ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ

ΤΜΗΜΑ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ

ΜΑΘΗΜΑ : Ερμηνεία της Παλαιάς Διαθήκης

ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ : Λέκτορας Αθανάσιος Παπαρνάκης

ΕΞΑΜΗΝΟ : Β΄

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2004

Η κατάκτηση και διανομή

της Γης της Επαγγελίας

Κεφ. Ιησ. Ν. 1-24

2

Διανομή της Γης της Επαγγελίας στις 12 φυλές του Ισραήλ

4

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

Παράγραφο

ς

Εισαγωγή 1

Γένεση του Βιβλίου 2

Ιστορικό μέρος (κεφ. 1-12) 3

Προετοιμασίες για την κατάκτηση (κεφ. 1-5) 3.1

Κατάκτηση της Ιεριχώ (κεφ. 6) 3.2

Κατάκτηση της Γαί (κεφ. 7-8) 3.3

Κατάκτηση του υπολειπόμενου νότιου εδάφους (κεφ. 9-10)

3.4

Κατάκτηση του βόρειου εδάφους (κεφ. 11) 3.5

Συνοπτικός κατάλογος των ηττηθέντων βασιλέων (κεφ. 12)

3.6

Γεωγραφικό μέρος (κεφ.13-22). 4.

Φυλές πέραν του Ιορδάνου (κεφ. 13) 4.1

Φυλή Ιούδα (κεφ. 14) 4.2

Φυλές Ιούδα και Εφραίμ (κεφ. 15-16) 4.3

Φυλή Μανασσή (κεφ. 17) 4.4

Φυλή Βενιαμίν (κεφ. 18) 4.5

Υπόλοιπες 6 φυλές (κεφ. 19) 4.6

Ορισμός φυγαδευτηρίων πόλεων (κεφ. 20) 4.7

Ορισμός Λευιτικών πόλεων (κεφ. 21) 4.8

Αποστολή των πέραν του Ιορδάνη φυλών στις έδρες τους (κεφ. 22)

4.9

Επίλογος (κεφ. 23 & 24) 5

Τελευταίες συμβουλές προς τους αξιωματούχους (Κεφ. 23)

5.1

Τελευταίες συμβουλές προς τον λαό (Κεφ. 24) 5.2

Βιβλιογραφία 6

6

ΙΗΣΟΥΣ ΤΟΥ ΝΑΥΗ

1. Εσαγωγή

Το βιβλίο του Ιησού του Ναυή στον δε Ιουδαϊκό Κανόνα φέρεται

επικεφαλής των προγενεστέρων λεγομένων προφητών στη δε

μετάφραση των Ο΄συγκαταλέγεται μεταξύ των ιστορικών βιβλίων

στην δε Βουλγάτα ονομάζεται Liber Josue. Το όνομα του βιβλίου

προέρχεται από το όνομα του ήρωα που πρωταγωνιστεί, ο οποίος

καταγόταν από την φυλή Εφραίμ και είχε διαδραματίσει σπουδαίο

μέρος στην Ισραηλιτική ιστορία από τον καιρό που ζούσε ο Μωϋσής

και υπό τις διαταγές του.

Το βιβλίο συνεχίζει την ιστορία της θείας αποκαλύψεως που

περιέχεται στην Πεντάτευχο, από τον θάνατο του Μωϋσή μέχρι τις

πρώτες μέρες μετά τον θάνατο του Ιησού του Ναυή (1230-1200 π.Χ.).

Εσωτερικός όμως και ουσιαστικός σκοπός του βιβλίου είναι να

δηλωθεί πως ο Κύριος φάνηκε αξιόπιστος στις υποσχέσεις Του προς

τον Ισραηλιτικό λαό, τον οποίο και εισήγαγε θαυματουργικά στην γη

της επαγγελίας όπως είχε υποσχεθεί στους Πατριάρχες των Εβραίων.

Το βιβλίο διαιρείται σε τρία μέρη όπως πιο κάτω:

(α) Ιστορικό μέρος. Εξιστορείται αδρομερώς η κατάκτηση της γης

της επαγγελίας υπό την ηγεσία του Ιησού του Ναυή (κεφ. 1-12).

(β) Γεωγραφικό μέρος. Περιγράφεται η διανομή της κατακτηθείσας

χώρας (κεφ. 13-22)

(γ) Επίλογος. Εκτίθενται οι τελευταίες παραγγελίες, τα της

ανανεώσεως της διαθήκης, τα του θανάτου και ενταφιασμού του

Ιησού του Ναυή και του αρχιερέα Ελεάζαρ καθώς επίσης και των

οστών του Ιωσήφ (κεφ. 23-24).

2. Γένεση του Βιβλίου

Όπως αναφέρθηκε πιο πάνω το όνομα του βιβλίου δηλώνει μάλλον

τον πρωταγωνιστή ήρωα σε αυτό, ο οποίος όπως φαίνεται δεν

παρέμεινε εντελώς αμέτοχος στην συγγραφή του βιβλίου. Σύμφωνα

με την Ιουδαϊκή παράδοση που περιέχεται στο Ταλμούδ (baba bathra

14 β) η συγγραφή του βιβλίου αποδίδεται στον Ιησού του Ναυή.

Υπάρχουν αρκετά τεκμήρια τα οποία πείθουν ότι ο συγγραφέας ήταν

σύγχρονος προς τα γεγονότα τα οποία περιγράφονται και θα είχε

συμμετάσχει σε αυτά. Εκτός του ότι γίνεται χρήση του α΄πληθ. και

β΄πληθ. της προσωπικής αντωνυμίας, η περιγραφή και η διήγηση

γίνεται με ζωηρότητα και ακρίβεια, παρατίθενται λεπτομέρειες,

υπάρχει γνώση των παλαιοτέρων ονομάτων πόλεων που

αντικαταστάθηκαν έπειτα από άλλα. Γίνεται μνεία «Γραμματέων»

8

υπαλλήλων του Ιησού και επίσης ιδιαίτερη μνεία στη συγγραφική

δραστηριότητα του ίδιου του Ιησού (24,26).

Συνεπώς το βιβλίο είναι πιθανώτατα κατά βάση έργο του Ιησού του

Ναυή πιθανώς και με τη συμμετοχή βοηθών του «γραμματέων» στο

οποίο όμως υπάρχουν και μέρη (λέξεις, φράσεις, τεμάχια) με

μεταγενέστερη προέλευση.

Σημαντικό είναι να αναφέρουμε ότι επισταμένη εξέταση του όλου

βιβλίου πείθει ότι πρόκειται περί ενιαίας ιστορικής εκθέσεως, με

ενιαίο θέμα και ενιαίο σκοπό. Επίσης Ανεξάρτητα από την

θεοπνευστία του βιβλίου η ιστορική του αξιοπιστία διαπιστώνεται

ποικιλοτρόπως.

3. Ιστορικό μέρος (κεφ. 1-12)

3.1 Προετοιμασίες για την κατάκτηση (κεφ. 1-5)

3.1.1κεφ. 1 Προετοιμασία του λαού, για την διάβαση του Ιορδάνη.

Ο Κύριος μιλά στον Ιησού τον υϊόν του Ναυή τον οποίον παροτρύνει

μαζί με όλον τον Ισραηλιτικό λαό να περάσουν τον Ιορδάνη ποταμό,

προς την χώρα Χαναάν την οποία τους δίδει ως πατρίδα, όπως

υποσχέθηκε στον Μωϋσή και τους καθορίζει τα όρια της χώρας την

οποία θα έχουν. Τον διαβεβαιώνει ότι όχι μόνο θα κατακτήσει αλλά

και θα διανείμει στους Ισραηλίτες αυτή την χώρα όπως Αυτός είχε

υποσχεθεί στους προπάτορες Αβραάμ, Ισαάκ και Ιακώβ. Σαν μόνη

9

προϋπόθεση για επίτευξη των πιο πάνω ο Κύριος θέτει την εφαρμογή

του Νόμου.

Ο Ιησούς του Ναυή δίδει οδηγίες για προετοιμασία του λαού, για την

διάβαση του Ιορδάνη. Προ της διάβασης μιλά στις φυλές του Γαδ και

Ρουβήν και στην μισή φυλή του Μανασσή στους οποίους θυμίζει την

εντολή του Μωϋσή για να μείνουν στην ανατολικά του Ιορδάνη χώρα

αλλά προτού επιστρέψει ο καθένας για να εγκατασταθεί στην

ανατολικά του Ιορδάνη χώρα, θα πρέπει πρώτα να βοηθήσουν τους

αδελφούς τους στον κατά των Χαναναίων πόλεμο.

3.1.2κεφ. 2 Αποστολή κατασκόπων στην Ιεριχώ .

Αποστολή δύο κατασκόπων στην Ιεριχώ. Διαμονή τους στην πλησίον

των τειχών οικία της πόρνης Ραάβ. Αυτή τους πρόσφερε προστασία

από τους άνδρες του βασιλέα που προσπαθούσαν να τους συλλάβουν,

γιατί είχε πεισθεί ότι ο Θεός παρέδωσε σε αυτούς (Ισραηλίτες) τη

χώρα της και όλοι οι κάτοικοι της χώρας έχουν πανικοβληθεί αφότου

πληροφορηθήκαν τα θαυμαστά που τους συνέβησαν μετά την έξοδο

τους από την Αίγυπτο και πείσθηκαν ότι ο Θεός των Ισραηλιτών είναι

ο μόνος αληθινός Θεός του ουρανού και της γης, ολόκληρου του

κόσμου.

Η Ραάβ στη συνέχεια ζήτησε από τους κατασκόπους να της

υποσχεθούν ότι θα ελεήσουν τους συγγενείς της και όλα τα

υπάρχοντα τους και ότι θα προστατεύσουν και την δική της ζωή

όταν ο Θεός θα τους παραδώσει την πόλη. Οι κατάσκοποι δέχθηκαν

τα πιο πάνω με την προϋπόθεση ότι θα δέσει ως σημάδι ένα κόκκινο

σχοινί στο παράθυρο και όλη η οικογένεια θα συγκεντρωθεί στο σπίτι

10

με το σημάδι και κανένας δεν θα εξέλθει από το σπίτι και νοουμένου

ότι κανένας δεν θα τους βλάψει από δική της προδοσία.

Αφού τους έδωσε οδηγίες πώς να διαφύγουν από τους άνδρες του

βασιλέως τους κατέβασε με σχοινί από τα τείχη. Οι δύο νεαροί

κατάσκοποι αφού ακολούθησαν τις οδηγίες της Ραάβ διάβηκαν τον

Ιορδάνη και επέστρεψαν στον Ιησού του Ναυή, στον οποίο και

διηγήθηκαν τα όσα τους συνέβησαν.

3.1.3κεφ. 3 Διάβαση του Ιορδάνη

Ο Ιησούς του Ναυή δίνει οδηγίες στους ιερείς και τον λαό ως προς

τον τρόπο που με θαυμαστό τρόπο ο Θεός θα τους βοηθήσει να

διαβούν τον Ιορδάνη. Μπροστά θα πηγαίνουν οι ιερείς με την Κιβωτό

τη Διαθήκης και θα ακολουθεί ο λαός. Μόλις φθάσουν στις όχθες του

ποταμού στο πρώτο νερό, θα σταματήσουν. Θα οριστούν δώδεκα

άνδρες, ένας από κάθε φυλή. Μόλις πατήσουν οι ιερείς που θα

μεταφέρουν την Κιβωτό, το νερό του Ιορδάνη, το νερό που θα ρέει

προς τα κάτω θα συνεχίσει να ρέει και θα φύγει, ενώ το νερό που θα

έρχεται από πάνω θα σταματήσει. Έτσι και έγινε. Τότε οι ιερείς που

μετέφεραν την Κιβωτό μετέβησαν και στάθηκαν στο μέσο της

στεγνής κοίτης το ποταμού μέχρι που όλοι οι Ισραηλίτες διάβηκαν

τον ποταμό.

3.1.4κεφ. 4 Στρατοπέδευση στα Γάλγαλα

Δώδεκα άνδρες (ένας από κάθε φυλή) παίρνουν από το μέσο της

κοίτης του Ιορδάνη δώδεκα λίθους σύμφωνα με τις διαταγές του

Ιησού στον οποίο μίλησε ο Κύριος. Τους δώδεκα λίθους θα τους

έχουν μαζί τους και θα αποτελούν παντοτινό αναμνηστικό σημείο του

11

γεγονότος ότι ο Ιορδάνης σταμάτησε να τρέχει μόλις βρέθηκε

ενώπιον της Κιβωτού της Διαθήκης του Κυρίου. Μαζί με τον

Ισραηλιτικό λαό διάβηκαν τον Ιορδάνη και η φυλή του Ρουβήν, η φυλή

του Γάδ και η μισή φυλή του Μανασσή ένοπλοι όπως διέταξε ο

Μωϋσής. Ο Ιησούς μετά από οδηγία του Κυρίου διέταξε τους Ιερείς

να εξέλθουν του Ιορδάνη. Αφού οι ιερείς με την Κιβωτό εξήλθαν, το

νερό του ποταμού επανήλθε ορμητικό στη θέση του. Οι Ισραηλίτες

στρατοπέδευσαν στα Γάλγαλα ανατολικά της Ιεριχούς και τους

δώδεκα λίθους ο Ιησούς τους τοποθέτησε εκεί για να θυμίζουν στα

παιδιά τους, το θαυμαστό γεγονός της διάβασης του Ιορδάνη με τη

βοήθεια του Κυρίου όπως έγινε και με την ερυθρά θάλασσα. Τα δύο

αυτά θαυμαστά γεγονότα έγιναν για να μάθουν όλα τα έθνη της γης

ότι η δύναμη του Κυρίου είναι ισχυρή και οι ίδιοι οι Ισραηλίτες να

σέβονται Κύριον τον Θεόν πάντοτε.

3.1.5 κεφ. 5 Περιτομή Ισραηλιτών.

Όταν οι βασιλείς των Αμοραίων και της Φοινίκης πληροφορήθηκαν

το γεγονός της διάβασης του Ιορδάνη, ταράχθηκαν πάρα πολύ και

ήρθαν σε αμηχανία έναντι των Ισραηλιτών.

Ο Ιησούς μετά από οδηγίες από τον Κύριο κατασκεύασε λίθινα

μαχαιρίδια με τα οποία περιέτεμε τους Ισραηλίτες οι οποίοι ήταν

απερίτμητοι, στην τοποθεσία «Βουνός των ακροβυστιών» . Με αυτό

τον τρόπο όπως ο Κύριος είπε στον Ιησού, τους αφαιρέθηκε το

Αιγυπτιακό αίσχος. Ο τόπος εκείνος ονομάστηκε Γάλγαλα.

Αφού αποκαταστάθηκε η υγεία των περιτετμημένων, οι Ισραηλίτες

έκαμαν το πρώτο Πάσχα στην Παλαιστίνη την δέκατη τέταρτη μέρα

του μήνα Νισσάν στην πεδιάδα της πόλεως Ιεριχώ. Το Μάννα εξέλιπε 12

από εκείνη την ημέρα, όταν οι Ισραηλίτες έφαγαν άρτους

κατασκευασμένους από σιτάρι της χώρας εκείνης. Από εκείνη την

ημέρα έπαυσε το Μάννα να δίδεται στους Ισραηλίτες.

Όταν ο Ιησούς ήταν κοντά στην Ιεριχώ, εμφανίστηκε σε αυτόν ο

Αρχιστράτηγος του Κυρίου, ο οποίος του ζήτησε όπως λύσει και

αφαιρέσει τα υποδήματα του γιατί ο τόπος όπου στεκόταν ήταν

άγιος.

3.2 Κατάκτηση της Ιεριχώ (κεφ. 6)

Κατά τις ανασκαφές της Ιεριχούς από ΄Αγγλους και Γερμανούς το

1990 αποδείχθηκε ότι η Ιεριχώ υπάρχει από το 4000 π.Χ. Την 2η

χιλιετία είναι οχειρομένη με διπλό τείχος και ότι το 1500 και 1400 τα

τείχη καταστράφηκαν. Η περιφέρεια του τείχους ήταν 650 υάρδες.

Πάνω στο τείχος ήταν κτισμένες πολλές κατοικίες. Ήταν αδύνατο

για τους Ισραηλίτες να τα ρίξουν από μόνοι τους. Μόνο με θαύμα

μπορούσε να συμβεί. Ο Κύριος καθοδήγησε τον Ιησού πως θα έπρεπε

να κραυγάσει όλος ο λαός μαζί, όταν οι ιερείς ηχούσαν τις

σάλπιγγες, για να πέσουν τα τείχη και να μπουν οι Ισραηλίτες στην

ανοχύρωτη πόλη. Αυτό διήρκεσε επτά μέρες, αφού ο λαός αμίλητος

με την Κιβωτό της Διαθήκης περιερχόταν την πόλη. Στον έβδομο

γύρο της έβδομης μέρας, ο Ιησούς έδωσε την εντολή στους

Ισραηλίτες ιερείς να σαλπίσουν και στον λαό να κραυγάσει. Ότι

υπήρχε στην πόλη από εκείνη τη στιγμή έγινε ανάθεμα. Άν κάποιος

Ισραηλίτης όμως έπαιρνε κάτι από το ανάθεμα, η οργή του Θεού,

αυτόματα θα μεταφερόταν σε όλους τους Ισραηλίτες. Έτσι, ότι

υπήρχε στην πόλη καταστράφηκε για να μην τους μολύνει. Η μόνη 13

που γλύτωσε ήταν η πόρνη Ράαβ και η οικογένειά της, όπως ήταν η

εντολή του Κυρίου. Η μεταφορά της Κιβωτού, το σάλπισμα των

ιερέων και η κραυγή είχαν περισσότερο θρησκευτικό παρά

στρατιωτικό χαρακτήρα. Η περιφορά γύρω από τα τείχη, ήταν για να

νοιώσουν περισσότερο ότι η πτώση τους οφειλόταν σε θαύμα του

Κυρίου

3.3 Κατάκτηση της Γαί (κεφ. 7-8)

3.3.1Κεφ. 7 Παρακοή εντολής Κυρίου και τιμωρία

Παρόλες τις συμβουλές του Ιησού να μην πάρουν τίποτα από την

πόλη της Ιεριχούς που ήδη είχε κηρυχθεί ανάθεμα, κάποιος

Ισραηλίτης, ο ΄Αχαρ δεν τήρησε την εντολή αυτή. Η παρακοή του,

έφερε τον θυμό του Κυρίου εναντίον όλων των Ισραηλιτών. Ο Ιησούς

έστειλε κάπου τρεις χιλιάδες άνδρες να κατακτήσουν την πόλη Γαί.

Όταν όμως ήλθαν αντιμέτωποι με τους άνδρες της Γαί, φοβήθηκαν

και τράπηκαν σε φυγή. Πολλοί δε, σκοτώθηκαν. Οι Ισραηλίτες

τρομοκρατήθηκαν και ο Ιησούς έπεσε στο έδαφος και ζητούσε από

τον Κύριο να του εξηγήσει γιατί τους βοήθησε να φτάσουν ως εκεί,

αφού ήθελε να τους καταστρέψει. Τότε ο Θεός του είπε να σηκωθεί

14

και να βρει τον ένοχο που Τον έστρεψε ενάντια του Ισραηλιτικού

λαού, διαφορετικά πλέον δεν θα μπορούσαν να αντισταθούν σε

κανέναν εχθρό τους. Έτσι ο Ιησούς ανάκρινε όλες τις φυλές. Ένοχη

βρέθηκε η φυλή του Ιούδα. Μετά τους ανάκρινε κατά Δήμους και

βρέθηκε ένοχος ο Δήμος Ζαράι. Μετά κατά άνδρες και βρέθηκε ο

ένοχος ΄Αχαρ, ο οποίος ομολόγησε τι ακριβώς έκαμε. Είπε πού ήταν

κρυμμένα τα αναθεματισμένα λάφυρα και ο Ιησούς έστειλε άνδρες

και τα πήραν και τα τοποθέτησαν ενώπιον της Σκηνής του

Μαρτυρίου. Τον δε ΄Αχαρ με την οικογένεια του, τους οδήγησαν σε

μια κοιλάδα όπου ο Ιησούς του είπε, ότι θα τον καταστρέψουν όπως

αυτός τους κατάστρεψε. Τον εξόντωσαν με λιθοβολισμό και η

κοιλάδα αυτή ονομάστηκε κοιλάδα Αχώρ.

3.3.2Κεφ. 8 Τρόπος κατάκτησης της Γαί

Ο Κύριος τότε υπόσχεται στον Ιησού να τον βοηθήσει να κατακτήσει

και την πόλη Γαί, όπως κατέκτησε και την Ιεριχώ, με το δικαίωμα να

κρατήσει, από τα λάφυρα, μόνο τα κατοικίδια ζώα. Αφού διάλεξε

30.000 γενναίους Ισραηλίτες τους έστειλε να στήσουν ενέδρα στην

πόλη. Κάποιοι άλλοι από τους Ισραηλίτες επιτέθηκαν. Ο στρατός και

όλος ο λαός της Γαί κυνήγησαν τους Ισραηλίτες, οι οποίοι δήθεν

τράπηκαν σε φυγή. Όταν η πόλη άδειασε κυνηγώντας τους

Ισραηλίτες, ο Ιησούς έδωσε μήνυμα στους Ισραηλίτες, που είχαν

στήσει ενέδρα να μπουν στην έρημη πόλη, την οποίαν και έκαψαν.

Σκότωσαν δε όλους τους κατοίκους όπου τους συναντούσαν σε

κάμπους και βουνά. Περίπου 12 χιλιάδες σφαγιάστηκαν, τον δε

βασιλιά της Γαί τον κρέμασαν.

15

3.4 Κατάκτηση του υπολειπόμενου νότιου εδάφους (κεφ. 9-

10)

3.4.1Κεφ 9 Κάτοικοι της πόλης Γεδαιών

Ο Ιησούς τότε, όπως έπραξε παλιά και ο Μωϋσής, έκτισε θυσιαστήριο

και έκαμε θυσίες ευχαριστήριες και τους διάβασε το Νόμο. Όλα αυτά

ανάγκασαν όλους τους άλλους λαούς να ενωθούν, για να

αντιμετωπίσουν τους Ισραηλίτες. Οι κάτοικοι της πόλης Γεδαιών

μάλιστα κατάφυγαν σε απάτη. Πήγαν οι ίδιοι προς τους Ισραηλίτες

και προσποιήθηκαν ότι ανήκαν σε φυλή που κατοικούσε πολύ μακριά

από αυτούς, δήλωσαν υποταγή, ζητώντας τους παράλληλα να

συνάψουν συμφωνία φιλίας, όπως και έγινε. Έτσι, όταν ο Ιησούς

έμαθε την αλήθεια, δεν μπορούσε να τους σκοτώσει αλλά τους όρισε

ξυλοκόπους και υδροφόρους του λαού του και τους καταράστηκε

3.4.2Κεφ 10 Ο ήλιος δεν έδυσε μέχρι να νικήσουν οι Ισραηλίτες

Οι βασιλιάδες πέντε άλλων πόλεων συμφώνησαν να καταλάβουν την

πόλη Γεδαιών, διότι υποτάχτηκε στους Ισραηλίτες. Οι κάτοικοι της

Γεδαιών αμέσως ζήτησαν βοήθεια από τον Ιησού, την οποίαν και

είχαν. Και όπως ο Κύριος τους υποσχέθηκε, οι πέντε σύμμαχοι

καταστράφηκαν, άλλοι από τους Ισραηλίτες και άλλοι από χαλάζι στο

16

μέγεθος λίθων. Μέχρι και ο ήλιος δεν έδυσε μέχρι να νικήσουν οι

Ισραηλίτες. Μετά τις πέντε αυτές πόλεις κατέλαβαν και άλλες

πολλές, εξολοθρεύοντας κατοίκους και ζώα, γιατί μαζί με τους

Ισραηλίτες πολεμούσε ο Κύριος.

3.5 Κατάκτηση του βόρειου εδάφους (κεφ. 11)

Όμως και οι βασιλιάδες άλλων γειτονικών κρατών συμφώνησαν να

συμμαχήσουν και να χτυπήσουν τους Ισραηλίτες. Ο Κύριος είπε στον

Ιησού να μην τους φοβηθεί γιατί και πάλι θα ήταν δίπλα του.

Κανένας δεν έμεινε ζωντανός από τα κράτη αυτά. Έτσι, με

πολέμους, ο Ιησούς κατέλαβε όλη την χώρα και την έδωσε

κληρονομιά στους Ισραηλίτες. Γι΄αυτή τη γενοκτονία των γειτονικών

λαών οι Ισραηλίτες ονομάστηκαν ληστρική και δολοφονική φυλή.

Άρα η Παλαιά Διαθήκη δεν είναι θεϊκό βιβλίο αφού εγκρίνει τέτοια

κακουργήματα; Αν εξετάσουμε όμως το δίκαιο του πολέμου της

εποχής εκείνης, θα δούμε ότι αυτά δεν ήταν τίποτα μπροστά στις

ανήκουστες ωμότητες και ποταμούς αιμάτων που έχυσαν άλλοι λαοί.

Όμως οι ωμότητες των Ισραηλιτών ουδεμία σχέση έχουν με τη

θρησκεία και την θεία προέλευση της Παλαιάς Διαθήκης, όπως και οι

ωμότητες πολλών χριστιανών στους πολέμους, ουδεμία σχέση έχουν

με τον Χριστιανισμό, έστω και αν ακόμη τα ελατήρια ή τα

αποτελέσματα είναι προς όφελος του Χριστιανισμού. Όλες αυτές οι

πόλεις που καταστράφηκαν ήταν ειδωλολατρικές. Ήταν οι γείτονες

των Ισραηλιτών και επομένως αποτελούσαν κίνδυνο για αυτούς. Ο

Θεός επομένως κάλεσε τους Ισραηλίτες να παίξουν το ρόλο της

17

κάθαρσης, πράγμα το οποίο μπορούσε με την παντοδυναμία του να

εκτελέσει με λιμό, λοιμό, ή θεομηνία.

3.6 Συνοπτικός κατάλογος των ηττηθέντων βασιλέων (κεφ.

12)

Καταστράφηκαν συνολικά 29 βασιλείς όπως πιο κάτω:

Βασιλεύς Αμορραίων Βασιλεύς Ταφούγ

Βασιλεύς Ιεριχούς Βασιλεύς Οφέρ

Βασιλεύς Γαί Βασιλεύς Αφέκ

Βασιλεύς Ιερουσαλήμ Βασιλεύς Ασώρ

Βασιλεύς Χεβρών Βασιλεύς Συμοών

Βασιλεύς Ιεριμούθ Βασιλεύς Μαρών

Βασιλεύς Λαχίς Βασιλεύς Αζίφ

Βασιλεύς Αιλάμ Βασιλεύς Κάδης

Βασιλεύς Γαζέρ Βασιλεύς Τανάχ

Βασιλεύς Δαβίρ Βασιλεύς Μαγεδών

Βασιλεύς Δαδέρ Βασιλεύς Ιεκονάμ

Βασιλεύς Ερμάθ ΒασιλεύςΓωίμ

Βασιλεύς Αράθ ΒασιλεύςΘαρσά

Βασιλεύς Λεβνά Βασιλεύς Ηλάθ

Βασιλεύς Οδολλάμ

18

4. Γεωγραφικό μέρος (κεφ.13-22).

Διανομή του εδάφους στις φυλές.

4.1 Φυλές πέραν του Ιορδάνου (κεφ. 13)

Ήδη πριν από τη διάβαση του Ιορδάνη, αφού είχε ολοκληρωθεί η

κατάληψη της Υπεριορδανίας (ανατολικά του Ιορδάνη Παλαιστίνη),

είχε μοιραστεί η περιοχή αυτή στις φυλές του Ρουβήν και του Γαδ,

και στη μισή φυλή του Μανασσή.

Η κατάκτηση της Παλαιστίνης δεν είχε ολοκληρωθεί και ο Ιησούς

ήταν ήδη υπερήλικας (90 ετών). Η βουλή του Κυρίου όμως ήταν να

συμπεριληφθεί ολόκληρη η περιοχή στη κυριαρχία των Ισραηλιτών

και ότι δεν κατακτήθηκε από αυτούς, θα τους το χάριζε ο Θεός.

4.2 Φυλή Ιούδα (κεφ. 14)

Η διανομή έγινε με κλήρωση από τον Ιησού. Δυτικά του Ιορδάνη

εγκαταστάθηκαν 9 1/2 φυλές.

Παρόλο που η φυλή των Λευϊτών δεν πήρε μερίδιο, τα μερίδια

παρέμειναν δώδεκα διότι οι υιοί του Ιωσήφ αποτελούσαν δύο φυλές,

του Μαννασή και του Εφραίμ.

19

4.3 Φυλές Ιούδα και Εφραίμ (κεφ. 15-16)

4.3.1Κεφ 15

Η φυλή του Ιούδα πήρε μερίδιο στα νότια, με σύνορα τη Μεσόγειο

δυτικά και την Νεκρά Θάλασσα ανατολικά. Βόρεια εφάπτονταν της

Ιερουσαλήμ, που ανήκε στη φυλή Βενιαμίν. Την πόλην Χεβρών, γη

της φυλής του Ιούδα, έδωσε στον Χάλεβ, όπως του υποσχέθηκε και ο

Κύριος 45 χρόνια πριν, όταν ακόμα ήταν στην έρημο, διότι αυτός του

στάθηκε πιστός.

4.3.2Κεφ. 16

Η φυλή του Ιούδα και οι φυλές που προήλθαν από τον Ιωσήφ, δηλ.

Μαννασή και Εφραίμ υπερείχαν έναντι των άλλων φυλών.

4.4 Φυλή Μανασσή (κεφ. 17)

Οι υιοί του Ιωσήφ απαιτούν μεγαλύτερον κλήρον γης. Ο Ιησούς τους

δίνει το δάσος του όρους Εφραίμ να το καθαρίσουν και να το

εκμεταλλευτούν. Αρνούνται όμως διότι οι εχθροί των, οι Χαναναίοι

είχαν πολεμικά άρματα. ΄Ομως τους ενθαρρύνει, τονίζοντας τους

ότι είναι περισσότεροι αριθμητικά. Και τους εξήγησε ότι αν αυτοί

έχουν το βουνό θα είναι σε πλεονεκτική θέση και θα μπορούν εύκολα

να καταλάβουν τους Χαναναίους.

4.5 Φυλή Βενιαμίν (κεφ. 18)

20

Οι Ισραηλίτες, στους οποίους άρεσε η νομαδική ζωή, και επειδή

κάπου κουράστηκαν με τους συνεχείς πολέμους, σταμάτησαν την

επεκτατική δράση. Ο Ιησούς τους επέπληξε που ακόμη δεν είχαν

κατακτήσει όλη την χώρα, γι' αυτό, τους είπε να εκλέξουν τρεις

άνδρες από κάθε φυλή για να επιθεωρήσουν τη Γη Χαναάν, και αφού

επιστρέψουν να του πουν τα πορίσματα τους και αυτός με κλήρο να

μοιράσει τη γη.

Ο πρώτος κλήρος ήταν για τη φυλή Βενιαμίν.

4.6 Υπόλοιπες 6 φυλές (κεφ. 19)

Ο δεύτερος κλήρος ήταν για τη φυλή του Συμεών και ήταν από τη

μερίδα της φυλής του Ιούδα η οποία κατείχε μεγαλύτερο μερίδιο απ'

ότι της ανήκε.

Ο τρίτος έπεσε στη φυλή Ζαβουλών.

Ο τέταρτος στη φυλή Ισσαχάρ.

Ο πέμπτος στη φυλή Ασήρ.

Ο έκτος στη φυλή Νεφθαλί.

Ο έβδομος στη φυλή Δαν.

Ο Ιησούς πήρε την πόλην Θαμνασαράχ στο όρος Εφραίμ. Την

ωχύρωσε και κατοίκησε σ΄ αυτήν. ΄Ετσι όλες οι φυλές πήγαν να

κατοικήσουν εκεί που τους έταξε ο Κύριος.

21

4.7 Ορισμός φυγαδευτηρίων πόλεων (κεφ. 20)

Ο Κύριος διέμήνυσε μέσω του Ιησού στον Ισραηλιτικό λαό ότι θα

ορίσει κάποιες πόλεις στις οποίες θα εύρισκε καταφύγιο ο φονιάς που

σκότωσε χωρίς τη θέληση του. Οι άρχοντες των πόλεων αυτών θα

εδέχοντο τον φονιά, προστατεύοντας τον από τους συγγενείς του

θύματος μέχρι να δικαστεί ενώπιον του λαού.

4.8 Ορισμός Λευιτικών πόλεων (κεφ. 21)

Όπως όταν έγινε η απογραφή στο Όρος Σινά πριν από την αναχώρηση

των Ισραηλιτών δεν απογράφηκε η φυλή του Λευϊ, έτσι και τώρα αυτή

η φυλή δεν πήρε μια ορισμένη γεωγραφική περιοχή. Στα μέλη αυτής

της φυλής δόθηκαν πόλεις σε όλη την Παλαιστίνη

Η φυλή Λευί ζήτησε από τον Ιησού και τον Ελεάζαρ να δώσουν σ'

αυτούς μερίδα γης, όπως διέταξε ο Κύριος. ΄Ετσι η φυλή Λευί πήρε

απ' όλες τις άλλες φυλές, πόλεις για να κατοικήσουν, βοσκότοπους

για τα ζώα τους και ασύλους πόλεις. Σύνολο οι πόλεις που τους

παραχωρήθηκαν για να κατοικήσουν ήταν 48.

Έτσι ο Κύριος έδωσε στον Ισραηλιτικό λαό τη γη Χαναάν, όπως

υποσχέθηκε στους Πατριάρχες τους.

Η άλλη υπόσχεση του Κυρίου ότι θα υποτάξει όλους τους γείτονες

λαούς, σ' αυτούς, εκπληρώθηκε επίσης.

22

4.9 Αποστολή των πέραν του Ιορδάνη φυλών στις έδρες τους

(κεφ. 22)

Η φυλή Γαδ, η φυλή Ρουβήμ και η μισή φυλή Μαννασή πήραν γη

ανατολικά του Ιορδάνη.

Η άλλη μισή φυλή του Μαννασή έμεινε στη δυτική πλευρά. Ο Ιησούς

τους έστειλε με ευλογίες να πάνε στις πόλεις που τους ανήκαν με τα

λάφυρα από τους πολέμους, που τους αναλογούσαν.

Αυτές οι 2 1/2 φυλές έκτισαν κάπου στα σύνορα, ένα τεράστιο

θυσιαστήριο, το οποίο οι άλλες φυλές που βρίσκονταν στη Χαναάν,

δυτικά του Ιορδάνη, εξέλαβαν ως αποστασία των από τον Θεό και ότι

κατασκεύασαν το θυσιαστήριο για να κάμνουν αιματηρές και

ανέμακτες θυσίες. Αυτό προνοούσε τιμωρία των για να μη στραφεί ο

Κύριος εναντίον όλου του Ισραηλιτικού λαού, όπως συνέβει στην

περίπτωση του ΄Αχαρ. Πριν όμως, έστειλαν 10 εκπροσώπους, έναν

από κάθε φυλή, να ζητήσουν από αυτούς εξηγήσεις. ΄Ενας από τους

απεσταλμένους ήταν και ο συνετός Φινεές. Οι 2 1/2 φυλές τους

είπαν, « ας μας ζητήσει λογαριασμό ο Κύριος και θα του τον

δώσουμε. Αν κάνουμε θυσίες, τότε θα ήταν ανίερος βωμός. ΄Ομως

το θυσιαστήριο αυτό είναι για να μας ενώνει περισσότερο με τον

Κύριο αλλά και όλους αυτούς που βρίσκονται στην απέναντι όχθη του

Ιορδάνη ποταμού ».

Ο Φινεές εκ μέρους όλων δηλώνει ικανοποίηση για τις εξηγήσεις, και

επιστρέφοντας καταθέτουν την άποψή τους στις άλλες 9 1/2 φυλές

που τους περίμεναν.

23

5 Επίλογος (κεφ. 23 & 24)

5.1 Τελευταίες συμβουλές προς τους αξιωματούχους (Κεφ.

23)

΄Οταν ο Ιησούς πλέον ήταν σε πολύ προχωρημένη ηλικία, κάλεσε

κοντά του όλους τους αξιωματούχους και τους υπενθύμισε όλα αυτά

που ο Ισραηλιτικός λαός κατέκτησε με τη βοήθεια του Κυρίου. Και

τους βεβαίωσε ότι θα τους βοηθούσε να εκριζώσουν όλους τους

εναπομείναντες εχθρούς τους, όπου υπάρχουν.

Απαραίτητη προϋπόθεση να μην αναφέρουν ποτέ ούτε καν τα

ονόματα των ειδωλολατρικών Θεών των εναπομεινάντων εχθρών

τους, αλλά να μείνουν πιστοί στο Βιβλίο του Νόμου του Μωϋσή και σε

στενή σχέση με τον Κύριο.

Κάθε σύνδεσμος με τους ειδωλολάτρες, είτε διά γάμου, είτε διά

συμμετοχής στις τελετές της λατρείας τους, θα είχε ως επακόλουθο

την καταστροφή, όχι των άλλων πλέον, αλλά των ιδίων των

Ισραηλιτων, χάνοντας για πάντα τη πλούσια γη που τους χάρισε.

5.2 Τελευταίες συμβουλές προς τον λαό (Κεφ. 24)

Ο Ιησούς κάλεσε μετά και πάλι τις Ισραηλιτικές φυλές στη Σηλώ.

΄Ολοι οι μορφωμένοι και γεροντότεροι εκπρόσωποι στάθηκαν

μπροστά στη Σκηνή του Μαρτυρίου για να ακούσουν τον απλούστερο

στη σκέψη αλλά σπουδαιότερο σε μορφή, λόγο του. Σ΄αυτή την

24

ομιλία, εν αντιθέσει με την πρώτη, παρευρίσκεται όλος ο λαός. Ο

Ιησούς τους είπε ότι ο Κύριος, πήρε τον Αβραάμ από την περιοχή που

ζούσε και τον οδήγησε στον παράδεισο της Χαναάν. Ο εγγονός του

Αβραάμ, ο Ιακώβ κατέβηκε στην Αίγυπτο και δημιούργησε μεγάλο και

ισχυρό έθνος. Οι Αιγύπτιοι βασάνιζαν το έθνος αυτό. Και ο Κύριος

τιμώρησε τους Αιγύπτιους, τους δε Ισραηλίτες τους οδήγησε στη

σωτηρία μέσω της Ερυθράς θάλασσας. ΄Οταν οι Αιγύπτιοι τους

καταδίωξαν στην θάλασσα, ο Κύριος έστειλε τη θάλασσα και τους

σκέπασε. ΄Οσοι άλλοι στο δρόμο της επιστροφής εναντιώθηκαν στον

αγαπημένο λαό, ο Θεός τους κατάστρεψε.

Τους έδωσε ο Κύριος γη για την οποίαν δεν κοπίασαν και πόλεις που

δεν έκτισαν. Τους έδωσε τροφή που δεν καλλιέργησαν. ΄Αρα έπρεπε

μια για πάντα να βγάλουν από μέσα τους, τους Θεούς που λάτρευαν

οι πρόγονοί τους, των ειδώλων, όταν ήταν πέραν του Εφράτη

ποταμού.

Ο λαός απάντησε πώς ποτέ δεν θα ξεχάσει τις τόσες ευεργεσίες και

να προσκυνήσει άλλους θεούς.

Ετσι έκλεισε η συμφωνία του Ιησού με τον λαό και τους έδωσε

νόμους και διατάξεις μπροστά στη Σκηνή του Μαρτυρίου.

Τοποθέτησε ένα μεγάλο λίθο απέναντι από την Σκηνή του Μαρτυρίου

τον οποίο ονόμασε μάρτυρα της συμφωνίας. Κατά τον Θεοδώρητο

«΄Αψυχος μεν ο λίθος. Εις έλεγχον δε των εμψύχων και λογικών δια

των αψύχων μαρτυρείται ».

Μετά πεθαίνει ο Ιησούς σε ηλικία 110 ετών. Θάβεται στον τόπο τον

οποίον επέλεξε να ζήσει. Στη Θαμνασασάχ. Στον τάφο του βάζουν

και τα λίθινα μαχαίρια με τα οποία περιέτεμνε τους Ισραηλίτες. 25

Ανασκαφές του Γάλλου αρχαιολόγου Victor Guerin επιβεβαιώνουν το

γεγονός, όπως οι Ο΄, στίχος 31 καταγράφουν.

« …εκεί έθαψαν μετ' αυτού τας μαχαίρας τας πέτρινας....». Σε τόση

λεπτομέρεια ταυτίζεται η αρχαιολογία με την Αγία Γραφή.

Όμως, μετά που οι ηγέτες ένας ένας έφευγαν, οι Ισραηλίτες άρχισαν

ν' απομακρύνονται από τον Κύριο τους, και να λατρεύουν την

Αστάρτην και τον Ασταρώθ και γενικά τους θεούς των

ειδωλολατρών.

Οι θεοί των ειδωλολατρών ήταν ο εύκολος δρόμος για τους

Ισραηλίτες, οι οποίοι λησμόνησαν την αδυναμία τους και ότι τα

επιτεύγματα τους ήταν αποτέλεσμα όχι της δικής τους δύναμης αλλά

της παντοδυναμίας του Θεού.

26

27

6. Βιβλιογραφία

(α) Η Παλαιά Διαθήκη κατά τους Ο΄

Αρχιμανδρίτου Ιωήλ Γιαννακόπουλου

(β) Θρησκευτική και Ηθική

Εγκυκλοπαίδεια (6ος τόμος – 1965)

(γ) Επίτομος εισαγωγή στην Παλαιά

Διαθήκη (Π. Ι. Μπρατσιώτου Αθήνα 1955)

(δ) Συνοπτική Ιστορία της εποχής της

Παλαιάς Διαθήκης (Χρύσανθου

Σαρηγιάννη Δρα Θεολογίας, Μητροπολίτη

Μόρφου)