PDF που παράγονται χρησιμοποιώντας την ανοικτού περιεχομένου εργαλειοθήκη mwlib. Βλέπε http://code.pediapress.com/ για περισσότερεςπληροφορίες.

PDF generated at: Wed, 15 Dec 2010 07:57:38 UTC

ΤεχνολογίαΕργαλεία, Σκεύη & Συσκευές

ΠεριεχόμεναΆρθραΕργαλεία 1

Εργαλείο 1

Γερμανικό κλειδί 3

Γερμανικό κλειδί 3

Δρεπάνι 4

Δρεπάνι 4

Κατσαβίδι 5

Κατσαβίδι 5

Μυστρί 6

Μυστρί 6

Σφυρί 7

Σφυρί 7

Τροχός 8

Τροχός 8

Φτυάρι 10

Φτυάρι 10

Αλιευτικά εργαλεία 13

Αλιευτικό εργαλείο 13Γκαγκάβα 14Συρτή 15

Εργαλεία κοπής 17

Μαχαίρι 18

Μαχαίρι 18

Πριόνι 19

Πριόνι 19

Ψαλίδι 21

Ψαλίδι 21

Εργαλεία καθαριότητας 23

Σκούπα 24

Σκούπα 24

Σφουγγαρίστρα 25

Σφουγγαρίστρα 25

Φαράσι 26

Φαράσι 26

Οικιακά Σκεύη 27

Γουδί 28

Γουδί 28

Κατσαρόλα 29

Κατσαρόλα 29

Μυγοσκοτώστρα 30

Μυγοσκοτώστρα 30

Τηγάνι 31

Τηγάνι 31

Οικιακές, Ηλεκτρικές & Άλλες Συσκευές 32

Ηλεκτρική συσκευή 32

Ανεμιστήρας 33

Ανεμιστήρας 33

Απλώστρα ρούχων 35

Απλώστρα ρούχων 35

Γραφομηχανή 36

Γραφομηχανή 36Κύλινδρος γραφομηχανής 37

Ηλιακός Θερμοσίφωνας 38

Ηλιακός θερμοσίφωνας 38

Θερμοστάτης 42

Θερμοστάτης 42

Κλίβανος 43

Κλίβανος 43

Λέβητας 44

Λέβητας 44

Πλυντήριο ρούχων 45

Πλυντήριο ρούχων 45

Πυξίδα 47

Πυξίδα 47Γυροσκοπική πυξίδα 48

Ραδιόφωνο 53

Ραδιόφωνο 53

Ρολόι 62

Ρολόι 62

Σίδερο 64

Σίδερο (συσκευή) 64

Τηλεόραση 65

Τηλεόραση 65

Τηλέφωνο 68

Τηλέφωνο 68

Τοστιέρα 72

Τοστιέρα 72

Φούρνος 73

Φούρνος 73Φούρνος μικροκυμάτων 73

ΠαραπομπέςΠηγές άρθρων και Συνεισφέροντες 76Πηγές Εικόνων, Άδειες και Συνεισφέροντες 78

Άδειες ΆρθρουΆδεια 80

1

Εργαλεία

ΕργαλείοΜε τον όρο εργαλείο εννοείται μια συσκευή που παρέχει φυσική ή νοητική υποστήριξη στην εκπλήρωση ενόςέργου. Τα περισσότερα εργαλεία είναι μορφές απλής μηχανής, ή συνδυασμός τους. Στο παρελθόν θεωρείτοπως μόνον ο άνθρωπος χρησιμοποιούσε εργαλεία, αλλά η παρατήρηση επιβεβαίωσε ότι οι πίθηκοι και άλλαζώα -κυρίως θηλαστικά- και ορισμένα πτηνά (το κοράκι για παράδειγμα) ή έντομα χρησιμοποιούν εργαλεία.Αργότερα διατυπώθηκε η άποψη πως μόνον οι άνθρωποι μπορούν να κατασκευάζουν εργαλεία έως ότου οιζωολόγοι παρατήρησαν πως τα πτηνά[1] και οι πίθηκοι [2][3][4] κατασκευάζουν εργαλεία.Οι περισσότεροι ανθρωπολόγοι θεωρούν πως η χρήση των εργαλείων ήταν ένα σημαντικό βήμα στηνανθρώπινη εξέλιξη, κάτι που αντανακλάται στην ανατομία των δακτύλων και την κινητική τους ικανότητα,όπως επίσης και στην ανάπτυξη της διάνοιας ως επιβοηθητικής λειτουργίας στην εκμάθηση δεξιοτήτων.Τα μηχανικά εργαλεία προέκυψαν κατά τη βιομηχανική επανάσταση, εξαιτίας της ανάγκης εκτέλεσηςπολύπλοκων και συγχρονισμένων ενεργειών, τις οποίες δεν μπορούσε να υποκαταστήσει η ανθρώπινηδραστηριότητα.

Ποικιλίες εργαλείων• Συσκευές: Εργαλείο που προορίζεται για εξειδικευμένη χρήση.• Εργαλεία: Μικρές και σχετικά απλές κατασκευές.• Όργανα: Συγκεκριμένα ή αφηρημένα εργαλεία.• Σκεύη: Επιβοηθητικά εργαλεία στην ανθρώπινη διατροφή.• Μηχανές: Συστήματα εργαλείων ή υπερ-εργαλεία.Στην επιστήμη των υπολογιστών ο όρος «εργαλεία» βρίσκει την εφαρμογή του σε προγράμματα λογισμικού,που βοηθούν σε οποιαδήποτε εργασία γίνεται μέσω υπολογιστή, ή στην εργασία προγραμματισμού. Ωςψηφιακό εργαλείο λοιπόν μπορεί να θεωρηθεί είτε μία αυτοτελής εφαρμογή ειδικά σχεδιασμένη για αυτόν τοσκοπό είτε ένα στιγμιότυπο μίας άλλης εφαρμογής-πλατφόρμας η οποία έχει δυνατότητα γενικήςπαραμετροποίησης του προβλήματος.

ΛειτουργίαΠολλά εργαλεία ή ομάδες εργαλείων βοηθούν στην εκτέλεση μιας ή περισσοτέρων βασικών λειτουργιών όπως:• Κοπή• Συγκέντρωση ισχύος• Καθοδήγηση• Προστασία• Μέτρηση

Εργαλείο 2

ΙστορίαΗ χρήση των εργαλείων ξεκίνησε στην αρχή της εποχής του Λίθου, όταν οι κυνηγοί τροφοσυλλέκτεςκατασκεύασαν εργαλεία κοπής, αιχμές βελών, πρωτόγονα αγγίστρια και σκεύη μεταφοράς.Οι μηχανικές συσκευές, αν και γνωστές από την Ελληνιστική περίοδο εξαπλώθηκαν ιδιαίτερα κατά τονμεσαίωνα κυρίως εξαιτίας της ευρείας χρήσης των ενεργειακών πηγών του αέρα και του νερού. (Νλ.Ανεμόμυλος, Νερόμυλος, Άρδευση κ.λ.π.) nΤα μηχανικά εργαλεία προέκυψαν κατά την Βιομηχανική επανάσταση, εξαιτίας της ανάγκης εκτέλεσηςπολύπλοκων και συγχρονισμένων ενεργειών, τις οποίες δεν μπορούσε να υποκαταστήσει η ανθρώπινηδραστηριότητα.

Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το άρθρο Tool [5] της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNUFDL και την CC-BY-SA 3.0 [6]. (ιστορικό/συντάκτες [5]).

Παραπομπές[1] http:/ / users. ox. ac. uk/ ~kgroup/ diameter_select. pdf[2] http:/ / williamcalvin. com/ bk2/ bk2ch3. htm[3] http:/ / www. pbs. org/ saf/ 1504/ resources/ transcript. htm[4] http:/ / www. rollinghillswildlife. com/ animals/ c/ chimpanzee/[5] http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Tool[6] http:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/

3

Γερμανικό κλειδί

Γερμανικό κλειδί

Γερμανικά κλειδιά

Το Γερμανικό κλειδί είναι εργαλείο με το οποίο συσφίγγονταικοχλίες (μπουλόνια) και διατίθενται σε διάφορες διαστάσειςανάλογα με το μέγεθος της κεφαλής του κοχλία.Χρησιμοποιείται και για να μένει σταθερό ένα περικόχλιο(παξιμάδι) καθώς στρέφεται ο κοχλίας στον οποίο εφαρμόζει.Το Γερμανικό κλειδί ασκεί ροπή στον κοχλία ή το περικόχλιοανάλογα με το μήκος του και την ασκούμενη δύναμη.

Τα Γερμανικά κλειδιά χωρίζονται σε ανοικτού και κλειστούτύπου, ενώ συχνά συναντώνται κλειδιά που συνδυάζουν τουςδύο τύπους φέροντας τον κάθε ένα στα δύο άκρα τους.Κατασκευάζονται συνήθως από ειδικούς χάλυβες που είναικράματα σιδήρου, χρωμίου, βαναδίου, νικελίου ή και άλλων στοιχείων που επηρεάζουν τη σκληρότητα και τηναντοχή στη διάβρωση.

4

Δρεπάνι

Δρεπάνι

Δρεπάνι

Δρεπάνι (ή δρέπανος ή δρεπάνη) είναι αγροτικόεργαλείο για την συγκομιδή σιτηρών και χόρτου, πουεφευρέθηκε ήδη από την αρχαιότητα. Διαφέρει από τηνσκύθη ως προς το σχήμα και μήκος της λάμας και τηςλαβής.

Ιστορική εξέλιξη

Το δρεπάνι είναι από τα αρχαιότερα αγροτικά εργαλεία.Τα παλαιότερα αρχαιολογικά ευρήματα που βρέθηκανστην μέση ανατολή και χρονολογούνται από τηνπρωτολιθική εποχή χρησιμοποιούνταν προφανώς για τηνσυγκομιδή χόρτου και άγριων δημητριακών. Πριν την έναρξη χρήσης των μετάλλων για την κατασκευήεργαλείων, τα δρεπάνια κατασκευάζονταν από ξύλο ή κέρατο ζώου, στο οποίο σφήνωναν λεπίδες απόπυριτόλιθο που τις κολλούσαν με φυσικό ρετσίνι. Αργότερα, στην εποχή του χαλκού, χρησιμοποιήθηκε γιαπρώτη φορά μέταλλο για την κατασκευή των δρεπανιών.

Το δρεπάνι ως σύμβολο των αγροτών μαζί με το σφυρί ως σύμβολο των εργατών, δημιούργησαν το διεθνέςκομμουνιστικό σύμβολο του σφυροδρέπανου.

Βιβλιογραφία• Jens Lüning: Steinzeitliche Bauern in Deutschland. Die Landwirtschaft im Neolithikum. UPAS 58 (Bonn, Habelt

2000)• Hildegard Quitta: Mittelalterliche Sicheln, in: Leipziger Beiträge zur Vor- und Frühgeschichte 1. 1955• Axel Steensberg: Ancient Harvesting Implements, Kopenhagen 1943

Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το (Werkzeug) άρθρο Sichel (Werkzeug) [1] της Γερμανικής Βικιπαίδειας, η οποίαδιανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 [6]. ((Werkzeug) ιστορικό/συντάκτες [1]).

Παραπομπές[1] http:/ / de. wikipedia. org/ wiki/ Sichel

5

Κατσαβίδι

Κατσαβίδι

Κατσαβίδια

Το κατσαβίδι είναι ένα εργαλείο για τηντοποθέτηση ή αφαίρεση βιδών. Έναχαρακτηριστικό κατσαβίδι αποτελείταιαπό μια κυλινδρική λαβή και ένανμεταλλικό άξονα. Όπως πολλά εργαλεία,έτσι και το κατσαβίδι υπάρχει και σεηλεκτροκίνητη μορφή, ενώ σεεγκαταστάσεις παραγωγής υπάρχουν καιπνευματικά κατσαβίδια.

Εάν η βίδα και το κατσαβίδι δεν ταιριάζουν, η κεφαλή της βίδας πολλές φορές καταστρέφεται. Ειδικάκατσαβίδια και βίδες χρησιμοποιούνται πολλές φορές για να εμποδίζονται οι χρήστες να παρεμβαίνουν σεεπισκευές συσκευών.Υπάρχουν κάποια είδη κατσαβιδιών, όπως το σταυροκατσάβιδο, που χρησιμοποιούνταιμονο για ορισμένου τύπου βίδες.

6

Μυστρί

Μυστρί

Ένα μυστρί

Το μυστρί είναι οικοδομικό εργαλείο που χρησιμεύει κυρίως στοσοβάντισμα των κτιρίων. Μοιάζει με μικρό φτυάρι με κοντή ξύλινηχειρολαβή και τριγωνική μεταλλική λάμα. Στην οικοδομή συνδυάζεταισυνήθως με το πηλοφόρι. Με πιο στρογγυλεμένη λάμα χρησιμοποιείταισαν εργαλείο κήπου

Δείτε επίσης

• φτυάρι

7

Σφυρί

Σφυρί

Σύγχρονο σφυρί με μεταλλική λαβή επενδυμένη με καουτσούκγια σταθερό πιάσιμο

Το σφυρί είναι σιδερένιο συνήθως εργαλείο με λαβή,συνήθως ξύλινη αλλά και μεταλλική.Χρησιμοποιείται για το κάρφωμα προκών, για τοσπάσιμο σκληρών αντικειμένων, για την κατεργασίαμετάλλων κ.ά.

Είδη σφυριών

Συναντάται σε διάφορες μορφές ανάλογα με τηνεργασία για την οποία προορίζεται:• Το κλασικό σφυρί, που χρησιμοποιείται συνήθως

για να καρφωθούν πρόκες.• Το σκεπάρνι, που εκτός από το κάρφωμα είναι

ειδικά διαμορφωμένο για να βοηθά και στοξεκάρφωμα προκών. Χρησιμοποιείται πολύ στιςοικοδομές.

• Τη βαριοπούλα ή βαριά, που χρησιμοποιείται για το σπάσιμο πέτρας, τσιμέντου κλπ, μερικές φορές σεσυνδυασμό με καλέμι (ή μικρή βαριοπούλα) .

• o Mατρακάς , με σιδερένια παραλληλόγραμη κεφαλή και ξύλινη λαβή, που χρησιμοποιείται στις οικοδομές,συνήθως από τεχνίτες τοποθέτησης πλακιδίων σε συνδυασμό με καλέμι για σκάψιμο ή στην τοποθέτησηπλακών, τις οποίες, χτυπώντας με το ξύλο, φέρνουν στη σωστή θέση.

• Η Ματσόλα, ή ξυλόσφυρο, κατασκευασμένο από ξύλο, που χρησιμοποιείται σε διανάξεις (καλαφάτισμα) ήσε περιπτώσεις που δεν πρέπει να ασκηθεί μεγάλη δύναμη στο προς επεξεργασία υλικό, ειδικά όταν αυτόείναι ξύλο.

• Το σφυρί με κεφαλή από σκληρό ελαστικό (ματσόλα), για τον ίδιο λόγο με το ξυλόσφυρο.• Το γεωλογικό σφυρί από πολύ σκληρό μέταλλο και λαστιχένια λαβή για τη θραύση πετρωμάτων και βοήθεια

σε αναρριχήσεις. Σε αυτό υπάρχουν δύο παραλλαγές, μία με οξύληκτο πρόσθιο άκρο και μία μεπεπλατυσμένο εν είδει καλεμιού.

• Τέλος μικρό σφυράκι με ελαστική κεφαλή χρησιμοποιούν και οι γιατροί προκειμένου να τσεκάρουν τααντανακλαστικά ασθενών...

.bjn:Tukul

8

Τροχός

Τροχός

Δίτροχο ξύλινο κάρο

Ο τροχός είναι κυκλικού σχήματος κατασκευή που περιστρέφεταιγύρω από άξονα. Ο νοητός άξονας περιστροφής θεωρείταιακίνητος, περνά από το κέντρο του και είναι κάθετος στο επίπεδοτου τροχού. Ο πραγματικός άξονας θα έχει μία από τις ακόλουθεςδύο διαρρυθμίσεις: (i) ο τροχός θα είναι ελεύθερος να περιστραφείγύρω από αυτόν, (ii) o τροχός θα είναι στέρεα συνδεδεμένος μεαυτόν.

Ο τροχός ως γνωστόν χρησιμοποιείται σε μεγάλη ποικιλίαεφαρμογών, για παράδειγμα στα τροχοφόρα οχήματα.

Ιστορία και προϊστορία

Σουμεριανή απεικόνιση πολεμικών αρμάτων,γύρω στο 3200 π.Χ..

O τροχός, ως γνωστόν, θεωρείται μια από τις σημαντικότερες καιαρχαιότερες εφευρέσεις. Η αρχαιότερη χρήση τροχών είναι πιθανάαυτή των ομώνυμων συσκευών της αγγειοπλαστικής την 5η χιλιετίαπ.Χ. στη Μεσοποταμία. Κάρα με τροχούς έχουν βρεθεί σεπροϊστορικούς τάφους στην περιοχή του Καυκάσου οι οποίοιχρονολογούνται γύρω στο 3700 π.Χ..

Λειτουργία και χρήσεις

Ρόδα σε λούνα παρκ.

• Σε εφαρμογές μεταφοράς ο τροχός επιτρέπει τη εκμηδένιση τωντριβών, διευκολύνοντας έτσι τη μετακίνηση αντικειμένωνμεγάλου βάρους. Ακριβέστερα, επιτρέπει τη μετατροπή τωντριβών ολίσθησης σε τριβές κύλισης οι οποίες είναι πολύμικρότερες.

• Ο τροχός του αγγειοπλάστη περιστρεφόμενος γύρω από τονάξονα του χρησιμοποιείται για να προσδίδει και να διατηρεί σεπεριστροφική κίνηση το προς επεξεργασία πήλινο αντικείμενο.

• Ο τροχός σε διάφορες μηχανικές εφαρμογές και μηχανήματαμπορεί να χρησιμοποιείται για τη μετατροπή περιστροφικήςκίνησης σε γραμμική ή αντίστροφα. Για παράδειγμα, σε ένα αυτοκίνητο η παλινδρομική κίνηση τουεμβόλου του κινητήρα μετατρέπεται σε περιστροφική κίνηση του στροφάλοφορου άξονα μέσω τουδιωστήρα (μπιέλα), περιστροφική κίνηση του διαφορικού η οποία τελικά μετατρέπεται σε γραμμική κίνηση

Τροχός 9

Νερόμυλος

ολόκληρου του οχήματος μέσω των τροχών. Άλλο γνωστόπαράδειγμα είναι το βαρούλκο: καθώς το συρματόσχοινοτυλίγεται γύρω από το τύμπανο, που δεν είναι παρά έναςτροχός, η περιστροφική κίνηση του τυμπάνου μετατρέπεται σεγραμμική κίνηση του φορτίου που βρίσκεται στο άκρο τουσυρματόσχοινου.

• Ένα ζευγάρι τροχών διαφορετικής διαμέτρου σε διάφορεςμηχανικές εφαρμογές και μηχανήματα μπορεί ναχρησιμοποιείται ως μειωτήρας ροπής. Γνωστό παράδειγμα είναιη μετάδοση κίνησης ή/και ισχύος μέσω ιμάντα. Επίσης γνωστόπαράδειγμα είναι ο οδοντωτός τροχός (γρανάζι).

Δείτε επίσης• Τροχαλία• Βαρούλκο• Οδοντωτός τροχός• Παράδοξο του τροχού• Τετράγωνος τροχός• Ο τροχός της τύχης• Ρουλέτα

Εξωτερικοί σύνδεσμοι• Νερόμυλοι της Βεργίνας [1]

Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το άρθρο Wheel [2] της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNUFDL και την CC-BY-SA 3.0 [6]. (ιστορικό/συντάκτες [2]).

Παραπομπές[1] http:/ / dim-palat. ima. sch. gr/ water/ water_theme2. htm[2] http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Wheel

10

Φτυάρι

ΦτυάριΈνα φτυάρι είναι ένα εργαλείο για την μετατόπιση χαλαρών υλικών όπως ο άνθρακας, το χιόνι, το χώμα, ή ηάμμος. Χρησιμοποιείται στη δόμηση, την κηπουρική και τον αγροτικό τομέα. Είναι ένα συνήθως χειροκίνητοεργαλείο, σε μεγαλύτερες μορφές το φτυάρι ονομάζεται σκαπτικό μηχάνημα.

ΚατασκευήΤα φτυάρια γίνονται συνήθως από σίδηρο ή χάλυβα και είναι πολύ ισχυρά. Η λεπίδα είναι διπλωμένη στηνπλάτη και αυτό της παρέχει επιπλέον ακαμψία. Οι λαβές κατασκευάζονται συνήθως από ξύλο, χάλυβα ήακόμη και ελαφρά συνθετικά υλικά και είναι καρφωμένες στη λεπίδα. Ένα κομμάτι σε σχήμα Τ τοποθετείταιμερικές φορές στο τέλος της λαβής για την ενίσχυση του κρατήματος και τον καλύτερο έλεγχο, εφόσον τοφτυάρι έχει σχεδιαστεί για τη μετακίνηση εδάφους και τα βαρέα υλικά.

Χρήσεις των φτυαριώνΤο φτυάρι χειρός μπορεί να προσαρμοστεί για πολλές διαφορετικές εργασίες και περιβάλλοντα, γιαπαράδειγμα:Ένα φτυάρι άνθρακα έχει συνήθως πλατιά επίπεδη λεπίδα με απότομα γυριστές πλευρές.Ένα φτυάρι για χιόνι έχει συχνά μια πολύ μεγάλη λεπίδα με καμπύλες προς τα πάνω που συνδέονται με μίαμακριά ίσια λαβή. Είναι σχεδιασμένο τόσο να πιέζει το χιόνι αλλά και για την άρση του. Η λεπίδα μπορεί ναείναι μεταλλική ή και πλαστική για να είναι ελαφρύτερη.Τα Φτυάρια παιχνίδια είναι πλαστικά για να παίζουν τα παιδιά σε αμμώδεις παραλίες.

Κατηγορίες φτυαριώνΤο φτυάρι αποτελείτε από δύο μέρη, το ΣΤΕΛΕΧΟΣ και την ΧΕΙΡΟΛΑΒΗ.Το στέλεχος βοηθάει στηνανασήκωση του ηλικού που έχουμε επιλέξει να σκάψουμε. Η χειρολαβή βοηθάει στο να μπορούμε εύκολα νασυγκρατίσουμε το φτυάρι και προσαρμώζετε , ανάλογα με το είδος του φτυαριού.(www.wikipedia.org)Υπάρχουν πολλά είδη φτυαριών.Μερικα από αυτά είναι• Φτυάρι χειρός• Φτυάρι άνθρακα• Φτυάρι χιονιού κ.λ.π

ΙστορίαΤο φτυάρι από την πρωτόγονη εποχή μέχρι σήμερα έχει υπάρξει ένα σημαντικό και εύκολο στη χρήσηεργαλείο . Οι άνθρωποι στη Πρωτόγονη εποχή συνήθιζαν να δημιουργούν από τη φύση τους εργαλείακατάλληλα για τις ανάγκες της εποχής. Το φτυάρι όμως βοήθησε ιδιαίτερα ως προς την αποκαλύψει νέωνθαυμαστών εφευρέσεων. Το πρώτο φτυάρι δημιουργήθηκε με ένα χοντρό κομμάτι ξύλου και μια κατάλληλασκαλιστή πέτρα. Έτσι το στέλεχος με ένα σχοινί ενώθηκε με την χειρολαβή. Το φτυάρι από τότε άρχισε ναχρησιμοποιείτε πολύ πιο συχνά και όχι μόνο για την ανακάλυψη πραγμάτων κάτω από το έδαφος. Αργότεραχρησιμοποιήθηκε και για την βοήθεια του στο χτίσιμο κατοικιών. Οι άνθρωποι αυτή την εποχή συνήθιζαν να

Φτυάρι 11

του δίνουν διαφορετικά μεγέθη και σχεδία για να ικανοποιήσουν την κάθε τους ανάγκη. Οι πρωτόγονοιάνθρωπου τον χειμώνα για να αποφύγουν το ανεπιθύμητο χιόνι συνήθιζαν να χρεισημοποιουν φτυαριά, κάπωςέτσι δημιουργηθήκαν τα φτυαριά χιονιού. Αργότερα ο πρωτόγονος άνθρωπος ένοιωσε την ανάγκη να θάψειτους νεκρούς, και σε αυτή τη χρήση το φτυάρι του ήταν αναγκαίο. Με την εξέλιξη των χρονών τα φτυαριάτελειοποιούνταν και εξελίσσονταν. Οι άνθρωποι προσπαθούσαν να τα δημιουργήσουν όσο το δυνατότερο πιοπρακτικά και πιο κατάλληλα για τις ανάγκες τους. Με την πάροδο των χρονών αυτή η χρήση των φτυαριώνσυνεχιζόταν. Πολλές χιλιάδες χρόνια αργότερα στις περιόδους πολέμων περίπου το 1700 μΧ οι κάτοικοι τωνχώρων που είχαν πόλεμο χρησιμοποιούσαν το φτυάρι σαν μέσο για να καταφέρουν να ξεφύγουν. Έσκαβανλάκκους και εκείνοι με τις οικογένειες τους κατέφευγαν μακριά η κρυβόντουσαν. Ακόμα και σήμεραδημιουργούνται νέες εφευρέσεις για ηλεκτρικά φτυάρια. Τα φτυάρια στις μέρες μας είναι παρά πολύ χρήσιμακαι μας ικανοποιούν πολλές μας ανάγκες.Το φτυάρι είναι ένα εργαλείο το όποιο μας βοηθά να σκάβουμε.Αποτελείτε από την χειρολαβή και το στέλεχος. Η χειρολαβή μας βοηθά στο να πιάνουμε το φτυάρι, έτσι ώστενα μένει σταθερό. Κινούμε τη χειρολαβή με την βοήθεια της βαρύτητας εφόσον τη γέρνουμε προς τα κάτω. Ηχειρολαβή μας βοηθά ιδιαίτερα στην εύκολη χρήση και στήριξη του φτυαριού αφού η χειρολαβή είναι αρκετάμακριά ώστε να μην χρειάζεται να σκύβουμε. Το δε στέλεχος μας βοηθά στη συγκράτηση του υλικού πουπρόκειται να ανασηκώσουμε με την βοήθεια της χειρολαβής και του νομού της βαρύτητας. Το στέλεχος έχεισαν σκοπό να σηκώνει το υλικό που επιλέξαμε και σε συνδυασμό με τη χειρολαβή η ανασήκωση γίνεται πολύπιο εύκολη. Αυτό μπορούμε να το εξηγήσουμε με τη βοήθεια του νομού της βαρύτητας όπου ο Ισαάκ Νεύτωντο 1687 ερμήνευσε. (ΔΟΜΗ 2001). Καθώς το φτυάρι από κατάσταση ηρεμίας και αφού αφεθεί ελεύθερο θαέχει ταχύτητα 9,81 m/s μετά από ένα δευτερόλεπτο, 19,62 m/s μετά από δύο δευτερόλεπτα, κ.ο.κ. Το σώμα πουεκτελεί ελεύθερη πτώση ασκεί και αυτό με τη σειρά του στη Γη δύναμη ανάλογου μέτρου και αντίθετης φοράςμε αυτή που του ασκεί η ίδια, κάτι το οποίο σημαίνει πως η Γη επιταχύνεται προς το σώμα. Όμως, εξαιτίας τηςτεράστιας μάζας της Γης (και της συνεπακόλουθης αδράνειάς της) σε σχέση με το σώμα, η επιτάχυνση αυτήείναι αμελητέα. Η σωστή λειτουργία ενός μεγάλου αριθμού μηχανών, συσκευών και συστημάτων εξαρτάται μεκάποιο τρόπο από τη βαρύτητα. Για παράδειγμα η διαφορά στο ύψος μπορεί να χρησιμεύσει σαν πίεση σε έναυγρό όταν μιλάμε για ένα υδραγωγείο ή για έναν ιατρικό ορό. Επίσης, με τη βοήθεια της βαρύτητας έχουμε τηδυνατότητα να παράγουμε ηλεκτρικό ρεύμα από τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια. Ένα ρολόι που λειτουργεί μεένα εκκρεμές βασίζει τη λειτουργία του στη δύναμη της βαρύτητας για τον υπολογισμό του χρόνου. Ο τεχνητόςορίζοντας στα αεροσκάφη και άλλα ιπτάμενα μέσα αποτελεί εφαρμογή της δύναμης της βαρύτητας για νααπεικονίζει την κλίση του αεροπλάνου. Τέλος, οι τεχνητοί δορυφόροι είναι και αυτοί μια εφαρμογή τηςβαρύτητας που μαθηματικά είχε διατυπωθεί στο έργο "Principia" του Νεύτωνα. Το φτυάρι λοιπόν με τηνβοήθεια της βαρύτητας ανασηκώνετε η ακόμα και κατεβαίνει.(www.wikipedia.org)Το φτυάρι δεν είναι μόνο ένα μέσο σκαψίματος. Βοήθα κατά κάποιον τρόπο τους ανθρώπους ως προς τηνανακάλυψη υλικών αλλά και για να εξελίχθη η τεχνολογια. Το φτυάρι έχει βοηθήσει τους ανθρώπους νακοινωνικοποιηθούν όσο περίεργο και αν φαίνεται. Πολύ απλά το φτυάρι χρεισημευει στις αναδασώσεις όπουεκεί μαζεύονται αρκετοί άνθρωποι μαζί με τα φτυαριά και σκάβουν ώστε να αποθηκευτεί ο καρπός στοέδαφος. Έτσι οι άνθρωποι μαζεύονται εκεί και γνωρίζονται καλυτέρα η περνούν το χρόνο τους κάνοντας κάτιπου τους αρέσει. Το φτυάρι δεν χρεισημευει μόνο στις αναδασώσεις, χρεισημοπιοητε και για άλλεςδραστηριότητες όπως στη σκάφη του χιονιού. Οι άνθρωποι χωρίς να το καταλαβαίνουν πολλές φορέςχρεισημοποιουν εργαλεία παρά πολύ χρήσιμα στην κοινωνία ή στο περιβάλλον και δεν το καταλαβαίνουν. Τοφτυάρι είναι ένα χρήσιμο εργαλείο που χρεισημοποιητε από τα παλαιολιθικά χρόνια μέχρι σήμερα. Κάποιεςόμως άλλες χρήσεις του φτυαριού είναι να το χρεισημοποιουν οι άνθρωποι ως ας πούμε μέσο ΄΄συμφορας΄΄δηλαδή να χρεισημοποιητε για υπέργειες των εργαζομένων για παράδειγμα ως όπλο. Οι άνθρωποι έχουν μάθεινα χρεισημοποιουν κάτι και με το ΄΄καλό΄΄ και με το ΄΄κακό΄΄ όπως δηλαδή κάθε τεχνολογικό επίτευγμα έχεισίγουρα και κάποιες ΄΄κακές΄΄ χρήσεις . Όπως για παράδειγμα οι άνθρωποι για πρώτη και κυρία χρήση τοχρησιμοποιούν σαν όπλο και με αυτόν το τρόπο αρκετοί άνθρωποι τραυματίζονται συχνά, μερικές φορέςκάποια φτυαριά σε περιοχές όπου πραγματοποιείτε μια οικοδομή πολλοί εργάτες αφήνουν εκεί πολλά από τα

Φτυάρι 12

εργαλεία που χρεισημοποιουν εκεί και ένα από αυτα είναι το φτυάρι. Αυτό έχει σαν αποτέλεσματραυματισμούς σε σχεδόν όλα τα μέρη του σώματος. Έτσι λοιπόν ένας ροπής επίλυσης των προβλημάτων πουδιατρέχουμε είναι να αποφεύγουμε την διαμαρτυρία στις υπέργειες με όπλα αλλά να προσπαθούμε να λύνουμετα προβλήματα μας με τον διάλογο και με ηρεμία, θα μπορούσαμε να μην αφήνουμε τα εργαλεία μας στονδρόμο η σε επικίνδυνα σημεία και να είμαστε πιο προσεκτικοί.

Επίδραση στο περιβάλλονΤο φτυάρι είναι παρά πολύ χρήσιμο στο περιβάλλον και γενικότερα στη γη. Το φτυάρι μας διευκολύνει αρκετάστις δημιουργίες μας και στο να ομορφαίνουμε αρκετά το περιβάλλον. Μας βοηθά στην αναδάσωση η όποιαείναι απαραίτητη στις μέρες μας, μας διευκολύνει στην φύτεψη νέων καρπών ώστε να διατηρήσουμε τη σοδιάμας. Το φτυάρι έχει σημαντική επίδραση στο περιβάλλον. Βοηθά στην σκάφη νέων δρόμων, στη σκάφη χορώνώστε να φυτέψουμε εκεί ή να χτίσουμε ένα κτήριο. Με το φτυάρι μπορούμε να δημιουργήσουμε πανέμορφουςφράχτες από δέντρα που στολίζουν πανέμορφα το χορό. Συνήθως χρησιμοποιούμε το φτυάρι για τηνανασκαφή αλλά και για την φύτεψη φυτών. Αυτό βοήθα το περιβάλλον και το αναπτύσσει. Το περιβάλλονχρειάζεται φροντίδα και το φτυάρι μπορεί να συνεισφέρει και να βοηθήσει το περιβάλλον με πολλούς τρόπους.Υπάρχουν όμως και οι άσχημες πλευρές του φτυαριού. Πρώτα από όλα τα φτυαριά έχουν συνεχείς χρήση στηνκατασκευή κτηρίων. Αυτό επιβαρύνει το περιβάλλον και είναι εις βάρος μας διότι το περιβάλλον σιγά – σιγάγεμίζει με κτήρια και έχουμε τεραστία έλλειψη δέντρων και όπως είναι φυσικό και οξυγόνο. Ένα άλλομειονέκτημα στο φτυάρι είναι ότι δεν είναι ανακυκλώσιμο, δηλαδή δεν μπορούμε να το πετάξουμε στουςκάδους ανακύκλωσης αν μας χαλάσει και έτσι το υλικό με το όποιο αποτελείτε το φτυάρι κάνει χιλιάδεςχρόνια για να λιώσει. Αυτά τα προβλήματα είναι αρκετά σημαντικά και επηρεάζουν σημαντικά τον πλανήτημας. Υπάρχουν μάλιστα και πολλά αλλά προβλήματα που αφορούν το φτυάρι και ταυτόχρονα τη γη μας.Μερικές επιλύσεις στα προβλήματα που αναφέρθηκαν είναι να σταματήσουμε το χτίσιμο τόσον πολλώνκτηρίων που επιβαρύνουν το περιβάλλον και να χρεισημοποιουμε το φτυάρι για να δημιουργήσουμε κάτι καλόγια το περιβάλλον, μπορούμε επίσης να αγοράζουμε φτυάρια κατάλληλα για τους κάδους ανακύκλωσης.

Γερμανικάφτυάρια

Φτυάριγια τοχιόνι

Οικιακό φτυάρι (φαράσι) Κηπουρικόφτυάρι

13

Αλιευτικά εργαλεία

Αλιευτικό εργαλείοΓενικά με τον όρο αλιευτικό εργαλείο χαρακτηρίζεται οποιοδήποτε μέσον με το οποίο επιχειρείταιοποιοδήποτε είδος αλιείας. Στη πράξη όμως πολλές φορές με το ίδιο όνομα του αλιευτικού εργαλείουχαρακτηρίζεται είτε και η επιχειρούμενη μέθοδος (τρόπος) αλιείας, είτε ακόμα και το αλιευτικό σκάφος με τοοποίο γίνεται χρήση του συγκεκριμένου μέσου, π.χ. συρτή (εργαλείο, μέθοδος), γρι-γρί (εργαλείο, σκάφος),τράτα (εργαλείο, σκάφος) κ.λπ.Ακολουθεί κατάλογος των κυριοτέρων αλιευτικών εργαλείων, με σημειώσεις όπου απαντώνται συνωνυμίεςμεθόδων ή ονομασίας σκαφών, με τα οποία και επιχειρείται αλιεία στα ελληνικά χωρικά ύδατα.1. Αγγολόγι2. Αθερινολόγος ή Μπέντουλας.3. Απόχη, συνήθως βοηθητικό εργαλείο.4. Αργαλειός ή Εργαλειός5. Βολαχτήρας6. Βολκός ή Νταούλι7. Γαγκάβα ή Γκαγκάβα ή Δράγα8. Γάτζος (αλιεία), βοηθητικό εργαλείο.9. Γράπα, βοηθητικό εργαλείο.10. Γυαλί (αλιεία), βοηθητικό εργαλείο.11. Γρι-γρι (ονομασία εργαλείου, μεθόδου και σκάφους)#12. Γριγράκι13. Γριπαρόλι14. Γρίπος15. Δελφινιέρα ειδικό καμάκι, μοιάζει μ΄ εκείνο του ψαροτούφεκου.16. Διπλάρι, πρόκειται για καθετή με δύο αγκίστρια.17. Δίχτυ σε πολλούς τύπους και χρήσεις18. Δράγα συνώνυμο της γκαγκάβας.19. Ζαργανόδικτο20. Ζόκα, εξέλιξη της καθετής21. Θυννείο ή Νταλιάνι22. Καθετή23. Καλάμι (αλιεία) ή Καλαμίδι24. Καμάκι, το αρχαιότερο αλιευτικό εργαλείο25. Κοφινέλο26. Κιούρτος27. Κολπάδα28. Λεντισιά ή Τσέτα πρόκειται περισσότερο για μέθοδο, σήμερα παράνομη.29. Μπραγάνι, εργαλείο - είδος γρίπου.30. Παραγάδι31. Παριανή (αλιεία) ή Κολοβρέχτης32. Πεζόβολος33. Πεταχτάρι

Αλιευτικό εργαλείο 14

34. Πυροφάνι35. Σταφνοκάρι36. Συρτή37. Ταλιάνι, είδος πεζόβολου.38. Τράινα πρόκειται για μέθοδο.39. Τράτα (εργαλείο, σκάφος όπως και ανεμότρατα ή μηχανότρατα).40. Τσαπαρί, εργαλείο που ανάγεται στους αρχαίους ελληνικούς χρόνους με ιδιαίτερη εξέλιξη στους

βυζαντινούς χρόνους.41. Φελλάρι42. Φραγμός43. Ψαροτούφεκο44. Τοξικές ουσίες (αλιεία), παράνομες που επισύρουν βαριές ποινές.45. Εκρηκτικές ύλες (αλιεία), παράνομες που επισύρουν βαριές ποινές.• Ο παραπάνω πίνακας πιθανόν να μην είναι ολοκληρωμένος.

Δείτε επίσης• Αρματωσιά αλιευτικών εργαλείων• Αλιευτικά εφόδια

ΓκαγκάβαΗ Γκαγκάβα ή Γαγκάβα ή ακόμη και Δράγα είναι ένα συρόμενο επαγγελματικό αλιευτικό εργαλείο πουχρησιμοποιείται κυρίως για σπογγαλιεία και οστρακαλιεία. Από τη χρήση του εργαλείου αυτού λαμβάνειονομασία και το σκάφος από το οποίο επιχειρείται αλιεία.

ΠεριγραφήΤο εργαλείο αυτό αποτελείται από ένα σιδερένιο ορθογώνιο παραλληλόγραμμο πλαίσιο (τελάρο) που φέρεταικάθετα σε άλλο οριζόντιο όμοιό του μήκους 2 μ. και πλάτους 0,50 μ. Από τις μπροστινές γωνίες του οριζόντιουκαι από το άνω μέσο του κάθετου τελάρου φέρονται σιδερένιοι ράβδοι που ενώνονται όλες μαζί σε απόσταση2μ. Στο σημείο αυτό υπάρχει ο κρίκος ρυμούλκησης. Περιμετρικά στο πίσω μέρος του κάθετου τελάρουεφαρμόζεται δικτυωτός σάκκος από χοντρό δίχτυ μήκους μέχρι 10 μ. με άνοιγμα ματιών (από κόμπο - σεκόμπο) 15 περίπου εκατοστά.

Αλιεία με γαγκάβαΤο εργαλείο αυτό ρίχνεται στη θάλασσα σε περιοχές με ομαλούς βυθούς, σε μικρά ή μεγαλύτερα βάθη (μέχρι60 οργυιές) και ρυμουλκείται αργά από μηχανοκίνητο αλιευτικό σκάφος με σχοινί ή συρματόσχοινο που έχειπροσδεθεί στο κρίκο του, όπως ακριβώς σύρεται το δίχτυ της μηχανότρατας. Κατά τη διαδρομή της η γαγκάβαμαζεύει στο σάκκο της σφουγγάρια, κοράλλια, στρείδια, αλλά και ότι άλλο δείγμα της ανθρώπινηςευαισθησίας προς το περιβάλλον συναντήσει στο βυθό.Η διαφορά του εργαλείου αυτού από εκείνο του αργαλιού είναι ότι το τελευταίο ρίχνεται από ακίνητο(αγκυροβολημένο) σκάφος και ανασύρεται με τη βοήθεια του αργανέλου που βρίσκεται στο σκάφος.Αν και το εργαλείο αυτό αποτελεί ένα παραδοσιακό τρόπο αλιείας ειδικά σπογγαλιείας, που όμως χρόνο μετον χρόνο εξαφανίζεται, θεωρείται από πολλούς ότι τελικά είναι καταστρεπτικό μέσο αλιείας επειδή "ξύνει" τοβυθό και καταστρέφει τη τραγάνα και τον γόνο των ψαριών.

Γκαγκάβα 15

• Η επαγγελματική αλιεία με τέτοιο εργαλείο επιτρέπεται μόνο κατόπιν συγκεκριμένης για το εργαλείο αυτόαδείας, ενώ αντίθετα στην ερασιτεχνική αλιεία η μέθοδος αυτή είναι απαγορευμένη.

ΣυρτήΗ Συρτή είναι ειδικό εργαλείο και μέθοδος ψαρέματος που γίνεται "εν κινήσει" από μικρό μηχανοκίνητοσκάφος, λέμβο, με ταχύτητα περίπου 3-4 κόμβους. Αυτό το αλιευτικό εργαλείο και μέθοδος αλιείαςπεριλαμβάνεται στην ερασιτεχνική αλιεία. Συνεπώς πρώτιστα θα πρέπει τόσο αυτός που επιχειρεί, όσο και τοσκάφος από το οποίο επιχειρείται αυτό το είδος ψαρέματος, να είναι εφοδιασμένοι με ερασιτεχνική άδειααλιείας, ατομική και σκάφους αντίστοιχα.Απαραίτητες όμως προϋποθέσεις είναι αφενός μεν η καλή γνώση των ψαρότοπων, περιοχών μεγάληςδιέλευσης ψαριών, αφετέρου η γνώση του λεγόμενου «παλμού» δηλαδή των κινήσεων που επιχειρούνται στοεργαλείο από έναν καλό τεχνίτη του είδους αυτού. Γεγονός είναι ότι ψάρια υπάρχουν σε όλα τα βάθη από τηνεπιφάνεια μέχρι το βυθό. Κατά συνέπεια το εργαλείο αυτό χρησιμοποιείται για ψάρεμα στον αφρό ή στο μισόβάθος ή λίγο ποιο πάνω από τον βυθό. Έτσι η συρτή διακρίνεται σε δύο κύριες κατηγορίες: συρτή αφρού καισυρτή βυθού.Η φιλοσοφία της αλιευτικής αυτής μεθόδου βασίζεται ουσιαστικά στη παραπλάνηση των ψαριών και στηπρόκληση του κυνηγετικού ενστίκτου τους βλέποντας να διέρχεται πλησίον τους το δόλωμα το οποίο και θαπροσπαθήσουν να το αρπάξουν, με συνέπεια ν΄ αγκιστρωθούν σ΄ αυτό. Έτσι στη συρτή βυθού δεν είναικαθόλου σπάνια η αλιεία συναγρίδας, στείρας και ροφού που θεωρούνται εξαιρετικά αρπακτικά ψάρια.

Εργαλείο - αρματωσιάΗ μέθοδος της συρτής επιχειρείται από την πρύμνη του σκάφους, με δύο τρόπους: είτε κρατώντας με το χέριτην πετονιά η οποία σύρεται, (συρτή αφρού), είτε με "αλιευτικό καλάμι συρτής" που είναι στερεωμένο στηπρύμνη του σκάφους, ιδιαίτερα διαδεδομένος τρόπος στο εξωτερικό, (συρτή βυθού). Η λεγόμενη "βασικήαρματωσιά" της συρτής είναι με διπλά αγκίστρια.Σημειώνεται ότι το αλιευτικό εργαλείο της συρτής προς διάκριση της ομώνυμης μεθόδου λέγεται καισυρταρέλι ή και συρταρόλι.Παλαιότερα στο συρταρέλι προσαρμόζονταν βαρίδια με τα οποία επιχειρούνταν η αλιεία σε ανάλογο βάθος ωςενιαίο εργαλείο. Σήμερα το εργαλείο αυτό αποτελείται από δύο βασικά μέρη. Το κάθετο τμήμα με το οποίοπροσδιορίζεται το βάθος αλιείας και το οριζόντιο τμήμα καλούμενο αρματωσιά στην άκρη της οποίας φέρεταιτο παράμαλλο του διπλάγκιστρου.Το πρώτο, κάθετο τμήμα, αποτελείται από πετονιά, διαμέτρου (συνηθέστερα) 0,70 και μήκους αναλόγου τουβάθους, στην άκρη του οποίου φέρεται μαζί με το βαρίδι ανοξείδωτος δακτύλιος. Στο δακτύλιο αυτό συνδέεταιαφενός μεν το νήμα του καλαμιού, αφετέρου το οριζόντιο τμήμα δηλαδή η αρματωσιά που την αποτελεί νάιλονμήκους περίπου 25 - 30 μέτρα, διαμέτρου επίσης 0,70 η οποία καταλήγει σε "στριφτάρι". Στο στριφτάρι αυτόσυνδέεται με κόμπο το παράμαλλο που αποτελείται από νήμα, συνήθως από ανθρακικό φθόριο, μήκους 30-40εκατοστών και διαμέτρου 0,70, στο οποίο συνδέονται τα δύο αγκίστρια "κατά σειρά" έτσι ώστε το δεύτερο ν΄αποτελεί και την απόληξη του εργαλείου. Σημειώνεται ότι το τελευταίο αυτό τμήμα θα πρέπει να είναι αρκετάανθεκτικό διότι αυτό θα υποστεί και τα περισσότερα δαγκώματα του ψαριού στη προσπάθειά του ν΄απελευθερωθεί, συνεπώς θα πρέπει ν΄ αποφεύγεται η κοινή μεσηνέζα.

Συρτή 16

Πηγές• "Θ. Μαρσέλλου "Τα ψάρια και το ψάρεμα" Εκδόσεις Ι. Βασιλείου, Αθήνα 1978.

17

Εργαλεία κοπής

18

Μαχαίρι

Μαχαίρι

Μαχαίρι

Μαχαίρι ονομάζεται το κοφτερό εργαλείο πουσυναντάται σε πολλά σχήματα και ποιότητες καιγενικά αποτελείται από τη λεπίδα και τη λαβή.

Η λεπίδα κατασκευάζεται από ατσάλι και η λαβήαπό το ίδιο μέταλλο (ενιαία κατασκευή, όπως στατραπεζομάχαιρα) ή από άλλο υλικό, όπως ξύλο,ελεφαντόδοντο κλπ. Ανάλογα με τη χρήση τους, ταμαχαίρια ονομάζονται μαχαίρια φαγητού,ψωμομάχαιρα, κρεατομάχαιρα, σουγιάδες, νυστέριακ.ά.

Το μαχαίρι είναι από τα πρώτα εργαλεία πουχρησιμοποίησε ο άνθρωπος. Τα πρώτα λίθινα,σχεδόν ακατέργαστα, μαχαίρια παρουσιάζονται κατά τη μέση ευρωπαϊκή παλαιολιθική εποχή, ενώ κατά τηνεότερη παλαιολιθική εποχή συναντούνται οι λεπτές λεπίδες από πυριτόλιθο. Τα μεταλλικά μαχαίριαεμφανίστηκαν κατά την εποχή του ορείχαλκου. Κατά την εποχή του σιδήρου, το μαχαίρι τελειοποιήθηκε καιέφερε πολλά γλυπτά διακοσμητικά στοιχεία. Η τέχνη της μαχαιροποιίας αναπτύχθηκε ιδιαίτερα κατά το 14οαιώνα με θαυμάσια δείγματα τις ατσάλινες λεπίδες της αγγλικής πόλης Σέφιλντ. Κατά το 15ο αι.εμφανίστηκαν για πρώτη φορά τα τραπεζομάχαιρα, με εξαιρετικά διακοσμημένες χειρολαβές και το οικόσημοτου ιδιοκτήτη (π.χ. του δούκα της Βουργουνδίας, που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου).

Το μαχαίρι χρησιμοποιήθηκε ευρύτατα και ως πολεμικό όπλο.

LP Το άρθρο βασίστηκε αρχικά σε αντίστοιχο άρθρο της Live-Pedia. (ιστορικό [1]).Η εισαγωγή έγινε πριν την 1 Νοεμβρίου 2008, συνεπώς ισχύει η διπλή αδειοδότηση υπό την άδεια CC-BY-SA 3.0 [6] και την GFDL[2].

bjn:Lading

Παραπομπές[1] http:/ / www. livepedia. gr/ index. php?title=1& action=history[2] http:/ / www. gnu. org/ copyleft/ fdl. html

19

Πριόνι

Πριόνι

Χειροκίνητα πριόνια

Ηλεκτροκίνητο πριόνι

Το πριόνι είναι ένα εργαλείο το οποίο χρησιμοποιείται για κοπήαντικειμένων και αποτελείται από μια οδοντωτή λάμα καιλαβή.Συνήθως είναι κατασκευασμένο από σίδερο καιχρησιμοποιείται για το κόψιμο υλικών όπως ξύλο, μέταλλα ήάλλα. Υπάρχουν πριόνια χειροκίνητα, αλλά και μεγαλύτεραπου είναι ηλεκτροκίνητα ή βενζινοκίνητα. Αυτά μπορούν ναείναι και σταθερής μορφής.Τα μεταλλικά πριόνια εξελίχθηκαν από ανάλογα λίθινανεολιθικά εργαλεία. Στην ελληνική μυθολογία, ο Πέρδιξ οανηψιός του Δαίδαλου εφηύρε το πριόνι.

Πριόνι 20

Εργασία με αλυσοπρίονο

21

Ψαλίδι

Ψαλίδι

Διάφορα είδη ψαλιδιών

Το ψαλίδι είναι χειροκίνητο εργαλείο, πουχρησιμοποιείται για την κοπή μαλακών εύκαμπτωνυλικών. Η συνήθης κατασκευή του αποτελείται απόδύο κινητά σιδερένια ή ατσάλινα σκέλη, τα οποίαείναι ενωμένα περίπου στο μέσο τους με ένασταθερό σύνδεσμο. Στα πίσω άκρα των δύο σκελώνυπάρχουν λαβές για σταθερότερο χειρισμό τουψαλιδιού, ενώ το μπροστά και εσωτερικό μέρος τουςείναι διαμορφωμένο σε λεπίδες λίγο έως μέτριαακονισμένες. Το ψαλίδι είναι διπλός μοχλός πρώτουτύπου.

Ιστορία

Ψαλίδι από τη Μικρά Ασία (2ος αιώνας)

Πιθανότατα το ψαλίδι εφευρέθηκε γύρω στο 1500π.Χ. στην αρχαία Αίγυπτο[1] . Αυτό πιθανότατα είχετο σύνδεσμο στην πέρα άκρη[2] . Τα ψαλίδια μεσταυρωτές λεπίδες εφευρέθηκαν από τους Ρωμαίουςγύρω στο 100 μ.Χ.

Ένα τεράστιο βήμα για την τελειοποίηση τωνψαλιδιών έγινε το 1761 με το Βρετανό ΡόμπερτΧέντσλιφ (Robert Hinchliffe) να κατασκευάζει τοπρώτο σύγχρονο ψαλίδι από χάλυβα[3] .

Σε τμήμα της Σουηδίας (στη σημερινή Φιλανδία) το1649 άρχισε να λειτουργεί εργαστήριο κατασκευήςψαλιδιών, μεταξύ Ελσίνκι και Τουρκού, στο χωριόFiskars. Το 1830 νέος ιδιοκτήτης ανέλαβε νακατασκευάσει μαχαιροπίρουνα και μεταξύ άλλωνκατασκεύασε και ψαλίδια με την εμπορική ονομασίαFiskars. Ο ομώνυμος οργανισμός εισήγαγε νέεςμεθόδους για την κατασκευή ψαλιδιών το 1967[4] .

Είδη

Υπάρχουν διαφορετικά είδη ψαλιδιών, ανάλογα μετη χρήση τους και σε διάφορα μεγέθη. Έτσι, ψαλίδια χρησιμοποιούνται για κοπή νυχιών, μαλλιών,υφασμάτων, κλαδιών, μετάλλων κλπ. Έτσι, χρήση τους κάνουν διάφοροι επαγγελματίες όπως αισθητικοί,κομμωτές, ράπτες, κηπουροί κλπ.

Ψαλίδι 22

Παραπομπές[1] Who Invented Scissors (http:/ / inventors. about. com/ library/ inventors/ blscissors. htm)[2] scissors@Everything2.com (http:/ / www. everything2. com/ index. pl?node=scissors)[3] http:/ / freepages. history. rootsweb. com/ ~exy1/ fh_material/ 18C_sheffield/ ch4. txt[4] http:/ / www. fiskars. fi/ pdf/ Fiskars_history_eng. pdf

23

Εργαλεία καθαριότητας

24

Σκούπα

Σκούπα

Μικρά σκουπάκια

Το σάρωθρο, κοινώς σκούπα, είναι ένα ευρύτατης χρήσης εργαλείοκαθαρισμού. Υπάρχουν διάφορα είδη σαρώθρων ανάλογα της χρήσης.Τα συνηθέστερα και απλούστερα αυτών κατασκευάζονται απόσπερματοφόρους θυσάνους σόργου ή σάρου, ή βούρλων, ή θύμου, ήκαλαμιών, ή ρυζιού κ.λπ. που έχουν εμβαπτιστεί προηγουμένως σεδιάλυμα θειικού χαλκού (κοινώς γαλαζόπετρα). Αμέσως μετά η άκρητους δένεται σφιχτά που αποτελεί τη μικρή λαβή του εργαλείου, ενώ ηάλλη άκρη χωρίζεται επιμέρους σε τμήματα που συρράβονται κατά σειράσε σχήμα βεντάλιας.Για ευκολότερη χρήση ή άκρη της λαβής δένεται σε στειλεό (κοινώς κοντάρι, ή σκουπόξυλο) σταθερού ήμεταβλητού μήκους (πτυσσόμενο). Υφίστανται σκούπες που είναι κατασκευασμένες από πλαστικό ή απόαχυρένιο βλαστό. Χρησιμεύει στην απομάκρυνση σκόνης και σκουπιδιών από κάποιο χώρο (δάπεδα, τοίχους,αυλές, κ.λπ.). Συνδυάζεται στη χρήση συχνά και με το φαράσι.

Την σύγχρονή εποχή χρησιμοποιείται και η ηλεκτρική σκούπα, η οποία απορροφά την σκόνη καιμικροαντικείμενα τα οποία συλλέγει σε μία εσωτερική αναλώσιμη σακούλα.

Η σκούπα στα παραμύθια

Μάγισσα με μαγική σκούπα

Η σκούπα εκτός από αντικείμενο καθημερινής χρήσης συναντάται σεπολλά παραμύθια ως ιπτάμενη σκούπα. Πρόκειται για μαγεμένη σκούπαπου χρησιμοποιείται από μάγισσες για να πετάνε και συναντάται σεπολλές ιστορίες που αναφέρονται σε μάγους.

Δείτε επίσης• σφουγγαρίστρα

25

Σφουγγαρίστρα

Σφουγγαρίστρα

Κουβάς και σφουγγαρίστρα

Η σφουγγαρίστρα είναι ένα εργαλείο καθαρισμού πατωμάτων.Αποτελείται από μακρύ κυλινδρικό κοντάρι και από μία βάση από πανί ήαπό πολλά μακρόστενα πανάκια. Χρησιμοποιείται μαζί με έναν κουβάστον οποίο γίνεται το στίψιμο της σφουγγαρίστρας.

Υπάρχουν επίσης ειδικές σφουγγαρίστρες για καθαρισμό παρκέ καιλείων δαπέδων.

Δείτε επίσης

• σκούπα

26

Φαράσι

Φαράσι

Ένα φαράσι

Το φαράσι είναι ένα οικιακό εργαλείο που χρησιμεύει στο μάζεμασκουπιδιών και σκόνης μετά από σκούπισμα. Πρόκειται για ένα είδοςφτυαριού που μπορεί να συγκεντρώσει σκουπίδια και σκόνη πουβρίσκονται στο επίπεδο του εδάφους. Μπορεί να είναι σιδερένιο ήπλαστικό. Είναι απαραίτητο συμπλήρωμα της σκούπας.

Δείτε επίσης

• φτυάρι

27

Οικιακά Σκεύη

28

Γουδί

Γουδί

Γουδί και γουδοχέρι

Το γουδί είναι ένα μαγειρικό σκεύος το οποίο χρησιμοποιείται,συμπληρωματικά με το γουδοχέρι ή αλλιώς κόπανο, για την σύνθλιψη, τηνκονιοποίηση και την πολτοποίηση στερεών ουσιών και το ανακάτεμα λιπαρώνουσιών. Η λέξη γουδί προέρχεται από την λέξη ιγδίον (ιγδίον-γδί-γουδί).[1] [2]

Κατασκευάζεται από ξύλο, μάρμαρο ή μέταλλο, και έχει κοίλο σχήμα. [3]

[1] Πάπυρος Λαρούς τόμος 5 έκδοση (1964) σ. 241.[2] Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν "Ήλιου" τόμος Ε' τεύχος 1ο σ. 616.[3] Πάπυρος Λαρούς τόμος 5 έδοση (1964) σ. 241.

29

Κατσαρόλα

Κατσαρόλα

Μια κατσαρόλα από μαντέμι

Η κατσαρόλα είναι οικιακό σκεύος πουχρησιμοποιείται στο μαγείρεμα, συνήθως γιαβράσιμο και λιγότερο για τηγάνισμα (κυρίωςσοτάρισμα). Το σχήμα της είναι συνήθως κυκλικόκαι ορισμένες φορές οβαλοειδές. Πάνω από τηνκατσαρόλα τοποθετείται καπάκι, το οποίο έχειειδικό χερούλι πιασίματος, για να μην βγαίνει οατμός από το φαγητό ενώ βράζουμε ή τηγανίζουμε.Επιπλέον, το κλειστό καπάκι μεγαλώνει την πίεσημέσα στην κατσαρόλα, λόγω των αναδυόμενωνυδρατμών, με αποτέλεσμα να ανεβαίνει το σημείοβρασμού του περιεχόμενου νερού κι έτσι το φαγητόνα βράζει πιο γρήγορα και με τη χρήση λιγότερηςενέργειας. Πάνω σε αυτή την αρχή κατασκευάστηκεη χύτρα ταχύτητας.

Κατασκευάζεται συνήθως από μέταλλο, όπως το αλουμίνιο, ο χάλυβας, παλιότερα ο χαλκός και άλλα.

30

Μυγοσκοτώστρα

Μυγοσκοτώστρα

Μυγοσκοτώστρα

‎Η μυγοσκοτώστρα είναι ένα εργαλείο το οποίο χρησιμεύει για νασκοτώνει κανείς ενοχλητικά έντομα. Συνήθως χρησιμοποιείται γιατις μύγες, απο τις οποίες πήρε και το όνομά της. Αποτελείται απόένα επίμηκες κομμάτι, στην άκρη του οποίου είναι στερεωμένο ένασχετικά ελαφρύ και εύκαμπτο τετράγωνο ή παραλληλόγραμμοφύλλο. Για την αποτελεσματική χρήση του χρειάζεται να αναπτύξεικανείς ιδιαίτερη τεχνική, η οποία βασίζεται στην απότομη αύξησητης ταχύτητας της μυγοσκοτώστρας, έτσι ώστε να μην προλάβει νααντιδράσει το έντομο-στόχος της.

Η μυγοσκοτώστρα έχει διαφορετική χρήση από παρόμοιααντικείμενα (μυγοδιώχτες) με κύρια χρήση την απομάκρυση (και όχι το σκότωμα) ενοχλητικών εντόμων.

Μυγοσκοτώστρα

31

Τηγάνι

Τηγάνι

Σιδερένιο τηγάνι

Το τηγάνι είναι μαγειρικό σκεύος που χρησιμοποιείται γιατηγάνισμα και βράσιμο. Συνήθως έχει διάμετρο 20 με 30εκατοστά (ή 8 με 12 ίντσες). Έχει κοντύτερα τοιχόματα απόαυτά της κατσαρόλας.

Ιστορία

Χάλκινα τηγάνια χρησιμοποιήθηκαν στην αρχαίαΜεσοποταμία. Τα τηγάνια ήταν επίσης γνωστά και στηναρχαία Ελλάδα και στην αρχαία Ρώμη.

Το τηγάνι δεν έχει υποστεί και πολλές αλλαγές από τότε πουεφευρέθηκε. Αν είχε φτιαχτεί από επικασσιτερωμένο χαλκό ήαπό σίδηρο το τηγάνι είχε ένα ευρύ, ρηχό σχήμα και μια μεγάλη λαβή για να προστατεύει το χέρι του μάγειρααπό την φωτιά.

Αντικολλητικό τηγάνιΚάποια τηγάνια έχουν πάτο στον οποίο τα φαγητά δεν κολλάνε, αφού μαγειρευθούν. Αυτά λέγονταιαντικολλητικά τηγάνια και είναι πολύ χρήσιμα και εύχρηστα.

Ρεκόρ

Το τηγάνι με τη μεγαλύτερη λειτουργικότηταΤο τηγάνι με τη μεγαλύτερη λειτουργικότητα έχει 4,5 μέτρα διάμετρο βρίσκεται στο Rose Hill στη ΒόρειαΚαρολίνα και συγκεκριμένα στην πλατεία της πόλης. Μπορεί να τηγανίσει ταυτόχρονα 365 κοτόπουλα.

Το μεγαλύτερο τηγάνιΤο μεγαλύτερο τηγάνι παράχθηκε από την Mumford Sheet Metal Works στο Selbyville, Delaware, το 1950.Φτιάχτηκε για το Delmarva Chicken Festival, φεστιβάλ που σχετίζεται με το κοτόπουλο. Χρησιμοποίηθηκε γιανα τηγανίσει πάνω από 100 τόνους κοτόπουλου. Το τηγάνι έχει 3 μέτρα διάμετρο ξεπερνώντας το τηγάνι στοLong Beach στην Ουάσινγκτον, το οποίο έχει διάμετρο 2,9 μέτρα και φτιάχτηκε το 1941

32

Οικιακές, Ηλεκτρικές & Άλλες Συσκευές

Ηλεκτρική συσκευήΗλεκτρική συσκευή είναι κάθε μηχάνημα το οποίο χρησιμοποιεί ηλεκτρικό ρεύμα για να επιτελέσει τηνεπιθυμητή απο τον σχεδιαστή του λειτουργία.Σε ένα σύγχρονο σπίτι υπάρχουν δεκάδες ηλεκτρικές συσκευές και ο σύγχρονος άνθρωπος βασίζεται σεμεγάλο βαθμό σε αυτές στην καθημερινότητα του.Οι ηλεκτρονικές συσκευές είναι ευάλωτες σε ισχυρούς ηλεκτρομαγνητικούς παλμούς που μπορούν ναπροκαλέσουν φθορές ή ακόμα και την πλήρη καταστροφή της συσκευής.

33

Ανεμιστήρας

ΑνεμιστήραςΟ ανεμιστήρας είναι οικιακή ηλεκτρική συσκευή. Ο κύριος σκοπός του είναι η προσφορά κινητικής ενέργειαςστο ρευστό. Ο ανεμιστήρας δεν επηρεάζει την πίεση του ρευστού αλλά μεταβάλει την θερμοκρασία του. Ηχρήσεις του ανεμιστήρα είναι η προσαγωγή ή η αφαίρεση αέρα από έναν χώρο και ο δροσισμός. Οανεμιστήρας προσφέρει ψύξη καθώς μπορεί να μειώσει την θερμοκρασία του ρευστού που κινεί. Βοηθάει στηνμείωση της θερμοκρασίας αντικειμένων που έχουν μεγαλύτερη θερμοκρασία από το περιβάλλον διότι αυξάνειτον ρυθμό μετάδοσης θερμότητας μέσω συναγωγής. Στον άνθρωπο προσφέρει το αίσθημα της δροσιάς διότιαυξάνει τον ρυθμό αποβολή της θερμότητας που προέρχεται από τις μεταβολικές διαδικασίες του ανθρώπινουσώματος. Τα κύρια τμήματα του ανεμιστήρα αποτελούν ένας τριπλός έλικας, ένας ηλεκτρικός κινητήρας, οάξονας σύνδεσης και το κύκλωμα τροφοδοσίας. Συνήθως είναι δυνατή η αυξομείωση της ταχύτηταςπεριστροφής του έλικα.Υπάρχουν τρεις τύποι ανεμιστήρων:• Οροφής• Επιτραπέζιοι• Δαπέδου

Ανεμιστήρας οροφής

Ένας ανεμιστήρας οροφής με φως

Οι ανεμιστήρες οροφής στερεώνονται στην οροφή εσωτερικώνχώρων. Ο έλικας τους είναι διπλάσιος σε διάμετρο σε σχέση με τουςάλλους δύο τύπους και επίσης περιστρέφεται κάθετα ως προς τοδάπεδο. Το κύκλωμα ελέγχου του είναι χειροκίνητο ήτηλεχειριζόμενο, ενώ η τροφοδοσία του συνδέεται απευθείας με τηνηλεκτρική εγκατάσταση του χώρου. Ο ανεμιστήρας αυτός παρέχεικαλύτερη ψύξη σε σχέση με τα άλλα δύο είδη και η εγκατάστασήτου είναι μόνιμη.

Επιτραπέζιος ανεμιστήρας

Επιτραπέζιος ανεμιστήρας

Ο επιτραπέζιος ανεμιστήρας είναι συνήθως μεγέθους 50-60εκατοστών και η ταχύτητα του έλικα ελέγχεται με κουμπιά στοσώμα του ανεμιστήρα. Κάτω από τον κινητήρα υπάρχει έναςμηχανισμός που επιτρέπει την αλλαγή κλίσης του έλικα, ο οποίοςκαι προστατεύεται από ένα κυκλικό συνήθως κάλυμμα. Ητροφοδοσία του ανεμιστήρα γίνεται μέσω ενός ενσωματωμένουμετασχηματιστή σε σύνδεση με μια πρίζα.

Ανεμιστήρας 34

Ανεμιστήρας δαπέδουΟ ανεμιστήρας δαπέδου είναι σχεδόν όμοιος στις προδιαγραφές με τον επιτραπέζιο. Οι ειδοποιές διαφορέςείναι ένας κάθετος άξονας και μια ενισχυμένη βάση στήριξης, που επιτρέπουν την αλλαγή του ύψους τουέλικα. Στην περίπτωση που ο έλικας βρίσκεται σε χαμηλό ύψος από το δάπεδο, η απουσία μηχανισμούαλλαγής κλίσης του έλικα είναι το κύριο χαρακτηριστικό.

35

Απλώστρα ρούχων

Απλώστρα ρούχωνΑπλώστρα ρούχων είναι ένας μηχανισμός πάνω στον οποίο βρίσκονται πολλά σχοινιά απλώματος ή λεπτάσύρματα πάνω στα οποία μπορεί κανείς να απλώσει πολλά ρούχα και να τα στερεώσει με μανταλάκια.Κλασικό σχέδιο στην Ελλάδα είναι η παραλληλόγραμμη απλώστρα ρούχων με πτυσσόμενες επεκτάσεις πουανοίγουν δεξιά και αριστερά.Υπάρχουν επίσης και απλώστρες κάγκελου, που τοποθετούνται στα μπαλκόνια, τοίχου και απλώστρες πουστερεώνονται με κλιπς πάνω απ' το καλοριφέρ.Σε άλλες χώρες συνηθίζονται μηχανισμοί που μοιάζουν με ανεστραμμένη ομπρέλλα.Η χρησιμότητα των απλωστρών οφείλεται στη σημαντική οικονομία χώρου, κάτι που κάνει δυνατή τη χρήσητης και σε εσωτερικό χώρο. Αυτό με τη σειρά του αποτελεί σημαντικό πλεονέκτημα σε περιπτώσειςκακοκαιρίας.

36

Γραφομηχανή

Γραφομηχανή

Φορητή γραφομηχανή της Olivetti

Η γραφομηχανή είναι μια μηχανική η ηλεκτρομηχανική συσκευήμε την οποία μπορεί ο χρήστης να τυπώσει ένα κείμενο σε χαρτί. Οχειρισμός γίνεται με πλήκτρα, ενώ το χαρτί προωθείται με τηβοήθεια ενός κυλίνδρου. Μέχρι την δεκαετία του 1990 ήταν, μαζίμε την αριθμομηχανή, το σημαντικότερο αντικείμενο στα γραφεία,αλλά σήμερα έχει αντικατασταθεί πλήρως από τον ηλεκτρονικόυπολογιστή. Κίνητρο της δημιουργίας της γραφομηχανής ήταν ηΤυπογραφία

Ιστορία

Οι αρχές τις γραφομηχανής δεν είναι γνωστές, αλλά η πρώτηπατέντα για μια γραφομηχανή δόθηκε στον Άγγλο Χένρυ Μιλλ (Henry Mill) το 1714, για τη σχεδίαση μιαςσυσκευής που μπορούσε να δίνει γράμματα τυπογραφικού περίπου χαρακτήρα. Η βασίλισσα της Αγγλίαςμάλιστα του έδωσε για αυτή την εφεύρεση και ειδικό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Η πρώτη μηχανή πουπραγματικά λειτούργησε ήταν του Ιταλού Πελεγκρίνο Τούρι (Pellegrino Turri) το 1808. Ακολούθησαν ακόμαπάρα πολλές δοκιμές για την τελειοποίηση της συσκευής αυτής που ολοκληρώθηκαν μόνο κατά το τέλος του19ου αιώνα. Σε κανονική χρήση η γραφομηχανή μπήκε από τις αρχές του 20ου αιώνα.

Το 1828 ο Ώστιν Μπαρτ στο Ντιτρόιτ κατασκεύασε μια γραφομηχανή που την ονόμασε Τυπογράφο. Ήτανόμως αρκετά αργή στο γράψιμο. Από τότε πέρασαν αρκετά χρόνια αναζητήσεων και μελετών μέχρι που το1867 ο Κρίστοφερ Σολς (Christopher Latham Sholes) φτιάχνει μια αρκετά πρακτική μηχανή. Μέχρι τότε όμωςείχαν δημιουργηθεί και διάφοροι άλλοι τύποι γραφομηχανής, κυρίως για τυφλούς, που έδιναν ανάγλυφαστοιχεία.Το 1873 η γραφομηχανή γίνεται πλέον βιομηχανικό προϊόν, που για πρώτη φορά βγάζει το εργοστάσιο όπλωντου Ρέμιγκτον (Remington). Το 1914 ο Τζαίημς Σμάθερ παρουσίασε την πρώτη γραφομηχανή που κινούνταν μεηλεκτρισμό. Η μαζική παραγωγή της ηλεκτροκίνητης γραφομηχανής άρχισε το 1930.

ΚατασκευήΤα κύρια εξαρτήματα της γραφομηχανής είναι• τα πλήκτρα που πάνω τους υπάρχουν οι διάφοροι τύποι και τα στοιχεία,• η ταινία, που φέρνει ειδική μελάνη για την αποτύπωση των γραμμάτων και• ο κύλινδρος πάνω στον οποίο στηρίζεται το χαρτί και που πάνω σ' αυτόν κτυπούν τα πλήκτρα.

Κύλινδρος γραφομηχανής 37

Κύλινδρος γραφομηχανήςΟ κύλινδρος πάνω στον οποίο τοποθετούνταν το χαρτί. Λέγεται και σαριό από την γαλλική λέξη chariot.Στις γραφομηχανές αρχικά υπήρχε μοχλός για την επιστροφή του κυλίνδρου ώστε να ξεκινήσει μια νέαγραμμή. Από το 1960 και μετά προστέθηκε και αυτόματο κουμπί πάνω στο πληκτρολόγιο που επιτελούσε αυτήτην λειτουργία. Το κουμπί αυτό ήταν ο πρόδρομος του πλήκτρου στα πληκτρολόγια των ηλεκτρονικώνυπολογιστών που είναι γνωστό στις μέρες μας σαν enter.

38

Ηλιακός Θερμοσίφωνας

Ηλιακός θερμοσίφωνας

Ηλιακός θερμοσίφωνας

Ο ηλιακός θερμοσίφωνας είναι ένα ενεργητικό ηλιακό σύστημαπου ζεσταίνει νερό χρησιμοποιώντας την ηλιακή ακτινοβολία.Χρησιμοποιείται ευρύτατα στις χώρες που έχουν μεγάληηλιοφάνεια, όπως για παράδειγμα στις χώρες της Μεσογείου καιστην Ελλάδα.

Ο ηλιακός θερμοσίφωνας είναι η απλούστερη και η γνωστότερηηλιακή συσκευή. Κατά την λειτουργία του γίνεται εκμετάλλευσηδυο φυσικών φαινομένων. Με την αρχή του θερμοσιφώνουεπιτυγχάνεται η κυκλοφορία του νερού με φυσικό τρόπο χωρίςμηχανικά μέρη (αντλίες κλπ.) ενώ η θέρμανση του νερού γίνεται μετην εκμετάλλευση του φαινομένου του θερμοκηπίου που αναπτύσσεται στους συλλέκτες του.

ΙστορίαΟ ηλιακός θερμοσίφωνας άρχισε να χρησιμοποιεται εξηλεκτρισμού. Μετά την πετρελαϊκή κρίση της δεκαετίαςτου '70 και ιδιαίτερα τη δεκαετία του '80 άρχισε να χρησιμοποιείται ευρύτατα στις χώρες με ηλιοφάνεια. ΣτηνΚύπρο αναλογεί ένας ηλιακός θερμοσίφωνας για κάθε πέντε κατοίκους, ενώ στο Ισραήλ η χρήση τους είναιυποχρεωτική στις καινούργιες οικοδομές. Σε πολλές άλλες χώρες η χρήση τους επιδοτείται.Στην Ελλάδα η διάδοση των ηλιακών συσκευών είναι πολύ εντυπωσιακή: το πρώτο μοντέλο λανσαρίστηκε το1974, το 1980 υπήρχαν εγκατεστημένα περίπου εκατόν πενήντα χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα συλλεκτών και το2004 περίπου τρία εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα συλλεκτών. Μέρος της επιτυχίας αυτής των ηλιακώνθερμοσιφώνων στην Ελλάδα οφείλεται στα φορολογικά κίνητρα που είχε θεσπίσει το Ελληνικό κράτος.Σήμερα οι ηλιακοί θερμοσίφωνες χρησιμοποιούνται από περισσότερους από ένα εκατομμύριο καταναλωτές.Μέχρι και τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα ήταν απ' τις κύριες κατασκευάστριες χώρες ηλιακών θερμοσιφώνων.

ΕίδηΔιακρίνουμε δύο είδη ηλιακών θερμοσιφώνων ανάλογα με το κύκλωμα κυκλοφορίας του θερμαινόμενουμέσου:

• Ανοικτού κυκλώματος: απευθείας θέρμανση του νερού χρήσης (το θερμαινόμενο μέσο είναι το ίδιο τονερό που θα χρησιμοποιήσουμε).

• Κλειστού κυκλώματος: έμμεση θέρμανση του νερού χρήσης (το θερμαινόμενο μέσο κυκλοφορεί σειδιαίτερο κύκλωμα το οποίο θερμαίνει το νερό που θα χρησιμοποιήσουμε χωρίς να γίνεται ανάμιξή τους,μέσω εναλλάκτη θερμότητας).

Οι ηλιακοί θερμοσίφωνες ανοικτού κυκλώματος είναι απλούστεροι και φθηνότεροι, έχουν όμως προβλήματασε χαμηλές θερμοκρασίες (παγετούς) γιατί δεν μπορούμε να τους προσθέσουμε αντιψυκτικά μίγματα (τοθερμαινόμενο μέσο είναι το ίδιο το νερό χρήσης). Στους ηλιακούς θερμοσίφωνες κλειστού κυκλώματος μπορείτο θερμαινόμενο μέσο να είναι και άλλο ρευστό (πχ. λάδι). Αν είναι νερό, έχει αντιψυκτικά και αντιδιαβρωτικάπρόσθετα για προστασία της συσκευής.

Ηλιακός θερμοσίφωνας 39

Επίσης μπορούμε να κατηγοριοποιήσουμε τους ηλιακούς θερμοσίφωνες ανάλογα με τον αριθμό ενεργειακώνπηγών που μπορούν να εκμεταλλευτούν σε:

• Διπλής ενέργειας: Ο θερμοσίφωνας λειτουργεί εκμεταλλευόμενος είτε την ηλιακή ενέργεια είτε τοηλεκτρικό ρεύμα (π.χ. κατά την διάρκεια συννεφιάς οπότε η ηλιακή ενέργεια δεν είναι αρκετή για ναζεστάνει το νερό). Για τον σκοπό αυτό, υπάρχει ηλεκτρική αντίσταση τοποθετημένη εντός του τμήματοςαποθήκευσης.

• Τριπλής ενέργειας: Λειτουργεί όπως ο ηλιακός θερμοσίφωνας διπλής ενέργειας αλλά έχει επιπλέον μιαείσοδο για να εκμεταλλευτεί ως θερμαντικό μέσο το ζεστό νερό του καλοριφέρ που παράγεται από τονλέβητα κεντρικής θέρμανσης. Προϋπόθεση για την εγκατάσταση ηλιακού θερμοσίφωνα τριπλήςενέργειας είναι να υπάρχει η κατάλληλη υποδομή στο οίκημα υπό την μορφή ξεχωριστών σωληνώσεων(ανά διαμέρισμα εάν πρόκειται για πολυκατοικία) που να συνδέουν το λεβητοστάσιο με τον χώροεγκατάστασης του ηλιακού θερμοσίφωνα (ταράτσα ή σκεπή).

ΜέρηΟι ηλιακοί θερμοσίφωνες, ανεξάρτητα από το είδος τους, αποτελούνται από δύο βασικά μέρη:

• Το τμήμα συλλογής (οι ηλιακοί συλλέκτες, η επιφάνεια απορρόφησης της ηλιακής ακτινοβολίας)• Το τμήμα αποθήκευσης (η δεξαμενή αποθήκευσης του νερού)

Τα δύο αυτά μέρη είναι συναρμολογημένα μαζί και συνδέονται με σωληνώσεις, αλλά σε μεγαλύτερασυστήματα μπορούν να είναι και χωριστά και να χρησιμοποιούνται αντλίες για την κυκλοφορία τουθερμαινόμενου μέσου, ειδικά όταν το τμήμα αποθήκευσης δεν βρίσκεται στον ίδιο χώρο με το τμήμα συλλογής.Το τμήμα αποθήκευσης διαθέτει και ηλεκτρική αντίσταση με θερμοστάτη, για να μπορεί να παράγεται ζεστόνερό και σε άσχημες καιρικές συνθήκες. Οι ακριβότεροι ηλιακοί θερμοσίφωνες διαθέτουν και κάποια λίγαεξαρτήματα ελέγχου όπως βαλβίδα υπερπίεσης ή αυτόματα εξαεριστικά.

Ηλιακοί συλλέκτεςΤο κυριότερο μέρος ενός ηλιακού θερμοσίφωνα είναι οι ηλιακοί συλλέκτες (ή καθρέπτες), που είναι ηεπιφάνεια συλλογής της ηλιακής ακτινοβολίας. Αυτή αποτελείται από τέσσερα μέρη:

• Την πλάκα συλλογής της ακτινοβολίας• Τους σωλήνες ροής του νερού• Την κάλυψη (κρύσταλλο) της πλάκας απορρόφησης και• Το θερμικά μονωμένο πλαίσιο πάνω στο οποίο στερεώνονται τα υπόλοιπα εξαρτήματα.

Λειτουργία ηλιακών συλλεκτών

Η λειτουργία των συλλεκτών του ηλιακού θερμοσίφωνα βασίζεται στο φαινόμενο του θερμοκηπίου πουαναπτύσσεται στο χώρο ανάμεσα στην πλάκα απορρόφησης και τη γυάλινη επικάλυψη. Καταρχήν η ηλιακήακτινοβολία πέφτει στην (συνήθως μαύρη) απορροφητική πλάκα, ανεβάζοντας της θερμοκρασία της. Η πλάκαμε τη σειρά της εκπέμπει μεγάλου μήκους κύματος ακτινοβολία (θερμική ακτινοβολία) για την οποία το τζάμιπου καλύπτει την πλάκα είναι σχεδόν διαφανές. Έτσι η μεγάλου μήκους κύματος ακτινοβολία (η ζέστη)παγιδεύεται ανάμεσα στην πλάκα και το τζάμι, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η απόδοση όσον αφορά τηθέρμανση του νερού (που κυκλοφορεί σε σωλήνες που είναι σ' επαφή με την πλάκα στο πίσω μέρος της ήενσωματωμένοι σ' αυτή).Οι κρίσιμοι παράγοντες για την καλή απόδοση του συστήματος είναι η μεγάλη απορροφητικότητα της πλάκαςστην ηλιακή ακτινοβολία, ο μικρός συντελεστής εκπομπής της πλάκας στη μεγάλου μήκους κύματοςακτινοβολία και η μεγάλη αδιαφάνεια του κρυστάλλου για τη δεύτερη. Τα υλικά που προσφέρουν τηνκαλύτερη σχέση απόδοσης-τιμής είναι γυαλί και επιφάνεια από αλουμίνιο ή χαλκό χρωματισμένη μαύρη.

Ηλιακός θερμοσίφωνας 40

Δεξαμενή αποθήκευσηςΗ δεξαμενή αποθήκευσης του νερού χρήσης έχει χωρητικότητα που κυμαίνεται από 100 έως 200 λίτρα γιασυνήθεις οικιακές εφαρμογές. Η χωρητικότητά της είναι συνάρτηση της συλλεκτικής επιφάνειας που διαθέτει.Είναι συνήθως χαλύβδινη, με εσωτερική επίστρωση για προστασία από την διάβρωση. Η επίστρωση αυτή είναισυνήθως από ειδικά πλαστικά ή εποξειδικά χρώματα ή εμαγιέ (υαλόκραμα). Εναλλακτικά και για ακριβότερασυστήματα η δεξαμενή αποθήκευσης μπορεί να είναι χάλκινη ή ανοξείδωτη. Εξωτερικά έχει πολύ καλήμόνωση συνήθως από πολυουρεθάνη ή υαλοβάμβακα.Συνήθως έχει ενσωματωμένη κάποια ηλεκτρική αντίσταση. Στα συστήματα κλειστού κυκλώματος έχειεπιπλέον ενσωματωμένο εναλλάκτη (σερπαντίνα) για την κυκλοφορία του θερμαινόμενου μέσου ή σε πιόακριβά συστήματα είναι διπλών τοιχωμάτων (ανάμεσα στα δύο τοιχώματα κυκλοφορεί το θερμαινόμενο μέσο).

Αρχή λειτουργίαςΟ ηλιακός θερμοσίφωνας κατά την λειτουργία του εκμεταλλεύεται το φυσικό φαινόμενο της ροής των ρευστώνλόγω διαφοράς θερμοκρασίας (διαφοράς πυκνότητας), γνωστό και σαν αρχή του θερμοσιφώνου. Έτσιπετυχαίνεται με φυσικό τρόπο χωρίς κυκλοφορητή (αντλία) συνεχής ροή του θερμαινόμενου μέσου, από τοθερμότερο σημείο (ηλιακοί συλλέκτες) προς το ψυχρότερο (δεξαμενή νερού), μέχρις ότου τα δύο σημεία νααποκτήσουν παρόμοιες θερμοκρασίες. Για να είναι αυτό δυνατό πρέπει το ψυχρότερο σημείο να είναιψηλότερα από το θερμότερο σημείο και για τον λόγο αυτό σε όλους τους ηλιακούς θερμοσίφωνες η δεξαμενήαποθήκευσης είναι πάντα ψηλότερα από τους ηλιακούς συλλέκτες.Η συνολική απόδοση του ηλιακού θερμοσίφωνα εξαρτάται κι απ' τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος, τηνεφοκάλυψη και την αποτελεσματικότητα της θερμικής μόνωσης του συστήματος.

ΕγκατάστασηΟ καλύτερος προσανατολισμός για την τοποθέτηση των ηλιακών θερμοσιφώνων (ακριβέστερα των ηλιακώνσυλλεκτών) είναι ο νότιος, για να εκμεταλλεύεται ο θερμοσίφωνας όσο περισσότερες ώρες ηλιοφάνειαςγίνεται. Απόκλιση μέχρι 15 μοίρες από τον νότο δεν έχει μεγάλη επίπτωση στην απόδοσή του. Σε μεγαλύτερηαπόκλιση παρατηρείται μείωση της απόδοσης. Ακόμα η κλίση του ηλιακού συλλέκτη πρέπει να είναι 20-50μοίρες. Μεγαλύτερη ή μικρότερη κλίση μειώνει την απόδοση.Οι προβλεπόμενες συνδέσεις για την λειτουργία του είναι δύο υδραυλικές (είσοδος κρύου νερού, έξοδοςζεστού νερού χρήσης) και μία ηλεκτρική (ηλεκτρική αντίσταση). Στην είσοδο του κρύου νερού πρέπει νατοποθετηθεί βάνα για να είναι δυνατή η απομόνωσή του από το δίκτυο σε περίπτωση συντήρησης ή επισκευής.Καλό είναι στις υδραυλικές σωληνώσεις να τοποθετηθεί βαλβίδα ασφαλείας έναντι υπερπίεσης και αυτόματοεξαεριστικό, αν δεν υπάρχουν ήδη ενσωματωμένα από τον κατασκευαστή. Καλό είναι επίσης στην σωλήνωσηεξόδου του ζεστού νερού χρήσης να τοποθετηθεί εξωτερικό μονωτικό περίβλημα καλής ποιότητας.Χρειάζεται στοιχειώδης συντήρηση, κυρίως καθαρισμός των πλακών επιφανειακά, αντικατάσταση τηςαντιδιαβρωτικής προστασίας όποτε αυτό απαιτείται σύμφωνα με τον κατασκευαστή και συμπλήρωση μεαντιψυκτικό υγρό τον χειμώνα (μόνο στους ηλιακούς θερμοσίφωνες κλειστού κυκλώματος). Ακόμα σεπεριπτώσεις ισχυρού ψύχους (χιόνι, παγετός κλπ) συνιστάται η κάλυψη των κρυστάλλων με πανί ή χαρτόνι γιανα αποφευχθεί η καταστροφή τους (θραύση). Σημειώνεται ότι η κάλυψη των κρυστάλλων δεν προσφέρεικαμία προστασία σε περίπτωση θερμοσιφώνων ανοικτού κυκλώματος. Το μόνο αποτελεσματικό μέτρο σετέτοιες περιπτώσεις είναι το πλήρες άδειασμα του θερμοσίφωνα από το νερό μέχρι να αυξηθεί η θερμοκρασίατου περιβάλλοντος πάνω από το μηδέν εκτός εαν τοποθετηθούν ειδικές θερμορυθμιστικές βάνες πουεπιτρέπουν ελάχιστη διαφυγή νερού, ικανή να αποτρέψει την δημιουργία πάγου στο κύκλωμα .

Ηλιακός θερμοσίφωνας 41

Ο ηλιακός θερμοσίφωνας σαν οικολογική συσκευήΟ ηλιακός θερμοσίφωνας είναι μια απ' τις "καθαρότερες" και πιο αποδοτικές συσκευές που χρησιμοποιούνανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Στη διάρκεια ζωής του ο ηλιακός θερμοσίφωνας εξοικονομεί περίπου δυοχιλιάδες ευρώ απ' τους λογαριασμούς ρεύματος σε τιμές 2005, ενώ αποφεύγεται η έκλυση περίπου τριάντατόνων διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. Κάθε ντους με νερό από ηλιακό θερμοσίφωνα ισοδυναμεί μετρία κιλά διοξειδίου του άνθρακα λιγότερα στην ατμόσφαιρα.

42

Θερμοστάτης

Θερμοστάτης

Παλαιότερος θερμοστάτης σώματος καλοριφέρ(1975)

Θερμοστάτης σώματος καλοριφέρ (χωρίς τοκαπάκι)

Ο θερμοστάτης είναι μια συσκευή ελέγχου η οποία χρησιμοποιείταιγια τη ρύθμιση της θερμοκρασίας είτε σε κάποια συσκευή είτε σεκάποιο χώρο. Αυτό επιτυγχάνεται όταν ο θερμοστάτης είναισυνδεδεμένος και ελέγχει ένα μηχανισμό θέρμανσης ή ψύξης.

Αποτελείται από μια διάταξη ανίχνευσης της υπάρχουσαςθερμοκρασίας, ένα είδος θερμομέτρου, ένα μηχανισμό ορισμού απότο χρήστη της συσκευής της επιθυμητής θερμοκρασίας και τέλοςένα μηχανισμό ο οποίος ενεργοποιεί αυτόματα τον μηχανισμόψύξης ή θέρμανσης τον οποίο ελέγχει.

Με κάποια μέθοδο είτε καθαρά μηχανική, (π.χ. με διμεταλλικόέλασμα), είτε ηλεκτρική, θέτει σε ενέργεια ή αντίθετα διακόπτει τηλειτουργία στο μηχανισμό θέρμανσης ή ψύξης. Για παράδειγμα οθερμοσίφωνας λειτουργεί με θερμοστάτη που διακόπτει τηλειτουργία του όταν η θερμοκρασία του νερού φθάσει στηνεπιθυμητή τιμή, και που επαναθέτει σε λειτουργία όταν η πτώσητης θερμοκρασίας του νερού φθάσει σε κάποιο όριο. Με τον ίδιοτρόπο λειτουργούν οι θερμοστάτες σε ηλεκτρικές κουζίνες,θερμαντικά σώματα, κλιματιστικά σώματα καθώς και σε μεγάλοαριθμό σχετικών εγκαταστάσεων.

43

Κλίβανος

ΚλίβανοςΚλίβανος γενικά οναμάζεται οποιαδήποτε συσκευή, ή ιδιαίτερη διαμόρφωση κλειστού χώρου, (εγκατάσταση),προς χρήση θερμότητας για διάφορους σκοπούς.Οι κλίβανοι είναι ειδικοί θερμοθάλαμοι που κατασκευάζονται με πυρίμαχα υλικά εντός των οποίωνυποβάλλονται σε περιορισμένη θέρμανση διάφορα υλικά, συνηθέστερα όχι σε υψηλά επίπεδα θερμοκρασίας.Ιδιαίτερος τύπος κλιβάνων είναι οι λέβητες που χρησιμοποιούνται για θέρμανση ρευστών.Οι κλίβανοι θερμαίνονται με σχεδόν όλους τους δυνατούς τρόπους, με στερεά, υγρά και αέρια καύσιμα, μεατμό, ή ηλεκτρισμό, χαρακτηριζόμενοι εξ αυτών ανάλογα.

Διάκριση κλιβάνωνΟι κλίβαοι διακρίνονται από διάφορους παραμέτρους που λαμβάνονται κάθε φορά υπόψη.1. ανάλογα της διάταξής τους στο χώρο ονομάζονται: κάθετοι, οριζόντιοι ή πλάγιοι,2. ανάλογα του είδους θέρμανσης σε "κλίβανοι άμεσης θέρμανσης" και "κλίβανοι έμμεσης θέρμανσης",3. ανάλογα της λειτουργίας διακρίνονται σε "συνεχούς λειτουργίας" και "περιοδικής λειτουργίας",4. ανάλογα του σκοπού λειτουργίας διακρίνονται σε κοινούς, βιομηχανικούς, απολυμαντικούς,

αποστειρωτικούς, αναπαραγωγής (κωκ), βαφών, ανόπτησης κ.λπ.Οι κοινοί κλίβανοι στους οποίους περιλαμβάνονται οι κλίβανοι αρτοποποιίας καθώς και οι οικιακοίμαγειρικής επεκράτησε να λέγονται φούρνοι σε αντιδιαστολή των μεγάλων κλιβάνων των βιομηχανικών, τωννοσοκομείων, των πλοίων, των ιατρικών και μικροβιολογικών εργαστηρίων, των χημικών εργαστηρίων κ.λπ..• Ειδικότερα οι χειριστές των κλιβάνων ονομάζονται κλιβανείς.

44

Λέβητας

ΛέβηταςΛέβητας (καθαρεύουσα: λέβης, του λέβητος), ονομάζεται κάθε κλειστή μεταλλική συσκευή (δοχείο) εντός τουοποίου νερό ή άλλο υγρό θερμαίνεται με τη βοήθεια θερμότητας και μετατρέπεται σε ατμό.Η δε θερμότητα παράγεται από την καύση του καυσίμου, με το οποίο τροφοδοτείται, στο εργαζόμενο μέσο πουανακυκλοφορεί μέσα σε σωληνώσεις και μεταφέρει τη θερμότητα αυτή στο σημείο που θα καταναλωθεί, είτεγια θέρμανση είτε για παραγωγή έργου. Για τους συνήθεις λέβητες σε συστήματα κεντρικής θέρμανσης, τοεργαζόμενο μέσο είναι το νερό.Ατμολέβητας ή ατμογεννήτρια είναι ο λέβητας, στον οποίο το εργαζόμενο μέσο είναι ο ατμός που παράγεταιαπό την εξάτμιση του νερού τροφοδοσίας του λέβητα. Ο ατμολέβητας αποτελεί απαραίτητο μέσον τωνατμομηχανών. Ιδιαίτερη κατηγορία αποτελούν οι ναυτικοί ατμολέβητες.

ΤύποιΟ τύπος του λέβητα που θα χρησιμοποιηθεί σε μια εφαρμογή καθορίζεται κυρίως από την απαιτούμενηθερμοκρασία και πίεση του παραγόμενου ατμού ή νερού.Οι λέβητες διακρίνονται γενικά σύμφωνα με το υλικό κατασκευής τους σε χυτοσιδηρούς και χαλύβδινους. Οιχυτοσιδηροί αντέχουν καλύτερα στη διάβρωση, μπορούν να επιδεχθούν προσθήκες στοιχείων και χρειάζονταιμικρότερες ποσότητες νερού κατά τη λειτουργία τους. Οι χαλύβδινοι έχουν μικρότερο βάρος και αντέχουνκαλύτερα στις πιέσεις και στις απότομες αλλαγές θερμοκρασίας. Οι διαστάσεις τους προσαρμόζονταικαλύτερα στις διάφορες απαιτήσεις και έχουν χαμηλό κόστος.Επίσης εκ του μεσου καύσης αυτοί διακρίνονται σε γαιανθρακολέβητες, λέβητες κονιοποιημένου γαιάνθρακα,και πετρελαιολέβητες.• Για τους τύπους των ναυτικών ατμολεβήτων δείτε ίδιο άρθρο

Βασικά μέρη λέβηταΤα βασικά μέρη από τα οποία αποτελούνται όλοι οι ατμολέβητες είναι ο "θερμαντήρας", ο "υδροθάλαμος" καιο "ατμοθάλαμος". Εκτός όμως αυτών διακρίνονται επιμέρους και η "εστία", με τον "βωμό" ή καυστήρα, η"εσχάρα"(*), η "τεφροδόχη"(*) ο "φλογοθάλαμος", οι "αυλοί", ο "καπνοθάλαμος" και η "καπνοδόχος".(*) Μόνο για τους γαιανθρακολέβητες.

Χαρακτηριστικά στοιχείαΟνομαστική ισχύς λέβητα είναι η θερμική ισχύς που καθορίζει και εγγυάται ο κατασκευαστής ότι μπορεί νααποδίδει ο λέβητας σε συνεχή λειτουργία με συγκεκριμένο καύσιμο, με το συντελεστή απόδοσης που καθορίζειο ίδιος ο κατασκευαστής. Εκφράζεται σε Κιλοβάτ (kW).

45

Πλυντήριο ρούχων

Πλυντήριο ρούχων

Οικιακό πλυντήριο ρούχων

Το πλυντήριο ρούχων είναι μία ηλεκτρική (επαγγελματική ήοικιακή) συσκευή, που σκοπό έχει το πλύσιμο των ειδώνρουχισμού και λοιπών υφασμάτων. Ο όρος πλυντήριοχρησιμοποιείται μόνο στις συσκευές/μηχανές που αντλούν νερόσαν κύριο μέσο καθαρισμού (π.χ. πλυντήριο πιάτων, πλυντήριοαυτοκινήτων), σε αντίθεση με το στεγνό καθαρισμό (πουχρησιμοποιεί εναλλακτικά υγρά καθαρισμού και εκτελείταικατά κύριο λόγο από ειδικές επιχειρήσεις).

Η εφεύρεση

Το πρώτο βρετανικό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για την κατηγορίαπλυσίματος και στυψίματος μηχανών εκδόθηκε το 1691. Ένασχέδιο ενός πρόωρου πλυντηρίου ρούχων εμφανίστηκε σε μίαέκδοση τον Ιανουάριο του 1752 "του περιοδικού των κυρίων",σε μια αγγλική δημοσίευση. Το 1782, εκδόθηκε ένα βρετανικόδίπλωμα ευρεσιτεχνίας για ένα πλυντήριο περιστρεφόμενων τυμπάνων στο Henry Sidgier. Πρώτες οι ΗνωμένεςΠολιτείες κατοχυρώνουν, με τον τίτλο "ενδύματα που πλένονται, με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας" στον NathanielBriggs από το Νιου Χάμπσαϊρ. Σε μια πυρκαγιά το 1797, καταστράφηκε το γραφείο διπλωμάτων ευρεσιτεχνίαςκαι δεν σώθηκε καμία περιγραφή της συσκευής, έτσι δεν είναι γνωστό πως λειτουργούσε η συσκευή που είχε"εφεύρει" ο Briggs.

Το ηλεκτρικό πλυντήριο ρούχων παρήχθη πρώτη φορά μαζικά το 1906. Δεν είναι γνωστό ποιος εφηύρε αρχικάτο ηλεκτρικό πλυντήριο. Ο J.Alva, ψαράς στο επάγγελμα, έχει κατοχυρωθεί ανακριβώς ως εφευρέτης τουηλεκτρικού πλυντηρίου. Το γραφείο αμερικανικών διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας παρουσιάζει τουλάχιστον έναδίπλωμα ευρεσιτεχνίας που εκδίδεται στο όνομα κάποιου κ. Φίσερ.

ΣχεδιασμόςΤα πλυντήρια ρούχων είναι ηδιαθέσιμα σε δύο κύριες μορφές: "επάνω φόρτωσης" και "μπροστινήςφόρτωσης". Το σχέδιο "επάνω φόρτωσης" είναι δημοφιλέστερο στις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Καναδά, τηνΑυστραλία και μερικά μέρη της Ευρώπης: τοποθετεί τα ενδύματα σε έναν κάθετα τοποθετημένο.. κύλινδρο μεέναν αναδευτήρα στο κέντρο του κυλίνδρου. Τα πλυντήρια "επάνω φόρτωσης" στην Ασία χρησιμοποιούνστροφεία αντί αναδευτήρων. Τα στροφεία είναι παρόμοια με τους αναδευτήρες εκτός από το ότι δεν έχουν τηνκεντρική θέση που επεκτείνεται επάνω και στη μέση του καλαθιού της σκάφης πλυσίματος. Τα ρούχαεισάγονται στον κάδο του πλυντηρίου από πάνω και καλύπτονται με δεύτερη μεταλλική πόρτα εκτός τηςκυρίας πόρτας στην οροφή του πλυντηρίου.Το σχέδιο "μπροστινής φόρτωσης", το δημοφιλέστερο στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή, τοποθετεί τον κύλινδρο οριζόντια, και η τοποθέτηση των ρούχων γίνεται από την είσοδο που βρίσκεται στην πρόσοψη της συσκευής, η οποία κλείνει με πόρτα από ανθεκτικό γυαλί κατάλληλο για υψηλές θερμοκρασίες. Ο κύλινδρος καλείται επίσης τύμπανο. Η ανάδευση γίνεται με την πίσω -και-εμπρός περιστροφή του κυλίνδρου. Τα ρούχα

Πλυντήριο ρούχων 46

περιστρέφονται μέσα στο τύμπανο κατά τακτά χρονικά διαστήματα. Αυτή η κίνηση λυγίζει την ύφανση τουυφάσματος και ο συνδυασμός vερού και απορρυπαντικού καθαρίζει τα ρούχα. Τα πλυντήρια έχουν ηλεκτρικάστοιχεία θέρμανσης για να θερμαίνουν το νερό.Συγκριτικές δοκιμές πλυντηρίων με "μπροστινή φόρτωση" και "επάνω φόρτωση" έχουν δείξει ότι γενικά ταπρώτα πλένουν τα ρούχα καλύτερα, προκαλούν τη λιγότερη φθορά, καταναλώνουν λιγότερο νερό καιαπορρυπαντικό και συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ενέργειας σε αντίθεση με τα πλυντήρια "επάνωφόρτωσης". Προς το τέλος της δεκαετίας του '90, ο Βρετανός εφευρέτης James Dyson προώθησε έναν νέο τύποπλυντηρίου ρούχων με δύο κυλίνδρους που περιστρέφονται σε αντίθετες κατευθύνσεις, μειώνοντας το χρόνοπλυσίματος και δίνοντας καθαρότερα αποτελέσματα, αλλά δεν έχει έως και σήμερα διατεθεί στην παραγωγή.

ΑξιολόγησηΗ ικανότητα πλυσίματος και το κόστος είναι οι κύριες εκτιμήσεις για την αγορά ενός πλυντηρίου ρούχων. Σταπλυντήρια ρούχων δίνονται οι βαθμοί Eurobell για την απόδοση πλύσης, την ενεργειακή αποδοτικότητα καιτην αποδοτικότητα περιστροφής. Οι βαθμοί ξεκινούν από το Α μέχρι το Ε (από το καλύτερο προς τοχειρότερο), και παρέχουν μια απλή μέθοδο για την οικονομία και την απόδοση. Μια μηχανή ΑΑΑ δηλώνεικορυφαία απόδοση στις τρεις κατηγορίες.bjn:Masin tapas

47

Πυξίδα

Πυξίδα

Σχέδιο πυξίδας, από το σύγγραμμα Epistola demagnete του 1269

Η πυξίδα (compass) (από την αρχαία ελληνική λέξη πυξίς - ίδος,που αρχικά σημαίνει ξύλινο κουτί) ή κοινώς μπούσουλας (από τηνιταλική λέξη bussola) είναι όργανο με το οποίο επιτυγχάνεται οπροσανατολισμός του χρήστη, δείχνοντάς του την κατεύθυνση τουΒορρά. Ιδιαίτερα όμως στη ναυσιπλοΐα αποτελεί το σημαντικότερο"ναυτιλιακό βοήθημα" με το οποίο μετρούνται καιπραγματοποιούνται τόσο οι πορείες των πλοίων όσο και οιδιοπτεύσεις.

Επειδή το όργανο αυτό αναπτύχθηκε εξ ανάγκης στη ναυτιλίααλλά και εκ της σημαντικότητάς του σ΄ αυτή ονομάζεταισυνηθέστερα ναυτική πυξίδα.Η ναυτική πυξίδα σήμερα διακρίνεται στην μαγνητική πυξίδα(magnetic compass) που βασίζεται στη λειτουργία της μαγνητικήςβελόνης και είναι η πλέον διαδεδομένη, στην γυροσκοπική πυξίδα(gyro compass) που βασίζεται στην ταχεία περιστροφή του ελεύθερου γυροσκόπιου με μηδενικό σχεδόνσφάλμα και στην γυρομαγνητική πυξίδα (gyro-magnetic compass) περιορισμένης χρήσης.

ΙστορίαΑπό την εποχή που ο άνθρωπος επεδόθηκε στη ναυτιλία παρατήρησε πως ο Πολικός αστέρας παρέμενε πάνταπλησίον ένός σημείου στον ουρανό του Β. ημισφαιρίου και αυτόν χρησιμοποιούσε για πυξίδα του. Όταν οΠολικός δεν ήταν ορατός ο ναυτιλλόμενος χρησιμοποιούσε άλλους αστέρες. Η εφεύρεση της μαγνητικήςπυξίδας, προ χιλιάδων ετών ίσως, και στη συνέχεια κατά τον 20ό αιώνα της γυροσκοπικής πυξίδας στα πλοίαπροσφέρουν σήμερα στον ναυτιλλόμενο μια βασική μέθοδο τήρησης πορείας με επιθυμητή ακρίβεια.Η μαγνητική πυξίδα είναι από τα παλαιότερα όργανα στη ναυσιπλοΐα που όμως η καταγωγή της δεν είναιαπόλυτα ακριβής. Το 203 π.Χ. ο Αννίβας όταν αναχώρησε από την Ιταλία λέγεται ότι πλοηγός του ήτανκάποιος ονόματι "Pelorus". Ίσως η πυξίδα να ήταν ήδη σε χρήση τότε. Κανένας όμως δεν μπορεί ναυποστηρίξει αυτό με βεβαιότητα. Λέγεται επίσης πως έλκει τη καταγωγή της από την Κίνα, κατ΄ άλλους ότιαπό εκεί εισήγαγε αυτήν ο Μάρκο Πόλο στην Ιταλία κατά τον 13ο αιώνα. Μια μαγνητική βελόνη επιπλέουσασε δοχείο ύδατος συνιστούσε την αρχαιότερη πυξίδα. Το 1269 ο Peter Peregrinus στο βιβλίο του "Epistola deMagnete" έγραψε για την στηριζόμενη επί αξονίσκου επιπλέουσα βελόνη με γραμμή πίστεως και λέγεται πωςήταν εφοδιασμένη με υποτυπώδεις διόπτρες για λήψη διοπτεύσεων. Η πιστότητα της σημερινής μαγνητικήςπυξίδας ανάγεται όμως στο μόλις πρόσφατο παρελθόν. Πριν από 100 περίπου ετών ο Λόρδος Kelvinτελειοποίησε την μαγνητική πυξίδα η οποία χρησιμοποιείται σήμερα.Το ανεμολόγιο της πυξίδας, κατά την παράδοση χρονολογείται από του 14ου αιώνα όταν ο Φλάβιο Τζιόια(Flavio Gioja) από το Αμάλφι προσάρμοσε τεμάχιο μαγνήτη κάτω από φύλλο χάρτου, όμως αυτό καθ΄ αυτό τοανεμολόγιο είναι αρχαιότερο της πυξίδας καθόσον αποτελούσε τον ανεμοδείκτη των αρχαίων Ελλήνων απότην πρώιμη ακόμη ναυσιπλοΐα τους και πολύ - πολύ πριν ακόμη αναγείρουν το 100 π.Χ. τον "Πύργο τωνΑνέμων" με τις οκτώ πλευρές που είναι και οι κύριες σήμερα κατευθύνσεις του ορίζοντα.

Πυξίδα 48

Στρατιωτική ατομική διοπτηρία πυξίδα (υγρά)

Γυροσκοπική πυξίδα

Γυροσκοπική πυξίδα Anschütz

Γυροσκοπική πυξίδα, ή γυροπυξίδα, (εκ του αγγλικούόρου Gyrocompass, προφέρεται τζάιρο-κόμπας),ονομάζεται η πυξίδα της οποίας η λειτουργία βασίζεταιστη κίνηση του γυροσκοπίου αντί της μαγνητικής βελόναςπου φέρουν οι μαγνητικές πυξίδες.

Ιστορικό

Η κατασκευή της γυροσκοπικής πυξίδας βασίστηκε στιςιδιότητες του γυροσκοπίου που επινόησε και κατασκεύασεο Λέων Φουκώ (1816-1869), ο οποίος το 1851ασχολούμενος με την απόδειξη περιστροφής της Γης περίτον άξονά της χρησιμοποίησε την ιδιότητα του εκκρεμούςπου διατηρούσε το επίπεδο αιώρησής του, (στο χώρο),σταθερό, με το γνωστό πείραμα που επιχείρησε στοΠάνθεον των Παρισίων.Επειδή όμως το πείραμα εκείνο δεν θεωρήθηκε απόλυταικανοποιητικό, λόγω της συνύπαρξης της βαρύτητας, τονεπόμενο χρόνο, το 1852 χρησιμοποιώντας το παιγνίδι "σβούρα", (spinning top), κατασκεύασε το γυροσκόπιοόπου με τη βασική ιδιότητα που παρατηρείται σ΄ αυτό, της λεγόμενης γυροσκοπικής αδράνειας, κατάφερε ν΄αποδείξει εκ νέου τη περιστροφή της Γης, χωρίς αυτή τη φορά τη συμμετοχή της βαρύτητας στο πείραμά του.Από τότε παρήλθε σχεδόν μισός αιώνας όταν η ηλεκτρική ενέργεια κατέστησε δυνατή τη περιστροφή τουγυροσκοπίου και την παρακολούθησή του από τους επιστήμονες για την τεχνική εφαρμογή του σε διάφορουςτομείς, σημαντικότερη των οποίων και ήταν η κατασκευή της γυροσκοπικής πυξίδας.

Σημειώνεται ότι για να κατασκευαστεί μια τέτοια πυξίδα θα πρέπει το χρησιμοποιούμενο μέσον να διατηρεί σταθερή κατεύθυνση ως προς το επίπεδο του ορίζοντα και η κατεύθυνση αυτή να είναι γνωστή. Επίσης ο άξονας περιστροφής του γυροσφονδύλου των γυροσκοπικών πυξίδων μετά από κάποιο χρόνο λειτουργίας διατηρεί σταθερή κατεύθυνση στο χώρο διατηρώντας σταθερή θέση προς τον Γήινο Μαγνητικό Πόλο όπου και

Γυροσκοπική πυξίδα 49

στη πραγματικότητα καθίσταται παράλληλος με τον μεσημβρινό του τόπου που βρίσκεται. Με βάση τα παραπάνω πρώτος ο Γερμανός φυσικός Χέρμαν Άνσουτς (Herman Anschütz - Kapfe)κατασκεύασε το 1908 τη πρώτη γυροσκοπική πυξίδα. Αυτόν ακολούθησε ο Αμερικανός επιστήμονας ΈλμερΣπέρρυ (Elmer Sperry) το 1911. Και οι δύο επιστήμονες εργαζόμενοι ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλοκατασκεύασαν γυροσκοπικές πυξίδες βασιζόμενοι σε διαφορετικό τρόπο στήριξης του γυροσκοπίου καισταθεροποίησης του άξονα περιστροφής στον μεσημβρινό.Έτσι όλοι οι μέχρι σήμερα τύποι γυροσκοπικών πυξίδων που έχουν εξελιχθεί, εκτός των τύπων Sperry καιAnschutz, βασίζονται στα συστήματα των δύο αυτών αρχικών τύπων με ορισμένες παραλλαγές.

ΠλεονεκτήματαΚύριο και βασικό πλεονέκτημα των γυροσκοπικών πυξίδων έναντι των μαγνητικών είναι ακριβώς ότι οάξονας περιστροφής του γυροσκοπίου τους στρέφεται προς την κατεύθυνση του αληθή Βορρά - Νότου καιπαραμένει σταθερά εκεί, (μετά πάροδο λίγων ωρών από την εκκίνησή τους), χωρίς να επηρεάζεται απόμαγνητική απόκλιση ή και παρεκτροπή που αντίθετα απαντώνται στις μαγνητικές πυξίδες και πουπροέρχονται τόσο από το γήινο μαγνητικό πεδίο, από τόπου εις τόπο, όσο και από επίδραση του πέριξμαγνητικού πεδίου (εξ αιτίας φορτίου και διερχομένων ηλεκτροφόρων καλωδίων), με συνέπεια να θεωρούνταιαμφιβόλου ακριβείας αφού δεν υφίσταται δυνατότητα έγκαιρου ελέγχου των ενδείξεών τους με παρατήρηση.Γεγονός που σημαίνει ότι όλες οι ενδείξεις των γυροσκοπικών πυξίδων είναι πάντα αληθείς και συνεπώς δενχρήζουν διορθώσεων.Σ΄ αυτό το βασικό πλεονέκτημα αν προστεθούν και οι δυνατότητες που παρέχουν οι γυροσκοπικές πυξίδεςόπως η σύνδεσή τους με άλλα βασικά ναυτιλλιακά όργανα, που δεν παρέχουν οι μαγνητικές, όπως π.χ. μεραντάρ, με ραδιογωνιόμετρα, με τα αυτόματα συστήματα πηδαλιουχίας (αυτόματους πιλότους πλοίων), ήακόμα και με ηλεκτρική μετάδοση των ενδείξεών τους σε διάφορους επαναλήπτες (repeaters) που μπορεί ναβρίσκονται και εκτός της Γέφυρας του Πλοίου, ακόμα και στην καμπίνα του Πλοιάρχου, καθίσταταικαταφανές η μεγάλη σημασία τους στην εξέλιξη της ναυσιπλοΐας και την απαραίτητη χρήση τους απ΄ όλουςτους τύπους των πλοίων, τόσο των πάσης φύσεως εμπορικών, όσο και των μεγάλων πολεμικών πλοίων.

ΜειονεκτήματαΣτο βασικό ερώτημα, και τι γίνεται αν σημειωθεί διακοπή ηλεκτρικής παροχής, κοινώς Μπλακ-άουτ; Ηρεαλιστική απάντηση είναι "απολύτως τίποτα", αφού το πλοίο θα διακόψει τη πορεία του μέχρι τηνεπανεκκίνηση των μηχανών του. Παρά ταύτα εικάζεται ότι οι μαγνητικές πυξίδες θα εξακολουθούν ναπαραμένουν κύρια όργανα ναυτιλίας - κατεύθυνσης και προσανατολισμού των πλοίων ως υποκείμεναελάχιστα, και μόνο, σε μηχανικές βλάβες, υπό οποιεσδήποτε συνθήκες πλόων.Αντίθετα οι γυροσκοπικές πυξίδες αποτελούν περίπλοκους ηλεκτρικούς μηχανισμούς που υπόκεινται, όπωςείναι φυσικό, σε ειδική διαδικασία, κατά τύπο, συντήρησης και ποικιλία βλαβών. Για το λόγο αυτό καιαπαιτούν κατάλληλα και ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό τουλάχιστον για την παρακολούθηση της καλήςλειτουργίας τους και για την επιβαλλόμενη συντήρησή τους, βάσει των τεχνικών εγχειριδίων που συνοδεύουναυτές, για την ανίχνευση και αποκατάσταση υων πιθανότερων παρουσιαζομένων βλαβών. Ένα μέρος τωνπαραπάνω εργασιών επιδιώκεται να γίνεται από το ανώτερο προσωπικό πλοίου, εφόσον έχει υποστεί βέβαιαανάλογη εκπάιδευση. Ενώ για βλάβες που απαιτούν ιδιαίτερες τεχνικές γνώσεις θα πρέπει να καλούνται οικατά τόπους τεχνικοί, (sevice engineers), του πρώτου λιμένα προσέγγισης που υφίστανται.• Σημειώνεται ότι επ΄ αυτού, σε όλες τις ελληνικές "Ναυτικές Ακαδημίες" καθώς και στη Σχολή Ναυτικών

Δοκίμων υφίσταται ιδιαίτερο μάθημα διδασκαλίας επί των γυροσκοπικών πυξίδων. Επίσης σ΄ όλους τουςμεγάλους λιμένες της Ελλάδας, εκτός των κυρίων αντιπροσώπων των κατασκευαστικών εταιριώνυφιστανται ειδικευμένα συνεργεία αποκατάστασης βλαβών γυροσκοπικών πυξίδων.

Γυροσκοπική πυξίδα 50

Επίσης το μειονέκτημα που παρουσιάζουν οι γυροσκοπικές πυξίδες ως προς το χρόνο που απαιτείται από τηνεκκίνηση τους μέχρι να καταστούν ναυτιλιακά χρησιμοποιήσιμες, που είναι περίπου 4 - 5 ώρες,αντιπαρέρχεται, είτε με την έγκαιρη εκκίνηση τους πριν τον προβλεπόμενο χρόνο απόπλου, είτε με ειδικότρόπο, κατά τύπο, βάση των τεχνικών εγχειριδίων που τις συνοδεύουν.

Απαιτήσεις κατασκευήςΗ κατασκευή οποιουδήποτε τύπου γυροσκοπικής πυξίδας θα πρέπει να καλύπτει τις ακόλουθες βασικέςαπαιτήσεις:1. Κατάλληλη στήριξη και ηλεκτρική τροφοδότηση για την κίνηση του γυροσφονδύλου, ή του ζεύγους

γυροσφονδύλων (ανάλογα του τύπου κατασκευής).2. Κατάλληλη ηλεκτρική τροφοδότηση των ηλεκτρικών εξαρτημάτων που συνδέονται με την κύρια μονάδα.3. Κατάλληλο σύστημα αναζήτησης και σταθεροποίησης του ενός άκρου του άξονα περιστροφής ή της

συνισταμένης των δύο αξόνων γυροσκοπίων (αναλογα του τύπου) στο γεωγραφικό Βορρά.4. Κατάλληλο σύστημα με το οποίο το τμήμα 000-180 του ανεμολογίου της πυξίδας να παρακολουθεί την

κατεύθυνση του άξονα του γυροσκοπίου, ή της συνισταμένης των διευθύνσεων των αξόνων περιστροφήςτων δύο γυροσφονδύλων (ανάλογα του τύπου), στη περίπτωση που το ανεμολόγιο δεν φέρεταιπροσαρμοσμένο επί της θήκης του γυροσφονδύλου. Το σύστημα αυτό γνωστό και ως "σύστημαπαρακολούθησης", είναι το αποκαλούμενο και "Φόλοου απ σύστεμ" (follow up system).

5. Κατάλληλο σύστημα μετάδοσης των ενδείξεων του ανεμολογίου της κυρίας μονάδας στους διάφορους"επαναλήπτες" (repeaters).

6. Και τέλος κατάλληλο σύστημα στήριξης καθεμιάς των παραπάνω μονάδων, των επαναληπτών, εντόςθήκης που να εξασφαλίζεται η συνεχής οριζοντίωσή τους κατά τους διάφορους κλυδωνισμούς του πλοίου,καθώς και για την απόσβεση τυχόντων κραδασμών.

Σημειώνεται ότι οι βασικές διαφορές που παρατηρούνται στους διάφορους κατασκευαστικούς τύπους τωνγυροσκοπικών πυξίδων με τις οποίες εφοδιάζονται τα πλοία είναι κυρίως:α) στο τρόπο στήριξης του ή των γυροσφονδύλων. (Οι τύποι Anschutz, Plath κ.ά. φέρουν ζεύγοςγυροσφονδύλων).β) στο σύστημα αναζήτησης και σταθεροποίησης του άξονα περιστροφής του γυροσφονδύλου ή τηςσυνισταμένης του ζεύγους των γυροσφονδύλων στον μεσημβρινό του τόπου, καιγ) στα συστήματα παρακολούθησης και μετάδοσης των ενδείξεων.

Λειτουργία γυροσφονδύλουΓια τη κατασκευή και λειτουργία του γυροσφονδύλου, και του τρόπου προσανατολισμού του, δείτε ίδιο άρθρογυροσκόπιο.

Εγκατάσταση γυροπυξίδαςΜία πλήρης βασική εγκατάσταση γυροσκοπικής πυξίδας περιλαμβάνει τα ακόλουθα κύρια μέρη:1. Τη κυρία πυξίδα, (master-gyrocompass), που αποτελεί και το βασικό μηχανισμό.2. Τον κινητήρα - γεννήτρια, (motor-generator), στη πραγματικότητα πρόκειται για μετατροπέα της

ηλεκτρικής τάσης.3. Τον σταθεροποιητή τάσεως.4. Το κιβώτιο ελέγχου εκκίνησης, (control panel), και κιβώτιο ελέγχου επαναληπτών, (repeaters panel), που

ουσιαστικά αποτελούν ηλεκτρικούς πίνακες.5. Το κιβώτιο ενισχυτού όπου φέρει διακόπτες, (amplifier panel)6. Το κιβώτιο της μονάδας ασφαλείας, που πρόκειται για "μονάδα συναγερμού", (alarm unit), και

Γυροσκοπική πυξίδα 51

7. Τους επαναλήπτες, (repeaters).

Κύρια πυξίδαΗ κύρια πυξίδα που ακολουθεί το κατασκευαστικό τύπο της sperry περιλαμβάνει τα ακόλουθα βασικά μέρη:Το ευαίσθητο στοιχείο (sensitive element), το 'στοιχείο παρακολούθησης (phantom element), το στοιχείοαποκατάστασης του γυροσφονδύλου στο μεσημβρινό (control element), το στοιχείο της αρχάχνης, (outermember), ή spider element), και τη θήκη της πυξίδας, (binnacle), με τη βάση στήριξης (pedestal).

Ευαίσθητο στοιχείο

Το ευαίσθητο στοιχείο (sensitive element): είναι και το σπουδαιότερο τμήμα της γυροσκοπικής πυξίδας.Αποτελείται επιμέρους από τον γυροσφόνδυλο, τη θήκη του γυροσφονδύλου, στην οποία ο στάτορας φέρεται μετριφασική περιέλιξη, τον κατακόρυφο δακτύλιο, με τους αντισταθμιστικούς βραχίονες, και το νήμα τηςανάρτησης.Ο γυροσφόνδυλος βάρους περίπου 24 χγρ. περιστρέφεται με ταχύτητα 6.000 στροφές ανά λεπτό αποτελείμέρος του τριφασικού κινητήρα του οποίου το επαγώγιμο (στάτορ) είναι προσαρμοσμένο στο βόρειο άκρο τηςθήκης η οποία και τον περιβάλλει. Ο δε άξονας του γυροσφονδύλου στηρίζεται μέσα στη θήκη πάνω σεκατάλληλους σφαιροτριβείς (ρουλεμάν)έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η ελεύθερη περιστροφή του.Τα δε καλώδια παροχής ρεύματος στη θήκη του γυροσφονδύλου ξεκινούν από τους ρευματοφόρουςδακτυλίους που περιβάλλουν τον μίσχο του δακτυλίου παρακολούθησης τα οποία και καταλήγουν στο βόρειοάκρο της θήκης, στο επαγώγιμο του κινητήτα το οποίον και τροφοδοτούν. Τα κλώδια αυτά είναι μικρά καιεύκαμπτα και δεν επηρεάζουν την ισορροπία της θήκης στην οποία στηρίζονται.Η θήκη του γυροσφονδύλου, που στηρίζεται με αξονίσκους σε σφαιροτριβείς, περιβάλλεται από τονκατακόρυφο δακτύλιο. Οι δε τριβείς επιτρέπουν στη θήκη την ελεύθερη οριζόντια περιφορά της. Στο νότιοτμήμα της θήκης αυτής υπάρχει στάθμη οινοπνεύματος με την οποία και ελέγχεται η οριζοντιότητά της.Ο κάθετος δακτύλιος περιβάλλει τη θήκη όπου και φέρει βραχίονες περιορισμού στροφής της θήκης στηνανατολική πλευρά, ενώ στη δυτική υπάρχει ειδικός αναστολέας με τον οποίο τίθεται η θήκη οριζόντια όταναυτή τίθεται εκτός λειτουργίας. Ο κάθετος δακτύλιος φέρει επιπρόσθετα στο άνω μέρος κάθετα του επιπέδουτου, (δηλαδή σταυρωτά), ένα κυρτό βραχίονα που καταλήγει εκατέρωθεν της θήκης στις άκρες του οποίουφέρονται αντισταθμιστικά βάρη, με κύριο σκοπό τη συμμετρική κατανομή, πέριξ του γυροσφονδύλου, τουβάρους του όλου ευαίσθητου στοιχείου, προς αποφυγή σφαλμάτων κατά τους διατοιχισμούς του πλοίου.Από την παραπάνω εκτεθείσα διάταξη καθίσταται εμφανές ότι όλο αυτό το σύστημα του ευαίσθητου στοιχείου(γυροσφόνδυλος, θήκη, κάθετος δακτύλιος) και συνεπώς ο άξονας του γυροσφονδύλου μπορεί ναπεριστρέφεται ελεύθερα περί κατακόρυφο άξονα, δηλαδή κατά αζιμούθ, με τη μικρότερη δυνατή τριβή. Ηελευθερία αυτή περιστροφής επιτυγχάνεται με το νήμα ανάρτησης.Το νήμα ανάρτησης αποτελείται από μια ομάδα συρμάτων από την οποία αναρτάται ολόκληρο το σύστημα τουευαίσθητου στοιχείου και αυτό περνώντας μέσα από το μίσχο λαιμό του δακτυλίου παρακολούθησης, (επόμενοστοιχείο), στηρίζεται σ΄ αυτόν. Η λειτουργία του παρακάτω, "στοιχείου παρακολούθησης", διασφαλίζει τονήμα ανάρτησης από τον κίνδυνο συστροφής του.

Γυροσκοπική πυξίδα 52

Στοιχείο παρακολούθησης

Το δεύτερο σημαντικό μέρος της κυρίας γυροσκοπικής πυξίδας είναι το στοιχείο παρακολούθησης πουαποτελείται από τα ακόλουθα επιμέρους τμήματα: το δακτύλιο παρακολούθησης, το μίσχο ή λαιμό, τουςρευματοφόρους δακτυλίους, τον αζιμουθιακό τροχό (ή γρανάζι) και το ανεμολόγιο της πυξίδας.• Ο δακτύλιος παρακολούθησης περιβάλλει τον κατακόρυφο δακτύλιο (που αναφέρθηκε παραπάνω) που

τοποθεταίται μεταξύ των άνω και κάτω τριβέων όπου κα στηρίζεται επί του στοιχείου της αρχάχνης μ΄ ένατριβέα που βρίσκεται μεταξύ του αζιμουθιακού τροχού και του ανεμολογίου.

53

Ραδιόφωνο

ΡαδιόφωνοTo ραδιόφωνο είναι η συσκευή που λαμβάνει τις εκπομπές ραδιοφωνικών σταθμών. Τα ραδιοφωνικά κύματαεκπέμπονται από τον πομπό και φτάνουν στον δέκτη (δηλαδή το ραδιόφωνο). Τα κύματα αυτάαποκωδικοποιούνται από τη συσκευή και μετατρέπονται σε ηλεκτρικό ρεύμα και στην συνέχεια σε ήχο, πουείναι και το τελικό αποτέλεσμα του ραδιοφώνου. Ραδιοφωνία, επίσης, θεωρείται και όλη η διαδικασίαεκπομπής και λήψης ραδιοκυμάτων.

Είδη ραδιοφώνουΜπορούμε να διακρίνουμε τα ακόλουθα είδη ραδιοφώνου:• Το αναλογικό ή συμβατικό ραδιόφωνο... Εδώ ο τρόπος διαμόρφωσης του σήματος έχει ως αποτέλεσμα το

διαχωρισμό των συχνοτήτων για χρήση από τα AM και τα FM, ενώ ανάλογα με το σκοπό ορίζονταισυγκεκριμένες περιοχές συχνοτήτων (π.χ. τα εμπορικά ραδιόφωνα στην Ευρώπη και την Αμερικήεκπέμπουν στις συχνότητες FM 87.5-108). Άλλες περιοχές συχνοτήτων χρησιμοποιούνται γιασυγκεκριμένους σκοπούς όπως π.χ. από την Αστυνομία και την Πυροσβεστική.• Το ραδιόφωνο με υπο-φέρον (subcarrier) αποτελεί εξειδικευμένη χρήση της τεχνολογίας των

ραδιοκυμάτων διαμόρφωσης κατά συχνότητα (FM), κυρίως στις ΗΠΑ, όπου με ειδικούς δέκτες είναιδυνατή η λήψη περισσότερων του ενός σταθμών στην ίδια συχνότητα.

• Το ψηφιακό ραδιόφωνο αποτελεί νεότερο τεχνολογικά επίτευγμα, με διάφορες τεχνολογίες που βρίσκονταιακόμη στο στάδιο της δοκιμής ή της αρχικής εφαρμογής. Μεταξύ αυτών των τεχνολογιών, το DAB, το οποίολειτουργεί στην περιοχή πολύ υψηλών συχνοτήτων (VHF) και διαθέτει πολλών ειδών πρόσθετεςδιαδραστικές υπηρεσίες είναι αρκετά διαδεδομένο στην Βρετανία και την Ιρλανδία, αλλά αναπτύσσεταιαργά λόγω του υψηλού κόστους των δεκτών. Παράλληλα υπάρχουν και άλλα πρότυπα, όπως το DRM, έναανοιχτό πρότυπο για τη διαμόρφωση κατά πλάτος (ΑΜ) και τις μπάντες μεσαίων και βραχέων.

• Το δορυφορικό ραδιόφωνο, το οποίο χρησιμοποιεί κανάλια στα πλαίσια του προτύπου της δορυφορικήςψηφιακής τηλεόρασης DVB, ούτως ώστε να μεταδίδεται μόνον ήχος.

• Το Διαδικτυακό ραδιόφωνο (ραδιόφωνο του Διαδικτύου, που εκπέμπει αρχεία ροής (δηλαδήεπιφορτώνεται το αρχείο σε πραγματικό χρόνο, ο ήχος φορτώνεται εκείνη την στιγμή που παίζει) καιπεριλαμβάνει και το Podcasting, που είναι η εμπορική ονομασία της μεταφόρτωσης ηχογραφημένωνεκπομπών.

Ιστορία του ραδιοφώνουΠριν από εκατό περίπου χρόνια, το 1895, ο πατέρας του ραδιοφώνου Γουλιέλμος Μαρκόνι κατόρθωσε ναμεταδώσει ηχητικά σήματα Μορς διαμέσου ερτζιανών κυμάτων. Οι επιτυχίες του Μαρκόνι και άλλωνερευνητών όπως του Ρέτζιναλντ Φέσεντεν (Reginald Fessenden) και του Λη ντε Φόρεστ (Lee de Forest)αποτελούν την απαρχή της ανάπτυξης της ραδιοφωνίας. Η ραδιοφωνία, η οποία συνίσταται στη μετάδοσηομιλιών, μουσικής και λόγου σε μεγάλες αποστάσεις χωρίς τη μεσολάβηση αγωγών, αλλά μεηλεκτρομαγνητικά κύματα, και στη λήψη τους από ειδικούς δέκτες, αποτελεί πρακτική εφαρμογή τηςεφεύρεσης των ηλεκτρονικών λυχνιών. Άρχισε να αναπτύσσεται τη δεκαετία του 1910 στις ΗΠΑ.

Ραδιόφωνο 54

Γύρω στα 1873 ο Μάξγουελ πρότεινε την θεωρία του ηλεκτρομαγνητισμού, σύμφωνα με την οποία έναηλεκτρομαγνητικό κύμα μπορεί να μεταδοθεί χωρίς να μεσολαβεί κάποιο φυσικό μέσο. Το 1883 ο Χερτς(Hertz) επαλήθευσε τη θεωρία του Μάξγουελ για τον ηλεκτρομαγνητισμό και ανακάλυψε τα ραδιοκύματα.Γύρω στα 1897, ο Μαρκόνι επαληθεύει τα πειράματα του Χερτς και καταφέρνει να στείλει ασύρματο σήμα σεαπόσταση 3km. Με τη συσκευή αυτή ο Ιταλός Μαρκόνι πηγαίνει στην Αγγλία - που ήταν η μεγαλύτερηναυτική δύναμη της εποχής - και ιδρύει την εταιρεία 'Marconi Wireless telegraph', η οποία προσφέρει υπηρεσίεςστη ναυσιπλοΐα. Τα ραδιοκύματά του δεν μετέδιδαν φωνή αλλά σήματα Μορς.Ήταν τα Χριστούγεννα του 1906 στην Νέα Υόρκη όταν ο Φάσεντεν μετέδωσε για πρώτη φορά φωνή καιμουσική μέσω ραδιοκυμάτων. Αργότερα ήρθε ο ντε Φορέ για να εφεύρει την ηλεκτρονική λυχνία, η οποία ήτανη μόνη "μορφή" ραδιοφώνου για τα επόμενα 50-60 χρόνια. Μέχρι τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο το ραδιόφωνοείναι ένα μέσο χρησιμοποιούμενο σε ερασιτεχνική βάση και δεν είναι καθόλου ανεπτυγμένο ούτε διαδεδομένο.Σταθμός στην ιστορία του ραδιοφώνου αποτελεί η έμπνευση ενός Αμερικανού, του Φρανκ Κόνραντ (FrankConrad), ο οποίος εργαζόταν ως μηχανικός και ερασιτεχνικά ασχολείτο με το ραδιόφωνο και τον αθλητισμό. ΟΚόνραντ τυχαία "βγήκε στον αέρα" με το ραδιόφωνο για να μεταδώσει τα αποτελέσματα των αγώνων.Απέκτησε φανατικό κοινό. Ήταν τότε που μεταδόθηκε και η πρώτη ραδιοφωνική διαφήμιση, ενόςκαταστήματος στη γειτονιά του Κόνραντ. Την εκπομπή του Κόνραντ, που ουσιαστικά θεωρείται ο πατέρας τουραδιοφώνου, πήρε η εταιρεία Westinghouse, την υποστήριξε τεχνικά και την επαύξησε. Στις 20 Νοεμβρίου1920 λειτούργησε ο πρώτος ραδιοφωνικός σταθμός, ο K.D.K.A., που λειτουργεί ακόμη και σήμερα. Το 1926εμφανίζεται στην αγορά ραδιοφωνικός δέκτης αρκετά εύχρηστος, ποιοτικός και φθηνός. Από τότε τοραδιόφωνο κατακτά πολύ ευρύ κοινό. Στην πορεία εμφανίζεται και η σύσταση σχετικής νομοθεσίας για τηνοργάνωση τόσο των σταθμών όσο και των συχνοτήτων εκπομπής. Η εδραίωση, όμως, του ραδιοφώνου έρχεταιμετά το 1930. Σε αυτή την περίοδο δημιουργείται το καλά οργανωμένο δίκτυο σταθμών (κρατικών καιιδιωτικών) τόσο στην Αμερική όσο και στην Ευρώπη.Κατά τη διάρκεια του Β' παγκοσμίου πολέμου το ραδιόφωνο και ο Τύπος γίνονται δύο μέσα ανταγωνιστικάμεταξύ τους, γιατί το ραδιόφωνο αποκτά μεγάλο ειδησεογραφικό περιεχόμενο. Η λήξη του Μεγάλου Πολέμουφέρνει το ραδιόφωνο στην αρχική του ιδιότητα και γίνεται ξανά ένα μέσο κυρίως ψυχαγωγικό. Στα τέλη τηςδεκαετίας του '40 με αρχές της δεκαετίας του '50 το ραδιόφωνο αποκτά ένα νέο ανταγωνιστή, την τηλεόραση ηοποία έχει στα χέρια της ένα πολύ δυνατό όπλο έναντι του ραδιοφώνου, την εικόνα. Η ακροαματικότητα τουραδιοφώνου πέφτει κατακόρυφα και οι ραδιοφωνικοί σταθμοί ψάχνουν λύσεις. Η λύση έρχεται το '50-'60 καιτην εμφάνιση της δημοφιλέστατης μουσικής Rock 'n Roll. Η κρίση ξεπερνιέται και το ραδιόφωνο καθιερώνεταιως αποκλειστικά ψυχαγωγικό-μουσικό μέσο.Τη δεκαετία του '60 αμφισβητείται στην Ευρώπη το κρατικό ραδιόφωνο, γιατί δεν μετέδιδε Ροκ μουσική καιαπορρίπτεται από τη νεολαία της εποχής. Εμφανίζεται η Πειρατική Ραδιοφωνία με πρωτοπόρο το RadioCaroline στην Αγγλία, το οποίο εκπέμπει από ένα μικρό πλοίο έξω από τα χωρικά ύδατα της Αγγλίας καιμεταδίδει μόνο Rock. Η ακροαματικότητά του είναι τόσο υψηλή, που απειλεί το BBC. Ακολουθεί ευρείαδιάδοση αυτού του τύπου ραδιοφωνίας σε όλη την Ευρώπη.Μετά από αυτό ακολουθεί η απορρύθμιση (Deregulation) της δεκαετίας του '70 και ουσιαστικά το ραδιόφωνοεισέρχεται στην τελευταία φάση της ωριμότητάς του. Τις λυχνίες αντικαθιστούν τα μικρά τρανζίστορ. Τοραδιόφωνο και το κασετόφωνο συνδυάζονται σε μια συσκευή. Η ραδιομετάδοση εμφανίζεται την περίοδο1921-1922 σχεδόν συγχρόνως σε όλα τα βιομηχανικά κράτη. Γεννιέται από τις αλλαγές της τεχνολογίας τωνραδιοεπικοινωνιών και από την ανάγκη των μεγάλων εταιρειών ραδιοηλεκτρικού υλικού, που αύξησανκατακόρυφα την παραγωγή τους κατά τη διάρκεια του πολέμου, να ανοιχτούν προς την ιδιωτική αγορά,ακόμη και αν ορισμένοι από τους μεγαλύτερους ομίλους, στις ΗΠΑ κυρίως, αντιλαμβάνονται με καθυστέρησητην σημασία της ραδιομετάδοσης.Στις αρχές του 1920 η μη επαγγελματική χρήση της ασύρματης επικοινωνίας περιορίζεται σε μερικούς ερασιτέχνες, που επικοινωνούν μεταξύ τους στα στενά περιθώρια που τους επιτρέπουν οι στρατιωτικές αρχές,

Ραδιόφωνο 55

οι οποίες δεν δείχνουν να ανησυχούν από την ανάπτυξη ενός μη ελεγχόμενου συστήματος διαπροσωπικήςεπικοινωνίας, ενώ παράλληλα ενθουσιάζονται με την νέα τεχνική, καλλιεργώντας έτσι μια θετική εικόνα τουνέου μέσου. Λίγο πριν από τον πόλεμο, η ραδιοεπικοινωνία στρέφεται προς το μοντέλο της ραδιομετάδοσης.Πριν από το 1914 δημιουργούνται σε όλες τις χώρες πειραματικές ραδιοφωνικές εκπομπές. Στις ΗΠΑ φοιτητέςαρχίζουν να μεταδίδουν δελτία ειδήσεων και μουσικά προγράμματα. Στο Βέλγιο αναμεταδίδουν μια συναυλίακλασικής μουσικής. Ο εφευρέτης Λι Ντε Φορέ, προσεγγίζοντας ένα βιομηχανικό σχέδιο, το οποίο δεν θακαταφέρει όμως να φέρει σε πέρας μόνος του, οργανώνει το 1908 τη μετάδοση μιας συναυλίας από τον Πύργοτου Άιφελ και, το 1910, την αναμετάδοση μιας παράστασης με τον Καρούζο από τη Μετροπόλιταν Όπερα τηςΝέας Υόρκης. Αλλά ο Λι ντε Φορέ παραγκωνίζεται από τις μεγάλες αμερικανικές βιομηχανικές εταιρείες, πουδεν θέλουν να τον ανταμείψουν για τις ευρεσιτεχνίες του, με αποτέλεσμα αυτοί οι πειραματισμοί να μην έχουνσυνέχεια. Στη Γαλλία οι μόνες τακτικές εκπομπές είναι η ενημέρωση για την ώρα, που από το 1910μεταδίδεται δύο φορές την ημέρα από τον Πύργο του Άιφελ, τα δελτία καιρού και το χρηματιστήριο. Όλεςαυτές οι εκπομπές διακόπτονται, όμως, κατά τη διάρκεια του πολέμου από τις στρατιωτικές αρχές.Το συμβατικό ραδιόφωνο περιλαμβάνει δύο κατηγορίες τρόπου μετάδοσης τα AM (διαμόρφωση κατά πλάτος)και τα FM (διαμόρφωση κατά συχνότητα). Στις συχνότητες αυτές χρησιμοποιούνται συγκεκριμένα μήκηκύματος ανάλογα με το σκοπό (π.χ. οι κοινοί ραδιοσταθμοί εκπέμπουν στις συχνότητες FM 88-108). Άλλεςσυχνότητες χρησιμοποιούνται για άλλους σκοπούς όπως π.χ. από την Αστυνομία και την ΠυροσβεστικήΥπηρεσία. Εκτός από το συμβατικό ραδιόφωνο υπάρχει και το ραδιόφωνο του Διαδικτύου, που εκπέμπει"stream audio" (δηλαδή επιφορτώνεται το αρχείο σε πραγματικό χρόνο, ο ήχος φορτώνεται εκείνη την στιγμήπου παίζει) και, τέλος, το Podcasting που εκπέμπει μαγνητοφωνημένα. υς από ειδικούς δέκτες, αποτελείπρακτική εφαρμογή της εφεύρεσης των ηλεκτρονικών λυχνιών. Άρχισε να αναπτύσσεται τη δεκαετία του 1910στις ΗΠΑ.Γύρω στα 1873 ο Μάξγουελ πρότεινε την θεωρία του ηλεκτρομαγνητισμού, σύμφωνα με την οποία έναηλεκτρομαγνητικό κύμα μπορεί να μεταδοθεί χωρίς να μεσολαβεί κάποιο φυσικό μέσο. Το 1883 ο Χερτς(Hertz) επαλήθευσε τη θεωρία του Μάξγουελ για τον ηλεκτρομαγνητισμό και ανακάλυψε τα ραδιοκύματα.Γύρω στα 1897, ο Μαρκόνι επαληθεύει τα πειράματα του Χερτς και καταφέρνει να στείλει ασύρματο σήμα σεαπόσταση 3km. Με τη συσκευή αυτή ο Ιταλός Μαρκόνι πηγαίνει στην Αγγλία - που ήταν η μεγαλύτερηναυτική δύναμη της εποχής - και ιδρύει την εταιρεία 'Marconi Wireless telegraph', η οποία προσφέρει υπηρεσίεςστη ναυσιπλοΐα. Τα ραδιοκύματά του δεν μετέδιδαν φωνή αλλά σήματα Μορς.Ήταν τα Χριστούγεννα του 1906 στην Νέα Υόρκη όταν ο Φάσεντεν μετέδωσε για πρώτη φορά φωνή καιμουσική μέσω ραδιοκυμάτων. Αργότερα ήρθε ο ντε Φορέ για να εφεύρει την ηλεκτρονική λυχνία, η οποία ήτανη μόνη "μορφή" ραδιοφώνου για τα επόμενα 50-60 χρόνια. Μέχρι τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο το ραδιόφωνοείναι ένα μέσο χρησιμοποιούμενο σε ερασιτεχνική βάση και δεν είναι καθόλου ανεπτυγμένο ούτε διαδεδομένο.Σταθμός στην ιστορία του ραδιοφώνου αποτελεί η έμπνευση ενός Αμερικανού, του Φρανκ Κόνραντ (FrankConrad), ο οποίος εργαζόταν ως μηχανικός και ερασιτεχνικά ασχολείτο με το ραδιόφωνο και τον αθλητισμό. ΟΚόνραντ τυχαία "βγήκε στον αέρα" με το ραδιόφωνο για να μεταδώσει τα αποτελέσματα των αγώνων.Απέκτησε φανατικό κοινό. Ήταν τότε που μεταδόθηκε και η πρώτη ραδιοφωνική διαφήμιση, ενόςκαταστήματος στη γειτονιά του Κόνραντ. Την εκπομπή του Κόνραντ, που ουσιαστικά θεωρείται ο πατέρας τουραδιοφώνου, πήρε η εταιρεία Westinghouse, την υποστήριξε τεχνικά και την επαύξησε. Στις 20 Νοεμβρίου1920 λειτούργησε ο πρώτος ραδιοφωνικός σταθμός, ο K.D.K.A., που λειτουργεί ακόμη και σήμερα. Το 1926εμφανίζεται στην αγορά ραδιοφωνικός δέκτης αρκετά εύχρηστος, ποιοτικός και φθηνός. Από τότε τοραδιόφωνο κατακτά πολύ ευρύ κοινό. Στην πορεία εμφανίζεται και η σύσταση σχετικής νομοθεσίας για τηνοργάνωση τόσο των σταθμών όσο και των συχνοτήτων εκπομπής. Η εδραίωση, όμως, του ραδιοφώνου έρχεταιμετά το 1930. Σε αυτή την περίοδο δημιουργείται το καλά οργανωμένο δίκτυο σταθμών (κρατικών καιιδιωτικών) τόσο στην Αμερική όσο και στην Ευρώπη.

Ραδιόφωνο 56

Κατά τη διάρκεια του Β' παγκοσμίου πολέμου το ραδιόφωνο και ο Τύπος γίνονται δύο μέσα ανταγωνιστικάμεταξύ τους, γιατί το ραδιόφωνο αποκτά μεγάλο ειδησεογραφικό περιεχόμενο. Η λήξη του Μεγάλου Πολέμουφέρνει το ραδιόφωνο στην αρχική του ιδιότητα και γίνεται ξανά ένα μέσο κυρίως ψυχαγωγικό. Στα τέλη τηςδεκαετίας του '40 με αρχές της δεκαετίας του '50 το ραδιόφωνο αποκτά ένα νέο ανταγωνιστή, την τηλεόραση ηοποία έχει στα χέρια της ένα πολύ δυνατό όπλο έναντι του ραδιοφώνου, την εικόνα. Η ακροαματικότητα τουραδιοφώνου πέφτει κατακόρυφα και οι ραδιοφωνικοί σταθμοί ψάχνουν λύσεις. Η λύση έρχεται το '50-'60 καιτην εμφάνιση της δημοφιλέστατης μουσικής Rock 'n Roll. Η κρίση ξεπερνιέται και το ραδιόφωνο καθιερώνεταιως αποκλειστικά ψυχαγωγικό-μουσικό μέσο.Τη δεκαετία του '60 αμφισβητείται στην Ευρώπη το κρατικό ραδιόφωνο, γιατί δεν μετέδιδε Ροκ μουσική καιαπορρίπτεται από τη νεολαία της εποχής. Εμφανίζεται η Πειρατική Ραδιοφωνία με πρωτοπόρο το RadioCaroline στην Αγγλία, το οποίο εκπέμπει από ένα μικρό πλοίο έξω από τα χωρικά ύδατα της Αγγλίας καιμεταδίδει μόνο Rock. Η ακροαματικότητά του είναι τόσο υψηλή, που απειλεί το BBC. Ακολουθεί ευρείαδιάδοση αυτού του τύπου ραδιοφωνίας σε όλη την Ευρώπη.Μετά από αυτό ακολουθεί η απορρύθμιση (Deregulation) της δεκαετίας του '70 και ουσιαστικά το ραδιόφωνοεισέρχεται στην τελευταία φάση της ωριμότητάς του. Τις λυχνίες αντικαθιστούν τα μικρά τρανζίστορ. Τοραδιόφωνο και το κασετόφωνο συνδυάζονται σε μια συσκευή. Η ραδιομετάδοση εμφανίζεται την περίοδο1921-1922 σχεδόν συγχρόνως σε όλα τα βιομηχανικά κράτη. Γεννιέται από τις αλλαγές της τεχνολογίας τωνραδιοεπικοινωνιών και από την ανάγκη των μεγάλων εταιρειών ραδιοηλεκτρικού υλικού, που αύξησανκατακόρυφα την παραγωγή τους κατά τη διάρκεια του πολέμου, να ανοιχτούν προς την ιδιωτική αγορά,ακόμη και αν ορισμένοι από τους μεγαλύτερους ομίλους, στις ΗΠΑ κυρίως, αντιλαμβάνονται με καθυστέρησητην σημασία της ραδιομετάδοσης.Στις αρχές του 1920 η μη επαγγελματική χρήση της ασύρματης επικοινωνίας περιορίζεται σε μερικούςερασιτέχνες, που επικοινωνούν μεταξύ τους στα στενά περιθώρια που τους επιτρέπουν οι στρατιωτικές αρχές,οι οποίες δεν δείχνουν να ανησυχούν από την ανάπτυξη ενός μη ελεγχόμενου συστήματος διαπροσωπικήςεπικοινωνίας, ενώ παράλληλα ενθουσιάζονται με την νέα τεχνική, καλλιεργώντας έτσι μια θετική εικόνα τουνέου μέσου. Λίγο πριν από τον πόλεμο, η ραδιοεπικοινωνία στρέφεται προς το μοντέλο της ραδιομετάδοσης.Πριν από το 1914 δημιουργούνται σε όλες τις χώρες πειραματικές ραδιοφωνικές εκπομπές. Στις ΗΠΑ φοιτητέςαρχίζουν να μεταδίδουν δελτία ειδήσεων και μουσικά προγράμματα. Στο Βέλγιο αναμεταδίδουν μια συναυλίακλασικής μουσικής. Ο εφευρέτης Λι Ντε Φορέ, προσεγγίζοντας ένα βιομηχανικό σχέδιο, το οποίο δεν θακαταφέρει όμως να φέρει σε πέρας μόνος του, οργανώνει το 1908 τη μετάδοση μιας συναυλίας από τον Πύργοτου Άιφελ και, το 1910, την αναμετάδοση μιας παράστασης με τον Καρούζο από τη Μετροπόλιταν Όπερα τηςΝέας Υόρκης. Αλλά ο Λι ντε Φορέ παραγκωνίζεται από τις μεγάλες αμερικανικές βιομηχανικές εταιρείες, πουδεν θέλουν να τον ανταμείψουν για τις ευρεσιτεχνίες του, με αποτέλεσμα αυτοί οι πειραματισμοί να μην έχουνσυνέχεια. Στη Γαλλία οι μόνες τακτικές εκπομπές είναι η ενημέρωση για την ώρα, που από το 1910μεταδίδεται δύο φορές την ημέρα από τον Πύργο του Άιφελ, τα δελτία καιρού και το χρηματιστήριο. Όλεςαυτές οι εκπομπές διακόπτονται, όμως, κατά τη διάρκεια του πολέμου από τις στρατιωτικές αρχές.Το συμβατικό ραδιόφωνο περιλαμβάνει δύο κατηγορίες τρόπου μετάδοσης τα AM (διαμόρφωση κατά πλάτος)και τα FM (διαμόρφωση κατά συχνότητα). Στις συχνότητες αυτές χρησιμοποιούνται συγκεκριμένα μήκηκύματος ανάλογα με το σκοπό (π.χ. οι κοινοί ραδιοσταθμοί εκπέμπουν στις συχνότητες FM 88-108). Άλλεςσυχνότητες χρησιμοποιούνται για άλλους σκοπούς όπως π.χ. από την Αστυνομία και την ΠυροσβεστικήΥπηρεσία. Εκτός από το συμβατικό ραδιόφωνο υπάρχει και το ραδιόφωνο του Διαδικτύου, που εκπέμπει"stream audio" (δηλαδή επιφορτώνεται το αρχείο σε πραγματικό χρόνο, ο ήχος φορτώνεται εκείνη την στιγμήπου παίζει) και, τέλος, το Podcasting που εκπέμπει μαγνητοφωνημένα.

Ραδιόφωνο 57

Το ραδιόφωνο στην ΕλλάδαΣτην Ελλάδα ήδη από το 1923 άρχισε μια προσπάθεια εγκατάστασης ραδιοφωνικού πομπού. Οι πειραματισμοίκράτησαν αρκετά χρόνια. Ο πρώτος ραδιοφωνικός σταθμός εξέπεμψε στη Θεσσαλονίκη με ιδιωτικήπρωτοβουλία από το ραδιοηλεκτρολόγο Χρίστο Τσιγγιρίδη το 1926 και 20 ολόκληρα χρόνια λειτούργησε στηνπόλη, μεταδίδοντας τακτικά εκπομπή-εκπομπές. Ο πρώτος όμως εθνικός ραδιοφωνικός σταθμός ιδρύθηκε καιλειτούργησε στην περιοχή των Αθηνών, αφού στις 25 Μαρτίου του 1938 εγκαινιάστηκε από τον τότε βασιλιάΓεώργιο Β΄, ενώ το 1945 ιδρύθηκε το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας (Ε.Ι.Ρ.) που ανέλαβε την ευθύνη λειτουργίαςτου σταθμού. Αμέσως μετά την απελευθέρωση άρχισαν να ιδρύονται κι άλλοι σταθμοί σε διάφορες πόλεις τηςχώρας που υπάγονταν στη δικαιοδοσία του Ε.Ι.Ρ., καθώς και πολλοί στρατιωτικοί σταθμοί, υπό τη δικαιοδοσίατων ενόπλων δυνάμεων (ΥΕΝΕΔ). Από τα τέλη της δεκαετίας του '70, αρχικά η μπάντα των μεσαίων και στησυνέχεια η ζώνη των FM κατακλύζεται από εκατοντάδες ερασιτέχνες (οι επονομαζόμενοι και "πειρατές"), πουεκπέμπουν πολυποίκιλα προγράμματα, αμφισβητώντας ανοιχτά το ραδιοφωνικό μονοπώλιο της κρατικήςραδιοφωνίας. Ραδιοσταθμό κατασκεύασαν, επίσης, οι φοιτητές του ΕΜΠ κατά τη διάρκεια της εξέγερσης τουΠολυτεχνείου κατά της Χούντας το 1973.Στα πλαίσια τη γενικής εκσυγχρονιστικής προσπάθειας και προσαρμογής των δομών στις προδιαγραφές τηςΕυρωπαϊκής Κοινότητας, την τελευταία εικοσαετία μόλις, εκσυγχρονίστηκε και ο θεσμός της ραδιοφωνίας. Μετο νόμο 1730/1987 ιδρύθηκε νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου για τη ραδιοφωνία και την τηλεόραση, πουλειτουργεί με τη μορφή ανώνυμης εταιρίας με έδρα την Αθήνα. Με την Υπουργική απόφαση14631/Ζ2/2691/29.5.87 καθορίστηκαν οι προϋποθέσεις και οι όροι ίδρυσης ραδιοσταθμών τοπικής ισχύος, απόΔήμους και κοινότητες. Τέλος με το προεδρικό διάταγμα 25/1988 έχουμε την "απελευθέρωση" της ιδιωτικήςραδιοφωνίας, καθώς τέθηκαν οι όροι ίδρυσης τοπικών ραδιοφωνικών σταθμών και από φυσικά ή νομικάπρόσωπα. Σήμερα η κατανομή των ραδιοφωνικών συχνοτήτων γίνεται από το Εθνικό ΡαδιοτηλεοπτικόΣυμβούλιο (ΕΣΡ).

Ραδιόφωνο και θέατροΣτις θεατρικές αίθουσες παρατηρείται όξυνση και των δύο αισθήσεων, δηλαδή της όρασης και της ακοής τουκοινού. Το οπτικό και ακουστικό πεδίο του κοινού περιορίζεται αφενός στις κινήσεις των ηθοποιών καιαφετέρου στους διαλόγους και τη μουσική του έργου. Μέσα από την οπτική εικόνα και τον φυσικό ή τεχνητόήχο, το κοινό περνά από όλα τα στάδια της αριστοτελικής τραγωδίας μέχρι να επέλθει η κάθαρση. Σε αυτή τηνπερίπτωση η εικόνα σημασιοδοτεί τον ήχο και αντίστροφα, π.χ. ο βηματισμός σ' ένα δωμάτιο προσδιορίζειέναν άνθρωπο που μετακινείται μέσα σ' αυτό, ενώ παράλληλα φανερώνει αν αυτός είναι μοναχικός ήσκεφτικός. Το κοινό στις θεατρικές αίθουσες (όπως και ο τηλεθεατής) καταλαβαίνει αμέσως περί τίνοςπρόκειται, αφού έχει μπροστά του και οπτική εικόνα, οπότε ο ήχος του βηματισμού προσδιορίζεται άμεσα απότην κινησιολογία και την έκφραση του ηθοποιού. Στο ραδιόφωνο, όμως, έχουμε ένα "αόρατο" θέατρο. Εδώ τοκοινό πρέπει να χρησιμοποιήσει όσο το δυνατό πιο προσεκτικά την αίσθηση της ακοής. Το αυτί λειτουργείτώρα όπως λειτουργεί το μάτι στο κανονικό θέατρο ή στην τηλεόραση, καθώς καλείται να κατανοήσει τον ήχογια να δημιουργήσει μετά την εικόνα. Ο ήχος, αφού δεν μπορεί να σημασιοδοτηθεί από την εικόνα, παρά μόνοαπό τους διαλόγους ή την αφήγηση των ηθοποιών, (για παράδειγμα ο βηματισμός ενός ανθρώπουσημασιοδοτείται από τον ήχο των βημάτων και την πιθανή ατάκα "άραγε, θα γίνει ή όχι;", η οποία λέγεται μεένα συγκεκριμένο ύφος), καλεί τον ακροατή να δημιουργήσει μια εικόνα ήχων μέσω του ακούσματος.Το θετικό, φυσικά, στο ραδιόφωνο είναι ότι αφήνει τη φαντασία του ακροατή να απεικονίσει όπως αυτός θέλειτους ήρωες του έργου. Ο Άντριου Κρισέλ αναφέρει στο βιβλίο του "Η Γλώσσα του Ραδιοφώνου", ότι στοκανονικό θέατρο ο θεατής μπορεί να απεικονίσει στο μυαλό του όσα συμβαίνουν ή αναφέρονται εκτός σκηνής,αλλά αυτό που του δείχνεται επί σκηνής αφήνει ελάχιστη ελευθερία στη φαντασία. Αντίθετα, ο ακροατής τουραδιοφωνικού θεάτρου φαντάζεται τη φυσιογνωμία των ηρώων, την ενδυμασία τους, όπως αυτός επιθυμεί. ΟΚρισέλ επισημαίνει στο ραδιοφωνικό ακροατή την κατάργηση της συμβατικής διάκρισης ανάμεσα σε

Ραδιόφωνο 58

ηθοποιούς που ερμηνεύουν κάποιο ρόλο και στο κοινό που κάθεται ξεχωριστά και παρακολουθεί. Τούτο έχεινα κάνει με το γεγονός ότι παρόλο που οι λέξεις εκφέρονται από ηθοποιούς που βρίσκονται μακριά από τονακροατή, μοιάζουν να είναι πιο "κοντά" στον ακροατή από ό,τι συμβαίνει στο συμβατικό θέατρο. Εισβάλλουνοι λέξεις στον ιδιωτικό χώρο του ακροατή και τον αναγκάζουν να εκτελέσει κάποιες λειτουργίες που θαεκτελούνταν επί σκηνής. Εκείνος πλάθει με τη φαντασία του την εμφάνιση, τις κινήσεις ενός ήρωα, στον ίδιο ήκαι μεγαλύτερο βαθμό από τον ηθοποιό που υποδύεται το ρόλο. Κατασκευάζει μόνος του τα σκηνικά,συγχωνεύει στο μυαλό του τη σκηνή με το κοινό, παίζει το έργο στο μυαλό του.Έτσι, στο ραδιοφωνικό θέατρο η ακοή μεταμορφώνεται σε όραση, αφήνοντας τη φαντασία μας να παίξει τοδικό της θέατρο με τα δικά της σκηνικά και τις δικές της φυσιογνωμίες. Εδώ δεν γίνεται μια προσπάθειαυποβιβασμού της αξίας του κανονικού θεάτρου, παρά μια μικρή προσπάθεια σύγκρισής του με τηραδιοφωνική του εκδοχή, η οποία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως παράγοντας εμπλουτισμού της θεατρικήςτέχνης, καθώς και ως μια μεταλλαγή του θεατρικού θεάματος σε θεατρικό ακρόαμα.

Ραδιόφωνο και πολιτισμόςΤο ραδιόφωνο και ο κινηματογράφος χάραξαν για λίγο κοινή πορεία. Και τα δύο αυτά Μέσα είχαν ιδιαίτερηεπιρροή στις μαζικές κοινωνίες του Μεσοπολέμου.Ενώ όμως το ραδιόφωνο μπορούσε να εισβάλλει σε κάθε σπίτι με τις άμεσες ειδήσεις του, οι θεατές τουκινηματογράφου μαζεύονταν στις αίθουσες και παρακολουθούσαν τα επίκαιρα ή «ζουρνάλ». Όσο για τηνψυχαγωγία, ο κινηματογράφος είχε το πλεονέκτημα του υπερθεάματος, κάτι που εξακολουθεί να έχει και στιςμέρες μας. Το ραδιόφωνο προσέφερε το ραδιοφωνικό θέατρο και τις σειρές. Ωστόσο, ο κινηματογράφοςξέφυγε γρήγορα από την αντιμετώπιση του παραδοσιακού μαζικού Μέσου και αποτέλεσε μια μορφή τέχνης.Μια τέχνη μπορεί να καταγράψει τις τάσεις και τις κοινωνικές αξίες μιας εποχής πολύ πιο καθαρά από άλλαντοκουμέντα, ίσως και γιατί, σε αντίθεση με εκείνα, περιβάλλεται από το πέπλο της αθανασίας. Με αυτό τογνώμονα μπορούμε να εξετάσουμε σύντομα το πέρασμα του ραδιοφώνου από τις κινηματογραφικές ταινίες.Σκηνή Πρώτη: Ένας παρουσιαστής ραδιοφωνικής εκπομπής στο Ντένβερ ζητάει από έναν ακροατή που έχειτηλεφωνήσει να μην κατηγορεί τους Εβραίους για ό,τι κακώς κείμενο υπάρχει στις Ηνωμένες Πολιτείες. Μετάτο τέλος της εκπομπής, ακροδεξιοί Αμερικανοί τον ακολουθούν κρυφά στο σπίτι του και τον εκτελούν. Αυτήείναι η αρχή της ταινίας Betrayed (1988) του Κώστα Γαβρά. Η σκηνή βασίζεται στην αληθινή δολοφονία τουπαρουσιαστή Άλαν Μπεργκ (Alan Berg). Με τη σκηνή που αρχίζει ο Γαβράς, τελειώνει ο Όλιβερ Στόουν στοTalk Radio της ίδιας χρονιάς. Ο παρουσιαστής Άλαν Μπεργκ εμφανίζεται ως Μεσσίας των ραδιοκυμάτων, πουπροσπαθεί να "σώσει" τους ακροατές του αλλά και την προσωπική του ζωή.Όσοι κάνουν εκπομπές με τηλέφωνα ακροατών και έχουν διαφιλονικούμενες απόψεις, εμφανίζονται αρκετάστο αμερικάνικο σινεμά. Ο ανατρεπτικός Χάουαρντ Στερν (Howard Stern) παίζει τον εαυτό του στο PrivateParts του 1997.Κατηγορήθηκε από πολλούς ότι είναι απλώς χυδαίος και θυσιάζει τη στοιχειώδη αισθητική για τηνακροαματικότητα. Στην ταινία τον βλέπουμε να μιλάει στον αέρα για τα απόκρυφά του σημεία και ναπροσπαθεί να κάνει ζωντανό ραδιοφωνικό σεξ με μια ακροάτρια μέσω τηλεφώνου.Με την ίδια ένταση, αλλά με εντελώς διαφορετικά κίνητρα, ο Ρόμπιν Ουίλιαμς εμψύχωνε με rock n' roll τουςστρατιώτες στο "Καλημέρα Βιετνάμ" (1987), θυμίζοντάς τους ότι σημασία έχει αυτό που τους περιμένει πίσωστο σπίτι τους και όχι εκείνος ο «βρώμικος» πόλεμος.Τέλος, η χρυσή εποχή του ραδιοφώνου παρουσιάζεται στις "Μέρες Ραδιοφώνου" (1987) του Γούντι Άλεν. Στηνταινία αυτή, ο μικρός πρωταγωνιστής που αφηγείται την ιστορία, αντιμετωπίζει με νοσταλγία τις ημέρεςεκείνες. Οι ήχοι του ραδιοφώνου διαμόρφωσαν στο μυαλό του τις εικόνες τις παιδικής του ηλικίας.Με βάση τις παραπάνω ταινίες, το ραδιόφωνο δεν παρουσιάζεται ως ένα κυρίαρχο μέσο, αλλά ως ένα μέσο μειδιαίτερα χαρακτηριστικά. Πράγματι, η εποχή κυριαρχίας του ραδιοφώνου που περιγράφεται στην ταινία του

Ραδιόφωνο 59

Γούντι Άλεν έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Το Ραδιόφωνο δεν είναι το «υπεύθυνο για την κατάσταση τηςκοινωνίας μέσο» (όπως παρουσιάζεται η τηλεόραση), αλλά χαρακτηρίζεται από την ένταση του λόγου και τηςμουσικής που μεταδίδει, της αμεσότητας, αλλά και της υποβολής. Ο ακροατής πλάθει μόνος του τις εικόνεςστο μυαλό του. Το ραδιόφωνο, μας λέει ο κινηματογράφος, μπορεί να γίνει προκλητικό γιατί βασίζεται στηδύναμη του αιχμηρού λόγου. Και ίσως γίνει προσωπική υπόθεση ενός παρουσιαστή / παραγωγού, τόσο, ώστενα του κοστίσει τη ζωή του.

Επιστημονικές Αρχές-Αρχές Λειτουργίας

Μετάδοση ραδιοφωνικού προγράμματοςΑκούγοντας στο ραδιόφωνο μια εκπομπή, δε μπορούμε εύκολα να φανταστούμε την διαδρομή που κάνει μέχρινα φτάσει σε εμάς. Το σήμα φτάνει στα ραδιόφωνα μας μέσω του συστήματος ραδιομετάδοσης.Ένα σύστημα ραδιομετάδοσης αποτελείται από:• τον πομπό• τον αναμεταδότη, ένα σύστημα λήψης και μετάδοσης σήματος. Ο αναμεταδότης συλλαμβάνει το σήμα που

του στέλνει ο πομπός, ή ο προηγούμενος αναμεταδότης, το ενισχύει και το στέλνει στον επόμενοαναμεταδότη μέχρι να φτάσει το σήμα στον δέκτη.

• τον δέκτη, η συσκευή που συλλαμβάνει το σήμα που στέλνουν ο πομπός και ο αναμεταδότης και τομετατρέπει στο ηχητικό σήμα που ακούμε από τα ραδιόφωνά μας.

• το μικρόφωνο• το μεγάφωνο• τα ακουστικάΗ μετάδοση του ραδιοφωνικού προγράμματος γίνεται μέσω μιας ειδικής κατηγορίας κυμάτων πουονομάζονται ραδιοκύματα. Ηλεκτρομαγνητικά κύματα με μήκη κύματος από 1 cm έως 10 m και συχνότηταςαπό 10 Khz έως 100.000 MHz. Χρησιμοποιούνται στα ραντάρ.

Το μικρόφωνοΤο μικρόφωνο είναι συσκευή που μετατρέπει τα ηχητικά κύματα σε ηλεκτρικές ταλαντώσεις. H χρησιμότητάτου είναι μεγάλη γιατί διαμορφώνει τα ηλεκτρικά σήματα που δέχεται, ανάλογα με την επίδραση τωνηχητικών κυμάτων. Οι διαμορφωμένες ηλεκτρικές ταλαντώσεις μεταφέρονται μέσω σύρματος ή κεραίας καιμπορούν να μετατραπούν στον αρχικό ήχο.Υπάρχουν διάφορα είδη μικροφώνων: α) μικρόφωνο άνθρακα Το μικρόφωνο άνθρακα αποτελείται από έναμεταλλικό σώμα μέσα στο οποίο είναι τοποθετημένο ένα μικρό δοχείο, το οποίο έχει μονωτικές ιδιότητες. Ηλειτουργία του μικροφώνου αυτού έχει σχέση με την μεταβολή της ηλεκτρικής αντίστασης των κόκκων τουάνθρακα, εξαιτίας της μεταβολής της πίεσης που ασκείται στο διάφραγμα από τα ηχητικά κύματα.β) μικρόφωνο ταινίας Το μικρόφωνο ταινίας αποτελείται από μια λεπτή πτυχωτή ταινία, συνήθως απόαλουμίνιο, η οποία μπορεί και πάλλεται ελεύθερα μέσα στο ηλεκτρικό πεδίο που δημιουργεί ένας ισχυρόςμαγνήτης. Το μικρόφωνο αυτό έχει κατευθυνόμενη λήψη από δύο αντίθετες κατευθύνσεις και χρησιμοποιείταιγια ταυτόχρονη εξυπηρέτηση δύο ομιλητών, λόγω της καλής του απόκρισης.γ) δυναμικό μικρόφωνο Το δυναμικό μικρόφωνο αποτελείται από έναν ισχυρό μόνιμο μαγνήτη κ' ένα πηνίοτοποθετημένο ανάμεσα στους πόλους του, ώστε να κινείται ελεύθερα. Η λειτουργία του βασίζεται στοφαινόμενο της επαγωγής: όταν ηχητικά κύματα πέφτουν στο διάφραγμα, το πηνίο πάλλεται στο πεδίο τουμαγνήτη, τέμνονται οι μαγνητικές γραμμές κι εμφανίζεται στα άκρα του πηνίου επαγωγική τάση.Χρησιμοποιείται κυρίως σε μικροφωνικές εγκαταστάσεις που απαιτούν ιδιαίτερη πιστότητα. Το μικρόφωνοπήρε την ονομασία του από τον Ντέιβιντ Χιουζ, ο οποίος επινόησε μια διάταξη μεταφοράς ήχου που ήταν τόσο

Ραδιόφωνο 60

ευαίσθητη, που τη θεωρούσε κάτι σαν "μικροσκόπιο ήχου" και την ονόμασε "μικρόφωνο" (microphone).δ) Πυκνωτικό μικρόφωνο: Η λειτουργία του στηρίζεται στις μεταβολές χωρητικότητας ενός ενσωματωμένουπυκνωτή, σύμφωνα με τις μεταβολές της πίεσης που προκαλούνται από τα ηχητικά κύματα. Είναι ο πλέονσύγχρονος και αποδοτικός - από άποψη ποιότητας - τύπος μικροφώνου.

Το μεγάφωνοΜεγάφωνο είναι μία ηλεκτρομηχανική διάταξη που μετατρέπει ηλεκτρικές ταλαντώσεις σε ήχο. Ταπερισσότερα μεγάφωνα διαθέτουν ένα χάρτινο ή πλαστικό κώνο συνδεδεμένο με ένα κινητό πηνίο. Ταρεύματα που διαρρέουν το πηνίο δημιουργούν μαγνητικά πεδία. Αποτέλεσμα είναι η εμφάνιση μιας δύναμηςπου έλκει και απωθεί διαδοχικά τον κώνο καθώς αντιστρέφεται η φορά των πεδίων. Ο κώνος απωθεί καιέλκει τον αέρα δημιουργώντας τα ηχητικά κύματα που φτάνουν στα αυτιά μας.

ΑκουστικάΤα ακουστικά είναι μια ακόμη συσκευή που μετατρέπει την ηλεκτρική ταλάντωση σε ήχο. Τα ακουστικά είναιχρήσιμα διότι δίνουν την δυνατότητα να ακούει κανείς μουσική ή κάποια εκπομπή όποια ώρα της ημέραςεπιθυμεί χωρίς να παρενοχλεί όσους είναι γύρω του. Βασίζονται στην ίδια αρχή με το μεγάφωνο και η χρήσητους προηγήθηκε της χρήσης του μεγαφώνου.

Επιλογή ραδιοφωνικού σταθμούΣτο ραδιόφωνο μπορούμε να επιλέξουμε ανάμεσα σε ένα μεγάλο αριθμό ραδιοφωνικών σταθμών ανάλογα μετι θέλουμε να ακούσουμε. Πώς όμως γίνεται η επιλογή ενός ραδιοσταθμού; Γίνεται με την χρήση μεταβλητώνπυκνωτών, οι οποίοι, δρώντας ως "φίλτρο" επιτρέπουν την διέλευση ορισμένων ραδιοφωνικών συχνοτήτων.Τα σύγχρονα ραδιόφωνα διαθέτουν ένα μεταβλητό πυκνωτή - φίλτρου, με την βοήθεια του οποίου γίνεται ηεπιλογή σταθμών. Το φίλτρο αυτό συνοδεύεται από ένα σταθερής συχνότητας φίλτρο. Όταν στρέφουμε τοκουμπί του ραδιοφώνου μας, το μεταβλητό φίλτρο επιτρέπει την διέλευση τη συχνότητας που έχουμε επιλέξει,απορρίπτοντας τις υπόλοιπες που είναι ανεπιθύμητες.

Σημερινή εικόναΣτην ανάπτυξη του ραδιοφώνου, ως συσκευής, συνέβαλε αποφασιστικά η τεχνολογία των ολοκληρωμένωνκυκλωμάτων. Έτσι, σήμερα, είναι δυνατή η κατασκευή ιδιαίτερα μικρών ραδιοφωνικών δεκτών, τόσο μικρών,μάλιστα, ώστε να ενσωματώνονται σε συσκευές όπως τα κινητά τηλέφωνα. Το ραδιόφωνο παραμένεισημαντικός φορέας τόσο πληροφοριών όσο και μουσικής / ακροαστικής διασκέδασης και η μόνη εναλλακτικήλύση για τους ανθρώπους που θέλουν να ενημερώνονται ή να διασκεδάζουν, κάνοντας παράλληλα και κάποιαάλλη εργασία, όπως, π.χ., να οδηγούν, να διαβάζουν ή να γράφουν.Κατάλογος των ραδιοφωνικών σταθμών που εκπέμπουν στον ελληνικό χώρο βρίσκονται στην ομώνυμηκατηγορία.

Ραδιόφωνο 61

Βιβλιογραφία• Τεχνολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης [1]

• Εγκυκλοπαίδεια στο Internet [2]

• Εγκυκλοπαίδεια στο Internet [3]

• «Πύλη της Φυσικής» στο Internet [4]

• Βιογραφικά στοιχεία για τους πρωτοπόρους του ραδιοφώνου [5]

• Ιστοσελίδα για το ραδιόφωνο [6]

• Μουσείο Ραδιοφωνίας Θεσσαλονίκης [7]

• Μουσείο Ραδιοφωνίας Αθήνα 9.84 [8]

Παραπομπές[1] http:/ / www. tmth. edu. gr/ el/ kiosks/ radio_tv. html[2] http:/ / www. encyclopedia. com/[3] http:/ / encarta. msn. com/ encnet/ features/ reference. aspx[4] http:/ / www. physics4u. gr/[5] http:/ / www. biography. com/[6] http:/ / www. radiofono. gr/ history. htm[7] http:/ / www. radiomuseum. gr[8] http:/ / www. radiofono. gr/ museum

62

Ρολόι

Ρολόι

Ένα ρολόι τοίχου

Ρολόι χεριού

Το ρολόι ή ωρολόγιο είναι όργανομέτρησης του χρόνου. Χρησιμοποιείταισυνήθως για τη μέτρηση χρονικώνδιαστημάτων μικρότερων της ημέρας, σεαντίθεση π.χ. με τα ημερολόγια. Ρολόγιαπου χρησιμοποιούνται για τεχνικούςσκοπούς και παρουσιάζουν μεγάληακρίβεια στη μέτρηση σύντομων χρονικώνδιαστημάτων, αποκαλούνται συνήθωςχρονόμετρα. (Ένα χρονόμετρο είναιεπίσης σχεδιασμένο ώστε να διευκολύνειτο μηδενισμό και την επανεκκίνησή του,ενώ τα ρολόγια, αν και προφανώςμπορούν να ρυθμιστούν,χρησιμοποιούνται συνήθως για ναμετρούν το χρόνο αδιάλειπτα).

Ιστορικά στοιχεία

Η πρώτη διαίρεση του χρόνου που εγινεαπο τον ανθρωπο ήταν η ημέρα και ηνύχτα, αλλά βαθμιαία άρχισε να διαιρείπρώτα την ημέρα και αργότερα τη νύχτα,χρησιμοποιώντας τη θέση των σκιών κατάτην ώρα της ηλιοφάνειας και κατά τηδιάρκεια της νύχτας την θέση τωνδιάφανων αστέρων. Οι γνώσεις αυτέςοδήγησαν στην κατασκευή του ηλιακούρολογιού. Πολύ αργότερα διαιρέθηκε ηνύχτα χρησιμοποιώντας ως δείκτες τουςαστερισμούς και συγκεκριμένα τοναστερισμό της Μεγάλης Άρκτου.Καθώς όμως η ζωή του ανθρώπου με τοπέρασμα του χρόνου γινότανπολυπλοκότερη, είχε ανάγκη απόακριβέστερες μεθόδους για τονκαθορισμό του χρόνου και θα επιτύγχανετο στόχο του παίρνοντας ορισμένα κεριά, λυχνίες και σχοινιά τα οποία καίγονταν με σταθερή ταχύτητα,

Ρολόι 63

καθιστώντας έτσι δυνατή την εφεύρεση ίσων περίπου χρονικών διαστημάτων. Το στάξιμο του ύδατος μεσταθερό ρυθμό χρησιμοποιήθηκε για να ευρεθεί ο παρερχόμενος χρόνος που θα άλλαζε τη στάθμη του κενού ήπλήρη δοχείου όπου η αρχή αυτή χρησιμοποιήθηκε στην πρώτη μηχανική συσκευή, την κλεψύδρα. Εξελιγμέναδείγματα από αυτήν περιγράφονται ήδη από το 135π.Χ. Μαζί με την πρόοδο της εμφυσήσεως της ναύλου,εφευρέθηκε το αμμωτό για τη μέτρηση βραχέων χρονικών διαστημάτων.Ο οδοντωτός τροχός, που κατέστησε δυνατή την επινόηση των σύγχρονων τύπων ρολογιών, ανακαλύφθηκεαπό τον Αρχιμήδη. Τα σύγχρονα ρολόγια μπορούμε να τα διαιρέσουμε γενικά στις ακόλουθες κατηγορίες:1. μηχανικά2. ηλεκτρικά3. ηλεκτρονικά

Ρολοι χεριούΚατά την διάρκεια του 20ου αιώνα το ρολοι του ξερού αποτελούσε η πιο συχνή μορφή ρολογιού και πολλέςφορες και κόσμημα πολυτελειας. Ιδιαιτερα ελβετικές βιομηχανίες φημίζονται για ρολόγια μηχανικάπολυτελειας, όπως η εταιρίες Piaget SA, IWC, Vacheron Constantin, Cartier, Tag Heuer, Rolex.

64

Σίδερο

Σίδερο (συσκευή)

Σύγχρονο ηλεκτρικό σίδερο

Σίδερο παλιού τύπου, πουλειτουργούσε με κάρβουνα. Το

πάνω μέρος με το χερούλιάνοιγε προς τα πίσω και στο

εσωτερικό τοποθετούνταναναμμένα κάρβουνα

Το σίδερο είναι μια οικιακή συσκευή που χρησιμοποιείται για να ισιώνειυφάσματα και ιδιαίτερα ρούχα. Για αυτή την διαδικασία του σιδερώματοςχρησιμοποιείται θερμότητα, πίεση και ατμός. Το ηλεκτρικό σίδερο μετατρέπειηλεκτρική ενέργεια σε θερμότητα και τη μεταφέρει σε έναν μεταλλικό πάτο.Ένας θερμοστάτης περιορίζει την θερμοκρασία σε 220 °C. Ένα μικρό δοχείοπεριέχει το απαραίτητο νερό (συνήθως αποσταγμένο) που μετατρέπεται σε ατμόκαι βοηθάει στο σιδέρωμα, μαλακώνοντας τις ίνες των ρούχων.

Ιστορία

Το σίδερο χρησιμοποιείται στα ρούχα από τον 15ο αιώνα. Τότε, για νασιδερώσουν, απλά ζέσταιναν μεταλλικές πλάκες στην εστία του σπιτιού.Αργότερα το σίδερο έγινε κανονική μεταλλική συσκευή, περίπου στο σχήμα πουτο γνωρίζουμε σήμερα, με κάρβουνα που τοποθετούνταν στο εσωτερικό του,πάνω από την πλάκα. Τα σύγχρονα σίδερα λειτουργούν με ηλεκτρικό ρεύμα.

65

Τηλεόραση

Τηλεόραση

Φορητή τηλεοπτική συσκευή.

Η τηλεόραση είναι ένα σύστημα τηλεπικοινωνίας που χρησιμεύειστη μετάδοση και λήψη κινούμενων εικόνων και ήχου εξαποστάσεως. Aποτελεί το κυριότερο και δημοφιλέστερο ΜέσοΜαζικής Επικοινωνίας και η χρήση της είναι ιδιαίτεραδιαδεδομένη σε όλο τον Κόσμο. Ο όρος καλύπτει ολόκληρο τοφάσμα των τεχνικών και δραστηριοτήτων που αφορούν τατηλεοπτικά προγράμματα, όπως και τη μετάδοσή τους. Συνήθως,λέγοντας "τηλεόραση" εννοούμε τη συσκευή, δηλαδή τον δέκτη, οοποίος λαμβάνει το (τηλεοπτικό) σήμα που εκπέμπουν οιτηλεοπτικοί σταθμοί σε συγκεκριμένες συχνότητες (ή αλλιώςκανάλια) με την οθόνη που απεικονίζει το αποτέλεσμα τηςεκπομπής (μετατροπή του σήματος σε εικόνα και ήχο).

Η λέξη προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό πρόθεμα "τηλε-" (="μακριά") και την λέξη "όραση".Ο τηλεοπτικός δέκτης λαμβάνει το τηλεοπτικό σήμα είτε ασύρματα είτε ενσύρματα. Η ασύρματη λήψη γίνεταιμε δύο τρόπους: Ο ένας τρόπος είναι η λήψη με κεραία στραμμένη σε κάποιο επίγειο σταθμό εκπομπής (πουβρίσκεται στην κορυφή κάποιου βουνού). Ο δεύτερος τρόπος είναι η λήψη από δορυφόρο μέσω δορυφορικήςκεραίας (πιάτο) και ειδικού δέκτη. Στην ενσύρματη λήψη έχουμε την καλωδιακή τηλεόραση (στην Ελλάδαλειτουργεί σε περιορισμένη κλίμακα στην Πλάκα, τα Εξάρχεια και το Κολωνάκι[1] [2] ) και τη λήψη μέσωδικτύου (IPTV). Τα τελευταία χρόνια, η ανάπτυξη της ευρυζωνικής δικτύωσης (καθώς και οι νέες τεχνικέςσυμπίεσης τηλεοπτικού σήματος) κατέστησε ικανή τη μετάδοση τηλεοπτικού προγράμματος μέσω Διαδικτύου.Πρόσφατα έχει ξεκινήσει και η μετάδοση τηλεοπτικού σήματος μέσω δικτύου κινητής τηλεφωνίας (MobileTV).

Επίγεια τηλεόρασηΟ πιο διαδεδομένος τρόπος μετάδοσης είναι μέσω επιγείου δικτύου εκπομπής. Στην κορυφή κάποιου βουνούεγκαθίσταται ένα κέντρο εκπομπής, το οποίο λαμβάνει το τηλεοπτικό σήμα από το τον σταθμό και το οδηγεί σεένα πομπό. Ο πομπός το εκπέμπει σε μία από τις παρακάτω ζώνες συχνοτήτων:1. UHF (Ultra High Frequency, υπερυψηλές συχνότητες): Στη ζώνη αυτή η συχνότητα κυμαίνεται από 300 MHz(ελάχιστο) έως 3000 MHz (μέγιστο)2. VHF (Very Ηigh Frequency, πολύ υψηλές συχνότητες): Στη ζώνη αυτή η συχνότητα κυμαίνεται από 30 MΗzεως 300 MΗzΑυτές οι ζώνες συχνοτήτων δεν χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για τηλεοπτικές μεταδόσεις. Σε αυτές τιςζώνες συχνοτήτων έχουν εκχωρηθεί κανάλια και για άλλες εφαρμογές όπως η ραδιοφωνία FM, οιραδιοερασιτεχνικές εκπομπές, τα ειδικά ραδιοδίκτυα κτλ. Η κατανομή των καναλιών είναι διαφορετική γιακάθε περιοχή του κόσμου. Συνοπτικά, στην Ελλάδα έχουμε τα παρακάτω κανάλια, ανάλογα με τη ζώνηεκπομπής:• Ζώνη I (VHF): Κανάλια 2, 3, 4.• Ζώνη II (VHF): Δεν υπάρχουν τηλεοπτικά κανάλια, χρησιμοποιείται για ραδιοφωνία FM.

Τηλεόραση 66

• Ζώνη III (VHF): Κανάλια 5-11.• Ζώνη IV (UHF): Κανάλια 21-37• Ζώνη V (UHF): Κανάλια 38-69Επίσης, υπάρχει η ζώνη με τα κανάλια S2-S20 (VHF). Σε αυτή την ζώνη δεν γίνονται εκπομπές από επίγειοσταθμό. Αυτή η ζώνη χρησιμοποιείται μόνο για τις καλωδιακές εγκαταστάσεις.

Έγχρωμη εικόναΑρχικά, το τηλεοπτικό σήμα ήταν ασπρόμαυρο. Αργότερα επιχειρήθηκε η μετάδοση έγχρωμου σήματος.Τέθηκε ως απαραίτητη προϋπόθεση η συμβατότητα μεταξύ ασπρόμαυρων και έγχρωμων εκπομπών. Οέγχρωμος τηλεοπτικός δέκτης θα έπρεπε να λειτουργεί τόσο με έγχρωμες όσο και με ασπρόμαυρες εκπομπέςσημάτων. Επίσης, ο ασπρόμαυρος δέκτης θα έπρεπε να μπορεί να λάβει ένα έγχρωμο σήμα (το οποίο, φυσικά,θα προέβαλε ασπρόμαυρο). Αναπτύχθηκαν τα παρακάτω πρότυπα έγχρωμης εικόνας:• PAL (Phase Alternating Line): Γερμανικής προέλευσης με πρώτη εκπομπή το 1967• SECAM (Séquentiel Couleur à mémoire): Γαλλικής προέλευσης πρώτη εκπομπή το 1956, και• NTSC (National Television System Committee): Αμερικανικής προέλευσης με πρώτη εκπομπή το 1953Τα πρότυπα PAL και NTSC μοιάζουν πάρα πολύ μεταξύ τους. Το πρότυπο PAL αποτελεί μια βελτίωση τουNTSC.Σε αυτά τα πρότυπα η έγχρωμη εικόνα αποτελείται από δύο σήματα: την ασπρόμαυρη εικόνα η οποίαονομάζεται σήμα φωτεινότητας (στην αγγλική ονομάζεται Luminance και συμβολίζεται ως Y) και το χρώμα τοοποίο ονομάζεται σήμα χρωμικότητας (στην αγγλική ονομάζεται Chrominance και συμβολίζεται ως C).

Μεταγενέστερα συστήματαΓια την ιστορία θα πρέπει εδώ να αναφερθεί και το σύστημα PAL PLUS, το οποίο προτάθηκε ωςαντικαταστάτης του PAL, με κυριότερη καινοτομία του την εκπομπή σημάτων ευρείας εικόνας Wide Screen ήαλλιώς 16/9. Το σύστημα αυτό, αν και σημαντικά εξελιγμένο, θεωρείται ήδη ξεπερασμένο, κυρίως γιατί είναιαναλογικό.

Η τηλεόραση στην ΕλλάδαΗ Ελλάδα ενώ επισήμως είναι καταχωρημένη ως χώρα που χρησιμοποιεί το σύστημα SECAM, στην πράξηόλοι οι τηλεοπτικοί σταθμοί εκπέμπουν σε PAL. Oι συχνότητες στις οποίες εκπέμπουν οι σταθμοί βρίσκονταιστην ζώνη UHF ενώ στην ζώνη VHF εκπέμπει μόνο η κρατική τηλεόραση. Επίσης, υπάρχουν και ψηφιακέςπλατφόρμες δορυφορικής εκπομπής. Η ιδιωτική εταιρεία Multichoice Ελλάδος παρέχει τα συνδρομητικάπακέτα NOVA. Εκπέμπει τα κανάλια πανελλαδικής εμβέλειας (κρατικά και ιδιωτικά), ταινίες με αθλητικά,ταινίες, ντοκυμαντέρ κλπ.Μία δεύτερη απόπειρα ψηφιακής, δορυφορικής συνδρομητικής τηλεόρασης κατέληξε σε αποτυχία (AlphaDigital)O OTE έχει μια δορυφορική, ψηφιακή πλατφόρμα στο δορυφόρο Hellas Sat 2. Χρησιμοποιεί μια δορυφορικήσυχνότητα και εκπέμπει ελεύθερα ελληνικά τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά κανάλια. Τέλος, μια οδηγία της ΕΕεπιβάλλει τον τερματισμό των αναλογικών επίγειων εκπομών μέχρι το 2012. Έκτοτε, οι επίγειες εκπομπές θαείναι μόνο ψηφιακές. Προς το παρόν, έχει ξεκινήσει ένα πιλοτικό πρόγραμμα επίγειας ψηφιακής εκπομπήςαπό την ΕΡΤ. Αναμένονται εξελίξεις σχετικά με την αδειοδότηση των σταθμών πανελλαδικής εμβελείας γιαψηφιακή εκπομπή.

Τηλεόραση 67

Παραπομπές[1] Καλωδιακή τηλεόραση στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας (http:/ / www. minenv. gr/ 4/ 44/ 4401/ 440102/ 44010202/ g4401020206. html)

Αττική SOS, ΥΠΕΧΩΔΕ[2] Η ανάπλαση της Ερμού είναι μόνον η αρχή (http:/ / www. tovima. gr/ default. asp?pid=2& ct=75& artid=94605) Το Βήμα Online

Εξωτερικές συνδέσεις• BROADCAST ENGINEER’S HANDBOOK A collection of useful reference δata for TV broadcasting engineers

(http:/ / www. kyes. com/ engineering/ linklist/ abe/ handbook. pdf)

68

Τηλέφωνο

Τηλέφωνο

Τηλεφωνική συσκευή

Ασύρματο τηλέφωνο

Το τηλέφωνο είναι μία συσκευή συνδιάλεξης η οποίαμεταφέρει τον ήχο μέσω ηλεκτρικών σημάτων. Συγκεκριμέναπρόκειται για συσκευή που μετασχηματίζει τις ηλεκτρικέςταλαντώσεις σε ηχητικές. Η συσκευή αυτή αποτελείται απόπομπό και δέκτη και συνδέεται με καλώδιο με το τηλεφωνικόκέντρο. Ο πομπός έχει μέσα σ' ένα σωλήνα μια μετάλλινηπλάκα μπροστά σε ηλεκτρομαγνήτη. Μόλις ακουστεί η φωνήμας επάνω στην πλάκα, αυτή αρχίζει να κάνει παλμικέςκινήσεις ισχυρές ή αδύνατες, ανάλογα με τον τόνο που έχει ηφωνή μας, που επηρεάζουν τον ηλεκτρομαγνήτη. Με τηβοήθεια του ηλεκτρικού ρεύματος, τα ηχητικά κύματα περνούναπό το καλώδιο και φτάνουν στο δέκτη που έχει κι αυτός ένανηλεκτρομαγνήτη μ' ένα διάφραγμα μπροστά του. Τοδιάφραγμα του δέκτη με τη σειρά του αρχίζει να έχει παλμικέςκινήσεις από τα ηχητικά κύματα του πομπού που μεταδίδει οηλεκτρομαγνήτης. Μ' αυτόν τον τρόπο η ανθρώπινη ομιλίαξανακούγεται στο ακουστικό με την αναπαραγωγή των ήχων.Ο πομπός και ο δέκτης ενός τηλεφώνου είναι τοποθετημένοι σ'ένα όργανο που λέγεται ακουστικό.

Ιστορία

Στις σύγχρονες κοινωνίες είναι κοινώς αποδεκτό το γεγονόςότι οι τηλεπικοινωνίες έχουν γίνει αναπόσπαστο κομμάτι τηςκαθημερινότητας του κάθε ανθρώπου. Σε αυτό συμβάλουν κυρίως οι τεχνολογικές εξελίξεις που έχουνσημειωθεί τις τελευταίες δεκαετίες. Μέσα σε αυτές βρίσκονται το τηλέφωνο, η τηλεόραση και ο ηλεκτρονικόςυπολογιστής ˙ συσκευές που επιτρέπουν την πληροφόρηση και την ανταλλαγή δεδομένων μέσα σε ελάχιστοχρονικό διάστημα ανεξάρτητα από την απόσταση. Παρ' όλα αυτά, η ανάγκη του ανθρώπου για επικοινωνίαείχε δημιουργηθεί πολύ πριν από την εφεύρεση αυτών των καινοτόμων συσκευών.

Από τα προϊστορικά χρόνια μέχρι και τον Μεσαίωνα είχαν επικρατήσει δύο βασικά είδη τηλεπικοινωνιών: ηοπτική τηλεπικοινωνία και η ακουστική. Η οπτική τηλεπικοινωνία ξεκίνησε από τη στιγμή που ανακαλύφθηκεη φωτιά. Οι άνθρωποι επινόησαν διάφορους κώδικες και με τη βοήθεια σημάτων καπνού, πυρσών ή ακόμακαι πολύχρωμων σημαιών (μεταγενέστερα) μπορούσαν να επικοινωνούν από μακρινές αποστάσεις. Ηαρχαιότερη, όμως, μορφή τηλεπικοινωνίας είναι η ηχητική. Πρώτος την χρησιμοποίησε ο προϊστορικόςάνθρωπος και περιοριζόταν σε ηχητικά σήματα που προέρχονταν από διάφορα είδη τυμπάνων. Στη συνέχειααυτά αντικαταστάθηκαν με διάφορα άλλα όργανα (κόρνες, τρομπέτες) και χρησιμοποιούνταν ευρέως γιαστρατιωτικούς σκοπούς μέχρι την εμφάνιση πιο αποτελεσματικών μέσων. Στα πλαίσια των παραπάνω τάσεωναρκετές εφευρέσεις παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

Τηλέφωνο 69

Οι πιο χαρακτηριστικές από αυτές είναι εκείνες των αρχαίων Ελλήνων. Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν καταφέρεινα αναπτύξουν ένα πρωτότυπο σύστημα τηλεπικοινωνιών που βασιζόταν τόσο στο οπτικό όσο και στο ηχητικότηλεπικοινωνιακό πρότυπο. Εφευρέσεις όπως το ακουστικό κέρας, ο οπτικός τηλέγραφος (ή πυρσεία), ουδραυλικός τηλέγραφος και το σύστημα των φρυκτωριών έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη τωντηλεπικοινωνιών. Πολλοί, λοιπόν, ήταν εκείνοι που στα ύστερα χρόνια τις βελτίωσαν ή έκαναν εφευρέσειςβασισμένες πάνω σε αυτές. Αρκετά χρόνια αργότερα, με την βιομηχανική επανάσταση η ανάγκη για έναγρήγορο και αξιόπιστο μέσο επικοινωνίας είχε γίνει πλέον επιτακτική. Έτσι δεν άργησε να εμφανιστεί οσπουδαιότερος πρόδρομος του τηλεφώνου, ο τηλέγραφος. Η ιδέα του τηλεγράφου αν και προέρχεται, όπωςείδαμε προηγουμένως, από τα αρχαία χρόνια υλοποιήθηκε το 1774 από τον Ελβετό George Luis πουκατασκεύασε μια πρώιμη μορφή τηλεγράφου, αργότερα εμφανίστηκαν οι τηλέγραφοι του Semmering (1810),του Ampere και των Cooke και Wheaton. Ο Αμερικανός, όμως, Samuel Morse (1791-1872) το 1837 παρουσίασετον τηλέγραφό του που είχε την δυνατότητα να μεταδίδει μηνύματα σε πολύ μακρινές αποστάσεις γρήγορα καιχωρίς μεγάλο κόστος. Το πρώτο μήνυμα από αυτόν τον τηλέγραφο στάλθηκε το 1844 από την Ουάσιγκτον στηνΒαλτιμόρη.Καθώς, λοιπόν, οι παραπάνω εφευρέσεις τελειοποιήθηκαν και οι δυνατότητές τους χρησιμοποιήθηκαν στοέπακρο δημιουργήθηκε η ανάγκη κατασκευής μιας συσκευής που θα μπορούσε να μεταφέρει ήχους και πάνωαπό όλα την ανθρώπινη ομιλία. Πολλοί, λοιπόν, ήταν εκείνοι που προσπάθησαν να κατασκευάσουν έναμηχάνημα που θα μπορούσε να μεταβιβάσει τον ήχο διαμέσου του ηλεκτρισμού. Αυτό το κατάφερε οΑμερικανός φυσικός Αλεξάντερ Γκράχαμ Μπελ το 1876. Η αρχή λειτουργίας της μηχανής του Γκράχαμ Μπελήταν πολύ απλή σε σύγκριση με τις σημερινές πολύπλοκες μηχανές. Η συσκευή που χρησιμοποιήθηκεπεριελάμβανε μια ελαστική μεμβράνη από σίδηρο, η οποία βρισκόταν μπροστά από σιδηρομαγνητικό πυρήνα,περιτυλιγμένο με μονωμένο αγωγό. Μια γραμμή από δυο καλώδια συνέδεε τη συσκευή αυτή με μια άλληπαρόμοια. Και οι δυο συσκευές χρησιμοποιήθηκαν ως δέκτες και ως πομποί. Στη συσκευή του Μπελ η φωνήέπεφτε πάνω στη μεμβράνη και την έκανε να πάλλεται. Από αυτή την κίνηση της μεμβράνης δημιουργούντανεπαγωγικά κύματα τα οποία μεταφέρονταν διαμέσου καλωδίου στον άλλο μαγνήτη όπου βρισκόταν ο άλλοςομιλητής. Εδώ σχηματίζονταν και πάλι επαγωγικά ρεύματα που κινούσαν τη μεμβράνη. Έτσι ακουγόταν ηφωνή από τον άλλο ομιλητή. Η συσκευή αυτή χρησίμευε μόνο για ομιλίες σε κοντινή απόσταση.Μετά την εφεύρεση όμως του μικροφώνου από τον Αμερικανό Χίγκες το 1877, το τηλέφωνο άρχισε ναεξελίσσεται και να χρησιμοποιείται για τη σύνδεση μακρινών αποστάσεων. Το μικρόφωνο αυτό περιλάμβανεμικρή ράβδο από άνθρακα η οποία περιβαλλόταν από δυο στρώματα άνθρακα. Στην αρχή μικρόφωνο καιακουστικό ήταν τοποθετημένα μαζί. Το τηλέφωνο πέρασε διάφορες εξελίξεις για να φτάσει στη σημερινή τουμορφή.Στα χειροκίνητα τηλεφωνικά κέντρα ο συνδρομητής για να καλέσει το κέντρο στρέφει μια μαγνητοηλεκτρικήμηχανή που έχει το τηλέφωνό του. Στο κέντρο ανάβει ένα λαμπάκι. Η τηλεφωνήτρια ρωτάει τον συνδρομητήμε ποιον αριθμό θέλει να μιλήσει. Μετά συνδέει τους δυο ομιλητές.Σήμερα τα χειροκίνητα τηλεφωνικά κέντρα χρησιμοποιούνται σε αραιοκατοικημένες περιοχές. Σταημιαυτόματα τηλεφωνικά κέντρα ο συνδρομητής συνδέεται με το κέντρο αμέσως μόλις σηκώσει το ακουστικό.Στη συνέχεια η σύνδεσή με τον αριθμό που ζητάει γίνεται όπως και στα χειροκίνητα κέντρα. Ταημιαυτόματα κέντρα χρησιμοποιούνται σε περιοχές που θα εγκατασταθούν αυτόματα κέντρα.Τα αυτόματα τέλος τηλεφωνικά κέντρα είναι η πιο εξελιγμένη μορφή που χρησιμοποιείται σήμερα σ' όλο τονκόσμο. Ο συνδρομητής, χωρίς να έχει καμιά επαφή με το κέντρο, μπορεί να μιλήσει απευθείας με τον αριθμόπου ζητάει, αρκεί να σχηματίσει τον αριθμό αυτό πάνω στο δίσκο που έχει η συσκευή του.

Τηλέφωνο 70

Είδη τηλεφωνικών συνδέσεωνΗ επικοινωνία μεταξύ ανθρώπων που βρίσκονται στην ίδια πόλη γίνεται με τα αστικά τηλεφωνικά κέντρα.Αυτά διακρίνονται σε χειροκίνητα, ημιαυτόματα και αυτόματα.Εκτός όμως από τα αστικά τηλεφωνικά κέντρα υπάρχουν και τα υπεραστικά τηλεφωνικά κέντρα διαμέσουτων οποίων ο συνδρομητής μπορεί να μιλήσει με τις άλλες πόλεις ακόμα και με άλλες χώρες του κόσμου.Μέχρι σήμερα η υπεραστική τηλεφωνική σύνδεση γινόταν με ασύρματο. Τα τελευταία όμως χρόνια άρχισαν ναχρησιμοποιούνται και άλλοι τρόποι σύνδεσης όπως, καλώδια χαλκού, οπτικές ίνες και δορυφόροι με τηνσυνδυασμένη χρήση ηλεκτρονικών μηχανών. Μ' αυτόν τον τρόπο η σύνδεση με άλλες πόλεις και χώρες γίνεταιαυτόματα χωρίς τη μεσολάβηση του κέντρου.Λέγοντας τηλέφωνο, εννοούμε συνήθως την σταθερή τηλεφωνία. Εκτός από αυτή, τα τελευταία χρόνια, ητηλεφωνική επικοινωνία, έχει επεκταθεί στην κινητή τηλεφωνία και στην επικοινωνία μέσω Διαδικτύου.

Τηλεφωνικά κέντραΣήμερα τα τηλεφωνικά κέντρα είναι (3) ειδών:• Αναλογικά (POTS). Η επικοινωνία γίνεται μέσω ειδικού δικτύου τηλεφωνίας. Δεν έχουν Εναλλακτικούς

Φορείς. Δεν έχουν δωρεάν τηλεφωνία.• Ψηφιακά ISDN. Η επικοινωνία γίνεται όπως στα αναλογικά αλλά μετατρέπεται η φωνή σε δεδομένα,

αποστέλλεται μέσω του δικτύου τηλεφωνίας και μετατρέπεται και πάλι σε φωνή. Μπορεί να μην έχειδωρεάν τηλεφωνία διότι δεν είναι εφικτή η ανακατεύθυνση μέσω των Εναλλακτικών Φορέων. Μεγάλοκόστος. Μπορεί να έχει κόστος αναβάθμισης.

• Ψηφιακά VoIP. Ψηφιακά κέντρα όπου η φωνή ταξιδεύει σε μορφή δεδομένων μέσω δικτύων υπολογιστώνκαι του Διαδικτύου. Η επικοινωνία με αυτό τον τρόπο δεν υποχρεώνεται να μεταφέρεται μέσα από ειδικέςτηλεφωνικές γραμμές που έχουν περιορισμούς ταχύτητας και χρειάζονται ειδικές εγκαταστάσεις. Το KiX [1]

που είναι πλήρες ψηφιακό VoIP κέντρο με δυνατότητα σύνδεσης με αναλογικές, ψηφιακές VoIP, ISDNγραμμές σε προσιτή τιμή είναι ένα παράδειγμα.

Πηγές• Cardwell, Donald, «Η ιστορία της Τεχνολογίας», Μεταίχμιο, Αθήνα 2000• Ardley, Neil, «Λεξικό των Επιστημών», Ερευνητές, Αθήνα 1994• Bachman, «Μεγάλοι Εφευρέται», Αστήρ, Αθήνα 1988• Ο.Τ.Ε., «Μουσείο Τηλεπικοινωνιών – χθες-σήμερα-αύριο», Αθήνα, Ιούλιος 2000• Επτά Ημέρες της Καθημερινής, « Παγκόσμια Ημέρα Τηλεπικοινωνιών – 50 χρόνια Ο.Τ.Ε.», Μαϊος 1999• Δικτυακός τόπος του Ο.Τ.Ε.• Δικτυακός τόπος Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου Αθηνών

Τηλέφωνο 71

Δείτε επίσης• Κινητό Τηλέφωνο

LP Το άρθρο βασίστηκε αρχικά σε αντίστοιχο άρθρο της Live-Pedia. (ιστορικό [1]).Η εισαγωγή έγινε πριν την 1 Νοεμβρίου 2008, συνεπώς ισχύει η διπλή αδειοδότηση υπό την άδεια CC-BY-SA 3.0 [6] και την GFDL[2].

pfl:Telefon

Παραπομπές[1] http:/ / goticket. ath. cx:8080/ wiki/ index. php/ KiX

72

Τοστιέρα

Τοστιέρα

Φρυγανιέρα με επιπρόσθετη σχάρα

Η τοστιέρα είναι ηλεκτρική συσκευή οικιακής χρήσης με την οποίαψήνουμε φέτες ψωμιού.

Ετυμολογία

Η λέξη τοστ προέρχεται από τα λατινικά. Υπάρχουν οι λέξειςtorrere και tostum που σημαίνουν ψήνω, καβουρδίζω και πουεπέζησαν στην αγγλική γλώσσα ως to toast που σημαίνει καψαλίζω.Στις αρχές της δεκαετίας του 1970 η λέξη ήρθε από την Αμερικήστην Ευρώπη και καθιερώθηκε σε όλες τις γλώσσες.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι• The International Central Services Toaster Museum [1] (Αγγλικά)• The Cyber Toaster Museum [2] (Αγγλικά)• Οι τοστιέρες στην τέχνη [3] (Αγγλικά)

Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το άρθρο Toaster [4] της Γερμανικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNUFDL και την CC-BY-SA 3.0 [6]. (ιστορικό/συντάκτες [4]).

Παραπομπές[1] http:/ / www. toastermuseum. com/ scripts/ toastercollection/ col_companies01. html[2] http:/ / www. toaster. org/ museum. html[3] http:/ / www. toaster. org/ toasterart/ index. html[4] http:/ / de. wikipedia. org/ wiki/ Toaster

73

Φούρνος

Φούρνος

Ένας αρχαίος κυκλαδικός φορητόςφούρνος

Ο φούρνος είναι μια συσκευή η μια εγκατάσταση για την δημιουργίαυψηλής θερμοκρασίας. Στον οικιακό χωρό δημιουργήθηκε από την εστία,τον ειδικό χώρο που χρησιμοποιούνταν εν είδει κουζίνας στουςπροϊστορικούς οικισμούς. Εκτός από την χρήση στη μαγειρική, μεγάλοιφούρνοι χρησιμοποιούνται και στη βιομηχανία, καθώς και στη φανοποιΐαγια την εκτέλεση συγκεκριμένου τύπου βαφών αυτοκινήτου. Η θέρμανσητου φούρνου μπορεί να δημιουργηθεί με ηλεκτρισμό ή με φλόγα.Υπάρχουν και φούρνοι που χρησιμοποιούν την ηλιακή ενέργεια.

ΙστορίαΟι φούρνοι χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά από τον πολιτισμό της κοιλάδας του Ινδού. Οι αρχαίοιΈλληνες πρωτοχρησιμοποιήσαν τον φούρνο για την παρασκευή ψωμιού.

Φούρνος μικροκυμάτων

Τυπικός φούρνος μικροκυμάτων για οικιακή χρήση

Ο φούρνος μικροκυμάτων είναι μία ηλεκτρική συσκευή πουχρησιμοποιείται για την παρασκευή γευμάτων ή την θέρμανσητροφίμων μέσω διηλεκτρικής θέρμανσης. Χρησιμοποιείακτινοβολία μικροκυμάτων για να διεγείρει (με αποτέλεσματην αύξηση της θερμοκρασίας) μόρια νερού και άλλωνπολωμένων μορίων μέσα στο τρόφιμα. Αυτή η διέγερση είναιαρκετά ομοιόμορφη ώστε να θερμαίνεται σε όλο τον όγκο τουτο τρόφιμο, ένα χαρακτηριστικό που δεν υπάρχει σε καμίαάλλη μέθοδο θέρμανσης τροφίμων.

Οι φούρνοι μικροκυμάτων θερμαίνουν τα τρόφιμα γρήγορα και αποδοτικά, όμως δεν ψήνουν τα τρόφιμα όπωςκάνουν οι παραδοσιακοί φούρνοι. Αυτό τους καθιστά ακατάλληλους για προετοιμασία συγκεκριμένωντροφίμων. Παρόλο που υπάρχει ο κίνδυνος διαφυγής ακτινοβολίας μικροκυμάτων έξω από το φούρνο, οφόβος ότι τα μικροκύματα μπορούν να αλλοιώσουν τα τρόφιμα κρίνεται από πολλούς αβάσιμος. Ο φόβος αυτόμάλλον προέρχεται από την αντίληψη ότι η «ακτινοβολία» είναι κάτι βλαβερό.

Φούρνος μικροκυμάτων 74

Ιστορική ΕξέλιξηΗ θέρμανση τροφίμων από ακτινοβολία μικροκυμάτων ανακαλύφθηκε τυχαία την δεκαετία του 1940. Ο ΠέρσιΣπένσερ (Percy Spencer), ένας αυτοδίδακτος μηχανικός έφτιαχνε μάγνητρα για ραντάρ ως εργαζόμενος τηςεταιρίας Raytheon. Καθώς εργαζόταν σε ένα ενεργοποιημένο ραντάρ παρατήρησε πως μία σοκολάτα που είχεστην τσέπη του άρχισε να λιώνει. Το ραντάρ είχε λιώσει την σοκολάτα μέσω μικροκυμάτων. Το πρώτο τρόφιμοπου ετοιμάστηκε εκούσια με μικροκύματα από τον Σπένσερ ήταν ποπ κορν.[1]

Στις 8 Οκτωβρίου 1945 η Raytheon συμπλήρωσε μία πατέντα για την μέθοδο προετοιμασίας φαγητού τουΣπένσερ. Το 1947, ο εταιρεία κατασκεύασε το Radarange, τον πρώτο φούρνο μικροκυμάτων στον κόσμο.[2] Είχεπερίπου 1,8 μέτρα ύψος, ζύγιζε 340 κιλά και στοίχιζε περίπου 5000 δολάρια. Το πρώτο εμπορικό μοντέλοκατασκευάστηκε το 1954. Το μοντέλο αυτό κατανάλωνε 1600 Watt και στοίχιζε 2000-3000 δολάρια.Προς το τέλος της δεκαετίας του 1970 η τεχνολογία είχε εξελιχθεί αρκετά και οι τιμές είχαν ξεκινήσει ναπέφτουν σημαντικά. Πλέον οι φούρνοι μικροκυμάτων είναι ιδιαίτερα προσιτοί οικονομικά και έχουνεξαπλωθεί σε πολλά νοικοκυριά.

Αρχές Λειτουργίας

Τετμημένο μάγνητρο ώστε να φαίνεται το εσωτερικότου

Ένας φούρνος μικροκυμάτων αποτελείται από:• έναν μετασχηματιστή υψηλής τάσης• ένα μάγνητρο κενού, (παράγει τα μικροκύματα)• Ένα κύκλωμα ελέγχου του μάγνητρου• Ένα κυματοδηγό (διάταξη εστίασης της ακτινοβολίας)• Έναν θάλαμο θέρμανσης τροφίμων.Ο φούρνος μικροκυμάτων λειτουργεί ακτινοβολώντας μηιονίζουσα ακτινοβολία μικροκυμάτων, συνήθως συχνότητας2,45 Ghz (που αντιστοιχεί σε μήκος κύματος 12,24 εκατοστών),πάνω στα τρόφιμα. Η ακτινοβολία μικροκυμάτων βρίσκεταιανάμεσα στην οπτικό και στο υπέρυθρο φάσμα ακτινοβολίας.Το νερό, το λίπος και άλλες ουσίες απορροφούν ενέργεια από την ακτινοβολία μικροκυμάτων με μίαδιαδικασία που ονομάζεται διηλεκτρική θέρμανση.[3]

Ο Θάλαμος θέρμανσης τροφίμων αποτελεί ένα κλωβό του Faraday που εμποδίζει την ακτινοβολία να διαφύγειστον περιβάλλοντα χώρο.

Παραπομπές[1] The History of the Microwave Oven (http:/ / www. gallawa. com/ microtech/ history. html)[2] Raytheon Company: Technology Leadership (http:/ / www. raytheon. com/ ourcompany/ history/ leadership/ )[3] How Things Work: Microwave Ovens (http:/ / howthingswork. virginia. edu/ microwave_ovens. html) "It's a common misconception that the

microwaves in a microwave oven excite a natural resonance in water. ... In fact, using a frequency that water molecules responded to strongly(as in a resonance) would be a serious mistake -- the microwaves would all be absorbed by water molecules at the surface of the food and thecenter of the food would remain raw."

Εξωτερικοί σύνδεσμοι• Πώς λειτουργεί ο φούρνος μικροκυμάτων; (http:/ / www. focusmag. gr/ articles/ view-article. rx?oid=155923)

Focus• Μια νέα τεχνολογία που είναι πλέον… παλιά - ο φούρνος μικροκυμάτων (http:/ / www. eufic. org/ article/ el/

food-technology/ food-processing/ artid/ microwave/ ) Eufic

Φούρνος μικροκυμάτων 75

• Φούρνοι μικροκυμάτων: Πόσο ασφαλείς είναι; (http:/ / news. pathfinder. gr/ health/ features/ 506118. html)Pathfinder News

Στο άρθρο αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το oven άρθρο Microwave oven (http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Microwave) τηςΑγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 3.0 (http:/ / creativecommons. org/ licenses/by-sa/ 3. 0/ ). ( oven ιστορικό/συντάκτες (http:/ / en. wikipedia. org/ wiki/ Microwave)).

Πηγές άρθρων και Συνεισφέροντες 76

Πηγές άρθρων και ΣυνεισφέροντεςΕργαλείο Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2431073 Συνεισφέροντες: Alaniaris, Badseed, Dead3y3, Egmontaz, Flyax, Jake V, Kalogeropoulos, Kostisl, MARKELLOS,Nataly8, Ttzavaras, VJSC263IO, 34 ανώνυμες επεξεργασίες

Γερμανικό κλειδί Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=1920092 Συνεισφέροντες: Badseed, Christos Vittoratos, Ferengi, Flyax, Knop92, Kostisl, Masti, Sv1xv, Μάριος Ζηντίλης,1 ανώνυμες επεξεργασίες

Δρεπάνι Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2395524 Συνεισφέροντες: Badseed, Dimitrisss, MARKELLOS, Vanakaris, Μυρμηγκάκι, 1 ανώνυμες επεξεργασίες

Κατσαβίδι Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2344259 Συνεισφέροντες: Badseed, Christos Vittoratos, Flyax, FocalPoint, Kalogeropoulos, Loveless, 2 ανώνυμες επεξεργασίες

Μυστρί Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2268464 Συνεισφέροντες: Costas78, Dimitrisss, FocalPoint, 1 ανώνυμες επεξεργασίες

Σφυρί Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2422383 Συνεισφέροντες: Badseed, Costas78, Egmontaz, Templar52, Tony Esopi, Ttzavaras, Μυρμηγκάκι, 17 ανώνυμεςεπεξεργασίες

Τροχός Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2407096 Συνεισφέροντες: *Αλέξανδρος, CvetanPetrov1940, MARKELLOS, Michalisxr, Vanakaris, 6 ανώνυμες επεξεργασίες

Φτυάρι Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2058841 Συνεισφέροντες: Christos Vittoratos, Costas78, Ferengi, K sal 15, Kalogeropoulos, Loveless, 3 ανώνυμες επεξεργασίες

Αλιευτικό εργαλείο Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=1538678 Συνεισφέροντες: Templar52, 1 ανώνυμες επεξεργασίες

Γκαγκάβα Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=688826 Συνεισφέροντες: Templar52

Συρτή Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=1907560 Συνεισφέροντες: Egmontaz, Kfoutzopoulos, Templar52, The Phantom, Veron, 1 ανώνυμες επεξεργασίες

Μαχαίρι Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2402030 Συνεισφέροντες: Alaniaris, Kostisl

Πριόνι Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2401902 Συνεισφέροντες: Christos Vittoratos, FocalPoint, Kalogeropoulos, Loveless, 1 ανώνυμες επεξεργασίες

Ψαλίδι Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2423487 Συνεισφέροντες: Badseed, Dada, Dead3y3, FocalPoint, Kalogeropoulos, Kostisl, Lemur12, Purbo T, 1 ανώνυμεςεπεξεργασίες

Σκούπα Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=1838149 Συνεισφέροντες: Atlantia, Costas78, Templar52, 1 ανώνυμες επεξεργασίες

Σφουγγαρίστρα Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2392539 Συνεισφέροντες: 2 ανώνυμες επεξεργασίες

Φαράσι Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2294113 Συνεισφέροντες: Costas78, Dimitrisss, Xoristzatziki, 2 ανώνυμες επεξεργασίες

Γουδί Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2431495 Συνεισφέροντες: Costas78, Kongr43gpen, Redirect fixer, Sgv 6618

Κατσαρόλα Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2286401 Συνεισφέροντες: Badseed, Berkos14, Dada, FocalPoint, Omiros123, Ttzavaras, Μυρμηγκάκι, 5 ανώνυμεςεπεξεργασίες

Μυγοσκοτώστρα Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=1300092 Συνεισφέροντες: Diamond, FocalPoint, Kostisl, Logictheo, Loveless

Τηγάνι Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2430428 Συνεισφέροντες: 5 ανώνυμες επεξεργασίες

Ηλεκτρική συσκευή Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2237609 Συνεισφέροντες: Atlantia, Charischri, MARKELLOS, Vanakaris

Ανεμιστήρας Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2420836 Συνεισφέροντες: ArielGlenn, Charischri, Dada, Dead3y3, Egmontaz, Kalogeropoulos, Veikk0.ma, 3 ανώνυμεςεπεξεργασίες

Απλώστρα ρούχων Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=1199795 Συνεισφέροντες: Badseed, Dada, FocalPoint, Kalogeropoulos, Morgatek

Γραφομηχανή Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2391922 Συνεισφέροντες: Chomwitt, Christos Vittoratos, Dada, Ferengi, Loveless, 3 ανώνυμες επεξεργασίες

Κύλινδρος γραφομηχανής Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=685485 Συνεισφέροντες: Chomwitt, Ferengi

Ηλιακός θερμοσίφωνας Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2325297 Συνεισφέροντες: Ank, Aspiotis, Badseed, Dada, Dead3y3, Egmontaz, FocalPoint, Kostisl, MARKELLOS,Skonix, 22 ανώνυμες επεξεργασίες

Θερμοστάτης Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2223669 Συνεισφέροντες: Ferengi, FocalPoint, Templar52, Μυρμηγκάκι, 1 ανώνυμες επεξεργασίες

Κλίβανος Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2344640 Συνεισφέροντες: Patriot8790, Templar52

Λέβητας Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2367721 Συνεισφέροντες: Badseed, Dead3y3, Egmontaz, FocalPoint, Jpchemical, Morgatek, Templar52, 3 ανώνυμες επεξεργασίες

Πλυντήριο ρούχων Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2363034 Συνεισφέροντες: *Αλέξανδρος, Alaniaris, Girepa, Kostisl, Loveless, MARKELLOS, Nataly8, SchekinovAlexey Victorovich, Templar52, Ttzavaras, Veron, 19 ανώνυμες επεξεργασίες

Πυξίδα Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2409728 Συνεισφέροντες: Egmontaz, FocalPoint, Romanesco, Templar52, Tony Esopi, Ttzavaras, Vanakaris, Μυρμηγκάκι, 5ανώνυμες επεξεργασίες

Γυροσκοπική πυξίδα Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=1996632 Συνεισφέροντες: CeeKay, Templar52

Ραδιόφωνο Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2413019 Συνεισφέροντες: Alaniaris, Ank, ArielGlenn, Badseed, Dada, Dead3y3, Dhmhtrhs D., Egmontaz, EleftheriosKosmas,Ferengi, Geraki, KF, Kalogeropoulos, Knop92, Kostisl, Lemur12, Lucinos, MARKELLOS, Masoee, Nataly8, Pplink, Radiobuzzer, Templar52, Ttzavaras, Vyruss, Wutsje, Zip3, 82 ανώνυμεςεπεξεργασίες

Ρολόι Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2412024 Συνεισφέροντες: Andros Amatakis, ArielGlenn, Atlantia, Chris, Diderot, Egmontaz, Kostisl, Loveless, Ttzavaras, Vanakaris,10 ανώνυμες επεξεργασίες

Σίδερο (συσκευή) Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2416837 Συνεισφέροντες: *Αλέξανδρος, Badseed, Christos Vittoratos, Loveless, Templar52, Ttzavaras, Veron, 2ανώνυμες επεξεργασίες

Τηλεόραση Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2433248 Συνεισφέροντες: *Αλέξανδρος, Alaniaris, Alexignatiou, Badseed, Dada, Dennispouka, Diamond, Diderot, Dimitrissss,Dipa1965, Egmontaz, Ferengi, Kalogeropoulos, Linoxilos, Loveless, MARKELLOS, Mentifisto, Sotkil, Templar52, Ttzavaras, Zip3, 58 ανώνυμες επεξεργασίες

Τηλέφωνο Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2410237 Συνεισφέροντες: *Αλέξανδρος, Alaniaris, Badseed, CeeKay, Christos Vittoratos, Customizer 2010, Daydreamer,Dead3y3, Egmontaz, Filippos, Fs, Hoo man, Jm, Konsnos, Loveless, Lucinos, MARKELLOS, Mentifisto, Purbo T, Ttzavaras, Αλέξανδρος Δουλκέρης, Μυρμηγκάκι, 55 ανώνυμεςεπεξεργασίες

Τοστιέρα Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2425810 Συνεισφέροντες: Alaniaris, Ferengi, Μυρμηγκάκι, 3 ανώνυμες επεξεργασίες

Πηγές άρθρων και Συνεισφέροντες 77

Φούρνος Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2399040 Συνεισφέροντες: Alaniaris, Badseed, Christos Vittoratos, Flyax, Loveless, MARKELLOS, Veron, 2 ανώνυμεςεπεξεργασίες

Φούρνος μικροκυμάτων Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?oldid=2028374 Συνεισφέροντες: Alaniaris, Atlantia, Charischri, Egmontaz, Ferengi, Tony Esopi, Ttzavaras, Veron, 7ανώνυμες επεξεργασίες

Πηγές Εικόνων, Άδειες και Συνεισφέροντες 78

Πηγές Εικόνων, Άδειες και ΣυνεισφέροντεςΑρχείο:Wikipedia-logo.png Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Wikipedia-logo.png Άδεια: logo Συνεισφέροντες: Abigor, Bastique, Cary Bass, Guillom, Krinkle,Kwj2772, Mike.lifeguard, Mormegil, Richie, Rocket000, Schaengel89Εικόνα:Maulschluessel gr.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Maulschluessel_gr.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: Dieses Bild ist vonGert Wrigge & Ilja Gerhardt im November 2003 aufgenommen worden. Es steht unter der GNU FDL & ist frei verfügbar.Αρχείο:Sichel.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Sichel.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: , Original uploader was Magnus atde.wikipediaΑρχείο:Shrauhbturnilo.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Shrauhbturnilo.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: GeorgHH, MaksimΑρχείο:TrowelPS.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:TrowelPS.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 3.0 Συνεισφέροντες: User:PrzsakΑρχείο:hammer2.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Hammer2.jpg Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: DaniDF1995, Havang(nl), Malene, Ranveig, Rocket000,Wizard191, Yuval Madar, 1 ανώνυμες επεξεργασίεςΑρχείο:Australian cart.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Australian_cart.jpg Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: Berrucomons, Fir0002, Joolz, Körnerbrötchen,Rocket000, Solipsist, Wst, 1 ανώνυμες επεξεργασίεςΑρχείο:Standard of Ur chariots.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Standard_of_Ur_chariots.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: BlueCaper, KTo288,Sumerophile, VercingetorixΑρχείο:Fun3.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Fun3.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User:The catΑρχείο:Bäke2.JPG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Bäke2.JPG Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: User:Lienhard SchulzImage:Schep.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Schep.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: Hyena, PMG, RasbakImage:Schneeschaufel snow shovel.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Schneeschaufel_snow_shovel.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.5 Συνεισφέροντες: Aka, Borbouze, Darkone, Dvortygirl, ŠJůImage:Shovelilo.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Shovelilo.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.5 Συνεισφέροντες: Maksim, Pixeltoo,WikipediaMaster, 1 ανώνυμες επεξεργασίεςImage:Steel trowel.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Steel_trowel.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: User:QurrenΑρχείο:Gyuto.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Gyuto.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution 3.0 Συνεισφέροντες: Murray CarterΑρχείο:Narz pily 01.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Narz_pily_01.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Adziura, Frank C. Müller, GeorgHH, Maksim,Mnemosine, Peng, ThgoiterΑρχείο:Scroll saw - Dremel.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Scroll_saw_-_Dremel.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Scott EhardtΑρχείο:Stihl kettensaege.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Stihl_kettensaege.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.0 Συνεισφέροντες: MagnusMertensΑρχείο:Scissors.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Scissors.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: Glenn, RanveigΑρχείο:Scissors turkey.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Scissors_turkey.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution 2.5 Συνεισφέροντες: G.dallorto, Neithsabes,Wst, Ytrottier, 1 ανώνυμες επεξεργασίεςΑρχείο:Brooms for sale in Tbilisi.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Brooms_for_sale_in_Tbilisi.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.0 Συνεισφέροντες: Vladimer ShioshviliΑρχείο:Halloween-witch.svg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Halloween-witch.svg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: user:MesserWolandΑρχείο:Janitor's bucket with mop.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Janitor's_bucket_with_mop.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες:Original uploader was Husond at en.wikipediaΑρχείο:Shovelilo.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Shovelilo.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.5 Συνεισφέροντες: Maksim, Pixeltoo,WikipediaMaster, 1 ανώνυμες επεξεργασίεςΑρχείο:Mortier Pillon.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Mortier_Pillon.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: KoSFile:Lecreuset lamama-enzomari.JPG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Lecreuset_lamama-enzomari.JPG Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 3.0 Συνεισφέροντες: User:FiveRingsΕικόνα:Fly-swatter.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Fly-swatter.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: Original uploader was Heron aten.wikipediaImage:Fly swatter.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Fly_swatter.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Edward BettsFile:Pfanne (Edelstahl).jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Pfanne_(Edelstahl).jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User:SuricataΕικόνα:Ceiling_fan_with_light.png Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Ceiling_fan_with_light.png Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Infrogmation, JackyR, NormΕικόνα:Kawasaki-Electric_Fan.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Kawasaki-Electric_Fan.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: JackyR,MASA, Makthorpe, Qurren, RoombaΑρχείο:Olivetti Lettera 22 by LjL.jpeg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Olivetti_Lettera_22_by_LjL.jpeg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User:LjLΕικόνα:Solar heater dsc00632.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Solar_heater_dsc00632.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.5 Συνεισφέροντες:User:David.MonniauxΕικόνα:20041206_1833_1764a-Dehnstoff-Thermostatventil-800px.jpg Πηγή:http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:20041206_1833_1764a-Dehnstoff-Thermostatventil-800px.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: Original uploaderwas 1-1111 at de.wikipediaΕικόνα:Heizkoerperventil2008.JPG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Heizkoerperventil2008.JPG Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: User:AffemitwaffeΑρχείο:Washer.600pix.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Washer.600pix.jpg Άδεια: άγνωστος Συνεισφέροντες: Andre Engels, DodoΑρχείο:Epistola-de-magnete.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Epistola-de-magnete.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: Louis le Grand, PymoussΑρχείο:liquid filled compass.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Liquid_filled_compass.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.0 Συνεισφέροντες:Nikai, PymoussImage:Kreiselkompass Schnitt Anschütz.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Kreiselkompass_Schnitt_Anschütz.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: Abrev, Ies, StahlkocherΑρχείο:Wall_clock.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Wall_clock.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: User:IkescsΑρχείο:Wristwatch on hand.JPG Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Wristwatch_on_hand.JPG Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User:Andros AmatakisΑρχείο:Electric iron lie.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Electric_iron_lie.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.5 Συνεισφέροντες:w:cs:User:Li-sungLi-sungΑρχείο:Bügeleisen alt.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Bügeleisen_alt.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: JackyR, Julo, Li-sung,Matt314, Ranveig, UmherirrenderΑρχείο:Early portable tv.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Early_portable_tv.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution 2.0 Συνεισφέροντες: Aliman5040, Andreas-horn- Hornig, FlickreviewR, Hohum, Iamunknown, Medium69, Nilfanion, Para, Quadell, WewejeΑρχείο:WTel 01 LX.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:WTel_01_LX.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: User:NightflyerΑρχείο:Telefon_t-sinus-700.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Telefon_t-sinus-700.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: User:VisualBeoΑρχείο:Toaster1.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Toaster1.jpg Άδεια: GNU Free Documentation License Συνεισφέροντες: User:PengΑρχείο:CycladicClayOven06649.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:CycladicClayOven06649.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User:Leonard G.

Πηγές Εικόνων, Άδειες και Συνεισφέροντες 79

Αρχείο:Microwave oven flashon.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Microwave_oven_flashon.jpg Άδεια: Public Domain Συνεισφέροντες: User:WrightmtΑρχείο:Magnetron2.jpg Πηγή: http://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αρχείο:Magnetron2.jpg Άδεια: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.0 Συνεισφέροντες: HCRS Home LaborPage

Άδεια 80

ΆδειαCreative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unportedhttp:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/