ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΗΣ 1ΗΣ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΟΥ

1ΟΥ ΕΠΑ.Λ ΑΓ. ΑΝΑΡΓΎΡΩΝ

Εφηβεία, Προβλήματα & προβληματισμοί

Σχολικό έτος 2013 – 2014 ΕΠΙΒΛΕΠΟΥΣΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ

Τζάλλα Ιωάννα

Πίνακας περιεχομένων

ΜΑΘΗΤΕΣ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ

ΕΝΟΤΗΤΑ 1

ΕΝΟΤΗΤΑ 2

ΕΝΟΤΗΤΑ 3

ΕΝΟΤΗΤΑ 4

ΕΝΟΤΗΤΑ 5

ΕΝΟΤΗΤΑ 6

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΜΑΘΗΤΕΣ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑΝ

Δανίκας Δημήτρης

Μαυρογενειάδης Νικόλαος

Κουτσοθανάση Δήμητρα

Αντωνοπούλου Κωνσταντίνα

Δαγκλής Νικόλαος

Ζαγκανάς Παναγιώτης

Καραμήτρος Ιωάννης

Παρασίδης Χρήστος

Υζεράϊ Μαρία

Τουλούπας Μανώλης

Χρηστίδης Φώτης

Παναγιωτόπουλος Ευθύμης

Ράτζα Σάζμα

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Η ερευνητική αυτή εργασία αναφέρεται σε μια από τις

πιο πολυσυζητημένες περιόδους ανάπτυξης των

παιδιών, την εφηβεία. Η εφηβεία μπορεί να

παρομοιαστεί σαν έναν ανεμοστρόβιλο που παρασύρει

τα πάντα στο πέρασμά του και αφήνει πίσω ένα τελείως

νέο τοπίο.

Συγκεκριμένα, θα

προσπαθήσουμε να

διερευνήσουμε τα χρόνια της

εφηβείας για να καταλάβουμε

τους εφήβους καλύτερα, να

αφουγκραστούμε τις ανησυχίες

και τους πόθους τους και να

κατανοήσουμε τις αδυναμίες

τους.

Θ’ αναφερθούμε επίσης στα

προβλήματα και τους

προβληματισμούς των εφήβων

που είναι απόρροια όλων των

μεγάλων αλλαγών (ορμονικών,

βιολογικών, συναισθηματικών,

κοινωνικών και διανοητικών)

που συντελούνται σε αυτή την

τόσο δύσκολη ηλικιακή φάση.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Το κύριο θέμα της εργασίας είναι η σκιαγράφιση των

προβληματισμών κατά την περίοδο της εφηβείας. Το

συγκεκριμένο θέμα χωρίζεται σε μικρότερες κατηγορίες η

καθεμία από τις οποίες αφορούν ξεχωριστή πτυχή της ζωής των

εφήβων.

Σκοπός μας είναι να ασχοληθούμε με όσα

προβληματίζουν τους εφήβους καθημερινά

προσπαθώντας να τα εξηγήσουμε, να τα κατανοήσουμε

και γιατί όχι και να τα αντιμετωπίσουμε;

Ο κάθε μαθητής έχει τον διπλό ρόλο του ερευνητή – εφήβου ο

οποίος ασχολείται με θέματα μου αντιμετωπίζει και ο ίδιος στην

καθημερινή του ζωή προσπαθώντας να ολοκληρώσει

επιτυχημένα το ταξίδι προς τον κόσμο των ενηλίκων.

Όλοι ξέρουμε ότι η εφηβεία είναι μια περίοδος

προπαρασκευής και ωρίμανσης ώστε οι έφηβοι να

προετοιμαστούν για τις πολυσύνθετες υποχρεώσεις που θα

ηγηθούν για ν’ αντιμετωπίσουν ως ενήλικες.

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ / ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ

Εθισμός και εφηβεία

Ψυχοσύνθεση των εφήβων

Έφηβοι και τεχνολογία

Σχέσεις των εφήβων με τους ενήλικες

Διατροφικές διαταραχές κατά την

εφηβεία

Εφηβεία και εκφοβισμός (Bullying)

ΕΝΟΤΗΤΑ 1

ΕΘΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΦΗΒΕΙΑ

1.1 ΕΘΙΣΜΟΣ ΣΕ

ΟΥΣΙΕΣ Η εφηβεία είναι ευάλωτη και εύθραυστη

ηλικία, γεμάτη σύγχυση, υπερβολή και

αντίφαση και είναι επιρρεπής στις

αυτοκαταστροφικές τάσεις.

Οι έφηβοι παίρνουν ναρκωτικά για τους ίδιους

λόγους που το κάνουν και οι ενήλικες: Για να

διασκεδάσουν, να ενσωματωθούν σε κάποια

ομάδα, να ηρεμήσουν, να τα βγάλουν πέρα με

το άγχος, τον πόνο ή την ανία.

Ως ναρκωτικά θεωρούμε κάθε χημική ουσία που

επηρρεάζει τον τρόπο με τον οποίο δουλεύει το

μυαλό ή το σώμα κάποιου. Στα ναρκωτικά

περιλαμβάνονται παράνομες ουσίες, όπως η

ηρωίνη, η κοκαΐνη ή η μαριχουάνα και το χασίς.

Δεν είναι μόνο αυτά. Ναρκωτικά είναι επίσης

και κάποιες περισσότερο "νόμιμες" ουσίες,

όπως είναι το αλκοόλ, ο καπνός καθώς και

πολλά από τα φάρμακα που χρησιμοποιεί η

κλασσική ιατρική.

Πόσο θα πρέπει να μας απασχολήσει το φαινόμενο της

κατάχρησης ή απλά της χρήσης αλκοόλ στη διάρκεια της

εφηβείας? Πόση έκταση έχει πάρει η κατανάλωση αλκοόλ σε

νεαρές ηλικίες. Η αλήθεια είναι σοκαριστική: Οι ερευνητές

καταλήγουν στο ότι το αλκοόλ είναι η ουσία που

χρησιμοποιείται περισσότερο από τους εφήβους.

Η κατανάλωση αλκοόλ σε πρώιμη ηλικία είναι

ένα ανησυχητικό γνώρισμα των σχετικά

πρόσφατων χρόνων που αφορά σε ένα μεγάλο

βαθμό τις χώρες του Δυτικού κόσμου, καθώς

επίσης και την χώρα μας.

1.2 ΕΘΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΔΙΑΔΥΚΤΙΟ ΚΑΙ ΣΤΑ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ

Ο εθισμός στο Διαδίκτυο είναι μια σχετικά νέα

μορφή εξάρτησης. Αυτή η μορφή εθισμού

ορίζεται ως «ενασχόληση με το Ίντερνετ για

άντληση αισθήματος ικανοποίησης που

συνοδεύεται με αύξηση του χρόνου που

καταναλώνεται για την άντληση αυτού του

αισθήματος».

Τι σημαίνει εθισμός στο Διαδίκτυο και ποια

συμπτώματα παρουσιάζουν οι έφηβοι;

Ένα άτομο ή έφηβος ο οποίος είναι εθισμένο στο διαδίκτυο τις

περισσότερες φορές εμφανίζει τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Εξιδανίκευση του μέσου. Ο χρήστης θεωρεί τον

ηλεκτρονικό υπολογιστή ή το Διαδίκτυο το σημαντικότερο

«κεφάλαιο» της καθημερινότητάς του.

• Τροποποίηση της διάθεσης. Σε όσους εθίζονται στα

ηλεκτρονικά παιχνίδια παρουσιάζεται αύξηση της παραγωγής

του νευροδιαβιβαστή του εγκεφάλου ντοπαμίνη, η οποία

συνδέεται με την ευχαρίστηση.

• Ανοχή. Το άτομο χρειάζεται σταδιακά όλο και περισσότερες

ώρες χρήσης του υπολογιστή ώστε να νιώθει ευχαρίστηση.

• Σύγκρουση. Ενώ το παιδί αισθάνεται ότι έχει πρόβλημα,

δεν μπορεί να κάνει κάτι για να περιορίσει τη χρήση του

υπολογιστή.

Ο εθισμός στα ηλεκτρονικά παιχνίδια δημιουργεί

προβλήματα όπως επιθετικότητα και κοινωνική

απομόνωση.

Μεγάλο ρόλο στον εθισμό παίζει και η ψυχολογία του παίκτη γιατί

στα διαδικτυακά παιχνίδια δημιουργείς ένα νέο χαρακτήρα

και εισέρχεσαι σε ένα νέο κόσμο. Αλληλεπιδράς με ανθρώπους

που δε γνωρίζεις, πράγμα που σου δίνει την δυνατότητα να

αλλάξεις πτυχές του χαρακτήρα σου και να παρουσιάσεις έναν

Επιπτώσεις που μπορεί να έχει το διαδίκτυο

στο παιδί

Μειώνεται ο χρόνος που περνάει ο έφηβος

με την οικογένειά του, περιορίζονται τα χόμπι

και οι κοινωνικές συναναστροφές του,

αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης παχυσαρκίας,

μυοσκελετικών προβλημάτων και οφθαλμικών

παθήσεων λόγω των πολλών ωρών- ακινησίας-

μπροστά στην οθόνη. Παράλληλα, οι εθισμένοι

στο Διαδίκτυο νεαροί παραμελούν τη σωματική

τους υγιεινή, ενώ κάνουν πολλές απουσίες

στο σχολείο με αποτέλεσμα ακόμη και να

χάνουν την σχολική χρονιά.

1.3 ΕΘΙΣΜΟΣ ΣΤΑ ΤΥΧΕΡΑ

ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ

Τα τυχερά παιχνίδια αποτελούν µια

δελεαστική µορφή διασκέδασης, καθώς

γεννούν την ελπίδα για εύκολο κέρδος.

Ωστόσο, ο εθισµός σε αυτά, δηλαδή στον

τζόγο, παραµονεύει στη γωνία.

Η ενασχόληση µε τα τυχερά παιχνίδια δεν αφορά µόνο

τους ενηλίκους, καθώς ολοένα και περισσότεροι έφηβοι

έλκονται από αυτήν την κακή συνήθεια.

Η αλόγιστη χρήση του ∆ιαδικτύου και η εύκολη πρόσβαση

σε ιντερνετικά καζίνο και ιστοσελίδες ανάλογου

περιεχοµένου καθιστούν τα νεαρά άτοµα εκτεθειµένα -

σχεδόν απροστάτευτα- στην απειλή του εθισµού. Ο

καθένας άλλωστε είναι δυνατό σήµερα να παίξει ρουλέτα ή

µπλακ τζακ από το σπίτι του µε την πιστωτική του κάρτα.

Μερικοί από τους παράγοντες που ενδέχεται να

ευνοούν την ανάπτυξη της διαταραχής σ' εφήβους

µπορεί να είναι ο παρορµητισµός, η χαµηλή

αυτοεκτίµηση, η τάση για µη συµµόρφωση, η

έλλειψη αυτοπειθαρχίας, η κατανάλωση αλκοόλ και

η χρήση ναρκωτικών ουσιών.

Ταυτόχρονα, πιο ευάλωτοι είναι οι έφηβοι που

εµφανίζουν κακές επιδόσεις στα σχολικά µαθήµατα,

αδικαιολόγητες απουσίες, προβλήµατα διαγωγής και

στοιχεία κατάθλιψης, ενώ πολύ σηµαντικό ρόλο παίζει

η ενασχόληση των ίδιων των γονέων µε τα τυχερά

παιχνίδια.

ΑΙΤΙΑ

ΕΦΗΒΕΙΑ, ΕΘΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Να προσπαθείτε να μιλάτε με τους εφήβους σας - δείξτε

ενδιαφέρον σε αυτούς και αυτά που συμβαίνουν στη ζωή τους,

ζητάτε τη γνώμη τους, και συζητάτε για τα πιστεύω τους και αυτά

που θεωρούν σημαντικά. Πείτε τους την επίδραση που

έχει η συμπεριφορά τους σ’ εσάς χωρίς να

κριτικάρετε. Κάθε πρόβλημα δεν μπορεί να λυθεί αυτόματα.

Όταν κρατάτε την ψυχραιμία σας θα δείτε μεγαλύτερη πρόοδο.

Δώστε του επιλογές στο να λύσει το πρόβλημα. Το κλειδί είναι

να δώσετε την ευκαιρία στον έφηβο να εισηγηθεί λύσεις ο

ίδιος.

ΕΝΟΤΗΤΑ 2

ΨΥΧΟΣΥΝΘΕΣΗ ΤΩΝ

ΕΦΗΒΩΝ

2.1 Βιολογικές, συναισθηματικές και διανοητικές

αλλαγές που δημιουργούν την ψυχοσύνθεση των

εφήβωνΗ ήβη ξεκινάει όταν οι πρώτες ορμόνες του φύλου αρχίζουν και παράγονται σε

μικρές αρχικά, αλλά σταδιακά σε όλο και μεγαλύτερες ποσότητες.

Τα αγόρια αποκτούν περισσότερη μυϊκή μάζα, ψηλώνουν απότομα, τα

γεννητικά τους όργανα καθίστανται ικανά για σπερματογένεση. Ο χώρος του

εφηβαίου και οι μασχάλες αποκτούν τρίχωση και το πρώτο χνούδι ξεπροβάλει

στο πρόσωπο. Η φωνή σπάει για να έρθει και να σταθεροποιηθεί στην

βραχνάδα της ανδρικής φωνής.

Στα κορίτσια το πιο εντυπωσιακό σημάδι της ήβης είναι η έμμηνος ρήση, η

οποία μπορεί να είναι μια τραυματική εμπειρία για όσα κορίτσια έχουν πλήρη

άγνοια για το θέμα αυτό. Το σώμα των κοριτσιών αρχίζει να στρογγυλεύει, το

στήθος αναπτύσσεται, το βιολογικό υπόβαθρο της εφήβου ετοιμάζεται

ώστε να της επιτρέψει αργότερα να γίνει μητέρα.

Το πρώτο συναίσθημα που αντιμετωπίζει ο έφηβος είναι ο φόβος, ο τρόμος

για όλες τις αλλαγές που συμβαίνουν επάνω του. Το να αφήνουμε πίσω μας μια

ηλικία και ιδιαίτερα την παιδική είναι κάτι που πονάει. Οι έφηβοι το

διαισθάνονται αυτό και μπορεί να έχουν κρίσεις ταυτότητας και μελαγχολίας.

Στην εφηβεία γίνεται η

ολοκλήρωση της διανοητικής

ανάπτυξης των παιδιών. Ξαφνικά

οι έφηβοι δεν βασίζονται μόνο στην

εμπειρία τους, η σκέψη τους

μπορεί να πάει πολύ μακρύτερα

από όσα έχουν ζήσει.

Αναπτύσσουν αυτό που λέμε

αφηρημένη σκέψη, που πάει πέρα

από την στενή καθημερινότητα

έχοντας την ικανότητα να

προσεγγίζει το άπειρο. Όλη αυτή

η διανοητική έκρηξη σαστίζει

τους έφηβους, κάνοντας τους να

απορροφούνται σε αφηρημένες

σκέψεις.

Όλα αυτά μας δείχνουν πως ο

έφηβος αποκτά μια ισχυρότερη

ικανότητα για ανάλυση και έλεγχο

Ο έφηβος πλημμυρίζει από συναισθήματα έντονα και

ευμετάβλητα. Δεν έχει μια σταθερή ταυτότητα, καθώς ο

εαυτός του αλλάζει καθημερινά. Δοκιμάζει διάφορους

ρόλους και ταυτότητες ώστε να δει ποια του ταιριάζει

καλύτερα. Όσο ήταν παιδί ο έφηβος, έβλεπε τους

γονείς και τους δασκάλους του σαν

πρότυπα, σαν θεούς αλλά καθώς η

εφηβεία εξελίσσεται, φεύγει αυτή η

σιγουριά του για αυτά τα πρότυπα, κι

αρχίζει κρυφά ή φανερά να τα αμφισβητεί

και να διερευνά τα όριά τους. Το πιο

επώδυνο στάδιο αυτής της αμφισβήτησης

και της απομυθοποίησης είναι όταν οι

έφηβοι καταλάβουν πως οι γονείς τους

είναι κοινοί θνητοί με αδυναμίες και

ελαττώματα.

2.2 Άρνηση των κοινωνικών αξιών και

προτύπων

Ένας κίνδυνος που ελλοχεύει σε αυτή τη διαδικασία, έχει να

κάνει με τις παρέες στις οποίες ο έφηβος θα αφοσιωθεί για να

καλύψει αυτό του το κενό. Θέλουν όλοι μαζί να έχουν μια κοινή

ταυτότητα για να νιώθουν πιο δυνατοί στο να αφήσουν πίσω την

παιδική ηλικία, να συμβιβαστούν με την επώδυνη

αποιδανικοποίηση των γονιών τους και να δοκιμάσουν τα όριά

τους.

Έτσι, στα πλαίσια τέτοιων ομάδων οι έφηβοι υιοθετούν ίδιο

ντύσιμο, λεξιλόγιο και συμπεριφορά και μπορεί να φτάσουν

μέχρι και στη διάπραξη αξιόποινων πράξεων ή σε πράξεις που

σε άλλη φάση της ζωής τους θα θεωρούνταν ψυχοπαθολογικές.

Όλα αυτά τους είναι απαραίτητα για να θρηνήσουν, να πάρουν

δύναμη ο ένας από τον άλλο και να προχωρήσουν παραπέρα

2.3 Αμφιθυμία (= μεταπτώσεις στην

διάθεση), θυμός, ξεσπάσματα, συγκρούσεις

Τη μια στιγμή χαρά και ευχαρίστηση, την επόμενη

μελαγχολία ή θυμό. Ο έφηβος νιώθει διχασμένος.

Ανυπομονεί να αφήσει τους περιορισμούς της παιδικής ηλικίας

αλλά νοσταλγεί την ασφάλεια της και φοβάται τις ευθύνες και

συγκρούσεις με τον εξωτερικό κόσμο. Αυτές οι αντιφάσεις

προκαλούν εσωτερική ένταση και συμβάλλουν στις

συναισθηματικές μεταπτώσεις.

Η εφηβεία είναι μια

περίοδος σκιών. Όλα

φαντάζουν μεγεθυμένα,

προβληματισμοί για τη

ζωή, αγωνίες για τις

σχέσεις, ανησυχία για το

μέλλον. Οι “σκιές” αυτές

δημιουργούν εντάσεις,

μελαγχολία και

συγκρούσεις. Η κατάθλιψη στην εφηβεία

εκφράζεται ιδιαίτερα με

έντονο εκνευρισμό και

εκρήξεις θυμού. Ο έφηβος

νιώθει ότι δεν αξίζει και

αποσύρεται κοινωνικά,

γίνεται εξαιρετικά ευαίσθητος

στην κριτική.

2.4 Διατήρηση της ιδιαίτερης ψυχοσύνθεσης των

εφήβων από τους γονείς

Από τη στιγμή που τα προβλήματα

του εφήβου φαίνεται πως

αυξάνονται από τις αρνητικές

αντιδράσεις των γονιών, οι όποιες

προληπτικές παρεμβάσεις θα πρέπει

να συμπεριλαμβάνουν τη στήριξη

των γονιών καθώς και τη δημιουργία

μιας ανοιχτής και καλής

επικοινωνίας μαζί του. Οι περισσότερες έρευνες δείχνουν πως οι

πιθανότητες να μειωθούν σημαντικά ανάλογα

προβλήματα παιδιών στην εφηβεία είναι μεγάλες,

όταν οι γονείς προσπαθούν να κατανοήσουν με ένα

σταθερό, αποφασιστικό και ήρεμο τρόπο το τι

σκέφτεται, νιώθει και επιθυμεί το παιδί τους.

Σε περίπτωση που ως γονείς αντιμετωπίζετε κάποιο

πρόβλημα με το παιδί σας που σας ανησυχεί, δοκιμάστε

τα παρακάτω:

• Μιλήστε μαζί του άμεσα, μη χάνετε πολύτιμο χρόνο.

• Προσπαθήστε να καταλάβετε τους πιθανούς λόγους

που οδήγησαν το παιδί στην κατάσταση που βρίσκεται.

Προσπαθήστε να δείτε τα πράγματα από την οπτική

του παιδιού.

• Μιλήστε διεξοδικά μαζί του με τρόπο που δεν θα

προκαλέσει νέες εντάσεις.

• Εκφράστε ανοιχτά και με σαφήνεια το πώς βλέπετε τα

πράγματα, αλλά δείξτε πως είστε ανοιχτοί για κάθε

είδους συζήτηση και άποψη. Αποφύγετε τις

συγκρούσεις.

ΕΝΟΤΗΤΑ 3

ΕΦΗΒΟΙ ΚΑΙ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

3.1 Χρήση της τεχνολογίας για

επικοινωνία Γιατί οι έφηβοι πέφτουν στην κυριολεξία με τα μούτρα στη

χρήση και συχνά την κατάχρηση του διαδικτύου, του

κινητού τηλέφωνου, και γενικότερα, δείχνουν τέτοια

προτίμηση στα πιο σύγχρονα προϊόντα της

τεχνολογίας; • Ευέλικτη ταυτότηταΗ έλλειψη της πρόσωπο με πρόσωπο επαφής μπορεί να βοηθήσει τον

έφηβο να ανοιχτεί, να είναι ειλικρινής και να θίξει θέματα που ίσως δεν θα

κουβέντιασε σε μια πρόσωπο με πρόσωπο συζήτηση.

• Συναισθηματική εγγύτητα και αίσθηση ότι ανήκει κάπου Οι έφηβοι αναζητούν συντρόφους και νέες ομάδες ατόμων όπου θα

αισθάνονται αποδοχή και μέλος της ομάδας. Στο διαδίκτυο υπάρχουν

ανεξάντλητες δυνατότητες από άτομα και ομάδες με τις οποίες μπορεί

κανείς να επικοινωνήσει.

• Διέξοδος για τις απογοητεύσεις Υπάρχουν πιέσεις από την οικογένεια, τους φίλους, το σχολείο, τον ίδιο

τον εαυτό του εφήβου. Τι διέξοδο μπορεί να βρει ο έφηβος; Μπορεί να

βυθιστεί στην ανωνυμία του διαδικτύου ή να χρησιμοποιήσει το κινητό

3.2 Τι δυνατότητες προσφέρει η

τεχνολογία στους εφήβους

σήμερα;Η συμβολή της τεχνολογίας στους εφήβους

είναι αναμφίβολα τεράστια. Προσφέρει τη

δυνατότητα για σπουδές εξ αποστάσεως στους νέους

που δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν οικονομικά στις

σπουδές μακριά από τον τόπο κατοικίας τους. Το

Διαδίκτυο έχει ένα τεράστιο ποσοστό δημοσιεύσεων

που προστίθενται καθημερινά και εξελίσσεται ως η

ισχυρότερη πηγή πληροφορίας. Η χρήση της

τεχνολογίας προάγει την κοινωνικοποίηση αφού τα

κινητά τηλέφωνα και οι διάφορες υπηρεσίες κοινωνικής

δικτύωσης στο ίντερνετ (π.χ Facebook, MSN, Skype)

διευκολύνουν τη συχνή επικοινωνία των εφήβων

μεταξύ τους.

3.3 Όρια στην χρήση της τεχνολογίας – Ρόλος των

γονέωνΑντιμέτωποι με μια όλο και

μεγαλύτερη γκάμα συσκευών,

προϊόντων, υπηρεσιών και

χαρακτηριστικών, οι νέοι

χρησιμοποιούν γενικά την

τεχνολογία με τρόπο θετικό και

ισορροπημένο. Όμως κάποιοι

γονείς θα αναγνωρίσουν ότι

ένας έφηβος μπορεί να

ξοδέψει πολλές ώρες στο

διαδίκτυο, το κινητό του ή

την κονσόλα των

παιχνιδιών του. Πώς

μπορούν οι γονείς να

ξεπεράσουν το παλιρροιακό

κύμα της τεχνολογίας

ομαλά;

Σύμφωνα με τα παραπάνω, οι ειδικοί έχουν καταλήξει σε

κάποιους βασικούς τρόπους με τους οποίους μπορεί να

επιτευχθεί η ορθολογική χρήση της τεχνολογίας από τους

εφήβους.•Απαγορεύεται η τηλεόραση στο παιδικό δωμάτιοΗ τηλεόραση επηρεάζει τον ύπνο, τις μαθητικές αποδόσεις, αλλά και την υγεία

των παιδιών. Γι’ αυτό το λόγο πρέπει να βρίσκεται σε κοινόχρηστους χώρους του

σπιτιού.

•Μετατρέψτε την ενασχόληση με τα media σε κοινή

δραστηριότηταΤο να παρακολουθεί ο γονιός μία τηλεοπτική εκπομπή μαζί με το παιδί, το να

παίζει μαζί του ένα video game ή να επισκέπτεται ένα site δίνει στη

δραστηριότητα μία πρόσθετη αξία και αποτρέπει τον κίνδυνο υπερέκθεσης.

•Εκπαιδεύστε τα παιδιά στη χρήση της τεχνολογίας και

εκπαιδευτείτε κι εσείς μαζί τουςΓνωρίστε τους αγαπημένους ιστότοπους του παιδιού σας και τα video games

που προτιμά. Μόνο έτσι μπορείτε να έχετε μια ολοκληρωμένη άποψη σχετικά με

τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά τους.

ΕΝΟΤΗΤΑ 4

ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ ΜΕ ΤΟΥΣ

ΕΝΗΛΙΚΕΣ

4.1 XAΣΜΑ ΓΕΝΕΩΝ

Το χάσμα των γενεών είναι ένα φαινόμενο με

διαχρονική παρουσία στην εξέλιξη της

ανθρωπότητας. Πρόκειται για την

προβληματική επικοινωνία που υπάρχει

ανάμεσα σε διαδοχικές γενιές, για

παράδειγμα ανάμεσα σε γονείς και παιδιά.

Οι αιτίες δημιουργίας του χάσματος των

γενεών είναι αρκετές. Κάθε γενιά ζει και

αναπτύσσεται κάτω από τις επιδράσεις

μιας διαφορετικής εποχής. Έτσι και

σήμερα, οι νέοι χρησιμοποιούν

διαφορετικό τρόπο σκέψης και

συμπεριφοράς από ότι οι μεγαλύτεροι.

Α) ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΙ

Οι σχέσεις μαθητών και

εκπαιδευτικών

περιγράφονται ως θετικές

όταν σε αυτές κυριαρχεί η

ενθάρρυνση, η φιλική

διάθεση, η κατανόηση και η

υποστήριξη από την

πλευρά των εκπαιδευτικών.

Οι καλές διαπροσωπικές σχέσεις μαθητών –

εκπαιδευτικών συντελούν στην μάθηση

διαμορφώνοντας συνθήκες εμπιστοσύνης και

σεβασμού. Από την άλλη πλευρά η έλλειψη καλών

σχέσεων επιφέρει εντάσεις και πολλές φορές

συγκρούσεις.

Eπίσης μια άλλη αιτία για την εκδήλωση του

χάσματος των γενεών αποτελούν τα χαρακτηριστικά

των δύο ηλικιακών ομάδων.Οι νέοι από τη μια

πλευρά είναι

αυθόρμητοι,ασυμβίβαστοι,νεωτεριστές και

υιοθετούν επαναστατικές ιδεές για τη ζωή τις οποιές

εκφράσουν με τη συμπεριφορά τους. Απο την άλλη οι

ηλικιωμένοι είναι πιο μετριοπαθείς και

αντιπροσωπεύουν μια πιο συντηρητική στάση

Β) ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΙ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΙ

ΕΝΟΤΗΤΑ 5

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ

ΕΦΗΒΕΙΑ

5.2 Νευρική Ανορεξία

Η νευρική ανορεξία είναι μια διαταραχή η οποία

επηρεάζει συνήθως τα νεαρά κορίτσια και νεαρές

γυναίκες. Τη συναντούμε κυρίως τα τελευταία χρόνια

και σε μεγαλύτερα ποσοστά στις Δυτικές Κοινωνίες,

στον αναπτυγμένο κόσμο.

Βασικό χαρακτηριστικό της διαταραχής είναι ο φόβος που διακατέχει το

άτομο για την εικόνα του και την ενδεχόμενη πρόσληψη βάρους. Τα

άτομα έχουν την πεποίθηση ότι η εικόνα τους είναι αυτή ενός υπέρβαρου-

παχύσαρκου ανθρώπου ακόμη κι αν το σώμα τους έχει αποστεωθεί από

την έλλειψη τροφής. Τα ίδια άτομα όταν παρατηρούν κάποιον ισχνό και

υπερ-αδυνατισμένο άνθρωπο τείνουν να τον θεωρούν πρότυπο

ομορφιάς και υγείας.

5.3 Νευρική ΒουλιμίαΗ νευρική βουλιμία

συμπεριλαμβάνεται στις

διατροφικές διαταραχές

που πλήττουν κυρίως τις

γυναίκες και χαρακτηρίζεται

από έναν φαύλο κύκλο

υπερφαγίας- λιμοκτονίας-

εμετού- λήψης καθαρτικών.

Ένα βουλιμικό άτομο, μετά

από ένα επεισόδιο

υπερφαγίας (υπερβολική

κατανάλωση φαγητού)

αποβάλλει την τροφή με

την πρόκληση εμετού ή με

τη λήψη καθαρτικών.

5.4 Τα αίτια των διαταραχών της διατροφής στην

εφηβείαΜεγάλη σημασία στην ανάπτυξη διατροφικών διαταραχών

διαδραματίζει και η οικογένεια.

Οι διαταραχές αυτές ξεκινούν ως η προσπάθεια του εφήβου

να αποκτήσει τον έλεγχο, να ξεσπάσει δυσάρεστα

συναισθήματα ή να αυτοτιμωρηθεί. Αυτό συμβαίνει αν στην

οικογένεια υπάρχει λεκτική, σωματική ή συναισθηματική

κακοποίηση, παραμέληση του εφήβου ή του ασκείται έντονη

κριτική.Παράλληλα, όταν το

οικογενειακό περιβάλλον δεν

ευνοεί την επικοινωνία και τη

συζήτηση, τα συναισθήματα

του εφήβου μένουν

καταπιεσμένα μέσα του και

αισθάνεται μοναξιά και άγχος.

ΕΝΟΤΗΤΑ 6

ΕΦΗΒΕΙΑ ΚΑΙ

ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ

6.1 ΤO BULLYING

Κατά τις παραβατικές αυτές πράξεις ο πιο δυνατός

ανήλικος ή η πιο δυνατή ομάδα ανηλίκων επιτίθεται /

προσβάλλει τον λιγότερο δυνατό ανήλικο ή τη λιγότερο

δυνατή ομάδα ανηλίκων. Θεωρείται, λοιπόν, ότι υπάρχει

εδώ η χρήση από κάποιον της δύναμης ή της υπερέχουσας

κατάστασής του προκειμένου να εκφοβίσει, να βλάψει ή να

ταπεινώσει κάποιον άλλο.

Αναλυτικότερα στον όρο bullying

συμπεριλαμβάνονται:

• Χρησιμοποίηση υβριστικών ή περιπαικτικών εκφράσεων

Απειλές και εκβιασμός

• Σωματική βία, χτυπήματα, τσιμπήματα, δαγκωνιές,

σπρωξίματα

• Κλοπές

• Ζημιές στην προσωπική περιουσία κάποιου

• Επιδιωκόμενη απομάκρυνση των φίλων

• Εσκεμμένο ή συχνό αποκλεισμό μαθητών από κοινωνικές

δραστηριότητες

• Διάδοση κακοηθών και ψευδών φημών

• Εκβιαστικά τηλεφωνήματα, ή τηλεφωνήματα σε

ακατάλληλες ώρες χωρίς απάντηση

• Και τέλος ηλεκτρονικό bullying μέσω κινητού τηλεφώνου

ή του διαδικτύο

6.2 ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ

Ο σχολικός εκφοβισμός είναι ένα φαινόμενο νεανικής

παραβατικότητας, που εμφανίζεται σε πολλές χώρες του κόσμου.

Ο σχολικός εκφοβισμός αναφέρεται στη χρήση βίας μεταξύ

μαθητών ή συνομηλίκων παιδιών με στόχο να προκληθεί πόνος ή

αναστάτωση. Εμφανίζεται με τη μορφή του λεκτικού εκφοβισμού

(κοροϊδία, διακρίσεις, σεξουαλικά σχόλια), του κοινωνικού

εκφοβισμού (διάδοση φημών, καταστροφή προσωπικών

αντικειμένων, απομόνωση από την ομάδα), του σωματικού

εκφοβισμού (χτυπήματα, σπρωξίματα, κλωτσιές), του

ηλεκτρονικού εκφοβισμού (εκβιασμός μέσω Διαδικτύου και

ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, μέσω μηνυμάτων στο κινητό

τηλέφωνο).

6.3 ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΑΠΟ

ΓΟΝΕΙΣ ΚΑΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ

Αν υποπτευθείτε ότι το παιδί σας είναι θύμα μιας

τέτοιας συμπεριφοράς, είναι σημαντικό να το

ενθαρρύνετε να σας εκμυστηρευτεί τι του

συμβαίνει και να το ακούσετε προσεκτικά.

Βοηθήστε το να καταλάβει ότι δε φταίει το ίδιο

και συμβουλέψτε το να φεύγει από την

κατάσταση κάθε φορά και να αγνοεί το παιδί-

θύτη όσο μπορεί. Σημαντικό, επίσης, είναι να

μιλήσετε με τους δασκάλους του σχολείου, ώστε

να είναι ενήμεροι και να μπορούν να επεμβαίνουν

όταν χρειάζεται. Εάν το παιδί σας εκδηλώνει έντονα

συμπτώματα απόσυρσης και φοβίες, ίσως να

χρειαστεί να δείτε κάποιον ειδικό, προκειμένου

να μειωθεί ο κίνδυνος πλήγματος στο

Συμπεράσματα

Το συνολικό συμπέρασμα που βγάλαμε

ήταν ότι εκτελώντας αυτή την εργασία

μπορέσαμε να κάνουμε λίγα βήματα

παραπάνω στο να κατανοήσουμε αυτή

την τόσο δύσκολη περίοδο της ζωής του

ανθρώπου που αποτελεί ένα μεταβατικό

στάδιο μεταξύ της παιδικότητας και της

ενηλικίωσης. Κατά την διάρκεια αυτής της

περιόδου δίνεται έμφαση στην σωματική

και ψυχική αλλαγή που συντελείται στο

παιδί και στις συνέπειες που έχουν οι

αλλαγές αυτές στην συμπεριφορά του τόσο

στο σπίτι του όσο και στο σχολείο.

Βιβλιογραφία - Πηγές

www.oikade.gr

www.kazam.gr

www.wikipedia.org

www.ptks.gr

www.kathimerini.gr

www.prolipsis.gr

www.webvistas.org