ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και...

40
ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ sd Σάββατο 16 - Κυριακή 17 Μαρτίου 2013 Νίκος Βάλλας: Ο επιχειρηματίας που βοήθησε χιλιάδες φοιτητές. Ο υπέροχος άνθρωπος, ο καλός οικογενειάρχης, ο ακραιφνής Ελληνας

Upload: others

Post on 17-Aug-2020

7 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟsd Σάββατο 16 - Κυριακή 17 Μαρτίου 2013

Νίκος Βάλλας: Ο επιχειρηματίας που βοήθησε χιλιάδες φοιτητές. Ο υπέροχος άνθρωπος, ο καλός οικογενειάρχης, ο ακραιφνής Ελληνας

Page 2: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ

το βιβλίοείναι φίλος(718) 784-5255

Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν ΑΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣΝίκος�Βάλλας:�Ο�επιχειρηματίας�που�βοήθησε�χιλιάδες�φοιτητές.�Ο�υπέροχος�άνθρωπος,�ο�καλός�οικογενειάρχης,�ο�ακραιφνής�Ελληνας Σελίδα 3

ΘΕΜΑΑπόκριες�σε�όλα�τα�μήκη�και�πλάτη�της�Ελλάδας Σελίδα 15

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑΤα�ήθη�και�έθιμα�της�Καθαράς�Δευτέρας�σε�όλα�τα�μέρη�της�Ελλάδας Σελίδα 19

ΟΜΟΓΕΝΕΙΑΦωτογραφικές�αναμνήσεις�από�την�Ομογένεια�του�2002 Σελίδα 20

ΥΓΕΙΑΓλαύκωμα:�Πρόληψη�και�θεραπεία� Σελίδα 22

ΥΓΕΙΑΠρακτικές�οδηγίες�για�τις�Πρώτες�Βοήθειες Σελίδα 24

ΥΓΕΙΑΠως�πρέπει�να�αντιμετωπίσουμε�ένα...�μεθύσι Σελίδα 25

ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΗ�ζωή�και�το�πλούσιο�έργο�του�Ανδρέα�(Αντι)�Αθενς Σελίδα 26

ΤΑΞΙΔΙΑΕλάτε�στην�Κύπρο�-�και�-�για�το�Καρναβάλι�της�Λεμεσού Σελίδα 28

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑΗθη�και�έθιμα�της�Αποκριάς�σε�διάφορες�περιοχές�της�Κύπρου Σελίδα 29

ΒΙΒΛΙΟΗ�πορεία�του�Σπύρου�Σκούρα�μέσα�από�τα�απομνημονεύματά�του Σελίδα 30

ΘΕΜΑΑνησυχητική�άνοδο�του�αντισημιτισμού�και�του�ρατσισμού�στην�Ευρώπη Σελίδα 31

ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗΓυμναστική:�Η�επιλογή�του�αθλήματος� Σελίδα 32

ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣΤζούλιους�Ερβινγκ:�Ο�«Doctor»�του�NBA Σελίδα 33

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΠώς�επηρεάζεται�η�σεξουαλική�ζωή�του�άνδρα�μετά�τα�40 Σελίδα 35

ΔΙΑΤΡΟΦΗΟραση�και�διατροφή Σελίδα 36

ΜΑΓΕΙΡΙΚΗΟι�δικές�σας�συνταγές�μαγειρικής�και�ζαχαροπλαστικής Σελίδα 37

ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ Σελίδα 38

ΓΥΝΑΙΚΑΤονίζουμε�την�ομορφιά�μας�μέσα�στις�Απόκριες Σελίδα 39

ΠΑΙΔΙΦτιάχνουμε�χαρταετό�με�τον�παλιό�παραδοσιακό�τρόπο Σελίδα 40

Νίκος Βάλλας: Ο σύζυγος, ο πατέρας, ο παππούς, ο άνθρωπος

Το σημερινό «Περιοδικό» επιχειρεί ένα ιχνηλάτημα στην εξαιρετικά εν-διαφέρουσα πορεία της ζωής του Νίκου Βάλλα, για τον οποίον ισχύει τοΑγιογραφικό σοφό ότι «ουκ έστι δόλος εν τω στόματι αυτού» διότι πρόκειταιγια έναν αληθινό και αυθεντικό άνθρωπο.

Πρόσχαρης και χαμογελαστός πάντοτε κερδίζει τον συνομιλητή του απότην πρώτη στιγμή. Ο δρόμος της ζωής του ενδιαφέρον και μετ’ εμποδίων, ταοποία πάντοτε ξεπερνούσε διότι είχε εμπιστοσύνη στον εαυτό του, καθώςκαι την ολοκληρωτική στήριξη και συμπόρευση της καλής του συζύγου, τηςΧαρίκλειας. Η δημιουργία της καλής τους οικογένειας είναι το μεγαλύτεροεπίτευγμά τους, ο πλουτισμός και το καμάρι της ζωής τους. Ο Νίκος Βάλλαςπάνω από όλα είναι άνθρωπος, γι’ αυτό και βοήθησε τόσους ανθρώπους καιμάλιστα νέους φοιτητές, οι οποίοι σήμερα τον ευγνωμονούν εκ καρδίας.

[email protected]

Krinos Foods, LLC., 47-00 Northern Blvd. LIC, NY 11101 • www.krinos.com

Ο θησαυρόςτης Ελληνικής γής

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Page 3: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

Του Θεοδώρου Καλμούκου

Υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι προ-σθέτουν στον κόσμο μας περισσό-τερη ομορφιά και ανθρωπιά, βοη-θώντας σιωπηρά και αθόρυβα -επει-δή ακριβώς το κάνουν με την ψυχήτους-, συνανθρώπους τους και μά-λιστα νέα παιδιά, τα οποία αγωνί-ζονται ολημερίς κι ολοχρονίς γιανα γεμίσουν τον νου τους με γνώσειςκαι την ψυχή τους με γνώση. Δηλαδήνα γίνουν άρτιοι άνθρωποι.

Ο Νίκος Βάλλας, ο άνθρωπος μετην έμφυτη καλοσύνη στην καρδιάκαι με το διαρκές χαμόγελο στημορφή που είναι ένα υπαρκτικόανάκρασμα της ψυχής του έχει βοη-θήσει χιλιάδες Ελληνες φοιτητές,δίνοντάς τους εργασία στα εστιατό-ριά του, τα οποία μεσουρανούσανστο παρελθόν, τα Aegean Fare, ταοποία σημάδεψαν με το καλό τουςόνομα, το καλό και αυθεντικό τουςελληνικό φαγητό, την πόλη της Βο-στώνης, την Αθήνα της Αμερικής.Μια θέση εργασίας στις δεκαετίεςτου 1970 και 1980 κι ένα πιάτοφαγητό για έναν Ελληνα φοιτητήστη Βοστώνη μόνο ως πράξη «σω-τηρίας» θα μπορούσε να χαρακτη-ριστεί, κι αυτό το κατανοούν καλύ-τερα όσοι πέρασαν από αυτό τονδρόμο, ο οποίος σίγουρα είχε τηδική του ιστορία για τον καθένα.

Κορυφαίοι και φτασμένοι επι-στήμονες σήμερα κάθε είδους καιδιαλογής, γιατροί, δικηγόροι, κα-θηγητές Πανεπιστημίου, διευθυντέςτραπεζών, καλλιτέχνες, ιερείς, δι-πλωματικοί, αλλά εκ του πολιτικούκόσμου της σημερινής Ελλάδος,όταν δουν τον Νίκο Βάλλα τον αγ-καλιάζουν και τον ευγνωμονούν.«Δεν μπορώ να τους θυμηθώ όλους,αλλά θυμάμαι τους περισσότερους»,είπε στον «Εθνικό Κήρυκα» ότανανταμώσαμε ένα αποσπερνό πρινλίγες μέρες στο σπίτι στο Λέξιγκτοντης Μασαχουσέτης.

Ανάμεσα στις χιλιάδες των φοι-τητών που ευεργετήθηκαν από τονκ. Βάλλα ήταν και πολλές εκατον-τάδες φοιτητών και φοιτητριών τουΕλληνικού Κολεγίου και της Θεο-λογικής Σχολής του Τιμίου ΣταυρούΒοστώνης. Ηταν στις αρχές της δε-καετίας του 1970 και συγκεκριμέναστο 1972 όταν έκλεισε το Διδασκα-λικό Τμήμα της Ακαδημίας του ΑγίουΒασιλείου κι όλα τα κορίτσια τότε,εξήντα και πάνω, είχαν μεταφερθείνα συνεχίσουν στο Ελληνικό Κολέ-γιο. «Με είχε επισκεφθεί τότε θυ-μάμαι στο μαγαζί στο Kenmore Squa-re ο π. Μάξιμος Αγιοργούσης, οοποίος ήταν υποδιευθυντής στο Κο-λέγιο και τη Σχολή, ένας εξαιρετικόςκαι αληθινός άνθρωπος και κληρικόςο οποίος αργότερα έγινε Επίσκοπος

στο Πίτσμπουργκ και μου είπε ‘κύριεΒάλλα, σας παρακαλώ αν μπορείτενα βοηθήσετε μερικά παιδιά μαςνα εργαστούν στα μαγαζιά σας γιανα βοηθηθούν διότι έχουν έλθειαπό την Ελλάδα κι έχουν ανάγκη

να αυτοσυντηρηθούν και να σπου-δάσουν’», ανέφερε ο κ. Βάλλας καισυμπλήρωσε «λες και τον είχε στείλειο Θεός διότι τα αμερικανόπουλαπου είχαμε και εργάζονταν ετοιμά-ζονταν να φύγουν το καλοκαίρι για

τα σπίτια τους οπότε είχαμε ανάγκηαπό υπαλλήλους. Του είπα ‘μετάχαράς π. Μάξιμε, μπορώ να προσ-λάβω αμέσως μέχρι σαράντα παιδιά’,όπως και έγινε».

Ο Νίκος Βάλλας, ένας ήσυχος

και χαμηλών τόνων άνθρωπος, άκα-κος και άδολος, αφοσιωμένος σύζυ-γος, στοργικός πατέρας και παππούςκαι αγαπητός φίλος, με την καρδιάτου γεμάτη από τις αξίες του Ελλη-νισμού και της Ορθοδοξίας έχει τηδική του την πολύ ενδιαφέρουσαΟδύσσεια, τη γεμάτη κυματισμούςκαι κλυδωνισμούς, αλλά κι ηλιοφά-νειες και ηρεμίες και ο οποίος έριξεαγκυροβόλι και βρήκε απανεμιά στηΒοστώνη, χωρίς όμως να ξεχάσειποτέ τη γεννήτρα γη του, την Κά-λυμνο, εκεί που πρωτάνοιξε τα κλα-μένα μάτια του στο θάμα της ζωής.

Εζησε κι αυτός την αγριάδα καιτον κατατρεγμό του πολέμου, τε-λείωσε το Δημοτικό Σχολείο στηνΚάλυμνο και την Πρώτη τάξη τουΓυμνασίου και το 1951 ήλθε σανμετανάστης στην Αμερική αναζη-τητής του ονείρου μιας καλύτερηςζωής.

Ιδού η αρχή της Οδύσσειας: Είπεπως «ο πατέρας μου είχε έλθει εδώτο 1949 με τον πρώτο μου αδελφό,τον Γιώργο. Ο πατέρας μου εργαζό-ταν σε τρεις εργασίες ώστε να εξοι-κονομήσει χρήματα για να αναφέρειεδώ και την υπόλοιπη οικογένειαπου ήταν η μητέρα μου, η δεύτερημου αδελφή Αφροδίτη, εγώ, ο Μικέςκαι η Σόφη και παρέμενε στην Κά-λυμνο η πρωτοκόρη η Ειρήνη, ηοποία παντρεύτηκε τον Γιώργο Ματ-θαίο κι έμενε στην Κάλυμνο. Βοή-θησαν να έλθουμε στη Βοστώνη καιτα δύο αδέλφια της μητέρας μου, οθείος μου ο Μικές Νομικός και οθείος μου ο Κώστας, οι οποίοι είχανέλθει στη Βοστώνη πριν από αρκετάχρόνια και μάλιστα εργάζονταν καιοι δύο ως σερβιτόροι στο ξενοδοχείο‘Κόπλεϊ Πλάζα’».

Οπως κάθε Οδύσσεια έχει τουςκυματισμούς της, έτσι και η διάσχισητου ωκεανού που τον έφερνε στηγη της επαγγελίας ήταν πραγματικήπεριπέτεια. Ηλθαν με το πλοίο «ΝέαΕλλάς», κι όπως μας περιέγραφε,«ταξιδεύαμε επί 15 με 17 μέρες καινα φαντασθείτε ότι ήταν τόσο με-γάλη η θαλασσοταραχή που εγώπροπαντός αρρώστησα κι είχα ναφάω δυο μέρες, σε σημείο που οκαμαρότος πήγε στον γιατρό στονοσοκομείο του πλοίου και είπε ότιέχω μία οικογένεια κάτω, η οποίαυποφέρει πάρα πολύ» και θυμήθηκεπως «μας είχαν βάλει στο 3 Ε τρίαπατώματα κάτω και μάλιστα μπρο-στά στην πλώρη, κι όταν το κύματο σήκωνε λες και το πλοίο πεταγό-ταν πάνω 350 πόδια και βουτούσεπάλι κάτω. Μας πήγαν στο νοσοκο-μείο του πλοίου και κατά τύχη ογιατρός ήταν συγγενής της μητέραςμου και μόλις την είδε την γνώρισε

Νίκος Βάλλας: Ο επιχειρηματίας που βοήθησε χιλιάδες φοιτητές. Ο υπέροχος άνθρωπος, ο καλός οικογενειάρχης, ο ακραιφνής Ελληνας

ΣΑΒΒΑΤΟ 16 - ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013 ΠΡΟΣΩΠΟ 3

Ο Νίκος Βάλλας με την αγαπημένη του σύζυγο Χαρίκλεια, με την οποία δημιούργησαν μία εξαιρετική οικογένεια και χαίρονται τα τέσσερα παιδιά και εννιά εγγόνια τους.

Συνέχεια στη σελίδα 4

Page 4: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ4 ΠΡΟΣΩΠΟ

βέβαια και μας περιποιήθηκαν στονοσοκομείο κι έτσι τη γλυτώσαμε».Είπε ακόμα ότι «φοβήθηκα πάραπολύ, αλλά με πείραζε από ανέκαθενπάρα πολύ η θάλασσα, ενώ ο πατέ-ρας μου ήταν καπετάνιος, δύτης,σφουγγαράς, πραγματικός θαλασ-σόλυκος, εμένα δεν μου άρεσε ποτέη θάλασσα. Φτάσαμε στη Νέα Ιερσέηκι ήλθε ο αδελφός μου ο Γιώργοςκαι μας πήρε».

Οι πρώτες του εντυπώσεις δενήταν και τόσο καλές. «Βρήκα ταπάντα σκοτεινά. Μέναμε τότε σ’ένα πενταόροφο τούβλινο σπίτι στηνπεριοχή του South End της Βοστώνηςκαι μου φαίνονταν όλα μαύρα, εντω μεταξύ δεν ήξερα και καμία λέξηαγγλικά κι αυτό ήταν το μεγαλύτεροπρόβλημά μου».

Σιγά-σιγά όμως συνήθισε. «Αρ-χισα σχολείο, πήγα ένα χρόνο στοΣχολείο Μεταναστών ή ImmigrantSchool όπως το έλεγαν τότε για ναμάθω τη γλώσσα και στη συνέχειαπήγα στο Τεχνικό Γυμνάσιο της Βο-στώνης (Boston Technical High Sch-ool)» κι όπως εξήγησε «ήταν ένααπό τα καλύτερα τεχνικά Γυμνάσιατης χώρας. Εδώ στη Βοστώνη ήταντο Boston Latin γι’ αυτούς που ήθε-λαν να γίνουν γιατροί, δικηγόροικαι το Boston Technicall όταν ήθελεςνα γίνεις μηχανικός, αρχιτέκτων καιτα παρεμφερή».

Ο Νίκος Βάλλας, το 15χρονο αγό-ρι από την Κάλυμνο, το οποίο δενγνώριζε ούτε την Αμερική, ούτε τη

γλώσσα, ούτε τη νοοτροπία, ανα-δείχθηκε αριστούχος μαθητής διότιείχε δυνατό μυαλό και ήταν επιμε-λής. Βγήκε πέμπτος, δηλαδή αρι-

στούχος, και ήταν στους καταλόγουςαριστείας όλα τα χρόνια της μαθη-τείας του. «Λόγω της γλώσσας στηναρχή ζορίστηκα λιγάκι κι είχα απο-

φασίσει να φύγω από το Γυμνάσιοκαι να πάω πίσω στο Σχολείο Με-ταναστών. Ομως, ο καθηγητής μουτων Μαθηματικών επειδή με σήκωσε

στον πίνακα να γράψω κάποια άσκη-ση και την έκανα με ελληνικό τρόποκαι του άρεσε πάρα πολύ, όταν τουείπα ότι ήθελα να φύγω και να πάωπίσω στο άλλο σχολείο με πήρε απότο χέρι και με πήγε σε όλους μουτους δασκάλους και τους είπε ότι οΝίκος ο Βάλλας είναι από την Ελ-λάδα, τα αγγλικά του δεν είναι καιτόσο καλά, αλλά στα Μαθηματικάτου είναι αριστούχος. Πρέπει νατον βοηθήσουμε να τελειώσει τοΓυμνάσιο και να μη φύγει» και συμ-πλήρωσε, «κι αυτό μου έδωσε μίαμεγαλύτερη ώθηση να γίνω ακόμαπιο καλός, κι έτσι στο τέλος τελείωσααριστούχος».

Σ’ αυτό το Τεχνικό Γυμνάσιοέφτιαξε και την πρώτη ομάδα πο-δοσφαίρου που ιδρύθηκε ποτέ σεΓυμνάσιο της Αμερικής. «Μιλούμεγια Ελληνικό ποδόσφαιρο και μά-λιστα ήμουν κι ο αρχηγός της ομά-δας, κι ο λόγος που μας ενέκρινε οδιευθυντής μας και μας έδωσαν φα-νέλα από την ομάδα του χόκεϊ ήτανδιότι παίξαμε με τους πρωτοετείςτου ΜΙΤ (Πολυτεχνικού ΙνστιτούτουΜασαχουσέτης) και τους κερδίσαμεκι έγινε πανζουρλισμός κι έτσι μαςέδωσαν φανέλες οι οποίες δεν ήτανγια το ποδόσφαιρο, αλλά για το χό-κεϊ», τόνισε. Πρόσθεσε ακόμα, πως«στο Γυμνάσιο είχα συμμετάσχει σ’ένα διαγωνισμό που λεγόταν Bodyby Fisher. Οι προτελειόφοιτοι καιοι τελειόφοιτοι σχεδιάζαμε αυτοκί-νητα και κάναμε το αμάξωμα του

Νίκος Βάλλας: Ο επιχειρηματίας που βοήθησε χιλιάδες φοιτητές

Ο Νίκος Βάλλας με την σύζυγό του Χαρίκλεια και την εξαιρετική κουνιάδα του, Ειρήνη Σπλαγκούνια,η οποία συνέβαλλε στη γνωριμία τους καθότι ήταν στέλεχος του Δημαρχείου Καλύμνου.

Ο Νίκος Βάλλας με την αγαπημένη του σύζυγο Χαρίκλεια, η οποία στάθηκε φύλακας άγγελος στο πλευρό του.

Ο Νίκος και η Χαρίκλεια Βάλλα χαμογελούν ευτυχισμένοι διότι είναι πλαισιωμένοι την ημέρα των Χριστουγέννων από τα εγγόνια τους, τα οποία ονομάζουν «ευλογία Θεού».

Συνέχεια από τη σελίδα 3

Συνέχεια στη σελίδα 6

Page 5: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΣΑΒΒΑΤΟ 16 - ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013 ΠΡΟΣΩΠΟ 5

Αγαπημένε μας πατέρα και παππού,Πολλά θερμά συγχαρητήρια για την τιμή που γίνεται σήμερα στο πρόσωπό σου εκ μέρους της ομογενειακής εφημερίδας «Εθνικός Κήρυκας», την οποία και ευχαριστούμε θερμά.

Σ’ ευχαριστούμε γιατί με την αγάπη, τη στοργή και την αφοσίωσή σου δημιούργησες μια υπέροχη και αγαπημένη οικογένεια, αλλά και με τη σκληρή δουλειά σου αναδείχθηκες ένας επιτυχημένος επιχειρηματίας.

Είμαστε ειλικρινά υπερήφανοι που είσαι πατέρας μας.

Με πολλή αγάπη,

Τα παιδιά σου

Νίκη και Γρηγόρης Ορφανού, Θεόφιλος και Αριστούλα Βάλλα, Μαρία και Γεώργιος Σωτηρόπουλος, Χριστίνα και Antony Rausco και τα 9 εγγόνια σου.

Νίκο μου,Τα πιο θερμά μου συγχαρητήρια για την τιμή που σου επιφύλαξε η έγκριτη εφημερίδα της Ομογένειάς μας, ο «Εθνικός Κήρυκας».Είμαι πολύ περήφανη για σένα και θαυμάζω τον ακέραιο χαρακτήρα σου, την εργατικότητά σου, την αγάπη και αφοσίωσή σου στην οικογένειά μας και για τα 50 χρόνια της κοινής μας ζωής που συμπληρώνονται εφέτος και σ’ ευχαριστώ για όλα.Είμαι�πολύ�περήφανη�για�σένα.Με όλη την αγάπη μου,Η σύζυγός Χαρίκλεια Βάλλα.

Page 6: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ6 ΠΡΟΣΩΠΟ

αυτοκινήτου με ξύλο ή με πηλό σεμικρές διαστάσεις και τότε το σχέδιοτου αυτοκινήτου είχε βγει το δεύ-τερο σ’ ολόκληρη την Νέα Αγγλία.Αυτό που μου είχε κάνει εντύπωσηως παιδί από την Ελλάδα είναι ότιέγινε γενική συνέλευση ολόκληρουτου σχολείου για να τιμήσουν εμένακαι ένα παιδί Αφροαμερικανό, οοποίος πήρε το πρώτο βραβείο. Δυ-

στυχώς ούτε οι γονείς μου, ούτε τααδέλφια μου ήταν εκεί, δεν ήτανκανείς εκεί, διότι η μητέρα και οπατέρας μου δούλευαν και δεν ήξε-ραν τη γλώσσα κι ήλθε μόνο η κουμ-πάρα μου να συμπαρασταθεί. Είχαπάρει τότε υποτροφία από την Τζέ-νεραλ Μότορς διότι τα σχέδιά μαςτα έπαιρνε η Τζένεραλ Μότορς κιέφτιαχνε τα καινούργια αυτοκίνητα.Το σχέδιο της Chevrolet εκείνης τηςχρονιάς βγήκε με το σχέδιο πουείχε φτιάξει εκείνος ο Αφροαμερι-κανός μαθητής». Συνέχισε ο κ. Βάλ-λας, λέγοντας πως «η αναγνώρισηπου έγινε από ολόκληρο το σχολείο

μού είχε δημιουργήσει ένα ευχάρι-στο αίσθημα χαράς και ικανοποίησηςσε αντίθεση με αυτό που είχα ζήσειστην Κάλυμνο διότι κι εκεί ήμουναριστούχος μαθητής. Εκεί τα ποι-ήματα τα έδιναν στους αριστούχουςμαθητές, αλλά επειδή εγώ ήμουνφτωχό παιδί και τα ρούχα μου δενήταν τόσο καλά ήταν μπαλωμένααλλά καθαρά, κάποια δασκάλα είχεκάνει πόλεμο να μην πω εγώ τοποίημα διότι τα ρούχα μου δεν ήταν

τόσο εμφανίσιμα και μια άλλη δα-σκάλα, η αείμνηστη Μανιά, έκανεκαυγά με την δασκάλα μου, λέγονταςτης ‘μα επιτρέπεται ο αριστούχοςμαθητής να μην πει το ποίημα;’.Εγώ όμως το άκουσα έξω από τηναίθουσα, λυπήθηκα και έφυγα» καισυμπλήρωσε «αλλά η Αμερική είναιάλλο πράγμα, αν αξίζει κανείς προ-χωρεί ό,τι ρούχα κι αν φορεί».

Αν και είχε τη θέληση και διέθετετο μυαλό και την εξυπνάδα, αν καιη Τζένεραλ Μότορς θα του κάλυπτετα έξοδα όλα και τα τέσσερα χρόνια,

Νίκος Βάλλας: Ο επιχειρηματίας που βοήθησε χιλιάδες φοιτητές

Οι συμπέθεροι Γρηγόρης και Νίκη Μπριλλήρη με τον γιο τους Μιχάλη (μέσον) και Θεόφιλος και Μαρία Βάλλα. Η αείμνηστη Νίκη Μπιλλήρη ήταν θαυμάσια συγγραφέας.

Από την επίσκεψη του αείμνηστου Πατριάρχη Αθηναγόρα στην Κάλυμνο το 1963. Διακρίνεται η Χαρίκλεια Βάλλα (πρώτη από δεξιά) που τον υποδέχθηκαν μαζί με άλλες κοπέλες του νησιού.

Η οικογένεια του Νίκου Βάλλα το 1955. Οι γονείς του, Θεόφιλος και Μαρία, πλαισιωμένοι

από τα παιδιά τους Αφροδίτη, Νίκο, Μικέ και Σοφία.

«...αλλά η Αμερική είναι άλλο πράγμα, αν αξίζει κανείς προχωρεί ό,τι ρούχα κι αν φορεί...»

Συνέχεια στη σελίδα 8

Συνέχεια από τη σελίδα 4

Page 7: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΣΑΒΒΑΤΟ 16 - ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013 ΠΡΟΣΩΠΟ 7

Πολλά συγχαρητήρια και ευχές στον αγαπημένο θείο Νίκο Βάλλα

και την οικογένειά του για την τιμή που του γίνεται σήμερα

από τον «Εθνικό Κήρυκα».

Θείε μου, είμαστε τυχεροί εγώ και η οικογένεια μου που είσαι συγγενής μας.

Να είσαι πάντα καλά, γερός, δυνατός και να χαίρεσαι την όμορφη οικογένεια σου.

Δημήτρης - Μελίσσα και παιδιά

Αγαπητέ και καλέ μας φίλε Νίκο,η γνωριμία μας και η φιλία μας πηγαίνει πολλά χρόνια πίσω.

Κατά κοινή ομολογία είσαι καλός επιχειρηματίας και οικογενειάρχης. Διακρίνεσαι για την ευγένεια της ψυχής σου, για την καλοσύνη σου,

για τη γλυκιά σου προσωπικότητα και για την εγκαρδιότητά σου. Η ζεστασιά και η καλοσύνη σου είναι τα ποιο δυνατά σου στοιχεία,

εμπνέοντας έτσι αγάπη και σεβασμό από τους φίλους σου.

Το σπίτι σου ήταν πάντα ανοιχτό για άνθρωπουςπου είχαν ανάγκη, προσφέροντας απλόχερα θαλπωρή και αγάπη.

Για όλα αυτά, σου αξίζει ένα μεγάλο ευχαριστώ.

Σε αγαπούμε, σε εκτιμούμε και σου ευχόμαστε υγεία και ευτυχία.

Με άπειρη αγάπη,οι στενοί σου φίλοι

Ντένις και Σούλα Λέφα οικογενειακώς

Αγαπητέ μας συμπέθερε Νίκο,σε συγχαίρουμε

για την προβολή και αναγνώριση του έργουκαι της προσφοράς σου

από τον «Εθνικό Κήρυκα».

Αισθανόμαστε υπερηφάνεια για την προσωπική και την επαγγελματική σου επιτυχία,

πιο πολύ όμωςγια τη γενναιοδωρία σου και την ανθρωπιά

που έδειξες όλα αυτά τα χρόνια.

Σου ευχόμαστε υγεία, επιτυχία και οικογενειακή ευτυχία.

Οι συμπέθεροί σουΣταύρος και Βασιλική Ντίνη

Πολλές εγκάρδιες ευχές, τιμή και εκτίμηση στον αγαπητό μας φίλο Νίκο Βάλλα

για τη μεγάλη και επάξια τιμή που του γίνεται από τον «Εθνικό Κήρυκα»,

για τις πολύχρονες αθόρυβες υπηρεσίες και τα τόσα καλά που έχει κάνει για την Ομογένεια

και ιδιαίτερα για τους εξ’ Ελλάδος φοιτητές.

Άνθρωπος ευγενικός, χαρούμενος και πάντοτε χαμογελαστός. Επιτυχημένος επιχειρηματίας, άριστος οικογενειάρχης,

στοργικός πατέρας και παππούς και εκλεκτός φίλος όλων μας, τιμά την ιδιαίτερη πατρίδα μας, τα Δωδεκάνησα.

Συγχαρητήρια και πάντοτε άξιος

Με την αγάπη μαςΑνδρέας και Θέμις Καρπούζη

Η οικογένεια του Γρηγόρη και Ελένης Σπλαγκούνια,συγχαίρουμε τον αγαπημένο μας θείο

Νίκο Βάλλα για την τιμητική διάκριση που του κάνει σήμερα

η έγκριτη εφημερίδα της Ομογένειας, «Εθνικός Κήρυξ».

Είμαστε πολύ υπερήφανοι γι’ αυτόν. Να είναι πάντα καλά, δυνατός και χαρούμενος

με την οικογένεια του.

Τα ανίψια σουΓρηγόρης, Ελένη, Θέμης και Κωνσταντίνος

Σπλαγκούνιας

Page 8: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ8 ΠΡΟΣΩΠΟ

δεν πήγε στο κολέγιο, διότι όπωςεξήγησε «ήμουν το παιδί που βοη-θούσα τον πατέρα μου στην κουζίναδιότι είχε ανοίξει το εστιατόριο ‘Ομό-νοια’ στην οδό 64 Μπρόντγουεϊ στηΒοστώνη, κι έπρεπε να πηγαίνωμαζί του δεν μπορούσα να τον αφή-σω μόνο του διότι ούτε η μητέραμου ούτε ο πατέρας μου ήξεραν τηγλώσσα, ο μεγάλος μου αδελφός οΓιώργος ήταν μηχανικός αυτοκινή-των, ο άλλος ο αδελφός ο Μικές

ήταν μικρός κι ήθελε να πάει στοπανεπιστήμιο, κι έτσι θυσίασαν τηνκολεγιακή μου μόρφωση για ναβοηθήσω τους γονείς μου κι έγινασερβιτόρος, μάγειρας, μπάρμαν, ταπάντα και μάλιστα μου είχε πει οπατέρας μου ότι θα αναλάμβαναεγώ την επιχείρηση». Ανέφερε επί-σης, πως «όταν μπήκα στην επιχεί-ρηση είχα όνειρο να τη μεγαλώσωδιότι ήθελα κατά κάποιο τρόπο να

βγάλω το άχτι μου που δεν σπού-δασα διότι ήθελα να γίνω αρχιτέ-κτων. Κι ο αδελφός μου ο Μικέςέκανε το ίδιο πράγμα, πήγε έναχρόνο στο πανεπιστήμιο Νορθίστερνκαι μετά αποφάσισε να έλθει στηδουλειά και να γίνει συνέταιροςμαζί μου και να αναλάβουμε τηνεπιχείρηση».

Η αρχιτεκτονική παρέμεινε τοανεκπλήρωτο όνειρο. «Μου άρεσεπολύ το σχέδιο, ήμουν ο πρώτοςμαθητής στο σχέδιο στο Γυμνάσιοκι έκανα και ηλεκτρονικό και μη-

χανικό σχέδιο. Προτού τελειώσω τοΓυμνάσιο, ήλθε μία εταιρεία η οποίαλεγόταν Tracelab η οποία κατα-σκεύαζε ακτινολογικά μηχανήματαγια νοσοκομεία και μάλιστα με προ-σέλαβαν ως βοηθό σχεδιαστή χωρίςνα πάω στο κολέγιο επειδή ήμουνπρώτος μαθητής στο Boston Tech.Εργάσθηκα ένα εξάμηνο, αλλά δενμπορούσα να συνεχίσω διότι ο πα-τέρας μου με είχε ανάγκη. Κι αυτή

Νίκος Βάλλας: Ο επιχειρηματίας που βοήθησε χιλιάδες φοιτητές

Αναμνηστική φωτογραφία από το εσωτερικό του εστιατορίου της οικογένειας Βάλλα, το διάσημοκαι ιστορικό «Ομόνοια» στο κέντρο της Βοστώνης με τον θαυμάσιο εσωτερικό διάκοσμο.

Το εξαιρετικό εστιατόριο «Zoe’s» στο Κέμπριτζ της Μασαχουσέτης δίπλα στο Χάρβαρντ, ιδιοκτησίας του Θεόφιλου Βάλλα, γιου αγαπητού του Νίκου και της Χαρίκλειας.

Ο Θεόφιλος συνεχίζει την επιτυχία και την παράδοση του πατέρα του.Το αγαπημένο και αγαπητό από όλους ζεύγος, του Νίκου καιτης Χαρίκλειας Βάλλα, στο σπίτι τους στις Μυρτιές Καλύμνου.

«...όταν μπήκα στην επιχείρηση είχα όνειρο να τη μεγαλώσω διότι ήθελα κατά κάποιο τρόπο

να βγάλω το άχτι μου που δεν σπούδασα διότι ήθελα να γίνω αρχιτέκτων»

Συνέχεια από τη σελίδα 6

Page 9: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΣΑΒΒΑΤΟ 16 - ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013 ΠΡΟΣΩΠΟ 9

επίσης η εταιρεία μου πρότεινε ναμε στείλει στο πανεπιστήμιο και ναπληρώσει τα δίδακτρα, αλλά...».

Αλλά προτίμησε να πάει να βοη-θήσει τον πατέρα του. Θυμάται ότι«το πρωί πηγαίναμε, ανάβαμε τιςστόφες κι άρχιζε η μαγειρική καιμόλις ερχόταν 11η ώρα αναλάμ-βανα σερβιτόροςμαζί με άλλουςδύο, ο ΝίκοςΚουφός, ο κ. Φα-νάρας κι εγώ. Τομαγαζί ήταν πα-λιό, με σιδερένιοταβάνι, οπότε κά-ποια στιγμή είπαστον πατέρα μουότι πρέπει ναφτιάξουμε το μα-γαζί. Είχε αρχίσεινα έρχεται πολύςκόσμος. Το φα-γητό των γονέωνμου ήταν το κα-λύτερο, ήταν ηπραγματική Πο-λίτικη Κουζίνα, κιαπό αυτούς έμα-θα κι εγώ. Είχαγνωρίσει ορισμέ-νους Ελληνεςφοιτητές άλλουςαπό το ΜΙΤ, άλ-λους από το Χάρ-βαρντ, οι οποίοιέρχονταν ως πε-λάτες στο μαγαζί,οπότε κάποιαστιγμή τους είπαβρε παιδιά πρέπεινα μπογιατίσουμετο μαγαζί, αλλάπρέπει να το κά-νουμε τη νύχτα.Ενας από αυτούςήταν ο ΑσημάκηςΦωτήλας, ο οποί-ος εκλέχτηκεβουλευτής στηνΠάτρα κι έγινεκαι υφυπουργόςκατόπιν. Μου εί-παν μη στενοχω-ριέσαι εμείς θα τοβάψουμε το μα-γαζί τη νύχτα,μόνο να πεις στονμπαμπά σου ναμας αφήσει μερι-κά φαγητά ναέχουμε να φάμεκάτι. Τους είπαμην στενοχωριέ-στε αυτό θα τοαναλάβω εγώ. Αυτοί μιλούσαν ταΕλληνικά απταίστως κι εγώ τρελαι-νόμουν να τους ακούω να μιλούντα ωραία Ελληνικά. Κι αρχίσαμελοιπόν κάθε βράδυ να βάφουμε,οπότε πέρασε ήδη μια εβδομάδακαι μου είπε ο πατέρας μου βρεΝίκο μια εβδομάδα κι ακόμα δεντελειώσατε το ταβάνι; Του είπαμπαμπά μην στενοχωριέσαι κάνουμελίγο -λίγο, εν τω μεταξύ εμείς είχαμε

αρνάκι ψητό, κρασάκι, αλλά επί τέ-λους το τελειώσαμε. Βάλαμε και-νούργια καθίσματα, φορμάικα στουςτοίχους, το έμαθε ο κόσμος κι ερ-χόταν ομαδικώς, είχαμε γραμμή πουπερίμενε μέχρι έξω. Μισθό δεν παίρ-ναμε, όλα τα χρήματα πήγαιναν

στους γονείς, τακαταφέραμεαγοράσαμε τοκτίριο. Λίγο αρ-γότερα, αγορά-σαμε κι έναάλλο κτίριο στηδ ι ε ύ θ υ ν σ η1422 ColumbusAvenue στοΡόξμπουρι. Τοπρώτο πάτωματο κάναμε Ντό-νατς και τα δύοπατώματα τακάναμε διαμε-ρίσματα για ναμένουμε. Οτανείδα ότι η δου-λειά μας πήγαι-νε πολύ καλά,είπα στον πα-τέρα μου ότι εί-ναι καιρός ναφτιάξουμε καιτο δεύτερο πά-τωμα στο ‘Ομό-νοια’, αλλά τονπατέρα μου τονεπηρέαζε ο θεί-ος μου ο Μικές,ο οποίος επειδήείχε περάσειτην οικονομικήδ υ σ π ρ α γ ί αστην Αμερικήφοβόταν, δεντολμούσε. Τονέπεισα όμωςτον πατέρα μουκαι προχωρή-σαμε. Αρχιτέ-κτονας ήταν οΝτόναλτ Ντε-σίνσκι, ο οποίοςλάτρευε την ελ-ληνική αρχιτε-κτονική καιέκανε το δεύ-τερο πάτωμαομοίωμα τουΠαρθενώνα καιμάλιστα έβαλετέσσερις κίονεςμε γύρω-γύρωκαθρέφτες κιέβλεπε κανείςτο άπειρο, βά-λαμε επίσης

αγάλματα και πραγματικά άρχισενα γίνεται χαμός από προσέλευσηκόσμου σε σημείο που έπρεπε ναπεριμένουν οι πελάτες μιάμιση καιδύο ώρες για να βρουν τραπέζι. ΗΥπηρεσία Επανοικοδόμησης της Βο-στώνης (Boston Redevelopment Au-thority) αποφάσισε να κατεδαφίσειορισμένα κτίρια στο South End συμ-

Η Χαρίκλεια Βάλλα το 1963όταν την πρωτογνώρισε ο Νίκος στην Κάλυμνο.

Ο ευσταλής Νίκος Βάλλαςόταν υπηρετούσε στον

Αμερικανικό Στρατό το 1957.

Στον αγαπημένο μας θείο Νίκο Βάλλα,θερμά συγχαρητήρια

για την αναγνώριση που του γίνεται σήμερα από την εφημερίδα της Ομογένειας, τον «Εθνικό Κήρυκα»

και του ευχόμαστενα ζήσει πολλά χρόνια με υγεία και χαρά

και να προσφέρει πάντα σε όλους απλόχερα.

Σ’ αγαπούμε θείε Νίκο,

Τα ανίψια σουΝικήτας, Lesleyann, Αλεξία και Θέμης

Σπλαγκούνιας

Στον αγαπημένο μας αδελφό Νίκο Βάλλα,

εκφράζομε τα θερμά και ειλικρινή μας συγχαρητήρια για την εξαιρετική τιμή που του επεφύλαξε

η εφημερίδα του Ελληνισμού της Αμερικής, ο «Εθνικός Κήρυκας», για την μεγάλη και αθόρυβη προσφορά

στην Ελληνική μας Κοινότητα.

Ο Νίκος είναι άνθρωπος με ήθος και αξίες, αποτελεί καύχημα της οικογένειας μας και παράδειγμα προς μίμηση όλων μας.

Ανθρωπος χαμηλών τόνων, καλός σύζυγος, στοργικός πατέρας και παππούς, επιτυχημένος επαγγελματίας στο χώρο του.

Θερμά συγχαρητήρια και για τα πενήντα χρόνια ευτυχισμένης ζωής που κλείνει φέτος με την άξια σύντροφο του Χαρίκλεια.

Είμαστε πολύ περήφανοι για σένα ΝίκοΜε αγάπη πάντα

Θέμης και Ειρήνη Σπλαγκούνια

Συνέχεια στη σελίδα 10

Page 10: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ10 ΠΡΟΣΩΠΟ

περιλαμβανομένου και του δικούμας, που είχαμε το ‘Ομόνοια’. Η ει-ρωνεία είναι ότι μας πήραν και το‘Ομόνοια’ αλλά και το άλλο μας κτί-ριο στο Columbus Avenue και μαςαπαλλοτρίωσαν ελάχιστα, τη λεγό-μενη υπολογίσιμη αξία, η οποίαόμως μας ανήκε χρόνια πριν. Μαςέδωσαν 36 χιλιάδες δολάρια κι εμείςείχαμε δανειστεί μόνο για να φτιά-ξουμε το μαγαζί τρεις φορές περισ-σότερα. Μας υποσχέθηκαν ότι θαμας μεταφέρουν στο 42 Stuart Streetόπου ξεκινήσαμε πάλι το ‘Ομόνοια’εκεί. Επειδή είχαμε καλό όνομα καιτο μαγαζί αμέσως άρχισε να δουλεύειπολύ καλά, έπειτα από λίγο μας τοκατεδάφισαν πάλι για αν δοθεί τοοικόπεδο στο πανεπιστήμιο τουTufts. Μας είπαν ότι είχαμε το δι-καίωμα να πάρουμε το οικόπεδοC1Parcel που ήταν δίπλα στο ξενο-δοχείο Μπράτφορντ για να κτίσουμεδικό μας κτίριο. Εμείς τότε μόνοιμας δεν μπορούσαμε να χτίσουμεένα τέτοιο κτίριο γι’ αυτό καλέσαμεόλους τους Ελληνες επιχειρηματίες

στην περιοχή, τον Καμελάκη, τονΓραμματικάκη, τον Κακριδά, τονιδιοκτήτη της εταιρείας οπωροκη-πευτικών ‘Λακωνία’ να χτίσουμε έναμεγάλο κτίριο τουλάχιστον οκτώ πα-τώματα και να στεγαστούμε όλοι σ’αυτό να το ονομάσουμε ‘Αγορά’,αλλά δυστυχώς κανένας δεν αντα-ποκρίθηκε. Χάσαμε και το οικόπεδοδιότι είχαν τελειώσει τα κεφάλαιακαι δεν μπορούσαμε να δανειστούμεμε χαμηλό επιτόκιο και μάλιστα εί-χαμε ξοδέψει 80 χιλιάδες δολάριαστον αρχιτέκτονα που είχε κάνεισχέδια, γι’ αυτό πιστεύω ότι ήμαστανίσως η μόνη οικογένεια στη Μασα-χουσέτη που χάσαμε ό,τι είχαμεδουλέψει κι έπρεπε να αρχίσουμεπάλι από την αρχή. Τότε αναγκα-στήκαμε με τον αδελφό μου τονΜικέ να ανοίξουμε τα εστιατόρια‘Aegean Fare’ και μάλιστα διαλέξαμεδιαφορετικά μέρη ώστε αν μας πά-ρουν το ένα μαγαζί να έχουμε τοάλλο. Το πρώτο που βρήκα ήτανστο Cleveland Circle. Μόλις το είδαείπα στον αδελφό μου αυτό θα είναι

Νίκος Βάλλας: Ο επιχειρηματίας που βοήθησε χιλιάδες φοιτητές

Ο Γιώργος και η Μαρία Σωτηροπούλου με τα τρία χαριτωμένα παιδιά τους, Δημήτρη, Νίκο και Στέφανο, τα οποία καμαρώνουν με ιδιαίτερη χαρά ο Νίκος και η Χαρίκλεια Βάλλα.

Ο Θεόφιλος και η Αριστούλα Βάλλα με τα αγαπημένα τους παιδιά Νικόλαο, Σταύρο, Χριστόφοροκαι Ζωή επ’ ονόματι της οποίας ο μπαμπάς της ονόμασε το εστιατόριο του.

Το ζεύγος Νίκου και Χαρίκλειας Βάλλα με τον γιο τους Θεόφιλο, το 1994, τον οποίον αγαπούν πολύ.

Συνέχεια στη σελίδα 12

Συνέχεια από τη σελίδα 9

Page 11: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΣΑΒΒΑΤΟ 16 - ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013 ΠΡΟΣΩΠΟ 11

Η Χριστίνα Βάλλα νύμφη, πλαισιωμένη από τα ανίψια της Δημήτρη, Αλέξανδρο, Νίκο, Στέφανο,Νίκο, Σταύρο, Νίκο και Χριστόφορο, τον Δεκέμβριο του 2012.

Το αγαπημένο και ταιριαστό ζευγάρι ο Γιώργος και η Μαρία Σωτηροπούλου την ημέρα του γάμου τους τον Δεκέμβριο του 2012.

Το αγαπημένο και ταιριαστό ζευγάρι, ο Θεόφιλος και η Αριστούλα Βάλλα, την ημέρα του γάμου τους.

Το επίσης αγαπημένο και χαμογελαστό ζεύγος, ο Γρηγόρηςκαι η Νίκη Ορφανού, την ημέρα του γάμου τους.

Page 12: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ12 ΠΡΟΣΩΠΟ

το πρώτο μας μαγαζί. Ηταν φαρμα-κείο πρώτα, το ανακαινίσαμε κιέγινε ένα θαυμάσιο μαγαζί. Στη συ-νέχεια, ανοίξαμε στο Kenmore Squa-re κοντά στο πανεπιστήμιο της Βο-στώνης, στη συνέχεια στο FaneuilΗall και κατόπιν απέναντι το DugSquare».

Ο κ. Μπάλλας επεσήμανε πως«ήταν δύσκολα για δυο αδέλφιανα διευθύνουν τέσσερα μαγαζιά γι’αυτό είχα πει στον αδελφό μου ναπουλήσουμε τα δύο και να κρατή-σουμε ο καθένας από ένα, αλλάποτέ δεν εισακούσθηκα. Το ‘Ken-more Square’ ήταν τόσο μεγάλομαγαζί, είχε κάπου 270 καθίσματα,κι ο τρόπος που το λειτουργούσεήταν λάθος διότι δεν υπήρχε σύ-στημα κι οι σερβιτόρες δεν μπο-ρούσαν να δώσουν τον λογαριασμόσε κάθε παρέα και μάλιστα έφευγανχωρίς να πληρώσουν κι έβλεπακάθε φορά 4-5 λογαριασμούς κάτωστο πεζοδρόμιο, δεν υπήρχε έλεγ-

χος. Τα άλλα μαγαζιά ήταν μιαχαρά. Ηταν η χρυσή εποχή τότεκαι μάλιστα όλοι τα ζήλευαν αφούη ‘Boston Globe’ συνέχεια έγραφεεύγε σ’ αυτόν που διάλεξε αυτέςτις τοποθεσίες γι’ αυτά τα μαγαζιάκαι τα οποία έχουν τόσο μεγάληεπιτυχία».

Είπε πως «εργάστηκαν στα μα-γαζιά μας τουλάχιστον πέντε χι-λιάδες Ελληνες φοιτητές και φοι-τήτριες και μάλιστα πολλοί γνωρί-ζονταν σ’ αυτά, καθώς εργάζοντανκαι στη συνέχεια παντρεύοντανόταν τελείωναν τις σπουδές τους».Συμπλήρωσε, πως «εκατοντάδεςπαιδιά από το Ελληνικό Κολέγιοκαι τη Θεολογική Σχολή, αγόριακαι κορίτσια, όλα ήταν καταπλη-κτικά παιδιά, τα αγαπούσα πολύ,μπορεί να μη γνωρίζω τα ονόματάτους πια, αλλά όταν τους δω σήμερατους αναγνωρίζω αμέσως. Αγαπούσαπολύ το προσωπικό και το προσω-πικό με αγαπούσε επίσης, ήτανόλοι ευσυνείδητοι και καλά παι-διά».

Είπε ακόμα, πως «είχα κουρα-στεί, κι όταν πέθαναν οι γονείςμου δεν μπορούσα να αντέξω ναέχουμε 3-4 μαγαζιά και αποφασί-σαμε να χωρίσουμε με τον αδελφόμου. Πουλήσαμε το ‘Cleveland Cir-cle’, εγώ πήρα το μικρό στο FaunalHall κι ο αδελφός μου πήρε ταυπόλοιπα. Κι εκεί που πήγαινε τομαγαζί πολύ καλά, το διπλανό μαςμαγαζί έπιασε φωτιά η ‘Pizzeria

Regina’ και το σύστημα εξαέρωσηςπερνούσε πάνω από το δικό μαςμαγαζί, το οποίο το λειτουργούσαμεμαζί με τον γιο μου τον Θεόφιλο,καταστράφηκε από το νερό κι αναγ-κασθήκαμε να φύγουμε».

Στην ερώτηση αν έχει μέλλονσήμερα η Ελληνική Κουζίνα στη Βο-στώνη, απάντησε «δεν ξέρω να σαςαπαντήσω διότι την ελληνική γει-τονιά την κατάστρεψε το Boston Re-

development Authority καθώς επίσηςτην Αρμένικη και τη Συριακή γειτο-νιά. Είμαστε όλοι μαζί στο SouthEnd κι έφυγε όλος ο Ελληνισμόςστα περίχωρα. Ο γιος μου έχει ανοίξειτο ‘Zoe’s’ στο Κέμπριτζ κοντά στηνπλατεία του Χάρβαρντ. Πήρε απότο ‘Aegean Fare’ το πρωινό, το αρνάκικαπαμά από το ‘Ομόνοια’ και τασουβλάκια κι έχει Ελληνική, Ιταλικήκαι Αμερικανική κουζίνα αλλά σερ-

Νίκος Βάλλας: Ο επιχειρηματίας που βοήθησε χιλιάδες φοιτητές

Ο Νίκος και η Χαρίκλεια Βάλλα την όμορφη και ευλογημένη μέρα του γάμου τους στην Κάλυμνοστις 18 Αυγούστου του 1963, κι από τότε για πάντα μαζί αγαπημένοι και ευτυχισμένοι.

Ο αείμνηστος Θεόφιλος Βάλλας, σεβαστός πατέρας του Νίκου Βάλλα, ο οποίος δίδαξε στα παιδιά του ήθος,

τιμιότητα, εργατικότητα και αγάπη για τον συνάνθρωπο.

Συνέχεια από τη σελίδα 10

Page 13: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΣΑΒΒΑΤΟ 16 - ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013 ΠΡΟΣΩΠΟ 13

βίρει πρωινό όλη την ημέρα».Σύντροφος αγαπημένος και αφο-

σιωμένος συνοδίτης σε όλα είναι ησύζυγός του Χαρίκλεια, για τηνοποία μόνο λόγια αγάπης και εκτί-μησης είχε να πει, και παραδέχθηκαναμφότεροι πως ο έρωτάς τους κρατάακόμα και μάλιστα είναι πολύ δυ-νατός.

Η γνωριμία τους είναι μία ξεχω-ριστή ιστορία και σίγουρα ενδιαφέ-ρουσα. Ο κ. Βάλλας είπε ότι «απότο 1951 που ήλθα στην Αμερικήδεν είχα πάει διακοπές, ούτε μίαμέρα εκτός εργασίας, αλλά πήραδιακοπές για πρώτη φορά το 1963και πήγα στην Κάλυμνο. Ετυχε ναδω την Χαρίκλεια για πρώτη φοράόταν πήγα στο θερινό κινηματο-γράφο που τον είχε ο ξάδελφός τηςΜιχάλης Μπιλλήρης, αλλά δεν τόλ-μησα να της μιλήσω. Επαθα όμωςσκωληκοειδίτιδα, με έπιασε πόνοςκαι πήγα στης μητέρας μου τον ανι-ψιό, ο οποίος ήταν γιατρός χειρουρ-γός και είχε κλινική. Με εξέτασεκαι μου είπε ότι το βράδυ πρέπεινα σε εγχειρήσω. Εγινε η εγχείρηση,πήγαν όλα καλά και την τρίτη μέραήλθε η γυναίκα του ξαδέλφου μουτου γιατρού και μου είπε ότι θέλεινα σε δει ο δήμαρχος ο κ. Καλο-γιάννης. Ο αδελφός μου, ο Γιώργος,είχε μία γεννήτρα ηλεκτρισμού καιτην έδινε κάθε χρόνο για το πανη-γύρι της Παναγίας των Αργενοντών.Ηλθε λοιπόν ο δήμαρχος και μουείπε ‘θέλω να σου ζητήσω μία χάρηνα μας δώσετε τη γεννήτρα τουαδελφού σας για το πανηγύρι’ καιτου είπα ‘βέβαια να την πάρετε κιεγώ θα κανονίσω με τον αδελφό

μου’. Επειτα από μερικές μέρες μεεπισκέφθηκε πάλι ο δήμαρχος καιμου είπε ότι ‘Νίκο παιδί μου, εμείςοι γέροντες όταν δούμε καλά παιδιάαπό καλές οικογένειες να τα ενώ-σουμε και να κάνουν μία καλή οι-κογένεια. Εχω μία πολύ καλή κοπέλακαι θέλω να τη γνωρίσεις. Το βράδυπου θα δύσει ο ήλιος θα έλθω νασας πάρω με την κοπέλα και θαπάμε μια βόλτα μακριά με το αυτο-κίνητο και θα συζητήσετε οι δυοσας. Αν σας αρέσει και έχετε κοινάσημεία, καλώς, αν όχι δεν πρόκειταινα μάθει κανείς τίποτε’. Ηλθε ο δή-μαρχος να με πάρει κι όταν μπήκαστο αυτοκίνητο είδα την κοπέλαπου είχα δει την πρώτη φορά καιέψαχνα τόσο καιρό να την ξαναδώ.Επίσης, μαζί ήταν και μία δεύτερηκοπέλα (ήταν η αδελφή της Χαρί-κλειας, η Ειρήνη Σπλαγκούνια σή-μερα), στην Κάλυμνο δεν μπορούσενα βγει μία κοπέλα μόνη της, έπρεπενα τη συνοδεύει κάποιος από τοσπίτι. Βγήκαμε λοιπόν με τον δή-μαρχο, απομακρυνθήκαμε με τηνΧαρίκλεια και της είπα αν αγαπάςκάποιο παιδί εδώ μην το αφήσειςεπειδή είμαι από την Αμερική. Τηςείπα δεν έχομε πολυκατοικίες στηνΑμερική, ένα εστιατόριο μικρό, ερ-γάζομαι με τον πατέρα μου αλλάθα μπορέσουμε να ζήσουμε άνετα.Μου απάντησε ότι η ζωή μου θα εί-ναι με τον άνδρα που αγαπώ και θαπαντρευτώ, κι αυτά τα λόγια με ευ-χαρίστησαν, κι ήταν πραγματικά τομεγαλύτερο λαχείο της ζωής μου»και πρόσθεσε «η γυναίκα μου είναιένα διαμάντι, σαν σύζυγος, σανμάνα, σαν γιαγιά τώρα». Κι έτσι στις

7 Αυγούστου αρραβωνιάστηκαν καιστις 18 παντρεύτηκαν το 1963.

Το μυστικό τους που κράτησε

όλα αυτά τα χρόνια ζωντανό καιδυνατό τον δεσμό του γάμου τους,είπε πως «είναι η αγάπη, η εκτίμησηκαι η αλληλοκατανόηση που έχομεο ένας για τον άλλον» και συμπλή-ρωσε «δεν είχαμε φαντασίες γιαπολλά, ήμασταν αυτάρκεις με αυτάπου έχομε, κι οι δυο μας επενδύσαμεστα παιδιά μας». Απόκτησαν τέσσεραπαιδιά, τη Νίκη, τον Θεόφιλο, τηνΜαρία και την Χριστίνα, όλα με πα-νεπιστημιακή μόρφωση και στα χνά-ρια τους βαδίζουν και τα παιδιάτους. Ο Νίκος και η Χαρίκλεια λα-τρεύουν τα τέσσερα παιδιά τους καιτα εννιά εγγόνια τους. «ΕυλογίαΘεού», είπε, και πρόσθεσε «τα μιλώστα Ελληνικά αλλά πιο πολύ η Χα-ρίκλεια και η θεία τους η Ειρήνη(Σπλαγκούνια) που είναι δασκάλατα διδάσκει την ελληνική γλώσσα».

Ο κ. Βάλλας είναι πάντοτε χα-μογελαστός και χαρούμενος. «Ετσιήμουν πάντοτε, κι αυτό με βοήθησεκαι στα μαγαζιά διότι οι πελάτεςμου το έβλεπαν αυτό, το εκτιμούσαν,γινόμαστε φίλοι, κι είχα πελάτεςπου έρχονταν 6 και 7 φορές τηνεβδομάδα», τόνισε.

Οταν τον ρωτήσαμε τι θα γίνειόταν περάσει η γενιά των σημερινώνδιδασκαλισσών, όπως η κ. Σπλαγ-κούνια, απάντησε: «ως άνθρωποςπου είχα ελληνικά εστιατόρια καιανάμειξη με τον Ελληνισμό φοβάμαιπάρα πολύ διότι βλέπω μία μερίδατων ιερέων δεν υποστηρίζει την ελ-ληνική γλώσσα και τα ελληνικά σχο-

λεία».Στην ερώτηση γιατί δεν έγινε

ένα Ημερήσιο Σχολείο στη Βοστώνη,είπε ότι «αυτό το έργο έπρεπε νατο προωθήσει η Εκκλησία μας. Εφό-σον ο Απόδημος Ελληνισμός στηρί-ζεται στην Κοινότητα και η Κοινό-τητα είναι η Εκκλησία, μόνον η Εκ-κλησία μπορούσε να δημιουργήσειτο Σχολείο. Θυμάμαι πολλοί επί-σκοποι στη Βοστώνη έλεγαν ότι θαανοίξει ένα σχολείο, αλλά δεν έγινεποτέ».

Μιλώντας για τις κοινότητες, ανέ-φερε πως «πάντοτε πίστευα ότι ηκάθε κοινότητα θριαμβεύει ή όχιανάλογα με την ικανότητα του ιε-ρέα». Και συμπλήρωσε: «θα ήτανκαλό να γνωρίζουν την ελληνικήκαι την αγγλική γλώσσα εξίσου».Ανέφερε πως «εκτός της χορωδίαςπρέπει να έχουμε καλούς ψάλτες»και συμπλήρωσε «δεν μπορώ να τοκαταλάβω το ότι δεν έχομε καλούςψάλτες».

Είναι μέλος του ΔωδεκανησιακούΣυλλόγου Νέας Αγγλίας, της Ame-rican Legion διότι υπηρέτησε στονΑμερικανικό Στρατό, στην AHEPAκαι φυσικά στην κοινότητα τουΑγίου Νικολάου του Λέξιγκτον.

Την Κάλυμνο την λατρεύει καιτην επισκέπτεται κάθε καλοκαίριπαίρνοντας πάντοτε και κάποια εγ-γόνια μαζί. Για την κατάσταση στηνΕλλάδα, είπε, πως «ανησυχώ, πονώδιότι δεν αντέχω να βλέπω ηλικιω-μένους ανθρώπους στα συσσίτια».

Τα τέσσερα αγαπημένα αδέλφια Βάλλα, Χριστίνα, Θεόφιλος, Μαρία και Νίκη, τα οποία λατρεύουν κυριολεκτικά τους γονείς τους.

Στον αγαπημένο μας αδελφό και θείοΝίκο Βάλλα

που πρωτοξεκίνησε με το εστιατόριο «Ομόνοια»,μετά δημιούργησε την αλυσίδα εστιατορίων «Αegean Fare»,

που ήταν η ψυχή του Ελληνισμού της Βοστώνηςκαι για τα τελευταία 50 χρόνια

έχει αγγίξει τη γενιά μας,με την καλοσύνη του, το χαμόγελό του

και την ευγένεια ψυχής του

Συγχαρητήρια για την εκλεκτή αυτή διάκριση.

Με αγάπη,Μιχάλης, Στέλλα, Νίκη και Ειρήνη Μπιλλίρη

Page 14: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ14

Προμηθευτείτε τα βιβλία σας από τον «Εθνικό Κήρυκα»• Ιστορικά • Δοκίμια • Ταξιδιωτικά • Μελέτες • Μυθιστορήματα

ΔΕΛΤΙΟ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑΣΤΗΛ.: (718) 784-5255 • ΦΑΞ (718) 472-0510

E-mail: [email protected][email protected]

Στην τιμή συμπεριλαμβάνονται έξοδα διεκπεραίωσης και ταχυδρομικά. Αποστείλατε την παραγγελία σας με επιταγή, στο όνομα:ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ (NATIONAL HERALD, INC.) 37-10 30TH STREET, L.I.C., N.Y. 11101-2614

ή χρεώστε την πιστωτική σας κάρτα: o VISA o MASTERCARD o AMERICAN EXPRESS o DISCOVER

ΑΡΙΘΜΟΣ ΚΑΡΤΑΣ: ________________________________________ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΛΗΞΕΩΣ: ____________________________ΟΝΟΜΑ ΠΑΡΑΛΗΠΤΟΥ: ______________________________________________________________________________________ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ______________________________________________ΠΟΛΗ: ____________________________________________ΠΟΛΙΤΕΙΑ: ________________________________________________ΖΙΡ: ______________________________________________ΤΗΛ.: ____________________________________________________CELL: ______________________________________________ΦΑΞ:______________________________________________________E MAIL: ____________________________________________ΑΡΙΘ. ΒΙΒΛΙΩΝ: ____________

ΥΠΟΓΡΑΦΗ:________________________________________

Επιμέλεια:Κ. ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΣ

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΙΓΚΙΠΟΣΝΙΚΟΛΑΟΥΣε αντίθεση με τις "Αναμνήσεις", που γραμμένες σε μεγάλη χρονική απόσταση απότα γεγονότα που εξιστορούν, είναι αναπόφευκτο να μην έχουν επηρεασθεί από τηντελική τους έκβαση, το ημερολόγιο, κείμενο γραμμένο εν βρασμώ, έχει την αρετήνα μεταδίδει πιστά και αυθόρμητα τις άμεσες αντιδράσεις, τις πρώτες εκτιμήσεις,τα συναισθήματα της στιγμής. Αποτελεί ως εκ τούτου ξεχωριστή πηγή για όποιονεπιθυμεί να διεισδύσει στο μύχιο και αφανές επίπεδο των προθέσεων, των εξομο-λογήσεων, των αμφιβολιών, των επιθυμιών που καθ' ολοκληρίαν η κατά ένα μέροςέμειναν ανεκπλήρωτες, αντιλαμβανόμενος το αυτονόητο: ότι δηλαδή είναι η αφα-νής αυτή πλευρά της ιστορίας που φωτίζει την φανερή, κι ότι είναι αυτή εξίσου,αν όχι πιο σημαντική, από εκείνη, για όποιον όντως πασχίζει να φθάσει σε μία όσοτο δυνατό πληρέστερη κατανόηση των ανθρώπων και των συμβάντων. Το Ημερο-λόγιο του πρίγκιπος Νικολάου, όντας το μόνο τέτοιο κείμενο πού μέχρι στιγμήςδιαθέταμε από μέλος της δυναστείας του Γεωργίου Α', αποτελεί πρώτης σημασίαςιστορική πηγή, επιτρέπουσα την εισχώρηση στα ενδότερα των Ανακτόρων και τηςβασιλικής οικογένειας, προκειμένου να αντιληφθούμε το τί συνέβαινε σε έναν χώρογια τον οποίο σχεδόν ό,τι γνωρίζομε είναι από δεύτερο χέρι. Αφηγείται επί πλέον,στην λεπτομέρεια της, μία κομβική περίοδο πολύπλευρης κρίσης, θανάσιμων εθνι-κών απειλών και ραγδαίων προσαρμογών, διαστάσεις της οποίας έντονα θυμίζουντην δική μας, σε βαθμό μάλιστα αποθάρρυνσης, καθ' ότι η περιγραφή της Ελλάδαςτου 1909/1910, μηδενίζει ως προς πολλά τον αιώνα πού μεσολάβησε.

ΤΙΜΗ: $37.99

www.ekirikas.com

Page 15: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΣΑΒΒΑΤΟ 16 - ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013 ΘΕΜΑ 15

Απόκριες ονομάζονται οι τρειςεβδομάδες πριν από την ΚαθαρήΔευτέρα οπότε αρχίζει και η μεγάληνηστεία της Σαρακοστής. Ονομά-στηκαν έτσι επειδή, τη περίοδοαυτή, συνηθίζεται να μην τρώνεκρέας οι Χριστιανοί, δηλαδή «νααπέχουν από κρέας». Ανάλογη μετην ελληνική λέξη Αποκριά είναικαι η λατινική λέξη καρναβάλι(Carneval, carnavale, από τις λέ-ξεις<Carne=κρέας και Vale=περ-νάει).

Το κύριο γνώρισμα των Αποκριώνείναι οι μεταμφιέσεις τις οποίες συ-ναντάμε σε ολόκληρη την Ελλάδα,καθώς και στην υπόλοιπη Ευρώπη.Το όνομα των μεταμφιεσμένων δια-φέρει από τόπο σε τόπο: κουδου-νάτοι, καμουζέλες, μούσκαροι αλλάτο κοινότερο είναι μασκαράδες καικαρνάβαλοι που προέρχεται από τιςιταλικές λέξεις maschera καιcarnevale.

Στην Ελλάδα υπάρχει πληθώραεθίμων που διαφέρουν από περιοχήσε περιοχή. Ας γνωρίσουμε κάποιααπό αυτά.

Πλέκοντας κορδέλες στο Γαϊτανάκι!

Από τα πιο γνωστά πανελλαδικάέθιμα, που διατηρούνται αυτούσιαως τις μέρες μας, είναι το γαϊτανάκι.Το γαϊτανάκι είναι ένας χορός πουδένει απόλυτα με το χρώμα και τοκέφι της Αποκριάς.

Δεκατρία άτομα χρειάζονται γι’αυτόν το χορό. Ο ένας κρατά έναμεγάλο στύλο στο κέντρο, από τηνκορυφή του οποίου κρέμονται 12μακριές κορδέλες, διαφορετικούχρώματος η καθεμιά. Οι κορδέλεςαυτές λέγονται γαϊτάνια και δίνουντο όνομά τους στο έθιμο. Οι υπό-λοιποι δώδεκα χορευτές κρατούναπό ένα γαϊτάνι και χορεύουν σεζευγάρια. Καθώς κινούνται γύρωαπό το στύλο, κάθε χορευτής εναλ-λάσσεται με το ταίρι του κι έτσιπλέκουν τις κορδέλες πάνω του δη-μιουργώντας χρωματιστούς συνδυα-σμούς. Οταν πια οι κορδέλες τυλι-χτούν στο στύλο και οι χορευτέςχορεύουν όλο και πιο κοντά σε αυ-τόν, τότε ο χορός τελειώνει και τοστολισμένο γαϊτανάκι μένει να θυ-μίζει το αποκριάτικο πνεύμα.

ΘράκηΤο κάψιμο του Τζάρου στην

Ξάνθη Το έθιμο αυτό το έφεραν οι πρό-

σφυγες από το Σαμακώβ της Ανα-τολικής Θράκης και αναβιώνει κάθεχρόνο από τους κατοίκους του συ-νοικισμού, ο οποίος βρίσκεται στηγέφυρα του ποταμού Κόσυνθου. ΟΤζάρος ή Τζάρους, σύμφωνα με τηντοπική παράδοση, ήταν ένα κατα-σκευασμένο ανθρώπινο ομοίωμα το-ποθετημένο πάνω σε ένα σωρό απόπουρνάρια.

Την τελευταία Κυριακή της Απο-κριάς καιγόταν σε κέντρο αλάνας,

πλατείας ή σε υψώματα για να μηνέχουν το καλοκαίρι ψύλλους. Η ονο-μασία «Τζάρος» προήλθε από τονιδιόρρυθμο ήχο που δημιουργούσεη καύση του θάμνου «τζ, τζ, τζ…».Μετά την ολοκλήρωση του εθίμου,ακολουθεί ένα φαντασμαγορικό θέ-αμα με πυροτεχνήματα.

ΔιδυμότειχοΣτα χρόνια της τουρκοκρατίας

σε πολλές περιοχές της Ελλάδαςυπήρχαν πολλοί Τούρκοι. Κάποιοιαπό αυτούς είχαν μεγάλες περιουσίεςκαι οι κάτοικοι τους ονόμαζαν «Μπέ-ηδες». Ο Μπέης εκείνη την εποχήζούσε όπως ένας Αγάς. Είχε πάνταστο σπίτι του, την καλύτερη κοπέλατου χωριού, το γιατρό του, τη νο-σοκόμα, τους σωματοφύλακές τουκαι κάποιον έμπιστο δικαστικό γιανα τιμωρεί τους παραβάτες. Οι συν-θήκες εκείνης της εποχής ήταν πάραπολύ δύσκολες και για να επιβιώσεικανείς, πήγαινε και δούλευε στιςδουλειές του Μπέη για ένα κομμάτιψωμί. Πολλοί από τους κατοίκουςτου χωριού αντιδρούσαν σ’ όλη αυτήτην εκμετάλλευση οπότε και ξεση-κώθηκαν να διαμαρτυρηθούν νασταματήσει αυτό το καθεστώς πουεπικρατούσε, πράγμα που το κατά-φεραν.

Οι Τούρκοι δεν επέτρεπαν στουςΕλληνες να συγκεντρώνονται καινα μιλάνε ελεύθερα. Μετά από προ-σπάθειές τους επέτρεπαν να συγ-κεντρώνονται την Αποκριά, να μι-λούν ελεύθερα και να λύνουν ταπροβλήματά τους. Σιγά-σιγά μπο-ρούσαν να σατιρίζουν τους Τούρκουςκαι να τους πειράζουν, μόνο εκείνητη μέρα. Το έθιμο συνεχίστηκε, καιμετά την απελευθέρωση γινότανσαν γιορτή για την απελευθέρωσηαπό την εκμετάλλευση των Τούρκων.Κράτησε, και με τα χρόνια αύξησετο σατιρικό και περιπαικτικό χαρα-κτήρα του.

Το έθιμο του «Μπέη», περιέχειδιονυσιακά στοιχεία και έχει σατι-ρικό χαρακτήρα. Ο Μπέης είναι ώρι-μος άντρας με μουστάκι, ντυμένοςμε «γούνα», βαμμένος με κοκκινάδι,πολλά στολίδια, φέσι, μπότες καιφέρει μαζί του ραβδί, πιστόλια καιναργιλέ. Φυσικά δεν είναι μόνοςτου, έχει και τη συνοδεία του. Προ-ηγείται όλων ο τελάλης, ακολουθείη φρουρά του Μπέη, έπειτα ο ίδιος,οι αυλικοί και οι γεωργοί. Το ντύσιμοσχεδόν όλων των προσώπων βασί-ζεται σε ρούχα παλαιότερων εποχώνκαι στον αυτοσχεδιασμό. Αφού τε-λειώσει η «γύρα» του μπέη, γίνεταιαναπαράσταση των τοπικών εργα-σιών (όργωμα, θερισμός) από τουςγεωργούς. Ακολουθεί γαϊδουροδρο-μία και ρωμαϊκή πάλη. Μετά τηνολοκλήρωση της ρωμαϊκής πάλης,ο κόσμος μαζεύεται στις ταβέρνεςκαι μαζί με το προσωπικό του Μπέηπίνει και διασκεδάζει με παραδο-σιακά όργανα της περιοχής.

ΜακεδονίαΟι Μπουμπούνες της Καστο-

ριάς! Την τελευταία Κυριακή της Απο-

κριάς, στις πλατείες της Καστοριάςκαι στα χωριά στήνονται μεγάλεςφωτιές, τηρώντας ένα προχριστιανικόέθιμο που ακούει στο όνομα Μπουμ-πούνες.

Οι μεγαλύτερες μπουμπούνες εί-ναι της πλατείας Ντουλτσού, τηςγειτονιάς του Απόζαρι, της πλατείαςΟμονοίας και της γειτονιάς του πα-λαιού Νοσοκομείου. Γύρω από τηναναμμένη μπουμπούνα, οι παρευ-ρισκόμενοι πίνουν και γεύονται εδέ-

σματα της μέρας της Αποκριάς, πουκαταναλώνονται εν όψει της Καθα-ράς Δευτέρας. Λαϊκές ορχήστρεςπαίζουν τοπικούς παραδοσιακούςσκοπούς και ακολουθεί χορός μέχρινα σβήσει η μπουμπούνα και ναπάρει μαζί της τα κακά πνεύματα,ώστε ο εξαγνισμός της Σαρακοστήςνα ξεκινήσει χωρίς αυτά.

Στα σπίτια, οι νοικοκυραίοι τη-ρούν το έθιμο του «Χάσκαρη». Είναι

ένα συμβολικό έθιμο που πραγμα-τοποιείται στα σπίτια της Καστοριάςεπίσης την τελευταία Κυριακή τηςαποκριάς. Μετά το βραδινό φαγητόδιασκεδάζουν όλοι με τις προσπά-θειες που καταβάλουν όλα τα μέλητης οικογένειας για να «πιάσουν»με το στόμα ολάνοιχτο το βρασμένοαυγό που τους προσφέρεται με τηβοήθεια ενός ξύλινου ραβδιού καιμιας κλωστής στην οποία δένεταιτο αυγό. Ο συμβολισμός του χά-σκαρη έχει να κάνει με τη σαρακο-στή. Με αυγό κλείνει το στόμα γιατην νηστεία, με αυγό ανοίγει ξανάτο βράδυ της ανάστασης.

Ο «Φανός» της Κοζάνης Η κοζανίτικη Αποκριά είναι το

πιο γνήσιο, λαϊκό και αυθεντικόέθιμο της πόλης. Ενα ζωντανό έθιμοπου στηρίζεται στην αυθόρμητησυμμετοχή των κατοίκων, αναβιώ-νοντας μια παράδοση, οι ρίζες τηςοποίας χάνονται στα βάθη του χρό-νου. Γλέντι και ξεφάντωμα με φα-γητό, κρασί, χορό, τραγούδι καιαθυροστομία χωρίς όρια είναι ταχαρακτηριστικά των εκδηλώσεων.

«Οι Φανοί» είναι μεγάλες φωτιέςπου ανάβουν στις διάφορες γειτονιέςτης Κοζάνης και οι ντόπιοι τραγου-δούν αποκριάτικα τραγούδια (στοτοπικό ιδίωμα), που σατιρίζουν κα-ταστάσεις και πρόσωπα. Κατά τηδιάρκεια της Αποκριάς, κάθε μέραμια γειτονιά ανάβει τον δικό της«Φανό», ενώ το βράδυ της Κυριακής(της Μεγάλης Αποκριάς) ανάβουνόλοι οι «Φανοί» σ’ όλες τις γειτονιέςκαι η πόλη ζει ένα ξέφρενο παρα-δοσιακό γλέντι ως το πρωί.

Ο Καλόγερος στο ΚαλαμπάκιΔράμας

Την Καθαρά Δευτέρα στη Δράμααναβιώνει ένα από τα πιο σημαντικάδρώμενα του ελληνικού ιστορικούχώρου, που οι ντόπιοι ονομάζουν«Καλόγερο». Οι ρίζες του ανάγονταισε πανάρχαιες τελετές, κατά τιςοποίες οι άνθρωποι ζητούσαν απότις ανώτερες δυνάμεις να επενερ-

γήσουν στη βλάστηση και να γονι-μοποιήσουν τη γη. Στις μέρες μας,το έθιμο υπενθυμίζει και υπογραμ-μίζει την εξάρτηση του ανθρώπουαπό τη φύση. Ο Καλόγερος φοράδέρματα ζώων και μεταμφιέζεταισε ζώο ενώ στη μέση έχει δεμένακουδούνια, ένα εκ των οποίων είναισύμβολο γονιμότητας και επισκέ-πτεται μαζί με άλλους μεταμφιε-σμένους όλα τα σπίτια του χωριού.Μετά τις επισκέψεις, ο «Καλόγερος»συνεχίζει με το μιμητικό όργωμακαι τη σπορά των χωραφιών τουχωριού, ενώ το αποκριάτικο δρώμενοολοκληρώνεται με τον εικονικό θά-νατο και την ανάστασή του.

Σέρρες: Ενα αντίστοιχο έθιμομ’ αυτό του καλόγερου της Δράμαςσυναντάμε και στο χωριό Αγία Ελένητη Δευτέρα της Τυρινής. Τη γιορτήαυτή αρχίζουν οι Αναστενάρηδεςμε απόκρυφη μυσταγωγία και συμ-μετέχουν και οι μίμοι, οι οποίοισυγκροτούν το θίασο: ο Βασιλιάς,το Βασιλόπουλο, ο καπιστράς, ο κα-λόγερος, η νύφη, η μπάμπω και τοεφταμηνίτικο, οι γύφτοι με την αρ-κούδα και, τέλος, οι Κουρούτζηδες(φύλακες).

Αφού ο θίασος του Καλόγερουεπισκεφθεί όλα τα σπίτια του χωριού,όλοι οι κάτοικοι συγκεντρώνονταιστην πλατεία, όπου γίνεται η προ-ετοιμασία του συμβολικού αγρούγια τη σπορά και ακολουθεί η σκηνήτου θανάτου και της ανάστασης τουπρωταγωνιστή Καλόγερου. Μόλιςαναγγελθεί η ανάσταση του πρω-ταγωνιστή, ο θίασος αρχίζει κυκλικόχορό γύρω από το συμβολικά σπαρ-μένο χωράφι, με τον Βασιλιά Σπορέαστην κορυφή του χορού. Μετά τοχορό ο Αναστενάρης δίνει τις ευχέςτου και το πλήθος, ευχόμενο «κιαπό του χρόνου», διαλύεται.

Παράλληλα, την Κυριακή της Τυ-ρινής και την Καθαρά Δευτέρα, στοχωριό Φλάμπουρο αναβιώνει το έθι-μο του Μπαμπόγερου. Ο Μπαμπό-γερος συμβολίζει το καλό και τηνυγεία. Η εμφάνισή του είναι ξεχω-ριστή και παράλληλα τρομακτική.Είναι ντυμένος με μαύρα ή καφέδέρματα αιγοπροβάτων και από τημέση του κρέμονται διαφορετικούμήκους κουδούνια. Διακρίνονταιμόνο τα μάτια του, αφού στο κεφάλιτου φοράει ένα μαύρο, τεράστιομυτερό καπέλο, περίπου τριών μέ-τρων, στολισμένο με χάντρες, κορ-δέλες και μαντήλια. Νωρίς το πρωί,ο Μπαμπόγερος, αφού πάρει τηνευλογία της μάνας του, κατευθύνεταιστην εκκλησία για να πάρει τη χάρητης Αγίας Αννας, της ομώνυμης εκ-κλησίας του χωριού, ενώ στη συνέ-χεια επισκέπτεται κάθε σπίτι τουχωριού με σκοπό να σκορπίσει τοκακό και να φέρει τύχη και υγεία.

Το έθιμο του Μπαμπόγερου ολο-

Απόκριες σε όλα τα μήκη και πλάτη της Ελλάδας

Συνέχεια στη σελίδα 16

Page 16: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ16 ΘΕΜΑ

κληρώνεται την Καθαρά Δευτέρα,με ένα μεγάλο γλέντι, που στήνεταιστην πλατεία του χωριού, δίνονταςστους επισκέπτες την ευκαιρία ναθαυμάσουν τον περίτεχνο και μο-ναδικό χορό των Μπαμπόγερων,αλλά και την ευκαιρία να δοκιμά-σουν νηστίσιμα εδέσματα.

Νάουσα ΗμαθίαΟι Μπούλες

Στην Νάουσα της Ημαθίας συ-ναντάμε ένα από τα αρχαιότερααποκριάτικα έθιμα, τις «Μπούλες».Εκτός από το παλαιότερο αποκριά-τικο έθιμο, είναι επίσης και ένα από

τα πιο ευρέως διαδομένα. Οι «Μπού-λες» είναι ένα χορευτικό δρώμενοκαι αυτό γιατί κατά την διάρκειατης τέλεσής του απαιτείται χορευτικήσυμμετοχή από ομάδες ανθρώπων.Σε αυτό το έθιμο για να λάβει κανείςμέρος θα πρέπει να ακολουθήσειτους αυστηρούς κανόνες που θέ-τονται σχετικά με την συμπεριφορά,το δρομολόγιο και άλλες προκαθο-ρισμένες προϋποθέσεις οι οποίεςπροκύπτουν από το αρχαίο τελε-τουργικό.

Ενας απαράβατος κανόνας τουεθίμου που δεν αλλοιώθηκε όσαχρόνια κι αν πέρασαν είναι πως οιτελεστές του εθίμου είναι αυστηράμόνο άντρες. Από τα πολύ παλιάχρόνια στα μπουλούκια έπαιρνανμέρος και μικρά αγόρια.

Το έθιμο ξεκινάει νωρίς το πρωί,την παραμονή της Κυριακής τηςΑποκριάς όπου κι αρχίζει το ντύσιμο.Αυτό συμβαίνει γιατί τ’ ασήμια πουθα κοσμήσουν τα πανάκριβα υφά-σματα πρέπει να ραφτούν ένα έναπάνω σε ένα ειδικά σχεδιασμένογια την τελετή γιλέκο. Τελευταίαπροσθήκη για να ολοκληρωθεί ηαμφίεση της Μπούλας είναι το πε-ρίτεχνο και συνάμα πολύπλοκο κε-φαλοδέσιμο, το οποίο τοποθετείταιαπό ειδικό τεχνίτη, έτσι ώστε να

δεθεί σωστά και σφιχτά για ν’ αντέξειστις μεγάλες διαδρομές που θα δια-νύσουν οι τελεστές και στους πολ-λούς και έντονους χορούς που απαι-τεί η τέλεση του εθίμου.

Η φορεσιά για τις «Μπούλες»απαιτεί πολλά κοσμήματα κυρίωςασημένια γι’ αυτό και οι συμμετέ-χοντες στο έθιμο ξεκινούσαν τηνσυλλογή τους τουλάχιστον τρεις μή-νες πριν. Πολλά από τα ασημικάπου συνοδεύουν την εντυπωσιακήαμφίεση είναι σπάνια, ανεκτίμητηςαξίας οικογενειακά κειμήλια. Ταυφάσματα που αποτελούν την εν-δυμασία της «Μπούλας» (νύφης) εί-ναι πανάκριβα μέχρι και σήμερα γι’

αυτό και έραβαν μερικά μέρη τηςφορεσιάς και τα υπόλοιπα τα δα-νείζονταν από τελεστές του εθίμουπροηγούμενων χρόνων.

Εντύπωση προκαλεί η παραδο-σιακή μάσκα που ονομάζεται πρό-σωπος ή προσωπίδα που είναι ίσωςτο σημαντικότερο εξάρτημα της φο-ρεσιάς της νύφης αλλά και του άντραπου συμμετέχει στο έθιμο.

Τα εξαρτήματα που συναντάμεστην ανδρική φορεσιά είναι:

Το μπινιβρέκι, μακρύ ανδρικόεσώρουχο μέχρι τον αστράγαλο πουδένει με υφασμάτινο κορδόνι.

Οι μπέτσφις, άσπρες κάλτσεςπου φτάνουν από το μηρό μέχριτον αστράγαλο και φοριούνται πάνωαπό το μπινιβρέκι. Παλιά οι μπέτσφιςείχαν δύο κορδόνια που χρησίμευανγια να στερεωθούν σ’ ένα λουρίπου έβαζαν στη μέση.

Oι βουδέτες, μαύρες υφασμάτινεςταινίες που συγκρατούν τις κάλτσες(με φούντα στην άκρη τους) καιδένονται κάτω από το γόνατο στιςμπέτσφις.

Η κοντέλα, πουκάμισο με πολύφαρδιά μανίκια, κεντημένο στο στή-θος, στο γιακά και στην άκρη τωνμανικιών με μεταξωτή κλωστή σεσχέδιο ψαροκόκαλου.

Η φουστανέλα, ένα από τα βα-

σικότερα κομμάτια στη στολή τηςΜπούλας. Είναι κοντή αρματωλική,φθάνει 4-5 δάχτυλα πάνω από τογόνατο και έχει 300 ως 400 λαγκιό-λια (πιέτες), σε αντίθεση με αυτήντης Πελοποννήσου και της ΣτερεάςΕλλάδος που φθάνει 15-20 εκ. κάτωαπ’ το γόνατο και έχει λίγα λαγκιό-λια. Το πισλί, είναι ένα είδος γιλέκουπου φοριέται πάνω από το πουκά-μισο, φτιαγμένο από βελούδινο ήμάλλινο ύφασμα. Είναι κεντημένομε γαϊτάνια, τιρτίρια και καρμάδες(είδη βελονιάς με χρυσοκλωστή).Το πισλί δενόταν σφιχτά στο στήθοςκαι παλιότερα από πάνω ράβανεένα άσπρο πανί, πάνω στο οποίοράβονταν τ’ ασήμια.

Το ζωνάρι για τη μέση, ήταν στε-νό και ίδιο με αυτό που φορούσανμε τα σαλβάρια τους οι Ναουσαίοιγαμπροί στο γάμο. Είναι υφασμένοαπό μετάξι και βαμμένο με φυσικήμπογιά από αγκίτσι (ίον). Eχειάσπρες και λιλά ρίγες και στην άκρηκρόσια που πέφτουν πάνω στη φου-στανέλα.

Το Σελιάχι, μπαίνει στη μέσηπάνω από το ζωνάρι. Είναι φτιαγ-μένο από πολλά στρώματα πετσιούκαι το χρησιμοποιούσαν ως πορτο-φόλι, ή θήκη για κουμπούρια καιμαχαίρια.

Η Πάλα, το γιαταγάνι -μαχαίρι για το χορό

Ο πρόσωπος, ή προσωπίδα είναιίσως το σημαντικότερο στοιχείο τηςαμφίεσης. Πάνω σε ειδικό καλούπιτοποθετείται χοντρό πανί και πάνωσ’ αυτό γύψος που είναι κερωμένοςαπό μέσα, ώστε να κρατά δροσιά σ’αυτόν που τον φορά. Τον πρόσωποέβαφε άσπρο και λουστράριζε ειδι-κός τεχνίτης. Το μουστάκι γίνεταιαπό αλογότριχα και κατράμι, ενώ ησύνθεση των χρωμάτων έχει ωςβάση το αυγό της κότας. Χαρακτη-ριστικό και των δύο τύπων προσω-πίδας (γυναικείας και ανδρικής)είναι τα πολύ μικρά μάτια και τοεπίσης μικρό στόμα.

Το ταράμπουλο, ή ταραμπουλούζείναι ζωνάρι φτιαγμένο από καθαρόμετάξι σε ύφανση αδίμιτη και σχέδιοανατολίτικο και έχει προέλευση απότην Τρίπολη της Αφρικής. Το πλάτοςτου είναι περίπου 0.90 μ. και τομήκος του 3,60 μ. Το δέσιμο τηςπροσωπίδας με το ταράμπουλο γι-νόταν πάντοτε από ειδικό τεχνίτηκαι ήταν η δυσκολότερη δουλειά,γιατί απαιτούσε μεγάλη τέχνη καιυπομονή, ώστε το κεφάλι να είναιόμορφα δεμένο.

Το μαντήλι, που θα ραφτεί στονκαρπό του δεξιού χεριού για τοχορό.

Τα σκουφούνια, (κάλτσες) πουγίνονται από τις νοικοκυρές με κά-τασπρο μαλλί.

Τα τσαρούχια, που παλιά κατα-σκευάζονταν μόνο στα Γιάννενααπό δέρμα τελετίνι και είναι κόκκινα

με μαύρη φούντα.Η φορεσιά της νύφης Μπούλας

αποτελείτε από μακριά και φαρδιάπολύχρωμα φορέματα. Το κεφαλο-κάλυμμα στολίζεται με πολλά λου-λούδια από τα οποία ξεκινούν τούλιακαι κορδέλες. Η προσωπίδα στηνγυναικεία φορεσιά χρωματίζεται μεροδαλά ολοστρόγγυλα μάγουλα. Στοστήθος φέρει ελαφρά ασήμια καιφλουριά. Την μέση της τυλίγει μιαχρυσοκέντητη ζώνη με πόρπη. Τέλος,στο εσωτερικό του φουστανιού ρά-βονται πλαστικά στεφάνια έτσι ώστενα δίνει όγκο και να το κρατάειφουντωτό.

Τα κοσμήματα που συναντάμεστις αντρικές αλλά και στις γυναι-κείες φορεσιές του εθίμου είναι κυ-ρίως ασημένια. Τα κύρια υλικά γιατην κατασκευή των κοσμημάτωνήταν και είναι ασήμι, πέτρες καισαβάτι. Στο στέρνο συνήθως έραβανφλουριά (κέρματα) τα οποία περ-νούσαν μέσα από αλυσίδες και κα-τέληγαν σε σταυρούς. Oλα τα κο-σμήματα οι σταυροί και τα χαϊμαλιά

στο εσωτερικό τους είχαν κομμάτιτίμιου ξύλου. Την πλάτη και τηνφουστανέλα της φορεσιάς την δια-κοσμούσαν με φιγούρες αετού καιαρχαίες παραστάσεις.

Η συγκρότηση του μπουλουκιούπου θα βγει στο έθιμο αρχίζει βέβαιαπολύ πριν από την Αποκριά. Τα άτο-μα που θα αποτελέσουν το μπου-λούκι ορίζουν τον αρχηγό τους, εξα-σφαλίζουν τα όργανα, ψάχνουν γιατις φορεσιές και τα ασημικά. Οι πα-λιές Μπούλες δανείζουν πάντα στουςνεότερους τις φορεσιές τους καιτους βοηθούν στο ντύσιμο. Το Σάβ-βατο βράδυ, παραμονή της Αποκριάς,αρχίζει το ντύσιμο των τελεστώντου εθίμου που διαρκεί όλη τη νύχτακαι είναι πολύ κουραστικό. Τα ασή-μια ράβονται πάνω στη στολή ένα-ένα από μοδίστρες ή τις γυναίκεςτου σπιτιού και όταν τελειώνει τοντύσιμο, έρχεται ειδικός τεχνίτηςπου δένει στο κεφάλι του νέου το

ταράμπουλο με την προσωπίδα. Ονέος τώρα είναι έτοιμος και περιμένεινα ακουστούν τα όργανα και νατον καλέσουν στο μπουλούκι.

Κατά το μάζεμα του μπουλουκιού,ο νέος, ντυμένος από το βράδυ τουΣαββάτου παλιότερα και από νωρίςτο πρωί της Κυριακής της Αποκριάςσήμερα, είναι έτοιμος. Από μακριάακούγονται το νταούλι με το ζουρνάπου καλούν στο μάζεμα του μπου-λουκιού. Τα όργανα παίζοντας μιαμελωδία ελεύθερου ρυθμικού τύπου,το «Ζαλιστό», θα περάσουν απ’ όλατα σπίτια των νέων που συμμετέχουνκαι θα τους μαζέψουν έναν - έναν.Τα όργανα δε θα μαζέψουν τα μικράαγόρια. Αυτά πηγαίνουν με τουςπατεράδες τους στα σπίτια των με-γαλύτερων. Οταν ακουστεί ο Ζαλι-στός, η Μπούλα θα βγει στο παρά-θυρο ή στο μπαλκόνι του σπιτιούνα χαιρετίσει το μπουλούκι που έρ-χεται να την πάρει. Ανοίγει ψηλάτα χέρια και χαιρετά κουνώντας τοστήθος δεξιά-αριστερά, ώστε να κου-δουνίζουν τα νομίσματα που έχει

κρεμασμένα στο στήθος. Στη συνέ-χεια ο νέος παίρνοντας χέρι και πη-δώντας στα δύο του πόδια, χαιρετάόλους τους ανθρώπους του σπιτιούκαθώς και όσους τον βοήθησαν στοντύσιμο.

Φτάνοντας στην εξώπορτα τουσπιτιού, κάνει τρεις φορές το σταυρότου και στη συνέχεια χαιρετά όλουςόσοι ήρθαν να τον πάρουν. Υστερα,πιασμένοι δυο-δυο με τα όργανανα παίζουν το Ζαλιστό, ξεκινούν ναπάρουν την επόμενη Μπούλα. Ηνύφη-Μπούλα ετοιμάζεται κι αυτήτελετουργικά από την οικογένειατου άνδρα που θα την υποδυθεί.Είναι ένας ρόλος που πρέπει ναπαιχθεί με τρόπο σοβαρό και υπε-ρήφανο. Η νύφη-Μπούλα θα φιλήσειτα χέρια όλων των ανθρώπων τουσπιτιού της και στη συνέχεια όλουτου μπουλουκιού, των οργανοπαι-κτών και όλων όσοι παρευρίσκονταιεκεί την ώρα που θα την πάρουν.

Απόκριες σε όλα τα μήκη και πλάτη της ΕλλάδαςΣυνέχεια από τη σελίδα 15

Page 17: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΣΑΒΒΑΤΟ 16 - ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013 ΘΕΜΑ 17

Αφού βάλουν δυο Μπούλες μιανύφη-Μπούλα στη μέση, συνεχίζουννα μαζεύουν από τα σπίτια και ταυπόλοιπα μέλη του μπουλουκιού.Πρώτα μαζεύουν τους νέους, μετάτους παλιούς και τελευταίο όλωντον αρχηγό.

Σιγά σιγά σχηματίζεται μια πομπήπου έχει ως εξής. Προηγούνται ταπιο μικρά αγόρια που δεν φορούνπρόσωπο και ακολουθούν τα μεγα-λύτερα. Μετά τοποθετούνται οι νε-ότερες Μπούλες, στη μέση περίπουαυτές που κρατούν τη νύφη-Μπούλακαι τελευταίες οι παλιότερες Μπού-λες και ο αρχηγός του μπουλουκιού.Ακριβώς πίσω από τον αρχηγό ακο-λουθούν οι οργανοπαίκτες, για ναπαίρνουν εντολές ως προς το ρε-περτόριο. Για τους πρωταγωνιστέςτου εθίμου το χορευτικό ρεπερτόριοείναι ο Συγκαθιστός, η Παπαδιά, ηΠαλιά Παπαδιά, ο Νταβέλης, ο Σω-τήρης, ο Νιζάμικος, ο Μελικές, οΜουσταμπέϊκος, το Σαρανταπέντε,η Σούδα, η Μακρινίτσα και φυσικάη Πατινάδα. Σε όλους αυτούς, τουςκατεξοχήν ανδρικούς χορούς, ηνύφη-Μπούλα συμμετέχει ελάχιστα.Κινείται συμβολικά μαζί με τις άλλεςΜπούλες, αλλά το δικό της χορευτικόρεπερτόριο αποτελούν οι χοροί Μα-κρινίτσα και Σούδα. Αν από τα μικράαγόρια που συνοδεύουν το μπου-λούκι, κάποιο μπορεί να τα κατα-φέρει καλά στο χορό, μετά από επι-θυμία των γονιών του (που ακο-λουθούν το μπουλούκι), ο αρχηγόςθα ορίσει πότε και σε ποιο σημείοθα μπει πρώτος στον κύκλο και θαχορέψει ως πρωτοσυρτής, ενώ όλοιθα τον σεβαστούν σαν μεγάλο.

Αφού τελειώσει το μάζεμα τουμπουλουκιού, όλοι μαζί ξεκινούνγια το Δημαρχείο, το Κονάκι τουΜουντίρη στα χρόνια της τουρκο-κρατίας, και υπολογίζουν να φθά-σουν εκεί κοντά στο μεσημέρι. Στιςδώδεκα περίπου συγκεντρώνονταιστο Δημαρχείο όπου βρίσκεται μα-ζεμένη όλη η Νάουσα, περιμένονταςνα δουν τις Μπούλες.

Η χορευτική δράση του μπου-λουκιού ξεκινούσε μετά την επί-σκεψη στο κονάκι του άρχοντα τηςπόλης, από τον οποίο έπρεπε ναδοθεί στον αρχηγό του μπουλουκιούάδεια για την τέλεση του εθίμου.Φέ-τος όλα τα μπουλούκια θα επισκε-φθούν το Δημαρχείο και μετά θααρχίσουν τη χορευτική τους πορείαμέσα στους δρόμους της Νάουσας.Αμέσως μόλις η ομάδα φθάσει στηνπλατεία και ο αρχηγός πάει να δώσειτα «διαπιστευτήρια» του μπουλου-κιού του στο Δήμαρχο, αρχίζει καιη χορευτική δράση του μπουλουκιού.Ο ζουρνάς παίζει το Ζαλιστό, οιΜπούλες, που είναι ζευγάρια, γέρ-νουν το κορμί τους πίσω και τινά-ζονται αγέρωχα. Ενας από κάθε ζεύ-γος βοηθούμενος από το σύντροφότου που τον κρατά πίσω στην πλάτη,κάνει μια υπερέκταση προς τα πίσωχτυπώντας υπερήφανα με νευρικέςκινήσεις τα νομίσματα του στήθουςτου, σε αντίθεση με τη νύφη-Μπούλα

που κάνει τεμενάδες, προσκυνώνταςως το χώμα.

Την περίοδο της τουρκοκρατίας,την ίδια ώρα ανέβαιναν στο Κονάκιένας - δύο φιλήσυχοι Ναουσαίοιντυμένοι Μπούλες, οι οποίοι έβγαζαντον πρόσωπο για να τους δει οΤούρκος Μουντίρης και να’ ναι ήσυ-χος ότι δεν είναι αντάρτες. Αυτοί,θα βεβαίωναν τον Τούρκο άρχονταότι όλοι οι άντρες του μπουλουκιού

είναι φιλήσυχοι Ναουσαίοι πολίτεςκαι ότι είναι δύσκολο να βγάλουντις προσωπίδες, γιατί χαλά το περί-πλοκο δέσιμό τους. Πολλές φορέςόμως, κάτω από τις προσωπίδες κρύ-βονταν επαναστάτες που κατέβαιναναπό το Βέρμιο, για να γιορτάσουνκαι αυτοί λίγο πιο ξένοιαστα τις μέ-ρες της Αποκριάς ή να συγκεντρώ-σουν τρόφιμα και χρήματα για τοναγώνα της λευτεριάς.

Ο δήμαρχος, ο πρώτος άρχονταςτου τόπου, δίνει την άδεια και τότεο ζουρνάς θα παίξει το «Κάτω στηΡόιδο», χορό που χορεύεται από τιςΜπούλες ως συγκαθιστός με το μαν-τήλι που έχουν ραμμένο στο χέρι(η ίδια μελωδία στο Ναουσαίικογάμο χορευόταν ως συγκαθιστόςκαι ήταν ο πρώτος χορός του γαμή-λιου γλεντιού). Ακολουθεί ο θούριοςτου Ρήγα («Ως πότε παλικάρια θαζούμε στα στενά») και σ’ αυτή τηνπατινάδα βγαίνουν οι πάλες απότις θήκες τους. Μετά ακολουθεί οχορός Παπαδιά, συνήθως από τοναρχηγό του Μπουλουκιού. Ακολου-θεί η Μακρινίτσα, ο χορός της Νύ-φης, του δεύτερου πρωταγωνιστήτης τελετουργίας, η οποία θα τονσύρει με σοβαρότητα και μεγαλο-πρέπεια όπως αρμόζει σε ένα χορόπου είναι μοιρολόι και φόρος τιμήςσε μία από τις ενδοξότερες σελίδεςτης Ελληνικής Ιστορίας, το ολοκαύ-τωμα και την ολοσχερή καταστροφήτης Νάουσας το 1822 από τουςΤούρκους. Θα ακολουθήσουν ο Νι-ζάμικος, το Σαρανταπέντε, ο Μελικέςκαι ίσως η Σούδα ή ο Μουσταμπέικοςπου μπορούν να χορευτούν και απόμικρά παιδιά.

Αμέσως μετά τους χορούς στο

Δημαρχείο, οι Μπούλες κινούνταιμε την πατινάδα, «Ως πότε παλικά-ρια», για τον πρώτο μαχαλά, όπουθα γίνει η στάση για τους χορούς,για το τριόδι του Λάμνια. Οι Μπούλεςχαιρετούν κάθε γνωστό που συναν-τάνε, παίρνοντας χειραψία και πη-δώντας τρεις φορές στα δυο τουςπόδια. Φτάνοντας στο τριόδι, οιζουρνατζήδες θα παίξουν την πατι-νάδα του Σανιδά.

Μετά το τριόδι περνώντας απότο στενό του Χρηστίδη, στη σημερινήλαϊκή αγορά, βγαίνουν στα Καμμέναμε την πατινάδα της Χοντροσούγ-κλας. Εκεί γίνεται άλλη στάση γιαχορό. Σ’ αυτή τη γειτονιά ήταν παλιάόλα τα πλουσιόσπιτα της Νάουσας.Οι Μπούλες θα χορέψουν πάλι αρ-κετούς από τους χορούς του ρεπερ-τορίου και ο αρχηγός του μπουλου-κιού θα ορίσει ποιοι και με ποιασειρά θα σύρουν τους χορούς. Στησυνέχεια το μπουλούκι θα προχω-ρήσει για τη συνοικία της Πουλιάνας.Αφού χορέψουν κι εκεί, η επόμενηστάση είναι στη συνοικία Μπατάνια,όπου πηγαίνουν χορεύοντας τηνπατινάδα «Του Υψηλάντη». Βγαί-νοντας και πάλι στα Καμμένα καιαπό τη Βασιλέως Κωνσταντίνου χο-ρεύοντας την πατινάδα, «Ο Μίληςο περήφανος», θα πάνε στο Κιόσκι.Εδώ περιμένουν πολλοί Ναουσαίοιγια να θαυμάσουν και να κρίνουντους καλύτερους χορευτές.

Φεύγοντας από το κιόσκι με τηνπατινάδα «Καμπάνα», κατευθύνονταιστον Αϊ Γιώργη όπου θα στηθεί καιπάλι χορός από τα μέλη του μπου-λουκιού που είναι από αυτή τη συ-νοικία. Μετά, θα πάρουν το δρόμογια τον Αγιο Μηνά κι από κει στοτριόδι του Μαγγαβέλα, δίπλα στηνΠαναγιά. Από του Μαγγαβέλα καιπέρα, οι οργανοπαίκτες παίζονταςτην πατινάδα «Κατέβα Λένκω» πη-γαίνουν για τη συνοικία Αλώνιαόπου θα γίνει μεγάλο γλέντι. Φτά-νοντας στα Αλώνια με την πατινάδα«της Μαρίας» αρχίζει πια να νυχτώ-νει. Σ’ αυτή τη γειτονιά θα βγάλουντις προσωπίδες όλοι όσοι κάθονταιεδώ κοντά, ή έχουν κάποιο συγγε-

νικό τους σπίτι. Εδώ, χωρίς προσω-πίδες πλέον, θα μπορέσουν να φάνεκάτι και να πιούν, απ’ αυτά πουτους έχουν ετοιμάσει όλα τα γειτο-νικά σπίτια. Πρέπει να σημειωθείπως έως τώρα (τα παλιότερα χρόνια)έπιναν νερό με ένα ειδικό καλαμάκικαι το κάπνισμα γινόταν επίσης μεειδικό τσιμπούκι, που χωρά μέσααπό το μικρό στόμα του προσωπείουαφού δεν ήταν δυνατό να το βγάλειο χορευτής όλη μέρα. Οσο το μπου-λούκι βρίσκεται σε πορεία και φοράτις προσωπίδες, κανείς από τους θε-ατές δεν επιτρέπεται να χορέψειμαζί τους, ούτε φυσικά να σύρει τοχορό. Από τη στιγμή όμως που οιΜπούλες βγάλουν τον πρόσωπο στ’Αλώνια, μπορούν να πάρουν μέροςστο χορό και πολίτες ή παλιές Μπού-λες που μένουν σ’ αυτή τη γειτονιά.

Μετά το μεγάλο γλέντι στα Αλώ-νια παίρνοντας το δρόμο για τα Γα-λάκεια, οι ζουρνάδες παίζουν τηνπατινάδα «Δε σ’ άριζαν τα ΑλώνιαΝταηλιάνα». Οι Μπούλες με τηνπατινάδα της Χοντροσούγκλας, αφούπεράσουν το Στραβό Πλάτανο καιτο τριόδι του Λάτση και του Λάμνια,θα βγουν στα Καμμένα, όπου θαστήσουν και τον τελευταίο τουςχορό. Τώρα θα βγάλουν τις προσω-πίδες όσοι μένουν σ’ αυτή τη μεριάτης πόλης. Εδώ χορεύουν οι παλιέςΜπούλες καθώς και όσοι από τονκόσμο θέλουν να χορέψουν. ΣταΚαμμένα πια αρχίζει να διαλύεταιτο μπουλούκι, όσες Μπούλες έχουνκουραστεί φεύγουν για τα σπίτιατους, ενώ άλλες συνεχίζουν το γλέντιστα σπίτια που τους καλούν μερα-

κλήδες Ναουσαίοι. Ο χορός δενείναι πια τελετουργικός, έχει πλέονμετατραπεί σε λαϊκό πανηγύρι. Τοπρωί όλα τα μέλη του μπουλουκιούκαι ο κόσμος, κουρασμένοι από τονπολύ χορό θα χωρίσουν πηγαίνονταςγια τα σπίτια τους. Παλαιότερα,όταν επέστρεφαν αργά στο σπίτιτους, κοιμόνταν ντυμένοι σε μιακαρέκλα ή στο στρώμα, τυλιγμένοισ’ ένα καθαρό σεντόνι, έτσι ώστετην επόμενη μέρα να είναι έτοιμοικαι να μη χρειάζεται να ξαναντυ-θούν.

Τη Δευτέρα της Αποκριάς τοπρωί, χωρίς να φορούν τον πρόσωπο,μαζεύονται όλοι στο σπίτι του αρ-χηγού. Εδώ θα έρθουν και οι οργα-νοπαίκτες και τα μικρά παιδιά τουμπουλουκιού. Τη μέρα αυτή το πρό-γραμμα δεν είναι τελετουργικό. Εδώθα γίνει ένα μικρό οικογενειακόγλέντι με τους συγγενείς και φίλουςτου αρχηγού. Μετά θα πάνε με πα-τινάδα στο Κονάκι (Δημαρχείο), θαχορέψουν λίγο και στη συνέχεια θαεπισκεφτούν τα σπίτια των μελώντου μπουλουκιού που τους έχουνκαλεσμένους, για γλέντι με χορό,μεζέδες και κρασί. Σήμερα το δρο-μολόγιο δεν είναι καθορισμένο καιείναι μέρα γλεντιού. Σε κάθε σπίτιτους περιμένει τραπέζι με πλούσιουςμεζέδες και κρασί. Το μουσικό καιχορευτικό ρεπερτόριο αυτή τη μέραδεν έχει την αυστηρότητα της προ-ηγουμένης και εκτός από τους χο-ρούς του εθίμου, ο ζουρνάς παίζεικαι σύγχρονες μελωδίες ή και με-λωδίες των χωριών της Νάουσας,εάν η οικογένεια έχει καταγωγήαπό κάποιο χωριό. Το βράδυ όλατα μέλη του μπουλουκιού, κατα-κουρασμένα από τους εξαντλητικούςχορούς των δύο ημερών, αφού πάλιπάρουν χέρι μεταξύ τους θα γυρί-σουν στα σπίτια τους.

Την Καθαρά Δευτέρα το πρωίξαναμαζεύονται στου αρχηγού. Τοδρομολόγιο, όμως, αυτή τη φορά,είναι το καθιερωμένο. Το βράδυ, τοτελευταίο γλέντι θα γίνει και πάλιστα Καμμένα και κάποια στιγμή θαφθάσει η ώρα του χωρισμού. Αφούόλες οι Μπούλες κάνουν ένα κύκλο,

θα βάλουν τον οργανοπαίκτηστη μέση, θα τον χτυπήσουνσυμβολικά με την πλατιά πλευ-ρά της πάλας στο κεφάλι και,σηκώνοντάς τον, θα φωνάξουν«Πάντα άξιος, και του χρό-νου».

Μια εβδομάδα μετά, τηνΚυριακή της Ορθοδοξίας, οιΜπούλες χωρίς προσωπίδεςθα πάνε στο Σπήλιο, τοποθε-σία όπου βρίσκεται το μικρόεκκλησάκι του Αγίου Θόδω-ρου. Εκεί θα χορευτούν πάλιοι ίδιοι χοροί από το γνωστόρεπερτόριο του εθίμου και θαγίνει μεγάλο γλέντι με τη συμ-μετοχή όλης της Νάουσας.

ΗπειροςΙωάννινα: Την τελευταία

Κυριακή της Αποκριάς σταΓιάννενα γιορτάζονται οι «Τζα-

μάλες». Οι Τζαμάλες είναι μεγάλεςφωτιές, όπου οι μεταμφιεσμένοι χο-ρεύουν σε διπλές και τριπλές σειρέςγύρω τους. Οι εκδηλώσεις του Καρ-ναβαλιού κορυφώνονται στην κεν-τρική πλατεία των Ιωαννίνων, όπουστήνεται και το περίφημο γαϊτανά-κι.

ΘεσσαλίαΤο «Μπουρανί» του ΤυρνάβουΣτον Τύρναβο της Λάρισας ανα-

βιώνει η γιορτή του φαλλού που

Συνέχεια στη σελίδα 18

Page 18: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ18 ΘΕΜΑ

συμβολίζει την αναπαραγωγή καιτη γονιμότητα. Απομεινάρι των βακ-χικών εορτασμών είναι και το«Μπουρανί». Την Καθαρά Δευτέραοι ντόπιοι τιμούν το θεό της βλά-στησης και της γονιμότητας πίνοντας,τραγουδώντας, χορεύοντας, κρατών-τας ψεύτικους φαλλούς και τρώγον-τας το «Μπουρανί», το μυητικό έδε-σμα! Το μπουρανί είναι μια αλάδωτηχορτόσουπα από τσουκνίδες καισπανάκι, την οποία φτιάχνουν οιάντρες στο δρόμο και την κατανα-λώνουν με συνοδεία άσεμνων τρα-

γουδιών και τολμηρών χειρονομιών.Στερεά Ελλάδα

Αμφισσα: Οι θρύλοι για τα «στοι-χειά» έχουν μεγάλη διάδοση στηνπεριοχή. Λέγεται πως τα «στοιχειά»αποτελούν ψυχές σκοτωμένων αν-θρώπων ή ζώων που τριγυρίζουνστην περιοχή. Το σπουδαιότεροστοιχειό που είναι συνδεδεμένο μετην παράδοση είναι το στοιχειό της«Χάρμαινας».

Τότε που τα παραμύθια ήτανεακόμα αλήθεια, ζούσε στην Αμφισσαένα παλικάρι, ο Κωνσταντής. Ητανεένας όμορφος, ψηλός και περήφανοςνέος, αλλά πάνω απ’ όλα ειλικρινήςκαι ντόμπρος. Δούλευε στο βυρσο-δεψείο του θείου του, στη Χάρμαινα.Μοχθούσε καθημερινά για να βγάλειτο ψωμί του, αλλά δεν τον ένοιαζε,ούτε η σκληρή δουλειά, ούτε η φτώ-χεια. Αγαπούσε την Λενιώ και ήτανευτυχισμένος.

Η Λενιώ, ήταν όμορφη, καλοσυ-νάτη νέα, χωρίς κανένα ψεγάδιπάνω της. Βοηθούσε στ’ αμπέλιακαι στα ελαιόδεντρα που είχε ο πα-τέρας της. Ηταν μοναχοθυγατέρα

και ανεκτίμητη για τους γονείς της.Αγαπούσε τον Κωνσταντή και λα-χταρούσε να τον συναντήσει, στοΚάστρο της Ωριάς. Οι δύο νέοι ήτανερωτευμένοι και έπλαθαν όνειραγια το μέλλον τους. Η ζωή απλωνό-ταν μπροστά τους και τους χαμογε-λούσε. Πίστευαν ότι τίποτα δεν μπο-ρούσε, να τους αρπάξει την ευτυχίατους.

Ενα πρωί ο Κωνσταντής φόρτωσετο κάρο του με ολοκαίνουργα δέρ-ματα και έφυγε από την πόλη.

Επρεπε να παραδώσει τα εμπο-ρεύματα και ν’ αγοράσει εργαλεία,απαραίτητα για την δουλειά του.

Περιόδευε από πόλη σε πόλη κιαπό χωριό σε χωριό για βδομάδεςκαι οι παραγγελίες των δερμάτωνολοένα αυξανόταν. Ολες του οι προ-σπάθειες, δεν πήγανε στράφι καιμετά από κάμποσο καιρό γύρισεστην Αμφισσα μ’ ένα δαχτυλίδι γιατην αγαπημένη του. Ετρεξε ανυπό-μονα στο σπίτι της Λενιώς για νατην ζητήσει, από τον πατέρα της,σε γάμο. Πλησιάζοντας τον «ζώσανετα φίδια», γιατί το σπίτι έστεκε αλ-λόκοτο. Ηταν αμπαρωμένο και μιασκιά θανάτου πλανιόταν στον αέρα.

Εμαθε από τους γείτονες και τονκαρδιακό του φίλο Γιάννο, τον απρό-σμενο θάνατο της αγαπημένης του.Η Λενιώ, είχε πάει στην Πηγή τηςΧάρμαινας, για να γεμίσει την στά-μνα της δροσερό νερό. Ξαφνικά,χάλασε ο καιρός και άρχισαν ναπέφτουν αστραπές και κεραυνοί.Μια καταρρακτώδης βροχή πλημ-μύρισε τους χωματόδρομους. Αρχισενα σουρουπώνει, ερημιά, ψυχή δενφαινόταν τριγύρω. Ηταν μόνη τηςκάτω από τα γέρικα πλατάνια. Οαέρας φυσούσε με μανία και τίποτα

δεν άφηνε όρθιο. Δεν πρόλαβε ναφύγει. Ενας κεραυνός τη χτύπησεκαι σωριάστηκε εκεί, στην πηγήτους, μ’ ένα φρεσκοκομμένο ματσάκιγιασεμί, να ανεμίζει στα μακριάμαλλιά της.

Οι γονείς της Λενιώς, βουτήχτη-καν σε λύπη βαθιά. Μη μπορώνταςν’ αντέξουν το θάνατο της μονάκρι-βης θυγατέρας τους, πούλησαν τοβιο τους, κακήν κακώς και πήραντων ομματιών τους και έφυγαν απότην πόλη.

Η λύπη και ο πόνος τρύπωσανστην καρδιά του Κωνσταντή. Ενιωθεανήμπορος, μπρος στο θάνατο, με-τέωρος. Δεν μπόρεσε να αντέξει τονάδικο χαμό της αγαπημένης του καιράγισε η καρδιά του. Την άλλημέρα, βρήκαν το άψυχο σώμα τουκάτω από το Κάστρο της πόλης. Ηόψη του ήταν γαλήνια και ένα αχνόχαμόγελο, διαγραφόταν στο πρό-σωπό του. Πίστευε ότι η ψυχή τουθα ενωνόταν με την αγαπημένη τουΛενιώ. Ετσι, θα μπορούσε μα τηνέχει για πάντα κοντά του, χωρίς ναφοβάται ότι θα πάψει να την αγα-πάει. Η θρησκεία δεν τον δέχτηκεστην αγκαλιά της και καταδικάστηκενα περιπλανιέται. Από τότε, ο Κων-σταντής στοίχειωσε και καταφεύγειστο λημέρι του, την Πηγή της Χάρ-μαινας. Μοιρολογεί για τα νιάταπου δεν έζησε, θρηνεί για την αγάπηπου έχασε.

Το Στοιχείο της Χάρμαινας, ήτανένα ανθρωπόμορφο τέρας, πανύ-ψηλο, με μακρουλά χέρια. Είχε άγριοκαι φριχτό παρουσιαστικό. Φύλαγετην Πηγή της Χάρμαινας, που δού-λευαν οι ταμπάκηδες της πόλης καιτους προστάτευε από κάθε κακόκαι από τ’ άλλα στοιχειά της περιο-χής. Γιατί, τους αγαπούσε τους βυρ-σοδέψες, τους ένιωθε δικούς τουανθρώπους. Κι όταν κάποιος απ’αυτούς, ήταν ετοιμοθάνατος, τότεγύριζε έξω από το σπίτι του και άρ-χιζε ένα αξιοθρήνητο ουρλιαχτό πό-νου.

Οταν το έζωνε η μοναξιά, τοστοιχειό, έβγαινε από το ησυχαστή-ριο του και περιφερόταν από σοκάκισε σοκάκι, βγάζοντας άγριες στριγ-κλιές και βογκητά. Μαζί με τα ουρ-λιαχτά ακούγονταν και περίεργοιθόρυβοι και σύρσιμο από αλυσίδες.

Ακολουθούσε πάντα την ίδια δια-δρομή. Περνούσε από το σπίτι τηςΛενιώς, από το πατρικό του και απότα σπίτια των φίλων του. Τότε ο κό-σμος κλειδαμπαρωνόταν στα σπίτιατους και γεμάτοι φόβο, προσεύχον-ταν στο Θεό να τους φυλάει.

Οι «Γέροι» της ΣκύρουΜε την αρχή του Τριωδίου και

κάθε Σαββατοκύριακο των ημερώντης Αποκριάς, το έθιμο του νησιούθέλει τον «γέρο» και την «κορέλα»να βγαίνουν στους δρόμους και ναδίνουν μια ξεχωριστή εικόνα τωνημερών.

Σύμφωνα με την τοπική παρά-δοση, κάποτε στη Σκύρο ένας γέροςμε τη γριά του είχαν λίγα κατσίκια.Ομως μια νύχτα του χειμώνα έπεσεστο βουνό χιόνι και άγρια παγωνιάκαι όλα τους τα ζώα πέθαναν. Απελ-πισμένος ο γέρος βοσκός ζώστηκετα κουδούνια και τα τομάρια τωνπεθαμένων ζώων του και μαζί μετη γυναίκα του (κορέλα) κατέβηκανμέχρι τη Χώρα. Οι χτύποι των κου-δουνιών έφεραν στους συγχωριανούςτο μήνυμα της καταστροφής.

Ο Γέρος φοράει άσπρο μάλλινοπαντελόνι, φαρδύ από το γόνατοκαι πάνω, (το τυπικό παντελόνι τωνβοσκών του νησιού), άσπρες κάλτσεςπου τις στερεώνει κάτω από το γό-νατο με μαύρες καλτσοδέτες, σαν-δάλια με πλεχτά δερμάτινα λουριάκαι μαύρη κάπα, την οποία φοράειανάποδα, ώστε το τριχωτό μέροςνα είναι απ’ έξω. Μέσα από τηνκάπα στερεώνει κουρέλια στην πλά-τη, που δημιουργούν μια ψεύτικηκαμπούρα. Στη μέση του στερεώνει2-3 σειρές κουδούνια, το βάρος τωνοποίων μπορεί να φτάσει και τα 50

κιλά. Τα κουδούνια δεν είναι όλαίδια, άλλα είναι μικρά, άλλα μεγάλαμε διαφορετικό σχέδιο και ήχο. Ημεταμφίεση ολοκληρώνεται με τη«μουτσούνα», τη μάσκα δηλαδή, ηοποία είναι ολόκληρο το τομάριενός μικρού κατσικιού και φοριέταιμε την τριχωτή πλευρά προς τα έξω.Οταν στερεωθεί καλά η μάσκα, ηοποία έχει δυο μικρές τρύπες γιαμάτια, φοριέται η κουκούλα της κά-πας. Στο τέλος, αφού βάλει και έναωραίο μαντίλι στο λαιμό, στολισμένομε τα πρώτα ανοιξιάτικα λουλούδια,ο Γέρος παίρνει τη γκλίτσα του καιείναι έτοιμος!

Η «κορέλα», η ντάμα του γέρου,είναι ντυμένη με παραδοσιακά σκυ-ριανά ρούχα, με κυρίαρχο χρώματο άσπρο, έχοντας και αυτή καλυμ-μένο το πρόσωπό της. Το δίδυμοαυτής της σκυριανής Αποκριάς συ-νοδεύει πολλές φορές και ο «φράγ-

κος». Αυτός ντυμένος με παραδο-σιακά ρούχα του νησιού αλλά καιπαντελόνι, σατιρίζει εκείνους τουςΣκυριανούς που έβγαλαν τις βράκεςκαι φόρεσαν παντελόνια (φράγκικα).

ΕύβοιαΤο αποκριάτικο

έθιμο του «Μακαρούνα»Ενα παλιό αποκριάτικο έθιμο της

Νότιας Εύβοιας είναι το έθιμο του«Μακαρούνα». Σύμφωνα με την πα-ράδοση ο «Μακαρούνας» ήταν έναςάντρας με πολύ ανεπτυγμένη σε-ξουαλική δράση που προφανώς οφεί-λονταν σε ανάλογες ικανότητες. Δενάφηνε καμία γυναίκα παραπονεμέ-νη. Ολες είχαν περάσει από τα χέριατου. Ανύπαντρες, παντρεμένες, χήρεςκαι ζωντοχήρες, νέες, μεσόκοπεςκαι γριές κι όλες είχαν να λένε μόνοκαλά λόγια για τις επιδόσεις του.Ηρθε όμως η τελευταία Κυριακήτης αποκριάς όπου σύμφωνα με ταέθιμα της Καρύστου φτιάχνουν ζυ-μαρικά (μακαρούνες). Ο «Μακα-ρούνας» έφαγε τόσο πολύ που έσκα-σε. Μέγας θρήνος ανάμεσα στο γυ-ναικείο πληθυσμό.

Κάθε Καθαρή Δευτέρα λοιπόνμια ομάδα από καρναβαλιστές φτιά-χνει το πτώμα του «Μακαρούνα»,ένα σκιάχτρο με παλιά ρούχα πα-ραγεμισμένα με άχυρα ή κουρέλιαπάνω σε ένα πρόχειρο φορείο. Γιανα τονίσουν το κωμικό μέρος τουεθίμου φροντίζουν να έχει μια τε-ράστια κοιλιά από το πολύ φαΐ κιένα τεράστιο πέος να βγαίνει μέσααπό το ξεκούμπωτο παντελόνι.

Αφού ετοιμάσουν τον νεκρό ετοι-μάζονται και οι «γυναίκες» που θατον μοιρολογήσουν. Ακολουθούντην πομπή στην οποία προηγείταιο παπάς και οι ψαλτάδες που ψέλ-νουν νεκρώσιμα μεν, αλλά παραλ-λαγμένα με πολύ καυστικό τρόπο,πίνοντας και οδυρόμενοι. Στη συ-νέχεια στήνεται τρικούβερτο γλέντι.Χορεύουν κρατώντας το «νεκρό»ψηλά και πίνοντας μέχρι τελικήςπτώσεως.

Απόκριες σε όλα τα μήκη και πλάτη της ΕλλάδαςΣυνέχεια από τη σελίδα 17

Page 19: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΣΑΒΒΑΤΟ 16 - ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ 19

Τα Κούλουμα μπορεί να έχουνρίζες στην Αθήνα, ωστόσο οι εορ-τασμοί γίνονται σε όλη την Ελλάδα.Στα περισσότερα ελληνικά νοικο-κυριά έχει ήδη ξεκινήσει το νηστί-σιμο...

Φαγοπότι της Δευτέρας, από τοοποίο δεν λείπουν φυσικά οι λαγά-νες, ο ταραμάς, ο χαλβάς και τα κα-λαμαράκια. Και επειδή, ως γνήσιοιΕλληνες, δεν χάνουμε ποτέ την αι-σιοδοξία μας, έχουμε ήδη προμη-θευτεί το χαρταετό που θα πετά-ξουμε, ενώ σε πολλές περιοχές τηςχώρας πραγματοποιούνται διάφορεςεκδηλώσεις. 

Για την ιστορίαΕτυμολογικά για την λέξη «Κού-

λουμα» υπάρχουν πολλές εκδοχέςως προς την προέλευση και τη ερ-μηνεία.

Ο πατέρας της ελληνικής λαο-γραφίας, Νικόλαος Πολίτης, υπο-στηρίζει ότι η λέξη προέρχεται απότο λατινικό «cuuiulus», που σημαίνειαφθονία, αλλά και τέλος. Τα κού-λουμα εκφράζουν, δηλαδή, τον επί-λογο της Αποκριάς και παράλληλατην έναρξη της περιόδου της Σαρα-κοστής (σαράντα ημέρες για το Πά-σχα).

Μια άλλη εξίσου πιθανή θεωρίαθέλει τα κούλουμα να προέρχονταιαπό την, επίσης λατινική, λέξη«columna» - που σημαίνει κίονας,κολώνα - κι αυτό γιατί οι Αθηναίοισυνήθιζαν να γιορτάζουν την ΚαθαρήΔευτέρα στις «κολώνες», δηλαδήστις Στήλες του Ολυμπίου Διός,χωρίς φυσικά να ξεχνούν να πάρουνμαζί τους το χάρτινο σύνεργο τουυπαίθριου παιχνιδιού, που τελικάεπικράτησε ως έθιμο.

Η Καθαρά Δευτέρα ονομάστηκεέτσι από τον χριστιανικό λαό και

σημαίνει πνευματική και σωματική«κάθαρση». Επίσης, μια άλλη εκδοχήείναι πως ονομάστηκε έτσι επειδήοι νοικοκυρές καθάριζαν τα σκεύητους όλη μέρα από το φαγοπότι τηςαποκριάς.

Εθιμα της Καθαρής Δευτέρας σε όλη την Ελλάδα

Βόνιτσα, το έθιμο του «Αχυ-ρένιου Γληγοράκη»

Ο Γληγοράκης λέγεται ότι ήτανψαράς και απαρνήθηκε τη θάλασσαψάχνοντας τη μοίρα του στη στεριά.Οι σημερινοί ψαράδες της Βόνιτσαςκαταδικάζουν αυτήν του την πράξηκαι κάθε τέτοια μέρα τον τιμωρούν.Φτιάχνοντας λοιπόν έναν αχυρένιοψαρά, τον δένουν σ’ ένα γάιδαροκαι τον γυρνούν σε όλο το χωριό.Οσο περνά η μέρα στήνουν μεγάλογλέντι με τραγούδι και χορό καιστη συνέχεια ρίχνουν τον καημένοτον Γληγοράκη σε μια βάρκα πουφλέγεται στ’ ανοιχτά.

Ο «Βλάχικος Γάμος» της Θήβας Το έθιμο αυτό χρονολογείται από

το 1830 και έχει να κάνει με ταπροξενιά που γίνονταν τότε. Σήμεραπραγματοποιείται παραδοσιακά μετο ξύρισμα του γαμπρού και το στό-λισμα της νύφης η οποία στην πραγ-ματικότητα είναι άνδρας! Παράλ-ληλα όλοι οι παρευρισκόμενοι γιορ-τάζουν τα Κούλουμα με σατιρικάτραγούδια και πολύ χορό.

Το έθιμο των Μουντζούρηδωνστον Πολύσιτο της Βιστωνίδας

Εδώ η προετοιμασία ξεκινά απότην προηγούμενη μέρα με την πα-ρασκευή της παραδοσιακής λαγάναςκαι το βράσιμο της φασολάδας απότις γυναίκες του χωριού, για να προ-σφέρουν στους επισκέπτες τους τηνεπόμενη μέρα. Τους επισκέπτες τουςπεριμένει μια έκπληξη, αφού τους

υποδέχονται δύομεταμφιεσμένοι οιοποίοι προσπαθούννα τους μουντζου-ρώσουν με την κα-πνιά από το καζάνιπου έβραζε η φα-σολάδα έτσι ώστεόλοι να γιορτάσουντην Καθαρή Δευτέ-ρα μασκαρεμένοι!

Το έθιμο του«Αγά» στα Μεστάτης Χίου

Το έθιμο του Αγάέχει ρίζες από τηνΤουρκοκρατία καιμέχρι σήμερα είναιτο ίδιο διασκεδα-στικό την ημέρα τηςΚαθαρής Δευτέρας.Ο Αγάς εισβάλει στοχωριό με τη συνο-δεία του και παίρνειθέση στην κεντρικήπλατεία. Εκεί μα-ζεύεται ο κόσμοςόπου «δικάζεται»για διάφορα παρα-πτώματα που τουκαταλογίζονται καιπληρώνει το ανάλογο πρόστιμο!Από αυτή τη διαδικασία δε γλιτώνεικανείς από τους παρευρισκόμενους.Τα χρήματα που μαζεύονται από ταυποτιθέμενα πρόστιμα καταλήγουνστο ταμείο του Πολιτιστικού Συλ-λόγου του χωριού. Ενα πρωτότυποέθιμο με πολύ χιούμορ και κοινω-φελές έργο παράλληλα.

Τα Κούλουμα στη Βόρεια Ελλάδα

ΞΑΝΘΗ: Στη Σταυρούπολη τηςΞάνθης, θα τελεστεί και φέτος, στις12 το μεσημέρι, το έθιμο της καμή-

λας, στην κεντρική πλατείατου οικισμού. Κατά την τέ-λεση του δρώμενου, συμ-μετέχουν οι κάτοικοι, μαζίμε τους επισκέπτες, μεταμ-φιεσμένοι κάνοντας διάφο-ρους ήχους και μουτζουρώ-νοντας ο ένας τον άλλο, σεμια παρέλαση χρωμάτωνκαι χαράς, με οδηγό έναομοίωμα καμήλας κι ένανενήλικο να παριστάνει τονκαμηλιέρη Αραβα. Στο τέ-λος της πομπής μοιράζονταιστους παρευρισκόμενουςδωρεάν νηστίσιμα εδέσματακαι άφθονο κρασί. Από τις9 το πρωί, στα δημοτικάδιαμερίσματα Γαλάνης, Ολ-βίου, Αβάτου, Ερασμίου καιΜαγγάνων, του δήμου Το-πείρου Ξάνθης, μετά τηνπαρέλαση των καρναβαλι-στών, θα προσφερθεί η πα-ραδοσιακή φασολάδα, μα-γειρεμένη σε τεράστια κα-ζάνια από τις γυναίκες τωνοικισμών και χειροποίητη

λαγάνα σε παραδοσιακούς, υπαί-θριους φούρνους.

Μία ώρα αργότερα, στην κεντρικήπλατεία Λεύκης Ξάνθης θα στηθείένα παραδοσιακό γλέντι με νόστιμηφασολάδα, ρεβιθάδα και άλλα εκλε-κτά νηστίσιμα εδέσματα. Στα Αβδη-ρα της Ξάνθης θα ζωντανέψουν,στις 11:30 το πρωί, παραδοσιακάέθιμα - «γάμοι», «μουντζούρηδες» -ενώ θα παρουσιαστούν σατιρικά θέ-ματα. Μετά το τέλος της παρέλασης,το κοινό θα μπορεί να απολαύσεινηστίσιμα εδέσματα, που θα προ-σφέρονται στα στέκια των Θρακιω-τών, Ποντίων, Σαρακατσάνων καιΜικρασιατών, με ανάλογη μουσι-κή.

ΔΡΑΜΑ: Στις 3 το μεσημέρι, στοδημοτικό διαμέρισμα Χωριστής τουδήμου Καλαμπακίου Δράμας, διορ-γανώνεται μεγάλη καρναβαλική πα-ρέλαση. Το σύνθημα της φετινήςπαρέλασης είναι: «Να μην λείπεικανείς (εκτός από την κρίση)».

ΝΑΟΥΣΑ: Στην πόλη της Νάου-σας και την Καθαρά Δευτέρα θακυκλοφορούν ελεύθερα τα μπου-λούκια χωρίς το προσωπείο, παρα-σύροντας τους επισκέπτες σε έναξέφρενο γλέντι. Ωστόσο, σε γύρωπεριοχές του δήμου Νάουσας (πε-ριοχή «Ρουντίνα», Ανθέμια, περιοχή«Ροδινά» Αγγελοχωρίου, πλατείαΚαρατάσου και Γιαννακοχώρι) θαστηθούν από τις 10 το πρωί ένασωρό εκδηλώσεις όπου κάτοικοι καιεπισκέπτες θα μπορούν να πετάξουνχαρταετούς και να απολαύσουν τατοπικά εδέσματα.

ΚΟΖΑΝΗ: Στην Κοζάνη, ο δήμοςθα προσφέρει νηστίσιμα εδέσματα

και χαρταετούς στο πάρκο Αγ. Δη-μητρίου από τις 3 το μεσημέρι, ενώστα Γρεβενά στις 11 το πρωί θαγιορτάσουν οι κάτοικοι και οι επι-σκέπτες τα κούλουμα στην πλατείαΕλευθερίας με χάλκινους ήχους.

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Στην κεντρικήπλατεία του Σοχού, στο νομό Θεσ-σαλονίκης, από το πρωί της ΚαθαράΔευτέρας θα ξεκινήσουν οι εκδη-λώσεις. Την αρχή θα κάνουν ταμουσικοχορευτικά συγκροτήματα,ενώ στις 2 το μεσημέρι θα εμφανι-στούν οι «Κουδουνοφόροι» για ναξεσηκώσουν τους επισκέπτες.

ΠΙΕΡΙΑ: Στη Λεπτοκαρυά τουνομού Πιερίας, από τις 10:30 τοπρωί, θα πραγματοποιηθούν εκδη-λώσεις για τα Κούλουμα, ενώ στις 3το μεσημέρι θα γίνει η παρέλασητων καρναβαλιστών. Σαρακοστιανάεδέσματα θα μοιραστούν, επίσης,στον Πλαταμώνα, το Λιτόχωρο, τηΣκοτίνα, τον Παντελεήμονα και τουςΠόρους του νομού Πιερίας, ενώ γιατις 6 το απόγευμα, στην πλατείατου Δίου, έχει προγραμματιστεί δια-γωνισμός αερόστατου.

ΠΕΛΛΑ: Στην πόλη της Σκύδρας,στην Πέλλα, από τις 10:30 το πρωίστην πλατεία Δημοκρατίας, ο δήμοςθα μοιράσει φασολάδα, λαγάνα,άφθονο κρασί στους επισκέπτες, οιοποίοι θα χορέψουν με μουσικήαπό τα τοπικά συγκροτήματα.

ΘΑΣΟΣ: Στην Παναγιά Θάσουδιοργανώνονται λαογραφικές καιδιονυσιακές εκδηλώσεις. Οι κάτοικοιτιμούν τον αρχαίο θεό Διόνυσο, μεποικίλες εκδηλώσεις, παρέλαση αρ-μάτων, παραδοσιακούς χορούς καιτραγούδια.

Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας σε όλα τα μέρη της Ελλάδας

Βόνιτσα, το έθιμο του «Αχυρένιου Γληγοράκη»

Το έθιμο του «Αγά» στα Μεστά της Χίου

Page 20: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ20 ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ

Φωτογραφικές αναμνήσεις από την Ομογένεια του 2002

Το Γυναικείο Τμήμα της Χιακής Ομοσπονδίας διοργανώνει ποικίλες εκδηλώσειςκαι έχει στο ενεργητικό του πλούσιο φιλανθρωπικό έργο.

Στιγμιότυπο από την επίδειξη μόδας.

Στο στιγμιότυπο από την εκδήλωση της Δωδεκανησιακής Ομοσπονδίας για την επέτειο της Ενσωμάτωσης από αριστερά διακρίνονται

οι Θεολόγος Τηλιακός, Ιωάννης Κουριστός και συντονιστής εκπαίδευσης Νίκος Νικολιδάκης, ο οποίος ήταν και ο κεντρικός ομιλητής.

Κατά τη διάρκεια της ετήσιας εκδήλωσης του Συνδέσμου Φιλάθλων ΑΕΚ ΝέαςΥόρκης και της απονομής της τιμητικής πλακέτας στον Θεόδωρο Παπαδόπουλο,

μεταξύ άλλων, διακρίνονται οι Κώστας Λέκκας και Μίμης Παπαϊωάννου.

Ο Συλλόγος Ανδρίων «Ζωοδόχος Πηγή» διακρίνεται για τις ποιοτικές εκδηλώσεις και τοενδιαφέρον για τα θέματα που αφορούν την Ομογένεια και την ιδιαίτερή τους

πατρίδα την Ανδρο. Στο στιγμιότυπο, το συμβούλιο και η πρόεδρος Καλλιόπη Μπαρού.

Από την εκδήλωση της Δωδεκανησιακής Ομοσπονδίας Αμερικής. Σε πρώτο πλάνο, η χορωδία και ο διευθυντής του Ελληνικού Απογευματινού

Σχολείου του Αγίου Δημητρίου Αστόριας, Τιμολέων Κόκκινος.

Στο Αρκαδικό Σπίτι στην Αστόρια διοργανώνονται συχνά και οι συνεδριάσεις της Παναρκαδικής Ομοσπονδίας Αμερικής. Στο στιγμιότυπο, μεταξύ άλλων,

διακρίνονται ο πρόεδρος Χρήστος Βουρνάς, ο κ. Δημήτριος Φίλιος και άλλα στελέχη.

Page 21: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΣΑΒΒΑΤΟ 16 - ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013 ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ 21

Ο Σύλλογος Κεφαλλονιτών «Κέφαλος» διοργάνωσε με επιτυχία τον ετήσιο χορόκαι τίμησε τον εκδότη Λέανδρο Παπαθανασίου για τη συμβολή του

στα Ελληνικά Γράμματα, για το εκδοτικό του έργο και για τη συμμετοχή τουστους αγώνες της Ομογένειας.

Κατά τον ετήσιο χορό της κοινότητας της Κοίμησης της Θεοτόκου στο Μπρούκλιν, από αριστερά η Ζωή Κουτσουπάκη, ο ιερατικώς προϊστάμενος

π. Δαμασκηνός Γκανάς και ο πρόεδρος της κοινότητας Σταύρος Χαβιάρας.

Στο στιγμιότυπο από τον ετήσιο χορό του Γκρικ Αμέρικαν «Ατλας», στο κέντρο ο πρώην πρόεδρος του Συλλόγου Κώστας Ηλιού, ο οποίος τιμήθηκε

για την προσφορά του. Διακρίνονται επίσης και άλλα στελέχη.

Στην αναμνηστική φωτογραφία από τον ετήσιο χορό του Συλλόγου Μεσσηνίων«Αριστομένης», μεταξύ άλλων διακρίνονται οι Αναστάσιος Κοκαλιάρης,

πρόεδρος Παμμεσσηνιακής Ομοσπονδίας, Χρήστος Κάργας, πρόεδρος Συλλόγου και ο Κώστας Ηλιόπουλος.

Στο στιγμιότυπο από τη συνεδρίαση της Παμμακεδονικής Ενωσης, καθήμενοιαπό αριστερά, διακρίνονται οι Αθανάσιος Λιάμπας, Επίσκοπος Μελόης

κ. Φιλόθεος, Δρ. Δημήτριος Γεωργίου, ενώ όρθιοι οι Κωνσταντίνος Χατζηστεφανίδης, Φώτης Γερασόπουλος, Σωτήριος Πρώιος,

Θεόδωρος Μοσχοκάρφης, Δημήτρης Βοζιρικίδης και Ηλίας Νεοφυτίδης.

Page 22: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ22 ΥΓΕΙΑ

Με αφορμή την παγκόσμια εβδο-μάδα του γλαυκώματος που μόλιςπέρασε (10-16 Μαρτίου) είναι καλόνα γνωρίζουμε τους τρόπους πρό-ληψης και θεραπείας της νόσου.Πριν απ’ αυτό φυσικά πρέπει νασημειωθεί πως το γλαύκωμα είναιμια ομάδα σημαντικών παθήσεωντων ματιών που προσβάλει περίπουτο 2% του πληθυσμού. Είναι μιανόσος, που δεν έχει συνήθως συμ-πτώματα και η οποία οδηγεί στηντύφλωση, εφόσον δεν διαγνωσθείκαι αντιμετωπιστεί έγκαιρα. Η πρό-ληψη, στην προκειμένη νόσο, απο-κτά εξαιρετικής σημασίας χαρακτή-ρα. Το γλαύκωμα, λοιπόν, είναι μιασοβαρή, χρόνια εξελικτική πάθησητου οπτικού νεύρου και των οπτικώνινών του ματιού, που οδηγεί σε μορ-φολογικές αλλοιώσεις στο οπτικόνεύρο και στο οπτικό πεδίο. Είναιμια ύπουλη ασθένεια, γιατί δεν έχεισυμπτώματα (σ.σ. με εξαίρεση κά-ποιους τύπους γλαυκώματος όπωςτο οξύ γλαύκωμα) και όταν εμφα-νίζονται τα πρώτα συμπτώματα οιβλάβες είναι προχωρημένες και δυ-στυχώς μη αναστρέψιμες. Είναι μιαασθένεια για την οποία μπορούμενα ελέγξουμε την εξέλιξή της μετην κατάλληλη θεραπευτική αγω-γή.

Αιτιολογία και παθογένειαΤο γλαύκωμα συνήθως εμφανί-

ζεται μετά τα 40. Πιο συχνά πα-ρουσιάζεται σε άτομα με ιστορικόγλαυκώματος στην οικογένεια. Είναιμια κληρονομική νόσος κατά 20%.Εμφανίζεται επίσης συχνότερα σεμύωπες, διαβητικούς και χρήστεςκορτιζόνης για μεγάλο χρονικό διά-στημα. Οφείλεται στη διαταραχήτης ισορροπίας ανάμεσα στην πα-ραγωγή και την αποχέτευση ενόςυγρού (υδατοειδές υγρό) που φυ-σιολογικά παράγεται στο εσωτερικότου ματιού. Η διαταραχή αυτή μπο-ρεί να προκαλέσει αυξημένη ενδο-φθάλμια πίεση, η οποία με τονκαιρό είναι δυνατόν να προκαλέσειβλάβες στο οπτικό μας νεύρο. Σεορισμένους τύπους γλαυκώματος,πιθανόν συνυπάρχει μειωμένη αι-ματική ροή με συνέπεια το οπτικόμας νεύρo να μην διατρέφεται σω-στά. Αιτίες που δημιουργούν μει-ωμένη αιματική ροή, είναι κυρίωςαυτές που έχουν σχέση με το καρ-διακό και αγγειακό μας σύστημα.Η πίεση στο μάτι είναι αναμφίβολαένας σημαντικός παράγοντας κιν-δύνου, αλλά δεν αρκεί από μόνητης για να γίνει η διάγνωση καιαυτό διότι θα πρέπει να υπάρχουνοπωσδήποτε οι βλάβες του οπτικούνεύρου και των οπτικών ινών γιανα είναι σίγουρη η διάγνωση τουγλαυκώματος. Υπάρχουν εξάλλουμορφές γλαυκώματος χωρίς πίεση(σ.σ. γλαύκωμα φυσιολογικής ή χα-μηλής πίεσης) στις οποίες η πίεσηπαίζει μικρότερο ρόλο. Εφόσον βρε-

θεί μια αυξημένη πίεση στο μάτικαι δεν υπάρχουν βλάβες στο οπτικόνεύρο, στις οπτικές ίνες και στοοπτικό πεδίο τότε μιλάμε για οφθαλ-μική υπερτονία και όχι για γλαύ-κωμα. Είναι μια κατάσταση η οποίαδεν απαιτεί θεραπεία αλλά στενήπαρακολούθηση. Πρέπει να γνωρί-ζουμε ότι μόνο ένας στους έξι ήεφτά ασθενείς με οφθαλμική υπερ-τονία εμφανίζουν γλαύκωμα. Εφόσονόμως η πίεση είναι μεγαλύτερη του27 ή 28, τότε οι πιθανότητες να εμ-φανιστεί γλαύκωμα είναι πάρα πολύμεγάλες και η διάγνωση είναι σχεδόνσίγουρη, ανεξάρτητα από τα παθο-λογικά ευρήματα.

Τύποι γλαυκώματος• Χρόνιο γλαύκωμα ανοιχτής γω-

νίας (το συχνότερο)• Γλαύκωμα φυσιολογικής ή χα-

μηλής πιέσεως• Γλαύκωμα κλειστή ή στενής

γωνίας (οξύ ή χρόνιο)• Δευτεροπαθές γλαύκωμα (μετά

από φλεγμονές, τραύματα, εγχει-ρήσεις, φάρμακα κ.τ.λ)

• Συγγενές γλαύκωμα (εμφανί-ζεται στην πρώιμη παιδική ηλικία).

Διάγνωση - παρακολούθησηΗ εξέλιξη που έγινε τα τελευταία

χρόνια στην ιατρική τεχνολογίαείναι πολύ σημαντική. Η τεχνολογίαμας έδωσε πολύ σημαντικές δυνα-τότητες, τόσο στην διάγνωση όσοκαι στη θεραπεία του γλαυκώματος.Η διάγνωση είναι το πιο σημαντικόκομμάτι στην μελέτη και παρακο-λούθηση ενός ασθενή, καθότι αυτήθα καθορίσει αν χρειάζεται θεραπείαή όχι και ποιος τύπος θεραπείαςείναι ο σωστός.

Τονομέτρηση: Η τονομέτρηση εί-ναι η εξέταση της μέτρησης της πίε-

σης του ματιού. Γίνεται τόσο με το-νόμετρο επαφής όσο και με τονό-μετρο αέρος.

Γωνιοσκοπία: Με την βοήθειαενός ειδικού φακού επαφής εξετά-ζεται η γωνία του ματιού (μεταξύίριδος και κερατοειδούς) για ναγνωρίσουμε τον τύπο γλαυκώματοςκαι να βρεθούν τυχόν βλάβες πουεμποδίζουν την αποχέτευση τουυδατοειδούς υγρού.

Γωνιοσκοπία: Διακρίνεται μιακλειστή γωνία ενός γλαυκωματικούασθενή. Η εξέταση γίνεται με ειδικόφακό στην σχισμοειδή λυχνία.

Οφθαλμοσκόπηση: Κατά την εξέ-ταση αυτή και με την βοήθεια ειδι-κού φακού, αξιολογούμε κλινικά τοοπτικό νεύρο. Στην φωτογραφία

διακρίνεται ένα γλαυκωματικό οπτι-κό νεύρο με μεγάλη κοίλανση.

Μελέτη οπτικού πεδίου ή περιμετρία

Η μελέτη των οπτικών πεδίωνείναι μια πολύ σημαντική εξέτασηκαι πρέπει να γίνεται πάντα ότανβρισκόμαστε μπροστά σε μια υποψίαγλαυκώματος. Σήμερα η μελέτη τουοπτικού πεδίου γίνεται με σύγχρονααυτόματα περίμετρα όπως είναι τοHumphrey 750. Ο ασθενής πρέπεινα αναγνωρίσει λευκά φωτεινά ση-μεία - στόχους σε λευκό φόντο.

SWAP ή Blue on Yellow Perimetry

Η περιμετρία αυτή είναι έναείδος μελέτης του οπτικού πεδίουόπου τα φωτεινά σημεία εδώ είναιγαλάζια και το φόντο είναι κίτρινο.Με την περιμετρία αυτή έχουμε τηνδυνατότητα να ανακαλύψουμε πρώι-μες γλαυκωματικές βλάβες που μπο-ρούν να εμφανιστούν μετά από 3-5χρόνια στην κλασσική προηγούμενη

περιμετρία. Η εξέταση γίνεται απότο ίδιο μηχάνημα με ειδικό πρό-γραμμα.

FDT (Frequency Doubling Technology

ή περιμετρία διπλής συχνότητας)Η συγκεκριμένη τεχνολογία μας

δίνει την δυνατότητα να μελετή-σουμε το οπτικό πεδίο πολύ γρήγο-ρα, αλλά προσπαθώντας πάντοτενα ανακαλύψουμε αρχικές γλαυκω-ματικές βλάβες πριν εμφανιστούνστην κλασική περιμετρία. Πρέπεινα γνωρίζουμε ότι μόνο όταν χαθούν30-40% των οπτικών ινών αρχίζουννα εμφανίζονται βλάβες στο οπτικόπεδίο και ο σκοπός μας είναι ναδιαγνώσουμε όσο πιο έγκαιρα μπο-ρούμε τις βλάβες και να τις διατη-

ρήσουμε στα αρχικά τους επίπεδα.Ο ασθενής βλέπει μέσα σε μια μικρήοθόνη στόχους που αποτελούνταιαπό εναλλασσόμενες κάθετες μαύρεςκαι άσπρες στήλες. Η νέα αυτή τε-χνολογία μας δίνει την δυνατότητανα αξιολογήσουμε αντικειμενικά τοοπτικό νεύρο και τις διάφορες πα-ραμέτρους του πάντα με σκοπό ναβρεθούν αρχικές γλαυκωματικές βλά-βες. Ο αναλυτής της οπτικής θηλής(HRT II ή Heidelberg Retina Tomo-graph) είναι ένα διαγνωστικό laserτο οποίο λαμβάνει διαδοχικές γρή-γορες τρισδιάστατες φωτογραφίεςτου οπτικού νεύρου και με την βοή-θεια ενός υπολογιστή και ειδικούπρογράμματος γίνεται η ανάλυσητων διαφόρων παραμέτρων.

OCT 3To OCT (Optical Coherence To-

mography) είναι μια laser τεχνολο-γία που μας δίνει μια εικόνα τομο-γραφικής εγκάρσιας αναπαράστασηςτου αμφιβληστροειδούς δηλ. των

στρωμάτων του βυθού του ματιού.Με την τεχνολογία αυτή μπορούμενα μελετήσουμε και να μετρήσουμετο πάχος των οπτικών ινών πουπροσβάλλονται πρώιμα στο γλαύ-κωμα.

Σε τι χρειάζεται όλη αυτή η τεχνολογία;

Στο γλαύκωμα η αλλοίωση τουοπτικού πεδίου είναι δεδομένη μετην πάροδο του χρόνου και εφόσονδεν γίνεται θεραπεία. Ο ασθενήςδεν έχει κανένα σύμπτωμα παράμόνο όταν οι βλάβες στο οπτικό πε-δίο έχουν προχωρήσει πολύ και βρι-σκόμαστε λίγα στάδια πριν από τηντύφλωση. Τότε αρχίζουν να γίνονταιαντιληπτές οι επιπτώσεις στην όρα-ση. Οι βλάβες στην εξέταση του

Γλαύκωμα: Πρόληψη και θεραπεία

Το γλαύκωμα συνήθως εμφανίζεται μετά τα 40.

Page 23: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΣΑΒΒΑΤΟ 16 - ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013 ΥΓΕΙΑ 23

οπτικού πεδίου αρχίζουν να είναιεμφανείς αφού χαθεί το 30-40%των οπτικών ινών. Το ενδιαφέροντων επιστημόνων και της τεχνολο-γίας έχει επικεντρωθεί στην πρώιμηδιάγνωση του γλαυκώματος δηλ.όταν τα οπτικά πεδία είναι ακόμηφυσιολογικά. Οι βλάβες του οπτικούνεύρου, των οπτικών ινών και τωνοπτικών πεδίων, ιδιαίτερα δε οι με-ταβολές τους σε διαδοχικές εξετά-σεις, είναι οι σημαντικότεροι παρά-γοντες για την παρακολούθηση τουγλαυκώματος στο χρόνο. Ο σκοπόςείναι να προλάβουμε την εξέλιξητου γλαυκώματος και να διατηρή-σουμε τις βλάβες σε όσο το δυνατόναρχικό στάδιο. Με τον τρόπο αυτό,η όρασή δεν θα επηρεαστεί.

Κάθε πότε πρέπει να εξεταζόμαστε;

Η διάγνωση του γλαυκώματοςείναι μια πολύ σημαντική διάγνωση.Ο ασθενής βρίσκεται μπροστά σεμια χρόνια πάθηση, με χρόνια θε-ραπεία και φυσικά αλλάζει και ηψυχολογική του διάθεση. Αυτό πουπρέπει να γνωρίζει είναι ότι εφόσονακολουθεί τις οδηγίες του ιατρούτου και παρακολουθείται όποτε χρει-άζεται τότε μπορεί να μην φοβάταιτην βαριά εξέλιξη της νόσου και ναζει κατά τα άλλα μια απόλυτα φυ-σιολογική ζωή χωρίς ιδιαίτερους πε-ριορισμούς. Οι ασθενείς οι οποίοιπάσχουν από γλαύκωμα θα πρέπεινα κάνουν έναν πλήρη οφθαλμο-λογικό έλεγχο με μέτρηση της πιέ-σεώς τους και οφθαλμοσκόπησηκάθε 3-4 μήνες, από τον γιατρότους. Θα πρέπει επίσης να υποβάλ-λονται σε μελέτη γλαυκώματος μεβάση όλη την παραπάνω τεχνολογίακάθε 6 μήνες. Οι νέες αυτές τεχνο-λογίες είναι συμπληρωματικές καιο σκοπός είναι να δούμε αν υπάρχειεξέλιξη της πάθησης στον χρόνοκαι να πάρουμε ανάλογες αποφά-σεις. Οι ασθενείς επίσης με οφθαλ-μική υπερτονία, αν και δεν έχουνγλαύκωμα και πιθανότατα δεν χρει-άζονται χρόνια θεραπεία, θα πρέπεινα ελέγχονται το ίδιο όπως οι γλαυ-κωματικοί ασθενείς, ώστε σε περί-πτωση που εμφανιστούν οι πρώτεςβλάβες να κρατηθούν στα αρχικάαυτά στάδια. Η πρόληψη κατά τουγλαυκώματος είναι πολύ σημαντική.Ατομα με ιστορικό γλαυκώματοςστην οικογένεια θα πρέπει να ελέγ-χονται μια φορά το χρόνο προλη-πτικά από τον οφθαλμίατρό τους.Επίσης, ασθενείς μύωπες, διαβητικοί,ασθενείς με καρδιαγγειακά προβλή-ματα θα πρέπει να ελέγχονται προ-ληπτικά μια φορά το χρόνο. Επίσης,όλοι θα πρέπει να έχουν κάνει έναοφθαλμολογικό check-up τουλάχι-στον μια φορά στη ζωή τους μέχριτην ηλικία των 40 ετών. Μετά τηνηλικία αυτή καλό είναι να κάνουνένα check-up από τον οφθαλμίατρότους μια φορά κάθε 1-2 χρόνια. Θυ-μίζουμε ότι το γλαύκωμα δεν έχεικανένα σύμπτωμα και ότι το μεγα-λύτερο ποσοστό των περιπτώσεωνδιαγιγνώσκεται τυχαία. Επίσης, οι

γλαυκωματικοί ασθενείς όταν πη-γαίνουν στον οφθαλμίατρό τους θαπρέπει να ενδιαφέρονται περισσό-τερο για την υγεία του οπτικού τουςνεύρου και λιγότερο για την πίεσηστα μάτια τους. Ετσι, μην ξεχνάτεποτέ να ρωτήσετε: Πώς είναι γιατρέ,την φορά αυτή το οπτικό μου νεύρο;

Πως αντιμετωπίζεται το γλαύκωμα;

Σκοπός της θεραπείας στουςγλαυκωματικούς ασθενείς είναι νααποφύγουμε επιδείνωση των βλαβώντου οπτικού νεύρου, των οπτικώνινών και του οπτικού πεδίου. Ο κύ-ριος τρόπος θεραπείας του γλαυκώ-ματος είναι η διατήρηση χαμηλήςενδοφθάλμιας πίεσης. Η τεχνολογίατων φαρμάκων προσφέρει πολλάκολλύρια ικανά να επιτύχουν τοστόχο αυτό. Η έρευνα στο γλαύκωμαεπικεντρώνεται στο να βρεθούν φάρ-μακα που θα πετυχαίνουν αυξημένηροή του αίματος στο οπτικό νεύροκαι επομένως την καλύτερη διατρο-φή του αλλά και φάρμακα που κυ-ρίως θα προστατεύουν το οπτικόνεύρο (νευροπροστασία). Σήμερα,υπάρχουν ήδη κάποια τέτοια φάρ-μακα και η έρευνα προσπαθεί νααυξήσει τα όπλα για την καταπολέ-μηση του γλαυκώματος.

Φάρμακα: Με την μορφή κολ-λυρίων όπου μπορούμε να έχουμεένα είδος ή συνδυασμό περισσότε-ρων κολλυρίων. Ο γιατρός κρίνειποια θεραπεία είναι η κατάλληληκαι αν χρειάζονται αλλαγές. Μερικάαπό τα φάρμακα επιτυγχάνουν μιααυξημένη αιματική ροή στο οπτικό

νεύρο και κάποια άλλα νευροπρο-στασία. Σε ειδικές περιπτώσεις μπο-ρεί να χορηγηθούν χάπια για μικρόχρονικό διάστημα για την μείωσητης πίεσης. Χάπια μπορεί να δοθούνγια μεγαλύτερο διάστημα για τηναύξηση της αιματικής ροής στα οπτι-κά νεύρα. Η θεραπεία γίνεται εφό-ρου ζωής. Δεν είναι απαραίτητη ηθεραπεία στην απλή οφθαλμικήυπερτονία αν δεν υπάρχουν αλλοι-ώσεις στις παραπάνω εξετάσεις καιεφόσον η πίεση δεν ξεπερνά το 25-26. Απαιτείται όμως συνεχής έλεγ-χος.

Λέιζερ: Είναι μια ασφαλής καιανώδυνη μέθοδος που ενδείκνυταισε ορισμένους τύπους γλαυκώματοςκαι συνήθως αποτελεί συμπλήρωματης φαρμακευτικής αγωγής. Η τραμ-πεκουλοπλαστική με laser γίνεταιώστε να διευκολύνουμε την παρο-χέτευση του υδατοειδούς υγρού απότην γωνία μεταξύ ίριδος και κερα-τοειδή. Γίνεται με την βοήθεια ενόςειδικού φακού και τοπική αναισθη-σία με σταγόνες. Σε ορισμένα μάτιαπου έχουν μια ανατομική προδιά-θεση για οξύ γλαύκωμα ή μάτιαπου έχουν ήδη υποστεί οξύ γλαύ-κωμα χρειάζεται να γίνεται προλη-πτικά μια ιριδοτομή με laser. Και ηεπέμβαση αυτή είναι πολύ απλή,γίνεται με τοπική αναισθησία, καιδεν χρειάζεται νοσηλεία.

Επέμβαση: Γίνεται αν οι δύοπροηγούμενες θεραπευτικές αγωγέςαποτύχουν, ή και νωρίτερα, αν ογιατρός το κρίνει σκόπιμο. Συνήθωςεπεμβαίνουμε όταν η πίεση του μα-

τιού δεν ρυθμίζεται με φάρμακακαι laser και όταν παρόλο την θε-ραπεία υπάρχει επιδείνωση της κλι-νικής κατάστασης. Με την χειρουρ-γική επέμβαση επιτυγχάνεται η κα-λύτερη παροχέτευση του υγρού τουματιού μέσω ενός ανοίγματος πουδημιουργείται. Το άνοιγμα που δη-μιουργείται επιτυγχάνει την καλύ-τερη παροχέτευση του υγρού καιτην μείωση της ενδοφθάλμιας πίε-σης. Η επέμβαση (τραμπεκουλεκτο-μή) δεν έχει σκοπό να ανατρέψειτις βλάβες που έχουν προκληθείαπό το γλαύκωμα. Αυτές είναι μηαναστρέψιμες. Δεν έχει σκοπό επί-σης να προσφέρει καλύτερη όρασηαλλά βοηθάει σημαντικά στο ναμην εξελιχθούν περαιτέρω οι βλάβεςστο οπτικό πεδίο και μειώνει τηνενδοφθάλμια πίεση σε επίπεδα πουθεωρούνται χαμηλά. Μια επίσης κα-τηγορία αντιγλαυκωματικών επεμ-βάσεων, που ολοένα κερδίζουν έδα-φος τα τελευταία χρόνια, είναι οιμη διηθητικές αντιγλαυκωματικέςεπεμβάσεις, όπου δεν ανοίγεται τοτοίχωμα του βολβού, όπως η βισκο-καναλοστομία και η εν τω βάθησκληρεκτομή.

Υπάρχουν επιπλοκές από την θεραπεία;

Τα κολλύρια έχουν διάφορες επι-πλοκές, οι οποίες δεν μπορούν νακαταγραφούν όλες εδώ. Συνήθωςδεν είναι πολύ σημαντικές, ενώ οιπολύ σημαντικές επιπλοκές είναισχετικά σπάνιες. Αυτό που πρέπεινα γνωρίζουμε είναι ότι υπάρχουνσυγκεκριμένες ενδείξεις για το κάθε

αντιγλαυκωματικό φάρμακο και θαπρέπει να δίνεται μόνο μετά απόσυμβουλή του οφθαλμιάτρου σας.Εφόσον υπάρξει επιπλοκή, το φάρ-μακο μπορεί να αντικατασταθεί μεκάποιο άλλο και πάλι από τονοφθαλμίατρο. Οι επιπλοκές του λέι-ζερ είναι απλές και αντιμετωπίσιμες.Η κυριότερη είναι μια απότομη αύ-ξηση της ενδοφθάλμιας πίεσης, αμέ-σως μετά την εφαρμογή του γι αυτόκαι ο ασθενής θα πρέπει να παρα-κολουθείται τις πρώτες ώρες και ναδίνεται η κατάλληλη θεραπεία. Ηχειρουργική επέμβαση, μπορεί ναπροκαλέσει μεγάλη πτώση της πίε-σης (υποτονία). Δεν είναι τόσο συ-χνή. Αν όμως συμβεί, μπορεί ναπροκαλέσει μια σειρά από αναστρέ-ψιμες αλλοιώσεις στο βυθό του μα-τιού. Εφόσον η υποτονία αντιμετω-πιστεί, υποχωρούν και οι συνέπειεςτης. Αλλη επιπλοκή είναι μόλυνσηη οποία είναι από τις πιο σημαντικέςεπιπλοκές. Είναι σπάνια. Μια μα-κροπρόθεσμη επιπλοκή είναι τοάνοιγμα που δημιουργήσαμε νακλείσει, με συνέπεια η πίεση ναανέβει και να χρειαστεί να παίρνουμεπάλι κολλύρια.

ΠρόληψηΗ καλύτερη θεραπεία για μια

χρόνια νόσο όπως το γλαύκωμαείναι η πρόληψη. Σήμερα όλοι οιάνθρωποι, ιδιαίτερα αν ανήκουν σεμια από τις ομάδες υψηλού κινδύ-νου, που αναφέρθηκαν προηγου-μένως, πρέπει να υποβάλλονται σεοφθαλμολογική εξέταση τουλάχιστονμια φορά τον χρόνο μετά την ηλικίατων 35-40. Αυτό επιτρέπει την έγ-καιρη διάγνωση και αποτρέπει τιςδυσάρεστες μελλοντικές συνέπειεςτου γλαυκώματος, που δυστυχώςακόμη και σήμερα παρατηρούνται.Το screening (προσυμπτωματικόςέλεγχος) για το γλαύκωμα είναι μιαπροληπτική γρήγορη και φθηνή εξέ-ταση που αναφέρεται σε όλο τονπληθυσμό και προσπαθεί να δια-κρίνει ποια άτομα έχουν αρχικέςαλλοιώσεις ή ποια είναι ύποπτα καιχρειάζονται περαιτέρω διερεύνηση.Ο γλαυκωματικός ασθενής μπορείνα ζει μια κανονική ζωή, αρκεί ναακολουθεί πιστά τις οδηγίες και τηναγωγή που του συνέστησε ο γιατρόςτου, καθώς επίσης και να ελέγχεταισυχνά. Μόνο με τον έλεγχο θα μπο-ρούμε να γνωρίζουμε την εξέλιξητης νόσου και πώς θα την αντιμε-τωπίσουμε.

Πηγή: «iatronet.gr»

Ο γλαυκωματικός ασθενής μπορεί να ζει μια κανονική ζωή, αρκεί να ακολουθεί πιστά τις οδηγίες και την αγωγή του γιατρού του.

ΥΓΕΙΑΣ ΒΑΘΡΟΝΣτο «Περιοδικό» της 9-10 Μαρ-

τίου 2013 στον τίτλο της ιατρικήςστήλης «ΥΓΕΙΑΣ ΒΑΘΡΟΝ» του Επί-κουρου Καθηγητή ΚωνσταντίνουΗλία Κοσμά εκ παραδρομής βάλαμετον τίτλο «Στεφανιαία Νόσος - Νέοιπαράγοντες - Κίνδυνοι» αντί τουορθού «Στεφανιαία Νόσος - Νέοιπαράγοντες κινδύνου».

Page 24: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ24 ΥΓΕΙΑ

Συνεχίζουμε το νέο αυτό κεφά-λαιο του Περιοδικού στα θέματαΥγείας με πρακτικές εφαρμογές για-τρών και νοσηλευτών. Με οδηγόκυρίως το βιβλίο «Το αλφαβητάριτων Α’ Βοηθειών», της Κων. Καραγ-κούνη. Φυσικά ο οδηγός αυτός δενακυρώνει, ούτε αντικαθιστά τουςγιατρούς και τους ανθρώπους πουγνωρίζουν άριστα τις Πρώτες Βοή-θειες. Μόνο προσφέρει μερικές γνώ-σεις.

Πώς μετακινείται ο πάσχωνΠροσοχή: Ενα τραυματισμένο

άτομο ή ένα άτομο με βαριά ασθέ-νεια πρέπει να το μετακινήσετεμόνο όταν υπάρχει άμεσος κίνδυνοςγια τη ζωή του ή όταν είναι αδύνατονα φτάσει κοντά του νοσοκομειακήβοήθεια, οπότε πρέπει να μεταφερ-θεί σε κάποιο νοσοκομείο.

Ακολουθήστε τις παρακάτω με-θόδους μόνο όπου είναι απαραίτητονα μετακινήσετε τον πάσχοντα.

Οι πρώτες ενέργειες σας πρέπεινα είναι:

Α) Ζητήστε βοήθεια από άλλουςκαι μη μετακινείτε ποτέ κάποιονμόνος σας.

Β) Πριν αγγίξετε ή πιάσετε τονπάσχοντα, από οποιοδήποτε σημείοτου σώματος του, βεβαιωθείτε ότιστο συγκεκριμένο σημείο δεν είναιτραυματισμένος ή, σύμφωνα με τιςενδείξεις - συμπτώματα, δεν φέρειεσωτερική κάκωση ή αλλοίωση. Εάνο πάσχων δεν μπορεί να σας μιλήσει,να λειτουργήσετε με τη βεβαιότηταότι έχει κάταγμα ή στη σπονδυλικήστήλη ή στο κρανίο και να προσέχετετην κάθε σας κίνηση.

Γ) Πριν τη μετακίνηση, αφαιρέ-στε από πάνω σας οποιοδήποτε αιχ-μηρό αντικείμενο μπορεί να τραυ-ματίσει τον πάσχοντα (π.χ. δακτυ-λίδι, καρφίτσα, στυλό, βραχιόλι κ.ά.).Κάνετε το ίδιο και με τον πάσχονταμήπως κατά τη μεταφορά τραυμα-τίσει εσάς.

Δ) Υπολογίστε εάν μπορείτε νασηκώσετε το βάρος του πάσχοντοςκαι για πόση περίπου ώρα και ζη-τήστε βοήθεια από όποιον άλλονέχει διάθεση να την προσφέρει.

Ε) Υπολογίστε εκ των προτέρωνπώς ακριβώς θα πιάσετε τον πά-σχοντα.

Στάση ΑνύψωσηςΤο σώμα σας πρέπει να έχει μια

συγκεκριμένη στάση όταν θα ση-κώσετε ή θα κατεβάσετε τον πά-σχοντα για να μη βλάψετε τον εαυτόσας από το βάρος που σηκώνετε.

α. Πάρτε τη θέση βαθιού καθί-σματος με τα πόδια λίγο ανοιχτάκαι ίσια στην πλάτη.

• Πιάστε και με τα δυο χέριακαλά το βάρος έχοντας τα κοντάστο σώμα σας, φροντίζοντας να είναιτεντωμένα.

• Κρατήστε γερά το βάρος πουθέλετε να σηκώσετε κοντά στο σώμασας και σιγά - σιγά τεντώστε τα

πόδια για να σηκωθείτε.• Εάν εκείνη τη στιγμή νιώσετε

ότι χάνετετην ισορρο-πία σας ήγλιστρά τοβάρος απότα χέριασας, χαμη-λώστε ξανάκαι διορθώ-

σετε τη στάση ή τη λαβή σας.Μέθοδοι μεταφοράς

για ένα άτομοΜε σύρσιμο• Εάν φορά σακάκι:α. Τοποθετήστε τα χέρια του πά-

σχοντος πάνω στο στήθος και σταυ-ρώστε τα,

β. Τραβήξτε το κάτω μέρος τουσακακιού προς την πλάτη και πε-ράστε το κάτω από το κεφάλι,

γ. Πιάστε τον πάσχοντα από τουςώμους και τραβήξτε, κρατώντας ίσιατην πλάτη σας.

• Εάν δεν φορά σακάκι:δ. κρατήστε με τα δυο χέρια σας

γερά τους ώμους του πάσχοντοςχρησιμοποιώντας τους βραχίονες καιτο θώρακα σας για να τον στηρίξετε.

• Ανασηκώστε ελαφρά πάνω απότη μέση τον πάσχοντα και τραβήξτετον προς το μέρος σας κρατώνταςτην πλάτη σας ίσια.

Με αγκαλιάΗ μέθοδος αυτή εφαρμόζεται -

όταν ο πάσχων δεν είναι βαρύς -και στα παιδιά.

• Πάρτε τη στάση ανύψωσης(όπως είδαμε λίγο πιο πάνω) καιπεράστε το ένα χέρι γύρω από τονκορμό του πάσχοντος και το άλλοκάτω από τα γόνατα του.

• Τραβήξτε το σώμα του πάνωσας και ανασηκώστε.

• Κρατήστε τον πάσχοντα γεράμε το ένα χέρι σας κάτω από τονώμο, γύρω από το θώρακα.

• Με το άλλο χέρι κρατήστε στα-θερά τα γόνατατου.

• Αν ο πά-σχων είναι αναί-σθητος, το κεφά-λι του δεν πρέπεινα γέρνει πίσωαλλά να ακουμ-πά πάνω στονώμο σας.

Με απλή στήριξηΟταν ο πάσχων μπορεί να περ-

πατήσει αλλάνιώθει εξαντλημέ-νος και αδύνα-μος:

• Σταθείτε δί-πλα του και, εάνέχει τραυματι-στεί, από τηναδύναμη πλευράτου. Περάστε το

χέρι του γύρω από τον αυχένα σαςκαι κρατήστε τον από τον καρπότου.

• Με το άλλο χέρι σας κρατήστετο ρούχο ή τη ζώνη του, περνώνταςτο πίσω από τη μέση του.

• Προχωρήστε με μικρά και αργάβήματα, οδηγώντας τον σε πορείαχωρίς εμπόδια και ανωμαλίες.

Με καβάλαΗ μέθοδος αυτή είναι για τα παι-

διά ή για κάποιονπου δεν είναι βα-ρύς και μπορεί νακρατηθεί επάνωσας.

• Καθίστε σεστάση ανύψωσηςμπροστά από τονπάσχοντα (όπωςείδαμε λίγο πιο

πάνω).• Ζητήστε του να βάλει τους

βραχίονες του γύρω από τον αυχένασας και να πιάσει με τη μια παλάμητον καρπό του άλλου χεριού του.

• Πιάστε τους μηρούς του πά-σχοντος με τα δυο χέρια σας. Ανα-σηκώστε με ίσια την πλάτη τρα-βώντας το βάρος του προς το σώμασας.

Με επί ώμου στήριξηΕφαρμόζεται όταν ο πάσχων μπο-

ρεί να στηριχθεί αλλά δεν μπορείνα περπατήσει ή όταν είναι ζαλι-σμένος. Σ’ αυτή τη στάση προσέξτεμήπως έχει τραυματιστεί στο κεφάλι,γιατί αυτό γέρνει προς τα κάτω.

α. Βοηθήστε τον πάσχοντα νασταθεί απέναντι και πλάι σας. Κρα-τάτε με το χέρι σας τον καρπό του.

β. Λυγίζετε ταγόνατα και περ-νάτε το κεφάλισας κάτω από τονώμο του χεριούαπό το οποίο τονκρατάτε με τηνπλάτη τεντωμένη.

γ. Ανασηκώνε-στε σιγά - σιγά μετην πλάτη ίσιακαι κρατάτε στα-θερά τον πάσχον-τα με το άλλοχέρι σας γύρωαπό τα γόνατατου.

Προσοχή: Σεόλες τις μεθόδουςπου αναφέρθη-

καν θα ελέγχετε κάθε κίνηση σαςκαι κάθε σημείο στήριξης του πά-σχοντος έτσι ώστε να μην του δημι-ουργεί πόνο ή δυσφορία.

• Εάν ο πά-σχων έχει συ-νείδηση καιμπορεί να μιλά-ει καθησυχάστετον και ρωτή-στε τον για τηνκατάσταση του.Μέθοδοι με-

ταφοράς για 2 άτομα

Με κάθισμα τεσσάρων χεριώνΑυτή τη μέθοδο μπορείτε να τη

χρησιμοποιήσετε όταν ο πάσχωνμπορεί να στηριχτεί στα δυο ή,έστω, στο ένα χέρι του.

α. Πιάστε σταθερά με το δεξίσας χέρι τον αριστερό καρπό και μετο αριστερό χέρι το δεξί καρπό τουβοηθού σας. Το ίδιο θα κάνει καιαυτός.

Προσοχή: Τα χέρια θα είναι κρα-τημένα σταθερά και δυνατά.

β. Καθίστε και οι δυο σε στάσηανύψωσης.

• Ο πάσχων κάθεται στο σκαμνίπου έχετε σχηματίσει με τα χέριασας και περνά τα δυο χέρια τουγύρω από τον αυχένα και των δυο.

• Σηκωθείτε και οι δυο μαζί, κα-τόπιν συνεν-νόησης, καιπερπατήστεπρος την ίδιακατεύθυνση,με συγχρονι-σμένο βήμα.

Π ρ ο σ ο -χή: Στην πε-

ρίπτωση που ο ένας από τους δυοχάνει την ισορροπία του ή χάνειτην λαβή, το λέει έγκαιρα στον άλλοκαι χαμηλώνετε μαζί για να αφήσετεαμέσως κάτω τον πάσχοντα.

• Υπολογίστε από πριν και συ-νεννοηθείτε με τον βοηθό σας πόσοβάρος και για πόση ώρα μπορεί τενα μεταφέρετε.

Με κάθισμα δύο χεριώνΑυτή τη μέθοδο μπορείτε να τη

χρησιμοποιήσετε όταν ο πάσχωνδεν μπορεί λόγω τραυματισμού ναχρησιμοποιήσει τα χέρια του για ναστηριχθεί.

α. Καθίστε και οι δυο σε στάσηανύψωσης. • Πιάστε με το αριστερόχέρι σας τον δεξιό καρπό του βοηθούσας και αυτός με το δεξί χέρι τουτον καρπό του αριστερού χεριούσας.

β. Περάστε τα χέρια σας, πουέχετε ενώσει, κάτω από τα πόδιατου πάσχοντος στο ύφος των γονά-των ή ενώστε τα κατευθείαν κάτωαπό πόδια του πάσχοντος.

• Με το άλλο χέρι αρπάξτε στα-θερά τη ζώνη από την απέναντιπλευρά της δικής σας μεριάς ή τορούχο στο ίδιο ύψος με τη μέση.

• Το ίδιο ακριβώς θα κάνει και οβοηθός σας έτσι, ώστε χα χέρια σαςνα σχηματίζουν ένα «χ» στη μέσητου πάσχοντος.

γ. Ανυψώστε τον πάσχοντα καιμοιραστείτε το βάρος του στα χέριασας.

• Κρατήστε ίσια την πλάτη καικατόπιν συνεννόησης με συγχρονι-σμένο βήμα προχωρείτε προς τηνίδια κατεύθυνση.

Προσοχή: Στην περίπτωση πουο ένας από τους δυο χάνει την ισορ-ροπία του ή χάνει τη λαβή, το λέειέγκαιρα στον άλλον και χαμηλώστεμαζί για να αφήσετε αμέσως κάτωτον πάσχοντα.

• Υπολογίστε από πριν και συ-νεννοηθείτε με τον βοηθό σας πόσοβάρος και για πόση ώρα μπορείτενα μεταφέρετε.

Με μια κοινή καρέκλα κουζίνας Η μέθοδος αυτή είναι χρήσιμη

όταν πρέπει να μεταφέρετε τον πά-σχοντα σε δρόμο με ανωμαλίες ήόταν πρέπει να τον ανεβάσετε ή νατον κατεβάσετε από σκάλες.

Ελέγξτε την καρέκλα για να είσθεσίγουροι ότι μπορεί να μεταφερθείάνετα ο πάσχων.

Βρείτε φαρδιές λουρίδες απόύφασμα ή φαρδείς επιδέσμους γιανα δέσετε πάνω στην καρέκλα τονπάσχοντα.

α. Τοποθετήστε με προσοχή πάνωστην καρέκλα τον πάσχοντα καιβοηθήστε τον να καθίσει άνετα.

• Δέστε τον με λουριά υφάσματοςπάνω στην καρέκλα. Οχι πολύ σφι-χτά, αλλά σε τέτοιο βαθμό ώστε ναμην μπορεί να γείρει ή να πέσεικάτω.

Δέστε: 1. Γύρω από τους μηρούς(σε ύψος πιο πάνω από τα γόνατα).

2. Στη μέση (τη μέση μαζί με ταχέρια, που θα βρίσκονται παράλληλαμε το θώρακα).

3. Στο στήθος (το θώρακα μαζίμε τα χέρια).

γ. Γείρετε το κάθισμα προς ταπίσω και ανυψώστε.

• Αυτός που είναι στο κεφάλιδίνει οδηγίεςγια την κατεύ-θυνση ενώ αυ-τός που είναιστα πόδια ελέγ-χει την κλίση.Ο πάσχων βλέ-πει πάνταμπροστά.

Προσοχή:Οταν πρέπει ναανεβείτε ή νακατεβείτε σκά-λα, το κάθισμαπρέπει να γέρ-νει προς ταπίσω αλλά ο

ασθενής πρέπει να κοιτά πάνταπρος τα κάτω. • Πιάστε την καρέκλααπό τέτοια σημεία που να μην εμ-ποδίζουν τη λαβή του χεριού σας.

Πρακτικές οδηγίες για τις Πρώτες Βοήθειες

Page 25: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΣΑΒΒΑΤΟ 16 - ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013 ΥΓΕΙΑ 25

Της Ελένης Σαμαρά Κλινικός Διαιτολόγος -

Διατροφολόγος

Το γνωστό σε όλους μας Hangoverορίζεται μια κατάσταση που χαρα-κτηρίζεται από δυσάρεστα συμπτώ-ματα (έντονο πονοκέφαλο, τρέμου-λο, ναυτία, διάρροια και αίσθημακούρασης, μειωμένη επαγγελματικήκαι γνωστική απόδοση) και συμ-βαίνει μετά από κατανάλωση υπερ-

βολικής ποσότητας αλκοόλ. Είναι πολύ σημαντικό να προσέ-

ξετε την διατροφή σας την ημέραμετά το μεθύσι έτσι ώστε να ανα-κουφιστείτε από αυτά τα δυσάρεστασυμπτώματα το συντομότερο δυνα-τόν. Ας δούμε τι πρέπει να τρώμεκαι τι να αποφύγουμε την ημέρααυτή:

Νερό και ισοτονικά ποτάΤο αλκοόλ έχει έντονη διουρητική

δράση. Μετά από υπερκατανάλωσηαλκοόλ είναι πολύ σημαντικό ναπιούμε άφθονα υγρά έτσι ώστε νααποτραπεί η πιθανή αφυδάτωση.Τα ισοτονικά ποτά είναι διαλύματαπου περιέχουν ηλεκτρολύτες καιέτσι συμβάλουν στο να αναπληρωθείπιο γρήγορα η απώλεια ηλεκτρολυ-τών.

ΚαφέςΗ καφεΐνη έχει και αυτή διου-

ρητική δράση, γεγονός που μπορείνα επιδεινώσει την υπάρχουσα αφυ-δάτωση. Συνεπώς είναι καλύτερονα αποφευχθεί ο καφές και γενικάοτιδήποτε περιέχει καφεΐνη.

Στεγνά τρόφιμα, όχι λιπαρά και τηγανιτά

Είναι πολύ πιθανόν την ημέραμετά το μεθύσι να έχετε γαστρεν-τερικές διαταραχές. Ενδείκνυται νακαταναλώσετε στεγνά τρόφιμα π.χ.

κράκερ, φρυγανιές, τοστ, ενώ καλόείναι να αποφύγετε τα τηγανιτά καιλιπαρά τρόφιμα τα οποία δεν είναικατάλληλα για την αντιμετώπισητων γαστρεντερικών διαταραχών.

ΑυγάΤα αυγά περιέχουν ένα αμινοξύ,

την κυστεΐνη, η οποία έχει την ιδιό-τητα να διασπά την ακεταλδεΐδηπου είναι ένα παράγωγο του μετα-βολισμού της αιθανόλης (αλκοόλ).Τρώγοντας ένα αυγό θα ανακουφι-στείτε πιο γρήγορα από τα συμπτώ-ματα του hangover.

Τρόφιμα πλούσια σε υδατάνθρακες

Το αλκοόλ επηρεάζει την ισορ-ροπία του σακχάρου στο αίμα μας.Αυτό συμβαίνει γιατί το ήπαρ σαςπρέπει να διασπάσει υπερβολικέςποσότητες αλκοόλ και δυσκολεύεταινα παράγει ταυτόχρονα γλυκόζη.Καταναλώνοντας τρόφιμα πλούσιασε υδατάνθρακες π.χ. ψωμί, μακα-ρόνια, μέλι αντιμετωπίζεις την πι-θανή ήπια υπογλυκαιμία που μπορείνα έχει προκληθεί.

Μπανάνα και μέλι Τέλος τρώγοντας μπανάνα και

φρούτα που έχουν υψηλή περιεκτι-κότητα σε μαγνήσιο αναπληρώνειςτις απώλειες μαγνησίου και άλλωνηλεκτρολυτών . Επίσης η φρουκτόζη

που περιέχεται στο μέλι και σταφρούτα, βοηθά τον οργανισμό ναδιασπάσει το αλκοόλ που κυκλο-φορεί στο αίμα.

Βιβλιογραφία«Alcohol hangover: a critical re-

view of explanatory factors» Gemma

Prat, Ana Adan, Miquel S�nchez-Turet† (2009)

«Metabolic Effects of Alcohol onthe Liver» Kurt J. Isselbacher, M.D.†,and Norton J. Greenberger, M.D.�N Engl J Med 1964

«40 Cures for Hangovers», F. Kei-th Johnson

Πως πρέπει να αντιμετωπίσουμε ένα... μεθύσι

Ωρες ιατρείου: Δευτέρα 9 π.μ. - 12 μεσημέρι • Τρίτη 9 π.μ. - 4:30 μ.μ.Πέμπτη 1μ.μ. - 4:30μ.μ. • Παρασκευή 8:30 π.μ. - 12 μεσημέρι

Δεκτές οι κυριότερες ασφάλειεs: United, Oxford, Cigna, BC/BS, Aetna, Medicare

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΛΕΞΙΑΔΗΣ, MDΙατρός Ωτορινολαρυγγολόγος

Νευροθεραπεία xρόνιων παθήσεων αυτιών

Ο Ωτορινολαρυγγολόγος Γεώργιος Αλεξιάδης αποφοίτησετο 1994 από το Νew York University. Εκανε την πρακτικήτου εξάσκηση το 2000 στο ίδιο νοσοκομείο και το 2002 τοFellowship όπου ειδικεύτηκε στην Νευροτολογία.Συνεργάζεται με το ΝΥΕΕ ως Ωτολόγος/Νευροτολόγος, ειδι-κευμένος στην απώλεια ακοής, μολύνσεις, βόμβοι και όγκοιαυτιών.

Δέχεται και στα δύο του ιατρεία:

1430 2nd Avenue, Suite 110, New York, NY 10021

380 Second Avenue, 9th Floor, New York, NY 10010

Tηλ.: (646) 438-7823

ΜΑΡΙΑ ΓΚΑΜΠΕΣΗΔικηγόρος, Παρ’ Εφέταις

AΝΑΛΑΜΒΑΝΩ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

LL.M. Τραπεζικό και Χρηματοοικονομικό ΔίκαιοLondon School of Economics and Political Sciences

Κληρονομικό και Οικογενειακό Δίκαιο Αγοραπωλησίες και Κτηματομεσιτικά

Αστικές και Εμπορικές Μισθώσεις, Εμπορικό και Τραπεζικό Δίκαιο Ελληνική Ιθαγένεια, Επίσημες Μεταφράσεις

e-mail: [email protected]τηλ: +30 6977 70 28 25

ΕΔΡΑ: ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Εμπειρία, Συνέπεια, Υπευθυνότητα

Η ΩΡΑΙΟΤΕΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑΓραμμένο σε απλή, ευκολονόητη γλώσσα, πλουτισμένο με άφθονεςενδιαφέρουσες εικόνες από τη ζωή του Ιησού του Ναζωραίου, τοβιβλίο αυτό αποτελεί ένα όμορφο και χρήσιμο δώρο που μιλάει γιατην απλότητα και αγιότητα το Ιησού μας Χριστού – η ζωή Του, οιδιδασκαλίες Του, τα πάθη Του. Είναι ένα ωραίο δώρο για νεαρούςαναγνώστες. (247 σελίδες). Τιμάται $6 (προπληρωτέα περιλαμβα-νόμενων τα ταχυδρομικά). Αποταθείτε:Greek Voice of Hope, Box 67, Madera, CA 93639 (860) 742-5341www.greekvoice.org email: [email protected]

Page 26: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ26 ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ

Τον ονόμασαν «Πατριάρχη» τηςΕλληνικής Διασποράς και τιμήθηκεεν ζωή, ίσως όσο κανείς άλλος Ελ-ληνας ομογενής, όχι μόνο από τηνΕλλάδα, την Κύπρο και τις ΗΠΑ,αλλά κι από άλλες χώρες, σε ανα-γνώριση της πολύπλευρης δράσηςκαι προσφοράς του. Η ζωή του όλησημαδεύτηκε από το πάθος που τονδιέκρινε για τις δύο πατρίδες - τηνΑμερική και την Ελλάδα - και τονσταθερό στόχο να φέρει τις δύο χώ-ρες πιο κοντά, θυμίζοντας τους «κοι-νούς αγώνες Ελλήνων και Αμερικα-νών, που ποτέ δεν ήρθαν αντιμέτω-ποι», όπως τόνιζε.

Τα όσα έπραττε αποτελούσανγια τον ίδιο απλώς «χρέος προς τηνπατρίδα, τον Ελληνισμό, την Ορθο-δοξία, τις μετέπειτα γενιές ελληνικήςσποράς στα πέρατα της γης». Είχεόραμα και για αυτό πάλευε σε όλητου τη ζωή, με κάθε μέσο, μην δι-στάζοντας να κάνει θυσίες, ακόμακαι συμβιβασμούς, αρκεί να έφτανεστο επιθυμητό αποτέλεσμα.

Ο λόγος για τον Ανδρέα (Αντι)Αθενς, που έφυγε στις 14 Μαρτίουαπό τη ζωή, στα 91 του χρόνια, γα-λήνιος, μέσα στον ύπνο του, με τηνψυχή γεμάτη από την άδολη αγάπηόσων είχαν την τύχη να συνεργα-στούν μαζί του - και όχι μόνο. Πρω-τίστως, όμως, των «ξεχασμένων»ομογενών στις χώρες της πρώην Σο-βιετικής Ενωσης, στους οποίος στά-θηκε ως πατέρας, όπως οι ίδιοι λένε.Αλλωστε, ο ίδιος πίστευε ότι η χαράτης ζωής είναι να μπορείς να προ-σφέρεις βοήθεια, χωρίς να περιμένειςανταλλάγματα, να προσπαθείς πι-στεύοντας ότι δεν υπάρχει κάτι πουείναι αδύνατον να συμβεί - και όλααυτά μέσα από συνεργασίες.

«Να μην ξεχάσουμε τις ρίζες μαςκαι να είμαστε μονοιασμένοι», έλεγεπάντα και σημείωνε: «Οι φίλοι μαςοι Εβραίοι λένε ότι κανείς συμπα-τριώτης τους δεν πρέπει να πεινάει,ούτε να στερείται γιατρό. Αν το πε-τύχουμε και εμείς αυτό θα είμαιαπόλυτα ευτυχής».

Φωτεινό παράδειγμα για τον ίδιουπήρξε ο πατέρας του ΑριστείδηςΑθανασούλας, με καταγωγή από τονΚακόβατο της Ζαχάρως, που με τημητέρα του Αθανασία εγκαταστά-θηκαν στο Σικάγο. Εκεί γεννήθηκε,στις 30 Νοεμβρίου του 1922, και οίδιος. Μόνη έγνοια των γονιών ήταννα γαλουχηθούν τα πέντε παιδιάτους με τα νάματα τα ελληνικά.

«Οι γονείς μου δεν είχαν μεγάληοικονομική ευχέρεια, δεν δίστασανόμως να μεταφερθούν από τη μίαάκρη της πόλης στην άλλη για ναείμαστε κοντά στο ελληνικό σχολείο,να μάθουμε γράμματα και να αγα-πήσουμε την Ορθοδοξία», είχε δη-λώσει σε συνέντευξή του στο ΑΠΕο Α. Αθενς.

Οταν ξέσπασε ο Β’ ΠαγκόσμιοςΠόλεμος, ο νεαρός τότε Ανδρέας

δεν δίστασε ούτε στιγμήκαι κατατάχθηκε στοναμερικανικό στρατό. Μετον βαθμό του λοχαγούστο Πεζικό των ΗΠΑέλαβε μέρος στις επιχει-ρήσεις των συμμαχικώνδυνάμεων στην Ευρώπηκαι τη Μέση Ανατολή.Μετά τον πόλεμο τιμή-θηκε με το ΧάλκινοΑστέρα και το παράσημοΕπιδοκιμασίας του Αμε-ρικανικού Στρατού,όπως και με ΕύφημοΜνεία από την ουγγρικήκυβέρνηση για τη συ-νεισφορά του στην ανοι-κοδόμηση της χώρας.

Στη δίνη του πολέ-μου γνώρισε και τη Βελ-γίδα σύζυγό του, τηναγαπημένη του Λουίζ,που θρηνεί την απώλειάτου, μαζί με τον γιο, τηνκόρη και τα τέσσερα εγ-γόνια τους.

Η επιχειρηματική πο-ρεία του Ανδρέα Αθενςξεκίνησε το 1950 με τηνίδρυση της Χαλυβουρ-γίας Metron Steel Cor-poration, μία επιτυχη-μένη βιομηχανική μο-νάδα, σημαντικό κέντροεπεξεργασίας χάλυβατων ΗΠΑ στην περιφέ-ρεια Midwest.

Ενας αγώνας όλη του η ζωή Η ανάμειξη του Ανδρέα Αθενς

στα κοινά της Ομογένειας των ΗΠΑξεκίνησε από πολύ νωρίς, για νααναλάβει στη συνέχεια σημαντικέςπρωτοβουλίες υποστήριξης του Ελ-ληνισμού και τις Ορθοδοξίας στιςΗΠΑ - και όχι μόνο. Από διάφορεςθέσεις που κατείχε (σε περισσότε-ρους από 50 ομογενειακούς οργα-νισμούς και εμπορικά επιμελητήριαστις ΗΠΑ, την Ελλάδα, το Βέλγιοκ.α.), ηγήθηκε των προσπαθειώντου Ελληνισμού της Διασποράς.

Στο αγώνα για τη δικαίωση τωνεθνικών μας θεμάτων δήλωνε πωςδεν έχει το δικαίωμα να παραμένειαπλός θεατής. Το 1974, χρονιά τηςεισβολής στην Κύπρο, ο Α. Αθενςήταν πρόεδρος του Συμβουλίου τηςΑρχιεπισκοπής της Ελληνικής Ορ-θοδόξου Εκκλησίας Βορείου και Νο-τίου Αμερικής, θέση που διατήρησεεπί δύο δεκαετίες. Ο τότε Αρχιεπί-σκοπος Ιάκωβος τον παροτρύνει ναπρωτοστατήσει στη δημιουργία ελ-ληνικού λόμπι στην Ουάσιγκτον.

«Είμαι επιχειρηματίας και δενγνωρίζω τα θέματα αυτά» είχε πειτότε στον Αρχιεπίσκοπο Ιάκωβο,για να εισπράξει την λακωνική απάν-τηση: «Να μάθεις. Πρέπει να δρά-σουμε άμεσα». Ετσι, «γεννήθηκε»το Ηνωμένο ΕλληνοαμερικανικόΚογκρέσο (United Hellenic-American

Congress- UHAC).«Ενιωθα πως δεν έχω το δικαίωμα

να μείνω απλός θεατής, όπως καιόλοι οι Ελληνοαμερικανοί» μας είχεπει ο Α. Αθενς, που με συγκίνησηθυμόταν την άμεση και αποτελε-σματική κινητοποίηση του Ελληνι-σμού. «Η Ομογένεια - έλεγε - ιδιαί-τερα στην Αμερική, στηρίζει σθεναράτα ελληνικά θέματα, αλλά και τηνΟρθοδοξία μας».

Σε όλες τις δύσκολες στιγμέςστήριζε τις εκάστοτε κυβερνήσειςτης Κύπρου και της Ελλάδας. Μαζίμε τις ηγεσίες των μεγαλύτερων ελ-ληνοαμερικανικών οργανώσεων στηνΑμερική, αλλά και σε όλο τον κόσμο,όπως η Παγκόσμια ΣυντονιστικήΕπιτροπή Κυπριακού Αγώνα (ΠΣΕ-ΚΑ), η Παγκόσμια Ομοσπονδία Απο-δήμων Κυπρίων (ΠΟΜΑΚ), η ΕθνικήΣυντονισμένη Προσπάθεια των Ελ-λήνων (CEH), της οποίας και προ-ήδρευε, έδινε αγώνα για την Κύπρο,όπου τον αποκαλούν, χαριτολογών-τας, «Λευκωσιάτη», για τη συμβολήτου.

«Δικαιωμένοι θα αισθανθούμεμόνο με την επίλυση του πολιτικούπροβλήματος, όπως και για τα άλλαεθνικά θέματα που εκκρεμούν», δή-λωνε ο Α. Αθενς, ο οποίος πρωτο-στάτησε - μεταξύ άλλων - και στηνπροσπάθεια να μην αναγνωριστείη ΠΓΔΜ με το όνομα «Μακεδονία»,

ήδη από την εποχή της κυβέρνησηςΜπους τού πρεσβύτερου, με τη συλ-λογή υπογραφών για το θέμα, αλλάκαι την ομιλία του στη μεγάλη δια-δήλωση της ομογένειας, στις 31Μαΐου 1992, μαζί με τον γερουσια-στή Πωλ Σαρμπάνη. Η διαβεβαίωσηπου είχε, στα τέλη της ίδιας χρονιάς,ότι ο Αμερικανός πρόεδρος δεν θαπροβεί σε μία τέτοια πράξη όσουπάρχουν αντιρρήσεις εκ μέρουςτης Ελλάδος, είχε αναπτερώσει τιςελπίδες του. Χρόνια μετά ένιωσεέντονη απογοήτευση, όταν η Ουά-σιγκτον προχώρησε στην αναγνώ-ριση, αλλά δεν το έβαλε κάτω.

Στις επικρίσεις ότι δεν υπάρχειισχυρό λόμπι απαντούσε: «Ναι, δενέχουμε τη δύναμη που έχουν - γιαπαράδειγμα - οι φίλοι μας οι Εβραίοι.Σκεφτείτε, όμως, ότι η κατάστασηίσως να ήταν και χειρότερη χωρίςτη δική μας συνδρομή. Αυτό πιστεύωκαι γι’ αυτό θα συνεχίσω - όσο έχωδυνάμεις - τον αγώνα για όλα ταθέματα, γνωρίζοντας ότι προσφέρωκαλές υπηρεσίες και ως καλός Αμε-ρικανός πολίτης στις ΗΠΑ, συμβάλ-λοντας στην εδραίωση των καλώνδιακρατικών σχέσεων».

Ο Κωνσταντίνος Καραμανλήςκαι ο Μακάριος

Η αγαστή συνεργασία με όλεςτις ηγεσίες της Ελλάδας και της Κύ-πρου αποτελούσε προτεραιότητα

για τον Ανδρέα Αθενς, που ήξερενα υποτάσσει τα πολιτικά «πιστεύω»στον αγώνα που έδινε. Δύο, όμως,προσωπικότητες, είχαν μείνει χα-ραγμένες στη μνήμη του, όπως είχεπει σε μία από τις συνεντεύξεις του:ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και οΑρχιεπίσκοπος Μακάριος. Τον πρώτοτον είχε συναντήσει, μαζί με τοναείμνηστο Αρχιεπίσκοπο Βορείουκαι Νοτίου Αμερικής Ιάκωβο, το1974, όταν επέστρεψε από τη Γαλ-λία.

«Μας μίλησε - θυμόταν - για τηντραγική κατάσταση που επικρατούσεστην Ελλάδα και ειδικότερα για τοχάος που βρήκε στις Ενοπλες Δυνά-μεις, τονίζοντας ότι δεν υπήρχανόπλα και η Ελλάδα δεν μπορούσενα κάνει τίποτα, αν προχωρούσαμεσε πόλεμο με την Τουρκία».

Με τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο,τον οποίο θεωρούσε χαρισματικό,συναντήθηκε λίγο μετά την εισβολήστην Κύπρο.

Το ΣΑΕ φέρει τη δική του «σφραγίδα»

Στις 7 Δεκεμβρίου, ο Α. Αθενςεξελέγη πρώτος πρόεδρος του νεο-σύστατου Συμβουλίου ΑπόδημουΕλληνισμού (ΣΑΕ), θέση στην οποίαπαρέμεινε μέχρι τον Δεκέμβριο του2006. Ολα αυτά τα χρόνια έβαλετην προσωπική του «σφραγίδα» στηνπαγκόσμια οργάνωση, και δεν θαήταν υπερβολή να ειπωθεί ότι έχειταυτιστεί με το όνομα και το έργοτου.

Μετά την πρώτη του εκλογή, σελιγότερο από δύο χρόνια, διήνυσεεκατομμύρια μίλια και πέρασε εκα-τοντάδες ώρες στα αεροπλάνα, γιανα γνωρίσει τους Ελληνες του κό-σμου. 

«Ηταν ταξίδι μιας ζωής για ναγνωρίσω όσα περισσότερα αδέλφιαμπορούσα» είχε πει στο ΑΠΕ - ΜΠΕ.Σε αυτή την υπέροχη περιπλάνησηανά των «Ελλήνων τις Κοινότητες»,διαπίστωσε την «απίστευτη δύναμητων Ελλήνων σε κάθε γωνιά τηςγης», που τού έδωσε ακόμα μεγα-λύτερη δύναμη.

Με ομόφωνη πρόταση του προ-εδρείου του ΣΑΕ, ο Ανδρέας Αθενςανακηρύχθηκε επίτιμος πρόεδροςτης οργάνωσης, τον Δεκέμβριο του2006, στη Θεσσαλονίκη.

Για το ΣΑΕ, ο Ανδρέας Αθενς μι-λούσε πάντα με αγάπη, τονίζονταςότι θέλει να δει την οργάνωση να«αγκαλιάσει» τους απανταχού Ελ-ληνες - ένας όρος που του άρεσεπολύ - ώστε «να αποτελέσει τηνενωμένη φωνή του Ελληνισμού καιτης Ορθοδοξίας».

Στον απολογισμό του, το 2006,τόνισε: «Το έργο μας είναι γνωστόκαι αποδεκτό. Πολλά ακόμα απο-μένουν, όμως, να γίνουν. Πρέπεινα καταστεί ο οργανισμός που θαενώσει τους απανταχού Ελληνες καιθα προωθήσει συντονισμένα τα προ-

Η ζωή και το πλούσιο έργο του Ανδρέα (Αντι) Αθενς

Page 27: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΣΑΒΒΑΤΟ 16 - ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013 ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ 27

βλήματα που την απασχολούν».Ιεραρχώντας τα θέματα των Ελ-

λήνων ομογενών της Διασποράς έθε-τε αυτά της ελληνόγλωσσης εκπαί-δευσης, σημειώνοντας με αγωνίαότι «τα παιδιά 3ης, 4ης, ακόμα και5ης γενιάς δεν πρέπει να χάσουντις ρίζες τους και αυτός είναι ο στα-θερός στόχος: καθημερινή μάχη γιατη διάδοση της ελληνικής γλώσσαςκαι του ελληνικού πολιτισμού στιςδεύτερες πατρίδες μας». Ανέφερε

δε ότι το ΣΑΕ πρέπει «να ανοίξειδρόμους στους νέους και να σταθείκοντά τους, όπως μας στήριξαν κά-ποτε και εμάς άνθρωποι σπουδαίοι,στα πρώτα μας βήματα».

Τελικά, ο Α. Αθενς δεν ευτύχησενα δει το νέο ΣΑΕ, που και ο ίδιοςοραματίστηκε, ενώ έφυγε με τηναγωνία για το μέλλον του μεγαλό-πνοου Προγράμματος Ιατροφαρμα-κευτικής Περίθαλψης Hellenicare(Ελληνική Φροντίδα) που ίδρυσε

το 1997. Πρόκειται για το μοναδικόελληνικό πρόγραμμα αυτού του εί-δους που υλοποιείται από Ελληνεςτης Διασποράς. «Οσο ζω θα είμαιστο πλευρό των αδελφών μας πουέχουν ανάγκη τη βοήθειά μας» έλε-γε, και το έπραξε, με συνέπεια,μέχρι τέλους. Στην πρώτη του επί-σκεψη στη Γεωργία, τον Ιανουάριοτου 1997, ύστερα από πρόσκλησητου τότε προέδρου του Ιδρύματοςγια την αποκατάσταση των παλιν-νοστούντων ομογενών (ΕΥΑΠΟΕ),πρώην υπ. Εξωτερικών της ΚύπρουΓεωργίου Ιακώβου, συνάντησε αν-θρώπους που υπέφεραν, χωρίς ναέχουν ούτε μία ασπιρίνη, χωρίς ηλε-κτρικό ρεύμα, χωρίς θέρμανση…

«Δεν πίστευα ότι σε μία πολιτι-σμένη χώρα μπορούν να συμβαίνουναυτά... Πόνεσα όταν είδα τα αδέλφιαμας, που τόσα πέρασαν επί Στάλιν,να βρίσκονται σε άθλια κατάσταση.Τότε έδωσα υπόσχεση στον εαυτόμου να κάνω ότι είναι δυνατόν γιανα τους βοηθήσω», είχε πει.

Απόδειξη ότι κράτησε το λόγοτου είναι η ευγνωμοσύνη άνω τουενός εκατομμυρίου ασθενών, ελλη-νικής και μη καταγωγής, οι οποίοιέχουν επωφεληθεί από τις ιατρικέςυπηρεσίες που παρέχονται δωρεάν

στα Ιατρικά Κέντρα, τις Κλινικές καιτις Κινητές Ιατρικές Μονάδες πουδιαθέτει το πρόγραμμα στην Ου-κρανία, τη Γεωργία, την Αρμενίακαι την Αλβανία, όπως και η παροχήανθρωπιστικής βοήθειας σε περιοχέςόπου η φτώχεια και η έλλειψη υπη-ρεσιών έχουν δημιουργήσει τερά-στιες ανάγκες.

«Νιώθω ευτυχής γνωρίζοντας ότιβοηθάμε, στο μέτρο των δυνατοτή-των μας, τα αδέλφια μας να ζήσουνμε αξιοπρέπεια, δείχνοντάς τους ότιοι Ελληνες ενδιαφέρονται και ότι ηΕλλάδα δεν τους έχει εγκαταλείψει»,είχε δηλώσει.

Το Πρόγραμμα Hellenicare έχειβραβευτεί πολλές φορές από επί-σημους κρατικούς φορείς για τιςυπηρεσίες που προσφέρει σε φτωχέςκοινότητες σε όλες τις χώρες τηςπρώην Σοβιετικής Ενωσης και τηνΑλβανία.

Τιμητικές διακρίσειςΟ Ανδρέας Αθενς είχε λάβει πε-

ρισσότερα από 40 βραβεία, μετάλλιακαι τιμητικές διακρίσεις από κυβερ-νήσεις σε όλο τον κόσμο, ΟρθόδοξαΠατριαρχεία, Φιλανθρωπικούς Ορ-γανισμούς και παραγωγικούς φορείςσε κάθε ήπειρο. Μεταξύ άλλων, είχετιμηθεί από την Ελληνική Πολιτεία

με τον Χρυσό Σταυρό της Τάξης τουΦοίνικα (1977), με το Τιμητικό Με-τάλλιο του Αμερικανικού Κογκρέσου(1993) και με το βραβείο Ellis Island(1977), με το οποίο τιμώνται εξέ-χουσες προσωπικότητες για τη ση-μαντική προσφορά τους στην αρ-μονική συνύπαρξη και συνεργασίατων διαφόρων εθνοτήτων που απαρ-τίζουν την αμερικανική κοινωνία.

Είχε αναγορευτεί, επίσης, Ιππότηςτης Τάξης του Θρόνου του Βελγίου,το 1979, ενώ τιμήθηκε με τον ΜέγαΣταυρό της Τάξης της Τιμής της Κυ-πριακής Δημοκρατίας (1997), τοανώτατο μετάλλιο της Δημοκρατίαςτης Γεωργίας (2001), το μετάλλιοτου Κοινοβουλίου της Δημοκρατίαςτης Ουκρανίας (2003) κ.α.

Ηταν Αρχων της Μεγάλης Εκ-κλησίας του Χριστού, τιμητικός τίτλοςπου αποδίδεται από τον ΟικουμενικόΠατριάρχη σε άτομα για την προ-σφορά τους και την αφοσίωση τουςστην εκκλησία, ενώ είχε τιμηθεί καιαπό άλλα Ορθόδοξα Πατριαρχείακαι Εκκλησίες για τις άοκνες προ-σπάθειες του στην προάσπιση τηςθρησκευτικής ελευθερίας και τωνανθρώπινων δικαιωμάτων.

Πηγή: «ΑΜΠΕ»

ενός έτους

ΜΕ ΤΟ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟ

Συνδρομές

ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ:ΜΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ:

1 ΧΡΟΝΟ $38.441 ΧΡΟΝΟ $50.54

6 ΜΗΝEΣ $26.346 ΜΗΝEΣ $32.94

ΣΥΝΔΡΟΜΗ ΣΤΗΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΜΑΣ ΕΚΔΟΣΗ

ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ:ΜΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ:

1 ΧΡΟΝΟ $42.901 ΧΡΟΝΟ $97.90

6 ΜΗΝEΣ $25.746 ΜΗΝEΣ $58.74

Εσωκλείστε επιταγή ή money order πληρωτέες στη διεύθυνση:

NATIONAL HERALD, Inc. 37-10 30th Street, L.I.C., NY 11101-2614

ή με χρέωση στην πιστωτική σας κάρτα: p American Express p Master Card p Visa p Discover

Account# .................................................................................................................................

Expiration Date........................................................................................................................

Signature .................................................................................................................................

ΟΝΟΜΑ-ΕΠΩΝΥΜΟ .............................................................................................................

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ............................................................................................................................

ΠΟΛΗ ................................................ΠΟΛΙΤΕΙΑ ........................ZIP CODE ..........................

TΗΛΕΦΩΝΟ............................ΦΑΞ ......................................................................................

CELL ........................................E-MAIL ..................................................................................

Συνδρομή

1 ΧΡΟΝΟΣ ..............................$208.00

6 ΜΗΝΕΣ ................................$120.00

3 ΜΗΝΕΣ ..................................$83.00

1 ΜΗΝAΣ ..................................$33.00

ΕΚΔΟΣΗ ΣΑΒ/ΚΟΥ 1 ΧΡΟΝΟ..$82.00

ΕΚΔΟΣΗ ΣΑΒ/ΚΟΥ 6 ΜΗΝΕΣ ..$47.00

ΕΚΔΟΣΗ ΣΑΒ/ΚΟΥ 3 ΜΗΝΕΣ ..$26.00

Συνδρομή για χώρες εκτός Η.Π.Α.

1 ΧΡΟΝΟ ................................$322.00

6 ΜΗΝΕΣ ................................$189.00

3 ΜΗΝΕΣ ................................$125.00

ΕΚΔΟΣΗ ΣΑΒ/ΚΟΥ 1 ΧΡΟΝΟ$274.00

ΕΚΔΟΣΗ ΣΑΒ/ΚΟΥ 6 ΜΗΝΕΣ $165.00

3 ΜΗΝEΣ $16.443 ΜΗΝEΣ $20.84

3 ΜΗΝEΣ $17.163 ΜΗΝEΣ $39.16

ΣΥΝΔΡΟΜΗ ΣΤΗΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΜΑΣ ΕΚΔΟΣΗ

WR Ετος ίδρυσης 1915

Τηλ.: (718) 784-5255Φαξ:(718) 472-0510

Toll Free: 1-888-KHRYKAS ext. 108(547-9527)

[email protected]

Κοντά στα μεγάλα γεγονότα του Εθνους,πληροφορεί και συμμετέχει, αγωνίζεται και δημιουργεί

για τα συμφέροντα, και μόνο, του Ελληνισμού.

ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΟΙ ΝΟΜΟΙ Η.Π.Α.

ΠΑΡΕΧΟΥΜΕ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΟΠΩΣ

• Πολιτικά δικαιώματα και ιθαγένεια• Μόνιμη διαμονή• Φοιτητικές άδειες παραμονής• Παράταση αδειών παραμονής• Πολιτογράφηση • Waivers• Labor certification

Για περισσότερες πληροφορίεςχρησιμοποιήστε τα δωρεάν τηλέφωνά μας

ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΑMARIANTHE L. BUDIKE Esq.

1-800-398-21551-610-446-6992

[email protected]

Work: (212) 737-3423Home: (718) 641-0613Cell: (718) 926-3017

OρχήστραKΩΣΤΑ ΣΚΡΕΠΕΤΟΥ«Η Ελληνική Λεβεντιά»GREEK & AMERICAN MUSIC

Το κέφι δεν έρχεται μόνο του. Σας το φέρνειο Κώστας Σκρεπετός με την 5μελή ορχήστρα του

«Παρήγγειλε�στο�γάμο�σουνα�φέρουνε�λουλούδια

και�φέρτε�τον�Κώστα�Σκρεπετόπου�λέει�όμορφα�τραγούδια»

Κώστας Σκρεπετός

WR

D.J. GEORGE

Page 28: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ28 ΤΑΞΙΔΙΑ

Το Καρναβάλι της Λεμεσού είναιόπως και να το κάνουμε μια γιορτήπου την περιμένουμε όλοι με αγωνίακαι πολλή λαχτάρα. Αρχισε από πα-λιά να γιορτάζεται οργανωμένα,όταν ομάδες γλεντζέδων από όλατα κοινωνικά στρώματα της πόληςδιοργάνωναν στα σπίτια τους συγ-κεντρώσεις με μοναδικό στόχο τηδιασκέδαση. Και όταν το κρασί τουςάναβε το κέφι, κατά δεκάδες έβγαι-ναν στους δρόμους για να οργανώ-σουν αυτοσχέδιες παρελάσεις μεγαϊδούρια, άμαξες, καρότσες καιποδήλατα.

Οι άνθρωποι εκείνης της εποχήςένιωθαν απέραντη ικανοποίηση ναβλέπουν συνανθρώπους τους ντυ-μένους μάσκες να σατιρίζουν πράγ-ματα, άτομα και καταστάσεις πουείχαν άμεση ή έμμεση σχέση μετην καθημερινή ζωή και την τότεπραγματικότητα.

Αυτού του είδους οι καρναβαλί-στικες εκδηλώσεις θα μπορούσαμενα λέγαμε πως χάθηκαν σε μικρό ήμεγάλο βαθμό με το πέρασμα τουχρόνου, εξαιτίας κυρίως του αδυ-σώπητου νόμου της εξέλιξης και μετις ευκαιρίες που δίνονται για συνεχή24ωρη διασκέδαση σε κλειστούς,αλλά και ανοικτούς χώρους.

Οι άνθρωποι είναι γεγονός πωςάλλαξαν σήμερα, ο τρόπος ζωήςτους διαφοροποιήθηκε, ακολούθησεμε δυο λόγια το σκληρό δρόμο τηςμηχανικής προόδου, ενώ ο ρομαν-τισμός έκανε μια σημαντική οπι-σθοχώρηση.

Φυσικά το Καρναβάλι συνεχί-στηκε και θα συνεχιστεί δια μέσου

των αιώνων, πέτυχε σίγουρα ναγίνει πιο εντυπωσιακό, πιο φαντα-χτερό και γενικά οι όλες εκδηλώσειςτου οργανώνονται πια μέσα στο αν-τίστοιχο πνεύμα της εποχής.

Οι σημερινές κοινωνικές συνθή-κες με τα μεγάλα προβλήματα καιτις έγνοιες έκαναν τον άνθρωπο ναχάσει κάπως την παλιά του διάθεσηκαι το χιούμορ, το οποίο πάντα τονχαρακτήριζε.

Γι’ αυτό και το Καρναβάλι πα-ρουσιάζεται σήμερα με περισσότερεςομάδες και άρματα που έχουν με-γαλύτερο καλλιτεχνικό, παρά σατι-ρικό χαρακτήρα.

Ενα μεγάλο κεφάλαιο στην ιστο-ρία του Λεμεσιανού Καρναβαλιούείναι παραδεκτό από όλους ότι έπαι-ζαν πάντα οι Κανταδόροι με τις κι-θάρες, και τα μαντολίνα τους. Πουγύριζαν τους δρόμους με τα πόδια,στεκόντουσαν κάτω από τα μπαλ-κόνια των συμπολιτών τους και μετις καντάδες τους μάγευαν νέες καιγέρους, άνδρες και παιδιά.

Σήμερα η πόλη μεγάλωσε, οιαποστάσεις έγιναν ατέλειωτες, όμωςοι Κανταδρόμοι δεν εγκατέλειψαντην προσπάθεια τους.

Γυρίζουν τους δρόμους ντυμένοιστα χρυσαφένια και πολύχρωμα κο-στούμια τους, καθισμένοι πάνω σταμηχανοκίνητα άρματα τους, ή πεζοίκατά ομάδες και μας ψυχαγωγούν,θυμίζοντας μας τις παλιές καλέςεκείνες εποχές.

Οσο για τους χορούς αυτοί πιαδεν γίνονται στα σπίτια και στις αί-θουσες των κινηματογράφων, αλλάστα μεγάλα και απέραντα σαλόνια

των ξενοδοχείων,γιατί απλούστατααυτό απαιτεί ηαλλαγή του τρό-που ζωής του ση-μερινού ανθρώ-που.

Ο Δήμος Λε-μεσού πάνταπ ρ ω τ ο π ό ρ ο ς ,προσπάθησε απότα παλιά τα χρό-νια να διατηρή-σει και να συνε-

χίσει όσο περισσότερο μπορούσετον ίδιο παραδοσιακό τρόπο γιορ-τασμού των Καρναβαλιών. Χωρίς ναφεισθεί κόπων, μόχθων και εξόδων,έστω και αν είχε να αντιμετωπίσειδύσκολους καιρούς και καταστάσειςπου πέρασε και περνά μαζί με όλοτον κόσμο του νησιού μας.

Το Λεμεσιανό πνεύμα δεν πέθανεκαι δεν θα πεθάνει ποτέ, αντίθεταθα διατηρήσει ολοζώντανες μερικέςαπό τις πιο πανάρχαιες συνήθεια.Τα παιδιά της νεότερης γενιάς μαςέμαθαν να αγαπούν και να προσμέ-νουν το Καρναβάλι.

Και από την αγάπη τους αυτήγεννήθηκε και η ιδέα, μοναδικήστο είδος της για την καθιερωμένηπια στην πόλη μας μεγάλη παιδικήπαρέλαση.

Που ξεκίνησε δειλά - δειλά μετη συμμετοχή μιας εκατοντάδας παι-διών για να φθάσει σήμερα τις χι-λιάδες που με ωραίες ιδέες, πλούσιααμφίεση και πολύ κέφι κάνουν ακό-μη και τους μεγάλους να τους πα-ρακολουθούν με ενδιαφέρον, νατους καμαρώνουν και να τους χει-ροκροτούν.

Το Λεμεσιανό Καρναβάλι, όποιακαι αν είναι τα προβλήματα του,όσες δυσκολίες και αν βρίσκει στοδρόμο του, ζει και θα ζει πάντα,υπάρχει και θα υπάρχει για πάντα,γιατί αυτό μας δίδαξαν οι παλαι-ότεροι, γιατί αυτό διδάσκουμε καιεμείς στους νεότερους.

Ο κόσμος πριν χρόνια συνήθιζενα κάνει μια υποτυπώδη παρέλασημέσα στο δρόμο αυθόρμητη. Απλοί,φτωχοί άνθρωποι οι οποίοι αγαπού-σαν το να μασκαρεύονται και παρέαμε μια κιθάρα να πουν κι ένα τρα-γούδι.

Οι δρόμοι έσφυζαν από γέλια,χαρά και μουσική. Το τραγούδι τοξεφάντωμα και το γέλιο είχαν τηντιμητική τους.

Ετσι ξεκίνησε και το «Κομιτάτον»,που ήταν μια επιτροπή από πολίτεςτης Λεμεσού η οποία επί 365 ημέρες

τον χρόνο ασχολείτο με το πόσοκαλύτερο θα ήταν το επόμενο καρ-ναβάλι. Το Σάββατο των κανταδόρωνγινόταν διαγωνισμός της καντάδαςκαι την Κυριακή των καρναβαλιώνδίνονταν τα βραβεία καλύτερης χο-ρωδίας κανταδόρων.

Σήμερα στις μέρες μας οι καντα-δόροι κρατούν ακόμη την ίδια εικόναπου είχαν τότε αλλά πλέον όλαείναι πιο οργανωμένα σε μια μορφήπιο σύγχρονη και μοντέρνα. Ο εκ-πρόσωπος της ομάδας των καντα-δόρων «Γιωργαλλέτου» Λόλλο Γιωρ-γαλλέτο τόνισε ότι: «Ξεκίνησαν ναπαρουσιάζονται οι κανταδόροι το’40 στη Λεμεσό και το ’47 έλαβανμέρος στην πρώτη οργανωμένη εκ-δήλωση που έγινε για να εισαχθούνοι κανταδόροι και επίσημα πλέονστο καρναβάλι της Λεμεσού και ναέχουν και τη δική τους βραδιά».

Οι κανταδόροι θεωρούνται απόπολλούς το καμάρι των εκδηλώσεωντου καρναβαλιού. Βέβαια, για τουςίδιους η πιο ξεχωριστή μέρα είναι ηεκδήλωση που γίνετε στο Πέραμακαι είναι αφιερωμένη στον ιδρυτήτης ομάδας, Γιώργο Γιωργαλλέτοπου πέθανε τον Φεβρουάριο του2005.

Οσον αφορά τα τραγούδια «ΣανΓιωργαλλέτοι εμείς είμαστε πιστοίστην παράδοση και πιστεύουμε ότιτα τραγούδια αυτά γράφτηκαν μεπολλή αγάπη για την πόλη, έχουνμέσα τους  χιούμορ και σε προκα-λούν να διασκεδάσεις, οι στοίχοιείναι απλοί για να γίνονται κατα-νοητοί από όλους. Είναι μοναδικόπρονόμιο για τη Λεμεσό να έχεικανταδόρους. Φέτος θα έχει την τι-μητική του ένα νέο τραγούδι πουέγραψα και έχει τίτλο «Καρναβάλιτρελό». Η μουσική είναι δική μουκαι οι στοίχοι του Αθου Χατζημαν-θέου».

Οι κανταδόροι είναι ταυτισμένοιμε την Λεμεσό. Τραγουδούν για τηνπόλη τους. Την εξυμνούν. Δεν χρη-ματοδοτούνται από κανένα οργανι-

σμό απλά παίρνουν κάθε χρόνο έναμικρό χρηματικό ποσό από το Δήμογια να φτιάχνουν τις στολές τους.Τα υπόλοιπα  έξοδα τα επιβαρύ-νονται οι ίδιοι. Από την ίδρυση τουςμέχρι και  σήμερα δεν έχουν έναμόνιμο στέκι για να κάνουν τις πρό-βες τους κατά καιρούς τραγουδούνσε  διάφορα μέρη άλλοτε σε κέντρακαι χώρους στο Πέραμα και άλλοτεσε μικρά στέκια που επιλέγουν οιίδιοι.

Πληροφοριακά στοιχείαγια την Λεμεσό

Η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη τηςΚύπρου ελκύει μεγάλο εύρος του-ριστών, από εκείνους που ενδιαφέ-ρονται για διακοπές με ήλιο και αμ-μουδιές μέχρι εκείνους που προτι-μούν να εμβαθύνουν στον πολιτισμότου νησιού, στα μουσεία και τουςαρχαιολογικούς χώρους του. Αυτότο μεγάλο παραθαλάσσιο θέρετροστον κόλπο του Ακρωτηρίου στηνηλιόλουστη νότια ακτή, προσφέρειέντονη νυχτερινή ζωή και πολλάενδιαφέροντα φεστιβάλ. Πλήθοςκαφέ και μπαρ γεμίζει την πολυσύ-χναστη προκυμαία. Τα διαθέσιμακαταλύματα ποικίλλουν από βίλεςκαι ενοικιαζόμενα δωμάτια μέχριπολυτελή ξενοδοχεία.

Πως πάμε στη Λεμεσό: Η Λε-μεσός δεν έχει αεροδρόμιο αλλάεξυπηρετείται από την Λάρνακα απότην οποία απέχει μόλις 59 χλμ. Αυ-τήν τη στιγμή, λειτουργούν 55 αε-ροπορικές εταιρείες από το αερο-δρόμιο της Λάρνακας και προσφέρειπτήσεις χωρίς στάση προς 67 πόλεις.Κάθε εβδομάδα 623 διεθνείς πτήσειςαναχωρούν από αεροδρόμιο τηςΛάρνακας.

Από κει οδικώς μπορούμε να τα-ξιδέψουμε προς την Λάρνακα.

(Με την Λεμεσό θα ασχοληθούμεκαι σε επόμενο τεύχος του Περιο-δικού).

Πηγή: «Τίτλοι»

Ελάτε στην Κύπρο - και - για το Καρναβάλι της Λεμεσού

Page 29: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΣΑΒΒΑΤΟ 16 - ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ 29

Οι Αποκριές στην Κύπρο λέγονται«Σήκωσες». Αρχίζουν από την Κυ-ριακή της Απόκρεω, που λέγονταικαι «Σήκωσες της Κρεατινής» καιδιαρκούν μια βδομάδα, μέχρι τηνεπόμενη Κυριακή, τις «Σήκωσες τηςΤυρινής». Πριν από την Κυριακήτης Απόκρεω έχουμε την «Τσικνο-πέφτη», γιατί αναδίδεται από τιςκαπνοδόχους των σπιτιών η τσίκνααπό τα κρέατα που ψήνονται. ΤοΣάββατο που ακολουθεί λέγεταιπρώτο Ψυχοσάββατο. Ψυχοσάββατο,γιατί είναι αφιερωμένο στις ψυχέςτων πεθαμένων και πρώτο, γιατίπροηγείται του δεύτερου και τουτρίτου, που είναι αφιερωμένα στουςιερείς και τους σκοτωμένους αντί-στοιχα. Κατά τους εσπερινούς συ-νηθίζεται να παίρνουν στην εκκλησίακόλλυβα «για να μακαριστούν οιπεθαμένοι». Την πρώτη Σήκωση συ-νηθίζουν να κάνουν ψητό, μακαρό-νια με βραστό κοτόπουλο, αρνιάπαραγεμιστά κτλ. Μετά από το ξε-φάντωμα της πρώτης Σήκωσης ση-κώνεται το κρέας από το τραπέζικαι αρχίζει η Εβδομάδα της Τυρο-φάγου κατά την οποία οι πιστοίαπέχουν από την κατανάλωση κρέ-ατος. Την Κυριακή της Τυρινοσή-κωσης σηκώνονται από το τραπέζικαι τα γαλακτοκομικά, για να αρχίζειαπό την επομένη, μέρα της ΚαθαράςΔευτέρας, η νηστεία της Σαρακοστής

ή του «Σαρανταήμερου» που τελει-ώνει τα μεσάνυχτα του ΜεγάλουΣαββάτου με το άκουσμα του «ΚαλούΛόγου». Πολλά είναι τα χαρακτηρι-στικά των ημερών αυτών σε διάφορεςπεριοχές του τόπου μας.

Εθιμα της περιοχής ΜόρφουΣτην περιοχή της Μόρφου τη

μέρα της Τσικνοπέμπτης έλεγαν ότι«τζι’ οι σιύλλοι έν χορτασμένοι». Σεμερικά χωριά (Αστρομερίτης) έπρεπενα φάνε και ξυνόγαλα (γιαούρτι)για να μη μαυρίσουν. Στον εσπερινότης Κυριακής προς τη Δευτέρα τηςΤυροφάγου σε μερικά χωριά (Ζώδιακαι Περιστερώνα) γινόταν το «καλόνστάδιον». Μετά το τέλος του εσπε-ρινού οι γέροντες φιλούσαν το χέριτου ιερέα που τους ευχόταν «καλόνστάδιον», δηλαδή να περάσουν καλάτο στάδιο των νηστειών. Σε απάν-τηση αυτοί εύχονταν «και τη Λαμ-πρήν αχώριστοι», δηλαδή και τηΛαμπρή να μην είναι χωρισμένοιμεταξύ τους , εννοώντας να μην πε-θάνουν μέχρι το Πάσχα.

Κατά τη νύκτα οι φιλικές οικο-γένειες μαζεύονταν στο σπίτι τουπλουσιότερου ή του πιο αξιοσέβα-στου μέλους τους για την καθιερω-μένη διασκέδαση. Οι πλούσιες νοι-κοκυρές είχαν τραπεζομάντηλα μή-κους περίπου 8-10 μέτρων και κά-θονταν πάνω σε ψάθες 30-40 άτομα.

Εθιμα της περιοχής Κυθρέας

Στην Κυθρέα έστηναν σούσεςστο ύπαιθρο, συνήθως πάνω σε δέν-τρα. Οι σούσες κρεμάζονταν τις Σή-κωσες της Τυρινής. Την Κυριακήτης Τυρινής όλες οι νοικοκυρές ξυ-πνούσαν από τα χαράματα και ετοί-μαζαν τις φορεσιές με τις οποίες θαμασκαρεύονταν το βράδυ. Αλλούόμως, όπως σε μερικά χωριά τηςΜεσαορίας, οι μασκαράδες τολμού-σαν και κυκλοφορούσαν με το φωςτης ημέρας, ανταλλάσσοντας πει-ράγματα με τον κόσμο. Οι γυναίκεςτου σπιτιού είχαν όλη την ευθύνηγια την ετοιμασία των τόσο νόστιμωνσπιτίσιων φαγητών, γαλακτερών καιζυμαρικών, αφού το κρέας είχε ση-κωθεί από το τραπέζι την προηγού-μενη Κυριακή της Απόκρεω.

Εθιμα της περιοχής Λευκονοίκου

Στο Λευκόνοικο, εκτός από τις«ραφκιόλες» με χαλλούμι, τα που-ρέκκια της αναρής και τις τυρόπιτες,έφτιαχναν και αυτοσχέδια σπιτίσιαμακαρόνια. Αυτά γίνονταν με τονπιο κάτω τρόπο: Από τους πρόποδεςτου Πενταδαχτύλου μάζευαν έναείδος φυτού, που σύχναζε σε μέρηόπου υπήρχε νερό, το λεγόμενο«σκλυνίτζιην». Αφού το καθάριζανκαλά, άνοιγαν την έτοιμη ζύμη απόσιμιγδάλι ή αλεύρι και τύλιγαν μέσατο «σκλυνίτζιην» κουλουρώνοντάςτο σε σχήμα μακαρονιού. Στη συ-

νέχεια, έκοβαν το έτοιμο μακρόστενομακαρόνι σε κομμάτια που είχανμέγεθος τεσσάρων δακτύλων. Κό-βοντας κάθε κομμάτι, αφαιρούσαναπό μέσα και το «σκλυνίτζιην» καιαφού τοποθετούσαν τα μακαρόνιασε πανέρι, τα έβαζαν στον ήλιο γιανα στεγνώσουν. Τα μακαρόνια αυτάτα έβραζαν σε παχύ ζωμό βραστήςκότας και τα πασπάλιζαν με τριμμένοχαλούμι. Από το τραπέζι δεν έλειπαν,βέβαια, τα χαλούμια, τα αυγά καιτα ψαρικά. Επίσης, έτρωγαν καιχόρτα που αφθονούσαν τέτοια εποχήστους κάμπους. Μάζευαν αγρέλια,στρουθούκια, χωστές και τα τηγά-νιζαν με αυγά. Εθιμα της περιοχής Μεσαορίας

Εκτός από τα φαγητά στο τραπέζιτης Σήκωσης υπήρχαν και τα απα-ραίτητα γλυκίσματα. Συνηθισμέναγλυκίσματα ήταν το «κατείφιν», οι«πισσιή(δ)ες» και «οι πίττες της σά-τζιης». Βασιλιάς όμως όλων των γλυ-κισμάτων ήταν η «τσιππόπιττα», πουγινόταν με την «τσίππαν του γαλά-του» των προβάτων, που το συνή-θιζαν στα χωριά της Μεσαορίας.

Η Δευτέρα της ΚαθαράςΗ ονομασία Καθαρά Δευτέρα

προέρχεται από τον καθαρισμό τωνσωμάτων και των ψυχών που αρχίζειτη μέρα αυτή και συνεχίζεται γιαπενήντα μέρες με τη νηστεία Εκτόςαπό την έξοδο των ανθρώπων στα

βουνά και σε εξοχικά μέρη για να«κόψουν την μούττην της Σαρακο-στής» με νηστίσιμα φαγητά πολλέςνέες κοπέλες που ήθελαν να παν-τρευτούν και πολλές γριές νήστευαντρεις μέρες, έκαναν δηλαδή «τριμέρι»και την τέταρτη μέρα μεταλάμβαναν.Τις τρεις αυτές ημέρες δεν έτρωγαντίποτα φαγώσιμο. Μετά από τη ΘείαΜετάληψη, οι άλλες γυναίκες έφερ-ναν σ’ αυτές που έκαναν «τριμέρι»,πίττες του σατζιού, χαλουβά, ελιές,πορτοκάλια και άλλα φαγώσιμα.Επίσης, οι νεαρές, για να προβλέ-ψουν το μέλλοντα σύζυγό τους, χρη-σιμοποιούσαν την «αρμυροκουλλού-ραν».

Ολη τη μέρα της Καθαράς Δευ-τέρας δεν έτρωγαν τίποτα και κο-σκίνιζαν αλεύρι «αξινόστραφα», μετο αριστερό τους χέρι. Το ζύμωνανεπίσης με το αριστερό και έφτιαχνανπίττα την οποία έψηναν στο «σά-τζιν». Κατά τη δύση του ήλιου, ότανεπέστεφαν από τον εσπερινό, έκοβανένα κομμάτι και το έτρωγαν και τουπόλοιπο το έβαζαν κάτω από τομαξιλάρι τους. Έτσι πίστευαν ότιτο βράδυ θα έβλεπαν στο όνειροτους το μέλλοντα σύζυγο τους. Ανεπαναλάμβαναν αυτή τη διαδικασίατρεις φορές πίστευαν ότι θα έβρισκανόμορφο σύζυγο.

Πηγή: «Προοδευτική»

Ηθη και έθιμα της Αποκριάς σε διάφορες περιοχές της Κύπρου

ΣΗΜΕΡΙΝΕΣ ΑΞΙΕΣ

Η μακαρία ελπίδαΔηλαδή, η πιο ευλογημένη και ευτυχισμένη ελπίδα. Ο βιβλικός ορισμός της ελπίδας είναι: «Η βεβαία προσμονή κάτι

καλού». Όλοι πάντα ελπίζουμε να εκπληρωθούν οι ευχές μας και να καρποφορήσουν οι προσπάθειές μας, όσον αφορά τηνυγεία μας, την οικογενειακή, κοινωνική και εθνική ασφάλεια, καθώς επίσης και την προσωπική και κοινωνική οικονομικήπρόοδο. Ο Θεός να βάλει το χέρι Του, να μη γίνει τίποτα κακό στο σπίτι μας, στην πόλη μας και γενικά σε όλον τον κόσμο. Οκάθε άνθρωπος, ζει με κάποια ελπίδα, διότι χωρίς ελπίδα, η ζωή είναι ανυπόφορη. Ελπίζουμε τον καινούργιο χρόνο, ναλυθούν ειρηνικά τα τόσα άλυτα, «φαινομενικά», προβλήματα της ανθρωπότητας, χωρίς να χυθεί αθώο αίμα. Με προσευχή καιελπίδα, ζητούμε ο Μεγαλοδύναμος να βοηθήσει την γλυκειά μας πατρίδα στον κοινωνικό και οικονομικό τομέα, από ταμεγάλα προβλήματα και να ξαναβρούμε το σεβασμό προς τον Θεό και μεταξύ μας, στα σπίτια μας πρώτα και μετά σε όλη τηνπατρίδα μας. Ελπίζουμε τα γειτονικά αραβικά κράτη, να βρουν λύση στο χάος της οχλοκρατίας, καθώς γυρεύουν ελευθερία,θέση και ασφάλεια στον πολιτισμένο κόσμο.

Η ελπίδα βοηθάει τον άνθρωπο να υπομένει και να καρτερεί την πραγματοποίηση του καλού στη ζωή του με αισιοδοξία.Οι αρχαίοι Ρωμαίοι, δηλαδή οι Λατίνοι, έλεγαν ένα σοφό ρητό: «Εφόσον ζω ελπίζω και επειδή ελπίζω ζω». Αν πάψεις ναελπίζεις θα βρεθείς αντιμέτωπος με την απογοήτευση και την καταστρεπτική στο σώμα και στο νου κατάθλιψη. Η ελπίδα μαςπρέπει να αποβλέπει στην επέμβαση του παντοδύναμου Θεού, που μας αγαπά και πάντα ενδιαφέρεται για μας. Η ελπίδαχωρίς την πίστη στο Θεό βασίζεται στην τύχη. Έλπιζε στο Θεό που σε αγαπά σαν στοργικός πατέρας, διότι σε φροντίζει και σεπροστατεύει. Άρχισε το χρόνο αυτό, προσωπική προσευχή και καθημερινή μελέτη του Λόγου Του, την Καινή Διαθήκη. Τότεμόνος σου θα δεις τη διαφορά και την ευλογία στη ζωή σου. Και κάτι ακόμα καλύτερο, σε προτρέπω να κάνεις το Θεό ελπίδασου. Ο ψαλμός 91: 9-11 λέει: «Επειδή συ τον Κύριο, την ελπίδα μου, τον Ύψιστον, έκαμες καταφύγιόν σου, δεν θέλεισυμβαίνει εις σε κακόν, και μάστιξ δεν θέλει πλησιάζει εις την σκηνήν σου. Διότι θέλει προστάξει εις τους αγγέλους αυτού περίσου, διά να σε διαφυλάττωσιν εν πάσαις ταις οδοίς σου».

Για τη μακαρία ελπίδα του θέματός μας, έγραψε ο απόστολος Παύλος στην επιστολή του προς τον Τίτο 2:11-14: «Διότιεφανερώθη η χάρις του Θεού η σωτήριος εις πάντας ανθρώπους, διδάσκουσα ημάς να αρνηθώμεν την ασέβειαν και ταςκοσμικάς επιθυμίας, και να ζήσωμεν σωφρόνως και δικαίως και ευσεβώς εν τω παρόντι αιώνι, προσμένοντες την μακαρίαελπίδα, και επιφάνειαν της δόξης του μεγάλου Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, όστις έδωκεν εαυτόν υπέρ ημών, διάνα μας λυτρώση από πάσης ανομίας, και να μας καθαρίση εις εαυτόν λαόν εκλεκτόν, ζηλωτήν καλών έργων».

Αυτή είναι η σημερινή μας αξία και η ελπίδα μας για την καινούργια χρονιά! Σας στέλνουμε μια Καινή Διαθήκη δωρεάν εάνμας το ζητήσετε.

ΞΕΝΗ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ

Τηλ. επικοινωνίας: 866 960 2140 Πέτρος Φιλακουρίδης

ΒιβλιοπωλείοΕθνικού Κήρυκα

Τηλ. (718) 784-5255Φαξ. (718) 472-0510

ΑΝΑΚΑΛΥΨΕτο Χριστιανικό Τρόπο Ζωής

• Το μυστικό για μια Ευτυχισμένη Οικογένεια• Το μυστικό της Υγιεινής Ζωής• Το μυστικό της Προσευχής με Απάντηση• Το μυστικό της Ουράνιας Ανάπαυσης• Το μυστικό για να Ζήσω Αιώνια

Zήτησε τα μαθήματα ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΩ. Προσφέρονται ΔΩΡΕΑΝ

Greek Voice of Hope, Box 67, Madera, CA 93639 (860) 742-5341www.greekvoice.org email: [email protected]

Page 30: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ30 ΒΙΒΛΙΟ

Ο Σπύρος Σκούρας, ζούσε κάποτεστο Σκουροχώρι της Ηλείας έναςκαλόκαρδος χωρικός με τέσσερις γι-ους και τέσσερις θυγατέρες. Είχεχωράφια με ελιές, αμπέλια, γελάδιακαι μια εκατοστή πρόβατα και η οι-κογένειά του ευημερούσε.

Ωσπου το καλοκαίρι του 1907μια πλημμύρα κατέστρεψε τη σοδειάστα χωράφια, η φυλλοξήρα τσάκισετα αμπέλια του και η φτώχεια εγ-καταστάθηκε στο σπιτικό του. Ενας- ένας οι τρεις μικρότεροι γιοι τουέφυγαν μετανάστες αναζητώνταςτην τύχη τους στην Αμερική. Εκείέγιναν μεγάλοι και τρανοί σε μιααναδυόμενη και πολλά υποσχόμενηβιομηχανία: στον κινηματογράφο.Την ιστορία τους αφηγείται ο μεσαίοςαδελφός, ο Σπύρος Σκούρας (1893-1971), στα απομνημονεύματά τουSpyros Ρ. Skouras, Memoirs, 1893-1953 (Στάνφορντ 2013), τα οποίακυκλοφόρησαν μόλις στα αγγλικά,για την επέτειο των 120 χρόνωναπό τη γέννησή του, με την επιμέ-λεια του ιστορικού ερευνητή τουΠανεπιστημίου του Στάνφορντ ΗλίαΧρυσοχοΐδη.

Στους ιστορικούς του κινηματο-γράφου το όνομα του Σπύρου Σκού-ρα είναι πασίγνωστο.

Ηταν ο «εγκέφαλος» πίσω απότη συγχώνευση της 20th Centuryμε τη Fox, επί 20 χρόνια πρόεδροςτης εταιρείας, υπεύθυνος για τηχρήση του σινεμασκόπ και την πα-ραγωγή εμβληματικών ταινιών τουαμερικανικού κινηματογράφου, μετελευταία την επική «Κλεοπάτρα»(1963).

Για τους ιστορικούς της Ομογέ-νειας είναι ο πιο διάσημος Ελληναςμετανάστης στην Αμερική και εκεί-νος με τη μεγαλύτερη επιρροή.

«Ακουγα απ’ τους γονείς μου ότιο Οθωνας και η Αμαλία είχαν στα-ματήσει στο σπίτι του προπάππουμου πηγαίνοντας στην Αθήνα γιανα γίνουν βασιλιάδες της Ελλάδας,αλλά ποτέ δεν μου είχε περάσειαπό το μυαλό σ’ εκείνα τα χρόνιατης τρομερής φτώχειας ότι κάποτεθα καθόμουν στο ίδιο τραπέζι μεβασιλιάδες» γράφει ο ίδιος. Κάθισεόμως στο ίδιο τραπέζι με ηγέτεςκρατών, είχε πρόσβαση στον ΛευκόΟίκο, ήταν προσωπικός φίλος τουπροέδρου Αϊζενχάουερ και έπαιξεαρκετές φορές τον ρόλο του πρέσβηπολιτισμού των ΗΠΑ. Στην ελλαδικήιστορία το όνομά του συνδέεται μετην αμερικανική επισιτιστική βοή-θεια στην Ελλάδα στα χρόνια τουΒ’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Η ιστορία του Σπύρου Σκούρααρχίζει σαν λαϊκό παραμύθι, με κεν-τρικό ήρωα ένα αλαφροΐσκιωτο βο-σκόπουλο που έβοσκε τα πρόβατάτου γύρω από την Ολυμπία και τιςνύχτες περνούσε τις πυγολαμπίδεςγια τις ψυχές των πεθαμένων. Βι-βλικές καταστροφές πλήττουν την

οικογένειά του και τομικρό βοσκόπουλο,αφού μάθει λίγα γράμ-ματα σε μοναστήρι,μπαίνει στα δεκατρίατου στη βιοπάλη.

«Μόνο στην Ελλά-δα συνάντησα τόσηπερηφάνια για το πα-ρελθόν και τόση φτώ-χεια στο παρόν» σχο-λιάζει στα απομνημο-νεύματά του. Πρώταμαθητευόμενος τυπο-γράφος και έπειτακλητήρας σε ναυτιλια-κή εταιρεία στην Πά-τρα. Εκεί βλέπει γιαπρώτη φορά ταινίαστον κινηματογράφοκαι εντυπωσιάζεταιαπό το νέο μέσο δρα-ματικής έκφρασης.

Είναι μέλος της χρι-στιανικής οργάνωσηςτης Πάτρας, μαθαίνειλογιστικά και στηναρχή κάνει όνειρα ναμείνει στην Ελλάδακαι να καταπιαστεί μετο εμπόριο. Σιγά - σιγάτα γράμματα του με-γαλύτερου αδελφούτου Κωνσταντίνου (με-τέπειτα γνωστού ωςΤσαρλς), που βρισκό-ταν στην Αμερική απότο 1908, τον κάνουννα αλλάξει σχέδια.Αποφασίζει να φύγεικι αυτός στην Αμερι-κή, μαθαίνει αγγλικά και τον Ιούλιοτου 1910 μπαρκάρει στον «Θεμι-στοκλή» για τη Νέα Υόρκη, με ταναύλα πληρωμένα από τον αδελφότου και με τελικό προορισμό τοΣεντ Λούις.

Εργάζονται και οι δύο ως βοηθοίσερβιτόρου στα εστιατόρια και σταμπαρ μεγάλων ξενοδοχείων. Ο Σπύ-ρος πιάνει δουλειά στις τέσσερις τοπρωί και τρίβει πάγο για τα κοκτέιλτων δικηγόρων και των τραπεζιτώνπου συχνάζουν στο μπαρ του ξενο-δοχείου «Planter». Τα δύο αδέρφιαεργάζονται σκληρά, κάνουν γνωρι-μίες και αιματηρές οικονομίες. Μόνητους διασκέδαση, ο κινηματογράφοςκάθε Κυριακή. Εκεί αποφάσισαν ναεπενδύσουν και τις οικονομίες τους,3.500 δολάρια μαζεμένα σε τρίαχρόνια. Ανακαινίζουν ένα παλιό κτί-ριο σε μια πολυσύχναστη λαϊκή γει-τονιά και ανοίγουν τον πρώτο τουκινηματογράφο, το «Olympia», το1914. Ακολουθεί ο κινηματογράφος«Pantheon» - και αυτός με ελληνικόόνομα - και σύντομα τα τρία αδέρ-φια, με τον Γιώργο που είχε έρθειαπό την Ελλάδα στο μεταξύ, απο-κτούν μια σειρά κινηματογράφωνστο Σεντ Λούις, όχι μόνο στις λαϊκέςγειτονιές των μεταναστών αλλά και

στις προνομιούχες περιοχές της πό-λης. Φτιάχνουν αίθουσες μοντέρνεςκαι πολυτελείς, δίνουν έμφαση στηνπαροχή υπηρεσιών, προσλαμβάνουνπολυμελείς συμφωνικές ορχήστρεςγια να παίζουν στις αίθουσες - ήτανακόμη η εποχή του βωβού κινημα-τογράφου - και καινοτομούν εισά-γοντας στις αίθουσες την τζαζ μου-σική.

Αποκτούν τη διαχείριση του κι-νηματογράφου «Missouri» της Para-mount και αγοράζουν το επιβλητικό«Grand Central». Οταν ανοίγει καιο δεκαεπταώροφος κινηματογράφος«Ambassador» το 1925 και έχονταςστον έλεγχό τους τις περισσότερεςαίθουσες στο Σεντ Λούις, τα τρίααδέρφια είναι πλέον υπολογίσιμοόνομα στη νεαρή βιομηχανία τουκινηματογράφου. Κάνουν συμφωνίεςμε την Paramount και τη WarnerBros, μεσολαβούν σε μικρές και με-γάλες συγχωνεύσεις που καταλήγουνστη συγχώνευση της 20th Centuryμε τη Fox το 1935 και τον ΣπύροΣκούρα πρόεδρο από το 1942 ωςτο 1962.

Δύο κεφάλαια των απομνημο-νευμάτων αφιερώνονται στον Αρ-χιεπίσκοπο Αμερικής Αθηναγόρα,μετέπειτα Οικουμενικό Πατριάρχη,

τον οποίο γνωρίζει οΣκούρας στη ΝέαΥόρκη το 1931. Οδυναμισμός και η μα-γνητική προσωπικό-τητα του Αρχιεπισκό-που, η ευγένεια καιη ταπεινότητά του,η σοφία και ο πραγ-ματισμός του τον εν-τυπωσιάζουν. Χάρηστη δική του επίδρα-ση αποφασίζει τηνπαραγωγή ταινιών μεθρησκευτικό περιε-χόμενο όπως «Τοτραγούδι της Μπερ-ναντέτ» (1943) και«Ο χιτών» (1953) ήταινιών για όλη τηνοικογένεια, όπως «Ημελωδία της ευτυ-χίας» (1965).

Ο Αθηναγόρας και το σινεμασκόπ

Με την εισβολήτων Γερμανών στηνΕλλάδα το 1940 εί-ναι, μαζί με τον Αθη-ναγόρα, οι εμπνευ-στές της πρωτοβου-λίας Greek War ReliefAssociation. Με τηνοργανωτική βοήθειατου Νόρμαν Ντέιβις,προέδρου του Ερυ-θρού Σταυρού, καιτην υποστήριξη προ-σωπικοτήτων τουεπιχειρηματικού καιπολιτικού κόσμου,

όπως ο Χάρολντ Βάντερμπιλτ και οτραπεζίτης Γουίνθροπ Ολντριτς, με-τέπειτα πρέσβης των ΗΠΑ στη Βρε-τανία, κατάφεραν να συγκεντρώσουν40 εκατ. δολάρια σε μετρητά προ-κειμένου να αποσταλούν ως χρη-ματική βοήθεια ή ως ανθρωπιστικήβοήθεια στην Ελλάδα.

Με τη μεσολάβησή του στον πρό-εδρο Ρούζβελτ και το δικό του αί-τημα προς τον Τσόρτσιλ έγινε άρσητου βρετανικού αποκλεισμού προ-κειμένου να φτάσει η επισιτιστικήβοήθεια στη φασιστοκρατούμενηΕλλάδα. Το 1965 γράφει ότι έναςαπό τους δύο λόγους για τον οποίοθα ήθελε να τον θυμούνται είναι«για τις προσπάθειές μου προκει-μένου οι ΗΠΑ να μεσολαβήσουνγια την άρση του αποκλεισμού στηνΕλλάδα προκειμένου να σωθούναπό την πείνα τρία εκατομμύριαΕλληνες».

Ο δεύτερος λόγος για τον οποίοήθελε να τον θυμούνται είναι «επει-δή έφερα το σινεμασκόπ στη βιο-μηχανία του κινηματογράφου σεμια εποχή που ήταν απολύτως απα-ραίτητο». Οπως στα τέλη της δε-καετίας του ’20 οι αδελφοί Σκούραήταν από τους πρώτους που πρό-βαλλαν ταινίες του ομιλούντος στους

κινηματογράφους τους, έτσι και το1953, όταν ο κινηματογράφος απει-λούνταν από την έλευση της τηλε-όρασης, έδωσε το φιλί της ζωής στηβιομηχανία της μεγάλης οθόνηςεπενδύοντας στην ανάπτυξη της τε-χνολογίας του σινεμασκόπ και υπο-στηρίζοντας την ευρεία εφαρμογήτου.

Ο θησαυρός ενός αρχείουΤο Spyros Ρ. Skouras, Memoirs,

1893-1953 βασίστηκε σε ιδιόγραφακαι δακτυλόγραφα βιογραφικά ση-μειώματα και μαγνητοφωνημένεςαφηγήσεις του Σκούρα με σκοπόνα συνταχθεί μια επίσημη βιογραφίατου, σχέδιο που ατύχησε όσο ζούσε.Το υλικό βρίσκεται στο Αρχείο Σπύ-ρου Π. Σκούρα, συνολικά 68 κούτεςαρχείου, που δώρισε στο Πανεπι-στήμιο Στάνφορντ το 1988 ο εγγονόςτου.  Οι αυτοβιογραφικές σημειώσειςτου Σκούρα αρχίζουν τον Απρίλιοτου 1953 και πυκνώνουν μετά τονθάνατο των αδελφών του, Τσαρλς(1889-1954) και Τζορτζ Σκούρα(1896-1964). Η αφήγηση, γλαφυρήστα πρώτα κεφάλαια, γίνεται στεγνήκαι τεχνοκρατική όταν ο Σκούραςπερνά από την εμπειρία του μετα-νάστη στην αφήγηση της επιχειρη-ματικής του ανέλιξης. Γραμμένη στααγγλικά, η αυτοβιογραφία είναιγραμμένη από έναν Αμερικανό - τέ-τοιον θεωρούσε τον εαυτό του οΣκούρας με το που πήγε στην Αμε-ρική - και απευθύνεται στο αμερι-κανικό κοινό που γνωρίζει τον κο-λοσσό του Χόλιγουντ Σκούρα αλλάόχι την ελληνική πραγματικότητατου πρώτου μισού του 20ού αιώνα,για την οποία δίνει πολλές πληρο-φορίες. Στη φιλελεύθερη αμερικα-νική νοοτροπία του Σκούρα οφεί-λονται προφανώς και τα αντικομ-μουνιστικά του σχόλια κατά τη διάρ-κεια επίσκεψής του στην Ελλάδατο 1949: «Δεν υπάρχουν καλοί Ελ-ληνες στον αντάρτικο στρατό. Είναιφτιαγμένος από σκληρόπετσους κομ-μουνιστές, από άναρχα και εγκλη-ματικά στοιχεία, από τα αποβρά-σματα της κοινωνίας». Δεν έχουμεστα χέρια μας μια οριστική βιογραφίατου Σκούρα, υποστηρίζει ο επιμε-λητής του τόμου Ηλίας Χρυσοχοΐδης,αλλά ένα κείμενο το οποίο έστωκαι λειψό (δεν συμπεριλαμβάνονταιτα χρόνια από το 1954 ως το 1971)αποτελεί μαγιά για την ανάπτυξητης έρευνας τόσο για το έργο ενόςεμβληματικού Ελληνα της Αμερικήςόσο και για τη δράση της ελληνικήςΟμογένειας στις ΗΠΑ, η οποία έχεινα δώσει πολλά αρχειακά ευρήματα.

PYROS P. SKOURASMemoirs (1893-1953)Επιμέλεια Ilias ChrissochoidisΕκδόσεις Brave World, Στάν-

φορντ, 2013, σελ. 162, τιμή 10 δο-λάρια

Πηγή: «ΒΗΜΑ»

Η πορεία του Σπύρου Σκούρα μέσα από τα απομνημονεύματά του

Page 31: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΣΑΒΒΑΤΟ 16 - ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013 ΘΕΜΑ 31

Της Σ. Παπαδοπούλου

«Σχεδόν παντού στην Ευρώπη, οαντισημιτισμός είναι σε ανοδικήτροχιά. Αυτό είναι εξαιρετικά ενο-χλητικό για μένα και για την εβραϊ-κή κοινότητα. Σε ορισμένα μέρη,όπως το Μάλμε της Σουηδίας, ηεβραϊκή κοινότητα αισθάνεται πωςοι Αρχές την έχουν εγκαταλείψειή δεν κάνουν αρκετά. Αυτού τουείδους τα φαινόμενα θα πρέπει νακαταπολεμηθούν, με περισσότερηεκπαίδευση, αυστηρότερη νομοθε-σία και επιβολή των κανόνων δι-καίου», δηλώνει ο πρόεδρος τουΕυρωπαϊκού Εβραϊκού Συνεδρίου(European Jewish Congress) ΜοσέΚαντόρ, ο οποίος βρίσκεται στηΘεσσαλονίκη, συμμετέχοντας στιςεργασίες της ετήσιας συνάντησηςτου Παγκόσμιου Εβραϊκού Συνε-δρίου (World Jewish Congress),αλλά και τις εκδηλώσεις μνήμηςγια τα θύματα του Ολοκαυτώματος,που διοργανώνονται στην πόλη.

Σε ό,τι αφορά ειδικότερα τηνΕλλάδα, ο κ. Καντόρ, αφού επιση-μαίνει πως «ο αντισημιτισμός και ορατσισμός έχουν βρει ένα ισχυρόπολιτικό ‘σπίτι’ στο κόμμα της Χρυ-σής Αυγής», τονίζει: «Για πρώτηφορά εδώ και πάνω από έξι δεκαε-τίες, ένα κόμμα που απαιτεί απότα μέλη του να έχουν ‘άρια κατα-γωγή’, χρησιμοποιεί συγκεκριμένοχαιρετισμό (με προτεταμένο τοχέρι) και το λογότυπό του μοιάζειμε σβάστικα, έχει κατακτήσει ση-μαντική δύναμη σε ένα ευρωπαϊκόκοινοβούλιο. Ας μην γελιόμαστε,το κόμμα της Χρυσής Αυγής στηνΕλλάδα δεν είναι ένα ακροδεξιόκόμμα... Εκπροσωπεί ένα νεοναζι-στικό όραμα που πολλοί υπέθετανπως περιοριζόταν σε συναντήσειςκαι συζητήσεις κλειστού κύκλου».

«Αυτό - προσθέτει - είναι ένακόμμα που ανέγνωσε τα αντισημι-τικά Πρωτόκολλα των Σοφών τηςΣιών στο κοινοβούλιο, αρνείται τοΟλοκαύτωμα και μόλις πρόσφατααπείλησε να κάνει σαπούνια τουςμετανάστες και να τους βάλει στουςφούρνους. Εχει ξεπεραστεί κάθεόριο και γυρνάμε σε μία πολύ σκο-τεινή εποχή, όπου οι μειονότητεςέπεφταν θύματα ξυλοδαρμού στουςδρόμους και διεξάγονταν πορείεςμε πυρσούς στο κέντρο των πόλεων.Η Χρυσή Αυγή επικαλείται σχεδόνκάθε ναζιστικό έμβλημα, στρατη-γική και πολιτική. Αυτή τη στιγμήπρόκειται κυρίως για ρητορική,αλλά για πόσο μπορούμε να ανε-χτούμε τέτοιου είδους πράγματα;Θα πρέπει να υπάρξει άμεση απο-δοκιμασία από την ελληνική κυ-βέρνηση και την Ευρωπαϊκή Ενω-ση».Η κρίση απαιτεί επαγρύπνηση

Ο πρόεδρος του ΕυρωπαϊκούΕβραϊκού Συνεδρίου τονίζει ότι η

κρίση απαιτεί επαγρύπνηση και ση-μειώνει πως σε καμία περίπτωσηδεν πρέπει να χρησιμοποιείται ωςδικαιολογία για την έξαρση φαινο-μένων βίας και ρατσισμού.

«Γνωρίζουμε από την ιστορία ότιοι εξτρεμιστές δύναται να χρησι-μοποιήσουν και να εκμεταλλευτούντις οικονομικές ανησυχίες για τηνεξυπηρέτηση της ρατσιστικής κι εξ-τρεμιστικής τους ‘ατζέντας’.

Ωστόσο, η κατάσταση της οικο-νομίας δεν θα πρέπει να επιτρέπεταινα αποτελεί δικαιολογία. Είναι ακρι-βώς κατά τη διάρκεια των οικονο-μικών κρίσεων που πρέπει να επα-γρυπνούμε περισσότερο.

Δεν μπορούμε να ασχολούμαστεμε ζητήματα ρατσισμού και ανε-κτικότητας, μόνο όταν οι οικονομίεςμας είναι καλές.

Και μπορεί οι οικονομίες να ‘επι-διορθώνονται’ αλλά οι ψυχές τωνεθνών μας ίσως όχι», υπογραμμί-ζει.

«Οι δηλώσεις Ερντογάν κατάτου σιωνισμού πέρασαν

την κόκκινη γραμμή»Σχολιάζοντας τις πρόσφατες δη-

λώσεις του πρωθυπουργού τηςΤουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάνγια το σιωνισμό, ο κ. Καντόρ υπο-γραμμίζει: «Συγκρίνοντας τον φα-σισμό με το σιωνισμό, το εθνικόαπελευθερωτικό κίνημα του εβραϊ-κού λαού, που σχηματίστηκε προ-κειμένου να ‘χτίσει’ ένα σπίτι γιαέναν λαό που υπήρξε θύμα ενόςεγκλήματος κατά της ανθρωπότη-τας, ο (Τούρκος) πρωθυπουργόςΕρντογάν επιδεικνύει αδυναμία νακατανοήσει την ιστορία. Ενώ προ-ηγουμένως οι δηλώσεις του Ερντο-γάν περιορίζονταν συνήθως στηνάσκηση κριτικής για μία συγκεκρι-μένη ισραηλινή πολιτική - γεγονόςθεμιτό - τώρα έχουν ξεπεράσει την‘κόκκινη γραμμή’ και προσβάλλουντην ίδια τη βάση του κράτους τουΙσραήλ, κάτι που είναι απολύτως

αθέμιτο. Αυτού του είδους η ρητο-ρική απομακρύνει την Τουρκία ακό-μη περισσότερο από τη Δύση καιτην Ευρώπη και τη φέρνει εγγύτεραστο Ιράν».

Κατά τον πρόεδρο του Ευρω-παϊκού Εβραϊκού Συνεδρίου, «είναιπρος το συμφέρον όλων - της ΕΕ,των ΗΠΑ, της Τουρκίας και του Ισ-ραήλ - οι σχέσεις μεταξύ των πρώηνστενών εταίρων της Μεσογείου ναβελτιωθούν το συντομότερο δυνα-τό».

Ο ίδιος εκφράζει την ελπίδα ότιη Τουρκία θα επιστρέψει στο ρόλοτου να εξυπηρετεί ως γέφυρα ει-ρήνης στη Μέση Ανατολή, ένανρόλο που, όπως λέει, μπορεί ναξανακερδίσει αλλάζοντας τη ρητο-ρική της.

Εφιστά, ωστόσο, την προσοχή,καθώς αυτού του είδους τα σχόλια,όπως λέει, δεν αποκαθιστούν τηνεμπιστοσύνη «και υπονοούν ότι ηαντιπαλότητα του Ερντογάν προς

το Ισραήλ δεν οφείλεται στις δρά-σεις ή την πολιτική κάποιου, αλλάη βάση της είναι ιδεολογική, γεγο-νός που καθιστά ακόμη δυσκολό-τερη την επαναπροσέγγιση».

«Η ΕΕ να βάλει τη Χεζμπολάχστη λίστα των τρομοκρατικών

οργανώσεων»Ο κ. Καντόρ χαρακτηρίζει «πλή-

ρως απογοητευτικό» και «ανεξήγη-το» το γεγονός ότι το ζήτημα τηςΧεζμπολάχ αγνοήθηκε στην πρώτησυνεδρίαση του Συμβουλίου Εξω-τερικών Υποθέσεων της ΕΕ, μετάτην επιβεβαίωση από τον Βούλγαρουπουργό Εσωτερικών ότι υπάρχουνστοιχεία που αποδεικνύουν ότι ηΧεζμπολάχ ήταν πίσω από τη δο-λοφονική τρομοκρατική επίθεσηπου σημειώθηκε στο Μπουργκάςτον περασμένο Ιούλιο.

«Είναι πολύ δύσκολο να βρεικανείς κάποιον άλλο λόγο γι’ αυτόεκτός του γεγονότος ότι το ζήτημααυτό πολιτικοποιήθηκε αδικαιολό-γητα», υποστηρίζει και συμπληρώ-νει: «Μία τρομοκρατική επίθεσησημειώθηκε σε ευρωπαϊκό έδαφοςκαι υπάρχει αδιαφορία για τουςθρασύτατους δράστες. Αυτό στέλνειένα πολύ ανησυχητικό μήνυμα στιςδιεθνείς τρομοκρατικές ομάδες ότιμπορούν ίσως να δρουν με ασυλίακαι ατιμωρησία».

Επαναλαμβάνει δε την έκκλησητου Ευρωπαϊκού Εβραϊκού Συμβου-λίου προς την ΕΕ «να συμπεριλάβει,άμεσα και αμετάκλητα, τη Χεζμ-πολάχ στον κατάλογο των τρομο-κρατικών οργανώσεων».

«Η ειρήνη θα έρθει στην περιοχήμόνο όταν οι κάτοικοί της αισθαν-θούν ασφαλείς από την τρομοκρα-τία. Το να επέλθει πλήγμα στη δυ-νατότητα των τρομοκρατικών ορ-γανώσεων να δολοφονούν και νακαταστρέφουν τυχαία, θα συμβάλ-λει προς αυτή την κατεύθυνση»,υπογραμμίζει.

«Να πάρουμε μαθήματα από την ιστορία»

Δεκαετίες μετά το Ολοκαύτωμα,η κατανόηση και η γνώση του κό-σμου γι’ αυτό το ιστορικό γεγονόςμοιάζει να «ξεθωριάζει», κατά τονκ. Καντόρ, ιδιαίτερα δε καθώς,όπως λέει, μας «εγκαταλείπουν οιγενιές που βίωσαν το σκοτεινό αυτόκεφάλαιο της ιστορίας. Θα πρέπεινα υπάρξει ένα ισχυρό μάθημα, ει-δικά τώρα, που γινόμαστε μάρτυρεςτης ανόδου των νεοναζιστικών κομ-μάτων στα κοινοβούλιά μας, σεσυνδυασμό με προσπάθειες ‘κου-κουλώματος’ των Ναζί και του Ολο-καυτώματος. Θα πρέπει να διδαχ-θούμε από την ιστορία και να μηνπεριμένουμε ως την άνοδό τουςστην εξουσία, αλλά να κόψουμεαπό τη ρίζα τον ρατσισμό και τημη ανεκτικότητα», καταλήγει ο πρό-εδρος του Ευρωπαϊκού ΕβραϊκούΣυνεδρίου.

Ανησυχητική άνοδο του αντισημιτισμού και του ρατσισμού στην Ευρώπη

Page 32: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ 32 ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗ

Οτι τα σπορ δυναμώνουν το σώμασας, το γνωρίζετε καλά. Γνωρίζατεόμως ότι μπορούν να δυναμώσουνκαι τον χαρακτήρα σας; Κι όμως,αν κάνετε τη σωστή επιλογή αθλή-ματος, μπορείτε να τονώσετε όχιμόνο τους μυς σας, αλλά και τηναυτοπεποίθησή σας, όπως επίσηςνα θέσετε υπό έλεγχο το άγχος, νανικήσετε την τελειομανία, να εκτο-νώσετε την επιθετικότητα, να κα-ταπολεμήσετε την ντροπαλότητα,να ξεπεράσετε την οκνηρία, να γί-νετε πιο εξωστρεφής… Ανακαλύψτελοιπόν τα σπορ που ενδείκνυνταιγια τον χαρακτήρα σας και καλω-σορίστε τη βελτιωμένη έκδοση τουεαυτού σας! Aυτή η εποχή που είναιη άτυπη έναρξη μιας νέας σεζόν,είναι η καλύτερη περίοδος για ναγραφτείτε στο γυμναστήριο ή ναξεκινήσετε ένα νέο σπορ. Πριν τοκάνετε όμως, δείτε ποιο άθλημαείναι αυτό που μπορεί να σας βοη-θήσει να διαπλάσετε όχι μόνο τοσώμα σας, αλλά και την προσωπι-κότητά σας.

Γιατί τα σπορ, περισσότερο απόοποιοδήποτε άλλο χόμπι, σας υπο-χρεώνουν να έρχεστε αντιμέτωπημε τον εαυτό σας, να αντέχετε στηνκόπωση, να αναπτύσσετε το πνεύματης θυσίας, να επικεντρώνεστε στουςστόχους σας, να ξεπερνάτε τα εμ-πόδια, να σέβεστε τους κανόνες τουπαιχνιδιού, να εντάσσεστε σε ομά-δες, να μετατρέπετε την επιθετικό-τητα σε ορμή, και να απαντάτε στιςπροκλήσεις με θετικό τρόπο.

Αν είστε αγχώδεις και ανασφαλείς

Είστε ανήσυχοι, στρεσαρισμένοι,πιεσμένοι. Οι επαγγελματικές καιοικογενειακές υποχρεώσεις, αν καιαποτελούν ρουτίνα, σας καταβάλ-λουν και έχετε πάντα την εντύπωσηότι δεν θα καταφέρετε να τις αντι-μετωπίσετε. Οταν κινείστε, εκπέμ-πετε ανασφάλεια, σκύβετε ελαφράπρος τα μπροστά, βαδίζετε αλλά-ζοντας κατευθύνσεις, βυθισμένη στιςσκέψεις σας τις οποίες δεν μπορείτενα ελέγξετε. Η πιο μεγάλη επιθυμίασας; Να θέσετε υπό έλεγχο τα άγχησας και να μπορείτε να λειτουργείτεμε τέτοιο τρόπο που οι άλλοι ναμην καταλαβαίνουν το αίσθημα ανη-συχίας που σας κυριεύει.

Τα σπορ που έχετε ανάγκη: Οαθλητισμός μπορεί να σας βοηθήσεινα καταλαγιάσετε το έντονο στρεςπου σας ταλαιπωρεί. Επιπλέον, μπο-ρεί να ενισχύσει την αυτοεκτίμησήσας και να σας προσφέρει τη δυνα-τότητα να ξεκλέψετε μερικές στιγμέςγια τον εαυτό σας, να χαλαρώσετεκαι να διασκεδάσετε. Τα καταλλη-λότερα σπορ για σας είναι αυτά πουδεν απαιτούν συγκέντρωση, ούτεανταγωνισμό, για να μην αναπαρά-γουν συνθήκες στρες. Ιδανικά είναιαυτά που πραγματοποιούνται στηνύπαιθρο και σας ηρεμούν φέρνοντάς

σας σε επαφή με τη φύση. Οπότεκατάλληλα για σας είναι προγράμ-ματα σε γυμναστήριο (αερόμπικ,χιπ-χοπ, με χορογραφίες και μουσι-κή), aquagym, μαθήματα λατινοα-μερικανικών χορών, τρέκινγκ, ιπ-πασία, ιστιοσανίδα, γκολφ.

Αν είστε τελειομανείς και έχετεεμμονή με τη δίαιτα

Είστε ιδιαίτερα ορθολογιστές,ακριβείς κι οργανωμένοι. Δεν αφή-νετε τίποτα στην τύχη, γιατίδεν αντέχετε να σας πιάνουνεξ απήνης τα γεγονότα ή οιάλλοι. Αν είναι δυνατόν, σχε-διάζετε και την παραμικρήλεπτομέρεια της ζωής και τηςκαθημερινότητάς σας και ησκέψη σας βρίσκεται διαρκώςστο επόμενο βήμα σας γιανα μην πιαστείτε απροετοί-μαστοι. Τρέμετε μήπως πα-χύνετε, οπότε προσέχετε ιδι-αιτέρως τι τρώτε, αποφεύγετετα πιο λιπαρά τρόφιμα (ανκαι σας αρέσουν πολύ) καιελέγχετε συνέχεια τις θερμί-δες και τους πίνακες με ταθρεπτικά συστατικά.

Τα σπορ που έχετε ανάγ-κη: Εχετε ανάγκη από μίαδραστηριότητα που να συμ-βαδίζει με την επιθυμία σαςνα διατηρείστε σε φόρμα καινα καίτε θερμίδες. Αλλά γιανα αντισταθμίσετε την τάσησας να ελέγχετε τα πάντα,έχετε ανάγκη από ένα ομα-δικό σπορ, το οποίο ενώ θασας διασκεδάζει, θα σας βοη-θήσει να δεχτείτε τις επιλογέςκαι τις κινήσεις των άλλων,να είστε πιο μετριόφρων καινα αποδέχεστε και τα δικάσας λάθη. Οπότε κατάλληλαγια σας είναι πρόγραμμα σεγυμναστήριο με personaltrainer, μαθήματα αερόμπικ,τρέξιμο, ποδήλατο. Αν θέλετενα αντιμετωπίσετε την τελει-ομανία σας, ιδανικά θεω-ρούνται το βόλεϊ, το μπάσκετ,το πόλο, το χάντμπολ.

Αν είστε εσωστρεφείς και ντροπαλοί

Είστε κλεισμένοι στο καβούκισας και επιλέγετε ενδελεχώς τουςανθρώπους με τους οποίους συνα-ναστρέφεστε. Η ντροπαλότητά σαςπροέρχεται εν μέρει από το φόβοσας μήπως εκτεθείτε και πληγωθείτε,αλλά και από μία επιθυμία να προ-στατεύετε τον κόσμο σας από τηνεισβολή των άλλων. Τυχαίνει συχνάη εσωστρέφειά σας να παρερμη-νεύεται ως σνομπισμός ή μη-κοινω-νικότητα, με αποτέλεσμα να απο-σπάτε άσχημες κριτικές από τουςάλλους. Είναι κυρίως σε αυτές τιςστιγμές που εύχεστε να μπορούσατενα γίνετε πιο δυναμικοί και εξω-στρεφής, να νικήσετε την ντροπα-

λότητα και να καταφέρετε να δια-κριθείτε ανάμεσα από άλλους.

Τα σπορ που έχετε ανάγκη: Εχετεανάγκη από αθλήματα που να σαςαναγκάσουν να ανοιχτείτε και ναβρείτε μία σταθερή ομάδα ανθρώπωνμε τους οποίους να συναντιέστεκάθε βδομάδα, από την ομάδα τουαερόμπικ στο γυμναστήριο μέχριτην ομάδα του μπάσκετ. Ιδανικέςείναι και οι πολεμικές τέχνες πουπροβλέπουν μία ελεγχόμενη επιθε-

τικότητα, καθώς και οι προκλήσειςγια δύο, όπου γεννιέται ένας υγιήςανταγωνισμός. Οπότε κατάλληλαγια σας είναι ομαδικά προγράμματαστο γυμναστήριο ή την πισίνα, μα-θήματα χορού, ομαδικά αθλήματα,όπως το βόλεϊ. Ενδείκνυνται επίσηςτο καράτε, το τζούντο, το tai-chi,το μποξ, αλλά και το τένις.

Αν είστε οκνηροί και πάντα κουρασμένοι

Δεν το κάνετε επίτηδες, αλλάαισθάνεστε συνήθως κουρασμένοι,εξουθενωμένοι από τη δουλειά καιτις λοιπές ευθύνες. Αν έχετε λίγοελεύθερο χρόνο, προτιμάτε να μέ-νετε στο σπίτι και να βλέπετε τηλε-

όραση ή να διαβάζετε κάποιο βιβλίο.Σωματικά, είστε λίγο υπέρβαροι καιυποφέρετε από κατακράτηση υγρώνκαι χαλάρωση. Γνωρίζετε πολύ καλάότι η σωματική άσκηση θα σας βοη-θούσε να ξαναβρείτε τη φόρμα σας,αλλά και μόνο στη σκέψη να κινη-θείτε, να ιδρώσετε και να κουρα-στείτε, νιώθετε ήδη αρκετά εξαντ-λημένη.

Τα σπορ που έχετε ανάγκη: Πρινεντοπίσετε το καταλληλότερο σπορ

για σας, θα πρέπει να νικήσετε τηναρχική απροθυμία σας για άσκησηκαι να προσπαθήσετε να γυμνα-στείτε τουλάχιστον για δύο μήνες.Eχετε ανάγκη από σπορ όχι ιδιαίτερααπαιτητικά, κατά προτίμηση με πα-ρέα, στα οποία να μην έχει τόσοσημασία το αποτέλεσμα όσο η δια-σκέδαση. Οπότε κατάλληλα για σαςείναι ομαδικά προγράμματα στο γυ-μναστήριο (με μουσική και χορο-γραφίες), aquagym, τένις, σκι καιsnowboard.Αν είστε επιθετικοί, με ηγετικό

χαρακτήρα και μεγάλη ιδέα για τον εαυτό σας

Σε όποιο περιβάλλον κι αν βρε-

θείτε, καταφέρνετε να γίνεστε τοεπίκεντρο του ενδιαφέροντος. Είστεγεννημένοι αρχηγοί, παρασύρετετους άλλους και έχετε γνώμη επίπαντός επιστητού. Αν κάποιος δια-φωνήσει μαζί σας, γίνεστε αμέσωςεπιθετικοί, δεν καταφέρνετε να δια-χειριστείτε τη διαφωνία και κατα-λήγετε σε τσακωμό. Γι’ αυτό μετάχύνετε κροκοδείλια δάκρυα και με-τανιώνετε που δεν ήσασταν πιο εγ-κρατείς.

Τα σπορ που έχετε ανάγκη:Για να κατευνάσετε το δυναμικόχαρακτήρα σας, έχετε ανάγκηαπό ένα ομαδικό άθλημα στοοποίο να αντιμετωπίζεστε ωςίση προς ίσον με τους υπόλοι-πους συναθλητές σας, να δέ-χεστε την κριτική του διαιτητήκαι την αξιολόγηση του προ-πονητή σας. Για να καταπολε-μήσετε την επιθετικότητά σας,μπορείτε να επιδοθείτε και σεένα ατομικό σπορ, που θα σαςεπιτρέψει να εκτονώνετε τηνέντασή σας. Οπότε κατάλληλαγια σας μπορεί να είναι το τρέ-ξιμο, μποξ, αγώνες στίβου, ομα-δικά αθλήματα, όπως βόλεϊ καιμπάσκετ.Αν εξαρτάστε από τους άλ-λους και είστε παθητικοίΕίστε υπομονετικοί, ήπιων

τόνων και γεμάτοι κατανόηση.Oχι μόνο λόγω χαρακτήρα,αλλά και επειδή κατά βάθοςδεν αισθάνεστε ότι μπορείτενα σταθείτε στο ύψος των πε-ριστάσεων, προτιμάτε να αφή-νετε τους άλλους να αποφασί-ζουν για σας. Το αποτέλεσμα;Σε κάθε σχέση (με το σύντρο-φο, τους συγγενείς, τους συ-ναδέλφους), υιοθετείτε υποδε-έστερο ρόλο και σπανίως δίνετεαξία στη γνώμη σας. Φοβάστεότι αν εναντιωθείτε προβάλ-λοντας την άποψή σας, μπορείνα χάσετε την εκτίμηση τωνάλλων, γι’ αυτό συγκρατείστε,νιώθοντας μερικές φορές ένααίσθημα πικρίας και απογοή-τευσης.

Τα σπορ που έχετε ανάγκη:Ο αθλητισμός είναι ο καλύτερος

σύμμαχος που έχετε για να τονώσετετην αυτοεκτίμηση και το θάρροςσας. Αρκεί να επιλέξετε ένα ατομικόσπορ, να θέσετε στόχους και να τουςπετύχετε χωρίς τη βοήθεια κανενόςάλλου. Για να βελτιώσετε τη δυνα-μική των σχέσεών σας, ενδείκνυνταιαντιθέτως τα ομαδικά σπορ, όπουσας δίνεται η δυνατότητα ενός ενερ-γού ρόλου και η θέση μέσα μία ομά-δα στην οποία όλοι είναι ίσοι μεταξύτους. Οπότε κατάλληλα για σας είναιτο τρέξιμο, ποδήλατο, κολύμβηση,τράκινγκ, αναρρίχηση, αλλά και ομα-δικά σπορ όπως βόλεϊ, μπάσκετ.

Πηγή: «ygeia-evexia.gr»

Γυμναστική: Η επιλογή του αθλήματος

Κάθε άθλημα έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά και πρέπει να τα λάβουμε υπόψη πριν κάνουμε την επιλογή μας.

Page 33: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΣΑΒΒΑΤΟ 16 - ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013 ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ 33

Το ΝΒΑ έχει αναδείξει κατά καιρούςτεράστιους παίκτες, οι οποίοι έχουναφήσει ανεξίτηλη τη σφραγίδα τους.Σε αυτούς ανήκει δικαιωματικά καιο Τζούλιους Ερβινγκ! Ο γνωστόςσε όλους μας ως «Doctor J» έκλεισεστις 23/2 τα 63 του χρόνια και οθρύλος του παραμένει ακόμα ζων-τανός, με τους φανατικούς θαυμα-στές του να φέρνουν συνεχώς στημνήμη τους τα μαγικά πράγματαπου έκανε όταν έπαιζε ακόμα. Μεύψος 2μ01 και άνοιγμα χεριών2μ18, ο Ερβινγκ αποτελεί παίκτη -σταθμό στην ιστορία της λίγκας,καθώς όταν το 1976 μεταπήδησεαπό το ΑΒΑ στο ΝΒΑ, έφερε και-νούργια πράγματα και καθήλωσετους πάντες με τις θεαματικές στιγ-μές που πρόσφερε απλόχερα.Ο... εφευρέτης του «slam dunk»

Χαρακτηριστικότερο όλων είναιτο «slam dunk». Πριν από την εμ-φάνισή του, τα καρφώματα ήταν...προνόμιο των ψηλών, όμως ο πα-λαίμαχος φόργουορντ άλλαξε το...ρου της ιστορίας. Με τις απίστευτεςεμπνεύσεις του, έκανε τον κόσμονα αλλάξει ρότα και να βάλει σεπρώτο πλάνο το κάρφωμα. Αυτόαποτέλεσε και τη ναυαρχίδα γιατη μετέπειτα εμφάνιση των μεγάλων«dunkers». Εγινε ο πρώτος, πουέστω και σε All Star Game πάτησεστη βολή και... κρεμάστηκε στηστεφάνι, νικώντας τον Τζορτζ Γκέρ-βιν (1976), ενώ πέραν από όλα τοθέαμα είχε και ουσία, καθώς απο-τελεί έναν από τους καλύτερουςσκόρερ όλων των εποχών, όσοναφορά τουλάχιστον το επαγγελμα-τικό μπάσκετ. «Ο σεβασμός είναιπολύ σημαντικότερος και σπουδαι-ότερος από τη διασημότητα», συ-νήθιζε να λέει, καθώς καθ’ όλη τηδιάρκεια της καριέρας του είχε το

κεφάλι χαμηλά και δεν συνήθιζενα... πουλάει «σταριλίκι». Mε 30.026πόντους σε ΝΒΑ και ΑΒΑ παραμένειμέχρι και σήμερα έκτος σκόρερστην ιστορία του επαγγελματικούμπάσκετ, ενώ συν τοις άλλοις έχειαμέτρητες ακόμα διακρίσεις. Το1993 μπήκε δικαιωματικά στογκρουπ των... αθανάτων, καθώς τοόνομά του συμπεριλήφθηκε στο«Hall of Fame», ενώ έναν χρόνοαργότερα το περιοδικό «Sports Il-lustrated» τον τοποθέτησε μεταξύτων 40 κορυφαίων αθλητών τηςιστορίας! Η καριέρα του κράτησε18 χρόνια και είχε λίγους και... ποι-οτικούς σταθμούς. Συνολικά αγω-νίστηκε μόλις σε τρεις ομάδες: Βιρ-τζίνια Σκουάιρς, Νιου Γιορκ και Φι-λαδέλφεια 76ερς. Οι δύο τελευταίεςτου να έχουν αποσύρει προς τιμήντου τις φανέλες με τους αριθμούς32 και 6, αντίστοιχα. Σε πέντε σεζόνστο ABA σάρωσε τα πάντα στο πέ-ρασμά του, κατακτώντας δύο πρω-ταθλήματα, τρεις τίτλους του MVPτης χρονιάς και ισάριθμες του πρώ-του σκόρερ της λίγκας. Ετσι, ήρθεαναπόφευκτα η μεταπήδησή τουστο ΝΒΑ, όπου έμελλε να αλλάξειτα δεδομένα.

Η μετακόμιση στους Σίξερς και στο NBA

Τη σεζόν 1976-1977 οι Νετς πέ-ρασαν το... κατώφλι της κορυφαίαςεπαγγελματικής λίγκας του πλανήτηκαι μετά από κόντρα με τους Νικς,που τους ανάγκασε να προτείνουνμείωση αποδοχών στον Ερβινγκ,ήρθε το... διαζύγιο, από το οποίοέσπευσαν να επωφεληθούν οι Σίξερς.Η ομάδα της Φιλαδέλφειας καρα-δοκούσε και τελικά έκανε δικό τηςτον πιο προικισμένο forward εκείνηςτης εποχής, πληρώνοντας τρία εκα-τομμύρια δολάρια στα «δίχτυα» και

άλλα τόσα ετησίως στον «Dr. J». Σύ-νολο έξι, λοιπόν, όπως ακριβώς καιο νέος αριθμός της φανέλας του.O «Dr. J» κόντρα στους Λέικερς

Το ταξίδι στο όνειρο είχε ήδη ξε-κινήσει για τον Τζούλιους Ερβινγκ,που απέκτησε τεράστια φήμη, πρω-ταγωνιστώντας σε διαφημιστικά spot,ενώ πρωταγωνίστησε ακόμη και σε...ταινία! Ο κόσμος τον σταματούσεόπου τον έβρισκε για αυτόγραφο,κι αυτό δεν γινόταν μόνο στην Φι-λαδέλφεια, αλλά και στις περισσό-τερες πόλεις όπου αγωνιζόταν... Ηπρώτη του κιόλας σεζόν ήταν ονει-ρεμένη, καθώς κατάφερε να βάλειτο «εγώ» του κάτω από το «εμείς»,οδηγώντας την ομάδα του στους τε-λικούς του ΝΒΑ! Μάλιστα, οι 76ερςξεκίνησαν τη σειρά με τους Μπλέι-ζερς εντυπωσιακά, παίρνοντας... κε-φάλι με 2-0. Ωστόσο, το συγκρότηματου Πόρτλαντ δεν πτοήθηκε και μετέσσερις σερί νίκες κατέκτησε τοδαχτυλίδι. Η επόμενη διετία δενήταν τόσο καλή για την ομάδα του,μέχρι που προστέθηκαν σε αυτή οιΜόρις Τσικς, Αντριου Τόνεϊ καιΜπόμπι Τζόουνς, ανεβάζοντας τοεπίπεδό της. Παράλληλα, το 1979έκανε την εμφάνισή του ο ΛάριΜπερντ, κάνοντας και πάλι... δυνα-στεία τους Μπόστον Σέλτικς κι έτσι

γεννήθηκε μια μεγάλη κόντρα! Εκεί-νη τη χρονιά, ο Ερβινγκ... ψάρωσετον Μπερντ και οι Σίξερς νίκησαντους «Κέλτες» στους τελικούς τηςΑνατολής και διεκδίκησαν το πρω-τάθλημα απέναντι στους Λέικερςτου Μάτζικ Τζόνσον. Το αποτέλεσμα;Μία ακόμη απώλεια του δαχτυλιδι-ού.

Η κόντρα με τον Μπερντ και το... 4-5-4!

Δύο χρόνια αργότερα είχαμε πάλιπαρόμοιο σκηνικό, με τους Λέικερςνα κατακτούν και πάλι το δαχτυλίδι.Ηταν εμφανές πως οι Σίξερς ήτανένα... κλικ πιο κάτω και γι’ αυτό τοκαλοκαίρι του 1982 φρόντισαν νααλλάξουν τις ισορροπίες, αποκτών-τας τον Mόουζες Μαλόουν. Ο πρώηνσέντερ των Χιούστον Ρόκετς μίλησεγια «4-4-4», με τον Ερβινγκ να το...μεταφράζει ως τέσσερις νίκες πουχρειάζονται στους τελικούς για ναέρθει ο τίτλος στην Φιλαδέλφεια.Ωστόσο, ο Μαλόουν εννοούσε το...απόλυτο «sweep» σε όλες τις σειρέςτων πλέι οφ. Τελικά ήρθε το «4-5-4», με τους Σίξερς να χάνουν μόνοένα παιχνίδι από τους Bucks και να«σκουπίζουν» στον τελικό τους...κακούς τους δαίμονες, Λέικερς. Τοπολυπόθητο δαχτυλίδι του πρωτα-θλητή στο NBA, είχε έρθει για τον

«Dr. J», που μπορεί να μην ήτανMVP των τελικών, λόγω του... Μα-λόουν, όμως έβαλε τη σφραγίδατου στην επιστροφή της ομάδαςστους τίτλους. Ακόμα και ο Μάτζικυποκλίθηκε, βλέποντας το πάθοςτου Ερβινγκ να φτάσει στο δαχτυ-λίδι, ενώ όπως έχει εξομολογηθεί,μικρός έβλεπε τον «Doctor» καιπροσπαθούσε μαζί με τους φίλουςτου να μιμηθεί τις κινήσεις του.Από εκεί και πέρα, η καριέρα τουδεν είχε κάποιο δαχτυλίδι, όμωςπρόσφερε κάποιες ακόμη μαγικέςστιγμές, αλλά και μια... μελανή σε-λίδα στην ιστορία του ΝΒΑ. Αυτήδεν ήταν άλλη από τον... άγριο κα-βγά του με τον Λάρι Μπερντ στις 5Νοεμβρίου 1984, που σημάδεψεμια ολόκληρη εποχή. Το 1987, ο«Dr. J» αποφάσισε να κρεμάσει τηνφανέλα του και να αποσυρθεί απότην ενεργό δράση, χωρίς να στα-ματήσει σχεδόν ποτέ να βρίσκεταικοντά στο μπάσκετ που τόσο αγα-πάει. Εξάλλου, εδώ και λίγο καιρόέχει επιστρέψει στους αγαπημένουςτου Σίξερς, βοηθώντας τους απόσυμβουλευτικό πόστο, μιας και στα63 του, είναι λίγο... δύσκολο ναπατήσει παρκέ.

Το παλμαρέ τουΟ Τζούλιους Ερβινγκ δεν κέρδισε

αντίστοιχα πρωταθλήματα με τουςΜπερντ και Μάτζικ όμως αναδείχ-θηκε νικητής στις καρδιές των φα-νατικών του παγκοσμίου μπάσκετ.Ας δούμε τα προσωπικά του επι-τεύγματα...

• Πρωτάθλημα ΝΒΑ το 1983 μετην φανέλα των Σίξερς.

• Δύο πρωταθλήματα (1974,1976) ΑΒΑ ως παίκτης τωνΝετς (σ.σ. τωρινοί BrooklynNets).

• MVP της σεζόν στο ΝΒΑ(1981).

• Τρεις φορές (1973, 1974,1976) πρώτος σκόρερ στο ΑΒΑ.

• Τρεις φορές (1974, 1975,1976) πολυτιμότερος παίκτηςτης χρονιάς στο ΑΒΑ.

• Εντεκα παρουσίες σε All StarGame του ΝΒΑ (1977-1987),όσα χρόνια δηλαδή αγωνίστηκεκαι στη λίγκα.

• Δύο φορές MVP σε All StarGame του ΝΒΑ (1977, 1983).

• Πέντε φορές μέλος της καλύ-τερης πεντάδας του ΝΒΑ(1977, 1980, 1981, 1982,1983).

• Νικητής στο διαγωνισμό καρ-φωμάτων του All Star Gameτου ΑΒΑ (1976).

• Βραβείο «J. Walter Kennedy»(1983), που πέραν του μπα-σκετικού κομματιού, δίνεταιαπό το ΝΒΑ σε άτομα με προ-σφορά στον ευρύτερο τομέατης κοινωνίας.

Πηγή: «Cobrasports.gr»

Τζούλιους Ερβινγκ: Ο «Doctor» του NBA

Με τον ...μόνιμο αντίπαλό του Λάρι Μπερντ.

Το μεγάλο άνοιγμα χεριών του, δημιουργούσε πλεονέκτημα έναντι των αντιπάλων του.

Page 34: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ34

«Ο χρόνος είναι το πολυτιμότερο απ’ όσα ξοδεύουμε»

Θεόφραστος

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ37-10 30th Street, Long Island City, NY 11101-2614

Tel: (718) 784-5255 • Fax: (718) [email protected] - www.ekirikas.com

50% Εκπτωσηγια συνδρομή 12 εβδομάδων

ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΑΠΕΡΙΟΡΙΣΤΗ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣΤΗΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΜΑΣ ΕΚΔΟΣΗ

Παρακολουθείτε καθημερινά τα γεγονότα της Ομογένειας, της Ελλάδας και όλου του κόσμου.

Ενημερώστε τους φίλους και τους συγγενείς σας.

ΜΗΝ ΧΑΣΕΤΕ ΤΗΝ ΕΥΚΑΙΡΙΑ. ΓΙΝΕΤΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΤΩΡΑ!**Για νέους συνδρομητές μόνο. / Οι τιμές διαφέρουν ανά περιοχή / Η προσφορά λήγει στις 3Ο Απριλίου 2013

Page 35: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΣΑΒΒΑΤΟ 16 - ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013 ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ 35

Των Dr. Θάνου Ε. Ασκητή και Κουρούσια Κυριάκου *

Οι σωματικές αλλαγές που ακο-λουθούν τον χρόνο, τόσο στους άν-τρες όσο και στις γυναίκες που δια-βαίνουν το κατώφλι των 40 ετών,είναι αναμενόμενο να επηρεάσουντην οργανική απαντητικότητά τουςστα σεξουαλικά ερεθίσματα, με απο-τέλεσμα το σεξ όσο μεγαλώνουμενα μην είναι το ίδιο σε σχέση μεπαλαιότερα.

Αυτό δεν σημαίνει ότι υποχρεω-τικά γίνεται χειρότερο ή καλύτερο,απλά σημαίνει ότι αλλάζει.

Η αλήθεια είναι ότι η σεξουαλικήζωή στο ζευγάρι υπάρχει και μετάτα 40, τα 50, τα 60 ακόμα και τα70 χρόνια και μπορεί να είναι εξίσουή ακόμα και περισσότερο ικανοποι-ητική σε σχέση με νεότερες ηλικίες.Η σεξουαλική ζωή στην ηλικία αυτήχαρακτηρίζεται από αμοιβαιότητα,αισθησιασμό, τρυφερότητα και ποι-κιλομορφία.

Αυτό που αξίζει να θυμόμαστεείναι ότι ένας άντρας και μία γυναίκαμετά τα 40 έχουν διαφορετικές σε-ξουαλικές ανάγκες και σεξουαλικάπροβλήματα από ότι στην ηλικίατων 20 και των 30.

H χρονική περίοδος μετά τηνηλικία των 40 είναι ιδιαίτερα κρίσιμηκαι για τον άνδρα, ο οποίος κάνειτον απολογισμό του «τι έχω κατα-φέρει μέχρι τώρα;». Ετσι ανάλογαμε την πορεία του, διαμορφώνεταιη αυτοεκτίμηση και η εικόνα πουέχει για τον εαυτό του και αισθάνε-ται ότι ανταποκρίθηκε ή όχιστις απαιτήσεις και τους στό-χους που είχε βάλει νεότερος.

Αξίζει να υπενθυμίζουμεστον εαυτό μας ότι η σεξουα-λική ζωή συνεχίζει να υπάρχειτο ίδιο σημαντική για το ζευ-γάρι σε όλες τις ηλικίες καιείναι ωφέλιμο να προσαρμό-ζεται στις αλλαγές που εμ-φανίζονται τόσο στον άνδραόσο και στη γυναίκα με τηνπάροδο του χρόνου.

Ο άνδρας μετά τα 40 είναιπιο πιθανό να παρουσιάσειτα πρώτα συμπτώματα ασθε-νειών όπως καρδιοπάθεια,διαβήτη, υπέρταση, κ.α., οιοποίες είναι πιθανό να επη-ρεάσουν τη σεξουαλική τουαπαντητικότητα και λειτουρ-γία.

Για παράδειγμα ένας άν-δρας με διαβήτη έχει 50%πιθανότητα να αναπτύξει δια-ταραχή στύσης μετά από 10χρόνια της πάθησης.

Αυτός είναι ένας ακόμασημαντικός λόγος που ο άν-δρας μετά τα 40 χρειάζεταινα κάνει συστηματικά προ-ληπτικό διαγνωστικό έλεγχο,ώστε να προλάβει τις παρε-

νέργειες μιας πιθανής πάθησης στησεξουαλική του λειτουργία.

Εκτός όμως από το παθολογικό,οργανικό κομμάτι, υπάρχουν αλλα-γές και στη φυσιολογία του, έτσι οάνδρας μετά τα 40 δεν διεγείρεταιμε την ευκολία ή με την ταχύτητατου παρελθόντος.

Για παράδειγμα, ένας άνδρας

στα 20 χρόνια του είναι φυσικό νααποκτούσε πολύ πιο γρήγορα στύσησυγκριτικά με τα 45 του χρόνια.Σε αυτό το σημείο αξίζει να επιση-μάνουμε ότι ο ρόλος της γυναίκαςσυντρόφου είναι εξαιρετικά σημαν-τικός.

Αρκετές φορές, η γυναίκα είναιωφέλιμο να αποκτά πιο ενεργό

ρόλο και να αφιερώνει πε-ρισσότερο χρόνο στη διέ-γερση του συντρόφου της.Αυτό έχει επίσης ως θετικήσυνέπεια τον εμπλουτισμόκαι την ποικιλομορφία στησεξουαλική ζωή και από-λαυση του ζευγαριού.

Σε γενικές γραμμές, τοπέρασμα της ηλικίας των40 ετών συνοδεύεται σεπολλούς άνδρες και απόελαφρά μείωση της σκλη-ρότητας της στύσης τους,χωρίς όμως αυτό να δημι-ουργεί πρόβλημα στη δι-είσδυση ή στην απόλαυση.

Το χαρακτηριστικό τηςανδρικής σεξουαλικής λει-τουργίας όμως που υπό-κειται την μεγαλύτερη αλ-λαγή με την πάροδο τηςηλικίας είναι η σταδιακήπαράταση του χρονικούμεσοδιαστήματος ανάμεσασε δύο σεξουαλικές επα-φές.

Το χρονικό αυτό διά-στημα αποκαλείται «ανε-ρέθιστη περίοδος» καιυπάρχει μόνο στους άν-δρες. Ετσι ενώ ένας άνδραςστα 23 μπορούσε μετά από

10 λεπτά να έχει ξανά διέγερσηικανή για σεξουαλική επαφή, οίδιος άνδρας στα 45 του χρόνιαμπορεί να χρειάζεται 1-4 ώρες, μετο κατάλληλο βέβαιο ερέθισμα.

Μέσα σε όλες αυτές τις αλλαγέςέρχεται να προστεθεί και μια πουγια τα περισσότερα ζευγάρια απο-τελεί θετική εξέλιξη, η αύξηση τουχρόνο της διείσδυσης μέχρι την εκ-σπερμάτιση. Με αυτό τον τρόπουπάρχει μεγαλύτερη διάρκεια στη

σεξουαλική απόλαυση και για τουςδύο, αφού ο άνδρας σε γενικέςγραμμές αποκτάει καλύτερο έλεγχοτης εκσπερμάτισής του με το πέ-ρασμα των ετών.

Εκτός όμως από το τις βιολογικέςαυτές αλλαγές, ο άνδρας μετά τα40 συχνά έχει και πιο «εύθραυστη»ψυχολογία. Αισθάνεται περισσότεροευάλωτος στις αλλαγές του χρόνουκαι έχει μεγαλύτερη ανάγκη γιαεπιβεβαίωση στον επαγγελματικό,στον κοινωνικό, αλλά πολύ περισ-σότερο στον σεξουαλικό τομέα.

Εχοντας αντιληφθεί και παρα-τηρήσει τις βιολογικές αλλαγές στησεξουαλική του έκφραση, αισθά-νεται περισσότερο άγχος για τιςσεξουαλικές του επιδόσεις και συ-χνά ζητάει την επιβεβαίωση τηςσυντρόφου του, της οποίας ο ρόλοςκαι η συμπεριφορά σε τέτοιες κα-ταστάσεις είναι καταλυτικός.

Δεν είναι λίγες οι φορές πουπροσπαθεί να πάρει την επιβεβαί-ωση αυτή από άλλες μικρότερεςγυναίκες, φλερτάροντας ή κάνονταςσεξ μαζί τους, τονώνοντας προσω-ρινά την αυτοπεποίθησή του και«ξανασυναρμολογώντας την θρυμ-ματισμένη αυτοεικόνα του».

Dr. Θάνος Ε. ΑσκητήςΝευρολόγος - Ψυχίατρος

Διδάκτωρ Ψυχιατρικής Πανεπι-στημίου Αθηνών

Πρόεδρος Ινστιτούτου Ψυχικήςκαι Σεξουαλικής Υγείας

Κουρούσιας ΚυριάκοςΣύμβουλος Ψυχικής Υγείας

BA Psychology, REBT Fellow,Pg.Dip. Sex therapy

Πώς επηρεάζεται η σεξουαλική ζωή του άνδρα μετά τα 40

Το φθινόπωρο συνήθως αυξάνεταιο αριθμός των γεννήσεων και σύμ-φωνα με μια ισραηλινή έρευνα εν-δεχομένως υπάρχει μια επιστημονικήεξήγηση γι’ αυτό: το ανθρώπινοσπέρμα είναι στην καλύτερη δυνατήκατάσταση τον χειμώνα και στις αρ-χές της άνοιξης.

Με βάση την ανάλυση δειγμάτωναπό 6.455 άνδρες που βρίσκοντανσε κλινικές υπογονιμότητας, οι ερευ-νητές παρατήρησαν ότι η ποσότητατου σπέρματος ήταν μεγαλύτερη, ηταχύτητα των σπερματοζωαρίωνγρηγορότερη και η μορφολογία τωνσπερματοζωαρίων καλύτερη το χει-μώνα με μια σταθερή πτώση μετάτην άνοιξη. Από το σύνολο των δειγ-μάτων που αναλύθηκαν οι 4.960άνδρες είχαν φυσιολογικό σπέρμακαι οι 1.495 είχαν ανωμαλίες στα

σπερματοζωάρια όπως λόγου χάρημειωμένο αριθμό (σύμφωνα με τονΠαγκόσμιο Οργανισμό Υγείας τιμέςάνω των 16 εκατομμυρίων σπερμα-τοζωαρίων ανά ml θεωρούνται φυ-σιολογικές).

Οι ερευνητές παρατήρησαν ότιοι άνδρες με φυσιολογικό σπέρμαείχαν τους καλύτερους δείκτες υγείαςτων σπερματοζωαρίων το χειμώνα.Για τους άνδρες με προβλήματα στασπερματοζωάρια όμως, το μοτίβοήταν διαφορετικό: οι άνδρες αυτοίείχαν κάπως βελτιωμένη κινητικό-τητα των σπερματοζωαρίων το φθι-νόπωρο, ενώ σημείωναν τους υψη-λότερους δείκτες υγιών μορφολογικάσπερματοζωαρίων την άνοιξη. Ηέρευνα δημοσιεύθηκε στη επιστη-μονική επιθεώρηση American Jour-nal of Obstetrics & Gynecology.

Ερευνητές αποκαλύπτουν γιατί αυξάνονται το φθινόπωρο οι γεννήσεις

Page 36: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ36 ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Η όραση είναι μια από τις πέντεαισθήσεις είναι κάτι που οι περισ-σότεροι θεωρούμε δεδομένη καιμόνο όταν την χάσουμε ή διατα-ραχθεί αντιλαμβανόμαστε τη ση-μαντικότητα της αν και κανένας δενμπορεί να φανταστεί τη ζωή τουχωρίς αυτήν. Μας παρέχει τη δυνα-τότητα να συλλέγουμε πληροφορίεςαπό το περιβάλλον και να τις επε-ξεργαζόμαστε. Η πρώτη εντύπωσηπου αποκτάμε για κάτι είναι μέσωτης όρασης. Οταν βλέπουμε έναωραίο και προσεγμένο πιάτο στοτραπέζι, μας δημιουργείται η ανάγκηνα το γευτούμε ανεξάρτητα από τοπόσο γευστικό μπορεί να είναι τε-λικά. Αντίθετα αν κάτι δε μας «γε-μίσει το μάτι» το απομακρύνουμεαπό το οπτικό μας πεδίο! Οτανέχουμε κάτι πολύ σημαντικό γιαμας και μεγάλης αξίας λέμε ότι θατο προσέχουμε σαν «κόρη οφθαλ-μού» αλλά αλήθεια, άραγε ξέρουμεπώς να προσέχουμε την κόρη καιγενικότερα την υγεία των οφθαλμώνμας;

Η σωστή ανάπτυξη και διατήρησητης υγείας του οφθαλμού είναι πολύσημαντική μιας και οι ικανότητεςτης όρασης δεν είναι λίγες. Γενικάαναφέρονται οι α) οπτική οξύτητακαι αντίληψη (αντίληψη λεπτομε-ρειών, διαφορών και ομοιοτήτων),β) αντίληψη βάθους πεδίου (αντί-ληψη αποστάσεων), γ) Διόφθαλμησυνεργασία (ταύτιση των 2 εικόνωνπου λαμβάνει το κάθε μάτι), δ)Εστίαση, ε) οφθαλμικές κινήσεις.Τα μάτια μας είναι συνεχώς εκτε-θειμένα σε περιβαλλοντικούς πα-ράγοντες όπως η ηλιακή ακτινοβολία(UVA, UVB), η σκόνη, το καυσαέριο,ο άνεμος, οι υψηλές και χαμηλέςθερμοκρασίες, ακτινοβολία από τη-λεόραση και ηλεκτρονικούς υπολο-γιστές που επηρεάζουν την υγείακαι την καλή κατάσταση των ματιώνμας. Η υγεία των ματιών επηρεάζεταιαπό πολλούς παράγοντες ένας εκτων οποίων είναι και διατροφή ηοποία μπορεί να αποτελεί και τονσημαντικότερο. Διατροφικά τα ση-μαντικότερα θρεπτικά συστατικάπου συμβάλλουν στη διατήρηση τηςκαλής υγείας των οφθαλμών και τηςόρασης είναι:

Βιταμίνη Α ή ρετινόλη: Πρόκειταιγια λιποδιαλυτή βιταμίνη. Στο σώματου ανθρώπου υπάρχουν ουσίες οιοποίες μετατρέπονται σε βιταμίνηΑ και ονομάζονται προβιταμίνες Α.Αυτές είναι τα κίτρινα, πορτοκαλίκαι κόκκινα καροτίνια εκ των οποίωνη σημαντικότερη είναι η β-καροτίνη.Η ρετινόλη θεωρείται η σημαντικό-τερη για την όραση. Αποτελεί συ-στατικό των κυττάρων του αμφι-βληστροειδούς χιτώνα του ματιούκαι όταν το φως προσπίπτει σε αυτάη βιταμίνη Α ενεργοποιεί τη μετά-δοση του φωτός στο οπτικό νεύροτου εγκεφάλου. Ο βασικός της ρόλος

αφορά στο σχηματισμό ροδοψίνης(οπτικής πορφυράς) μιας φωτοευαί-σθητης ουσίας στην οποία οφείλεταιη ικανότητα της όρασης στο σκοτάδι.Εχει παρατηρηθεί, ότι έλλειψη βι-ταμίνης Α μπορεί να έχει σημαντικέςεπιπτώσεις στη φυσιολογία τουοφθαλμού όπως ξηροφθαλμία (ξή-ρανση του επιπεφυκότα του ματιού),αδυναμία προσαρμογής στο σκοτάδι(νυκταλωπία), κερατομαλακία καιγια μεγάλο χρονικό διάστημα μπορείνα επέλθει ακόμα και μη αναστρέ-ψιμη τύφλωση. Παρόλα αυτά ανε-πάρκεια βιταμίνης Α σπάνια παρα-τηρείται σε αναπτυγμένες χώρες,όμως στις αναπτυσσόμενες χώρες,κυρίως σε παιδιά είναι πολύ συχνήκαθώς η διατροφή τους είναι πολύφτωχή σε τροφές-πηγές ρετινόλης(κρέας, γάλα, αυγά). Αντιθέτως, ηυπερβολική πρόσληψη βιταμίνης Αμπορεί να οδηγήσει σε τοξικότηταπροκαλώντας διπλωπία, δηλαδή τονα βλέπουμε τα αντικείμενα διπλά.Η ρετινόλη συναντάται σε μεγάλεςσυγκεντρώσεις στο ήπαρ, ιχθυέλαια,λιπαρά ψάρια, κρόκο αυγού, γάλαπλήρες και τα παράγωγα του.

Η β-καροτίνη συναντάται σε φυ-τικής προέλευσης τροφές, κυρίωςστα σκουρόχρωμα φυλλώδη λαχα-νικά (μπρόκολο, σπανάκι), σε πορ-τοκαλοκίτρινα φρούτα (βερίκοκο,μανταρίνια), και λαχανικά (καρότο,γλυκοπατάτα). Μια από τις κυριό-τερες αιτίες απώλειας της όρασηςείναι ο εκφυλισμός της ωχράς κηλί-δας του ματιού. Πρόκειται για μιαπάθηση που επηρεάζει τον αμφι-βληστροειδή χιτώνα του ματιού καιείναι αναγκαία για το διάβασμα,

την αναγνώριση προσώπων και οδη-γεί στην τύφλωση.

Πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότιη συχνή κατανάλωση ψαριών πλού-σιων σε ω-3 λιπαρά οξέα (πολυα-κόρεστα λιπαρά οξέα μακράς αλύ-σου) έχει σημαντικό ρόλο στη λει-τουργία της όρασης μειώνοντας τιςπιθανότητες προσβολής από τον εκ-φυλισμό της ωχράς κηλίδας (1-2φορές την εβδομάδα) καθώς καιτην εμφάνιση ξηροφθαλμίας (έωςκαι 20% μείωση του κινδύνου). Επι-πλέον, το δοκοσαεξανοϊκο οξύ(DHA) βρίσκεται σε αυξημένο πο-σοστό στον αμφιβληστροειδή χιτώνατου ματιού και έχει φανεί ότι συμ-βάλει σε μεγάλο βαθμό στην καλύ-τερη ανάπτυξη και δομή των οφθαλ-μών σε νεογέννητα.

Πηγές ω-3 λιπαρών στη δίαιταείναι τα ψάρια (σκουμπρί, σολομός,σαρδέλα, τόνος, κολιός), τα ιχθυέ-λαια, ξηροί καρποί (καρύδια κυρίως),λιναρόσπορος.

Επίσης, τα καροτινοειδή, που εί-ναι ισχυρά αντιοξειδωτικά, φάνηκενα έχουν σπουδαία επίδραση στηνπρόληψη της νόσου. Κυρίως η λου-τεΐνη, ζεαξανθίνη και το λυκοπένιοοι οποίες βρίσκονται στις ντομάτες,στα καρότα, στα κόκκινα σταφύλια,στις κόκκινες πιπεριές, στο λάχανο,σπανάκι, στο καλαμπόκι, στο μπρό-κολο και στα αυγά. Η βιταμίνη Cαποτελεί επίσης ένα ισχυρό αντιο-ξειδωτικό και βρίσκεται κυρίως σταακτινίδια, τα εσπεριδοειδή, φράου-λες, μπρόκολο, τις κόκκινες πιπεριές.Κλινική έρευνα 6 ετών σε 3600ασθενείς με διαφορετικού βαθμούαλλοίωση της ωχράς κηλίδας έδειξε

ότι ο συνδυασμός βιταμίνης C, E,β-καροτίνης, ψευδαργύρου και χαλ-κού, μπορεί να προστατεύσει ασθε-νείς με υψηλή προδιάθεση για εκ-δήλωση εκφυλιστικής αλλοίωσηςτης ωχράς κηλίδας και να συμβάλειστη διατήρηση της όρασης. Επιπλέ-ον, ο καταρράκτης, θα μπορούσεεπίσης να προληφθεί με την κατα-νάλωση τροφών πλούσιων σε αν-τιοξειδωτικά.

Ερευνες έχουν δείξει ότι άτομαπου δεν λαμβάνουν επαρκείς πο-σότητες καροτενοϊδών και έχουνέλλειψη βιταμίνης C (μειωμένη κα-τανάλωση φρούτων και λαχανικών)έχουν περισσότερες πιθανότητεςανάπτυξης καταρράκτη.

Οι βιταμίνες του συμπλέγματοςΒ και το φυλλικό οξύ έχει φανεί ότιέχουν επίσης κάποιο ρόλο στη δια-τήρηση της καλής υγείας του οφθαλ-μού καθώς ανεπάρκεια μπορεί ναοδηγήσει σε οπτική νευροπάθεια.Πηγές αποτελούν τα δημητριακάολικής άλεσης, το κρέας, ψάρι, κο-τόπουλο, αυγά, ξηροί καρποί καιγαλακτοκομικά προϊόντα. Ενα άλλοδιατροφικό συστατικό το οποίο παί-ζει σημαντικό ρόλο στη λειτουργίατης όρασης είναι η βιταμίνη D ηοποία είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνηκαι συντίθεται με την επίδρασητης ηλιακής ακτινοβολίας στο δέρμα.Γυναίκες που κατανάλωναν μεγα-λύτερη ποσότητα βιταμίνης D πα-ρουσίασαν μειωμένες πιθανότητεςγια εμφάνιση πρώιμης εκφύλισηςωχράς κηλίδας συγκριτικά με γυ-ναίκες με μικρότερη ποσότητα. Επι-πλέον κυριότερες πηγές αποτελούντα προϊόντα ζωικής προέλευσης

όπως το γάλα, τα αυγά, το βούτυρο,οι μαργαρίνες, τα ψάρια.

Η διατήρηση ενός υγιούς σωμα-τικού βάρους είναι ίσως ένας απότους κυριότερους παράγοντες πουσυμβάλλουν στην υγεία των ματιώνμιας και η παχυσαρκία συνδέεταιμε πληθώρα νόσων όπως ο σακχα-ρώδης διαβήτης, η υπέρταση, η αρ-τηριοσκλήρυνση, οι οποίες συχνάσχετίζονται με σοβαρά οφθαλμολο-γικά προβλήματα, μεταξύ των οποί-ων η ξηροφθαλμία, ο καταρράκτης,η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας ηδιαβητική αμφιβληστροειδοπάθειακ.α.

Στον αρρύθμιστο σακχαρώδη δια-βήτη για μεγάλο χρονικό διάστημα,οι υψηλές τιμές σακχάρου στο αίμαμπορεί να προκαλέσουν αμφιβλη-στροειδοπάθεια έχοντας ως τελικόαποτέλεσμα την τύφλωση. Ο κα-ταρράκτης και το γλαύκωμα είναιεπίσης πιθανές συνέπειες του αρ-ρύθμιστου διαβήτη. Τέλος, οι υψηλέςτιμές χοληστερόλης του αίματος,και η υψηλή αρτηριακή πίεση έχουνσυσχετισθεί με την αύξηση πιθανο-τήτων της πάθησης του εκφυλισμούτης ωχράς κηλίδας. Το πρόβλημαμε αυτές τις παθήσεις είναι ότι έναςστους δύο αγνοεί ότι πάσχει.

Η υψηλή αρτηριακή πίεση προ-καλεί συν τοις άλλοις επιπλοκές στααγγεία του αμφιβληστροειδούς τουματιού με κυριότερη την υπερτασικήαμφιβληστροειδοπάθεια. Συνεπώςπεριορισμός της κατανάλωσης αλα-τιού και τροφών πλούσιων σε νάτριο(κράκερ, κονσέρβες, πατατάκια,έτοιμα φαγητά (fast food), μπισκότα,παστά, σάλτσες, αλατισμένοι ξηροίκαρποί, ελιές), καθίσταται ανα-γκαίος.

Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσ-ληψη αλατιού είναι 6 γρ / ημέρα.Καλό είναι να κοιτάμε πάντα τιςδιατροφικές ετικέτες των τροφίμωνκαι να μην προσθέτουμε επιπλέοναλάτι στο φαγητό μας. Εχει φανείότι παχύσαρκοι ασθενείς παρουσιά-ζουν μεγαλύτερο κίνδυνο για επι-δείνωση της νόσου καθώς επίσηςκαι ότι η συστηματική σωματικήάσκηση (3 φορές/εβδομάδα) μπορείνα μειώσει το κίνδυνο επιδείνωσηςτης νόσου. Από έρευνα φάνηκε ότιη αερόβια σωματική άσκηση έχουναρνητική επίδραση στην ενδοφθάλ-μια πίεση.

Περιορισμός της κατανάλωσηςκορεσμένων λιπαρών συνιστάται γε-νικότερα για καλή υγεία αλλά καιειδικότερα για την προστασία τωναρτηριών που αιματώνουν τον αμ-φιβληστροειδή καθώς η αυξημένηκατανάλωση κορεσμένων λιπαρώνμπορεί να οδηγήσει σε στένωσητους. Αυτό συνεπάγεται περιορισμότου κόκκινου κρέατος, τηγανιτών,βουτύρου, γλυκών.

Πηγή: «diatrofi.gr»

Οραση και διατροφή

Για την καλή όραση απαιτείται σωστή διατροφή.

Page 37: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΣΑΒΒΑΤΟ 16 - ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013 ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ 37

Χωρίς αμφιβολία οι Ελληνίδες μα-γείρισσες είναι από τις καλύτερες,αφού ως πρώτο μέλημά τους έχουνη οικογένειά τους να τρέφεται μεό,τι καλύτερο και δεν είναι τυχαίοτο μότο «το καλύτερο φαγητό έξωείναι το χειρότερο της μητέρας μας».

Ετσι κι εμείς στον Περιοδικό στη-ριζόμαστε στις Ελληνίδες μαγείρισσεςκαι βάζουμε συνταγές που μας στεί-λατε στο [email protected]Η κυρία Κατερίνα Κ. από τα Τρί-καλα, μας έστειλε τις δικές της πα-ραδοσιακές συνταγές (η εγγονή της,επίσης Κατερίνα, μας είπε να προσέ-χουμε λίγο τους χρόνους που χρησι-μοποιεί η γιαγιά της...):

Κόκορας μακαρονάδαΥλικά

• 1 κόκκορα χωριάτικο• 2 μεγάλα κρεμμύδια, ψιλοκομ-

μένα• 4 σκελίδες σκόρδο, ψιλοκομμέ-

νες• 2 κ. σ. ντοματοπελτέ• 1 κρασοπότηρο κρασί• 1 κ. σ. φυτίνη• ¼ κ. γλ. μπαχάρι• ¼ κ. γλ. μοσχοκάρυδο• ¼ κ. γλ. κανέλλα• ½ φλ. τσαγιού ελαιόλαδο• ¼ κ. γλ. ζάχαρη• αλάτι - φρεσκοτριμμένο πιπέρι• 1,1 lb (500 γρ.) μακαρόνια Ν°5• 2 κ. σ. φυτίνη• μυζήθρα τριμμένη

Για τη μαρινάδα• 3 κ. σ. μουστάρδα υγρή• 2 κ. σ. μέλι• 1 κρασοπότηρο κρασί• ½ κρασοπότηρο ελαιόλαδο• 1 κ. γλ. φασκόμηλο• 2 κ. σ. ξύδι • ½ κ. γλ. κύμινο• ½ κ. γλ. κάρυ• 1 κ. γλ. αλάτι• φρεσκοτριμμένο πιπέρι

ΕκτέλεσηΑπό βραδύς, πλένουμε καλά τον

κόκκορα, τον καθαρίζουμε, τον κό-βουμε κομμάτια και τον βάζουμε σ᾿

ένα μπολ.Ετοιμάζουμε τη μαρινάδα, και τον

περιχύνουμε μ᾿ αυτή. Τον σκεπάζουμε, τον βάζουμε στο

ψυγείο και τον αφήνουμε να σταθείμέχρι το πρωί.

Την επομένη, πλένουμε τον κόκ-κορα πολύ καλά.

Σε μια κατσαρόλα βάζουμε τολάδι και μόλις ζεσταθεί, τσιγαρίζουμεαπ’ τη μια μεριά τον κόκκορα, ρί-χνουμε το κρεμμύδι και το σκόρδο,τον γυρίζουμε κι απ᾿ την άλλη μεριά,κι όταν τσιγαριστεί καλά, τον σβή-νουμε με το κρασί.

Oταν εξατμιστεί το κρασί, προ-σθέτουμε όλα τα υπόλοιπα υλικά καιρίχνουμε τόσο ζεστό νερό, όσο νασκεπάζει καλά τον κόκκορα.

Μόλις αρχίσει να βράζει, χαμη-λώνουμε τη φωτιά στο μισό και μα-γειρεύουμε για 1 ώρα περίπου, (ανά-λογα με το μέγεθος του πουλερικού),μέχρι να βράσει ο κόκορας και ναδέσει η σάλτσα του.

Κατά τη διάρκεια του βρασίματοςελέγχουμε, κι αν χρειαστεί νερό,προσθέσουμε.

Για τα μακαρόνια: Σε αλατισμένονερό που βράζει, ρίχνουμε τα μακα-ρόνια και τα βράζουμε σύμφωνα μετις οδηγίες της συσκευασίας.

Oταν είναι έτοιμα τα σουρώνουμεκαι τα ξεπλένουμε με λίγο παγωμένονερό.

ΠορτοκαλόπιταΥλικά

• 1 πακέτο φύλλο κρούστας• 1 ποτήρι νερού αραβοσιτέλαιο• 1 ποτήρι νερού ζάχαρη• 1 φακελάκι μπέικιν πάουντερ• 2 γιαούρτια στραγγιστά• 4 αυγά• 2 πορτοκάλια, (το ξύσμα)

Σιρόπι• 3,5 ποτήρια ζάχαρη• 3 ποτήρια νερό• 1 κ. γλ. χυμό από λεμόνι• φλούδες από δύο πορτοκάλια• χυμό από ένα πορτοκάλι

ΕκτέλεσηΑνοίγουμε το φύλλο από τη συ-

σκευασία και πάνω σε πάγκο ή σετραπέζι, το κομματιάζουμε σε μικράκομμάτια με τα χέρια, ή με έναψαλίδι. Προθερμαίνουμε το φούρνοσε μέτριους βαθμούς.

Χτυπάμε τ’ ασπράδια μαρέγκα καισ’ ένα άλλο μπολ, χτυπάμε τους κρό-κους με τη ζάχαρη για λιγότερο απόπέντε λεπτά.Στη συνέχεια, στο μπολμε τους κρόκους προσθέτουμε τοαραβοσιτέλαιο, το ξύσμα, το μπέικινπάουντερ, το γιαούρτι και τελευταίατη μαρέγκα. Συνεχίζουμε το χτύπημαγια 3’ ακόμη, μέχρι να ομογενοποιηθείτο μείγμα.

Ρίχνουμε το φύλλο στο μείγμακαι ανακατεύουμε με δύο πιρούνια,μέχρι να μουσκέψει καλά, προσπα-θώντας να μην δημιουργηθούν σκλη-ρές μάζες ζύμης.

Βουτυρώνουμε καλά 1 ταψί με36 εκ. διάμετρο και αδειάζουμε, μέσα,όλο το υλικό.

Ψήνουμε την πορτοκαλόπιτα για35’ - 40’ λεπτά περίπου, μέχρι να ρο-δίσει η επιφάνεια και να φουσκώσειελαφρά. Αφήνουμε την πορτοκαλό-πιτα να κρυώσει.

Βράζουμε τα υλικά για το σιρόπιγια 7’ - 8’ λεπτά και δοκιμάζουμε ανείναι έτοιμο, ρίχνοντας μία σταγόναστο νύχι του αντίχειρα μας. Εάνσταθεί και δεν απλώσει, είναι έτοιμο.

Οπως είναι καυτό περιχύνουμετην κρύα πορτοκαλόπιτα, την κό-βουμε σε κομμάτια και την αφήνουμενα τραβήξει καλά όλο το σιρόπι.

Σερβίρουμε την πορτοκαλόπιταμε πορτοκάλι γλυκό κουταλιού, ήπαγωτό.

Οι δικές σας συνταγές μαγειρικής και ζαχαροπλαστικής

Το «Περιοδικό» με στόχο την μα-γείρισσα με ακόμα καλύτερη κουζίνασυνεχίζει τη στήλη με μικρά... μυστικάγια το ...οπλοστάσιο της μαγείρισσας.

Βιταμίνη C: Η βιταμίνη C είναι ηπιο ευαίσθητη βιταμίνη οπότε κάθεφορά που μαγειρεύετε ένα υλικό πουτην περιέχει είναι πολύ εύκολο αν τοαφήσετε παραπάνω ώρα στη φωτιάνα εξαφανιστεί η βιταμίνη και ναχαθεί κάθε θρεπτικό στοιχείο του φα-γητού. Φροντίστε λοιπόν να τρώτεωμά αν είναι δυνατόν αυτά τα τρόφιμαγια να λαμβάνει ο οργανισμός σας τηβιταμίνη.

Μυρωδιά: Είναι πολύ απλό ναεξαλείψετε μυρουδιές όταν τηγανίζετεψάρια ή βράζετε μπρόκολα και κου-νουπίδια και νομίζετε ότι από τιςαναθυμιάσεις τα σκεύη σας είναι γιαπέταμα. Το μόνο που έχετε να κάνετεείναι να βράσετε μία κούπα νερό μεμία κουταλιά λευκό ξύδι και τα σκεύησας θα μυρίζουν υπέροχα.

Μπανάνες: Μπορεί η θέα τωνμπανανών που έχουν πάρει καφέ

απόχρωση να σας αηδιάζει, αλλάστην πραγματικότητα για τις συνταγέςτων γλυκών οι μπανάνες αυτές είναιπιο γλυκές και δίνουν πολύ πιο γευ-στικά αποτελέσματα από τις φρεσκο-κομμένες μπανάνες.

Ψωμί: Υπάρχει τρόπος για να μηνπετάτε πολλά από τα φαγητά σαςπου έχετε καιρό στο ψυγείο σας,αρκεί να μη βαριέστε και να είστεεφευρετικές. Το ψωμί δύο ημερώνας πούμε μπορείτε να το κόβετε σεκύβους και να τους φρυγανίζετε σεχαμηλή φωτιά για να γίνει κρουτόνή τρίμμα φρυγανιάς που βέβαια μπο-ρείτε να χρησιμοποιήσετε σε άλλεςσυνταγές.

Ντομάτες: Πολλές φορές προ-σπαθείτε να ξεφλουδίσετε τις ντομάτεςμε μαχαίρια και διάφορα άλλα σκεύηκουζίνας, αλλά ποτέ δεν καταφέρνετενα τις ξεφλουδίσετε τέλεια. Ο σωστόςκαι αποδοτικός τρόπος είναι να τιςβάλετε σε ένα μπολ και να περιχύσετεαπό πάνω νερό που βράσει. Αφήστετες στο νερό για ένα λεπτό ή μέχρι

να δείτε το δέρμα τους να αρχίζει νασκίζεται και βγάλτε τες από το μπολμε ένα πιρούνι. Μόλις κρυώσουντραβήξτε το εξωτερικό στρώμα καιθα δείτε πως οι ντομάτες σας είναιτέλεια καθαρισμένες και έτοιμες γιανα τις χρησιμοποιήσετε.

Ξύσμα: To ξύσμα των φρούτων,ιδιαίτερα των εσπεριδοειδών, χρησι-μεύει για να δίνει γεύση στις τούρτες,τα επιδόρπια και τα σορμπέ. Αυτόπου πρέπει να προσέξετε όταν δια-λέγετε φρούτα για να πάρετε το ξύ-σμα τους να είναι να είναι το χρώματους έντονο, να έχουν μεγάλο μέγεθοςκαι να μην είναι χτυπημένα.

Γιαούρτι: Για να καταψύξετε τογιαούρτι που έχει φτιάξει εσείς χρει-άζεστε τάπερ που κλείνουν αερο-στεγώς. Τα φρούτα και η ζάχαρηβοηθάνε στη διατήρηση του γιαουρ-τιού. Αν βάλετε στην κατάψυξη σπι-τικό γιαούρτι, η υφή του δεν μπορείνα είναι με τα επιδόρπια και γιαούρτιατου εμπορίου οπότε μία τέτοια δια-φορά δεν πρέπει να σας παραξενέψει.

Στην «Εγκυκλοπαίδεια μπαχαρικώνκαι βοτάνων» του Περιοδικού θα μά-θουμε τα περισσότερα και πιο γνωστάμπαχαρικά και βότανα αλλά και ορο-λογία μαγειρικής. Από που προέρ-χονται, τι σημαίνουν, που χρησιμο-ποιούνται και πολλά άλλα.

Μοσχοκάρυδο: Είναι ένα δένδρομέχρι 20 μέτρα ύψος που ζεί έως και60 χρόνια. Ο καρπός του είναι σαντο βερύκοκο και στο εσωτερικό τουβρίσκεται το μοναδικό καφέ σπέρμαπεριβαλλόμενο από ένα πορφυρόπερίβλημα, το μασίς. Μετά τη συγ-κομιδή, τα μοσχοκάρυδα μεταφέ-ρονται στον τόπο επεξεργασίας, όπουτο μασίς αποχωρίζεται και ξηραίνεταικαι τα σπέρματα ξηραίνονται στονήλιο και γυρίζονται δυο φορές τηνημέρα για δυο περίπου μήνες. Κατάτην ξήρανση η ψίχα μαραίνεται καιαποχωρίζεται από το περίβλημά της.Σπάζοντας το κέλυφος, συλλέγεταιμόνο η ψίχα. Το μοσχοκάρυδο πε-ριέχει αιθέριο έλαιο, το οποίο χρησι-μοποιείται στην αρωματοποιία, στη

σαπουνοποιία και ως καρύκευμα.Εχει έντονη και κάπως γλυκιά γεύσηενώ χρησιμοποιείται για να δώσειάρωμα σε πολλά αρτοσκευάσματα,σε προϊόντα ζαχαροπλαστικής, σεκρέατα, λαχανικά, σάλτσες, τυριά καισε ποτά. Κυκλοφορεί σε σκόνη, πιογευστικό όμως είναι τριμμένο απότο φρέσκο καρπό.

Μυζήθρα: Ενα τυρί που φτιά-χνεται σ’ ολη την Ελλάδα, μιας καιπροέρχεται απο το τυρόγαλο της τυ-ροκόμησης ενός άλλου τυριού.

Μέσα στο τυρόγαλο προστίθεταιλίγο φρέσκο γάλα, ζεσταίνεται κόβεταικαι πάλι με λίγη πυτιά και προκύπτειένα μαλακό φρέσκο τυρί σχεδόν άπα-χο απαλής, αδιάφορης γεύσης. Βέβαιαέχει τα λιπαρά του και γι αυτό δενπρέπει να καταναλώνεται σε μεγάλεςποσότητες σε περίπτωση δίαιτας .Αναλατισθεί ωριμάζει και σκληραίνεικαι τότε χρημοποιείται στα μακαρό-νια.

Εχει κατά μέσο όρο 70%υγρασία,και 50% λιπαρά επι ξηρού.

Μικρά... μυστικά με ...αξία στην κουζίνα μαςΕγκυκλοπαίδεια και ορολογία

Page 38: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

Είναι σε μια από τις πιο όμορφεςπεριόδους της ζωής της και δεν τοκρύβει. Η Πενέλοπη Κρουζ που δια-νύει τους τη δεύτερη εγκυμοσύνητης, πέρασε λίγες στιγμές ηρεμίαςκαι χαλάρωσης στα Μπαρμπέιντοςκαι απόλαυσε τον ήλιο και τη θάλασ-σα. Ο φωτογραφικός φακός την απα-θανάτισε σε μια από τις ειδυλλιακέςπαραλίες της περιοχής και για μιαακόμη φορά η διάσημη ηθοποιός κέν-τρισε όλα τα βλέμματα. Η Πενέλοπηφόρεσε ένα μαύρο μπικίνι που άφηνενα φανεί η φουσκωμένη κοιλίτσα τηςκαι έκανε τις βουτιές της στα καθαράνερά. Ξέγνοιαστη και χαμογελαστή,αφού σε λίγο καιρό θα υποδεχτείμαζί με τον σύζυγό της Χαβιέ Μπαρδέμκαι το γιο τους Λέο το νέο μέλος τηςοικογένειας, φάνηκε να διασκεδάσειτις ολιγοήμερες διακοπές της και νααπολαμβάνει την εγκυμοσύνη της.

Πηγή: «Tlife»

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ38 ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ

Είναι ευτυχισμένη και το δείχνει

SUDOKU - EYKOΛO SUDOKU - ΜΕΤΡΙΟ

ΛYΣH

- Μ

ΕΤΡΙ

Ο

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ1.Χαρακτηρίζεται, μεταφορικά, ο δηκτικός. 2.Τέρας της μυθολογίαςμας.- Του «Υ» δορυφόροι. 3.Γειτονικά στο αλφάβητο γράμματα.-Πολλούς τους... πνίγουν. 4.Το μικρό όνομα του Ραχμάνινοφ. 5.Ταπαραμύθια του συγκαταλέγονται στα αριστουργήματα της παιδικήςλογοτεχνίας. 6.Τόσα πόδια είχε η μυθική Σκύλλα (αντίστρ.).- Τηςνύχτας η... αρχή.- Γαλλικός νομός. 7.Συνεχόμενα στο αλφάβητο.-Αφήνω, επιτρέπω (αρχαϊστί).- Πρόδρομος της Ολυμπιακής (αρχικά).8.Έλεγχος ή... ταλαιπωρία. 9.Σύμβολα ποιότητας.- Μερικούς τους...φοβίζει.ΚΑΘΕΤΑ1.Εργαλείο που συχνά χρησιμοποιούμε. 2.«... και παλιά δαντέλα»,τίτλος αστυνομικής κωμωδίας του Φρανκ Κάπρα. 3.Πρόθεση με από-στροφο.- Βρίσκονται στην... Άρτα. 4.Αναφέρονται οι... βαθμοί της.5.Το λένε συχνά οι... περίεργοι.- Σύμπτωμά του το συνάχι. 6.Είναι...πολυφωνικές. 7.Πεντάπρακτη όπερα του Βάγκνερ. 8.Πολλοί οι συν-δρομητές του.- Έργα της Γαλλίδας αυτής ποιήτριας μετέφρασε ηΜυρτιώτισσα. 9.Λέξη της καθαρεύουσας... διαχωριστική.- Άνασσατων θεών.

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. ΚΑΥΣΤΙΚΟΣ 2. ΑΡΠΥΙΑ-ΤΦ 3. ΤΣ-ΧΡΕΗ4. ΣΕΡΓΚΕΙ 5. ΑΝΤΕΡΣΕΝ 6. ΙΒ-ΝΥ-ΝΟΡ 7. ΙΚ-ΕΩ-ΤΑΕ8. ΔOΚΙΜΑΣΙΑ 9. ΑΑ-ΙΓΚΑΘΕΤΑ: 1. ΚΑΤΣΑΒΙΔΙ 2. ΑΡΣΕΝΙΚΟ 3. ΥΠ-ΡΤ 4. ΣΥΓΓΕ-ΝΕΙΑ 5. ΤΙ-ΚΡΥΩΜΑ 6. ΙΑΧΕΣ 7. ΡΙΕΝΤΣΙ 8. ΟΤΕ-ΝΟΑΙΓ 9.ΣΦΗΝ-ΡΕΑ

ΠΩΣ ΠAIZETAI TO SUDOKUΣκοπός του παιχνιδιού είναι να γεμίσετε τα άδεια τε-

τράγωνα έτσι ώστε κάθε σειρά, κάθε στήλη και κάθε3Χ3 κουτί να περιέχει τους αριθμούς 1 εως 9, χωρίςόμως να επαναλαμβάνεται κάποιος από αυτούς.

Μερικά τετράγωνα περιέχουν αριθμούς, «γνωστοίαριθμοί» . Σκοπός είναι να συμπληρωθούν τα άδεια τε-

τράγωνα, ένας αριθμός σε κάθε τετράγωνο, έτσι ώστεκάθε στήλη, κάθε σειρά και κάθε κουτί να περιέχει τουςαριθμούς από το 1 εως το 9 μόνο μία φορά.

Κάθε αριθμός έχει μία μόνο σωστή θέση, εμφανίζεταιδηλαδή μόνο μια φορά σε κάθε στήλη, σε κάθε γραμμήκαι σε κάθε κουτί.

ΛYΣH ΣTAYPOΛEΞOY

ΛYΣH

- EY

KOΛ

O

1 2 3 4 5 6 7 8 9

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Hταν να μην εμφανιστεί ξανά στηντηλεόραση η Χάλι Μπέρι, η οποίακατάφερε να προκαλέσει, αλλά καινα αφήσει - κυριολεκτικά - το…άρωμά της σε αυτή της την τηλεο-πτική εμφάνιση!

Η Χολιγουντιανή ηθοποιός, κα-θισμένη απέναντι από τον δημοσιο-γράφο και παρουσιαστή του σόου,Conan O’Brien, με το μαύρο και γε-μάτο διαφάνειες φόρεμά της, προ-χώρησε σε περισσότερες αποκαλύ-ψεις, από αυτές που υποστηρίζονταναπό τις ενδυματολογικές της επιλο-γές…

«Είσαι εκθαμβωτική, απλά εκθαμ-βωτική» ήταν το σχόλιο του O’Brien,προσθέτοντας ότι η Berry δεν έχειαλλάξει καθόλου τα τελευταία δέκαχρόνια.

Και ενώ η κουβέντα προχωρούσεσε ήρεμους ρυθμούς, ήταν η δήλωσητης ηθοποιού που άλλαξε το όλοκλίμα! Η Berry θέλησε να μάθει στον

παρουσιαστή πώς πρέπει να φοράειτο άρωμά του, προμοτάροντας πα-ράλληλα το νέο της άρωμα, Closer.

Oταν ο O’Brien ψέκασε το άρωμαστο χέρι του, η Halle τον «σταμάτησε»λέγοντας: «Δεν βάζουμε εκεί άρω-μα!». Σε μια προσπάθεια να κατα-λάβει τι εννοεί το πρώην κορίτσιτου Bond και ζητώντας μια περαιτέρωεξήγηση, η Berry τον άφησε με τοστόμα ανοιχτό, λέγοντάς του «Οκ!Βγάλε το παντελόνι σου!».

Και κάπως έτσι ακούστηκε η απο-κάλυψή της… «Το άρωμά σου πρέπεινα το φοράς ανάμεσα στα πόδιασου. Στη συνέχεια, «ζεσταίνεται»στην περιοχή και έτσι διαρκεί όλητην ημέρα. Και έτσι, όταν αγκαλιάζειςκάποιον, δεν αφήνεις και το δικόσου άρωμα πάνω του!». Ο ConanO’Brien, όπως ήταν λογικό, έμεινεάφωνος από την όλη περιγραφή!

Πηγή: «Πρώτο Θέμα»

Βάζει... παντού το άρωμά της

Page 39: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΣΑΒΒΑΤΟ 16 - ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013 ΓΥΝΑΙΚΑ 39

Μάλιστα. Σε... ψήσανε φίλοι καιγνωστοί να συμμετέχεις ενεργά στααποκριάτικα και μη πάρτι και έχειςαρχίσει να προβληματίζεσαι με τοποια θα είναι αυτή η στολή που θασε... βοηθήσει να εντυπωσιάσεις τοΣύμπαν. Τι γίνεται όμως με τηνομορφιά σου που φαίνεται ότι υπο-φέρει με όλες αυτές τις μπογιές καιτο γκλίτερ; Διάβασε παρακάτω τιπρέπει να προσέξεις για να είσαιμια κούκλα και όταν πέσουν οι ...μά-σκες. Οδηγίες χρήσιμες και εκτόςτων αποκριάτικων εθίμων.

Η τελετουργία της προετοιμασίας:Το δερματάκι σου πριν αρχίσεις νατου απλώνεις ό,τι μπογιά υπάρχειθέλει ιδιαίτερη προσοχή. Η σωστήενυδάτωση είναι βασική αρχή τηςπροστασίας της επιδερμίδας σου καικαλά θα κάνεις να μην την παρα-λείψεις.

Η ενυδατική και το σέρουμ σουδημιουργούν ένα πλέγμα προστασίαςστην επιδερμίδα σου.

Γκλίτερ στο φουλ: Πριγκίπισσαή μάγισσα ή ό,τι και να διαλέξειςένα είναι το σίγουρο: το γκλίτερπου θα χρησιμοποιήσεις στο προ-σωπάκι σου θα είναι άφθονο! Μπορείο στόχος σου να είναι η λάμψη τιγίνεται όμως όταν πάρεις το ξεβα-φτικό στο χέρι και αρχίσεις τη δια-δικασία ντεμακιγιάζ; Ο καλύτεροςτρόπος για να αφαιρέσεις το γκλίτερείναι το σελοτέιπ αλά Lady Gaga.Η μέθοδος αυτή δεν ταλαιπωρεί τοδέρμα σου ενώ παράλληλα αφαιρείτο γκλίτερ μέχρι την τελευταία τουσταγόνα χωρίς να κάνεις μυς απότο τρίψιμο προσπαθώντας να τοαφαιρέσεις.

Τιπ για το γκλίτερ: πρόσεξε κα-θώς θα το απλώνεις να μην μπει

στο ματάκι σου γιατί μπορεί να σουπροκαλέσει από ελαφρύ τραυματι-σμό μέχρι αλλεργία και να αφήσειγια πάντα ανεξίτηλη στη μνήμη σουτη συγκεκριμένη αμφίεση!

Το πρόσωπο και τα μάτια σου:θέλεις να βάψεις όλο σου το πρό-σωπο λευκό ή μαύρο και σκέφτεσαιπώς θα καταφέρεις να ξεβαφτείςκατόπιν; Πολύ καλά κάνεις αφούδεν είναι και ό,τι καλύτερο να μείνειςμε λευκούς ή μαύρους λεκέδες σεδιάφορα μέρη του προσώπου σου.Το βασικό που πρέπει να προσέξειςείναι να φροντίσεις οι μπογιές πουβάζεις στο προσωπάκι σου να φεύ-γουν με το νερό αλλά και να τις δο-κιμάσεις πριν τις απλώσεις σε όλητην επιφάνεια του προσώπου σουέτσι ώστε να μη βρεθείς προ δυσά-ρεστων εκπλήξεων. Μπορεί να πα-λεύεις μια ώρα να ξεβάψεις το λευκόαπό το πρόσωπο της φίλης με κάθελογής μαντίλια όμως η λύση είναιτο νερό. Οι μπογιές που ξεβάφουνμε το νερό είναι ό,τι καλύτερο γιααυτές τις μέρες!

Μάτια κομμάτια: μετά από έναμακιγιάζ γάτας με μεγάλες βλεφα-ρίδες και έντονο βάψιμο η βαζελίνηείναι εδώ για να σε σώσει. Αφού ξε-βαφτείς με ειδικό ξεβαφτικό για ταμάτια δεν έχεις παρά να απλώσειςλίγη βαζελίνη στις βλεφαρίδες γιανα μαλακώσουν και θα τραφούνπριν πέσεις για ύπνο. Το αμυγδα-λέλαιο που θα το βρεις στο φαρμα-κείο τρέφει σε βάθος την τρίχα τηςβλεφαρίδας σου και ειδικά αν τοαπλώνεις ευλαβικά στα βλέφαρασου κάθε βράδυ θα δεις τις βλεφα-ρίδες σου πιο μακριές και πυκνέςαπό ποτέ!

Χ(ε)ίλια κραγιόν: τα χείλη σου

αναμφισβήτητα υποφέρουν από τηνπροσπάθεια σου να μεταμορφωθείςχάριν αποκριάς! Τα κραγιόν που θαβρεις αυτές τις μέρες στα καταστή-ματα με τα αποκριάτικα είδη έχουντην τάση να αφυδατώνουν τα σέξιχειλάκια σου και καλά θα κάνεις ναχρησιμοποιείς τα δικά σου κραγιόν.Στην ανάγκη για να πετύχεις τοχρώμα που θέλεις είναι καλύτερανα κάνεις μια ανάμειξη με τα χρώ-ματα που έχεις παρά να αγοράσεις.

Και τώρα μικρά μυστικά γιαμεγάλες εμφανίσεις.

Το αποκριάτικο μακιγιάζ χρει-άζεται διαφορετική διαδικασία καιπροϊόντα από το καθημερινό μαςμακιγιάζ.

Για να έχετε πραγματικά επιτυ-χημένο αποτέλεσμα ακολουθήστετις παρακάτω συμβουλές:

Για το αποκριάτικο μακιγιάζ χρη-σιμοποιήστε τα ειδικά προϊόντα μα-κιγιάζ που κυκλοφορούν στο εμπό-ριο.

Οταν ζωγραφίζεται μεγάλες πε-ριοχές, προτιμήστε ένα σφουγγάριπαρά πινέλο. Θα κερδίσετε χρόνο.

Να έχετε στην διάθεσή σας ποι-κιλία σφουγγαριών εφαρμογής σεετοιμότητα. Εάν έχετε ένα για κάθεχρώμα, θα αποφύγετε την ανάμειξητων χρωμάτων και δεν θα χρειάζεταινα τα ξεπλένετε συνέχεια.

Εφαρμόστε τα χρώματα σε λεπτάστρώματα και επιτρέψτε σε κάθεστρώμα να στεγνώσει προτού ναεφαρμόσετε το επόμενο. Το παχύχρώμα μπορεί να ραγίσει και ηεφαρμογή ενός νέου χρώματος πέρααπό ένα υγρό μπορεί να σας οδη-γήσει σε ακούσια ανάμιξη των χρω-μάτων.

Για τις συγκεκριμένες μορφές

όπως τους κύκλους, τα τρίγωνα, τααστέρια, ή τα πιο περίπλοκα σχέδια,χρησιμοποιήστε στένσιλ εάν δεν τακαταφέρνετε καλά με την ελεύθερησχεδίαση.

Εχετε χαρτί κουζίνας και πετσέτεςκοντά σας επειδή η όλη διαδικασία

γενικά δημιουργεί ανακάτωμα!Για έντονες βλεφαρίδες αγοράστε

ψεύτικες, η μάσκαρα δεν αρκεί.Εάν τελικά δεν τα καταφέρνετε

με το περίτεχνο αποκριάτικο μακι-γιάζ ξεγελάστε με έντονο κραγιόνκαι μια εντυπωσιακή μάσκα ματιών!

Τονίζουμε την ομορφιά μας μέσα στις Απόκριες

Ζωγραφιστή μάσκα: Σχημάτισε με τα χρώματα που σου ταιριάζουν τη μάσκα που κολακεύει τα χαρακτη-ριστικά σου και δεν χρειάζεσαι κανένα άλλο αποκριάτικο αξεσουάρ.

Προσεκτικό μακιγιάζ που χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στη λεπτο-μέρεια όμως το αποτέλεσμα είναι εκπληκτικό και τραβάει βλέμματα.

Page 40: ΤΟ ΠΕΡΙ ΟΔΙΚΟ - ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ · 2017. 8. 16. · Τα ήθη και έθιμα της Καθαράς Δευτέρας ... την ημέρα των Χριστουγέννων

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 16 - ΚΥΡΙΑΚΗ 17 ΜΑΡΤΙΟΥ 201340 ΠΑΙΔΙ

Παλιά, στα χωριά μας, οι χαρταετοίήταν χειροποίητοι.

Δεν ήταν τόσο εντυπωσιακοί,αλλά η κατάκτηση του ουρανού,έκανε περήφανους τους κατασκευα-στές τους.

Σχεδόν, όλοι φτιάχνανε χαρταε-τό.

Απαραίτητα υλικά τα καλάμια, ηζυμαρόκολλα (με νερό κι αλεύρι),εφημερίδες και δυνατό σπάγκο.

Αν ο εντυπωσιακός αγορασμένοςαετός σας παρ’ όλο που έχει αέραδεν πετάει ακολουθήστε τις οδηγίεςκαι με όλη την φαντασία σας, δημι-ουργήστε έργα τέχνης πάνω σ’ αυ-τόν.

Κατασκευάστε τον αετό μαζί μετα παιδιά,η χαρά τους θα είναι απε-ρίγραπτη.

ΥλικάΕνα μεγάλο καλάμι ή 3 λεπτά σανι-δάκια1 μεγάλο σωληνάκι κόλλα για χαρ-τιά2 μεγάλες ψιλές λαδόκολλες ή με-γάλες πολύχρωμες κόλλες1 μεγάλο κουβάρι δυνατό σπάγκο

ΟδηγίεςΚόβουμε το καλάμι στα τρία,

βγάζοντας 3 καλάμια 2 εκ. περίπου.Τα κόβουμε έτσι ώστε να μην είναιπολύ κοίλα.

Τις δύο ακτίνες (ακτίνα 1, 2) τιςκόβουμε ίσες μεταξύ τους και ωςστα 2/3 της τρίτης (ακτίνα 3).

Τα δύο όμοια κομμάτια τα ενώ-νουμε, έτσι ώστε να σταυρώνουνστο κέντρο τους (σημείο Κ) ή λίγοψηλότερα, δένοντάς τα γερά μεσπάγκο, αφήνοντας σπάγκο περίσ-σευμα (σημείο Μ).

Το τρίτο κομμάτι (3) το τοποθε-

τούμε πάνω από τα άλλα δύο, ορι-ζόντια στην ένωση των άλλων δύο(σημείο Κ).

Στερεώνουμε την άκρη του σπάγ-κου σε μία άκρη του σκελετού.

Τεντώνοντας τον σπάγκο, ενώ-νουμε τις άκρες του σκελετού στε-ρεώνοντας τον σπάγκο σε κάθε μίααπό αυτές.

Προσέχουμε οι δύο πάνω πλαϊνέςεξωτερικές πλευρές του σκελετού,να είναι ίσες μεταξύ τους.

Τοποθετούμε τη λαδόκολλα σεμεγάλη επιφάνεια και βάζουμε τονσκελετό από πάνω.

Προσεχτικά,κόβουμε περιμετρικάστο σχήμα του σκελετού, αφήνοντας3-5 εκατοστά για το δίπλωμα.

Βάζουμε κόλλα στο περιθώριοκαι κολλάμε, γυρίζοντας προς ταμέσα.

Κατόπιν, το περίσσευμα τουσπάγκου στο κέντρο το περνάμεαπό την καλή πλευρά του αετού,κάνοντας μια μικρή τρύπα, ίσα -ίσα να χωράει ο σπάγκος.

Πριν το περάσουμε «ζυγίζουμε»τον αετό, έτσι ώστε ο σπάγκος ναείναι κάθετα προς το κέντρο του,ρυθμίζοντας το κέντρο βάρους του.

Ζύγια του αετούΠαίρνουμε την άκρη του κουβα-

ριού, δένουμε στην πάνω άκρη τουαετού (1Α) το περνάμε τεντωμένοστο κέντρο φτάνοντας στην άλληπάνω άκρη (2Α) στερεώνουμε καλάκαι κόβουμε τον σπάγκο.

Το σπάγκο που βγαίνει από τοκέντρο (σημείο Μ), το περίσσευμαπου αφήσαμε τον δένουμε καλάστο κέντρο του σπάγκου (με κόκκινοσημείο Ε), ώστε γυρνώντας τον προςτα κάτω να κάνει μια πυραμίδα πε-

ρίπου 15-20 εκατοστών.Στην ένωση αυτή, στο τέλος δέ-

νουμε την άκρη του κουβαριού.Η ουρά του αετού

Στις δύο κάτω άκρες του αετού,δένουμε άλλο κομμάτι σπάγκου αρ-χίζοντας από τη μια (2Β), τεντώ-

νοντας το σπάγκο, φτάνουμε στοκέντρο, χωρίς να δέσουμε και στε-ρεώνουμε στην απέναντι κάτωάκρη(1Β). Στο κέντρο αυτού τουσπάγκου (σημείο Τ), θα δέσουμεκαλά τον σπάγκο με τις κόλλες.

Για την ουρά θα χρειαστούμεπολλές κόλλες στο μέγεθος φύλλουτετραδίου.

Κόβουμε το φύλλο σε 6-7 λωρίδεςπερίπου 5 εκ. πιο κάτω από τηνάλλη άκρη της κόλλας.

Ανάλογα με το μέγεθος του αετούκαι η ουρά του.

Η ουρά πρέπει να έχει 5πλάσιομήκος από το ύψος του αετού,γιακαλύτερη ισορροπία.

Αν ο αετός μας, είναι 1 μέτρο,τότεθα κόψουμε 5 μέτρα σπάγκο καιπάνω σ’ αυτό θα δέσουμε τις λωρίδες.

Τις δένουμε έτσι ώστε το τέλοςτης μιας να σκεπάζει την άλλη έως2-3 εκατοστά.

Ετοιμος και Αμόλα Καλούμπα!

Πρόβλημα 1: Ο αετός δεν πε-τάει, τρέμει ή κάνει μεγάλους κύ-κλους και πέφτει κάτω

Πιθανές λύσεις: • Πρόσθεσε ουρά• Κούνησε τα ζύγια για να αλλά-

ξεις τη γωνία του αέρα• Ο αέρας είναι πολύ δυνατόςΠρόβλημα 2: Ο αετός κοντράρει

καλά στον αέρα αλλά ανεβαίνει μεδυσκολία

Πιθανές λύσεις:

• Κούνησε τα ζύγια ώστε να αλ-λάξεις τη γωνία του αέρα

• Αφαίρεσε ουρά• Περίμενε να φυσήξει δυνατό-

τερος αέραςΚαι βέβαια δεν ξεχνάμε ποτέ

ότι:• Αποφεύγουμε να πετάμε χαρ-

ταετό κοντά σε σπίτια ή σε δρόμουςγιατί μπορεί να «τρακάρει» σε καμιάκολόνα και να βγει ...άουτ. Να επι-λέγουμε με προσοχή τον τόπο πουθα πετάξουμε το χαρταετό. Ιδανικά,επιλέγουμε χώρους ανοιχτούς, μα-κριά από ηλεκτροφόρα σύρματα καιγκρεμούς, και ποτέ ταράτσες. Ηπτώση από ύψος αποτελεί έναν απότους πιο σοβαρούς τραυματισμούςπου μπορεί να προκληθεί από τοπέταγμα του χαρταετού.

• Δεν πετάμε χαρταετό κοντάσε δέντρα.

• Σε περίπτωση που ο χαρταετόςμπλεχτεί σε ηλεκτροφόρα σύρματα,σε καμία περίπτωση να μην προ-σπαθήσουμε να τον ξεμπλέξουμε,καθώς υπάρχει σοβαρός κίνδυνοςηλεκτροπληξίας.

• Να επισημάνουμε στα παιδιάότι το ίδιο το σκοινί του χαρταετούχρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή. Οχειρισμός του είναι δυνατόν να προ-καλέσει δυσάρεστα ατυχήματα, όπωςκόψιμο στα χέρια ή το λαιμό καιεγκαύματα από την τριβή.

Γι’ αυτό είναι καλό να φοράμεγάντια.

Φτιάχνουμε χαρταετό με τον παλιό παραδοσιακό τρόπο