14 TRENDÓW NA ROK 2014

Mało brakowało, a nie ruszylibyśmy nawet palcem, aby zaprognozować trendy na rok 2014 – przecież wszyscy uważają się dzisiaj za trendspotterów. Ale może rzeczywiście mają rację – w końcu rok 2013 był Rokiem Codziennego Trendspottera.

Dzisiejszy baczny obserwator istniejących trendów i twórca nowych niczym szef kuchni specjalizującej się w szybkich daniach serwuje zgłodniałym odbiorcom swoje spostrzeżenia i wnioski dotyczące przyszłości. Mamy blogerki wiedzą, co nowego słychać w rodzicielstwie, hipsterzy dobrze orientują się w krajobrazie miejskim, a fashionistki projektują nowe modne połączenia kolorów.

Dzięki inteligentnemu wyszukiwaniu i aktualizacjom odświeżającym się co sekundę każdy, kto jest naprawdę zainteresowany daną dziedziną i lubi się jej przyglądać, może z łatwością gromadzić najnowsze informacje, interpretować to, co się dzieje, a także dyskutować o przyszłych trendach. Oczywiście nie wszyscy mówią z sensem, ale zgodnie z prawami statystyki wśród nowej fali trendspotterów na pewno znajdzie się kilka prawdziwych talentów.

Czy obserwowanie i wyznaczanie trendów to przejaw rzetelnej wiedzy, czy może bardziej zdolności dostrzegania tego, co kryje się tuż za rogiem? Kto wie. (I czy ta wiedza ma jakiekolwiek znaczenie w dobie natychmiastowych odpowiedzi i gratyfikacji w czasie rzeczywistym?)

W każdym razie, biorąc powyższe pod uwagę, zdajemy sobie sprawę, że równie dobrze może to być ostatnie z naszych rocznych zestawień. Dlatego teraz spójrzmy na to, co pojawia się na horyzoncie.

2

3

MAJSTROWANIEI EKSPERYMENTOWANIE— MEGATREND W ŚWIECIE,

KTÓRY STAŁ SIĘDYSFUNKCJONALNY,STANĄŁ W MIEJSCULUB CAŁKIEM SIĘ ZEPSUŁ

1

Być może świat jest zbyt złożony i zbyt szybko pędzi do przodu, aby odgórnie tworzone skomplikowane rozwiązania były skuteczne w wypadku rządów, korporacji czy innych dużych organizacji. Na szczęście takie podejście zaczyna się zmieniać. Jeśli pasjonaci różnych dziedzin czegokolwiek nas nauczyli, to na pewno tego, że innowacyjne rozwiązania rodzą się często z działania wielu osób majstrujących przy istniejących technologiach po to, by zobaczyć, co nowego można z nich wycisnąć.

Stare i bardzo wieloznaczne pojęcie hakerstwa objęło teraz również bardziej łagodne formy kombinowania, takie jak Lifehacker i HackingWork. Ten duch hakerstwa jest obecnie najbardziej widocznym trendem naszych czasów, w których ludzie borykają się z  całą masą problemów, takich jak trudności gospodarcze, polaryzacja polityczna, trudne kwestie społeczne i ochrona środowiska. Niezależnie od natury problemu możesz być pewien, że gdzieś na świecie już teraz jacyś spryciarze kombinują spokojnie, jak sobie z nim poradzić, albo przynajmniej odważnie stawiają mu czoła.

4

MAJSTROWANIEI EKSPERYMENTOWANIE— MEGATREND W ŚWIECIE,

KTÓRY STAŁ SIĘDYSFUNKCJONALNY,STANĄŁ W MIEJSCULUB CAŁKIEM SIĘ ZEPSUŁ

5

PIENIĄDZE DAWANEZ POCZUCIA WINY CZYNIĄWIELE DOBREGO− POPRZEZ NOWE I INNOWACYJNE

SPÓŁKI PUBLICZNO--PRYWATNE

2

Coraz mniej bolączek i problemów będzie rozwiązanych przez dekrety bardziej inspirowane ideologią niż poparte praktycznym doświadczeniem. Na szczęście powstawanie społeczeństw współpracujących oznacza, że prywatne środki pieniężne będą przekazywane na wsparcie państwowych szkół, na parki miejskie, a nawet na budowę państwowych autostrad, jeśli to komuś przywróci spokój ducha lub stworzy pozory dobrej jakości życia.

Częściowo przekazywanie tych pieniędzy będzie motywowane poczuciem winy (bycie wśród 1 procenta wybrańców losu może sprawiać, że ktoś się czuje nieswojo), częściowo podyktowane przerośniętym ego lub chęcią zamanifestowania poglądów politycznych darczyńców, ale w pozostałych wypadkach będzie po prostu przejawem starej, dobrej idei aktywności społecznej. Kogo jednak obchodzi motywacja, jeśli pieniądze płyną i przyczyniają się do wspierania pożytecznych inicjatyw? Niektóre z nich się powiodą, inne nie. W  chwili obecnej nie ma na to sztywnych reguł i ściśle określonych wzorów. Czas pokaże.

6

PIENIĄDZE DAWANEZ POCZUCIA WINY CZYNIĄWIELE DOBREGO− POPRZEZ NOWE I INNOWACYJNE

SPÓŁKI PUBLICZNO--PRYWATNE

7

ODEJŚĆ CZY ZOSTAĆ:TO JEST PYTANIE,KTÓRE W 2014 ROKUBĘDĄ ZADAWAĆ SOBIE

RÓŻNE KRAJE

3

Być może duże państwa nie przystają do dzisiejszego szybko zmieniającego się świata. Wiele z  nich zostało przecież stworzonych przez budowniczych narodów, którzy w swoich działaniach kierowali się głównie wspólnotą języka, kultury i interesów danej grupy ludzi. Teraz hyperconnectivity nie tylko skraca czas i zmniejsza przestrzeń między krajami, ale sprawia także, że ludzie coraz częściej zdają sobie sprawę z wartości lokalnych więzi w obrębie swoich krajów. To powoduje, że małe, spójne państwa mogą mieć znaczący wpływ na inne kraje i to bez aspiracji do bycia potęgami. Przykład: kraje skandynawskie, Singapur i Hongkong.

W Europie Szkocja przygotowuje się do przeprowadzenia w 2014 roku referendum w sprawie odłączenia się od Wielkiej Brytanii i uzyskania niezależności, a w samym Zjednoczonym Królestwie UKIP (United Kingdom Independence Party) szerzy ideę opuszczenia przez ten kraj szeregów UE. Pojawiają się nawet pomysły, aby uniezależnić Londyn od Wielkiej Brytanii. Katalonia chce zorganizować własne referendum w sprawie odłączenia się od Hiszpanii, a Stany Zjednoczone wyglądają na coraz mniej zjednoczone wskutek pojawiających się pogłosek o  frakcjach separatystycznych rosnących w siłę w stanach Teksas, Alaska i Vermont.

8

ODEJŚĆ CZY ZOSTAĆ:TO JEST PYTANIE,KTÓRE W 2014 ROKUBĘDĄ ZADAWAĆ SOBIE

RÓŻNE KRAJE

9

OSOBY PO SZEŚĆDZIESIĄTCESZUKAJĄ DLA SIEBIE

NOWYCH RÓLI PRZEFORMUŁOWUJĄSENS ŻYCIA PO OSIĄGNIĘCIUWIEKU ŚREDNIEGO

4

Przed załamaniem gospodarczym osiągnięcie wieku 60 lat oznaczało wycofanie się z rynku pracy i spędzenie reszty życia na oddaniu się duchowym i cielesnym przyjemnościom, co równało się przenoszeniu na zimę do cieplejszych krajów, pielęgnowaniu hobby, podróżowaniu i poświęcaniu czasu na zabawę z wnukami. Teraz jednak rosnąca długość życia i głodowe plany emerytalne wymuszają zmianę w podejściu do tego, co życie może nam zaoferować, gdy skończymy 60 lat.

Jakie szanse na aktywność zawodową mają osoby po sześćdziesiątce, skoro brakuje miejsc pracy dla młodych ludzi dopiero rozpoczynających karierę? Co mogą zaoferować 60-latkowie w rzeczywistości, w której znajomość świata cyfrowego jest niezbędna, a życie pędzi do przodu z prędkością światła? Na te pytania nie ma gotowych odpowiedzi, jest jednak ogromna część populacji, która bardzo pragnie znaleźć dla siebie nowe, wartościowe role. Już niedługo słowo „senior” przestanie kojarzyć się z żenującym eufemizmem, a stanie się raczej synonimem dumy i szacunku.

10

OSOBY PO SZEŚĆDZIESIĄTCESZUKAJĄ DLA SIEBIE

NOWYCH RÓLI PRZEFORMUŁOWUJĄSENS ŻYCIA PO OSIĄGNIĘCIUWIEKU ŚREDNIEGO

11

KTO NASTĘPNY PO PAPIEŻU FRANCISZKU, KTÓRY WYKONAŁ JUŻ KROK NAPRZÓD, ODŚWIEŻAJĄC NAJSTARSZĄ ORGANIZACJĘ

NA ŚWIECIE?

5

Może się wręcz wydawać, że papież Franciszek zrobił po cichu doktorat z  brandingu i marketingu. W niecały rok od początku swojego pontyfikatu odświeżył bowiem wizerunek najstarszej „marki” na świecie, mocno nadszarpnięty przez liczne skandale. Nagle, ni z tego, ni z owego, papież osobiście dzwoni do ludzi, wrzuca komentarze na Twittera i myśli inaczej niż jego poprzednicy, jeśli chodzi o szereg kluczowych kwestii. „Efekt papieża Franciszka” odbił się już głośnym echem w mediach, choć na razie nie miał znaczącego wpływu na wzrost liczby wierzących określających się jako katolicy. Na razie.

Ten styl widać nie tylko w Watykanie. W Iranie nowo wybrany prezydent Hassan Rouhani świętowanie z  okazji objęcia przez siebie stanowiska upublicznił w formie filmu nawiązującego do stylu wideoklipów z  MTV, najwyraźniej zainspirowanego legendarnym już zawołaniem Baracka Obamy z 2008 roku „Yes We Can”. Podobnie jak papież, Rouhani zdecydował, że posiadanie własnego konta na Twitterze to sprytny sposób, aby kontaktować się z resztą świata.

12

KTO NASTĘPNY PO PAPIEŻU FRANCISZKU, KTÓRY WYKONAŁ JUŻ KROK NAPRZÓD, ODŚWIEŻAJĄC NAJSTARSZĄ ORGANIZACJĘ

NA ŚWIECIE?

13

KRAJE MINTW NATARCIU, PODCZAS GDY BRIC ZNACZNIE ZWALNIAJĄ TEMPO

6

Minęło ponad dziesięć lat, od kiedy ekonomista Jim O’Neill nazwał kraje BRIC gorącą czołówką najlepszych miejsc do inwestycji na świecie. I  rzeczywiście, indeksy rynkowe Brazylii, Rosji, Indii i Chin wzrosły w latach 2004-2012  o  154%  w  porównaniu z około 28% wzrostu indeksów firm notowanych w S&P 500. Tylko że teraz kraje BRIC straciły już dużo ze swojego PR-owego blasku. Nadal nie wiadomo, czy Brazylia będzie gotowa na czas z przygotowaniami do mundialu w 2014 roku. Wcześniej możemy spodziewać się kontrowersji w związku z  organizacją przez Rosję zimowych igrzysk olimpijskich w Soczi. Perspektywy gospodarcze w Indiach zaczynają wyglądać coraz gorzej, a gospodarka Chin też traci stabilność.

O’Neill typuje teraz nową czwórkę, którą nazwał roboczo MINT (Meksyk, Indonezja, Nigeria i Turcja), czyli kraje z  dużymi, młodymi i dynamicznymi populacjami oraz obiecującymi perspektywami gospodarczymi. Czy kraje MINT mają to, czego potrzeba, aby na nowo rozruszać pozostającą w zastoju gospodarkę światową?

14

KRAJE MINTW NATARCIU, PODCZAS GDY BRIC ZNACZNIE ZWALNIAJĄ TEMPO

15

MIEJSCA PRACYCORAZ BARDZIEJW STYLU GENERACJI

MILLENNIALS

7

Co stanie się normą? Stały feedback i stabilna sieć kontaktów zawodowych, zero pesymizmu i robienie dwóch kroków w bok, aby potem zrobić trzy kroki do przodu – tak będzie się rozwijał biznes społeczny, który powoli wypiera praktyki biznesowe typowe dla ostatniej dekady. Czy nam się to podoba, czy nie, aspiracje, wartości i  styl przedstawicieli generacji Millennials do głównego nurtu w miejscu pracy i na rynku wnoszą coś, co jeszcze niedawno było uważane za dziwactwo.

Zobaczcie, jak Instytut Wzornictwa Uniwersytetu Stanforda detronizuje Wydział Biznesu Harvardu, a kolejne spotkania Summit Series dla młodych wilków biznesu mają większe znaczenie niż Davos miało dla poprzedniego pokolenia. Panie i panowie X, czas się pozbyć sarkazmu i zrobić im miejsce. Generacja Millennials już osiągnęła dorosłość i zmieni świat zgodnie ze swoją wizją.

16

MIEJSCA PRACYCORAZ BARDZIEJW STYLU GENERACJI

MILLENNIALS

17

ROZWAŻANIE ALTERNATYWY DLA KAPITALIZMU W JEGO

OBECNEJ FORMIEZ PERSPEKTYWYRYNKU PRACY

8 17

Ponieważ wstrząsy wywołane gospodarczym trzęsieniem ziemi z lat 2007-2008 wciąż dają się odczuć na całym świecie, wiele osób traci wiarę w drapieżny kapitalizm wolnorynkowy, który wcześniej napędzał długofalowy boom. Gdzie podziały się te wszystkie pieniądze? Co się stało z dawnymi miejscami pracy? Skąd się wezmą nowe? Czy długie lata trudności gospodarczych są nieuniknione?

Bieda będąca udziałem większości i ogromne ilości pieniędzy dla nielicznych szczęśliwców napędzają wzrost populizmu gospodarczego. We Francji tygrysica prawicowego Frontu Narodowego Marine Le Pen, zapowiadająca walkę z bankami i kapitalizmem transgranicznym, sprawia, że partia rośnie w  siłę jak nigdy wcześniej. W Stanach Zjednoczonych centrolewicowa senator Elizabeth Warren stała się czarnym koniem na scenie politycznej po tym, jak zwróciła się w stronę klasy średniej, krytykując duże korporacje i instytucje finansowe. Wygląda to na całkiem przemyślaną koncepcję. Jak powiedział ekonomista behawioralny Dan Ariely, Amerykanie chcą żyć w kraju większych równości społecznych, ale po prostu nie zdają sobie z tego sprawy.

18

ROZWAŻANIE ALTERNATYWY DLA KAPITALIZMU W JEGO

OBECNEJ FORMIEZ PERSPEKTYWYRYNKU PRACY

19

PREBIOTYKI I MIKROBIOMCORAZATRAKCYJNIEJSZE

9

Rynek jest zazwyczaj bardzo chłonny w wypadku wszelkiego rodzaju cudownych preparatów, zwłaszcza jeśli ich stosowanie nie wymaga wielkiego wysiłku ani poważnych zmian w stylu życia. Jako zdrowe produkty nie do pobicia wydają się czerwone wino, kawa i czekolada – oczywiście spożywane z umiarem. Jednym z  najbardziej obiecujących nowych podejść do kwestii związanych ze zdrowiem, którego rozpropagowanie może jednak trochę potrwać, jest idea kultywowania bakterii zamiast ich tępienia.

Naukowcy już badają wpływ na zdrowie organizmu mikrobiomu – miliardów bakterii, wirusów i grzybów, które żyją wewnątrz naszego ciała i na jego powierzchni. Posiadanie odpowiednich bakterii w przewodzie pokarmowym odgrywa kluczową rolę w ochronie zdrowia. Stymulowanie ich prebiotykami (prebiotykami, nie probiotykami), a nawet przeszczepami fekalnymi to nowe podejście do walki z całą gamą problemów zdrowotnych, w tym z otyłością, alergiami i chorobami autoimmunologicznymi.

20

PREBIOTYKI I MIKROBIOMCORAZATRAKCYJNIEJSZE

21

KONIEC Z RÓWNANIEM W DÓŁ.

TELEWIZJA OFERUJE CORAZINTELIGENTNIEJSZE

SERIALE

10

Chociaż internet bez wątpienia nie pozwala się skupić dłużej na jednej sprawie, a Hollywood dwoi się i troi, by produkować coraz więcej cukierkowych hitów dla młodych widzów, telewizja zdaje się zmierzać w  zgoła przeciwnym kierunku, oferując coraz więcej skomplikowanych i wieloodcinkowych seriali obyczajowych. Zakończony niedawno, trwający pięć sezonów „Breaking Bad” dołączył do znakomitego grona epickich seriali, takich jak „Rodzina Soprano”, „Prawo ulicy”, „Mad Men”, „Zakazane imperium”, „Homeland”, oraz mrocznych skandynawskich thrillerów takich jak duńskie „Dochodzenie”.

Koniec z natychmiastową gratyfikacją. Śledzenie skomplikowanych historii, które rozwijają się w ciągu kilkudziesięciu odcinków wyświetlanych raz w tygodniu przez wiele miesięcy, naprawdę wymaga zaangażowania i koncentracji. Na uzależnionych od tych długich formatów serialowych widzów czekają usługi streamingu na żądanie, dzięki którym można w nieskończoność powracać do obejrzanych już odcinków. A wraz z setkami godzin przejmujących seriali dostępnych w zestawach, na DVR i w ramach usług VOD walka na rynku o uwagę konsumentów staje się coraz bardziej zacięta.

22

KONIEC Z RÓWNANIEM W DÓŁ.

TELEWIZJA OFERUJE CORAZINTELIGENTNIEJSZE

SERIALE

23

SAMOCHODY SĄCORAZ BARDZIEJINTELIGENTNE, ALE TOCHODZENIE NAPIECHOTĘ OSTATECZNIESTANIE SIĘ LUKSUSEM

11

Niewątpliwie samochody są dziś dużo inteligentniejsze niż kiedyś. Technologia sprawia, że są bardziej efektywne, GPS i nawigacja satelitarna prowadzą nas, gdzie tylko chcemy, a czujniki zbliżeniowe pomagają uniknąć wgniecenia zderzaka w czasie parkowania. Niebawem pojazdy będą jeszcze mądrzejsze: pionierskie samochody Google’a niewymagające nawet obecności kierowcy już teraz mogą obawiać się konkurencji ze strony uznanych marek takich jak Volvo i Mercedes-Benz.

Jednak mimo że samochody są coraz inteligentniejsze, poruszanie się tym środkiem transportu staje się coraz mniej atrakcyjne. Amerykanie spędzają w samochodach dużo czasu – według jednego z szacunków aż 18,5 godziny tygodniowo, a średnio 38 godzin rocznie stoją w korkach. To raczej nie przyczynia się do poprawy produktywności, nie wspominając już o utracie wagi czy poprawieniu kondycji. Mieszkanie w pobliżu sklepów, restauracji i miejsca pracy stanie się luksusem świadczącym o jakości życia.

24

SAMOCHODY SĄCORAZ BARDZIEJINTELIGENTNE, ALE TOCHODZENIE NAPIECHOTĘ OSTATECZNIESTANIE SIĘ LUKSUSEM

25

mPOS ZROBIĄ Z GOTÓWKĄ I KARTAMI TO, CO SPRZEDAŻ ONLINE ZROBIŁA Z TRADYCYJNYMI SKLEPAMI

12

O rychłym końcu gotówki dyskutuje się już od prawie 20 lat. W tym czasie świat przeniósł się do internetu i na dobre zbratał z bankowością online i e-handlem. Brzęczenie drobniakami i noszenie przy sobie stosu banknotów jest tak baaardzo passe, gdyż teraz możemy przecież wszędzie zabrać ze sobą plik kart kredytowych, debetowych i sklepowych plus ewentualnie trochę gotówki.

Jednak coraz wyraźniej daje się zauważyć, że stosy plastikowych kart też zaczynają wyglądać dość przestarzale. Zobaczcie, co zrobili u siebie Kenijczycy. Stali się światowymi liderami w wykorzystaniu telefonów komórkowych do większości swoich transakcji finansowych − od płacenia taksówkarzom po wykonywanie przelewów pieniężnych. Teraz inne kraje doganiają ich i  wdrażają ideę mobilnego portfela lub też mobilnych punktów sprzedaży (mPOS). Ponad połowa Amerykanów (51%) uważa, że tradycyjne kasy są po prostu anachronizmem. Telefony komórkowe już dziś służą do czytania gazet, słuchania muzyki i monitorowania zdrowia.

26

mPOS ZROBIĄ Z GOTÓWKĄ I KARTAMI TO, CO SPRZEDAŻ ONLINE ZROBIŁA Z TRADYCYJNYMI SKLEPAMI

27

YIN WIRTUALNEGO ŻYCIA NAPĘDZA

YANG DO ROBIENIA RZECZY WŁASNORĘCZNIE

13

W dzisiejszych czasach trudno sobie wyobrazić życie bez wszechobecnych ekranów i monitorów. Dorosły Amerykanin spędza obecnie średnio nieco ponad 5 godzin dziennie, obcując z cyfrowymi urządzeniami multimedialnymi, oraz ponad 4,5 godziny, siedząc przez telewizorem. Szacuje się, że w Wielkiej Brytanii ludzie spędzają przed różnego rodzaju ekranami ponad 11 godzin na dobę. Nie ma znaczenia, czy mówimy o telewizji, czy o innych urządzeniach cyfrowych – stanowczo zbyt dużo czasu spędzamy w jednej pozycji, w której poruszają się właściwie tylko ręce piszące na klawiaturze, dotykające ekranu lub trzymające pilota.

Wzmaga to obawy o nasze zdrowie, a jednocześnie prowokuje chęć zaangażowania się w praktyczne działania twórcze. Obserwujcie dynamiczny rozkwit laboratoriów produkcyjnych, które dają wynalazcom, innowatorom, hakerom i majsterkowiczom narzędzia do tworzenia najprzeróżniejszych idei i przedmiotów.

28

YIN WIRTUALNEGO ŻYCIA NAPĘDZA

YANG DO ROBIENIA RZECZY WŁASNORĘCZNIE

29

RZEMIOSŁOPRZEDE WSZYSTKIM− ŁĄCZENIE SZTUKIWYTWARZANIAZ PRZEDSIĘBIORCZYMPODEJŚCIEM DAJE JOIE DE VIVRE (RADOŚĆ ŻYCIA)

14

Prędzej czy później świat w końcu będzie gotowy na przejęcie najlepszych zwrotów z języka francuskiego i francuskich pomysłów. Wbrew popularnym sądom i stereotypom narodowym Francuzi mają słowo na określenie przedsiębiorcy, które, co warto podkreślić, ma rodowód czysto francuski. Obecnie najgorętszym galijskim słowem jest „artisanal”, co można tłumaczyć jako „rzemieślniczy”, choć oczywiście z lekkim odcieniem je ne sais quo (czyli tego czegoś, co trudno określić) tak typowym dla wszystkiego, co francuskie. Każda wytwórczość prowadzona na małą skalę, tradycyjnymi metodami, niespieszna i często wymagająca cierpliwości to koncept idealny dla osób, które cenią autentyczność i lokalność bardziej niż masową produkcję identycznych przedmiotów.

Metodą rzemieślniczą da się wytworzyć nieskończoną gamę produktów. A każdy, kto nie może pojechać do Francji, może próbować wybrać się na Brooklyn, czyli do prawdziwego raju własnoręcznie wytwarzanego jedzenia, z piklowanym piwem i suszoną wołowiną na czele. Natomiast ci, którym nie po drodze na Brooklyn, do San Francisco, Omahy czy Portland, mają mnóstwo możliwości zrobienia wszystkiego samodzielnie. Na Amazonie są tysiące książek na przeróżne tematy: od pieczenia chleba i robienia sera czy czekolady, przez spawanie i wyrób biżuterii, po konstruowanie drewnianych ram. Gdybyście się zastanawiali − na razie nic nam nie wiadomo o rzemieślniczym trendspottingu. Na razie.

30

RZEMIOSŁOPRZEDE WSZYSTKIM− ŁĄCZENIE SZTUKIWYTWARZANIAZ PRZEDSIĘBIORCZYMPODEJŚCIEM DAJE JOIE DE VIVRE (RADOŚĆ ŻYCIA)