- 37 -

เสียงลําโพงจากลังกาสุกะสู..อก.

ซูเฟยน ยูโซะ

โรงเรียนบานตันหยง อ.ยะหร่ิง จ.ปตตานี krudam02@gmail.com

กอนอื่นตองขอขอบคุณสํานักงานกองทุน

สนับสนุนการวิจัย (สกว.) รวมกับคณะอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร วิทยาเขตหาดใหญ ที่เปดโอกาสใหผมไดฝกความเปนนักวิจัยตลอดระยะ เวลาหนึ่ ง เดื อนเต็มอีกทั้ งยั ง เปนการแลกเปล่ียนกระบวนการเรียนรูงานวิจัยจากชาวครุวิจัยจากทั่วประเทศ

ก ร ะ บ ว น ก า ร วิ จั ย ต า ม ห ม า ย ข อ ง ผ มเปรียบเสมือนการเดินทาง ทุกคนก็มีเสนทางของตนเองที่จะเลือกเดิน แตอยูที่วาตัวบุคคลนั้นๆ จะเลือกเดินเสนทางไหนที่เหมาะสมหรือเดินทางแลวตัวเองไดรับความรู ประสบการณและเรียนรูส่ิงใหมๆ พรอมที่จะรับผลที่เกิดขึ้นกับทางขางหนา ไมวาหนทางขางหนาจะตองพบเจออุปสรรคมากนอยแคไหน เรานักเดินทางก็ตองแกปญหาเฉพาะหนากับส่ิงที่เกิดขึ้นใหได การเขารวมครุวิจัยครั้งก็เชนกันเปนการเดินทางในเสนทางใหมที่ผมเองไมเคยแมแตจะพบเห็นมากอน แตผมก็กลาที่จะเดินเขาไปเผชิญกับมันแมวาเสนทางนี้จะตองผานการเดินทางที่มีอุปสรรคและไมเคยเกิดขึ้นกับในชีวิตผมก็ตาม เมื่อเดินทางเขามาแลวทําใหผมเองไดรับการเรียนรูในเรื่องกระบวนการวิจัย การตั้งคําถามที่ขึ้นตนดวยคําวา ”ทําไม” รูจักการสังเกต เปรียบเทียบความแตกตางกับส่ิงที่อยูรอบๆตัวเราเพื่อนําไปสูกระบวนการทําวิจัยได ส่ิงที่เกิดขึ้นระหวางเดินทางนั้นนาประทับใจมาก ถึงแมวาขั้นตอนในการไปสูปลายทาง(ความเปนนักวิจัย)นั้นคอนขางที่จะยากสําหรับนักเดินทางคนนี้แตส่ิงที่ไดรับทั้งความรู ประสบการณใหม วิธีการแกปญหาและขอเสนอแนะตางๆจากคณาจารยคณะอุตสาหกรรมแหงนี้ ทําใหผมไดเรียนรูวาในการทําวิจัยนั้นมันเปนส่ิงที่ทาทาย เปนส่ิงที่เราสามารถคนควาจากแหลงขอมูลที่หลากหลายและใกลตัวเรา ย่ิงทําซ้ํายิ่งสอนใหเรารูกระบวนการทําวิจัยการลงมือปฏิบัติที่ชํานาญขึ้น

เมื่อเราพูดคําวา”วิจัย” ส่ิงแรกที่คนทั่วไปเขา

มักจะพูดกันก็คือยาก มันยากมาก นั้นอาจเปนเพราะวาเราไมไดเตรียมความพรอมกับการเดินทางผลปลายทาง

ที่เกิดขึ้นจึงทําใหเรามีความคิดที่เปนอคติกับการวิจัยทั้งๆที่มันอยูกับเราแถบทุกวันดวยซ้ําไป ...^0^

ต้ังแตวันแรกที่ เดินทางเขารวมครุวิจัยครั้งนี้นอกเหนือจากมวลความรู การลงมือปฏิบัติวิจัย ความพรอมของวัสดุอุปกรณและเครื่องมือที่ใชทดลอง แนวทางในการนําความรูไปปรับใชในการสอน การเขียนขอเสนอโครงการ การเขียนเรื่องเลาประสบการณ การเขียนรายงาน การนําเสนอความกาวหนา ตลอดจนคําปรึกษาตางๆในทุกๆเรื่องที่ไดรับถายทอดจากครูพ่ีเล้ียง(ดร.สุนิสา ศิริพงศวุฒิกร)ที่มีความรูหลากหลาย นําเสนอที่สามารถมองภาพประกอบไดอยางชัดเจน ทําใหลดความกังวลที่เกิดขึ้น ความคาดหวังที่ต้ังไวนับวาประสบผลสําเร็จเกินคาดหวังจริง ไมเพียงเทานี้การที่เราไดมารวมตัวกัน ณ ที่อก.แหงนี้ จากผูคนที่มาจากตางภูมิภาค ตางวัฒนธรรม ตางความคิด ตางรูปรางลักษณะ แลวเราก็มาแลกเปลี่ยนความรู ประสบการณของแตละคนในเรื่องงานวิจัยกับปญหาที่เกิดขึ้นแตกตางกันบางตามสภาพปญหาความเปนจริงของแตละเขตพ้ืนที่ นอกจากนี้ความเปนลักษณะเฉพาะหรือที่โดดเดนของแตละจังหวัดของตนเองอาศัยอยูมาเลาสูกันฟง ถามวาทําไมเพ่ือนๆถึงมีความสุข ? ตอบไดอยางชัดเจนเลยวาเสียงหัวเราะที่มาจากเพื่อนนั้นมาจากเราในฐานะที่เปนเจาบานถือไดวาเปนตัวแทนของจังหวัดปตตานีการนําวัฒนธรรมที่ เปนเอกลักษณของบานเรา แหลงทองเที่ยวที่สําคัญของเราไดเผยแพรกับเ พ่ือนๆตางภูมิภาคถึงแมวาวัฒนธรรมบางอยางที่ เห็นไดชัดเจนก็คือการพูด ที่ เปนภาษาพ้ืนเมืองของแตละจังหวัดหลากหลายเขามาใหเราไดแลกเปล่ียนกัน บางทีฟงวันนี้อาจจะยังไมเขาใจ ไมรูเรื่องซักเทาไหรก็ตองรอลามแปลใหฟงอีกทีก็วันรุงขึ้น ก็สนุกดีนะครับ สําหรับแหลงทองเที่ยวที่นําพาโดยคณะอก. ครั้งนี้เปนแหลงทองเที่ยวที่มีชื่อเสียงอีกที่หนึ่งคือ จังหวัดตรัง ผมและเพ่ือนๆไดขึ้นเรือที่ทาปากเมง จากนั้นมุงสูเกาะตางๆที่มีชื่อเสียงเชน ถํ้ามรกต เกาะเชือก เกาะกระดาน เกาะมา เกาะรอก เราไดวายน้ํา ดูปะกาฮะรัง ดูปลาใตทองทะเลที่แปลกและสวย เลนนําตกสายรุง ชมพิพิธภัณฑสัตวน้ําและถายรูปที่ทะเลในมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลวิทยาเขตตรังอีกดวยส่ิงเหลานี้สรางรอยยิ้มและความประทับใจใหกับเพ่ือนๆที่มาจากภาคเหนือ ภาคอีสาน ภาคกลาง และเจาบานภาคใตในการทัศนศึกษาครั้งนี้

- 38 -

นับมาถึงวันนี้ ถึงแมวาการดําเนินงานครุวิจัยไดครบกําหนดตามระยะเวลาหนึ่งเดือนเต็มแลวแตมวลความรูตางๆ ประสบการณใหมที่ไดรับ มิตรภาพ ความรัก ความผูกพันสามัคคี ความมีน้ําหนึ่งใจเดียว ความเปนพ่ีนองและความรู สึกที่ดีๆ ที่ ไดรับจากทีมงานอาจารยและเพ่ือนๆที่มากจากความแตกตางในเรื่องของวัฒนธรรมที่หลากหลายนั้นทําใหรู ว าการเขารวมโครงการครุวิจัยครั้งนี้เปนแหลงขุมทรัพยที่ดีเย่ียมระดับหาดาวจริงๆทําใหความคาดหวังของตนเองที่ต้ังใจมาในต้ังแตแรกนั้นบรรลุผลสําเร็จเกินเปาหมายจริงๆ ฉะนั้นการเขาสูวงการนี้มันไมใชและไมเหมือนวงการมายาที่เปนการสรางฉากเฉพาะหนาเทานั้น แตมันเปนหนามานคุณภาพหลังมานคุณธรรม ถาจะกลาวเปนวงการก็เปนวงการที่เสริมสรางความเปนนักวิจัยที่สมบูรณแบบจริงๆ ......................................................................^0^

การเดินทางไปสูปลายทางความเปนนักวิจัยของผมครั้งนี้ไมเสียดายเลยที่ตัดสินใจเลือกทางเดินเสนทางนี้แมวามันเขาใกลระยะเวลาที่แตละคนจะตองจากกันไปตามภูมิภาคของตนเองแลวก็ตาม แตเรื่องราวระหวางทางนั้นมันไดสรางความประทับใจใหผมเดินบนเสนทางสูความสําเร็จตอไปอยางไมเดียวดาย ทุกๆกิจกรรมที่เกิดขึ้นระหวางเพ่ือนๆกับผมน้ันจะยังคงอยูในความทรงจําในกลองสมองเล็กๆของผมตลอดไปและยินดีทุกครั้งที่เพ่ือนๆจะมาเที่ยวภาคใตมาทําความรูจักกับจังหวัดปตตานีของผมมากย่ิงขึ้น อยางนอยยังมีเพ่ือนรวมครุวิจัยอก.53 คนนี้คอยตอนรับ ดูแลอยางอบอุน เสมือนที่ เราเคยรวมทุกขรวมสุขกันแบบพ่ีนองครั้งมารวมครุวิจัยในครั้งนี้ ขอใหคณาจารย เพ่ือนๆทุกคนประสบความสําเร็จในหนาที่การงาน ความรัก และส่ิงที่พึงปรารถนาทุกประการ ถาหากมีโอกาสครั้งหนาจะกี่ปก็แลวแตผมพรอมที่จะเดินเคียงขางบนเสนทางนี้และเปนกําลังใหกับเพ่ือนๆทุกๆคน อยาลืมสงขาวคราวมาบางนะครับ ถึงแมวาเราจะอยูหางไกลกันแตก็ไมใชอุปสรรคมากนั้น โชคดีครับ ...^0^

ครูดัม Report

เพ่ือนคือคนที่ใหทุกอยาง คอยเคียงขางดูแลไมหนีหาย

เปนเพ่ือนกันเปนมิตรแทมิเส่ือมคลาย ไมเสียดายเวลาที่ใหกัน

--------------------------------- คําวาเพ่ือน มีคาหนัก กวาคําไหน คําวาเพ่ือน คือคาใจ และคาจิต คําวาเพ่ือน ควรคา คะนึงคิด คําวาเพ่ือน คือมิตร ตลอดกาล

รวมภาพความทรงจําจากครู “ซูเฟยน”

- 40 -

ครูนฤนาทเรื่ องผลของการเติมสมแขก (Garcinia atroviridis) ตอการยืดอายุของเครื่องแกงสมภาคใต, ครูศักดิ์ ระพีเรื่อง ผลของการลวกเครื่องเทศที่ ใชทําเครื่องแกงสมตอการยืดอายุของเครื่องแกงสมภาคใต กลุมของเราซึ่งคิดวามีสามัคคีที่สุดแลว คือแตละคนเปนคนมีน้ําใจ ชวยเหลือกัน ซึ่งทั้งกลุมเปนคนภาคใต 5 คนมีดิฉันเปนคนภาคเหนือคนเดียวก็ฟงรูเรื่องบาง ไมรูเรื่องบางโดยเฉพาะครูเอก ครูโรจน ครูดัม พูดฟงไมรูเรื่องเลย อาจารยพ่ีเล้ียงดร.สุนิสา ศิริพงศวุฒิกร ก็ถามความรูสึกจึงทําใหแตละคนรูวาเราฟงไมรูเรื่องจึงไดพูดภาษากลางและภาษาใตชาๆๆๆ จากการพูดคุยกันเรื่องของครูโรจนจะตองใชวัสดุที่บานในจังหวัดสงขลาทําใหครูโรจนตองเดินทางกลับบานเพื่อไปเอาใบหมาหลงมาศึกษา

การเรียนรูวิธีการสืบคนฐานขอมูลก็ไดคน เกี่ยวกับเคร่ืองแกงสมเนื่องจากตัวดิฉันไมเคยแกงสมเลยจึงกลัวจะไมมีความรูเรื่องนี้และกลับหอพักพักกับนองบีวารุณี ซึ่งไดนําโนดบุคมาดวยจึงขอใหนองบีคนเรื่องแกงสมเพ่ิมเติมอีก จึงเริ่มจะมั่นใจเพ่ิมขึ้นอีกนิดหนึ่ง อาจารยพ่ีเล้ียงก็มาประชุมกลุมยอยสอบถามเกี่ยวกับขอมูลที่คนได บอกวิธีการคน และพูดคุยเรื่องตาง ๆ ทั้งวิชาการและเรื่องอื่นๆ จึงทําใหมีความมั่นใจในตนเองเพ่ิมและซักถามอาจารยเรื่องที่รูบาง จําไดบางไมไดบาง เพ่ือประกอบกันเปนความรูที่จะนําไปใชหลังจากศึกษาขอมูลไดจัดทําขอเสนอโครงการวิจัยของกลุมหนาหองและนํามาเขียนโครงการเครื่องแกงสมเสนอ ศูนยวิจัยฯ แลว จึงไดวางแผนการดําเนินการทดลองกับอาจารยพ่ีเล้ียงและเริ่มตนการทดลองในวันที่ 7 เมษายน 2553เปนตน โดยไดทําเครื่องแกงสมภาคใต ชั่งน้ําหนักพริกขี้หนู กระเทียม ขมิ้น สมแขก มาบด นั่งตําอยูตลอดวันจนเย็นถึงเสร็จ(ครั้งแรกนึกวาจะเสร็จครึ่งวัน) และนําเครื่องแกงมาชั่งใสถุงเก็บไวเนื่องจากวาค่ําเสียกอนจึงไมไดนํา เครื่องแกงมาทดสอบ วันตอมาจึงเริ่มนําเครื่องแกงมาวิเคราะห คาpH ความชื้น ปริมาณเชื้อจุลินทรียโดยใหนองนักศึกษาปริญญาโทมาชวยในการบมเชื้อเพราะกลุมเราไมมีทักษะและความชํานาญ จึงไดรับความรูเทคนิคการวิเคราะหและการวิเคราะหขอมูล ซึ่งตองทดลองอีก 5 ชุดการทดลองตอไปถึงวันที่ 22 เมษายน 2553 พรอมทั้งพิมพรายงาน ในชวงเวลาชวงหลังสงกรานตจะทํางานเปนกลุม ๆ ในหัวของานที่ไดคิดซึ่งระหวางการปฏิบัติครูพ่ีเล้ียงอาจารยสูจะดูแลติดตามงานใหคําปรึกษาอยาง

ตอเนื่องคิด ๆ ไปสงสารอาจารยมากเลยตองมาสอนพวกเราที่มีความหลากหลายมากๆ ทั้งเด็กที่ไมมีประสบการณและผูใหญที่อายุ มากกวา 40 และเดือนเมษายนตองมาอยูกับพวกเราชวงสงกรานตอีก และดูแลเปนหวงพวกเราอยางจริงใจ(ขอขอบพระคุณอาจารยอีกสักครั้งพันครั้ง) การปฏิบัติงานทําใหพวกเรากลุมเครื่องแกงรูสึก ผูกพันธกันมาขึ้นโดยมีครูพ่ีเล้ียงที่เขาใจเราทุกคน ในการทดลองก็ไดเรียนรูเทคนิคการบมเชื้อจุลินทรีย การนับโคโลนีแบคทีเรีย การใชเครื่องมือหาคา pH เครื่องวัดความชื้น เครื่องวัดสีซึ่งไม เคยใชเลย และเทคนิคการทําวิจัยกระบวนการทําวิจัย รูสึกคุมคากับการที่เราไดเขาอบรมในครั้งนี้มาก ๆ เลย จึงขอขอบคุณอาจารยทุกคนที่ใหโอกาสในครั้งนี้ ในระหวางการอบรมไดพักผอน 3 วันเปนวันที่พิเศษหรือใหรางวัลกับนักวิจัยทุกคนซึ่งสวนมากแลวเปนจังหวัดทางภาคอีสานและภาคเหนือซึ่งไมเคยมาทางภาคใตของประเทศไทยจึงอาศัยชวงนี้พักผอนจังหวัดตรัง เที่ยวถํ้าเขากอบ ชมเกาะมุกถํ้ามรกต เกาะเชือก เกาะมา เกาะกระดาน ดําน้ําชมประการัง ปลาทะเล สวยมากๆๆๆคะ หลังจากกลับมาจากพักผอนมานั่งทํางานตอสรุปงานสงอาจารยสุ ซึ่งตอนนี้ก็ไดความรูเกี่ยวกับการเขียนงานวิจัย การแปลผลจากการทดลองซึ่งตองคิดใหมทําใหม เพราะไมมีความรู เรื่องการเขียนและความรูเกี่ยวกับวรรณกรรมที่ใชในการเขียนมาก ซึ่งตองศึกษาเพ่ิมเติมอีกมาก นํามาเขียนบทความ จัดทําโปสเตอรไดรับความรูในการพิมพงานโปสเตอรและการไดอยูรวมกันมีความสามัคคีกัน ชวยเหลือซึ่ งกันและกัน เอื้อเฟอเผื่อแผซึ่งกันและกันทั้งผูวิจัยและครูพ่ีเล้ียงรูสึกดีใจมากๆ ที่ไดรับส่ิงดี ๆและพบผูคนที่ดีๆ

ในระหวาง ฝกอบรมขอขอบคุณพ่ีๆ นอง ๆ ที่เปนคนหาดใหญ สงขลา และจังหวัดใกลเคียง เชน กระบ่ี ทั้งพ่ีเฒา พ่ีโปง นองเอก นองโรจน นองดัม นองทราย นองจั๊น นองจะ นองหนุย นองน้ํา และพี่ซาหล่ิม(คนยโส)ที่ไดดูแลเพ่ือนนักวิจัยตางจังหวัดอยางดีพรอมทั้งพาชิมอาหารปกษใต และพาเที่ยวแหลงทองเที่ยว เชน เกาะยอ หาดสมิหรา ตลาดกิมหยง ตลาดเปดทายของหาดใหญ ซึ่งเปนที่ประทับใจมากๆๆๆๆ และขอขอบคุณพ่ีสวาท เจาหนาที่ทุกคน ที่กรุณาทําอาหารกลางวันซึ่งเปนอาหารปกษใตที่อรอยมากๆๆ ทุกมื้อเลยพรอมทั้งใหความสะดวกในการฝกตาง ๆ เจา

- 41 -

เลาประสบการณ

ถาวร หนูสุข โรงเรียนวัดหอยกนั อ.ปากพนัง จ.นครศรีธรรมราช

Tavorn905@gmail.com

วันที่ไดรับเมลจาก สกว. ประกาศผูไดรับทุนวิจัย รูสึกดีใจเปนอยางมาก ที่ สกว.เปดโอกาสใหผูมีอายุใกล 50 ป ใหเขารับการอบรมครุวิจัย กับศูนยอุ ต ส า ห ก ร ร ม เ ก ษ ต ร ( อ า ห า ร ) ที่มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร วิทยาเขตหาดใหญ เปนเวลาหนึ่งเดือนเต็ม เสียดายที่เพ่ือนๆอีก 2 คน ไมไดรับการคัดเลือก “อัตราสวนแปง น้ําตาล น้ําผึ้ง และเวลาในการนวด ที่มีผลตอคุณภาพแปงทอดขนมลา” จึงไมไดแนนอน ก็ไมเปนไรหาเพื่อนใหมเอาขางหนา ถึงวันเดินทางรูสึกตื่นเตนไมเคยทําวิจัยก็ไดฝกทําตอนแกนี่แหละเรา เริ่มออกเดินทางจากบานพักวันที่ 31 มีนาคม 2553 เวลา 14.00 น. โดยรถยนตสวนตัว ถึง มหาวิทยาลัยสงขลา นครินทร เวลา 16.30 น. เมื่อมาถึง ม.อ. เขาหอพัก 10 ปรากฏวา มีการเปลี่ยนแปลงหอพักเปน “ริมมอ” ดิฉันก็ตองขนขาวของมาที่ “ริมมอ” ถึง “ริมมอ” มีปญหาวา ไมมีกุญแจ สอบถามไดความวาเจาหนาที่ นํากุญแจไปทั้งหมดก็ตองคอย รูสึกเหนื่อยใจมาก ตรงนี้ผิดที่ดิฉันเองที่ไมรอบคอบไมตรวจสอบ E-mail ฉบับลาสุดกอนออกเดินทาง กอนจะเขาหองพัก ก็มีปญหาวารายชื่อของดิฉันอยูหองไหนจําไมได แตถูกเปล่ียนคู และเปล่ียนหองไปอยูหอง 210 ก็ดีนะ เพราะอยูชั้นสอง ไมตองขึ้นลงบันไดมากนัก หองก็เปนหองมุม ในหองเพ่ิงจะทาสีใหม กล่ินสีฟุงกระจาย เริ่มมีอาการคลื่นไส ในทองปนปวน ตองรีบเปดพัดลม เปดมานและหนาตาง ประตู ใหอากาศถายเท อาการดีขึ้น คืนแรกผานไปดวยดี วันท่ี 1 เมษายน

เชาเขารวมอบรม พบปะอาจารย สมาชิกในกลุมทยอยมา แตยังไมครบจํานวน คณะบดีเขามาพบปะกลาวเปดการอบรม หลังจากนั้น เปนกิจกรรมกลุมเพ่ือใหพวกดิฉันทุกคนไดทําความรูจัก สนิทสนมกัน ทําใหทราบวา ดิฉันเปนผูที่มีอายุมากที่สุด จึง

แทนตัวเองและใหสมาชิกเรียกดิฉันวา “ปาแจว” มีหลายคน เชน ดํา ไขนุย จั๊น หนอย ทราย รุนราวคราวเดียวกับลูกชายและลูกสาวของดิฉัน ชวงบาย ผูดําเนินการให แยกเปนกลุม ตามรายชื่อ เพ่ือรวมกันตั้งชื่อกลุม กําหนดสโลแกนประจํากลุม พวกดิฉันตั้งชื่อกลุมวา “บ้ังไฟโนรา” เนื่องจากมีสมาชิกอยู ยโสธร รอยเอ็ด ราชบุรี นครศรีธรรมราช และกระบ่ี กําหนดสโลแกน “สามัคคี มุงมั่น สรางสรรค งานวิจัย” หลังจากนั้น ก็ไดพบกับอาจารยประจํากลุม ผศ. เสาวลักษณ จิตรบรรเจิดกุล ทานใหพวกดิฉันเลาส่ิงที่อยากจะทํา เพ่ือแลกเปล่ียนเรียนรูกัน มีสมาชิกใหมเพ่ิมมาอีก 2 คน เจาหนาที่มาคุยกับดิฉัน ขอใหดิฉันยายหอง อางวา สมาชิกที่มาใหมคนหนึ่งเปนภูมิแพ หองที่ดิฉันอยูนั้นโลง โปรงสบาย ดิฉันก็บอกวา ใหคนที่เปนภูมิแพแยกกับเพ่ือนมาอยูกับดิฉัน เขาก็ไมยอมจะขออยูดวยกัน และขอใหดิฉันยายหอง ดิฉันก็เลยบอกเจาหนาที่วา ดิฉันก็ตองการหองที่โปรงโลงสบายเหมือนกัน ( ผูใหญไมเอื้อเฟอเด็กนาอายนะ ) สุดทาย “ครูเฒา” ( คุณครูวัฒนาพร เพชรรัตน ) จึงยายมาอยูกับดิฉัน สวนครูที่เปนสมาชิกใหม ก็อยูดวยกันที่หอง 207 ตรงนี้อยากฝากขอคิดในฐานะผูบริหารคนหนึ่ง เมื่อเรามีจุดประสงคใดก็ควรจะทําตามวัตถุประสงคนั้น ไมควรใหคนใดคนหนึ่งมีสิทธิ์เหนือคนอื่น เพราะคนอื่นเขามีเกียรติ ควรไดรับสิทธิที่เทาเทียมกัน ไมใชคนนี้อยากไดอยางนี้ตองจัดให แลวไปทําใหอีกคนหนึ่งเสียความรูสึก มันไมถูกตอง หากจัดหองใหใครอยูกับใคร ควรเปนไปตามนั้น เพราะจุดประสงคคือ ตองการใหทุกคนไดมีเพ่ือนใหมตางภาค วันท่ี 2 เมษายน

เริ่มวิชาการอยางจริงจัง อาจารยจักรี นําคลิป “หมูปง” นําบทความ “เลือด” และ “เนื้อวัวชาวเขา” มาใหพวกดิฉันฝกทักษะการสังเกต เพ่ือนําไปสู การกําหนด หัวขอวิจัย โดยใหพวกดิฉันตั้งคําถามที่ขึ้นตนดวย “ทําไม” หลายๆขอและใหตอบคําถามทุกขอ ตอนนี้ตองทําเปนกลุม วันท่ี 3 เมษายน 2553 เมื่อวานอาจารยใหพวกดิฉันบันทึกเหตุการณ ต้ังคําถาม ประมาณ 10 ขอ และตอบใหหมดทุกขอ จัดทําแผนภูมิแสดงความสัมพันธที่เปนเหตุเปนผลกัน

- 42 -

แตกลุมของดิฉันไมมีใครทํามาซักคน จึงโดนอาจารยดุ ดิฉันรูสึกเขาใจและเห็นถึงความมุงมั่นความต้ังใจอันสูงย่ิงของอาจารย คิดถึงตนเองในเวลาที่สอนนักเรียนแลวนักเรียนไมสนใจ ไมทําการบาน หรือทํางานไมถูก ก็จะจําจี้จําไช เคี่ยวเข็ญเพ่ือใหนักเรียนทําจนได พวกดิฉันจึงลงมือบันทึกเหตุการณที่ไดทําน้ํามะมวงเมื่อวาน วันท่ี 4 เมษายน 2553 วันนี้ตองเดินไปหาอาหารเชารับประทานกันเอง กับนองจะ นองหนอย เพราะครูเฒากลับบานสงขลา แตก็นัดหมายเจอกันที่รานอาหารของโรงพยาบาลของ มอ. เมื่อรับประทานอาหารเสร็จเรียบรอย จึงเขาหองคอมพิวเตอรเพ่ือสืบคนขอมูลตอ จนเกือบจะเรียบรอย ถึงตอนบายจึงเลิกกัน หลังจากนั้นก็ไปศึกษานอกสถานที่ที่ตลาดน้ําคลองแห มีอาหารมากมายนาซื้อนารับประทาน แตก็อยากจะใหมีคนพายเรือใหนั่ งรับประทานอาหารในเรือ จึงอยากเสนอแนะวา แมคาควรจอดเรือตามแนวเดียวกับทาเทียบเรือ เพ่ือใหคนซื้อไดมีที่วางสําหรับยืนซื้อกวางมากขึ้น และใหมีเรือรับจางนักทองเที่ยวที่ตองการนั่งเรือ ไดนั่งในเรือมีคนพายเรือให ซื้ออาหารรับประทานในเรือ พายไปเรื่อยๆ ชมทิวทัศนสองฝง คิดวาคงจะมีความสุขมากกวาไปยืนแยงกันซื้อเหมือนตอนน้ี ดิฉันและคณะกลับถึงหองพัก 2 ทุม วันท่ี 5 เมษายน 2553 ต่ืนตอนตี 5 นั่งบันทึกเลาเหตุการณ ที่ผานมาตั้งแตวันแรกทําอะไรบาง เพราะบางอยางลืมไปแลว กวาจะคิดไดตองใชเวลากวาชั่วโมงจึงลําดับได วันนี้ทั้งวันนั่งหาขอมูล แลวนํามาเขียนโครงรางงานวิจัย ก็ไมเรียบรอย ถึงอยางไรก็ตองเสร็จเพราะพรุ งนี้ตองนําเสนอ วันนี้ทั้งวันรูสึกไมสบายใจเลย เพราะเรื่องที่ทําเปนเรื่องที่ไมเคยทํามากอน ดังนั้นคํากลาวของ ดร.จักรี ทองเรือง ที่วา “จินตนาการสําคัญกวาความรู” เปนความจริงเพราะดิฉันไมสามารถจินตนาการ ลําดับขั้นตอนเรื่องที่จะทําได มีคําถามเยอะแยะมากมายในใจ แต พูดไม ถูก ไม ใช เรื่ องที่ เ ราคิดอยากจะทํา จึ งจินตนาการไมถูก สุดทายก็เขียนโครงรางงานวิจัยเสร็จแบบไมสวย กลับจากคณะเย็นมาก หาอาหารเย็นรับประทานแถวตลาดใน มอ. จึงกลับมาหอพัก อาบน้ําเปล่ียนเส้ือผา ทํา Power Point เพ่ือเตรียมนําเสนอในวันที่ 6 เมษายน

วันท่ี 6 เมษายน 2553 มาถึงคณะ พบอาจารยที่ปรึกษา อาจารยแนะนําใหแกไขโครงรางงานวิจัยตามแนวคิดของอาจารยเลยปะติดปะตอไมถูก เพราะไมสามารถจินตนาการตามความคิดของอาจารยได มึนอยูพักใหญ กลุมของซาหริ่ม นําเสนอกอน พูดไดดีมาก กลุมของดิฉันนําเสนอหลังสุด แกไขโครงรางวิจัยใหอาจารยตรวจสอบใหอีกครั้งหนึ่ง ทั้งในสวนของหัวขอวิจัย วัตถุประสงค ขอบเขตของการวิจัย วิธีดําเนินการ ใชไมไดตองแกไขหมด ออกจากหองยังมึนอยู วันนี้ ครูเฒา นําเที่ยวหาดสมิหลา สงขลา คณะท่ีรวมเดินทางรวม 10 คน นองๆ มีความสุขกันมาก อาหารเย็นรับประทานกันที่ราน “นาขํา” ริมทะเลสงขลา ดิฉันเปนเจาภาพ ยงจิตร แพยําไขแมงดา วันท่ี 9 เมษายน 2553 วันนี้ เชาดิฉันไมทํางานวิจัยของตนเอง แตชวยสมาชิกในกลุมคือ “หนอย”และ “วี” ฉีกเห็ดตามขนาดตางๆ คือ เห็ดฝอย เห็ดกลาง และเห็ดทั้งแผนไมตองฉีก นําไปเขาเครื่องอบ อบที่อุณหภูมิ 70 องศาเซลเซียส ใชเวลาอบที่ 4 – 5 ชั่วโมง ตอนนี้แหละที่ดิฉันนําเห็ดที่ตมกับเครื่องปรุงรสมาหาคาความชื้น และเขาเครื่องอบลมรอนพรอมกับ “หนอย”และ “วี” ไดเห็ดที่รสชาติอรอย แตรสชาติเขมขนไปนิดหนอย จึงคิดวานาจะศึกษา อัตราสวน เห็ด กับ เครื่องปรุงใหม เปน 3 : 1 และ 4 : 1 คิดวาจะทําใหมในวันที่ 11 เมษายน พรุงนี้จะชวย “หนอย” กับ “วี” ทําเห็ดใหกรอบโดยการอบใหเสร็จเสียกอน มีเหตุการณ ที่ขาพเจาประทับใจมากเปนพิเศษ คือ ไดเห็นความมุงมั่นของ อาจารยจักรี ทองเรือง ในความเปนครูของทาน ทานเปน “ครูในดวงใจ ”ของดิ ฉันคนหนึ่ง ซึ่งนานๆถึงจะเจอคนที่มีวิญญาณของความเปนครูใหเห็น ตอนที่เรียนปริญญาโท ก็ไมมีใหเห็นแมแตคนเดียว มีแตจะขายหนังสือ ยกยองตนเองวาเกงอยางนั้นอยางนี้ บานเราวา “ขี้โม” แตอาจารยจักรี ทองเรือง ทานสนใจ เอาใจใส ดูแล รับผิดชอบ อย า งวันนี้ อ าจารย อ ยู กั บก ลุ มที่ ท านรับผิดชอบทั้งวันเพราะเปนวันเสาร ทานทุมเททั้งกายทั้งใจ กลุมของดิฉันเปนกลุมที่สรางความหนักใจใหกับทานมากที่สุด ดิฉันเองเปนผูบริหารก็ไมรูจะใชทฤษฎีไหนมาพูดมาอธิบายใหสมาชิกในกลุมคนนี้ ไดเขาใจ เลิก “การคิดลํ้าหนา” เพราะดิฉันเองก็ไมมีความรูพอที่จะ

- 39 -

ไปหาดใหญ..กับนักวิจัย

นฤนาท วัฒนวงษ โรงเรียนชุมชนบานน้ําดิบ จ.แมฮองสอน

ดิฉันชื่อ น.ส. นฤนาท วัฒนวงษ ครูโรงเรียนชุมชนบานน้ําดิบอําเภอแมสะเรียง จังหวัดแมฮองสอน ไดเปนตัวแทนจากโรงเรียนของจังหวัดแมฮองสอนในโครงการScience in Rural-schools; SiRsของศูนยพันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแหงชาติ ให เข ารับการฝกอบรมโครงการครุ วิจัย กับศูนยอุ ต ส า ห ก ร ร ม เ ก ษ ต ร ( อ า ห า ร ) ที่มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร วิทยาเขตหาดใหญ เริ่มอบรมต้ังแตวันที่ 1 - 30 เมษายน 2553 เมื่อไดรับหนังสือใหเขาฝกอบรมรูสึกตื่นเตนมากเพราะไมเคยมาหาดใหญหรือทางภาคใตของประเทศไทยเลยกลาๆ กลัวอยากมาบางไมอยากมาบางคิดผิดคิดถูกหรือเปลาเริ่มจะไมอยากมาแตไดรับปากและชวนเพื่อนครู(รุนหลาน)ดวยกันไวแลวกลัวเสียผูใหญและคิดวาตัวเองไมมีความรูเรื่องการวิจัยและตองการเพิ่มความรูใหมากกวานี้ ซึ่งการเดินทางมาอําเภอหาดใหญ จังหวัดสงขลาไดหาขอมูลเสนทางการเดินทางและไดเดินทางพรอมกัน 3 คนของจังหวัดแมฮองสอน คือ นายบรรเจิด น.ส.วารุณี และดิฉัน โดยสรุปผลเดินทาง 3 ชวง คือ ชวงที่หนึ่งโดยรถยนตสวนตัวจากอําเภอแมสะเรียงถึงเชียงใหม ชวงที่สองจากเชียงใหมถึงกรุงเทพโดยรถประจําทางและชวงที่สามจากกรุงเทพฯถึงหาดใหญโดยเครื่อง บิน โดยออกเดินทางจากบานพักวันที่ 29 มีนาคม 2553 เวลา 12.00 น. ถึงสนามบินหาดใหญ วันที่ 30 มีนาคม 2553 เวลา 15.00 น. เปนคณะแรกที่เดินทางมาถึงหาดใหญโดยมีคุณนองนฤมล ชวยอํานวยความสะดวกใหโดยไปรับที่สนามบินซึ่งไมรูจักกันและตลอดเรื่ อ งการ เดินทางถึ งปลายทางในครั้ งต อ งขอขอบคุณคุณนองมา ณ โอกาสนี้ดวย ไดพักที่หอริมมอ ซึ่งยังขาดอุปกรณเครื่องใชบางอยางจึงไดไปซื้อที่โลตัส ในวันที่ 31 มีนาคม 2553 (อากาศรอนมากๆๆๆ) เริ่มตนการเขาฝกอบรบโดยเดิน ทางดวยเทาจากหอพักริมมอเขามาที่ศูนยอุตสาหกรรมเกษตร(อาหาร) รูสึกตื่นเตนมากเหมือนเปนนักศึกษาป 1 เขาหองบรรยาย พบอาจารยที่ทักคนแรกแตไมรูจักชื่อเปนคนที่มีมนุษยสัมพันธดี ทักทายเปนกันเอง(คิดวา

คนใตจะดุแตไมใชใจดีเหมือนกันนะจะ) ทําใหหายตื้นเตน เพ่ือนครูเขาหองประชุม แตยังไมครบจํานวน คณะบดีเขามาพบปะกลาวเปดการอบรม ดิฉันจึงรูจักวาอาจารยที่ทักทายที่หนาหองบรรยาย ชื่อ รองศาสดาจารย ดร.จักรี ทองเรือง ซึ่งไดแนะนําอาจารยพ่ีเล้ียงดวยกัน 5 คน คือ ผูชวยศาสดาจารย.เสาวลักษณ จิตบรรเจิดกุล ดร.สุนิสา ศิริพงศวุฒิกร ดร.เถวียน วิทยา ดร.ศุภศิลป มณีรัตน ตอไปมีกิจกรรมใหรูจักสมาชิกในหองเรียนเพื่อใหผอนคลายและรูจัก จําชื่อกัน โดยวิทยากรคือคุณนองอวน และคุณนองเพน และไดแบงกลุมและกลุมของดิฉันมี 6 คน คือ นางวัฒนาพร (พ่ีเฒา) นางศิริพร (พ่ีโปง) นายสาโรจน (นองโรจน) นายศักดิ์ระพี (นองเอก) นายซูเฟยน (นองดัม)ซึ่งคิดวาตอไปเราจะตองทํางานดวยกันโดย มีอาจารยที่ปรึกษาคนสวย ดร.สุนิสา ศิริพงศวุฒิกร ซึ่งยังดูเด็กๆมากอาจารยมาบอกวามีความถนัดเรื่องเครื่องแกงภาคใตและชวยกันคิดปญหาเกี่ยวกับเคร่ืองแกงพรอมทั้งพาพวกเราไปดูหองทดลองซึ่งดิฉันไมไดเขาหองทดลองที่มีอุปกรณครบมานานมากเพราะสอนแตนักเรียนซึ่งทดลองเล็ก ๆ โดยใชเครื่องมือทดลองแบบธรรมดา จึงดีใจมากที่จะไดอะไรเพ่ิมจากเดิม ๆ ใหคุมกับที่เดินทางมาไกล รองศาสดาจารย ดร.จักกรี ทองเรือง ไดสอนเทคนิคการสอนปญหางานวิจัยส่ิงใกลตัวเรา ซึ่งคลายๆ กับนักวิจัยในโครงการ SiRs ของศูนยพันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแหงชาติ สอนนักเรียนซึ่งตอนนี้ดิฉันตองฝกเองทําใหนําประสบการณต้ังคําถามมาใชในกิจกรรมนี้ไดบาง ลืมบาง ตามอายุของตนเองแตก็รูสึกดีใจที่ไดมาฝกการทําวิจัยในครั้งนี้ จากการที่ไดรับความรูที่รับทั้งเทคนิคการถามทําไมและกระบวนการคิด ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตรและปญหามีทางแกไขเสมอทําใหดิฉันนําความรูที่ไดพรอมทั้งประสบการณการเปนครูของตัวเองตั้งคําถามและตอบคําถามใหไดเรื่องกลุมของเราซึ่งระดมความคิดโดยอยูในความดูแลของ อาจารยพ่ีเล้ียง ดร.สุนิสา ศิริพงศวุฒิกร จึงไดเรื่องที่ตองการทําโดยมีเครื่องแกงสมเปนเรื่องใหญ และแยกเรื่องยอยๆไดดังนี้ ครูวัฒนาพรเรื่อง ผลของปริมาณเกลือตอการยืดอายุของเครื่องแกงสมภาคใต, ครูซูเฟยนเรื่อง ผลของการเติมสมแขกและเกลือตอการยืดอายุของเครื่องแกงสมภาคใต, ครูสาโรจนไดเรื่อง ผลของสารสกัดจากตนใบหมาหลงตอการยืดอายุของเครื่องแกงสมภาคใต, ครูศิริพรเรื่อง ผลของชนิดของกระเทียมตอการยืดอายุของเครื่องแกงสมภาคใต ,

- 43 -

โตตอบในฐานะนักวิชาการได อาจารยจักรีทานคงเห็นพฤติกรรมนี้ต้ังแตวันแรกแลว แตก็คงคิดหาวิธีการอยู วันนี้ทานคงคิดวิธีการได จึงไดเรียกกลุมของดิฉันมาคุย การคุยของทานบงใหเห็นชัดเจนวา ทานมีความมุงมั่นท่ีทําใหผูรวมวิจัยคนนี้ทําตามกรอบที่ทานกําหนด มีการยกตัวอยาง ปอนคําถามใหคิดทีละขั้นตอน เสนอแนะวิธีที่จะเปล่ียนการคิด แตดูแลวไมนาจะเปล่ียนความคิดเขาไดเลย อยางนี้ตอง “ปลอยไปตามยถากรรม” แลวละคะ เพราะโตโตกันแลว ดิฉันตองเดินมาคลองแขนทานแตพูดอะไรไมออก แคอยากจะบอกวา มีกําลังใจอยูใกลๆ ขอใหมุงมั่นทําในสิ่งที่คิดวาถูกตองตอไป เพราะส่ิงที่ทานทําอยูไมใชส่ิงที่เลวราย แตเปนส่ิงดีที่ไมคอยพบเห็นไดบอยนัก “ขอเปนกําลังใจใหอาจารยนะคะ”

อาจารยพ่ีเล้ียงประจํากลุมสอนครูนับจํานวนเชื้อ ในจานเพาะเชื้อ

อาจารยพ่ีเล้ียงใหคําแนะนําเพ่ิมเติม

บันทึกครุวิจัย ออ-กอ

บุณยวรีย เศวตวงศสกุล โรงเรียนบานโคกหาร จ.กระบ่ี sawetvaree@gmail.com

ดิฉันดีใจมากเมื่อไดรับการตอบรับจากสกว.วาไดรับการคัดเลือกเขาอบรมครุวิจัย กับศูนยอุตสาหกรรมเกษตร(อาหาร)ที่มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร วิทยาเขตหาดใหญ เปนเวลาหนึ่งเดือนเต็ม เริ่มออกเดินทางจากบานพักวันที่ 31 มีนาคม 2553 ชวงบาย โดยรถยนตสวนตัว ถึง มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร เย็น ๆ เมื่อมาถึงเจาหนาที่ของหอพักก็นํามาที่หองพักและบอกวารอเอากุญแจหองที่เจาหนาที่ของมอ.ที่มาติดตอหองพักเพราะเขาเอาไปหมดแลวซึ่งดิฉันอยูหอง 202 ยังไมเจอใครเลยรูมเมทของดิฉันก็ยังไมมารูสึกเหงามากทําใหคิดถึงลูกตัวเล็กๆสองคนคนโตเปนผูชาย 2 ขวบ คนเล็ก เปนผูหญิง 1 ขวบ รอจนถึงสองทุมรูสึกหิวก็เลยออกมาหาขาวทานเมื่อเปดประตูออกมาก็เจอกับครูที่มาเขารวมโครงการทานหนึ่งและไดไปทานขาวดวยกันไดคุยกันก็รูสึกสบายใจและคลายกกังวลคลายเหงาไปไดเยอะ เพราะเปนคนบานเดียวกัน ชื่อ ปาแจว วันท่ี 1 เมษายน 2553 รูสึกตื่นเตนมากเพราะ เขาอบรมวันแรกไดเจอเพ่ือนใหมมาจากทั่วประเทศ คณบดีเขามาพบปะกลาวเปดการอบรม หลังจากนั้น เปนกิจกรรมกลุมเพ่ือใหพวกดิฉันทุกคนไดทําความรูจักสนิทสนมกันผูดําเนนิกิจกรรมกลุมสัมพันธจัดกิจกรรมไดดีมากทุกคนสนุกกับกิจกรรมและไดทําความรูจักกันจนสามารถจําชื่อเพ่ือนนักเดินทางไดหมดทุกคน

ชวงบาย ผูดําเนินการให แยกเปนกลุมตามรายชื่อ เพ่ือรวมกันตั้งชื่อกลุม กําหนดสโลแกนประจํากลุม พวกดิฉันตั้งชื่อกลุมวา “บ้ังไฟโนรา” เนื่องจากมีสมาชิกอยู ยโสธร รอยเอ็ด บุรี รัมย นครราชสีมา นครศรีธรรมราช และกระบี่ กําหนดสโลแกน “สามัคคี มุงมั่น สรางสรรค งานวิจัย” หลังจากนั้น ก็ไดพบกับอาจารยประจํากลุม ผศ. เสาวลักษณ จิตรบรรเจิดกุล ทานใหพวกดิฉันเลาส่ิงที่อยากจะทํา เพ่ือแลกเปล่ียนเรียนรูกัน วันท่ี 2 เมษายน 2553 เริ่มวิชาการอยางจริงจัง อาจารยจักรี นําคลิป “หมูปง” นําบทความ “เลือด” และ “เนื้อวัวชาวเขา” มาใหพวกดิฉันฝกทักษะ

- 44 -

การสังเกต เพ่ือนําไปสู การกําหนด หัวขอวิจัย โดยใหพวกดิฉันตั้งคําถามที่ขึ้นตนดวย “ทําไม” หลายๆขอและใหตอบคําถามทุกขอ ตอนนี้ตองทําเปนกลุม ชวงเที่ยง พวกดิฉันตองทําอาหารกลางวันรับประทานกันเอง มีราดหนา น้ํามะมวง และน้ํากระเจี๊ยบกลุมของดิฉันไดรับมอบหมายใหทําน้ํามะมวง กวาจะเสร็จ บายโมงจึงไดรับประทาน ช ว งบ าย เป นการนํ าคํ าถาม มาโยงหาความสัมพันธ จัดกลุมที่เปนเหตุเปนผลกัน เพ่ืออธิบายปรากฏการณ ซึ่งเปนการฝกทักษะการสังเกต ไปสูการต้ังชื่อหัวขอวิจัย อาจารยพยายามใหเราใชจินตนาการและฝกตั้งคําถามจากสิ่งที่อยู ใกลตัวตามที่ อัลเบิรตไอสไตนกลาวไววา “จินตนาการสําคัญกวาความรู” วันท่ี 3 เมษายน 2553 จากเหตุการณทําอาหารเมื่อวาน อาจารยใหพวกดิฉันบันทึกเหตุการณ ต้ังคําถาม ประมาณ 10 ขอ และตอบใหหมดทุกขอ จัดทําแผนภูมิแสดงความสัมพันธที่เปนเหตุเปนผลกัน รูสึกวาอาจารยจักกรีมีความมุงมั่นที่จะใหเราเกิดการเรียนรูจากสิ่งที่อยู ใกล ตัวอาจารยฝกใหพวกเราใชจินตนาการในการเปลี่ยนมุมมอง เมื่อเจอทางตันตองคิดเสมอวาตองมีทางออกซึ่งมีเทคนิค2ขอคือ เชื่อวายังมีทางเสมอ และเปล่ียนมุมมอง สรุปก็คือ “จินตนาการฝกฝนได” “จินตนาการคือการเปลี่ยนมุมมอง” ชวงบาย อาจารยใหเรียนรูการสืบคนหาขอมูล โดยใชอินเตอรเน็ต มีนักศึกษาระดับปริญญาเอก มาเปนผูบรรยาย มีเอกสารประกอบ ดิฉันไดความรูวิธีการสืบคนขอมูลไดดีขึ้น แตก็ชากวาคนอื่นๆเขาตามเขาไมคอยจะทัน เวลา 18.00 น. อาจารยเสาวลักษณ นําไปเที่ยวอางเก็บน้ําของ ม.อ. กวางใหญมากมีผูคนมาเดิน ว่ิงออกกําลังกายกันเปนจํานวนมาก อาจารยบอกวา เปนอางเก็บน้ํา สําหรับทําน้ําประปาใชในมหาวิทยาลัยทั้งหมด ทุกปจะมีปริมาณ น้ําที่เพียงพอ หลังจากนั้นจึงออกเดินทางไปศึกษานอก สถานที่ ที่เกาะยอ แวะรับประทานอาหารเย็นที่ราน “โพธิ์ทะเล” ดูทุกคนจะมีความสุขมาก และสนิทสนมกันมากยิ่งขึ้น อาหารมื้อนี้เปนมื้อที่อรอยมาก ซึ่งตองขอบคุณพ่ีเฒาเปนอยางสูงที่เปนเจาภาพมอบความสุขความอรอยใหกับนักเดินทางของพวกเราทุกคน

วันท่ี 4 เมษายน 2553 วั น นี้ ฝ ก สื บ ค นขอมูลเขาหองคอมพิวเตอรเ พ่ือสืบคนขอมูลตอ จนเกือบจะเรียบรอย ถึงตอนเย็นจึงเลิกกัน หลังจากนั้นก็ไปศึกษานอกสถานที่ที่ตลาดน้ําคลองแห มีอาหารมากมายนาซื้อนารับประทาน แตก็อยากจะใหมีคนพายเรือใหนั่งรับประทานอาหารในเรือ และควรจะปรับปรุงระบบการจัดการ การใหบริการที่ดูสวยงามและมีระบบมากกวานี้ วันท่ี 5 เมษายน 2553 วันนี้คนหาขอมูลแลวนําขอมูลมาเขียนโครงรางงานวิจัย ซึ่งดิฉันทําเรื่อง ผลของสภาวะที่เหมาะสมตอการพัฒนาเห็ดนางฟาอบกรอบสามรส กลับจากคณะเย็นมาก หาอาหารเย็นรับประทานที่ตลาดนัดเกษตรใน มอ. จึงกลับมาหอพัก อาบน้ําเปล่ียนเส้ือผา ทํา Power Point เพ่ือเตรียมนําเสนอโครงรางงานวิจัยในวันที่ 6 เมษายน วันท่ี 6 เมษายน 2553 วันนี้อาจารยใหนําเสนอโครงรางงานวิจัย กลุมของดิฉันอาจารยแนะนําใหแกไขโครงรางงานวิจัยกลุมของดิฉันนําเสนอหลังสุดแตก็ตองแกไขโครงรางวิจัยใหอาจารยตรวจสอบใหอีกครั้งหนึ่ง ทั้งในสวนของหัวขอวิจัย วัตถุประสงค ขอบเขตของการวิจัย วิธีดําเนินการ วันนี้ตอนเย็นครูเฒา นําเที่ยวหาดสมิหลา สงขลา คณะที่รวมเดินทางรวม 10 คน ทุกมีความสุขกันมาก อาหารเย็นรับประทานกันที่ราน “นาขํา” ริมทะเลสงขลา ปาแจวเปนเจาภาพเลี้ยงทุกคนอรอยและอ่ิมมาก วันท่ี 7 เมษายน 2553 วันนี้เชาตองรีบไปเขาหองคอมพิวเตอร พบอาจารยที่ปรึกษาเนื่องจาก โครงรางงานวิจัย ยังไมถูกตอง อาจารยแนะนําเรื่องการเขียนหลักการและเหตุผล จะตองหยิบยกงานวิจัยของผูอ่ืนที่เขียนไว มาวางเปนเรื่อง ๆ ไมควรสลับไปมา เชนถาพูดถึงลักษณะของเห็ดนางฟา ประโยชนและคุณคาทางโภชนาการ ก็พูดใหหมดทุกคน หากมีคาเฉพาะเชนคาความชื้น หรืออัตราสวน เครื่องปรุงจะตองมีที่มาโดยใหวงเล็บชื่อหรือเว็บไซดของผูเขียนใหชัดเจน การเขียนขอบเขตการวิจัย จะตองนําเรื่องที่เราจะทํา ทําอยางไรตามขั้นตอนตางๆ มีการทดสอบอะไรบางก็บอกใหชัดเจนสอดคลองกับวัตถุประสงค และหัวขอวิจัย กวาโครงรางงานวิจัยจะเสร็จก็เวลา 15.30 น. แตก็จะมองเห็นถึงพัฒนาการของโครงรางวิจัยวันแรกๆกับวันนี้วามันดีขึ้นอยางไร คอนขางจะมีกรอบที่ชัดเจนขึ้น หลังจากนั้นก็เขาหองปฏิบัติการทดลองทําสูตรน้ําปรุงรส

- 45 -

ตามอัตราสวนที่คิดวานาจะไดผล ปรากฏวา สูตรดังกลาวไมขนตามที่คิดไว ตองปรับลดอัตราสวนเพื่อใหน้ําจิ้มขนกวาเดิม และจะไปเริ่มทํากันใหมในวันพรุงนี้ หลังจากนั้นจึงเก็บของลางเรียบรอย เดินออกไปตลาด มอ. หาขาวกนิ และกลับหอพัก วั น ท่ี 8 เมษายน 2553 วั นนี้ เ ริ่ ม เ ข าหองปฏิบัติการ เริ่มทํางานตามโครงรางวิจัย โดยนําเห็ดมาฉีกเปน 3 ขนาด คือ เสนฝอย ขนาดกลาง และเห็ดทั้งแผนหรือทั้งดอก นําไปอบที่อุณหภูมิ 60 องศาเปนเวลา 4 ชั่วโมงครึ่ง แตก็ยังไมกรอบ พรุงนี้ตองวางแผนการทดลองใหม ใหเปนระบบสามรถเก็บขอมูลไดถูกตองและไมตองเสียเวลาทําซ้ํา เพราะเราตองคํานึงถึงความประหยัดดวย กวาจะเสร็จ หกโมงครึ่ง กอนออกจากหอง ก็ไปศึกษาเรียนรู การใชเครื่องวัดหาความชื้นทั้ง 2 ย่ีหอ Sartorius รุน MA 150 และ Halogen Moisture Analyser วันท่ี 9 เมษายน 2553 วันนี้เตรียบเห็ดตามขนาดตางๆ คือ เห็ดฝอย เห็ดกลาง และเห็ดทั้งแผนไมตองฉีก นําไปเขาเครื่องอบ อบที่ อุณหภูมิ 70 องศาเซลเซียส ใชเวลาอบที่ 4 – 5 ชั่วโมง หาความชื้นของเห็ดทุกชั่วโมง วันนี้ก็ไดเห็ดที่มีความกรอบ ซึ่งจะมีความชื้นไมถึง 10 องศา อาจารยมาดูขอมูลใหคําแนะนําตางๆ และวางแผนเตรียมการทดลองในวันพรุงนี้ตอซึ่งจะทดลองอบที่อุณหภูมิ 60 องศา ใหมเพราะยังไดขอมูลที่ไมสมบูรณและมีความคลาดเคลื่อนตรงที่ตองใชตูอบรวมกับลุมอื่นทําใหความรอนกระจายไดนอยจึงทําใหเห็ดแหงชาลง

วันท่ี 10 เมษายน 2553 เชาวันนี้เมื่อไปถึงหองปฏิบัติการ คุณปาสวาท แจงวา อาจารยเสาวลักษณ เชิญใหไปพบที่หองทั้ง 3 คน จึงขึ้นไป อาจารยคุยเรื่องการทํางานวิจัย จะตองทํากันอยางไรบาง วางแผนการทํางานของแตละคน วันนี้ดิฉันทดลองอบเห็ดที่อุณหภูมิ 60 องศาติดตามดูความชื้นทุกๆครึ่งชั่วโมงแตตองใชเวลาอบนานมากถึง 7 ชั่วโมงจึงจะกรอบซึ่งอาจจะเกิดจากถาดตัวอยางของดิฉันอยูชั้นลางๆ ไมโดนความรอน ผลเลยยังไมนาเชื่อถือไดคิดวาพรุงนี้จะทดลองและเก็บขอมูลใหมอีกครั้ง วันนี้อาจารยจักรี พยายามพูดคุยอธิบายพี่หนอยใหยอมรับและเปล่ียนมุมมองซึ่งจากที่นั่งฟงอยูดวยอาจารยจะยกตัวอยางสิ่ง

ใกลๆตัวที่เรามักจะมองขาม ซึ่งในบางครั้งเราตองเปดใจใหกวางยอมรับฟงความคิดเห็นของผู อ่ืน โดยเฉพาะคําแนะนําของอาจารย แลวเราจะเปดโอกาสในการเรียนรูส่ิงตางๆอีกเยอะแยะมากมาย อาจารยพยายามฝกใหเราตั้งคําถาม “ทําไม” และ “เปล่ียนมุมมอง”ทุกอยางมีทางออกเสมอ

วันท่ี 11 เมษายน 2553 วันนี้ อาจารยจักรี และ

สมาชิกกลุม สอนเรื่องการหาคาความชื้นโดยใชกฎทรงมวล และทดลองอบเห็ดที่อุณหภูมิ 60 องศา ใหม ใชเวลาเพียงแค 3-5 ชั่วโมงก็สามารถทําใหเห็ดกรอบ แสดงวาสมมติฐานของดิฉันเปนจริงคือเครื่องอบลมรอนที่ใชถาอบเยอะๆหลายๆถาดถาที่อยูดานลางจะทําใหความชื้นลดลงชาตองใชเวลาอบนานขึ้น 5 โมงเย็น ออกเดินทางทองเท่ียว ปคนิกที่แหลมสมิหลา มีปลา ปลาหมึก ซึ่ง “เจน” เพ่ือนของ “กุง” เตรียมไวใหเยอะมาก ยางกินกันอยางสนุกสนาน ปาสวาท และนองนฤมลรวมไปกับพวกเราดวย กลับถึงหอพัก 4 ทุม วันท่ี 12 เมษายน 2553 วันนี้ทดลองและเก็บขอมูลการอบเห็ดที่ 70 องศา จากประสบการณ 3 วันที่ผานมาทําใหรูจักการวางแผนการทํางานที่รัดกุม และคลองตัวขึ้น นี่แหละของเลนที่ทําให เกิดทักษะและกระบวนการเรียนรู ถาไมลงมือทําจริง ๆ ทักษะก็ไมเกิด นําเห็ดจากที่เก็บตัวอยางใหผูทดลองชิม จํานวน 10 จริง ๆ แลวตองใชมากกวานี้แตสมาชิกของเราตองแยกกลุมกันจึงไมสะดวกเสร็จแลวนําขอมูลมาวิเคราะหเลือกตัวอยางเห็ดที่จะนําไปทําผลิตภัณฑเห็ดอบกรอบสามรส

- 46 -

นักเดินทางนอย

ยูวารีเยาะ อาแวปูเตะ โรงเรียนบานปลักปลา อ.เมือง จ.นราธิวาส

ดิฉันมีความรูสึกดีใจมากเมื่อทราบวาสามารถเขา

รวมอบรมวิจัยในครั้งนี้ได เพราะดิฉันเคยไดรับหนังสือ

การสมัครเขาอบรมวิจัยแลวในปที่แลว มีความรูสึกวา

อยากจะมา จะมาเรียนรูวิจัยใหรูเรื่องสักที.. และแลวก็

มาไมได พอถึงปนี้ดิฉันก็สามารถมาได ดีใจมากที่ไดมา

เขาอบรมในครั้งนี้ คิดอยากจะศึกษาวิจัยเกี่ยวกับเรื่อง

การแชอ่ิม เพราะวิธีการแชอ่ิมผลไม ซึ่งคนอื่นมันงาย

มากทําการแชอ่ิมเปน แตตนเองทําไมเปนเลย เคยแต

ซื้อผลไมแชอ่ิมกิน มันอรอยมาก เคยกินดอกกุหลาบแช

อ่ิม..”วาว..มันกินไดดวยคะเนียะ..อรอยซะดวย..” รส..

กล่ิน..สีเหมือนเดิม..ทึ่งมากเขาทํากันยังไง..ทั้งมะระก็แช

อ่ิม กินแลวไมขม สีเขียวสวยอรอยเหมือนกัน พอไดเขา

มาอบรมแลว อาจารยใหเราเสนอหัวขอเรื่องทําวิจัย

ตอนแรกคิดจะทําพวกเงาะ ลองกอง เพราะถึงฤดูผลไม

เงาะ ลองกองขายไมออก เงาะ ลองกองกิโลกรัมละ 2

บาท ไมคุมที่จะไปเก็บขาย ปลอยใหรวงที่ตนอยูอยาง

นั้นแหละ นึกเสียดายมาก ทําไมเงาะ ลองกองบานเรา

ไมไดราคาเปนอยางนี้ทุกป แตทําไมลําไยขายไดดีไมวา

จะเปนผลสด หรือในรูปกระปอง และอบแหง ในฤดู

ผลไมก็ขายไดราคาดีอยู แลวเงาะ ลองกองทําการ

อบแหงไดไม..หรือมีวิธีไหนไดบางที่เราสามารถนําเงาะ

ลองกองมาแปรรูป ยืดอายุมันได คิดวาถาไดเขาอบรม

อยากทําการแปรรูปเงาะลองกอง อยากทําเงาะ ลองกอง

ในลักษณะเชื่อมแลวบรรจุใสถวยขาย แตพอไดเขา

อบรมแลวเราไมสารมารถหาวัตถุดิบพวกเงาะ ลองกอง

มาทําวิจัยได เพราะไมใชฤดูมัน ก็เลยทํามะระขี้นก

แทน เพราะมะระขี้นกก็นาสนใจเหมือนกัน ทราบวา

มะระขี้นกนี้เปนพืชสมุนไพรที่มีสรรพคุณทางยามากมาย

สามารถรักษาโรคไดหลายชนิด เชน โรคเบาหวานชวย

ปองกันการตีบและหนาตัวของผนังหลอดเลือดแดง ชวย

ลดระดับคลอเลสเตอรอล และไตรกลีเซอไลดในตับได

อยางมีประสิทธิภาพ และประโยชนทางดานโภชนาการ

คือ สามารถชวยใหเราเจริญอาหาร นอกจากนี้มะระขี้นก

ยังมีคุณคาทางอาหารมากมาย เพราะอุดมไปดวย

ฟอสฟอรัส แคลเซียม วตามินซี วิตามินบี 1 ถึงบี 3 เบตา

แคโรทีน ไฟเบอร ธาตุเหล็กโพแทสเซียมเปนตน ซึ่งเปน

ประโยชนตอสุขภาพ มะระขี้นกมีประโยชนมากมายก็จริง

แตสวนใหญคนไมนิยมรับประทานเพราะมะระขี้นกมันขม

มาก ก็เลยคิดทําเรื่องมะระขี้นกนี้แหละ มาทําการแปรรูป

ในการแชอ่ิม คิดวาทําวิจัยมะระขี้นกแปรรูปในการแชอ่ิม

คงไมยาก แตมันยากยิ่งกวาที่คิดเสียอีก ขนาดเตรียม

น้ําเชื่อมแลวกวาจะไดความเขมขนตามตองการ คิด

คํานวณ ๆ อีก เติมน้ําแลวเติมอีกกวาจะไดมันไมใชงาย

เลย แตเราตองทําใหได ดังอาจารยที่คอยชวยเหลือดูแล

เราตลอด เมื่อทําไปๆ มันก็เหนื่อย ไดทั้งความรูมากมาย

เลยสนุกดี

ตลอดเวลาในการอบรมดิฉันเห็นอาจารยพ่ีเล้ียงมี

ความมุงมั่นที่คอยใหความรู ความชวยเหลือแกเราอยู

ตลอดเวลาอยางเต็มที่ เปนความภาคภูมิใจอยางมากที่ได

เขามาอบรม ณ ศูนยนี้ นอกจากใหความรูเกี่ยวกับการทํา

วิจัยการทําแล็ปแลว อาจารยยังใหความรูเกี่ยวกับการใช

คอมพิวเตอรเกี่ยวกับการใชโปรแกรมตางๆ ในการทํา

วิจัย ไดแก PowerPoint Endnote การวิเคราะหขอมูล

โดยใชโปรแกรม Excel การทําภาพโปสเตอร เปนตน

ซึ่งในเวลากลางวันพวกเราทําแล็ปกัน พอถึงค่ําเราก็เรียน

กันอีก เหนื่อยแคไหนก็ทน เพราะอาจารยทนมากกวา

เราเสียอีก บางวันเรียนตั้งแตเชาถึงสามทุมถึงเลิกกลับที่

พักได บางวันเรียนตั้งแตทุมหนึ่งถึงเที่ยงคืน เมื่อเรา

ทํางานวิจัยไมเสร็จอาจารยยังอยูคอยชวยเหลืออยู เราก็

เลยทําไปถามอาจารยไปทําจนถูกตองและสบายใจ

บางครั้งนาสงสารอาจารยมาก เพราะ อาจารยจะงวงยังไง

เหนื่อยแคไหนก็ยังทนอยูคอยชี้แนะชวยเหลือ สอนการ

เก็บขอมูลในรูปตาราง การวิเคราะหขอมูลการทํากราฟ

ตางๆ ซึ่งเรื่องทั้งหมดนี้ เคยเรียนมาแลว แตลืมไป

หมดแลว ก็ดีใจที่ไดทบทวนไดเรียนรูกันอีกครั้ง ดิฉัน

ขอขอบคุณอาจารยจักรี ทองเรือง เปนอยางยิ่งเพราะ

อาจารยทุมเทอยางมาก และอาจารยเปนพ่ีเล้ียงของกลุม

ดิฉันดวย อาจารยสอนเราแลวสอนอีก ถึงขนาดเที่ยงคืน

อาจารยพ่ึงจะกลับ เพ่ือใหงานวิจัยของดิฉันไดดังที่

- 47 -

คาดหวังไว และสําเร็จไปดวยดี นอกจากอาจารยแลวที่

คอยชวยเหลือ สอนการทําวิจัยตางๆ แลว ดิฉน

ขอขอบคุณเพ่ือนๆ ที่ชวยเหลือในการทําแล็ปในครั้งนี้

ดวย ถึงขนาดทุมหนึ่งเพ่ือนบางคนยังเดินมาชวยทํา

แล็ปใหดิฉันดวย ซาบซึ้งในน้ําใจมาก ทําแล็ปถึงแมจะ

ดึ กแค ไหนอาจารยก็ ยั งมาดู อ ยู ตลอดเวลา และ

ขอขอบคุณเ พ่ือนๆ อีกครั้ งที่ ให ความช วย เห ลือ

ตลอดเวลา และทุกเรื่องสําหรับดิฉัน

จากการอบรมครั้งนี้ไดความรูมากมาย ดิฉันจะนํา

ความรูที่ไดมา กลบไปท่ีโรงเรียนจะปรับใชกับนักเรียน

ของเราตอไป และชี้แนะใหคําปรึกษาเกี่ยวกับการทําวิจัย

แกเพ่ือนๆ ที่โรงเรียน หรือผูที่สนใจตอไป ถาเปนไปได

อยากใหจัดการอบรมวิจัยที่จังหวัดนราธิวาสบางคะ

ในการอบรมครั้งนี้ขอขอบคุณทาง สกว.ที่ใหทุนมา

สนับสนุน ทางศูนยอุตสาหกรรมเกษตร มอ.หาดใหญ

และผูอํานวยการโรงเรียนบานปลักปลา ที่ทําใหดิฉันสาม

รถเขาอบรมในครั้งนี้ดวย

ประสบการณอันล้ําคา

ครูวัฒนาพร เพชรรัตน โรงเรียนเกาะแตวพิทยาสรรค อําเภอเมือง จังหวัดสงขลา

ดิฉันไดรับคัดเลือกใหเขารวมโครงการครุวิจัยป 53 กับศูนยอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยสงขลา นครินทร วิทยาเขตหาดใหญ หลังจากไดรับแจงจากโครงการใหตอบรับและเตรียมความพรอม โดย ผศ.ดร.จักรี ทองเรือง ไดติดตอมาทั้งทางโทรศัพทและทางอีเมลเปนระยะๆ ทําใหเกิดความสบายใจมาก วาทางศูนยมีความตั้งใจและเอาใจใสเปนอยางดี เย็นวันที่เขาหอพักก็มีเรื่องตลกเกิดขึ้นกับตัวเอง ในเรื่องชื่อของหอพัก ผูประสานงานแจงวาใหเขาพักที่หอพักริมมอ ดิฉันก็ขับรถตระเวนหาหอพักที่อยูริมรั้วของมหาวิทยาลัย ก็ไมเจอกับผูประสาน จึงโทร ฯ สอบถามอีก ก็ไดคําตอบวา “ ริมมอ ” เปนชื่อของหอพักเอกชน อยูนอกมอ. คืนนั้นจึงมีที่พักเสียที วันรุงขึ้นที่คณะฯ มีพิธีเปดโครงการ โดยคณบดีของคณะนี้ และไดชมวีดีทัศนแนะนําคณะฯ หลังจากนั้นเปนกิจกรรมสันทนาการเพื่อทําความรูจักกันในกลุมครุวิจัยและพ่ีเ ล้ียง วิทยากรมีวิธีการที่ดีมากทําใหสามารถจําชื่อสมาชิกทั้งหมด 29 คนภายในเวลา 1 ชั่วโมงซึ่งเปนเรื่องที่นาประทับใจจริง ๆ (เราก็แอบนึกในใจวาจะจําไดหมดทุกคนหรือเปลานะ แตสังเกตลักษณะเดนของแตละคนได ) ที่สําคัญอีกอยาง คือคนอื่น ๆชวยกันเอยชื่อของเจาชื่อกันดัง ๆ เปนการแสดงความสามัคคีและชวยเหลือกัน โดยไมไดนัด หรือไมไดแบงแยก วามาจากภาคที่ตางกัน และไมรังเกลียดที่ตางศาสนากัน ชวงบายมีการเขากลุมตามรายชื่อที่ทางศูนยจัดไว มีการตั้งชื่อกลุม โดยกลุมดิฉันมีชื่อวา “สามทะเล” เนื่องจากมีสมาชิกที่มาจาก จ.แมฮองสอน (ทะเลหมอก) จ .สงขลา จ .ปตตานี (ทะเลอาวไทย) และ จ .กระบ่ี (ทะเลอันดามัน) หลังจากนั้น ก็ไดพบกับอาจารยพ่ีเล้ียงประจํากลุม คือ อาจารย ดร.สุนิสา ศิริพงศวุฒิกร มีการพูดคุยเกี่ยวกับแนวคิดตางๆ เพ่ือแลกเปล่ียนเรียนรูกัน อาจารยพ่ีเ ล้ียงอาสาพาไปชมหองปฏิบัติการตางๆ ในคณะ แนะนําเกี่ยวกับอุปกรณเครื่องมือแปลกๆ ที่ไมเคยใช

- 48 -

หรือไมเคยเห็นมากอน ระหวางทางมีการพูดคุยถึงเรื่องตางๆ ทําใหรูสึกวาแตละคนสนิทสนมกันมาก เริ่มเรียนรูวิชาการอยางจริงจัง โดยอาจารยจักรี นําคลิปบทความตางๆรวมทั้งยกตัวอยางเหตุการณหลายอยางมาใหพวกเราไดฝกทักษะการสังเกต การคิด เพ่ือนําไปสู การกําหนด หัวขอวิจัย โดยใหต้ังคําถามที่ขึ้นตนดวย “ทําไม” หลายๆ ขอและใหตอบคําถามทุกขอ เปนเรื่องที่กังวลใจมาก เพราะฟงแลวเหมือนเปนเรื่องที่ยากมาก เราอายุก็มากแลว(ตอนสมัครอายุ 50 ป)จะทําไดเหมือนเด็ก ๆ ในกลุมหรือเปลา แตเพ่ือไดฟงคําตอบของอาจารยจักรี ก็เขาใจการทํางานวิจัยบาง แตยังไมใชวาเกงหรือทําไดแลวนะคิดทําอะไร ไมจําเปนตองคิดเรื่องใหญ เราสามารถมองหามันไดจากส่ิงรอบๆ ตัวเราหรือส่ิงตางๆ ที่อยูใกลตัว เราแคสังเกตหรือมองในมุมอ่ืนๆ แลวตั้งคําถามเพ่ือที่จะหาคําตอบ เราก็สามารถสรางองคความรูขึ้นมาจากสิ่งเหลานั้นไดและก็สามารถพัฒนาสูการทําวิจัยที่ดีและมีประโยชนได ในตอนเย็นวันนี้อาจารยเสาวลักษณ อาสาพาไปเที่ยวอางเก็บน้ําของ มอ. กวางใหญมากมีผูคนมาเดิน ว่ิง ออกกําลังกายกันเปนจํานวนมาก อาจารยบอกวา เปนอางเก็บน้ํา สําหรับทําน้ําประปาใชในมหาวิทยาลัยทั้งหมด ทุกปจะมีปริมาณน้ําที่เพียงพอ หลังจากนั้นจึงออกเดินทางไปศึกษานอกสถานที่ ที่เกาะยอ แวะรับประทานอาหารเย็นที่ ร าน โพธิ์ทะเล เพ่ือนๆและนองๆดูจะมีความสุขมากที่สุด เลาเรื่องสนุกเปนภาษาอีสานทุกคนหัวเราะเฮฮาสนุกสนาน อาหารมื้อนี้ดิฉันเปนเจาภาพในโอกาส ไดผูกเส่ียวกับครูสล่ิม ที่มาจากจังหวัดยโสธร กิจกรรมการสืบคนขอมูลเพ่ือใชในงานวิจัย เปนส่ิงจําเปนอยางมาก ทุกคนไปพรอมกันที่หองคอมพิวเตอร อาจารยพ่ีเล้ียงแตละทานก็มาดูแล กระตุนใหคิด โดยการตั้งคําถามในหัวขอวิจัยและประชุมกลุมยอยเพ่ือจะกําหนดหัวขอวิจัยของแตละคน กลุมของเรามีความสนใจจะศึกษาเกี่ยวกับปจจัยที่จะมีผลตอการยืดอายุของเครื่องแกงสมภาคใตและจะเร่ิมเขียนเคาโครงรวมกัน หลังจากนั้นทุกคนก็วุนไปกับกับหัวขอวิจัยถามเรื่องโนนเรื่องนี้จนอาจารยพ่ีเล้ียงบอก เปนกลุมที่เหนือความคาดหมายจริงๆ ทุกคนในกลุมมีความเห็นตรงกันและชวยเหลือกัน โดยเฉพาะอาจารยมีความตั้งใจและเต็มใจเอาใจใส

กับกลุมพวกเรามาก ๆ ดิฉันรูสึกซาบซึ้งรวมทั้งประทับใจในความเอื้ออาทรของอาจารยที่มีตอเรา ทั้ง ๆที่อาจารยมีงานตองปฏิบัติมาก เมื่อเสร็จงานวันนี้ทุกคนก็ไปศึกษานอกสถานที่ที่ตลาดน้ําคลองแห ผูคนมากมาย แมคาสวนใหญจะเปนคนไทยอิสลาม กลุมสามทะเลสงขอเสนอโครงการ โดยรวบรวมสงพรอมๆกัน หลังจากสงเรียบรอยรอยอาจารยที่ปรึกษาก็นัดมารวมกันและชวยกันวางแผน ออกแบบการทดลองและกําหนดวันที่จะเริ่มทําการทดลอง ตอนนี้ทุกคนในกลุมพรอมกันเตรียมวัตถุดิบอุปกรณที่จะใชทําเครื่องแกงสมภาคใต และเริ่มนําสวนผสมตางๆมาชั่งน้ําหนักตามอัตราสวนที่กําหนดซึ่งไดแก พริกขี้หนูแหง กระเทียม และขมิ้น เมื่อสวนผสมตามที่กําหนดก็เริ่มบดเคร่ืองแกงสมภาคใต เมื่อเริ่มทําก็เจออุปสรรคทันที นั่นคือ เครื่องบดที่ใชบดสวนผสมมันบดไมละเอียด จึงจําเปนตองใชครกตําเครื่องแกงใหแหลกเพ่ือจะนําไปใชในการทดลอง ทั้งวันไดแตตําเครื่องแกง ระหวางทํางานแตละคนก็สรรหาเรื่องราวตางๆมาเลาสูกันฟงเปนสาระบางไมเปนสาระบางปนกันไปทําใหไมรูสึกเหนื่อย ที่หองแลปนอง จิ้มและนองออย ผูชวยเตรียมอุปกรณและเครื่องมือในการทดลองทางดานจุลชีววิทยาไวเรียบรอยแลวและยังอธิบายขั้นตอนตางๆใหทุกคนเขาใจ ไดทราบมาวานองจิ้มอยากเปนครู จึงอาสามาชวย นองเกงมากแถมมีน้ําใจอีกตางหาก นองไดตนแบบที่ดีจากอาจารยที่ปรึกษาของเขา คือดร.สุนิสา จึงมีอุดมการณที่จะถายทอดความรูใหกับผูที่สนใจดวยความเต็มใจ ถึงแมจะเปนชวงวันหยุดเทศการก็ยังมาชวยแนะนําพวกเราโดยไมไดกลับบานที่จังหวัดกระบี่ พวกเราซาบซึ้งมาก และทุกคนคนรูสึกตื่นเตน ( ต่ืนตระหนกกับเคร่ืองมือและอุปกรณตางๆรวมทั้งวิธีการที่แสนจะยุงยากจนไมกลาทําอะไร กวาจะไดกินขาวเที่ยงก็เปนเวลาบายสองโมง กลุมสามทะเล ไดหลักสูตรเพ่ิมเติมไปใชที่โรงเรียนของตัวเองทุกคน เปนกิจกรรมท่ีเกี่ยวกับการทําเตรื่องแกงสม โดยครูโปง เปนคนตนเรื่องในการทําและชวยเหลือเพ่ือน ๆ ทั้งในกลุมและตางกลุม สุดยอดจริง ๆ โปรแกรม Endnote ก็ เปนอี ก เ รื่ อ งหนึ่ งที่อาจารยจักรี ทานไดถายทอดใหกับครูทุกคน และวิธีการทําโปสเตอรนาํเสนองาน ทุกคนมุงมั่นทําบทความและโปรเตอร เพ่ือใหเสร็จทันเวลา เพราะถาไมเสร็จจะอดไปเที่ยวทะเล ดํา

- 49 -

น้ําดูปะการัง ที่จังหวัดตรัง เปนโปรแกรมที่เพ่ือน ๆ ภาคอื่น ๆ อยากไปสุด ๆ ทุกคนจึงตั้งหนาตั้งตาทํางานใหเสร็จจะไดไปเที่ยว 3 วัน 2 คืน อยางสบายใจ วันแหงความสนุกตื่นเตน ไดมาถึงเมื่อเห็นทะเลและไดลงเลนน้ํา ถํ้ามรกต ถํ้าลอด เพราะเพื่อน ๆ ไมเคยไดเที่ยวลักษณะแบบนี้ กิจกรรมการเรียนรูที่ครูไดจากศูนยนี้ เปนประสบการณที่ลํ้าคามาก เปนความประทับใจในการทํางานรวมกันทั้งที่มาจากตางภาค ตางภาษา ตางศาสนาและตางวัฒนธรรม แตก็มีความสามัคคีกันทํามีผลงานเกิดขึ้นมาได สําหรับความรูที่ ไดนี้ สามารถนําไปใชจัดกิจกรรมการเรียนรูแบบโครงงานวิทยาศาสตรได ถายทอดใหกับครูในกลุมสาระอื่นๆ และสุดทายใหนักเรียนไดนําไปใชในชีวิตประจําวัน เผยแพรสูชุมชนได ที่สําคัญที่สุดทุกอยางที่สําเร็จไดก็ดวยความมุงมั่นตั้งใจของอาจารยจักรี อาจารยสุนิสา อาจารยเสาวลักษณ และอาจารยพ่ีเล้ียงคนอื่น ๆ ทุกทานใหความชวยเหลือดวยดีตลอดมา ขอขอบพระคุณมา ณ ที่นี้และหวังเปนอยางยิ่งวาจะมีครุวิจัย รุนที่ 2 ของศูนยนี้ในปตอไป ขอเปนกําลังใจใหคะ

รถไฟไปสงขลา

วารุณี เลิศวิชัยกลุ

โรงเรียนปรินสรอยแยลลวิทยาลัย จ.เชียงใหม

การเรียนรูเปนส่ิงที่ดี ไมวาจะเปนเรื่องอะไรก็

ตาม เพราะการเรียนรูนั้นจะพาเราไปสูการแกปญหาที่จะเกิดขึ้นในอนาคตได การมีขอมูล บวกกับประสบการณก็จะชวยใหเราตัดสินใจในเรื่องตางๆไดงายขึ้น ส่ิงนี้มันจึงเปนจุดเริ่มตนของการมาทําวิจัยที่สงขลาแหงนี้ ฉันเดินทางดวยรถไฟ 2 วัน 2 คืนเต็มๆ สภาพที่ออกมาก็คือ”ดูไมจืด” “ทําไมฉันไมมาเครื่องฯ” เปนคําถามที่ตามมาหลังจากที่รูวาคนสวนใหญที่บานไกลเหมือนฉัน เคาเลือกที่จะมาเครื่องฯกัน T-T….แตมาคิดดูอีกทีถาฉันมาเครื่องฉันคงจะพลาดโอกาสดีๆหลายๆอยางเปนแน เชน ไดเห็นวิวสวยๆ เห็นบานคน เห็นทุงนา เห็นนกทะเลที่แอบกินขาวของชาวนา เห็นระบบการจัดการน้ําที่ดีกวาภาคเหนือ ฯลฯ...ดีแหละที่ฉันเดินมาทางโดยรถไฟ ^-^

มอ. เปนมหา’ลัยที่ใหญกวาที่ฉันคิดไวมาก ตึกใหญโตและดูทันสมัย นั้นเปนความรูสึกแรกที่รถตุกๆพาฉันไปยืนอยูหนาคณะอุตสาหกรรมเกษตร และเมื่ออยูไปนานๆฉันจึงรูวา คณะนี้มีทางขึ้นลงหลายๆทาง แตละตึกก็เดินถึงกันไดดวยทางขึ้นๆลงๆ โคงๆ บางครั้งอาจทําใหหลงไดถาไมจําทางใหดีๆ ฉันลองนับเลนๆดู นับไปนับมา นับบันไดขึ้นลงไดถึง 9 แหง! (อาจมีมากกวานี้ แนะนําใหลองไปนับดู) การทําวิจัยเปนเรื่องสนุกและทาทายนะ ฉันเริ่มรู สึก เริ่มเขาใจเมื่อไดเขาอบรมกับทางศูนยฯ อ.จักรี หัวหนาประจําศูนยฯ มีการนําเสนอการทําวิจัยที่แตกตางออกไป มีการถามโต (ไม)ตอบ จึงทําใหเพ่ือนชาวคุรุวิจัยดวยกันตองคิดกันเอง ระดมสมองอยูตลอดเวลา “ไมสอนเนื้อหามากแตไดคิดมาก” ส่ิงนี้ทําใหฉันเริ่มเขาใจ และเริ่มมีแนวทางเล็กๆที่จะนําไปสอนใหเด็กคิดเปน และสนุกกับส่ิงที่ตนกําลังทํา กําลังเรียนรู ออ! ลืมไปกับคําถามยอดฮิต “ทําไม” อยาลืมเอาไปดวยนะเพราะมันสําคัญ มันจะทําใหงายกับทุกเรื่องที่เราสนใจและจะทําใหหัวสมองของเราไดใชการ อยางสรางสรรคตลอดเวลา (ตอง”ทําไม”อยางสรางสรรคดวยนะจะ) ขอบคุณ สกว. ขอบคุณ อก. มอ. ที่จัดใหเราชาวคุรุวิจัยทั้งหลายไดมาเรียนรูและไดลงมือทําในส่ิงตางๆ เรื่องเล็กๆนอยๆที่ผานหูผานตาที่ไมเคยจะสนใจ วันนี้ก็ได

- 50 -

ยอนกลับมาดู มาทํา ทําใหไดเรียนรูและมีความสุขกับมัน มันไมใชเรื่องนาเบ่ือ แตเปนเรื่องที่นาตื่นเตน ถาเรามีความเขาใจในการทําวิจัย วันนี้ทัศนคติเริ่มเปล่ียน เขาใจและสนุกกับการทําวิจัยมากขึ้น อยากจะคนหา อยากจะลงไปคลุกคลี่และทดลองกับทุกๆเรื่อง ทุกเรื่องเปนเรื่องใหม ถาเรามองในมุมที่ตางออกไป...มีคําหลายคําที่ยังติดใจอยูเสมอ คําที่ทําใหเราไดฉุดคิดทุกครั้งที่ไดยิน

“Imagination is more important than knowledge” “ The more you understand something, the less

interesting it is” ไมเพียงแตไดความรูจักการทําวิจัย ส่ิงที่ฉันไดมากกวานั้นคือ ความประทับใจในเพ่ือนชาวคุรุ วิจัยดวยกัน มีอยูคืนหนึ่งฉันอยากไปเที่ยวสงกรานตมาก เพราะยังไมไดเลนน้ําปใหมเลย แถมพ่ีที่โรงเรียนโทรมาไซโคอีก เปด Facebook ก็เจอศูนยพลังงานไปเที่ยวสงกรานตกัน เปดทีวีก็เจอ “ฉันอยากไปเที่ยวมิทไนทสงกรานตมากกกกกกกกกกกก” ฉันเริ่มวาแผนชวยเพ่ือนๆชาวคุรุวิจัยไปเที่ยวดวยกันหลายๆคน เผื่ออายสล่ิม(คนยโสธรใจดี ที่ขับรถมาเอง) จะใจออนพาไปเมื่อรวมตัวไดแลว อายสลิ่มผูมีหนาตาออนเพลียก็ขับรถพาฉันและพองเพ่ือนไปเลนน้ําตอนกลางคืนกัน ฉันเริ่มมีความรูสึกผิดขึ้นมาแลว ความรูสึกนี้เริ่มคืบคลานเขามาเมื่ออายสลิ่มขอรออยูที่รถ และเมื่อฉันมองไปที่ปาแจว ที่อายุ 50 แลว และมองไปที่นาสวยในวัยใกลเคียงกัน และฉันก็นึกไดวาปาแจวบอกกอนหนานี้ไววา “ปาแจวกลัวเดินไมทันเด็กๆปาแจวไมไปไดมั้ย” แตเปนเพราะฉันรบเรา และนาสวยผูใจดีก็บอกวา “ไมเปนไรเดี๋ยวนองจะเดินเปนเพ่ือนปาแจวเอง” ปาแจวจึงตัดสินใจมาดวย ขณะเดินไปเลนน้ําสงกรานตกัน ระยะทางคอนขางไกลพอสมควร ปาแจวกับนาสวยยังยิ้ม และยินดีกับเด็กๆ ไมบนสักคํา เมื่อไปถึงมีคนเลนฉีดน้ําและปะแปงกัน แถมมีงานคอนเสริตดวย คืนนั้นพ่ีวี พ่ีหนอยสนุกสุดเหว่ียง ฉันรูสึกประทับใจในตัวพวกเคามาก ฉันนึกกลัวๆอยูวาพวกพ่ีๆจะไมอยากไปเพราะดูสภาพมันอึกทึกครึกโครมมาก ปาแจว กับนาสวยคงไมสนุกแน แตปาแจว กับนาสวยกลับดูสนุก และไมบน พรอมที่จะเดินและรวมสนุกไปกับเด็กๆ เปนความประทับใจท่ีฉันไมอาจลืม ในความมีน้ําใจของพี่ๆ ของนาสวย ปาแจว และอายสลิ่มที่ขับรถมาสง ขอบคุณนะคะ ที่ทําใหเด็กคนหนึ่งที่อยากเลนสงกรานตมากๆไดเปนจริง สวนเรื่องการทําวิจัยของฉันนั้น ก็ทําใหไดประสบการณใหมเชนกัน เรื่องที่เรา(ฉัน น้ํา และพ่ีจะ)

เลือกทําในครั้งแรกคือ”การทําวุนสวรรค” การทําวุนทําใหฉันวุนพอสมควร อยางนอยก็เล้ียงเช้ือ 2 รอบ(เพราะรอบแรกเชื้อไมยอมขึ้น) แตละรอบใชเวลาประมาณ 3 วัน 6 วันเต็มๆกับการนั่งรอเฉยๆ เพ่ือใหเชื้อมันขึ้น วางจัดก็นั่งเขียนบันทึกประจําวัน วันๆแวะดูกลุมนูน กลุมนี้ และแอบกังวลในใจเล็กๆ วาวุนจะขึ้นไหม สุดทายเจาวุนตัวดี เกิดการติดเชื้อไมยอมขึ้น นั้นคือคําตอบที่วา ทําเรื่องใหม เราตัดสินใจทําเรื่องใหม โดยมีอ.ศุภศิลปคอยอยูเคียงขาง พรอมพ่ีตองกะนองหญิง เรื่องใหมของเราคือ “การทําใสน้ําผลไม” ผลก็คือการหาขอมูลใหม ในเวลาจํากัด การทําแล็ปหฤโหด ฉัน น้ําและพี่จะ ตองเก็บขอมูลทุกชั่วโมง เปนจํานวนทั้งหมด 5 ครั้ง เก็บตัวอยางทั้งหมด 20 cylinders(กระบอกตวง) หลอดละ 5.5 ml. โดยใชเจา ปเปต ซึ่งฉันไมถนัดเลย มันตองใชความชํานาญสูง แถมตองนําไปตรวจเช็คคาตางๆ และตองทําใหเสร็จภายใน 1 ชั่วโมง เพราะตองไปเก็บตัวอยางในครั้งตอไป ทํากันแทบไมทัน แตไมมีอะไรเกินความสามารถของมนุษย นั้นก็คือทํามันจนสําเร็จ เราเรงรีบทําบทความเพราะเราตองสงกอนที่จะไปเที่ยวตรังกัน คืนนั้นฉันหลับตอนตี 1 สวนพ่ีจะทํางานเสร็จตอนตี 4 ฉันนอนที่หองคอมฯ นอนเฝาพ่ีจะทํางาน เสร็จปุบเราก็เดินทางกลับหอ เก็บกระเปา อาบน้ําและเดนิทางไปตรงตอตอนตี 5 “พ่ีไมเคยทําอะไรแบบนี้มากอนเลยนะป” เปนคําพูดของพ่ีจะ มันเปนประสบการณใหมที่เราคงจะไมลืมแนนอน

ทะเลตรังสวยจัง “นี่ฉันยังไมไดควักเงินสักบาทเลยนะเนี๊ยะ” เธอใหฉันมากจังเลย ประสบการณดีๆอยางงี้จะหาไดจากที่ไหนอีก เหมือนมาเที่ยวกับเพ่ือน กับญาติพ่ีนองที่รูจักกันมานาน แตความจริงมันไมใช เราเพ่ิงรูจักกันไมถึงเดือนเลยนะ เราสนิทกันเร็วจัง คงเปนวันแรกๆที่ทางศูนยจัดกิจกรรมสัมพันธให มันมีความสําคัญมาก เพราะมันไดทําลายกําแพงความกลัว ความกังวล ลงไปหมด มแีตความรูสึกสนุก และความสนิทใจกัน

เชาวันใหมกับอาการงวงเหงาหาวนอน เพราะเราแทบไมไดนอนกันเลย พอถึงที่พักปุบก็หายเหนื่อยกับน้ําทะเลและภูเขากลางทะเลที่อยูขางหนา มันสวยงามมาก มากพอที่จะทําใหลืมความเหน็ดเหนื่อยเมื่อยลา วันนั้นเราเดินทางตอขึ้นเรือเพ่ือไปลอดถ้ํามรกต ฉันชอบมากมันเปนประสบการณใหมที่ไมเคยมากอน ลงทะเลกลางแมงกะพรุนนับสิบตัวได ตัวใหญๆทั้งนั้นเลย และมีแมงกะพรุนไฟปนอยูในนั้นดวย “ลงไปเลย เกาะกันแนนๆ เกาะกันเปนสายเขาไปในถ้ํามืดๆ” เรามีบอดี้การดสองไฟในน้ํานําทางให มีชวงหนึ่งฉันมองไมเห็นอะไรเลย คน

- 51 -

มาใกลๆชนตัวฉัน ฉันถึงรูวาก็มีขบวนคนอีกสายหนึ่ง(สายละประมาณ 30 คนได) ที่กําลังออกมา จากนั้นเราก็ไปดําน้ําดูปะการัง ฉันวาดําน้ําที่นี้สวยกวาที่ไหนๆ มีปลาหลากหลายชนิด และแนวปะการังที่ยังสมบูรณอยู อยางดําอยูอยางงี้นานๆจัง... มีความคิดชวงหน่ึงผุดขึ้นมาขณะดําน้ํา ปลอยมันตามธรรมชาติอยางนี้ดีที่สุดแลว นาสงสารมันนะถาจะจับมันใสอางน้ํา ทั้งๆที่โลกของมันก็แสนจะกวางใหญ แลวก็สวยงามขนาดนี้ วันรุงขึ้นตอนบายเราเดินทางไปน้ําตกสายรุง เลนน้ํากันมัน ไมนาเชื่อวานาสวยจะวายน้ําเกงมาก และยังมีแรงวายไปโขดหินนูน โขดหินนี้ไดอยางสบาย ถาฉันอายุเทานาสวย ฉันยังจะมีแรงอยางนาสวยไหม “ถาทําตัวแกเราก็แก” นาสวยทําใหฉันคิดได สนุกกับทุกเรื่อง และทําทุกเรื่องเปนเรื่องที่นาตื้นเตนดีกวา เราปดทายโปรแกรมดวยการไปเที่ยวชมพิพิทธภัณฑสัตวน้ํา เราไดความรูจากที่นี่พอสมควร อะไรที่ไมเห็นตอนที่เราดําน้ํา เราก็ไดมาเห็นก็ที่นี่ “นาสงสารพวกแกจัง โลกของแกชางแคบจัง แตของใหมีความสุขกับโลกแคบๆของแกแลวกัน จะไดมีความสุขดีกวาอยูกับความทุกขนะจะ”

อีกไมกี่วันฉันตองเดินทางกลับบานแลว ฉันคงจะคิดถึงฝมือการทําอาหารของปาหวาท คิดถึงอาจารยพ่ีเล้ียงที่อยูชวยกันทํางานวิจัยของเราจนดึกๆดื่นๆ คิดถึงพ่ีตอง นองหญิงที่เรากวนใหมาชวยทําแล็ปอยูเสมอ คิดถึงบรรยากาศตอนเชารอบริมอางน้ํา คิดถึงสมาคมรํากระบองของอาซิ้ม อามา ที่รายรําสงเสียงนับจังหวะพรอมใสสีเส้ือใหตรงกับวัน คิดถึงเหนียวไก หนาเซเวนฯแสนอรอย คิดถึงมุกตลกๆของเพื่อนๆชาวคุรุวิจัยทุกๆคน ทุกอยางมันเหมือนเปนสวนหนึ่งในชีวิตไปแลวในตลอดระยะเวลา 1 เดือน...............ขอบคุณมากนะที่ทําใหคิดถึง ถามีโอกาสฉันจะชวยเพ่ือนๆมาหาเธออีก อก. มอ. ^-^

เสนทางครุวิจัย 53

ความหวัง ความรู

สูนักเรียน

ครูศักดิ์ระพี ทองหนูนุย โรงเรียนคลองพนสฤษดิ์พิทยา จ.กระบี่

ผมชื่อศักดิ์ระพี ทองหนูนุย ชื่อเลนวาเอก เปนคนกระบ่ีโดยกําเนิด ผมไดรับคัดเลือกใหเขารวมโครงการครุวิ จั ย ป 2553 กั บ ศู น ย อุ ต ส า ห ก ร ร ม เ ก ษ ต ร ที่มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร วิทยาเขตหาดใหญ หลังจากไดรับแจงจากโครงการใหตอบรับและเตรียมความพรอม โดยอาจารยจักรี(ผศ.ดร.จักรี ทองเรือง) ไดติดตอมาทั้งทางโทรศัพทและทางอีเมลเปนระยะๆทําใหเกิดความสบายใจมาก วาทางศูนยมีความตั้งใจและเอาใจใสเปนอยางดี ผมเริ่มออกเดินทางจากบานพักในจังหวัดกระบ่ี วันที่ 1 เมษายน 2553 เวลา05.00โดยรถยนตสวนตัวถึง มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร เวลา 08.30 น. ผมตองลงทะเบียนและเขารวมกิจกรรมที่หอง 3307 คณะอุตสาหกรรมเกษตร แตเนื่องจากในวันนั้นที่คณะก็มีกิจกรรมอื่นอยูดวยมีคนที่เขารวมกิจกรรมจํานวนมาก ผมพยายามมองหาปายหรือสัญลักษณบอกทางไปยังหอง 3307 ตามที่ ระบุในหนัง สือแจงแตก็ ไม เจอเลยถามนักศึกษาคนหนึ่งนําทางจนมาพบกับกลุมครุวิจัยไดโดยไมทันพิธีเปด วันแรกก็ไมทันซะแลว ทั้งที่คิดวาวางแผนการเดินทางไวอยาวดี อะไรก็เกิดขึ้นได นี่เราอยูใกลๆแลวคนที่อยูไกลเขายังมาถึงกอนเรา...อายเคา

สามทะเล...ชื่อกลุมของเรา

กิจกรมตางๆท่ีทางศูนยวางไวเริ่มดําเนินการ ทุกคนรวมกิจกรรมกันอยางเต็มที่จนสามารถรูจักกันไดทั้งหมด 28 คน ภายในเวลาอันส้ันจากกลุมใหญก็สรางกลุมยอยตามกิจกรรมสัมพันธก็ไดชื่อกลุมยอยของแตละกลุมที่เปนเอกลักษณเปนที่มาของ ชื่อ “เอก...สามทะเล” เนื่องจากมีสมาชิกที่มาจาก จ.แมฮองสอน(ทะเลหมอก) จ.สงขลา จ.นราธิวาส(ทะเลตะอาวไทย) และ จ.กระบ่ี(ทะเลอันดามัน)

เร่ิมตนวิจัยดวย...คลิป...ทําไม...??? เริ่มวิชาการอยางจริงจัง คลิปวีดีโอตางๆถูกนํามาใช ใหพวกเราไดฝกทักษะการสังเกต การคิด เพ่ือ

- 52 -

นําไปสู การกําหนด หัวขอวิจัย โดยใหต้ังคําถามที่ขึ้นตนดวย “ทําไม...ทําไม...ทําไม...” หลายๆขอและใหตอบคําถามทุกขอ ซึ่งเปนวิธีการที่ทําใหผมเขาใจวาการที่เราจะคิดทํางานวิจัยหรือคิดทําอะไรไมจําเปนตองคิดเรื่องราวใหญโตแตเราสามารถมองหามันไดจากสิ่งรอบๆตัวเราหรือส่ิงตางๆท่ีอยูใกลตัว เราแคสังเกตหรือมองในมุมอื่นๆแลวตั้งคําถามเพื่อที่จะหาคําตอบ เราก็สามารถสรางองคความรูขึ้นมาจากสิ่งเหลานั้นไดและก็สามารถพัฒนาสูการทําวิจัยที่ดีและมีประโยชนได ทําใหผมรู สึกวาจริงๆแลวหนึ่ งเดือนนี้ ส่ิงที่ผมไดแลวคือแนวความคิดหรือเจตคติที่ดีตอการทําวิจัยซึ่ งตองขอขอบคุณ อาจารยจักกรี ทองเรืองและคณะ เปนอยางสูงที่ทําใหผมรู สึกวาการมาครั้ งนี้คุมมากๆและผมตัดสินใจถูกแลวที่มาที่นี่

เคร่ืองแกงสมภาคใต

พริกขี้หนูแหง กระเทียม และขมิ้นเปเครื่องเทศที่ทุกคนจําขึ้นใจเพราะจากนี้ไปเราจะตองอยูกับมันไปอีกหลายวันและตองทําความรูจักกันใหลึกซึ้ง มีหลายคนพูดแซวกันวา “อุตสาดั้นดนมาตั้งไกลแคมานั่งตําเครื่องแกงกันเนี่ยนะ” จริงแลวเครื่องแกงสมภาคใตเปนแคเครื่องมือใหเราไดเรียนรูทักษะกระบวนการวิจัย ซึ่งหลังจากนั้นทุกคนก็เริ่มรูวามันไมใชแคเรื่องของเครื่องแกงเทานั้นนะ ลองมาทําดูซิแลวจะรูวา...มันแสบตาแคไหน... ทะเล...ทะเล หลังจากเครงเครียดกับการฝกกระบวนการวิจัยอยูนานก็มีโอกาสไปพักผอนท่ีจังหวัดตรัง ทะเลสวยงามมากเปนที่ถูกใจของทุกคนยกเวนคนที่เมาคลื่นอาจจะไมสนุกเทาไรแตก็ดีกวานั่งอยูหนาคอมพิวเตอรนะ จ.ตรังมีทะเลที่สวยงามมากๆๆผมเองเปนคนกระบี่ก็มีทะเลที่สวยงามไมแพกัน . . .อยากใหคนอื่นๆไดมาสัมผัสบรรยากาศ สบายๆสายลม เสียงคล่ืน ปะการังสวยๆ แถมความตื่นเตนกับถํ้ามรกตอันสวยงามตามคําบรรยายของ เนาวัตน พงไพบูรณ “ที่วาใครทําสวรรคมาตกไว” สวยงามมากๆสุดจะบรรยาย ตองมาสัมผัสดวยตัวเองนะขอเชิญชวน เปนอันวาการมารวมโครงการครั้งนี้ไดอะไรมากกวาที่คาดหวังไว มวลประสบการณดานการวิจัยที่ไดจากศูนยพ่ีเล้ียงคงตองตกถึงตัวนักเรียนแนนอนตามที่มุงหวังไว อีกทั้งแนวคิดการทํางานการใชชีวิตจากพี่เล้ียงประจํากลุมทําใหมองโลกไดกวางขึ้น...ขอบคุณ...โครงการ...ครุวิจัย...สกว. ที่ใหโอกาส

เร่ืองเลาจากครุวิจัย

สุธีปกา หมื่นชนะ โรงเรียนการเคหะทาทราย กรุงเทพมหานคร

หลังจากเสร็จส้ินภารกิจที่โรงเรียนเสร็จแลวเมื่อ

วันที่31มีนาคม ก็เริ่มเดินทางมาที่สงขลาเพื่อมาอบรมขอบคุณสกว ที่ใหโอกาสอีกครั้ง. ในการอบรมในแตละครั้งจะตั้งใจมา เพ่ือจะนําความรูที่ไดและประสบการณสอนมาพัฒนาการเรียนการสอนของตัวเอง ในการมาครั้งนี้เจอเพ่ือนครู 28 คน เราก็จะไดวิธีการสอนวิธีการคิด 28 แบบที่แตละคนมีวิธีการสอนและการแกปญหาที่แตกตางกันไป นี่ก็คือบทเรียนที่เราไมสามารถที่จะคนหาไดในแบบเรียนตาง หรือหองสมุดที่ไหนได

นับจากวันแรกที่เดินทางมาอบรม ไดรวมกลุมกับเพ่ือนครุวิจัย ปนี้แตกตางกวาปกอนเปนอยางมากเพราะมากันครบทุกภาคของประเทศไทย เราไดเรียนรูในเรื่องภาษา และวัฒนธรรมของแตละภาค การเรียนรูกับอาจารยดวยคําถาม วา ทําไม ทําไม เราเรียนกันทุกวันไมมีวันเสารอาทิตย

เมื่อถึงเวลาทําแลป ก็แยกยายกันไปทําตามกลุมอาจารยที่ปรึกษา โชคดีมากที่ไดอาจารยศุภศิลป อาจารยใจดีมากๆๆๆ และเปนกันเองทําใหรูสึกวาไมเกร็งเทาไหรเลือกทํา หัวขอในการทําไวน ทํารวมกับคุณครูต้ิง จากโรงเรียนหกสิบพรรษา อุบลราชธานี ดวนความสนิทสนมและรูจักกันมากอนจึงไมมีปญหา

ครูสุ งง ขนมปงซับลิ้น กลายเปนฟารมเฮา เปนครูมาก็หลายปยังไมเคยไดยินชื่อขนมปงซับล้ิน อยากรูจริงวามีรูปรางหนาตายังไง มีขายอยูตรงไหน หรือวาเปนขนมพ้ืนบานของชาวใต เก็บความงงไวคนเดียว แตเพ่ือนๆก็คงจะสงสัยเหมือนกันใชเปลา ไมเปนไรพรุงนี้ถามอาจารยศุภศิลป ก็ได จะไดรูวะทีวาเปนอยางไง

รุงขึ้นเมื่อถึงวันทดสอบชิมไวน อาจารยอธิบายวาในการชิมไวน เราจะตองใชขนมปงซับล้ิน เพราะสงสัยมานาน ขอถามอาจารยศุภศิลปขนมปงซับลิ้น มันคืออะไร ไดคําตอบจากอาจารยวามันก็คือขนมปงฟารมเฮา นั่นแหละครับ จะมีคุณสมบัติในการซับรสของไวนในล้ินของเราทําใหเราบอกรสชาติไดไมผิดเพ้ียน

เมื่อถึงวันทัศนศึกษา ครูสุขอเรียกทัวรรอบนี้วาทัวรหมีแพนดา ที่เรียนอยางนี้เพราะมีพวกเราสวนหนึ่งตองรีบสงงานอาจารยกอนไปทัศนศึกษา กลับเขาหอตอนประมาณตี4 รถตูมาประมาณตี5 ครึ่ง ก็เลยตองเดินทางไปเลยอาการหมีแพนดาเปนอยางไงครูโอม ครูจะ และอีก

- 53 -

หลายคนคงพอจะอธิบายไดดีกวานี้แนนอนขอบอกและคอนเฟรม

กลับมาจากทัศนศึกษาเพื่อนๆหลายศูนยที่ทราบขาวการไปเที่ยวทัศนศึกษาของศูนยอก.ตางอิจฉาพวกเราทั้งนั้น พวกเราตอบอยางภาคภูมิใจวา เราไมแครสื่อ เรามีจุดยืนปนของตัวเอง ทําอะไรไมเหมือนใครอยูแลวววววววววววววววววววว วันเวลาคอยๆผานไปอยางชา จากระยะเวลาที่มาอยู ร วมกันทํ า ให เกิดการเรียนรู มากมาย ไดประสบการณตางที่ไมเคยไดรับในบทเรียนเปนเรื่องเลาที่ไมไดเรียนรูจากในตํารา ทุกคนตองมาเรียนรูเองท่ีเราเรียกวา “รสชาตของชีวิต”

ชวงเวลาที่มาเรียนรูรวมกันทําใหเกิดการเรียนรูมากมายทั้งดานวิชาการที่ทางคณะอาจารยใหและดานความแตกตางกันในดานสังคมและวัฒนธรรม ตลอดจนนิสัยใจคอของแตละคนแตละภาคแตละภาษา ที่มีความแตกตางกันที่ตองเรียนรูเองจากผูรวมวิจัย ผูประสานงานและคณาจารย เปรียบกับโลกที่มีดานขาวและดานดํา เราควรจะเลือกจดจําในสวนดานท่ีเปนสีขาวก็พอ ดานท่ีทําใหเราไมสบายใจก็ไมตองไปใสใจ ทําของเราใหดีท่ีสุด ชีวิตตองมีการเรียนรู เอาสิ่ง ท่ีผิดพลาดมาเปนบทเรียนแกไขใหดีในคราวตอไปแลวกัน

ความรูที่ไดรับ

......ความประทับใจที่ไดซึ้ง

ครูพัศยา สันสน โรงเรียนทุงตะโกวทิยา จ.ชุมพร

เมื่อตอนเดือนธันวาคม 2552 หัวหนาหมวดวิทยเ รี ย กปร ะชุ ม ลู กหมวดทุ กคน โ ดยแจ ง ม าทา งประชาสัมพันธ ตึง.. ต่ึง.. ต๊ึง.. “ตอนเย็นวันนี้ เวลา 15.40 น. ขอใหครูวิทยาศาสตรทุกทานมาประชุมพรอมกันที่ใตหลังคาสีฟาดวยนะคะ แจงจากหัวหนากลุมสาระวิทยาศาสตร” เมื่อไดยินอยางนั้นก็สงสัยวา”เอ...ประชุมอะไรอีกหนอ..”

เมื่อถึงเวลาน้ันทุกคนมาพรอมหนาพรอมตาหัวหนาหมวดวิทยก็ไมเสียเวลา เขาเรื่องประชุมทันที“มีหนัง สือแจ งมาว า รับครู เข าฝกทักษะการทําวิจัยวิทยาศาสตร 1 เดือน ใครสนใจบาง?” ทันทีที่ไดยินคําถามจากหัวหมวดวิทยก็ตัดสินใจยกมือบอกวา “สนใจคะ ขอเอกสารดูหนอยนะคะ” หลังจากนั้นมาก็รอนับวันที่จะมาฝกทักษะทําวิจัย โดยเลือกศูนยคณะอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยสงขลาครินทร วิทยาเขตหาดใหญ เปนสถานที่ฝก

เมื่อวันที่รอคอยมาถึง วันที่ 31 มีนาคม 2553 เวลา 14.00 น. เขารับรายงานตัวเพ่ือยืนยันการฝกทําวิจัย แลวรับกุญแจหองเขาที่พักอันแสนสบายตามที่ทางศูนยเลือกไวให โดยพักรวมกับครูจาก จ.กระบ่ีชื่อพ่ีวี แหม . . .แตกวาเราจะไดเจอพ่ีวีก็ตอนเชาของวันที่ 1 เมษายน 2553 เราทั้งสองคุยเขากันไดดีมาก หลังจากนั้นก็ชวนเพ่ือนๆ ที่อยูหอเดียวกันมาเขารับการปฐมนิเทศวันแรกของการฝกทําวิจัย ในใจคิดวา ”วันแรกเขาคงคุยเฉพาะวิชาการแนเลย นาจะงวงแนๆๆ” แตที่ไหนไดกิจกรรมแรกที่ทางศูนยจัดคือ กิจกรรมละลายพฤติกรรม โอโหสนุกมากๆ ไดรูจักกับเพ่ือนใหมๆ เยอะแยะ

หลังจากวันนั้นครูทุกคนก็สนิทสนมกันมากขึ้น ตอจากนั้นเปนการเรียนรู พ้ืนฐานกระบวนการทางวิทยาศาสตร เชน การสังเกต การตั้งสมมติฐาน และการวิเคราะหผล เปนตน โดย ผศ.ดร.จักรี ทองเรือง เปนผูสอนกระบวนการทางวิทยาศาสตรให โอโห..เพ่ิงเคยเจอกับอาจารยแบบนี้ที่ทุมเทกําลังทั้งหมดใหกับครูทุกอยาง อะไรที่วาดี อะไรที่ไม เขาใจ อาจารยจักรีสอนใหหมดทุกอยาง ครูทุกคนไดรับความรูเต็มๆ

- 54 -

ถึงวันที่ไดเจอกับครูที่ปรึกษาในการทําวิจัย ผศ.ดร.ศุภศิลป มณีรัตน ครั้งแรกที่เจอนึกวาทานอายุ 30 ป แตที่ไหนไดอายุ 40 ปแลว สงสัยมีเคล็ดลับในการรักษาความหนุมหลอเอาไวนะเนี่ย แตมีอยางหนึ่งที่ไมได เปนเคล็ดลับ คือ ความเปนผูที่มีอารมณดีตลอดเวลากับทุกๆ คน ทําใหครูที่ฝกทําวิจัยรู สึกประทับใจมาก

หลังจากพบครูที่ปรึกษาเรียบรอยแลวก็คุยหัวขอเรื่องที่ทําวิจัยวุนสวรรค ครูที่ปรึกษาอธิบายขั้นตอนการทําวิจัยโดยเริ่มจากหาขอมูลเกี่ยวกับปจจัยที่ทําใหวุนมีคุณภาพมากที่สุด แลวจึงนําขอมูลดังกลาวมาศึกษาขั้นตอนในการทําวุน แลวลงมือปฏิบัติโดยทันที ในใจคิดวา “เอาแลว ไดทําแลว สนุกแนๆ” 3 วันผานไปจุลินทรียเกิด Contarminate เชื้อไมผาน สงสัยวาทําไมสะอาดแนเลย ลองทําใหมคราวนี้สะอาดสุดๆ 3 วันผานไปจุลินทรียขึ้นดีมาก นําไปหมักกับน้ํามะพราวรอ 7 วันเพ่ือใหเกิดแผนวุนที่มีคุณภาพ แตไมทันครบ 7 วัน ปรากฏวาแผนวุนเกิด Contarminate “โอแยแลว...” ในทีมเพ่ือนครูที่ทําดวยกันปรึกษากับครูที่ปรึกษาวาจะทําอยางไรกันตอ ปรากฏวาตองทําเรื่องใหมเลยน่ันคือ การทําใสน้ําผลไม เพราะหากเราทําวุนอีกครั้งเวลาในการทําไมเพียงพอ แตถาทําเรื่องการทําใสน้ําผลไม 2 วันทราบผลเลย เมื่อคิดไดเชนนั้นก็ตองเริ่มทําใหมหมดเลย

ผลการทําใสน้ําผลไมปรากฏไดชัดเจน ไมมีอุปสรรคใดๆ ทั้งส้ิน นําผลที่ไดจากการทดลองไปแปรผลในรูปตางๆ กวาจะเรียบรอยทําเอาเหนื่อยนะเนี่ย แตเรามักจะคิดอยูเสมอวา “ความรูที่ไดรับครั้งนี้มันคุมคากับความเหนื่อยจริง”

เมื่อทําวิจัยกันเหน่ือยๆ เพ่ือนครูมักจะพากันไปเที่ยวตามชายหาดสมิหลากันบอยๆ เปนการผอนคลาย ทุกคนสนุกสนานกันมากไดเลนน้ําทะเล หิวก็ไปทานขาวบนเกาะยอหรือไมก็ซื้ออาหารทะเลสดๆ มายางทานกันเอง บรรยากาศโรแมนตกิสสุดๆ

ทิ้งทวนโดยการไปทัศนศึกษาที่ จ.ตรัง ทุกคนต่ืนเตนกับความงามของถาลอด ถามรกต ทะเลสีมรกต เกาะกระดาน และอาหารทะเลแสนอรอย

ความรูที่ไดรับ ความประทับใจที่ไดซึ้ง มันจะตราตรึงอยูอยางนี้ตลอดไป คิดถึงศูนยอุตสากรรมเกษตร มอ.หาดใหญ และทราบซึ้งกับมิตรภาพที่ดีของเพ่ือนครูทุกคน

บันทึกของนักเดินทาง

พิรุณพร อินถา โรงเรียนบานหัวเมือง จ.นาน

pirun2553@gmail.com

โครงการคุรุ วิจัย คืออะไร มีคําถามเกิดขึ้นระหวางที่ทราบขาวจากเพื่อนหลายๆคนที่มีโอกาสไดผานเขารวมโครงการจากศูนยตางๆ ไปแลว ทําใหนักเดินทางคิดวาแลวเพ่ือนๆไปทําอะไรกันที่นั่น ทําวิจัยอะไร ทําไมตองทําที่โครงการนี้ ปกติทุกคนก็ทําวิจัยกันอยูแลวเวลาท่ีทํางานอยูที่โรงเรียน แตคําตอบที่เพ่ือนๆใหก็คือ การเขารวมโครงการดวยตัวเอง

นักเดินทางจึงตัดสินใจเขียนโครงการเขารวมโดยมองศูนยที่คิดวาเปนเรื่องที่ใกลตัวเองมาก จึงเลือกที่คณะอุตสาหกรรมรมเกษตรที่มหาวิทยาลัย สงขลานครินทร แตปญหาที่ตามมาก็คือ ระยะทางที่ใกลจากบานของนักเดินทางมากดูจากแผนที่แลวชางหางกันเหลือเกิน ครอบครัวก็เปนหวงไมอยากใหมา ตองตกลงกับครอบครัวนานพอสมควร ดวยความที่อยากรูจึงตัดสินใจเขารวมโครงการ

กอนที่จะเดินทางมาที่มหาวิทยาลัยสงขลา ทางศูนยได ติดตออยูตลอด ทําใหรูสึกวาไดรับการเอาใจใส จากศูนยกอนที่จะเดินทางมา พอถึงเวลา วันที่ 29 มีนาคมตัวเองก็มีความกังวลอยูไมนอยในการเดินทางอาจเปนเพราะไมเคยเดินทางมาทางภาคใตประกอบกับจังหวัดสงขลาใกลกับชายแดนมาก กระแสขาวแรงทุกวัน สรางความกังวลกับครอบครัวไมนอย แตอยางไรการเดินทางก็ยังคงมีตอ เชาวันที่ 30 มีนาคม 53 ไดนัดเจอกับครูยงจิตรที่สนามบินดอนเมือง ซึ่งเปนครูที่สนิทกันมากซึ่งครูยงจิตรสอนอยูที่จังหวัดรอยเอ็ดและเขารวมโครงการนี้ดวยกัน การเดินทางโดยเครื่องบินมาถึงที่ อําเภอหาดใหญ ก็ใชเวลาไมนานเทาไหรนัก พอมาถึง คิดตออีก แลวจะเดินทางไปมหาวิทยาลัยสงขลายังไง บังเอิญหรือโชคดีก็ไมทราบได ทางคณะมารับทานคณะบดีพอดีจึงอาศัยรถไปที่พักตามที่ศูนยไดจัดไวให

เชารุงขึ้นการไดเจอพ้ีเล้ียง เพ่ือนๆ ทําใหรูสึกต่ืนเตนจัง แตละคนตางที่มา ตางวัย แตเวลาผานไปแคหนึ่งวัน สามารถทําใหทุกคนมีความรูสึกดีๆตอกันไดอยางไมนาเชื่อ บางครั้งลองมาทบทวนดู จริงๆแลวอาชีพครูชางนาอัศจรรยอะไรเชนนี้ ทําไดทุกอยางถึงแมบางอยางอาจไมเกงมากแตก็สามารถทําได และการมีมนุษย

- 55 -

สัมพันธดี มีน้ําใจ เขากับผูอ่ืนไดงาย จึงทําใหผูเขารวมโครงการมีความรูสึกดีๆตอกัน

เริ่มเรียนรู ..ทําไม ..ทําไม...ทําไม เปนคําถามที่เด็กๆมักใชถามเราเสมอๆเมื่อเขาตองการรูอะไร ไมคิดวาคําถามนี้มาเปนประเด็นที่จะเขาสูกระบวนการวิจัย ทําใหเราไดรูวา การสังเกต แลวเริ่มตั้งคําถามวาทําไมเปนส่ิงที่เปนพ้ืนฐานของการนํามาสูประเด็นตางๆ ดังนั้นเวลาเด็กๆหรือใครก็ตามที่ใหมองเห็นความสําคัญของการถามถึงแมวาคําตอบที่ไดอาจจะถูกตองหรือไมก็ตาม ทําใหเราไดคิดทั้งนั้น อาจารยทําใหวาส่ิงที่อยูรอบตัวเรา ถารูจักสังเกตกระบวนการคิดก็ตามมา เมื่อไดความรูไปไดบางสวน ทางพี่เล้ียงก็ใหเราคิดหัวขอที่จะทําวิจัย ตางคนก็มีเรื่องที่ตัวเองอยากจะทําอยูในใจ ทําใหไดทํางานตามที่ตัวเองตองการ แตการเรียนทางทฤษฎีก็เหนื่อยเหมือนกัน พวกเราเรียนกันบางวันก็ 3 ทุม ก็รูสึกเหนื่อยบางทีเพ่ือนในกลุมเขาทํางานที่หอง Lab กัน พวกเราในกลุมก็จะชวยกันทํา ก็ไดความรูของทุกๆไปดวย มีการวางแผนชวยกัน ทําใหความรูสึกดีๆเกิดขึ้นมากมายระหวางการทํางาน พอมีเวลาวางบางพวกเราก็รวมกลุมกัน พูดคุยแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมกันสนุกสนานทําใหรูสึกผอนคลายไดไมนอย

พอเวลาที่ใกลจะครบกําหนดสงงานชวงนี้แหละดูเหมือนวาทุกคนจะเครียดมากตองยอมรับวาบางสิ่งบางอยางใหมสําหรับเรา อาจตองใชเวลาในการศึกษา แตเวลาเพียงนอยนิดอาจจะรับไดไมเต็มทีทําใหพวกเรารู สึกเครียดไปตามๆกัน แตทุกคนก็ไมละทิ้ งความพยายาม ถึงแมงานจะเยอะและหนักสมองอยู แตทุกคนพยายามกันเต็มที่มาก บาง Lab ก็ยังทําไมเสร็จ แตทุกคนก็ชวยกันทํางานจนดึก บางคนถึงเชา รูสึกวาทุกคนมีใจที่เกินรอยจริงๆ แตชวงที่พวกเราพักผอนสมองกัน ก็เต็มที่กับส่ิงนั้นเหมือนกัน ทุกคนสนุกสนานมากไดไปเลนน้ําทะเล สวนตัวรูสึกตื่นเตนดี ไดดําน้ําดูปะการังของจริง ประทับใจมาก เมื่อกลับมาก็ตองทํางานหนักเหมือนเดิม แตก็ดีเหมือนไปเติมพลังมาเรียบรอย ก็ทํางานตอไปได

หวังวาหลังจากที่ทุกคนทํางานเสร็จทุกคนจะไดประสบการณเพ่ิมมากขึ้นไมวาดานความรู ดานการใชชี วิต หรือ อ่ืนๆ บางครั้ งที่ บางที่ คนบางคน ก็ ใหประสบการณที่แตกตางกันไป ตัวเราที่เปนคนสัมผัสไดดวยตัวเอง มาถึง ณ เวลานี้ไมแปลกใจแลววาทําไมเพ่ือนๆที่เขารวมโครงการจึงอยากใหเราไดเขามารวมในโครงการนี้ เปนประสบการณที่ดีจริงๆคะ

ประสบการณที่มีชีวิตชีวา

มยุรี อุสมาน โรงเรียนหวังดี อ.เมือง จ.สงขลา

mauree.us@gmail.com

เปนอะไรที่ไมคาดคิดมากอนเลยวาตัวเองจะได

เขารวมโครงการในครั้งนี้ เลยทําใหเกิดคําถามขึ้นในใจ?? เอเราจะทําไดไหม กังวลใจ และแลวมันก็เกิดคําตอบใหกับตนเองวา ชีวิตคือการเรียนรู การเดินทางทําใหเกิดประสบการณชีวิตที่มีสีสันหลากหลายสีมาแตงแตมใหกับเรา และแลววันที่ทําใหเราไดรับประสบการณที่ไมคาดไวก็มาถึง (30 มีนาคม 53 ) เวลา 17. 00น เริ่มเดินทางออกจากบานจากสงขลาเขาสูหาดใหญ ความจริงแลวหาดใหญ สงขลาก็ใกลกันความตื่นเตนจึงเกิดขึ้นเพียงเล็กนอย มาถึงหนาหอริมมอความกังวลก็เขามาเยือนเมื่อไมเจอใครเลยติดตอใครก็ไมได ( คิดในใจเอาไงดีเนี๊ยะ) เหมือนฟาเปนใจ เมื่อเวลาผานไปก็มีเพ่ือนรวมเดินทางอีกสองคน (คอยอุนใจขึ้นหนอย ) มีเพ่ือนแลว นองไขนุย และนองดํ า ( ทราบชื่ อทีห ลัง ) พยายามติดตอผูประสานงานจนประสบความสําเร็จ ( ความพยายามอยูที่ไหน ความสําเร็จอยูที่นั่น ) ไดเขาหอพักสักที หองละ 2 คน จะพักหอง 208 กับ นองจั๊น ครูโรงเรียนวรพัฒนนอนหลับฝนดี

ตะวันรุง....... แสงแดดสาดสองพรอมรับส่ิงที่ไมรูในวันใหม........................ เชา รายงานตัว 8.30 น. เริ่มพบปะผูคนที่เปนคนแปลกหนาหลายตาทําใหต่ืนเตน นอกจากกลุมคุณครูที่มาจากกลุมเบญจมิตรดวยกันนองจั๊นและนองทรายสุดสวย หนุมอีกหนึ่งคนคือนองโรจน หลังจากรับเอกสาร ก็เปนพิธีเปด เจออาจารยที่คณะอุตสาหกรรมเกษตร บางทาน รูสึกถึงความอบอุนและความเปนมิตร จากใบหนาของทานอาจารยที่ ย้ิมแยมแจมใสพรอมตอนรับพวกเราทุกคน ฟงคํ าแนะนําและอรั มภบทจากอาจารย ซั ก เ ล็กน อย ก็ ถึ งช ว งนันทนาการ กิจกรรมสานสัมพันธ คุณครู 4 ภาคโดยผานกิจกรรมตางๆ เชน จับคูคุยกัน 2คน 4 คน , เปดชิงพ้ืนที่, ถุงใบใหญ ซึ่งเปนส่ิงที่มหัศจรรยมากๆๆๆๆๆๆที่ทุกคนสนิทกันรวดเร็วมาก แตละคนมีความสุขและสนุกไปกับการรวมกิจกรรมแบบสบายๆในแรกพบ ( สบตา )

- 56 -

รวมกลุม........ทางคณะมีการจัดกลุมอาจารยพ่ีเล้ียง 5 ทาน ซึ่งจะไดอยูกับอาจารยศุภศิลป มณีรัตน สมาชิกรวม กลุมมี 5 คน คือ พ่ีสุ พ่ีตุงติ๊ง นองน้ํา นองปอปป และจะ ( ขาพเจาเองคะ ) ไดรวมพูดคุยถึงหัวขอเกี่ยวกับการทําวิจัย

ทําไม..... ไดยินแลวเหมือนกับเปนคํางายๆแตเมื่อ อ. จักรีใหดูคริปวีดีโอแลวใหต้ังคําถามขึ้นตนดวยวา “ ทําไม” แรก ๆก็สนุกแตมากๆๆเขาชักจะคิดคําถามไมออกแตกด็ีมากๆๆๆๆๆทําใหจะไดเรียนรูกระบวนการคิดแตประโยคยอดฮิตฮิตติดชารจที่ผูเขารวมโครงการจะจดจํากันไดดีคือ “จินตนาการสําคัญกวาความรู”ถึงเวลาที่ทุกคนจะไดต่ืนเตนและสนุกกันอีกรั้งเมื่อ อาจารยใหพวกเราไดทําอาหารเที่ยงกันรับประทานเอง ราดหนาและน้ําผลไม จะทําไมเปนหรอกมั่วๆๆไปกับเพ่ือนๆๆก็ไดอาหารที่หนาตาดี รสชาติอรอยถูกใจหลายๆ

เร่ิมตน ... ทําโครงรางวิจัย ฟงแหมือนจะงาย แตเมื่อลงมือทํามันไมไดงายอยางที่คิดไว กวาจะไดโครงรางก็อยูกับเจาคอมพิวเตอรอยู 2-3 วัน เมื่อไดโครงรางวิจัยแลวถึงเวลาที่พวกเราไดเริมลงมือปฏิบัติการวิจัยคราวนี้แหละเปนประสบการณที่นาตื่นเตนมากๆๆๆๆ เริ่มตนดวยการชวยพ่ีสุ พ่ีตุงติ๊ง ทําไวนสับปะรดนองปอปป มันเปนอะไรที่สนุกมากๆๆๆเพราะแคการปอกสับปะรดก็มี เรื่องใหหัวเราะกันแลวก็ เพราะมีความชํานาญในการปอกกันมากแตก็ทําไดสําเร็จ และไดน้ําหมักไวนที่หอมกล่ินสับปะรด โดยมี ผศ.ดร. ศุภศิลป และนองตองคอยใหคําปรึกษาเปนอยางดี ทําใหพวกเราไมเครียด สวนจะ นองน้ํา นองปอปป รวมกันทําน้ําผลไมใส มันเปนอะไรที่เหนื่อยมากๆเพราะทํากันตั้งแต 9 โมงเชาถึง 3 ทุมครึ่งกลับหอแลวหลับสนิทเลยตื่นเชาขึ้นมาพวกเราก็ลุยงานตอไมมีถอย ( สูตายคะ )

คืนกอนที่จะไปทัศนาจรที่จังหวัดตรัง งานก็ยังไมเสร็จแตใจไปอยูที่ตรังแลว จนตองปนงานวิจัยจัดทําเปนบทความอยางขะมักเขมนตั้งแตเชาจนถึงตีส่ีของอีกวัน อาบน้ําแตงตัวขึ้นรถ หลังจากนั่งบนรถจะไมพูดร่ําทําเพลงกับใครหลับอยางเดียวจนถึงตรัง พอไดเยินเสียงคล่ืนตาก็สวางทันที สนุกกับการเที่ยวถํ้ามรกต ดําน้ําดูปะการัง ปลาหลากหลายชนิด ( ขอบอกวายน้ําไมเปน ) ก็ไมใชอุปสรรคเพราะมีเจาหนาที่ชวยดูแลและพวกพี่ๆ

ที่วายน้ําเปน อีกที่หนึ่งที่ไดไปเที่ยวตื่นเตนมากจึงไมอยากเก็บไวคนเดียว คือ ถํ้าเลเขากอบ ที่ไดยินเสียงกรี๊ดจากนักทองเที่ยวเปนระยะๆ จากการลุนระทึกในการลอดเผานเพดานถ้ําที่ตองนอนราบไปบนเรือที่มีคนพายคอยให

คําแนะนําและอธิบายใหความรูพรอมกับหยอดมุกใหสาวๆบนเรือไดหัวเราะ ความสวยงามภายในถ้ําก็ไมย่ิงหยอนไปกวากันที่สรางความตื่นตาตื่นใจแกพวกเราหลังจากนั้นก็มาสรางความชุมฉํ่าใหกับรางกายที่น้ําตกสายรุง และที่ประทับใจทายสุดของการทองเที่ยวคือความนารักของแมวน้ําแสนรูที่พิพิธภัณฑสถาบันเทคโนโลยีราชมงคล จ. ตรัง กอนกลับหาดใหญก็ตองมีเรื่องใหหัวเราะปนความเศราเพราะเมื่อมาถึงคิวรถกับไมมีรถใหกลับหาดใหญ นั่งรอรถจนถึง 5โมงกลับหาดใหญถึง 2 ทุม

หลังจากผอนคลายแลวพวกเราก็กลับมาลุยงานกันตอ มีงานที่ตองทําเยอะมากโดยเฉพาะโปสเตอร แกไขแลวแกไขอีก เกือบทอแนะ แตก็มี พ่ี นองๆคอยชวยและคอยใหกําลังใจ ทําใหงานผานไปไดดวยดี ขอขอบคุณทาง สกว. ที่มอบโอกาสดีดี ทําใหมีความคิดจินตนาการในเรื่องวิจัยพอสมควร อยางนอยทางที่จะเดินไปขางหนา ไมมืดมนเหมือนกอนมา ชวยสรางครูที่จะนําพากระบวนการวิจัยไปสูเยวาชน ซึ่งกอใหเกิดประโยชนตอการศึกษา ประสบการณวิจัยที่ไดรับในหนึ่งเดือนนี้ขาพเจาจะนําไปปรับใชในการเรียนการสอนที่โรงเรียนตอไป สุดทายตองขอขอบพระคุณอาจารยจักรี ทองเรือง อาจารยพ่ีเล้ียงทุกทานที่ไดดูแลเอาใจใสถายทอดความรูอยางตั้งใจและจริงใจ ขอขอบคุณปาสวาทที่ทําอาหารอรอยๆใหเราทานทุกวัน นักวิจัยทุกคนอิ่มหนําสําราญกับอาหารจนลืมนึกถึงความอวนไปหนึ่งเดือนเต็ม ที่สําคัญที่สุดคืออาจารยพ่ีเล้ียงของขาพเจาเอง อาจารย ศุภศิลป มณีรัตน นองตอง นองหญิงท่ีไดดูแลเอาใจใสถายทอดความรูอยางตั้งใจและจริงใจมอบความรูทางดานกระบวนการวิจัยให ขอขอบพระคุณจริงๆคะ และหวังวาปหนา คณะอุตสาหกรรมเกษตร คงจะมีครุวิจัยรุนที่ 2 ขอให สกว.และผูเกี่ยวของทุกทานโชคดี มีความสุข อยูใหทุนนี้กับครูไปนานๆ

- 57 -

การเดินทางไกล.....และวิจัยเรื่อง

ใกลตัว

ยงจิตร ศิลาพิมพ

โรงเรียนโคกลามพิทยาคม จ.รอยเอ็ด yongjit@gmail.com

การเดินทางเปนเรื่องที่สนุก เปนคนที่ชอบการ

เดินทางทองเที่ยวพอสมควรโดยเฉพาะที่ที่ไมเคยไป ซึ่งทุกครั้งที่มีการเดินทางไกลๆ จะตื่นเตนและสนุกกับการเดินทางตลอด คราวนี้ไมแคสนุกอยางเดียวยังตื่นเตนดวย ที่จะกาวสูดินแดนภาคใต ซึ่งเปนครั้งแรกในชีวิต กอนที่จะเดินทางก็ไดผานความเหน็ดเหน่ือยจากการเรงทําผลงานวิชาการเพื่อขอเล่ือนวิทยฐานะ ไดฤกษงามยามดีเชาวันที่ 29 มีนาคม 2553 นําผลงานวิชาการสองกลองใหญไปสงที่สํานักงานเขตพื้นที่การศึกษารอยเอ็ด เขต 1 แลวก็เดินทางวันที่ 30 มีนาคม 2553 เหมือนจะไมไดพักผอน แตดวยหัวใจที่เต็มเปยมไปดวยความมุ งมั่ นที่ อยากพัฒนาวิชาชีพและอยากที่ จะนํ าไปพัฒนาการเรียนการสอนใหนักเรียนพัฒนากระบวนการคิดจึงไดหอบกระเปาใบใหญพรอมที่จะเดินทางลงภาคใต เปาหมายในการเดินทางคือ จังหวัดสงขลา คณะอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร วิทยาเขตหาดใหญ

การขึ้นเครื่องบินครั้งแรกของครูบานนอกอยางเรา ต่ืนเตนอยางบอกไมถูกที่เดียว ดีนะที่มีเพ่ือนรวมเดินทางอยางนองกุงที่มาจากจังหวัดนาน ไมง้ันก็คงงกๆ เง่ินๆ ปลอยไกไปหลายตัวเหมือนกัน จากดอนเมืองถึงหาดใหญ ใชเวลา ชั่วโมงกวาก็ถึงแลว เครื่องบินเร็วอยางง้ีนี่ เอง ถานั่งรถไฟ หรือรถทัวรมา ตองใชเวลา 18 ชั่วโมง นะเนี่ย สุดยอดจริงๆ ที่นาตื่นเตน พอกาวลงจาก เครื่องบินเพ่ือหารถรับจางไปคณะอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร เพราะ กอนเดินทาง ไดติดตอแลว ทางคณะบอกใหเดินทางเอง ไมไดมารับ เดินออกมา เราก็มองปาย ออ เขามารับฝรั่งกันเนาะถือปายชื่อกันดวย สายตาหลืบไปเห็นปายชื่อพวกเรา เยๆ มีคนมารับเราดวย เปนการขึ้นเครื่องครั้งแรกท่ีสมบูรณแบบจริงๆ ถามพี่คนที่มารับวา ทําไมถึงไดมารับ เขาบอกวา ผมมารับ คณบดี เลยมารับดวยครับ ออ...โชคดีนะที่มาเที่ยวบินเดียวกับคณบดี นี่แหละประสบการณชีวิตของครูบานนอกอยางเรา แคไดมา

ภาคใตและข้ึนเครื่องบินครั้งแรกก็ภูมิใจแลว อยางอื่นคอยวากนัตอ

มาถึงที่คณะ นองนฤมลก็พาพวกเราเขาที่พัก หอพักริมมอ เราไดพักหองเดียวกับนองกุง เพราะเดินทางมาดวยกัน ก็สะดวกสบายพอสมควร และมาเจอรอยย้ิมและมิตรภาพที่ดีจากอาจารยในคณะและเพ่ือนรวมโครงการทําใหความเหน็ดเหนื่อยจากการเดินทางหายไปเ ป น ป ด ทิ้ ง วั น แ ร ก ของการทําวิจัยบรรยากาศของการอบรมดูเกร็งๆ จากคนหลายคนมาจากหลายที่หลายภาค หลายศาสนา และหลายภาษา แตก็พอจะมีรอยยิ้มใหเห็นกันทุกคน วันแรก กิจกรรมเบาๆ เปนธรรมดาที่ความจากหลายที่มารวมกันกอนที่จะรวมเดินทางไปดวยกันจะตองมีการสรางความคุนเคยตอกัน ตลอดทั้งวันกอนพบอาจารยพ่ีเล้ียง นองอวนกับนองเพ็ญพยายามสรรหากิจกรรมหลากหลายมาละลายพฤติกรรมแลวก็ทําสําเร็จซะดวย เพราะรวมกิจกรรมแบบนี้หลายที่ไมเคยมีที่ไหน ที่ทําใหจําชื่อเพ่ือนรวมโครงการไดทั้งหมด เหมือนกิจกรรมถุงใบใหญเลย...สุดยอดจริงๆชวงบายมีกิจกรรมที่ตองรวมกันคิด รวมกันแกปญหา เปดชิงพ้ืนที่ สรางความฮือฮา ใหกับเราชาวครุวิจัยไดพอสมควร อาจารยจักรี ไดสรางสรรคกิจกรรมตางๆ มากมายทุกกิจกรรมที่เราทํา ไมไดทําแตเราคนเดียว เรานึกถึงการนําไปตอยอดกับนักเรียนที่โรงเรียนไมวาจะเปนกิจกรรม ฝกการสังเกต และการตั้งปญหา ส่ิงที่เราเห็นประจําจนเคยชิน ส่ิงที่อยูใกลตัวจนเคยชิน ทําใหเรารูสึกวามันไมใชปญหาเปนเรื่องธรรมดา จึงไมเกิดการวิจัยเพ่ือพัฒนา อาจารยจักรี สอนใหเราไดรูไดคิด ทําใหรู จั กการสั ง เกตและการตั้ ง คํ าถาม เ พ่ื อนํ ามาซึ้ งกระบวนการวิจัยเพ่ือหาคําตอบและพัฒนาใหดีขึ้น จากความตั้งใจและการเตรียมการมาอยางดีของอาจารยจักรี กิจกรรมที่หลากหลาย ทําใหมองยอนกลับไปถึงอีเมลที่สงไปถึงครูผูเขารวมโครงการกอนที่จะมีเขารวมโครงการ ไดอีเมลจากอาจารยจักรีบอยๆ มีคลิปเรื่องหมูปง ยังรูสึกรําคาญเลย ไหนตองสอนนักเรียน ไหนตองรีบทําผลงานวิชาการเพื่อขอเล่ือนวิทยฐานะ ตอนแรกรูวาเปนคลิปรับเปดดูจินตนาการเอาไววาจะตองเปนคลิปเกี่ยวกับความรูเรื่องการวิจัยที่ ย่ิงใหญอะไรประมาณนี้ พอเปดดูสงมาทําไมเนี่ย คลิปหมูปง หมูปงที่ไหนก็มี ไมเห็นจะแปลกตรงไหน ก็แคหมูปง จากนั้นก็ปดเมลแลวทํางานตอไปไมไดสนใจอะไรอีก แลวก็ไดรับเมลตางๆ ตามมามากมาย เปดอานบางไมเปดอานบาง ดวยภาระงานที่โรงเรียนที่มากพอควร พอ

- 58 -

มาถึงศูนยอุตสาหกรรมเกษตร อาจารยจักรีก็เปดคลิปหมูปงอันเดิมใหเราดู และใหเราตั้งคําถามจากคลิปทุกคนตางสนุกและไดเรียนรูถึงการสังเกตจากสิ่งตางๆ ที่เคยเห็นในชีวิตประจําวัน แลวทําใหเกิดปญหา และการวิจัยเพ่ือแกปญหาน้ันๆทําใหเรารูถึงความตั้งใจและการเตรียมการอยางดีของทีมงานศูนยอุตสาหกรรมเกษตร ถึงจะเปนศูนยแรก แตการเตรียมการและรูปแบบกิจกรรมไมไดดอยไปกวาศูนยอ่ืนๆ เลย เพราะเรามีความมุงมั่นมาที่นี่ ไมไดอยากไดแต งานวิจัยชิ้นหนึ่งแลวก็จบ เราตองการนําไปสูการจัดการเรียนการสอนในโรงเรียน ทําอยางไร ใหผูเรียนรูจักคิด รูจักคนหาคําตอบ อยางสนุกสนาน ซึ่งเปนไปไดยาก ที่ผูเรียนจะคิดเอง และหาคําตอบเอง หากครูไมไดกระตุน และไมเขาใจการจัดการเรียนการสอนใหผูเรียนรูจักคิดและหาคําตอบโดยใชกระบวนการวิจัยการทํากิจกรรมทําราดหนารวมกันของเหลาครูครุวิจัย นอกจากจะไดฝกการสังเกต การบันทึ ก แล วยั งแฝงไปด วยความสนุกสนานและความสัมพันธอันดีที่มีตอกันกิจกรรมรูจักเสบียงและการคัดเลือกเสบียง ทําใหรูจักการตั้งคําถามของปญหา การคนหาคําตอบของปญหา และการคัดเลือกปญหาที่เหมาะสมเพื่อทําการตั้งสมมุติฐานและออกแบบการทดลอง สนุกทาทาย ไดประสบการณ พวกเราเหลาครุวิจัยไดเขาใจถึงการไดมาซึ่งปญหาการวิจัยและการตั้งสมมุติฐานการวิจัยชัดเจนยิ่งขึ้น จากกิจกรรมตางๆ ที่ อาจารยจักรี ไดใหแตละกลุมรวมกันคิด วิเคราะห และแลกเปล่ียนเรียนรูกัน จากการฝกทักษะการวิจัย และลําดับขั้นตอนการฝกที่เปนรูปแบบการทําวิจัย การสิ่งงายๆ ที่อยูในชีวิตประจําวันของเรา ทําใหรูแลวละวาก ลับไปนี้ เ ร าจะ เปลี่ ยนรู ปแบบการสอนให เป นกระบวนการวิจัยควบคูไปดวย ผูเรียนจะไดสนุกสนานและไมนาเบ่ือ การคนหาคําตอบ เปนส่ิงที่ทาทายและถาหาคําตอบไดนี่ สิ คือ ความภาคภูมิใจไมรู ลืมเลยละ เราไดทําวิจัยเรื่องที่ใกลตัวมาก เปนเรื่องโจกกันวันแรกที่พบปะสังสรรคกันตามประสาเพื่อรวมรุนวิจัย วาเราทําวิจัยเรื่องหุงขาว... ตายละ เดินทางขามน้ําขามทะเลมาถึงหาดใหญ มาหุงขาวแคนี้ อายเขาแยเลย แตที่ไหนได เรื่องใกลตัว นี่แหละมีประโยชน จากที่เคยกินขาวแฉะบาง ไมสุกบาง หลังจากมาทําการวิจัยเรื่องอุณหภูมิกับเวลาแชขาวกอนหุงที่มีผลตอคุณภาพขาวสุก เอาละ คราวนี้กลับไปตองหุงขาวอรอยแนเลย ที่กลุมเราเลือกจะหุงขาวเพราะมีสล่ิมที่เดินทางมาจากจังหวัดยโสธร นําข า ว ส า รม าหลากหลายสายพั น ธุ เ พ่ื อม า ใช ใ น

กระบวนการวิจัยในครั้งนี้ เอาละพ่ีเขาอุตสาหขนขาวมาเอา ที่บานเราก็ทํานาดวย มาวิจัยการหุงขาวกันซักตั้ง กระบวนการวิจัย เพ่ือคนหากรรมวิธีการหุงขาว การเก็บข อมู ล ร ายละ เอี ยดต า งๆ เ กิ ดขึ้ น ในห อ งที่ คณะอุตสาหกรรมเกษตร เรียกวา หอง Lab แตเราคิดวา หองครัว เพราะมีอุปกรณเครื่องครัวเหมือนที่บานเลย ออ.. ตางกันตรงมีอุปกรณทีทันสมัย เครื่องอบลมรอน เครื่องชั่ ง เ ค รื่ อ ง วั ด ค ว า ม ชื้ น ห อ ง ค รั ว ที่ บ า น ไ ม มี กระบวนการวิจัยเริ่มสนุกขึ้นมาแลวสิ จากหอง Lab รอนๆ ทุกคนตางตั้งหนาตั้งตา คนหาคําตอบของตัวเอง บาง ก็อบขิง แชอ่ิมขิง ทําแข็งขา กวนมะขาม แชอ่ิมมะระ ทําเห็ดนางฟาอบกรอบ โขกน้ําพริกเครื่องแกง แมแตกลุมของเราที่เลือกที่จะหุงขาว เห็นไหมคะ วา วิจัยเรื่องใกลตัวทั้งนั้นเลย ออ มาที่นี่ไดประสบการณการทองเที่ยวแบบไมเคยมากอน อะไรจะเกิดขึ้น เมื่อสาวอีสานที่วายน้ําไมเปน มาเที่ยวทะเล ดํานําดูปะการัง ก็สําลักน้ําทะเลสิครับทาน... ฮาๆๆ ตลกมากเลย ทางศูนยนําไปเที่ยวจังหวัดตรัง ดวยความบานนอกอีกนั่นแหละ จินตนาการไววา จะตองเปนชายหาด เหมือนพัทยา ลงเลนน้ําชายหาด นั่งผาใบ อะไรประมาณนี้แหละ ออ เรื่อง เคยๆ ที่ไหนไดเปนทิปที่เที่ยวสนุกมีกิจกรรมใหทํา ใหต่ืนเตนตลอด การเขาถํ้ามรกต การดํานําดูปะการังหลายๆ เกาะ ถึงเราจะสําลักน้ํา ดูไดแปบๆ แตหายใจทางปากไมคลอง วายน้ําไมเปน แตก็รับรูไดถึงความสนุกและความสวยงามใตทองทะเลที่ควรรักษาไวนานๆ การเดินทางไกล มาทําเรื่องวิจัยใกลตัว ครั้งนี้สุดคุมจริงๆ ไดประสบการณใหมๆ ในชีวิตหลายอยาง ทั้งประสบการณการเดินทาง ประสบการณการทองเที่ยว และ ส่ิงที่ จะนําไปตอยอดที่ โรงเรียน นําไปพัฒนากระบวนการเรียนการสอน ใหนักเรียนรูจักคิด วิเคราะห และนําเรื่องใกลตัว เรื่องในชีวิตประจําวันมาฝกวิจัยใหเปนระบบ ขอบคุณทุกทาน ที่มอบประสบการณใหในครั้งนี้ ขอบคุณศูนยอุตสาหกรรมเกษตรและพี่เล้ียงทุกคนที่ดูแลดวยดี

ฝกกระบวนการคิด ใหรูจักการสังเกตและตั้งคําถาม

- 59 -

หนีแลงจากอุบล... มาอบรมที่หาดใหญ

ครูยุพาพรรณ วรรณสาย

โรงเรียนหกสิบพรรษาวิทยาคม อุบลราชธานี จ.อุบลราชธาน ี

ถามีคนชวนไปเที่ยว คําถามแรกที่จะเกิดขึ้นคงเปน “จะไปเที่ยวที่ไหนเหรอ” การตัดสินใจคงไมยาก ถาสถานที่ที่เราไปถูกใจ และถามีคนชวนมาอบรมละ เวลาตั้ง 1 เดือน ในชวงเมษาฯ ดวยแลว คงตัดสินใจยากอยูเหมือนกัน แตดวยวาเคยเขารวมโครงการแลว ความที่เราอินกับส่ิงที่เราไดรับมามีมาก การตัดสินใจมาอีกทีก็ไมใช ส่ิงที่ยาก การมาทําวิจัยอยูที่ ม.สงขลาฯ (ม.อ.) ครั้งนี้เปนครั้งที่ 2 แลว ครั้งแรกเลือกทําที่ศูนยพลังงาน ตอนเขียนขอเสนอโครงการคิดแตวา เราจะเอาไปสอนในเรื่อง “ ส่ิงแวดลอม” และทําโครงการ “โรงเรียนสรางสรรคส่ิงแวดลอม” ก็เพราะทิ้งความรูทางเคมีมาต้ังแตเรียนจบ ส่ิงที่ไดกลับไป เราไมไดเรียนรูแคกระบวนการวิจัยนะ ความรูและ มิตรภาพที่เราอยูที่นี้ มันเปนประสบการณที่หาซื้อไมได พอมาปนี้ การทําวิจัยที่ ศูนยอุตสาหกรรมเกษตร (ขอเรียกยอๆ วา อก. ก็แลวกันนะ) เรื่องที่ทําวิจัยมันฝงอยูในวิชาที่สอน การมาทําวิจัยและกลับไปใช ไมใชเรื่องยาก เรื่องที่เลือกทําคือ การทําไวนจากสับปะรด ตอนแรกที่เขียนเสนอโครงรางมา จะทําเกี่ยวกับ “ตูอบแหงพลังงานแสงอาทิตย” เพราะที่โรงเรียนมีตูอบแลว แตมันคอนขางใหญ เผื่อวาจะเอาไปดัดแปลงที่โรงเรียน และเอาหลักการไปใช คิดวาก็คงจะดี การทําวิจัยเกี่ยวกับเรื่องไวน นําไปบูรณาการไดหลายอยาง จะใชสอนในเรื่อง การหายใจแบบไมใชออกซิเจน ในวิชาชีววิทยาก็ได จะนําไปแปรรูปอาหารในวิชาการงานอาชีพก็ได หรือนําไปเขียนหลักสูตรทองถ่ินเกี่ยวกับ “การหมักปลาสม” ซึ่งที่อุบลฯ บานเราหรือแมแตจังหวัดใกลเคียงในอีสานจะนิยมทํา“ปลาส ม ” กั น เ ย อ ะ ม า ก เ อ า ส่ิ ง ที่ อ ยู ใ ก ล ตั ว ม า ทํ า สภาพแวดลอมที่ใกลเคียงกับชีวิตจริง การเรียนรูของเด็กก็จะเกิดไดงาย

จะวาไปแลว การเรียนรูกระบวนการวิจัย ก็ เริ่มจากการสังเกตแลวเจอปญหานั่นแหละ ต้ังคําถามกับส่ิงที่เจอ ฟงคนอื่นบาง แลวทดลองทํา

การหมักไวนโดยใชยีสต ถานําไปสรางกิจกรรมใหเด็กใหเลือกใชผลไมในทองถ่ินมาทํา ใชลูกแปงที่ไดจาก ภูมิปญญาทองถ่ิน ลองเปรียบเทียบแตละสูตรที่ทําลูกแปง อยามองวาการทําไวนเปนส่ิงที่จะมอมเมานักเรียน เรามองที่ การเรียนรูของเด็ก

กอนท่ีจะสงโครงรางการทําไวน เรากับครูสุ ไปคนหาเอกสารที่เกี่ยวของ แลวคอยไปปรึกษากับอาจารยพ่ีเล้ียง (อาจารยศุภศิลป) ซึ่งใจดีมาก ตอนที่คุยกับอาจารยครั้งแรก เราบอกสิ่งที่อยากเรียนรูนาจะประยุกต ใช ในโรงเรียนได อยางอุปกรณที่ เราใช โรงเรียนไมมี pH meter เราก็อาจใชกระดาษยูนิเวอรเซลแทน วัดคาไดเหมือนกัน อาจจะไมละเอียด แตคาที่ไดก็สามารถนํามาวิเคราะหไดเหมือนกัน มันสําคัญอยูที่การเชื่อมโยงขอมูลมากกวา อุปสรรคแรกในการลงมือทําไวนคือ เสนอโครงรางโดยใชสับปะรดพันธุภูเก็ต แตปาวาท (แมบานที่คณะ อก .) หาซื้อแลวไมมี ก็เลยเปล่ียนไปใชพันธุปตตาเวีย ที่จริงมันไมใชปญหาหรอกนะ เพราะเอาผลไมที่มาทําไวนควรจะมีรสฝาด รสหวาน ก็เอามาทําไดแลว ออลืมบอกไปวา การเขียนโครงรางงานวิจัยนี้เปนกระบวนการที่สําคัญมาก จะบอกถึงการวางแผนการดําเนินงาน ซึ่งถาหาขอมูลมาไมเพียงพอ การทําวิจัยอาจจะลมเหลวได มีเพ่ือนหลายคนที่ตองมาเริ่มทําวิจัยใหม เพราะวางแผนงานไมดีนี้แหละ

วันแรกที่ทําไวน เริ่มตนเรียนรูกับเชื้อยีสตที่นํามาหมักไวน นองตอง นักศึกษา ป.เอก พ่ีเล้ียงในการทําวิจัยมีหลักในการใหความรูดีนะ อธิบายแลวใหลองทํา ลองฝก บางอยางเราทําไปแลว มีปญหา เราลองทําดูใหม แลวเราเราก็จะเจอคําตอบเอง การเรียนรูที่เกิดจากตัวเองมันจะติดตัวไปอีกนาน แตถาบอกเลย จะเปนการบอกความรูมากกวา ไมไดอะไรเลย เดี๋ยวก็ลืม เปนวันที่เหนื่อยมากที่สุดตั้งแตมาอยูที่ศูนย อก. เพราะตองเตรียมอุปกรณ วางแผนการทดลองรวมกันกับเพ่ือน กลับหอนอนแบบไมฝนเลย

ขวดหมักไวน ถาที่โรงเรียนไมมี แนะนําใหใชขวดพลาสติกบรรจุน้ําดื่มนั่นแหละ ใชไดเหมือนกัน การทํางานบนความขาดแคลน ไมใชอุปสรรคและไมใชปญหา การเก็บขอมูลงานวิจัยสวนใหญแลวจะใชเครื่องมือวัด เพราะฉะนั้นจะอยูที่กระบวนการเก็บ ตองระวัง อยางเชน เวลาดูดไวนไปวัดคาความเปนกรดดาง ก็ตอง

- 60 -

ไมใหตะกอนในขวดไวนติดมา พอเอาไปวัดก็ตองเขยาขวดเพ่ือใหสารผสมกัน จะไดคาที่ใกลเคียงที่สุด การเก็บผลจะเก็บวันเวนวัน อันนี้ก็มีคําถามในใจเหมือนกัน ทําไมไมเก็บทุกวัน เก็บขอมูลไปแลวถึงไดรู เพราะคาที่ไดจะ ไมแตกตางกันมาก ชวงวันที่ไมไดเก็บขอมูลก็ไปเรียนรูการทําวิจัยของเพื่อนกลุมการรักษาผลิตภัณฑใหอยูไดนาน เพ่ือนๆ เลือกทําการชะลอการสุกกลวยนางญา อยูที่อีสานไมมีกลวยพันธุนี้ ไมเคยไดยินชื่อนี้มากอน รสชาติอรอยดี หอมคลายกลวยหอม อีกกลุมทําเครื่องคั่วกล้ิงสําเร็จรูป ซึ่งเปนเครื่องปรุงของคนใตอีกเหมือนกัน เรียนรูการขึ้นรูปโดยใชแรงอัด ไฮโดรลิก เครื่องนี้เปนเครื่องดัดแปลงมาจากแมแรงรถยนต เห็นแลวเกิดไอเดียวา จะไปดัดแปลงโดยใชหลักแมแรงนี้แหละ ใหนักเรียนอัดปุยหมักจากเศษใบไมที่ทําไวเยอะมากที่โรงเรียน

มาพูดถึงวันแรกที่ เก็บขอมูล คอนขางจะต่ืนเตน เพราะจะไดเห็นเครื่องวัดปริมาณแอลกอฮอล (Ebuliometer) วัดคาออกมาเปนรอยละ เห็นแตเขาติดฉลากวากี่ดีกรี เครื่องนี้วัดคาออกมาเปนแบบนั้นเลย ถาสังเกตใหดีเทอรโมมิเตอรที่ติดอยูในเครื่องนี้ จะไมไดเริ่มตนที่ ศูนยองศา แตจะเริ่มที่ 60 องศาเซลเซียส เพราะอะไรรูมั้ย มันเปนคาจุดเดือดของแอลกอฮอลไง อันนี้คนประดิษฐก็คงเริ่มจากการสังเกตเหมือนกันนั่นแหละ ราคาเครื่องนี้ไมตองถามถึง 5 หมื่นกวาบาท (เอง) และที่โรงเรียนจะทําไดเหรอ ตอบเลยวาทําได แตไมไดใชเครื่องแบบนี้หรอกนะ ใชแบบท่ีเปนกระเปาะ แตตองใชปริมาณไวนเยอะหนอยเทานั้นเอง ราคาประมาณ 300 – 400 บาท ถือวาเปนราคาที่มิตรภาพมาก วัดปริมาณแอลกอฮอลไป มึนหัวไป เปนคนที่ไมดื่มแอลกอฮอลเลย เคยลองดื่มไวนคูลเลอรแคจิบนะ หัวใจเตนยังกับคนกําลังมีความรักยังไงยังง้ันแหละ และคึกมาก ที่เปนแบบนี้ชาวบานคงไมคอยเปนเทาไหรหรอก แตเราเปนโรคหัวใจไง ลองครั้งเดียวเข็ดเลย เพราะฉะนั้น ในงานที่เก็บขอมูลวิจัย ก็เมาดิบไดเหมือนกัน

เพ่ือนอีกกลุมที่มีอาจารยศุภศิลปเปนพ่ีเล้ียง เลือกทําวุน แตทําไดแค 2 วัน ก็ตองเลิกทํา เพราะกลองวุนติดเชื้อจากมดลงไปเดิน เพ่ือนๆ เริ่มใจไมได เพราะครั้งนี้เปนครั้งที่ 2 ครั้งแรก ที่เพาะเชื้อ เชื้อไมขึ้น เพราะเชื้อแกและเกาไป (ก็เหมือนคนนั่นแหละ แกตัวไปก็ทําอะไรไดยาก อนาคตเราก็จะเปนยังง้ันแหละ)

อาจารยพ่ีเล้ียงแนะนําใหเปล่ียนแล็ปไปทําแหนม รับประกัน 3 วัน เห็นผล แตเพ่ือนๆ ไมเอา เพราะจะไปยากตอนเก็บผล ก็เลยเปล่ียนเปนกุงสม ปญหาอยูอุปกรณ ไมพอ แตหาไปหามาก็ไดครบ แตละคนแยกยายกันไปทําหนาที่ อาจารยศุภศิลปไปติดตอปาวาทเพื่อซื้อกุง นองหญิง นักศึกษาพี่ เ ล้ียงไปหาอุปกรณ ชวงที่กําลังดูวุนวาย นองตองปงไ อ เ ดี ยขึ้ น ม า น า จ ะทํ า น้ํ า ผล ไม ใ ส ทํ าภาย ใน วันเดียว เพ่ือนๆ รีบตกลง เพราะกลุมอื่นปดแล็ปกันเกือบหมดแลว แตการเก็บขอมูลก็ไมใชเรื่องงาย เพราะเวลาจะตอชวงกัน ดูเพ่ือนๆ จะไมไดหยุดพักเลย ตองวางแผนการใชเครื่องมือ เพราะมีไมครบคน ตองสับเป ล่ียนกัน วันที่ เ พ่ือนทําแล็ป เรากับครู สุตองตกตะกอนไวน ให ใสโดยใช ไขขาว ทําอยูหน า เตา เหมือนกับแมบานทํากับขาวยังยังง้ันเลย หนาเปนมัน มึนไวนก็มึน กวาจะทําเสร็จก็บายแกๆ เขาไปแลว ตองอดทนเพราะไมกี่วันจะไดไปราเริงหรรษาที่จังหวัดตรัง (ต้ังแตมา ยังไมเคยไปเที่ยวที่ไหนเลย ทํางานวิจัยตลอด เพราะไดบทเรียนจากที่เคยไป ทําไมทัน เข็ดแลวกับที่นอนดึก เดี๋ยวไมแกรนก็ถามหา แลวแถมภูมิแพก็ตัวหนึ่ง แคนี้ก็เหลือเฟอแลว)

กอนไปทะเลตรัง ทุกคนตองปนโปสเตอรใหเสร็จกอน จะทําโปสเตอรไดก็ตองทําวิจัย 5 บทกอน ไมใชเรื่องงายที่จะทําในระยะเวลาอันจํากัด ขนาดเราไมไดไปเที่ยวที่ไหนนะเน่ีย ยังเหนื่อยขนาดนี้ เรากับครูสุไดใหอาจารยศุภศิลปดูงานให ไดเรียนรูการเขียน 5 บท แถมอาจารยจักรีชวยสอนวิธีการทําสารบัญดวยโปรแกรม Word ธรรมดานี้แหละ เกิดมาไมเคยใชเลย เรียนแลวลองมาทําดู ทําได แคนี้ก็ปล้ืมละ mail ไปหาเพ่ือนที่ ศูนยภูกุมขาวทําสารบัญเสร็จภายใน 5 นาที ไมไดคุยนะ ขอบอก (หลังจากที่ใชวิธีโบราณมา ต้ังนาน)

ไปตรังคราวนี้ เหมือนกับอาจารยจักรีพาหมีแพนดาไปเที่ยวทุกคนขอบตาเปนวงคลํ้า ไมไดนอนเพราะเรงทําโปสเตอร สรุปเรายังทําไมเสร็จหรอก เดี๋ยวคอยกลับมาปน และก็ปนจริงๆ เพราะตั้งแตกลับจากเลตรัง ยังไมไดนอนเปนกิจจะลักษณะเลย

คราวนี้หนีแลงมาจากอุบลฯ ตอบไดเลยวา เจอแลงที่หาดใหญ แตไมใชแลงน้ําใจนะ มิตรภาพที่ไดรับจะอยูอีกนาน ก็เหมือนเพลงที่เขารองวา “ไปหาดใหญคราวนั้น ฉันยังจําใจ” ประทับใจกับส่ิงดีดีที่ทุกคนมีให จะกลับมาถามีโอกาส

- 61 -

เร่ืองที่อยากเลา.....

นางวรินรําไพ แถวกระโทก โรงเรียนนางรองพิทยาคม จ.บุรีรัมย

เมื่อขาพเจาไดรับหนังสือของสกว.สมัครเขารับการอบรมคุรุวิจัย มีความสนใจและสมัครมาที่ศูนย มอ. แหงนี้ พอถึงวันที่จะเดินทางมาก็รูสึกกลัว เพราะไมเคยเดินทางมาทางภาคใตเลย เมื่อมาถึงหาดใหญ ก็รูสึกประหมา ไมรูวาจะไปที่ ไหนไปทางใด จึงไดโทรสอบถามอาจารยพอมาถึงก็รีบอาบน้ําและเดินทางมายังหองอบรม โดยเพ่ือนรวมรุนที่ใจดีไปเคาะประตูรับมา พอมานั่งที่หองอบรมรูสึกแปลกใจมากเพราะทุกคนดูสนิทสนมกัน แตเราไมรูจักใครเลย เพราะมาชากวาเพ่ือน อาหารที่รับประทานก็รูสึกแปลก ๆ รับประทานไมคอยได เพราะไมคอยชอบขมิ้น อบรมวันแรกอาจารยนําคลิปหมูปง เรื่องวัวชาวเขา ใหพวกเราตั้งคําถาม คําตอบ สมมติฐาน รูสึกแปลก ๆ และงง ๆ เพราะสวนมากที่เขารับการอบรมเขาจะมีแตบอกและเรารับรู ไดแตคิดวา ฉันมาทําอะไรที่นี่ วันที่สองอาจารยใหพวกเราชวยกันทําอาหารกลางวัน กลุมของขาพเจาทํ าน้ํ ามะม ว ง ทํ า ไปได ยั ง ไ งหวานมาก ไมน ารับประทาน เพ่ือน ๆ ไมคอยรับประทานกันเลยเหลือต้ังเยอะ วันที่สามอาจารยใหต้ังปญหา สมมติฐานจากสิ่งที่ทําอาหารไป ขาพเจาและเพื่อน ๆ ชวยกันทําอยางขะมักเขมน พออาจารยมาดูบอกวาไมใช ทําไมไมเขาใจส่ิงที่ผมสอนเลย ทําไมดื้อจังเลย ทําไมอาจารยเครียดขนาดนั้นไดแตนึกในใจ นั้นคือคําถามที่อาจารยใหเราตั้งใชไหม คําตอบก็คงจะเปนเพราะอาจารยอยากใหเรารูเรื่องซินะ แลวอะไรละท่ีเรายังไมรู กระบวนการสังเกตสิ่งรอบ ๆ ตัวซินะ อยากกลับบานจังเลย พอตอนเย็นเพ่ือนรวมรุนพาไปรับประทานอาหารมีปลาหมึกไขนึ่งมะนาวอรอยมาก ๆ รับประทานไปตั้งเยอะ เพ่ิงจะรับประทานอาหารไดก็วันนี้ เพ่ือนคุยกันอยางสนิทสนม สนุกสนานกับ การฟงเพ่ือสนทนา เราไดเพ่ือนเพ่ิมขึ้นต้ังเยอะนะนี่ พอวันตอมาอาจารยไหพวกเราพบอาจารยที่ปรึกษา หาหัวขอในการวิจัย อาจารยถามวาจะทําอะไร เมื่อพูดไปอาจารยก็บอกปญหาและขอจํากัดทําเรื่องนี้ดีไหมเห็ดนางฟาทรงเครื่อง ตายละซิทํากับขาวไมเปนเลย นี่มันไมใชฉันเลยนะ แลวเราจะทําไดไหมนี่ พอมาถึงหองครัว รอนและอบอาวมากแตก็สนุกสนานต่ืนเตน พอวันตอมารูสึกเหนื่อยจังเลยดูเพ่ือนแตละคน

แทบไมมองหนากันเลย เครียดมากกลับมาถึงหองก็อาบน้ํานอนหลับสนิท นี่ก็ถึงชวงสงกรานตไมมีวันหยุดอาจารยแตละทานขยันและตั้งใจมากโดยเฉพาะอาจารยจักรีทานจะตั้งใจและใหขอคิดเราทุกเรื่อง อาจารยดูแลพวกเราตลอดเวลา เปนหวงและเอาใจใสถายทอดความรูใหอยางเต็มที่ และเพ่ือนๆ ทุกคนมีความตั้งใจในการทํางานวิจัยครั้งนี้ถึงจะเจอปญหาอุปสรรคขนาดไหนก็สูไมถอยชวยเหลือพ่ึงพากัน ทุกคนใจดีและเปนมิตรกัน เรามีความสุขและสนุกเมื่ออยูที่นี่เปนประสบการณแปลกใหม ที่ชอบมากที่สุดคือน้ําใจที่ทุกคนใหกัน รูสึกรักและผูกพันกับเพ่ือน ๆ ชื่นชมอาจารย สนุกกับการทํางาน มีกําลังใจในการทํางานฝาฟนปญหาตาง ๆ สูอยูแลว เราโชคดีจังเลยที่ไดมีโอกาสมารับประสบการณที่นี่ จนเกือบลืมคิดถึงบานเลย ทําไม ทําไม ทําไมและทําไม ในหนึ่งวันอาจารยใหต้ังคําถามและบันทึกไว ทําไมเราถึงอยากรูกระบวนการวิจัยนักนะ ขอบคุณคุณปาสวาททําอาหารอรอยมากทําใหขาพเจารู สึกดีขึ้น ขอบคุณอาจารยจักรีและอาจารยที่ปรึกษาที่ใหความเมตตากรุณา ถายทอดความรูเสียสละเวลาอันมีคาเพ่ือคุณครูที่นารักทุกคน

- 62 -

เร่ืองของ(ครู)หญิง

วรลักษณาวลัย ยงสืบชาติ โรงเรียนบานวังตง จ.สตูล

วันพุธท่ี 31 มีนาคม 2553 เดินทางจากโรงเรียนบานวังตง อําเภอทุงหวา จังหวัดสตูล ถึงอําเภอหาดใหญ จังหวัดสงขลา และไ ด ม า ที่ ค ณ ะ อุ ต ส า ห ก ร ร ม เ ก ษ ต ร มหาวิทยาลัยสงขลานครินทรเปนครั้งแรก ไดเจอนองนฤมล จงวิไลเกษมที่หองงานวิจัย และไดรับระเบียบการ การนอนหอพักริมมอ. อพารทเมนท อยูหนามหาวิทยาลัยประตู 109 (ประตูศรีทรัพย) ไดหอง 204 ชั้น 2 คูเพ่ือนรวมหองดูในรายชื่อ คือ คุณครูวรินรําไพ แกวกระโทก (ครูหนอย) มาจากโรงเรียนนางรองพิทยาคม อําเภอนางรอง จังหวัดบุรีรัมย ก็ไดทราบขอมูลเบ้ืองตนแตยังไมไดเจอตัวคุณครูวรินรําไพเลย วันพฤหัสบดีท่ี 1 เมษายน 2553 ไดเขารวมกิจกรรมละลายพฤติกรรมจากคณะอุตสาหกรรมการเกษตร ไดเจอเพ่ือนสมาชิกครูวิจัย ตามรายชื่อ 28 ชีวิต แตก็ยังไมไดเจอครูวรินรําไพ อยูดี (ในใจคิดวาคุณครูจะมาไหมนี้ ?) เจอเพ่ือนใหมพรอมเพรียงกันหนาหอง 3307 คณะอุตสาหกรรมเกษตร มีวิทยากรชวยละลายพฤติกรรม คือคุณดวงเพ็ญ คุณปพิชญา ทําใหงานนี้สําเร็จไปดวยดี ใหเรารูจักกันมากขึ้น จากที่มองหนากันแลวเคอะเขิน วันนี้ไดพบปะพ่ีเล้ียง และไดเย่ียมชมดินแดนตองหาม (ศัพทแปลกดีนะ นาคนหาคนตั้งชื่อศัพท) วันศุกรท่ี 2 เมษายน 2553 วันนี้เริ่มเขาบทเรียน จากทานอาจารยผศ.ดร.จักรี ทองเรือง ทั้งรอบเชา / รอบบาย ไดรับรูเรื่องวิจัย แตการนําเสนอแตกตางกัน กับที่ไดเรียนมา เชน ขุมทรัพย ฟงดูแลวมีพลังนาคนหา วันเสารท่ี 3 เมษายน 2553 วันนี้ไดเรียนทฤษฏีอีกเชนเคย และไดพบอาจารยที่ปรึกษา และมีการแบงกลุมเพ่ือหาหัวขอ เพ่ือจะนําวิจัย ในตอนภาคเชา สวนภาคบายเขาหอง

คอมพิวเตอรของคณะ ( ดีใจจัง ) ไดนั่งหองแอร และวันนี้ชวงเชาก็ไดลงมือทําอาหาร เปนมื้อเที่ยง คือ กวยเตี๋ยวราดหนาฝมือครูวิจัยเอง (อรอยคะ) ขอเพ่ิมเติมในหองคอมพิวเตอรไดเจอนักศึกษาปริญญาเอก (วาที่ด็อกเตอร) คุณไกรยศ แซล้ิม มาสอนเรียนรูวิธีการสืบคนฐานขอมูล Thesis และสิทธิบัตร ก็สนุกดีคะ แตไมคอยจะรูเรื่องสักเทาไหร(ตัวเอง) และไดหัวขอเร่ืองวิจัย ผลของความเขมขนในการรมสาร 1-MCP ตอการยืดอายุการเก็บรักษากลวยนางพญา Effect of 1-MCP Fumigation Concentration on Display Life of Banana Nangpraya

วันเสารท่ี 10 เมษายน 2553 เขาหองคอมพิวเตอรตามปกติ ทุกอยางเหมือนเดิมแตที่เพ่ิมขึ้นมาไดทานปลาราสับ โดยฝมือของครูสล่ิมจากจังหวัดยโสธรเปนผูคิดสูตรโดยมีลูกมือครูหญิงจากจังหวัดสตูล ครูปอบปจากจังหวัดเชียงใหม เราทําทั้งแบบสุกและแบบดิบ อรอยมากๆ ทําเทาไหรก็ไมพอทาน โดยเฉพาะ ทานอาจารยผศ.ดร.จักรี ทองเรือง ทานไปบนไป (ไมใชรายการกินไปบนไป นะคะ) เพราะทานบนวาอรอยมากๆ ครูสล่ิมบอกพวกเราวากอนจบ(ไมรูจะจบมั๊ย) จะทําแจกคนละหนึ่งกระปุก จะคอยดูคา ตอนเย็นไปเที่ยวสงขลากัน เพ่ือนๆไดรับอภินันทนาการเรื่องรถจากครูสล่ิมและครูเฒา นอกจากคณะครุวิจัยแลวจะมีนองนฤมล จงวิไลเกษม พ่ีสวาทไดรวมไปกับเราดวย อาหารวันนี้

อาหารชนิดปง ยาง

1. ปลาสําลี

2. ปลาสีกุน

3. ปลากระเบนนก(ปลาจองมอง)

4. ปลาหมึก

5. ปูมา

6. แหนมปลาชะโด(จากนครพนมของครู

จอหน)

7. หอยแมลงภู

อาหารสําเร็จรูป 1. ปลากะพงราดพริก

2. ยําทะเล

3. สมตํา ตําสม แตละภาค โดยกุกฝมือ

ระดับจังหวัด

- 63 -

ผลไมตามฤดูกาล 1. แตงโม

2. สมเขียวหวาน(ย่ีหอโชกุน)

อาหารปง ยางและอาหารเสริมไดรับการสนับสนุนจากครูกุงจากจังหวัดนาน และเงินเบ้ียเล้ียงของคณะครุวิจัยทั้ง 28 คน มาสมทบทุน สนุกมากๆ(อยากจะบอกใหศูนยอ่ืนรูโดยเฉพาะศูนยครุวิจัยพลังงานคณะวิศวกรรมศาสตร) ทานอาหารชายทะเลกลับถึงหอริมมอ. เวลาหาทุม เหนื่อย สนุกมากๆ

ฯลฯ ครูหญิงิยากใหเพ่ือนคนอื่นไดสัมผัสการใชชีวิตเปนเด็กมหาวิทยาลัย (อีกครั้ง) ของครูครุวิจัย 1 เดือน กับส่ิงที่ไดตองมาสัมผัสดวยตัวเองแลวจะรูคะ ความประทับใจที่ไดรับ

1. ประทับใจอาจารยที่ปรึกษาทุกทาน เปน

กันเอง ดูแลอยางใกลชิด

2. ประทับใจในรสชาติอาหาร และ

เมนูอาหารไมซ้ํากันทุกมื้อ (ทําไดอยางไร

คะ)

3. ภูมิใจในผลงานของตนเอง ที่ไดคนควา

และจะตองทําใหสําเร็จภายใน 1 เดือน

4. ประทับใจอัธยาศัยของเพื่อนคณะครุวิจัย

ทุกทาน

ขอขอบคุณทุนวิจัยที่ไดรับมอบจาก สํานักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) และศุนยพ่ีเล้ียงคณะอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร ที่ไดใหความรูในครั้งนี้คะ

รักเพื่อนทุกคนนะ ครูหญิง

เดินทางมาทําไม..ไกลถึงหาดใหญ

ครูวัฒนา คงทน โรงเรียนเบิดพิทยาสรรค จ.สุรินทร

เราทําไม??? เปนคําถามที่เกิดขึ้นในใจเมื่อ

เดินทางมาไกลถึงหาดใหญ เพราะการเดินทางในครั้งนี้ไกลที่สุดแลวตั้งแตเปนนักเดินทาง

ผมไดเลือกที่จะมา จ .สงขลา เมืองที่มีอะไรนาสนใจเยอะแยะ และดีใจมากๆ ที่ไดรับคัดเลือก...และก็มีความกังวลมากเพราะโปรแกรมในชวงนี้เยอะมาก ทั้งงานสอน การบริหาร งานเรียนตอปริญญาโท และท่ีสํ าคัญคือจะ เตรี ยมตั วสอบผู อํ านวยการโรง เรี ยน เพราะฉะนั้นกับภาระงานที่กองอยูบนหนาตัก เราตองปรับและจัดลําดับความสําคัญใหได คือ การปรับเคาโครงขอเสนอโครงการ และสงตามกําหนด ในสภาพมีภาระงานอ่ืนอีกเพียบ อีกทั้งงานวิจัยที่เสนอไปเปนเรื่องเกี่ยวกับยางพารา แตศูนยที่เราไปเขาถนัดเกี่ยวกับอาหาร จะเอายังไงไมรู แตเมื่อตัดสินใจแลววาจะมา ก็ตองมา มาทําไม มาเพื่ออะไร ก็ลองดู

วางแผนการเดินทางคนเดียว เพราะไมมีเวลาติดตอกับครูจังหวัดอื่น ๆ ออกเดินทางจากบานดวยรถทัวร และออกเดินทางโดยเครื่องบินจากสนามบินสุวรรณภูมิมาลงที่หาดใหญ

เดินทางมาถึงหาดใหญ เวลาประมาณ 15.00 น. แตไมรถเขามาที่มอ. ตองนั่งรอรถสองแถวถึง 17.00 น. กวาจะเดินทางมาถึงที่พักก็ประมาณ 19.00 น. วันนี้เหนื่อยเต็มที่แลว แตก็โชคดีที่การเดินทางปลอดภัย..

เริ่มเรียนรู..ดวยการรูจักกันในศูนย กอ. ทําใหทั้งทีมมีความสนิทสนมกันเร็วมาก เหมือนกับอยูดวยเปนเดือนเปนป

กระบวนการแรกที่อาจารยจักรีต้ังโจทย ก็คือ ทําไม... ซึ่งแตละคนอาจจะมองดูเหมือนจะงาย ๆ แตมันไมไดงายอยางที่คิด กับคําถามทําไม พวกเราตองเรียนรูถึงสองวันดวยกัน และก็คนพบวา ผมมาทําไมที่หาดใหญ

ผานกระบวนการเรียนรูนี้รวมกับเพ่ือนครูอีกหลายๆ คน ที่ตองทํากิจกรรมรวมกันทุกวัน ทานขาว พรอมกัน พักที่หอพักริมมอตึกเดียวกัน หองละ 2 คน

ตอนน้ีครูทุกคนผานกระบวนการวิจัยไปมากพอสมควรแลว แตละคนตางขะมักเขมนทํางานวิจัยของตัวเอง ขิง มะขาม กลวย เครื่องแกง ขาว เห็ด มะระ และอ่ืน ๆ อีกมากมาย ทุกคนไดเรียนรูจากการปฏิบัติจริง

- 64 -

บางครั้งตองพบกับความลมเหลว บางครั้งก็ตองพบกับอุปสรรค แตในที่สุดทุก ๆ คนก็ทําสําเร็จ ไดผลงานและประสบการณที่มาอยูดวยกัน อก. เปนเวลาประมาณหนึ่งเดือน

วันที่ 25 เมษายน เปนอีกวันหนึ่งที่ผมจะเก็บเปนความทรงจําดีๆ ไปเลาใหเพ่ือนรวมงานท่ีโรงเรียนไดฟง เพราะวาเปนวันที่ผมเห็นอาจารยจักรีไดพักผอนบางกับครอบครัว เพราะผมรูอาจารยมีความตั้งใจเกินรอยที่จะใหประสบการณและความรูกับพวกเรา แตดวยระยะเวลาและขอบเขตพื้นฐานความรูทางวิทยาศาสตรของแตละคนไมเทากัน ดังนั้นผมในฐานะตัวแทนของเพ่ือนครูตองขอโทษอาจารย และทีมงาน แตส่ิงที่พวกผมมีใหกับศูนยอก. ของ มอ. ก็คือดวงใจทุกดวงมอบใหกับทานอาจารยและทีมงานทุก ๆทาน แลวพบกันในวันนําเสนอผลงานที่ กรุงเทพฯครับผม....

ขิงชิ่มหวานๆครับบ รวมพลชาว “ริมมอ” (ชื่อหอพัก)

ตามรักคืนใจกับวิจัยครูไขนุย

ธนาธิป หลีกันชะ โรงเรียนไทยรัฐวิทยา ๘๐ (วังปริงเพ็ชรไพศาล) จ.สงขลา

ปดเทอมใหญมีอะไรทําหรือเปลา? เปนคําถาม

แรกกอนการปดภาคเรียนที่ 2 ที่ไดเกิดขึ้นมาในชวงเวลาเกือบ 3 ป ของการเปนครู ในปที่แลว (2552) ตองขอขอบคุณ สกว. ทําใหผมไดรวมทําวิจัยกับเพ่ือน ครุวิจัย ทั่วประเทศ ณ คณะวิศวกรรมศาสตร มอ.หาดใหญ ตองขอขอบคุณมากนะครับ และในปนี้ผมก็ไดสมัครเขารวมทําวิจัย กับเพ่ือน ๆ ครุวิจัย อีกครั้งนึง ณ คณะอุตสาหกรรมเกษตร มอ.หาดใหญเหมือนเดิม เพ่ือปองกันโรคที่เกิดขึ้นในชวงปดเทอมใหญ เพราะวาปดเทอมใหญทีไรหัวใจผมมักวาวุน เลยตองหากิจกรรมเสริมเพ่ิมความรูของการเปนครู ปที่แลวสอนวิชาวิทยาศาสตร ต้ังใจมาทําวิจัย แตพอกลับไปก็ตองมีอันตองยายโรงเรียน เพราะวาสอบเลื่อนตําแหนงจากครูอัตราจางมาเปนพนักงานราชการของ สพท.สข.3 ปจจุบันสอนอยูที่โรงเรียนไทยรัฐวิทยา ๘๐ อ.สะเดา จ.สงขลา และไดสอนวิชาภาษาไทย ซึ่งไมไดมีสวนเกี่ยวของในการสอนวิชาวิทยาศาสตร ก็เลยไดสมัครเขามาเพื่อที่ตองการหาความรูในการทําวิจัยและพักผอนหัวใจในชวงปดภาคเรียนไปดวย

การเดินทางเขามาอยูในปนี้ไมไดอยูในหอพัก มอ. แตไดเดินทางมาพักที่หอพัก ริมมอ ประตู 109 ซึ่งการเดินทางก็สะดวกดีนะ ไมไกลจากคณะดวย (ขอบคุณครับ)

วันเขารายงานตัววันที่1 มันก็เปนอะไรที่ยินดีเหมือนกับวาไดมาเรียนอยูในมหาวิทยาลัยอีกครั้งนึง เหมือนไดเปนเด็กนักศึกษา แมวาหนาตาจะไมไดแลวก็ตาม มาปนี้ก็ไดชวนเพ่ือนครู จากสามจังหวัดชายแดนภาคใตเขามาอยู ศูนย อก. ดวยเชนกัน เพ่ือที่จะใหเพ่ือนไดคนหาสิ่งดีๆที่แฝงอยูในการวิจัย ของครุวิจัยดวย

กอนที่จะเริ่มการคนหาความหมายของการวิจัยไดมีการแนะนําพ่ีเล้ียงประจํากลุม และเพ่ือนครุวิจัยแนะนํ าชื่ อ ทํากิจกรรมละลายพฤติกรรมกันอย างสนุกสนาน เพ่ือลดความตึงเครียดกอนที่จะเครียดกันและกิจกรรมหนึ่งที่ประทับใจของกิจกรรมละลายพฤติกรรม คือ การแบงกลุมตามวันเกิด และใหต้ังสโลแกนของคนที่เกิดในวันนั้นๆ ผมเกิดวันพุธ และเพ่ือนๆ รวมสามคน(เอก น้ํา หนุย) ไดรวมกันตั้งสโลแกนคนเกิดวันพุธ คือ หนาตาดี มีความมั่นใจ ไมแครสื่อ และคําวา ไมแครสื่อ

- 65 -

นี่แหละจึงทําใหมีคําพูดติดปากเวลาคิดอะไรไมออกก็จะบอกวา ไมแครสื่อ และยังมีคําพูดอีกหลายคํา (พูดไปเรื่อย ตลกนะ ฯลฯ)

การรวมทํากิจกรรมละลายพฤติกรรมทําใหไดรูจักเพ่ือนๆ เพ่ิมมากขึ้น และไดมีการแบงเปนกลุมเพ่ือพบพ่ีเล้ียงประจํากลุม คือ อาจารยจักรี ทองเรือง กลุมครุวิจัยสรางสรรค มีสมาชิก 6 คน คือ ปาจอน เจยู เจกุง พ่ีเตา ปาเจิด และ

หนูนุย ซึ่งแตละคนมาจากคนละภาค ตางภาษาและวัฒนธรรมแตก็ทําใหเราไดเรียนรูและเขาใจส่ิงดี ๆ ที่เกิดจากการลงมือปฏิบัติการวิจัย ความสามัคคี เสียสละ การทํางานรวมกับคนอื่นอยางมีความสุข และส่ิงตาง ๆ จากการทําวิจัย เรื่องของการแชอ่ิมและการอบแหง ถึงแมวาอาจารยพ่ีเล้ียงจะตื่นเตนกับสไตลการเรียนรูของแตละคน แตอาจารยก็พรอมที่จะตั้งคําถามวา ทําไม กับครูทุกคน สไตลการเรียนรูของแตละคนแตกตางกัน เพราะวาไมไดสอนวิชาวิทยาศาสตรเปนสวนใหญ (และก็มี ผอ . ร วมอยู ด วยนะ ) และครู แต ล ะคนก็ ได ใ ชประสบการณจากการสอนและอายุ ของแตละคนเขามาปรึกษาและแกปญหาของคําถามที่วา ทําไม อยูเสมอ สวนผมก็นั่งรับฟงส่ิงดี ๆ อยูร่ําไป จากพ่ี ๆ แสดงความคิดเห็นบางตามโอกาสและความรูที่ไดรับ

การเรียนรูในชั้นเรียนไดจบไป และการเรียนรูโดยครูไดลงมือปฏิบัติเองไดดําเนินการขึ้น ผมเองไดทําทําการศึกษาเรื่องของการแชอ่ิมกับพ่ี ๆ อีกสองคน และผมไดศึกษาเรื่องของการแชอ่ิมขิงอบแหง หัวขอเรื่องขิงแชอ่ิมอันเดียวกับ ปาเจิด แตทําการศึกษากันคนละตัว ผมไดศึกษาเรื่องผลของการปรับสภาพความรอนจากไมโครเวฟที่เวลาระดับใดและอุณหภูมิที่เทากัน แบบไหนมีผลตอคุณภาพของขิงไดดีที่สุด และผมก็เริ่มเรียนไปดวยความงง เกือบทุกครั้ง แตผมก็ไดรับการเรียนรูและปฏิบัติจริงเรื่องของการแชอ่ิมอยางเต็มที่ แมวาบางครั้งจะงงไปบาง แตการเรียนรูที่ดี เกิดจากการที่ เรามีประสบการณเอง ไดทําเอง ไดคิดเอง และไดรับการยอมรับ

เมื่อการทําวิจัยเริ่มเขมขนขึ้นเรื่อย ๆ บางครั้งก็ทําใหเครียดบาง แตยังไงผมก็ไมแคร(ไมแครส่ือ)กับความเครียด กิจกรรมยามวางหลังจากทําวิจัยชวงกลางวัน กลางคืนก็จะมีการเยี่ยมเยียนหองเพ่ือนครูดวยกัน (โดยเฉพาะหองของ สาว ๆ) เพราะวาที่นี่

เปนหอพักรวม มีอยูวันนึงครับไดไปถายรูปในหองของสาว ๆ เพราะวาในหองนอนแตละหองที่หอพักมีสีสันแตกต างกันจึ ง เข า ไปในหองและถ ายรูปกันอย า งสนุกสนานมาก ลืมตัวเลนกันนึกวาเปนเด็กๆ สงเสียงดังกันมาก ๆ ว่ิงไปวิ่งมาแตละหองเพื่อที่จะถายรูป บางหองพอเขาไปเพ่ือนครูก็ตกใจ พวกนี้มันทําอะไรกันนะ

หลังจากคืนนี้ผานไป กอนที่การสรุปการเดินทางคนหาความหมายในสิ่งตาง ๆ จะส้ินสุดลง ทางศูนย อก. ก็มีทริปพาไปเที่ยวที่ทะเลตรัง และในทริปครั้งนี้แตละคน สนุกสนานกันมาก เพราะวาเพ่ือน ๆ จากภาคเหนือ และภาคอีสานที่ไมมีโอกาสไดเจอทะเลบอยนัก ก็ไดเลนน้ําทะเล ชมปะการัง และตกค่ํา ก็มีการพูดคุยกันและไดรับส่ิงดี ๆๆแรกเปลี่ยนความรูสึกดีๆใหแกกัน

กลับมาจากทริปครั้งนี้ ทําใหมีการสนิทกับครูสาว ๆ ที่เขารวมวิจัยดวยกันหลายคน แตวาบทสรุปแหงการตามรักคืนใจครูไขนุยยังไมส้ินสุดคงตามหาตอไป แตการสรุปผลงานการวิจัยเรื่องขิงแชอ่ิมในครั้งนี้ก็เปนไปไดดวยดี และจะนําความรูเรื่องของการถนอมอาหารไปปรับใชในชีวิตประจําวันและการสอนในโรงเรียน แตไมรูวาจะนําไปใชไดแคไหน แตไมเปนไรสู ๆ ตอไป

และสุดทายขอขอบคุณทุกกําลังใจ และ สกว.ที่ไดสนับสนุนส่ิงดีๆ แกคุณครูทั่วไทย และคราวหนาถามีโอกาสก็ขอเขารวมอีกนะครับ แตสําหรับปดเทอมใหญ 2554 ขอหยุดพักสักป และเจอกันทางสื่อออนไลนนะครับ

- 66 -

วิจัยกลวยนางญา..

ลํ้าคประสบการณ

ครูวารุณี ธรรมขันธ โรงเรียนทองสวัสดิ์วิทยาคาร จ.แมฮองสอน

ครูที่ไดรับคัดเลือกเขารวมโครงการครุวิจัยคน

แรกของ จ.แมฮองสอน ครูนฤนาท วัฒนวงษ(ครูสวย) แจงวา สวทช.คัดเลือกครูใหเขารวมโครงการวิจัย จ.แมฮองสอน 2 คน คือตัวครูสวยเอง และครูบรรเจิด แตครูสวยอยากใหขาพเจาไปดวย จึงติดตอ รองสุรเดช ตัวแทนสวทช. ใหรับคนเพิ่ม และแลวก็สัมฤทธิ์ผล ครู จ.สกลนคร สละสิทธิ์ ขาพเจาจึงไดมาเขารวม “ครุวิจัย” ขอขอบพระคุณ คุณครูที่สละสิทธิ์จริงๆ

การเดินทางเริ่มกอนโครงการวางไว 1 วันไดขึ้นเครื่องบินครั้งแรก เดินทางมาพรอมกับ ครูนฤนาท และครูบรรเจิด มีรถจากคณะอุตสาหกรรมเกษตร ม.สงขลานครินทรมารับที่สนามบิน อบอุนมากถือปายเหมือนในโทรทัศนเลย มาถึงกอนเวลา 1 วัน แตไมมีปญหาศูนยอุตสาหกรรมเกษตร ใหเขาพักกอนไดที่หอพัก “ริมมอ” เจอเพ่ือนใหมคนแรกคือ พ่ีสล่ิม จากยโสธร หนาตาภูมิฐานมาก รุงเชาไดเขารวมกิจกรรมกับโครงการวันแรกไดเจอเพื่อนจากหลากหลายที่ ประทับใจมากคือ ศูนยมีกิจกรรมนันทนาการ เพ่ือสรางความคุนเคยกับเพ่ือนกอน ทุกคนจึงไดรูจักและแลกเปล่ียนเรียนรูเรื่องสวนตัว งาน ฯลฯ ก็เลยไมคอยเกร็งที่จะเริ่มทํากิจกรรมอื่นๆตอไป หลังจากนั้นจึงไดเรียนรูกระบวนการทางวิทยาศาสตร เพ่ือนๆที่ไมไดสอนวิทยาศาสตรก็ไดเรียนรูและรูจักการคนควาตามแบบฉบับวิทยาศาสตร จากการตั้งคําถาม “ทําไม” เพ่ือนําไปสูการแกปญหา ไดลงมือทําอาหารรวมกัน ราดหนา น้ํากระเจี๊ยบและน้ํามะมวง มื้อนี้เปนมื้อกลางวันที่ทุกคนอรอยกันมาก เพราะเหนื่อยจากการทําอาหาร ไดคิดปญหาจากกระบวนการทําอาหาร อาจารยทําใหพวกเราไดแนวคิด และเห็นความสําคัญของส่ิงตางๆที่อยูรอบๆตัว ใหรูจักเรียนรูที่จะแกปญหา พัฒนาสิ่งที่อยูใกลตัว ส่ิงที่จําเปนในชีวิตประจําวัน และที่สําคัญสามสิบปที่ผานมาเพิ่งเห็นความสําคัญของการทําอาหาร เพราะที่ศูนยนี้มีแมครัวฝมือดี “ปาสวาท” ใหความรูทางดานกรรมวิธีและลงมือทําอาหารใหพวกเราไดกินจนน้ําหนักขึ้นไปตามๆกัน เมื่อทุกคนไดเรียนรูกระบวนการ

วิทยาศาสตรจนเริ่มชํานาญ ไดพบกับคณะอาจารยพ่ีเล้ียงของแตละกลุม ตองขอขอบพระคุณอีกครั้งเพราะอาจารยพ่ีเล้ียงทานไดอํานวยความสะดวกและใหความรูเกินพิกัดจริงๆ ทั้งยังมีนองๆท่ีเรียนปริญญาเอกมาชวยเปนวิทยากรในการสืบคนขอมูล การหาวรรณกรรมตางๆ ทางอินเตอรเน็ต ทําใหการทํางานรวดเร็วขึ้น พบอาจารยพ่ีเล้ียง ดร.เถวียน วิทยา อาจารยอารมณดี และสามารถคุย ซักถามปญหาไดทุกเรื่อง อาจารยนําเสนอใหเราศึกษาเรื่องกลวย ขาพเจารูสึกดีใจเพราะเคยใหนักเรียนศึกษาวิธีเรงการสุกของกลวย ในรายวิชาเคมี เรื่อง ปฏิกิริยาเคมี จึงพอมีรายละเอียด ขอมูลตางๆที่เคยทํา แตตอนน้ีโจทยคืออยากชะลอการสุกของกลวย ทุกคนที่สนใจในเรื่องนี้ รวมอภิปรายแลวลงความเห็นวาจะศึกษากลวยนางพญา หรือกลวยนางญา เพราะมีมากในจังหวัดสงขลา และมีราคาสูง นิยมนํามาทําขนม ทําอาหาร ซึ่งสมาชิกในกลุมอาจารยพ่ีเล้ียงเดียวกัน มีจํานวน5 คน นองจั้นกับนองทรายศึกษาเครื่องแกงคั่วกล้ิง ขาพเจา พ่ีโอ และพ่ีหญิงศึกษาการชะลอการสุกของกลวย จึงไดชวยกันสืบคนกรรมวิธีต างๆเพื่ อชะลอการสุกของกลวย ทั้ ง ใชสารละลายดางทับทิม การลดปริมาณออกซิเจน การเพิ่มปริมาณคารบอนไดออกไซด การลดอุณหภูมิ ฯลฯ ลวนแลวแตเปนวิธีที่นาทําทั้งส้ิน แตทั้งกลุมสนใจการใชสารยับย้ัง อาจารยพ่ีเล้ียงจึงใหคําแนะนําถึงสาร 1-MCP ที่สามารถไปจับกับกาซเอทธิลีนเพ่ือชะลอการสุกของกลวยได ดีใจมากที่จะไดเรียนรูเรื่องใหมๆ เพ่ือนําไปสอนตอใหกับนักเรียน เมื่อตกลงรวมกันที่จะศึกษาเกี่ยวกับสาร 1-MCP ในการชะลอการสุกของกลวยนางพญา จึงศึกษาตัวแปรที่แตกตางกัน คือ พ่ีหญิงศึกษาความเขมขนของสาร1-MCP ขาพเจาศึกษาเรื่องระยะเวลาในการรมสาร 1-MCP และพ่ีโอ ศึกษาความเขมขนและระยะเวลารวมกัน จึงไดเริ่มเขียนเคาโครงงานวิจัย การเขียนไม “หมู” อยางที่คิ ด ต อ งแก โน นนี่ เ ยอะแยะไปหมด คนหาข อมู ลวรรณกรรม วิจัยที่ เกี่ยวของ กวาจะสําเร็จเปนเคาโครงงานวิจัยได เมื่อเคาโครงงานวิจัยถูกตรวจโดยอาจารยพ่ีเล้ียงและสง สกว.เรียบรอยแลวจึงไดเขาหองแล็ป อาจารยพ่ีเล้ียงมีเครื่องมือมากมายเกี่ยวกับบรรจุภัณฑ นาศึกษาเปนอยางยิ่ง ตองเก็บภาพและนําเอาความรูในเรื่องเครื่องมือตางๆไปบอกเลาใหกับนักเรียนที่โรงเรียนและหาแนวทางในการทําโครงงานวิทยาศาสตรประเภทสิ่งประดิษฐ อาจารยแนะนําการใชเครื่องมือเบ้ืองตน และใหบุคลกร เจาหนาที่ที่รับผิดชอบสาธิตกรณีเครื่องมือที่จําเปนตองใชความเชี่ยวชาญเฉพาะ

- 67 -

และแลวก็ไดรูจักกลวยนางพญา ผลกลวยไมเหมือนกลวยทางภาคเหนือจริงๆ เปลือกเขียวและหนามาก พอแกะเห็นเนื้อขางใน เนื้อขาวปุย นารับประทาน อาจารยใหทําความสะอาดกลวยแลวตัดเปนชอๆ ผึ่งใหแหง ระว างที่ รอใหกลวยแหงดี อาจารยสอนการคํานวณหาความเขมขนของสาร 1-MCP ที่จะใชในการรม พอกลวยแหงนํากลวยมาจัดกลุม ที่ขนาดเทาๆกัน ความแกพอๆกัน ของขาพเจาผลเล็กกวาของพี่หญิงมาก นํากลวยใสกลองพลาสติกส่ีกลอง รมดวยสารเก็บไวที่หองอาจารยอุณหภูมิ 20 องศาเซลเซียส ครบกําหนดเวลา 8, 16 และ 24 ชั่วโมง นํามาเก็บรักษาที่อุณหภูมิหอง รอสังเกตผลจากภาพและวัดคาตางๆ ชวงระหวางนี้ไดความรูเรื่องเครื่องแกงจากกลุมนองๆบาง ไดชวยคนสารเชื่อมเครื่องแกง มอลโตแตกตริน โลคัสบีนกัมและคาราจีแนน เพ่ิงรูวาสารที่เติมในเครื่องดื่มลดความอวนเปนอยางนี้นี่เอง เปนเมือกๆ เครื่องขึ้นรูปเครื่องแกงก็นาสนใจ ไดเครื่องแกงเปนกอน สนุกกับเครื่องวัดความชื้น ตูอบเครื่องใหญ เสร็จงานแลวก็หลบไปดูกลุมอื่นๆบาง กลุมนาสวยศึกษาเรื่องเครื่องแกงสม ขาพเจาไดเขาไปคลุกคลีมากที่สุด สมาชิกกลุมนารักดี ที่ชอบคืออาจารยที่ปรึกษา อ.สุนิศา ใหคําแนะนําไดดีและเอาใจใสดีมากมาก กลุมนาสวยมี พ่ีเฒา พ่ีโปง ดํา เอก โรจน แตละคนชวยงานกันดี สวนกลุมพ่ีบรรเจิดเครงเครียดกันมากเพราะ อ.ที่ปรึกษาเขมงวดพอสมควร ทําใหงานออกมาละเอียด และก็เปนขั้นตอน อานงานของพ่ีบรรเจิดแลวรูสึกทึ่งมาก แตหนาคนทําจะแกกวาตอนมามากเลย พอครบกําหนดวันที่ 3, 6และ9 เก็บขอมูล ชั่งน้ําหนัก วัดการตานทานแรงกด ถายภาพ วัดBrix กลวยนางพญา สมาชิกในกลุมชวยทํารูสึก อุนใจ เมื่อไดขอมูลมากพอแลว ศูนยอุตสาหกรรมการเกษตร นําโดย อ.จักรี ทองเรือง ไดใหความรูการจัดทํารูปเลมวิจัย โปรแกรมการจัดทําสารบัญ บรรณานุกรม แต ส่ิงที่ขาพเจายกใหเปนหาดาวของการบรรยายวิจัยในครั้งนี้คือ อ.เชอรรี่ใหความรูเรื่อง สถิติตางๆที่นํามาใชในการวิจัย เปนการรื้อฟนความรู และได เ พ่ิมเติมการใชโปรแกรมเอกเซลในการวิเคราะหผลการทดลอง เย่ียมมากเลย แตเสียดายไมไดฟงอยูชวงเวลาหนึ่งเพราะตองไปก็บขอมูลแล็ป แต อ .เชอร ร่ีก็ ใจดีที่ ใหโอกาสไดสอบถามนอกเวลา มาทําวิจัยในครั้งนี้ไดความรูอยางเต็มเปยมจริงๆ

ถึงเวลาพักผอน ศูนยจัดใหไปพักผอนที่ตรังเปนเวลาสามวันสองคืน นั่งรถตูตีหา หลังจากไมไดนอน

เพราะตองพิมพบทความและโปสเตอรสงอาจารยพ่ีเล้ียงเสร็จ ตีส่ี ถึง ที่นั่งในรถตูก็หลับตลอดทาง แตพอลงเรือปุบ ความสนุกสนานก็มาเยือน พ่ีๆ นองๆ เพ่ือนๆ ต่ืนตากับทะเลแสนสวย ดําน้ํา ดูปะการังตามเกาะ ลอดถํ้ามรกต ที่พักแสนสบาย รองเพลง คาราโอเกะ สถานที่ที่ไดปลดปลอยที่สุด คือ ถํ้าลอด นองๆกรี๊ดกันตลอดทาง คนพายเรือชวยไดดีมาก ปลอยแกกตลอดทาง เกือบเผลอเอาโคลนระหวางทางพอกหนา เพราะคนเรือบอกวารักษาสิวได แตใบหนาพังหมด สุดทายรถหมด กลับหาดใหญไมได นั่งรอรถจนไดกลับคันสุดทาย ทริปนี้ไดภาพความทรงจํามาเยอะเลย

กลับมาสูโลกความเปนจริง กลับมาเจออาจารยที่ปรึกษา อ.เถวียน วิทยา ใหคําแนะนํา แกไขบทความและโปสเตอร รวมกับนองๆ ดําเนินการแกไขใหเสร็จสรรพ ทันสงตามกําหนดพอดี หลังจากนี้ยังมีงานตามมาอีกมากมาย เรื่องเลา ส่ือการสอน ฯลฯ แตกําลังใจยังดี คิดวางานสาํเร็จแนนอน ถือคติวา “เปาหมายมีไวพุงชน” สุดทายเหลือเวลาอีกไมมากแลวที่จะไดอยูห า ด ใ ห ญ ค ณ ะ อุ ต ส า ห ก ร ร ม เ ก ษ ต ร มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร แมวางานจะยังคงคางอยู ไมมีเวลาวางมากนัก แตก็ยังอดใจหายไมได ที่จะตองจากเพ่ือนรวมงาน พ่ีๆ เพ่ือนๆ นองๆที่นารัก อาจารยที่ปรึกษา อาจารยที่คอยจ้ําจี้จ้ําไช อุปสรรคงานที่เขามาเรื่อยๆ การพูดคุยแลกเปลี่ยนปญหา ใหกําลังใจกันและกัน ชวยเหลือกันในกลุมและระหวางกลุม มิตรภาพที่เกิดขึ้นในยามมีความสุขและทุกข ทําใหพวกเรามีกําลังใจ เขมแข็ง ที่จะทํางานใหสําเร็จ งานวิจัยไมงายอยางที่คิด แตก็ไมยากเกินกวาที่จะทําได งานวิจัยยังไมส้ินสุดเพราะเรายั งมีภารกิจที่ตองนําความรู ไปสู เยาวชนตอไป จินตนาการเหนือกวาความรู นักเรียนซึ่งเปนเยาวชนคนรุนใหม มีจินตนาการมากมายที่จะสรรสรางงานวิจัยที่ดี นําไปสูความรูใหมๆ ที่จะพัฒนาทองถ่ิน สังคมใหเปนสังคมแหงการศึกษา การวิจัยตอไป

ขอขอบพระคุณโครงการ“ครุวิจัย” ที่เปนสวนหนึ่งในการสรางครูผูที่จะนําพากระบวนการวิจัยไปสูเยาวชน ซึ่งกอใหเกิดประโยชนตอการศึกษา และทําใหครูไดพบคุณคาของการเปนผูใหอยางแทจริง

- 68 -

บันทึก...ครุวิจัย 53

นายสาโรจน สังขทอง

โรงเรียนศรีนครินทรวิทยานุเคราะห จ.สงขลา

กระผมไดรับคัดเลือกจาก สกว. ใหเขารับการอบรมครุวิจัย กับศูนยอุตสาหกรรมเกษตร(อาหาร)ที่มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร วิทยาเขตหาดใหญ เปนเวลาหนึ่งเดือนเต็ม เริ่มออกเดินทางจากบานวันที่ 1 เมษายน 2553 เวลา 06.30 น. โดยรถยนตสวนตัว ถึง มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร เวลา 08.30 น. เมื่อมาถึง มอ. เขาหอพักปรากฏวา มีการเปล่ียนแปลงหอพัก เปน “ริมมอ” กระผมก็ตองขนขาวของมาที่ “ริมมอ” ถึง “ริมมอ” มีปญหาวา ไมมีกุญแจ สอบถามไดความวาเจาหนาที่ นํากุญแจไปทั้งหมด ก็ตองคอย เชาวันท่ี 1 เมษายน เขารวมอบรม พบปะอาจารย สมาชิกในกลุมทยอยมา แตยังไมครบจํานวน คณะบดีเขามาพบปะกลาวเปดการอบรม หลังจากนั้น เปนกิจกรรมกลุมเพ่ือใหพวกกระผมทุกคนไดทําความรูจัก สนิทสนมกัน ชวงบาย ผูดําเนินการให แยกเปนกลุม ตามรายชื่อ เพ่ือรวมกันตั้งชื่อกลุม กําหนดสโลแกนประจํากลุม พวกตั้งชื่อกลุมวา “สามทะเล” เนื่องจากมีสมาชิกอยู 2 ภาค คือ ภาคเหนือและภาคใต แมฮองสอน 1คน ชื่อ พ่ี สวย กระบ่ี 1คนชื่อพ่ีเอก สงขลา 3 คนพ่ีเฒา พ่ีโปง ผมโรจน ปตตานี 1คนนองดํา อาจารยประจํากลุม อาจารย ดร. สุนิสา ศิริพงศวุฒิกร ทานใหพวกกระผมเลาส่ิงที่อยากจะทํา เพ่ือแลกเปล่ียนเรียนรูกัน วันท่ี 2 เมษายน เริ่มวิชาการอยางจริงจัง อาจารยจักรี นําคลิป “หมูปง” นําบทความ “เลือด” และ “เนื้อวัวชาวเขา” มาใหพวกดิฉันฝกทักษะการสังเกต เพ่ือนําไปสู การกําหนด หัวขอวิจัย โดยใหพวกทุกคนตั้งคําถามที่ขึ้นตนดวย “ทําไม” หลายๆขอและใหตอบคําถามทุกขอ ตอนนี้ตองทําเปนกลุม ชวงเที่ยง ทุกคนและทุกกลุมตองทําอาหารกลางวันรับประทานกันเอง มีราดหนา น้ํามะมวง และนํ้ากระเจี๊ยบ การทําอาหารกวาจะเสร็จ บายโมงจึงไดรับประทาน ช ว งบ าย เป นการนํ าคํ าถาม มาโยงหาความสัมพันธ จัดกลุมที่เปนเหตุเปนผลกัน เพ่ืออธิบาย

ปรากฏการณ ซึ่งเปนการฝกทักษะการสังเกต ไปสูการต้ังชื่อหัวขอวิจัย จากบทความเรื่อง “เนื้อวัวชาวเขา” พวกดิฉันสรุปเปนหัวขอวิจัยชื่อ “ปจจัยที่สงผลตอการเจริญเติบโตของจุลินทรียในซากสัตวที่ตายแลว”

วันท่ี 8 เมษายน 2553 ในตอนเชาทุกคนมาตามที่ไดนัดกันไวคือ 08.30 น เมื่อทุกคนมาพรอมกันก็ไดเดินไปที่หองแล็บเพ่ือที่จะทําการผสมเครื่องแกงในการตําใหเขากันแตละสูตรก็มีการใชวัตถุดิบที่ไมเหมือนกันจึงเปนขั้นตอนที่ตองระมัดระวังมากที่สุดในการทําการทดลองตอไป สูตรของกระผมจะอยูในสูตรกลางที่มีอยู 4 คนสามารถใชสูตรนี้ เมื่อเริ่มการตําแรกๆก็ดูวางายแตจริงๆแลวกวาจะตําใหละเอียดและเครื่องแกงเขากันไดตองใชแรงในการตําอยางมากซึ่งจะเห็นวาทุกคนจะเหนื่อย และยังรอนกับพริกที่ตําดวยคิดในใจวาจะรอดไหมนี้ ทําไมมันเหนื่อยและรอนตัวเพราะเกิดจากพริกมากขนาดนี้ แตก็ตํากันไปหัวเราะกันไปจะเลยเวลากินขาวเที่ยงเหมือนเดิมแมบานก็ตองมาตามใหทุกคนไปกินขาวเหมือนวันที่ผานมา เมื่อกินขาวเสร็จก็กลับมาตําเครื่องแกงตออาจารยก็พยายามหาวิธีที่จะชวยผอนแรงในการตําเครื่องแกงใหเครื่องแกงละเอียดเร็วขึ้น จึงใชวิธีบดกับเคร่ืองบดขนาดเล็ก หรือนําไปบดกับเคร่ืองบดขนาดใหญที่เขาใชบดเนื้อหมูบาง จะเห็นวาทุกคนจะชวยกันอยางแข็งขันไมวาอาจารย หรือทุกคนในกลุม ในการเตรียมเครื่องแกงที่ตําแลวตําเสร็จก็เย็นแลวประมาณ 17.30 น.จึงชวยกันเก็บเครื่องแกงบรรจุถุงมัดใหเรียบรอยและนําไปเก็บไวในตูเย็น จึงแยกยายกันกลับที่พักของแตละคน

วันท่ี 11 เมษายน 2553 ในวันนี้ไมคอยมีเรื่องอะไรใหทําเหมือนทุกวันที่ผานมา เพราะกลุมผมไดผานการปฏิบัติที่ยากมาในระดับหนึ่ง และตองรอผลการบมเชื้อในวันจันทรอีกที วันนี้จึงไดเขาหองคอมพิวเตอรเพ่ือคนหาขอมูลที่ใชในงานวิจัย โดยผมกับพ่ีโปงชวยกันหาแบบทดสอบประสาทสัมผัส และรวมกันสรุปตารางขอมูลที่ไดจากการผลที่ วัดคาความชื้น สีของแตละคนมาแลกเปลี่ยนความคิดเห็นซึ่งกันและกันวาทําไมถึงเปนแบบนั้นแบบนี้ พักทานขาวเที่ยงเสร็จก็ขึ้นมาหองคอมพิวเตอรเพ่ือหาขอมูลตอไปจนเย็นจึงแยกยายกันกลับที่พักเหมือนทุกวัน

- 69 -

น้ําไมเต็มแกวจริงๆ

ครูบรรเจิด ถาบญเรือง

โรงเรียนอนุบาลปางมะผา จ.แมฮองสอน

คําวา “โอกาส” ถาเราเอาคําใด คําหนึ่งมาเติม

หนาคํานี้ ชีวิตของเราอาจเปลี่ยนได เปนคํากลาวของผูอํานวยการโรงเรียนของผมเองครับ ไดยินบอยๆ ซ้ําๆ จนจําขึ้นฝงใจ มีคนกลาวเมื่อใดก็ตาม เอาคําวา ปด มาเติมดานหนาก็เปน ปดโอกาส ก็จะหมายถึง ไมมีความหวัง ไมตองรอ ส้ินหวัง ถาเอาคําวา รอ มาเติมดูบาง ก็กลายเปน รอโอกาส ก็เริ่มมีความหวังมาบาง และเมื่อเอาคําวา หมด มาเติม กลายเปน หมดโอกาส แตชีวิตของผม รูจักและคุนเคยคําวา ไดรับโอกาส เสมอ เพราะไมเคยปฏิเสธ การเรียนรูทุกอยางที่พิจารณาแลววาเปนส่ิงที่ดีตอชีวิต เคยคิดวาบอยครั้งวา โชคดีท่ีเกิดเปนบรรเจิด ถาบุญเรือง เพราะมักไดรับโอกาสในส่ิงที่คนอื่นไมได อยางเชน การเขารวมโครงการครุวิจัย ครั้งนี้เปนเรื่องแปลกที่ผมเรียนจบโปรแกรมวิชา การประถมศึกษา และศึกษาตอ การบริหารการศึกษา ทํ า ง า นบ ริ ห า ร บุ ค ล า ก ร สอนภ าษ า ไ ทย แ ล ะภาษาอังกฤษระดับประถมศึกษา ไม เคยสอนวิชาวิทยาศาสตร เนื่องจากครูที่โรงเรียน มีครูวิทยาศาสตรเยอะ เลยไมไดเปน อะไหลสํารอง สอนในวิชาที่ขาดแคลน (เนื่องจากเรียนจบ สายประถมศึกษา เหมือนเปด สอนไดทุกอยาง ไดไมรูลึกในศาสตรใด ศาสตรหนึ่ง) แตกลับไดรับโอกาส แปลกใจใชใหมครับ วาทําไมตองเขารวมโครงการครุวิจัยดวย ทั้งที่ตองอาศัยความรู และทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร ในการวิจัยเปนอยางมาก โรงเรียนผมเปนโรงเรียนที่เขารวมโครงการ และทางผูประสานงาน อ.สุรเดช พหลโยธิน ตองการจะพัฒนาดานวิทยาศาสตรของโรงเรียน จึงขอโควตาใหครูใน โครงการ เข า ร วมโครงการได โดยไมต องส ง โครงการวิจัยใหทาง สกว.พิจารณา และบังเอิญครูในโรงเรียนมีครอบครัวกันหมด ไมสะดวกที่จะตองไปอยูตางถิ่น ไกลๆ เลยกลายเปนความรับผิดชอบของ หัวหนาวิชาการโรงเรียนอยางผม และจนดวยเหตุผล เพราะ โสด เลยตองมา จึงบอกกับทุกคนในโรงเรียนดังๆ (บอกในใจ) วา “เดี๋ยวจัดให” เริ่มตนเดินทางโดยที่ไมรู จักพ้ืนที่ ระยะไกลมาก จากเมืองสามหมอกมาสูเมืองแหงทะเล บอกกับตนเองวา คนเรายอมมีคร้ังแรกเสมอ เพราะตั้งแตเกิดมาไม

เคยนั่งเคร่ืองบิน จึงตื่นเตน และประหมาบาง แตไดผูรวมทางชั้นดีเลิศ อยาง นาสวย (อ.นฤนาท ) และ หลานบี (อ.วารุณี) ที่ชํานาญในการนั่งเครื่องบิน ดูแลเปนอยางดี (ซึ่งตอนนั้นยังไมคอยสนิทกันซักเทาไหร) เมื่อถึง หาดใหญ จึงรูวา รอนจริงๆ หลานบี บอกวา รอนแบบเค็มๆ การเปรียบเทียบเริ่มเขามาในความคิด นอนกลางคืน เคยหมผา ไมเคยใชพัดลม ไมวาจะฤดูใด แตกลับตองใช จะอยูไหวใหมเนี้ยะ จําไว “คนเราตองมีครั้งแรก” การเขา Classroom ชั่วโมงแรก รูสึกดีจัง รูจักครูนักวิจัยหลายจังหวัด กิจกรรมละลายพฤติกรรมใชไดผลทีเดียว เริ่มสนิทกัน และอารมณดีมาก (เพราะอยูในหองแอร)หลังจากนั้นเริ่มเครียด ครูพ่ีเล้ียง บอกวา “ทางศูนยไดจัดกลุมเรียบรอยแลว ตามความสนใจที่สงโครงการมา สําหรับครูที่ไมรูทิศทาง จัดกลุมไมได เขาใหผมดูแล” คิดในใจ คงอยูกลุมนั้นแหละ ซึ่งก็เปนความจริง อาจารยถามเรียงทีละคน อยากจะทําวิจัยอะไร ในกลุม 6 คน ตอบได 5 คน ยกเวน บรรเจิด คนเดียวตอบไมไดวาจําทําอะไร เลยตอบอาจารยวา ผมไมรูครับ และ เริ่มรูชะตากรรมนับจากนั้นวามันไมใชฟวเรา อาจารยสอนกระบวนการคิด การตั้งคําถาม คิดพูดสุดฮิตติดปาก “ทําไม” มองไปทางไหนมีแตคําถามวา “ทําไม” จนติดและอดขําตนเองไมได กลุมของผมแบงเปน 2 กลุมยอย คือ กลุมที่ตองทําผักและผลไมโดยการทําแหง และอีกกลุมใชวิธีการแชอ่ิม นักวิจัย 3 คน (ผอ.จาก นครพนม , พ่ีจากนาน และนองจาก อางทอง)สนใจการทําแหง อีก 2 คน อยากทําแช อ่ิม อาจารยพ่ีเ ล้ียงถามวา อาจารยบรรเจิด คิดไดหรือยังครับวา อยากทําอะไร ผมก็ตองตอบวา อยากทําแชอ่ิมครับ (คิดในใจวา ถามออกมาได) ก็จะใหผมเขาอยูกลุมไหนหละ! ใชใหมครับ เอาหละ แชอ่ิมก็แชอ่ิม เปนไงเปนกัน (เกิดมายังไมเคยเขาครัว ไมเคยทําเลยจริงๆ) กลับมาที่หองพัก นั่งคิดตั้งนาน อะไรกัน แชอ่ิมก็เปนวิจัยหรือเน้ียะ มันไมใชฟวเราจริงๆ เริ่มเขียนวิธีการทดลอง แบบคนหาจาก อินเทอรเนต ถามนองที่เคยทําแชอ่ิมมาบาง จึงเขียนออกไปอยางทุลักทุเล เมื่ออาจารยใหสงและนําเสนอ โครงการวิจัย ก็ผานไปอยางไมรูอะไรจริง ๆ รุงขึ้นอาจารยบอกวา จะใหเขาหอง Lab ตอนบาย ตอนเชาจึงชวนนองที่อยู สงขลา ไปซื้อ ขิง ที่ตลาดสด เพราะกลัวไมมีวัตถุดิบในการวิจัย ที่ไหนได กลับมาสาย อาจารยบอกวา “ถาเปนเด็กนักเรียนจะใหคาบไมบรรทัดหนาหอง โครงการวิจัยยังแกไมเสร็จ จะทําการทดลองแลว” เพ่ือนขํากันทั้งหอง เนื่องจากอาจารยไดซื้อ วัสดุในการทดลองใหแลว แตไมรูเอง เมื่อมีโอกาสได

- 70 -

เขาหอง Lab ตะลึง คิดไมถึงวานีคือหอง ทดลอง แอบคิดในใจ เหมือนบานเราเลย แมโทรศัพทมาหา ถามวาอยูไหน ตอบไปวา กําลังอยูที่หอง Lab แมถามตอวา หอง Lab เปนอยางไรหรือ ก็ตอบกลับไปวา เหมือนหองครัวเรานี่แหละแม มีหมอ มีดเขียง เตาแกส ทุกอยางเหมือนหมด แตไมเหมือนอยางเดียว เขาใหใสเส้ือสีขาว ใสหมวก และถุงมือพลาสติกดวย (แอบหัวเราะระหวางคุย ระบายความเครียด) การทดลองเริ่มสนุก เนื่องจากมีเครื่องมือที่ไมรูจักมากอน ( เครื่องมือไมไดบอกใหแมวาแตกตางจากหองครัว) เริ่มจะใชเครื่องมือในการทดลองเปนเนื่องจาก พ่ีสวาท เจาหนาที่ดูแลหองปฏิบัติการ อก.1 ใจดี สอนผมและดูแลเปนอยางดี (ประทับใจมาก ) ทําแช อ่ิมอยางคลองแคลว แตเหนื่อยจัง เวลาปรับความเขมขนของน้ําตาล เลยตองใหนองที่อยู หองเครื่องมือกลางมาชวยสอน จึงชาญขึ้นมาบาง และก็ไมรูจะบันทึกการทดลองอะไรตรงไหน จดบาง ไมจดบาง เพราะนึกวา กําลังทําอาหารอยู จะไดเสร็จ ๆ เลยตองซอม Lab ทีหลัง ผานไป 1 รอบ ไดขิงแชอ่ิมกึ่งแหง รสชาติดี สวยงาม แตอาจารยบอกวา ยังไมส้ินสุด นี่เปนแคตอนแรก ที่จะหาวิธีการที่ดี เพ่ือศึกษาตอในตอนตอไป บรรเจิดเริ่มคิดหนัก แลวจะทํากี่รอบเนี้ยะ แอบไปถาม พ่ีสวาทวา ธรรมดานักศึกษา ทําการทดลองกี่ครั้ง พ่ีสวาทตอบวา เขาทําเปนตอน บางทีตอนหนึ่งก็ทํา หลายซ้ํา โอย จะบาตาย วิจัยอยางไรกันนี่ บอกตนเองวา สู สู เริ่มมองหาเพ่ือน พ่ีเล้ียง ใครเปนผู โชคดีหนาจะใหเราเกาะ (จริงๆ แลวใหปรึกษา) เลยสรางความสนิทสนมกับนองที่ทํา ขิงแชอ่ิมเหมือนกัน เนื่องจากวา เคยผานมาแลว 1 ศูนยเมื่อปที่แลว ชวนไปกินขาวบาง คุยกับเขาและปรึกษาเขาเยอะๆ นี่เปนวิธีการที่ใช เมื่อไดพรรคพวกเริ่มทํางานวิจัยสนุก อะไรที่เราลืมจดบันทึก เขาก็บอกหมด เวลาทํางานเขาก็ถายรูเปนหลักฐานให เปล่ียนกันถายรูปแลวแตเวลา บางคืนตองเปล่ียนความเขมขนของน้ําตาลตอนเที่ยงคืนก็มาดวยกัน โดยที่มีอาจารยพ่ีเล้ียง นั่งดูอยูดวย (อดทนมาก) เมื่อปด Lab อยากจะทําอีกตอนหนึ่ง เริ่มสนใจอยางเปนจริงเปนจัง แตอาจารยบอกวา ยังมีเรื่อง เอกสารที่เปนงานหนัก จึงทําใหผมตอง เริ่มคิดหนักอีกรอบหน่ึง จะทําอยางไร จะเขียนอยางไร ในเมื่อไมมีความรูทางดานวิทยาศาสตรเพียงพอจะเขียนอธิบายในบทความวิชาการได ประเมินตนเองตลอด เวลาอาจารยถามเพื่อตรวจสอบ ความรู ตอบไมไดซักครั้ง อาจารยสอนการนํา เสนอขอมูล การ

ต้ังชื่อตาราง การอานตาราง และเรื่องเกี่ยวกับการวิจัยอีกมากมาย บอกตามตรงไมรูเรื่องซักนิด มึนไปหมด ทําไมเปนงานวิจัยแบบนี้ เปนคําถามที่ถามตนเองตลอด (ลืมความพยายามของตนเองหมดเลย) อาจารยใหเริ่มตนเขียน วิธีการทดลองจริงใหดูกอน ปรับเปล่ียนและเพ่ิมเติมจากโครงการวิจัย เขียนเมื่อไหรก็เหมือนวิธีการทําอาหาร (กลุมๆจริง) อาจารยเริ่มถอดใจ หนาเครียด ลูกศิษยก็หนางอคอหัก นอนหลับ ตีสาม ตีส่ี ไดผลไมคุมกับการอดนอน เขียนวิธีการใหดูตองถูกตัดขอความตลอด ใชคําฟุมเฟอย บางภาษาที่ใชเขียนวิจัยก็ไมเหมือนกันซักนิด บรรเจิด เริ่มหลบหนา นอนดึก กลางวันงวง งานไมเดินหนา เขียนอะไรก็ไมถูกใจ ผลการวิจัยที่เขียนก็ไมตรงใจอาจารย แลวจะเอาอยางไรเน้ียะ อึดอัดมาก เวลาเจออาจารยกลัวอาจารยถาม แลวตอบสิ่งที่เขียน ส่ิงที่ทําไมได (ความรู พ้ืนฐานไมแนน และไมเพียงพอตองานเขียน) เอาตัวไมรอดทั้ง นองพ่ีเ ล้ียง และตัวผมเอง อาจารยคงเริ่มรูตัววา ลูกศิษยมีความแตกตางกันเฉพาะบุคคล พ้ืนฐานเดิมไมเทากันเลย ปรับเปล่ียนการเขาหาลูกศิษยใหม ซึ่งทุกคนและตัวผมเอง ก็รูสึกดีขึ้น เมื่ออาจารยใหโอกาสพักผอน ทัศนศึกษาที่ ทะเลตรัง ชื่อทัวรวา เลตรัง จึงอดคิดไมไดวา คนภาคใตเขาชอบตัดคําแบบนี้นี่ เอง จึงไมแปลกที่อาจารย จะตัดขอความของเรามากมาย หลังจากกลับมาจากการทัศนศึกษา ดูปะการังใตทะเล พอหายเครียด แตพอกาวยางลงรถตูที่มาสง ความเครียดเริ่ มคืบคลานเข ามาอีกครั้ ง เพราะรูภาระหนาที่ตนเองดีวา ตองสงบทความ โปสเตอร เรื่องเลา และภาระอ่ืนอีกมากมาย จึงพยายามตั้งสมาธิใหม เริ่มทบทวนวรรณกรรมอยางจริงจัง ศึกษางานวิจัยของคนอื่นถ่ีถวน เพราะรูวา ณ วินาทีนี้ไมมีใครชวยเราได จึงเริ่มตั้งสมาธิ อานใหเยอะ ทบทวนสิ่งที่ทํา วิเคราะหส่ิงที่ได (ขอมูล) และหาเพ่ิมเติมส่ิงที่ขาด ปรับการใชภาษา โดยไมยึดตนเองเปนที่ ต้ัง(เนื่องจากถนัด Classroom Action Research) จึงพยายามทําความเขาใจ เมื่อเปดใจ ทุกอยางก็เขาที่เขาทาง เริ่มเขียนได และมีความรูในส่ิงที่ตนเองทํามากขึ้น อธิบายไดทําไมเหตุการณจึงเปนเชนนั้น จนสามารถเขียนบทความและทําโปสเตอรนําเสนอไดคอนขางดี มีความภาคภูมิใจในตนเอง จึงคิดถึงส่ิงที่อาจารยพยายามเคี่ยวเข็ญมา ทําใหคิดข้ึนได เพราะวาเพราะใจตัวเดียว เมื่อ อคติเกิดจึงปดกั้นโอกาสในการเรียนรูอยางสิ้นเชิง ทําใหรูวาการไมรูก็ไมไดหมายความวาเรียนรูไมได และไดมิตรภาพที่ดีมากมายจากเพ่ือนนักวิจัย

- 71 -

จากมาตุภูมิ สู แดนสะตอ

พุทธพงษ พงษพวงเพชร

โรงเรียนเมืองนครพนม อ.เมือง จ.นครพนม

นานแลวที่ผมไมไดเดินทางโดยรถโดยสาร ไมใชเพราะจะอวดวามีรถสวนตัว หรือขึ้นเครื่องบิน แตเปนเพราะวาผมไมคอยมีภารกิจ ที่จะตองเดินทางไกล ๆ สวนใหญจะเดินทางในรัศมีไมเกิน 400 กิโลเมตรคราวนี้ผมมีภารกิจที่จะตองเดินทางไปที่มหาวิทยาลัยสงขลา นครินทร หาดใหญ จังหวัดสงขลา เปนเวลาเดือนเศษ สัมภาระก็ตองมากไปดวย ผมเลือกเดินทางโดยรถแสงประทีป ดวยเหตุวาราคาคอนขางถูก อยากดูบรรยากาศเกา ๆ รถเร่ิมเคล่ือนออกจากสถานี ลากอนนครพนม ดินแดนแหง “ธาตุพนมคา ลํ้า วัฒนธรรมหลากหลายเรณูผูไท เรือไฟโสภา งามตาฝงโ ข ง ” ข อ คุ ณ พ ร ะ คุ ณ เ จ า เ จ า ที่ เ จ า ฐ า น เจาบานเจาเฮือน เทวบุตรเทวดา พระอินทราธิราช คุณพระธาตุพนม จงมาปกปกษรักษาผูขา จงประสบแตความสําเร็จ ใหตลอดปลอดภัย ทั้งไปท้ังกลับดวยเทอญ ผมถึงสถานีขนสงหมอชิต แลวขึ้นเครื่องบินไปหาดใหญเวลา 9.30 น. การตอนรับท่ีอบอุน เครื่องบินมาถึงสนามบินหาดใหญเวลา 10.50 น. เปนครั้งแรกที่ผมมาที่หาดใหญ ภาคใตเปนภาคที่ผมไมคอยไดมา ผมมาไกลที่สุดก็ชุมพร ครั้งนี้นับวาไกลที่สุด ผมพยายามติดตอกับทางศูนยครุวิจัยอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร วาผมจะไปถึงศูนยไดอยางไร เจาหนาที่(คุณนฤมล) ไดบอกเสนทางอยางละเอียดมาให คิดวาคงไปที่ มอ.ลําบากแน ผมรอรับกระเปาใบใหญของผมทางสายพานลําเลียง รออยูประมาณ 10 นาทีได เดินออกจากหองผูโดยสารขาออกมีคนถือปายชื่อเหมือนในภาพยนตรตางประเทศเต็มไปหมด ผมอานไปทีละปายมาจนถึงปายสุดทาย อาวมีชื่อนายพุทธพงษ พงษพวงเพชรดวย ครับพอดี ทานคณบดี ทานเดินทางมากับเครื่องบินที่ผมโดยสารมาดวย นับเปนโชคดีและขอบขอบคุณ ศูนยครุวิจัย อุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัย สงขลานครินทร เปนอยางยิ่งรถของคณะพาผมมาที่คณะอุตสาหกรรม เพ่ือสงทานคณะบดี ผมพบกับคุณนฤมลเปนครั้งแรก

คุณนฤมลเปนคนประสานงานของครุวิจัย ครับ ผมรูจักกับคุณนฤมลมานานแลว แตทางโทรศัพทครับคุณนฤมลใจดีครับ ประสานงานเกง ดีใจที่มาเจอคนคุนเคยครับ แลวรถของคณะก็พาผมไปที่หอพักริมมอพรอมกับสมาชิก สองสามคนที่มาจากภาคเหนือ และอีสาน พูดคุยกันทําความรูจักคุนเคยกันในเวลาสั้นแตก็รูสึกเหมือนเพื่อนเหมือนนอง ที่คุนเคยกันมานาน หอพักริมมอที่ผมเขาพักเปนหอพักที่สรางใหมแบบประเภทสียังไมแหงครับ มี 2 เตียง 2 ตูเส้ือผา 2 โตะทํางาน 1 พัดลม 1 หองน้ํา 1 ราวตากผา นอกน้ันอยากไดอะไร ตองเชาครับมีเพ่ือนหลายคนเชาดูเย็น ทีวี แตผมถามนองโอ (เพ่ือนรวมหองรุนนอง) วาจะเชาไหม ความเห็นตรงกันวาควรอยูแบบพอเพียง ไมเอาทั้งสองอยางงาย ๆ สมถะดี ผมจัดเส้ือผาเขาตูเสร็จก็อาบน้ําแลวก็ลงไปทานรับประทานอาหารเที่ยงขางหอพัก เปนอาหารอีสานครับ ร ส ช า ติ เ ป ล่ี ย น ไ ป จ า ก ที่ เ ค ย รั บ ป ร ะ ท า น มา สอบถามไดความวา คนทําอาหารเปนคนลําปาง มามีครอบครัวอยูปกษใต ยายถ่ินที่อยูไปหลายแหง พูดอีสาน เหนือ กลาง ใต ได หลังจากรับประทานผมโทรศัพท ไปหาเพื่อนที่อยูหาดใหญ ชื่อหลี ชื่อจริง เทียมหลี ตอนหลังชื่อวิศิษฐ จุดประสงคเพ่ือแจงใหเพ่ือที่เคยเรียนดวยกันตั้งแตชั้นอนุบาลจนถึงมัธยมปลายไดทราบวาไดมาถึง “ มหานครแหงการคา นําพาความศิวิไลซ หาดใหญแดนสันติสุข ” ดวยความดีใจ หรือความมีน้ําใจของเพื่อน หลีมาหาและตอนรับ ดวยการพาไปดื่มกิน คุยสาระทุกขสุกดิบกันตามประสาเพื่อนกับเพ่ือนที่ไมไดเจอหนากันเปน 20 ป ดื่มกินกันจนหอมปากหอมคอหลีก็พาไปที่บานหลังใหมที่เขาซื้อไวเปนอาคารพาณิชยครับ 2 คูหาสองชั้นครึ่ง ผมแอบชื่นชมเพ่ือนของผมวาสามารถสรางเนื้อสรางตัวไดดีพอสมควร สมยัเรียนอนุบาล ถึง มัธยมตน เพ่ือนผมคนนี้เรียนไมเกงครับไดลําดับทาย ๆ ของหองตางจากผม อยูลําดับที่ 1 -3 เปนประจํา แตส่ิงที่พบพิสูจนไดวา เรียนเกงหรือไมเกง ไมไดเปนเครื่องชี้ความสําเร็จในชีวิต ความตั้งใจจริง ความมีสัมมาอาชีพ ตางหาก ที่ทําใหประสบผลสําเร็จในชีวิต แลวหลี กพ็าผมไปดูกิจการแตเขาก็ไมลืมที่จะเอาสินคาของเขาติดรถไปดวย ผมขึ้นนั่งบนรถกอน สวนหลี หิ้วลังผลไมหนักประมาณ 30 กก. จํานวน 2 ลัง ไปดวย หลีบอกผมวาปกติจะไมใชรถยนตเขาจะใชรถ

- 72 -

มอเตอรไซดที่ตอเติมดานขางสามารถบรรทุกสินคาไดประมาณ 2 - 3 ลัง หลีบอกวามันสะดวก สบาย เขาไดทุกที หาที่จอดงาย เราใชเวลาประมาณ 10 นาที ก็ถึงตลาดกิมหยง แผงขายผลไมของหลีกวางประมาณ 3.5 เมตร มีผลไมหลายชนิด แตที่เปนสินคาตัวนําของหลีคือสมโชกุน จากอําเภอเบตง จังหวัดยะลา ที่หลีสามารถเปนตัวแทนจําหนายในหาดใหญ ผมดูกิจการของเพ่ือนแลวชื่นชมในความสําเร็จของเพ่ือนอีกครั้ง เวลาดึกพอประมาณแลว ผมขอใหหลีไปสงที่หอพักเพ่ือพักผอน หลีโทรมาหาผมและพาผมไปเที่ยวหลายครั้ง ขอขอบคุณศูนยครุวิจัย อุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร และเทียมหลีเพ่ือนรัก ที่ใหการตอนรับอยางอบอุน เปรียบดังญาติสนิท ไมมีความกังวลใด ๆ

เสนทางสูงานวิจัย

รัชนี มุงวัฒนกุล โรงเรียนวรพัฒน อ.หาดใหญ จ.สงขลา

ขาพเจาไดรับคัดเลือกจาก สกว. ใหเขารับการอ บ ร ม ค รุ วิ จั ย กั บ ศู น ย อุ ต ส า ห ก ร ร ม เ กษต ร ที่มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร วิทยาเขตหาดใหญ ในเดือนเมษายน เปนเวลาหนึ่งเดือนเต็ม ตอนแรกที่ไดทราบขาวเรื่องการอบรมครุวิจัยจากผูอํานวยการโรงเรียนครูวรลักษณ ชูกําเนิดหรือครูหมู ขาพเจาก็ไมไดตอบตกลงเลยทีเดียว เนื่องจากกังวลเล็กนอยเกี่ยวกับการทําวิจัยพอนํากลับมาคิด ก็เกิดความสนใจและอยากฝกฝนตนเองในเรื่องการวิจัยใหมากขึ้น อีกอยางหนึ่งคือเปนครูสอนวิชาวิทยาศาสตร ซึ่งคิดวานาจะสามารถนํามาปรับใชใหเขากับการเรียนการสอนในโรงเรียนได จึงตอบตกลงที่จะเขารวมโครงการดวย โดยในจังหวัดเดียวกันรูวามีผูเขารวมจํานวน 5 คน คือครูซึ่งมาจากกลุมเบญจมิตรทั้ง 5 โรงเรียน

วันแรกที่มาถึงคณะก็ไดพบปะพี่ที่เปนคนตางภ า คม า ก ม า ยทั้ ง ภ า ค เ หนื อ ภ า คก ล า ง ภ า คตะวันออกเฉียงเหนือ อุนใจนิดนึงเมื่อไดพบกับครูจากกลุมเบญจมิตร อีก 2 คน คือพ่ีจะ (มยุรี) และพี่ทราย (อุษณี) หลังจากรับเอกสาร ก็เปนพิธีเปด พบปะคณบดีคณะอุตสาหกรรมเกษตรและอาจารยพ่ีเล้ียงมาทักทายและพูดถึงตัวโครงการครุวิจัย รูสึกถึงความอบอุนและความเปนมิตร จากใบหนาของทานอาจารย ฟงคําแนะนําและอรัมภบทจากอาจารย ก็ถึงชวงนันทนาการจากการเลนเกม กิจกรรมเชื่อมความสัมพันธ ไดทําความรูจักและจําชื่อสมาชิกทุกคนจนขึ้นใจ จากสมาชิกทั้งหมด

ทางคณะก็ไดใหจัดกลุมตามอาจารยพ่ีเล้ียง ซึ่งมีอาจารยทั้งหมด 5 ทาน ซึ่งอาจารยพ่ีเล้ียงของขาพเจา คือ ดร.เถวียน วิทยา รูสึกวาหนาตาอาจารยดูจะใจดีมากๆ ในกลุมมีสมาชิกจํานวน 5 คน คือ พ่ีหญิง (วรลักษณาวลั) พ่ีโอ (วัฒนา) พ่ีบี (วารุณี) พ่ีทราย (อุษณี) และตัวขาพเจาเอง เราต้ังชื่อกลุมวา “ดาวลอมเดือน” เพราะสมาชิกในกลุมมีผูชายเพียงคนเดียว สโลแกน “รํา แซบ หรอยๆๆๆ” อ.เถวียนมาพบปะกลุมขาพเจา ไดพูดคุยถึงหัวขอเรื่องที่จะตองทําการวิจัยในหนึ่งเดือนนี้ กลุมแรกวิจัยผลของ 1- MCP ที่มีผลตอการรมกลวยนางพญา ซึ่งมีพ่ีหญิง พ่ีโอ และพ่ีบี แตแตกตางกันที่ ระยะเวลาและความเขมขน อีกกลุมหนึ่ง ทําวิจัยผลของ

- 73 -

สารเชื่อมที่มีผลตอการขึ้นรูปของเครื่องแกงกอน ซึ่งมีพ่ีทรายและตัวขาพเจา แตทําแตกตางกันตรงที่ ชนิดและความเขมขนของสารเชื่อม

อ.จักรี ทองเรืองไดใหความรูเรื่องกระบวนการทางวิทยาศาสตร อาจารยเหมือนเปนเจาชายทําไม เหมือนเจาหญิงทําไมในอิกคิวซัง เพราะมีคําถามมาใหคิดตลอดเลย โดยใหดูคลิปวิดีโอตาง ๆ จากนั้นใหต้ังคําถามที่ขึ้นตนดวยคําวา ทําไม แตจากการตั้งคําถามที่อ.จักรีสอนจึงไดเทคนิคในการนําเขาสูบทเรียนและฝกการตั้งคําถามของนักเรียนได และฝกใหนักเรียนคิด เรียนรูจากเรื่องใกลตัวในชีวิตประจําวันไดดวย แตประโยคยอดฮิตที่ผูเขารวมโครงการจะจดจํากันไดดีคือ “จินตนาการสําคัญกวาความรู” ตอนนี้แหละ จึงไดรูวาจุดเริ่มตนของการทําวิจัยนั้นมันยากขนาดไหน จากนั้นก็ไดเริ่มตนในการทําเคาโครงงานวิจัย ดูเหมือนจะงาย แตเมื่อไดลงมือทําจริงๆ ก็ยากอยูเพราะตองปรับแกหลายรอบ คนหาขอมูลวรรณกรรม วิจัยที่เกี่ยวของ กวาจะสําเร็จเปนเคาโครงงานวิจัยได ก็เหนื่อยเหมือนกัน ไดเคาโครงงานวิจัยเรียบรอย ก็ถึงเวลาทําวิจัยเสียที เริ่มตนจากการนําเครื่องแกงคั่วกล้ิงที่คนใตรูจักกันดี ซึ่งมีความเผ็ดมากๆๆ นํามาอบใหแหง แลวปนใหละเอียด จากนั้นนํามาผสมกับสารเชื่อม คือมอลโตเดร็กทรินที่ความเขมขน 15% , 20%และ25% แลวนํามาขึ้นรูปใหเปนเครื่องแกงกอน บรรจุใสถุง เพ่ือศึกษาอายุการเก็บรักษาของเครื่องแกงทุกๆ 3 วัน ดูความชื้น คาการตานทานแรงกดและเวลาในการละลาย ทางศูนย อุตสาหกรรมเกษตรไดใหความรูเกี่ยวกับวิธีการทําโปสเตอร โดยใชโปรแกรม Power point การเรียนรูเรื่องสถิติโดยทําจากโปรแกรม Excel และโปรแกรม Endnote สําหรับทําอางอิงและสารบัญ ซึ่งสามารถนําไปใชในตัวรายงานการวิจัยได ในคืนกอนที่จะไดไปพักผอนกัน ขาพเจาก็เริ่มปนงานอยางขะมักเขมนทั้งตัวบทความวิจัยและโปสเตอร เนื่องจากพี่เล้ียงอยากใหเสร็จกอนจะไดไปพักผอน เพ่ือในระหวางที่เราไปพักผอนอาจารยจะตรวจทานใหกอน จึงไดเริ่มทําตั้งแตค่ําจนเชาอีก 1 วัน คือวันที่เราจะไดไปพักผอนกันที่จังหวัดตรัง คุมคามากสําหรับคืนนั้นเนื่องจากผลงานทั้งบทความวิจัยและโปสเตอรสําเร็จไดดวยดี กอนจะไดไปเฮฮาปาร ต้ี และพักผอนอยางสนุกสนานกันที่จังหวัดตรัง นั่งรถตูกันตอนตีหา หลังจากที่ไมไดนอนเนื่องจากเพิ่งทํางานกันเสร็จ พอขึ้นรถตูแลวก็ไมไดสนใจขางทางเอาซะเลย เพราะหลับตั้งแตขึ้นรถ

แตพอลงเรือ เจอน้ําทะเลสีเขียวสดใส ใบหนาเปลงปล่ัง รอยย้ิมมีความสุขก็มาเยือน สนุกสนานกับการเที่ยวถํ้ามรกต การดําน้ําดูปะการังและปลาสวยงามในทะเล ซึ่งใสมากๆ (ขอบอก) ถึงตัวจะวายน้ําไมเปน (ไมกลัวดวย) แตก็จะขอดําน้ําเพ่ือดูความสวยงามของทองทะเลภาคใตซะหนอย และยังไดเลนน้ําตกสมใจที่น้ําตกสายรุง อีกสถานที่หนึ่งที่ประทับใจเอามากๆๆๆ ก็คือถํ้าเขากอบ สนุกมาก ไดลอดถํ้าโดยตองนอนลงบนเรือเพ่ือที่จะไดผานถ้ําซึ่งต่ํามาจนเกือบจะถึงจมูก (กรี๊ดกันดังมากยิ่งกวาเจอดาราซะอีก) กอนกลับหาดใหญ มีภาพความทรงจําตองนั่งรอรถตูเพ่ือกลับหาดใหญ ไมมีรถ ไดกลับก็คันสุดทายแลว หลังจากสนุกสนานกับทริปทัศนาจรกันแลว ก็ตองกลับเจออาจารยพ่ีเล่ียงเพ่ือปรับแกบทความวิจัยและโปสเตอรกันตอไป ยังมีงานรออยู อีกทั้ ง เรื่ องเลาประสบการณที่กําลังปนอยูตอนนี้ สาระการเรียนรู และรายงานวิจัย 5 บท จากนี้ก็เหลือเวลาอีกไมกี่วันแลวที่จะตองปนงานวิจัยใหสําเร็จลุลวงและความทรงจําตางๆเวลาที่ไดอยูกับพ่ีๆ ที่ไดรวมทําวิจัยทุกคนและอาจารยพ่ีเล้ียง (เศราจัง) ไดเจออุปสรรคจากงาน การพูดคุยแลกเปลี่ยนปญหา ใหกําลังใจกันและกัน ชวยเหลือกันในกลุมและระหวางกลุม มิตรภาพที่เกิดขึ้นในยามมีความสุขและทุกข ทําใหมีกําลังใจ เขมแข็ง ที่จะทํางานใหสําเร็จ งานวิจัยไมงายอยางที่คิด แตก็ไมยากเกินกวาที่จะทําได ขอขอบคุณทาง สกว. ที่มอบโอกาสดีดี ทําใหครูมีความคิดจินตนาการในเรื่องวิจัยมากขึ้น สรางครูผูที่จะนําพากระบวนการวิจัยไปสู เยาวชน ซึ่ งกอให เกิดประโยชนตอการศึกษา จะนําความรู กระบวนการวิจัย และประสบการณที่เกิดขึ้นในการทําวิจัยหนึ่งเดือนเต็มนี้ไปปรับใชกับการเรียนการสอนในโรงเรียน

สุดทายทายสุดตองขอขอบพระคุณหัวหนาโครงการวิจัยที่ศูนยวิจัยอุตสาหกรรมนี้ อาจารยจักรี ทองเรือง และอาจารยพ่ีเล้ียงทุกคน ขอขอบพระคุณปาสวาทผูหญิงที่เกงมากๆๆ เรื่องอาหาร ที่ทําใหนักเดินทางทุกคนที่มารวมทําวิจัยไดอ่ิมหน่ําสําราญ และอวนไปตามๆกัน และสุดทายจริงๆ ที่สําคัญที่สุดคืออาจารยพ่ีเล้ียงของขาพเจาเอง อาจารยเถวียน วิทยา ที่ไดดูแลเอาใจใสถายทอดความรูอยางตั้งใจและจริงใจ มอบความรูทางดานกระบวนการวิจัยให ขอบพระคุณจริงๆ คะ

- 74 -

เดินทางมาตามหาความหมาย

ครูอุษณี ขุนจันทร โรงเรียนศิริพงศวทิยา จ.สงขลา

เปนเกียรติอยายิ่งที่ไดไดรับคัดเลือกจาก สกว.

ใหเขารับการอบรมครุวิจัยกับศูนยอุตสาหกรรมเกษตร(อาหาร) มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร วิทยาเขตหาดใหญ เมื่อไดรับทราบขาวถึงโครงการ “ครุวิจัย” จากอาจารยบุญเจือ ทองประหวั่น ผูจัดการโรงเรียนศิริพงศวิทยาและอาจารยชําเรือง พัทรชนม ผูอํานวยการ โรงเรียนศิริพงศวิทยา รูสึกแปลกใจมากเพราะวาทําไมเปนการอบรมที่ดูเหมือนจะยาวนานมากเทาที่เคยเขารวมการอบรมมา ตอนแรกยังลังเลอยูเล็กนอยวาจะมาเขารวมดีมั๊ย แตเพ่ือนครูที่โรงเรียนเกือบทุกคนบอกวาไปเถอะพราะเปนโครงการที่นาสนใจและเปนครั้งแรกที่โรงเรียนของขาพเจาที่ไดเขารวมโครงการนี้ และเพ่ือจะไดฝกตนเองในเรื่องการวิจัยซึ่งในความคิดของใครหลาย ๆ คนรวมทั้งขาพเจาถือวายังเปนเรื่องที่คอนขางจะยาก จึงตอบตกลงที่จะเขารวมโครงการและคิดวานาจะสามารถนํามาปรับใชใหเขากับการเรียนการสอนของตนเองไดในโรงเรียนได

เริ่มตนการเดินทาง...สัมผัสแรกที่ไดเจอผูคนที่แปลกนาทําใหรูสึกเกร็งเล็กนอย แตเมื่อหันไปดูก็พบครูในกลุมเบญจมิตร รูสึกใจชื้นขึ้นมานิดนึง หลังจากรับเอกสาร ก็เปนพิธีเปด พบทานคณบดีคณะอุตสาหกรรมเกษตรและอาจารย พ่ีเ ล้ียงมาทักทายและพูดถึงตัวโครงการครุวิจัย รูสึกถึงความอบอุนและความเปนมิตร จากนั้นก็ถึงชวงนันทนาการจากการเลนเกม กิจกรรมเชื่อมความสัมพันธ ไดทํา ความรูจักและจําชื่อสมาชิกทุกคนไมนาเชื่อวาจะมีกิจกรรมที่สามารถทําใหเราจําชื่อสมาชิกครุวิจัยทุกคนไดจนขึ้นใจ จากสมาชิกทั้งหมดเกือบ 30 ชีวิต

ถึงเวลาเขากลุม ทางคณะก็ไดใหจัดกลุมตามอาจารยพ่ีเล้ียง ซึ่งมีอาจารยทั้งหมด 5 ทาน ซึ่งอาจารยพ่ีเ ล้ียงของขาพเจา คือ ดร.เถวียน วิทยา รู สึกวาหนาตาอาจารยดูจะใจดีมากๆ ในกลุมมีสมาชิกจํานวน 5 คน คือ พ่ีหญิง (วรลักษณาวลั) พ่ีโอ ( วัฒนา ) พ่ี บี (วารุณี) พ่ีทราย (อุษณี) และตัวขาพเจาเอง เราตั้งชื่อกลุมวา “ดาวลอมเดือน” เพราะสมาชิกในกลุมมีผูชายเพียงคนเดียว สโลแกน “รํา แซบ หรอยๆๆๆ” อ.เถวียนมาพบปะกลุมขาพเจา ไดพูดคุยถึงหัวขอเรื่องที่

จะตองทําการวิจัยในหนึ่งเดือนนี้ กลุมแรกวิจัยผลของ 1- MCP ที่มีผลตอการรมกลวยนางพญา ซึ่งมีพ่ีหญิง พ่ีโอ และพ่ีบี แตแตกตางกันที่ ระยะเวลาและความเขมขน อีกกลุมหนึ่ง ทําวิจัยผลของสารเชื่อมที่มีผลตอการขึ้นรูปของเครื่องแกงกอน ซึ่งมีนองจั๊นนองเล็กสุดของกลุมและตัวขาพเจา แตทําแตกตางกันตรงที่ ชนิดและความเขมขนของสารเชื่อม

อ.จักรี ทองเรืองไดใหความรูเรื่องกระบวนการทางวิทยาศาสตร อาจารยเหมือนเปนเจาชายทําไม เหมือนเจาหญิงทําไมในอิกคิวซัง เพราะมีคําถามมาใหคิดตลอดเลย โดยใหดูคลิปวิดีโอตาง ๆ จากนั้นใหต้ังคําถามที่ขึ้นตนดวยคําวา ทําไม แตจากการตั้งคําถามที่อ.จักรีสอนจึงไดเทคนิคในการนําเขาสูบทเรียนและฝกการตั้งคําถามของนักเรียนได และฝกใหนักเรียนคิด ใชคําถาม 5 why เรียนรูจากเรื่องใกลตัวในชีวิตประจําวันไดดวย แตประโยคยอดฮิตที่ผูเขารวมโครงการจะจดจํากันไดดีคือ “จินตนาการสําคัญกวาความรู” ตอนนี้แหละ จึงไดรูวาจุดเริ่มตนของการทําวิจัยนั้นมันยากขนาดไหน

วันนี้ทุกคนไดรวมแสดงฝมือเปนพอครัว แมครัวกันถวนหนาเมนูของวันนั้นคือ ราดหนา น้ํามะมวง น้ํากระเจี๊ยบ ทุกคนตางชวยกันคนละไมละมอืในที่สุด ราดหนา น้ํามะมวง และน้ํากระเจี๊ยบ ก็เสร็จ วันนั้นไดทานขาวเที่ยงแลวบายโมงกวา จากนั้นก็ไดเริ่มตนในการทําเคาโครงงานวิจัย ฝกใหลงมือทําจริง ดูเหมือนจะงาย แตเมื่อไดลงมือทําจริงๆ ก็ยากอยูเพราะตองปรับแกหลายรอบ คนหาขอมูลวรรณกรรม วิจัยที่เกี่ยวของ กวาจะสําเร็จเปนเคาโครงงานวิจัยได กเ็หนื่อยเหมือนกัน ไดเคาโครงงานวิจัยเรียบรอย ก็ถึงเวลาทําวิจัยเสียที เริ่มตนจากการนําเครื่องแกงคั่วกล้ิงที่คนใตรูจักกันดี ซึ่งมีความเผ็ดมากๆๆ นํามาอบใหแหง แลวปนใหละเอียด จากนั้นนํามาผสมกับสารเชื่อม คือมอลโตเดร็กทริน,แล็กโตสบีนกัมและคาราจีแนนที่ความเขมขนรอยละ 20 ขั้นตอนนี้ทําใหมือแสบและแสบมือเปนอยางมาก เสร็จแลวนํามาขึ้นรูปใหเปนเครื่องแกงกอน บรรจุใสถุง เพ่ือศึกษาอายุการเก็บรักษาของเครื่องแกงทุกๆ 3 วัน ดูความชื้น คาการตานทานแรงกดและเวลาในการละลาย ทางศูนย อุตสาหกรรมเกษตรได ใหความรูเกี่ยวกับวิธีการทําโปสเตอร โดยใชโปรแกรม Power point การเรียนรูเรื่องสถิติโดยทําจากโปรแกรม Excel และโปรแกรม Endnote สําหรับทําอางอิงและสารบัญ ซึ่งสามารถนําไปใชในตัวรายงานการวิจัยได

- 75 -

ในคืนกอนที่เราจะไดไปพักผอนกัน พวกเราทุกคนตางเรงงานเพื่อจะไดไปทัศนาจรดวยความสบายใจ ชางเปนการทํางานที่แสนยาวนานจากเชาจนถึงรุงสางของอีกวันหนึ่ง ขึ้นรถไปตรังตอนตี 5 บรรยากาศในรถชางเงียบกริบเหตุผลคงไมตองบอก แตเมื่อถึงตรังรับประทานอาหารเชารวมกันทุกคนก็ดูมีแรงเหมือนรถเติมน้ํามัน พวกเราไดไปดําน้ําดูปะการัง เลนน้ําตก จุดเด็ดอีกจุดก็คือที่ถํ้าลอดขอบอกวาเสียงกรี๊ดดังมาก ทุกคนมีความสุขดูไดจากรอยยิ้มและเสียงหัวเราะ ถึงแมในบางครั้งจะฟงภาษาและสําเนียงที่ตางจากตนเองไมออกก็ยังเผลออดท่ีจะเปนสวนหนึ่งของเสียงหัวเราะนั้นไมได กอนกลับมีเหตุการณหนึ่งที่คงจะลืมไมไดเชนกันก็คือการนั่งรอรถที่ยาวนานถึง 3 ชั่วโมง เพราะไมมีรถกลับ หลังจากสนุกสนานมามากแลวก็ถึงเวลากลับมาเครียดอีกครั้ง ตองมาปรับแกงานเพื่อรีบ(เรง)สงงานใหเสร็จทันเวลา ทั้งเลาประสบการณ, โปสเตอร, บทความวิจัยและวิจัย 5 บท งานเล้ียงยอมมีวันเลิกลา เปนชวงเวลาดีที่ไดเรียนรูเรื่องใหมๆจากทุกคนและจากทุกวัย ซึ่งไมนาเชื่อวาจะไดมาอยูรวมกัน กินนอนดวยกัน ผานอุปสรรคตางๆ มาดวยกัน ตอนนี้เขาใจแลวแหละวาทําไมถึงตองใชเวลานานเปนเดือน ซึ่งดูเหมือนชางเปนเวลาที่แสนส้ันไปซะแลว ขอขอบคุณทาง สกว. ที่มอบโอกาสดีดี ทําใหครูมีความคิดจินตนาการ ไดปฏิบัติจริงและมีความเขาใจใ น เ รื่ อ ง วิ จั ย ม า ก ขึ้ น ส ร า ง ค รู ผู ที่ จ ะ นํ า พ ากระบวนการวิจัยไปสูเยาวชน ซึ่งกอใหเกิดประโยชนตอการศึกษา จะนํ าความรู กระบวนการวิ จั ย และประสบการณที่เกิดขึ้นในการทําวิจัยหนึ่งเดือนเต็มนี้ไปปรับใชกับการเรียนการสอนในโรงเรียน และตองขอขอบพระคุณหัวหน า โครงการวิ จั ยที่ ศูนย วิ จั ยอุตสาหกรรมนี้ อาจารยจักรี ทองเรือง และอาจารยพ่ีเล้ียงทุกคน ขอขอบพระคุณปาสวาทผูหญิงที่เกงมากๆๆ เรื่องอาหาร ที่ทําใหนักเดินทางทุกคนที่มารวมทําวิจัยไดอ่ิมหน่ําสําราญ และอวนไปตามๆกัน และสุดทายจริงๆ ที่ สํ าคัญที่ สุ ดคื ออาจารย พ่ี เ ล้ี ยงของข าพเจ า เอง อาจารยเถวียน วิทยา ที่ไดดูแลเอาใจใสถายทอดความรูอยางตั้ งใจและจริงใจ มอบความรูทางดานกระบวนการวิจัยให ขอบพระคุณคะ