείουΑπόδημων Κρητών για να είμαστε σε ‘ανοιχτή γραμμή’ με τους απανταχού Κρήτες».


νησιωτικότητά της, η πολιτιστικήκληρονομιά καθώς και η επιχειρη-ματική αξιοποίηση των προαναφε-ρομένων στοιχείων δημιούργησανένα τουριστικό προορισμό που ανα-γνωρίζεται ως σημαντικός, τόσο σεεπίπεδο Μεσογείου, όσο και στηνευρύτερη διεθνή τουριστική αγο-ρά.

Η Κρήτη είναι το νησί της ανε-πανάληπτης αρμονίας αλλά και τωναντιθέσεων. Βρέχεται από το απέ-ραντο γαλάζιο ενώ κατακλύζεταιαπό υπεραιωνόβιους ελαιώνες, πυ-κνούς αμπελώνες, άγρια επιβλητικάβουνά, μοναδικά φαράγγια, κάμπουςκατάφυτους από πολυποίκιλη βλά-στηση, δασωμένους λόφους, και τηνεύφορη καλλιεργημένη γη. Χωριά,ξωκλήσια και κάστρα είναι σκαρ-φαλωμένα στα βουνά ή είναι απλω-μένα περίτεχνα στο γιαλό να δρο-σίζονται από το κύμα του Κρητικούκαι του Λιβυκού πελάγους. Οι αρ-χαιολογικοί χώροι, και τα μνημείαείναι συνδεδεμένα με την ιστορία,την μυθολογία, τους θρύλους. Στιςπόλεις μπορεί κανείς να απολαύσειτον σύγχρονο τρόπο ζωής, ενώ γρα-φικά χωριά που διατηρούν την Κρη-τική Παράδοση, συνθέτουν ένα γοη-τευτικό ζωντανό παρόν και διη-γούνται ιστορίες ενός μακρινού μυ-θικού παρελθόντος.

Για εμάς ολόκληρη η Κρήτη απο-τελεί επιλογή για τους επισκέπτεςμας ανάλογα τις προτιμήσεις τουςκαι τα ενδιαφέροντά τους.

Η Περιφέρεια Κρήτης προσκαλείκάθε επισκέπτη εδώ που γεννήθηκεο Ξένιος Δίας, ο Θεός των Θεών καιτων ανθρώπων. Εδώ που ακόμα καισήμερα η φιλοξενία είναι περισσό-τερο ιεροτελεστία, τους καλούμε ναγνωρίσουν τον τόπο που αναπτύχ-θηκε ο πρώτος Ευρωπαϊκός πολιτι-σμός, ο Μινωικός, να θαυμάσουντις ομορφιές του νησιού. Να δοκι-μάσουν την γευστικότατη και τεκ-μηριωμένα την πιο υγιεινή κουζίνατου κόσμου, την Κρητική, που έχεισαν βάση το Κρητικό ελαιόλαδο, τοκρασί, τα φρούτα, τα λαχανικά. Ναδιασκεδάσουν και να απολαύσουντη ζωή ή να αναζητήσουν την ησυχίακαι την ξεκούραση στις ήσυχες ει-δυλλιακές πανέμορφες περιοχές. Νααπολαύσουν το ταξίδι και την πα-ραμονή τους στο νησί μας, εδώ στηνΚρήτη, όπου η Ευρώπη άκουσε πρώ-τη φορά το όνομά της -στη γη τουμύθου και του ονείρου- και είμαστεβέβαιοι ότι το σώμα και η ψυχήτους θα πλημμυρίσει με υπέροχεςεικόνες, γεύσεις και αρώματα, ότιθα αγαπήσουν το νησί μας τηνΚρήτη όπως και εμείς.

«Περιοδικό»: Οι ξενοδοχειακέςμονάδες της Κρήτης μπορούν νασηκώσουν τη συνεχή αυξανόμενηκίνηση;

Σταύρος Αρναουτάκης: Η ση-μαντικότητα του τουρισμού για τηνΚρήτη υπογραμμίζεται από μεγέθηόπως τα 3,3 και πλέον εκατομμύριατουριστικών αφίξεων ετησίως, πουδιακινούνται από τα 3 αεροδρόμια

και 6 λιμάνια που διαθέτει το νησί,τη στιγμή που ο πληθυσμός τουαριθμεί 630 χιλιάδες περίπου κα-τοίκους.

Στην Κρήτη λειτουργεί το 25%των ξενοδοχειακών μονάδων κατη-γορίας 5 αστέρων και το 30% τωνξενοδοχειακών κλινών κατηγορίας5 αστέρων της Ελλάδας. Συνολικάη Κρήτη διαθέτει 222 χιλιάδες πε-ρίπου κλίνες όλων των ειδών (162χιλιάδες περίπου ξενοδοχειακές, 52χιλιάδες σε ενοικιαζόμενα δωμάτιακαι 7800 κλίνες σε κάμπινγκ).

Οι διανυκτερεύσεις στο νησί φθά-νουν τα 14.150.000 περίπου ενώτο 20% των τουριστικών δαπανώνπου γίνονται σε όλη την Ελλάδα,πραγματοποιούνται στην Κρήτη.

Το 40% των Green Hotels τηςΕλλάδας, βρίσκεται στην Κρήτη, ενώη Κρήτη διαθέτει το 25% των Γαλά-ζιων Σημαιών (96 ακτές με γαλάζιεςσημαίες) της Ελλάδας.

Οπως προκύπτει από τα προανα-φερόμενα στοιχεία ο Κρητικός Του-ρισμός διαθέτει σημαντικές υποδο-μές που συγκροτούν από κοινού μεάλλα δεδομένα ένα αξιοσημείωτοτουριστικό προϊόν το οποίο κινείταισε αγορές υψηλού ανταγωνισμούκαι είναι σε θέση να σηκώσουν τηναυξανόμενη ζήτηση που δημιουρ-γείται.

«Περιοδικό»: Η εποχή που ζού-με είναι πολύ δύσκολη για τηνΕλλάδα και απαιτούνται κινήσειςχωρίς τα λάθη του παρελθόντος.Τι πρόοδο έχουμε κάνει σε αυτόντον τομέα; Τι μήνυμα στέλνετεστους πολίτες – τουρίστες στηνΕλλάδα και το εξωτερικό;

Σταύρος Αρναουτάκης: Αναμ-φίβολα κληθήκαμε να λειτουργή-σουμε σε ένα έντονα δυσμενές πε-ριβάλλον –κυρίως οικονομικό- παράταύτα θεωρούμε ότι πολλά έγινανκαι μένουν να γίνουν ακόμη καιάλλα.

Στα 2,5 χρόνια λειτουργίας τουθεσμού της Αιρετής ΠεριφερειακήςΑυτοδιοίκησης με την εμπειρία καιτη συνεργασία όλων καταφέραμε:

• να λύσουμε αρκετά από ταπροβλήματα,

• να δημιουργήσουμε μια νέαφιλοσοφία διοίκησης και εφαρμο-σμένων πολιτικών,

•να συνεχίζουμε να οραματιζό-μαστε το μέλλον

Η Κρήτη έχει τη δυναμική, αλλάκαι τις κατάλληλες προϋποθέσειςγια να βγει άλλη μια φορά μπροστάστην εθνική προσπάθεια και ναπρωτοπορήσει.

Σήμερα η επιστροφή της Ελλάδαςσε τροχιά ανάπτυξης αποτελεί πρω-ταρχική αναγκαιότητα. Η αξιοποίησηκαι η ενίσχυση των στρατηγικώναναπτυξιακών πλεονεκτημάτων τηςΚρήτης στον τουρισμό, στον πρω-τογενή τομέα, στον πολιτισμό, στοπεριβάλλον, στην έρευνα και τε-χνολογία αποτελεί τη βάση της βιώ-σιμης ανάπτυξης για την Κρήτη τουμέλλοντος.

Θα ήθελα να τονίσω με έμφαση

ότι η Κρήτη είναιένας ασφαλής προ-ορισμός τόσο γιατουρισμό και ανα-ψυχή όσο και γιαεπιχειρηματική δρα-στηριότητα.

Η ομορφιά τουτόπου μας, η ιστορίακαι ο πολιτισμός μαςαποτελούν τη δύνα-μη μας. Το χαμόγε-λο, η φιλοξενία καιη ζεστασιά της καρ-διάς μας είναι ανε-ξάντλητα και παρα-μένουν ζωντανά. ΗΠεριφέρεια Κρήτηςκαλεί ξένους και Ελ-ληνες από κάθε ση-μείο του πλανήτη ναέρθουν και να τανιώσουν από κοντά.Οι αξίες και τα ήθημας αποτελούν πηγήυπερηφάνειας γιαόλους μας. Να κά-νουμε χαρούμενουςόλους τους Ελληνες,αλλά και να νιώσεικάθε επισκέπτης ασφαλής.

«Περιοδικό»: Ποια βοήθεια έχε-τε από το Κράτος και την Κυβέρ-νηση σε αυτό το πολύ δύσκολοέργο που έχετε, να κάνετε τονΤουρισμό της Ελλάδας, ναυαρχίδατης χώρας για την έξοδό της απότην κρίση;

Σταύρος Αρναουτάκης: Επι-τρέψτε μου να πω ότι ο Τουρισμόςείναι η ναυαρχίδα της Ελλάδας αλλάκαι της Κρήτης και σαφώς μπορείνα διαδραματίσει πρωταγωνιστικόρόλο για την έξοδο από την κρίση.

Η Περιφέρεια Κρήτης βρίσκεταισε αγαστή συνεργασία με το Υπουρ-

γείο Τουρισμού, τα Γραφεία του ΕΟΤστο εξωτερικό, τις Πρεσβείες μαςαλλά και με τη Διεύθυνση ΥπηρεσιώνΕξωτερικού στη Γενική ΓραμματείαΕνημέρωσης και Επικοινωνίας – Γε-νική Γραμματεία Μέσων Ενημέρω-σης, προσπαθώντας να κάνουμε γνω-στή τη φιλοξενία και τις ομορφιέςτου νησιού μας.

Πέραν τούτου όμως εμείς ανα-λαμβάνουμε πρωτοβουλίες ως Πε-ριφέρεια Κρήτης για την προώθησηκαι προβολή της Κρήτης όπως σαςανέφερα αναλυτικότερα και παρα-πάνω. Το σκεπτικό μας είναι ότιδιαφημίζοντας την Κρήτη διαφημί-

ζουμε και την Ελλάδα ολόκληρη. «Περιοδικό»: Οι Ελληνες ομο-

γενείς αγαπούν «αθεράπευτα» τηνΕλλάδα και το γνωρίζετε πολύκαλά. Ειδικά η Κρήτες της Αμερι-κής έχουν δώσει πολλές γενιέςΕλλήνων. Κρατούν την ελληνικήσημαία πιο ψηλά από όλους μαςκαι κάνουν την Ελλάδα περήφανηστους τομείς που απασχολούνται,είτε είναι επιχειρηματίες, είτε πο-λιτικοί, είτε απλοί καθημερινοίάνθρωποι. Τι μήνυμα τους στέλ-νετε μιλώντας τους σε πρώτο


PANTELIS SKULIKIDIS, ESQ.GARY J. DMOCH & ASSOCIATESΔΙΚΗΓΟΡΟΙ - ATTORNEYS AT LAW

171-22 Northern Boulevard, Flushing, NY 11358Tel.: (718) 939-4444

ΕΑΝ ΑΓΟΡΑΖΕΤΕ, ΠΟΥΛΑΤΕ Ή ΕΝΟΙΚΙΑΖΕΤΕ ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ Ή ΑΛΛΗ ΜΙΚΡΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΤΟΤΕ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΣΑΣ ΒΟΗΘΗΣΟΥΜΕ

• ΜΙΛΑΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΑ •

ΑΓΟΡΑΠΩΛΗΣΙΕΣ / ΚΤΗΜΑΤΟΜΕΣΙΤΙΚΑ• Συμφωνητικά • Buying / Selling Real Estate Transactions • Contracts

• Υποθέσεις ιδιοκτητών / Ενοικιαστών • Landlord / Tenant, HPD&ECB • Violations• Διαθήκες - Κληρονομικά / Πληρεξούσια • Εμπορικές Μισθώσεις • Επιχειρήσεις / Αγορές - Πωλήσεις

ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ• Τραυματισμοί • Διαζύγια • Επαγγελματικά / Εταιρικά • Επαγγελματικές αγιραπωλησίες

και συμφωνητικά • Εκπροσώπηση στο Δικαστήριο


πρόσωπο; Σταύρος Αρναουτάκης: Θέλω

να γνωρίζετε ότι με μεγάλη συγκί-νηση απευθύνομαι σε εσάς που ζείτεμακριά από την Ελλάδα και τηνΚρήτη στις πέντε ηπείρους της Γης.

Να ξέρετε ότι είμαστε περήφανοιγια σας και χαιρόμαστε όταν ακούμετις προόδους σε κάθε δραστηριότητάσας, τιμώντας έτσι τον τόπο σας καιτην καταγωγή σας.

Η Κρήτη διαθέτει εξαίρετο αν-θρώπινο δυναμικό, που έχει προ-σφέρει τεράστιο έργο, σ’ αυτό πουλέμε σήμερα, πρόοδο και πολιτισμόσε ολόκληρο τον κόσμο.

Οι Κρήτες που βρίσκεστε σε κάθεγωνιά της γης, γνωρίζω ότι πάνταέχετε στη σκέψη και στην καρδιάσας την Ελλάδα και την ιδιαίτερήσας πατρίδα, την Κρήτη. Διατηρείτετην Κρητική ταυτότητα, προάγετετην Κρητική συνείδηση, αναδει-κνύετε την γλώσσα, την ιστορία,τον πολιτισμό και τις παραδώσειςτου νησιού μας.

Ειδικά αυτή την περίοδο της εξαι-ρετικά μεγάλης δοκιμασίας της χώ-ρας, είναι ελπιδοφόρο το γεγονόςότι στέλνετε ξεκάθαρα και ειλικρινή,μηνύματα εθνικής ομοψυχίας, αλ-ληλεγγύης και υποστήριξης, στηνπροσπάθεια ανάκαμψης και ανά-πτυξης του τόπου μας, του τόπουκαταγωγής σας.

Γνωρίζω επίσης ότι έχετε ιδιαί-

τερα σημαντική παρουσία στον κοι-νωνικό, οικονομικό, επιστημονικόκαι πολιτιστικό χώρο των κοινωνιώνπου ζείτε στο εξωτερικό, και ανα-γνωρίζω τις προσπάθειές σας ναανατρέψετε το αρνητικό κλίμα γιατην πατρίδα μας.

Σας θεωρούμε άξιους πρεσβευτέςτου τόπου μας στο εξωτερικό καιείναι στα χέρια όλων μας να πάμεπιο ψηλά την Κρήτη μας. Να τονώ-σουμε την οικονομία του νησιούμας με την προώθηση στο εξωτερικότων κρητικών πιστοποιημένων προ-ϊόντων αλλά και του τουρισμού μας.

Ωστόσο πρέπει να επισημάνουμεότι η πολιτιστική μας κληρονομιάδεν διέρχεται περίοδο κρίσης. Πάνταθα επενδύουμε στα συγκριτικά πλε-ονεκτήματα του τόπου μας και τωνανθρώπων μας γιατί όλοι οι Κρητικοίδιαθέτουμε φιλότιμο, την πατροπα-ράδοτη φιλοξενία, γενναιότητα καιπολλές άλλες αξίες.

Ευελπιστώ ότι με την ομαδικό-τητα και τη συνέχεια των προσπα-θειών μας στην Περιφέρεια Κρήτης,θα καταφέρουμε την επίτευξη τουκοινού σκοπού.

Επίσης, ευελπιστώ ότι θα μπο-ρέσουμε να αποκαταστήσουμε τηνπολύτιμη σχέση και επικοινωνία μετη νεολαία, και να προσφέρουμεστις νέες γενιές ένα πιο αισιόδοξομέλλον, καλύτερες ευκαιρίες, καιπερισσότερες προοπτικές για πρό-οδο. Είμαι πεπεισμένος ότι πρέπεινα υπάρχει η μεταξύ μας συνεργασία

σε όλα τα επίπεδα για να φέρουμεόλους τους Κρήτες πιο κοντά γιαένα καλύτερο αύριο για το νησίμας. Θεωρώ ότι μόνο με τη συμπό-ρευση, τη συνεργασία, τη συνέργειακαι την ενότητα μπορούμε να πε-τύχουμε το στόχο μας.

Είμαστε δίπλα σας και σας νιώ-θουμε δίπλα μας και θεωρώ ότι μαζίμπορούμε να κάνουμε πάρα πολλάγια την Κρήτη.

«Περιοδικό»: Οι Ελληνες ομο-γενείς καταγόμενοι από την «Λε-βεντογέννα» είναι πάρα πολλοίστην Αμερική. Συνήθως ζητάμε -με την καλή έννοια- την βοήθειάτους, την παρουσία τους, τη συν-δρομή τους για τον τόπο τους.Εσείς τις τους δίνετε, τις τουςπροσφέρετε και κυρίως πόσο«ενεργούς» θέλετε να τους κρα-τήσετε για την Κρήτη; Με λίγαλόγια τι κάνετε ή τι θέλετε νακάνετε για να φτάνει η Κρήτημέχρι την Αμερική και οι Κρήτεςτης όχι μόνο να αισθάνονται αλλάκαι να είναι «δεμένοι» με την κα-θημερινή ζωή της Κρήτης;

Σταύρος Αρναουτάκης: ΣτηνΠεριφέρεια Κρήτης προχωράμε στηνοργάνωση των σχέσεων και της συ-νεργασίας μας με τους ΑπόδημουςΚρήτες και κατ’ επέκταση με τουςΦίλους της Κρήτης, δημιουργώνταςένα παγκόσμιο δίκτυο που θα προ-σφέρει υποστήριξη στην Ελλάδακαι τη Μεγαλόνησο σε μια κρίσιμηπερίοδο.

Για το σκοπό αυτό δημιουργή-σαμε στην Περιφέρεια Κρήτης τοΓραφείο Απόδημων Κρητών για ναείμαστε σε «ανοιχτή γραμμή» μετους απανταχού Κρήτες και τουςφίλους της Κρήτης.

Απώτερος στόχος αυτής της προ-σπάθειας είναι η δημιουργία ενόςθεσμικού φορέα, στα πλαίσια τηςΠεριφέρειας, που να διαθέτει όλατα μέσα, σε ανθρώπινο και υλικόδυναμικό, που θα είναι αποκλειστικάαφιερωμένος στην υλοποίηση τωνστόχων του. Πρόκειται για μια πρω-τοποριακή προσπάθεια σε επίπεδοΠεριφερειακής Αυτοδιοίκησης, πουξεκινά με την πρωτοβουλία αυτήτης Περιφέρειας Κρήτης και πουελπίζομε ότι θα βρει μιμητές καιτην στήριξη και νομική κάλυψη τηςελληνικής Πολιτείας.

Η προσπάθεια αυτή, όχι μόνοδεν αντιστρατεύεται οποιαδήποτεπανελλήνια προσπάθεια, αλλά αν-τιθέτως την στηρίζει, την ενισχύει,την εμπλουτίζει και της αυξάνει, τηδυναμική και την αποτελεσματικό-τητα. Η προσπάθεια όμως αυτή για

να επιτύχει, πρέπει να είναι μια συ-νολική προσπάθεια. Μια προσπάθειαόλων. Χωρίς διακρίσεις και αποκλει-σμούς. Με πνεύμα αμοιβαίου σεβα-σμού και συμφέροντος. Με κοινήβούληση για κοινούς στόχους καιδράσεις στην υπηρεσία της ενίσχυ-σης των υλικών και άυλων δεσμών,των Κρητών όπου Γης με την Περι-φέρεια Κρήτης.

Είμαι πεπεισμένος για την αξίατης προσπάθειας αυτής, των στόχωντης και των δυνατοτήτων επιτυχίαςτης. Ανήκω σε αυτούς που πιστεύουνότι οι Απόδημοι Κρήτες, όπως καιοι λοιποί Ελληνες, αποτελούν έναπολύτιμο και ανεξάντλητο ορυχείοπου η αξιοποίησή του μόνο υψηλά,θετικά και ποιοτικά αποτελέσματαμπορεί να φέρει για όλους. Αλλωστευπάρχουν ήδη φορείς Κρητών σεπαγκόσμια κλίμακα, που διατηρούνκαι καλλιεργούν τους δεσμούς καιτις σχέσεις με την Κρήτη και τηνΕλλάδα.

«Περιοδικό»: Ευχαριστούμεπολύ και καλή επιτυχία στο έργοσας.

Αρναουτάκης: Κρήτη, η γη του μύθου και του ονείρου

Ο Σταύρος Αρναουτάκης γεννή-θηκε το 1956 και μεγάλωσε στιςΑρχάνες Ηρακλείου Κρήτης. ΕίναιΟικονομολόγος. Από το 1981 έωςτο 1991 ήταν στέλεχος ιδιωτικήςεπιχείρησης.

Στις εκλογές της Τοπικής Αυτο-διοίκησης το 1990 εκλέγεται σε ηλι-κία 34 χρονών Δήμαρχος Αρχανών.Διετέλεσε Δήμαρχος Αρχανών έωςκαι το 2004 και αφού οι συνδημότεςτου τον είχαν επανεκλέξει για τέσ-σερις συνεχόμενες θητείες.

Ως Δήμαρχος Αρχανών ξεκίνησετην εφαρμογή ενός σχεδίου ανά-πτυξης, η φιλοσοφία του οποίουβασίζονταν στην στενή συνεργασίατων τοπικών αρχών και φορέων καιστην αποτελεσματική χρήση τουανθρώπινου δυναμικού της περιοχής.

Στην υλοποίηση αυτού του σχε-δίου καταλυτικό ρόλο είχαν: η αξιο-ποίηση στο μέγιστο των ευρωπαϊκώνπρογραμμάτων, η συνεργασία τουδήμου με επιστημονικούς φορείςκαι πανεπιστημιακά ιδρύματα καιη πρακτική αξιοποίηση της διαθέ-σιμης τεχνογνωσίας για τη μεγαλύ-τερη αποτελεσματικότητα των πα-

ρεμβάσεων.Στη διάρκεια της θητείας του οι

Αρχάνες κατακτούν το:• 2ο Βραβείο στον Ευρωπαϊκό

Διαγωνισμό «Integrated and Sus-tainable Development of ExceptionalQuality» το 2000, και

• 1ο Βραβείο στο Διαγωνισμό«Τοπική ανάπτυξη με σεβασμό στοφυσικό περιβάλλον και στον άν-θρωπο» το 2002.

Από το 1991 έως το 2004 διετέ-λεσε Πρόεδρος της ΑναπτυξιακήςΕταιρείας Ηρακλείου Α.Ε.. Από τηθέση αυτή διαχειρίστηκε την εφαρ-μογή πολλών Ευρωπαϊκών Προγραμ-μάτων τα αποτελέσματα των οποίωνείναι ιδιαιτέρως εμφανή τόσο στοΔήμο Αρχανών όσο και στους υπό-λοιπους Περιφερειακούς Δήμους τουΝομού Ηρακλείου. Με δική τουπρωτοβουλία η Αναπτυξιακή Ηρα-κλείου γίνεται η πρώτη αναπτυξιακήεταιρεία στην Ελλάδα που απέκτησεδικό της γραφείο στις Βρυξέλλες μεστόχο την καλύτερη διεκδίκηση καιτην αποτελεσματικότερη εφαρμογήτων Ευρωπαϊκών προγραμμάτων.Μετά από απόφαση του Προέδρου

του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Γιώργου Α. Παπαν-δρέου τοποθετείται στην 4η θέσητου ευρωψηφοδελτίου του ΠΑ.ΣΟ.Κ.στις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοι-νοβούλιο το 2004.

Από το 2004 μέχρι το 2009 ωςμέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίουήταν μέλος της Επιτροπής Περιφε-ρειακής Ανάπτυξης, της ΕπιτροπήΑλιείας καθώς και της Αντιπροσω-πείας για τις σχέσεις με τη ΛαϊκήΔημοκρατία της Κίνας.

Στις βουλευτικές εκλογές του2009 εξελέγη Βουλευτής Ηρακλείουτου ΠΑ.ΣΟ.Κ. και ανέλαβε Υφυπουρ-γός Οικονομίας, Ανταγωνιστικότηταςκαι Ναυτιλίας.

Στις εκλογές του Νοεμβρίου 2010εξελέγη ο πρώτος αιρετός Περιφε-ρειάρχης Κρήτης.

Είναι μέλος Δ.Σ. Ενωσης Περι-φερειών Ελλάδας (ΕΝ.Π.Ε.).

Είναι μέλος Δικτύου ΠαράκτιωνΠεριφερειών Ευρώπης (CPMR).

Είναι τακτικό μέλος της Επιτρο-πής των Περιφερειών (ΕτΠ).

Είναι παντρεμένος με την ΕιρήνηΤζωρτζακάκη και έχει δύο κόρες,την Αντωνία και τη Μαρία.

Ποιος είναι ο Σταύρος Αρναουτάκης

Από τον τόπο του τις Αρχάνες Ηρακλείου Κρήτης ξεκίνησε τηνπολιτική του καριέρα ο Σταύρος Αρναουτάκης. Για 14 ολόκληραχρόνια (1990 - 2004) -4 σερί επανεκλογές- ήταν Δήμαρχος.



Συνεχίζεται με νέα εντυπωσιακάβίντεο - spots η διαφημιστική καμ-πάνια της Περιφέρειας Κρήτης «In-credible Crete 2013».

Εκατομμύρια οι θεάσεις που«ανοίγουν δρόμο» στην Κρήτη ναεξελιχτεί σε ένα φυσικό κινηματο-γραφικό στούντιο.

Εκατομμύρια ηλεκτρονικά «χτυ-πήματα» και θεάσεις μέσω των κοι-νωνικών δικτύων της ΠεριφέρειαςΚρήτης (Facebook, Twitter, YouTube,Vimeo) και του Διεθνούς δορυφο-ρικού καναλιού Travel Channel συγ-κεντρώνουν τα διαφημιστικά βίντεοτης που προβάλουν το νησί μας καιγενικότερο τον ελληνικό πολιτισμόσε ολόκληρο τον κόσμο.

Παράλληλα δε μέσω της παγκό-σμιας προβολής και των υπηρεσιώνπου μπορούμε να προσφέρουμε«ανοίγει ο δρόμος» σε εταιρίες πα-ραγωγής κινηματογραφικού - τηλε-οπτικού υλικού να πραγματοποι-ήσουν εμβληματικές παραγωγές χρη-σιμοποιώντας την Κρήτη ως ένα φυ-σικό κινηματογραφικό studio.

Η καμπάνια τουριστικής προβο-λής της Περιφέρειας Κρήτης «Απί-στευτη Κρήτη 2013» (IncredibleCrete 2013) βρίσκεται πλέον σεπλήρη εξέλιξη.

Ξεκίνησε το Μάιο με την «απί-στευτη φιλοξενία» και «ιστορία» καιτην προβολή τους στο μεγάλο τη-λεοπτικό κανάλι του εξωτερικού.Συνεχίστηκε με τη διεθνή καινοτομία«Creative Crete» στο διεθνές αερο-δρόμιο Ηρακλείου (έπονται το αε-ροδρόμιο Χανίων, τα λιμάνια Ηρα-κλείου και Σούδας) και ολοκληρώ-νεται με την παραγωγή 4 νέωνσποτς.

Οι «ανεξάντλητες» ομορφιές (in-

credible beaches), η κρητική δια-τροφή (incredible flavours) και οτρόπος ζωής του νησιού, μαζί με τιςαξέχαστες αναμνήσεις (incrediblememories) που παίρνει μαζί τουκάθε επισκέπτης περιγράφονται στανέα αυτά videos που έχουν και πάλιτην υπογραφή του γνωστού σκηνο-θέτη Θοδωρή Παπαδουλάκη.

Η Περιφέρεια Κρήτης καινοτομείγια μια ακόμη φορά. Επιλέγει τηνπαραγωγή όχι μόνο θεματικώνvideos ώστε στοχευμένα να προ-σελκύσει κάθε ενδιαφερόμενο. Προ-χωρά ακόμη ένα βήμα πιο πέρααπό τον παραδοσιακό τρόπο τουρι-στικής προβολής του τόπου μας.Δημιούργησε video υψηλών προ-διαγραφών προβάλλοντας την Κρήτηως φυσικό studio για κινηματογρα-φικές ταινίες και παραγωγές (Crete:See for yourself).

Πρόκειται για «ταινία μικρού μή-κους», με πρωταγωνιστή τον γνωστόηθοποιό Νίκο Ορφανό, η οποία απο-τελεί τον γύρο του κόσμου στοομορφότερο νησί της Μεσογείου!

Η δυναμική προβολή του νησιούστα κοινωνικά δίκτυα της Περιφέ-ρειας σε συνδυασμό με την βρα-βευμένη τουριστική διαδικτυακήπύλη της www.incrediblecrete.grέχουν ξεπεράσει κάθε προσδοκίαμε το ελληνικό και ξένο κοινό ναανταποκρίνονται θετικά στην προ-σπάθεια αυτή φτάνοντας ούτε λίγοούτε πολύ σε πάνω από 1.500.000θεάσεις.

Τα στελέχη της Περιφέρειας μέσααπό δημιουργική συνεργασία με τηνομάδα παραγωγής, το σκηνοθέτη,τους ηθοποιούς αποτύπωσαν σε ει-κόνες, χιλιάδες λέξεις για το νησίκαι τους ανθρώπους του.

Η Κρήτη, ο πολυδιάστατος αυτόςτόπος, συνεχίζει να ξαφνιάζει ευ-χάριστα ντόπιους και επισκέπτες μετην ανάδειξη γνωστών η λιγότερογνωστών στοιχείων του. Είναι ο «κό-σμος» της Κρήτης που σας καλεί νατον επισκεφτείτε και να τον δείτεμε τα δικά σας μάτια!

Οπως δηλώνει χαρακτηριστικά οΠεριφερειάρχης Κρήτης ΣταύροςΑρναουτάκης:

«Ε ίμαστεπερήφανοι για

το αισθητικό αποτέλεσμα και γι’αυτή τη συνεργασία που αποδίδεικαρπούς.

Στο χέρι μας είναι να συνεχίσουμενα παράγουμε πολιτισμό υψηλήςποιότητας για την Ελλάδα και τονκόσμο.

Ο πολιτισμός μας, σε συνδυασμόμε τη διατροφή μας, τη φύση, τουςανθρώπους, και τις νέες τεχνολογίεςπου αναπτύσσονται μεθοδικά, εδώ

στο νησί μας, αποτελούν τα συγ-κριτικά μας πλεονεκτήματα. Κινού-μαστε έχοντας στρατηγική για τηνανάδειξη τους σε συνεργασία μετους εμπλεκόμενους φορείς. Ευχα-ριστώ εκ μέρους της Περιφέρειαςόλους όσοι συνέβαλαν σε αυτή τηνπολύμηνη απαιτητική προσπάθειακαι να είστε σίγουροι ότι η προ-σπάθεια συνεχίζεται ακόμη πιο εν-τατικά».

«Incredible Crete 2013»


Στο δυτικό άκρο της Κρήτης βρί-σκεται ο νομός Χανίων με τα φα-ράγγια, τα σπήλαια, τις λίμνες καιτις ακρογιαλιές στολίδια του. Ση-μαντικοί αρχαιολογικοί χώροι συν-θέτουν το σκηνικό που εντυπωσιάζεικάθε Ελληνα και ξένο επισκέπτη.Δαντελωτά ακρογιάλια, αμμουδιές,όρμοι και νησάκια. Δύσβατα, αλλάμαγευτικά φαράγγια, σπήλαια, πο-τάμια και καταπράσινο κάμπο μεελιές και εσπεριδοειδή θα συναν-τήσει ο επισκέπτης. Πλούσιος τόποςσε ζώα και φυτά, ενδημικά και σπά-νια.

Η όμορφη πόλη των Χανίων είναιπράγματι το διαμάντι της Κρήτηςκαι ο επισκέπτης θα πρέπει να απο-λαύσει συνδυάζοντας το παλιό μετο νεότερο.

Μπορείτε να επισκεφθείτε τηνπαλιά πόλη και το λιμάνι με τηνΒενετσιάνικη φυσιογνωμία των κτι-ρίων.

Τον πεζόδρομο της οδού Σκρυδ-λωφ στα «Στιβανάδικα» που είναιαπό τους πιο τουριστικούς δρόμουςτων Χανίων.

Τη Δημοτική αγορά που στο σταυ-ροειδές οικοδόμημα στεγάζει μα-γαζιά που προσφέρουν τη Χανιώτικηπαραγωγή.

Συνεχίζοντας την βόλτα παρα-θαλάσσια και κατά μήκος της ακτήςθα βρείτε παλιά μαγαζιά για φαγητόκαι καφέ. Κατηφορίζοντας την οδόΔούκα θα βρεθείτε στο κέντρο τηςαριστοκρατικής συνοικίας της βε-νετσιάνικης πόλης όπου θα θαυμά-σετε την αρχιτεκτονική των κτιρίωνπου σήμερα χρησιμοποιούνται γιαξενώνες.

Επισκεφθείτε και θαυμάστε μπρο-στά από τη πλατεία Μητροπόλεωςτον επιβλητικό Ναό των Εισοδίωντην Καθολική Εκκλησία και το Ναότου Αγ. Φραγκίσκου που στεγάζειτο Αρχαιολογικό Μουσείο Χανίων.

Από την πύλη του βυζαντινούτείχους θα βρεθείτε στο κέντρο τηςοχυρωμένης Ακρόπολης με τον Μι-νωϊκοοικισμό.

Διασχίζοντας την Ακτή Τομπάζηθα δείτε το μουσουλμανικό τέμενοςκαι το τζαμί του Κιουτσούκ Χασάν.

Στην άκρη του λιμανιού ορθώ-νεται το Φρούριο Φιρκάς όπου στε-γάζεται το Ναυτικό Μουσείο Κρήτηςκαι η Ιστορική Λαογραφική και Αρ-χαιολογική Εταιρεία Κρήτης.

Στην οδό Θεοτοκοπούλου θα δεί-τε αριστερά τον ναό του San Selva-tore που φιλοξενεί τη Βυζαντινήκαι Μεταβυζαντινή Συλλογή τωνΧανίων.

Στην ιστορική πλατεία της Σπλάν-τζιας θα δείτε τον Ναό του ΑγίουΝικολάου με τον Τούρκικο μιναρέκαι τον Αναγεννησιακό Ναό του Αγ.Ρόκκου.

Επισκεφθείτε την ιστορική συ-νοικία της Χαλέπας και δείτε το Πα-λάτι του Πρίγκιπα Γεωργίου και το

σπίτι του Ελευθερίου Βενιζέλου.Τα φαράγγια των ΧανίωνΤα Χανιά είναι ένας ευλογημένος

και προνομιούχος τόπος με ήπιοκλίμα όλο το χρόνο, αμέτρητες ομορ-φιές και κάθε λογής ενδιαφέροντα.

Εκτός από τα πεντακόσια χωριάτων, τις περισσότερες από εκατόυπέροχες πεντακάθαρες παραλίεςσε βορρά και νότο, τις εκατό βου-νοκορφές και τα 1.500 σπήλαια κα-θώς και τα αμέτρητα μνημεία, έχουντα πλέον ασύγκριτα σε αγριάδα καιομορφιά φαράγγια στην Ευρώπη.Στον Νομό Χανίων ευρίσκονται, πε-ρισσότερα από εξήντα φαράγγια,μικρά ή μεγάλα, ευκολοδιάβατα ήδυσπρόσιτα, γι’ αυτό πολλοί ονο-μάζουν τα Χανιά «Τόπο των Φαραγ-γιών».

Τα φαράγγια αυτά, με την άγριαομορφιά τους και το αμόλυντο πε-ριβάλλον προκαλούν ξεχωριστή συγ-κίνηση, δέος και θαυμασμό. Η διά-βαση ενός από αυτά θα σας προ-σφέρει αξέχαστες εμπειρίες και σί-γουρα θα σας δημιουργήσει την επι-θυμία, την επόμενη φορά που θαβρεθείτε στα Χανιά,να διασχίσετεένα ακόμη φαράγγι.

Πέρα όμως από την αγριάδα καιομορφιά προσφέρει και αμέτρηταάλλα ενδιαφέροντα: Θρύλους γιαδράκους και νεράιδες, για καλά καικακά πνεύματα που έχουν εκεί ταλημέρια τους. Πεντακάθαρες πηγέςνερού ή γραφικά βυζαντινά εκκλη-σάκια σε σημεία όπου στα αρχαίαχρόνια υπήρχαν ξακουστά Μαντείαή Ιερά.

Ξεκινάμε με το πασίγνωστο σεόλους...

Φαράγγι της ΣαμαριάςΤο μεγαλύτερο, επιβλητικότερο

και ομορφότερο φαράγγι, όχι μόνοστα Χανιά αλλά σε ολόκληρη τηνΕυρώπη, είναι αυτό της Σαμαριάς.Γι’ αυτό άλλωστε είναι και το πλέονγνωστό διεθνώς και το πλέον επι-σκέψιμο, αφού έχουν την τύχη νατο διαβαίνουν πάνω από τριακόσιεςχιλιάδες φυσιολάτρες κάθε χρόνο.Είναι ένα θαυμαστό τοπίο, με σπά-νιους γεωμορφικούς σχηματισμούς.Μοναδικός βιότοπος με ξεχωριστήσε πλούτο χλωρίδα και πανίδα καιμια πλούσια μυθολογία που φθάνειως τα προϊστορικά χρόνια και ιστορίαπολυτάραχη στα δύσκολα για τηνΚρήτη χρόνια.

Ανακηρύχθηκε ως Εθνικός Δρυ-μός Λευκών Ορέων Κρήτης το έτος1962 και μέχρι τότε στο χωριό τηςΣαμαριάς, στο κέντρο του φαραγγι-ού, κατοικούσαν ακόμη δύο-τρειςοικογένειες Σφακιανών, ασχολου-μένων κυρίως με την κτηνοτροφίακαι την υλοτομία.

Καλύφθηκε τότε έκταση 48.500στρεμμάτων ενώ σήμερα προωθείταιη επέκταση του Δρυμού σε 250.000στρέμματα που θα συμπεριλάβουνκαι το πλέον αξιόλογο τμήμα των

Λευκών Ορέων.Εχει βραβευθεί:• Το 1971 με το Εθνικό δίπλωμα

προστασία της φύσης.• Το 1973 ανακηρύχθηκε ως τό-

πος ιδιαιτέρου φυσικού κάλους.• Το 1979 του απονεμήθηκε από

το Συμβούλιο της Ευρώπης το Ευ-ρωπαϊκό Δίπλωμα, Α’ κατηγορίας,προστασίας του φυσικού περιβάλ-λοντος, που μέχρι τώρα ανανεώνεταικάθε πέντε χρόνια. Εγινε δηλαδήαπονομή και τα έτη 1984, 1989,1994 και 1999.

Το μήκος της διαδρομής του, σταόρια του Δρυμού είναι 12.800 χι-λιόμετρα και στη συνέχεια η από-σταση ως την παραλιακή Αγία Ρου-μέλη, είναι ακόμα 3.200 χιλιόμετρα.

Η διάβαση του, με ταχύ βάδισμαμπορεί να πραγματοποιηθεί σε πέντεή ολιγότερες ώρες αλλά, προτιμότεροείναι αυτή να μην γίνει σε ολιγότερες

από 6 με 8 ώρες για να υπάρχει ηδυνατότητα της άνετης απόλαυσηςτης ασύγκριτης ομορφιάς του.

Είναι επισκέψιμο συνήθως απότην 1η Μαϊου μέχρι τέλος Οκτω-βρίου, εκτός αν υπάρξουν δύσκολεςκαιρικές συνθήκες. Υπάρχουν φυ-λάκια της Κρατικής Υπηρεσίας (Δα-σικής), στην είσοδο του Φαραγγιού,στον οικισμό Σαμαριάς και στη έξοδοτου Δρυμού. Επίσης το φαράγγι πα-ρέχει υπηρεσίες γιατρού. Στην ΑγίαΡουμέλη υπάρχει και ελικοδρόμιο.

Το κυριότερο είδος της πανίδαςτου είναι το παγκόσμια γνωστό Κρη-τικό Αγρίμι (CAPRA AEGAGRUSCRETICA), ένα ζώο αφάντασταόμορφο και λεβέντικο, που τώραέχει πλέον διασωθεί και ζει ελεύθερομόνο σ’ αυτό το φαράγγι και τατρία παράλληλα της Σαμαριάς. Απότην χλωρίδα, ονομαστά είναι τα αι-ωνόβια τεράστια Κυπαρίσσια, πουαπό τα αρχαία χρόνια χρησιμοποι-ούνταν για την ναυπήγηση πλοίων,από δε τους Μινωϊτες για τους κίονεςτων ανακτόρων της Κνωσού κλπ.Συνολικά υπάρχουν στο φαράγγι450 είδη της Κρητικής χλωρίδας,από τα οποία 70 είναι ενδημικά,φύονται δηλαδή μόνο σε αυτό.

Εχει πολλά στενώματα που έχουνονομασθεί «πόρτες» αλλά το στενό-τερο, η «Σιδερόπορτα» έχει πλάτοςμόνο τρία μέτρα ενώ το κατακόρυφούψος στις εκατέρωθεν πλευρές φθά-

νει από 300 μέχρι τα 700 μέτρα. Σεπολλά σημεία περνάτε πάνω απότο ποτάμι του φαραγγιού με μικράξύλινα γεφυράκια.

Στο φαράγγι υπήρχαν κατά τααρχαία χρόνια ονομαστά Ιερά καιΜαντεία, στη θέση δε της ΑγίαςΡουμέλης η αρχαία πόλη ΤΑΡΑ στηνοποία σώζεται μέχρι σήμερα τμήματου ναού του Απόλλωνα.

Για να το απολαύσετε, μπορείτενα συμμετάσχετε σε μια από τις εκ-δρομές που διοργανώνουν τα του-

ριστικά γραφεία της Κρήτης ή ναφθάσετε ως την είσοδό του, στο ξα-κουστό οροπέδιο του Ομαλού (υψομ.1.250 μ. και απόσταση από Χανιά43 χλμ), με λεωφορείο της γραμμήςτου ΚΤΕΛ. Στον Ομαλό υπάρχουνταβέρνες, μικρά ξενοδοχεία και ένακέντρο πληροφόρησης, είδος μικρούμουσείου, για την Σαμαριά και ταΛευκά Ορη.

Από την Αγία Ρουμέλη μπορείτεπάλι να αναχωρήσετε με ένα απότα σύγχρονα πλοιάρια που σας με-ταφέρουν ως τη Χώρα Σφακίων σεμια ώρα και από εκεί πάλι με τοΚΤΕΛ για Χανιά, Ρέθυμνο κλπ. Επί-σης υπάρχει πλοιάριο και προς ταδυτικά παραλιακά κέντρα Σούγιακαι Παλαιόχωρα.

Στην πεντακάθαρη και ειδυλλια-κή παραλία της Αγίας Ρουμέλης,κάτω από τα πανύψηλα βουνά, μπο-ρείτε να ξεκουρασθείτε απολαμβά-

νοντας το κολύμπι στα νερά του Λι-βυκού πελάγους και να γευματίσετεστις εκεί πολυάριθμες ταβέρνες ακό-μη και να διανυκτερεύσετε σταμικρά ξενοδοχεία της. Αυτό μπορείνα γίνει επίσης και στη Χώρα Σφα-κίων.

Φαράγγι Ιμβρου ΣφακίωνΕνα μικρό, αλλά υπέροχο φα-

ράγγι των Σφακίων, που κάθε χρόνοτο επισκέπτονται περισσότεροι από50.000 άνθρωποι. Και αυτό γιατίμπορεί να πραγματοποιηθεί άνετα

Νομός Χανίων: «Τόπος των Σφακιών και των Φαραγγιών»


η διάβαση του κάθε εποχή, με κάθεκαιρό, και ιδίως,όταν δεν λειτουργείτο φαράγγι Σαμαριάς.

Η πεζοπορία για την διάβασητου αρχίζει από το ορεινό χωριότων Σφακίων Ιμβρος σε υψόμετρο780 μέτρων και 55 χλμ από τηνπόλη Χανίων. Στην Ιμβρο υπάρχουνταβέρνες με τοπικές λιχουδιές.

Το φαράγγι έχει μήκος οκτώ χι-λιομέτρων και η διάβαση του χρει-άζεται, αναλόγως του ρυθμού πεζο-πορίας, δύο ώρες. Εχει επιβλητικέςπόρτες, δηλαδή στενώματα κατα-κόρυφων βράχων, που στη μέση πε-ρίπου της διαδρομής κλείνουν σχε-

δόν τη θέα προς τον ουρανό σαντούνελ και το πιο στενό σημείοείναι μόλις δύο μέτρα.

Το φαράγγι τελειώνει στονασφαλτοστρωμένο δρόμο που ενώνειτη Χώρα Σφακίων δυτικά (χλμ4.800) με το ξακουστό κάστρο καιπαραλία του Φραγκοκάστελλου (χλμ10) ανατολικά. Στην έξοδό τουυπάρχουν ταβέρνες.

Φαράγγι Αγίας ΕιρήνηςΣτην Δυτική πλευρά των Λευκών

Ορέων, στην επαρχία Σελίνου, δια-νοίγεται ένα άλλο μοναδικό σε ομορ-φιά και βλάστηση φαράγγι, με πολλάκατακόρυφα περάσματα. Εχει λάβει

το όνομα τουαπό το χωρι-ουδάκι πουευρίσκεταικοντά στηνείσοδο του,46 χλμ. απότα Χανιά.

Το μήκοςτου είναι7,50 χλμ καιη διάβασητου τρειςώρες. Στηνέξοδο υπάρ-χει έναόμορφο πα-ραδοσιακότουριστικόπερ ίπτεροκαι αν δενσας περιμέ-νει κάποιοόχημα κά-που εκεί, θαχρειασθείτεακόμη 45 λε-πτά πεζοπο-ρίας για ναφθάσετε στοπαραλιακόχωριό Σού-για με τηνπεντακάθα-ρη και πανέ-μορφη πα-

ραλία, όπου μπορείτε να απολαύσετεένα αξέχαστο μπάνιο στα νερά τουΛιβυκού πελάγους. Εκεί υπάρχουνταβέρνες, ενοικιαζόμενα δωμάτιακαι μικρά ξενοδοχεία. Μια φοράτην ημέρα διέρχεται από το λιμανάκιτης Σούγιας το πλοιάριο που συνδέειτο χωριό με τη Χώρα Σφακίων ανα-τολικά και την Παλαιόχωρα δυτικά.

Σφακιανό ΦαράγγιΤο πλέον ενδιαφέρον ίσως φα-

ράγγι, από απόψεως χλωρίδας, είναιτο Σφακιανό φαράγγι ή Λαγκό (είναιγνωστό και σαν φαράγγι Βαρθολο-μά). Η επίσκεψή του είναι δυνατήμε δύο τρόπους:

α) Από το Πορόλαγκο, που είναιη αρχή του από νότο και που ευρί-σκεται δύο χιλιόμετρα απόστασηςαπό τη Χώρα Σφακίων στον άσφαλτοδρόμο προς Χανιά. Μέχρι το τέλοςτου κυρίως φαραγγιού, η απόστασηείναι 6,5 χλμ, η πεζοπορία πάνωστο χοχλάδι της κοίτης είναι ομα-λότατη και διαρκεί 3,5 ώρες με επι-στροφή. Στο τέλος της διαδρομήςπρος βορρά, πάνω στο μικρό ύψωμα,ευρίσκεται παλαιά στάνη και το εκ-κλησάκι του Αποστόλου Παύλουπου κτίσθηκε από Σφακιανούς το1407.

β) Από το χωριό Ιμβρος Σφακίωνμε πεζοπορία δύο ωρών (ή με αυ-τοκίνητο σε πρόχειρο αγροτικό δρό-μο 10 χλμ) φθάνουμε στο πανέ-μορφο δροσόλουστο χωριό κτηνο-τρόφων Καλοί Λάκκοι, που έχει εγ-καταλειφθεί από χρόνια. Από εκεί,μετά από κατηφορική πεζοπορίαπερίπου μισής ώρας συναντούμε τοεκκλησάκι του Απ. Παύλου, πουαναφέρθηκε προηγουμένως, και συ-νεχίζουμε με άλλες δύο ώρες ωςτην έξοδο στον ασφαλτοστρωμένοδρόμο.

ΜοναστήριαΗ Μονή Χρυσοσκαλίτισσας βρί-

σκεται 76 χλμ Νοτιοδυτικά από ταΧανιά, στο δρόμο για το περίφημοΕλαφονήσι με τις άσπρες αμμουδιέςτου. Το μοναστήρι είναι χτισμένοπάνω σε έναν ψηλό βράχο, οπότεθα χρειαστεί να ανηφορίσετε γιανα προσκυνήσετε. Αξίζει όμως τονκόπο μιας και μόλις φτάσετε θα αν-τικρίσετε ένα κατάλευκο μοναστήριμε θέα στο Λιβυκό πέλαγος. Η πα-ράδοση λέει ότι το τελευταίο σκαλίαπό τα 90 που έχει η Μονή ήτανχρυσό, γι’ αυτό και ονομάστηκεΜονή Χρυσοσκαλίτισσας. Δυστυχώςδεν είναι γνωστή η χρονολογία ίδρυ-σής της. Γιορτάζει στις 15 Αυγού-στου.

Η Ιερά Μονή της Αγίας Τριάδοςτων Τζαγκαρόλων βρίσκεται στοακρωτήριο Μελέχα στα Χανιά. Πρό-κειται για ένα από τα πιο σημαντικάμοναστήρια της Κρήτης και χρονο-λογείται στα τέλη της Βενετοκρατίας.Η παράδοση λέει ότι η μονή ιδρύ-θηκε από τους αδελφούς Ιερεμίακαι Λαυρέντιο Τζαγκαρόλους, πράγ-μα που επιβεβαιώνουν και αρχειακάέγγραφα του μοναστηριού. Κατά τηδιάρκεια της επανάστασης του 1821οι μοναχοί εγκαταλείπουν το μονα-

στήρι αλλά δεν προλαβαίνουν ναπάρουν ή να κρύψουν πολύτιμα κει-μήλια και έγγραφα, τα οποία είτεκαίγονται είτε αρπάζονται από τουςκατακτητές. Μετά το τέλος της επα-νάστασης το μοναστήρι ανοικοδο-μείται και παίρνει τη σημερινή τουμορφή. Συνεχίζει να παίζει σημαν-τικό ρόλο στη θρησκευτική και οι-κονομική ανάπτυξη της Κρήτης καικάθε χρόνο το επισκέπτονται πλήθηπιστών.

Παραλίες Νομού ΧανίωνΕλαφονήσι: Στα νοτιοδυτικά πα-

ράλια του Νομού Χανίων απλώνεταιμια από τις πιο μαγικές παραλίεςτου νησιού. Το Ελαφονήσι είναι μιααπό τις εξωτικές παραλίες στην Κρή-τη, που απέχει περίπου 80 χλμ απότα Χανιά, χαρακτηρίζεται από τουςαμμόλοφους με λευκή άμμο, τα κα-ταγάλανα και καθαρά ρηχά νερά,την ηρεμία και τη γαλήνη που προ-σφέρει. Το τοπίο σε παραπέμπει σεπαραλίες εξωτικές, και τα ρηχά νεράτης πολλές φορές συνεχίζονται γιααρκετά μέτρα μέσα στη θάλασσα.Το τοπίο στο Ελαφονήσι σε καθη-λώνει, καθώς είναι σπάνιο να συ-ναντήσεις στην Ελλάδα παραλία με

τα δικά της χαρακτηριστικά. Για ναφτάσετε ως στο Ελαφονήσι μπορείτενα επιβιβαστείτε στο υπεραστικόλεωφορείο ή να ταξιδέψετε με τοαυτοκίνητό σας. Σίγουρα η επίσκεψήσας στην πανέμορφη παραλία στοΕλαφονήσι θα σας μείνει αξέχαστη!

Μετά από περπάτημα λίγων λε-πτών προς τα δυτικά μπορείτε ναφτάσετε εύκολα και στην παραλίαμε το Κεδρόδασος.

Μπάλος: Στα βορειοδυτικά βρί-σκεται η Γραμβούσα. Πρόκειται γιαμια χερσόνησο στα δυτικά της οποίαςαπλώνεται η μαγευτική παραλία τουΜπάλου. Στη χερσόνησο της Γραμ-βούσας υπάρχει ένα κάστρο το οποίοέχτισαν οι Βενετοί και το χρησιμο-ποιούσαν ως φρούριο ενάντια στουςεπίδοξους κατακτητές που κατά και-ρούς θέλησαν να το καταπατήσουν.Τελικά οι Τούρκοι κατάφεραν νακυριεύσουν το κάστρο δωροδοκών-τας το Βενετό φρούραρχο! Η παρα-λία του Μπάλου είναι μια από τιςπιο όμορφες παραλίες τις Μεσογείου.Πολύ ψιλή άσπρη και κόκκινη άμμος,ρηχά νερά και σε κάποιο σημείο

μια λιμνοθάλασσα με καθαρά γα-λαζοπράσινα νερά. Για να φτάσατεως την Γραμβούσα και την παραλίατου Μπάλου, μπορείτε να πάρετεένα από τα καραβάκια που καθη-μερινά ξεκινούν από το λιμανάκιτου Κισάμου (Καστέλι). Η παραλίατου Μπάλου είναι προσβάσιμη καιαπό την ξηρά. Ακολουθώντας μεαυτοκίνητο έναν δύσκολο χωματό-δρομο φτάνετε έως ένα σημείο, καιαπό ’κει αρχίζει η κατάβαση με ταπόδια, μια ευκαιρία να δείτε πολλέςαπό τις ομορφιές που έχει Κρήτη.

Φαλάσαρνα: 17 χλμ από τονΚίσαμο (Καστέλι) στα βορειοδυτικάτης Κρήτης, βρίσκεται η πανέμορφηπαραλία της Φαλάσαρνας. Πρόκειταιγια μια από τις πιο καθαρές παραλίεςτης Κρήτης με κρυστάλλινα νεράκαι έχει πολλές φορές βραβευτεί ωςη καλύτερη παραλία της Ελλάδαςκαι μία από τις καλύτερες της Ευ-ρώπης! Το λευκό και κόκκινο χρώματης άμμου καθώς και η θέα τωνεπιβλητικών βουνών που την κυ-κλώνουν, καθιστούν την Φαλάσαρναως μια από τις must επισκέψεις σαςαν επισκεφθείτε την περιοχή. Στηνπεριοχή της Φαλάσαρνας υπάρχουν

η παλιά πόλη και το λιμανάκι, καθώςκι άλλες όμορφες παραλίες. Για ναφτάσετε ως τη Φαλάσαρνα ακολου-θείτε τον δρόμο που συνδέει τα Χα-νιά με το Καστέλι και πριν το χωριόΠλάτανος, στρίψετε δεξιά.

Σούγια: Η παραλία της Σούγιαςβρίσκεται στα νότια της Κρήτης, πε-ρίπου 70 χλμ από τα Χανιά. Πρό-κειται για μια μεγάλη παραλία μεκύριο χαρακτηριστικό τα καθαράκαι βαθιά νερά της. Το τοπίο είναιπανέμορφο και προσφέρεται γιακατασκήνωση κάτω από τα αλμυρί-κια που υπάρχουν στην παραλία.Στο πιο απομακρυσμένο σημείο τηςπαραλίας μαζεύονται γυμνιστές. Στοχωριό της Σούγιας, που είναι χτι-σμένο στην έξοδο του φαραγγιούτης Αγίας Ειρήνης, μπορείτε να βρεί-τε ενοικιαζόμενα δωμάτια, ταβερ-νάκια και καφετέριες.

Γραμμένο: Κατά μήκος του δρό-μου προς Κουντούρα, λίγο πιο έξωαπό την Παλαιόχωρα, υπάρχει ηπαραλία του Γραμμένου. Μια μεγάλη

Ελαφονήσι

Το φαράγγι της Σαμαριάς

Το Φαράγγι Αγίας Ειρήνης. Συνέχεια στη σελίδα 24


αμμώδης παραλία, με καταγάλανα,καθαρά και ρηχά νερά. Στο Γραμμένουπάρχουν μικροί αμμόλοφοι και αρ-κετοί κέδροι για να ξεκουραστείτεκάτω από τη σκιά τους, καθώς καιλίγες ξαπλώστρες. Στην περιοχήυπάρχουν κι άλλες παραλίες. Μικροί,πανέμορφοι κολπίσκοι με κρυστάλ-λινα νερά. Για τους λάτρεις της κα-τασκήνωσης υπάρχει οργανωμένοκάμπινγκ. Η παραλία του Γραμμένουείναι μια από τις πιο όμορφες πα-ραλίες της Κρήτης!

Φραγκοκάστελλο: Το Φραγκο-κάστελλο βρίσκεται στο Δήμο Σφα-κίων στα νοτιοδυτικά της Κρήτης,περίπου 13 χλμ δυτικά από τηνΧώρα Σφακίων. Πρόκειται για ένανπαραθαλάσσιο οικισμό με ενοικια-ζόμενα δωμάτια και ταβερνούλες.Είναι γνωστό για το κάστρο πουέχτισαν οι Βενετοί στην όμορφηπαραλία του Φραγκοκάστελλου. Εκείκάθε καλοκαίρι γίνονται εκδηλώσειςόπως συναυλίες και θέατρο. Τα νεράτης θάλασσας του Φραγκοκάστελλουείναι πολύ ρηχά και η παραλία αμ-μώδης. Δυτικά από το κάστρο, ανοί-γεται και μια δεύτερη παραλία μεβότσαλα και πιο βαθιά νερά. ΣτοΦραγκοκάστελλο λέγεται ότι κάθεΜάιο, ψηλά στον ουρανό, διακρί-νονται μορφές (σαν φαντάσματα)γνωστές ως Δροσουλίτες! Ηρεμία,χαλάρωση και πεντακάθαρα νερά.Σίγουρα η επίσκεψή σας στο Φραγ-κοκάστελλο θα σας μείνει αξέχαστη!

Αγία Ρούμελη: Η Αγία Ρούμεληείναι ένα χωριουδάκι στα νότια τουνομού. Εκεί υπάρχει η πανέμορφηπαραλία της Αγίας Ρούμελης, τηνοποία αντικρίζετε μόλις βγείτε απότο φανταστικό Φαράγγι της Σαμα-ριάς! Η παραλία είναι βοτσαλωτήκαι τα νερά της πεντακάθαρα, καισίγουρα μετά την πεζοπορία μέσαστο φαράγγι θα την δείτε σαν όαση!.Μπορείτε να βρείτε ενοικιαζόμεναδωμάτια και ταβερνάκια. Από εκείφεύγουν συνεχώς μικρά καραβάκιαπου μεταφέρουν τους επισκέπτεςτου Φαραγγιού στο Λουτρό και τηΧώρα Σφακίων από τα ανατολικάκαι την Παλαιόχωρα και τη Σούγιααπό τα δυτικά. Αυτός άλλωστε είναικαι ο μόνος τρόπος για να έρθεις ήνα φύγεις από την Αγία Ρούμελη.Μέσα από το Φαράγγι Σαμαριάς ήεν πλω. Κανένα αυτοκίνητο δενμπορεί να φτάσει στην περιοχή. ΤαΛευκά Ορη κρατάνε καλά προστα-τευμένη την Αγία Ρούμελη!

Χώρα Σφακιών: Η Χώρα Σφα-κίων βρίσκεται περίπου 74 χλμ απότην πόλη των Χανίων, κοντά στοτέλος του φαραγγιού της Ιμβρου.Πρόκειται για την πρωτεύουσα τηςπεριοχής των Σφακίων με πολλέςυποδομές. Ταβερνάκια, μαγαζιά, κα-φενεία και πολλά ενοικιαζόμενα δω-μάτια. Από εκεί μπορείτε να πάρετε

ένα από τα καραβάκια και να ταξι-δέψετε για κοντινές και πανέμορφεςπεριοχές όπως το Λουτρό, η ΑγίαΡούμελη, η Παλαιόχωρα και το νησίτης Γαύδου. Η Βρύση, η παραλίατων Σφακίων που προτιμάται, είναιαμμώδης με μικρό βοτσαλάκι. Είναιοργανωμένη με ξαπλώστρες και ομ-πρέλες. Τα νερά της είναι πεντακά-θαρα και το τοπίο στο Λιβυκό πέ-λαγος θα σας μαγέψει! Υπάρχει άλλημια μικρή παραλία δίπλα στο λιμα-νάκι των Σφακίων μπροστά από τονκεντρικό δρόμο με τις ταβέρνες, ηοποία όμως δεν είναι τόσο όμορφηκαι καθαρή όσο η Βρύση. Η επί-σκεψή σας στη Χώρα Σφακίων θασας μαγέψει!

Ορθή Αμμος: Η παραλία Ορθή

Αμμος βρίσκεται 1 χλμ ανατολικάαπό το όμορφο Φραγκοκάστελλο.Πρόκειται για μια απίστευτη παρα-λία! Αμμώδης, ρηχή και με πεντα-κάθαρα καταγάλανα νερά! Είναιαπομονωμένη και στα δυτικά τηςπαραλίας μπορείτε να κάνετε γυ-μνισμό. Η πρόσβασή της είναι εύ-κολη. Αν ξεκινήσετε από το Φραγ-κοκάστελλο ακολουθείτε τον κεν-τρικό δρόμο και περίπου 1 χλμ μετάσυναντάτε στα δεξιά σας μια τεμπέλαπρος την ταβέρνα «Αμμος». Αν έρ-

θετε από το Ηράκλειο κατευθυνθείτεγια Φαγκοκάστελλο και 1 χλμ πριν,συναντάτε την ίδια ταμπέλα στααριστερά σας. Στρίβετε και ακολου-θείτε τον δρόμο ο οποίος σας οδηγείκατευθείαν πάνω από την παραλία.Παρκάρετε το αυτοκίνητο ή την μη-χανή σας εκεί και ύστερα ακολου-θείτε το μονοπατάκι που κατηφορίζειπρος την παραλία. Το μονοπάτι είναιπολύ σύντομο και σχετικά εύκολο.Η θέα που θα αντικρίσετε είναι εξω-τική! Μεγάλοι αμμόλοφοι με ξανθήάμμο και γαλανά, πεντακάθαρανερά! Η παραλία δεν είναι οργανω-μένη και η μόνη σκιά που μπορείτενα βρείτε είναι στις άκρες των λόφων.Αξίζει να σημειώσουμε ότι η παραλίααυτή είναι απάνεμη και τις μέρες

που ο άνεμος «χτυπάει» την περιοχή,τα νερά της μένουν ήρεμα! Πραγ-ματικά η παραλία της Ορθής Αμμουείναι μια από τις πιο όμορφες πα-ραλίες της Κρήτης! Αξίζει να κο-λυμπήσετε στα νερά της και να αφε-θείτε στη μαγεία του Λιβυκού πε-λάγους που ανοίγεται μπροστά της!

Καλύβες: Οι Καλύβες βρίσκονταιπερίπου 20χλμ ανατολικά από ταΧανιά. Πρόκειται για ένα μικρό πα-ραθαλάσσιο χωριουδάκι που είναιχτισμένο σε μια πανέμορφη κοιλάδα

με πλούσια χλωρίδα! Το μέρος είναικαταπράσινο! Στο χωριό αυτό θαβρείτε πανέμορφες και πεντακάθα-ρες παραλίες για να κάνετε το μπά-νιο σας! Οι πιο γνωστές είναι η πα-ραλία Κυανή Ακτή, η πιο ήρεμηαπό τις άλλες, και οι παραλίες Ξιδάςκαι Μαϊστράλι. Είναι δύο πολύ καλάοργανωμένες παραλίες με πολλέςπαροχές. Ξαπλώστρες, ομπρέλες,ενοικιαζόμενα δωμάτια και ταβέρνες.Οι παραλίες είναι αμμώδεις με κα-ταγάλανα ρηχά νερά. Αξίζει να ση-μειώσουμε ότι περίπου 5χλμ απότις Καλύβες βρίσκεται η αρχαίαΑπτερα και λίγο παρακάτω τα φρού-ρια του Παλαίκαστρου και του Ιν-τζεδίν. Επίσης δυτικότερα θα βρείτετην όμορφη παραλία Αλμυρίδα. Ανβρεθείτε στα Χανιά καλοκαίρι, πε-ράστε από τις Καλύβες. Θα νιώσετετη ζεστή φιλοξενία των ντόπιων καιθα κολυμπήσετε σε ένα από τα πιοπράσινα μέρη της Κρήτης!

Πολιτιστικές εκδηλώσειςΟ επισκέπτης κατά την διάρκεια

της παραμονής του έχει τη δυνατό-τητα να διασκεδάσει, να γνωρίσειτην ιστορία του τόπου, την παρά-δοση και τον πολιτισμό μας, να πα-ρακολουθήσει αθλητικούς αγώνες,να γευτεί τα γνήσια κρητικά προ-ϊόντα μας και την μοναδική κρητικήφιλοξενία.

Συγκεκριμένα:Μάρτιος: Αποκριάτικα Καρνα-

βάλια σε Χανιά, Σούδα, Παλαιόχωρα,Καλύβες, Βατόλακο.

Μάιος: το δεύτερο δεκαπενθή-μερο, εορτασμός της Μάχης τηςΚρήτης. Περιλαμβάνει εκδηλώσειςμνήμης προς τους πεσόντες και διά-φορες πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Κάθε Μάιο: «Κορήσια» -Αθλητι-κοί Αγώνες Κανόε Καγιάκ στη λίμνηΚουρνά

Αρχές Καλοκαιριού: «ΒΕΝΙΖΕ-ΛΕΙΑ» Διεθνείς αγώνες στίβου στοΕθνικό Στάδιο Χανίων.

Μάιος - Σεπτέμβριος: Αθλητικέςεκδηλώσεις στο Δήμο Νέας Κυδωνίαςοι οποίες περιλαμβάνουν αγώνεςστη παραλία για βόλεϊ, ποδόσφαιρο,χάντμπολ και ρακέτες.

Ιούνιος: Γιορτή Κερασιού σταΚαράνου.

24 Ιουνίου: γιορτή Αγίου Ιωάν-νου του Κλήδωνα στο Φρε, στοΑκρωτήρι, στα Περιβόλια, Θέρισσο,Βαμβακόπουλο.

29 Ιουνίου - 6 Ιουλίου: Εορτα-σμός της Ναυτικής Εβδομάδας.

Ιούλιος: Γιορτή Καλιτσουνιούστην Κάντανο.

Ιούλιος: Ναυτική Εβδομάδα στοΔήμο Χανίων στο Παλαιό Λιμάνικαι κάθε δεύτερο χρόνο στην Πα-λαιόχωρα και στην Γεωργιούπολη.

Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμ-βριoς: Πολιτιστικό καλοκαίρι ΔήμουΧανίων. Περιλαμβάνει μουσικές καιθεατρικές παραστάσεις στο θέατροτης Ανατολικής Τάφρου, στον Κήπο,

στο Βενιζέλειο Ωδείο, στο ΠάρκοΕιρήνης και Φιλίας και παράλληλεςεκδηλώσεις σε διάφορες συνοικίεςτης πόλης. Πολιτιστικό καλοκαίριδιοργανώσουν επίσης οι δήμοι Κισ-σάμου, Νέας Κυδωνίας, Πελεκάνουκαι Γεωργιούπολης.

21-28 Ιουλίου: Ελαφονήσια -Δήμος Ινναχωρίου. Περιλαμβάνουνεπιμνημόσυνη δέηση στο μνημείοτου Ελαφονησίου, Αθλητικούς Αγώ-νες Θεατρική Παράσταση, γιορτήπρος τιμή των γερόντων και παρα-δοσιακό κέρασμα.

26 Ιουλίου: Σύλλογος ΠροβολήςΚισάμου «Η Γραμπούσα». Προσκυ-νηματική εκδρομή από το λιμάνιτης Κισάμου στον Μπάλο και τονησί της Γραμπούσας.

30 Ιουλίου: Γιορτή Λαϊνας σταΝοχιά.

30-31 Ιουλίου: Γιορτή Κρασιούστις Βούβες.

Πρώτη Κυριακή Αυγούστου:Ευλογία Καρπών της γης στη ΜονήΜιχαήλ Αρχαγγέλου (Ροτόντα) ΚάτωΕπισκοπή.

8-9 Αυγούστου: Γιορτή κρασιούστις Βούβες.

1-10 Αυγούστου: Αγροτικός Αύ-γουστος στο Ενετικό Λιμάνι Χανίων.Εκθεση φωτογραφίας για τη Χανιώ-τικη μουσική παράδοση, χοροί - χο-ρευτές.

16 Αυγούστου: Γιορτή Μελιούστα Αφράτα.

1-10 Σεπτεμβρίου: Γιορτή Σαρ-δέλας στην Σούδα και τη Νέα Χώρα.

27 Σεπτεμβρίου: ΠαγκόσμιαΗμέρα Τουρισμού Εορταστικές εκ-δηλώσεις στο παλιό λιμάνι των Χα-νίων.

Τέλος Οκτωβρίου ή αρχές Νο-εμβρίου: γιορτή Κάστανου στονΠρασέ και στο Ελος.

Νοέμβριος: Γιορτή Τσικουδιάςστα Νεώρια Χανίων, Λουτράκι Κυ-δωνίας, Κάντανο, Λίμνη Πλατανιά.

31 Δεκεμβρίου - 1 Ιανουαρίου:Εορταστική υποδοχή του νέου χρό-νου στην Πλατεία της Αγοράς απότο Δήμο Χανίων.

Χώρα ΣφακίωνΤα Σφακιά τα οποία θεωρούνται

η πιο αυθεντική περιοχή της Κρήτης,βρίσκονται στο νότιο μέρος του νο-μού Χανίων σε μια περιοχή που κυ-ριαρχεί το ορεινό στοιχείο με έδαφοςδυσπρόσιτο, βραχώδες και απότομοσε απόσταση 71 περίπου χλμ. απότην πρωτεύουσα του νομού, ταΧανιά και ο χρόνος που θα χρει-αστείτε είναι 1,5 ώρα περίπου σεκαλό δρόμο αλλά σε πολλά σημείαμε αρκετές στροφές, που όμως θααπολαύσετε με την όμορφη και συ-χνά εντυπωσιακή διαδρομή.

Η Χώρα των Σφακίων βρέχεταιαπό το Λιβυκό πέλαγος και το όμορ-φο γραφικό λιμανάκι της με την μι-κρή παραλία και τα καταστήματαεστίασης γύρω από αυτό προσδίδουνμια ιδιαίτερη γραφικότητα.

Νομός Χανίων: «Τόπος των Σφακιών και των Φαραγγιών»

Φραγκοκάστελλο

Ορθή Αμμος



Το χωριό μπορούμε να πούμεότι είναι χωρισμένο σε 2 μέρη μετο ένα γύρω από το παλιό λιμάνι,με τις περισσότερες τουριστικές επι-χειρήσεις, ξενοδοχεία, ενοικιαζόμεναδωμάτια και εστιατόρια, ενώ στοάλλο ανατολικά έχουν οι περισσό-τεροι κάτοικοι τις κατοικίες τους.

Στην περιοχή του παλιού λιμα-νιού υπάρχουν μικροί δρόμοι, μεαρκετά καταστήματα από όπου μπο-ρείτε να περιηγηθείτε και να προ-μηθευτείτε όλα τα απαραίτητα.

Με τον ήλιο να λάμπει όλο τοχρόνο, τα Σφακιά είναι η πιο ηλιό-λουστη περιοχή και παράλληλα τονοτιότερο άκρο της Ευρώπης. Τογεγονός ότι δεν υπάρχουν σχεδόνκαθόλου βιομηχανίες, καθιστούν τηθάλασσα μία από τις καθαρότερεςπου μπορείτε να βρείτε.

Το πόσιμο νερό προέρχεται απόγεωτρήσεις ή από τις πηγές τωνβουνών που καταλήγουν στη θά-λασσα. Το φαγητό είναι πολύ καλόμε αρκετά παραδοσιακά πιάτα καιφυσικά με ολόφρεσκα ψάρια καιπολλά τοπικά εδέσματα.

Οι Σφακιανοί είναι πολύ φιλικοίκαι γενναιόδωροι και τα Σφακιάπροσφέρονται για αυτούς που ψά-χνουν ήσυχες παραδοσιακές διακο-πές, μια ωραία και ήρεμη παραλία,ή για αυτούς που σκοπεύουν ναδραστηριοποιηθούν με την ορειβα-σία, τις καταδύσεις και το ψάρεμα.

Ανατολικότερα σε ελάχιστη από-σταση έχει κατασκευαστεί το νέολιμάνι που εξυπηρετεί τις ακτοπλοϊ-κές συγκοινωνίες και τις επισκέψειςσκαφών.

Δυτικά μετά το τέλος του χωριούκαι σε μικρή απόσταση, θα συναν-τήσετε μία μικρή παραλία με άμμοκαι βοτσαλάκι, αρκετά οργανωμένημε ξαπλώστρες και ομπρέλες, όπουμπορείτε να απολαύσετε το μπάνιοσας στην πεντακάθαρη θάλασσα.

Η τουριστική υποδομή των Σφα-κίων είναι αρκετά καλή με πολλέςεπιλογές για το φαγητό σας, ταβερ-νάκια, καφενεία όπως και αρκετάενοικιαζόμενα δωμάτια που θα κά-νουν ευχάριστη την διαμονή σας,αναδεικνύοντας την παραδοσιακή

κρητική φιλοξενία.Τα Σφακιά μπορούν να γίνουν η

έδρα σας για τις περιηγήσεις σαςστα αξιοθέατα και τις γύρω περιοχές.Από εδώ μπορείτε να επιβιβαστείτεσε ένα από τα καραβάκια και ναταξιδέψετε για κοντινές και πανέ-μορφες περιοχές όπως το Λουτρό,η Αγία Ρουμέλη και η Παλαιόχωραή να πάρετε το πλοίο για το νησίτης Γαύδου.

Ονομασία: Η ονομασία Σφακιάπροέρχεται μάλλον από το «Σφαξ»που σημαίνει (γήινο χάσμα και ται-ριάζει εξαιτίας των πολλών και βα-θιών φαραγγιών της περιοχής), χωρίςνα αποκλείεται η εκδοχή που ανα-φέρει ότι η Χώρα Σφακιών στηναρχή λεγόταν Σφηκιά και με παρα-φθορά έγινε Σφακιά. Ακόμη κατάμία άλλη εκδοχή υποστηρίζεται ότιη ονομασία προέρχεται από έναλουλούδι με το όνομα Σφάκα πουσημαίνει πολύ πικρό.

Σφακιανοί: Οι Σφακιανοί, οι κά-τοικοι της Χώρας των Σφακίων αλλάκαι της γύρω περιοχής, καυχώνταιότι είναι απόγονοι των Δωριέων πουκατέβηκαν πριν από 2000 χρόνιαστην Κρήτη. Ισως σε αυτό να οφεί-λεται και η διαφορά της εμφάνισήςτους από τους υπόλοιπους Κρητι-κούς. Εδώ θα δείτε πολύ περισσότεροαπό ότι στην υπόλοιπη Κρήτη, ψη-λούς, λεβέντες, ξανθούς άντρες καιγυναίκες, με ανοιχτόχρωμα μάτιακαι δέρμα. Σπουδαίοι ναυτικοί καισπουδαίοι πολεμιστές πρωτοστάτη-σαν σε όλους τους αγώνες για τηνελευθερία. Οι Μεγάλες Κρητικέςεπαναστάσεις εναντίον των Ενετώνκαι αργότερα εναντίον των Τούρκωνάρχισαν από τα Σφακιά, παρ’ όλοπου οι κατακτητές δεν τα κατοίκη-σαν ποτέ.Μέχρι σήμερα οι Σφακιανοίπαραμένουν αυθεντικοί λεβέντεςΚρητικοί, φιλόξενοι και φιλικοί αρκείνα μην τους θίξεις την τιμή, την γυ-ναίκα, το φιλότιμο και την πατρίδα.Η υπερβολική αίσθηση της τιμήςήταν ένας από τους λόγους που ηβεντέτα, (η αυτοδικία και η αντεκ-δίκηση), σημάδεψαν τα Σφακιά πε-ρισσότερο από κάθε άλλη περιοχήτης Κρήτης και βύθισαν στο πένθος

ολόκληρες οικογένειες. Σε όλα σχεδόν τα σπίτια υπάρ-

χουν όπλα που «βγαίνουν» στουςγάμους, στις βαφτίσεις και σε κάθεγλέντι. Οι πυροβολισμοί ρίχνονταισαν εκδήλωση χαράς.

Σήμερα στα Σφακιά οι περισσό-τεροι κάτοικοι ασχολούνται με τηνκτηνοτροφία, λιγότερο με την γε-ωργία και τα τελευταία χρόνια μετον τουρισμό.

ΓαύδοςΕλευθερία, φύση, απομόνωση.

Τρεις λέξεις για να περιγράψουνένα νησί που τον χειμώνα αριθμείμόλις πενήντα μόνιμους κατοίκους,μοιάζοντας ξεχασμένο από ταξιδιώ-τες και πολιτεία. Το καλοκαίρι βέβαιατα πράγματα αλλάζουν. Η «ξεχα-σμένη» στα νότια της Κρήτης Γαύδοςή αλλιώς Κλαύδη, γεμίζει με κόσμο-κατασκηνωτές κυρίως- που έλκεταιαπό την μυστήρια ενέργειά της, πουθέλει να λιαστεί στις υπέροχες πα-ραλίες του νησιού, να διαβεί τουςαμμουδένιους λόφους της, να χαθείχαζεύοντας τον έναστρο ουρανότης, να μεθύσει με τις μυρωδιές τωνπεύκων και της ρίγανης και να δώσειόρκο ιερό ότι θα επιστρέψει ξανάγια να τα ζήσει όλα από την αρχή.Αραξοβόλι ταξιδιωτών, εμπόρων τηςΑφρικής και πειρατών, η Γαύδος λέ-γεται πως είναι το νησί όπου ναυά-γησε ο Οδυσσέας και τον υποδέ-χτηκε η Καλυψώ. Αποτελεί το νο-τιότερο άκρο της Ελλάδας, αλλά καιτης Ευρώπης, απέχοντας περίπου22 ναυτικά μίλια από την Χώρα τωνΣφακίων και 170 από το Τομπρούκτης Λιβύης. Το λιμάνι της Γαύδουείναι η Καραβέ, ενώ πρωτεύουσατης είναι το Καστρί, όπου και συγ-κεντρώνεται η βασική τουριστικήυποδομή του νησιού. Η Γαύδος δια-θέτει συνολικά τέσσερις γραφικούςοικισμούς - το Καστρί, το Ξενάκι,τα Βατσιανά και την Αμπελο. Ηηλεκτροδότηση στα χωριά είναι μό-νιμη, αλλά στις παραλίες και τα κα-ταλύματα διακόπτεται μετά τις δώ-δεκα το βράδυ και σειρά παίρνουνοι γεννήτριες. Μην σας απασχολείόμως αυτό. Η παντελής έλλειψη τηςφωτορύπανσης των πόλεων, αφήνειτον βραδινό ουρανό να μας μαγέψειμε τους αστερισμούς του και να μαςκάνει να χαθούμε με τις ώρες αγναν-τεύοντας το σκούρο μπλε του. Αξιο-θέατα Από τα σημαντικότερα αξιο-θέατα και σήμα κατατεθέν του νη-σιού είναι ο παλιός φάρος, ο οποίοςκατασκευάστηκε το 1880 σε υψό-μετρο 368 μέτρων και ήταν ορατόςαπό απόσταση σαράντα μιλίων. Ανα-σκευασμένος μετά την καταστροφήτου από τους Γερμανούς, δεσπόζειστο ίδιο σημείο και αξίζει να τονθαυμάσετε από κοντά, να πιείτε τονκαφέ σας στην καφετέρια που βρί-σκεται στο εσωτερικό του και να«ταξιδέψετε» σε άλλες εποχές,αγναντεύοντας την Γαυδοπούλα καιστο βάθος την Κρήτη. Στα υπόλοιπααξιοθέατα συγκαταλέγονται το βε-νετσιάνικο κάστρο στην Κεφαλή,τα ρωμαϊκά ερείπια στον λόφο του

Αη Γιάννη, οι λαξευτοί τάφοι σταΛαυρακά και ο περίφημος «θρόνος»στην Τρυπητή, η νοτιότερη καρέκλατης Ευρώπης, όπως την αποκαλούν.

Την τελευταία για να την επισκε-φτείτε υπολογίστε ότι θα πρέπει ναπερπατήσετε περίπου οκτώ χιλιό-μετρα - δύο με δυόμισι ώρες.

Τα Σφακιά.

Ελευθέριος Βενιζέλος: Ο σημαντικότερος Ελληνας πολιτικός,ευφυής, ρεαλιστής και οραματιστής, ευέλικτος και τολμηρός διέθετεμια εντυπωσιακή προσωπική ακτινοβολία. Γεννήθηκε στην τουρκοκρατούμενη Κρήτη το (23/8) 1864, στιςΜουρνιές Χανίων. Μετά την αποφοίτησή του από τη Νομική Σχολήτου Πανεπιστημίου Αθηνών άσκησε τη δικηγορία στα Χανιά αλλάσύντομα τον απορρόφησε η πολιτική ως μέλος της φιλελεύθερης πα-ράταξης. Οι ηγετικές και πολιτικές του ικανότητες αναδείχθηκανκατά την επανάσταση του 1897. Την περίοδο της Κρητικής πολιτείας(1898-1912) συνέβαλε στη διαμόρφωση του Κρητικού Συντάγματος,συγκρούσθηκε με τον Αρμοστή Γεώργιο για τις φιλελεύθερες αρχέςτου, κατέφυγε σε ένοπλη επανάσταση στο Θέρισο (1905) και πέτυχετην αντικατάσταση του Αρμοστή. Στις μετέπειτα προσπάθειές τουγια ένωση με την Ελλάδα ισορροπούσε με ευελιξία ανάμεσα στηντόλμη και στη μετριοπάθεια. Το 1910 έληξε ο ρόλος του στα πολιτικάπράγματα της Κρητικής πολιτείας, όταν ανέλαβε την πρωθυπουργίαστην Ελλάδα και συγκρότησε το «Κόμμα των Φιλελευθέρων». Κατάτη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου ήρθε σε ρήξη με το στέμμααλλά με κόστος τον Εθνικό Διχασμό (1915-1917) επέβαλε τηνπολιτική του για είσοδο της χώρας στον πόλεμο στο πλευρό των Συμ-μάχων. Η Ελλάδα ανταμείφθηκε για τη συμβολή της με την παραχώρηση τηςΑρμοστείας της Σμύρνης (1919). Στις κρίσιμες εκλογές τουΝοεμβρίου 1920 ο Βενιζέλος ηττήθηκε, αποσύρθηκε από τηνπολιτική, για να επιστρέψει μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή του1922. Με δύο ριζοσπαστικές πρωτοβουλίες του (1923) -την υποχρε-ωτική ανταλλαγή Ελλήνων και Τούρκων και τη Συνθήκη τηςΛωζάννης, που καθόρισε τα σύνορα ανάμεσα στην Ελλάδα και τηνΤουρκία- άλλαξε τον προσανατολισμό της ελληνικής πολιτικής καιέβαλε τα θεμέλια της ειρηνικής ανάπτυξης. Η τελευταία τετραετία της διακυβέρνησής του (1928-1932) ήταν πε-ρίοδος σταθερότητας και δημιουργίας. Κορυφαία επιτυχία το ελλη-νοτουρκικό σύμφωνο φιλίας (1930). Το τέλος της σταδιοδρομίας τουσημαδεύτηκε από την απόπειρα κατά της ζωής του (Ιούνιος 1933)και το αποτυχημένο κίνημα του Μαρτίου 1935. Αυτοεξορίστηκε στοΠαρίσι, όπου πέθανε στις 18 Μαρτίου 1936.


Το Ρέθυμνο είναι ένας από τουςτέσσερις νομούς της Κρήτης, ο τρίτοςσε πληθυσμό μετά το Ηράκλειο καιτα Χανιά. Η πόλη του Ρεθύμνουβρίσκεται στα βόρεια της Κρήτηςκαι έχει μεγάλη τουριστική ανάπτυξηειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες,αλλά και τον χειμώνα η πόλη μένειζωντανή από τους φοιτητές πουσπουδάζουν εκεί. Το σημερινό Ρέ-θυμνο έχει χτιστεί εκεί που κάποτεβρισκόταν η αρχαία Ρίθυμνα. Κατάκαιρούς πολλοί ήταν οι κατακτητέςπου πέρασαν από εκεί. Στην αρχήήταν οι Φράγκοι και μετά από αυτούςοι Ενετοί που αγόρασαν από τουςπρώτους όλη την Κρήτη για 10.000αργυρά μάρκα. Οι Ενετοί κάθισανπολλά χρόνια στο Ρέθυμνο και πολλάείναι τα μνημεία που έχουν αφήσειστην περιοχή. Το πιο σημαντικό απ’όλα είναι το Φρούριο της Φορτέτζας,οχυρό που έχτισαν ύστερα από τιςαπανωτές επιθέσεις Οθωμανών πει-ρατών. Τον 16ο αιώνα, το Ρέθυμνοβρίσκεται στην ακμή του. Πολλοίείναι οι Ρεθεμνιώτες που ξεχωρίζουνκαι δρουν μέσα στο Ρέθυμνο αλλάκαι έξω από αυτό. Οι πιο σημαντικοίείναι ο Μάρκος Μουσούρος, ο Νι-κόλαος Βλαστός, ο Ζαχαρίας Καλ-λέργης και φυσικά ο Γεώργιος Χορ-τάτσης που έγραψε την «Ερωφίλη»,το «Γύπαρις» και την «Πανώρια».

Το 1669 οι Τούρκοι κατακτούντην Κρήτη κι έτσι η πνευματικήανάπτυξη που είχε το Ρέθυμνο στα-ματάει. Με την επανάσταση του1821, το Ρέθυμνο όπως όλη η Κρήτη,αρχίζει τον ξεσηκωμό του. Πολλάείναι τα γεγονότα που υμνούν τηνανδρεία των Ρεθεμνιωτών, όπως τοεπεισόδιο το σπήλαιο του Μελιδο-νίου όπου οι Τούρκοι έκαψαν ζων-τανούς 370 ανθρώπους (άντρες καιγυναικόπαιδα) το 1823 και το ολο-καύτωμα στη Μονή Αρκαδίου το1866. Οταν πια η Κρήτη αρχίζειξανά να ανασυγκροτείται, στο Ρέ-θυμνο γίνονται έργα υποδομής. Αυτήη ανάπτυξη σταματάει ξανά με τονδεύτερο παγκόσμιο πόλεμο ο οποίοςπροκάλεσε αρκετές καταστροφέςστην πόλη. Ευτυχώς ένα μεγάλομέρος της παλιάς πόλης στο Ρέθυμνοδιασώθηκε έως σήμερα και αποτελείμια από τις πιο όμορφες και σημαν-τικές ενετικές πόλεις σε όλη τηνΕλλάδα. Στα σημερινά χρόνια τοΡέθυμνο είναι μια από τις πιο σύγ-χρονες πόλεις στην Κρήτη με πολλέςτουριστικές υποδομές. Διαθέτει με-γάλες ξενοδοχειακές μονάδες, ενοι-κιαζόμενα δωμάτια, μερικές από τιςπιο όμορφες παραλίες της Κρήτηςκαι σημαντικά αξιοθέατα. Επίσηςστο Ρέθυμνο βρίσκεται η ΦιλοσοφικήΣχολή και η Σχολή Κοινωνικών καιΠολιτικών Επιστημών του Πανεπι-στημίου Κρήτης και η Πανεπιστη-μιακή Βιβλιοθήκη. Στο Ρέθυμνουπάρχει σύγχρονο λιμάνι και πολύσυχνή οδική συγκοινωνία με τις

υπόλοιπες πόλεις της Κρήτης. Κά-ποιοι λένε ότι το Ρέθυμνο είναι ηπιο ρομαντική πόλη στην Κρήτη.Τα όμορφα καλντερίμια, τα στενάδρομάκια της παλιάς πόλης, τα ίχνηενός ξεχασμένου πολιτισμού... Μιαβόλτα στα σοκάκια του Ρεθύμνου,μια ρακή σε ένα από τα γραφικάκαφενεδάκια, ένας περίπατος στοπαλιό λιμάνι, και όλα μοιάζουν ναησυχάζουν, να ηρεμούν. Πραγματικάη επίσκεψή σας στο Ρέθυμνο θασας μείνει αξέχαστη!

Το Ρέθυμνο είναι η πρωτεύουσατου ομώνυμου νομού και βρίσκεταιστη βόρεια πλευρά του νησιού, μεθέα το Κρητικό Πέλαγος.

Αρχικά, η πρωτεύουσα του νομούχτίστηκε στο ακρωτήρι της βόρειαςακτής. Αργότερα αναπτύχθηκε πα-ράλληλα με τη βόρεια παραλία πουεκτείνεται σε μήκος 13 χλμ., έναςαπό τους πολλούς λόγους που τηνκαθιστά τουριστικό θέρετρο τουςκαλοκαιρινούς μήνες.

Η πόλη του Ρεθύμνου σφύζειαπό ζωή καθ’ όλη τη διάρκεια τουχρόνου καθώς πλήθος φοιτητών κα-ταφθάνουν για τις ακαδημαϊκέςσπουδές τους. Το Πανεπιστήμιο τηςΚρήτης στεγάζει τα τμήματα Κοι-νωνικών, Φιλοσοφικών Επιστημώνκαθώς και το τμήμα Επιστημών Αγω-γής στη πόλη του Ρεθύμνου.

Μπορεί κανείς να συναντάει τοΙστορικό Λαογραφικό Μουσείο, όπουστις αίθουσες του φιλοξενεί υφά-σματα, κεντήματα, ενδυμασίες, κ.α.Επιπροσθέτως υπάρχουν ειδικές αί-θουσες με αφιερώματα στα τοπικάπαραδοσιακά επαγγέλματα ενώ στοΚέντρο της Κρητικής Λαϊκής Τέχνηςκάνουν την εμφάνιση τους εργα-στήρια παραδοσιακών τεχνών όπωςκεραμικής, βιβλιοδεσίας, κεραμικής,ξυλογλυπτικής κ.τ.λ.

Η ιστορία της πόλης έχει μείνειαναλλοίωτη στο πέρασμα των αι-ώνων. Τα μνημεία μέσα στην πόλη,το Ενετικό Λιμάνι, οι γραφικές γει-τονιές, το επιβλητικό της ΚάστροFortezza, η «Μεγάλη Πόρτα», η Βα-σιλική του Αγίου Φραγκίσκου, οικρίνες, τα τζαμιά, το Τούρκικο σχο-λείο κάνουν εμφανή την παρουσίατους με την επιβλητικότητα που ταδιακατέχει.

Η πόλη του Ρεθύμνου (μινωϊκήΡίθυμνα) χαρακτηρίζεται από τιςπλούσιες πολιτιστικές δραστηριότη-τες που πραγματοποιούνται κάθεχρόνο όχι μόνο το καλοκαίρι αλλάκαι το χειμώνα. Πληροφορίες γιατο πρόγραμμα μπορείτε να ζητήσετεαπό το δήμο της περιοχής.

ΜοναστήριαΗ Ιερά Μονή Πρέβελης βρί-

σκεται στα νότια του νομού, δυτικάαπό τις εκβολές του ποταμού Κουρ-ταλιώτη. Η Μονή, που ιδρύθηκετον 16ο ή τον 17ο αιώνα, έχει με-γάλη ιστορία και η συμβολή τωνμοναχών της σε όλους τους αγώνες

της Ελλάδας για ανεξαρτησία, είναισημαντική. Είναι από τις πιο γνωστέςκαι αξιοσέβαστες Μονές της Κρήτης,μέσα σε ένα κατάφυτο και κατα-πράσινο τοπίο! Σήμερα το μοναστήριείναι έρημο, αλλά λειτουργεί Μου-σείο με αρκετό αρχειακό υλικό, εκ-κλησιαστικά έγγραφα, άμφια καιάλλα. Φυσικά μην αμελήσετε ναεπισκεφθείτε την ξακουστή και πα-νέμορφη παραλία της Πρέβελης,όπου φθάνεις με τα πόδια μετά τηνέξοδο από το μοναστήρι. Το τοπίομοιάζει τροπικό και σίγουρα είναιμια εξόρμηση που θα σας γεμίσειέκπληξη!

Η Μονή Αρκαδίου βρίσκεται 23

χλμ από το Ρέθυμνο και είναι ένααπό τα πιο ιστορικά μοναστήρια τηςΚρήτης. Η Μονή του Αρκαδίου,αφιερωμένη στη μνήμη της Μετα-

μόρφωσης του Σωτήρα και των αγίωνΚωνσταντίνου και Ελένης, έχει ιδι-αίτερη σημασία ως το πλέον χαρα-κτηριστικό παράδειγμα της ΚρητικήςΑναγέννησης, αλλά και λόγω τηςέντονης συμμετοχής της στους απε-λευθερωτικούς αγώνες των Κρητι-κών, με αποκορύφωμα την πολιορκίακαι την αυτοθυσία των κλεισμένωνσε αυτή υπερασπιστών το 1866. Ταπρώτα βεβαιωμένα στοιχεία για τηΜονή ανάγονται στις αρχές του16ου αιώνα, εποχή κατά την οποίακτίστηκε και το αρχικό μονόχωροκαθολικό. Το 1572 κάτω από τηνκαθοδήγηση του ιδιοκτήτη της Μο-νής Ματθαίου Καλλέργη και του

ηγουμένου Κλήμη Χορτάτζη, η Μονήμετατρέπεται σε κοινόβιο και αρχίζειη οικοδόμηση του νέου δίκλιτουκαθολικού με την περίλαμπρη πρό-

σοψη από λαξευτό πωρόλιθο, στησύνθεση της οποίας έχουν αναγνω-ριστεί άμεσες επιδράσεις από ταέργα των μεγάλων αρχιτεκτόνωνSebastiano Serlio και Andrea Palla-dio.

Η Μονή Αρκαδίου είναι ένα τε-τράπλευρο συγκρότημα μεγίστωνδιαστάσεων 73,80Χ78,80 μέτρων,που περικλείει μια μεγάλη αυλή στομέσο και προς τα νότια της οποίαςυπάρχει το νέο καθολικό. Στη δυτικήπτέρυγα, όπου υπάρχει και η κεν-τρική πύλη με το τοξωτό διαβατικόυπάρχουν θολοσκέπαστοι, αποθη-κευτικοί χώροι στο ισόγειο και κελιάμοναχών στον όροφο. Στη βόρειαπτέρυγα υπάρχει το σύγχρονο ηγου-μενείο, που αντικατέστησε το κα-τεστραμμένο αρχικό και στη συνέ-χεια ένα μεγάλο θύρωμα οδηγείστην κλειστή αυλή της κοινής τρά-πεζας. Ανατολικά της τράπεζας καιεκατέρωθεν ενός μεγάλου θολοσκέ-παστου χώρου, του «σαρνιτσίου»,που έχει κάτω από το δάπεδό τουισομεγέθη δεξαμενή, είναι διατε-ταγμένα τα μαγειρεία, ο φούρνος,το ζυμωτήριο, αποθήκες τροφίμωνκαι διώροφα κελιά μοναχών. Στησυνέχεια η πτέρυγα κλείνει με τηνκρασαποθήκη, που είχε μετατραπείσε πυριτιδαποθήκη το 1866 καιανατινάχθηκε, στέλνοντας στο θά-νατο εχθρούς και φίλους από τονΚωνσταντίνο Γιαμπουδάκη. Ακολου-θεί η ανατολική πύλη και στη συνέ-χεια τα, ως επί το πλείστον διώροφακελιά της ανατολικής πτέρυγας. Τοανατολικό τμήμα της νότιας πτέρυ-γας στο ισόγειο με την κλειστή, θο-λωτή στοά, ονομάζεται «Μεσοκού-

Νομός Ρεθύμνου: Η πολιτιστική πρωτεύουσα της Κρήτης

Aποψη βόρειας πτέρυγας Μονής Αρκαδίου.


μια» και φιλοξενούσε τους γέροντεςκαι ασθενείς μοναχούς, ενώ στονόροφο υπάρχουν κελιά με πλατύδιάδρομο μπροστά τους. Ακολου-θούν προς τα δυτικά συνεχόμενοι,θολοσκέπαστοι χώροι, που χρησί-μευαν ως αποθήκες για το λάδι καιτο κρασί, προϊόντα για τα οποία ηΜονή φημιζόταν πάντα. Στους χώ-ρους αυτούς πρόκειται να στεγαστείτο νέο Μουσείο, που σήμερα φιλο-ξενείται στα νεώτερα κτίσματα, πάνω

από τις αποθήκες. Δυτικά της Μονήςείναι κτισμένο το βαρύ συγκρότηματων στάβλων, αποτελούμενο απότρεις θολοσκέπαστους χώρους καικτίστηκε το 1714.

Εκτός από το καθολικό, που κτί-στηκε μεταξύ του 1572 και 1587,το υπόλοιπο συγκρότημα της ΜονήςΑρκαδίου κτίστηκε μεταξύ του 1670και 1714, όπως διαπιστώνουμε απότις σωζόμενες επιγραφές, αλλά καιαπό τις πληροφορίες των ιστορικώνπηγών. Πρόκειται για ένα τυπικόπαράδειγμα μανιεριστικής αρχιτε-κτονικής, που είχε επικρατήσει στηβενετοκρατούμενη Κρήτη από ταμέσα του 16ου αιώνα και απετέλεσετης τοπικής λαϊκής παράδοσης. ΗΜονή έχει πολλές οικοδομικές φά-σεις, που χρονολογούνται κυρίωςμετά τη μεγάλη καταστροφή του1866.

Η καταστροφή του μοναστηριούέγινε το 1866, ενώ αργότερα ανοι-κοδομήθηκε και αναστηλώθηκε στηνπρώτη του μορφή. Τα μόνα πουμαρτυρούν την τραγωδία και τοαίμα που χύθηκε πριν από περίπου145 χρόνια είναι το μισοκαμένοτέμπλο και μια μπάλα κανονιού ηοποία είχε σφηνώσει στο αιωνόβιοκυπαρίσσι έξω από την εκκλησία.Η επίθεση στην μονή ξεκίνησε στις8 Νοεμβρίου του 1866 από τοντουρκικό στρατό και Αλβανούς συμ-μάχους τους. Τότε ο Ηγούμενος Γα-βριήλ, αφού του είχε ζητηθεί να εγ-καταλείψει τη μονή, αρνήθηκε ναφύγει. Μια ημέρα μετά, οι Τούρκοιτον σκοτώνουν κι έτσι οι υπόλοιποιΚρητικοί (πολεμιστές και γυναικό-παιδα) κλείνονται στην πυριτιδα-ποθήκη. Υστερα από σωματική καιψυχική εξάντληση και με τη σιγουριά

της αιχμαλωσίας τους από τους Τούρ-κους πυροδότησαν τα βαρέλια μετο μπαρούτι και η έκρηξη ήταν τόσοδυνατή ώστε προκάλεσε την κατα-στροφή της Μονής και φυσικά τονθάνατο των Ελλήνων αλλά και κά-ποιων Τούρκων που είχαν εισβάλειστην Μονή. Το Αρκάδι έχει χαρα-κτηριστεί από την Ουνέσκο ως Ευ-ρωπαϊκό Μνημείο Ελευθερίας.

ΣπήλαιαΤο Σπήλαιο του Σφεντόνη βρί-

σκεται στο χωριό Ζωνιανά 43 χλμαπό το Ηράκλειο και 52 από τηνπόλη του Ρεθύμνου, στην Κρήτη.Πρόκειται για ένα από τα τα πέντεπιο σημαντικά σπήλαια στην Ελλάδακαι το πιο μεγάλο στην Κρήτη. Εχειέκταση 3.000 τ.μ. και ο επισκέπτηςμπορεί να διανύσει μόλις 270 μ. Ηπρώτη οργανωμένη εξερεύνηση τουάρχισε το 1956 από το ζευγάρι σπη-λαιολόγων Ιωάννη και Αννα Πετρό-χειλου. Σύμφωνα με έρευνα τουΥπουργείου Πολιτισμού το σπήλαιοτου Σφεντόνη κατοικήθηκε την Πτω-τομινωική εποχή έως την Ρωμαϊκή.

Μέσα στο σπήλαιο το θέαμα πουαντικρίζει ο επισκέπτης κόβει τηνανάσα! Το σπήλαιο είναι επιβλητικόμε τεράστιους σταλακτίτες και στα-λαγμίτες! Για να δημιουργηθεί 1εκατοστό σταλακτίτη χρειάζονταιπερίπου 100 χρόνια! Η διαδικασίαείναι η εξής: Το νερό όπως κυλάει,διαλύει το ανθρακικό ασβέστιο πουυπάρχει πάνω στα πετρώματα. Επει-δή αυτό γίνεται πάρα πολύ αργά,το ανθρακικό ασβέστιο κρυσταλλώ-νεται γύρω από μια σταγόνα. Σιγάσιγά σχηματίζεται ένας μικροσκο-πικός σωλήνας. Οταν ο σωλήναςφράξει, το νερό περνάει εξωτερικάκαι το ανθρακικό ασβέστιο μαζεύεταιεκεί. Ετσι δημιουργείται με πολύαργούς ρυθμούς ο σταλακτίτης! Οισταλαγμίτες δημιουργούνται απότις σταγόνες που πέφτουν από τονσταλακτίτη στο έδαφος. Αν τίποταδεν διακόψει αυτή τη διαδικασία,κάποια στιγμή ο σταλακτίτης ενώ-νεται με τον σταλαγμίτη κι έτσι δη-μιουργούνται οι πανέμορφες κολώ-νες μέσα στη σπηλιά. Υπάρχει μιανότα ρομαντισμού σε όλο αυτό, ανσκεφτεί κανείς πόσα εκατομμύρια

χρόνια υπομονής και διεργασίαςχρειάστηκαν για να ενωθούν οι στα-λακτίτες με τους σταλαγμίτες! Θαμπορούσε κάποιος να σκεφτεί ότιμέσα στο σπήλαιο, λόγω της έλλει-ψης οξυγόνου και φωτός, δεν είναιδυνατόν να υπάρχει κάποια μορφήζωής. Κι όμως, υπάρχει ζωή προ-σαρμοσμένη στα δεδομένα της σπη-λιάς. Τα ζώα που ζουν εκεί είναι τυ-φλά, διάφανα και στην πλειονότητάτους μικροσκοπικά. Υπάρχουν πολ-λές νυχτερίδες και ποντίκια πουβρίσκουν καταφύγιο εκεί.

Παραδόσεις και θρύλοι: Τοσπήλαιο πήρε την ονομασία τουαπό τον αντάρτη Σφεντόνη από ταΣφακιά, ο οποίος χρησιμοποιούσετο σπήλαιο ως κρησφύγετο. Η πα-ράδοση λέει ότι, κάποια μέρα, ενώέψηνε κρέας έξω από τη σπηλιά,ένα μικρό παιδί που βρέθηκε εκείτου ζήτησε λίγο. Ο Σφεντόνης, επει-δή φοβήθηκε μήπως το παιδί τονπροδώσει, τον κλώτσησε πολύ δυ-νατά με αποτέλεσμα να τον σκοτώ-σει.

Η νεράιδα: Μέσα στο σπήλαιοζούσε μια νεράιδα και κάθε μέρα,μια συγκεκριμένη ώρα, έβγαινε έξωγια να πάει στην πηγή με το νερό.Ενας βοσκός που την παρακολου-θούσε την κυνήγησε. Η νεράιδαφοβήθηκε κι έτρεξε να κρυφτεί στοσπήλαιο. Ετσι ο βοσκός, μία μέρακρύφτηκε και την περίμενε. Μόλιςτην είδε, την χτύπησε με την σφεν-τόνα του με αποτέλεσμα η νεράιδανα τραυματιστεί. Κατάφερε όμωςνα ξεφύγει προς την σπηλιά. Στηνείσοδο όμως της έπεσε το ματωμένομαντήλι της!

Το μικρό παιδί: Πριν πολλάχρόνια, στο τελευταίο δωμάτιο τουσπηλαίου, βρέθηκε ο σκελετός ενόςμικρού παιδιού. Βρισκόταν εκεί γιααιώνες, βαθιά μέσα στο σπήλαιο,καλυμμένος από ασβεστολιθικό υλι-κό. Η ταυτότητα του παιδιού ήταναδύνατο να βρεθεί και κάποιοι υπο-θέτουν ότι είτε μπήκε στο σπήλαιογια να παίξει και χάθηκε, είτε είναιτο παιδί που σκότωσε ο Σφεντόνης!

Το Σπήλαιο Μελιδονίου βρί-σκεται 18 χλμ από το ομώνυμοχωριό στο νομό Ρεθύμνου. Ονομά-ζεται και Γεροντόσπηλιος και απο-τελεί ένα από τα πιο όμορφα σπή-λαια στην Κρήτη. Μέσα έχουν βρεθείαρκετά ευρήματα από τα αρχαίαχρόνια που μαρτυρούν ότι την Μι-νωική εποχή η σπηλιά χρησίμευεως τόπος λατρείας του Τάλου τουχάλκινου γίγαντα που η μυθολογίαθέλει να ήταν ο προστάτης του νη-σιού. Το σπήλαιο ανά τα χρόνιαέδωσε καταφύγιο σε πολλούς όπωςτον Οκτώβριο του 1823 όπου 370γυναικόπαιδα και 30 άντρες κλεί-στηκαν εκεί για να αποφύγουν τουςΤούρκους πολεμιστές. Οι Κρητικοίδεν ήθελαν με τίποτα να παραδο-θούν οπότε οι Τούρκοι ύστερα απότρεις μήνες πολιορκίας έβαλαν φωτιάκαι τους έκαψαν ζωντανούς μέσαστο σπήλαιο.

Μέσα στο σπήλαιο: Η πρώτη

αίθουσα του σπηλαίου ονομάζεταιΑίθουσα Ηρώων όπου και υπάρχειτο Μνημείον, αφιέρωμα στους αν-θρώπους που έχασαν εκεί τη ζωήτους. Από εκεί αρχίζουν οι σταλαγ-μίτες και προχωρώντας φτάνουμεστην αίθουσα Σταυροδρόμι. Μετάσυναντάμε την αίθουσα Πάσλεϋόπου είναι και η πιο φανταχτερήαίθουσα του σπηλαίου με συμπλέγ-ματα σταλακτιτών και σταλαγμιτών.Το θέαμα εντυπωσιάζει τον επισκέ-πτη! Προχωρώντας λίγο, τεράστιοιβράχοι αρχίζουν να εμφανίζονταικαι το τοπίο αλλάζει. Πρόκειται γιατην Αίθουσα των Βράχων που οδηγείστον Θάλαμο της Καταβόθρας κα-ταλήγοντας στο Υπερώον. Εδώ έχειτελειώσει το δεξιό μέρος του σπη-λαίου. Αν θέλετε να επισκεφθείτεκαι το αριστερό πρέπει να ξαναπάτεστο Σταυροδρόμι και να ακολουθή-σετε τον αριστερό δρόμο όπου θασας οδηγήσει στον Θάλαμο των Πα-ραπετασμάτων με τον διάκοσμό τουαπό πτυχώσεις, τους σταλαγμίτεςκαι τους σταλακτίτες! Σας προτεί-νουμε να επισκεφθείτε το ΣπήλαιοΜελιδονίου! Θα σας μαγέψει μετην ομορφιά του...

Το Ιδαίο Αντρο ή Αρσένιο ήΣπηλιά της Ιδης βρίσκεται στο ορο-πέδιο του Ψηλορείτη (Νίδα) στονομό Ρεθύμνου στην κεντρική Κρή-τη. Πρόκειται για ένα σπήλαιο στοοποίο όπως αναφέρεται στη μυθο-λογία μεγάλωσε ο Δίας γνωστός ως«Κρηταγενής». Στις μέρες μας τοσπήλαιο αυτό, που από τους κατοί-κους της περιοχής ονομάζεται καιΣπηλιάρα, είναι αρχαιολογικός χώ-ρος όπου μέσα έχουν ανακαλυφθείαρχαία αντικείμενα της Μινωικήςεποχής, όπως μικρά αγαλματίδια,ασπίδες από χαλκό κ.ά. Αν πάτεστο Ιδαίο Αντρο από την Κνωσσόθα συναντήσετε στο δρόμο σας καιτον αρχαιολογικό χώρο Ζώμινθοόπου πρόσφατα έχουν βρεθεί μι-νωικά ευρήματα. Οι μύθοι που ζώ-νουν το Σπήλαιο του Ιδαίου Αντρουείναι πολλοί. Ενας από αυτούς μιλάειγια τη γέννηση του Δία. Ο πατέραςτου ο Κρόνος από φόβο να μη χάσειτην εξουσία του από τα παιδιά του,τα έτρωγε. Οταν ο Δίας γεννήθηκε,η μητέρα του η Ρέα δεν άντεχεστην ιδέα ότι ο Κρόνος θα τον φάει!

Το Σπήλαιο του Σφεντόνη.

ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΟΙ ΝΟΜΟΙ Η.Π.Α.

ΠΑΡΕΧΟΥΜΕ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΟΠΩΣ

• Πολιτικά δικαιώματα και ιθαγένεια• Μόνιμη διαμονή• Φοιτητικές άδειες παραμονής• Παράταση αδειών παραμονής• Πολιτογράφηση • Waivers• Labor certification

Για περισσότερες πληροφορίεςχρησιμοποιήστε τα δωρεάν τηλέφωνά μας

ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΑMARIANTHE L. BUDIKE Esq.

1-800-398-21551-610-446-6992

[email protected]

ΑΝΑΚΑΛΥΨΕτις Απαντήσεις του Θεού στην Αγ. Γραφή

• Υπάρχει Ελπίδα Ειρήνης για τον πλανήτη μας;• Πως μπορώ να γνωρίζω ότι ο Θεός θα με Ακούει όταν Προσεύχο-

μαι, και θα μου Απαντήσει;• Υπάρχει και πως είναι ο Ουρανός;• Πως μπορώ να φτιάξω το Μέλλον μου;

Zήτησε τα μαθήματα ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΩ. Προσφέρονται ΔΩΡΕΑΝ

Greek Voice of Hope, Box 67, Madera, CA 93639 (860) 742-5341www.greekvoice.org email: [email protected]



Ετσι τον ξεγέλασε δίνοντάς του ναφάει μια μεγάλη πέτρα. Υστεραέκρυψε το μωρό στη σπηλιά τουΙδαίου Αντρου όπου το ανέθρεψανη νύμφη Μέλισσα και η κατσίκαΑμάλθεια που από το κέρατό τηςέβγαζε για τον μικρό Δία ό,τι αγαθόχρειαζόταν. Τη φασαρία από το κλά-μα του μωρού κάλυπταν με τις μου-σικές τους τα μυθικά πλάσματα Κου-ρήτες που χόρευαν χτυπώντας τατύμπανά τους! Ο Δίας όταν μεγά-λωσε έδιωξε τον πατέρα του Κρόνοκαι πήρε την εξουσία. Ενας άλλοςθρύλος λέει ότι εκεί έθαψε τη γυ-ναίκα του ο Χαρίδημος (άρχονταςτης Γόρτυνας) όταν την σκότωσεκατά λάθος καθώς κυνηγούσε. ΤοΙδαίο Αντρο χρησίμευε και ως τόποςπροσκύνησης για τον Δία. Γι’ αυτότο λόγο λένε ότι έφτασε μέχρι εκείκαι ο Πυθαγόρας από τη Σάμο!

Παραλίες Νομού ΡεθύμνουΠρέβελη: Η παραλία βρίσκεται

στα νότια του Νομού Ρεθύμνης,μέσα σε έναν καταπράσινο χώροστο τέλος του Κουρταλιώτικου φα-ραγγιού. Καθώς βγαίνετε από τηΜονή Πρέβελης παρκάρετε το αυ-τοκίνητό σας και ξεκινήστε περπα-τώντας προς την παραλία με τουςφοίνικες. Μετά το φοινικόδασοςαπλώνεται η αμμώδης παραλία τηςΠρέβελης με τους υπέροχους κα-ταρράκτες που ξεχύνονται στην θά-λασσα. Μια βόλτα με τα πόδια ή μετο θαλάσσιο ποδήλατο που θα βρείτεεκεί, θα σας βοηθήσει να ανακαλύ-ψετε τις ομορφιές της περιοχής. Ηλίμνη Πρέβελη είναι ένα από ταομορφότερα αξιοθέατα του νησιού.Το τοπίο μοιάζει τροπικό και σίγουραείναι μια εξόρμηση που θα σας γε-μίσει έκπληξη! Πολλοί χαρακτηρί-ζουν την περιοχή της Πρέβελης, ωςέναν επίγειο παράδεισο!

Μπαλί: 31 χλμ από το Ρέθυμνοκαι 42 χλμ από το Ηράκλειο, βρί-σκεται το Μπαλί. Είναι ένα όμορφο

μικρό ψαροχώρι που ανά τα χρόνιαέχει αποκτήσει έντονη τουριστικήζωή. Η κεντρική παραλία του Μπαλίμε το ψιλό βοτσαλάκι, είναι μια απότις πιο όμορφες παραλίες του νομούΡεθύμνης. Είναι καθαρή, οργανω-μένη και παρέχει θαλάσσια σπορ,ξαπλώστρες, εστιατόρια και καφε-τέριες. Στην περιοχή υπάρχουν ενοι-κιαζόμενα δωμάτια και μεγάλα ξε-νοδοχεία. Κοντά στην κεντρική πα-ραλία υπάρχουν κι άλλες πιο μικρέςκαι πιο ήρεμες. Το Μπαλί είναι ιδα-νικό για ήσυχες διακοπές.

Αγιος Παύλος: Η παραλία τουΑγίου Παύλου βρίσκεται στα νότιατου Ρεθύμνου περίπου 50 χλμ απότην Αγία Γαλήνη. Μια ήρεμη αμμώ-δης παραλία χωρίς φασαρία καιπλήθος κόσμου, ενδείκνυται γιατους λάτρεις των ήρεμων αποδρά-σεων. Οι αρκετά ψηλοί αμμόλοφοι(περίπου 30 μέτρα) στέκονται επι-βλητικοί και οδηγούν στην πανέ-μορφη παραλία, η οποία ειδικά κατάτην ώρα που ο ήλιος δύει, μαγεύει

τους επισκέπτες. Στην περιοχή θαβρείτε ενοικιαζόμενα δωμάτια καιγραφικές ταβερνούλες. Επίσης οιφίλοι της γιόγκα θα απολαύσουντην παραμονή τους εκεί, καθώς τηνπεριοχή επισκέπτονται αρκετοί φίλοιτης δραστηριότητας απ’ όλο τον κό-σμο, παίρνονταςμέρος σε σεμινά-ρια και εκδηλώ-σεις. Η επίσκεψήσας στον ΑγιοΠαύλο θα σας γε-μίσει με χαρούμε-να συναισθήματακαι θα σας βοη-θήσει να αποδρά-σετε από την κα-θημερινότητα!

Τριόπετρα:Νότια του Ρεθύ-μνου, περίπου 50χλμ από τηνπόλη, βρίσκεται ηειδυλλιακή παρα-

λία της Τριόπετρας. Οταν φτάνετεστην παραλία, η θέα από ψηλά είναιπολύ όμορφη. Η θάλασσα είναι πεν-τακάθαρη και κρυστάλλινη και ηπαραλία αμμώδης. Εκεί θα βρείτεομπρέλες, ξαπλώστρες κι ένα τα-βερνάκι για το φαγητό και τον καφέσας. Η παραλία της Τριόπετρας προ-σφέρει ηρεμία και χαλάρωση στουςεπισκέπτες της. Σας προτείνουμε ναμείνετε μέχρι και το ηλιοβασίλεμα,το οποίο είναι ξακουστό για ταγλυκά χρώματα που χαρίζει στονουρανό και τη θάλασσα της Τριόπε-τρας. Σίγουρα η επίσκεψη σας στακαθαρά νερά της Τριόπετρας είναιμια εμπειρία που αξίζει να ζήσετε!

Πλακιάς: Η παραλία του Πλακιάβρίσκεται περίπου 40 χλμ νοτιοδυ-τικά από το Ρέθυμνο. Πρόκειται γιαμια από τις μεγαλύτερες σε έκτασηπαραλίες στην Κρήτη με πολύ κα-θαρά νερά και αμμώδη ακτή. Ανσας αρέσει ο γυμνισμός μπορείτενα κατευθυνθείτε στην ανατολικήμεριά της παραλίας. Στην περιοχήτου Πλακιά μπορείτε να βρείτε όλεςτις ανέσεις. Ενοικιαζόμενα δωμάτια,μεγάλα ξενοδοχεία, ταβερνάκια, κα-φετέριες και μαγαζιά για τις αγορέςσας. Κατά μήκος της παραλίας υπάρ-χει άνετος χώρος για να παρκάρετετο αυτοκίνητό σας. Στην γύρω πε-ριοχή υπάρχουν κι άλλες πανέμορ-φες παραλίες, όπως το Δαμνόνι καιτο Αμμούδι.

Πάνορμος: Η παραλία του Πα-νόρμου βρίσκεται μπροστά από τοομώνυμο χωριό, 22 χλμ ανατολικάαπό το Ρέθυμνο. Πρόκειται για μιααμμώδη και πολύ καθαρή παραλία,καλά οργανωμένη, με θαλάσσιασπορ και πολλές ανέσεις. Στην πε-ριοχή υπάρχουν ενοικιαζόμενα δω-μάτια, ταβέρνες και καφενεία. ΤοΠάνορμο με την υπέροχη φύση τουκαι το ειδυλλιακό περιβάλλον, προ-σφέρεται για ήρεμες διακοπές. Ανθέλετε να απολαύσετε το μπάνιοσας ακόμη πιο ήσυχα, κατευθυνθείτεδυτικά από το Πάνορμο και περ-νώντας από χωματόδρομο θα συ-ναντήσετε μικρούς κολπίσκους μεβότσαλο.

Αγία Γαλήνη: Η παραλία της

Αγίας Γαλήνης βρίσκεται περίπου55 χλμ νοτιοδυτικά από το ΡέθυμνοΚρήτης. Πρόκειται για μια αμμώδη,πανέμορφη παραλία που πήρε το

όνομά της από τον οικισμό Αγία Γα-λήνη που βρίσκεται εκεί. Είναι απά-νεμη και πολυσύχναστη, ενώ δίπλαυπάρχει κι ένα ποτάμι που οδηγείσε μία άλλη ακτή. Η παραλία είναιπολύ οργανωμένη και οι επισκέπτεςέχουν πάρα πολλές επιλογές γιαφαγητό, διαμονή και διασκέδασηκαι οι λάτρεις της κατάδυσης μπο-ρούν να βρουν εξοπλισμό για τοχόμπι τους! Στην περιοχή φτάνουνσυνεχώς λεωφορεία από το Ρέθυμνοκαι το Ηράκλειο, και γενικά η πρό-σβαση είναι πολύ εύκολη. Αλλοςένας τρόπος για να φτάσει κανείςεκεί, είναι με καραβάκι από κάποιαχωριουδάκια της νότιας Κρήτης.Μετά το ποτάμι της Αγίας Γαλήνης(ανατολικά) υπάρχει άλλη μια πα-ραλία. Είναι βοτσαλωτή, κι εκεί, σεαντίθεση με την κεντρική παραλία,δεν υπάρχει προφύλαξη από τουςισχυρούς ανέμους. Δεν είναι οργα-νωμένη και δεν έχει παροχές όπωςδιαμονή ή φαγητό, αλλά επικρατείησυχία και είναι ιδανική γι' αυτούςπου προτιμούν ένα ήρεμο μπάνιο.Εκεί μπορείς να φτάσεις είτε με αυ-τοκίνητο, είτε με τα πόδια από τηνΑγία Γαλήνη.

Ροδάκινο: Το χωρίο Ροδάκινοβρίσκεται περίπου 47 χλμ νοτιοδυ-

τικά από το Ρέθυ-μνο. Είναι χτισμένοστην έξοδο ενός φα-ραγγιού και δυτικάτου βρίσκεται τοΦραγκοκάστελλοκαι ανατολικά οΠλακιάς. Χωρίζεταισε Πάνω και ΚάτωΡοδάκινο. Αν βρε-θείτε στο Ροδάκινοακολουθήστε τοδρόμο προς Κόρακακαι κατευθυνθείτεπρος τις πανέμορφεςπαραλίες του! Ηπρώτη βρίσκεταιστην έξοδο του πο-

ταμού που υπήρχε στο φαράγγι καιθα την συναντήσετε μπροστά σαςκατηφορίζοντας με το αμάξι. Παρ-κάρετε εκεί το αυτοκίνητο ή τη μη-

χανή σας και αφεθείτε στην ομορφιάκαι τη δροσιά της παραλίας. Τανερά της είναι παντακάθαρα καιγαλαζοπράσινα! Η ακτή έχει ψιλόχαλικάκι και στα ανατολικά της θαδείτε υπέροχες σπηλιές μέσα σεβράχους! Η παραλία αυτή είναι ορ-γανωμένη με ομπρέλες και ξαπλώ-στρες. Επίσης θα βρείτε ταβερνάκιακαι καφετέριες καθώς και ενοικια-ζόμενα δωμάτια. Η δεύτερη παραλίαβρίσκεται δυτικότερα. Μόλις κατε-βείτε τον δρόμο για Κόρακα καιδείτε μπροστά σας την πρώτη πα-ραλία, στρίβετε δεξιά και ακολου-θείτε τον μοναδικό δρόμο που έχειο οποίος καταλήγει λίγο παρακάτωστη δεύτερη παραλία. Πρόκειταιγια έναν πεντακάθαρο κόλπο μεάμμο και χαλίκι. Η παραλία δενείναι οργανωμένη αλλά υπάρχουνλίγα ενοικιαζόμενα δωμάτια και μιατεβερνούλα με πολύ νόστιμο φαγητόκαι σφακιανή πίτα με μέλι για πρωι-νό! Αν θέλετε ηρεμία και ξεκούρασητο Ροδάκινο είναι ιδανικός προορι-σμός για εσάς! Καθαρά νερά, καλόφαγητό, και φιλικοί ντόπιοι έτοιμοινα σας φιλοξενήσουν!

Εκδηλώσεις στο ΡέθυμνοΑναγεννησιακό φεστιβάλ

Από το 1987 και κάθε καλοκαίρι,διοργανώνεται από τον Δήμο Ρεθύ-μνης το φημισμένο Αναγεννησιακόφεστιβάλ. Το μεγάλο αναγεννησιακόυπόβαθρο του Ρεθύμνου στην αρ-χιτεκτονική μα και στα γράμματατο κατέστησε σαν τον φυσικό φορέαμιας σειράς εκδηλώσεων με στόχοτην ανάδειξη της Κρητικής μα καιτης Ευρωπαϊκής Αναγέννησης γενι-κότερα. Στα χρόνια της πορείας τουΦεστιβάλ παρουσιάστηκαν όλα ταέργα του κρητικού θεάτρου και μιαπλειάδα έργων του Σαίξπηρ, τουΜολιέρου, του Γκολντόνι κ.ά. Δε-κάδες μουσικά σχήματα απ’ όλο τονκόσμο έπαιξαν μουσική από τηνΑναγέννηση ως τις μέρες μας καισκηνές της comedia del arte παρα-

Νομός Ρεθύμνου: Η πολιτιστική πρωτεύουσα της Κρήτης

Πρέβελη

Τριόπετρα

Αγία Γαλήνη



στήθηκαν στα σοκάκια του βενε-τσιάνικου Ρεθύμνου. Κι ακόμη χορός,εκθέσεις ζωγραφικής, διαλέξεις καικινηματογράφος συμπληρώνουν τοπλαίσιο της δράσης του φεστιβάλ.Σχεδόν το σύνολο των εκδηλώσεωνπραγματοποιούνται στο θέατρο«Ερωφίλη» πάνω στο φρούριο καιείναι μια απόλαυση ν’ ανηφορίζεικανείς τα καλοκαιρινά βράδια τοκαλντερίμι της φορτέτζας για να ζή-σει μαγικές στιγμές θεάτρου, χορούκαι μουσικής.

Κυνήγι θησαυρούΗ μαζικότερη εκδήλωση από

πλευράς συμμετοχής στο Ρέθυμνοείναι «το κυνήγι του θησαυρού».Το αγαπημένο παιχνίδι Ρεθεμνιωτώνκάθε ηλικίας διεξάγεται δύο εβδο-μάδες πριν το καρναβάλι και στηνπραγματικότητα αποτελεί ένα μα-ραθώνιο όπου δοκιμάζονται το μυα-λό, το σώμα και τα νεύρα. Αν καιλόγω του βαθμού δυσκολίας, πουέχει φτάσει σε απίστευτα επίπεδα,είναι σχεδόν αδύνατο σε κάποιο μημυημένο ή ντόπιο να πάρει ουσια-στικά μέρος, εν τούτοις είναι πραγ-ματική εμπειρία να παρακολουθήσειμια ομάδα σε δράση. Το Κυνήγι τουΘησαυρού στο Ρέθυμνο βοήθησετους νέους της πόλης μας να μάθουνσε βάθος την ιστορία της, να ακουμ-πήσουν τα μνημεία της, να ανιχνεύ-σουν κάθε λεπτομέρεια στο χρόνο.

Μια παράμετρος του παιχνιδιούωστόσο που αξίζει να σημειωθείείναι η διαχείρησή του από τουςίδιους τους παίχτες. Σημαντικό είναιεπίσης το «παιδικό κυνήγι του θη-σαυρού» που διεξάγεται μια εβδο-μάδα πριν το μεγάλο. Τέλος κάθεκαλοκαίρι την «Παγκόσμια ΗμέραΤουρισμού» ο Σύλλογος ΞενοδόχωνΡεθύμνης σε συνεργασία με τονΔήμο Ρεθύμνης οργανώνουν κυνήγιθησαυρού για τους επισκέπτες μαςμε έπαθλα πακέτα διακοπών στηνπόλη μας.

Ρεθεμνιώτικο ΚαρναβάλιΣήμερα το Kαρναβάλι του Ρεθύ-

μνου είναι το μεγαλύτερο στην Κρή-τη και από τα μεγαλύτερα στην Ελ-λάδα. Να σημειωθεί ότι εκτός τηςμεγάλης παρέλασης πολλές ακόμαεκδηλώσεις πλαισιώνουν την απο-κριά στο Ρέθυμνο. Tο γλέντι τηςΤσικνοπέμπτης στον Πλάτανο καιστην Μικρή Παναγία, με ζωντανήμουσική για όλα τα γούστα, μεζέδεςκαι κρασί, είναι κάτι που το περι-μένουν όλοι αφού είναι συνυφα-σμένο τα τελευταία χρόνια με τομεγαλύτερο υπαίθριο πάρτι που έχειζήσει η πόλη. Ο χορός των Ομάδωντου Καρναβαλιού, την προηγούμενηΚυριακή της παρέλασης, δεν είναιαπλώς μια εκδήλωση μεταμφιεσμέ-νων. Είναι μια ολόκληρη τελετουργίαστην οποία οι Ομάδες παρουσιάζουν

θεατρικά σκετς, τα οποία σκηνοθε-τούν τα μέλη τους και σχετίζονταιμε το θέμα που θα παρουσιάσουνστην Παρέλαση. Και φυσικά, ο χορόςτα φαγητό και το γλέντι κρατούνμέχρι πρωίας. Μια πρώτη γεύσηαπό Ρεθεμνιώτικο Καρναβάλι παίρ-νουν όλοι από τη νυχτερινή παρέ-λαση την Παρασκευή δυο μέρεςπριν την αποκριά.

Πάνω από 4.000 μασκαράδεςπου εργάζονται πυρετωδώς τους τε-λευταίους μήνες παρουσιάζουν στηνμεγάλη Καρναβαλική παρέλαση τιςστολές και τα άρματά τους...Και Κα-θαρά Δευτέρα σε γραφικά Ρεθε-μνιώτικα χωριά.

Η αναβίωση μοναδικών εθίμωνσε γραφικά Ρεθεμνιώτικα χωριά προ-καλεί και προσκαλεί όλους να ζή-σουν μια αξέχαστη Καθαρά Δευτέρα.Ο Μέρωνας στους πρόποδες τουΨηλορείτη και το Μελιδόνι υποδέ-χονται εκατοντάδες λάτρεις της πα-ράδοσης που μέχρι σήμερα θέλειαποκριάτικα παιχνίδια, δρώμενα καισάτιρα να ξυπνούν μνήμες άλλωνεποχών.

Γιορτή Κρητικού ΚρασιούΜέσα στη δροσερή καρδιά του

Ρεθύμνου και κάθε καλοκαίρι, διορ-γανώνεται από την Περιηγητική Λέ-σχη Ρεθύμνου η Γιορτή ΚρητικούΚρασιού. Με πλούσιο ψυχαγωγικόπρόγραμμα, από κρητικά και λαϊκά

συγκροτήματα κάθε βράδυ, προ-σφέρεται στους χιλιάδες επισκέπτεςτης γιορτής μια εικόνα φολκλόρ ελ-ληνικής διασκέδασης. Η κατανάλωσηκρασιού φτάνει σε υψηλά επίπεδαπράγμα απολύτως φυσικό αφού τοκρασί προσφέρεται δωρεάν.

Ο επισκέπτης θα βρει κρασιάόλων των μεγάλων παραγωγών τηςΚρήτης και είναι μια ευκαιρία ναδοκιμάσει κανείς σχεδόν όλες τιςγεύσεις και αποχρώσεις των φημι-σμένων κρητικών κρασιών.

Εκδηλώσεις ανά μήναΦεβρουάριος

Ρεθεμνιώτικο Καρναβάλι (Ρέθυμνο)Καρναβάλι (Πέραμα)Μουτζουρώματα (Αρμένοι)Το κλέψιμο της νύφης (Μελιδόνι)Αποκριάτικα δρώμενα (Μέρωνας)Πανηγύρι της Υπαπαντής (Μαριού)

ΑπρίλιοςΠανηγύρι του Αγίου Γεωργίου (Ζω-νιανά, Πλακιάς)

ΜάιοςΠανηγύρι των Αγίων Κωνσταντίνουκαι Ελένης (Αξός)

ΙούνιοςΑναγεννησιακό Φεστιβάλ (Ρέθυμνο)Πανηγύρι της Ανάληψης (Ανώγεια)Η γιορτή του Κλήδονα (Πάνορμο)

Πανηγύρι της Ανάληψης (Πάνορ-μο)Γιορτή του βερίκοκου (Αχλαδές)ΙούλιοςΑναγεννησιακό Φεστιβάλ (Ρέθυμνο)Υακίνθεια (Ανώγεια)Πανηγύρι του Αγίου Παντελεήμονα(Αδελε, Χρωμοναστήρι)Πανηγύρι του Προφήτη Ηλία (Αρ-χαία Ελεύθερνα)Ταλαία (Δήμος Κουλούκωνα)

ΑύγουστοςΠολιτιστικές εκδηλώσεις (Ρέθυμνο)Πολιτιστικός Αύγουστος (Ανώγεια)Ταλαία (Δήμος Κουλούκωνα)Ναυτική Εβδομάδα (Ρέθυμνο)Πανηγύρι της Παναγίας (Αγία Γα-λήνη, Κοξαρέ, Σελιά, Αξός)Γιορτή βοσκού - τυριού (Ζωνιανά)Πανηγύρι της Παναγίας του Χάρακα(Μπαλί)Γιορτή της σταφίδας (Πέραμα)Γιορτή Κίτρου (Γαράζο)

ΣεπτέμβριοςΠανηγύρι του Σταυρού (Αξός)Πανηγύρι της Παναγίας (Μυριοκέ-φαλα, Λευκόγεια)

Πηγές αφιερώματος: 2811, Crete,Hotelsline, incrediblecrete,

psfodele, Νομαρχίες και Δήμοι

Το Κουρταλιώτικο Φαράγγι βρίσκεται περίπου 22 χλμ νότια από την πόλη της Ρεθύμνου. Ξεκινάει από τοχωριό Κοξαρέ, ακολουθεί τον ποταμό Κουρταλιώτη και καταλήγει στη λίμνη της πανέμορφης παραλίαςστην Πρέβελη. Στα μισά της διαδρομής σας θα συναντήσετε τον δρόμο που περνάει μέσα από το φαράγγιμε πάρκινγκ και μονοπάτια που οδηγούν στο πανέμορφο εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου. Προς το τέλοςτου φαραγγιού υπάρχει ένα σημείο που μοιάζει με τροπική λίμνη κι έχει ονομαστεί η Παραλία με τουςΦοίνικες! Το φαράγγι έχει απίστευτη ομορφιά και το τοπίο είναι άγριο. Eχει πλούσια χλωρίδα και πανίδακαι το ποτάμι χωρίζεται σε πέντε ρυάκια τα οποία ενώνονται και σχηματίζουν μικρές λιμνούλες κι έναντεράστιο καταρράκτη! Καθ’ όλη τη διαδρομή θα παρατηρήσετε ότι το φαράγγι είναι στενό κι οι βράχοιείναι τεράστιοι και γεμάτοι μικρές σπηλιές και χαράκια. Το Κουρταλιώτικο Φαράγγι είναι ένα θαύμα τηςφύσης! Αξίζει να το περπατήσετε και να δείτε την ομορφιά και την αγριάδα του κρητικού τοπίου!

Επαγγελματική διδασκαλία • Μαθήματα καθημερινάΑυτοκίνητα για το Road Test • 5ωρη διδασκαλία

Defensive driving course για 10% έκπτωση στην ασφάλειαΒιβλίο για το ΠΕΡΜΙΤ στα ελληνικά, Αγγλικά, Ισπανικά

Αδειες διεθνείς (International)

ΑΣΦΑΛΕΙΕΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ-ΣΠΙΤΙΩΝ-ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝELLAS TRAVEL

ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΑ ΕΙΣΗΤΗΡΙΑΣΥΜΒΟΛΑΙΟΓΡΑΦΙΚΑ για Ελλάδα και Κύπρο

Πληρεξούσια, εξουσιοδοτήσεις-Αποδοχές κληρονομιάςΓονικές παροχές-Επίσημες Μεταφράσεις

Παρακολουθείτε τα τηλεοπτικά μας προγράμματα στο Time Warner Cable: Κυριακή 12 μεσ. στο κανάλι 56 και 1μ.μ. στο κανάλι 57

Τρίτη 9 μ.μ. στο κανάλι 57 και Τετάρτη 10 μ.μ. στο κανάλι 56

ΣΧΟΛΗ ΟΔΗΓΩΝZAPITI AUTO SCHOOL

Από το 196322-74 31 STREET, ASTORIA, NY 11105

TEL. (718) 274-5100

Η ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗΗ Ελληνική Καινή Διαθήκη στη σύγχρονη Ελληνική Γλώσσα,έχει ανατυπωθεί σε μεγάλα ευανάγνωστα γράμματα. Τώραμπορείτε να μελετήσετε το Λόγου του Θεού εύκολα, αποδο-τικά, και ευχάριστα. Το κάλυμμα έχει μια έγχρωμη ελκυστικήεικόνα του Χριστού. Προσφέρεται ΔΩΡΕΑΝ. Αποταθείτε:Greek Voice of Hope, Box 67, Madera, CA 93639 (860) 742-5341www.greekvoice.org email: [email protected]


Στο ανατολικό άκρο της Κρήτης,ο νομός Λασιθίου ξαφνιάζει με τιςέντονες αντιθέσεις του. Πίσω απότην εκτυφλωτική λάμψη των παγ-κοσμίως γνωστών παραθαλάσσιωντουριστικών θέρετρων, με τις υπερ-πολυτελείς ξενοδοχειακές μονάδες,βρίσκονται ανόθευτα από τον του-ρισμό όμορφα ορεινά χωριά, ερημι-κές παραλίες, άγνωστοι αρχαιολο-γικοί χώροι και βυζαντινά ξωκλήσια,δημιουργώντας ένα πολύ γοητευτικόσκηνικό.

Ο Αγιος Νικόλαος είναι η σύγ-χρονη κοσμοπολίτικη πρωτεύουσατου νομού. Κάθε καλοκαίρι πλήθοςκόσμου μαζεύεται στα διάσημα μπα-ράκια του λιμανιού και της γραφικήςλίμνης Βουλισμένης. Πάνω από τηλίμνη αναπτύσσεται μικρό πευκό-φυτο πάρκο, ενώ από αυτό ξεκινάένα πετρόχτιστο μονοπάτι που οδη-γεί στο νότιο τμήμα της, εκεί όπουδένουν αλιευτικά σκάφη.

Η πόλη μπορεί να υπερηφανεύε-ται για τα μουσεία της, καθώς δια-θέτει αξιόλογο Αρχαιολογικό, Λαο-γραφικό και Μουσείο Φυσικής Ιστο-ρίας και ακόμη εντυπωσιακές βυ-ζαντινές εκκλησίες, εξαίρετο δίκτυοπεζοδρόμων για βόλτα και καφέ καιμια άριστα οργανωμένη μαρίνα.

Η Ιεράπετρα (35 χλμ. N από τονΑγιο Νικόλαο) είναι η μεγαλύτερηπόλη του νομού Λασιθίου, η νοτιό-τερη και πιο ηλιόλουστη τηςEυρώπης! Στα αξιοθέατα της πόληςσυγκαταλέγονται ο επιβλητικός Κα-λές, το βενετσιάνικο φρούριο του13ου αι. στην είσοδο του λιμανιού,το τζαμί στην παλιά πόλη (του 19ουαι.), η Αρχαιολογική Συλλογή, στοκτήριο της πρώην Oθωμανικής Σχο-λής, στην πλατεία Δημαρχείου καισημαντικές εκκλησίες της βυζαντινήςπεριόδου.

ΜοναστήριαΗ Μονή Τοπλού βρίσκεται πε-

ρίπου 6 χλμ βόρεια του Παλαίκα-στρου στα ΒΑ της Κρήτης. Είναι ένααπό τα πιο σημαντικά μοναστήριακαι σίγουρα από τα πιο πλούσια.

Εχει χτιστεί σε μια απομονωμένηπεριοχή και μοιάζει με κάστρο. Σταπρώτα χρόνια λειτουργίας είχε τηνονομασία Παναγία η Ακρωτηριανήεπειδή βρίσκεται στο ακρωτήριο Σί-δερο. Ονομάστηκε Τοπλού επί Τουρ-κοκρατίας. Η μορφή που έχει σήμεραείναι από τον 17ο αιώνα και οι αγιο-γραφίες στους τοίχους της μαρτυρούνότι υπήρχε από τον 14ο αιώνα. Εχειτετράγωνο σχήμα, σαν φρούριο, καιτρεις ορόφους. Σίγουρα είναι ένααπό τα πιο επιβλητικά μοναστήριακαι ακόμη και σήμερα της ανήκουναρκετές και μεγάλες εκτάσεις τηςπεριοχής. Η Μονή γιορτάζει στις26 Σεπτεμβρίου όπου γίνεται πα-νηγύρι με πολλούς πιστούς και προ-σκυνητές. Εάν βρεθείτε στην μονήΤοπλού κατά τους καλοκαιρινούςμήνες μη παραλείψετε να κάνετεμπάνιο στις πανέμορφες παραλίεςIτανος και Βάι.

Η Ιερά Μονή Φανερωμένηςβρίσκεται στα ΝΔ του όρμου ΠαχιάAμμος, 24 χλμ ανατολικά από τονAγιο Νικόλαο και 45 χλμ δυτικάαπό την Σητεία. Eχει κτιστεί στηνάκρη μιας χαράδρας και το Καθολικότου μοναστηριού βρίσκεται μέσα σεένα σπήλαιο. Εκεί βρέθηκε και ηπερίφημη εικόνα της Παναγίας (Μα-ριάμ). Η Μονή εικάζεται ότι χτίστηκετην Β’ Βυζαντινή περίοδο (961-1204). Το μοναστήρι διαθέτει πολύπαλιές τοιχογραφίες που δυστυχώςέχουν μαυρίσει από φωτιά που έβα-λαν οι Τούρκοι.

H Mονή του Αγίου Ιωάννουτου Προδρόμου, γνωστή ως ΜονήΚαψά βρίσκεται σε μια πανέμορφη,βραχώδη περιοχή με θέα προς τοΛιβυκό πέλαγος. Απέχει και από τηΣητεία αλλά και από την Ιεράπετρα40 χλμ και πολύ κοντά της βρίσκεταιη πανέμορφη παραλία του ΜακρύΓιαλού. Η ακριβής χρονολογία ίδρυ-σης της Μονής είναι άγνωστη, ωστό-σο εικάζεται ότι χτίστηκε τον 15οαιώνα. Το μοναστήρι έγινε γνωστόαπό έναν «μικροκλέφτη» ο οποίοςβρήκε καταφύγιο στη Μονή. Τελικά

έγινε μοναχόςμε το όνομαΙωσήφ και φή-μες λένε ότιέκανε θαύμα-τα, όπως ναγιατρεύει αρ-ρώστιες, ναπερπατάει στηθάλασσα κ.ά.Αυτό ήταν αρ-κετό για αρχί-σει η συρροήτων πιστών στηΜονή για θε-ραπεία σε αρ-ρώστους, καια π α ρ α ί τ η τ ηπροϋπόθεσηγια το γιατρικόήταν κάποιοδωράκι για τον«γέροντα». Ηθέα από το μο-ναστήρι προςτη θάλασσα εί-ναι υπέροχηκαι το φαράγγιτων Περβολα-κίων, είναιμόνο κάποιααπό τα στοιχεία που αξίζει κανείςνα δει όταν επισκεφθεί τη ΜονήΚαψά.

ΦαράγγιαΤο Φαράγγι των Περβολακίων

ή του Καψά βρίσκεται κοντά στονΜακρύ Γιαλό στη νότια Κρήτη (πε-ρίπου 35 χλμ από τη Σητεία). Δίπλαακριβώς είναι χτισμένη η ΜονήΚαψά. Eχει μήκος 3,5 χλμ και κα-ταλήγει στο χωριό Περβολάκια απ’όπου πήρε και το όνομά του. Είναιευπρόσιτο αν και έχει κάποια σημείαπου είναι λίγο απότομα και χρει-άζονται προσοχή. Η πεζοπορία κρα-τάει περίπου δύο ώρες από το μο-ναστήρι του Καψά μέχρι τα Περβο-λάκια και μιάμιση ώρα από τα Περ-βολάκια για τη Μονή Καψά. Αν δια-λέξετε να αρχίσετε από τα Περιβο-λάκια και να καταλήξετε στο μονα-

στήρι τότε σας συστήνουμε να «κλεί-σετε» την εκδρομή σας με ένα μπά-νιο στα καταγάλανα νερά της πα-ραλίας που βρίσκεται μπροστά στηΜονή με θέα το Λιβυκό πέλαγος!Το Φαράγγι των Περβολακίων είναιπανέμορφο και αντικατοπτρίζει τηνκρητική άγρια ομορφιά!

Το Φαράγγι των Χοχλακιώνβρίσκεται 8 χλμ νότια του Παλαί-καστρου. Για να φτάσετε εκεί ακο-λουθείστε το δρόμο για τη Ζάκροκαι όταν φτάσετε στο χωριό Χοχλα-κιές θα δείτε ταμπέλα που θα σαςκαθοδηγήσει να στρίψετε για τοφαράγγι. Για την είσοδο του φα-ραγγιού περνάτε μέσα από το χωριόΧοχλακιές και ακολουθείτε ένα πολύστενό δρομάκι που οδηγεί σε μιαεκκλησία. Εκεί έχει χώρο για νααφήσετε το αυτοκίνητο ή τη μηχανή

σας και να αρχίσετε την πεζοπορία.Το φαράγγι έχει μήκος περίπου 3χλμ και η διαδρομή έχει διάρκεια1,5 ώρα. Εχει αρκετή δυσκολία κυ-ρίως γιατί οι πέτρες που έχει είναιμεγάλες και είναι πολλές οι φορέςπου θα χρειαστεί να σκαρφαλώσετε.Μέσα στο φαράγγι υπάρχει ρυάκι,παράλληλα με το μονοπάτι, το οποίοείναι γεμάτο νερό τους περισσότε-ρους μήνες του χρόνου. Η θέα πουθα αντικρίσετε καθ’ όλη τη διάρκειατης πεζοπορίας σας, θα σας καθη-λώσει με τους απόκρημνους και ψη-λούς βράχους να σας κυκλώνουνδεξιά κι αριστερά και τα όμορφααλλά λιγοστά δέντρα που έχουν φυ-τρώσει κυριολεκτικά μέσα στα βρά-χια. Κάποια από αυτά, ύστερα απόπιθανές κατολισθήσεις, κρέμονταιστον αέρα και κρατιούνται μονάχααπό κάποιες ρίζες τους στα βράχια!Αυτό που σε αφήνει άναυδο δενβρίσκεται μέσα στο φαράγγι. Στοτέλος της διαδρομής αντικρίζειςμπροστά σου μια καταγάλανη καιπαρθένα παραλία, την παραλία Κα-ρούμες. Κρυστάλλινα νερά, ψιλόχαλικάκι, απίστευτο τοπίο!

Η τέλεια ανταμοιβή ύστερα απότην πεζοπορία. Στην παραλία Κα-ρούμες μπορεί κανείς να ψαρέψει,να κατασκηνώσει και περάσει ώρεςξεκούρασης και απομόνωσης. Εκείθα συναντήσετε και πηγές με γλυκόνερό και καλαμιές. Πριν περάσετετο φαράγγι θυμηθείτε να εφοδια-στείτε με νερό και πρόχειρο φαγητόκαι να πάρετε μαζί σας τα άκρωςαπαραίτητα για να μη σηκώνετεπολύ βάρος στη διαδρομή. Επίσηςβάλτε κλειστά και ανθεκτικά πα-

Νομός Λασιθίου: Μια ομορφιά απ’ άκρη σ’ άκρη

Η Μονή Τοπλού Η Ιερά Μονή Φανερωμένης


πούτσια. Για τους φυσιολάτρες είναιmust προορισμός! Το τοπίο θα σαςκερδίσει!

Το φαράγγι Χα βρίσκεται κοντάστο Κάτω χωριό στο βουνό Θρυπτήβόρεια της Ιεράπετρας. Η είσοδόςτου, που είναι μόλις τρία μέτρα,βρίσκεται σε υψόμετρο 370μ. καιως την έξοδο κατηφορίζει και κα-ταλήγει σε υψόμετρο 140μ. Προςτο τέλος του φαραγγιού χύνεταιένας μεγάλος καταρράκτης ύψους215 μέτρων. Το φαράγγι διαθέτειεπίσης πλούσια χλωρίδα και πανίδα.Είναι ένα από τα γνωστά και θαυ-μάσια φαράγγια της Κρήτης που τοεπισκέπτονται άνθρωποι από όλοτον κόσμο, μιας και ανήκει στα 10πιο όμορφα φαράγγια της Ευρώπης!

Είναι ένα πολύ δυσπρόσιτο και άγριοφαράγγι, γι’ αυτό και η διάσχισητου πραγματοποιείται κυρίως απόάτομα με εμπειρία στο αντικείμενοκαι με την χρήση του κατάλληλουεξοπλισμού. Η επίσκεψη στο φα-ράγγι Χα είναι μια πρόκληση πουαν την δεχτείτε θα ανταμειφθείτεμε την απίστευτη θέα που θα αντι-κρίσετε και το δέος που θα σας κυ-ριέψει! Πριν πάρετε την απόφασηνα το διασχίσετε καλό θα ήταν ναπαρακολουθήσετε μερικά μαθήματααπό τα έμπειρα μέλη του Παγκρή-τιου Ομιλου διάσχισης και Εξερεύ-νησης Φαραγγιών (Π.Ο.Ε.Φ.)

Το Φαράγγι των νεκρών ή αλ-λιώς Φαράγγι της Ζάκρου βρίσκε-ται στο δήμο Ιτάνου, 39 χλμ νοτι-

οανατολικά από τη Σητεία. Ξεκινάειλίγο μετά την Επάνω Ζάκρο και κα-ταλήγει στην όμορφη Κάτω Ζάκρομε την κρυσταλλένια παραλία της!Οταν φτάσετε στην είσοδο του φα-ραγγιού (θα δείτε ταμπέλες) αφήστετο αυτοκίνητό σας στον διαμορφω-μένο χώρο και ξεκινήστε την πεζο-πορία. Για την επιστροφή υπάρχουνλεωφορεία ΚΤΕΛ από την Κάτω Ζά-κρο για να σας μεταφέρουν ξανάστα αυτοκίνητά σας. Το φαράγγι εί-ναι πολύ όμορφο και σε όλο τομήκος της διαδρομής θα συναντή-σετε πολλές μικρές σπηλιές οι οποίεςστα μινωικά χρόνια χρησίμευαν ωςτάφοι. Γι’ αυτό και το φαράγγι ονο-μάζεται Φαράγγι των Νεκρών. Μέσαστους τάφους έχουν βρεθεί πολύσημαντικά αρχαία ευρήματα. Η διάρ-κεια της πεζοπορίας είναι περίπου1,5 ώρα και το τοπίο είναι συναρ-παστικό! Κάθε χρόνο το φαράγγιδέχεται εκατοντάδες κόσμο από τοεξωτερικό αλλά και την Ελλάδα πουέρχονται για να απολαύσουν τηνομορφιά του επιβλητικού τοπίουκαι στη συνέχεια το μπάνιο τουςστην όμορφη Κάτω Ζάκρο! Μια εκ-δρομή που συστήνουμε ανεπιφύ-λακτα στους φυσιολάτρες και τουςοπαδούς της άγριας ομορφιάς πουπροσφέρει η Κρήτη!

ΠαραλίεςΠλάκα: Η παραλία Πλάκα βρί-

σκεται περίπου 16 χλμ βόρεια απότον Αγιο Νικόλαο και 5 χλμ απότην Ελούντα. Η ακτή είναι βοτσα-

λωτή και τα νερά πεντακάθαρα! Ηπαραλία είναι προστατευμένη απότους ανέμους και καλά οργανωμένη(ομπρέλες, ξαπλώστρες, θαλάσσιασπορ κλπ). Επίσης προσφέρει φυ-σική σκιά καθώς εκεί υπάρχουν πολ-λά αλμυρίκια. Στην περιοχή θα βρεί-τε κάποια από τα καλύτερα ξενοδο-χεία της Κρήτης, καθώς και εστια-τόρια, καφετέριες και bar. Η Πλάκαθεωρείται η ομορφότερη παραλίαστην Ελούντα και μαζεύει πολύ κό-σμο κάθε καλοκαίρι. Αξίζει να ανα-φέρουμε την όμορφη θέα προς τονησί της Σπιναλόγκας το οποίο καιμπορείτε να επισκεφθείτε από τηνΠλάκα με μικρά καραβάκια πουαναχωρούν από και προς το νησίκάθε ώρα.

Ιτανος: Οι όμορφες παραλίεςτης Ιτάνου ή Ερημούπολης βρίσκον-ται δίπλα στην αρχαία πόλη Ιτανοπερίπου 96 χλμ ανατολικά από τονΑγιο Νικόλαο και 26 χλμ ανατολικάτης Σητείας. Πρόκειται για τρεις πα-νέμορφες παραλίες! Την παραλίαπου βρίσκεται στα βόρεια, η οποίακατά τη γνώμη μας είναι και η ωραι-ότερη από τις τρεις, θα τη συναντή-σετε στα αριστερά σας αφού πρώταπερπατήσετε 5 λεπτά από τον χώροπου υπάρχει για να παρκάρετε τοαυτοκίνητο ή τη μοτοσυκλέτα σας.Θα ανηφορίσετε ένα μικρό, βατόλοφίσκο και ακριβώς μπροστά σαςθα αντικρίσετε την πανέμορφη αμ-μώδη παραλία με τα πεντακάθαρακαι γαλαζοπράσινα νερά της. Η θέα

θα σας κόψει την ανάσα! Η δεύτερηπαραλία βρίσκεται στα νότια τηςαρχαίας πόλης, πίσω από το μικρόφρούριο που θα δείτε πάνω στολόφο δεξιά από εκεί που παρκάρατε.Πρόκειται για αμμώδη παραλία μεκαθαρά, κρυστάλλινα νερά. Το μόνοαρνητικό είναι ότι η συγκεκριμένηπαραλία επηρεάζεται από τους ανέ-μους. Η τρίτη παραλία βρίσκεταιακριβώς μπροστά στα ερείπια τηςαρχαίας Ιτάνου, ανάμεσα στις άλλεςδύο παραλίες. Υπάρχει κάτι μαγικόμ’ αυτή την παραλία. Στον βυθότης υπάρχει μια ολόκληρη αρχαίαπόλη στην οποία τώρα κατοικούνχιλιάδες ψάρια! Θα κολυμπήσετεακριβώς πάνω από τα ερείπια τηςαρχαίας πόλης Ιτανος και με τη μά-σκα σας θα μπορέσετε να δείτε τημαγική αυτή εικόνα! Οι λάτρεις τηςκατάδυσης θα λατρέψουν αυτή τηνπαραλία! Στην περιοχή δεν θα βρείτεανέσεις όπως ξαπλώστρες, ομπρέλες,φαγητό ή διαμονή. Είναι εντελώςανοργάνωτη γι’ αυτό θα πρέπει ναφροντίσετε να έχετε νερό και πρό-χειρο φαγητό μαζί σας. Στις γύρωπεριοχές όπως στη Σητεία ή το Πα-λαίκαστρο θα βρείτε διαμονή. Ανβρεθείτε στην Ιτανο μην αμελήσετενα επισκεφθείτε το πανέμορφο Βάιμε το φοινικόδασός του που απέχειμόλις 5 λεπτά με το αυτοκίνητοαλλά και την Μονή Τοπλού η οποίαβρίσκετε σε κοντινή απόσταση.

Το Φαράγγι των νεκρών

Το φαράγγι Χα

ΣΗΜΕΡΙΝΕΣ ΑΞΙΕΣ

Η Βίβλος στο χέρι μας (1)Η Βίβλος, η Αγία Γραφή, τα Ιερά Γράμματα είναι ένα και το αυτό βιβλίο. Όλος ο κόσμος, την ονομάζει Βίβλο. Ο

Ελληνισμός την ονομάζει Αγία Γραφή, γιατί είναι το βιβλίο της γραφής του Θεού. Η Αγία Γραφή, είναι το γράμματου Θεού που έστειλε σε όλη την ανθρωπότητα και προσωπικά στον καθένα μας. Είναι η ορατή αποκάλυψη τουαόρατου, παντοδύναμου και πάνσοφου Θεού, του θελήματός Του, με σκοπό το ανθρώπινο όφελος, για τώρα καιιδιαίτερα για την αιωνιότητα. Γράφτηκε με έμπνευση του Αγίου Πνεύματος, δηλαδή, το Πνεύμα το Άγιο του Θεού,οδήγησε τις καρδιές, το νου, το στόμα, τα αυτιά και τα χέρια των προφητών και των αποστόλων, ώστε ναμιλήσουν και να γράψουν αλάνθαστα και αψευδή ιερά κείμενα. Ο Θεός διατήρησε αμετάβλητα τα κείμενα αυτά,μέχρι και σήμερα. Τί προνόμιο! Έχουμε στα χέρια μας το Λόγο του Θεού. Μεγάλη ευθύνη ακολουθεί το μεγάλοαυτό προνόμιο. Το όγδοο άρθρο του «Πιστεύω» λέει: «Και εις το Πνεύμα το Άγιον, το Κύριον, το Ζωοποιόν, το εκτου Πατρός εκπορευόμενον, το συν Πατρί και Υιώ συμπροσκυνούμενον και συνδοξαζόμενον, το λαλήσαν διά τωνπροφητών». Οι απόστολοι έγραψαν την Καινή Διαθήκη. Στην επιστολή Β’ Πέτρου 1: 20, 21 λέει: «Πρώτα απ’ όλα,να ξέρετε καλά πως κανένας δεν μπορεί μόνος του να ερμηνεύσει τις προφητείες των Γραφών. Γιατί καμιάπροφητεία δεν προήλθε ποτέ από ανθρώπινο θέλημα, αλλά εμπνευσμένοι από το Άγιο Πνεύμα, αξιώθηκαν άγιοιάνθρωποι να μιλήσουν εκ μέρους του Θεού». Στην επιστολή Β’ Τιμοθέου 3: 16, 17 λέει: «Ό,τι βρίσκεται στηΓραφή είναι εμπνευσμένο από το Πνεύμα του Θεού κι είναι ωφέλιμο για τη διδασκαλία της αλήθειας, για τονέλεγχο της πλάνης, για τη διόρθωση των λαθών, για τη διαπαιδαγώγηση σε μια ζωή όπως τη θέλει ο Θεός, έτσι οάνθρωπος του Θεού θα είναι τέλειος και καταρτισμένος για κάθε καλό έργο», και στο Ευαγγέλιο του Ιωάννη20:31 λέει: «Αυτά όμως γράφτηκαν για να πιστέψετε πως ο Ιησούς είναι ο Χριστός ο Υιός του Θεού, καιπιστεύοντας να έχετε δι’ αυτού τη ζωή».

Αυτή είναι η σημερινή μας αξία. Σας στέλνουμε μια Καινή Διαθήκη δωρεάν εάν μας το ζητήσετε.

ΞΕΝΗ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ

Τηλ. επικοινωνίας: 866 960 2140 Πέτρος Φιλακουρίδης


ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ 32 ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Μύρτος: Περίπου 25 χλμ δυτικάτης Ιεράπετρας, στο νότιο μέρος τηςΚρήτης, βρίσκεται η παραλία τουΜύρτου. Η θάλασσα είναι πεντα-κάθαρη και καταγάλανη με βαθιάνερά και ψιλό βότσαλο. Προσφέρεταιγια χαλάρωση και ηρεμία μιας καιδεν έχει καμία σχέση με τις πολυ-σύχναστες οργανωμένες παραλίες.Στην περιοχή μπορείτε να βρείτεενοικιαζόμενα δωμάτια, ταβερνάκιακαι καφενεία. Τα κρυστάλλινα νεράτης παραλίας του Μύρτου και η γα-λήνη που προσφέρει την έχουν κα-θιερώσει ως μια από τις πιο όμορφεςπαραλίες της νότιας Κρήτης και συ-χνό προορισμό για Ελληνες και επι-σκέπτες από το εξωτερικό.

Αχλιά: Η παραλία Αχλιά βρίσκε-ται ανατολικά της Ιεράπετρας καιπερίπου 40 χλμ από τη Σητεία. Πρό-κειται για έναν πανέμορφο κόλπομε γαλαζοπράσινα, καθαρά νερά. Ηακτή είναι αμμώδης και απάνεμη,και το τοπίο πράσινο και ειδυλλιακό.Η παραλία της Αχλιάς είναι οργα-νωμένη, με ομπρέλες και ξαπλώ-στρες. Επίσης θα βρείτε ενοικιαζό-μενα δωμάτια και γραφικές ταβερ-νούλες. Αν έχετε ανάγκη από ξε-

κούραση και χαλάρωση, η Αχλιά εί-ναι ιδανικός προορισμός.

Αγία Φωτιά: Η παραλία τηςΑγίας Φωτιάς βρίσκεται 47 χλμ νο-τιοανατολικά του Αγίου Νικολάουκαι 12 χλμ ανατολικά από την Ιε-ράπετρα. Πρόκειται για έναν κόλποκαλά προφυλαγμένο από τους ανέ-μους με πολλά πεύκα και ελιές στηνπαραλία, για σκιά και χαλάρωση.Τα νερά είναι καθαρά και καταγά-λανα, και η παραλία αμμώδης. Υπάρ-χουν ομπρέλες και ξαπλώστρες, κα-θώς και καφετέριες, ταβερνούλεςκαι ενοικιαζόμενα δωμάτια για μιαπιο άνετη διαμονή. Αν επισκεφθείτετην Αγία Φωτιά μην ξεχάσετε ναδείτε και τις γύρω παραλίες της πε-ριοχής, την Αχλιά και τον ΜακρύΓιαλό.

Παχιά Αμμος: Το ψαροχώρι Πα-χιά Αμμος βρίσκεται περίπου 20χλμ νοτιοανατολικά του Αγίου Νι-κολάου στο πιο νότιο σημείο τουκόλπου Μιραμπέλλου. Η παραλίατου χωριού είναι αμμώδης και κα-θαρή και πρόκειται για μια από τιςπιο δημοφιλής αμμουδιές στην Κρή-τη. Στη περιοχή υπάρχουν ταβερ-νάκια, καφενεία, ενοικιαζόμενα δω-μάτια κι άλλες παροχές για την πιοάνετη διαμονή σας. Η επίσκεψή σας

στην παραλία της Πα-χιάς Αμμου θα σαςδώσει την ευκαιρίανα δείτε πολλές απότις ομορφιές που έχειη Κρήτη, μιας και στιςγύρω περιοχές θα συ-ναντήσετε κι άλλεςπαραλίες επίσηςόμορφες και καθαρές.

Ξερόκαμπος: ΟΞερόκαμπος βρίσκε-ται 48 χλμ νοτιοανα-τολικά από την Ση-τεία. Μεγάλη σε έκτα-ση παραλία, αμμώδης με κρυστάλ-λινα και ρηχά νερά. Πρόκειται γιαμια από τις ομορφότερες παραλίεςτης νοτιοανατολικής Κρήτης. Μικροίαμμόλοφοι, διάσπαρτοι ελαιώνεςκαι βουνά συνθέτουν ένα πανέμορ-φο σκηνικό. Δυστυχώς, αν βρεθείτεστον Ξερόκαμπο σε περίοδο ανέμων,είναι σχεδόν σίγουρο, ότι δεν θαμπορέσετε να απολαύσετε το μπάνιοσας. Στην περιοχή υπάρχουν τα-βερνάκια και ενοικιαζόμενα δωμάτια.Στον Ξερόκαμπο θα φτάσετε απότην Σητεία ακολουθώντας τον δρόμοαπό Παλαίκαστρο για Ζάκρο. Βγαί-νοντας από την Ζάκρο θα συναντή-σετε μια διασταύρωση όπου θα πρέ-

πει να στρίψετε δεξιά (Αριστερά οδρόμος οδηγεί στην Κάτω Ζάκρο).

Βάι: Ανατολικά της Σητείας πε-ρίπου 25 χλμ από την πόλη και 6χλμ από το Παλαίκαστρο, πάνω στοακρωτήριο Σίδερο, βρίσκεται η πα-νέμορφη παραλία του Βάι. Είναιμοναδική στο είδος της στην Ευρώπηχάρη στο πλούσιο φοινικόδασός τηςπου σε συνδυασμό με τα γαλαζο-πράσινα νερά της δίνει την αίσθησηότι βρίσκεσαι σε κάποια τροπικήακτή. Η παραλία είναι πεντακάθαρημε λεπτή άμμο και βότσαλο, οργα-νωμένη και έχει πάρει πολλά βραβείακαι τη Γαλάζια Σημαία της Ευρω-παϊκής Ενωσης. Το κάμπινγκ δενεπιτρέπεται. Η θέα που θα αντικρί-σετε φτάνοντας στην παραλία τουΒάι, είναι μοναδική. Πρόκειται γιαμια περιοχή που διαφέρει αισθητικάαπό τις συνηθισμένες παραλίες στηνΕλλάδα. Συγκεντρώνει πλήθος κό-σμου κάθε χρόνο και σίγουρα είναιένας προορισμός που αξίζει να επι-σκεφθείτε. Κοντά στο Βάι βρίσκεταικαι η παραλία Ιτανος καθώς επίσηςκαι η Μονή Τοπλού.

Κολοκύθα: Η παραλία της Κο-λοκύθας βρίσκεται στην περιοχήτης Ελούντας περίπου 16 χλμ απότον Αγιο Νικόλαο. Για να φτάσετεστην Κολοκύθα πρέπει να μπείτεστο χωριό της Ελούντας και να κα-τευθυνθείτε προς τον περίφημο δρό-μο με τις αλυκές. Περνώντας τονδρόμο αυτό και ύστερα από ένανανηφορικό χωματόδρομο, καταλή-γετε στην εκκλησία του Αγίου Λουκά.Κάπου εκεί αφήστε το αυτοκίνητόσας και συνεχίστε με τα πόδια. Κα-τηφορίζοντας θα δείτε την πανέ-μορφη παραλία της Κολοκύθας! Γα-λαζοπράσινα νερά και άσπρη αμ-μουδιά συνθέτουν ένα παραδεισένιοκι εξωτικό σκηνικό. Στην παραλίαυπάρχουν αλμυρίκια για να ξεκου-ραστείτε κάτω από τη σκιά τους.Σίγουρα η παραλία της Κολοκύθαςείναι μια από τις πιο όμορφες πα-ραλίες της Κρήτης!

Ελούντα: Το παραθαλάσσιο του-ριστικό θέρετρο Ελούντα βρίσκεταιπερίπου 75 χλμ από το Ηράκλειοκαι 11 χλμ βόρεια του Αγίου Νικο-λάου στο Λασίθι. Εκεί βρίσκονταιδύο από τις πιο όμορφες παραλίεςτης βόρειας Κρήτης. Η κεντρική πα-

ραλία είναι οργανωμένη με ξαπλώ-στρες, ομπρέλες και θαλάσσια σπορ,και στην περιοχή θα βρείτε ταβερ-νάκια, καφετέριες, ενοικιαζόμεναδωμάτια και ξενοδοχεία. Εχει αμ-μώδη παραλία με λίγα αρμυρίκιακαι λίγο βότσαλο μέσα στη θάλασσα.Είναι πολύ καθαρή και τα νερά τηςείναι γαλαζοπράσινα! Η άλλη πα-ραλία που βρίσκεται ανατολικότεραείναι κι αυτή οργανωμένη αλλά μι-κρότερη από την κεντρική. Πολύκοντά στην Ελούντα βρίσκονται καιοι παραλίες Πλάκα και Κολοκύθατις οποίες αξίζει να επισκεφθείτε.Μην παραλήψετε να επισκεφθείτετην Σπιναλόγκα. Στην Ελούντα θαβρείτε τα πάντα. Καλά οργανωμέναξενοδοχεία, τράπεζες, μαγαζιά, κέν-τρα διασκέδασης. Είναι ένας προ-ορισμός που θα σας αφήσει απόλυταικανοποιημένους. Αν όμως είστε λά-τρεις της απομόνωσης και της ηρε-μίας, τότε να επισκεφθείτε τηνΕλούντα τους μήνες με την λιγότερηαιχμή. Αξίζει!

Κάτω Ζάκρος: Η Κάτω Ζάκροςείναι ένα μικρό πανέμορφο ψαρο-χώρι που βρίσκεται 47 χλμ νοτιοα-νατολικά της Σητείας και 25 χλμαπό το Παλαίκαστρο. Εχει μια υπέ-ροχη παραλία με αρμυρίκια και ψιλόβότσαλο, με πεντακάθαρα γαλανάνερά. Στην παραλία δεν υπάρχουνομπρέλες και ξαπλώστρες. Εκεί θαβρείτε όμορφα ταβερνάκια με νό-στιμο ψάρι και καφετέριες, καθώςκαι κάποια ενοικιαζόμενα δωμάτιαγια τη διαμονή σας. Στην περιοχήυπάρχει επίσης το Μινωικό Ανάκτοροτης Ζάκρου που είναι ανοιχτό κάθεμέρα μέχρι το μεσημέρι, το σπήλαιοΠελεκητά και η Πηγή της Ζάκρουμε τα όμορφα πλατάνια της και τοτρεχούμενο νερό. Η περιοχή τηςΖάκρου στο δήμο Ιτάνου είναι μιααπό τις πιο όμορφες περιοχές στηνΚρήτη! Αξίζει να την επισκεφθείτεκαι να κολυμπήσετε στα κρυστάλ-λινα νερά της!

Χιόνα: Η Χιόνα βρίσκεται 21χλμ ανατολικά από τη Σητεία και 3χλμ νοτιοανατολικά από το Παλαί-καστρο. Πρόκειται για μια πανέ-μορφη, αμμώδη παραλία με γαλα-ζοπράσινα νερά! Δίπλα ακριβώς απότην παραλία υπάρχουν μικροί κολ-πίσκοι, σχετικά απομονωμένοι, όπου

Νομός Λασιθίου: Μια ομορφιά απ’ άκρη σ’ άκρη

Η Ελούντα

Το Δικταίο Aντρο, γνωστό και ως σπήλαιο Ψυχρό, βρίσκεται μετά το χωριό Ψυχρό στο οροπέδιοΛασιθίου σε υψόμετρο 1.025 μ. στην Κρήτη. Πρόκειται για έναν πολύ σημαντικό αρχαιολογικό χώρο καιένα από τα πιο γνωστά σπήλαια της Κρήτης. Aρχισε να ερευνάται το 1888 από τους Evans, Halbherr,Hogarth και Demargne και οι έρευνες κράτησαν έως το 1902. Οι ανασκαφές φανέρωσαν αρκετάευρήματα μεταξύ αυτών κι έναν βωμό, ένα τέμενος κι έναν διαχωριστικό τοίχο. Επίσης βρέθηκαν καιδιάφορα ειδώλια, όπλα και διπλοί πέλεκυς, κάποια από τα οποία φιλοξενούνται στο ΑρχαιολογικόΜουσείο Ηρακλείου. Μέσα στο σπήλαιο, το οποίο χωρίζεται σε πάνω και κάτω μέρος, μπορείς ναδιακρίνεις την μεγαλοπρέπεια των λιθωμάτων, πολλούς σταλακτίτες και σταλαγμίτες, κάποιουςθαλάμους και μια μικρή λίμνη. Το θέαμα είναι πανέμορφο και μαγικό! Μια μυθολογική εκδοχή λέει ότιεκεί γεννήθηκε ο Δίας και στη συνέχεια μεταφέρθηκε στο Ιδαίον Αντρο στον Ψηλορείτη, όπου τον τάιζεη Αμάλθεια και τον προστάτευαν οι Κουρήτες. Ενας άλλος μύθος αναφέρει ότι στο σπήλαιο του Ψυχρούενώθηκαν ο Δίας και η Ευρώπη.



μπορείτε να απολαύσετε το μπάνιοσας ακόμη πιο ήρεμα και αν θέλετενα κάνετε γυμνισμό. Η παραλία τηςΧιόνας είναι πολύ γνωστή για τοπεντανόστιμο φαγητό της που θαβρείτε σε κάποιες ταβερνούλες κατάμήκος της ακτής. Διαμονή θα βρείτεείτε στο χωριό της Χιόνας είτε στοδρόμο από εκεί προς την παραλία.Αξίζει να επισκεφθείτε την όμορφηΧιόνα. Η παραλία της θα σας μαγέ-ψει με τα κρυστάλλινα νερά τηςκαι την χαλάρωση που χαρίζει!

Κουρεμένος: Η παραλία Κου-ρεμένος βρίσκεται 2 χλμ από τοΠαλαίκαστρο και 20 χλμ από τηΣητεία. Εχει μήκος περίπου 1,5 χλμκαι είναι πεντακάθαρη! Η αμμώδηςακτή και τα γαλαζοπράσινα νεράείναι τα συστατικά που κάνουν τονΚουρεμένο μια από τις πιο όμορφεςπαραλίες της Κρήτης. Στον Κουρε-μένο υπάρχουν ταβερνάκια για νό-στιμο ψαράκι ενώ διαμονή θα βρείτεστις γύρω περιοχές, ειδικά στο Πα-λαίκαστρο. Η παραλία είναι ιδανικήγια το σπορ! Μάλιστα στην περιοχήυπάρχει και σχολή windsurfing. Επί-σης ο βυθός της θάλασσας είναιιδανικός για τους οπαδούς της κα-τάδυσης. Στον Κουρεμένο υπάρχεικαι μια μικρή μαρίνα με βαρκούλεςκαι για να αράξετε το σκάφος σαςεάν διαλέξετε αυτό το μέσο για ναφτάσετε εκεί. Η παραλία του Κου-ρεμένου είναι υπέροχη και σας πε-ριμένει για στιγμές ηρεμίας και χα-λάρωσης!

Γαϊδουρονήσι ή ΧρυσήΒρίσκεται 8 μίλια νότια της Ιε-

ράπετρας. Οι Γεραπετρίτες την απο-καλούν απλώς «Νησί» καθώς υπάρχειμια ιδιαίτερη σχέση μεταξύ τους,μια σχέση που χάνεται μέσα στοχρόνο. Για πέντε μήνες, από ταμέσα Μαΐου μέχρι τα τέλη Σεπτεμ-βρίου, υπάρχουν καθημερινά δρο-μολόγια μικρών επιβατηγών σκαφών,που αναχωρούν από το λιμάνι τηςΙεράπετρας με προορισμό το νησί.

Στη μαγεία του Λιβυκού πελάγουςτο ταξίδι γίνεται συνήθως παρέα μεασημόγλαρους ενώ σπάνια κάνουντην εμφάνισή τους και δελφίνια.Μετά από ταξίδι το περισσότερομίας ώρας τα σκάφη προσεγγίζουντη νότια πλευρά του νησιού, που

είναι συνήθως πιο απάνεμη. Η απο-βίβαση γίνεται στη θέση «ΒουγιούΜάτι», όπου υπάρχει μια μικρή προ-βλήτα και ο χώρος υποδοχής. Οιεκδρομές είναι ολοήμερες και οιεπισκέπτες έχουν αρκετό χρόνο στηδιάθεσή τους για να περιηγηθούνστα μονοπάτια της Χρυσής, να κά-νουν μπάνιο στα γαλαζοπράσινανερά της και να γευματίσουν στοπερίπτερο του Δήμου Ιεράπετρας.

Το ανάγλυφοΗ Χρυσή είναι ένα σχεδόν επί-

πεδο νησί έχοντας μέσο υψόμετρομόλις 10m. Από μακριά φαίνεταισα μια λεπτή λωρίδα γης που προ-εξέχει από τη θάλασσα. Εχει μέγιστομήκος 5km, μέσο πλάτος 1km καικαταλαμβάνει έκταση περίπου5km2. Το ψηλότερο σημείο βρίσκεταιανατολικά στη θέση Κεφάλα καιφτάνει τα 31 m. Εκεί υπάρχει καιτο δασικό φυλάκιο, που έχει θέαολόκληρο το νησί.

Περίπου 700m ανατολικά τηςΧρυσής υπάρχει το Μικρονήσι, έναβραχώδες νησάκι, το οποίο κατα-λαμβάνει έκταση μόλις 117 στρέμ-ματα. Η θάλασσα γύρω από τα νησιάείναι ρηχή. Σε απόσταση 1km προςΒορρά και σχεδόν 500m προς Νότοδεν είναι βαθύτερη από 100m, ενώη ισοβαθής των 5m ενώνει τη Χρυσήμε το Μικρονήσι. Τα πετρώματα καιτο έδαφος. Τα βασικά πετρώματατης Χρυσής δημιουργήθηκαν με τηστερεοποίηση λάβας, που εκχύθηκεαπό υποθαλάσσιο ηφαίστειο εκα-τομμύρια χρόνια πριν.

Περπατώντας στην περιφέρειατου νησιού ο επισκέπτης θα εντυ-πωσιαστεί από τα χρώματα των πε-τρωμάτων (καστανοκόκκινο, γκρι-ζοπράσινο, μαύρο).Το μεγαλύτερομέρος της Χρυσής καλύπτεται απόάμμο. Στα επίπεδα μέρη το έδαφοςείναι σχετικά συμπαγές και αποτε-λείται από λεπτόκοκκη κοκκινωπήάμμο, που σε μεγάλο ποσοστό είναικαλυμμένο από βρυόφυτα και λει-χήνες. Στα μέρη όπου υπάρχουναμμοθίνες η άμμος είναι χοντρό-κοκκη και κιτρινωπή. Αυτή συγκρα-τείται κυρίως από το εκτεταμένοριζικό σύστημα των κέδρων, αλλάκαι από το φύλλωμά τους, το οποίοαγγίζει το έδαφος. Ολα τα απολι-

θώματα (49 συνολικά είδη, κοχύλια,πεταλίδες, κοράλλια, αχινοί).πουέχουν βρεθεί στο νησί είναι θαλάσ-σιας προέλευσης. Αποτέθηκαν πάνωστα ηφαιστειακά πετρώματα πριναπό 350.000 έως 70.000 χρόνια,όταν η Χρυσή ήταν ακόμη βυθισμένηστο νερό... Οι βόρειες ακτές τηςΧρυσής είναι γεμάτες κοχύλια καιιδιαίτερα στην ανατολική πλευράτης βόρειας παραλίας το πλήθοςτους είναι τέτοιο, που αποτελεί ένααπό τα χαρακτηριστικά του νησιού.

ΣπιναλόγκαΣτο Νομό προβάλλεται διστακτι-

κά αλλά με επιβλητικό τρόπο τονησί Σπιναλόγκα. Μικρό σε έκτασηβρίσκεται στην ανατολική πλευράτης Κρήτης, απέναντι από την Ελούν-τα. Το αρχικό όνομα του νησιούήταν Καλυδών. Η ονομασία Σπινα-λόγκα προέκυψε αργότερα. Μία εκ-δοχή, η επικρατέστερη, είναι πωςοι Ενετοί κατακτητές έδωσαν το

όνομα Σπιναλόντε αρχικά και αρ-γότερα Σπιναλόγκα καθώς δε μπο-ρούσαν να εξοικειωθούν με την ελ-ληνική γλώσσα.

Η δεύτερη και λιγότερο διαδε-δομένη ερμηνεία είναι πως η ονο-μασία προέρχεται από το σχήματου νησιού που θυμίζει μακρύ αγ-κάθι (σπίνα - λόνγκα).

Η αυτονόμηση της Κρήτης ήρθετο 1898 ενώ το 1903 το νησί μετα-τράπηκε σε Λεπροκομείο αφού είχανφύγει και οι τελευταίοι κάτοικοι.Τότε ήταν που ιδρύθηκε το Λεπρο-κομείο προκειμένου να απομονώ-σουν όσους έπασχαν από τη ΝόσοΧάνσεν καθώς δεν είχε βρεθεί τοφάρμακο για τη λέπρα και η νόσοςείχε πανικοβάλει το μεγαλύτερο μέ-ρος του πληθυσμού. Μέχρι τότε οιχανσενικοί ήταν απομονωμένοι σεπεριοχές (μεσκινιές), που βρίσκοντανέξω από τις πόλεις με προσμονή ναζήσουν από τον πιθανό οίκτο των

διαβατών.Στις 30 Μαΐου του 1903 υπο-

γράφηκε η απόφαση για να μετα-τραπεί η Σπιναλόγκα σε νησί τωνλεπρών όπου μεταφέρθηκαν απόδιάφορα μέρη της Κρήτης 250 ασθε-νείς.

Οταν η Κρήτη ενώθηκε με τηνΕλλάδα, το 1903, στη Σπιναλόγκαμεταφέρθηκαν ασθενείς και από άλ-λες πόλεις ενώ αργότερα μετατρά-πηκε σε Διεθνές Λεπροκομείο αφούδέχτηκε αρρώστους και από άλλεςχώρες της Ευρώπης.

Στις μέρες μας πολλές από τιςεγκαταστάσεις του Λεπροκομείουδεν υπάρχουν. Κατεδαφίστηκαν τηδεκαετία του ’70 καθώς θεωρείτοπως υποβάθμιζαν την αξία του μνη-μείου. Σήμερα η Σπιναλόγκα απο-τελεί ένα από τα κυριότερα αξιοθέ-ατα της Κρήτης και δέχεται περισ-σότερους χιλιάδες επισκέπτες κα-θημερινά.

ΣΥΝΔΡΟΜEΣ ΕΝOΣ EΤΟΥΣ ΜΕ ΤΟ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕIΟ

$208ΣΥΝδΡΟΜΗo 1 χρόνος ............................. $208.00 o 6 Μήνες .............................. $120.00 o 3 Μήνες ............................... $83.00o 1 Μήνας ............................... $33.00o Έκδοση Σαβ/κου 1 χρόνο ... $82.00o Έκδοση Σαβ/κου 6 μήνες .... $47.00o Έκδοση Σαβ/κου 3 μήνες .... $26.00

ΣΥΝδΡΟΜΗ ΣτΗΝ ΗΛΕΚτΡΟΝΙΚΗ ΕΚδΟΣΗwww.thenationalherald.com

ΣΥΝδΡΟΜΗτΕΣ ΣτΗΝ ΕΝτΥπΗ ΕΚδΟΣΗ: o 1 χρόνο ..................................$38.44 o 6 μήνες .................................. $26.34 o 3 Mήνες ................................ $16.44

ΜΗ ΣΥΝδΡΟΜΗτΕΣ ΣτΗΝ ΕΝτΥπΗ ΕΚδΟΣΗo 1 χρόνο ................................. $50.54 o 6 μήνες ................................. $32.94 o 3 Mήνες ................................ $20.84

ΣΥΝδΡΟΜΗ ΣτΗΝ ΗΛΕΚτΡΟΝΙΚΗ ΕΚδΟΣΗwww.ekirikas.com

ΣΥΝδΡΟΜΗτΕΣ ΣτΗΝ ΕΝτΥπΗ ΕΚδΟΣΗ:o 1 χρόνο ................................... $42.90 o 6 μήνες .................................... $25.74 o 3 Mήνες .................................. $17.16

ΜΗ ΣΥΝδΡΟΜΗτΕΣ ΣτΗΝ ΕΝτΥπΗ ΕΚδΟΣΗo 1 χρόνος ................................. $97.90 o 6 μήνες .................................... $58.74o 3 Mήνες .................................. $39.16

Εσωκλείστε επιταγή ή money order πληρωτέες στη διεύθυνση:National Herald, Inc. 37-10 30th street, L.I.C, NY 11101-2614ή με χρέωση στην πιστωτική κάρτα o American Express o Master Card o Visa o Discover

ΑCCouNT ΕxpIRATIoN dATe

ΟΝΟΜΑ-ΕπωΝΥΜΟ

δΙΕΥΘΥΝΣΗ

πΟΛΗ πΟΛΙτΕΙΑ zIp Code

TΗΛΕφωΝΟ FAx

CeLL: e-MAIL:

SIGNATuRe

ΣΥΝδΡΟΜΗ ΓΙΑ χωΡΕΣ ΕΚτΟΣ Η.π.Αo 1 χρόνος ............................... $322.00o 6 Μήνες ................................ $189.00o 3 Μήνες ................................ $125.00o Έκδοση Σαβ/κου 1 χρόνος .. $274.00o Έκδοση Σαβ/κου 6 μήνες .... $165.00

Tηλέφωνο 718-784-5255 • Fax 718-472-0510 • Toll free: 1-888-KHRYKAS ext. 108 [email protected]

Το Βάι


Ο μεγαλύτερος και ο πλέον πυ-κνοκατοικημένος νομός του νησιούπεριβάλλεται από δύο οροσειρές,την Ιδη (Ψηλορείτης) στα δυτικάκαι τη Δίκτη (Λασιθιώτικα βουνά)στα ανατολικά. Στο Ηράκλειο βρί-σκονται ορισμένοι από τους σημαν-τικότερους αρχαιολογικούς χώρουςτης Κρήτης, πανέμορφες παραλίεςκαι μια γοητευτική ενδοχώρα μεγραφικά χωριουδάκια, σπήλαια καιφαράγγια, οροπέδια και κατάφυτεςκοιλάδες γεμάτες ελαιώνες και αμ-πελώνες, επιβλητικές οροσειρές, κα-θώς και η πιο άρτια τουριστική υπο-δομή της Κρήτης. Ο απαράμιλλοςσυνδυασμός αστικού τοπίου και φυ-σικού πλούτου καθιστά το νομόΗρακλείου μοναδικό προορισμό πουπρέπει να εξερευνήσετε!

Το Ηράκλειο είναι η πρωτεύουσατου νομού Ηρακλείου αλλά και τηςΚρήτης και η πέμπτη μεγαλύτερηπόλη σε πληθυσμό στην Ελλάδα. Ηπόλη του Ηρακλείου χτίστηκε το824 από τους Σαρακηνούς πειρατέςστη θέση του λιμανιού που στα Μι-νωικά χρόνια χρησιμοποιούσαν ωςεπίνειο. Οι Σαρακηνοί οχύρωσανπεριμετρικά τις ακτές και μέσα εκείαναπτύχθηκε η πόλη του Ηρακλείουκαι την ονόμασαν Χάνδακα που σή-μαινε το τείχος το οποίο πλαισιώ-νεται από βαθιά τάφρο η οποία γέ-μιζε με νερό και κρατούσε τους κα-τακτητές μακριά. Αυτή η επιτυχίατων Σαρακηνών ξεσήκωσε τους Βυ-ζαντινούς όπου το 961 επιτέθηκανστο Ηράκλειο και κυριολεκτικά κα-τέστρεψαν την πόλη. Το 1204 οιΕνετοί αγόρασαν το Ηράκλειο καιτο μετενόμασαν σε Candia. Οι Ενετοίσυνέχισαν το έργο των προκατόχωντους, και βελτίωσαν την οχύρωσητης πόλης. Χτίσανε ένα ογκώδεςτείχος κατά μήκος της πόλης, μέροςτου οποίου σώζεται έως και σήμερα.Το 1647 η πόλη πολιορκήθηκε απότους Οθωμανούς και για πολλά χρό-νια έμεινε υπό την κατοχή τωνΤούρκων με την ονομασία Μεγάλο

Κάστρο. Η απελευθέρωση ήρθε το1898, ενώ την ονομασία Ηράκλειοτην πήρε από τον Μινωικό οικισμόπου ξεθάφτηκε εκεί με τα «Γεωγρα-φικά» του Στράβωνος που αναφέ-ρανε: «...έχει για επίνειο η Κνωσόςτο Ηράκλειο».

ΜοναστήριαΗ Μονή Κουδουμά βρίσκεται

στις νότιες ακτές του νομού. Εχεικτιστεί κοντά σε όρμο και απέχειπερίπου 40 μέτρα από τη θάλασσα.Η πρόσβασή της είναι δύσκολη,μιας και πρέπει να κατηφορίσετεμε το αυτοκίνητο έναν άγριο χωμα-τόδρομο γεμάτο στροφές. Το τοπίοόμως που θα συναντάτε κατά τηδιαδρομή θα σας ανταμείψει! Οναός της Μονής είναι αφιερωμένοςστην Κοίμηση της Θεοτόκου και τοιερό του βρίσκεται μέσα σε έναμικρό σπήλαιο. Σπήλαια υπάρχουνγενικά στην περιοχή, όπου εκεί δια-μένουν μέχρι και σήμερα αρκετοίμοναχοί. Η μονή στη σημερινή τηςμορφή χτίστηκε από Κρητικούς μο-ναχούς λίγο μετά το 1870. Παλαι-ότερα είχε καταστραφεί από πειρα-τές και ήταν για αρκετά χρόνια έρη-μη. Αξίζει να βρεθείτε στη ΜονήΚουδουμά όχι μόνο για την ιερότητατου χώρου αλλά και για την πανέ-μορφη διαδρομή που θα σας κόψειτην ανάσα, καθώς και για την πεν-τακάθαρη βοτσαλωτή παραλία της!

Η Ιερά Μονή Οδηγητρίας βρί-σκεται νότια του νομού κοντά στοχωριό Σίβας. Χτίστηκε τον 14ο αιώνακαι περιβαλλόταν από τείχος. Σή-μερα μπορούμε να δούμε κάποιαμέρη τους τείχους όπως την βόρειαπύλη και τον Πύργο του Ξωπατέρα,γενναίος ιερωμένος του οποίου τοόνομα είναι συνδεδεμένο με το μο-ναστήρι. Χειροτονήθηκε στη Μονή,αλλά κάποια στιγμή χρειάστηκε ναεγκαταλείψει το μοναστήρι γιατίσκότωσε έναν γενίτσαρο. Η μετέ-πειτα συμβολή του στην εξόντωσητων γενίτσαρων ήταν πολύ σημαν-τική. Ο ναός του μοναστηριού, που

π α λα ι ό τ ε ρ αήταν μικτό (αν-δρικό και γυ-ναικείο), βρι-σκόταν στοκέντρο καιμέσα του σώ-ζονται αγιογρα-φίες, το τέμπλοκ.ά.

Η ΙεράΜονή Σαββα-θιανών βρί-σκεται στα ΒΔτου χωριού Ρο-διά. Πρόκειταιγια ένα γυναι-κείο μοναστήρισε μια κατα-πράσινη καιγραφική κοιλά-δα. Η ακριβήςημερομην ίαίδρυσης τουμοναστηριούείναι άγνωστη,ωστόσο σε μίαεπιγραφή πουυπάρχει στηθύρα της μονήςαναφέρεται ηχρονολογία 1635. Η μονή κατά και-ρούς έχει πέσει στα χέρια επίδοξωνκατακτητών (πειρατές, Τούρκοι κ.ά.)και έχει υποστεί αρκετές φθορές.Τίποτα όμως δεν μαρτυρεί τις τα-λαιπωρίες που έχει περάσει το μο-ναστήρι, καθώς οι μοναχές περιποι-ούνται με ευλάβεια τους χώρους.Στον χώρο του μοναστηριού βρί-σκονται οι τάφοι αγωνιστών τηςΚρητικής Επανάστασης και του Ιε-ροδιάκονου Ευμένιου που έχασε τηζωή του το 1866 στην επανάσταση.Αξίζει να επισκεφθείτε το μοναστήριτων Σαββαθιανών, να προσκυνήσετετις εικόνες στο παλιό εκκλησάκι καινα κάνετε βόλτα στα δρομάκια τηςμονής που είναι κατάφυτα.

H Μονή Επανωσήφη ή Απα-νωσήφη βρίσκεται περίπου 31 χλμαπό το Ηράκλειο στο δρόμο προςΜεταξοχώρι. Είναι αφιερωμένη στονΑγιο Γεώργιο και πρόκειται για μιααπό τις πιο πλούσιες μονές της Κρή-της αλλά και την μεγαλύτερη σε

αριθμό μοναχών. Στο μοναστήρι σή-μερα υπάρχουν πολύτιμα κειμήλια,σταυροί, ευαγγέλια, άμφια και πολλάάλλα! Χτίστηκε από τον μοναχόΠαΐσιο αλλά η χρονολογία ίδρυσηςείναι άγνωστη. Κατά της διάρκειατης Τουρκοκρατίας η Μονή Επανω-σήφη υπήρξε πολύτιμο πνευματικόκέντρο όπου εκπαιδεύτηκαν πολλοίκληρικοί. Σε μια από τις τελευταίεςαπογραφές που έχουν γίνει, είχανκαταγραφεί 24 άτομα. Το τοπίογύρω από τη Μονή και γενικά τηςγύρω περιοχής είναι αξιοθαύμαστο!Γιορτάζει στις 23 Απριλίου και στις3 Νοεμβρίου.

Το μοναστήρι της Κεράς τηςΚαρδιώτισσας βρίσκεται στην ΚεράΠεδιάδος λίγο πριν το οροπέδιο Λα-σιθίου μέσα σε ένα καταπράσινο,γραφικό τοπίο. Η χρονολογία ίδρυ-σης της Μονής δεν είναι γνωστή.Από παλιά έγγραφα είναι γνωστόότι άνηκε ως μετόχι στη Μονή Αγ-καράθου. Αργότερα ανακαινίστηκε

και πήρε την ονομασία της από τηνπολύ παλιά εικόνα της Παναγίαςτης Κεράς που υπήρχε εκεί. Την ει-κόνα αυτή έκλεψε το 1498 έναςΕλληνας έμπορος και την μετέφερεστη Ρώμη. Η εικόνα που υπάρχεισήμερα στη μονή είναι αντίγραφοτου 1735 και θεωρείται κι αυτήθαυματουργή. Η επίσκεψη στηνΙερά Μονή της Κεράς Καρδιώτισσαςθα σας μείνει αξέχαστη, ειδικά εάντην επισκεφθείτε Αγιες μέρες όπωςτην Μεγάλη Εβδομάδα ή τα Χρι-στούγεννα.

H Μονή Αγκαράθου είναι χτι-σμένη στην επαρχία Πεδιάδος, πε-ρίπου 25 χλμ ΝΑ από το Ηράκλειο.Βρίσκεται σε υψόμετρο 380 μ. σεένα πετρώδες ύψωμα που εκεί πι-θανότατα υπήρχε και η παλιά Μονή.Ο ναός χτίστηκε από την αρχή καιτα εγκαίνια έγιναν το 1894, ενώ ηίδρυση της παλιάς Μονής έγινε τον15ο αιώνα και ήταν ιδιοκτησία τηςοικογένειας Καλλέργη. Την περίοδο

της Ενετοκρατίας υπήρξεσημαντικό πνευματικόκέντρο όπου σπούδασανεπιστήμονες και πνευμα-τικοί άνθρωποι της επο-χής. Το όνομά της η ΜονήΑγκαράθου το πήρε απότον αγκάραθο, τοπικήονομασία της φασκομη-λιάς. Σύμφωνα με την πα-ράδοση η εικόνα της Πα-ναγίας που βρέθηκε εκεί,ήταν τοποθετημένη κάτωαπό μια φασκομηλιά. Λέ-γεται ότι αργότερα οι μο-ναχοί μπόλιασαν αυτή τηφασκομηλιά με αποτέλε-

Νομός Ηρακλείου: Μία πραγματική πρωτεύουσα

Το μοναστήρι της Κεράς της Καρδιώτισσας Η Μονή Βροντησίου


σμα να γίνει δέντρο. Μια όμορφηροδιά που βρίσκεται στην είσοδοτου Ιερού του ναού!

Η Ιερά Μονή Παλιανής είναιένα γυναικείο μοναστήρι σε υψό-μετρο 280 μ. Είναι ένα από τα πα-λαιότερα βυζαντινά μοναστήρια τηςΚρήτης και βρίσκεται 20 χλμ απότο Ηράκλειο δίπλα στο χωριό Βενε-ράτο. Το μοναστήρι γιορτάζει τηνΚοίμηση της Θεοτόκου στις 15 Αυ-γούστου. Υπάρχουν αναφορές γιατην Μονή από το 668 (Α’ Βυζαντινήπερίοδος). Κατά την Τουρκοκρατίαυπέστη πολλές καταστροφές, ενώοι Τούρκοι σκότωσαν όλες τις μο-ναχές που βρίσκονταν εκεί. Ο ναόςπου υπάρχει σήμερα εκεί, χτίστηκετο 1826 στη θέση του παλιού. Πρό-κειται για μια από τις πιο πολυσύ-χναστες Μονές της Κρήτης. Ο επι-σκέπτης μπορεί να επισκεφθεί τομουσείο της Μονής και να θαυμάσειτο πολύ παλιό και σημαντικό αρ-χειακό υλικό που εκθέτεται εκεί.

Η Μονή Βροντησίου βρίσκεταιστην επαρχία Καινουρίου στο νομόΗρακλείου (50 χλμ από την πόλη),ανάμεσα στα χωριά Ζαρός και Βο-ρίζια. Είναι άγνωστο το πότε ιδρύ-θηκε ενώ η ονομασία της ίσως προ-ήλθε από τον ιδρυτή της μιας καισε παλιό έγγραφο αναφέρονται ιε-ρείς με το όνομα Βροντίσης. Το μο-ναστήρι έχει υποστεί αρκετές κα-ταστροφές και αλλαγές ανά καιρούς,όπως η κατεδάφιση του φρουρίουκαι η ανέγερση νέων κτιρίων, όμωςπαραμένει ένα από τα πιο όμορφακαι επιβλητικά μοναστήρια. Η Πε-διάδα της Μεσαράς και το ΛιβυκόΠέλαγος από τη μια πλευρά, και ταπανύψηλα βουνά του Ψηλορείτηαπό την άλλη, χαρίζουν καταπλη-κτική θέα σε όσους επισκεφθούντη Μονή Βροντησίου!

ΦαράγγιαΤο Φαράγγι του Αγίου Νικο-

λάου ή Φαράγγι Ρούβα (τα τελευ-ταία χρόνια είναι γνωστό και ωςΦαράγγι Γάφαρη). Τα όριά του είναιστα ανατολικά από τις κορυφές Αμ-πελάκια και στα δυτικά από τηνκορυφή Σαμάρι. Μπορείτε να ξεκι-νήσετε από τη λίμνη του Ζαρού,όπου μετά 1,5 χλμ θα συναντήσετετο μοναστήρι του Αγίου Νικολάου.Θα ακολουθήσετε το μονοπάτι στααριστερά και θα ανηφορίσετε προςτην είσοδο του φαραγγιού. Εκεί τοθέαμα δεν είναι και πολύ ευχάριστομιας και το 1994 το σημείο αυτόκάηκε (περίπου το 1/3 του φαραγ-γιού). Οταν όμως προσπεράσετεαυτό το σημείο και περπατήσετελιγάκι θα δείτε την πραγματικήομορφιά του τοπίου! Το μήκος τουφαραγγιού είναι 4 χλμ και πότε συ-ναντάτε ανηφόρες, πότε κατηφόρες.Τους χειμερινούς μήνες και τον πρώ-το καιρό της άνοιξης, κυλάει ακόματο ρέμα. Σε όλο το μήκος του φα-ραγγιού υπάρχουν σημεία ξεκού-ρασης και βρύσες, παρόλα αυτά θασας συνιστούσαμε να κρατάτε τοδικό σας νερό.

Το Αγιοφάραγγο βρίσκεται ανά-

μεσα στη Μονή Οδηγητρίας και τοπαραθαλάσσιο χωριό Καλοί Λιμένες.Χρειάζονται περίπου 20 λεπτά βα-δίσματος και στα πρώτα βήματα τηςδιαδρομής μας συναντάμε τον ιερόναό της Αγίας Κυριακής που είναιμέσα σε σπήλαιο! Μέσα στο φαράγγιβρίσκεται επίσης και ο ναός τουΑγίου Αντωνίου που κι αυτός βρί-

σκεται εν μέρει μέσα σε σπηλιά καιαποτελούσε το κέντρο των ασκητώντης περιοχής. Στο Αγιοφάραγγοέχουν βρεθεί και αρκετά αρχαιολο-γικά ευρήματα που δείχνουν ότιεκεί υπήρξε δραστηριότητα στα μι-

νωικά και ενετικά χρόνια, όπως ομινωικός, κυκλικός, θολωτός τάφοςπου βρίσκεται κοντά στο ναό τουΑγίου Αντωνίου. Λίγο μετά θα συ-ναντήσουμε ένα σπήλαιο με χαμηλήείσοδο κι ένα μεγάλο δωμάτιο. Εκείλέγεται ότι έμενε ο Ηγούμενος τηςΜονής Αγίου Αντωνίου και ονομά-ζεται «γουμενόσπηλιος». Γενικά στοΑγιοφάραγγο έζησαν πολλοί ασκητέςοι οποίοι έμεναν στις σπηλιές καιτρέφονταν με ότι έβρισκαν από τη

φύση! Κάποια ιστορικά στοιχεία δεί-χνουν ότι το Αγιοφάραγγο κατοι-κείται τουλάχιστον από τον 11ο αι-ώνα. Οταν διασχίσετε το φαράγγιθα καταλήξετε σε μια πανέμορφηπαραλία με θέα στο Λιβυκό πέλαγος!Είναι καλό να κρατάτε νερό μαζίσας, γιατί μέσα στο φαράγγι δενυπάρχουν πηγές με νερό.

Το Μαρτσαλιώτικο Φαράγγιβρίσκεται ανάμεσα στο Αγιοφάραγγοκαι το Ακρωτήριο Κεφάλι μετά τηΜονή Οδηγητρίας στα νότια τουνομού. Υπάρχει πλούσια βλάστησηκι ένα πανέμορφο φοινικόδασος

που βρίσκεται στα μισά της διαδρο-μής! Μέσα στο φαράγγι θα δείτεπολλές σπηλιές τις οποίες παλαι-ότερα οι ασκητές χρησιμοποιούσανως τόπο διαμονής. Σήμερα κάποιεςαπό αυτές μοιάζουν με αετοφωλιές.Καταλήγει σε μια θαυμάσια, βοτσα-λωτή παραλία στο Λιβυκό πέλαγος.Η παραλία αυτή χρησίμευε ως λιμάνικαι ήταν από τα σημαντικότερα τηςΜινωικής εποχής. Επίσης ο Από-στολος Παύλος όταν ήρθε στην Κρή-

τη να διδάξει τον χριστιανισμό,έμενε ως ασκητής στα Μαρτσαλιώ-τικο φαράγγι και το Αγιοφάραγγο.Μέσα στο φαράγγι, στην αρχή τηςδιαδρομής υπάρχει ένας πανέμορφοςναός, ο ναός της Παναγίας της Μαρ-τσαλιανής, ο οποίος έχει χτιστείμέσα σε σπήλαιο. Για κάποιους λό-γους αυτή η εκκλησία εγκαταλεί-φθηκε και σκεπάστηκε από βράχουςλόγω των κατολισθήσεων. Πολλάχρόνια αργότερα, τον 19ο αιώναένας βοσκός της περιοχής ανακά-λυψε τα ερείπια του ναού και μέσασ’ αυτόν την εικόνα του Ευαγγελι-σμού της Θεοτόκου. Μέσα στο φα-ράγγι υπάρχουν τα ερείπια ενός άλ-λου ναού που ήταν αφιερωμένοςστον Αγιο Μάρκελο από τον οποίοπήρε και την ονομασία του το φα-ράγγι. Τέλος αξίζει να αναφέρουμεότι διασώζονται ακόμα τα κελιά τωνΑγίων μοναχών Παρθένιου και Ευ-μένιου οι οποίοι έζησαν ως ασκητέςγια 12 χρόνια στα Μάρτσαλο καιαργότερα έφυγαν για τη Μονή Κου-δουμά όπου και την αναστήλωσαν.Οι επισκέπτες πρέπει να ξέρουν ότιτο φαράγγι είναι μέτριας δυσκολίαςμε ανηφόρες και κατηφόρες και ηδιαδρομή κρατάει περίπου μια ώρα.Επίσης θα πρέπει να επιστρέψουνπάλι μέσα από το φαράγγι ή να φύ-γουν εν πλω εάν έχουν τρόπο. Καλόθα είναι να κρατάτε νερό, μιας καιδεν υπάρχουν πηγές στο φαράγγι.

Το Αστρακιανό φαράγγι ή φα-ράγγι του Καρτερού βρίσκεται ανα-τολικά του Ηρακλείου. Εχει συνολικόμήκος 21,5 χλμ και ξεκινάει από τοχωριό Κάτω Αστρακοί. Σε όλη τηδιαδρομή κυλάει το ποτάμι του Καρ-τερού όπου και καταλήγει στον Καρ-τερό, μια τουριστική περιοχή μεόμορφη παραλία. Η διαδρομή κρα-τάει περίπου τρεις ώρες και το βά-δισμα είναι εύκολο μιας και κι έχουνγίνει έργα υποδομής για την ευκολίατου επισκέπτη. Μέσα στο φαράγγιλειτουργούσαν κάποτε 10 νερόμυλοικαι ντόπιοι ψαράδες ψάρευαν χέλιακι έπιαναν καβούρια. Το τοπίο πουαντικρίζει κανείς στο Φαράγγι τουΚαρτερού είναι πανέμορφο! Ενα κα-ταπράσινο μονοπάτι με μικρές λι-μνούλες και μικρούς καταρράκτες,θαυμάσιοι σχηματισμοί στα πετρώ-ματα, δίνουν την αίσθηση ότι βρί-σκεσαι σ’ έναν τόπο μαγικό. Η επί-σκεψή σας στο Φαράγγι του Καρτε-ρού θα είναι σίγουρα μια αξέχαστηεμπειρία!

Το φαράγγι της Τρυπητής, βρί-σκεται νότια του νομού κοντά στοχωριό Λέντα. Πήρε την ονομασίατου από την εκκλησία της Παναγίαςτης Τρυπητής που είναι χτισμένημέσα σε μία σπηλιά του φαραγγιού.Είναι σχετικά μικρό στο μήκος καιδιασχίζεται ολόκληρο με το αυτοκί-νητο ή τη μηχανή σας. Το τοπίοείναι μαγικό και οι ψηλοί βράχοιπου ορθώνονται σε αρκετά σημείατου φαραγγιού, κόβουν την ανάσα!Για να φτάσετε εκεί πρέπει να δια-σχίσετε με το αυτοκίνητό σας έναμέρος από τα Αστερούσια Ορη περ-

νώντας από το χωριό Βασιλική μέσωτου χωριού Αγιοι Δέκα. Ολη η δια-δρομή είναι καταπληκτική αλλά μεαρκετή δυσκολία λόγω του χωμάτι-νου δρόμου. Αξίζει όμως να το επι-σκεφθείτε μιας και το τοπίο θα σαςαποζημιώσει! Σε κάποιο σημείο οιβράχοι του φαραγγιού έρχονται τόσοκοντά ο ένας στον άλλο, που κυ-ριολεκτικά χωράει να περάσει μόνοένα αυτοκίνητο! Η άγρια κρητικήφύση, για άλλη μια φορά, θα σαςαφήσει άφωνους με τα ελάχισταδέντρα που φυτρώνουν μέσα στιςπέτρινες πλαγιές των βράχων καιτα ψηλά βουνά που αγκαλιάζουντην περιοχή! Ιδανικός τόπος γιατους φυσιολάτρες. Η διαδρομή μέσααπό το Φαράγγι της Τρυπητής και ηθέα της πανέμορφης παραλίας τουμετά την έξοδο, θα σας αφήσουνκατάπληκτους!

ΠαραλίεςΜάταλα: Τα Μάταλα βρίσκονται

στη νότια Κρήτη, περίπου 70 χλμαπό την πόλη του Ηρακλείου. Πρό-κειται για ένα μικρό, ψαράδικοχωριό με την ξακουστή, πανέμορφη,αμμώδη παραλία του. Τα καθαρά,καταγάλανα νερά σε συνδυασμό μετα τεχνητά μικρά σπήλαια που είναιλαξευμένα στους βράχους είναι ταστοιχεία που κάνουν την παραλίατων Ματάλων μοναδική! Στα Μά-ταλα υπάρχουν υποδομές όπως ενοι-κιαζόμενα δωμάτια, ξενοδοχειακέςμονάδες, ταβέρνες,μπαρ, καφετέριες.Η παραλία είναι οργανωμένη και ηπρόσβαση εύκολη! Πραγματικά αξί-ζει να επισκεφθείτε την παραλίαστα Μάταλα! Το τοπίο που θα αντι-κρίσετε θα σας μαγέψει!

Είναι γνωστό σε όλο τον κόσμοότι εκεί την δεκαετία του ’70 βρήκανκαταφύγιο οι εξεγερμένοι νέοι τηςεποχής, οι λεγόμενοι χίπις. Μεταξύτους και κάποιοι διάσημοι καλλιτέ-χνες της εποχής από τη σκηνή τηςrock μουσικής όπως ο Bob Dylan, ηJanis Joplin και ο Cat Stevens. Κά-ποια χρόνια αργότερα, όταν στηνΕλλάδα κυβερνούσε η χούντα, μεεντολή του Μητροπολίτη Γόρτυνας,οι χίπις απομακρύνθηκαν από ταΜάταλα. Από τότε οι σπηλιές τωνΜατάλων προφυλάσσονται από τηνΑρχαιολογική Υπηρεσία και απαγο-ρεύεται η διαμονή. Τα Μάταλα κατάτα Μινωικά χρόνια ήταν επίνειο τηςΦαιστού και κατά τα Ρωμαϊκά τηςΓόρτυνας. Πολλά είναι τα ναυάγιαπου έχουν βρεθεί στην περιοχή. Τοπιο σημαντικό είναι αυτό του Με-νέλαου που εικάζεται ότι έγινε με-ταξύ Ματάλων και Κομμού. Παντούστην περιοχή υπάρχουν ίχνη κα-τοίκησης από τα αρχαία χρόνια.Μέσα στις σπηλιές υπήρχαν τάφοιαπό τα Ελληνορωμαϊκά και τα Προ-χριστιανικά χρόνια, ενώ κάποιοιυποθέτουν ότι οι σπηλιές χρησιμο-ποιούνταν ως κατοικίες στα Προ-ϊστορικά χρόνια. Αξίζει να σημει-ώσουμε ότι μέσα σε βράχο βρέθηκελαξευμένη η εκκλησία της Παναγίας.

Το Αγιοφάραγγο

Το φαράγγι της Τρυπητής



Αγία Πελαγία: Η Αγία Πελαγίαβρίσκεται 24 χιλιόμετρα Βορειοδυ-τικά από το Ηράκλειο. Πρόκειταιγια έναν από τους πιο δημοφιλείςκαλοκαιρινούς προορισμούς τουΗρακλείου. Η καθαρή θάλασσα, ηπροστατευμένη από τους ανέμουςπαραλία, και οι παροχές που μπο-ρείτε να βρείτε εκεί, την καθιστούνως μια από τις πιο όμορφες και πο-λυσύχναστες παραλίες. Πολύ κοντάστην κεντρική παραλία της ΑγίαςΠελαγίας υπάρχουν κι άλλες όμορ-φες παραλίες, άλλες βοτσαλωτές καιάλλες αμμώδεις. Ο Μονοναύτης, ηπαραλία του Μαδέ, η Λυγαριά, τοΠαλαιόκαστρο και άλλες μικρότερες.Σίγουρα αξίζει να περάσετε από τηνΑγία Πελαγία και να κάνετε μιαβουτιά στα γαλάζια και καθαρά νεράτης.

Φόδελε: Το Φόδελε είναι έναόμορφο παραδοσιακό χωριό πουβρίσκεται 30 χλμ δυτικά του Ηρα-κλείου. Εχει αρκετό πράσινο και εί-ναι άξιο να σημειώσουμε ότι είναιη γενέτειρα του γνωστού ζωγράφουΔομίνικου Θεοτοκόπουλου, ή όπωςείναι γνωστός σε όλο τον κόσμο ElGreco. Η παραλία του Φόδελε είναιαρκετά όμορφη και γεμάτη αντιθέ-σεις. Η καταπράσινη φύση συνδυά-ζεται με το γαλάζιο της θάλασσαςγι’ αυτό και είναι σχεδόν απίθανονα μην ενθουσιαστείτε στη θέα. ΣτοΦέδελε θα βρείτε παροχές όπωςενοικιαζόμενα δωμάτια, μεγάλες ξε-νοδοχειακές μονάδες, παραδοσιακάταβερνάκια και καφενεία. Αν βρε-θείτε εκεί, μην αμελήσετε να επι-σκεφτείτε τα πολλά μικρά βυζαντινάεκκλησάκια, το όμορφο ποτάμι στοκέντρο του χωριού και να γευθείτετις παραδοσιακές κρητικές γεύσεις.

Λέντας: Η περιοχή του Λένταβρίσκεται περίπου 73 χλμ νοτιοα-νατολικά του νομού. Ενα γραφικόψαράδικο χωριό χτισμένο στη θέσητης αρχαίας πόλης Λέβην. Είναι συ-χνός προορισμός των τουριστών μεφυσική ομορφιά, παραδοσιακές τα-βέρνες και ενοικιαζόμενα δωμάτια,γνωστός και ως τόπος θεραπείας μειαματικά νερά. Η παραλία του Λένταείναι στο μεγαλύτερο μέρος της ορ-γανωμένη, έχει πεντακάθαρα νεράμε ψιλό βοτσαλάκι και άφθονη σκιά.Για να φτάσετε εκεί πρέπει να πε-ράσετε από τις Μοίρες κατευθυνό-μενοι προς το χωριό Μιαμού. Οιταμπέλες θα σας καθοδηγήσουνπρος τον Λέντα και η διαδρομή θασας ευχαριστήσει πολύ! Ο Λένταςενδείκνυται για βόλτες με τα πόδια,το ποδήλατο ή το αυτοκίνητο, καθώςθα ανακαλύψετε και άλλες ομορφιέςτης περιοχής, εξίσου προσβάσιμεςόπως η παραλία Δισκός και η παρα-λία Τράφουλας που καταλήγει σεμια καταπληκτική παραλία. Αν βρε-θείτε στην περιοχή, καλό θα ήταν

να επισκεφτείτε και την παραλίαΤρυπητή που βρίσκεται ανατολικάαπό το λιμανάκι του Λέντα, ακο-λουθώντας έναν δύσκολο χωματό-δρομο.

Τρεις Eκκλησιές: Η υπέροχηπαραλία στις Τρεις Εκκλησιές είναιμια από τις πιο καθαρές παραλίεςστα νότια του Νομού. Απέχει 64χλμαπό το Ηράκλειο και για να φτάσετεέως εκεί, πρέπει απαραίτητα να πε-ράσετε από μια χωμάτινη διαδρομήμε το αυτοκίνητό σας, γι’ αυτό καιπροτιμήστε αυτοκίνητο 4x4. Η θέαπου συναντάτε μέχρι να φτάσετεστην παραλία είναι πανέμορφη. ΣτιςΤρεις Εκκλησιές, εκτός από τα υπέ-ροχα κρυστάλλινα νερά, θα βρείτεενοικιαζόμενα δωμάτια και παρα-δοσιακά ταβερνάκια και καφενεία.Ο προορισμός αυτός είναι ιδανικόςγια όσους επιλέγουν παραλίες μα-κριά από την φασαρία. Ανατολικάαπό τις Τρεις εκκλησιές και σε πολύκοντινή απόσταση θα βρείτε τηνπαραλία βουιδομάτης.

Βαθύ: Η παραλία Βαθύ βρίσκεταιπερίπου 79 χλμ νοτιοδυτικά τουΗρακλείου. Πρόκειται για μια βο-τσαλωτή παραλία με πεντακάθαρα,κρυστάλλινα νερά. Το χαρακτηρι-στικό της παραλίας είναι ο πολύκλειστός κόλπος που δίνει την εν-τύπωση ότι η παραλία «κλείνει» καιμοιάζει με λιμνοθάλασσα. Αυτή τηςη ιδιότητα την προστατεύει καλάαπό τους ανέμους που πνέουν συχνάστην περιοχή. Το Βαθύ δεν είναιμια οργανωμένη παραλία και αν θέ-λετε διαμονή ή φαγητό, θα βρείτεμόνο στο χωριό Σίβας που βρίσκεταιπερίπου 17 χλμ μακριά. Η πρόσβασηστην παραλία γίνεται μέσω του χω-ριού Σίβας. Η άσφαλτος συνεχίζεταιμέχρι και το Μοναστήρι της Οδη-γήτριας και μετά συνεχίζει ένας δύ-σκολος χωματόδρομος.

Μάλια: Η παραλία των Μαλίωνβρίσκεται 37 χλμ ανατολικά από τοΗράκλειο και δυτικά του αρχαιολο-γικού χώρου των Μαλίων. Πρόκειταιγια μια από τις πιο γνωστές και δη-μοφιλής παραλίες του Ηρακλείου.Αμμώδης, καθαρή και καλά οργα-νωμένη. Κάθε καλοκαίρι μαζεύειαρκετούς ντόπιους αλλά και τουρί-στες από διάφορα μέρη του κόσμου.Στα Μάλια θα έχετε την ευκαιρίανα κάνετε θαλάσσια σπορ και νααπολαύσετε όλες τις ανέσεις πουπαρέχει η περιοχή, όπως ενοικια-ζόμενα δωμάτια, εστιατόρια, καφε-τέριες, μπαρ. Κοντά στην παραλίατων Μαλίων, υπάρχουν κι άλλεςεξίσου όμορφες, όπως ανατολικά ηπαραλία Ποταμός και η Σταλίδαστα δυτικά.

Κομμός: Η παραλία Κομμός βρί-σκεται ανάμεσα στα Μάταλα και τοΚαλαμάκι, περίπου 66 χλμ νότιατου νομού. Απέχει μόλις 5 λεπτά μετο αυτοκίνητο από τα Μάταλα. Εκείήταν κάποτε το λιμάνι της Φαιστού

που κατασκευάστηκε το 2000 π.Χ.Πρόκειται για μια αμμώδη παραλίαμε ένα ιδιαίτερο γκρι χρώμα στηνάμμο. Είναι μια από τις μεγαλύτερεςσε μήκος και καθαρότερες παραλίεςστην Κρήτη κι εκεί θα συναντήσετεκαι τις φωλιές από το προστατευό-μενο είδος χελώνας Καρέτα - Καρέτα.Είναι καλά προφυλαγμένη και γι'αυτό εκεί συχνάζουν οι λάτρεις τουγυμνισμού κυρίως στο βόρειο σημείοτης παραλίας. Εκεί υπάρχουν πολλάαλμυρίκια και αμμόλοφοι, και ηπρόσβαση γίνεται είτε αφήνονταςτο αυτοκίνητό και περπατώνταςμέσα από τους αμμόλοφους που κα-ταλήγουν στην παραλία, είτε περ-πατώντας κατά μήκος της παραλίαξεκινώντας από το σημείο με τιςαρχαιότητες. Νοτιότερα, μπροστάαπό τις αρχαιότητες, υπάρχει μιαοργανωμένη παραλία με ομπρέλες,ξαπλώστρες και ταβερνάκι.

Μαύρη Παραλία: Η Μαύρη πα-ραλία βρίσκεται στη νότια Κρήτη83 χλμ από το Ηράκλειο δίπλα στοχωριό Τρεις Εκκλησιές. Οσοι έχουνεπισκεφθεί την Μαύρη παραλία τηνχαρακτηρίζουν σαν ένα μικρό θαύματης φύσης! Το τοπίο είναι πανέμορ-φο! Η παραλία έχει ψιλό μαύρο βό-τσαλο και τα νερά της είναι πεντα-κάθαρα και γαλαζοπράσινα. Αν όμωςθελήσετε να επισκεφθείτε την Μαύ-ρη παραλία θα χρειαστεί να έρθετεαπό τις Τρεις Εκκλησιές με σκάφος.Κανένας δρόμος δεν οδηγεί στηνπαραλία. Εάν φτάσετε μέχρι εκεί,μη διστάσετε να επισκεφθείτε καιτην Ασπρη παραλία που βρίσκεταιπιο δυτικά. Φυσικά στην Μαύρηπαραλία δεν υπάρχουν ανέσεις όπωςξαπλώστρες ή φαγητό. Θα χρειαστείνα εφοδιαστείτε εσείς με τα απα-ραίτητα. Κάτι ανάλογο ισχύει καιγια την Ασπρη Παραλία.

Χερσόνησος: Η Χερσόνησος βρί-σκεται 27 χλμ ανατολικά από τοΗράκλειο. Πρόκειται για ένα απότα πιο δημοφιλή στη νεολαία του-ριστικά θέρετρα, με σύγχρονες του-ριστικές υποδομές, μεγάλες ξενο-δοχειακές μονάδες και πλούσια νυ-χτερινή ζωή. Αξίζει να σημειώσουμεότι το φυσικό λιμανάκι της περιοχήςήταν και το λιμάνι της αρχαίαςπόλης Λύττος. Στην Χερσόνησο μπο-ρείτε να βρείτε παραλίες για έναήρεμο μπάνιο αλλά και πολύβουεςπλαζ με πολύ κόσμο, μουσική καιθαλάσσια παιχνίδια!

Παραλία «Τα Λιμανάκια»: ΤαΛιμανάκια αποτελούνται από μικρές,πανέμορφες αμμώδεις παραλίες καιβρίσκονται στα δυτικά του ΛιμέναΧερσονήσου. Απέχουν περίπου 28χλμ ανατολικά από το Ηράκλειοκαι η πρόσβαση είναι πολύ εύκολη.Αυτές οι πολύ μικρές παραλίες είναιεκτεθειμένες στους βοριάδες και συ-νήθως υπάρχουν εκεί λίγοι λουό-μενοι. Η παραλία στα δυτικά τουΛιμένα Η παραλία αυτή είναι βο-

Νομός Ηρακλείου: Μία πραγματική πρωτεύουσα

Τα Μάταλα

Τα Μάλια

Η Μαύρη Παραλία



τσαλωτή και βραχώδη βυθό, ιδανικήγια ψαροντούφεκο! Βρίσκεται σεένα μεγάλο πλάτωμα 28 χλμ απότο Ηράκλειο, δεν είναι οργανωμένηκαι η πρόσβασή της είναι πολύ εύ-κολη. Κοντά σ' αυτή την παραλίαυπάρχει και παραλία γυμνιστών.

Τσούτσουρος: Η παραλία τουΤσούτσουρα απέχει περίπου 60 χλμαπό το Ηράκλειο και βρίσκεται στανότια του νομού. Ο οικισμός τουΤσούτσουρα είναι χτισμένος πάνωστα ερείπια της αρχαίας πόλης Ινά-του και ολόκληρη η περιοχή χαρα-κτηρίζεται από έντονο αρχαιολογικόενδιαφέρον. Μεγάλη σε έκταση ηπαραλία, αμμώδης και καθαρή.Υπάρχουν δέντρα για να ξεκουρα-στείτε κάτω από τη σκιά τους, καθώςκαι λίγες παραδοσιακές ταβέρνεςκαι καφενεία. Επίσης υπάρχουνενοικιαζόμενα δωμάτια σε περίπτω-ση που αποφασίσετε να διαμείνετε.Κοντά στην παραλία του Τσούτσου-ρα, υπάρχουν κι άλλες αξιόλογεςπαραλίες με εξίσου καθαρά νεράκαι όμορφη θέα στο Λιβυκό πέλαγος!Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναιτο Μαριδάκι που αν και βρίσκετεκοντά στο Τσούτσουρα ο μόνος τρό-πος για να φτάσετε εκεί είναι μέσοενός δύσκολου χωματόδρομου διάρ-κειας περίπου μισής ώρας.

Τράφουλας: Η παραλία Τράφου-λας ή Ψιλή Αμμος βρίσκεται ανατο-λικά στο Λέντα μόλις 4 χλμ από-σταση, και 69 χλμ από το Ηράκλειο.Πρόκειται για μια απομονωμένη πα-ραλία με άμμο και βότσαλα. Εχεικρυστάλλινα, πεντακάθαρα νεράκαι δεν είναι οργανωμένη. Η πρό-σβασή της γίνεται είτε με τα πόδια,είτε από τη θάλασσα με βαρκούλααπό το Λέντα. Για να φτάσετε εκείμε τα πόδια πρέπει να ξεκινήσετεαπό το Λέντα και ακολουθώντας τοχωματόδρομο που αρχίζει από τολιμάνι συνεχίζετε την πορεία σαςπρος το χωριό Κρότος. Υστερα πε-ρίπου από μισό χιλιόμετρο θα δείτεδεξιά την είσοδο του φαραγγιούτου Τράφουλα που οδηγεί στην πα-ραλία. Θα χρειαστεί να πεζοπορή-σετε περίπου 20 λεπτά, αλλά η θέαπου θα αντικρίσετε θα σας αποζη-μιώσει! Στην παραλία του Τράφουλαδεν θα βρείτε ανέσεις και κανέναίχνος οργάνωσης. Σκιά υπάρχει μόνομέσα στις σπηλιές που υπάρχουνστην ακτή. Η παραλία έχει χαρα-κτηριστεί ως παραλία γυμνιστώνλόγω της απομόνωσης που προσφέ-ρει, καθώς δεξιά κι αριστερά υψώ-νονται μεγάλοι απότομοι βράχοιπου προφυλάσσουν από το τοπίοαπό την κοινή θέα. Η θάλασσα είναιβαθιά και προσφέρεται για ψάρεμα.Επίσης κάποιοι βράχοι είναι ιδανικοίγια αναρρίχηση.

Καλοί Λιμένες: Οι Καλοί Λιμένεςβρίσκονται νότια του νομού περίπου80 χλμ από την πόλη, και 25 χλμαπό τις Μοίρες Ηρακλείου. Αυτό τομικρό, παραδοσιακό χωριουδάκι δια-θέτει μια από τις πιο όμορφες πα-ραλίες της Κρήτης! Λόγω του ότιστην περιοχή πνέουν συχνά δυνατοί

άνεμοι, η παραλία στους ΚαλούςΛιμένες είναι η μόνη που δίνει τηνευκαιρία στους επισκέπτες να κο-λυμπήσουν ήρεμα και να απολαύ-σουν το μπάνιο τους, μιας και είναικαλά φυλαγμένη από τους ανέμους.Η ακτή είναι με ψιλό βότσαλο καιτα νερά καταγάλανα και καθαρά!Στους Καλούς Λιμένες μπορείτε ναβρείτε λίγα ενοικιαζόμενα δωμάτιακαι παραδοσιακά ταβερνάκια. Πολύκοντά στην παραλία Καλοί Λιμένες,υπάρχουν κι άλλες πανέμορφες πα-ραλίες όπως το Μάρτσαλο, η παρα-λία στο Αγιοφάραγγο, το Βαθύ ηΨιλή άμμος κι άλλες!

Μάρτσαλο: Νοτιοανατολικά τωνΜατάλων, νότια του νομού Ηρα-κλείου, βρίσκεται η παραλία Μάρ-τσαλο. Πρόκειται για μια βοτσαλοτήπαραλία απαράμιλλης ομορφιάς!Εκεί μπορείτε να φτάσετε μόνομέσω του Μαρταλιώτικου φαραγγιούπεζοπορώντας περίπου 30 - 40 λε-πτά, ή με καϊκάκι από την Αγία Γα-λήνη, τον Κόκκινο Πύργο και ταΜάταλα. Το τοπίο που θα αντικρί-σετε μόλις φτάσετε είναι μαγικό!Κρυστάλλινα, γαλαζοπράσινα νεράκαι φοίνικες! Λένε ότι στο Μάρτσαλοαποβιβάστηκε ο απόστολος Παύλοςκατά την μεταφορά του στη ρώμηγια να φυλακιστεί. Μέσα στο φα-ράγγι υπάρχει η εκκλησία της Πα-ναγίας που χτίστηκε στα πρώτα χρι-στιανικά χρόνια! Σας προτείνουμενα διαλέξετε να φτάσετε στην πα-ραλία Μάρτσαλο μέσα από το φα-ράγγι, γιατί μόνο έτσι θα μπορέσετενα δείτε την ομορφιά του τοπίου!

Εκδηλώσεις«Ημέρες τουρισμού»: Παγκό-

σμια Ημέρα Τουρισμού (27 Σεπτεμ-βρίου)

Η Παγκόσμια Ημέρα Τουρισμούεορτάζεται από την ΠεριφερειακήΕνότητα Ηρακλείου με λαμπρό τρό-πο. Πραγματοποιούνται εκδηλώσειςσε αρκετές περιοχές με επίκεντροτην πόλη του Ηρακλείου και κυρίωςτις πλατείες Αρχαιολογικού Μου-σείου Ηρακλείου, την πλατεία ΑγίουΤίτου, την πλατεία Καλλεργών καιτην πλατεία Ελευθερίας.

Μουσικοχορευτικές εκδηλώσειςμε τη συμμετοχή πολύ σημαντικώνκαλλιτεχνών και συγκροτημάτωντης Κρήτης, έκθεση παραδοσιακώνπροϊόντων και ειδών τεχνών λαϊκήςτέχνης με τη συμμετοχή περίπου300 εκθετών αποτελούν τις βασικέςδραστηριότητες των ημερών αυτών.Η διαρκεια τους είναι 3-5 ημέρες.

Την διοργάνωση αναλαμβάνει ηΠεριφέρεια Κρήτης- Π.Ε.Ηρακλείουκαι συμμετέχουν όλοι οι Δήμοι τηςΠεριφερειακής Ενότητας, Εκπαιδευ-τικά Ιδρύματα και Πολιτιστικοί Σύλ-λογοι ενώ στην πλατεία Αρχαιολο-γικού Μουσείου Ηρακλείου υπάρχεικέρασμα επισκέπτες της πόλης μετη συμμετοχή των φορέων του του-ρισμού.

«Mάταλα Φεστιβάλ»: 21-24 Ιου-νίου 2013

Το Mάταλα Φεστιβάλ που πραγ-ματοποιείται στην περιοχή Μάταλα

και είναι ένα διεθνές πολιτιστικόγεγονός για όλες τις ηλικίες. Πρό-κειται για ένα ταξίδι στο χρόνο στημουσική, τις τέχνες και τη λογοτε-χνία, που αφορά από τις δεκαετίεςτου 1960 και του 1970 μέχρι το σή-μερα. Περισσότεροι από 200 καλ-λιτέχνες, μουσικοί και λόγιοι συμ-μετέχουν σε ένα 3ημέρο - γιορτήςγεμάτο χρώμα, πολιτισμό και καλ-λιτεχνική έκφραση. Πρόκειται γιατο πρώτο φεστιβάλ στην Ελλάδα μεδωρεάν είσοδο για το κοινό σε όλεςτις συναυλίες του, που ξεκίνησε το2011 και προβλήθηκε σε περισσό-τερα από 140 τηλεοπτικά δίκτυαπαγκόσμια ενώ αναφέρθηκε πάνωαπό 50.000 φορές σε Διεθνή περιο-δικά.

«Χουδέτσι Φεστιβάλ»: 1 - 4 Αυ-γούστου

Το «Χουδέτσι Φεστιβάλ» είναιμια γιορτή μουσικής, φαγητού καιτέχνης που πραγματοποιείται στοΧουδέτσι, ένα μικρό χωριό που βρί-σκεται 23 χιλιόμετρα νότια του Ηρα-κλείου. Τα τελευταία 3 χρόνια πουπραγματοποιείται το επισκέφθηκανπάνω από 5.000 Ελληνες και ξένοιεπισκέπτες.

Το Χουδέτσι αποτελεί ένα διεθνήπόλο έλξης μουσικών αφού εκεί βρί-σκεται το «Μουσικό Εργαστήρι Λα-βύρινθος» που διοργανώνει πλήθοςσεμιναρίων τα τελευταία 10 χρόνια.

Το 4ημερο αυτό πραγματοποι-ούνται πάνω από 30 συναυλίες απόμουσικούς από την Ελλάδα, το Αφ-γανιστάν, την Ιταλία, την Τουρκία,το Ισραήλ, τις ΗΠΑ και την Ιρλανδία,έκθεση τοπικών και βιολογικών προ-ϊόντων, έκθεση οργανοποιίας, θέατροκ.α.

«Ηράκλειο - Καλοκαίρι» 1 Ιου-λίου - μέσα Σεπτεμβρίου

Το «Ηράκλειο - Καλοκαίρι» είναιτο ετήσιο φεστιβάλ του Δήμου Ηρα-κλείου που οι κάτοικοι αλλά και οιεπισκέπτες της πόλης έχουν την ευ-καιρία να συμμετέχουν σε μια γιορτήμουσικής, χορού και εικαστικών τε-χνών. Αν προτιμάτε να απολαύσετετην συμφωνική ορχήστρα Ηρακλείουή να χορέψετε ένα πεντοζάλι στονήχο της λύρας, υπάρχει πάντα κάτιγια να κάνετε, κάπου που μπορείτενα συμμετέχετε.

Δομήνικος Θεοτοκόπουλος

Στο μαγευτικό κάδρο της Σκο-τεινής, κοντά στη βυζαντινή Πανα-γιά, στη θέση «αρχοντικά» λειτουργείτο μουσείο του Δομήνικου Θεοτο-κόπουλου, του «αρχοντόπουλου»του Φόδελε.

Το μουσείο στεγάζεται σε ανα-στηλωμένο υπό την εποπτεία τουΥπουργείου Πολιτισμού κτίριο με-ταβυζαντινού οικιστικού συνόλουκαι λειτουργεί από το 1998 με έκ-θεση αντιγράφων έργων του μεγάλουζωγράφου και δέχεται περίπου δέκαχιλιάδες επισκέπτες ετησίως.

Διατίθεται στους επισκέπτες ενη-μερωτικό φυλλάδιο με τη ζωή καιτο έργο του Θεοτοκόπουλου σε 5γλώσσες.

Δίπλα στο μουσείο στη σκιά αι-ωνόβιων δένδρων καφενεδάκι προ-σφέρεται ως χώρος ανάπαυσης τωνεπισκεπτών ενώ λίγο πριν ανεβαί-

νοντας αριστερά βρίσκεται πετρό-κτιστο πηγάδι με μηχανισμό άντ-λησης νερού μέρος της μεταβυζαν-τινής αγροικίας.

Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος (ElGreco), ο Κρητικός, ο Ελληνας, οκορυφαίος ζωγράφος. Είναι ο Στρα-τηγός και ο Παππούς του Καζαν-τζάκη. Και μόνο το όνομα Ελληναςπου του δόθηκε αρκεί να δώσει τομέγεθος του και πόσο μας τιμά.«Μαϊστορας» αγιογράφος καταξιω-μένος ήδη σε νεαρή ηλικία στο Χάν-δακα, στο δεύτερο μισό του 16ουαιώνα, εγκατέλειψε τη γενέτειρα,όπως τόσοι άλλοι, για την οικουμε-νική του πορεία. Ομως το πρώτοσυστατικό στοιχείο στην τέχνη τουτο πήρε από τη βυζαντική ζωγραφι-κή, που ο Χάνδακας ήταν τότε τοπαγκόσμιο κέντρο της.

Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος γεν-νήθηκε κατά την παράδοση στο Φό-δελε Ηρακλείου Κρήτης, το 1541.

Θα έρθει στον Χάνδακα για να μα-θητεύσει κοντά σε Σιναϊτες μονα-χούς. Εδώ θα βρει τις πρώτες εκ-φραστικές φόρμες του και 25 χρονών

περίπου, γύρω στα 1566, «μαϊστρος»ζωγράφος θα αναζητήσει την τύχητου και την ανάδειξη του ταλέντουτου σε άλλους ορίζοντες.

Πρώτος σταθμός η Βενετία όπουμένει για 4 χρόνια. Εδώ θα τουδοθεί η ευκαιρία να μαθητεύσεικοντά στον Τιτσιάνο και να δουλέψεικοντά σε μεγάλους ζωγράφους τηςώριμης αναγέννησης όπως ο Τιντο-ρέττο, ο Βερονέζε, ο Μπασάνο κ.α.Επόμενος σταθμός είναι η Ρώμηόπου φτάνει το 1570. Θα ασχοληθείεδώ και με την αρχιτεκτονική καιτη γλυπτική.

Το 1577 θα φύγει για την Ισπα-νία, πρώτα στην Μαδρίτη και στηνσυνέχεια στο Τολέδο για να ζωγρα-φίσει το εικονοστάσιο του ΣάντοΝτομίγκο ελ Αντιγκόνο. Εδώ θα με-γαλουργήσει το ταλέντο του και θασταματήσει να δουλεύει μόνο ότανπεθάνει το 1614.

Στο έργο του, το κύριο μέσο έκ-φρασης είναι το χρώμα. Ο ζωγράφοςεγκαταλείπει βαθμιαία τα ζεστά χρώ-ματα που αγαπούν οι συνάδελφοίτου αυτήν την εποχή και χρησιμο-ποιεί ψυχρά χρώματα σε πρασινο-γάλαζους τόνους με σεληνιακές αν-ταύγειες. Τα ψυχρά χρώματα, οσκληρός φωτισμός, η ελεύθερη πι-νελιά, υπογραμμίζουν το βαθύτεροπεριεχόμενο των έργων του και τοξεχωρίζουν από τις δημιουργίες τηςαναγέννησης και του μανιερισμού.

Γενικώς πάντως το έργο του εν-τάσσεται μέσα στα πλαίσια του μα-νιεριστικού κινήματος ενώ με τατελευταία έργα του εκδηλώνει εξ-πρεσιονιστικές τάσεις, για τις οποίεςθεωρείται πρόδρομος σε μοντέρνακινήματα. Το έργο του Γκρέκο ανα-φέρεται κυρίως σε θρησκευτικά θέ-ματα, περιλαμβάνει ωστόσο και έναμεγάλο αριθμό πορτρέτων. Στα κα-τάλοιπά του βρέθηκαν 115 πίνακες,15 σκίτσα και 150 σχέδια.

Tο μουσείο του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου

Δομήνικος Θεοτοκόπουλος


Τα γνωστά σήμερα μινωικά ανά-κτορα είναι η Κνωσός (22.000 τ.μ),η Φαιστός (18.000 τ.μ), τα Μάλια(7.500 τ.μ) και η Ζάκρος (8.500τ.μ ). Ολα τα μινωικά ανάκτορα πουέχουν ανασκαφεί βρίσκονται στηνανατολική Κρήτη. Στην δυτική Κρήτηείναι γνωστή η ύπαρξη του μινωικούανακτόρου της Κυδωνίας στα Χανιά,το οποίο όμως δεν έχει ανασκαφείκαθώς βρίσκεται στο κέντρο της πό-λης (λόφος Καστέλι) σε πυκνοκα-τοικημένη περιοχή.

Τα μινωικά ανάκτορα ήταν αυ-τόνομα και ανεξάρτητα μεταξύ τους,αλλά φαίνεται πως ακολουθούσανμία κοινή πολιτική, η οποία υπαγο-ρευόταν από το κεντρικό, μεγαλύ-τερο και πολυτελέστερο ανάκτοροτης Κνωσού.

Τα μινωικά ανάκτορα είχαν ενερ-γό ρόλο στο σύνολο των δραστη-ριοτήτων των μινωικών κοινοτήτων,δηλαδή προσαρμόστηκαν σε πολ-λαπλές απαιτήσεις με πολυσχιδήδράση.

Εκτός από κατοικία της βασιλικήςοικογένειας και όσων άλλων ασκού-σαν την εξουσία, το ιερατείο (μεαρχιερέα τον ίδιο το βασιλιά) καικάποιοι αξιωματικοί, τα ανάκτοραδεν έκλειναν τις πόρτες στους πολί-τες. Ναι μεν είχαν ειδικά διαμορ-φωμένους χώρους με ιερό χαρακτή-ρα για συσκέψεις αξιωματούχων μετο βασιλιά (αίθουσα του θρόνου)ώστε να λαμβάνονται αποφάσεις σεό,τι αφορά πολιτικά ζητήματα ή δι-καστικές υποθέσεις αλλά από τηνάλλη μέσα στα ανάκτορα βρίσκονταντα κυριότερα ιερά στα οποία είχανπρόσβαση όλοι οι πολίτες.

Στα ανάκτορα λάμβαναν χώραοι περισσότερες θρησκευτικές τε-λετές, οι διάφορες πομπές και ταπερίφημα ταυροκαθάψια, που ήτανανοιχτά για όλους. Τα παλάτια ήτανεπίσης η έδρα των εργαστηρίων απόόπου παράγονταν τα εξαγώγιμα προ-ϊόντα πολυτελείας, όπως ζωγραφι-σμένα πήλινα αγγεία, σφραγίδες,αγαλματίδια από πολύτιμους λίθουςκ.α.

Αντίθετα η παραγωγή και η δια-κίνηση των γεωργικών και κτηνο-τροφικών προϊόντων δεν γίνεταιμέσα στα ανάκτορα, αλλά στις αγροι-κίες ή τις μινωικές επαύλεις, οιοποίες είναι διάσπαρτες σε όλη τηνΚρήτη. Ευνόητο είναι ότι μέσα ήκοντά στα πολυτελή ανάκτορα δενείχε θέση η αναπόφευκτη ακαθαρσίαπου συνεπάγεται η εκτροφή ζώων.Εξάλλου ήταν πολύ πιο πρακτικόνα φτιάχνεται το τυρί εκεί που πα-ραγόταν το γάλα. Ωστόσο η παρα-γωγή και η διακίνηση των προϊόντωνστις αγροικίες και τις επαύλεις γίνεταιγια λογαριασμό των ανακτόρων.Αυτό σημαίνει ότι το πολιτικό, διοι-κητικό και οικονομικό σύστημα τηςμινωικής Κρήτης είναι συγκεντρω-τικό, με κέντρο τα μινωικά ανάκτορα.

Μινωικά Ανάκτορα, κοινά χαρα-κτηριστικά

• Τα Μινωικά Ανάκτορα έχουνπροσανατολισμό στον άξονα Βορ-ρά-Νότου και δεν είναι οχυρωμένα.Λέγοντας «μη οχυρωμένα» εννοούμεότι δεν περιβάλλονται από ψηλάτείχη, αλλά σήμερα έχουν αναγνω-ριστεί μικρά οχυρωματικά έργα σεπολλές τοποθεσίες στην Κρήτη.

• Είναι συγκροτήματα κτιρίων,αποτελούνται δηλαδή από πολλέςπτέρυγες με μικρά δωμάτια. Οι πτέ-ρυγες εκτείνονταν στις τέσσερις κα-τευθύνσεις (βοράς, νότος, ανατολήκαι δύση) γύρω από μία ορθογώνιακεντρική αυλή, η οποία λειτουργούσεσαν πνεύμονας αερισμού και φωτι-σμού των γύρω δωματίων.

• Εκτός από την κεντρική αυλήυπήρχαν και άλλες αυλές, πλακό-στρωτες, ευρύχωρες για τα διάφοραδρώμενα και μάλιστα σε κάποιααπό αυτές υπήρχε το θέατρο, δηλαδήσκαλοπάτια, που χρησιμοποιούντανσαν καθίσματα θεάτρου.

• Η δυτική πτέρυγα των ανα-κτόρων είχε κατά κανόνα ιερό χα-ρακτήρα και εκεί βρίσκουμε, όχιτυχαία, τις αποθήκες, πράγμα πουδηλώνει τη σημασία του εμπορίουγια την μινωική οικονομία.

• Στην ανατολική πτέρυγα βρί-σκουμε συνήθως τα διάφορα εργα-στήρια.

• Είναι πολυώροφα, έχουν με-γάλες κλίμακες, φωταγωγούς, σύ-στημα ύδρευσης και αποχέτευσης.

• Αρκετοί χώροι τους φέρουντοιχογραφίες, απ’ τις οποίες αντ-λούμε πληροφορίες για τη ζωή τωνΜινωιτών.

• Οι είσοδοι των ανακτόρων ήτανιδιαίτερα πολυτελείς. Συχνά χρησι-μοποιούνταν τα πολύθυρα, δηλαδήπόρτες τοποθετημένες η μία δίπλαστην άλλη, κάτι που έδινε ένα όμορ-φο αισθητικό αποτέλεσμα και σε

συνδυασμό με τις πολυάριθμες κο-λόνες και τις μεγαλοπρεπείς κλίμακες(σκάλες) δημιουργούσαν επιβλητικάπροπύλαια που οδηγούσαν στο εσω-τερικό των ανακτόρων.

• Σε ότι αφορά στην κατασκευήτων ανακτόρων χρησιμοποιούντανευρέως η πέτρα. Οι πετρόχτιστοιτοίχοι επενδύονταν με κονίαμα(σοβά) και στολίζονταν με νωπο-γραφίες (τοιχογραφίες όπου η πα-ράσταση ζωγραφίζονταν στον νωπόακόμα σοβά, ώστε το χρώμα να δι-εισδύσει σε αυτόν και να παραμείνει

ανεξίτηλο). Αλλα υλικά που χρησι-μοποιούνταν στην κατασκευή τωνανακτόρων ήταν το αλάβαστρο καιτο ξύλο.

• Τα δωμάτια των ανακτόρωνθερμαίνονταν τις κρύες μέρες τουχειμώνα καίγοντας ξύλα σε ανοικτέςεστίες στο δάπεδο. Τζάκι βρέθηκεμόνο στην αίθουσα του θρόνου στηνΚνωσό.

• Τα παράθυρα στα ανάκτοραδεν είχαν τζάμια, μια και δεν υπήρχεη κατάλληλη τεχνολογία την εποχήεκείνη. Εχουν βρεθεί όμως παράθυραμε πολύ λεπτές πλάκες από αλάβα-στρο. Το πάχος τους ήταν τέτοιοπου τις έκανε ημιδιαφανείς, δηλαδήάφηναν το φως να περάσει, αλλάδεν μπορούσε να δει κάποιος καθαράπρος τα έξω ή μέσα.

• Τέλος αξίζει να γίνει αναφοράσε ένα στοιχείο των μινωικών ανα-κτόρων που μας εντυπωσιάζει καιαυτό δεν είναι άλλο από το περί-φημο αποχετευτικό τους σύστημαπριν 4.000 χρόνια. Πρόκειται γιαπέτρινες κατασκευές με τρεχούμενονερό για την απομάκρυνση των απο-βλήτων από τις τουαλέτες στα διά-φορα δωμάτια. Επίσης πέτρινοι αγω-γοί οδηγούσαν τα όμβρια ύδατααπό τις αυλές έξω από το ανάκτοροέτσι ώστε να μην υπάρξει κίνδυνοςπλημμύρας. Τέλος υπήρχαν πήλινοιαγωγοί οι οποίοι εφάρμοζαν μεταξύτους και διοχέτευαν σε όλους τουςχώρους του ανακτόρου το καθαρόπόσιμο νερό, που έφερναν από πη-γές συχνά από μακριά, μεγάλου μή-κους πέτρινες υδατογέφυρες.

ΚνωσόςΤο Μινωικό Παλάτι της Κνωσού

βρίσκεται 5 χιλιόμετρα νοτιο-ανα-τολικά από το Ηράκλειο, στην κοι-λάδα του ποταμού Καίρατου. Ο πο-ταμός πηγάζει από τις Αρχάνες, δια-σχίζει την Κνωσό και εκβάλλει στονΚατσαμπά, το μινωικό λιμάνι τηςΚνωσού. Στα μινωικά χρόνια ο πο-ταμός είχε τρεχούμενο νερό όλη τηδιάρκεια του χρόνου και οι γύρωλόφοι καλύπτονταν από βελανιδιέςκαι κυπαρίσσια, εκεί που σήμεραβλέπουμε ελιές και αμπέλια. Οσογια τα πεύκα μέσα στην Κνωσό,αυτά φυτεύτηκαν από τον Εβανς.

Η επί 9.000 χρόνια συνεχής κα-τοίκηση έχει επιφέρει μεγάλες αλ-λαγές στο φυσικό περιβάλλον, που

δεν μας επιτρέπουν να φανταστούμεεύκολα το πραγματικό Μινωικό το-πίο.

Κνωσός, το πρώτο και το δεύτερο Ανάκτορο

Ο πρώτος οικισμός στην Κνωσόχρονολογείται γύρω στο 7.000π.Χ.,στη Νεολιθική Εποχή. Η οικονομική,κοινωνική και πολιτική ανάπτυξητου οικισμού οδήγησε κατά τα τέλητης δεύτερης χιλιετίας π.Χ. στηνανέγερση του μεγαλοπρεπούς ανα-κτόρου της Κνωσού. Η Κνωσός απο-τέλεσε έδρα του μυθικού βασιλιάΜίνωα και το κυριότερο κέντροεξουσίας στην Κρήτη.

Το Πρώτο αυτό Aνάκτορο κατα-στρέφεται κατά το 1.700 π.Χ. περί-που, αλλά ξανακτίζεται για να κα-ταστραφεί οριστικά πια από φωτιάτο 1350 πΧ. Εκτοτε ο χώρος τουανακτόρου μετατρέπεται σε ιερόάλσος της Ρέας, αλλά δεν ξανακα-τοικείται.

Το ανάκτορο της Κνωσού αποτε-λεί το μνημειακό σύμβολο του μι-νωικού πολιτισμού σε ότι αφοράτην κατασκευή, χρήση πολυτελώνυλικών, αρχιτεκτονικού σχεδίου,προηγμένων τεχνικών δόμησης καιτο εντυπωσιακό μέγεθος του.

Μίνως Καλοκαιρινός, η πρώτη ανασκαφή στην Κνωσό

Η πρώτη ανασκαφή μεγάληςέκτασης έλαβε χώρα το 1878 απότον εύπορο φιλότεχνο ΗρακλειώτηΜίνω Καλοκαιρινό ενώ η Κρήτη βρι-σκόταν ακόμη υπό τουρκική κατοχή.Ο Μίνως Καλοκαιρινός ανέσκαψετμήμα των δυτικών αποθηκών καιέφερε στο φως πολλούς μεγάλουςπίθους.

Κνωσός, η ανασκαφή του Αρθουρ Εβανς

Το Μάρτιο του 1900 ο sir ArthurEvans ανασκάπτει όχι μόνο το ανά-κτορο αλλά και την ευρύτερη πε-ριοχή της Κνωσού. Η ανασκαφήδιαρκεί μέχρι το 1931, ενώ το συγ-κρότημα του ανακτόρου ανασκά-φηκε σε 5 χρόνια, χρόνος που θεω-ρείται ελάχιστος με τις σημερινέςμεθόδους και τεχνικές. Ο Εβανςπροχώρησε στην αναστήλωση τουανακτόρου με τσιμέντο, τεχνική πουκατακρίνεται σήμερα σαν αυθαίρετηκαι επιβαρυντική για το μινωικό οι-κοδόμημα. Εκτοτε η αρχαιολογικήέρευνα συνεχίζεται διαρκώς και έχειξεκινήσει πρόγραμμα συντήρησηςτου ανακτόρου από τις φθορές.

Κνωσός, η Δυτική Είσοδος Η επίσκεψη στο χώρο της Κνωσού

ξεκινά από τη Δυτική Είσοδο τουανακτόρου και ακολουθεί κυκλικήφορά. Περνώντας την είσοδο, ο επι-σκέπτης βρίσκεται στην πλακόστρω-τη Δυτική Αυλή, της οποίας οριοθε-τούσαν τρεις τελετουργικοί δρόμοισε σχήμα τριγώνου. O χώρος είχειερό χαρακτήρα που φαίνεται καιαπό την ύπαρξη δύο χαμηλών βω-μών. Μπροστά μας διακρίνεται με-

Τα παλάτια και τα ανάκτορα του Μινωικού πολιτισμού

Ο θρόνος του βασιλιά Μίνωα.

Η τοιχογραφία με τον Μινώταυρο.


ρικώς αναστηλωμένη η δυτική πρό-σοψη του ανακτόρου. Αριστερά μαςβλέπουμε τρεις λάκκους με κυλιν-δρικό σχήμα, τις Κουλούρες κατάτον Εβανς. Πρόκειται για δεξαμενέςαπόθεσης προσφορών από τις τελε-τουργίες που γίνονταν στη ΔυτικήΑυλή. Κνωσός, ο Πομπικός Διάδρομος

Συνεχίζοντας την πορεία του οεπισκέπτης συναντά στο δεξί τουχέρι σε χαμηλότερο επίπεδο, κατά-λοιπα της Προανακτορικής Εποχής(πριν το 2.000 π.Χ.) και ακόμη πα-λιότερα, από τον Νεολιθικού οικισμό.

Περνάμε τη Δυτική Είσοδο τουανακτόρου με το Πρόπυλο και συ-νεχίζουμε μέσω του πλακόστρωτουΠομπικού Διαδρόμου προς τα νότιαΠροπύλαια. Οι τοίχοι του ΠομπικούΔιαδρόμου ήταν διακοσμημένοι μετην τοιχογραφία της «Πομπής», τμή-μα της οποίας σε αντίγραφο θα συ-ναντήσουμε παρακάτω στα ΝότιαΠροπύλαια.

ΦαιστόςΗ Φαιστός, ή πιο σωστά το Μι-

νωικό Ανάκτορο της Φαιστού, βρί-σκεται στην νότιο-κεντρική Κρήτη,στην πεδιάδα της Μεσαράς, 55 χι-λιόμετρα νότια από το Ηράκλειοκαι σε μικρή απόσταση από τον αρ-χαιολογικό χώρο στην Αγία Τριάδα,τον αρχαιολογικό χώρο στη Γόρτυνακαι τα Μάταλα.

Η Φαιστός είναι από τους πιοσημαντικούς αρχαιολογικούς χώρουςστην Κρήτη, και δέχεται πολλές χι-λιάδες επισκεπτών κάθε χρόνο.

Το μινωικό ανάκτορο της Φαιστούαντιστοιχεί σε ακμαία πόλη που,όχι τυχαία, αναπτύχθηκε στην έφορηπεδιάδα της Μεσαράς κατά τουςπροϊστορικούς χρόνους, δηλαδή απότο 6.000 π.Χ. περίπου μέχρι καιτον 1ο π.Χ. αιώνα, όπως επιβεβαι-ώνουν τα αρχαιολογικά ευρήματα.

Ανασκαφές στη ΦαιστόΤο ανασκαφικό έργο στην ευρύ-

τερη περιοχή της Φαιστού ξεκίνησετο 1900 από την ιταλική αρχαιολο-γική σχολή υπό την ηγεσία των Fed-erico Halbherr και Luigi Pernier ενώμετά τον πόλεμο ανέλαβε ο DoroLevi. Τα περισσότερα κτίσματα πουβλέπει σήμερα ο επισκέπτης ανή-κουν στην νεοανακτορική περίοδοδηλαδή 1700 - 1450 π.Χ. περίπου,ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι αντίθεταμε την Κνωσό δεν έχει γίνει καμίαπροσπάθεια αναστήλωσης παράμόνο συντήρηση.

Ακολουθώντας το πλακόστρωτοδρομάκι αμέσως δίπλα στο parkingφτάνει κανείς στο πλάτεμα που βρί-σκεται αρχικά το γκισέ των εισιτη-ρίων. Μπορείτε να κόψετε εισιτήριοείτε μόνο για την Φαιστό, είτε έναενιαίο εισιτήριο που συμπεριλαμ-βάνει επίσκεψη στον αρχαιολογικόχώρο της Αγ. Τριάδας, ελάχιστα χι-λιόμετρα προς τα δυτικά.

Προσπερνώντας το γκισέ των ει-σιτηρίων θα συναντήσετε πρώτα τοπωλητήριο αρχαιολογικών βιβλίωνκαι ταξιδιωτικών οδηγών και δίπλατου το αναψυκτήριο.

Οι επισκέπτες με κινητικές δυ-σκολίες θα πρέπει να γνωρίζουν ότιη περιήγηση στον αρχαιολογικόχώρο θα τους δυσκολέψει γιατίυπάρχουν πολλά σκαλοπάτια σε διά-φορα σημεία του. Επίσης αν δεναντέχετε τις υψηλές θερμοκρασίεςτου καλοκαιριού, προτιμήστε ναεπισκεφτείτε την Φαιστό είτε νωρίςτο πρωί, είτε αργά το απόγευμα.

Η περιήγηση στο ανάκτορο τηςΦαιστού ξεκινά από την πλακόστρω-τη βόρειο-δυτική αυλή, κατεβαίνου-με τη σκάλα αμέσως μπροστά καιφτάνουμε στη Δυτική Αυλή με τοθέατρο και το τριμερές ιερό.

Ανεβαίνουμε το μεγάλο κλιμα-κοστάσιο, δηλαδή περνάμε τα Προ-πύλαια και φτάνουμε στην ΚεντρικήΑυλή. Στο δεξί μας χέρι είναι οι Δυ-τικές Αποθήκες της Φαιστού.

Αριστερά στο βόρειο τμήμα τηςκεντρικής αυλής υπάρχει ο τριβαθ-μιδωτός βωμός και η είσοδος τουδιαδρόμου που οδηγεί στη βόρειαπτέρυγα, δηλαδή στα Βασιλικά δια-μερίσματα.

Νότια της κεντρικής αυλής βρί-σκεται ο Νεολιθικός Κλίβανος και οΝαός της Ρέας.

Στην ανατολική πτέρυγα, επι-στρέφοντας στην κεντρική αυλή στοδεξί μας χέρι, υπάρχει ένα μέγαροπου αναφέρεται ως Μέγαρο τουΠρίγκιπα και λίγο βορειοανατολι-κότερα είναι η Ανατολική Αυλή μετον μεταλλευτικό κλίβανο στο κέν-τρο.

Στα βόρεια είναι τα ερείπια τουεπονομαζόμενου Αρχείου, εκεί πουβρέθηκε ο περίφημος δίσκος τηςΦαιστού. Από την βόρεια-ανατολικήαυλή στο αριστερό μας χέρι βλέ-πουμε ότι έχει μείνει από τα εργα-στήρια.

Συνεχίζοντας βόρεια συναντάμετο διαμέρισμα της Βασίλισσας. Δίπλατου βρίσκεται το διαμέρισμα τουΒασιλιά της Φαιστού και μία δεξα-μενή καθαρμών.

Ανεβαίνουμε τη σκάλα που συ-ναντάμε και, έχοντας διαγράψειέναν κύκλο, φτάνουμε ξανά στο ση-

μείο από όπου ξεκινήσαμε. Ζάκρος

Το ανάκτορο της Ζάκρου είναιτο τέταρτο σε μέγεθος της ΜινωικήςΚρήτης. Βρισκόταν σε σημαντικόστρατηγικό σημείο, σε ασφαλισμένοκολπίσκο, και ήταν κέντρο εμπορι-κών ανταλλαγών με τις χώρες τηςΑνατολής, όπως φαίνεται από ταευρήματα (χαυλιόδοντες ελέφαντα,φαγεντιανή, χαλκός κλπ).

Το ανάκτορο αποτέλεσε το κέν-τρο διοίκησης, θρησκείας και εμπο-ρίου. Το περιστοίχιζε η πόλη. Στοχώρο δεν έγινε νέα οικοδόμηση,εκτός από κάποιες καλλιέργειες.Στο «Φαράγγι των Νεκρών», όπωςλέγεται το Φαράγγι που φθάνει απότην Πάνω Ζάκρο στην Κάτω, απο-καλύφθηκαν ταφές σε σπήλαια στιςπλαγιές του. Τα ευρήματα της Ζά-κρου εκτίθενται στο Μουσείο Ηρα-κλείου ενώ μερικά υπάρχουν στοΜουσείο Σητείας και Αγίου Νικολά-ου.

Το ανάκτορο της Ζάκρου έχειδύο κύριες οικοδομικές φάσεις: τοπαλαιότερο κτίσθηκε το 1900 π.Χ.περίπου, ενώ το νεώτερο γύρω στο1600 π.Χ. και καταστράφηκε όπωςκαι τα άλλα κέντρα της ΜινωικήςΚρήτης, στα 1450 π.Χ.

Η συνολική έκταση του ανακτό-ρου της Ζάκρου και των παραρτη-μάτων του ξεπερνά τα 8.000 τ.μ.και υπολογίζεται ότι στο χώρο αυτόυπήρχαν περίπου 300 διαμερίσματα- μαζί με τους ορόφους- διαφόρωνχρήσεων. Το ανάκτορο ακολουθείτο βασικό σχέδιο των άλλων μινωι-κών ανακτόρων, με κύρια είσοδοστην ανατολική πλευρά του, ενώδεύτερη κεντρική πύλη βρισκότανστη ΒΑ πλευρά, όπου κατέληγε πλα-κόστρωτος δρόμος, προερχόμενοςαπό το λιμάνι.

Ενας κλιμακωτός διάδρομος κα-τηφορίζει προς τη ΒΑ πύλη και προ-χωρεί ως την κεντρική αυλή, δια-στάσεων 30Χ12 μ. Η αυλή συνιστάτον πυρήνα του όλου οικοδομήματοςκαι τον χώρο όπου λάμβαναν χώραθρησκευτικές τελετές. Η κεντρική

αυλή περιβαλλόταν από μεγαλο-πρεπείς προσόψεις και στοές με κίο-νες-πεσσούς που στήριζαν βεράντεςκαι στη ΒΔ γωνία της υπήρχε κτιστόςβωμός.

Πιο δυτικά ακόμη υπάρχει τοαρχειοφυλάκειο, όπου πάνω σε πή-λινα ράφια ήταν τοποθετημένα κι-βωτίδια με τις πήλινες πινακίδεςτων αρχείων, με σημεία της Γραμμι-κής Α γραφής. Νότια, στους αποθέτεςτου Ιερού, σε λίθινα διαχωρίσματαφυλάσσονταν λατρευτικά αντικεί-μενα. Εξω από τη δυτική όψη, σεμεταγενέστερη οικοδομική φάσηπροστέθηκαν εργαστηριακοί χώροι.

Στην ανατολική πτέρυγα βρί-σκονταν τα βασιλικά διαμερίσματακαι το διοικητικό κέντρο: Το «δια-μέρισμα της βασίλισσας» με πολύ-θυρα, το «διαμέρισμα του βασιλιά»-η μεγαλύτερη αίθουσα του ανα-κτόρου- ενώ από την κεντρική αυλήένα πολύθυρο οδηγούσε στην «αί-θουσα της δεξαμενής», στο κέντροτης οποίας υπήρχε δεξαμενή δια-μέτρου 7μ., όπου ένα θωράκιο στή-ριζε μια σειρά από τουλάχιστονπέντε κίονες. Αλλες δύο εγκατα-στάσεις ενός φρέατος-κρήνης βρί-σκονταν στην πτέρυγα αυτή.

Στη νότια πτέρυγα υπάρχει μικρόσυγκρότημα εργαστηρίων όπου πα-ρασκευάζονταν αρώματα και μικρο-αντικείμενα από φαγεντιανή, ορείακρύσταλλο κλπ. Στη βόρεια πτέρυγαυπάρχει μεγάλο κλιμακοστάσιο πουοδηγεί στον πάνω όροφο, οι «απο-

θήκες βασιλικών διαμερισμάτων»,λουτρική εγκατάσταση και ένα με-γάλο δωμάτιο, προσιτό από διάδρο-μο, που ερμηνεύεται ως μαγειρείοκαι το οποίο εξυπηρετούσε αίθουσασυμποσίων στον πάνω όροφο.

ΜάλιαΗ παρουσία του ανθρώπου στα

Μάλια κατά την Νεολιθική εποχή(6000-3000 π.Χ.) μαρτυρείται μόνοαπό όστρακα (τμήματα πήλινων αγ-γείων). Η κατοίκηση στην περιοχήυπήρξε συνεχής από τα μέσα της3ης χιλιετίας ως το τέλος της προ-

ϊστορίας.Εντοπίσθηκαν σπίτια προανα-

κτορικού οικισμού (2500-2000 π.Χ)κάτω από το ανάκτορο και ταφέςτης ίδιας εποχής κοντά στη θάλασσα.Γύρω στα 2000-1900 π.Χ. πρωτο-κτίζεται το ανάκτορο. Ο ήδη ισχυρόςοικισμός, από τον οποίο σώζονταισυνοικίες γύρω από το ανάκτορο,μετατρέπεται σε ανακτορικό κέν-τρο-πόλη. Το ανάκτορο καταστρέ-φεται γύρω στα 1700 π.Χ και ανοι-κοδομείται γύρω στα 1650 π.Χ.,στην ίδια θέση και με το ίδιο βασικόσχέδιο του παλιού, ενώ λίγες αλλα-γές έγιναν 50 χρόνια αργότερα. Ηκαταστροφή του νέου ανακτόρουσημειώθηκε την ίδια εποχή με τηνκαταστροφή των άλλων μινωικώνκέντρων, στα 1450 π.Χ. περίπου.Μικρή περίοδος ανακατάληψηςυπήρξε τον 14ο-13ο αιώνα π.Χ. Στηνπεριοχή «Μάρμαρα» υπάρχουν εκτε-ταμένα ερείπια οικισμού ρωμαϊκώνχρόνων και βασιλική του 6ου αι-ώνα.

Ο Αγγλος ναύαρχος Th. Sprattπου ταξίδεψε στην Κρήτη στα μέσατου 19ου αιώνα αναφέρει την εύ-ρεση φύλλων χρυσού στη θέση «Ελ-ληνικό Λιβάδι». Ο Ιωσήφ Χατζηδάκηςξεκίνησε δοκιμαστικές ανασκαφέςτο 1915, στο λόφο «Αζυμο» αποκα-λύπτοντας το νότιο μισό της δυτικήςπτέρυγας του ανακτόρου και τάφουςστην παραλία, αλλά διέκοψε τις ερ-γασίες. Τελικά η Γαλλική Αρχαιολο-γική Σχολή Αθηνών ανέλαβε και

διεξήγαγε τις ανασκαφές, οι οποίεςμε διακοπές συνεχίζονται έως καισήμερα στο ανάκτορο, τις συνοικίεςτης πόλης και τις νεκροπόλεις τηςπαραλίας. Οι σχετικές με τις ανα-σκαφές δημοσιεύσεις και μελέτεςυπάρχουν στη σειρά ETUDES CRE-TOISES από το 1928, ενώ ολοκλη-ρωμένες δημοσιεύσεις έκαναν οι Η.Van Effenterre και O. Pelon. Τα ευ-ρήματα των ανασκαφών εκτίθενταιστο Μουσείο Ηρακλείου ενώ μερικάάλλα βρίσκονται στο Μουσείο ΑγίουΝικολάου.

Τρεις κυρίες Μινωίτισσες.

Μπροστά από το θρόνο της βασίλισσας, τοιχογραφία με δελφίνια

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 3 - ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 201340 ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Σάββατο 10 - Κυριακή 11 Αυγούστου 2013

Οι Κυκλαδίτες της Αμερικής και οι Κυκλάδες

Στο επόμενο «περιοδικό»

δωρεάν με τον «Εθνικό Κήρυκα»

a bwww.ekirikas.com

Σαντορίνη, Κυκλάδες

ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - amazon s3 · 2013-08-02 · του 1911-13. Το 1967, ήλθαμε...

Documents