Тэмдэг нэрийн утга, үнэлсэн ба харьцуулсан

зэрэг, найруулгын үүргийг танин мэдэх

Тэмдэг нэрийн утгын зүйлчлэлТэмдэг нэрийн үнэлсэн зэрэгТэмдэг нэрийн харьцуулсан зэрэгТэмдэг нэрийн найруулгын үүрэг

Багууд өөрийн багийн нэрний утгыг тайлбарлана уу

Аяа, би хорвоо чамтай чулуугаар л анх танилцаж дээ. Чулууны өнгө тоолж баршгүй

олон. Улаан, ногоон, бор, шар, хөх, цагаан, чулуу дангаараа буюу холилдон оршино. Чулуу бас зөөлөн, хатуу, халуун, хүйтэн, иртэй, иргүй,

мөлгөр, бас бүлээхэн, эелдэг байдаг. Өндөр уулын орой дээрх чулуу салхины урсгалд

элэгдэн зөөлөрсөн боловч хүйтэн байна. Харин асгын чулуу юунд ч элэгдээгүй учир хатуу,

хурц бас хүйтэн байдаг. Аяа, чулуу чи ертөнцийн хөрсөнд ургасан хатуу цэцэг юм

билээ.

Эхийн утга санааг нөхөн бичээд 3 мөрт дуурайн бич

....................санааг царцуулах................сэтгэлийг ээдүүлэх

................... үгийг бүү хэл нөхөх үг: тос шиг , сүү шиг

, чалчаа муу үг

Хурдан морины шинжийг бичихдээ тохирох дагаврыг нөхөж бичээрэй, тэмдэг

нэрийг түүн бичСайн морины нүд нь ширүүн бөгөөд шөрмөс нь сэрт......., цээж нь нимгэн,

хавч..... ,магнай нь зузаан, хойд туруу нь моголцог урт, өргөн, сэрвээ өндөр, толгойн мах хат....., сүвээний хавирга матаас...., зоо

нуруу нь бөгтөр...., бөгс нь тур..... байх ажээ.

Нөхөх дагавар- гар, - уу, - нхай, - тай, - гэр, - дүү

Тэмдэг нэр орсон тулгуур үгийг ашиглан зөвлөгөө зохион найруул

Тулгуур үгс нь

Чихэрлэг хүнс, бага хэрэглэ, хэт халуун, хэт хүйтэн, тослог ,хурц, өөх тос ихтэй бүтээгдэхүүн,амин

дэмээр баялаг

Тэмдэг нэрийн утгыг өгөгдсөн жишээн дээр тайлбарлацгааяӨнгө зүс баг : зургийг ажиглаад өнгийг ялган тайлбарлаШинж чанар баг: ундааг амтлаад тэмдэг нэрийн шинж чанарыг тодорхойлХэлбэр дүрс баг: зургийг ажиглаад хэлбэр дүрсний ялгааг тайлбарлаОрон зай баг: зургийг ажиглаад орон зайн ялгааг тайлбарла

-дуу/ -дүү/ ------ улаандуу, шаргалдуу,бөөрөнхийдүү

-втар/-втор- втөр – втэр/ -улаавтар, бөөрөнхийвтөр, удаавтар

-н ------ цэцэн, хурдан, уран -лаг/-лэг-лог-лөг/------- баялаг,

тослог, махлаг, амтлаг, чихэрлэг- -тай ------ ааштай, ухаантай,

буянтай- -гүй ------ амтгүй, ухаангүй,

буянгүй- -мхай /-мхий-мгай- мгий/----

инээмхий, гомдомтгой, шунамхай

өнгө зүс баг:Өгөгдлийн утга санааг

хооронд нь харьцуулах нөхцөл залгаж эсгийний ерөөлийг

эвлүүлж бич цас цагаан, яс хатуу, мөс

гөлгөр, мөнгө үнэтэй , эвдрэхгүй мөнх, элэгдэхгүй бат

Цогцолборын утга санааг зүйрлэл ашиглан эвлүүлж

бичӨчүүхэн насанд, эрдэм

сурваас, үдэш мэт, дундад насанд, эрдэм сурваас, харанхуй шөнө мэт, их

болсон хойно эрдэм сурваас, шинэ ургах наран саран мэт,

үдийн наран мэт, өтөлтөл эрдэм эс сурваас,

Харьцуулсан ба давуу зэргийг илэрхийлэх

өгүүлбэрийг олж англи хэлтэй харьцуулан

тайлбарла ........... ангиасаа хамгийн

өндөр...........ангиасаа ............ээс

хүчтэй.Төгөлдөр Отгонбаяраас

өндөр.

тэмдэг нэрийн давуу зэргийг илэрхийлсэн өгүүлбэрийг эвлүүлж

утга санааг бүтээ Хосгүй ухаантны...........

Хамгийн цэцний .......Адгийн муугийн.........

Үлэмжийн сайхны..........Нөхөх үг

Үг нь эрс , зан нь шулуун,өнгө нь тунгалаг,ааль нь хувирамтгай

Аагтай цай шиг шаргалтан байдаг Аргалын зоо шиг хиргэлтэн байдаг

Атан тэмээ нь хонгортон байдаг

Даалгавар Алагхан говьдоо хайртай би

Их говийг алсаас харахад Ихэмсэг алс нь хүйтэн ч гэлээ

Илчтэй хөрсийг нь алгаараа дарахад Илүүрийн ул шиг халуун билээ Хулангийн тоос шингэх бэл нь

Хуурайн ар шиг ширүүн ч гэлээ Хүйсэн чинээ зүлгэн газраа

Хүүхдийн зулай шиг нимгэн билээ Голдоо хүртэл хатсан юм шиг

Говийн заг хатуу ч гэлээ Нарны илчинд ноцтол халсан

Нарийхан мөчир нь ногоон билээ