وانةى بينجةم

14
ان ت س ورد كورى و ن س ان ت س ورد كورى و ن س ى وة ة ت ة ت اش ت سَ ي ئو ك اوة وو ت ذَ ت م ى ي ا ذَ درت ة( ت ة ك ت َ ي ر ت و دة ة اك و خ ة( ت ان ت س ورد ك ى وة ة ت ة ت اش ت سَ ي ئو ك اوة وو ت ذَ ت م ى ي ا ذَ درت ة( ت ة ك ت َ ي ر ت و دة ة ك ا و خ ة( ت ان ت س ورد ك رى وة ش كيواى ا2 ت د2 ورى رو و ش ا( ت ة تَ ي و كة دة ة مات ت س ي ئ م ة2 ، ت ة تَ < ي( خ ة ت س ن ذاَ ت? ي ورد ك رى وة ش كيواى ا2 ت د2 ورى رو و ش ا( ت ة تَ ي و كة دة ة مات ت س ي ئ م ة2 ، ت ة تَ < ي( خ ة ت س ن ذاَ ت? ي ورد ك ن ة ت لا ة ل2 و خ ة( ت ر ة س ى و س ا ت سى كَ ت? يَ ولاH ك وة ان ت س ورد كدا ا ت سَ ي ئ ة ل. وة) ا ت س ا2 ت( ن ة لات لة2 و خ ة( رت ة ى و س س ا ت سى كَ ت? يَ ولاH ك وة ان ت س ورد كدا ا ت سَ ي ئ ة . ل وة) ا ت س ا2 ت( 2 و( ب ى2 و خ ة( رت ة راوى س ك ت ار ى دت كَ < تور و ن س و راوة س ا ت ة ت وة ة هات ي( ج ى ي ا تَ ولا2 و( ب ى2 و خ ة( ت ر ة س راوى ك ت ار ى دت كَ < تور و ن س و راوة س ا ت ة ت وة ة ت ها ي( ج ى ي ا تَ ولا ر ة ى س س ة( دات وة ة تِ رَ طي ى و كار س ا ت س ووىِ ر ة ل ردوة ك ت وا ش مة ة2 ، ت راوة شَ كي ة ت ر ة ى س س ة( دات وة ة تِ رَ طي ى و كار س ا ت س ووىِ ر ة ل ردوة ك ت وا ش مة ة2 ، ت راوة شَ كي ة ت ة ل ان ت س ورد ك ا وات ة ك، ت َ ي^ ي) ا ورت ش، راقَ عي، رانَ ي ت ا، ت ك ور ب( ى ي ا ت ةَ ل و دة ة ل ان ت س ورد ك ا وات ، كة ت َ ي^ ي) ا ورت ش، راقَ عي، رانَ ي ت ا، ت ك ور ب( ى ي ا ت ةَ ول دة ة ل وة ورة و ن س ا هاو ت ن ت م ر ة2 وت ان( ج ي^ ي ر ار2 ا و ت ت ك ور بَ ل طة لة وة ورة و ك ا( ت ة ل وة ورة و ن س ا هاو ت ن ت م ر ة2 ت و ان( ج ي^ ي ر ار2 ا و ت ت ك ور بَ ل طة ة ل وة ورة و ك ا( ت ش ي ئ راَ ي تا ه روة ، هة ورة و ن س هاو ذا راتَ ي ت و راقَ عيَ ل طة لة وة ة ش نور و ش ا( ت ش ي ئ راَ ي تا ه روة ، هة ورة و ن س هاو ذا راتَ ي ت و راقَ عيَ ل طة لة وة ة ش نور و ش ا( ت و راقَ عي ة ل ة ك ة ت ر ة ه ى سوا ا2 ت د2 وِ ورى ر و ن س ى و يj لا ة ه د2 وِ ورى ر و ن س ة تَ ي و ة ك دة و راقَ عي ة ل ة ك ة رت ى هة سوا ا2 ت د2 وِ ورى ر و ن س ى و يj لا هة د2 وِ ورى ر و ن س ة تَ ي و كة دة. ان ورت ش. ان ورت ش

Upload: chia-barzinje

Post on 16-Feb-2017

94 views

Category:

Education


5 download

TRANSCRIPT

Page 1: وانةى بينجةم

كوردستان كوردستان سنوورى سنوورى

��ت ك��ة ب��ة دريذاي��ى ميذوو ��ت ك��ة ب��ة دريذاي��ى ميذوو كوردس��تان بة��و خاك��ة دةوتري كوردس��تان بة��و خاك��ة دةوتريتاوةك��و ئيس��تاش نةتةوة��ى كورد تيدا نشتةجيي��ة ، ئة��م تاوةك��و ئيس��تاش نةتةوة��ى كورد تيدا نشتةجيي��ة ، ئة��م نيشتمان������ة دةكةويت������ة باشوورى رؤذئاواى كيشوةرى نيشتمان������ة دةكةويت������ة باشوورى رؤذئاواى كيشوةرى )ئاس�يا(وة. ل�ة ئيس�تادا كوردس�تان وة�ك والتيك�ى س�ياسى و )ئاس�يا(وة. ل�ة ئيس�تادا كوردس�تان وة�ك والتيك�ى س�ياسى و س���ةربةخؤ لةالية����ن والتان���ى جيهانةوة نةناس���راوة و س���ةربةخؤ لةالية����ن والتان���ى جيهانةوة نةناس���راوة و س����نووريكى دياريكراوى س����ةربةخؤى ب����ؤ نةكيشراوة، س����نووريكى دياريكراوى س����ةربةخؤى ب����ؤ نةكيشراوة، ئةمة����ش وايكردوة ل����ة رووى س����ياسى و كارطيريةوة ئةمة����ش وايكردوة ل����ة رووى س����ياسى و كارطيريةوة دابةش����ى س����ةر دةولةتان����ى)توركي����ا، ئيران، عيراق، دابةش����ى س����ةر دةولةتان����ى)توركي����ا، ئيران، عيراق، ��ت، كةوات��ا كوردس��تان ل��ة باكوورةوة لةطةل�� ��ت، كةوات��ا كوردس��تان ل��ة باكوورةوة لةطةل�� س��وريا(بي س��وريا(بيتوركي����ا و ئازربيجان وئةرميني����ا هاوس����نوورة وة ل����ة توركي����ا و ئازربيجان وئةرميني����ا هاوس����نوورة وة ل����ة باشووريشةوة لةطةل����� عيراق و ئيراندا هاوس�����نوورة، باشووريشةوة لةطةل����� عيراق و ئيراندا هاوس�����نوورة، هةروةه���ا ئيراني���ش دةكةويت���ة س���نوورى رؤذهةآلت���ى و هةروةه���ا ئيراني���ش دةكةويت���ة س���نوورى رؤذهةآلت���ى و

سنوورى رؤذئاواشى هةريةكة لة عيراق و سوريان. سنوورى رؤذئاواشى هةريةكة لة عيراق و سوريان.

Page 2: وانةى بينجةم

ئةوة�ى زيات�ر خاك�ى كوردس�تانى دابةشكرد و س�نوورى راميارى ل�ة ئةوة�ى زيات�ر خاك�ى كوردس�تانى دابةشكرد و س�نوورى راميارى ل�ة

م بوو ك��ة م بوو ك��ة 15141514كيش��ا، جةنط��ى ضالديران��ى كيش��ا، جةنط��ى ضالديران��ى نيوان ثارضةكان��ىنيوان ثارضةكان��ىكوردس�تانى دابةش�ى س�ةر ئيمثراتؤريةت�ى عوس�مانى و س�ةفةوى كوردس�تانى دابةش�ى س�ةر ئيمثراتؤريةت�ى عوس�مانى و س�ةفةوى �������ى نيوان هةردووال، �������ى نيوان هةردووال، كرد و بووة طؤرةثان�������ى شةر و ملمالني كرد و بووة طؤرةثان�������ى شةر و ملمالنيهةروةه����ا ئة����و ريكةوتنانة����ى ك����ة ل����ة نيوان عوس����مانى و هةروةه����ا ئة����و ريكةوتنانة����ى ك����ة ل����ة نيوان عوس����مانى و س��ةفةويةكاندا مؤردةكرا بةتايبةت��ى ئةوانة��ى ك��ة ثةيوةندى ب��ة س��ةفةويةكاندا مؤردةكرا بةتايبةت��ى ئةوانة��ى ك��ة ثةيوةندى ب��ة ريكخس���تنى س���نوورةوة بوو راس���تةوخؤ كاريطةرى لةس���ةر ريكخس���تنى س���نوورةوة بوو راس���تةوخؤ كاريطةرى لةس���ةر كوردس��تان هةبوو وةك��و ثةيماننام��ة و ريكةوتنةكان��ى)زةهاوى كوردس��تان هةبوو وةك��و ثةيماننام��ة و ريكةوتنةكان��ى)زةهاوى

( ( 18471847 و ئةرزةرؤم�ى دووة�م و ئةرزةرؤم�ى دووة�م 18231823و ئةرزةرؤم�ى يةكة�م و ئةرزةرؤم�ى يةكة�م 16391639ضونك��ة ئة��و س��نوورةى ك��ة لةنيوان هةردووال ديارى دةكرا ب��ة ضونك��ة ئة��و س��نوورةى ك��ة لةنيوان هةردووال ديارى دةكرا ب��ة خاك�ى كوردس�تاندا تيدةثةرى ئةمة�ش كوردس�تانى دابةش�ى س�ةر خاك�ى كوردس�تاندا تيدةثةرى ئةمة�ش كوردس�تانى دابةش�ى س�ةر دوو بة�ش كرد، بةآل�م ل�ة ميذووى نوى� و هاوضةرخدا ل�ة ئةنجام�ى دوو بة�ش كرد، بةآل�م ل�ة ميذووى نوى� و هاوضةرخدا ل�ة ئةنجام�ى جةنط�ى جيهان�ى يةكة�م كوردس�تان دابةش�ى س�ةر ضوار بة�ش بوو جةنط�ى جيهان�ى يةكة�م كوردس�تان دابةش�ى س�ةر ضوار بة�ش بوو ضونك�����ة ل�����ة ئةنجام�����ى ئة�����و جةنطةدا هةريةك�����ة ل�����ة ضونك�����ة ل�����ة ئةنجام�����ى ئة�����و جةنطةدا هةريةك�����ة ل�����ة دةولةتان��ى)توركي��ا ،ئيران،عيراق ،س��وريا(ى هاوضةرخ دروس��ت دةولةتان��ى)توركي��ا ،ئيران،عيراق ،س��وريا(ى هاوضةرخ دروس��ت

بوون كة هةريةكةيان بةشيك لة خاكى كوردستانى بةركةوت.بوون كة هةريةكةيان بةشيك لة خاكى كوردستانى بةركةوت.

Page 3: وانةى بينجةم

كوردستان خاكى و كوردستان ناو خاكى و ناو ل�ة ميذوودا ئة�و ناوضانة�ى ك�ة كوردى تيدا نيشتةجى� بوو وات�ا ل�ة ميذوودا ئة�و ناوضانة�ى ك�ة كوردى تيدا نيشتةجى� بوو وات�ا

وآلت��ى كوردان)كوردس��تان(، ناوى ب��ة شيوة��ى جياواز ل��ة وآلت��ى كوردان)كوردس��تان(، ناوى ب��ة شيوة��ى جياواز ل��ة قؤناغ�ة ميذوويةكاندا هاتووة ،ئةوةت�ا لةثي�ش زاينيدا يؤنان�ى و قؤناغ�ة ميذوويةكاندا هاتووة ،ئةوةت�ا لةثي�ش زاينيدا يؤنان�ى و رؤمانيةكان بةخاك�����ى كوردس�����تانيان وتووة)كوردؤن�����س، رؤمانيةكان بةخاك�����ى كوردس�����تانيان وتووة)كوردؤن�����س، طوردي�ا(وات�ا ئة�و ناوضانة�ى ك�ة كاردؤخيةكان�ى تيدا دةذيان، ل�ة طوردي�ا(وات�ا ئة�و ناوضانة�ى ك�ة كاردؤخيةكان�ى تيدا دةذيان، ل�ة

سةرضاوة ئةرمةنيةكانيش بة)كوردؤضيخ(هاتووة.سةرضاوة ئةرمةنيةكانيش بة)كوردؤضيخ(هاتووة. ئةطةرض��ى ل��ة س��ةردةمى ئيس��المدا وات��ا ل��ة س��ةردةمى ئةطةرض��ى ل��ة س��ةردةمى ئيس��المدا وات��ا ل��ة س��ةردةمى

خةليف��ة )عومةرى كورى خةتاب(خاك��ى كوردس��تان وةك��و خةليف��ة )عومةرى كورى خةتاب(خاك��ى كوردس��تان وةك��و ناوضةيةك�ى دياريكراو نةهاتووة، بةآل�م ل�ة ماوة جياوازةكان ناوضةيةك�ى دياريكراو نةهاتووة، بةآل�م ل�ة ماوة جياوازةكان ��ك دةبوون ��ك دةبوون ناوض��ة كورديةكان دابةش��ى س��ةر ضةن��د هةريمي ناوض��ة كورديةكان دابةش��ى س��ةر ضةن��د هةريمي

هةريةكيك لةم هةريمانة ناوى جياوازى خؤى هةبوو:هةريةكيك لةم هةريمانة ناوى جياوازى خؤى هةبوو:

Page 4: وانةى بينجةم

-هةريمى -هةريمى 22 -هةريمى ضياكان)اقليم الجيبال(.-هةريمى ضياكان)اقليم الجيبال(. 11 --44 -هةريمى جةزيرةى فوراتى.-هةريمى جةزيرةى فوراتى.33 رؤذئاواى ضياكان.رؤذئاواى ضياكان.

-هةريمى -هةريمى 66 -هةريمى ئةرمينيا.-هةريمى ئةرمينيا.55 هةريمى ئازربيجان.هةريمى ئازربيجان.شةهرةزوور.شةهرةزوور.

كةوات�ا ل�ة س�ةرةتاى س�ةردةمى ئيس�الميدا كوردس�تان وةك�و خاكيك�ى يةكطرتوو ب�ة كةوات�ا ل�ة س�ةرةتاى س�ةردةمى ئيس�الميدا كوردس�تان وةك�و خاكيك�ى يةكطرتوو ب�ةناوى كوردس�تان بوون�ى نةبووة ،بةلك�و ب�ة شيوة�ى هةري�م و هة�ر هةريميكي�ش ناوى ناوى كوردس�تان بوون�ى نةبووة ،بةلك�و ب�ة شيوة�ى هةري�م و هة�ر هةريميكي�ش ناوى جياوازى هةبووة ك�ة لةس�ةرةوة ئاماذة�ى ثيدراوة، جط�ة لةوة�ش ناوض�ة كورديةكان جياوازى هةبووة ك�ة لةس�ةرةوة ئاماذة�ى ثيدراوة، جط�ة لةوة�ش ناوض�ة كورديةكان ل��ة ضوارضيوة��ى عيراق��ى عةجةم��ى هةذمار دةكرا ك��ة ئة��و س��ةردةمة عيراق��ى ل��ة ضوارضيوة��ى عيراق��ى عةجةم��ى هةذمار دةكرا ك��ة ئة��و س��ةردةمة عيراق��ى عةرة��بيش هةبووة ،هةروةه��ا ب��ة ناوى )دياربةك��ر(ي��ش ناوزة��د دةكرت،ئةمة��ش عةرة��بيش هةبووة ،هةروةه��ا ب��ة ناوى )دياربةك��ر(ي��ش ناوزة��د دةكرت،ئةمة��ش دةمانطةيةنيت�ة ئة�و ئةنجامة�ى ك�ة زاراوة�ى كوردس�تان لة�و كاتةدا بةكار نةهاتووة، دةمانطةيةنيت�ة ئة�و ئةنجامة�ى ك�ة زاراوة�ى كوردس�تان لة�و كاتةدا بةكار نةهاتووة، بةآل�م ل�ة س�ةردةمةكانى دوات�ر بةتايبةت�ى ل�ة نيوة�ى دووةم�ى س�ةدةى يازدةهةم�ى بةآل�م ل�ة س�ةردةمةكانى دوات�ر بةتايبةت�ى ل�ة نيوة�ى دووةم�ى س�ةدةى يازدةهةم�ى

��بى )ديوان )ارض اآلكراد)ارض اآلكراد ميالدى زاراوة��ىميالدى زاراوة��ى ��بى )ديوان (لةالية��ن )محمود ئةلغةشقةرى(ل��ة كتي (لةالية��ن )محمود ئةلغةشقةرى(ل��ة كتيبةآل���م ب���ؤ يةكةمجار زاراوة���ى بةآل���م ب���ؤ يةكةمجار زاراوة���ى (م بالو كرايةوة،(م بالو كرايةوة،10761076لغات الترك(ل���ة س���الى)لغات الترك(ل���ة س���الى)

(ل�ة الية�ن دوا س�ولتانى (ل�ة الية�ن دوا س�ولتانى 11501150)كوردس�تان(ل�ة ناوةراس�تى س�ةدةى دوازدةهة�م ))كوردس�تان(ل�ة ناوةراس�تى س�ةدةى دوازدةهة�م )س�ةلجوقييةكان )س�ةنجر( بةكارهات كاتي�ك هةريم�ى ضياكان�ى ل�ة ناوضةكان�ى ديك�ة س�ةلجوقييةكان )س�ةنجر( بةكارهات كاتي�ك هةريم�ى ضياكان�ى ل�ة ناوضةكان�ى ديك�ة

دابرى وةكو يةكةيةكى كارطيرى بةناوى )كوردستان( دانا.دابرى وةكو يةكةيةكى كارطيرى بةناوى )كوردستان( دانا.

Page 5: وانةى بينجةم

(يةكةم (يةكةم 13231323--12541254دواتر طةريدةى ئيتالى)ماركؤ ثؤلؤ دواتر طةريدةى ئيتالى)ماركؤ ثؤلؤ كةس بووة كة زاراوى كوردستانى بة شيوةى )كاردستان( كةس بووة كة زاراوى كوردستانى بة شيوةى )كاردستان(

تؤماركردووة و ئاماذة بةوة دةكات و دةليت:فارس تؤماركردووة و ئاماذة بةوة دةكات و دةليت:فارس وآلتيكى طةورةية و كوردستان دةكةويتة هةريمى وآلتيكى طةورةية و كوردستان دةكةويتة هةريمى

( ( 4343باشوورى، دواتريش حمداللة مستةوفى قةزوينى بة )باشوورى، دواتريش حمداللة مستةوفى قةزوينى بة )سال دواى ماركؤ ثؤلؤ لة كتيبى )نزهة القلوب( دا سال دواى ماركؤ ثؤلؤ لة كتيبى )نزهة القلوب( دا

زاراوةى كوردستانى بةكارهيناوة.زاراوةى كوردستانى بةكارهيناوة.

22كةش و هةواى كوردستان- كةش و هةواى كوردستان - ب�ة شيوةيةك�ى طشت�ى كة�ش و هةوا ل�ة ذي�ر كاريطةرى ب�ة شيوةيةك�ى طشت�ى كة�ش و هةوا ل�ة ذي�ر كاريطةرى

هةريةك�ة )ل�ة شوين�ى ئةنس�ترؤمى و هةلكةوتن�ى ناوضةك�ة هةريةك�ة )ل�ة شوين�ى ئةنس�ترؤمى و هةلكةوتن�ى ناوضةك�ة ب��������ة طويرة��������ى وشكان��������ى و رووة ئاويةكان و ب��������ة طويرة��������ى وشكان��������ى و رووة ئاويةكان و تؤثؤطرافي�ا (داي�ة، هيلةكان�ى ثان�ى ب�ة فاكتةريك�ى طرن�ط تؤثؤطرافي�ا (داي�ة، هيلةكان�ى ثان�ى ب�ة فاكتةريك�ى طرن�ط دادةةنري�ت ل�ة دةس�ت نيشان كردن�ى كة�ش و هةوا ، ب�ؤ دادةةنري�ت ل�ة دةس�ت نيشان كردن�ى كة�ش و هةوا ، ب�ؤ دةس�تنيشان كردن�ى كة�ش و هةواى كوردس�تان ثيويس�تة دةس�تنيشان كردن�ى كة�ش و هةواى كوردس�تان ثيويس�تة شوين���ى كوردس���تان ب���ة طويرة���ى بازنةكان���ى ثان���ى شوين���ى كوردس���تان ب���ة طويرة���ى بازنةكان���ى ثان���ى

..دةستنيشان بكريت دةستنيشان بكريت

Page 6: وانةى بينجةم

��ى ثان��ى ) ��ى ثان��ى )كوردس��تان دةكةويت��ة نيوان هيل ( ، ئة��م ( ، ئة��م 61،3061،30- - 40،3940،39كوردس��تان دةكةويت��ة نيوان هيل

��ر كاريطةرى هةواى بيابان��ى طةرم و ��ر كاريطةرى هةواى بيابان��ى طةرم و رووبةرة جوطرافيي��ة لةذي رووبةرة جوطرافيي��ة لةذيس��اردى دةرياى ناوةراس��تداية، بةالم لةطة��ل ئةوةشدا كة��ش و س��اردى دةرياى ناوةراس��تداية، بةالم لةطة��ل ئةوةشدا كة��ش و هةوا ل��ة ناوضةكان��ى كوردس��تاندا جياوازة، ئة��م جياوازية��ش ب��ؤ هةوا ل��ة ناوضةكان��ى كوردس��تاندا جياوازة، ئة��م جياوازية��ش ب��ؤ شوين�ى ئس�ترؤنؤمى و هةلكةوتة�ى ناوضةك�ة بةطويرة�ى وشكان�ى شوين�ى ئس�ترؤنؤمى و هةلكةوتة�ى ناوضةك�ة بةطويرة�ى وشكان�ى و رووة ئاويةكان و تؤبؤطرافي���ا دةطةريتةوة، ئةوةت���ا ثلةكان���ى و رووة ئاويةكان و تؤبؤطرافي���ا دةطةريتةوة، ئةوةت���ا ثلةكان���ى طةرم��ا ل��ة باكوردا س��ى ئةوةندة��ى باشوور نزمترة ، ئةمة��ش طةرم��ا ل��ة باكوردا س��ى ئةوةندة��ى باشوور نزمترة ، ئةمة��ش كارى كردوةت�ة س�ةر ريذة�ى بةف�ر و باران بةشيوةية�ك زؤ�ر جار لة كارى كردوةت�ة س�ةر ريذة�ى بةف�ر و باران بةشيوةية�ك زؤ�ر جار لة باكور بةف�ر دةباري�ت بةالم ل�ة باشور ب�ة كةم�ى دةبارى� ئةمة�ش باكور بةف�ر دةباري�ت بةالم ل�ة باشور ب�ة كةم�ى دةبارى� ئةمة�ش ب�ؤ بةرز و نزم�ى رووى زةوى و دوور و نزيك�ى لةرووة ئاويةكان و ب�ؤ بةرز و نزم�ى رووى زةوى و دوور و نزيك�ى لةرووة ئاويةكان و ��ى دريذى دةطةريتةوة ضونك��ة رووى زةوى ��ى دريذى دةطةريتةوة ضونك��ة رووى زةوى بازنة��ى ثان��ى و هيل بازنة��ى ثان��ى و هيلكوردس�تان ت�ا بةرة�و باكور هةلكشى� زيات�ر ل�ة رووى دةرياوة بةرز كوردس�تان ت�ا بةرة�و باكور هةلكشى� زيات�ر ل�ة رووى دةرياوة بةرز دة��بيتةوة ئةمة��ش خؤ��ى ل��ة ضي��ا بةرزةكان و بةرزى ناوضةك��ة دة��بيتةوة ئةمة��ش خؤ��ى ل��ة ضي��ا بةرزةكان و بةرزى ناوضةك��ة خؤيدة�بينيتةوة رةنطدانةوة�ى لةس�ةر نزم بونةوة�ى ثلة�ى طةرم�ا خؤيدة�بينيتةوة رةنطدانةوة�ى لةس�ةر نزم بونةوة�ى ثلة�ى طةرم�ا

و ريذةى دابارين هةية جطةلةمةش هيلةكانى دريذى،و ريذةى دابارين هةية جطةلةمةش هيلةكانى دريذى،

Page 7: وانةى بينجةم

بازنةكان��ى ثان��ى راس��تةوخؤ كاردةكات��ة س��ةر كة��ش و هةوا بازنةكان��ى ثان��ى راس��تةوخؤ كاردةكات��ة س��ةر كة��ش و هةوا ضونك�ة برى ئة�و تيشكة�ى ك�ة س�ةر زةوى لةناوضةيةكةوة ضونك�ة برى ئة�و تيشكة�ى ك�ة س�ةر زةوى لةناوضةيةكةوة ب��ؤ ناوضةيةك��ى ت��ر جياوازة كاريطةرى ئة��م تيشكانة��ش ب��ؤ ناوضةيةك��ى ت��ر جياوازة كاريطةرى ئة��م تيشكانة��ش ��ت ل��ة ناوض��ة ��ت ل��ة ناوض��ة بةطويرة��ى تؤبؤطرافياى ناوضةك��ة دةطؤري بةطويرة��ى تؤبؤطرافياى ناوضةك��ة دةطؤريتةخ�ت و بةرزايةكان زيات�ر كاريطة�ر ترة ب�ؤ بةرز بونةوة�ى تةخ�ت و بةرزايةكان زيات�ر كاريطة�ر ترة ب�ؤ بةرز بونةوة�ى ثلة�ى طةرم�ا وة�ك ل�ة ناوض�ة شاخاويةكان ، هةروةه�ا نزيك�ى ثلة�ى طةرم�ا وة�ك ل�ة ناوض�ة شاخاويةكان ، هةروةه�ا نزيك�ى ناوضةكان�ى باكور لةروة ئاويةكان بوةت�ة هؤ�ى زيات�ر داباري�ن ناوضةكان�ى باكور لةروة ئاويةكان بوةت�ة هؤ�ى زيات�ر داباري�ن ئةمة��ش كاردةكات��ة س��ةر كة��ش و هةوا تيكراى ثلةكان��ى ئةمة��ش كاردةكات��ة س��ةر كة��ش و هةوا تيكراى ثلةكان��ى طةرماي�ى كوردس�تان لةوةرزةكان�ى س�الدا رةن�ط دانةوة�ى طةرماي�ى كوردس�تان لةوةرزةكان�ى س�الدا رةن�ط دانةوة�ى ل�ة س�ةر ريذة�ى داباري�ن ل�ة ناوض�ة جياوازةكان�ى كوردس�تان ل�ة س�ةر ريذة�ى داباري�ن ل�ة ناوض�ة جياوازةكان�ى كوردس�تان ��ك ب��ؤ ثةيدا بوون��ى ضةن��د ��ك ب��ؤ ثةيدا بوون��ى ضةن��د هةي��ة ، ئةم��ش بؤت��ة هؤكاري هةي��ة ، ئةم��ش بؤت��ة هؤكاري

هةريميكى ئاو و هةواى جياواز : هةريميكى ئاو و هةواى جياواز :

Page 8: وانةى بينجةم

هةريم���ى وشك���ى كةنارى طةرم: ئة���م هةريم���ة طةرمتري���ن ناوضة���ى *هةريم���ى وشك���ى كةنارى طةرم: ئة���م هةريم���ة طةرمتري���ن ناوضة���ى* ثلة�ى ثلة�ى 5050كوردس�تانة ل�ة هاوي�ن و زس�تاندا ك�ة ل�ة هاويندا ثلة�ى طةرم�ا دةطات�ة كوردس�تانة ل�ة هاوي�ن و زس�تاندا ك�ة ل�ة هاويندا ثلة�ى طةرم�ا دةطات�ة

س�ةدى ضونك�ة ناوضةيةك�ى بيابانيي�ة و لةس�ةر كةنداوى فارس هةلكةوتووة، س�ةدى ضونك�ة ناوضةيةك�ى بيابانيي�ة و لةس�ةر كةنداوى فارس هةلكةوتووة، هةروةه�ا باران�ى زؤ�ر كة�م ليدةبارى لةبة�ر ئةوة�ى ل�ة ذي�ر كاريطةرى هةواى هةروةه�ا باران�ى زؤ�ر كة�م ليدةبارى لةبة�ر ئةوة�ى ل�ة ذي�ر كاريطةرى هةواى

وشكى كةنداوى عةربيداية، رووبةريكى تةسكى كوردستانى طرتووةتةوة.وشكى كةنداوى عةربيداية، رووبةريكى تةسكى كوردستانى طرتووةتةوة. هةريم�ى بيابان�ى وشك�ى طةرم: رووبةرى ئة�م هةريم�ة ل�ة كةنارى طةرم * هةريم�ى بيابان�ى وشك�ى طةرم: رووبةرى ئة�م هةريم�ة ل�ة كةنارى طةرم *

فراوانترة دةكةويت�ة ثاريزطاى ئيالم،هةروةه�ا طةرماش�ى نزمترة ك�ة نزيكة�ى فراوانترة دةكةويت�ة ثاريزطاى ئيالم،هةروةه�ا طةرماش�ى نزمترة ك�ة نزيكة�ى ل���ة س���ةدا دة���بيت ريذة���ى بارانبارينش���ى زيارة، ئةمة���ش ب���ؤ ئةوة ل���ة س���ةدا دة���بيت ريذة���ى بارانبارينش���ى زيارة، ئةمة���ش ب���ؤ ئةوة 4040

دةطةريتةوة ل�ة ذي�ر كاريطةرى هةواى نيمض�ة دوورطة�ى عةرب�ى و زةرياى دةطةريتةوة ل�ة ذي�ر كاريطةرى هةواى نيمض�ة دوورطة�ى عةرب�ى و زةرياى ناوةراستة.ناوةراستة.

���م رووبةريك���ى فراوان���ى ���م رووبةريك���ى فراوان���ى *هةريم���ى نيمض���ة بيابان���ى طةرم: ئة���م هةري *هةريم���ى نيمض���ة بيابان���ى طةرم: ئة���م هةريطرتووةتةوة، ل��ة ناوضةكان��ى ئيالم و قةزاى ديزفول و ئةنديشم��ك و ئيزة و طرتووةتةوة، ل��ة ناوضةكان��ى ئيالم و قةزاى ديزفول و ئةنديشم��ك و ئيزة و

ثلة�ى س�ةدى و ريذة�ى ثلة�ى س�ةدى و ريذة�ى 3535شوشتة�ر ثيكدي�ت و ثلة�ى طةرم�ا تييدا دةطات�ة شوشتة�ر ثيكدي�ت و ثلة�ى طةرم�ا تييدا دةطات�ة بارانيش��ى ل��ة ناوضة��ى بيابان��ى وشك��ى طةرم زياترة ضونك��ة كاريطةرى بارانيش��ى ل��ة ناوضة��ى بيابان��ى وشك��ى طةرم زياترة ضونك��ة كاريطةرى

تؤفانةكةى زةرياى ناوةراستى زياترى بةسةرةوةية.تؤفانةكةى زةرياى ناوةراستى زياترى بةسةرةوةية.

Page 9: وانةى بينجةم

هةريم���ى كويس���تانى س���ارد: ئة���م هةريم���ة ناوضة���ى * هةريم���ى كويس���تانى س���ارد: ئة���م هةريم���ة ناوضة���ى *شاخاوييةكان�ى باكوور و رؤذهةآلت�ى كوردس�تان دةطريتةوة، شاخاوييةكان�ى باكوور و رؤذهةآلت�ى كوردس�تان دةطريتةوة، ��ر ص��فر ��ر ص��فر ل��ة زس��تاندا ثلة��ى طةرم��ا لة��م ناوضةيةدا ب��ؤ ذي ل��ة زس��تاندا ثلة��ى طةرم��ا لة��م ناوضةيةدا ب��ؤ ذي

ثلة�ى س�ةدى، هةروةه�ا ثلة�ى س�ةدى، هةروةه�ا 1111دادةبةزى� ل�ة هاوينيشدا دةطات�ة دادةبةزى� ل�ة هاوينيشدا دةطات�ة ريذة�ى دابارين�ى بةف�ر و باراني�ش زؤرة و تةنانة�ت ل�ة هةندي�ك ريذة�ى دابارين�ى بةف�ر و باراني�ش زؤرة و تةنانة�ت ل�ة هةندي�ك

ناوضة بةفر بة دريذاى سال دةمينيتةوة.ناوضة بةفر بة دريذاى سال دةمينيتةوة. هةريم��ى زةرياى ناوةراس��ت : ئة��م هةريم��ة ب��ة ثانتري��ن * هةريم��ى زةرياى ناوةراس��ت : ئة��م هةريم��ة ب��ة ثانتري��ن *

ناوضة�ى ئاو و هةوا ل�ة كوردس�تاندا دادةنري�ت ، ثلة�ى طةرم�ا ناوضة�ى ئاو و هةوا ل�ة كوردس�تاندا دادةنري�ت ، ثلة�ى طةرم�ا ثلة�ى س�ةدى و ل�ة زس�تانيشدا دةطات�ة ثلة�ى س�ةدى و ل�ة زس�تانيشدا دةطات�ة 3030ل�ة هاويندا دةطات�ة ل�ة هاويندا دةطات�ة

ثلة�ى س�ةدى ل�ة هةندي�ك شويندا دةطات�ة ص�فر، هةروةه�ا ثلة�ى س�ةدى ل�ة هةندي�ك شويندا دةطات�ة ص�فر، هةروةه�ا 55لة زستاندا بارانيكى زؤرى ليدةبارى و هاوينيشى وشكة.لة زستاندا بارانيكى زؤرى ليدةبارى و هاوينيشى وشكة.

Page 10: وانةى بينجةم

ذمارةى دانيشتوان و ثيكهاتةى ذمارةى دانيشتوان و ثيكهاتةى -3 -3ئةتنؤطرافى و ئاينىئةتنؤطرافى و ئاينى

أ-ذمارةى دانيشتوان و ثيكهاتةى ئةتنؤطرافىأ-ذمارةى دانيشتوان و ثيكهاتةى ئةتنؤطرافى ثرؤس�ةى س�ةرذميرى تاك�ة ريطاى دروس�تى دياريكردن�ى ذمارة�ى دانيشتوان�ة، لة�م ثرؤس�ةى س�ةرذميرى تاك�ة ريطاى دروس�تى دياريكردن�ى ذمارة�ى دانيشتوان�ة، لة�م

س�ؤنطةيةوة دياريكردن�ى ذمارة�ى دانيشتوان�ى كوردس�تان كاريك�ى طران�ة ضونك�ة س�ؤنطةيةوة دياريكردن�ى ذمارة�ى دانيشتوان�ى كوردس�تان كاريك�ى طران�ة ضونك�ة كوردس�تان خاوةن�ى دةولةتيك�ى س�ةربةخؤ نيية�و دابةش�ى س�ةر ضوار بة�ش بووة كوردس�تان خاوةن�ى دةولةتيك�ى س�ةربةخؤ نيية�و دابةش�ى س�ةر ضوار بة�ش بووة هة��ر ب��ة شيك��ى كةوتووةت��ة دةولةتيكةوة ، ئةمة��ش وايكردووة ب��ة شيوةيةك��ى هة��ر ب��ة شيك��ى كةوتووةت��ة دةولةتيكةوة ، ئةمة��ش وايكردووة ب��ة شيوةيةك��ى راس�ت و دروس�ت ذمارة�ى دانيشتوان�ى نةتةوة�ى كورد و نةتةوةكان�ى ديكة�ى راس�ت و دروس�ت ذمارة�ى دانيشتوان�ى نةتةوة�ى كورد و نةتةوةكان�ى ديكة�ى ��ت ، ضونك��ة ئة��و س��ةرذميريانةى ئةنجامدراون ضةندي��ن ��ت ، ضونك��ة ئة��و س��ةرذميريانةى ئةنجامدراون ضةندي��ن كوردس��تان نةزانري كوردس��تان نةزانريكةموكورى تيداي���ة ، بؤي���ة دياريكردن���ى ذمارة���ى كورد ثش���ت ب���ة خةمآلندن كةموكورى تيداي���ة ، بؤي���ة دياريكردن���ى ذمارة���ى كورد ثش���ت ب���ة خةمآلندن

دةبةستيت.دةبةستيت.كةموكورييةكانى سةرذميرييةكانكةموكورييةكانى سةرذميرييةكان11 س��ياسةتى قركردن و ثاكتاوى نةذادى كورد ثيشة��ى نةتةوة س��ةردةستةكانى -س��ياسةتى قركردن و ثاكتاوى نةذادى كورد ثيشة��ى نةتةوة س��ةردةستةكانى-

كوردس�تان بووة، بةردةوام هةوليان دةدا ل�ة س�ةرذميرةكاندا ذمارة�ى كورد كة�م كوردس�تان بووة، بةردةوام هةوليان دةدا ل�ة س�ةرذميرةكاندا ذمارة�ى كورد كة�م بكةنةوة تةنانة��ت ل��ة باكورى كوردس��تان دان ب��ة نةتةوة��ى كورددا نةدةنرا، ل��ة بكةنةوة تةنانة��ت ل��ة باكورى كوردس��تان دان ب��ة نةتةوة��ى كورددا نةدةنرا، ل��ة رؤذئاواش دةولةت���ى س���وريا ناس���نامةى ب���ة هاوآلتيي���ة كوردةكان نةدةدا،ل���ة رؤذئاواش دةولةت���ى س���وريا ناس���نامةى ب���ة هاوآلتيي���ة كوردةكان نةدةدا،ل���ة باشوورى كوردس�تان س�ياسةتى تعري�ب و تةهجي�ر ثيادة دةكرا، ل�ة رؤذهةآلتي�ش باشوورى كوردس�تان س�ياسةتى تعري�ب و تةهجي�ر ثيادة دةكرا، ل�ة رؤذهةآلتي�ش دةيان س�ياسةت دذ ب�ة كورد ثةيرةوى دةكرا ، ئةمان�ة ببوون�ة طرف�ت لةبةردة�م دةيان س�ياسةت دذ ب�ة كورد ثةيرةوى دةكرا ، ئةمان�ة ببوون�ة طرف�ت لةبةردة�م دةس��نيشانى كردن��ى ذمارة��ى كورد، بؤي��ة ذمارة��ى راس��ت و دروس��تى كورد دةس��نيشانى كردن��ى ذمارة��ى كورد، بؤي��ة ذمارة��ى راس��ت و دروس��تى كورد

نةزانراوة.نةزانراوة.

Page 11: وانةى بينجةم

22.ئةو وآلتانى كورديان بةسةردا دابةشكراوة لة يةك كاتدا سةرذميريان ئةنجامداوة.- ئةو وآلتانى كورديان بةسةردا دابةشكراوة لة يةك كاتدا سةرذميريان ئةنجامداوة -33 هةندي�ك س�ةرذميرى ك�ة كةوتبوون�ة س�نوورى ناوض�ة ئازادكراوةكان�ى ناو دةس�ةآلتى - هةندي�ك س�ةرذميرى ك�ة كةوتبوون�ة س�نوورى ناوض�ة ئازادكراوةكان�ى ناو دةس�ةآلتى -

شؤرشةوة بةشيوة�ى خةمةآلندن دياريكراوة ل�ة كاتي�ك شؤرش�ى ئةيلول ل�ة باشورى شؤرشةوة بةشيوة�ى خةمةآلندن دياريكراوة ل�ة كاتي�ك شؤرش�ى ئةيلول ل�ة باشورى ��ر ركيف��ى شؤرشدا بوون حكومةت��ى ��ر ركيف��ى شؤرشدا بوون حكومةت��ى كوردس��تان هةلطيرس��ا ، ئة��و ناوضانة��ى ل��ة ذي كوردس��تان هةلطيرس��ا ، ئة��و ناوضانة��ى ل��ة ذيعيراقى ب�ة خةمآلندن ذمارة�ى دانيشتوان�ى ناوضةكةى دةستنيشان كرد ، بة ئةنقةست عيراقى ب�ة خةمآلندن ذمارة�ى دانيشتوان�ى ناوضةكةى دةستنيشان كرد ، بة ئةنقةست

ذمارةى ئةو ناوضانةى بةكةم داناوة تاكو ذمارةى كورد كةمبيتةوة.ذمارةى ئةو ناوضانةى بةكةم داناوة تاكو ذمارةى كورد كةمبيتةوة.44.ذمارةيةكى زؤرى كورد لة ترسى خزمةتى سةربازى خؤيان ناونوس نةدةكرد.-ذمارةيةكى زؤرى كورد لة ترسى خزمةتى سةربازى خؤيان ناونوس نةدةكرد-55 لةبة�ر نةبوون�ى ناس�نامة ل�ة رؤذئاواى كوردس�تان زؤ�ر كورد ناونوس نةكراون و ل�ة - لةبة�ر نةبوون�ى ناس�نامة ل�ة رؤذئاواى كوردس�تان زؤ�ر كورد ناونوس نةكراون و ل�ة -

سةرذميرى بيبةش كراون.سةرذميرى بيبةش كراون.66 ��ك ��ك ئة��و كةس��انةى ك��ة ضووبوون��ة ثال�� شؤرش ناونووس نةدةكران تةنانة��ت هةندي ئة��و كةس��انةى ك��ة ضووبوون��ة ثال�� شؤرش ناونووس نةدةكران تةنانة��ت هةندي

ناوضةش سةرذميرى نةدةكران.ناوضةش سةرذميرى نةدةكران.77 س�ةرقالبوونى هةندي�ك خيزان ب�ة ذيان�ى كؤضةرى و ئاذةلدارييةوة و ذيان�ى طةرميان -س�ةرقالبوونى هةندي�ك خيزان ب�ة ذيان�ى كؤضةرى و ئاذةلدارييةوة و ذيان�ى طةرميان-

و كويستانيان دةكرد، شوينى جيطيريان نةبوو بؤ سةرذميرى كردن.و كويستانيان دةكرد، شوينى جيطيريان نةبوو بؤ سةرذميرى كردن.88 هةندي� طون�د ل�ة شوين�ة س�ةختة ضيايةكان بوو حكومة�ت دةس�تى ثيندةطةيش�ت ب�ؤ -هةندي� طون�د ل�ة شوين�ة س�ةختة ضيايةكان بوو حكومة�ت دةس�تى ثيندةطةيش�ت ب�ؤ-

س�ةرذميرى كردن ريطاوبانةكان�ى هاتووض�ؤ س�ةخت بوو ب�ؤ فةرمانبةرةكان ئةمة�ش س�ةرذميرى كردن ريطاوبانةكان�ى هاتووض�ؤ س�ةخت بوو ب�ؤ فةرمانبةرةكان ئةمة�ش واى كردبوو ناويان لة سةرذميرى تؤمار نةكريت.واى كردبوو ناويان لة سةرذميرى تؤمار نةكريت.

Page 12: وانةى بينجةم

��ت ��ت يةكة��م س��ةرذميرى ك��ة دانيشتوان��ى كوردس��تانى تيدا كرا بي يةكة��م س��ةرذميرى ك��ة دانيشتوان��ى كوردس��تانى تيدا كرا بي كراوة، بةآل�م كراوة، بةآل�م 18311831لةس�ةردةمى دةولةت�ى عوس�مانيدا ل�ة س�الى لةس�ةردةمى دةولةت�ى عوس�مانيدا ل�ة س�الى

تي�بينى دةكري�ت تةنه�ا كوردةكان�ى س�نوورى قةلةمرةوى دةولةت�ى تي�بينى دةكري�ت تةنه�ا كوردةكان�ى س�نوورى قةلةمرةوى دةولةت�ى عوس�مانى تؤمار كراوة ، كوردةكان�ى س�نوورى دةولةت�ى قاجارى عوس�مانى تؤمار كراوة ، كوردةكان�ى س�نوورى دةولةت�ى قاجارى

تؤمار نةكراون.تؤمار نةكراون.( كوردس�تان ( كوردس�تان 19181918 --19141914ل�ة ثي�ش جةنط�ى يةكةم�ى جيهان�ى )ل�ة ثي�ش جةنط�ى يةكةم�ى جيهان�ى )

دابةش�ى س�ةر دوو بة�ش كرابوو، يةكي�ك ل�ة دةرئةنجام�ى ئة�و دابةش�ى س�ةر دوو بة�ش كرابوو، يةكي�ك ل�ة دةرئةنجام�ى ئة�و جةنط��ة روخان��ى ئيمثراتؤرى عوس��مانى بوو، هة��ر ية��ك ل��ة جةنط��ة روخان��ى ئيمثراتؤرى عوس��مانى بوو، هة��ر ية��ك ل��ة دةولةت�ى توركياى هاوضةرخ و ئيران و س�وريا و عيراق دروس�ت دةولةت�ى توركياى هاوضةرخ و ئيران و س�وريا و عيراق دروس�ت

بؤي�ة بؤي�ة بوون و كوردس�تان دابةش�ى س�ةر ئة�و ضوار دةولةت�ة بوون،بوون و كوردس�تان دابةش�ى س�ةر ئة�و ضوار دةولةت�ة بوون،ب�ؤ س�ةرذميرى دانيشتوان�ى كوردس�تان دة�بيت رةضاوى هةموو ب�ؤ س�ةرذميرى دانيشتوان�ى كوردس�تان دة�بيت رةضاوى هةموو

ئةو سةرذميريانة بكةين كة لةو ضوار دةولةتة ئةنجامدراون.ئةو سةرذميريانة بكةين كة لةو ضوار دةولةتة ئةنجامدراون.

Page 13: وانةى بينجةم

11 باك�ورى كوردس�تان : دواى دروس�تبوونى دةولةت�ى توركياى نوى� يةكة�م -باك�ورى كوردس�تان : دواى دروس�تبوونى دةولةت�ى توركياى نوى� يةكة�م- دووة�م دووة�م 19351935( ئةنجامدرا،دوات�ر ل�ة س�الى ( ئةنجامدرا،دوات�ر ل�ة س�الى 19271927س�ةرذميرى ل�ة س�الى )س�ةرذميرى ل�ة س�الى )

���ك س���ةرذميرى ���ك س���ةرذميرى س���ةرذميرى ئةنجامدرا دوات���ر هة���ر ثين���ج س���ال جاري س���ةرذميرى ئةنجامدرا دوات���ر هة���ر ثين���ج س���ال جاريئةنجامدراوة.ئةنجامدراوة.

22 رؤذهةآلت�ى كوردس�تان : يةكة�م ثرؤس�ةى س�ةرذميرى طشت�ى ل�ة س�الى -رؤذهةآلت�ى كوردس�تان : يةكة�م ثرؤس�ةى س�ةرذميرى طشت�ى ل�ة س�الى- دواتر هةر دةسال جاريك سةرذميرى كراوة. دواتر هةر دةسال جاريك سةرذميرى كراوة.19561956

33 ل�ة عيراقدا ل�ة عيراقدا 19271927- باشوورى كوردس�تان : يةكة�م س�ةرذميرى ل�ة س�الى - باشوورى كوردس�تان : يةكة�م س�ةرذميرى ل�ة س�الى ئةنجامدراوة، ذمارة���ى كورد ب���ة خةمآلندن ديارى كراوة، ل���ة و هةموو ئةنجامدراوة، ذمارة���ى كورد ب���ة خةمآلندن ديارى كراوة، ل���ة و هةموو

، ، 19471947، ، 19351935 ، ، 19271927س����ةرذميريان�ةى ك����ة ل���ة عيراق ئةنجامدراوة)س����ةرذميريان�ةى ك����ة ل���ة عيراق ئةنجامدراوة) ل���ة راس���تى ل���ة راس���تى 19571957( تةنه���ا س���ةرذميرى ( تةنه���ا س���ةرذميرى 19871987، ، 19771977، ، 19651965، ، 19571957

ذمارةى دانيشتوانى كوردستانةوة نزيكة. ذمارةى دانيشتوانى كوردستانةوة نزيكة. 44 رؤذئاواى كوردس�تان / يةكة�م ثرؤس�ةى س�ةرذميرى ل�ة س�وريا ل�ة س�الى -رؤذئاواى كوردس�تان / يةكة�م ثرؤس�ةى س�ةرذميرى ل�ة س�وريا ل�ة س�الى-

س�ةرذميرى س�ةرذميرى 19811981 ثاشتري�ش ثاشتري�ش 19701970 ئةنجامدراوة، دوات�ر ل�ة س�الى ئةنجامدراوة، دوات�ر ل�ة س�الى 19601960كةس بووة.كةس بووة.634000634000ذمارةى كورد ذمارةى كورد 19811981كراوة كة لة سةرذميرى كراوة كة لة سةرذميرى

Page 14: وانةى بينجةم

ثيكهاتةى نةتةوةى دانيشتوانى كوردستان بة ثيى ثيكهاتةى نةتةوةى دانيشتوانى كوردستان بة ثيى 19951995خةمآلندنى سالى خةمآلندنى سالى