ความมั่นคงของมนุษย์ :...

www.geoz

igzag

.com

â¤Ã§¡ÒÃ¤ÇÒÁÁÑè¹¤§ÈÖ¡ÉÒ (Security Studies Project) â¤Ã§¡ÒÃ¤ÇÒÁÁÑè¹¤§ÈÖ¡ÉÒàÃÔèÁ¢Öé¹¨Ò¡¤ÇÒÁÁØ‹§»ÃÐÊ§¤·Õè Ð·´ÅÍ§ Ñ µÑé§ “·Ôé§á·Œ§¤ŒÒ¹¤ÇÒÁÁÑè¹¤§” (Security Think Tank) ¢Öé¹ã¹ÊÑ§¤Áä·Â ŒÇÂ¤ÇÒÁµÃÐË¹Ñ¡Ç‹Ò ÊÀÒÇÐ

áÇ´ÅŒÍÁ ŒÒ¹¤ÇÒÁÁÑè¹¤§ã¹ÃÐ ÑºâÅ¡ ÃÐ ÑºÀÙÁÔÀÒ¤ áÅÐã¹ÃÐ ÑºªÒµÔ¢Í§ä·Â ÅŒÇ¹áµ‹à¼ªÔÞ¡Ñº¤ÇÒÁ·ŒÒ·ÒÂãËÁ‹æ ÍÂ‹Ò§äÁ‹à¤Â»ÃÒ¡¯ÁÒ¡‹Í¹ ¤ÇÒÁà»ÅÕèÂ¹á»Å§·Ñé§ËÅÒÂ¹ÕéÅŒÇ¹à»š¹¼ÅÊ×ºà¹×èÍ§ÍÂ‹Ò§ÊÓ¤ÑÞ¨Ò¡¡ÒÃÊÔé¹ÊØ´¢Í§Ê§¤ÃÒÁàÂç¹ã¹»‚ 2532/2533 µÅÍ´ÃÇÁ¶Ö§¡ÒÃ¡‹Í¡ÒÃÃŒÒÂ·Õèà¡Ô´¢Öé¹¡ÑºÊËÃÑ°ÍàÁÃÔ¡Òã¹ÇÑ¹·Õè 11 ¡Ñ¹ÂÒÂ¹ 2544 áÅÐã¹Ê‹Ç¹¢Í§ä·ÂàÍ§ ËÅÑ§¨Ò¡¡ÒÃÂØµÔ¢Í§Ê§¤ÃÒÁ¤ÍÁÁÔÇ¹ÔÊµÀÒÂã¹»ÃÐà·È¨¹¶Ö§àËµØ¡ÒÃ³»ÅŒ¹»„¹¤‹ÒÂ·ËÒÃã¹Ñ§ËÇÑ ¹ÃÒ ÔÇÒÊàÁ×èÍÇÑ¹·Õè 4 Á¡ÃÒ¤Á 2547 ¡ç»ÃÒ¡¯ãËŒàËç¹¶Ö§¤ÇÒÁà»ÅÕèÂ¹á»Å§¢Í§»ÞËÒ

¤ÇÒÁÁÑè¹¤§ä·Â ·Õè»ÃÐà´ç¹¤ÇÒÁ¤ÇÒÁÁÑè¹¤§ãËÁ‹äÁ‹ä´Œ¼Ù¡µÔ´ÍÂÙ‹¡ÑºàÃ×èÍ§¢Í§Ê§¤ÃÒÁàÂç¹àª‹¹ã¹Í Õµ ¼Å¨Ò¡¤ÇÒÁà»ÅÕèÂ¹á»Å§àª‹¹¹Õé ·ÓãËŒÃÑ°áÅÐÊÑ§¤Á¨ÓµŒÍ§àÃ‹§ÊÃŒÒ§Í§¤¤ÇÒÁÃÙŒ´ŒÒ¹¤ÇÒÁÁÑè¹¤§ à¾×èÍãªŒà»š¹à¤Ã×èÍ§Á×Íã¹¡ÒÃµ‹ÍÊÙŒ¡Ñº¤ÇÒÁ·ŒÒ·ÒÂãËÁ‹·Õèà¡Ô´¢Öé¹ã¹ºÃÔº·µ‹Ò§æ ´Ñ§¹Ñé¹ ã¹ª‹Ç§»ÅÒÂ»‚ 2547 â¤Ã§¡ÒÃ¤ÇÒÁÁÑè¹¤§ÈÖ¡ÉÒ¨Ö§¶×Í¡Óà¹Ô´¢Öé¹ â´Âà¹Œ¹¡ÒÃ´Óà¹Ô¹¡Ô¨¡ÃÃÁã¹ 3 Ê‹Ç¹ËÅÑ¡ ä´Œá¡‹ 1) ¡ÒÃÇÔ¨ÑÂ´ŒÒ¹¤ÇÒÁÁÑè¹¤§ (Security Research) à»š¹â¤Ã§¡ÒÃÇÔ¨ÑÂÃÐÂÐÊÑé¹ à¾×èÍµÍºÊ¹Í§µ‹Í¤ÇÒÁµŒÍ§¡ÒÃ¢Í§à¨ŒÒË¹ŒÒ·Õ è Ë¹‹ÇÂ§Ò¹¤ÇÒÁÁÑè¹¤§ä·Â ã¹ËÑÇ¢ŒÍ·Õèà¡ÕèÂÇ¢ŒÍ§¡Ñº»ÃÐà´ç¹»˜ÞËÒ¤ÇÒÁÁÑè¹¤§ ·Õè»ÃÐà·È¡ÓÅÑ§à¼ªÔÞ ËÃ×Í¤Ò´Ç‹Ò¨Ðà¡Ô´¢Öé¹ã¹Í¹Ò¤µ 2) ¡ÒÃàÊÇ¹Ò´ŒÒ¹¤ÇÒÁÁÑè¹¤§ (Security Forum) à»š¹¡ÒÃà»´àÇ·ÕàÊÇ¹Òà¾×èÍáÅ¡à»ÅÕèÂ¹¤ÇÒÁàËç¹áÅÐ»ÃÐÊº¡ÒÃ³ ÃÐËÇ‹Ò§ ¹Ñ¡ÇÔªÒ¡ÒÃ¡Ñºà¨ŒÒË¹ŒÒ·Õè¼ÙŒ»¯ÔºÑµÔ§Ò¹ã¹»ÃÐà´ç¹»˜ÞËÒ¤ÇÒÁÁÑè¹¤§ 3) àÍ¡ÊÒÃÇÔªÒ¡ÒÃ´ŒÒ¹¤ÇÒÁÁÑè¹¤§ (Security Paper) â¤Ã§¡ÒÃä Œ Ñ ¾ÔÁ¾ “ ØÅÊÒÃ¤ÇÒÁÁÑè¹¤§ÈÖ¡ÉÒ” ÍÍ¡à¼Âá¾Ã‹ãËŒ¤ÇÒÁÃÙŒà¡ÕèÂÇ¡Ñº »ÃÐà´ç¹»˜ÞËÒ¤ÇÒÁÁÑè¹¤§ã¹á§‹ÁØÁµ‹Ò§æ á¡‹à¨ŒÒË¹ŒÒ·ÕèË¹‹ÇÂ§Ò¹¤ÇÒÁÁÑè¹¤§ áÅÐá¡‹ÊÑ§¤Áä·Âã¹Ç§¡ÇŒÒ§ â¤Ã§¡ÒÃ¤ÇÒÁÁÑè¹¤§ÈÖ¡ÉÒ ÁÕ ÃÈ. ´Ã. ÊØÃªÒµÔ ºÓÃØ§ÊØ¢ à»š¹ËÑÇË¹ŒÒâ¤Ã§¡ÒÃÏ

www.geoz

igzag

.com

จลสารความมนคงศกษา

ฉบบท 84 ตลาคม 2553

ความมนคงของมนษย : การคามนษยในไทยHuman Security : Human Trafficking in Thailand

ศบด นพประเสรฐ เขยน

สรชาต บำรงสข บรรณาธการ

สนนสนนการพมพโดย สถาบนการขาวกรอง

สำนกขาวกรองแหงชาต

www.geoz

igzag

.com

� ความมนคงของมนษย : การคามนษยในไทย

จลสารความมนคงศกษา ฉบบท 84 ความมนคงของมนษย : การคามนษยในไทย

ผเขยน ศบด นพประเสรฐ

บรรณาธการ สรชาต บำรงสข

พมพครงทหนง ตลาคม 2553

จำนวนพมพ 1,000 เลม

การพมพไดรบการสนบสนนจากสถาบนการขาวกรอง สำนกขาวกรองแหงชาต

เจาของ โครงการความมนคงศกษา

ต ปณ. 2030 ปณฝ. จฬาลงกรณ

กรงเทพฯ 10332

E-mail : [email protected]

โทรศพทและโทรสาร 0-2218-7264

บรรณาธการ รศ. ดร. สรชาต บำรงสข

ผชวยบรรณาธการ นาง ธนา ยศตระกล

ประจำกองบรรณาธการ นางสาว กลนนทน คนธก

นาย ศบด นพประเสรฐ

ทปรกษา พลเอก วฒนนท ลลายทธ

พลเรอเอก อมรเทพ ณ บางชาง

พลโท ภราดร พฒนถาบตร

พมพท บรษท สแควร ปรนซ 93 จำกด

59, 59/1, 59/2 ซ.ปณณวถ 30 ถ.สขมวท 101

แขวงบางจาก เขตพระโขนง กรงเทพฯ 10260

โทร. 0-2743-8045 แฟกซ. 0-2332-5058

www.geoz

igzag

.com

�ความมนคงของมนษย : การคามนษยในไทย

ความมนคงของมนษย : การคามนษยในไทยHuman Security : Human Trafficking in Thailand

สารบญContents

• กลาวนำ 1 Introduction• นยาม 4 Definitions• สาเหตและปญหา 13 Causes and Problems• การจำแนกประเภทของงาน 17 Job Classifications• สถานการณปจจบนอนเกยวของกบประเทศเพอนบาน 19 Current Situation and Its Related to Neighboring Countries • ผลกระทบ 32 Effect• สรป 33 Conclusion

www.geoz

igzag

.com


ความมนคงของมนษย : การคามนษยในไทย

ศบด นพประเสรฐ

กลาวนำ หลงจากการเปลยนแปลงทางการเมองในเอเชยตะวนออกเฉยงใตในป พ.ศ. 2518 ประเทศในภมภาคนไดแบงออกเปนสองฝาย ตามความแตกตางของอดมการณทาง การเมอง โดยประกอบดวยกลมประเทศสงคมนยมคอมมวนสต ไดแก เวยดนาม ลาว และกมพชา ซงกลมประเทศเหลานไดยดแนวทางการเมองการปกครองและแนวทางเศรษฐกจในระบอบสงคมนยมคอมมวนสต สวนอกกลมประเทศหนง ไดแก ไทย มาเลเซย สงคโปร ฟลปปนส และอนโดนเซย ทแมวากลมประเทศเหลานจะมรปแบบการปกครองทแตกตางกนออกไปหลายรปแบบ แตกมลกษณะรวมคอเปนกลมประเทศเสรนยม และมระบบเศรษฐกจแบบทนนยม ซงระบบเศรษฐกจแบบทนนยมนเองทไดกอใหเกดการพฒนาทางดานอตสาหกรรมภายในประเทศอยางมาก นอกจากน ในชวงระยะเวลาประมาณ 20 ปทผานมา เศรษฐกจของประเทศตางๆ ในภมภาคเอเชยตะวนออก รวมทงเอเชยตะวนออกเฉยงใตไดมการขยายตวอยางตอเนอง โดยเฉพาะในภาคอตสาหกรรมทเนนการใชแรงงานเขมขน (labour intensive) ในประเทศทมทศทางการพฒนาไปสความเปนประเทศอตสาหกรรมใหม ไดแก ไทย มาเลเซย หรอสงคโปร ซงสงผลใหเกดความตองการจางแรงงานเพมมากยงขนอยางรวดเรว โดยเฉพาะอยางยงแรงงานระดบลาง หรอแรงงานไรฝมอ ทงน ความตองการในการจางแรงงานไมวาจะเปนในภาคอตสาหกรรม ธรกจบรการ อสงหารมทรพย รวมไปถงภาคเกษตรกรรม มอตราความตองการจางงานในระดบสง โดยทการเจรญเตบโตอยางรวดเรวของระบบเศรษฐกจโดยรวมนนไดสงผลใหเกดการขาดแคลนแรงงานในบางสาขา โดยเฉพาะอยางยงสายงานบางประเภททเรยกกนวางานแบบ 3 ส. ไดแก งานทเสยง สกปรก และแสนยากลำบาก ในขณะเดยวกน แรงงานในประเทศทมการพฒนาอตสาหกรรมนนๆ มการศกษาทสงขน มการฝกทกษะอาชพมากขน ดงนนจงสามารถเลอกงานทจะทำไดมากขน และแนนอนวายอมไมเลอกทำงานประเภท 3 ส. ดงกลาว แตในขณะเดยวกน งานประเภท 3 ส. กยงตองการแรงงานเขามาทำงานประเภทนอยเชน

www.geoz

igzag

.com


เดม ดงนน จงไดเกดการทดแทนแรงงานภายในประเทศโดยการใชแรงงานจากตางประเทศ โดยเฉพาะอยางยงแรงงานจากประเทศดอยพฒนา ทไมมโอกาสทางเศรษฐกจทดเทากบประเทศกำลงพฒนาหรอประเทศทพฒนาแลว ดงนนจงมความตองการทจะยายออกจากประเทศของตนเองเพอแสวงหาชวตทดกวา ตรงจดนเองทเปนจดดลยภาพระหวางความตองการจางงานและความตองการหางานทำ ดงนนจงเกดการยายถนขามประเทศเพอไปหางานทำ โดยในสวนของภมภาคเอเชย ธรกจการคาแรงงานเรมตนขนเมอเกดกระแสการยายถนขามประเทศเพอไปทำงานในชวงตนของทศวรรษของป พ.ศ. 2513 (ค.ศ. 1970) ซงตลาดแรงงานทใหญทสดในขณะนนคอ กลมประเทศตะวนออกกลางทรำรวยจากอตสาหกรรมปโตรเลยม ตอมาประมาณกลางทศวรรษของป พ.ศ. 2523 (ค.ศ. 1980) ตลาดแรงงานไดขยายตวมายงหลายๆ ประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใต ไดแก ไตหวน สงคโปร ฮองกง และมาเลเซย ธรกจการคาแรงงานไปยงตางประเทศเรมมการแขงขนทสงขนและเกดการเอารดเอาเปรยบแรงงานมากขน จนถงขนสรางขอมลหลอกลวงแรงงาน และในขณะเดยวกนกเกดธรกจใตดนนอกระบบทนำสงแรงงานหรอขนคนจากประเทศหนงไปสอกประเทศหนงอยางซบซอนมากขน และละเมดกฎเกณฑของการเดนทางขามประเทศมากขน1 ทงน การคามนษยขามชาต นบเปนธรกจอกประเภทหนงทจดอยในธรกจนอกระบบทผดกฎหมาย และมเครอขายเชอมโยงกบอาชญากรรมขามชาตในรปแบบอนๆ อกดวย และยงมความคดเหนในเชงสงคมศาสตรทเหนวาอาชญากรรมการคามนษยไดเกดขน และเจรญเตบโตภายใตระบบทนนยมเสรทปลกเรากระแสบรโภคนยมอยางไมมทสนสด และขยายชองวางความแตกตางทางเศรษฐกจระหวางประเทศ หรอระหวางภมภาคของโลกใหเพมสงมากขนดวยสถานภาพของคนระดบลางในประเทศตางๆ อนรวมไปถงสถานภาพของผหญงและเดกทถกเอารดเอาเปรยบ ประกอบกบสภาวะทไรทางเลอกหรอการมทางเลอกอนจำกดยงในประเทศตนทาง ไดผลกดนใหคนเหลานมงแสวงหาคณภาพชวตทดกวาในอกประเทศหนง และกลมบคคลจำนวนหนงกไดกลายเปนเหยอของวงจรการคามนษย2 ในสวนของประเทศไทย นบตงแตประเทศไทยไดมการพฒนาทางเศรษฐกจนบตงแตป พ.ศ. 2530 เปนตนมา ประกอบกบสถานการณทางการเมองทเกดขนในประเทศเพอนบานทงสามประเทศทมพรมแดนตดกบประเทศไทย อนไดแก พมา ลาว และกมพชา

www.geoz

igzag

.com


ทมปญหาการสรบและความไมสงบภายในประเทศมาตงแตยคสงครามเยน ซงสงผลใหสภาพเศรษฐกจภายในประเทศเหลานนยำแยตามไปดวย และจากสภาพทเกดขนในประเทศเพอนบานทงสามของไทยดงกลาว ประกอบกบในชวงเวลาเดยวกนทการพฒนาทางเศรษฐกจของไทยไดมความเจรญกาวหนากวาประเทศเพอนบานทงสามประเทศ ไดสงผลใหประชาชนจากทงสามประเทศพากนอพยพหลงไหลเขามาหางานทำในประเทศไทยเปนจำนวนมาก นอกจากน แรงงานไทยในชวงระยะเวลาหลงๆ มานมความรและมระดบการศกษาทสงมากขนกวาในอดต ดงนน แรงงานไทยจงมความสามารถทจะเลอกงานทตนเองถนดไดมากขน และไมเลอกงานทมรายไดนอยและเกดความลำบาก เชน งานประเภท 3 ส. ทไดกลาวถงไปแลวในตอนตน ทงน แมวาแรงงานชาวไทยจะไมเลอกทำงานประเภท 3 ส. ดงกลาว แตมไดหมายความวา อปสงคของนายจางทมตอแรงงานทจะเขามาทำงานดงกลาวจะลดนอยถอยลงไป แตในทางตรงกนขาม อปสงคดงกลาวกลบมมากขน เนองจากแรงงานชาวไทยเลอกทจะไมทำงานประเภทดงกลาวนนเอง ดงนน แรงงานตางดาวจงกลายเปนตวเลอกทสำคญสำหรบนายจางทจะจางใหเขามาทำงานประเภทดงกลาว สำหรบประเภทของแรงงานขามชาต หรอแรงงานตางดาวทเดนทางเขามาทำงานในประเทศไทยนน มทงบคคลหรอกลมบคคลทลภยทางการเมองภายในประเทศของตน บคคลทสมครใจเขามาเสยงโชคหางานทำในไทย อนเนองมาจากสภาพทางเศรษฐกจอนยำแยทเปนผลมาจากสภาพปญหาทางการเมองทมความขดแยง และการสรบในประเทศ รวมไปถงสภาพทางเศรษฐกจของประเทศไทยนนดกวาในประเทศหรอในภมลำเนาของตน หรออาจจะมแรงงานขามชาตบางกลมทมไดสมครใจเขามาทำงานในประเทศไทยแตอยางใด แตกลบถกหลอกลวงใหเขามาทำงาน โดยพยายามใชขออางตางๆ หวานลอมใหเหนวาการเขามาหางานทำในประเทศไทยนนเปนสงทด กอใหเกดรายไดมากกวาทำงานในภมลำเนาของตน แตเมอเขามาถงประเทศไทยแลวกลบพบวางานทตองทำนนมสภาพทยำแยหรอเลวราย และถกกดขหรอเอารดเอาเปรยบจากนายจาง นอกจากนยงมแรงงานขามชาตบางกลมทมไดมฐานะทางเศรษฐกจทยากจน แตกลบตองการเขามาทำงานในประเทศไทยดวยเหตผลอนๆ เชน เมอครอบครวมการใชจายเกนรายไดทหามาได จงตองหาทางเพมรายไดใหเพยงพอกบความตองการใชจาย ซงครอบครวประเภทนมกจะมการใชจายเกนตวหรอเกนจากรายไดทมโดยปกต3 นอกจากน สาเหตทนำไปสปญหาการคาแรงงานขามชาตยง

www.geoz

igzag

.com


รวมไปถงคานยมทผดๆ เชน วตถนยมและบรโภคนยมทไดหลงไหลมาพรอมกบกระแสโลกาภวตนในปจจบน ไดเปนแรงผลกดนใหทงบคคลและกลมบคคลจากทงพมา ลาว และกมพชา เดนทางเขามาคาแรงงานในประเทศไทย สำหรบบคคลทมความเสยงในการตกเปนเหยอในขบวนการคามนษย รวมทงการคาแรงงานขามชาตนน มไดจำกดเพยงผหญงและเดกเทานน แตในปจจบน จะพบวาผชายกไดกลายเปนเหยอของการคาแรงงานขามชาตไปแลวเชนกน ซงประเภทของงานทใชแรงงานจากเหยอเพศชายเหลาน มกจะเปนงานใชแรงงาน ไดแก งานในภาคอตสาหกรรม งานภาคเกษตรกรรม และงานอตสาหกรรมการประมง เปนตน

นยาม คำวา “การคามนษย” นน มคำนยามทแตกตางหลากหลายออกไปตามความเขาใจของแตละองคกรทเกยวของ แตคำนยามทไดรบความนยมอยางกวางขวางในปจจบน คอ คำนยามทปรากฏอยใน พธสารวาดวยการปองกน ปราบปราม และลงโทษการคามนษยโดยเฉพาะสตรและเดก เพมเตมอนสญญาแหงองคการสหประชาชาตเพอตอตานอาชญากรรมขามชาตทจดตงในลกษณะองคกร (Protocol to Prevent, Suppress and Punish Trafficking in Persons, Especially Women and Children, supplementing the United Nations Convention against Transnational Organized Crime) ไดใหคำนยามคำวา “การคามนษย” ไวในมาตราท 3 ความวา4 (ก) การคามนษย หมายถง การจดหา การขนสง การสงตอ การจดใหอยอาศย หรอรบไวซงตวบคคล ดวยวธการขมข หรอดวยการใชกำลง หรอดวยการบงคบในรปแบบอนใด ดวยการลกพาตว การฉอโกง หลอกลวง ใชอำนาจทเหนอกวา หรอการใชสถานะความออนแอตอภยของบคคล หรอมการใหหรอรบเงน หรอผลประโยชนอยางอนเพอใหไดความยนยอมของบคคลหนงทมอำนาจควบคมบคคลอกคนหนง เพอความมงประสงคในการแสวงหาประโยชน การแสวงหาประโยชนอยางนอยทสด คอการแสวงหาประโยชนจากการคาประเวณหรอการแสวงหาประโยชนทางเพศในรปแบบอน การบงคบใชแรงงานหรอบรการ การเอาคน ลงเปนทาสหรอการกระทำอนเสมอนการเอาคนลงเปนทาส การทำใหตกอยใตบงคบหรอ

www.geoz

igzag

.com


การตดอวยวะออกจากรางกาย (ข) ในกรณทมการใชวธการใดตามทระบไวในขอ (ก) ไมจำตองนำความยนยอมของผตกเปนเหยอจากการคามนษยเพอการแสวงหาประโยชนทตองการตามทระบไวใน ขอ (ก) มาพจารณา (ค) สวนการจดหา การขนสง การสงตอ การจดใหอยอาศย หรอการรบไวซงตวเดกสำหรบวตถประสงคในเรองของการแสวงประโยชน กจะถกพจารณาวาเปนการคามนษย แมวาจะมไดมการใชวธการตามทระบในขอ (ก) กตาม (ง) เดก หมายถง บคคลทมอายตำกวา 18 ป คำนยามของคำวาการคามนษยขางตนน เปนคำนยามทไดรบความนยมอยางแพรหลายในปจจบน ดงจะเหนไดจากการอางถงคำนยามดงกลาวในเอกสารทางวชาการ หรองานเขยนตางๆ ทมเนอหาเกยวของกบประเดนการคามนษย ทไดใชคำนยามเดยวกนกบทปรากฏในพธสารฯ นอกจากน คำนยามดงกลาวนยงไดถกนำมาใชเปนบรรทดฐานในการกำหนดคำนยามของคำวาการคามนษยตามทปรากฏในกฎหมายหรอมาตรการทเกยวของของไทยอกดวย เชน คำนยามตามทปรากฏในพระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ. 2551 รวมทงคำนยามตามทปรากฏในบนทกความเขาใจวาดวยการแกไขปญหาการคามนษย ทรฐบาลไทยไดลงนามรวมกบประเทศเพอนบาน ไดแก กมพชา ลาว พมา รวมทงเวยดนาม ซงทงในพระราชบญญตการคามนษยของไทย กบบนทกความเขาใจระหวางประเทศทงสฉบบขางตน เมอพจารณาในเนอหาสาระของ คำนยามของคำวาการคามนษยแลว กจะพบวามความสอดคลองกบคำนยามทปรากฏในพธสารฯ จนแทบจะกลาวไดวาเปนคำนยามเดยวกน นอกจากน คำนยามของคำวา “การคามนษย” ตามทปรากฏในพระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ. 2551 นน มไดกลาวถงคำนยามในรปแบบคำคำเดยว แตไดเสนอคำนยามตางๆ ทเกยวของดวย เชน5 - แสวงหาประโยชนโดยมชอบ หมายความวา การแสวงหาประโยชนจากการคาประเวณ การผลตหรอเผยแพรวตถหรอสอลามก การแสวงหาประโยชนทางเพศใน รปแบบอน การเอาคนลงเปนทาส การนำคนมาขอทาน การบงคบใชแรงงานหรอบรการ การบงคบตดอวยวะเพอการคา หรอการอนใดทคลายคลงกนอนเปนการขดรดบคคล ไมวาบคคลนนจะยนยอมหรอไมกตาม

www.geoz

igzag

.com


- การบงคบใชแรงงานหรอบรการ หมายความวา การขมขนใจใหทำงานหรอใหบรการโดยทำใหกลววาจะเกดอนตรายตอชวต รางกาย เสรภาพ ชอเสยง หรอทรพยสนของบคคลนนเองหรอของผอน โดยขเขญดวยประการใดๆ โดยใชกำลงประทษราย หรอโดยทำใหบคคลนนอยในภาวะทไมสามารถขดขนได - องคกรอาชญากรรม หมายความวา คณะบคคลซงมการจดโครงสรางโดยสมคบกนตงแตสามคนขนไปไมวาจะเปนการถาวรหรอชวระยะเวลาหนง และไมวาจะเปนโครงสรางทชดเจน มการกำหนดบทบาทของสมาชกอยางแนนอนหรอมความตอเนองของสมาชกภาพหรอไม ทงน โดยมวตถประสงคทจะกระทำความผดฐานใดฐานหนงหรอหลายฐาน ทมอตราโทษจำคกขนสงตงแตสปขนไป หรอกระทำความผดตามทกำหนดไวในพระราชบญญตน เพอแสวงหาผลประโยชนทางทรพยสนหรอผลประโยชนอนใดอนมชอบดวยกฎหมายไมวาโดยทางตรงหรอทางออม - เดก หมายความวา บคคลผมอายตำกวาสบแปดป และในหมวดท 1 บททวไป ในมาตราท 6 ไดระบถงพฤตกรรมทเปนความผดฐานคามนษยวา ผใดเพอแสวงหาประโยชนโดยมชอบ กระทำการอยางหนงอยางใด ดงตอไปน (1) เปนธระจดหา ซอ ขาย จำหนาย พามาจากหรอสงไปยงทใด หนวงเหนยวกกขง จดใหอยอาศย หรอรบไวซงบคคลใด โดยขมข ใชกำลงบงคบ ลกพาตว ฉอฉล หลอกลวง ใชอำนาจโดยมชอบ หรอโดยใหเงนหรอผลประโยชนอยางอนแกผปกครองหรอผดแลบคคลนน เพอใหผปกครองหรอผดแลใหความยนยอมแกผกระทำความผดในการแสวงหาประโยชนจากบคคลทตนดแล หรอ (2) เปนธระจดหา ซอ ขาย จำหนาย พามาจากหรอสงไปยงทใด หนวงเหนยวกกขง จดใหอยอาศย หรอรบไวซงเดก โดยมาตราท 6 ตามพระราชบญญตดงกลาว มรายละเอยดของมาตราทมความสอดคลองกบคำนยามของคำวาการคามนษย ตามทปรากฏในพธสารวาดวยการตอตานการคามนษย เพมเตมอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานองคกรอาชญากรรมขามชาตทจดตงในลกษณะองคกรอยางเหนไดชดเจน เพยงแตวาพระราชบญญตของไทยนมการใหคำนยามทมความละเอยดกวาในพธสารฯ อนเนองมาจากการเพมการอธบายของความหมายของคำตางๆ ทเกยวของกบการคามนษยเพมเตมขนมาอกดวย และถาหากมองยอนกลบไปกอนหนาน ประเทศไทยมพระราชบญญตมาตรการ

www.geoz

igzag

.com


ในการปองกนและปราบปรามการคาหญงและเดก พ.ศ. 2540 ซงไดระบวา การกระทำ ความผดเกยวกบการคาหญงหรอเดก ซอ ขาย จำหนาย พามาจากหรอสงไปยงทใด รบ หนวงเหนยว หรอกกขงซงหญงหรอเดก หรอจดใหหญงหรอเดกกระทำการหรอยอมรบการกระทำใดเพอสนองความใครของผอน เพอการอนาจาร หรอเพอแสวงหาประโยชน อนมควรไดโดยชอบสำหรบตนเองหรอผอน ไมวาหญงหรอเดกนนจะยนยอมหรอไมกตาม อนเปนความผดตามประมวลกฎหมายอาญา กฎหมายวาดวยการปองกนและปราบปรามการคาประเวณ กฎหมายวาดวยสวสดภาพเดกและเยาวชน หรอพระราชบญญตน ใหพนกงานเจาหนาทมอำนาจดำเนนการตามพระราชบญญตน6 ทงหมดทกลาวมาน จะเหนไดวาแมวาขอความดงกลาวขางตนจะมใชคำนยามของคำวาการคามนษยโดยตรง แตเปนลกษณะของการกระทำความผดตอหญงและเดก ซงกอาจจะถอไดวาเปนคำนยามของคำวาการคาหญงและเดกของพระราชบญญตดงกลาว และจะเหนไดวาเนอความทปรากฏนนกมความคลายคลงกบคำนยามตามพธสารวาดวยการ คามนษย ทงในเรองของการพามาจากหรอสงหญงหรอเดกไปยงทใดๆ และในเรองของการแสวงหาประโยชนอนมควรไดโดยชอบสำหรบตนเองหรอผอน ไมวาหญงหรอเดกนนจะยนยอมหรอไมกตาม ซงสอดคลองกบคำนยามทปรากฏในพธสารฯ ในเรองของความมงประสงคในการแสวงประโยชนจากการคาประเวณหรอการแสวงหาประโยชนทางเพศใน รปแบบอน การบงคบใชแรงงานหรอบรการ การเอาคนลงเปนทาสหรอการกระทำอนเสมอนการเอาคนลงเปนทาส การทำใหตกอยใตบงคบ โดยคำนยามทปรากฏในพระราชบญญตคาหญงและเดกนไดกลาวถงการแสวงประโยชนอนมควรไดโดยชอบ ซงกนาจะครอบคลมทงในเรองของการแสวงประโยชนทางเพศและการแสวงประโยชนดานแรงงาน และยงจะเหนไดวาคำนยามนมความคลายคลงกบคำนยามของคำวาการคามนษย ตามทปรากฏในพระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษยเปนอยางมาก ในเรองของการซอ ขาย จำหนาย พามาจากหรอสงไปยงทใด รบ หนวงเหนยว หรอกกขงซงหญงหรอเดก แตคำนยามในพระราชบญญตคาหญงและเดกนกจะจำกดประเภทของเหยอไวแตเพยงผหญงและเดกเทานน แตวาเหยอการคามนษยในปจจบนไมไดจำกดเพยงผหญงและเดกเทานน แตผชายกตกเปนเหยอจากการคามนษยไดเชนเดยวกน เชน เหยอจากการแสวงประโยชนดานแรงงาน เปนตน นอกจากน ยงมคำนยามของคำวา “การคามนษยดานแรงงาน” ตามทระบในแนว

www.geoz

igzag

.com


ปฏบตเกยวกบการปองกน ปราบปราม และชวยเหลอคมครองผเสยหายจากการ คามนษยดานแรงงานของประเทศไทย หมายถง การเปนธระจดหา ซอ ขาย จำหนาย พามาจาก หรอสงไปยงทใด หนวงเหนยวกกขง จดใหอยอาศย หรอรบไวซงบคคลใด โดยขมข ใชกำลงบงคบ ลกพาตว ฉอฉล หลอกลวง ใชอำนาจโดยมชอบ หรอโดยใหเงนหรอผลประโยชนอยางอนแกผปกครองหรอผดแลบคคลนน เพอใหผปกครองหรอผดแลใหความยนยอมแกผกระทำความผดในการแสวงหาประโยชนโดยมชอบดานแรงงานจากบคคลทตนดแล และใหหมายความรวมถงการเปนธระจดหา ซอ ขาย จำหนาย พามาจาก หรอสงไปยงทใด หนวงเหนยว กกขง จดใหอยอาศย หรอรบไวซงเดก เพอแสวงหาประโยชนโดยมชอบดานแรงงาน7 และนอกจากคำนยามขางตนแลว ยงไดมการขยายความของคำตางๆ ทปรากฏในคำนยามดงกลาวดวย ไดแก8 1. การแสวงหาประโยชนโดยมชอบดานแรงงาน หมายถง การแสวงหาประโยชนจากการบงคบใชแรงงานหรอบรการ 2. การบงคบใชแรงงานหรอบรการ หมายความวา การขมขนใจใหทำงานหรอใหบรการโดยทำใหกลววาจะเกดอนตรายตอชวต รางกาย เสรภาพ ชอเสยง หรอทรพยสนของบคคลนนเองหรอของผอน โดยขเขญดวยประการใดๆ โดยใชกำลงประทษราย หรอโดยทำใหบคคลนนอยในภาวะทไมสามารถขดขนได 3. ผเสยหายจากการคามนษยดานแรงงาน หมายความวา บคคลทตกเปนผถกกระทำในการคามนษยดานแรงงานโดยตรง 4. แรงงานเดก หมายความวา ลกจางซงเปนเดกอายไมตำกวา 15 ปแตไมถง 18 ป ตามความในหมวด 4 แหงพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ. 2541 5. เดกทถกใชแรงงานโดยมชอบดวยกฎหมาย หมายความวา บคคลอายตำกวา 15 ป ยกเวนเดกอายตงแต 13 ปบรบรณ ในงานเกษตรกรรมทไมทำตลอดทงป* ซงถกใชแรงงานและพงไดรบการชวยเหลอตามแนวปฏบตฉบบน ทงนโดยไมตองคำนงถงวาบคคลดงกลาวจะตกเปนผเสยหายจากการคามนษยดานแรงงานหรอไม หรอบคคลผเปนนายจางจะทำการอนเปนการฝาฝนตอบทบญญตของกฎหมายอนใดหรอไมกตาม นอกจากนยงจะเหนไดวา คำนยามขางตน มไดมการแบงแยกวาจะตองเปนผเสยหายชาวไทย หรอผเสยหายชาวตางดาวทเขาเมองถกตองตามกฎหมายเทานน แตคำ

www.geoz

igzag

.com


นยามดงกลาวขางตน ไดกลาวถงลกษณะของผทตกเปนเหยอ หรอรปแบบของการแสวงประโยชนดานแรงงาน หรอผเสยหายจากการคามนษยดานแรงงาน โดยทมไดระบถงประเภทของผทตกเปนเหยอแตอยางใด นนกเทากบวา คำนยามและการขยายความของคำตามทปรากฏในคำนยามนนไดคมครองครอบคลมไปถงผเสยหายจากการคามนษย ทเปน ผลกลอบเดนทางเขาเมองโดยผดกฎหมายดวย ซงในความเปนจรงแลว ผลกลอบเดนทางเขาเมองโดยผดกฎหมายนน ยอมมความเสยงทจะตกเปนเหยอของการคามนษยหรอการแสวงประโยชนดานแรงงาน มากกวาผทเดนทางเขาเมองโดยถกตองตามกฎหมาย เนองมาจาก วาผทลกลอบเดนทางเขาประเทศโดยผดกฏหมายนน ไมวาจะดำเนนการในเรองใดๆ กตาม เชน การเดนทาง การหางานทำ รวมไปถงการจางงานนน จะตองลกลอบดำเนนการ ดวยกนทงสน เพอใหพนจากสายตาของเจาหนาททางการของไทย และเมอการดำเนนการทกอยางตองไปเปนไปโดยลกลอบและรอดพนจากสายตาเจาหนาทรฐแลว นนหมายความวา แรงงานตางดาวยอมตกอยในความเสยงทจะถกใชแรงงานอยางไมเปนธรรม หรออาจจะตกเปนเหยอของการแสวงประโยชนดานแรงงานไปในทสด นอกจากน ยงมคำนยามของคำวาการคามนษย ตามทระบโดยพนธมตรโลกเพอตอตานการคาผหญง (Global Alliance Against Trafficked in Women : GAATW) ทระบวา การคามนษย หมายถง การกระทำและความพยายามใดๆ ทเปนการจดหา ขนสง ลำเลยงภายในหรอขามพรมแดน การซอขาย การสงตอ หรอการรบหรอกกขงหนวงเหนยวบคคลดวยการลอลวง การบงคบ รวมทงการขทจะใชกำลงหรอใชอำนาจหนาทโดยมชอบ หรอการผกมดดวยภาระหนสน เพอกกขงหนวงเหนยวบคคลนนใหตกอยในภาวะจำยอม (เชนในรปแบบของงานรบใชในบาน งานบรการทางเพศ หรองานบรการการเจรญพนธ ซงหมายถงงานใหบรการดแลภายในครอบครว รวมถงการใหบรการทางเพศแกผชาย) ไมวาจะมหรอไมมคาจางกตาม เพอบงคบใชแรงงาน หรอเปนแรงงานตดหน หรอทำใหตกอยในสภาพการทำงานเยยงทาสในชมชนอนทมใชภมลำเนาทบคคลนนอาศยอยในขณะทเกดการลอลวง บงคบ หรอมหนสนผกมดขน9 และเมอป พ.ศ. 2537 ยงไดปรากฏคำจำกดความเรองการคามนษยของสหประชาชาต โดยสมชชาใหญแหงสหประชาชาตไดมมตรบรองและประณามเรองการคาหญงและเดกหญงไววา การคาหญงและเดกหญงเปน “การเคลอนยายบคคลภายในประเทศและขามพรมแดนระหวางประเทศในลกษณะทตองหามและลกลอบ โดยสวนใหญจะ

www.geoz

igzag

.com

�0ความมนคงของมนษย : การคามนษยในไทย

เปนการเคลอนยายจากประเทศทกำลงพฒนาและประเทศทเศรษฐกจอยระหวางการเปลยนแปลง โดยมเปาหมายเพอบงคบใหหญงและเดกตกอยในสถานการณทถกแสวงหาประโยชนและถกกดขทางเศรษฐกจ และทางเพศ เพอกำไรของผจดหาคดเลอก ผคา และเครอขายอาชญากรรม รวมถงกจกรรมทผดกฎหมายซงเกยวของกบการคาหญงและเดกหญงอนๆ เชน การบงคบใชแรงงานในบาน การแตงงานจอมปลอม การจางแรงงานแบบลกลอบและการหลอกปลอมแปลงรบบตรบญธรรม”10 และในป พ.ศ. 2538 ไดมรายงานโดยเลขาธการสหประชาชาตในการชแจงถงการทสมชชาใหญแหงสหประชาชาตมงความสนใจไปทมตระหวางประเทศของการคามนษย และยงไดขยายความสนใจไปไกลกวาการมองเรองการคามนษยเพอการคาประเวณแตอยางเดยว โดยยงไดคำนงถงรปแบบอนๆ ของการบงคบใชแรงงานและการลอลวงอกดวย11 ทางดานองคการระหวางประเทศเพอการโยกยายถนฐาน (International Organization for Migration : IOM) ยงไดกำหนดคำนยามของคำวาการคามนษยเมอ พ.ศ. 2542 โดยพจารณาวาการคามนษยนนจะเกดขน “เมอผยายถนไดรบการจางงานอยางผดกฎหมาย เชน การถกจดหา ถกลกพา หรอถกขาย เปนตน และ/หรอถกเคลอนยาย ไมวาจะภายในประเทศหรอขามพรมแดนระหวางประเทศ (และ) ในระหวางสวนใดของกระบวนการน ตวกลาง (นกคามนษย) ไดรบผลประโยชนทางเศรษฐกจหรอผลประโยชนอนโดยการใชอบายหลอกลวง บบบงคบ และ/หรอการแสวงหาประโยชนใน รปแบบอนภายใตเงอนไขซงละเมดสทธขนพนฐานของผยายถน”12 จากคำนยามของ IOM ขางตน จะเหนไดวาเปนคำนยามทสอดคลองกบคำนยามของพธสารวาดวยการตอตานการคามนษย เนองจากวาคำนยามของ IOM น เปนคำนยามทมเนอความกวางขวาง ครอบคลมเหยอจากการคามนษยทกประเภท โดยจะเหนไดวาคำนยามนมไดระบเจาะจงลงไปวาเหยอการคามนษยจะตองเปนเพศใดและเปนเหยอของการแสวงประโยชนแตเพยงดานใดดานหนงเทานน แตไดใชคำวา “ผยายถนทไดรบการจางงานอยางผดกฎหมาย” นนกหมายความวาไมวาจะเปนงานประเภทใดทเปนการจางงานโดยผดกฎหมาย ทงการคาประเวณหรอการใชแรงงาน นอกจากน คำนยามของ IOM ยงไดระบถงวธการของการจางงานโดยผดกฎหมาย เชน การถกจดหา ถกลกพา หรอถกขาย โดยทตวกลาง (นกคามนษย) ไดรบผลประโยชนทางเศรษฐกจหรอผลประโยชนอนโดยการใชอบายหลอกลวง บบบงคบ และ/หรอการแสวงหาประโยชนในรปแบบอน ซงวธการดงกลาว

www.geoz

igzag

.com

�� ความมนคงของมนษย : การคามนษยในไทย

นนสอดคลองกบวธการตามทระบในคำนยามของพธสารฯ ทระบถงการจดหา การขนสง การสงตอ การลกพาตว การฉอโกง หลอกลวง ใชอำนาจทเหนอกวา หรอการใชสถานะความออนแอตอภยของบคคล หรอมการใหหรอรบเงน หรอผลประโยชนอยางอนเพอใหไดความยนยอมของบคคลหนง ทมอำนาจควบคมบคคลอกคนหนง เพอความมงประสงคในการแสวงหาประโยชนทงในเรองเพศและเรองการบงคบใชแรงงาน นอกจากน ยงปรากฏคำนยามในอนสญญาองคการแรงงานระหวางประเทศฉบบท 182 วาดวยรปแบบทเลวรายทสดของการใชแรงงานเดก (The International Convention on the Worst Forms of Child Labour) ซงอนสญญาดงกลาวไดใหคำนยามของ “รปแบบทเลวรายทสดของการใชแรงงานเดก” วามการกระทำทรวมไปถง13 1. การกระทำเยยงทาสหรอการปฏบตทคลายกบความเปนทาส ซงรวมไปถงพนธะหนสน การขายเดก สภาพความเปนทาส รวมทงการบงคบหรอใชกำลงในการนำเดกเขาไปใชในการตอสทเปนความขดแยงทมการใชอาวธ 2. การใช การจดหา การลอลวงเดกเพอวตถประสงคในการคาประเวณหรอ สอลามก 3. การใชเดกในการกระทำทผดกฎหมาย รวมไปถงการคายาเสพตด 4. การทำงานทมความเสยงทจะเปนอนตรายตอสขภาพ ความปลอดภย และศลธรรมของเดก และในขอเสนอแนะท 190 ของอนสญญาดงกลาว ทวาดวยการหามและการดำเนนการโดยทนทเพอขจดรปแบบทเลวรายทสดของการใชแรงงานเดกนน ไดใหความสนใจเปนพเศษเกยวกบกรณของรปแบบทเลวรายทสดของการใชแรงงานเดก ซงจะตองเปนการกระทำทแสดงใหเหนวาเดกนนตองประสบกบ14 : 1. การคกคามทางเพศทงทางรางกายและจตใจ 2. การทำงานใตดน การทำงานใตนำ หรอการทำงานในทสงทอนตราย หรอการทำงานในทแคบ 3. การทำงานกบเครองมอหรออปกรณทมอนตราย 4. การยกของทมนำหนกมาก 5. การทำงานทามกลางสภาพแวดลอมทไมถกสขลกษณะหรอเสยงอนตราย ทงในทางรางกาย ขนตอนกระบวนการ อณหภม ระดบเสยง ความสนสะเทอนทอนตรายตอ

www.geoz

igzag

.com

��ความมนคงของมนษย : การคามนษยในไทย

สขภาพ 6. การทำงานภายใตสภาพแวดลอมทยากลำบาก เชน ทำงานเปนระยะเวลานานหรอทำงานในเวลากลางคน 7. การถกกกบรเวณโดยไมมเหตผลอนสมควรในสถานประกอบการของนายจาง 8. กรณเหยอการคามนษย สำหรบเดกทมอายตำกวา 18 ปทตองทำงานภายใตสภาพแวดลอมดงกลาว ขางตน ไมวาจะไดรบคาจางหรอไม กจะไดรบการคมครองภายใตอนสญญาดงกลาว โดยสรปแลว ในเรองของคำนยามของคำวาการคามนษยนน แมวาในปจจบน คำนยามตามพธสารวาดวยการปองกน ปราบปราม และลงโทษการคามนษยโดยเฉพาะสตรและเดก เพมเตมอนสญญาแหงองคการสหประชาชาตเพอตอตานอาชญากรรมขามชาตทจดตงในลกษณะองคกร จะเปนคำนยามทไดรบความนยมอยางแพรหลายทวไป ดงจะเหนไดจากหนงสอหรอเอกสารตางๆ ทางวชาการทเกยวของกบประเดนการคามนษยตางกยกคำนยามของพธสารฯ ดงกลาวมาเปนคำนยามของคำวาการคามนษยในเอกสารหรอหนงสอนนๆ รวมทงยงจะเหนไดจากกฎหมายและมาตรการตางๆ ทเกยวของทไดนำคำนยาม ดงกลาวมาเปนมาตรฐานในการกำหนดคำนยามของคำวาการคามนษยในกฎหมาย แตถงกระนน กไมอาจละเลยในการพจารณาถงคำนยามในรปแบบอนๆ ทอาจจะมมากอนหนาน หรอทปรากฏอยในสนธสญญาหรออนสญญาฉบบอนๆ ทเกยวของ ซงอาจจะระบถงคำนยามของคำวาการคามนษยทแตกตางกนออกไป ซงคำนยามแตละคำนนกอาจจะมความหมายทครอบคลมไปถงการกระทำตางๆ ทคำนยามอนๆ ไมไดครอบคลมไปถงการ กระทำนนๆ ดวย หรอในทางตรงกนขาม คำนยามหนงๆ กอาจจะไมไดมความหมายทครอบคลมไปถงการกระทำทอกคำนยามหนงไดกลาวถง ดงนน แมวาจะมคำนยามทมความหมายครอบคลมมากทสดแลวในปจจบน แตกควรกจะนำคำนยามอนๆ มาประกอบการพจารณาถงความหมายของคำวาการคามนษยดวย เพอทวาจะไดเปนการรบรและเขาใจถงรปแบบของการคามนษยประเภทตางๆ ไดกวางขวางและครอบคลมมากขน ทงน องคประกอบทสำคญในการพจารณาวาการกระทำนนๆ เปนการคามนษย ไดแก15 1. ความรนแรงหรอการขมขวาจะใชความรนแรง ซงจะรวมไปถงการหมดสนเสรภาพในการเคลอนยายและการกำหนดชวตของตนเอง

www.geoz

igzag

.com


2. การหลอกลวง คอ การไมบอกความจรงในเรองของสภาพการทำงาน รวมทงลกษณะงานทจะตองทำ 3. ภาระหนสน การทำงานเพอหกลางหนสนทถกนำมาอางวาเปนคาใชจายตางๆ 4. มการแสวงประโยชนโดยมชอบจากอำนาจหนาทหรอตำแหนงทอยเหนอกวา เชน การใชอำนาจในฐานะทเปนผบงเกดเกลาแสวงประโยชนจากบตรของตนเอง 5. การตกเปนแรงงานบงคบหรอแรงงานเยยงทาสเมอเดนทางมาถงถนปลายทาง

สาเหตของการจางแรงงานทนำไปสปญหาการคามนษย • ปจจยดานความตองการจางแรงงาน (Demand Side)16 1) การกดคาจางแรงงานสามารถทำไดโดยงาย เนองจากนายจางทตองการจางแรงงานเดกหรอแรงงานตางดาว สวนมากมกจะเปนนายจางทขนอยกบตลาดของผมอำนาจการซอตำ ดงนนสนคาทผลตขนจงเปนสนคาทมตนทนตำและคณภาพตำ ราคาถก เพอตอบสนองความตองการของผมอำนาจซอตำ และในขณะเดยวกนนายจางกลมนมขนาดการลงทนทจำกดและไมสามารถลดตนทนการผลตจากปจจยการผลตอนๆ เชน เครองจกร อาคารสถานท หรอวตถดบทจะมาปอนโรงงาน เวนแตเพยงคาจางทสามารถกดไดเพอลดตนทน ดงนน จงทำใหนายจางระดบลางตองการจางแรงงานเดกหรอแรงงานตางดาว โดยทแรงงานในประเภทนไมสามารถตดตอทำสญญาจางงานกบนายจางไดโดยตรง แตตองผานตวกลาง ผคาแรงงาน หรอนายหนาเขามาตดตอ การทแรงงานตางดาวไมสามารถตกลงกบนายจางไดโดยตรงเชนนนเอง ทกอใหเกดการคาแรงงานขามชาต โดยมตวกลาง เชน นายหนาหรอผคามนษย เพออำนวยความสะดวกใหเกดการพบปะและตกลงจางแรงงานระหวางนายจางและลกจางประเภทน17 นอกจากน การทแรงงานเดกหรอแรงงานตางดาวไมมความร จงไมสามารถตอรองหรอเรยกรองสทธตามพระราชบญญตคมครองแรงงาน จงเปนเหตใหนายจางสามารถกด คาจางแรงงานไดตำกวาผใชแรงงานกลมอนๆ จงเปนปจจยทกอใหเกดการคาแรงงาน ขามชาต โดยเฉพาะแรงงานหญงและเดก 2) การควบคมดแลสามารถทำไดโดยงาย นายจางทจางแรงงานตางดาว รวมไปถงแรงงานตางดาวหญงและเดกมกจะเปนนายจางทกระทำผดกฎหมายทเกยวของหลายฉบบ โดยเฉพาะอยางยงกฎหมายทเกยวกบ

www.geoz

igzag

.com


แรงงานและการคามนษย เชน กฎหมายคมครองแรงงาน กฎหมายคนเขาเมอง เปนตน ดงนน นายจางจงตองลกลอบดำเนนกจการ และไมตองการใหบคคลใดๆ มารบรถงขอมลกจการของตน นายจางเหลานจงจางแรงงานตางดาวและแรงงานเดกเนองจากวาควบคมดแลงาย และมนใจวาแรงงานเหลานจะไมสามารถเปดเผยขอมลกจการผดกฎหมายของตนใหผอนทราบ ดวยสาเหตนจงทำใหนายจางนยมจางแรงงานประเภทดงกลาว นอกจากน กลมแรงงานตางดาวทลกลอบเขาเมองและทำงานโดยไมไดรบอนญาต ยอมไมกลาเรยกรองสทธตางๆ ตามกฎหมายแรงงาน เนองจากเกรงวาจะตองถกดำเนนคดและถกสงกลบประเทศไปในทสด สงผลใหตนเองตองหมดโอกาสในการหารายได ความเกรงกลวดงกลาวของแรงงานตางดาว จงกลายเปนปจจยทสำคญอนกอใหเกดการคามนษยและการคาแรงงานขามชาต 3) ประเภทของงาน ลกษณะของงานบางประเภททตองใชแรงงานเดกทำ เนองจากเดกมนวมอทเลกเหมาะสมกบงาน เชน การบรรจผลตภณฑดวยมอ หรองานประเภทจำเจซำซาก ทนายจางไมอาจบงคบใหแรงงานผใหญทำไดอยางตอเนองเพราะความเบอหนายจำเจ ทงน แรงงานเดกมแนวโนมทจะถกบงคบใหทำงานซำซากนาเบอหนายไดงายกวา • ปจจยทางดานความตองการทำงานของแรงงานตางดาว (Supply Side)18 1) ปจจยเรองความยากจน ปญหาความยากจน สามารถแบงออกได 2 ประเภทคอ - ครอบครวยากจนทแทจรง หมายความวา มระดบรายไดทตำกวาเสนความยากจน** เมอเดกทอยในครอบครวประเภทนเตบโตพอทจะพงพาตนเองแลว ครอบครวกจะกระตนใหเดกรายนนๆ ออกไปหางานทำเพอแบงเบาภาระคาใชจายของครอบครว แตเมอเดกคนดงกลาวสามารถหารายไดสงครอบครวไดกถอวาเปนผลพลอยได - ครอบครวยากจนไมแทจรง คอ เมอครอบครวทมการใชจายเกนรายไดทหามาได จงตองหาทางเพมรายไดใหเพยงพอกบความตองการใชจายในครอบครว ครอบครวประเภทนมกจะมการใชจายเกนตวหรอเกนจากรายไดทมโดยปกต ครอบครวแบบน จงเปนครอบครวทคาดหวงรายไดจากลก จงมความเสยงสงทจะสงลกไปคาบรการทางเพศหรอไปทำงานทผดกฎหมาย หรอออกไปทำงานเพอหารายได ทงน หากประเทศตนทางไมสามารถจดหางานทเหมาะสมรองรบ แรงงานตางดาวเหลานกจะดนรนขามพรมแดนมา

www.geoz

igzag

.com


แสวงหางานทำในประเทศไทยเพอความอยรอด 2) การขาดโอกาสทางการศกษา การขาดโอกาสทางการศกษา สงผลใหเดกหรอหญงตองออกมาหางานทำ เมอมาทำงานแลวจงตองกลายเปนแรงงานไรฝมอ เนองมาจากไรการศกษา ไมมความรความสามารถ รวมทงทกษะทจำเปนตอการทำงาน ทงน มสาเหตมาจากการทพอแมมการศกษาทอยในระดบตำเชนเดยวกน ดงนนพอแมหรอผปกครองจงไมเหนความสำคญของการศกษา และมองไมเหนวาการศกษาคอชองทางของการพฒนารายได ไมเหนวาการศกษาทำใหเกดความรความชำนาญในอาชพทกอใหเกดการพฒนาทางรายไดตอไป กลบมแตเพยงทศนคตทวาถาใหบตรหลานศกษาตอจะสงผลใหสญเสยรายไดจากการทำงานในปทเรยนตอ จงสงผลใหเกดแรงงานไรฝมอในทสด 3) ความสมพนธภายในครอบครว การทครอบครวละเลยทอดทง ไมเอาใจใสดแล รวมไปถงไมไดวางแผนชวตไวใหแกบตรหลานของตนเองในอนาคต จะสงผลใหเดกตองออกไปหางานทำกอนถงวยอนสมควร รวมไปถงการทบดามารดาไมสามารถใหคำแนะนำทเหมาะสมแกบตรหลานได ซงการทเดกตองออกจากครอบครวไปหางานทำนนแสดงใหเหนวาครอบครวมความสมพนธทเหนหาง ไมอบอน ซงจะสงผลใหครอบครวละเลยเดก ไมตดตามวาลกไปทำงานทไหน ใครเปนนายจาง สภาพการทำงานเปนอยางไร และในทสดเดกคนนนกจะตกเปนเหยอของการคามนษย และในบางกรณกเกดจากการทครอบครวมปญหา เดกถกทารณกรรม ถกลวงเกนทางเพศ หรอถกละเลยไมเอาใจใส เดกรายนนๆ กไมสามารถอาศยอยกบครอบครวได จงตองหลบหนออกมาจากครอบครวของตนเอง และตองกลายเปนเหยอ หรอเสยงทจะตกเปนเหยอจากการคามนษยไดเชนเดยวกน 4) การแบงแยกทางเพศ ผลจากการแบงแยกทางเพศ ทำใหภาระในการแบกรบปญหาทางเศรษฐกจของครอบครวไปตกอยกบสมาชกฝายหญงของครอบครว ทำใหหญงรวมทงเดกหญงตองออกจากครอบครวไปทำงาน ทงน เรองของอปทาน (supply) ของแรงงานหญงชาวไทยนน ตองการทำงานในโรงงานอตสาหกรรมมากกวาทำงานเปนแรงงานรบใชในบาน เนองจากงานในโรงงานอตสาหกรรมนนมความเปนอสระมากกวา แตเมอพจารณาจากอปสงค (demand) ในการจางแรงงานของนายจางแลว นายจางกลบตองการจางแรงงานหญงและ

www.geoz

igzag

.com


แรงงานเดกมาทำงานรบใชในบานมากกวาแรงงานทเปนผชาย แตเงอนไขของแรงงานรบใชในบานนนขาดความอสระ ไมมวนหยดพกและเวลาพกทแนนอน ทำใหแรงงานหญงไทยเลอกทำงานตามโรงงานมากกวา สาเหตเหลานจงสงผลใหเกดความตองการจางแรงงานหญงและเดกตางดาวเขามาทำงานรบใชในบานมากขน ซงเปนการกระตนใหเกดการคามนษยโดยเฉพาะหญงและเดกเพมมากขนตามไปดวย 5) สงครามและความไมสงบภายในประเทศ ในบางพนทของบางประเทศ โดยเฉพาะอยางยงประเทศเพอนบานทเกดความขดแยง มการสรบกนดวยกำลงอาวธหรอมการละเมดสทธมนษยชน ยกตวอยางเชนรฐบาลทหารพมาทละเมดสทธมนษยชน กดขขดรด บงคบเกณฑแรงงานโดยไมมคาตอบแทน บงคบโยกยายประชากรออกจากถนทอยเดม ทารณกรรม รวมไปถงลวงละเมดทางเพศ เปนตน หรอการทรฐบาลขาดประสทธภาพและไมมความสามารถในการปกครองประเทศ ทำใหไมสามารถทำงานหารายไดในทองถนหรอภมลำเนาของตน จงเกดการยายถนเพอแสวงหารายได ทงทอยในรปแบบของแรงงานผดกฎหมาย ผลภย และผอพยพยายถน ประกอบกบการทประเทศไทยมความเจรญทางเศรษฐกจมากกวาประเทศเพอนบาน กไดกลายเปนสงดงดดใจใหประชาชนจากประเทศเพอนบานเดนทางขามพรมแดนเขามาในไทยเพอแสวงหาคณภาพชวตทดกวา จนตกเปนหรอเสยงทจะตกเปนเหยอของการคามนษย 6) วฒนธรรมและคานยม19 วฒนธรรมและคานยมเปนอกสาเหตหนงทกอให เกดปญหาการคามนษย ยกตวอยางเชนสงคมของชนชาตบางชนชาตทผลกดนผหญงเขาสขบวนการคามนษย เนองมาจากความเชอทวาเปนหนาทของลกสาวทตองรบภาระหาเลยงครอบครวไมวาจะดวยวธใดกตาม20 ทงนภาระหนาทดงกลาวอาจจะสนสดลงเมอลกสาวสมรสออกไป แตถาเปนกรณทลกสาวของครอบครวตางกสมรสออกไปทงหมด พอแมทอาจเขาสวยชราแลวกจะไมมคนดแล ภาระของการเลยงดพอแมจงตกไปอยกบลกสาวอกครงหนง ซงอาจกอใหเกดความขดแยงกบสามของตนและถงขนเลกรากนไป สงนจะสงผลใหเปนภาระหนาทของลกสาวตองหาเลยงทงตนเอง ลก และพอแมทแกชรา ดงนนผหญงทอยในสงคมทมวฒนธรรมแบบนกจะตองออกไปหางานทำเพอสงเงนใหพอแม ลก และสมาชกคนอนๆ ในครอบครว นอกจากน แนวคดบรโภคนยมและกระแสโลกาภวตนกเปนอกปจจยทสำคญมาก

www.geoz

igzag

.com


โดยทคานยมทมเงนตราเปนตวกำหนดถงสถานะทางสงคมนนไดแพรกระจายออกไปอยางกวางขวางและเขาถงทงสงคมเมองและสงคมชนบท โดยเฉพาะอยางยงในสงคมชนบทนน หากครอบครวใดทมฐานะทางการเงนด กจะไดรบความเคารพนบถอโดยไมไดคำนงถงเลยวาครอบครวนนๆ รำรวยมาไดอยางไร คานยมแบบนนเองทผลกดนใหผหญงและเดกเขาสกระบวนการคามนษย

การจำแนกประเภทของงาน • การใชแรงงานเดกในภาคการผลตบางประเภท21 การใชแรงงานเดกนนมอยในหลายกจการ แตสวนใหญจะเปนสถานประกอบการขนาดเลก และไมตองการใชแรงงานฝมอ ซงแรงงานเดกทพบมประเภทตางๆ ดงน - แรงงานเดกยากจน เปนกลมทพบมากทสดและมความหลากหลายมากทสดเชนกน เชน ขายพวงมาลย เรยงเบอร หนงสอพมพ ขายขนม เกบขยะ ทำงานรบเหมาชวง ชกมวย งานในโรงงาน ทำงานภาคเกษตรกรรม หรออาจจะทำงานผดกฎหมาย เชน การขนสงยาเสพตด เปนตน - แรงงานเดกอพยพ สวนใหญจะทำงานในโรงงานขนาดเลกหรอโรงงานหองแถว หรอทำงานรบใชตามบาน - แรงงานเดกตางชาต จะทำงานหลากหลายประเภท ไดแก เปนขอทาน คนรบใชตามบาน งานรานอาหาร รานขายของชำ หรองานในโรงงานตางๆ - แรงงานเดกประเภทอนๆ เชน เดกเรรอนททำงานเชดกระจกรถยนตขอเงนตามสแยกไฟแดง สำหรบแรงงานเดกตางชาต เมอเดนทางเขามายงประเทศไทยแลว กจะเขาสตลาดแรงงานในทนท โดยทแรงงานเดกตางชาตทเขามาทำงานจะตองทำงานในลกษณะทเลวราย กวาแรงงานเดกชาวไทย ไมวาจะเปนเรองของระยะเวลาในการทำงานในแตละวนทมากกวา ไดรบคาแรงทตำกวา สวนสถานประกอบการทแรงงานเดกตางชาตสวนใหญเขาไปทำงานกมกจะเปนโรงงานอตสาหกรรม งานกอสราง ประมง แรงงานรบใชตามบาน หรอมเชนนนกขายบรการทางเพศ ธรกจบนเทง ซงการเขาสสถานประกอบการของแรงงานเดกตางชาตนน มกจะเขาสตลาดแรงงานในทนทท เดนทางมาถงประเทศไทยภายในหนงเดอน โดยแรงงานเดกเหลานมกจะเปนชนกลมนอยทเขามาทำงานตามโรงงานหรองานกอสราง

www.geoz

igzag

.com


• ธรกจบรการ การลกลอบจางแรงงานตางดาวทงแรงงานเดกและแรงงานผใหญนนเกดขนมากในสาขางานตางๆ ซงแรงงานเดกตางดาวสวนใหญจะถกจางใหทำงานในสาขาบรการมากทสด อนไดแก การทำงานในสถานบรการนำมน รานอาหาร งานรบใชตามบาน รายขายของชำ บานพกในสถานททองเทยว นอกจากนนยงกระจายตวในงานสาขาอนๆ ดวย เชน ประมง งานกอสราง งานภาคเกษตรกรรม ขายบรการทางเพศ รวมไปถงโรงงานอตสาหกรรม • แรงงานรบใชในบาน การใชแรงงานเดกในบานเปนเรองปกตทสามารถพบเหนไดทวไป ทงน เดกผหญงจะถกใชใหทำงานบานตามประเพณและวฒนธรรมของสงคม ทเหนวางานบานนนเปนหนาทของลกผหญงในครอบครวตงแตเยาววย ดงนนเมอผหญงจะตองกาวเขาสตลาดแรงงาน งานรบใชในบานจงเปนอกงานหนงทผหญงตองถกสงไปทำหรอตองเลอกทจะทำ จากการศกษาวจยเรองแรงงานเดกรบใชในประเทศไทย พบวา มการใชแรงงานเดกตางดาว โดยเฉพาะเดกชาวพมาและชาวลาว22 ทงน แรงงานเดกรบใชตามบานจะแบงออกเปน 3 ประเภท ไดแก 1. งานบาน เชน การทำความสะอาดบาน งานซกรด งานครว และการดแลสตวเลยง 2. งานดแลเดกและคนชราในบาน 3. งานเกยวกบกจการภายในบาน เชน การทำขนมขาย เฝาหนาราน ขายของหนาราน บรการในรานอาหาร งานในอซอมรถ เปนตน ทงน โดยภาพรวมของกลมประเทศในอนภมภาคลมแมนำโขง ซงประกอบไปดวยประเทศจน (มณฑลยนนาน) ลาว เวยดนาม พมา พบวาจะมการเคลอนยายของแรงงานหญงและเดกระหวางประเทศตางๆ โดยทการคาแรงงานขามชาตในแตละประเทศนนจะมทงการนำเขาและการสงออกไป โดยทวตถประสงคของการคามนษยและการคาแรงงาน ขามชาตนน มดงตอไปน 1. เพอการขายบรการทางเพศ 2. เพอใชแรงงาน 3. วตถประสงคอนๆ เชน การขอทาน หรอการแตงงาน เปนตน23

www.geoz

igzag

.com


สถานการณปจจบนอนเกยวของกบประเทศเพอนบาน จากความพยายามของรฐบาลไทย รวมทงองคกรภาคเอกชนทเกยวของในการรณรงคและแกไขปญหาการคามนษยและการใชแรงงานเดก ทำใหปญหาการคามนษยทมเหยอเปนคนไทยลดจำนวนลง แตในทางกลบกน การทเหยอคนไทยลดจำนวนลง จงสงผลใหขบวนการคามนษยหนไปแสวงหาเหยอทนำเขาจากตางประเทศมาทดแทน ทงน ประเทศไทยในฐานะทเปนศนยกลางทางเศรษฐกจของภมภาค สงผลใหไทยกลายเปนพนทศนยกลางสำหรบนกคามนษยในการนำเหยอจากประเทศเพอนบานเขามาคาในประเทศไทย โดยรปแบบของการคามนษยนนจะปรากฏอยในหลายรปแบบ ทงการคาบรการทางเพศ ขอทาน แรงงานรบใชในบาน งานในภาคเกษตรกรรม งานปศสตว งานกอสราง งานโรงงานทอผา รวมทงกจการประมง24 ทงน ผอพยพยายถนฐานจำนวนมากไดตดสนใจเลอกการยายถนผานชองทางทไมถกกฎหมายเขามายงประเทศไทย ซงจะยงทำใหบคคลเหลานนตองตกอยในความเสยงตอการเปนเหยอการคามนษยมากขน ท งน จากรายงานของโครงการความรวมมอสหประชาชาตเพอตอตานการคามนษยในอนภมภาคลมแมนำโขง (United Nations Inter – Agency Project on Human Trafficking : UNIAP) ชใหเหนวาเหยอจากการคามนษยนนจะมาจากครอบครวยากจนและมระดบการศกษาตำ นอกจากนยงพบวาผทอพยพยายถนนนมอายเยาววยลงเรอยๆ ทงน บคคลทสามารถยายถนออกมาไดนนจะมใชบคคลทมฐานะยากจนมากทสดแตอยางใด แตอาจเกดมาจากการทไดรบอทธพลของ คานยมบรโภคนยมกเปนไปไดเชนเดยวกน ผอพยพยายถนจำนวนมากถกหลอกลวงใหเขาสกระบวนการคามนษย โดยการตดตอภายในทองถน โดยขบวนการคามนษยจะพยายามเสาะหาบคคลทตองการยายถนฐาน หรอคนทตองการยายถนนนอาจตดตอมายงบคคลทพวกเขาคดวามหนทางทจะสามารถพาพวกเขาเดนทางเขาไปยงประเทศไทยและชวยใหมงานทำ ทงน ขนตอนของการคามนษยนนประกอบไปดวยขนตอนทหลากหลาย รวมทงการสงตวบคคลจากขบวนการหนงไปยงอกขบวนการหนง และบคคลนนกอาจจะถกขายออกไปในบางขนตอนของกระบวนการคามนษยดวย25 ทงน ในปจจบนขบวนการคามนษยมเครอขายในการจดหาเหยอ เชน เครอขายนายหนา โดยทเครอขายโยงใยของขบวนการคาแรงงานขามชาตทวไปจะเรมตนจาก

www.geoz

igzag

.com


“นายหนารายยอย” ในประเทศตนทาง โดยในกลมททำเปนอาชพจะโยงใยถงนายหนารายใหญอกทอดหนง เพอจดการนำสงแรงงานจนถงสถานททำงานทตงอยในประเทศไทย โดยอาจจะเขาไปตดตอทาบทามกบกลมเปาหมายเอง หรอมเชนนน ผทตองการเดนทางกจะเปนคนตดตอมาเอง สวนในกลมนายหนาทมไดทำเปนอาชพกมกจะเปนญาต เพอน หรอคนในชมชนเดยวกน ทจะเปนคนพาไปตดตอนายหนา เมอกระบวนการเรมแรกสำเรจแลว กจะมาถงขนตอนตอไปท “นายหนาหลก” ทมกมเครอขายเปนนายหนารายยอยทนำพาแรงงานมายงชายแดน โดยนายหนาหลกจะทำหนาทจดการการเดนทางผานขามแดน กจการนอาจตดชวงเมอนำแรงงานไปขายตอนายหนาในประเทศปลายทางทจดชายแดน หรออาจมการดำเนนการเชอมโยงทนทอยางเปนระบบ โดยการประสานงานของเครอขายขนาดใหญ ทดำเนนการสงแรงงานจากบรเวณชายแดนไปยงสถานประกอบการตางๆ โดยทผจดการการขนลองในประเทศไทยเกอบทกรายมกไดรบความรวมมอกบเจาหนาทของรฐ หรออาจเปนเจาหนาทรฐทดำเนนการเองกมความเปนไปไดเชนกน26 จากการทมเครอขายนายหนาทกวางขวางตงแตระดบหมบานจนถงระดบภมภาค ทำใหนายจางหรอเจาของกจการไมตองแสวงหาแรงงานตางดาวดวยตนเองดงเชนทเปนมา เนองมาจากมนายหนาทคอยเสนอหรอตดตอเขามาหานายจางเอง ทงน ปญหาการคามนษยจากตางประเทศไดขยายตวจนกลายเปนปญหาใหญของประเทศไทย ซงเราสามารถแบงประเภทของเหยอการคามนษยตามแหลงทมาได 3 ประเภท ไดแก27 1. กลมทมาจากประเทศทมพรมแดนตดกบประเทศไทย เชน พมา ลาว และกมพชา 2. กลมทมาจากประเทศใกลเคยง เชน ประเทศจนและเวยดนาม 3. กลมทมาจากประเทศอนๆ โดยในสวนของกลมทมาจากประเทศทมพรมแดนตดกนกบประเทศไทย โดยประเทศไทยนน มพรมแดนทตดตอกบประเทศตางๆ ถง 4 ประเทศ ไดแก พมา ลาว กมพชา และมาเลเซย ถาเราพจารณาจากสภาพทางเศรษฐกจและสงคมของทง 4 ประเทศน เราจะเหนไดวานอกจากประเทศมาเลเซยแลว ประเทศอนๆ ทงหมดตางกมปญหาทงทางดานเศรษฐกจ สงคม และการเมอง ยกตวอยางเชนประเทศพมา ทนอกเหนอจากการมปญหาทางเศรษฐกจแลว ยงมปญหาความขดแยงและการสรบภายในประเทศอกดวย อยางทเปนททราบกนโดยทวไป ยกตวอยางเชน การสรบระหวางรฐบาลทหารพมากบชน

www.geoz

igzag

.com


กลมนอยกลมตางๆ ซงสงเหลานไดสงผลใหประชากรในประเทศเหลานนตองหาหนทางทจะปรบปรงคณภาพชวตของตนเองและครอบครว โดยวธการหนงทเปนทนยมกนคอ การยายถนเขาสประเทศเพอนบานทมสภาพสงคมและเศรษฐกจทดกวา นนคอ ประเทศไทย และสงนกลายเปนสาเหตททำใหผยายถนหลายคนไดกลายเปนเหยอของขบวนการคามนษย โดยเหยอเหลานถกนำเขามายงประเทศไทยดวยวตถประสงคตางๆ กน ทงการคาประเวณ การใชแรงงาน และการขอทาน การขามพรมแดนกระทำโดยการลกลอบเขามาทางชายแดน รวมทงการเขามาโดยหลกเกณฑผอนผนตามกฎหมาย แตมไดเดนทางกลบคนสประเทศของตนตามกำหนด หรออาจจะอาศยการทจรตของเจาหนาทรฐของไทยหรอการใชเอกสารปลอม28 ดงมรายละเอยดดงตอไปน • ประเทศพมา ชาวพมาจำนวนมากเดนทางออกจากประเทศของตน เพอหนจากสภาวะยากลำบากทางเศรษฐกจ การถกเกณฑแรงงานและการละเมดสทธมนษยชน และยงมชาวพมาจำนวนมากทตองเดนทางออกจากประเทศเนองจากการถกบงคบใหตองยายออกมาจากภมลำเนาของตน รวมทงยงมชาวพมาอกจำนวนมากทตองยายหนออกมาจากการสรบและการละเมดสทธมนษยชน ทงน ในจำนวนชาวพมากวาสามลานคนทเดนทางออกมาจากประเทศของตนนน จำนวนกวาครงหนงจะเดนทางเขามายงประเทศไทย โดยประเทศไทยนนจะเปนจดหมายปลายทางหลกสำหรบผยายถนชาวพมา อนเนองมาจากมพนทตดกบประเทศพมา การเดนทางขามพรมแดนทไมยงยาก รวมทงโอกาสในการหางานทำอนเนองมาจากเศรษฐกจทกำลงเจรญเตบโตของไทย โดยชาวพมาทอาศยในประเทศไทยนนจะอยในฐานะแรงงานตางดาวหรออาจตดตามสมาชกในครอบครวทเดนทางเขามาเปนแรงงาน โดยทวไปแลวแรงงานตางดาวชาวพมาเพศชายจะทำงานในกจการประมง เกษตรกรรม และงานกอสราง ในขณะทแรงงานหญงจะทำงานในโรงงานอตสาหกรรม อตสาหกรรมอาหารทะเล และเปนแรงงานรบใชในบาน29 ในป พ.ศ. 2546 ประเทศไทยและประเทศพมาไดรวมลงนามในบนทกความเขาใจวาดวยความรวมมอดานการจางแรงงาน โดยในบนทกความเขาใจดงกลาวไดอนญาตใหมการจางงานอยางถกตองตามกฎหมายกบแรงงานตางดาวเปนระยะเวลา 2 ป หรออาจขยายเวลาการจางงานออกไปไดอก 2 ปแตไมเกน 4 ป และเมอครบ 4 ปแลว แรงงานตางดาว

www.geoz

igzag

.com


รายนนๆ จะไมสามารถสมครงานใหมไดจนกวาเวลาจะผานพนไปแลวถง 3 ป และแรงงานแตละรายยงตองนำรายไดจำนวนรอยละ 15 ของเงนเดอนของตนไปเขากองทนสำหรบการสงกลบซงจะไดรบเมอเดนทางกลบภมลำเนาของตนแลว นอกจากน ยงมการกอตงศนยหนงสอผานแดนชวคราว (Temporary Visa Centres) เมอเดอนกมภาพนธ พ.ศ. 2550 ใกลอำเภอแมสอดและเมองเมยวดของพมา โดยศนยดงกลาวนมหนาทในการออกหนงสอผานแดนภายใน 24 ชวโมง ขนอยกบขนตอนการตรวจสอบรายละเอยดของผรองขอ แตถงกระนน ชาวพมายายถนสวนใหญกไมกลาทจะเขาไปใชบรการในศนยดงกลาวเนองจากเกรงวาจะสงผลกระทบถงครอบครวของตน นอกจากน ความกลวดงกลาวยงถกสำทบดวยขาวแพรสะพดทวไปวาหนวยงานภาครฐสงกดรฐบาลพมาไดใชอำนาจในการบบบงคบใหทกครอบครวนำรปภาพสมาชกทกคนของแตละครอบครวมาแขวนไวทหนาบาน เพอทจะสามารถตรวจสอบไดวามสมาชกคนใดบางทยายถนออกไป และเพอตรวจสอบรายละเอยดของบคคลทไมอยในถนฐานนน จากนนหนวยงานภาครฐกจะเรมเกบภาษจากครอบครวทมสมาชกยายถนฐานออกไปทำงานยงประเทศไทยหรอประเทศอนๆ30 ทงน แมวาจะมความพยายามในการอพยพโยกยายถนฐานของแรงงานตางดาวชาวพมา แตถงกระนน การโยกยายถนฐานกไมไดเปนหลกประกนวาจะไดพบกบคณภาพชวตทดขนแตอยางใด โดยผอพยพกยงถกหลอกลวงและถกแสวงประโยชนในระหวางการอพยพยายถน และยงมชาวพมายายถนฐานบางรายทยายถนเพอแสวงหาโอกาสทางเศรษฐกจทดขน แตกลบตองถกบงคบใหใชแรงงาน รวมทงยงถกบงคบใหคาประเวณอกดวย31 ในฐานะทเปนประเทศตนทางของการคามนษย ประเทศพมาเปนประเทศตนทางของทงผหญง เดก รวมทงผชายทจะตกเปนเหยอจากการคามนษยทงการถกบงคบใชแรงงานและการถกบงคบใหคาประเวณ ทงน การจดการทางเศรษฐกจทผดพลาดของรฐบาลทหารพมา การละเมดสทธมนษยชน รวมทงการเกณฑแรงงานจากประชาชนของตนเองเปนสาเหตหลกของปญหาการคามนษยชาวพมา แตถงกระนน ทางรฐบาลทหารพมากยงอนญาตใหองคการระหวางประเทศหรอองคกรพฒนาเอกชน คอ World Vision – Myanmar และ Save the Children – UK เขาไปดำเนนการชวยเหลอและดำเนนการ บางประการในการสงกลบเหยอจากการคามนษยกลบคนสภมลำเนา โดยองคกรพฒนาเอกชนระหวางประเทศเหลานมการดำเนนการรวมกนกบองคการระหวางประเทศเพอการโยกยายถนฐาน (IOM) ในเรองการดำเนนการสงกลบและการกลบคนสสงคมของเหยอ

www.geoz

igzag

.com


จากการคามนษย32 โดยเหยอจากการคามนษยจะเขามาทำงานในอาชพตางๆ ในประเทศไทยดงตอไปน > แรงงานรบใชในบาน อาชพแรงงานรบใชในบานเปนอาชพทไมไดรบการคมครองภายใตกฎหมายแรงงานของไทยแตอยางใด ดงนน ชวตของแรงงานรบใชในบานจงขนอยกบความเมตตาของนายจาง และเนองมาจากลกษณะอาชพทตองทำงานอยแตในเคหสถาน ดงนน แรงงาน รบใชในบานจงไมอาจเขาถงการปกปองคมครองทางกฎหมายและทางสงคมได นอกจากน ยงเปนทเชอกนวาเดกเปนทตองการสำหรบงานรบใชในบานเปนอยางมาก เนองจากวา นายจางสามารถควบคมไดงายและยงมคาจางแรงงานทตำกวา โดยเฉพาะอยางยงแรงงานเดกตางดาว อนเปนผลทสบเนองมาจากระบบการศกษาภาคบงคบของไทยทขยายออกไปเปน 12 ป รวมทงการทแรงงานเดกไทยไมตองการทำงานเปนแรงงานรบใชในบานอยางในสมยกอนอกดวย ทงน งานรบใชในบานตองทำงานหลายอยาง ทงทำความสะอาด ซกรดเสอผา ทำอาหาร ดแลเดก ผสงอาย และสตวเลยง รวมไปถงลางรถ หรอในบางกรณทแรงงานรบใชในบานเหลานถกคาดหวงวาจะตองทำงานถงขนทำความสะอาดสถานททำงาน หรออาจจะถงขนเขาไปชวยงานของนายจาง นอกจากน แรงงานรบใชในบานจำนวนมากทถกบงคบใหตองทำงาน โดยในบางครงจะอยภายใตเงอนไขการผกมดดวยหนสน (debt bondage) หรออาจจะมหนสนกบเพอนหรอครอบครวของตนเองอกดวย และการทมภาระจะตองชำระหนสนดงกลาวนนเองทสงผลใหแรงงานรบใชในบานตกอยในสภาวะเสยงทจะถกแสวงประโยชนดานแรงงาน33 นอกจากน ชวโมงการทำงานของแรงงานรบใชในบานนนกยาวนานและมเวลาใหพกผอนไมมากนก โดยมกรณของแรงงานรบใชในบานชาวพมาบางรายทตองทำงานตดตอกนนานกวา 15 – 18 ชวโมงตอวน และยงมอกจำนวนมากทตองพรอมทจะทำงานตลอด 24 ชวโมง รวมทงการทจะตองทำงานในขณะเจบปวย และแรงงานรบใชในบานสวนมากมกไมมวนหยดหรอวนพกผอนแตอยางใด34 นอกจากน เหยอจากการคามนษยททำงานรบใชในบานนนมกไมไดรบคาจาง และในบางกรณนายจางกจะเพมหนสนดวยการคดคาอาหาร คาทพก รวมทงคาเสยหายทเกดจากการทำงานอกดวย และแรงงานรบใชในบานเหลานนกยงถกจำกดเสรภาพในการเดนทางออกนอกสถานท รวมทงยงถกหามมใหตดตอกบบคคลภายนอก ดวยการหามมใหแรงงานรบใชในบานเหลานนใชโทรศพท รวมทงยงหามมใหรบ

www.geoz

igzag

.com


โทรศพทดวย และยงมตวอยางทนายจางบางรายไมอนญาตใหแรงงานรบใชในบานของตนรบและสงจดหมาย ทงน ในเรองของการถกหามการตดตอกบบคคลภายนอกนน ปรากฏวาแรงงานรบใชในบานทยงไมไดขนทะเบยนกบทางการจะถกหามมากกวาแรงงานในสวนทขนทะเบยนแลว นอกจากน แรงงานรบใชในบานสวนมากยงจะตองเผชญกบการทำรายรางกาย การถกดาวา และการถกคกคามทางเพศจากนายจางอกดวย35 ทงน ในสวนของแรงงานตางดาวชาวพมานน มการประมาณการกนวามผหญงชาวพมาจำนวนกวา 100,000 คนทถกจางใหเปนแรงงานรบใชในบานในทกจงหวดของประเทศไทย โดยมจำนวนมากทถกบงคบใหเขาสการจดการและเงอนไขตางๆ โดยทแรงงานเหลานนไมไดมความรหรอไมไดเหนชอบดวย นอกจากน ยงมผหญงและเดกจากคายผอพยพบางสวนทถกคาใหมาเปนแรงงานรบใชในบาน ทงน แรงงานรบใชในบานทเปนหญงจำนวนมากถกบงคบใหเขาสเงอนไขของการถกผกมดโดยหนสน การทำงานยาวนานทไมมเวลาหยดพก การไดรบคาจางทนอยกวาทควรจะไดรบ รวมทงการทตองถกนายจางทำรายทงทางรางกายและจตใจ และยงไมมอสระทจะเดนทางไปยงทใดๆ หรอตดตอกบบคคลภายนอก และนายจางสวนมากมกจะเกบเอกสารฉบบจรงของแรงงานตางดาวเอาไวกบตนเอง จงสงผลใหแรงงานตางดาวไมสามารถเดนทางไปยงทใดและไมสามารถตดตอกบบคคลภายนอกได36 > การใชแรงงานเดกในรปแบบอนๆ เดกชาวพมาจะถกนำมาคาในประเทศไทย เพอเปนขอทานหรอเพอเรขายสนคาตามทองถนน ดงตวอยางทจะเหนไดจากขอมลของโครงการสหประชาชาตเพอตอตานการคามนษยในอนภมภาคลมแมนำโขง (the United Nations Inter – Agency Project on Human Trafficking in the Greater Mekong Subregion : UNIAP) ทระบวามเดกหญงชาวพมาจำนวน 6 คนทถกคาเขามายงประเทศไทยดวยวตถประสงคในการใชแรงงานเดกทไดรบการสงกลบสภมลำเนาในป พ.ศ. 2547 นอกจากน ยงมเหตการณทเกยวของกบการแสวงประโยชนดานแรงงานจากแรงงานเดกชาวพมาในโรงงานรอบๆ อำเภอแมสอด โดยแรงงานเดกกลมดงกลาวตองอาศยอยภายในบรเวณโรงงานภายใตเงอนไขของการจางงาน สวนเอกสารสำคญตางๆ เชน ใบอนญาตทำงานนนนายจางจะเปนผเกบไวเอง สวนคาจางแรงงานนนอยในอตราทตำกวาอตราคาจางขนตำ รวมทงมวนหยดพกทนอยมากอกดวย37

www.geoz

igzag

.com


> แรงงานในกจการประมง เปนทคาดการณกนวามแรงงานตางดาวจำนวนกวา 200,000 คนททำงานในกจการประมงของไทย โดยหลกๆ แลวจะเปนชาวกมพชาและชาวพมา และยงมชาวลาวอกบางสวนททำงานในกจการประมง โดยแรงงานเหลานจะไมมสญญาการจางงาน และยงมบางสวนทไมทราบวามสญญาการจางงานหรอไม สวนเอกสารประจำตวตางๆ นายจางจะเปนผนำไปเกบไว สวนสภาพการทำงานนน แมวางานในกจการประมงจะเปนงานหนก แตถงกระนน แรงงานกยงจะตองทำงานถงวนละมากกวา 8 ชวโมงตอวน และยงมบางรายทตองทำงานหนกถงวนละ 15 ชวโมงตอวน โดยมชวโมงพกผอนนอยรวมทงยงไมไดรบการดแลทางดานสขภาพอนามยอกดวย สวนในเรองคาจางแรงงานนน นายจางมกจะจาย คาจางใหแรงงานตางดาวบนเรอประมงลาชาจนกระทงสนสดสญญาการจางงาน เนองจากในบางครงแรงงานตางดาวบางรายกออกจากงานไปกอน และในบางครงกเปนนายจางเองทจงใจสรางสภาพการทำงานทกดดนแรงงานเพอใหแรงงานตองออกจากงานไป เพอทวานายจางจะไดไมตองจายคาจางแรงงานใหแรงงานตางดาวนนเอง38 ทงน เหยอจากการคามนษยทถกแสวงประโยชนดานแรงงานบนเรอประมงนน สวนใหญจะเปนผชายและเดกชาย และมอายระหวาง 15 – 17 ป แรงงานเหลานจะถกทำรายรางกาย ถกบงคบใหเสพยาเสพตดเพอทจะไดทำงานไดนานขน และถามแรงงานรายใดทปวยและไมสามารถทำงานไดกอาจจะถกโยนลงทะเลไป39 ในสวนของแรงงานตางดาวชาวพมานน จากการศกษาโดย International Labour Organization/ International Programme on the Elimination of Child Labour (ILO/ IPEC) พบวาจำนวนแรงงานททำงานในกจการประมงในจงหวดสมทรสาครมากกวา 90% นนเปนชาวพมา โดยไดประมาณการถงจำนวนแรงงานชาวพมาททำงานบนเรอประมงของไทยวามจำนวนกวา 200,000 คน และยงมแรงงานตางดาวอกจำนวนหลายพนคนททำงานในอตสาหกรรมอาหารทะเล ทงน แรงงานตางดาวททำงานในกจการประมงสวนมากจะมาจากประเทศพมาและกมพชา สวนทมาจากประเทศลาวนนกมเชนกนแตจำนวนไมมากนก อยางไรกตาม แรงงานตางดาวเหลานนกจะตองเผชญกบการถกแสวงประโยชน โดยเฉพาะอยางยงในกลมแรงงานตางดาวทยงไมไดจดทะเบยนกบทางการไทย แตในสวนของแรงงานตางดาวทแมวาจะจดทะเบยนแลวกยงจะตองเผชญกบการถกแสวงประโยชนดานแรงงานเชนกน เชน การทแรงงานตางดาวจะตองถกหกเงนจาก

www.geoz

igzag

.com


เงนคาจางของตนคนใหกบนายจางทไดชวยสำรองจายคาธรรมเนยมสำหรบการขนทะเบยนใหแกลกจาง โดยจำนวนเงนทจะถกหกออกไปนนกลบมจำนวนมากกวาคาธรรมเนยมในการขนทะเบยนแรงงานตางดาว นอกจากน แรงงานตางดาวยงถกควบคมเสรภาพในการเดนทางเคลอนยาย ตองทำงานในชวโมงทยาวนาน และไดรบคาจางในอตราทตำอกดวย40 สำหรบเสนทางของแรงงานตางดาวชาวพมานน เสนทางทนยมใชในการเดนทางมากทสด คอ ดานอำเภอแมสาย จงหวดเชยงราย และดานอำเภอแมสอด จงหวดตาก นอกจากน ยงมบางสวนทเดนทางเขาประเทศไทยทางดานเจดยสามองค จงหวดกาญจนบร และทางจงหวดระนอง โดยลกษณะการเดนทางเขามานน จะมนายหนาไปชกชวนคนตามหมบานตางๆ จากนนจะพาเดนทางรวมกนเปนกลม กลมละประมาณ 5 – 10 คน โดยจะมารวมกนตามจดทนดหมายไวตามเมองตางๆ เชน เสนทางจากเมองพะออน ประเทศพมา มายงกรงเทพฯ จะเรมตนจากการพาคนตามหมบานมารวมกนไวยงจดนดหมายทเมองเมยวด จากนนจงพาเดนทางขามพรมแดนเขามาประเทศไทยทางดานอำเภอแมสอด จงหวดตาก จากนนนายหนาจะพานงรถตอมายงประเทศไทย ซงอาจจะใหชาวพมาเหลานนใชวธหลบซอนหลงรถกระบะ รถบรรทก หรอรถต หรออาจจะพานงรถโดยสารประจำทางในกรณทมชาวพมาบางรายทสามารถพดภาษาไทยไดหรอพดไดใกลเคยงคนไทยมากทสด นอกจากน ยงพบกรณทใชยานอนหลบกบชาวพมายายถนบางรายเพอทจะไดไมรสกตวและไมอาจจำเสนทางได ทงน นายหนาจะหกคาใชจายจากแรงงานชาวพมาและจะมาหกจากนายจางอกครงหนง และนายจางกจะหกคาใชจายในสวนทนายหนาหกไปแลวจากคาจางแรงงานในภายหลง โดยรปแบบของการถกแสวงประโยชนนน นอกจากการถกแสวงประโยชนทางเพศแลว ยงมการถกแสวงประโยชนในการบงคบใชแรงงาน41 นอกจากน ปญหาทสำคญของประเทศพมาอกปญหาหนงในเรองของการคามนษย คอ การคาหญงและเดก โดยททางรฐบาลพมาเองกมไดนงนอนใจในปญหาดงกลาว และไดมความพยายามในการใชมาตรการตางๆ เพอปองกนและแกไขปญหาการคามนษย ตวอยางของมาตรการไดแก การทรฐบาลพมาไดออกมาตรการกำหนดหลกเกณฑทเครงครดสำหรบผหญงโสดในเรองของการขอหนงสอเดนทาง หรอในการแตงงานกบชาวตางชาต42 นอกจากนยงมกฎหมายทหามผหญงทมอายตำกวา 25 ปเดนทางขามพรมแดนออกนอกประเทศ เวนเสยแตวาจะไปกบผปกครอง ซงมาตรการทกลาวมาทงหมดนใชไมไดผลแตอยางใด ทงน ประเทศไทยเปนประเทศหลกในการรองรบการคามนษยจาก

www.geoz

igzag

.com


ประเทศพมา โดยทเหยอคามนษยจากประเทศพมาสวนมากจะเปนกลมเชอชาตอน ดงทเปนทราบกนดวาประเทศพมาในปจจบนนประกอบไปดวยชนหลายเชอชาต แตเพอความสะดวกเราจงเรยกรวมกนวาชาวพมา • ประเทศลาว ประเทศลาวมสถานะเปนประเทศตนทางในการคามนษยโดยเฉพาะผหญงและเดก และยงรวมถงเหยอการคามนษยทเปนผชายดวย โดยเหยอเหลานจะถกนำมาคาเพอวตถประสงคทงการคาประเวณและการบงคบคาแรงงาน ทงน ลาวเปนอกประเทศหนงทออนไหวตอการคามนษย อนเนองมาจากการทประเทศลาวมทตงอยในภมภาคเดยวกนกบประเทศอนทมการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจมากกวา แตประเทศลาวเองกลบมการเจรญเตบโตทงทางสงคมและเศรษฐกจทดอยกวาประเทศเหลาน43 เหยอการคามนษยของลาวเกอบทงหมดถกคาเขามายงประเทศไทย โดยในเบองตนไดขามพรมแดนมาดวยความสมครใจ เพอหางานทำจากการลอลวงของขบวนการคามนษย แตเมอขามพรมแดนมาแลวกลบถกสญญาจางงานผกมดและยงถกบงคบใหทำงานทไมไดตกลงกนไวในตอนแรก เหยอชาวลาวเหลานมกจะถกบงคบแสวงประโยชนทางเพศหรอบงคบใชแรงงาน ทงในภาคเกษตรกรรม อตสาหกรรมขนาดเลก รานอาหาร และกจการประมง44 นอกจากน ยงมผหญงและเดกชาวลาวจำนวนมากถกนำไปบงคบใชแรงงานในโรงงานโดยไมไดรบคาตอบแทนแตอยางใด หรออาจจะไปทำงานเปนแรงงานรบใชในบาน รวมทงไปทำงานเปนบรกรหรอพนกงานเสรฟตามรานอาหาร เพอใชหนทถกผกมดมาตงแตตนของกระบวนการคามนษย นอกจากน ยงมชาวลาวอกจำนวนหนงทถกนำมาคาเพอนำไปทำงานเปนคนรบใชตามบาน โดยมแนวโนมของเดกชาวลาวทถกนำมาทดแทนแรงงานเดกไทยในการนำไปคาแรงงานประเภทดงกลาวเพมมากขน45 โดยชาวลาวทเปนแรงงานรบใชตามบานเหลานมความเสยงทจะถกทำรายรางกายและถกลวงละเมดทางเพศ โดยทกฎหมายแรงงานของไทยกมไดคมครองสทธของแรงงานเหลานแตประการใด โดยทแรงงานเหยอการคามนษยเหลานมกจะถกกกขงหนวงเหนยว ไดรบคาจางจำนวนนอยมากหรออาจไมไดรบคาจางเลย รวมทงยงไมไดรบการดแลทางดานสาธารณสขและการศกษา และนอกจากการเปนคนรบใชตามบานเรอนแลว ผชายและเดกชายชาวลาวอกสวนหนงกมกจะถกลอลวงไปทำงานในกจการประมง โดยแรงงานเหลานจะตองทำงานบนเรอประมง

www.geoz

igzag

.com


เกอบตลอดเวลา และมโอกาสหลบหนไปนอยมาก46 สำหรบในฐานะทลาวเปนประเทศตนทางของการคามนษย เหยอจากการคามนษยชาวลาวถกแสวงประโยชนในหลากหลายสาขาอาชพดวยกน โดยทไมรวมถงอาชพคาบรการทางเพศ ดงตอไปน47 > แรงงานรบใชในบาน ในปจจบน ไดมกระแสทเปลยนแปลงเพมมากขนในการแสวงประโยชนจากเดกชาวลาวในอาชพแรงงานรบใชในบาน ซงแตเดมมาอาชพนจะเปนของแรงงานเดกชาวไทย ทงน มแรงงานรบใชในบานท เปนคนตางดาวจำนวนกวา 100,000 คนในกรงเทพฯ ทตกอยในความเสยงทจะถกทำรายรางกายและถกคกคามทางเพศ และเนองจากแรงงานรบใชในบานไมไดรบการคมครองจากกฎหมายแรงงานของไทย ดงนนแลวชวตของพวกเขาจงตองขนอยกบความเมตตากรณาของนายจางสำหรบเงอนไขการทำงานทมความเหมาะสม นอกจากน แรงงานรบใชในบานชาวลาวบางรายจะตองเผชญกบสภาพทถกแยกใหอยโดดเดยวหรอการถกหนวงเหนยวกกขง และยงตองเผชญกบการรบรายไดทนอยมากหรอในบางกรณกอาจจะไมไดรบเลย รวมทงยงขาดโอกาสในการเขาถงบรการดานสาธารณสขและการศกษา และการมวนหยดพกผอนนอยมากเพยง 2-3 วนตอปเทานน > แรงงานในกจการประมง ในสถานการณการหายตวไปในอตราทสงของผชายและเดกผชายชาวลาวนน มความเกยวพนกบการแสวงประโยชนดานแรงงานในกจการประมงนำลก ทงน แรงงานชายและแรงงานเดกชายจะตองทำงานในเรอประมงภายใตเงอนไขของการแสวงประโยชนและโอกาสในการหนรอดไปนนนอยมาก เปนทประมาณการณกนวามแรงงานตางดาวจำนวนกวา 200,000 คนในปจจบนททำงานบนเรอประมงของไทย โดยสวนใหญแลวจะเปนแรงงานตางดาวชาวพมาและชาวกมพชา แตถงกระนนกยงมแรงงานตางดาวชาวลาวบางสวน เชนกนททำงานบนเรอประมง และแรงงานตางดาวเหลานยงไดรบคาจางทนอยไปกวาจำนวนทพวกเขาควรจะไดรบภายใตกฎหมายแรงงานของไทย48 นอกจากน แรงงานตางดาวในกจการประมงสวนใหญนนยงไมมการทำสญญาการจางงาน ซำรายกวานนพวกเขาบางคนกยงไมทราบวาจรงๆ แลวพวกเขามสญญาการจางงานหรอไม และแรงงานตางดาวสวนมากจะไมไดครอบครองเอกสารแสดงตนของพวกเขา แตจะเปนนายจางทนำ

www.geoz

igzag

.com


เอกสารตางๆ เหลานไปเกบไวเอง งานในกจการประมงนนเปนงานหนก แตแรงงานตางดาวเหลานกยงจะตองทำงานถงวนละ 8 ชวโมงหรออาจจะมากกวานน ทงน มรายงานวามแรงงานตางดาวบางรายทตองทำงานถงวนละ 15 ชวโมง สวนแรงงานตางดาวทเปนเดกนนยงตองทำงานในชวโมงการทำงานทยาวนานกวาแรงงานตางดาวทเปนผใหญ สวนเวลาพกผอนนนมนอยมากและยงไมไดรบการดแลทางดานสขภาพและสาธารณสขอกดวย สวนในเรองคาจางแรงงานนน นายจางมกจะจายคาจางใหแรงงานตางดาวบนเรอประมงลาชาจนกระทงสนสดสญญาการจางงาน เนองจากในบางครงแรงงานตางดาวบางรายกออกจากงานไปในกรณทไมอาจทนทำงานตอไปได และในบางครงกเปนนายจางเองทจงใจสรางสภาพการทำงานทกดดนแรงงานเพอใหแรงงานตองออกจากงานไป เพอทวานายจางจะไดไมตองจายคาจางแรงงานใหแรงงานตางดาวนนเอง49 ทงน เหยอจากการคามนษยทถกแสวงประโยชนดานแรงงานบนเรอประมงนนสวนใหญจะเปนผชายและเดกชาย และมอายระหวาง 15 – 17 ป แรงงานเหลานจะถกทำรายรางกาย ถกบงคบใหเสพยาเสพตดเพอทจะไดทำงานไดนานขน และถามแรงงานรายใดทปวยและไมสามารถทำงานไดกอาจจะถกโยนลงทะเล > แรงงานเดกในรปแบบอนๆ ไมมความชดเจนวาแรงงานเดกจากประเทศลาวจะถกนำมาเปนขอทานหรอไม ซงในอาชพขอทานนนทเหนไดอยางเดนชดจะเปนเดกทมาจากประเทศกมพชามากกวา แตถงกระนน รายงานขององคกร World Vision ชใหเหนวาปรากฏการณดงกลาวกอาจเกดขนไดเชนเดยวกนกบเดกจากประเทศลาว ในเรองการเดนทางเขามายงประเทศไทยนน เหยอจากการคามนษยชาวลาวนนจะเดนทางเขามาจากแขวงสะหวนนะเขต แขวงจำปาสก แขวงไซยะบร แขวงสาละวน กำแพงเวยงจนทน และแขวงคำมวน โดยเสนทางทเหยอจากการคามนษยชาวลาวเดนทางผานเขามายงประเทศไทยนนมหลายเสนทาง ไดแก เสนทางอำเภอเขมราฐ อำเภอโขงเจยม ดานชองเมก จงหวดอบลราชธาน ดานมตรภาพไทย – ลาว จงหวดหนองคาย จงหวดมกดาหาร จงหวดเลย ดานบอแกวของประเทศลาวซงอยใกลพนททางภาคเหนอของประเทศไทย รวมทงดานอำเภอแมสาย จงหวดเชยงราย ลกษณะการเดนทางเขามานน จะมนายหนาเขาไปโฆษณาชวนเชอถงในหมบานเพอใหเขามาทำงานในประเทศไทย โดยอาจมการสญญาวาจะไดเงนเดอนเปนจำนวนมาก จากนนจะมการรวบรวมเปนกลมและ

www.geoz

igzag

.com


จำแนกแจกจายไปตามจดตางๆ โดยเสนทางทนยมใชกนมาก คอ ดานเขมราฐ ดานชองเมก อำเภอโขงเจยม จงหวดอบลราชธาน และยงมบางสวนท เดนทางเขามาทางจงหวดมกดาหารและจงหวดเลย ซงการเดนทางเขามาของชาวลาวนนไมยงยากมากนกเนองจากคนไทยและคนลาวจะมการขามไปมาหาสกนเปนปรกตอยแลว นอกจากน การเดนทางเขามาของชาวลาวนนจะตองชำระคาทำบตรผานแดนเพยง 100 บาทเทานน50 • ประเทศกมพชา ประเทศกมพชามสถานะเปนทงประเทศตนทาง ปลายทาง รวมทงยงเปนประเทศทางผานของเสนทางในการคามนษย โดยทเหยอการคามนษยชาวกมพชาสวนใหญมกจะถกนำมาคายงประเทศไทย โดยเหยอชาวกมพชาทถกนำมาแสวงประโยชนในประเทศไทยนน มพนทตนทางจากเขตอำเภอปอยเปต จงหวดบนเตยเมยนเจย และจงหวดพระตะบอง โดยจะเดนทางผานชองทางทนยมใชกนมากทสด คอ ดานตรวจคนเขาเมองอรญประเทศ จงหวดสระแกว และอำเภอคลองใหญ จงหวดตราด สวนลกษณะของการเดนทางเขามานน จะมนายหนาทงทเปนชาวกมพชา ไทย รวมทงชาวเวยดนาม เดนทางเขาไปเจรจากบบดามารดาของเดก จากนนแลวหวหนาหรอกลมขอทานกจะพาเดกมาขอทานตามจดตางๆ โดยบงคบใหเดกขอทานใหไดจำนวนเงนทไมตำกวาทกำหนด หากไมไดตามจำนวนทกำหนดไวเดกกจะถกทำรายรางกาย นอกจากน ยงมเดกบางสวนทบดามารดาหรอญาตของเดกไดใหเดกเขามาขอทานเอง โดยบดามารดาหรอญาตจะเดนทางรวมมากบเดกแลวคอยตามทตางๆ เพอคอยรบเงนจากเดกเมอเดกขอทานไดเงนมาแลว51 สำหรบวตถประสงคในการคามนษยจากกมพชามายงไทยนน จะคามาเพอวตถประสงคอนๆ มากกวาเพอการคาประเวณ เชน เดกชาวกมพชาจะถกนำมาคายงประเทศไทยเพอไปเปนขอทาน สวนหญงกมพชาจะถกคามาเปนแรงงานรบใชตามบานและแรงงานในโรงงานอตสาหกรรม52 นอกจากน ยงมการเขามาเรขายดอกไม กระดาษทชช ลกอมหรอหมากฝรง53 แตถงกระนน การคามนษยจากกมพชาเขาสประเทศไทยยงแบงออกไดเปน 2 ประเภท คอ การคามนษยเพอนำไปใชแรงงานเยยงทาสกบการคามนษยเพอการคาบรการทางเพศ54 ทงน เราสามารถแบงประเภทเหยอการคามนษยชาวกมพชาโดยไมรวมเหยอการคาบรการทางเพศ จะแบงออกไดดงน55

www.geoz

igzag

.com


> แรงงานรบใชในบาน แรงงานททำงานประเภทนตองประสบกบปญหาหลายประการดวยกน เชน ถกนายจางบงคบใหทำงานเปนระยะเวลานาน โดยมเวลาพกผอนนอยหรอไมมเวลาพกผอนเลย หรอแรงงานบางรายอาจจะตองทำงานภายใตเงอนไขของการแสวงประโยชน และอาจจะมบางรายทถกทำทารณกรรมทงทางรางกายและจตใจ รวมไปถงการลวงละเมดทางเพศดวย > งานในกจการประมง งานในประเภทน ผชายและเดกชายชาวกมพชามกจะตกเปนเหยอจากการคามนษยเขามาสประเทศไทยเพอใชแรงงานในกจการประมง โดยทแรงงานชายเหลานจะถกจงใจดวยรายไดจำนวนสง แตถงกระนน แรงงานเหลานกจะตองทำงานบนเรอประมงเปนเวลานาน และมเวลาพกผอนนอยมากหรออาจจะไมมเวลาพกเลย รวมไปถงการถกทารณกรรมทงทางรางกายและจตใจ รวมไปถงการไดรบอาหารและนำดมทไมเพยงพอ ซงเงอนไขในการทำงานทกดดนแรงงานในลกษณะน เปนผลใหแรงงานเหลานพยายามหลบหนออกมาโดยทไมไดรบคาจางแรงงานแตอยางใด56 หรอในกรณแรงงานประมงทไมยอมไปทำงานประมงในพนทอนๆ กจะไมไดรบเงนคาจางเชนเดยวกน ในกรณของการทำรายรางกายนน บางครงกปตนเรออาจถงขนฆาตกรรมลกเรอและโยนศพทงลงทะเล และนอกจากการฆาตกรรมแลว แรงงานประมงบางคนอาจเสยชวตอนเนองมาจากสาเหตการขาดอากาศหายใจ ทเกดขนจากการขนยายปลาขนมาจากหองเกบใตทองเรอ หรอบางคนอาจจะเสยชวตดวยอาการเจบปวยทเกดจากการทนทกขทรมานจากสภาพการทำงานทเลวรายมาเปนระยะเวลานาน > แรงงานในโรงงานอตสาหกรรม แรงงานชาวกมพชาททำงานตามโรงงานอตสาหกรรม มกจะตองเผชญกบการทำงานเกนเวลาโดยไมไดรบคาจาง หรออาจจะตองเผชญกบการถกจบกมและถกสงกลบประเทศบานเกดของตน หรออาจมบางรายทเดนทางเขาประเทศโดยถกตองแตกลบไมมใบอนญาตทำงาน รวมทงการทแรงงานบางรายอาจตองทำงานหนกในบางครง แตรายไดทควรจะไดกลบถกหกออกไปบางสวนเพอนำไปหกลางกบหนสนทเกดขนจากกระบวนการรบเขาทำงาน > ขอทาน ชาวกมพชาทเขามาประกอบอาชพขอทานในประเทศไทยนน นอกจากจะเดนทาง

www.geoz

igzag

.com


เขามาโดยสมครใจแลว ยงมการลอลวงเดกทงจากกมพชาและประเทศใกลเคยงมาบงคบใหเปนขอทานและขายของเลกๆ นอยๆ ตามทองถนนดวย57 โดยขอทานเหลานจะถกควบคมและแสวงประโยชนโดยกลมอาชญากรรมตนสงกด และจะถกบงคบใหทำงานขอทานเปนเวลานานๆ สวนเงนทไดจากการขอทานหรอขายของเลกๆ นอยๆ นจะตองสงใหกบบคคลทควบคมขอทานเหลานทงหมด

ผลกระทบ การทประเทศไทยมแรงงานตางดาวเขามาในประเทศมากขน อาจสงผลกระทบตอประเทศในดานตางๆ ดงตอไปน58 1) ดานสาธารณสข แรงงานตางดาวทเดนทางเขามาในประเทศไทย โดยเฉพาะอยางยงแรงงานตางดาวจากประเทศดอยพฒนา เชน พมา ลาว และกมพชา แรงงานเหลานจะไมไดรบการรองรบจากระบบสาธารณสขของประเทศไทย และเมอเกดการเจบปวยขน จะไมมโอกาสไดรบการรกษาพยาบาลเฉกเชนประชาชนคนไทยหรอคนทมสญชาตไทย ซงจะรวมไปถงการไมไดรบภมคมกนโรคตดตอของเดกตางดาว ทงน แมวารฐบาลไทยจะไดใหความชวยเหลอในการรกษาพยาบาลแรงงานตางดาว แตกยงไมสามารถดำเนนการไดอยางทวถง เนองจากมขอจำกดทางดานงบประมาณ จงสงผลใหมาตรฐานทางสขภาพของแรงงานตางดาวยงตำกวามาตรฐานโดยปรกต ซงกจะสงผลมาถงสขภาพของประชาชนไทยดวย ถาแรงงานตางดาวเหลานนเปนโรคตดตอหรอเปนพาหะของโรคตดตอ โดยเฉพาะอยางยงโรคตดตอทไมสามารถรกษาใหหายขาดได เชน โรคเอดส 2) ดานการประกอบอาชพ แรงงานตางดาวมกเดนทางเขามาในประเทศไทย เพอประกอบอาชพในงานประเภททแรงงานไทยไมตองการทำ เชน งานประมง สวนยางพารา งานกอสราง งานรบใชตามบาน หรองานในโรงงานอตสาหกรรม เปนตน ซงสภาพแวดลอมในการทำงานมกจะถกกดดนและมความเครยดในการทำงาน เพราะนายจางมกจะกดขแรงงานใหทำงานเปนเวลานานหรอทำงานเตมเวลา ไมมเวลาใหพกผอน หรอถามเวลาใหพกกจะเปนเพยงชวงเวลาสนๆ รวมทงยงไมมสวสดการตางๆ เฉกเชนแรงงานทวไป เชน วนหยด วนลาพก หรอวนลาคลอดบตร และยงถกนายจางกดคาแรงอกดวย นอกจากนแรงงานตางดาวยงตอง

www.geoz

igzag

.com


เผชญกบสถานการณอนๆ ทไมพงประสงค เชน การถกเลอกปฏบต หรอถกแบงแยกกดกนเพราะความแตกตางทงในเรองเชอชาต สญชาต ศาสนา และเพศอกดวย 3) ดานการศกษา ในกรณของแรงงานเดกตางดาวทอาจยายตดตามบดามารดาของตน หรอเดนทางผานนายหนาเขามาทำงานในประเทศไทย รวมทงเดกทเกดในประเทศไทยโดยมบดามารดาเปนคนตางดาว เดกตางดาวเหลานจะไมไดรบโอกาสทางการศกษาในประเทศไทยตามเกณฑการศกษามาตรฐานเชนเดยวกบเดกไทย ทำใหเดกตางดาวยงคงตองเปนแรงงาน ไรทกษะในตลาดแรงงานอยเชนนนตอไป

สรป ปญหาการคามนษยทเกดขนในประเทศไทยนน มสาเหตมาจากสภาพปญหาทเกดขนภายในประเทศเพอนบานทงสาม ไดแก พมา ลาว และกมพชา ทมพรมแดนตดกนกบประเทศไทย โดยปญหาทเกดขนภายในประเทศทงสามดงกลาวซงเปนสาเหตหรอปจจยผลกดนใหประชาชนของทงสามประเทศตองอพยพโยกยายถนฐานออกมาหางานทำในประเทศไทย ประกอบไปดวยปญหาทางเศรษฐกจ ยกตวอยางเชน การไมมงานทำในภมลำเนาของตน หรอไมมการสรางงานขนในทองถน หรออาจจะเกดจากปญหาความไมสงบทเกดขนภายในประเทศหรอภายในภมลำเนาของตน ยกตวอยางเชน สถานการณความไมสงบทเกดขนภายในประเทศพมา อนมสาเหตมาจากความขดแยงระหวางชนกลมนอยกลมตางๆ กบรฐบาลทหารพมา จนกอใหเกดการสรบขนระหวางสองฝายในพนทตางๆ โดยทการสรบดงกลาวไดสงผลใหเกดสภาวะทไมปรกตในพนททเปนสนามรบ และยอมเปนทแนนอนวาพนทภมลำเนาของประชาชนในประเทศทเกดการสรบขนยอมไมเหมาะสมทจะประกอบอาชพ และกไดกลายเปนปจจยผลกดนใหประชาชนในพนทนนๆ ตองอพยพออกมาหางานทำยงประเทศไทย นอกจากนวฒนธรรมและคานยมของสงคมกยงเปนอกสาเหตหนงทกอใหเกดปญหาการคามนษย รวมไปถงแนวคดบรโภคนยมและกระแสโลกาภวตนกเปนอกปจจยผลกดนหนงทสำคญ โดยคานยมทมเงนตราเปนตวกำหนดถงสถานะทางสงคมนนไดแพรกระจายออกไปอยางกวางขวางและเขาถงทงสงคมเมองและสงคมชนบท หากครอบครวใดทมฐานะทางการเงนดกจะไดรบความเคารพนบถอ ซงคานยมเชนนกไดผลกดนใหเกดเหยอเขาสกระบวนการคามนษยเชนเดยวกน

www.geoz

igzag

.com


นอกจากน ในสวนของประเทศไทยเอง ยงมปจจยทดงดดใหแรงงานตางดาวเดนทางเขามาหางานทำยงประเทศไทยอกดวย กลาวคอ จากการทแรงงานชาวไทยมการศกษาทสงขน มทกษะในการประกอบอาชพทดขน ดงนนจงสามารถเลอกงานทตองการจะทำไดมากขน และไมเลอกทจะทำงานประเภททมความเสยง สกปรก หรอทอนตรายและแสนยากลำบาก ดงเชนทเรยกกนโดยยอวางาน 3 ส. แตในขณะเดยวกน นายจางกยงคงมความตองการทจะจางแรงงานเขามาทำงานประเภท 3 ส. อยเชนเดม แตในเมอแรงงานไทยไมตองการทำงานประเภทดงกลาวแลว แรงงานตางดาวทมาจากประเทศเพอนบานจงกลายเปนตวเลอกทดสำหรบนายจางทจะใหเขามาทำงานประเภทดงกลาว ทงน แรงงานตางดาวทเดนทางเขามาทำงานในประเทศไทยนน สวนใหญมกจะเปนแรงงานตางดาวทลกลอบเดนทางเขามาทำงานโดยผดกฎหมาย และการทแรงงานตางดาวเหลานนเลอกทจะเดนทางเขามาโดยผดกฎหมาย ยอมเทากบวาแรงงานตางดาวเหลานนตองลกลอบทำงานอยางหลบซอน หลกเรนตวเองใหพนจากสายตาของเจาหนาทรฐไทยหรอเจาหนาทตำรวจ มเชนนนแลวกอาจจะตองถกสงกลบประเทศ ซงจะกลายเปนการหมดหนทางในการประกอบอาชพ ซงการทำงานแบบหลบซอนของแรงงานตางดาวน กไดกลบกลายเปนโอกาสสำหรบฝายนายจางในการกดขขมเหง เอารดเอาเปรยบแรงงานตางดาว จนแรงงานตางดาวตองตกเปนเหยอจากการคามนษยไปในทสด หรอในบางกรณทการลกลอบจางแรงงานตางดาวของนายจางหรอผประกอบการนนไดรบความรเหนเปนใจจากเจาหนาทรฐเสยเอง กยงสงผลใหปญหาแรงงานตางดาวหรอปญหาการคามนษยนนกลายเปนปญหาทเรอรงและแกไขไดยากมากยงขนตามไปดวย การทจะแกไขปญหาการคามนษยใหประสบความสำเรจหรออยางนอยทสดใหอยในระดบทบรรเทาเบาบางลงไปไดนน จะตองแกไขปญหาทงในพนทประเทศตนทางและประเทศปลายทางของการคามนษย โดยประเทศตนทางซงหมายถงประเทศทเหยอการคามนษยเดนทางจากมานน จะตองไดรบการแกไขปญหาในเรองของการพฒนาในพนทตนทาง เชน การพฒนาทางเศรษฐกจ การสรางงานสรางอาชพในทองถน การเพมโอกาสทางการศกษาแกประชาชน การใหความรความเขาใจทถกตองแกประชาชนในเรองของการเดนทางไปทำงานยงตางประเทศ รวมไปถงมาตรการในการระงบปญหาการสรบระหวางฝายทมความขดแยงระหวางกน อนจะสงผลเสยตอการพฒนาเศรษฐกจและการสรางโอกาสในการจางงานในทองถน ซงเปนแนวทางแกไขปญหาขนพนฐานในการแกไขปญหาการคามนษย

www.geoz

igzag

.com


นอกจากการแกไขปญหาในพนทประเทศตนทางแลว การแกไขปญหาในพนทประเทศปลายทาง หรออกนยหนงคอประเทศทแรงงานตางดาวหรอเหยอการคามนษยเดนทางเขาไปทำงานนนกนบวาเปนสงทสำคญไมยงหยอนไปกวากน โดยสงทจะตองไดรบการแกไขในพนทประเทศปลายทาง คอ การบงคบใชกฎหมายทเกยวของใหมความเขมงวดรดกมมากยงขน โดยเฉพาะอยางยงกบนายจางทลกลอบจางแรงงานตางดาว รวมทงเจาหนาทรฐทมหนาทเกยวของกบการแกไขปญหาแตกลบรเหนเปนใจกบนายจางในการกระทำ ผดกฎหมาย ซงการกระทำดงกลาวของเจาหนาท จะกลายเปนอปสรรคทสงผลใหการแกไขปญหาการคามนษยหรอการเอารดเอาเปรยบดานแรงงานนนไดรบการแกไขใหบรรเทาลงไปไดยากยงขน นอกจากน หนวยงานทเกยวของทงภาครฐและองคกรพฒนาเอกชนจะตองใหความรความเขาใจแกนายจางในเรองของขนตอนการจางแรงงานตางดาวทถกตอง ตามกฎหมาย และหนวยงานภาครฐทเกยวของของไทยจะตองดำเนนการรวมกบหนวยงานภาครฐของประเทศตนทางในการแกไขปญหาการคามนษย และปญหาแรงงานตางดาวเขาเมองผดกฎหมายทนบไดวาเปนกลมเสยงทจะตกเปนเหยอการคามนษย เชน การแสวงหาแนวทางในการสรางกระบวนการการจางแรงงานตางดาวทถกตองตามกฎหมาย การเรงรดดำเนนการจางแรงงานตางดาวตามแนวทางทปรากฏในบนทกความเขาใจวาดวยการจางแรงงานทรฐบาลไทยไดลงนามรวมกบประเทศเพอนบานทงสามประเทศใหเกดผลในทางปฏบตมากยงขนกวาทเปนอยในปจจบน ทงน กเพอใหปญหาการคามนษยซงนบวาเปนปญหารวมกนทงของประเทศตนทางและประเทศปลายทางไดรบการแกไขจนลลวงไปไดโดยถาวร หรออยางนอยทสดกใหไดรบการแกไขจนระดบความรนแรงของปญหาบรรเทาเบาบางลงไป ทงนกเพอความเจรญรงเรองทงของประเทศตนทางและประเทศปลายทางเคยงคกนไป

------------------------ เชงอรรถ 1 กฤตยา อาชวนจกล, สถานะความรเรองแรงงานขามชาตในประเทศไทยและทศทางการวจยทพงพจารณา (นครปฐม: สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล, 2545), หนา 49. 2 เรองเดยวกน.

www.geoz

igzag

.com


3 สรรพสทธ คมพประพนธ และพยงคศร ขนธกล, รายงานวจยฉบบสมบรณ หวขอ มาตรการแกไขปญหาการคามนษย โดยเฉพาะหญงและเดก (กรงเทพฯ: สำนกงานกองทนสนบสนนการวจย, 2548), หนา 8. 4 Vidyamali Samarasinghe, Female Sex Trafficking in Asia : The Resilience of Partriarchy in a Changing World (New York, NY: Routledge Taylor & Francis Group, 2008), pp. 21 – 22. 5 “พระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคามนษย พ.ศ. 2551,” ราชกจจานเบกษา 125 (6 กมภาพนธ 2551): 29 – 30. 6 สายสร จตกล, การปองกนและแกไขปญหาการคาเดกและหญงของประเทศไทย (กรงเทพฯ: สำนกงานปลดสำนกนายกรฐมนตร และกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย, 2547), หนา 17. 7 “แนวปฏบตเกยวกบการปองกน ปราบปราม และชวยเหลอคมครองผเสยหายจากการคามนษยดานแรงงาน” (เอกสารไมตพมพเผยแพร) 8 เรองเดยวกน. * กฎกระทรวงวาดวยการคมครองแรงงานในงานเกษตรกรรม พ.ศ. 2547 ขอ 8 นายจางอาจใหเดกอายตงแตสบสามปบรบรณทำงานในชวงระยะเวลาโรงเรยนปดภาคเรยนหรอนอกเวลาเรยนไดเฉพาะงานทไมเปนอนตรายตอสขภาพอนามยหรอเปนงานทไมขดตอการพฒนาและสงเสรมคณภาพชวตของเดก ทงนโดยไดรบอนญาตจากบดา มารดา หรอผปกครองของเดกนน 9 พนธมตรโลกตอตานการคาผหญง, การคาหญง : จากแนวคดเรองสทธมนษยชนสการปฏบต, แปลโดย พชราวด แกวคณ และคนอนๆ (กรงเทพฯ: อมรนทรพรนตงแอนด พบลชชง, 2543), หนา 14. 10 เรองเดยวกน, หนา 16. 11 เรองเดยวกน. 12 เรองเดยวกน. 13 Christina Wille, Trafficking in Children into the Worst Forms of Child Labour in Thailand: Rapid Assessment Findings from Four Research Sites along the Thailand – Lao PDR and Thailand –

www.geoz

igzag

.com


Myanmar Border Areas (Bangkok: International Labour Organization – International Programme on the Elimination of Child Labour, 2000), pp. 1 – 2. 14 Ibid, p. 2. 15 สำนกสงเสรมและพทกษผดอยโอกาส, เอกสารประกอบการประชมเชงปฏบตการผปฏบตงานองคกรเครอขายภายในประเทศทดำเนนงานดานการปองกนปญหาการคาหญง ภายใตโครงการสงเสรมความรวมมอในการปองกนการคาหญงระหวางประเทศ (ลมนำโขง) วนท 21 – 22 กมภาพนธ พ.ศ. 2549 ณ โรงแรมเฟสทโฮเตล ถนนเพชรบรตดใหม กรงเทพมหานคร (กรงเทพฯ: สำนกสงเสรมและพทกษผดอยโอกาส สำนกงานสงเสรมสวสดภาพและพทกษเดก เยาวชน ผดอยโอกาส คนพการและ ผสงอาย กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย, 2549), หนา 1. 16 สรรพสทธ คมพประพนธ และพยงคศร ขนธกล, รายงานวจยฉบบสมบรณ หวขอ มาตรการแกไขปญหาการคามนษย โดยเฉพาะหญงและเดก (กรงเทพฯ: สำนกงานกองทนสนบสนนการวจย, 2548), หนา 5. 17 เรองเดยวกน, หนา 7. 18 เรองเดยวกน. ** เสนความยากจน หมายถง เกณฑชวดความยากจน โดยพจารณาจากระดบรายไดทเพยงพอตอการดำรงชวตเทานน ซงม 2 ประเภท ไดแก (1) เสนความยากจนเดม ธนาคารโลกไดเรมตนศกษาเมอป พ.ศ. 2505 - 2506 โดยพจารณาจากความจำเปนขนพนฐานในการดำรงชวต โดยแยกเปนความจำเปนดานอาหารและสนคาอปโภคของคนไทยตามหลกสากลทธนาคารไดรเรมขน จดออนของเสนความยากจนเดม คอการใชคาเฉลยความตองการสารอาหารตอวนตอคนโดยไมไดคำนงถงความแตกตางในเรองอายและเพศ ดงนนเสนความยากจน ทพฒนาขนตงแตป พ.ศ. 2513 จงไมสามารถสะทอนแบบแผนการบรโภคในปจจบนและการเปลยนแปลงโครงสรางประชากร นอกจากนยงไมสะทอนความแตกตางในระดบราคาสนคาในพนท (เมองและชนบท) (2) เสนความยากจนใหม ซงไดจดทำขนภายในกองประเมนผลการพฒนา สำนกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.) นบเปนเสนความยากจนของทางการ เสนความยากจนใหมนสามารถวดความยากจนไดในระดบบคคล ครวเรอน พนท จงหวด ภมภาค

www.geoz

igzag

.com


จนถงระดบประเทศ โดยพจารณาจากความตองการพนฐานขนตำของปจเจกบคคล ทงดานอาหารและสนคาอปโภค หากครวเรอนมรายไดตำกวาคาใชจายทคำนวณไดถอวาเปนครวเรอนยากจน ดรายละเอยดเพมเตมไดทเวบไซตของสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย: http://www.tdri.or.th/poverty/report.htm#poor 19 ทรงพล พนธวชาตกล, ความผดฐานคามนษยตามอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานอาชญากรรมขามชาตทจดตงในลกษณะองคกร ค.ศ. 2000 และผลกระทบหากประเทศไทยเขาเปนภาค (กรงเทพฯ: วทยานพนธหลกสตรปรญญามหาบณฑต สาขาวชานตศาสตร คณะนตศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2547), หนา 36. 20 Roujanavong, Wanchai, “Thailand: The Situation of Trafficking in Women,” in The 1997 Regional Conference on Trafficking in Women and Children, p. 342. (Unpublished Manuscript) 21 สรรพสทธ คมพประพนธ และพยงคศร ขนธกล, รายงานวจยฉบบสมบรณ หวขอ มาตรการแกไขปญหาการคามนษย โดยเฉพาะหญงและเดก (กรงเทพฯ: สำนกงานกองทนสนบสนนการวจย, 2548), หนา 26. 22 เนาวรตน พลายนอย และคณะ, เอกสารหมายเลข 9 สรปสงเคราะหการประเมนสถานการณโดยเรงดวนของแรงงานเดกรบใชในประเทศไทย, เอกสารประกอบการประชมเสนอผลการวจยเรอง การประเมนสถานการณโดยเรงดวนของแรงงานเดกรบใชในประเทศไทย (กรงเทพฯ: คณะสงคมศาสตรและมนษยศาสตร มหาวทยาลยมหดล องคการแรงงานระหวางประเทศ โครงการระหวางประเทศวาดวยการปองกนและแกไขปญหาแรงงานเดก (ILO – IPEC), 2544), หนา 3. 23 สรรพสทธ คมพประพนธ และพยงคศร ขนธกล, รายงานวจยฉบบสมบรณ หวขอ มาตรการแกไขปญหาการคามนษย โดยเฉพาะหญงและเดก (กรงเทพฯ: สำนกงานกองทนสนบสนนการวจย, 2548), หนา 31. 24 International Council on Social Welfare, Trafficking and Related Labour Exploitation in the ASEAN Region (The Netherlands: International Council on Social Welfare, 2007), p. 151. 25 Ibid. 26 กฤตยา อาชวนจกล, สถานะความรเรองแรงงานขามชาตในประเทศไทยและทศทาง

www.geoz

igzag

.com


การวจยทพงพจารณา (นครปฐม: สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล, 2545), หนา 51. 27 ทรงพล พนธวชาตกล, ความผดฐานคามนษยตามอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานอาชญากรรมขามชาตทจดตงในลกษณะองคกร ค.ศ. 2000 และผลกระทบหากประเทศไทยเขาเปนภาค (กรงเทพฯ: วทยานพนธหลกสตรปรญญามหาบณฑต สาขาวชานตศาสตร คณะนตศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2547), หนา 19. 28 เรองเดยวกน, หนา 20. 29 International Council on Social Welfare, Trafficking and Related Labour Exploitation in the ASEAN Region (The Netherlands: International Council on Social Welfare, 2007), p. 97. 30 Ibid., p. 98. 31 Ibid., p. 99. 32 Ibid., p. 101. 33 Ibid., p. 153. 34 Ibid. 35 Ibid., p. 154. 36 Ibid., p. 101. 37 Ibid., p. 103. 38 Ibid., p. 156. 39 Ibid. 40 Ibid., p. 103. 41 สำนกสงเสรมและพทกษผดอยโอกาส, เอกสารประกอบการประชมเชงปฏบตการผปฏบตงานองคกรเครอขายภายในประเทศทดำเนนงานดานการปองกนปญหาการคาหญง ภายใตโครงการสงเสรมความรวมมอในการปองกนการคาหญงระหวางประเทศ (ลมนำโขง) วนท 21 – 22 กมภาพนธ พ.ศ. 2549 ณ โรงแรมเฟสทโฮเตล ถนนเพชรบรตดใหม กรงเทพมหานคร (กรงเทพฯ: สำนกสงเสรมและพทกษผดอยโอกาส สำนกงานสงเสรมสวสดภาพและพทกษเดก เยาวชน ผดอยโอกาส คนพการและ ผสงอาย กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย, 2549), หนา 6.

www.geoz

igzag

.com


42 ทรงพล พนธวชาตกล, ความผดฐานคามนษยตามอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานอาชญากรรมขามชาตทจดตงในลกษณะองคกร ค.ศ. 2000 และผลกระทบหากประเทศไทยเขาเปนภาค (กรงเทพฯ: วทยานพนธหลกสตรปรญญามหาบณฑต สาขาวชานตศาสตร คณะนตศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2547), หนา 20. 43 International Council on Social Welfare, Trafficking and Related Labour Exploitation in the ASEAN Region (The Netherlands: International Council on Social Welfare, 2007), p. 69. 44 ทรงพล พนธวชาตกล, ความผดฐานคามนษยตามอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานอาชญากรรมขามชาตทจดตงในลกษณะองคกร ค.ศ. 2000 และผลกระทบหากประเทศไทยเขาเปนภาค (กรงเทพฯ: วทยานพนธหลกสตรปรญญามหาบณฑต สาขาวชานตศาสตร คณะนตศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2547), หนา 23. 45 International Council on Social Welfare, Trafficking and Related Labour Exploitation in the ASEAN Region (The Netherlands: International Council on Social Welfare, 2007), p. 70. 46 Ibid., p. 71. 47 Ibid., p. 70. 48 Ibid., p. 155. 49 Ibid., p. 156. 50 สำนกสงเสรมและพทกษผดอยโอกาส, เอกสารประกอบการประชมเชงปฏบตการผปฏบตงานองคกรเครอขายภายในประเทศทดำเนนงานดานการปองกนปญหาการคาหญง ภายใตโครงการสงเสรมความรวมมอในการปองกนการคาหญงระหวางประเทศ (ลมนำโขง) วนท 21 – 22 กมภาพนธ พ.ศ. 2549 ณ โรงแรมเฟสทโฮเตล ถนนเพชรบรตดใหม กรงเทพมหานคร (กรงเทพฯ: สำนกสงเสรมและพทกษผดอยโอกาส สำนกงานสงเสรมสวสดภาพและพทกษเดก เยาวชน ผดอยโอกาส คนพการและผสงอาย กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย, 2549), หนา 6. 51 เรองเดยวกน, หนา 5. 52 International Council on Social Welfare, Trafficking and Related Labour Exploitation in the ASEAN Region (The Netherlands:

www.geoz

igzag

.com


International Council on Social Welfare, 2007), p. 38. 53 สำนกสงเสรมและพทกษผดอยโอกาส, เอกสารประกอบการประชมเชงปฏบตการผปฏบตงานองคกรเครอขายภายในประเทศทดำเนนงานดานการปองกนปญหาการคาหญง ภายใตโครงการสงเสรมความรวมมอในการปองกนการคาหญงระหวางประเทศ (ลมนำโขง) วนท 21 – 22 กมภาพนธ พ.ศ. 2549 ณ โรงแรมเฟสทโฮเตล ถนนเพชรบรตดใหม กรงเทพมหานคร (กรงเทพฯ: สำนกสงเสรมและพทกษผดอยโอกาส สำนกงานสงเสรมสวสดภาพและพทกษเดก เยาวชน ผดอยโอกาส คนพการและผสงอาย กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย, 2549), หนา 5. 54 ทรงพล พนธวชาตกล, ความผดฐานคามนษยตามอนสญญาสหประชาชาตเพอตอตานอาชญากรรมขามชาตทจดตงในลกษณะองคกร ค.ศ. 2000 และผลกระทบหากประเทศไทยเขาเปนภาค (กรงเทพฯ: วทยานพนธหลกสตรปรญญามหาบณฑต สาขาวชานตศาสตร คณะนตศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2547), หนา 24. 55 International Council on Social Welfare, Trafficking and Related Labour Exploitation in the ASEAN Region (The Netherlands: International Council on Social Welfare, 2007), p. 40. 56 Ibid., p. 40. 57 Ibid., p. 41. 58 สรรพสทธ คมพประพนธ และพยงคศร ขนธกล, รายงานวจยฉบบสมบรณ หวขอ มาตรการแกไขปญหาการคามนษย โดยเฉพาะหญงและเดก (กรงเทพฯ: สำนกงานกองทนสนบสนนการวจย, 2548), หนา 32.

www.geoz

igzag

.com

www.geoz

igzag

.com

ความมั่นคงของมนุษย์ :...

Government & Nonprofit