1

Η Θεσσαλονίκη των γεύσεων

Παλαγηώηεο Κακπάλεο, Γξ. Αξραηνιόγνο-Ιζηνξηθόο, Μνπζείν Βπδαληηλνύ Πνιηηηζκνύ

«Καηαθεί πνπ θπζάεη ν γαξκπήο πξνθόβεη ε εύθνξε πεδηάδα ηεο όκνξθεο απηήο

πνιηηείαο. Σα δεκεηξηαθά ηεο κπνξνύλ λα ζπγθξηζνύλ κόλν κε θείλα πνπ ‘ξρνληαη από ηνπο

γόληκνπο θάκπνπο ηεο θνίιεο πξίαο θαη ηνπ Χνξάλ. Παξάγεη επηά δηαθνξεηηθά είδε

ζηαξηνύ, θαζώο θαη ξύδη, θνπθηά, θαθέο θαη θαζόιηα. Απ’ ηα ρισξά ιαραληθά βξίζθεηο,

ρεηκώλα-θαινθαίξη, αγγνύξηα, θξεκκύδηα, πξάζα, θάξδακα, ζθόξδα, ιάραλα, ξαπάληα,

βνιβνύο θαη δαπθηά. ηνπο νλεηξεκέλνπο κπαρηζέδεο, ζηα κπνζηάληα θαη ζη’ ακπέιηα,

επδνθηκνύλ όισλ ησλ εηδώλ ηα νπσξηθά. Όκσο, ηα πην μαθνπζηά, είλαη ηα πεξίθεκα άζπξα

θεξάζηα. Σηο θξύεο κέξεο ηνπ ρεηκώλα, νη αηάλεδεο δίλνπλ- εθ πεξηηξνπήο- κεγάια

ζπκπόζηα, πνπ ηα νλνκάδνπλ ‘γθεδκέ’. Καηά ηε δηάξθεηα ησλ ζπκπνζίσλ (απ’ όηη μέξσ ζε

θακηά άιιε ρώξα ηνπ θόζκνπ δελ γίλεηαη θάηη ηέηνην), ζεξβίξνπλ ζαπκάζηα θαγεηά, όπσο:

ςεηό αξλί, αξλάθη θαπακά, ςάξηα θαη δηάθνξα ρνζάθηα. Όια είλαη πέξνρα. Παξάγνληαη

δηάθνξα εθιεθηά πνηά. Μα ην θξαζί ηνπο, είλαη από ηα πην επγελή ηνπ θόζκνπ. Μόλν, πνπ –

θαη κηα ζηαγόλα λα πηεηο – είλαη ραξάκ (ακαξηία). Έηζη θη εγώ ν εγθξαηήο, δελ ην δνθίκαζα

θη νύηε θαη είδα ηνλ θεραγηά ησλ πνηώλ, λα ηνλ ξσηήζσ. Πάλησο, απ’ ηα ζεξκπέηηα, πνιύ

επαηλεηά είλαη νη βπζζηλάδεο θαη ην κέιη ηνπ Χνξηάηδ», γξάθεη ν Σνύξθνο πεξηεγεηήο ηνπ

17νπ

αη. Δβιηγηά Σζειεκπί, ζην έξγν ηνπ Πεξί ησλ αθζόλσλ γελλεκάησλ.

Ο ίδηνο ηνπ ζε άιιν ζεκείν ηνπ έξγνπ ηνπ, αλαθέξεη όηη ζηελ Θεζζαινλίθε κέηξεζε

θάπνηε γύξσ ζηηο 1500 ηαβέξλεο, νη νπνίεο ζέξβηξαλ εθιεθηό θαγεηό πνπ ηθαλνπνηνύζε ηα

γνύζηα όισλ ησλ εζλνηήησλ πνπ δνύζαλ ζηελ πόιε ή ηελ επηζθέπηνληαλ ζπρλά. Ο

Σζειεκπί ίζσο είλαη ιίγν ππεξβνιηθόο κε ηνλ αξηζκό 1500, αιιά αλ ιάβνπκε ππόςε καο θαη

κηα παιαηόηεξε καξηπξία απηή ηνπ Μεηξνπνιίηε Θεζζαινλίθεο Δπζηάζηνπ (12νο

αη.), ν

νπνίνο αλαθέξεη όηη θαηά ηελ πεξίνδν ησλ γλσζηώλ Γεκεηξίσλ ζηελ πόιε καδεύνληαλ

πιήζνο θόζκνπ πνπ πεξίκελε κε αλππνκνλεζία λα ηειεηώζεη ην ζξεζθεπηηθό κέξνο ησλ

ενξηώλ γηα λα επηζθεθζνύλ θαη λα γιεληήζνπλ ζηηο 500 πεξίπνπ ηαβέξλεο ηεο πόιεο, πξέπεη

λα παξαδερηνύκε ηε δηαρξνληθόηεηα ησλ θαγάδηθσλ θαη λα θαηαιάβνπκε ην γηαηί ε

Θεζζαινλίθε απέθηεζε ην όλνκα ηεο πην γαζηξηκαξγηθήο πόιεο ηεο Διιάδαο.

2

Η Θεζζαινλίθε σο πνιπεζληθή πόιε επί αηώλεο, πξσηεύνπζα ησλ πξνζθύγσλ από

όιεο ηηο πεξηνρέο ηνπ ειιεληζκνύ θαη θέληξν ιηκάλη ηεο Μεζνγείνπ, δέρηεθε θαη αθνκνίσζε

πνηθίιεο γεύζεηο θαη ζπλζέζεηο ζηε καγεηξηθή θαη ηε δαραξνπιαζηηθή από ηελ Δπξώπε θαη

ηελ Αλαηνιή. Σα παξαδνζηαθά θαγεηά ηεο Θεζζαινλίθεο είλαη ζπγθεξαζκόο γεύζεσλ θαη

αηζζήζεσλ ηνπηθώλ καθεδνληθώλ θαγεηώλ θαη επξσπατθήο καγεηξηθήο κε ηελ αλαηνιίηηθε

θνπδίλα θαη ηηο πξνζθπγηθέο δηαηηεηηθέο ζπλήζεηεο.

Σν βπδαληηλόλ θνιιίθηνλ ή θνιινύξηνλ, ζπλερίδεη λα «θαιεκεξίδεη» ηνπο θαηνίθνπο θαη

ηνπο επηζθέπηεο ηεο πόιεο κέρξη ζήκεξα.

Μαγθηπείνλ (θνύξλνο). Πσιεηέο θνπινπξηώλ

Σν γλσζηό θνπινύξη Θεζζαινλίθεο

3

Μπνπγάηζα κε ηπξί ή θξέκα

ηε Θεζζαινλίθε επηβηώλεη ε παξαδνζηαθή κπνπγάηζα. Δηπκνινγηθά, ε κπνπγάηζα ή

κπνγάηζα, είλαη παξαθζνξά ηεο ηνπξθηθήο ιέμεο «πνγάηζα» πνπ ζεκαίλεη πίηα κε γέκηζε

από θξέκα, πεξηρπκέλε κε άρλε δάραξε ή πίηα γεκηζκέλε κε ηπξί. Όπσο καο πιεξνθνξνύλ

ηα ηνπξθηθά ιεμηθά ε πνγάηζα απνηειεί παξαθζνξά ηεο ηηαιηθήο ιέμεο «foccacia» πνπ

ζεκαίλεη γιπθηά πίηα. ηε δηαδηθαζία παξαζθεπήο ηεο κπνπγάηζαο, ζεκαληηθόο παξάγνληαο

είλαη ην ηέιεην κεηαμέλην θύιιν γηα ην νπνίν απαηηείηαη αιεύξη θαη ιάδη θαιήο πνηόηεηαο θαη

θπζηθά καεζηξία.

Παιηά καγαδηά αιιά θαη λεόηεξα ζπλερίδνπλ ή επηζηξέθνπλ ζηε ζαινληθηώηηθε

παξάδνζε ησλ κεδέδσλ, ηνπ θαγεηνύ θαη ησλ γιπθώλ. Όπσο ζε πνιιέο εθθάλζεηο ηεο δσήο

ηεο Θεζζαινλίθεο, έληνλε επίδξαζε θαη παξνπζία έρεη ε καγεηξηθή θαη δαραξνπιαζηηθή ηεο

Κσλζηαληηλνύπνιεο. Ίζσο πνιιά θαγεηά, κεδέδεο θαη γιπθά λα ζπλεζίδνληαη θαη ζε άιιεο

ειιεληθέο πεξηνρέο, ζηε Θεζζαινλίθε όκσο θεκίδνληαη γηα ηελ απζεληηθόηεηα θαη ηελ

πνηόηεηά ηνπο.

Φνπξλάθη κε ςεζηαξηά, ηεγάλη θαη ηξηώλ εηδώλ καγεηξηθώλ αγγείσλ

Δθείλν πνπ εληππσζηάδεη ζηα νπδεξί ηεο πόιεο είλαη ε πνηθηιία ησλ κεδέδσλ ζε

ζαιαζζηλά θαη θξέαηα, πνπ ζπλνδεύνπλ ην νύδν, ηζίπνπξν, ξεηζίλα, κπίξα θαη δηάθνξα

θξαζηά. ηνπο νπδνκεδέδεο δελ ιείπνπλ νη θνινθπζνθεθηέδεο, ηα θαζόιηα θνύξλνπ (νη

Βπδαληηλνί ην θαζόιη ην νλνκαδόηαλ πξηζθνθνίιεο), νη γεκηζηέο κειηηδάλεο κε ηπξηά, ην

4

ηκάκ κπατιληί, ε ςεηή γεκηζηή παηάηα, νη ηεγαλεηέο πηπεξηέο θαη κειηηδάλεο, ην

κπνπγηνπξληί.

Eιαδηνμηδηναιαηνιαραλνθαξύθεπκα, εδσδηκνιεζρνπνηθηινβξσκαηνπσιείνλ. Ωο γλήζηα

θιεξνλόκνο ηεο Κσλζηαληηλνύπνιεο θαη ησλ δηαηξνθηθώλ ηεο ζπλεζεηώλ ε καγεηξηθή ηεο

Θεζζαινλίθεο ζεσξείηαη από πνιινύο αξθεηά πηθάληηθε. Καηά ηε βπδαληηλή πεξίνδν όια ηα

θαιά ζπίηηα θξόληηδαλ λα ππάξρνπλ ζηα ξάθηα ηνπο όια ηα κπαραξηθά πνπ έθηαλαλ από ηελ

Αλαηνιή, όπσο ην θηλλάκσκνλ (ηλδηθό μύιν ), ην θαξπόθπιινλ (γαξίθαιν), ην αξσκαηηθόλ

θάξπνλ(κνζρνθάξπδν), ην θάξαλνλ (έλα είδνο θπκίλνπ), ην ηξηςίδη (θαλέια) θ.ά.

Μηα άιιε βπδαληηλή ζπλήζεηα ηελ νπνία δηαηήξεζαλ κέζα ζηνπο αηώλεο πνπ

αθνινύζεζαλ ήηαλ νη πεξίθεκεο ζάιηζεο. Δπεηδή ηα πεξηζζόηεξα από ηα βπδαληηλά θαγεηά

ήηαλ παζηά, ιόγσ έιιεηςεο ςπγείνπ, δεκηνύξγεζαλ έλα ζθεύνο, ην ζαιηζάξηνλ (νη

ζηαπξνθόξνη θεύγνληαο από ηελ πόιε εθηόο ησλ άιισλ ζεζαπξώλ πήξαλ καδί ηνπο θαη

δηάθνξα θαηλνηόκα πξντόληα, όπσο ην ζαιηζάξηνλ ην νπνίν νλόκαζαλ fondue). Σν

ζαιηζάξηνλ κε ρακειή θσηηά πάλσ ζην ηξαπέδη δηαηεξνύζε δεζηή ηε ζάιηζα κε ηελ νπνία

πεξηέρπλαλ ηα θαγεηά ηνπο. Οη ζάιηζεο νλνκάδνληαλ «ζαβνύξεο» (εμ νπ θαη ην ηηαιηθό

savoro) θαη επεηδή ήηαλ πνιύ εύγεπζηεο ζην ηέινο κε κηα κπνπθηά ςσκί ζπλαγσλίδνληαλ

πνηνο ζα ζθνύπηδε ην πηάην ηνπ θαιύηεξα. Από εδώ έκεηλε γλσζηή ε έθθξαζε

«ζαβνπξώλσ», ε νπνία ζπλεζίδεηαη αθόκα ζηε Θεζζαινλίθε.

Γηάθνξα κπαραξηθά

Σν ζαιηζάξηνλ

5

Καηάινηπν ηεο αξραίαο ειιεληθήο καγεηξηθήο είλαη νη αγαπεηνί ζε όινπο θεθηέδεο, νη

θνπηνί. Η εβξατθή δηαηξνθηθή παξνπζία ζηελ πόιε αληρλεύεηαη κέζα από ηνπο

ςεπδνθεθηέδεο ηεο. Δπεηδή δελ ζπλήζηδαλ ηελ θαηαλάισζε θξέαηνο, νη Δβξαίνη

ρξεζηκνπνηνύζαλ σο πξώηε ύιε δηάθνξα ρνξηαξηθά θαη όζπξηα ηα νπνία αξσκάηηδαλ κε

βόηαλα θαη κπξσδηθά. Καη θπζηθά αλαθεξόκαζηε ζηνπο ξεβπθνθεθηέδεο,

θνινθπζνθεθηέδεο θαη ζπαλαθνθεθηέδεο.

Κάηη άιιν πνπ μελίδεη όπνηε απηό αλαθέξεηαη, είλαη ε αξραία θαη βπδαληηλή θαηαγσγή

ησλ καθαξνληώλ. Καηά ηε δηάξθεηα ηνπ λεθξόδεηπλνπ, νη πξόγνλνί καο εηνίκαδαλ έλα είδνο

ζνύπαο, ηε καθαξηά. Μέζα ζε έλα ηζνπθάιη βξάδαλε θξέαο θαη γηα λα ην ρπιώζνπλ

έπαηξλαλ δπκάξη (αιεύξη κε λεξό) ην νπνίν έηξηβαλ κε ηα δπν ηνπο ρέξηα θαη δεκηνπξγνύηαλ

ηα καθαξνύληα, γλσζηά κέρξη ζήκεξα ζηελ Κξήηε θαη ζηνλ Πόλην.

Γηάθνξνη νπδνκεδέδεο

Σεγαλεηά θνινθπζάθηα κε ζθνξδαιηά Σδηγεξνζαξκάδεο

6

Γηαιαληδί ληνικάδεο κε ακπειόθπιια θαη ξύδη Αξλάθη θξηθαζέ

Γηαπξάθηα κε θηκά Λαραλνληνικάδεο

Μαδηηδάλα ή Βαδηδάλα

7

Ικάκ Μπατιληί Μνπζαθάο

Κεθηέδεο Ρεβπζνθεθηέδεο

Κνινθπζνθεθηέδεο παλαθνθεθηέδεο

ηα θξεαηηθά όιεο ζρεδόλ νη «ραζαπνηαβέξλεο» πξνζθέξνπλ πνηθηιία ςεηώλ ή

ζπλζέζεηο κε βάζε ην θξέαο, όπσο θνληνζνύβιη, θαηζηθάθη ζην θνύξλν, κπηθηεθάθηα,

ζνπηδνπθάθηα ζκπξλέηθα, θεθαιάθη ςεηό, θνθνξέηζη, θεκπάπ, κπεθξή κεδέ, ηδηγεξνζαξκά,

ρνηξηλό θξαζάην, γαξδνύκπα, ακειέηεηα, ζπιήλα γεκηζηή, γηαπξάθηα, ηεγαληά ζβεζηή

θξαζάηε, ινπθάληθα, γηανπξηινύ θεκπάπ, ξηγαλάην θ.ά. Καηά ηε βπδαληηλή πεξίνδν νη

γαιαζελνί ή δέιθαθεο (γνπξνπλόπνπια) ζηε ζνύβια ήηαλ πεξηδήηεηα. Σα άιεηθαλ κάιηζηα

πξηλ ηα ςήζνπλ κε έλα κείγκα από θξαζί θαη κέιη. Δπίζεο παξαζθεύαδαλ θαη ην

8

αξβειηζκέλνλ θξέαο εηο κηθξά ηεκάρηα θνπηόκελα, δειαδή ν πνιύ γλσζηόο ζε όιν ηνλ θόζκν

γύξνο.

Γνπξνπλόπνπιν ζηε γάζηξα

νπβιηζηά θξέαηα

Κνθνξέηζη ή πιεμίδα

9

Γύξνο (ν απζεληηθόο) Μηα ηεξάζηηα πίηα κε γύξν θαη ηδαηδίθη

Γηάθνξα ςεηά θξεαηηθά

Γηανπξηινύ Κεκπάπ ηηθάδν

10

κπξλαίηθα ζνπηδνπθάθηα

ηα ςαξηθά ε πνηθηιία θαη ε παξάδνζε είλαη πην έληνλε, θαζώο ζαιαζζηλνί είλαη νη

πεξηζζόηεξνη πξόζθπγεο πνπ θαηέθπγαλ θαη δνπλ ζηε Θεζζαινλίθε, κεηαθέξνληαο είδε

θαγεηώλ θαη γεύζεηο από ηεο παηξίδεο ηεο, ηνλ πόλην, ηε Μηθξά Αζία θαη ηε Θξάθε.

Φεκηζκέλα είλαη ηα ηεγαλεηά κύδηα θαη ηα κύδηα ζαγαλάθη, ην κπδνπίιαθν, ζαξδέια ζηε

ζράξα, γαξίδεο κε ζάιηζα, ζνππηέο θξαζάηεο ή ζηηθάδν, ρηαπνδάθη ζηα θάξβνπλα,

θαιακάξη γεκηζηό, «θξνύηα» ηεο ζάιαζζαο θ.ά. Με θαηαγσγή από ην Βπδάληην, είλαη

γλσζηή θαη έλα είδνο ζνύπαο, ε θαθαβηά, ηελ νπνία εμαθνινπζνύλ λα παξαζθεπάδνπλ κε

δηάθνξα ςάξηα, κπαραξηθά θαη αξσκαηηθά ρόξηα, όπσο λάξδν, θόιηαλδξν, άλεζν,

θξεκκύδηα, πξάζα, θαη ζθόξδα. Σν όλνκά ηεο νθείιεη ζην ζθεύνο όπνπ παξαζθεπάδνληαλ ην

θαθάβηνλ ή ηζνύθα.

Οςάξηα ή Τεγάλνπ Ιρζύεο

Μύδηα ζαγαλάθη Μπδνπίιαθν

11

Σα «θξνύηα ηεο ζάιαζζαο» ή θπδώληα Μύδηα ηεγαλεηά

Καθαβηά

εκαληηθό ξόιν ζηελ παξαδνζηαθή δίαηηα ησλ Θεζζαινληθέσλ θαηέρεη ν παηζάο, κηα

βαζηά παξάδνζε πνπ πξνέξρεηαη από ηελ βπδαληηλή Κσλζηαληηλνύπνιε, όπσο θαη κηαο

ζνύπαο γλσζηήο σο καγεηξηάο, πνπ δελ είλαη ηίπνηα άιιν από ηελ πνιύ γλσζηή καο

καγεηξίηζα.

Παηζάο κε ή ρσξίο κπνύθνβν

12

Μαγεηξίηζα

πάληεο γεύζεηο θαη πεξίθεκα ζηξνπηαζηά θαη άιια αλαηνιίηηθα γιπθά

παξαζθεπάδνπλ ηα δαραξνπιαζηεία, όπσο εθκέθ θαληαΐθη, θαδάλ-ληηπί, καιεκπί,

ηνπινύκπεο κε θατκάθη, αζνπξέο, ληνληνπξκάο, ζεθέξ παξέ, ληανύθ γηνθζνύ, πηξαλζάδ,

παζηέιηα θαη ραιβάδεο. Φεκηζκέλα είλαη ηα ηζνπξέθηα ηεο θαη ηα ηξίγσλα (γεκηζηό θύιιν

κε θξέκα) ηνπ Παλνξάκαηνο.

Γηάθνξα ζηξνπηαζηά

13

Δθκέθ Καδάλ Νηηπί

Μαιεκπί

Σνπινύκπεο

14

Ρπδόγαιν ή θαηά ηνπο βπδαληηλνύο

όξπδα κεηά γάιαθηνο θαηαζθεπαζκέλε θαη ζπλ ζαθράξνπ κεηαιακβαλνκέλε

Σανύθ γθηνζνύ Κηνπλέθε

Παζηέιηα κε ζνπζάκη θαη κέιη

15

Χαιβάο από ηαρίλη Πνιίηηθνο ραιβάο από ζηκηγδάιη

Λνπθνπκάδεο, ηα βπδαληηλά ιαιάγγηα

16

Σξίγσλα Παλνξάκαηνο

Σζνπξέθηα

ηε Θεζζαινλίθε νη παξαδνζηαθέο γεύζεηο επηβηώλνπλ θαη αθνκνηώλνληαη

δεκηνπξγηθά θαη ζηηο πην ζύγρξνλεο δηαηξνθηθέο ζπλήζεηεο. Δδώ μεθίλεζε ε πξώηε εηαηξεία

ηαρπθαγίαο (fast food) ζηελ Διιάδα, όπνπ ην «γξήγνξν» θαγεηό ηνπ αγρσκέλνπ

δπηηθνεπξσπαίνπ θαη Ακεξηθαλνύ, ζπλδπάζηεθε κε ηελ πνηόηεηα θαη ηε θηινζνθία ηεο

κεζνγεηαθήο θνπδίλαο.

17

Hamburgers-Fast Food

Οη εηθόλεο κηιάλε κόλεο ηνπο

18

Σν 12ν αη. γξάθεθαλ ηα πεξίθεκα πνηήκαηα ηνπ Θεόδσξνπ Πξόδξνκνπ ή

Πησρνπξόδξνκνπ. Δθεί ινηπόλ, κεηαμύ άιισλ, δηαβάδνπκε γηα ηα παξαθάιηα ηνπ κηθξνύ

γηνύ ηνπ Πξόδξνκνπ λα ηνπ επηηξέςεη ν παηέξαο ηνπ λα αγνξάζεη από ηελ αγνξά ην

δεκνθηιέο έδεζκα ηεο επνρήο πνπ μεηξέιαηλε κηθξνύο θαη κεγάινπο. Έλα άζπξνλ

ζεκηδαιάηνλ κε βεξηδίθηνλ γαξληξηζκέλν κε κέιαλ ζηλάπη θαη ζπλδπαζκέλν κε κέιαλ θξίζηλνλ

νίλν. Γειαδή; Έλα άζπξν ςσκάθη κε ινπθάληθν θαη καύξε κνπζηάξδα (ζηλάπη καδί κε

πηπέξη) θαη θπζηθά έλα πνηήξη καύξε κπύξα. Πέξαζαλ αξθεηνί αηώλεο έσο όηνπ

μαλαγλσξίζνπκε, όρη κόλν νη Θεζζαινληθείο, αιιά θαη νη ππόινηπνη Έιιελεο, ην γξήγνξν

απηό γεύκα πνπ πξνζθέξνληαλ θάζε ρξόλν ζηε Γηεζλή Έθζεζε Θεζζαινλίθεο σο γεξκαληθή

ζπεζηαιηηέ. Η απάληεζε ηνπ Πξόδξνκνπ πξνο ηνλ γην ηνπ ήηαλ:

«…παηδί ‘ζαη ζπ ραβηαξνθάγνπ, ζθνπκπξηπαιακηδόπαζηνπ θαη αληδνπγνπαζηνθάγνπ».

Πσιεηήο έηνηκνπ θαγεηνύ (fast food) ζηελ Αγνξά

Hot Dogs

19

αο εύρνκαη Καιή Όξεμε

Γηα ηε ρώλεςε, ζαο έρσ ηε κεγαιύηεξε καγεηξηθή ζπληαγή, ε νπνία απνηειεί

ηαπηόρξνλα θαη ηε κεγαιύηεξε ιέμε ζηελ ειιεληθή γιώζζα θαη ίζσο θαη ζηνλ θόζκν θαη

αλήθεη ζην έξγν ηνπ Αξηζηνθάλε «Δθθιεζηάδνπζεο». Η ιέμε, πνπ έρεη ήδε θαηνρπξσζεί

ζηα ξεθόξ Guinness, απνηειείηαη από 172 γξάκκαηα, 27 ζπλζεηηθά θαη 78 ζπιιαβέο θαη

απνηειεί πξαγκαηηθό γισζζνδέηε, ηόζν ζην λόεκα όζν θαη ζηελ πξνθνξά. Ο Αξηζηνθάλεο

εθκεηαιιεπόκελνο ηελ επρέξεηα ηεο ειιεληθήο γιώζζαο λα ζρεκαηίδεη πνιπζύιιαβεο

ιέμεηο, πεξηγξάθεη κηα νιόθιεξε ζπληαγή καγεηξηθήο, ε νπνία πεξηιακβάλεη έλα

ζπλνλζύιεπκα ηξνθώλ. Η ιέμε είλαη ε αθόινπζε:

«ινπαδνηεκαρνζειαρνγαιενθξαληνιεηςαλνδξηκππνηξηκκαηνζηιθηνθαξαβνκειηηνθαηαθερπ-

κελνθηριεπηθνζζπθνθαηηνπεξηζηεξαιεθηξπνλνπηνθεθαιιηνθηγθινπειεηνιαγῳνζηξαηνβαθε-

ηξαγαλνπηεξύγσλ».

Ο ιεμηινγηθόο απηόο «ζηδεξόδξνκνο» θαληαζηείηε όηη πξέπεη λα απαγγειζεί

απλεπζηί, δειαδή κε κηα αλάζα από ηνλ εζνπνηό. Με κηα κηθξή πξνζπάζεηα κπνξνύκε λα

κεηαθξάζνπκε:

ινπάο (γεύκα)

ηέκαρνο (θέηα ςαξηνύ)

ζέιαρνο (ζαιάρη)

γαιεόο (ζθπιόςαξν)

θξαλίνλ (θεθάιη)

ιείςαλνλ (ππόινηπα)

δξηκύο (πηθάληηθα)

ππόηξηκκα (δηάθνξα πιηθά θνπαληζηά)

ζίιθηνλ (είδνο ηνπ θπηνύ «λάξζεθαο»)

θάξαβνο (θάβνπξαο)

κέιη

θαηαθερπκέλνο (πεξηρπκέλνο)

θίριε (ην πνπιί «ηζίρια»)

επί

θόζζπθνο (θνηζύθη)

θάηηα (θαζνπεξίζηεξν)

πεξηζηεξόο (νηθηαθό πεξηζηέξη)

αιεθηξπώλ (θνθνξάθη)

νπηόο (ςεηόο)

θεθάιηνλ (θεθαιάθη)

θίγθινο (πδξόβην πηελό)

πέιεηα (καύξν βξαρνπεξίζηεξν)

ιαγώνο (ιαγόο)

ζίξαηνλ (βξαζκέλν θξαζί)

βαθή (ζάιηζα βνπηήκαηνο)

ηξαγαλόο

πηέξπμ (θηεξό)