сэргэн мандалтын үеийн уран зохиолын нэрт төлөөлөгч...
TRANSCRIPT
СЭРГЭН МАНДАЛТЫН ҮЕИЙН ХҮҮРНЭЛ ЗОХИОЛЫН НЭРТ ТӨЛӨӨЛӨГЧ:МИГЕЛЬ
ДЕ СЕРВАНТЕС СААВЕДРА
Б.ГАНТУЛГА Ч.ЖАВХЛАНН.ЗОЛЗАЯА
Д.ДАВААХҮҮ
НАМТАРСервантес нь орчин үеийн романыг үүсгэн байгуулагч гэж тооцогддог бөгөөд
энэ зохиолч испаний уран зохиолыг дээд түвшинд хүргэжээ.
1 5 4 7 О Н Ы 9 - Р С А Р Ы Н С Ү Ү Л Э Э Р Я Д У У Т А Й Ж Р О Д Р И Г О Г И Й Н Х Ү Ү
Б О Л О Н И Т А Л Ы Н А Л Д А Р Т З О Х И О Л Ч С Е Р В А Н Т Е С М А Д Р И Д А А С
Х О Л Г Ү Й О Р Ш Д О Г Э П А Р Е С Ы Н А Л Ь К А Л А Х Э М Э Э Х Х О Т Н О О Т Ө Р Ж Э Э .
Т Э Р Э Э Р Б О Л О В С Р О Л Э З Э М Ш И Ж Ч А Д А А Г Ү Й Ю М .
1 9 5 9 О Н Д А Н Х Н Ы Х А А Ш Ү Л Г И Й Г Х Э В Л Ү Ү Л С Э Н . Г Э В Ч Т Э Р О Н Д У Р Т
У Д А А Н У Р А Н Б Ү Т Э Э Л И Й Н А Ж Л А А С Х Ө Н Д И Й Р Ч Э Э . Т Ү Ү Н И Й Г Э Р Б Ү Л
Х Э Ц Ү Ү Х Э Н А М Ь Д Р А Л Т А Й Б А Й В .
1569 онд тэр шүүхийн ялаас зугатааж Итали руу оргож тэндээ их хамба
лам Аккуавивагийн албатаар орсон байна. Усан цэрэг байсан болхоор
тэр 1571 онд Армадад болсон Испанийн Лепанто далайн тулалдаанд
оролцож зүүн гараа зэрэмдэг болгожээ.
1575 онд цэргийн албанаас чөлөөлөгдсөн бөгөөд нутаг буцах замдаа
Алжирийн далайн дээрэмчидэд олзлогдож 5 жилийг Алжирт боолын
ажил хийж өнгөрөөсөн байна. Олон удаа оргох гэж оролдсон боловч
бүтэлгүйтэж, эцэст нь 1580 онд чөлөөлөгдсөн байна.
1584 онд Каталина хэмээх бүсгүйтэй гэр бүл болов. Энэ
үеэс эхлэн жүжгийн зохиолч болохын авьяас билэг нь
өрнөн <<Алжир ёс>> гэдэг эх оронч үзэл нэвт шингэсэн
жүжиг туурвижээ.
1587 онд Андалус нутаг даяар хэрэн хэсэж яваад
Испанийн ард түмний амьдрал ахуйтай танилцаж, ажиж
мэдсэн зүйлээ хожим нь “Кихот ноён” зохиолдоо тусгажээ.
1597 онд мөнгөний гачаалал түүнийг татвар хураагчаар
ажиллахад хүргэж, тэрээр татварын мөнгө завшинаас болж
Севилд шоронд суужээ.
1616 оны 4-н сард зүрхны ужиг өвчнөөр өөд болсон бөгөөд
амьдралынхаа ихэнх хэсгийг Мадридад өнгөрөөж насан өөд болтолоо
мөнгөний гачигдалд орж байжээ.
Зохиол бүтээл
Сервантесийн бүтээлүүд нь уран зохиолын бүх төрлийг агуулсан байдаг. Яруу найраг, эмгэнэлт жүжиг, роман, тууж гэх мэт.
Эмгэнэлт “Ринконете Кортадильо хоёр ” “Жөтөөрхүү
Эстремадур” \туурь\ , эх оронч үзэл нэвт шингэсэн “Нуманси”
хэмээх жүжиг бичиж байв. Эмгэнэлт жүжгийн зохиолчийн
хувьд тухайн үед Лопе де Вега (1562-1635) гэгч эмгэнэлт
манлайлагч жүжгийн зохиолч байсан учраас тэр нэр хүнд олж
чадаагүй байна.
Өөрийнхөө 12 туужаа нийлүүлж “Богино өгүүллэгийн
түүвэр” (1613) нэрээр нэг боть болгосон байна. Энэ нь “Дон
Кихот”-ийн дараа орох олон уншигдсан зохиол болно. Амьд
сэрүүн үедээ нэр хүнд олж чадаагүй бөгөөд өнгөрсөнийхөө
дараа амархан мартагдсан энэ зохиолчийг Германы
романтизмыг баримтлагчид олж нээсэн байна.
Мигель де Сервантес Сааведрагийн
томоохон бүтээлүүдийн товчоон
•Нумансиагийн бүслэлт, 1584• Энэ эмгэнэлт ардын баатарлаг туульд испаний
Нумансиа хот ромын түрэмгийлэгчээс хамгаалдаг тухай гарна.
• Галатеа, 1585 •Энэ романд Сервантес хүний төгс, гоо сайхан уран дүрийг бүтээжээ.
• Дон Кихот, 1605/15
Дэлхий дахинд алдаршсан анхандаа “Цэрэг тайж нарын тухай
номууд”-ыг шүүмжлэх зорилготой байсан энэ роман нь нэгэн доод
угсааны язгууртан, мөрөөдөлдөө амьдарч байгаа Дон Кихотын
хошин эмгэнэлт адал явдлыг харуулсан байна.
•Богино өгүүллэгийн түүвэр,1613• Сервантес тухайн үеийн испаний амьдралыг харуулсан
энэ богино өгүүллэгүүд нь утга зохиолын үнэт бүтээлд тооцогдоод зогсохгүй 19-р зууны уран зохиолын хөгжилд ихээхэн нөлөө үзүүлсэн гэж тэмдэглэгдсэн байна. Реалист шинжийн өгүүллэгүүд.
•Парнас руу хийсэн аялал,1614• Энэ жижиг баатарлагийн туулийн зарим хэсэг нь Дате
Алигиеригийн “бурханы хошин жүжиг”-ийг дуурайсан байдаг байна
“Ла Галетеа” Яруу найргийн зохиолоороо тэр нэг их амжилтанд хүрч чадаагүй боловч, 1585 онд зохиосон “Ла Галетеа” роман нь амжилтын үүдийг нээсэн
байна. Энэ нь тэр үедээ уран зохиолын ихэд дэлгэрсэн төрөл болох малчны өгүүлэл байлаа. Ийм зохиолын баатрууд нь бодит байдлаас хөндий уяхан сэтгэлтэй, гэнэн хонгор малчин хархүү, малчин бүсгүй хоёр байдаг байв. Энэ роман нь хэдийгээр малчны сэдэвтэй ч гэсэн хөдөө нутгийг
малчид эгэл тариачдын жинхэнэ дүрийг бүтээснээрээ реалист өнгө аястай болсон байна.
Дон Кихот
Сервантес олон давхаргаас бүрдсэн, энэ гол
бүтээлээрээ анх удаа романд утга зохиолын шүүн
хэлэлцүүлэх аргыг оруулсан хүн юм. Язгууртан морьтон
цэргүүдийн туйлын хүслэнг Испаний 16-р зууны нийгмийн
амьдралтай элэглэн харьцуулсан байдлаараа Сервантес
өөрийнхөө хоосон, гутрангуй сургаалиа харуулсан байна.
Анх удаа шинэ үеийн уран зохиолд төсөөлөлийнхөө
ертөнцөд амьдарч үнэн бодит зүйлийг танин мэдэхийг
хүсэхгүй байгаа хүний хувийн эмгэнэлт байдлыг дүрслэн
харуулсан байна.
Анхаарал хандуулсанд баярлалаа.