ศนยความรกนไดศนยความรกนได:: แหลงเรยนรมตใหมของประชาชนแหลงเรยนรมตใหมของประชาชน

การเรยนรนบเปนยทธศาสตรทสาคญในการพฒนาคณภาพคนทจะนาไปสการพฒนาตนเอง และประเทศชาต สมรรถนะดานการเรยนรของประชาชนกอใหเกดทนทางปญญาทสาคญซงเปนตวกาหนดทศทางในการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ รวมทงความอยรอดของชาตในเวทโลก ทงน ภาครฐมบทบาทสาคญทสดในการลงทนทางดานน โดยการสรางและจดหาแหลงเรยนรทงในระบบ โดยผานสถาบนการศกษา และนอกระบบ ผานทางแหลงเรยนรรปแบบตางๆ โดยมจดมงหมายเพอสงเสรมการเรยนรตลอดชวตของประชาชน “หองสมดประชาชน” นบเปนแหลงเรยนรรปแบบหนงทสงเสรมแนวคดดงกลาว รวมทง ปลกฝงใหประชาชนแสวงหาความรดวยตนเอง และเพอใหเกดการใชหองสมดประชาชนทมเครอขายอยทวภมภาคของประเทศใหเกดประโยชนสงสด โดยเฉพาะการกระจายสาธารณปโภคพนฐานทางดาน “ปญญา” ไปสประชาชนในภมภาคใหเกดการตอยอดนาความรไปประกอบอาชพ สานกงานบรหารและพฒนาองคความร (สบร.) หรอ OKMD จงไดรวมมอกบสานกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย (สานกงาน กศน.) กระทรวงศกษาธการพฒนา “ศนยความรกนได” ขน โดยใช “หองสมดประชาชน” มาพฒนาและบรหารจดการใหม ใหเปนแหลงเรยนรมตใหมทแตกตางจากหองสมดประชาชนทวไป โดยเปนแหลงรวบรวมองคความรทเออตอการพฒนาอาชพ และยกระดบคณภาพสนคาและบรการในทองถนใหมมลคาเพมขน

โครงการ “ศนยความรกนได” ถอเปนการบรหารจดการความรซงถกตงขนบนพนฐานความเชอทวา ประเทศไทยมสนทรพยดานทรพยากรธรรมชาต ทรพยากรมนษยและวฒนธรรมทสมบรณแบบไมแพชาตใดในโลก หากแตทผานมาเรายงไมมการนากระบวนการบรหารจดการความรททนสมยและเปนระบบมาปรบใชเพอเชอมตอและพฒนาองคความรจากสนทรพยดงกลาวใหกบประชาชนในพนททวประเทศสามารถปรบตวไดเทาทนกบความเปลยนแปลงของโลกยคปจจบน รวมถงการนาเสนอวธการหรอแนวคดใหมๆ ของการผลตสนคาและบรการทมคณภาพมาสนองตอบความตองการของกลมลกคาใหมทกาลงเกดขนอยทวโลก

ปญหาพนฐานทเราตองแกใหไดคอ สนคาและบรการในสวนภมภาคนนยงขาดมาตรฐานดานคณภาพและความหลากหลาย ซงจะนาไปสการแขงขนดานราคา ตราบใดทผประกอบการไมสามารถสรางความแตกตางทเหนอกวาได ทงตวสนคาและบรการกไมสามารถชนะคแขงในตลาดโลกไดเชนกน ฉะนน กอนทเราจะกาวไปสการพฒนาสนคาและบรการ เราจาเปนตอง “ยกระดบ” สนคาและบรการ พรอมสรางการเปลยนแปลงเชงคณภาพดานการผลตใหไดมาตรฐาน กอนทจะใช “ความคดสรางสรรค” มาตอยอดเพอเพมความแตกตางหลากหลายใหกบสนคาและบรการ ประการสาคญ เราตองชวยกนเตมความรและขอมลใหมๆ ใหผประกอบการรบทราบ โดยใชการบรหารจดการความรเชงรก การทากจกรรมทสงเสรมความร และการทางานรวมกบเครอขายในพนทใหเกดความตอเนอง เพอแปลงสนทรพย “ความร” ใหเปน “ทน” ในการประกอบอาชพไดอยางแทจรง “ทน” ในทนอาจไมใชเงนอยางเดยว แตเปน “วฒนธรรม” ทยงยนของประชาชน ซงสงเหลานประเมนคาไมได

(ไฟลjpeg 001 OKMD article)

ปจจบน “ศนยความรกนได” โครงการตนแบบอยทจงหวดอบลราชธาน และไดเปดอยางเปนทางการเมอวนท ๒๔ กรกฎาคม ๒๕๕๓ ถอเปนหองสมดประชาชนทเปดโอกาสใหคนไทยทกคนเรยนรการทามาหากนจากแหลงเรยนร ทถกบรหารจดการอยางเปนระบบ เพอกระตนใหหนวยงานและองคกรอนๆ ทวประเทศเหนความสาคญของการสราง “แหลงเรยนร” ทถกเตมเตมดวยความคดสรางสรรค อนเปนสาธารณปโภคทางปญญาของคนไทยและประเทศไทยตลอดไป

(ไฟลAI/jpeg 002 Kindai logo)

คาวา “ศนยความรกนได” มาจากประโยคทวา “เพราะความร....ใชทามาหากนได” และใชสญลกษณโครงการฯ เปนรปหนงสอมประตอยตรงกลาง แสดงถงชองทางใหมของการนาความรไปใชทามาหากนอยางมประสทธภาพ

(ไฟลjpeg 003 OKMD article)

(ไฟลjpeg 004 OKMD article)

นทรรศการแรกทจดแสดง ณ ศนยความรกนได หองสมดประชาชนจงหวดอบลราชธาน มชอวา “เฮดจงสเดอ จงสมโอกาส” เปนการนาเสนอมมมองและแนวคดของการสรางโอกาสใหมของสนคา และบรการทเกดจากการเปลยนแปลงดานโครงสรางประชากร ทประชาชนสวนใหญเตบโตขนเปนกลมผทมอาย 50 ปขนไป ซงปรากฏการณทสงผลตอการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจและสงคม โดยเรามงหวงใหนทรรศการนชวยสรางแรงบนดาลใจ และชใหทกทานไดเหนโอกาสใหมๆ ของการผลตสนคา และบรการเพอตอบสนองความตองการของผสงอาย ทเปนกลมผบรโภคทมกาลงซอ และใหความสาคญกบการมคณภาพชวตทด

บรการ และการบรหารจดการ

ศนยความรกนได จดใหมบรการ ดงน

(ไฟลjpeg 006 OKMD article)

(ไฟลjpeg 006 OKMD article)

(ไฟลjpeg 007 OKMD article)

(ไฟลjpeg 008 OKMD article)

(ไฟลjpeg 009 OKMD article)

(ไฟลjpeg 010 OKMD article)

(ไฟลjpeg 011 OKMD article)

(ไฟลjpeg 012 OKMD article)

(ไฟลjpeg 013 OKMD article)

(ไฟลjpeg 014 OKMD article)

(ไฟลjpeg 015 OKMD article)

(ไฟลjpeg 016 OKMD article)

(ไฟลjpeg 017 OKMD article)

(ไฟลjpeg 018 OKMD article)

(ไฟลjpeg 019 OKMD article)

(ไฟลjpeg 020 OKMD article)

(ไฟลjpeg 021 OKMD article)

(ไฟลjpeg 022 OKMD article)

(ไฟลjpeg 023 OKMD article)

(ไฟลjpeg 024 OKMD article)

หองเรยนรตลอดชวต เปนหองเอนกประสงคทมอปกรณพนฐานทจาเปนสาหรบการประชมกลมยอยใหบรการแกกลมสมาชกทมาพบปะสงสรรค และแลกเปลยนความรกน

หองคอมพวเตอรและระบบเครอขายอนเตอรเนต สงอานวยความสะดวกดานเทคโนโลยและอนเตอรเนต ดวยเครองคอมพวเตอร พรอมระบบอนเตอรเนตไรสายภายในบรเวณหองสมด

กลองความร เปนกลองทรวบรวมขอมลทไดรบการคดสรรจากสอหลากหลายรปแบบ เชน หนงสอ ดวด คาแนะนาจากผเชยวชาญ ดวอยางวตถดบ ฯลฯ ตามหวเรองอาชพธรกจ จดไวในกลองเพอเปนแนวทางใหผสนใจเรมตนเขาถงองคความรอยางสะดวกและเปนระบบ

มมหมอนขต เพอการเรยนรตามอธยาศยในอรยาบถตางๆ โดยจดสรรเปนมมสบายๆ ดวยพนไม พรอมหมอนตดสาหรบเอนกายอานหนงสอ

หองสมดเดกไทยคด เปนการขยายพนทบรการเดกเลกออกมาจากบรเวณเฉพาะ ซงแยกออกจากพนทใหบรการทวไป เพอความอสระในการแสดงออกของเดกๆ

การจดกจกรรมพเศษ นอกเหนอจากการใหบรการยมหนงสอและสอตางๆ เหมอนหองสมดโดยทวไปแลว ศนยความรกนไดยงไดจดกจกรรมพเศษใหบรการแกประชาชนทวไป เชน การอบรม การแลกเปลยนความร และการฝกปฏบต เชน กระตนยอดขายดวย Mind Map เผยไตธรกจ รหสลบการสรางแบรนด จดรานใหไดลาน หนงสอทามอ จดชอดอกไม เปนตน กจกรรมนทานวนอาทตย เปนการเลานนทานในรปแบบตางๆ แกเดก และกจกรรมใหบรการสงเสรมการอานใน กศน. ตาบล โรงเรยน และหนวยงานตางๆ ทขอมา

ในดานการบรหารจดการ ศนยความรกนได แบงงานออกเปน 5 กลม ไดแก งานบรรณารกษ งาน Visitor Service งานมวลชนสมพนธ งานองคความรและกจกรรม และงานสารสนเทศ ซงอยภายใตการกากบดแลของหวหนางานการศกษาตามอธยาศยและหองสมด และมคณะกรรมการหองสมด ซงประกอบดวยผแทนจากหลากหลายสาขาอาชพ ทาหนาทใหขอเสนอแนะเชงนโยบายและการบรหารงานทวไป โดยมรปแบบโครงสรางการบรหารจดการตามแผนภมดานลาง

(ไฟลjpeg 025 OKMD article)

จดเดนของศนยความรกนได คอการพฒนาบคลากรใหสามารถใหบรการไดมากกวา งาน บรรรณารกษโดยทวไป แตใหทาหนาทเปน “นกจดการความร” (Knowledge Manager) อกหนาทหนงดวย โดยศนยฯ ไดจดการฝกอบรมเครองมอใหมๆ สาหรบการพฒนางานใหบรการหองสมดแกบรรณารกษ เชน การแบงปนขอมลดวยวกพเดย บลอก และการคนหาขอมล การเพมพลงสมองดวย Mind Map รวมทงจดการศกษาดงานแหลงเรยนรรปแบบใหม เชน ศนยสรางสรรคงานออกแบบ (TCDC) อทธยานการเรยนร (TK Park) และพพธภณฑการเรยนร (Museum Siam) และการอบรม “พลงสรางสรรคขบเคลอนองคกร” เพอใหบรรณารกษหองสมดไดมเครองมอชวยสรางสรรคบรการความรทเปนประโยชน และสามารถดงดดสมาชกและประชาชนทวไปใหนาความรไปตอยอดทากนได

จดเดนอกประการหนงคอ การใหความสาคญกบการสรางเครอขายความรวมมอกบภาคสวนตางๆ ในจงหวด ไมวาจะเปนภาคการศกษา ภาคธรกจ/ผประกอบการ องคกรทางการเงน/ราชการ สอมวลชน และความรวมมอกบหองสมดอนๆ ในพนท ซงเปนการเปดโอกาสใหภาคสวนตางๆ มสวนรวมสนบสนนและพฒนางานและการใหบรการ ซงจะนาไปสการสรางความรสกของการเปนเจาของ ความยงยนและทาใหหองสมดประชาชนเปนสวนหนงของชมชนอยางแทจรง

ก��. ������� �����������

���ก���ก����� ����

������� ��ก����ก�� �����!���!"����� ����

�������ก�# Visitor

Service ��������$���# � �#�����%�"��

ก&'ก���

�����(�

เครอขายความรวมมอของหองสมด

(ไฟลjpeg 026 OKMD article)

รางวลทภาคภมใจ

ดวยความโดดเดนทางดานเนอหาและรปแบบการใหบรการทแตกตางจากหองสมดทวๆ ไป ทเปนแหลงเรยนรดานการทามาหากนบนพนฐานเศรษฐกจสรางสรรค และนาเสนอองคความรทจาเปนตอการทามาหากนตามความเหมาะสม และความตองการของทองถน ทาใหหองสมดประชาชนจงหวดอบลราชธาน “ศนยความรกนได” ไดรบการคดเลอกเปน “หองสมดประชาชนยอดเยยมระดบประเทศ” ซงสานกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย (สานกงาน กศน.) กระทรวงศกษาธการไดจดการประกวดหองสมดประชาชนในสงกดทงระดบจงหวด อาเภอ และหองสมดประชาชนเฉลมราชกมารในสงกดทวประเทศ ประจาป 2553 (National Public Library Awards 2010)

- รานดาวกาแฟ/กาแฟภนเต - รานระหวางทาง - กลมทอผาบานปะอาว - สวนเหดกตต - นายบญเหลง สายแวว

(เกษตรกร)

- หองสมดโรงพยาบาล สรรพสทธประสงค

- หองสมดประชาชนอาเภอ - หองสมดวดไชยมงคล

- สอสรางสข จ.อบลราชธาน - อารทว (เคเบลทวทองถน) - www.guideubon.com - สวท.อบลราชธาน

- ม.อบลราชธาน - ม.ราชภฎอบลฯ - วทยาลยอาชวศกษา - ศนยเรยนรวดไชยมงคล

- SME Bank - หอการคาจงหวดฯ - ศนยสงเสรมอตสาหกรรม - กองทนหมบาน - ภาคเอกชน/กลมธรกจ

หองสมดประชาชน จ.อบลราชธาน “ศนยความรกนได”

ภาคการศกษา หนวยงานทางธรกจ/ราชการ

ผประกอบการ

หองสมด สอมวลชน

(ไฟลjpeg 027 OKMD article)

(ไฟลjpeg 028 OKMD article)

เสยงสะทอนบางสวนจากกรรมการตดสน เชน อชราภรณ โควคชาภรณ หนวยศกษานเทศก สานกงาน กศน. ทมความเหนวา “...ศนยความรกนไดเปนหองสมดทสงเสรมการเรยนรตลอดชวตทมคณภาพทงดานบรหารจดการ และการบรการคณภาพ เปนหองสมดมชวตทมกจกรรมหลากหลาย สรางความมชวตชวาดวยการจดกจกรรมสงเสรมการเรยนรในรปแบบทหลากหลายทงภายในและภายนอกหองสมด จดหาหนงสอ สอการเรยนรเพอสงเสรมการอานแกประชาชนในพนท รวมทงแสวงหาภาคเครอขายเพอใหเกดการมสวนรวมในการพฒนาหองสมด....”

คณชอทพย ศรพร จากสถาบน กศน. ภาคตะวนออก กลาววา “. . . ( หองสมดประชาชนจงหวดอบลราชธาน) ใชกระแสความเปลยนแปลงจากโครงสรางประชากรทเปลยนไปทาใหผสงอายกลายเปนตลาดใหมทมศกยภาพ เปนผบรโภคกลมใหมทมกาลงซอสงมารวมรจกและเขาใจความตองการของตลาดกลมคน (ไมยอม) แก เพอสรางธรกจทถกทางจากกจกรรม “เฮดจงสเดอ จงสมโอกาส”...”

คณนลน ศรสารคาม จนทรตร ผอานวยการสถาบน กศน. ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ไดใหความเหนวา “….เปนหองสมดประชาชนทแตกตางจากหองสมดอน คอ การนาการเรยนรดานอาชพ มาสรางความแปลกใหมของหองสมดประชาชน เพอมาเปนทศทางการออกแบบ การจดวางหนงสอ การจดสอ การจดกจกรรมนทรรศการ ฯลฯ และยงคงเปนแหลงศกษาคนควาไดทกเรองตามหนาทของหองสมดประชาชน...”

รวมทงเสยงสะทอนจาก คณประธาน เสรอภสทธ ประธานกรรมการสถานศกษาและกรรมการหองสมดประชาชนจงหวดอบลราชธาน ซงเปนภาคเครอขายทมบทบาทและมความสาคญยงตอการพฒนางานหองสมดมชวต และเปนตวอยางของยอดนกการอานและการเรยนรตอเนองตลอดชวตจนประสบความสาเรจเปนนกธรกจใหญ มออาชพดานยางพารา ไดเลาประสบการณการเรยนรวา “พนธยางดอยทไหน วธปลกทาอยางไร ขยายพนธอยางไร ผมเปนคนชอบเรยนร ชอบอาน ชอบศกษา DNA ของยางพารา ผมตองรใหหมด” นบเปนการนาความรทไดจากหองสมดไปทามาหากน สรางงาน สรางอาชพ สรางรายไดอยางแทจรง

นอกจากน ผใชบรการบางสวนไดแสดงความคดเหนตอศนยความรกนไดไปในทานองเดยวกน เชน

“…เปนแหลงความรกนไดจรงๆ คะ ชอบชนหนงสอททาจากวสดทเปนมตรกบสงแวดลอม...”

“...ยนดกบชาวอบลฯ ทมหองอาหารสมองทยอดเยยม...”

“...จะนาความรทไดจากหองสมดแหงนไปพฒนาชาตเปนคนดของสงคม...”

“...ตองขอขอบคณทนาสงดๆ มาใหชาวอบลฯ ไดกนอาหารสมองเพมอกหนงท...”

“..หองสมดทมความสขเมอไดเขามาใชบรการ มความทนสมยและมเทคโนโลยททนสมย มการบรการทมคณภาพ ทกคนทเขามาใชมความสขดมาก....”

(ไฟลjpeg 029 OKMD article)

(ไฟลjpeg 030 OKMD article)

(ไฟลjpeg 031 OKMD article)

(ไฟลjpeg 032 OKMD article)

(ไฟลjpeg 033 OKMD article)

(ไฟลjpeg 034 OKMD article)

เสยงสะทอนเหลาน นอกจากจะเปนกาลงใจใหกบบคลากรของศนยความรกนไดจงหวดอบลราชธานในการพฒนาและปรบปรงงานใหบรการแกประชาชนใหดยงขนแลว OKMD ในฐานะมบทบาทในการผลกดนสงคมไทยใหเปนสงคมแหงการเรยนร สรางนวตกรรมและพฒนาองคความรใหม สรางแหลงเรยนร และสรางเสรมงานทยงขาดอย โดยทางานผานการดาเนนงานของหนวยงานภายใน ๕ หนวย คอศนยสรางสรรคงานออกแบบ (TCDC) สานกงานอทยานการเรยนร (TK Park) สถาบนพพธภณฑการเรยนรแหงชาต (NDMI) ศนยความเปนเลศดานชววทยาศาสตรของประเทศไทย (TCELS) และศนยสงเสรมและพฒนาพลงแผนดนเชงคณธรรม (Moral

Center) จะไดนานวตกรรมดงกลาวไปเผยแพรเพอใหคนไทยปรบ “กระบวนการคด” เพอนาความรไปตอยอดในการประกอบอาชพและสรางรายได ซงจะนาไปสการพฒนาเศรษฐกจของชมชนและยกระดบคณภาพชวตของคนไทยตอไป

********************************************