Η ΕΛΙΑ & ΤΟ ΛΑΔΙ ΣΤΗ

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΣΤΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ

« Αν αποσυνδέσεις την Ελλάδα , θα βρεις ότι

αποτελείται από μια ελιά ένα αμπέλι και ένα καράβι,

που σημαίνει,………

Ότι με αυτά τα τρία μπορείς να την ξαναφτιάξεις.»

Οδυσσέας Ελύτης

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΙΑΣ

Η ελιά κατάγεται από τη Μικρά

Ασία και εξαπλώθηκε στην

Μεσόγειο πριν από 6.000 χρόνια.

Είναι ένα από τα αρχαιότερα

καλλιεργούµενα δένδρα στον

κόσµο, το οποίο υπάρχει πριν από

την ανακάλυψη της γραφής. Οι

Φοίνικες, λαός της ανατολικής

Μεσογείου, διέδωσαν πιθανότατα

την καλλιέργεια της ελιάς στην

Κρήτη και στα παράλια της

Ελλάδος και οι Έλληνες αργότερα

στους λαούς της Δυτικής

Μεσογείου.

Κατά την Ελληνική μυθολογία η ελιά είναι Αθηναϊκής

καταγωγής. Η ελιά φυτεύτηκε στην Ακρόπολη από

τη Θεά Αθηνά. Ο καρπός της ήταν ευλογημένος,

σύμβολο γνώσης, σοφίας, αφθονίας, υγείας,

δύναμης και ομορφιάς. Πάνω του στήριξαν

θρύλους, παραδόσεις και θρησκευτικές τελετές.

Τα υποπροϊόντα της ελιάς, από τους αρχαίους

χρόνους χρησιμοποιούνται στο χώρο της

φαρμακευτικής και του καλλωπισμού. Ακόμη και η

υγιεινή του σώματος γινόταν αρχικά με το λάδι και

αργότερα με το σαπούνι. Για τον φωτισμό

χρησιμοποιούσαν στα λυχνάρια λάδι και για τη

θέρμανση τον πυρήνα των καρπών της ελιάς. Το

γερό της ξύλο χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα

για την κατασκευή εργαλείων, επίπλων και σαν

οικοδομικό υλικό. Επιπλέον το φύλλωμά της

αποτελεί πολύτιμο λίπασμα. Η ελιά, ήταν σύμβολο

της ειρήνης και έπαθλο των νικητών στους

Ολυμπιακούς αγώνες.

Η ασημοπράσινη παρουσία της σφραγίζει το

μεσογειακό τοπίο και ένας ιδιαίτερος πολιτισμός, ο

πολιτισμός της ελιάς, καταγράφεται στον ευρύτερο

αυτό γεωγραφικό χώρο, συνδέοντας τους

πολιτισμούς που αναπτύχθηκαν εκεί στη διάρκεια

της μακραίωνης ιστορία της.

Η ΕΛΙΑ ΣΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Η Ελλάδα είναι μια από τις κυριότερες χώρες στην παράγωγη ελαιολάδου, παράγει το 20% της παγκόσμιας παράγωγης ελαιολάδου.

Το λάδι που, σύμφωνα με τους ειδικούς της διατροφής, αποτελεί ένα από τα βασικά μυστικά της μακροζωίας, αφού τα οφέλη που κερδίζουμε από την κατανάλωσή του είναι πάρα πολλά. Το βασικό αυτό στοιχείο της μεσογειακής διατροφής, που εκθειάζουν όλοι όσοι το έχουν μελετήσει και αναλύσει, δεν είναι μόνο εξαιρετικά ωφέλιμο για την υγεία μας, είναι επίσης πολύ εύγευστο και υπάρχει εν αφθονία στην Ελλάδα, αφού η χώρα μας κατατάσσεται τρίτη στον κόσμο σε παραγωγή ελαιόλαδου.

Το λάδι παράγεται στα ελαιουργεία , η επεξεργασία

αρχίζει με το ζύγισμα, τον διαχωρισμό και το

πλύσιμο των ελιών. Οι ελιές, που έχουν

τοποθετηθεί σε ξύλινα τελάρα μεταφέρονται με

αναβατόρια σε μια μεγάλη λεκάνη η οποία βρίσκεται

σε ένα ύψωμα του ελαιουργείου. Από εκεί πέφτουν

με χοανοειδείς αγωγούς στο ελαιοτριβείο, που

αποτελείται από θραυστήρες ή μυλόλιθους. Μετά

την πρώτη σύνθλιψη και έκθλιψη εξάγεται το πρώτο

λάδι.

Το ελαιόλαδο είναι το κυριότερο λιπαρό που

χρησιμοποιείται στην ελληνική κουζίνα και

διαδραματίζει σπουδαίο ρόλο στην υγεία του

ανθρώπου. Συμβάλλει στην καθυστέρηση της

γήρανσης εξαιτίας των φυσικών αντιοξειδωτικών

που περιέχει βιταμίνη Ε. Συμβάλλει στην

παρεμπόδιση καρδιακών παθήσεων και

εγκεφαλικών επεισοδίων. Είναι πλούσιο σε

αντιοξειδωτικές ουσίες (φαινόλες) και σε

μονοακόρεστα λιπαρά οξέα (ολεϊκό οξύ).Το

ελαιόλαδο είναι απαραίτητο συστατικό για τη σωστή

διατροφή και ανάπτυξη των παιδιών.

Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι, αναμφισβήτητα το

ελαιόλαδο αποτελεί μια πηγή σημαντικής θρεπτικής

αξίας καθώς και παρεμποδιστικός παράγοντας για

πολλές από τις ασθένειες που μπορεί να

σχετίζονται με τη διατροφή. Επιβάλλεται λοιπόν ο

καθένας μας να διατηρεί ένα διαιτολόγιο που να έχει

σαν μοναδική πηγή λίπους το ελαιόλαδο, πάντα σε

ανάλογες ποσότητα, κάτι άλλωστε που υποστηρίζει

η γνωστή σε εμάς Μεσογειακή Διατροφή.

ΤΟ ΛΑΔΙ ΣΤΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ

Το λάδι έπαιζε πάντα πολύ σημαντικό ρόλο στη

χριστιανική θρησκεία. Χρησιμοποιείται σε

σημαντικά μυστήρια της εκκλησίας, τόσο στη

Βάφτιση, όπου ο παπάς «λαδώνει» το μωρό για να

το ενισχύσει στην πάλη απέναντι στο κακό και την

αμαρτία , όσο και στο Ευχέλαιο που λειτουργεί όχι

μόνο ως ενίσχυση αλλά και ως θεραπεία για τη

ψυχή και το σώμα.

Η ελιά, είναι ο ολοζώντανος ύμνος της δημιουργίας

του Θεού, από το αειθαλές των φύλλων της δηλώνει

την αθανασία.

Είναι το ιερό δέντρο που αγαπούν και διεκδικούν

όλοι οι πολιτισμοί της μεσογείου από την

αρχαιότητα μέχρι σήμερα.

Είναι το αιωνόβιο δέντρο που μας υπενθυμίζει την

κιβωτό του Νώε, την σοφία της Αθηνάς και τον

κήπο της Γεσθημανή του οποίου τα αιωνόβια

δέντρα που σώζονται από τους χρόνους του

Χριστού, μαρτυρούν, ότι ο Κύριος τα ηγίασε και τα

ευλόγησε με τις προσευχές Του.

Ερωτηματολόγιο

Φύλο: άνδρας γυναίκα

Ηλικία: 15-18 19-21 21-

1.) χρησιμοποιείτε τη ελιά στην διατροφή σας;

ΝΑΙ ΟΧΙ

2.) αν ναι ποσό συχνά;

Κάθε μέρα μια φορά την εβδομάδα σπανιότερα

3.) Ποσό συχνά χρησιμοποιείτε ελαιόλαδο στην διατροφή σας ;

Κάθε μέρα 1 φορά την εβδομάδα σπανιότερα

4.)χρησιμοποιήσατε πoτέ σαπούνι από λαδί ελιάς;

ΝΑΙ ΟΧΙ

5.) Γνωρίζετε ότι χρησιμοποιούνταν το στεφάνι της ελιάς ως έπαθλο στους ολυμπιακούς αγώνες;

ΝΑΙ ΟΧΙ

6.) Γνωρίζετε πως κέρδισε η θεά Αθηνά την διεκδίκηση του ονόματος της πόλης της Αθηνάς ;

ΝΑΙ ΟΧΙ

7.) Χρησιμοποιούμε το λαδί στη θρησκεία (μυστήρια);

ΝΑΙ ΟΧΙ ΙΣΩΣ ΔΕΝ ΞΕΡΩ

8.) Αν ναι που χρησιμοποιείται;

Γάμος Βάπτιση Ευχέλαιο Θεία Ευχαριστία

Επιλέγουμε τις σωστές απαντήσεις

9.) Καλλιεργείτε ελαιόδεντρα;

ΝΑΙ ΟΧΙ

10.) Πήρατε μέρος ποτέ στο μάζεμα της ελιάς;

ΝΑΙ ΟΧΙ

Το ερωτηματολόγιο μας

Στα πλαίσια του μαθήματος του project μοιράστηκαν

ερωτηματολόγια από τους μαθητές και τις μαθήτριες της

Α Λυκείου του Εσπερινού Σχολείου με βασικό στόχο να

αποτυπωθούν

οι στάσεις ,οι απόψεις και οι γνώσεις των ερωτηθέντων για

τη χρήση ,την ιστορία και τη παράδοση αυτού του πολύτιμου

καρπού .

Επίσης διαπιστώθηκε η σύνδεση του τόπου μας με την

παραδοσιακή καλλιέργεια της ελιάς και η συμμετοχή των

περισσοτέρων στη συγκομιδή της.

0%

10%

20%

30%

40%

50%

ηλικίες

15-18

19-21

22+

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

χρήση ελαιολάδου

κάθε μέρα

μια φορά την εβ

λιγότερο συχνά

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

χρήση σαπουνιού ελιάς

ναι

όχι

δε ξέρω

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

στεφάνι ελιάς

ναι

όχι

δε ξέρω

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

το όνομα της Αθήνας

ναι

όχι

άλλη

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

το λάδι στη θρησκεία

ναι

όχι

δε ξέρω

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

το λάδι στα μυστήρια

βάφτιση

ευχελαιο

γάμος

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

καλλιεργεί ελιές

ναι

όχι

δεν απαντώ

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

συμμετοχή σε συγκομιδή

ναι

όχι

δεν απαντώ

Το blog μας

Η ομάδα του Project της Α΄Λυκείου

Μαρία Βήτου

Παρασκευή Μπότσαρη

Νεκτάριος Ντόκος

Ντινάκου Ντιριστ

Τσώτου Ανδρονίκη

Η υπεύθυνη καθηγήτρια Λιασκοπούλου Αικ.