11th International Theatre Festival

Actor of EuropeАктерот на ЕвропаActeur de l’Europe

Transbourdary European Prespa Park Greece - Macedonia - Albania

Prespa, 6 - 11 July 2013

To create Europe is to create peace - Jean MONNETДа се гради Европа, значи да се гради мир - Жан МОНЕ

THOUSANDS OF YESTERDAYBUT ONLY ONE TOMORROW

The Balkan is very oftenequalized with a mo-saic of nationalities, his-tories, languages, reli -gions and heterogenictraditions. But the termmosaic presents theterms of shape, view,

ho mogeneous subject and also the term of a play.What does the word Balcan represent in this summer2003, after so many dangers recently spent? Does it stillhave a sense? And the most important: Does it have afuture? What and which would be its definite shape orcontent? We do not intend to subscribe some artificialcomplex to this shape and figure. On the contrary itshold be a synonym of unity and closeness, althouth aperfect communion is impossible. But it is not a conditionto give the culture one possible progress, dimension, hor-izont and direction. Geographical and historical bordersdelimit, separate and contrast. The cult culture is oneunique meeting, exchange, sharing and connectingthe similarities but there is also one characteristic verycommon for the culture-connecting the differences.

A this poit, the intention of Macedonia to organize TheFestival Of Actor Of Europe, at the lake of Prespa thatis on the borders of three countries, three histories,three coultures: Macedonian, Albanian and Greek-atone most sensitive spot, which is much than an inno-vation of a spot in the Balkan’s mosaic. Beside the par-ticipans of these three countries, the participation ofBosnia and Hercegovina, Bulgaria, Serbia, MonteNegro, Romania, France and Belgium, too, will presenta real exhibit of Great Europe. These countries do notcome on the shore of the lake of Prespa to connector to mix with each other, but to be heared with theirown voice. This voice will be brought to talk or to singtogether with other voices. I repeat: neither whole norunison except in the choruses but a concert and as-sembly of different, authentic and for most of themoriginal voices. At the shore of the lake of Prespa, themosaic which is being moved this year can have thefollowing motto: THOUSANDS OF YESTERDAY BUT ONLYONE TOMORROW.

Text by Jacques Lacarriere (1925-2005), spiritual founder of Actor of Europe,

published in daily newspaper Figaro, Paris, in August 2003, for the First edition of the Festival

ИЛЈАДНИЦИ ВЧЕРА, НО САМО ЕДНО УТРЕ

Честопати го поистоветуваат Балканот со мозаикна народи, јазици, религии, хетерогени традиции.Но поимот мозаик, ги претставува и поимите фи-гура, пејсаж, хомоген предмет, но исто така и по-имот претстава. По толку многу премрежјапоминати неодамна, што претставува зборот Бал-кан во ова лето 2003-та? Дали сеуште има некојасмисла? И што е посебно важно: Дали има ид-нина? Која и каква би била неговата дефинитивнаформа или содржина? Притоа немаме намерана оваа форма или фигура да и препишиме не-каква вештачка целина, напротив, таа треба дабиде синоним на единство, на зближување, сооглед дека не може да се постигне совршено за-едништво. Но, културата е во состојба да и дадееден можен напредок, димензија, хоризонт и пра-вец. Географските и историските граници, разгра-ничуваат и одвојуваат, да не речеме, спро тивста -вуваат. Култикултурата пак, - а ова е единственасредба, размена, споделба, спојување, на слич-ностите но исто така, - а тоа е една карактери-стика апсолутно својствена за културата – спо -јување на разликите.

На овој план, иницијативата на Македонија да гоорганизира Фестивалот АКТЕРОТ НА ЕВРОПА наПреспанското Езеро – кое се наоѓа на границатана три земји, три истории: македонската, албан-ската и грчката – на една најчувствителна точка, сооглед дека е и најноваторската точка на балкан-скиот мозаик. Покрај учесниците на овие три земји,учеството на Босна и Херцеговина, на Бугарија, наСрбија, на Црна Гора, на Романија, но исто такана Франција и на Белгија, ќе претставува вистинскоманифестирање на голема Европа. Овие земји недоаѓаат на брегот на Преспанското Езеро за да сеспојат или да се измешаат едни со други, туку на-против, за на секоја од нив да и се чуе сопствениотглас. Глас кој ќе биде доведен да зборува - или дапее – заедно со други гласови. Повторувам: нитуцелина, ниту едногласие освен во хоровите! Тукуконцерт и собир на различни, изворни и за многуод нив оригинални гласови. На брегот на Преспан-ското Езеро, мозаикот кој се раздвижува оваа го-дина, би можел да го има следното мото:Илјадници вчера, но само едно утре!

Текст на Жак Лакариер (1925-2005),духовен основач на фестивалот Актерот на Европа,објавен во дневниот весник Фигаро, Париз, во август

2003 година, по повод првото издание на фестивалот

The first Actorof Europe Fes-tival was insti-gated in 2003by severalBal kan andE u r o p e a ntheatre en-thusiasts, in

the spirit of Jean Monnet’s notion “To create Eu-rope is to create peace”. When the EuropeanParliament declared the mythical Prespa Lakea European Transnational Park shared byGreece, Albania and Macedonia, it became anew theatre horizon of Europeanization of theBalkans. Spiritual ceremony with pearls of Greek,Macedonian and Albanian intellectual and lit-erary tradition is symbolic vertical similar to theArchimedes’s “point of support”. Prespa has be-come a Point of Support aiming to turn theBalkan tragedies from the past and present intotheatrical aesthetics which can serve as an ex-ample of the idea that both the theatre and

beauty will save the world. The first visionary ofthis act was the French writer with intercontinen-tal biography Jacques Lacarriere.His mythical text Thousands of Yesterdays, andOnly One Tomorrow has made him the eternalGuardian Angel of the spirit of Actor of Europe.This historical text published in Le Figaro, the Parisjournal, has opened the gates of Prespa, widelyknown for its underwater ancient palaces, for itsRoman mosaics, for one of the most mysteriousmedieval manuscripts The Secret Book of the Bo-gomils, for the Tsar Samoil, Vladimir and Kosara,for the Fresco of an Angel in Kurbinovo village,as well as the innumerable nocturnal butterfliesand endemic plants of Galicica as true bio, ecoand theatre Spiritus Movens of the hundreds ofactors coming from Europe, the Mediterraneanand from around the world with an aim to de-fend the eternity of the theatre as a mirror of life.

Jordan Plevnes - The Actor of Europe Festival Board President

Фестивалот “Актерот на Европа” беше покре-нат во 2003 година, од страна на неколку бал-кански и европски театарски сонувачи, водухот на мислата на Жан Моне “Да се градиЕвропа значи да се гради мир”. По прогласу-вањето од срана на Европскиот Парламентна митското Преспанско езеро за меѓугра-ничен европски парк помеѓу Грција, Алба-нија и Македонија, Преспа стана нов теа -тарски хоризонт на европеизацијата на Бал-канот. Духовната церемонија со бисерите нагрчката, македонската и албанската духовнаи книжевна традиција се симболичката вер-тикала која е слична на потпорната точка наАрхимед. Преспа стана потпорна точка запретворање на балканските трагедии во ми-натото и сегашноста во театарска естетикакоја може да биде носител на идејата декатеатарот и убавината ќе го спасат светот.Првиот визионер на тој чин со својата интер-континентална биографија, францускиот

пи сател Жак Лакариер, со својот митскитекст “Илјадници вчера, а само едно утре”,стана вечниот Ангел Заштитник на духот наАктерот на Европа и со неговиот историскитекст објавен во париски Фигаро ги отворипортите на Преспа, позната по своите под-водни антички палати, по своите римски мо-заици, по еден од најмистериозните сред -новековни ракописи Тајната книга на Богоми-лите, по Царот Самоил, Владимир и Косара,по фреските од Ангелот на Курбиново и побезбројните ноќни пеперутки и ендемски ра-стенија на Галичица, како вистински био, екои театарски spiritus movens на плејадата ак-тери кои доаѓаат од Европа, Медитеранот ицелиот свет, за да ја бранат вечноста на теа-тарот како огледало на животот.

Јордан Плевнеш - Претседател на Советот на фестивалот

Актерот на Европа

Address by the President of theRepublic of Macedonia, Mr.Gjorge Ivanov, on occasion 11thedition of the festival "Actor of Eu-rope"

Skopje, July 6, 2013

Dear All,It is with great pleasure that I wish you a

warm welcome to all of you who have gatheredtonight on the shores of Prespa Lake as well ascongratulate you on the occasion of the 10th

edition of the festival. Happy Anniversary to thesuccessful Actor of Europe Festival!

For one decade now, with dignity and bymeans of the power of art and culture, this festi-val has been conveying the idea of a united Eu-rope, Europe with no borders or prejudices, nonew or old Europe, no less or more Europeans.

Besides the magical lake on the triangle of thethree Balkan countries which do not only sharespace, but also culture, art and civilization,tonight and over the coming days, immortalityof the art shall unite languages and cultures, tra-dition and modernity, the past and the future.

Dear participants,I would like to emphasize that the Republic

of Macedonia always promotes European ideasof sharing, cooperation and unity. This event isjust an example of that. Particularly, the art andculture created in this region have always beena way to express values with strong humanisticas well as cosmopolitan messages. You, the par-ticipants of the festival, are Prespa and Mace-donia’s unconditional friends with whom weshare the vision of a united and prosperous Eu-rope.

Permit me once more to wish you a success-ful festival with great artistic achievements and,of course, to get inspired while enjoying Prespa’scultural heritage and its natural wealth as well.

Dr. Gjorgje Ivanov

Обраќање на Претседателот на Република Македонија Г-динот Ѓорге Иванов, по повод единаесетото издание нафестивалот "Актерот на Европа"

Скопје, 6 јули 2013 година

Почитувани,Имам особено задоволство да Ве по-

здравам сите вас, собрани вечерва на бре-говите на Преспанското Езеро и да Випосакам уште едно успешно издание на фе-стивалот „Актерот на Европа“.

Овој фестивал повеќе од една деценија,достоинствено, преку силата на уметноста икултурата ја пренесува пораката за обеди-нета Европа, Европа без граници и предра-суди, Европа без нови и стари, Европа безпомалку и повеќе Европјани. Покрај волшеб-ното езеро на тромеѓето на трите балканскидржави каде што се споделува не само про-стор, туку и култура, уметност и цивилизација,вечерва и во наредните денови преку бес-

мртноста на уметноста, повторно ќе се спло-тат јазиците и културите, традицијата и совре-меното, минатото и иднината.

Почитувани учесници, Би сакал да потен-цирам дека Република Македонија не самопреку оваа манифестација, туку секојдневноги промовира европските идеи за споделу-вање, соработка и заедништво. Токму умет-носта и културата создавана на овиепростори отсекогаш била исполнета со ху-манистички и космополитски пораки. Во васучесниците на фестивалот, Актерот на Ев-ропа, Преспа и Република Македонијаимаат безусловни пријатели со кои ја де-лиме визијата за обединета и просперитетнаЕвропа.

Дозволете уште еднаш да ви посакам даимате успешен фестивал со врвни умет-нички дострели и, секако, да се инспириратеи да уживате во културното наследство и при-родното богатство на Преспа.

д-р Ѓорге Иванов

I am happythat for the 11th timein Prespa is hap-pening Internatio -nal theatre festival"Actor of Europe",which became are al synonym forcul tural recognitionof Prespa throughall meridians in the

world. In the early twentieth century, whenAhmed Niyazi Bey built the Saraj, inspired bypostcard which he received from France, cer-tainly expect that Resen Saraj will grow in the"Pearl of the Prespa", where will be highly ap-preciated civilization and intercultural values.Today and in the past years, with "Actor of Eu-rope", as noble mission of cultural refinementin this area, you – actors, contribute the Euro-pean values of mutual respect of the differentcultures, here in Prespa, to rise to a higherlevel.

I am proud to successfully implementedefforts by the organizers, through art to buildbridges between nations. All together we

share the aspiration to a better tomorrow, whichcan be achieved only with mutual respect andunderstanding, and that the art in this case is asuccessful example of how we, the peoples of theBalkans should cooperate.

Enduring values that brings this festival areof particular interest of Resen Municipality. That iswhy we are honored and obligated to help thisfestival and to secure its right place on the mapof events in this region, as event which despiteartistic, have also unifying dimension of the threepeoples and cultures who share the same lake.

I am confident that this year's festival pro-gram "Actor of Europe" will allow us to enjoy pleas-ant moments which will be remembered until thenext edition of the "Actor of Europe."

At the end I like to wish to festival partici-pants, successful performances and a pleasantstay, stay that would inspire them, when they re-turn to their countries to tell about God's beautyof Prespa.

MA Djoko Strezovski, Mayor of Resen

Среќен сум, што по единаесет ти патво Преспа се одржува фестивалот “Акте-рот на Европа”, кој пре рас нува во вистин-ски синоним за културно препо знава ње наПрес па низ сите свет ски меридијани.

Во почетокот на дваесетиот век, когаАхмед Нијази Бег го градел ресенскиотСарај инспириран од разгледницата која јадобил од Франција, секако очекувал декаресенскиот Сарај ќе прерасне во “Бисерна Преспа”, каде високо ќе се ценат и ќесе негуваат цивилизациските и меѓукултур-ните вредности. Денес и во изминатите го-дини, токму со “Актерот на Европа” и совашата благородна мисија на културнооплеменување на овој прос тор, Вие – акте-рите на Европа придонесувате вредноститена меѓусебно почитување на културите наразличните народи тука во Преспа, да сеиздигнат на едно повисоко ниво.

Горд сум на успешно реализира-ните заложби од страна на организаторот,преку уметност да гради и надградува мо-стови помеѓу народите. Сите ние заедноделиме стремеж кон подобро утре, тоаможиме да го оствариме само со меѓу-себно почитување и разбирање, а токмууметноста во случајов е успешен примеркако ние народите од Балканот треба дасоработуваме.

Трајните вредности и нивното негувањекои ги носи овој фестивал, се од особен инте-рес за Општина Ресен. Токму затоа имамечест и обврска да помогнеме овој фестивалда го зацврсти своето заслужено место на ма-пата на манифестации, како настан кој по-крај своите уметнички дострели има иобединувачка димензија на трите народи икултури кои делат едно исто езеро.

Убеден сум дека и годинешната фести-валска програма на “Актерот на Европа” ќе ниовозможи пријатни моменти на уживање, коиќе се раскажуваат до наредното издание на“Актерот на Европа”.

На крај на сите учесници на фестивалотим посакувам плодна работа и пријатен пре-стој, престој што ќе ги инспирира, кога ќе севратат во своите земји да раскажуваат забожјата убавина на Преспа.

М-р Ѓоко Стрезовски,Градоначалник на Ресен

Letter from Branislav Micunovic Zaga, Honorary President of the

Festival Actor of Europe and

Minister of culture of Mon-

tenegro

As a Minister of culture of Montenegroand Honorary president of the Internationaltheatre festival Actor of Europe I have honorto invite you on the 11th edition of this signifi-cant event which for 10 consecutive yearstakes place in Prespa, Macedonia in the pe-riod between 6th and 11th July. Prespa is sym-bol of Europeanization of the Balkans and it’streasury of Balkan and European heritage. Thisregion shared between Macedonia, Albaniaand Greece was announced for protectedTransboundary Park in 2000 year, by Europeanparliament.

The 11th edition of the festival will beopen with the theatre play of Strindbergs In-tima Theater “Miss Julie”, performed by Ms.Anna Pattersson and this year edition of thefestival, same as previous editions, will be cel-ebration of the Balkan cultures in the commonEurope home.

Писмо од Бранислав Мичуновиќ-Жага,Почесен претседател на фестивалот „Актерот на Европа“

и Министер за култура на Црна Гора

Како министер за култура на Црна Гораи Почесен претседател на Интернационалниоттеатарски фестивал “Актерот на Европа”,имам чест да Ве поканам на 11-тото изданиена овој значаен настан кој се одржува во Пре-спа, Македонија, веќе 10 години по ред, меѓу6-ти и 11-ти јули. Преспа е симбол на европеи-зацијата на Балканот, како и ризница на бал-канското и европското наследство. Овојрегион на тромеѓето меѓу Македонија, Алба-нија и Грција беше прогласен за заштитенТранснационален парк во 2000 година, одстрана на Европскиот парламент.

11-тото издание ќе го отвори театарскатапретстава “Г-ѓица Јулија”, на Стриндберг Ин-тима Театарот, во изведба на Ана Патерсон.

Овогодинешното, исто како и претход-ните изданија на фестивалот, ќе претставувапрослава на балканските култури во заеднич-киот европски дом.

Actor of Europe Award WinnersДобитници на наградата „Актер на Европа“

2003 ‐ Ljuba Tadic, Serbija

2003 ‐ Marius Kurkinski,Bulgaria

2004 ‐ Bajrus Mjaku,Macedonia

2004 ‐ Birute Mar, Latvia

2004 ‐ Zijah Sokolovic, Bosnia & Herzegovina

2005 ‐ Belma Lizde Kurt, B & H

2005 ‐ Kostas Gakides, Greece

2006 ‐ Dan Puric, Romania

2007 ‐ MonicaSantoro, Italia 2007 ‐ Zvezda

Angelovska,Macedonia

2008 ‐ GorgiJolevski, Macedonia

2009 ‐ Kasiel Noah Asher,Bulgaria

2009 ‐ MiremontRoger, France

2010 ‐ Dimitri Orgotska, Albania

2010 ‐ Irina Evdokimova,Russia

2010 ‐ Joana Popovska,Macedonia

2010 ‐ Mentor Zimberaj,Kosovo

2010 ‐ RadaDjuricin, Serbia

2011 ‐ Richard Martin, France

2011 ‐ Tigran Torosijan, Bulgaria

2012 ‐ Bruce Myers, England

2013 ‐ Anna Pettersson,Sweden

2012 ‐ Despoina Sarafeidou,Greece

Actor of Europe Award WinnersДобитници на наградата „Актер на Европа“

06.07.2013 / 21.00 / Saraj Resen

Свечено Отворање на фестивалот- Обраќање на Почесниот Претседател на фести-валот “Актерот на Европа”, Министерот за културана Црна Гора, Г-динот Бранислав Мичуновиќ Жага- Обраќање на Претседателот на фестивалот “Ак-терот на Европа”, Г-динот Јордан Плевнеш- Обраќање на Градоначалникот на Ресен, Г-динотЃоко Стрезовски- Доделување на наградата “Актер на Европа”, нашведската актерка Г-ѓа Ана Петерсон- Бисери на балканската поезија, во чест на 200 го-дишнината од раѓањето на Петар Петровиќ Његош

Opening ceremony of the festival-Address of Honorary President of the festival “Actor ofEurope”, Minister of culture of Montenegro, Mr.Branislav Micunovic Zaga-Address of President of the festival “Actor of Europe”,Mr. Jordan Plevnes -Address of Mayer of Resen, Mr. Gjoko Strezovski -Handing of the prize “Actor of Europe” to Swedishactor, Ms. Anna Pettersson-Pearls from Balkan poetry in honor of 200 years an-niversary from birth of Petar Petrovic Njegos

PROGRAM / ПРОГРАМА

06.07.2013 / 21.00 / Saraj Resen

“Г-ѓа Јулија”, Шведска

Автор: Август СтринбергАктер: Ана ПетерсонСтриндберг Интима Театар

"Miss Julie", Sweden

Authot: August StrindbergActor: Anna PetterssonStrindbergs Intima Teater

PROGRAM / ПРОГРАМА

07.07.2013 / 21.00 / Saraj Resen

“Столици”, Словенија

Автор: Нико Горшиќ, според ЕженЈонескоАктер: Нико ГоршиќМини Театар

"Chair(s)", Slovenia

Author: Niko Goršič, inspired by E. Ionesco Actor: Niko GoršičMini Teater

PROGRAM / ПРОГРАМА

07.07.2013 / 23.00 / Hotel Oteshevo

“Совршена анализа на еден папагал”, Македонија

Автор: Тенеси ВилијамсРежија: Ѓорѓи РизескиАктери: Анкица Бенинова, Ангела Стојановска,Дритон Вејсели, Даниел Георгиевски, Бобан АлексовскиУниверзитет за аудиовизуелни уметности ЕСРА Скопје

"Perfect analysis of a parrot", Macedonia

Author: Tennessee WilliamsDirecotor: Gjorgji RizeskiActors: Ankica Beninova, Angela Stojanovska, Driton Vejseli, Daniel Georgievski, Boban AleksovskiUniversity of audiovisual arts ESRA Skopje

PROGRAM / ПРОГРАМА

08.07.2013 / 21.00 / Saraj Resen

“Столици”, Македонија, Бугарија

Автор: Ежен ЈонескоРежисер: Љупчо ГеоргиевскиАктери: Јоана Поповска и

Атанас Поп ДимитровМал драмски театар, Битола

"Chair(s)", Macedonia, Bulgaria

Author: E. IonescoDirector: Ljupco GeorgievskiActors: Joana Popovska,

Atanas Pop DimitrovSmall drama theater, Bitola

PROGRAM / ПРОГРАМА

09.07.2013 / 21.00 / Saraj Resen

“Дневникот на лудиот”, Србија

Автор: Н.В. ГогољРежисер: Душан Станикиќ Актер: Иван ВидосављевиќКњажевско Српски Театар, Крагујевац

"The diary of a madman", Serbia

Author: N.V. GogoljDirector: Dušan StanikićActor: Ivan VidosavljevićKnjazevsko Srpski Teatar, Kragujevac

PROGRAM / ПРОГРАМА

09.07.2013 / 23.00 / Hotel Oteshevo

Меѓународна ликовна колонија Де Ниро – Еднодневна изложба на Мирослав Масин

International painting colony De Niro - One day exhibition of Miroslav Masin

PROGRAM / ПРОГРАМА

10.07.2013 / 21.00 / Saraj Resen

“Човекот кој...”, Грција

Автор: Матеј ВишнецРежисер: Павлос ДанелатосАктер: Криса Јоанидоу

"The Man Who...", Greece

Author: Matei VisniecDirector: Pavlos Danelatos Actor: Chrissa Ioannidou

PROGRAM / ПРОГРАМА

10.07.2013 / 22.00 / Saraj Resen

“Не се брои”, Албанија, Грција

Автор и режисер: Јанис ПердикисАктер: Бедри ХоџаТеатарска куќа “Високи ѕидови”, Солун, Грција

"Do not count", Albania, Greece

Author and director: Janis Perdikis Actor: Bedri HoxhaTheater House "High Walls" Thessaloniki, Greece

PROGRAM / ПРОГРАМА

11.07.2013 / 21.00 / Saraj Resen

“Во затворот”, Турција

Автор: Серкан УштунерАктер: Онур ДеликуртБахчешехир Универзитет, Истанбул

"In prison", Turkey

Director: Serkan ÜstünerActor: Onur DelikurtBahçeşehir University, Istanbul

Closing ceremony and announcing of the prizesСвечено затворање на фестивалот и доделување на награди

Жири комисија / Jury Commission:Мето Јовановски / Meto Jovanovski – Претседател на жири / President of the JuryСулејман Рушити / Suleyman Rushiti – Член на жири / Member of the JuryМартин Кочовски / Martin Kochovski – Член на жири / Member of the Jury

PROGRAM / ПРОГРАМА

Спонзори и помагатели:Министерство за култура на РМ, Општина Ресен, Дом на култура “Драги Тозија” - Ресен, Универзитетза аудиовизуелни уметности ЕСРА, Lake View, Hotel & Resort, Otesevo, Aquapura Macedonia, Центар закултура Битола, Битолски информативен неделник “Јавност”, Пивара Скопје, Земјоделски комбинат“Пелагонија” - Битола, “БИМИЛК” - Битола, Општина Новаци, Макминерал доо Битола - “Пела Роса”,Јавно претпријатие “Стрежево” - Битола, Печатница “Графопром” - Битола, Јавно претпријатие “Ко-муналец” - Битола, Јавно претпријатие “Нискоградба” - Битола, Фабрика за шеќер “4-ти НОЕМВРИ” -Битола, Паскалин кафе, Јавно претпријатие “Пазари” - Битола, Старски дом “Сју Рајдер” - Битола

Actor of Europe - Актерот на ЕвропаLake without borders - Езеро без границиTel. +389 2 3061543 / Fax. +389 2 3067609 / www.actorofeurope.net