نهێنی‌کوشتنی‌مافیا‌کور‌ده‌که‌له‌مۆسکۆ

‌‌‌‌تیراژ:‌‌4500 ‌ئاریافۆن:‌‌‌2560031کۆمپانیای‌باڵڤ‌پەیک‌ئاوێنە‌دابەش‌دەکات‌‌‌‌‌‌‌‌نرخی‌‌1000دینار‌‌‌‌‌ ته‌له‌فۆن:‌‌‌2136622‌3210501‌‌3210502هه‌ولێر‌،‌فولکه‌ی‌کوران‌-‌به‌رامبه‌ر‌نه‌خۆشخانه‌ی‌ژینی‌تایبه‌ت‌)مۆبایل(:‌‌07504531388 ناونیشان:‌سلێمانی‌گه‌ڕه‌کی‌شۆڕش‌‌101شه‌قامی‌2سالم‌خانووی‌‌56

رۆژنامه یه كی سیاسیی گشتییه کۆمپانیای ئاوێنه ده ریده کات

ژماره )361( سێشەممە 2013/1/22

w w w . a w e n e . c o m

به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌پێشوی‌‌ئاسایشی‌‌فڕۆكه‌خانه‌ی‌‌سلێمانی‌‌ده‌ستگیر‌ده‌كرێت

12 »» 17 »»

ئاسایش���ی پێش���وی به ڕێوه ب���ه ری له كات���ی س���لێمانی فڕۆكه خان���ه ی گه ڕانه وه ی له ئه ڵمانیاوه بۆ س���لێمانی له فڕۆكه خانه ده ستگیركرا، ناوبراو زاوای جه بار فه رمان و هاوس���ه ری ئه ندامێكی یه كێتییه ، س���ه ركردایه تی ئه نجومه نی له كاتێك���دا ك���ه به پێ���ی زانیارییه كان گه ڕان���ه وه ی ناوب���راو دوای ئ���ه وه دێ دابخرێت، دۆس���یه كه ی پێدراوه گفتی س���ه رچاوه یه ك ئاماژه به وه ده كات كه ئه و بۆ س���ه لماندنی ئه ستۆ پاكی خۆی

گه ڕاوه ته وه كوردستان.به ڕێوه ب���ه ری به ئاوێن���ه : تایب���ه ت فڕۆكه خان���ه ی ئاسایش���ی پێش���وی س���لێمانی "موقه ده م ك" ك���ه نزیكه ی چ���وار س���اڵ له مه وب���ه ر به تۆمه ت���ی له گ���ه ڵ له گه نده ڵیی���ه وه تێ���وه گالن

جێگره ك���ه ی دۆس���ێیه كیان له دادگا بۆ كرای���ه وه به وپێیه ی زیات���ر له ملیارێك دیناری���ان بردبو، به رل���ه وه ی روبه ڕوی دادگا بكرێنه وه ، له ڕێگه ی فڕۆكه خانه ی بۆ ئه وه یان ده رفه ت���ی س���لێمانییه وه ره خسا به ره و ده ره وه ی واڵت هه ڵبێن.

به پێی زانیارییه كانی ئاوێنه "موقه ده م ك" كه له الی���ه ن دادگاوه به ش���ێوه ی غیابی سێ ساڵ حوكمدراوه ، به مدواییه پێ���دراوه ئه وه ی گفت���ی له ئه ڵمانی���ا بگه ڕێته وه بۆ كوردستان ئه و دۆسیه یه داده خه ن كه له الیه ن دادگاوه سه باره ت به تێوه گالنی له گه نده ڵی و پاره خواردنی له سه ریه تی . س���لێمانیدا فڕۆكه خانه ی ئه و شه وی سێشه ممه ی رابردو له كاتی له فڕۆكه خانه له ئه ڵمانیاوه گه ڕانه وه یدا له الی���ه ن ئاسایش���ه وه ده س���تگیركرا،

له كاتێك���دا ك���ه به پێ���ی زانیارییه كان ده ستگیركردنی ناوبراو ته نها بۆ روكه شه ، له به رئ���ه وه ی وه ك ه���ه ر تۆمه تبارێكی دیكه مامه ڵه ی له گه ڵ ناكرێ و ئێس���تا له ژوری ئه فسه رێكی خه فه ردا له ئاسایش ئاگادار جه غت دانراوه ، سه رچاوه یه كی ل���ه وه ده كات���ه وه كه "موق���ه ده م ك" بۆ گه ڕاوه ته وه به ڵگ���ه وه به كۆمه ڵێك كوردستان و ده یه وێ ئه ستۆپاكی خۆی بس���ه لمێنێت به رامبه ر به و تۆمه تانه ی

له الیه ن دادگاوه خراوه ته پاڵی . ئاوێن���ه بۆ زانیاری زیاتر س���ه باره ت به م مه س���ه له یه په یوه ندی به ئاسایشی فڕۆكه خانه ی س���لێمانییه وه كرد به اڵم

ئاماده نه بون هیچ لێدوان بده ن.

ئه گه رێك بۆ قه ده غه كردنی كاری دوه م له هێزه كانی ناوخۆ له ئارادایه

چ‌فه‌رمانبه‌رێك‌به‌موچه‌كه‌ی‌‌ده‌ژی‌؟ 12 »» 17 »»

كامیان سه رۆك كۆماری داهاتوی عێراقه ؟

هوشیار‌یان‌به‌رهه‌م.. ‌‌‌ ‌ 3 »» 5 »»8 »» ده یان كۆمپانیای زه به الح و ئوتێل و

قاچاغچێتی كردن به نه وتی کۆنترۆڵ کردبو

13 »» 17 »»

ریکالم ریکالم

دروستکردنی دیکتاتۆر له رێگه ی ده ستوره وه "پێویسته دیسکۆو نایتکڵه پ و مه ساجه کان کراوه بن"

ریکالم ریکالم

فڕۆکەخانەی سلێمانی فۆتۆ: سایتی فڕۆکەخانە«« 3

هه‌واڵ(361( سێشه ممه 22013/1/22

ریکالم

ئا: ره وا بورهان

ملمالنێی سه رۆكی هه رێم بارزانی و سه رۆک وه زیرانی عێراق مالیکی

له الیه ک و تیاچونی قائیقامی پێشوی سلێمانی له الیه کی دیکه وه هه ریه كه و

به هۆكاری جیا جیا ماوه ی زیاتر له شه ش مانگه بازاڕی كڕین و

فرۆشتنی زه وییان سست كردوه .

به هۆی بارگرژی نێوان هه رێم و به غدا كه م����اوه ی چه ند مانگێك����ه درێژه ی هه یه و به ش����ێكی به رپرسیارێتییه كه ی ده كه وێته سه رش����انی سه رۆكی هه رێم، ده س����تگیركردنی به هۆی پێش����تریش گی����ان دوای س����لێمانی و قائمقام����ی له ده س����تدانی له زیندان����ی ئاس����ایش، ژماره یه ك����ی زۆر له خ����اوه ن موڵ����ك و كه س����انی ئاس����ایی ناوێ����رن مامه ڵه ی كڕین و فرۆش به زه وی و خانوه كانیانه وه بكه ن، ده رئه نجامی ئه م بێ بازاڕییه ش بۆته ه����ۆی ئه وه ی نزیكه ی دوس����ه د نوسینگه له سنوری پارێزگای سلێمانی

نوسینگه كانیان دابخه ن. شاره زایی بواری ئابوری و مامۆستای زانكۆ نیاز نه جمه دین ئاماژه ی بۆ ئه وه كرد ك����ه وه س����تان و الوازبونی كڕین و فرۆشتنی زه وی و خانو په یوه ندی به و

بارگرژییانه وه هه یه كه له نێوان هه رێم و به غدا هه یه ، سه رمایه داران ده ترسن له هاوكات سه رمایه كه یان، به گه ڕخستنی ئه و پێیوایه روداوی گیان له ده ستدانی قائیمقامی پێشوو هه مو ئه و كێشانه ی له س����ه ر زه وی و زار دوای ئ����ه و روداوه هاتن����ه ئ����اراوه كاریگه رییه ك����ه ی بۆ ماوه یه ك����ی دیاریك����راو ك����ورت مه ودا

ده بێت. ئه و مامۆس����تایه ی زانكۆی سلێمانی ئاماژه بۆ ئه وه ده كات كه به شێكی زۆری ئه وانه ی مامه ڵه ی كڕین و فرۆش����تنیان به خانوبه ره وه ده كرد خه ڵكی ده ره وه ی هه رێم ب����ون، به عه ره ب و بگره هاواڵتی ئێرانیشییان تێدا بو"ئه وان له ناوچه كانی س����ه رمایه یان هاتب����ون و خۆیان����ه وه خستبوه گه ڕ له كوردستان له به رئه وه ی ئارامه ، كه زانییان بارگرژی رویكردۆته ئێره ش ئێستا ناوێرن له كوردستان ئه و

مامه ڵه یه بكه ن". ئاوێنه زانیارییه كان����ی به گوێ����ره ی له پارێزگای سلێمانی زیاتر له دو هه زار نوس����ینگه ی خانو و زه وی هه یه ، به اڵم به هۆی سستی و وه ستانی بازاڕی كڕین و فرۆشتنی زه وی و خانوه وه زیاتر له 200 نوسینگه له شاری سلێمانی دایانخستوه ، خاوه نی نوسینگه یه كی كڕین و فرۆشتنی زه وی و خانو له گه ڕه كی عه قاری، فازیل

مه حمود وتی " خاوه ن نوس����ینگه كان زۆریان نوس����ینگه كانیان داخس����توه "، كڕیارێك����ی خان����و و زه وی����ش كه له و نوس����ینگه یه ئاماده بو، وتی " خاوه نی بازاڕییه وه بێ به هۆی نوس����ینگه یه ك

دوكانه كه ی كردوه به كه بابخانه ".پێیوای����ه مه حم����ود فازی����ل ه����ۆكاری سس����تی بازاڕ بۆ كێش����ه ی ئۆپه راس����یۆنه كانی دیجله و مه ترس����ی شه ڕ له نێوان هه رێم و به غدا و بارودۆخی رۆژئاوای خۆپیش����اندانه كانی ئێستای عێ����راق ده گه ڕێت����ه وه و، وت����ی " كڕیار فرۆشتنی خانوو له كڕین و ده ترس����ێت زه وی، ئه مه ش بۆته هۆی سس����تبونی بازاڕ، ئه و كه سانه ی پێشتر له خواروی عێراق����ه وه ده هات����ن ب����ۆ ئ����ه م جۆره مامه ڵه یه ئێستا خانوو زه وی ناكڕن".

ئ����ه و خ����اوه ن نوس����ینگه یه روداوی گیان له ده س����تدانی زان����ای قایمقامی پێش����و به هۆكارێك����ی ت����ر ده زانێ����ت كه بۆته هۆی سس����تی ب����ازاڕ و وتی " له ناوچه ی قوله ره یسی كڕین و فرۆشتنی

وه ستاندوه ".فازی����ل ب����اس له فراوانبون����ی ئ����ه م كێشه یه ده كات و باس له نه مانی بازاڕی زه وی فرۆشتنی ده ره وه ی شار ده كات به دۆنم و ئه و پێیوایه زه وی نه فرۆشتن ته نها س����لێمانی نه گرتۆت����ه وه ، به ڵكو

به ره و هه ولێریش رۆیش����توه و ئێس����تا ئه وانیش هه مان كێش����ه یان به زیاده وه

هه یه . خاوه نی نوس����ینگه ی س����ام س����ام ره فیق س����لێمانی ، خانه قای له بازاڕی حه كیم هۆكاری سس����تی ب����ازاڕی بۆ گران����ی و كه می پ����اره گێڕایه وه و وتی " نه مان����ی پاره له بانك����ه كان كاریگه ری ب����ازاڕی له س����ه ر هه ب����وه خراپ����ی

زه وی و زار".ئ����ه و خ����اوه ن نوس����ینگه یه ئه وه ی نه ش����ارده وه ك����ه مردن����ی قائیمقامی پێش����وی س����لێمانی زانا حه مه ساڵح و لێدوانه كانی س����ه رۆكی هه رێم بارزانی و س����ه رۆكی ئه نجومه نی وه زیرانی عێراق مالیكی له كاتی ئۆپه راس����یۆنی دیجله ، ب����وه هۆی ئ����ه وه ی هه ندێك كه س����ی پاره كانیان له ترس����اندا س����ه رمایه دار

بكشێننه وه .ئه و به ه����ۆی راب����ردودا له م����اوه ی كێش����انه ی له س����ه ر زه وی و زار هاتنه ئاراوه ، به تایبه تی كێشه كه ی قایمقامی پێشوی س����لێمانی ، بازاڕی زه وی و زار سس����ت بو، دواتریش ئه گه ری رودانی شه ڕ له نێوان هه رێم و به غدا و لێدوانه كانی مه سعود بارزانی و مالیكی دژی یه كتر، بازاڕی ئه و كه رته ی به ته وای توش����ی

ئیفلیجی كرد.

کێشه کانی هه رێم و به غدادو زه ویه کانی قوله ره یسی سلێمانی بازاڕی كڕین و فرۆشتنی زه وییان راگرتوه

سه رۆكی پێش���و و ئێستای په رله مانی كوردس���تان چه ندی���ن فه رمانب���ه ری نزیكی خۆیان و نوسینگه كانیان كردوه

به راوێژكار له سه رۆكایه تی په رله مان.هه ولێ���ر، ئاوێن���ه : به پێ���ی ئ���ه و زانیارییانه ی ده س���ت ئاوێنه كه وتون، كاتێك���ی جیاجی���ا هه ردو له چه ن���د س���ه رۆكی په رله مانی كوردس���تان د. كه م���ال كه ركوك���ی و د. ئه رس���ه الن بایز چه ن���د فه رمانبه رێكی���ان كردوه به راوێژكار) اق���دم( و راوێژكار، له وانه

ئه فسه ری پاسه وانه كانی خۆیان و كه سه نزیكه كانی نوسینگه كه ی خۆیان.

س���ه رچاوه یه ك به ئاوێنه ی راگه یاند ئه و كه سانه ی كراون به راوێژكار به ده ر وه زاره تی رێنوماییه كان���ی له یاس���او دارایی كراون. به پێی ئه و سیس���ته مه فه رمانبه رێ���ك ده كرێت به راوێژكار كه بڕوانام���ه ی به كالۆریۆس���ی هه بێ���ت، هه روه ها 18 س���اڵ خزمه تی هه بێت، نیوه ی خزمه ته كه ی له بواره كه ی خۆیدا بێت و ل���ه و بواره ی ك���ه بڕوانامه كه ی

تیادا وه رگرت���وه كاربكات، ئه و ده مه ده كرێت به راوێژكار.

هه واڵه كه ، پشتڕاس���تكردنه وه ی بۆ كوردس���تان په رله مان���ی وته بێ���ژی تاریق جه وه���ه ر وتی "هه رچه نده ئه وه مه سه له یه كی ئیدارییه و من له نزیكه وه ئاگاداری ورده كارییه كانی نیم، به اڵم ئه و كه س���انه كه باس ده كرێن ئێستا له كاری خۆی���ان به رده وامن و ده مێكه ئه و سیفه ته یان هه یه وه كو راوێژكار".

به ڕێوه به ری گشتی دیوانی په رله مان،

ئیس���ماعیل كورده "ه���ه ردو )ر، ك( له سه رده می پێشكه وتون و راوێژكاری د.كه مال كه ركوكی كراونه ته راوێژكارو )س( پێش���كه وتو، راوێ���ژكاری راوێژكارێك���ی نوێیه و ش���ه ش حه وت مانگ���ه بۆته راوێژكاری پێش���كه وتو، له به ریتانیا هاتۆته وه و ماسته ری هه یه له ئه ندازه دا، )ل(یش تازه دامه زراوه و ته نها راوێژكاره ، له روی موچه ش���ه وه هه ركه س���ێك راوێژكار بێت موچه كه ی

(2( ملیۆن و )413( هه زار دیناره ".

چه ندین فه رمانبه رله سه رۆكایه تی په رله مان ده كرێن به راوێژكار

هاواڵتیه ک له به رده م نوسینگه یه کی کڕین و فرۆشی خانوو زه ویدا فۆتۆ: ئارام که ریم

جێگ���ری س���ه رۆك كۆم���اری عێ���راق تاریق هاش���می رایده گه یه نێت باشترین سیس���تم بۆ عێراق فیدراڵییه ، له باره ی دیاریكردنی كه س���ێك بۆ ش���وێنی مام جه الل، ده ڵێت "كه سایه تی كوردی زۆر

هه ن بۆ ئه و پۆسته ده گونجێن".له دیمانه یه كدا به ئاوێن���ه : تایب���ه ت له گ���ه ڵ رۆژنام���ه ی ئاوێن���ه ، جێگری سه رۆك كۆماری عێراق تاریق هاشمی ، ده ڵێت "ساڵی )2005(م بیرناچێت، كه م���ن یه كێك بوم له نه ی���اره تونده كانی ئه و مادده ده ستورییانه ی په یوه ستبون به هه رێمه كانه وه ، به اڵم دوای ئه زمونێكی شه ش س���اڵه ، هه ندێك له وانه ی فێری بوم ئه وه یه باشترین په یكه ری كارگێڕی بۆ كۆمه ڵگه یه كی فره یی وه كو عێراق،

سیستمی فیدراڵییه ".له ب���اره ی پرس���یارێكدا له وه اڵم���ی ئه وه ی كێ به به دیلێكی باش ده زانن بۆ تاڵه بانی ، هاشمی ئاماژه به وه ده كات ئه و پۆسته پشكی هاوپه یمانی كوردستانه و ده توان���ن به دیلێكی باش كاندید بكه ن، هه روه ها ده ڵێت "كه سایه تی كوردی زۆر هه ن بۆ ئه و پۆسته ده گونجێن، هیوادارم سه ركه وتوبن له هه ڵبژاردنی باشترین، كه زۆر قبوڵكراو بێت و داناییه كی فراوان و ئه زمونێك���ی پێگه یش���توی هه بێ���ت و ژیاننامه یه كی پاك و س���ه برێكی درێژی هه بێ���ت، به بۆچون���ی من عێ���راق له م

قۆناغه ی ئێستایدا ئه وه ی ده وێت".ده ق���ی داهات���ودا له ژم���اره ی

چاوپێكه وتنه كه باڵوده كرێته وه

تاریق هاشمی بۆ ئاوێنه :زۆر كه سایه تی كورد بۆ

پۆستی سه رۆك كۆمار گونجاون

ئه رسه الن بایزکه مال که رکوکی

تاریق هاشمی

3(361( سێشه ممه ‌2013/1/22هه‌نوکه

ئا: ئاوێنه

زیاتر له مانگێكه تاڵه بانی ملمالنێ له گه ڵ مه رگ ده كات، ئێستا خه ریكه له ئاستی عێراقدا ئه و ده نگه به به رزی ده بیسترێت كه ئیتر پێویسته قسه

له سه ر پڕ كردنه وه ی پۆسته كه ی تاڵه بانی بكرێت، كورد پڕكردنه وه ی ئه و پۆسته به مافی خۆی ده زانێت،

یه كێتی پێیوایه ده بێت به پێی ئه و رێككه وتننانه ی له گه ڵ پارتی كراوه پۆستی سه رۆك كۆمار بۆ

ئه وان بێت، به اڵم پارتی نه خشه و پالنێكی دیكه ی له سه ردایه و ده یه وێ له سات و سه ودایه كدا ئه و پۆسته شیان

پێبدرێت.

نه خۆش���كه وتنی ئه مجاره ی تاڵه بانی جیاواز له هه ر جارێك���ی دیكه ی ئه وه ، كز زۆر تروس���كاییه كی ئه مجاره ی���ان گه ڕانه وه ی بۆ سه رله نوێ به دیده كرێت بۆ ژیانی ئاسایی و قسه كردن و كاركردن، خێزانه كه ی و ئه ندامان���ی هه رچه ن���ده كاربه ده س���تانی یه كێت���ی نیش���تمانی كوردس���تان نایانه وێ به ئاش���كرا باس له پێویس���تی دیاریكردنی كه س���ێك بۆ بكه ن، له به غدا تاڵه بانی پۆس���ته كه ی به اڵم به پێی زانیارییه كانی ئاوێنه له پشت په رده و له دانیش���تنه تایبه تییه كانیاندا قس���ه كردن س���ه باره ت به و كه سه ی پێویس���ته نوێنه رایه تی كورد و یه كێتی بكات له و پۆس���ته سیادییه دا له به غدا،

یه كێكه له مه سه له گرنگه كان.رابردو، مانگی به درێژایی هه رچه نده هه ر كه س���ه ری قسه س���ه باره ت به و لێپرس���راوانی دامه زراوه ، مه س���ه له یه یه كێتی جه غتیان له سه ر ئه وه كردوه ته وه كه به پێی دابه ش���كردنی هاوكێش���ه ی له دوای له عێراق، پۆسته سیاسییه كان تاڵه بانیش پۆستی سه رۆك كۆمار هه ر

ئا: ئاوێنه

به ڕێوه به ری پێشوی ئاسایشی فڕۆكه خانه ی سلێمانی له كاتی

گه ڕانه وه ی له ئه ڵمانیاوه بۆ سلێمانی له فڕۆكه خانه ده ستگیركرا، ناوبراو زاوای جه بار فه رمان و هاوسه ری

ئه ندامێكی ئه نجومه نی سه ركردایه تی یه كێتییه ، پێشتر تۆمه تباركراوه به وه ی له گه نده ڵییه كی گه وره ی

پاره خواردنه وه تێوه گالوه ، به پێی زانیاریه كان گه ڕانه وه ی ناوبراو دوای ئه وه دێ كه گفتی ئه وه ی پێدراوه

دۆسیه كه ی دابخرێت، له هه مانكاتیشدا سه رچاوه یه ك ئاماژه به وه ده كات كه

ناوبراو بۆ سه لماندنی ئه ستۆ پاكی خۆی گه ڕاوه ته وه بۆ كوردستان.

"موقه ده م ك" كه پێشتر به ڕێوه به ری پێشوی ئاسایشی فڕۆكه خانه ی سلێمانی ب���و، نزیكه ی چ���وار س���اڵ له مه وبه ر به تۆمه ت���ی تێ���وه گالن له گه نده ڵییه وه دۆس���ێیه كیان جێگره ك���ه ی له گ���ه ڵ ل���ه دادگا بۆ كرای���ه وه به وپێیه ی زیاتر له ملیارێك دیناری���ان بردبو، كه دواتر به شێك له و پاره یه ی له سه ریان كرابوه ماڵ گه ڕاندیانه وه بۆ ئاسایش، ئه وكات دادگا بڕی���اری ده ركردنی س���ه ڕه رای به مه به س���تی ده س���تگیركردنی خۆی و جێگره كه ی ، به اڵم ناوبراو به هۆی ئه وه ی ناوداره كانی له سه ركرده یه كێك زاوای یه كێتی "جه بار فه رمان" بو، به رله وه ی روب���ه ڕوی دادگا بكرێت���ه وه ، له ڕێگه ی ده رفه تی س���لێمانییه وه فڕۆكه خانه ی ئه وه ی له گه ڵ جێگره كه ی بۆ ره خس���ا

به ره و ده ره وه ی واڵت هه ڵبێت. ئاوێن���ه زانیارییه كان���ی به پێ���ی )موق���ه ده م ك( دواتر له الیه ن دادگاوه به شێوه ی غیابی سێ ساڵ حوكم درا.

ناوبراو كه به درێژایی ئه م چه ند ساڵه ی له كوردستان هه ڵهاتبو له واڵتی ئه ڵمانیا ژیانی به س���ه رده برد، به مدواییه گفتی ئه وه ی ده ده نێ گ���ه ر بێتو بگه ڕێته وه بۆ كوردس���تان هاوكاری ده كه ن و ئه و دۆسیه یه داده خه ن كه له الیه ن دادگاوه س���ه باره ت به تێوه گالن���ی له گه نده ڵی و

پاره خواردنی فڕۆكه خانه ی سلێمانیدا له سه ریه تی .

ش���ه وی گفت���ه دا، ئ���ه و ب���ه دوای له ئه ڵمانی���اوه راب���ردو سێش���ه ممه ی ده ستبه جێ سلێمانی و بۆ ده گه ڕێته وه له فڕۆكه خان���ه له الی���ه ن ئاسایش���ه وه به پێ���ی ده كرێ���ت، ده س���تگیر

ئاگادار ده ستگیركردنی سه رچاوه یه كی ناوبراو ته نها بۆ روكه شه ، له به رئه وه ی وه ك هه ر تۆمه تبارێكی دیكه مامه ڵه ی له گ���ه ڵ ناكرێ ، دوای ئ���ه وه ی له الیه ن ده كرێ���ت، ده س���تگیر ئاسایش���ه وه ده گوازرێت���ه وه بۆ ژورێكی ئه فس���ه ری خه فه ر له ئاس���ایش و ئێستا هه مو ئه و كه ره سه و پێویستییانه ی له به رده ستدایه ك���ه ده س���تگیركراوه كانی ت���ر لێیان

قه ده غه كراوه . به پێ���ی ئ���ه و زانیارییانه ی ده س���ت ئاوێنه كه وتون ئه و ب���ڕه پاره زۆره ی كه وه ختی خ���ۆی له الیه ن )موقه ده م گه ڕێنراوه ت���ه وه ك( و جێگره كه ی���ه وه ب���ۆ ئاس���ایش و به 80 ده فت���ه ر دۆالر له ئه س���تۆی ده كرێ���ت، مه زه ن���ده ئاسایش���دایه و له به رئ���ه وه ی بڕی���اری دادگای نییه هێش���تا نه گه ڕێنراوه ته وه خه زێنه ی حكوم���ه ت. هه روه ها به پێی ئ���ه و زانییاریانه ش جێگری پێش���وی ئاسایشی به ڕێوه به رایه تی به ڕێوه به ری فڕۆكه خانه ی س���لێمانی ، دوای ئه وه ی به تێوه گالن له و مه سه له یه وه تۆمه تبار ده كرێت بۆ ماوه یه ك ده ڕواته ده ره وه ی واڵت و پاشان ده گه ڕێته وه كوردستان و دۆس���یه كه ی داده خرێت، ئێس���تا ئه و له ده زگایه كی گرنگ���ی هه واڵگریدا كار

ده كات. له الیه ك���ی دیكه وه س���ه رچاوه یه كی ئاگادار ئاماژه ی به وه كرد كه "موقه ده م ك" به كۆمه ڵێك به ڵگه وه گه ڕاته وه بۆ كوردستان بۆ ئه وه ی ئه ستۆپاكی خۆی بس���ه لمێنێت به رامبه ر به و تۆمه تانه ی سه باره ت به تێوه گالنی له و دۆسیه یه دا

خراوه ته پاڵی . ئاوێنه بۆ زانیاری زیاتر سه باره ت به م مه س���ه له یه په یوه ندی كرد به ئاسایشی فڕۆكه خانه ی سلێمانییه وه به اڵم ئاماده

نه بون هیچ لێدوان بده ن.

ئا: ئاوێنە

سێ باژێڕه وانی گۆڕان به شداری كۆبونه وه ی جڤاتی نیشتمانییان

نه كردوه ، به هۆی تێبینییان له سه ر جڤاتی نیشتمانی و دانانی كه سێكی

دیكه له هه ولێر بێ هه ڵبژاردن بۆ جڤاته كه ، هه ریه ك له باژێڕه وانی

قه زاكانی )سۆران، چۆمان، شه قاڵوه ( به شداری كۆبونه وه ی جڤاتی نیشتمانی

بزوتنه وه ی گۆڕانیان نه كردوه و له و روه شه وه یاداشتێكیان ئاراسته ی

جڤاته كه كردوه .

س���ه رچاوه یه كی ئ���اگادار به ئاوێنه ی راگه یاند كه له كۆبونه وه ی رۆژی هه ینی جڤاتی نیش���تمانی گۆڕان، باژێڕه وانی قه زاكانی )سۆران، چۆمان، شه قاڵوه ( به ش���دارییان نه كردوه ك���ه هۆكارێكی به شداری نه كردنیان په یوه ندی به دانانی كه سێكی شاری هه ولێره وه هه یه له نێو جڤاته كه ك���ه ئه ندامی ژوری په یجوری گۆڕان���ه و هی���چ پێویس���تیش ن���اكات

به شداری جڤاته كه بكات.ئه ندامانی جڤاتی نیش���تمانی گۆڕان گۆڕان فراكس���یۆنه كانی له س���ه رۆكی عێ���راق كوردس���تان و له په رله مان���ی باژێڕه وان���ه كان ژوره كان و رێكخ���ه ری پێكهاتوه كه ئه مه ی دواییان به شێوه ی

"هه ڵبژاردن" بوه .به به ش���دارینه كردنیان س���ه باره ت له كۆبونه وه ك���ه ی جڤاتی نیش���تمانی ، ئاوێن���ه په یوه ندیك���رد به باژێڕه وان���ی قه زای سۆران )ئه نوه ر حه مه شه ریف(، ئه ویش زانیارییه كه ی پشتڕاستكرده وه و ئاماژه ی ب���ه وه دا كه به هۆی تێبینییان دروس���تكردنی چۆنیه ت���ی له س���ه ر له ژوری كه س���ێك دانانی جڤاته ك���ه و په یجوری بۆ سه رپه رشتیارێتی هه ولێر،

ئه وان یاداش���تێكیان داوه ته جڤاته كه و چاوه ڕێ���ی وه اڵمن، ناوبراو وتی "قه زای سۆران یه كێكه له قه زا هه ره گرنگه كان به نیسبه ت شاری هه ولێره وه بۆیه ده بو

دو ئه ندام له جڤاته كه دا هه بونایه ".هه ر له و باره یه وه ئاوێنه په یوه ندیكرد به باژێڕه وانی قه زای چۆمان )سیامه ند عه لی ( ك���ه به ش���داری كۆبونه وه كه ی نه كردوه ، به اڵم ئه و، باس���ی له وه كرد كه به هۆی خراپی باری ته ندروستییه وه به شدار نه بوه و سه باره ت به دانانی ئه و كه سه ی په یجوریش بۆ شاری هه ولێر، وتی "ئه و كه سه به ش���ێوه یه كی كاتی رێكخس���تنه وه ی به مه به س���تی هاتوه

كاره كان".ئاوێنه زۆر هه وڵیدا رای ئه ندامه كه ی ژوری په یج���وری وه ربگرێ���ت، ب���ه اڵم

به رده ست نه بو. ئه م���ه له كاتێكدای���ه ك���ه ماوه یه كه مه سه له ی پێكهێنانی جڤاتی نیشتمانی ج���ۆره ئاڵۆزییه كی له نێ���و بزوتنه وه ی چه ندی���ن دروس���تكردوه و گۆڕان���دا هه ڵسوڕاوی دیاری ناو گۆڕان تێبینییان له سه ر چۆنیه تی پێكهێنانی ئه و جڤاته

هه یه .

سه ڕه رای ئه وه ی له پاش گواستنه وه ی تاڵه بانیی����ه وه بۆ به رلین، چه ندین جار هه واڵی ئه وه له زاری د.فوئاد مه عسوم و نه جمه دی����ن كه ری����م و هێ����رۆ ئیبراهیم ئه حمه د و له س����ایته كانی چاودێر و وااڵ پرێس����ه وه باڵوكرایه وه كه ته ندروستی تاڵه بان����ی رو له باش����ییه و ته نان����ه ت به شێكیش����یان باس����یان له وه كرد كه تاڵه بانی په یامێك باڵوده كاته وه ، به اڵم به دوای هه مو ئ����ه و هه واڵ و لێدوانانه دا راسته قینه ی ته ندروستی باری هێشتا تاڵه بانی وه ك ئ����ه وه ی هه یه و ئه وه ی پێشبینی ده كرێت باس ناكرێت، بۆچی

ئه مه ده شاررێته وه ؟!وێڕای ئ����ه وه ی چه ندی����ن رۆژنامه ی به ناوبانگی وه ك لێ ڤیگارۆی فه ره نسی و چه ندین سایتی ناسراو هه واڵی ئه وه یان رۆژانی تاڵه بان����ی ك����ه باڵوك����رده وه له مردنی نێو پێخه فدا به س����ه رده بات، به اڵم به ڕونی و به و ش����ێوه یه ی خه ڵكی باوه ڕی پێبكات به ڵگه یه كی وا پیشان نادرێت كه له ڕاستیدا باری ته ندروستی تاڵه بانی پێچه وان����ه ی ئه و هه وااڵنه یه . زانیارییه كانی دوا به پێ����ی هه رچه نده تاڵه بانی ته ندروس����تی ب����اری ئاوێنه گواستنه وه ی به س����ه ره تای به به راورد بۆ ئه ڵمانیا رو له باشییه و به شێك له و ئامێره پزیشكییانه شی لێكراوه ته وه كه بۆ راگرتنی باری ته ندروس����تی پێوه ی ب����ون، به اڵم ئ����ه وه ی جێی س����ه رنجه تائێس����تاش به رپرس����انی یه كێتی كه سه باره ت به م نه خۆشكه وتنه ده دوێن، هێشتا واده زانن "تاڵه بانی له سه فه ره "!

هوشیار‌یان‌به‌رهه‌م..كامیان‌سه‌رۆك‌كۆماری‌‌داهاتوی‌‌عێراقه‌؟

به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌پێشوی‌‌ئاسایشی‌‌فڕۆكه‌خانه‌ی‌‌سلێمانی‌‌کە‌تۆمەتبارە‌بە‌گەندەڵی‌ده‌ستگیر‌ده‌كرێت

بۆچی‌‌كه‌س‌باسی‌‌ته‌ندروستی‌‌تاڵه‌بانی‌‌ناكات؟

بۆ كورد ده بێت و له و چوارچێوه یه شدا هه ر بۆ یه كێتی ده بێت، ئه و كه س���ه ی له و دانیش���تانه تایبه تیانه ش���دا زیاتر ئام���اژه ی ب���ۆ ده كرێ���ت "د.به ره���ه م س���اڵح"ه . به اڵم به پێی سه رچاوه یه كی ئاگادار پارتی دیموكراتی كوردس���تان دو س���یناریۆی ئاماده ی���ه ب���ۆ ئه و پڕ كردنه وه ی ئه و پۆس���ته كه یه كێكیان هێنانه پێشی "هوشیار زێباری " وه زیری

بارزان���ی خاڵ���ی عێ���راق و ده ره وه ی سه رۆكی هه رێمه .

به پێی ئه م س���ه رچاوه یه سیناریۆی یه كه م���ی پارت���ی رێككه وتنه له س���ه ر ئه وه ی د.به رهه م س���اڵح ئه و پۆس���ته وه ربگرێت، گه ر بێتو یه كێتی خۆی ئه و

دیاری بكات بۆ وه رگرتنی ئه و پۆسته و پش���تیوانی لێب���كات، به تایبه ت���ی كه قسه و باسی ئه وه له ئارادایه د.به رهه م له ڕوی هه ڵوێستی سیاسییه وه به رامبه ر به زۆربه ی روداوه كانی ناوخۆو ده ره وه ی بێت ك���ه س نزیكتری���ن كوردس���تان له پارتی و بارزانیی���ه وه و ته نانه ت باس له وه ش ده كرێت چه ند جارێك به رهه م س���اڵح له كۆبونه وه و دانیش���تنه كانیدا

ئام���اژه ی به وه ك���ردوه ك���ه بارزانی پش���تیوانی لێده كات بۆ وه رگرتنی ئه و پۆس���ته . به اڵم یه كێتی و پارتی و هه مو الیه نه كان���ی دیكه ش ب���اش ده زانن كه وه رگرتنی ئه و پۆسته ته نها به ویست و خواس���تی ناوخۆ به دینای���ه ت، به ڵكو

ئه و بنه ڕه تی وه رگرتنی پێویستییه كی پۆسته ئه وه یه كه ئه مه ریكا ره زامه ندی له س���ه ر بێت و ئێرانیش ناڕازی نه بێت. س���ه باره ت به د.به ره���ه م ب���اس له وه ده كرێت ك���ه ئه مه ریكییه كان ڤیتۆیان هه رچه نده ب���ه اڵم نیی���ه ، له س���ه ری ئێرانییه كان پێیان باش���ه كه پۆستی س���ه رۆك كۆمار بدرێ���ت به ئه ندامێكی یه كێتی نیش���تمانی كوردستان، به اڵم تائێستا هه ڵوێستێكی رون و ئاشكرایان نیی���ه ، به "د.به ره���ه م" س���ه باره ت به ش���ێكی ئه م ناڕونییه ش ده گه ڕێته وه بۆ ئه وه ی د.به رهه م دۆس���تایه تییه كی نزیكی له گ���ه ڵ ئه مه ریكییه كان هه یه و پێشتریش نوێنه ری یه كێتی نیشتمانی كوردستان بوه له ئه مه ریكا، ئه مه جگه له وه ی كه قسه و باسی ئه وه له ئارادایه كه مالیكی سه رۆك وه زیرانی عێراقیش ئه وه نده به ینی له گه ڵ د.به رهه م ته واو نییه تا حه ز به وه رگرتنی ئه و پۆس���ته بكات، ئه مه ش وێڕای ئه وه ی كه ماوه ی ته نها ئێس���تای س���ه رۆكایه تی كۆمار چه ن���د مانگێكی كه می م���اوه ، ئه ركی ئه و له وه رگرتنی ئه م پۆسته دا قورستر

ده كات.به پێی سه رچاوه ئاگاداره كه گه ر بێتو د.به ره���ه م بۆ وه رگرتنی ئه و پۆس���ته به ده ست ده ره وه ناوخۆو پش���تیوانی نه هێنێ���ت ئه وا پارتی س���یناریۆیه كی دیكه ی ئاماده یه ، بۆ ئه وه ی له س���ات و سه ودایه كدا له گه ڵ یه كێتی ، ئه و پۆسته به وان بدرێ و له به رامبه ردا پارتی ده ست هه ڵبگرێت ئێستای پۆستێكی له چه ند ب���ۆ یه كێتی كه گرنگترینیان پۆس���تی

وه زیری ده ره وه ی عێراقه .به پێی س���ه رچاوه كه پارتی ده یه وێت گ���ه ر یه كێتی نه یتوانی كه س���ێك به و پێوه ران���ه ی ك���ه ناوخ���ۆی یه كێتی و كوردستان و عێراق و ناوچه كه و ته نانه ت جیهانی���ش ده یخوازێت ب���ۆ وه رگرتنی پۆس���تی س���ه رۆك كۆمار ده ستنیشان بكات ئه وا هوش���یار زێب���اری وه زیری بارزان���ی خاڵ���ی عێ���راق و ده ره وه ی س���ه رۆكی هه رێم كاندید بكرێت بۆ ئه و

پۆسته .ئێستا پرس���یاره كه ئه وه یه : كامیان ده بێت���ه س���ه رۆك كۆم���اری داهاتوی

عێراق: به رهه م یان هوشیار؟

گه ر بێتو د.به رهه م بۆ وه رگرتنی ئه و پۆسته پشتیوانی ناوخۆو

ده ره وه به ده ست نه هێنێت ئه وا پارتی سیناریۆیه كی دیكه ی ئاماده یه

به رهه م ساڵحهوشیار زێباری

باژێڕه‌وانی‌‌قه‌زاكانی‌‌)سۆران،‌چۆمان،‌شه‌قاڵوه‌(‌به‌شداریی‌‌كۆبونه‌وه‌ی‌‌جڤاتی‌‌نیشتمانییان‌نه‌كرد

رێگای فڕۆکەخانەی سلێمانی فۆتۆ: ئارام کەریم

هەنوکە(361( سێشه ممه 42013/1/22

ئا: سان

سااڵنه له بودجه ی هه رێمی كوردستان پاره یه كی خه یاڵی ته رخان ده كرێت بۆ

ده زگای )پاراستن و زانیاری (، به اڵم شارێكی وه ك دوزخورماتو كه هه فتانه ته قینه وه ی تێدا ده بێت، تا ئێستا ئه و دو ده زگایه ی هه رێم و دژه تیرۆر پێیان

نه ناوه ته ناوی ، وه ك قائیمقامی ئه و شاره شه الل عه بدول رایگه یاند.

له چاوپێكه وتنێكی تایبه ت به رۆژنامه ی دوزخورماتو قه زای قائیمقامی ئاوێنه ، شه الل عه بدول رایگه یاند" نه سه رۆكی هه رێم هێزێكی تایبه تی بۆ پاراس���تنی ئه منییه تی ش���اره كه بۆ دروستكردین، نه پاراس���تن و زانیاری و نه دژه تیرۆر پێیان ناوه ته ئه م ش���اره وه ، ته نها دو ده زگای ئاسایش���ی لێیه كه یه كێكیان س���ه ر به پارتی دیموكراتی كوردستانه ، ئ���ه وی تریش���یان س���ه ر به یه كێت���ی

نیشتمانی كوردستانه ".

باری ئه منی دوزخورماتو به ره و خراپتر ده ڕوات

ه���ۆكاری به زیادبون���ی س���ه باره ت دوزخورماتو قائیمقامی ته قینه وه كان، شه الل عه بدول ئاماژه بۆ ئه وه ده كات كه ناوچه كێش���ه له سه ره كان چه ندین پێكهاته ی نه ته وه یی تێدایه ، ئاسایشیش كه زیاتر سه ر به ده سه اڵتی ناوه ندییه و پێكهاته كه ش���ی فره نه ته وه یه و ده ڵێت " گروپه تیرۆریس���تییه كان ده یانه وێت نێوان پێكهاته كان تێكبده ن، ماوه یه ك له مه وپێش عه ره بی سوننه یان ده كرده ئامان���ج، دوای ئه وه گواس���تیانه وه بۆ ناوچه ی ش���یعه مه زهه به كان و ئه وانیان ده كرده ئامانج، ماوه یه كه كورد ده كه نه لێره دا مه به س���تیانه شه ڕێكی ئامانج،

نه ته وه یی، یان تایه فی بنێنه وه ".گروپ���ه ئ���ه و پێیوای���ه ناوب���راو "تیرۆریس���تییانه " ئ���ه و بارگرژیی���ه ی نێ���وان به غ���دا و هه رێ���م به هه لێك���ی ت���ر ده زانن ب���ۆ ئاڵۆزكردن���ی زیاتری ناوچه ك���ه و، وت���ی " ئ���ه و توانای���ه ی له پش���ت ئه م ته قینه وانه ی دواییه وه ن كه زۆربه ی���ان له یه ك كات له ش���وێنه جیاجیاكان���ی عێ���راق ئه نجامده درێن،

وه ك )كه ركوك،دوزخورمات���و، ئه نبار، به غدا( ئاماژه بۆ بونی هێزی زۆر گه وره

ده كه ن له پشت ئه و ته قینه وانه وه .ئه و جه خت له س���ه ر ئه وه ده كاته وه كه ئ���ه و كاره " تیرۆریس���تییانه " زۆر زۆریان پاره یه ك���ی سیس���ته ماتیكن و به كارهێنان���ی ل���ه روی تێده چێ���ت، ئۆتۆمبیلی گ���ران و ئه و ته قه مه نییانه ی بۆ كاره ك���ه هه موی به كارده هێنرێ���ن ئاماژه بۆ بونی " واڵتێك له پش���ت ئه و كارانه وه ده كه ن" به بێ ئه وه ی ش���ه الل

عه بدول ناوی ئه و واڵته بهێنێت.

دوزخورماتو زانیاری و پاراستن و دژه تیرۆری لێنییه

هه رێم���ی حكومه ت���ی له بودج���ه ی

كوردس���تان ب���ۆ س���اڵی 2012 ب���ڕی 318,150 سێ س���ه دو هه ژده ملیار و س���ه دو په نجا ملی���ۆن دین���ار دانرابو ب���ۆ ئه نجومه نی ئاسایش���ی هه رێم كه ده زگای پاراستن و زانیاری ده گرێته وه ، به اڵم نه س���اڵی پار و نه سااڵنی پێشو ئه و ده زگایه هی���چ كارێكی ئه منی له و له كاتێكدا وه ك ئه نجام���داوه ، ش���اره قائیمقام شه الل عه بدول باسی ده كات له دوزخورماتوه وه هه رێ���م "ده روازه ی ده ستپێده كات و ئه و شاره وه ك كلیل و قفڵێ���ك وایه ب���ۆ هه رێم، ئ���ه و قوفڵه بشكێت تیرۆر هه مو ناوچه كانی هه رێم ده گرێت���ه وه ، بۆی���ه ده بێت پاراس���تن لێره وه ده س���تپێبكرێت، لێره ش���ه ڕی

تیرۆر بكه ین".

ئه منییه تی له ناوچ���ه ی دوزخورماتو شاره كه له الیه ن هێزی پۆلیس و سوپای عێراقه وه كه سه ر به پارێزگای تكریته ده پارێزرێت، شه الل عه بدول ئاماژه بۆ ئه وه ده كات كه پۆلیس���ی فریاكه وتنی هه رێم و ئاسایش���ی لێیه ، به اڵم جه خت له سه ر ئه وه ده كاته وه كه " دو ئاسایش یه كێكیان س���ه ر له دوزخورماتو هه ن، به پارتی دیموكراتی كوردستانه و ئه وی تریش���یان س���ه ر به یه كێتی نیشتمانی

كوردستانه ".له وه باس دوزخورمات���و قائیمقامی ده كات ك���ه كێش���ه ی ئه منی ش���اری دوزخورماتو و بگ���ره كه ركوكیش ته نها نه بونی هێ���زی ئه منی نیی���ه ، به ڵكو لێكۆڵ���ه ره وه ی نه بون���ی به ده س���ت

یاس���اییه وه ده ناڵێنن، ئ���ه و ده ڵێت " ده توانم بڵێم ئه فسه ری لێكۆڵینه وه مان هه بێت ئه گ���ه ر له كه ركوكیش نیی���ه ، ئه كادیمی نین، ئه وه ی له دوز و كه ركوك ئه فس���ه ر و ده ناڵێنین به ده س���تییه وه دادوه ری باش���مان هه یه ، له دوز ته نها هه ی���ه ، كوردم���ان دادوه ری ی���ه ك به ب���ه رده وام دژایه ت���ی ده ك���رێ و له م ش���وێنه وه ده گوازرێته وه بۆ شوێنێكی

تر".

سه رۆكی هه رێمیش به كه ڵكیان نه هاتوه

له وه باس دوزخورمات���و قائیمقامی ده كات كه ئه وان بۆ رزگاركردنی شاره كه و پاراس���تنی ماڵ و موڵكی هاواڵتیان له م

بارودۆخه خراپه ئه منییه دا، هه ر س���ێ پێكهاته كه )ك���ورد و توركمان و عه ره ب( س���ه ردانی س���ه رۆكی هه رێم مه سعود بارزانیان كردوه كه هێزێكی تایبه تیان له هه رێمه وه بۆ دروس���تبكات و ده ڵێت" ئێمه به كورد و توركمان و عه ره به وه كه س���ه رۆكی ئه نجومه نی ق���ه زا له برایانی عه ره بی س���وننه ، ئه ندامی ئه نجومه نی قه زا كه س���ه ر به توركمانی ش���یعه یه له ده وڵه ت���ی یاس���ا، له س���ه ردانێكمان داواكارییه كه م���ان 2012/7/6دا ل���ه پێش���كه ش فه رم���ی به ش���ێوه یه كی به س���ه رۆكی هه رێم كرد ك���ه هێزێكی تایبه تی هه رێممان بۆ دروس���تبكات بۆ پاراستنی شاره كه ، به اڵم تائێستا هیچ

وه اڵمێكمان نه دراوه ته وه ".

ئا: محه مه د حسێن

ئه و پڕۆژه یاسای له باره ی سیسته می سه رۆكایه تی هه رێمه وه پێشكه شكرا

هه مو هێزه سیاسییه كانی كوردستانی خسته دو به ره ی ناكۆكه وه ، الیه كیان

پێی وایه بۆ رێگرتن له تاكڕه وی و چه سپاندنی حكومه تێكی دیموكراسی

ده بێت له ناو په رله مانه وه سه رۆكی هه رێم هه ڵبژێررێت، په رله مانتارێكی

پارتیش ده ڵێت، پڕۆژه كه ره تده كه نه وه و بێ منه تیشن له وه ی

سیسته مه كه هه ر چۆنێك بێ�ت. له به رامبه ر ئه م پڕۆژه دا پارتی

دیموكراتی كوردستان پێی باشه سه رۆكی هه رێم راسته وخۆ و له الیه ن

خه ڵكه وه هه ڵبژێررێت، ئه وانه ش كه داكۆكی لێده كه ن، ئۆپۆزیسیۆن، ژماره یه ك له په رله مانتارانی یه كێتی،

بزوتنه وه ی ئیسالمی، ئاینده ، توركمانه كان و لیستی ئازادی و

عه داله ت پێیان باشه له ناو په رله ماندا سه رۆك هه ڵبژێررێت، ئه م ناكۆكییه له كاتێكدایه نمونه باش و خراپه كانی

هه ردو سیسته مه كه له ناوچه كه و جیهانیشدا به رونی دیاره .

هه ر له باره ی ئه م پڕۆژه وه ، مامۆستای یاسا و سه رۆكی ئه كادیمیای كوردی، د. نوری تاڵه بان���ی، به ئاوێنه ی راگه یاند، له س���اڵی 1992 دوای په س���ه ندكردنی

سیس���ته می فیدراڵی بۆ عێ���راق، ئه و پ���ڕۆژه ی ده س���تورێكی ب���ۆ هه رێمی كوردستان ئاماده كردو تیایدا پێشنیازی ئه وه ی كرد كه سه رۆكی هه رێم به ده نگی 2\3 ئه ندامانی په رله مان هه ڵبژێررێت، گه ر ئه و ده نگه ش به ده ستنه هات، ئه وا بۆ جارێكی ت���ر په رله مان یه كێك له و دو كاندی���ده هه ڵبژێرێته وه كه زۆرترین

ده نگیان هێناوه .وتیش���ی ، بۆ جارێكی تر له س���اڵی 2002 كۆمیته یه كی نوێ دروس���تكرا بۆ ئاماده كردن���ی ده س���توری هه رێم، له و پڕۆژه یه ش���دا هه ر ئه وه پێش���نیاركرا

سه رۆكی هه رێم به و شێوه ده ستنیشان بكرێ�ت كه له عێراقدا سه رۆك كۆماری پ���ێ هه ڵده بژێررێ���ت، ئه م���ه ش هه ر

هه ڵبژاردنه له ناو په رله مانه وه .د. ن���وری رون���ی ك���رده وه كه "ئه و كاته ی من ئه و پێش���نیازه م كرد، هیچ لێده كرد و نه داكۆكی الیه نێكی سیاسی نه دژایه تیشی ده كرد، له راستیدا هه ریه كه له م دو بۆچونه ش الیه نی باش و خراپی هه یه ، به اڵم گرنگتری���ن خاڵ له دۆخی كوردستاندا ئه وه یه گه ر سه رۆكی هه رێم هه ڵبژێررێت، په رله مان���ه وه له الی���ه ن په رله م���ان ده توانێ�ت لێپرس���ینه وه ی

به پێچه وانه ش���ه وه ب���كات، له گ���ه ڵ گ���ه ر هه م���و خه ڵك ده نگ���ی بۆ بدات ده س���ه اڵتێك و خاوه ن ده بێته ئه ویش په رله م���ان ناتوانێ���ت لێپرس���ینه وه ی له گه ڵ بكات. چونكه سه رۆكیش وه ك په رله مان ره وایه تی له ده نگی خه ڵكه وه وه رده گرێ���ت، ئه م���ه ش گرفته . چۆن ده كرێت س���ه رۆكێك هه بێ�ت له سه روی

هه مو لێپرسینه وه یه كه وه ؟"په رله مانتاری له مباره ی���ه وه ، ه���ه ر عه ب���دواڵی گ���ۆڕان، فراكس���یۆنی مه الن���وری ، به ئاوێن���ه ی وت، به پێی ده ستوری عێراق سیسته می حوكمڕانی

هه رێم به وشێوه ی له به غدا هه یه ، ده بێت په رله مان���ی بێ�ت نه ك س���ه رۆكایه تی، جگ���ه له م���ه ش ئه زمونی سیس���ته مه بۆ سیاسییه كانی دنیا س���ه لماندویانه ئه و واڵتانه ی زیاد له دو هێزی سیاسی تیادایه سیسته می په رله مانی گونجاوتره له سیسته می له س���ه رۆكایه تی. چونكه په رله مانیدا ده رفه تی به شداری سیاسی زیات���ر و فراوانتره و ئه گ���ه ری تاكڕه وی كه متره ، ب���ه اڵم له زۆرێك له و واڵتانه ی سیسته مه سیاسییه كه یان وه ك هه رێمی كوردستان سه رۆكایه تییه وه ك سوریا و میس���ر س���ه لماندویانه كه واڵت به ره و

دیكتاتۆرییه ت ده ڕوات.عێ���راق ك���ه ب���ه وه ی س���ه باره ت تازه تری���ن نمونه ی ئه زمونی په رله مانی شكس���تخواردوه له ناوچه ك���ه دا ناوبراو وتی ، راس���ته عێراقی ئه م���ڕۆ نمونه ی سیسته مێكی په رله مانی سه رنه كه وتوه دیموكراس���ییه تدا، له بونیادنان���ی كێش���ه و هه م���و س���ه ره ڕای ب���ه اڵم عێراق په رله مانی كه موكوڕییه كانی���ان له چه ندین لێپرس���ینه وه توانیویه ت���ی چه ندین ب���كات و وه زی���ر به رپ���رس و كه سیش���یان داوه ته دداگا، كه هێشتا له كوردستاندا نه توانراوه ئه مه بكرێ�ت.

ئه م گرفته كان���ی نیش���اندانی ب���ۆ سیس���ته مه ش له كوردس���تاندا، ناوبراو جه خت���ی ك���رده وه ك���ه چه ندین جار "س���ه رۆكی هه رێم بڕیاری تاكڕه وانه ی داوه و دواتر هه مو خه ڵكی كوردس���تان

نمون���ه ی وه ك داوه . باجه كه ی���ان پێكهێنان���ه وه ی حكومه ته ك���ه ی نوری

مالیكی."پڕۆژه كه بۆچ���ی ئ���ه وه ی له باره ی په رله مانی ئه ندام���ی ره تده كه ن���ه وه ، ف���ازڵ � پارت���ی � كوردس���تان زۆرین���ه ی رایگه یان���د، به ش���اره تی، ئ���ه و په رله مانتارانه ی ئ���ه و پڕۆژه یان پێشكه شكردوه ئۆپۆزیسیۆنن، "ده بێت پێش هه مو شتێك ئه وان رای خۆیانمان پێبڵێ���ن، ئایا س���ه رۆكی هه رێم هه مو میلله ت هه ڵیبژێرێت باشه یاخود ته نها

په رله مانتاران؟"ك���ه به وه ش���دا ئام���اژه ی ف���ازڵ "ئۆپۆزیس���یۆن خۆیان پێشتر ئه وه یان له په رله مان���ی ئێم���ه ره تده ك���رده وه هه رێ���م س���ه رۆكی كوردس���تانه وه هه ڵبژێرین و ده یانگوت ناكرێ�ت دو الیه نی ده سه اڵت به چه پڵه ڕێزان له په رله مانه وه

سه رۆكی واڵت ده ستنیشان بكه ن."فازڵ جه خت���ی كرده وه ك���ه "ئێمه وه ك پارتی زۆر بێ منه تین له وه ی كه سیسته مه كه هه ر چۆنێك بێ�ت، چونكه كوردستان خه ڵكی تێڕوانینی ده زانین له سه ر جه نابی سه رۆك بارزانی چییه "، وتیش���ی ، "ئێم���ه نامانه وێ�ت یاس���او ده س���تورێك له م واڵت���ه دا دابنرێت كه هه مو س���اڵێك گۆڕانگاری تێدا بكرێت، ئه و براده رانه ده یانه وێ�ت ساڵی حه وت جار یاس���اكانی خۆمان بگۆڕین، واڵت له سه ر ئه م میزاجییه ته دانامه زرێ�ت".

دژه‌‌تیرۆر،‌پاراستن‌و‌زانیاری‌ به كه ڵكی دوزخورماتو نەهاتون

له سه ر ئه وه ی "كێ سه رۆكی هه رێم هه ڵبژێرێت" الیه نه كانی كوردستان كه وتنه دو به ره ی ناكۆكه وه

- ده رچوی كۆلیژی ئابوری به غدایه .- له س���ه ر لیس���تی یه كێتی له ساڵی ئه نجومه نی ئه ندامی بوه ته 2003ه وه

قه زا.- له 2005 بوه ته ئه ندامی ئه نجومه نی

پارێزگا.- له 2010 كراوه ت���ه قایمقامی قه زای

دوزخورماتو.

‌‌‌شەالل‌عەبدول‌ئەحمەد

پێشمەرگە بە بەرزاییەکانی باکوری دوزخورماتوەوەن.. لەناو دوزخورماتوش هەفتانە چەند تەقینەوە رودەدات فۆتۆ: ئارام کەریم

ئەندامانی پەرلەمانی کوردستان لەکاتی دەنگداندا لەئینتەرنێتەوە

‌‌‌ئا:‌ئاوێنه‌

‌هه‌فته‌ی‌‌رابردو،‌یه‌كێك‌له‌سه‌ركرده‌‌هه‌ره‌‌به‌هێزه‌كانی‌‌مافیا‌"ئاپێ‌‌

حه‌سه‌ن"‌كه‌‌به‌ڕه‌چه‌ڵه‌ك‌كوردێكی‌‌ئێزیدییه‌‌له‌مۆسكۆی‌‌پایته‌ختی‌‌روسیا‌

كوژرا،‌كوشتنی‌‌ئه‌و‌به‌هه‌فته‌یه‌ك‌دوای‌‌كوشتنی‌‌سێ‌‌ژنی‌‌چاالكی‌‌كورد‌له‌پاریس‌چه‌ندین‌گومانی‌‌ورژاند،‌به‌اڵم‌ئاژانسی‌‌ئینته‌رفاكسی‌‌روسی‌‌رایگه‌یاند‌كه‌‌ئه‌و‌به‌ده‌ستی‌‌مافیا‌ركه‌به‌ره‌كانی‌‌

كوژراوه‌.

‌‌له‌دیمه‌نێكدا‌كه‌‌له‌شاكاری‌‌فلیمێكی‌‌س���ینه‌مایی‌‌ده‌چێت،‌یه‌كێ���ك‌له‌گه‌وره‌‌مافیاكان���ی‌‌روس���یا‌"ئاپێ‌‌حه‌س���ه‌ن"‌به‌ده‌س���تی‌‌قه‌ناس���ێك‌به‌رۆژی‌‌نیوه‌ڕۆ‌له‌یه‌كێك‌له‌شه‌قامه‌كانی‌‌مۆسكۆدا‌له‌كاتی‌‌هاتن���ه‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌له‌ریس���تۆرانێك‌كوژرا.‌ئه‌و‌چه‌ك���ه‌ی‌‌ل���ه‌م‌كاره‌دا‌به‌كارهێنرا،‌بێده‌نگی‌‌ كوشنده‌ی‌‌ قه‌ناسی‌‌ تفه‌نگێكی‌‌VALی‌‌عه‌ی���ار‌‌9ملیمه‌ترب���و‌كه‌‌ته‌نها‌سه‌ربژارده‌ی‌‌هێزه‌‌تایبه‌تییه‌كانی‌‌سوپای‌‌روس���یا‌پێیانه‌.‌"ئاپێ‌‌حه‌سه‌ن"‌به‌ته‌نها‌فیشه‌كیش‌كوژرا،‌كه‌‌ئه‌مه‌ش‌ئاماژه‌یه‌‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌بكوژه‌كه‌ی‌‌ئه‌وپه‌ڕی‌‌مه‌شقپێكراوو‌

كارامه‌و‌شاره‌زابوه‌‌له‌پێكاندا.یان‌ ئوسۆیان"‌ ره‌شیدیۆفیچ‌ "ئه‌ساڵن‌"داد‌حه‌س���ه‌ن"‌یان‌"ئاپێ‌‌حه‌س���ه‌ن"،‌ن���ه‌ك‌ته‌نها‌یه‌كێك‌ب���و‌له‌عه‌رابه‌‌هه‌ره‌‌گه‌وره‌كانی‌‌روس���یا،‌به‌ڵكو‌ئه‌‌و‌به‌باوكی‌‌مافیای‌‌روس���یاش‌ده‌ناسرا،‌ئاپێ‌‌ساڵی‌‌‌1937له‌گوندێك���ی‌‌نزی���ك‌ته‌بلیس���ی‌‌پایته‌ختی‌‌گورجس���تان‌هاتبوه‌‌دنیاوه‌و‌له‌سه‌رده‌می‌‌یه‌كێتی‌‌سۆڤیه‌ت‌و‌دواتریش‌له‌س���ایه‌ی‌‌فیدراس���یۆنی‌‌روسیادا‌چه‌ند‌جارێك‌خرابوه‌‌زیندانه‌وه‌،‌به‌اڵم‌زیندان‌نه‌یتوانی‌‌ئه‌م‌پیاوه‌‌كه‌ته‌و‌تێكس���مڕاوه‌‌جه‌ربه‌زه‌یه‌‌له‌كاری‌‌مافیایی‌‌دوربخاته‌وه‌،‌ئه‌و‌له‌تاوانكارییدا‌قاڵ‌‌ببو،‌ته‌مه‌نی‌‌19 س���اڵ‌‌بو‌كه‌‌له‌سه‌ر‌ش���ه‌ڕكردنی‌‌له‌گه‌ڵ‌‌

پیاوانی‌‌پۆلیس‌خرایه‌‌زیندانه‌وه‌‌وله‌كۆتای���ی‌‌1960ه‌وه‌‌ب���وه‌‌یه‌كێ���ك‌له‌عه‌رابه‌كان���ی‌‌مافی���ا‌و‌دواتریش‌توانی‌‌س���ه‌ركردایه‌تی‌‌باڵێكی‌‌مافیای‌‌گورجی‌‌بكات‌كه‌‌به‌به‌هێزتری���ن‌مافیا‌داده‌نرێت‌له‌سه‌رتاسه‌ری‌‌روسیا‌و‌یه‌كێتی‌‌سۆڤیه‌تی‌‌

جاراندا.ئ���ه‌م‌عه‌راب���ه‌‌ك���ه‌‌ژوری‌‌عه‌مه‌لیات‌و‌ئیداره‌كردنی‌‌كاره‌كانی‌‌له‌شاری‌‌سوتشی‌‌سه‌ر‌ده‌ریای‌‌ره‌ش‌و‌نزیك‌له‌زێدی‌‌خۆی‌‌بو،‌له‌و‌ش���ه‌ڕه‌‌خوێناوییه‌ی‌‌له‌سه‌ره‌تای‌‌به‌دوای‌‌ رابردودا‌ س���ه‌ده‌ی‌‌ نه‌وه‌ده‌كانی‌‌داڕوخان���ی‌‌یه‌كێتی‌‌س���ۆڤیه‌تدا‌له‌نێوان‌مافیاكانی‌‌روسیادا‌به‌رپاكرا،‌توانی‌‌كلیلی‌‌كه‌رتێك���ی‌‌فراوانی‌‌بازرگان���ی‌‌و‌ئابوری‌‌بگرێته‌‌ده‌س���ت‌كه‌‌له‌ده‌یان‌كۆمپانیای‌‌زه‌ب���ه‌الح‌و‌ئوتێل‌و‌قومارخان���ه‌و‌كه‌رتی‌‌زه‌وی‌‌وزارو‌بیناسازی‌‌و‌قاچاغچێتی‌‌كردن‌به‌نه‌وت‌و‌چه‌ك‌و‌ئوتومبێل‌پێكده‌هات.

به‌پێ���ی‌‌هه‌واڵی‌‌میدیاكانی‌‌روس���یا،‌ئاپ���ێ‌‌حه‌س���ه‌ن‌س���ێ‌‌ه���ه‌زار‌پیاوی‌‌چه‌كداری‌‌هه‌بو‌كه‌‌پاس���ه‌وانی‌‌كۆمپانیا‌له‌مۆس���كۆدا‌و‌ ده‌ك���رد‌ گه‌وره‌كانی���ان‌له‌پای‌‌ئه‌وه‌دا‌س���ه‌رانه‌ی‌‌لێوه‌رده‌گرتن،‌

توندوتۆڵیش���ی‌‌ په‌یوه‌ندییه‌ك���ی‌‌ ئ���ه‌و‌به‌سیاسه‌تمه‌دارانی‌‌ئه‌و‌واڵته‌وه‌‌هه‌بو‌كه‌‌له‌كاتی‌‌پێویستدا‌له‌لێپێچینه‌وه‌ی‌‌یاسایی‌‌

ده‌یپاراست.

ئه‌م���ڕۆ‌روس���یا‌به‌به‌هه‌ش���تی‌‌مافیا‌ناوده‌برێت،‌مافیای‌‌روسی‌‌به‌ئه‌ندازه‌یه‌ك‌له‌جیهان���دا‌به‌هێ���زه‌‌كه‌‌ب���ۆڕی‌‌مافیای‌‌له‌قه‌س���اوه‌ت‌و‌ داوه‌ت���ه‌وه‌‌و‌ ئیتاڵ���ی‌‌دڵڕه‌قیشدا‌ناوبانگیی‌‌جیهانی‌‌پڕكردوه‌،‌ب���ه‌دوای‌‌داڕوخانی‌‌یه‌كێتی‌‌س���ۆڤیه‌تدا‌ئه‌وان‌به‌هێزتربون‌و‌له‌س���ه‌ره‌تای‌‌ده‌یه‌ی‌‌1990ش���دا‌كه‌وتنه‌‌ملمالنێ���وه‌‌له‌پێناو‌نفوزدا‌و‌ ناوچه‌ی‌‌ به‌س���ه‌ر‌ ده‌س���تگرتن‌هه‌ریه‌ك���ه‌و‌به‌ش���ێك‌له‌واڵته‌كه‌ی���ان‌بۆ‌به‌قه‌ڵه‌مڕه‌وی‌‌ كردیان‌ پاوانكرد‌و‌ خۆیان‌

كارو‌چاالكی‌‌خۆیان.روس���یا‌و‌ فیدراس���یۆنی‌‌ مافیاكان���ی‌‌واڵتانی‌‌سه‌ر‌به‌یه‌كێتی‌‌سۆڤیه‌تی‌‌جاران‌له‌س���ه‌ر‌بنه‌مای‌‌ئینتیم���ای‌‌نه‌ته‌وه‌ییان‌جیاده‌كرێن���ه‌وه‌‌و‌ه���ه‌ر‌له‌س���ه‌ر‌ئ���ه‌و‌بناغه‌ی���ه‌ش‌چاالك���ی‌‌خۆی���ان‌ده‌كه‌ن،‌له‌ن���او‌ئه‌م‌مافیایان���ه‌دا‌مافیای‌‌گورجی‌‌كه‌‌"ئاپێ‌‌حه‌س���ه‌ن"‌یه‌كێك‌بو‌له‌وان،‌مافی���ا‌ به‌هێزتری���ن‌ به‌ترس���ناكترین‌و‌داده‌نرێ���ت‌له‌ئاس���تی‌‌روس���یا‌و‌واڵتانی‌‌

یه‌كێتی‌‌سۆڤیه‌تی‌‌جاراندا.

ئاپێ‌‌حه‌س���ه‌ن‌كه‌‌ته‌مه‌نی‌‌‌75ساڵ‌‌بو،‌له‌ده‌یه‌ی‌‌1990دا‌توانی‌‌ده‌س���ه‌اڵتی‌‌خ���ۆی‌‌به‌س���ه‌ر‌به‌ش���ێك‌له‌مۆس���كۆو‌بس���ه‌پێنێت‌و‌ پترۆس���بۆرگدا‌ س���انت‌خ���ۆی‌‌و‌ده‌س���توپێوه‌نده‌كانی‌‌هه‌ژمون‌و‌له‌س���ه‌ر‌ كاریگه‌رییه‌كی‌‌گه‌وره‌یان‌هه‌بو‌روس���یا‌و‌ ناوه‌ڕاس���تی‌‌ ناوچه‌كان���ی‌‌ده‌س���ه‌اڵتیان‌تا‌چیاكان���ی‌‌ئۆڕال‌به‌رین‌

ده‌بۆوه‌.تاوانه‌‌ پس���پۆڕانی‌‌ له‌توێژه‌ر‌و‌ یه‌كێك‌له‌زانكۆی‌‌ رێكخراوه‌كان‌له‌روس���یا‌ك���ه‌‌نی���ۆرك‌وان���ه‌‌ده‌ڵێت���ه‌وه‌‌به‌كیدیاكانی‌‌ئه‌وروپای‌‌راگه‌یاندوه‌‌كه‌‌ئاپێ‌‌حه‌س���ه‌ن‌س���ه‌ر‌به‌مۆدیله‌‌كۆنه‌كان���ی‌‌مافیا‌بوو،‌له‌وانه‌ی‌‌كه‌‌خه‌ریكه‌‌تیاده‌چن‌و‌نامێنن،‌ئه‌م‌پس���پۆڕه‌‌ده‌ڵێت‌"ئاپێ‌‌زۆر‌له‌دۆن‌ The Godfather فیلم���ی‌‌ كرلیۆن���ی‌‌ده‌چ���وو‌ك���ه‌‌په‌یوه‌ندییه‌ك���ی‌‌تۆكمه‌ی‌‌له‌گه‌ڵ‌‌سیاس���ییه‌كاندا‌هه‌بو‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌

له‌ڕوی‌‌یاساییه‌وه‌‌پارێزراو‌بێت".ئاپێ‌‌جه‌سه‌ن‌له‌ساڵی‌2010ش‌ته‌قه‌ی‌لێكراو‌س���ێ‌فیش���ه‌كی‌به‌ركه‌وت،‌به‌اڵم‌نه‌م���رد،‌دواب���ه‌دوای‌تیرۆركردنیش���ی،‌هه‌ری���ه‌ك‌له‌ڤالدیمێ���ر‌پوتین‌س���ه‌رۆك‌كۆماری‌‌فیدراس���یۆنی‌‌روسیا‌و‌دیمیتری‌میدڤیدیڤ‌سه‌رۆك‌وه‌زیرانی‌ئه‌و‌واڵته‌،‌ئاپ���ێ‌‌ له‌بنه‌ماڵ���ه‌ی‌‌ سه‌ره‌خۆش���ییان‌

حه‌سه‌ن‌كرد.ئه‌مه‌‌له‌كاتێكدایه‌‌كه‌‌كوشتنی‌‌ناوبراو‌دوای‌‌تێپه‌ڕین���ی‌‌هه‌فته‌ی���ه‌ك‌به‌س���ه‌ر‌كوش���تنی‌‌س���ێ‌‌ژنی‌‌كورددا‌له‌پاریس،‌كه‌‌یه‌كێكی���ان‌ئه‌ندام���ی‌‌دامه‌زرێنه‌ری‌‌په‌كه‌كه‌‌ب���و،‌چه‌ندین‌گومان���ی‌‌ورژاند‌ل���ه‌وه‌ی‌‌په‌یوه‌ندییه‌ك‌له‌نێ���وان‌ئه‌م‌دو‌كاره‌دا‌هه‌بێت،‌به‌تایبه‌تی‌‌كه‌‌پاگه‌نده‌ی‌‌ئه‌وه‌‌ده‌كرێت‌ئاپێ‌‌حه‌سه‌ن‌یه‌كێك‌بوه‌‌له‌وانه‌ی‌‌به‌درێژایی‌‌سااڵنی‌‌رابردو‌چه‌كی‌‌بۆ‌په‌كه‌كه‌‌دابین‌كردوه‌.‌ئه‌مه‌‌جگه‌‌له‌وه‌ی‌‌كه‌‌له‌روی‌‌تاوانه‌‌رێكخراوه‌كانه‌وه‌‌هه‌ردو‌رێكخراوه‌ییه‌وه‌‌ به‌وپ���ه‌ڕی‌‌ كوش���تنه‌كه‌‌لێكۆڵینه‌وه‌ی‌‌ به‌پێی‌‌ كراون،‌ به‌رنامه‌ڕێژ‌پۆلیسی‌‌فه‌ره‌نسا‌پرۆسه‌ی‌‌كوشتنی‌‌سێ‌‌ژنه‌‌كورده‌‌چاالكه‌كه‌ی‌‌پاریس���یش‌ته‌نها‌

)60(‌چركه‌ی‌پێچوه‌.به‌دوای‌‌ئه‌و‌گومان‌و‌پاگه‌ندانه‌دا،‌

ئاژانسی‌‌هه‌واڵی‌‌ئینته‌رفاكسی‌‌روسی‌‌و‌چه‌ندین‌میدیای‌‌ئه‌وروپی‌جه‌غتیان‌له‌وه‌‌كرده‌وه‌‌كه‌‌پیاوه‌كانی‌‌گه‌وره‌‌مافیایه‌كی‌‌دیكه‌ی‌‌گورجی‌‌روس���ی‌‌به‌ناوی‌‌"تاریل‌ئۆنانی"‌له‌پش���ت‌ئه‌م‌كوش���تنه‌وه‌ن‌كه‌‌داده‌نرێت‌و‌ ئاپێ‌‌ به‌ركه‌به‌ری‌‌س���ه‌ره‌كی‌‌ئێستا‌له‌زینداندانی‌‌مۆسكۆدایه‌،‌ده‌مێكه‌‌ش���ه‌ڕو‌كوش���تار‌له‌نێوان‌ئه‌م‌دوانه‌دایه‌‌له‌س���ه‌ر‌ئه‌و‌پ���ڕۆژه‌‌گه‌وران���ه‌ی‌‌كه‌‌به‌‌

ملیۆنه‌ها‌دۆالر‌قازانجیان‌تێدایه‌.س���ه‌ره‌تای‌‌ئ���ه‌م‌هه‌فته‌ی���ه‌‌ته‌رم���ی‌‌ئاپ���ێ‌‌حه‌س���ه‌ن‌له‌مۆس���كۆوه‌‌بۆایه‌وه‌‌ب���ۆ‌گورجس���تان،‌ب���ه‌اڵم‌حكومه‌ت���ی‌‌ گورجس���تان‌رێگه‌ی‌‌نه‌دا‌له‌وێ‌‌به‌خاك‌بس���پێردرێت،‌له‌به‌رئه‌وه‌‌ته‌رمی‌‌ناوبراو‌به‌هه‌مان‌فڕۆكه‌‌گه‌ڕانده‌وه‌‌بۆ‌مۆس���كۆ‌و‌به‌خ���اك‌ دانێلۆڤس���كی‌‌ له‌گۆڕس���تانی‌‌

سپێردرا.په‌یوه‌ندیداره‌كان���ی‌‌ الیه‌ن���ه‌‌ ئێس���تا‌روس���یا‌پێش���بینی‌‌ئه‌وه‌‌ده‌ك���ه‌ن‌كه‌‌كوش���تنی‌‌ئه‌م‌گه‌وره‌‌مافیا‌به‌ڕه‌چه‌ڵه‌ك‌كورده‌،‌زۆرانبازی‌‌و‌زنجیره‌یه‌ك‌كوشت‌و‌كوش���تاری‌‌نێ���وان‌مافیاكانی‌‌روس���یا‌به‌دوای‌‌خۆیدا‌بهێنێت‌له‌پێناو‌سه‌رله‌نوێ‌‌دابه‌شكردنه‌وه‌ی‌‌ناوچه‌ی‌‌نفوزو‌ده‌سه‌اڵت‌

له‌نێوان‌مافیا‌به‌هێزه‌كاندا.

5کوردستانی )361(‌سێشه‌ممه‌‌2013/1/22

باوکێک بەجەستەوە باوکێک بێ جەستە

به‌ختیار‌عه‌لی‌ده‌ینوسێت

)5(

لەس���ااڵنی‌راب���وردوودا‌دونیای‌ئێمە‌بەجۆرێکی‌ترس���ناک‌ش���ەڕانگێز‌بووە.‌بەگش���تی‌ تەکنۆلۆژیی���ەکان‌ ئامێ���رە‌پێش���کەش‌ گەورەی���ان‌ کۆمەکێک���ی‌ب���ەوە‌کردوە،‌ش���ەڕانگێزییەکی‌بێباج‌و‌جیاوازە‌ ک���ە‌ س���ەرهەڵبدات‌ مەجازیی‌لەش���ەڕانگێزیی‌س���ەردەمەکانی‌دیکە.‌شەرانگێزیی‌ دیکەدا‌ لەس���ەردەمەکانی‌هەمیش���ە‌ئەکتێ���ک‌و‌کردەیەک���ی‌ڕوو‌ب���ە‌‌ڕوو‌ب���وو.‌مرۆڤی‌ش���ەڕانگێز‌کە‌پەالم���اری‌یەکێکی‌تری‌دەدا،‌ناچاربوو‌دەموچاوی‌خۆی‌نیش���انبدات،‌ناچاربوو‌شوناسی‌خۆی‌ئاشکرابکات،‌بۆیە‌مرۆڤ‌بەرپرس‌ب���وو‌لە‌ش���ەڕانگێزیی‌خۆی.‌لەم���ڕۆدا،‌تەکنۆلۆژیا،‌تەلەفون،‌ بەاڵم‌هەموو‌ فەیسبوک‌ پالتالک،‌ ئینتەرنێت،‌کۆمەڵ���ە‌مینبەرێکن‌مرۆڤەکان‌دەتوانن‌خۆی���ان‌ ڕاس���تەقینەی‌ دەموچ���اوی‌بشارنەوە‌یان‌دوور‌بە‌دوور‌دەریبخەن.‌ئێس���تا‌مرۆڤەکان‌دەتوانن‌شەڕانگێزبن‌بێئ���ەوە‌پێویس���تیان‌بەوەبێت‌خۆیان‌و‌بخەنە‌مەترسییەوە.‌ دەموچاوی‌خۆیان‌وەک‌چۆن‌گەشەسەندنی‌کەرەستەکانی‌جەنگ‌‌کۆمەکی‌بەوەدەکرد‌پیاوکوشتن‌ببێ���ت‌ب���ە‌کارێک���ی‌دوور‌ب���ە‌دوور،‌فاسیلەیەکی‌وەها‌کەوتە‌نێوان‌پیاوکوژ‌و‌قوربانییەکانیی���ەوە،‌‌‌ئیت���ر‌پیاوکوژ‌دەیتوانی‌قوربانییەکانی‌خۆی‌نەبینێت،‌هەس���ت‌بە‌ئازاریان‌ن���ەکات،‌چاوی‌بە‌برینەکانی���ان‌نەکەوێ���ت،‌ئینتەرنێتیش‌کۆمەکی‌ب���ە‌پیاوک���وژە‌مەجازییەکان‌ک���رد،‌دەس���ەاڵتی‌فەنتازی���ی‌خۆیان،‌هێزی‌فەنتازیی‌خۆیان،‌توانایەن‌لەسەر‌کوش���تنی‌مەجازی‌تا‌ئەوپەڕی‌ئەوپەڕ‌پراکتیکبک���ەن،‌لێ���رەوە‌ت���ا‌کۆمەڵگا‌سەرەتایی‌و‌شەرانگێزتر‌بێت،‌ئینتەرنێت‌وەک‌ش���انۆیەکی‌گەورە‌بۆ‌کوش���تاری‌گەورەتر‌ مەجازی‌ شەڕانگێزیی‌ ڕەمزی‌و‌دەبێ���ت‌.‌چۆن‌گەش���ەی‌تەکنۆلۆژیای‌چەک‌کۆمەکی‌بەوەکرد‌جۆرە‌پیاوکوژێک‌دروستببێت‌کە‌تووشی‌نیگەرانی‌ویژدان‌نابێت،‌هەس���ت‌ن���اکات‌کارێکی‌خراپی‌کردوە،‌تەقەمەنییە‌کوشندەکانی‌خۆی‌دەهاوێ���ت‌و‌دەڕوات‌بێئەوەی‌دەس���تی‌خۆی‌پیسبووبێت،‌یان‌کاتی‌نانخواردنی‌یان‌س���ەعاتێک‌خەوی‌ دواکەوتبێ���ت،‌تێکچووبێ���ت،‌ئەمجۆرە‌ل���ە‌پیاوکوژی‌سارد‌و‌بێڕەحم،‌ئەمڕۆ‌بەجۆرێکی‌تر‌لە‌نێتدا‌دەس���وڕێتەوە‌و‌هەموومان‌هەموو‌ڕۆژێک‌دەیبینین.‌نێتیش‌هەمان‌شێوەی‌جۆرێک‌ چەک،‌ تەکنۆلۆژیای‌ گەش���ەی‌ل���ە‌ش���ەڕانگێزی‌نوێ‌گەش���ەپێدەدات‌ک���ە‌پاڵەوانەکان���ی‌دەتوان���ن‌بێئەوەی‌هەس���ت‌بە‌هیچ‌ئازارێک���ی‌ویژدان‌یان‌هی���چ‌نارەحەتیی���ەک‌بک���ەن،‌تەواوی‌بهێننەدەرەوە.‌ ناوەوەیان‌ ش���ەڕانگێزی‌لێرەدا‌قسەیەکی‌»مارکۆ‌شتاڵهوت«‌�م‌دێتەوە‌یاد‌کەساڵی‌‌2007بۆ‌»ڤێلت‌ئۆن‌الینی«‌کردبوو‌و‌دەڵێت‌»لەو‌کاتەوەی‌بەکارهێنەرانی‌ئینتەرنێت‌دەتوانن‌وێنە‌و‌تێکس���تی‌خۆیان‌ب���ێ‌کۆنترۆڵ‌لە‌وێب‌سایتی‌تایبەتی‌خۆیانەوە‌باڵوبکەنەوە.‌پێدەچێت‌بەجۆرێکی‌بنبڕ‌و‌هەتاهەتایی‌ئەخالق‌لە‌نێتدا‌هەرەس���ی‌هێنابێت«.‌هەڵب���ەت‌گوناهەک���ە‌لە‌خ���ودی‌نێتدا‌نییە،‌بەڵکو‌لە‌پێویس���تی‌مرۆڤدایە‌بۆ‌بەاڵم‌دەبێت‌سەرەنجی‌ ش���ەڕانگێزیی.‌ئەوەبدەین‌ش���ێوەی‌ئەو‌ش���ەڕانگێزییە‌لەجێگایەک���ەوە‌بۆ‌جێگایەک‌دەگۆڕێت.‌ئەوەی‌ل���ە‌نێتدا‌بەدوای‌مۆراڵی‌مرۆڤی‌کورددا‌بگەڕێت،‌بەر‌شتێکی‌زۆر‌جیاوازتر‌دەکەوێت‌لەو‌دەموچ���اوەی‌ئەم‌مرۆڤە‌دەریدەخات‌کاتێک‌لە‌واقعدا‌دەبینرێت‌و‌ڕووب���ەڕوو‌مامەڵەی‌لەگەڵ‌دەکرێت.‌لە‌کاتێکدا‌زۆرینەی‌خەڵکی‌کورد‌ڕووبەڕوو‌مرۆڤی‌هێمن‌و‌بەڕێ���ز‌دەنوێنن،‌کەچی‌کە‌دەچینە‌‌نێت‌جەنگەڵێکی‌سامناک‌دەبینین.‌شەڕانگێزی‌و‌شکاندن‌و‌جنێو‌و‌بێڕێزی‌و‌نەبوون���ی‌لێبوردەیی‌و‌قەبوول‌س���ووکایەتی‌ دی‌و‌ ئ���ەوی‌ نەکردن���ی‌دڕندانە‌لە‌هەموو‌ئاستەکاندا‌بەجۆرێکی‌ترسناک‌دەبینرێن،‌لەوەش‌بەدتر‌ئەوەیە‌خاوەنی‌ئەم‌ش���ەڕانگێزیانە‌هەمیش���ە‌ب���ە‌ن���اوی‌کۆمەڵێک‌نرخ���ی‌ئەخالقی‌بەرزەوە‌قس���ەدەکەن،‌واتە‌شەڕانگێزی‌خۆی���ان‌بە‌بەهان���ەی‌ئەخالقی‌و‌دینی‌و‌شەرعیدەکەنەوە.‌ چینایەتی‌ نەتەوەیی‌و‌مرۆڤ‌تووش���ی‌ترس‌دەبێ���ت‌و‌دەبێت‌بەڕاستی‌بپرسێت:‌من‌لە‌کوێ‌و‌لە‌نێو‌کێدا‌دەژیم،‌ئاخۆ‌گ���ەر‌ئەو‌مرۆڤانەی‌

ئاوها‌خۆیان‌لە‌ش���وێنگەی‌بەرگری‌لە‌بەهای‌بەرز‌و‌مەزندا‌دەبیننەوە‌بەوجۆرە‌ش���ەڕانگێز‌و‌دڕندەبن،‌ئەی‌ئەوانەی‌کە‌هیچ‌‌سیس���تمێکی‌فیکری‌و‌ئەخالقیان‌لە‌پش���ت‌نییە،‌دەش���ێت‌چ���ۆن‌بن؟‌کامەیانە‌دەموچاوی‌راستەقینەی‌مرۆڤی‌ئێمە؟‌ئەم‌دڕن���دە‌بێڕەحم‌و‌بێئەدەبەی‌ناو‌ئینتەرنێتە‌یان‌ئ���ەو‌مرۆڤە‌هێمن‌و‌بەڕێ���زەی‌دەرەوە؟.‌م���رۆڤ‌دەبێ���ت‌ئێس���تێک‌بکات‌و‌بپرس���ێت‌ب���ۆ؟‌ئەم‌دابەشکردنە‌ناوەکییە‌قووڵە‌لە‌کوێوە‌و‌چۆن‌سەرچاوەی‌گرتووە؟.‌هەڵبەت‌لە‌پاڵ‌ڕیش���ە‌سیاس���ی‌و‌ئەخالقییەکانیدا‌لە‌پەروەردەی‌ئێمەدا،‌دەبێت‌ڕیش���ەی‌س���ایکۆلۆژی‌قووڵتر‌هەبێت،‌کە‌لێرەدا‌هەوڵ���دەدەم‌وابەس���ت‌ب���ە‌میت���ۆدی‌»دەرونش���یکار«‌ب���ۆ‌هەندێک‌وەاڵمی‌

سەرەتایی‌بگەڕێم.لە‌بەش���ەکانی‌پێش���وودا‌باسم‌لەو‌ساتەوەختە‌کرد‌کە‌تێیدا‌کوڕ‌دەمامکی‌باوک‌لەسەر‌دەکات.‌واتە‌ئیتر‌هەمان‌ئەو‌ڕەفتارانە‌دووبارەدەکاتەوە‌کە‌ڕەفتاری‌باوکن.‌بەاڵم‌ئەم‌س���اتەوەختە‌ساتێکی‌ئاسان‌نییە،‌لێرەدا‌س���ەرەتای‌شیعرە‌بەناوبانگی‌ ش���اعیری‌ بەناوبانگەک���ەی‌ب���وش«‌»1832 ئەڵم���ان‌»ویلهل���م‌�‌1908«‌م‌بیردەکەوێت���ەوە‌ک���ە‌ل���ە‌سەرەتاکەی‌ هەیە‌و‌ دیوانەکانیدا‌ هەموو‌دەس���ت‌ س���ەرنجڕاکێش‌ بەدێڕێک���ی‌پێدەکات.‌»‌ببیتە‌باوک‌ئاسانە،‌بەاڵم‌باوک‌بیت‌بە‌پێچەوانەوە‌زۆر‌سەختە«.‌لە‌ڕاستیدا‌خواستی‌باوک‌بوون‌لەوەدا‌تەواو‌نابێت‌کوڕ‌منداڵێکی‌لە‌هەر‌ژنێک‌باوکبوون‌ ببێت‌و‌خێزان‌دروس���تبکات،‌فەنتازی���ای‌ زنجیرەی���ەک‌ گرێ���دراوی‌ئاڵۆزی‌دەس���ەاڵتە،‌جۆرە‌ڕاوەس���تان‌و‌ڕەمزییە‌ نمایش���کارییەکی‌ قیافەگرتن‌و‌بەرامبەر‌بە‌دونیا.‌دیارە‌ویلهلم‌بوش‌لە‌قەسیدەکەی‌خۆیدا‌باس‌لەوەدەکات‌کە‌باوکبوون‌بە‌مانا‌ئەخالقییەکەی‌سەختە،‌بەاڵم‌من‌لێرەدا‌قس���ە‌لەوە‌دەکەم‌کە‌مانا‌سایکۆلۆژییەکەی‌ بە‌ »باوکبوون«‌ئاواتێکی‌ئەس���تەمە،‌بەڵک���و‌نەکردە‌و‌مەحاڵە.‌ئەو‌س���ەختی‌و‌مەحاڵبوونەش‌ل���ە‌کۆمەڵگایەک���ی‌پەتریارکیدا‌دەبێتە‌

دینەمۆی‌شەڕانگێزییەکی‌ترسناک.‌شکس���پیردا‌ ش���انۆگەرییەکەی‌ ل���ە‌»ژیان‌و‌مردنی‌ش���ا‌یوهان«،‌باستارد‌دەڵێ���ت‌»وای‌دایە،‌س���وپاس،‌بۆ‌ئەو‌»پەردەی‌ بەخش���یم«‌ پێ���ت‌ باوکەی‌2،‌دیمەنی‌یەک���ەم«.‌هەر‌یەکێک‌ئەو‌خەندە‌ ناتوانێت‌ بخوێنێتەوە‌ ڕس���تەیە‌نەیگرێت،‌چونکە‌ئەم‌ڕستەیە‌ئاوێنەی‌خواس���تێکی‌هەڵگەڕاوەیە،‌دەرونی‌کوڕ‌پ���ڕە‌لەو‌ئارەزووەی‌ل���ە‌زاری‌باوکەوە‌ببیستێت‌»وای‌ئەی‌هاوسەرم،‌سوپاس‌بۆ‌ئەو‌کوڕەی‌پێت‌بەخش���یم«.‌بەاڵم‌ئەمە‌ئاواتێکی‌ئاس���ان‌نییە،‌ئاواتێکی‌زۆر‌دوورە،‌هەت���ا‌ئەگەر‌باوکی‌واقعی‌و‌دەرەکیش‌شتێکی‌وەها‌بدرکێنێت،‌باوکە‌ناوەکییەکەمان،‌ئەوەی‌لە‌ناخماندا‌وەک‌»بەرزەمن«‌چێنراوە‌ئاسان‌ڕەزامەندی‌وادەرنابڕێت،‌بۆیە‌گەڕان‌بەدوای‌بوونە‌ترس���ناک‌و‌ دینەمۆیەکی‌ دەبێتە‌ باوکدا‌ش���ەڕانگێزی‌دەرون���ی‌مرۆڤ���ی‌ئێمە.‌دەبێتە‌ باوک���دا‌ لەگەڵ‌ جووتبوون���ەوە‌جووتبوون���ەوە‌لەگ���ەڵ‌بوونەوەرێک���ی‌نمونەیی‌و‌دوور‌و‌ئەس���تەمدا‌و‌دەش���ێت‌

ڕەهەندی‌زۆر‌ترسناک‌وەربگرێت.

كێ مافیا کور ده که ی له مۆسکۆ کوشت؟

لەکاتێکدا‌زۆرینەی‌خەڵکی‌کورد‌

ڕووبەڕوو‌مرۆڤی‌هێمن‌و‌بەڕێز‌

دەنوێنن،‌کەچی‌کە‌دەچینە‌‌نێت‌

جەنگەڵێکی‌سامناک‌دەبینین

ئاپێ‌حه‌سه‌ن‌و‌ئه‌و‌شوێنه‌ی‌له‌مۆسکۆ‌تیا‌کوژرا‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌فۆتۆ:‌ئینته‌رنێت

ئه‌و‌قه‌ناسه‌ی‌ئاپێ‌حه‌سه‌نی‌پێکوژرا‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌فۆتۆ:‌ئینته‌رنێت

لێپرس���ینه‌وه‌ی‌ له‌چوارچێ���وه‌ی‌كوشتنی‌سێ‌سیاس���ه‌تمه‌داری‌كورد‌"س���اكینه‌‌جانس���ز،‌فی���دان‌دۆغان‌و‌فه‌ره‌نسا‌ پۆلیسی‌‌ ش���ایله‌مه‌ز"،‌ له‌یال‌دوو‌ك���وردی‌‌دانیش���تووی‌‌پاریس���ی‌‌

ده‌ستبه‌سه‌ركرد.ئه‌م‌دوو‌كه‌سه‌‌كه‌‌هه‌ردووكیان‌كوردی‌‌باكوری‌‌كوردس���تانن‌و‌ته‌مه‌نیان‌‌31و‌‌39ساڵه‌‌رۆژی‌‌پێنج‌شه‌ممه‌ی‌‌رابردوو‌له‌الیه‌ن‌پۆلیسه‌وه‌‌ده‌ستبه‌سه‌ر‌كران،‌هه‌رچه‌نده‌‌پۆلیس‌ئه‌وه‌ی‌‌ئاشكرا‌كرد‌كه‌‌ده‌ستی‌‌گه‌یشتووه‌‌به‌"سه‌ره‌داوێك"‌بۆ‌دۆزینه‌وه‌ی‌‌تاوانكاران،‌به‌اڵم‌ئه‌وه‌ی‌‌ئاشكرا‌نه‌كرد‌كه‌‌ئه‌و‌دوو‌كه‌سه‌‌به‌‌چ‌

تۆمه‌تێك‌ده‌ستبه‌سه‌ركراون.س���ه‌رۆكی‌فیدراس���یۆنی‌كۆمه‌ڵ���ه‌‌ئولك���ه‌رگ‌ "مه‌م���ه‌د‌ كوردیی���ه‌كان‌فورات���ی‌‌ به‌ئاژانس���ی‌‌ له‌مباره‌ی���ه‌وه‌‌راگه‌یان���د‌ك���ه‌‌"ئه‌مه‌‌ڕێوش���وێنێكی‌رۆتینی‌پۆلیس���ه‌‌له‌گ���ه‌ڵ‌‌هه‌موو‌ئه‌و‌كه‌س���انه‌ی‌له‌ڕۆژانی‌پێش‌كوشتنه‌كه‌‌ته‌له‌فۆنیان‌ یان‌ ڕووبه‌ڕوو‌ په‌یوه‌ندیان‌له‌گه‌ڵ‌ئه‌و‌س���ێ‌ژنه‌‌كورده‌‌هه‌بووه‌،‌ته‌نی���ا‌ب���ۆ‌لێپرس���ینه‌وه‌یه‌".‌ناوبراو‌رایشیگه‌یاند:‌"له‌رۆژی‌ڕوداوه‌كه‌دا‌ئه‌و‌دوو‌كه‌س���ه‌‌به‌ئۆتۆمبێله‌كانی‌خۆیان‌س���اكینه‌،‌فیدان‌و‌له‌یالیان‌گه‌یاندۆته‌‌

ناوه‌ندی‌راگه‌یاندنی‌كوردستان".

پۆلیسی‌‌فه‌ره‌نسادوو‌كوردی‌‌ده‌ستبه‌سه‌ر‌كرد

‌ده‌یان‌كۆمپانیای‌‌زه‌به‌الح‌و‌ئوتێل‌و‌

قومارخانه‌و‌كه‌رتی‌‌زه‌وی‌‌وزارو‌بیناسازی‌‌و‌قاچاغچێتی‌‌كردن‌به‌نه‌وت‌و‌چه‌ك‌و‌

ئوتومبێلی‌کۆنترۆڵ‌کردبو

بودجه ته نیا بریتییه نییه له كۆمه ڵی ژم����اره ، ته نیا داهاتی دارایی واڵتێك نییه كه به سه ر كۆمه ڵێك سێكته ردا دابه ش����ده كرێ، یان هه ر ئه وه بێت كه خه رجكردنی پاره ی به رده س����تی وه زاره تێك����ی به چه ن����د س����ااڵنه به س. و بس����پێریت مه س����ره فگه را به ڵكو له پشتی بودجه و ژماره كانی، سیاس����ه تی ئابووریی، فه لس����ه فه و جیهانبینیی حزبی حوكمڕان، ئاستی شه فافیه تی دارایی و سیاسی و هه روا راده ی ئ����ه و ئیراده یه ی حكومه تیش ده رده ك����ه وێ ك����ه ب����ۆ عه داله ت و هه یه تی..لێره ش����ه وه چاكس����ازیی ده س����ه اڵت په یوه ندیی ده توان����رێ و دواتریش����دووربینیی خه ڵ����ك، و بودج����ه داڕێژه ران����ی پالنس����ازیی ب����ۆ ئاین����ده ی سیاس����ی و كه رتی ئابووریی����واڵت و كای����ه كۆمه اڵیه تی و په روه رده ی����ی و فه رهه نگییه كانی كۆمه ڵ����گا بخوێنرێت����ه وه . له واڵتانی دیكتات����ۆری و تۆتالیت����اردا، بودجه ئه و دێوه زه به الحه یه كه كارخانه ی پڕ له زوڵم و س����ته مكاری و ماشێنی چه واش����ه كاریی پروپاگه نده كان����ی به دوای خۆیدا راده كێش����ێ، ماف و ئازادییه كانی خه ڵك له ژێر پێیه كانیدا ده ش����ێلێ، دۆڵی نێوان ده سه اڵت و خه ڵك و نێوانی چینه كانی كۆمه ڵگا قووڵت����ر و فراوانت����ر ده كات، رۆژانه ت����ۆوی ناعه داله ت����ی و ئیهانه كردن تاكه كاندا له ناخی س����ووكایه تیی و ده چێن����ێ، ب����ێ باكی����ی و غرووری ده س����ه اڵت زیاتر ده كات و تووڕه یی خه ڵ����ك ب����ۆ توندڕه وی����ی ته رجه مه ده كات، سه ره نجام ته واوی كۆمه ڵگا ده بێ����ت ب����ه بۆمبێ����ك و له ه����ه ر له حزه یه كدا پێشبینیی ته قینه وه ی لێ ده كرێ. به رامبه ر به مه ش؛ نموونه ی ئ����ه و سیس����تمه دیموكراتیانه م����ان هه یه ك����ه بودجه ده بێته ئه و ئاوێنه مێنتالێتی����ی بێگ����ه رده ی، و روون عه داله تخوازان����ه ی ده س����ه اڵتی تێدا ده بین����رێ و دووربینیی و پالنڕێژیی و ئاینده س����ازیی لێ ده خوێنرێته وه . ش����ه ڕه زۆرب����ه ی ل����ه وێ ئاخ����ر كاریگه ر به چه ك����ی سیاس����ییه كان و دوورم����ه ودای بودج����ه ده كرێ����ن، ملمالنێی حزبه كان بۆئه وه یه ، خه ڵك له خیاللی بودجه وه بیانناس����ن و به په رۆش����ییان بۆ خزمه ت����ی واڵت و هاوواڵتییان ئاشنابن. مشتومڕی ناو په رله مانه كانی ئه وان له سه ر كێشه ی به رنامه ڕێژی����ی حزبه كانه بۆ بودجه ، نه ك له س����ه ر دیارنه بوونی ملیاره ها دۆالر و الدان����ی ملیۆنان����ی دیكه بۆ كارو پرۆژه ی حزبی و ته رخانكردنی نایاس����اییبڕه پ����اره ی قه ب����ه قه به ب����ۆ پ����رۆژه ی وه هم����ی و تایبه ت و

دووباره .. سێ س����اڵی رابردوو، په رله مانی ئێم����ه گفتوگ����ۆی جدی����ی بودجه ی تێدا كراوه و بڕی����اره له چه ند رۆژی داهاتووشدا جارێكیكه ئه و گفتوگۆیه هۆڵی په رله مانه كه مان گه رمكاته وه ..به اڵم به داخه وه هه موو ساڵێك بودجه به كه موكوڕییه كی زۆره وه بۆ په رله مان به ڕێك����راوه ، كه ته نی����ا زه به الحیی ژم����اره كان ش����انازییان پێك����راوه ، ده وڵه تدارانه پالنڕێژییه ك����ی ن����ه ك ب����ۆ ئاینده . هیوادارم هی ئه مس����اڵ وا نه بێ����ت، به اڵم ئه گ����ه ر به هه مان نه فه سی سااڵنی پێشوو داڕێژرابوو، هه قه هه موو په رله مانتارێك، ئه وانه ی ده سه اڵت به ر له وانه ی ئۆپۆزسیۆن، لێنه گه ڕێ����ن ئه و شاش����ییه گه ورانه تێپه ڕن ك����ه ناعه داله تی و گه نده ڵیی نوخب����ه ی به رهه مدێنن،كۆش����كی سیاسیی به رزتر ده كه نه وه و ده روون و ده واری خه ڵ����ك ش����ڕتر ده كه ن، چونك����ه ئه مه گفتوگۆیه ك نابێ )بۆ نموون����ه له نێ����وان دی����دی جیاوازی سۆش����یالدیموكرات و لیبراله كانب����ۆ بودج����ه (، به ڵك����و جیاوازیی ده بێ گه نده ڵ����ی، نه زاه����ه ت و له به ین����ی عه داله ت و غه در، یاساو بێ یاسایی. پێموانیی����ه ئه مه ش هیچ دوودڵییه ك ب����ۆ په رله مانتار بهێڵێت����ه وه له وه ی به رگری����ی له ماف����ی خه ڵ����ك بكات و ناعه داله تییه ك����دا هه م����وو به گ����ژ خۆیشی حزبه كه ی ئه گه ر بچێته وه ،

له پشتییه وه بێت.

تایبه‌ت)361( سێشه ممه 662013/1/22

kawamuhamad@yahoo.com

ئاوێنه‌ی‌بودجه‌40

ئا : پشتیوان جه مال

به رپرسی لقی 21ی پارتی له سلێمانی ، فازیڵ ره ئوف له م گفتوگۆیه ی ئاوێنه دا

پێشبینی ناكات له دوای تاڵه بانی حیزبه كه ی له شاری سلێمانی زه ره ر بكات، ئه و جه ختیشی كرده وه كه

ئاستی جه ماوه ریی پارتی له سنوری لقه كه یاندا به به راورد به ناوشار زیاتره .

ئاوێنه : بارودۆخی پارتی له س����نوری پارێزگای س����لێمانی رو له باش����ییه یان

به پێچه وانه وه ؟فازی����ڵ ره ئوف: ئێمه وه كو س����نوری له ج����اران س����ه ركردایه تیمان لقم����ان و باش����ترین، هه ن����دێ كات به تایبه تیش س����ااڵنی زۆر پێشتر یاخود دو ساڵ یان س����اڵێك پێش ئێس����تا، هه ندێك روداو رویان����دا كه ب����وه ه����ۆی بێئومێدبونی خه ڵك له الیه ن����ه كان نه ك هه ر له پارتی ئ����ه وه ش به هۆی بون����ی ملمالنێكانه وه ، ده وێ ، چونكه خه ڵك خزمه تگوزارییان بۆی����ه هه ندێج����ار خه ڵك به ه����ۆی ئه و

ملمالنێیه وه بێئومێدبون له الیه نه كان.ئاوێن����ه : بۆچی جارێكیتر پارتی تۆی گه ڕان����ده وه بۆ به رپرس����یارییه تی ئه م

لقه ؟فازی����ڵ ره ئوف: ده س����تبه كاربونم بۆ ئ����ه و لقه غه ریب نییه ، چونكه پێش����تر له م سنوره دا خزمه تم كردووه و دۆستی هه مو ناوچه كانم، به اڵم ئیشی زیاترمان

ده وێت.ئاوێنه : به پێ����ی ئاماره كانتان ژماره ی

ئه ندامانتان له م سنوره دا چه نده ؟فازیڵ ره ئوف: مه س����ه له ی رێكخستن به ڕۆژانه ده گۆڕێت، چونكه له ئێس����تادا نه ك ه����ه ر پارتی ، به ڵكو بۆ الیه نه كانی دیكه ش هه ندێجار لێدوانی به رپرس����ێك ژم����اره ده گۆڕێ����ت، ب����ه اڵم رازین له و

رێژه یه ی له سنوره كه دا هه مانه .ئاوێنه : هه س����ت ناك����ه ن دوای 17ی ش����وبات، ئێوه وه ك پارتی قورس����ایی

جارانتان ماوه ؟

فازی����ڵ ره ئوف: به ڵێ ئه گه ر باش����تر نه بوی����ن كه مت����ر نه ب����وه ، چونكه ئه و ئۆپۆزسیۆن و كاته ی ئه و داخوازییانه ی خه ڵك هیچ په یوه ندییان به ئێمه وه نه بو، بۆیه هه میشه ده ڵێین ده ستێك له پشتی

ئه و روداوه ی 17ی شوباته وه هه بو.ئاوێن����ه : پرس����یارێك كه هه میش����ه بۆچ����ی ده كرێت����ه وه ، روبه ڕوت����ان تۆمه تبارانی پێشوی لقی چوار راده ستی

دادگا ناكه ن؟فازیڵ ره ئ����وف: ئه گ����ه ر زیاتر رونی بكه یت����ه وه تۆمه تباری به گش����تی بوه ، ب����ه اڵم ئه وه یه لقی چ����وار و پارتی دیار بوه ، چونكه حیزبێكی ده سه اڵته ، بۆیه ده ڵێ����ن تۆمه تباره ، ب����ه اڵم ئه ی ئه گه ر

یه كێك به ناوی پۆلیسێك یان الیه ن یان خه ڵكێكه وه كه س����ێكی كوشتبێت ئه ی نابێت له وانه ش بپرسنه وه ؟ تۆمه تباران

له هه مو الیه كه وه یه .له گه ڵ به گشتی په یوه ندیتان ئاوێنه :

یه كێتی و گۆڕان چۆنه ؟فازیڵ ره ئوف: په یوه ندیمان به گشتی له گه ڵ هه م����و الیه نه كان و خه ڵكیش����دا باش����ه ، په یوه ندیمان له گ����ه ڵ یه كێتی به پێی رێككه وتنی ستراتیژی به رده وامه ، به اڵم بیرمان نه چێت كه ئه گه ر هه ندێك خه له ل هه بێت ئه وه هه ندێك به رپرسی نێو یه كێتی و پارت����ی ده یگۆڕن، له گه ڵ

گۆڕانیش په یوه ندیمان باشه .ئه نجومه نی هه ڵبژاردن����ی بۆ ئاوێنه :

پارێزگا و په رله مان پێتانباشه به لیستی جیا یان لیس����تی هاوبه ش به ش����داری

بكه ن؟فازیڵ ره ئ����وف: بۆ لیس����تی جیاواز ب����ۆ ب����ه اڵم راده بینی����ن، له خۆم����ان هه ڵبژاردنه كان دو الیه نی هه یه ، ئه گه ر به لیس����تی جیاواز دابه زین ئه وه رێژه ی خۆم����ان ده زانی����ن، ب����ه اڵم ئه گ����ه ر بۆ به رژه وه ن����دی میلله ته ك����ه ش بێت ئه وه لیستی هاوبه ش باشتره ، به اڵم بۆ هه ردو به رێككه وتنی په یوه ن����دی ئه گه ره ك����ه

سه ره وه هه یه .دوای ئاش����كرایه وه ك ئاوێن����ه : نه خۆشكه وتنی تاڵه بانی ، بارزانی دوجار هات بۆ س����لێمانی ، بۆچ����ی پارتی ئه م

قۆناغه ی ئه وه نده به الوه گرنگه ؟فازی����ڵ ره ئ����وف: هاتن����ی جه ناب����ی سه رۆك جگه له به رپرس����یارێتی ، وه كو په یوه ندییانه ئه و كۆمه اڵیه تیش الیه نی ده پارێ����زن، چونكه له دوای پرۆس����ه ی ئازادی عێراق����ه وه جه نابی مام جه الل و س����ه رۆك بارزانی به ڵێنیان داوه كه ئه و زروفه بپارێزن، بۆیه غیابی مام جه الل به حوكم����ی س����ه رۆك كۆمارییه ك����ه ی ، دروس����تكردوه و گه وره ی بۆش����اییه كی ته وجیهی سه رۆكیش بۆ ئێمه پاراستنی رێككه وتن����ی س����تراتیژییه ، بۆیه وه كو س����ه رۆكی كوردس����تان هاتن����ی هه قی

خۆیه تی .ئاوێنه : له ئێستادا زۆر باسی قۆناغی پارت����ی ده كرێ����ت، تاڵه بان����ی دوای له س����لێمانی به رنامه ی خۆی داناوه بۆ

ئه و مه به سته ؟فازی����ڵ ره ئ����وف: ئ����ه و مه س����ه له یه په یوه ن����دی به ئێم����ه وه نیی����ه ، به ڵكو په یوه ندی به سه ركردایه تی و به تایبه تیش جه نابی سه رۆك بارزانییه وه هه یه ، به اڵم هیواخوازین كێش����ه یه ك دروست نه بێت كه واڵت و شاره كه شمان تێكبچێت، به اڵم ئامۆژگاری سه رۆك ئه وه یه كه خۆشحاڵ ده بین به چاكبون����ه وه ی تاڵه بانی و حه ز

به په رته وازه بونی وه زعه كه ناكه ین.ئاوێنه : باش����ه ب����ۆ دوای قۆناغه كه ، پێش����بینی ده كه ن ئاستی جه ماوه ریتان وه ك ئێس����تا بمێنێته وه یان زیاتر بێت، چونكه وه كو ده زانرێت له سلێمانی جگه

له یه كێتی ، گۆڕان هێزێكی گه وره یه ؟فازیڵ ره ئوف: ئه و جه ماوه ره ی هه مانه له خۆشی و ناخۆش����یدا له گه ڵماندا بون و ئه وه مسۆگه ره ، به اڵم پێشبینی زه ره ر ناكه ین، ئه وه ش ده گه ڕێته وه بۆ جه نابی س����ه رۆك بارزانی ، چونك����ه نیه ته كانی ب����اش و پاك����ن و ح����ه زی به یه كگرتویی

میلله تی كورده .به هه مواركردن����ه وه ی ئاوێن����ه : رێككه وتننام����ه ی س����تراتیژی ، پارت����ی

له سلێمانی زه ره ر ناكات؟فازیڵ ره ئوف: نه خێر.

به رپرسی لقی 21ی پارتی له سلێمانی ، فازیڵ ره ئوف:دوای‌‌تاڵه‌بانی‌،‌له‌سلێمانی‌‌زه‌ره‌ر‌ناكه‌ین

ئا: پشتیوان

رێكخه ری گشتی بزوتنه وه ی گۆڕان، نه وشیروان مسته فا به بارزانی

راگه یاندوه كه گه ڕاندنه وه ی پڕۆژه پێشنیاری ده ستور و گۆڕینی سیسته می سیاسی "مه رج"ی

ده ستپێكردنه وه ی گفتوگۆی ده سه اڵت و ئۆپۆزسیۆنه نه ك "داواكاری ".

دوای كۆبونه وه كه ی بارزانی سه رۆكی هه رێم و سێ سه ركرده كه ی ئۆپۆزسیۆن )رێكخه ری گش���تی بزوتنه وه ی گۆڕان، نه وشیروان مسته فا و ئه مینداری گشتی یه كگرت���و، محه مه د ف���ه ره ج و ئه میری كۆمه ڵی ئیس���المی ، عه ل���ی باپیر( كه پێنجش���ه ممه ی رابردو له هاوینه هه واری سه اڵحه ددین به ڕێوه چو، دواتر ماڵپه ڕی فه رمی س���ه رۆكایه تی هه رێ���م به چه ند كۆبونه وه كه ی ئه نجام���ی په ره گرافێك نوس���یبوی باڵوكرده وه و به "ئیجاب���ی " "له كۆبونه وه كه دا قس���ه و باس له دۆخی هه رێمی كوردس���تان و په یوه ندی نێوان الیه ن���ه سیاس���ییه كانی كوردس���تان و كرای���ه وه ، نیش���تمانیی یه كڕی���زی كۆبونه وه ك���ه له كه ش���ێكی زۆر ئیجابی به ڕێوه چ���و بڕیاریش���درا كۆبونه وه كان به رده وامیی���ان هه بێ���ت بۆ گه یش���تن به ئه نجامێكی وا كه له به رژه وه ندی گه لی

كوردستان بێت".ب���ه اڵم ل���ه ده ره وه ی ئ���ه و به الغ���ه هه رێم���دا س���ه رۆكایه تی فه رمیی���ه ی س���ه باره ت به ناوه ڕۆك���ی كۆبونه وه كه ، زانی���اری دیكه هه ن و ه���ه ر به پێی ئه و زانیارییان���ه ی له چه ند س���ه رچاوه یه كی ئاوێن���ه كه وتون، جیاوازه وه ده س���ت رێكخه ری گش���تی گۆڕان، نه وش���یروان به بارزانی له كۆبونه وه ك���ه دا مس���ته فا راگه یان���دوه ك���ه "مه رج"ی س���ه ره كی گفتوگۆكانی ده س���تپێكردنه وه ی ب���ۆ

گه ڕاندنه وه ی ئۆپۆزس���یۆن ده سه اڵت و بۆ پێش���نیاركراوه ده ستوری پرۆژه ی په رله مان و گۆڕینی سیسته می سیاسی بۆ "س���ه رۆكایه تی "یه وه ل���ه هه رێ���م

"په رله مانی "یه .له و باره یه وه س���ه رچاوه یه كی ئاگادار به ئاوێن���ه ی راگه یان���د ك���ه ل���ه دوای كۆبونه وه كه نه وشیروان مسته فا "بێهیوا" بوه له وه ی بارزان���ی بتوانێت هه نگاوی چاكس���ازی بهاوێت، ئاماژه ی به وه شدا له س���ه ر كۆبونه وه كه له بنه ڕه ت���دا كه پێش���نیاری ئه میری كۆمه ڵی ئیسالمی ، عه ل���ی باپیر ب���وه ، چونك���ه به وته ی ئه و س���ه رچاوه یه "گ���ۆڕان بێهیوا بوه له ئه نجامدانی كۆبونه وه و چاكسازیكردن

له الیه ن پارتی و یه كێتییه وه ".پشتڕاس���تكردنه وه ی ب���ۆ ئاوێن���ه ئه و قس���انه ی نه وش���یروان مس���ته فا و بۆچونی گۆڕان س���ه باره ت به ئه نجامی به چه ن���د په یوه ن���دی كۆبونه وه ك���ه ،

هه ڵس���وڕاوێكی گۆڕانه وه ك���رد، به اڵم ئاماده نه بون هیچ لێدوانێك بده ن.

به رپرسانی دو پارته ئیسالمییه كه ش هه رچه ن���ده هیوای���ان به كۆبونه وه ك���ه هه یه ، به اڵم ناشتوانن له ئێستاوه هه مو

هیوایه كی له سه ر هه ڵبچنن.س���ێ بارزان���ی و كۆبونه وه ك���ه ی س���ه ركرده كه ی ئۆپۆزسیۆن دوای ئه وه هات كه رۆژی )11(ی مانگه هه ر س���ێ س���ه ركرده كه ی ئۆپۆزس���یۆن له شاری س���لێمانی كۆبون���ه وه و "وه ره قه "یه كی رۆژی ئاماده كرد و چاكس���ازییان نوێی سێشه ممه ی رابردوش ئه میری كۆمه ڵی ئیس���المی ، عه لی باپیر به نوێنه رایه تی ئۆپۆزس���یۆن س���ه ردانی بارزانی كرد و لوتك���ه ی چوار كۆبونه وه كه ی دوات���ر

سه ركرده كه ی لێكه وته وه .سه باره ت به ڕای یه كگرتوی ئیسالمی كوردس���تان له ب���اره ی كۆبونه وه ك���ه ، یاریده ده ری ئه مینداری گشتی یه كگرتوی

بابه ك���ر د.س���ه اڵحه دین ئیس���المی ، له لێدوانێك���دا بۆ ئاوێن���ه رایگه یاند كه له كۆبونه وه كه دا هه ر چوار سه ركرده كه "ئیجابی "یان كردوه ، جه وهه ری قسه ی "وه ره قه "ی ئه و له سه ر كۆبونه وه كه ش ئۆپۆزسیۆن بوه كه پێشكه شی كردوه و پرس���ی زۆر گرنگ���ی تێدای���ه له باره ی

هه رێمی كوردستانه وه .ك���ه ب���ه وه دا ئام���اژه ی ناوب���راو به س���ه ره تایه كی كۆبونه وه كه ئ���ه وان بۆ ده س���تپێكردنه وه ی باش ده بین���ن ئۆپۆزسیۆن، ده س���ه اڵت و كۆبونه وه ی به اڵم ناشتوانن تا كۆتایی حوكم بده ن، داهاتو هه نگاوه كانی به ڵكو چاوه ڕوانی

ده كه ن.به رپرس���انی كۆمه ڵ���ی ئیس���المیش به ئه نجام���ی گه ش���بینن تاڕاده ی���ه ك كۆبونه وه كه ، ب���ه اڵم جه خت ده كه نه وه كه چاوه ڕوانی داهاتوی كۆبونه وه كه ش

ده كه ن.

ئه ندامی مه كته بی سیاس���ی كۆمه ڵی له لێدوانێكدا تۆفیق كه ریم ئیس���المی ، ب���ۆ ئاوێن���ه رایگه یاند ك���ه ئه وه نده ی "ئیجابی " كۆبونه وه كه ئاگادارن كه شی بوه و س���ه رۆكی هه رێ���م به گرنگییه وه روانیوه ، ئۆپۆزس���یۆنی له خاڵه كان���ی بۆیه ئه وانی���ش چاوه ڕێی كرداری دوای

كۆبونه وه كه ن.داهاتوی به هه ڵوێس���تی س���ه باره ت ئۆپۆزسیۆن له حاڵه تی جێبه جێنه كردنی مه رجه كانیان���دا، ئه ندامه كه ی مه كته بی "تائێس���تا وت���ی كۆم���ه ڵ سیاس���ی هه ڵوێست دیاری نه كراوه ، به اڵم ئه گه ر ك���ردار نه بینرا بێگومان هه نگاوی دیكه

ده نێین".ناوب���راو جه خت���ی له زانیارییه ك���ه ی ئاوێنه ك���رده وه كه ئ���ه و كۆبونه وه یه له سه ر پێشنیاری "عه لی باپیر" ئه میری حیزبه كه ی���ان ب���وه و وت���ی "به ڵێ ئه و

زانیارییه راسته ".

نه‌وشیروان‌مسته‌فا‌"بێهیوایه‌"له‌وه‌ی‌‌بارزانی‌‌هه‌نگاوی‌‌چاكسازی‌‌بهاوێت

په یوه ندیمان له گه ڵ یه كێتی

به پێی رێككه وتنی ستراتیژی

به رده وامه ، به اڵم بیرمان نه چێت

كه ئه گه ر هه ندێك خه له ل هه بێت ئه وه هه ندێك به رپرسی نێو

یه كێتی و پارتی ده یگۆڕن

کۆبونه وه ی سێ سه رکرده که ی ئۆپۆزسیۆن له گه ڵ بارزانی فۆتۆ: سایتی سه رۆکایه تی هه رێم

ئا:‌بارام‌سوبحی‌

ده‌سته‌ی‌‌لێپرسینه‌وه‌و‌دادپه‌روه‌ری‌‌به‌فه‌رمانی‌‌نوری‌‌مالیكی‌،‌زیاتر‌

له‌ده‌‌هه‌زار‌ئه‌ندامی‌‌حیزبی‌‌به‌عسی‌‌هه‌ڵوه‌شاوه‌‌خانه‌نشین‌ده‌كات،‌)16( هه‌زاری‌‌دیكه‌ش‌ده‌گه‌ڕێنێته‌وه‌‌سه‌ر‌كاره‌كانیان.‌پارله‌مانتارانی‌‌لیستی‌‌عێراقییه‌ش‌داوای‌‌هه‌مواركردنه‌وه‌ی‌‌یاسای‌‌لێپرسینه‌وه‌و‌دادپه‌روه‌ری‌‌

ده‌كه‌ن‌و‌ده‌وڵه‌تی‌‌قانونیش‌ره‌تیده‌كاته‌وه‌.

سه‌رۆكی‌‌ده‌سه‌اڵتی‌‌كاتی‌‌هاوپه‌یمانان‌پۆڵ‌بریمه‌ر‌له‌)2003/5/16(،‌فه‌رمانی‌‌"پاككردنه‌وه‌ی‌‌ به‌ن���اوی‌‌ پێنجی‌‌ ژماره‌‌كۆمه‌ڵ���گای‌‌عێراقی‌‌له‌به‌عس"‌ده‌ركرد.‌به‌پێی‌‌ئه‌م‌بڕیاره‌‌حیزبی‌‌به‌عس‌و‌)28( دامه‌زراوه‌ی‌‌حكومی‌‌و‌ئه‌منی‌‌و‌سه‌ربازی‌‌كه‌‌نزیكه‌ی‌‌)700(‌هه‌زار‌ئه‌ندامیان‌هه‌بو‌هه‌ڵوه‌ش���ێنرایه‌وه‌،‌هه‌روه‌ه���ا‌ئه‌وانه‌ی‌‌له‌به‌عس���دا‌پله‌ی‌‌ئه‌ندام‌لق‌و‌شوعبه‌و‌فیرق���ه‌و‌س���ه‌ركردایه‌تی‌‌هه‌رێمایه‌تیان‌هه‌بوه‌،‌له‌وه‌زیفه‌ی‌‌حكومی‌‌ده‌ركران.

له‌قانونی‌‌ئیداره‌ی‌‌ده‌وڵه‌ت‌له‌س���اڵی‌‌)2004(،‌ده‌س���ته‌ی‌‌ریشه‌كێش���كردنی‌‌به‌عس‌دروستكرا‌و‌دواتریش‌له‌ده‌ستوری‌‌)135(دا‌ له‌م���ادده‌ی‌‌ هه‌میش���ه‌یی‌‌جێگیركرا.‌به‌پێی‌‌ده‌س���تور،‌ده‌سته‌ی‌‌ریشه‌كێشكردن‌ده‌سته‌یه‌كی‌‌سه‌ربه‌خۆیه‌‌ده‌س���ه‌اڵتی‌‌ له‌گ���ه‌ڵ‌ به‌هه‌ماهه‌نگ���ی‌‌كارده‌كات‌و‌ حكوم���ه‌ت‌ دادوه‌ری‌‌و‌په‌یوه‌س���ته‌‌به‌ئه‌نجومه‌نی‌‌نوێنه‌رانه‌وه‌.‌به‌اڵم‌له‌میانی‌‌پرۆس���ه‌ی‌‌ئاشتبونه‌وه‌ی‌‌ناوی‌‌ ‌،)2008( له‌س���اڵی‌‌ نیشتیمانیدا‌ده‌سته‌كه‌‌كرایه‌‌ده‌س���ته‌ی‌‌نیشتیمانی‌‌

لێپرسینه‌وه‌و‌دادپه‌روه‌ری‌.قانون���ی‌‌لێپرس���ینه‌وه‌و‌دادپه‌روه‌ری‌‌له‌ئێس���تادا‌ پێكدێت.‌ بڕگ���ه‌‌ له‌حه‌وت‌پێش���نیاری‌‌هه‌مواركردن���ه‌وه‌ی‌‌بڕگه‌ی‌‌شه‌ش���ه‌می‌‌ده‌كرێت،‌ك���ه‌‌تایبه‌ته‌‌به‌و‌رێوش���وێنانه‌ی‌‌دژی‌‌الیه‌نگرانی‌‌حیزبی‌‌

به‌عس‌ده‌گیرێته‌به‌ر.‌به‌پێی‌‌ئه‌و‌بڕگه‌یه‌‌هه‌م���و‌ئه‌و‌فه‌رمانبه‌رانه‌ی‌‌پله‌ی‌‌ئه‌ندام‌لقیان‌هه‌یه‌‌خانه‌نش���ین‌ده‌كرێن.‌هه‌مو‌ئ���ه‌و‌فه‌رمانبه‌رانه‌ی‌‌پل���ه‌ی‌‌تایبه‌تیان‌گش���تی‌‌ به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌ به‌پل���ه‌ی‌‌ هه‌بوه‌‌به‌ره‌و‌س���ه‌ر‌و‌له‌به‌عسدا‌ئه‌ندام‌شوعبه‌‌ب���ون،‌به‌ب���ێ‌‌له‌به‌رچاوگرتنی‌‌ته‌مه‌ن‌و‌خزمه‌ت‌ئه‌وا‌خانه‌نش���ین‌ده‌كرێن.‌ئه‌و‌فه‌رمانبه‌رانه‌ی‌‌پل���ه‌ی‌‌تایبه‌تیان‌نییه‌و‌ئه‌ن���دام‌ش���وعبه‌‌ب���ون،‌ده‌گه‌ڕێنه‌وه‌‌ب���ۆ‌فه‌رمانگه‌كانیان‌و‌ب���ه‌رده‌وام‌ده‌بن‌له‌كاركردن،‌یان‌به‌پێی‌‌خواستی‌‌خۆیان‌

خانه‌نشین‌ده‌كرێن.به‌گوێ���ره‌ی‌‌قانون���ی‌‌لێپرس���ینه‌وه‌و‌له‌به‌عس���دا‌ كه‌س���ێك‌ دادپ���ه‌روه‌ری‌،‌ئه‌ندام���ی‌‌ش���وعبه‌‌بوبێ���ت،‌رێگ���ه‌ی‌‌پێنادرێت‌له‌هه‌ر‌سێ‌‌سه‌رۆكایه‌تییه‌كه‌و‌وه‌زاره‌ت‌و‌ دادوه‌ری‌‌و‌ بااڵی‌‌ ئه‌نجومه‌نی‌‌وه‌زاره‌ته‌كان���ی‌‌ ئه‌منیی���ه‌كان‌و‌ ده‌زگا‌ده‌ره‌وه‌و‌دارای���ی‌‌كارب���كات.‌هه‌روه‌ها‌

به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌گشتی‌‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌یه‌كه‌ی‌‌ئیداری‌،‌نادرێت‌به‌و‌كه‌س���انه‌ی‌‌پله‌یان‌

سه‌رو‌ئه‌ندام‌شوعبه‌یه‌.لێپرس���ینه‌وه‌و‌ ده‌س���ته‌ی‌‌ سه‌رۆكی‌‌دادپه‌روه‌ری‌‌فه‌الح‌حه‌س���ه‌ن‌شنێشل،‌دامه‌زراندن���ی‌‌ له‌س���اتی‌‌ رایگه‌یان���د‌)كۆتایی‌‌ تائێس���تا‌ ده‌س���ته‌كه‌یانه‌وه‌‌هه‌فته‌ی‌‌راب���ردو(،‌به‌فه‌رمانی‌‌تایبه‌تی‌‌س���ه‌رۆكی‌‌ئه‌نجومه‌نی‌‌وه‌زی���ران‌نوری‌‌مالیكی‌،‌)16542(‌به‌عس���ی‌‌بۆ‌س���ه‌ر‌وه‌زیفه‌كان���ی‌‌پێش���ویان‌گه‌ڕاندۆته‌وه‌.‌وتیش���ی‌‌"زۆرین���ه‌ی‌‌ئ���ه‌و‌كه‌س���انه‌،‌دیاله‌و‌ موسڵ‌و‌ پارێزگاكانی‌‌ دانیشتوی‌‌

ئه‌نبارو‌سه‌اڵحه‌دین‌بون".به‌پێی‌‌رێنماییه‌كانی‌‌ده‌س���ته‌كه‌،‌ئه‌و‌كه‌سانه‌ی‌‌ده‌گه‌ڕێنه‌وه‌‌سه‌ر‌كاره‌كانیان‌یان‌خانه‌نشین‌ده‌كرێن،‌ده‌بێت‌فۆرمی‌‌بێب���ه‌ری‌‌ب���ون‌له‌به‌ع���س‌پڕبكه‌نه‌وه‌،‌به‌ڵێن‌بده‌ن‌ك���ه‌‌نه‌گه‌ڕێنه‌وه‌‌بۆ‌ریزی‌‌ئه‌و‌حیزبه‌و‌ئیدانه‌ی‌‌تاوانه‌كانی‌‌رژێمی‌‌

پێش���و‌بكه‌ن‌و‌داوای‌‌لێبوردن‌له‌گه‌لی‌‌عێراق‌بكه‌ن،‌پاشان‌فۆرمه‌كه‌‌له‌الیه‌ن‌ده‌س���ته‌كه‌وه‌‌وردبینی‌‌ده‌كرێت‌و‌دواتر‌

موچه‌یان‌بۆ‌خه‌رج‌ده‌كرێت.له‌دوای‌‌ده‌ستپێكردنی‌‌خۆپیشانده‌رانی‌‌عه‌ره‌ب���ی‌‌له‌كۆتایی‌‌س���اڵی‌‌رابردوه‌وه‌،‌یه‌كێ���ك‌له‌داواكارییه‌كانیان‌كه‌‌له‌الیه‌ن‌لیس���تی‌‌عێراقییه‌وه‌‌له‌ن���او‌پارله‌ماندا‌پش���تیوانی‌‌لێده‌كرێت،‌هه‌ڵوه‌ش���انه‌وه‌‌یاس���ای‌‌ هه‌مواركردن���ه‌وه‌ی‌‌ یاخ���ود‌لێپرسینه‌وه‌و‌دادپه‌روه‌رییه‌.‌پارله‌مانتاری‌‌لیس���تی‌‌عێراقییه‌‌حه‌ی���ده‌ر‌موال،‌وتی‌‌"لۆجیكی‌‌نییه‌‌ئه‌م‌دۆس���ێیه‌‌دوای‌‌ده‌‌ساڵ‌به‌رده‌وام‌بێت".‌به‌اڵم‌پارله‌مانتاری‌‌لیس���تی‌‌ده‌وڵه‌تی‌‌قانون‌سادق‌له‌بان،‌به‌ناوی‌‌لیستی‌‌هاوپه‌یمانی‌‌نیشتیمانی‌و‌ده‌وڵه‌تی‌‌قانون���ه‌وه‌‌رایده‌گه‌یه‌نێت‌كه‌‌به‌تون���دی‌‌دژی‌‌هه‌ڵوه‌ش���انه‌وه‌ی‌‌ئه‌و‌قانون���ه‌‌ده‌وه‌س���تنه‌وه‌،‌له‌وباره‌ی���ه‌وه‌‌ده‌ڵێت‌"هه‌ڵوه‌ش���انه‌وه‌ی‌‌ئه‌و‌قانونه‌،‌

سوكایه‌تییه‌‌به‌خوێنی‌‌ئه‌و‌شه‌هیدانه‌ی‌‌كه‌‌بونه‌‌قوربانی‌،‌له‌پێناوی‌‌گه‌یش���تن‌ب���ه‌م‌قۆناغه‌‌له‌پرۆس���ه‌ی‌‌سیاس���ی‌".‌له‌الیه‌ن‌خۆیه‌وه‌‌س���ه‌رۆكی‌‌ده‌س���ته‌ی‌‌لێپرس���ینه‌وه‌‌فه‌الح‌شه‌نشه‌ل،‌ده‌ڵێت‌واته‌‌ ده‌س���ته‌كه‌مان،‌ "هه‌ڵوه‌شانه‌وه‌ی‌‌

گه‌ڕانه‌وه‌ی‌‌به‌عس".به‌وته‌ی‌‌شه‌نش���ه‌ل،‌ب���ۆ‌رازیكردنی‌‌خۆپیش���انده‌ران،‌حكومه‌ت���ی‌‌عێ���راق‌رازیبوه‌‌له‌س���ه‌ر‌درێژكردنه‌وه‌ی‌‌ماوه‌ی‌‌كاركردنی‌‌ده‌س���ته‌كه‌یان‌بۆ‌دو‌مانگی‌‌تر،‌به‌تایبه‌ت‌پێشكه‌ش���كردنی‌‌داوا‌بۆ‌گه‌ڕان���ه‌وه‌‌بۆ‌وه‌زیفه‌‌یان‌خانه‌نش���ین‌ك���ردن،‌تائێس���تاش‌نزیكه‌ی‌‌بیس���ت‌هه‌زار‌ك���ه‌س‌داواكارییان‌پێش���كه‌ش‌كردوه‌.‌به‌اڵم‌بڕیاره‌كه‌‌فیدائی‌‌و‌ئه‌ندام‌ل���ق‌ناگرێته‌وه‌.‌هه‌ر‌بۆ‌ئه‌و‌مه‌به‌س���ته‌‌مالیك���ی‌‌ب���ه‌دو‌فه‌رم���ان‌بڕیاری���داوه‌‌به‌خانه‌نشین‌كردنی‌‌)1802(‌ئه‌فسه‌رو‌

پله‌دار‌له‌سنوری‌‌پارێزگای‌‌موسڵ.رونیكرده‌وه‌‌ ده‌س���ته‌كه‌،‌ س���ه‌رۆكی‌‌حیجزی���ان‌له‌س���ه‌ر‌)4200(‌خان���وی‌‌ئه‌ندامانی‌‌به‌عس‌هه‌ڵگرتوه‌،‌كه‌‌پێشتر‌به‌پێی‌‌بڕیاری‌‌ریشه‌كێشكردن‌حیجزیان‌خراوه‌ته‌‌س���ه‌ر.‌وتیشی‌‌"بڕیاره‌كانمان‌ئه‌ندامان���ی‌‌فیدایی‌‌س���ه‌دام‌و‌ئه‌ندامی‌‌هه‌ڵوه‌ش���اوه‌‌ به‌عس���ی‌‌ حیزبی‌‌ لق���ی‌‌

ناگرێته‌وه‌".له‌باره‌ی‌‌خانه‌نش���ینكردنی‌‌ئه‌ندامانی‌‌به‌عسه‌وه‌،‌شنێش���ل‌رایگه‌یاند‌تائێستا‌)13640(‌كه‌س���یان‌خانه‌نشین‌كردوه‌.‌وتیش���ی‌‌"كاتێكی‌‌دیاریك���راو‌نییه‌‌بۆ‌كۆتایهاتنی‌‌كاری‌‌ده‌س���ته‌كه‌مان،‌یان‌داخس���تنی‌‌دۆس���یه‌ی‌‌ئه‌و‌كه‌س���انه‌ی‌‌هه‌روه‌ها‌ ده‌یانگرێت���ه‌وه‌".‌ قانونه‌ك���ه‌‌ئاش���كرای‌‌كرد‌دوای‌‌گه‌ڕان‌و‌پشكنین‌له‌ماوه‌ی‌‌دو‌مانگ���ی‌‌رابردودا،‌ملیۆنان‌دۆالری‌ئه‌ندام‌و‌پاش���ماوه‌كانی‌‌حیزبی‌‌به‌عس���یان‌له‌ناوخ���ۆو‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌واڵت‌دۆزیوه‌ت���ه‌وه‌،‌ك���ه‌‌ئ���ه‌و‌پاره‌ی���ه‌ش‌"به‌ئامانج���ی‌‌په‌الماردانی‌‌عێراقییه‌كان‌

به‌كارده‌هێنرێت".

‌‌‌ئا:‌سۆران‌كامه‌ران

له‌م‌دیمانه‌یه‌دا‌له‌گه‌ڵ‌ئاوێنه‌،‌بڕیارده‌ری‌‌پارله‌مانی‌‌عێراق‌و‌ئه‌ندامی‌‌لیستی‌‌عێراقییه‌‌محه‌مه‌د‌خالیدی‌،‌رایده‌گه‌یه‌نێت‌ئاماده‌ن‌لێپرسینه‌وه‌‌له‌گه‌ڵ‌ئوسامه‌‌نوجه‌یفی‌‌سه‌رۆكی‌‌

پارله‌مان‌بكه‌ن.‌له‌باره‌ی‌‌هه‌وڵه‌كانی‌‌لێپرسینه‌وه‌ش‌له‌نوری‌‌مالیكی‌‌سه‌رۆك‌وه‌زیران،‌ده‌ڵێت‌"لێپرسینه‌وه‌‌له‌گه‌ڵ‌مالیكی‌‌بۆ‌كۆمه‌ڵێ‌‌بابه‌ته‌،‌نه‌ك‌ته‌نها‌

بابه‌تی‌‌خۆپیشانده‌ران".

ئاوێن���ه‌:‌پارله‌مانی‌‌عێ���راق‌له‌كوێی‌‌كێشه‌كانی‌‌ئێستای‌‌عێراقدایه‌:‌چاودێره‌‌

یان‌بڕیارده‌ره‌‌یاخود‌رۆڵی‌‌چییه‌؟خالی���دی‌:‌له‌هه‌مو‌روداوو‌پێش���هاته‌‌سیاس���ییه‌كاندا،‌په‌رله‌مان‌رۆڵی‌‌خۆی‌‌به‌په‌له‌ی‌‌ دانیشتنێكی‌‌ به‌نمونه‌‌ هه‌بوه‌.‌تاوتوێكردنی‌‌ ب���ۆ‌ هه‌ب���و‌ په‌رله‌م���ان‌داوای‌‌خۆپیش���انده‌ران،‌دواتر‌خشته‌ی‌‌كاره‌كه‌مان‌تاوتوێكرد‌كه‌‌خۆی‌‌له‌داوای‌‌خۆپیش���انده‌ران‌ده‌بینییه‌وه‌،‌توانیمان‌وا‌بكه‌ین‌له‌حكومه‌ت‌كه‌‌دان‌به‌هه‌ڵه‌ی‌‌خۆی‌‌بنێ���ت.‌وه‌ك‌په‌رله‌مان‌پێموابێ‌‌ئه‌مه‌‌رۆڵێكی‌‌كه‌م‌نه‌بوه‌‌كه‌‌په‌رله‌مان‌

هه‌یبوه‌.ئاوێن���ه‌:‌ده‌وترێت‌ه���ه‌وڵ‌هه‌یه‌‌بۆ‌له‌ن���وری‌‌ لێپرس���ینه‌وه‌‌ له‌باربردن���ی‌‌مالیكی‌،‌ئه‌م���ه‌ش‌به‌پێی‌‌رێككه‌وتنێك‌ئه‌گه‌ر‌مالیكی‌‌داخوازی‌‌خۆپیشانده‌ران‌لیس���تی‌‌ ئ���ه‌وا‌ ب���كات،‌ جێبه‌ج���ێ‌‌لێپرس���ینه‌وه‌ی‌‌ داوای‌‌ كه‌‌ عێراقییه‌ش‌له‌مالیكی‌‌كردوه‌،‌ده‌س���ت‌له‌و‌داوایه‌ی‌‌

هه‌ڵده‌گرێت؟چاره‌س���ه‌ری‌‌ ئێم���ه‌‌ خالی���دی‌:‌بنه‌ڕه‌تیم���ان‌ده‌وێ���ت‌بۆ‌كێش���ه‌كان،‌كێش���انه‌‌ ئ���ه‌م‌ پێویس���ته‌‌ چونك���ه‌‌چاره‌س���ه‌ری‌‌بنه‌ڕه‌تی‌‌بۆ‌بدۆزرێته‌وه‌.‌ده‌كات‌ لێپرسینه‌وه‌‌ داوای‌‌ عێراقییه‌ش‌له‌گه‌ڵ‌مالیكی‌‌بۆ‌كۆمه‌ڵێ‌‌بابه‌ت،‌نه‌ك‌

ته‌نه���ا‌بابه‌تی‌‌خۆپیش���انده‌ران،‌به‌اڵم‌داوای‌‌خۆپیش���انده‌ران‌ به‌جێگه‌یاندنی‌‌پێویس���ته‌‌به‌جێ‌بگه‌یه‌ن���رێ.‌چونكه‌‌داوای‌‌خۆپیشانده‌ران‌ره‌وایه‌،‌پێویسته‌‌له‌سه‌ر‌حكومه‌ت‌به‌زوترین‌كات‌به‌ده‌م‌

داوای‌‌خۆپیشانده‌رانه‌وه‌‌بچێت.ئاوێن���ه‌:‌له‌به‌رانب���ه‌ر‌لێپرس���ینه‌وه‌‌له‌مالیكی‌،‌لیس���تی‌‌ده‌وڵه‌ت���ی‌‌قانون‌داوای‌‌لێپرسینه‌وه‌‌له‌ئوسامه‌‌نوجه‌یفی‌‌ده‌كه‌ن‌به‌تۆمه‌تی‌‌ئه‌وه‌ی‌‌له‌به‌ڕێوه‌بردنی‌‌نه‌بوه‌،‌ بێالیه‌ن‌ پارله‌مان���دا‌ كاره‌كانی‌‌هه‌روه‌ه���ا‌له‌لێدوانه‌كانیدا‌پش���تیوانی‌‌

له‌داوای‌‌خۆپیشانده‌ران‌كردوه‌؟خالیدی‌:‌ئێمه‌‌ئاماده‌ین‌بۆ‌لێپرسینه‌وه‌‌له‌گه‌ڵ‌نوجێفی‌،‌ئه‌وان‌ئه‌گه‌ر‌شتێكیان‌هه‌یه‌‌له‌س���ه‌ری‌‌هیچ‌الریمان‌نییه‌و‌با‌

داوای‌‌خۆیان‌پێش���كه‌ش‌بكه‌ن.‌به‌اڵم‌ئه‌وه‌م���ان‌له‌بیر‌نه‌چێت‌كه‌‌ئوس���امه‌‌نه‌خ���واردوه‌،‌ كه‌س���ی‌‌ مافی‌‌ نوجێفی‌‌هه‌ڕه‌ش���ه‌ی‌‌له‌كه‌س‌نه‌كردوه‌.‌ئه‌وه‌ش‌له‌هه‌مو‌ نوجێف���ی‌‌ بوترێت‌ پێویس���ته‌‌كێشه‌كاندا‌ئاماده‌بوه‌،‌رۆڵی‌‌كاریگه‌ری‌‌دۆخه‌كه‌‌ بۆ‌چاره‌س���ه‌ركردنی‌‌ هه‌بوه‌و‌

رۆڵی‌‌خۆی‌‌بینیوه‌.ئاوێن���ه‌:‌زۆرج���ار‌له‌الیه‌ن‌لیس���تی‌‌ده‌وڵه‌ت���ی‌‌قانونه‌وه‌،‌ره‌خن���ه‌ی‌‌ئه‌وه‌‌ده‌گیرێت‌كه‌‌نوجه‌یفی‌‌به‌بێ‌‌راوێژكردن‌به‌سه‌رۆكی‌‌لیسته‌كان،‌به‌ته‌نها‌كارنامه‌ی‌‌كۆبونه‌وه‌كانی‌‌پارله‌مان‌دیاری‌‌ده‌كات،‌

ئه‌مه‌‌راسته‌؟خالیدی‌:‌نه‌خێر‌ئه‌وه‌‌راس���ت‌نییه‌،‌به‌رنامه‌ی‌‌كاری‌‌په‌رله‌مان‌له‌الیه‌ن‌سێ‌‌

كه‌س���ه‌وه‌‌داده‌نرێت.‌ب���ه‌اڵم‌نوجێفی‌‌و‌دكتۆر‌قوسه‌ی‌‌جێگری‌‌به‌رنامه‌ی‌‌كاری‌‌دانیش���تنه‌كان‌دیاری‌‌ده‌ك���ه‌ن،‌به‌اڵم‌به‌رنامه‌ی‌‌دانیش���تنه‌كه‌‌له‌گه‌ڵ‌سه‌رۆك‌

كوتله‌كان‌تاوتوێ‌‌ده‌كرێت.ئاوێن���ه‌:‌ك���ه‌ی‌‌پارله‌مان���ی‌‌عێراق‌ده‌ست‌به‌تاوتوێكردنی‌‌بودجه‌‌ده‌كات‌و‌چ���اوه‌ڕوان‌ده‌كه‌ن‌گفتوگۆكانی‌‌بودجه‌‌

چه‌ندێك‌بخایه‌نێت؟خالیدی‌:‌ئێم���ه‌‌تاوتوێی‌‌بودجه‌مان‌ك���ردو‌هه‌م���و‌په‌رله‌مانتاران‌قس���ه‌ی‌‌خۆیان‌له‌س���ه‌ری‌‌كرد،‌ئێس���تا‌له‌الی‌‌لیژنه‌ی‌‌داراییه‌‌تاكو‌په‌سه‌ندی‌‌بكات‌و‌راپۆرت���ی‌‌كۆتای���ی‌‌پێش���كه‌ش‌بكه‌ن‌

تاوه‌كو‌په‌سه‌ند‌بكرێت.ئاوێن���ه‌:‌ئای���ا‌ئه‌گه‌ر‌بێت���و‌قانونی‌‌

دیاریكردنی‌‌ماوه‌ی‌‌س���ه‌رۆكایه‌تییه‌كان‌بۆ‌دو‌خول‌په‌سه‌ند‌بكرێت،‌چاوه‌ڕوان‌ده‌كه‌ن‌ده‌وڵه‌تی‌‌قانون‌گیروگرفت‌بخاته‌‌

به‌رده‌م‌كاره‌كانی‌‌پارله‌مانی‌‌عێراق؟خالی���دی‌:‌ئێمه‌‌چاوه‌ڕێ���ی‌ئه‌وه‌یان‌لێده‌كه‌ین‌كه‌‌ره‌خنه‌‌بگ���رن‌له‌دادگای‌‌فیدراڵی‌عێراق،‌ب���ه‌اڵم‌دیاریكردنی‌‌دو‌خول‌بۆ‌هه‌ر‌س���ێ‌‌س���ه‌رۆكایه‌تییه‌كه‌،‌ده‌نگێكی‌‌زۆری‌‌هه‌ی���ه‌‌و‌)190(‌ئه‌ندام‌په‌رله‌م���ان‌ده‌نگی���ان‌بۆ‌ئه‌م‌یاس���ایه‌‌

داوه‌.ئاوێن���ه‌:‌هه‌رچه‌نده‌‌پارله‌مانی‌‌عێراق‌)325(‌ئه‌ندام���ی‌‌هه‌یه‌،‌ب���ه‌اڵم‌له‌هیچ‌كۆبونه‌وه‌یه‌كدا‌ئه‌و‌ژماره‌یه‌‌ئاماده‌نه‌بوه‌،‌

هۆكاره‌كه‌ی‌‌چییه‌؟خالی���دی‌:‌له‌ب���ه‌ر‌هه‌بون���ی‌‌ئیفادو‌سه‌فه‌ركردنی‌‌په‌رله‌مانتاران‌و‌نه‌خۆشی‌،‌كێش���ه‌ی‌‌ له‌په‌رله‌مانت���اران‌ هه‌ن���دێ‌تایبه‌تیان‌هه‌یه‌،‌یان‌كێشه‌ی‌‌گشتییان‌هه‌یه‌و‌كاریان‌هه‌یه‌و‌له‌پێناو‌په‌رله‌مان‌و‌په‌رله‌مانتاری���ش‌ هه‌ن���دێ‌‌ ده‌وڵه‌ت���ه‌.‌هه‌ن‌كه‌‌له‌په‌رله‌مانن،‌به‌اڵم‌به‌ش���داری‌‌كۆبونه‌وه‌كان‌ناكه‌ن‌و‌رای‌‌خۆیان‌له‌سه‌ر‌

پرۆژه‌‌یاساكان‌ناده‌ن.ئاوێن���ه‌:‌خوێندنه‌وه‌ی‌‌ئێوه‌‌چییه‌‌بۆ‌

كێشه‌كانی‌‌نێوان‌هه‌رێم‌و‌ناوه‌ند؟خالیدی:‌ئێمه‌‌به‌هیواین‌كێش���ه‌كانی‌‌نێ���وان‌هه‌رێ���م‌و‌ناوه‌ن���د‌چاره‌س���ه‌ر‌ببێ���ت،‌كار‌نه‌گات���ه‌‌به‌كارهێنانی‌‌هێز‌به‌رامبه‌ر‌به‌یه‌كت���ر.‌به‌اڵم‌ناوه‌ند‌ته‌نها‌كێش���ه‌ی‌‌له‌گه‌ڵ‌هه‌رێم‌نیی���ه‌،‌به‌ڵكو‌له‌گه‌ڵ‌زۆربه‌ی‌‌واڵتاندا‌كێش���ه‌ی‌‌هه‌یه‌،‌له‌گه‌ڵ‌ دراوس���ێ‌.‌ واڵتانی‌‌ به‌تایب���ه‌ت‌ئه‌وه‌شدا‌كێش���ه‌ی‌‌له‌ناوخۆی‌‌واڵتیشدا‌هه‌یه‌،‌جارێك‌له‌گ���ه‌ڵ‌هه‌رێم،‌جارێك‌له‌گه‌ڵ‌لیستی‌‌عێراقییه‌،‌جارێك‌له‌گه‌ڵ‌پارێزگاكاندا‌كه‌‌داوای‌‌س���ه‌ربه‌خۆییان‌ده‌كرد،‌هه‌روه‌ها‌هۆش���داریش‌ده‌ده‌ین‌له‌به‌رامبه‌ر‌به‌كارهێنانی‌‌هێز‌له‌به‌رامبه‌ر‌هه‌ر‌الی���ه‌ن‌و‌نه‌ته‌وه‌ی���ه‌ك‌و‌ئێمه‌‌دژی‌‌

ده‌وه‌ستینه‌وه‌.

عیفانی‌‌نه‌گبه‌تته‌نه���ا‌م���اوه‌ی‌‌پان���زه‌‌مان���گ‌ئه‌ندامی‌‌پارله‌مان‌ب���و،‌كه‌چی‌‌دوچاری‌‌س���یانزه‌‌هه‌وڵ���ی‌‌تیرۆركردن‌بویه‌وه‌.‌ده‌یویس���ت‌ئه‌نبار‌بكات‌به‌دوبه‌ی‌،‌بوه‌‌قاعیده‌و‌دواتر‌ش���ه‌ڕی‌‌له‌دژكردن،‌ش���انازی‌‌به‌وێنه‌كانی‌‌له‌گه‌ڵ‌بۆش‌و‌ئۆباما‌ده‌كرد:‌شێخ‌عیفان‌

عیساوی‌.عیفان‌س���ه‌عدون‌عیفان‌عیساوی‌‌)37 س���اڵ(،‌به‌هۆی‌‌ئ���ه‌وه‌ی‌‌باوك���ی‌‌نه‌یاری‌‌رژێم���ی‌‌به‌عس‌بوه‌،‌به‌خێزان���ه‌وه‌‌به‌ره‌و‌س���عودییه‌‌هه‌اڵتون،‌بۆیه‌‌عیفان‌به‌شێكی‌‌له‌س���عودییه‌‌به‌سه‌ربردوه‌،‌ زۆری‌‌منداڵی‌‌دوای‌‌روخان���ی‌‌رژێمی‌‌س���ه‌دام‌حس���ێن‌له‌س���اڵی‌‌)2003(،‌بنه‌ماڵه‌ك���ه‌ی‌‌به‌ره‌و‌

عێراق‌گه‌ڕاونه‌ته‌وه‌.دوای‌‌گه‌ڕانه‌وه‌ی���ان‌بۆ‌عێ���راق،‌عیفان‌رێكخراوی‌‌ چه‌كداره‌كان���ی‌‌ ریزی‌‌ ده‌چێته‌‌ئه‌مه‌ری���كا‌ س���وپای‌‌ دژی‌‌ قاعی���ده‌و‌ده‌جه‌نگێ���ت.‌ب���ه‌اڵم‌پ���اش‌ماوه‌ی���ه‌ك‌په‌یوه‌ندی‌ هه‌ڵده‌گه‌ڕێت���ه‌وه‌و‌ له‌قاعی���ده‌‌به‌هێزه‌كان���ی‌‌س���ه‌حوه‌وه‌‌ده‌كات.‌ناوی‌‌ش���ێخ‌عیفان‌كاتێك‌له‌تابلۆی‌‌سیاس���ی‌‌به‌دیاركه‌وت،‌ك���ه‌‌بوه‌‌فه‌رمانده‌ی‌‌یه‌كه‌ی‌‌فه‌لوجه‌ی‌‌هێزه‌كانی‌‌سه‌حوه‌،‌ئه‌م‌میلشیا‌سوننییه‌‌كه‌‌سوپای‌‌ئه‌مه‌ریكا‌پشتیوانی‌‌ده‌كردو‌جه‌نگێكی‌‌توندیان‌بۆ‌ده‌رپه‌ڕاندنی‌‌تون���دڕه‌وه‌كان‌و‌ ئیس���المییه‌‌ چه‌ك���داره‌‌رێكخ���راوی‌‌قاعی���ده‌،‌له‌پارێزگا‌س���وننه‌‌

نشینه‌كانی‌‌عێراق‌به‌رپاكرد.له‌هه‌ڵبژاردن���ی‌‌ئه‌نجومه‌ن���ی‌‌پارێ���زگا‌عیف���ان‌ ‌،)2009( دوه‌م���ی‌‌ له‌كانون���ی‌‌پارێزگای‌‌ ئه‌نجومه‌ن���ی‌‌ ئه‌ندام���ی‌‌ ب���وه‌‌ئه‌نب���ارو‌س���ه‌رۆكایه‌تی‌‌لیژن���ه‌ی‌‌ئه‌منی‌‌دوای‌‌ ب���ه‌اڵم‌ وه‌رگرت.‌ ئه‌نجومه‌نه‌ك���ه‌ی‌‌ئ���ه‌وه‌ی‌‌پارله‌مانتاری‌‌لیس���تی‌‌عێراقییه‌‌خالید‌فه‌ه���داوی‌‌كه‌‌خه‌ڵك���ی‌‌ئه‌نبار‌بو‌له‌ته‌قینه‌وه‌یه‌كی‌‌خۆكوژیدا‌له‌ناو‌مزگه‌وتی‌‌)أم‌الق���ری‌(‌له‌خۆرئاوای‌‌به‌غ���دا‌كوژرا،‌عیفان‌چوه‌‌جێگه‌كه‌ی‌‌و‌له‌‌)2011/9/20( وه‌كو‌پارله‌مانتارێكی‌‌لیس���تی‌‌عێراقییه‌،‌سوێندی‌‌قانونی‌‌خوارد.‌تا‌رۆژی‌‌كوژرانی‌،‌س���یانزه‌جار‌هه‌وڵ���ی‌‌تیرۆركردن���ی‌‌درا.‌له‌رۆژی‌‌)2013/1/15(،‌كاتێك‌پڕۆژه‌یه‌كی‌‌خزمه‌تگوزاری‌‌له‌فه‌لوجه‌‌به‌سه‌رده‌كرده‌وه‌،‌خۆكوژێك‌به‌جلی‌‌كرێكارییه‌وه‌‌خۆی‌‌پێدا‌

ته‌قانده‌وه‌و‌كوشتی‌.‌نوس���ه‌رێكی‌‌ئه‌مه‌ریك���ی‌‌له‌وتارێكی���دا‌له‌ب���اره‌ی‌‌عیفانه‌وه‌‌ئام���اژه‌‌به‌وه‌ده‌كات،‌عیفان‌بوه‌ت���ه‌‌یه‌كێ���ك‌له‌مه‌رجه‌عه‌كانی‌‌س���وپای‌‌ئه‌مه‌ریكا‌له‌ئه‌نب���ار،‌به‌جۆرێك‌له‌س���ه‌ر‌دیواری‌‌ماڵه‌ك���ه‌ی‌‌وێنه‌ی‌‌خۆی‌‌له‌گ���ه‌ڵ‌ب���ۆش‌و‌ئۆبام���ا‌هه‌ڵواس���یوه‌.‌له‌گ���ه‌ڵ‌ توندوتۆڵ���ی‌‌ په‌یوه‌ندییه‌ك���ی‌‌كرس‌ به‌ن���اوی‌‌ ئه‌مه‌ریكی‌‌ ئه‌فس���ه‌رێكی‌‌هاستنجز‌هه‌بوه‌،‌كه‌‌سه‌رچاوه‌ی‌‌پاره‌كانی‌‌عیفان‌بوه‌،‌چونكه‌‌ئه‌و‌ئه‌فس���ه‌ره‌‌بڕوای‌‌له‌رۆژئ���اوای‌‌عێ���راق‌ واب���وه‌‌ئاس���ایش‌به‌ده‌ستی‌‌پیاوانی‌‌چه‌كداری‌‌خاوه‌ن‌نفوزه‌‌ك���ه‌‌وه‌الئیان‌بۆ‌به‌غداو‌واش���نتۆن‌نییه‌،‌به‌ڵكو‌بۆ‌ئه‌و‌س���ه‌رچاوه‌یه‌یه‌‌كه‌‌پاره‌یان‌

لێوه‌ی‌‌ده‌ستده‌كه‌وێت.نوسه‌ره‌كه‌،‌ده‌ڵێت:‌عیفان‌له‌‌)2003( به‌ڵێنده‌رایه‌تی‌‌ بۆ‌ كۆمپانیای‌‌س���وره‌یای‌‌ل���ه‌الی‌‌حكومه‌تی‌‌عێراق،‌به‌س���ه‌رمایه‌ی‌‌چ���وار‌هه‌زار‌دۆالر‌تۆماركرد.‌به‌اڵم‌ئه‌مڕۆ‌دوای‌‌ به‌پێچه‌وانه‌وه‌ی���ه‌،‌ بارودۆخه‌ك���ه‌‌زۆربونی‌‌كاره‌كانی‌،‌عیفان‌به‌ش���انازییه‌وه‌‌ده‌ڵێ‌‌"ئه‌نبار‌ده‌گۆڕم‌بۆ‌دوبه‌ی‌".‌به‌وته‌ی‌‌ئه‌و‌نوسه‌ره‌،‌ئه‌مه‌ریكییه‌كان‌بڕی‌‌)488( هه‌زار‌دۆالریان‌داوه‌ته‌‌ش���ێخ‌عیفان،‌بۆ‌زه‌وییه‌ك‌ له‌سه‌ر‌ عیاده‌یه‌ك‌ دروستكردنی‌‌به‌ڕوبه‌ری‌‌س���ێ‌‌هه‌زار‌پێ‌‌چوارگۆش���ه‌،‌به‌اڵم‌پێده‌چێت‌ئه‌و‌پڕۆژه‌یه‌‌نزیكه‌ی‌‌سه‌د‌

هه‌زار‌دۆالری‌‌بوێت.عێراقییه‌‌ لیستی‌‌ پارله‌مانتاری‌‌ به‌وته‌ی‌‌وه‌حده‌‌جومه‌یلی‌،‌له‌سه‌ر‌به‌سیاسیكردنی‌‌خۆپیشاندانه‌كانی‌‌ئه‌نبار،‌عیفان‌ره‌خنه‌ی‌‌توندی‌‌له‌وه‌زیری‌‌دارایی‌‌رافیع‌عیس���اوی‌‌گرتوه‌،‌كه‌‌هه‌ردوكیان‌سه‌ر‌به‌یه‌ك‌هۆزن‌و‌پێیوت���وه‌‌"تۆ‌ته‌نها‌خۆتت‌خۆش���ده‌وێ‌،‌به‌هۆی‌‌تۆوه‌‌سه‌دان‌هاواڵتی‌‌خه‌ڵكی‌‌ئه‌نبار‌باری‌‌ئابوریان‌داڕوخاوه‌،‌پارێزگاری‌‌ئه‌نبار‌به‌ته‌واوی‌‌ش���ێواوه‌،‌دڵنیای‌‌له‌تێوه‌گالنی‌‌پاس���ه‌وانه‌كه‌ت‌له‌كوشتنی‌‌بیست‌گه‌نجی‌‌

خێڵی‌‌ئه‌لبوعیسا".جومه‌یل���ی‌،‌ب���اس‌ل���ه‌وه‌ده‌كات‌رافیع‌عیس���اوی‌‌به‌عیفانی‌‌وتوه‌‌"دواتر‌په‌نجه‌ی‌‌په‌ش���یمانی‌‌ده‌گ���ه‌زی‌،‌هاوش���ێوه‌ی‌‌ئه‌و‌كاته‌ی‌‌سه‌ردانی‌‌جۆرج‌بۆشت‌له‌ئه‌مه‌ریكا‌ك���رد".‌بۆی���ه‌‌جومه‌یلی‌‌ده‌ڵێ���ت‌"رافیع‌عیس���اوی‌‌تۆمه‌تباری‌‌یه‌كه‌می‌‌كوش���تنی‌‌

عیفانه‌".

7 )361(‌سێشه‌ممه‌‌2013/1/22 عێراق

پرۆفایل

به‌فه‌رمانی‌‌مالیكی‌‌)16(‌هه‌زار‌به‌عسی‌‌ده‌گه‌ڕێنرێنه‌وه‌‌سه‌ر‌كاره‌كانیان

بڕیارده‌ری‌‌پارله‌مانی‌‌عێراق‌محه‌مه‌د‌خالیدی‌‌بۆ‌ئاوێنه‌:به‌هیواین‌كێشه‌كانی‌‌نێوان‌

هه‌رێم‌و‌ناوه‌ند‌نه‌گاته‌‌به‌كارهێنانی‌‌هێز

ناوه‌ند‌ته‌نها‌كێشه‌ی‌‌له‌گه‌ڵ‌

هه‌رێم‌نییه‌،‌به‌ڵكو‌له‌گه‌ڵ‌زۆربه‌ی‌‌واڵتاندا‌كێشه‌ی‌‌هه‌یه‌،‌به‌تایبه‌ت‌واڵتانی‌‌دراوسێ

*‌ناوی‌تەواوی‌)محه‌مه‌د‌عوسمان‌ئیسماعیل‌خالیدی(یە‌.

*‌س���ه‌رۆكی‌‌هۆزی‌‌خالیدی‌‌كوڕی‌‌وه‌لیدی‌‌مه‌خزومییه‌.

*‌ساڵی‌‌)1963(‌له‌دایكبوه‌.له‌زانك���ۆی‌‌ ‌)1988( س���اڵی‌‌ ‌*موسڵ‌به‌ش���ی‌‌په‌روه‌رده‌ی‌‌وه‌زرشی‌‌

ته‌واوكردوه‌. )2008 - 2003( له‌س���اڵی‌‌ ‌*س���ه‌عدییه‌‌ ناحییه‌ی‌‌ به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌‌

بوه‌. )2008 - 2003( له‌س���ااڵنی‌‌ ‌*هۆزه‌كانی‌‌ ئه‌نجومه‌ن���ی‌‌ س���ه‌رۆكی‌‌

حه‌وزی‌‌حه‌مرین‌بوه‌.*‌سه‌رۆكی‌‌گردبونه‌وه‌ی‌‌نیشتیمانی‌‌

عێراقی‌‌بوه‌‌له‌دیاله‌.*‌س���اڵی‌‌)2010(‌له‌س���ه‌ر‌لیستی‌‌دیال���ه‌‌ له‌پارێ���زگای‌‌ عێراقیی���ه‌و‌هه‌ڵبژێرراوه‌و‌ پارله‌م���ان‌ به‌ئه‌ندامی‌‌پاشان‌بوه‌ته‌‌بڕیارده‌ری‌‌پارله‌مان

محەمەد‌خالیدی ►

هەڵوەشاندنەوەی‌ده‌سته‌ی‌‌

لێپرسینه‌وه‌و‌دادپه‌روه‌ری‌واته‌‌گه‌ڕانه‌وه‌ی‌‌به‌عس

مالیکی

ئا: ره وا بورهان

به پێی بڕیارێكی ئه نجومه نی وه زیران، له 15 مانگی داهاتوه وه ، رێگه به هاتنی

ئۆتۆمبێل نادرێت بۆ ناو هه رێمی كوردستان، به بڕوای شاره زایه كی بواری ئابوریش ئه و بڕیاره تاراده یه ك ده بێته

هۆی به رزبونه وه ی نرخی ئۆتۆمبێل، به رێوه به ری فرۆشتنی بریكاری

كۆمپانیایه كی جیهانی ئۆتۆمبیلیش پێی وایه ئه وه ی نرخی به رزده بێته وه

ئۆتۆمبیلی ده ستی دوه ، نه ك ئه و ئۆتۆمبیالنه ی كۆمپانیا گه وره كان

ده یهێنن.

كه وه زیران ئه نجومه ن���ی بڕیاره كه ی ماوه یه ك له مه وب���ه ر ده رچوه ، هه فته ی رابردو له كۆبونه وه ی ئه نجومه نی وه زیراندا هاوكات لێوه كرای���ه وه و باس���ی دوباره لیژن���ه ش له الیه ن���ه په یوه ندی���داره كان پێكهێنرا ب���ۆ به دوداچونی ئه وه ی دوای شێوازێك به چ ئۆتۆمبیل قه ده غه كردنی

رێگه به هێنانه وه ی ئۆتۆمبیل بدرێت.به گوێ���ری بڕیاره كه ، ل���ه 2/15 ئه م س���اڵه وه له گشت خاڵه س���نورییه كانی هه رێمه وه رێگه به هاورده كردنی ئۆتۆمبیل نادرێت، تاوه كو بڕیاری نوێ له وباره یه وه ده رده چێ���ت ، هه رچه نده تائێس���تا هیچ رێنماییه ك له وباره یه وه باڵونه كراوه ته وه ، ب���ه اڵم ئ���ه وه ی هه یه و ده وت���رێ هه مو ئ���ه و ئۆتۆمبیالن���ه ی ده هێنرێن ده بێت

له كوالیتی كۆنتڕۆڵ ده ربچن.ئابوری مونت���ه دای كارای ئه ندام���ی

كوردستان محه مه د كه ریم، له و بڕوایه دایه كه ئه و بڕیاره ده بێته هۆی به رزبونه وه ی نرخ���ی ئۆتۆمبێ���ل، به اڵم پێش���ی وایه بڕیاره كه الیه نی ئه رێنیش���ی زۆره وه ك ئه و وتی "النی كه م بۆ ماوه یه كیش بێت ژینگه كه مان كه متر پیس ده بێت، هاوكات فشاری ئۆتۆمبیلیش له سه ر شه قامه كان

كه م ده بێته وه ".هه روه ه���ا جه ختی ل���ه وه ش كرده وه ك���ه ئه و بڕی���اره ده بێته ه���ۆی ئه وه ی ب���ۆ ماوه ی���ه ك كه متر پ���اره ی واڵته كه

بچێته ده ره وه ، چونك���ه هه ر وه ك ئه و رونیك���رده وه زۆرینه ی ئ���ه و به نزینه ی واڵته وه ل���ه ده ره وه ی به كارده هێنرێ���ت دێ���ت بۆ هه رێم���ی كوردس���تان. "گه ر به كارهێنانی به نزین ك���ه م بێته وه ، ئه و كات���ه به نزینیش زی���اد ده بێت، به وه ش نرخی به نزین داده به زێت، ئاشكرایه هه تا خس���تنه رو زیاد بێت نرخیش داده به زێ

جا هه ر كااڵیه ك بێت".ئ���ه و ئه ندام���ه كارای���ه ی مونته دای ئابوری هێمای به وه ش���دا كه له ئێستادا

له هه رێمدا ئۆتۆمبیلێكی هه ر دوكه سێك رێژه یه ك���ی "ئه م���ه ش به رده كه وێ���ت، ب���ه رزه و له ئاینده دا زیانه كانی ژینگه یی و مرۆییه كان���ی زیان���ه له ئێستاش���دا

ده ركه وتون".هه ر له وباره یه وه به رێوبه ری فرۆشتنی كۆمپانیای كارزۆن، بۆتان محه مه د، كه وه كیلی كۆمپانیای نیس���انی جیهانییه ، له و بڕوایه دایه كه ئه و بڕیاره به جۆرێك ده بێ���ت كه تا دو مان���گ رێگه نادرێت هاورده ی له س���نوره كانه وه ئۆتۆمبێ���ل

هه رێمی كوردس���تان بكرێت و، ئه و وتی "ئه مه ش ئه گ���ه ر ته نها بۆ مه به س���تی كه مكردن���ه وه ی ئۆتۆمبیل بێت له س���ه ر ش���ه قامه كان كارێكی باشه ". جگه له وه وه ك ئ���ه و ئاماژه ی پێ���ده دا ئه و بڕیاره ده بێت���ه هۆی ئ���ه وه ی ئ���ه و بازرگانه بچوكانه ی له و بواره دا كار ده كه ن، واز له و كاره بهێن و رێگه بۆ كۆمپانیا گه وره كان خۆش بكه ن ت���ا زیاتر و به ش���ێوازێكی باش���تر كاری هێنانی ئۆتۆمبیل ئه نجام بده ن. ئه و وتیش���ی "ئێمه وه ك وه كیل

ناتوانین ده ستكاری نرخ بكه ین، چونكه له س���ه ره ، كۆمپانیاكانمان چاودێری���ی ب���ه اڵم بازرگانه بچوك���ه كان ره نگه نرخ به رزبكه ن���ه وه ، واش پێش���بینی ده كه م نرخی ئۆتۆمبێلی ده ستی دو به رێژه یه ك به رزبێت���ه وه ". به گوێ���ره ی ئامارێك���ی به رێوه به رایه ت���ی هاتوچ���ۆی هه رێم���ی زیاتر كوردستان له هه رێمی كوردستان، له ملیۆنێك و 95 هه زار ئۆتۆمبێل هه یه و رێژه ی هه ره زۆری ئۆتۆمبێلیش له شاری

هه ولێردایه .

ئابووری(361( سێشه ممه 2013/1/22 8

بڕیاره كه ی ئه نجومه نی وه زیران نرخی ئۆتۆمبیل به رزده کاته وه "هه ر دوكه سێك له هه رێمدا ئۆتۆمبیلێكی به رده كه وێت"

پێشانگایه کی ئۆتۆمبێل فۆتۆ: ئینته رنێت

له 2/15ی ئه م ساڵه وه له گشت

خاڵه سنورییه كانی هه رێمه وه رێگه به هاورده كردنی ئۆتۆمبیل نادرێت

ئا: ئاسۆ سه راوی

له دانیشتنێكدا، كه باسی گرانی بژێوی ژیان و ئیشی دوه م ده كرا،

گه نجێك به پێكه نینه وه ده یوت "سوار ته كسییه ك بوم، شۆفێره كه ی

رائیدێكی سه ربازی بو".

به تایب���ه ت له خه ڵك���ی ، زۆرێ���ك فه رمانبه ران���ی حكوم���ه ت، بۆ بژێوی ده كه ن، زیات���ر له كارێ���ك ژیانی���ان ماوه یه ك���ه ش ده نگۆی ئه وه باڵوه ، كه وه زاره تی له كارمه ندان���ی دوه م كاری ناوخ���ۆ قه ده غه بكرێت، به پاس���اوی باشیی موچه كانیان. بریكاری وه زارتی ناوخۆش جه خت له س���ه ر باش���بونی ده كاته وه كاره مه نده كانی���ان موچه ی وه ه���ا ده ربكرێت بڕیارێكی "ئه گ���ه ر ئاماده ین جێبه جێی بكه ین". سه رۆكی لیژنه ی ناوخ���ۆی په رله مانیش نكوڵی له وه ناكات، ك���ه موچه ی كارمه ندانی وه زاره تی ناوخۆ باش���ه ، به اڵم له گه ڵ ئه وه دا نییه كاری دوه میان لێ قه ده غه

بكرێت.ئ���ه و حكوم���ه ت، فه رمانبه ران���ی توێ���ژه ی كۆمه ڵگان، كه له ئێس���تادا ده ك���ه ن، دوه م كاری زۆرینه ی���ان ئاماژه ی فه رمانبه رێك وه ك چونك���ه پێ���ده كات، ئه گه ر كاری دوه م نه كه ن، ناتوانن بژێوی خێزانه كانیان به باش���ی دابی���ن بكه ن. ئ���ه و فه رمانب���ه ره كه حكومییه و له بانكێك���ی خێزان���داره و پ���اش نیوه ڕوانی���ش له كۆمپانیایه كی به سه رسوڕمانه وه ده كات، كار ئه هلی ده پرس���ێ "ئه بێت حكومه ت له س���ه ر چ بنه مای���ه ك موچ���ه ی فه رمانبه رانی دیاری كردبێت؟ خ���ۆ ئه گه ر خه رجی ئه م رۆژگاره و كرێ خانو لێكبدرێته وه ، هه مو موچه ی ده بێ���ت به دڵنیاییه وه هێنده ی دو بكرێت���ه ، فه رمانب���ه ران ئێستا، هه زارانی وه ك من هه یه ئه گه ر كارێكی ت���ری نه بێت، هه رگیز ناتوانێ

خێزان به ڕێوه به رێت".به پێی سیس���تمی موچ���ه ی هه رێم، له س���ه ره تای زانك���ۆ ده رچویه ك���ی دامه زراندنیدا موچه ك���ه ی ناگاته 500 ه���ه زار دین���ار، واته نزیك���ه ی $400 ئه هلییه له كۆمپانیا به اڵم وه رده گرێ ، گه وره كان���دا به تایبه ت ئ���ه و كۆمپانیا

بیانییانه ی له سه ر ئاستی نێوده وڵه تی كار ده ك���ه ن، له كات���ی دامه زراندنی ه���ه ر كارمه ندێكدا گه لێ���ك لێكدانه وه ده كه ن، له وانه كه س���ێك بۆ مانگێك ژیان به باش���ی پێویس���تی به چه ندێك پ���اره هه یه ، ئه مه جگ���ه له وه ی كرێ خانوو كرێ گواس���تنه وه و زۆر الیه نی تری���ش له به رچ���او ده گ���رێ ، له كاتی دانان���ی موچه ی ئه و كه س���ه دا، به اڵم له هه رێمی كوردس���تاندا پێناچێت به و دیاری فه رمانبه ر موچه ی ورده كارییه كرابێ���ت، حاڵ���ی ئێس���تای موچه ی زۆرێك له فه رمانبه ران و گرانی بازاڕیش

باشترین به ڵگه ن بۆ ئه وه .بۆچونێ���ك راب���ردودا له م���اوه ی هه ب���و بۆ قه ده غه كردن���ی كاری دوه م ناوخ���ۆ، هێزه كان���ی له كارمه ندان���ی ئه مه ش به پاساوی باشی موچه كه یان، به ب���ه راورد به موچ���ه ی فه رمانبه رانی تری حكومه ت. له و باره یه وه بریكاری جه الل مامۆس���تا ناوخ���ۆ وه زی���ری ش���ێخ كه ریم ئاماژه به وه ده كات كه تازه دامه زراوێ���ك له هێزه كانی ناوخۆ نزیك���ه ی 700 ب���ۆ 800 ه���ه زار دینار

له وه رگرتنی ئه مه جگ���ه وه رده گرێ ، خ���واردن، مه ترس���ی و ده رماڵه كانی بڕوانامه و پۆسته كه ی ئه گه ر هه یبێت، هه ربۆی���ه بری���كاری وه زی���ری ناوخۆ موچ���ه ی هێزه كانی ناوخ���ۆ به كه م نازانێ ده ڵێت "پۆلیس هه یه هێش���تا نه بۆته مفه وه ز 1ملی���ۆن و 300 هه زار دینار موچه كه یه ت���ی ، ئه مه ش بڕێكی كه م نییه ، به تایب���ه ت ئه گه ر به راورد بكرێت به موچ���ه ی فه رمانبه رانی تری حكوم���ه ت". بۆیه ئ���ه و به حاڵه تێكی سروش���تی ده بین���ێ ، ئه گ���ه ر كاری دوه م ل���ه و هێزانه قه ده غ���ه بكرێت، هه روه ها ئ���ه وه ش ده خاته ڕو كه كاتی یه كگرتنه وه ی پێش له سلێمانی خۆی به گش���تاندێك ناوخ���ۆ وه زاره ت���ی كاری ش���ۆفێری ته كس���یان له پۆلیس قه ده غه ك���ردوه ، چون���ك وه ك ئ���ه و ده ڵێت "ب���ۆ هه یبه تی كاره كه ی جوان نییه ، پۆلیسێك ئیشی ته كسی بكات" هه ربۆیه ئاماده ی���ی خۆیانی ده ربڕی ، وتی "ئه گه ر حكومه ت بڕیارێكی وه ها ده رب���كات ب���ۆ قه ده غه كردن���ی كاری ئاماده ین ناوخ���ۆ، له هێزه كانی دوه م

جێبه جێی بكه ین". سه رۆكی لیژنه ی ناوخۆ له په رله مانی مه حم���ود ئیس���ماعیل كوردس���تان هه رچه نده ئه وه ناشارێته وه كه موچه ی هێزه كانی ناوخۆ له ئێستادا زۆر باشه ، به اڵم به ب���ڕوای ئ���ه و، قه ده غه كردنی كاری دوه م له و كه س���انه بۆ ئه مڕۆی هه رێمی كوردس���تان، كارێكی دروست نیی���ه . ئ���ه و ئاماژه ب���ه وه ش ده كات ك���ه كاتی خۆی له گه ڵ پێش���نیارێكی وه هادا بون كه كاری دوه م له و هێزانه قه ده غه بكرێت، به تایبه ت كه هه ندێ له خه ڵك���ی گله یی ئه وه یان كردوه ، كه پۆلیس هه یه له مانگێكدا ته نها 10 رۆژ ده وام ده كات و رۆژه كانی تریش له ماڵی خۆی دانیش���توه ، ب���ه اڵم موچه یه كی باش وه رده گرێ ، ده رچویه كی زانكۆش هه م���و رۆژێ���ك ده وام ده كات، به اڵم موچه كه ی ناگات���ه 500 هه زار دینارو، ئه و وتی "چه ندین جار گله یی وه هامان بیستوه ، بۆیه كاتی خۆی پێشنیارێكی وه ها كرا ك���ه رێگریی كاری دوه میان ل���ێ بكرێت، هه ت���ا ئێم���ه چوین بۆ ناوخ���ۆ پێم���ان وت، الی وه زی���ری

له به رئه وه ی موچه ی هێزه كانی ناوخۆ باش بو ده بێت ده وامی پێویس���تیش بكه ن، جه نابی وه زیر خۆش���ی له گه ڵ ئ���ه و پێش���نیاره ی ئێمه دا ب���و، بۆیه ئێمه ده ڵێین ب���ا ده وامی ته واوه تییان پێبكرێ���ت، ب���ه اڵم كاری دوه میان لێ قه ده غه نه كرێ���ت، چونكه رۆژ به رۆژ

باری ژیان قورستر ده بێت". له الیه ك���ی ت���ره وه په رله مانت���اری لیژنه ی دارایی له په رمانی كورس���تان عه دنان عوسمان، قه ده غه كردنی كاری ناوخۆ له كارمه ندانی هێزه كانی دوه م، به كارێكی نایاس���ایی پێناسه ده كات و ده ڵێ���ت "له هه مو واڵتێكدا كاری دوه م رێگه پێدراوه ، ئه گه ر خه ڵكیش ناچار نه بێت په نا بۆ كاری دوه م نابات، جگه له وه ئه گ���ه ر ده ڵێن ئه و هێزانه ده وام كه م ده كه ن، ئه وا ئه و خه له له ده بێت وه زاره تی ناوخۆ چاره س���ه ری بكات، نه ك بچێ هه ڵه ی���ه ك به هه ڵه یه كی تر چاره س���ه ر بكات، كاری دوه میان لێ

قه ده غه بكات".سه رۆكی مونته دای ئابوری كوردستان فه یسه ڵ عه لی ئه وه رونده كاته وه ، كه

هه مو مرۆڤێك له توانایدا هه یه له شه وو رۆژێكدا ته نها 9 كاتژمێر به باشی كار بكات، دوای ئ���ه وه هه ر كارێك بكات تواناكانی كه م ده بێته وه ، ئه و جه خت ل���ه وه ش ده كاته وه ك���ه ئه گه ر مرۆڤ ناچ���ار نه بێت، په نا ب���ۆ كاری دوه م نابات. "به تایبه ت له بارودۆخێكی وه ك ئه مڕۆی هه رێم���دا كه نرخ به به رده وام س���ه باره ت له به رزبونه وه دای���ه ". به پێداویس���تی تاكێ���ك له مانگێدا بۆ ژیانێكی ئاسایی ئه و رونیدكرده وه كه حكومه تی هه رێم 73 ه���ه زار دیناری دیاری كردوه ، وات���ه "بۆ هه ر تاكێك رۆژی دو دۆالری دیاری كردوه ئه وه ش له س���ه ر پێ���وه ره نێوده وڵه تیی���ه كان كراوه ، به اڵم به بڕوای من بۆ ژیانێكی زۆر ئاسایی هه ر تاكێك له هه رێمدا النی كه م پێویستی به 7 دۆالر ده بێت". ئه و هێمای به وه شدا كه هه رگیز له عێراقدا موچ���ه ی فه رمانبه ران له س���ه ر ئه وه دی���اری نه كراوه كه تاكێك له مانگێكدا پێداویس���تی به چه ندێك پ���اره هه یه ، "ئه گه ر له سه ر ئه وه بوایه دیاره موچه

به م جۆره ی ئێستا نه ده بو".

چ فه رمانبه رێك به ته نها به موچه كه ی ده ژی ؟ئه گه رێك بۆ قه ده غه كردنی كاری دوه م له هێزه كانی ناوخۆ له ئارادایه

ده رچویه كی زانكۆ له سه ره تای

دامه زراندنیدا موچه كه ی ناگاته 500 هه زار دینار

تازه دامه زراوێك له هێزه كانی ناوخۆ موچه كه ی له نێوان 700 بۆ 800 هه زار

دیناره

هێزه کانی ناوخۆ کاری دوه میان لێقه ده غه ده کرێت فۆتۆ: یه حیا ئه حمه د

‌‌‌ئا:‌ئاسۆ‌سه‌راوی‌

تا‌به‌ستنی‌‌كۆنگره‌ی‌‌بزوتنه‌وه‌ی‌‌گۆڕان،‌كه‌‌پێده‌چێت‌له‌مانگی‌‌چواری‌‌

ئه‌م‌ساڵدا‌بێت،‌له‌رێگای‌‌جڤاتی‌‌نیشتمانییه‌وه‌‌كاره‌كانی‌‌گۆڕان‌به‌ڕێوه‌‌ده‌برێت،‌ناڕه‌زایی‌‌سێ‌‌هه‌ڵسوڕاوه‌كه‌ی‌‌

گۆڕانیش‌به‌رده‌وامی‌‌هه‌یه‌‌و‌ئاماده‌نه‌بونیشیان‌له‌دوا‌كۆبونه‌وه‌ی‌‌جڤاتی‌‌نیشتمانی‌،‌سه‌لمێنه‌ری‌‌ئه‌و‌

راستییه‌یه‌‌كه‌‌هێشتا‌نیگه‌رانن‌له‌دروستبونی‌‌جڤاتی‌‌نیشتمانی‌.‌

كێشه‌ی‌‌خۆ‌رێكخستنه‌وه‌ی‌‌گۆڕانكورس���ی‌‌ ‌25 به‌ده‌س���تهێنانی‌‌له‌2009/7/25 له‌په‌رله‌مانی‌‌كوردستان،‌ب���ۆ‌بزوتنه‌وه‌یه‌ك���ی‌‌وه‌كو‌گ���ۆڕان‌كه‌‌ب���و،‌ دروس���تبونیدا‌ له‌س���ه‌ره‌تاكانی‌‌تاراده‌ی���ه‌ك‌چ���اوه‌ڕوان‌نه‌ك���راو‌نه‌بو،‌هۆكاره‌كه‌ش���ی‌‌بۆ‌بون���ی‌‌جه‌ماوه‌رێكی‌‌زۆری‌‌ناڕازی‌و‌بونی‌‌خودی‌‌نه‌وش���یروان‌مسته‌فایه‌‌كه‌‌پێشتر‌كه‌سایه‌تی‌‌دوه‌می‌‌ناو‌حیزبێكی‌‌ده‌س���ه‌اڵتداری‌‌كوردستان‌بو،‌به‌اڵم‌گرفتی‌‌)نه‌وه‌ی‌‌كۆن‌و‌نوێ‌(‌و‌خۆ‌رێكخس���تنه‌وه‌ی‌‌گ���ۆڕان،‌هه‌ر‌له‌و‌ده‌مه‌‌وه‌‌سه‌ریهه‌ڵداو‌به‌جۆرێك‌تائێستاش‌به‌یه‌كێ���ك‌له‌دو‌گرفته‌‌س���ه‌ره‌كییه‌كه‌ی‌‌ئه‌و‌بز‌وتنه‌وه‌یه‌‌هه‌ژم���ار‌ده‌كرێت.‌هه‌ر‌له‌سه‌ره‌تای‌‌دروس���تبونی‌‌بزوتنه‌وه‌كه‌وه‌‌به‌شێك‌له‌وانه‌ی‌‌كه‌‌به‌"كادره‌‌كۆنه‌كانی‌‌ن���او‌یه‌كێتی‌"‌ناوده‌برێ���ن،‌كه‌مترینیان‌پۆست‌و‌به‌رپرس���یارێتی‌‌گرنگیان‌پێدرا‌ئه‌م���ه‌ش‌ورده‌‌ناڕه‌زای���ی‌‌لێكه‌ت���ه‌وه‌،‌نیش���تمانی‌،‌ جفات���ی‌‌ تادروس���تبونی‌‌گلییه‌كان‌گه‌یش���تنه‌‌لوتكه‌‌و‌سه‌ره‌نجام‌دوركه‌وتن���ه‌وه‌ی‌‌س���ێ‌‌كادری‌‌دی���اری‌‌بزوتنه‌وه‌ك���ه‌‌كه‌‌هه‌ریه‌ك‌له‌عوس���مان‌حاجی‌‌مه‌حم���ود‌و‌قادری‌‌حاجی‌‌عه‌لی‌‌و‌لێكه‌وته‌وه‌.‌هه‌رچه‌نده‌‌ س���االر‌عه‌زیزی‌‌ل���ه‌زاری‌‌خۆیانه‌وه‌‌ به‌فه‌رمی‌‌ تائێس���تا‌باڵونه‌كردۆته‌وه‌‌ رونكردنه‌وه‌یه‌كیان‌ هیچ‌دوركه‌وتنه‌وه‌یان،‌ ه���ۆكاری‌‌ له‌ب���اره‌ی‌‌

ب���ه‌اڵم‌بێده‌نگبونی���ان‌له‌ئاس���ت‌ئ���ه‌و‌ناڕه‌زاییه‌كانیانه‌وه‌‌ له‌ب���اره‌ی‌‌ باباتانه‌ی‌‌راس���تی‌‌ مان���ای‌‌ باڵوده‌كرێت���ه‌وه‌،‌توڕه‌بونی‌‌ئه‌وانه‌‌له‌‌دروستبونی‌‌جڤاتی‌‌

نیشتمانی‌.جڤاتی‌‌نیشتمانی‌‌چییه‌‌و‌ئه‌ندامه‌كانی‌‌كێن؟

ئه‌ندامانی‌‌جڤاتی‌‌نیشتمانی‌‌له‌كۆمه‌لێك‌ن���او‌گۆڕان‌ خه‌ڵكی‌‌پۆس���ت‌جیاوازی‌‌دروس���تبوه‌،‌له‌وانه‌‌به‌رپرسی‌‌ژوره‌كان،‌س���ه‌رۆك‌فركس���یۆنه‌كانی‌‌په‌رله‌مان���ی‌‌باژێڕوانه‌كان،‌ هه‌رێم‌و‌به‌غدای‌‌گ���ۆڕان،‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌كه‌ناڵی‌‌knn ،‌نوێنه‌رایه‌تی‌‌ژنان،‌نوێنه‌رایه‌تی‌‌هه‌نده‌ران،‌ئاشكرایه‌‌ئه‌وانه‌ی‌‌الیه‌نگری‌‌دروس���تبونی‌‌جڤاتی‌‌نیش���تمانین‌زیاتر‌چینه‌‌گه‌نجه‌كه‌ی‌‌ناو‌گۆڕانن،‌چونك���ه‌‌پێیانوایه‌،‌له‌)غایبی‌(‌ئه‌و‌جڤاته‌دا‌كاره‌‌گرنگه‌كانی‌‌بزوتنه‌وه‌كه‌‌

له‌الی���ه‌ن‌چه‌ن���د‌كه‌س���ێكی‌‌وه‌ك‌كۆنه‌‌یه‌كێتییه‌وه‌‌ سیاس���ییه‌كانی‌‌ مه‌كت���ه‌ب‌ئاشكرا‌و‌ پۆستێكی‌‌ له‌كاتێكدا‌ ده‌كرێت،‌دیاریان‌نییه‌،‌وه‌ك‌هه‌ڵسوڕاوێكی‌‌گۆڕان‌ده‌ڵێت‌"ده‌مان���ه‌وێ‌‌ئه‌وه‌‌نه‌مێنێ‌،‌كه‌ی‌‌یه‌كێتی‌‌ویستی‌‌له‌گه‌ڵ‌گۆڕان‌كۆبێته‌وه‌‌ته‌له‌فونێك‌ب���ۆ‌كاك‌قادر‌حاجی‌‌عه‌لی‌‌بكات‌و‌پارتیش‌كه‌ی‌‌ویستی‌‌ته‌له‌فونێك‌بۆ‌كاك‌عوسمانی‌‌حاجی‌‌مه‌حمود‌بكات،‌ئه‌مان���ه‌وێ‌‌هه‌مو‌كاره‌كانی‌‌گۆڕان‌پێش‌كۆنگره‌‌له‌رێگای‌‌ئ���ه‌و‌جڤاته‌وه‌‌ئه‌نجام‌

بدرێت".ئه‌و‌هه‌ڵسوڕاوه‌ی‌‌گۆڕان‌كه‌‌پێی‌‌باش‌نه‌بو‌ناوی‌‌بهێنرێ‌،‌ئاماژه‌ی‌‌به‌وه‌ش���دا‌پێشتر‌داوای‌‌ئیش���كردن‌له‌به‌شێك‌له‌و‌ئه‌ندامه‌‌ناڕازییانه‌‌كراوه‌،‌كه‌‌ش���ێوازێك‌بدۆزنه‌وه‌‌بۆ‌كاركردنیان‌تا‌ببنه‌‌ئه‌ندامی‌‌جڤاته‌كه‌،‌به‌اڵم‌هه‌ریه‌كه‌یان‌به‌پاساوێك‌

ره‌تی‌‌كردۆته‌وه‌،‌له‌وانه‌‌داوا‌له‌عوسمانی‌‌حاجی‌‌مه‌حمود‌كراوه‌‌كه‌‌جڤاتی‌‌گشتی‌‌دروست‌بكات‌تا‌ببێته‌‌ئه‌ندام‌له‌جڤاتی‌‌نیش���تمانی‌،‌ب���ه‌اڵم‌ره‌ت���ی‌‌كردۆته‌وه‌،‌قادری‌‌حاجی‌‌عه‌لیش‌به‌هه‌مان‌ش���ێوه‌‌پرس‌و‌راوێژی‌‌پێكراوه‌‌و‌داواشی‌‌لێكراوه‌‌كه‌‌به‌رپرس���یارێتی‌‌ژورێ���ك‌وه‌ربگرێت‌ئه‌وی���ش‌ره‌ت���ی‌‌كردۆت���ه‌وه‌.‌هه‌روه‌ك‌ئه‌و‌هه‌ڵس���وڕاوه‌ی‌‌گۆڕان‌باسی‌‌ده‌كات‌ئه‌ندام���ی‌‌جڤات‌هیچ‌ئیمتیازێكی‌‌دارایی‌‌نیی���ه‌‌و‌له‌دوای‌‌نه‌مانی‌‌ئه‌ندامێتیش���یان‌ده‌بنه‌وه‌‌به‌كه‌س���ێكی‌‌ئاسایی‌.‌له‌باره‌ی‌‌ژماره‌ی‌‌ئه‌ندامانیشی‌‌وتی‌‌"له‌زیاتر‌له‌50

كه‌س‌پێك‌دێت".

‌knnبۆ‌باسی‌‌ناڕه‌زاییه‌كان‌ناكات؟ئ���ه‌وه‌ی‌‌مایه‌ی‌‌س���ه‌رنجه‌،‌تائێس���تا‌كه‌ناڵ���ی‌‌knn،‌باس���ی‌‌ئ���ه‌و‌گرفتانه‌ی‌‌

ناڕه‌زای���ی‌‌ به‌ه���ۆی‌‌ ك���ه‌‌ نه‌ك���ردوه‌،‌له‌ناو‌ نیشتمانییه‌وه‌‌ دروستبونی‌‌جڤاتی‌‌گۆڕاندا‌‌سه‌ریانهه‌ڵداوه‌،‌ئه‌مه‌‌له‌كاتێكدا‌چه‌ندین‌ كه‌ناڵه‌كه‌‌ به‌رپرس���انی‌‌ پێشتر‌جار‌ئاماژه‌یان‌به‌وه‌‌داوه‌‌كه‌‌ئیشكردنی‌‌ئه‌وان‌بێ‌الیه‌نانه‌‌و‌سه‌ربه‌خۆیانه‌یه‌،‌به‌اڵم‌وه‌ك‌رۆژنامه‌نوس‌بارام‌سوبحی‌‌له‌الپه‌ڕه‌‌تایبه‌تی‌‌خۆی‌‌له‌فه‌یس���بوك‌نوسیوێتی‌،‌ئیشنه‌كردنی‌‌‌knnله‌سه‌ر‌ئه‌و‌كێشه‌یه‌،‌مانای‌‌ئه‌وه‌یه‌‌ك���ه‌‌كه‌ناڵه‌كه‌،‌نه‌ك‌هه‌ر‌راسته‌وخۆ‌سه‌ر‌به‌بزوتنه‌وه‌كه‌یه‌،‌به‌ڵكو‌له‌ن���او‌بز‌وتنه‌وه‌كه‌ش���دا‌س���ه‌ر‌به‌باڵی‌‌ده‌س���ه‌اڵتداره‌،‌هه‌روه‌ها‌ئه‌وه‌شی‌‌به‌دور‌نه‌زانی���وه‌‌ك���ه‌‌به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌‌كه‌ناڵه‌كه‌‌وش���یار‌عه‌بدواڵ‌به‌هۆی‌‌ئ���ه‌وه‌ی‌‌خۆی‌‌كاری‌‌ بۆی���ه‌‌ جڤاته‌كه‌ی���ه‌‌ ئه‌ندام���ی‌‌له‌س���ه‌ر‌نه‌كردوه‌،‌به‌اڵم‌وشیار‌عه‌بدواڵ‌هه‌مو‌ئه‌وان���ه‌‌ره‌تده‌كات���ه‌وه‌و‌هۆكاری‌‌

كارنه‌كردنیش���یان‌له‌سه‌ر‌ئه‌و‌بابه‌ته‌‌بۆ‌ئ���ه‌وه‌‌ده‌گه‌ڕێنێته‌وه‌‌كه‌‌تائێس���تا‌ئه‌و‌به‌فه‌رمی‌‌ خۆیان���ه‌وه‌‌ له‌زاری‌‌ كه‌س���انه‌‌لێداونیان‌نه‌داوه‌‌"ئه‌وه‌ی‌‌وتراوه‌‌تائێستا‌هه‌ر‌ئه‌وه‌یه‌،‌كه‌‌س���ه‌رچاوه‌یه‌كی‌‌نزیك‌له‌كاك‌ق���ادر‌یان‌كاك‌عوس���مان‌وتی‌‌ناڕازین،‌ئێمه‌ش‌س���ه‌رچاوه‌ی‌‌بێ‌‌دایك‌و‌ئه‌و‌ باڵوناكه‌ین���ه‌وه‌".‌ ل���ه‌knnدا‌ باوك‌جه‌ختی‌‌له‌سه‌ر‌ئه‌وه‌ش‌كرده‌وه‌‌كه‌‌هه‌ر‌كاتێك‌ئه‌و‌كه‌س���انه‌‌به‌فه‌رمی‌‌لێدوانیان‌له‌وباره‌یه‌وه‌دا‌ئه‌وا‌ئاماده‌ن‌كاری‌‌له‌سه‌ر‌بك���ه‌ن،‌ئه‌و‌وتی‌‌"بۆ‌ئ���ه‌وه‌ش‌نمونه‌ی‌‌زیندوم���ان‌هه‌ی���ه‌‌كاتێك‌كاك‌ش���اهۆ‌سه‌عید‌به‌فه‌رمی‌‌وازی‌‌له‌كاری‌‌وته‌بێژی‌‌هێن���ا‌ئێم���ه‌‌باڵومانكردوه‌و‌وتیش���مان‌ده‌ست‌له‌كاركێشانه‌وه‌كه‌ی‌‌قبوڵ‌كراوه‌،‌له‌بیرش���مان‌نه‌چێت‌‌knnراس���ته‌وخۆ‌سه‌ر‌به‌بزوتنه‌وه‌كه‌‌نییه‌،‌به‌اڵم‌به‌شێكه‌‌له‌پرۆژه‌ی‌‌سیاسی‌‌بزوتنه‌وه‌ی‌‌گۆڕان".

پێده‌چێت‌گۆڕان،‌تا‌مانگی‌‌چوار،‌كۆنگره‌‌ببه‌ستێ

ل���ه‌دوا‌كۆبونه‌وی‌‌جڤاتی‌‌نیش���تمانی‌‌ك���ه‌‌هه‌ینی‌‌رابردو‌به‌س���ترا،‌هه‌رچه‌نده‌‌ئه‌و‌س���ێ‌‌سه‌ركرده‌ی‌‌گۆڕان‌بانگهێشتی‌‌ب���ه‌اڵم‌به‌هۆكاری‌‌ كۆبونه‌وه‌كه‌‌كرابون،‌جی���ا‌جی���ا‌ئاماده‌نه‌ب���ون،‌هه‌رچه‌نده‌‌وترا‌ك���ه‌‌عوس���مان‌حاج���ی‌‌مه‌حمود‌له‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌واڵته‌،‌به‌اڵم‌دو‌ئه‌ندامه‌كه‌ی‌‌تر‌له‌ن���او‌هه‌رێمیش‌بون،‌ب���ه‌اڵم‌هه‌ر‌كه‌‌ جڤاته‌كه‌‌ ئه‌ندمێك���ی‌‌ ئاماده‌نه‌بون،‌به‌ش���داری‌‌كۆبونه‌وه‌كه‌ی‌‌كردبو،‌ئه‌وه‌ی‌‌رونك���رده‌وه‌،‌كه‌‌له‌كات���ی‌‌گفتوگۆكردن‌س���ێ‌‌ ئ���ه‌و‌ ئاماده‌نه‌بون���ی‌‌ له‌س���ه‌ر‌جڤاته‌كه‌،‌ چاره‌نوس���ی‌‌ س���ه‌ركرده‌یه‌‌و‌نه‌وش���یروان‌مس���ته‌فا‌هیچ‌سه‌رنجێكی‌‌نه‌ب���وو‌گفتوگۆكردنی‌‌ئه‌و‌باس���ه‌ی‌‌بۆ‌ئه‌ندامان���ی‌‌جڤاته‌كه‌‌جێهێش���توه‌.‌ئه‌و‌هێمای‌‌به‌وه‌ش���دا‌ك���ه‌‌له‌كۆبونه‌وه‌كه‌دا‌گفتوگ���ۆ‌له‌ب���اره‌ی‌‌ئاماده‌س���ازی‌‌ب���ۆ‌كۆنگره‌ی‌‌گۆڕان‌باس���ی‌‌لێكراوه‌‌"به‌پێی‌‌ئه‌و‌ئاماده‌كارییان���ه‌ی‌‌كراوه‌،‌تا‌مانگی‌‌

چوار‌گۆڕان‌كۆنگره‌‌ده‌به‌ستێ‌".

ئا:‌ئیحسان‌مه‌ال‌فوئاد

له‌ماوه‌ی‌‌دو‌ساڵدا‌له‌قه‌زای‌‌كفری‌سێ‌كه‌س‌سوتێنراون‌كه‌‌

دواترینیان‌عه‌قیدێكی‌سه‌ربازی‌بو،‌به‌وته‌ی‌‌هاواڵتیانیش‌مرۆڤ‌

سوتاندن‌له‌كفری‌بوه‌ته‌‌"دیارده‌".

‌)2012-2010( س���ااڵنی‌ له‌م���اوه‌ی‌‌هه‌ش���ت‌ك���ه‌س‌له‌كف���ری‌ك���وژراون‌و‌چواریش‌خۆیان‌كوش���توه‌،‌كه‌‌س���ێ‌ته‌رمه‌كانیان‌ كوشتنیان‌ پاش‌ كه‌سیان‌گه‌نجێ���ك‌و‌ یه‌كه‌می���ان‌ س���وتێنراوه‌‌و‌دوه‌میش‌ئاسایش���ێك‌و‌دوایه‌مینیشیان‌

عه‌قیدێكی‌سه‌ربازی‌بو.ئه‌و‌كه‌سانه‌‌ كوش���تن‌و‌س���وتاندنی‌‌الی‌‌ زۆری‌‌ دڵه‌ڕاوكێیه‌ك���ی‌‌ ت���رس‌و‌دروس���تكردوه‌‌و‌ قه‌زاكه‌‌ دانیش���توانی‌‌هه‌ریه‌ك���ه‌‌و‌به‌جۆرێ���ك‌لێكدانه‌وه‌ی‌‌بۆ‌

ده‌كه‌ن.عه‌لی‌ق���ادر‌كه‌‌گه‌نجێكی‌ته‌مه‌ن‌25 س���اڵه‌‌باس���ی‌‌له‌وه‌كرد‌كه‌‌دوای‌‌ئه‌و‌روداوانه‌‌ش���ه‌وانه‌‌به‌وپه‌ڕی‌ترس���ه‌وه‌‌پێیباش���ه‌‌ بۆی���ه‌‌ ده‌ره‌وه‌،‌ ده‌چێت���ه‌‌له‌كاره‌كانی���ان‌ ئه‌من���ی‌ به‌رپرس���انی‌

دوربخرێنه‌وه‌.قس���ه‌ی‌‌ئه‌و‌گه‌نجه‌،‌قسه‌ی‌‌زۆربه‌ی‌‌دیك���ه‌ی‌‌ رۆش���نبیرانی‌‌ چاالك���وان‌و‌قه‌زاكه‌ی���ه‌،‌چاالكوانی‌مه‌ده‌نی،‌زیره‌ك‌ئیبراهی���م‌رونیكرده‌وه‌‌كه‌‌س���وتاندنی‌"مۆدێل"‌و‌ بوه‌ته‌‌ له‌شاره‌كه‌یاندا‌ مرۆڤ‌به‌پێویستیش���ی‌‌زانی‌‌ك���ه‌‌حكومه‌ت‌و‌به‌دواداچون‌ به‌جددی‌ ناوخۆ‌ وه‌زاره‌تی‌بۆ‌ئه‌و‌كێش���انه‌‌بكه‌ن،‌چونكه‌‌الوازیی‌الیه‌نی‌ئه‌منی‌ش���اره‌كه‌‌هۆكارێكه‌‌كه‌‌ه���ه‌ر‌ك���ه‌س‌بكوژرێت‌و‌بس���وتێنرێت‌ئاشكراش‌ نه‌دۆزرێنه‌وه‌‌كه‌‌ تۆمه‌تباران‌

بو‌راناگه‌یه‌نرێت.دانیش���توانی‌‌ نیگه‌رانییه‌كانی‌‌ له‌گه‌ڵ‌‌

كف���ری‌،‌ب���ه‌اڵم‌الیه‌ن���ه‌‌ئه‌منیی���ه‌كان‌ره‌تیده‌كه‌ن���ه‌وه‌‌كه‌‌س���وتاندنی‌‌مرۆڤ‌بوبێت���ه‌‌"دی���اره‌"،‌به‌پێ���ی‌ئامارێكی‌پۆلیسی‌گه‌رمیان‌له‌زاری‌‌وته‌بێژ،‌رائید‌رابردودا‌ له‌ساڵی‌‌ حه‌سه‌ن‌حه‌مه‌ساڵح،‌‌22پیاو‌كوژراون‌و‌17یان‌ئاشكراكراوه‌و‌پێنجیش���یان‌ئاش���كرانه‌كراوه‌،‌له‌گه‌ڵ‌س���ێ‌خۆكوش���تنی‌‌پیاو‌ك���ه‌‌دوانیان‌ئاشكراكراوه‌،‌هه‌روه‌ها‌كوشتنی‌به‌هه‌ڵه‌‌

دو‌حاڵه‌ت‌بوه‌.له‌باره‌ی‌‌س���وتاندنی‌س���ێ‌كه‌سه‌وه‌‌له‌ماوه‌ی‌‌دو‌ساڵدا‌له‌كفری،‌وته‌بێژه‌كه‌ی‌‌پۆلیسی‌گه‌رمیان‌رونیكرده‌وه‌‌كه‌‌الیه‌نی‌په‌یوه‌ندیدار‌به‌رپرس‌نییه‌‌له‌و‌كێشانه‌،‌ئه‌منی‌و‌سیاس���ی‌ كێش���ه‌كان‌ چونكه‌‌كۆمه‌اڵیه‌تییه‌،‌ مه‌ده‌نی‌و‌ به‌ڵكو‌ نه‌بوه‌،‌ئه‌وه‌ش���ی‌له‌كف���ری‌روده‌دات‌نه‌بوه‌ته‌‌

"دیارده‌".تاوان���ی‌ به‌دواهه‌می���ن‌ س���ه‌باره‌ت‌سوتاندنی‌ئه‌فسه‌رێكی‌پله‌به‌رز،‌وته‌بێژی‌ئاسایشی‌گه‌رمیان‌عوسمان‌عه‌بدولكه‌ریم‌له‌لێدوانێك���دا‌بۆ‌ئاوێن���ه‌‌رایگه‌یاند‌كه‌‌پێشتر‌له‌سه‌ر‌بڕیاری‌دادوه‌رو‌مادده‌ی‌‌‌406س���ێ‌تۆمه‌تباران‌ده‌س���تگیركران‌كه‌‌كه‌س���ی‌نزیك���ی‌كوژراوه‌كه‌‌بون،‌ پاشان‌كه‌سێكی‌دیكه‌ش‌ده‌ستگیركرا،‌واتا‌تائێستا‌چوار‌كه‌س‌ده‌ستگیركراون‌و‌ناوه‌‌و‌ دوانیان‌دانی���ان‌به‌تاوانه‌كه‌یاندا‌ده‌ركه‌وتوه‌‌كێش���ه‌یه‌كی‌خێزانی‌بوه‌"،‌به‌پێ���ی‌زانیارییه‌كان���ی‌ئاوێنه‌ش‌ئه‌و‌دو‌كه‌س���ه‌ی‌دانیانن���اوه‌‌به‌تاوانه‌كه‌دا‌

خێزانه‌كه‌ی‌‌و‌برایه‌كی‌بوه‌.هه‌روه‌ها‌توێژه‌ری‌ده‌رونی،‌عوسمان‌سه‌الم‌له‌لێدوانێكدا‌بۆ‌ئاوێنه‌‌ئاماژه‌ی‌‌به‌وه‌دا‌كه‌‌له‌هه‌ر‌روداوێكدا‌دۆزینه‌وه‌ی‌‌تۆمه‌تب���اران‌و‌راگه‌یاندن���ی‌ئه‌نجام���ی‌پۆزه‌تیڤی‌ كاریگه‌ری‌‌ دادگاییكردنه‌كان‌ده‌بێت‌ب���ۆ‌دوباره‌نه‌بون���ه‌وه‌ی‌،‌به‌اڵم‌هۆكاری‌‌ بونه‌ت���ه‌‌ كفری‌ روداوه‌كان���ی‌

"ده‌زگا‌ ب���ه‌‌ متمان���ه‌‌ له‌ده‌س���تدانی‌ئه‌منییه‌كان"،‌بۆیه‌‌پێیباشه‌‌راگه‌یاندن‌و‌رێكخراوه‌كان‌كار‌بۆ‌هۆشیاركردنه‌وه‌ی‌‌ئه‌منییه‌كان‌و‌ ده‌زگا‌ بك���ه‌ن‌و‌ خه‌ڵ���ك‌دادگاش‌رۆڵ���ی‌خۆی���ان‌ببینن،‌به‌اڵم‌كێش���ه‌یه‌كی‌گه‌وره‌ی���ه‌‌ك���ه‌‌زۆرج���ار‌هه‌وڵده‌درێت‌كێش���ه‌كان‌نه‌گاته‌‌دادگاو‌به‌س���وڵحی‌عه‌ش���ایه‌ری‌‌چاره‌س���ه‌ری‌

بكه‌ن.هه‌ر‌له‌و‌باره‌یه‌وه‌‌یاساناس،‌به‌هادین‌ئه‌حم���ه‌د‌ه���ۆكاری‌‌ئاش���كرانه‌كردنی‌‌ب���ۆ‌"الوازی‌دادگاكان"‌ تۆمه‌تباران���ی‌‌

گه‌ڕان���ده‌وه‌‌و‌وتی‌‌"گومان���ی‌تێدا‌نییه‌‌دادگاكانم���ان‌الوازو‌كه‌مێ���ك‌ئیهمالن‌له‌لێكۆڵینه‌وه‌كان���دا،‌ب���ۆ‌نمونه‌‌روداو‌هه‌ب���وه‌‌ره‌نگ���ه‌‌دادوه‌ری‌لێكۆڵینه‌وه‌‌یان‌داواكاری‌‌گش���تی‌دوای‌‌چوار‌رۆژ‌لێكۆڵینه‌وه‌ی‌‌شه‌خس���ی‌ئه‌نجام‌بدات،‌له‌كاتێكدا‌ده‌بێت‌لێكۆڵینه‌وه‌ی‌به‌په‌له‌‌بكرێت،‌ئه‌وكات‌لێكۆڵینه‌وه‌كه‌‌پوختتر‌ده‌بێت‌و‌ره‌نگه‌‌له‌‌48كاتژمێری‌یه‌كه‌می‌كێش���ه‌كه‌دا‌تۆمه‌تبار‌یان‌ش���ایه‌تحاڵ‌فریانه‌كه‌وێت‌ بدركێنێ���ت‌و‌ ش���ت‌ زۆر‌

بیركردنه‌وه‌ی‌رێكبخات".

هه‌ر‌له‌و‌باره‌ی���ه‌وه‌‌ئه‌ندامی‌‌لیژنه‌ی‌‌له‌په‌رله‌مان���ی‌ ئاس���ایش‌ ناوخ���ۆو‌كوردس���تان،‌نه‌ریم���ان‌عه‌بدوڵ���اڵ‌بۆ‌ئاوێن���ه‌ی‌‌رونكرده‌وه‌‌ك���ه‌‌لیژنه‌كه‌یان‌مه‌ترس���یداره‌ی‌‌ ئ���ه‌و‌دۆخه‌‌ ئاگاداری‌كفرین‌و‌له‌به‌رنامه‌یاندا‌هه‌بوه‌‌سه‌ردانی‌بك���ه‌ن،‌به‌اڵم‌رێكنه‌كه‌وت‌و‌ئێس���تاش‌به‌هۆی‌پڕۆژه‌‌یاسای‌‌بودجه‌وه‌‌ناتوانن‌

ئه‌و‌سه‌ردانه‌‌ئه‌نجام‌بده‌ن.سوتێنراوه‌كه‌،‌ به‌ئه‌فسه‌ره‌‌ سه‌باره‌ت‌"له‌گ���ه‌ڵ‌ وت���ی‌ په‌رله‌مانت���اره‌‌ ئ���ه‌و‌ئاسایش���دا‌قس���ه‌مان‌ك���ردوه‌و‌ده‌ڵێن‌

تاوانێكی‌ئاسایی‌و‌كۆمه‌اڵیه‌تییه‌،‌به‌اڵم‌گرنگ‌ئه‌وه‌یه‌‌لێپرس���ینه‌وه‌كان‌بكرێن‌بۆ‌دۆزینه‌وه‌ی‌‌تاوانباران"،‌ناوبراو‌داوا‌ده‌كات‌بۆ‌بنه‌بڕكردن���ی‌‌ئه‌و‌حاڵه‌تانه‌‌ده‌زگاكان‌به‌نیش���تیمانی‌بكرێن‌و‌له‌ژێر‌ده‌س���تی‌ح���زب‌دوربخرێن���ه‌وه‌،‌بۆیه‌‌زۆربه‌ی‌‌كێشه‌كان‌ئه‌وه‌ی‌حزب‌بیه‌وێت‌ئاشكرایده‌كات‌و‌ئه‌وه‌ی‌ده‌ستی‌كه‌سانی‌حزبی‌تێدابێت‌نایاندۆزێته‌وه‌‌كه‌‌چه‌ندین‌حاڵه‌تی‌له‌و‌جۆره‌‌هه‌بوه‌و‌به‌رپرس���ه‌‌حزبییه‌كان‌س���وڵحی‌عه‌شایه‌رییان‌بۆ‌

كردوه‌.

9 )361(‌سێشه‌ممه‌‌2013/1/22 لۆکاڵ

له ماوه ی دو ساڵدا له كفری سێ كه س پاش كوشتنیان، سوتێنراوندانیشتویه‌کی‌‌كفری‌:‌مرۆڤ‌سوتاندن‌بوه‌ته‌‌دیارده

وێنه‌ی‌یه‌کێک‌له‌و‌ئۆتۆمبێالنه‌ی‌که‌مرۆڤێکی‌تیادا‌سوتا‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌فۆتۆ:‌ئیحسان‌مه‌ال‌فوئاد‌

"جڤاتی نیشتمانی ، گۆمی مه نگی ناو گۆڕانی شڵه قاند"بۆچی‌‌knnباسی‌‌ئه‌و‌ناڕه‌زاییانه‌‌ناكات‌که‌به‌هۆی‌جڤاته‌که‌وه‌‌‌دروستبوه‌؟

کۆبونه‌وه‌یه‌کی‌هه‌ڵسوڕاوانی‌گۆڕان‌له‌گه‌ڵ‌رێکخه‌ری‌گشتی‌بزوتنه‌وه‌که‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌فۆتۆ:‌ئینته‌رنێت

به‌پێی‌‌ئه‌و‌ئاماده‌كارییانه‌ی‌‌كراوه‌،‌تا‌مانگی‌‌

چوار‌گۆڕان‌كۆنگره‌‌ده‌به‌ستێ‌

په‌رله‌مانتارێك:‌ئاگاداری‌‌ئه‌و‌دۆخه‌‌

مه‌ترسیداره‌ی‌‌كفرین

C M Y K

‌11ره‌نگاڵه‌ره‌نگاڵه(361( سێشه ممه 102013/1/22 (361( سێشه ممه 2013/1/22

یه كێك له و هه نگاوانه ی كه له خۆگۆڕین یان رێكپۆش ده ركه وی���ت، ئه وه یه كه ده بێ���ت ش���یك بیت، وه م���ن دڵنیام له وه ی كه كه م ك���ه س هه ن له جیهاندا ره نگی ره ش���ی له به ر نه كردبێت به اڵم ئه وه ی ك���ه پێویس���ته بیزانیت هه مو

پارچه كی ره ش نا! بۆی���ه زۆرجار توش���ی په ش���ۆكاوی و ش���ڵه ژاوییه ك ده بیت كاتێ���ك له ناكاو بانگهێش���تك ده كرێت ب���ه اڵم نازانیت چی به په له ئاماده بكه یت و دیاریكراوو گونج���او بێت، بۆیه هه میش���ه ره نگی ره ش پێویس���ته له دۆاڵبه كه دا هه بێت، نه ك به ش���ێوه یه كی به رده وام كه وات لێ بكات خه مۆك���ی داتبگرێت، به ڵكو به كاڵسی و ش���یك وه كو هه ركه سێكی جیهان���ی و ئاس���ایی، لێ���ره وه بۆ هه ر فه مانبه رێك كه له دام و ده زگا حكومی و ناحكومییه كان كارده كه ن به دڵنیاییه وه )قه میسی سپی و ته نوره یاخود پانتۆڵی ره ش( نه ك به شیاوی به ڵكو بۆ شوێنی ش���یاویش ده رتده خ���ات وات لێده كات به كه س���ێكی جددی و سه ركه وتوو رێك

ده ركه ویت.چه ندی���ن خاوه ن���ی كاتێ���ك ب���ه اڵم پارچه ی جوانیت له ناو دۆاڵبه كه تدا بۆ ده شڵه ژێیت و ناوه خت بانگهێش���تێكی

نازانی چی له به ربكه یت؟! ئه وه دڵنیات ده كه مه وه كه عه زییه كی ره شی س���اده به قژ رێكخستن و كه مێك لێ���ده كات وات ئیكسیس���واراته وه ده ربكه ویت و، به رێك���ی ئاماده بی���ت و ئاسانترین هه ڵبژارده یه بۆ گشت بۆنه و كاته كانت���ان، وه كاتێ���ك ره ش له به ر ده كه یت هه م���و ره نگێ���ك به كراوه یی هاوبه شت ده بێت له جوان ده ركه وتنت، )له چكێك���ی س���ورو م���ۆر ب���ۆ مل، قۆنه ره ی جوت���ێ زه رد، جاكێتێك���ی LOUIS VUITTON/( لویس ڤیتۆنLV( ... هتد(، بۆیه به له به ركردنت به پارچه یه ك���ی ره ش له كات���ی ناوه ختدا باش���ترین هه ڵبژارده ی���ه ، وه ئه گ���ه ر خاوه نی ل���ه ش و الرێكی رێك بیت ئه وا ناتوانی���ن لۆمه ت بكه ین ب���ۆ جوانیت ته نها پێویس���تیت به كه مێك یارمه تی و

راوێژكاری ده بێت.

گاکاوڕ

ره نگه نه توانیت زۆربه ی ئه و پڕۆژانه جێبه ج����ێ بكه ی����ت ك����ه ده خرێن����ه به رده مت و هه وڵب����ده خۆت بپارێزیت له و كه س����انه ی كه هه س����ت ده كه یت

حه ز به سه ركه وتنت ناكه ن.

زۆر هه وڵ بۆ ناس���ینی كه س���انی نوێ ده ده یت ئ���ه وه ش له الیه كه وه باش���ه و له الیه ك���ی دیكه ش���ه وه ره نگ���ه زیانت لێبدات بۆیه له م كاته دا هه وڵ بده ته نها په یوه ست بیت به هاوڕێ كۆنه كانته وه .

له ئه نجام����ی زۆربون����ی ئیش����ه كانت، كۆنتڕۆڵ����ت نه ماوه به س����ه ر خۆتدا و پێویس����تیت به وه ی����ه ك����ه ماوه یه ك س����ه فه ر بكه یت بۆ ده ره وه ی واڵت بۆ

ئه وه ی پشویه كی باش بده یت.

هێنده ره شبین مه به به دونیا و به هه مو شتێك مه ڵێ خراپه ، چونكه ئه وه بێئومێدت ده كات له ژی����ان، بۆیه پێویس����ته له هه مو بوارێكی ژیانت����دا به گه ش����بینییه وه مامه ڵه بكه یت و

هه وڵی تێپه ڕاندنی گرفته كانت بده یت.

له م ماوه یه دا كه س����ێكی ن����وێ دێته هه ی����ه زۆر ئه گ����ه ری ژیانت����ه وه و ئارامییه ك����ی باش����ت پێبه خش����ێت و ب����كات، رۆژی هاوكارییه كی باش����ت

به ختت شه ممه یه .

كه س����ێكی زۆر جددیت له كاره كانتدا و پابه ندیت به و كاتانه ی بۆ ئیشه كانت دان����اوه ، ب����ه اڵم هه ندێجاریش به هۆی ده كه ویت����ه ئیش����ه كانته وه زۆری����ی

هه ڵه وه ، سێشه ممه رۆژی به ختته .

بده ، به خوێندنه ك����ه ت زۆر گرنگ����ی چونكه ئ����اینده یه كی باش����ت ده بێت ل����ه و ب����واره دا، پێده چێ����ت ل��������ه م هه فته یه دا روداوێكی كتوپڕ له ژیانتدا

روبدات.

هه میش���ه بورجه ئ���ه م له دایكبوان���ی به وریاییه وه مامه ڵه ده كه ن، بۆیه زۆرجار ئیش���ه كانیان زۆر دواده كه وێت، ده بێت باوه ڕتان به خۆتان هه بێت و نه ترسن له و

ئیشانه ی ده تانه وێت ئه نجامی بده ن.

زۆرج����ار پێ����ت ده وترێ����ت ك����ه تۆ كه سێكی له خۆباییت و ناته وێت له گه ڵ زۆر كه س����دا هه ڵس����وكه وت بكه یت، به اڵم گوێ به و قسانه مه ده ، چونكه

ده یانه وێت له كه دارت بكه ن.

ل����ه م ماوه یه دا روب����ه ڕوی گرفتێكی دارای����ی ده بیته وه ئ����ه وه ش به هۆی ئه وه ی له ماوه ی رابردودا زیاده رۆیه كی زۆرت له خه رجییه كانتدا كرد، ده بێت ئاگاداری باری ته ندروستیشت بێت.

ب��ه الیه ن����ه زۆر گرنگ����ی كۆمه اڵیه تییه كانت بده و باش����تر وایه ب����ۆ ئه نجامدانی ه��������ه ر پرۆژه یه ك زۆرترین پرس و راوێ����ژ به كه س����انی

شاره زا بكه یت.

قرژاڵدوانه‌‌

زۆربون به ره و س����ۆزدارییه كانت گرفته ده چن و له ڕوی ده رونیش����ه وه كاریگه ری ده بێت بۆت، له به رئه وه زۆر پێویس����ته به وریایی����ه وه مامه ڵ����ه بكه ی����ت و ل����ه م ماوه یه شدا هه واڵێكی خۆشت پێده گات.

نه‌‌هه‌‌‌نگسه‌‌تڵگیسککه‌‌واندوپشکته‌‌رازووفه‌‌ریکشێر

Fashionگۆشه یه كی تایبه ته به جل و به رگ

دیزاینه ر و راوێژكاری fashion "سه فین عارفی " ئاماده ی ده كات

ناو دۆاڵبه كه ت با هه میشه ره شی تێدا بێت... تكایه

له‌فه‌یسبووکه‌وه‌

safeen.arif@yahoo.com Twitter @SafeenArif

ئا: ئاوێنه

ره نگه هه ر كه سێك ناونیشانی ئه م بابه ته بخوێنێته وه به الیه وه سه یر بێت كه ئاخۆ مه به ست له كورسی "R"ه كه ی زانكۆی سلێمانی چییه ؟ بۆیه ده توانن ته واوی بابه ته كه بخوێننه وه بۆئه وه ی زانیاری له باره ی ناونیشانه كه ی بزانن.

زانك���ۆی ناوه ڕاس���تی له گۆڕه پان���ی س���لێمانی وات���ه ئ���ه و بینای���ه ی كه ده كه وێت���ه نزی���ك نه خۆش���خانه كان، به چیمه نتۆ ك���ه هه ی���ه كورس���ییه ك به به رزاییه كه وه ی���ه و دروس���تكراوه و له پشتیش���ییه وه دره ختێكی به س���ه ردا باخێكی له به رده میشیدا شۆڕبوه ته وه و گه وره یه . ئه و كورسییه له نێو به شێكی

زۆری خوێندكارانی زانكۆدا به كورس���ی (R(ه كه ناس���راوه واته ئه و كه سانه ی له ڕه گ���ه زی خۆشه ویس���تی ره ف���زی به رامب���ه ر وه رده گ���رن له س���ه ر ئ���ه و كورسییه داده نیشن، بۆیه زۆر به كه می خوێن���دكاران له س���ه ر ئه و كورس���ییه داده نیشن، هه ر كاتێك خوێندكارێكیش ئه گه ر به ڕێكه وت له س���ه ری دابنیشێت ئ���ه وا له دوره وه زۆرب���ه ی خوێندكارانی دیكه به بزه و پێكه نینێكه وه ده ڵێن "ئه و

داماوه ش Rی وه رگرتوه ".په یامنێ���ری ئاوێن���ه زۆر هه وڵی���دا كه رای چه ن���د خوێندكارێك���ی ئێس���تای ك���ه وه ربگ���رێ س���لێمانی زانك���ۆی ت���ا چه ندێ���ك باوه ڕیان به و وش���ه یه هه یه كه ب���ۆ ئه و كورس���ییه دانراوه ، به ش���ێك له و خوێندكارانه ش به مه رجی

باڵونه كردن���ه وه ی ناوه كانیان ئاماژه یان ب���ه وه دا كه ه���ه ر له كات���ی دانانی ئه و كورس���ییه له و ش���وێنه دا ئ���ه و ناوه ی به سه ردا بڕاوه و ئیدی هه ر خوێندكارێك ئه گه ر به ڕێكه وتیش له سه ری دابنیشێت

ئه وا نازناوه كه ی به سه ردا ده ڕوات.له پشت ئه و كورسییه و له به رامبه ریدا كه ته نها شه قامێك لێكیان جیا ده كاته وه "كان���ی عاش���قان" هه یه ك���ه لێواری خوێندكاران زۆرج���ار شۆس���ته كه یه و ب���ۆ به س���ه ربردنی كاته كانی���ان لێ���ی داده نیشین، به اڵم ئه و شوێنه ش به الی ناوه ی ئ���ه و خوێندكارانه وه زۆرب���ه ی به سه ردا بڕاوه ، واته ئه و كه سانه ی لێی داده نیش���ن ته نانه ت ئه گه ر عاش���قیش نازناوه ی���ان به س���ه ردا ئ���ه و نه ب���ن،

ده درێت.

ئا: ئاكۆ حه مه د رابی

نزیكه ی دو ساڵه په یكه ره كه ی حوسێن حوزنی موكریانی كه له قه زای

ره واندزه "گوێ و لوت"ی شكێنراوه و تائێستاش هیچ كه س و الیه نێك بیریان له چاككردنی نه كردۆته وه و ئه مه ش به شێك له رۆژنامه نوسان و رۆشنبیرانی ناوچه كه ی نیگه ران

كردوه .

ناوی موكریان���ی حوزن���ی حوس���ێن ته واوی )سه ید حوسێنی كوڕی سه ید ئیسماعیل( كوڕی شێخ عه بدولله تیفی هه ژده )1947-1925( له س���ااڵنی ه و كتێبی چاپكردوه كه زۆربه یان له س���ه ر

مێژوی كوردو كوردستانن. به پێی ئه و زانیارییانه ی ده ست ئاوێنه كه وتون، پێش���تر له ش���اری سلێمانی په یكه رێك���ی شایس���ته ب���ۆ حس���ێن حوزنی دروس���تكراوه و ویستویانه ئه و په یك���ه ره بهێنن���ه ره وان���دز دایبنێن، به اڵم به هۆی ئه وه ی كه ئه و په یكه ره ی یه كێتیی���ه وه له الی���ه ن س���لێمانی دروس���تكراوه ، به رپرس���ێكی پارت���ی هه ستاوه به خێرایی س���ۆران له قه زای ماددیی هونه رمه ندێك به هاوكاریكردنی ت���ا په یكه رێكی حوزنی دروس���تبكات، په یكه رێك���ی هونه رمه ن���ده ش ئ���ه و له چیمه نت���ۆ به ته نه���ا "بێس���ه روبه ر" دروس���تده كات و له رێوره سمێكدا په رده له س���ه ر په یكه ره كه له نێ���و ره واندزدا

الده درێت. په یكه ره ك���ه تائێس���تا هه رچه ن���ده له ش���وێنی خۆی له ڕه واندز ماوه ته وه ، به اڵم "گوێ و لوت"ی بڕراون، له و روه وه رۆژنامه ن���وس توانا ته ه���ا به ئاوێنه ی راگه یاند كه به داخه وه بۆ ئه و ش���اره ی هون���ه ری رۆش���نبیری و فه لس���ه فه ی لێده دات، كه چی ش���وێنی په یكه رێكی رابه ری رۆژنامه نوس���ی ئه و ناوچه یه ی لێنه بێته وه و دو ساڵه "سوكایه تی " به و

په یكه ره كراوه . رۆش���نبیری س���ه نته ری به رپرس���ی

ره واندز، به ختیار س���ه باح له لێدوانێكدا بۆ ئاوێنه رایگه یاند گرفت له و شوێنه نییه ك���ه په یكه ره كه ی ل���ێ دانراوه ، به ڵكو گرفت له خ���ودی په یكه ره كه یه ، یه كه میان له وه ی كه ئه و كه ره سته یه ی لێی دروس���تكراوه هه موی چیمه نتۆیه كه ئه مه ش به باران تێكده چێت، ئه وه ی دیكه ش نزیكه ی دو ساڵه ئه و په یكه ره س���وكایه تی قاڵبه كه ی ل���وت و گوێ و پێك���راوه و بڕاوه كه ئه م���ه ش ئه وانی

نیگه ران كردوه . ناوبراو ئاماژه ی به وه دا كه رێزلێنانه كه و ب���ۆ حوزنی دروس���تكردنی په یك���ه ر له جێگه ی خۆیدا بوه ، به اڵم ده كرا ئه و

له برۆنز له په یكه ره كه دایه كه ره ستانه ی بوایه نه ك چیمه نتۆ، وتیشی "له ڕاستیدا نه ده بو گ���وێ و لوتی په یكه رێكی وه ك لێبكرێته وه و چاكیش ئه وه ی حوزن���ی نه كرێته وه ، بۆیه به ڕاستی خه فه تبارین ب���ه م كاره ". به ختیار رونیش���یكرده وه كه چه ندینجار له گ���ه ڵ الیه نی ئیداری ناوچه كه باسی گرفتی ئه و په یكه ره یان

كردوه . س���یروان ره واندز، ق���ه زای قایمقامی سیرینی كێشه كه به و شێوه یه نابینێت كه رۆژنامه نوس و رۆش���نبیران باس���ی به ش���كانی ئاماژه هه رچه نده ده كه ن، "گ���وێ و ل���وت"ی دا، ب���ه اڵم پێیوایه

ئ���ه وه ش به و مانایه نیی���ه كه خه ڵكی ره وان���دز په یكه ری حوزنی قبوڵ نییه ، ره نگه چه ند ده س���تێكی "چه په ڵ" بۆ "س���وككردن"ی حوزنی و له كه داركردنی ئه م پێش���تر خه ڵكه كه ی ناوچه ك���ه و كاره یان كردوه ، به اڵم په یكه ره كه وه ك خۆیه تی و ده س���تكاری نه ك���راوه و وتی "په یك���ه ر خانویه ك نییه ك���ه تێكدرا بێت و ئێم���ه بچین چاك���ی بكه ینه وه ، به اڵم له گه ڵ ئه وه ش���دا خ���ۆم له گه ڵ چه ند براده رێك له گفتوگۆدام و نیازێكی وامان هه یه كه ئه و په یكه ره هه ڵبگرین و په یكه رێكی شایس���ته تر كه ده مێكه بۆ له س���لێمانییه دروس���تكراوه و ره واندز

له به رچاوترین ره واندزو بۆ بیهێنینه وه شوێن دایده نێین".

هه ر له مباره یه وه س���ه رۆكی شاره وانی ره واندز، عیس���ا محه مه د له لێدوانێكدا ب���ۆ ئاوێن���ه رایگه یان���د ك���ه یاخود په یكه ره ك���ه ب���ه دوای هه ڵده گرم، یان تاكو چه ند رۆژێك���ی دیكه ناهێڵم به و ش���ێوه یه بمێنێته وه و چاكی ده كه مه وه "چونك���ه عه یبه یه ك���ی گه وره ی���ه بۆ ئێمه ك���ه په یكه ری حوزنی ئاوا بێت". ناوب���راو داموده زگاكانی رۆش���نبیری و خۆیش���یانی به "گوناهبار" له به رامبه ر په یكه ره كه شێواندنی چاكنه كردنه وه و

ناوبرد.

په‌یكه‌ره‌كه‌ی‌‌حسێن‌حوزنی‌‌دو‌ساڵه‌‌گوێ‌و‌لوتی‌‌شكێنراوه‌

ئا: ئاكۆ

یه كێك له و كه مئه ندامانه ی كه هه رگیز له كاركردن ماندو نابێت و

هه میشه به رهه می هونه ری جوان پێشه كه ش ده كات )ته یب

موعته سه م(ه كه له چه ندین بواردا ئه سپی خۆی تاو ده دا.

ته یبی ته مه ن س���ی و هه ش���ت س���اڵ به قه زای له گوندی )سه ران(ی س���ه ر ره وان���دز له دایكبوه و ئێس���تاش هه ر له وێ نیش���ته جێیه ، ئه و، به شی زۆری جه س���ته ی جگه له چه ند په نجه یه كی ده س���تی نه بێت كار ناكه ن و ئێس���تا په نجه كانیش���ی به ره ب���ه ره خه ریك���ه كێشه یان بۆ دروس���ت ده بێت و له كار ده ك���ه ون، ب���ه اڵم له گ���ه ڵ ئ���ه وه ش نه بۆته به ربه س���ت له به رده م كۆشش و له ه���ه ر چونك���ه به رهه مه كان���ی ، یه كێ���ك له بواره كانی )وێنه كێش���ان، فۆتۆگراف، دیزاین، كۆمپیوته رو تۆڕه پڕ كه س���ێكی كۆمه اڵیه تیی���ه كان(دا

به خشش و به رهه می به پێزه . ته یب له ته مه نی س���یانزه س���اڵییه وه ده س���تی به كاری هونه ری���ی كردوه و تائێس���تا ساڵیش���ه وه له ه���ه ژده یانزه پێش���انگای تایبه ت و بیس���ت و

به ه���اوكاری پێش���انگای هه ش���ت له گ���ه ڵ هونه رمه ندانی دیكه له ش���اره جیاوازه كانی كوردس���تان كردوه ته وه ، ئه م���ه جگ���ه ل���ه وه ی كاری وێن���ه و دیزاینی به رگی چه ندان كتێبی كردوه ، یه كێك له و خزمه تانه ی كه به ناوچه ی ره واندزی كردوه كۆكردنه وه ی سه دان وێنه ی كۆن و ئه رش���یفی ناوچه كه یه و ناوچه ك���ه ئه رش���یفی توانیویه ت���ی

له له ناوچون بپارێزێت.

ئه و گه نجه ئاره زوی زۆری بۆ هونه ری نیگاركێش���انیش هه یه و له و روه شه وه خاوه نی چه ندی���ن به رهه مه ، هه روه ها به ش���ێكی كاتیش���ی ته رخانكردوه بۆ گۆڤاره كان و رۆژنام���ه و خوێندنه وه ی گوێگرتن هه واڵ���ه كان و س���ه یركردنی له موزیكی جیهانی و كوردی و هه میشه ش

ئاره زوی گه شت و سه یران ده كات. هه رچه ن���ده ته ی���ب خ���اوه ن خولیا و ئاره زویه ك���ی زۆره ، به اڵم رۆژ له دوای

رۆژی���ش ب���اری ته ندروس���تی به ره و خراپی ده ڕوات و هێش���تا هه ر وره شی به رزه و چاوی له به ره و پێشبردنی كاره زیاتر "ب���ۆ هونه ریه كانییه ت���ی و وتی به ره و پێش���بردنی كاره كانم پێویستم به رزه ، ئاست كامێرای به كۆمپیۆته رو چونكه ئێستا ئه وانه ی به كاریان دێنم له تموح���ی من���دا نی���ن، له به رئه وه ی ده مه وێ���ت كاری جوانت���رو به پێزت���ر

پێشه كه شی كۆمه ڵگه بكه م".

"ته‌یب"‌كه‌مئه‌ندامه‌‌و‌له‌زۆرترین‌بواریشدا‌به‌هره‌مه‌نده‌‌‌

ئا: به ختیار حسێن

رۆژ، هه ینییه و جه نجاڵییه كی زۆر به بازاڕه كه وه دیاره و خه ڵكانێكی زۆر به مه به ستی كڕینی پۆشاكی زستانه

رویان تێكردوه ، ئه و شوێنه ش بازاڕی "له نگه "یه له شاری هه ولێر كه ناوه باوه كه ی بازاڕی پۆشاكی "كۆنه "

ده گرێته وه .

له ب���ازاڕه به یه كێك له نگ���ه ب���ازاڕی گه وره كانی ش���اری هه ولێر داده نرێت و ده كه وێته به رده م شه قامی چل مه تری و ژماره یه كی زۆر دوكان���ی جۆراوجۆری له خۆگرتوه كه زۆربه شیان جلوبه رگن.

هه رچه ن���ده به ناوه كه ی���دا زۆرج���ار هاواڵتی���ان وا تێده گ���ه ن ك���ه ئ���ه و پۆش���اكانه ی له و بازاڕه دا ده فرۆشرێن "كۆن"ن، ب���ه اڵم روتێكردنی هاواڵتیان

بۆ بازاڕه كه به زۆریی له به ر "هه رزان"ی ئه وه ش���دا له گ���ه ڵ نرخه كه یه ت���ی ، خه ڵكانێك���ی دیكه پێیانوایه كه نرخی پۆش���اكه كان گران���ن و جیاوازییه ك���ی ئه وتۆیان له گه ڵ نرخی پۆش���اكه كانی

ناو بازاڕدا نییه .داواكاری ئه مس���اڵدا له زس���تانی هاواڵتی���ان بۆ كڕینی پۆش���اكی له نگه له هه ولێر زیادیك���ردوه ، دوكاندارێكیش پێیوای���ه ك���ه داواكاریی زۆر له س���ه ر

پۆشاكه كان، نرخه كانی گران كردوه .محه م���ه د جه عف���ه ر كاس���بكارێكی بیست و دو ساڵه و كڕیارێكی هه میشه یی پۆش���اكی له نگه یه ، چونك���ه به وته ی ئه و، ره نگه ئه و پۆش���اكانه ته نها به ناو "له نگ���ه " بن، به اڵم ئه گ���ه ر به نێویاندا بگه ڕێی زۆر له و پۆش���اكانه باش���ترن كه له بازاڕه تایبه ته كان ده فرۆش���رێن. ناوب���راو ئاماژه ی به وه كرد كه له وه رزی

زس���تاندا هاواڵتیان زیاتر رو له كڕینی ئه و پۆش���اكانه ده كه ن، ئه مه ش بوه ته

هۆكاری گرانبونی پۆشاكه كان.هه روه ه���ا فه هد محه م���ه دی ته مه ن س���ی و پێنج س���اڵیش كه فه رمانبه ری یه كێ���ك له فه رمانگه كان���ه و هه رچه نده ماوه یه ك���ی زۆر نیی���ه روی له كڕین���ی پۆش���اكی له نگه كردوه ، به اڵم پێیوایه كه له وه رزی زستاندا هاواڵتیان زیاتر رو له كڕینی ئه و پۆشاكانه ده كه ن، چونكه

زۆربه ی پۆشاكه كانی باشن.زۆرج���ار كه نێوی پۆش���اكی له نگه ده هێنرێ���ت زۆر خه ڵ���ك پێیانوایه كه نرخه كه ی زۆر هه رزانه ، به اڵم وه ك ئه و فه رمانبه ره باسیكرد كه ئه گه ر خه ڵك س���ه ردانی ئه و بازاڕه بك���ه ن ده بینن نرخه كانی زۆر به رزه و هیچ جیاوازییه كی نیی���ه له گ���ه ڵ بازاره كانی ت���ر، بۆیه جیاوازییه كی پۆش���اكانه ئه و ده بوایه

هه بوایه له گه ڵ پۆشاكه كانی تر له روی نرخه وه .

ب���ه اڵم به وت���ه ی كامه ران ق���ادر كه پۆش���اكی فرۆش���تنی دوكاندارێك���ی له نگه یه له وه رزی زستاندا بازاڕیان زۆر باش���بوه و خه ڵكێكی زیاتر سه ردانیان ده كه ن، به تایبه تیش له رۆژانی پش���ودا زۆرج���ار جێگ���ه ی خه ڵ���ك نابێته وه ، ئه م���ه ش به هۆی ئه وه ی ل���ه و وه رزه دا خه ڵ���ك داواكاری زۆر ده بێت له س���ه ر

پۆشاكی له نگه .ئ���ه و دوكان���داره ئاش���كرایكرد كه گرانبونی نرخی پۆشاكه كانی زستان بۆ داواكاری زۆر ده گه ڕێته وه له س���ه ریان، چونك���ه زۆرب���ه ی هاواڵتی���ان ته نی���ا له كات���ی س���ه رمادا بی���ر له كڕینی ئه و زۆربه ی ده كه نه وه و پۆش���اكانه جۆره پۆشاكه كانیش له ده ره وه ده هێنرێت بۆ

كوردستان.

وه‌رزی‌‌سه‌رما‌بازاڕی‌‌پۆشاكی‌‌له‌نگه‌‌له‌هه‌ولێر‌گه‌رم‌ده‌كات‌

به‌سه‌رهاتی‌‌كورسی‌‌"R"‌و‌"كانی‌‌عاشقانه‌كه‌ی‌"‌زانكۆی‌‌سلێمانی‌‌

ته یب موعته سه م فۆتۆ: ئاکۆ

په یكه ره كه ی حوسێن حوزنی موكریانی له قه زای ره واندز فۆتۆ: ئاکۆ

بازاڕی "له نگه " له شاری هه ولێر فۆتۆ: بەختیار

ئه و كورسییەی له نێو خوێندكارانی زانكۆی سلێمانی به كورسی )R(ه كه ناسراوه فۆتۆ: ئاوێنە

دنوێنخ

فەیسبوک تەرمی خوێندنی بەخاک سپارد

C M Y K

‌11ره‌نگاڵه‌ره‌نگاڵه(361( سێشه ممه 102013/1/22 (361( سێشه ممه 2013/1/22

یه كێك له و هه نگاوانه ی كه له خۆگۆڕین یان رێكپۆش ده ركه وی���ت، ئه وه یه كه ده بێ���ت ش���یك بیت، وه م���ن دڵنیام له وه ی كه كه م ك���ه س هه ن له جیهاندا ره نگی ره ش���ی له به ر نه كردبێت به اڵم ئه وه ی ك���ه پێویس���ته بیزانیت هه مو

پارچه كی ره ش نا! بۆی���ه زۆرجار توش���ی په ش���ۆكاوی و ش���ڵه ژاوییه ك ده بیت كاتێ���ك له ناكاو بانگهێش���تك ده كرێت ب���ه اڵم نازانیت چی به په له ئاماده بكه یت و دیاریكراوو گونج���او بێت، بۆیه هه میش���ه ره نگی ره ش پێویس���ته له دۆاڵبه كه دا هه بێت، نه ك به ش���ێوه یه كی به رده وام كه وات لێ بكات خه مۆك���ی داتبگرێت، به ڵكو به كاڵسی و ش���یك وه كو هه ركه سێكی جیهان���ی و ئاس���ایی، لێ���ره وه بۆ هه ر فه مانبه رێك كه له دام و ده زگا حكومی و ناحكومییه كان كارده كه ن به دڵنیاییه وه )قه میسی سپی و ته نوره یاخود پانتۆڵی ره ش( نه ك به شیاوی به ڵكو بۆ شوێنی ش���یاویش ده رتده خ���ات وات لێده كات به كه س���ێكی جددی و سه ركه وتوو رێك

ده ركه ویت.چه ندی���ن خاوه ن���ی كاتێ���ك ب���ه اڵم پارچه ی جوانیت له ناو دۆاڵبه كه تدا بۆ ده شڵه ژێیت و ناوه خت بانگهێش���تێكی

نازانی چی له به ربكه یت؟! ئه وه دڵنیات ده كه مه وه كه عه زییه كی ره شی س���اده به قژ رێكخستن و كه مێك لێ���ده كات وات ئیكسیس���واراته وه ده ربكه ویت و، به رێك���ی ئاماده بی���ت و ئاسانترین هه ڵبژارده یه بۆ گشت بۆنه و كاته كانت���ان، وه كاتێ���ك ره ش له به ر ده كه یت هه م���و ره نگێ���ك به كراوه یی هاوبه شت ده بێت له جوان ده ركه وتنت، )له چكێك���ی س���ورو م���ۆر ب���ۆ مل، قۆنه ره ی جوت���ێ زه رد، جاكێتێك���ی LOUIS VUITTON/( لویس ڤیتۆنLV( ... هتد(، بۆیه به له به ركردنت به پارچه یه ك���ی ره ش له كات���ی ناوه ختدا باش���ترین هه ڵبژارده ی���ه ، وه ئه گ���ه ر خاوه نی ل���ه ش و الرێكی رێك بیت ئه وا ناتوانی���ن لۆمه ت بكه ین ب���ۆ جوانیت ته نها پێویس���تیت به كه مێك یارمه تی و

راوێژكاری ده بێت.

گاکاوڕ

ره نگه نه توانیت زۆربه ی ئه و پڕۆژانه جێبه ج����ێ بكه ی����ت ك����ه ده خرێن����ه به رده مت و هه وڵب����ده خۆت بپارێزیت له و كه س����انه ی كه هه س����ت ده كه یت

حه ز به سه ركه وتنت ناكه ن.

زۆر هه وڵ بۆ ناس���ینی كه س���انی نوێ ده ده یت ئ���ه وه ش له الیه كه وه باش���ه و له الیه ك���ی دیكه ش���ه وه ره نگ���ه زیانت لێبدات بۆیه له م كاته دا هه وڵ بده ته نها په یوه ست بیت به هاوڕێ كۆنه كانته وه .

له ئه نجام����ی زۆربون����ی ئیش����ه كانت، كۆنتڕۆڵ����ت نه ماوه به س����ه ر خۆتدا و پێویس����تیت به وه ی����ه ك����ه ماوه یه ك س����ه فه ر بكه یت بۆ ده ره وه ی واڵت بۆ

ئه وه ی پشویه كی باش بده یت.

هێنده ره شبین مه به به دونیا و به هه مو شتێك مه ڵێ خراپه ، چونكه ئه وه بێئومێدت ده كات له ژی����ان، بۆیه پێویس����ته له هه مو بوارێكی ژیانت����دا به گه ش����بینییه وه مامه ڵه بكه یت و

هه وڵی تێپه ڕاندنی گرفته كانت بده یت.

له م ماوه یه دا كه س����ێكی ن����وێ دێته هه ی����ه زۆر ئه گ����ه ری ژیانت����ه وه و ئارامییه ك����ی باش����ت پێبه خش����ێت و ب����كات، رۆژی هاوكارییه كی باش����ت

به ختت شه ممه یه .

كه س����ێكی زۆر جددیت له كاره كانتدا و پابه ندیت به و كاتانه ی بۆ ئیشه كانت دان����اوه ، ب����ه اڵم هه ندێجاریش به هۆی ده كه ویت����ه ئیش����ه كانته وه زۆری����ی

هه ڵه وه ، سێشه ممه رۆژی به ختته .

بده ، به خوێندنه ك����ه ت زۆر گرنگ����ی چونكه ئ����اینده یه كی باش����ت ده بێت ل����ه و ب����واره دا، پێده چێ����ت ل��������ه م هه فته یه دا روداوێكی كتوپڕ له ژیانتدا

روبدات.

هه میش���ه بورجه ئ���ه م له دایكبوان���ی به وریاییه وه مامه ڵه ده كه ن، بۆیه زۆرجار ئیش���ه كانیان زۆر دواده كه وێت، ده بێت باوه ڕتان به خۆتان هه بێت و نه ترسن له و

ئیشانه ی ده تانه وێت ئه نجامی بده ن.

زۆرج����ار پێ����ت ده وترێ����ت ك����ه تۆ كه سێكی له خۆباییت و ناته وێت له گه ڵ زۆر كه س����دا هه ڵس����وكه وت بكه یت، به اڵم گوێ به و قسانه مه ده ، چونكه

ده یانه وێت له كه دارت بكه ن.

ل����ه م ماوه یه دا روب����ه ڕوی گرفتێكی دارای����ی ده بیته وه ئ����ه وه ش به هۆی ئه وه ی له ماوه ی رابردودا زیاده رۆیه كی زۆرت له خه رجییه كانتدا كرد، ده بێت ئاگاداری باری ته ندروستیشت بێت.

ب��ه الیه ن����ه زۆر گرنگ����ی كۆمه اڵیه تییه كانت بده و باش����تر وایه ب����ۆ ئه نجامدانی ه��������ه ر پرۆژه یه ك زۆرترین پرس و راوێ����ژ به كه س����انی

شاره زا بكه یت.

قرژاڵدوانه‌‌

زۆربون به ره و س����ۆزدارییه كانت گرفته ده چن و له ڕوی ده رونیش����ه وه كاریگه ری ده بێت بۆت، له به رئه وه زۆر پێویس����ته به وریایی����ه وه مامه ڵ����ه بكه ی����ت و ل����ه م ماوه یه شدا هه واڵێكی خۆشت پێده گات.

نه‌‌هه‌‌‌نگسه‌‌تڵگیسککه‌‌واندوپشکته‌‌رازووفه‌‌ریکشێر

Fashionگۆشه یه كی تایبه ته به جل و به رگ

دیزاینه ر و راوێژكاری fashion "سه فین عارفی " ئاماده ی ده كات

ناو دۆاڵبه كه ت با هه میشه ره شی تێدا بێت... تكایه

له‌فه‌یسبووکه‌وه‌

safeen.arif@yahoo.com Twitter @SafeenArif

ئا: ئاوێنه

ره نگه هه ر كه سێك ناونیشانی ئه م بابه ته بخوێنێته وه به الیه وه سه یر بێت كه ئاخۆ مه به ست له كورسی "R"ه كه ی زانكۆی سلێمانی چییه ؟ بۆیه ده توانن ته واوی بابه ته كه بخوێننه وه بۆئه وه ی زانیاری له باره ی ناونیشانه كه ی بزانن.

زانك���ۆی ناوه ڕاس���تی له گۆڕه پان���ی س���لێمانی وات���ه ئ���ه و بینای���ه ی كه ده كه وێت���ه نزی���ك نه خۆش���خانه كان، به چیمه نتۆ ك���ه هه ی���ه كورس���ییه ك به به رزاییه كه وه ی���ه و دروس���تكراوه و له پشتیش���ییه وه دره ختێكی به س���ه ردا باخێكی له به رده میشیدا شۆڕبوه ته وه و گه وره یه . ئه و كورسییه له نێو به شێكی

زۆری خوێندكارانی زانكۆدا به كورس���ی (R(ه كه ناس���راوه واته ئه و كه سانه ی له ڕه گ���ه زی خۆشه ویس���تی ره ف���زی به رامب���ه ر وه رده گ���رن له س���ه ر ئ���ه و كورسییه داده نیشن، بۆیه زۆر به كه می خوێن���دكاران له س���ه ر ئه و كورس���ییه داده نیشن، هه ر كاتێك خوێندكارێكیش ئه گه ر به ڕێكه وت له س���ه ری دابنیشێت ئ���ه وا له دوره وه زۆرب���ه ی خوێندكارانی دیكه به بزه و پێكه نینێكه وه ده ڵێن "ئه و

داماوه ش Rی وه رگرتوه ".په یامنێ���ری ئاوێن���ه زۆر هه وڵی���دا كه رای چه ن���د خوێندكارێك���ی ئێس���تای ك���ه وه ربگ���رێ س���لێمانی زانك���ۆی ت���ا چه ندێ���ك باوه ڕیان به و وش���ه یه هه یه كه ب���ۆ ئه و كورس���ییه دانراوه ، به ش���ێك له و خوێندكارانه ش به مه رجی

باڵونه كردن���ه وه ی ناوه كانیان ئاماژه یان ب���ه وه دا كه ه���ه ر له كات���ی دانانی ئه و كورس���ییه له و ش���وێنه دا ئ���ه و ناوه ی به سه ردا بڕاوه و ئیدی هه ر خوێندكارێك ئه گه ر به ڕێكه وتیش له سه ری دابنیشێت

ئه وا نازناوه كه ی به سه ردا ده ڕوات.له پشت ئه و كورسییه و له به رامبه ریدا كه ته نها شه قامێك لێكیان جیا ده كاته وه "كان���ی عاش���قان" هه یه ك���ه لێواری خوێندكاران زۆرج���ار شۆس���ته كه یه و ب���ۆ به س���ه ربردنی كاته كانی���ان لێ���ی داده نیشین، به اڵم ئه و شوێنه ش به الی ناوه ی ئ���ه و خوێندكارانه وه زۆرب���ه ی به سه ردا بڕاوه ، واته ئه و كه سانه ی لێی داده نیش���ن ته نانه ت ئه گه ر عاش���قیش نازناوه ی���ان به س���ه ردا ئ���ه و نه ب���ن،

ده درێت.

ئا: ئاكۆ حه مه د رابی

نزیكه ی دو ساڵه په یكه ره كه ی حوسێن حوزنی موكریانی كه له قه زای

ره واندزه "گوێ و لوت"ی شكێنراوه و تائێستاش هیچ كه س و الیه نێك بیریان له چاككردنی نه كردۆته وه و ئه مه ش به شێك له رۆژنامه نوسان و رۆشنبیرانی ناوچه كه ی نیگه ران

كردوه .

ناوی موكریان���ی حوزن���ی حوس���ێن ته واوی )سه ید حوسێنی كوڕی سه ید ئیسماعیل( كوڕی شێخ عه بدولله تیفی هه ژده )1947-1925( له س���ااڵنی ه و كتێبی چاپكردوه كه زۆربه یان له س���ه ر

مێژوی كوردو كوردستانن. به پێی ئه و زانیارییانه ی ده ست ئاوێنه كه وتون، پێش���تر له ش���اری سلێمانی په یكه رێك���ی شایس���ته ب���ۆ حس���ێن حوزنی دروس���تكراوه و ویستویانه ئه و په یك���ه ره بهێنن���ه ره وان���دز دایبنێن، به اڵم به هۆی ئه وه ی كه ئه و په یكه ره ی یه كێتیی���ه وه له الی���ه ن س���لێمانی دروس���تكراوه ، به رپرس���ێكی پارت���ی هه ستاوه به خێرایی س���ۆران له قه زای ماددیی هونه رمه ندێك به هاوكاریكردنی ت���ا په یكه رێكی حوزنی دروس���تبكات، په یكه رێك���ی هونه رمه ن���ده ش ئ���ه و له چیمه نت���ۆ به ته نه���ا "بێس���ه روبه ر" دروس���تده كات و له رێوره سمێكدا په رده له س���ه ر په یكه ره كه له نێ���و ره واندزدا

الده درێت. په یكه ره ك���ه تائێس���تا هه رچه ن���ده له ش���وێنی خۆی له ڕه واندز ماوه ته وه ، به اڵم "گوێ و لوت"ی بڕراون، له و روه وه رۆژنامه ن���وس توانا ته ه���ا به ئاوێنه ی راگه یاند كه به داخه وه بۆ ئه و ش���اره ی هون���ه ری رۆش���نبیری و فه لس���ه فه ی لێده دات، كه چی ش���وێنی په یكه رێكی رابه ری رۆژنامه نوس���ی ئه و ناوچه یه ی لێنه بێته وه و دو ساڵه "سوكایه تی " به و

په یكه ره كراوه . رۆش���نبیری س���ه نته ری به رپرس���ی

ره واندز، به ختیار س���ه باح له لێدوانێكدا بۆ ئاوێنه رایگه یاند گرفت له و شوێنه نییه ك���ه په یكه ره كه ی ل���ێ دانراوه ، به ڵكو گرفت له خ���ودی په یكه ره كه یه ، یه كه میان له وه ی كه ئه و كه ره سته یه ی لێی دروس���تكراوه هه موی چیمه نتۆیه كه ئه مه ش به باران تێكده چێت، ئه وه ی دیكه ش نزیكه ی دو ساڵه ئه و په یكه ره س���وكایه تی قاڵبه كه ی ل���وت و گوێ و پێك���راوه و بڕاوه كه ئه م���ه ش ئه وانی

نیگه ران كردوه . ناوبراو ئاماژه ی به وه دا كه رێزلێنانه كه و ب���ۆ حوزنی دروس���تكردنی په یك���ه ر له جێگه ی خۆیدا بوه ، به اڵم ده كرا ئه و

له برۆنز له په یكه ره كه دایه كه ره ستانه ی بوایه نه ك چیمه نتۆ، وتیشی "له ڕاستیدا نه ده بو گ���وێ و لوتی په یكه رێكی وه ك لێبكرێته وه و چاكیش ئه وه ی حوزن���ی نه كرێته وه ، بۆیه به ڕاستی خه فه تبارین ب���ه م كاره ". به ختیار رونیش���یكرده وه كه چه ندینجار له گ���ه ڵ الیه نی ئیداری ناوچه كه باسی گرفتی ئه و په یكه ره یان

كردوه . س���یروان ره واندز، ق���ه زای قایمقامی سیرینی كێشه كه به و شێوه یه نابینێت كه رۆژنامه نوس و رۆش���نبیران باس���ی به ش���كانی ئاماژه هه رچه نده ده كه ن، "گ���وێ و ل���وت"ی دا، ب���ه اڵم پێیوایه

ئ���ه وه ش به و مانایه نیی���ه كه خه ڵكی ره وان���دز په یكه ری حوزنی قبوڵ نییه ، ره نگه چه ند ده س���تێكی "چه په ڵ" بۆ "س���وككردن"ی حوزنی و له كه داركردنی ئه م پێش���تر خه ڵكه كه ی ناوچه ك���ه و كاره یان كردوه ، به اڵم په یكه ره كه وه ك خۆیه تی و ده س���تكاری نه ك���راوه و وتی "په یك���ه ر خانویه ك نییه ك���ه تێكدرا بێت و ئێم���ه بچین چاك���ی بكه ینه وه ، به اڵم له گه ڵ ئه وه ش���دا خ���ۆم له گه ڵ چه ند براده رێك له گفتوگۆدام و نیازێكی وامان هه یه كه ئه و په یكه ره هه ڵبگرین و په یكه رێكی شایس���ته تر كه ده مێكه بۆ له س���لێمانییه دروس���تكراوه و ره واندز

له به رچاوترین ره واندزو بۆ بیهێنینه وه شوێن دایده نێین".

هه ر له مباره یه وه س���ه رۆكی شاره وانی ره واندز، عیس���ا محه مه د له لێدوانێكدا ب���ۆ ئاوێن���ه رایگه یان���د ك���ه یاخود په یكه ره ك���ه ب���ه دوای هه ڵده گرم، یان تاكو چه ند رۆژێك���ی دیكه ناهێڵم به و ش���ێوه یه بمێنێته وه و چاكی ده كه مه وه "چونك���ه عه یبه یه ك���ی گه وره ی���ه بۆ ئێمه ك���ه په یكه ری حوزنی ئاوا بێت". ناوب���راو داموده زگاكانی رۆش���نبیری و خۆیش���یانی به "گوناهبار" له به رامبه ر په یكه ره كه شێواندنی چاكنه كردنه وه و

ناوبرد.

په‌یكه‌ره‌كه‌ی‌‌حسێن‌حوزنی‌‌دو‌ساڵه‌‌گوێ‌و‌لوتی‌‌شكێنراوه‌

ئا: ئاكۆ

یه كێك له و كه مئه ندامانه ی كه هه رگیز له كاركردن ماندو نابێت و

هه میشه به رهه می هونه ری جوان پێشه كه ش ده كات )ته یب

موعته سه م(ه كه له چه ندین بواردا ئه سپی خۆی تاو ده دا.

ته یبی ته مه ن س���ی و هه ش���ت س���اڵ به قه زای له گوندی )سه ران(ی س���ه ر ره وان���دز له دایكبوه و ئێس���تاش هه ر له وێ نیش���ته جێیه ، ئه و، به شی زۆری جه س���ته ی جگه له چه ند په نجه یه كی ده س���تی نه بێت كار ناكه ن و ئێس���تا په نجه كانیش���ی به ره ب���ه ره خه ریك���ه كێشه یان بۆ دروس���ت ده بێت و له كار ده ك���ه ون، ب���ه اڵم له گ���ه ڵ ئ���ه وه ش نه بۆته به ربه س���ت له به رده م كۆشش و له ه���ه ر چونك���ه به رهه مه كان���ی ، یه كێ���ك له بواره كانی )وێنه كێش���ان، فۆتۆگراف، دیزاین، كۆمپیوته رو تۆڕه پڕ كه س���ێكی كۆمه اڵیه تیی���ه كان(دا

به خشش و به رهه می به پێزه . ته یب له ته مه نی س���یانزه س���اڵییه وه ده س���تی به كاری هونه ری���ی كردوه و تائێس���تا ساڵیش���ه وه له ه���ه ژده یانزه پێش���انگای تایبه ت و بیس���ت و

به ه���اوكاری پێش���انگای هه ش���ت له گ���ه ڵ هونه رمه ندانی دیكه له ش���اره جیاوازه كانی كوردس���تان كردوه ته وه ، ئه م���ه جگ���ه ل���ه وه ی كاری وێن���ه و دیزاینی به رگی چه ندان كتێبی كردوه ، یه كێك له و خزمه تانه ی كه به ناوچه ی ره واندزی كردوه كۆكردنه وه ی سه دان وێنه ی كۆن و ئه رش���یفی ناوچه كه یه و ناوچه ك���ه ئه رش���یفی توانیویه ت���ی

له له ناوچون بپارێزێت.

ئه و گه نجه ئاره زوی زۆری بۆ هونه ری نیگاركێش���انیش هه یه و له و روه شه وه خاوه نی چه ندی���ن به رهه مه ، هه روه ها به ش���ێكی كاتیش���ی ته رخانكردوه بۆ گۆڤاره كان و رۆژنام���ه و خوێندنه وه ی گوێگرتن هه واڵ���ه كان و س���ه یركردنی له موزیكی جیهانی و كوردی و هه میشه ش

ئاره زوی گه شت و سه یران ده كات. هه رچه ن���ده ته ی���ب خ���اوه ن خولیا و ئاره زویه ك���ی زۆره ، به اڵم رۆژ له دوای

رۆژی���ش ب���اری ته ندروس���تی به ره و خراپی ده ڕوات و هێش���تا هه ر وره شی به رزه و چاوی له به ره و پێشبردنی كاره زیاتر "ب���ۆ هونه ریه كانییه ت���ی و وتی به ره و پێش���بردنی كاره كانم پێویستم به رزه ، ئاست كامێرای به كۆمپیۆته رو چونكه ئێستا ئه وانه ی به كاریان دێنم له تموح���ی من���دا نی���ن، له به رئه وه ی ده مه وێ���ت كاری جوانت���رو به پێزت���ر

پێشه كه شی كۆمه ڵگه بكه م".

"ته‌یب"‌كه‌مئه‌ندامه‌‌و‌له‌زۆرترین‌بواریشدا‌به‌هره‌مه‌نده‌‌‌

ئا: به ختیار حسێن

رۆژ، هه ینییه و جه نجاڵییه كی زۆر به بازاڕه كه وه دیاره و خه ڵكانێكی زۆر به مه به ستی كڕینی پۆشاكی زستانه

رویان تێكردوه ، ئه و شوێنه ش بازاڕی "له نگه "یه له شاری هه ولێر كه ناوه باوه كه ی بازاڕی پۆشاكی "كۆنه "

ده گرێته وه .

له ب���ازاڕه به یه كێك له نگ���ه ب���ازاڕی گه وره كانی ش���اری هه ولێر داده نرێت و ده كه وێته به رده م شه قامی چل مه تری و ژماره یه كی زۆر دوكان���ی جۆراوجۆری له خۆگرتوه كه زۆربه شیان جلوبه رگن.

هه رچه ن���ده به ناوه كه ی���دا زۆرج���ار هاواڵتی���ان وا تێده گ���ه ن ك���ه ئ���ه و پۆش���اكانه ی له و بازاڕه دا ده فرۆشرێن "كۆن"ن، ب���ه اڵم روتێكردنی هاواڵتیان

بۆ بازاڕه كه به زۆریی له به ر "هه رزان"ی ئه وه ش���دا له گ���ه ڵ نرخه كه یه ت���ی ، خه ڵكانێك���ی دیكه پێیانوایه كه نرخی پۆش���اكه كان گران���ن و جیاوازییه ك���ی ئه وتۆیان له گه ڵ نرخی پۆش���اكه كانی

ناو بازاڕدا نییه .داواكاری ئه مس���اڵدا له زس���تانی هاواڵتی���ان بۆ كڕینی پۆش���اكی له نگه له هه ولێر زیادیك���ردوه ، دوكاندارێكیش پێیوای���ه ك���ه داواكاریی زۆر له س���ه ر

پۆشاكه كان، نرخه كانی گران كردوه .محه م���ه د جه عف���ه ر كاس���بكارێكی بیست و دو ساڵه و كڕیارێكی هه میشه یی پۆش���اكی له نگه یه ، چونك���ه به وته ی ئه و، ره نگه ئه و پۆش���اكانه ته نها به ناو "له نگ���ه " بن، به اڵم ئه گ���ه ر به نێویاندا بگه ڕێی زۆر له و پۆش���اكانه باش���ترن كه له بازاڕه تایبه ته كان ده فرۆش���رێن. ناوب���راو ئاماژه ی به وه كرد كه له وه رزی

زس���تاندا هاواڵتیان زیاتر رو له كڕینی ئه و پۆش���اكانه ده كه ن، ئه مه ش بوه ته

هۆكاری گرانبونی پۆشاكه كان.هه روه ه���ا فه هد محه م���ه دی ته مه ن س���ی و پێنج س���اڵیش كه فه رمانبه ری یه كێ���ك له فه رمانگه كان���ه و هه رچه نده ماوه یه ك���ی زۆر نیی���ه روی له كڕین���ی پۆش���اكی له نگه كردوه ، به اڵم پێیوایه كه له وه رزی زستاندا هاواڵتیان زیاتر رو له كڕینی ئه و پۆشاكانه ده كه ن، چونكه

زۆربه ی پۆشاكه كانی باشن.زۆرج���ار كه نێوی پۆش���اكی له نگه ده هێنرێ���ت زۆر خه ڵ���ك پێیانوایه كه نرخه كه ی زۆر هه رزانه ، به اڵم وه ك ئه و فه رمانبه ره باسیكرد كه ئه گه ر خه ڵك س���ه ردانی ئه و بازاڕه بك���ه ن ده بینن نرخه كانی زۆر به رزه و هیچ جیاوازییه كی نیی���ه له گ���ه ڵ بازاره كانی ت���ر، بۆیه جیاوازییه كی پۆش���اكانه ئه و ده بوایه

هه بوایه له گه ڵ پۆشاكه كانی تر له روی نرخه وه .

ب���ه اڵم به وت���ه ی كامه ران ق���ادر كه پۆش���اكی فرۆش���تنی دوكاندارێك���ی له نگه یه له وه رزی زستاندا بازاڕیان زۆر باش���بوه و خه ڵكێكی زیاتر سه ردانیان ده كه ن، به تایبه تیش له رۆژانی پش���ودا زۆرج���ار جێگ���ه ی خه ڵ���ك نابێته وه ، ئه م���ه ش به هۆی ئه وه ی ل���ه و وه رزه دا خه ڵ���ك داواكاری زۆر ده بێت له س���ه ر

پۆشاكی له نگه .ئ���ه و دوكان���داره ئاش���كرایكرد كه گرانبونی نرخی پۆشاكه كانی زستان بۆ داواكاری زۆر ده گه ڕێته وه له س���ه ریان، چونك���ه زۆرب���ه ی هاواڵتی���ان ته نی���ا له كات���ی س���ه رمادا بی���ر له كڕینی ئه و زۆربه ی ده كه نه وه و پۆش���اكانه جۆره پۆشاكه كانیش له ده ره وه ده هێنرێت بۆ

كوردستان.

وه‌رزی‌‌سه‌رما‌بازاڕی‌‌پۆشاكی‌‌له‌نگه‌‌له‌هه‌ولێر‌گه‌رم‌ده‌كات‌

به‌سه‌رهاتی‌‌كورسی‌‌"R"‌و‌"كانی‌‌عاشقانه‌كه‌ی‌"‌زانكۆی‌‌سلێمانی‌‌

ته یب موعته سه م فۆتۆ: ئاکۆ

په یكه ره كه ی حوسێن حوزنی موكریانی له قه زای ره واندز فۆتۆ: ئاکۆ

بازاڕی "له نگه " له شاری هه ولێر فۆتۆ: بەختیار

ئه و كورسییەی له نێو خوێندكارانی زانكۆی سلێمانی به كورسی )R(ه كه ناسراوه فۆتۆ: ئاوێنە

دنوێنخ

فەیسبوک تەرمی خوێندنی بەخاک سپارد

بیروڕا(361( سێشه ممه 122013/1/22 birura.awene@gmail.com

)2-1)

سەرەتا

لە بەش���ەکانی پێش���وودا بۆ خوێنەر ئاشکرابوو فرانکفۆرتییەکان چ ھێزێکی گ���ەورە و میتافیزیک���ی ب���ە ھون���ەر و ئەدەبیات ئەبەخش���ن و چۆن ھونەر بە بەدبەختی نامۆ و ئینسانی ڕزگارکەری ناو کۆمەڵگا پیشەسازییەکان دادەنێنن. ئەوەش���ی بۆدەرکەوت چۆن ھونەر الی ئەلتەرناتیڤی دەبێتە فرانکفۆرتییەکان کردە کۆمەاڵیەت���ی و فیکرییەکانی تری ئینس���ان و وەک تاقە ڕووبەرێکی ئازاد و خاوێن���ی ن���او دونی���ای کۆنترۆڵکراو و پیشەس���ازییەکان کۆمەڵ���گا پۆخڵی ئەوەش���ی ھ���اوکات نیش���انئەدرێت. بۆدەرک���ەوت چ���ۆن فرانکفۆرتییەکان لەدیدێکی ڕۆمانس���ییەوە دەسەاڵتێکی س���یحری بە خەی���اڵ ئەبەخش���ن و لە سەرەوەی توانا عەقڵی و مەعریفییەکانی تری ئینس���انەوە دایدەنێنن. ھەروەھا ئەو خاڵەش باس���کرا فرانکفۆرتییەکان گ���ەورە و ھون���ەر ڕۆڵ���ی چەن���دە قەبەدەک���ەن، چەندە وەک تاقە ڕێگای بەدی���وی مامەڵەیدەک���ەن، ڕزگاری ئەودی���ودا ڕوانینیان بۆ ئینس���ان و بۆ کۆمەڵ���گا ھاوچەرخ���ەکان تەڵخت���ر و ئومێ���دی تاریکتردەبێت���ەوە. چەن���د گەورە لەس���ەر ڕۆڵی موعجیزەئاس���ای فریادڕەس وەک دادەڕێ���ژن و ھون���ەر تەماشایدەکەن، ئەوەندە زیاتر لە کردە کۆمەاڵیەتییەکان���ی تر و ل���ە چاالکییە ھون���ەر دەرەوەی ئینس���انییەکانی نائومێدتردەب���ن. چەند موبالەغەش بە ڕۆڵی خەیاڵەوە دەکەن لە ڕزگارکردنی ئینس���اندا لە نامۆبوون، ئەوەندە ڕۆڵی عەقڵ و ڕۆڵی شێوازە جیاوازەکانی تری مەعریفە و ڕۆڵی ھەس���تی واقیعییانەی ئینس���ان بە خۆی و ب���ە کۆمەڵگا و بە مێ���ژوو، بێنرخدەک���ەن. ب���ەم مانایە دیدێکی ھەڵگ���ری فرانکفۆرتیی���ەکان ھێجگار ڕۆمانس���ییانەی میتاافیزیکی و س���ادەن بۆ ھونەر. ھاوکات ڕووانینیان بۆ ھونەر ڕوانینێکی ھێجگار نوخبەوی و نارسیستییە، ئەوەی ئەدۆرنۆ و مارکۆزە و ھۆرکهایمەر بە ھونەری نەزانن، ھونەر نییە و ئ���ەوەی ئەوانی���ش وەک ھونەر مامەڵەیدەکەن، تاقە ڕووبەرێکی کردەی ئازاد و تاق���ە دەرکەوتێکی ئازادییە لە

کۆمەڵگا ھاوچەرخەکاندا.من لەم بەش���ە و لە بەشەکانی تری ئەم نووسینەدا بۆ دیدی دوو نووسەری ت���ر دەگەڕێمەوە ک���ە پێچەوانەی ئەم دی���دە میتافیزیکییەی فرانکفۆرتییە بۆ ھونەر و ئەدەبی���ات ئەدوێن و ئەو ڕۆڵە لێدەس���ێننەوە موعجیزەئاساییەش���ی ک���ە فرانکفۆرتییەکان پێیدەبەخش���ن. ئ���ەو دوو نووس���ەرەش کۆمەڵن���اس و بۆردیۆ و پیار فەرەنس���ی فەیەلسوفی

میشێل فۆکۆن.

کۆمەڵناسیی پیار بۆردیۆھون���ەر و ب���ۆ بۆردی���ۆ ڕوانین���ی ئەدەبیات بەش���ێکە ل���ە ڕوانینی ئەم کۆمەڵناسە بۆ گش���تێکی گەورەتر کە ناوی دەنێت "کولتور"، کۆمەڵناس���یی کولتوریش بەش���ێکی گرنگی کارەکانی ئەم کۆمەڵناس���ە فەرەنس���ییەیە. بەر لەوەی باس لە ش���وێن و جێی ھونەر و ئەدەبیات لە کۆمەڵناسی پیار بۆردیۆدا بکەم، بە پێویستی دەزانم لە ھەندێک ل���ە ڕەھەندە س���ەرەکییەکانی فیکری ئەم پی���اوە بدوێ���م، چونک���ە بەبێ تێگەیش���تن لەم ڕەھەندان���ە زەحمەتە لە ڕوانینەکانی ب���ۆ ھونەر و ئەدەبیات بگەین. ئەو خاڵەی لەم س���ەرەتایەدا گرنگە ئام���اژەی پێب���دەم ئەوەیە کە بۆردیۆ ھەوڵدانێکی پیار کۆمەڵناسیی گرنگە بۆ تێپەڕاندنی ئەو دابەشبوونەی ل���ە فیک���ری تیوری���دا بەگش���تی و لە تی���ورەی کۆمەاڵیەتی و کۆمەڵناس���یدا ب���ە تایبەتی ھەی���ە، دابەش���بوونێک ک���ە دوو دی���دی تەواو ناکۆک���ی لەناو سەرجەمی زانس���تە کۆمەاڵیەتییەکاندا دروس���تکردوە. یەکەمی���ان ئەوەیە کە ب���ە "خودگەرای���ی"، پێیدەگوترێ���ت ئینگلی���زی subjectivisten، لێ���رەدا کۆمەڵگا وەک دەرەنجامی بیرکردنەوە و ھەڵس���وکەوتی بکەرە تاکەکەسییەکان وێنادەکرێت، واتە ھۆش���یاری ئینسان و بە ئازادەکانی بەئاگا و ھەڵس���وکەوتە دروس���تکەری کۆمەڵ���گا دادەنرێ���ت. دووھەمیان ئەوەیە ک���ە پێیدەگوترێت "بابەتگەرایی"، objectivisten، لێرەدا کۆمەڵگا وەک دەرەنجامی کۆبوونەوە و ئامادەگی کۆمەڵێ���ک بونیادی بابەتی لەدەرەوەی ھۆشیاری و ویست و کردەی ئازادی ئینسانەکاندا وێنادەکرێت. لەم ھەڵس���وکەوتی بیرکردنەوە و دی���دەدا بک���ەرە تاکەکەس���ییەکان دەرەنجامی ئ���ەو بونیادە بابەتییانەن کە ئامادەن و ئەوەی ئینسان ئەنجامیئەدات بەرھەمی ئ���ازاد ھۆش���یارییەکی ھەڵب���ژاردن و نییە، بەڵکو بەرھەمی جەبر و ویس���تی بونیادەکان���ە. بۆردیۆ بۆدەرچوون لەم دابەش���ەبوونە دووالیەن���ە کۆمەڵێ���ک چەمکی گرن���گ دادەھێنێ���ت کە ھەم ڕەھەندە بابەتەییەک���ە و ھەم ڕەھەندە خودییەکان دەگرێتەخۆ. واتە کۆمەڵگا لەیەککاتدا ھەم بەبەرھەمی ھۆشیاری و کردەی ئازادی تاکەکەسەکان و ھەم بە بونیادەکان بەرھەمی جەبر و فش���اری دادەنێت. لەوانەش بۆ نموونە چەمکی "کایە"، چەمکی "ھەبیتوس"، چەمکی "س���ەرمایەی ڕەم���زی" و "س���تراتیژ" و

زۆرانێکی تر. "ھەبیت���وس" ھێما بۆ ئ���ەو بونیادە زیھنیی���ە دەکات ک���ە تاکەک���ەس لە گەورەبووندا، پ���ەروەردە و پرۆس���ەی ل���ە منداڵییەوە ت���ا پیرب���وون، لەناو تایب���ەدا، ژینگەیەک���ی کۆمەاڵیەت���ی دروس���تیدەکات. ئەم بونیادە زیھنییە لەوان���ە دەگرێتەخ���ۆی، ش���ت زۆر

ش���ێوازی چۆنیەتی وێناکردنی دونیا، چۆنیەتی نرخاندن���ی واقیع و چۆنیەتی ئەنجامدان���ی ک���ردەی کۆمەاڵیەتی لەو دونیایەدا. مادامەکی ئینس���انەکان لە ژینگ���ە کۆمەاڵیەتی جی���اوازدا دەژین بۆی���ە "ھەبیت���وس"ی جیاوازی���ان ال دروس���تدەبێت. ئەو ئینسانانەی دەبنە ی���ەک ھەبیت���وس، مەیلی ھەڵگ���ری وێنەیەکی تێدادروس���تدەبێت ئەوەیان ھاوبەش���یان بۆ دونیا و تێگەیشتنێکی ھاوبەش���این بۆ ش���وێنی خۆیان لەناو ئ���ەو دونیای���ەدا ھەبێ���ت. ئەم���ەش وادەکات شێوازی بیرکردنەوە و شێوازی نرخاندن و ش���ێوازی ھەڵس���وکەوتیان لەناو واقیع���دا لەیەکترییەوە نزیکبێت. "ھەبیت���وس" الی بۆردی���ۆ لەیەککاتدا ھەم پێدراوێکی کۆمەاڵیەتی پێش���ینە، واتە بونیادە، ھ���ەم مەیل و توانایەکی تاکەکەسیش���ە و نیشاندەری شێوازێکی

تایبەتی ھۆشیارییە.

چەمکێکی گرنگ���ی تر کە بۆردیۆ لە کۆماڵناس���یی خۆی���دا بەکاریدەھێنێت چەمک���ی "س���ەرمایە"یە. مەبەس���تی بۆردیۆ ل���ە چەمکی س���ەرمایە تەنها س���ەرمایەی مادی نییە، وات���ە تەنها پ���ارە و پول نییە، بەڵکو س���ەرمایەی کە س���ەرمایەیەکە واتە "ڕەمزی"شە، پەیوەن���دی ب���ە نفوز و ش���وێن و جێی ڕەم���زی ئەم یان ئەو کەس���ەوە ھەیە لە کۆمەڵگادا. کەس���ێک لە خێزانێکی ئەدەبی و کولتوری بەناوبانگەوە ھاتبێت دەبێتە ھەڵگری "س���ەرمایەی ڕەمزی" ئەو خێزانە و وایلێ���دەکات، بۆ نموونە لە ھەندێک ش���وێنی تایبەتدا کاروبار و خواس���تەکانی ل���ە ھی کەس���انی تر باش���تر دابینبکرێن و بەرزتر بنرخێرێن، کە ئەو پاش���خانە کولتورییەی ئەویان کولتوری" "س���ەرمایەی بۆردیۆ نییە. لە جۆرەکانی "س���ەرمایەی بەجۆرێک ڕەمزی" دادەنێت. لێرەدا نووس���ەران و ھونەرمەن���دا دەبن���ە ھەڵگری جۆرێک

لە "س���ەرمایە کولتوریی" لەناو لەشی خۆیان���دا، ئەم س���ەرمایەیەش پێگە و قورساییەکی دیاریکراویان لە کۆمەڵگادا

پێدەبەخشێت. ھەرچی چەمک���ی "کایە"یە ھێما بۆ "ڕووبەرێکی کۆمەاڵیەتی" تایبەت دەکات لەناویدا گروپەکان تاکەکەسەکان و کە دەژی���ن و لەناویدا ک���ردە کۆمەاڵیەتی و ڕەمزییەکانی���ان ئەنجامئ���دەن. کای���ە کۆمەاڵیەتییەکانی���ش فرەجۆرن لەوانە کایەی ئابوری، کایەی سیاسی، کایەی کولتوری، کایەی دینی، کایەی زانستی، کایەی وەرزش ھت���د... ھەریەکێکیش لەم کایان���ە لە پێگەی جی���اوازی پڕ ملمالنێ و پڕ شێوازی ھاریکاری جیاواز پێکهاتوە. لەھەر کایەیەکیشدا شێوازی جیاوازی "س���ەرمایە" ئامادەیە و بکەرە بەردەوام کایەکانیش ناو جیاوازەکانی خەریک���ی بەھێزکردنی پێگەی خۆیان و س���ەرمایەکانیانن ب���ڕی زیادکردن���ی کە لەناو ھ���ەر کایەیەک���دا ئامادەیە. ھ���ەر کایەیەکیش ش���ێوازی جیاوازی شێوازە ئەو دابەشکردنی کۆکردنەوە و ھەڵگریەتی. کە تیادایە، س���ەرمایەی ھ���ەم کۆکردنەوە و ھ���ەم کۆکردنەوە و س���ەرمایەکانیش دابەش���کردنی ھەم یاس���ا و بەھا و نۆرمی تایبەت بەخۆیان ھەیە و کایەکە لەناوەوەڕا لەڕێگای ئەم بەھا و ن���رۆم و یاس���ایانەوە ڕێکخراوە. لە دیدی بۆردی���ۆدا کایەکان ڕووبەری ب���ەاڵم س���ەربەخۆن، کۆمەاڵیەت���ی لەپەیوەنی���دان ب���ە یەکتریی���ەوە و بە ترەوە. کۆمەاڵیەتییەکان���ی ڕووب���ەرە ئ���ەو پەیوەندیی���ە بااڵدەس���تانەی کە لە ک���ۆی ڕووب���ەرە کۆمەاڵیەتییەکاندا ئامادەیە، لەناو کایەکانیشدا ئامادەیە. ئەمە وادەکات کایە بەشێوەیەکی ڕەھا س���ەربەخۆ و ئۆتۆنۆم نەبێ���ت، بەڵکو سەربەخۆییەکی ڕێژەیی ھەبێت. بۆردیۆ بۆ قسەکردنی لەسەر ژیانی کۆمەاڵیەتی زیاتر "کۆمەڵگا" و کەمتر دەستەواژەی چەمکی "کایە" بەکاردەھێنێت. الی ئەم کۆمەڵناسە چەمکی "کۆمەڵگا" ھێما بۆ گش���تێکی ھاوش���ێوە و لێکچوو دەکات کە لەڕاس���تیدا بوونی نیی���ە، چونکە کۆمەڵگا ھەمیشە پڕە لە گروپ و پێگە و سەرمایەی جیاواز. بۆیە ئینسان لەناو کۆمەڵگادا، لەناو گش���تێکی ھاوشێوە و گش���تیدا ناژی، بەڵکو لەناو ئەو کایە جیاوازانەدا دەژی کە ژیانی کۆمەاڵیەتی

دروست و ڕێکدەخەن.

بۆردیۆ و بونیادگەریئەگەرچی ڕەھەندێکی بونیادگەرانەی گرنگ لە کۆمەڵناسیی بۆردیۆدا ھەیە و ئەم کۆمەڵناسە فەرەنسییە باوەڕی وایە کە ئینسان و گروپەکان لەناو کۆمەڵێک بونیادی مێژووییدا ھەڵسوکەوت دەکەن، بەاڵم ئەوەی "بونیادگەریی" بۆردیۆ لە بوونیادگەری���ی ئەوانیتر جیادەکاتەوە، بونی���ادەکان بۆردی���ۆ الی ئەوەی���ە بک���ەری مێژووی���ی نین، ئ���ەوان نین دیاردەکان و ڕووداوەکان دروستدەکەن، ئەوەی بکەرە، ئ���ەوەی چاالکانە لەناو مێژوودا ئامادەیە و دونیای کۆمەاڵیەتی دروستدەکات و دەگۆڕێت، یان سەرلەنوێ کەس���ەکانن، بەرھەمیدەھێنێت���ەوە، بک���ەرە مێژوویی���ە کۆمەاڵیەتییەکانن.

بونیادگەری الی دیک���ە بەمانایەک���ی بەڵکو نیی���ە، ئایدیۆلۆژی���ا بۆردی���ۆ ساتەوەختێکی شیکردنەوەی زانستییە، بەشێکە لە کردە و چاالکی شیکردنەوەی کۆمەاڵیەت���ی. پێداگرتن���ی بۆردی���ۆ لەس���ەر توان���ای بک���ەرەکان، چ وەک تاکەک���ەس و چ وەک گروپ، بەوەی کە خۆیان مێژووی خۆیان دروس���تدەکەن، ئ���ەو خاڵەی���ە کە لە س���ەرجەمی ئەو جیایدەکاتەوە بیرکردنەوانە ش���ێوازە کە بە زمان���ی "سیس���تم" و "بونیاد" و "جەبر" و "حەتمیەت" دەدوێن و ئینسان وەک بوونەوەرێکی دەستبەس���ەری ناو ئەو سیس���تم و بونیادان���ە وێنادەکەن. لەوانەش لە نووسەرەکانی قوتابخانەی فرانکفۆرت کە کۆمەڵگا پیشەسازییەکان وەک کۆمەڵێک میکانیزمی ناچارکردن و فشاربۆھێنان و ئاراستەکردن وێنادەکەن و ئ���ەو ژم���ارە گەورەیە ل���ە کۆمەڵگای ھاوچەرخ کورتدەکەنەوە بۆ ژمارەیەکی کەم ل���ە جەبری عەقڵ���ی و کولتوری و

تەکنۆلۆژی. ئەوەی بۆردیۆ بەالیەوە گرنگە ئەوەیە ئەو مۆدێلە تیورییەی کە بۆ شیکردنەوە و خوێندنەوەی کۆمەڵگا بەکاردەھێنرێت، نەچێتە ش���وێنی کۆمەڵگا خۆی، واتە کە ب���اس ل���ە بونی���اد دەکرێت وەک چەمکێکی فیکری، پێویستە ئەو خاڵە ئاش���کرابێت کە ئ���ەو چەمکە خودی واقیعەک���ە نیی���ە، بەڵک���و وێنەیەکی زیھنی ئەو واقیعەیە. یانی کۆمەڵناس پێویس���تە ئەو مەس���افەیە ببینێت کە واقیع تیورییەک���ە و مۆدێلە لەنێ���وان خۆیدا ھەیە. دەبێت مۆدێلە فیکرییەکە وەک مۆدێلێکی فیک���ری ببنێت، نەک مۆدێلەک���ە بخاتە ش���وێنی واقیع، یان کۆمەاڵیەتییەک���ەدا واقیع���ە لەگ���ەڵ تێکەڵیبکات. بۆدریۆ مەترس���ی دانانی مۆدێلی فیکری لە شوێنی واقیع لەوەدا دەبینێت، کە ئ���ەو بونیادانەی بەھۆی فیکرەوە دروس���تدەکرێن ئەوان بخرێنە شوێنی بکەرە مێژووییەکان و ئەوان وەک بکەری مێژوویی ببینرێن و مامەڵەبکرێن، ن���ەک تاکەکەس و گ���روپ و ھێز و چین و توێ���ژە کۆمەاڵیەتییەکانی ن���او واقیع خۆی. بەم���ەش تاکەکەس و گروپەکان وا نمایشبکرێن وەک ئەوەی ھەڵگرێکی پەس���یڤ و بێکردەی ئ���ەو بونیادانەبن کە لەناویاندا دەژی���ن، ئەو بونیادانەی میکانیک���ی و بەش���ێوەیەکی گوای���ە گشتی س���ەربەخۆ و لۆژیکێکی بەپێی ئینس���انەکان ھێزەکان و دەجوڵێنەوە و ئاراستەدەکەن. لۆژیکی خۆیان بەپێی بۆردیۆ بۆ ئەوەی کۆمەڵناسی و فیکری ل���ەم مەترس���ییە ڕزگاربکات، تیوری گرنگییەکی لەڕادەب���ەدەر بە ڕووانین و لێکدان���ەوە و تێگەیش���تنی تاکەکەس و گروپەکان خۆیان بۆ ئەو دونیایەی تیایدا دەژین، دەدات. بەالی بۆردیۆوە ئەمانە بەش���ێکی ھێجگار گرنگ���ی ھەقیقەتی کۆمەاڵیەتی���ن، واقیعێک���ی ھەم���وو ئەمانەش لەڕێ���گای ھەبیتوس و کایە و س���ەرمایە جیاوازەکان���ەوە بەجیاوازی کۆمەاڵیەتی ک���ردەی دەجوڵێن���ەوە و

جیاواز ئەنجامئەدەن. ئ���ەم دی���دە ئینکارکردن���ی ڕۆڵ���ی بونیادەکان نیی���ە، دەکرێت لە ھەموو کۆمەڵگایەک���دا کۆمەڵێ���ک بونی���ادی

تایبەتی بدۆزرێنەوە، بەاڵم ئەم بونیادانە ھەم���وو حیکایەتەکانی ئەو کۆمەڵگایە نین، لەپ���اڵ ئەو بونیادان���ەدا ھەموو کۆمەڵگایەک پڕیەتی لە ویست و حەز و تاکەکەسی و تێگەیش���تنی وێناکردن و کۆیی ھێ���زە جیاوازەکان���ی ناوی، کە دینامیکیەتێک���ی تایب���ەت ب���ە ژیانی کۆمەاڵیەتی دەبەخشن. ئەمانە بەشێکی دەرەکی واقیعی کۆمەاڵیەتی نین، بەڵکو بەشێکی ناوەکی و گرنگی ئەو واقیعەن. تاکەکەس و گروپانەش کەسانێکی ئەم بەتاڵ نین بونی���ادەکان بیانجوڵێنێت، بەڵکو لەپاڵ زۆر ش���تی تردا، ھەڵگری مەعریفەی پراکتیکی���ن دەربارەی ئەو دونیای���ەی تیایدا دەژین، ئەم مەعریفە بەش���ێکی ھێجگار گرنگ و پراکتیکییە زیندووی ئەو واقیعەیە. ئەمانە وادەکەن واقیع ھەمیشە رەنهەندێکی تەواونەبوو، ڕەھەندێکی پڕ لە ڕێکەوت، ڕەھەندێکی پڕ لە دروستبوونی بەردەوامی تێدابێت، کە زیاد لە ھێز و گروپ و تاکەکەس���ێک بەشێوەیەکی ڕۆژانە و بەردەوام لەڕێگای ملمالن���ێ و ھاریکاریی���ەوە، خەریک���ی دروستکردنی بن، ئەوەی دروستنەکراوە دروس���تبکەن. ئەم دۆخەی���ە وادەکات کۆمەڵگا لەزیاد لە ئاستێکدا بەرھەمی کردە و بڕیار و پراکتیکی ئەو ئینس���ان و دەژین و لەناوی���دا ک���ە گروپانەبێ���ت ھەڵسوکەوتی خۆش���یان لەو دونیایەدا مان���ادر و ھەڵس���وکەوتێکی وەک

مەبەستدار ببینین و مامەڵەبکەن...

بۆردیۆ و هونەرمەریوان وریا قانیع

پاش���ایه ك مه مله كه تێك له ده گێرنه وه ھه بووه ، ده وروبه ره كه ی زۆریان به شان و باڵی ھه ڵداوه به ش���ێوه ك باسی گرنگی بوونی ئه ویان ك���ردووه ، كه ئه گه ر ئه و نه بێت ئه سته مه خۆریش ھه ڵبێت، ھه ر ئه وه مه مله كه ت له ھه ڕه شه ی ناحه زان و دوژمنان ده پارێزێت، ڕۆژێك پاشا بێزار ده بێت له و ھه موو موجامه له یه بڕیارده دات دڵس���ۆزیان ئه زم���ون ب���كات، ھه م���وو كۆده كاته وه ، كۆشكه كه ی داروده سته ی ده فرێكی له باخچه ك���ه ده ڵێ���ت پێیان گ���ه وره دان���راوه ، ئه مش���ه و ھه مووتان ھه ریه كه و گالس���ێك ش���یری تێده كات، ب���ۆ ڕۆژی دواتر س���ه یرده كه ن ده فره كه پڕه له ئاو! له وه تێده گات كه دڵس���ۆزی ئ���ه وان ته نیا قس���ه بووه ، ھه ریه كه وای

ھه س���ت كردووه ته نها ئه وه ئاو ده كاته ناو ده فره كه ئه وانی تر شیری تێده كه ن! لێره وه باس���ه كه ده گوازمه وه بۆ واقیعی ئێستای یه كێتی نیشتیمانی كوردستان، ڕۆژان���ه له كه ناڵ���ه جۆراوجۆره كان���ه وه س���ه ركرده كانی ئ���ه و حیزب���ه باس���ی له یه كڕی���زی نێ���و یه كێتی و پاراس���تنی یه كێتی ن���او یه كێتیه كان ده كه ن، زیاتر له وه ش به شێكیان ھه ڕه شه ی ئه وه ده كه ن كه قبوڵ ناكه ن كه س په رته وازه یی له نێو له كه ناڵه كانی بكات، دروس���ت یه كێتی خۆشیانه وه ئه وه به یان ده كه ن كه ھیچ كات وه ك ئێستا رێكخستنه كانی حیزب پته ونه ب���ووه ، ئه مان���ه و چه ندین وتار و خیتابی سۆزداری، كه ڕه نگه له دیوه كه ی تری واقیعێكی تربێ���ت، چونكه ئه وه ی

ش���اره زای واقیع���ی ن���او یه كێتی بێت تێ���ده گات ك���ه ھیچ كات وه ك ئێس���تا باڵه كانی نێ���و یه كێتی بائ���اگا نین بۆ قۆناغی دوای مام جه الل و نه خشه ی نوێ ی یه كێتی، له ڕاستیدا بوونی چه ند باڵ و ئاراس���ته یه كی جیا له نێو ئه و حیزبه كه ھه ریه كه جۆرێك له نه خشه و پالنی ھه یه ب���ۆ یه كێتی دوای مام ج���ه الل واده كات كه ملمالنێی س���ارد ده ستی پێكردبێت بۆ زاڵكردنی ھه یمه نه ی خۆیان له س���ه ر حیسابی ئه وانی تر، ئه گه رچی له ڕواڵه ت واقیعه ك���ه جۆرێك���ی تره ك���ه ھه موو الیه كی���ان ل���ه ڕاگه یه ندراوه كانیان باس له پاراس���تنی یه كێتی ناو یه كێتیه كان ده ك���ه ن، ب���ه اڵم ڕه نگ���ه ھاوش���ێوه ی ده ورپشی پاش���ا ھه ر ڕه وتێك له پشتی په رده وه خه ریكی به ھێزكردن و زاڵكردنی ھه یمه نه ی خۆی بێت ، ئه میش له ڕێگای به ھێزكردنی په یوه ندی سیاس���ی له گه ڵ گۆڕان و بزوتنه وه ی به تایبه ت الیه نه كان پارتی، یاخود زیاتر ده ركه وتن له میدیا ڕاكێش���انی سه رنجی ڕای گشتی یه كێتی

بۆخۆی و به س���ود وه رگرتن له میدیاكانی حیزب. به دڵنیایه وه ئ���ه و دراوانه ی كه له واقیعی ئێس���تای یه كێتی ھه س���تی پێده كرێ���ت، ئه وه ده رده خات كه جه نگی ساردی نێوان سه ركرده كانی ئه و حیزبه له سه ر ش���وێنه كه ی مام جه الل ده ستی پێك���ردووه و، جۆرێك له ب���ێ ئومێدی ده رده خات كه جارێكی تر ئه وان به ته مای

مام جه الل بن.ئه وه ی���ه گرن���گ پرس���یاری لێ���ره ئاراس���ته كانی نێ���و یه كێت���ی ده ك���رێ له خاڵێ���ك یه كبگ���رن ت���ا دواجار وه ك ده فره كه ی پاش���ا پڕ نه بێ���ت له ئاو؟! یان حیزبه كه له ده ره نجامی نه گه یش���تن به خاڵێك���ی ھاوبه ش ب���ه ره و ئاقارێكی كێش���ه ی ئ���ه وه ی ده ڕوات؟! خ���راپ ئه مجاره ی یه كێتی له و كێشه گه ورانه ی ئه وه یه بۆته وه دوچاری كه پێش���تریش ئه مجاره مام جه الل له ناو ھاوكێش���ه كان نابێت تا بتوان���ێ به كه مترین زیان تێی په ڕێنێت ئه مجاره كێش���ه كه له ونبونی

ئه وه !

ئه گه رچی به رپرسانی ئه و حیزبه باس له وه ده كه ن كه په یڕه وی ناوخۆی حیزب ئه و كێشه چاره س���ه رده كات به به ستانی كۆنگ���ره و ھه ڵبژاردنی س���كرتێری نوێ له حاڵێكدا ئه گه ر پێویس���تی كرد، به اڵم به دڵنیایی���ه وه ئ���ه و بۆچون���ه و ڕێگایه تێپه ڕاندنی ناتوانێ گره نت���ی ھه رگی���ز قۆناغ���ی یه كه م���ی دوای م���ام جه الل ب���كات بۆ یه كێت���ی به بێ ئ���ه وه ی به ر له وه ئاراس���ته كانی نێو حیزبه كه له سه ر ڕێكنه ك���ه ون، چونكه كۆمه ڵێك خ���اڵ ئاراس���ته یه ك جۆرێك به ڵنیاییه وه ھه ر له نه خش���ه ی تایبه ت به خ���ۆی ھه یه بۆ ماوه ته وه ئه وه ی حیزبه كه ی، ئایینده ی بڵێین قۆناغی یه كێتی دوای مام جه الل ئه زمونێكی گرنگ ده بێت بۆ حیزبه كانی تری ھاوش���ێوه ی ل���ه كوردس���تان كه س���ه ركرده كانیان به بێ ڕكابه رن، له وه ی ئای���ه ده كرێ���ت حی���زب به پارێ���زراوی بمێنێته وه له كاتێك���دا له ھه ر حاڵه تێكی له ناكاو س���ه رۆك توش���ی دۆخێك بێت نه توانێت له پۆسته كه ی به رده وام بێت؟.

جه نگی ساردی نێو یه كێتیئه و دراوانه ی كه

له واقیعی ئێستای یه كێتی ھه ستی پێده كرێت، ئه وه

ده رده خات كه جه نگی ساردی نێوان سه ركرده كانی

ئه و حیزبه له سه ر شوێنه كه ی مام جه الل ده ستی

پێكردووه

فه رمان ڕه شادF_blbas@yahoo.com

دەکرێت لە ھەموو کۆمەڵگایەکدا

کۆمەڵێک بونیادی تایبەتی بدۆزرێنەوە، بەاڵم

ئەم بونیادانە ھەموو حیکایەتەکانی ئەو کۆمەڵگایە نین، لەپاڵ ئەو

بونیادانەدا ھەموو کۆمەڵگایەک

پڕیەتی لە ویست و حەز و وێناکردن و

تێگەیشتنی تاکەکەسی و کۆی ھێزە جیاوازەکان

الی بۆردیۆ کەباس لەبونیاد دەکرێت وەک چەمکێکی

فیکری، ئەو چەمکە خودی واقیعەکە نییە،

بەڵکو وێنەیەکی زھنی ئەو واقیعەیە

19 »»

كاتێك ده ستوری هه رێم ده خوێنیته وه ئ���ه و ش���عوره ت الدروس���تده بێت كه بۆ كه س���ێك یان حزبێك���ی دیاریكراو نوسراوه ته وه ، بیرمه له كاتی نوسینه وه ی له وانه ی به ش���ێك هه رێم ده س���توری له نوس���ینه وه و بۆ پێده كرا راوێژی���ان داڕش���تنی ده س���تور هه مان تێبینی و گازنده یان هه بوو له سه ر ره شنوسه كه ، به اڵم ره خنه و پێشنیاره كانیان له به رچاو نه گی���را، س���ه ره نجام ئێس���تا دوباره روبه ڕوی ده بین���ه وه ، ئه وكات ره خنه و ئێستا نه گیران، له به رچاو تێبینیه كان ده بێ چاره بكرێن، ترش���ی خۆش���ی و ئه وكات ده بوه ده س���تكه وتێكی گه وره له نوسینه وه ی ده س���تیان ئه وانه ی بۆ ده س���توردا هه ب���وو ئه م���ڕۆ ده بێت���ه

ده ستكه وت بۆ ئۆپۆزیسیۆن.یه كێك له كێش���ه ه���ه ره گه وره كانی نوسینه وه ی پرۆژه یاسا له كوردستان، كاتێك یاسایه ك داده ڕێژرێت هه ندیجار دورینی وه ك داده ڕێژرێت به نه فه سێك قاتێك���ه ب���ۆ كه س���ێكی دیاریك���راو، ی���ان وا بیرده كرێته وه ك���ه ئیدی ئه و ش���وێن و جیگایه ته نها بۆ كه س���ێكی دیاریكراوه كه س���ێكی دیكه ئه م قاته ی بۆ نابێت؟! له سه رده می یه كگرتنه وه ی ه���ه ردوو ئیداره ك���ه ی هه رێ���م كاتێك یاس���ای وه زاره تی داد ده رچوو هه موو هه وڵێ���ك درا تاوه كو ئ���ه م وه زاره ته هیچ ده س���ه اڵتێكی نه بێت، بۆ؟ چونكه وه رده گرت، وه زاره ت���ه ی ئه م یه كێتی ئ���ه وكات به ڕێ���ز ف���اروق جه میل بوو ب���ه وه زیر،بۆیه هه س���تان ئه نجومه نی دادوه ریان له وه زاره تی داد جیاكرده وه و وه زاره ته كه یان په ڕوباڵكرد، وه ك ئه وه ی ئیدی ئه م وه زاره ت���ه تاهه تایه موڵكی یه كێتییه جارێكی دیكه حزبێكی دیكه یان كه سایه تییه كی دیكه وه ریناگرێت.

دادوه ریی ئه نجومه نی یاسای كاتێك ده رچوو هه ستان ته مه نی خانه نشینیان له 66 س���اڵی كرده 63 ساڵ، تاوه كو ئ���ه و دادوه ره ی كه س���ه رۆكی دادگای ته میز بوو كه ئۆتۆماتیك ده بوو ببێته س���ه رۆكی ئه نجومه نی قه زا خانه نشین

ببێ���ت و ئ���ه وه ی دوای ئ���ه و كه به پێی مه رته به ده بوه س���ه رۆكی ئه نجومه نی قه زا كه س���ێكی دیكه ی نزی���ك پارتی بوو، بۆیه ته مه نه كه یان به پێی یاس���ا كه مكرده وه ، وه ك ئه وه ی ئه م ش���وێنه كه هه ستیارترین پۆسته به پێی یاساو پێناسه ی حوكمڕانیی ده وڵه ت و پایه ی س���ه ره كی ژیان���ی كۆمه ڵگایه ته نها بۆ الیه نێ���ك و كه س���ێك بێ���ت له كاتێكدا پێویستده كات ئه م ش���وێنه به ته واوی جیابكرێت���ه وه له هه موو ده س���ه اڵتێك و ب���ه دور بێ���ت ن���ه ك له ح���زب به ڵكو

له هه ركاریگه رییه كی دیكه .

پ���رۆژه ی له نوس���ینه وه ی ده س���توریش هه مان ب���ارودۆخ دوباره رێك نوس���راوه ته وه بویه وه ،به جۆرێك الیه نێكی هه یمه ن���ه ی هه س���تده كه یت ئاماژه یه كی به سه ره وه یه و دیاریكراوی روون���ی تێدایه كه ته نها بۆ كه س���ێكی دیاریك���راو نوس���راوه ته وه ، ئه م���ه ش هه ڵه یه كی گه وره بوو كرا، كه ئێس���تا ناچارن دووباره بێن���ه ژێرباری دوباره گێڕان���ه وه ی پرۆژه كه ب���ۆ په رله مان و

ده س���تكاریكردنی ئه و بڕگه و بابه تانه ی ناكۆكی و بۆچونی جیاوازیان له سه ره .

یه كێك له خه سڵه ته كانی مامجه الل، هه میشه پێش���بینیه كانی جیاوازو زۆر پێش���وه خته بوون، ده ستپێش���خه ریی و گره وێك���ی گ���ه وره ی ب���رده وه كاتێك له گه ڵ نه وشیروان مس���ته فا دانیشت و ئ���ه و رێككه وتنه ك���رد ب���ۆ گیڕانه وه ی ده س���تور، مامجه الل به م رێككه وتنه ی له گ���ه ڵ گۆڕان ئه م مقۆمقۆیه ی كۆتایی پێهێنا كه له س���ه ر گێڕانه وه ی ده ستور هه بوو، چونكه بااڵنس���ه كه ی به ته واوی به الیه كدا خست و پارتی به ته نها مایه وه ل���ه گۆڕه پ���ان، به ڵكو پارت���ی كه وته مه وقفێك���ی بێ چاره یی جگه له هاتنه

ژێرباری گێڕانه وه ی ده ستور.هه قه پارتی رازی بێت به گێڕانه وه ی پرۆژه یاس���ای ده ستور، چونكه ئه گه ر هه یه ئۆپۆزیسیۆن له ناو په رله مان له ت ببن و ناكۆك���ی و جیاوازی بۆچونیان بۆ دروست ببێت به تایبه ت داواو خواستی گۆڕانكاریی بۆ ئیس���امییه كان الیه نه له پرۆژه كه جیاوازه له داواو خواستی یه كێت���ی و گۆڕان، ده كرێ���ت ئه م خاڵه بكرێته خاڵی به یه كگه یشتنی یه كێتی و

پارتی و گۆڕان.یه كێ���ك له داخوازییه كان���ی پارت���ی ی���ان پێداگرییه كان���ی پارت���ی له ن���او هه رێمه سه رۆكی هه ڵبژاردنی ده ستور نه ك له الیه ن خه ڵك���ه وه راس���ته وخۆ هه ڵه یه كی ئه مه ش په رله مان، له الیه ن گه وره ت���ره چونك���ه هیچ س���ه رۆكێك رابردوو ئه مڕۆ ناتوانێت زۆرینه ی ده نگ رێككه وتنێكی ب���ێ بێنێت به ده س���ت سیاس���ی پێش���وه خت به ڵكو له وانه یه رێككه وتنه ك���ه ش گره نتی ئه وه نه كات جه ماوه ر ده نگ به كه س���ێكی دیاریكراو بدات هه روه ك چۆن س���ه رۆكی هه رێم ئه گ���ه ر رێككه وتن���ی نه بوای���ه له گه ڵ یه كێت���ی له 2009 نه یده توانی زۆرینه ی

ده نگاكان بێنێت. هه رچۆنێ���ك بێ���ت كات و ده رفه ت به رده ست نه ماوه له گه ڵ گۆڕانكارییه كانی س���ه رده م هه ڵنه كه یت،ئه و س���ه رده مه گوزه شت وا تێبگه ین خه ڵك له روداوه كان دووره ، ئه م���ڕۆ كۆبونه وه یه ك ده كرێت بۆ س���به ی به ش���ێك له زانیارییه كانی ن���او كۆبونه وه كه گه یش���تۆته خه ڵك، روداوێك له ال كۆاڵنێ���ك ده بێت، خێرا به رله ته لفزی���ۆن و رادیۆو رۆژنامه كان،

هه م���وو ده یگه ینێت���ه فه یس���بوك قوژبنێك.

ره نگ���ه له مه دا پارت���ی دواكه وتبێ ، واقع���ی له به رچاوگرتن���ی س���ه رباری كۆمه اڵیه تی یان هۆشیاریی كۆمه اڵیه تی ئ���ه و ناوچان���ه ی پارت���ی نف���وزی لێ هه یه ، به اڵم ته وژمی هۆش���یاربونه وه و داخوازییه كانی ئاس���تی به رزبونه وه ی خه ڵ���ك له وه خێراتره حزب به م خاویه مامه ڵ���ه ی له گه ڵدا ب���كات، ئه مڕۆ هه ر حزبێ���ك بیه وێ���ت نه ك گه ش���ه بكات به ڵكو ده ست به رێژه ی ده نگه كانییه وه بگرێ���ت ده بێ���ت هاوته ری���ب له گ���ه ڵ خواستی خه ڵك و پێشكه وتنی سه رده م رێبكات، كات به رده ست نه ماوه رێگری له پێش���كه وتنه كان بكرێ���ت، عه ره ب وته نی )ش���ا و ام ابی (خۆشی و ترشی هه ندێ���ك گۆڕانكاریی هه ی���ه ملده نێته

هه موو ماڵێك و هه موو كۆمه ڵگایه ك.

كاتێك یاسایه ك داده ڕێژرێت

هه ندێجار به نه فه سێك

داده ڕێژرێت وه ك دورینی قاتێكه بۆ كه سێكی دیاریكراو

رێبین هه ردی

بۆ هه ر گه لێک که له رژێمێکی دیکتاتۆری رزگاری بووه و ئه یه و ێت به ئازادانه بژی، پرسیاری سه ره کی له به رده میدا ئه بێت ئه وه بێت چۆن رێگ���ه نه ده ین جارێکی دی دیکتات���ۆرو حوکم���ی تاکڕه وان���ه گرنگترین شتێک ئه مڕۆ دوباره بێته وه . بۆ ئێم���ه ئه وه ی���ه بناغه کانی جۆرێک له سیس���ته می حوکمران���ی دامه زرێنین که هیچ ده رفه تێکی بۆ دروستبونه وه ی دیکتات���ۆری ئه گ���ه ری و تاک���ره وی تێدانه بێت. بۆ ئێمه ی خه لکی هه رێمی کوردس���تان یه کج���ار گرنگ���ه جۆرێک له حوکمران���ی دامه زرێنین که که مترین ئه گ���ه ری ب���ۆ پێش���ێلکردنی ماف و زۆرترین رێگری بۆ خراپ به کارهێنانی ده سه اڵت تێدابێت. یه کێک له و به ڵگه گرنگانه ی که ئه بێت رێگرێکی سه ره کی بێ���ت له دیکتاتۆرو حوکمی تاکڕه وانه و پارێزگاری له ئ���ازادی خه لک له به رده م ده س���ه الت و خ���راپ به کارهێنانی���دا بکات: ده س���توره . به اڵم ره شنوس���ی ده ستوری هه رێمی کوردستان نه ک ئه م کاره ی نه کردووه ، به ڵکو ده سه اڵتی وا به خشیوه هه رێم به سه رۆکی ترسناکی که له هه موو رویه ک���ه وه نادیموکراتیه و پره له رێگه خۆشکردن بۆ به کارهێنانی ده س���ه اڵت له خراپترین ش���ێوه کانیدا. به پێی ئه م ره شنوس���ه سه رۆکی هه رێم به رپرس نیه له به رده م هیچ ده زگایه کداو به سه ر ده سه اڵتێکی چاودێرینه کراوی کۆی ده زگا هه ستیاره کانی کوردستانه وه هه یه . له نوس���ینێکدا به درێژی باس���ی مه ترسی ئه و ده س���ه التانه م کردبو که له م ره شنوس���ه دا به س���ه رۆکی هه رێم دراوه . لێ���ره داو له به رئه وه ی دیس���ان ئه م پرسه هاتۆته وه ئارا، به پێویستی ئه زانم هه ندێک له و مه ترس���یانه به بیر

بهێنمه وه : س���ه رۆکی هه رێم به پێی ئه م ره شنوسه 24 ده س���ه اڵتی جیاوازی پێبه خشراوه که لێره دا له سه ر هه ندێکیان هه ڵوێسته

ئه که ین:1( سه رۆكی هه رێم سه رۆكی ده سه اڵتی ب���ااڵی جێبه جێكردن���ه ، و س���ه رۆكی هێزی پێش���مه رگه ی كوردستانه . ئه وه سه رۆكه پله ی سه ربازی به ئه فسه ران و ئاسایش ده دات و هه ر ئه ویش ده توانێت بكات)ماده ی خانه نشینیان به بڕیارێك 65 بڕگه ی بیس���ت و سێهه م( بێئه وه ی بۆ هیچ یه ك ل���ه م خااڵنه هیچ مه رج و پابه ندیه ك دانرابێت. س���ه رۆكی هه رێم بێئه وه ی به س���ه ریدا بس���ه پێنرێت كه ده س���ت له کاری حیزبی بكشێنێته وه ، ئه م ده س���ه اڵته گه وره ی���ه ی ده درێتی . ئه مه ش واته سبه ی گه ر سه رۆكی هه رێم ویس���تی ده توانێت هه موو ئه فس���ه ر و ئاسایش و پێش���مه رگه كانی حیزبه كه ی خۆی به رزبكاته وه و پله وپایه یان بداتێ و هه ر كه سێكیش به دڵی به ڕێزیان نه بێت

خانه نشین بكات.له واڵتێك���دا ك���ه میلیش���یای حیزبی هه یه و س���ه رۆك هه ر به سه رۆكی حیزب ده مێنێته وه ، به خشینی ئه م ده سه اڵته به س���ه رۆك مه ترس���یه كی بێئه ن���دازه گ���ه وره ی هه ی���ه بۆ ئه وه ی س���ه رۆك بتوانێت كۆی هێزه سه ربازیه كانی واڵت كه گرنگترین و هه س���تیارترین ده زگای واڵته ، به حیزبی بكات و نه یاره كانیش���ی

خانه نشین بكات. 2- ترس���ناكترین خاڵێ���ك ك���ه ل���ه م ده س���توره دا هه ی���ه ئه وه یه س���ه رۆك له به رده م په رله ماندا به رپرس���یار نیه و په رله م���ان توانای البردنی س���ه رۆكی نی���ه . له م���اده ی 53 دا و له بڕگ���ه ی شه ش���ه مدا كه تایبه ته به شیكردنه وه ی ده سه اڵته كانی په رله مان به ده ق هاتووه : " چاودێریكردنی كاره كانی ده س���ه اڵتی لێپرسینه وه له سه رۆكی جێبه جێكردن و ئه نجومه ن���ی وه زی���ران و جێگره كه ی و وه زی���ره كان..." وه ك ده بینی���ن ل���ه م ناوه دا ناوی س���ه رۆكی هه رێم قرتاوه و په رله م���ان ده س���ه اڵتی چاودێریكردن و لێپرسینه وه ی س���ه رۆكی هه رێمی نیه .

ئه دی كێ له سه رۆك ده پرسێته وه ؟له م���اده ی 53 بڕگ���ه ی چواره���ه م و هه روه ها ماده ی 62 ی ئه م ده ستوره دا هاتووه گه ر دوو له سه ر سێی ئه ندامانی په رله مان رایان وابوو سه رۆك خیانه تی ده س���توری س���وێندی یان ك���ردووه ش���كاندووه ، ناتوانن الیب���ده ن، به ڵكو

ته نه���ا ده توانن له دادگای ده س���توری ش���كاتی لێبك���ه ن. وات���ه په رله م���ان راسته وخۆ ته نانه ت به دوو له سه ر سێی ده نگیش توانای البردنی سه رۆكی نیه ،

ته نانه ت گه ر خیانه تیش بکات!!4- خاڵی ترسناكتر له مه ش په یوه ندی ب���ه دادگای ده س���توریه وه هه یه . وه ك ناتوانێت س���ه رۆك وتم���ان په رله مان البدات، به ڵكو ته نها ده توانێت له دادگای ده ستوری شكات له سه رۆك بكات. ئه ی

دادگای ده ستوری چیه و كێیه ؟ده س���توره دا 92ی ئ���ه م له م���اده ی سه باره ت به دادگای ده ستوری سێ بڕگه دادگای ده ڵێت یه كێكی���ان داڕێژراوه .

ده ستوری له حه وت كه س پێكدێت.له بڕگه ی دوهه میش���دا ب���ه ده ق هاتووه : س���ه رۆكی هه رێم به راوێژكردن له گه ڵ ئه نجومه نی دادوه ری ئه ندامانی دادگای

ده ستوری ده پاڵێوێ .له والوه ده سه اڵتی ئه وه یان له په رله مان سه ندووه راسته وخۆ سه رۆك البه رێت و ل���ه دادگای ده بێ���ت ش���كات ته نه���ا ده س���توری بكات و له ماش���ه وه دانانی دادگای ده س���توریان داوه ته ده س���ت سه رۆك بۆ ئه وه ی بێگومان كه سانێك دابنێت ك���ه هی خۆی���ن و هه موو ئه و شكاته نه ش ره دبكاته وه كه دوو له سه ر

سێی په رله مان لێیانكردووه . كار به مه ش راناوه س���تێت و ئه م دادگا له حاڵه تی سه یركردنی ده س���توریه ش ش���كاتی س���ه رۆكدا ك���ه ل���ه 7 كه س پێكهات���ووه ، ده بێ���ت پێنج كه س���یان س���ه رۆك به تۆمه تبار بزانێت، ئه وس���ا تۆمه ته ك���ه قبوڵده كرێ���ت. له م���اده ی 95دا ك���ه باس���ی كاره كان���ی دادگای ده ستوری ده كات و له برگه ی شه شه مدا هاتووه : دادگای ده س���توری س���ه یری ئ���ه و ش���كاته ده كات كه له س���ه رۆكی هه رێ���م یان جێگره ك���ه ی له الیه ن دوو له س���ه ر س���ێی ئه ندمانی په رله مانه وه پێشكه ش كراوه .. به ده ق له م بڕگه یه دا هاتووه : "بۆ تاوانباركردنی سه رۆك یان جێگره كه ی پێویسته النیكه م 5 ئه ندامی

دادگا ره زامه ندی له سه ر بده ن". وات���ه پاش ئ���ه وه ی 5 حاكم له حه وت حاكم سه رۆكیان به تاوانبار زانی ،ئه وسا

ده توانن الیببه ن.

كورت و پوخته س���ه ر س���ه رۆكی هه رێم خ���ودای ئه م س���ه رزه ویه یه و له به رده م نیه . به رپرس���یار ده س���ه اڵتێكدا هیچ په رله مان ناتوانێ���ت الیببات، ته نانه ت گ���ه ر دو له س���ه ر س���ێی ئه ندامه کانی ک���ردووه . واب���وو خیانه تی بڕوای���ان دادگای ده ستوریش له الیه ن سه رۆكه وه داده نرێت و ته نها پاش ئه وه ی 5 حاكم ل���ه 7 حاكم رازیبن، ئه وس���ا ده توانن ئه مه ده ستوری دیموكراتیه ، الیببه ن. یان ده س���تورێك كه س���ه رۆكه كانمانم

لێده كات به شاهه نشا!5- سه رۆك بۆی هه یه حاڵه تی له ناكاو رابگه یه نێ���ت )م���اده ی 65 بڕگ���ه ی هه ش���ته م(. هی���چ مه رجێکیش بۆ ئه م راگه یاندنه دانه ن���راوه ئه وه نه بێت که به راوێ���ژ له گه ڵ س���ه رۆکی ئه نجومه نی په رله م���ان. س���ه رۆکی و وه زی���ران راوێژک���ردن نه ک رازیب���ون.. واته له م به نده دا ته نانه ت ئه وه ش نه وتراوه گه ر یه کێک له و دوو س���ه رۆکه رازی نه بون، س���ه رۆکی هه رێ���م بۆی نی���ه حاڵه تی

له ناکاو رابگه یه نێت.

13 )361( سێشه ممه 2013/1/22 birura.awene@gmail.comبیروڕا

ملمالنێی‌‌ئه‌مجاره‌و‌گره‌وی‌ده‌ستور‌دروستکردنی‌دیکتاتۆرله‌رێگه‌ی‌ده‌ستوره‌وه‌

سه ركه وت شه ریف

ئه گه ر میلله تی كورد هیچ دۆستێكی نه بوبێ له جیهاندا له ساتی سه رهه ڵدانی ملمانیه كانی مرۆڤایه تیه وه ، كه یارمه تی كێش����ه كه ی دابێ له زه مه نی رابردودو و تۆبۆگرافی����ای ب����ه اڵم ئێستاش����دا، چیایه ك هه ڵكه وتن����ی خاكه كه ی����ی و به ناوی )قه ندیل( له هه موو مرۆڤایه تی س����ه ر زه وی زیاتر یارمه تی مانه وه ی

ئه م میلله ته ی داوه .قه ندی����ل ناوێكی س����اده و س����اكار نی����ه له زیهنیه ت����ی میلله ت����ی كوردا و ته نیا وه ك ئاماژه ی����ه ك بۆناو هێنانی پارچه یدا له ناوه ڕواستی سێ چیایه ك به كارناهێن����رێ ، ئ����ه م چیای����ه پێش ئ����ه وه ی پارچه یه كی بچوك����ی خاكی كوردستانبێ پش����ت و په ناو قه اڵیه كی به هێزو مێژووی����ی و خۆڕاگری خه بات و پارچه كانی مقاوه مه تی شۆڕشی كۆی كوردس����تان بوه . ئ����ه م چیایه به هۆی هه ڵكه وته جوگرافیایه كه ی كه كه وتۆته ده وڵه ت����ی س����ێ س����نوری نێ����وان كوردس����تان دابه ش����كراو به س����ه رداو س����ه ختی تۆبۆگرافیاك����ه ی له مێژووی نوێ����ی و هاوچه رخ����ی كوردا به ش����ی ك����ورد ئه وێیان زۆری شۆڕش����ه كانی كردۆته مه ڵبه ندی س����ه ره كی خه بات و واڵتانی دوژمنی كوردیش هیچ كاتێك نه یانتوانیوه ده ستیان بگاته قه ندیل و

كۆنترۆڵی بكه ن.ئه م چیایه له مێژووی نوێدا رۆژگارێكی زۆر مه نزڵگ����ه ی خه بات����ی شۆڕش����ی ئه یلولی باش����وری كوردس����تان بوه ، دواتریش هه ر لێره وه شۆڕش����ی نوێ به رابه رایه تی یه كێتی بارگه و بنه ی داناو خۆی رێكخسته وه و شۆڕشی چه كداری ده س����ت پێكرده وه . له ساڵی )1984(

یش����ه وه پارتی كرێكارانی كوردستان بڕیاری هه ڵگیرس����اندنی شۆرش����ی دا دژی ده وڵه تی توركیای كه مالی دیسان قه ندیلی كرده س����ه نگه ری مقاوه مه ت و

خه بات و تائێستاش به رده وامه و توركیا هه م����وو توان����ا م����ادی و مرۆییه كانی به كارهێناوه بۆكۆتایی هێنان به خه باتی چه ك����داری په كه كه و گرتن����ی قه ندیل بێس����وود ب����ووه هه وڵه كانی .هه ر ئه م هۆكاران����ه ش وایانكردووه قه ندیل الی میلله تی ك����ورد وه ك ناوێكی پیرۆزی مقاوه مه ت و كه به رگ����ی نیش����تیمانی مانه وه ی شۆڕش����ی ك����راوه به ربه ردا ته ماش����ا بكرێ ، به پێچه وانه شه وه الی واڵتان����ی ده وروبه رم����ان وه ك ناوێكی

ناشرین و قێزه ون وێناكراوه .له س����اڵی ده س����ت پێك����ی خه باتی توركی����ا ده وڵه ت����ی په كه ك����ه وه ئیسامیه وه عه لمانی و به س����ه رده می هه رچی فرت و فێڵ����ه له گه ڵ كوردانی باكورو باشورو ده وڵه تانی دراوسێ یه به كاری هێن����اوه بۆچه كدانانی پارتی كرێكاران و چۆڵكردنی قه ندیل له الیه ن په یمانی به ڵێن و به پێدان����ی ئه وانه وه بریقه دار، به اڵم ك����ورد وته نی چونكه په ت����ی درۆ كورت����ه و زوو ئه پچ����ڕێ . هه ربۆیه ش زوو مه رامه كانی ئاش����كرا بوه و نه یتوانیوه خواس����ته كانی به دی

بهێنێ له چۆڵكردنی قه ندیل.ده نگ����ۆی جارێكیت����ر ئێس����تا ك����ورد كێش����ه ی چاره س����ه ركردنی له توركیا به رێگای ئاشتیانه و وازهێنان له چه ك و چۆڵكردن����ی قه ندیل له دوای دیداره كانی س����ه رۆكی میتی توركی و دوو په رله مانتاره ك����ه ی به ده په له گه ڵ )ئ����ۆج ئ����االن( له رۆژه ڤدایه و قس����ه و باس����ێكی زۆری هێناوه ت����ه ئ����اراوه و شه قامی توركی و كوردیشی به خۆیه وه

سه رقاڵكردوه .له وه دانی����ه هه موو گوم����ان هی����چ میلله تانی دنیا حه زئه كه ن و تێده كۆشن به ئاش����تی و دوور له رژان����ی خوێن����ی

بگه ن به رامبه ره كه شیان رۆڵه كانیان و به مافه نیشتیمانی و نه ته وه ییه كانیان، به اڵم مێ����ژوو پیمان ئه ڵ����ێ میلله تی ك����ورد زۆر مه حاڵه به ئاش����تی بتوانێ نه ته ته وه ییه كانی نیش����تیمانی و مافه به ده س����ت بهێنێ له گه ڵ ئه م واڵتانه ی ئه مان����ه دابه ش����كراون. به س����ه ریا بی����ر ئه كه نه وه راس����یزمانه ئه وه نده به جیاوازبوونی باوه ڕیان له بنه ڕه ته وه نه ته وه ی����ی تۆنی����ه چ ج����ای ماف����ه

نیشتیمانیه كانت؟! چۆڵكردنی قه ندیل به هه ر پاس����اوو بیانوی����ه ك ب����ێ ، یان ه����ه ر په یمان و به ڵێنێ����ك بێ ته نانه ت به به ردانی ئۆج ئاالنیش له ئێستادا كارێكی خۆكوژانه و كوردو به خ����ودی هێنان����ه كۆتای����ی كێش����ه كه ی . په كه ك����ه ته نیا ره مزێك نیه بۆخه بات����ی كوردانی باكور به ڵكو گاریگه ری و مایه ی به هێزی پارچه كانی ئه زمون و ئێمه كوردستانیش����ه . تری مێژوومان هه یه له گه ڵ واڵتانی زلهێزی دنیاو به تایبه تیش توركیا له مه سه له ی چاره سه ركردنی كێشه و كوردو راستی به ڵێنه كانی����ان. بۆی����ه ت����ا نه گۆڕانی هاوكێش����ه ی سیاس����ی و عه س����كه ری ئ����ازاد نه كردنی ناوچه كه و له توركیاو به ش����ێكی باش����ی خاك����ی باك����وری قه ندی����ل و چۆڵكردن����ی كوردس����تان چه ك دانانی په كه ك����ه دوایین بزماره له تابوت����ی مه رگی خۆمان����ی ئه ده ین. ئه م واڵتانه ی ده وروبه ر چه ند ناكۆك و نه ته بابن له گه ڵ یه كتری كه له ئێستادا له بنه بڕكردنی ب����ه اڵم هه ی����ه ، بوونی كوردو خامۆش����كردنی شۆڕشه كانیان ته ب����او هاوپه یمان بوون����ه به یارمه تی واڵته زلهێزه كانی تری دنیا له چه شنی ئه مریكاو به ریتانیاو روسیاو ئه ڵمانیاو

فه ره نسا.

قه‌ندیل‌دوا‌وێستگه‌ی‌‌مانه‌وه‌!

چۆڵكردنی قه ندیل به هه ر پاساوو بیانویه ك بێ ،

یان هه ر په یمان و به ڵێنێك بێ

ته نانه ت به به ردانی ئۆج ئاالنیش

له ئێستادا كارێكی خۆكوژانه و كۆتایی

هێنانه به خودی كوردو كێشه كه ی

سه رتیپ جه وهه ر

كورت و پوخت سه رۆكی هه رێم

خودای ئه م سه رزه ویه یه و له به رده م هیچ ده سه اڵتێكدا به رپرسیار نیه

له نوسینه وه ی پرۆژه ی ده ستوردا

به جۆرێك نوسراوه ته وه رێك

هه ستده كه یت هه یمه نه ی الیه نێكی

دیاریكراوی به سه ره وه یه و

ئاماژه یه كی تێدایه كه ته نها بۆ

كه سێكی دیاریكراو نوسراوه ته وه

19 »»

ده رب���اره ی قس���ه ئ���ه وه ی پێ���ش هۆکاره کانی)ئه گه ره کانی( هه ڵبژاردنی س���اته وه ختی ئێس���تا بکه ی���ن، ب���ۆ ده س���تپێکردنه وه ی دانوس���تانه کان له نێ���وان پارت���ی کرێ���کاران و حکومه تی تورکیدا، به پێویس���تی ده زانم، شتێکی کورت ده رباره ی دانوستان، له دۆخێکی وه ها و ل���ه ملمالنێیه كی وه ه���ادا بڵێم. دانوستان له میانه ی خه باتی نه ته وه یه ک بۆ به ده ستهێنانی ئازادیه کانی گرنگترین س���اته وه خته، چونک���ه ده كرێت وه ها ناوی بنێین که ساته وه ختی چنینه وه ی به روبوومی خه باته. ئه م س���اته وه خته ه���ه ردووال رووب���ه روو ی���ه ك ده بنه وه، پ���اش دانپیانان و ئاماده بوون بۆ له یه ک گه یش���تن، بۆئ���ه وه ی بتوان���ن بکه ونه پرۆسه ی گۆرینه وه وه، که ببێته بنه مایه ک بۆ داهاتوویه كی بێ توندوتیژی. ئه وه ی له م س���اته وه خته دا ده گۆردرێته وه، له میان���ه ی ملمالنێدای���ه، چونکه هه ردوو ال له پرۆس���ه یه كدان که ئاراسته کانی دژبه یه کن. الی���ه ك ده خوازێت زۆرترین ماف و خواس���ت و ده ستکه وت به ده ست بهێنێت )که کورده، چونکه له هه مووی بێبه ریه( وه الیه ک���ه ی تری ده خوازێت که مترین بدات. بۆیه سه یرنیه که فێڵ و زمانه وانیه کان و یاری���ه ته ڵه که ب���ازی و به کارهێنان���ی فش���ار و دروس���تکردنی دۆخی ده روونی و سیاس���ی تایبه ت بۆ ئه م ئامانجانه، به ش���ێوه یه كی زۆر له ئارادایه. ئه مه ئه گه ر به گش���تی دۆخی دانوستان بێت ئه وا زۆر زیاتر و تۆختره کاتێک له نێ���وان پارتێکی وه ك پارتی کرێکاران و حکومه تێکی وه ك حکومه تی تورکدا رووئ���ه دات. دان پیانانی کورد ل���ه تورکیا له الیه ن حکومه ت تورکه وه پێویس���تی به وه رچه رخانی س���ه رجه م پ���رۆژه ی تورکی���ا هه یه. ک���ه ده ڵێین پرۆژه ی تورکیا مه به ستمان ئه وه یه که، تورکیا، ک���ه یانی خاکی تورکان، وه ك ناوێ���ک بۆخۆی پرۆژه یه ك���ی یوتوپیه، به مانای نه بوویه ك که ده بێت بهێنرێته ب���وون. کرۆکی ئ���ه م پرۆژه یه له وه دایه که خاکی ن���او ئه و س���نوره ی تورکیا بکرێته پانتاییه ك که ته نها تورک تیایدا بااڵده ست بن. به م پێیه ده بێت هه موو ئه وانه ی خۆیان به تورک نازانن، بکرێن به ت���ورک، یان ئه س���یمیله یت بکرێن. ته نها له کۆتایی پێهێنانی ئه م پرۆژه یه دا ده توانرێت دان به مافی کورددا بنرێت. ئه م پرۆس���ه یه چۆن کۆتایی دێت: ئه م پرسیاره ره هه ندی سیاسی، کۆمه اڵیه تی وه حکوم���داری هه یه. به م پێیه تورکیا ده بێت بگۆرێت ب���ۆ واڵتێکی فیدراڵی، ج���وت زمانی، فره که لت���ور. ئایا ئه مه فه راه���ه م ده بێ���ت، دیاره پێویس���تی ب���ه پش���وودرێژیو وورده کاری و کاری زۆره. ره هه ندێکی تر بۆ تێگه یش���تن له ئێستا وه ک ساته وه ختی ده ستپێکردنی دانوس���تان ئه وه ی���ه که بپرس���ین ئایا ئێس���تا چ کاتێکه، )ب���ه مانایه كی تر له ناس���نامه ی ئێس���تا بپرس���ین( له رووی سیاسی و جیوپۆله تیک و ئابوری و

کۆمه اڵیه تیه وه. ئێس���تا س���اته وه ختێکه که ناوچه ی رۆژهه اڵتی ناوه راس���ت به سێیه م قۆناخ یان ش���ه پۆلی جیوپۆله تیکیدا ده چێت: یه كه م ش���ه پۆل گرتنی س���ه ددام بوو ب���ۆ کوێ���ت، دووه م ش���ه پۆل، هاتنی ئه مریکاو خه ونی رۆژهه اڵتی ناوه راستی گ���ه وره وه س���ێیه م ش���ه پۆل بریتیه ل���ه رووبه رووبوونه وه ی عوس���مانیه تی ن���وێ له گ���ه ڵ هیاللی ش���یعیدا. ئه م رووبه رووبونه وه ی���ه کاریگ���ه ری ده بێت ل���ه س���ه ر س���ه رتاپا ره هه نده كان���ی جیوپۆله تی���ک له ناوچه کان���ه دا. دیاره س���ه ره تاکانی هه مانکات���دا ل���ه ئێمه ش���ه پۆلێکی جیوپۆله تیکی تر ده بینین له ناوچه که دا که ده توانرێت به شه پۆلی

موسوڵمانانی بێسنور ناوی ببرێت.تورکۆت ئۆزال، له سه رووبه ری رۆژانی جه نگ���ی کوێت، له دانیش���تنی نهێنی په رله مان و حکومه تدا ده ڵێت:له کاتێکدا ره نگ���ه بتوانرێ���ت یه كپارچه یی خاکی عێراق بپارێزرێت، عێراق) له داهاتوودا( الواز و ئه گه ری ئ���ه وه ی هه یه که ببێته بایه خێکی جێ���گای ئه م���ه فی���دڕاڵ. زۆره ب���ۆ تورکی���ا، به تایبه تی له رووی ئاسایشه وه. ئێمه پێویسته به شداربین له دارشتنی داهاتووی عێراقدا. له عێراقی نوێدا، ش���یعه ده که ونه ژێر کاریگه ری ئێران���ه وه؛ له به رئه وه ده بێت خۆمان له

کوردی عێ���راق نزیک بکه ینه وه. ئه گه ر عێ���راق دابه ش بێ���ت، ده توانین حه قه ده رباره ی موسڵ مێژووییه که ی خۆمان بهێنینه ئاراوه. بۆشایی رێگه پێنه دراوه له سیاسه تدا. له داهاتوودا بۆشاییه ک دروس���ت ده بێت ل���ه باک���وری عێراق ئه گ���ه ر ئێم���ه نه توانین ئه و بۆش���اییه پڕ بکه ینه وه، نه ی���اره دوژمنه کان پڕی ده که نه وه. بۆئ���ه وه ی خۆمان له ئه مه بپارێزی���ن ده بێت قس���ه مان هه بێت له داهاتووی عێراقدا. ئ���ه م دیده ی ئۆزال ئێس���تا و دۆخی ده رب���اره ی زۆرم���ان

دانوستان پێده ڵێت.با ئێس���تا ل���ه و فاکته رانه بدوێین که له پشت ده ستپێکردنی دانوستاندان له

ئێستادا. تورکی���ا جیوپۆله تی���ک، یه ک���ه م، پانتای���ی ل���ه په که ک���ه ده خوازێ���ت جیوپۆله تیکی ش���یعه بهێنێته ده ره وه بۆ ئه وه ی به ربه ست و رێگری له به رده م په لکێش���ان و هه وڵی بۆ هاوسه نگی هێز

له گه ڵ به ره ی شیعه دا که مباکاته وه.دووه م، تاکتیکی سیاس���ه تی ناوخۆ، ل���ه س���اڵی داهات���وودا هه ڵبژاردن���ی سه رۆکایه تی له تورکیا ئه نجام ئه درێت، ئه ردۆ غ���ان بۆئ���ه وه ی ده نگ���ی کورد به ده ست بهێنێت ئه م دانوستانه ئه نجام ئه دات. به م پێیه ئه م دانوستانانه هه تا ئه و کات���ه درێژه ده كێش���ن، بۆئه وه ی ش���ه ر هێمن بکرێته وه وه فشار له سه ر

ئه ردۆغان که م بکرێته وه.له س���ێیه م، جیوپۆله تیکی کوردی: رێگای دانوستان و مافدان به کورده کانی باک���ور، تورکی���ا خۆی ل���ه پێگه یه کدا ده بینێته وه که ده توانێت ببێته ده روازه و هێزی بااڵو ئاراسته که ی پارچه کانی تری کوردس���تان. له رێگای ئاشتی کردن له باکور تورکیا چی���دی پارچه کانی تری کوردس���تان مایه ی مه ترسی نابن بۆی به ڵکو ده بنه مایه ی س���ود و قازانج، له رووی وزه، بازار، هاوس���ه نگی هێز، وه ده روازه بۆ واڵتانی ت���ر. دیاره گرنگی ئێس���تا ل���ه م روانگه ی���ه وه ئه وه یه که

ناوچه كه له ئه گه ری گۆڕانکاریدایه.چواره���ه م، س���وریا، دانوس���تان له ئێستادا مه به س���ت لێی که مکردنه وه ی مه ترسی کوردانی رۆژئاوای کوردستانه. بوونی ئاشتی له گه ڵ په که که دا تورکیا مه ترسی ئاراس���ته ی سیاسی کورد له رۆژئاوای کوردستان که م ده کاته وه. له راستیدا ئه گه ر پارتی کرێکاران ئاماده بن چه ک دابنێ���ن ئه واکوردان���ی رۆژئاوای کوردستان مه ترسیان نامێنێت بۆ سه ر تورکی���ا وه له هه مانکاتدا ده بنه پێگه و ده روازه بۆ س���وریا، وه ك چۆن باشور

هه مان رۆڵ ده بینێت بۆ عێراق.پێنج���ه م، به هێزکردن���ه وه ی پێگه ی ئۆجه الن. بۆ تورکیا گرنگه که ئۆجه الن به که س���ی یه که می په که که بێت. دیاره له مبار ه وه ده زگای سیخوری ئه مریکی و تورک���ی و ناوه نده کانی ئینتلجینس���یای نزیک له م ده زگایانه وه به رده وام له کاری چاودێری و پشکنیندان. ویکیلیکس زۆری لێ ئاشکرا کردن. بۆ تورکیا گرنگه که ئۆجه الن نه ک ته نه���ا رابه رێکی رۆحی بێت، )وه ک هه ندێک س���ه رچاوه ناوی ده به ن( به ڵکو که سێکی خاوه ن پێگه ی رابه ری بێت. ئه گ���ه ر په که که به جودا ل���ه ئۆجه الن به رێوه ببرێت ئه وا تورکیا س���ه رۆکی پارتی کرێکارانی ال به ندنیه. له هه مانکاتدا تورکیا نایه وێت ئۆجه الن له به ندیخانه دا گیانی له ده س���ت بدات، هه رچه ند له ئێس���تاداتورکیا ئازادکردن یان گواستنه وه ی ئۆجه الن بۆ جێگایه كی ژێر چاودێری ره د ده كاته وه به اڵم ناردنی ئۆجه الن ب���ۆ ده ره وه ی تورکیا، که له هه ندێ سه رچاوه وه ئاماژه ی پێئه درێت، رۆڵ و پێگ���ه ی ئۆج���ه الن ده گۆرێت له په یوه ندی به بزوتنه وه ی ناسیونالیزمی

کوردیه وه له داهاتوودا. شه ش���ه م، میدیاکانی ت���ورک ده لێن که ئێس���تا هه ڵبژێردراوه بۆ دانوستان چونکه ده وڵه ت ل���ه پێگه ی هێزدا، به ندکردنی ژماره یه كی زۆر له چاالکوانانی که چه ک وه به اڵم ئه مه خیتابی ده وڵه ته ب���ۆ خه ڵكێک ک���ه به زۆری ئاش���تیان ناوێ���ت وه هه روه ها ب���ۆ رێگه گرتنه له دووباره بوون���ه وه ی س���یناریۆی خابور ک���ه ت���ورک تیای���دا هه س���تیان کردن دۆڕان. لەواقیع���دا هه رگیز ده وڵه ت له س���اته وه ختی به هێزیدا په نا ناباته به ر

دانوستان.

بیروڕا)361( سێشه ممه 142013/1/22

ده‌ینوسێت

بۆ دانوستان لەئێستادا؟

birura.awene@gmail.com

ئایا مالیکی پەنا بۆ پالنی جیم دەبات؟

بەکارهێنان���ی هەڕەش���ەی مالیک���ی هێ���ز دەکات ب���ۆ کۆتای���ی هێنان���ی بەتایبەت و ئەنب���ار خۆنیش���اندەرانی ناوچە سوننە نیش���ینەکان بەگشتی. بە کردەوەش چەند لیوایەکی سەربازی ب���ەرەو ئەنبار جولە پێک���ردوە. بەاڵم پێش پەنا بردن ب���ۆ پالنی جیم یانی س���وپای)عێراقی( هێزی بەکارهێنانی بۆ کۆتایی هێنانی ئ���ەم ناڕەزایەتیەی ئەنبار بەخۆیەوە دەبینێت، لە ترس���ی ئەوەی بۆ ) بەهاری عەرەبی( بگۆڕێت یان س���وریایەکیتر. بەتایبەتی دوای ئەوەی هەواڵی ئ���ەوە باڵو بۆتەوە کە کار ب���ۆ دامەزراندنی س���وپای عێراقی ئازاد لە شێوەی سوپای ئازادی سوریا دەکرێت. پالنی )ب( اش هەیە، شاراوە نییە پالنی ئەلیف بەتەواوی دەرکەوت سەرکەوتوو نەبوو فەشەلی هێنا، دوای ئەوەی لەڕێگای بەخشینەوەی پۆست و پارە ویس���تی سەرکردەکانی سوننە بۆ خۆی بارگاوی بکات، پاش پێاڵوبارانی س���الح موتل���ەگ ، س���الح ناچار بە پاش���گەزبونەوە بوو لەو هەڵوێستە پڕ لە ش���ەرمەزارییەی و ت���اڕادەی ئەوەی دوبارە مالیکی ب���ە دیکتاتۆر ناوببات و ه���ەروەها داوابکات کە کورس���یەکەی

چۆلبکات. کەوات���ە ئ���ەی چ���ی ب���ۆ پالنی ب پالن���ی با بریتیە لە گوش���اری ئابوری ل���ە ئەنبارییەکان و شانش���ینی ئوردن ئاس���تی ئەزانین هەمومان بەیەکەوە. گ���وزەران لە عێراقدا چۆنە بەگش���تی جگە ل���ە هەرێمی کوردس���تای کە لە گەشەکردنێکی تاڕادەیەکی زۆرباشدایە، بکەین ب���ەراوردی ئەگەر بەتایبەت���ی عێراق. خوارووی ناوەڕاس���ت و لەگەڵ جگ���ە ل���ە هاتنەن���اوەوەی کەلوپەل و

خواردەمەن���ی لەم دەروازەیە س���ەدان لەس���ەر ژیانیان بژێ���وی خێزانی���ش کاری رۆژانەیە ل���ەم دەروازەیە. بەاڵم مەبەستی س���ەرەکی لە داخستنی ئەم دەروازەی���ە ئوردنە، بەتایبەتی کە لەم کاتەدا لە بارودۆخێکی ئابوری سیاسی یەکج���ار دژواردایە. لەالیەک گەل دژی گرانی بازاڕو گرانبوونی سوتەمەنی لە ناڕەزیەتی دەربڕینە لەم سەردەمەش کە سەردەمی بەهاری عەرەبیەو ئەم باهۆزە لەس���ەر س���نورەکەیەتی و ئۆپزیسیۆن

بەگش���تی و ئیخ���وان بەتایبەت���ی لە قۆس���تنەوەی تەنگژەی ئابوری و گرانی بازاڕ س���وود وەردەگ���رن. بۆیە لێرەدا داخس���تنی دەروازەی س���نوری ئوردن ناچار دەکات کە گوش���ار بخاتە سەر س���ەرکردەکانی س���وننە ک���ە تۆزەک ش���لیکەنەوە لەگەڵ بەغ���داو مالیکی. دەس���تی فش���ارانە ئەم بەکردەوەش پێکردوەو هەس���تی پێدەکرێت، هەر لە دەرکردنی خانەوادەی تاریق هاش���می جێگ���ری س���ەرۆک کۆم���اری داواکراو لە دادگاکانی عێ���راق بەتاوانی تیرۆر. پەیوەن���دی کردن بە عەش���ایەرەکانی ئەنبارو حاریس زاری بۆ هێورکردنەوەی

دۆخەکە.س���اتەوەختە سیاس���ی و لەم بەاڵم پێیدا ناوچەکە توندوتیژییەی تایەفیە تێدەپەڕێت، ئایا س���وننەکان دەکەونە ژێرباری ئەم گوش���ارانەی ئوردن. من وایدەبین���م زۆر قوڕس���ە، لەبەر چەند هۆکارێک جگە لە بارودۆخی ناوەخۆی بەدەستی سوننەکان نالەباری عێراق و نیگەرانی س���عودیە و تایەفی. بەغدای کاریگ���ەری کەهەردوکی���ان قەت���ەر زۆری���ان بەس���ەر س���وننەکان هەیە، ل���ەو هاوکاریانەی ئوردن ل���ە عێراقی وەردەگرێ���ت بە پێش���نیازی ئێران بۆ دەربازبون���ی ئوردن لە گوش���ارەکانی ئیخوانەکان���ی واڵتەک���ەی. بەو پێیەی نزیکبون���ەوە لە ئێ���ران و مامەڵەکردن لەگ���ەڵ بەغدای مالیکی هێڵی س���ورە بە نیسبەت س���عودیە. هەروەها قەتەر نیگەرانە لەدۆخی ئیخوانەکانی ئوردن.

بۆیە رەنگ���ە جوڵەپێکردنی هێز بە ئاڕاس���تەی فەلوجەو ئەنبار تەنها بۆ ئەگەری ئاڵۆزبوون���ی زیاتری دۆخەکە بێت، کە هەواڵی ئەوە هەیە کە سوننە لە رێگای س���وپای ئ���ازاد لە عێراق لە هەوڵی ئەوە دابێت، دەس���ت بەس���ەر کۆگا زەبەالحەکانی سەربازی حەبانیەو ئەبوغرێبدا بگرێت. بەهەر حاڵ کێشەی تاریق هاشمی و مەسەلەی رافیح عیساوی س���وننەکانی گەیاندە ئ���ەو قەناعەتە،

لەس���ایەی ئاس���ودەنابن کەهەرگی���ز عێراقێک���ی یەکگرت���وو، دوای ئەوەی بۆیان دەرک���ەوت کەخەونی گرتنەوەی دەس���ەاڵت لەالیەن س���وننەوە دوبارە بەتەواوی لە گۆڕنرا. بۆیە بیرکردنەوە لە هەرێمێکی سوننی لەشێوەی هەرێمی کوردستان، بە چاکترین رێگا دەزانن. بۆی���ە رەنگە لێرە ب���ەدوا بەجیدی کار ب���ۆ ئەم هەرێمە بک���ەن، دوای ئەوەی رووبەرووبون���ەوەی هێزی پێش���مەرگە لەناوچ���ە کێشەلەس���ەرەکان بەپێ���ی دەستوری هەمیشەیی هێندەیتر هانیدان ب���ۆ ئ���ەم بیرۆکەیە، چونک���ە دەزانن لەس���ایەی هێزێکی تایب���ەت بەخۆیان پارێ���زراو دەبن و لەبەغ���داش پئگەیان

قایمتر دەبێت.

سەباح تاهیر

س���ایتی ئه لیكترۆنی )بیرس���ۆن( كه پله كانی به هه ڵس���ه نگاندنی تایبه ت���ه له تازه تری���ن له جیهان���دا، فێرك���ردن واڵتانی هه مو خۆیدا هه ڵس���ه نگاندنی عه ره ب���ی له چلهه مین پل���ه دا ده رهێناو هی���چ واڵتێكی���ان نه یتوان���ی بگات���ه ئ���ه و ئاس���ته ی ك���ه ش���ایه نی باس بێ���ت، له نێو ئه و واڵتانه ش���دا عێراق و هه رێم���ی كوردس���تانیش هه ی���ه ، له و هه ڵسه نگاندنه دا هه ردو واڵتی فینله نداو كۆریای باكور به دو واڵتی س���ه ركه وتو له سه ر ئاس���تی جیهانی له قه ڵه م ده دا له ب���واری خوێندندا، ش���ایه نی باس���ه دو واڵت���ی تریش له واڵتانی ئیس���المی س���ه ركه وتنی گه وره یان به ده ستهێناوه ئه نده نوس���یان، توركیاو ئه وانیش كه ئ���ه م ڕاپۆرته ی س���ایتی )بیرس���ۆن( به راپۆرتێك���ی وردو زانس���تی له قه ڵه م ده درێت و پشت به لێكۆڵینه وه ی واقیعی ده به س���تێت و هه ر چوار یان سێ ساڵ جارێ���ك بۆ هه ڵس���ه نگاندنی ئاس���تی خوێندن له جیهاندا باڵوی ده كاته وه .

به اڵم ئه وه ی گرنگه ل���ه م ڕاپۆرته دا واڵت���ی س���ه ركه وتنی ك���ه ئه وه ی���ه )فینله ندا( له م راپۆرته دا ده گه ڕێته وه بۆ گرنگیدانی ئه م واڵته به ڕۆڵی مامۆستاو ئه م سه ركه وتنه شی ده گه ڕێته وه بۆ ئه و تێڕوانینه گرنگه ی كه له س���ه ر ئاستی ب���ۆ مامۆس���تا هه یه تی ، كه ده وڵه ت جێگه ی گرنگی پێدانه له هه مو بوارێكدا وه ك الیه ن���ی راهێن���ان و ئاماده كردنی ده رون���ی و كۆمه اڵیه ت���ی و بونی پالنی زانس���تی له پێناو پێشخستن و گه شه و هوش���یار كردن���ه وه ی ئ���ه م چینه دا، هه روه ه���ا ئه زمون���ی س���ه نگافوره ش یه كێك���ه له ئه زمونه س���ه ركه وتوه كانی خوێندن له سه ر ئاستی جیهان و گرنگی زۆر ده دات به ئاماده كردنی مامۆستا بۆ خوێندن و بۆ ئه م مه به سته ش هه مو پالن و مه عنه وییان ماددی و پش���تیوانییه كی ده س���ته به ركردوه و هاوشێوه ی كۆریای

باك���ورو یابانی���ش مامۆس���تا له روی موچه و هاوكارییه وه به رزترین ئاس���تی هه یه له نێو كارمه ندانی ده وڵه تداو له ناو كۆمه ڵگه شدا مامۆستا ئه وپه ڕی جێگه ی ڕێ���زو س���تایش و پل���ه ی كۆمه اڵیه تی به رزیان هه یه ، وه هه مو ئه و واڵتانه ش ك���ه له ب���واری خوێندن���دا له ڕیزبه ندی یه كه م���ی ئ���ه م ڕاپۆرت���ه دا هات���ون، په روه رده وه زاره تی حكومه ته كانی���ان وه ك یه ك���ه م وه زاره تی گه ش���ه پێدان داده نێ���ن بۆ پێشخس���تنی كۆمه ڵگه و چاره س���ه ری قه یرانه جۆربه جۆره كان، س���ه ره ڕای ئه م ڕاپۆرته له ڕێگه ی ئه م سایته جیهانیه وه باڵوبوه وه و ڕۆژنامه ی )شرق أڵ وسگ(یش له )6-1(دا باڵوی كرده وه ، به اڵم نه مانبینی نه وه زه راتی خوێندنی بااڵو نه وه زاره تی په روه رده و ن���ه لیژن���ه ی پ���ه روه رده و فێركردنی په رله مانی كوردستان هیچ شتێك له م

باره یه وه بڵێن.ئه مه له كاتێكدایه كه زۆر پێویست بو له سه ر ئاستی بااڵی حكومه ت له ڕێگه ی ئه و ڕاوێژكاره زۆرو زه به نده ی كه هه یه تی له الیه ك راپۆرته كه یان به گرنگ س���ه یر بكردایه له الیه كی تریشه وه ، هۆكارێكی باش بو كه هه ڵسه نگاندنێك بۆ بواری په روه رده ی هه رێمی كوردستان بكرایه و زانستی به ش���ێوه یه كی ناته واویه كانی دی���اری بكردایه و له ڕێگه ی كه س���انی بۆ س���تراتیجی پالنێكی پس���پۆڕه وه ئاینده ی خوێندن له كوردستاندا دیاری

بكردایه .چونك���ه یه كێ���ك له گرنگتری���ن ئه و تێدای���ه قه یران���ی ك���ه كه رتان���ه ی له كوردس���تاندا كه رت���ی پ���ه روه رده و فێركردنه ، كه ئه مه ئێستا قه یرانی بۆ س���ه رجه م بواره كانی تری حكومه تیش پڕۆسه یه ئه م چونكه دروس���تكردوه ، كردن���ی به پ���ه روه رده په یوه س���ته ئه خالقی و ئاس���تی له س���ه ر مرۆڤه وه زانس���تی كه ه���ه ردو بواره ك���ه ئه مڕۆ وه پێم له قه یراندای���ه ، له كوردس���تاندا وای���ه ئ���ه و گه نده ڵیه ش كه ئێس���تا له كوردس���تاندا له ئارادایه په یوه س���ته به ناوه نده كان���ی خوێندن له قوتابخانه و زانك���ۆو په یمان���گاكان چونكه ناتوانن مرۆڤی كاراو لێهاتو له ڕوی زانس���تی و پس���پۆڕیه وه به رهه م بهێن���ن و به پێی راپۆرته كان���ی رێكخ���راوه جیهانیه كان زانكۆكانی كو ردس���تان و عێراق له پله

نزمه كاندان له سه ر ئاستی جیهان.هه روه ها له ڕوی ئه خالقیه وه ئاس���تی مرۆڤ���ی هاواڵت���ی و به رهه مهێنان���ی نیشتیمان په روه رو خاوه ن نیشتیمان و دڵسۆزه وه الوازن، له الیه كی تریشه وه ، ڕۆژ به ڕۆژ قه یرانه كانی بواری فێركردن كه ڵه كه ده بن و خوێن���دن ڕو له الوازی ده كات و ئاستی مامۆس���تاو خوێندكار خوێندن ناوه نده كانی له دابه زیندای���ه و به تایبه تیش زانك���ۆكان ڕۆڵێكیان نیه له چاره سه ری قه یرانه جۆربه جۆره كانی خۆی���ان زۆرجاری���ش كۆمه ڵگ���ه داو

سه رچاوه ی زیادكردنی قه یرانه كانن .ئه م بێ خه میه ی حكومه ت و وه زاره ته په یوه ندیداره كان و په رله مانی كوردستان له ئاست قه یرانه كانی كه رتی په روه رده دا، ده مانگه یه نێت���ه ئ���ه و ڕاس���تیه ی كه

ئ���ه م هه رێمه به م ش���ێوه یه نه توانای گه ش���ه كردنی ده بێت���و نه قه یرانه كانی گه لێك نه ده بین���ه ده بن، چاره س���ه ر شارس���تانیه تیه تی له چوارچێوه ی كه ئێستادا هه نگاو به ره و پێشه وه بنێین، چونك���ه له ئێس���تادا به ئۆپۆزس���یۆن و بابه ته س���ه رقاڵی هه ر ده س���ه اڵته وه سیاسیه كانی وه ك گه ڕانه وه ی ده ستورو به اڵم چاكس���ازی...هتد، هه ڵبژاردن و ئاوڕێك به الی ئ���ه م گرفته گه وره یه وه ناده نه وه ، كه ترس���ی له سه ر ئاسایشی نه ته وه ی���ی و ن���ه وه ی ن���وێ هه یه ، كه ئه گ���ه ر خوێندن هه ر به م ئاڕاس���ته یه بڕوات، ئه وا ئه م نه وه نوێیه ئاراسته ی ئامانجه كان���ی ده گۆڕێ���ت و له جیات���ی س���ه رقاڵبون به فیكری گه ش���ه پێدان و داهێن���ان و قوڵبونه وه ی گیانی هاواڵتی بونی، ته نها سه رقاڵی شته بازاڕیه كانی ڕۆژان���ه ده بێت و خه مێك���ی نابێت بۆ به رزكردنه وه ی ئاستی زانستی و فیكری و گه یاندنی ته كنۆلۆژی و گه ش���ه پێدان و كوردانی ئه م هه رێمه به ئاستی نه ته وه

پێشكه وتوه كان.

راپۆرته كه ی )بیرسۆن(و بێباكی حكومه تی هه رێمی كوردستان

عومه ر عه لی محه مه دسه رپه رشتیاری په روه رده یی

به پێی راپۆرته كانی رێكخراوه

جیهانیه كان زانكۆكانی

كوردستان و عێراق له پله نزمه كاندان

له سه ر ئاستی جیهان

ئه م بێ خه میه ی حكومه ت له ئاست

قه یرانه كانی كه رتی په روه رده دا،

ده مانگه یه نێته ئه و ڕاستیه ی

ئه م هه رێمه به م شێوه یه توانای

گه شه كردنی نابێت

الی سوننەکان بیرکردنەوە لەهەرێمێکی

سوننی لەشێوەی هەرێمی

کوردستان، بە چاکترین رێگا

دەزانن

نزیکبونەوە لەئێران و

مامەڵەکردن لەگەڵ بەغدای مالیکی هێڵی

سورە بە نیسبەت سعودیەوە

15 (361( سێشه ممه 2013/1/22 تەندروستی

400 قه ره وێڵه یه كه ، وه رهه مه كه ی حكومه ت

كردن����ه وه ی زۆری نه خۆش����خانه و بنك����ه و كلین����ك و راوێ����ژكاری پزیش����كی له هه ر كۆمه ڵگایه كدا په یوه ن����دی داره به الوازی سێكته ری ته ندروستی ، چونكه له دونیای ئه مڕۆدا له سیسته می ته ندروستیدا هێنده كار له س����ه ر خۆپاراس����تنی ته ندروس����تی ده كرێت قس����ه له س����ه ر چاره س����ه ركردن

ناكرێت.حكومه ت����ی هه رێم ب����ه رده وام موژده ی كردن����ه وه ی پ����رۆژه ی نوێی ته ندروس����تی ب����ه گوێ هاواڵتیان����دا ده دات، یه كێك له و موژده گه ورانه ش كردنه وه ی نه خۆشخانه ی 400 قه ره وێڵه ییه له ش����اری سلێمانی ، كه تائێس����تا ته واو نه بووه و بووه ته )نوكته ی مێش����ەكه ( الی هاواڵتیانی ئه و شاره ، ئه م نه خۆش����خانه یه بووه ت����ه وه رهه می س����ه ر دڵ����ی حكومه تی هه رێم، وه رهه مێك هێنده كوشنده یه پێنج كابینه ی جیاوازی تێپه راند به اڵم تا ئێس����تا ب����ه چاره س����ه رنه كراوی

ماوه ته وه !ئه گه ر لەڕوانگه ی ژماره و داتاوه سه یری ئ����ه و بڕه پاره یه بكه ین كه خه رجكراوه بۆ چاره سه ركردنی ئه و وه رهه مه ی كه له سه ر دڵی كابین����ه جیاوازه كانی ئه م هه رێمه یه ، ئه وا تووش����ی سه رسورمانی گه وره ده بین، چونكه ئه و وه رهه مه حكومه تی تووش����ی

خوێنبه ربوونی هه میشه یی بوجه كردووه !مانه وه ی نه خۆشخانه یه ك پاش نۆ ساڵ به م شێوه یه س����ه ره رای ئه وه پرسیارێكی گ����ه وره له س����ه ر وه زاره تی ته ندروس����تی و وه زی����ره ی����ه ك له دوایه كه كانی دروس����ت ده كات، ئاماژه یه كی روونیشه بۆ گه نده ڵی ئی����داری و به هه ده ردانێك����ی زۆری بوجه و س����امانی گش����تی وواڵت، ك����ه چه ندی����ن كه سایه تی سیاس����ی ناوخۆی و ده ره كی له

پشت ئه و كاره وه ن.نه خۆش����خانه ی 400 قه ره وێڵه ی له سه ر بوج����ه ی بڕیاری )986( ن����ه وت به رامبه ر وه زا رەت����ی جێبه جێك����راوه ، خ����ۆراك ته ندروس����تی ئه و كاته ی هه رێم له س����اڵی 2000 بریاری له س����ه ر داوه ، به اڵم له ساڵی 2004 ده ستبه كاركردن كراوه تێدا له الیه ن كۆمپانیای )UI enc(ی كۆریه وه ، بودجه ی ته رخانكراوی پرۆژه )57365858( ملیۆن دۆالری ب����ووه ، روب����ه ری پرۆژه كه 50560 مه ت����ر دووجایه ، ماوه ی ته واوكردنی پرۆژه

730 رۆژ بووه ! ب����ه اڵم ئ����ه م پرۆژه ی����ه پاش نۆ س����اڵ ت����ه واو نه ب����وو، وه ك گش����ت پرۆژه كانی دیكه ی كوردس����تان، بۆیه له ساڵی 2006 ب����ڕی 15 ملی����ۆن دۆالر ب����ۆ كۆمپانیاكه ته رخانكراوه به مه به س����تی كڕینی ئامێری پزیش����كی، هه روه ها جارێك����ی دیكه و له س����اڵی 2010 بری 87 ملیۆن دۆالری تری بۆ خه رجكراوه ، هه ر له هه مان ساڵدا له سه ر بوجه ی گشتی 2543000000 دووترلیۆن و پێنج سه د و چل و س����ێ ملیۆن دیناری بۆ خه رجكراوه ، سه یرتر له وه ئه وه یه كه به و بوجه زه به الحه شه وه نه وه ستاوه ، به ڵكو له بوجه ی س����اڵی 2013 ب����ری 3432000000 دینار بۆ كاری ڕاوێژكاری له نه خۆشخانه كه

ته رخانكراوه .ئه مه ل����ه كاتێكدایه كه له به هه ده ردانی بوجه دا 100 ملیۆن دۆالر له نه خۆشخانه ی 400 خه رجكراوه كه ده توانرا نزیكه ی 200

بنكه ی تەندروستی پێ دروستبكرێت.ئ����ه و بڕە پاره یه ی ك����ه به هه ده ر دراوه ، به هه ر ش����ێوازێك بووبێ����ت چه ندین كه س تێوه گالون له گه نده ڵی ئی����داری له ناوخۆ و ده ره وه دا! هه رچه نده به رپرسانی ناوخۆی تائێس����تا دیارنین كه كێ����ن؟ به اڵم گروپی 400 رایده گه یه نن كه )س����تیڤن س����ۆالرز( له ویالیه تی ئه ندامی پێش����ووی كۆنگریس نیوی����ورك، جێگ����ری س����ه رۆكی گروپ����ی پێشووی س����ه رۆكی نێوده ڵه تی ، قه یرانی هه ردوو )رێكخ����راوی NDI ،IRI( ئه ندامی بۆردی راویژكاری كۆمپانیای )enc )UIی كۆریا له و گه نده ڵیه تێوه گالوه ، كه ساڵی

2010 مردووه . ئ����ه و كۆمپانیایه ی كه تا ئێس����تا ئه م كاره ی به كۆتا نه گه یاندووه چه ندین كاری و پرۆژه ی ته ندروس����تی تری داوه تێ له وانه پرۆپۆزه ڵی نه خۆشخانه ی 800 قه ره وێڵه یی قه ره وێڵه یی 300 نه خۆشخانه ی له هه ولێر، له دهۆك، نه خۆش����خانه ی 250 قه ره وێڵه یی

له زاخۆ.بوونی ئه م گه نده ڵیه به م شێوازه روونه ، حكومه ت و وه زاره تی ته ندروس����تی ده خاته بۆیه كوش����نده وه ، پرس����یارێكی به رده م ئه ركی لیژن����ه ی ته ندروس����تی په رله مانی كوردس����تان و داواكاری گشتی یه به جیدی به دواچ����وون بۆ ئ����ه م كاره بكه ن، وه زیر و ئه ندازیاری و سه رپه رشتیاری ئه م پرۆژه یه

به رنه به رده م دادگا.ب����ه كردنه وه و هاواڵتیانیش پێویس����ته ته وابوونی ئ����ه م پرۆژه ب����ه هیچ جۆرێك رازی نه بن، تاوه كو وه زیری ته ندروس����تی و هه م����وو وه اڵم����ی هه رێ����م حكومه ت����ی پرسیاره كانی رای گشتی و رۆژنامه نووسان

نه داته وه له سه ر ئه م پرۆژه یه .

ئه و كۆكه یه ی له ئه نجامی په تا توشی ده بێت ره نگه 18 رۆژ بخایه نێت

شاره زایان له زانكۆی جۆرجیا له ئه مه ریكا رایده گه یه نن كه توشبون به و كۆكه یه ی به په تا دوچاری توش���بون له ئه نجامی م���رۆڤ ده بێت ره نگه چه ند هه فته یه ك

بخایه نێت. ئ���ه و توێژینه وه یه كه له رۆژنامه یه كی خێزانی ته ندروس���تی ب���ۆ ئه مه ریكی باڵویكردۆته وه ئاماژه ی به وه داوه كه ئه و كۆكه ی���ه نزیكه ی 18 رۆژ ده خایه نێت و زۆرینه ی ئه و كه سانه شی به هۆی په تاوه توشی ده بن وا ده زانن به چه ند رۆژێكی كه م چاك ده بنه وه ، به اڵم له ڕاس���تیدا چاكبونه وه ی ئه و هه وكردنه ی سییه كان

18 رۆژی ده وێت. ل���ه و باره ی���ه وه )د.م���ارك ئه یبل( له زانك���ۆی جۆرجی���ا رونیكردۆت���ه وه كه زۆرینه ی ئه و كه س���انه توشی ئه و

كۆكانه ده بن بڕوای���ان وایه كه ده بێت زو چ���اك ببن گ���ه ر بێ���ت و له ماوه ی چه ن���د رۆژێكی كه مدا چ���اك نه بنه وه ئه وا په نا ب���ۆ چه ندین جۆری ده رمان و شروبی كۆكه ی دژه به كتریاكان ده بن، له ڕاستیشدا هیچ جۆره دژه به كتریایه ك كاریگ���ه ری ته واوی نابێت له س���ه ر زو چاكبونه وه ی ئ���ه و كۆكه یه كه به هۆی په ت���اوه له ئه نجامی س���ه رما توش���ی كه س���ه كان ده بێت، چونك���ه خواردنی ه���ۆی ده بێت���ه به كتری���ا دژه زۆری

دابه زینی كۆئه ندامی به گری له ش. له الیه كی تریش���ه وه توێ���ژه ره وه كان باسیان له وه ش���كردوه كه ئه گه ر بێت و كۆكه كه له 18 رۆژ زیاتری خایاند ئه وا له و كاته دا پێویسته سه ردانی پزیشك

بكرێت.

ئا: كورده عه بدولكه ریم.

رێكخراوی ته ندروستی هۆشیاری ده دات له سه ر ته ندروستی ده رونی و

داوا ده كه ن كه زیاتر بایه خ به و بواره ی ته ندروستی و هه وڵی

قه الچۆكردنی و چاره سه ركردنی بدرێت و ئاماژه یان به وه شداوه كه واڵتانی

رۆژهه اڵتی ناوه راست زۆرترین رێژه ی توشبونیان هه یه به جۆرێكی نه خۆشی

ده رونی كه ئه ویش خه مۆكییه .

رێكخراوه كه باسی له وه كردوه كه ئه م جۆره نه خۆشییه سااڵنه زیاتر له 350 ملیۆن كه س له س���ه رجه م ته مه نه كان له هه مو جیهان توش���ی ده بن، هه روه ها ئام���اژه ی به وه ش���داوه ك���ه خه مۆكی به چ���واره م نه خۆش���ی داده نرێ���ت كه ده بێت���ه هۆی په ككه وت���ن و زو مردنی ببێته كه سه كان وا پێشبینیش ده كرێت هۆیه كی سه ره كی بۆ چه ندین نه خۆشی

له ساڵه كانی 2030 .رێكخراوه ك���ه رونیش���یكردۆته وه كه گرفتێك���ی زۆر هه ی���ه له نێ���وان ئ���ه و كه سانه ی توش���ی نه خۆشییه كه بون بۆ ده س���تكه وتنی چاره سه ری گونجاو ناوه راس���ت و رۆژهه اڵت���ی له واڵتان���ی ئاشكراش���یكردوه ك���ه زیاتر له %75 ی توش���بوان به م نه خۆشییه له واڵتانی رۆژهه اڵتی ناوه راست ناتوانن چاره سه ری

ته واو به و نه خۆشییه وه ربگرن.هه رچه نده ئه و نه خۆشییه بونی زۆره له و واڵتانه ، به اڵم توێژینه وه نوێیه كان ده ڵێت كه نزیكه ی 7% ی دانیشتوانی رۆژهه اڵتی ناوه راست توشی نه خۆشی خه مۆكی بون و باسیان له وه شكردوه كه ئه م نه خۆشییه چه ندین كێشه ی له بواری كۆمه اڵیه تییه كان و په یوه ندیه خێزانی و ئاس���تی كاروباری وه زیفی كه س���ه كان

دروستكردوه .

نه خۆشی خه مۆكیی چییه ؟نه خۆش���ی ده رونییه كه جۆرێك���ی مێشك و جه سته ده گرێته وه وكاریگه ری هه یه له س���ه ر چۆنێت���ی بیركردنه وه و

ناتوانێت توشبو كه سی هه ڵسوكه وت. به رێوه به رێ و رۆژان���ه ی كاروباره كانی وا هه ست ده كات ژیان هیچ بایه خێكی نه ماوه و هه ست به دڵته نگی و بێئومێدی و گری���ان به بێ هۆو كێش���ه له بڕیاردان و تێكچون���ی خ���ه و، هه روه ها كێش���ه ی جه س���ته ی ناڕون و چه ندین نیش���انه ی

تر.هۆكاره كانی ..

به ڕون���ی نه خۆش���ییه كه ه���ۆكاری نه زانراوه ، به اڵم به ش���ێوه یه كی گشتی هۆكاری بایه لۆجی و بۆماوه یی و ژینگه و دروستبونی س���ه رچاوه ی كۆمه اڵیه تی نه خۆش���ییه ئ���ه م نه خۆش���ییه كه ن. زیات���ر له دوای ته مه نی 20 س���اڵییه وه

ده رده كه وێت، به اڵم ئه گه ری ده ركه وتنی له هه مو ته مه نێكیش���دا هه یه ، هه روه ها ژنان دو هێنده ی پیاوان توش���ی ده بن، رێژه ی خۆكوش���تنیش به م نه خۆشییه نزیك���ه ی 10 ب���ۆ 15% ه له كه س���انی

توشبو.

هۆكاره مه ترسییه كانی ..چه ندین هۆكار هه یه له وانه . كه سێكی ت���ر له خێزانه كه نه خۆش���ی خه مۆكیی هه بێت، یاخود له ده س���تدانی كه سێكی خۆشه ویست، كێشه ی دارایی و نه بونی و گرفت���ی كۆمه اڵیه تی ، ئافره تان له دوای به نه خۆشییه كی توش���بون منداڵبون،

ترسناك وه ك شێرپه نجه و ئایدز.

ئاژار دو هه فته جارێك

ئیسماعیل عوسمان ده ینوسێت

شاره زایانی بواری خۆراك باس له هه ندێ جۆر می���وه ده كه ن ك���ه له رێگایانه وه ده توانی���ن رزگارمان بێت له س���ێ جۆر گرفت ك���ه زۆرینه ی خه ڵك توش���یان ده بێت و پێویستیان به چاره سه ر ده بێت ئه وانیش بۆ رزگاربون له دڵه كزێ و به رزی

په ستانی خوێن و گرفتی هه رس.

هه نجیر

یه كێك���ه له میوه هه ره باش���ه كان كه رێژه یه ك���ی باش پۆتاس���یۆمی تێدایه و یارمه ت���ی دابه زینی په س���تانی خوێن ده دات و س���وڕی خوێنیش باش ده كات ب���ه وه ی ئاس���تی چه وری گلیس���ریدی 3 رۆژانه داده به زێنێت و س���یانییه كان دانه له هه نجیر بخورێت ئه وا به ڕێژه یه كی ب���اش په س���تانی خوێ���ن داده گرێت، هه روه ه���ا چڕی ئێس���كه كان باش���تر ده كات و ده یپارێزێت له پوكانه وه ، جگه له وانه ش بۆ ژنان باشه بۆ خۆپاراستن له ش���ێرپه نجه ی مه مك به تایبه تی دوای

وه ستانی سوری مانگانه .

خه یار

ئ���ه و كه س���انه ی به ده س���ت دڵه كزێوه ده ناڵێن���ن ده توانن س���ود له خواردنی خه یار وه ربگرن، چونكه زۆر به س���وده ب���ۆ گ���ه ده و فێنككه ره وه ی���ه ب���ۆی ، هه روه ها خانمان ده توانن به كاری بێنن وه ك ماس���كێك بۆ ده موچاویان كاتێك به ه���ۆی به ركه وتن���ی تیش���كی هه تاو ده سوتێت به تایبه تی كاتێك له سه یران ده گه رێنه وه چونكه خه یار ده بێته هۆی

له ناوبردنی خانه مردوه كانی پێست.

لیمۆ

یه كێك���ه له و خۆراكان���ه ی كه یارمه تی هه رسكردنی خواردن ده دات و له ش رزگار ده كات له مادده زیانبه خش���ه كان بۆی ، هه روه ه���ا یارمه تی تواندنه وه ی چه وری ده دات و زۆر به سوده بۆ كه مكردنه وه ی كێش و قه بزیش كه مده كاته وه ، هه روه ها یه كێكه ل���ه و میوانه ی زۆر ده وڵه مه نده

به ڤیتامین)سی (.

ئه م میوانه بۆ ئه م

نه خۆشییانه به كاربهێنه

بۆنی ناخ���ۆش یه كێكه له و حاڵه تانه ی ك���ه ره نگه ببێته گرفتێ���ك بۆ خودی كه سه كه و ده وروبه ره كانی و ره نگه چه ند هۆكارێك هه بێت بۆ دروس���تبونی ئه و بۆنه ناخۆش���ه كه له گه ڵ عاره قكردندا له هۆكاره كان په یدا ده بێت، هه ندێ���ك دیكه یش���یان هه ندێكی ماوه یی���ه و بۆ بۆ ڕاده ی پاك���و خاوێنی له ش و جۆرو س���تایڵی ژیان و كه می ڕێژه ی ش���ه كر له له ش���داو هه ندێكیش بۆ نه خۆش���یی له هه مانكاتیش���دا ده گه ڕێته وه ، جگه ر هه ندێجار به هۆی ئه و فشاره ده رونییه ی كه له س���ه رماندایه بۆنێكی ناخۆشمان

لێدێت.بۆ كه مكردنه وه یان نه هێش���تنی ئه و بۆنه ناخۆش���ه ، پس���پۆڕانی ئه و بواره ڕایده گه یه نن كه هه ندێك خۆراك هه یه به خواردنی بۆنی ناخۆش���ی له ش���مان كه م ده بێته وه ، له وانه ش زۆر خواردنی گۆشتی سور هۆكاره بۆ بۆنی ناخۆش، چونكه بۆ ماوه یه ك���ی زۆرتر له گه ده دا مادده یه ك به مه ش چه ند ده مێنێته وه و به نێو خوێندا باڵوده كاته وه كه هۆكاری بۆنی ناخۆش���ه ، به اڵم گۆش���تی سپی

به پێچه وانه ی گوش���تی سوره و خێراتر هه رس ده كرێت و له هه مانكاتدا بۆ ئه وه ی

بۆنی ناخۆش له له شدا نه مێنێت.

پسپۆران جه ختیان له وه شكرده وه كه میوه زۆر بخۆن به تایبه ت شاتو، سێو، شوتی، ترێ، پرته قاڵ و مۆزو هه روه ها

ڕۆژانه 8 تا 10 په رداخ ئاو بخورێته وه و له هه موش���یان گرنگتر سه وزه ی تازه یه

به تایبه ت سپێناخ .

جۆری خواردن هۆكاره بۆ دروستبونی بۆنی ناخۆشی له ش

350 ملیۆن كه س له جیهاندا خه مۆكییان هه یه

ئا: ئاراس عوسمان

دوای ئه وه ی وه زاره تی په روه رده ی حكومه تی هه رێمی كوردستان بڕیاریدا

له ماوه ی )172( رۆژدا ده وامی یه كساڵی خوێندن كۆتایی بێت، به اڵم

وه ك مامۆستایان و پارله مانتاران ئاماژه ی بۆ ده كه ن ئه و كاته یه ك

ناگرێته وه له گه ڵ مه نهه جه كه و، رێژه ی زیاتری ده وێت، یه كێتی مامۆستایان هێما بۆ ئه وه ده كه ن كه حكومه ت بێئاگایه له پشوه كانی په روه رده ، پارله مانتارێكیش داوای یاسایه ك ده كات بۆ دیاریكردنی پشوه كان.

به كر كه ریم حه سه ن به ڕێوه به ری گشتی په روه رده ی پارێزگای هه ولێر له باره ی پش���وه كانی ئه مساڵ و كاریگه رییه كانی له سه ر مامۆستاو خوێندكار، بۆ ئاوێنه ده ڵێت: ئ���ه و هه فته یه ی بۆ پش���وی س���ه ری س���اڵ حكومه ت بڕیاری لێدا ش���تێكی چاوه ڕوان نه كراو بو، له الیه ن هی���چ یه كێ���ك له مامۆس���تاو قوتابی و ئاماده كردنێك خۆ سه رپه رشتیارانیش نه بو بۆ ئه و پش���وه ، بۆیه به پێی ئه و رۆژان���ه ی دیاریك���راوه ب���ۆ خوێندنی پرۆگرام���ه كان ئ���ه م ج���ۆره كاران���ه كاریگ���ه ری ده بێت به وه ی مامۆس���تا پالنی خ���ۆی داناوه ب���ۆ ته واوكردنی بابه ت���ه كان، ب���ه اڵم ئه و پش���وه كه ش���ه ش رۆژ بوه وا ده كات مامۆس���تا

دوربكه وێته وه له مه نهه جه كه ی .ئه و له وه ك���رده وه " جه ختی ناوبراو شه ش رۆژه ی سه ری ساڵ له به رنامه ی وه زاره ت���ی په روه رده دا نه ب���وه ، بۆیه له دوای تاقیكردنه وه كان بۆ گه ڕانه وه ی كات ب���ۆ مه نهه جه ك���ه هه فته كه كرایه س���ێ رۆژ كه خۆی رۆژێكی هه ر پشوه 1/18 ك���ه هه ین���ی ب���و، له به رئه وه په رۆشی ئه وه ین له سه ره تای ده وامه وه

هه مو پشوه كان دیاری بكرێت، له كاتی روبه روی قوتابخانه كان بۆ سه ردانمان بوینه وه قوتاب���ی مامۆس���تاو گله یی له و گۆڕانكارییه ی له پش���وه كاندا هاته

پێشه وه .نه جمه دین عه لی ئه حمه د به ڕێوه به ری پارێ���زگای گش���تی پ���ه روه رده ی س���لێمانی له باره ی ئه و گۆڕانكارییه ی له پشوه كانی ئه مساڵ كرابو بۆ ئاوێنه رایگه یاند" ئه و پش���وه شه ش رۆژ بو ل���ه و كاته دا ئاماده ییه كانی س���لێمانی له ده وامی خۆیان به رده وام بون، هه تا ئه و رۆژانه ی تریش كه پشو بوه و ئه و ئاماده ییانه ی كێش���ه یان هه بوه به بێ ئه وه ی ده وامی فه رم���ی بوبێت ئه وانه

له خوێندندا بون.پ���ه روه رده ی گش���تی به ڕێوه به ری س���لێمانی هێم���ای بۆ ئ���ه وه ش كرد" پشوه كه شه ش رۆژ بووه و كه مكراوه ته وه بۆ س���ێ رۆژ وه ك پارێزگای سلێمانی كێشه یه كی وامان نه بوه ، مامۆستا هه یه به ده ر له و كات���ه ی بۆی دیاریكراوه بۆ ته واوكردنی مه نهه جه كه ، خۆی ده رسی زی���اده وه رده گرێ���ت ب���ۆ ته واوكردنی

بابه ته كانی .عه بد یوس���ف ئه حمه د به ڕێوه به ری دهۆك پارێزگای په روه رده ی گش���تی له سه ر ئه و كاره ی وه زاره ت و حكومه ت بۆ ئاوێنه وتی : له س���ه ره تای خوێندن س���اڵنامه یه كی پ���ه روه رده وه زاره تی ده ركرد بۆ ئه مس���اڵی خوێندن، به اڵم ئه نجومه نی حكوم���ه ت و بڕیاره ی ئه و

وه زیران دژی ئه مه ی په روه رده بو.مامۆس���تا عه بد باسی له وه ش كرد" جیاوازی پشوی ئه مساڵ ئه وه بو كه وته دوای ئه زمون���ه كان و ئه و س���ێ رۆژه ی دانرابو بۆ پش���و تاكو مامۆس���تایان تاقیكردنه وه كان وه ره ق���ه ی بتوان���ن ت���ه واو بكه ن، بۆیه ناتوانین بڵێین ئه و ج���ۆره بڕیارانه چۆنه و به ش���ێوه یه ك

باسی بكه ین، له به رئه وه ی ئێمه الیه نی جێبه جێ كارین و هه ر بڕیارێك له سه رو پێویس���ته ده رده چێ���ت خۆمان���ه وه

پابه ندبین پێوه ی .هه روه ه���ا یه كێت���ی مامۆس���تایانی كوردس���تانیش نیگه رانی خۆیان له مه ڕ ئ���ه و جیاوازییه هه یه كه له م س���اڵی خوێندن ئه نجامدرا له كاتی پشوه كاندا، كه مال حه مه د زراری سه رۆكی یه كێتی مامۆس���تایانی كوردس���تان بۆ ئاوێنه ده ڵێت: ئه و پش���وه ی به بۆنه ی سه ری س���اڵه وه هه ب���و به راس���تی ئاكامێكی خراپ���ی لێكه وته وه ، ئه و سیس���تمه ی دانراوه ب���ۆ مه نهه ج جی���اوازی زۆری تێدای���ه له گ���ه ڵ ده وامكردندا، ئه گه ر له س���ه ر ته رازوی دابنێیت مه نهه جه كه ماوه ی زۆر له وه زیاتری پێویس���ته كه 172 رۆژی بۆ دانراوه ، بۆیه پێمان وایه ئه وه ی ده مێنێته وه بۆ ده وامی فه رمی ره نگه له نێوان )140_ 150( رۆژ بێت و

پشویه كی زۆر ئه وی دیكه ی ده بات.س���ه رۆكی یه كێت���ی مامۆس���تایانی

كوردس���تان له لێدوانه ك���ه ی بۆ ئاوێنه جه ختی له وه كرده وه " به هیچ جۆرێك ناتوانرێ���ت ل���ه و ماوه ی���ه دا خوێندن ته واو بكرێت، له و پش���وه ی حكومه ت ده ریكرد هه فته یه ك بۆ س���ه ری ساڵ، ناره زای���ی زۆری لێكه وت���ه وه و لق���ی مامۆس���تایان و یه كێت���ی س���لێمانی له هه ندێ���ك جێگه ی تره وه ته له فۆنمان ب���ۆ هات له س���ه ر ئ���ه و مه س���ه له یه ، ئێم���ه ش په یوه ندیم���ان به وته بێ���ژی حكومه ت���ه وه كرد كه ئ���ه وه كارێكی خ���راپ بوه ، ئه وانی���ش دانیان به وه دا ناوه كه هه ڵه یه ك بوه و پێداچونه وه ی بۆ نه كرابو، دواتر ئێمه نوس���راوێكمان ئاراس���ته ی وه زاره تی پ���ه روه رده كرد كه پش���وه كان كه م بكرێته وه چونكه له به رژه وه ندی قوتابی و خوێندكار نییه ، بۆیه وه زاره تی په روه رده نوس���راوێكی له س���ه ر داوای ئێمه كردوه و ئاگاداری كه ده كات���ه وه وه زیران ئه نجومه ن���ی به ئ���اگاداری بڕی���اره كان پێویس���ته ل���ه دوای بڕیارو په روه رده بێت، نه ك

باڵوبونه وه ی ئێمه ئه و بڕیاره ببینین، له به رئ���ه وه پێموایه ك���ه ئه نجومه نی وه زی���ران بێئاگایه له وه ی ك���ه دوای تاقیكردن���ه وه كان پش���وی هه فته یه ك مامۆس���تایان قوتابی و بۆ خوێندكارو

هه یه .ئه ندامێك���ی عیزه دی���ن فه رم���ان لیژنه ی په روه رده و خوێندنی زانس���تی له پارله مانی كوردس���تان ده نگی خۆی خس���ته پاڵ ئه و مامۆس���تاو قوتابی و خوێندنكاران���ه ی ك���ه ناڕه زاییان له و جیاوازی پشوانه ده ربڕی و به ئاوێنه ی تائێس���تا له به رئ���ه وه ی راگه یان���د" یاسایه كمان كوردس���تان له پارله مانی نییه بۆ رێكخس���تنی پشوه كان، بۆیه ده بین���ی زۆركات له هه ندێ���ك جێگ���ه به پێچه وانه وه یه و دیكه له وانی پشوه و ده وامی فه رمییه ، ئه مه سااڵنه دوباره بۆیه كوردستاندا له هه رێمی ده بێته وه ده نگم له گه ڵ ده نگی ئه و مامۆس���تاو قوتابی و خوێندكاره ناڕازییانه یه له سه ر

ئه م بابه ته .ناوبراو ئاماژه ی به وه ش كرد" زۆری پشوه كان ده بێته هۆی تێكدانی پالنی به پێی س���تاندارێكی مامۆس���تایان، جیهانی كه نابێت له رێژه ی )180( رۆژ زیاترو كه متر ده وام بكرێت، به اڵم ئه گه ر پش���وه فه رمی و بۆن���ه كان و ئه و هه مو ش���ین و ته عزێیه ده ربكه ین له و رێژه ی له گه ڵ دایناوه ، پ���ه روه رده وه زاره تی مامۆستایان ناگونجێت و ئه و ستانداره ناتوانن مه نهه ج ت���ه واو بكه ن و ره نگه دواتر ئه وه ی ده وامی فه رمی وه زاره تی خوێن���د ب���وه له ماوه ی یه ك س���اڵدا، له رێژه یه كی كه م ده رنه چێت و س���اڵی پ���ار به نمونه وه ربگرین هه س���تده كه م )132( رۆژ ده وام بو، كه ئه مه ش دواتر ده بێته زیان ب���ۆ قوتابی و خوێندكار، یاسایه ك بتوانێت پارله مان هیوادارین

بۆ ئه و مه به سته دیاری بكات.

سامان عه لی حامید

زۆرجار كه ب����اس له توڕه بون و بێزاربونی مامۆستایان له دۆخێكی م����اف و پێش����ێلكردنی له م����ه ڕ خواردنی هه قی����ان و له پای ئه وه ده كرێت، وه رگرتنیان هه ڵوێست به ن����ده له ناخی دڵمه وه پێكه نینم ن����ه ك به مامۆس����تا به ڵك����و به و كه س����انه دێ����ت كه له مامۆس����تا هه ڵوێس����تێك ئه وها چاوه ڕوانی ده كه ن ك����ه هه مو كات به ده ردی كاب����رای نێو ئه و په ن����ده ده چن كه به ردی گه وره بۆ نه هاویش����تن هه ڵده گرێ����ت. هه ڵوێس����ت ئ����ه و گوزارش����ت و دۆخه مرۆیی و مافه مرۆڤه كان، ك����ه س����ه ره تاییه یه نه ب����ون بێده ن����گ له س����ۆنگه ی له ناڕه وایی����ه ك ك����ه به رانبه ریان ك����راوه ، ده ریده ب����ڕن. ده ربڕینی بێزاری����ی یاخ����ود ناڕه زای����ی بۆ پێداچون����ه وه و راس����تكردنه وه و ناله بارو به دۆخێكی چاوخشاندنه چه وێڵدا چه وت و هه ڵوێس����تێكی نه ك ریس����ك كردن و خۆ خستنه نێ����و مه ترس����ی ب����ه و ج����ۆره ی لێی زورب����ه ی مامۆس����تایان كه تێگه یشتون بۆیه چ دورو چ نزیك توخنی وشه ی مانگرتن و ناڕه زایی ده ربڕی����ن و بایكۆت����ی هۆڵه كانی خوێن����دن ناكه ون. هه ركه س����ێك ئاش����نایه تی نزیكایه تی و كه مێك هه بێ����ت مامۆس����تادا له گ����ه ڵ تێده گات كه بۆچی به رامبه ر هه ر ناهه قییه ك كه ده رهه قی ده كرێت جگه له دادوبێدای مامۆس����تایانی مامۆستایانی نزوله ی ئاه و پیاو و ژن هیچی تر له مامۆستا نابیستێ . به شێك له ره گ و ریشه ی ئه م ترسه له ده ربڕین����ی ناڕه زایی بۆ خودی میكانیزم و پرۆس����ه ی په روه رده و فێركردنی ناته ندروستی ئه م واڵته چه ندین كه ده گه ڕێت����ه وه خۆی س����اڵه به رده وام و ن����ه وه له پاش نه وه مرۆڤه كان له س����ه ر كلتوری گوێ له مشتیی و گوێڕایه ڵیی گۆش ده كات. به جۆرێ����ك ك����ه ئه ركی یه ك����ه م و س����ه ره كی پ����ه روه رده ل����ه رۆژگاری ئه م����ڕۆدا ل����ه كاری خوێن����دكار په روه رده كردن����ی له س����ه ر گوێڕایه ڵیی و ش����ه رمدا قه تیس م����اوه . په روه رده ی ئێمه له بری چاندنی تۆوی سه ركێشیی له نێو خوێن����دكارو به رهه مهێنانی نه وه یه ك����ی چوس����ت و چ����االك و ژیر، ده س����تی ماڵییكردن به سه ر نه وه یه كی ده هێنێت و س����ه ریاندا گوێ له مشت و ته وه زه ل و خلیچك به ره����ه م ده هێنێت. مامۆس����تای ئ����ه و خوێن����دكاری ئه م����ڕۆش په روه رده یه ی دوێنێیه كه راهێنان له س����ه ر ش����ه رم و گوێ له مشتیی پایه و كۆڵه كه هه ره سه ره كییه كه ی ب����وه ، هه ربۆیه هیچ س����ه یر نییه كه له هه م����و ناهه قییه ك بێده نگ بێت. به اڵم داخۆ مه به ستی ئێمه ناڕه زایی چییه جگه له ده ربڕینی له هۆشداركردنه وه ی حكومه ت له و چه وتییانه ی كه ده زگایه كی به هۆی تێیده كه وێ . كه مته رخه میی����ه وه تۆ بڵێی مامۆس����تا له وه بترسێت ناڕه زایی ده نگی به هه ڵبڕینی كه به رانبه ر به بۆ نمونه دواكه وتنی موچه ی دو مانگ له س����ه ر یه ك، ده سه اڵت هه ره س����بهێنێت! به اڵم ده بێ ئه وه چ ده س����ه اڵتێك بێت كه به ده نگی ناڕه زایی مامۆس����تا بڕوخێت؟ به ن����ده دڵنیام له وه ی كه ده س����ه اڵتی كوردی به ده نگی ناڕه زایی مامۆستا هه ره س ناهێنێ ، ئه مه له بارێكدا ئه گه ر مامۆس����تا له دۆخێ����ك له دۆخه كانی ناهه قی لێكردنی����دا بێته ده نگ و ناڕه زایی ده رببڕێ����ت، ئه گه رچ����ی ئ����ه وه ، به هۆی دابه شبونی دور له ئاستی رۆش����نبیریی مامۆستایان به سه ر فاڵن و فیس����ار حی����زب و به هۆی فۆبیای دور له ئاستی رۆشنبیریی بڕینی موچه وه ، كاری نه كرده یه و بینین خ����ه ون ك����ه وایك����ردوه به كۆده نگیی مامۆستایانه وه وه ك پێشچاو. بێته خه ونی حوش����تر هیچ فۆبیای����ه ك هێنده ی فۆبیای ناڕه زایی ده ربڕین مامۆس����تا له و خه وه خۆشه ناكات كه تێیدایه تی ، ته نها فۆبیای دانانی ده فته رپالن و پۆش����ینی سه درییه و س����ه ردانی سه رپه رشتیاری لێ بترازێت.

هه رجاره و که سێک ده ینوسێت

ته‌خته سپیخوێندن)361( سێشه ممه 162013/1/22 xwenden.awene@gmail.com

ترس‌له‌ناڕه‌زایی‌

ئا: ئاكۆحه مه د رابی

له گفتوگۆیه كدا له گه ڵ ئاوێنه به ڕێوه به ری په روه رده ی چۆمان، مامۆستا حه مه ده مین ناوپردانی ،

رایده گه یه نێت كه تاكو ئێستا كێشه ی كه می میالكاتیان

هه یه و بۆ هه ردو قۆناغی بنه ڕه تی و ئاماده یی پێویستیان به 240 مامۆستا

هه یه ، رونیشیده كاته وه كه ئه و نه یزانیوه و نه یبینوه كه گۆڕه پانی هیچ یه كێك له قوتابخانه كانیان له سه ربازگه

بچن.

پێویستمان به 240مامۆستا هه یه له ده س���پێكی گفتوگۆكه داو له باره ی كێش���ه كانی په روه رده له سنوره كه یان، به ڕێوه ب���ه ری پ���ه روه رده ی چۆم���ان، مامۆس���تا حه مه ده می���ن ناوپردان���ی ، ئام���اژه ی به گرفت���ی كه می مامۆس���تا ك���رد له س���نوری په روه رده كه یداو له م روه وه ش رونیكرده وه كه سنوره كه یان بۆ پڕكردنه وه ی می���الكات، بۆ هه ردو قۆناغی ئاماده یی و بنه ڕه تی پێویستیان به دابینكردن���ی 240مامۆس���تا هه ی���ه ، كه 60یان ب���ۆ قۆناغی بنه ڕه تی و 180 مامۆستاش���یان پێویس���ته بۆ قۆناغی ئاماده یی. له باره ی نه ش���یاوی و گرفتی باڵه كایه تی له ناوچه ی بینایه ش كه می ناوبراو ئاماژه ی به وه دا، كه ناوچه كه مان گرفتی كه می بینایاتی نییه و له س���ه ر ئاس���تی هه رێمیش په روه رده ی چۆمان تاكه په روه رده یه كه ئه و گرفته ی نییه ، چونكه زۆربه ی گونده كان قوتابخانه ی خۆی���ان هه یه . له باره ی بێس���ه روبه ری نه كردنه وه یان، ن���ۆژه ن بینایه كانیش و ناوبراو هێمای بۆ ئه وه كرد كه به هۆی ئه وه ی ئێس���تا مه وس���یمه كه سارده ، كاری نۆژه نكردن���ه وه ی بینایه كانی���ان راگرت���وه و به رنامه ش���یان هه ی���ه كه سه رجه م ئه و قوتابخانانه ی پێویستیان ب���ه كاری نۆژه نكردن���ه وه هه یه ، بۆیان

ئه نجام بده ن.

له كۆی 500 قوتابی ئاوی خواردنه وه و ته والێتیان نییه

یه كێك ل���ه و گرفتانه ی كه ئێس���تا له س���نوری ق���ه زای چۆمان هه س���تی پێده كرێت، بریتییه له وه ی كه به ش���ی زۆری قوتابخانه كان ئاوی خواردنه وه یان نیی���ه و ه���اوكات ته والێتیش���یان تێدا نییه ، له وباره یه وه ناوپردانی ده ڵێت " بڕواناكه م له قوتابخانه كانی ئێمه كێشه ی ته والێت هه بێت، قوتابخانه ش كه 500 قوتابی تێدا بێت، حه تمه ن ته والێته كه ده گیرێ���ت، ب���ه اڵم ئێم���ه ب���ه رده وام گرفته كه مان چاره س���ه ركردنی هه وڵی ئاوی خواردنه وه ش مه س���ه له ی داوه ، ده گه ڕێته وه بۆ ئه و كێش���انه ی ئێستا به هۆی كه ش و هه واو ئه و به سته ڵه كه یه كه دروستبوه ". س���ه باره ت به وه ی كه گۆڕه پانی به ش���ی زۆری قوتابخانه كان له سه ربازگه كانی سه رده می رژێم ده چن، ره تی په روه رده ی چۆمان به ڕێوه به ری كرده وه كه گۆڕه پانی قوتابخانه كانیان رژێمی س���ه رده می له س���ه ربازگه كانی به عس بچن. " له س���نوری باڵه كایه تی زۆربه ی قوتابخانه كان به هۆی به رفراوانی س���نوره جوگرافییه ك���ه ی گۆڕه پانیان هه یه ، به اڵم وه اڵ هه ستم به وه نه كرده وه كه ئه و گۆڕه پانانه له س���ه ربازگه بچن و هیچ گۆڕه پانم نه بینیوه كه له سه ربازگه

بچێت".

رازی نابم كه حزب ده ستوه ربداته نێو كاروباری په روه رده

له باره ی ده س���ت تێوه ردانی حزبیش چۆم���ان، پ���ه روه رده ی له كاروب���اری ناوبراو رایده گه یه نێت كه " ده س���اڵه به ڕێوه به ری په روه رده م نه له پارتی و نه له هیچ حزبێكم قبوڵكردوه كه ده س���ت وه ربده نه نێو كاروباری په روه رده ، وه هیچ كاتی���ش به وه رازی نابم كه حزب ده ستوه ربداته نێو كاروباری په روه رده ". له ب���اره ی ئه وه ی ئ���ه ی بۆچی نزیكه ی هه م���و به ڕێوه ب���ه ری قوتابخانه كان���ی س���نوری په روه رده ی چۆمان ئه ندامی

پارتین، ئه و ره تی كرده وه كه سه رجه م به ڕێوه ب���ه ری قوتابخان���ه كان ئه ندامی پارتی بن، چونكه به گوته ی ئه و چه ندین به ڕێوه ب���ه ری قوتابخان���ه له س���نوری باڵه كایه تی هه ن، كه ئه ندام و الیه نگری به ڕێوه به رێكمان نمون���ه بۆ یه كێتین، هه یه ك���ه ئه ندامی كۆمیته ی یه كێتییه

له چۆمان.

وه زاره تی دارایی ده رماڵه ی سااڵنه ی هاتوچۆی قوتابیانی خه رج نه كردوه

كه بۆمان ده كرا

س���ه باره ت به وه ی ك���ه بۆچی تاكو ئێستا هه وڵنه دراوه كه گرفتی هاتوچۆی ئ���ه و قوتابیان���ه چاره س���ه ر بكرێ���ت كه چه ندی���ن كیلۆمه تر ده ب���ڕن تاكو ده گه ن���ه قوتابخانه كانیان بۆ خوێندن، به ڕێوه به ری پ���ه روه رده ی چۆمان وتی

" ئێمه چه ندین ج���ار له ڕێی وه زاره تی په روه رده وه داوامان له وه زاره تی دارایی كردوه كه ئه و ده رماڵه یه ی كه س���ااڵنه خه رجده كرا، قوتابی���ان هاتوچۆی بۆ بگه ڕێته وه كه چی تاكو ئێستا نه توانراوه ئه و كاره بكرێت. له دواین كۆبونه وه ش له گه ڵ وه زیری پ���ه روه رده ، جه ختمان له سه ر گه ڕاندنه وه ی ده رماڵه ی هاتوچۆ كردۆت���ه وه . ناوپردانی ئه وه ش���ی وت كه له ناوچه ی باڵه كایه تی كه س���نوری 1500قوتابی چۆمان���ه ، پ���ه روه رده ی هاتوچ���ۆی ناوچ���ه دوره كان ده ك���ه ن به مه به س���تی خوێندن، بۆ ناو چۆمان

ب���ۆ تاراده یه ك توانیومانه پاسیان دابین بكه ین و كێشه كه مان تاراده یه كی زۆر چاره س���ه ركردوه ، ب���ه اڵم هه ندێك ناوچه و شوێن هه ن كه له ده سه اڵتماندا نیی���ه و پێم���ان ناكرێ���ت ئ���ه و هه مو ئۆتۆمبێله دابی���ن بكه ین، چونكه ئه و

ژماره پاس���ه مان نیی���ه . له به رئه وه ی هه ندێ���ك ش���وێن هه ن كه س���ه ختن و هه م���و ئۆتۆمبێلێ���ك ناچێ���ت بۆ ئه و شوێنانه . زۆرجار مامۆستایانی سنوری باڵه كایه ت���ی گازانده ی ئ���ه وه ده كه ن كه دوای ته واوكردنی ماوه ی یاس���ایی خۆی���ان، كه چ���ی ناگوازرێنه وه بۆ ئه و شوێنانه ی كه لێوه ی هاتون، به بیانوی نه بونی به دیل، كه چی مامۆس���تایانێك هه ن كه به بێ به دیل و ته واوكردنی ماوه ی یاس���ایی، ده گوازرێنه وه ، ل���ه م روه وه ناوپردانی جه ختی له سه ر ئه وه كرده وه كه ڕه نگه سااڵنی پێشتر ئه و حاڵه تانه هه بوبن، به اڵم ئه وه نه ماوه و ئه مس���اڵ ته واوكردنی به بێ مامۆس���تایه ك هیچ ماوه ی یاس���ایی خۆی نه گوازراوه ته وه ، جگه له و مامۆس���تایانه ی كه پرۆسه ی هاوس���ه رگیریان ك���ردوه ، بۆی���ه هه ر مامۆس���تایه ك خزمه تی یاسایی خۆی ته واو نه كات، ناتوانی���ن بیگوازینه وه ، ساڵێكیش���ه ئه مه جێبه ج���ێ ده كه م. چه ندین س���اڵه هاواڵتییه كی ناوچه كه زه وییه ك���ی ك���ه موڵك���ی خۆیه ت���ی و تاپ���ۆو س���ه رجه م ئه وه لیات���ی هه یه ، كراوه ت���ه باخچه ی س���اوایان، بڕیاربو كه ئه و هاواڵتیی���ه قه ره بو بكرێته وه ، به اڵم تائێس���تا قه ره ب���و نه كراوه ته وه . له مباره ی���ه وه به ڕێوه به ری په روه رده ی چۆم���ان ده ڵێت " ئێمه به هاوبه ش���ی له گ���ه ڵ قایمقامیه تی چۆم���ان بۆ ئه و كێش���ه یه لێژنه یه كمان داناوه ، دو جار نوس���راومان بۆ ئه نجومه ن���ی وه زیران به رزكردۆته وه ، به اڵم تاكو ئێس���تا بێ له ئه نجومه نی ماوه ته وه ، شته كه وه اڵم

وه زیران وه ستاوه ". سنوری په روه رده ی چۆمان، سه رجه م كه ده گرێته وه ، باڵه كایه ت���ی ناوچه ی قه زای چۆمان سه نته ری ده ڤه ره كه یه ، له ناحییه كانی حاجی ئۆمه ران، سمیالن، قه س���رێ و گه اڵڵه پێكدێ���ت. ژماره ی قوتابییه كانی سنوری ئه م په روه رده یه 8000 هه زارو شه س���ت قوتابین، له گه ڵ

بونی 798مامۆستا.

به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌په‌روه‌رده‌ی‌‌چۆمان:‌له‌پارتی‌و‌هیچ‌حیزبێکقبوڵ‌ناكه‌م‌ده‌ستوه‌ربداته‌‌كاروباری‌‌په‌روه‌رده‌

حه مه ده مین ناوپردانی

که‌می‌پشوی‌‌نیوه‌ی‌‌ساڵنیگه‌رانی‌‌مامۆستایانی‌‌‌لێده‌كه‌وێته‌وه‌

له سه ره تای خوێندنه وه وه زاره تی په روه رده

ساڵنامه یه كی ده ركرد بۆ پرۆگرامی ئه مساڵ، به اڵم ئه و

بڕیاره ی حكومه ت و ئه نجومه نی وه زیران دژی ساڵنامه که ی

په روه رده بو

ڕه نگه پێشتر گواستنه وه ی

مامۆستا به بێ به دیل هه بوبن،

به اڵم ئه وه نه ماوه و ئه مساڵ هیچ

مامۆستایه ك به بێ ته واوكردنی ماوه ی

یاسایی خۆی نه گوازراوه ته وه

17 (361( سێشه ممه 2013/1/22 کۆمەاڵیەتی

ئا: سارا قادر

لەدوای ئەوەی گلەیی و گازندەیەکی زۆر لەالیەن هاواڵتیان و زۆرێک

لەو کەسانەی کە سەنتەری مەساجەکان نزیکیان بون داوا

لەالیەنە پەیوەندیدارەکان کرا کە ئەم سەنتەرانە تەنها مەساج و پشت

شێالنیان تێدا ناکرێت و پێویستە دابخرێن بۆیە بەڕێوەبەرێتی

گەشتوگوزار لەسلێمانی دەستی کردوە بەرێکخستنیان و بۆ زیاتر تیشک خستنە سەر ئەو بابەتەو

هۆکارەکانی پشتی ئەو کەمکردنەوەیە ئاوێنە بەپێویستی زانی دیدار لەگەڵ

بەرێوەبەری کاروباری گەشتیاری سلێمانی،)مستەفا حەمە رەحیم(دا

بکات و بەمجۆرە بۆ ئاوێنە دوا:

ئاوێنە: لەماوەی ڕابردودا ژمارەیەکی زۆر شوێنی تایبەت بەمەساج هەبو کە خەڵکانی بیانی کاریان تێدا دەکرد بەاڵم بەڕێوەبەرایەتییەکەی لەالیەن ئێستا ئێوەوە ئاگادار کراون کە تا 2/1 هیچ خۆیان لەشوێنەکانی لەوانە یەکێک

نامێنن هۆکاری ئەمە چییە؟بێگومان ڕەحیم: حەمە مستەفا دێت لەسەرەتادا کە شتێ هەمو بەخۆیەوە لەنارێکوپێکی جۆرێک دەکات پێویست وا بۆیە دەبینێت زیاتر بۆ بکەین بۆ پێداچونەوەی کە بەو کۆنترۆڵکردنی ڕێکخستنی و شێوەیەی کە دەمانەوێت. لەسەرەتادا کەمبو زۆر ژمارەیان سەنتەرانە ئەو زو زۆر ئەوەی خەڵکەکە لەبەر بەاڵم پێی ئاشنابون وە سەریان تێکرد وای سەنتەرانەی ئەم شوێن زۆر لێهات لێبکرێتەوەو ژمارەیان گەیشتە هەژدە هۆتێلەکان. لەدەرەوەی سەنتەر هۆتێلەکاندا لەناو سیانیان چونکە بون، پازدەیان لەدەرەوەی هۆتێلەکان بون کە ئەمان چەند کێشەیەکیان هەبو نزیک کۆمەاڵیەتییەوە لەڕوی لەوانە خەڵکەکەی کە بون شوێن هەندێ هەنژێک لەوەش جگە هەبو گلەییان خۆیان لەکارەکەی سەنتەرانە لەم الیاندابوو بەالڕێدا برابون بۆ کاری تر بۆیە لەسەر داوای پارێزگاری سلێمانی لیژنەیەک پێکهات کە سەرجەم الیەنە ئەوەی بۆ تێدابو پەیوەندیدارەکانی چ کارەکانیان بۆ بکەین پێداچونەوە لەڕوی پیشەییەوە چ لەڕوی گونجانی

شوێنەکانیانەوە هەندێکیان دابخرێن. ئەوەبو لەکۆی پانزە سەنتەر دوانزە سیانیان تەنها داخران و سەنتەریان بڕیارێ ئەمە دوای هەر ماوەتەوە. مەساجەکان سەنتەری کە دەرچو تەنها لەناو هۆتێلەکاندا ڕێگە پێدراوە ئەو بۆیە قەدەغەکراوە لەدەرەوە وە ماون کە تریش سەنتەرەی سێ بدۆزنەوە هۆتێل کە ئاگادارمانکردون بکەن، کاری خۆیان دەتوانن ئەوکات بەاڵم تا 2/1 دوا مۆڵەتیانە بۆ ئەوەی

لەدەرەوەو بەئاشکرا کاربکەن.ئەم باڵوبو ئەوە دەنگۆی ئاوێنە:

کاری بۆ شوێنێک بۆتە سەنتەرانە چەند تا خۆبەتاڵکردنەوە، سێکسی و دەبۆوەو ڕوبەڕوتان سكااڵیانە ئەم

دەگەیشتە التان؟مستەفا حەمە رەحیم: کاری سێکسی تەواوەکەی بەمانا سێکس وەک کاری دەگمەن رەنگە ناکەم! بڕوا هەندێ رەنگە بەاڵم دابێت، ڕوی وا بەالی کە کرابێت تێدا هەڵسوکەوتی گەنجەکەوە بوبێتە مایەی ئاسودەیی. ئەو بکەین سێکس باسی ئەگەر سەنتەری مەساجانە هاندەر نەبون بۆ سێکس بەڵکو زۆر شوێنیتر هەیە لەم ڕێکخستنێکی جۆرە هیچ کە شارەدا هەن بەبەرباڵوی نەکراوەو بۆ هەندێکیان لەژێر پەردەی سواڵکردندا ئەوانە پەردەی لەژێر هەندێکیان هاتون بۆ گەشتوگوزار یان ئاوارەکانی کاری شوێن بەدەیان عیراق خواروی بەتایبەتی دەکرێت تێدا سێکسی ئەمە من بەبڕوای لەماڵەکاندا کاریگەری خراپی هەیە چونکە ئەوانە لەڕوی نین و کۆنترۆڵێکدا هیچ لەژێر ناکرێن و چاودێری تەندروستییەوە کەس نازانێت هەڵگری چ ڤایرۆسێکن و باوەڕم من هەیە. نەخۆشییەکیان چ بەقاعیدەیەک هەیە هەر شتێک لەسەر شەقام قەدەغەت کرد دەچێتە مااڵنەوە دیاردانە ئەم قەدەغەکردنی بێگومان

بەشێوەیەکی خەڵکی کە وادەکات ئەنجامبدات. کارانە ئەو هەمو نهێنی گەر ئێمە خۆمان بەهەڵەدا نەبەین ئەو بۆ خۆمانەوە لەواڵتەکەی گەنجانەی گەشتوگوزار دەچنە دەرەوە زۆربەیان پێوە پاڵیان شوێنانە ئەم نەبونی دەنێت کە بچن بۆ بەسەربردنی کات و جارێکیتر ئەمە کە خۆبەتاڵکردنەوە گواستنەوەی بۆ شاراوەیە هۆکارێکی لەشارەکانی گەر بۆیە نەخۆشی بەئاشکرا شوێنانە ئەم خۆماندا ڕێکبخرێن و یاسا بەپێی هەبن و واتە تەندروستیدابن کۆنترۆڵی لەژێر سەماخانە کڵەپ و نایت دیسکۆو دەکەمەوە دوبارەی بەاڵم بکرێتەوە کە بەیاسا رێکبخرێن و لەژێر چاودێریدا ئەوانەی وادەکات ئەمە چونکە بن رێکبخرێن، دەرەوەو بێتە ناوماڵەکان شوێنی دە پێشتر ئێمە نمونە بۆ ئەوپەڕی کە هەبو سەماکردنمان هەمویان کە بو تێدا ئافرەتی چل ڕاستەقینەو ناوی تەلەفۆن و ژمارەی باری پێناسی ژمارەی خوازراویان و کە پشکنینەکانی شارستانییان و مانگانە بۆیان دەکرا الی ئێمە لەفایلی زیاتر ئەوەی بۆ پارێزراوبو تایبەتیدا کۆنترۆڵیان بکەین لەهەمو ڕویەکەوە، بەاڵم ژمارەی ئەو مااڵنەی کە ناویان تێدا لەشفرۆشی کاری دەبرێتو

دەکرێت زۆر زۆر لەوە زیاترەو رەنگە وەکو ڤایرۆسێک کاریگەریشیان هەبێت گەڕەکانەی ئەو خەڵکانی لەسەر هاندەری ببنە دەژین و تێیدا کە ئەو زیاتری باڵوبونەی بۆ تر ژنانی دیاردەیە بەهۆی تێکەاڵوی و دراوسێتی کردنیانەوە، ئەمە لەالیەکەوە لەالیەکی کۆمپانیای بەدەیان کوردستان ترەوە ئەجنەبی خەڵکی هەزارەها بیانی و تێدایە کە بۆ ژیان و گوزەران رویان لەم کە بەوەیە پێویستیان شارەکردوە خۆشی وەختێکی هەبێت شوێنێکیان ئێمە کە بەتایبەتی بەرنەسەر تێدا داهات و تاریک هەر بەوەی ڕاهاتوین ماڵی بڕۆینەوە هەرکەس شەو بوە خەڵکێکی چۆڵبکەین شار خۆمان و گەشتیار بێت نازانێت بچێت بۆ کوێ لەپێداویستییە یەکێکن ئەمانە بەاڵم خەڵكێک چونکە گەشتیارییەکان، هەمو دەکات لێرە ڕو لەئێرانەوە ڕوبارەکانی چیاو شاخ و ئاوو خاك و خۆی لەشارەکەی ئێمە جوانترە بەاڵم دێتە ئێرە، تا جەوێک بگۆڕێت و بڕێک کە بکات مومارەسە ئازادییەی لەو لەواڵتەکەی خۆی نییە. بۆیە کردنەوەی ئەو شوێنانە وا دەکات گەشتیارەکان زیاتر بمێننەوە وە ریکالمێک بێت بۆ هێنانی خەڵکی تر بۆ واڵتەکەمان کە لەڕوی ئابورییەوە زۆر یارمەتیدەرە بۆ

واڵتەکەمان.پێشنیازتان چەند تا ئێوە ئاوێنە: کردوە کە سەماخانەو دیسکۆو هەندێ

شوێنیتر بەئاشکرا هەبن؟ تا ئێمە ڕەحیم: حەمە مستەفا نەکردوە، پێشنیازێکمان هیچ ئێستا ئەوە لەسەر خەڵک داواکاری بەاڵم بااڵ ئاستی لەسەر ئێستا تا زۆرەو لەگەشتوگوزارەوە یاسایەک دەرنەچوە سیستمێکی دانانی بۆ بێت تایبەت کڵەپ و نایت کردنەوەی بۆ گونجاو دیسکۆو ئەو شوێنانە ئەوانەی کە هەن هیچ خەسڵەتێکی دیسکۆو نایتکڵەپیان هەن کە شوێنانەی ئەو نییەو تێدا

تەنها رێستورانتێکی ئاسایین.ئاوێنە: بەبڕوای تۆ کۆنترۆڵکردن و شوێنەکان زۆربەی داخستنی بەجۆرێک لەپشتەوەیەو کێی دەستی لەجۆرەکان بەهێزکردنی الیەنەکانی تر

نییە؟ئێمە گەر رەحیم: حەمە مستەفا پیشەییەکە الیەنە وەکو تەنها بکەین بۆ کاری بکەین و تەماشای فشارو هەندێ رەنگە بەاڵم جیاوازە دیاریکراو الیەنێکی چەند کاریگەری لەو بەاڵم هەبێت بااڵ ئاستی لەسەر بڕوایەدام هەمو ڕێگە گرتنێک زەرەری باڵوبونەوەی بەپێجەوانەوە زۆرترەو دیاردەکەی بەرەو زیاتر دەڕوات بەاڵم

کە کراو پەردەپۆش بەشێوەیەکی ڕەنگە لەپێنج ساڵی داهاتودا چەندان ڤایرۆسی جۆراوجۆر باڵوببنەوە چونکە بنەبڕی کارەکە ناکرێت و بەناو شارەکەدا باڵودەبنەوە تەنها شتێ ئەوەیە کاتێک لەالیەن هێزەکانەوە ئاگاداردەکرێنەوەو خەڵکی لەالیەن یان بانگدەکرێن لێدەکرێتەوە مەزبەتەیان گەڕەکەکەوە لەو گەڕەکە دەڕۆن و دەچنە گەڕەکێکی تر کە ئەمە بەهیچ جۆرێك چارەسەر

نییە. ئاوێنە: ئەی باشە کە ئێوە ڕاتان وایە بەشوێنی شوێنەکان زۆربەی بۆچی

مەساجەکانیشەوە داتانخستون؟مستەفا حەمە رەحیم: نەخێر ئێمە شوێنی هەژدە خۆی ناخەین دایان لەناو سیانیان کە هەبو مەساج لەدەرەوە پانزەیان بو هۆتێلەکاندا پێنجیان تەنها ئێستا بەاڵم بون چەند هۆتێلەکان و ناو خراونەتەوە دانەیەکیان داخراون چونکە هەندێکیان مەرجی تەندروستییان تێدا نەبو یاخود لەکارو پیشەکەی خۆیان الیاندابو بۆیە داخران.بەاڵم مەسەلەیەک هەیە دەڵێت دەبێت بکات حوشترەوانی ئەوەی سلێمانی بێت بەرز سەردەرگاکەی ڕۆشنبیری و پایتەختی شارێکی وەک کراوەو وەک شارێکی گەشتیاری دەبێت

ئازادی مرۆڤ تیایدا زۆرتر بێت .

به ڕێوبه ری گه شتوگوزاری سلێمانی: بۆ باشکردنی ره وشی گه شتیاری پێویسته دیسکۆو نایتکڵه پ و مه ساجه کان کراوه بن

داخستنی هه ندێک له مه ساجه کان له به ر نه بونی

مه رجی ته ندروستی و

الدان بو له پیشه که ی خۆیان

شاری یاری سلێمانی فۆتۆ: ئارام که رێم

ئا: ئاوێنە

بەپێی ئامارەکانی بەڕێوەبەرایەتی پۆلیسی پارێزگاری سلێمانی

ڕێژەی خۆکوشتنی پیاوان لەساڵی رابردوداو لەسەرەتای ئەمساڵیشدا ڕو

لەزیادبونە، بەرێوەبەری پۆلیسیش جەخت لەسەر ئەوە دەکاتەوە کە

بەرزبونەوەی ئەم ڕێژەیە لەپیاواندا بەپلەی یەکەم هۆکاری بێکارییە بەاڵم توێژەرێکی کۆمەاڵیەتی هێشتا ڕێژەی

کوشتنی ژنان بەزۆرتر دەزانێت و ئەوەش دەگەڕێنێتەوە بۆ دواکەوتویی

کۆمەڵگە.

سەرکەوت ئەحمەد وتەبێژی پۆلیسی لەساڵی کە ڕاگەیاند ئەوەی سلێمانی خۆکوشتنی کوشتن و ڕێژەی ڕابردودا ئەمەش کە لەزیادبونە ڕو پیاوان هەیە جۆراوجۆری هۆکاری چەندان کاری هەلی دەرفەت و نەبونی لەوانە

هۆکارێکی کە گەنجەکان بۆ گونجاو سەرەکییە بۆ ئەوەی گەنجەکان لەژیان لەالیەکی بکوژن، خۆیان بێزارببن و ترەوە چەندان کێشەی کۆمەاڵیەتی هەن کە گەنجان کەمتر تەحەممولی دەکەن و راکردنە ئەوان بۆ رێگە ئاسانترین لەژیان و ناتوانن ڕوبەڕوی گرفتەکانیان ئەمە بکەن. چارەسەری ببنەوەو لەداخی ژنان رۆژانە کە لەکاتێکدایە خێزانەکانیان بنەماڵەو کەسوکارو دەسوتێنرێن یان دەسوتێنن خۆیان بەاڵم سەرکەوت ئەحمەد بڕوای وایە کە دەسوتێنن زۆرتر خۆیان خۆیان ژنان نەک بسوتێنرێن " ژنان زۆرتر بەهۆی خۆیان کۆمەاڵیەتییەوە کێشەی بەهۆکاری پیاوان بەاڵم دەسوتێنن ئابوری و چەندان هۆکاری تر ڕوبەڕوی ڕەنگە لەوەش جگە دەبنەوە مەرگ دەسوتێنن ژنانەی خۆیان لەو زۆرێک بمێنن بەاڵم پیاوان ئەو بابەتانەی بۆ خۆکوشتن بەکاریدەهێنن وەک دەمانچە

یان خۆخنکاندنەوە ڕاستەوخۆ لەناویان توێژەری محەمەد ئەژی دەبات". ساڵێکە جەند ماوەی کۆمەاڵیەتییەو کاردەکات بیانییەکاندا لەڕێکخراوە زیاتر پیاوان کە نازانێت بەدروستی ڕوبەڕوی مەرگ ببنەوەو ئەو ڕای وایە پیاوان خۆیان زۆرتر بەڕێژەش ئەگەر ئەو نیوەی ناگاتە هێشتا کوشتبێت ڕێژەیەی کە ڕوبەڕوی ژنان دەبێتەوە" سەردارن حاکم و خۆیان پیاوان ئیجبار دەکوژن خۆیان کاتێکیش بەئیختیاری خۆیان بەإڵکو ناکرێن بەرپرسیارێتی و لەکۆمەڵێک ڕادەکەن ژنان بەاڵم لەژیان دەدزنەوە خۆیان مەرگ ڕوبەڕوی هەمیشە واڵتەدا لەم ساتێکداو کات و لەهەر دەبنەوە خۆیان دەکرێن ئیجبار کاتێکیش ئیعترافاتدا لەکاتی دەبێت بسوتێنن نەنێن و ڕاستییەدا بەو دان هەرگیز لەالیەن نەک کردومانە خۆمان بڵێن

کەسەوە هاندراوین".

رێژەی خۆکوشتنی پیاوان ڕو لەزیادبونە

خۆکوشتنی پیاوان چه ندین هۆکاری جیاوازی هه یه فۆتۆ: ئارام که ریم

تایبه‌ت(361( سێشه ممه 2013/1/22 18

گەمە نوێکەی یەکێتی! شوان حەمە، نەرویج

hamashwan.awene@yahoo.no

دورکەوتن���ەوەی موتڵەقی تاڵەبانی لەڕابەریکردنی یەکێتی، ئەو حیزبەی خستوەتە دۆخێکی دراماتیکییەوە. دو سەفەری خێراو کورت ماوەی مەسعود بارزانی و سەفەرێکی نێچیرڤان بارزانی و سەردانی نەوشیروان مستەفاو سەفەری نهێنی قاس���م س���ولەیمان و ئەوانیتر بۆ الی یەکێتییەکان، بە ڕونی گوزارشت

لەدۆخی ئێستای چاوەڕوانکراوی � حساب بۆ نەکراوی یەکێتی دەکات. زۆرێک لەچاودێران وای دەبینن کە پرسی "نە مەرگ، نە ژیان"ی تاڵەبانی و باڵباڵێن���ی س���ەرکردایەتییەکەی هێن���دەی ترئەو حیزبە ب���ەرەو بێ باوانی دەبات، هاوزەمان چاوچنۆکی دوس���ەرەی پارتی و بزوتنەوەی گۆڕان لەس���ەر یەکێتی، زیاتر لەهەرکات نمایشی ڕاوچی و نێچیر دێننە پێشچاو، بەاڵم ئەوەی یەکێتییەکان لەئێستادا پەیڕەوی دەکەن، پێچەوانەی پێشبینیی چاودێرانە. یەکێتییەکان لەالیەک شەریکەبەش���ی حکومەت و بودجەن لەگەڵ پارتیداو ئامادەنی���ن گوێ لەئۆپۆزیس���یۆن بگ���رن، لەالیەکی تر ش���ەریکە بۆچونی ئۆپۆزیس���یۆنن دژی پارت���ی لەپەرلەماندا ئەندامانی لیس���تی س���ەوز هانی ئۆپۆزیس���یۆن دەدەن تا نوکی ڕمەکان ئاڕاستەی سەر سینگی پارتی بکەن، بەتایب���ەت لەپەیوەند بەس���نوردارکردنی دەس���ەاڵتەکانی س���ەرۆکی هەرێم. بەاڵم له هەماناکات لەڕێگەی س���ەرۆکی پەرلەمان���ەوە، کە یەکێتییە، جوڵەی فراکس���یۆنەکانی ئۆپۆزیس���یۆن س���نوردارو بێ چارە دەهێڵن���ەوە، بەمەش

خزمەتێکی گەورە بەدۆخی مانەوەی دەسەاڵتی بارزانییەکان دەکەن.یەکێتییەکان بەئاش���کرا ڕایانگەیاندوە کە نایانەوێ لەگەڵ ئۆپۆزیس���یۆن بەری���ەک بک���ەون، هەمان���کات داوادەکەن ک���ە نابێت حکوم���ەت بەرنامەی ئۆپۆزیس���یۆن جێبەج���ێ ب���کات! ئەمە لەکاتێک���دا ڕودەدات کە هەرس���ێ سەرکردەکەی ئۆپۆزیسیۆن، بێ ئامادەبونی یەکێتی، لەگەڵ مەسعود بارزانی

کۆدەبنەوە.گەم���ەی ئەم جارەی یەکێتی گەمەیەکی دوس���ەرە. ش���ەریکی حکومەت و بودجەیە و دژی ئۆپۆزیسیۆنە. شەریکی بۆچونی ئۆپۆزیسیۆنەو دژی پارتی و بارزانییە. ئەوەی جێگەی س���ەرنجە لەهەردو نمایشەکەدا یەکیتی تاڕادەیەکی زۆر ڕۆڵی بن سێبەر دەگێڕێت. ڕوبەڕوبونەوە سەرەکییەکەش لەفۆرمی گشتیدا

لەنێوان ئۆپۆزیسیۆن و پارتیدایە.تائێستا یەکتییەکان توانیویانە ئاگری ڕوبەڕوبونەوەی نێوان ئۆپۆزیسیۆن و پارتی خۆشتر بکەن و خۆشیان لەتەنیشتەوە بینەری بەرژەوەندخوازبن، بەاڵم پرسیارەکە ئەوەیە، ئایا یەکێتییەکان بەهەنگاوی "دارەکە لەناوەڕاستدا بگرە" دەتوانن قۆناغەکە تێپەڕێنن؟ یان لەبێ تاڵەبانیدا، بێ ئەوەی بەخۆیان زانیبێت، لەئایندە نادیاریدا دەژین؟ وەاڵمی پرس���یارەکە بە تەمومژاوی دەمێنێتەوە تا

هەڵبژاردنەکانی پەرلەمانی کوردستان و شارەوانییەکانی هەرێم.

ژیان له که مپی ئاواره کانیرۆژئاوای کوردستان له عه ربه ت که مپ���ی ئاواره کانی کوردانی رۆژئاوا )س���وریا( له ناحیه ی عه ربه تی س���ه ر به پارێزگای س���لێمانی ک���ه پێکهاتون له 158 خێزان و دابه ش���ده بن به س���ه ر 518 که س���دا که زۆرینه یان مناڵن که هه مویان خه ڵکی دێره روس���ی سه ر به پارێزگای

حه سه که ن.له م فۆتۆ ستۆریه دا، بێساران تۆفیق رۆژێک له ژیانی ئه و ئاوارانه ده گێڕێته وه .

منداڵێک چاوڕوانی جێگه ی حه وانه وه ده کات

پیره مێردێک به م رۆژگاره کاتی له م شوێنه دا به سه رده بات مناڵێک بلۆک ده گوازێته وه بۆ دروستکردنی خێمه یه کی نیشته جێبون له کاتی داگرتنی بلۆک بۆ دروستکردنی شوێنی نیشته جێبون

ژیانی چه ند خێزانێک له که مپه که دا

مناڵێک به هیواوه له ژیان ده ڕوانێتگه وره و بچوک ژیانیان له چاوه ڕوانیدا ده به نه سه ر

به م سه رمایه ژیانیان له خێمه دا به سه رده به ن منااڵن ناخۆشترین ژیان به سه رده به ن

داپیره یه ک به بزه وه له نه وه که ی ده روانێت

(361( سێشه ممه 2013/1/22 19تایبه‌ت

چاپخانەی ئاوێنە

کتێب،‌گۆڤاررۆژنامه‌،‌نامیلکه

بۆ‌چاپکردنی:

07701471518 )053(3210501)053(3210502

دەرچوون لە سیستملەهەر خۆڕزگارک���ردن ب���ۆ بۆردیۆ فیکرێک کە باس لە "سیستم" دەکات و لەوێشەوە باس لەبوونی هەندێک پەراوێز یان ئەگەری گۆڕان لەناو "سیس���تم"دا دەکات، لە قسەکردنیدا لەسەر دونیای کۆمەاڵیەت���ی باس لە بوونی دوو واقیع دەکات لەناو هەر واقیعێکدا. یەکەمیان ئەو واقیعە بابەتییەیە کە دەکرێت بەچاو بیبینی���ن و بیپێوین، وەک س���ەرمایە و دەزگا و دەرکەوت���ە مادییەکان���ی تری واقیع، کە ئەمانە لەش���ێوەی بونیاددا ئام���ادەن، بونیادێ���ک ک���ە مەوقیعە کۆمەاڵیەتییە جیاوازەکان نیشانئەدات. دووهەمیان ئەو واقیعەیە کە پەیوەندی ب���ە پراکتیک و جوڵە و حەز و ویس���ت و کردەی ئینسانەکانەوە هەیە. یەکەمیان واقیعە وەک چوارچێوەیەکی گش���تی، دووهەمیان واقیعە وەک جوڵە و کردەی جیاوازی ناو ئەو چوارچێوە گشتییەدا. یەکەمیان کەم تا زۆر واقیعێکی پێدراوە، دووهەمی���ان واقیعێکی دروس���تکراوە. یەکەمی���ان دەرەکیی���ە، دووهەمی���ان ناوەکییە، یەکەمیان هەم ڕێ لەهەندێک ش���ت دەگرێت و هەم ڕێ ب���ۆ ڕوودانی هەندێک شت خۆشدەکات، دووهەمیان مان���ا و هەڵوێس���ت و پراکتیکی تایبەت بەرهەمدەهێنێت لەبەرامبەر ئەو ڕێگر و ڕێپێدانانەدا. وەکچۆن یەکەمیان شتێکی ئەبەدی نییە و دەکرێت دەسکاریبکرێت و ئەبەدی و دووهەمیش���یان بگۆڕدرێت، بێگ���ۆڕان نیی���ە، هەم���وو بکەرێک���ی کۆمەاڵیەتی دەش���ێت بی���ر و بۆچوون و هەڵب���ژاردن و زەوق و هەڵوێس���ت و ح���ەاڵڵ و حەرام���ە کۆمەاڵیەتییەکانی نموونە بۆ دەس���کاریبکات. بگۆڕێت و دەش���ێت ئەوەی دوێنی کەس���ێک بە ب���ە حەرامی حەرامی زانی���وە ئەمڕۆ نەازنێت و ئەوەی ئەمڕۆ وەک حەاڵڵێکی دەش���ێت دەیبینێ���ت، کۆمەاڵیەت���ی س���بەینێ ببێت بە ح���ەرام لەالی. بە زمانێک���ی کەمەکێک قورس���تر بدوێم، ئەنجامیئەدات لێ���رەدا بۆردیۆ ئەوەی

کۆمەاڵیەتی" و "فیزی���ای تێکەڵکردنی کۆمەاڵیەتی"ی���ە "فینۆمینۆلۆژی���ای بەیەکتری. فیزیای کۆمەاڵیەتی زانستی ناسینی ڕووکارە فیزیایی و مادییەکانی دونیایە و فینۆمینۆلۆژیای کۆمەاڵیەتیش زانستی ناسینی ڕووە ناوەکی و ڕەمزی و ئەم دونیایە. کردەییەکان���ی ئیرادی و دەستپێکە وادەکات بەردەوام وێنەیەکی زانس���تیتر و دینامیکیت���ر و ئاڵۆزت���ری دونیام���ان هەبێت، لەو وێنە س���ادە و گش���تگیرانەی بەناوی "سیس���تم" یان هەر "گش���تێکی گەورە"ی نادینامیکی

ترەوە دەدوێن. فرانکفۆرتیی���ەکان لەن���او نەخش���ە تیوری و میتۆدییەکەی بۆردیۆدا س���ەر بە ش���ێوازی یەکەمی زانس���تن، واتە ئەوان کەس���انێکن هەڵگ���ری دیدگای باس تەنها کۆمەاڵیەت���ی"ن، "فیزیای لەو سیس���تم و بونیادان���ە دەکەن کە ئینسانەکان وەک بوونەوەری بێئیرادە و بێکردەی س���ەربەخۆ، وەک کەس���انی ئاراس���تەدەکەن و ئ���ازاد، بێبڕی���اری ئەوانن هەڵبژاردن و بڕیار و پراکتیکەکان بەسەر کەسەکاندا دەسەپێنن. دەکرێت ئەدۆرن���ۆ و مارکۆزە وەک نوێنەری ئەم شێوازە لە ڕوانین بۆ کۆمەڵگا ببینین. هاوکات ڕەنگە باش���ترین کەسێک کە نوێنەرایەتی میتۆدی "فینۆمینۆلۆژیای کۆمەاڵیەتی" بکات، واتە وەک کەسێک ئینس���ان تەنها وەک ئیرادە و ئازادی و ببینێت، رەس���ەن سەربەخۆ و بڕیاری بەب���ێ بونیاد و ڕێگ���ری بابەتی، جان پۆل س���ارتەر بێت. س���ارتەر ئینسان وەک بوونەرێک دەبینێت کە مەحکومە ب���ە ئ���ازادی، مەحکومە ب���ە بڕیاری س���ەربەخۆ و ئازادانە کە هەموو جەبرە کۆمەاڵیەتی و سیاسی و فەرهەنگییەکان ناتوان���ن نە نە ئازادی لێبس���ێننەوە و ئازدانەش. بڕیاردان���ی توان���ای ن���ە کۆمەڵناس���یی بۆردی���ۆ ب���ە تەنها بە "فیزی���ای س���ادەی تێکەڵکردنێک���ی "فینۆمینۆلۆژی���ای کۆمەاڵیەت���ی" و کۆمەاڵیەت���ی"، یان ب���ە تێکەڵکردنی

فیکری فرانکفۆرتییەکان بە بوونگەرایی سارتەر، کۆتایینایەت. مەسەلەکە الی بۆردیۆ کۆکرندەوەی ئەدۆرنۆ و سارتەر، یان مارکۆزە و س���ارتەر نییە پێکەوە، بۆ ڕوانینێکە دروس���تکردنی بەڵک���و کۆمەڵ���گا زۆر ئاڵۆزتر لە تێکەڵکردنی

ئەو دووانە بەیەکتری.

ئینسان وەک بکەرێکی گرنگس���ەرنجدان و توان���ای بۆردی���ۆ تێبینیکردن و توانای نرخاندیش دەکاتە بەش���ێک لەو زانس���تەی کە دەیەوێت ب���کات. ئەمەش تەماش���ای کۆمەڵگا ئینس���انەکان مانای گرنگیدان بەوەی چی لەسەر ئەو دونیایە دەڵێن کە تیایدا دەژین، چۆن لێکیئەدەنەوە، ش���وێنی خۆیان لەو گشتەدا چۆن پێناسدەکەن، چ وێنەیەک ب���ۆ ڕەهەندە جیاوازەکانی ئ���ەو دونیای���ە دروس���تدەکەن، بە چ جۆرێ���ک مانا بەو وێنانە دەبەخش���ن. هاوکات بۆردیۆ هەوڵئەدات پێ لەسەر گرنگی ئەوەش دابگرێت ئایا هەموو ئەم شتانە دەچنە چجۆرە پەیوەندییەکەوە لەگ���ەڵ بونی���ادە دەرەکییەکان���ەوە، بونیادانەدا کەبەش���ێکن ئ���ەو لەگەڵ لە فیزیای کۆمەاڵیەت���ی، کە هەڵگری هەندێک جەب���ر و فش���ار و میکانیزمی تایبەتن، سنووری تایبەتی سەپاندنی ئەگەر و هەڵبژاردنەکان دەستنیش���ان و زۆرج���ار بەرتەس���کدەنەوە. بۆردی���ۆ لێ���رەدا جیاکاریی���ەک دەکات لەنێوان بونیادی کۆمەاڵیەتی و بونیادی عەقڵی، یان بونیادە مێنتاڵیەکاندا. کەس���ەکان بەهۆی بونی���ادە عەقڵییەکانەوە دونیا پۆڵین دەکەن و دەرکەوتە جیاوازەکانی زاتی ڕەهەندێکی وات���ە دەنرخێن���ن، گرن���گ بە دونی���ا دەبەخش���ن. بەاڵم ئ���ەم پێداگرتنە لەس���ەر پۆڵینکردن و نرخاندنی تایبەت بۆردیۆ لە س���ارتەر نزیکناکات���ەوە، چونکە بۆردیۆ پێیوایە دابەش���کردن و پۆلین���کاری و ئ���ەو مانابەخش���ینە بە دونیا لە بۆش���اییدا ئیرادەیەک���ی بەرهەم���ی ڕوون���ادات و

شەخس���ی ڕووت نیی���ە، ک���ە بەهەڵە وەک ئیرادەیەکی ئ���ازاد وێنادەکرێت، س���نوور و هەندێ���ک لەن���او بەڵک���و دی���وار و تاریکی���دا، لەن���او کۆمەڵێک کایە و ش���ێوازی س���ەرمایەی جیاوازدا ڕوودەدات، لەن���او ژمارەیەک���ی زۆر لە پەیوەندیدا ڕوودەدات کە بۆردیۆ ناوی تاکەکەسەکان واتە دەنێت هەبیتوس. لەبەخش���ینی مانادا بە دونیا ئازاد نین پەڕەیەکی دونیا بەمانا سارتەرییەکە، بەشێوەیەکی تاکەکەس نییە و س���پی ئازادان���ە مان���اکان و لێکدان���ەوەکان و نرخاندنەکانی خۆی لەسەر بنووسێت، بەڵک���و بەردەوام بەش���ێک لە جەبری لەڕێ���گای دەرەکیی���ەکان، بونی���ادە ئەم دەکرێن و بەناوەکی هەبیتۆسەوە، جەبرانەش بەش���داردەبن لە چۆنیەتی بینی���ن و وێناکردن���ی دونی���ادا. بەاڵم هی���چ یەکێ���ک لەمانە بەب���ێ ملمالنێ ئەگەرەکان و هەرگیزی���ش تێناپەڕێت، کردە مێژووییەکان داخراو نابن و وەک کەس���ەکان کە لێنایەت ئیمالکردنیان تیایدا تەنها ئەو ش���تانە بنووس���نەوە کە پێیادەگوترێت. لەس���ەرێکی ترەوە مادامەکی جەبر و سەپاندنی کۆمەاڵیەتی هەیە، مادام فش���اری بونیادی هەیە، بۆیە هەموو هەوڵدانێک بۆ س���ەپاندنی ئەم یان ئەو هەبیتوس���ی کۆمەاڵیەتی بەس���ەر ئەم یان ئەو هێ���زدا، دەبێتە وەک دەس���ەاڵتگەرانە و هەوڵدانێک���ی بەشێک لە ستراتیژیەتی بااڵدەستبوون دەردەکەوێ���ت. ئ���ەم خاڵ���ەش خاڵی ب���ە ژیانی تێکەڵبوون���ی سیاس���ەتە ڕۆژان���ە و بە دیاردەکانی ناو ئەو ژیانە، ه���ەر ئەم خاڵەش���ە وادەکات ش���ێوە جیاوازەکانی کۆمەڵناسیی الی بۆردیۆ، بەتایبەت���ی کۆمەڵناس���یی کولت���ور و کۆمەڵناسیی مەعریفە، بەشێکبن، یان جیانەبن، یان پەیوەندییەکی بەهێزیان بە کۆمەڵناس���یی سیاسییەوە هەبێت. هەرسێکیشیان بەسەریەکەوە بەشێکبن

لە کۆمەڵناسیی دەسەاڵتی ڕەمزی.

گەڕاندنەوەی ڕەهەندی سیاسیلەم خاڵەدا بۆردیۆ ڕەهەندی سیاسی دەهێنێت���ە ناو هەموو بیرکردنەوەیەکی تیورییەوە لە کۆمەڵگا، ئەگەر بونیادە بابەتییە دەرەکییەکان بڕێک لە فشار و داواکاری و جەبرەکانی���ان بخەن���ە ناو دونیای ناوەکی تاکەکەسەکانەوە، واتە ببن بەبەش���ێک لەو دونی���ا ڕەمزییەی دروستیدەکەن، گروپەکان تاکەکەس و ئەم مەس���ەلەیە تەنها مەس���ەلەیەکی دەرون���ی یان مەعریف���ی ڕووت نابێت، بەڵکو مەسەلەی هەوڵدانی بااڵدەستی و پەیداکردن���ی هەیمەنەی���ە. بەم مانایە چەن���دە ڕەمزیی���ەکان سیس���تمە ڕەنگدانەوەی ئ���ەو دونیا کۆمەاڵیەتین ک���ە لەئارادای���ە، ئەوەن���دەش ه���ەم ئامرازی پاراس���تن و هێش���تنەوە و هەم ئامرازی گۆڕانی ئەو دونیایەش���ن. ئەو مۆدێلی پۆلینکردن و دابەش���کردنانەی بەهۆیانەوە کۆمەڵگا دروس���تدەکرێت، دەکرێت بش���بنە ئامرازێک بۆ گۆڕانی تر بەمانەیەک���ی کۆمەڵگای���ە. ئ���ەو ڕەمزیی���ەکان سیس���تمە مادامەک���ی سیستمی کۆمەاڵیەتین و پەیوەندییەکی تایبەتی هێز و دەسەاڵت دروستیکردون، بۆیە دەکرێت بگۆڕدرێن. ئەمەش مانای ئەوەی م���رۆڤ دەتوانێ���ت لەڕێگای وێنەکانی لە گۆڕانەوە دروس���تکردنی دونیادا خودی ئەو دونیایەی بگۆڕێت، دونی���ادەکات، وێنای ئینس���ان چۆن بەش���ێکی گرنگی دروستبوون و گۆڕانی ئ���ەو دونیایە. ب���ەم مانای���ە بونیادە عەقڵییەکان و سیس���تمە ڕەمزییەکان و پۆلینکردنی جیاوازەکان���ی ش���ێوازە دونی���ا پڕن لە وەزیفە و س���اتەوەختی هەوڵ���دان س���اتەوەختی سیاس���ی، ه���ەم بۆ هێش���تنەوەی واقیع و هەم بۆ گۆڕان���ی ئەو واقیع���ە. ئەمەش مانای ئەوەیە کە لەن���او هەموو ئەو پێدراوە کۆمەاڵیەتییانەدا ش���ێوازی بەردەوامی ملمالنێ و یاخیب���وون و بەگژاچوونەوە و هەوڵی گ���ۆڕان و نەگ���ۆڕان و تێپەڕین و

سەرلەنوێ بەرهەمهێنانەوە هەیە.

ئەوەی کۆمەڵناسیی بۆردیۆ لەزۆرێک لە کۆمەڵناس���ەکانی تر جیادەکاتەوە، ی���ان لەو ش���ێوازانەی ت���ری فیکر کە ب���ەردەوام لەس���ەر جیاکردنەوەی دوو تەورە لەیەک یان لەسەر دروستکردنی دووالیزم���ی جی���اواز کاردەک���ەن، بۆ دووانەی���ەک دروس���تکردنی نموون���ە لەنێوان بونیاد و کردار، سیستم و بکەر، کۆمەڵ���گا و تاکەک���ەس، گروپگەرایی و تاکگەرایی���دا، دەڵێم بۆردی���ۆ لەباتی دووانان���ەن و ئ���ەم دروس���تکردنی بیرکردن���ەوە لە ڕێگای دروس���تکردنی دوو جەمسەری ناکۆک و دژ بەیەکەوە، لەڕێگای دروس���تکردنی پەیوەندییەوە بیردەکات���ەوە. بەبۆچوون���ی بۆردی���ۆ دروستکردنی ئەو دوالیزمانە بیرکردنەوە بەڕادەیەکی ترس���ناک سادەدەکاتەوە و زۆرێکیش لەو زانیارییانەی ئەو شێوازە لە فیکر بەرهەمیدەهێنێت، بەشێکە لە قسەوباس���ی گش���تی و وێنەی گشتگیر لەس���ەر کۆمەڵگا، نەک قسەوباسێکی زانس���تی ک���ە ئاڵۆزییەکان���ی دونیای باس���بکات. ببینێ���ت و کۆمەاڵیەت���ی بەبۆچونی بۆردیۆ هەموو ئەو دوالیزمانە دەتوانن باس���ی ش���تی بێگیان بکەن، ش���تێک خاڵی لە ژیان، بەاڵم ناتوانن قس���ە لەس���ەر پەیوەندییەکان بکەن، دەتوانن باسی دۆخێکی جێگیربکەن، ن���ەک پرۆسێس���ی کۆمەاڵیەتی ئاڵۆز و جیاواز کە بەش���ێکی هێج���گار گرنگی ژیانی کۆمەاڵیەتییە. بەم مانایە بۆردیۆ هەم دژ بە بیرکردنەوەی گشتگەراییە، ئەوەی بە ئینگلیزی پێیدەڵێن هۆلیسم، و هەم دژ ب���ە بیرکردنەوەی تاکگەراییە. وەک ووت���م گرنگترین س���ێ چەمکی سۆس���یۆلۆژیای بۆردی���ۆ بریتیی���ە لە چەمکی "هەبیتوس" و چەمکی "کایە" و چەمکی "س���ەرمایە"یە، هەرس���ێکیان هێم���ا ب���ۆ بەناویەکداچوونی چەندەها پەیوەن���دی جی���اواز و ئاڵ���ۆز دەکەن، هێما بۆ ڕێگر و ئەگەر، پێدراو و بڕیاری سەربەخۆ، فشار و هەڵبژاردنی جیاواز،

ئازادی و ڕێگرەکانی دەکەن.

ئاگاداریرێکەوت 2013/1/21

هاواڵتی )بۆکان محەمەد ئەحمەد( خاوەنی کارگەی )یادگار بۆ دروس���تکردنی پالستیک( بەپێی نوس���راوی ژوری بازرگانی ژمارە )783( لە )2013/1/17( داوادەکات کەناوی پرۆژەکەی لە )کارگەی یادگار بۆ دروس���تکردنی پالستیک( بگۆڕێت ب���ۆ )کارگەی ژیا بۆ کاری پالس���تیکی( رەزامەندی الیەنە پەیوەندی دارەکانی وەرگرتوە، هەرکەس���ێک یان الیەنێک الری هەیە لەگۆرینی ناوی ئەم پرۆژەیە با لەدوای دەرچونی ئەم رۆژنامەیە لەماوەی 15 رۆژدا پەیوەندی بکات

بەم فەرمانگەیەوە بەپێچەوانەوە ناچار دەبین ناوی پرۆژەکەی بۆ بگۆڕین.

دادنوسی یەکەمی سلێمانی دادن�وس

فاروق کالن ش���ەریف

ونبوون* ناس���نامه یه كی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )شێرزاد كەریم علی (

هه ركه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی کۆپانیای ئاوێنه .* ناس���نامه یه كی ژوری بازرگانی س���لێمانی ونبوه به ناوی )زانا حمه س���دیق

عەزیز(هه ركه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی کۆپانیای ئاوێنه .* ناسنامه یه كی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )به شدار حسێن عەبدواڵ (

هه ركه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی کۆپانیای ئاوێنه .* ناسنامه یه كی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )حسێن شاكر ره مه زان(

هه ركه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی کۆپانیای ئاوێنه .* ناسنامه یه كی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )یونس عەبدولرەحمان

مەحمود(هه ركه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی کۆپانیای ئاوێنه . * ناسنامه یه كی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )هاوده نگ ئاوات فائق(

هه ركه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی کۆپانیای ئاوێنه .* ناسنامه یه كی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )هێمن ساڵح محەمەد(

هه ركه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی کۆپانیای ئاوێنه .* ناسنامه یه كی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )دیاری ڕەفیق تۆفیق

قەزاز( هه ركه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی کۆپانیای ئاوێنه .* ناسنامه یه كی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )جەلیل ئیبراهیم كازم(

هه ركه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی کۆپانیای ئاوێنه . * ناس���نامه یه كی ژوری بازرگانی س���لێمانی ونبوه به ناوی )س���ه ردار ئەحمەد

ساڵح( هه ركه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی کۆپانیای ئاوێنه .* ناسنامه یه كی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )عصام كەریم محەمەد(

هه ركه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی کۆپانیای ئاوێنه .* ناس���نامه یه كی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )ئارام كەمال مەجید(

هه ركه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی کۆپانیای ئاوێنه .* ناس���نامه یه كی ژوری بازرگانی س���لێمانی ونبوه به ناوی )عوس���مان سدیق

عەبدواڵ (هه ركه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی کۆپانیای ئاوێنه .ناس���نامه یه كی ژوری بازرگانی س���لیمانی ونبوه به ناوی )پش���تیوان عەبدواڵ

ئەحمەد( هه ركه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی کۆپانیای ئاوێنه .* ناسنامه یه كی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )هه ردی له تیف حەمه (

هه ركه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی کۆپانیای ئاوێنه .*بروانامەیەکی پۆلی دوانزەی ئامادەی���ی بەناوی )تارا عومەر عارف( ونبووە،

هه ركه س دۆزییه وه بیگه ڕێنێته وه بۆ پرسگه ی کۆمپانیای ئاوێنه.

بۆردیۆ و هونەر... پاشماوە

سوپاس و پێزانینبەناوی بەڕێوەبەرو مامۆستایانی قوتابخانەی )رەفیق حیلمی(یەوە سوپاس و پێزانینی خۆمان ئاڕاستەی هەردوو بەڕێزان )فەرمان محەمەد ئەمین)فەرمان ماوەتی((دەکەین کە هەستاوە بە بەخشینی کۆمپیوتەرو هەروەها )تەیب حەمە ئەمی���ن عەبدولقادر قازی( کە هەس���تاوە بەچاککردنەوەی چەند کەلوپەلێکی

بینای قوتابخانەکەمان ، هیوادارین نمونەیان زۆربێت و سوپاسیان دەکەین.

تەها ئەولکەریم محەمەد بەڕێوەبەری قوتابخانەی رەفیق حیلمی

حاڵه ت���ی له ناكاو واته له کارخس���تنی هه م���وو رێ و ش���وێنه یاس���اییه كان و ده ستدرێژی به پێش���ێلكاری و رێگه دان ده س���ه اڵت بۆ ئه و شوێن و پنتانه ی كه به یاس���ا قه ده غه ن. حاڵه ت���ی له ناكاو ئه وه نده شتێكی هه ستیارو مه ترسیداره كه ته نها ده بوو له ده س���ت په رله ماندا بێ���ت )وه ك له ده س���توری عێراقی���دا هاتووه( نه ك له ده س���ه اڵتی س���ه رۆكی هه رێ���م. چونكه له حاڵه ت���ی له ناكاودا هه موو ئازادیه كان له ژێر هه ڕه ش���ه دان و

دورن له پاراستنی یاساییه وه .6( له هه م���وو ئه وان���ه ی سه ریش���ه وه ترسناكتر ئه وه یه سه رۆكی هه رێم بۆی هه ی���ه كه هێزه كانی رژێم���ی به غدا بۆ هه رێمی كوردس���تان بانگ بكات. له م ده س���توره داو له وبه ش���ه دا كه باس���ی ده كات ده سه اڵته كانی سه رۆكی هه رێم له م���اده ی 65 بڕگ���ه ی دوازده هه م���دا به ده ق هات���ووه "رێگ���ه دان به هاتنی به شێك له هێزه چه كداریه فیدڕاڵیه كان ب���ۆ كوردس���تان _عی���ڕاق له كات���ی پێویستدا. پاش وه رگرتنی ره زامه ندی په رله مانی كوردس���تانی عێراق له سه ر هاتن���ه ژوره وه ی ئه م هێزان���ه ". واته س���وپای ده توانێت هه رێم س���ه رۆكی عێراق���ی بان���گ ب���كات به ره زامه ندی په رله مان به بێ ئ���ه وه ی هێچ رێژه یه ك بۆ ئ���ه م رازیبون���ه ی په رله مان دیاری

بكرێت. واته سه رۆك كه خۆی سه رۆكی له په رله ماندا فراكس���ێۆنی و حیزبێكه هه یه و چه ندان هاوپه یمانیش���ی هه یه ، رێژه یه ك���ی ده توانێ���ت به ئاس���انی بچ���وك بۆ ئ���ه م بڕی���اره په یدابكات و ئ���ه و كاره ئه نجام ب���دات كه به درێژای به خیانه ت بزوتنه وه ی كوردی مێژووی له قه ڵه م���دراوه . واته هێنانی س���وپای عێراق بۆ سه ركوتكردنی هه رشتێك كه

سه رۆك به مه ترسی ده زانێت. پاش ئه م هه موو خه بات و تێكۆشانه ی ت���ازه به ت���ازه ده یانه وێ���ت ك���ورد، شه رعیه تی به یاساییبكه ن و خیانه تیش بۆ بدۆزن���ه وه . به هه م���وو پێودانگێك ئه م بڕگه یه هێنده ترسناكه كه به هیچ له ده س���ه اڵته كانی نابێت ش���ێوه یه ك س���ه رۆكدا بێت )به تایبه ت���ی بۆ هێزه سیاس���یه كانی ئێمه ك���ه مێژویه كیان له وه رگرتنی كۆمه كی سوپای ده ره وه ی هه رێم���دا هه یه (. ده بوو ئ���ه م بڕگه یه له ده سه اڵتی په رله ماندا بێت و به رێژه ی دو له سه ر س���ێی په رله مانیش نه بێت، ك���ه س نه توانێ���ت ئ���ه و كاره ئه نجام

بدات. ئه مه ته نها به شێکی که مه له و ده سه الته زۆرانه ی که ره شنوسی ده ستوری هه رێم به س���ه رۆکی هه رێم���ی داوه . ئایا له مه زیاتر رێخۆش���کردن هه ی���ه بۆ حوکمی

تاکره وی و دروستکردنی دیکتاتۆر؟

دروستکردنی دیکتاتۆر له رێگه ی ده ستوره وه ... پاشماوە

به ڕێوه به رایه تی گشتی فه رمانگه كانی داد ژماره : 105فه رمانگه ی دادنوسی سلێمانی /2 به روار: 2013/1/20

كارگێڕی و خۆیه تی ئاگاداری

به پێی ئه و داوایه ی كه له الیه ن داواكار پێشكه ش به م فه رمانگه یه كراوه له الیه ن )س���ه رهه نگ ش���اوەیس محەمەد( له)2013/1/9(خاوه ن���ی كارگه ی )لڤین بۆ دروستكردنی مه ڕمه ڕ - پڕۆژه ی پچوك(داوای تۆماركردنی ئه و ئامێرانه ی كردوه كه له ئامێری میكانیكی ژماره )65( ساڵی )1953( باڵویده كه ینه وه هه ر كه سێ خۆی به په یوه ندیدار یان خاوه نی هه ریه ك له و ئامێرانه داده نێ لەماوه ی )15( س���ه ردانی ئه م فه رمانگه یه ب���كات به پێچه وانه وه به ن���اوی داواكاره وه تۆمار

ده كرێت و بڕوانامه ی پێده درێت. له گه ڵ ڕێزدا...

دادنوسی سلێمانی/2 سۆران یادگار ڕەشید

*ئامێره كان:1. قاڵبی دروس���تكردنی س���نگی كه وانته ر به به ردی مه ڕمه ڕ عدد/4/ كاره بایی

ماتۆڕ )0.75kw(بۆ هه ریه ك ماتۆڕ/تركی .ا- ژماره - نییه

ب- ژماره - نییه ج- ژماره - نییه د- ژماره - نییه

2. عجانه بۆ تێكه ڵكردنی مەواد – كاره بایی ماتۆڕ/ بێ ژماره –تركی . 3. كۆمپرێسه ری )200( لتری سوری - بێ ژماره .

المالية) االوراق (هيئة

ریکالم

ریکالم

نوێنه‌ری‌ئاوێنه‌‌له‌ئه‌وروپاشوان‌حه‌مه‌‌ـ‌نه‌رویج004799004729

hamashwan.awene@yahoo.noAweneکوا لێکۆڵینەوەی یاسایی لەخوێنی سۆرانی مامە حەمە، عەبدولستار تاھیر، سەردەشت عوسمان

خاوه‌نی‌ئیمتیاز:‌کۆمپانیای‌ئاوێنه‌سه‌رنوسه‌ر:‌سه‌ردار‌محه‌مه‌د