หนังสือสวดมนต์ : สวดมนต์ ทำกรรมฐาน...

คณะผจดทำ�ไดสงตนฉบบหนงสอเลมน ใหกบพระเดชพระคณหลวงพอจรญ ฐตธมโม

เพอขอคว�มเมตต�ตรวจสอบคว�มถกตอง และไดขออนญ�ตจดพมพเพอเผยแผเปนธรรมท�นแลว

พระเดชพระคณหลวงพอจรญท�นไดเมตต�อนญ�ตใหจดพมพ พรอมทงอนโมทน�กบคณะผจดทำ�

นบเปนคว�มเมตต�กรณ�จ�กครบ�อ�จ�รยอย�งห�ทสดมได

ท�นส�ม�รถตดตอขอหนงสอเลมน ไดท เวบไซตพระธรรมสงหบร�จ�รย (http://www.jarun.org/board/)

ท�นส�ม�รถด�วนโหลดหนงสอเลมน ไดท เวบไซตพระธรรมสงหบร�จ�รย (http://www.jarun.org/digitallibrary/)

ไมสงวนลขสทธ

“ของดของเราไมตองสงวนลขสทธ

ใครอยากไดกใหเขาไป

แตของไมดของเราตองสงวนไว

ไมใหคนอนมาใช”

ผแตง (ผเรยบเรยง) ณฐวรรธน ภรนรา ([email protected])คณะทำ�ง�น รวบรวมเนอหา: สมศกด ชศรขาว, ประมวล วทยบำารงกล, ปต ลลตโรจนวงศ, รจนา ปทมานนท และทานอนๆ ทมไดเอยนามไว ณ ทน ออกแบบศลป: สนสา แกวชม, จกร จายกระโทก, ณฐวรรธน ภรนราจดรปเลม: ศรนยา พงทรพย (๑), ณฐวรรธน ภรนรา (๒)พสจนอกษร: วารณ จตตรตน (๑), คณะทำางาน (๒)

จากธรรมะเทศนาเรอง ความเสอม โดย พระธรรมสงหบราจารย

พระเดชพระคณหลวงพอจรญ ทานไดเทศนาสงสอน อยเสมอ ดงนนหนงสอเลมน จงไมสงวนลขสทธ

ทานสามารถนำาไปเผยแผเปนธรรมทานดวยวธการใดกได เชน ถายเอกสาร สงตอทางอเมลล ทำาสำาเนาใสซด

โดยไมตองขออนญาตจากคณะผจดทำาเพยงแตทานควรนำาไปเผยแผใหครบถวนทกหนา และถกตองตรงตามตนฉบบนทกประการเทานน

ISBN ๙๗๘-๙๗๔-๑๓-๓๒๔๔-๑

พมพครงท ๑ ธนวาคม ๒๕๕๐ / ๑๐,๐๐๐ เลม พมพครงท ๒ ธนวาคม ๒๕๕๓ / ๑๐,๐๐๐ เลม

ร�ค� จดพมพเพอเผยแผเปนธรรมท�นเท�นน

ผรบผดชอบก�รพมพ สำานกพมพธรรมนำาใจ ๔๗๔ ถนนไมตรจต แขวงปอมปราบฯ เขตปอมปราบฯ กรงเทพฯ ๑๐๑๐๐ โทรศพท ๐๒ ๒๒๒ ๐๕๙๙

ดแลก�รจดพมพโดย บรษท แซท โฟร พรนตง จำากด ๑๙๑-๑๙๓ ซ. รามคำาแหง ๕๓ แขวงพลบพลา เขตวงทองหลาง กรงเทพฯ ๑๐๓๑๐ โทรศพท ๐๒ ๙๓๑ ๘๘๕๗

สร�งสรรคผลง�น บรษท คอนเนค พเพล จำากด, ปทมธาน โทรศพท ๐๒ ๙๗๔ ๑๐๐๑ เวบไซต http://www.connexpeople.com

หากทานตองการพมพหนงสอเลมน เพอเผยแผเปนธรรมทาน

หรอใช ในงานบญ งานพธตาง ๆ ทานสามารถสงพมพ ไดท

บคดดอทคอม ๐๘ ๔๖๘๐ ๔๖๘๑อเมลล [email protected], เวบไซต http://www.book-d.com

โทรศพท ๐๒ ๒๒๒ ๐๕๙๙

สวดมนต ทำากรรมฐาน ตามแบบหลวงพอจรญ

3

สวดมนต ทำ�กรรมฐ�น ต�มแบ

บหลวงพอจรญ

4



5



6



สวดมนต

บทสวดมนต ๙

บทแผเมตตา ๑๘

บทอทศสวนกศล (บทกรวดนำา) ๑๘

วธการสวดมนต ๒๐

การวางจต ๒๒

ลำาดบการสวดมนต ๒๔

เหตใดตองสวดอตปโสเทาอาย + ๑ ๒๕

การเปลยนจาก “เต” เปน “เม” ในบทสวดมนต ๒๖

วธการแผเมตตาและอทศสวนกศล ๒๗

ถามตอบเรองการสวดมนต ๓๔

บทสวดมนตแปล ๕๑

ทำากรรมฐาน

วปสสนากรรมฐานเบองตน ๖๒

คตธรรมคำาสอน เรองการปฏบตกรรมฐาน ๗๑

กรรมฐาน (กมมฏฐาน) ๙๕

วปสสนากรรมฐานคออะไร ๙๘

ธระในพระศาสนา ๑๐๓

การเรยนรวปสสนากรรมฐาน ๑๐๕

สตปฏฐาน ๔ ๑๐๗

อานสงสของการปฏบตธรรม ๑๑๒

ประโยชนของการปฏบตวปสสนากรรมฐาน ๑๑๔

สตปฏฐาน ๔ ปดอบายภมได ๑๑๖

สารบญ

7



“อยาลมนะ ทลนป

หายใจยาว ๆ

สำารวมเวลาสวดมนต

นนนะไดบญแลว”

จากธรรมะเทศนาเรอง วธแผเมตตาและอทศสวนกศล โดย พระธรรมสงหบราจารย

กราบพระรตนตรย

อะระหง สมม�สมพทโธ ภะคะว�

พทธง ภะคะวนตง อะภว�เทม (กราบ)

สว�กข�โต ภะคะวะต� ธมโม

ธมมง นะมสส�ม (กราบ)

สปะฏปนโน ภะคะวะโต ส�วะกะสงโฆ

สงฆง นะม�ม (กราบ)

นมสการ (นะโม)

นะโม ตสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต

สมม�สมพทธสสะ (๓ จบ)

บทสวดมนต

9



ไตรสรณคมน (พทธง ธมมง สงฆง)

พทธง สะระณง คจฉ�ม

ธมมง สะระณง คจฉ�ม

สงฆง สะระณง คจฉ�ม

ทตยมป พทธง สะระณง คจฉ�ม

ทตยมป ธมมง สะระณง คจฉ�ม

ทตยมป สงฆง สะระณง คจฉ�ม

ตะตยมป พทธง สะระณง คจฉ�ม

ตะตยมป ธมมง สะระณง คจฉ�ม

ตะตยมป สงฆง สะระณง คจฉ�ม

พระพทธคณ (อตป โส)

อตป โส ภะคะว� อะระหง สมม�สมพทโธ

วชช�จะระณะสมปนโน สคะโต โลกะวท อะนต

ตะโร ปรสะทมมะส�ระถ สตถ� เทวะมะนสส�นง

พทโธ ภะคะว�ตฯ

10



พระธรรมคณ

สว�กข�โต ภะคะวะต� ธมโม สนทฏฐโก

อะก�ลโก เอหปสสโก โอปะนะยโก ปจจตตง

เวทตพโพ วญญหตฯ (อานวา วญญฮต)

พระสงฆคณ

สปะฏปนโน ภะคะวะโต ส�วะกะสงโฆ

อชปะฏปนโน ภะคะวะโต ส�วะกะสงโฆ

ญ�ยะปะฏปนโน ภะคะวะโต ส�วะกะสงโฆ

ส�มจปะฏปนโน ภะคะวะโต ส�วะกะสงโฆ

ยะททง จตต�ร ปรสะยค�น อฏฐะ ปรสะปคคะล�

เอสะ ภะคะวะโต ส�วะกะสงโฆ

อ�หเนยโย* ป�หเนยโย* ทกขเณยโย* อญชะล

กะระณโย อะนตตะรง ปญญกเขตตง โลกสส�ตฯ

(อานออกเสยง อาหไนยโย ปาหไนยโย ทกขไณยโย

โดยสระเอ กงสระไอ)

11



พทธชยมงคลคาถา (พาหงฯ)

พ�หง สะหสสะมะภนมมตะส�วธนตง

ครเมขะลง อทตะโฆระสะเสนะม�รง

ท�น�ทธมมะวธน� ชตะว� มนนโท

ตนเตชะส� ภะวะต เต ชะยะมงคะล�นฯ

ม�ร�ตเรกะมะภยชฌตะสพพะรตตง

โฆรมปะน�ฬะวะกะมกขะมะถทธะยกขง

ขนตสทนตะวธน� ชตะว� มนนโท


น�ฬ�ครง คะชะวะรง อะตมตตะภตง

ท�วคคจกกะมะสะนวะ สท�รณนตง

เมตตมพเสกะวธน� ชตะว� มนนโท


อกขตตะขคคะมะตหตถะสท�รณนตง

ธ�วนตโยชะนะปะถงคลม�ละวนตง

อทธภสงขะตะมะโน ชตะว� มนนโท


12



กตว�นะ กฏฐะมทะรง อวะ คพภนย� จญจ�ยะ ทฏฐะวะจะนง ชะนะก�ยะมชเฌ สนเตนะ โสมะวธน� ชตะว� มนนโท ตนเตชะส� ภะวะต เต ชะยะมงคะล�นฯ

สจจง วห�ยะ มะตสจจะกะว�ทะเกตง ว�ท�ภโรปตะมะนง อะตอนธะภตง ปญญ�ปะทปะชะลโต ชตะว� มนนโท ตนเตชะส� ภะวะต เต ชะยะมงคะล�นฯ

นนโทปะนนทะภชะคง วพธง มะหทธง ปตเตนะ เถระภชะเคนะ ทะม�ปะยนโต อทธปะเทสะวธน� ชตะว� มนนโท ตนเตชะส� ภะวะต เต ชะยะมงคะล�นฯ

ทคค�หะทฏฐภชะเคนะ สทฏฐะหตถงพรหมง* วสทธชตมทธพะก�ภธ�นง ญ�ณ�คะเทนะ วธน� ชตะว� มนนโท ตนเตชะส� ภะวะต เต ชะยะมงคะล�นฯ

เอต�ป พทธะชะยะมงคะละอฏฐะค�ถ� โย ว�จะโน ทนะทเน สะระเต มะตนท หตว�นะเนกะววธ�น จปททะว�น โมกขง สขง อะธคะเมยยะ นะโร สะปญโญฯ

* พรหมง อ�นว� พรมมง

13



ชยปรตร (มหากาฯ)

มะห�ก�รณโก น�โถ หต�ยะ สพพะป�ณนง

ปเรตว� ป�ระม สพพ� ปตโต สมโพธมตตะมง

เอเตนะ สจจะวชเชนะ โหต เต ชะยะมงคะลงฯ

ชะยนโต โพธย� มเล สกย�นง นนทวฑฒะโน เอวง

ตวง วชะโย โหห ชะยสส ชะยะมงคะเล อะปะร�

ชตะปลลงเก ส เส ปะฐะวโปกขะเร อะภ เสเก

สพพะพทธ�นง อคคปปตโต ปะโมทะตฯ สนก

ขตตง สมงคะลง สปะภ�ตง สหฏฐตง สขะโณ

สมหตโต จะ สยฏฐง พรหมะจ�รส** ปะทกขณง

ก�ยะกมมง ว�จ�กมมง ปะทกขณง ปะทกขณง

มะโนกมมง ปะณธ เต ปะทกขณ� ปะทกขณ�น

กตว�นะ ละภนตตเถ ปะทกขเณฯ

** พรหมะจ�รส อ�นว� พรมมะจ�รส

14



ภะวะต สพพะมงคะลง รกขนต สพพะเทวะต�สพ

พะพทธ�นภ�เวนะ สะท� โสตถ ภะวนต เตฯ


พะธมม�นภ�เวนะ สะท� โสตถ ภะวนต เตฯ


พะสงฆ�นภ�เวนะ สะท� โสตถ ภะวนต เตฯ

หลงจ�กสวดมนตตงแตตนจนจบบทพ�หงมห�ก�ฯ แลว กใหสวด

เฉพ�ะบทพระพทธคณ หรออตปโส ใหไดจำ�นวนจบ เท�กบอ�ยของตนเอง

แลวสวดเพมไปอกหนงจบ ตวอย�งเชน ถ�อ�ย ๓๕ ป ตองสวด ๓๖ จบ

จ�กนนจงคอยแผเมตต� อทศสวนกศล

พทธคณเทาอายเกน ๑ (อตปโสเทาอาย+๑)

อตป โส ภะคะว� อะระหง สมม�สมพทโธ

วชช�จะระณะสมปนโน สคะโต โลกะวท อะนต

ตะโร ปรสะทมมะส�ระถ สตถ� เทวะมะนสส�นง

พทโธ ภะคะว�ตฯ

15



“สวดมนตเปนนจ

อธษฐานจตเปนประจำา

อโหสกรรมเสยกอน

และเรากแผเมตตา

ใหสรรพสตวทงหลาย”

จากธรรมะเทศนาเรอง กรรมฐานแกกรรมไดอยางไรโดย พระธรรมสงหบราจารย

“หายใจยาว ๆ

ตงกลยาณจตไวทลนป

ไมใชพดสงเดช”

“จำานะทลนป เปนการแผเมตตา”

“จะอทศกยกจากลนป

สหนาผาก เรยกวา

อณาโลมา ปจชายเต”

จากธรรมะเทศนาเรอง วธแผเมตตาและอทศสวนกศลโดย พระธรรมสงหบราจารย

บทแผเมตตา

สพเพ สตต� สตวทงหลาย ทเปนเพอนทกข

เกดแกเจบตาย ดวยกนทงหมดทงสน

อะเวร� โหนต จงเปนสขเปนสขเถด

อยาไดมเวรแกกนและกนเลย

อพย�ปชฌ� โหนต จงเปนสขเปนสขเถด

อยาไดพยาบาทเบยดเบยนซงกนและกนเลย

อะนฆ� โหนต จงเปนสขเปนสขเถด

อยาไดมความทกขกาย ทกขใจเลย

สข อตต�นง ปะรหะรนต จงมความสขกาย

สขใจ รกษาตนใหพนจากทกขภยทงสนเทอญ

บทอทศสวนกศล (บทกรวดนำา)

อทง เม ม�ต�ปตนง โหต สขต� โหนต ม�ต�ปตะโร

ขอสวนบญนจงสำาเรจ แกมารดาบดาของขาพเจา

ขอใหมารดาบดาของขาพเจา จงมความสข

อทง เม ญ�ตนง โหต สขต� โหนต ญ�ตะโย

ขอสวนบญนจงสำาเรจ แกญาตทงหลายของขาพเจา

ขอใหญาตทงหลายของขาพเจา จงมความสข

18



อทง เม ครปชฌ�ย�จะรย�นงโหต สขต� โหนต

ครปชฌ�ย�จะรย� ขอสวนบญนจงสำาเรจ แกคร

อปชฌายอาจารยของขาพเจา ขอใหครอปชฌาย

อาจารยของขาพเจา จงมความสข

อทง สพพะเทว�นง โหต สขต� โหนต สพเพเทว�

ขอสวนบญนจงสำาเรจ แกเทวดาทงหลายทงปวง

ขอใหเทวดาทงหลายทงปวง จงมความสข

อทง สพพะเปต�นง โหต สขต� โหนต สพเพเปต�

ขอสวนบญนจงสำาเรจ แกเปรตทงหลายทงปวง

ขอใหเปรตทงหลายทงปวง จงมความสข

อทง สพพะเวรนง โหต สขต� โหนต สพเพเวร

ขอสวนบญน จงสำ า เร จ แก เ จ ากรรมนาย เวร

ท ง ห ล า ย ท ง ป ว ง ข อ ใ ห เ จ า ก ร ร ม น า ย เ ว ร

ทงหลายทงปวง จงมความสข

อทง สพพะสตต�นง โหต สขต� โหนต สพเพสตต�

ขอสวนบญนจงสำาเรจ แกสตวทงหลายทงปวง

ขอใหสตวทงหลายทงปวง จงมความสข

19



ก�รสวดมนตเปนนจน มงใหจตแนบสนทตดในคณ

ของพระพทธเจา พระธรรม และพระสงฆ จตใจจะสงบเยอกเยน

เปนบณฑต มความคดสง ทฏฐมานะทงหลายกจะคลายหายไปได

เราจะไดรบอานสงสเปนผลของตนเองอยางน จากสวดมนตเปนนจ

ก�รอธษฐ�นจตเปนประจำ�นน มงหมายเพอแกกรรม

ของผมกรรมจากการกระทำาครงอดตทเรารำาลกได และจะแกกรรม

ในปจจบนเพอสอนาคต กอนทจะมเวรมกรรม กอนอนใด เราทราบ

เราเขาใจแลว โปรดอโหสกรรมแกสตวทงหลาย เราจะไมกอเวร

กอกรรมกอภยพบต ไมมเสนยดจญไรตดตวไปเรยกวา “เปลา”

ปราศจากทกข ถงบรมสข คอนพพานได เราจะรไดวากรรมตดตามมา

และเราจะแกกรรมอยางไร ในเมอกรรมตามมาทนถงตวเรา เราจะรตว

ไดอยางไร เราจะแกอยางไร เพราะมนเปนเรองทแลว ๆ มา

วธการสวดมนต

โดย พระธรรมสงหบราจารย

20



ก�รอโหสกรรม หมายความวา เราไมโกรธ ไมเกลยด เราม

เวรกรรมตอกนกใหอภยกน อโหสกนเสย อยางททานมาอโหสกรรม

ณ บดน ใหอภยซงกนและกน พอใหอภยได ทานกแผเมตตาได ถาทาน

มอารมณคางอยในใจ เสยสจจะ ผกใจโกรธ อจฉารษยา อาสวะไมสน

ไหนเลยละทานจะแผเมตตาออกได เราจงไมพนเวรพนกรรมในขอน

การอโหสกรรมไมใชทำางาย

ท�นส�ม�รถรบฟงเสยงสวดมนต

“พ�หงมห�ก�ฯ” และบทอน ๆ ไดท

http://www.jarun.org/digitallibrary/

จากหนงสอกฎแหงกรรมเลม ๔ เรอง แกกรรมดวยการกำาหนดและหนงสอกฎแหงกรรมเลม ๙ เรอง ทำาความดนแสนยาก

วธในก�รสวดมนตพระเดชพระคณหลวงพอไดสอนไวว�

“เอาตำารามาดกนกไมไดผล แตดตำาราเพอใหถกวรรคตอน

และใหคลองปาก แลวจะไดคลองใจ เปนสมาธ”

21



เมอสวดมนตไดถกวรรคตอน เปนสมาธดแลว กวางจตใหถกตอง

สวดมนตเปนนจ อธษฐ�นจตเปนประจำ� (ลนป) อโหสกรรมเสยกอนและเร�กแผเมตต�... (ลนป) มเมตต�ดแลว ไดกศลแลวเร�กอทศเลย (อณ�โลม)

สวดมนตเปนนจ (ลนป)

“แผสวนกศลทำาอยางไร อทศตรงไหนทำาตรงไหน

และวางจตไวตรงไหนถงจะได อย�ลมนะ ทลนป ห�ยใจย�ว ๆ สำ�รวม

เวล�สวดมนตนนนะ ไดบญแลว ไมตองเอาสตางคไปถวายองคโนน

องคนหรอก แลวสำารวมจต สงกระแสจตทหนาผาก อทศสวนกศล ...”

“ลนป จะอยครงทางระหวางจมกถงสะดอ”

การวางจต


จากหนงสอกฎแหงกรรมเลม ๖ เรอง การอทศสวนกศลและหนงสอกฎแหงกรรมเลม ๙ เรอง วธแผเมตตาและอทศสวนกศล

22



อธษฐ�นจตเปนประจำ� (ลนป)

“... อธษฐ�นจต หม�ยคว�มว� ตงสตสมปชญญะไวทลนป

สำารวมกาย วาจา จตใหตงมนแลว จงขอแผเมตตาไวในใจ สกครหนง

แลวกอทศใหมารดา บดาของเรา วาเราไดบำาเพญกศล ทานจะไดบญ

ไดกศลแน ๆ เดยวนดวย ผมเรยนถวายนะ มฉะนนผมจะอทศไปยโรป

ไดอยางไร ...”

อโหสกรรมกอนแลวคอยแผเมตต�

“แผเมตตากบอทศ มนตางกน ทำ�ใจใหเปนเมตต�

บรสทธกอน ไมอจฉ� รษย� ไมผกพย�บ�ทใครไวในใจ ทำ�ใจใหแจมใส

ทำ�ใหใจสบ�ย คอ เมตตาแลวเราจะอทศใหใครกบอกกนไป มนจะม

พลงสง สามารถจะอทศใหคณพอคณแมของเรา กำาลงปวยไขใหหาย

จากโรคภยไขเจบได เชน วโก บรน ชาวนอรเวย ทเคยมาบวชทวดน

เปนตน ...”

แผเมตต� (ลนป) อทศสวนกศล (อณ�โลม)

“หายใจยาว ๆ ตงกลยาณจตไวทลนป ไมใชพดสงเดช

จำ�นะทลนป เปนก�รแผเมตต�จะอทศกยกจ�กลนป สหน�ผ�ก

เรยกวา อณาโลมา ปจชายเต ...”

23



“พระพทธคณ อาตมาสงเกตมาวา บางคนเขาไปหาหมอด

เคราะหรายกตองสะเดาะเคราะห อาตมากมาดเหตการณ โชคลางไมด

กเปนความจรงของหมอด อาตมากตงตำาราขนมาดวยสต บอกวา

โยมไปสวดพทธคณเทาอายใหเกนกวา ๑ ใหได เพอใหสตด แลวสวด

“พาหงมหากาฯ” หายเลย สตกดขน เทาทใชไดผล สวดตงแต นะโม

พทธง ธมมง สงฆง พทธคณ ธรรมคณ สงฆคณ พ�หงมห�ก�ฯ จบแลว

ยอนกลบม�ข�งตน เอ�พทธคณหองเดยว (อตปโส ภะคะว� จนถง

พทโธ ภะคะว�ต) หองละ ๑ จบ ตอ ๑ อ�ย อ�ย ๔๐ สวด ๔๑ กไดผล”

• ตงนะโม ๓ จบ• สวดพทธง ธมมง สงฆง• สวดพทธคณ ธรรมคณ สงฆคณ• สวดพทธชยมงคลคาถา (พาหงฯ)• สวดมหาการณโก• สวดพทธคณ อยางเดยวเทากบอาย บวก ๑ เชน อาย ๒๘ ป

ใหสวด ๒๙ จบ อาย ๕๔ ป ใหสวด ๕๕ จบ เปนตน• แผเมตตา• อทศสวนกศล

ลำาดบการสวดมนต


จากหนงสอกฎแหงกรรมเลม ๓ เรอง อานสงสของการสวดพทธคณ

24



“อาตมาเคยพบคนแกอาย ๑๐๐ กวาป มคนเอากบขาวมาให

กสวดอตปโส ภะคะวา อะระหง สมมาสมพทโธ ๑ จบ ใหตวเองกอน

สวนอกจบหนงใหคนทนำามาให เสรจแลวใหถวยคนไป อาตมา

จบเคลดลบได จะใหใครตองเอ�ทนไวกอน ถงไดเรยกว� สวดพทธคณ

เท�อ�ยเกนหนงไงเลา”

“ทวาใหวาสวดเทาอายน หมายความวาอายเทาไหร ๒๐

ถาเราสวดแค ๑๐ เดยว มนกไมเทาอาย สวดไปเนยเทาอายกอนนะ

มนคมใหมสต แลวกเกนหนงเพราะอะไร ทพดเกนหนงเนย

หมายความคนมกงายมกได คอมนมเวลานอย ถาสวดแคเกนหนง

ทำาอะไรใหมนเกนไว เหมอนคณโยมเนยไปค�ข�ย ยงไมไดข�ยได

สกกะตงคเลย จะเอ�อะไรไปใหท�น ยงไมไดกำ�ไรเลย ตองใหตวเอง

กอนนะ นตองคาขายตองลงทนน ตองลงทนกสวดไป แตสวดมาก

เทาไรยงดมากไดมสมาธมาก แตอาตมาทพดไวคอคนมนไมมเวลา

กเอาเกนหนงไดไหม เกนหนงไดกใชไดนะ แตถาเกนถง ๑๐๘ ไดไหม

ยงดใหญทำาใหเกดสมาธสงขน”

เหตใดตองสวดพทธคณเทาอายเกน ๑

หรอ อตปโสเทาอาย+๑


จากหนงสอกฎแหงกรรมเลม ๙ เรอง ทำาความดนแสนยากและจากบทสมภาษณในรายการ “ชวตไมสนหวง” ทางชอง ๓

25



“เม” คอ ข� หม�ยถง ผสวดนนแหละ สวน “เต” คอท�น

พระเดชพระคณหลวงพอ ไดเทศนตอบผใหสมภาษณ

จากเทปธรรมบรรยาย “สวดมนตจนหายปวย” และ “มารไมม บารม

ไมเกด”

เราสามารถเลอกสวดไดทง “เม” และ “เต” แตขอฝากยำา

คำาสอนของพระเดชพระคณหลวงพอ เรองการแผเมตตาและอทศ

สวนกศล มาใหพจารณาดงน

“ท�นไปขดนำ�กนเสยบ�นเดยว ท�นจะไดอะไรหรอ

ขดบอนำ�ส�ธ�รณะกนไดทกบ�น ใครม�กกน ใครม�กใช ท�นได

บญม�ก มถนนสวนบคคล ท�นเดนไดเฉพ�ะบ�นเดยว ไมส�ธ�รณะ

แกคนทวไป ท�นจะไดบญนอยม�ก มอ�นสงสนอยม�ก นเปรยบเทยบ

ถว�ย เรองจรงเปนอย�งนน”

การเปลยนจาก “เต” เปน “เม” ในบทสวดมนต


จากหนงสอกฎแหงกรรมเลม ๙ เรอง วธแผเมตตาและอทศสวนกศลและจากเทปธรรมบรรยาย “สวดมนตจนหายปวย” และ “มารไมม บารมไมเกด”

26



“วนนจะขอฝากญาตโยมไว การอทศสวนกศลและการแผ

สวนกศลไมเหมอนกน การแผคอการแพรขยาย เปนการเคลยรพนท

แผสวนบญออกไป เรยกวา สพเพสตตา สตวทงหลายทเปนเพอนทกข

เกดแกเจบตายดวยกนทงหมดทงสน เรยกวาการแผแพรขยาย

แตการอทศให เปนการใหโดยเจาะจง ถ�เร�จะใหตวเองไมตองบอก ไม

ตองบอกว�ขอใหข�พเจ�รวย ขอใหข�พเจ�ด ขอใหข�พเจ�หมดหน

ทำ�บญกรวยเอง เร�เปนคนทำ� เร�กเปนคนได และการใหบดามารดานน

กไมตองออกชอแตประการใด ลกทำาดมปญญาไดถงพอแม

เพราะใกลตวเรา พอแมอยในตวเรา เราสรางความดมากเทาไร

จะถงพอแมมากเทานน เรามลก ลกเราด ลกมปญญา พอแมกชนใจ

โดยอตโนมตไมตองไปบอก”

วธการแผเมตตาและอทศสวนกศล


27



ผปรารถนาจะปลกเมตตาใหงอกงามอยในจต พงปลก

ดวยการคดแผ ในเบองตนแผไปโดยเจาะจงกอน ในบคคลทชอบพอ

มมารดาบดา ญาตมตร เปนตน โดยนยวาผนน ๆ จงเปนผไมมเวร ไมม

ความเบยดเบยน ไมมทกข มสขสวสด รกษาตนเถด เมอจตไดรบการ

ฝกหดคนเคยกบเมตตาเขาแลว กแผขยายใหกวางออกไปโดยลำาดบ

ดงน ในคนทเฉย ๆ ไมชอบไมชง ในคนไมชอบนอย ในคนทไมชอบมาก

ในมนษยและดรจฉานไมมประมาณ เมตตาจต เมอคดแผกวางออกไป

เพยงใด มตรและไมตรกมความกวางออกไปเพยงนน เมตตาไมตรจต

มใชอำานวยความสขใหเฉพาะบคคล ยอมใหความสขแกชนสวนรวม

ตงแตสองคนขนไป คอ หมชนทมไมตรจตตอกน ยอมหมด

ความระแวง ไมตองจายทรพย จายสข ในการระวงหรอเตรยมรกรบ

มโอกาสประกอบการงาน อนเปนประโยชนแกตนเองและหมเตมท

มความเจรญรงเรองและความสงบสขโดยสวนเดยว

สวดมนตเปนนจ อธษฐานจตเปนประจำา อโหสกรรม

เสยกอนและเรากแผ เมตตาใหสรรพสตว ทงหลาย ท เราไป

สรางกรรมมาครงอดต รบาง ไมรบาง รเทาทนหรอไมเทาทนกตาม

ถารเทาไมถงการณเชนนแลวขอสรรพสตวทงหลาย จงอโหสกรรม

ใหแกขาพเจา มนกจะนอยลงไป

28



“ตงสตหายใจยาว ๆ ตอนทกรวดนำาเสรจแลวอธษฐานจต

ไวกอน อธษฐานจตหมายความวา ตงสตสมปชญญะไวทลนป สำารวม

กาย วาจา จต ไดตงมนแลว จงขอแผเมตตาไวในใจสกครหนง แลวก

ขออทศใหบดามารดาของเราวา เราไดบำาเพญกศล ทานจะไดบญได

ผลแน ๆ เดยวนดวย ...”

“หายใจยาว ๆ ตงสตกอน หายใจลก ๆ ยาว ๆ แลวก

แผเมตตากอน มเมตตาดแลว ไดกศลแลว เรากอทศเลย อโหสกรรม

ไมโกรธ ไมเกลยด ไมพยาบาทใครอกตอไป และเราจะขออทศใหใคร

ญาตบพเพสนนวาสจะไดกอน ญาตเมอชาตกอนจะไดมารบ เราก

มทราบวาใครเปนพอแมในชาตอดต ใครเปนพนองของเรา

เรากไมทราบ แตแลวเราจะไดทราบตอนอทศสวนกศลนไปให

เหมอนโทรศพทไปเขาจะไดรบหรอไม เราจะรไดทนท”

“นกเชนเดยวกน เราจะปลมปตทนทนะ เราจะตนตน

ขนมาเลย ถาทานมสมาธ นำาตาทานจะรวงนะ ขนพองสยองเกลา

เปนปตเบองตน ถาทานมาสวดมนตกนสงเดช ไมเอาเหนอเอาใต

ทานไมอทศทานจะไมรเลยนะ ... ”

“วนนทานทำาบญอะไร สรางความดอะไรบาง ดหนงสอ

ทองจำาบทอะไรไดบาง กอทศได เมองฝรงเขาไมมการทำาบญ เราไป

ทอดกฐน ผาปา ถวายสงฆทาน เขาทำาไมเปน แตทำาไมเขาเปนเศรษฐ

29



ทำาไมเขามความเจรญทางดานเทคโนโลย ทำาไมถงเจรญดวยอารยธรรม

ของเขา เพราะเขามบญวาสนา เขาตงใจทำา มกจกรรมในชวตของเขา

จะยกตวอยาง วนนเขาคาขายไดเปนพนเปนหมนดวยสจรตธรรม

เขากเอาอนนนแหละอทศไป วนนเขาปลกตนไมไดมากมาย เขาก

เอาสงนอทศไป วาไดสรางความดในวนน ไมไดอยวางแตประการใด

เขากไดบญ ไมจำาเปนตองเอาสตางคมาถวายพระเหมอนเมองไทย

ถวายสงฆทานกนไมพก ถวายโนนถวายนแตใจเปนบาป อทศไมออก

บอกไมได อยางนเปนตน จะไมไดอะไรเลยนะ ... ”

“.. . ทผมแผ เมตตาและอทศสวนกศล ไปเขาบาน

ลกสาวญวนทกรงปารส ฝรงเศส ทำาอยางนนะ เวลาสวดมนต

อตปโส... ยาเทวตา... ตงใจสวดดวยภาษาบาลเชนน ทหยดเงยบไปนะ

ผมสำารวมจตตงสต แผเมตตา จตสงบดแลวจงอทศไป”

“… ททองจำาโคลงใหไดนะเพอใหคลองปาก วาให

คลองปาก แลวกจะคลองใจ คลองใจแลวถงจะเปนสมาธ เปนสมาธ

แลวถงจะอทศได ไมอยางนนไมไดนะ”

“เอาตำารามาดกนกไมไดผล แตดตำาราเพอใหถกวรรคตอน

และใหคลองปาก แลวจะไดคลองใจ เปนสมาธ ถงจะมกำาลงสงอทศ

ไมอยางนนไมมกำาลงสงเลยนะ”

30



“การอทศสวนกศล นสำาคญนะ แตตองแผเมตตากอน

แผเมตตาใหมสตกอน แผ เมตตาใหมความรวาเราบรสทธ ใจ

มเมตตาไหม และอทศเลย มนคนละขนตอนกนนะ

แผ เมตตากบอทศมนตางกน ทำาใจให เปนเมตตา

บรสทธกอน ไมอจฉา ไมรษยา ไมผกพยาบาทใครไวในใจ ทำาใหแจมใส

ทำาใจใหสบาย คอเมตตา แลวเราจะอทศใหใครกบอกกนไป มนจะม

พลงสง สามารถจะอทศใหคณพอคณแมของเรากำาลงปวยไข ใหหาย

จากโรคภยไขเจบได เชน วโก บรน ชาวนอรเวย ทเคยมาบวชทวดน

เปนตน”

“เรามาสวดมนตไหวพระกนวา โยโสภะคะวา.. . .

ใจเปนบญไหม สวากขาโต... สปฏปนโน... ใจเปนบญไหม ทานจะ

ฟงซานไปทางไหน สำารวมอนทรย หนาทคอยระวง เอาของจรงไปใช

อยาเอาของปลอมมาใชเลย ...”

“ทานทำาประโยชนอะไรในวนน เอามาตความ สำารวม

ตงสตไวกอน วาขาดทนหรอไดกำาไรชวต และจะไปเรยงสถตในจตใจ

เรยกวาเมตตา แปลวาระลกกอน เมตตาแปลวาปรารถนาดกบตนเอง

สงสารตวเองทไดสรางความดหรอความชวเชนน”

“หายใจยาว ๆ ตงกลยาณจตไวทลนป ไมใชพดสงเดช

จำานะทลนปเปนการแผเมตตา จะอทศกยกจากลนปสหนาผาก

เรยกวา อณาโลมา ปจชายเต

31



นะอยหว สามตวอยาละ นะอยทไหนตามเอามา แลวก

อทศทนท จงถงตามทปรารถนา ไมวาเปนโยมพอโยมแม จะใหนอง

เรยนหนงสอ จะใหพเรยนหนงสอ หรอจะใหบตรธดาของตน จะได

ผลขนมาทนท”

“ลกวานอนสอนยาก ลกตดยาเสพตด ถาทำาถกวธแลว

มนจะหนเหเรมาทางดได พอแมกนเหลาเมายา เลนการพนน ลกจะ

ไปสอนพอแมไมได มท�งเดยวคอ เจรญพระกรรมฐ�น สำ�รวมจต

แผเมตต� อทศสวนกศล

นะอยหว สามตวอยาละ นะอยทไหนตามเอามาใหได

หมายความวากระไร ถาทานทำากรรมฐาน ทานจะทายออก

นะตวนสำ�คญนะ มทงเมตต�มห�นยม นะ แปลว� ก�รกระทำ�อกศล

ใหเปนกศลนะ แปลว� ทำ�ศตรใหเปนมตร สร�งชวตในธรรม แลวก

อทศสวนกศลไป”

“… อยาทำาดวยอารมณ อยาทำาดวยความผกพยาบาท

อาฆาตตอกน ละเวรละกรรมเสยบาง แลวจตจะโปรงใส ใจกจะสะอาด

แลวกอทศไป จตมนไมตดไฟแดง จตไมเลยวซายเลยวขวา จตมนทะล

ฝาผนงได ทานเขาใจคำานหรอยง จตมนตรงทหมาย จตไมมตวตน

จตคดอานอารมณ มจตโปรง ทานจะทำาอะไรกโลงใจ สบายอก สบายใจ

นะอยหว สามตวอยาละ เอานะไปอทศใหได ถาทานมครอบครวแลว

32



โปรดตงปฏญาณในใจวา ใหบตรธดาของเรา รวย สวย เกง เรงเปน

ดอกเตอร อยางนซถงจะถกวธของผม”

“ทานไปขดนำากนเสยบานเดยว ทานจะไดอะไรหรอ

ขดบอนำ าสาธารณะกนไดทกบ าน ใครมากกน ใครมาก ใ ช

ทานไดบญมาก มถนนสวนบคคล ทานเดนไดเฉพาะบานเดยว

ไมสาธารณะแกคนทวไป ทานจะไดบญนอยมาก มอานสงสนอยมาก

นเปรยบเทยบถวาย เรองจรงเปนอยางนน”

“… อยาลมนะ ทลนป หายใจยาว ๆ สำารวมเวลาสวดมนต

นนนะไดบญแลว … แลวสำารวมจตสงกระแสจตทหนาผาก อทศ

สวนกศล เวลาแผเมตตาเอาไวทลนป สำารวมอนทรย หนาทคอยระวง

นะ อ ออะมะ ออะมะ อะอะอ นะอยตรงไหน เอามาไวตรงไหน จบให

ไดแลวอทศไป”

“ผมทำามา ๔๐ กวาปแลว ทำาไดผล ขอถวายความรเปนบญ

เปนกศล ใหทานไดบญอยางประเสรฐไป จะไดอทศใหโยมเขา เข�เปน

โรคภยไขเจบ ถ�ไมเหลอวสยมนกห�ยได”

จากหนงสอกฎแหงกรรมเลม ๖ เรอง การอทศสวนกศลหนงสอกฎแหงกรรมเลม ๑๓ เรอง สจรตธรรมเหตแหงความสขทแทจรง

หนงสอกฎแหงกรรมเลม ๓ เรอง กรรมฐานแกกรรมไดอยางไรและคดยอความจากหนงสอกฎแหงกรรมเลม ๙ เรอง วธแผเมตตาและอทศสวนกศล

33



ถามตอบเรองการสวดมนต


พธกร: กราบนมสการหลวงพอเจาคะ

หลวงพอจรญ: ขอเจรญพร

พธกร: วนนลกอยากเรยนถามหลวงพอวาการสวด

พทธคณหมายความวาอยางไรคะ

หลวงพอจรญ: ขอเจรญพรพทธคณหมายความวากระไร

พทธคณมมานานแลว ไมจำาเปนตองกลาวพทธคณมนเรยกรวมกน

เรยกพทธคณ ถาจะเรยกใหครบถวนกเรยกวาไตรรตน รตนตรย คอ

พระพทธคณ พระธรรมคณ พระสงฆคณ อยรวมกนเปนพทธคณ

เปนอำานาจของพทธคณ อำานาจของพระพทธเจา แตทวาสวดพทธคณ

อานสงส หรออะไรกตามมความหมายยงไง มความหมายมานานแลว

คนไทยชาวพทธไมไดศกษา มาทวดกนเยอะแยะ อาตมาบอกวา

โยมไมสบายใจสวดพทธคณส ธรรมคณ สงฆคณ พาหงมหากาฯ

สวดพทธคณ ยาว.. ยาว... ไมสวด แตเสยใจดวย สรางความด ยาว...

สรางความดนดเดยว ไปสรางความชวยาวกวาความด มนจะไป

กนไดหรอ ไปไมได

34



พทธคณนคอคณพระพทธเจา เอาคณพระพทธเจามาไว

ในใจ มมานานแลว พระธรรมคณ กหมายความวาเอาธรรมะมาไว

ในใจ ปฏบตสงฆคณ ปฏบตไดแลว คอสงฆะแปลวาสามคค กายสามคค

จตสามคค มรปแบบดเปนพฤตกรรม แสดงออกประพฤตดแลว ปฏบต

ชอบแลว กสอนตวเองไดสอนคนอนตอไปเรยกวาสงฆคณ พทธคณน

กหมายความวาเอาคณพระพทธเจา มาไวในใจ

คณพระพทธเจ�คออะไร ม ๓ ประก�รทกท�น

๑. พระปญญ�คณ ๒. พระวสทธคณ ๓. พระ

มห�กรณ�ธคณ

แตถาจะตความใหชด เดยวจะไมเขาใจ วาพทธคณเนย

คณพระพทธเจา ปญญาคณหมายความวาไร คนไทยชาวพทธ

ไมเขาใจเยอะ ปญญาเกด ๓ ทาง

ทางท ๑ คอ สตะมยปญญ� แปลวาสดบตรบฟง

สดบตรบฟงตองมครรลอง ๕ ประก�ร ๑. ศรทธ�ฟง ๒. สนใจฟง

๓. จดหวขอไว ๔. ทบทวน ๕. ปฏบตทนทอย�รอรแตประก�รใด

เกดปญญาในการฟง เดยวนไปฟงเปนนกเรยนกตาม ฟงหลบ แลวก

ญาตโยมฟงเทศนกหลบ นมนมศรทธาฟงไหม ไมสนใจฟงเลย

ไมจดหวขอไว ไมเกดปญญาในการฟง

35



๒. กยง ยงไมครรลอง ยงไมเตมคราบ ยงไมเขาจด ตองม

จนต�มยปญญ� ตองเอา ฟงแลวเนยเอาไปคดประดษฐสรางสรรค

รเรมดำาเนนงานทนทอยารอรแตประการใดถงจะเกดปญญา ถาฟงแลว

เอาไปทงมนไมเกดปญญา จะไมไดคดไมไดรเรม จงเรยกวาความคด

มนเกดปญญา เดยวนมคนความรมากเปนดอกเตอรกเยอะ แตไมม

ความคดอย

ประการท ๓ สประการท ๓ ไมได ภ�วน�มยปญญ� สวดมนต

ไหวพระ สวดมนตไหวพระไว แลวกจะนกถงภาวนา เชนเดกดหนงสอ

สามหนเรยกวา “ภาวนา” ดหนงสอหนเดยวเรยกวาดหนงสอพมพ

ทงขวางไป ดครงทหนงหมายความวา รน เรองพระเวสสนดร

ยกตวอยาง ดครงสองซำาไปมกตอน มกกณฑ ดครงทสามเนอหา

สาระเปนประการใด นเรยกวาภาวนา ภาวนาแปลวาอะไรอก แปลวา

“สวดมนตเปนย�ท� วปสสน�เปนย�กน” ทพดมานานแลว ทำาให

มนผดขนมาเอง และสามารถจะกำาจดความชวออกจากตวได

จงเรยกวาบรสทธ

ในเมอเกดบรสทธแลว บรสทธนไดมาจากไหน ตความ

ตอไป คนจะบรสทธไดกไมเปนคนหละหลวมเหลาะแหละเหลวไหล

ขนหวยลงเขา คนบรสทธนจะ คนมจรงจง จรงใจตอตวเอง จรงใจ

ตอคนอนเขา เรยกตครรลองเปนธรรมะใหเดกเขาใจ สจจะ เมตตา

36



สามคค มวนย ถงจะบรสทธได ถาไมมหลกสประการ เปนการ

รบรองแลว คนนนไมบรสทธและคนบรสทธแลวทมกจะมเมตตา

เรยกวาพระมหากรณาธคณของพระพทธเจา นเรยกวาพทธคณ

นเอามาไวในใจ อยางนไง และธรรมคณกเชนเดยวกน พอมพทธคณ

ซะแลว ธรรมคณมาเอง มธรรมะมาเอง พอธรรมะมแลวพระสงฆมาเลย

เรยกวา พระรตนตรย ขอเจรญพร อยางนความหมาย ขอเจรญพร

พธกร: ประเดนถดมานะคะ สวดพาหงฯ นะคะ มความ

เกยวเนองกนยงไงคะ ทหลวงพอใหอบาสกอบาสกาทนสวดพาหงฯ

หลวงพอจรญ: ขอเจรญพร ดแลว ถามนดแลว

คนไมเขาใจเยอะ แลวไปสวดอยางอนกนลามปาม พาหงมหากาฯ มนบท

ตดตอกน พาหงฯ เนยมนมมานานแลว แตเรากไมทราบตนเหตสาเหต

ทมนมาจากไหน กมในหนงสอสวดมนตกเยอะแยะ คนเปดขาม

หญาปากคอกแท ๆ พาหงมหากาฯ กแปลวาพระพทธเจาพชตมาร

เรยกวาปางมารวชย ผจญมารมา ๘ บท อยในนนเลย ไปดเอาหาดได

ผจญมาร พระพทธเจาชนะมารแลว เรยกวาพาหงมหากาฯ มหากาฯ

แปลวาอะไร ชยนโตโพธยาฯ ใชไหม สนกขตตง สมงคะลง ทำาดตอนไหน

ไดตอนนน “ฤกษ” จงเอ�ม�นยมสวดมนตดวยก�รเจมป�ย และก

เปดสำ�นกง�นและกว�งศล�ฤกษ หม�ยคว�มว� (๑.) ฤกษคออ�ก�ศด

37



(๒.) ย�มแปลว�เวล�ว�ง ๓. เครองพรอม ทจะดำาเนนงานไดทนท

อยารอรแตประการใด ถงไดเรมดำาเนนงานใด ๆ เรยกวามหากาฯ

พาหงฯ บทนคอพระพทธเจ า เรา กอนจะสำ า เรจ

สมโพธญาณ พระองคผจญมารมาก มารมาผจญกบพระองคมากมาย

ใชวาอธบายทกบททกขอ มนม ๘ ขอ แตจะเสยเวลามากจะไมสามารถ

จะจบในทนได ขอใหทานสาธชนทงหลายไปดเอาในหนงสอสวดมนต

แปลในพาหงมหากาฯ หรอ เรยกวาฎกาพาหงฯ นอยางนเปนตน

แสดงวาพระพทธเจานงหลบตากไปสมาร ไปตอสกบมาร

“ม�รไมมบ�รมไมเกด ประเสรฐไมได” พระองคผจญมารมาครบแลว

ชนะรวด ชนะรวดเรยกวาพาหงฯ น เรามมานานแลว แตคนนะ

ไมสวดกน ตนสายปลายเหตมาจากไหนเดยวคอยถามทหลง บางคน

ไมรจรง ๆ พาหงมหากาฯ ไมรเลย หญาปากคอกแท ๆ ขามไปหมด

เราเนย..เราเกดมาเนยขอฝาก ทานน.. โยมดวยวา มารไมม บารมไมเกด

คนเกดมาเนยสรางความดตองมอปสรรค ถาเปนความชวจะไมม

อปสรรค มนจะไหลไปเลยนะ จะไหลไปเลยนะ คนเราเนยไมตความ

ความชว นมนกไหลไปเลยไมมใครมาขดคอ ถาหากวาทานดอกเตอร

สรางความด ปบมคนขดคอ มมารผจญแลวตองสมารตอไป

คอขนต ขนตความอดทนอดกลน อดออมประนประนอมยอมความ

ตองตรากตรำาลำาบาก อดทนตอการทำางาน อดทนตอความเจบใจ

38



ในสงคมดวย นถงจะพนเรยกวาพระพทธเจาพนมาร แลวก

ทานเขาสมาธเดยวสาธตใหด นงสมาธหลบตามารมารอบดาน

มาทกอยางเลย จญจมาณวกากหาวาพระพทธเจาทองกบเขา ทานก

ไมวา เอาแผเมตตาดวยการสวดพาหงฯ น ทานกสวดไปสวดมา

ชนะ ชนะแลวเนย ชนะแลวสะดงมาร เรยกวาชนะเรยกปางมารวชย

เนยปางมารวชยชนะมารได นบทนชนะมาร ถาบานสาธชนไดสวดแลว

ชนะมาร มารไมมบารมไมเกด ถาคนไหนไมมมาร คนนนไมมบารมนะ

นขอใหทานทงหลายไปตความเอาเอง เพราะเวลามนจำากด

นพาหงมหากาฯ เปนอยางน ขอเจรญพร

พธกร: ทำายงไงคะ ทจะสวดมนตไมวาจะเปนพทธคณกด

นะคะ พาหงฯ กด มหาการณโกฯ กด ใหเปนอานสงสกบตวของเราคะ

หลวงพอจรญ: เพราะงนตองมศรทธา..ตองมความเชอ

ความเลอมใสในการสวด ถงจะเปนอานสงสในศรทธาของเขากอน

แตบางคนเนยนะ.. ตางชาตตางภาษา เขาไมเขาใจเลย ถาสวดไปนาน ๆ

จะรเองนะ ถาเกดสมาธจะรวาเนยแปลวากะไร มคนทำาไดเยอะ

แตคนเราสวดจม ๆ จำา ๆ ไป มนจะไดอะไร บางคนเนยรวาสวดพทธคณ

สวดมนตละกด สวดไปมนกไมดเพราะอะไร จตไมถง เขาไมถงธรรมะ

39



ถ�จตมศรทธ�เลอมใส สวดใหมนเข�ถง ๑. เข�ถง ๒. จะซงใจ

๓. จะใฝด ๔. จะมสจจะ พดจรงทำาจรงเลยเนยนะออกมาชดเลย

นอานสงส มสจจะ แลวกจะมกตญญกตเวทตาธรรม รหนาทการงาน

ของตน นสวดเขาไมถงเนยมน จะไปรไดยงไงจะซงใจไหม ไมมศรทธา

เลยสวดจม ๆ จำา ๆ เหมอนพอคาแมคาไปแลกเปลยนของในตลาด

กนไดเปนธรกจ การสวดมนตไมใชนกธรกจ สวดมนตเนยตองการให

ระลกถงตวเอง มสตสมปชญญะใหสวดเขาไปสวดไป พอถงจต

ถงใจแลว เหมอนอยางเนยยกตวอยาง เข�ยงทองไมได อ�นไป

ยงไมเปนสม�ธ อ�นไปอ�นใหดง ๆ คลองป�ก พอคลองป�ก

แลวกคลองใจ พอคลองใจแลวตดใจ แลวมนกเกดสม�ธ น.. พอเกด

สม�ธจตกถง พอถงหนกเข�แลวจะซงใจ พอซงใจแลว.. ซงธรรม

ซงธรรมะมนจะใฝด

พธกร: ทวาจตเปนสมาธนกคอวา จตเปนหนง

หลวงพอจรญ: จตเปนหนง นนเอกตคตา ถาหากวาจตยง

วนวายหรออะไร สวดมงแลวกไปทำางานบางไมไดผล

40



พธกร: ในลกษณะนหลวงพอขา การทสวดมนตเนยนะ

คะพอจตเปนหนงแลวเนย กมคณคาเทากบทำาสมาธเหมอนกน

หลวงพอจรญ: ใชได ใชได นคอสมาธ ก�รสวดมนตเปน

ย�ท� วปสสน�เปนย�กน ท�ไปกอน สวดไปกอน สวดแลวเนยมนซง

ใจ จะเปนตางชาต ตางภาษา คนจนหรอคนฝรงเขานยมเนย เขาสวด

โดยไมรเรอง แตสวดไปสวดไปเกดสมาธนะส เกดสมาธเกดจตสำานก

เกดหนาทการงาน และการงานนนคอกรรมฐานอนหนง เรยกวา

ภาวนา สวดมนตเปนภ�วน�

พธกร: แลวหลวงพอจะใหลกสวดสกกจบคะ เหนบอก

วาใหสวดเทาอายบวกกบหนงหรอคะ

หลวงพอจรญ: คออยางน ขอเจรญพร ทวาใหวาสวด

เทาอายน หมายความวาอายเทาไหร ๒๐ ถาเราสวดแค ๑๐ เดยว มนก

ไมเทาอาย สวดไปเนยเทาอายกอนนะมนคมใหมสต แลวกเกนหนง

เพราะอะไร ทพดเกนหนงเนยหมายความคนมกงายมกได คอมนมเวลา

นอย ถาสวดแคเกนหนงทำาอะไรใหมนเกนไว เหมอนคณโยมเนยไป

ค�ข�ย ยงไมไดข�ยไดสกกะตงคเลย จะเอ�อะไรไปใหท�น ยงไมได

กำ�ไรเลยตองใหตวเองกอนนะ นตองคาขายตองลงทนน ตองลงทน

41



กสวดไป แตสวดมากเทาไรยงดมาก ไดมสมาธมาก แตอาตมาทพดไว

คอคนมนไมมเวลา กเอาเกนหนงไดไหม เกนหนงไดกใชไดนะ แตถา

เกนถง ๑๐๘ ไดไหม ยงดใหญ ทำาใหเกดสมาธสงขน

พธกร: อนนหมายถง สวดทงบทพทธคณ บทพาหงฯ และ

กบทมหาการณโกฯ

หลวงพอจรญ: คออยางนขอเจรญพร เพอตองการอยางน

เอาพทธคณ เอาพระพทธเจามาไวในใจ กสวดพทธคณ ธรรมคณ

สงฆคณ พาหงมหากาฯ หนงจบแลวใชไหม แลวกยอนมาพทธคณ

หองเดยวเทาอายเกนหนง เนยบางคนไมเขาใจเยอะ เลยไปเหนวา

เอยตองสวดพาหงฯ ดวย ตองเทาอาย เลยเลกเลย ไมเขาใจ ไมเขาใจ...

จงเลกไป เลยทงไปเลยหาวายาว ยาวอะไร เวลาไปนงแบะแซะดทว

ไปนงโกหกมดเทจเขานะ ไมยาวเหรอ สรางความดนะนดเดยว

เวลาพระเทศนนะ นพระเดชพระคณเทศนแค ๕ นาทพอแลว เดยวผม

จะไปรบแขก สรางความดนดเดยว แลวความไมดมากกวา บวกลบ

คณหารคอมพวเตอรจะตมาวายงไงครบ จะตออกมาแบบไหน ตลบ

หรอตบวกกนแน ขอเจรญพรอยางน

42



พธกร: เรองคาถาพระชนบญชร เหนคนสมยนนยมสวด

กนมาก มความเกยวของอยางไรกบทเราจะสวดพทธคณกบพาหงฯ

ไหมคะ แลวกมทมาอยางไร

หลวงพอจรญ: ขอเจรญพรอยางนนะ สวนมากจะเปนเดก

หรอเปนผใหญนยมสวดชนบญชรกนมาก แตอยาลมวาชนบญชรน

สมเดจโต ทานสวดบชาพระอรหนตชนสง แลวเรายงไมไดชนอะไร

พทธคณสกขอกไมม ธรรมะขอเดยวไมมไปสวด อยางคณโยมนสมมต

ยงไมไดชนมธยมเลย ขนมหาวทยาลยเลยไดเหรอ ยงไมไดเลยตองเอา

ไวกอน ขนตนของบนไดหญาปากคอก ตองมคณพระพทธเจาไวในใจ

มพระธรรมคณ สงฆคณ เรยกวาพระรตนตรยยดเหนยวทางใจกอน

แลวคอยไปสวด อนโนนนะไดผลแน ถายงไมมอะไรเลยพนฐาน

อะไรเลย สวดชนบญชรสวดกนมากแลวกไมไดผล สวดไมไดผล

แลวกมาวาอยางโนนอยางน ถาคนไหนมธรรมะหรอบชาพระอรหนต

บชาพระพทธเจาไดแลว สวดไดแน ดดวย แตยงไมรเรองเลย ก.ไก

กยงไมรเรองเลยขนมธยมแลว ประถมยงไมผาน แลวกมธยมไมผาน

ผาเสอกไปมหาลยเลย..ใชไดเหรอ แตอาตมาวาดทงหมด ชนบญชรกด

ไมใชวาไมดนะ แตสมเดจโตทานบชาพระอรหนตทาน ธรรมชนสง

43



พธกร: อยากใหหลวงพอเลาเรองลงพดนะคะ วาลงพด

เขาสวดพทธคณ แลวเขารกษาตวเคาเองไดอยางไรคะ ลงพดทวาเปน

อมพาตคะ

หลวงพอจรญ: ขอเจรญพร คณโยมถามดมาก เปนเรองจรง

ทผานมาในกฎแหงกรรม ลงพดอาย ๗๐ เศษ แตอาตมาจำาเศษไมได

แกเปนอมพาตแลวตองใหลกใหหลาน ตองมาเชดกนเชดตด เดนไมได

นอนแองแมงอยบนเตยง แลวกเสยใจ คดกนยาตาย กนยาตายกใหพวก

เดก ๆ หรอลกหลานหรอใครกไมทราบละ ไปซอยา ยากะโหลกไขวนะ

ยาทกนแลวตายนะ เอามาจะกน เลยครออนจนทรครโรงเรยนทงผวเมย

กไดขาวบานใกลเรอนเคยงกนกไปเยยมลงพด ไปเยยมลงพดแลว

กถาม บอกลง..ทำาไมถงกนยาตายละลง ลงกเปนทายก แลวกเปน

ผเสยสละเปนนกธรรมะธมโม แลวจะกนยาตายดวยประโยชนอนใด

ลงพดกแกปญหาบอกวา คร...ผมนะ กแกแลว แลวกลกตองมาเอาใจใส

หลานตองมาดแล จะไปโรงเรยนกเสยเวลาเขา ตองมานงเชดกนเชดตด

แลวมาปอนขาว ผมเนยเกรงใจลกหลาน ผมตายเสยดกวา

เลยครออนจนทรกพดออนวอนวา ลง.. อยาตายเลย ตาย

เปนบาป..ลงกทราบ แตเราเกรงใจหลานเขาตองมานงดแลเรา กลบมา

จากโรงเรยนกตองมาเชดกนเชดตด ตองมาปฏบตนะ ตองมาปอนขาว

เลยกลงกอยากจะกนยาตายใหมนหมดสนไป ลงอยาเพงกนเลย

44



สวดมนตเถอะ สวดมนตอะไรเลา สวดพทธคณของหลวงพอ

วดอมพวน ธรรมคณ สงฆคณ พาหงมหากาฯ ออ ลงไดแลว

แตไมไดสวดเลย ตาลงกเอาหนเหเรทศตามครออนจนทร ทเขาเคย

มาปฏบตธรรมทวดนไง เลยกสวด สวดพทธคณ ธรรมคณ สงฆคณ

พาหงมหากาฯ แลวกสวดพทธคณเทาอาย ๗๐ เศษ เศษเทาไร อาตมา

จำาไมได สวดไปแลวหายใจยาว ๆ เจรญกรรมฐานไปดวย ตาลงนกเกด

ปฏกรยาปวด ไปเรยกครออนจนทรมา ปวดจง ปวดจง ขอเจรญพร

คณโยม ถาเปนอมพาตถาปวดตองหายทกราย ถาไมปวดไมมทางหาย

เลยกลงกปวด หนกเขา ๆ ลกนงซะแลว สรปใจความวาเดนได เดนได

ถบจกรยานไดเลย และเปนตวตย* ไปเลย เปนพระเอกในเมอง

หนองคายไป เลยกไปสอน บดนบวชแลว ขจกรยานกไดไปไหนกได

เลยกสอนเรองพาหงมหากาฯ สวดกนใหญ

พธกร: แตตอนนนไมไดมาหาหลวงพอนะคะ เพยงแต

ปฏบตตามเทานนเอง

หลวงพอจรญ: ไมไดมา ไมไดมา ปฏบตตามเหมอนคณตะก

นไง ไดแตปฏบตตามอยางนน เลยกสวดใหญเลย สวดใหญเลยกเปน

หมอเอกไปเลย

45



พธกร: อานสงสของการสวดพทธคณนนะคะ ไดแกตวเรา

คนเดยว ทำาใหคนอนไดไหมคะ

หลวงพอจรญ: ได สวดพทธคณเนย อาตมาไปเหนโยมแก

คนหนงทสพรรณบรนะ อาย ๙๐ กวา ไมมครอบครวนะ อาตมาไปได

ตวอยางมา มกบขาวบรบรณเลย อาตมาเอาแลนเรอยนตไป พระตง

หลายองค แลวกฆราวาสอก ๘ แกไมมหมอขาวหมอเตาไฟเลยนะ

บอกนมนตฉนเพล เราบอก เอย ยายแกนโกหกเราแลว เราจำาเปน

เหลอ ๑๐ นาทจะเพลแลว จะไปตลาดซอไมทนกจอดเรอเขาไปทแพแก

อายมากแลวสวยดวย เดยวเพล ตง ตง ตง กบขาวมาเตมเลย มาเตมเลย

อาตมายงจำาได อาว คนนนสงมาถวย แก.. อตป โส ภควา อะระหงสมมา

สมพทโธวชชา... แลวแกกเท ถายแลว อตป โส ภควา... จบแลวกบอกน

เอาไปฝากแมเธอดวย ถาม อาตมาถามวา ยาย...ทำาไมตองสวดสองหน

อ...(อตปโส) หนนงเราตองเอากอน อ...(อตปโส) หนนไปใหเขา

ไดแน ไดแน ๆ นมนมประโยชนอย นอาตมากจำาไว

46



พธกร: ออ หมายถงวาหลวงพอไดฉนอาหารจากคณยาย

คนน ในลกษณะอยางนเหรอคะ

หลวงพอจรญ: เนยกบขาวเยอะเลย ถามบอก.. ยายนมาไง

กนเนย แลวกยายมลกไหม ฉนไมมครอบครว มนาอยเจดแปดรอยไร

ยกใหวดและกยกใหเดก ๆ บานนหมด แลวเขากมาปฏบตมานอนดวย

ซกผาซกผอนใหดวย ขอเจรญพรพดนอกนดนง บางคนเนยกลวไมมลก

มาปฏบต มลกตงแปดเกาคนไมเคยมาเชดกนเชดตดเลยนะ เพราะเปน

เวรกรรมของแมไมเคยทำาตอเนองกนมา แตคณยายเนยไมมลกไมมผว

นขอพดอยางชาวบานนอก แตมคนปฏบตทงแถวเลย แลวกลางคน

มคนมานอน แลวเสอผาซกรดใหเสรจแตกบขาวไมมเลย แตถงเวลา

เตมเลย คนละถวยใชไหมทงแถวเลย เนยแลวแกกทำาอยางเนย

ถามบอก ยาย..ทำาไมตองสวดสองหน อ...(อตปโส) หนนงเราตองเอา

ไวกอน เราตองเอาเปนบญกอน อ...(อตปโส) หนทสองเปนกำาไร

ใหเขาไป นอาตมาจำาซงมาแลวกใชไดผลอยางน ขอเจรญพร

47



พธกร: หลวงพอขาอานสงสของพทธคณในการทจะ

รกษาไขเนยนะคะ นอกจากจะรกษาไขแลวน ยงเปนประโยชนอยาง

อนไดไหมคะ

หลวงพอจรญ: เปนประโยชนอยางอนไดมากมาย เดก..

ทจะไปสอบเขามหาวทยาลยและฝรงมงคากตามนะ สวดเทาอายเกน

หนง แลวกพาหงมหากาฯ เขาไว แลวกสวดเกนหนงไป สอบไมเคยตก

นอานสงสสำาหรบเดก สวดเขามนมปญญา มนมปญญามนมความคด

และสามารถผจญมารไดทก ๆ บท ดอยางนดสำาหรบเดก ใหเดกสวดไว

กลารบรองวาเดกเกเรเกเสนะ พอแมเอาใจใสลกเปนกรณพเศษ ใหลก

สวดมนตไหวพระไว แลวกไปสวดเทาอาย ไมเคยพลาดเลยไปสอบ

ไมเคยตก ไปสอบสมภาษณอะไร กไมเคยตก ไปเมองสหรฐอเมรกา

หรอไปกรงปารสไมเคยตก ทเปนดอกเตอรมานเขาสวดกน ขอเจรญพร

48



พธกร: สำาหรบคนทอยากจะสวดพทธคณนะคะ แตยง

ไมไดรเบองตนเลยนนะคะ หลวงพอจะกรณาแนะนำาอยางไรบางคะ

หลวงพอจรญ: ไดได ถายงไมรอะไรเลยนะ ถาขอใหม

ศรทธาหนอย มนใจหนอย เพราะวาศาสนาเนยตองการจะใหม

ศรทธาและมนใจ ถามนใจเปนตวของตวเองขนมานะ อานไปกอน

จะขเกยจทอง อานทกวนเดยวมนจำาได พอจำาไดจตมนเปนสมาธ

เอกตคตา ไดผลตอนนน ไดผลแน ๆ บอกขอใหทำาเถอะ สวดดกวา

ไมสวด ดกวาไปเทยวเลนชมววชมอะไร ไปชอปปงกนเสยเวลา

ขอเจรญพรอยางน

หมายเหต ตวตยทหลวงพอพดถงนน คอ ตวตลก ในการ

สวดคฤหสถ มหนาทสรางความขบขน ความสนกสนานใหแกผชม

ไมวาจะเปนการพดขดแยงหรอแสดงโลดโผนใด ๆ กบผสวดคนอน ๆ

ทมทงหมด ๔ คนกได เพยงแตใหอยในแบบแผนรกษาแนวทาง มให

ออกนอกลนอกทางไปเทานน

จากบทสมภาษณในรายการ “ชวตไมสนหวง” ทางชอง ๓*บทความนถอดตรงตามภาษาพด จากบทสมภาษณ ควรฟงจากเสยงธรรมะบรรยายอกครงหนง

49



“ตองมความเชอ ความเลอมใสในการสวด

ถงจะเปนอานสงส ในศรทธาของเขากอน

แตบางคนเนยนะ..

ตางชาตตางภาษา เขาไมเขาใจเลย

ถาสวดไปนาน ๆ จะรเองนะ

ถาเกดสมาธจะรวาเนยแปลวากะไร”

จากบทสมภาษณในรายการ “ชวตไมสนหวง” ทางชอง ๓โดย พระธรรมสงหบราจารย

คำาแปล บทกราบพระรตนตรย

พระผมพระภาคเจา เปนพระอรหนต ดบเพลงกเลส

เพลงทกขสนเชง ตรสรชอบไดโดยพระองคเอง ขาพเจา

อภวาทพระผมพระภาคเจา ผร ผตน ผเบกบาน (กราบ)

พระธรรม เปนธรรมทพระผมพระภาคเจา ตรสไว

ดแลว ขาพเจานมสการพระธรรม (กราบ)

พระสงฆสาวกของพระผมพระภาคเจา ปฏบตดแลว

ขาพเจานอบนอมพระสงฆ (กราบ)

คำาแปล บทนมสการ (นะโม)

ขอนอบนอมแดพระผมพระภาคเจาพระองคนน ซง

เปนผไกลจากกเลส ตรสรชอบไดโดยพระองคเอง (๓ จบ)

บทสวดมนตแปล

51



คำาแปล บทไตรสรณคมน (พทธง ธมมง สงฆง)

ขาพเจาขอถอเอา พระพทธเจ� เปนทพงทระลก

ขาพเจาขอถอเอา พระธรรม เปนทพงทระลก

ขาพเจาขอถอเอา พระสงฆ เปนทพงทระลก

แมครงทสอง ขาพเจาขอถอเอา พระพทธเจ� เปนทพงทระลก

แมครงทสอง ขาพเจาขอถอเอา พระธรรม เปนทพงทระลก

แมครงทสอง ขาพเจาขอถอเอา พระสงฆ เปนทพงทระลก

แมครงทสาม ขาพเจาขอถอเอา พระพทธเจ� เปนทพงทระลก

แมครงทสาม ขาพเจาขอถอเอา พระธรรม เปนทพงทระลก

แมครงทสาม ขาพเจาขอถอเอา พระสงฆ เปนทพงทระลก

คำาแปล บทพระพทธคณ (อตป โส)

พระผมพระภาคเจาพระองคนน เปนผไกลจากกเลส

เปนผตรสรชอบไดดวยพระองคเอง เปนผถงพรอมดวยวชชา

และจรณะ (ความรและความประพฤต) เปนผ เสดจไปดแลว

เปนผรโลกอยางแจมแจง เปนผสามารถฝกบรษทสมควรฝกได

อยางไมมใครยงไปกวา เปนครผสอนของเทวดาและมนษยทงหลาย

เปนผร ผตน ผเบกบานดวยธรรม เปนผมความเจรญ จำาแนกธรรม

สงสอนสตว ดงนฯ

52



คำาแปล บทพระธรรมคณ

พระธรรมเปนสงทพระผมพระภาคเจา ไดตรสไว

ด แ ล ว เ ป น ส ง ท ผ ศ ก ษ า แ ล ะ ป ฏ บ ต พ ง เ ห น ไ ด ด ว ย ต น เ อ ง

เปนสงทปฏบตได และใหผลได ไมจำากดกาล เปนสงทควรกลาว

กบผอนว า ท านจงมาด เถด เปนส งทควรนอมเข ามาใสตว

เปนสงทผรกรไดเฉพาะตน ดงนฯ

คำาแปล บทพระสงฆคณ

สงฆสาวกของพระผมพระภาคเจา หมใด, ปฏบตดแลว

สงฆสาวกของพระผมพระภาคเจา หมใด, ปฏบตตรงแลว

สงฆสาวกของพระผมพระภาคเจา หมใด, ปฏบตเพอร

ธรรมเปนเครองออกจากทกขแลว

สงฆสาวกของพระผมพระภาคเจา หมใด, ปฏบตสมควร

แลว ไดแก บคคลเหลานคอ คแหงบรษ ๔ ค นบเรยงตวบรษได ๘ บรษ

นนแหละสงฆสาวกของพระผมพระภาคเจา เปนผควรแกสกการะท

เขานำามาบชา เปนผควรแกสกการะทเขาจดไวตอนรบ เปนผควรรบ

ทกษณาทาน เปนผทบคคลทวไปควรทำาอญชล เปนเนอนาบญของ

โลก ไมมนาบญอนยงกวา ดงนฯ

53



๑. พระจอมมนไดทรงชนะ “พญ�ม�ร” ผเนรมตแขนม�ก

ตงพน ถออ�วธครบมอ ขคชส�รชอครเมขละ พรอมดวยเสน�ม�ร

โหรองกกกอง ดวยธรรมวธคอ ทรงระลกถงพระบารม ๑๐ ประการ

ททรงบำาเพญแลว มทานบารมเปนตน

ข อ ช ย ม ง ค ล ท ง ห ล � ย จ ง ม แ ก ท � น ด ว ย เ ด ช

แหงพระพทธชยมงคลนน

๒. พระจอมมนไดทรงชนะ “อ�ฬวกยกษ” ผมจต

กระด�งดร�ยเหยมโหด มฤทธยงกว�พญ�ม�ร ผเข�ม�ตอสยงนกจน

ตลอดรง ดวยวธททรงฝกฝนเปนอนด คอ ขนตบารม (คอ คว�มอดทน

อดกลน ซงเปน ๑ ในพระบ�รม ๑๐ ประก�ร)



คำาแปล บทพทธชยมงคลคาถา (พาหงฯ)

54



๓. พระจอมมนไดทรงชนะพญ�ช�งตวประเสรฐ

ชอ “น�ฬ�คร” เปนช�งเม�มนยงนก ดร�ยประดจไฟป� และร�ยแรง

ดงจกร�วธและส�ยฟ� (ขององคอนทร) ดวยวธรดลงดวยนำ�

คอ พระเมตต�



๔. พระจอมมนทรงบนด�ลอทธฤทธท�งใจอนยอด

เยยม ชนะโจรชอ “องคลม�ล” (ผมพวงม�ลย คอ นวมอมนษย) แสน

ร�ยก�จ มฝมอ ถอด�บวงไลพระองคไปสนท�ง ๓ โยชน



๕. พระจอมมนไดทรงชนะคว�มกล�วร �ยของ

“น�งจญจม�ณวก�” ผทำ�อ�ก�รประดจว�มครรภ เพร�ะทำ�

ไมสณฐ�นกลม (ผกตดไว) ใหเปนประดจมทอง ดวยวธสม�ธอนง�ม

คอ คว�มสงบระงบพระหฤทย



55



๖. พระจอมมน ทรงรงเรองแลวดวยประทปคอ ปญญ�

ไดชนะ “สจจกนครนถ” (อ�นว� สจจะกะนครนถ, นครนถ คอ

นกบวชประเภทหนงในสมยพทธก�ล) ผมอชฌ�สยในทจะสละเสย

ซงคว�มสตย มงยกถอยคำ�ของตนใหสงลำ�ดจยกธงเปนผมดมนยง

นก ดวยเทศน�ญ�ณวธ คอ รอชฌ�สยแลวตรสเทศน�ใหมองเหน

คว�มจรง



๗. พระจอมมนทรงโปรดใหพระโมคคลล�นะเถระ

พทธชโนรส นรมตก�ยเปนน�คร�ชไปทรม�นพญ�น�คร�ช ชอ

“นนโทปนนทะ” ผมคว�มหลงผดมฤทธม�ก ดวยวธใหฤทธ

ทเหนอกว�แกพระเถระ



56



๘ . พ ร ะ จ อ ม ม น ไ ด ท ร ง ช น ะ พ ร ห ม ผ ม น � ม ว �

“พก�พรหม” ผมฤทธ สำ�คญตนว�เปนผรงเรองดวยคณอนบรสทธ

มคว�มเหนผดประดจถกงรดมอไวอย�งแนนแฟนแลว ดวยวธ

ว�งย�อนพเศษ คอ เทศน�ญ�ณ



นรชนใดมปญญ� ไมเกยจคร�น สวดกด ระลกกด

ซงพระพทธชยมงคล ๘ บทนทก ๆ วน นรชนนนจะพงละเสยได

ซงอปทวนตร�ยทงหล�ยมประก�รต�ง ๆ เปนอเนก และถงซงวโมกข

(คอ คว�มหลดพน) อนเปนบรมสขแล

57



ผ เ ป น ท พ ง ข อ ง ส ต ว ท ง ห ล า ย ป ร ะ ก อ บ แ ล ว

ดวยพระมหากรณา ยงบารมทงหลายทงปวงใหเตม เพอประโยชน

แกสรรพสตวทงหลาย ไดบรรลสมโพธญาณอนอดมแลว

ดวยการกลาวคำาสตยน ขอชยมงคลจงมแกทาน ขอทาน

จงมชยชนะ ดจพระจอมมนททรงชนะมารทโคนโพธพฤกษ ถงความ

เปนผเลศในสรรพพทธาภเษก ทรงปราโมทยอยบนอปราชตบลลงก

อนสง เปนจอมมหาปฐพ ทรงเพมพนความยนดแกเหลาประยรญาต

ศากยวงศฉะนนเทอญ

เวลาท “สตว” (หมายถงสงมชวตทงหลาย เชน มนษย

และสรรพสตว) ประพฤตชอบ ชอวา ฤกษด มงคลด สวางด รงด

และขณะด ครด บชาดแลว ในพรหมจารบคคลทงหลาย กายกรรม

เปนประทกษณ วจกรรม เปนประทกษณ มโนกรรม เปนประทกษณ

ความปรารถนาของทานเปนประทกษณ สตวทงหลายทำากรรม

อนเปนประทกษณแลว ยอมไดประโยชนทงหลาย อนเปนประทกษณ*

คำาแปล บทชยปรตร (มหากาฯ)

58



ขอสรรพมงคลจงมแกทาน ขอเหลาเทวดาทงปวง

จงรกษาทาน ดวยอานภาพแหงพระพทธเจา ขอความสวสดทงหลาย

จงมแกทานทกเมอ


จงรกษาทาน ดวยอานภาพแหงพระธรรม ขอความสวสดทงหลาย



จงรกษาทาน ดวยอานภาพแหงพระสงฆ ขอความสวสดทงหลาย


หมายเหต ประทกษณ หมายถง การกระทำาความด

ดวยความเคารพ โดยใชมอขวาหรอแขนดานขวา หรอทหลายทาน

เรยกวา “สวนเบองขวา” ซงเปนธรรมเนยมทมมาชานานแลว ซงพวก

พราหมณถอวา การประทกษณ คอ การเดนเวยนขวารอบสงศกดสทธ

และบคคลทตนเคารพนน เปนการใหเกยรตและเปนการแสดง

ความเคารพสงสด เปนมงคลสงสด เพราะฉะนนบาลทแสดงไววา

กายกรรม วจกรรม มโนกรรม ความปรารถนาและการทกระทำากรรม

ทงหลาย เปนประทกษณ อนเปนสวนเบองขวาหรอเวยนขวานน

จงหมายถงการทำาการพดการคดทเปนมงคล และผลทไดรบกเปน

ประทกษณ อนเปนสวนเบองขวาหรอเวยนขวา กหมายถงไดรบผล

ทเปนมงคลอนสงสดนนแลฯ

59



การปฏบตวปสสนากรรมฐาน

แนวสตปฏฐาน ๔

รวบรวมจากหนงสอ “กฎแหงกรรม ธรรมปฏบต”

หนงสอ “ระเบยบปฏบตสำาหรบผปฏบตธรรม วดอมพวน อ.พรหมบร จ.สงหบร

หนงสอ “คมอการฝกอบรมพฒนาจต วดอมพวน อ.พรหมบร จ.สงหบร”

และหนงสอ “อนสาสนปาฏหารย”

ธรรมะเทศนา โดย

พระธรรมสงหบราจารย

(พระเดชพระคณหลวงพอจรญ ฐตธมโม)

60



“ถาใครเจรญวปสสนากรรมฐานโดยตอเนอง

สรางความดใหตดตอกน

สรางความด ถกตวบคคล ถกสถานท ถกเวลา

ตอเนองกนเสมอตนเสมอปลายแลว

คนนนจะไดรบผลด ๑๐๐%

และจะเอาดในชาตน ได

ไมตองรอดถงชาตหนา”

จากธรรมะเทศนาเรอง วธแผเมตตาและอทศสวนกศลโดย พระธรรมสงหบราจารย

61



ก�รยน

กอนเดนใหยกมอไขวหลง มอขวาจบขอมอซาย วางไว

ตรงกระเบนเหนบ ยนตวตรง เงยหนา หลบตา ใหสตจบอยทปลายผม

กำาหนดวา “ยนหนอ” ชา ๆ ๕ ครง เรมจากศรษะลงมาปลายเทา

และจากปลายเทาขนไปบนศรษะ กลบขนกลบลงจนครบ ๕ ครง

แตละครงแบงเปนสองชวง ชวงแรก คำาวา “ยน” จตวาดมโนภาพ

รางกาย จากศรษะลงมาหยดทสะดอ คำาวา “หนอ” จากสะดอลงไป

ปลายเทา กำาหนดคำาวา “ยน” จากปลายเทา มาหยดทสะดอ คำาวา

“หนอ” จากสะดอขนไปปลายผม กำาหนดกลบไปกลบมา จนครบ

๕ ครง ขณะนนใหสตอยทรางกาย อยาใหออกไปนอกกาย เสรจแลว

ลมตาขน กมหนาทอดสายตาไปขางหนาประมาณ ๑ ศอก

วธปฏบตวปสสนากรรมฐานเบองตน

(จากหนงสอระเบยบปฏบตสำาหรบผปฏบตธรรม วดอมพวน อ.พรหมบร จ.สงหบร)

62



ก�รเดนจงกรม

สตจบอยทเทา การเดน กำาหนดวา “ขว�...” “ย�ง...”

“หนอ...” กำาหนดในใจ คำาวา “ขว�” ตองยกสนเทาขวาขนจากพน

ประมาณ ๒ นว เทากบใจนกตองใหพรอมกน “ย�ง” ตองกาวเทาขวา

ไปขางหนาชาทสด เทายงไมเหยยบพน คำาวา “หนอ” เทาลงถงพน

พรอมกน เวลายกเทาซายกเหมอนกน กำาหนดวา “ซ�ย...” “ย�ง...”

“หนอ...” คงปฏบตเชนเดยวกนกบ “ขว�...” “ย�ง...” “หนอ...” ระยะ

กาวในการเดนหางกนประมาณ ๑ คบเปนอยางมาก เพอการทรงตว

ขณะกาวจะไดดขน

เม อ เดนสดสถานทใชแลว ใหนำ า เท ามา เคยงกน

เงยหนาหลบตากำาหนด “ยนหนอ” ชา ๆ อก ๕ ครง ทำาความรสก

โดยจต สต รอยตงแตกลางกระหมอม แลวกำาหนด “ยนหนอ” ๕ ครง

เบองตำาตงแตปลายผมลงมาถงปลายเทา เบองบนตงแตปลายเทาขนมา

“ยนหนอ” ๕ ครง แลวหลบตา ตงตรง ๆ เอาจตปกไวทกระหมอม

เอาสตตามดงน

“ยน.....” (ถงสะดอ) “หนอ.....” (ถงปลายเทา) หลบตา

อยาลมตา นกมโนภาพ เอาจตมอง ไมใชมองเหนดวยสายตา “ยน.....”

(จากปลายเทาถงสะดอ หยด) แลวก “หนอ.....” ถงปลายผมคนละครง

พอทำาไดแลว ภาวนา “ยน…หนอ...” จากปลายผม ถงปลายเทาไดทนท

63



ไมตองไปหยดทสะดอ แลวคลองแคลววองไว ถกตองเปนธรรม

ขณะนนใหสตอยทรางกาย อยาใหออกไปนอกกาย เสรจแลวลมตาขน

กมหนาทอดสายตาไปขางหนาประมาณ ๑ ศอก สตจบอยทเทา

การเดน กำาหนดวา “ขว�...” “ย�ง...” “หนอ...” กำาหนดในใจ

คำาวา “ขว�” ตองยกสนเทาขวาขนจากพนประมาณ ๒ นวเทา

กบใจนกตองใหพรอม

คำาวา “ย�ง” กาวเทาขวาไปขางหนาใหชาทสด เทายงไมหยยบพน

คำาวา “หนอ” เทาเหยยบพนเตมฝาเทา อยาใหสนเทาหลงเปด

เวลายกเทาซายกเหมอนกน กำาหนดคำาวา “ซ�ย...”

“ย�ง...” “หนอ...” คงปฏบตเชนเดยวกบ “ขว�...” “ย�ง...” “หนอ...”

ระยะกาวในการเดนหางกนประมาณ ๑ คบเปนอยางมาก เพอการ

ทรงตวขณะกาวจะไดดขน เมอเดนสดสถานทใชเดนแลว พยายาม

ใชเทาขวาเปนหลกคอ “ขว�...” “ย�ง...” “หนอ...” แลวตามดวย

เทา “ซ�ย...” “ย�ง...” “หนอ...” จะประกบกนพอด แลวกำาหนดวา

“หยด... หนอ...” เหมอนกบทไดอธบายมาแลว ลมตา กมหนาทากลบ

การกลบกำาหนดวา “กลบหนอ” ๔ ครง คำาวา “กลบหนอ”

ครงท ๑ ยกปลายเทาขวา ใชสนเทาขวาหมนตวไปทางขวา ๙๐ องศา

ครงท ๒ ลากเทาซายมาตดกบเทาขวา

ครงท ๓ ทำาเหมอนครงท ๑

ครงท ๔ ทำาเหมอนครงท ๒

64



หากฝกจนชำานาญแลวเราสามารถกำาหนดใหละเอยดขน

โดยการหมนตวจาก ๙๐ องศา เปน ๔๕ องศา จะเปนการกลบหนอ

ท งหมด ๘ คร ง เมออย ในทากลบหลงแลว ตอไปกำาหนด

“ยน...หนอ...” ชา ๆ อก ๕ ครง ลมตา กมหนา แลวกำาหนดเดนตอไป

กระทำาเชนนจนหมดเวลาทตองการ

ก�รนง

กระทำาตอจากการเดนจงกรม อยาใหขาดตอนลง เมอเดน

จงกรมถงทจะนง ใหกำาหนด “ยน... หนอ...” อก ๕ ครง ตามทกระทำา

มาแลวเสยกอน แลวกำาหนดปลอยมอลงขางตววา “ปลอยมอหนอ ๆ ๆ ”

ชา ๆ จนกวา จะลงสด เวลานงคอย ๆ ยอตวลงพรอมกบกำาหนด

ตามอาการททำาไปจรง ๆ เชน “ยอตวหนอ ๆ ๆ” “เท�พนหนอ ๆ ๆ”

“คกเข�หนอ ๆ ๆ” “นงหนอ ๆ ๆ” เปนตน

ว ธ น ง ใ ห น ง ข ด ส ม า ธ ค อ ข า ข ว า ท บ ข า ซ า ย

น ง ต ว ต ร ง ห ล บ ต า เ อ า ส ต ม า จ บ อ ย ท ส ะ ด อ ท ท อ ง พ อ ง ย บ

เวลาหายใจ เข า ทองพอง กำ าหนดว า “พอง หนอ” ใจนก

กบทองทพองตองใหทนกน อยาใหกอนหรอหลงกน หายใจออก

ทองยบ กำาหนดวา “ยบ หนอ” ใจนกกบทองท ยบตองทนกน

65



อยาใหกอนหรอหลงกน ขอสำ�คญใหสตจบอยทพองยบเท�นน

อย�ดลมทจมก อย�ตะเบงทอง ใหมความรสกตามความเปนจรงวา

ทองพองไปขางหนา ทองยบมาทางหลง อยาใหเหนเปนไปวา

ทองพองขนขางบน ทองยบลงขางลาง ใหกำาหนดเชนนตลอดไป

จนกวาจะถงเวลาทกำาหนด

เมอมเวทนา เวทนาเปนเรองสำาคญทสด จะตองบงเกดขน

กบผปฏบตแนนอน จะตองมความอดทนเปนการสรางขนตบารม

ไปดวย ถาผปฏบตขาดความอดทนเสยแลว การปฏบตวปสสนา

กรรมฐานนนกลมเหลว ในขณะทนงหรอเดนจงกรมอยนน ถามเวทนา

ความเจบ ปวด เมอย คน เกดขนใหหยดเดน หรอหยดกำาหนดพองยบ

ใหเอาสตไปตงไวทเวทนาเกดและกำาหนดไปตามความเปนจรงวา

“ปวดหนอ ๆ ๆ” “เจบหนอ ๆ ๆ” “คนหนอ ๆ ๆ” เปนตน

ใหกำาหนดไปเรอย ๆ จนกวาเวทนาจะหายไป เมอเวทนา

หายไปแลว กใหกำาหนดนงหรอเดนตอไป จต เวลานงอยหรอเดนอย

ถาจตคดถงบาน คดถงทรพยสนหรอคดฟงซานตาง ๆ นานา กให

เอาสตปกลงทลนปพรอมกบกำาหนดวา “คดหนอ ๆ ๆ ๆ” ไปเรอย ๆ

จนกวาจตจะหยดคด แมดใจ เสยใจ หรอโกรธ กกำาหนดเชนเดยวกน

วา “ดใจหนอ ๆ ๆ ๆ” “เสยใจหนอ ๆ ๆ ๆ” “โกรธหนอ ๆ ๆ ๆ” เปนตน

66



เวล�นอน

เวลานอนคอย ๆ เอนตวนอนพรอมกบกำาหนดตามไปวา

“นอนหนอ ๆ ๆ ๆ” จนกวาจะนอนเรยบรอย ขณะนนใหเอาสตจบอย

กบอาการเคลอนไหวของรางกาย เมอนอนเรยบรอยแลวใหเอาสต

มาจบททอง แลวกำาหนดวา “พอง หนอ” “ยบ หนอ” ตอไปเรอย ๆ

ใหคอยสงเกตใหดวา จะหลบไปตอนพอง หรอตอนยบ อรยาบถตาง ๆ

การเดนไปในทตาง ๆ การเขาหองนำา การเขาหองสวม การรบประทาน

อาหาร และการกระทำากจการงานทงปวง ผปฏบตตองมสตกำาหนด

อยทกขณะในอาการเหลานตามความเปนจรง คอ มสตสมปชญญะ

เปนปจจบนอยตลอดเวลา

หม�ยเหต การเดนจงกรมนน กระทำาการเดนไดถง ๖ ระยะ

แตในทนอธบายไวเพยงระยะเดยว การเดนระยะตอไปนนจะตองเดน

ระยะท ๑ ใหถกตอง คอ ไดปจจบนธรรมจรง จงจะเพมระยะตอไป

ตามผลการปฏบตของแตละบคคล

ท�นส�ม�รถเข�ชมวดโอก�รสอน

“วธปฏบตวปสสน�กรรมฐ�น”

โดย พระเดชพระคณหลวงพอจรญไดท

http://www.jarun.org/digitallibrary/

67



๑. ต�เหนรป จะหลบตาหรอลมตากแลวแต ใหตงสต

ไวทตากำาหนดวา “เหนหนอ ๆ ๆ ๆ” ไปเรอย ๆ จนกวาจะรสกวาเหน

กสกแตวา เหน ละความพอใจและความไมพอใจออกเสยได

ถาหลบตาอยกกำาหนดไปจนกวาภาพนนจะหายไป

๒. หไดยนเสยง ใหตงสตไวทห กำาหนดวา “เสยงหนอ ๆ ๆ ๆ ”

ไปเรอย ๆ จนกวาจะรสกวาเสยง กสกแตวาเสยง ละความพอใจ

และความไมพอใจออกเสยได

๓. จมกไดกลน ตงสตไวทจมก กำาหนดวา “กลนหนอ ๆ ๆ ๆ ”

ไปเรอย ๆ จนกวาจะรสกวากลน กสกแตวากลน ละความพอใจ


๔. ลนไดรส ตงสตไวทลน กำาหนดวา “รสหนอ ๆ ๆ ๆ”

ไปเรอย ๆ จนกวาจะรสกวารส กสกแตวารส ละความพอใจ


สรปการกำาหนดตาง ๆ พอสงเขป ดงน


68



๕. ก�รถกตองสมผส ตงสตไวตรงทสมผส กำ�หนดต�ม

คว�มเปนจรงทเกดขน ละความพอใจและความไมพอใจออกเสยได

๖. ใจนก คดอ�รมณ ต งสต ไวท ลนป กำ าหนดวา “คดหนอ ๆ ๆ ๆ” ไปเรอยจนกวาความนกคดจะหายไป

๗. อ�ก�รบ�งอย�งเกดขน กำาหนดไมทน หรอกำาหนดไมถก

วาจะกำาหนดอยางไร ตงสตไวทลนป กำาหนดวา “รหนอ ๆ ๆ ๆ”

ไปเรอย ๆ จนกวาอาการนนจะหายไปการทเรากำาหนดจต และตงสต

ไวเชนน เพราะเหตวา จตของเราอยใตบงคบของความโลภ ความโกรธ

ความหลง เชน ตาเหนรป ชอบใจเปนโลภะ ไมชอบใจเปนโทสะ

ขาดสตไมไดกำาหนดเปนโมหะ หไดยนเสยง จมกไดกลน ลนไดรส

กายถกตองสมผสกเชนเดยวกน

การปฏบตวปสสนากรรมฐาน โดยเอาสตเขาไปตงกำากบ

ตามอายตนะนน เมอปฏบตไดผลแกกลาแลว กจะเขาตดทตอ

ของอายตนะตาง ๆ เหลานน มใหตดตอกนได คอวา เมอเหนรป

กสกแตวาเหน เมอไดยนเสยงกสกแตวาไดยน ไมทำาความรสกนกคด

ปรงแตง ใหเกดความพอใจหรอความไมพอใจในสงทปรากฏใหเหน

และไดยนนน รปและเสยงทไดเหนและไดยนนน กจะดบไป เกดและดบ

อยทนนเอง ไมไหลเขามาภายใน อกศลธรรม ความทกข รอนใจ

ทคอยจะตดตาม รป เสยง และอายตนะภายนอกอน ๆ เขามา กเขาไมได

69



สตทเกดขนขณะปฏบตวปสสน�กรรมฐ�นนน นอกจ�ก

จะคอยสกดกนอกศลธรรม และคว�มทกขรอนใจทจะเข�ม�

ท�งอ�ยตนะแลว สตเพงอยทรปน�ม เมอเพงเลงอยกยอมเหน

คว�มเกดดบของรป น�ม ทดำ � เนนไปต�มอ�ยตนะต�ง ๆ

อย�งไมข�ดส�ย ก�รเหนก�รเกดดบของรปน�มนน จะนำ�ไปส

ก�รเหนพระไตรลกษณ คอ คว�มไมเทยง คว�มทกข และคว�มไมม

ตวตนของสงข�ร หรออตภ�พอย�งแจมแจง

การกำาหนด “หนอ”

ทำาใหรงจตใหอยกบสต

คดหนอ เพอตองการใหจตกบสต

ผนวกบวกกนเปนหนง

ทานถงจะมปญญาเกดขน

70



คตธรรมคำาสอน

เรองการปฏบตกรรมฐาน

จ�กหนงสอ “อนส�สนป�ฏห�รย”

รวบรวมโดย

คณชนวฒก รตนเสถยร

ธรรมะเทศนา โดย

พระธรรมสงหบราจารย

(พระเดชพระคณหลวงพอจรญ ฐตธมโม)

ผปฏบตยนตรงแลว ไมตองชดเท� เ ดยวจะลมไป

ยนธรรมดา เอามอไพลหลง มอขว�จบขอมอซ�ย ว�งตรงกระเบนเหนบ

ตงตวตรง ๆ วาดมโนภาพวา เรายนรปรางอยางน เปนมโนภาพ

ผ�ศนยกล�งลงไปถงปล�ยเท�...ยน...มโนภ�พ จตกผา จ�กขมอม

(กระหมอม) ลงไปสตตามควบคมจต ยนถงสะดอ แลวสตตามจตถง

สะดอทนไหม ทน วรรคสอง วา หนอ...จากสะดอ ลง ไปปลายเทา

นจงหวะทแนนอน สตตามจตลงไป ผาศนยกลาง ๙๐ องศาเลยนะ...

ลองดนะ แลวสำารวมปลายเทาขนมา บนศรษะครงทสอง

ยนด (มโนภาพ) เทาทงสองขาง ยน...ขนมาถงสะดอจดศนยกลาง

สตตามทนไหม ทน วรรคสองจากสะดอ หนอ...ถงขมอมพอด นได

จงหวะ ถาทำาอะไรผดจงหวะใชไมได...

ยน...ถงสะดอแลว สตตามไมทนเสยแลว จตมนไวมาก

เอาใหม กำาหนดใหมซ ไดไหม ได เปลยนแปลงไดไมเปนไร

สำารวมใหมจากปลายเทา หลบตาขนมา มโนภาพจากปลายเทา

การยน

(จากหนงสอ อนสาสนปาฏหารย)

72



ถงสะดอ ยน...ขนมาเอาจตขนมาทบทวน เรยกวา ปฏโลม อนโลม

เปนตน สำารวมถงสะดอแลว หนอ...ผาศนยกลางขนมาเลย ผานลนป

ขนมา ถาทานมสมาธด สตดนะ มนจะซานไปทงตว...

กำาหนดยนตอง ๕ ครง เบองตำาตงแตปลายผมลงมา

(นบเปนครงท ๑) เบองบนตงแตปลายเทาขนไป (นบเปนครงท ๒)

หนอครงท ๕ ถงปลายเทา ลมตาได ดปลายเทาตอไป

ยนกำ าหนด ตองใชส ตกำ าหนดมโนภาพ อนน ม

ประโยชนมาก แตนกปฏบตสวนใหญไมคอยปฏบตจดน ปลอยให

ลวงเลยไปเปลา โดยใชปากกำาหนด ไมไดใชจตกำาหนด ไมไดใช

สตกำาหนดใหเกดมโนภาพ อนนมความสำาคญสำาหรบผปฏบตมาก

กำาหนดจต คอ ตองใชสตไมใชวาแตปากยนหนอ ยนหนอ ยนหนอ...

ไมงายเลย แตตองทำาซำา ๆ ซาก ๆ ใหเคยชน ใหสต

คนกบจต ใหจตคนกบสต ถงจะเกดสมาธ เราจงตองมการฝกจต

อยทกระหมอม วาดมโนภาพลงไปชา ๆ ลมหายใจนนไมตองไปด

แตใหหายใจยาว ๆ มนจะถกจงหวะ แลวตงสต ตามจตลงไปวา ยนท

กระหมอมแลว หนอ...ลงไปทปลายเทา ดมโนภาพจะเหนลกษณะกาย

ของเรายนอย ณ บดน เหนกายภายนอกนอมเขาไปเหนกายภายใน...

73



คำาวา ยนปกลงทกระหมอม แลวสตตามลงไปเลย

วาดมโนภาพ ยน...ถงสะดอ แลว รางกายเปนอยางนแหละหนอ

จากสะดอ ลงไปก หนอ...ลงไปปลายเทาอยางนทำางายด สำารวมใหม

สกครหนง จงตองอยาไปวาตดกน ถาวาตดกนมนไมไดจงหวะ ขอให

ญาตโยมผปฏบตทำาตามน จะไดผลอยางแนนอน

วธปฏบตนกใหกำาหนดยนหนอ ใหเหนตวทงหมด ใหนก

มโนภาพวา ตวเรายนแบบน ใหกงกลาง ศนยกล�งจ�กทศรษะ ลงไป

ระหว�งหน�อก แลวกลงไประหว�งเท�ทงสอง แลวมนจะไมม

ความไหวตงในเรองขวาหรอซาย ยนน กำาหนดไปเรอย ๆ ชา ๆ ใหจต

มนพงไปตามสมควร จากคำาวายนหนอ

ยนนตงแตศรษะหายใจเขาหายใจเขาไปเลย ใหยาวไป

ถงเทา ยนหายใจเขายาว ๆ สดยาว ๆ อยางทไสยศาสตรเขาใชกน

เรยกวา “คาบลม”...ไปถงปลายเทา แลวกยนสดหายใจเขามาใหยาวไป

ถงกระหมอม อสสาสะ-ปสสาสะ แลวจตจะเปนกศลทำาใหยาว รบรอง

อารมณของโยม ทเคยฉนเฉยวจะลดลงไปเลย แลวกจตจะไมฟงซาน

ดวย...มลกรรมฐานอยตรงน มลฐานของชวตกอยตรงน หายใจยาว ๆ

ยนหนอลงไป หายใจออกยาว ๆ ยนหนอ อยางน เปนตน

74



บางคน เดนจงกรม หววทนทเวยนศรษะ แตแลว

เกาะขางฝากำาหนดเสยใหได คอเวทนา จตวบลงไปแวบลงไปเปนสมาธ

ขณะเดนจงกรม แตเราหาไดรไมวาเปนสมาธ กลบหาวาเปนเวทนา

เลยเปนลมเลยเลกทำาไป ขอเทจจรงบางอยางไมไดเปนลม แตเปน

ดวยสมาธในการเดนจงกรม หรอมนอาจ เปนลมดวยกได ไมแนนอน

ฉะนน ขอใหผปฏบตกำาหนดหยดเดนจงกรม แลวกำาหนดหวว

เสยใหได กำาหนดรหนอเสยใหได... บางท เดนจงกรมไปมเวทนา

อยาเดน หยดกอน แลวกำาหนดเวทนาเปนสดสวนใหหายไปกอน...

เดนไปอก หววเวยนศรษะ คดวาไมด หยดกำาหนด หววหนอซะ

ต งสตไว ให ได ใหดกอนแลวจง เดนตอไป. . .ขณะเดนจงกรม

จตออกไปขางนอก หยดกำาหนด หยดเสย กำาหนดจตใหได ทลนป

กำาหนดคดหนอ คดหนอ คดหนอ ยนหยดเฉย ๆ ตงสตเสยใหได

แตละอยางใหชา ๆ

เดน


75



ขณะเดนจงกรม มเสยงอะไรมากำาหนดเสยงหนอ

ถาขณะเดนจงกรม มเวทนา ปวดเมอยตนคอ หยดเดน ยนเฉย ๆ

กำาหนดเวทนาไป เอาสภาพความเปนจรงมาแสดงออกวา มนปวด

มากนอยเพยงใดตองการอยางนน ไมใชกำ�หนดแลวห�ยปวด กำ�หนด

ตองก�รจะใหรว�มนปวดขน�ดไหน...

ขณะเดน จตออก จตคด หยด อยาเดน เอาทละอยาง

กำาหนดทลนปอก แลวหายใจยาว ๆ คดหนอ ๆ ๆ ๆ ทฟงซานไปคดนน

เดยวคอมพวเตอรจะตออกมาถกตอง ออไปคดเรองเหลวไหล รแลว

เขาใจแลว ถกตองแลว เดนจงกรมตอไป

ขวายางหนอ ซายยางหนอ เดนใหชาทสด เพราะจต

มนเรวมาก จตมนไวเหลอเกน ทำาใหเชองลง ทำาใหคนเคย ชาเพอไว

นะ เสยเพอได ตองจำาขอนไวสน ๆ เทานนเอง

พระพทธเจาสอนอยางน ใหวดตวเรา วดกาย วดวาจา วดใจ

ทกขณะจต อยางทเดนจงกรมน เปนแบบฝกหดเพอใหได อาวธ คอ

ปญญา อาวธสำาคญมาก คอ ปญญา เทานน

76



อานสงสของการเดนจงกรม ม ๕ ประการ ดงน

๑. มความอดทนตอการเดนทางไกล

๒. ทำาใหอดทนตอการบำาเพญเพยร

๓. ยอมเปนผมอาพาธนอย

(จะไมเปนอมพาต อมพฤกษ)

๔. ระบบยอยอาหารจะเปนปกต

๕. สมาธทเกดจะตงอยไดนานกวานง และเมอ

ปฏบตนงตอจะมสมาธเรวขน

เดนจงกรม ตองเดนใหชา

ตองการใหมสต เปนการฝก

ไมใชเดนทำางานแตเปนงานภายใน

ตองเดนใหชาทสด

77



เดนจงกรมเสรจแลวควรนงสมาธ ทำาใหตดตอกน

เหมอนเสนดายออกจากลกลออยาใหขาด ทำาใหตดตอไป นงสมาธ

จะขดสองชนกได ชนเดยวกได หรอขดสมาธเพชรกได แลวแตถนด

ไมไดบงคบแตประการใด มอขวาทบมอซายหายใจเขาออกยาว ๆ...

กอนกำ�หนด พอง/ยบหายใจเขายาว ๆ หายใจออกยาว ๆ

แลวสงเกตทองหายใจเขาทองพองไหม หายใจออกทองยบไหม

ไมเหนเอามอคลำาด เอามอวางทสะดอแลวหายใจยาว ๆ ทองพอง

เรากบอกวาพองหนอ พอ ทองยบ เราก บอกวา ยบหนอ ใหไดจงหวะ...

ใหม ๆ อดอดมาก เพราะเราไมเคย...บางคนมนมตอยาง

โนน นมตอยางนมนมากไป มากเรองไป เอาอยางนกอนนะ เราหายใจ

เขายาว ๆ ททองพอง กำาหนดพอง ไมทนหนอ ยบแลว หรอหายใจออก

ยาว ๆ ททองยบ กำาหนดยบ ไมทนหนอ พองขนมาอกแลว

นง


78



วธปฏบตทำาอยางไร วธแกกพอง คนละครงซ ถาพองครง

ไมได หนอครงไมได เอาใหมเปลยนใหมไดเปลยนอยางไร พองแลว

หนอไปเลย ยบแลวลงหนอใหยาวไปเลย เดยวทานจะทำาไดไมขดของ

ไมอดอดแน ใหม ๆ นยอมเปนธรรมดา

ถานงไมเหนพองยบ มอคลำาไมได นอนลงไปเลย นอน

หงายเหยยดยาวไปเลย เอามอประสานทอง หายใจยาว ๆ แลววาตาม

มอนไป พองหนอ ยบหนอ ใหคลอง พอคลองแลว ไปเดนจงกรมมา

นงใหมเดยวทานจะชดเจน

พองหนอ ยบหนอ บางครง ตอไมพองไมยบ...กำาหนด

รหนอ หายใจเขายาว ๆ หายใจออกยาว ๆ ใหไดท แลวจงใชสตกำาหนด

ตอไปวา พองหนอ ยบหนอ ปญญาเกดสมาธด กทำาใหพองหนอ

ยบหนอ สน ๆ ยาว ๆ แลวทำาใหแวบออกขาง ๆ ทำาใหจตวนอยในพองยบ

ขน ๆ ลง ๆ อยางนถอวาดแลว... พองหนอ ยบหนอ เดยวขนเดยวลง

ไมออกทางพอง ไมออกทางยบ และจตกแวบออกไป แวบเขามา

เดยวกจตคดบาง ฟงซานบาง สบสนอลหมานกน อยางนถอวา

ไดประโยชนในการปฏบต ผปฏบตอยาทง ผปฏบตตองตามกำาหนด

ตอไป

79



การหายใจเขาออกยาวหรอสนไมสำาคญ สำาคญอยขอเดยว

คอ กำาหนดไดในปจจบน หากเรากำาหนดไมได เรวไป ชาไป กำาหนด

ไมทน กกำาหนดใหม อนนไมตองคำานงวาพองยาวหรอยบยาว ยาวไป

หรอสนไป เราเพยงแตรวากำาหนดไดในปจจบน หายใจเขาทองพอง

หายใจออกทองยบกกำาหนดเรอย ๆ ไป อยางนเทานนกใชได

พองยบตอนแรกกชดด พอเหนหนกเขากเลอนลาง บางท

แผวเบา จนมองไมเหนพองยบ ถามนตอไมพองไมยบ ใหกำาหนดรหนอ

หายใจยาว ๆ รหนอ รหนอ ตงสตไวตรงลนป รตวแลวกกลบมา

กำาหนด พองหนอ ยบหนอ เดยวชดเลย จตฟงซานมากไหม ถามบาง

กกำาหนด

ถาใครเจรญกรรมฐาน

สะสมเปนหนวยกต

ถาเวลาสขมนกนงไว ในคอมพวเตอร

แตพอเวลามทกขเดอดรอน

มนจะออกมาชวยใหเกดปญญา

แกปญหาไดตามจดมงหมาย

80



ตวกำาหนด คอ ตวฝนใจ เปนตวธมมะ (ธมมะ แปลวาฝนใจ

ฝนใจไดดได) เปนตวปฏบต คนเรา ถาปลอยไปตามอารมณของตนแลว

มนจะเหนแตความถกใจ จะไมเหนความถกตอง อยตรงนนะ

กรรมฐานสอน งาย แตมน ยาก ตรงททานไมไดกำาหนด

ไมไดเอาสตมาคมจตเลย...ผปฏบตธรรม ทไมไดกำาหนดไมใชสต

มนกไมเกดประโยชนในการปฏบตเลย วางเปลา ไมไดผล คนเรามสต

อยตรงนน... ตองมสตทกอรยาบถ ตองกำาหนดทงนน

กำาหนดอยาก กำาหนดโนน กำาหนดน มนจะมากไปเอาแต

นอยกอน เพราะเดยวจะกำาหนดไมได เอาทละอยาง เดยวกไดดเอง

แลวคอยกำาหนดตนจตทหลง ตนจต คอ ตวอยาก อยากหยบหนอ

อยากหยบหนอ นตนจต เปนเจตสกเอาไวทหลง คอยเปน คอยไปกอน

คอย ๆ ฝก ใหมนไดขนตอน ใหมนไดจงหวะกอน แลวฝกใหละเอยด

ทหลง ถาเรากำาหนดละเอยดเลย ขนตอนไมได กเปนวปสสนกไปเลย

พองยบกไมได

กำาหนด


81



การศกษาภาคปฏบตนยากมากคอ อารมณหลายอยาง

มาแทรกแซงเรา กขอเจรญพรวา ใหกำาหนดทละอยาง ศกษาไป

ทละอยาง ท นมนฟงซาน ความววยงไมทนหายความควาย

เขามาแทรกแซงตลอดเวลา เพราะไมไดปฏบตมานาน เชน มเวทนา

กำาหนดทละอยาง ยงปวดหนก ๆ เดยวมนจะเกดอนจจงไมเทยง

มนเปนทกขจรง ๆ นะ ทกขนคอตวธมมะ เราจะพบความสข

ตอเมอภายหลง แลวเวทนากเกดขนสบสนอลหมานกน ไอโนนแทรก

ไอนแซง ทำาใหเราขนมว ทำาใหเราฟงซานตลอดเวลา เรากกำาหนด

ไปเรอย ๆ ทนถาปญญาเกดขนเปนขนตอน มนกจะรในอารมณนนได

อยางด ดวยการกำาหนด มนมปญหาอยวา เกดอะไรใหกำาหนดอยางนน

อยาไปทง อรยสจ ๔ แนนอน เกดทกขแลว หาทมาของทกข เอาตวนน

มาเปนหลกปฏบต แลวจะพบอรยสจ ๔ แนนอนโดยวธน อนน

ขอเจรญพรวา คอย ๆ ปฏบต กำาหนดไปเรอย ๆ พอจตไดท ปญญา

สามารถตอบปญหาสบอยางไดเลยในเวลาเดยวกน เดยวคอมพวเตอร

สามารถจะแยกประเภทบอกเราได อารมณฟงซานตองเปนแน

เพราะเราเพงปฏบตไมนาน

82



กำาหนดไดเมอใด สตมเมอใด สามารถจะระลกเหตการณ

ในอดตไดโดยชดแจง จากคำากำาหนดวา คดหนอ มประโยชนมาก

ถาเราสตด ปญญาเกดความคดของกรรมจะปรากฏ แกนมตใหเรา

ทราบไดวา เราจะใชกรรมวนพรงนแลว และเรากจะไดประโยชน

ในวนพรงนแลว นอดตแสดงผลงานปจจบน ปจจบนแสดงผลงานใน

อนาคต... ทเรารสรรพสำาเนยงเสยงนก กำาหนดเสยงหนอ ออนกเขารอง

ดวยเหตผล ๒ ประการ มนบอกไดอยางน เราเดนผานตนไม สตด

สมปชญญะด ตนไมจะบอกอารมณแกเราได วาขณะนเปนอยางไร

บางทเราไมรตววามนมอะไรเกดขน เรากไมรวาจะปฏบต

อยางไร ถาเรามสตเรากกำาหนดตรงลนป รหนอ รหนอ รหนอ พอสตด

ปญญาเกด เรากรอะไรขนมาเหมอนกน อนนไมใชวธฝก แตเปนวธ

ปฏบตทเกดเฉพาะหนา

กรรมฐาน ตองทำาซำา ๆ ซาก ๆ เพม ๆ เตม ๆ คดหนอบอย ๆ

ถาโกรธกกำาหนด เสยใจกกำาหนด ดใจกกำาหนด อยาประมาทอาจอง

ตอสงครามชวต เดยวจะปลงไมตก

83



มนจะมความสงบไดแคไหนไมสำาคญ สำาคญท เรา

กำาหนดไดในปจจบนหรอไมเทานน แลวปญญาจะเกดเองตามลำาดบ

แลวความคนเคยกจะมาสงบตอในภายหลง

ทจะเนนกนมากคอ เนนใหไดปจจบน สำาหรบพองหนอ

ยบหนอ เพราะตรงน เปนจดสำาคญมาก ถาทำาไดคลองแคลว

ในจดมงหมายอนนรบรอง อยางอนกกำาหนดได

การกำาหนดไมทน วธแกทำาอยางไร กำาหนดรหนอ รหนอ

ถามนงบลงไปตองกำาหนด ไมอยางนนนสยเคยชนทำาใหพลาด

ทำาใหประมาทเคยตว

อยางคำาว า เหนหนอ เหนหนอ เหนหนอ นนะ

มประโยชนมาก อยาคดวาเปนเรองเหลวไหล จะเหนอะไรกตงสตไว

จนกวาเราจะไดมตของชวตวาเปนปจจตตงแลว มความรในปญญาแลว

เราเหนอะไร ปญญา จะบอกเอง แตการฝกเบองตนน ตองฝกกนเรอยไป

ถงญาตโยมกลบไปบานไปยงเคหะสถาน หรอจะประกอบการงาน

ของโยม กไมตองใชเวลาวาง ใชงานนนแหละเปนกรรมฐาน

84



บางคน น งกรรมฐานตลอดกระทงไดผลสมาบต

ไมมนมตเลย บางคนนมตไหลมาเปนไขง ไหลมาเปนภาพยนตรเลย

กำาหนดเหนหนอ อยาไปดมน เหนหนอ เหนหนอ เหนหนอ ไมหาย

กลบภาพจรงครงอดตชาต รำาลกชาตได นมตจะบอกไดในญาณ ๔

หนอ นรง จต ใหม สต หนอตวนสำาคญ ทำาใหเรามสต

ทำาใหความรตวเกดขน โดยไมฟงซานในเรองเวทนาทมนปวด

แลวเรากตงสตตอไป

ถาวนไหนฟงซานมาก ไมใช ไมดนะ ดนะมนมผลงาน

ใหกำาหนด แลวกขอใหทานกำาหนดเสย ฟงซานกกำาหนด ตงอารมณ

ไวใหด ๆ กำาหนดฟงซานหนอ กำาหนดฟงซานหนอ กำาหนดฟงซานหนอ

หายใจยาว ๆ ตามสบาย สกครหนงทานจะหายแนนอน บางคน

ดหนงสอปวดลกตา อยาใหเขาเพงทจมก ตองลงไปททอง หายทกราย

บางทปวดกระบอกตา ดหนงสอไมไดเลย รนลงมากำาหนดททอง

กจะวองไวคลองแคลวขน แลวจะหายไปเอง

85



ทวาร ๖ ตา ห จมก ลน กาย ใจ เปนทมาของ นรกสวรรค

จงตองกำาหนดจต

ทวาร ๓ ทวารกาย ทวารวาจา ทวารใจ เปนทมาของ บญ

บาป จงตองสำารวม

ตวกำาหนดจตสำาคญมาก จะทำางาน เขยนหนงสอกกำาหนด

จะกนนำากกำาหนด จะเดนกกำาหนด จะหยบอะไรกตงสตไว โกรธกเอา

สตไปใส เสยใจกเอาสตไปใส ใหรวาเสยใจเรองอะไร โกรธเรองอะไร

เราจะรดวยตวเองวา เราสรางกรรมอะไร และจะแกปญหาอยางไร

ถาเราโกรธ เราไมสบายใจ กลมอกกลมใจ อยาไปฝาก

ความกลมคางคนไว อารมณคาง เชาขนมาทำางานจะเสยหาย หายใจ

ยาว ๆ แลวกำาหนดตรงลนปวา โกรธหนอ โกรธหนอ โกรธหนอ

รบรองหายโกรธ โกรธแลวไมกำาหนด ฝากความโกรธ เกบไวในจตใจ

ตายไปลงนรกนะ...ในทำานองเดยวกน กำาหนดเสยใจหนอ เสยใจหนอ

เสยใจหนอ หายใจยาว ๆ รอยครงพนครง ความเสยใจจะหายไปเลย

ดใจเขามาแทนท สรางความดตอไป

86



เวทนา


ผปฏบตธรรมทมเวทนา ไมเคยกำาหนด ปลอยมนไป

ตามเรองตามราว อยางนใชไดหรอ? เลยรไมจรงในเรอง อนจจง

ทกขง อนตตา ไมตองไปอรรถาธบายวชาการใหฟง

ถาเจรญกรรมฐานไมปวด ไมเมอยแลว จตไมออก ใชไมได

มนตองสบสนอลหม าน จะตองปวดเม อยไปท วสกลกาย

นนแหละไดผล

เวทนา ตองฝนตองใชสตไปพจารณา เกดความรวา

ปวดขนาดไหน ปวดอยางไร แลวกภาวนากำาหนดตงสตไว เอาจต

เขาไปจบดการปวด การเคลอนยายของเวทนา เดยวกชา เดยวกสราง

บงคบมนไมได

87



กำาหนดเวทนา ถาหากวา พองหนอ ยบหนอ แลวเกด

เวทน� ตองหยด พองยบไมเอา เอาจตปกไว ตรงทเกดเวทนา เอาสต

ตามไปดซวามนปวดแคไหน มนจะมากนอยเพยงใด ไมใชปวดหนอ

แลวหายเลย ไมหาย... พอยดปวดหนอ โอโฮ ยงปวดหนก ตายใหตาย

ปวดหนกทนไมไหวแลว จะแตกแลว กนนจะรอนเปนไฟแลว

ทนไมไหวแลว ตายใหตาย กำาหนดไป กำาหนดไป สมาธด สตด เวทนา

เกดขน ตงอย ดบไป ซา! หายวบไปกบตา... ขอใหทาน อดทน ฝกฝน

ในอารมณนใหได เวลาเจบปวย ทานจะไดเอาจตแยกออกเสย

จากปวยเจบ จตไมปวย ไมเปนไรนะ

แตเรองวปสสนาน มอยางหนงทนาคด คอ ปญญาทจะ

เกดขนไดนน มนมกเลสมากมายหลายอยาง ทเกดขนในตวเราทงหมด

เราจะรกฎแหงกรรมความเปนจรง จากสภาพเวทนานนเอง... ปญญา

ทจะเกดนน เกดขนโดยความรตว โดยสตสมปชญญะ ภาคปฏบต

จากการกำาหนดนนเอง เวทนาทปวดเมอยนน มนปวดตามโนนตามน

เรากหยดเอาทละอยาง อยางทอาตมากลาวแลว กำาหนดเวทนาใหได

กำาหนดไดเมอใด มากมายเพยงใด ซาบซงเพยงนน มนเกดเวทนาอยาง

อนขนมากเปนเรองเลกไป... บางครงอาจนกขนไดวาไปทำาเวรกรรม

อะไรไว ไมตองไปคำานงถงกรรมนนเลย ขอปฏบตเพอไมใหมอารมณ

ฟงซานไปอยในกรรมนน กดวยการกำาหนดเวทนานนเอง

88



ถาเราเจรญกรรมฐาน เราจะรกฎแหงกรรมไดตอนม

เวทนา คนไหนอดทนตอเวทนาได กำาหนดผานเวทนาได เราจะไดร

วาทกขทรมานทผานนน ไปทำากรรมอะไรไว... นแหละทานทงหลาย

ทำาใหมนจรง จะเหนจรง ทำาไมจรง จะเหนจรงไดอยางไร ตองเหน

จากตวเราออกมาขางนอก รตววาเรามเวรมกรรมประการใด กใชหน

โดยไมปฏเสธทกขอหา จตอโหสกรรมได ยนดรบเวรรบกรรมได

โดยไมมปญหาใด ๆ

ปวดหนอ น เปนสมถะ ไมใชวปสสนา จำาไวใหได

ปวดหนอนยดบญญตเปนอารมณ เพราะวามรป มนจงมเวทนาเกด

สงขารปรงแตงมนจงปวด ปวดแลวกำาหนด ปวดหนอ ปวดหนอ

ปวดหนอ ยงปวดหนก ถาไมกำาหนดเลย กไมปวดหรอก แตวธปฏบต

ตองกำาหนด จะไดรวาเวทนามนเปนอยางไร นตวธมมะอยทน

ตวธมมะอยททกข ถาไมทกขจะไมรอรยสจ ๔ นะ เอาลองดซ

ถาเกดเวทนา แลวเลกโยมจะไมรอรยสจ ๔ รแตทกขขางนอก

รแตทกขจร ทกขประจำาไมรเลยนะ ทกขประจำานตองเอากอน ปวดหนอ

ปวดหนอ นทกขประจำา ปวดหนอ ปวดหนอ โอยจะตายเลย บางคน

นงทำาไป เหลออก ๑๕ นาท จะครบ ๑ ชวโมง หรออก ๕ นาท จะครบ

ครงชวโมง ทตงใจไว จะตายทกครงเลย เอาตายใหตาย ตายใหตาย

89



ป ว ด ห น อ ป ว ด ห น อ โ อ โ ฮ ม น ท ก ข อ ย า ง น น เ อ ง พ โ ธ เ อ ย

กระดกจะแตกแลว แลวท กนทงสองนรอนฉ เลย เหมอนหนามมา

แทงกน โอโฮมนปวดอยางนนเองหนอ ปวดหนอ ปวดหนอ กำาหนด

ไปเปนไรเปนกน พอใกลเวลาครบกำาหนดทตงสจจะไวจะตายเลยนะ

ลองด ลองด ตองฝนใจ

ทเราทำากรรมฐานนน เวทนามนสอนเรา... เกดขน ตงอย

ดบไป ปวดหนกเขา ปวดหนกเขา แตกเลย มนมจดแตกออกมานะ

โยมนะ แลวมนจะหายปวดทนท...ใครจะทำาถงขนไหนกตาม ตองผาน

หลก ๔ ประการ กาย เวทนา จต ธรรม ทกคนตองมเวทนาทกคน

แตมเวทนาแลวเรากำาหนดได ตงสตไวใหไดไม เปนอะไรเลย

และเวลาเจบระหวยปวยไขจะไมเสยสต จะไมเสยสตเลยนะ และเรา

ทำาวปสสนานมนมเวทนาหนกยงกวากอนจะตาย เวลากอนตายนมน

จะหนกเหลอเกน

90



ไปวดกระซบเบา ๆ ฟงเขาสอน

ชวตเราเกดมาไมถาวร

อยามวนอนหลงเลนไมเปนการ

ไฟสามกองกองเผาเราเสมอ

อย�เลนเลอควรทำ�พระกรรมฐ�น.....

ไหน ๆ เกดมาชวตตองดบ คอ ตาย

ใกลตายญาตมตรบอกใหคดถงพระอรหง

รยากทสด คอ คณพระพทธง

เพราะกำาลง เวทนา ทกขกลาเอย

เวทน�จะเกดขนเมอมเหตปจจย จะหามไมใหเกด กหาม

ไมได ครนเมอหมดเหตปจจยกจะดบไปเอง หมดไปเอง...บางคนไมร

พอปวดกเลกไปเลย ไมเอาแลวชอบสบาย รบรองทานจะไมร

กฎแหงกรรม เดยวจะวาอาตมาหลอกไมไดนะ อาตมาผานมาแลว

เวทนา คอ คร ครมาสอนไมเรยนสอบตก (ปวดเลก

เมอยเลก ฟงซานเลก) ทานจะไมไดอะไรเลยนะ

91



หากนงครบกำาหนดแลวยงมเวทนาคาอย อยาเพงเลก

ใหนงตอไป จนกวาเวทนาจะเบาบาง คอยเลก

ขอเจรญพรวา กรรมฐาน สามารถรเหตการณ และโรคภย

ไขเจบได ใครเปนโรคอะไร ใจเขมแขง ตายใหตายหายทกราย

ลกสาวหลวงพอ พอเปนจบกง แมรบจางซกรด มาอย

ชวยงาน และปฏบตดวยเปนเวลา ๑ เดอนเตม ๆ ปฏบตกรรมฐาน

ดวยความอดทนสง ถงขนาดตายใหตาย เขาเปนโรคโปลโอ

แตกลบกลายหายได พอแมกมงานมากขน ออกจากวดไปเปนเถาแกเนย

มลกออกมาดหมด จบการศกษาตางประเทศทกคน และหนาท

การงานกดดวย

92



สรป


ผมปญญาโปรดฟง ปฏบตอยเทาน ไมตองไปทำามาก

ยนหนอใหสตกบจตเปนหนงเดยว ขวายางหนอ ซายยางหนอ

ใหไดปจจบน พองหนอ ยบหนอ ใหไดปจจบน เทานเหลอกนเหลอใช

เหลอทจะพรรณนา

สงกระแสจตทางหนาผาก ชารจไฟเขาหมอท ลนป

จำาตรงนเปนหลกปฏบต ๗ วน ยนหนอใหได เหนหนอใหได พองหนอ

ยบหนอ กำาหนดใหไดเทาน เดยวอยางอนจะไหลมาเหมอนไขง

ก า ร ป ฏ บ ต ก ร ร ม ฐ า น ไ ม ต อ ง ไ ป ส อ น ว ช า ก า ร

เพราะไมตองการใหรและไมตองดหนงสอ ปฏบตโดยเครงครด ใหมน

ผดขนในดวงใจใสสะอาดและหมดจด

เวนจ�กก�รสม�คมกบบคคลทช�งพด ช�งเจรจ� ชอบคย

ตองเวนไปออกสม�คมกบผทรกษ�คว�มสงบระงบ

93



เวลาเครยด อยาทำาสมาธ เลอดลมไมด หามทำาสมาธ

ตองไปผอนคลายใหหายเครยด จนภาวะสความเปนปกต ถงจะมา

เจรญกรรมฐานได การเจรญพระกรรมฐาน การนงสมาธ ตองเปนคน

ทปกต ถาไมปกต อยาไปทำา

ไมวาคนฉลาดหรอคนสตปญญาตำา กสามารถบรรล

มรรคผลนพพานไดทงนน ขนอยกบปจจยหลายอยาง เชน มความ

ศรทธาทจะประพฤตปฏบต มความเพยรพยายาม มความอดทน

มสจจะ และดำาเนนรอยตามการปฏบตทถกตอง เปนตน แต เรองของ

บญวาสนาทตดตวมาแตอดต กเปนอกปจจยหนง

การเจรญกรรมฐาน ตองการใหมปญญา แกไขปญหา

จำาตรงนเอาไว เพราะกรรมฐาน เปนวชาแกปญหาชวตเปนวชาแกทกข

ตองเรยนรเอง ซงพระพทธเจาเปนผคนพบ

คบหาสมาคมกบคนทขยนหมนเพยร หลกเลยงบคคลท

เหลาะแหละเกยจคราน มนใจวา สตปฏฐาน ๔ น เทานน เปนทางท

พระอรยเจาทงหลาย ลวนปฏบตมาแลวทงสน

94



กรรมฐาน (กมมฏฐาน)


เราเจรญกรรมฐานมา ๓๕ ป เจรญ “อานาปา” มา ๒๐ ป เศษ

มโนมยทธมา ๑๐ ปเศษ เพงกสณไดธรรมกายได ทำานองน เปนตน

มนตองทำาได ถ�ทำ�ไมไดสอนเข�อย�งไร อยางนนกปฏบตธรรม

โปรดทราบ ตองสอนตวเองกอนอนใด

(ขอความนพมพลงในหนงสอ เมอป พ.ศ.๒๕๓๐ : ผรวบรวม)

ถาเจรญสมถภาวนา กพจารณาตงมนในบญญต เพอให

จตสงบ มอานสงสใหบรรล ฌานสมาบต

ถาเจรญวปสสนาภาวนา สตพจารณาตงมนอยในรปนาม

เพอใหเกดปญญาเหนพระไตรลกษณ คอ อนจจง ทกขง อนตตา

มอานสงสใหบรรล มรรค ผล นพพาน

95



กรรมฐาน ใชหนขาวและนำานมแม ดทสด และ กรรมฐาน

เปนบญเพยงอยางเดยวเทานน สำาหรบ ผทฆาตวตายจะไดรบ

บญอนสงไมถง

การเจรญพระกรรมฐาน จะทำาใหชวตรงเรอง วฒนา

สถาพรและจะรงเรองตอไปถงลกหลาน โยมลองดไดเลย

ก า ร บำ า เ พ ญ จ ต ภ า ว น า ต า ม แ น ว ส ต ป ฏ ฐ � น ๔

ของพระพทธเจาของเราน วธ ปฏบต เบองตน ตองยดแนวหลก สต

เปนตวสำาคญ

สต เปนตวกำาหนด เปนตวหาเหตเปนตวแจงเบย บอกใหร

ถงเหตผล สมปชญญะ ร ทว รนอก รใจ นนแหละคอตวปญญา

ความรมนเกดขน สมาธ หมายความวา จบจดนนใหได

เวทนาปวดเมอย เปนอปสรรคตอการปฏบตมาก จงตองให

กำาหนด ไมใชวากำาหนดแลวมนจะหายปวดกหามได ตองการจะใชสต

ไปควบคมดจตทมนปวดวามนปวดมากนอยแคไหน

96



อเบกขาเวทนา ไมสขไมทกข ใจลอยหาทเกาะไมได

สวนใหญจะประมาทพลาดพลงในขอน จงตองกำาหนด รหนอ รหนอ

รหนอ ทลนป หายใจยาว ๆ ลก ๆ สบาย ๆ

ถา ทบทวนอารมณ กตองไปกำาหนดอยางน หายใจยาว ๆ

นงทาสบายอยตรงไหนกตาม อยบนรถกได ทบทวนชวต ทบทวน

อารมณวา อารมณลมอะไรไปบาง เลยกหายใจยาว ๆ มประโยชนมาก

ตงสตไวทลนป ดวงหทยเรยกวา เจตสก อาศยหทยวตถอยทลนป

วธปฏบตอยตรงนนะ หายใจลก ๆ ยาว ๆ เขาไว คดหนอ คดหนอ คดหนอ

เพราะทางปญญาอยตรงจมกถงสะดอของเรานะ สนยาวไมเทากน

อยางน

การเจรญ สตปฏฐาน ๔ ทางสายเอกของพระพทธเจาน

ถาทำาได

๑. ระลกชาตไดจรง ระลกไดวา เคยทำาอะไรดอะไรชวมากอน

ไมใชระลกวาเคยเปนผวใครเมยใคร

๒. รกฎแหงกรรม จะไดใชหนเขาไปโดยไมปฏเสธทกขอหา

๓. มปญญาแกไขปญหาชวต ไมใชไปหาพระรดนำามนต

ไปหาหมอด

97



วปสสน�กรรมฐ�น เปนเรองของการศกษาชวต เพอจะ

ปลดเปลองความทกขนานาประการ ออกเสยจากชวต เปนเรองของ

การคนหาความจรงวา ชวตมนคออะไรกนแน ปกตเราปลอยใหชวต

ดำาเนนไปตามความเคยชนของมน ปแลวปเลา มนมแตความมดบอด

วปสสน�กรรมฐ�น เปนเรองของการตปญหาซบซอน

ของชวตเปนเรองของการคนหาความจรงของชวต ตามทพระพทธเจา

ไดทรงกระทำามา

วปสสน�กรรมฐ�น เปนการเรมตนในการปลดเปลอง

ตวเราใหพนจากความเปนทาสของความเคยชน

ใ น ต ว เ ร า น น เ ร า ม ข อ ง ด ท ม ค ณ ค า อ ย แ ล ว ค อ

สตสมปชญญะแตเรานำาออกมาใชนอยนก ทงทเปนของมคณคา

แกชวตหาประมาณมได วปสสนาฯ เปนการระดมเอา สตทงหมดทม

อยในตวเราเอาออกมาใชใหเกดประโยชน

วปสสนากรรมฐานคออะไร

จากหนงสอคมอการฝกอบรมพฒนาจต วดอมพวน อ.พรหมบร จ.สงหบร

โดย พ.ท.วง รอดเฉย ป ๒๕๒๙

98



วปสสนากรรมฐาน คอการอญเชญ สต ทถกทอดทง

ขนมานงบลลงกของชวต เมอสตขนมานงสบลลงกแลว จตกจะคลาน

เขามาหมอบถวายบงคมอยเบองหนาสต สตจะควบคมจตมใหแส

ออกไปคบหาอารมณตาง ๆ ภายนอก ในทสดจตกจะคอยคนเคย

กบการสงบอยกบอารมณเดยว เมอจตสงบตงมนดแลว การรตาม

ความเปนจรงกเปนผลตดตามมา เมอนนแหละเรากจะทราบไดวา

ความทกขมนมาจากไหน เราจะสกดกนมนไดอยางไร นนแหละผลงาน

ของสตละ ภายหลงจากไดทมเทสตสมปชญญะลงไปอยางเตมทแลว

จตใจของผปฏบตกจะไดสมผสกบสจจะแหงสภาวะธรรมตาง ๆ

อนผปฏบตไมเคยเหนอยางซงใจมากอน ผลงานอนมคาลำาเลศ

ของสตสมปชญญะ จะทำาใหเราเหนอยางแจงชดวา ความทกขรอน

นานาประการนน มนไหลเขามาสชวตของเราทางชองทวาร ๖ ชอง

ทวาร ๖ นนเปนทตอและบอเกดสงเหลานคอ ขนธ ๕ จต กเลส

ชองทว�ร ๖ น ทางพระพทธศาสนาทานเรยกวา อ�ยตนะ

อายตนะมภายใน ๖ ภายนอก ๖ ดงน อ�ยตนะภ�ยในม ต� ห จมก ลน

ก�ย ใจ อ�ยตนะภ�ยนอกมรป เสยง กลน รส โผฏฐพพะ (กายถกตอง

สมผส) ธรรม�รมณ (อารมณทเกดจากใจ) รวม ๑๒ อยางน มหนาท

ตอกนเปนค ๆ คอ ตาคกบรป หคกบเสยง จมกคกบกลน ลนคกบรส

กายคกบการสมผสถกตอง ใจคกบอารมณทเกดกบใจ เมออายตนะ

99



คใดคหนง ตอถงกนเขา จตกจะเกดขน ณ ทนนเองและจะดบลงไป

ณ ทนนทนท จงเหนไดวา จตไมใชตวไมใชตน การทเราเหนวา

จตเปนตวตนนน กเพราะวาก�รเกดดบของจตรวดเรวม�ก ก�รเกดดบ

ของจตเปนสนตตคอ เกดดบตอเนองไมข�ดส�ย เราจงไมมทาง

ทราบไดถงความไมมตวตนของจต ตอเมอเราทำาการกำาหนด รป นาม

เ ปนอารมณตามระบบว ปสสนากรรมฐาน ทำ าการสำ ารวม

สตสมปชญญะอยางมนคง จนจตตงมนดแลว เราจงจะรเหนการเกด ดบ

ของจต รวมทงสภาวะธรรมตาง ๆ ตามความเปนจรง

การทจตเกดทางอายตนะตาง ๆ นน มนเปนการทำางาน

รวมกนของขนธ ๕ เชน ตากระทบรป เจตสกตาง ๆ กเกดตามมา

พรอมกนคอ

เวทน� เสวยอารมณ สข ทกข ไมสขไมทกข

สญญ� จำาไดวา รปอะไร

สงข�ร ทำาหนาทปรงแตง

วญญ�ณ รวารปน ด ไมด หรอ เฉย ๆ

กเลสตาง ๆ กจะตดตามเขามาคอ ดชอบเปนโลภะ

ไมดไมชอบเปนโทสะ เฉย ๆ ขาดสตกำาหนดเปนโมหะ อนนเอง

จะบนดาลใหอกศลกรรมตาง ๆ เกดตดตามมา ความประพฤตชวราย

ตาง ๆ กจะเกด ณ ตรงนเอง

100



การปฏบตวปสสนากรรมฐาน โดยเอาสต เ ขาไป

ตงกำากบจตตามชองทวารทง ๖ เมอปฏบตไดผลแกกลาแลว กจะเขา

ตดตอ อายตนะท ง ๖ คนน ไม ใหตดตอกนได โดยจะ เหน

ตามความเปนจรงวา เมอตากระทบรป กจะเหนวา สกแตวาเปนแครป

ไมใชตวไมใชตน บคคล เราเขา ไมทำาใหความรสกนกคดปรงแตง

ใหเกดความพอใจหรอไมพอใจเกดขน รปกจะดบลงอย ณ ตรงนนเอง

ไมใหไหลเขามาสภายในจตได อกศลกรรมทงหลายกจะไมตามเขามา

สตทเกดขนขณะปฏบตวปสสนากรรมฐานนน นอกจาก

จะคอยสกดกนกเลสไมใหเขามาทางอายตนะแลว ยงเพงเลงอยท

รปกบนาม เมอเพงอยกจะเหนความเกดดบของรปนามนน จกนำาไปส

การเหนพระไตรลกษณ คอ ความไมเทยง ความเปนทกข ความไมม

ตวตนของสงขาร หรออตภาพอยางแจมแจง

การปฏบตวปสสนากรรมฐานนน จะมผลมากนอยเพยงใด

อยทหลกใหญ ๓ ประการ

๑. อ�ต�ป ทำาความเพยรเผากเลสใหเรารอน

๒. สตม� มสต

๓. สมปช�โน มสมปชญญะ อยกบรปนามตลอดเวลาเปน

หลกสำาคญ

101



นอกจากนนผปฏบตตองมศรทธา ความเชอวาการปฏบต

เชนนมผลจรง ความมศรทธาน เปรยบประดจเมลดพชทสมบรณด

พรอมทจะงอกงามไดทนททนำาไปปลก ความเพยรประดจนำาทพรมลง

ไปทเมลดพชนน เมอ เมลดพชไดนำาพรมลงไป กจะงอกงามสมบรณ

ขนทนท เพราะฉะนน ผปฏบตจะไดผลมากนอยเพยงใดยอมขนอย

กบสงเหลานดวย

ก�รปฏบต ผปฏบตจะตองเปรยบเทยบดจตใจของเร�

ในระหว�ง ๒ ว�ระว� กอนทยงไมปฏบตและหลงก�รปฏบตแลว

วเคร�ะหตวเองว� มคว�มแตกต�งกนประก�รใด

หม�ยเหต เรองของวปสสนากรรมฐานทเขยนขนดงตอ

ไปน จะยดถอเปนตำาราไมได ผเขยนเขยนขน เปนแนวปฏบตเทานน

โดยพยายามเขยนใหงายแกการศกษา และปฏบตมากทสดเทาทจะ

กระทำาไดเทานนเอง

การปฏบตวปสสนากรรมฐานคอ

การระดมเอาสตทงหมดทมอย ในตวเรา

ออกมาใชประโยชน ในการดบทกข

ให ไดผลดทสดเทาทจะทำาได

102



ธระในพระศาสนาม ๒ อยางคอ ๑. คนถธระ ๒. วปสสนาธระ

คนถธระ ไดแกการศกษาเลาเรยนใหรเรองพระศาสนา

และหลกศลธรรม

วปสสน�ธระ ไดแก ธระหรองานอยางสงในพระศาสนา

ซงเปนงานทจะชวยใหผนบถอพระพทธศาสนาไดรจกดบทกข หรอ

เปลองทกขออกจากตน มากนอยตามควรแกการปฏบต ทางนทางเดยว

เทานนทจะทำาใหคนพนทกขตงแตทกขเลกจนถงทกขใหญ เชน

การเกด แก เจบ ตาย และเปนทางปฏบตทมอย ในศาสนา

ของพระพทธเจาเทานน

วปสสนาธระ คอ สวนมากเราเรยกกนวา วปสสนา

กรรมฐานนนเอง เมอกลาวถงกรรมฐาน ขอใหผปฏบตแยกกรรมฐาน

ออกเปน ๒ ประเภทเสยกอน การปฏบตจงจะไมปะปนกน

ธระในพระศาสนา



103



กรรมฐ�นม ๒ ประเภท คอ

๑. สมถกรรมฐ�น กรรมฐานชนดนเปนอบายใหใจสงบ

คอ ใจทอบรมในทางสมถแลวจะเกดนง และเกาะอยกบอารมณหนง

เพยงอยางเดยว อารมณของสมถกรรมฐานนน แบงออกเปน ๔๐ กอง

คอ

กสณ ๑๐

อสภ ๑๐

อนสต ๑๐

พรหมวห�ร ๔

อ�ห�เรปฏกลสญญ� ๑

จตธ�ตวฏฐ�น ๑

อรปธรรม ๔

๒. วปสสน�กรรมฐ�น เปนอบายใหเรองปญญา คอ เกด

ปญญาเหนแจงหมายความวา เหนปจจบน เหนรปนาม เหนพระ

ไตรลกษณ และเหน มรรค ผล นพพาน

104



การเรยนรวปสสนากรรมฐาน



การเรยนรวปสสนากรรมฐานนนเรยนได ๒ อยาง คอ

๑. เรยนอนดบ

๒. เรยนสนโดษ

ก�รเรยนอนดบ คอ การเรยนใหรจกขนธ ๕ วาไดแก

อะไรบาง ยอใหสนในทางปฏบต เหลอเทาใด ไดแกอะไรบาง เกดทไหน

เกดเมอไร เมอเกดขนแลวอะไรจะเกดตามมาอก จะกำาหนดตรงไหน

จงจะถกขนธ ๕ เมอกำาหนดถกแลวจะไดประโยชนอยางไรบางเปนตน

นอกจากนกตองเรยนใหรเรองใน

อายตนะ ๑๒

ธาต ๑๘

อนทรย ๒๒

อรยสจ ๔

ปฏจจสมปบาท ๑๒

โดยละเอยดเสยกอน เรยกวา เรยนภาคปรยต วปสสนาภม

นนเอง แลวจงจะลงมอปฏบตได

105



ก�รเรยนสนโดษ คอ การเรยนยอ ๆ สน ๆ สอนเฉพาะท

ตองปฏบตเทานน เรยนชวโมงนกปฏบตชวโมงนเลย เชน สอนการเดน

จงกรม สอนวธนงกำาหนด สอนวธกำาหนดเวทนา สอนวธกำาหนดจต

แลวลงมอปฏบตเลย

หลกใหญในการปฏบตวปสสนาฯ มหลกอย ๓ ประการ คอ

๑. อ�ต�ป ทำาความเพยรเผากเลสใหเรารอน

๒. สตม� มสต คอระลกอยเสมอวาขณะนเราทำาอะไร

๓. สมปช�โน มสมปชญญะ คอขณะทำาอะไรอยนน

ตองรตวอยตลอดเวลา

วปสสนากรรมฐาน มใชเรองของการนงหลบตา

เพอใหเหนภาพวจตรพสดาร หรอเพออทธฤทธใด ๆ

วปสสนากรรมฐาน เปนเรองของการศกษาชวต

ทจะปลดเปลองความทกขนานาประการ ออกเสยจากชวต

หรอปลดเปลองชวต ออกเสยจากความทกข

เปนเรองของการคนหาความจรง

“ชวตนมนคออะไรกนแน”

106



มกจะมคำ�ถ�มอยเสมอว� เร�จะปฏบตธรรมในแนวไหน

หรอสำ�นกใด จงจะเปนก�รถกตองและไดผล คำ�ถ�มเชนนเปนคำ�ถ�ม

ทถกตองและไมควรถกตำ�หนว�ชอบเลอกนนเลอกน ทถ�มกเพอ

ระวงไว ไมใหเดนท�งผด ท�งปฏบตทถกตอง คอ ปฏบตต�ม

สตปฏฐ�น ๔

สตปฏฐาน ๔ แปลใหเขาใจงาย ๆ กคอ ฐานทตงของสต

หรอเหตปจจยสำาหรบปลกสตใหเกดขนในฐานทง ๔ คอ

๑. ก�ย�นปสสน�สตปฏฐ�น คอ การพจารณากาย จำาแนก

โดยละเอยดม ๑๔ อยางคอ

๑. อสสาสะปสสาสะ คอ ลมหายใจเขาออก

๒. อรยาบถ ๔ ยน เดน นง นอน

๓. อรยาบถยอย การกาวไปขางหนา ถอยไปทาง

หลง คขาเขาเหยยดขาออก งอแขนเขา เหยยด

แขนออก การถายหนก ถายเบา การกน การดม

การเคยว ฯลฯ คอ การเคลอนไหวรางกายตาง ๆ

สตปฏฐาน ๔



107



๔. ความเปนปฏกลของรางกาย (อาการ ๓๒)

๕. การกำาหนดรางกายเปนธาต ๔

๖. ปาชา ๙

๒. เวทน�นปสสน�สตปฏฐ�น คอ การเจรญสตเอาเวทนา

เปนทตง

เวทนาแปลวา การเสวยอารมณ ม ๓ อยางคอ

๑. สขเวทน� ๒. ทกขเวทน� ๓. อเบกข�เวทน�

เมอเวทนาเกดขน กใหมสตสมปชญญะกำาหนดไป

ตามความเปนจรงวา เวทนานเมอเกดขน ตงอย ดบไป ไมเทยงแท

แนนอน เวทนากสกแตวาเวทนา ไมใชสตวบคคล ตวตนเราเขาไมยนด

ยนราย ตณหากจะไมเกดขน และปลอยวางเสยได เวทนานเมอเจรญ

ใหมาก ๆ เปนไปอยางสมบรณแลว อาจทำาใหทกขเวทนาลดนอยลง

หรอไมมอาการเลยกเปนได อยางทเรยกกนวา สามารถแยก รป นาม

ออกจากกนได (เวทนาอยางละเอยดม ๙ อยาง)

108



๓. จตต�นปสสน�สตปฏฐ�น ไดแก การปลกสตโดยเอา

จตเปนอารมณ หรอเปนฐานทตงจตนม ๑๖ คอ

• จตมราคะ จตปราศจากราคะ

• จตมโทสะ จตปราศจากโทสะ

• จตมโมหะ จตปราศจากโมหะ

• จตหดห จตฟงซาน

• จตยงใหญ (มหคคตจต)

จตไมยงใหญ (อมหคคตจต)

• จตยง (สอตตรจต) จตไมยง (อนตตรจต)

• จตตงมน จตไมตงมน

• จตหลดพน จตไมหลดพน

การทำาวปสสนา ใหมสตพจารณากำาหนดใหเหนวา

จตนเมอเกดขน ตงอย ดบไป ไมเทยงแทแนนอน ละความพอใจ


109



๔. ธมม�นปสสน�สตปฏฐ�น คอ มสตพจารณาธรรม

ทงหลายทงปวง คอ

๔.๑ นวรณ คอ รชดในขณะนนวา นวรณ ๕ แตละ

อยางมอยในใจ หรอไม ทยงไมเกด เกดขนได

อยางไร ทเกดขนแลวละเสยไดอยางไร ทละได

แลวไมเกดขนอกตอไปอยางไร ใหรชดตามความ

เปนจรงทเปนอยในขณะนน

๔.๒ ขนธ ๕ คอ กำาหนดรวาขนธ ๕ แตละอยางคอ

อะไรเกดขนไดอยางไร ดบไปไดอยางไร

๔.๓ อ�ยตนะ คอ รชดในอายตนะภายในภายนอก

แตละอยาง รชดในสงโยชนทเกดขน เพราะอาศย

อายตนะนน ๆ รชดวาสงโยชนทยงไมเกด เกด

ขนไดอยางไร ทเกดขนแลวละเสยไดอยางไร

๔.๔ โพชฌงค คอ รชดในขณะนนวา โพชฌงค ๗

แตละอยางมอยในใจตนหรอไม ทยงไมเกด เกด

ขนไดอยางไร ทเกดขนแลวเจรญเตมบรบรณได

อยางไร

๔.๕ อรยสจ ๔ คอ รชดอรยสจ ๔ แตละอยางตาม

ความเปนจรงวาคออะไร

110



สรป ธมม�นปสสน�สตปฏฐ�นน คอ จต ทคดเปน กศล

อกศลและอพย�กฤต เท�นน ผปฏบตสตปฏฐ�น ๔ ตองทำ�คว�มเข�ใจ

อ�รมณ ๔ ประก�รใหถกตองคอ

๑. ก�ย ทวรางกายนไมมอะไรสวยงามแมแตสวนเดยว

ควรละความพอใจและความไมพอใจออกเสยได

๒. เวทน� สข ทกข และไมสขไมทกขนน แทจรงแลวม

แตทกข แมเปนสขกเพยงปดบงความทกขไว

๓. จต คอ ความนกคด เปนสงทเปลยนแปลงแปรผน ไม

เทยงไมคงทน

๔. ธรรม คอ อารมณทเกดกบจต อาศยเหตปจจยเกดขน

เมอเหตปจจยดบไป อารมณนนกดบไปดวย ไมมสงเปนอตตาใด ๆ เลย

บางคนอารมณ ไมด ทำาไมอารมณ ไมด

เพราะเกบอารมณ ไมได

นกจะพดกพดออกมาเลย

บางทไมควรพดกพด ไมควรทำากทำา

ถาเรารกษาสำารวมตรงน คอสต คอศลนนแหละ

111



๑. มวนยในตวเอง ๓ ประก�รคอ

๑. รจกระวงตว

๒. รจกควบคมตวได

๓. รจกเชอฟงผใหญ ถาเปนเดกจะไมเถยงผใหญ

๒. มกจนสย ๔ ประก�ร

๑. ขยน ไมจบจด รกงาน สงาน

๒. ประหยด รจกใชชวตและทรพยสนอยางถกตองและคมคา

๓. พฒนา รจกพฒนาตวเอง และอาชพใหดขน

๔. สามคค รกครอบครว รกหมคณะ และรกประเทศชาต

๓. มลกษณะนสย ๔ ประก�ร

๑. มสมมาคารวะ

๒. อตสาหะพยายาม

๓. ปฏบตตามระเบยบวนย

๔. รจกเดก รจกผใหญ วางตวไดเหมาะสม

อานสงสของการปฏบตธรรม


112



๔. มคว�มรคกบคณธรรมเพอพฒน�คณภ�พชวต ๔ ประก�รได

๑. รจกคด

๒. รจกปรบตว

๓. รจกแกปญหา

๔. มทกษะในการทำางานและคานยมทดงามในอนาคต เจานาย

ทงลกนองไมได ลกนองทงเจานายไมได เขาหลกทวา

ผใหญดง ผนอยดน คนเสมอกนจะไดอปถมภคำาจนตอไป

๕. อ�นสงสในก�รเดนจงกรม

๑. อดทนตอการเดนทางไกล

๒. อดทนตอความเพยร

๓. มอาพาธนอย

๔. ยอยอาหารไดด

๕. สมาธทไดขณะเดนตงอยไดนาน

(ในปญจกนบาต องคตตรนกาย เลม ๓๒)

จากหนงสอกฎแหงกรรมเลมท ๗ เรอง คตกรรมฐาน

113



การปฏบตวปสสนากรรมฐานนน มประโยชนมากมาย

เหลอทจะนบประมาณได จะยกมาแสดงตามทปรากฏอย ใน

พระไตรปฎก สกเลกนอยดงน คอ

• สตต�นง วสทธย� ทำากายวาจาใจ ของสรรพสตวใหบรสทธ

หมดจด

• โสกะปะรเทว�นง สะมะตกกะม�ยะ ดบความเศราโศก

ปรเทวนาการ ตาง ๆ

• ทกขะโทมะนสส�นง อตถงคะม�ยะ ดบความทกขกาย

ดบความทกขใจ

• ญ�ณสสะ อะธคะม�ยะ เพอบรรลมรรคผล

• นพพ�นสสะ สจฉกรย�ยะ เพอทำานพพานใหแจง

ประโยชนของการปฏบตวปสสนากรรมฐาน



114



และยงมอยอกมาก เชน

๑. ชอวาเปนผไมประมาท

๒. ชอวาเปนผไดปองกนภยในอบายภมทงส

๓. ชอวาไดบำาเพญไตรสกขา

๔. ชอวาไดเดนทางสายกลาง คอ มรรค ๘

๕. ชอวาไดบชาพระพทธเจาดวยการบชาอยางสงสด

๖. ชอวาไดบำาเพญ ศล สมาธ ปญญา ใหเปนอปนสยปจจย

ไปในภายหนา

๗. ชอวาไดปฏบตถกตองตามพระไตรปฎกโดยแทจรง

๘. ชอวาเปนผมชวต ไมเปลาประโยชนทงสาม

๙. ชอวาเปนผเขาถงพระรตนตรย อยางถกตอง

๑๐. ชอวาไดปฏบตเพอใหเกดวปสสนาญาณ ๑๖

๑๑. ชอวาไดสงสมอรยทรพยไวในภายใน

๑๒. ชอวาเปนผมาดไปดอยดกนดไมเสยททเกดมาพบพระพทธศาสนา

๑๓. ชอวาไดรกษาอมตมรดกของพระสมมาสมพทธเจาไวเปนอยางด

๑๔. ชอวาไดชวยกนเผยแผพระพทธศาสนาใหเจรญรงเรอง ยง ๆ ขน

ไปอก

๑๕. ชอวาไดเปนตวอยางอนดงามแกอนชนรนหลง

๑๖. ชอวาตนเองไดมธนาคารบญตดตวไปทกฝกาว

115



ญาตโยมเอยโปรดไดทราบไวเถอะ บญกรรม มจรง

บาปกรรมมจรง ยมบาลจดไมม จตนเปนผจด จดทกวน คออารมณ

เรองจรงแน จดทกกระเบยดนว บาปบญคณโทษบนทกเขาไว

พอวญญาณออกจากรางไป มนกขยายออกมาใชกรรมไป ถาเราทำาด

กไปบงเกดในสวรรค ทำาชวกลงนรกไปแบบน

อาตมามาคดดนะวาสวรรคอยบนฟา นรกอยใตดน

กคงไมใช ดตวอยางทเคยเลาใหญาตโยมฟง

ตาเลงฮวย ผกคอตาย วญญาณไปเขายายเภา ยายเภา

เปนคนไทยแท ๆ เกดพดภาษาจนได ตอนนนอาตมาอยวดพรหมบร

มคนมาตามอาตมาไป พอไปถง ยายเภาพดภาษาจน

เลยตองใหเรอไปตามตาแปะเลยงเกยกไวผมเปย เปนลงเขยอาตมา

ใหมาเปนลาม เขาบอกไมตองไลเขา เขาอยกบฮวยเซยเถา อยตรงใกล

วดพรหมบรนเอง

สตปฏฐาน ๔ ปดอบายภมได


116



“ชอ หลวงตามด เคยเปน เจา อาวาสวดกลางพรหมนคร

อยเหนอตลาดปากบางนเอง อยดวยกน ๒ คน ขดดนถมถนนทกวน

ถาไมขดดนเขาเฆยนต และฮวยเซยเถากขดดนดวย”

อาตมาไดถามคนเฒาคนแกชอ บวเฮง อยตลาดปากบาง

บอกวา ฮวยเซยเถามจรง ชอสมภารมด อยวดกลางเปนสมภารวด

จะสรางถาวรวตถของวด แตเงนทองถกมคทายกโกงไปหมด ไมร

จะทำาอยางไร เสยใจเลยผกคอตาย

“อวมาบอกใหลอไปบอกหลานสาวอวนะ วาทำาบญไปให

อวไมไดนะ อยาทำาเลย”

“แลวกนทไหนละ”

“อวกบฮวยเซยเถาไปกนตามกองขยะทเขาเอาเศษอาหาร

มาทงกนกบหนอน”

“เอา! ทด ๆ ทำาไมไมกนละ”

“ไมมใครใหกน มอกพวกหนงขดถนนเหมอนกน แตเขา

มขาวกน พวกอวไมมขาวกน ตองไปกนทมนเหลอๆ จงจะกนได

ไปบอกหลานสาวอวชอ “เจย” นะ บอกวาไมตองทำาบญไปอวไมได

ถ�ลออย�กทำ�บญใหอวนะ ฮวยเซยเถ�มดบอกกบอว บอกใหลกหล�น

เจรญวปสสน�นะ และอวจะได”

117



อาตมาถามวา “ลออยวดไหนละ”

“อวอยตรงนเอง อวเหนลอทกวน ลอเดนไปอวกทกลอวา

อไปไหนนะ แตลอไมพดกบอว”

อาตมาถามวา “ขดถนนไปไหน” กชทตรงนน แตไมเหน

มถนน กไดความวาเราเดนไปตลาดบานเหนอบานใต เขาเหนเราหมด

เขาทกแตเราไมรเรอง อาตมาถามตอไปวา

“ลอมความเปนอยอยางไร”

เขาบอกวา “ถาถงวนโกนวนพระเขาใหหยดงาน ทมาน

เปนวนโกนหยดงานแลว เดยวอวตองรบกลบ เดยวเขาจบไดเขาต

อวหนมาบอกหนอยเทานนเอง”

สรปไดคว�มว� ก�รทฆ�ตวต�ย ผกคอต�ย ญ�ตพนอง

ทำ�บญใหไมไดผลแน ตองเจรญวปสสน�กรรมฐ�นแผสวนกศล

จงจะไดรบผล เพราะผมาบอกอยางน โยมจะเชอหรอไม ไมเปนไรนะ

กนกวาโยมทำาวปสสนากรรมฐานไปกจะไดรบผล วาบญบาปมจรง

นรกสวรรคมจรงหรอไมประการใด

118



ว น น อ า ต ม า ก ข อ อ น โ ม ท น า ส า ธ ก า ร ส ว น ก ศ ล

ทานทงหลายมาบำาเพญกศล เจรญวปสสนากรรมฐานใหแกตนเอง

โดยเฉพาะอยางยงดวยการเจรญสตปฏฐานส เจรญกาย เวทนา จต

ธรรม ตงพจารณาโดยปญญา ตลอดกระทง ยน เดน นง นอน จะคเขยด

เหยยดขาทกประการ กมสตครบ

รบรองไดเลยว� ถ�โยมทำ�ถงขน ปดประตอบ�ยไดเลย

นรก เปรต อสรก�ย สตวเดรจฉ�น โยมจะไมไปภมนนอย�งแนนอน

เพร�ะเหตใด เพร�ะอำ�น�จกเลสทงหล�ย โลภะ โทสะ โมหะ เกดขน

โยมกกำ�หนดไดไมมโลภะ ขณะมโลภะกกำ�หนดโลภะกห�ยไป

จตวญญ�ณต�ยขณะมโลภะต�ยไปเปนเปรต กำ�ลงม

โทสะต�ยไปขณะนนลงนรก มโมหะรวบรวมอยในจตใจไวม�ก ตอง

ไปเกดเปนสตวเดรจฉ�นอย�งแนนอน

ถ�มสตปฏฐ�นส มสตสมปชญญะด อบ�ยภมกไมตองไป

ปดนรก เปรต อสรก�ย สตวเดรจฉ�นท�งอ�ยตนะ ธ�ตอนทรย

ดงทกล�วม�แลวนทกประก�ร

จากหนงสอกฎแหงกรรมเลมท ๓ เรอง สญญาณมรณะ

119



หากทานตองการจดทำาสอธรรมะเหลาน เผยแผเปนธรรมทาน

หรอใช ในงานบญ งานพธตาง ๆ ทานสามารถสงพมพสงผลตไดท

บคดดอทคอม ๐๘ ๔๖๘๐ ๔๖๘๑อเมลล [email protected], เวบไซต http://www.book-d.com

โทรศพท ๐๒ ๒๒๒ ๐๕๙๙

“ยงใหยงได ยงหวงยงอด หมดกไมมา

เราไมหวงกน เรากไมอด หมดกมาเรอย ๆ”

หนงสอ “ลกไมดแกทพอแม พอแมไมดแกทลก” และ

หนงสอ “สามไมดแกทภรรยา ภรรยาไมดแกทสาม”

หล�ยปญห�ในครอบครว ทบ�งครงเร�เองกคดว�คงไมมท�งแกไข แตดวยธรรมะทพระเดชพระคณหลวงพอจรญท�นไดสอนไว จะนำ�พ�ท�นพบกบท�งออกแหงคว�มสข ท พอ แม ลก ส�ม ภรรย� ส�ม�รถอ�นไดกนทกคน (รหส ๖๒๖) (รหส ๘๒๘)

หนงสอ “สวดมนต ทำากรรมฐาน ตามแบบหลวงพอจรญ”

และ หนงสอ “สวดมนต ตามแบบหลวงพอจรญ”

ตลอดระยะเวล�หล�ยสบป พระเดชพระคณหลวงพอจรญไดสละเวล� แรงก�ย แรงใจ เพอสอนวธนำ�สตม�ใช เพร�ะเมอมสต จะเกดปญญ� จะแกปญห�ชวตได หนงสอเลมน จะแนะนำ�วธก�รสวดมนต ทำ�กรรมฐ�นใหกบท�นตงแตเรมตน และตอบคำ�ถ�มเกยวกบก�ร สวดมนต ทำ�กรรมฐ�น เอ�ไวในเลมนดวย (รหส ๔๒๔) (รหส ๔๒๖)

หนงสอและซด “หลวงปจรญกบเณรนอยชางคด”

ส�ระคว�มบนเทงในรปแบบก�รตน ทแตงขนโดยนำ�เค�โครงเรอง ม�จ�กธรรมะเทศน�ของพระเดชพระคณหลวงพอจรญ เพอใหเดกและเย�วชน ตลอดจนส�ธชนทวไป ไดเรยนรไดเข�ใจ ไปพรอมกบคว�มบนเทงไดอกดวย (ก�รตน ๒๐๒) (ซด ๑๐๑)

ธรรมนำ�ใจ ๔๒๔

120



หนังสือสวดมนต์ : สวดมนต์ ทำกรรมฐาน...

Documents