Выкарыстанне ЭСН пры фарміраванні...
TRANSCRIPT
Выкарыстанне ЭСН пры фарміраванні
арфаграфічных і пунктуацыйных
навыкаў
Марына Аляксандраўна Кацеранчук,
настаўнік беларускай мовы і літаратуры
ДУА «Сярэдняя школа № 23 г.Гродна”
Беларуская мова. Сярэдняя
школа. Частка 1
ООО «Софт-Перспектива»,
2007
Беларуская мова. Сінтаксіс і
пунктуацыя
ООО «Софт-Перспектива»,
2008
Беларуская лiтаратура. Сусвет
роднага слова
ООО «Софт-Перспектива»,
2008
ПМК «Подготовка к
централизованному
тестированию по биологии,
русскому, белорусскому и
английскому языкам»
Учреждение образования
«Белорусский государственный
педагогический университет
им. М. Танка»,
НП ООО «ИНИС-СОФТ», 2005
ЭСН па беларускай мове і літаратуры
Мэты выкарыстання электронных сродкаў навучання:
• даць вучню такі аб’ём навучальнага матэрыялу, які толькі ён можа засвоіць; • павысіць матывацыю вучняў да навучальнага прадмета; • актывізаваць засваенне ведаў па навучальным прадмеце; • фарміраваць уменні працаваць з інфармацыяй; • фарміраваць даследчыя ўменні, уменні прымаць аптымальныя рашэнні, аналізаваць, рабіць высновы; • падрыхтаваць асобу “інфармацыйнага грамадства”.
Перавагі інфармацыйных тэхналогій: • шматразовае павелічэнне інфармацыі, што не ўвайшла ў падручнікі і
дапаможнікі, як непасрэдна ў дыдактычным працэсе, так і ў рэжыме
вольнага выбару інфармацыі самім карыстальнікам;
• магчымасць інтэграваць у рамках адной праграмы тэкст, графіку, гук,
анімацыю, відэакліпы, высокаякасныя фотаздымкі;
• павышэнне інтэнсіўнасці ўрока, дзякуючы нагляднаму і дынамічнаму
паданню інфармацыі;
• пераакцэнтаванне з вербальных метадаў навучання на метады пошукавай
і творчай дзейнасці, актывізацыя дзейнасці навучэнцаў;
• магчымасць адаптацыі камп’ютарнага матэрыялу да ўмоў пэўнага ўрока,
класа, вучня (спрыяе індывідуалізацыі навучання);
• магчымасць выкарыстання гатовых распрацовак праграмных сродкаў
(электронных даведнікаў, энцыклапедый, падручнікаў);
• магчымасць зняць высокую эмацыйную напружанасць і стварыць больш
спрыяльны клімат на ўроку;
• магчымасць павялічыць цікавасць да прадмета;
• магчымасць міжпрадметных сувязей.
Спектр выкарыстання ЭСН
урочная дзейнасць
пазаўрочная дзейнасць
выхаваўчая дзейнасць
ЭСН выкарыстоўваюцца
на усіх тыпах урока:
— вывучэнне новых ведаў і фарміраванне новых
уменняў;
— практычнае ўжыванне ведаў, уменняў;
— абагульненне і сістэматызацыя вывучанага;
— кантроль і карэкцыя ведаў, уменняў;
— камбінаваныя.
Задачы ўрока:
успомніць і паўтарыць вывучанае па
раздзеле “Сінтаксіс і пунктуацыя”;
замацаваць уменні пастаноўкі знакаў
прыпынку.
Суаднясіце кожны пранумараваны знак прыпынку з адпаведнай схемай. Адзін мудры чалавек сказаў:“¹Кніга – гэта неацэнны скарб”. Спачатку чалавек пісаў на камянях,² на гліняных чарапках,³на
папірусе,´ на бярозавай кары. Таму што трэба было перадаць будучым пакаленням свой жыццёвы вопыт,µсвой розум. Кніга вучыць любіць родную зямлю,¶ яна вучыць працаваць і сябраваць. Сябруйце з ёй,· дзеці. Кніга робіць усіх нас лепшымі.
Карта схем Ο, Ο, Ο, Ο. А: “П” . [─ ═],[─ ═]. Ο, Ο. …, Зв. [─ ═], а [─ ═].
Адказы Карта схем Ο, Ο, Ο, Ο. А: “П” . 2, 3, 4 1 [─ ═],[─ ═]. Ο, Ο. 6 5 …, Зв. [─ ═], а [─ ═]. 7 ─
Тэлеграма
Слухайце КАЗкі І СЛОўнік ВАЗьміце, ЛУЧыну, ЭНцыклапедыю.
НЕчысць.
Заданне 1. Знайдзіце сказ, які адпавядае схеме: ─ ═ і – – – .
Выпішыце з яго словазлучэнні.
Жыццѐ наша поўніцца нязведанымі і каштоўнымі скарбамі. А стварае
іх чалавечы розум. Тысячагоддзямі з пакалення ў пакаленне перадаюцца
веды. Кніга – дзівосны скарб. Яна ўяўляе сабой усю нашу спадчыну якую
мы атрымалі ад продкаў. Добрая кніга – гэта проста свята. Нездарма
гавораць Не той разумны, хто ўсѐ ведае, а той, хто ведае, дзе і пра што
можна прачытаць. У гэтых словах вялікая праўда.
Кніга адкрывае нам невядомы свет пераносіць нас у будучыню дазва-
ляе заглянуць у любы куточак зямлі.
Дзеці чытайце кнігі. Няхай гэтыя мудрыя дарадчыкі дапамагаюць
вам крочыць па жыцці.
Адказы: - жыццё наша; - поўніцца скарбамі; - нязведанымі і каштоўнымі; - жыццё поўніцца; - нязведанымі і каштоўнымі скарбамі.
Зайшла кампанія сяброў.
Крычаць наперабой:
– Мы сябруем з ім адным!
– Дадзім адказ заўсѐды
Мы на адно пытанне!
– Бываем мы даданыя.
– Бываем і галоўныя.
– Дык хто ж мы? Адкажы!
Заданне 2. Выпішыце сказы з аднароднымі
членамі, расстаўце знакі прыпынку. Жыццё наша поўніцца нязведанымі і каштоўнымі
скарбамі. А стварае іх чалавечы розум. Тысячагоддзямі з пакалення ў пакаленне перадаюцца веды. Кніга – дзі-восны скарб. Яна ўяўляе сабой усю нашу спадчыну якую мы атрымалі ад продкаў. Добрая кніга – гэта проста свята. Нездарма гавораць Не той разумны, хто ўсё ведае, а той, хто ведае, дзе і пра што можна прачытаць. У гэтых словах вялікая праўда. Кніга адкрывае нам невядомы свет пераносіць нас у будучыню дазваляе заглянуць у любы куточак зямлі. Дзеці чытайце кнігі. Няхай гэтыя мудрыя дарад-чыкі дапамагаюць вам крочыць па жыцці.
Адказ: Жыццё наша поўніцца нязведанымі і
каштоўнымі скарбамі.
Кніга адкрывае нам невядомы свет, пераносіць нас у будучыню, дазваляе заглянуць
у любы куточак зямлі.
Лагагрыф Без а – я – сцізорык,
Што ў паход бяруць з сабою,
Уставіш а – і стану я
Сказам вялікім у мове.
Заданне 3. Выпішыце складаны сказ, пастаўце знакі
прыпынку. Перабудуйце 1-ы і 2-і сказы ў
складаны. Намалюйце схему.
Жыццё наша поўніцца нязведанымі і каштоўнымі скарбамі. А стварае іх чалавечы розум. Тысячагоддзямі з пакалення ў пакаленне перадаюцца веды. Кніга – дзі-восны скарб. Яна ўяўляе сабой усю нашу спадчыну якую мы атрымалі ад продкаў. Добрая кніга – гэта проста свята. Нездарма гавораць Не той разумны, хто ўсё ведае, а той, хто ведае, дзе і пра што можна прачытаць. У гэтых словах вялікая праўда. Кніга адкрывае нам невядомы свет, пераносіць нас у будучыню, дазваляе заглянуць у любы куточак зямлі. Дзеці чытайце кнігі. Няхай гэтыя мудрыя дарадчыкі дапамагаюць вам крочыць па жыцці.
Адказ: Яна ўяўляе сабой усю нашу спадчыну,
якую мы атрымалі ад продкаў.
Жыццё наша поўніцца нязведанымі і каштоўнымі скарбамі, а стварае іх чалавечы розум. [─ ═], а [─ ═].
‘
з ак
Заданне 4. Знайдзіце і выпішыце сказ са звароткам. Пастаўце знакі
прыпынку. Перабудуйце сказ так, каб зваротак стаў дзейнікам
(1варыянт) і дапаўненнем (2 варыянт).
Жыццё наша поўніцца нязведанымі і каштоўнымі скарбамі. А стварае іх чалавечы розум. Тысячагоддзямі з пакалення ў пака-ленне перадаюцца веды. Кніга – дзівосны скарб. Яна ўяўляе сабой усю нашу спадчыну, якую мы атрымалі ад продкаў. Добрая кніга – гэта проста свята. Нездарма гавораць Не той разумны, хто ўсё ведае, а той, хто ведае, дзе і пра што можна прачытаць. У гэтых словах вялікая праўда.
Кніга адкрывае нам невядомы свет, пераносіць нас у будучыню, дазваляе заглянуць у любы куточак зямлі. Дзеці чытайце кнігі. Няхай гэтыя мудрыя дарадчыкі дапама-гаюць вам крочыць па жыцці.
Адказ:
Дзеці, чытайце кнігі.
1 варыянт. Дзеці чытаюць кнігі.
2 варыянт. Дзецям чытаюць кнігі.
Загадка
Мая задача перадаць
Без змен чужыя словы.
Хто паспрабуе адгадаць
Зусім няцяжкія два словы?
Заданне 5. Знайдзіце сказ з простай мовай.
Запішыце схему, якой ѐн адпавядае.
А: “П!” “П?”– а.
“П”,– а. А: “П”.
А: “П?” “П!”– а.
Жыццё наша поўніцца нязведанымі і каштоўнымі скарбамі. А стварае іх чалавечы розум. Тысячагоддзямі з пакалення ў
па-каленне перадаюцца веды. Кніга – дзівосны скарб. Яна ўяўляе сабой усю нашу спадчыну, якую мы атрымалі ад продкаў. Добрая кніга – гэта проста свята. Нездарма гавораць Не той разумны, хто ўсё ведае, а той, хто ведае, дзе і пра што можна прачытаць. У гэтых словах вялікая праўда.
Складзіце выказванне вядомага пісьменніка,
расстаўце знакі прыпынку.
1 варыянт.
Для мяне, была, цудам, сапраўдным,
кніга, заўсѐды, настаўнікам, пісаў, жыцця,
Іван Мележ.
2 варыянт.
Люблю, кнігі, з маленства, чытаць,
і праца, таму што, гэта, адзначаў, і свята,
Янка Брыль.
Адказы: 1 варыянт.
“Для мяне кніга заўсѐды была цудам, сапраўдным
настаўнікам жыцця”, – пісаў Іван Мележ. АБО:
Іван Мележ пісаў:“Для мяне кніга заўсѐды была цудам,
сапраўдным настаўнікам жыцця”.
2 варыянт.
“З маленства люблю чытаць кнігі, таму што гэта і
праца, і свята”, – адзначаў Янка Брыль. АБО:
Янка Брыль адзначаў: “З маленства люблю чытаць
кнігі, таму што гэта і праца, і свята”.
Кніга адкрывае свет. Яна робіць наша жыццѐ
цікавым і радасным. Калі ты любіш чытаць, то
побач з табою заўсѐды будуць верныя сябры.
Шануйце і беражыце кнігу, дзеці!
жыццѐ і .
Калі ─ любіш чытаць, то …═ сябры.
═ і ═ , Зв.!
Дамашняе заданне:
скласці картку-заданне па раздзеле “Сінтаксіс і пунктуацыя”;
перакласці на беларускую мову два выказванні рускіх пісьменнікаў пра кнігі;
скласці крыжаванку па раздзеле “Сінтаксіс і пунктуацыя”;
міні-сачыненне “Кніга ў маім жыцці”;
казка “Пра краіну Сінтаксіс і яе сталіцу Пунктуацыю ”.
ФІЛАЛАГІЧНАЯ ЛАБАРАТОРЫЯ
УРОК - ДАСЛЕДАВАННЕ “ЛІЧЭБНІК”
1. ХАРАКТАРЫСТЫКА АБ’ЕКТА
2. ПРАКТЫЧНЫЯ ЗАДАННІ
3. ВЫНІКІ ДАСЛЕДАВАННЯ
ЭТАПЫ ДАСЛЕДАВАННЯ:
ХАРАКТАРЫСТЫКА АБ’ЕКТА
ЛІЧЭБНІК
Агульнае значэнне
Марфалагічныя прыметы
Сінтаксічная роля
ДЗЯВЯТЫ ДЗЯСЯТЫ СЯМНАЦЦАТЫ ВАСЯМНАЦЦАТЫ
Запомні!
Каб уважлівымі быць,
Трэба трошкі адпачыць.
Раз – падняцца, усміхнуцца,
Два – сагнуцца, разагнуцца.
Тры – галоўку ўверх падняць,
На чатыры – паківаць.
Пяць – рукамі памахаць.
Шэсць – як я – хутчэй прысесці,
Сем – за парты ціха сесці.
Восем – сшыткі падраўняць,
Дзевяць – кніжку ў рукі ўзяць,
Дзесяць – будзем працаваць.
І цікава адпачылі,
І лічэбнік паўтарылі.
Х В І Л І Н К А А Д П А Ч Ы Н К У
ПРАКТЫЧНЫЯ ЗАДАННІ
С 3 Ж ПРЫ 5 ВІ 3 НА ПА 3 ЁТ
Г 1 НІК ЭЛЕК 3 К
Знайдзіце лічэбнікі: Пяць сяброў, пяцігадовы хлопчык, пяты ў чарзе, “пяцёрка” за адказ, стаў пяцікласнікам, пяціпавярховы дом, пяцьдзясят старонак.
Выпішыце са сказаў лічэбнікі ў два слупкі (колькасныя і парадкаввыя): а) Пятнаццацігадовы падлетак Аран Фернандас быў залічаны ў Кембрыджскі ўніверсітэт ў Вялікабрытаніі і стаў самым юным студэнтам за апошнія дзвесце гадоў. б) Кіеўскія школьнікі перасталі спазняцца на першы ўрок, таму што
пачалі рабіць ранішнюю зарадку ў школе. в) Кітаянка Ма Сюсіань упершыню прыйшла вучыцца ў школу ў сто два гады, хоць марыла пра гэта ўсё жыццё. г) Усё большая колькасць амерыканскіх школ скарачае вучэбны тыдзень да чатырох дзён, каб паменшыць бюджэтныя расходы і пазбегнуць звальнення настаўнікаў. д) Міністр адукацыі і навукі Расійскай Федэрацыі А. Фурсенка заявіў, што ва ўсіх расійскіх школах да дзве тысячы дванаццатага года будзе ўведзена сістэма электронных дзённікаў.
У сказах в) (І вар.) і д) (ІІ вар.)
вызначце род, лік, склон
лічэбнікаў, іх сінтаксічную
ролю.
ВЫНІКІ ДАСЛЕДАВАННЯ:
1. ЛІЧЭБНІК – ГЭТА . . . 2. ЛІЧЭБНІКІ ПАДЗЯЛЯЮЦЦА НА . . . 3. ЛІЧЭБНІКІ Ў СКАЗЕ ВЫКОНВАЮЦЬ . . .
Электронны вучэбны дапаможнік “Сучасная
беларуская арфаграфія”разлічаны на тое, каб
- аптымізаваць працэс навучання ў школах і
ВНУ краіны;
- павысіць агульнакультурны ўзровень
карыстальнікаў беларускай мовай;
- зацікавіць і падахвоціць грамадства да
вывучэння беларускай мовы.
Для таго, каб выкарыстаць тэарэтычны і практыч-
ны матэрыял электроннага падручніка, неабходна
мець камп’ютар з правам доступу ў сетку інтэрнэт ,
набраць vedy.by або адкрыць адну з найбольш прыдат-
ных і зручных для вас праграм пошуку інфармацыі
(Google.com, yandex.by, tut.by, rambler.ru) і ў ѐй
набраць vedy.by.
Электронная кніга па арфаграфіі – першы ў Беларусі
даведнік, у якім
- шырока прадстаўлены матэрыял, прысвечаны тэорыі
беларускай арфаграфіі;
- асвятляюцца складаныя пытанні правапісу (варыянтныя і
спрэчныя арфаграмы);
- прапанавана скразная нумарацыя правіл і вялікая колькасць
слоў-прыкладаў з розных галін навукі, культуры, вытворчасці;
- удакладнены змест асобных арфаграфічных прадпісанняў,
змешчаных у Законе, з улікам іх спрашчэння і нагляднасці.