<<Πολιτική και Διοίκηση>>•Εκκλησία

• ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ:

«Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΕΙΝΑΙ ΕΓΓΥΗΣΗ ΤΟΥ ΕΘΝΟΥΣ»

• Η ενίσχυση του κύρους της εκκλησίας είναι η βάση για την αναγέννηση του Έθνους. Αυτό τονίζει σε βαρυσήμαντη εγκύκλιο επιστολή που απέστειλε προς τους Έλληνες στις 18 Απριλίου 1819 ο Ιωάννης Καποδίστριας.[1]

• Προφητικός ο λόγος του κυβερνήτη της Ελλάδας που γράφεται δύο χρόνια, πριν ξεσπάσει η Επανάσταση της Παλιγγενεσίας και εννιά χρόνια προτού κληθεί να κυβερνήσει το μικρό αλλά ελεύθερο Ελληνικό κράτος.

• Ο Καποδίστριας απευθύνεται στους «αδελφούς του» Έλληνες, ως σε παιδιά της «Αγίας μας Μητέρας Εκκλησίας». Τους συνιστά να αγαπούν μόνο το καλό και να μην κοιτάζουν μόνο το προσωπικό συμφέρον. Τους λέει να βελτιώσουν τη ζωή τους και να ετοιμασθούν για τα μεγάλα πλεονεκτήματα που προσφέρει ένας ηθικός και χριστιανικός πολιτισμός.

• Τους συνιστά ακόμη να καλλιεργήσουν τα γράμματα διότι έτσι θα γίνουν οι πολίτες άξιοι του σεβασμού και της εμπιστοσύνης της Πολιτείας και βαθμιαίως η Πολιτεία θα μάθει να σέβεται και να ακούει και να εμπιστεύεται τους πολίτες της. Οι Έλληνες πρέπει να ασχοληθούν αποκλειστικά με την ηθική και ανθρωπιστική εκπαίδευση γιατί χωρίς αυτήν κάθε άλλο αντικείμενο μόρφωσης είναι μάταιο και κάθε εργασία επικίνδυνη. Και η ηθική εκπαίδευση θα πρέπει να ξεκινήσει, κατά τον Καποδίστρια, από την κατάρτιση του κλήρου.

• Κατά την άποψή του, το τεράστιο κύρος της Εκκλησίας ενισχυμένο με την κατάρτιση και το ήθος των κληρικών της θα αποτελεί την εγγύηση της συνέχειας του Έθνους. Έτσι έβλεπε ο κυβερνήτης την Ελλάδα μέσα από την παράδοση και την κληρονομιά της. Και παρακάτω γράφει πως το Έθνος οφείλει ολοκληρωτική αφοσίωση στην Εκκλησία γιατί έτσι θα προοδεύσει.

• Δημόσια Διοίκηση

Στην Δημόσια Διοίκηση, λοιπόν, ο Ιωάννης Καποδίστριας:• Φρόντισε να έχουν τα Υπουργεία το απολύτως αναγκαίο προσωπικό. Οταν

ήρθε ο Καποδίστριας, η Κεντρική Διοίκηση αριθμούσε 7 Υπουργούς και 185 αρχιγραμματείς. Ο αριθμός όλων αυτών μειώθηκε σε 11 γραμματείς και 1 Γενικό Γραμματέα, τον Γραμματέα την Επικρατείας ο οποίος, μαζί με τον Κυβερνήτη, θα προσυπέγραφε τα ψηφίσματα και την αλληλογραφία. Η κακοδαιμονία του Δημοσίου είχε ήδη ριζώσει στον Έλληνα, όπως παρατηρεί ο Καποδίστριας: «Η επανάστασις εγέννησεν ένα σωρόν ανθρώπων αργών, θελόντων να ζώσιν εκ του δημοσίου...»

• Ίδρυσε Γνωμοδοτικό Σώμα ονόματι Πανελλήνιο, το οποίο απαρτιζόταν από 27 άτομα και το οποίο διαιρέθηκε σε τρία τμήματα: το πρώτο είχε αντικείμενο «την Οικονομίαν», το δεύτερο «τη Διοίκηση των Εσωτερικών καθ΄ όλους αυτών τους κλάδους», και το τρίτο «την ωπλισμένη δύναμιν ξηράς και θαλάσσης».

• Ανέλαβε τη Νομοθετική εξουσία με τη σύμπραξη του Πανελληνίου.• Ίδρυσε τον οργανισμό του Λογιστικού και Ελεγκτικού Συμβουλίου

•Οικονομία• Όταν ήρθε ο Καποδίστριας, η Ελλάδα ήταν βεβαρημένη με το υπέρογκο χρέος

των 2.800.000 λιρών στερλίγκων λόγω των εξωτερικών δανείων του 1824 και του 1825 και με ένα εσωτερικό χρέος το οποίο ανερχόταν περίπου στα 30.000.000 φράγκα. Εκτός ,όμως, από τεράστιο δημόσιο χρέος , υπήρχαν δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες που έπρεπε να συντηρηθούν και χιλιάδες αιχμάλωτοι που έπρεπε να εξαγοραστούν.

• Ο Ι. Καποδίστριας εργάστηκε για την οικονομική ανόρθωση του κράτους ιδρύοντας στις 2 Φεβρουάριου 1828 την Εθνική Χρηματιστική Τράπεζα, το πρώτο πιστωτικό ίδρυμα της χώρας. Τα αποτελέσματα της κίνησης αυτής ήταν άμεσα : Η κινητοποίηση των κεφαλαίων του εσωτερικού δίνοντας τόκο 8%, η πάταξη της τοκογλυφίας «Ευθύς εκ τούτου εξέλειπεν η τοκογλυφία, η σήμερον προς 12, 20 και 25 τοις εκατόν δανείζουσα επί ενεχύροις , και διαφθείρουσα τον τόπον» καθώς και η προσέλκυση κεφαλαίων από Ελληνες του εξωτερικού και ξένους, ανάμεσα στους οποίους ήταν ο ίδιος ο Καποδίστριας, ο οποίος προσέφερε 25.000 τάλληρα .

• Προκειμένου να βρεί πόρους δεν δίστασε να υποθηκεύσει υπέρ της Τράπεζας εθνικά κτήματα, όπως ο αμπελώνας της Κορίνθου, ο αμπελώνας της Βοστίτσης, ο ελαιώνας των Σαλώνων και η Σμύριδα και η Αλυκή της Νάξου.Το μέτρο αυτό ενίσχυσε τη χρηματιστική πίστη της Ελλάδος στο εξωτερικό.

• Εξωτερική Πολιτική• Ερχόμενος στην Ελλάδα, ο Καποδίστριας δεν ήταν καθόλου ευχαριστημένος με το

πρωτόκολλο της 18ης Νοεμβρίου 1828 που έθεταν το Μοριά και τις Κυκλάδες υπό την προσωρινή εγγύηση των συμμάχων. Με τον φόβο ότι οι Άγγλοι θα περιόριζαν την Ελλάδα σε αυτά τα σύνορα, οργάνωσε τακτικό στρατό συνεχίζοντας τον πόλεμο με την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Όσον αφορά στην επιλογή του ηγεμόνα, ο Καποδίστριας πρότεινε τον Λεοπόλδο του Saxe-Coburg, ο οποίος όμως παραιτήθηκε από τη διεκδίκηση του θρόνου λόγω διαφωνιών για τα σύνορα. Αρκετοί ιστορικοί θεωρούν ότι ο Καποδίστριας επίτηδες απομάκρυνε τον Λεοπόλδο από τον θρόνο,[39] ενώ άλλοι υποστηρίζουν είτε ότι δεν αντιτάχθηκε. στον ερχομό του. Γεγονός όμως είναι ότι όσοι ζητούσαν να έλθει ο Λεοπόλδος αντιμετώπισαν έντονη κυβερνητική δυσμένεια.[42] Παράλληλα οι ελληνικές επιχειρήσεις στη Στερεά Ελλάδα συνεχίζονταν, καθώς και η προέλαση των Ρώσων προς την Κωνσταντινούπολη. Ανήσυχη από τις επιτυχίες της Ελλάδας και της Ρωσίας η Μεγάλη Βρετανία έσπευσε να συμφωνήσει στη συνοριακή γραμμή Άρτας - Βόλου. Μετά από διαπραγματεύσεις υπογράφηκε το πρωτόκολλο του Λονδίνου, με το οποίο αναγνωριζόταν η ανεξαρτησία της Ελλάδας, η οποία θα επεκτεινόταν νότια της συνοριακής γραμμής που όριζαν οι ποταμοί Αχελώος και Σπερχειός.

• Κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησής του, ο Καποδίστριας λόγω της ισχνής οικονομικής κατάστασης του κράτους επιχείρησε να συνάψει δάνειο με τράπεζες του εξωτερικού, προσπάθεια που δεν ευόδωσε λόγω των αντιδράσεων της Μεγάλης Βρετανίας. Παρόλα αυτά η Ρωσία και η Γαλλία ανέλαβαν να ενισχύσουν οικονομικά την Ελλάδα, ενώ ιδιαίτερη φροντίδα επέδειξε ο Τσάρος αποστέλλοντας 3.750.000 γαλλικά φράγκα.

• Στρατός• Η στρατηγική του Καποδίστρια σε θέματα πολέμου δεν ήταν η κατά μέτωπον

επίθεση του στρατού κατά των ισχυρών δυνάμεων του εχθρού και των οχυρών του θέσεων, αλλά προτιμούσε με τις κατάλληλες κινήσεις να επιτυγχάνεται η προσβολή των μετόπισθεν του εχθρού, η κατάληψη ασφαλών θέσεων, η επίθεση κατά μεμονωμένων τμημάτων του εχθρού και τέλος η αποκοπή των γραμμών ανεφοδιασμού.

• Ο Καποδίστριας είχε στόχο την οργάνωση του στρατού, και αντιμετώπισε δύο σημαντικά προβλήματα. Ποια πρέπει να είναι η μορφή και η διάρθρωση των βασικών μονάδων, και ποιοί στρατιωτικοί θα τις στελεχώσουν.

Για την επίλυση των παραπάνω προβλημάτων ο Καποδίστριας οργάνωσε και τον άτακτο και τον τακτικό στρατό.

• Ο άτακτος στρατός οργανώθηκε με το να καθοριστεί η χιλιαρχία ως ανώτερη και βασική μονάδα η οποία περιλάμβανε δύο πεντακοσιαρχίες. (Κατά άλλη άποψη ο θεσμός των χιλιαρχιών δεν υπήρξε επιτυχής διότι θα έπρεπε να προτιμηθούν μικρότερες μονάδες. Άξιο αναφοράς αποτελεί το γεγονός ότι η μελέτη και η εισήγηση για τον τρόπο οργανώσεως του στρατού και συγκροτήσεώς του σε χιλιαρχίες, είχε ανατεθεί από τον Κυβερνήτη στους Δ. Υψηλάντη, Ι. Κωλέτη και Α. Μεταξά). Συνολικά οργανώθηκαν οκτώ χιλιαρχίες στις οποίες προβλέφθηκε σε κάθε μονάδα η ύπαρξη ιερέως, ιατρού και υπασπιστού και λοιπού προσωπικού

• Ο τακτικός στρατός αποτελείτο από δύο μονάδες ιππικού τακτικού και ελαφρού από 100 άνδρες το πρώτο και 150 το δεύτερο και ενός τάγματος πυροβολικού.

•Ναυτιλία• Η ναυτιλία απέδωσε τα μέγιστα και αναπτύχθηκε με γοργούς ρυθμούς. Δεν

είχαν άδικο οι Άγγλοι πολιτικοί και διπλωμάτες που έλεγαν ότι πριν ακόμη αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας ο Καποδίστριας: «Εάν η Ελληνική εμπορική ναυτιλία ήταν ανταγωνιστική της Αγγλικής και όταν η Ελλάδα ήταν υπόδουλη στην Τουρκία, ημπορεί να συμπεράνει κανένας πόσο επικίνδυνη θα γινόταν μετά την απελευθέρωσή της και εάν την κυβερνούσε κάποτε ο Καποδίστριας».

• Οι προστάτριες Δυνάμεις μάλιστα προσφέρθηκαν να επιτρέψουν στα ελληνικά πλοία να υψώνουν τις δικές τους σημαίες ώστε να πλέουν με αγγλικά, γαλλικά και ρώσικα διαβατήρια σε όλα τα λιμάνια. Ο Κυβερνήτης κατάλαβε έγκαιρα πόσο επικίνδυνη για το Ελληνικό ναυτικό ήταν αυτή η προσφορά απηύθυνε έγγραφο προς όλα τα ναυτικά νησιά: "Εγγίζουμεν εις το τέλος της μακράς μας αβεβαιώτητος. Και βεβαίως κατ' αυτήν την στιγμήν το Ελληνικόν Ναυτικόν δεν θέλει χάσει το θάρρος και την ευψυχίαν του εξ εναντίας χρεωστεί να προσπαθήσει δια υστερινήν φοράν, ώστε να είναι εις θέσιν να συλλέξει τον καρπόν όλων των ευγενών και γενναίων προσφορών του". Επέβαλε τότε στα Ελληνικά πλοία την Ελληνική σημαία και μ' αυτήν έπλεαν και εμπορεύονταν πλέον σε όλα τα λιμάνια. Επέτυχε σε τέτοιο βαθμό ώστε "Οι ξένοι παραπονούνται ότι δεν βλέπουν καθ' όλας τας θαλάσσας ειμή την Ελληνικήν σημαίαν. Αποδίδουν δε την αιτίαν εις τον Κυβερνήτην."

• Επιπλέον δόθηκαν χρήματα για την επισκευή πλοίων, για ναυπήγηση ή αγορά καινούριων: «... να μεταχειρισθή το πλειότερον μέρος (του δανείου) υπέρ του ναυτικού. Τα πλοία της Ύδρας, των Σπετσών και Ψαρρών φθείρονται καθ' ημέραν ...» και ιδρύθηκαν ναυπηγεία στον Πόρο και στο Ναύπλιο.

Υλικό και πηγές που χρησιμοποιήσαμε.• www.google.gr• www.kapodistrias.info• www.wikipedia.org• www.egolpion.com

• Σας ευχαριστούμε:Οι μαθητές: Χριστίνα Κανελλοπούλου,Ιφιγένεια Καραγεώργου , Γιώργος Ζαρείφης , Μαρία

Κρίγκου