KWARTAALBLAD VOOR OUDERS, VERWANTEN EN RELATIES

ZIJLNIEUWS

2/2014

‘Zelf koken heeft alleen maar voordelen’‘Bewegen, ontmoeting en plezier’‘Ik voel me een rijk mens’Boegbeeld kiest bewust

GOED LEVEN

Vanmiddag eet ik met onze kleinkinderen van 6 en 4 jaar een ijsje bij een strandtent aan zee. Jente van 6 krijgt van zijn moeder een nieuw ijsje nadat hij aangegeven heeft dat hij zijn uitgeko-zen ijsje niet lekker vindt. Even later bedenkt hij zich en wil allebei de ijsjes opeten. Zijn moe-der besluit resoluut dat het eerste ijsje naar de prullenbak gaat. Hij lustte dat immers niet… Zijn moeder maakt een inschatting: Jente heeft absolute duidelijkheid nodig en krijgt dat op deze manier. Voor haar is dat belangrijker dan het feit dat ze een ijsje in de prullenbak gooit. Op deze wijze voorkomt ze een aantal zaken: 1. haar zoon krijgt te veel ijs, 2 haar zoon denkt dat hij de regie heeft in de opvoeding en 3 met haar dui-delijkheid van nu voorkomt ze problemen in het (latere) gedrag van haar zoon. De link met een

gezonde leefstijl is gauw gelegd. Gezonde leefstijl heeft niet alleen te maken met veel groente en fruit eten en bewegen. Gezonde leefstijl heeft ook te maken met inschatten en voorkomen. Het inschatten gaat over het nadenken over het (op-)voeden van kinderen en mensen die van onze zorg en steun afhankelijk zijn. Nadenken over wat er mis kan gaan, wat je wilt bereiken en hoe dat het beste kan. Nadenken over hoe je mensen uitnodigt goed voor zichzelf te zorgen omdat ze de moeite waard zijn. Laten zien hoe ze zichzelf kunnen verwennen op een mooie manier. En vooral ook: voordoen hoe je dat kunt doen. Ook wij kunnen, net zoals de moeder van Jente, daar-door voorkomen dat kinderen en mensen, die van onze zorg en ondersteuning afhankelijk zijn, later in de problemen komen.

Inschatten en voorkomen

Wat betekent minder geld voor De Zijlen?

Wat vind jij?In hoeverre hoort het bij jouw beroep als begeleider om actief iets te ondernemen samen met een cliënt die te zwaar weegt, maar die zelf niet in beweging wil komen? Mag je ingrijpen en zo ja, hoe doe je dit? Wat vinden

familieleden hiervan? Reageren naar zijlnieuws@dezijlen.nl

2 / ZIJLNIEUWS

In de afgelopen tijd hebben we regelmatig informatie gegeven over de veranderingen in de zorg. Cliënten die nu ondersteuning van De Zijlen krijgen maar niet bij ons wonen, moeten vanaf 2015 voor ondersteu-ning aankloppen bij de gemeente. Als de gemeenten geen zorg voor deze cliënten inkopen bij De Zijlen betekent dit fi nancieel een daling van de inkomsten met 9%.

Minder geld De gemeenten krijgen voor deze inkoop van zorg ook minder geld. Daarnaast kunnen de gemeenten zelf geld in reserve houden voor noodge-vallen. Zo kunnen de kortingen van de gemeenten op het budget aardig oplopen. De Zijlen rekent met een korting van 20 tot 30%. Ook bij de langdurige zorg zijn voor 2014 tot 2018 kortingen aangekon-digd, oplopend tot circa 10%.

Is De Zijlen fi nancieel gezond?Ja, we staan er nu goed voor. We hebben de laatste 10 jaar gekozen voor een stabiel fi nancieel beleid. Dit betekent dat we fi nanciële meeval-lers niet gelijk hebben uitgegeven. Daarnaast is door de invoering van de ZZP’s iedereen gewend geraakt om te werken met het beschikbare budget voor de cliënt.

Maar waarom moeten we dan toch met minder geld werken?Het klopt dat we vanaf 2014 ieder jaar een korting toepassen op het budget voor de zorg (2%). Dat doen we tot 2018. Bij de ondersteunende diensten bedraagt die korting zelfs 5% per jaar. Op deze wijze krijgen we samen met de cliënten de tijd om te wennen aan een lager besteedbaar budget.

Waarom hebben we een spaarpot nodig?De Zijlen heeft een spaarpot nodig

om bijvoorbeeld te lenen bij de bank voor nieuwbouw. En nieuwbouw is weer belangrijk om aantrekkelijk te zijn voor (nieuwe) cliënten en om goede zorg te leveren. De spaarpot is ook bedoeld als buffer voor het opvangen van fi nanciële tegenslagen en om goed voorbereid te zijn op de toekomstige ontwikkelingen.

Wat doet De Zijlen als er geld overblijft?De Zijlen wil altijd een spaarpot hebben van 20% van de totale opbrengsten. Houden we meer over dan nodig is voor deze spaarpot, dan vloeit het overschot terug naar de zorg. In 2013 is dat het geval: € 1,2 miljoen vloeit naar de zorg ‘terug’. Alle locaties ontvangen een ‘beteke-nisbudget’. Cliënten, verwanten en medewerkers bepalen samen wat ze met dit geld gaan doen. De investe-ring moet wel ‘Betekenis boven be-perking’ ondersteunen of versterken.

ZIJLNIEUWS / 3

Zelf koken heeft alleen maar voordelen. Dit gegeven loopt als een rode draad door het enthousiaste verhaal van Bregt Hoekstra en Martha van Til, woonbegeleiders van de jongeren in Hornerhof in Zuidhorn.

Hoe belangrijk vinden jullie gezonde voeding en wat doe je daarmee in Hornerhof? ‘Alles valt of staat met een gezonde en gevarieerde maaltijd. Dit betekent bijvoorbeeld zoveel mogelijk verse, seizoensge-bonden groenten. Twee stuks fruit per dag en weinig of niet snoepen. Daarnaast letten wij en de jongeren vooral ook op aanbiedingen. De folders van de diverse winkels worden hier uitgeplozen. We wijzen elkaar op weekaanbiedingen vanwege het beschikbare budget, waar we overigens prima mee uitko-men. Aan biologische voeding komen we niet toe, want daar hangt een ander prijskaartje aan, maar we hebben wel een biologische kruidentuin! We werken op basis van ‘gestuurde inspraak’, omdat volledige inspraak van de jongeren kan resul-teren in te veel ‘dat lust ik niet’.’

Is het nodig om jongeren te motiveren om gezond te eten en hoe pakken jullie dat aan?‘Na onze verhuizing van de Terp op Sintmaheerdt naar Zuid-horn besloten we om de bakjes de deur uit te doen en alle dagen zelf te koken, waar mogelijk samen met de jongeren. Eerst dachten we dat we daar geen tijd voor zouden hebben, maar dat is dus helemaal niet waar. Wat het mooie is? Als we om vijf uur gaan koken is de keuken de centrale plek. Wie kan helpt mee en schilt de aardappelen of snijdt de groenten. Ook

al duurt dat een uur, geeft niks, je hebt het wel zelf gedaan en krijgt daarvoor complimentjes. Dat versterkt enorm het zelf-vertrouwen. Zelf koken betekent ook heerlijke etensgeuren in huis. Door de week verzorgen twee collega’s de inkopen en in het weekend gaan we samen met de jongeren naar de winkel. Zo leren ze hoe alles eruit ziet, wat je er mee kunt en hoe je eten klaar maakt. Er zijn kinderen die als probleemeters bij ons binnenkwamen en nu volop genieten van de warme maaltijd.’

Wat is het resultaat en waar zijn jullie het meest trots op? ‘Zelf koken is veel smakelijker dan het eten uit bakjes! Die etensgeuren alleen al. Zelfs slechte eters worden door de geur gestimuleerd om lekker te eten. Het eet bovendien gezelliger met de potten en pannen op tafel in plaats van uit die bakjes. Sommige jongeren hebben gaandeweg geleerd hoe je moet koken en kunnen inmiddels praktisch helemaal zelfstandig de maaltijd verzorgen, met onze hulp ter assistentie. Ze leren veel over gezond en minder gezond tijdens het winkelen. Na de maaltijd zijn er allerlei klusjes die je samen doet, zoals de afwas, opruimen en dergelijke. Daar maak je een gezellige activiteit van. In het weekend proberen de jongeren regelmatig nieuwe dingen uit. Daar kunnen ze zich echt op verheugen. Ja, zelf koken heeft alleen maar voordelen.’

V.l.n.r. Martha, Sharon, Marvin en Bregt: ‘‘Zelf koken is veel smakelijker dan het eten uit bakjes!’

Bewegen ontmoeting en plezier4 / ZIJLNIEUWS

Zelf baasDe 96-jarige Catharina was als bewoner van Vredewold actief betrokken bij de totstandkoming van de beweegtuin. Samen met Bea Louwes van De Zijlen, de ANBO en directie van Vrede-wold croste ze twee jaar geleden per Zijlenbus door Nederland om diverse beweegtoestellen te testen. Ze hadden een rolstoel meegenomen om er zeker van te zijn dat ook rolstoelers plezier zouden beleven aan de nieuwe beweegtuin. En dat doen ze. Jel-ly bijvoorbeeld. Ze zit in de rolstoel en trekt aan de rekstok om zichzelf vooruit te trekken en vervolgens achteruit te duwen. Ze geniet er zichtbaar van. Maar wat als ze niet wil meedoen? “Dan doe ik niet mee”, zegt ze resoluut. “Ik ben de baas en ik beslis dat zelf!” Voor de mannen die deze middag meedoen geldt hetzelfde. “Als ik echt niet wil, ga ik niet mee hoor. Maar dit is heel mooi om te doen.”

TalentVolgens Bea draait het allemaal om bewegen, ontmoeting en plezier. “De vraag is op dit moment hoe we zoveel mogelijk mensen kunnen laten genieten van de beweegtuin. Zo hebben

we een arrangement samengesteld, waar groepen gebruik van kunnen maken. Gezellig samen bewegen met tot slot een gezonde lunch of koffi etafel. Ook bij de twee jaar geleden opgerichte G-afdeling van bowlen Leek gaat het om ontmoeting en plezier. Al blijkt gaandeweg dat een aantal deelnemers echt talent heeft voor bowlen. Zo hebben we onlangs meegedaan aan het Nederlands kampioenschap. Drie mensen van de G-af-deling uit Leek eindigden als fi nalist en dat op een toernooi met meer dan honderd deelnemers.”

VerbindenBea vertelt dat ze elke locatie van De Zijlen een sportimpuls (zie pagina 8 + 9) gunt. “Met het succesverhaal uit Hooge-zand-Sappemeer als voorbeeld willen we samen alle leef-stijlprojecten van De Zijlen op de kaart zetten en aan elkaar verbinden. Dankzij de sportimpuls - die naast Grootegast nu ook is aangevraagd voor Muntendam/Veendam en Groningen - kun-nen we de gezonde leefstijl binnen De Zijlen een fl inke impuls geven.”

‘Hallo Iris, komt Bea nog? Ik heb haar een mailtje gestuurd om even met haar te overleggen...’ Terwijl de bewoners van de Lindenhoeve onder aanvoering van stagiaire Iris rekken en strekken in de beweegtuin van woonzorgcentrum Vredewold in Leek, probeert Catharine Veeze contact te

leggen met Iris.

ZIJLNIEUWS / 5

Sinds begin juni verzorgt De Zijlen de lunch in het gemeentehuis van Groote-gast. Wethouder Bert Nederveen van gemeente Zuidhorn reageert via Twitter met de woorden ‘Mooi dat de gemeente Grootegast het goede voorbeeld van Zuid-horn heeft gevolgd. Wij genieten er elke donderdag van!’

Gezocht: verhalen en foto’s SintmarunWe zijn voor de 25e Sintmarun op zoek naar foto’s en verhalen van de afgelopen 25 jaar. Heb je een leuke foto of een bijzonder verhaal? Mail je foto of verhaal naar sintmarun@dezijlen.nl.

Keileuke keitjes

De Zijlen, Decokay Drachten en Frony pro-jecten & evenementen gingen van start met een maatschappelijk en duurzaam project. Mensen die worden begeleid door De Zijlen halen keien, daar waar ze overbodig zijn. Op de dagbesteding, aan de Hoofdstraat in Grootegast worden ze

schoongemaakt en geverfd tot keileuke keitjes. Ze gebruiken hiervoor restanten verf. De keileuke keitjes worden verkocht op lokale markten en binnenkort zijn ze ook online te bestellen.

De Dobbe op Sintmapark wordt gesloopt om plaats te maken voor nieuwbouw. Als alles volgens de plannen verloopt, verhuizen in maart 2015 vierentwintig ouderen met een meervoudige beperking naar de nieuwbouw.

Op 22 april verhuisden vierentwintig cliënten naar de nieuwe locatie aan de Zandumerweg in Niekerk. Op de open dag kwamen meer dan achthon-derd mensen uit Niekerk en omgeving kennismaken. Als verrassing bezocht later het Abel Tasmankoor spontaan de nieuwe woonvorm.

Donderdag 24 april sloeg wethouder Bert Nederveen van Zuidhorn - samen met leerlingen van de basisscholen Het Anker en De Borgh en cliënten van De Zijlen - de eerste paal voor de bouw van de Brede School in Zuidhorn, die in mei 2015 wordt opgeleverd.

Lintje voor Gerrit ten Kleij Gerrit ten Kleij kreeg een koninklijke onderscheiding uit handen van burge-meester Galama van Stadskanaal. Gerrit

woont in de Zonnehof in Onstwedde en doet al jaren volop mee in de maatschap-pij. Hij is al meer dan dertig jaar actief als hulpkoster in de kerk en als vrijwilliger bij de voetbalclub. Zijn begeleider Hielke Meijer heeft Gerrit voorgedragen voor de onderscheiding. ‘Gerrit is een cliënt die al maatschappelijk participeerde voordat het begrip bestond.’

Stel je computervraag aan Dirk Heb jij vragen over internet, de computer, laptop of tablet? De afdeling ICT van De Zijlen wil cliënten graag helpen al hun ICT-problemen op te lossen. Dirk Visser is het aanspreekpunt. Mail je vraag naar Dirk.visser@dezijlen.nl.

6 / ZIJLNIEUWS

ZIJLNIEUWS / 7

Voor wie is meerzorg bedoeld?‘Meerzorg is intensieve begeleiding voor mensen met zware problematiek. We willen graag dat ook deze cliënten zoveel mogelijk aansluiten bij het dagelijks leven. Ze hebben voor-al veel nabijheid van de begeleiders nodig. Soms bieden we mensen meer privéruimte, waardoor er minder prikkels zijn. Waar het vooral om gaat is de relatie cliënt-begeleider. Het duurt even voor je elkaar goed kent. Door het bieden van meer zorg, meer privéruimte en een hechte relatie tussen cliënt en begeleider gaat het vaak al beter met ze.’

Wat is meerzorg?‘Bij meerzorg ga je als team de diepte in om er samen achter te komen wat het beste werkt voor een individuele cliënt. Als begeleidingsteam heb je deskundigen nodig die op afstand naar het team kijken. Samen maak je plannen, ook met ouders, want zij kennen hun kind het beste. Je focust op dat wat goed gaat en je zorgt voor een dagprogramma dat is afgestemd op het niveau en de belevingswereld van de cliënt. We gaan metho-disch te werk, dit betekent we maken een plan, voeren het uit en evalueren het verloop. Waar nodig stellen we het plan bij.’

Wie krijgt meerzorg?´De 21-jarige Marja Bos bijvoorbeeld. Marja woont in het Koets-huis en heeft Zorgzwaartepakket 7 met meerzorg. Marja is tien weken te vroeg geboren, is geadopteerd en heeft hech-

tingsproblemen. Ook heeft ze een Autisme Spectrum Stoornis. Marja praat niet, maar ze begrijpt ons redelijk, al begrijpen we haar niet altijd. Marja zat eerder veel in de afzonderingsruimte, omdat we bijvoorbeeld niet wisten hoe we haar rustig konden krijgen. Dankzij minimale medicatie en een aangepaste bena-dering is ze. minder vaak agressief en in de afzonderingsruimte. Na elke activiteit bieden we Marja nu vijf minuten intensieve aandacht aan in haar eigen studio, waardoor ze rustig wordt. We signaleren wat er gebeurt en tijdens het multidisciplinair overleg bespreken we hoe we het leven voor Marja aangena-mer kunnen maken. Dan gaat het steeds om kleine stapjes.’

Wat betekent deze werkwijze voor begeleiders?‘Je moet als begeleiders vooral inlevingsvermogen hebben, fl exibel zijn en rustig. Dat eerste geldt uiteraard voor elke cliënt. Je bouwt vertrouwen op door er altijd te zijn voor de cliënt en je bent zo neutraal mogelijk. Je kijkt constant naar hoe iemand in zijn of haar vel zit. Daar stem je je handelen op af. Eerder zaten we bij Marja om haar te helpen. Gaandeweg zien we de wederkerigheid groeien en nu zijn we bij haar om samen iets te ondernemen. Bij mensen die meerzorg krijgen ben je altijd aan het puzzelen. Een eenvoudige puzzel heeft misschien honderd stukjes, meerzorg bestaat uit duizenden stukjes. Dankzij het ex-tra geld voor meerzorg leren we mensen als Marja steeds beter kennen en kunnen we haar beter begeleiden.’

‘‘

Puzzelen en kleine stapjes

Je zult maar in een wereld leven die jij niet snapt en er is niemand die jou begrijpt. Voor menigeen met ernstig autis-me is dit de dagelijkse realiteit. Begeleider in het Koetshuis op Sintmapark, Arnout Britstra, vertelt samen met

gedragsdeskundige Ine Arts waarom sommige cliënten zogeheten ‘meerzorg’ krijgen.

8 / ZIJLNIEUWS

x GoedlevenSportimpuls is een subsidie van de overheid om mensen meer te laten bewegen. De Zijlen en Huis voor de Sport Gro-ningen hebben, samen met andere zorgaanbieders, in Groningse gemeenten Sportimpulsprojecten aangevraagd voor mensen met een verstandelijke beperking. De eerste lopen in Hoogezand-Sappemeer en Oldambt. Met succes!

‘Het is een proces met kleine stapjes’

Het Vrijetijdsbureau van De Zijlen en Huis voor de Sport Groningen maakten in 2010 kennis met elkaar vanwege het Provinciaal onderzoek ‘Aangepast sporten’. “De vraag was: aan welke sporten is behoefte? Waarom bewegen mensen wel of niet en hoe kunnen we mensen in bewe-ging krijgen?”, aldus projectleider Mariska Zwartsenburg van Huis voor de Sport Groningen.

Gezonde leefstijlTijdens het onderzoek startte De Zijlen ook met deelname aan het landelijke project ‘Zo kan het ook’, gericht op zorginstellin-gen. Het resultaat? “Sindsdien zie je langzamerhand meer aan-dacht voor bewegen en een gezonde leefstijl”, aldus Mariska. “Voor mensen met een verstandelijke beperking zien we dat het een proces is waarbij kleine stapjes worden gezet. Bij ge-zond bewegen gaat het niet alleen om sporten bij een sportver-eniging, maar minstens zo belangrijk of misschien belangrijker is de beweging in het dagelijks leven. Uit het provinciale onder-zoek, maar ook uit landelijk onderzoek, blijkt dat er een paar drempels zijn waarom mensen met een verstandelijke beper-

‘Kijkers kunnen deelnemers worden’

Hij is er van overtuigd: iemand dwingen om te gaan be-wegen heeft geen zin. “Uit onderzoek blijkt dat iemand die echt niet wil bewegen ook niet gaat bewegen“, zegt Erik Sijsling, sportconsulent, actief in de gemeenten Gro-ningen en Grootegast. Hij vertelt wat wel mogelijk is.

Stimuleren“Je kunt het bewegen actief aanbieden en mensen stimuleren om mee te doen. Misschien, als de buurvrouw in beweging gaat, wil iemand wel mee. Er zijn mensen met een beperking die alleen maar kijken naar andere mensen die aan het be-wegen zijn. Vergeet niet dat je op verschillende manieren met sport en beweging bezig kunt zijn. Je kunt kijken, je kunt recre-atief meedoen of in competitieverband actief zijn. Wat we re-gelmatig zien is dat de mensen die eerst kijker zijn op den duur deelnemer worden. Maar dwingen heeft geen nut. We zien wel dat wie eenmaal over de streep is, vaak erg veel plezier heeft aan het bewegen.”

GezelligErik vertelt over mensen met obesitas voor wie de stap om te gaan bewegen vaak heel groot is. “Daarom praten we ook lie-ver over ‘bewegen’, in plaats van over ‘sporten’”, zegt hij. “Het woord sport geeft nogal een lading. Laat ze gewoon kijken en eventueel meedoen zodat ze een goed beeld hebben van het aanbod. Het kan dan beter geen ‘moeten’ zijn, want dat werkt vaak averechts. Maak er iets gezelligs van. We zeggen niet voor

niets: de begeleiding is heel belangrijk. Die moet vooral stimu-leren en motiveren. Vorm bijvoorbeeld met elkaar een groepje dat samen gezellig aan het bewegen gaat. Dat kan samen sjoelen zijn, een gezellige wandeling maken na het avondeten of tijdens de dagbesteding aan tafel leuke oefeningen doen. Vergeet niet dat elke vorm van beweging gezond is.”

PlezierErik benadrukt dat vooral het ‘samen iets ondernemen’ belang-rijk is. “Sporten en bewegen heeft niet alleen als doel om fi t te worden, het sociale aspect is minstens zo belangrijk. Sterker nog met name bij mensen met een verstandelijke beperking is de sociale kant vaak zelfs belangrijker dan het gezondheidsas-pect. Plezier hebben met elkaar, daar draait het om!”

3

ZIJLNIEUWS / 9

‘Ik ben al vijf kilo afgevallen’

Dankzij het succesvolle Sportimpulsproject ‘Fit zijn’, zijn steeds meer mensen met een verstandelijke beperking gezonder gaan leven. “Ik beweeg meer, snoep minder en ben al vijf kilo afgevallen”, zegt Fieneke, die elke vrij-dagmiddag meedoet aan de sportgroep 40+ in sportcen-trum Kalckwijck in Hoogezand.

Fieneke laat weten dat ze zich hierdoor beter voelt. “Sporten is leuk en ik zwem ook.” Trots laat ze haar stappenteller zien, waar dagelijks het getal 10.000 op moet verschijnen, als bewijs dat ze die dag 10.000 stappen heeft gezet. Lianne, die net als Fieneke in Bloemenstaete woont en bij het wonen wordt be-geleid door De Zijlen, heeft net drie kilometer hard gelopen als training voor de Vier Mijl in Groningen in oktober. Ook zij sport elke vrijdagmiddag met de 40+ groep in Kalckwijck.

Stap je gezondWoonbegeleider Bas Scholte-Aalbes, zelf een fanatiek sporter, begeleidt de sportievelingen en legt uit hoe alles is ontstaan. “Binnen Bloemenstaete zijn we twee jaar geleden begonnen met het project Gezonde Leefstijl. We eten gezonder, stimuleren bewoners om de trap in plaats van de lift te nemen en iedereen beweegt meer. Samen met Huis voor de Sport Groningen en an-dere organisaties voor mensen met een beperking hebben we vorig jaar een plan gemaakt, hoe mensen met een beperking meer en beter kunnen bewegen. We kregen geld van ZonMw om het plan uit te voeren. Het eerste onderdeel heet ‘Stap je Gezond’. Deelnemers krijgen een stappenteller om te zien hoe

veel ze lopen en ze krijgen les in gezonde voeding. Eén onder-deel is bijvoorbeeld een rondleiding door de supermarkt en met elkaar koken.”

Nieuwe sportgroepenHet tweede deel heet ‘Sport en bewegen voor ouderen met een verstandelijke beperking’. “We hebben nieuwe sport-groepen opgezet voor veertig plussers met een verstandelijke beperking”, aldus Bas. “We hebben de deelnemers gevraagd wat ze graag willen doen en daar sluiten we bij aan. Het derde onderdeel van het project is ‘Kies je aangepaste sport’. Via kennismakingscursussen kunnen mensen verschillende sporten uitproberen. Ik zie bewoners genieten van het sporten en als zij genieten, geniet ik ook!”

king niet bewegen. Soms is het vervoer de reden of er is geen tijd of geld om naar een sportclub te gaan. Ook de begeleiding is erg belangrijk. De mensen moeten worden uitgedaagd en dan vooral op het sociale aspect en minder op de competitie. Uiteraard is het belangrijk om de medische kant in de gaten te houden en goed te kijken naar het vermogen van elke indivi-duele persoon. Het is wel zo dat de mensen soms veel meer kunnen qua sport dan hun directe omgeving denkt.”

Essentieel Uit onderzoek blijkt eveneens dat onbekendheid soms een rol speelt om geen lid te worden van een club. Het kan eng zijn om de eerste keer te gaan kijken of men kent het sportaanbod eigenlijk niet. “Voor mensen met een verstandelijke beperking is goede begeleiding essentieel”, vervolgt Mariska. “Het is de kunst om laagdrempelig aan de slag te gaan en er voor te zorgen dat mensen er vooral plezier in hebben. Binnen de Inno-vatiewerkplaats Active Ageing voor mensen met een verstande-lijke beperking, waaraan zorgaanbieders deelnemen, wordt nu geïnventariseerd welke projecten en initiatieven allemaal lopen binnen de verschillende zorginstellingen. Ook kijken we wat alle inspanningen opleveren en welke factoren in de omgeving van de cliënt hierop van invloed zijn. Én ding is duidelijk: als we een gezonde leefstijl willen bevorderen, speelt iedereen daar een rol in. We moeten het samen doen.”

RustMarianne zegt dat ze zowel aan de bin-nenkant als aan de buitenkant een goed leven heeft. “Ik voel me een rijk mens. Ik heb familie die me helpt en ik denk dat er meer is tussen hemel en aarde. Ik heb iets met God en denk dat hij me onder-steunt.” Marianne en Jacob leerden el-kaar kennen toen Marianne achttien was. Sinds een jaar of tien wonen ze samen in Jacobs huis. Eenmaal per veertien dagen komt Anne Maatje langs, woonbegeleider van De Zijlen. “Als er iets is, kan ik haar tussendoor bellen”, zet Marianne. “We praten veel. Bijvoorbeeld over dingen op m’n werk of thuis waar ik mee vastloop. Ze is vooral een luisterend oor. Eerder had ik wel eens woedeaanvallen en dat is nu veel minder. Praten helpt. Ik werk met veel plezier vier dagen per week bij De Ster in Zuidhorn, een werk-leerbedrijf. Daar vangen ze mensen op die tussen wal en schip dreigen te vallen. Ik betaal het werk vanuit mijn persoonsgebonden budget (pgb). Ik heb m’n draai gevonden en dat geeft rust in mijn hoofd. Ik hoop dan ook dat ik daar kan blijven werken, want er gaat veel veranderen.”

Boos en verdrietigZenuwachtig over de veranderingen die op stapel staan is Marianne niet. “Wel boos, vooral van binnen en verdrietig van buiten. Waarom moeten mensen met een laag IQ de dupe worden van de bezuinigingen? Stel mijn moeder wordt ouder. De regering zegt dat ik haar dan in huis moet nemen, maar dat kan ik niet. Ik moet er ook niet aan denken dat ik geen pgb meer krijg. Ik ben bang dat ik dan zal verwaarlozen en eenzaam achter blijf. Dan denk ik: regering, waar zijn jullie mee bezig? Ik snap dat we met z’n allen moeten bezuinigen, maar mensen met een uitkering worden het hardst getroffen. Nu gaat de begeleiding over naar de gemeenten. Wie weet zegt de gemeente: De Zijlen, jullie doen het goed, je mag het blijven doen. Maar het kan ook zijn dat alles anders wordt. Dat is zo onzeker. Ik weet dat er mensen zijn die veel armer zijn dan wij. Dan denk aan kinderen in andere landen die niet naar school kunnen of slavenarbeid moeten doen. Dat is veel erger, maar ik hoop wel dat we gauw uit de crisis komen en dat we weten waar we aan toe zijn.”

Wat een goed leven betekent voor Marianne van der Meulen (42) en haar vriend Jacob (53) uit Grootegast? “Je hebt een goed leven als het je lukt om er het beste van te maken”, zeggen ze. “Wanneer je positief denkt, leuke dingen doet en voor elkaar klaar staat. Wij vullen elkaar wat dat betreft goed aan.”

‘Ik voel me een rijk mens’

10 / ZIJLNIEUWS

ZIJLNIEUWS / 11

EnergiedrankjesHet voornemen werd allereerst besproken in de cliëntvergade-ring, zo’n anderhalf jaar geleden. Het ging destijds vooral over de zeer populaire energiedrankjes. “Eén van de mensen dronk er wel vier per dag en stuiterde door de zaak”, vertelt Simone. “Iedereen was het er mee eens om gezonder te gaan leven en sindsdien willen we hier geen energiedrankjes meer. Ook willen we geen koekjes in plaats van een broodje voor de lunch. Er is iemand die regelmatig zijn brood voor tussen de middag vergat mee te nemen. Hij neemt nu op maandag een heel brood mee, waar hij dagelijks een paar plakjes van neemt. De ande-ren nemen belegd brood mee van huis, meestal bruin brood. Deelnemers kunnen met korting hier een tosti, pannenkoek of broodje ei kopen. Wij serveren koffi e of thee bij de lunch of mensen nemen melk of chocolademelk mee. We letten er op dat iedereen genoeg drinkt. De meeste mensen hebben fruit bij zich en sinds kort bieden wij hier ook fruit aan.”

SamenWanneer één van de werknemers aan de lijn wil doen, onder-steunen de collega’s van Boegbeeld dit initiatief. “We merken dat mensen dat fi jn vinden. We houden eveneens rekening met

de gezonde leefstijl wat onze traktaties betreft. We overleggen met cliënten die veel snoep kopen, want het snoep voor de gasten is hier volop aanwezig en is te koop voor de mensen die hier werken. We merken dat iedereen het fi jn vindt dat we hier samen op letten. Wanneer een cliënt bijvoorbeeld niet lekker in z’n vel zit en elke dag boterkoek eet, praten we daarover met de cliënt en met de woonbegeleiders hoe we hier mee moeten omgaan. Ik moet zeggen dat de mensen die hier momenteel werken, ruim vijftien, het allemaal prima vinden en graag ge-zond willen leven.”

BiologischNiet alleen voor de medewerkers is gezond steeds vaker het motto, ook voor de gasten. “Net als scholen bieden we kleine kinderen nu eveneens gezonde dingen aan, zoals fruit en rijst-wafels. Daarnaast hebben we Bionade, een biologisch gebrou-wen frisdrank, biologische appelsap en sinds kort hebben we biologisch boerderijijs. De tosti’s die we serveren zijn allemaal van bruin brood en de saus is een gepaste hoeveelheid. Op onze nieuwe kaart die in de maak is kunnen mensen ook een gewoon bruin broodje met beleg bestellen en poffertjes bakken we in zonnebloemolie in plaats van boter. Zo gaan we steeds bewuster om met voeding in alles wat we doen.”

Sinds een tijdje zijn de medewerkers van Boegbeeld in Lewenborg op de gezonde tour. Ze kijken niet alleen kritisch naar hun eigen lunch, maar ook naar dat wat ze hun gasten voorzetten in het restaurant of op het terras. “We doen

graag mee met wat er in de maatschappij leeft en besteden dus meer aandacht aan een gezonde leefstijl”, motiveert begeleidster Simone Schaub deze stap.

12 / ZIJLNIEUWS

Meld je aan voor de 4 Mijl! Zondag 12 oktober is de 28e editie van de 4 Mijl. Ook dit jaar schrijft De Zijlen zes teams in. Dit betekent dat er maximaal 42 personen kunnen meelopen. Wil je meedoen? Meld je aan bij Magret Kuhl.

Golfen in Roden Zaterdag 31 mei deden cliënten van Pro-mens Care, het Thomashuis en De Zijlen mee aan de golfprokkel op golfbaan Holthuizen in Roden. Vrijwilligers van de golfclub: super bedankt!

Film over veranderingen in de zorg ‘Je hoopt dat ze het later ook voor mij doen’. Dit is de titel van een fi lm, die gaat over veranderingen in de zorg. Mensen die worden ondersteund door De Zijlen werkten aan de fi lm mee. De presentatie was in het Hippolytushoes in Middelstum.

Ernst Bolt VIP bij Ajax! Ernst Bolt woont in Bloemenstaete in Sappemeer en had een grote wens: een keertje achter de schermen kijken bij Ajax! In het kader van de Prokkelweek

is dit verzoek ingediend bij Ajax en op 29 april was Ernst van harte welkom! Hij kreeg een echte VIP-behandeling. Hij mocht overal rondkijken. Als klap op de vuurpijl nodigde Ajax hem samen met zijn begeleider uit om in septem-ber een wedstrijd in de Arena te bezoe-ken.

Arjen Veenwijk Mooi Ernst, super dag dus! Helemaal goed! Laura Tuinstra Wat superleuk! Hoop dat je genoten hebt Ernst! Groetjes

In de prijzen op NK G-bowlen

Deelnemers van het Thomashuis uit Niebert en De Zijlen uit Leek reisden zondag 18 mei af naar het Nederlands Kampioenschap G-Bowlen in Almere. De deelnemers deden voor de eerst keer

mee en telden drie fi nalisten! René de Jong werd vierde bij de mannen. Tineke Lagerman en Atje de Boer werden vierde en tweede bij de dames.Reggie Ribbink Super gefeliciteerd en Tineke helemaal top dit! Topper ben je ook!

Truckersdag 2014 weer groot succesMaar liefst 214 cliënten reden mee in een vrachtauto op de Truckersdag. Ondanks het minder mooie weer was het weer een geweldig succes! We bedanken de Nienoordtruckers en alle andere mede-werkers!

Bezoek van motorrijders EggRun Zaterdag 12 april brachten motorrijders, in het kader van de landelijke EggRun, een bezoek aan De Gilde in Muntendam en aan Sintmaheerdt in Tolbert. Voor bewoner Theo in Muntendam was dit een middag om nooit te vergeten. Zittend op de Harley Davidson glom hij van oor tot oor. “Dit is net de TT van Assen”, aldus Theo. Bedankt rijders en vrijwilligers voor deze mooie dag!

Kijk op Facebook en Twitter en praat mee!

ColofonZijlnieuws komt vier keer

per jaar uit. Tekst en fotografi e: De Zijlen en

Tineke Hamming ZuidlarenVormgeving:

Wecke Design GroningenDruk: De Marne Leens

Redactie: Ida van Emmerik, Sita Mik, Martha Koster, Janet Jonker,

Jan Jongstra en Natascha Sanders