turisticka destinacija

www.fms-tivat.me

MENADMENADMENT TURISTIMENT TURISTIKIH KIH DESTINACIJADESTINACIJA

TURISTITURISTIKA DESTINACIJAKA DESTINACIJA

www.fms-tivat.me

UVOD U DESTINACIJSKI MENADUVOD U DESTINACIJSKI MENADMENTMENT

Destinacijski menadment je od ogromnog znaaja za postizanje konkurentnosti turistikih destinacija.

Upravljanje destinacijom zahtjeva koordinaciju razliitih subjekata; Menadment znai: planirati, organizovati, komandovati, koordinirati, kontrolisati; Menadment je sposobnost (vjetina) obavljanja posla preko ljudi, ili krae: obavljanje poslova pomou drugih ljudi.

DMO (Destinacijske menadment organizacije) - predstavlja sistem za upravljanje destinacijama.

DMO ranijeodgovorne za destinacijski marketing danasstrategijski lideri u razvoju destinacije

www.fms-tivat.me

UVOD U DESTINACIJSKI MENADUVOD U DESTINACIJSKI MENADMENTMENT

Turistika destinacija je fiziki prostor u kom turista ostvari najmanje jedno noenje.

U razvoj lokalnih destinacija ukljueni su brojni stejkholderiudruuju se i stvaraju makrodestinacije.

Destinacije postoje na vie nivoa:

1. Kontinent (Australija) 3. Ostrvo (Bali)2. Region (Kosta Brava) 4. Selo, grad, tematski park (Diznilend)

Pojam stejkholderi potie od engleske rei stakeholder i odnosi se na svaku osobu, grupu ili instituciju koja ima odreene veze sa projektom, koja realizacijom projekta moe neto dobiti ili izgubiti.

Stejkholderi u projektu mogu biti: investitor, kupci, dobavljai, lanovi projektnog tima, konkurenti, dravne institucije, nevladin sektor...

www.fms-tivat.me

POJAM TURISTIPOJAM TURISTIKE DESTINACIJEKE DESTINACIJE

Pojam turistike destinacije Od latinske rei-destinatio=odredite, cilj U anglosaksonskoj literaturi-resort

Odreena ua ili ira prostorna cjelina u kojoj se ostvaruje turistiki promet, a to moe da bude mjesto koje raspolae odreenim turistikim kapacitetima, ali i regija u kojoj je locirano vie turistikih centara.

Pojam destinacija obuhvata razliite tipove prostornih cjelina u kojima se odvija turistiki promet, najee lokalnog i regionalnog, zatim nacionalnog, pa ak i kontinentalnog karaktera (lokalitet, centar, regija, drave, grupa zemalja, pa ak i kontinent).

www.fms-tivat.me

WTO DEFINICIJA TDWTO DEFINICIJA TD

WTO, koja za statistike svrhe definie destinaciju kao znaajno mjesto posjeeno tokom putovanja, razlikuje:

1. udaljenu destinaciju najudaljenije mjesto u odnosu na domicil

2. glavnu destinaciju - mjesto gdje je provedeno najvie vremena

3. motivirajuu destinaciju mjesto koje posjetilac smatra primarnim ciljem posjete.

www.fms-tivat.me

Mogunosti turistikog djelovanja:

interne mogunosti turistikog djelovanja (trgovine, zabava, kulturni objekti, slika krajolika, suprastruktura, infrastruktura, objekti za smjetaj, ljubaznost, aglomeracija).

eksterne mogunosti turistikog djelovanja (susjedne lokacije i njihova ponuda, vezivni elementi sa drugim destinacijama).

www.fms-tivat.me

Turistika destinacija je optimalna kombinacija fiksnih i varijabilnih faktora, te mogunosti turistikog djelovanja u skladu s preferencijama trita, neovisno o administrativnim granicama.

Pri tome su:1. Fiksni inioci su oni koji se ne mogu mijenjati ili se

dugorono mijenjaju; mogu se jo nazivati prostorom zaturistike aktivnosti; kao npr.:

- slike krajolika, znamenitosti, atraktivnosti i sl., te- hoteli, kulturni objekti, turistiki uredi i sl.2. Varijabilni inioci su turistike robe kao i ulaganja rada

potrebnog za odgovarajue povezivanje tih roba i njihovoplasiranje na trite.

www.fms-tivat.me

DINAMIKA RAZVOJA DESTINACIJE

Dinamika razvoja destinacije

1. Pre-turistika faza2. Putnika faza3. Razvoj masovnog turizma4. Faza upravljanja turizmom

www.fms-tivat.me


www.fms-tivat.me


Istraivanje - podrazumijeva iste i jo netaknute prirodne ljepote i mali broj posjetilaca destinaciji. Ponuda je jo uvijek siromana. Ne postoji nikakav vid komunikacija .Destinacija je na tom nivou utoliko privlana ukoliko jo nije dola pod uticaj djelovanja turistike industrije.

Ukljuivanje - faza koja podrazumijeva postojanje inicijative za bogaenjemturistike ponude destinacije. U prvom redu se odnosi na ugostiteljski dio ponude.

Razvojna faza - podrazumijeva dolazak velikog broja turista. Na vrhuncu sezone ima ih esto vie nego domicilnog stanovnitva. Kontrola daljnjeg razvoja turizma prelazi lokalne okvire.

Konsolidacija - podrazumijeva smanjenje, jo uvijek prisutne, stope rasta dolazaka.

Stagnacija - destinacija gubi na atraktivnosti. Vrlo esto se manifestujeprisutnost znaajnih ekolokih, socijalnih, i ekonomskih problema.

www.fms-tivat.me


Propadanje - karakterie nepovratno gubljenje posjetilaca. Destinacija postajeizrazito zavisna o manjim lokalitetima, dnevnim izletima, vikend posjetiocimaitd.

Podmlaivanje - ukljuuje nove atraktivnosti, novi kvalitet, nova trita, novedistribucijske kanale. Najee su to novo proizvedene atraktivnosti, uvoenje novih prirodnih resursa, alternativnih oblika turizma i sl.Novi razvoj proizvoda destinacije podrazumijeva angaovanje svih

podsistema destinacije s ciljem postizanja zakonitosti ciklus reciklus. Poziciju turistikog proizvoda turist ocjenjuje s obzirom na odreeni, manji broj

kljunih atributa koji mogu biti opipljivi ili neopipljivi. Turistiki proizvod destinacije sloeni je proizvod jer mora zadovoljiti zaista

razliite potrebe gosta u posjeti destinaciji. Sve te usluge i proizvode jednim imenom nazivamo turistiki proizvod. Koncept cjelokupnog turistikog proizvoda centralan je za razumijevanje znaenja i prakse u upravljanjuturistikom destinacijom.

www.fms-tivat.me


Turistiko mjesto predstavlja mjesto na kojem je prostorno koncentrisana odgovarajua turistika ponuda. Ono mora da posjeduje jedan ili vie atraktivnih faktora koji motiviu i usmjeravaju kretanje turista ka tom mjestu. Turistiko mjesto mora da ispunjava uslove za dolazak i prihvat turista, smjetaj,

ishranu i objekte za zadovoljenje drugih potreba

Turistika mjesta se mogu podjeliti na:1. Banjska mjesta2. Primorska mjesta3. Planinska mjesta4. Ostala turistika mjesta koja posjeduju jedan ili vie atraktivnih faktora za turistika

kretanja (gradska naselja, saobraajni centri, klima itd.).5. Ostala mjesta koja se ne mogu svrstati u neku od navedenih vrsta ali ostvaruju

turistiki promet na osnovu od nekih naprijed nepobrojanih motiva.

www.fms-tivat.me


www.fms-tivat.me


Turistiki centar s prostornog gledita isto je i to i turistiko mjesto. Ono po emu se razlikuje od turistikog mjesta jesu funkcije turistikog centra. Pored turistikih funkcija koje ima turistiko mjesto ima i brojne druge funkcije koje mora imati centar zone ili regije(administrativna, prometna,trgovaka,bankarska, kulturna, zdrastvena itd.).

Turistiki lokalitet najmanja i osnovna prostorna jedinica u unutranjoj prostornoj strukturi regije i dio prostora turistikog mjesta. To su homogene monofunkcionalne prostorne jedinice.

Turistiko naselje prua usluge smjetaja, prehrane i druge usluge u vie manjih objekata, po pravilu od trajnijeg materijala, koji raspolae sa najmanje 50 soba za smjetaj. Objekti za smjetaj mogu pripadati razliitim tipovima: vilama, bungalovima i dr.

www.fms-tivat.me

TURISTITURISTIKA KA DESTINACIJADESTINACIJA VS VS TURISTITURISTIKKO MJESTOO MJESTO

Prostorna distribucija pojedinanih uslova odreuje njihovu zajedniku vrijednost. U zavisnosti od faktora turistikih atraktivnosti stvaraju se meu njima razliiti odnosi u

prostoru. To sve pripada irem, turistiki atraktivnom prostoru u koji su inkorporiranidostatni fiksni faktori koji stvaraju razliite mogunosti turistikog djelovanja.

Rezultat je prostorna, turistiki atraktivna cjelina koja se moe uobliiti kao turistikilokalitet (destinacija), turistiko mjesto (destinacija), turistika regija (destinacija),turistika drava (destinacija).

TURISTIKA DESTINACIJA VS TURISTIKO MJESTO bolje koritenje prostora bolje mogunosti u stvaranju turistikog identiteta bolja ekonomska valorizacije svih, pa i manje kvalitetnih turistikih atrakcija bolje mogunosti i precizniji plasman takve prostorne jedinice na turistikom tritu kompleksnija ponuda za potencijalne turiste vea prostorna jedinica je jamstvo turistima da e u njoj nai sadrajni boravak

www.fms-tivat.me

OSNOVNI ELEMENTI TURISTIOSNOVNI ELEMENTI TURISTIKE KE DESTINACIJEDESTINACIJE

Na turistiku destinaciju e u budunosti uticati mnogo faktora, a najvie:

1. Razvoj tehnologije2. Zahtjevi turista

Turistika destinacija se sastoji od velikog broja elemenataprivlae turiste u destinaciju i zadovoljavaju njihove potrebe poslje dolaska.

Podjela elemenata:1. Osnovne atrakcije2. Ostali elementi

www.fms-tivat.me


Elementi turistike destinacije

www.fms-tivat.me


ATRAKCIJE

Fokus panje posjetilaca i razlog posjete destinaciji.Klasifikacija:- prirodne- izgraene

- kulturne

USLUGEirok spektar usluga i pogodnosti koje boravak posjetilaca ine prijatnim:

- osnovna infrastruktura - ketering- javni prevoz - smetaj - oping

- informacije - rekreativne mogunosti - vodii

www.fms-tivat.me

PRISTUPANOST- Fizika: putevi, avio saobraaj, eljeznica, brodski prevoz- Politika: viza IMIDOd krucijalne vanosti za destinacijuImid destinacije ukljuuje jedinstvenost, znamenitosti, pejzae, kvalitet ivotne sredine, nivo

usluga i ljubaznost ljudi.Razni naini postoje da se promovie imid destinacije (npr. marketing i brending, mediji, e-

marketing). CIJENA- Vaan faktor destinacijske konkurentnosti- Cijena zavisi od mnogo aspekata LJUDSKI RESURSI- Dobro edukovani turistiki radnici- Saradnja sa lokalnom zajednicom

www.fms-tivat.me

KONCEPTI TURISTIKONCEPTI TURISTIKIH KIH DESTINACIJADESTINACIJA

Osnovni tipovi turistickih destinacija: (PEARCE)1) GLAVNI GRADOVI (Vaniji gradovi privlae posjetioce iz

turistikih, poslovnih porodinih i drugih razloga).2) RAZVIJENI TRADICIONALNI CENTRI (Seosko naselje

predstavlja focus razvoja turizma. Turistiki sadraji sada dominiraju ovom oblau).

3) TURING CENTRI (Gradovi sa velikom koncentracijom sekundarnih tur. objekata i dobrim saobraajnim vezama).

4) NAMJENSKI IZGRAENE DESTINACIJE (graevine su savremene, arhitektonski stil uglavnom nije u skladu sa okolinom).

www.fms-tivat.me

1.Glavni gradovi1.Glavni gradovi-- AtinaAtina

www.fms-tivat.me

Razvijeni tradicionalni centriRazvijeni tradicionalni centri--KuKuadasiadasi

www.fms-tivat.me

Turing centriTuring centri-- SalcburgSalcburg

www.fms-tivat.me

Namjenski izgraene destinacije-Diznilend

www.fms-tivat.me

Lundberg Lundberg razlikuje razlikuje etiri opetiri opta tipa tur. destinacija:ta tipa tur. destinacija:

Veliki gradoviVeliki gradovi Periferne urbane destinacijePeriferne urbane destinacije Periferne ruralne destinacijePeriferne ruralne destinacije Prirodne atrakcijePrirodne atrakcije

www.fms-tivat.me

TRADICIONALNI KONCEPT TRADICIONALNI KONCEPT TURISTITURISTIKE DESTINACIJEKE DESTINACIJE

Turistike destinacije se identifikuju sa mestima i oblastima odreenim administrativnim granicama, na ije formiranje su uticali vlasniki odnosi, nain korienja zemljita, geoloke i morfoloke karakteristike datog prostora, kao i vani politiki dogaaji.

www.fms-tivat.me

SAVREMENI KONCEPT TURISTISAVREMENI KONCEPT TURISTIKE KE DESTINACIJEDESTINACIJE

Savremeni pristup turistikoj destinaciji polazi od destinacije kao prostorne oblasti koju posjeuju i koriste turisti, nezavisno od njenih administrativnih granica. Granice turistike destinacije treba da odredi trite, jer granice su rezultat trine prihvaenosti i valorizacije odreene destinacije.

www.fms-tivat.me

TURISTITURISTITURISTITURISTIKA DESTINACIJA PODRAZUMIJEVA KA DESTINACIJA PODRAZUMIJEVA KA DESTINACIJA PODRAZUMIJEVA KA DESTINACIJA PODRAZUMIJEVA TRTRTRTR????IIIINO PRILAGOENU PROSTORNU OBLAST SA NO PRILAGOENU PROSTORNU OBLAST SA NO PRILAGOENU PROSTORNU OBLAST SA NO PRILAGOENU PROSTORNU OBLAST SA OPTIMALNO USKLAENIM OPTIMALNO USKLAENIM OPTIMALNO USKLAENIM OPTIMALNO USKLAENIM (U MJERI U KOJOJ JE TO (U MJERI U KOJOJ JE TO (U MJERI U KOJOJ JE TO (U MJERI U KOJOJ JE TO OBJEKTIVNO MOGUOBJEKTIVNO MOGUOBJEKTIVNO MOGUOBJEKTIVNO MOGUE) SISTEMOM ELEMENATA E) SISTEMOM ELEMENATA E) SISTEMOM ELEMENATA E) SISTEMOM ELEMENATA (PRIMARNI I SEKUNDARNI) I FUNKCIJA (EKONOMSKA, (PRIMARNI I SEKUNDARNI) I FUNKCIJA (EKONOMSKA, (PRIMARNI I SEKUNDARNI) I FUNKCIJA (EKONOMSKA, (PRIMARNI I SEKUNDARNI) I FUNKCIJA (EKONOMSKA, EKOLOEKOLOEKOLOEKOLOKA, SOCIOKA, SOCIOKA, SOCIOKA, SOCIO----KULTURNA, EDUKATIVNA, KULTURNA, EDUKATIVNA, KULTURNA, EDUKATIVNA, KULTURNA, EDUKATIVNA, ETIETIETIETIKA I SL.), KOJA RAZVOJEM VAKA I SL.), KOJA RAZVOJEM VAKA I SL.), KOJA RAZVOJEM VAKA I SL.), KOJA RAZVOJEM VA????NIH I NIH I NIH I NIH I DOMINANTNIH SPOSOBNOSTI SVJESNO STVARA DOMINANTNIH SPOSOBNOSTI SVJESNO STVARA DOMINANTNIH SPOSOBNOSTI SVJESNO STVARA DOMINANTNIH SPOSOBNOSTI SVJESNO STVARA USLOVE PUTEM KOJIH USLOVE PUTEM KOJIH USLOVE PUTEM KOJIH USLOVE PUTEM KOJIH E, U ODNOSU NA E, U ODNOSU NA E, U ODNOSU NA E, U ODNOSU NA KONKURENCIJU, DUGOROKONKURENCIJU, DUGOROKONKURENCIJU, DUGOROKONKURENCIJU, DUGORONO POSTIZATI DOBRE NO POSTIZATI DOBRE NO POSTIZATI DOBRE NO POSTIZATI DOBRE TURISTITURISTITURISTITURISTIKE REZULTATE.KE REZULTATE.KE REZULTATE.KE REZULTATE.....

www.fms-tivat.me

turisticka destinacija

Documents