หน่วยที่ 5...

บทท 5 การรวบรวมและการวเคราะหขอมล

ขนตอนทสาคญอกขนตอนหนงของกระบวนการวจยคอการเกบรวบรวมขอมลเพอใหได ขอมลตามวตถประสงค และตองเชอมโยงสอดคลองกบขนตอนอน ๆ ไดอยางเหมาะสม ไมวาจะเปนวตถประสงค กรอบแนวคด ขอสมมตฐาน เทคนคการวดและวธการวเคราะหขอมล ดงนนในบทนจงเปนการกลาวถงความหมายและประเภทของขอมล ประชากรและกลมตวอยาง เครองมอทใชในการเกบขอมล การตรวจสอบเครองมอ และการวเคราะหขอมล ดงตอไปน 1. ความหมายและประเภทของขอมล ในหวขอนจะเปนการกลาวถงความหมายและประเภทของขอมลดงน

1.1 ขอมลในความหมายทวไป หมายถงขอเทจจรงหรอขาวสาร (information) ตาง ๆ เชน 1.1.1 นกศกษาโปรแกรมสถตประยกตชนปท 4 มจานวน 45 คน 1.1.2 เจษฎาภรณ ผลด เปนนกแสดง สาหรบขอมลทใชในการวจย หมายถง ขอเทจจรงหรอขาวสารทเกยวกบตวแปรหรอสงทจะนามาเปนหลกฐานทจะใชในแกปญหาการวจย ตามวตถประสงคของการวจยนน ๆ

1.2 ประเภทของการวจย ในการจดประเภทของขอมล สามารถจดแบงไดหลายลกษณะดงน 1.2.1 การแบงประเภทของขอมลตามแหลงทมาของขอมล แบงออกเปน 2 ประเภทคอ

e-Version 2009 Tiradate Pimtongngam

78

1) ขอมลปฐมภม (primary source) เปนขอมลทไดมาจากทมาของขอมลโดยตรงโดยทยงไมไดมการจดกระทาหรอเปลยนรปหรอเปลยนความหมายของขอมล เชน ขอมลทไดจากการสงเกต การสอบถาม และการสมภาษณ เปนตน 2) ขอมลทตยภม (secondary source) เปนขอมลทไมสามรถจดเกบจากแหลงขอมลโดยตรงได จะตองไปเกบจากททไดมการเกบขอมลไวแลว เชน ขอมลสถตตาง ๆ ทไดมการเกบไว ขอมลจากรายงานการวจย ซงขอมลทตยภมจะเปนขอมลทอาจจะมความ คลาดเคลอนไปได 1.2.2 การจาแนกขอมลตามลกษณะของขอมล แบงออกเปน 2 ประเภทคอ 1) ขอมลเชงปรมาณ เปนขอมลทบอกเปนตวเลข เชน จานวนประชากร คะแนน ความสง อาย เปนตน

2) ขอมลเชงคณภาพ เปนขอมลทไมไดบอกเปนตวเลข แตบอกไดในรปของการบรรยายหรอคาพด เชน เพศ สถานภาพสมรส อาชพ ศาสนา เปนตน 2. ประชากรและกลมตวอยาง ในการเกบรวบรวมขอมลผวจยจะตองมการระบหรอกาหนดประชากรเปาหมายทจะใชในการเกบขอมลนน ๆ ใหชดเจน เพราะการกาหนดประชากรเปาหมายจะมผลตอการเลอกสม ตวอยางทจะใชในการศกษากลาวคอจะเปนการกาหนดหรอสรางกรอบของการชกตวอยางแบบสม เพราะจะทาใหผวจยสามารถตดสนใจเลอกแผนการสมตวอยางไดอยางมประสทธภาพ ซงในทนจะขอกลาวถงประชากรและกลมตวอยางพอสงเขปดงน 2.1 ความหมายของประชากร ประชากร หมายถง หนวยขอมลทงหมดทผวจยสนใจทจะศกษาในเรองใดเรองหนง โดยทไมจาเปนวาจะตองเปนคน อาจจะสงทมชวตหรอไมมชวตกได ซงมอย 2 ประเภทคอ ประชากรทมจานวนจากด เชน จานวนนกศกษาชนปท 4 ของสถาบน ราชภฏเทพสตร และประชากรทมจานวนไมจากด เชน จานวนเมลดขาวในนา 2.2 ความหมายของกลมตวอยาง กลมตวอยางหมายถง หนวยของขอมลทผวจยเลอกมาเพอเปนตวแทนของประชากรในการศกษาทาการวจยในเรองใดเรองหนง ซงในการวจยแตละครงอาจจะใชประชากรทงหมดหรอไมทงหมดมาเปนกลมตวอยางกได แตกลมตวอยางทเลอกมา


79

จะตองแทนประชากรได ดงนนในการเลอกกลมตวอยางจงตองมวธการทจะไดมาเพอทจะเปนตวแทนของประชากรได 2.3 วธการชกตวอยางสม กลมตวอยางทจะไดมานนอาจจะไดมาดวยวธการใดนน ผวจยจะตองพจารณาถงเรองทจะตองการศกษา วตถประสงค ขอบเขต ระเบยบวธวจย เครองมอ และสถตทตองการใช กอนทจะกาหนดวากลมตวอยางจะมาไดจากวธการใด ในวธการเลอกกลม ตวอยางตอไปน โดยจะตองคานงถงวากลมตวอยางจะตองเปนตวแทนของประชากร มขนาดทเหมาะสมไมใหญเกนไป และมความเชอถอได 2.3.1 การชกตวอยางสมโดยไมใชทฤษฎความนาจะเปน คอ เปนการสมตวอยางโดยไมคานงถงความนาจะเปนหรอโอกาสทจะพบประชากร ซงเปนวธทงายและสะดวกในการปฏบต มอย 4 ประเภทคอ 1) การชกตวอยางสมแบบเจาะจง (purposive sampling or judgement sampling) เปนการสมทผวจยกาหนดขนมาเองตามปญหาการวจย ซงประชากรทใชในการวจยมจานวนนอย 2) การชกตวอยางสมแบบตามสะดวก (convenience sampling) เปนการสมทไมมกฎเกณฑทแนนอนถอเอาความสะดวก เกบขอมลกบใครกไดทบงเอญอยในขณะทผวจยกาลงดาเนนการเกบขอมลจนกระทงครบตามจานวนทผวจยตองการ 3) การชกตวอยางสมแบบโควตา (quota sampling) เปนการสมตวอยางผวจยกาหนดสดสวนของกลมตวอยางไว เชน ใชขอมลนกเรยนโรงเรยนสาธตสถาบนราชภฏเทพสตรทเปนนกเรยนชนม. 6 : ม. 5 : ม. 4 เปน 35 % : 30 % : 20 % เปนตน 4) การชกตวอยางสมแบบลกโซ (snowball sampling) เปนการสมทผวจยจะเลอกกลมตวอยางขนมาจานวนหนงและใหกลมตวอยางทถกเลอกเปนผเลอกหรอเสนอตวอยางตอ ๆ ไป จนกระทงครบจานวนทผวจยตองการ 2.3.2 การชกตวอยางแบบสมโดยใชทฤษฎความนาจะเปน เปนการสมตวอยางทอาศยทฤษฎความนาจะเปนทประชากรทก ๆ หนวยมสทธทจะถกเลอกเทากน มวธการชกตวอยางสมดงน

1) การชกตวอยางสมแบบงาย (simple random sampling : SRS) เปนการเลอกกลมตวอยางททกหนวยของประชากรมโอกาสทจะถกเลอกเทากน ซงจะทาการเลอกโดยวธจบฉลาก หรอการใชตารางสม


80

2) การชกตวอยางสมแบบมระบบ (systematic random sampling) วธการนตองการทจะเลอกกลมตวอยางจากประชากรใหทวถง ซงจะเหมาะกบการทผวจยมขอมลหรอรายชอ ประชากรทงหมด โดยใชวธการคานวณหาชวง เชน ถาเรามประชากร 1000 คน ตองกากลม ตวอยาง 100 คน จะไดวามชวงเปน 10 กจะใชกลมตวอยาง อนดบท 10, 20, 30, …. 1000 หรอผวจยกาหนดตวเลขขนมาเองวาจะใชตวเลขอนดบใด

3) การชกตวอยางสมแบบเบงชน (stratified random sampling) เมอประชากรมความแตกตางกนและสามารถจดแบงเปนชน ๆ ทในแตละชนมลกษณะทคลายกนได โดยทผวจยทาการแบงประชากรเปนชน ๆ กาหนดขนาดของกลมตวอยางทงหมดทตองการ ตอมากคานวณสดสวนของการสมและทาการสมทละชน 4) การชกตวอยางสมแบบกลม (cluster sampling) กรณประชากรมขนาดใหญมาก ไมสามารถชกตวอยางสมเชงเดยวไดทวถง ซงตวอยางแบงกลม (a cluster sample) ทาไดโดยแบงประชากรออกเปนกลมและชกตวอยางสมเชงเดยวของกลมนนครงแรก จากนนแบงกลมตวอยางจากครงแรกเปนกลมและชกตวอยางสมเชงเดยวอกเปนครงทสอง กระทาเชนนตอไปเรอย ๆ จนในทสดจะไดตวอยางขนาด n ตองการ สมาชกของกลมตวอยางครงแรกเรยกวา หนวยชกตวอยางสมปฐมภม (primary sampling units) สมาชกของกลมตวอยางครงทสองเรยกวา หนวยการชกตวอยางสมทตยภม (secondary sampling units) และกระทาตอไปเรอย ๆ จนกระทงเหลอสมาชกกลมทใชเปนตวอยางเรยกวา หนวยชกตวอยางสมสดทาย (ultimate sampling units) เชน ตองการเกบขอมลของประชากรทเปนนกเรยนชนมธยมปท 3 ทวประเทศ จานวน 500 คน ดงนน ในการสมจงแบงเปนชน ๆ ได ภาค จงหวด อาเภอ โรงเรยน จนไดกลมตวอยางตามทตองการ 2.4 ประโยชนของการใชกลมตวอยาง มดงน 2.4.1 ประหยดเวลา แรงงานและงบประมาณในการดาเนนการเกบรวบรวมขอมล

2.4.2 ไดขอมลททนสมย 2.4.3 ทาใหการรายงานผลการวจยทาไดรวดเรว 2.4.4 ขอมลทเกบไดมความถกตองเชอถอไดมากกวา 2.4.5 ลดปญหาดานการบรหารการวจย 2.4.6 ใชกบประชากรทมจานวนไมจากดหรอไมสามารถแจงนบไดครบถวน


81

2.4.7 การศกษาบางเรองไมจาเปนตองศกษากบประชากร 3. เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ในการดาเนนการวจยผวจยจะตองเกบรวบรวมขอมลในรปแบบใดรปแบบหนง เพอใหไดมาซงขอมลทจะทาการวเคราะหหาคาตอบของการวจย โดยการใชเครองมอในการวจย ซงในทางสงคมศาสตรจดแบงประเภทของเครองมอ ตามความมงหมายของการวจยดงตอไปน 3.1 แบบทดสอบ (test) เปนเครองมอทใชวดความร ความสามารถ เพอใหผถกทดสอบแสดงพฤตกรรมอยางใดอยางหนงออกมา ซงในการสรางสามารถแบงออกได 2 ประเภท ดงน (รววรรณ ชนะตระกล, 2538, หนา 86) 3.1.1 แบบอตนย เปนแบบทดสอบทผสอบจะตองเขยนตอบ เปนการยากทจะควบคมการตอบคาถามของผตอบได แบงออกเปน 4 ประเภท 1) แบบทดสอบทไมจากดคาตอบ ผตอบสามารถแสดงความคดเหนไดอยางเสร สวนมากจะเปนขอสอบทตองการวดเจตคต เชน การแสดงความคดเหนเกยวกบการจดการเรยนการสอน 2) แบบทดสอบทจากดคาตอบ ผตอบสามารถแสดงความคดเหนแตมการจากดวาตองตอบกหนา 3) แบบทดสอบแบบสน ๆ เปนการตอบคาถามทตองการคาตอบเปนวล เชน ชอคน สถานทเปนตน 4) แบบทดสอบทใหเตมคาใหสมบรณ เปนแบบทดสอบทผตอบเตมคาในชองวางใหไดความสมบรณ ดงนนในการสรางแบบทดสอบแบบอตนยผสรางแบบทดสอบจะตองออกขอสอบทใช คาถามทเปนความเรยง สามารถวดในสงทตองการวดได ครอบคลมเนอหา ตงคาถามใหตรงกบวตถประสงค ปรบปรงเวลาใหเหมาะสม เขยนคาชแจงใหชดเจน และตองคานงถงทกษะของผตอบดวย 3.1.2 แบบปรนย เปนแบบทดสอบทมรปแบบมากทสด แบงออกเปน 3 ประเภทคอ 1) แบบถกผด


82

2) แบบจบค 3) แบบเลอกตอบ 3.2 แบบวด (scale) เปนการสรางเครองมอวดทเขยนไวหลายรปแบบ แตทนยมและใชกนนนในทนจะขอกลาวถง 2 แบบดงน 3.2.1 มาตรการวดแบบลเคอรต (Likert scale) เปนแบบการวดทนยมใชในการวดเจตคต ความคดเหน วดตามความตองการ วดแรงจงใจ และวดกจนสยในการเรยน โดยมหลกเกณฑในการสรางดงน 1) ควรเขยนขอความในเชงของการเหนดวยหรอไมเหนดวยโดยครอบคลม สงทตองการจะวด และขอความนนควรจะมใจความเดยว ใชภาษาทงายและกระทดรด ไมเปนประโยคปฏเสธซอนปฏเสธ 2) นาขอความทเขยนแลวไปใหผเชยวชาญ หรอผรภาษาพจารณาวาถกตองหรอไมแลวนามาแกไข 3) นาขอความนนมาจดพมพแบบวดพรอมคาชแจงในการตอบใหชดเจน 4) ตดสนใจวาจะใชมาตรวดเทาใด เชน 5 มาตรวด มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด หรอ 3 มาตรวด มากทสด ปานกลาง นอยทสด เปนตน 5) เมอสรางแบบวดเรยบรอยแลวตองมการวเคราะหคณภาพของเครองมอวาเชอถอไดหรอไม

3.2.2 แบบวดของออสกด (Osgood scale) เปนการสรางแบบวดทวดความ แตกตางเชงความหมาย สวนใหญเปนการสรางเพอวดเจตคตและความคดเหน เชน ความรสกชอบหรอไมชอบ 3.3 แบบสอบถาม (questionnaire) เปนเครองมอทใชวดความคดเหน ความรสก และอารมณของบคคล เชน จตใจ ความร ความเชอ การเหนคณคาของเรองตาง ๆ กอนสราง ผวจยจะตองกาหนดวตถประสงคใหชดเจนกอนแลวจงสรางแบบสอบถามขน 3.4 แบบสมภาษณ (interview form) การสมภาษณเปนวธการหนงของการรวบรวมขอมล ทผวจยมปฏสมพนธกบผใหขอมลหรอผถกสมภาษณ โดยทจะตองอยภายใตกรอบและแนวคดทผสมภาษณสรางขนมา เพอเกบขอมล ซงผสมภาษณจะตองมขนตอนในการสมภาษณดงน


83

3.4.1 ความพรอมทางจตใจ ในการออกไปสมภาษณผสมภาษณจะตองเตรยมสภาพจตใจไวใหพรอมกบการปฏเสธ หรอปฏกรยาของผตอบ เพอไมเกดความเบอหนายหรอ ทอแทในการไปสมภาษณ

3.4.1 การเตรยมตวทางานในภาคสนาม 3.4.2 การเตรยมพรอมเกยวกบแบบสมภาษณ 3.4.3 การเลอกบคลทจะสมภาษณ 3.4.4 มนษยสมพนธในการสมภาษณ 3.4.5 การเขาสนามและการแนะนาตว 3.4.6 การทาตารางเวลาทางานในภาคสนาม 3.4.7 จรรณยาบรรณในการทางานในภาคสนาม

3.5 แบบสงเกต (observation form) การสงเกตเปนการเกบขอมลทจะเปนการเกบขอมลทชวยเสรมขอมลทไดจากการสมภาษณ และสามารถชวยในการตรวจสอบขอมลทไดจากการสมภาษณวาตรงตามเปนจรงหรอเปลา โดยทผวจยจะตองมการเตรยมความพรอมคอ การเตรยมเครองใชสวนตวในการออกสนาม อปกรณทใชในการสงเกต การเตรยมใจ มการวางแผน เชน จะไปสงเกตเวลาใดบาง สงเกตอะไร ประสานงานกบใครในการสงเกต เปนตน 4. การตรวจสอบคณภาพเครองมอวจย ในการวจยเแตละครงผวจยจะตองสรางเครองมอวจยขนมาดวยตนเองหรอสรางโดยอาศยแนวความคดของผทเคยทาการวจยมาแลว อาจจะอยในรปของแบบสอบถาม แบบทดสอบ แบบสมภาษณหรอแบบสงเกต กอนทจะนาไปเกบขอมลกบกลมตวอยาง ผวจยจะตองทาการตรวจสอบเครองมอวจยกอน ดงนนในหวขอนจงขอกลาวถงการตรวจสอบคณภาพเครองมอวจยดงน 4.1 ขนตอนของการตรวจสอบคณภาพเครองมอวจย ในการตรวจสอบคณภาพ เครองมอวจยผวจยมขนตอนทจะตองดาเนนการ 2 ขนตอนคอ (ยทธพงษ กยวรรณ, 2543, หนา 123 - 124)


84

4.1.1 ใหผเชยวชาญตรวจสอบความตรงทางดานโครงสรางเนอหา ตรวจสอบความเปนปรนย ความสามารถในการนาไปใชของขอคาถามในแตละขอ แลวผวจยนาขอเสนอเเนะจากผเชยวชาญมาปรบปรงแกไข 4.1.2 การทดลองใช (try out) เปนการนาเครองมอทไดจากการปรบปรงตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญเรยบรอยแลวมาทดลองใชกบกลมตวอยางทมลกษณะใกลเคยงกบกลมตวอยางจรงไมนอยกวา 40 ชด เพอหาคาความเชอมนของแบบสอบถาม แตถาอานาจการ แจกแจงจะตองใชแบบสอบถามไมนอยกวา 100 ชด เปนตน ถาขอใดไมเขาเกณฑกตดทง ดงนน ผวจยควรสรางแบบสอบถามเกนความจรงตามทตองการประมาณ 25 เปอรเซนตของแบบสอบถามทตองการ 4.2 ลกษณะของเครองมอวจยทด เครองมอวจยทดจะตองมลกษณะทดดงน (รววรรณ ชนะตระกล, 2538, หนา 137) 4.2.1 ความเทยงตรง (validity) หมายถงความสามารถของเครองมอทสามารถวดสงทตองการวดไดหรอวดไดตามวตถประสงค คะแนนทวดไดจากเครองมอทมความเทยงตรงสง สามารถบอกสภาพทแทจรงไดถกตองแมนยากวาทไดจากเครองมอทมความเทยงตากวา แบงออกเปน 4 ประเภทคอ 1) ความเทยงตรงเชงเนอหา (content validity) คอเครองมอทสามารถตงคาถามไดตรงตามเนอหาทตองการวดหรอครอบคลมเนอหาทงหมด เครองมอทตองการความเทยงตรงเชงเนอหาคอ แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน 2) ความเทยงตรงเชงโครงสราง (construct validity) เปนความสามารถของเครองมอทใชวดความเทยงตรงตามโครงสรางนน ผสรางจะตองทราบอยางแนชดวากรอบของโครงสรางของการวจยเปนอยางไร แลวกวเคราะหวาตรงตามกรอบโครงสรางของการวจยหรอไม ความเทยงตรงตามโครงสรางจะตองมความสมพนธระหวางทฤษฎกบการวดโครงสรางทกอใหเกดทฤษฎ นนคอความเทยงตรงตามโครงสรางจะเปนตวบงชถงความสมพนธระหวางทฤษฎกบพฤตกรรมจรงทแสดงออก 3) ความเทยงตรงตามสภาพทเปนจรง (concurrent validity) เปนความเทยงตรงของเครองมอทสามารถวดไดตรงตามความจรงของสงทตองการวด และเปนไปตามเกณฑทกาหนด


85

4) ความเทยงตรงตามคาทานาย เปนความเทยงตรงของเครองมอทสามารถวดไดในปจจบนและตรงตามทจะเกดขนในอนาคต 4.2.2 ความเชอมน เปนความคงเสนคงวาของเครองมอทใชในการทดสอบวด สงเกต หรอสมภาษณทไดจากเครองมอนน ๆ ซงมวธทใชในการหาไดหลายวธ เชน

1) แบบสอบซา 2) แบบแบงครง

3) การหาความคงทภายในแบบ Kr20 (Kuder – Richardson formular 20)

4) การหาความคงทภายในแบบ Kr21 (Kuder – Richardson formular 21)

5) การหาคาสมประสทธแอลฟา 4.2.3 ความเปนปรนย (objectivity) หมายถงการวดทสามารถวดไดตรงตามสภาพทเปนจรงไมวาใครตรวจจะไดคะเเนนเทากน 4.2.4 อานาจจาแนก (discriminant) เครองมอทสามารถชใหเหนลกษณะความแตกตางหรอความเหมอนกนของตวแปรหรอสงทวดมาไดตามลกษณะทตองการวดและเปนไปตามสภาพความเปนจรง กถอไดวาเครองมอนนมอานาจจาแนกหรอลกษณะของเครองมอนนสามารถแบงแยกการวดไดอยางถถวนชดเจน 4.2.5 ประสทธภาพ (efficiency) เครองมอวดทดจะตองมประสทธภาพทสามารถนาไปใชแลวไดผลด เมอนาไปเปรยบเทยบกบสงทมอยกอนแลว 5. แนวคดในการวเคราะหขอมล

เมอมการเกบขอมลทไดจากกลมตวอยางทมการเกบตามสถานการณทเกดขนจรง ๆ หรอตามผลการทดลองทเกบได ทอยในรปของตวเลขหรอขอความหรอมทงขอความทมการแปลงเปนตวเลขผสมผสานกน ขนตอนตอไปกคอการนาขอมลเหลานนมาวเคราะห เพอใหไดคาตอบตามปญหา คาถามหรอสมมตฐานของการวจยทกาหนดไว ซงในทนจะขอกลาวถงพอสงเขปดงน


86

5.1 การจดกลมขอมล (data categorization) เปนการจดระบบหรอระเบยบขอมลและนาเสนอขอมลเบองตน ไดแกการดาเนนการแจกแจงความถ (frequency distribution) เพอพจารณาลกษณะขอมลหรอตวเลขวามรปแบบการแจกแจงเปนอยางไรในแตละคาตวเลขมจานวนเทาใดหรอรอยละเทาใดของขอมลทงหมด ตลอดถงการพจารณาวาตวแปรทไดมการแจกแจงไปตามขอกาหนดโดยเฉพาะการแจกแจงปกตของตวแปรหรอไม เชน กรณทประชากรหลายกลมสามารถเปรยบเทยบตามความแตกตางระหวางกลมประชากรไดดวย 5.2 การสรางแผนภมหรอกราฟขอมล (chart or graphs of data) การนาเสนอขอมลดวยแผนภมหรอกราฟ เปนการแสดงธรรมชาตของขอมลทงในระดบเบองตนและการวเคราะหระดบสง โดยมจดประสงคหลกคอเพอเปนการดงดดความสนใจของผรบการเสนอและเปนสอทใหความหมายงายและชดเจน นยมดาเนนการหลายรปแบบ เชน แผนภมรปวงกลม (pie chart) แผนภมแทง (bar chart) และแผนภมเสน (line chart) เปนตน นอกจากทแผนภมจะนาเสนอเพอใหคนทว ๆ ไปเหนชดเจนถงการเปลยนแปลงแลวยงแสดงใหเหนถงความสมพนธระหวางตวแปรตงแต 2 ตวขนไปไดอกดวย 5.3 การวดแนวโนมเขาสศนยกลางและการวดกระจายขอมล เปนการแสดงใหเหนวาขอมลทมอยมตวแทนศนยการแจกแจงอยทใด เพอบอกคาตวแทนของกลมตวอยาง โดยอาจใชคาเฉลย (mean) คามฐยฐาน (median) คาฐานนยม (mode) หรออน ๆ เชนคาเฉลยฮารมอนกส (Harmonics mean) เปนตน สาหรบการทจะบอกวาขอมลทมอยมความสมาเสมอ หรอมการกระจายมากนอยเพยงใดตองบอกดวยคาวดการกระจาย ไดแก คาพสย (range) คาความ แปรปรวน (variance) คาเบยงเบนมาตรฐาน (standard deviation) คาเบยงเบนเฉลย เปนตน ซงคาทไดจะบอกถงการกระจายมากหรอนอยตามตวเลขทคานวณได เชน คาพสยของขอมลสองชดทคานวณออกมาไดเทากบ 10 และ 25 แสดงวาขอมลหลงมการกระจายมากกวาขอมลแรกหรอมความสมาเสมอไมดเทาชดแรก 5.4 การวเคราะหคาแตกตางระหวางประชากร (analysis of difference) เปนการทดสอบสมมตฐานความแตกตางระหวางประชากร 2 กลมทกลาวถงในจดประสงคของการวจย เชน ความแตกตางระหวาง 2 คาเฉลย ความแตกตางของ 2 สดสวนทเกบขอมลมา ซงจะม ขอตกลงเบองตนวาประชากรทงสองกลมอสระตอกนและทราบความแปรปรวนของประชากร


87

โดยจะใชการทดสอบแบบแซท (Z – test) กรณทไมทราบความแปรปรวนและตวอยางทขนาดเลกจะใชการทดสอบแบบท (t – test) 5.5 การวเคราะหความแปรปรวน (analysis of variance : ANOVA) เปนการหาคาความเชอมนของเครองมอวจย ความเทยงตรงของเครองมอ การวเคราะหสมการการถดถอย กรณตวแปรเดยวและหลายตวแปร ตลอดจนถงการเปรยบคาเฉลยหลายประชากร หลกเกณฑทใชในการวเคราะหความแปรปรวน โดยเฉพาะสมมตฐานทเกยวกบคาเฉลยของหลายประชากรดวยตวอยางหลายตวอยางตามประชากรทศกษา พจารณาแบงเหลงความแปรปรวนระหวางตวอยางกบความแปรปรวนภายในตวอยาง หรอทเรยกวาความแปรปรวนเนองจากความคลาดเคลอน แลวเปรยบเทยบความแปรปรวนทเกดขน ผลของการเปรยบเทยบมการแจกแจงแบบเอฟเมอผลการเปรยบเทยบขอบเขตการปฏเสธ สมมตฐานหลกจะปฏเสธ นนคอเชอวาคาเฉลยของประชากรทงหลายไมเหมอนหรอแตกตางกน หลงจากการปฏเสธสมมตฐานหลก จะดาเนนการตรวจสอบคเเตกตางทเรยกวา การเปรยบเทยบคาเฉลยรายค (multiple of pair comparison) 5.6 การวดความสมพนธ (measure of relationship) เปนการวเคราะหทางสถตเพอวเคราะหความสมพนธ เปนเรองของการวเคราะหตวแปร 2 กลม ซงวเคราะหเพอศกษาวา ตวแปร 2 ตวมความสมพนธกนหรอไม ขนาดของความสมพนธมคาเทาใด ทศทางของความสมพนธเปนไปในรปแบบใด มความแปรปรวนรวมกนมากนอยเพยงใด สถตทใชศกษาความสมพนธมหลายแบบขนกบคาของตวแปร เชน ถาตวแปรทงคเปนตวแปรทมระดบการวดอยใน นามบญญตกใชสมประสทธพายของเครเมอร (Cramer’s phi coefficient) สมประสทธการกระจายของเพยรสน (Pearson’s contingency coefficient) คาสถตของยลล (Yules’s Q statistics) แตถาตวแปร ทงคเปนตวแปรทมระดบการวดอยในมาตราเรยงอนดบใชคาสถต สหสมพนธอนดบของสเปยรแมน (Spearman’s rank correlation) คาสมประสทธความสอดคลองของเคนเดล (Kendall’s coefficient of concorddance) เปนตน ถาตวแปรทงคเปนตวแปรมระดบการวดแบบอนตรภาค และอตราสวนระดบการวดแบบใชสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน (Pearson’s correlation coefficient) สมประสทธสหสมพนธภายในชน (intraclass correlation coefficient) และสหสมพนธพารเชยลและกงพารเชยล (partial and semi partial correlation coefficient) และเมอตองการวดความสมพนธระหวางตวแปรสองตวและควบคมตวแปรซอนสาหรบตวแปรทมระดบการวดตางกน เชน ตวหนงเปนตวแปรระดบอนตรภาคและอกตวแปรหนงเปนตวแปรนาม


88

บญญต ใชคาสมประสทธสหสมพนธพอยทไบซเรยลหรอไบซเรยล (point biserial or biserial correlation) แลวแตกรณ 6. การประมวลผลขอมลดวยโปรแกรมสาเรจรป การประมวลผลขอมล (data processing) เปนการดาเนนการกบขอมลทไดจากการวดดวยเครองมอวจยในรปของแบบสอบถามหรอ การชง ตวง วด อน ๆ ใหเปนขอมลสารสนเทศทเหมาะสมและสามารถอธบายขอสงสยหรอตอบคาถามของหวขอวจยไดอยางครบถวนตามวตถประสงคของงานวจยนน ๆ รวมถงการตรวจสอบและพฒนาเครองมอวจย ประเภทแบบสอบถาม แบบสงเกต แบบสมภาษณ แบบทดสอบ หรอกรณศกษาอนเปนการเกบรวบรวมขอมลเฉพาะกลมหรอบคคล ดงตารางท 5.1 ตารางท 5.1 แสดงตวอยางการประมวลผลเพอใหไดขอสนเทศทเหมาะสมตามวตถประสงค

ขอมล การประมวลผล ขอสนเทศทได ยอดขายสนคาของพนกงาน 5 คน เปนจานวน 8, 6, 5, 9, 7 ชน

1. หาคาตาสด 2. การเรยงลาดบขอมลจาก

มากไปหานอย 3. การเรยงลาดบขอมลจาก

นอยไปหามาก 4. เพมยอดคนละ 2 ขน 5. คานวณหาคาเฉลย

1. มคาเทากบ 5 2. 9, 8, 7, 6, 5 3. 5, 6, 7, 8, 9 4. 10, 8, 7, 11, 9 5. เทากบ 7


89

การดาเนนการทรวดเรวและมประสทธภาพสง สามารถตรวจสอบไดในการประมวลผลและนยมใชกนมากในปจจบนคอ การใชโปรแกรมสาเรจรป (package program) ทมการพฒนาโดยผทมความชานาญทงทางดานคอมพวเตอร คณตศาสตรและสถต ซงมอยหลายโปรแกรม เชน โปรแกรมบเอมดพซ (BMDPC : biomedical computer program) เอสเอเอส (SAS : statistical analysis system) ซงเปนโปรแกรมในยคแรก ๆ โดยมการจดกระทาบนเครองคอมพวเตอรขนาดใหญ (mainframe computer) และมราคาสง การใชงานจงไมคอยสะดวก ในประเทศไทยมใชเพยง 3 แหงคอ ศนยคอมพวเตอร จฬาลงกรณมหาวทยาลย สานกงานสถตแหงชาต และสถาบนเทคโนโลยแหงเอเซย (AIT) ปจจบนนไดมการพฒนาโปรแกรมสาเรจรปทสามารถใชไดบนเครองคอมพวเตอรบคคล เชน มนเทป (MINITAB) ซสแตท (SYSTAT) เอสพเอส (SPS) ไมโครสเเตท (microstat) เอสพเอสเอส (SPSS) และทใชสะดวกทสดคอการใชโปรแกรมสาเรจรปของบรษทไมโครซอฟท ทไดมการพฒนาการใชโปรแกรมเอกซเซล (Excel) มาใชในการประมวลผลซงสามารถใชไดสะดวก งาย และคาใชจายไมสง ซงโปรแกรมสาเรจรปทจะกลาวถงการใชคอ เอสพเอสเอสสาหรบวนโดวเวอรชน 10.1 (SPSS for Window version 10.1) และ เอกซเซลทใชในกลมไมโครซอฟทออฟฟซ 97 (Microsoft office 97) จะมตวอยางวธการใชในภาคผนวก สาหรบในทนจะขอกลาวถงขนตอนการประมวลผลการใชโปรแกรมสาเรจรป ดงน 6.1 การจดเตรยมโปรแกรมสาเรจรป เมอตองการใชโปรแกรมใดผวจยจะตองจดเตรยมอปกรณคอมพวเตอรทงดานโปรแกรม และตวเครองใหเหมาะสมกบโปรแกรมทจะนามาใช เชน ขนาดของความจของหนวยความจา ระบบปฏบตการ อนไดแก วนโดว 95 วนโดว 97 วนโดว98 เมลเนยม (melinium) หรออน ๆ เปนตน ซงในสภาพคอมพวเตอรบคคลทสามารถใชงานในโปรแกรมนนได 6.2 การเลอกใชโปรแกรม โปรแกรมทมจาหนายจะมขนตอนการตดตงบนคอมพวเตอรบคคลทชดเจน

6.3 การจดเตรยมขอมล ในการจดเตรยมขอมลทเปนตวเลขและขอความ ผวจยจะตองจดกระทาเปนตวเลขในแบบฟอรมการลงรหส (coding form) แลวนาขอมลเหลานนมาลงในสอและกาหนดชอไฟลตามชนดของโปรแกรมทกาหนดไวโดยให 1 สดมภเปน 1 ตวแปร 6.4 ขนดาเนนการประมวลผล การประมวลผลจะอาศยคาสงของโปรแกรมทใช


90

6.5 ขนอานผล เมอสงใหโปรแกรมประมวลผลแลว นาผลทไดมาอานผลโดยดตามรหสทเขยนไววาเปนอยางไร 7. บทสรป ในการวจยขนตอนทสาคญอกขนตอนหนงของกระบวนการวจยคอการเกบรวบรวมขอมลเพอใหได ขอมลตามวตถประสงค โดยมการเกบขอมลจากประชากรทตองการทราบขอมลหรอจากการสมหากลมตวอยางวธการสมแลวผวจยทาการสรางเครองมอในการเกบขอมลอาจจะอยในรปของแบบสอบถาม แบบทดสอบ แบบสมภาษณ แบบสงเกต ขนตอนตอไปคอทผวจยจะตองมการตรวจสอบคณภาพของเครองมอทจะตองใชในการวจย ซงอาจไดจากการถามผเชยวชาญและการทดลองใชแลวนาผลการทดลองใชมาหาคาความเทยงตรง ความเชอมน การจาแนก ความเปนปรนย เปนตน จากนนผวจยจะตองนาเครองมอทไดมการตรวจสอบคณภาพแลวไปใชกบกลมตวอยางทกาหนดไวแลว แลวนาขอมลเหลานนมาประมวลผลดวยโปรแกรมสาเรจรป เชน โปรแกรมเอสพเอสเอส เปนตน

เมอประมวลผลแลวกนาผลการประมวลมาอานแลวสรปผลการวจยตามวตถประสงค หรอสมมตฐานทเขยนไว

8. แบบฝกหดทายบท

1. จงบอกถงความหมายและประเภทของขอมล 2. ประชากรและกลมตวอยางเหมอนกนหรอตางกนอยางไร 3. ทาไมจงตองมการสมตวอยาง 4. การสมตวอยางมกวธ อะไรบาง 5. เครองมอทใชในการเกบขอมลมกประเภทอะไรบาง 6. ทาไมจงตองมการตรวจสอบเครองมอ 7. จงบอกความหมายของคาตอไปน

ก. ประชากร


91

ข. กลมตวอยาง ค. คาความเชอมน ง. คาความเทยงตรง จ. ความเทยงตรงเชงโครงสราง ฉ. ความเทยงตรงเชงเนอหา ช. ความเทยงตรงตามคาทานาย ซ. ความเทยงตามสภาพทเปนจรง ฌ. การวเคราะหความแปรปรวน ญ. ความเปนปรนยของเครองมอ ฎ. อานาจจาแนกของเครองมอ ฏ. ประสทธภาพของเครองมอ

8. จงบอกถงแนวคดในการการวเคราะหขอมลมาพอสงเขป 9. จงบอกขนตอนของการวเคราะหขอมลโดยการใชโปรแกรมสาเรจรปวามอะไรบาง พรอม

ทง อธบายมาใหเขาใจ


92

เอกสารอางอง

นงลกษณ วรชชย. (2537). ความสมพนธโครงสรางเชงเสน (LISREL) สถตวเคราะหสาหรบการวจยทางสงคมศาสรและพฤตกรรมศาสตร. กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ผองพรรณ ตรยมงคลกล และสภาพ ฉตราภรณ. (2543). การออกแบบการวจย. พมพครง ท 3 กรงเทพมหานคร: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

พชต ฤทธจรญ. (2543). ระเบยบวธการวจยทางสงคมศาสตร. กรงเทพมหานคร: สถาบนราชภฏพระนคร.

สชาต ประสทธรฐสนธ. (2536). ระเบยบวธการวจยทางสงคมศาสตร. พมพครงท 8กรงเทพมหานคร: สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

สชาต ประสทธรฐสนธ. (2540). ระเบยบวธการวจยทางสงคมศาสตร. พมพครงท 10กรงเทพมหานคร: โรงพมพเลยงเชยง.

สบรรณ พนธวศวาส และชยวฒน ปญจพงษ. (ม.ป.ป.). ระเบยบวธวจยเชงปฏบตการ. กรงเทพมหานคร: สานกพมพโอดยนสโตร.

Kerlinger, F. N. (1986). Foundation of Behavior Research. (3rd.ed.). New York: holt & Rineheart.

Wiersma, W. (1986). Research Methods in Education : An Introduction. Boston: Allyn and Bacon.


หน่วยที่ 5...

Documents