vivek vichar march 2016

52

Upload: vivekananda-kendra

Post on 26-Jul-2016

236 views

Category:

Documents


1 download

DESCRIPTION

Vivek Vichar is a Marathi Monthly Magazine from Vivekananda Kendra Marathi Prakashan Vibhag. Ref : http://vivekvichar.vkendra.org http://www.vkendra.org

TRANSCRIPT

Page 1: Vivek Vichar March 2016
Page 2: Vivek Vichar March 2016
Page 3: Vivek Vichar March 2016

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 3

Zoëg ~moha

_mÂ`m _ZmV àý {Z_m©U hmoVmVV|ìhm _r Cn{ZfXm§H$So> OmVmo.

Wmoa S°>{Ze AUw emók, 1885 Vo 1962,

AUwÀ`m g§aMZogmR>r 1922 _Ü`o ^m¡{VH$

emómVrb Zmo~ob nm[aVmo{fH$ {_imbo.

{ddoH$ {dMma

^maV {dZme nmdob H$m` ? Vgo Oa PmboM Va OJmVrb gmar AmÜ`mpË_H$Vm Zï> hmoB©b.

^maV : _mÝ`dam§À`m Ñï>rH$moZmVyZ

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 3

Page 4: Vivek Vichar March 2016

4 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

{ddoH$mZ§X H|$ÐmMo gm§ñH¥${VH$ _m{gH$

{ddoH$ {dMmadf© 31 do - A§H$ 3 am - n¥ð>o 52

_mK-\$mëJwZ / `wJmãX 51164 _mM© 2016

RNI NO. 46869 / 85, "{ddoH$ {dMma' ho _m{gH$ _mbH$, "{ddoH$mZ§X H|$Ð _amR>r àH$meZ {d^mJ' `m§MogmR>r _wÐH$ d àH$meH$ YZ§O` gy`©d§er `m§Zr {à{gOZ qàQ>g², X¡{ZH$ VéU ^maV, 19/20, Am¡Úmo{JH$ dgmhV, hmoQ>Jr amoS>, gmobmnya `oWo N>mnyZ, {ddoH$mZ§X H|$Ð, 165, aoëdo bmB©Ýg, gmobmnya `oWyZ à{gÕ Ho$bo.

g§nmXH$ - {gÕmam_ ^¡aßnm nmQ>rb

nÌì`dhmamMm nÎmm

{ddoH$ {dMmaÛmam - {ddoH$mZ§X H|$Ð,

165, aoëdo bmB©Ýg, gmobmnya-413 001.Xy…0217 - 2315949 (gm`§ 7 Vo 8.30)

email : [email protected]í` ^oQ> Úm

vivekvichar.vkendra.org_yë` - 15 én`o

g§nmXH$ {gÕmam_ ^¡. nmQ>rb

_w»` g§nmXH$lr. nr. na_oídaZ²

àË`oH$ amï´>mbm Amnbo EH$ Or{dVH$m`© H$amd`mMo AgVo. åhUyZ gd©àW_ AmnU ho g_OyZ KoVbo nm{hOo, H$s Amnë`m amï´>mMo Or{dVH$m`© H$m` Amho ?

boImZwH«$_

gmhgmMo Xþgao Zmd hU_§Vßnm

dra hU_§Vßnm `m§Mr Jmdr Ambobo öX`ñneu AZw^d

H$Ýh¡æ`m Am{U H$ÊUya XmoKohr AmnboM

_moho§OmoXS>mo Am{U hS>ßnmÀ`m ^y_rVrb VéUmB©

AmË_gÝ_mZ "ór'Mm Am{U "nwéfmMm'

10

13

19

5

16qhXÿñWmZMr Ywbr hmM _mPm ñdJ©

ho kmZ, ào_m^º$s, d¡am½` Hw$R>ohr nm{hbm Zmhr

23

27

àJVr _moOm`Mr

H$er

31~mb{dhma34

{ddoH$mZ§Xm§Mo nÌ

n[ad«mOH$ {ddoH$mZ§X

40

46

Page 5: Vivek Vichar March 2016

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 5

^maVmMo ^{dVì` ^maVmVrb gd© bmoH$m§Zr EH$m à~b BÀN>meº$sZo EH$Ì `oD$Z H$m_ H$aÊ`mda Adb§~yZ Amho.

gmhgmMo Xþgao Zmd hU_§Vßnm

hU_§Vßnm `m§Mr _wbJr ZoÌm hr Ho$di 18 _{hÝ`m§Mr Amho. Amnë`m S>moŠ`mdarb {nË`mMo hanbo Amho, ho g_OÊ`mMo {VMo

d` Zmhr. Vr _moR>r hmoD$Z Amnë`m d{S>bm§À`m em¡`m©Mr JmWm EoHo$b Voìhm {Vbm Ë`m{df`r Ho$di A{^_mZM dmQ>Uma Zmhr, Va Vr Amnë`m d{S>bm§À`m nmdbmda nmD$b R>odyZ XoemMr godm Adí` H$aob. _mÌ {Vbm EH$m JmoîQ>rMr I§V Adí` dmQ>ob H$s, Á`mdoir {VMo dS>rb bmÝgZm`H$ hU_§Vßnm Am_u hm°pñnQ>b_Ü`o EHo$H$m ídmgmgmR>r g§Kf© H$aV hmoVo Voìhm hm°pñnQ>bnmgyZ AmR> {H$bmo_rQ>a A§Vamda Xoe{damoYr KmofUm~mOr gwê$ hmoVr. {g`m{MZ_Ü`o hm¡VmËå` nËH$aboë`m hU_§Vßnm `m§À`mgma»`m g¡{ZH$m§Mr MoîQ>m CS>dbr OmV hmoVr. Aem H¥$V¿Z bmoH$m§Zr EH$Xm `m{df`r {dMma H$amdm H$s Vo H$m` H$aV hmoVo.

H$ënZm H$am H$s, ^{dî`mV ZoÌm H$Yr Odmhabmb Zohê$ {díd{dÚmb`mV {eH$m`bm Jobr Va {Vbm H$m` H$m` AmR>dob. bmÝgZm`H$ hU_§Vßnm ho {g`m{MZ_Ü`o 125 Vmgm§nojm A{YH$ H$mi ~\$m©i _¥Ë`yer bT>V hmoVo. H$moUmbm Amem ZìhVr H$s, hU_§Vßnm d Ë`m§Mo ZD$ gmWrXma H$Yr dmMy eH$Vrb. M_ËH$ma Pmbm Am{U ~Mmd

gSo>VmoS> Am{U àIa nÌH$m[aVogmR>r Pr Ý`yOMo nÌH$ma gwYra Mm¡Yar `m§Mo Zmd AmXamZo KoVbo OmVo. dra hU_§Vßnm `m§À`m hm¡VmËå`mg§~§Yr Ë`m§Zr gmXa Ho$boë`m S>rEZE Q>oñQ> `m bmoH${à` ~wbo{Q>Z_Yrb d¥Îmmda AmYm[aV boI.

Page 6: Vivek Vichar March 2016

6 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

bmoH$g_yhmÀ`m KZr^yV BÀN>meº$sVyZ gm_Ï`© {Z_m©U hmoVo. åhUyZM bhmZ bhmZ amï´>o hr Ë`m§À`m gm_y{hH$ BÀN>meº$sÀ`m Omoamda g§»`oZo Iyn _moR>çm nU {dg§K{Q>V OZg_whmda ñdm{_Ëd JmOdy eH$VmV.

H$m`m©Xaå`mZ hU_§Vßnm ~\$m©bm {MéZ ~mhoa nS>bo. na§Vw Vmon`ªV Ë`m§Mr Vã`oV IwnM Iam~ Pmbr hmoVr. Ë`m§Zm {Xëbrbm AmUÊ`mV Ambo. Mm§Jë`mV Mm§Jbm BbmO H$aÊ`mMm à`ËZ Pmbm, na§Vw hU_§Vßnm H$mo_mVyZ ~mhoa `oD$ eH$bo ZmhrV. 33 dfmªÀ`m `m g¡{ZH$mda {XëbrVrb goZoÀ`m [agM© Am{U ao\$ab hm°pñnQ>b_Ü`o CnMma gwê$ hmoVo. Ë`m§À`m _|Xÿ_Ü`o gyO Ambr hmoVr. eodQ>r Ë`m§À`m _|XÿZo H$m_ H$aUo nyU©nUo Wm§~dbo. Ë`m§Mr {H$S>Zr Am{U {bìhahr H$m_ H$aV ZìhVo Am{U Vo "S>rn H$mo_m'V Jobo hmoVo. {Xë`m OmUmè`m Am¡fYm§Mmhr n[aUm_ hmoV ZìhVm. dmMdÊ`mMm haoH$ à`ËZ Ho$bm Jobm. na§Vw _pëQ>nb Am°J©Z \o$ë`wAa_wio 11 \o$~«wdmar amoOr 11 dmOyZ 45 {_{ZQ>m§Zr öX`{dH$mam_wio S>m°ŠQ>am§À`m AWH$ à`ËZm§Z§Vahr Ë`m§Zm dmMdVm Ambo Zmhr. Ë`m§À`mda Ë`m§À`m OÝ_Jmdr ~oQ>Xÿa_Ü`o emgH$s` BV_m_mV A§Ë`g§ñH$ma H$aÊ`mV Ambo.

Ë`m§À`m hm¡VmËå`mMr dmVm© Ë`m§À`m Jmdr nmohmoMbr, VoWo Aly§Mm nya dmhÿ bmJbm. hU_§Vßnm `m§À`m

hm¡VmËå`m_wio g§nyU© Xoe Xþ:ImV ~wS>mbm. H$maU Vo dmMmdoV `mgmR>r àË`oH$OU àmW©Zm H$aV hmoVm. H$moR>o hdZ Ho$bo OmV hmoVo Va H$moR>o Z_mO nR>U Ho$bo OmV hmoVo. àË`oH$mZo Ë`m§À`mgmR>r àmW©Zm Ho$br. gdmªZm Amem hmoVr H$s, nwÝhm EH$Xm M_ËH$ma KSo>b. na§Vw Xþgè`m§Xm H$moUVmhr M_ËH$ma Pmbm Zmhr. XoemMm gwnwÌ OJmbm gmoSy>Z Jobm. àmW©Zm \$imbm Ambr Zmhr. àmW©Zm, nyOm AM©ZoZohr gmW XoÊ`mg ZH$ma {Xbm. ~hþVoH$ ^Jd§Vmbmhr bmÝgZm`H$ hU_§VßnmMr Am_À`mnojm A{YH$ OéaV hmoVr.

Ë`m {Xder g§nyU© ^maV h§~aS>m \$moS>V hmoVm. H$mpí_a Vo H$Ý`mHw$_marn`ªV hihi ì`ŠV hmoV hmoVr. H$maU ^maV_mVoMo gwnwÌ bmÝgZm`H$ hU_§Vßnm `m§Zr Amnë`m {à` _mV¥^y_rgmR>r hgV hgV hm¡VmËå` nËH$abo hmoVo. dOm 55 A§e gopëgAg Vmn_mZmV ~\$m©À`m {T>Jmè`mImbr 125 Vmgm§nojm A{YH$ H$mi g§Kf© H$aUmao hU_§Vßnm eodQ>r OrdZmMr bT>mB© habo. bmÝgZm`H$ hU_§Vßnm `m§Mo hm¡VmËå` AgmYmaU Amho.

XoemMo n{hbo n§VàYmZ Odmhabmb Zohê$ `m§À`m ZmdmZo ñWm{nV {dÚmnrR> XoemÀ`m amOYmZrV AadbrÀ`m nd©VamOrV 1000 EH$a n[agamV ngabo Amho.

2010 Vo 2015 `m H$mimV _r OoEZ`y_Ü`o {eH$bmo. `m H$mbmdYrV `oWo doimodoir hmoUmè`m g_mO Am{U Xoe{damoYr CnX²ì`mnm§Mo _r ~maH$mB©Zo {ZarjU Ho$bo. EH$ KQ>Zm 2010 Mr Amho. `mM dfu N>ÎmrgJS>_Yrb X§VodmS>m `oWo 76 OdmZm§Zm ZjbdmÚm§Zr R>ma Ho$bo Voìhm OoEZ`y_Ü`o Xoe{damoYr Am{U Zjbg_{W©V {dÚmWu g§KQ>Zm§Zr IwboAm_ O„mof Ho$bm. XoemÀ`m amOYmZrV ho gmao Mmbbo hmoVo. BVHo$M Zmhr Va doimodoir `oWrb àmo\o$ga _§S>itH$Sy>Z ^maVr` g§ñH¥$Vr, `oWrb gä`Vm Am{U XoemMr AI§S>Vm {N>Þ{d{N>Þ H$aÊ`mMo _Zgw~o Xoe{damoYr g§KQ>Zm§Zr Am`mo{OV Ho$boë`m H$m`©H«$_mVyZ _r EoH$bo Amho. `mZ§Va _mPr ImÌr nQ>br H$s `m {R>H$mUr EH$ _moR>r Xoe{damoYr Q>moir g{H«$` Amho. H$gohr H$ê$Z XoemMo VwH$So> H$go hmoVrb, `mMrM fS²>`§Ìo `oWo aMbr OmVmV.

adtÐ qgh ~goS>m

ZjbdmÚm§Zr 72 OdmZm§Zm _mabo Voìhm Pmbm hmoVm O„mof

lÕm§Obr6 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

Page 7: Vivek Vichar March 2016

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 7

AmnU Amnë`m OmVrOmVrVrb g§Kf© AgoM Mmby R>odbo Va AmnU g_W© amï´> hmoUo Ho$di AeŠ` Amho.

H$maU Ooìhm AmnU AmR> Vo 20 A§e gopëgAg Vmn_mZmV ñdoQ>a d emb nm§KéZ Hw$S>Hw$S>V hmoVmo Voìhm hU_§Vßnm dOm 55 A§§e gopëgAg Vmn_mZmV nm§T>è`m _¥Ë`wer bT>mB© bT>V hmoVo.

33 ho d` OJ gmoSy>Z OmÊ`mMo ZgVo. hU_§Vßnm `m§À`mg_moa _moR>o Am`wî` hmoVo. Amnbo Hw$Qw>§~ hmoVo. Mma dfmªnydu b½Z Pmbo hmoVo. KamV EH$ N>moQ>r _wbJr ZoÌm Amho. na§Vw `m Hw$Qw>§~mMm bmS>H$m _wbJm H$m`_MmM Amnë`m ^maV_mVoÀ`m Hw$erV {dgmdbm. EHy$U Xhm OdmZm§Mo AemàH$mao {h_ñIbZm_Ü`o hþVmË_m hmoUo hr _moR>r hmZr Amho. bmÝgZm`H$ hU_§Vßnm ho ~mhoa Amë`mZ§Vahr Ë`m§À`m ZD$ gmWrXmam§Mo nm{W©d eara ~\$m©À`m ñ_emZmV AS>H$bo hmoVo. Ë`m§À`m _¥VXohm§Zm ~mhoa H$mT>Vm Ambo ZìhVo. åhUOo EH$m g¡{ZH$mMo OrdZhr _wpíH$b AgVo Am{U hm¡VmËå`mZ§Vahr Ë`m§Mo g§Kf© g§nV Zmhr.

dÝg A gmoëOa, AëdoO A gmoëOa. g¡{ZH$ ho gmhgmMo Xþgao Zmd Amho. g¡{ZH$mMo OrdZ VníM`©onojm

H$_r ZgVo. EH$ gÀMm g¡{ZH$ Amnbo Ka, Hw$Qw>§~ d {_Ìm§nmgyZ Xÿa amhÿZ Á`m gmhg d g_n©U ^mdZoZo XoemÀ`m {g_oda V¡ZmV AgVmo. Ë`mMr gd©gmYmaU bmoH$ H$ënZmhr H$ê$ eH$V ZmhrV. hþVmË_m hU_§Vßnmhr AgoM EH$ gÀMo g¡{ZH$ hmoVo. Ë`m§Zr XoemgmR>r OJÊ`mMr d XoemgmR>r _aÊ`mMr enW KoVbr hmoVr. Amnbr hr enW nmiVmZmM Vo hþVmË_m Pmbo.

hU_§Vßnm ho ñdoÀN>oZo H${R>UmV H$R>rU nmopñQ>§J {ZdS>m`Mo. Ooìhm Ho$ìhm Ë`m§Zm g§Yr {_imbr Voìhm Ë`m§Zr Amnë`m nmopñQ>§JgmR>r gmoß`m OmJm {ZdS>Ê`mEodOr H${R>UmVrb H$R>rU OmJm {ZdS>ë`m. EHy$U 13 dfmªÀ`m godoV Vo 10 dfmªn`ªV H$R>rU d AmìhmZmË_H$ joÌmV V¡ZmV am{hbo. OoWo gVV _¥Ë`yMm YmoH$m Agm`Mm. hU_§Vßnm ̀ m§Zr Oå_y - H$mí_ra_Yrb _hmoa_Ü`o 2003 Vo 2006 n`ªV H$m_ Ho$bo. A{VaoH$s{damoYr _mo{h_oV Ë`m§À`m g{H«$` ^y{_Ho$Mm goZobmhr n[aM` Pmbm. Ë`m§Zr nwÝhm ñdoÀN>oZo 2008 Vo 2010 _Ü`o 54 amîQ´>r` am`\$ëg_YyZ Oå_y - H$mí_ra_Ü`o nmopñQ>§JMr BÀN>m

Page 8: Vivek Vichar March 2016

8 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

ì`ŠV Ho$br. `m {R>H$mUr Ë`m§Zr A{VaoŠ`m§{damoYmV bT>Ê`mV AXå` gmhg Am{U em¡`© XmIdbo. Ë`m§ZVa hU_§Vßnm `m§Zr 2010 Vo 2012 _Ü`o nydm©oÎma amÁ`m§V nmopñQ>§J KoVbr. OoWo Ë`m§Zr A{VaoH$s g§KQ>Zm Z°eZb So>_moH«o${Q>H$ \«§$Q> Am°\$ ~moS>mob±S> (EZS>rE\$~r) d Cë\$m{damoYmVrb goZoÀ`m `eñdr _mo{h_oV g{H«$` gh^mJ KoVbm. Am°JñQ> 2015 _Ü`o Ë`m§Mr nmopñQ>§J {g`m{MZ_Ü`o Pmbr. Voìhmhr åhUOo {S>g|~a 2015

_Ü`o Ë`m§Zr 19 hOma 600 \w$Q> C§Mrdarb gdmªV C§M Mm¡H$sda Amnbr nmopñQ>§J {ZdS>br. OoWo Zoh_r dOm 40 A§e gopëg`gnojm H$_r Vmn_mZ AgVo Am{U à{VVmg 100 {H$bmo_rQ>a doJmZo ~\$m©i dmao dmhVmV.

hU_§Vßnm XoemgmR>r OJbo, XoemgmR>r hþVmË_m Pmbo. hr ^mdZm Ho$di EH$m g¡{ZH$mÀ`mM _ZmV {Z_m©U hmoD$ eH$Vo. hU_§Vßnm `m§À`mgma»`m g¡{ZH$m§Zm KS>dÊ`mV Ë`m§À`m Hw$Qw>§~mMrhr _hÎdmMr ^y{_H$m AgVo. Ë`m_wio

Ë`m§À`m Hw$Qw>§~m{df`rhr OmUyZ ¿`mdo bmJob. YmadmS> (H$Zm©Q>H$) {OëømVrb ~oQ>Xÿa JmdmV EH$m

eoVH$ar Hw$Qw>§~mV hU_§Vßnm `m§Mm OÝ_ Pmbm hmoVm. nmM ~hrU-^mdmV Vo gdmªV bhmZ hmoVo. hU_§Vßnm ZD$ _{hÝ`m§Mo AgVmZmM Ë`m§Mo dS>rb am_ßnm `m§Mo {ZYZ Pmbo. Ho$di AS>rM EH$a eoVr. AmB© ~gå_m `m§ZrM H$m~mS>H$îQ> H$éZ nmM _wbm§_wbtMo nmbZnmofU Ho$bo. hU_§Vßnm JmdmnmgyZ ghm {H$bmo_rQ>a A§Vamdarb

emioV nm`r Om`Mo. gwQ>rV eoVmV d amoO§Xmarda H$m_ H$aV hU_§Vßnm `m§Zr {ejU KoVbo. Vo Mm§Jbo IoimSy> hmoVo. H$~È>r, Imo-Imo Agmo H$s YmdUo Vo qOH$Ê`mgmR>rM Ioim`Mo, Ago Ë`m§Mo dJ©{_Ì _ŠVw_ hmog_Zr gm§JVmV.

draamUr {H$Îmwa MÝZå_m `m§Zr OoWo hm¡VmËå` nËH$abo Vr hr ̂ y_r. bhmZnUmnmgyZM amUr MÝZå_mÀ`m em¡`m©Mr JmWm EoH$bobo hU_§Vßnm XoemgmR>r OJÊ`m_aÊ`mÀ`m àoaUoZo PnmQ>bo hmoVo. goZoÀ`m ^aVr_Ü`o hU_§Vßnm

AmO H$mimMr JaO Amho, "{damQ>' nyOZmMr. "{damQ>' ho {dœmMo àJQ>rH$aU Amho. Amnë`m Ñï>rZo Amnbr _mV¥^y_r d Amnbo Xoe~m§Yd hmM Vmo "{damQ>' Amho.

lÕm§Obr8 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

Page 9: Vivek Vichar March 2016

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 9

EH$_oH$m§Mm Ûof H$aV EH$_oH$mV ^m§S>V ~gÊ`mMo Q>mHy$Z XoD$Z EH$Ì `oD$Z AmnU Ë`m {damQ>mMr nyOm H$ê$ `m. ømVyZ Amnbr {MÎmewÕr, A§V:H$aU ewÕr hmoV AgVo.

`m§Zm VrZdoim [aOoŠQ> H$aÊ`mV Ambo. na§Vw Ë`m§Zr hma _mZbr Zmhr. Mm¡Ï`m§Xm d`mÀ`m {dgmì`m dfu, ~mamdr Pmë`mZ§Va Vo ^maVr` goZoV XmIb Pmbo. 2002 _Ü`o hU_§Vßnm _Ðmg ao{O_|Q>À`m 19 ì`m ~Q>m{b`ZMo g¡{ZH$ ~Zbo.

hU_§Vßnm ghm _{hÝ`m§nydu Kar Ambo hmoVo.

{h_ñIbZÀ`m EH$ {Xdg AmYr XmoZ \o$~«wdmar amoOr Xþnmar Ë`m§Zr \$moZda AmB© d nËZrer eodQ>Mo ~mobbo hmoVo. EH$m gÀMm g¡{ZH$mà_mUo hU_§VßnmgmR>rhr àmYmÝ`H«$_mV Hw$Qw>§~ ho H«$_m§H$ XmoZda hmoVo. Vo XoemgmR>r Amnë`m Hw$Qw>§~mbm EH$Q>o gmoSy>Z nwÝhm Jobo. hþVmË_m bmÝgZm`H$ hU_§Vßnm d Ë`m§Mo gmWrXma `m§Mo hm¡VmËå` g§nyU© Xoe H$m`_ ñ_aUmV R>odob.

g¡{ZH$ EH$ Agm AmXe© AgVmo Á`mMo OrdZ Am{U hm¡VmËå` ho XmoÝhrhr XoemgmR>r gdm©oÀM Ë`mJ H$aÊ`mMm g§Xoe XoVmV. g¡{ZH$ Ka, Hw$Qw>§~, gwI, M¡Z, gd© ZmVog§~§Y gmoSy>Z {g_oda EH$ ~§XÿH$ KoD$Z C^o amhVmV. Vo gd© Ë`m _mVogmgmR>r H$aVmV, {Obm Vo ^maV_mVm åhUVmV. Ooìhm EH$ g¡{ZH$ ^maV_mVoÀ`m ajUmgmR>r {g_oda V¡ZmV hmoVmo Voìhm BVa gd© {dgéZ OmVmo. Zm Ë`mbm AmB© {XgVo, Zm dS>rb. Zm ~hrU {XgVo, Zm ^mD$. Vmo Amnë`m nËZr d _wbm§Zmhr

{dgaVmo. Ë`mbm Ë`mdoir \$ŠV XoemMr qMVm AgVo. hþVmË_m hU_§Vßnm ho Ë`m g¡{ZH$m§_Yrb EH$ hmoVo, Oo

Amnbo eara {POdyZ Xoedm{g`m§Zm em§VnUo PmonÊ`mMr Am{U AmZ§XnyU© OrdZ OJÊ`mMo gm¡^m½` àXmZ H$aVmV. g§nyU© Xoemda hþVmË_m hU_§Vßnm ̀ m§À`mgma»`m g¡{ZH$m§Mo H$O© Amho. H$maU ho g¡{ZH$ XoemÀ`m dmVmdaUmbm

gwIX d em§V amIÊ`mgmR>r Amnë`m OrdmMr ~mOr bmdVmV. Vgo `m g¡{ZH$m§Mo H$O© \o$S>Uo IwnM AdKS> Amho. Oa AmnU g¡{ZH$m§Mo H$O© IaoM \o$Sy> BpÀN>Vm Va Amnë`mbm H$_rVH$_r gÀMm ^maVr` ~Zmdo bmJob. VgoM XoemàVr Amnbo H$V©ì` ~Omdmdo bmJob. Agm ZmJ[aH$ ~Zmdo bmJob Á`m§À`mgmR>r

hm¡VmËå` nËH$aUmè`m g¡{ZH$m§À`m AmËå`mbm H$Yrhr H$îQ> nS>Uma ZmhrV.

Ë`m§Zr ~\©$ H$go nm§Kabo Agob? Xaå`mZ, Pr Ý`yOH$So> EH$m Xe©H$mZo ̂ mdyH$ à{V{H«$`m

ì`ŠV Ho$br Amho. _r aOB© nm§KéZ {dMma H$aVmo Amho, H$s Ë`m§Zr ~\©$ H$go nm§Kabo Agob. AmUIr EH$m Xe©H$mZo {b{hbo, {XëbrÀ`m Á`m dm`w_§S>bmV A\$Pb JwéÀ`m g_W©ZmW© KmofUm {Xë`m OmV AgVrb Ë`m hdoV hU_§VßnmZo ídmg ¿`m`bm ZH$ma {Xbm. `m XmoÝhrhr ^mdZm g§nyU© Xoembm Ü`mZmV R>odmdo bmJVrb. Amnë`mbm H$m`_ hm {dMma H$amdm bmJob, H$s Amnë`mbm aOB© nm§KéZ _moR>_moR>çm JmoîQ>r H$aUo {H$Vr gmono Amho. Ë`m_wioM ̀ m Xe©H$mZo {b{hbo, _r AmO aOB© nm§KéZ hm {dMma H$aVmo Amho, H$s hþVmË_m hU_§Vßnm `m§Zr ~\$m©Mr MmXa H$er nm§Kabr Agob?

***

lÕm§Obr {ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 9

Page 10: Vivek Vichar March 2016

10 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

EH$ag hmoD$Z AmnU Amnë`m amï´>mÀ`m ^m¡{VH$ d AmÜ`mpË_H$ {ejUmda {MÎm EH$mJ« H$ê$ `m. ho \$ma àM§S> H$m`© Amho d Ë`mMo ZrQ> {Z`moOZ H$amdo bmJob.

Xþnmar ~mamMr doi. hþ~ir ñWmZH$mda Cä`m ~oQ>XÿaÀ`m ~g_Ü`o MT>bmo. g_moa MmbH$mÀ`m _mJrb ~mOyg bmdboë`m

hþVmË_m bmÝgZm`H$ hU_§Vßnm H$moßnS> `m§À`m {S>OrQ>b N>m`m{MÌmZo bj doYbo. ~g_Ü`o MmanmM _{hbm§gh gmYmaU AmR> àdmgr hmoVo. Ë`mVrb EH$ _{hbm åhUmbr, "_r hU_§VßnmÀ`mM JmdMr.' Vo EoHy$Z BVa _{hbm hihiV åhUmë`m, "Ë`mbm nwZO©Ý_ {_im`bm hd§ hmoV§.' Ë`mda ~oQ>XÿaMr _{hbm åhUmbr, "hU_§VßnmZo Am_À`m {OëømM§ Zmd H$_mdb§. Ë`mMo ~mbnU H$ï>mV Jobo. AmVm H$moR>o Mm§Jbo {Xdg Ambo hmoVo. Ë`mbm XrS> dfm©Mr _wbJr Amho. ghm {Xdg ~\$m©Imbr {Od§V amhÿZhr Vmo eodQ>r hþVmË_m Pmbm, `mM§M dmB©Q> dmQ>V§. AmnU bmoH$ Eofmam_mV OJVmo Vo Ho$di AZoH$ AS>MUrVhr gr_oda am̧{Xdg nhmam XoUmè`m Aem g¡{ZH$m§_wioM. àË`oH$mbm EH$ {Xdg hr ^y_r gmoSy>Z Om`M§M Amho. na§Vw hU_§VßnmgmaIo hmoUo Zmhr. `m g§dmXmVyZ EH$m g¡{ZH$m{df`rMo ào_, Ë`mÀ`m hm¡VmËå`m{df`rMm A{^_mZ Am{U Z¡g{J©H$ g§H$Q>mVhr à~i AmË_{dœmgm_wio OJyZhr Z§Va hþVmË_m Pmë`mMr hihi {XgVo. _mÌ, {X„rVrb Am_u hm°pñnQ>b_Ü`o bmÝgZm`H$

dmMH$m§Zm A{YH$m{YH$ gH$g XoÊ`mgmR>r {ddoH$ {dMmaZo {deof CnH«$_ hmVr KoVbm Amho. gm_m{OH$, gm§ñH¥${VH$ Am{U amîQ´>r`ÑîQ>çm _hÎdmMo {df` {ZdS>m`Mo. g§~§{YV {R>H$mUr àË`j ^oQ> Úm`Mr. {df`mMo {d{dY n¡by Aä`mgnyd©H$ g_moa AmUm`Mo Ago `m CnH«$_mMo ñdê$n Amho. `m CnH«$_m§VJ©V hþVmË_m hU_§Vßnm `m§À`m H$Zm©Q>H$mVrb YmadS> {OëømVrb ~oQ>Xÿa JmdMm Xm¡am H$aÊ`mV Ambm. H|$ÐmMo H$m`©H$V} Aßnmgmho~ hÎmmio `m§Zr `mg§X^m©V Ho$boë`m H$mhr Zm|Xr `oWo gmXa H$aV AmhmoV.

àdmg d¥Îm

dra hU_§Vßnm `m§Mr Jmdr Ambobo öX`ñneu AZw^d

10 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

Page 11: Vivek Vichar March 2016

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 11

{ejU åhUOo _mZdmÀ`m A§V:pñWV Agboë`m nyU©ËdmMo àJQ>rH$aU hmo`.

hU_§Vßnm àË`oH$ œmgmgmR>r g§Kf© H$aVmZmM VoWyZ AmR> {H$bmo_rQ>a A§Vamdarb Odmhabmb Zohê$ {dÚmnrR>mV Xoe{damoYr KmofUm {Xë`m OmV hmoË`m. g¡{ZH$m§À`m hm¡VmËå`mMr Moï>m CS>dbr OmV hmoVr. Ë`m§À`m{damoYmV XoeÐmohmMm JwÝhm XmIb Pmbm. `màH$aUr H$Ýh¡æ`mbm AQ>H$ Pmë`mZ§Va VWmH${WV ~w{Õ_§V Ë`mÀ`m g_W©ZmW© CVabo hmoVo. na§Vw hþVmË_m hU_§Vßnm `mÀ`m{df`rMr OZgm_mÝ`m§Vrb H$Ud Ë`mÀ`m{df`r H$moR>oM {Xgbr Zmhr. Xoe{damoYr KmofUm§{df`r {dMmaVmM _mÂ`m g_moaÀ`m AmgZmda ~gbobr ~r.H$m°_. {eH$Umar Zwbdr JmdMr VéUr åhUmbr, ho nyU©V: MwH$sMo Amho. `mMo g_W©Z hmoD$M eH$V Zmhr.

21 \o$~«wdmar, a{ddmaMm {Xdg. AndmX dJiVm gd©M d¥ÎmnÌm§Zr XoeÐmohmMr ì`m»`m H$aÊ`mV Amnë`m nwadÊ`m IMu KmVë`m hmoË`m. Ë`mbm H$ÞS> _mÜ`_ohr AndmX ZìhVr. A{^ì`º$s ñdmV§Í`mÀ`m AmSy>Z XoeÐmohmbm nmR>rer KmbÊ`mMm à`ËZ gwê$ hmoVm. VWmH${WV ~wpÜXdmÚm§Mm XoeÐmoøm§gmR>r Ambmn gwê$ hmoVm. Ë`mM {Xder hU_§Vßnm `m§À`m Hw$Qw>§{~`m§À`m gm§ËdZmgmR>r `oUmè`m§Mr Kar, hU_§Vßnm `m§À`m g_mYrñWir Xe©ZmgmR>r arK bmJbr hmoVr. VoWyZ 40 {H$bmo_rQ>a Xÿa A§Vamdarb H$moirdmS>_Yrb

VéUm§Zr, ñdIMm©Zo ~Zdbobm hU_§Vßnm `m§Mm nwVim ^oQ> XoÊ`mgmR>r Q>oånmo H$éZ ~oQ>Xÿabm AmUbm hmoVm. hU_§Vßnm `m§Mo ~mbnUmnmgyZMo {_Ì, dJ©{_Ì, J«m_ñWm§Mm Ë`m§À`m Xoe^º$s, Y¡`© `m{df`r ~mobVmZm D$a A{^_mZmZo ^éZ `oV hmoVm. VgoM Ë`m§À`m H$ï>_` ~mbnUm{df`r, g‚mZnUm{df`r, JmoaJar~m§{df`r Agbobr H$Ud `m{df`r ~mobVmZm ^mdyH$ hmoV hmoVo. na§Vw OoZE`yMm {df` H$mT>VmM hrM ^mdwH$Vm g§VmnmV ~XbVmZm {Xgbr.

hr BO J«oQ> hr BO J«oQ> ! Aem EH$m dmŠ`mV _hmXodr `m§Zr nVr

hþVmË_m hU_§Vßnm `m§À`m{df`r Jm¡admoX²Jma H$mT>bo. Vo Y¡`©embr hmoVo, Ago gm§JVmZmM XoemgmR>r _wbrbmhr g¡Ý`mV nmR>dUma Agë`mMo åhQ>bo. {XëbrVrb {dÚmnrR>mV Xoe{damoYr KmofUm {Xë`mMo EoHy$Z g§Vmn `oVmo. VgoM Ë`m KmofUm XoUmao XoeÐmohrM Agë`mMo Ë`m åhUmë`m.

Xhmì`m dfmªnmgyZ H$am`Mo `moJmgZhU_§Vßnm ho B`Îmm nmMdrnmgyZ `moJmgZ H$am`Mo.

dJ©{ejH$ E_. ~r. ZéQ>r `m§Zr `moJmgZ, àmUm`m_mMo YSo> {Xbo hmoVo. VoìhmnmgyZ Vo amoO nhmQ>o Mma dmOVm `moJmgZ, àmUm`_ H$am`Mo, Ago Ë`m§À`m nËZr _hmXodr `m§Zr gm§{JVbo. Ë`m§Zr ~amo~aÀ`m g¡{ZH$m§Zmhr `moJ d {deofV: ídgZmMo ì`m`m_ {eH$Ê`mgmR>r ghmæ` Ho$bo hmoVo.

Ë`m§Mo {_Ì àm. gwaoe Vidma åhUmbo, {dÚmWu XeoV Amåhr amoO gH$mir Jmdm~mhoa OmD$Z ì`m`m_ H$am`Mmo. nmM {H$bmo_rQ>a A§Va Ymdm`Mmo. Amåhr ì`m`m_ H$aVmZm hU_§Vßnm _mÌ `moJmgZo, àmUm`m_ H$am`Mm. hU_§Vßnm ho ghm {Xdg ~\$m©Imbr amhÿZhr {Od§V am{hbo. hm M_ËH$ma KS>Ê`m_mJo à{VHy$b n[apñWVrda _mV H$aÊ`mMr àoaUm, {OÔ `m JmoîQ>t~amo~aM `moJmMm \$m`Xm hU_§Vßnm `m§Zm Pmbm Agmdm, Aer eŠ`Vm g_moa Ambr Amho.

àdmg d¥Îm {ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 11

Page 12: Vivek Vichar March 2016

12 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

Amnë`m {ejUmVrb gdm©V _moR>r CUrd H$moUVr Agob Va Vr J[a~m§Mo {ejU. Ago H$m`©H$V} hdoV, Oo IoS>monmS>r XmamoXmar OmVrb d Y_©kmZm~amo~aM ^m¡{VH$ {ejUhr XoVrb.

OoZ`y _Ü`o MmbVo amOH$maU hU_§Vßnm `m§À`m Xoe^ŠVr{df`r _r dU©Zhr H$ê$

eH$V Zmhr, Ago Ë`m§Mo dJ©{_Ì, _mOr g¡{ZH$ _ŠVw_ hmog_Zr `m§Zr åhQ>bo. Jmdr Amë`mda Vmo A{VaoH$s H$madm`m§{df`r qMVm ì`ŠV H$am`Mm. H$moUVohr AmìhmZ ghOVoZo nobm`Mo Y¡`© Ë`mÀ`mH$So> hmoVo, Ago Ë`m§Zr gm§{JVbo. VgoM {XëbrVrb Odmhabmb Zohê$ {dÚmnrR>mVrb KQ>Zm§H$So> bj doYë`mda Vo åhUmbo, Ë`m {dÚmnrR>mV Ho$di amOH$maU MmbVo.

àUm_ H$aÊ`mg AmbmohU_§Vßnm `m§Zr XoemgmR>r àmU {Xbo. _r Ë`m§Zm

nmhÿ eH$bmo Zmhr. Ë`m_wio Ë`m§À`m g_mYr Xe©ZmgmR>r Ambmo. Ë`m§Mo hm¡VmËå` XoegodoMr àoaUm XoUmao Amho. Ë`m§Mm gÝ_mZ amIm`bm hdm. OoEZ`yV Oo KS>bo, Vo g§VmnOZH$ Agë`mMo JXJMo AmZ§X ZaJw§XH$a `m§Zr gm§{JVbo.

Ë`m§À`mgmaIo ~ZÊ`mMr àoaUm Xoegodm H$aUmè`m hU_§Vßnm `m§À`mgma»`m

g¡{ZH$m§à_mUo H$moUmbmhr _¥Ë`y {_iV Zmhr. Ë`m§À`m

hm¡VmËå`mVyZ Ë`m§À`mgmaIo ~ZÊ`mMr, Xoegodm H$aÊ`mMr àoaUm {_iVo. Amåhr Ë`m§Mm nwVim ~Zdbm Amho. Vmo ~oQ>Xÿa Jmdmbm ^oQ> XoÊ`mgmR>r Amë`mMo H$moirdmS>À`m _hoe _ÝZmnya `m§Zr åhQ>bo.

X¡dmMm AmKmV nËZr _hmXodr hr hU_§Vßnm `m§À`m ~{hUrMrM

_wbJr åhUOo ^mMr Amho. ZD$ dfmªnydu _hmXodr {hÀ`m AmB©Mo {ZYZ Pmbo. hU_§Vßnm `m§ZrM eoVmV H$m_o H$aV ñdV:hr {ejU KoV _hmXodr `m§Zmhr {ejU {Xbo. _{hZm^amnyduM _hmXodr `m§À`m d{S>bm§Mo {ZYZ Pmbo hmoVo. Ë`mZ§Va nVr hU_§Vßnm hohr Ë`m§Zm EH$Q>oM gmoSy>Z Joë`mZo nVr-nËZrMr b½ZmZ§Va Mma dfmªVM VmQ>mVyQ> Pmbr. ***

am`nya_Ü`o gm_y{hH$ gy`©Z_ñH$ma am`nya & {ddoH$mZ§X H|$Ð H$Ý`mHw$_mar am`nya emIoÀ`m

dVrZo ñdm_r {ddoH$mZ§X `m§À`m O`§Vr{Z{_Îm gm_y{hH$ gy`©Z_ñH$mamMo Am`moOZ H$aÊ`mV Ambo. XrZX`mi CnmÜ`m` ZJamV Am`mo{OV ̀ m H$m`©H«$_mV 130 ZmJ[aH$ d {dÚmÏ`mªZr gh^mJ Zm|Xdbm. `mdoir _wbm§Zr {d{dY `moJmgZm§Mo àmË`{jH$ Ho$bo. amï´>r` ñd`§godH$ g§KmMo ZJa àMmaH$ `k qgh `m§Zr _mJ©Xe©Z Ho$bo. Ë`m§Zr ñdm_r {ddoH$mZ§Xm§Zm Ano{jV `wdH$ ~ZÊ`mMo AmdmhZ Ho$bo. H|$ÐmMo H$m`©H$V} gw^mf MÝÐmH$a {ddoH$mZ§Xm§À`m OrdZmVrb àoaH$ KQ>Zm gm§{JVë`m. ZJagodH$ _rZb Mm¡~o `m§Zr _wbm§Zr l_ d ì`m`m_ `m _mÜ`_mVyZ

emar[aH$, _mZ{gH$, ~m¡pÜXH$ d AmÜ`mpË_H$ÑîQ²>çm g§nÞ ~Zmdo, Ago AmdmhZ Ho$bo.

H|$Ðd¥Îm

12 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

Page 13: Vivek Vichar March 2016

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 13

Amnë`m XoemMr {ejU nÕVr, _J Vo ^m¡{VH$ {ejU Agmo dm AmÜ`mpË_H$ {ejU Agmo, Vr ^maVr` OrdZnÕVrda AmYm[aV Agbr nm{hOo.

H$Ýh¡`m Hw$_ma Am{U H$ÊUyaMm gwOrV XmoKohr Am_MooM, Amnbo AmhoV. EH$mMr Mm¡H$er gwê$ Amho Am{U Omon`ªV VnmgmMm

Ahdmb `oV Zmhr Vmon`ªV Amåhmbm H$Ýh¡`m Hw$_maÀ`m "_r Xoe^º$ Amho, ̂ maVr` amÁ`KQ>Zoda _mPm nyU© {dœmg Amho' ̀ m dº$ì`mda g§e` KoÊ`mMo H$moUVohr H$maU Zmhr. Vmo grnrAm`À`m {dÚmWu g§KQ>ZoMm gXñ` Amho. Oa Mm¡H$erV Vmo {ZXm}f {gÕ Pmbm, Va Ë`mMr {ZîH$b§H$ gwQ>H$m hmoB©bM, Ogo nR>mUH$moQ>Mo nmo{bg AYrjH$ gbqdXaqgh VnmgmA§Vr {ZXm}f {gÕ Pmbo hmoVo. Vmon`ªV H$Ýh¡`mHw$_mabm g§nyU© g§ajU {_imdo Am{U Ë`mMr `mo½` Vr H$miOr KoÊ`mV `mdr, hrM

H$Ýh¡`m Am{U H$ÊUya XmoKohr AmnboM

VéU {dO`boIH$ ho Á`oð> nÌH$ma d amÁ`g^m gXñ` AmhoV.

Odmhabmb Zohê$ {dÚmnrR>mVrb {dÚmWu g§KQ>ZoMm AÜ`j H$Ýh¡`m Hw$_mabm AQ>H$ Pmë`m~amo~a XoemVrb _r{S>`mZo EH$m AmdmOmV h„m~mob Ho$bm Am{U AmO

_r{S>`mÀ`m {ZJamUrImbrM OUy H$Ýh¡`mMr Mm¡H$er gwê$ Amho. AJXr `mbm g_m§Va Aer KQ>Zm Ho$aiÀ`m H$ÊUya {OëømV KS>br. H$ÊUya `oWo am. ñd.

g§KmMm 27 dfu` ñd`§godH$ gwOrVMr Ë`mÀ`m d¥Õ AmB©-d{S>bm§g_moaM A{Ve` ~oX_ _mahmU H$ê$Z H«y$a hË`m H$aÊ`mV Ambr. d¥Õ AmB©-d{S>bm§Mm AmYma

Agboë`m gwOrVbm Ë`m§À`m S>moù`m§XoIV R>ma H$aÊ`mV Ambo. _mÌ, `m ^`mZH$ KQ>ZoMr XoemVrb _mÜ`_m§Zr XIb KoVbr Zmhr. EdT>oM Zìho, Va EH$ gmYmaU ñdê$nmMr ñWm{ZH$ KQ>Zm AgmM _r{S>`mMm Ë`mH$So> nmhÊ`mMm Ñ{ï>H$moZ hmoVm.

qMVZ {ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 13

Page 14: Vivek Vichar March 2016

14 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

Amnë`m S>moŠ`mV R>mgyZ ^abobo d OÝ_^a Vo VoWoM gS>V nS>bobo _m{hVrMo JmR>moSo> åhUOo {ejU Zìho.

Amåhm gdmªMr BÀN>m Amho.`m àH$aUmV Or _mahmU Pmbr Am{U nÌH$mam§er

J¡adV©UyH$ H$aÊ`mV Ambr, Vmo àH$ma _mÌ Hw$R>ë`mhr n[apñWVrV _mÝ` H$aVm `oUma Zmhr Am{U Ë`mMr qZXm PmbrM nm{hOo. _mÌ, `m àH$aUmVrb XmoftZm {ejm {_imbrM nm{hOo. H$Ýh¡`m Hw$_mabm {d{eï> {dMmagaUrÀ`m bmoH$m§Zr, VgoM goŠ`wba nÌH$ma, gm{hpË`H$ Am{U g§nmXH$m§Zr CKS>CKS> nmqR>~m Xe©{dbm Amho Am{U hr _§S>ir Ë`mgmR>r añË`mda CVabr AmhoV. AOyZhr Vnmg gwê$ Amho Am{U Ý`m`_yVvZr 2 _mM©n`ªV Ý`m`mb`rZ H$moR>S>rV R>odÊ`mMm AmXoe {Xbm Amho. H$mhrVar H$maU Agë`m_wioM H$moR>S>rV R>odÊ`mMm AmXoe XoÊ`mV Ambm Amho. Omon`ªV Vnmg nyU© hmoD$Z dñVwpñWVr ñnï> hmoV Zmhr Vmon`ªV H$Ýh¡`m Hw$_mabm {ZXm}fM _mZbo OmB©b Am{U Amåhmbmhr AgoM _mZbo nm{hOo. AmVm amhVm am{hbm _wÔm Vmo åhUOo {dÚmnrR>mV nmo{bgm§Zr àdoe H$aÊ`mMm. Ë`m~m~VrV _mPo _V Ago H$s Hw$R>ë`mhr H°$ång_Ü`o nmo{bgm§Zr Om`bm ZH$mo Am{U {dÚmÏ`mªer g§~§{YV àH$aU _hm{dÚmb` d {dÚmnrR>mÀ`m àemgZmZoM gmoS>dbo nm{hOo. _mÌ, Ooìhm {df` {dÚmWu, {ejH$, {ejU Am{U narjm `mMr gr_m Amobm§Sy>Z Aamï´>r` Am{U XoeÐmohr MiditMm Agob {dÚmnrR>mg_moa XoemÀ`m Vnmg g§ñWm§H$So> Vmo {df` AWdm àH$aU gmon{dÊ`m{edm` AmUIr Xþgam Hw$R>bm _mJ© Var {e„H$ amhmVmo H$m`? _mÌ, nmo{bg, Ý`m`nm{bH$m Am{U àemgZmda A{dœmg ì`º$ H$ê$Z Vnmg Hw$R>o Am{U H$moUr H$amdm ho XoIrb AmVm amOH$s` njm§À`m {dÚmWu g§KQ>Zm§ZrM R>adm`Mo H$m`? _mÌ, H$ÊUyaMm amï´>r` ñd`§godH$ g§KmMm ñd`§godH$ gwOrVMr Hw$R>ë`mhr amï´>r` ñVamÀ`m d¥ÎmnÌmZo XoIb KoVbr Zmhr, H$moUË`mhr dV©_mZnÌmÀ`m g§nmXH$s`m_Ü`o Ë`mbm ñWmZ {_imbo Zmhr AWdm Ë`mÀ`m hË`o{déÕ CJ« Am§XmobZhr Pmbo Zmhr. H$m? Ho$di gwOrV g§K ñd`§godH$ Amho åhUyZ? `màH$aUr ñWm{ZH$ nmo{bgm§Zr _mŠg©dmXr

H$å`w{ZñQ> nmQ>uÀ`m H$mhr H$m`©H$Ë`mªZm Mm¡H$ergmR>r Vmã`mV KoVbo Amho.

H$mhr {Xdgm§nydu _mH$nmÀ`m ñWm{ZH$ `w{ZQ>Mm ga{MQ>Urg O`Xodbm ^mOnmÀ`m EH$m H$m`©H$Ë`m©Mr hË`m H$aÊ`mÀ`m AmamonmImbr nH$S>Ê`mV Ambo Am{U Ý`m`mb`mZo O`XodMm Om_rZ AO©hr \o$Q>miyZ bmdbm hmoVm. Omon`ªV gwOrVÀ`m _maoH$è`m§Zm AQ>H$ hmoV Zmhr, Vmon`ªV `m ~m~VrV H$mhrhr {ZUm©`H$arË`m gm§JUo AdKS> Amho. _mÌ, n[apñW{VOÝ` nwamdo H$å`w{ZñQ>m§H$So>M A§Jw{b{ZX}e H$aVmV. gwOrVMo _mabo OmUo hm Hw$R>ë`mhr dV©_mZnÌmÀ`m qMVoMm {df` H$m hmoD$ eH$bo Zmhr? Am{U Ë`mMr hË`m åhUOo A{^ì`{º$ñdmV§Í` d {dMmañdmV§Í`mda h„m Amho, Ago H$m ~ao _mZbo OmV Zmhr?

H$Ýh¡`m Am{U H$ÊUyaMm gwOrV XmoKohr ^maVr` Zmhr`oV? Voìhm XmoKm§Zmhr amÁ`KQ>Zm Am{U _mÜ`_m§H$Sy>Z g_mZ Ý`m` {_im`bm ZH$mo H$m`? Or Hw$Ur {eH$br gdabr ì`º$s AgVo {VMr ñdV:Mr Aer {dMmagaUr Am{U amOH$s` _Vo AgVmV hr Jmoï> gË` Amho. _mÌ, dV©_mZnÌmVrb ~mVå`m Am{U g§nmXH$s` nmZ Ë`m {dMmagaUrMr Om{hamV ~Zmdo H$m`?

XoemV Ago IynM H$_r g§nmXH$ AgVrb Oo Amnë`m g§nmXH$s` YmoaUmÀ`m {dnarV AÝ` _Vo ~miJUmè`m boIH$m§Mo boIhr N>mnV AgVrb. AÝ` {R>H$mUr Va Ho$di EH$mM {dMmagaUr{df`r MMm©, boI Am{U Ë`mM a§JmV a§Jboë`m ~mVå`m N>mnë`m OmVmV. Amnbo ñdV:Mo {dMma g§nmXH$s`mV ì`º$ H$aUo Am{U Ë`mÀ`mnojm {^Þ _V Agboë`m boImbm g§nmXH$s` nmZmda ñWmZ XoUo `mgmR>r AmO qh_VdmZ d Y¡`©erb d¥ÎmrÀ`m g§nmXH$m§Mr Amdí`H$Vm Amho.

AmVm XoeÐmoh Am{U Xoe^º$s `m {df`m§dahr dmX{ddmX, MM}Mr JaO ^mgVo hr gdm©V Xþ:ImMr Jmoï> Amho. Á`m {Xder g§nyU© Xoe gmlyZ`Zm§Zr {g`mMrZMm dra hZw_§Vßnmbm {Zamon XoV hmoVm Am{U gdmªÀ`mM

qMVZ14 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

Page 15: Vivek Vichar March 2016

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 15

Amåhmbm JaO Amho OrdZXm`r, _mUyg KS>dUmè`m, Mm[aÍ` KS>dUmè`m H$ënZm AmË_gmV H$aÊ`mMr.

AmoR>m§da Ooìhm O` qhXMm Cƒma hmoVm, Ë`mM {Xder Oa Hw$R>ë`m {dÚmnrR>mV "^maV H$s ~~m©Xr VH$ O§J H$a|Jo' Am{U "ha Kago A\$Ob {ZH$boJm' gma»`m KmofUm XoÊ`mV `oV AgVrb, Va `mbm H$m` åhUm`Mo? A{^ì`{º$ñdmV§Í`? Am{U AmO Oo åhUV AmhoV H$s Amåhr ^maVmÀ`m amÁ`KQ>Zoer ~m§Yrb AmhmoV, Ë`m§Zr amÁ`KQ>Zm nm`Xir VwS>{dUmè`m Ë`m {dÚmÏ`mªda H$moUVr H$madmB© Ho$br? KQ>ZoMr ~m§YrbH$s _mZUmè`m {dÚmÏ`mªZr KQ>ZmÐmohr {dÚmÏ`mª{df`r {dÚmnrR> àemgZmbm AdJV Ho$bo H$m`, H$mhr _m{hVr {Xbr H$m`? Vgo H$i{dUo Ë`m§Mo H$V©ì` ZìhVo H$m`? Xoe{damoYr MiditMo H|$Ð åhUyZ àË`oH$ doir OoEZ`yM H$m MM}V amhmVo? H$ma{Jb `wÕmÀ`m doir `mM S>mì`m {dMmagaUrÀ`m {dÚmWu g§KQ>Zm§Zr nm{H$ñVmZr em`am§Zm Am_§{ÌV H$ê$Z ^maVr` bîH$am{déÕ Amjonmh© em`ar hmoD$ {Xbr hmoVr. `mdoir VoWo CnpñWV XmoZ bîH$ar

A{YH$mè`m§Zr `m Jmoï>rbm {damoY Xe©{dbm AgVm `m {dÚmÏ`mªZr Ë`m§À`mda h„m MT>{dbm hmoVm. Ë`mdoir Ë`mn¡H$s EH$ _oOa XOm©À`m A{YH$mè`mZo {nñVybZo hdoV Jmoir~ma H$ê$Z Amnbo àmU dmM{dbo hmoVo. Aem àH$maoM X§VodmS>m `oWo _mabo Joboë`m gwajm OdmZm§À`m _¥Ë`yda "_mAmodmXr {dO`m'~Ôb OoZEZ`yV AmZ§X gmOam H$aÊ`mV Ambm hmoVm. Joë`m 9 \o$~«wdmar amoOr Oo nmoñQ>a {dÚmnrR>mÀ`m q^Vtda {MH$Q>{dÊ`mV Ambo hmoVo, Ë`mda "H$í_ra na H$ãOo Ho$ {déÕ Ed§ H$í_ra H$s AmOmXr Ho$ Am§XmobZ Ho$ g_W©Z_o em_ H$mo g^m hmoJr, H$í_rana {H$gH$m H$ãOm h¡ `h ~Vm`m Om`oJm', Ago {b{hbo hmoVo. g¡{ZH$m§Mm An_mZ Am{U ^maVmÀ`m EH$Voda AmKmV ̀ m Jmoï>r A{^ì`{º$ñdmV§Í`mÀ`m A§VJ©V `oVmV H$m`? A{^ì`{º$ñdmV§Í` Am{U Xoe{damoYr dº$ì`o ̀ mV AmVm Hw$R>bmhr \$aH$ H$am`bm ZH$mo H$m`?

***

XmoZ àH$maÀ`m g§ñH¥$Vrgm_m{OH$ OrdZ gm_mÝ`V: nwT>rc XmoZn¡H$s

EH$m Jmoï>rda AmYmacoco AgVo : EH$Va Y_© qH$dm Ë`m Ë`m g_mOmMr JaO. EH$ AÜ`mË_mda AmYmaco Amho Va Xwgao BhdmXmda AmYmacoco Amho. EH$ naVÎdñneu Amho, Va Xwgao dmñVd Amho. EH$ `m chmZem cm¡{H$H$ OJmMr [j{VOo Amocm§Sy>Z ncrH$S>Mo nmhVo Am{U ̀ m cm¡{H$H$ OJmncrH$S>À`m nmacm¡{H$H$ OrdZmg àma§^ H$aÊ`mMr {Z^©`Vm Ë`mÀ`mOdi AgVo, Xwgao `mM OJmV nm` amodyZ C^o amhVo Am{U `oWoM ÑT>_yc hmoÊ`mgmR>r à`ËZ H$aVo.

Aem `m XmoZ àH$maÀ`m g§ñH¥$Vr. EH$ Y_m©da AmYmacocr, A§V_w©IVoMm nwañH$ma H$aUmar qhXy g§ñH¥$Vr; Am{U Xwgar {dkmZmda AmYmacocr,

~møg¥ï>rV a_cocr nm{ü_mË` g§ñH¥$Vr. nmümË`m§Zm gm_m{OH$ gwYmaUm§_YyZ AmÜ`mpË_H$Vm `m`cm hdr AgVo. nm¡dm©Ë`m§Zm gm_m{OH$ A{YH$ma ho AmÜ`mpË_H$VoVyZ Amco VaM _mÝ` AgVmV. åhUyZ

AmYw{ZH$ gwYmaUmdmÚm§Zm qhXwñWmZmVrc Y_m©Mr _moS>VmoS> Ho$ë`mdmMyZ gm_m{OH$ gwYmaUm H$aUo AeŠ` dmQy> cmJco. Ë`m§Zr Vgm à`ËZ Ho$cm nU Vmo gneoc \$gcm. H$maU Ë`m§À`mn¡H$s \$maM WmoS>çm§Zr ñdV:Mm Aä`mg Ho$cm hmoVm. Am{U gd© Y_mªMr OZZr Agcoë`m Amnë`m Y_m©Mo {ejU, Ë`mgmR>r Amdí`H$ Vr gmYZm Va EH$mMrhr Pmcr

ZìhVr. _r N>mVrR>moH$nUo gm§JVmo H$s, qhXy g_mOmÀ`m CÞVrgmR>r Y_m©À`m {dZmemMr H$mhrEH$ Amdí`H$Vm Zmhr. AmOMr AdZVr hr Y_m©_wio Pmcocr ZgyZ Y_©VÎdm§Mo `mo½` arVrZo nmcZ Z Ho$ë`mZoM Pmcr Amho.

qMVZ {ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 15

Page 16: Vivek Vichar March 2016

16 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

Amåhr nam{OV Pmë`mZo Am_Mm Agm ÑT> g_O Pmbm Amho, H$s Amåhr AË`§V Xþ~©b AmhmoV. Amåhmbm H$gbo ñdmV§Í`M Zmhr. øm gdm©VyZ Am_Mr AmË_lÕm bmon nmdbr Amho.

^maV Y_©{Zanoj Amho, nU `m XoemMo VwH$So> Y_m©À`mM ZmdmImbr nmS>bo Jobo hm B{Vhmg Amho. ^maV_mVoMo S>mdo

AZ² COdo nXa Y_mªYm§À`m OmoIS>mImbr Jobo. nm{H$ñVmZ åhUdUmar Vr ^y_r AmO S´>J Am{U JZ g§ñH¥$VrÀ`m {di»`mV gmnS>br Amho. H$Yr H$mir `m ^y_rMr nyOm H$aUmam, `m ^y_rda ào_ H$aUmam AmO ^aH$Q>bm Amho. Ë`m_wio AmO `m ^y_rbm ñdJ©, Z§XZdZ qH$dm Xod^y_r AmXr Ab§H$mamZo gwemo{^V H$aVm `oV Zmhr `mMo Xþ:I Amho.

n{ü_oH$Sy>Z Amboë`m AmH«$m§Vm§er ̀ mM ̂ y_rZo Q>¸$a {Xbr. nU AmO `m ^y_rMr boH$ao nm{ü_mË`m§Mo A§YmZwH$aU H$aÊ`mV ñdV:bm YÝ` g_OV AmhoV. Á`m§À`m S>mì`m AZ² COì`m Im§Úmbm ~§XþH$m bQ>H$dbobo AmhoV Am{U VmQ>mV A§_br nXmW©, Ë`m bmoH$m§Zm H$m` {deofU bmdm`Mo hm àý Amho. XodVm§Mr hr ^y_r AmO bwQ>mê$ AZ² VñH$am§Mr ^y_r ~Zbr Amho.

nm{H$ñVmZmVrb _wbo H$mbn`ªV IoiÊ`mÀ`m ~§XþH$m§er IoiV hmoVr. nm{H$ñVmZ gaH$maZo AmVm Ë`m IoiÊ`m§da ~§Xr AmUbr Amho. MmoaQ>çm _mJm©Zo XoemV `oUmè`m ~§XþH$m§da ~§Xr KmbUo VoWrb ZdmO gaH$mabm

_moh|OmoXS>mo Am{U hS>ßnmÀ`m ^y_rVrb VéUmB© S´>J AZ² JZÀ`m {di»`mV

_wOâ\$a hþgoZÁ`oîR> nÌH$ma, _w§~B©

_wpñb_ OJV

AmOnmgyZ 70 dfmªnydu `m OJmV nm{H$ñVmZ Am{U ~m§JbmXoe ZmdmMo Xoe ApñVËdmV ZìhVo. hr g§nyU© ^y_r ^maV `m ZmdmZo {d»`mV hmoVr. `mM ^y_rda _moh|OmoXS>mo Am{U hS>ßnm g§ñH¥$Vr {dH${gV Pmbr. na§Vw, 1947 bm XoemMr \$miUr Pmbr. `m_wio qgYy Am{U gVbOMo nmUr àXÿ{fV Pmbo. H$moUmg_moahr Z PwH$Umam {h_mb` {OhmXr qhò Q>moù`m§g_moa Aghmæ` {Xgbm.

16 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

Page 17: Vivek Vichar March 2016

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 17

Am_À`mVhr loð>nwéf Pmbo AmhoV hr Jmoï> Am_À`m _wbm§Zm ¹${MVM gm§{JVbr OmVo. H$moUVrhr {dYm`H$ Jmoï> {eH$dbrM OmV Zmhr.

eŠ` Zmhr. Ë`m_wio _wbm§À`m IoiÊ`m§da ~§Xr KmbÊ`mMo H$V©ì` VoWrb gaH$maZo MmoInUo ~Omdbo Amho.

nm{H$ñVmZmVrb à{gÕ nÌH$ma A_rZ H$m{g_ åhUVmV, "A§_br nXmWmªÀ`m godZmZo nm{H$ñVmZmV amoO {H$Vr bmoH$ _aVmV ̀ mMr Amåhmbm H$ënZm Zmhr. na§Vw, gaH$mar AmH$So>dmarH$So>hr Xþb©j H$aVm `oUma Zmhr. hoam°BZ Am{U BVa A§_br nXmWmª_wio nm{H$ñVmZmV amoO {H$_mZ Xhm bmoH$ _¥Ë`ybm H$dQ>miVmV. Xmê$Mo dmT>Vo ì`gZ Wm§~dÊ`mgmR>r gaH$maZo Xmê$da ~§Xr KmVbr. Ë`mZ§Va BVa A§_br nXmWmªÀ`m godZmMo à_mU dmT>bo.'

nm{H$ñVmZmVrb emiH$ar _wbm§À`m hmVr eóo {Xgbr Va Amü`© dmQy>Z KoD$ ZH$m. eoOmarb Xoe A\$Jm{UñVmZ Aem§V Pmë`mnmgyZ nm{H$ñVmZhr ñdñW Zmhr. A\$Jm{UñVmZmVyZ a{e`Z goZoZo Amnbm J~mi Jw§S>mibm Voìhm Amnbr eómóo VoWoM R>odyZ {Xbr. nm{H$ñVmZÀ`m Zì`m {nT>rZo hr eómóo hmVr KoVbr. hr eómóo hiyhiy Vm{b~mZ Am{U Ab² H$m`XmÀ`m hmVr Jobr. H$amMrVrb nmo{bg A{YH$mar H°$ßQ>Z _mohå_X ZdoX `m§Zr `mMm ^§S>m\$moS> Ho$bm Voìhm nmH$ gaH$mabm _mZ Imbr KmbÊ`m{edm` n`m©`M am{hbm Zmhr.

A\$Jm{UñVmZmVrb A\y$Zo nm{H$ñVmZr VéUm§Mo OrdZ CX²ÜdñV Ho$bo. hiyhiy {OZmÀ`m XoemV EH$ ì`gZr {nT>r CJdbr. ì`gZmV Jwa\$Q>ë`m_wio Vo H$moUË`mhr Wambm OmÊ`mgmR>r CVmdri Pmbo. ì`gZ gVmdy bmJbo Voìhm IoiÊ`mÀ`m ~§XþH$m§Mr ^rVr XmIdyZ bmoH$m§Mr byQ> H$aÊ`mV `oD$ bmJbr. ZH$br eóm§Mm ~Zmd CKS> Pmë`mda Agbr eóm§Mm In YS>mŠ`mV dmT>bm. hiyhiy nm{H$ñVmZbm eómóm§À`m JmoXm_mMo ñdê$n Ambo. ì`gZmÀ`m Amhmar Joë`mZo nm{H$ñVmZmVrb Zdr {nT>r eó V`ma H$aÊ`mgmR>r {dde Pmbr.

gZ 2010 _Ü`o nm{H$ñVmZmV ì`gZmYrZ bmoH$m§Mr g§»`m 5 H$moQ>r 80 bmI hmoVr. Z§Va hm AmH$S>m Cgir KoD$ bmJbm. Zem H$aÊ`mgmR>r n¡gm hdm. Xþgè`m§Zm

^rVr XmIdyZ n¡gm H$mT>Ê`mgmR>r eó hdo. Ë`m_wio nmdgmù`mVrb ^yN>Ìmà_mUo eómóm§Mo H$maImZo dmTy> bmJbo. AmO nm{H$ñVmZmV eómóm§À`m Ad¡Y H$maImÝ`m§_Ü`o 60 hOmam§hÿZ A{YH$ bmoH$ H$m_ H$aV AmhoV. `m H$maImÝ`m§VyZ amoO {H$Vr eóo V`ma hmoV AgVrb `mMm AmnU A§XmO H$ê$ eH$Vmo. `m eóm§_wio {H$VrVar bmoH$m§Zm Amnë`m àmUmg _wH$mdo bmJV Agob.

nm{H$ñVmZ_Ü`o {gJmaoQ> {nUo A{Ve` gm_mÝ` ~m~ Amho. nU ̀ m {gJmaoQ>_Ü`o V§~mIy Zìho Va A§_br nXmW© AgVo. {gJmaoQ>Mm Yya gmoS>V VoWrb VéUmB© _¥Ë`ybm

Am_§ÌU XoV AgVo. OmñVrV OmñV nmM df}. Ë`mZ§Va Vmo A„mbm ß`mam hmoD$Z OmVmo. AmUIr EH$ Jmoï>. nm{H$ñVmZmV nmZm§Mo R>obo OmJmoOmJr CJdbo AmhoV. `m nmZmV hoam°B©Z bmdbobo AgVo. `mÀ`m nwS>çm `m R>oë`m§da ghOJË`m CnbãY hmoVmV. Amnbm Zdm~r WmQ> H$m`_ amIÊ`mgmR>r AZoH$OU nmZmMr AmdS> OnVmV. Amnbr _Zng§X hoam°B©ZMr Zem H$aV EH$ {Xdg Vo {OZm gmho~m§Odi OÞV_Ü`o nmohmoMVmV. ho ^`mU dmñVd nmZmAmS> bndbo OmVo. nU EH$ {Xdg _¥Ë`y JmR>VmoM. nm{H$ñVmZ A{VaoŠ`m§Mm AÈ>m ~Zë`mnmgyZ hr pñWVr VoWo nmhm`bm {_iVo.

nm{H$ñVmZmVrb S>m°Z `m X¡{ZH$mV àH$m{eV d¥ÎmmZwgma 300 hÿZ A{YH$ H$maImÝ`m§VyZ Ad¡Y eómóm§Mr {Z{_©Vr gwê$ AgVo. `m H$maImÝ`m§_Ü`o H$m_ H$aUmè`m H$m_Jmam§Mr g§»`m 60 hOmam§nojm A{YH$

_wpñb_ OJV {ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 17

Page 18: Vivek Vichar March 2016

18 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

~bX§S>, geº$, VrúU ~wÕrMo bmoH$M B©œamàV nmohmoMVmV Ago doX gm§JVmV.

Amho. nm{H$ñVmZmV A§_br nXmWm©nmgyZ V`ma Ho$bobr {gJmaoQ> H$moUË`mhr nmZnÅ>rda 30 én`m§Zm {_iVo. hoam°BZÀ`m nwS>çm {dH$Umè`m XþH$mZm§Mr g§»`m _moOUo AeŠ` Amho.

OJmVrb Xoem§da H$YrVar `wÕmV CVaÊ`mMr nmir `oVo. na§Vw, nm{H$ñVmZ `mbm AndmX Amho. OÝ_mnmgyZ hm Xoe `mM H$m_mV Amho. nm{H$ñVmZbm ~mhoê$Z OodT>m YmoH$m Amho, Ë`mhÿZ A{YH$ AmVyZ Amho. nm{H$ñVmZmVrb qgY àm§VmV Ago EH$hr Ka Zgob H$s Á`m KamV hË`ma Zmhr. EH$ Zm EH$ KmVH$ hË`ma AgUmaM. H$mhrOU h„m H$aÊ`mgmR>r eó ~miJVmV Va H$mhrOU Amnë`m g§ajUmgmR>r.

qgY_Yrb bmoH$ b¾gmohù`màg§Jr hË`mam§Mo àXe©Z _m§S>VmV. `m_mJo XmoZ g§Xoe AmhoV. EH$ åhUOo h„m

Pmë`mg Ë`mbm gSo>VmoS> CÎma {Xbo OmB©b. Xþgam åhUOo nmhþÊ`m§Zr H$miOr H$ê$ Z`o. _wbrMo ajU H$aÊ`mg Amåhr g_W© AmhmoV.

Joë`m dfu A\$Jm{UñVmZmV aoH$m°S©> ~«oH$ Jm§Om Am{U A\y$ {nH$bm. nm{H$ñVmZZo `mMm ^anya \$m`Xm CR>dbm. nmH$ goZoVrb A{YH$mè`m§Zr `mMm Iw„_²Iw„m ì`mnma Ho$bm. nm{H$ñVmZmVrb AZoH$ _moR>çm amOH$maÊ`m§Zr H$moQ>çdYr én`o O_dbo. AZoH$ goZm{YH$mè`m§Zr H$amoS>nVr ~ZÊ`mMr g§Yr gmYbr. nm{H$ñVmZr g¡Ý`mVrb nR>mU Am{U n§Om~t_Ü`o `m~m~V g§JZ_V Amho. A{YH$m§e A{YH$mar `mV gm_rb Agë`mZo VoWrb goZm bmMma Amho. `m H$m_mV VoWrb _Xaem§Mm dmna hmoVmo. _Xaem§Mo Omio g§nyU© nm{H$ñVmZmV Amho. _XaemV `oUmar ~mbHo$ ^{dî`mV `m _mZdÐmoøm§À`m hmVMo ~mhþbo ~ZyZ Ë`m§Mo _Zgw~o nyU© H$aVmV.

AamOH$Vm \¡$bmdÊ`mV VoWo Ym{_©H$ {ejU XoUmè`m _Xaem§Mm gh^mJ _moR>m AgVmo. B§½b§S>_Ü`o {Zdm©{gVmMo OrdZ H§$R>Umao E_Š`yE_Mo ZoVo AëVm\$ hþgoZ `m§Zr H$mhr {Xdgm§nydu Amamon Ho$bm H$s, "nm{H$ñVmZr goZm _whm{Oam§Mr IwboAm_ H$Îmb H$aV Amho.' n§Om~tda AË`mMma dmT>bo AmhoV. ~bwMrñVmZ \w$Q>Ê`mÀ`m _mJm©da Amho. EH$ {Xdg Agm `oB©b H$s nm{H$ñVmZmV H$moUmMohr amÁ` AgUma Zmhr. {e„H$ amhrb Ho$di n§Om~. Ë`mdaM g_mYmZ _mZV eof nm{H$ñVmZr _mohå_X Abr {OZm `m§À`m WS>½`mda Aly T>miV AgVrb.

_wpñb_ OJV18 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

Page 19: Vivek Vichar March 2016

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 19

`wdH$m§Zmo, àW_ AmË_lÕm ÑT> H$am.

ñdm_r {ddoH$mZ§Xm§Mo {dMma Ë`m§À`mM eãXm§V...

qhXþñWmZMr Ywbr hmM _mPm ñdJ© qhXþñWmZMo gX²^m½` hoM _mPo gX²^m½`

ho ^maVm !Ho$di Xwgè`m§Mo gya AmoTy>Z,

naŠ`m§Mr ^«ï> Z¸$c H$ê$Z, {VèhmBVm§da Adc§~yZ amhÿZ Vy g§ñH¥$VrÀ`m Am{U loð>VoÀ`m CƒnXmda Amê$T> hmoD$ eH$erc H$m ? eya Am{U draM Oo ñdmV§Í` {_idy eH$VmV Vo A{VqZÚ Aem ^réVoÀ`m AmYmao {_iy eHo$c Ago Vwcm dmQ>Vo H$m`?

{ddoH$mZ§Xm§Mo {dMma {ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 19

Page 20: Vivek Vichar March 2016

20 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

_mUgo H$moR>o AmhoV ? VmoM Iam àý Amho. _mUg§ hdr AmhoV _mUg§ ! ~mH$s gmè`m Jmoï>r ghO CnbãY hmoVrb. nU hdo AmhoV ~bd§V, M¡VÝ`mZo _wg_wgbobo {Zð>md§V, AË`§V àm_m{UH$ `wdH$.

Oo Oo nmíMmË`m§Mo Vo Vo Mm§Jcoøm eVH$mÀ`m àma§^r Ooìhm Vcdmar naOyZ àmíMmË`

{dOoVo `m XoemV Amco, Ë`m§Mm _moR>m à^md nSy> cmJcm Am{U Ë`m§Zr Ago gm§{JVco H$s, Amåhr ~«÷doÎ`m§Mr _wco Ho$di amZQ>r ney AmhmoV; ñdßZmiy Am{U doS>oIwio AmhmoV; Am_Mm Y_© Am{U nwamUH$Wm, B©œa Am{U AmË_m, Am{U `m gdmªgmR>r Mmccocr Am_Mr YS>nS> hr Ho$di {ZaW©H$ Amho; eVH$mZweVH$m§Mr gmYZm, Ë`mJVnñ`m ho gd© {Zî\$i Amho. Voìhm {dÚmnrR>m§V {eH$Umè`m Am_À`m VéU {nT>rcm àíZ nS>cm H$s, AmOn`ªVMo Am_Mo amï´>r` OrdZ Oa BVHo$ \$moc Agoc, Va Am_Mo OwZo J«§W Amåhr \$mSy>Z Q>mH$co nm{hOoV H$s H$m` ? Am_Mr VÎdkmZo Amåhr OmiyZ Q>mH$cr nm{hOoV H$s H$m` ? Am{U Am_Mr Xodio-amdio VmoSy>Z _moSy>Z

Q>mH$cr nm{hOoV H$s H$m` ? hmVr Vcdmar Am{U g§{JZr KoD$Z Amcoë`m nmíMmË` {dOoË`m§Zr XmIdyZ {Xco Zmhr H$m` H$s, Am_Mm Y_© åhUOo Ho$di A§YlÕm Am{U WmoVm§S> Amho, Am{U Ë`m§MmM Y_© Iam Amho ? AmVm qhXwñWmZMo nwZéËWmZ nmümË` YVudaM H$am`cm ZH$mo H$m` ?

Agm {dMma H$aUmè`m§À`m na§naoV dmT>coë`m _wcm§Zr `m H$ënZm§Mo AmH§$R> àmeZ Ho$co hmoVo. Ë`m_wio Ë`m§Mr _Zo qhXwñWmZÀ`m na§nao{df`r gme§H$ Pmcr `mV Zdc Vo H$m` ? nU A§YlÕm Q>mHy$Z XoD$Z gË`mMm Iam emoY H$aÊ`mEodOr Ë`m§Zr gË`mMm EH$M {ZH$f _mZcm, Vmo åhUOo, ""nmümË` H$m` åhUVmV.'' nmümË` åhUVmV, ""Y_m}nXoeH$m§Zm hmH$cyZ Úm, doX OmiyZ Q>mH$m'' _J VgoM Pmco nm{hOo.

_mÂ`m ^maVm !VwÂ`m ñÌrËdmMm AmXe© hm grVm, gm{dÌr, X_`§Vr `m§Mm Amho ho {dgê$ ZH$mog. Á`m

XodmMr Vy nyOm H$aVmog Vmo Xod gd©g§Jn[aË`mJr, d¡am½`{eamo_Ur Agm C_mnVr e§H$a Amho. {dgê$ ZH$mog H$s, Amnë`mH$S>o {ddmh, g§nÎmr, gd© OrdZ hr {df`gwIm§gmR>r ZgVmV, Ho$di ì`{º$JV Cn^moJmgmR>r ZgVmV. {dgê$ ZH$mog H$s, OJX§~oÀ`m MaUmnmer g_{n©V hmoÊ`mgmR>r VwPm OÝ_ Amho. {dgê$ ZH$mog H$s, VwPr g_mOaMZm åhUOo {dœeº$sMo EH$ ñn§XZ Amho. {dgê$ ZH$mog H$s, ho X{cV, ho AOmU, ho {Zaja, hm H$moir, hm ^§Jr ho VwÂ`mM hmS>m_m§gmMo VwPoM ^mD$ AmhoV. ho eya nwéfm, Y¡`©erc hmo ! AmnU ^maVdmgr AmhmoV `mMm A{^_mZ Ya Am{U A{^_mZmZo åhU:

""_r ^maVdmgr Amho. àË`oH$ ^maVdmgr _mPm ^mD$ Amho. AkmZr ^maVdmgr, X[aÐr Am{U X{cV ̂ maVdmgr, ~«m÷U ̂ maVdmgr Am{U ̂ §Jr ̂ maVdmgr ho gmao _mPo ̂ mD$ AmhoV.''

H$_aocm Ho$di H$monrZ Agco Var CƒadmZo KmofUm H$a : ""àË`oH$ ^maVdmgr hm _mPm ~§Yy Amho. ^maVr`Ëd hoM _mPo OrdZ, ^maVmÀ`m XodXodVm _mÂ`mhr XodXodVm. hm {demc ^maVr` g_mO åhUOo _mÂ`m ~mcnUrMm qhXmoim, `m¡dZmMo Z§XZdZ, Am{U d¥ÕmdñWoVrc dmamUer.''

D$R> ! ~moc :""qhXwñWmZMr Yycr hmM _mPm ñdJ©. qhXwñWmZMo gX²^m½` VoM _mPo gX²^m½` !''Aao ̂ mB©, {XdgamÌ ̀ mMmM O`O`H$ma H$a. hrM àmW©Zm H$a : ""Ahmo Jm¡arnVr ! ho OJ‚mZZr !

_cm nwéfmW© àXmZ H$am. ho e{º$XodVo ! _mPo Xm¡~©ë` {dc`mg Zo, _mÂ`mVrc ^réVm H$mTy>Z Q>mH$ Am{U _cm nm¡éfg§nÞ H$a !''

{ddoH$mZ§Xm§Mo {dMma 20 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

Page 21: Vivek Vichar March 2016

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 21

{ó`m§Zm doJio H$m` gm§JUma ! Oo `m XoemVrb nwéfm§Zm gm§JVmo VoM Ë`m§Zm gm§JoZ. ^maVmda lÕm R>odm. g_W© ìhm. AmemdmXr ìhm Am{U {dœmg R>odm `m {dœmbm ^maVmZo ~aoM H$mhr Úmd`mMo Amho.

AmH$f©U gm_Ï`m©Mo AgVo_r n{ü_oV AgVmZm nm{hco H$s, Xw~©c Xoem§Vrc

_wco Oa B§½c§S>_Ü`o OÝ_cocr AgVrc Va Vr ñdV:cm B§p½ce åhUdVmV; _J Ë`m§Mm _yi Xoe J«rg Agmo H$s nmoVwJm©c Agmo H$s ñnoZ Agmo. gdmªZm AmH$f©U gm_Ï`m©Mo AgVo. d¡^demcr Jmoï>t_YyZ Oo d¡^d àH$meV AgVo Vo àH$me CgZm KoD$Z AmnUhr M_H$mdo, AerM Xw~©cm§Mr BÀN>m AgVo.

qhXwñWmZ OmJm hmoV AmhoqhXwñWmZMo gÜ`mMo emgZ AZoH$ Xmofm§Zr `wº$ Amho

ho Iao. nU Ë`mV H$mhr Mm§Jcohr Amho. nmQ>crnwÌ gm_«mÁ`mÀ`m nVZmZ§Va AmOn`ªV g§nyU© Xoemcm gwK{Q>V H$aUmar Aer _O~yV emgZ`§ÌUm \$º$ {~«{Q>em§MrM hmoVr.

d¡í`mÀ`m ñdm^m{dH$ CÚmoJ-àd¥Îmrcm AZwgê$Z Ë`m§Zr H«$`dñVy§Mr OJmÀ`m `m Q>moH$mnmgyZ Ë`m Q>moH$mn`ªV _moR>r Am`mV-{Z`m©V gwê$ Ho$cr Am{U Ë`mMm ñdm^m{dH$ n[aUm_ åhUyZ {d{dY Xoem§Vrc {dMma Am{U H$ënZm `m§Mm _moR>m àdmh qhXwñWmZÀ`m amo_m§amo_m§V g§Mm[aV Pmcocm {XgVmo. `m {dMma Am{U H$ënZm§n¡H$s H$mhr qhXwñWmZcm AË`§V Cn`wŠV hmoË`m, H$mhr hmZrH$maH$ hmoË`m, Va H$mhrdê$Z Ago cjmV Amco H$s, naH$s`m§À`m _ZmV `m Xoedm{g`m§À`m {hVmg§~§Yr _moR>oM JmT> AkmZ Amho.

`mo½` Am{U A`mo½` H$ënZm§À`m `m _§WZmVyZ qhXwñWmZÀ`m ^{dî`H$mcm~Ôc H$mhr AmeoMo {MÝh {Xgy cmJco Amho. qhXwñWmZmVrc àmMrZ H$ënZm Am{U nmíMmË` Xoem§H$Sy>Z Zì`mZo Amcoë`m H$ënZm `m§Mm Omo g§Kf© Pmcm, Ë`mVyZ qhXwñWmZcm Zì`mZoM OmJ `oD$ cmJcr.

OmJ¥VrÀ`m `m àma§^rÀ`m AdñWoV AmYw{ZH$ qhXwñWmZmVrc ñdV§Ì Am{U _wº$ {dMmaYmam H$mhr à_mUmV àH$Q> hmoD$ cmJcr Amho. EH$m ~mOycm {dkmZ ghò gy`m©À`m Am^oZo VinV Amho. ^m¡{VH$

eº$s, KS>Umè`m KQ>Zm§Mm gyú_ doY KoV Amho. Xwgè`m ~mOycm qhXwñWmZMr àmMrZ Am{U g§OrdH$ na§nam, d¡^dmÀ`m {eIamda VinV AgVmZm qhXwñWmZÀ`m loð> {dMmad§Vm§Zr ì`º$ Ho$cocr {dMmag§nXm; AZ§V dfmªnmgyZ qhXwñWmZÀ`m ZgmZgm§VyZ dmhmV Agcocr d¡{œH$ ào_mMr ñ\y${V©Ymam, `m gd© na§naoVrc Agm_mÝ` nwéfmW©, Acm¡{H$H$ ~w{Õ_Îmm Am{U Agr_ AmÜ`mpË_H$Vm hr XodXodVm§Zr hodm H$amdm Aer Amho. EH$sH$S>o hm Jm¡ademcr B{Vhmg VéU _Zmcm ̂ {dî`mÀ`m AmeoZo ^mê$Z Q>mH$V AgVmo; Va XwgarH$S>o nmümË` {dkmZmMm PJ_JmQ> Ë`mMo S>moio {XndrV AgVmo.

EH$m ~mOycm ewÕ ^m¡{VH$dmX, àM§S> gm_Ï`©gÎmm, d¡^d, B§{Ð`gwIm§_mJo YmdÊ`mMr Amg Ago gd© nmümË` gm{hË`mVrc àdmg ^maVr` VéUmMo _Z IiIidyZ Q>mH$VmV, Va XwgarH$S>o ømÀ`mer AJXr {dg§JV Aer qhXwñWmZÀ`m àmMrZ XodXodm§Mr AmV© AmdmhZo Ë`mÀ`m H$U©a§Y«m§V Imocda {eaV AgVmV.

Ë`mÀ`mg_moa nmíMmË` OJVmZo C^r Ho$cocr {d{dY gwIo AgVmV. C§Mr _Úm§Mo MfH$, WmQ>m_mQ>mV dmT>coco _hmJS>o AÞnXmW©, EoQ>~mO nmoemI, Zì`m àH$maMr dmhZo, Zdo ar{V[admO, Zì`m \°$eÝg, gw{e{jV _wct~amo~a _Z_moH$io dmJUo `m gdmªVyZ AZoH$ gwá BÀN>m§Zm OmJ `oV AgVo.

XwgarH$S>o _m`XoemV grVm-gm{dÌtMo AmXe©, H$R>moa Ym{_©H$ Zr{V{Z`_, Cnmg-Vmnmg, OQ>mOyQ> ~m§YyZ Am{U ^Jdr dñÌo KmcyZ amZmdZm§V Vnñ`m H$aUmao g§Ý`mgr, Ë`m§Mr g_mYr Am{U AmË_emoY. EH$m ~mOycm ì`{º$dmXmda AmYmacocr nmíMmË` g_mOaMZm Va XwgarH$S>o AmË`§{VH$ Ë`mJmda AmYmacocr ^maVr` g_mOaMZm. Aem `m {~H$Q> g§Kfm©_wio Amnë`m g_mOmV _moR>rM Ii~i CS>mdr `mV AmíM`© Vo H$gco?

ì`{º$ñdmV§Í` ho n{ü_oMo Ü`o` Amho. CËnmXH$ {ejU hr Ë`m§Mr n[a^mfm Amho. amOH$maU ho gmYZ

{ddoH$mZ§Xm§Mo {dMma {ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 21

Page 22: Vivek Vichar March 2016

22 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

_r {ejUmMr ì`m»`m H$aV Zmhr. nU WmoS>Š`mV åhUOo Vmo Amho Am§V[aH$ {dH$mg. BÀN>meº$sMo `mo½` d H$m`©j_ à{ejU. Ë`mVyZM g§K{_Ìm, brbm, A{hë`m~mB©, _ram~mB© gma»`m {Z^©` {ó`m {Z_m©U hmoVrb.

Amho. qhXwñWmZmV _wº$s ho Ü`o` Amho. doX hr n[a^mfm Amho Am{U gd©g§Jn[aË`mJ ho gmYZ Amho.

H$mhr doim qhXwñWmZmVrc VéUm§Zm dmQ>Vo H$s, nma_m{W©H$ {hVmÀ`m Yyga H$ënZm§_mJo cmJyZ AmnU BhcmoH$mVë`m OrdZmMr Md hadyZ ~gVmo AmhmoV. nU nwÝhm Vo ^mê$Z Q>mH$Umao eãX Ë`m§À`m H$mZr `oD$ cmJVmV :

B{V g§gmao ñ\w$Q>Va Xmof: H$W{_h _mZd Vd g§Vmof:Ÿ&

ho _mZdm ! `m _Ë`©, ^§Jwa OJmV Vwcm AmZ§X H$moRy>Z gmnS>Uma ?

EH$m ~mOycm AmYw{ZH$ ^maVr`m§Zm dmQ>Vo H$s, nmümË` H$ënZm, nmümË` ^mfm, nmümË` dof Am{U nmümË` ar{V[admO `m gdmªMm A§JrH$ma Ho$cm Va Amåhrhr Ë`m§À`mBVHo$ e{º$_mZ, gÎmmemcr hmoD$. XwgarH$S>o àmMrZ ^maVmMm gm§Jmdm Agm Amho H$s, "_yImªZmo, Xwgè`m§Mo A§Y AZwH$aU Ho$ë`mZo Xwgè`mÀ`m H$ënZm Amnë`mcm H$YrM AmË_gmV H$aVm `oV ZmhrV. ñdV: {_idë`mIoarO H$mhrM àmá hmoV Zmhr. qghmMo H$mVS>o nm§Kacoco JmT>d H$Yr qgh åhUyZ {_ady eHo$c H$m` ?'

EH$sH$S>o Zd^maVmcm dmQ>V Amho H$s, nmümË` Xoe Oo H$aVmV Vo {Z:g§e` Mm§JcoM Agco nm{hOo. Eadr Ë`m§Zr EdT>r àJVr H$er Ho$cr AgVr ? XwgarH$S>o gZmVZ ^maV åhUVmo Amho, ""Aao, drO _moR>çm {X_mImZo PimiVo - nU jU^aM ! Vr Vw_Mo S>moio {XndyZ Q>mH$V Amho. gmdY ìhm.''

{eH$Uo doJio Am{U Z¸$c H$aUo doJio_J AmnU n{ü_oH$Sy>Z H$mhr {eH$m`MoM Zmhr H$m?

àJV hmoÊ`mgmR>r à`ËZM H$am`Mm Zmhr H$m ? H$s,

AmnU AmVmM nyU© AmhmoV Aer Amncr J¡ag_OyV Amho ? Amncm g_mO gd© Xmofm§nmgyZ nyU©V`m _wº$ Amho, Aer H$m Amncr g_OyV Amho ? Amnë`mcm Va IynM Jmoï>r {eH$m`À`m AmhoV. _aon`ªV Zì`m

Am{U loð> Jmoï>r {eH$Ê`mgmR>r YS>nS>V am{hco nm{hOo. Ago YS>nS>Uo hoM _Zwî`OrdZmMo gma Amho.

lram_H¥$îU åhUV AgV, ""Omoda _r {Od§V Amho, Vmoda _r {eH$V amhrZ.'' Á`m ì`º$scm dm g_mOmcm H$mhr {eH$Ê`mgmaIo Zmhr Ago dmQ>Vo Vr ì`º$s dm Vmo g_mO _¥Ë`yÀ`m O~S>çmV Amho Ago Iwemc g_Omdo. n{ü_oH$Sy>Z AmnU nwîH$i {eH$m`cm nm{hOo `mV H$mhr e§H$mM Zmhr. nU H$mhr

~m~VrV Oncohr nm{hOo.CWi kmZ Agcocm EH$ VéU

lram_H¥$îUm§g_moa Zoh_r qhXy Y_©emñÌmMr qZXm H$arV Ago. EH$ {Xdg MwHy$Z Ë`mZo ̂ JdX²JrVoMr ñVwVr Ho$cr. Ë`mda lram_H¥$îU åhUmco, ""_cm dmQ>Vo H$s, H$moUrVar nmümË` n§{S>VmZo ^JdX²JrVoMr ñVwVr Ho$cocr Agcr nm{hOo. Eadr `m J¥hñWmcmhr Vgo H$aÊ`mMr ~wÕr hmoVr Zm !'' _mÂ`m qhXwñWmZm ! Vwcm YmoH$m Amho Vmo BWoM. nmümË`m§À`m A§YmZwH$aUmMm Vwcm EdT>m _moR>m emn Amho H$s, EImXr Jmoï> Mm§Jcr H$s dmB©Q> ho ~wÕrÀ`m, {ddoH$mÀ`m qH$dm emñÌmÀ`m gmhmæ`mZo Vy R>adVM Zmhrg. Jmoar _mUgo Oo ar{V[admO nmiVmV, Á`m H$ënZm _Zmer ~miJVmV, Ë`mM Mm§Jë`m; Ë`m§Zm Oo AmdS>V Zmhr Vo Vo gmao dmB©Q> ! Aaoao, ~w{Õ^«ï>VoMm, _yI©nUmMm `mhÿZ AmUIr H$moUVm nwamdm hdm?

***

{ddoH$mZ§Xm§Mo {dMma 22 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

Page 23: Vivek Vichar March 2016

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 23

B©œaH$moQ>rÀ`m `m n{dÌ, {Z:ñdmW© Am{U gm_Ï`©embr {ó`mM Xoembm Amdí`H$ Aer g_W© g§VVr {Z_m©U H$aVrb.

Ëd_ja§ na_§ do{XVì`§, Ëd_ñ` {dœñ` na§ {ZYmZ_²&Ëd_ì``: emœVY_©Jmoám, gZmVZgËd§ nwéfmo _Vo _o&&

(JrVm. 11-18)nmM dmObo. O_bobo ^º$ Amnmnë`m Kar {ZKyZ Jobo. \$º$

_mñVa d Za|Ð _mJo nm{hbo. Za|Ð nmÊ`mMm JS>dm KoD$Z hm§gnwHw$amH$S>o (h§gVbmdmH$S>o) Vm|S>, hmVnm` dJ¡ao YwÊ`mg Jobo. _mñVa XodñWmZmÀ`m AmdmamV WmoS>o BVñVV: {\$aV hmoVo. H$mhr doimZ§Va H$moR>rOdiyZ (_mbH$m§À`m dmS>çmOdiyZ) h§gnwHw$amÀ`m {XeoZo OmD$ bmJbo. Ë`m§Zm {XgyZ Ambo H$s Ë`m nwîH$[aUrÀ`m X{jUoH$S>rb nm`è`m§À`m M~wVè`mda lram_H¥$îU C^o AmhoV. Za|Ðhr hmVnm` YwUo AmQ>monyZ Vm§ã`m hmVmV YéZ {VWoM C^o AmhoV. lram_H¥$îU åhUV AmhoV, ho ~K, AmUIr Oam OmñV `o-Om H$arV Mb. AJXr ZdrZM `oV Amhog H$s Zmhr, åhUyZ! n{hë`m AmoiIrZ§Va gJioM gwadmVr gwadmVrbm dma§dma `oV AgVmV. Ogm, ZdrZ nVr! (Za|Ð d _mñVa hgVmV.) _J H$m`, ̀ oerb Va? Za|ÐZmW ~«m÷g_mOmMo AZw`m`r, hgV hgV åhUmbo, h§, à`ËZ H$arZ, (hmo, H$maU, `oB©Z åhQ>bo Am{U H$mhr H$maUmZo `oVm Ambo

ho kmZ, ào_m^º$s, d¡am½` Hw$R>ohr nm{hbm Zmhr

lram_H¥$îU _mñVam§Zm åhUmbo, ho nmhm, eoVH$ar ~mOmamV ~¡b KoÊ`mgmR>r OmVmV. ~¡b Mm§Jbm H$moUVm, Q>mH$mD$ H$moUVm Ë`m§Zm N>mZ H$iV§. eonyQ> Oam {naJiyZ nmhVmV. H$mhr ~¡b AgVmV, eonQ>mbm hmV bmdVmM O{_Zrda bmoiU KoVmV. Agbo ~¡b Vo Zmng§V H$aVmV. eonQ>mbm hmV bmdVmM Omo VmS²>{Xer CS>r _méZ C^m amhVmo AgmM ~¡b Vo {ZdS>VmV. Za|Ð ømM OmVrMm Amho. Iyn nmUrXma!

dMZm_¥V

lram_H¥$îUdMZm_¥V

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 23

Page 24: Vivek Vichar March 2016

24 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

H$moUVohr H$m`© VrZ AdñWm§_YyZ nwT>o OmV AgVo. Cnhmg, {damoY Am{U ñdmJV.

Zmhr Va ~«m÷g_mOmÀ`m gË`dMZmÀ`m ~«rXmbm ~Å>m bmJm`Mm!)

Z§Va gd©OU H$moR>rbJVÀ`m añË`mZo lram_H¥$îUm§À`m ImobrV naV Ambo. Ë`m B_maVrOdiyZ lram_H¥$îU _mñVam§Zm åhUmbo, ho nmhm, eoVH$ar ~mOmamV ~¡b KoÊ`mgmR>r OmVmV. ~¡b Mm§Jbm H$moUVm, Q>mH$mD$ H$moUVm Ë`m§Zm N>mZ H$iV§. eonyQ> Oam {naJiyZ nmhVmV. H$mhr ~¡b AgVmV, eonQ>mbm hmV bmdVmM O{_Zrda bmoiU KoVmV. Agbo ~¡b Vo Zmng§V H$aVmV. eonQ>mbm hmV bmdVmM Omo VmS²>{Xer CS>r _méZ C^m amhVmo AgmM ~¡b Vo {ZdS>VmV. Za|Ð ømM OmVrMm Amho. Iyn nmUrXma! BVHo$ ~mobyZ Vo hgy bmJbo Am{U åhUmbo, AmUIr H$mhr H$mhr bmoH$ AgVmV-ZwgVr {_i{_irV ^|S>çmMr ^mOr! Zm aJ Zm Omoa, AJXr nM² nM²!

gm`§H$mi Pmbr. lram_H¥$îU na_oídamMo qMVZ H$ê$ bmJbo. _mñVam§Zm åhUmbo, Vwåhr Oam Za|Ðm~amo~a g§^mfU H$éZ nmhm Va H$gm H$m` N>moH$am Amho, gm§Jm _bm _J! AmaVr hmoD$Z Jobr. ~è`mM doimZ§Va J§JoÀ`m KmQ>mda _mñVam§Mr Za|Ðm§er JmR> nS>br. nañna g§^mfU hmoD$ bmJbo. Za|Ðm§Zr ñdV:{df`r _r gmYmaU ~«m÷g_mOr Amho, H$m°boOmV {eH$Vmo BË`mXr _m{hVr gm§{JVbr. H$mimoI nSy> bmJbm hmoVm. _mñVa AmVm {Zamon KoUma, na§Vw {VWyZ nm` _mÌ CMboZmV. åhUyZ Za|Ðm§Zm {VWoM gmoSy>Z Vo lram_H¥$îUm§Zm emoYy bmJbo. Ë`m§À`m JmÊ`mZo _mñVam§da _mo{hZr KmVbr hmoVr. Ë`m§Mr ^mar BÀN>m H$s, lr_wI{Z:g¥V Vgbo JmUo nwÝhm EoHy$Z YÝ` ìhmdo. emoYVm emoYVm eodQ>r Ë`m§Zm AmT>iyZ Ambo H$s H$mbr_mVoÀ`m _§{Xamg_moarb g^m_§S>nmV lram_H¥$îU EH$mH$sM ̀ oaPmam KmbrV AmhoV. _§{XamV XodrÀ`m XmoÝhr ~mOy§Zm àXrn VodV hmoVo. {dñVrU© g^m_§S>nmV EH$ {Xdm _§XnUo OiV hmoVm. àH$me-A§YH$mamMo EH$ JyT> g§{_lU Pmbo hmoVo {VWo.

lram_H¥$îUm§Mo JmUo EoHy$Z _mñVa ñdV:bm AJXr {dgéZ Jobo hmoVo. OUy _§Ì_w½Y, ZmXbwãY gn©. A_i

g§H$moMmZoM Ë`m§Zr lram_H¥$îUm§Zm {dMmabo, AmO AmUIr H$mhr JmUr ZmhrV ìhm`Mr dmQ>V§? lram_H¥$îU qH${MV {dMma H$éZ åhUmbo, Ah§, AmO AmUIr Zmhr ìhm`MrV. BVH§$ ~mobVmhoV VmoM H$mhrVar AmR>dë`mgmaIo H$éZ Vo naV åhUmbo, VarnU EH$ H$m_ H$am. _r H$bH$Î`mbm ~bam_mÀ`m Kar OmB©Z. {VW§ `m Vwåhr, {VW§ åhUrZ JmUr.

_mñVa- ~a§ Amho _hmamO.lram_H¥$îU - ~bam_ ~gy§Zm AmoiIVm Vwåhr?_mñVa - Zmhr _hmamO.lram_H¥$îU - Zmhr? ~bam_ ~gy ~mognmS>çmV

amhVmV Vo._mñVa - Agy Úm _hmamO, Hw$Umbmhr KoB©Z {dMméZ

_r Ë`m§Mm nÎmm. lram_H¥$îU - (_mñVam§~amo~a g^m_§S>nm§V {\$aVm

{\$aVm) ~a§, EH$ Jmoï> {dMmé Vwåhmbm? _mÂ`m{df`r Vwåhmbm H$m` dmQ>V§?

_mñVa MynM am{hbo. lram_H¥$îU nwÝhm åhUVmV, H$m` dmQ>V§ Vwåhmbm _mÂ`m{df`r? _bm {H$Vr AmUo kmZ Pmb§ Amho?

_mñVa - AmUo {~Uo Va _bm H$mhr g_OV Zmhr åhUm, nU EdT>§ _mÌ Ia§ H$s, AemàH$maM§ kmZ qH$dm ào_m^º$s, Agm {dídmg dm d¡am½`, AWdm Agbm CXma ^md H$Yrhr Hw$R>ohr nm{hbm Zmhr.

lram_H¥$îU hgy bmJbo.`màH$mao ~mobUo Pmë`mZ§Va àUm_ H$éZ _mñVam§Zr

{Zamon KoVbm. _w»` \$mQ>H$mn`ªV `oVmM H$mhrVar {dMma _ZmV `oD$Z Vo Ë`mM nmdbr naV {\$abo. nwÝhm g^m_§S>nmV lram_H¥$îUmOdi OmD$Z C^o am{hbo.

lram_H¥$îU EH$mH$s {VWo Ë`m _§X àH$memV {\$aV AmhoV. EH$Q>oM-{Zñg§J. _¥JamO OUy AaÊ`mV EH$Q>mM _Z:nyV {dMaU H$arV Amho! AmË_mam_, EH$Q>o amhUo, EH$Q>o {\$aUoM Ë`m Ho$garbm {à`. AZnojm!

***

dMZm_¥V24 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

Page 25: Vivek Vichar March 2016

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 25

Á`m§Zm _mZd OmVrMo {hV H$amd`mMo Amho Aem§Zr àW_ Amnbr ì`{º$JV gwIXþ:Io, `eH$sVu, ^md~§Y `m§Zm {Vbm§Obr {Xbr nm{hOo. gd© _hmnwéfm§Zr AgoM Ho$bo Amho.

`ÕmÌm {ZO^mcnÅ>{c{IV§ ñVmoH§$ _hÛm YZ§ Ÿ&VËàmßZmo{V _éñWco{n {ZVam§ _oam¡ VVmo Zm{YH$_² Ÿ&&VÕramo ^d {dÎmdËgw H¥$nUm§ d¥{Îm§ d¥Wm _m H¥$Wm: &&Hy$no ní` n`mo{ZYmd{n KQ>mo J¥Êhm{V Vwë`§ Oc_² && 49 &&dm_Zn§{S>Vm§Zr `m ûbmoH$mMm Ho$bobm g_ûbmoH$s AZwdmX Agm Amho~«÷mZo {c{hco ccmQ>\$cH$s Oo Ðì` Á`mcm OgoŸ&Vo cmYo _é_§S>ir A{YH$Vm _oég Joë`m Zgo &&godr Y¡`© YZmT>ç Ë`m§à{V d¥Wm Xmdy§ ZH$mo XrZVm &Hy$nr H$s¨ OcYrV Hw§$^ Oc Ko _mB©c Vo VÎdVm§ && 49 Ÿ&&AmnU OÝ_mcm `oVmo Voìhm Amnc§ ^m½` Am{U Zer~ ho R>acoc§

AgV§. Amnë`mcm H$m` {_iUma Amho, H$g§ {_iUma Amho Am{U H$Yr {_iUma Amho ho R>acoc§ AgV§. Amnë`mcm OodT>§ {_iUma Amho Ë`mnojm OmñVr {_iV Zmhr. Og§ {_iUma Amho, Ë`mnojm doJiçm nÕVrZ§ {_iV Zmhr Am{U Ooìhm {_iUma Amho Ë`mÀ`m AmYr H$Yr {_iV Zmhr. åhUyZ `m ícmoH$mV ^V¥©harZ§ åhQ>c§ Amho, ~«÷XodmZ§ Amnë`m H$nmir OodT>§ Ðì` {c{hc§ Agoc VodT>§ Ðì` AmnU H$wR>§hr Jocmo Var {_iV§M. Vo MwH$V Zmhr. EImÚm {^H$ma XoemV AmnU Jocmoo Va {VW§ Vo Amnë`mcm {_iyZM OmV§. Vo Ðì` {_imd§ åhUyZ AmnU nd©V MTy>Z Jocmo Va {VW§ Vo Amnë`mcm {_iUma Zmhr. Ooìhm {_im`M§ VoìhmM Vo {_iUma Amho. åhUyZ _mUgmZ§ n¡gm {_iÊ`mÀ`m ~m~VrV Yra Yamdm. CJmM n¡go {_imdoV `m AmeoZ§

AmO cmoH$ n¡emgmR>r dmÅ>oc Vo H$am`cm cmJco AmhoV. _moR>çm eham§_Ü`o Va cmoH$ KamnmgyZ {XdgmVcm ~amM H$mi Xya amhÿZ Am{U Hw$Qw>§{~`m§Mm {dah ghZ H$ê$Z n¡emgmR>r Ord Q>mH$m`cm cmJco AmhoV. n¡emÀ`m àmárgmR>r gm¡»`, AmZ§X, Amamo½` `m gdmªMm hmo_ H$am`cm cmJco AmhoV. YZmÀ`m àmárgmR>r AmnU Aem H$mhr Jmoï>r J_mdV AmhmoV H$s, Á`m nwÝhm n¡emZ§ àmá hmoV ZgVmV. YZmÀ`m àmárgmR>r Amamo½`mMm Zme H$aU§ MwH$sM§ Amho.

YZmÀ`m àmßVrgmR>r Aem H$mhr JmoîQ>r J_mdVmo Á`m nwÝhm n¡emZo àmßV hmoV ZmhrV

AaqdX Omoergmobmnya.9370408926

^V¥©harMo Zr{VeVH$

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 25

Page 26: Vivek Vichar March 2016

26 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

Amkm§{H$VVm Va hdrM hdr. nU Ë`mgmR>r Amnë`m lÕoMm ~ir _mÌ XoD$ ZH$m.

Hw$Umg_moa ^rH$ _mJy Z`o. Hw$UmMr X`m _mJy Z`o. cmoH$m§H$Sy>Z Anojmhr H$ê$ Z`o. n¡emÀ`m AmeoV Jw§VyZ doS>§dmH$S>§ H$mhr H$ê$hr Z`o. OJmV YZ Iyn Amho. Xwgè`m§À`m {VOmoè`m n¡emZ§ ^acoë`m AmhoV. ~±H$m§_Ü`o A_mn n¡gm Amho. na§Vw Ë`mVcm gJim Amnë`mcm {_ioc qH$dm Amnë`mcm ^anyaM n¡gm {_ioc Ag§ H$mhr g_OVm `oV Zmhr. g_wÐmV nmUr Iyn AgV§, na§Vw AmnU nmohè`mZ§ Vo nmUr H$mT>m`cm cmJcmo Va nmoham ^ê$ZM nmUr ~mhoa ̀ oUma Amho. g_wÐmV Iyn nmUr Amho åhUyZ g_wÐmVc§ gJi§ nmUr nmohè`mV ~gUma Zmhr. OJmVc§ ^anya YZ hm g_wÐ Amho. AmnU Amnë`m Z[e~mMm nmoham ̀ m YZmÀ`m gmJamV ~wS>dcm Var gJi§ YZ Amnë`m nmohè`mV `oUma Zmhr. Amnë`m Z{e~mMm nmoham OodT>m Agoc VodT>§M `m YZmÀ`m gmJamVc§ YZ Amnë`mcm {_iUma Amho. Voìhm Z{e~mnojm OmñV Anojm H$ê$Z n¡emgmR>r _a_a H$aÊ`mV H$mhr AW© Zmhr, Ag§ ^V¥©harM§ _V Amho. AmOÀ`m H$mimV Va ho _V \$ma _m¡ë`dmZ R>aUma Amho. H$maU AmO cmoH$ n¡emgmR>r dmÅ>oc Vo H$am`cm cmJco AmhoV. _moR>çm eham§_Ü`o Va cmoH$ KamnmgyZ {XdgmVcm ~amM H$mi Xya amhÿZ Am{U Hw$Qw>§{~`m§Mm {dah ghZ H$ê$Z n¡emgmR>r Ord Q>mH$m`cm cmJco AmhoV. n¡emÀ`m àmárgmR>r gm¡»`, AmZ§X, Amamo½` ̀ m gdmªMm hmo_ H$am`cm cmJco AmhoV. YZmÀ`m àmárgmR>r AmnU Aem H$mhr Jmoï>r J_mdV AmhmoV H$s, Á`m nwÝhm n¡emZ§ àmá hmoV ZgVmV. YZmÀ`m àmárgmR>r Amamo½`mMm Zme H$aU§ MwH$sM§ Amho.

H$maU Amamo½`mMr qH$_V XoD$Z YZ àmá Ho$c§ OmV§, na§Vw Z§Va YZmMr qH$_V XoD$Z Amamo½` àmá H$aVm `oV Zmhr. Hw$Qw>§~mVë`m ì`ŠVtMm {dah ghZ H$ê$Z n¡gm {_iy eH$Vmo. KamV ~gyZ EImX§ N>mZ JmU§ EoH$Ê`mMm AmZ§X J_mdyZ n¡gm {_idVm `oVmo, na§Vw JmÊ`mZ§ {_iUmam AmZ§X Am{U Hw$Qw>§{~`m§À`m ghdmgmM§ gwI Ë`m n¡emVyZ nwÝhm {dH$V KoVm `oV Zmhr. ho _mhrV AgyZ gwÕm Amamo½`, gwI, g_mYmZ, AmZ§X ̀ m gJiçm§Mm _mo~Xcm XoD$Z cmoH$ X_N>mH$ hmoB©n`ªV n¡em_mJ§ Ymdm`cm cmJco AmhoV. {H$Vrhr X_N>mH$ Ho$cr Var _mUgmcm {_im`Mo VodT>oM n¡go {_iV AgVmV Am{U _mUgmcm cmJVmV Var {H$Vr n¡go ? JaOm AmQ>moŠ`mV R>odë`m, amhUr_mZ gmY§ R>odc§ Va \$ma n¡emMr JaOM nS>V Zmhr. nU _mUgmcm ho g_OVM Zmhr. Q>m°cñQm°`Z§ {c{hcoë`m EH$m Jmoï>rMr AmR>dU hmoVo. Ë`m Jmoï>rVë`m amOmZ§ Xd§S>r {nQ>yZ cmoH$m§Zm ~mocmdcoc§ AgV§. Omo _mUyg gy`m}X`mnmgyZ gy`m©ñVmn`ªV OodT>§ A§Va niV OmB©c, VodT>çm A§VamMr O_rZ Ë`mcm {Xcr OmUma AgVo. EH$ Amemi^yV _mUyg Vo AmìhmZ ñdrH$maVmo Am{U ^anya O_rZ {_imdr åhUyZ X_N>mH$ hmoB©n`ªV niV amhVmo. eodQ>r Vmo niVm niVm _aVmo. Vmo {OW§ _ê$Z nS>Vmo {VW§ amOm Ë`mM§ X\$Z H$aVmo Am{U _mUgmcm eodQ>r X\$Z H$aÊ`mBVH$sM OmJm nwaoer AgVo ho gË` Vmo XmIdyZ XoVmo. eodQ>r gdmªZr cjmV R>odm`Mr Jmoï> hrM Amho H$s, \$ma niV gwQ>cmo åhUyZ Z{e~mnojm OmñV n¡gm {_iUma Zmhr.

^V¥©harMo Zr{VeVH$26 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

Page 27: Vivek Vichar March 2016

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 27

Amkm§{H$VVo{edm` eº$sMo H|$ÐrH$aU hmoD$ eH$V Zmhr Am{U eº$sÀ`m H|$ÐrH$aUm{edm` _hmZ H$m`© hmoD$ eH$V Zmhr.

^maVr` Hw$Qw>§~ì`dñWoV KamVbm H$Vm©, {_idVm nwéf hm KamMm H|$Ðq~Xÿ am{hbm Amho. VWm{n, ~hþVoH$ Kam§_Ü`o _wb§

d{S>bm§Zm {^VmV, AmB©Odi _ZmVb§ ~mobVmV Aer n[apñWVr XmoZ-VrZ XeH§$ AmYrÀ`m {nT>rV hmoVr. H$Ë`m© nwéfmZo n¡gm {_idm`Mm, Kamg§~§YrMo, _wbmg§~§YrMo {ZU©` ¿`m`Mo Aer nÜXV hmoVr. `mbm H$mhr AndmX hmoVo. Zmhr Ag§ Zmhr. Z§VaÀ`m {nT>çm§_Ü`o dS>rb Am{U _wb§ `m§À`mVb§ ZmV§ OmñV IoiH$a, àgÞ ~Zbob§ {XgV§. gbrb Hw$bH$UvMr X_boë`m ~m~mMr H$hmUr gd© ñVamVrb lmoË`m§À`m H$miOmbm ñne© H$aUmar Amho. AmB© Am{U dS>rb XmoKohr ZmoH$ar H$aV Agbo Var {ZU©` àmYmÝ`mZo KamVrb nwéf H$aVmo Ag§ {MÌ {XgV§. Hw$Qw>§~mM§ ZoV¥Ëd Vmo H$aVmo Am{U AmB©gh gdmªZr Ë`mMr hr ^y{_H$m _mÝ` Ho$bobr {XgVo.

JwUJ«hU H$am`bm hd§ na§Vw gÜ`m Am`Q>rV H$m_ H$aUmè`m n{VnËZr§M§ {ejU gmaI§,

ì`dgm`mV Vo gm§^miV Agboë`m O~m~Xmè`m gma»`m, Hw$Qw>§~mgmR>r Ë`m§Zm Agbobm _`m©{XV doi gmaIm Aer pñWVr Amho. nVrbm Ahmo

AmË_{dídmgmMm A^md \$ŠV pñÌ`m§_Ü`o Zmhr, nwéfm§_Ü`ohr AmT>iVmoM. EImXr ì`ŠVr CÀM g§emoYZ H$aV Agbr [H§$dm ~yQ>nm°{be H$aV Agbr, gan§M Agbr qH$dm eoV_Oya Agbr Var _mUyg åhUyZ {VM§ _mob gmaI§M Amho. Ë`m _Zwî`ËdmMm AmXa Ho$bm nm{hOo. Vmo Ho$bm Jobm Zmhr H$s AmË_{dídmg S>i_iVo.

AmË_gÝ_mZ :órMm Am{U nwéfmMm

S>m°. ñdU©bVm {^erH$akmZà~mo{YZr, hamir8888802628

ór-H$Wm

8 _mM©_{hbm {XZ

{deof

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 27

Page 28: Vivek Vichar March 2016

28 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

Aer `§ÌUm C^r H$am, H$s Or ñd`§M{bV Agob. _J H$moUr OJmo dm _amo H$m`© MmbVM amhrb.

åhUÊ`mMr nÜXV ehamV Var H$mb~mø Amho. d¡ÚH$s` ì`dgm`mVhr órMr à°pŠQ>g nwéfmnojm (nVrnojm) A{YH$ Aer AZoH$ CXmhaU§ AmhoV. Vy Vy _r _r Z H$aVm nañnam§À`m j_Vm§M§ JwUJ«hU H$aVm `oU§ Am{U Amnë`m Am{U OmoS>rXmamÀ`m _`m©Xm g_OyZ ñdrH$maVm `oU§ ho ghOrdZmgmR>r Amdí`H$ AgV§.

Xm¡bVMr "~m°g'_r {OWo H$m_ H$aVo Ë`m g§ñWoV Xm¡bV YmZwao ZmdmMm

EH$ godH$ (ß`yZ) hmoVm. {Xgm`bm XoIUm, earanÅ>rZo _O~yV na§Vw AmH$bZeº$s ~oVmMr. Mmirer CbQ>br Var Ë`mM§ b¾ Pmb§ ZìhV§. gm§Jbr-{_aOH$S>o Ë`mM§ Jmd hmoV§. Joë`m CÝhmù`mMr gwQ>r g§nyZ emim gwê$ Pmbr Voìhm Vmo amOrZm_m KoD$Z Am{U ZdrZ b¾ Pmboë`m dYybm KoD$Z emioV Ambm. Vr gmdir nU ñ_mQ>© hmoVr. XoIUr åhUÊ`mVbrhr ZìhVr. nU XmoKohr EH$_oH$m§da Iyf hmoVo. XmoKohr _moH$ionUmZo ~mobV hmoVo. Xm¡bV åhUmbm, VmB©, _r JmdmH$S>o Jobmo hmoVmo. ~{hUrbm ng© AmUm`Mr hmoVr åhUyZ `m§À`m XþH$mZmV Jobm hmoVmo. hr {VW§ gJù`mM H$m_m§H$S>o bj XoV hmoVr. XþH$mZmÀ`m AmVë`m ~mOybm ng}g ~ZdÊ`mM§ H$m_ Mmby hmoV§. ~mhoa {dH«$s Mmbbr hmoVr. hrM nmdË`m H$aV hmoVr. {VMm PnmQ>m _bm Iyn AmdS>bm. hiyhiy AmoiI dmT>br. {VZoM _bm {dMmab§ H$s _mÂ`mer b¾ H$aerb H$m? _r WmoS>m {dMma Ho$bm Am{U "hmo' åhQ>b§. {VÀ`m H$m_mV {Vbm H$moUmVar nwéf _mUgmMr _XV hdr hmoVr. Vr nwT>o MQ>H$Z² åhUmbr, Am_M§ Jmd _Ü`_ AmH$mamM§. ehamV H$moUr Hw$UmÀ`m Am`wî`mV ZmH$ IwngV Zmhr. nU _mP§ b¾ Pmbob§ ZìhV§. åhUyZ H$mhr bmoH$ Ë`mMm J¡a\$m`Xm ¿`m`Mm à`ËZ H$am`Mo. Xm¡bVgma»`m VJS>çm _mUgmer b¾ Ho$ë`mda _mÂ`mH$S>o dmH$S>çm ZOaoZo nmhmÊ`mMr H$moUmMr qh_V? Am{U _bmhr g§gmamMr hm¡g hmoVrM. Xm¡bVÀ`m énmZo _bm Zdam {_imbm Am{U H$m_mÀ`m {R>H$mUMm _XVZrg!

_XVrZg"_XVZrg' `m eãXmda _r WmoS>§ ^wd`m C§MmdyZ

nm{hb§. Xm¡bV MQ>H$Z² åhUmbm, hmo` VmB©, _r _XVZrg§M Amho {VMm! {VZo `m ì`dgm`mV {OVH$m Km_ Jmibm` {VVH$m _r Zmhr Jmibobm! {VÀ`mH$Sy>Z

_bm Mma Jmoï>r {eH$m`À`m AmhoV. `mda Vr Oamer hgbr Am{U åhUmbr, "hmo`, _r _mÂ`m ì`dgm`mMr _w»` Amho. hiyhiy Xm¡bV V`ma Pmbm H$s nmQ>©Za H$éZ KoB©Z Ë`mbm. nU ng}gM§ XþH$mZ Am{U H$maImZm `mV _w»` _rM amhrZ Am{U Xm¡bVbm MmbUma Amho Vo. Ë`mMo JwU _bm _mhrV AmhoV. nU _r Oo H$ê$ eH$Vo Vo Vmo H$ê$ eH$V Zmhr. Ë`mÀ`mOdi Á`m bmoH$m§da N>mn Q>mH$Umè`m Jmoï>r AmhoV, Ë`m _mÂ`mH$S>o ZmhrV.'

_r Hw$VwhbmZo EoH$V hmoVo. _r {Vbm åhQ>b§,

ór-H$Wm

Page 29: Vivek Vichar March 2016

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 29

Amåhr {MañWm`r g§KQ>Zm ñWmny eH$V Zmhr Am{U ømbm EH$M H$maU, Amnë`m hmVmVrb gÎmm AmnU Xþgè`mMo hmVr gmon{dÊ`mg V`ma ZgVmo. _J ^bo _mÂ`m nümV Vr g§KQ>Zm OJmo AWdm _amo.

"VwÂ`mOdi Omo AmË_{dídmg Amho Vmo AmdS>bm _bm. AmË_{dídmg Á`mÀ`mOdi Amho Vmo _Zwî` gw§Xa§M {XgVmo. Ë`mMm à^md bmoH$m§da nS>VmoM nS>Vmo. Oéa nS>br Va Vy n§VàYmZm§M§ Xma R>moR>mdm`bm H$_r H$aUma Zmhrg. åhUyZ Va Vwbm ng©À`m ì`dgm`mV BVH§$ `e {_imb§ Amho. Vwbm VwÂ`m JwUm§Mr amñV OmUrd Amho. Vr Agë`mda ghOM _mUyg BVam§À`m JwUm§Mmhr AmXa H$am`bm bmJVmo. Vw_M§ A{^Z§XZ Am{U nwT>À`m `emgmR>r ew^oÀN>m!' XmoKo hgV hgV CR>bo.

nëbdr aoUHo$Mo AZw^d _bm OmUdb§ H$s H$mhr

{R>H$mUr Hw$Qw>>§~aMZoMr Mm¡H$Q> bd{MH$ hmoD$ bmJbr Amho. ^y{_H$m ~XbV AmhoV. OmZodmar 2016 _Ü`o nwÊ`mV _hmamï´> \$mC§S>oeZ nwañH$ma {dVaUmMm H$m`©H«$_

Pmbm. Ë`mVrb H$m`©H$Vm© nwañH$ma ^Q>Š`m {d_wº$ Ag§K{Q>V H$ï>H$atgmR>r H$m_ H$aUmè`m nëbdr aoUHo$ `m VéUrbm {_imbm. n„dr VS>\$Xma dH$sb Amho. na§Vw `m H$[aAa_Yrb Am{W©H$ pñWaVm, à{Vð>m, _mZgÝ_mZ PwJméZ XoD$Z {VZo ^Q>Š`m {d_wº$m§Zm Ý`m` XoÊ`mÀ`m MidirV ñdV:bm PmoHy$Z {Xb§. 18 amÁ`mVë`m 72 g§KQ>Zm "bmoH$Ymam' `m ZmdmZo ^Q>Š`m {d_wº$m§gmR>r H$m_ H$arV AmhoV. n„dr Ë`m§Mr amï´>r` g_Ýd`H$ Amho. H$moëhmQ>r _{hbm§À`m _wbm§Zm OmV- à_mUnÌ {_idyZ XoÊ`mM§ _hÎdmM§ H$m_ {VZo Ho$b§ Amho.

_{hbm AÜ`j?g§KQ>ZonwT>o Am{U ñdV:nwT>o H$m` AmìhmZ§ AmhoV

ho gm§JVmZm n„dr åhUmbr, g§KQ>ZoVrb H$mhr nwéf H$m`©H$V} _{hboÀ`m AÜ`jVoImbr {XbIwbmgnUo

H$m_ H$aVmZm {XgV ZmhrV. ~è`mM Á`oð>m§Zm Vo PonVM Zmhr. Xþgar AS>MU Aer Amho H$s MidirV H$m_ H$aVmZm Ag§»` ór-nwéfm§~amo~a ~mobmd§ bmJV§, gbmo»`mMo g§~§Y R>odmdo bmJVmV. nU H$mhr g§Hw${MV d¥ÎmrMo bmoH$ _moH$ù`m Am{U ñdV§Ì, naIS> d¥ÎmrZo dmJUmè`m _{hbm§Zm Zmd§ R>odVmV. Mm[aÍ`mda qeVmoS>o CS>dVmV. EH$sH$S>o gd© joÌm§V _{hbm§Zr YS>mS>rZo nwT>o `md§ Ag§ åhQ>b§ OmV§. XþgarH$S>o nwT>o `oUmè`m _{hbm§À`m IƒrH$aUmMohr à`ËZ hmoVmV. AZw^dmZo _r gm§Jy eH$Vo H$s _wbtZr Aem dmVmdaUmbm ~ir Z nS>Vm AmnU {ZdS>boë`m joÌmV I§~ranUo Am{U AmË_{dídmgmZo dmQ>Mmb H$amdr.

_{hbm§Mm gÎmm gh^mJ_hmamï´> \$mC§S>oeZMm

H$m`©H$Vm© nwañH$ma {_imbobo lr. ^r_ amgH$a `m§Zr _{hbm amOgÎmm Am§XmobZ gwê$ Ho$b§. _{hbm§Mm {ZU©` à{H«$`oV g{H«$` gh^mJ hr `m Am§XmobZmMr _hÎdmMr ^y{_H$m Amho.

ñWm{ZH$ ñdamÁ` g§ñWm§_Ü`o àma§^r 33 Q>¸o$ AmajU Am{U Z§Va 50Q>ŠHo$ AmajU _{hbm§Zm {_imb§. na§Vw hm gÎmmgh^mJ Zm__m̧M am{hbm. IoS>çmV gan§M Pmbobr _{hbm hr nVrÀ`m qH$dm amOH$maÊ`m§À`m hmVmVb§ ~mhþb§M am{hbr. EH$m àH$maMr VwÀN>VmnyU© dmJUyH$ Ë`m§À`m dmQ>çmbm Ambr. "Amåhr gm§JVmo {VW§ Jw_mZ gøm H$am`À`m. Vwåhmbm H$m` H$iV§`?' Aer nwéf g_mOmMr ^y{_H$m am{hbr.

gm§Jmoë`mMr emaXmgm§Jmoë`mMr emaXm `mbm AndmX R>abr. H$maU

{Vbm _mVm ~mbH$ à{VîR>mZÀ`m S>m°. g§OrdZr Ho$iH$a `m§Mm _O~yV nmqR>~m hmoVm. _mJmgdJm©Vbr emaXm, {Vbm ZrQ> Z g_OVmM gan§MnXmda ~gdbr Jobr. nU Vr _wH$s ~mhþbr am{hbr Zmhr. JmdÀ`m añË`mgmR>r

ór-H$Wm

Page 30: Vivek Vichar March 2016

30 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

H$moUr H$mhr H$m`© H$aV Agob Va Ë`mMm {dag H$ê$ ZH$m. Q>rH$m H$aÊ`mMo gd©àW_ gmoSy>Z Úm. Omon`ªV Vmo Mm§Jbo H$m`© H$arV Amho Ago AmnUmg dmQ>Vo Vmon`ªV Ë`mg eŠ` Vo ghmæ` H$am.

gaH$mar AZwXmZ {_imb§ hmoV§. JwÎmoXma añË`mgmR>r Anwam, Iam~ _mb dmnaV Amho ho bjmV Amë`mda Vr ñdV: ~m§YH$m_mda C^r am{hbr. ñdV:Mr JwUdÎmm dmT>dÊ`mgmR>r {VZo ~mamdrn`ªV

{ejU KoVb§. KaÀ`m§Mm nmqR>~m {_imbm. Vr AmO Á`m AmË_{dídmgmZo g^m§_YyZ ~mobVo, g^m qOHy$Z KoVo Vmo AmË_{dídmg WŠH$ H$aUmam Amho.

AmË_{dídmgmMm A^md \$ŠV pñÌ`m§_Ü`o Zmhr, nwéfm§_Ü`ohr AmT>iVmoM. EImXr ì`ŠVr CÀM g§emoYZ H$aV Agbr [H§$dm ~yQ>nm°{be H$aV Agbr, gan§M Agbr qH$dm eoV_Oya Agbr Var _mUyg åhUyZ {VM§ _mob gmaI§M Amho. Ë`m _Zwî`ËdmMm AmXa Ho$bm nm{hOo. Vmo Ho$bm Jobm Zmhr H$s AmË_{dídmg S>i_iVo.

AZmXa H$aÊ`mMr qH$_V \o«§$M amÁ`H«$m§VrV doJdmZ KmoS>mJmS>rImbr bhmZ

_yb {MaS>b§ Var ~o{\$H$sa AgUmao A_ra - C_amd hmooVo. _mUgmbm _mUyg åhUyZ Z dmJdÊ`mMr O~a qH$_V Ë`m§Zm Úmdr bmJbr. {Jbmo{Q>Zda Ë`m§Mo {eaÀN>oX Pmbo. EH$ AÑí` gm_m{OH$ Ý`m` OJmV H$m_ H$aV AgVmo. Xþd©V©Zr bmoH$g_yhm§Mm qH$dm ì`ŠVtZm Ë`m§À`m Xþd©V©ZmMr qH$_V _moOmdr bmJVo. H$maU _mUgmVb§ XodËd Vo ZmH$maVmV. nm`Xir VwS>dVmV. AmOÀ`m A{VaoH$s g§KQ>Zm§Zmhr ho _mob AmO Zm CÚm MwH$dmd§

bmJUma Amho. ñdV:bm loîR> g_OUmè`m Am{U BVam§Zm VwÀN> boIUmè`m VWmH${WV CÀMdUu`m§Zmhr hr qH$_V _moOmdr bmJbr Amho. ñdm_r {ddoH$mZ§Xm§Zr Ë`m§À`mda H$R>moa H$moaS>o AmoT>bo AmhoV.

Amnb§ AÜ`mË_ gm§JV§ H$s AmË_m nwéf Amho Am{U ñÌrhr Amho. ^«_m_wio H$mhr nwéfm§Mr Aer g_OyV AgVo H$s Ho$di OÝ_ nwéfmMm Amho åhUyZ AmnU pñÌ`m§nojm loîR> AmhmoV. `m ^«_mMm {Zamg H$aUmar eoH$S>mo - hOmamo CXmhaU§ AmhoV.

{dH$mgerb g_mOmgmR>r EImÚm g_mOmMm {dH$mg ìhm`Mm Agob Am{U

Ë`mbm OJmgmR>r {dH$mgmM§ _m°S>ob ìhm`M§ Agob Va Ë`m g_mOmbm Amnë`m ñÌrg_yhm§Zm Am{U nwéfg_yhm§Zm nañna nyaH$ - g_mZ ~Zdmd§ bmJob. nañnam§Mo JwU H$go AmoiIm`Mo, Ë`m JwUm§Zm {dH$mgmMr g§Yr H$er Úm`Mr, ho Ë`m§Zm {eH$md§ bmJob. Hw$Qw>§~mV à_wI qH$dm gmhmæ`H$ ̂ y{_H$m H$moUr - H$er ¿`m`Mr ho ì`ŠVrÀ`m j_Vm§Zwgma R>admd§ bmJob. Vmo ñÌr Amho H$s nwéf ̀ mda Zìho.

`Ì Zm`©ñVw nyÁ`ÝVo a_ÝVo VÌ XodVm:&{OWo ñÌrËdmMr nyOm hmoVo {VWo amhmU§ XodVm§Zm

AmdS>V§, Ag§ g§ñH¥$V dMZ Amho. nU "nañna§ ^md`ÝV: lo`mo na_dmËñ`` &' nañnam§Zm nyaH$ hmoV, nañnam§M§ JwUJ«hU H$aV na_ lo`mMr gmYZm H$aU§ hm ^maVr` g§ñH¥$VrZo gwMdbobm {hVH$a _mJ© Amho. Ë`mV ñÌr Am{U nwéf XmoKm§À`mhr JwUg§nXoMm AmXa Amho.

... `m§Mr dJ©Ur g§nV AmhoAmnë`mbm ̀ oUmè`m "{ddoH$ {dMma'À`m nm{H$Q>mdarb nÎ`mÀ`m n{hë`m AmoirMm eodQ> "201604'

Agm Agob Va Vw_Mr dJ©Ur E{àb 2016 _Ü`o g§nV Amho. H¥$n`m nwT>rb dfm©Mr dJ©Ur ̂ am. ̀ mdoir Amnbm dJ©UrXma H«$_m§H$ (nm{H$Q>mdarb nÎ`mMr n{hbr Amoi) Adí` H$idm.

Page 31: Vivek Vichar March 2016

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 31

Q>rH$m H$aÊ`mMr gd` hr gdm©V KmVH$ Jmoï> Amho. g§KQ>Zm \w$Q>Ê`mMo Vo EH$ _hÎdmMo H$maU Amho.

gÜ`mMm H$mi àJVrMm Amho. ho àJVrMo `wJ Amho. Amåhr àJVrMo dmQ>gé AmhmoV. Aem AWm©Mr dmŠ`o AmnU Mm¡H$mMm¡H$mV dmMVmo, EoH$Vmo. EoH$m`bm ~ar dmQ>VmV hr dmŠ`o nU J§_V Aer H$s hr àJVr _moOm`Mr H$er? \$ma nyduÀ`m H$mimMm {dMma gmoSy>Z Úm. \$º$ 50 dfmªMr VwbZm H$am H$mhr _OoXma ~m~r bjmV `oVrb.

nydu XmamV EImÚm _mUgmbm ~gdV AgV. CÔoe hm Agm`Mm H$s KamV Hw$Ìo {eam`bm ZH$mo. AmVm H$mi ~Xbbm. AmVm XmamV Hw$Ìo ~m§YyZ R>odVmV qH$dm _moH$io gmoS>VmV. H$maU H$m` Va KamV H$moUr _mUyg Kwgy Z`o. `mbm àJVr åhUm`Mo H$m?

nydu KamVë`m _{hbm H$m`m©V ñd`§nmH$ H$am`À`m Am{U _Zmoa§OZmW© ZmMJmÊ`mgmR>r ~mhoéZ pñÌ`m ~mobmdë`m Om`À`m. H$mi ~Xbbm. AmVm ñd`§nmH$mgmR>r Ho$Q>[a¨JÀ`m _{hbm `oVmV Am{U KaÀ`m pñÌ`m ZQy>Z WQy>Z Mm¡H$mV ZmMVmV. AmVm `mbm H$m` åhUmdo.

IoS>çmÀ`m {heo~mV AmnU ehambm àJV åhUVmo. IoS>çmV Am{U ehamV IaoM Iyn \$aH$ Amho. IoS>çmV JmB© nmië`m OmVmV Am{U Hw$Ìo _moH$mQ> qhS>VmV. Va ehamV Hw$Í`m§gmR>r AZoH$ gw{dYm AgVmV Am{U JmB© _moH$mQ> qhS>VmV. Ia§M Iyn \$aH$ Amho Zmhr H$m? Jm` nmiUmè`mbm AmnU AS>mUr, A{e{jV åhUVmo Am{U Hw$Ìo nmiUmè`mg nm°e, _m°S>Z©.

àJVr _moOm`Mr H$er?nydu KamVë`m _{hbm H$m`m©V ñd`§nmH$ H$am`À`m Am{U _Zmoa§OZmW© ZmMJmÊ`mgmR>r ~mhoéZ pñÌ`m ~mobmdë`m Om`À`m. H$mi ~Xbbm. AmVm ñd`§nmH$mgmR>r Ho$Q>[a¨JÀ`m _{hbm `oVmV Am{U KaÀ`m pñÌ`m ZQy>Z WQy>Z Mm¡H$mV ZmMVmV. AmVm `mbm H$m` åhUmdo.

{dÚmdmMnñnVr àm. ñdmZ§X JOmZZ nw§S>dUr, {O. `dV_mi. 9822644611

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 31

H$amdm {dMma

Page 32: Vivek Vichar March 2016

32 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

Y_m©Mm AmXe© hm Ho$di Am_Mm loð>V_ AmXe© Amho. EdT>oM Zìho, Va ^maVmV H$moUVohr H$m`© H$amd`mMm Vmo EH$_mÌ _mJ© Amho.

Ia§M Pmb§` {_Ìm§Zmo! Amnë`m ~XbmÀ`m, àJVrÀ`m _moOnQ²>Q>çmM _moR>çm {d{MÌ AmhoV. `m gJù`m àH$mamV _wimVM H$mhrVar MwH$Vo Amho Ago dmQ>V Zmhr H$m?

WmoS>m em§VnUo {dMma H$am. H$moUË`m ~m~VrV Amnbr àJVr hmoV Amho? ~m¡pÜXH$, ^md{ZH$, d¡Mm[aH$ dJ¡ao OmD$ Úm. gmYr emar[aH$ Var àJVr hmoV Amho H$m? Amnbo AmOmo~m {XdgmH$mR>r 10, 20 {H$bmo_rQ>ahr ghO {\$aV hmoVo. AmVm AmnUmg Mma Mm¡H$ Om`Mo Var JmS>r bmJVo. Ë`m JmS>rMrhr àJVr (?) éno nhm H$er Pmbr. H$YrH$mir {H$H$² _mam`bm X_M Cabm Zmhr. JmS>çmhr ~Q>ZñQ>mQ>© Pmë`m. `mbm àJVr åhUm`Mo H$m?

ZwgË`m _moH$ù`m AmH$memImbr bmJUmar JmT> Pmon, EgrV hadbr Am{U Amåhr _mÌ åhUVmo` H$s àJVr Ho$br.

{_Ìm§Zmo! JmdmJmdmV àË`oH$ Mm¡H$mV C^o Mma XdmImZo Am{U Ë`m§À`m ^ademda MmbUmao ghm Am¡fYr XþH$mZo àJVrMo {MÝh _moOm`Mo H$m?

WmoS>m {dMma H$am Á`m JmdmV _§{Xam§À`m g§»`onojm nmZR>obo OmñV AgVrb Am{U _wImV àgmXmEodOr Wmo~mS>mV Iam© AgVmo Ë`m JmdmZo àJVrÀ`m Jßnm _mamì`mV H$m?

Á`m JmdmV dmMZmb`mnojm XméMr XþH$mZoM OmñV AgVrb Ë`m JmdmMr àJVr Pmbr H$er åhUm`Mr?

Á`m JmdmV ì`m`m_emim§nojm OwJmamMo AÈ>oM OmñV AgVrb Ë`m JmdmÀ`m àJVr~m~V H$moUr ~mobmdo Var H$m?

àJVrMo {ZH$f Vnmgm`bm ZH$moV H$m? {dH$mgmMr _moOnÅ>r ~Xbmd`mb ZH$mo H$m? H$s Amåhmbm AerM àJVr hdr Amho. H$amdm {dMma!

***

AmnU Amnë`m ñdY_m©Zwgma àJVr Ho$cr nm{hOo. {dXoer g_mOm§Zr Amnë`mda Oo H$c_ Ho$co Amho Ë`mZwgma dmT>Ê`mgmR>r à`ËZ H$aUo ho {Zî\$i hmo`. qhXwñWmZcm _moSy>Z, _waJiyZ BVa amï´>m§À`m gmÀ`mV KmcUoM AeŠ` Amho. na_oœamMr hr Ho$dT>r H¥$nm !

BVa g_mOm§_Ü`o Á`m gm_m{OH$ g§ñWm AmhoV Ë`m§Zm _r Zmdo R>odrV Zmhr. Ë`m§À`mnwaË`m Ë`m Mm§Jë`m AgVrc, nU Amnë`m Ñï>rZo ZmhrV. Ë`m§À`m Ñï>rZo Oo A_¥V

Amho Vo Amnë`m Ñï>rZo {df Agy eHo$c ho gdmªV àma§^r Ü`mZmV R>odco nm{hOo. Ë`m§Mr emñÌo, Ë`m§À`m g§ñWm, Ë`m§À`m na§nam `m gdmªVyZ Ë`m§Mr AmOMr g_mOì`dñWm KS>cr Amho. Amnë`m nmR>rer Amncr ghñÌm| dfmªMr na§nam, ghñÌm| dfmªMo g§{MV Amho. Vo Amnë`m ZgmZgm§VyZ

dmhmV Amho. Ë`mVyZM Amncm ñd^md KS>cm Amho d Ë`mM _mJm©Zo OmUo AmnUm§g {hVmdh hmo`.

**

Ë`m§Mo A_¥V-Amnco {df

H$amdm {dMma32 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

Page 33: Vivek Vichar March 2016

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 33

^maVr` nwZéËWmZmMr EH$_mÌ AmYma {ebm, AJXr n{hbr nm`ar åhUOo øm Y_m©À`m AmXem©À`m ^¸$_ nm`mda amï´>mg g§K{Q>V H$aUo hmo`.

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 33

Page 34: Vivek Vichar March 2016

34 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

~mb{dhma~mb{dhma

gw~moY dob … 8gyMZm … `m dobrda Amho ñdm_r {ddoH$mZ§Xm§Mm

gw{dMma. H«$_m§H$mZwgma g_mZmWu eãX {bhm. gw{dMma dmMm. AmMaUmV AmUm d AmZ§X {_idm.

gwaoIm H$mUo, g§^mOrZJa. \$moZ … 0240-2328217

CÎma

`mM A

§H$mV

BVa

Ì

_mPm OÝ_ V{_iZmSy>_Ü`o Pmbm. _r ^maVmVrb _hmZ H$dtn¡H$s EH$ Amho. _r V{_i ^mfo_Ü`o H$mì` aMbo. _bm _hmH$dr ^a{V`ma `m ZmdmZohr AmoiIbo OmVo. _mÂ`m amï´>^{º$na H${dVm§_wio _bm ^maVr `m ZmdmZo AmoiIbo OmD$ bmJbo. ñdXoe JrVm§Jb, OÝ_^y_r ho _mPo Xoe^ŠVrnyU© H$mì` AmhoV. _mPm ñdmV§Í` bT>çmVhr gh^mJ hmoVm. ^{JZr {Zdo{XVm, lr AaqdX Am{U d§Xo _mVa_² JrVmZo _mÂ`mVrb ñdmV§Í` ̂ mdZobm A{YH$ nëbdrV Ho$bo. _mÂ`m H${dVm§_wio X{jU ̂ maVmVrb gd©gm_mÝ` bmoH$ ñdmV§Í` Am§XmobZmV CVabo. _r g_mOgwYmaH$, nÌH$mahr hmoVmo. qhXr, ~§Jmbr, g§ñH¥$V, B§J«Or ̀ m ̂ mfm§dahr _mPo à^yËd hmoVo. _bm nÌH$m[aVoV éMr hmoVr. _r "ñdXoe {_Ì_', V{_i gmám{hH$ "B§{S>`m', B§J«Or gmám{hH$ "~mbm ̂ maV_' `m§Mo àH$meZ, g§nmXZ Ho$bo. _r _mÂ`m g_mMma nÌm§_Ü`o amOH$s` ì`§J{MÌo N>mnm`bm gwédmV Ho$br.

_r H$moU?

qhXÿ _Zmbm Ym{_©H$ AmXem©hÿZ AÝ` H$moUVmhr AmXe© loð> dmQ>V Zmhr.

 

 

 

 

१ १यातिवटाभाजतो,लोहाराची××

२ २ किवता ३ ३ थोड�से,××िवराम

४�ां ४ �ां ५ ५ उच्च,सरस,�े�ठ ६ ६ उगवत्या सयूार्ची िदशा ७ ७ उत्कट,`fnmhrdc ८ ८ तांबे ९ ९ आकाश १० १० आय िवरू�,खचर् ११ ११ rdqodms.सपर् १२ १२ िरकामा

१३ १३ क�ट,मेहनत. १४ १४ आईचा भाऊ. १५ १५ झोप,िनदर्ा १६ १६ (१९+११)÷६=×× १७ १७ य�,××हवन १८ १८ माता,माय १९ १९ सपं�ी,िवषणुप�ी

 

    रचना :– सौ.सुरेखा काणे.संभाजीनगर ०२४०-२३२८२१७

सबुोध वेल ८ सुचना :- या वेलीवर आहे �वा�ी िववकेानदंांचा सुिवचार

कर्मांकानुसार समानाथीर् श�द िलहासुिवचार वाचा. आचरणात आणा. आनंद िमळवा

 

 

१ भ �ीका २ �य

३ �व �प४ �ां

उ ं ५ ची ६ प ू वर्

आ ७ तर् ८ ता मर्

न ९ भ १० �य य सा ११ प १२ िर ता

१३ � म मा १४ मा

१५ नी ज पा १६ च

१७ हो म आ १८ ई

१९ ल �मी

सुबोध वेल ८च े��र

34 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

Page 35: Vivek Vichar March 2016

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 35

Am`©^Å> (B.g. 476 - B.g. 550) hm ^maVr` J{UVk d IJmobemók hmoVm. Ë`mZo B.g. 499 À`m gw_mamg aMbobm Am`©^Q>r` hm J{UV d IJmobemómdarb {ddoMZmË_H$ J«§W `m {df`m§darb àmMrZ ^maVr` gm{hË`H¥$VtV EH$ _mZbm OmVmo. damh{_{hamÀ`m gm{hË`mVrb g§X^m©Zwgma Ë`mZo Am`© {gÕmÝV ZmdmMm

AÝ` EH$ J«§Whr aMbm. Ë`mMo ^mJ (1) Jr{VH$m nmX, (2) J{UVnmX,(3) H$mb{H«$`mnmX, (4) JmobnmX. _mÌ dV©_mZH$mimV Ë`m J«§WmMr EH$hr g§{hVm CnbãY Zmhr Ago {XgVo. A§H$J{UV, ~rOJ{UV d ^y{_Vr `m J{UVmÀ`m emIm§Mm Ë`mMm gImob Aä`mg hmoVm. AmO ~rOJ{UVmdaMm CnbãY OwZm J«§W {d»`mV Á`mo{Vd}Îmm Am`©^Å> `mMm Amho. d`mÀ`m Vo{dgmì`m dfuM Ë`mZo ~rOJ{UVmdaMm Am{U Á`mo{VfmdaMm J«§W {b{hbm. åhUyZ Am`©^Å> `mg ~rOJ{UVmMm OZH$ Ago _mZÊ`mV `oVo. ^maVmZo n{hbm CnJ«h AmH$memV nmR>dbm hmoVm, Ë`mbm "Am`©^Å>' Ago Zmd {Xbo Amho. Am`©^Q>mZo 0 A§emnmgyZ Vo 90 A§emn`ªV 3/111 A§emÀ`m \$aH$mZo gd© H$moZ KoD$Z Ë`m§Mo Á`mY© H$go H$mT>mdoV ho gm§{JVbobo Amho. VgoM n¥Ïdr ñdV:^modVr EH$gmaIr {\$aV AgVo, åhUOoM {Vbm X¡Z§{XZ JVr Amho ho gm§JUmam n{hbm emók hmo`. dfm©Mo {Xdg 365, KQ>r 15, nio 39, {dnio 15 BVŠ`m gyú_ ^mJm§n`ªV H$mb_mnZ Zm|XdyZ R>odbo Amho. VgoM "nm`' ZmdmMr J{UV g§H$ënZoMr qH$_V 63,832/20,000 Amho Agohr Zm|Xdbo Amho.

Aí\$mH$C„m ImZ (1900 : 1927) : ^maVr` ñdmV§Í` g§J«m_mVrb EH$ à_wI H«$m§{VH$maH$ hmoVo. H$mH$moar H$Q>mV Ë`m§Zr _hËdmMr ^y{_H$m ~Omdbr. B§J«O gaH$maZo Ë`m§À`mda A{^`moJ Mmbdbm Am{U 19 {S>g|~a 1927 amoOr \¡$Om~mX `oWo Ë`m§Zm \$mer {Xbr. Vo CXÿ© em`a hmoVo. H«$m§{VH$maH$ am_àgmX {~pñ_b `m§À`m g§nH$m©V Amë`mZ§Va Vo Ë`m§À`m _mV¥doXr `m njmMo {H«$`merb gXñ` ~Zbo. am_àgmX

{~pñ_b `m§À`m gëë`mZwgma Vo H$m±J«og_Ü`ohr g{H«$` Pmbo. H«$m{VH$maH$m§Mo X [admoë`yeZar ho KmofUmnÌ CÎma àXoemVrb JmdmJmdm§V nmohmoMdÊ`mV Ë`m§Mr _hËdmMr ̂ y{_H$m hmoVr. 9 Am°JñQ> 1925 amoOr gm`§H$mir H$mH$moar ̀ oWo aoëdVyZ gaH$mar I{OZm bwQ>Ê`mV Ambm. Aí\$mH$C„m ImZ `m§Zr Vr {VOmoar doioV VmoS>br. AÝ`Wm bIZm¡ nmo{bg d g¡Ý` VoWo nmohmoMbo AgVo Va H«$m§{VH$maH$m§Zm Ord J_dmdm bmJbm AgVm Am{U B{VhmgmV `mMo H$mH$moar H$Q>mEodOr XþgaoM Zmd Ambo AgVo. `m H$Q>mZ§Va Vo nmo{bgm§À`m hmVr Vwar XoD$Z ^y{_JV Pmbo. na§Vw Ka^oÚm§_wio Vo nmo{bgm§À`m hmVr bmJbo. Vo gaH$mar gmjrXma ~ZmdoV `mgmR>rhr à`ËZ Pmbo. Ý`m`mb`mZo 13 Owb¡ 1927 amoOr Ë`m§Zm \$merMr {ejm gwZmdbr.

AmoiIm nmhÿAmoiIm nmhÿ : _mJrb A§H$mMr CÎmao

~mb{_Ìm§Zmo, AmYw{ZH$ ^maVmÀ`m OS>UKS>UrV

_mobmMo `moJXmZ XoUmar XmoZ ì`pŠV_Îdo AmoiIm. `mgmR>r

{_Ì, {ejH$, KamVrb d{S>bYmè`m§Mr _XV ¿`m. Am{U `m§À`m{df`r àË`oH$s 50 Vo 60 eãXm§V _m{hVr

{bhÿZ nmR>dm. Vr `m gXamV à{gÕ H$ê$.

(A)

(~)

~mb{dhma

"Y_©' hm ^maVmMm àmUñda Amho Am{U "H$_rVH$_r à{VH$ma' hm Am_Mm _mJ© Amho.

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 35

Page 36: Vivek Vichar March 2016

36 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

_m

Page 37: Vivek Vichar March 2016

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 37

^maVmMr amï´>r` EH$mË_Vm åhUOo {dIwaboë`m AmÜ`mpË_H$ eº$sMo EH$ÌrH$aU.

AmXaUr` eaXM§ÐOr ndma,gmXa àUm_.Amnë`m ZmdmAmYr B{VhmgmMm`© hr nXdr bmdÊ`mMo H$maU

åhUOo AmnU `m XoemVrb _hmZ B{VhmgVÁk Agë`mMm gmjmËH$ma _mÂ`mgh g§nyU© Xoedmgr`m§Zm àW_M R>iH$nUo Pmbm Amho. AmnU _waã~r amOH$maUr AmhmV, Hw$eb àemgH$ AmhmV BVH$s _m{hVr Amåhm nm_am§Zm hmoVr. na§Vw, `m _{hÝ`mÀ`m n{hë`m AmR>dS>çmV _w§~B© `oWrb `ed§Vamd MìhmU H|$Ðm_Ü`o Xoe^amVrb 70 hÿZ A{YH$ _hmZ B{VhmgH$mam§À`m _oimì`mMo AÜ`jnX AmnU ^yf{db§V. Ë`m {R>H$mUr ì`ŠV Pmbobo B{Vhmgm{df`rMo Amnbo AJmY kmZ nmhÿZ Amåhr pñV{_V Pmbmo AmhmoV. _r H$mhr B{VhmgmVrb VÁk Zmhr, nU B{Vhmgm{df`r {Okmgm Agë`mZo AmZ§{XV hmoD$Z ho nÌ {bhrV Amho.

"H|$ÐmVbo Za|Ð _moXr gaH$ma ^maVr` B{VhmgmMr gaigai _moS>VmoS>

gmJa gwadgogmobmnya9769179823

B{VhmgmMm`© eaXM§Ð ndma `m§Zm...

Amnbm B{Vhmgm{df`rMm ÑîQ>rH$moZ \$ma CXma Amho, ho gd©kmV Amho. _w§~B©V gmIir ~m°å~ñ\$moQ> Pmbo Voìhm AmnU `mMr MwUyH$ XmIdbr hmoVr. qhXÿ§À`m _ZmV {~Mmè`m _wpñb_m§~Ôb Ûof^mdZm ^S>Hy$Z _wpñb_m§Mo ZwH$gmZ hmoD$ Z`o `mgmR>r _wpñb_~hÿb ^mJmVhr ~m°å~ñ\$moQ> Pmë`mMr ImoQ>r _m{hVr AmnU {Xbr hmoVr. Vo Vwåhr A{^_mZmZo gm§{JVbohr Amho. Vw_Mm hm ÑîQ>rH$moZ B{Vhmg boIZmVhr `oUo {ZVm§V JaOoMo Amho.

nam_e© {ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 37

Page 38: Vivek Vichar March 2016

38 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

EH$mM AmÜ`mpË_H$ ñdamZo Á`m§Mr öX`o P§H$mabr OmVmV Aem bmoH$m§Mm g§K{Q>V g_mO åhUOo ^maVmVrb amï´> hmo`.

H$aV AgyZ, MwH$sMr VÏ`o Am{U KQ>Zm gË` åhUyZ nwT>o AmUbr OmV AmhoV. Iam B{Vhmg ~XbyZ ^maVmMr {d{dYVm g§ndÊ`mMo H$mañWmZ Mmby Amho. Y_©{Zanoj Xoembm qhXy amï´> ~ZdÊ`mMo à`ËZ hmUyZ nmSy>. Am{U B{VhmgmMo {dH¥$VrH$aU amoIÊ`mgmR>r EH$dQ>boë`m B{VhmgVÁkm§À`m Im§Úmbm Im§Xm bmdyZ bTy.'>Aer ½dmhr Vwåhr B{VhmgH$mam§À`m ~¡R>H$sV {Xbr. `m_wio Amåhmbm \$ma hm`go dmQ>bo.

Amnbm B{Vhmgm{df`rMm ÑîQ>rH$moZ \$ma CXma Amho, ho gd©kmV Amho. _w§~B©V gmIir ~m°å~ñ\$moQ> Pmbo Voìhm AmnU `mMr MwUyH$ XmIdbr hmoVr. qhXÿ§À`m _ZmV {~Mmè`m _wpñb_m§~Ôb Ûof^mdZm ^S>Hy$Z _wpñb_m§Mo ZwH$gmZ hmoD$ Z`o `mgmR>r _wpñb_~hÿb ^mJmVhr ~m°å~ñ\$moQ> Pmë`mMr ImoQ>r _m{hVr AmnU {Xbr hmoVr. Vo Vwåhr A{^_mZmZo gm§{JVbohr Amho. Vw_Mm hm ÑîQ>rH$moZ B{Vhmg boIZmVhr `oUo {ZVm§V JaOoMo Amho.

A`moÜ`oV am__§{Xa nmSy>Z ~m~ar _{eX ~m§YÊ`mV Ambr hmoVr, ho Ý`m`mb`mV {gÕ Pmbo Amho. Ë`mMo nwamVÎdr` nwamdo nwT>o Ambo AmhoV. Om{V`dmXr _§S>ir `mMo ^m§S>db H$aV B{Vhmg boIZ H$aÊ`mMr eŠ`Vm Amho. Vgo Ho$ë`mg {dZmH$maU XoemVrb _wpñb_ ~m§Ydm§H$S>o Ûof~wÕrZo nm{hbo OmB©b. Ago hmoD$ Z`o `mgmR>r {d»`mV {dMmad§V VmaoH$ \$Voh `m§À`m CX²JmamMm eãXmW© (^mdmW© Zìho) AmXe© _mZyZ B{VhmgboIZ Pmbo nm{hOo, `mgmR>r Vwåhr nwT>mH$ma ¿`mdm Ago dmQ>Vo. VmaoH$ \$Voh åhUVmV, ""Amåhr _wgb_mZm§Zr am__§{Xa nmSy>Z ~m~ar _{eX ~m§Ybr Zmhr. XþîQ> qhXÿ§Zr ~m~ar _{eXrÀ`m Imbr O{_ZrV OmD$Z am__§{Xa ~m§Ybo.''

Om{V`dmXr boIH$ Aem KQ>Zm§Zm doJio diU XoÊ`mgmR>rM Q>nbobo AgVmV. S>m°. Eg. Eb. ^¡aßnmgmaIo Om{V`dmXr boIH$ åhUVmV, ""_mJo Hw$UrVar Ho$boë`m MwH$m§gmR>r AmOMo O~m~Xma ZmhrV ho Va Ia§M, nU _mJÀ`mer ZmV§ OmoSy>Z AmnU Ë`m§MoM dmagXma' `m ^mdZoV AmnU AS>H$Uma Agy Va Ë`m§Zr Ho$boë`m H$_m©Mr O~m~Xmarhr ñdrH$mamdr bmJob.''

Aer _m§S>Ur H$ê$Z Am¡a§JOo~, {Q>ny gwbVmZ, A\$PbImZ AmXr Eo{Vhm{gH$ _hmnwéfm§~Ôb ào_ AgUmè`m§~Ôb {dZmH$maU J¡ag_O ngadbo OmVo. ho amoIbo nm{hOo. ̂ ¡aßnm ̀ m§À`mgmaIo ~wÕr^oXr B{VhmgH$ma

åhUVmV, H$s Am¡a§JOo~mZo H$mer {dídZmW _§{XamMm {dX²Üd§g Ho$bm. Hw$Ur Om{V`dmXr boIH$ åhUVmo H$s, "{Q>ny gwbVmZmZo eoH$S>mo _§{Xao ÜdñV Ho$br. hOmamo qhXÿ§Zm ~mQ>dyZ _wpñb_ Ho$bo. eoH$S>mo pñÌ`m§da ~bmËH$ma Ho$bo.' _hmnwéfm§Mo _yë`_mnZ Aem KQ>Zm§dê$Z H$am`Mo ZgVo ho qhXþËdmXr, Om{V`dmXr boIH$m§Zm IS>gmdyZ gm§JÊ`mMr doi Ambr Amho. {d»`mV boIH$ {Jare H$Zm©S> `m§Zr Om{V`dmXr B{VhmgH$mam§Zm A{Ve` VS>mIo~§X CÎma {Xbo Amho. H$Zm©S> åhUVmV, "{Q>ny gwbVmZZo \$ŠV Ho$ai, Vm{_iZmSy>V H$Îmbr, ~bmËH$ma Am{U Y_mªVa Ho$bo. nU Ë`mZo H$Zm©Q>H$mV AmXe© amOH$ma^ma Ho$bm. Ë`m_wio Ë`mbm Y_mªY åhUVm `oUma Zmhr.'

Amhm... H$m` _hmZ {dMma AmhoV. Aem {dMmam§À`m Wmoa B{VhmgH$mam§Zm EH$Ì H$ê$Z EH$ Eo{Vhm{gH$ H$m`© AmnU Ho$bo Amho. H$Zm©S> `m§À`mgma»`m B{VhmgH$mam§Zm ^maVaËZ {Xbo nm{hOo, `mgmR>r Vwåhr n§VàYmZ Za|Ð _moXr `m§À`mH$S>o AmJ«h Yabm nm{hOo Ago Amåhmg dmQ>Vo. Ago

 

 

 

 

१ १यातिवटाभाजतो,लोहाराची××

२ २ किवता ३ ३ थोड�से,××िवराम

४�ां ४ �ां ५ ५ उच्च,सरस,�े�ठ ६ ६ उगवत्या सयूार्ची िदशा ७ ७ उत्कट,`fnmhrdc ८ ८ तांबे ९ ९ आकाश १० १० आय िवरू�,खचर् ११ ११ rdqodms.सपर् १२ १२ िरकामा

१३ १३ क�ट,मेहनत. १४ १४ आईचा भाऊ. १५ १५ झोप,िनदर्ा १६ १६ (१९+११)÷६=×× १७ १७ य�,××हवन १८ १८ माता,माय १९ १९ सपं�ी,िवषणुप�ी

 

    रचना :– सौ.सुरेखा काणे.संभाजीनगर ०२४०-२३२८२१७

सबुोध वेल ८ सुचना :- या वेलीवर आह े�वा�ी िववकेानदंांचा सुिवचार

कर्मांकानुसार समानाथीर् श�द िलहासुिवचार वाचा. आचरणात आणा. आनंद िमळवा

 

 

१ भ �ीका २ �य

३ �व �प४ �ां

उ ं ५ ची ६ प ू वर्

आ ७ तर् ८ ता मर्

न ९ भ १० �य य सा ११ प १२ िर ता

१३ � म मा १४ मा

१५ नी ज पा १६ च

१७ हो म आ १८ ई

१९ ल �मी

सुबोध वेल ८च े��र

nam_e©

_r H$moUgw~«÷Ê`_ ^maVr

38 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

Page 39: Vivek Vichar March 2016

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 39

g_mOgwYmaH$m§Zmo, àW_ Imbrb àý ñdV:Mo _Zmg {dMmam. 1. Amnë`m öX`mV Vrd« ~moM Amho H$m ? 2. g_ñ`m§Mo CÎma AmnUmg gmnS>bo Amho H$m` ?

Pmbo VaM Iè`m B{VhmgH$mam§Zm MmbZm {_iob. _w§~B©V O_bobo gmao B{VhmgH$ma H$Zm©S> `m§À`mà_mUoM nwamoJm_r {dMmam§Mo hmoVo. Aem B{VhmgH$mam§Mr Xoembm Iyn JaO Amho. hr JaO Vwåhr doirM AmoiIbr, Ë`m~Ôb Vwåhmbm Iyn YÝ`dmX.

_o _{hÝ`mV Xoe^amVrb hOmamda B{VhmgVÁkm§Mo g§_obZ _w§~B©V ~mobmdÊ`mMr KmofUmhr Vwåhr Ho$br. _o _{hÝ`mVrb n[afXoV B{VhmgmVrb _moS>VmoS> amoIÊ`mgmR>r g§ñWmË_H$ Cnm` emoYÊ`mV ̀ oVrb, Agm {ZU©` ~¡R>H$sV Pmbm. `m ~¡R>H$sV gm§{JVë`mà_mUo Joë`m 500 dfmªV Pmbr Zmhr VodT>r B{VhmgmMr _moS>VmoS> Joë`m df©^amV _moXr gaH$maZo Ho$br Amho. ho amoIÊ`mgmR>r AmnU nwT>o AmbmV `mMm Amåhmbm A{^_mZ dmQ>Vmo.

AmOÀ`m KQ>Zm `m CÚm B{Vhmg ~ZVmV. BeaV Ohm± `m VéUr{df`r Amnë`m njmZo KoVboë`m ^y{_Ho$bm IamoIaM VmoS> Zmhr. B{VhmgH$mam§À`m ~¡R>H$sV AmnU åhUmbmV H$s, ""{damoYr _V _m§S>Umè`m§Zm XoemV gÜ`m amï´>Ðmohr R>adbo OmV Amho. qhXy amï´>mMm AO|S>m ^maVr` amÁ`KQ>Zo{damoYr AgyZ, Vmo AmnU hmUyZ nmS>bm nm{hOo. ^maVr` B{VhmgmMo Mmbbobo {dÐznrH$aU bmoH$emhrg_moarb gdm©V _moR>m YmoH$m

Amho.'' eaXM§ÐOr AmnU ÐîQ>o AmhmV. Amnbo ^mî` hmoD$Z AmR>dS>mhr CbQ>bm Zmhr Vmoda Amnbo ^m{H$V Iao R>aVmZm {XgV Amho. ""{XëbrÀ`m OoEZ`y_Ü`o H$mhr {dÚmÏ`mªZr A\$Pb Jwê$Mr nwÊ`{VWr gmOar Ho$br. Hw$Ur nm{H$ñVmZ qOXm~mX åhQ>bo. Hw$Ur ^maVmMo hOma VwH$S>o nmSy> åhQ>bo. Hw$Ur H$mí_ra ñdV§Ì H$ê$ åhQ>bo Va Hw$Ur Ho$ai ñdV§Ì H$ê$ åhQ>bo.'' {damoYr {dMma _m§S>bo åhUyZ OoEZ`y_Yrb {dÚmÏ`mªZm XoeÐmohr R>adbo OmV Amho. ̀ mbm qhXþËddmXr eŠVrM O~m~Xma AmhoV. Aem AmVVm`r ^y{_Ho$_wio bmoH$emhrbm \$ma _moR>m YmoH$m CËnÝZ Pmbm Amho. Aem H$R>rU H$mimV Amnë`m ê$nmZo EH$ X_Xma ZoVm B{VhmgmMo ajU H$aÊ`mgmR>r nwT>o gagmdbm, hr JmoîQ> gwdUm©jam§Zr Zm|Xdbr Jobr nm{hOo. ^maVmÀ`m nwamoJm_r B{VhmgmVrb gmoZoar nmZ åhUyZ `m KQ>ZoMr Zm|X hmoB©b, `mMr Amåhmb ImÌr Amho. _o _{hÝ`mV hmoUmè`m Eo{Vhm{gH$ nwamoJm_r B{Vhmg g§_obZmbm _ZmnmgyZ ew^oÀN>m!

OmVm OmVm... _o _{hÝ`mVrb g§_obZmbm à_wI A{VWr åhUyZ hm\$sO gB©X qH$dm ~JXmXr ̀ m§Zm {Z_§ÌU XoD$Z ^maVmVrb Om{V`dmÚm§Zm gUgUrV MnamH$ bJmdmb, Aer Amem Amho. ***

{dbmgnya_Ü`o {ddoH$mZ§X O`§Vr H$m`©H«$_{dbmgnya & {ddoH$mZ§X H|$Ð H$Ý`mHw$_mar {dbmgnya

emIoÀ`m dVrZo {ddoH$mZ§X O`§Vr{Z{_Îm H$m`©H«$_ KoÊ`mV Ambm. `mdoir 63 ~§Yy, 42 ^{JZr, 15 H$m`©H$V} Ago 120 OU CnpñWV hmoVo. `mV Jwé Jm{gXmg H|$Ðr` {dÚmnrR>, nrOr~rQ>r _hm{dÚmb`, S>r. nr. {dà _hm{dÚmb`, {dkmZ _hm{dÚmb`, S>mEQ> à|S´>m, H$moQ>m _hm{dÚmb`mÀ`m {dÚmÏ`mªMm g_mdoe hmoVm. `mdoir bIoœa XmXm d Hw$bXrn _hmOZ `m§Zr _mJ©Xe©Z Ho$bo. VgoM n[aM` gÌ, ~m¡{ÕH$, _§WZ, H«$sS>m`moJ, g_mnZ Ago `m H$m`©H«$_mMo ñdén hmoVo.

H|$Ðd¥Îm

nam_e© {ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 39

Page 40: Vivek Vichar March 2016

40 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

3. Amnbm hoVy ewÕ Amho H$m ? 4 BpÀN>V H$m`} {gÕrg ZoÊ`mMr AqOŠ` BÀN>meº$s Amnë`mnmer Amho H$m ?

(lr AiqgJm noé_b `m§Zm)g§`wº$ g§ñWmZo, A_o[aH$m,1894{à` AiqgJm, Vwåhmbm _r EH$ OwZr Jmoï> gm§JVmo. EH$ EoXr ^Q>Š`m a_V J_V d

ñdÀN>§XnUo qhS>V AgVm, KamÀ`m XmamV ~gboë`m EH$m åhmVmè`mOdi Ambm Am{U A_wH$ IoSo> BWyZ {H$Vr Xÿa Amho ? Ago Ë`mZo Ë`mbm {dMmabo. åhmVmam Myn ~gbm. Ë`m ^Q>Š`mZo Z§Va nwZ: nwZ: Ë`mbm VmoM àý {dMmabm. nU Vmo åhmVmam Vm|S> H$mhr Ho$ë`m CKSo>Zm. AIoa H§$Q>miyZ {MSy>Z OmD$Z Vmo Om`À`m CÔoemZo dibm. AmVm Vmo åhmVmam EH$X_ Ë`mbm åhUVmo - ""Vwåhr {dMmaVm Vo IoSo> `oWyZ âH$V _¡b^a Amho.'' Ë`m ^Q>Š`mZo Ë`mbm {dMmabo, ""_J AmVmnmdoVmo Vwåhr H$m ~ao Vm|S>mbm AJXr Iri bmdyZ ~gbm hmoVm?'' `mda Ë`m åhmVmè`mZo CÎma {Xbo, ""AmVmn`ªV Vwåhr, H$am`Mo Va H$mhr Zmhr, _J ZwgVo {dMmam`bm H$m` haH$V Amho Aem ^mdZoZo _bm CJrM àý {dMméZ gVmdV hmoVm. nU AmVm Ooìhm Vwåhr IamoIa Om`bm {ZKmbm AmhmV Voìhm Vwåhmbm CÎma XoUo ^mJ Amho.''

dËgm ! hr Jmoï> amhrb H$m ZrQ> Ü`mZmV ? Vwåhr H$m_mbm bmJm, ~mH$s gmè`m Jmoï>r AmnmoAmn hmoVrb. ""Omo BVa Hw$UmnmgyZhr H$gbrhr Anojm Z H$aVm g§nyU©V`m _mÂ`mda ^ma KmbyZ {dg§~yZ AgVmo Ë`mbm _r gd©

Yra, {MH$mQ>r, nm{dÍ` `m JwUm§MmM AIoa O` hmoB©b

àË`oH$ XoemZo ñdg§ajUmgmR>r {gÕ ìhm`bm hdo. qhXþY_m©À`m nwZé‚mrdZmgmR>r AmnU A_o[aHo$À`m n¡emda Adb§~yZ amhVm H$m_m Z`o, H$maU Vmo EH$ {ZImbg ^«_ Amho. EImXo _Ü`dVu H|$ÐñWmZ AgUo AË`§V _hËdmMo Amho. _Ðmggma»`m _moR>çm ehamV Agbr EImXr OmJm emoYyZ H$mT>m d VoWyZM EH$ {Od§V eº$sMm ómoV MmohrH$So> àg¥V H$am.

{ddoH$mZ§Xm§Mo nÌ

Page 41: Vivek Vichar March 2016

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 41

amOH$s` dm gm_m{OH$ H$ënZm§Mm nya `oÊ`mnydu ^maVmV AmÜ`mpË_H$ g§H$ënZm§Mm _hmnya `oD$ Úm.

Jmoï>r nwa{dVmo'' Ago ^Jd§Vm§Zr JrVoV AmœmgZ {Xbo Amho. hr H$mhr Ho$di H${dH$ënZm Zmhr.

... gÜ`m JaO Amho godm d àMma Aem XmoÝhr àH$maÀ`m H$m`mªMr. {OWo Xa AmR>dS>çmbm O_y eH$mb Aer EImXr OmJm {ZdS>m. VoWo nyOm dJ¡ao AmQ>monyZ Z§Va ^mî`mg{hV Cn{ZfXm§Mo dmMZ H$am d Aem VèhoZo AÜ``Z d H$m_ hr XmoÝhr H$arV amhm. ñdV: H$m_ H$ê$ bmJm H$s gmè`m Jmoï>r R>rH$ hmoD$Z OmVrb...

AmVm H$m_mbm bmJm. Or. Or. hm ^mdZmàYmZ Amho, Vwåhr AmhmV em§V S>moŠ`mMo. Voìhm XmoKo {_iyZ H$m_ H$am. AJXr _¾ ìhm H$m_mV. hr Va Hw$R>o ZwgVr gwédmV Amho. àË`oH$ XoemZo ñdg§ajUmgmR>r {gÕ ìhm`bm hdo. qhXþY_m©À`m nwZé‚mrdZmgmR>r AmnU A_o[aHo$À`m n¡emda Adb§~yZ amhVm H$m_m Z`o, H$maU Vmo EH$ {ZImbg ^«_ Amho. EImXo _Ü`dVu H|$ÐñWmZ AgUo AË`§V _hËdmMo Amho. _Ðmggma»`m _moR>çm ehamV Agbr EImXr OmJm emoYyZ H$mT>m d VoWyZM EH$ {Od§V eº$sMm ómoV MmohrH$So> àg¥V H$am. gwadmV H$am AJXr bhmZ à_mUmda. gwadmVrbm H$mhr J¥hñW - àMmaH$m§Mr _XV ¿`m. hiyhiy nwT>o Amnbo gd©ñd Vw_À`m H$m`m©bm dmhÊ`mMr V`mar Agbobo bmoH$ Vw_À`mV gm_rb hmoVrb. Hw$Umdahr gÎmm JmOdm`Mm hì`mg ~miJy ZH$m. Omo CËH¥$ï> godm H$ê$ eH$Vmo VmoM Iam emgH$ hmoD$ eH$Vmo. àmU Jobm Var ndm© Zmhr, nU gË`mer àVmaUm H$ê$ ZH$m. Amnë`mbm JaO Amho H$m_mMr. Zmdbm¡{H$H$, n¡gm `m Jmoï>r H$mhr Amnbo Ü`o` Zmhr. ... Iyn qh_V ~m§Ym. ... `m H$m_mgmR>r bmJUmam n¡gm O_m H$aÊ`mV _Ðmg_Yrb bmoH$ amOrIwerZo ^mJ KoVrb Agm à`ËZ H$am Am{U _JM gwadmV H$am. ... Vwåhr g§nyU© ñdmW©J§YeyÝ` ìhm åhUOo {Xgob H$s `e Vw_À`m Xmar bmoiU KoV Amho. ...

Amnë`m H$m_mVrb ñdmYrZVm Z J_mdVm d[að>m§{df`r AmXa^md Agy Úm. EH$OwQ>rZo H$m_ H$am.

... _mÂ`m _wbm§Zr H$m`©{gÕrgmR>r noQ>ë`m A¾rV XoIrb CS>r ¿`m`Mr V`mar R>odm`bm hdr. AmVm EH$M Jmoï> - H$m_ - H$m_ - H$m_ ! H$mbmÝVamZo AmnU gd© {_iyZ Amnë`m H$m`m©Mm AmT>mdm KoD$. Yra Yam, {MH$mQ>rZo H$m_ H$am; A§Jr nm{dÍ` ~mUdm.

... qhXþY_m©da H$gbohr nwñVH$ {b{hÊ`mMm gÜ`m _mPm {dMma Zmhr. _r _mPo {dMma gÜ`m \$º$ Zm|XÿZ R>odVmo. Vo _r à{gÕ H$arZ qH$dm Zmhr ho H$mhr gm§JVm `oV Zmhr. Am{U nwñVH$mVM H$m` Ago _moR>ogo R>odbo Amho ? OJmV AmYrM _yI©nUmÀ`m Jmoï>tMm gwigwimQ> Amho. doXmÝV - {dMmambm àoaUm XoUmao EImXo {Z`VH$m{bH$ Oa Vwåhr H$mT>bo Va Vo _mÌ Amnë`m H$m`m©À`m Ñï>rZo CnH$maH$ R>aob. Hw$Umdahr H$moaS>r Q>rH$m H$aÊ`mnojm àË`j aMZmË_H$, ^mdmË_H$ Jmoï>r bmoH$m§nwT>o _m§S>Ê`mMm à`ËZ H$am. Vwåhmbm Oo H$m` gm§Jm`Mo, {eH$md`Mo Agob Vo gm§Jm, {eH$dm Am{U ñdñW amhm. ~mH$s gmè`m Jmoï>r ^JdmZ OmUo. ...

_r _mÂ`mda hmoUmar {_eZè`m§Mr Q>rH$m nmhV XoIrb Zmhr Am{U _bm dmQ>Vo Ë`m_wio VoWrb gd©gmYmaU OZVoMr _mÂ`m~ÔbMr AmXa^mdZm dmT>brM Amho. Voìhm AmVm VoWyZ _mÂ`mH$So> dV©_mZnÌo nmR>dÊ`mMr JaO Zmhr.

... Vwåhr IamoIaM Oa _mPo g§VmZ Agmb Va Vwåhmbm H$emMrhr ^rVr ~miJm`bm ZH$mo, H$emZohr Vw_À`m àJVrV ~mYm `m`bm ZH$mo. Vwåhr qghmgmaIo ìhmb. AmnU gmè`m ^maVmbm, g_ñV OJVmbm OmJ¥V Ho$bo nm{hOo. AmVm {^ÌonUm _wirM MmbUma Zmhr. AmVm "Zmhr' åhUyZ ^mJUma Zmhr. g_Obo ? _aon`ªV gË`mbm H$dQ>miyZ amhm ! ... _w»` Jmoï> Amho Jwé^º$s. _aon`ªV Jwê$da lÕm. Aer Jwé^º$s Amho H$m Vw_À`m {R>H$mUr ? hr lÕm Vw_À`m {R>H$mUr Amho Agm _mPm Am§V[aH$ {dœmg Amho d _mPmhr Vw_À`mda {dœmg Amho `mMr Vwåhmbm nyU© OmUrd Amho. Voìhm AmVm H$m_mbm bmJm. Vwåhr `eñdr ìhmbM. Vw_À`m

{ddoH$mZ§Xm§Mo nÌ

Page 42: Vivek Vichar March 2016

42 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

àË`oH$ nmdbmJ{UH$ àË`oH$mer dmJVmZm ghZerbVm ~miJm. _mPr ào_^mdZm àË`oH$mÀ`m nmR>rer Amho. Vw_À`m àË`Ho$ hmbMmbrH$So> _mPr AJXr ~marH$ ZOa Amho. nwT>o ìhm - nwT>o Mbm ! hr Va ZwgVr Hw$R>o gwadmV Amho. _r `oWo WmoSo> Oar H$m_ Ho$bo Var Ë`mMm _moR>m à{VÜdZr qhXþñWmZmV C_Q>Vmo. H$ibo ? åhUyZ ZwgVr KmB© H$éZ H$mhr `oWyZ naV {\$aUma Zmhr. `oWo H$mhrVar ñWm`r ñdénmMo H$m`© H$ê$Z R>odmdo `m hoVyZo _r Ah{Z©e InVmo Amho. àË`hr `m A_o[aH$Z bmoH$m§Mm _mÂ`mdarb {dœmg dmT>V Amho. ... Vw_Mo öX`, Vw_À`m AmemAmH$m§jm Iyn {demb ~Zy Úm, gmao OJ ì`mny Úm Ë`m§Zm. g§ñH¥$VMm Aä`mg H$am d doXmÝVmdarb {VÝhr ^mî`m§Mo {deofoH$ê$Z AÜ``Z H$am. V`ma amhm, H$maU ^{dî`mV A_bmV AmUÊ`mgma»`m Iyn `moOZm _r AmIyZ R>odë`m AmhoV. à^mdr d AmH$f©H$ dº$m ~ZÊ`mMm à`ËZ H$am. bmoH$m§_Ü`o OUy {dÚwV² g§Mma H$am. Vw_À`m R>m`r lÕm Agë`mg ~mH$s gmè`m Jmoï>r AmnmoAmn gmYVrb. ho gmao "{H$S>r'bm, Zìho VoWrb gmè`m§ZmM gm§Jm. `WmH$mbr Ë`m§À`m hmVyZ Aer Wmoa H¥$Ë`o hmoVrb H$s Or nmhÿZ gmao OJ pñV{_V hmoD$Z OmB©b. Y¡`m©Zo AmVm H$m_mbm bmJm.

Vwåhr àË`j H$m` Ho$bo ho Va EH$Xm nmhÿ Úm _bm. _§{Xa, N>mnImZm, EImXo {Z`VH$m{bH$ Am{U EImXo {ZdmgñWmZ - ̀ m Jmoï>r H$ê$Z XmIdm. Vwåhr _Ðmg_Ü`o Oa _mÂ`mgmR>r EImXo amhÊ`mgmR>r {ZdmgñWmZ - `m Jmoï>r H$ê$Z XmIdm. Vwåhr _Ðmg_Ü`o Oa _mÂ`mgmR>r EImXo amhÊ`mgmR>r ñWmZ {Z_m©U H$ê$ eH$bm Zmhr Va VoWo _r Hw$R>o amhmdo? bmoH$m§_Ü`o {dÚwV² g§Mma H$am. {ZYr O_dm Am{U àMmaH$m`© H$am. A§{JH$mabobo ho d«V _moR>çm gMmoQ>rZo nmim. AmVmnmdoVmo Va Vw_Mo H$m`© R>rH$ Mmbbo Amho. CÎmamoÎma Vo A{YH$m{YH$ Mm§Jbo H$aÊ`mMm à`ËZ H$am.

... bmoH$m§er {dV§S>dmX H$ê$ ZH$m, Hw$UmMo eÌwËd nXar KoD$ ZH$m. gmoå`m qH$dm Jmoå`m p¼ñVr Pmbm Va Vr Jmoï> AmnU _Zmbm H$m bmdyZ ¿`mdr ? Ë`m§Zm _mZdob Aem H$moUË`mhr Y_m©Mm Adb§~ Ë`m§Zm H$ê$ Úm. Ë`m~m~V CR>boë`m dmX§JmÀ`m dmXimV Vwåhr CJrM H$m ^mJ ¿`mdm ? bmoH$m§À`m {d{^Þ _Vm§H$So> g{hîUwVoZo nmhm. Yra, {MH$mQ>r, nm{dÍ` `m JwUm§MmM AIoa O` hmoB©b.

Vw_Mm {ddoH$mZ§X ***

Oo `wdH$ ^maVmVrb OZgm_mÝ`m§Mr CÞVr hoM Amnbo gd©àW_ H$V©ì` Amho Ago _mZVrb d Ë`mgmR>r gd©ñd nUmbm bmdyZ H$m`© H$aÊ`mg H${Q>~Õ AgVrb Aem `wdH$m§À`mV H$m_ H$ê$ `m. Ë`m§Zm EH$Ì H$ê$ `m.

{ddoH$mZ§Xm§Mo nÌ

Í`§~Ho$œaOdi {ZgJm©À`m Hw$erV `moJmgZo, àmUm`m‘ Am{U `moJemómMo AÝ` n¡by g‘OyZ KoÊ`mgmR>r, `moJ OrdZe¡brH$S>o diÊ`mgmR>r `moJ {ejm {e{~amV gh^mJr hmoÊ`mMo AmdmhZ {ddoH$mZ§X H|$ÐmÀ`m dVrZo H$aV AmhmoV. {e{~a ewëH$mVM ^moOZ d {ZdmgmMr gmo` H$aÊ`mV Ambr Amho. àdmg IM© {e{~amWuZo ñdV: H$am`Mm Amho.

`moJ {ejm {e{~a* H$mbmdYr *

15 ‘o Vo 30 ‘o 2016* ñWi *

{ddoH$mZ§X H|$Ð à{ejU d godm àH$ën qnniX.

Vm. Í`§~H$, {Oëhm Zm{eH$

ewëH$ 2000/- én`o

A{YH$ ‘m{hVrgmR>r g§nH©$ : 9561400961

Page 43: Vivek Vichar March 2016

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 43

H$moUVrhr AdñWm ¿`m. _J Vr amOH$s` AdñWm Agmo dm gm_m{OH$ AdñWm Agmo, {VMm nm`m Amho _mUgmMm Mm§JwbnUm.

S>m|{~dbr `oWo `wdm g§_obZ

S>m|{~dbr - {ddoH$mZ§X H|$Ð H$Ý`mHw$_mar S>m|{~dbr emIoÀ`m dVrZo 14 \o$~«wdmar amoOr _T>dr _hm{dÚmb`mV

`wdm g§_obZ KoÊ`mV Ambo. à_wI nmhþUo åhUyZ àmMm`© Zm`a, àm. gmoZmbr gmR>o CnpñWV hmoË`m. EH$ZmW ndma `m§Zr `wdH$m§Mo àoaUmòmoV : ñdm_r {ddoH$mZ§X `m {df`mda _mJ©Xe©Z Ho$bo. gÚpñWVrV `wdH$m§Mr ^y{_H$m `m {df`mda JQ>MMm© Pmbr.

g§Ho$V Omoer `mZo gy`©Z_ñH$ma, d§XZmVmB© `m§Zr H«$sS>m`moJ KoVbo. ñdmJV {e~ra à_wI d§XZm d¡e§nm`Z `m§Zr Ho$bo. ñdmVr Mm¡Jwbo `m§Zr Am^ma _mZbo. `m {e{~amV 22 _hm{dÚmb`rZ `wdH$ - `wdVtZr gh^mJ Zm|Xdbm.

A_amdVr - {ddoH$mZ§X H|$Ð H$Ý`mHw$_mar A_amdVr emIoÀ`m dVrZo ñdm_r {ddoH$mZ§X O`§Vr{Z{_Îm Am§Va_hm{dÚmb`rZ {Z~§Y ñnYm© KoÊ`mV Ambr. `wdmeº$sMo àoaUmòmoV : ñdm_r {ddoH$mZ§X hm ñnY}Mm {df` hmoVm. `mV emgH$s` A{^`m§{ÌH$s _hm{dÚmb`mÀ`m ew^_ {dO` H$moëho ̀ mZo àW_, ~S>Zoam `oWrb am_ _oKo A{^`m§{ÌH$s _hm{dÚmb`mÀ`m Am`wf Ama. ~OmO `mZo {ÛVr` Va emgH$s` A{^`m§{ÌH$sÀ`m àem§V amO|Ð bm§~moio `mZo V¥Vr` H«$_m§H$ nQ>H$mdbm. Ë`m§Zm à_mUnÌ, ñdm_r {ddoH$mZ§Xm§Mo nwñVH$, à{V_m XoÊ`mV Ambr. ew^_ Zmam`U dmZIoSo>, _mo{ZH$m a_oe

XþYo, _Zrfm {JaYmar Ym§XoH$a, am¡ZH$ Ama. ̂ wVS>m, VoOb {Xbrn Anmbo `m§Zm àmoËgmhZna ~jrg XoÊ`mV Ambo. Va gh^mJr ñnY©H$m§Zm à_mUnÌ {Xbo.

Q>mD$Z hm°b_Yrb ~jrg {dVaU g_ma§^mÀ`m AÜ`jñWmZr nmoQ>o A{^`m§{ÌH$s _hm{dÚmb`mMo àmMm`© S>m°. {X. Jmo. dmH$So> hmoVo. AH$mobm `oWrb àm. {ddoH$ {~S>dB© ho à_wI dºo$ hmoVo. H|$ÐmÀ`m àdmgr H$m`©H$Ë`m© AéUm Xoenm§So> `m§Mr à_wI CnpñWVr hmoVr. H$m`©H«$_mg à_moX _wio, Za|Ð Xoenm§So>, amO|Ð _m§S>doH$a, AéUXmXm, eZdmao CnpñWV hmoVo. g§O` nmMIoSo> `m§Zr gyÌg§MmbZ Ho$bo. g{MZ Omoer `m§Zr Am^ma _mZbo.

H|$Ðd¥Îm

A_amdVrV Am§Va_hm{dÚmb`rZ

{Z~§Y ñnYm©; ew^_ H$moëho àW_, {ÛVr` Am`wf

~OmO

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 43

Page 44: Vivek Vichar March 2016

44 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

EImÚm amï´>mÀ`m bmoH$g^oZo H$moUH$moUVo H$m`Xo Ho$bo Ë`mda H$mhr Ë`m amï´>mMr _hmZVm {Z^©a ZgVo. Va Vr AgVo Ë`m amï´>mVrb _mUgo Mm§Jbr AgÊ`mda.

H$Ý`mHw$_mar - {ddoH$mZ§X H|$Ð H$Ý`mHw$_marÀ`m dVrZo H$Ý`mHw$_mar `oWrb {ddoH$mZ§Xnya__Ü`o 8 \o$~«wdmar Vo 15 \o$~«wdmar `m H$mbmdYrV KoVboë`m AmÜ`mpË_H$ {e{~amV Xoe^amVrb 62 OUm§Zr gh^mJ Zm|Xdbm. _hmamï´>mVrb 27, H$Zm©Q>H$ 6, V{_iZmSy> 6, {X„r 4, h[a`mUm 3, Ho$ai 2, ~§Jmb 2, {~hma 2, Amo{S>em 1, Vob§JUm 1 Agm gh^mJ hmoVm. qhXr d B§J«Or `m ^mfm§V ho {e~ra Pmbo. gmV {Xdgm§À`m `m {e{~amMm àmW©Zm, JrVmnR>U, `moJmä`mg, Am|H$ma Ü`mZ, l_g§ñH$ma, XmoZ gÌ, _§WZ, JrV Aä`mg, Ü`mZ, ^OZg§Ü`m Am{U àoaUoVyZ nwZéËWmZ Agm {XZH«$_ hmoVm. AmÜ`mpË_H$ g§H$ënZm, H|$Ð àmW©Zm, lr_X²^JdVJrVm, H$_©`moJ ûcmoH$g§J«h, Cn{ZfX, ñdm_r {ddoH$mZ§X, H$Wm {ebmñ_maH$mMr, {ddoH$mZ§X H|$Ð : d¡Mm[aH$ Midi,

H|$ÐmMo H$m`© d Ü`o`nyU© OrdZ ho gÌmMo {df` hmoVo. _§WZ_Ü`o godm gmYZm d qhXÿVoOm OmJ ao `m {df`m§da MMm© Pmbr. {e{~am{WªZr {ddoH$mZ§X {ebmñ_maH$, H$Ý`mHw$_mar Xodr _§{Xa, {ddoH$mZ§X {MÌàXe©Zr, J«m_moX`, J§JmoÌr `oWo ^oQ>r {Xë`m.

ZmJnya & {ddoH$mZ§X H|$Ð H$Ý`mHw$_mar ZmJnya emIoÀ`m dVrZo 30 d 31 OmZodmar amoOr ñWm{ZH$ H$m`©H$Vm© à{ejU {e{~a KoÊ`mV Ambo. Mma {dñVmam§_Yrb 28 H$m`©H$V} `mV gh^mJr hmoVo. {e{~amMr _m{hVr, n[aM` gÌmZ§Va amï´>^º$ ñdm_r {ddoH$mZ§X `m {df`mda ~mo{ÕH$ Pmbo. _mZZr` EH$ZmWOr d {ebmñ_maH$, àmW©Zm, H$m`©H$Vm© Am{U ñd`§{eñV `m {df`m§dahr ~m¡{ÕH$ Pmbo. ì`dhmamV amï´>^º$s Am{U H|$Ð àmW©Zm `m {df`m§da _§WZ Pmbo. XþnmaÀ`m gÌmV H$m`©nÕVr, H$m`©nÌH$, CËgd `m {df`m§da Aä`mg Pmbo. gm`§H$mir Zmam`UZJamVrb {ed _§{XamV H«$sS>m`moJ d ^OZg§Ü`m Pmbr. àoaUoVyZ nwZéËWmZ `m gÌmV g§KQ>Z `m {df`mda AmXmZàXmZ Pmbo. g_mamonmV àm§V g§KQ>H$ {dœmg bnmbH$a `m§Zr H$m`©H$Ë`m©À`m OrdZmV ^maV_mVoMo H$m`© gVV H$aÊ`mMm g§H$ën _hËdmMm Agë`mMo Ë`m§Zr gm§{JVbo. `mdoir {dX^© {d^mJ à_wI

AmZ§X ~J{S>`m CnpñWV hmoVo. bIoœa M§Ðd§er, emo^m {nVbo, {e~ra à_wI Jm¡ar Ioa, gh {e~ra à_wI j_m Xm^mobH$a `m§Zrhr _mJ©Xe©Z Ho$bo.

H$Ý`mHw$_marVrb AmÜ`mpË_H$ {e{~amV 62 OUm§Mm gh^mJ

ZmJnwamV ñWm{ZH$ H$m`©H$Vm© à{ejU

H|$Ðd¥Îm44 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

Page 45: Vivek Vichar March 2016

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 45

OJmVrb gmè`m g§nÎmrVyZ _mZdr g§nÎmr hr gd©loð> hmo`.

_w§~B© & {ddoH$mZ§X H|$Ð _hmamï´>V\}$ EH$m doJù`m, AZmo»`m CnH«$_mMo Am`moOZ 23 OmZodmar amoOr `oWrb {àpÝgnb Eb. EZ. doqbJH$a BpÝñQ>Q>çwQ> Am°\$ _°ZoO_|Q>, So>ìhbn_|Q> A±S> [agM© `m à{gÕ {~OZog ñHy$b_Ü`o Ho$bo hmoVo. CÚmoJ joÌmVrb _mÝ`dam§Zm {ddoH$mZ§X H|$ÐmMr _m{hVr ìhmdr, H|$ÐmÀ`m B©emÝ` ^maVmVrb godmH$m`m©Mr AmoiI H$éZ XoUo Am{U CnH«$_m§_Ü`o Ë`m§Zm gh^mJr hmoÊ`mMr g§Yr XoUo hm `m _mJMm hoVy hmoVm. `m H$m`©H«$_mV amï´>r` gwajm g„mJma A{OV S>modb ho à_wI _mJ©Xe©H$ hmoVo. AÜ`jñWmZr H|$ÐmÀ`m amï´>r` CnmÜ`j ~r. {Zdo{XVm hmoË`m.

H$m`©H$Ë`mªÀ`m gVV ghm _{hÝ`m§Mo AWH$ à`ËZ d {Z`moOZm_wio hm H$m`©H«$_ `eñdr Pmbm. {ddoH$mZ§X H|$ÐmÀ`m nydmªMb ( Amgm_, AéUmMb ) _Yrb 46 emim B_maVtMr S>mJSw>Or, Zdo ~m§YH$m_, Zdr CnH$aUo, nwñVHo$, IwÀ`m©, ~mH$So> AmXr AZoH${dY Jmoï>tgmR>r Agbobr {ZYrMr Amdí`H$Vm, Ë`mgmR>r à`ËZ H$aUo. g_mOmÀ`m gd© ñVam§V `m{df`rMr AmñWm d OmJê$H$Vm {Z_m©U H$aUo hr `m_mJMr _yi g§H$ënZm hmoVr. `mgmR>r AZoH$ gmám{hH$ ~¡R>H$m KoÊ`mV Amë`m. VgoM ì`{º$JV d {ddoH$mZ§X H|$ÐmÀ`m {hVqMVH$m§Mr {d^mJdma `mXr H$ê$Z Ë`m§À`mer Zì`mZo g§nH©$, {Za{Zamù`m CÚmoJm§À`m grEgAma à_wIm§À`m ^oQ>r `mMr \$blwVr åhUOo hm H$m`©H«$_ hmo`.

à~moYOr R>¸$a, gd©gmYmaU {d_m joÌmVrb {Jarf ehm, g_ñV _hmOZ n[adma à_wI ho `m H$m`©H«$_mMo g§Omo`H$ hmoVo. amï´>r` gwajm g„mJma A{OV S>modb `m§Zr nydmªMbMr ^m¡Jmo{bH$ n[apñWVr, VoWrb OZOmVr, Ë`m§À`m àWm, na§nam, Ë`m§À`mVrb EH$mË_Vm, Ë`m joÌmMr nmM Xoem§er gr_maofm AmXr AZoH$ ~m~tMr _m{hVr {Xbr. VgoM g§^mì` amï´>r` YmoHo$ `m{df`r _mJ©Xe©Z Ho$bo. Cd©[aV ^maVmVrb bmoH$m§Zr gOJnUo

`m àíZm§H$S>o$ nmhÊ`mMr O~m~Xmar, Ë`mgmR>r AmnU H$ê$ eH$Umè`m Jmoï>tMr OmUrd H$ê$Z {Xbr. VoWrb gH$mamË_mH$Vm, EH$_oH$m§àVrMm {Oìhmim ̀ mMmhr C„oI Ho$bm. VoWrb OZOmVt_Ü`o {ejUm_wio hmoUmao ~Xb, ñdÀN>Vm, Amamo½`, gw{dYm§{df`H$ _m{hVr {Xbr. `mMo lo` {ddoH$mZ§X H|$ÐmÀ`m 40 dfmªÀ`m H$m`m©bm OmV Agë`mMo gm§JVmZmM H|$ÐmÀ`m H$m`m©Mm Jm¡adnyU© C„oI Ho$bm. g_mOmÀ`m _mZ{gH$ ~XbmV {ejU hm _hËdmMm KQ>H$ Amho. ho H$m_ {ddoH$mZ§X H|$Ð VoWo 58 emim§À`m _mÜ`_mVyZ H$aV ZdrZ Cƒ Ü`o`mÀ`m, amï´>ào_mÀ`m, Mm[aÍ`dmZ {nT>çm KS>dV Agë`mMo ñnï> Ho$bo. _mÝ`dam§Zr {dMmaboë`m MrZ ~m§YV Agboë`m YaUmMm AéUmMb_Yrb Obme`mda hmoUmam n[aUm_ `mgh AZoH$ àým§Zm S>modb `m§Zr g_mYmZH$maH$ CÎmao {Xbr.

H|$ÐmÀ`m amï´>r` CnmÜ`j ~r. {Zdo{XVm ̀ m§Zr H|$ÐmÀ`m AmZ§Xmb`, é½Ugodm, g§ñH¥$Vr g§emoYZ AmXr {d{dY CnH«$_m§Mr _m{hVr {Xbr. VgoM {ZYrgmR>r AmdmhZ Ho$bo. `mdoir AZoH$ _mÝ`dam§Zr {ZYr XoÊ`mMo Omhra Ho$bo. àmñVm{dH$ à~moY R>¸$a `m§Zr Ho$bo. M§ÐeoIa dPo `m§Zr gyÌg§MmbZ Ho$bo. g§`moOH$ {Jarf ehm `m§Zr Am^ma _mZbo. em§Vr _§ÌmZo H$m`©H«$_mMr gm§JVm Pmbr.

B©emÝ` ^maVmÀ`m àíZm§H$S>o gOJnUo nhm

H|$Ðd¥Îm {ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 45

Page 46: Vivek Vichar March 2016

46 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

ào_ A_a Amho. AmO åhUm, CÚm åhUm qH$dm AZ§V H$mimZo H$m hmoB©Zm, nU gË`mMm {dO` hmoUmaM. eodQ>r gË`mMm {dO` hmoUmaM hmoUma, nU Vw_Mo Amnë`m Xoe~m§Ydm§da ào_ Amho H$m ?

`m ÁdmimVyZ n[ad«mOH$ g§Ý`memMm CX` Pmbm

_Ü`_ C§M ~m§Ym, nwîQ> Im§Xo, ^mdnyU© Am{U VoOñdr S>moio, _y{V©_§V amOgnUm Am{U M¡VÝ` `m VéUmÀ`m énmZo àJQ>

Pmbo hmoVo. H$mhrgo _moR>o dmQ>Umao Ë`mMo S>moio Ë`mÀ`m ~wÜXr_ÎmoMr Am{U AmÜ`mpË_H$ CÞVrMr gmj XoV hmoVo. Ë`mÀ`m S>moù`mVrb ^md Am{U M_H$ bjdoYH$ hmoVr. Ë`mÀ`m ~XbË`m _Z:pñWVrMo à{Vq~~ Ë`m S>moù`mV ñnï> C_Q>V hmoVo. H$Yr H$Yr Ë`m pñWa Ñï>rVyZ VoO…nw§O YramoXmÎmnUm àJQ>V hmoVm, Va H$Yr AYra H$moUmerhr g§^mfU H$aVmZm Vmo Ë`mV nyU© VÐÿn hmoV Ago Am{U Ë`m_wio EoH$Umè`mÀ`m _ZmV EH$

lr am_H¥$îUm§Zr _hmg_mYr KoVë`mZ§Va ñdm_r {ddoH$mZ§X `m§Zr g§nyU© ^maVmMm àdmg Ho$bm. Vmo Ho$di EH$ n[ad«mOH$ g§Ý`mgr åhUyZM! `mVyZM ñdm_rOtMm AmÜ`mpË_H$ {dH$mg KS>V Jobm. ñdm_rOtÀ`m `m ^maV n[aH«$_oVrb d¡{eîQ>çnyU© AZw^dm§da AmYm[aV {MÌ_` àXe©Z H$Ý`mHw$_mar `oWo C^maÊ`mV Ambo Amho. ^mdr {nT>rbm àoaUm XoUmao amo_m§MH$ ZmQ>ç_` àg§J `mV {MVmaÊ`mV Ambo AmhoV. H$Ý`mHw$_marbm ^oQ> XoUmè`m n`©Q>H$m§Zm àoaUm XoUmao ho àXe©Z {ddoH$ {dMma dmMH$m§gmR>r `oWo XoV AmhmoV.

n[ad«mOH$ {ddoH$mZ§X

46 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

Page 47: Vivek Vichar March 2016

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 47

EH$ Xþgè`mM Ûof H$éZ H$moUVmhr _mUyg, H$moUVohr amï´> {Od§V amhÿM eH$V Zmhr.

AZm{_H$ AmZ§X Am{U AmoT> {Z_m©U hmoV Ago. H$mhrZm Vmo ñdßZmiy H${d _ZmMm dmQ>o, Va H$mhtZm àJmT> VÎdqMVH$. CbQ> H$mhtZm Vmo Amnë`mM AmXe© gm¢X`©nyU© ào_mÀ`m OJmV a__mU hmoUmam ñdßZmiy dmQ>o. Ë`mMo hmñ` AË`§V {ZamJg Am{U AmZ§XmMr CYiU H$aUmao hmoVo. _mÌ Ooìhm Vmo J§^ra hmoV Ago Voìhm Ë`mÀ`m Mohè`mda Ago H$mhr ^md C_Q>V H$s, Ë`mÀ`m ghH$mè`m§À`m _ZmV EH$ {dbjU Xamam {Z_m©U hmoB©. MM}À`m doir qH$dm EImXm ZdrZ _wÔm ñnï> H$ê$Z gm§JVmZm Ë`mMm Moham EH$m AmJù`m VoOmZo M_Hy$Z OmV Ago. S>moù`mVyZ VoOñdr Am{U ~bembr ì`{º$_Îd àJQ> hmoV Ago. CbQ> Ooìhm Vmo qMVZmV JTy>Z OmB© Voìhm Ë`mÀ`m Mohè`mdarb ̂ mdmV Aer EH$ VmH$X Ago H$s, H$moUrhr Ë`mÀ`m Odi OmÊ`mg YOmdV Zgo. qH$~hþZm EH$m§V{à`Vm ho Ë`m§Mo ñd^mdd¡{eîQ>ç hmoVo. na§Vw, ào_, gm¡hmX© Am{U ghmZw^yVr `m§Zr Vmo n[anyU© hmoVm. VoOñdr AmZ§XXm`H$ Am{U gm_Ï`©embr Ago Ë`m§Mo ì`{º$_Îd hmoVo.

ho dU©Z Aem gËnwéfmMo Amho H$s, Á`mZo gÜ`mÀ`m {dkmZ, VH©$g§JV ~w{ÕdmXr Am{U g§XohmË_H$ OJmV, Amnë`m H$V¥©ËdmZo Amnbo loð>Ëd {gÜX H$ê$Z XmIdbo. Vmo gËnwéf åhUOo ñdm_r {ddoH$mZ§X!

ZwH$VrM g§Ý`mg Xrjm KoVboë`m Ë`m VéUmÀ`m Am`wî`mVrb n[ad«mOH$ (`mÌoH$ê$) AdñWoMr ^«_U JmWm `m àXe©ZmV Jm{`br Amho. hm H$mi Ë`mMr H$gmoQ>r nmhUmam hmoVm. `mM H$mimV Ë`mMo ì`{º$_Îd nyU©ËdmZo Am{U gdmªJmZo g_¥ÜX Pmbo. Amnë`m ^«_UmV Ë`mZo g§nyU© ^maVmMr n[aH«$_m Ho$br. ñdV:_Yrb Am{U Amnë`m Xoe ~m§Ydm§_Yrb XodËdmMm emoY KoVbm.

`m H$WmZH$mMr gwédmV, {hdmù`mVrb EH$m amÌr H$bH$Î`mnmgyZ \$ma bm§~ ZgUmè`m A§Vnya JmdmnmgyZ hmoVo. H$mhr g§Ý`mer CKS>çm AmH$memImbr, YJYJË`m YwZr^modVr Jmoim Pmbo hmoVo. Vo gd© X{jUoídaÀ`m g§V lr am_H¥$îUm§Mo ^º$ hmoVo. Za|ÐZmW XÎm hm

H$bH$Îmm {dÚmnrR>mMm nXdrYa Ë`m§Mm à_wI hmoVm. lr am_H¥$îUm§ZrM Ë`mbm à_wI åhUyZ {ZdS>bo hmoVo. Za|ÐmZoM gd© {eî`m§Zm EH$Ì H$ê$Z damhZJa `oWo EH$m _R>mMr ñWmnZm Ho$br AË`§V H$mQ>oH$moa Aem ew{M^y©VnUo Ü`mZ, YmaUm BË`mXr AmÜ`mpË_H$ gmYZm {VWo Mmby hmoVr. AmÜ`mpË_H$ _mJm©da dmQ>Mmb H$aUmè`m Ë`m _hÎdmH$m§jr VéUm§À`m öX`mV Ë`m amÌr VmaH$m§{H$V AmH$memImbr EH$ ZdrZ àH$me, EH$ Zdm CËgmh OmJ¥V Pmbm. Amnë`m Ü`o`màV OmÊ`mgmR>r AmnU EH$Ì ~m§Ybo Jobo AmhmoV Aer ^mdZm, Agm {dœmg Ë`m§À`m _ZmV {Z_m©U Pmbm. Ë`m§À`m Jwê$§Zr Ë`m§À`mg_moa Ü`o` R>odbo hmoVo. "B©œar gmjmËH$ma Am{U Ë`mM~amo~a _mZdgodm hrM nyOm d gmYZm.' Ë`m amÌr Za|Ð ~amM doi Ü`mZmdñWoV hmoVm. Z§Va Ë`mZo Jwé~§Yy§Zm "`oey pIñVmMr Jmoï> gm§{JVbr. Ë`mMm {Xì` OÝ_, Amü`©H$maH$ gmjmV² Ë`m H$mimV Zobo. AemM EH$m _oimì`mV g|Q> nm°bZo Amnë`m A{YH$madmUrZo gdmªZm {dZ§Vr Ho$br-"B©œamMm gmjmËH$ma hmoÊ`mgmR>r ñdV: `oey pIñV ìhm!' YwZr^modVr O_boë`m Ë`m VéUm§Mo Mohao Ádmbm§Zr àH$me_mZ Pmbo hmoVo. gd©OU EH$mM {dMmamV JTy>Z Jobo hmoVo. YwZrVrb {R>U½`m§À`m AmdmOmì`{V[aº$ H$moUVmhr ì`Ë`` Ë`mV `oV ZìhVm. B©œamÀ`m, Ë`m A¾rÀ`m Am{U nañnam§À`m gmjrZo gdmªZr g§Ý`mgmMr enW KoVbr. gd©OU _R>mV naVbo. "g§Ý`memZo EH$m OmJr amhÿ Z`o' Agm emómMm X§S>H$ hmoVm. àË`oH$mbm AmnU n[ad«mOH$ `m{ÌH$ ìhmdo, hr {Xem ñnï> {XgV hmoVr. Jwê$§Zr Ë`mÀ`mda gmon{dboë`m _hmZ H$m`m©gmR>r XoemQ>Z `mo½` R>aUma hmoVo. H$moUË`m àM§S> eº$sÀ`m à^mdmZo Am{U _XVrZo Za|Ð Amnë`m CXmÎm Am{U A{dMb Aem {Zü`màV ̀ oD$Z nmohmoMbm, Vr H$Wm AmnU AmVm nmhmUma AmhmoV.

(H«$_e…)***

n[ad«mOH$ {ddoH$mZ§X {ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 47

Page 48: Vivek Vichar March 2016

48 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016 hbH$§-nwbH§$

Amåhmbm g§KQ>H$m¡eë` H$go Vo _mhrV Zmhr nU Vo AmnUmg A§Jr ~mUdmdoM bmJob. nU g§KQ>Z H$m¡eë`mMo Jw{nV Amho _ËgamMm A^md.

EH$ OwZr H$Wm Amho. EH$m JmdmV EH$ ñnYm© ^adÊ`mV Ambr hmoVr. ñnYm© Aer hmoVr H$s JmdmÀ`m H$bm_§{XamV VrZ _yVu R>odÊ`mV Amë`m hmoË`m. `m VrZ _yVvn¡H$s gdm}ËH¥$ï> _yVu H$moUVr ho AmoiIm`Mo hmoVo. EH$ _yVu XodmMr, Xþgar amOmMr Am{U {Vgar JmT>dmMr. XodmMr _yVu gmoÝ`mMr, amOmMr _yVu Mm§XrMr Am{U JmT>dmMr _yVu _mVrMr. _moR> _moR>o {dÛmZ _yVvMr nmhUr H$am`bm `oV hmoVo. Amnmnbr _V§ _VnoQ>rV Q>mH$V hmoVo. EHo$ {Xder H$bm_§{XamV ^`§H$a JXu O_br hmoVr. EH$ {dXþfr, EH$ {dÛmZ Am{U EH$ {H$emoad`rZ nmoa gdmªV nwT>o _yVu nmhV hmoVo. {dXÿfrZo åhQ>b§ amOmMr _yVu {H$Vr gw§Xa Amho. Mm§XrMr Amho. H$m` amOq~S>m {XgVmo`. {dÛmZ {VMo dmŠ` H$mnV åhUmbm, N>o N>o `mnojm XodmMr _yVu CÎm_. EH$Va Vr gmoÝ`mMr Amho. gmoZo gdm©V _m¡ë`dmZ Am{U amOmnojm Xod loð>. Vo nmoaJ§ `m XmoKm§Mo ~mobUo Hw$VyhbmZo EoH$V hmoV§. XmoKm§Mohr dmX Q>moH$mbm OmD$Z nmohmoMbo.

{dXÿfrZo Amnë`m Ho$gm§À`m ~Q>m CS>dV åhQ>b§, Vwåhm nwamo{hVm§Zm ~mobm`bm H$m` OmV§`. XodmÀ`m Zmdmda n¡go H$_dVm Vwåhr. _J Vwåhmbm Xod {à` AgUmaM. {dÛmZ H$mo{nV Pmbm d åhUmbm ho ~K Vy ór Amhog åhUyZ VwPm gÝ_mZ H$aVmo`. ZmhrVa... {dXÿfrZo {dÛmZmMo AmìhmZ ñdrH$maV åhQ>b§ ZmhrVa H$m` H$aUma? Vwåhr nwéf AmhmV åhUyZ H$mhrhr H$ê$ eH$Vm Ag§ Vwåhmbm dmQ>V§? XmoKm§Mohr ^m§S>U Q>moH$mbm nmohmoMbo. gd© bmoH$ _Om KoÊ`mV ì`ñV AgVmZm nmoaJ§ VrÝhr _yVvH$So> nmhV åhUmb§, _bm JmT>dmMr _yVu \$ma AmdS>br. Aao JmT>dm Vwbm JmT>d§M AmdS>Uma, {dÛmZ åhUmbm. nmoaJm

åhUmbm, H$s hr Or XodmMr _yVu Amho. Vr {d{já dmQ>Vo`. Xod H$_r Am{U XmZd A{YH$ dmQ>Vo`. amOmMr _yVu Mm§Jbr Agbr Var amOmÀ`m hmVmV Agbobr Vbdma \w§$H$UrgmaIr {XgVo`. Ë`mnojm JT>dmMr _yVu _mVrMr Agbr Var Vr JmT>dmgmaIr {XgVo` Am{U BVH$s hþhohþ~ Amho H$s Vo JmT>d AmVm bmW _maob H$s H$m` Ago dmQ>Vo`. nmoamMo ~mobUo EoHy$Z {dXÿfr Am{U {dÛmZ XmoKohr amJmV åhUmbo, hr ZdH$bm Amho. VwÂ`mgma»`m e|~S>çm nmoambm Zmhr H$iUma...

AIoa {ZH$mbmMm {Xdg COmS>Vmo Am{U EH$_od {dOoVm {ZdS>bm OmVmo. Vmo {dOoVm åhUOo Vo eo_S§> nmoa... JmT>dmMr _yVu gdm}ËH¥$ï> _yVu Amho ho {ZXmZ Iao R>abo Am{U nmoaJm {dO`r Pmbm. Ë`mÀ`mg_moa ^bo ^bo {dÛmZ \$mob R>abo.

AmOhr hoM hmoV Amho. Amnë`mbm Oo MH$MH$sV {XgV§ Vo gdm}ËH¥$ï> Amho Ag§ {ZXmZ AmnU H$éZ ~gVmo. Ë`m_wio AmnU gË`mnmgyZ XmoZ hmV bm§~ amhVmo. åhUyZ Oo MH$mH$V§ Ë`mnojm Oo C{MV Amho, Ë`mMr {ZdS> AmnU Ho$br nm{hOo. Vwåhmbm H$m` dmQ>V§?

O`oe eÌw¿Z _oór9967796254

VrZ _yVu

Page 49: Vivek Vichar March 2016

{ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 49

àW_ AmkmYmaH$ ~Zm, ZoV¥Ëd AmnmoAmn `oB©b.

~moQ>Monr Am{U {ZY_©dmXmZo Am§Yir Pmbobr _§S>ir XoemÀ`m gÎmmñWmZr hmoVr Vmon`ªV gwIoZ¡d Mmby Agbobo Amnbo n§M_ñV§^r Mmio AmVm MmbUma ZmhrV `m ^`mZo nN>mS>boë`m ^wVmdirMm hm AÈ>m AñdñW Pmbm `mV Zdb Zmhr. _mÌ hr AñdñWVm Á`m n[a^mfoV ì`º$ hmoD$ bmJbr` Vr nmhVm A{VaoH$s H$madm`m§Mo à{ejU XoUmè`m AS²>S>çm§À`mhr AmYr hm g§^m{dV ~wa»`mVbm AÈ>m CX²ÜdñV H$aÊ`mMr JaO {Z_m©U Pmbr Amho.

{g`mMrZÀ`m A{VXþJ©_ joÌmV CX²^dboë`m {h_nmVmV gmnS>boë`m Xhm ^maVr` OdmZm§n¡H$s Or{dV na§Vw J§^ra AdñWoV hmVr bmJbobm dra hZw_§Vßnm `m§À`mdarb CnMmam§Mr eW© Am{U V_m_ Xoedmgr`m§Zr œmg amoIyZ Ho$boë`m àmW©Zm Mmby AgVmZmM OoEZ`y_Yrb Ohar gmnm§Mr {nbmdi XoeÐmohr KmVnmVmMm H$Q> aMÊ`mV _¾ hmoVo. 9 \o$~«wdmar amoOr H$ëMab ZmBQ>À`m ZmdmImbr `moObobm H$m`©H«$_ Am{U 10 \o$~«wdmar amoOr Pmbobr nÌH$ma n[afX

EdT>çmnwaVmM hm {dPdQ>m h¡Xmog _`m©{XV ZìhVm ho AmVm ñnï> hmoD$ bmJbo Amho. OoEZ`y nmR>monmR> H$mobH$mVm ̀ oWrb OmXdnya {dÚmnrR> Am{U AÝ`hr H$mhr {dÚmnrR>m§_Ü`o AemM àH$maÀ`m àd¥Îmr g§K{Q>V hmoD$ bmJë`m AmhoV. {X„rÀ`m n{Q>`mbm hmD$g Ý`m`mb`mÀ`m AmdmamV OoEZ`y {dÚmWu g§KQ>ZoMm AÜ`j, XoeÐmohmMm Amamonr H$Ýh¡`m `mÀ`m g_W©ZmgmR>r JXu O_dÊ`mV Ambr. KmofUm~mOrVyZ dmVmdaU VmndÊ`mV Ambo. Xoe{hVm~m~V AmñWm ~miJUmè`m d{H$bdJm©Zo Ë`m KmofUm~mOrbm {damoY Ho$bm. Am{U Ë`mMoM {Z{_Îm gmYyZ amOXrn gaXogmB© `m§Mm nÌH$ma OËWm añË`mda CVabm. BVHo$M Zìho Va OoEZ`y_YyZ "à{e{jV' hmoD$Z ~mhoa nS>bobo Am{U H$mob§{~`m, hm°d©S©>, H|${~«O, `ob BË`mXr nmümË` {dÚmnrR>m§_Ü`o bÇ> nJmamÀ`m ZmoH$è`m H$aUmao gw_mao 400 "{dMmad§V' VËnaVoZo EH$Ì Ambo Am{U Ë`m§Zr OoEZ`y_Yrb {dÚmÏ`mªÀ`m g_W©ZmW© nÌH$ H$mT>bo.

`m gmè`m KQ>ZmH«$_mMm ~maH$mB©Zo {dMma Ho$bm Va

bmoH$emhrÀ`m qnS>rda ~gy nmhVmhoVOoEZ`yÀ`m {~imVbo qdMy

KQ>ZmMH«$ {ddoH$ {dMma & _mM© 2016 & 49

Page 50: Vivek Vichar March 2016

50 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

Am_À`m amï´>r` Mm[aÍ`mVrb AË`§V bm{OadmUm ^mJ åhUOo Am_Mo H$_mbrMo namdb§{~Ëd.

ghO bjmV `oVo H$s gmao {Z`moOZ~Õ arË`m Mmbbo Amho. JwÝhoJmar H$m`ÚmÀ`m n[a^mfoV `mbmM H$Q> aMUo (H$m°pÝñnagr) Ago åhUVmV. {X„rMo nmo{bg à_wI ~r. Eg. ~ñgr `m§Zrhr OoEZ`w_Yrb H$m`©H«$_/ {ZXe©Zo ho nyd©{Z`mo{OV fS>²`§Ì Agë`mMr eŠ`Vm ì`º$ Ho$br Amho. hm H$m`©H«$_ hmoÊ`mnyduM Ë`m{df`rMr Or nmoñQ>g© bmdbr Jobr Vr nmhÿZ nmo{bgm§Zr Odmhabmb Zohé {dÚmnrR>mÀ`m àemgZmbm gyMZm {Xë`m hmoË`m. nadmZJr gm§ñH¥${VH$ H$m`©H«$_mÀ`m ZmdmImbr KoVbr Jobr Agbr Var nmoñQ>g© _mÌ H«y$aH$_m© A{VaoH$s A\$Ob Jwê$ `mMm CXmoCXmo H$aUmar, ^maV{damoYr ^mdZm àH$Q> H$aUmar AmhoV ho nmo{bgm§Zr àemgZmÀ`m {ZXe©Zmbm AmUyZ {Xbo hmoVo. {dÚmnrR>mÀ`m àemgZmZo Ë`mMr XIb (ZmB©bmOmZo H$m hmoB©Zm) KoV nadmZJr _mJohr KoVbr hmoVr. Varhr {ZXe©Zm§À`m ê$nmZo e§^a EH$ {dÚmÏ`mªZm O_dbo Jobo. Am{U ^maV{damoYr KmofUm {Xë`m Joë`m. H$m` KmofUm hmoË`m, Ë`m H$moUr H$moUr {Xë`m, XoUmè`m§Mr Xoh~mobr H$m` hmoVr ho Ë`m{df`rÀ`m {MÌ{\$Vt_YyZ g§~§Y OJmZo nm{hbo Amho.

^maVmÀ`m g§gXoda h„m {Z`mo{OV H$aUmam A\$Ob Jwê$, Ë`mÀ`m \$merMm {ZfoY, KamKamVyZ A\$Ob {Z_m©U Ho$bo OmÊ`mÀ`m KmofUm, ^maVmMo VwH$So> Ho$bo OmVrb Am{U ^maVmMr ~a~mXr hmoB©n`ªV `wÕ N>oS>bo OmB©b Aer KmofUm H$aUo ho gmao XoeÐmoh Zìho Va H$m` ? Ë`m g§~§{YVm§da XoeÐmohmMm JwÝhm Zm|XdyZ Ë`m§À`m{déÕ H$madmB© Zmhr Va {X„r nmo{bgm§Zr H$m` H$am`bm hdo hmoVo ? Aem àH$maÀ`m Xoe~mø {Zð>m Am{U Xoe{dKmVH$ H$m`©nÕVr hoM Á`m§Mo àoaUmòmoV AmhoV Ë`m dm_n§Wr`m§À`m eãXH$mofmVM Xoe^º$s hm eãX Zmhr. Am{U amhþb Jm§Yr ? Ë`m§Zm Va gÜ`m ^«{_ï>nUmZoM nN>mS>bo Amho. (nwÝhm naXoemV OmD$Z CËgmhdY©H$ S>mog KoD$Z `oÊ`mMr JaO {Z_m©U Pmbr Agmdr!) Xoe^º$sMo à_mUnÌ XoÊ`mMr XþH$mZo g§K Am{U ^mOnmZo CKS>br AmhoV, Ago hmñ`mñnX

{dYmZ H$ê$Z Ë`m§Zr Xoe^º$sÀ`m ~m~VrV ñdV:Mr {XdmiImoarM Omhra H$ê$Z Q>mH$br.

amOH$s` {dMmad§Vm§À`m dVw©imV Y«wdrH$aUmMr MMm© Zoh_r Ho$br OmV AgVo. Vr àm_w»`mZo AgVo Vr OmVr-g§àXm`mÀ`m n[a^mfoV _Vm§Mr {d^mJUr Pmë`mÀ`m g§X^m©V. 2014 À`m gmd©{ÌH$ {ZdS>UwH$sZ§Va hr Y«wdrH$aUmMr n[a^mfmhr ~Xby bmJbr Amho. OoEZ`y àH$aUmÀ`m {Z{_ÎmmZo AmVm Xoe^º$s {déÕ XoeÐmoh AgoM Y«wdrH$aU CbJS>V OmUma `mMr {MÝho {Xgy bmJbr AmhoV. A\$Ob àd¥ÎmrMm O`O`H$ma H$aUmè`m g§KQ>Zm, H$m`©H$V} Am{U Ë`m§Mo Xoe {dXoemVbo ~mob{dVo YZr `m§À`m nmR>rer H$moUË`mhr ~hmÊ`mÀ`m {Z{_ÎmmZo C^o amhUmao Vo Vo gd© XoeÐmohmMoM nmR>ramIo Ago g_rH$aUM AmVm gmH$ma ìhm`bm hdo. H$m`ÚmMr Vm§{ÌH$Vm, Ý`m`mb`rZ n[a^mfm, d{H$br `w{º$dmXm§Mm MH«$ì`yh, gmjrnwamì`m§Mo O§Va_§Va ̀ m gmè`m Jw§VmJw§VrVyZ H$Ýh¡æ`m, C_a I{bX Am{U Ë`m§À`m gJù`m gmWr-A\$Obr ~Jb~ÀÀ`m§da Or H$mhr H$madmB© ìhm`Mr Vr hmoB©b. _mÌ gm_mÝ` OrdZ OJVmZm Xoe{hVmdarb AmñWm OnUmè`m gm_mÝ`OZm§Zr, d¥Îmr-àd¥Îmr Am{U g§ñWm, g§KQ>Zm§Zr Ë`m AñVZrVë`m {ZImè`m§~m~V AI§S> gmdYmZVm ~miJUo {ZH$S>rMo ~Zbo Amho. A{^ì`º$s ñdmV§Í`, emofU_wº$s, Am_ AmX_r {hV `mgma»`m bo~ëg_mJo XS>boë`m {dH$Q> Mohè`m§Zm AmoiIÊ`mV AmVm J\$bV hmoVm Cn`moJr Zmhr. Vo Mohao Am{U Ë`m§Mo g_W©H$ ̀ m§Mr OmV, dU©, d§e EH$M Amho. Vmo åhUOo XoemM {dX²Üd§§g, g§ñH¥$Vr na§naoMm {dZme, gwemgZmMo {dKQ>Z Am{U OZOrdZmMo {dH¥$VrH$aU. ho gmao ^maVr` bmoH$emhrÀ`m qnS>rda ~gy nmhUmao qdMy AmhoV. åhUyZM OJX²Jwê$ lr g§Vloð> VwH$mo~m§Mo ñ_aU H$ê$Z qdMy qnS>rdar ~¡gbm, XodnyOm ZmdSo> Ë`mbm

VwH$m åhUo Eoem Zam, _moOy{Z _mamì`m n¡Omam `mM Ë`m§À`m A^§J-d¥Îmrbm OmJ{dUo hrM H$mimMr JaO Amho. g§nH©$ … 9321259949

KQ>ZmMH«$50 & {ddoH$ {dMma & _mM© 2016

Page 51: Vivek Vichar March 2016
Page 52: Vivek Vichar March 2016