თავისუფალი #3

16
Tavisufali ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis, socialur da politikur mecnierebaTa fakultetis, Jurnalistikis mimarTulebis saswavlo studenturi gazeTi #3 25.12.2013 soso ciskariSvili: ,,naTqvamia: kacma Wiri mala, Wirma Tavi ar damalao” gigi ugulavas, romelsac prokuratura 48 milioni laris gaflangvas edaveba da misi dakavebis SuamdgomlobiT samoqalaqo sasamarTlos mimarTa, uflebamosileba SeuCerda da 50 aTasi laris girao daekisra. saapelacio sasamarTlom miRebuli gadawyvetileba ZalaSi datova. gigi ugulava Tbilisi meris Tanamdebobidan gadayenebulia. amasTan, man gener- aluri prokuroris nasamarTleobis faqti sajaro gaxada. ra Sedegebi SeiZleba mohyves aRniSnul faqtebs da rogor SeiZleba ganviTardes movlenebi, am sakiTxebze damoukidebel eqspertTa klubis prezidents, soso ciskariSvils gavesaubreT. patriarqis saSobao epistole da gamoxmaurebebi saqarTvelos patriarqma ilia meorem saSobao epistole gamoaqveyna. wlevandel epistoleSi ilia meorem ojaxuri faseulobebis SenarCunebaze isaubara, dagmo aborti da xelovnuri ganayofiereba. 22, 23 da 24 dekembers rusTavelis saxelobis akadamiuri Teatris scenaze qarTulma nacionalurma baletma axali programa “ramiSvilebi” warmoadgina. Tbilisurma pre- mieram anSlagiT Caiara, samive dRis bileTebi salaroebis gaxsnidan or saaTSi gaiyida. evraziuli kavSiris perspeqtivebi ruseTi mowadinebulia daamyaros kontroli postsabWoTa qveynebze da ar dauSvas evrokavSirisa da am qveynebis TanamSromloba. amis saukeTeso gzad ki ruseTis federa- ciis prezidents, vladimer putins, evraziuli kavSiris Seqmna esaxeba. kaSia 2013 welsac saukeTesoa mediaTeka - ,,geliT yvelas, visac giyvarT wigni!” Tbiliss erTi axali adgili Seemata, vakis Semdeg TbilisSi rigiT meore mediaTeka var- keTilSi, sami Tvis win gaixsna. mediaTeka, igive multi funqci- uri biblioTeka- sajaro bib- lioTekis Tanamedrove formaa, romlis fondebi sxvadasx- va tipis wignebsa da doku- mentebs Seicavs: beWdurs, ele- qtronulsa da multimediurs. laris kursis cvlileba safrTxes ar Seicavs saqarTveloSi erovnuli valutis kursi dolarTan mimarTebaSi sagrZnoblad daeca. misi TandaTanobiT gaufasureba noembridan SeimCneoda da piks dekembris Sua ricxvebSi miaRwia, roca 1.7196 dafiqsirda. qarTuli samxedro Zalebis roli ISAF -is misiaSi saerTaSoriso misiebis ganyo- filebis ufrosi daTo bibilaSvi- li, I SAF -is misiis dasrulebasa da mis Semdgom etapze saubrobs. ISAF -is misia gagrZeldeba 2015 wlamde, misi Semdgomi etapi iqneba post- ISAF , sadac moxdeba avRaneli samxedroebis gawvrTna, am proces- Si qarTveli samxedro instruq- torebic miiReben monawileobas. es iqneba Cveni post- ISAF -is dax- mareba. ISAF -is misia mcirdeba iqi- dan gamomdinare, rom avRaneTSi im deqstruqciulma Zalebma, romleb- sac undodaT xelisuflebis xel- Si Cagdeba Zala dakarges.mmarT- veloba avRanelebs etapobrivad gadaecema. isini ar arian mzad, ase ucbad Caibaron TavianTi terito- riebi da amitom xdeba mmarTvelo- bis etapobrivi gadacema.” ,,droebiT gadawyvetili problema” dRevandeli monacemebiT qa- laqSi usaxlkaro adamianebis ra- odenoba daaxloebiT samasia. maTi problema gansakuTrebiT zamTris civ dReebSi mwvavdeba Soba-axali weli CarlstonSi Carlstonis mosaxleoba gan- sakuTrebiT emzadeba saxalwlo dilisaTvis. didsa Tu pataras acvia saxaliso tansacmeli an sacurao kostiumi da erTdrou- lad yvela erTad xteba okeaneSi. karnavali miusafarTa TavSesafarSi gacvliTi programebi sazRvargareT swavlis da ga- mocdilebis miRebis perspeqtiva, es is ZiriTadi motivia, ris ga- moc qarTveli axalgazrdebi Tavs ar zogaven gacvliT programaSi monawileobisTvis. saukeTeso sa- Sualeba am miznis misaRwevad, swo- rad SerCeuli universiteti da warmatebuli akademiuri moswre- baa. gv. 3 gv. 11 gv. 12 gv. 14 gv. 13 gv. 10 gv. 5 gv. 7 gv. 6 gv. 5 gv. 4 gv. 8

Upload: mariam

Post on 26-Mar-2016

307 views

Category:

Documents


11 download

DESCRIPTION

 

TRANSCRIPT

Page 1: თავისუფალი #3

Tavisufaliivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis, socialur da politikur mecnierebaTa fakultetis,

Jurnalistikis mimarTulebis saswavlo studenturi gazeTi #3

25.12.2013

soso ciskariSvili: ,,naTqvamia: kacma Wiri mala, Wirma Tavi ar damalao”D

gigi ugulavas, romelsac prokuratura 48 milioni laris gaflangvas edaveba da misi dakavebis SuamdgomlobiT samoqalaqo sasamarTlos mimarTa, uflebamosileba SeuCerda da 50 aTasi laris girao daekisra. saapelacio sasamarTlom miRebuli gadawyvetileba ZalaSi datova. gigi ugulava Tbilisi meris Tanamdebobidan gadayenebulia. amasTan, man gener-aluri prokuroris nasamarTleobis faqti sajaro gaxada. ra Sedegebi SeiZleba mohyves aRniSnul faqtebs da rogor SeiZleba ganviTardes movlenebi, am sakiTxebze damoukidebel eqspertTa klubis prezidents, soso ciskariSvils gavesaubreT.

patriarqis saSobao epistole da gamoxmaurebebi

saqarTvelos patriarqma ilia meorem saSobao epistole gamoaqveyna. wlevandel epistoleSi ilia meorem ojaxuri faseulobebis SenarCunebaze isaubara, dagmo aborti da xelovnuri ganayofiereba.

22, 23 da 24 dekembers rusTavelis saxelobis akadamiuri Teatris scenaze qarTulma nacionalurma baletma axali programa “ramiSvilebi” warmoadgina. Tbilisurma pre-mieram anSlagiT Caiara, samive dRis bileTebi salaroebis gaxsnidan or saaTSi gaiyida.

evraziuli kavSiris perspeqtivebi

ruseTi mowadinebulia daamyaros kontroli postsabWoTa qveynebze da ar dauSvas evrokavSirisa da am qveynebis TanamSromloba. Aamis saukeTeso gzad ki ruseTis federa-ciis prezidents, vladimer putins, evraziuli kavSiris Seqmna esaxeba.

kaSia 2013 welsac saukeTesoa

mediaTeka - ,,geliT yvelas, visac giyvarT wigni!”

Tbiliss erTi axali adgili Seemata, vakis Semdeg TbilisSi rigiT meore mediaTeka var-keTilSi, sami Tvis win gaixsna. mediaTeka, igive multifunqci-uri biblioTeka- sajaro bib-lioTekis Tanamedrove formaa, romlis fondebi sxvadasx-va tipis wignebsa da doku-mentebs Seicavs: beWdurs, ele-qtronulsa da multimediurs.

laris kursis cvlileba safrTxes ar Seicavs

saqarTveloSi erovnuli valutis kursi dolarTan mimarTebaSi sagrZnoblad daeca. misi TandaTanobiT

gaufasureba noembridan SeimCneoda da piks dekembris Sua ricxvebSi miaRwia, roca 1.7196 dafiqsirda.

qarTuli samxedro Zalebis roli ISAF-is

misiaSi

saerTaSoriso misiebis ganyo-filebis ufrosi daTo bibilaSvi-li, ISAF-is misiis dasrulebasa da mis Semdgom etapze saubrobs.

„ ISAF-is misia gagrZeldeba 2015 wlamde, misi Semdgomi etapi iqneba post-ISAF, sadac moxdeba avRaneli samxedroebis gawvrTna, am proces-Si qarTveli samxedro instruq-torebic miiReben monawileobas. es iqneba Cveni post-ISAF-is dax-mareba. ISAF-is misia mcirdeba iqi-dan gamomdinare, rom avRaneTSi im deqstruqciulma Zalebma, romleb-sac undodaT xelisuflebis xel-Si Cagdeba Zala dakarges.mmarT-veloba avRanelebs etapobrivad gadaecema. isini ar arian mzad, ase ucbad Caibaron TavianTi terito-riebi da amitom xdeba mmarTvelo-bis etapobrivi gadacema.”

,,droebiT gadawyvetili problema”

dRevandeli monacemebiT qa-laqSi usaxlkaro adamianebis ra-odenoba daaxloebiT samasia. maTi problema gansakuTrebiT zamTris civ dReebSi mwvavdeba

Soba-axali weli CarlstonSi

Carlstonis mosaxleoba gan-sakuTrebiT emzadeba saxalwlo dilisaTvis. didsa Tu pataras acvia saxaliso tansacmeli an sacurao kostiumi da erTdrou-lad yvela erTad xteba okeaneSi.

karnavali miusafarTa

TavSesafarSi

gacvliTi programebi

sazRvargareT swavlis da ga-mocdilebis miRebis perspeqtiva, es is ZiriTadi motivia, ris ga-moc qarTveli axalgazrdebi Tavs ar zogaven gacvliT programaSi monawileobisTvis. saukeTeso sa-Sualeba am miznis misaRwevad, swo-rad SerCeuli universiteti da warmatebuli akademiuri moswre-baa.

gv. 3

gv. 11

gv. 12

gv. 14

gv. 13

gv. 10

gv. 5

gv. 7

gv. 6

gv. 5

gv. 4

gv. 8

Page 2: თავისუფალი #3

2

Tavisufali25.12.2013politika

“es kanonproeqti Tu ganxorcielda, Cven mivalT saqarTvelos daSlisaken, darRvevisaken. minda didi pativis-cemiT mivmarTo Cvens parlamentsa da xelisuflebas, gaiTvaliswinon es saSiSroeba da nu aCqardebian am gadawyvetilebis miRebaSi” - TviTm-marTvelobis kanonproeqtze saqarT-velos kaTolikos patriarqis ilia meoris mier gakeTebul am gancxade-bas, rogorc arasamTavrobo seqtoris, ise politikosebis araerTgvarovani reaqcia mohyva.

kritikis obieqtis mimarT GgamoTq-va Semdegi saxis mosazrebebi:

“vfiqrob, rom sapatriarqo aseTi tipis gancxadebebiT zedmetad ereva saxelisuflebo saqmianobaSi da, Cemi azriT, sapatriarqosa da saxelisu-flebo organoebis funqciebi da movaleobebi namdvilad gansxvavdeba erTmaneTisgan, es asec unda iyos. ” – ambobs saparlamento umravlesobis wevri Tamar korZaia.

mis mosazrebas mxars uWers arasam-Tavrobo organizacia „saerTaSoriso gamWvirvaloba - saqarTvelos“ anali-tikosi arCil Toduac: „kodeqsSi Cven ver vxedavT verafers iseTs, romel-mac SeiZleba gamoiwvios separatistu-li tendenciebi, igive qveynis daSla. vfiqrobT, rom patriarqs araswori informacia miawodes, winaaRmdeg Sem-TxvevaSi is msgavs gancxadebas ar gaakeTebda“ .

“patriarqi ewinaaRmdegeba saqa-rTvelos evropul arCevans, saqarT-velos progress”, – aRniSnavs Jur-nalisti zviad qoriZe.

ilia meoris gancxadeba da mis mimarT gamoTqmuli kritikuli ko-mentarebi uyuradRebod ar dautove-bia arc parlamentis Tavmjdomares. daviT usufaSvilisTvis patriarqis garSemo ganviTarebuli kritika mi-uRebelia da is, rom kanonproeqtma sajaro diskusia gamoiwvia, misTvis logikuri procesia:

„vinc ambobs, rom es aris mkrexelo-ba da miuRebeli saqcieli, maT unda gaiazron, rom midis sajaro disku-sia sakiTxebze. rodesac vinme Tavis pozicias gamoTqvams, Tundac es iyos CemTvis am qveyanaSi yvelaze ufro avtoritetuli adamiani, misi uwmind-esoba, Tavisi gamocdilebiTa da Tavi-si sibrZniT, SesaZloa, sxva adamianebi mas ar daeTanxmon. SeiZleba gamoiTq-vas sapirispiro poziciebi da am sa-pirispiro poziciebis gamomTqmelTa mimarT is aliaqoTi, rac atyda, aseve miuRebelia” – es gancxadeba daviT usufaSvilma telekompania “rusTavi 2” – is eTerSi gaakeTa.

TviTmmarTvelobis kodeqsis proeqtSi ganxorcielebuli

cvlilebebiTviTmmarTvelobis reformaze

saqveyno diskusias uSedegod ar Cau-vlia. kanonproeqtSi ganxorcielebu-li cvlilebebis mTavari mizezi saqa-rTvelos patriarqisa da opoziciuri politikuri partiebis mier gakeTe-buli gancxadebebi gaxda.

saqarTvelos parlamentSi adgi-lobrivi TviTmmarTvelobis kodeqsis

proeqtisa da Tanmdev kanonproeqteb-Si Setanili cvlilebebis mosmenam, gasakviria, magram mSvid viTarebaSi Caiara. es ganpirobebuli iyo, erTi mxriv, imiT, rom kanonproeqti pirve-li mosmenisTvis ukve asaxavda ma-

namde arasamTavrobo da samTavrobo sazogadoebis warmomadgenlebis mier gamoTqmul SeniSvnebs, meore mxriv ki, kanonproeqtis plenaruli ganxilva boikotis reJimSi myof saparlamento umciresobis dauswreblad daiwyo. miuxedavad amisa, „nacionaluri moZ-raobis“ deputatebma preskonferen-ciebze proeqtis calkeuli debule-bebiT ukmayofileba mainc gamoxates. „qarTuli ocneba“ TviTmmarTvelobis kodeqsis proeqtis Serbilebis gamo arasamTavrobo organizaciaTa nawil-mac gaakritika. gancxadebas xeli 45-ma organizaciam moawera, maT Soris, „adgilobrivi demokratiis qselis centrma“.

“samwuxarod, is kompromisuli variantic bolomde ar gavida, Tumca Caido Sesabamisi muxlebi, romlebic SemdgomSi unda ganviTardes. aq ar-sebobs Zalze martivi safrTxe. xe-lisuflebas SeuZlia miiRos, vTqvaT, raRac kanoni, Semdeg kanonqvemdebare aqtebiT ganaxorcielos sakiTxi ise, rom, sabolood, ararad aqcios es miRebuli kanoni, mxolod formaluri saxe dautovos“, – aRniSnavs „adgilo-brivi demokratiis qselis centris“ direqtori daviT losaberiZe.

rac Seexeba kanonproeqtis pirve-lad da pirveli mosmenisTvis Ses-worebul variantebs Soris gansxvave-bebs, saqarTveloSi TviTmmarTveli qalaqebis raodenobas reformis Sedegad daemateba 7 axali TviTm-marTveli erTeuli, anu msgavsi qa-laqebis (Tbilisi, rusTavi, quTaisi, foTi da baTumi) garda, TviTmmarTve-li erTeulis statusi mieniWebaT: ozurgeTs, zugdids, axalcixes, am-brolaurs, gors, mcxeTasa da Telavs.

kanonproeqtis saboloo versia ki sa-varaudod, 2014 wlis dasawyisSi unda damtkicdes.

alternatiuli variantiadgilobrivi TviTmmarTvelobebis

asociaciam parlamentSi TviTmmarT-velobis kodeqsis alternatiuli variantic Seitana. alternatiuli kanonproeqtis avtorebis gancxadeb-iT, maT mier SemuSavebuli kanonpro-eqti radikalurad gansxvavebulia da municipalitetebis daSlis nacvlad,

realur decentralizacias gulisx-mobs:

“Cven vawarmoebdiT munici-palitetebTan Sexvedrebs, Cven gvaqvs moqalaqeTa sainiciativo xelmow-erebi, 30 000 kacis xelmowera saqa-rTvelos masStabiT. amiT gvinda davexmaroT im gunds, vinc muSaobs parlamentSi am sakiTxze, raTa war-moadginon realuri TviTmmarTvelo-ba”, –ambobs TviTmmarTvelobebis aso-ciaciis prezidenti mamuka abulaZe.

ratom adgilobrivi TviTm-

marTveloba?adgilobrivi mmarTveloba samarT-

lebrivi, demokratiuli saxelmwifos ZiriTadi elementia. adgilobrivi, anu, rogorc mas xSirad dasavleTis qveynebSi uwodeben - municipaluri TviTmmarTveloba moicavs adgilo-brivi mniSvnelobis sakiTxebis mar-Tvas, romelic arCeuli organoebisa da maTi administraciuli aparatis meSveobiT administraciul-terito-riuli erTeulebis mosaxleobis mier xorcieldeba. adgilobrivi TviTmmarTveloba saxelmwifo mmarT-velobis erTgvarad decentral-izirebuli formaa, romlis ZiriTad niSnebs arCeviToba da adgilobrivi mniSvnelobis sakiTxebis marTva-gamgeblobaSi garkveuli damoukide-bloba warmoadgens. politologebis nawili miiCnevs rom, adgilobrivi TviTmmarTvelobis reformam unda gazardos TviTmmarTvel organoTa muSaobis operatiuloba, radganac mniSvnelovani sakiTxebis gadawyveta moxdeba adgilze da saWiro aRar gax-deba centrisgan direqtivebis miReba, rac, rogorc wesi, droSi gawelili procesia. amasTan, situaciis ukeT Se-faseba SeuZliaT maT, vinc adgilze muSaobs da uSualod akvirdeba pro-cesebs. adgilobrivebma TiTqmis yov-elTvis ukeT ician maT raionSi arse-buli problemebis specifika da maTi gamomwvevi mizezebi.

istoria da daskvnasaqarTvelos TviTmmarTvel er-

Teulebad dayofis arc ise mcire is-toria aqvs. jer kidev 1919 wels saqa-rTvelos demokratiuli respublikis dros teritoriul erTeulebSi Cat-arda mazrebis, erobebisa da 4 didi qalaqis TviTmmarTveli organoebis arCevnebi. qveynis amgvari mowyoba 1998 welsac ganxorcielda, rodesac air-

Cies da funqcionireba daiwyo adgil-obrivma TviTmmarTvelma organoebma. 2004 wels ki saqarTvelo SeuerTda TviTmmarTvelobis evropul qar-tias, romlis Tanaxmad, sofels meti Zalaufleba eniWeba. centraluri xelisuflebisgan regionuli er-Teulebis decentralizaciis miznad tardeba TviTmmarTvelobis ukve axa-li reformac da is 2013-2014 wlebSi ganxorcieldeba. N

,,qveynis daSlis safrTxe“ Tu ,,meti

Zalaufleba xalxs”noSrevan rubaSvili, gvanca ugulava

mogesalmebi mkiTxvelo!

axla damoukidebeli, saswavlo-studenturi gamocemis, gazeT ,,Tavisufalis” pirvel gverdebs furclav. ,,Tavisufali” Cveni, Tsu-s Jurnalistikis mimarTulebis studentebis sadebiuto namuSevaria, Tumca aqamde gamoSvebuli beWduri gamocemebisagan Tvisebrivad sakmaod gansxvavdeba, ara mxolod Sinaarsobrivi, aramed Janrobrivi TvalsazrisiTac; es, raRa Tqma unda, Cveni subieqturi mosazrebaa; gazeTis ,,daWaSnikebis” eqskluziuri ufleba xom Tqveni, mkiTxvelis prerogativaa. Cveni naSromis obieqtur Semfasebladac swored mkiTxvelTa farTo wre migvaCnia...

saredaqcio damoukidebloba, rubrikebisa da Temebis siuxve is ori umniSvnelovanesi maxasiaTebelia, romelic Cveni gazeTis ganmsazRvrel kriteriums warmoadgens. saxelwodebac swored iseTi SevurCieT, romelic maqsimalurad miesadageboda …mis Tematur mravalferovnebasa da libertarianul koncefcias. gazeTis redkolegiisTvis Tavisufleba, rogorc gansazRvruli ideuri datvirTvis matarebeli koncefcia ara saboloo mizania, aramed miznamde miRwevis saSualeba. Cveni mizani ki mkiTxvelamde mravalferovani, obieqturi da dabalansebuli informaciis miwodebaa. Ees swored is Tvisebebia, uromlisodac vercerTi mediasaSualeba ver SeZlebs arsebobas dRevandeli gamZafrebuli sabazro konkurenciis pirobebSi.

iqidan gamomdinare, rom mediasamyaroSi gazeTi - ,,Tavisufali” jer pirvel nabijebs dgams da redaqciac axla iwyebs sazogadoebasTan komunikaciis procesSi gawafvas, vcdilobT, Cveni yoveli nabiji yuradRebiT avwon-davwonoT. redkolegiis wevrebs gaazrebuli gvaqvs farTo auditoriis winaSe aRebuli valdebuleba, rac mkiTxvelisaTvis Sesabamisi wesebis dacviT informaciis miwodebasa da oqros Sualedis dacvas gulisxmobs. vfiqrobT, am valdebulebis saTanadod gaazreba swored isaa, rac Cveni Jurnalisturi ganviTarebis rTul da xangrZliv process laitmotivad unda gasdevdes.

gazeTis Sinaarsobriv mxares rac Seexeba, vfiqrobT, farTo Tematikis gaTvaliswinebiT, is saintereso iqneba yvela asakobrivi jgufisa da fenisaTvis. mogexsenebaT, ,,Tavisufali” Tsu-s farglebSi Seiqmna; universitetma mis dasrulebul Jurnalistur produqciad realizebaSi didi wvlili Seitana, Tumca am Rvawlis miuxedavad, SevecadeT, ar SemovfargluliyaviT mxolod studenturi problemebiTa Tu axali ambebiT. Sesabamisad, ,,Tavisufalis” es nomeric Tematurad sakmaod mravalferovani gamovida. mkiTxvels misi interesebisamebr SeuZlia, gaecnos saqarTveloSi Tu mis sazRvrebs gareT mimdinare politikur, sazogadoebriv, kulturul da sxva saxis siaxleebs. amasTanave, saaxalwlo ganwyobis Sesaqmnelad, nomeri saxaliso reportaJebiTa da gasarTobi statiebiTac ,,davxunZleT”. mokled, sainteresos saxalisosTan SejerebiT Tqveni guneba-ganwyobis amaRlebas SevecadeT. Ddae, axali wlis SemobrZaneba Tqvens cxovrebaSi SemoqmedebiTi winsvlisa da Sinagani Tavisuflebis zrdis sawyisad iqces.

dasasrul aRvniSnav, rom gazeT ,,Tavisufalis” redkolegia mudmiv mzadyofnas gamoxatavs mkiTxvelTan dialogisTvis. TiToeuli Tqveni SeniSvna Tu saintereso iniciativa dagvexmareba ,,Tavisufalis” Semdgomi nomrebis dagegmvaSi. Tqveni mosazrebebi Tu kritikuli SeniSvnebi mogvwereT imeilze: [email protected]. SevecdebiT, TiToeuli Tvalsazrisi gaviTvaliswinoT da axal nomerze muSaobis procesi Tqveni interesebisamebr warvmarToT. Mmokled, ,,Tavisufalis” Semdgomi ganviTarebis, daxvewis, gaumjobesebis rTul saqmeSi Tqveni Tanadgomis imedi gvaqvs, Cveni mkiTxvelo...

redaqtoris sveti

Tamar qumsiaSvili

Page 3: თავისუფალი #3

3

Tavisufali25.12.2013 politika

gigi ugulavas, romelsac proku-ratura 48 milioni laris gaflang-vas edaveba da misi dakavebis Suamd-gomlobiT samoqalaqo sasamarTlos mimarTa, uflebamosileba SeuCerda da 50 aTasi laris girao daekisra. saapelacio sasamarTlom miRebuli gadawyvetileba ZalaSi datova. gigi ugulava Tbilisi meris Tanamdebobi-dan gadayenebulia. amasTan, man gener-aluri prokuroris nasamarTleobis faqti sajaro gaxada. ra Sedegebi SeiZleba mohyves aRniSnul faqtebs da rogor SeiZleba ganviTardes mov-lenebi, am sakiTxebze damoukidebel eqspertTa klubis prezidents, soso ciskariSvils gavesaubreT.

- rogor SeafasebT sasamarTlos mier gigi ugulavasTvis dakavebis nacvlad fuladi giraosa da ufle-bamosilebis Sewyvetas?

-TavisTavad, es siaxlea qarTul marTlmsajulebaSi, rodesac sa-samarTlos mier aris Seferxebu-li arCeuli moxelis saqmianoba. es faqti sxvadasxva komponentis-gan Sedgeba. erTi is, rom sakmaod xangrZlivi procesia aseTi saqmis gaxilva. Ges braldeba nawilia im saqmeebisa, romlebic daculia proku-raturis sanaxebSi. magaliTad, cno-bilia ugulavas kabinetSi, romelic meriaSi mdebareobs, sxvisi qonebis iZulebiT gadaformebis faqtebi, sx-vadasxva biznesmenis dabarebiT. is, rasac mas edavebian dakavSirebulia uzarmazari raodenobis Tanxebis ar-amiznobrivad gamoyenebasTan. Ddar-wmunebuli var, gamomdinare naciona-luri moZraobis gunduri principis realobidan, gamiWirdeba Tqma, rom aseTi gadawyvetilebebi iyo erT-pirovnulad ugulavas mier miRebuli, ganxorcielebuli da mxolod is iyo am Tanxebis adresati. es Tanxebi ix-arjeboda im axirebuli survilebis dasakmayofileblad, romlebic nacio-naluri moZraobis warCinebul pirebs wlebis ganmavlobaSi gaaCndaT. ase-Ti uflebamosilebis SeCereba ar aris sayovelTaod gavrcelebuli tradicia, Tumca, rodesac braldebas adastureben konkretuli adamianebi, rodesac amaze metyvelebs procedu-raTa mkafio gamovlena, Tu ra for-miT gahqondaT Tanxebi, rogor aqcev-dnen am Tanxebis naRd fulad, albaT, Tbiliselebs ar ukvirs arsebuli realoba. wlebis manZilze, meriis mier gasaidumloebulia im Tanxis raodenoba, romelic man gaiRo ugu-lavas merobis periodSi erT-erTi saaxalwlo uzarmazari raodenobis gozinayisa da xaWapurebis dasamza-deblad. ratom daedeboda am xarjs tabu? mxolod imitom, rom Cven gvaqvs saqme gaflangvasTan. es procesi bev-rad mimzidveli Canda, roca sakmaod bevri Tbiliseli pirs itkbarunebda am nugbariT. is Tema, rom baton ugu-lavas 38 aTasi laris marto tele-fonze hqonda nasaubrebi, rasakvirve-lia, miuTiTebs imaze, rom es ar iyo piradi flirtis Temebi da siyvaruls gakidebuli mamakacis damokidbeule-ba aseTi komunikaciebis gamoyenebi-sTvis. Nnebismier SemTxvevaSi, aseTi precedenti (Tanamdebobis pirebis gaTavisuflebisa) ar unda iyos gazi-arebuli damajerebeli mtkicebule-bebis gareSe. winaaRmdeg SemTxvevaSi, Tu sasamarTlom ase erTpirovnulad daiwyo gadawyveta arCeuli pirebis gaTavisuflebisa, Zalian didi safrTxe SeeqmnebaT parlamentarebs. amitom, ufro upriania raime samarT-

lebrivi normis mkafiod dafiqsireba, ra SemTxvevaSi unda SeuCeron aseT pirs uflebamosileba.

- am faqtma sazogadoebis garkveu-li nawilis ukmayofileba gamoiwvia. ramdenad kanonieri iyo sasamarTlos gadawyvetileba pirdapiri wesiT ar-Ceuli meris gadayenebis Sesaxeb?

-ver vityvi, rom arakanonieri iyo, magram arsebobs kanonebi, romelTac Zalian saTuTad unda movepyraT. sa-bednierod, sikvdiliT dasja aRar aris Cvens kanonmdeblobaSi, magram gvaqvs magaliTebi sabWoTa kavSirisa, sadac SeeZloT axalgazrdebisTvis aseTi tipis sasjeli ar daewesebinaT, magram maT sikvdiliT mainc sjidnen.

Ees magaliTi imitom moviyvane, rom arCeuli adamianis gaTavisuflebis ganaCeni mosamarTlem brmad ar unda gamoitanos. Ees unda evalebodes romelime samarTlebriv, koleqtiur organos da is unda iRebdes aseT mniSvnelovan gadawyvetilebas. Uupri-ani iqneboda, rom aseTi movaleobebi Seasrulos iusticiis sabWom da mas hqondes uflebamosileba mosamarT-lis mier miRebuli gadawyvetileba daadasturos, an uaryos. SeiZleba es vinmes araseriozulad moeCvenos, ma-gram unda arsebobdes koleqtiuri organo, romelic aseT gadawyvetile-bebs gaakontrolebs. saapelacio sa-samarTlo, am SemTxvevaSi, iseTive kiTxvebis warmomSvebia, rogorisac saqalaqo sasamarTlo, radgan aqac gadawyvetilebas erTi mosamarTle iRebs. analogiurad, Tundac gaemar-Tlebina ugulava am sasamarTlos, misi gadawyvetilebac unda yofil-iyo dadasturebuli iusticiis sab-Wos mier. Aam formats sWirdeba dax-vewa sakanmomdeblo doneze. Mmeore mxriv, roca arCeuli adamiani midis e.w. ,,Crdilovan sivrceSi” Cven aseTi parlamnetis mier arCeuli premier-ministri gavacileT ukve Tanamdebo-bidan, axla mers mivuCineT adgili kulisebSi, magram miuxedavad amisa, es procesebi garkveuli kanonebis dac-viT unda mimdinareobdes.

- rogor fiqrobT, es gadawyvetileba(uflebamosilebis CamorTmeva da ara dapatimreba) xom ar iyo miRebuli saerTaSoriso skan-dalis Tavidan aridebis mizniT?

-Zalian sensitiurebi arian Cveni evropeli gulSematkivari poli-tikosebi, rodesac saqme finansebs exeba. Ppirvel rigSi, Cven vxedavT, rom SerCeviTi samarTali ar aris ucxo evropelebisTvisac, romlebic xSirad sayveduroben Cvens dRevan-

del xelisuflebas aseT samarTal-Tan daZmobilebas. magaliTad, Cven davinaxeT rogori iyo maTi reaqcia TbilisSi ganviTarebuli movlenebi-sadmi 2011 wlis 26 maiss da ra reaq-cia mohyva kievis mTavar moedanze gamarTul movlenebs. Mmesmis, rom ukraina saqarTvelosTan SedarebiT ufro saintereso partnioria, magram 2011 wlis dumili mianiSnebs evro-paSi SerCeviTi samarTlis garkveul standartebze. analogiurad, rodesac evrosabWos umaRlesi Tanamdebobis pirebi sayvedureben saqarTvlos xe-lisuflebis warmomadgenlebs SerCe-viT samarTalze, iqneb Tavad gviTxran sad egulebaT meore patimari,

romelsac sakanSi aqvs televizori, kompiuteri. merabiSvili da axalaia socialuri qselebiT moZRvraven sazogadoebas. Tu sxva aseT patimars ver aRmoaCenen saqarTveloSi, maSin SegviZlia vTqvaT, rom swored es pire-bi miesalmebian SerCeviT samarTals, radgan isini arc ki dainteresebulan ra xdeboda realurad qarTul cixee-bSi wina wlebis ganmavlobaSi. iyo, ra Tqma unda, informacia kvlevebSi, ma-gram aseTi CarTuloba maTi mxridan ar SeiniSneboda. evropidan Camosuli pirebi pirdapir kameraSi stumroben merabiSvils. raRac ara mgonia rome-lime evropul qveyanaSi aseTi perece-denti arsebobdes.

-gigi ugulavam mTavari prokuroris nasamarTleobis faqti sajaro gaxada. rogor fiqrobT, ra gadawyvetilebas miiRebs xelisufleba? im SemTxvevaSi Tuki mas ar gadaayeneben Tanamdebo-bidan, rogor SeiZleba ganviTardes movlenebi?

-rac ufro didxans gastans es skan-dali, miT ufro didi ziani miadgeba xelisuflebas. miuxedavad imisa, ra aris tyuili da marTali am infomaci-aSi, gamomdinare iqidan, rom prokura-turis vebgverdze ramdenjerme Seicv-ala TariRi mTavari prokuroris am qveynad movlinebisa: jer iyo 1971, mere gaxda 1976, Semdeg kidve Seicvala da daabrunes 1971 weli. Ees badebs saeW-vo kiTxvebs. saukeTeso gamosavlad, am situaciaSi, mimaCnia Tavad oTar farcxalaZis swrafi reagireba da gancxadebis gakeTeba Tanamdebobi-dan gadagomis Sesaxeb. Ees simSvidesa da stabilurobas moutans qveyanas. Uunda gavacnobieroT, rom aseTi skan-daluri TemebiT Tu gagrZelda qvey-nis arseboba, Cven wyalSi gadavyriT im Sedegs, romelsac mivaRwieT vil-niusSi parafirebuli dokumentiT. ar scalia saqarTvelos imisTvis,

rom aseTi piradi Temebis garCevebiT iyos dakavebuli. namdvilad wamgebi-an mdgomareobaSia koalicia ,,qarTu-li ocneba”. is cdilobs moaxerxos mouxerxebeli ram, Nnacvlad am piris Tanamdebobidan ganridebisa.

- Tuki es faqti mTavrobisTvis cnobili iyo, ram gamoiwvia oTar farcxalaZis am Tanamdebobaze dan-iSvna? 2016 wlamde mas ar hqonda pa-siuri saarCevno ufleba, Sesabamisad, garkveuli Tanamdebobebis dakavebis uflebac...

- ar var darwmunebuli, rom amis Sesaxeb icoda ,,qarTulma ocnebam”, magram darwmunebuli var, rom es faqti kargad iyo cnobili nacio-nalebisTvis. kiTxvebi sxvagvaradac SeiZleba daisvas. Bbatoni farcxa-laZe sazogadoebis TvalSi ,,gafar-Txalda” samjer: pirveli, rodesac rasmusenis vizitis dros 23 moxele daapatimra. Tvalwin midgas saakaS-vilis gabrwyinebuli saxe, rodesac rasmuseni preskonferenciaze sau-brobda aseTi qmedebebis dauSve-blobaze. Mmeore, gavixsenoT javax-eTSi minareTis demontaJi, ramac didi negatiuri talRa gamowvia xelisu-flebis winaaRmdeg. Mmesame, es aris gaurkveveli yofna ar yofna sakuTar kabinetSi merabiSvilis ZmasTan er-Tad. Aamas jamSi erTad ewoda San-taJi, an ewodeba wylis dasxma ,,nacio-naluri moZraobis” wisqvilze. samive SemTxvevaSi mogebuli iyo saparla-mento opozicia da xelisufleba iZulebuli iyo Tavi gaemarTlebina. Mmagram, gasaTvaliswinebelia is, rom sakadro Secdoma saqmianobis sakmaod gavrcelebuli formaa. mogexsenebaT, rom ormagi agentis cneba iyo, aris da iqneba. rodesac specsamsaxurebidan adamianebs sxva specsamsaurebi gadai-bireben, rasakvirvelia, ver iqnebi dar-wmunebuli imaSi, rom Sen mier miReb-uli sakadro gadawyvetilebebi myari iqneba. aranairi safuZveli ara maqvs, rom eWvi Sevitano mTavari prokuror-is saqmis mimarT erTgulebaSi, magram mTavaria rogor vreagirebT sakuTar Secdomaze. vSiSob, Cvens xelisufle-bas hgonia, rom rac ufro didxans damalavs sakuTar Secdomas da jiu-tad iqneba damcveli am poziciis, Cemi azriT, es sisustis maCvenebelia da ara siZlieris. Ddrouli reagireba da Secdomebis aRiareba ZlierTa xvedria. Cvens mTavrobas rac ufro droulad mouva es azri da gaakeTebs damajerebel gancxadebas am sakiTx-Tan dakavSirebiT, miT ufro Zlieri da unariani mTavrobis saxeli eqneba.

- da mainc, Tu ar miiRo gadawyvetile-ba xelisuflebam am piris gadayenebis Sesaxeb, rogor SeiZleba ganviTardes movlenebi?

-maSin es miiRebs qronikul sax-es. Ees situacia ki, namdvilad Seaferxebs Cvens winsvlasDda yvela samarTaldarmRevevi gamoiyenebs am sakiTxs Tavis gasamarTlebad. saer-Tod naTqvamia: ,,kacma Wiri mala, Wirma Tavi ar damalao”, Tu amas gaixseneben Cveni xelisufalni prob-lema drouald mogvardeba. Ddasana-nia, rom farcxalaZem magaliTi aiRo wina xelisuflebisgan - daiwyo Ta-vis gamarTleba da ar gaixsena Tun-dac umaRlesi profesionalizmisa da kristaluri biografiis mqone min-istris, DdaviT kirvaliZis, magaliTi, romelic Tavad gadaga Tanamdebo-bidan. aseTi zneobrivi magaliTis mqonde mTavrobas, rasakvirvelia, ar unda gauWirdes am problemis mogva-reba.

soso ciskariSvili: ,,naTqvamia: kacma Wiri mala,

Wirma Tavi ar damalao”Dgiorgi SaverdaSvili, gvanca abaSiZe

Page 4: თავისუფალი #3

4

Tavisufali25.12.2013

`vulocav mTavrobas, imedi gvaqvs momavali wlis ganmavlobaSi sul ase gaRimebul finansTa ministrs vixi-lavT.~- es sityvebi daviT usufaSvilma 2014 wlis saxelmwifo biujetis pro-gramis damtkicebis Semdeg warmoTqva.

Qqveynis mTavar finansur dokuments 86 xmiT arcerTis winaaRmdeg dauWires mxari, radgan plenarul sesiaze momx-dari incindentis gamo umciresobam sx-domaTa darbazi datova.

2014 wlis saxelmwifo biujeti 9.1 miliardi lari iqneba, rac wina wlis maCvenebels 1.7 miliardiT aRemateba.

biujetis zrda kvlav socialuri da mimdinare xarjebis dafinansebas moicavs, rac naTlad mianiSnebs, rom biujeti datvirTulia socialuri val-debulebebiT. Mmisi prioritetebi jan-dacva, soflis murneoba da ganaTleba iqneba. Sesabamisad, jandacvis mimar-TulebiT 2.658 miliardia mobilizebuli, ganaTlebis sferoSi 754 milioni daix-arjeba, xolo soflis meurneobisTvis gankuTvnili biujeti jamSi 263 milion lars Seadgens.

rogorc ekonomikuri politi-kis kvlevic centris aRmasrule-belma direqtorma nino evgeniZem ganacxada,Abiujetis socialuri valde-bulebebiT datvirTva qveynis ekonomiki-sTvis arc ise momgebiania.

`biujetSi mimdinareobs mimarTule-bebis gadanacvleba infrastruqturu-li proeqtebidan mimdinare social-ur valdebulebebze. es ekonomikuri mimarTulebebis stimulirebis kuTxiT pozitivis momtani ar aris da efeq-turi fiskaluri politikis gasatare-blad saxelmwifo biujetis moqnilobas sagrZnoblad amcirebs. miTumetes, rom gazrdili socialuri valdebulebebi sakredito resursis xarjze ifareba. ~

2014 wlis biujetidan 869 milioni lari valebis gadasaxdelad aris

gamiznuli da mTliani biujetis daax-loebiT 10.5%-s Seadgens. aseveAaxali biujeti yvelaze maRali moculobis sakredito resursis mozidvas iTval-iswines. vali sul 1.6 miliardi laria, saidanac 1.03 miliardi sagareoa, xolo

600 milioni saSinao.600 milioni Sida validan 400 mil-

ioni biujetis saWiroebisaTvis aris gaTvaliswinebuli, xolo 200 milioni sabanko seqtorSi ganTavsdeba sakredi-to potencialis asamaRleblad.

amasTan dakavSirebiT ekonomikis eqspertma ramaz gerlianmaEaRniSna:

` es aqamde arsebul politikas da praqtikas jobia, vinaidan aRebuli validan mcire nawili mainc ar midis araukugebad sferoSi. sxva sakiTxia ramdenad sakmarisia 200 milioni lari sakredito seqtoris gansaviTareblad,

miT umetes, es 200 milioni isev Sida aqtivebidan Tu aris aRebuli. ~

Eekonomikis eqpertma ramaz jgerena-iam ki sainformaci saagento “inter-presniusTan” saubrisas ganacxada:

`xelisuflebam maqsimalurad unda

Seuwyos xeli mcire da saSualo bi-znesis ganviTarebas. Zalian kargia, rom es gaTvaliswinebulia momavali wlis biujetSi, magram, vfiqrob, am saqmisTvis kidev ufro metis gamoyofa SeiZlebo-da”.

Eekonomikuri politikis kvlevis cen-trma 2014 wlis saxelmwifo biujetis analizi gamoaqveyna.

Ddokumentis mixedviT, biujetSi Semo-savlebis prognozs safuZvlad ekonomi-kuri zrdis 5%-iani da wliuri infla-ciis 3.5%-iani parametrebi udevs. Tumca, Tu gasul wels ganviTarebul proce-

sebs gaviTvalisinebT, sainteresoa Ses-ruldeba Tu ara 5%-iani ekonomikuri zrda.

Arogorc analizSia aRniSnuli, 2014 wlis biujetis dagegmvisas saqarT-velos mTavrobam iseTive optimisturi midgoma gamoiyena, rogoric 2013 wels. Aamitom, aRniSnuli parametrebis Ses-ruleba, SesaZloa, saTuo gaxdes.

`vfiqrob, maRali ekonomikuri zr-dis maCvenebeli, risi potencialic nam-dvilad gagvaCnia, SesaZlebeli iqneba kompleqsuri ekonomikuri politikis gatarebis SemTxvevaSi da ara mxolod socialur politikaze dayrdnobiT. agreTve, saSualo inflaciis maCvenebe-li 2014 wlisaTvis 3.5%-ia, rac SeiZleba CaiTvalos ekonomikis stimulatorad. Tumca, Tu deflaciuri procesebi 2013 wlis msgavsad ganviTarda, 5%-iani zr-dis Sesruleba saeWvoa~-ganacxada ger-lianma.

ramaz jgerenaias TqmiT ki, wels eko-nomikuri zrda 4%-ze meti ver iqneba.

` yvelgan unda gatardes struqtu-ruli reformebi. Uunda Camoyalibdes programa, romelSic gaTvaliswineben qveynis grZelvadian da moklevadian amocanebs. Mmxolod am gziT siaruli Seuwyobs xels qveyanas da miiyvans mas sasurvel adgilamde. samwuxarod, 2014 wlis ekonomikuri zrda 4%-ze meti ver iqneba, es damokidebulia imaze, Tu ro-gor imuSavebs Tanainvestirebis fondi, romelic xelisuflebis ZalisxmeviT wels dafuZnda.~

sabolood, 2014 wlis saxelmwifo biujeti socialurad aris dagegmili, rac qveynis mosaxleobas sasikeTod waadgeba, magram ekonomikuri zrdisT-vis arc ise efeqturia. Ggamodis, rom aRebuli kreditebiTa da gamoSvebuli fasiani qaRaldebiT socialuri val-debulebebi dafinansdeba, romlebic biujetis mudmivi da mzardi xarjebia.

2014 wlis biujeti socialuri valdebulebebiT

aris datvirTuli Nnanuka bregaZe, TamTa yifiani

saqarTveloSi erovnuli valutis kursi dolarTan mimarTebaSi sagrZno-blad daeca. misi TandaTanobiT gaufa-sureba noembridan SeimCneoda da piks dekembris Sua ricxvebSi miaRwia, roca 1.7196 dafiqsirda.

TiTqmis sami welia lari aseTi ga-ufasurebuli ar yofila. mTavrobis wevrebi am procesSi sagangaSos ve-rafers xedaven. finansTa ministrma no-dar xadurma JurnalistebTan saubrisas ganacxada, rom es bunebrivi procesia:

„es aris Cveulebrivi movlena. saqa-rTvelos erovnul banks aqvs Sesabam-isi rezervebi, imisaTvis, rom ar dauS-vas mniSvnelovani gaufasureba. martivi ryevebi, es bunebrivi procesia – kursi xan zemoT iwevs, xan piriqiT, ecema” – Tqva man.

Tumca wlebis win radio Tavisu-flebisaTvis micemul interviuSi, jer kidev ekonomikis eqsperti, nodar xaduri valutis kursis cvlilebasTan dakav-Sirebul sakiTxebs sul sxvagvarad af-asebda : „rodesac gacvliTi kursi icv-

leba da icvleba araerovnuli valutis sasargeblod, danazogebi, romlebic ada-mianebs erovnul larSi aqvT sxva valu-tasTan SedarebiT ufasurdeba, magram samwuxaro is aris, rom ufasurdeba ara mxolod dolarTan mimarTebaSi, aramed mcirdeba maTi msyidvelobiTunariano-bac.” _ ambobda is.

EeqspertTa nawilSi arsebobs mosaz-reba, rom kursis dacema, SesaZloa, xe-lovnuri procesi iyos, radgan aRniSnu-lis Sedegad warmoqmnili inflaciuri procesebi fasebis zrdas da Sesabamis-ad, biujetSi Semosavlebis matebas Seu-wyobs xels. ekonomikis eqsperti irakli leqvinaZe ambobs: „arsebobs SekiTxva xom ar awyobs mTavrobas, igive Sesabamis uwyebebs, rodesac sagadasaxado Semosav-lebi aris Semcirebuli da dRis wes-rigSi dgas axali valis aReba, am miRe-buli fuliT da laris gaufasurebiT Seamciron is valdebulebebi, romlebic maT aqvT aRebuli.“

Eekonomikis eqsperti emzar jger-enaia, saagento “interpresniusis” Jur-nalistTan saubrisas am process Semde-gnairad afasebs:

“wlis bolos bevri tenderis aR-sruleba daiwyo, miliardi laris emisia moxda. Llaris miwodebis zrdam gamoi-wvia laris kursis vardna. amas xels uwyobs sezonic. Aaxali wlis win ada-mianebi Cveulebrivze met fuls xar-javen. Ppanikis safuZveli namdvilad ar aris, amis garanti gaxlavT erovnu-li bankis rezervi 2,9 miliardis do-neze. Eerovnul banks aqvs ufleba da resursi imisa, rom saWiroebis SemTx-vevaSi daareguliros laris kursi. “ laris kursis dacema dolarze gaz-

rdilma moTxovnilebam gamoiwvia. am process ZiriTadad Semodgomaze tur-istTa raodenobis SemcirebiTa da im-portis gazrdiT xsnian. ekonomistebi jerjerobiT laris kursis cvlilebaSi sagangaSos verafers xedaven da proce-sebs sezonur faqtorebs ukavSireben. Tumca, aRniSnaven, rom kursi mkveTrad ar unda daeces.

ekonomikuri politikis kvlevic cen-tris aRmasrulebelma direqtorma nino evgeniZem ganacxada :„erovnuli bankis gancxadebiT, aRniSnuli sezonur faq-torebs ukavSirdeba, kerZod, gazrdil moTxovnas aSS dolarze. laris dasta-bilureba bolo dReebis ganmvlobaSi kidev erTxel adasturebs, rom am etapze

es tendencia safrTxis Semcveli ar unda iyos.” _ Tqva man.

sabolood, laris kursis dacema jerjerobiT qveynis ekonomikisaTvis safrTxis Semcveli ar aris, Tumca Tu es tendencia kvlav gagrZelda, impor-tirebul produqtebze fasebi moimatebs. Yyvelaze metad ki fasebis momateba medikamentebsa da navTobproduqtebs Seetyoba.

laris kursis cvlileba safrTxes ar Seicavs

TamTa yifiani, nanuka bregaZe

saqarTvelos ekonomikisa da mdgra-di ganviTarebis saministros „saxmeleTo transportis saagentom“ ruseTis vizebis

msurveli gadamzidvelebisagan, romelTa mZRolebic saqarTvelos moqalaqeebi arian, gancxadebebis miReba daiwyo.

ruseTis vizis misaRebad gadamzidavma kompaniam unda waradginos saxelmwifo re-estris amonaweri, mZRolTan gaformebuli kontraqtis notariulad damowmebuli asli, aseve mZRolis pasportis, marTvis mowmobisa da avtosatransporto saSualebis regis-traciis mowmobebis aslebi.

2013 wlis 27 dekembers ruseTis sagareo saministrodan, Sveicariis saelCos saqarT-velos interesebis seqciis saSualebiT, mov-ida oficialuri informacia saqarTvelos gadamzidvelebisTvis ruseTis federaciis vizis gamartivebuli wesiT miRebis Taobaze.

saqarTvelos gadamzidvelebi prioritet-ul reJimSi (winaswari Caweris gareSe) mi-iReben ruseTis saqmian mravaljerad vizebs erTi wlis vadiT.

detaluri informacia SegiZiaT naxoT saqarTvelos ekonomikisa da mdgradi gan-viTarebis saministros (www.economy.ge) da „saxmeleTo transportis saagentos“ (http://lta.gov.ge/) oficialur vebgverdebze.

ruseTis vizebze

gancxadebis miReba daiwyo

Nnanuka bregaZe

ekonomika

Page 5: თავისუფალი #3

5

Tavisufali25.12.2013 sazogadoeba

bolo wlebSi Tbilissa da sxva did qalaqebSi usaxlkaroTa ricxvma sagrZno-blad imata. dRevandeli monacemebiT qa-laqSi usaxlkaro adamianebis raodenoba daaxloebiT samasia. maTi problema gan-sakuTrebiT zamTris civ dReebSi mw-vavdeba, rodesac sicivisagan gayinuli adamianebis sikvdilianoba izrdeba.

gasuli wlis zamTarSi TbilisSi, vagzlis moedanTan, ori adamiani gaiyina. erT-erTi maTgani „bordiulze” iwva da veRar gauZlo uamindobas. samwuxarod, welsac ganmeorda tragikuli SemTxve-va. imave teritoriaze gamvlelebisa da garemovaWreebis Tvalwin usaxlkaro ma-makaci gaiyina.

saqarTvelos mTavrobis 2013 wlis 11 dekembris iniciativiT miusafar adamian-Ta gamosazamTreblad moskovis gamzirze karvebi daidga. karvebSi sul 112 ada-mianis adgilia. rogorc uwyebaTSoris komisiaSi acxadeben, saWiroebis SemTx-vevaSi damatebiT karvebsac dadgamen, Tum-ca, dRevandeli monacemebiT Tavisufali adgilebis deficiti ar aris. adgilze misvla SeuZlia yvelas, visac saxli ar aqvs da Rames quCaSi aTevs. droebiT sacxovreblebSi miusafrebi an policias mihyavs, an sakuTari fexiT midian. aq myofi

adamianebi sakvebiTac uzrunvelyofilni arian. karvebi SeSis RumelebiT Tbeba, SigniT sawolebi dgas da eleqtroener-giaa gayvanili. Mmokled, yvela is elemen-taruli pirobaa, romelic am adamianebs civi zamTris gadagorebaSi daexmareba. Yyovel SemTxvevaSi, gareT gayinvas xom mainc gadaurCebian, sxva Tu araferi.

CeCneTidan devnilma Saran dubaev-ma saSvelad Tavi saqarTvelos Seafara. Tumca, niWier poetsa da gitarists arc aq gaumarTla. zamTris erT-erT yinvian Rames patrulis ekipaJma Sarani vagzlis teritoriaze naxevrad gayinuli ipova da

usaxlkaroTaTvis gankuTvnil TavSesafa-rSi wamoiyvana moskovis gamzirze.

Tavis ersa da warmomavlobaze sau-bari uWirs. ambobs, rom jer am Temaze laparakisTvis saTanadod mzad ar aris. igi mweralia da erT dRes amis Sesaxebac dawers. saxli ar aqvs, arc muSaobs, sadac dauRamdeba iq aTenebs. saarsebo lukma-

puris saSovnelad miwisqveSa gadasasv-lelebSi ukravs da mowyalebas iTxovs.

rogorc Sarani ambobs, TavSesafarSi sakmaod bevri Tavisufali dro aqvs da ZiriTadad sul leqsebs wers. igi Ta-vis Semoqmedebas esenins ukavSirebs da aRniSnavs, rom masac didi mwerlis sti-li aqvs arCeuli.

Sarans jer ar gadauwyvetia rodemde gaCerdeba karavSi, Tumca danamdvile-biT icis, rom mTeli zamTris gatarebas TavSesafarSi ver SeZlebs.

Saranisgan gansxvavebiT, siRaribis zRvars qvemoT myofi daviT feiqriSvilis xuTSviliani ojaxi zamTris gatarebas karavSi apirebs. daTo duSeTis raioni-dan aris, Tumca didi xania TbilisSi cxovrobs colSvilTan erTad. TavSesaf-ris Sesaxeb droebiT naqiravebi saxlis ,,xazeikam” uTxra. gzis fuli ar hqonda, rom ojaxTan erTad karvebSi wasuliyo, amitom, daxmarebisTvis patruls mimarTa.

socialurad daucvelis statusiT 1000 qula mianiWes, rac imas niSnavs, rom siRaribis zRvars qvemoT myofi ojax-ia. sami wlis win meriam kontraqtic gauforma, romlis Tanaxmad, 52 ojaxisT-vis sacxovrebeli farTi unda gamoeyoT, Tumca aqedan mxolod 24 dakmayofilda da daTos ojaxi kvlavac amaod elis mTavrobis danapirebis Sesrulebas.

xuTi Svilidan ori tyupi hyavs. erT-erTi maTgani, beso, romelic xuTi wlis aris, gulis mankiTaa daavadebuli da Tvalzec problemebi aqvs. igi saswrafo operacias saWiroebs. ojaxs ki amis sax-srebi ar gaaCnia. daTo ambobs, rom mTav-robas daxmarebisTvis bevrjer mimarTa, Tumca saSveli mainc ar aris. RvTis ime-dad darCenili mravalSviliani ojaxis patroni daxmarebas iTxovs da acxadebs, rom mTavrobisgan morigi ignoris SemTx-vevaSi igi datovebs samSoblos da sxva qveyanas Cabardeba ltolvilad.

wels usaxlkaroebi moskovis gamzirze karvebSi gamoizamTreben. zaf-xulSi Ramis gaTeva quCaSi ufro martiv-ia, Tumca rodemde gagrZeldeba ase arc maT ician da arc mTavrobam. droebiT gadawyvetili problemiT ki SeuZliaT gazafxulamde gaitanon Tavi. regional-uri ganviTarebisa da infrastruqturis ministris daviT narmanias gancxadebiT, yvela moqalaqes, visac survili aqvs dae-xmaros am gaWirvebul xalxs, SeuZlia dasaxmareblad mimarTos saqarTvelos regionaluri ganviTarebisa da infra-struqturis saministros, an mibrZandnen moskovis gamzirze.

,,droebiT gadawyvetili

problema”ana elerdaSvili, salome bajaZe

Tbilisi, qerCis quCa #4. adre am adgilas, TavSesafris tipis, bavSvTa da mozrdilTa socialuri adaptaciis centri iyo. 2011 wlidan Senoba ben-eficiar bavSvebTan erTad saxelmwifo zrunvis saagentos gadaeca, romelmac Tbilisis bavSvTa krizisuli centri Seqmna. Kkrizisuli centri gaTvlilia 40 bavSvze da maT erTwlian serviss sTavazobs.

dRes iq 34 bavSvi cxovrobs, maTi nawili sapatrulo policiam quCidan mi-iyvana, nawili ki siRaribis zRvars miRma myofi ojaxis wevria. aravin icis rogo-ri iqneba maTi mdgomareoba momavalSi, manamde ki maTi saxli qalaqgareT, rki-nis didi WiSkris miRma mdgari Senobaa, sadac cxovroben, izrdebian, swavloben da sakuTar istoriebs mogviTxroben.

|mari, 15 wlis: “ sadac damiRamdeboda iq vaTenebdi... sul meSinoda. gogosTvis ufro rTulia ase cxovreba, biWi mainc kacia... bavSvTa saxlidan araerTxel gavqceulvar, Tumca isev davbrundi. xan xatebs vyiddi xan ras... axla uke-Tesad var, xatva viswavle da kervasac movkideb xels“.

nona, 11 wlis: “ deda cixeSi myavs. quCaSi mowyalebas viTxovdi da fuls ase vSoulobdi. Zneli iyo magram... rodesac Cemi Zma gardaicvala, misTvis saflavis qva unda gveyida, sxvanairad ki fuls ver vagrovebdi. aq cota xnis win movedi da jer bavSvebTan ar maqvs kargi urTierToba.

aseve, gavesaubre centris direq-tors, qalbaton maia mgeliaSvils. misi TqmiT, centri usaxlkaro da quCaSi mowyalebis mTxovnel 6-dan 16 wlamde bavSvebs emsaxureba. Tumca bavSvebis kontigenti, adgilebis SezRuduli ra-odenobis gamo, mudmivad icvleba.

bavSvebis nawili axlomdebare skolaSi dadis. maT vinc SedarebiT

ufrosia da wera-kiTxva ar icis, dawye-biTi ganaTlebis miRebaSi aRmzrdele-bi exmarebian. ramdenime SemoqmedebiTi wrec aqvT: artTerapiis, sportuli da vokaluri. bavSvebs qcevis wesebsac as-wavlian.

qalbatono maia, ra moxdeba erTi wlis Semdeg, rogoria saxelmwifos geg-ma, rac bavSvebs quCaSi dabrunebisgan gadaarCens?

bavSvTa saxlebis umetesoba ukve TiTqmis dangreulia, amitom SemuSavebu-lia axali proeqti, romelic mcire sao-jaxo saxlebis aSenebas iTvaliswinebs.

Cveni saxlidan ukve waiyvanes ramoden-ime bavSvi, Tumca aq kidev bevrni arian.

ra aris maTi quCaSi gasvlis mizezi Semdeg ki darCenis motivacia?

maT saxlSi yofna Zalian uWirT. bevr maTgans, deda an meurve aiZulebs aseTi gziT, maTxovrobiT , iSovon fuli. zogs mSobeli hyavs loginad Cavardni-li, zogs naTesavebi aiZuleben...zogi ki ubralod cud meurves ar swyalobs da gamodis quCaSi, xvdeba sxva bavSvebs, isi-ni ki, ase vTqvaT, „iTreven“ quCis cxovre-baSi. Semdeg amas emateba Tavisufleba, rac finansur mxaresac iTvaliswinebs, am yvelafers ki maT quCa aZlevs. swored es ekonomikuri damoukideblobis grZnobaa, rasac isini veRar Tmoben. kompleqsuri programis gareSe- erTjeradi daxmare-biT, am bavSvebis problemebi ar mogvar-deba. Tu gvinda maTze vizrunoT, pirvel

rigSi, unda miaRebino maT ganaTleba, Seuqmna normaluri sacxovrebeli pi-robebi, daasaqmo da rac mTavaria, isini sazogadoebam unda miiRos.

ra roli akisria saxelmwifos us-axlkaro (quCis) bavSvebis problemis mogvarebaSi?

uaRresad mniSvnelovania bavSvTa siRaribis winaaRmdeg brZola. aucile-belia ganxorcieldes Sesabamisi pro-gramebi da amaze, pirvel rigSi, saxelm-wifom unda izrunos. uamravi bavSvis quCaSi gamosvlis mizezi isaa, rom misi ojaxi siRaribis zRvars miRmaa. statis-tikis departamentma unda Caataros kvl-eva “quCis bavSvebis” ricxvis matebasTan dakavSirebiT. aucilebelia gamoikve-Tos mizezebi da ganisazRvros strate-gia, romlis daxmarebiTac moxerxdeba am problebis gadaWra.

rogor fiqrobT, rogoria sazoga-doebis damokidebuleba aseTi bavSvebis mimarT?

Zalian mniSvnelovania sazogadoebam gulTan axlos miitanos es problema. araa sakmarisi mxolod maTi Secode-ba, Cven unda gavaanalizoT, rom isini bavSvebi arian, aqvT uflebebi da unda vecadoT isini Tanasworuflebiani mo-qalaqeebi gaxdnen. mniSvnelovania isini CavrToT sxvadasxva socialur pro-gramaSi, rac maT sociumTan adaptaciaSi daexmareba. amis Semdeg, isini SeZleben daimkvidron sakuTari Tavi rogorc srulyofilma pirovnebebma. yvelas kar-gad unda gvaxsovdes, rom sazogadoebis vali aseT bavSvebze zrunvaa.

usaxlkaro bavSvebi xaTuna aduaSvili

5 ianvars moskovis prospeqtze ganTavsebul miusafarTa TavSesafrs moZraobis Teatris msaxiobebi estumrnen. msaxiobebma TavSesafris mobinadreebs axali weli miuloces da maTTvis Teatraluri warmodgena - saaxalwlo mini-karnavali gamarTes.

`movediT, axali weli mivuloceT da mcire warmodgenac gavumarTeT. Zalian gvixaria, rom es adamianebi cota mainc gavaxareT,~ - ganacxades moZraobis

Teatris msaxiobebma.`dagvikavSirda moZraobis Teatri,

romelsac survili hqonda, miusafarTa TavSesafris mobinadreebisTvis mini-karnavali moewyo da ase mieloca maTTvis axali weli. madlobas vuxdiT maT am aqciisTvis da sxvebsac qvelmoqmedebisken movuwodebT,~ - ganacxada regionuli ganviTarebis ministris moadgilem, giorgi solomoniam.

karnavali miusafarTa

TavSesafarSiana kikvaZe

Page 6: თავისუფალი #3

6

Tavisufali25.12.2013sazogadoeba

sazRvargareT swavlis da gamoc-dilebis miRebis perspeqtiva, es is ZiriTadi motivia, ris gamoc qarTveli axalgazrdebi Tavs ar zogaven gacv-liT programaSi monawileobisTvis. saukeTeso saSualeba am miznis misaR-wevad sworad SerCeuli universiteti da kargi akademiuri moswrebaa.

Tbilisis saxelmwifo universiteti am mxriv studentebs mravalferovan arCevans sTavazobs. aRsaniSnavia, Tsu-s TanamSromloba evrokomisiis programa ERASMUS MUNDUS-Tan , romelic baka-lavriatis mesame, meoTxe da mexuTe se-mestris studentebs, evropis cxra umaR-les saganmanaTleblo dawesebulebaSi swavlis Sanss aZlevs. garda amisa, Tsu-s da tartus universitets ormxrivi SeTanxmeba aqvT studentebis saswavlo programiT gacvlaze. ZiriTadi moTxov-na gacvliT programaSi monawileobis misaRebad inglisuri enis B2 doneze floba da maRali GPA aris. univer-siteti ki, Tavis mxriv, erTi semestris stipendiiT dafinansebas, sacxovreblis, transportis da dazRvevis xarjebs uzrunvelyofs. sazRvargareT gavlili sagnebi aRiarebuli iqneba Tsu-s mier, Sesabamisad, studenti uproblemod gaagrZelebs swavlas samSobloSi.

Tsu-s socialur da politikur mec-nierebaTa fakultetis, saerTaSoriso urTierTobaTa mimarTulebis, meoTxe kursis studenti, mariam xelaZe erTad-erTi Tsuelia am semestrSi, vinc ienis universitetSi, erTsemestriani gacvli-

Ti stipendiis konkursSi monawileo-biT moxvda. Tumca, amave universitetSi imyofebian ERASMUS MUNDUS-sis pro-gramiT wasuli Tsuelebi, aseve iliau-nis, IBSU-s da quTaisis, akaki wereTlis saxelobis universitetis studentebi. “ aq cxovrobs da swavlobs uamravi qa-rTveli. mas Semdeg rac ienaSi Camove-di , Zalian bevri qarTveli studenti gavicani. xSirad vikribebiT da vawy-obT saRamoebs ucxoeli megobrebisT-vis. axlac vgegmavT RonisZiebas uni-versitetis masStabiT vnaxoT, ramdenad movaxerxebT realizebas. zogadad, saqa-rTvelos da qarTvelebs Zalian kargad gvcnoben, miT umetes, rom ukve aTeuli wlebia Tsu da ienis universiteti TanamSromloben aramxolod studen-tebis, aramed profesorebis gacvlis sakiTxSic. magaliTad, cota xsnis win ienis universitetidan mowveulma doq-torma moxsenebac waikiTxa Tsu-Si ger-manuli filologiis mimarTulebis studentebisaTvis”.

aleqsi iasaSvili gacvliTi pro-gramiT tartus universitetSi swav-lobs. am programiT Tsu-dan 6 stu-dentia wasuli. rogorc Tavad ambobs, garemocvaSi bevri qarTveli studen-tia, misi TanameoTaxec qarTvelia. isini xSirad ikribebian erTad. gansa-kuTrebulad miiCnevs qarTul saRamos, romelic tartus erasmusis ofisis wevrebis TxovniT moewyo. es erovnuli saRamo iyo tradiciuli kerZebiT da musikiT. meti efeqtisTvis monawilee-

bi erovnul tansacmelSi iyvnen Cac-muli , romelic qarTuli restornidan iTxoves. ,,marTalia, saRamo CvenTvis arc Tu ise mosaxerxebel dros daemTx-va, imitom rom gamocdebi gvqonda, Tum-ca mainc movaxerxeT. qarTuli cekve-bic ki davdgiT. yvelas Zalian moewona da kmayofilebi darCnen. es namdvilad yvelaze dasamaxsovrebeli dRe iyo. zogadad, estonelebs da qarTvelebs Zalian kargi urTierToba aqvT, saxe un-aTdebaT bednierebisgan roca gaigeben, rom qarTvelebi varT. Zalian kargad gveqcevian”.

studentebis umetesoba kmayofilia im situaciiT, rac sazRvargareT dax-vdaT. maT urTierToba aqvT qarTvel studentebTan, Tumca, rogorc aRniS-naven, qarTuli studentobisgan mniS-vnelovnad gansxvavdeba ucxoeli studentebis cxovreba. pirvel rigSi imiT, rom aq ufro metad urTierTo-ben xalxTan, rasac xels studenturi sacxovreblebi uwyobs. amasTanave, uni-versiteti Zalian did resurss uTmobs studentebisaTvis sasiamovno saswavlo da gasarTobi garemos Seqmnas. ewyoba Zalian bevri RonisZieba , fsiqologi-uri da sxva saxis treningi imisTvis, rom ucxoelma studentebma gadalax-on e.w “kulturuli Soki”, rac xels uwyobs martivad intergirebas axal sazogadoebaSi. universitetis farg-lebSi arsebobs Zalian bevri gaer-Tianeba, romlebic exmareba studentebs maTi cxovreba ufro sasiamovno da

STambeWdavi gaxados. ,,aRsaniSnavia e.w tutorebis institutis arseboba. isini moxalise studentebi arian, romlebic ucxoel studentebs aqauri biurokra-tiuli procesebis garkvevaSi exmarebi-an da aZleven rCevebs, raTa ufro mar-tivad gaiaron garemosTan adaptacia,” -acxadebs mariam xelaZe. studentebi Tvlian, rom gansxvaveba qarTul univer-sitetebTan da studentur cxovrebas-Tan is aris, rom ucxoeTSi yvelafers masStaburi da organizebuli xasiaTi aqvs. aleqs iasaSvili gamoyofs Sesa-mCnev gansxvavebas swavlis mxrivac.,, le-qtorebi ufro metad motivirebulebi arian, rom codna mogcen da saleqcio kursi ise aagon, rom maqsialurad in-teraqciuli iyos. didi dro eTmoba diskusias, bevrad meti, vidre Tsu-Si. es ufro aCvevs kritikul azrovnebas. sakiTxebis ganxilva sxvadasxva kuTx-idan xdeba. asevea weriTi davalebebi. TemebSi, rogorc wesi, SezRuduli ar varT da Cveni interesebidan gamomdin-are virCevT. es Zalian didi SeRavaTia da aqauri sistemis plusia”.

saboloo SefasebiT studentebi Tv-lian, rom sazRvargareT yvelaferi ufro metad gamartivebuli da stu-dentze morgebulia, sistema ufro me-tad mowesrigebuli da daxvewilia, rac studentebs ufro met gamocdilebas aZlevs da ukeTes momavalisken uxsnis gzas.

gacvliTi programebi - momavlis perspeqtivaTamar gegiZe

mariam xelaZe

aleqsi iasaSvili

Ss saministros momsaxurebis saagentos axali kanonproeqtis saSualebiT msurvelebs marTvis mow-mobis aReba bevrad gauadvildebaT. ganaxlebuli veb-gverdi, marTvis mowmobaSi sisxlis jgufisa da rezusis aRniSvna, sajaro skolebSi sagzao niSnebisa da moZraobis usafrTxoebis wesebis swavlebis Se-moReba – es is cvlilebebia, rasac Ss saministros momsaxurebis saagento uaxloes momavalSi gegmavs. Cven gavesaubreT momsaxurebis saagentos Tbilisis sammarTvelos ufross imeda makasaraSvilsa da saav-tomobilo federaciis Tavmjdomares, Salva ogbaiZes, romlebmac sakuTari mosazrebebi gagvacnes kanon-proeqtTan dakavSirebiT.

Sinagan saqmeTa saministros momsaxurebis saagen-toSi wlis bolomde cvlilebebi igegmeba. kerZod, es Seexeba marTvis mowmobis praqtikul gamocdebs. 2013 wlis bolodan mosaxleobas SeeZleba marTvis mowmobis misaRebi praqtikuli gamocda Caabaros ro-gorc meqanikur, ise avtomatur gadacemaTa kolofis mqone satransporto saSualebaze. amasTan, marTvis mowmobis mflobels, romelic gamocdas e.w ,,avtoma-tikaze” Caabarebs mxolod aseTi tipis transportis marTva SeeZleba.

Mmomsaxurebis saagento, agreTve, sisxlis bankTan erTad iwyebs kanonproeqts, romlis safuZvelzec marTvis mowmobaSi mieTiTeba mflobelis sisxlis jgufi da rezusi. sisxlis bankis TanadgomiT, mom-saxurebis saagentos teritoriaze ganTavsdeba labo-ratoria, sadac uaxloes momavalSi msurvelebs Sesa-Zlebloba eqnebaT marTvis mowmobis aRebisas ufasod miiRon informacia sakuTari sisxlis jgufisa da re-zusis Sesaxeb.

marTvis mowmobaSi sisxlis jgufisa da rezusis aRniSvna am etapze nebayoflobiT xasiaTs atarebs da moxdeba sisxlis jgufis Sesaxeb eqimis mier gace-

muli cnobis an adgilze (saagentoSi) Catarebuli kvlevis safuZvelze.

rac Seexeba axal marTvis mowmobebs, marto „avto-matikaze“ rom bardeba Zalian gaaadvilebs marTvis mowmobis aRebas, rac arcTu ise kargi iqneba Cveni gzebisTvis. gamoucdeli mZRolebi, romlebic kargad ver atareben manqanas, ufro gaarTuleben moZraobas.

2013 wlis 16 oqtombers gamarTul preskonfer-

enciaze Sinagan saqmeTa saministros momsaxurebis saagentos xelmZRvanelis, nino kobaxiZis TqmiT, mom-saxurebis saagento ganaTlebis saministrosTan er-Tad sajaro skolebSi sagzao niSnebisa da moZraobis usafrTxoebis wesebis swavlebis SemoRebas gegmavs. aRniSnuli sagnebis maRalklaselTaTvis Seswavla savaldebulo xasiaTs miiRebs.

Sinagan saqmeTa saministros momsaxurebis saagen-tom mimdinare wlis 9 seqtembridan momxmareblebs ganaxlebuli veb-gverdi (www.sagency.ge) SesTavaza, sadac ganTavsebulia informacia saagentos mier gaweuli momsaxurebis da struqturuli erTeulebis Sesaxeb. agreTve, momsaxurebis saagentos teqnikuri jgufi Ios da Android-is platformebisaTvis muSao-bs, mobiluri aplikaciebis Sesaqmnelad, rac momx-marebels saSualebas miscems nebismieri adgilidan moiZios marTvis mowmobis misaRebi Teoriuli ga-mocdisTvis saWiro programa da testebi.

saavtomobilo federaciis Tavmjdomare Salva ogbaiZe miesalmeba axal kanonproeqts. misi TqmiT, axali kanonproeqti evropuli standartebis Sesabam-isia: ,, Cven xSirad vambobT, rom unda davemsgavsoT evropas. ai, magaliTad, adamians, romelic arc apirebs Tavis cxovrebaSi meqanikur kolofian avtomobilze dajdes, nu vaiZulebT, rom gamocda Caabaros meqani-kur kolofian avtomobilze. amitom, Sesabamisi kodi aqvs marTvis mowmobis precendentebs da es kodi mi-eTiTeba marTvis mowmobaSi da im adamianebs mxolod avtomaturi kolofis mqone manqanebis marTvis ufle-ba SeeZlebaT.

Mmomsaxurebis saagentos Tbilisis sammarTvelos ufrosi imeda makasaraSvili kanonproeqtis cvli-lebis ZiriTad mizezad mosaxleobis moTxovnasa da evrokavSiris standartebis dakmayofilebas asax-elebs: ,,evropis umetes qveyanaSi aRniSnuli praqtika moqmedebs da bevr qveyanaSi aris avtomatur gadace-maTa kolofiT praqtikuli gamocdis Cabarebis wesi. garda amisa, mosaxleobac iTxovs, rom gamocda av-tomatur gadacemaTa mqone kolofis avtomobilzec daiSvas.”

Aaxali tipis marTvis mowmobis praqtikuli gamoc-dis Cabareba moqalaqeebs 15 dekembridan SeuZliaT.

marTvis mowmobis gamocdis Cabareba gamartivdavika WeJia, oTar gelaSvili

Page 7: თავისუფალი #3

7

Tavisufali25.12.2013 sazogadoeba

miuxedavad imisa, rom turizmis in-dustria msoflios erT–erT yvelaze mzard bizness warmoadgens, mraval qveyanaSi is mosaxleobis farTo seg-mentisTvis naklebadaa xelmisawvdomi. termini „inkluziuri turizmi“ fizi-kuri an sxva saxis SezRudvis miuxe-davad, yvela adamianis Tavisufali gadaadgilebisa da turistuli momsax-urebiT sargeblobis Tanabar uflebas, xelmisawvdomobas gulisxmobs.

inkluziur turizms saqarTveloSi arcTu ise didi tradicia aqvs. 2013 wlis zafxulSi, baTumSi socialuri inkluziisa da ekonomikuri ganviTa-rebis Temaze konferencia gaimarTa. RonisZiebaSi inkluziuri turiz-mis saerTaSoriso evropuli qselis „ENAT“ eqspertebi monawileobdnen,

romlebic axla saqarTveloSi turiz-mis am kuTxiT ganviTarebis perspeq-tivebs ganixilaven.

inkluziuri turizmi mTavar miznad SezRuduli SesaZleblobebis mqone pirebis, asakovani adamianebisa da bavS-vebis saWiroebaTa gaTvaliswinebiT adaptirebuli garemos Seqmnas isax-avs. garda diskriminaciis Semcirebi-sa, turizmis xelmisawvdomoba mraval sxva privilegiasac gvTavazobs.

rogorc „enatis“ mmarTvelma di-reqtorma, aivor ambrousma CemTan sau-barSi ganacxada, mogzaurobisa da das-venebis SesaZlebloba yvela adamianis fundamenturi uflebaa, Tumca, xSir SemTxvevaSi, adamianebi, romlebic inva-lidis savarZliT sargebloben, smenis, mxedvelobis problema aqvT, am ufle-bas ver iyeneben. „inkluziuri turizmi mniSvnelovan socialur mizans isaxavs, Tumca, amas garda, mas mniSvnelovani ekonomikuri datvirTva aqvs. im qvey-nebSi, romlebSic turizmis xelmisawv-domoba maRalia, 20-25 procentiT meti

adamiani mogzaurobs, Sesabamisad, um-jobesdeba qveynis rogorc socialuri, ise ekonomikuri mdgomareoba“, - aRniS-navs ambrousi.

inkluziuri turizmis eqsperti kris veiCi: „mravali qveyana turizms samuSao adgilebis Sesaqmnelad da ekonomikis gasaumjobeseblad iyenebs. saqarTvelos am mxriv araCveulebrivi potenciali aqvs. inkluziuri turizmi aumjobesebs biznesisa da socialuri

garemos xarisxs, ris gamoc xelmisawv-domi turizmis danergva mniSvnelovani nabijia da Cven yvelafers gavakeTebT imisTvis, rom saqarTvelos inkluzi-uri turizmis ganviTarebaSi davexma-roT.”

msoflios mraval qveyanaSi tur-istuli bazris mniSvnelovan nawils inkluziuri turizmi ikavebs. mxolod amerikis SeerTebul StatebSi ki Sez-Ruduli SesaZleblobis mqone adami-anebi wliurad turizmSi saSualod 13.6 miliard dolars xarjaven.

inkluziuri turizmis eqspert-arqiteqtoris, katerina papamiqaelis TqmiT, maT universaluri dizainis kon-cefcia SeimuSaves, romlis safuZvel-zec garemo komfortuli da yvelasaT-vis xelmisawvdomi gaxdeba. „TbilisSi Zalian komfortuli Senobebi da gare-moa, Cven mier SemuSavebuli koncefcia jerjerobiT dasaxvewia, aucilebelia, gegma aqaur pirobebs kargad moergos. pirvel rigSi, vapirebT sastumroebSi etliT mosargeble pirebs miRebi-sTvis saWiro piroba SevqmnaT. aseve, SevaswavloT gidebs Jesturi ena da SevqmnaT xmovani masalebi turistuli obieqtebis Sesaxeb, romlebic usinaT-loebisTvis iqneba gankuTvnili“, - acxadebs papamiqaeli.

arasamTavrobo organizaciis „par-sa“ informaciiT, saqarTveloSi mx-olod ramdenime saerTaSoriso qsel-Si Semaval sastumros aqvs pirobebi, romlebic yvela standarts akmayofi-lebs. inkluziuri turizmis ganviTa-rebis Sedegad ki SesaZlebelia Seiqm-

nas garemo, romelSic yvela adamiani asakisa da SesaZleblobebis miuxeda-vad Tavs sasurvel stumrad igrZnobs.

Tavisufali gadaadgilebis ufleba - turizmi yvelaselene danelia

saqarTvelos patriarqma ilia meorem saSobao epistole gamoaqveyna. wlevandel epistoleSi ilia meorem ojaxuri faseulo-bebis SenarCunebaze isaubara, dagmo aborti da xelovnuri ganayofiereba.

patriarqis saSobao epistole Sobis Rames, sadResaswaulo wirvis dros arqideakonma demetrem waikiTxa. epistoleSi yuradReba ojaxis mniSvnelobaze, xelovnur ganayofi-erebaze, sinjaraSi Casaxuli bavSvebisa da surogaciis problematurobazea gamaxvile-buli.

sazogadoebis nawili epistoles im nawils daupirispirda, sadac patriarqi xe-lovnur ganayofierebasa da surogat dede-bze saubrobs:

`gana SeiZleba bednieri iyos is ojaxi, sadac aborti keTdeba da ususuri pata-ra arsebebis uRvTod daCexili sxeulebis aCrdilebi dadian? da rogori saSinele-baa imis warmodgenac ki, rom yovel wels, araoficialuri monacemebiT, milionamde aborti keTdeba saqarTveloSi da amis Sem-Cerebeli jerjerobiT aravin aris. SeiZleba ojaxi iyos bednieri, sadac surogati dedis mier dabadebuli bavSvi izrdeba? es patara xom Tavidanve gawires usiyvarulobisTvis, miusafrobisa da martoobisaTvis”.

saSobao epistoles am nawils kritikuli gamoxmaurebebi mohyva rogorc sazogadoebis,

aseve politikosebisa da arasamTavrobo or-ganizaciebis mxridan. patriarqis epistole bavSvTa uflebebis darRvevad Seafases da aratolerantulad miiCnies.

mogvianebiT, sapasuxod sapatriarqom ofi-cialuri gancxadeba gaakeTa. qorepiskoposma Teodore WuaZem sazogadoebas sapatriarqos gancxadeba gaacno:

,,sruliad saqarTvelos kaTolikos-pa-triarqis saSobao epistolem sazogadoebaSi didi da dadebiTi gamoxmaureba gamoiwvia. erTi nawili ki gaaRiziana im adgilma, sadac surogat dedebsa da xelovnur ganayofiere-bazea saubari. zogierTma isic ki CaTvala, TiTqos eklesia aseTi meTodiT dabadebul bavSvebs upirispirdeba, rac sruli absurdia. piriqiT, am patarebs eklesiisgan meti siTbo, siyvaruli da dalocva sWirdebaT. amitomac aris, rom aseTi bavSvebi patriarqis naT-lulebic arian da amaSi gasakviri araferia.

Tumca, es ar niSnavs imas, rom aRniSnu-li meTodi misaRebia. SevniSnavT imasac, rom TiTqmis yvela tradiciuli religia ewi-naaRmdegeba mas da codvad miiCnevs.

eklesia pativs scems nebismieri adamianis Tavisufal arCevans, magram sadac Tvlis, rom araswor qmedebas aqvs adgili, uTiTebs. es eklesiis movaleobaa”, - naTqvamia sapatriar-qos oficialur gancxadebaSi.

patriarqis saSobao epistole da gamoxmaurebebi

ana kikvaZe

es fondi 2004 wels, marneulis imam alis saxelobis meCeTSi daarsda. fondis damaarsebeli Cveulebrivi morwmuneebi arian. fondma ,,hazreTi ali” 3 Tvis win, rogorc arasamTavrobo organizaciam, oficialurad gaiara registracia, magram misi adgilmdebareoba isev marneulis imam alis saxelobis meCeTSia. am fonds mmarTveli sabWo hyavs, romelic 9 wevris-gan Sedgeba. aseve, maT Sorisaa meCeTis axundi (mola). fondis Semosavals Cveu-lebrivi moqalaqeebisa da morwmuneebis Semowiruloba gansazRvravs.

fonds 300 nebayoflobiTi wevri hyavs, romlebic yovelTviurad fuls swiraven, minimum 5 lars da maqsimum 50 laris ode-nobiT.

am fondis mizans gaWirvebuli ojaxebis daxmareba warmoadgens. wlebis ganmavlobaSi ,,hazreTis alis” fondis materialurad da finansurad exmare-boda gaWirvebul ojaxebs. fondi yov-elTviurad 150 ojaxs exmareba, romleb-sac materialuri daxmareba esaWiroebaT. aRsaniSnavia, rom es fondi qristianul ojaxebsac exmareba. ,,yovelTvis vex-

marebodiT im gaWirvebul qristianul ojaxebs, romlebsac esaWiroebodaT dax-mareba, gind gadaudebeli operaciebisT-vis, an sxva saxis mizezebis gamo. gasul wels ,,hazreTi alis” fondis daxmarebiT wminda mariamis Soba aRvniSneT da qris-tianul ojaxebs mivutaneT saCuqrebi da sursaTi. Cven axlac vexmarebiT im qris-tianul ojaxebs, romlebic daxmarebas iTxoven am fondisgan da momavalSic davexmarebiT”, - acxadebs meCeTis axundi haji hajievi.

fondi garkveuli saxiT ramdenime studentsac exmareba yovelTviurad. Tu ojaxi daxmarebis TxovniT mimarTavs am fonds, sabWo ganixilavs sakiTxs, pasuxi ki, SeiZleba uaryofiTi an dadebiTi iyos. meCeTis axunds haji hajievs sabWos ne-barTvis gareSe mxolod 100 laris ode-nobis Tanxis gacemis ufleba aqvs, isic mxolod gzaSi darCenil mogzaurisa, an romelime gaWirvebulisTvis. meCeTis ax-unds sabWoze gavlena mxolod misi arCe-vis saxiT aqvs. haji hajievis gancxadebiT fondi ,,hazreTi alis” bevri siaxleebi aqvs dagegmili samomavlod.

saqvelmoqmedo fondi ,,hazreTi ali”

jeihun narzalovi

Page 8: თავისუფალი #3

8

Tavisufali25.12.2013

sazogadoeba

zurab gurieliZes sxvebisgan cxovelebisadmi gansakuTrebu-li siyvaruliT gamoarCevT. am Tvisebis wyalobiT miaRwia imas, rom dRes iq muSaobs, sadac yov-elTvis undoda, Tbilisis zoo-parkSi. misi direqtori, 2006 wli-dan dRemde, batoni zurabia.

misi profesia zoologia, eko-logia da konservaciuli biolo-giaa. swavlobda Tbilisis sax-elwifo universitetSi. ramdenime Tviani treningebi aqvs gavlili jersis kunZulze, jerald dare-lis saxelobis zooparkSi.

samuSao gamocdilebaze saubri-sas ambobs, rom im samsaxurebidan, sadac ki umuSavia, yvelaze metad zooparkSi muSaoba moswons. misT-vis warmoudgenelia, imuSaos iseT adgilas, romelic mudmivad kabi-netSi, erT adgilze jdomasa da oficialur dokumentebSi yurebas moiTxovs. ambobs, rom bankSi muS-aoba misTvis tanjvis tolfasi

iqneboda.muSaobda mis mier daarsebul

arasamTavrobo organizacia NA-CRES-Si, garemos dacvis saminis-troSi, saqarTvelos daculi teri-toriebis ganviTarebis centrSi (GPADC); CarTuli iyo mraval saerTaSoriso proeqtSi.

profesiis arCevaSi mTavari roli cxovelebisadmi siyvarul-ma iTamaSa. es Tviseba jer kidev bavSvobidan axasiaTebda. saxlSic xSirad mihyavda romelime cxove-li da skolidanac bevrjer gapa-rula zooparkSi wasasvlelad. sul patara, me-6, me-7 klaseli iyo, rodesac zooparkSi xSiri stum-robiT, spilos damegobreba SeZlo. „dacva rom daminaxavda, spilos

veTamaSebodi, sul magdebda xolme. amitomac, Cemi ocneba iyo spilo-sTan ise meTamaSa, rom xeli aravis SeeSala.“ am ocnebis asruleba ki man namdvilad SeZlo.

erTi da gamorCeuli sayvareli cxoveli ar hyavs. ambobs, rom aseTi bevria, Tumca, daJinebuli TxovniT, mainc gamoarCia: mgeli, lomi, af-Tari, spilo da zogadad mtacebe-li cxovelebi... rac Seexeba Sin-aur cxovelebs, hyavs ori kata, ori cxeni da uzarmazari ZaRli, balT-azari. misi ojaxis wevrebs saxlSi Sinauri cxovelebis yolis gamo problema ar aqvT. „piriqiT, Cems ojaxSi problema is iqneba, cxove-li rom ar gvyavdes.“ misi meuRle, naTia kopalianic, profesiiT zoo-logia da es faqtic Zalian ex-mareba.

Tuki baton zurabs romelime mtacebeli cxovelis volierTan dainaxavT, albaT, sakmaod gak-virvebulic darCebiT. ise efereba loms, afTars...…… TiTqos mtacebe-li ki ara, Sinauri cxoveli iyos. kiTxvaze, Tu rogor axerxebs am yvelafers, mpasuxobs, rom pirvel rigSi, saWiroa adamianma icodes, rogor moiqces cxovelTan. Sem-deg, am yvelafers sWirdeba didi dro da moTmineba. ar SeiZleba cxovels sakuTari persona moax-vio Tavze. aucileblad man unda gadmodgas pirveli nabiji, anu man unda gaRiaros. Tu Sen cdilob, rom ZaliT miiqcio misi yuradReba, ZaliT moefero, es misTvis dis-komfortia. amitom unda daelo-do. SeiZleba swrafad moxdes es yvelaferi, SeiZleba Zalian didi dro dasWirdes.

misTvis yvelaze Znelad mi-saCvevi cxoveli iaguari aRmoCnda. „TiTqosda Tavidan martivad Semo-dian kontaqtSi, magram mudmivad cdiloben, raRaca Caidinon, waieS-makon. spiloebTan urTierTobac Zalian advilia, magram sul mou-lodnelad SeiZleba burTiviT ag-aTamaSon“.

batoni zurabisTvis erTi Cveu-lebrivi dRe zooparkis SemovliT iwyeba. yvelaze didi problema, ramac SeiZleba aq Tavi iCinos, aris cxovelis avadmyofoba. maTi daa-vadeba SeiZleba xalxisganac iyos gamowveuli. marTalia, akrZalvis miuxedavad, damTvaliereblebi xan-daxan mainc aWmeven iseT raRacebs, rac zogierTi cxovelisTvis mom-wamvlelic kia.

marTalia, es saqme sakmaod dam-Rlelia, did Sromasa da Zalisx-

mevasac moiTxovs, magram, amavdrou-lad, sasiamovnocaa. roca cud xasiaTzea an raime awuxebs, am dros cxovelebTan urTierToba Zalian amSvidebs. „saocari SegrZnebaa, roca iseT Zlier cxovelTan gaqvs urTierToba, rogoric lomia. mag dros yvela sawuxari gaviwydeba da ggonia, yvelafers daZlev, yvela problemas gaumklavdebi, TiTqos lomis Tvisebebi Senzec gadmodis, gaZlierebs“. albaT amitomac aris, rom cxovelebs adamianebisTvis Terapiuli daniSnulebac aqvT.

sasiamovno momentebTan erTad arasasiamovnoc hqonia. ixsenebs erTaderTi Tavdasxmis SemTxvevas: „es iyo 90-iani wlebis dasawyisi. mglebTan vmuSaobdi, roca ori mgeli erTmaneTSi arkvevda urT-ierTobas, me ar mivaqcie yuradReba da ubralod gavwie erTerTi, anu Caverie maT urTierTobaSi. es iyo Secdoma. Sesabamisad, romeli mgelic gavwie, momitrialda me. es mgeli Zu iyo. iq myofi erTi xva-di ki Zalian daibna, ar moeloda situaciis aseT ganviTarebas. Cxub-Si ar Caeria, magram gverdze medga da raRac momentSi man gaaCera is Zu mgeli. am dros SevZeli vo-lieridan gamosvla.“ cota xnis gasvlis Semdeg ki, roca dawynar-da isic da mgelic, mis volierSi isev Sevida. misi TqmiT, Tu aseTi SemTxvevis Semdeg, im cxovelTan isev ar Sebrundebi, masTan muSao-bas veRarasodes SeZleb. Tavadac

rom ar Sebrunebuliyo im volier-Si, profesiis gamocvla mouwevda, es ki misTvis ufro Znelia vidre, gaafTrebul lomTan an mgelTan misvla.

amboben, visac cxovelebi Zalian uyvars da maTTan did dros at-arebs, adamianebis mimarT damokide-buleba ecvlebaT, cxovelebi ufro gulwrfelebi da erTgulebi hgo-niaTo. am mosazrebas batoni zur-abic iziarebs. misi azriT, Tvise-bebi, romlebic adamianebSi sakmaod xSiria- boroteba, Suri, sixarbe, tyuili- cxovelebs ar axasiaTebT. swored amitom, misTvisac cxovele-bi gacilebiT gulwrfeli da erT-guli arsebebi arian. miaCnia, rom Tavidan, bavSvobaSi, yvela adami-ans uyvars cxoveli. saTamaSoebis umetesobas xom cxovelebis forma aqvs, amitom misTvis warmoudgenel-ia, romelime bavSvs cxoveli eziz-Rebodes. saerTod ki iseTi ada-mianebi, romlebsac cxovelebi ar uyvarT, arc baton zurabs moswons.

roca saSualeba aqvs, yovelT-vis cdilobs zooparkSi misul damTvalierebels gamoelaparakos, maTTvis saintereso kiTxvebze upa-suxos. „roca damTvalierebels daunaxavs, afTars rogor veTamaSe-bi/veferebi, Zalian gakvirvebula, ver warmoudgeniaT afTari aseTi mosiyvarule cxoveli Tua~.

garda imisa, rom Tbilisis zoo-parkis direqtoria, zurab guriel-iZe ilias saxelmwifo universite-

tis cocxali samyaros Semswavlel mecnierebaTa fakultetis asoci-rebuli profesoria. studentebi mas Zalian uSualo, komunikabelur da Sromismoyvare adamianad axasi-aTeben.

„rogorc leqtori, lmobieria da yvelafers gulisyuriT ekideba, studentebTan da TanamSromlebT-an kargi urTierToba aqvs, Zalian uSualo adamiania~-elene nadiraS-vili, ilias saxelmwifo univer-sitetis studenti.

amas garda, igi aris saqarT-velos mecnierebaTa akademiasTan arsebuli gadaSenebis piras myofi saxeobebis (wiTeli nusxis) komisi-is wevri; bunebis dacvis msoflio kavSiris(IUCN) saxeobaTa gadar-Cenis komisiis wevri; migrirebadi saxeobebis dacvis konvenciis (bo-nis konvenciis) samecniero sabWos wevri; biomravalferovnebis kon-venciis samecniero, teqnologiuri da teqnikuri sakiTxebis mrCevel-Ta sabWos wevri.

aseTi gadatvirTuli reJimis gamo, ojaxs did dros ver uTmobs, Tumca isini amis gamo ukmayofile-bas ar gamoTqvamen, piriqiT, mxarSi udganan. eqspediciebSic erTad da-dian batoni zurabi, misi meuRle, maTi 14 wlis Svili, ori kata da ZaRli. cxenebis wayvanas ver

axerxeben. ambobs, rom saSualeba rom hqondes, cxenebsac didi sia-movnebiT atarebda.

rac Seexeba gansxvavebul pro-fesas, sanam gaizrdeboda, aintere-sebda anTropologiac. nebismier SemTxvevaSi, Tu sxva profesias airCevda, isic iseTi iqneboda, sa-dac ar dasWirdeboda kabinetSi Caketva da erT adgilze jdoma, sa-dac eqspediciebi da savele samuS-aoebi dasWirdeboda. axla ki Ta-visuflad SeuZlia imis Tqma, rom zustad iq aris, sadac unda rom iyos, zooparkSi.

„cxovelebi ufro gulwrfelebi arian, vidre adamianebi“ mariam demetraSvili

Tbiliss erTi axali adgili Seemata, vakis Semdeg dedaqalaqSi rigiT meore mediaTeka varkeTilSi, sami Tvis win gaixsna. mediaTeka, igive multifunqciuri biblioTe-ka- sajaro biblioTekis Taname-drove formaa, romlis fondebi sxvadasxva tipis wignebsa da do-kumentebs Seicavs: beWdurs, ele-qtronulsa da multimediurs.

varkeTilSi, erT-erT skverSi, gaSenebuli Tanamedrove dizainis mediaTeka gansxvavebuli da sain-teresoa, rogorc arqiteqturuli, ise Sinaarsobrivi Tvalsazrisi-Tac. Senoba orsarTuliania, bib-lioTekaSi SesvlisTanave TvalSi gxvdebaT didi, TeTri da naTeli sivrce, wignebisTvis gankuTvnili uamravi ovaluri Taro. aq kedeli, faqtobrivad, ar arsebobs. garSemo gamWirvaleSuSebian sivrceSi xee-

bi moCans da iqmneba STabeWdileba, rom wignis Taroebi bunebaSi, xeebs Soris aris ganlagebuli.

Senobis pirvel sarTulze mo-zardebisa da ufrosi TaobisTvis gankuTvnili darbazi, multimedi-uri ganyofileba, wignisa da su-venirebis maRazia, aseve saprezen-tacio, sagamofeno da kulturuli aqtivobebis darbazebia ganTavse-buli. meore sarTulze ki kafe, ro-melic jerjerobiT ar moqmedebs.

varkeTilis mediaTekis wamyvani specialistis, nata petriaSvi-lis TqmiT, biblioTekaSi wliuri abonementi 15 lari Rirs, xolo socialurad daucvelebisa da mravalSviliani ojaxebis gawevri-aneba ufasoa. ,,abonementis Rireb-ulebaSi Sedis mravali momsaxure-ba, wignis gacema aTi dRis vadiT, saintereso da mravalferovani literaturis adgilze gacnoba, eleqtrofondebiT sargebloba. garda amisa, aq imarTeba sxvadasx-va tipis RonisZiebebi, saintereso Sexvedrebi, prezentaciebi, kiTxvis saaTi bavSvebisaTvis. abonementis mflobeli mediaTekis SeTavaze-bul yvela momsaxurebas wlis ganmavlobaSi ufasod miiRebs”,- ambobs mediaTekis wamyvani spe-cialisti.

varkeTilis mediaTekis di-reqtorma TinaTin kalmaxeliZem ganacxada, rom mediaTeka aris

franguli proeqti - biblioTekis Tanamedrove forma, sadac komu-

nikaciis sxvadasxva saSualebebi gamoiyeneba: ,,aq nebismieri asa-kis dainteresebul pirs SeuZlia isargeblos rogorc nabeWdi, ise eleqtronuli wignebiT, sxvadasx-va saxis samecniero JurnalebiTa da ufaso, SeuzRudavi internetiT. gvaqvs multimediis darbazic, bavS-vebisTvis yovel-SabaT-kviras vawy-obT kino Cvenebas. es aris yvela asakis adamianis TavSeyrisa da azrTa urTierTgacvlis adgili, aq xdeba codnis miReba da rac yvelaze mTavaria, urTierToba, amiT

gansxvavdeba mediaTeka tradici-uli biblioTekisagan.“

varkeTilis filialis medi-aTekis direqtorma aRniSna isic, rom jerjerobiT sazogadoeba naklebadaa CarTuli biblioTe-kis aqtivobebSi, Tumca amas imiT xsnis, rom es yvelaferi qarTuli sazogadoebisTvis axali xilia, rasac SeCveva unda. is imedovnebs, rom male situacia Seicvleba da sazogadoeba dainteresdeba. ,,Cven vawyobT Sexvedrebs sxvadasxva skolebTan da gamgeobebTan, raTa xalxs mivawodoT informacia ax-lad gaxsnili biblioTekebis Ses-

axeb, gavagebinoT, rom aq kargia yvelanairi TvalsazrisiT, Tavs komfortulad igrZnoben da siax-lis nu eSiniaT“, – gviTxra qalba-tonma TinaTinma.

mediaTekebi TbilisSi qalaqis meriis iniciativiTa da dafinan-sebiT ixsneba, pirveli filiali vakis parkSi mdebareobs, meore- varkeTilSi. dagegmilia sul xuTi mediaTekis mSenebloba.

sasiamovno garemo, sinaTle, sivrce, lamazi xedebi, bevri wigni Tu Jurnali, Sexvedrebi, saubrebi... mediaTeka ,,elis yvelas, visac wig-ni uyvars.”

mediaTeka - ,,geliT yvelas, visac giyvarT

wigni!” Teona xarebava

Page 9: თავისუფალი #3

9

Tavisufali25.12.2013

mas Semdeg rac ukrainam uari ga-nacxada evrokavSirTan asocireba-ze, SesaZloa, vinmem ifiqros, rom es ukanaskneli postsabWoTa sivrcesTan kavSirs kargavs, Tumca es ase ar aris. 17 dekembers, baqoSi, evrokavSiris li-derebma xeli moaweres SeTanxmebas, romlis Tanaxmadac azerbaijanuli gazis evropaSi gasatanad gankuTvni-li milsadeni aSendeba. cnobilia, rom aRniSnuli SeTanxmeba samxreT evro-pas miliardobiT investicias moutans, radgan mxolod milsadenis mSeneblo-ba Seqmnis 30000 axal samuSao adgils im qveynebSi, sadac es milsadeni gaiv-lis, kerZod: azerbaijanSi, saqarTvelo-Si, TurqeTSi, saberZneTSi, bulgareTSi, albaneTsa da italiaSi.

SahHdenizis proeqtis vadebi sakmaod realuria, ufro naklebi vadebis war-modgena ubralod SeuZlebeli iqnebo-da, Tu gaviTvaliswinebT ruseTis aqti-ur mcdelobas, SezRudos postsabWoTa qveynebsa da evropas Soris vaWroba. rogorc Cans, ruseTis wnexma ukrainaSi kargad imuSava. aseve, ruseTi aqtiurad cdilobs Caerios Aazerbaijanis Sida politikaSi iseTi gzebiT, rogorebicaa: azerbaijaneli muSebis gamoZeveba ru-seTidan da rusul mediaSi anti-azer-baijanuli sentimentebis danergva. Tum-ca, ruseTma ver moaxerxa evropasa da azerbaijans Soris SeTanxmebis CaSla.

xelSekrulebis gaformebasTan da-kavSirebiT, azerbaijanis aseTi med-gari pozicia, didwilad, evrokavSirisa da aSS-s mravalwliani diplomatiis Sedegia. SeTanxmebamde erTi kviriT adre, briuselma evrokavSiris antimo-nopoliuri kanonmdeblobis darRvevis mizeziT, faqtobrivad, dabloka mos-kovis oficialuri mcdeloba, SeeZina milsadenis samarSruto gzaze arse-

buli energoinfrastruqtura. evroka-vSirisa da baqos urTierTobis gaR-rmaveba azerbaijanuli sazogadoebis damsaxurebacaa. qveyanaSi gavrcelebu-lia azri, rom evrokavSirTan TanamS-romloba aris gza, romelic sasargeb-lo iqneba azerbaijanis usafrTxoebisa da ganviTarebisTvis. ruseTiT, iraniTa da TurqeTiT garSemortymul pawawina qveyanas haeriviT esaWiroeba dasavleTi, SesaZloa, ukrainaze metadac ki, raTa sakuTari damoukidebloba gaamyaros. mTiani yarabaRis konfliqtis gadaWris saqmeSic mas dasavleTis imedi aqvs.

SeTanxmeba, romelic axali milsad-enis konstruqcias ukavSirdeba, evro-pisTvisac Zalian mniSvnelovania, uxs-nis ra mas axal energomarSruts. Sah denizis bunebrivi airis sabado sak-maod didi moculobisaa, is 40 tril-

ion kubur metr airs moicavs, rac aSS-s yovelwliur Sida moxmarebas TiTqmis 2-jer aRemateba. Sah denizis sabados aseve SeuZlia yoveldRiurad 100,000 bareli navTobi awarmoos, rasac azer-baijanuli navTobis eqsportis mocu-lobac daemateba da jamSi azerbaijani yoveldRiurad erT milion barelamde navTobis eqsportis gatanas SeZlebs.

evrokavSirsa da azerbaijans Soris miRweuli SeTanxmeba sami komponen-tisgan Sedgeba, pirveli: azerbaijani da investori kompaniebi erToblivad

ganaviTareben Sah denizis sabados auTvisebel monakveTebs da gazrdian simZlavres samxreT kavkasiis milsad-enisas, romelic baqodan TurqeTisaken miemarTeba;

meore: azerbaijanisa da TurqeTis saxelmwifo kompaniebi aaSeneben trans-anatoliur milsadens, romelic azer-baijanidan TurqeTis gavliT miawvdis gazs evropas da mesame: investori kom-paniebi koncentrirebas moaxdenen trans-adriatikis milsadenis mSeneblobaze. es milsadeni saberZneTis, albaneTisa da italiis teritoriebze gaivlis. Sah denizis konsorciumis proeqtis vade-bi aseTia: 2018 wels bunebrivi airis pirveli nakadi miaRwevs TurqeTamde, xolo 2019 wels ukve evropamdec. pro-eqtis dasrulebisas TurqeTi yovelw-liurad miiRebs daaxloebiT 6 mili-ard, xolo evropa ki - 10 miliardamde kubur metr airs. samomavlod, proeqtis farglebSi, aseve SesaZlebeli gaxde-ba azerbaijanis sxva WaburRilebidan mopovebuli airis transportirebac da erayidan da israelidan damatebi-Ti resursebis miReba. xelSekrulebis gaformebis ceremonials, balkanuri saxelmwifoebis liderebic eswrebod-nen da maT xeli moaweres SeTanxmebas, riTac Sah denizis proeqtis gavrcoba maT qveynebSi kidev ufro gamartivda.

SahH denizis proeqti erT-erTi yvelaze ZviradRirebuli gazis eqs-portis proeqtia msoflioSi, misi in-frastruqturis Rirebuleba jamSi 40 miliard evros Seadgens. evrozo-nis krizisis Semdeg, saberZneTsa da samxreT evropaSi aseTi msxvili inves-ticia ar Cadebula. proeqtis meSveo-biT Seiqmneba axali samuSao adgilebi, rac, dResdReobiT sasicocxlod mniS-vnelovania am regionisTvis. evroka-vSiris gazis saerTo raodenobasTan SedarebiT, romelsac evrokavSiri moix-mars, Sah denizidan miRebuli airis

wili proporciulad sakmaod mcirea, magram iseTi qveynebisTvis, rogoric bulgareTi da saberZneTia (isini 100-%-iT damokidebulni arian rusul im-portze) energousafrTxoebis mxriv ax-ali milsadeni sakmaod mniSvnelovania. urTierTdamakavSirebeli milsadenebis damsaxurebiT, romelic evropis Sig-niTaa moTavsebuli, ruseTi veRar SeZ-lebs evropa energoxelketiT daaSinos da Sua zamTarSi gayinviT dasajos, ise rogorc es 2006 da 2009 wlebSi gaa-keTa. evropa aseve SeZlebs karbonis

gamonabolqvis SemcirebiT haeris dabi-nZurebis Tavidan acilebas. (ukanasknel wlebSi gazsa da eleqtroenergiaze fasebis gazrdis gamo evrokavSirSi sawarmoebma amerikuli qvanaxSiris gam-oyeneba daiwyes).

10 weliwadze metia, evrokavSir-Si mimdinareobs molaparakebebi en-ergousafrTxoebis uzrunvelyofis sakiTxebze, Tumca realur Sedegebs maRal eSelonebSi ver aRwevdnen, xolo kerZo seqtori ver umklavdeboda am gamowvevas. es axali proeqti evroka-vSirisTvis araCveulebrivi Sansia, mim-arTos sakuTari finansuri resursebi iq, sadac es namdvilad saWiroa: itali-idan- saberZneTisa da bulgareTisaken da mis sazRvrebs miRma. es, SesaZloa, gaxdes pirveli nabiji evropis integ-rirebuli da usafrTxo energobazri-saken.

evrokavSiris qveynebs kargad aqvT gaazrebuli, raoden didi SesaZleblo-

ba imaleba Sah denizis proeqts miRma, amitom am sakiTxTan dakavSirebiT maT sakmaod myari pozicia daiWires. unda aRiniSnos, rom proeqts didi gamowveve-

bi elis. marTalia, moskovs sajarod ar gamouxatavs sakuTari negatiuri damokidebuleba Sah denizis saeqs-porto marSutis mSeneblobis mimarT, magram, cxadia, rom is yvelanairad Se-ecdeba Ziri gamouTxaros am proeqts. SesaZloa, Sah denizis proeqtis winaaR-mdeg brZola saqarTvelos Sida desta-bilizaciis gziTac ki scados. meore problema isaa, rom iransac aqvs saku-Tari interesebi azerbaijanSi, romelT-anac saerTo religia da sazRvari akavSirebs. aSS-sTan mWidro urTier-Tobis, iranze dawesebuli sanqciebisa da dasavleTTan TanamSromlobis gamo iranelma teroristebma sapasuxod ramdenime Tavdasxma ganaxorcieles azerbaijanze. noembris dasawyisSi ki, iranelma jariskacebma sazRvarze mde-bare azerbaijanul samxedro posts ce-cxlic ki gauxsnes.

amavdroulad, SeerTebuli Statebi mobilizacia iranTan mimarTebiT, xolo regionSi mdebare sxva qveynebs sul ufro da ufro nakleb yuradRebas uT-mobs. aSS-s saxelmwifo mdivanma, jon qerim, ukrainaSi dagegmili vizitic ki gaauqma (miuxedavad imisa, rom mosaxle-obis interesi ukrainis mimarT Zalian gaizarda, mas Semdeg, rac ianukoviCis mTavrobam uari Tqva evrokavSirTan asocirebis xelSekrulebis gaforme-baze) mxolod imitom, rom TeiranTan molaparakebebi ganexila. aSS-s xe-lisuflebam baqoSi Sah denizis pro-eqtis xelmoweris ceremonialze mniS-vnelovani warmomadgenelic ki ar gagzavna, miuxedavad imisa, rom 20 wlis ganmavlobaSi aSS-s xelisufleba aqti-urad uwevda mxardaWeras am proeqts. evrokavSirisa da aSS-s 20-wliani Zal-isxmeva, romelic postsabWoTa qveynebis damoukideblobasa da maTTan mWidro kavSiris damyarebas iTvaliswinebda, SesaZloa, am gadamwyvet momentSi wy-alSi Caiyaros, aSS-s ukan daxevis gamo.

rac Seexeba evrokavSirs, Tu is mis xelT arsebul yvela saSualebas gamoiyenebs, mniSvnelovani Sedegebis miRwevas SeZlebs. iseve rogorc ar unda daTmos kaspiis zRva, aseve, man ar unda Tqvas uari, im gavlenaze, romelic mas postsabWoTa qveynebze aqvs.

brenda SaferiJurnali “Foreign Affairs” 17.12.2013

Ggazis politika ukrainis Semdeg

espaneTi samefo kari skandalSi gaexva. xuan karlos meoris umcrosi qaliSvils, infanta qristina santa de burbons, madridis sasamarTlom ga-dasaxadebis dafarvisa da fulis ga-TeTrebis gamo brali wauyena.

sazogadoebis reaqcia aRniSnul faqtze araerTgvarovani iyo, Tumca yvela Tanxmdeba imaze, rom samarTlis winaSe yvela Tanasworia, maT Soris samefo ojaxis wevrebic. amave saxis gancxadebebs akeTeben Tavad samefo

espaneTis samefo karis

skandaliana miqautaZe

ojaxis warmomadgenlebic, Tumca qris-tina burbonis advokati, migel roka darwmunebulia misi dacvis qveS myo-fis udanaSaulobaSi: “me eWvi ar me-pareba imaSi, rom mosamarTle kastrom gaakeTa is, rasac mas movaleoba aval-debulebda, Tumca me mis gadawyvetile-bas ar veTanxmebi”, - ganacxada rokam.

qristina de burboni sasamarTlos winaSe 8 marts warsdgeba. madridis mosaxleobis nawils eWvi Seaqvs sa-samarTlos gadawyvetilebaSi:

“me sakmaod kargi warmodgena mqon-da samefo ojaxze da es warmodgena arc axla Semcvlia, me maT sruliad vendobi. Cvenma politikosebma da sakanonmdeblo sistemam ki didi xania Cems TvalSi ndoba dakarges”.

arsebobs sawinaaRmdego mosazrebe-bic:

“qristinam es daimsaxura, Tu mosamarTlem mas brali wauyena, e.i. mas amis safuZveli hqonda. me piradad araferi maqvs am qalbatonis sawinaaR-mdego, me mas arc ki vicnob, magram da-naSaulze pasuxi man iseve unda agos, rogorc espaneTis nebismierma moqa-laqem. Tu is Seecdeba pasuxismge-blobis Tavidan acilebas, amas serio-zuli socialuri skandali mohyveba.”

SegaxsenebT, rom cota xniT adre finansuri maqinaciebis gamo espaneTis sasamarTlom damnaSaved scno qristi-nas qmari, yofili sportsmeni- iniaki

urdangarina.

sazRvargareTi

Targmna ana miqautaZem

Page 10: თავისუფალი #3

10

Tavisufali25.12.2013

2013 wlis 29 noemberi, ukrainam asocirebis xelSek-rulebas xeli ar moawera. garkveulwilad, evrokomisiis Tavmjdomare xose manuel barozos sityvebi- “samiti, romelic vilniusSi noembris bolos gaimarTeba SesaZloa istoriuli gaxdes”-asrul-da. samits marTlac Sei-Zleba istoriuli vuwodoT, radgan ukrainam, romelsac asocirebis Sesaxeb SeTanx-meba unda gaeformebina ev-rokavSirTan da kidev erTi nabiji gadaedga kavSiris wevrobisTvis, samitamde ram-denime dRiT adre ganacxada, rom xels ar moawerda asoci-rebis xelSekrulebas evroka-vSirTan. ukrainis TavSekaveba vilniusis samitze, ruseTze Zlieri energo da finans-uri damokidebulebiT aixsna. marTlac, ruseTi mowadine-bulia daamyaros kontroli postsabWoTa qveynebze da ar dauSvas evrokavSirisa da am qveynebis TanamSromloba. Aa-mis saukeTeso gzad ki ruse-Tis federaciis prezidents, vladimer putins, evraziuli kavSiris Seqmna esaxeba.

Eevraziuli kavSiris saT-aveebTan.....

E,,evraziuli kavSiri” ru-seTs, belarussa da yazaxeTs Soris sabaJo kavSiris safuZ-velze dafuZnda. misi proeqti ruseTis prezidentma, vladi-mer putinma, 2010 wlis 1 ian-vars waradgina. 2011 wlidan ki aRniSnul qveynebs Soris moixsna sabaJo SezRudvebi. sagulisxmoa, rom sabaJo ka-vSiri mxolod Tavisufali savaWro sivrciT ar Semoi-fargleba da gulisxmobs evraziuli kavSiris Camoya-libebas yofil sabWoTa qvey-nebs Soris 2015 wlamde. ru-seTs, belarussa da yazaxeTs ukve aqvT saerTo ekonomikuri sivrce. Pputinis iniciativaT ,,evraziuli kavSiri” unda daefuZnos sabaJo kavSiris

gafarToebas, masSi yirgize-Tisa da tajikeTis gaer-Tianebasa da wevr qveynebs Soris saqonlis, kapitalisa da samuSao Zalis Tavisufal gadaadgilebas. wevr saxelm-wifoebs Soris ekonomikuri da savaluto politika koor-dinirebuli iqneba. es pro-eqti sabolood dasruldeba 2015 wels evraziuli kavSiris SeqmniT. Tumca, yofili sab-WoTa qveynebidan belarusisa da yazaxeTis msgavsi “enTu-

ziazmiT” sxva qveynebs ar mi-uRia putinis iniciativa. ”en-TuziastTa” rigebs SeuerTda somxeTic, romelmac dasav-leTTan partniorobisgan Tavi Seikava da Riad gamoTqva survili sabaJo kavSirSi gaw-evrianebisa.

rac Seexeba ruseTisTvis strategiulad mniSvnelo-van qveynebs, saqarTvelosa da ukrainas, maT aSkarad gamoav-lines proevropuli orienta-cia, nacvlad sabaJo kavSir-sa da SemdgomSi evraziul kavSirSi gawevrianebisa. Aam SemTxvevaSi ruseTs mouwevs “gaaqtiureba” da aRniSnul qveynebze zewolis berketebis gamoyeneba.

ruseTis berketebi da

zewola.....saqarTvelo yofili sabWo-

Ta respublikebidan erT-erTi pirvelia, romelic aqtiurad cdilobs gaxdes evrokavSiris wevri qveyana. marTalia, saqa-rTvelo ukrainis msgavsad ar aris damokidebuli energeti-kulad da finansurad ruse-Tze, Tumca ruseTis berketi saqarTvelos winaaRmdeg oku-pirebuli teritoriebia, af-xazeTi da e.w. samxreT oseTi, romlebic ruseTma 2008 wlis agvistos omis Semdgom da-moukidebel saxelmwifoebad aRiara.

2013 wlis 23 dekembers vladimer putinma xeli moawera Tavisufali vaWro-bis xelSekrulebas TviTga-mocxadebul afxazeTsa da samxreT oseTTan. aRniSnuli xelSekruleba ar vrcel-deba mxolod benziniTa da dizeliT vaWrobaze. miuxe-davad 1996 wlis embargosa afxazeTsa da samxreT oseT-Tan savaWro-ekonomikur urT-ierTobebTan dakavSirebiT xelSekruleba mainc daido.

Ees saqarTveloze gavlenis moxdenis erT-erTi mcdelo-baa, radganac saqarTvelom 2013 wlis vilniusis samitze moaxdina asocirebis xelSek-rulebis parafireba moldov-asTan erTad, riTac msofli-os daanaxa, rom iswrafvis evrokavSiris wevrobisken, nacvlad evraziul kavSiriSi gawevrianebisa. Pprezident margvelaSvilis sityvebiT, saqarTvelo darwmunebulia Tavis arCevanSi. agreTve man aRniSna, rom, SesaZloa, sirTu-leebi iyos momavalSi, magram saqarTvelom es gza unda ga-iaros.

rogorc CvenTan saubri-sas evropuli kvlevebis spe-cialistma levan maxaSvilma aRniSna, asocirebis xelSek-rulebis parafirebis Semdgom, ruseTisgan unda velodoT bevri instrumentis gaaqti-urebas, romelic SegviSlis asocirebis xelSekrulebaze xelis moweras. ”yvelaferia mosalodneli, iqneba es Cveni teritoriuli mTlianoba Tu axladgaxsnili ruseTis ba-zari. ruseTi gaaqtiurebs or-mxriv urTierTobas evropis qveynebTan, raTa dablokos es winadadeba. aq mniSvnelovania evrokavSiris rolic, Tu ram-denad aqtiurad iqneba Car-Tuli is procesSi“,-aRniSna levan maxaSvilma.

rac Seexeba ukrainas, ru-seTi flobs masze zewolis Zlier berketebs ekonomi-kuri da energetikuli Tval-sazrisiT. ”amJamad ganaxlda molaparakebebi evraziuli ekonomikuri zonis Seqmnaze 2015 wlisTvis, rac iqneba saba-Jo sivrcis integraciis Semd-gomi etapi. SeiZleba ruseTi ukrainas pirdapir ar aZa-lebs sabaJo kavSiris wevro-bas, Tumca es arafers niSnavs. Zlieri finansuri kontroli, romelic moicavs ekonomikas, mrewvelobasa da energetikas, aris Rrma da efeqturi. Ees ki sruli damokidebulebaa”,-ganacxada politikurma eqspertma vladimer gorbaCma saagento rosbalt.ru-sTvis micemul interviuSi.

sabolood, SeiZleba iTqvas, rom ruseTi kvlav gaagrZe-lebs Tavisi strategiuli miznebis ganxorcielebas, rac postsabWoTa qveynebis saerTo ekonomikur sivrceSi moqcevas gulisxmobs. amis naTel mag-aliTad evraziuli kavSiris Seqmna SeiZleba CaiTvalos. am miznis gansaxorcieleblad, ukrainis msgavsad, ruseTi sxva postsabWoTa qveynebzec gaaZlierebs Tavis zewolas.

sabaJo kavSiridan evraziul kavSiramde

Tamar gasiSvili

zamTris olimpiuri TamaSebis dawyebamde 1 TviT adre soWSi usafrTxoebis zomebi gamkacrda. usafrTxoebis sakiTxi gansa-kuTrebiT aqtualuri 29 dekembers volgogradSi momxdari teraqtis Semdeg gaxda. teraqtma 30 adamia-nis sicocxle Seiwira.

prezident vladimir puti-nis iniciativiT soWSi Seiqmna akrZaluli zona, romelSi SeR-wevac mxolod samsaxureobrivi saWiroebis SemTxvevaSi iqneba SesaZlebeli. akrZaluli zona,

erTi mxriv, yaraCai-CerqezeTs es-azRvreba, xolo, meore mxriv, af-xazeTis de-faqto respublikas. garda amisa, Seiqmneba kontroli-rebadi zonebic, sadac SeRweva mx-olod policiis Semowmebis gav-lis Semdeg gaxdeba SesaZlebeli.

SezRudvebi dawesda aseve soWSi transportis gadaadgile-baze. isini ar Seexo mxolod

gadaudebeli daxmarebis samsax-uris avtomobilebs, romlebic olimpiadas emsaxurebian, aseve im satransporto saSualebebsa da avtomobilebs, romlebic miiReben specialur akreditacias. soWis gareT daregistrirebul satrans-porto saSualebebs ki mxolod im SemTxvevaSi eqnebaT qalaqSi Sesv-lis ufleba, Tu maTi mflobelebi akreditacias moipoveben. sxva re-gionSi daregistrirebuli avto-mobilebis mier soWis sazRvrebis gadakveTis SemTxvevaSi mflobeli

3000 rubliT dajarimdeba.soWSi usafrTxoebas 30.000

samarTaldamcveli uzrunve-lyofs. sagangebo mdgomareoba soWSi 21 martamde gagrZeldeba.

SegaxsenebT, rom “zamTris olimpiada 2014 wlis 7 Teber-vals, moskovis droiT 20:14 saa-Tze daiwyeba.

soWi daxurul qalaqad gadaiqca

venesuelas samarTaldamcavi organoebi “mis venesuela 2004”-is, monika spirisa da misi yofili qmris, britaneTis moqalaqe-Tomas beris mkvlelobas iZiebs. mTeli qveynis masStabiT gaZlierebulia usafrTxoebis normebi, gamoZiebas jerjerobiT eWvmitanilebi ar hy-avs. SegaxsenebT, rom mkvleloba 6 ianvars moxda.

winaswari cnobiT, eqs-meuRleebi bandituri Tavdasxmis msxverplni gaxdnen. 6 ianvars isini sakuTari avtomobiliT 5 wlis qaliSvil- maiasTan erTad qalaq meridadan karakasisaken miemarTebodnen, rodesac saburavi gauskdaT, ris gamoc teqnikuri samsaxuris gamo-Zaxeba gaxda saWiro. teqnikuri problemis mogvarebis Semdeg, man-qanis adgilidan daZvrisTanave maT 5-kaciani jgufi daesxa Tavs da manqanis gaCereba mosTxova. monika, misi yofili meuRle da gogona Seecadnen avtomobilisT-vis SeefarebinaT Tavi, sadac isi-ni banditebma Cacxriles. monika spiri da Tomas beri adgilzeve gardaicvalnen, maT gogona-maias ki fexSi aqvs Wriloba miyenebu-li, mis sicocxles safrTxe ar emuqreba.

mkvlelobebis raodenobis mixedviT venesuela erT-erT pirvel adgilzea msoflioSi, Sei-araRebuli Tavdasxmebi, adamianTa gatacebebi iq TiTqmis yoveldRe

xdeba, magram silamazis dedoflis mkvlelobas sazogadoebaSi mainc didi rezonansi mohyva.

prezidenti - nikolas maduro mosaxleobas dapirda, rom mkacr zomebs miiRebs damnaSavvebis wi-

naaRmdeg. “Cven ar SevicodebT maT, vinc klavs Rirseul adamianebs, romlebsac sicocxlis ufleba aqvT”, _ ganacxada prezidentma. man ukve samZimaric moixada.

gaxmaurebuli mkvleloba venesuelaSi

ana miqautaZe

ana miqautaZe

sazRvargareTi

Page 11: თავისუფალი #3

11

Tavisufali25.12.2013 kultura

22, 23 da 24 dekembers rusTavelis sax-elobis akadamiuri Teatris scenaze qa-rTulma nacionalurma baletma axali programa “ramiSvilebi” warmoadgina. Tbilisurma premieram anSlagiT Caiara, sa-mive dRis bileTebi salaroebis gaxsnidan or saaTSi gaiyida.

saxelwodebad “ramiSvilebi” simbolu-rad SearCies, radgan proeqtiT swored nino ramiSvilis ganuxorcielebel ocne-bas, modern-baletis dadgmas, Seasxes frTe-bi. rogorc qarTuli nacionaluri bale-tis direqtori nino suxiSvili acxadebs, proeqts aranairi kavSiri ar aqvs folk-lorTan da ansamblis sxva danarCen pro-gramebTan. misi TqmiT, “ramiSvilebi” da-moukdebeli warmodgena da axali sityvaa qarTul realobaSi. proeqtSi ansamblis axali Taobaa dakavebuli.

“ramiSvilebis” qoreografia iliko sux-iSvils ekuTvnis. cekvebi erTmaneTs drama-turgiulad ukavSirdeba da erTian sabale-to warmodgenas qmnis. TiToeul moZraobasa da ileTSi mocekvaveTa individualizms, maT SesaZleblobebs esmeba xazi. moZ-raobebis saSualebiT araCveulebrivadaa gamoxatuli yvela is emocia Tu saTqmeli, romlTa mitanac mayureblamde surdaT. mTeli warmodgena sami ZiriTadi kompozi-ciisgan Sedgeba saxelwodebebiT “metrono-mi”, “isini” da “mizani”.

“ramiSvilebis” kostiumebis avtori nino suxiSvilia. igi samosze didi xnis ganmav-lobaSi muSaobda da dominanturi wiTlis garda (proeqtis ZiriTadi xazi swored wiTel kabaSi gamowyobili sami gogonaa) TeTri, Savi da pastelisferebi moargo. unda aRiniSnos, rom, sabolood,Ees ferTa

gama scenaze Zalian efeqturi aRmoCnda. TiToeuli kostiumi SesaniSnavadaa morge-buli yoveli kompoziciis Sinaarss da qo-reografiasTan erTad ufro da ufro St-ambeWdavs xdis warmodgenas.

“upirveles yovlisa, CemTvis Zalian didi pativia “ramiSvilebSi” monawileoba. Ddidi madloba minda vuTxra ilikosa da ninos aseTi ndobisTvis. rac Seexeba uSua-lod dadgmas, Tamamad SemiZlia vTqva, rom igi sruliad gansxvavdeba “suxiSvilebis”

yvela sxva proeqtisgan. es aris modern-baleti, Sesabamisad, Cvenc TiTqmis Tavidan vswavlobdiT cekvas. proeqtis momzadebis procesi rTuli, magram, amavdroulad, sa-siamovno iyo. zustad vicodiT, rom Za-lian karg warmodgenas miviRebdiT da asec moxda. amayi var, rom momeca SesaZlebloba mecekva am grandiozul proeqtSi. vamayob imiT, rom mec erT-erTi “ramiSvili” var.” – salome CitiaSvili, qarTuli nacionaluri baletis mocekvave.

calke Temaa “ramiSvilebis” musikal-uri gaformeba. dasartyami instrumentis, garmonis, violinosa da DJ-is sinTezi sru-liad axal, gansxvavebul JReraobas qmnis, romelic wamebSi xiblavs msmenels. musi-kaluri nawilic, iseve rogorc mTliani warmodgena, eqsperimenti iyo. eqsperimenti, romelmac molodins gadaaWarba. saerTod, iliko suxiSvilisgan ganebivrebulebi varT amgvari eqsperimentebiT da arc es konkretuli SemTxveva aRmoCnda gamonak-

lisi. uSualod proeqtze muSaoba TiTqmis

erTi weli mimdinareobda, kidev ufro didi xani ki masze fiqrma da TiToeuli deta-lis dagegmvam waiRo. Tumca, ilikos, ninos da mTlianad dasis Tavdauzogavma Sro-mam namdvilad gamoiRo Sedegi. maT miiRes yvelaze mTavari – qarTveli mayureblis aRfrTovaneba da warmodgenis Semdeg ram-denimewuTiani uwyveti ovacia.

“ar vici ra vTqva, proeqtma molodins

gadaaWarba. mis erTaderT naklad mxolod xangrZlvoba SeiZleba davasaxelo, isic Cemi survilidan gamomdinare, mindoda war-modgena rac SeiZleba met xans gagrZele-buliyo. “suxiSvilebma” am proeqtiT kidev erTxel gausves xazi TavianT statuss. roca ici, rom es ansambli raRac axals akeTebs ar geSinia imis, rom ar iqneba is-eTi magari, rogoric wina iyo. es adamianebi TviTon aweseben standartebs da mere Ta-vadve jobnian sakuTar Tavs”- gviTxra le-van kvaracxeliam warmodgenis dasrulebis Semdeg.

“Cemi azriT, drouli da bunebrivi iyo suxiSvilebis mxridan modern-baletis SemoTavazeba. Aam proeqtiT ansambli kidev ufro ganviTrda. ra Tqma unda, moderni sulac ar aris axali msoflioSi, magram am konkretul SemTxvevaSi suxiSvilebis xelwera igrZnoba, amitomacaa es warmod-gena yvelasgan gansxvavebuli. rac Seexeba uSualod Cems emocias, momewona stili, qo-reografia, musikaluri gaformeba. Gmokled, gamodis, rom yvelaferi momewona. Bbravo ilikos, ninos, mocakveveebs da yvela im ada-mians, vinc am proeqtSia CarTuli! “- nino abulaZe, mayurebeli.

yvela proeqtis warmatebas mayureblis Sefaseba ganapirobebs, aseTi Sefasebebi ki namdvilad udidesi miRwevaa. nino ra-miSvilis survilisa da rCevebis gaTvali-winebiT, dauRalavi Sromis Sedegad iliko da nino suxiSvilebma mayurebels amjera-dac grandizuli sanaxaoba, qoreografiisa da musikis saocari sinTezi – “ramiSvile-bi” SesTavazes da kidev erTxel daamt-kices, rom xarisxi yovelTvis umaRlesia iq, sadac “suxiSvilebia” .

veriko sitnikovi

qarTuli modern-baleti ,,ramiSvilebi”

ucnobi poetis ucnobi poezianino sofromaZe

kari Cumad gamovixure... erTgul megobars, gordas davuZaxe da soflis uasfalto Saraze gaviqeci. tbasTan Saradan gadavuxvie da gorze, cvrian balaxze avirbine. yvelaze did lodze avZveri, mklavebi farTod gavSale da qarisagan moReRili mkerdi da Worfliani saxe wiTel horizontze amomaval mzes mivuSvire. ukve Tendeboda, ca wiTldeboda da rogorc aqaurebi ityodnen, Canda, dRes kargi amindi iqneboda.

gansakuTrebiT miyvarda zafxulis es erTi kvira, romelsac me da Cemi debi yovel wels bebo-papasTan, fSavis mTebSi, vatarebdiT. yovelTvis megona, rom arasodes vyofilvar iseTi bednieri, rogorc am lodze dgomisas. warmoidgineT, mTis wverze, yvelaze did lodze videqi da mis ferdze gadaSlil erTmuWa sofels vuyurebdi da vtkbebodi. is patara gube, romelsac aqaurebi tbas eZaxian, lamis mec tbad meCveneboda. cac iqve iyo, sul axlos, sakmarisi iyo erTi xelis gawvdena, mas rom Sexebodi.

gansakuTrebiT dila miyvarda... fSavur tablaze bebos mxlovanebi, saxeldaxelod damcxvari, rogorc maT bebo eZaxda. erboTi mopoxili xaWos kverebi, papas ornaxadi WaWis arayi da is ucnauri sadRegrZelo Tormet SviliSvils RmerTs rom gvavedrebda da Cems mexsierebas, ratomRac, aRar SemorCa. mere papas ucnauri, is sasacilo simRera miyvarda, me rom mimReroda. mere, xevisaken mimavali, daklaknili bilikebi miyvarda, im erTi Wiqa Jipitauris Semdeg, ratomRac, ufro uCveulod rom iklakneboda. am bilikebze bebos mokrefili veluri marwyvi miyvarda. ginaxavT?

sul patarebia, frCxilisodena. xevze siaruli miyvarda. ara,

bavSvebTan erTad sabanaod ara, matylis gasarecxad wasvla miyvarda. matylis recxva ki ara, bebos istoriebi miyvarda, ase gulwrfelad da sainteresod rom gviyveboda. es istoriebi im Sxefebze metad miyvarda da msiamovnebda, xevSi, sipis qvaze gaSlil matylze joxis dakvrisas saxeze rom melamuneboda.

saRamos saorbeebidan varskvlavebiT moWedil caze amogorebuli mTvare miyvarda. arsad da arasodes minaxavs aseTi kaSkaSa varskvlavebi da aseTi mTvare. mas rom vuyurebdi vxvdebodi, ratom mRerodnen aqaurebi akvnesebuli Conguris TanxlebiT ase TavdaviwyebiT am simReras:

„aseTi Rame mxolod mTebSia, guliT minda da veRar viZineb.

me Senze sevda SemomeCvia, guliT minda da veRar vicileb...“

Ziliswin aprialebuli Rumelis guguni miyvarda, kedelze Winkebs rom xatavda da ninosTan erTad daZinebas maiZulebda. mere isev dila miyvarda, cvriani balaxi miyvarda, erTi muWa sofeli miyvarda, diliT, Ces Tvalwin rom izmoreboda. mere isev marwyvi, simRera da stvenis gakveTilebi miyvarda, sofels ase Zalian rom awuxebda.

mere droc gavida. xanSiSesulma, dauZlurebulma bebo-papam mTa miatova. me ki isev xSirad gavrbivar axla ukve Soreul mogonebebSi. rac Zali da Rone gvaqvs me da Cemi cugrumela gavrbivarT, tbasTan goraze avrbivarT, yvelaze did lodze vdgebi xelebgaSlili, mkerdmoReRili da wiTel horizontze aisiT vtkbebi. vtkbebi da xarbad da Rrmad vsunTqav haers, romelsac axla ukve bednierebanarevi bavSvobis surneli aqvs.

bednierebanarevi

bavSvobis surnelinaTia suxitaSvili (blogi)

xalxisTvis ucnobi poeti, qalbatoni nazi Wedia, sanzonaSi cxovrobs. mas mudmivad cisferi tansacmeli acvia da xelSi cisferi xelCanTa uWiravs, romelSic quCaSi dayril boTlebs agrovebs.. cisferi feri misTvis mTel samyaros warmoadgens.

,,cisferi feri es pirveli feria, romelic samyaros SeqmnasTan erTad gaCnda, xolo yvelaferi Zveli Zvirfasia. gaWirvebis dros

Tvalwin midgas cisferi kvamli... xe rom iwvis, tye rom iwvis, mas cisferi kvamli asdis... es bunebis sulia... cisfer suls cecxli qmnis...”, - ase fiqrobs qalbatoni nazi Wedia - qali, romlis binaSi mxolod cisferi nivTebi, cisferi kedlebi da fanjrebia...xelosnebma erTi Txovna ar Semisrules, - wuxs poeti, - iatakis cisfrad SeRebvaze uari miTxreso.

aTamde wignis avtori (,,mziani dila”, ,,caieradi”, ,,sikvdili mokvda”, ,,cisferi suli” da sxva) galaktionis, vaJas da baraTaSvilis premiebis laureatia.

pirveli profesiiT agronom-dekoratoria, muSaobda varkeTilis sabWoTa meurneobaSi mexile agronomad.

qalbatoni nazis pirveli poeturi krebulia ,,mziani dila”, romlis gamocemis

TariRi 1971 welia, xolo bolo wigni “mwvervali mwvervalad warmoCenili anu vaJa_fSavela”, 2012 wels gamoica. es aris wigni, romelic qalbatonma nazim vaJas 150-e wlisTavs miuZRvna.

,,minda vaJas dramaturgiis swavla iseTive aucilebeli iyos, rogorc SoTa rusTavelis ,,vefxistyaosani”. Tu davufiqrdebiT ,,gvelis mWamelSi” mindias tragedia mTeli samyaros tragediaa.

Cemi simdidre wignebia... bevrjer mSiers CamZinebia, saWmlis nacvlad wigni miyidia. katalogis mixedviT 3500-mde wigni maqvs, aqedan 2000-mde poeziaa... mere ra, rom martoxela var, rom xSirad umweoTa sasadiloSi vsadilob, rom boTlebs vagroveb da vabareb. boTlis aReba ki araa sircxvili, misi dagdebaa uzneoba! kudabzika da ampartavani ar unda iyos adamiani. marto vcxovrob, mgonia, rom CemTan erTad veravin ver icxovrebs, radgan sakuTar Tavs xSirad velaparakebi. simartovisTvis davbadebulvar, rom martooba menatrebodes.”- ambobs qalbatoni nazi.

,,bunebas ar unda daSordes adamiani, ar unda dagaviwydes, rom bunebis Svili xar da swored bunebam gaWama puri.

bumerangobis darad, odidan marad/ mas sxva ara ra argia/da

amitomac, is mudam yovelTvis,/yvelafris mimarT, mudam ucvleli bumerangia/da Tu dasWirda bunebas, is bumerangTa bumerangia.”

buneba namdvilad bumerangia, rogorc moeqcevi iseve mogeqceva Senc ambobs poeti.

- ,,me Segnebulad ar gavTxovdi, radgan Cemi sulis Sesaferisi adamiani jerac ver mipovnia. Cems simartoves xSirad arRvevs siyvaruli. platonurad miyvars erTi adamiani. rac Tavi maxsovs, is miyvarda da sikvdilamde ase iqneba.

vaJam mxolod adamianebze ki ar Tqva ,,cudas rad unda mterobao”? me cisferma gadamarCina...”

qalbatoni nazis oTaxSi yvelafers Tavisi datvirTva aqvs. yvavilebis ganlagebasac ki - bednierebis xesTan aloe dgas, - bednierebam simwarec unda gaatkbiloso, -gvixsnis poeti. Semdeg kedelze dakidul suraTebze migvaniSnebs, - ,,marto xe” da ,,marto qorbuda” Cemi simboloebiao..

,,bednieri var imdenad, ramdenadac yoveli axali dRe sjobia guSindels. cisferma ferma momitana saocari simSvide. am ferTan yofiTi problemebi araraobaa,”- ganacxada poetma.

saubris bolos qalbatonma

nazim Tavisi leqsebis krebuli maCuqa , romlis ydac cisferi iyo. es namdvilad ar gamkvirvebia.

Page 12: თავისუფალი #3

12

Tavisufali25.12.2013

samxedro

2013 wels Tavdacvis samin-stroSi siaxleebi daigegma omis veteranTa sakiTxTan dakavSire-biT. cvlilebebi Seexo maTi dasaqmebis politikasa da daz-Rvevis sistemas, rac erT-erTi umniSvnelovanesi sakiTxia veter-anebis cxovrebaSi. Aaseve ganix-iles sxva garemoebebi, romlebic omis gmirebsa da maT uflebebs Seexeboda.

pirveli cvlileba, romelic 2014 wlis dasawyisSi unda amo-qmeddes, veteranTa departaments Seexeba. is unda gamoeyos saqa-rTvelos Tavdacvis saministros, Camoyalibdes, rogorc damoukide-beli instituti da uSualod daeqvemdebaros premier-ministrs. amJamad veteranTa departamenti saxelmwifo sistemas eqvemdebare-ba da maTi uflebebis dacvasa da saqmeebis Seswavlas emsaxureba.

MaRniSnul sakiTxebTan daka-vSirebiT isaubra veteranTa de-partamentis xelmZRvanelma gela doliZem: “ivlisidan veteranebi ukve sargebloben specialuri dazRveviT, isini ar ixdian fuls, 100%-iT dafinansebulia maTi xar-jebi, magram aRsaniSnavia is, rom es dazRveva ar aris srulfasovani. igi maRalteqnologiur kvlevebs ar iTvaliswinebs. RviZlis qron-ikuli daavadebebi, fsiqoner-vuli daavadebebi, am sakiTxebs naklebad exeba, Tumca aRvniSnav, rom momavali wlidan SevecdebiT moviZioT saxsrebi, raTa diagnos-tikuri centri gakeTdes hospi-talTan, romelic ukeTes xarisxs miawodebs momxmarebels.“

gela doliZem veteranTa dasaqmebis sakiTxzec gaamaxvila yuradReba da aRniSna, rom ” vet-eranTa socialuri mdgomareoba bevrad ufro mZimea, vidre danar-Ceni mosaxleobis. saqarTveloSi 70000-ze meti veterania, maTgan

24000 veterani Sromisunariani umuSevaria, romelTaganac 8000 siRaribis zRvars qvemoT imyofe-ba, 16000 ki siRaribis zRvarTan axlos. amaTgan nawili Tavdcvis, Sinagan saqmeTa saministroebSi da nawili ki biznes seqtorSia dasaqmebuli.

aseve Pproblemaa veteranisT-vis invalidobis statusis miniWe-ba, radgan ar arsebobs invalidTa jgufis damdgeni komisia. vet-erani, romelsac aklia Tvali, ar iTvleba invalidad, aseve eniWeba mniSvneloba imasac, wvivSi aqvs fexi mokveTili Tu koWs qvemoT.

veteranebTan damokidebule-baSi xSirad ikveTeba diskrimi-naciuli, saeWvo faqtebi. erTnai-ri damsaxurebis mqone adamianebs

zogs eZleva garkveuli saxis daxmareba da SeRavaTebi, zogs ki ara. ‘’aseTi faqtebi xSiria da aR-mosafxvreli.”

saxelmwifos veteranebisTvis sxvadasxva saxis SeRavaTebi aqvs gamoyofili, romelTagan erT-er-Ti 22 lariani sayofacxovrebo sufsidiaa. es aris fuladi Se-

RavaTi, romelic komunalur ga-dasaxadebze hqondaT omis vet-eranebs. Tumca, dRes am 22 laris miReba-ar miRebis Temac sakmaod problematuri gaxda. am da sxva msgavs sakiTxebTan dakavSire-biT, gazeT ,,Tavisuflebas” esau-bra omis veteranTa uflebebis asociacia ,,patriotis” Tanadam-fuZnebeli da afxazeTis omis veterani, polkovniki dodo gug-eSaSvili: ,,faqtobrivad, veter-anebi darCenilni arian 22 laris sayofacxovrebo sufsidiis amara. arc wina da arc axlandeli mTav-robis mier dadgenil biujetSi ar aisaxa cvlileba am 22 lar-Tan dakavSirebiT. es aris adamia-nis gawirva sikvdilisTvis. Cveni, veteranTa uflebebis warmomad-geneli organizaciis iniciativa iyo veteranebisTvis SeRavaTis saarsebo minimumamde gazrda, ma-gram, samwuxarod, biujetSi cv-lileba ar aris.” rogorc dodo gugeSaSvilma aRniSna, 22 laris miReba veteranisTvis kvlav prob-lemad rCeba, radgan adamianebs, romlebmac veteranis statusi miiRes 2009 wlis noembris Sem-deg ar aqvT ufleba aiRon es fu-ladi Tanxa, gansxvavebiT maTgan, vinc 2009 wlamde daregistrirda rogorc veterani. aseve, 22 lars ver miiReben is pirebi, visac sami Tvis ganmavlobaSi zedized ar eqneba aRebuli kuTvnili Tanxa. Qqalbatonma dodom dazRvevazec isaubra da ganacxada, rom sadaz-Rvevo paketi wamlebisa da maRalteqnologiuri gamokvle-vis safasurs ar iTvaliswinebs: “marTalia, wingadadgmuli nabi-jia, rodesac veterans SeuZlia dafinansebis xarjze gaikeTos operacia da ar yidis saxl-kars, rogorc es adre uwevda, magaram samedicino momsaxurebis Temac maTTvis problemasTan asocird-

eba. veteranebs aqvT erTaderTi samxedro hospitali, romelic dangrevis pirasaa. es punqti ki, samedicino TvalsazrisiT erTad-erTi naTeli wertlia maTTvis. vazianSi, samxedro dasaxlebeb-Si, veteranebi gausaZlis piro-bebSi cxovroben, es aris korpu-si, romelsac ar aqvs Weri da kedlebi, ar aris wylis da gazis gayvaniloba. yovelive amis Sem-deg, saxelmwifosgan mitovebulma omis veteranma 20 TeTriani aryis daleva rom daiwyos, arc iqneba gasakviri.”

Oomis veteranisTvis janmrT-elobis sakiTxi erT-erTi mTa-vari problemaa omis WrilobebiT gamowveuli Semdgomi garTule-bebis fonze. Sesabamisad, saWiroe-bac hospitaluri Tu ambolato-riuli mkurnalobisa izrdeba. omis veteranebs erTaderTi samx-edro hospitali aqvT TbilisSi, romelic 1978 wels amoqmedda da dRemde emsaxureba omis gmirebs. rogorc hospitalis direqtorma, giorgi macaberiZem, saubris dros axsena, am samedicino daweseb-ulebas sakmaod bevri problema hqonia: ”saxelmwifo biujetidan 800 000 lariT finansdeba hos-pitali, rac ar aris sakmarisi.

es Tanxa nawildeba veteranTa mkurnalobaze, TanamSromelTa xelfasebze,(eqimis xelfasi 200-250 laria), medikamentebze, komu-nalur gadasaxadebze, kvebaze da a.S. garda amisa, hospitali 1978 wels gaixsna da dRemde imdroin-deli aparaturiT vsargeblobT. rendgenis aparati TiTqmis yov-el or TveSi erTxel gamodis mwyobridan da misi garemonteba gviwevs. pirobebi autanelia, ar gvaqvs centraluri gaTboba, qure-bia CarTuli, rac didi safrTxis Semcvelia. gaumarTavia sakanali-zacio sistema da Senobac Zalian avariulia”. kiTxvaze, Tu vin agebs pasuxs am yvelafris kontrolze da aris Tu ara 2014 wlisTvis garkveuli sasikeTo cvlilebebi hospitalTan dakavSirebiT, gior-gi macaberiZem upasuxa: ”Senoba ekuTvnis ekonomikis saministros, programa- Tavdacvis saministros, dargs ki jandacvis saministro marTavs. aris saubari, rom hos-pitali veteranTa departamentis struqturaSi gadava, axal Seno-bazec saubroben. aqamdec unda gamoeyoT Jvanias saavadmyofoSi adgili, Tumca, ratomRac sxva sam-kurnalo dawesebuleba SeuSves. Aaseve saubroben sxva teritori-aze Senobis gamoyofasa da dafi-nansebis gazrdaze, Tumca konkre-tuli araferia da zustad ra iqneba ar viciT”.

PP.S.ramdenime dReSi axali weli dadgeba, rogorc Cemi re-spondentebisgan gavige, sakanon-mdeblo debulebebisgan gansxvave-biT, axali wlis dResaswaulis aRniSvnasTan dakavSirebiT cvli-lebebi ar aris mosalodneli... isev Cveuli, patara RonisZieba omis veteranebis Svilebisa da SviliSvilebisTvis.

veteranebi cvlilebebis molodinSi...sofia anTauri

qarTuli SeiaraRebuli Zalebis roli ISAF-is misiaSinino kaxniaSvili

qarTuli SeiaraRebuli Zalebis roli ISAF-is misiaSia-vRaneTis teritoriaze natos egidiTa da meTaurobiT moqme-di saerTaSoriso usafrTxoe-bis uzrunvelyofis Zalebis ( ISAF) misia 2015 wlamde gagrZel-deba. SeerTebuli Statebi da aliansis wevri sxva qveynebi avRaneTidan SeiaraRebuli Za-lebis gamoyvanas gegmaven.

saerTaSoriso misiebis ganyofilebis ufrosi daTo bibilaSviliISAF-is misiis dasrulebasa da mis Semdgom etapze saubrobs.

„ ISAF-is misia gagrZelde-ba 2015 wlamde, misi Semdgomi etapi iqneba post-ISAF, romlis farglebSic moxdeba avRane-li samxedroebis gawvrTna, am procesSi qarTveli samxedro instruqtorebic miiReben monawileobas. es iqneba Cveni post-ISAF-is daxmareba. ISAF-is misia mcirdeba imis gamo, rom avRaneTSi im deqstruqciulma Zalebma, romlebsac undodaT xelisuflebis xelSi Cagdeba, Zala dakarges.

mmarTveloba avRanelebs etapobrivad gadaecemaT, radgan isini jer kidev ar arian mzad, erTbaSad Caibaron TavianTi teritoriebi.„

ISAF-is misia 2001 wlis 20 dekembers gaeros uSiSroebis sabWos rezoluciis safuZvel-ze Camoyalibda. Zalebis sawyis misias qabulsa da mis garSemo teritoriaze stabilurobis damyareba warmoadgenda, raTa

hamid karzais droebiT mTav-robas Zalauflebis xelSi aReba SeZleboda. 2003 wlis 13 oqtombers uSiSroebis sabWos gadawyvetilebiT, ISAF-is man-dati gavrcelda mTel avRane-Tze. amave wels, am operaciaze meTauroba NATO-m aiRo.

dResdReobiT, ISAF warmoad-gens saerTaSoriso samxedro koalicias, romelSic msofli-os 50-mde qveyanaa gawevrianebu-li. ISAF avRaneTis mTel teri-toriaze awarmoebs brZolas Talibanis, al-qaidasa da sxva destruqciul Zalebis winaaR-mdeg.

pirveli iyo misia kosovo-Si, romelic daiwyo 1999 wels. kosovoSi saqarTvelos Sei-

araRebuli Zalebis oceuli Turqul batalionis Semad-genlobaSi imyofeboda, Semdeg

qarTuli Zalebi aseulamde gaizarda. 2008 wlis gazaf-xulze ki, rodesac kosovos damoukidebloba gamocxadda, SeiaraRebulma Zalebma qveya-na datoves. meore samSvidobo

misia, romelSic saqarTvelom monawileoba 2003 wlidan 2008 wlis bolomde miiRo, eraySi ganxorcielda. Kkidev erTi operacia, romelSic qarTul-ma Zalebma 2004 wels miiRes monawileoba, ganxorcielda qabulSi, sadac 50 qarTveli samxedro gagzavnes. isini ger-manuli kontigentis Semadgen-lobaSi imyofebodnen. misiis mizans avRaneTSi sapreziden-to arCevnebis usafrTxoebis uzrunvelyofa warmoadgenda.

ISAF-Si monawileoba saqa-rTvelom 2009 wlidan sru-lyofilad ganagrZo. avRaneTSi gaZlierebuli aseulis 173 ja-riskaci gaigzavna, isini safr-angeTis samxedro kontigentis imyofebodnen. amerikelebTan

SeTanxmebis Semdeg ki, maTma instruqtorebma qarTveli ja-riskacebis momzadeba daiwyes.

dRes saqarTvelos, NATO-s arawevr qveynebs Soris yvelaze meti kontigenti hyavs warmodgenili ISAF-Si. jarebis raodenoba daaxloebiT 1570 kacamdea gazrdili. am peri-odis ganmavlobaSi. avRaneTis misiaSi 29 qarTveli samxedro mosamsaxure daiRupa, daW-rilebis zusti raodenoba ki cnobili ar aris.

misiaSi monawile qarTuli kontigentis ricxovnobasTan dakavSirebiT gansxvavebuli pozicia aqvs irakli aladaS-vils:

„me winaaRmdegi viyavi da axlac winaaRmdegi var, rom qarTuli jaris es raodenoba imyofebodes avRaneTSi. rota-ciis periodSi 1600 samxedro mosamsaxure brundeba saqa-rTveloSi, sxva 1600 ki midis avRaneTSi, isini vinc brunde-bian, erTi Tve isveneben, aklima-tizacias gadian. gamodis, rom Cven 3200 kaci gvakldeba. saqa-rTvelos ki realurad, 17000-mde qveiTi hyavs, gamodis, rom 20% arabrZoliTunariania. ami-tom mimaCnia, rom saqarTvelom ISAF-is misiaSi monawileoba unda miiRos zomierad. Tumca, aRsaniSnavia, rom qarTveli jariskacebi Zalian did sa-brZolo gamocdilebas iReben avRaneTSi. es gamocdileba ki vlindeba iamSi, rom isini swav-loben Tu rogor xdeba sabr-

Zolo operaciebis dagegmva da ganxorcieleba. maT Soris, Sta-bis oficrebic iReben did ga-mocdilebas, Tanamedrove ra-dioeleqtronuli aparaturiT dazvervisa da marTvis, dagegm-visa da ganxorcielebis Tval-sazrisiT.

ISAF-s aqvs yvelaferi: kos-mosuri sadazvervo Tanamgza-vrebi, upiloto sadazvervo TviTmfrinavebi, tankebi da qve-mexebi, im teroristul orga-nizaciebs ki, romlebsac ISAF ebrZvis, mxolod kalaSnikovis avtomati, yumbarmtyorcni da TviTnakeTi asafeTqebeli mowy-obilobebi gaaCniaT. maTi taq-tikas Casafreba da afeTqebebi warmoadgens, rac imas niSnavs, rom Cvenebi iq monawileoben antipartizanul omSi.“

ISAF-is misiis damTavrebamde

saqarTvelo arc zrdis da arc amcirebs kontigentis raode-nobas avRaneTSi. 2015 wlamde am TvalsazrisiT aranairi cvli-leba ar igegmeba.

Page 13: თავისუფალი #3

13

Tavisufali25.12.2013

fotoreportaJi

amerikis SeerTebul StatebSi SobisTvis mzadeba noembris bolodan iwyeba. es dResaswuli zeimsa da saCuqrebs ukavSirdeba, saxlebi da ezoebi feradi na-TurebiT irTveba, maRaziebsa Tu quCebSi saSobao musika JRers da didi Tu patara yvela bednieria. protestantuli da kaTolikuri eklesiis mrevli Sobis Rames eklesiaSi xvdeba da e.w. ,,serviss” (ziarebas) iRebs. Statebis bevr qalaqSi, maT Soris Carlstonis centrSic, aRsaniSnavia didi saaxalwlo naZvis xis anTebis rituali, dekembris bolos ki iwyeba ,,sinaTlis festivali” (“festival of lights”). am festivalis farglebSi naTurebisagan aSeneben patara qalaqs. xmeleTze, wyalsa Tu Senobebze proeqtorebis meSveobiT sxvadasxvanairi figurebi Tu feradi kon-struqciebi gamoisaxeba. am adgils yovelwliurad uamravi damTvalierebeli hy-avs. bevrisaTvis es qalaqi asocirdeba cekva ,,CarlstonTan.” 20-ian wlebSi didi popularoba moixveWa musikisa da cekvis axalma mimdinareobam, jazma. axalgazrda qalebi Tmas iWridnen da mokle kabebs icvamdnen. am dros modaSi iyo popularuli cekva ,,Carlstoni.” dResdReobiTac ar daukargavs popularoba am cekvas.

Carlstonis mosaxleoba gansakuTrebiT emzadeba saxalwlo dilisaTvis. didsa

Soba-axali weli

CarlstonSiTika gogia

Tu pataras acvia saxaliso tansacmeli an sacurao kostiumi da erTdroulad yvela erTad xteba okeaneSi. 2014 wlis pirvel dilas temperatura 5 gradusamde Camovida, miuxedavad sicivisa, adgilobrivebs tradicia ar daurRveviaT. wylidan amosvlis Semdegac ar Seu-wyvetavT dResaswaulis aRniSvna da iqve barebsa Tu bungaloebSi gaagrZeles mxiaruleba. axali wlis saRamos ki TiTqmis yvela ojaxSi keTdeba kerZi brinjisa da lobiosagan

saxelad ,,Hoppin John”. aqaurebi Tvlian, rom is iRbals moutans ojaxs, amitomac yvela madianad Seeqceva mas. 2 ianvridan ki, xalxi cxovrebis Zvel temps ubrundeba, aRarsad Cans naZvis xeebi, ferad-feradad morTuli saxlebi Tu ezoebi, saxeebze gamometyvelebac ufro seriozulia. es is droa, roca ardadegebi mTavrdeba da xalxi cxovrebis Cveul ritms ubrundeba.

avtobusidan Camoxval Tu ara, mTavar magistrals sirbiliT gadaWri. miuxedavad imisa, rom miwisqveSa gadasasvlelic aqvea, aq yvela ase iqceva. rogorc TviTon amboben, yvelas sadRac eCqareba. me Tu mkiTxavT, gipasuxebT, rom siCqare arafer SuaSia, ubralod, aq wesebis dacva, romlebic sxvebma daaweses, aravis uyvars.

quCas swrafi nabijiT Cauyvebi. Semdeg xelmarcxniv, viwro SesasvlelSi ,,gaZvrebi” da SegiZlia CaTvalo, rom ukve adgilze xar. Nnestoebs siZvelis, dafnisa da naftalinis suni scems, Tvalebs ki cisfer ,,palatkebSi” dakarguli mzis sxivebi, Tokebze gakiduli feradi samosi, erTmaneTze gadajaWuli daxlebi, miwaze gaSlili Zvelmanebi da maTi momavali mflobelebi gWris.

,,baraxlovkas” bazroba samgorSi arsebobis TiTqmis naxevar saukunes iTvlis. es aris Zvelmanebis bazari, sadac yvela Tqvengani axalTan erTad waawydeba meorad, saxlidan gamotanil nebismier nivTs: Rils, Caidans, tansacmels, avejs, teqnikas, wigns, antikvarebsac ki.

aq movaWreebisagan gansxvavebiT, buiSvilebis ojaxisaTvis ,,baraxlovkas” bazroba ara marto Tavis rCenis erTaderTi saSualebaa, aramed sacxovrebeli adgilic.

12 kvm-de farTis mqone, egreT wodebul, samoTaxian saxlsa da saerTo sawyobSi

buiSvilebis xuTsuliani ojaxi yovelTviurad 200 lars ixdis.

buiSvilebi warmoSobiT zugdididan arian, mas Semdeg, rac deda-Svils, ubeduri SemTxvevis gamo, sofelSi saxli daewvaT da yvelafris garSe darCnen, sacxovreblad TbilisSi gadmovidnen. A ukve rva welia meveles oTx nomerSi, naqiraveb miwis farTze, sakuTari xeliT muyaosa Tu Zvel nangrevebsa da nagavsayrelebze Segrovili ficrebiT aSenebul saxlSi cico sakuTar vaJTan, mis colTan da or mcirewlovan SviliSvilTan erTad cxovrobs.

“ukve rva welia aq vcxovrobT.” – miyveba ojaxis mama-marCenali cico cercvaZe da saxls maTvalierebinebs. Saxls, romelic Tavisi xeliT aaSena da romelsac muyaos Weri da kedlebi aqvs : ,,guSin Cemma biWma SeakeTa saxuravi. zemodan kramitis namsxvrevebi davalageT da celofani gadavakariT wyali rom ar Caamogvsloda.”

,,yvelanairad vcdilobT mSivrebi ar davixocoT, magram xeli vera da ver gavimarTe. Ame da Cemi vaJi TbilisSi rom CamovediT, ramdenime weli samgoris bazarSi xil-bostneuliT vvaWrobdi, magram axla egec aRar SemiZlia.” –yveba 57 wlis cico. cicos bolo aTi welia Saqari awuxebs. saxelmwifo daxmarebas ki mxolod imis gamo ver iRebs, rom jer-jerobiT insuliniT mkurnaloba ar

saxli ,,baraxlovkas” bazrobaze da ZvelmanebSi dakarguli mzis sxivebinaTia suxitaSvili

sWirdeba. Umas Semdeg, rac misma meuRlem ojaxi bedis anabara miatova, ojaxis rCenis mTeli simZime mis kiserze gadavida da ukve 27 welia cdilobs ojaxi lukma-puris gareSe ar darCes. ,,Cemi biWic muSaobs, maSin, roca samuSao gamouCndeba, ZiriTadad ki

urikaze - mtvirTavad”qarSi kidev aragviSavs, civa da oTaxebSi

RriWoebidan mxolod mtveri Semodis. wvimis dros unda naxo, saxuravidan Tu ara wyali garedan Semogvdis, movardnil

gagrZeleba gv. 14

Page 14: თავისუფალი #3

14

fotoreportaJi Tavisufali25.12.2013

gainteresebT sad da rogor xdeba beW-duri mediis dabadeba, statiebis, reporta-Jebisa da rubrikebis furclebze gadmota-na? sad Seisxams xorcs saredaqcio jgufis namuSevari? bevri Cvengani arc iqneba namyo-fi im adgilas, sadac amgvari ,,Savi samuSao’’ mimdinareobs. es-stambaa. Sevecdebi aRvwero da furcelze gadmovitano is SegrZnebebi, emociebi da muSaobis procesi, romlebic beWduri mediis samWedloSi sufevs... swore-da amitom vestumre stamba ,,dioss”.

Sevdivar oTaxSi, sadac uamravi furceli yria-TeTri, Wreli , grZeli, mokle. iat-aki saRebaviTaa dasvrili. kedlebi qaTqa-Ta TeTria, irgvliv qaRaldis fuTebi da uzarmazari danadgarebia, romlebic aqamde arasdros minaxavs.

stambaSi yvela TanamSromels konkretu-li davaleba aqvs, romelsac gulmodgined

asrulebs da Tu vinmes raime rCeva es-aWiroeba, maTac didi siamovnebiT uwvdian daxmarebis xels. arc mxiaruleba akliaT, musikas usmenen da qmnian produqts, xarisx-ian produqts. es aris adgili, sadac iqmneba Jurnali, flaerebi - yvelaferi, rac fur-cels da fers exeba. gainteresebT, rogor ibeWdeba Jurnalis gverdi? rogor gadadis ferebi erTmaneTSi? rogor iWreba da ikin-Zeba gverdebi? – am yvelafers stambis mbeW-davi giorgi baxtaZe gviambobs.

,,yvelaferi formebis xatviT iwyeba, ra-sac specialuri danadgari asrulebs. mas gadaaqvs naxati liTonis firfitaze. Sem-deg saqmeSi ereva qaRaldis saWreli man-qana, romliTac furcels vaZlevT sasurvel formasa da zomas. liTonis firfitasa da sasurveli formis furcels vdebT sabeWd manqanaSi, vamatebT oTx fers da viRebT

Jurnalis erT gverds, romelSic TiTqos oTxze gacilebiT meti feria. amis mizezi, ferebis gansxvavebuli tonalobebia.

Semdeg, laminatoris danadgariT am

gverds laminirebas vukeTebT, romlis ori varianti arsebobs: priala da gluvi. Tumca, laminirebas yvela Jurnals Tu flaers ar ukeTeben.

da bolos, Jurnalis amkrefi asrulebs saqmes, gverdebs miyolebiT vawyobT danad-garSi da is kecavs, kinZavs, asteplerebs an ukeTebs ydas. ( miTiTebuli programis mixedviT) es rac Seexeba Jurnals.” – ambobs giorgi baxtaZe.

,,aseve, arsebobs „amosakveTi danebi“. isi-ni sxvadasxva formisa da zomisaa, danebi gankuTvnilia stikerebisa da flaerebiTvis. es danadgari yvelaze saxifaToa, radgan masze swrafi muSaobis dros, didi Sansia, Rrma Wriloba miiRo.”- amatebs giorgi.

ase mouvida daTos, romelic am stambaSi muSaobs. man 2 wlis win daiziana saCvene-beli TiTi. naiarevi dRemde etyoba, metic, igi am TiTs TiTqmis ver xmarobs.

stamba „diosi“ dReSi daaxloebiT 100 00 furcels beWdavs. maTi klientebi ari-an iseTi kompaniebi, rogorebicaa: ,,kenti” , ,,nikora”, Jurnali ,,ego”, sastumro ,,yaz-begi” da a.S.

samuSaos damTavrebis Semdeg ,,diosSi’’ samariseburi siCumea. stambis TanamSrom-lebs aRar aqvT musikis mosmenis survili, uxmod alageben Tavis samuSao adgils da xmauriani da damRleli dRec ase srul-deba. aRarc sabeWdi manqanebis xma ismis, yvelaferi wynardeba, lagdeba da STabeW-dilebebi, romlebic Sesvlis momentidan dameufla, TandaTan qreba. momdevno dRidan ki dauRalavi Sroma nabeWdi produqciis ganviTarebis gzaze grZeldeba.

mariam doliZe,,beWduri mediis samWedlo’’

niaRvrebs kedlebi ver ikavebs da mTel iataks gadarecxavs xolme” – miyveba irina. 38 wlis irina ukve 10 welia buiSvilebis rZalia.

irinasaTvis yvelaze didi problema misi patarebi arian romlebsac aq cxovreba uwevT. Pmariami ukve cxra wlisaa da skolaSic dadis. marTalia, swavla ar uyvars, magram samagierod, dedas saxlis saqmeSi exmareba, patara Zmasac uvlis da Tu saWiroa, sadilsac amzadebs. Ppatara goCa ki jer sul sami wlisaa da bevri araferi esmis.

rogorc irina ambobs, gausaZlis pirobebsa da forsmaJorul situaciebs xSirad Tan erTvis garemovaWreebs Soris atexili ayal-mayalic. aseTi xelCarTuli Cxubi gansakuTrebiT xSiri saRamos bazrobebzea, romelic SuaRamisas lampionebis Suqze imarTeba. ,,SeiZleba iTqvas, rom ukve SeveCvie am aurzaursa da xelCarTul Cxubs. Aaxla maT gasaSvelebladac ki aRar gavdivar, radgan azric ar aqvs, movixuravT kars da viZinebT.”

Qqalbatonma cicomEsocialurad daucvelis statusis misaRebad ganacxadi ukve orjer Seavso, Tumca, orjerve uSedegod. sakmarisi qulebi mxolod im mizeziT ver moagrova, rom garda imisa, rom sabnebisa da leibebis kerviT aris dakavebuli, misi Svilic drodadro muSaobs. isini “baraxlovkas” bazrobaze arsebul sasadilos konkurencias uweven da iqaur movaWreebs cxel da civ yavas sTavazoben.

“cxeli 50 TeTri Rirs, civi – 40. dReSi SeiZleba xuTi-eqvsi Wiqa gavyidoT.” – rogorc cico ambobs, esec erT-erTi im mizezTagania, ris gamoc saxelmwifo maT ar exmareba:A”aba ra vqna? raRac xom unda gavakeTo, mSivrebi xom ar davixocebiT? Aarada meti marTla aRar SemiZlia, rame gza unda movnaxo.”

dasawyisi gv. 13

Page 15: თავისუფალი #3

15

Tavisufali25.12.2013

sporti

sruldeba 2013 weli da droa Sejamdes yvelaferi is, rac qa-rTul sportSi Tormeti Tvis ganmavlobaSi moxda. Uunda gam-ovarCioT sportis ramdenime saxeobaa, romlebSic am wels qarTveli gulSematkivrebisaT-vis gansakuTrebulad sasiamov-no Tu uaryofiTi epizodebi dafiqsirda.

Ziudo 2013 wlis mTavar sportul

warmatebad unda CaiTvalos saqarTvelos ZiudoistTa na-krebis gamosvla gundur msoflio Cempionatze rio- de –JaneiroSi. isini msoflios Cempionebi gaxdnen.

qarTvelebma turniris gan-mavlobaSi daamarcxes safran-geTis , uzbekeTis, monRoleTisa da ruseTis nakrebebi. calke unda aRiniSnos finaluri Sex-vedra ruseTis winaaRmdeg.

Tavidan, or orTabrZo-laSi gamarjvebis Semdeg, rusebi dawinaurdnen, Tumca qarTvelebma moaxerxes da ze-dized sami brZola moiges .

Ggadamwyveti gamodga adam oqruaSvilis gamarjveba rus aleqsandr mixalinze .

kalaTburTiqarTvelebs 2013 wlis ka-

laTburTis xsenebisas aucile-blad gaaxsendebaT seqtemberSi gamarTuli evropis Cempionati, romelSic qveynis nakrebma iTamaSa.

Nnakrebi turnirs didi da-naklisiT Sexvda. gunds ori wamyvani moTamaSe, Tornike Sengelia da kapitani zaza faCulia daaklda. amitom, saqa-rTvelosgan did Sedegebs aravin eloda. Cvenma kalaT-burTelebma erTi matCi moiges polonelebTan, oTxi daTmes (xorvatia, slovenia, CexeTi, espaneTi) da TbilisSi dab-rundnen . SeiZleba iTqvas, rom Cvenma nakrebma Tavisi SesaZle-blobis maqsimumi gaakeTa.

dekembris dasawyisSi Seicv-ala kalaTburTis federa-ciis prezidenti. kalTburTis federaciis axal mmarTvelad airCes mixeil gabriCiZe .

aRsaniSnavia, rom arCevnebSi

monawileobaze uari ganacxada aw ukve yofilma prezidentma besik lipartelianma.F

futsali kidev erTxel gamoCnda, Tu

ra Sedegebis miRweva SeiZleba, rodesac sportSi fuli ideba . amis magaliTia “iberia stari” , romelmac Tavisi finanse-biTa da warmatebuli Tama-SiT, ra Tqma unda, mogvca Sansi, gveyurebina evropis oTxTa turnirisTvis TbilisSi .

marTalia ,“iberia” orive matCSi damarcxda da sab-olood meoTxe adgilze gavida, magram aseTi donis turniris Catareba saqarTvelos dedaqa-laqSi udides warmatebad Sei-Zleba CaiTvalos .

samwuxarod , evropis oTx saukeTeso gundSi moxvedris Semdeg “iberia starSi” fi-nansuri mdgomareoba gauares-da . gundi datoves legion-erebma , romlebic mis mTavar birTvs warmoadgendnen da gundi mxolod adgilobrivi kadrebis imedad darCa. Sedeg-mac ar daayovna da qarTvele-bi turniris adreul etapze gamovardnen.

FfexburTi

qarTul fexburTSi es weli-wadi, rogorc wina wlebi, ver CaiTvleba pozitiurad.

saqarTvelos erovnulma nakrebma mTeli wlis ganmav-lobaSi 8 TamaSi Caatara, said-anac mxolod erTSi moaxerxa gamarjveba ( albaneTi – saqa-rTvelo 1-2) , erTi fre iTamaSa (saqarTvelo –safrangeTi 0-0) da 6 matCi daTmo . Tumca, saSineli statistikis miuxeda-vad , qarTvelma fexburTeleb-ma SeZles da fred daasrules TamaSi msoflio fexburTis grand- safrangeTis erovnul nakrebTan.

21 wlamdelebma, ramden-ime dasamaxsovrebeli matCis miuxedavad, dakarges evropis Cempionatze moxvedris Sansi .

iyo sasiamovno epizodebic, rogoricaa saqarTvelos 19 wlamdelTa nakrebis gamoCena evropis Cempionatze saukeTeso 8 nakrebs Soris, rac, miuxeda-vad jgufSi maTi bolo adg-ilisa, udavod didi warmatebaa.

dadebiT momentad unda mi-viCnioT Semodgomaze saqarT-velos 17 da 19 wlamdelebis elit-raundSi moxvedra.

M wels qarTul saklubo fexburTSi situacia stabilu-rad cudi iyo. vercerTma qa-rTulma klubma (dinamo, dila , torpedo , Cixura) ver moaxerxa romelime evropuli turniris jgufur etapze gasvla .

“dinamo” jer “stiauaze “

susti gamodga “CempionTa li-gis” meore sakvalifikacio etapze , Semdeg “evropa ligaze” gadasuli , ganadgurda londo-nis “totenhemTan”da gamoeTiSa evropul turnirebs.

Bbevrad ufro dasamaxsovre-beli iyo goris “dilas” gamosvla evropis rigiT meo-re xarisxis turnirze , sadac man fleiofamde miaRwia. gore-lebis TamaSi dadebiTad unda CaiTvalos, miT ufro, rom axa-li fexburTelebiT dakomple-qtebulma, jer SeuTamaSebelma

gundma daamarcxa xorvatiis da daniis uZlieresi klubebi.

saCxeris “Cixura” da quTai-sis ”torpedo” ki “evropa ligis” adreul etapebze gam-ovardnen.

rac Seexeba qveynis Sida Cem-pionats, mTeli weli domini-rebda Tbilisis “dinamo”, romelmac saqarTvelos Tasi da Cempionoba moipova.

ragbigundur saxeobebSi yvelaze

warmatebuli qarTvel rag-bistTa nakrebia, romelic stabilurad xdeba erTa Tasis mflobeli da msoflio Cem-pionatze gadis.

Aase moxda welsac. “bor-

jRalosnebi” 2013 wels ukve zedized mesamed gaxdnen erTa Tasis gamarjvebulebi (2011, 2012, 2013) .

Tormeti Tvis ganmavlobaSi saqarTvelos nakrebma 9 matCi Caatara. Aaqedan, xuTi gamar-jvebiT daasrula, sami waago, xolo erTSi fred iTamaSa.

gamorCeuli gamodga “bor-jRalosnebis” bolo TamaSi samoas winaaRmdeg , sadac daZ-abul brZolaSi, bolo wuTze qarTvelebma anarekliT moax-erxes gamarjveba angariSiT 16:15.

qarTuli sporti 2013 wels

saqarTvelos fexburTis federaciam wlis sukeTeso qa-rTveli fexburTeli daasaxela, romelic holandiuri “vite-sis” kapitani guram kaSia gaxda.

kaSiasTvis es prizi ar iyo pirveli. is 2012 welsac dasax-elda saukeTeso fexburTelad.A

agreTve, mas wlis saukeTeso legioneris prizi gadaeca.

guram kaSias garda jildoe-bi sxva fexburTelebsac gadae-

caT:saukeTeso axlagazrda fexburTe-

lad arnemis “vitesis” Semtevi nax-evarmcveli vako yazaiSvili gaxda.

rac Seexeba saqarTvelos Cempio-natis saukeTeso moTamaSes, es prizi giorgi loriam miiRo.

saukeTeso gundad ki saqarT-velos 19 wlamdelTa nakrebi dasax-elda, romelmac ivlisSi evropis Cempionatze iTamSa.

kaSia 2013 welsac saukeTesoa

levandovski baiernSi

iTamaSebs2014-2015 wlis sezonidan 25 wlis

poloneli Tavdamsxmeli robert levandovski miunxenis `baiernis” SemadgenlobaSi gaagorebs burTs. es informacia miunxenurma ofi-cialurad daadastura .

man ukve gaiara samedicino Semowmeba da kontraqtic gaaf-orma Tavis momaval klubTan 2019 wlamde.

poloneli fexburTeli sezo-nis darCenil nawils dormundis borusiaSi gaatarebs, xolo zaf-xulidan baiernis rigebSi Cair-icxeba.

robert levandovski dormun-dis borusias rigebSi 2010 wli-dan gamodis, sadac am droisTvis 163 Sexvedra Caatara da aqedan 91 goli gaitana.

gverdi moamzada saba koxreiZem

Page 16: თავისუფალი #3

16

Tavisufali25.12.2013

ZvirfasoO Asanta, GgTxov saa-xalwlod momitano ...

Soba-axali wlis dadgoma amerikasa da evropis qris-tianul qveynebSi santa klausis saxels ukavSirdeba, magram bevr-ma ar icis, Tu vin aris da saidan modis es tradicia.

19 dekembers marTlmadide-bluri eklesia saswaulmoqmedi wmindanis, miron-lukiis mTavar-episkoposis, wminda nikolozis xsenebis dRes aRniSnavs, kaToli-kuri eklesia ki 6 dekembers da mas wminda nikolasis dRes uwo-debs. rogorc cnobilia, wminda nikolozi qvelmoqmedebiT da mowyalebiT gamoirCeoda. misi cxovreba aRsavse iyo saswaule-biT. swored aman ganapiroba san-ta klausis damkvidreba dasav-lur tradiciaSi.

amerikasa da dasavleT evro-pis qveynebSi santa axali wlis simbolod iqca. aqaurebi Sobis Rames santas molodinSi buxar-Tan windebs gamofenen xolme.

me-20 saukunis 20-iani wlebi-dan santa klausi damkvidrda, rogorc „koka-kolas“ sareklamo

saxe. misi tradiciuli tansacme-lia: wiTeli, TeTrbewviani mo-sasxami, Sarvali da qudi.

bavSvebisTvis santa klausi TeTrwveriani, fumfula, keTili moxucia, romelic Soreul lap-landiaSi cxovrobs, buzRuna elfebTan da msunag irmebTan erTad. isini mTeli wlis ganma-vlobaSi muSaoben TavianT sax-elosnoSi imisTvis, rom saaxal-wlod yvela bavSvs sasurveli saCuqari gaukeTon. daTovlil naZvebSi Caflul zRaprul da jadosnur saxelosnoSi elfebi mxiarulad saqmianoben. irgvliv TiTqos simSvidea, magram simS-vidisa da myudroebis gancda mxolod moCvenebiTia, jadosnuri samyaros Tvisebac xom swored esaa. TiTqos araferi xdeba, sinamdvileSi ki, mTel samflo-beloSi mofenil patara qoxebSi saocari fusfusi da samzadisia. bavSvebi mTeli wlis ganmavloba-Si, msoflios yvela qveynidan aTa-sobiT werils ugzavnian santas. Zvirfaso santa!

gilocav axal wels. minda sul iyo Cveni survilebis Ses-

asruleblad. bevri survili maqvs, magram yvelaze metad minda TuTiyuSi myavdes, oRond rom laparakobs iseTi. mouTmenlad veli Sens mosvlas. siyvaruliT, qeTi.

axali wlis Rame ki yve-la patarasTvis Tovlis babuis jadosnur zRaparTan asocirde-ba. igi RamiT Camoifrens Tavisi jadosnuri marxiliT, CamoZvreba buxridan da naZvis xesTan da-tovebs saTamaSoebs. bavSvebi ki mTeli wlis ganmavlobaSi cdi-loben kargad moiqcnen, iyvnen damjerebi da kargad iswavlon imisTvis, rom saaxalwlod ma-Tac moutanos santam saCuqrebi.

saqarTveloSi axali weli Tovlis babuasTan asocirdeba. igi miTiur adamians warmoad-gens. bavSvebisTvis erT-erTi us-ayvarlesi zRapris da realuri gmiri. bavSvebs swamT, rom axali wlis Rames igi mTidan Camova da uamrav saCuqars, tkbileulsa da sasusnavs Camoutans. Tovlis babuas gamosaxaven keTili moxu-cis saxiT, romelsac aqvs grZe-

li TeTri wveri, mosxmuli aqvs nabadi, cal mxarze ki saCuqrebiT savse xurjini aqvs gadakidebu-li. rogorc santa klauss, aseve Tovlis babuasac bavSvebi weri-lebs sweren.

salo, 6 wlisTovlis babua! Tovlis babua!

Zalian minda lamazi Tojina, didi „kaliaska”, buStebi, kinderi da yvavilebi. madloba Tovlis babua.

arain adamianebi, romelTaTvis santa klausi ubralod zRapar-ia, romelic bavSvobis asakidan gamosvlis Semdeg aucileblad mTavrdeba. „saqarTvelos var-skvlavis” gamrjvebuli luka

zaqariaZe ixsenebs, rom bavSvo-baSi sjeroda santasi, Tumca eWvs uCenda is, rom axali wlis dadgomamde ramdenime wuTiT adre romelime ojaxis wevri uCinardeboda da Semdeg karze iyo kakuni, santa da saCuqrebi. santa ki sul ar hgavda mis war-modgenaSi arsebuls. amis Semdeg aRar sjeroda, rom is arsebobda, aRarc werilebs werda Tumca, fiqrobs, rom santa yvela ada-mianSi arsebobs. es saaxalwlo keTili sulia, romelic aras-dros ar gaqreba Tuki erTmaneTs sikeTes gavukeTebT, vaCuqebT saCuqrebs, Tundac mcires.

mirangula jaWvliani, lika xasia

werili santas

axal wels msoflios sxvadasx-va qveyanaSi sxvadasxvanairad aRniSnaven. saqarTvelosa da sxva qveynebSi specialurad am dRisTvis sxvadasxva kerZebi mzaddeba.

qarTuli samzareulo- goz-inayi

masala:

1 kg. nigozi, 700 gr. Tafli, 60 gr. Saqari

1) gozinayis mosamzadeblad kargi xarisxis TeTri nigozi dayareT cxel tafaze da SedgiT airRumelSi nel ce-cxlze. drodadro urieT, rom ar daiwvas. roca kani moclas daiwyebs, gadmoiReT cecxli-dan, gaagrileT da xelis mos-miT gaacaleT kani. daWeriT wvrilad.

2) Tujis WurWelSi CaasxiT Tafli, dadgiT nel cecxlze da urieT xis kovziT. aduReT aTi wuTi da dadeT gasacive-blad, Semdeg isev dadgiT, mor-eviT aaduReT da kvlav aTi wuTi aduReT. ase moiqeciT

mesamedac. SeamowmeT, momzadda Tu ara Tafli: lambaqze daas-xiT civi wyali da CaawveTeT Sig Taflis wveTi; Tu Tafli gamagrda da ar daiSala, es niSnavs, rom mzadaa.

3) magidaze moamzadeT dasvelebuli ficari, wyali mcire zomis WurWelSi da mozrdili kovzi. TaflSi Caa-mateT Saqari, cota xans uri-eT da CaumateT gamzadebuli nigozi, ar SewyvitoT moreva. xuTi wuTis Semdeg mTeli masa gadmoiReT ficarze, swrafad gaabrtyeleT daaxloebiT 7 milimetris sisqeze, kargad gaasworeT da jer kidev Tbili gozinayi sasurvel formebad daWeriT.

4) TefSs daafareT kalkis qaRaldi da daawyveT gozinayis naWrebi TiTo fenad. SeinaxeT gril adgilas.

Sveicariuli saaxalwlo salaTi

mosamzadeblad dagWirdebaT:tarxunis foTlebi – 1 kona,

saSualo zomis 2 cali kitri, 1 limonis wveni, saSualo zomis 2 cali mJave kitri, karbonadi – 400 gr., Zexvi serveladi – 400 gr., saSualo zomis msxali – 4 cali, moxarSuli Sebolili qa-Tmis barkali – 400 gr., maionezi gemovnebiT.

momzadebis wesi:tarxuna gavrecxoT, gavaSroT

da davWraT. avurioT tarxuna, maionezi da limonis wveni, ga-vaCeroT. vidre sxva ingredien-tebs movamzadebT, salaTi kar-

gad iwovs tarxunis gemos.karbonati, serveladi da qa-

Tmis barkali davWraT 2,5 sm. Txel wvril naWrebad. qaTmis barkals da servelads winaswar movaSoroT kani.

kitri gavTaloT da davWraT iseTive formiT, rogoriTac Zex-vi da xorci.

msxali gavWraT 4 nawilad,

movaSoroT guli da davWraT wvril mogrZo naWrebad.

yvelaferi avurioT, davu-matoT maionezi da tarxuna, davaxuroT Tavze da gavaCeroT minimum 2 sT.

vinaidan salaTis Semadgen-lobaSi Sedis xorcis mza produqtebi, marils da pilpils ar vumatebT.

salaTis mosamzadeblad saWiroa 30 wT.

germanuli saSobao namcxvarimosamzadeblad dagWirdebaT:2 didi kvercxi, mwikvi marili,

200 gr. Saqari, 1 paketi vanilis Saqari, 250 gr. oTaxis temper-

aturaze darbilebuli karaqi, 250 gr. ucximo xaWo, 50 gr. Kura-ga, 50 gr. qiSmiSi, 100 gr. Txili, 100 gr. nigozi, 50 gr. nuSi, 500 gr. fqvili, 1 paketi gamafxviere-beli fxvnili.

100 gr. Saqris pudra, 25 gr. daTlili fastuRis Txili (fistaSka), sacxobi tyviis qa-Raldi (folga).

momzadebis wesi:kvercxi, marili, Saqari da

vanilis Saqari kargad avTqvi-foT, davumatoT 125 gr. karaqi da xaWo, aseve Txili, kakali, nuSi. calke fqvilSi avurioT gamafxvierebeli fxvnili da davumatoT momzadebul masas. swrafad movziloT comi, Cav-doT formaSi da SevdgaT wi-naswar gaxurebul RumelSi, vacxoT saSualoze dabal tem-peraturaze. rodesac gamocx-veba, zemodan movasxaT 125 gr. Kkaraqi da movayaroT Saqris pudra. gagrilebuli namcxvari SevaxvioT tyviis qaRaldSi da mxolod 2-3 dRis Semdeg gavxs-naT, davayaroT dafquli fastu-Ris Txili da mivirTvaT.

saaxalwlo glintveiniingredientebi:2 cali forToxali, 2 x 750

ml wiTeli Rvino, 750 ml TeTri Rvino, 1 cali 7sm sigrZis axali koWa(janjafili), 3 Cxiri dariCi-ni, 1/2 Cais kovzi dafquli mixaki, 1/3 Wiqa (60gr.) yavisferi Saqari- gemovnebiT.

pirveli etapi:basri daniT an bostneulis

saTleliT forToxals frTxi-

lad moacileT kani zolebad. Semdeg did da RrmaZirian qv-abSi CawureT maTi wveni.

imave qvabSi CaasxiT wiTeli da TeTri Rvino. Semdeg Cauma-teT forToxlis kanis zolebi, gaTlili da Txlad daWrili koWa, dariCinis Cxirebi, mixaki da yavisferi Saqari. mourieT raTa Saqari galRves.

meore etapi:qvabs daafareT Tavsaxuri da

gaacxeleT saSualo cecxlze, oRond ar aaduRoT! dauwieT ce-cxls da dabal temperaturaze gaaCereT qvabi 1 saaTiT, raTa kargad Sezavdes Rvino. ufro meti sitkbosTvis SegiZliaT gemovnebiT CaumatoT yavisferi Saqari. bolos gadawureT da gadaanawileT WiqebSi. miirTviT cxlad.

gemrieli saaxalwlo tkbileuliana kikvaZe

gasarTobi

Jurnalistebi:

noSrevan rubaSvili, gvanca ugulava, giorgi SaverdaSvili, gvanca abaSiZe, nanuka bregaZe, TamTa yifiani, ana elerdaSvili, salome bajaZe, ana kikvaZe,

Tamar gegiZe, elene danelia, vika WeJia, oTar gelaSvili, jeihun narzalovi, ana miqautaZe,

mariam demetraSvili, Teona xarebava, Tamar gasiSvili, veriko sitnikovi, nini sofromaZe, nino kaxniaSvili,

sofo anTauri, naTia suxitaSvili, Tika gogia, mariam doliZe, saba koxreiZe, mirangula jaWvliani

mTavari redaqtori: Tamar qumsiaSvili

nomris redaqtori: nini sofromaZe, ia CubiniZe

teqnikuri redaqtori: naTia suxitaSvili

stilist-koreqtorebi: nana bregaZe, nino balanCivaZe

damkabadoneblebi: naTia suxitaSvili, giorgi SaverdaSvili

xelmZRvaneli: asocirebuli profesori maia toraZe