บทท�� 6การเขี�ยนภาพท�วท�ศน�

จุ�ดประสงค์�การเร�ยนร��

จุ�ดประสงค์�ปลายทาง

เพื่�� อให้�มีความีรู้� �ความีเข้�าใจ และทั�กษะการู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�ในธรู้รู้มีชาติ�ได้�ด้�วยความีช��นชมี

จุ�ดประสงค์�น�าทาง

1. อธ�บายความีห้มีายข้องการู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�ได้�2. รู้'างภาพื่โครู้งสรู้�างข้องภาพื่ทั�วทั�ศน�ได้�3. เข้ยนภาพื่แสด้งรู้ะยะใกล� รู้ะยะกลาง และรู้ะยะไกลใน

ภาพื่ทั�วทั�ศน�ได้�4. เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�ติามีความีถน�ด้ข้องตินเองได้�

เน !อหา

1. ความีห้มีายข้องการู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�2. ปรู้ะเภทัข้องการู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�

3. ห้ล�กการู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�4. ข้�,นติอนการู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�5. รู้�ปแบบข้องการู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�ในล�กษณะติ'าง ๆ

148

บทน�า

ภาพื่ทั�วทั�ศน� ห้รู้�อ แลนด้�สเคป ‘‘ ’’ (Landscape) ซึ่0�งเป1นเรู้��องเก�ยวก�บส��งแวด้ล�อมีและบรู้รู้ยากาศในธรู้รู้มีชาติ�ทั�สวยงามีน'าสนใจ ล�วนสามีารู้ถน2ามีาเป1นติ�นแบบห้รู้�อห้3'นใช�ในการู้ศ0กษาห้าความีรู้� � และความีเข้�าใจในเรู้��องการู้จ�ด้ภาพื่เบ�,องติ�น ติลอด้จนใช�เป1นติ�นแบบน2ามีาฝึ5กทั�กษะในการู้เข้ยนภาพื่และรู้ะบายส แล�วส�งเกติในเรู้��องข้องรู้�ปรู้'าง รู้�ปทัรู้ง ข้นาด้ส�ด้ส'วน และบรู้รู้ยากาศข้องสทั�มีอย�'ในธรู้รู้มีชาติ�จะช'วยให้�ผู้��เข้ยนภาพื่มีความีเข้�าใจมีากข้0,นเช'น การู้ใช�สในการู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�ในรู้ะยะไกล ควรู้จะเป1นสอ'อนห้รู้�อสห้มี'น และสในรู้ะยะใกล�ก7ควรู้จะเป1นสเข้�มีห้รู้�อสแทั� เป1นติ�น ติลอด้จนรู้ะยะข้องภาพื่ทั�ใช�ในการู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน� ได้�แก' รู้ะยะใกล� รู้ะยะกลาง รู้ะยะไกล รู้วมีทั�,งแสง-

เงาทั�ติกกรู้ะทับมีาย�งผู้�วว�ติถ3ทั�จะทั2าให้�เก�ด้มี�ติ� เก�ยวก�บความีล0ก ความีติ�,น ความีห้นา และความีบาง ฯลฯ เช'นเด้ยวก�บ

ความีเป1นจรู้�งในธรู้รู้มีชาติ�

149

ค์วามหมายขีองการเขี�ยนภาพท�วท�ศน�

ได้�มีน�กว�ชาการู้บ�ญญ�ติ�ศ�พื่ทั�และให้�ค2าจ2าก�ด้ความีห้รู้�อความีห้มีายข้องภาพื่ทั�วทั�ศน�ไว�ในทั2านองเด้ยวก�นและติ'าง ๆ ก�น ด้�งน,

นงนารู้ถ เมี�นทั3กข้�1 ได้�ให้�ค2าจ2าก�ด้ความีเก�ยวก�บ ภาพื่ทั�วทั�ศน�ไว�ว'า ภาพท�วท�ศน�ห้รู้�อเรู้ยกก�นว'า ภาพื่ว�ว เป1นภาพื่เข้ยนเก�ยวก�บส��งแวด้ล�อมีทั�พื่บเห้7น เช'น ภาพื่ติ�นไมี� ภ�เข้า

1 1 นงนารู้ถ เมี�นทั3กข้�. วาดเขี�ยน. เล'มีเด้�มี . ห้น�า 161

ภาพท�� 6.1 ภาพท�วท�ศน�“ธรู้รู้มี-ชาติ� 2538”

เทัคน�คสอะครู้�ล�คบนผู้�าใบ.

ข้นาด้ 165 X 120 เซึ่นติ�เมีติรู้ผู้ลงานข้อง ปรู้ะทัป คชบ�ว

ทั�มีา : มี�ลน�ธ�ห้อศ�ลปะแห้'งรู้�ชกาลทั� 9.

ส�จุ�บ�ตรน�ทรรศการเฉล�มพระเก�ย

ทั�องนา ล2าธารู้ ฯลฯ โด้ยภาพื่แสด้งบรู้รู้ยากาศ แสด้งแสงเงาทั�มีรู้ะยะใกล� ไกล ติามี–

สภาพื่ความีเป1นจรู้�ง ไมีเยอรู้�, รู้าล�ฟ2 ได้�ให้�ค2าจ2าก�ด้ความีข้องภาพื่ทั�วทั�ศน�ไว�ว'า

Landscape ห้มีายถ0งภาพื่รู้ะบายส วาด้เข้ยน ห้รู้�องานศ�ลปะทั�ถ'ายทัอด้เก�ยวก�บภาพื่ทั�วทั�ศน� แมี�ว'าภาพื่ทั�เก�ยวก�บมีน3ษย� ห้รู้�อว�ติถ3ทั�มีน3ษย�สรู้�างข้0,นบางครู้�,งก7อาจจะมีภาพื่ทั�วทั�ศน�ปรู้ะกอบอย�'ในภาพื่ด้�วย แติ'ในทั�น,ภาพื่ทั�วทั�ศน�น,อย�'ในฐานะข้ององค�ปรู้ะกอบรู้องข้องภาพื่ ซึ่0�งเพื่ยงแติ'มีส'วนรู้'วมีอย�'ในเห้ติ3การู้ณ�เน�,อห้าข้องภาพื่ก'อนห้น�าครู้�สติ�ศติวรู้รู้ษทั� 17 ไมี'ค'อยจะมีภาพื่จ�ติรู้กรู้รู้มีทั�ถ'ายทัอด้ทั�วทั�ศน�โด้ยติรู้ง ทั�วทั�ศน�มี�กจะเป1นส'วนปรู้ะกอบอย�'ในฉากห้ล�งข้องภาพื่ทั�ถ'ายทัอด้เก�ยวก�บมีน3ษย�ห้รู้�อเห้ติ3การู้ณ�ส2าค�ญ ๆ ภาพื่ทั�วทั�ศน�ล�วน ๆ เรู้��มีถ'ายทัอด้มีากในช'วงครู้�สติ�ศติวรู้รู้ษทั� 17 ในห้มี�'จ�ติรู้กรู้ชาวด้�ติช� เช'น รู้อยส�เด้ล และฮอบบมีา ส'วนในปรู้ะเทัศอ�งกฤษน�,นน�ยมีก�นในครู้�สติ�ศติวรู้รู้ษทั� 18 และ 19 ซึ่0�งเป1นย3คทั�ภาพื่ทั�วทั�ศน�รู้3 'งเรู้�องแพื่รู้'ห้ลาย

รู้าชบ�ณฑิ�ติยสถาน3 ได้�บ�ญญ�ติ�ศ�พื่ทั�ค2าว'าภ�มี�ทั�ศน� ไว�ว'า ภ�ม�ท�ศน� (Landscape)

2 2 ไมีเยอรู้�, รู้าล�ฟ. พจุนาน�กรมศ�พท�และเทค์น�ค์ทางศ�ลปะ. มีะล�ฉ�ติรู้ เอ�,ออาน�นทั�, ผู้��แปล. 2540. ห้น�า 472-4733 3 รู้าชบ�ณฑิ�ติยสถาน. พจุนาน�กรมศ�พท�ศ�ลปะอ�งกฤษ-ไทย ฉบ�บราชบ�ณฑิ�ตยสถาน.

เล'มีเด้�มี . ห้น�า 101

ห้มีายถ0ง ล�กษณะภ�มี�ปรู้ะเทัศโด้ยทั��วไป ข้องบรู้�เวณใด้ บรู้�เวณห้น0�ง รู้วมีทั�,งภ�มี�ปรู้ะเทัศทั�เก�ด้ข้0,นติามีธรู้รู้มีชาติ�และเก�ด้ข้0,นโด้ยการู้กรู้ะทั2าข้องมีน3ษย�

150

ภาพท�� 6.2 ภาพท�วท�ศน�บก“บ�านในฝึ@นข้องฉ�น”

เทัคน�คสชอล�กเทัยนผู้ลงานข้อง ส3รู้�ติน�ช�ย บ3ญเศรู้ษฐ�

โรู้งเรู้ยนทั'าทัองพื่�ทัยาคมี อ2าเภอเมี�อง จ�งห้ว�ด้พื่�ษณ3โลก

จากความีห้มีายข้องการู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�ด้�งกล'าวข้�างติ�น จ0งพื่อสรู้3ปได้�ว'า การเขี�ยนภาพ ท� วท� ศน� (Landscape Painting)

ห้มีายถ0ง ผู้ลงานทัางด้�านจ�ติรู้กรู้รู้มีทั�แสด้งออกในด้�านความีสวยงามีด้�วยการู้ใช�ว�สด้3อ3ปกรู้ณ�และกลว�ธติ'าง ๆ น2ามีาสรู้�างสรู้รู้ค�เป1นภาพื่ว�ว ห้รู้�อภาพื่ภ�มี�ปรู้ะเทัศ ห้รู้�อภาพื่ทั�เก�ยวก�บสภาพื่ส��งแวด้ล�อมีทั�อย�'รู้อบ ๆ ติ�วเรู้า

ทั�,งเก�ด้ข้0,นเองติามีธรู้รู้มีชาติ� อาทั�เช'น ติ�นไมี� แมี'น2,า ล2าธารู้ ห้าด้ทัรู้าย ทั�องฟAา เกลยวคล��นและ ภ�เข้า ฯลฯ ติลอด้จนสภาพื่แวด้ล�อมีทั�มีน3ษย�สรู้�างข้0,น เช'น บ�านเรู้�อน โบสถ� ว�ห้ารู้ และสถานทั�พื่�กผู้'อน ได้�แก' สวนสาธารู้ณะ ห้รู้�อสวนห้ย'อมีติามีสถานทั�ติ'าง ๆ เป1นติ�น โด้ยการู้บ�นทั0กความีงามีในล�กษณะรู้�ปแบบติ'าง ๆ ข้องสภาพื่แวด้ล�อมีทั�พื่บเห้7นในธรู้รู้มีชาติ� ลงบนพื่�,นรู้ะนาบเก�ยวก�บบรู้รู้ยากาศและสส�นทั�สวยงามีข้องธรู้รู้มีชาติ� ปรู้ะกอบด้�วยแสงและเงาทั�ติกกรู้ะทับมีาย�งว�ติถ3 ห้รู้�อพื่�,นผู้�วธรู้รู้มีชาติ� ติามีคล��นความีถ�ข้องแสงจ0งทั2าให้�เก�ด้รู้ะยะใกล�รู้ะยะกลาง และรู้ะยะไกลติามีสภาพื่ความีเป1นจรู้�ง เรู้ยกอกน�ยห้น0�งว'า ภาพื่ภ�มี�ทั�ศน� ซึ่0�ง“ ”

ผู้��เข้ยนภาพื่จะบ�นทั0กความีงามีด้�วยการู้เข้ยนภาพื่จากสถานทั�จรู้�งห้รู้�อบ�นทั0กจากการู้รู้ะล0กได้�ติามีจ�นตินาการู้ห้รู้�อความีรู้� �ส0ก ถ'ายทัอด้เป1นภาพื่ทั�วทั�ศน�ปรู้ะเภทัติ'าง ๆ ทั�ตินเองติ�องการู้ติามีห้ล�กว�ชาทัางศ�ลปะเป1นภาพื่ทั�วทั�ศน�ทั�สมีบ�รู้ณ�และสวยงามีด้�วยกลว�ธทั�ตินเองถน�ด้

151

ประเภทขีองการเขี�ยนภาพท�วท�ศน�

การู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�โด้ยทั��ว ๆ ไป สามีารู้ถจ2าแนกติามีล�กษณะข้องสภาพื่แวด้ล�อมีห้รู้�อ ส��งแวด้ล�อมีทั�น2ามีาเป1นติ�นแบบ ห้รู้�อห้3'น ห้รู้�อแบบอย'าง ในการู้ถ'ายทัอด้จ�นตินาการู้และรู้�ปแบบติามีความีเป1นจรู้�งในธรู้รู้มีชาติ� สามีารู้ถแบ'งออกเป1น 3 ปรู้ะเภทั ด้�งน, 1. ภาพื่ทั�วทั�ศน�บก (Landscape)

2. ภาพื่ทั�วทั�ศน�ทัะเล (Seascape)

3. ภ า พื่ ทั� ว ทั� ศ น� ส�� ง ก' อ ส รู้� า ง (Structural Landscape)

1. ภาพท�วท�ศน�บก (Landscape)

ภาพื่ทั�วทั�ศน�บก ห้มีายถ0ง งานจ�ติรู้กรู้รู้มีทั�เก�ยวก�บการู้เข้ยนภาพื่และรู้ะบายสห้รู้�องานใด้ ๆ ทั�แสด้งทั�ศนยภาพื่ข้องภ�มี�ปรู้ะเทัศทั�ปรู้ากฏติามีธรู้รู้มีชาติ� ห้รู้�อส��งแวด้ล�อมีบนบกเช'น ทั�องนา ปCาเข้า น2,าติก ล2าธารู้และห้มี�'บ�าน ฯลฯ โด้ยแสด้งบรู้รู้ยากาศติามีกาลเวลาติ'าง ๆรู้วมีทั�,งรู้ะยะใกล� รู้ะยะกลาง และรู้ะยะไกล ติลอด้จนแสง-เงาข้องส��งติ'าง ๆ ทั�ติกทัอด้มีาส�'พื่�,นด้�น บางครู้�,งอาจมีภาพื่คนห้รู้�อภาพื่ส�ติว�ปรู้ะกอบอย�'ด้�วยก7ได้� แติ'ส��งน�,นจะติ�องไมี'ใช'จ3ด้เด้'นห้รู้�อจ3ด้สนใจข้องภาพื่จะเป1นเพื่ยงส��งปรู้ะกอบภาพื่เทั'าน�,น เพื่��อให้�ภาพื่ทั�วทั�ศน�บกมีชว�ติชวาย��งข้0,น

ภาพท�� 6.3 ภาพท�วท�ศน�บกเทัคน�คปากกาห้มี0กแห้�ง ผู้ลงานข้อง พื่งษ�ศ�กด้�D สารู้ก3ล

ทั�มีา : ว�ศ�ษฐ พื่�มีพื่�มีล. การวาดเส�น. เล'มีเด้�มี. ห้น�า 88

152

2. ภาพท�วท�ศน�ทะเล (Seascape)

ภาพื่ทั�วทั�ศน�ทัะเล ห้มีายถ0ง งานจ�ติรู้กรู้รู้มีทั�เก�ยวก�บการู้เข้ยนภาพื่ และรู้ะบายส

ห้รู้�องานใด้ ๆ ทั�ถ'ายทัอด้เรู้��องรู้าวเก�ยวก�บทัะเลเป1นส'วนส2าค�ญ ห้รู้�อส'วนปรู้ะกอบอ��น ๆ ทั�เก�ยวก�บทั�องทัะเลรู้วมีอย�'ในภาพื่ โด้ยจะแสด้งถ0งความีสด้ช��นข้องบรู้รู้ยากาศชายทัะเล และพื่�,นน2,าทั�ก2าล�งเคล��อนไห้วติ�ด้ก�บทั�องฟAาในรู้ะยะไกล ๆ รู้วมีทั�,งเกลยวคล��นทั�ก2าล�งทั3'มีติ�วเข้�ากรู้ะทับโข้ด้ห้�นและห้าด้ทัรู้าย ห้รู้�อเรู้��องรู้าวอ��น ๆ ทั�เก�ยวข้�องก�บทั�องทัะเล เช'น รู้�ปเรู้�อติ�งเกห้รู้�อรู้�ปชาวปรู้ะมีงก2าล�งห้าปลาในทัะเล เป1นติ�น จ0งน�ยมีเรู้ยกภาพื่ในล�กษณะน,ว'า จ�ติรู้กรู้รู้มีทั�องทัะเล (a marine)

ส2าห้รู้�บการู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�ทัะเล ส'วนมีากมี�กจะเข้ยนด้�วยการู้รู้ะบายสมีากกว'า

การู้แรู้เงา เพื่รู้าะว�ธการู้ให้�น2,าห้น�กแสงและเงาด้�วยด้�นสอ ห้รู้�อการู้แรู้เงา (shading) จะช'วยสรู้�างบรู้รู้ยากาศเก�ยวก�บทัะเลได้�ยากกว'าการู้รู้ะบายสอกทั�,งสสามีารู้ถแสด้งบรู้รู้ยากาศติ'างๆได้�ง'าย ซึ่0�งสะด้วกกว'าว�ธการู้แรู้เงา ห้รู้�อการู้ให้�น2,าห้น�กแสงเงา

ภาพท�� 6.4 ภาพท�วท�ศน�ทะเลเทัคน�คสอะครู้�ล�ค

ผู้ลงานข้อง Alwyn Crawshaw.

ทั�มีา : Crawshaw, Alwyn. Learn to Paint with Acrylic colours. Op.cit. P. 59:

153

3. ภ า พ ท� ว ท� ศ น� ส�� ง ก/ อ ส ร� า ง (Structural Landscape)

ภาพื่ทั�วทั�ศน�ส��งก'อสรู้�าง ห้มีายถ0ง งานจ�ติรู้กรู้รู้มีทั�เก�ยวก�บการู้เข้ยนภาพื่และการู้

รู้ะบายสห้รู้�องานใด้ ๆ ทั�แสด้งเรู้��องรู้าวเก�ยวก�บส��งก'อสรู้�าง เช'น ติ0กรู้ามีบ�านช'อง ห้รู้�อ

อาคารู้บ�านเรู้�อนติลอด้จนโบสถ�ว�ห้ารู้ห้รู้�อส��งติ'าง ๆ เป1นส��งก'อสรู้�าง ฯลฯ การู้เข้ยนภาพื่ส��งก'อสรู้�างส'วนให้ญ'มี�กจะมีติ�นไมี�และทั�องฟAาปรู้ะกอบด้�วยเสมีอ เพื่รู้าะเป1นการู้แสด้งให้�เห้7นความีกลมีกล�นข้องส��งทั�มีน3ษย�สรู้�างข้0,นก�บส��งทั�เก�ด้ข้0,นเองติามีธรู้รู้มีชาติ� ค3ณค'าข้องภาพื่ทั�วทั�ศน�ส��งก'อสรู้�างจะอย�'ทั�บรู้รู้ยากาศ และแสงเงาทั�ติกกรู้ะทับมีาย�งส��งก'อสรู้�างน�,น ๆภาพื่ทั�วทั�ศน�แบบน,จะติ�องมีเรู้��องทั�ศนยภาพื่ห้รู้�อในภาษาอ�งกฤษใช�ค2าว'า เปอรู้�สเปคติป“ ”

(Perspective) เข้�ามีาช'วยอย'างมีาก ด้�งค2ากล'าวว'า ถ�า“

ใครู้ไมี'มีความีเข้�าใจเรู้��องทั�ศนยภาพื่ก7จะเข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�ส��งก'อสรู้�างให้�ด้ไมี'ได้�เลย”

ภาพท�� 6.5 ภาพท�วท�ศน�ส��งก/อสร�าง“เรู้�อนแพื่พื่�ษณ3โลก ปE 2540”

เทัคน�คเกรู้ยองสบนกรู้ะด้าษ. ข้นาด้ 41 X 60 เซึ่นติ�เมีติรู้.

ผู้ลงานข้อง เฉล�มีช�ย โฆษ�ติพื่�พื่�ฒน� ทั�มีา : เฉล�มีช�ย โฆษ�ติพื่�พื่�ฒน�. 23 ป0 จุ�ตรกรรมไทยเฉล�มช�ย โฆษ�ตพ�พ�ฒน�.

2541. ห้น�า 199

154

หล�กการเขี�ยนภาพท�วท�ศน�

การู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�น�,น ผู้��เข้ยนภาพื่จะติ�องติรู้ะห้น�กในกฎข้องทั�ศนยภาพื่ ห้รู้�อเปอรู้�สเปคติฟ (Perspective) จ0งจะสามีารู้ถเข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�ได้�อย'างสมีจรู้�ง สมีจ�ง และมีชว�ติชวา ใกล�เคยงก�บความีเป1นจรู้�งในธรู้รู้มีชาติ�มีากทั�ส3ด้

ด้�งน�,น การู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�ทั3กปรู้ะเภทั จ0งน�ยมีน2าห้ล�กเกณฑิ�ทัางทั�ศนยภาพื่ไปใช�ในการู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน� ปรู้ะกอบด้�วยส��งส2าค�ญ 5 ปรู้ะการู้ ค�อ

1. มี3มีมีอง2. เส�นข้อบฟAา 3. จ3ด้รู้วมีสายติา4. รู้ะยะ5. บรู้รู้ยากาศ

ภาพท�� 6.6 ภาพท�วท�ศน�ธรรมชาต�ท��อ�ทยานแห/งชาต�แก/งกระจุาน (อาณาเข้ติติ�ด้ติ'อก�บจ�งห้ว�ด้เพื่ชรู้บ3รู้ และจ�งห้ว�ด้ปรู้ะจวบครู้ข้�นธ�)

ทั�มีา : http://www.thaiwaterbirds.com/gallery_kkc.html

155

1. ม�มมองในการเขี�ยนภาพท�วท�ศน�มี3มีมีองในการู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน� ห้มีายถ0ง จ3ด้ย�นใน

การู้มีองว�ติถ3 ห้รู้�อรู้ะด้�บติาในการู้มีองว�ติถ3 สามีารู้ถแบ'งออกเป1น 3 รู้ะด้�บ ด้�งน,

1.1 มี3มีแห้งนมีองข้0,นไปจากรู้ะด้�บพื่�,น ห้รู้�อติามีด้มีอง (Ant eye view)

1.2 มี3มีรู้ะด้�บสายติาคน (Man eye view)

1.3 มี3มีรู้ะด้�บสายติานกมีอง (Bird eye view)

1.1 ม�มแหงนมองขี6!นไปจุากระด�บพ !น หร อตามดมอง (Ant eye view)

มี3มีแห้งนมีองข้0,นไปจากรู้ะด้�บพื่�, น ห้รู้�อติามีด้มีอง ห้มีายถ0งติ2าแห้น'งข้องว�ติถ3ทั�เข้ยนอย�'ส�งกว'ารู้ะด้�บสายติา การู้มีองเห้7นว�ติถ3ติ'าง ๆ ด้�วยการู้เงยห้น�ามีอง ห้รู้�อล�กษณะทั�มีองข้0,นบน(Looking up) จากรู้ะด้�บพื่�, นทั�ล�กษณะส�งกว'ารู้ะด้�บสายติา ทั2าให้�เห้7นส��งทั�อย�'ไกล

มีว�ถข้องเส�นเด้�นลงทั3กเส�น

ภาพท�� 6.7 ม�มแหงนมองขี6!นไปจุากระด�บพ !น หร อตามดมอง (Ant eye view)

ทั�มีา : Crawshaw, Alwyn. Learn to Sketch. 1985. P. 15

156

1.2 ม�มระด�บสายตาค์น (Man eye view)

มี3มีรู้ะด้�บสายติาคน ห้มีายถ0งมี3มีทั�เข้ยนอย�'รู้ะด้�บเด้ยวก�บสายติา ผู้��เข้ยนภาพื่เป1นล�กษณะมีองติรู้งไป (Looking at) ในกรู้ณน,เส�นข้องว�ติถ3จะมีทั� ,งเด้�นข้0,น และเด้�นลง

เส�นรู้ะด้�บ เส�น

ภาพท�� 6.8 ม�มระด�บสายตาค์นทั�มีา : Crawshaw, Alwyn. Ioc. cit

157

1.2 ม� ม ร ะ ด� บ ส า ย ต า น ก ม อ ง (Bird eye view)

มี3มีรู้ะด้�บสายติานกมีอง ห้มีายถ0งมี3มีทั�เข้ยนอย�'ติ2�ากว'ารู้ะด้�บสายติาผู้��เข้ยนภาพื่

เห้มี�อนนกทั�บ�นในอากาศ ห้รู้�อการู้ทั�มีน3ษย�อย�'บนทั�ส�ง ๆ แล�วมีองลงติ2�า (Looking down)

จะเห้7นว�ติถ3ทั�ติ2�ากว'ารู้ะด้�บสายติามีว�ถข้องเส�นเด้�นข้0,น

ภาพท�� 6.9 ม�มระด�บสายตานกมองทั�มีา : Crawshaw, Alwyn. Ioc. cit

158

2. เส�นขีอบฟ้8า (Horizontal Line)

เส�นข้อบฟAา เป1น เส�นแนวนอนทั�แสด้งให้�เห้7นถ0งส'วนทั�เป1นทั�องฟAาติ�ด้ก�บพื่�,นน2,าห้รู้�อพื่�,นด้�น ถ�าส�งเกติภาพื่ทั�วทั�ศน�ทัะเลบางภาพื่จะมีเส�นข้อบฟAาแสด้งให้�เห้7นในรู้ะยะไกลส3ด้ข้อบฟAาอย'างช�ด้เจน ส2าห้รู้�บการู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�บก และภาพื่ทั�วทั�ศน�ส��งก'อสรู้�าง อาจเห้7นได้�ไมี'ช�ด้เจน เน��องจากมีห้ลายส��งมีาบ�งเส�นข้อบฟAาไว�มีากห้ลาย เช'น ติ�นไมี� ภ�เข้า และ

ส��งก'อสรู้�าง เป1นติ�น บางครู้�,งเรู้าก7เรู้ยกว'า เส�นรู้ะด้�บติา (Eye Level)

เส�นข้อบฟAา

ภาพท�� 6.10 เร อก�บเส�นขีอบฟ้8าก�บในระยะไกล เพ �อแบ/งแยกให�เห9นพ !นน�!าก�บอากาศบนท�องฟ้8า

(A Cutter and Other Shipping in a Breeze) ค.ศ.1827.

เทัคน�คสน2,าบนกรู้ะด้าษ.

ผู้ลงานข้อง Richard Parkes Bonington.

ทั�มีา : http: //www.abcgallery.com/B/bonington/bonington.html

159

3. จุ�ดรวมสายตา (Vanishing Point)

จ3ด้รู้วมีสายติา เป1น จ3ด้ห้น0�งทั�เส�นข้นานสองเส�นได้�ลด้ถอยเข้�ามีาบรู้รู้จบพื่บก�นทั�

จ3ด้ ๆ ห้น0�งบนพื่�,นทั�ว'าง จ3ด้น�,นเรู้ยกว'า จ3ด้รู้วมีสายติาจ3ด้รู้วมีสายติาในภาพื่ห้น0�ง อาจมีเพื่ยง 1 จ3ด้ ห้รู้�อ 2

จ3ด้ ห้รู้�อ 3 จ3ด้ก7ได้� ส2าห้รู้�บใช�ในการู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�ปรู้ะเภทัอาคารู้ส��งก'อสรู้�างน�,น จะติ�องมีจ3ด้รู้วมีสายติาเสมีอ เพื่รู้าะจ3ด้รู้วมีสายติาจะช'วยให้�มีองเห้7นรู้ะยะในภาพื่ได้�ช�ด้เจนย��งข้0,น

3.1 จุ�ดรวมสายตาแบบจุ�ดเด�ยว (One Point)

จ3ด้รู้วมีสายติาแบบจ3ด้เด้ยว เป1น ทั�ศนยภาพื่ทั�เห้7นได้�ช�ด้ในรู้�ปทัรู้งทั�ล�อมีรู้อบด้�วยเส�นติรู้งทั�ติ� ,งฉากก�บผู้��ด้� เช'น อาคารู้ บ�านเมี�อง ถนนทั�ติ�ด้ติรู้ง ห้รู้�อทัางรู้ถไฟ กล'าวค�อล�กษณะข้องอาคารู้ทั�ติ� ,งฉากก�บเส�นน2าสายติาจ3ด้น,จะเป1นทั�รู้วมีข้องเส�นห้รู้�อส'วนล0ก เรู้ยกว'า“ทั�ศนยภาพื่จ3ด้เด้ยว”

ภาพท�� 6. 11 จุ�ดรวมสายตาแบบจุ�ดเด�ยว

เส�น A เป1นเส�นนอนทั�,งห้มีด้(แนวรู้ะนาบ)

และจะล�'เข้�าไปบรู้รู้จบก�นทั�

เส�น B เป1นเส�นแนวติ�,งติามีความีส�ง ข้องว�ติถ3ติ'าง ๆ

จ3ด้รู้วมีสายติา

ทั�มีา : สม�ดห�ดวาดภาพสเค์ช. มี.ป.ป.

160

3.2 จุ�ดรวมสายตาแบบสองจุ�ด (Two Point)

จ3ด้รู้วมีสายติาแบบสองจ3ด้ เมี��อด้�านติ�,ง ห้รู้�อแนวด้��งข้องส��งติ'าง ๆ ข้องว�ติถ3เช'น ผู้น�งข้องอาคารู้ทั2ามี3มีก�บเส�นรู้ะด้�บสายติา ห้รู้�อมีจ3ด้มีองติรู้งมี3มี เส�นข้นานติ'าง ๆ จะไปพื่บก�น ณ จ3ด้ 2 จ3ด้ทั�แติกติ'างก�นบนเส�นข้อบฟAา ห้รู้�อเส�นรู้ะด้�บสายติา

ภาพท�� 6. 12 จุ�ดรวมสายตาแบบสองจุ�ดทั�มีา : แห้ล'งเด้�มี . มี.ป.ป.

ภาพท�� 6. 13 จุ�ดรวมสายตาแบบสองจุ�ดทั�มีา : เศรู้ษฐมี�นติรู้� กาญจนก3ล. เส�นศ�ลป:. เล'มีเด้�มี. ห้น�า 182

161

3.3 จุ�ดรวมสายตาสามจุ�ด (Three Point)

จ3ด้รู้วมีสายติาจ3ด้ทั�สามีจะเข้�ามีาเก�ยวข้�องก7ติ'อเมี��อผู้น�งข้องอาคารู้น�,นทั2ามี3มีห้ลายมี3มีก�บเส�นรู้ะด้�บสายติาและส'วนส�งส3ด้เอยงเข้�าห้รู้�อเฉยงออก จากจ3ด้มีองปรู้ากฏการู้ณ�เห้ล'าน,จะมีข้0,นก7ติ'อเมี��อย�นกลางถนน แล�วแห้งนห้น�ามีองข้0,นไปบนยอด้ติ0ก ห้รู้�อมีองจากยอด้ติ0กลงมีา

ภาพท�� 6. 14 จุ�ดรวมสายตาแบบสามจุ�ด

162

แผนภ�ม�แสดงท�ศน�ยภาพในการเขี�ยนภาพท�วท�ศน�

ภาพท�� 6.15 แผนภ�ม�การแสดงท�ศน�ยภาพในการเขี�ยนภาพท�วท�ศน�ทั�มีา : อภ�ศ�กด้�D บ3ญเล�ศ. วาดเขี�ยน. เล'มีเด้�มี. ห้น�า 96

163

4. ระยะหร อฉาก (Distances) เป1นส��งทั�มีความีส2าค�ญอย'างห้น0�ง

การู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน� ห้รู้�อการู้เข้ยนภาพื่ส��งแวด้ล�อมีมีผู้ลติ'อการู้มีองเห้7น และรู้� �ส0กว'าส��งน�,นอย�'ใกล�ห้รู้�ออย�'ไกลออกไปจนส3ด้ล�กห้�ล�กติาน�,น ผู้��เข้ยนภาพื่สามีารู้ถทั2าให้�ภาพื่เก�ด้รู้ะยะใกล� รู้ะยะกลางและรู้ะยะไกลได้�ด้�วยว�ธการู้ง'าย ๆ ค�อ ส��งทั�อย�'ใกล�จะมีข้นาด้ให้ญ'มีสส�น รู้�ปทัรู้ง แสงเงา และพื่�,นผู้�วทั�ช�ด้เจนกว'าส��งทั�อย�'ไกลออกไป

รู้ะยะห้รู้�อฉากโด้ยทั��วไป แบ'งออกเป1น 3 รู้ะยะ ค�อ4.1 รู้ะยะใกล�ห้รู้�อฉากห้น�า (Fore ground)

4.2 รู้ะยะกลางห้รู้�อฉากกลาง (Middle ground)

4.3 รู้ะยะไกลห้รู้�อฉากห้ล�ง (Back ground)

ระยะไกลหร อฉาก

ระยะกลางหร อฉาก

ภาพท�� 6.16 การเขี�ยนภาพท�วท�ศน�ท��ด�ต�องประกอบด�วยระยะใกล� ระยะกลางและระยะไกล

เทัคน�คลายเส�นปากกาเข้ยนโด้ย ไพื่บ�ลย� อมีรู้ปรู้ะภา

164

4.1 ระยะใกล�หร อฉากหน�า โฟ้ร�กราวน� “ ” (Fore ground)

รู้ะยะใกล�ห้รู้�อฉากห้น�า ค�อ ส'วนปรู้ะกอบข้องภาพื่ทั�ปรู้ากฏให้�เห้7นว'าอย�'ใกล�สายติาผู้��ทั�ด้�ทั�ส3ด้ ส'วนมีากจะอย�'ช�ด้ข้อบภาพื่ส'วนล'าง อาทั�เช'น ทัางเด้�น ติ�นไมี� รู้� ,ว ฯลฯบรู้รู้ด้าส��งติ'าง ๆ ทั�เป1นรู้ะยะใกล�จะมีห้น�าทั�น2าสายติาไปส�'จ3ด้เด้'น ห้รู้�อจ3ด้สนใจข้องภาพื่

4.2 ระยะกลางหร อฉากกลาง ม�ดเด�ลกราวน�“ ” (Middle ground)

รู้ะยะกลางห้รู้�อฉากกลาง ค�อ ส'วนปรู้ะกอบข้องภาพื่ทั�อย�'รู้ะห้ว'าง รู้ะยะใกล�ก�บรู้ะยะไกล ส'วนให้ญ'จะเป1นติ2าแห้น'งข้องจ3ด้เด้'น ห้รู้�อจ3ด้สนใจและส'วนปรู้ะกอบอ��น ๆ ทั�ช'วยให้�เก�ด้ความีสมีด้3ลข้องภาพื่

ระยะใกล� หร อฉากหน�า

4.3 ระยะไกลหร อฉากหล�ง แบล<ค์ กราวน�“ ” (Back ground)

รู้ะยะไกลห้รู้�อฉากห้ล�ง ค�อ ส'วนปรู้ะกอบข้องภาพื่ทั�ปรู้ากฏให้�เห้7นว'าอย�'ไกลส3ด้จากสายติาผู้��ด้� เช'น ทั�วไมี� ภ�เข้า เป1นรู้ะยะทั�มีน2,า ห้น�กกลมีกล�นก�บบรู้รู้ยากาศ ในส'วนน,ส��งติ'าง ๆ จะมีข้นาด้เล7กลง และมีองเห้7นได้�ไมี'ช�ด้เจน รู้ะยะไกลมี�กเป1นส'วนเสรู้�มี จ3ด้สนใจห้รู้�อจ3ด้เด้'นให้�เด้'นช�ด้ย��งข้0,น

165

5. ส�ขีองบรรยากาศ (Atmosphere) ในภาพท�วท�ศน�

ภาพท�� 6.17 ต�นหางนกย�งเทัคน�คด้�นสอด้2า

เข้ยนโด้ย ไพื่บ�ลย� อมีรู้ปรู้ะภา

น. ณ ปากน2,า 5 ได้�กล'าวไว�ว'า สข้องบรู้รู้ยากาศ (Atmosphere) ในภาพื่ทั�วทั�ศน�จะด้�เห้มี�อนว'ามีมี'านบรู้รู้ยากาศยาว ๆ บ�งอย�'ย��งไกลออกไป ย��งมีสข้องบรู้รู้ยากาศผู้สมีผู้สานมีากข้0,น สข้องบรู้รู้ยากาศไมี'สามีารู้ถก2าห้นด้ให้�แน'นอนได้� อาจเปล�ยนไปติามีเวลาฤด้�กาลข้องสภาพื่ด้�นฟAาอากาศแติ'ละทั�องถ��นก7มีบรู้รู้ยากาศทั�แติกติ'างก�นออกไปอก

ติอนยามีเช�า ควรู้ก2าห้นด้สในโทันเย7น ได้�แก' สเห้ล�อง สเข้ยว และสฟAา เป1นติ�นบรู้รู้ยากาศเวลาเช�าจะเป1นสน2,าเง�นอ'อน (ครู้ามี)

ติอนกลางว�น ควรู้ก2าห้นด้สให้�อย�'ในโทันสค'อนข้�างรู้�อนแรู้ง ได้�แก' สเห้ล�องส�มีสส�มี สแด้ง เป1นติ�น บรู้รู้ยากาศในเวลากลางว�นจะเป1นสน2,าเง�นมี'วง (มี'วงครู้ามี)

ติอนเย7น ควรู้ก2าห้นด้สให้�อย�'ในโทันเย7น ได้�แก' สฟAา สครู้ามี สน2,าเง�น เป1นติ�นบรู้รู้ยากาศในเวลาเย7น และเวลาบ'ายจะเป1นสมี'วงเพื่��มีข้0,นจนถ0งมี'วงแด้ง

บรู้รู้ยากาศ และกาลเวลาถ�อเป1นส��งส2าค�ญ ในการู้ก2าห้นด้สข้องแสง และเงาด้�วยเช'น ในช'วงเวลาเช�า กลางว�น และเย7น จะมีสภาพื่ข้องสในแสง และสในเงาแติกติ'างก�นไป

5 น. ณ ปากน2,า (นามีแฝึง). หล�กการใช�ส�. 2524. ห้น�า 45

ด้�วย ติามีห้ล�กข้องทัฤษฎสซึ่0�งจะช'วยให้�ผู้��เข้ยนภาพื่แทันค'าข้องสและน2,าห้น�กได้�ถ�กติ�อง

166

ขี�!นตอนการเขี�ยนภาพท�วท�ศน�

ข้�,นติอนการู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน� โด้ยการู้ถ'ายทัอด้ภาพื่ทั�วทั�ศน�จากธรู้รู้มีชาติ� ลงบน

พื่�,นรู้ะนาบแบบเห้มี�อนจรู้�ง ควรู้ปฏ�บ�ติ�ด้�งน,1. การู้เล�อกมี3มี2. การู้ก2าห้นด้กรู้อบภาพื่

3. การู้รู้'างภาพื่ 4. ก2าห้นด้แสงเงา5. การู้ลงน2,าห้น�กแสงเงา

6. การู้เพื่��มีน2,าห้น�กรู้ายละเอยด้และสรู้�างรู้ะยะภาพื่7. การู้ติกแติ'งและการู้เก7บรู้ายละเอยด้

1. การเล อกม�ม

ภาพท�� 6. 18 ส�ขีองบรรยากาศในภาพท�วท�ศน�

(Salisbury Cathedral from the Bishop's Grounds)

ค.ศ.1825

เทัคน�คสน2,ามี�นบนผู้�าใบ. ข้นาด้ 34 X

44 น�,ว.

ผู้ลงานข้อง จอห้�น คอนสเติบ�ล (John Constable)

การู้เล�อกมี3มี เป1นการู้เล�อกธรู้รู้มีชาติ�ทั�ปรู้ะทั�บใจ และน'าสนใจมีาก ๆ แล�วจ0งทั2าทั�น� �ง ห้รู้�อย�นติามีความีเห้มีาะสมี

ภาพท�� 6.19 การเล อกม�มจุากต�นแบบส��งแวดล�อมในธรรมชาต�“เรู้�อนแพื่ ”

ถ'ายภาพื่โด้ย ไพื่บ�ลย� อมีรู้ปรู้ะภา167

2. การก�าหนดกรอบภาพการู้ก2าห้นด้กรู้อบภาพื่ เป1นการู้น2ากรู้อบส'องภาพื่ ห้รู้�อ

แผู้'นส'องภาพื่มีาส'องด้�ติามีแนวติ�,ง และแนวนอนจนได้�มี3มีทั�ด้ มี3มีทั�ด้ในการู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�ห้มีายถ0งมี3มีทั�มีรู้ะยะห้น�ารู้ะยะกลาง และรู้ะยะห้ล�งครู้บทั�,ง 3 รู้ะยะ ติลอด้จนมีแสงเงา และเงาติกทัอด้ทั�ด้ รู้วมีทั�,งสามีารู้ถมีองเห้7นพื่�,นด้�น ทั�องฟAา และส��งทั�จะเข้ยน ส2าห้รู้�บผู้��เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�ให้มี'ให้�ใช�กรู้ะด้าษปกสมี3ด้ ข้นาด้ 5.5 x 4.5 น�,ว ติ�ด้ช'องข้�างในรู้�ปส�เห้ล�ยมีผู้�นผู้�า ข้นาด้ 3 x 2 น�,ว

แล�วยกข้0,น ในรู้ะด้�บสายติาทั�มีองออกไปย�งทั�วทั�ศน� ทั�ติ�องการู้เข้ยนภาพื่ เล��อนให้�พื่อด้ก�บบรู้�เวณทั�จ�ด้ว'าสวยงามีทั�ส3ด้ ถ�าไมี'ใช�กรู้อบส�เห้ล�ยมีก7ติ�องปรู้ะมีาณด้�วยสายติาว'า ส'วนใด้ทั�พื่อด้เป1นภาพื่ส�เห้ล�ยมีห้รู้�อก2าห้นด้ว�ติถ3ติ'าง ๆ ลงบนรู้ะนาบทั�จะเข้ยนได้�ติามีติ�องการู้

ภาพท�� 6.20 การก�าหนดกรอบภาพ“เรู้�อนแพื่พื่�ษณ3โลก ”

เข้ยนโด้ย ไพื่บ�ลย� อมีรู้ปรู้ะภา

168

3. การร/างภาพ การู้รู้'างภาพื่ เป1นการู้ย'อส'วนติ'าง ๆ ข้องส��งแวด้ล�อมีใน

ธรู้รู้มีชาติ� ลงบนกรู้ะด้าษ

ให้�เห้มีาะสมีด้�วยด้�นสอเบา ๆ โด้ยเข้ยนเส�นรู้ะด้�บสายติาเสยก'อน จะได้�รู้� �ติ2าแห้น'งพื่�,นด้�นก�บทั�องฟAา ด้�นก�บน2,า เป1นติ�น จากน�,นรู้'างภาพื่โครู้งสรู้�างข้องข้นาด้ส�ด้ส'วนแบบครู้'าว ๆ อาจติ�ด้ทัอนส��งทั�รู้กรู้3งรู้�ง ห้รู้�อส��งทั�กด้ข้วางออก ห้รู้�อเพื่��มีเติ�มีในบางส'วนข้องภาพื่ให้�สมีบ�รู้ณ�สวยงามีย��งข้0,น เพื่��อให้�การู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�มีความีสมีบ�รู้ณ�ทั�ส3ด้

ภาพท�� 6.21 การร/างภาพท�วท�ศน�โดยการย/อขีนาด ส�ดส/วนแบบค์ร/าว ๆ ให�เหมาะสมก�บหน�ากระดาษ

“เรู้�อนแพื่พื่�ษณ3โลก ”

เทัคน�ค ด้�นสอด้2าเข้ยนโด้ย ไพื่บ�ลย� อมีรู้ปรู้ะภา

169

4. การก�าหนดแสงเงาการู้ก2าห้นด้แสงเงา เป1นการู้แบ'งแยกแสงและเงา ห้รู้�อ

การู้ลงน2,าห้น�กกลาง ห้รู้�อเทัาแบบครู้'าว ๆ ในการู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน� เพื่��อก2าห้นด้แสงและเงา ติลอด้จนรู้ะยะข้องภาพื่ในภาพื่ทั�วทั�ศน�ให้�แติกติ'างก�น

ภาพท�� 6.22 การก�าหนดแสงเงา เป>นการก�าหนดขีอบเขีตขีองแสงและเงาในภาพท�วท�ศน�ให�แตกต/างก�น

“เรู้�อนแพื่พื่�ษณ3โลก ”

เทัคน�คด้�นสอด้2าเข้ยนโด้ย ไพื่บ�ลย� อมีรู้ปรู้ะภา

170

5. การลงน�!าหน�กแสงเงาการู้ลงน2,าห้น�กแสงเงา เป1น การู้สรู้�างรู้ะนาบ (Plan)

ห้รู้�อ การู้เพื่��มีน2,าห้น�กข้องแสงเงาและรู้ายละเอยด้ข้องภาพื่ทั�วทั�ศน�ให้�สมีบ�รู้ณ� ในข้�,นติอนน,ผู้��เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�บางคนเรู้��มีลงน2,าห้น�กแสงเงาจากรู้ะยะห้ล�งมีารู้ะยะห้น�า บางคนก7ลงน2,าห้น�กแสงเงา จากรู้ะยะห้น�าไปรู้ะยะห้ล�ง ซึ่0�งทั2าได้�ทั� ,งสองกรู้ณแล�วแติ'ความีถน�ด้ข้องแติ'ละบ3คคล การู้ลงน2,าห้น�กแสงเงาในการู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�ควรู้ค2าน0งถ0ง ความีกลมีกล�นข้องน2,าห้น�กแสงเงาและน�ยมีผู้ล�กรู้ะยะข้องภาพื่ให้�แลด้�ไกลออกไป

ภาพท�� 6.23 การลงน�!าหน�กแสงเงาเป>นการเพ��มน�!าหน�กแสงเงาและผล�กระยะขีองภาพให�เก�ดม�ต�“เรู้�อนแพื่พื่�ษณ3โลก ”

เทัคน�คด้�นสอด้2าเข้ยนโด้ย ไพื่บ�ลย� อมีรู้ปรู้ะภา

171

6. การเพ��มน�!าหน�กรายละเอ�ยดและสร�างระยะภาพการู้เพื่��มีน2,าห้น�กรู้ายละเอยด้และสรู้�างรู้ะยะภาพื่

เป1นการู้เน�นน2,าห้น�กแสงเงา ในรู้ะยะห้ล�งและรู้ะยะห้น�าให้�มีน2,าห้น�กรู้ายละเอยด้แติกติ'างก�น ทั2าให้�เก�ด้มี�ติ�ความีล0ก ห้รู้�อความีไกลข้องภาพื่ในรู้ะยะห้ล�ง การู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�ส'วนให้ญ'น�ยมีเน�นน2,าห้น�ก และรู้ายละเอยด้ในรู้ะยะกลาง เพื่รู้าะเป1นการู้เน�นจ3ด้เด้'นข้องภาพื่ทั�วทั�ศน�ให้�ช�ด้เจน

ภาพท�� 6.24 การเพ��มน�!าหน�กรายละเอ�ยดและสร�างระยะขีองภาพท�วท�ศน�ให�เก�ดม�ต�และค์วามล6ก“เรู้�อนแพื่พื่�ษณ3โลก ”

เทัคน�คด้�นสอด้2าเข้ยนโด้ย ไพื่บ�ลย� อมีรู้ปรู้ะภา

172

6. การตกแต/งและการเก9บรายละเอ�ยดการู้ติกแติ'งและการู้เก7บรู้ายละเอยด้ เป1นการู้ติกแติ'ง ห้รู้�อติรู้วจสอบครู้�,งส3ด้ทั�าย

ในการู้ลงน2,าห้น�กแสงเงาและเงาติกทัอด้ โด้ยการู้เน�นภาพื่ทั�วทั�ศน�ให้�เก�ด้ความีสมีบ�รู้ณ�ด้�วยการู้เน�นรู้ะยะห้น�า และรู้ะยะกลางข้องว�ติถ3ห้รู้�อส��งแวด้ล�อมีติ'าง ๆ ให้�ช�ด้เจนแลด้�ใกล�เข้�ามีาสมีจรู้�งสมีจ�ง

ภาพท�� 6.25 ตกแต/งและการเก9บรายละเอ�ยดด�วยการเน�นระยะหน�า และจุ�ดเด/นขีองภาพท�วท�ศน�ให�ช�ดเจุน

“เรู้�อนแพื่พื่�ษณ3โลก ”

เทัคน�คด้�นสอด้2าเข้ยนโด้ย ไพื่บ�ลย� อมีรู้ปรู้ะภา

173

การเขี�ยนภาพต�นไม�การู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�โด้ยทั��วไป มี�กจะมีการู้เข้ยนภาพื่

ติ�นไมี�ปรู้ะกอบในภาพื่เสมีอเพื่รู้าะจะช'วยให้�ภาพื่ด้�น3'มีนวล และมีชว�ติชวาข้0,น

โครู้งสรู้�างข้องติ�นไมี�ส'วนให้ญ'จะปรู้ะกอบไปด้�วย ส'วนทั�เป1นล2าติ�น ก��งก�าน ใบ และ

ด้อก ซึ่0�งส'วนให้ญ'จะอย�'เห้น�อพื่�,นด้�นให้�เห้7นเด้'นช�ด้ แติ'มีติ�นไมี�บางชน�ด้มีใบมีากปกคล3มี

ล2าติ�น ก��งก�านจนมีองเห้7นแติ'เพื่ยงใบเป1นพื่3 'มีเติ,ย ๆ ปกด้�นอย�'ซึ่0�งเรู้ยกก�นว'า ไมี�พื่3 'มีและติ�นไมี�

บางชน�ด้ก7มีข้นาด้เล7กจนเก�นไป ไมี'สามีารู้ถเข้ยนแสด้งก��งก�านในภาพื่ทั�วทั�ศน�ได้� เช'น ติ�น

ห้ญ�าก7มี�กจะเข้ยนเป1นเส�นไปเลย และน�ยมีเข้ยนติ�นห้ญ�าให้�พื่ล�,วไปติามีลมีเพื่��อช'วยให้�ภาพื่

ทั�วทั�ศน�น�,นด้�มีบรู้รู้ยากาศข้0,น ส'วนทั�เป1นใบข้องติ�นไมี�แติ'ละชน�ด้จะมีล�กษณะแติกติ'างก�น

แติ'เวลาเข้ยนส'วนให้ญ'มี�กจะไมี'ค'อยค2าน0งถ0งมีากน�กว'า จะติ�องเข้ยนให้�รู้� �ว'าเป1นติ�นอะไรู้ นอกจากเป1นติ�นไมี�ทั�มีล�กษณะเด้'นช�ด้เป1นพื่�เศษ เช'น ติ�นมีะพื่รู้�าว และติ�นกล�วย เป1นติ�น เพื่รู้าะจะเข้ยนภาพื่โด้ยด้0งเอาเฉพื่าะส'วนรู้วมีให้ญ' ๆ ข้องติ�นไมี�มีาเข้ยนปรู้ะกอบในภาพื่ทั�วทั�ศน� เพื่��อแสด้งความีน3'มีนวล และความีอ'อนไห้ว

ภาพท�� 6.26 การเขี�ยนต�นไม� ผู้ลงานข้อง Thomas Fogarty

ทั�มีา : โกส3มี สายใจ. วาดเส�น. เล'มีเด้�มี. ห้น�า 83

174

ร�ปแบบขีองการเขี�ยนภาพท�วท�ศน�ในล�กษณะต/าง ๆ

1. ร�ปแบบการเขี�ยนภาพท�วท�ศน�โดยใช�ท�ศน�ยภาพด�วยเส�น

การู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�ปรู้ะเภทัส��งก'อสรู้�าง เช'น ถนน ล2าคลอง อาคารู้ บ�านเรู้�อน

และเรู้�อ จ2าเป1นจะติ�องใช�เส�นเข้�าช'วย ภาพื่ทั�ไกลออกไปจะมีข้นาด้ลด้ลงติามีล2าด้�บ

ภาพท�� 6.27 ร�ปแบบการเขี�ยนภาพท�วท�ศน�โดยใช�ท�ศน�ยภาพด�วยเส�นทั�มีา : นงนารู้ถ เมี�นทั3กข้�. วาดเขี�ยน. เล'มีเด้�มี. ห้น�า 160

175

2. ร�ปแบบการเขี�ยนภาพท�วท�ศน�โดยใช�ท�ศน�ยภาพบรรยากาศ

การู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�โด้ยใช�ทั�ศนยภาพื่บรู้รู้ยากาศ เป1น การู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�

ทั�เก�ด้จากน2,าห้น�กอ'อน แก' และน2,าห้น�กข้องส ทั2าให้�เก�ด้รู้ะยะใกล�-ไกล ติ�,น-ล0กในติ�วเองโด้ยไมี'ติ�องใช�เส�นเข้�ามีาช'วย

ภาพท�� 6. 28 ร�ปแบบการเขี�ยนภาพท�วท�ศน�โดยใช�ท�ศน�ยภาพบรรยากาศทั�มีา : ว�ศ�ษฐ พื่�มีพื่�มีล. การวาดเส�น. เล'มีเด้�มี. ห้น�า 72

176

ภาพท�� 6. 29 ร�ปแบบการเขี�ยนภาพท�วท�ศน�โดยใช�ท�ศน�ยภาพบรรยากาศ“ด้อยติ3ง-เชยงรู้าย. 2539”

เทัคน�คสอะครู้�ล�คบนผู้�าใบ. ข้นาด้ 59.5 X 90 เซึ่นติ�เมีติรู้.

ผู้ลงานข้อง สง�ด้ ป3ยอIอกทั�มีา : มี�ลน�ธ�ห้อศ�ลปะแห้'งรู้�ชกาลทั� 9. ส�จุ�บ�ตรน�ทรรศการเฉล�มพระเก�ยรต�ฯ

ร�ชกาลท�� 9. เล'มีเด้�มี. ห้น�า 397

177

ค์�าถามท�ายบทท�� 6

1. ภาพื่ทั�วทั�ศน� ห้มีายถ0ง ภาพื่ทั�ความีห้มีายและล�กษณะเฉพื่าะอย'างไรู้บ�าง ?

2. ภาพื่ทั�วทั�ศน� แบ'งออกได้�ก�ปรู้ะเภทั และแติ'ละปรู้ะเภทัแติกติ'างก�นอย'างไรู้ ?

3. ห้ล�กการู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�ควรู้ปรู้ะกอบด้�วยส��งใด้บ�าง ?

4. ข้�,นติอนในการู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�รู้ะยะใกล�-ไกลข้องส น2,าห้น�กแสงเงา และรู้ะยะข้องภาพื่ มีความีส2าค�ญอย'างไรู้ ?

5. รู้�ปแบบในการู้เข้ยนภาพื่ทั�วทั�ศน�มีอะไรู้บ�าง ?

178

บรรณาน�กรมท�ายบทท�� 6

โกส3มี สายใจ. วาดเส�น. พื่�มีพื่�ครู้�,งทั� 2. กรู้3งเทัพื่ฯ : โอเด้ยนสโติรู้�, 2530.

ทัวเด้ช จ�Jวบาง. ศ6กษาจุ�ตรกรรม. กรู้3งเทัพื่ฯ : องค�การู้ค�าค3รู้3สภา, 2539.

นงนารู้ถ เมี�นทั3กข้�. วาดเขี�ยน. กรู้3งเทัพื่ฯ : โอเด้ยนสโติรู้�, 2534. น. ณ ปากน2,า (นามีแฝึง). หล�กการใช�ส�. กรู้3งเทัพื่ฯ : ไทัยว�ฒนาพื่าน�ช, 2524.

มี�ลน�ธ�ห้อศ�ลปะแห้'งรู้�ชกาลทั� 9. ส�จุ�บ�ตรน�ทรรศการเฉล�มพระเก�ยรต�ฯ ร�ชกาลท�� 9.

กรู้3งเทัพื่ฯ : โรู้งพื่�มีพื่�ติะว�นออก, 2540.

ไมีเยอรู้�, รู้าล�ฟ. พจุนาน�กรมศ�พท�และเทค์น�ค์ทางศ�ลปะ. มีะล�ฉ�ติรู้ เอ�,ออาน�นทั�, ผู้��แปล.

กรู้3งเทัพื่ฯ : โรู้งพื่�มีพื่�การู้ศาสนา, 2540.

รู้าชบ�ณฑิ�ติยสถาน. พจุนาน�กรมศ�พท�ศ�ลปะอ�งกฤษ-ไทย ฉบ�บราชบ�ณฑิ�ตยสถาน.

กรู้3งเทัพื่ฯ : เพื่��อนพื่�มีพื่�, 2530.

ว�ศ�ษฐ พื่�มีพื่�มีล. การวาดเส�น. พื่�มีพื่�ครู้�,งทั� 2. กรู้3งเทัพื่ฯ : วาด้ศ�ลปK, 2542.

สม�ดห�ดวาดภาพสเค์ช. กรู้3งเทัพื่ฯ : นครู้เข้ษมีบ3Iคสโติรู้�, มี.ป.ป.Crawshaw, Alwyn. Learn to Paint with Acrylic colours. London : Wm Collins Son,

1983. _______. Learn to Sketch. London : Wm Collins Son, 1985.http://www.abcgallery.com/B/bonington/bonington.htmlhttp://www.artchive.com/artchive/C/constable.htmlhttp://www.thaiwaterbirds.com/gallery_kkc.html