ZEHĠRLENMELER

ZEHĠR • Vücuda giren ya da organizmada Ģekillenen,

fonksiyon bozukluğu veya toksik belirtilere yol açan her madde.

• Ağız yolu, • Cilt yolu, • Ġnhalasyon • Zerk edildiğinde

– organizmaya zarar veren, – çeĢitli belirti ve bulgulara yol açan maddelerle, – organizmanın fonksiyonlarının geçici veya sürekli

bozulmasıdır.

• Ġlaçlar

• Kimyasal maddeler

• ÇeĢitli bitki veya hayvansal toksinler

• Koroziv maddeler

• Kostik maddeler

• Besinler

Zehirlenmelerde anamnez alınırken Ģu noktaların üzerinde durulmalıdır;

• Toksik maddenin cinsi • Alınan miktar • Zehirlenme yolu • AlınıĢ zamanı • Önceden mevcut hastalık varlığı • Zehirlenme belirtileri • YapılmıĢ olan sağaltımlar • Daha önce zehirlenme olup olmadığı • Zehirlenme nedeni • Birlikte zehirlenmiĢ olabilecek kiĢiler

ZEHĠRLENMELERE YAKLAġIM

ZEHİRLENMELERDE TANI

• Yakın zamana kadar Ģikayeti olmayan ve birden kliniği kötüleĢen

• 1-5 yaĢ arası çocuklar

• Emosyonel labilite

• Çevrel sorunları olan 10-14 yaĢ arası,

• Özellikle kız çocuklar

• GeçmiĢte zehirlenme hikayesi olanlar

• Pika öyküsü olanlar

Kliniği açıklayabilecek bir neden bulunamıyorsa intoksikasyon mutlaka düĢünülmelidir.

TANIYA YARDIMCI VİTAL BELİRTİLER

• BRADĠKARDĠ VEYA A-V BLOK;

–Kolinerjikler

• Karbamat insektisitler,

• Organofosfatlar,

• Dijital glikozidleri,

• Fizostigmin

• BRADĠKARDĠ VEYA A-V BLOK;

–Sempatolitikler

• β blokerler,

• Klonidin,

• Opiyatlar

TANIYA YARDIMCI VİTAL BELİRTİLER

• BRADĠKARDĠ VEYA A-V BLOK;

–Membran depresanları • Enkainid ve Flekainid,

• Kinidin,

• Prokainamid ve Diizopiramid ,

–Diğer • Kalsiyum agonistleri

• Lityum,

• Alfa adrenerjik agonistler,

• Propoksifen

TANIYA YARDIMCI VİTAL BELİRTİLER

• TAġĠKARDĠ;

– SEMPATOMĠMETĠKLER

• Amfetamin Ve Deriveleri,

• Kafein,

• Kokain,

• Efedrin Ve Pseudoefedrin,

• Fensiklidin,

• Teofilin

TANIYA YARDIMCI VİTAL BELİRTİLER

• TAġĠKARDĠ;

– ANTĠKOLĠNERJĠKLER

• Atropin,

• Amanita Muskaria mantarı,

• Trisiklik Antidepresanlar,

• Fenotiyazinler

TANIYA YARDIMCI VİTAL BELİRTİLER

• TAġĠKARDĠ;

– SELLÜLER HĠPOKSĠ SEBEBLERĠ

• Co,

• Siyanid,

• Hidrojen Sülfid

– DĠĞER

• Hidralazin

• Diğer Vazodilatatörler,

• Tiroid Hormonları

TANIYA YARDIMCI VİTAL BELİRTİLER

TANIYA YARDIMCI VİTAL BELİRTİLER

• Alkol

• Antikolinerjikler

• Antihistaminikler

• Barbitüratlar

• Karbonmonoksit

• Klonidin

• Siyanid

• Trisiklik antidep

• Hipolisemik ajanlar

• KurĢun

• Lityum

• Methemoglobinemi,

• Metildopa

• Narkotikler

• Fensiklidin

• Fenotiazinler

• Salisilatlar

KOMA

ZEHĠRLENME OLAYINA

YAKLAġIM

• Öykü

• Fizik inceleme

• Laboratuvar tetkikleri

• Tedavi

Çocuklar için toksik olmayan maddeler

• Renksiz Ģampuanlar

• Saç kremleri

• Losyonlar

• TraĢ kremleri

• Bebe yağı

• DiĢ macunu

Pastel boya

Tebeşir, tükenmez kalem

Kolonya

Mum

Ayakkabı boyası

Bir tablet / bir kaĢık öldürücü olan ilaçlar

• Trisiklik antidepresanlar

• Antipsikotikler

• Kinin türevleri

• Kalsiyum kanal blokerleri

• Opioidler

• Oral hipoglisemikler

Zehirlenen Hastaya Acil

YaklaĢım Ġlkeleri

• Temel yaĢam desteği

• YaĢamsal Bulgular ve toksikolojik fizik muayene

(Toksik sendromlar)

• Zehirlenme öyküsü

• Dekontaminasyon

• Eliminasyonun arttırılması

• Spesifik antidot uygulaması

• YatıĢ/taburculuk

Vital Bulgular

(solunum, nabız, kan basıncı, vücut s.)

Pupilla Büyüklüğü ve Reaktivitesi

Bilinç Durumu

Cilt Rengi,

Kusmuk

Nefesin Kokusu

ZEHĠRLENMELERE YAKLAġIM KLĠNĠK

TOKSİK SENDROMLAR (TOKSİDROMLAR)

Özellikle etyolojisi bilinmeyen olgularda

tanıda yardımcı olabilen, zehirin etkisine

bağlı olarak ortaya çıkan belirti ve bulgular

bütünüdür.

ANTİKOLİNERJİK SENDROM

• Cilt kuruluğu

• Susuzluk

• Midriazis

• Hipertermi

• Ġdrar retansiyonu

• Solunum yetmezliği

• Abdominal distansiyon

• Deliryum

• Konfüzyon

• Hallüsinasyon

• Koma

Belladon Alkaloidleri, Antihistaminikler, Trisiklik Antidepresanlar, Bazı Mantarlar

Organofosfatlar, Kolin Esterleri (Asetil Kolin,

Metakolin), Kolinerjik Alkaloidler (Pilokarpin), Bazı Mantarlar

• Ekzokrin bezlerin aĢırı sekresyonu,

• Bronkospazm,

• Hipotansiyon,

• Bulantı,

• Kusma,

• Diyare,

• Myozis,

• Ataksi,

• Paralizi,

• Konvülziyon,

• Koma

KOLİNERJİK SENDROM

Fenotiazinler, Haloperidol, Metklopramid

• Akut distonik reaksiyon,

• Tremor,

• Rijidite,

• Ataksi,

• Disfoni

EKSTRAPİRAMİDAL-DİSTONİK SENDROM

Karboksihemoglobin (Karbonmonoksit ),

Methemoglobin ( Nitrit, Nitrat, Lokal Anestezik,

Sulfonamid )

• BaĢağrısı,

• Oryantasyon bozukluğu,

• Dispne,

• Siyanoz,

• Gastroenterit,

• Koma

HEMOGLOBİNOPATİK SENDROM

Salisilatlar, Bazı Fenoller

• AteĢ,

• Hiperpne,

• TaĢikardi,

• Konvülziyon,

• Metabolik asidoz

HİPERMETABOLİK SENDROM

• Toksikolojik araĢtırmalar hiçbir zaman iyi bir

anamnez ve fiziki incelemenin yerini tutamaz

• Toksikolojik testlerde % 30-50 oranında

yalancı negatiflik, % 7 oranında yalancı

pozitiflik olduğu saptanmıĢtır

ZEHĠRLENMELERE YAKLAġIM LABORATUVAR

Zehirlenme ile gelen hastaya yapılacak yol gösterici laboratuvar tetkikleri

• Tam kan sayımı

• Tam idrar tetkiki

• PıhtılaĢma testleri

• Sedimentasyon

• Radyolojik inceleme

• EKG, EMG, EEG

• Serum, dıĢkı, mide sıvısı, idrar, saç, tırnak, ve diğer

dokularda toksik madde araĢtırması

ZEHĠRLENMELERE YAKLAġIM LABORATUVAR

• Kan gazları,

pH

• Kan

elektrolitleri

• Glu,

• Keton

METABOLĠK ASĠDOZ TABLOSUNA NEDEN

OLAN TOKSĠK AJANLAR

• Metanol

• Karbonmonoksit

• Paraldehit,fenformin

• Ġzoniyazid

• Demir

• Etanol

• Salisilatlar

HĠPOGLĠSEMĠYE

NEDEN OLAN

TOKSĠK AJANLAR

• Etanol

• Ġzoniyazid

• Ġnsülin

• Propranolol

• Oral hipoglisemikler

• Salisilatlar

HĠPERGĠSEMĠYE NEDEN

OLAN TOKSĠK AJANLAR

•Salisilatlar

•Ġzoniyazid

•Demir

•Fenotiazin

•Sempatomimetikler

• Zehirle Temas Kesilmeli • Ortamdan uzaklaĢtırma

• Dekontaminasyon

• Emilimin azaltılması

• Spesifik Antidot

• Emilen Maddenin Atılımının Arttırılması • Adsorban maddelerin kullanımı

• Diyaliz, hemoperfüzyon

• Ġdrar atılımının arttırılması

• Destek Tedavisi

• Gözlem

• Karar Verme

TEDAVĠ YAKLAġIMI

Gastrointestinal Dekontaminasyon

Yöntemleri

• Kusturma

• Mide Yıkaması

• Aktif kömür

• Tekrarlanan dozda aktif kömür

• Katartikler

• Tüm barsak irrigasyonu

• Bilinç bozukluğu

• Kuvvetli asit ve alkali alımı

• Nörolojik belirtilerin ortaya çıkması

• Hasta 6 aylıktan küçükse

• Hidrokarbon zehirlenmesi

• Gebeliğin son dönemleri

• Ağır kalp ve solunum sistemi hastalıkları

• Kontrol edilemeyen hipertansiyon

Kusturma Yapılmaması Gereken Durumlar

Mide Yıkanması

Kontrendikasyonları

– Entübasyon gereksinimi olup edilmemiĢ,

– Hava yolu refleksleri kayıp,

– Bilinci baskılanmıĢ

– Koroziv madde almıĢ

– Hidrokarbon almıĢ

– Yeni geçirilmiĢ cerrahi giriĢim veya medikal

durumlar nedeni ile gastrointestinal kanama veya

perforasyon riski olanlar.

Mide Yıkama - Komplikasyonları

• Aspirasyon pnömonisi

• Laringospazm

• Hipoksi ve hiperkapni

• Boğaz, özefagus ve midenin mekanik hasarı

• Sıvı-elektrolit denge bozukluğu, su zehirlenmesi

• Hipotermi

• Küçük konjunktival kanamalar

Aktif Kömür

• Gastrointestinal dekontaminasyon yöntemleri

içinde en sık kullanılan yöntem

• Toksik miktarda etkenin ağız yoluyla alınması

• Potansiyel olarak toksik miktarda zehrin ağız

yoluyla alınmıĢ olması ve zehirlenmeyi izleyen ilk

1 saat içinde baĢvuru

• 1 saatten daha sonra da uygulanabilir, ancak bu

uygulamayı destekleyen ya da etkisizliğini

belirten veri yok

Aktif Kömür - Endikasyonları

• Kesin endikasyonlar yoktur

• AK’ün adsorbe edebileceği madde alımı

• Solunum güvenliği olan hastada bilinmeyen

madde alımı

Aktif Kömürün Kullanılmadığı Zehirlenmeler

• Demir, lityum, ağır metaller

• Alkoller

• Hidrokarbonlar: benzin, mazot, mineral yağ

• Kostik maddeler: NaOH, KCl, H2SO4

• DüĢük molekül ağırlıklı bileĢikler: Siyanür

• Ġnsektisidler: Organik fosfatlar, Karbamatlar

Aktif Kömür

Doz:

• EriĢkin: 50-100 g

• 0-1 yaĢ: 1 g/kg

• 1-12 yaĢ: 25-50 g

Çocuklarda içmeyi kolaylaştırmak için, kola veya meyve suyu içine katılabilir

Aktif Kömür - Kontraendikasyonları

• AK uygulanabilmesi için GIS’in intakt ve fonksiyonel olmalı

– GIS tıkanıklıkları

– Alınan toksik maddeye (koroziv) veya mevcut hastalığa

ikincil GIS hemarojisi veya perforasyonuna eğilimli olan

hastalar

• Koruyucu hava yolu refleksi olmayan hastalar

• Alınan toksik maddeye bağlı olarak SSS depresyonu olan

olgular

• AK’ün adsorbe edemeyeceği madde alımı

(Demir, Lityum, KurĢun, Etanol, Metanol, Siyanür)

• Endoskopiye gidecek hasta

• Yüksek aspirasyon riski olan madde alımları (hidrokarbonlar)

Aktif Kömür - Komplikasyonları

• Öğürme ve kusma

(AK olguların %15’inde kusmaya neden oluyor; Sorbitol ve

AK birlikte ise bu oran %16-56 arasında değiĢiyor)

• Ölüm (nadiren)

• Gastrik lavaj ile birlikte verildiğinde, özefagial ve gastrik

perforasyon, aspirasyon, laringospazm, hipoksi ve disritmiler

• Mide içeriğinin aspirasyonu nedeniyle, akciğer hasarlanması

• Kabızlık (genellikle tekrarlayan dozda aktif kömür verilmesi

ile)

• Oral verilen antidotların etkinliğini azaltabilir (NAC gibi)

• Tekrarlayan dozlarda, farmobezoar oluĢumu ve bağırsak

tıkanıklığı

Katartikler

Amaç:

GIS’de zehirin motilitesini arttırarak, emilimi

azaltmak

Sakkarid katartikler (Sorbitol)

Tuz katartikler (magnezyum sülfat, magnezyum

sitrat, sodyum sülfat) (kullanımı azaldı)

TÜM BARSAK YIKAMASI

• YasaklanmıĢ madde taĢıyıcılarında

• Lityum veya ağır metal zehirlenmelerinde

– 9 ay-6yaĢ arası 500ml/saat, 6-12 yaĢ arası 1000

ml/saat, adolesandan itibaren 1500- 2000 ml/saat olarak, Politilen glikol elektrolit (PEG-ES) solüsyonu kullanılır.

– Barsaktan sıvı-elektrolit kaybına neden olmayan bu solüsyon nazogastrik tüp yoluyla verilir.Yıkama temiz rektal sıvı görülene dek devam eder.

• Gastrointestinal diyaliz (Aktif kömür enteroperfüzyonu)

• Renal yolla atılımın hızlandırılması

- Forse diürez

- Ozmotik diürez

- Ġyonize diürez (asit, alkali)

- Diüretikler

• Beden dıĢı yöntemler

- Peritoneal diyaliz

- Hemodiyaliz

- Hemoperfüzyon (klirensi en yüksek yöntem)

- Hemofiltrasyon

• Kan değiĢimi

• Plazmaferez

• BOS drenajı

ATILIMIN ARTIRILMASI

İDRAR PH DEĞİŞİMİ • Asit diürez için askorbik asit 6 saatte bir 0.5-1

gr.

• Amfetamin

• Fensiklidin

• Kinidin

• Striknin

zehirlenmelerinde kullanılır.

• Alkali diürez için Sodyum bikarbonat kullanılır.1-2 mEq/kg i.v en az 2 saat sürecek Ģekilde infüzyon yapılır.

• Salisilat

• Barbiturat

• Ġzoniazid

• D vit

• Fenilbutazon

zehirlenmelerinde yararlıdır.

ĠDRAR PH DEĞĠġĠMĠ

Diyaliz • Hemodializ: düĢük molekül ağırlığı (<500

dalton), suda çözünürlüğü yüksek, dağılım hacmi düĢük, proteinlere zayıf bağlanan maddelerde etkindir Salisilat, Metanol, Etilen glikol, Vankomisin, Lityum, İzopropanol

• Hemoperfüzyon: Suda çözünürlüğü az, dağılım hacmi düĢük ve proteinlere zayıf bağlanan maddeler ile olan zehirlenmelerde etkindir Karbamazepin, Barbitürat, Teofilin

• Hemofiltrasyon: Yüksek molekül ağırlıklı, dağılım hacmi düĢük bileĢikler için etkili Teofilin, Aminoglikozid

Antidotlar Ġlaç veya toksin Antidot

Parasetamol N-asetil sistein

Opioid analjezikler Naloksan

Organik fosforlu ve karbamatlı

insektisitler Atropin, oksimler

Benzodiazepinler Flumazenil

Etilen glikol ve metanol Etil Alkol

Dijital glikozitler Digoksin spesifik antikor (Digibind)

Demir Desferoksamine

Arsenik, kurĢun, civa Dimerkaprol

KurĢun Dimerkaptosuksinik asit (DMSA)

INAH Pridoksin

Etilen glikol Fomepizol (4-metil pirazol)

Methemoglobinemi Metilen mavisi

• Çocuklarda sık verilen bir ilaçtır.

• 140 mg/kg dozun akut olarak verilmesi toksik

(Terapötik doz 10-15 mg/kg - 10 katı)

• Arka arkaya 20-30 mg/kg/doz

• Günlük 160 mg/kg (terapödik dozun yaklaşık 2

katı)

• Rumack Mattew nomogramına göre asetaminofen

için 4. Saatteki muhtemel toksisite seviyesi 140

mg/kg dir ve NAC için yükleme dozu 140 mg

/kg dır, en etkili olduğu dönem ilk 8 saattir

ASETAMĠNOFEN ZEHĠRLENMESĠ

• Evre 1: (½-24 saat) Sıklıkla asemptomatik, bazen

bulantı kusma, terleme ve solukluk görülür

• Evre 2: (24-72 saat): Bulantı, kusma, sağ üst kadran

ağrısı, AST, ALT, bilirubin ve ALP yüksekliği

• Evre 3: (72-96 saat sonra) Sarılık, trombositopeni,

uzamıĢ tromboplastin time ile birlikte fulminan

karaciğer yetersizliği ve hepatik ensefalopati görülür.

Böbrek yetersizliği ve kardiyomyopati de olabilir.

Hasta yaĢarsa karaciğer bozuklukları tamamen

düzelir

ASETAMĠNOFEN ENTOKS. 3 EVRE

150 mg/kg ve üzeri

• Evre 1: Respiratuar alkaloz ve alkali idrar

• Evre 2: Respiratuar alkaloz ve asidik idrar (Potasyum deplesyonu)

• Evre 3: Metabolik asidoz ve asidik idrar

SALĠSĠLAT ZEHĠRLENMESĠ

• Semptomları olan ve pik salisilat seviyesi >35 mg/dl (350 mg/L) olan hastalarda tekrarlayan dozlarda aktif kömür ve alkali diürez

• Düzelmeyen metabolik asidozu, pulmoner ödemi, ağır renal bozukluğu, persistan koma yada konvülziyonları, karaciğer bozukluğu olan veya salisilat düzeyi >100mg/dl nin üzerinde bulunan hastalarda hemodializ

SALĠSĠLAT ZEHĠRLENMESĠ

• Erken Semptomlar Non Sps. (Bulantı – Kusma)

• ĠĢitme Kaybı Olmadan Tinnitus Ġlk Bulgu Olabilir

• Yüksek Dosajın Ġlk ĠĢareti Hiperventilasyon

Olabilir

• Vertigo --- Hallusinasyon Arası SSS bulgularI

• Multiorgan disfonksiyonu belirti ve bulguları

KLĠNĠK

SODYUM BĠCARBONAT TEDAVĠSĠ

• HEDEF ĠDRAR pH>8

• K düzeyi yakından izlenmeli

– Böbrekler K tutarak H excrete etmeye çalıĢır

• Böbrek Yetmezliği

• Konjestif Kalp Yetmezliği

• Akut Akciğer Hasarı – Ödemi

• Persistan Cns Bozukluğu

• Uygun Tedaviye Yanıtsız Asit – Baz – Elektrolit Dengesinin Düzelmemesi

• Hepatik Yetmezlik – Fulminan Seyir – Hepatik Ensefalopati

• Karaciğer Yetmezliğine Bağlı Ġlerleyici Koagülopati

• SALĠSĠLAT DÜZEYĠ>100 Mg/Dl

HEMODİALİZ ENDİKASYONLARI

Karbonmonoksit zehirlenmesi

CO DÜZEYİ SEMPTOMLAR

% 10 Asemptomatik, azalmış egzersiz toleransı

% 20 Halsizlik, baş ağrısı, bulantı, kusma, diare, titreme

% 30 Görsel bozukluklar, dispne, bayılma, konfüzyon, taşipne

% 40 Nörolojik bulgular, konvülsiyon, taşipne

% 50 Koma, Cheyne-Stokes solunumu, deprese

kardiyovasküler sistem

% 60 Derin koma, bradikardi, hipotansiyon, sık konvüsiyon

% 70 Solunum yetmeliği, ölüm

Takip

% 10'un altı

HAFĠF

COHb <%15 (Hamile)

COHb <%25 (Diğer)

Semptomlar %10-20 ile uyumlu

ORTA

COHb >%15 (Hamile)

COHb >%25 (Diğer)

Semptomlar >%30 ile uyumlu

AĞIR

COHb >%40

Renal-respiratuvar yetmezlik

Kardiyak aritmi, serebral ödem

Koma

ÇOK AĞIR

CO TOKSĠKASYONU SINIFLAMASI

Karbonmonoksit zehirlenmesi

• COHb seviyesinin > %40 olması

• Hamilelerde fetal distres, COHb seviyesinin > %15

• ġuur değiĢikliği

Hiperbarik oksijen tedavisi

•Nörolojik bozulma

4-6 saatlik oksijen tedavisine rağmen

nörolojik bulguların devam etmesi

•Aritmi, anjina, EKG’ de iskemik değiĢiklikler

•Kalp hastalığı öyküsü ve COHb seviyesi >

%20

KOSTİK MADDE ALIMI

• Kuvvetli asid ve alkaliler

Saç spreyleri, lavabo açıcıları, bulaĢık deterjanı kristalleri.

• Herhangi bir semptom veya orofaringeal yanık olmasa bile havayolu ödemi ve ösefagusta perforasyon yapabilir

• Bulgu ve semptomlar

Stridor, ses kısıklığı, dispne, afoni, göğüs ağrısı, karın ağrısı, kusma (kan veya doku ile beraber) devamlı ağızdan salya gelmesi

KOSTİK MADDE ALIMI

• Havayolunu stabilize

• Fleksibl fiberoptik entübasyon

• Kör nazotrakeal entübasyon kontrendikedir.

• Acil krikotirotomi gerekebilir

• Göğüs grafisinde özefagial perforasyon veya serbest intraperitoneal hava görülebilir

• Kostik ajanın nötralize edilmesi inefektiftir ve endoskopinin yapılmasını geciktirir.

• Ġpeka veya lavaj kontrendikedir

METHEMOGLOBĠNEMĠ • Hb okside Ģeklidir.Normali <%1

• Fonksiyonel anemidir.O2 taĢıyamaz.

• Kan koyu kahverengidir.

• Hipoksi ve siyanoz olabilir.Pa O2 normaldir.

• BaĢağrısı,baĢdönmesi,bulantı,taĢipne,taĢikar

di, hipotansiyon,konfüzyon

• Hemoliz oluĢabilir.

• G6PD de hemoliz daha belirgindir.

TEDAVĠ • Yüksek akımlı O2

• Oksidan madde kusturulur.Lavaj.Kömür.

• Dapsonda aktif kömür verilmeye devam edilir.

• >%25-30 metilen mavisi %1 1 mg/kg 1-2 dk 1 kez tekrarlanabilir.

• Yanıt yoksa kan değişimi

NARKOTİKLER

• Solunumdepresyonu,hipotansiyon, myosis, hipotoni,

idrar azalması, Ģok, konvulziyon

• Solunum ve tansiyon desteği

• Nalokson 0,01 mg/kg iv

• Yanıt yoksa 2-3 dk tekrar

• Çok yüksek alınmıĢsa 0,1-0,2 mg/kg iv

a. Alifatik: Gaz yağı,petrol,yakıcı

gazlar,katran

b. Aromatik: Benzin,toluen,neft

yağı

c. Halojen:

Karbontetraklorid,metilenklorid,tri

kloretan,perkloroetilen

HĠDROKARBON

1) Eğer çocuk 6 saat boyunca asemptomatik ise

ve göğüs grafisi normal ise taburcu et.

2) Eğer çocuk 6 saat içinde semptomatik hale

geliyorsa yatır

3) Eğer asemptomatik fakat göğüs filmi anormal

ise daha ileri gözlem için yatırmayı düĢün.Eğer

aile yakın takip edebilecekse taburcu et

• Pnömoniyi oksijen ve PEEP ile tedavi et. Rutin

antibiyotik ve steroid önerilmiyor

HĠDROKARBON

1) Aspirasyon riskinden dolayı kusturma ve lavajdan

sakın

2) Eğer hidrokarbon toksik madde (ör.insektisit,ağır

metal) içermiyorsa ve toksik dozda alınmıĢsa lavajı

takiben kaflı tüp ile entübasyon düĢün

3) Aktif kömür verme. Aktif kömür alifatikleri

bağlamaz ve aspirasyon riskini artırır

Akciğer semptomları olanlarda akciğer filmi çek ve

kan gazı takibi yap

Hidrokarbon

YutulmuĢ yassı piller ne zaman

acil olarak çıkarılmalıdır?

• Yassı piller civa veya lityum gibi potansiyel olarak tehlikeli

maddeleri içerebilirler ancak mukozal korozif olarak daha

tehlikelidirler. Burun delikleri, kulak yolu ya da özofagusa

yerleĢen piller hemen çıkarılmalıdır. Mideye indiyse hemen

hemen tehlike atlatılmıĢ demektir.

• Alkali pil ile meydana gelen zehirlenmeler özefagus ve

midede yanığa yol açabilir.

• Eğer ilk çekilen filmde, pil ösefagusa oturmuĢ ve ilerlemiyorsa,

acil endoskopi yapılarak oradan alınmalıdır

• Eğer pil ösefagüste ilerliyorsa, hasta taburcu edilir

• 4-7 gün içinde çıkmadı ise radyolojik takip yapılır

• Pil çapı >23mm ise 48 saat süre ile radyografik takip yapılmalı

ve endoskopik iĢlem için persistan gastrik pozisyon varmı

kontrol edilmelidir

Amanita Muskarina:

• Bulguları organik fosfor zehirlenmesine

benzer.

• Genellikle ölümcül değildir.

• Tedavide; kusturma veya gastrik lavaj ve

atropin kullanılır.

MANTAR ZEHĠRLENMESĠ

Amantia Muscarina

• Kolinesterazı irreversibl olarak inhibe ederler.

Bulgular asetil kolin fazlalığı ile ilgilidir. Ülkemizde

en fazla görülen ve en önemli zehirlenme

nedenlerindendir.

• Klinik Bulgular:

- Hikaye

- Klinik bulgular

- Kolinesteraz düzeyi veya

aktivitesi

- Lökositoz

- Hiperglisemi

• Tanı: - Hipersekresyon

- Myozis

- Bradikardi

- Fasikülasyon

- Bronkospazm

- Kas güçsüzlüğü

- Ġshal

- Koma

ORGANĠK FOSFOR ZEHĠRLENMESĠ

Tedavi • Oral yolla alımlarda gastrik lavaj veya

kusturma

• Deri ile zehirlenmelerde derinin yıkanması

• Atropin

• Oksim türevleri (PAM, Toxogonin)

• Plazma verilmesi

• Plazma değiĢimi

• Mekanik ventilasyon

• Semptomatik tedavi

ORGANĠK FOSFOR ZEHĠRLENMESĠ

Trisiklikler: Imipramine, amitriptyline, doxepin,

dothiepin, clomipramine, desipramine, nortriptyline,

protriptyline, amoxapine

-Toksisite, tedavi dozunun 10 katı ciddi toksisite

gösterir, fatal olabilir

-Toksisite bulguları genelde ilaç alındıktan sonraki 4

saat içinde geliĢir. Bu ilacı alan kiĢiler en az 6 saat

gözlenmelidir.

- Ciddi aritmiler geliĢebilir, iletim bozukluğu ilk 6

saatte mevcut ise hasta en az 12-24 saat EKG

monitörizasyonu yapılmalıdır

TRĠSĠKLĠK ANTĠDEPRESAN ZEHĠRLENMESĠ

DIGOKSIN

• Terapotik ve toksik doz aralığı dar

• ĠĢtahsızlık bulantı kusma huzursuzluk

• Uyuklama,renk algılamada bozulma

• EKG AV blok sinüs bradikardi, ST, VF

• Bizim hastamızda emmeme,inleme

TEDAVİ • Digoksin kesilir,

• AV blok varsa atropin,

• AV blok yoksa KCl 3-5 Meq/kg yada 0,5 MEq/kg/saat disritmi kaybolana kadar

• Disritmi varsa lidokain,propranolol veya difenilhidantoin

• İleri derece AV blokta pace

• Tedaviye yanıtsız durumda FAB Ab

– FAb 40 mg Ab 0,6 mg digoksin bağlar

DEMİR • 25mg/kg/doz semptom

• 50mg/kg/doz ağır toksisite

• 75mg/kg/doz ciddi bulgu belirti

• Demir koroziftir.

– (GĠS ülserleri-KC nekroz)

Plazma demir bağlama kapasitesini aĢınca tubüler

nekroz ,pulmoner ödem,hipotansiyon,beyin

koma , venodialatasyon

• Evre 1 : hemorajik gastroenterit

• Evre 2 :6-12 saat sonra kısmi iyileĢme

• Evre 3 : 12 saat sonra hücresel

hasar,hipoglisemi,asidoz

• Evre 4 : 2-4. gün KC nekrozu

• Evre 5 : GĠS nedbe, stenoz

DEMİR

• Gastrik Dekontaminasyon

• Gastrik Lavaj (%5 Nahco3)

• Aktif Kömürün Yeri Yok !!!

• Damaryolu Herzaman Açık Olmalı

• Deferoxamine Fe> 300mg/Dl

– Doz =40mg/Kg IM/IV

• Give 20cc/Kg As Resuscitation

• Deferoxamine 15 Mg/Kg IV 1 Saat Boyunca

• Devamlı Drip 15mg/Kg/Hr

TEDAVİ

KURŞUN • Öykü:Pika Öyküsü

• Alım:Sindirim-solunum-cilt-enjeks.

• Birikim:Kan-yd-kemik-beyin-böbrek

• Belirtiler:Gis ,Mss bozuklukları,anemi

• Tipi:Akut (Gis - böbrek) - kronik

BELĠRTĠLER(KRONĠK)

• Kusma,halsizlik,baĢ ağrısı,metalik tat

• DiĢ eti kurĢun çizgileri

• Becerilerin bozulması

• Anemi

• Ġnkoordinasyon

• Karın ağrısı

• Duyu bozuklukları

• Adet bozukluğu

• Parazi,düĢük el ayak

LABORATUVAR • Kan kurĢun düzeyi 80 μg/dl

• Eritrosit protoporfirin 190 μg/dl

• Serbest eritroporfirin 250 μg/dl

• Mikrositer hipokrom anemi

• Basofilik noktalanma

• Ġdrar koproporfirin artar

• Aminoasidüri,glukozüri

• Diz bölgesi metafiz dansitesi artar

• Suturlarda geniĢleme

• EEG diffüz bozukluk,sinir iletim uzama

TEDAVİ • KurĢunlu ortamdan uzaklaĢtır.

• ġelasyon tedavi endikasyonları

• 2 kez >50μg/dl kan kurĢun düzeyi

• KurĢun mobilizasyon testi pozitif

• EDTA

• BAL

• D penislamin

• DMSA

CĠVA ZEHĠRLENMESĠ

• Sülfidril enzimlerinin fonksiyonlarını bozar

• Elemental civa zehirlenmesi solunum yoluyla olur.Metalik tat,guatr,labil nabız,aĢırı utangaçlık, unutkanlık,aĢırı respirasyon ve kontrol edilemeyen kızarıklık görülür.

• Ġnorganik civa zehirlenmesinde metabolik tat,RTA,akrodini oluĢur.

• Organik civa zehirlenmesi(minamata hastalığı) metil civa ile oluĢur.Görme bozuklukları,hareket bozuklukları ve dizatri görülebilir

• Tedavi de Ģelasyon uygulanır

METANOL

• Mitokondriyal solunumu inhibe eder.

• Sersemlik,sarhoĢluk ve GIS irritasyon bulguları

ile baĢlar.

• Ġlerleyen saatlerde derin metabolik asidoz ve

görme bozuklukları ortaya çıkar.

• Görme bozuklukları genellikle geri

dönüĢümlüdür ama ciddi zehirlenmelerde

körlük geliĢebilir.

• Metanol kan düzeyi ölçülebilir.

ETĠLEN GLĠKOL

• Kc de oksilik ve glioksilik aside dönüĢerek toksik

etki oluĢturur.Bunlar hipokalsemi ve kalsiyum

oksalat kristalleri oluĢturarak etki ederler.

• Klinik olarak 3 evrede incelenir.Ġlk 12 saatte

sarhoĢluk ve GIS bulguları,12-24 saatte

hipokalsemi bulguları,geç dönemde ise kalp

yetmezliği,nöbetler ve böbrek yetmezliği

geliĢebilir.

• Kan seviyesi ölçülemez

Nalokson

Destek tedavisi

Narkotik-sedatif-hipnotik sendrom

Fizostigmin?

Antikolinerjik sendrom

Atropin

Pralidoksim

Kolinerjik sendrom Toksik bulgular

Metabolik asidoz, siyanoz, aritmiler

Methemoglobinemi

Nonkardiyojenik pulmoner ödem

Toksikasyon tipi

Plazma toksin düzeyi

Nonfatal Potansiyel olarak fatal

Monitör ile yakın takip

Tedavi:

Değerlendir !!

Diürez, diyaliz,, hemoperfüzyon