to kielce welcome - magazynkielce.pl lato 2009.pdf · ”kielce – yesterday, today, tomorrow”...

Kielce

kazimierski

buskipińczowski

jędrzejowski

włoszczowski

staszowski

sandomierski

opatowski

ostrowiecki

starachowickiskarżyski

konecki

kielecki

POLSKA

ŚWIĘTOKRZYSKIE

Distance from Kielce Distance from Kielceto the largest to most importantpolish cities border crossings

Kraków 114 km Slovakia 195

¸ódê 140 km Czech Republic 196

Katowice 156 km Ukraine 250

Warszawa 181 km Russia 440

Wroc∏aw 300 km Germany 457

Poznaƒ 354 km

Kielce is a city that has a 9 centuries old history. The city is located in the central Poland and spreads over 109 square kilometers and has about 200 000 inhabitants. Kielce is the seat of the Âwi´tokrzyski Regionand its administrative as well as a large commercial,service and cultural center.This is also a vibrant academic center where are12 higher education institutions graduating annually about 11 thousandyoung people in variousfields, there are 34 foreignlanguage schools.

WELCOME

TO KIELCE

3”Kielce – Yesterday, Today, Tomorrow” Magazine – Summer 2009

Szanowni Paƒstwo, Kielce to stolica ziemi Êwi´tokrzyskiej, sandomierskiej i ponidziaƒskiej, po∏o˝o-

na w samym centrum Polski. Wysokie noty w rankingach potwierdzajà, ˝e jest towa˝ny oÊrodek gospodarczy, naukowy, kulturalny i turystyczny. To w∏aÊnie w na-szym mieÊcie majà siedzib´ znane w Êwiecie Targi Kielce. Ich obecnoÊç stwarza oka-zj´ do nawiàzywania kontaktów handlowych, tak˝e mi´dzynarodowych. Spó∏kajest wiceliderem polskiego rynku targowego, organizuje ponad 50 imprez rocznie,przyjmuje tysiàce wystawców i goÊci z kraju oraz zagranicy.

Kielce wykorzysta∏y skok cywilizacyjny, jaki umo˝liwi∏o nam cz∏onkostwow Unii Europejskiej. Miasto z powodzeniem wykorzystuje pieniàdze unijne na in-westycje: w latach 2004-2006 by∏o to blisko 40 mln z∏, projekty na 2007-2013obejmujà ju˝ inwestycje o wartoÊci ponad 1 mld z∏otych!

TuryÊci znajdà w Kielcach wspania∏e, zabytkowe budowle Êwieckie i sakralne,liczne placówki kultury oraz rezerwaty geologiczne, które stanowià swoiste mu-zeum geologii pod go∏ym niebem. W przyjaznych turystom Kielcach znajdujà si´liczne znakowane szlaki piesze. Dla kolarzy stworzono trasy rowerowe, w tym gór-skie, narciarze mogà korzystaç z szeÊciu wyciàgów, z których dwa znajdujà si´ w sa-mym mieÊcie. CoÊ dla siebie znajdà zwolennicy jazdy konnej, p∏ywania, lotnictwaczy spadochroniarstwa oraz wszelkich innych form aktywnego wypoczynku.

Wierz´, ˝e pobyt w Kielcach b´dzie niezapomnianym, pe∏nym wra˝eƒ prze˝y-ciem.

Wojciech LubawskiPrezydent Kielc

Ladies and Gentlemen,Kielce is the capital of the Âwi´tokrzyskie, Sandomierz and Ponidzie regions, sit-

uated in the very heart of Poland. High positions in ranking lists confirm our beinga significant centre of economy, science, culture and tourism. Our city is the seat ofTargi Kielce (Kielce Trade Fairs), known worldwide. This creates opportunities forstarting business co-operation, also on an international scale. The Kielce trade faircompany is Poland's second leader in its market, with over fifty events being orga-nised yearly and thousands of exhibitors and visitors from Poland and abroad beingreceived.

Kielce has made good use of the civilisational leap which was made availableby Poland's EU membership. The city has been successfully using EU investment-related funds: in the years 2004–2006 this was nearly 40 million, while the2007–2013 schedules include investment projects worth over 1 billion Polish zloty.

In Kielce, tourists will find splendid monuments of secular and ecclesiasticalarchitecture, numerous cultural institutions as well as geological reserves whichform an open-air museum of geology in its own right. The tourist-friendly city ofKielce offers many well-marked walking paths. Cyclists can use bicycle routes,including mountain tracks, and skiers – six ski-lifts, two of which are located in thecity itself. Enthusiasts of horseback riding, swimming, aviation or parachuting aswell as other active leisure pursuits will also find their stay here satisfying.

I believe that your stay in Kielce will be an enjoyable and unforgettable experi-ence.

Wojciech LubawskiPresident of Kielce

Urzàd Miasta Kielce25-303 Rynek 1, www.um.kielce.pl

Biuro Obs∏ugi Interesantatel. 48 41 36 76 009 (099), (509)

Informacja Turystyczna25-506 Pl. Niepodleg∏oÊci 1 (Dworzec PKP)

tel./fax 48 41 34 58 681, 48 41 36 76 436

www.um.kielce.pl/turystyka

e-mail: [email protected]

Wydzia∏ Projektów Strukturalnych i Strategii Miasta

Urzàd Miasta Kielce, 25-659, ul. Strycharska 6

tel. 48 41 36 76 553, fax 48 41 36 76 552

Centrum Obs∏ugi InwestoraUrzàd Miasta Kielce, 25-659, ul. Strycharska 6

tel. 48 41 36 76 557, fax 48 41 36 76 552

e-mail: [email protected],

www.um.kielce.pl/business

Kielce Townhall25-303 Rynek 1, www.um.kielce.pl

Customer ServicesTel. 48 41 36 76 009 (099), (509)

Tourist Information25-506 Pl. Niepodleg∏oÊci 1 (Railway Station),

Tel./Fax 48 41 34 58 681, 48 41 36 76 436

www.um.kielce.pl/turystyka

E-mail: [email protected]

Structural Project and Urban Strategy Department

Kielce Townhall, 25-659, ul. Strycharska 6

Tel. 48 41 36 76 553, Fax 48 41 36 76 552

Investor Services CentreKielce Townhall, 25-659, ul. Strycharska 6

Tel. 48 41 36 76 557, Fax 48 41 36 76 552

E-mail: [email protected],

www.um.kielce.pl/business

Szanowni Paƒstwo,Lato za pasem, a to czas

wyjazdów, urlopów, wypo-czynku. Zapraszamy do nas,w Âwi´tokrzyskie, bo to regionniezwyk∏ej urody, miejsc mo-cy, goÊcinnych i ˝yczliwychludzi. Tu mo˝na wypoczàç,na∏adowaç akumulatory.Âcie˝ek rowerowych mamy

coraz wi´cej, nasze tereny sà bardzo przyjazne dla tych,którzy lubià piesze czy konne wycieczki. A Kielce, stolicaregionu, b´dzie w czerwcu goÊciç m∏odzie˝ z Europy naKongresie M∏odych (mamy nadziej´, ˝e po tym pierw-szym nastàpià kolejne), potem przyjadà harcerze na festi-wal, Âwi´to Kielc równie˝ zapowiada si´ atrakcyjnie…Zapraszamy

Maria Malinowskaredaktor naczelna

Ladies and Gentlemen,Summer is coming: it is the time to go away, to hol-

iday and relax. We invite you to visit the Âwi´tokrzyskieregion, which is remarkably picturesque, boasts severalpower spots, as well as being inhabited by hospitableand kind-hearted people. One can rest here and rechargeone’s batteries. Cycling routes are increasing in number,and our land is very friendly to walking or horse-ridingenthusiasts. This June, Kielce – the region’s capital –will be hosting young Europeans at the InternationalYouth Congress (we do hope that the first event will befollowed by yearly editions); then scouts will be here fortheir festival; the Kielce Festival also promises to be veryattractive. We look forward to seeing you here.

Maria MalinowskaEditor-in-Chief

Magazyn „Kielce – wczoraj, dziÊ, jutro” – Lato 20094

W ho∏dzie Janowi Paw∏owi II 6-7

A tribute to John Paul II 8-9

Nowe oblicze Buska-Zdroju 10

Facelift for Busko-Zdrój 11

Âwi´tokrzyskie Przedsi´biorstwo Robót Drogowych „TRAKT” sp. z o.o. 12-13

Bezp∏atne informacje i porady dla przedsi´biorców 15

Nasze pi´ç lat w Unii 16

Our five years in the European Union 17

Otwarcie z szacunkiem dla dziedzictwa 20-21

Opening with respect to heritage 22-23

Dorastanie na parkiecie 24

Majority on the trading floor 25

Jan Gajzler – nasz poeta 26

Jan Gajzler – our poet 27

GoÊç Targowy 29

Trade Fair Guest 29

KonkurencyjnoÊç Kielc poprzez innowacyjne dzia∏ania Centrum Obs∏ugi Inwestora... 30

Kielce's Competitiveness Due to Innovative Operations of the Investor Services Centre... 30

Ok∏adkaMuzeum Narodowe w Kielcach, ogród w∏oski

CoverThe National Museum in Kielce. Italian garden.

fot. Maciej ˚órawiecki

Wydawca: Agencja Wydawnicza Akwarela Plus Justyna ˚ukowskaRedaktor naczelna: Maria Malinowska, tel. 601 466 408Redaguje zespó∏

Adres redakcji: ul. KoÊciuszki 11, 25-310 Kielcetel./fax (041) 344-18-06e-mail: [email protected], [email protected]

T∏umaczenie: Magdalena O˝arskaDruk: Drukarnia Duet, Kielce, ul. Górna 11a, nak∏ad: 15000 egz.Distributed free in business centres in Kielce (Kielce Trade Fairs); major hotelsin Kielce (Âwi´tokrzyski, Uroczysko, ¸ysogóry, Echo, LeÊny Dwór, Pod Z∏otàRó˝à, Qubus, Kameralny, Kongresowy, T́ czowy M∏yn, Ibis); tourist informa-tion offices; Staropolska Chamber of Commerce & Industry, Âwi´to-krzyskie Regional Development Agency; banks; Cultural Centres (NationalMuseum in Kielce); Âwi´tokrzyskie Province Office, The Jan Kocha-nowski University, Kielce University of Technology and University of Bremen.

Copyright by Agencja Wydawnicza Akwarela Plus Justyna ˚ukowska.All rights reservedWydawca nie odpowiada za treÊç zamieszczanych og∏oszeƒ.The Publisher takes no responsibility for the content of advertisements.


Szanowni Paƒstwo, Województwo Êwi´tokrzyskie to region o bogatej historii, wspania∏ych za-

bytkach i urzekajàcej przyrodzie. A jednoczeÊnie region, który dynamicznie si´rozwija, mi´dzy innymi dzi´ki nap∏ywajàcym do Kielecczyzny Êrodkom z fun-duszy unijnych.

Dzi´ki ogromnej pracy samorzàdów uda∏o si´ w pe∏ni wykorzystaç pienià-dze przyznane naszemu regionowi w ramach unijnej pomocy w latach 2004-2006. Zmodernizowano trasy komunikacyjne, powsta∏y nowe sieci wodocià-gowe i kanalizacyjne, szpitale wyposa˝ono w nowoczesny sprz´t medyczny.

W ramach Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 ma-my do wykorzystania prawie 726 mln euro. Jestem przekonany, ˝e bogatsio doÊwiadczenia z poprzedniego okresu programowania w∏aÊciwie je zainwe-stujemy.

Szczególnie teraz musimy myÊleç o przysz∏oÊci bioràc pod uwag´ obecnei przysz∏e skutki kryzysu ekonomicznego, jaki dotknà∏ gospodark´ Êwiatowàw 2008 roku. Obecna sytuacja mobilizuje nas do zintensyfikowania dzia∏aƒzmierzajàcych do osiàgni´cia wyznaczonego przez w∏adze regionu celu jakimjest przekszta∏cenie województwa w region nowoczesny, zamo˝ny i przyjaznydla swoich mieszkaƒców i goÊci.

Adam Jarubas Marsza∏ek Województwa Âwi´tokrzyskiego

Ladies and Gentlemen,The Âwi´tokrzyskie Voivodeship is a region rich in history, remarkable

monuments and natural appeal. At the same time it is a region which is devel-oping dynamically thanks to EU funds making their way into the Kielce area.

Thanks to enormous work done by self-governments, it has been possibleto make full use of the money granted to our region as EU aid in the years2004-2006. Road communications have been modernised; new water andsewerage networks have appeared; hospitals have acquired modern medicalequipment.

Under the 2007-2013 Regional Operational Programme, we have almostEUR 726 million at our disposal. I am convinced that, enriched with our expe-rience of the previous period, we will be able to invest the funds properly.

Now especially we have to think about the future, considering both pres-ent and impending consequences of the economic crisis which affected theworld economy in 2008. The current situation boosts our efforts aimed at theaccomplishment of the goal assumed by the region's authorities which is thetransformation of the Voivodeship into a modern, affluent region, friendlyboth to inhabitants and visitors.

Adam Jarubas Marshal of Âwi´tokrzyskie Voivodeship

Urzàd Marsza∏kowski Województwa Âwi´tokrzyskiego

25-516 Kielce, Al. IX Wieków Kielc 3

www.sejmik.kielce.pl

Biuro Obs∏ugi Interesantówtel. 48 41 342 15 30

Departament Polityki RegionalnejUrzàd Marsza∏kowski

Województwa Âwi´tokrzyskiego

Al. IX Wieków Kielc 3, 25-516 Kielce

tel. 48 41 342 10 36, fax 48 41 342 10 38

www.rpo-swietokrzyskie.pl

Departament Funduszy StrukturalnychUrzàd Marsza∏kowski

Województwa Âwi´tokrzyskiego


tel. 48 41 342 14 68 (17 62)

fax 48 41 362 55 99

Marshal's Offices of Âwi´tokrzyskie Voivodeship

25-516 Kielce, Al. IX Wieków Kielc 3

www.sejmik.kielce.pl

Customer Services CentreTel. 48 41 342 15 30

Department for Regional PolicyMarshal's Offices of

Âwi´tokrzyskie Voivodeship


Tel. 48 41 342 10 36, Fax 48 41 342 10 38


Department for Structural Funds Marshal's Offices of

Âwi´tokrzyskie Voivodeship


Tel. 48 41 342 14 68 (17 62)

Fax 48 41 362 55 99



– Dlaczego Kielce?A dlaczego nie? Tak powa˝nie: droga do wpro-

wadzenia w ˝ycie tej idei nie jest przypadkowa.W mojej kap∏aƒskiej pos∏udze od wielu lat pracuj´z m∏odzie˝à poprzez ró˝ne formy, czy to sport czypraca Êrodowiskowa… Jestem z nimi na co dzieƒ,znam ich problemy. M∏odzie˝ w trudnym dla siebieokresie dojrzewania, okresie buntu m∏odzieƒczegoma okreÊlone k∏opoty zwiàzane z wyborami, z roz-ró˝nieniem tego, co dobre, a co nie. I tak na dobràspraw´, ma∏o jest alternatywnych dzia∏aƒ skierowa-nych do m∏odych ludzi. Aby zaproponowaç m∏o-dzie˝y inne formy sp´dzania czasu ni˝ dyskoteka czypub – powsta∏o Stowarzyszenie Nadzieja Rodzinie,które formalnà dzia∏alnoÊç rozpocz´∏o w 2002 roku,ale oczywiÊcie, jak ka˝da idea -– dojrzewa∏a. Naszapraca spotyka si´ z pozytywnà opinià wielu Êrodo-wisk, wielu osób. Dwa lata temu minister JoannaKluzik-Rostkowska zapyta∏a wprost: czemu nie po-kazujemy naszej pracy, ona mo˝e byç inspiracjà dlainnych, a jednoczeÊnie pomóc nam w szukaniu no-wych rozwiàzaƒ. To jakby pierwszy tor, który kieru-je nas w stron´ czerwcowych spotkaƒ m∏odzie˝yw Kielcach. Drugà inspiracja jest oczywiÊcie pos∏ugaJana Paw∏a II i jego szczególna relacja z m∏odymi. 16paêdziernika modliliÊmy si´ przy grobie Jana Paw∏aII: ChcieliÊmy ofiarowaç naszemu Papie˝owi dzie∏opracy z m∏odzie˝à; W Watykanie spotkaliÊmy BpDomenico Sigalini z diecezji Palestrino i on zapro-ponowa∏, ˝eby nasze doÊwiadczenia w pracy z m∏o-dzie˝à przenieÊç na w∏oski grunt. W bardziej szcze-gó∏owych rozmowach dojrza∏a idea Kongresuw Kielcach i sprawy potoczy∏y si´ lawinowo.

Mi´dzy 6 a 9

czerwca Kielce

stanà si´ miejscem

spotkania m∏odych

ludzi z ró˝nych

krajów,

którzy pragnà

manifestowaç

swojà wiernoÊç

ideom g∏oszonym

przez Jana Paw∏a II

do nich w∏aÊnie,

do m∏odych.

Na Mi´dzynarodo-

wym Kongresie

M∏odych w Kielcach

spotkajà si´ W∏osi,

Niemcy, Francuzi,

W´grzy, Rumuni,

Bia∏orusini, Ukraiƒcy

i Polacy oraz Gwar-

dia Szwajcarska

z Watykanu.

O idei rozmawiamy

z ksi´dzem dr.

ANDRZEJEM

DRAPA¸Ñ,

Prezesem

Stowarzyszenia

„Nadzieja Rodzinie”,

wspó∏organizatora

Kongresu

W ho∏dzie

● Inicjatywa ksi´dza Andrzeja Drapa∏y i kierowanego przez niego Stowarzyszenia NADZIEJA RODZINIE or-ganizacji w Kielcach I Mi´dzynarodowego Kongresu Jan Pawe∏ II z M∏odymi jest bardzo cenna dla Kielc i jejmieszkaƒców. Przedsi´wzi´cie to stanowi istotny element promocji Kielc jako miejsca turystyki kongresowo-konferencyjnej, a udzia∏ m∏odzie˝y w rajdzie na Âwi´ty Krzy˝ podkreÊla tak˝e pielgrzymkowe atrakcje i aspira-cje województwa Êwi´tokrzyskiego. Miejscem kluczowych spotkaƒ m∏odzie˝y uczestniczàcej w Kongresie b´-dà wizytówki Kielc: wzgórze katedralne, zrewitalizowana ulica Sienkiewicza, amfiteatr Kadzielnia i arena Kielc– stadion pi∏karski. Uczestnicy mi´dzynarodowej konferencji naukowej odwiedzà natomiast najdynamiczniej-szy oÊrodek targowy w Polsce – Targi Kielce i ciekawà merytorycznie i pi´knà wizualnie wystaw´ SACRO-EXPO. A wszystko to w ramach projektu ze szlachetnym przes∏aniem, z udzia∏em m∏odzie˝y z miast partner-skich Kielc oraz adresowanego poprzez wspólnà modlitw´, zabaw´ i kibicowanie tak˝e do mieszkaƒców Kielc.Wypada mieç nadziej´, ˝e Kongres stanie si´ imprezà cyklicznà, a dzi´ki Êrodkom zewn´trznym UE, o któreKsiàdz Prezes zabiega, kolejne edycje b´dà mia∏y jeszcze wi´kszy rozmach spo∏eczny i promocyjny.

Artur SobolewskiPe∏nomocnik Prezydenta Miasta Kielce ds. Unii Europejskiej

Podczas Kongresu odb´dzie si´adoracja Krzy˝a ÂwiatowychDni M∏odzie˝y, który do Kielcprzyjecha∏ z Watykanu.

WY

DA

RZ

EN

IA


– Jaki jest program Kongresu?Ró˝norodny: b´dà spotkania integracyjne, wspólne modlitwy,

rajd gwiaêdzisty, wyst´py ulicznych teatrów, mecz pi∏karskiSzwajcarskiej Gwardii z reprezentacjà ksi´˝y (mistrzów Europy),festyn m∏odych z klubów „Wolna Strefa”, warsztaty, ale tak˝e ad-oracja Krzy˝a Âwiatowych Dni M∏odzie˝y, koncert na Kadzielni„Papaboys forever” oraz konferencja naukowa z udzia∏em wieluwa˝nych osób.

(Szczegó∏owy program: www. jp2zmlodymi.org.pl)

– Z czym m∏odzie˝ wyjedzie z Kielc?Mam nadziej´, ˝e z przeÊwiadczeniem o g∏´bokim sensie na-

uki Jana Paw∏a II i przes∏aniu Jego Pontyfikatu. Mam nadziej´, ˝ewspólne spotkania, rozmowy i zabawy sà znakomità okazjà, byuczciç 30. rocznic´ pierwszej wizyty Papie˝a Polaka w ojczyênie,by z ludêmi nauki oraz Êwiadkami ˝ycia i dzie∏ Jana Paw∏a II po-

rozmawiaç o Jego relacjach z m∏odymi, a m∏odzi ludzie b´dà mie-li okazj´, by zaprezentowaç swoje ˝yciowe pasje i wymieniç do-Êwiadczenia. Mam nadziej´, ˝e za rok zechcà do Kielc powróciç.

SpotkaliÊmy si´ z du˝à przychylnoÊcià zarówno ze strony Pa-na Prezydenta Lubawskiego, jak i Marsza∏ka Województwa Ada-ma Jarubasa. To daje nadziej´, ˝e czerwcowy Kongres b´dzie sta-nowi∏ poczàtek corocznych spotkaƒ.

Dzi´kuj´ za rozmow´.Justyna ˚ukowska

fot. archiwum

Stowarzyszenie „Nadzieja Rodzinie” powsta∏o z potrzeby

niesienia skutecznej pomocy cz∏owiekowi, w szczególnoÊci

m∏odemu. Gdy na poczàtku 2000 roku za∏o˝yciele uÊwiadomili

sobie skal´ zagro˝eƒ dotykajàcych polskie rodziny i ich dzieci,

postawili sobie pytanie jak dotrzeç do m∏odzie˝y z przes∏aniem,

aby nigdy nie wchodzi∏a w uzale˝nienia od narkotyków, alkoho-

lu i innych u˝ywek. W tamtym okresie wiedzieli, ˝e priorytetem

jest w∏aÊnie zaj´cie si´ m∏odzie˝à eksperymentujàcà z narkoty-

kami lub ju˝ od nich uzale˝nionych. Powo∏ali szereg placówek

pomocowych, a nast´pnie uruchomiono kluby „Wolna Strefa”

i „M∏oda Strefa”. Sà to otwarte placówki dla ka˝dego m∏odego

cz∏owieka bez wzgl´du na Êwiatopoglàd, pochodzenie, maj´t-

noÊç. Realizowane sà tam pasje takie jak teatralne, muzyczne,

taneczne, filmowe, dziennikarskie, informatyczne, kulinarne,

sportowe i inne.

System zbudowany przez Stowarzyszenie okreÊlany Regio-

nalnym Systemem Diagnozy i Profilaktyki Zachowaƒ Problemo-

wych Dzieci i M∏odzie˝y wed∏ug opinii Ministerstwa Pracy i Po-

lityki Spo∏ecznej z 2007 r. jest wzorcowym rozwiàzaniem

w Polsce. W celu jego realizacji podpisano siedmiostronne po-

rozumienie pomi´dzy Urz´dami Marsza∏kowskim, Wojewódz-

kim i Miasta Kielce oraz Uniwersytetem Humanistyczno Przy-

rodniczym Jana Kochanowskiego i Komendami Wojewódzkà

Policji i Ochotniczych Hufców Pracy. Stowarzyszenie realizuje

szereg projektów z Kapita∏u Ludzkiego przeciwdzia∏ajàcych wy-

kluczeniu spo∏ecznemu. Jest inicjatorem pionierskich rozwiàzaƒ

na polu pracy z m∏odzie˝à. Zatrudnia ponad 100 pracowników,

w tym 85 % w bezpoÊredniej pracy z m∏odzie˝à i pacjentami

NZOZ „Nadzieja Rodzinie”

Mi´dzynarodowy Kongres M∏odych Kielce 2009

Janowi Paw∏owi II


Why do this in Kielce?Why not? To be serious, the road to implement-

ing this idea is by no means accidental. For manyyears, as a priest, I have been working with youngpeople through a variety of forms, from sports tocommunity works. I am close to them on a dailybasis, and I know their concerns. During the diffi-cult phase of adolescence and youthful rebellion, theyoung have specific problems differentiatingbetween right and wrong. In fact, there are fewyouth-oriented alternative activities. In order toprovide the young with opportunities for leisurepursuits other than going to discos or pubs, the"Nadzieja Rodzinie" Association has been founded.Having begun its formal operation in the year 2002,it did expectedly take – like any other idea – sometime to mature. Our work has received positivefeedback from many communities and individuals.Two years ago Minister Joanna Kluzik-Rostkowskaopenly asked us why we did not publicise our workwhich might be an inspiration to others while simul-taneously helping us search for new solutions. In asense, this was the first path leading up to the Junemeeting of young people in Kielce. Another sourceof inspiration has been, undoubtedly, the pastoralwork of John Paul II and his special relationshipwith the young. On October 16, we prayed at thetomb of John Paul II: we wanted to dedicate ourwork with the young to our Pope. In the Vatican, wemet Bishop Domenico Sigalini of the Palestrino dio-cese who suggested that our experience in workingwith young people be transplanted onto Italian soil.During more detailed conversations, the idea of theKielce Congress emerged, and the matters thensnowballed.

Between June 6

and 9, Kielce

will become the

meeting venue

for young people

of many countries,

wishing to manifest

their devotion

to ideals propagated

by Pope John Paul II

among youth. The

International Youth

Congress in Kielce

will be attended

by the young

of Italy, Germany,

France, Hungary,

Romania, Belarus,

Ukraine and Poland,

as well as the Swiss

Guards of the

Vatican.

We talk to Father

ANDRZEJ

DRAPA¸A Ph.D.,

President of the

"Nadzieja Rodzinie"

(English: "Hope to

the Family")

Association,

Congress

co-organiser, about

the idea behind

the event.

A tribute EV

EN

TS

The Congress will offer an oppor-tunity for adoration of the Crossof World Youth Days which hascome to Kielce from the Vatican

● The initiative of Father Andrzej Drapa∏a, of the NADZIEJA RODZINIE Association which he directs, pertaining to Kielce

hosting the John Paul II and the Young First International Congress is invaluable for Kielce and its inhabitants. This under-

taking is a major element of the promotion of Kielce as a congress and conference destination, while the youth's trek to

Âwi´ty Krzy˝ also stresses pilgrimage-related attractions and aspirations of the Âwi´tokrzyskie Voivodeship. The key ven-

ues for Congress participants will be Kielce's landmarks including Cathedral Hill, revitalised Sienkiewicza Street, Kadzielnia

Amphitheatre and Kielce's Arena – Football Stadium. Participants in the international scholarly conference will visit Poland's

most dynamic trade fair centre, Targi Kielce, as well as the interesting and appealing SACROEXPO Exhibition. All this will

be part of a project with an elevating message, attended by young people from Kielce's twin towns, and – at the same

time – aimed at Kielce residents – through praying together, games and supporting football teams. It is to be hoped that

the Congress will become a regular event, and that thanks to external support from the EU for which Father President is

applying, future editions will be even more impressive in social and promotional terms.

Artur SobolewskiPlenipotentiary to President of City of Kielce for European Union


What is the programme of the Congress?It is varied: there will be social events, prayer meetings, a star

rally, performances by street theatres, a football match betweenthe Swiss Guards and the European priest champion team, a fes-tival of the young from the "Wolna Strefa" (English: "Free Zone")clubs, workshops, but also adoration of the Cross of World YouthDays, a "Papaboys Forever" concert at Kadzielnia, and a scholarlyconference attended by several VIPs. (A detailed programme is available at www.jp2zmlodymi.org.pl)

What will the young take away from Kielce?I hope that they will go away with a conviction of the pro-

found meaning of John Paul II's teaching and the message of hisPontificate. I hope that the meetings, conversations and games area splendid opportunity to celebrate the 30th anniversary of the

Polish Pope's first visit to Poland, as well as talking to scholars andwitnesses of John Paul II's life and works about his relationshipwith the young. At the same time, the young will have a chance topresent their favourite pursuits and exchange experiences. I dohope that next year they will want to return to Kielce.

We have enjoyed substantial support from both PresidentLubawski and Marshal of the Voivodeship, Adam Jarubas. Thisgives us hope that the June Congress will be the first of futureannual meetings.

Thank you.Justyna ˚ukowska

fot. archiwum

International Youth Congress Kielce 2009

to John Paul II

The "Nadzieja Rodzinie" Association was established out of

the need to efficiently support others, and the young in particu-

lar. In the early year 2000, when the founders realised the scale

of threats to Polish families and their children, they asked the

question of how to reach the young with the message that they

should never become addicted to drugs, alcohol and other sub-

stances. In those days, they knew that the priority was to take

care of those young people who were experimenting with

drugs or already addicted to them. They founded several youth

support centres. Afterwards, the "Wolna Strefa" ("Free Zone")

and "M∏oda Strefa" ("Young Zone") clubs started operation.

These are establishments open to all young people whatever

their beliefs, background or financial status. There, the young

can develop their interests in the fields of theatre, music, danc-

ing, film, journalism, information technology, cooking, sports and

others.

The system built by the Association, known as the Regional

System for Diagnosis and Prevention of Child and Youth

Problem Behaviours, is – in the 2007 opinion of the Ministry of

Labour and Social Policy – Poland's model solution. In order to

implement it, a seven-party agreement among the Offices of the

Marshal, Voivodeship's Offices and Kielce City Hall, as well as

the Jan Kochanowski University of Humanities and Sciences,

Police Headquarters and Voluntary Labour Corps has been

signed. The Association implements several Human Capital

projects aimed at preventing social exclusion. It initiates pioneer

solutions in the field of working with the young. It employs over

100 staff, 85% out of whom work directly with youth and

patients of the "Nadzieja Rodzinie" health centre.


Nowe oblicze Buska-ZdrojuRE

GI

ON

Preumow´ w sprawie przyznania Busku 19,7 mln z∏ z RPO(57 proc. wartoÊci ca∏ej inwestycji) podpisali 2 kwietnia 2009 r.Marsza∏ek Województwa Âwi´tokrzyskiego, Adam Jarubas i Bur-mistrz Miasta i Gminy Busko-Zdrój, Piotr Wàsowicz. Zakres pla-nowanych prac i ich wartoÊç dajà miastu pierwsze miejsce w wo-jewództwie wÊród projektów rewitalizacyjnych z Dzia∏ania 6.1Regionalnego Programu Operacyjnego „Wzmocnienie regional-nych i subregionalnych oÊrodków wzrostu”.

W ramach przygotowaƒ dorobót budowlanych, które majàsi´ zaczàç jeszcze w tym roku,miasto zleci∏o przygotowaniekoncepcji architektonicznej,opisujàcej docelowà wizj´ cen-trum Buska Zdroju po przebu-dowie. Konkurs wygra∏a firmaVertigo. Swojà koncepcj´ archi-tekci z Vertigo skoncentrowalina daleko idàcej przebudowiereprezentacyjnej ulicy miasta –Alei Mickiewicza, a tak˝e okolic Rynku i Parku Zdrojowego.W sumie, mi´dzy innymi dzi´ki zastosowaniu elementów archi-tektury zieleni, zastosowaniu nowego, „kszta∏tujàcego” krajobrazoÊwietlenia, zmianie nawierzchni i wprowadzeniu niekonwencjo-nalnych elementów architektonicznych, dotychczas znane miesz-kaƒcom i kuracjuszom oblicze centrum Buska ma zyskaç zupe∏nienowy kszta∏t. Chodzi o to, by Aleja Mickiewicza nabra∏a charak-teru „deptaka” miejskiego, który w naturalny sposób stanie si´miejscem spotkaƒ, spacerów i gdzie wićej b´dzie imprez kultu-ralnych. W naturalny sposób „zwià˝e” to g∏ównà ulic´ miastaz Parkiem Zdrojowym, a jednoczeÊnie zintegruje nieco oddzielo-ne do tej pory cz´Êci miejskà i kuracyjnà uzdrowiska. Tym samymta cz´Êç miasta w nowoczesnej wersji ma odzyskaç swój dawnycharakter. W analizie do swojej koncepcji architekci z Vertigoprzypominajà bowiem, ˝e Aleja Mickiewicza by∏a kiedyÊ inte-gralnà cz´Êcià Parku Zdrojowego, deptakiem ∏àczàcym Parkz Rynkiem. Ten charakter zosta∏ nieco zak∏ócony z czasem, kiedyto w obiektach usytuowanych wzd∏u˝ Alei lokowano funkcjeus∏ugowe, kulturowe i urz´dowe. To spowodowa∏o, ̋ e Aleja sta∏asi´ przestrzenià bardziej publicznà, a mniej parkowà i re-kreacyjnà.

Chcàc pogodziç te historyczne tradycje i obecne funkcje han-dlowo-administracyjne centrum miasta, architekci zaproponowa-li mi´dzy innymi przebudow´ Rynku oraz przebudow´ Alei z po-dzia∏em na strefy. Nazwy poszczególnych stref majà odpowiadaçcharakterowi danych miejsc, ich przeznaczeniu bàdê wyró˝niajà-cym cechom. I tak np. wydzielone b´dà Aleja Wysokich Traw (na-zwa stàd, ˝e majà tu rosnàç specjalne gatunki wysokich trawozdobnych), Aleja Kamieni, czyli kolejna wzd∏u˝ deptaka strefa

zielona, z elementami ma∏ej ar-chitektury, Plac Urz´dowyw okolicach budynków admini-stracyjnych, Aleja Trzech Ró˝(zgodnie z nazwà znajdziemy turó˝ane ogrody w trzech odmia-nach) i Aleja Zdrojowa, czylibezpoÊrednie przed∏u˝enie Par-ku Zdrojowego.

Przedsi´wzićiom, obliczo-nym na zmian´ cz´sto bardzogruntownà, koncepcji architek-

toniczno-krajobrazowej centrum Buska, b´dà towarzyszyç pracerównie potrzebne i równie kosztowne, ale mniej spektakularne„widokowo”. Du˝a cz´Êç inwestycji, wspó∏finansowanych z Re-gionalnego Programu Operacyjnego, obejmie bowiem prace in-frastrukturalne. W Êcis∏ym centrum miasta powstanà nowe sieciwodociàgowe, kanalizacyjne, sanitarne, elektroenergetycznei teletechniczne. Takie zaplanowanie inwestycji pozwoli uniknàçzdarzajàcego si´ czasem rozkopywania np. Êwie˝o u∏o˝onej kost-ki brukowej w efekcie awarii nieremontowanego od lat wodo-ciàgu.

Jak zapowiada burmistrz Piotr Wàsowicz, po zakoƒczeniuprac mieszkaƒcy oraz turyÊci odwiedzajàcy miasto z pewnoÊciàb´dà pod wra˝eniem nowego oblicza centrum Buska. Dzi´kiwsparciu z funduszy unijnych miasto zyska nowy, znacznie pi´k-niejszy wizerunek, co sprawi, ˝e stanie si´ jeszcze bardziej atrak-cyjne dla turystów i kuracjuszy, a to z kolei prze∏o˝y si´ na docho-dy miasta i jego obywateli. Miliony wydane na rewitalizacj´ mogàsi´ wić zwróciç, potwierdzajàc tez´, ˝e tego typu inwestycje ma-jà efekt nie tylko estetyczny.

Pawe∏ Halicki

Ponad 36 mln z∏ zamierza wydaç Busko-Zdrój na cykl inwestycji, których celem jest rewitalizacjacentrum miasta wraz z gruntownà modernizacjà sieci wodociàgowo-kanalizacyjnej. Pierwszy etap projektu pod nazwà „Wzrost estetyki i poprawa funkcjonalnoÊci przestrzeni publicznej Miasta Busko-Zdrój” zyska∏ ju˝ dofinansowanie z Regionalnego Programu OperacyjnegoWojewództwa Âwi´tokrzyskiego.

Publikacja jest wspó∏finansowana ze Êrodków Europejskiego Funduszu Regionalnego

w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Âwi´tokrzyskiego na lata 2007-2013.

Rewitalizacja (z ∏aciny re+vita, czyli przywrócenie do ˝ycia), jest to dzia-∏anie skupione na o˝ywieniu w ró˝nym stopniu i z ró˝nej przyczyny zde-gradowanych obszarów miast. Jak podaje Wikipedia, rewitalizacja jestpojćiem stosowanym najcz´Êciej w odniesieniu do cz´Êci miasta lub ze-spo∏u obiektów budowlanych, które w wyniku przemian gospodarczych,spo∏ecznych, ekonomicznych i innych, utraci∏y cz´Êciowo swojà pierwot-nà funkcj´ i przeznaczenie. Rewitalizacja jest w tym znaczeniu zespo∏emdzia∏aƒ z zakresu budownictwa, planowania przestrzennego, ekonomiii polityki spo∏ecznej, których celem jest doprowadzenie do o˝ywienia, po-prawy funkcjonalnoÊci, estetyki, wygody u˝ytkowania i jakoÊci ̋ ycia na re-witalizowanym obszarze.


Facelift for Busko-Zdrój

RE

GI

ON

The Busko-Zdrój authorities intend to spend over PLN 36 million on an investment project cycle aimed at revitalisation of the town centre and thorough modernisation of the water supplyand sewerage network. The first stage of the projectentitled "Enhancement of Aesthetic Appeal and Functional Enhancement of Public Space in the Town of Busko-Zdrój" has already been co-financed from the Regional OperationalProgramme for the Âwi´tokrzyskie Voivodeship.

The preliminary contract concerning the granting to Busko ofPLN 19.7 million from the ROP (57% of total investment projectvalue) was signed on April 2, 2009, by Marshal of the Âwi´-tokrzyskie Voivodeship, Adam Jarubas, and Mayor of the Townand Municipality of Busko-Zdrój, Piotr Wàsowicz. The scope ofscheduled works and their value make the town's revitalisationproject come first in the voivodeship under Action 6.1 of the"Strengthening of Regional and Sub-Regional Growth Centres"Regional Operational Programme.

As part of preparation for the building works to begin laterthis year, the town hall has commissioned the development of anarchitectural plan for the ultimate image of the Busko Zdrój cen-tre after refurbishment. The winners of the competition are theVertigo Company. The Vertigo architects have focused their con-cept on a far-fetched reconstruction of the town's landmark street,Aleja Mickiewicza (Mickiewicz Avenue), as well as the vicinity ofRynek (Market Square) and Park Zdrojowy (Spa Park). As a result,thanks to the introduction of greenery architecture, the use of newlandscape-shaping lighting, resurfacing and the introduction ofunconventional architectural detail, the Busko centre known tothe inhabitants and spa visitors will be completely overhauled.The point is to pedestrianise Aleja Mickiewicza which will thenbecome the place for people to meet, walk and participate in cul-tural events. In a natural way, this will connect the town's mainstreet with Park Zdrojowy, as well as integrating the somewhatisolated urban and spa parts of Busko. In this way, upon faceliftcompletion, this part of the town is to regain its previous charac-ter. The Vertigo architects, in their study, return to AlejaMickiewicza once being an integral part of Park Zdrojowy, and apedestrian walkway which connected Park and Rynek. This char-acter of the avenue has been somewhat disturbed with the passingof time, as buildings located along the avenue came to house serv-ices, cultural institutions and offices. This has made the avenuepublic rather than park or recreational space.

Wishing to reconcile these historical traditions and the pres-ent shopping and administrative functions of the town centre, thearchitects have suggested the transformation of Rynek and Alejaaccording to a zoning plan. The names of particular zones are tocorrespond to the character of places or their distinguishing fea-tures. Hence for example the following will be detached: AlejaWysokich Traw (English: High Grass Avenue, the name deriving

from ornamental grass species to be planted); Aleja Kamieni(English: Stone Avenue) – another green zone along the walkwayincorporating a variety of street furniture; Plac Urz´dowy(English: Office Square) in the vicinity of administrative build-ings; Aleja Trzech Ró˝ (English: Three-Rose Avenue; in keepingwith the name, one will find here gardens featuring three rosevarieties); and Aleja Zdrojowa (English: Spa Avenue) – a directextension of Park Zdrojowy.

These changes, frequently aiming at a very thorough renewal,together with the architecture and landscape plan for the Buskotown centre, will be accompanied by works which are equallyneeded and costly but less spectacular in terms of picturesqueappeal. A large part of investment projects co-financed from theRegional Operational Programme will cover infrastructural

works. In the inner town centre new water supply, sewerage, san-itary, power and communications networks will be built. This willensure that, for instance, no need arises to destroy the newly laidpavers as a result of a dysfunctional water supply pipe which hasnot been overhauled for years.

According to Mayor Piotr Wàsowicz, upon completion of theworks, inhabitants and tourists visiting the town will certainly beimpressed with the new image of the Busko town centre. Thanksto the support from EU funds, the town will acquire a new, muchmore appealing image to make it even more attractive to touristsand spa visitors, which will in turn translate into the town's andits residents' growing incomes. The millions spent on townrenewal are expected to return, thus confirming the saying thatinvestment projects of this type bring not only visual effects.

Pawe∏ Halicki

This article has been co-financed from the resources of the European Regional Fund under the Regional

Operational Programme of the Âwi´tokrzyskieVoivodeship for the years 2007-2013.

Revitalisation (Latin: re+vita, i.e. bringing back to life) standsfor actions geared at renewal of degraded urban areas to vary-ing degrees and for a variety of reasons. According toWikipedia, revitalisation is a notion most commonly used forparts of towns or complexes of buildings which, as a result ofsocial or economic transformation, have lost part of their orig-inal functions and uses. In this sense, revitalisation is a set ofprocedures in building, spatial planning, economy and socialpolicy aimed at renewal, improved functionality, aestheticappeal, convenience and enhanced quality of living standardsin the revitalised area.

ÂWI¢TOKRZYSKIE PRZEDSI¢BIORSTWO ROBÓT


G∏ównym zadaniem Spó∏ki jest budowa dróg do transportu ko∏o-wego i szynowego: roboty nawierzchniowe obiektów sportowych; ro-boty ziemne, produkcja wyrobów betonowych, produkcja mieszanekmineralno-bitumicznych, emulsji asfaltowych oraz mieszanki do re-montów czàstkowych, towarowy transport drogowy pojazdami wy-specjalizowanymi i uniwersalnymi, prace rozbiórkowe nawierzchnioraz obiektów kubaturowych wraz z frakcjowaniem materia∏ów od-padowych, wynajem Êrodków transportu làdowego, maszyn i urzà-dzeƒ budowlanych, badania i analizy techniczne.

TRAKT buduje w ca∏ym kraju, ale szczególnie w województwach:Êwi´tokrzyskim, mazowieckim, ma∏opolskim, ∏ódzkim, lubelskimi podkarpackim.

JAKOÂåSystem Zarzàdzania JakoÊcià zgodny z normà ISO 9001: 2000 po-

twierdza wprowadzenie i stosowanie Systemu Zarzàdzania JakoÊciàw zakresie:– Êwiadczenie us∏ug budowlanych-budowa, remont dróg ko∏owych

i szynowych,– produkcji emulsji asfaltowych i mieszanek mineralno-bitumicznych.

Na podstawie auditu, protokó∏ nr 2293/2008, potwierdzonospe∏nienie wymagaƒ normy EN ISO 9001:2000.

Nr rejestracyjny certyfikatu: 78 100 057051Data wa˝noÊci certyfikatu: 2011-06-12.Jednostka certyfikacyjna: TUV NORD CERT Gmbh,

Ponadto posiadamy certyfikaty wa˝ne od 19.02.2008 do15.02.2011 roku wydane przez Instytut Badawczy Dróg i Mostóww Warszawie na system Zak∏adowej Kontroli produkcji w zakresie pro-dukcji emulsji asfaltowych kationowych i Krajowy Certyfikat Zak∏ado-wej Kontroli Produkcji potwierdzajàcy zgod-noÊç systemu ZKP z wymaganiami

Nr KCZKP IBDiM-31/2008Nr KCZKP IBDiM-32/2008Nr KCZKP IBDiM-33/2008Nr KCZKP IBDiM-34/2008Nr KCZKP IBDiM-35/2008Obecnie wdra˝amy System Zak∏adowej

Kontroli Produkcji na produkcj´ mieszanekmineralno-asfaltowych zgodnego z wyma-ganiami normy PN-EN 13108-21

Planowany termin uzyskania certyfikatu– wrzesieƒ 2009 r.

TRAKT sp. z o.o. posiada prawo do sto-sowania wynalazku P.T. Sposób zwi´kszaniasztywnoÊci eksploatowanych warstw bitu-micznych nawierzchni drogowych zastrze-˝one patentem Nr 196375 wydanym przezUrzàd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej,Warszawa dnia 04.12.2007 r.

TRAKT sp. z o.o. zakupi∏ od PolitechnikiÂwi´tokrzyskiej w Kielcach opracowanie –technologie recyklingu na zimno konstrukcjinawierzchni drogowych w technologii asfal-tu spienionego na podstawie badaƒ Poli-techniki Âwi´tokrzyskiej w Kielcach.

Spó∏ka posiada zespó∏ maszyn do wykonywania remontu na-wierzchni wg technologii recyklingu na zimno, co umo˝liwia wykorzy-stywanie tej technologii w codziennej praktyce przy remontach na-wierzchni drogowych.

Wa˝niejsze realizacje● Budowa w´z∏a drogowo-kolejowego w Skar˝ysku-Kam. w ciàgu

drogi krajowej Nr S 7 Warszawa-Kraków● Budowa obwodnicy J´drzejowa w ciàgu drogi krajowej nr 7 War-

szawa-Kraków● Odnowa nawierzchni drogi krajowej Nr 12 , odcinek granica woje-

wództwa-Gielniów ● Budowa obwodnicy miasta O˝arowa w ciàgu drogi krajowej nr 74

Kielce-Lublin na odc. B. Wyszmontów-Ba∏tówka i drogi kraj. nr 79na odc. O˝arów-Wyszmontów

● Odnowa nawierzchni drogi krajowej nr 74 , odc. Gr´bienice-Ja-centów

● Budowa w´z∏a Krasickiego w Kielcach z podleg∏ymi ulicami Krasic-kiego, Manifestu Lipcowego (Al. SolidarnoÊci), Radomskà

● Przebudowa drogi krajowej nr 74 na odcinku Barak-Salata ● Odnowa nawierzchni drogi krajowej nr 42 odcinek Skar˝ysko-

Kam.-Wielka WieÊ

NAGRODY, WYRÓ˚NIENIA, CERTYFIKATY

Skrzyd∏a 2000

Z∏ota Firma Regionu Âwi´tokrzyskiego

Diamentowa Firma 2001

Gazele Biznesu 2001

Gazele Biznesu 2002

Medal Europejski 2001(dla najlepszychwyrobów – emulsja asfaltowa)

Medal Europejski 2002 (dla najlepiej Êwiadczonych us∏ug

– budowa dróg ko∏owych)

Z∏ota Firma Regionu Âwi´tokrzyskiego 2003 – EURO VISA

Z∏ote Skrzyd∏a 2003

PRO EUROPA Kielce 2004

Wyró˝nienie 2004 Paƒstwowej Inspekcji Pracy

Certyfikat SOLIDNA FIRMA 2004

PRO EUROPA Kielce 2005

Skrzyd∏a Brylantowe 2005

Gazele Biznesu 2005

Dyplom EUROPRODUKT 2005

Certyfikat EUROPRODUKT 2005

Dyplom Eurofirma 2005

Wehiku∏y Czasu 2007 (wyró˝nienie „Gazety Prawnej”)

Najlepsze Firmy 2007(wyró˝nienie „Gazety Bankowej”)

Górki Szczukowskie 1, 26-065 Piekoszów k. Kielctel: 041 347-27-00, 041 347-27-01 (sekretariat), faks: 041 345 06 13, www.trakt.kielce.pl, [email protected]àd firmy: Adam Cyraƒski – Prezes Zarzàdu, Zbigniew Zielaƒski – Cz∏onek Zarzàdu

OFERTA● Oferujemy kompleksowe wykonawstwo

w zakresie:– budowy, modernizacji i remontów dróg i ulic,

obiektów sportowych i lotnisk– budowy infrastruktury drogowej

● Sprzeda˝ mieszanek mineralno-bitumicznych● Sprzeda˝ emulsji asfaltowych

Oferujemy nast´pujàce rodzaje emulsji asfalto-wych:– emulsja asfaltowa K1-65 (kationowa szybko-

rozpadowa)– emulsja asfaltowa K1-70 (kationowa szybko-

rozpadowa)– emulsja K2-65 (Êredniorozpadowa)– emulsja asfaltowa K3-60 (wolnorozpadowa)– emulsja asfaltowa modyfikowana

K1-65 MP SBR (kationowa szybkorozpadowa)– emulsja asfaltowa modyfikowana

K1-70 MP SBR (kationowa szybkorozpadowa)

● Sprzeda˝ mieszanki mineralno-bitumicznej na zimno

● Us∏ugi transportowe i wynajem sprz´tu ● Frakcjowanie materia∏ów kamiennych

i odpadowych

ZAPRASZAMY DO WSPÓ¸PRACY

DROGOWYCH „TRAKT” SP. Z O.O.


The Company's major objective is building roads and railways;surfacing sports facilities; ground works; manufacturing of concretegoods and mineral-and-bitumen mixes, asphalt emulsions as well aspatch repair mixes; cargo road transportation in specialised and gen-eral-use vehicles; desurfacing and demolition works, including wastematerial fractionation; hire of land transport vehicles, buildingmachinery and equipment; technical studies and analyses.

TRAKT offer building services all over Poland, and in particular inthe Âwi´tokrzyskie, Mazovian, Lesser Poland, ¸ódê, Lublin and Sub-Carpathian voivodeships.

QUALITYQuality Management System in conformity with ISO 9001: 2000

testifies to our introduction and application of Quality ManagementSystem in the fields of

– provision of building services: building and repairs of roads andrailways,

– manufacturing of asphalt emulsions and mineral-and-bitumenmixes.

According to Audit No. 2293/2008, fulfilment of requirements ofthe EN ISO 9001:2000 standard has been confirmed. Certificate Reg. No. 78 100 057051Certificate valid to 2011-06-12.Certifying unit: TUV NORD CERT Gmbh,

We also hold certificates for our Company Manufacturing ControlSystem in manufacturing of cationic asphalt emulsions, valid from Feb19, 2008 to Feb 15, 2011, issued by the Road and Bridge ResearchInstitute (IBDiM) in Warsaw as well as the National CompanyManufacturing Control System Certificate testifying to the system'sfulfilment of the requirements of

No. KCZKP IBDiM-31/2008No. KCZKP IBDiM-32/2008No. KCZKP IBDiM-33/2008No. KCZKP IBDiM-34/2008No. KCZKP IBDiM-35/2008

Currently we are implementing the Company ManufacturingControl System in manufacturing mineral-and-asphalt mixes in accor-dance with the PN-EN 13108-21 standard requirements. Projectedcertificate obtention date: September 2009.

TRAKT sp. z o.o. hold the right to use the invention entitled "TheMethod of Rigidity Enhancement in Bitumen Layers of Road Surfacesin Use" under Patent No. 196375 issued by the Patent Office of theRepublic of Poland in Warsaw on Dec 4, 2007.

From the Kielce University of Technology, TRAKT sp. z o.o. havepurchased a study of cold recycling technologies for foamed asphaltroad surface constructions, based on research conducted at the KielceUniversity of Technology.

The Company possess a set of machinery for road repairs in thecold recycling technology which enables the use of this process ineveryday practice of road surface repairs.

Our major jobs● Construction of the road and railway interchange in Skar˝ysko

Kamienna as part of No. S7 Warsaw- Krakow trunk road● Construction of J´drzejów ring road as part of No. 7 Warsaw-

Krakow trunk road● Resurfacing of No. 12 trunk road: voivodeship border-Gielniów

segment● Construction of the town of O˝arów ring road as part of No. 74

Kielce-Lublin trunk road: Wyszmontów-Ba∏tówka segment, andNo. 79 trunk road: O˝arów-Wyszmontów segment

● Resurfacing No. 74 trunk road: Gr´bienice-Jacentów segment● Construction of Krasickiego Street interchange in Kielce, with adja-

cent Krasickiego, Manifestu Lipcowego (Al. SolidarnoÊci) andRadomska Streets

● Reconstruction of No. 74 trunk road: Barak-Salata segment● Resurfacing of No. 42 trunk road: Skar˝ysko Kamienna–Wielka

WieÊ segment

AWARDS, DISTINCTIONS AND CERTIFICATESWings 2000 Golden Company of the Âwi´tokrzyskie RegionDiamond Company 2001 Business Gazelles 2001 Business Gazelles 2002 European Medal 2001(for best products: asphalt emulsion)European Medal 2002 (for best services: road construction)Golden Company of the Âwi´tokrzyskie Region 2003 – EURO VISA Golden Wings 2003 PRO EUROPA Kielce 2004 National Labour Inspectorate's Distinction 2004 RELIABLE COMPANY Certificate 2004 PRO EUROPA Kielce 2005 Diamond Wings 2005Business Gazelles 2005 EUROPRODUCT Diploma 2005EUROPRODUCT Certificate 2005Eurofirma Diploma 2005Time Vehicles 2007 (distinction of the "Gazeta Prawna" daily)Best Companies 2007 (distinction of the "Gazeta Bankowa" daily)

TRAKT ROAD WORKS COMPANY LTD., Górki Szczukowskie 1, 26-065 Piekoszów near KielceTel: 041 347-27-00, 041 347-27-01 (offices), Fax: 041 345 06 13, www.trakt.kielce.pl, [email protected]

Board of Directors: Adam Cyraƒski – President of the Board, Zbigniew Zielaƒski – Member of the Board

WE OFFER● complex contracting services in the fields of– building, modernization and resurfacing of roads, streets, sports

facilities and airports– building road infrastructure

● sales of mineral-and-bitumen mixes● sales of asphalt emulsions of the following types:– K1-65 asphalt emulsion (cationic quick break)– K1-70 asphalt emulsion (cationic quick break)– K2-65 emulsion (medium break)– K3-60 asphalt emulsion (slow break)– K1-65 MP SBR modified asphalt emulsion (cationic quick break)– K1-70 MP SBR modified asphalt emulsion (cationic quick break)

● sales of cold mineral-and-bitumen mix● transportation services and equipment hire ● stone and waste material fractionation

WE LOOK FORWARD TO WORKING WITH YOU


REKLAMA

DUET


Staropolska Izba Przemys∏owo-Handlowa

Bezp∏atne informacje i porady dla przedsi´biorcówJak za∏o˝yç w∏asny biznes? Jak uzyskaç unijne dotacje?– odpowiedzi na te i wiele innych pytaƒ, zwiàzanychz prowadzeniem dzia∏alnoÊci gospodarczej, udzielajàpracownicy Punktów Konsultacyjnych, dzia∏ajàcychw ramach Krajowej Sieci Us∏ug.

Dzia∏alnoÊç ta wpisana jest w Krajowy System Us∏ug dla Ma∏ych

i Ârednich Przedsi´biorstw, czyli sieç instytucji otoczenia biznesu, budowa-

nà pod egidà Polskiej Agencji Rozwoju Przedsi´biorczoÊci. W wojewódz-

twie Êwi´tokrzyskim w 4 powiatach funkcjonujà Punkty Konsultacyjne,

w pozosta∏ych organizowane sà dy˝ury konsultantów. Staropolska Izba

Przemys∏owo-Handlowa w Kielcach koordynuje t´ dzia∏alnoÊç jako Re-

gionalny Punkt Konsultacyjny. Oferta obejmuje:● pakiet us∏ug informacyjnych, zwiàzanych z podejmowaniem i wyko-

nywaniem dzia∏alnoÊci gospodarczej (rejestracja dzia∏alnoÊci, obo-

wiàzki podatkowe, zatrudnianie pracowników, finansowanie dzia∏al-

noÊci, kontrola przedsi´biorstw), jak równie˝ zagadnieƒ dotyczàcych

rezygnacji z prowadzenia dzia∏alnoÊci gospodarczej; ● przekazywanie informacji dotyczàcych mo˝liwoÊci uzyskania wspar-

cia na realizacj´ projektów w latach 2007-2013 ze Êrodków publicz-

nych (charakterystyka poszczególnych êróde∏ finansowania, przedsta-

wienie mo˝liwoÊci uzyskania wsparcia finansowego na realizacj´

projektu, przekazanie informacji istotnych z punktu widzenia ubiega-

nia si´ o wsparcie finansowe na realizacj´ projektu, np. danych tele-

adresowych instytucji wdra˝ajàcych poszczególne programy pomo-

cowe);● przekazywanie informacji na temat mo˝liwoÊci i zasad uzyskania us∏ug

specjalistycznych oraz mo˝liwoÊci skorzystania z dofinansowywanych

szkoleƒ; ● przekazywanie innych informacji, takich jak: informacje teleadresowe

instytucji otoczenia biznesu wraz z ich charakterystykà i zakresem

kompetencji, informacje o instytucjach posiadajàcych bazy danych,

zawierajàce informacje o d∏u˝nikach i potwierdzajàce wiarygodnoÊç

partnerów gospodarczych.

Przedsi´biorcy najcz´Êciej pytajà konsultantów o dotacje z Unii Euro-

pejskiej na inwestycje: z których programów mo˝na pozyskaç pieniàdze,

jakie obowiàzujà procedury, jak przygotowaç wniosek o dotacje, a nawet

czy ich pomys∏ ma szans´ realizacji. Programy unijne precyzyjnie okreÊla-

jà kto, na jakich warunkach i na jaki cel mo˝e otrzymaç wsparcie. Konsul-

tanci wiedzà jak sprostaç wszystkim wymaganiom, by otrzymaç dotacj´.

Ale pieniàdze z Unii nie p∏ynà non stop, lecz etapami. Dlatego konsultan-

ci radzà te˝, jak zdobywaç Êrodki na inwestycje mi´dzy owymi etapami.

Punkty Konsultacyjne oferujà pomoc wszystkim przedsi´bior-stwom, bez wzgl´du na wielkoÊç i form´ organizacyjnà. Us∏ugi te sà bez-p∏atne, bowiem dzia∏alnoÊç Punktów Konsultacyjnych finansowana jest

z bud˝etu paƒstwa i programów unijnych.

Zapraszamy przedsi´biorców do korzystania z pomocy konsultantów.

● REGIONALNY PUNKT KONSULTACYJNY przy StaropolskiejIzbie Przemys∏owo-Handlowej w KielcachKielce, ul. Sienkiewicza 53, II p., tel. (041) 360-02-22, 344-43-92,

e-mail: [email protected] www.siph.com.pl

czynny poniedzia∏ek - piàtek w godzinach 8.00 – 16.00

Dy˝ury: – J´drzejówStarostwo Powiatowe, ul. Armii Krajowej 9, I pi´tro, sala narad,

tel. 041-386-58-00, wew. 67

pierwszy i trzeci piàtek miesiàca w godzinach 10.00 – 14.00

● PUNKT KONSULTACYJNY przy Koneckim StowarzyszeniuWspierania Przedsi´biorczoÊciKoƒskie, ul. Mieszka I 1, tel. (041) 375-14-55/56, www.kswp.org.pl

Dy˝ury: – Skar˝ysko-Kamienna Biuro Zamiejscowe KSWP, ul. 1 Maja 49

trzeci wtorek miesiàca w godzinach 9.00 – 14.00

– Ostrowiec Âwi´tokrzyskiBiuro Zamiejscowe KSWP, ul. Sienkiewicza 63

pierwszy wtorek miesiàca w godzinach 9.00 – 14.00

– Starachowice Biuro Zamiejscowe KSWP, ul. Mickiewicza 1a

czwarty wtorek miesiàca w godzinach 9.00 – 14.00

– W∏oszczowa Biuro Zamiejscowe KSWP, Os. Bro˝ka 3

drugi wtorek miesiàca w godzinach 9.00 – 14.00

● PUNKT KONSULTACYJNY przy OÊrodku Promowania i Wspierania Przedsi´biorczoÊci Rolnej w SandomierzuSandomierz, ul. Ks. J. Poniatowskiego 2, tel. (015) 833-34-00,

833-34-60, www.opiwpr.org.pl

Dy˝ury: – Kazimierza Wielka Gminne Centrum Informacji w przy Kazimierskim OÊrodku Kultury,

Urzàd Gminy ul. 1 Maja 16,

trzecia Êroda miesiàca w godzinach 10.00 – 14.00

– Staszów Biuro Terenowe OÊrodka Promowania Przedsi´biorczoÊci

ul. Szkolna 4, p. B 12,

tel/fax 015 864-56-43, [email protected]

czwarta Êroda miesiàca w godzinach 10.00 – 14.00

– Busko-ZdrójBiuro Terenowe OÊrodka Promowania Przedsi´biorczoÊci

ul. KoÊciuszki 60, p. 103,

tel/fax 041 378-13-16, [email protected]

ostatni roboczy dzieƒ miesiàca w godzinach 10.00 – 14.00

● PUNKT KONSULTACYJNY przy Âwi´tokrzyskim Centrum Innowacji i Transferu Technologii w KielcachKielce, ul. Zagnaƒska 84, tel. (041) 343-29-10, www.it.kielce.pl


To „warto” przeliczaç mo˝na na ró˝ne sposoby.Choçby na niewymiernà materialnie, a tak cennàmo˝liwoÊç podró˝owania po ca∏ej Europie bez zwra-cania uwagi na granice, bez prze˝ywania kolejnychupokarzajàcych kontroli. Albo na wykorzystanàprzez setki tysićy Polaków mo˝liwoÊç podejmowa-nia legalnej pracy za granicà – ju˝ bez pi´tna gastar-beiterów, zatrudnianych na czarno i pozbawionychwszelkich praw. Lub te˝ poprzez miliardy euro, którewydajemy na budow´ dróg, dop∏aty dla rolników,szkolenia, tworzenie nowych miejsc pracy, czy ochro-n´ Êrodowiska. Czy w kontekÊcie wzrostu znaczeniaPolski, traktowanego teraz jako kraj bardziej stabilny,bo b´dàcy cz´Êcià „renomowanego klubu”.

Liczby mówià same za siebie: od maja 2004 roku,kiedy Polska sta∏a si´ pe∏noprawnym cz∏onkiem UE,z unijnych funduszy pomocowych dostaliÊmy 12 mldeuro, a w ramach bud˝etu UE na lata 2007-2013 mo-˝emy liczyç ∏àcznie na 68 mld euro. W ciàgu minio-nych pićiu lat Produkt Krajowy Brutto rós∏ w na-szym kraju Êrednio o ponad 5 proc. rocznie,a przeci´tne zarobki Polaków zwi´kszy∏y si´ o oko∏o30 proc. Radykalnie spad∏o bezrobocie, mi´dzy inny-mi dzi´ki otwarciu zachodnich rynków pracy.

Czy te dane prze∏o˝y∏y si´ tak˝e na poziom ˝yciamieszkaƒców Kielecczyzny? Z danych G∏ównegoUrz´du Statystycznego wynika, ˝e - jak najbardziejtak. Choçby przez to, ˝e mamy jeden z najwy˝szychw kraju udzia∏ ludnoÊci wiejskiej, a to w∏aÊnie rolnicynale˝à do najszczodrzej wspieranych przez UE. Do-p∏aty bezpoÊrednie, dop∏aty do produkcji specjalnej,dop∏aty do zalesiania, renty strukturalne, dop∏aty dlam∏odych gospodarzy, dop∏aty do inwestycji w sprz´t,dop∏aty do gospodarstw agroturystycznych... Jest te-go troch´.

Ale i przemys∏ regionu nie pozosta∏ z ty∏u. Pro-dukcja przemys∏owa zwi´kszy∏a si´ w ciàgu tych 5 lato blisko 66 proc. Znacznie poprawi∏y tak˝e wynikifirmy z sektora us∏ug rynkowych. Niepokojàco s∏abowypad∏y natomiast wyniki sztandarowej kiedyÊ bran-˝y regionu – budownictwa. Przychody firm budowla-nych zwi´kszy∏y si´ tylko o nieca∏e 11 proc.

Wi´ksze obroty natychmiast prze∏o˝y∏y si´ na lep-sze wyniki firm. Zyski Êwi´tokrzyskich przedsi´-biorstw w ciàgu pićiu ostatnich lat posz∏y w gór´ a˝szeÊciokrotnie. A skoro zyski, to inwestycje. Jak po-daje GUS, w 2008 r. na inwestycje przeznaczonow województwie Êwi´tokrzyskim ponad trzykrotniewićej ni˝ w 2004 roku. Kolejny element tej gospo-darczej uk∏adanki, to oczywiÊcie zatrudnienie. Skororosnà zyski, a za nimi inwestycje, to przybywa miejscpracy i spada bezrobocie. Konkretnie – z 21,4 proc.na koniec 2003 r. do 13,9 proc. na koniec 2008 r.No, a jak spada bezrobocie i roÊnie popyt na pracow-ników, to w gór´ muszà iÊç p∏ace. I posz∏y. Dok∏adnieo jednà trzecià w ciàgu pićiu lat.

Podliczajàc zyski, nie sposób nie wspomnieç o ka-wa∏ku tortu, jaki przypad∏ Kielecczyênie w ramachpodzia∏u funduszy pomocowych. Tylko w ramach Re-gionalnego Programu Operacyjnego mo˝emy liczyçna 725,8 mln euro. Do tego dochodzi choçby 375mln euro z Programu Operacyjnego Rozwój PolskiWschodniej, czy 317,5 mln euro z Programu Opera-cyjnego Kapita∏ Ludzki. A sà jeszcze inne...

DziÊ, w czasie, gdy tkwimy w samym ÊrodkuÊwiatowego kryzysu gospodarczego, firmy majà k∏o-poty, a bezrobocie znów zaczyna rosnàç, warto sobieprzypomnieç, z jakiego poziomu startowaliÊmy 1 ma-ja 2004 roku. Z tej perspektywy lepiej widaç, ˝e de-presja gospodarcza tylko nieco os∏abi∏a znakomity bi-lans tego pićiolecia. I ˝e nawet pomimo tegopozostaje on imponujàcy.

Artur Potacza∏a

Nasze pi´ç lat w Unii

Pi´ç lat temu,

gdy Polska

wst´powa∏a

do Unii

Europejskiej,

„wàtpiàcych”

by∏o ca∏kiem

sporo. DziÊ,

przy okazji

kolejnej rocznicy

akcesji, nikt

powa˝ny

nie kwestionuje

ju˝ faktu,

˝e jednak by∏o

warto.

Lata 2004-2008 to okres utrzymujàcej si´ dobrej

koniunktury gospodarczej. Przejawia∏a si´ ona w syste-

matycznie rosnàcej sprzeda˝y przedsi´biorstw woje-

wództwa Êwi´tokrzyskiego. Popraw´ wyników odnoto-

wano przy tym we wszystkich g∏ównych sekcjach.

Szczególnie korzystnie kszta∏towa∏a si´ sytuacja

w przemyÊle. Produkcja przemys∏owa zwi´kszy∏a si´

tam w ciàgu tych 5 lat o 65,9%. Znacznie poprawi∏y tak-

˝e wyniki firmy z sektora us∏ug rynkowych. Nieco gorzej

przedstawia∏a si´ natomiast sytuacja w budownictwie.

Przychody firm prowadzàcych ten rodzaj dzia∏alnoÊci

zwi´kszy∏y si´ jedynie o 10,8%, w tym produkcja bu-

dowlano-monta˝owa - o 11,3%.

Znacznie poprawi∏y si´ wyniki finansowe przedsi´-

biorstw. Przychody ros∏y w wy˝szym tempie ni˝ koszty,

a wynik finansowy netto zwi´kszy∏ si´ prawie 6-krotnie.

Znacznie poprawi∏a si´ rentownoÊç prowadzonej dzia-

∏alnoÊci. W 2008 r. wskaênik rentownoÊci obrotu netto

wyniós∏ 6,3% wobec 1,8% przed 5 laty.

Sytuacja gospodarcza sprzyja∏a zwi´kszaniu przez

przedsi´biorstwa nak∏adów inwestycyjnych. W 2008 r.

na inwestycje przeznaczono w Âwi´tokrzyskim ponad

3-krotnie wi´ksze Êrodki ni˝ 5 lat wczeÊniej.

Korzystna sytuacja gospodarcza zachća∏a przedsi´-

biorców do zatrudniania nowych pracowników. Prze-

ci´tne zatrudnienie w sektorze przedsi´biorstw zwi´k-

szy∏o si´ w latach 2004-2008 o 13,0%. Wzrost liczby

miejsc pracy znajdowa∏ odzwierciedlenie w malejàcej

liczbie bezrobotnych, która obni˝y∏a si´ w tym okresie

o 38,6% osiàgajàc 77,7 tys. Stopa bezrobocia zmniej-

szy∏a si´ z 21,4% na koniec 2003 r. do 13,9% na koniec

2008 r.

W konsekwencji zwi´kszajàcego si´ popytu na pra-

cowników szybko ros∏y wynagrodzenia. W 2008 r.

przeci´tne miesićzne wynagrodzenie brutto wynios∏o

2825,72 z∏ i by∏o o 33,1 % wi´ksze ni˝ 5 lat wczeÊniej.

èród∏o: GUS

KO

ME

NT

AR

Z


Five years ago, when Poland was joining theEuropean Union, there were many doubters.Today, on the anniversary of our accession,nobody would seriously challenge the opinionthat it was worth it after all.

This "worth" may be calculated in a variety of ways. One canconsider the intangible – and yet so invaluable – possibility to trav-el all over Europe without worrying about borders and having toundergo several humiliating checkpoint procedures. Another pos-sibility which has been given to us is that already used by hundredsof thousands of Poles working abroad legally – without the stigmaof being guest workers: illegal aliens deprived of any rights what-soever. Yet another benefit is the billions of Euros which are spenton road building, farming subsidies, training courses, creation ofnew workplaces or environmental protection. Finally, in terms ofPoland's growth in importance, our country will now be perceivedas a more stable state and a member of "the club".

Let the figures do the talking: since May 2004, which is whenPoland became a fully-fledged member of the EU, we havereceived Eur 12 billion from the Union's aid funds, and under theEU budget for the years 2007-2013 we can count on a total of Eur68 billion. Over the past five years, Poland's Gross DomesticProduct has increased by over 5% yearly on average, while aver-age Polish earnings have grown by ca. 30%. Unemployment rateshave decreased radically, thanks to the opening of western labourmarkets and other related factors.

Have these figures translated into higher living standards ofthe residents of the Kielce region? The records of the CentralStatistical Office show that they have. One of the reasons is thatours is one of Poland's highest proportions of village population,and it is farmers who are among the most generously supportedby the EU. There are several options: direct farming subsidies,special production subsidies, reforestation subsidies, structuralpensions, young farmer subsidies, equipment purchase subsidiesor agritourism subsidies.

The region's industry has not been lagging behind, either.Manufacturing has risen over these five years by almost 66 percent. Companies in the market services sector have also marked-ly improved their results. In contrast, the results of the region'sonce flagship industry – building – have dropped significantly.Incomes of building companies have increased by less than 11 percent only.

Larger turnovers have brought better results of companies'operations. The profits of the Âwi´tokrzyskie companies over thepast five years have gone up as much as six times. Profits havegenerated investment. According to the Central Statistical Office,in 2008, in the Âwi´tokrzyskie voivodeship over three times asmuch was spent on investment projects as in the year 2004.Another piece of this economic puzzle is, naturally, employment.If profits grow, followed by redoubled investment, there are more

and more workplaces and unemployment is reduced. To be pre-cise, at the end of the year 2003, it amounted to 21.4 per cent,and then dropped to 13.9 per cent by the end of the year 2008.If unemployment is reduced and the demand for workers grows,earnings must be on the rise as a consequence. So they are, hav-ing grown by one-third over the five years exactly.

To count the benefits, one cannot fail to mention a slice of thecake which has been received by the Kielce region as a result ofaid fund division. It is only under the Regional OperationalProgramme that we can count on Eur 725.8 million. To thatshould be added the Eur 375 million from the Eastern Poland'sDevelopment Operational Programme, or Eur 317.5 millionfrom the Human Capital Operational Programme. And these arenot the only sources available.

Today, when we are stuck in the midst of the world econom-ic crisis, companies are having a hard time and unemployment isbeginning to grow again, it may be worth remembering fromwhere we started on May 1, 2004. From this viewpoint, it is clearthat the economic depression has weakened but slightly theimpressive balance of these five years. For all that, the said bal-ance continues to impress.

Artur Potacza∏a

Our five years

in the European Union

The years 2004-2008 were a period of sustained economic pros-

perity, which manifested itself in the systematically growing sales of the

Âwi´tokrzyskie voivodeship's companies. At the same time, improved

results were recorded in all major sectors.

The situation in industry was particularly favourable. Manufacturing

increased by 65.9% over these five years. Companies operating in the

market services sector also markedly improved their results. Building

fared somewhat worse. The incomes of the companies working in that

field only grew by 10.8%, and manufacturing volumes for the building

and installations sector grew by 11.3%.

Companies' financial results markedly improved. Incomes grew

faster than expenditure, and net financial result increased almost sixfold.

Rates of return soared. In 2008, the net turnover return rate amount-

ed to 6.3% as compared to the 1.8% of five years before.

These economic conditions fostered investment-related capital

outlay. In 2008, in the Âwi´tokrzyskie voivodeship, investment outlay

involved resources over three times as high as five years before.

The auspicious economic situation encouraged entrepreneurs to

employ new personnel. In the company sector, average employment

grew by 13.0% in the years 2004-2008. The increase in the number of

workplaces was reflected by decreasing unemployment rates which

dropped in the period at issue by 38.6%, reaching 77.7 thousand. At

the end of the year 2003, the unemployment rate amounted to 21.4%

and lowered to 13.9% by the end of the year 2008.

Due to the increasing demand for workforce, earnings grew quick-

ly. In 2008, average gross monthly remuneration amounted to PLN

2825.72 and was 33.1% higher than five years before.

Source: Central Statistical Office

CO

MM

EN

TA

RY


Grzegorz Kwapisiewicz jest artystà rzeêbiarzem

W latach 1986-1993 pracowa∏ jako wyk∏adowca Rzeêby

na Uniwersytecie w Lublinie. Od 1994 w Niemczech,

Francji i Danii wykonywa∏ pracespecjalistyczne z zakresu

kamieniarstwa, rzeêby i konserwacji na obiektach zabytkowych. Po powrocie

do kraju w 1998 roku za∏o˝y∏ firm´ KATANGA i skupi∏ wokó∏

siebie grup´ fachowców, którzy ca∏e swe doÊwiadczenie

i wiedz´ oraz ˝yciowe cele zwiàzali z szeroko poj´tà sztukà

u˝ytkowà. Jego projekty i realizacje kreujà przestrzeƒ tak,

by spe∏nia∏a najwy˝sze wymaganiaestetyczne i duchowe.

KATANGA to jedna z niewielufirm w Polsce, która piel´gnujestare metody obróbki r´cznej.

Jej poziom ocenili wysoko mistrzowie kamieniarscy

we Francji i W∏oszech.

Wykonamy: skomplikowany portal,fontann´, kaskad´, oczko wodne,

kominek ∏àcznie z wybudowaniem paleniska, schody, kamiennà Êcian´,

fasad´, mur oporowy, sztuczne ska∏y, schody, fantazyjne elementy

architektoniczne i inne.

Wykonujemy prace z zakresu architektury wn´trz, ma∏ej

architektury ogrodowej.

Wszyscy mamy dokumenty mistrzowskie z Kamieniarstwa.

JesteÊmy absolwentami wy˝szychi Êrednich szkó∏ plastycznych

z zakresu rzeêby, snycerstwa, kamieniarstwa oraz konserwacji.

W grupie sà tak˝e sztukatorzy, kominkarze i stolarze.

Strona internetowa:


Grzegorz Kwapisiewicz is a sculptor. In the years 1986-1993, he was lecturer in Sculpture at the Maria Curie-Sk∏odowska University in Lublin. Since 1994, he has been doing specialist jobs in stonemasonry, sculptureand art conservation in Germany, France and Denmark. On arrival in Poland in 1998, he established the KATANGA Company by bringingtogether a group of specialists who devote all their experience, know-howand life objectives to broadly understood applied art. His designs andworks shape space in such a way as to make it meet strictest aesthetic andspiritual requirements.

KATANGA is one of Poland's few companies to continue ancient stonehand-dressing techniques. The quality of KATANGA's works has beenranked high by master stonemasons of France and Italy.

We make sophisticated portals, fountains, cascades, small ponds, fireplaces including hearths, stairs, stone walls, facades, retaining walls, fake rocks, steps,fancy architectural elements, and the like. We provide interior and garden architecture solutions.

All of us are master craftsmen in stonemasonry. We are graduates of secondary and tertiary schools of art in the fields of sculpture, woodcarving, stonemason-ry and art conservation. Our group also includes stucco workers, fireplace-makers and carpenters.

www.katanga.pl


Rozpoczà∏ Pan ostrym sprintem, a przedPanem maraton – ˝e u˝yj´ sportowego porów-nania. Muzeum Narodowe w Kielcach kojarzysi´ z miejscem wielce dostojnym, konserwa-tywnym w swej istocie, by nie powiedzieç:skostnia∏ym. Pan ma zamiar…?

…. Zmieniç ten wizerunek i stworzyç no-woczesnà instytucj´ kultury, otwartà – w naj-szerszym pojćiu tego s∏owa. Otwartà na pu-blicznoÊç, na inne instytucje, na organizacjepozarzàdowe, na wspó∏prac´ z innymi muze-ami w Polsce i spoza naszego kraju.

Wróçmy do nowej identyfikacji wizualnej,rozwiƒmy myÊl zawartà w tym znaku graficz-nym, bo pewnie ta wiedza przyda si´ m∏odymkielczanom, czy goÊciom spoza naszego mia-sta.

Zarówno nowy znak graficzny jak i sposóbjego prezentacji majà wymiar symboliczny: tomoment prze∏amania, zmiany. Rozpocz´liÊmydzia∏ania, które zmieniajà wizerunek kieleckie-go muzeum. Logotyp ilustruje po∏àczenie tra-dycji z nowoczesnoÊcià, nawiàzuje do architek-tury pa∏acu biskupów krakowskich, siedzibymuzeum, do naszej historii i dziedzictwa. Jegociekawa forma graficzna, stworzona przezm∏odych ludzi, jest symbolem zmian w otacza-jàcej nas rzeczywistoÊci, ale te˝ zmiany jako-Êciowej Muzeum Narodowego.

Porozmawiajmy zatem o zmianach. Coi kiedy?

Czas nie jest determinantem – zmiany si´rozpocz´∏y, mechanizmy zosta∏y wprawionew ruch i nabierajà rozp´du, w swoim rytmie;pewnych procedur nie da si´ ani ominàç, aniprzyÊpieszyç. NawiàzaliÊmy wspó∏prac´ z in-nymi muzeami w kraju, a tak˝e z muzeamiw partnerskich dla Kielc miastach w Niem-czech i na Ukrainie. Sà zainteresowane takimikontaktami. Dok∏adnie nie powiem, na czymta wspó∏praca b´dzie si´ opieraç, ale deklaracj´wspólnych dzia∏aƒ mam i z Gotha, i z Winnicy.Poza wszystkim w przysz∏ym roku b´dziemymieli wystaw´ prac Rudolfa Jansa z Niemiec,z muzeum w Hanowerze. Wspó∏praca mi´dzy-narodowa zacznie si´, mam nadziej´, materia-lizowaç w coraz szerszym zakresie. B´dziemywspó∏pracowaç z organizacjami pozarzàdowy-mi, poczàtek ju˝ zosta∏ zrobiony. Uwa˝am, ˝emuzeum jest instytucjà, w której mo˝na du˝ozmieniç, tylko trzeba przekonaç ludzi, szcze-gólnie mieszkaƒców Kielc i regionu. Zatem

promocja jest istotnà sprawà w naszej pracy –nast´pny projekt z unijnych funduszy tegow∏aÊnie dotyczy. Ârodki pozwolà nam na takieprzedsi´wzićia, które spowodujà, ˝e ludziewrócà do muzeum.

Czyli prze∏amywanie stereotypu… Nie ukrywam, ˝e to trudne i wymaga cza-

su. Statystyki sà dla nas doÊç okrutne: ma∏oosób nas odwiedza, ale to si´ zmieni – ju˝wkrótce bywanie w muzeum b´dzie jak najbar-dziej trendy…

Nie chcia∏bym przy tym nadwyr´˝aç bu-d˝etu czy to marsza∏ka, czy ministra kultury:Regionalny Program Operacyjny daje wielemo˝liwoÊci i b´dziemy z tego czerpaç, ile si´da. Moim marzeniem jest czytanie w lokalnejprasie informacji, ˝e „wÊród beneficjentówznalaz∏o si´, jak zwykle, Muzeum Narodowew Kielcach”.

Otwarcie z szacu

Nowoczesny,

Êwietny graficznie logotyp,

nawiàzujàcy do tradycji

i architektury

– to nowa identyfikacja

wizualna Muzeum

Narodowego w Kielcach;

sposób jego prezentacji

na konferencji prasowej,

na której marsza∏ek

Adam Jarubas

podpisywa∏ preumowy

z placówkami kultury

w ramach RPO

– zapowiada nowe

otwarcie Muzeum

Narodowego

pod kierunkiem

dr. ROBERTA

KOTOWSKIEGO.

Robert Kotowski – historyk, doktor nauk humanistycznych, dyrektor Muzeum Narodowegow Kielcach, autor wielu publikacji poÊwićonych historii regionu sandomierskiego, historii spo∏ecznejdwudziestolecia mi´dzywojennego oraz historiikobiet. Prezes sandomierskiego oddzia∏u PolskiegoTowarzystwa Historycznego. Sandomierzanin.


To Paƒskie marzenie cz´Êciowo zosta∏o spe∏nione… Cz´Êciowo. Muzeum znalaz∏o si´ wÊród beneficjentów jedne-

go z programów. Za pozyskane pieniàdze b´dziemy realizowaçdwa projekty: modernizacj´ w Obl´gorku, którà rozpoczynamyw tym roku, w sierpniu, oraz prace remontowe w pa∏acu bisku-pów, które planujemy na przysz∏y rok. Poprawimy równie˝ wy-glàd ogrodu w∏oskiego. To na poczàtek.

Chc´, ˝eby muzeum si´ rozwija∏o: kolejny kierunek zmianwià˝e si´ z realizacjà projektu dialogu kultur, który powstanie przyRynku. Wyobra˝am sobie, ˝e b´dzie to nowoczesne narracyjnemuzeum, opowiadajàce o dialogu; nie o pogromach, walkach mi´-dzykulturowych i religijnych, czy innych patologicznych zjawi-skach – a o dialogu, który mia∏ tutaj miejsce. W moim przekona-niu ma to g∏´boki sens. JeÊli ju˝ jesteÊmy przy Rynku: mamy przyOrlej galeri´ „Zach´ta” – pewne architektoniczne modernizacjepozwolà na stworzenie Galerii Sztuki Wspó∏czesnej z prawdziwe-go zdarzenia. Ju˝ szukam mo˝liwoÊci sfinansowania tych planów.

Na konferencji prasowej powiedzia∏ Pan o ciekawym zjawi-sku: najwi´cej osób odwiedza kawiarnie znajdujàce si´ przy mu-zeach…

Na rzeczywistoÊç nie nale˝y si´ oburzaç, tylko po prostu jàprzyjàç. Taka wiedza inspiruje do kolejnych wyzwaƒ: potrzebnejest miejsce, w którym mo˝na kontemplowaç sztuk´ przy dobrejkawie, przejrzeç muzealne wydawnictwa, pomyÊleç, porozma-wiaç. I takie miejsce stworzymy na terenie muzeum. Rozpocz´li-Êmy wszelkie formalnoÊci z tym zwiàzane. Zamierzamy tak˝e po-czyniç stosowne prace, by o˝ywiç baszt´ prochowà: b´dzie tamkawiarnia z tarasem widokowym i miejsce wyst´pów grup insce-nizacyjnych.

Zatem o˝ywiamy muzeum…O˝ywiamy i otwieramy, na wszystkich: od przedszkolaków

poczynajàc, poprzez szkolnà m∏odzie˝ i studentów. JesteÊmy „pos∏owie” z panià prof. Reginà Renz, rektorem Uniwersytetu JanaKochanowskiego i prof. Stanis∏awem Adamczakiem, rektoremPolitechniki Âwi´tokrzyskiej. Wszyscy jesteÊmy zainteresowaniwspó∏pracà.

Rozpocz´liÊmy tworzenie procedur i wdra˝anie ich, aby uzy-skaç certyfikat jakoÊci ISO. Prawdopodobnie b´dziemy pierw-szym w kraju muzeum narodowym, które taki certyfikat otrzyma.MyÊl´, ˝e uda nam si´ to zrobiç w ciàgu pó∏ roku; oczywiÊcie,mo˝na to ominàç, bo przymusu nie ma, ale te˝ nie widz´ powo-du, by tego nie robiç. To taki bilans otwarcia dla mnie. W opar-ciu o plany i pomys∏y b´dziemy tworzyç misj´ muzeum.

Jest wielu kielczan, Êwietnych twórców, którzy w rodzinnymmieÊcie nie sà widoczni tak, jak na to zas∏ugujà. Chc´ to zmieniç,ju˝ rozmawia∏em z prof. Markiem Cecu∏à, prof. Leszkiem Màdzi-kiem, otwieramy wystaw´ z kolekcji Krzysztofa Musia∏a. Cieszy-∏aby nas obecnoÊç Rafa∏a Olbiƒskiego.

Dzi´kuj´ bardzo za rozmow´.Justyna ˚ukowska


Muzeum Narodowe w Kielcach

nkiem dla dziedzictwa www.muzeumkielce.net


You have begun with a quick sprint and are heading for amarathon, to use a sports metaphor. The National Museum inKielce is perceived as a very distinguished institution, conserva-tive – not to say ossified – in its essence. Your intention is to...

Change this image and create a new cultural institution, openin the broadest sense of the word: open to the public, to otherinstitutions, to NGOs, to co-operation with other museums inPoland and abroad.

Let us return to the new logo. What is the idea behind it?Young residents of Kielce and visitors to the city would surelybenefit from understanding it.

Both the logo and its presentation have a symbolic dimen-sion: it is a moment of a breakthrough and change. We haveembarked on changing the image of the Kielce museum. Thelogotype illustrates the combination of tradition and modernityas well as connecting to the architecture of the Palace of KrakowBishops, the seat of the museum, and to our history and heritage.Its interesting visual form, designed by young people, is a symbolof changes in the reality around us, but also of the qualitativechange in the operations of the National Museum.

So let us talk about these changes. What will be happeningand when?

Time is no determining factor here: changes have alreadybegun; mechanisms have been set in motion and are gainingmomentum at their own pace; certain procedures cannot be eitheravoided or accelerated. We have begun co-operation with othermuseums in Poland, as well as museums in Kielce's twin towns inGermany and Ukraine. They are interested in this kind of contact.I cannot tell you exactly what this co-operation will be based on,but I have received declarations of readiness for co-ordinated activ-ities from both Gotha and Vinnytsia. Apart from that, next year wewill be hosting an exhibition of works by Rudolf Jans from theHanover Museum in Germany. International co-operation willcontinue, I hope, to materialize on an increasing scale. We will beco-operating with NGOs – first steps have already been taken. I believe that the museum is an institution in which much can bechanged, but it is people who have to be persuaded, particularly theinhabitants of Kielce and the region. Hence promotional activitiesare important in our work: the next EU-financed project pertainsto this very matter. The resources received will enable operationswhich will make people return to the museum.

That means breaking the stereotype.Obviously, this is difficult and time-consuming. Statistics are

not favourable for us: few visitors come to the museum. Yet thiswill change: visiting the museum will become a most trendy thingsoon.

At the same time, I would not like to strain the budget ofeither the Marshal or the Minister of Culture. The RegionalOperational Programme offers many opportunities and we willdraw on them as much as we can. My dream is to read in the localpress that "beneficiaries include, as usual, the National Museumin Kielce".

This dream of yours has already partly come true. Yes, partly. The Museum is a beneficiary of one of the pro-

grammes. With the resources received therefrom, we will beimplementing two projects: modernization of the Obl´gorekbranch which is beginning in August this year, as well as renova-tion works at the Bishops' Palace which are scheduled for nextyear. We will also enhance the appeal of the Italian garden. Thisis just the beginning.

I wish the museum to develop: another direction for change islinked to the implementation of a cultural dialogue project whichwill be housed at the Rynek branch. I imagine this as a modernstory-telling museum which speaks of dialogue, and not pogroms,

The National Museum in Kielce

Opening with respect A modern, graphically attractive logotype which resonates with tradition and architecture is the new visual identifying symbol of the National Museum in Kielce. The way it was presented at a press conference at which Marshal Adam Jarubas signed preliminary agreements with cultural institutions under the Regional OperationalProgramme heralds a new opening of the National Museum under Dr ROBERT KOTOWSKI.

Robert Kotowski: historian and holder of a Ph.D. in Humanities;Manager of the National Museum in Kielce; author of many publications in Sandomierz regional history, social history of theinterwar period and women's history. President of the Sandomierzbranch of the Polish Historical Society. Comes from Sandomierz.


intercultural or religious struggles, or other patholo-gies; of the dialogue which has been taking placehere. I am deeply convinced that this makes sense.Still on the subject of Rynek: in Orla Street there isthe "Zach´ta" Gallery, where some architecturalmodernisation will allow for the creation of theGallery of Modern Art in its own right. I am alreadylooking for possibilities to finance these plans.

At the press conference, you have talked aboutan interesting phenomenon: it is museum cafés thatare frequented by the largest numbers of people.

One should not rage against the reality, but sim-ply accept it. This awareness provides inspirationfor new challenges. A place is needed in which tocontemplate art over a cup of good coffee, browsethrough museum publications, think, and talk. Wewill create such a place on the museum premises.We have already embarked on some formal proce-dures in relation thereto. We are going to conductnecessary works to bring the gunpowder tower tolife: it will house a café with a view balcony as wellas a venue for theatrical groups to perform.

So the museum is being brought to life.Brought to life and opened to anybody – from

kindergarten children, through school and universi-ty students. We have already made preliminaryarrangements with Prof. Regina Renz, President ofthe Jan Kochanowski University, and Prof. Stanis∏awAdamczak, President of the Kielce University ofTechnology. We are all interested in co-operation.

We have already commenced the formation andimplementation of procedures geared at our obten-tion of the ISO quality certificate. We will probablybe Poland's first National Museum to receive thiscertificate. I think that we can do this in six months;of course, we could skip that because it is not oblig-atory, but I see no reason why it should not be done.For me, this is the opening balance. Basing on plansand ideas, we will shape the museum's mission.

There are many people of Kielce who are out-standing artists but are not as visible in their hometown as they deserve to be. I want to change that. Ihave already spoken to Prof. Marek Cecu∏a andProf. Leszek Màdzik; we are opening an exhibitionfrom Krzysztof Musia∏'s collections. We would behappy to welcome Rafa∏ Olbiƒski.

Thank you very much.Justyna ˚ukowska


to heritage

www.muzeumkielce.net


Min´∏o w∏aÊnie 18 lat od historycznego dnia, gdy po raz pierwszy po II wojnie Êwiatowej w Polsce odby∏a si´ sesja gie∏dy papierówwartoÊciowych. WÊród pićiu pierwszychnotowanych na parkiecie spó∏ek znalaz∏ si´kielecki Exbud – wówczas gospodarcza dumamiasta i jedna z najbardziej znanych polskichmarek. DziÊ, gdy gie∏da osiàgn´∏a pe∏noletnoÊç, o Exbudzie na rynku papierów wartoÊciowychwszyscy zdà˝yli zapomnieç. W mi´dzyczasie na parkiecie pojawi∏o si´ jednak kilka innychÊwi´tokrzyskich spó∏ek. Ich losy jak na d∏onipokazujà trudnà, ale i fascynujàcà polskà drog´ do kapitalizmu.

Min´∏o w∏aÊnie 18 lat od historycznego dnia, gdy po razpierwszy po II wojnie Êwiatowej w Polsce odby∏a si´ sesja gie∏dypapierów wartoÊciowych. WÊród pićiu pierwszych notowanychna parkiecie spó∏ek znalaz∏ si´ kielecki Exbud – wówczas gospo-darcza duma miasta i jedna z najbardziej znanych polskich marek.DziÊ, gdy gie∏da osiàgn´∏a pe∏noletnoÊç, o Exbudzie na rynku pa-pierów wartoÊciowych wszyscy zdà˝yli zapomnieç. W mi´dzycza-sie na parkiecie pojawi∏o si´ jednak kilka innych Êwi´tokrzyskichspó∏ek. Ich losy jak na d∏oni pokazujà trudnà, ale i fascynujàcàpolskà drog´ do kapitalizmu.

Na liÊcie Êwi´tokrzyskich firm, które zadebiutowa∏y w tzw.publicznym obrocie, jest sporo „gwiazd jednego sezonu” – zna-nych, ulubionych przez inwestorów, dajàcych zarobiç, ale w koƒ-cu z ró˝nych przyczyn znikajàcych z parkietu. Elitarny Exbud,uznawany za najlepszà z pićiu pierwszych gie∏dowych spó∏ek,przej´ty przez szwedzkiego potentata Skanska S.A., zosta∏ wch∏o-ni´ty przez grup´ kapita∏owà nowego w∏aÊciciela i wycofanyz gie∏dy. Dla Kielc oznacza∏o to presti˝owà degradacj´ firmy doroli jednej z wielu filii koncernu.

Wycofani po przejćiach

W gie∏dowe Êlady swojego konkurenta posz∏y inne firmy z tzw.kieleckiego zag∏´bia budowlanego. W ciàgu kolejnych lat na gie∏-dzie znalaz∏y si´ Mitex S.A., Pia Piasecki S.A. i KPBP BICK S.A. 16kwietnia 2009 r., kiedy to gie∏da uroczyÊcie Êwi´towa∏a „osiem-nastk´”, ˝adnej z nich nie by∏o ju˝ jednak na parkiecie. Mitexw pewnym sensie podzieli∏ losy Exbudu; po przejćiu przez fran-cuskà Grup´ Eiffage, decyzjà nowych w∏aÊcicieli zosta∏ z rynku pa-pierów wartoÊciowych wycofany. W innej formie wcià˝ jednak ist-nieje. Gorzej powiod∏o si´ spó∏ce Pia Piasecki. Ta, po seriisukcesów, odnoszonych g∏ównie na budowlanym rynku Warszawy,wpad∏a w k∏opoty finansowe, które zakoƒczy∏y si´ spektakular-nym bankructwem. Dla wi´kszoÊci obserwatorów by∏ to szok, bofirma, startujàca z pozycji ma∏ego zak∏adu rzemieÊlniczego, w krót-kim czasie zdà˝y∏a osiàgnàç pozycj´ jednej z kilkunastu najwi´k-

szych spó∏ek tej bran˝y w kraju. Równie˝ KPBP BICK, czyli popu-larna „Przemys∏ówka”, swojà mniej wićej pó∏wiecznà histori´ za-koƒczy∏a wyprzeda˝à majàtku, wizytami komorników, a w koƒcu– og∏oszeniem upad∏oÊci. WczeÊniej „Przemys∏ówka” zosta∏a prze-j´ta przez warszawski Mostostal Export. Do dziÊ trwa dyskusja, naile to przejćie przyczyni∏o si´ do bankructwa kieleckiej firmy.

NajÊwie˝szy przyk∏ad zakoƒczonych niepowodzeniem dzia∏aƒnotowanej na gie∏dzie Êwi´tokrzyskiej spó∏ki to casus OdlewniPolskich S.A. ze Starachowic. Firma, powsta∏a w ramach GrupyKapita∏owej Exbudu, by∏a ju˝ o w∏os od bankructwa po przejćiuExbudu przez Skanskà. Uratowana g∏ównie dzi´ki finansowej in-terwencji by∏ego wiceprezesa i krótko prezesa Exbudu, LeszkaWalczyka, ostatnio prze˝ywa ogromne problemy, zwiàzane zes∏ynnà sprawà opcji walutowych. Gwa∏towne odwrócenie trenduumacniania si´ z∏otego doprowadzi∏o Odlewnie do utraty p∏yn-noÊci finansowej.

Ci bankrutujà, co zostajà

Âwiatowy kryzys gospodarczy boleÊnie dotknà∏ te˝ innà firm´z by∏ej stajni Exbudu – Poligrafi´ S.A., znanà w ostatnich latachpod nazwà amerykaƒskiego w∏aÊciciela kieleckiej drukarni – RRDonnelley. Firma, kilka lat temu wycofana z gie∏dy, radzi∏a sobieca∏kiem nieêle. Na poczàtku tego roku kilkusetosobowa za∏ogadowiedzia∏a si´ jednak, ˝e kielecki zak∏ad zostanie zamkni´ty.Przetrwa∏ natomiast drugi zak∏ad firmy – w Starachowicach.

W dwu ostatnich przypadkach zak∏ady produkcyjne w wi´k-szoÊci lub w ca∏oÊci zlokalizowane sà jednak poza regionem; Kiel-ce sà siedzibà spó∏ek-matek.

Gie∏da to presti˝ i mo˝liwoÊç pozyskiwania kapita∏u dla firm.Dla „prostych inwestorów” – miejsce, w którym buduje si´ (lubrujnuje) majàtki. Wszystko to na wi´kszà lub mniejszà skal´ w cià-gu tych minionych 18 lat przetestowaliÊmy. Na inwestycjach w ak-cje Exbudu, Miteksu, Poligrafii, Cersanitu, ZPUE i innych Êwi´to-krzyskich spó∏ek mo˝na by∏o sowicie zarobiç – i wiele osóbrzeczywiÊcie to zrobi∏o. Inni, mniej szcz´Êliwi lub gorzej przewidu-jàcy – utopili swoje pieniàdze. Mamy wić w Kielcach zarównogie∏dowych krezusów, jak i gie∏dowych bankrutów, co tylko po-twierdza starà prawd´, ˝e na parkiecie obowiàzuje ruch dwukie-runkowy, a ca∏a sztuka polega na tym, bo w odpowiednim momen-cie zorientowaç si´, w która stron´ nasza firma odjedzie za chwil´.

Artur Potacza∏a

Dorastanie na parkiecie

Âwi´tokrzyskà gospodark´ wcià˝reprezentujà na GPW w∏oszczow-ska firma Bogus∏awa Wypychewi-cza, ZPUE S.A. – najwi´kszyw kraju producent stacjitransformatorowych, a tak˝espó∏ki ze stajni Micha∏a So∏o-wowa – Echo Investment S.A.,Barlinek S.A. i Cersanit S.A.

OP

IN

IE


Eighteen years have elapsed since the historicday when for the first time after WW2 a session of the stock exchange took place in Poland. Among the first five companies listed on the stock exchange was Kielce's Exbud – the then business pride of the city and one of the best-known Polish brands. Today, with the stock exchange having achieved maturity, Exbud's position on the stock market has been forgotten. In the meantime, some other companies from the Âwi´tokrzyskie region entered the trading floor. Their fates show very well the difficult but fascinating Polish road to capitalism.

The list of Âwi´tokrzyskie companies which made their debuton the so-called primary stock market includes many one-seasonstars – well-known and popular with investors, offering goodreturns, but finally disappearing from the trading floor for a vari-ety of reasons. The elite Exbud, once considered the best of thefirst five listed companies, was taken over by a Swedish tycoon,Skanska S.A., subsumed into the new owner's capital group andwithdrawn from the stock exchange. For Kielce, this has meant aprestigious degradation of the company to the status of but oneof the concern's many branches.

Withdrawn after takeovers

Other companies from the so-called Kielce building industrybasin have followed suit. Over the next couple of years, the stockexchange was entered by Mitex S.A., Pia Piasecki S.A. and KPBPBICK S.A. On April 16, 2009, when the stock exchange was cel-ebrating its eighteenth anniversary, none of them was listed anymore. In a sense, the fates of Mitex and Exbud were similar: afterbeing taken over by the French Eiffage Group, the new owners ofMitex decided that it be withdrawn from the stock market. Yetthe company still exists in another form. The Pia Piasecki compa-ny fared worse. Following a series of successes mainly on theWarsaw building market, the company fell into financial troublewhich culminated in a dramatic bankruptcy. For most observers,this was a shock because the company which a small began ascraftsman's workshop in a short time managed to achieve the sta-tus of one of Poland's largest companies in its field. KPBP BICK,popularly known as "Przemys∏ówka", also ended its roughly-fifty-year-long history with asset sales, visits from debt collectors, andfinally – insolvency. Before that, "Przemys∏ówka" was taken overby the Warsaw Mostostal Export. The debate over how much thiscontributed to the bankruptcy of the Kielce company has contin-ued until today.

The most recent case of failure of a stock exchange listedcompany from the Âwi´tokrzyskie region is that of OdlewniePolskie S.A. in Starachowice. The company was formed withinthe Exbud Capital Group, and was close to bankruptcy upon theSkanska takeover. Saved mainly due to a financial intervention ofthe ex-Vice-President and short-term President of Exbud, LeszekWalczyk, the company has been going through enormous prob-lems in connection with the notorious currency options. A rapidreversal of the Zloty-strengthening trend brought Odlewnie toloss of financial liquidity.

Those who are left go bankrupt

The world's economic crisis has heavily affected another com-pany from the previous Exbud Group, Poligrafia S.A., which wasin recent years known under the name of the American owner ofthe Kielce printing plant, RR Donnelley. The company, with-drawn from the stock market several years ago, was doing quitewell. Early this year, the company's workforce, amounting to sev-eral hundred, were told that the Kielce plant would be closed.The other plant in Starachowice has survived.

The latter two have located most or all manufacturing plantsoutside the region, Kielce remaining the seat of parent companies.

For companies, the stock exchange means prestige and anopportunity to acquire capital. For "simple" investors, it is a placewhere fortunes are made or lost. We have seen all that on a small-er or larger scale over the past eighteen years. One may haveearned very well on investing into the stock of Exbud, Mitex,Poligrafia, Cersanit, ZPUE and other Âwi´tokrzyskie companies;many have actually done so. Those less lucky or not so good atpredicting the future lost their funds. Hence in Kielce we haveboth stock exchange tycoons and losers which only confirms theold saying that there is a two-way traffic on the trading floor, andthe crunch is to recognise at the right moment which way one'scompany is going to turn the next minute.

Artur Potacza∏a

Majority on the trading floor

The Âwi´tokrzyskie economy isstill being represented at thestock exchange by Bogus∏awWypychewicz's W∏oszczowa-basedcompany, ZPUE S.A. – Poland'slargest manufacturer of trans-former substations, as well asMicha∏ So∏owow's companies –Echo Investment S.A., BarlinekS.A. and Cersanit S.A.

OP

INIO

NS

Jan Gajzler – nasz poetaWieczorem ksi´˝yc wstanie nad Katedry wie˝à, –pochy∏y, cichy placyk w srebrnym blasku zaÊnie...– z jasnej tarczy zegara godziny uderzà – i b´dà mnie – w´drowca – odprowadzaç d∏ugo, -a˝ mi si´ bia∏e Êniegi w nowe zmienià baÊnie,a K I E L C E snem si´ stanà i Êwietlanà smugà...

Jednà z zapomnianych postaci zwiàzanych ÊciÊle z dawnymiKielcami, a w∏aÊciwie z literackà tradycjà miasta jest Jan Gajzler. Po-eta urodzi∏ si´ w 1891 r. w Suchedniowie w rodzinie urz´dniczej,z której pochodzi∏o wiele utalentowanych postaci, jak np. próbujà-cy swych si∏ w sztukach pi´knych Stefania Halicka i Feliks Gajzler.Rodzina mia∏a tak˝e swoich wybitnych przedstawicieli w gospodar-ce województwa kieleckiego przed II wojnà Êwiatowà. W∏aÊcicie-lem Zak∏adów Wapiennych w Jaworzni w pobli˝u Kielc by∏ Ed-mund Gajzler, znana postaç wÊród miejscowych przemys∏owców.

Czas nauki to dla Jana Gajzlera pobyt w Warszawie w pierw-szych latach XX w., a potem kontynuacja w Szkole Handlowejw Kielcach, którà ukoƒczy∏ w 1910 r. Trzeba przypomnieç, ˝eszko∏a ta, dzisiejsze Liceum im. Jana Âniadeckiego, to pierwszaprywatna polska szko∏a Êrednia w mieÊcie przed I wojnà Êwiato-wà, powsta∏a w wyniku sprzeciwu spo∏eczeƒstwa wobec domina-cji Rosjan w Królestwie Polskim. Mo˝na powiedzieç, ˝e ukszta∏-towanie talentów poety mia∏o zwiàzek z atmosferà szko∏y,kolegami z ∏aw szkolnych, wÊród których by∏o wielu regionali-stów, znawców najbli˝szej historii i osób zaanga˝owanych w pra-c´ na rzecz powstania Polski niepodleg∏ej.

Jan Gajzler studiowa∏ przez pewien czas na Uniwersytecie Ja-gielloƒskim, ale studiów z powodów materialnych nie ukoƒczy∏.Zajmowa∏ si´ w swoim ˝yciu ró˝nymi pracami, by∏ zarzàdcà fol-warków, sekretarzem nadleÊnictwa, wyk∏adowca j´zyka polskiegoi literatury, po I wojnie Êwiatowej pracowa∏ w Dyrekcji LasówPaƒstwowych w Radomiu, wspó∏pracowa∏ z kieleckà redakcjà re-gionalnego pisma „Radostowa”.

Wa˝nà cz´Êcià jego codziennego ̋ ycia by∏a twórczoÊç. Od naj-m∏odszych lat zdradza∏ uzdolnienia plastyczne, malowa∏ akware-le, rysowa∏. To jednak, co sta∏o si´ jego najwi´kszà pasjà to poezja,której poÊwi´ci∏ si´ bez reszty. Nieuleczalnie chory zmar∏ w Rado-miu w 1940 r. i pochowany zosta∏ wÊród bliskich mu osób w Su-chedniowie.

TwórczoÊç Jana Gajzlera ma nieroz∏àczny zwiàzek z przyrodài pi´knem Gór Âwi´tokrzyskich. Zadebiutowa∏ w 1922 r., aletworzy∏ ju˝ o wiele wczeÊniej, znamy jego poezje z lat I wojnyÊwiatowej, m.in. wiersz „Pokutnik” o kamiennej figurze pielgrzy-ma z Nowej S∏upii. Pisa∏ o go∏oborzu, ¸ysej Górze, modrzewiach,sosnach, przydro˝nych kapliczkach. Mo˝na powiedzieç, ˝e sta∏si´ nieocenionym i niedocenionym piewcà naszych najbli˝szychokolic. Jego wiersze, w swej formie troch´ archaiczne, nie wesz∏ydo kanonu literatury polskiej. Trzeba jednak stwierdziç, ˝e bez ta-kich poetów, czujàcych si´ dobrze wÊród szumu drzew, Êledzàcychblask ksi´˝yca wy∏aniajàcego si´ zza szczytów górskich, piszàcycho ogrodach i ma∏ych uliczkach, nie by∏oby lokalnej tradycji, umi-∏owania ka˝dego zakàtka naszej najbli˝szej ojczyzny.

Nale˝y pami´taç o postaci Jana Gajzlera, szczególnie wtedy,gdy ze szczytu ¸ysicy, lub spod klasztoru na Âwi´tym Krzy˝u spo-glàdamy przed siebie widzàc oczami wyobraêni nieistniejàcy ju˝Êwiat, z którego poeta czerpa∏ inspiracj´ do swej twórczoÊci.

dr Jan G∏ówkaMuzeum Historii Kielc

25-303 KIELCE, ul. Âw. Leonarda 4, tel. 48 41 3405520


WC

ZO

RA

J

www.muzeumhistoriikielc.pl

When the evening moon rises above the cathedral spire, –the sloping, quiet square falls asleep in silvery glimmer...– the light-faced clock strikes the hours – which will follow me, a traveller, a long way, –till my white snows turn into new tales,and K I E L C E becomes a dream and but a bright line...

One of the forgotten figures closely connected with the oldKielce, and – to be precise – with the city's literary tradition, is JanGajzler. The poet was born in 1891 in Suchedniów, in a clerk'sfamily from which originated many talented individuals such asStefania Halicka and Feliks Gajzler who tried their hands at finearts. Before WW2, the family also had its outstanding represen-tatives in the economy of the Kielce voivodeship. The LimestonePlant at Jaworznia near Kielce was owned by Edmund Gajzler,well known to local business people.

Jan Gajzler received his education in Warsaw in the early 20thcentury, which he then continued at the School of Commerce inKielce, from which he graduated in 1910. It must be said that this

school, today's Jan Âniadecki Secondary School, was Poland's firstprivate secondary school located in a town before WW1. It wasfounded as a result of social rebellion against Russian dominationof the Kingdom of Poland. It may be said that the shaping of thepoet's talent was connected with the school atmosphere and hisschool mates who included many regionalists, experts at recenthistory and those involved in the work towards formation ofindependent Poland.

For some time, Jan Gajzler studied at the JagiellonianUniversity, but he never completed his course due to financial rea-sons. In his lifetime, he did a variety of jobs: he was a manor farmmanager, a forestry office secretary and a lecturer in the Polishlanguage and literature; after WW1 he worked for theManagement Board of the State Forests in Radom and co-operat-ed with the Kielce editors of the "Radostowa" local magazine.

Writing poetry was an important part of his life. Since hischildhood, he had a gift for visual arts, he did watercolour paint-ing and drawing. His greatest passion, however, was poetry, towhich he wholly dedicated his life. Incurably ill, he died inRadom in 1940 and was buried among his relatives inSuchedniów.

Jan Gajzler's art is inseparably connected with nature andbeauty of the Âwi´tokrzyskie Mountains. He made his debut in1922, but had been writing much earlier: his WW1 poems arewell known, and include the poem entitled "The Penitent" aboutthe stone statue of Nowa S∏upia. Gajzler wrote about the moun-tain rock rubble, ¸ysa Góra Mt., larch and pine trees, and road-side shrines. It can be stated that he became an invaluable andunderappreciated bard of our nearest surroundings. His poems,somewhat archaic in form, have never entered the canon of Polishliterature. Yet it has to be admitted that without poets who feelgood among the swoosh of trees, who follow the moonshine as itappears from beyond the hills or who write about gardens andnarrow lanes, there would be no local tradition and love for everylittle nook of our most immediate homeland.

Jan Gajzler ought to be remembered, particularly when onelooks down from the top of ¸ysica Mt. or the Âwi´ty Krzy˝monastery into the no-longer-existent world proffered by one'simagination, from which the poet drew his inspiration as well.

Dr Jan G∏ówkaThe Kielce History Museum

25-303 KIELCE, ul. Âw. Leonarda 4,Tel. 48 41 3405520


Jan Gajzler – our poet

YE

ST

ER

DA

Y

fot.

ze z

bior

ów M

uzeu

m

www.muzeumhistoriikielc.pl

KH-KIPPER – producent zabudów wywrotek dla pojazdów ci´˝arowych 8x4, 8x6, 8x8, 6x4, 6x6 oraz 4x2 4x4o masie ca∏kowitej powy˝ej 12 t.– wywrotki tylnozsypowe pó∏okràg∏e half-pipe (rynna)– wywrotki tylnozsypowe z p∏aska pod∏ogà– wywrotki dwustronne lewo-ty∏ z burtà otwieranà hydraulicznie– wywrotki trójstronne typu ci´˝kiego i lekkiego– wywrotki specjalnego przeznaczenia (kopalnia)– przyczepy i naczepy wywrotki– przyczepy niskopodwoziowe do przewozu maszyn– zabudowy skrzyniowe sta∏e– zabudowy kontenerowe– nowoczesne systemy przykrycia ∏adunku– sprzeda˝, monta˝ i serwis samochodowych ˝urawi hydraulicznych

oraz hydrauliki si∏owej

Firma KH-KIPPER z podkieleckiego Kajetanowa specjalizuje si´w produkcji zabudów przeznaczonych do transportu ci´˝kiego napodwoziach samochodów ci´˝arowych od ponad 11 lat. Zdoby∏azaufanie i uznanie wielu klientów poprzez staranne wykonanie za-budów oraz solidnà konstrukcj´ gwarantujàcà bezproblemowà eks-ploatacj´. Moce produkcyjne KH-KIPPER w 2008 roku przekroczy∏y1500 sztuk, a firma jest wiodàcym polskim producentem ci´˝kichzabudów wywrotek. Ka˝da wyprodukowana w KH-KIPPER wywrot-ka posiada dokumentacj´ z listami cz´Êci umo˝liwiajàcà sprawnàprodukcj´ i identyfikacj´ wywrotki w przysz∏oÊci. Umo˝liwia to tak-˝e sta∏e udoskonalanie konstrukcji. Przy produkcji zabudów zawszeuwzgl´dnione sà zalecenia monta˝owe producentów podwozi.

Wysokà jakoÊç zabudów produkowanych przez KH-KIPPER potwierdza m.in. uzyskany w 2002 roku certyfikat ISO 9001:2000.

Kontakty: / Where to find us: KH-KIPPER Sp. z o.o., Kajetanów k. Kielc (Kajetanów near Kielce)Tel.: +48 41 301 15 69, Fax.: +48 41 301 13 03www.kh-kipper.pl, [email protected]

Dzia∏ handlowy / SalesMicha∏ Sosnowski [email protected] 502 373 265 Mariusz Zasoniewicz [email protected] 509 255 379Andrzej Kamionka [email protected] 502 749 738Tomasz Kasperkiewicz [email protected] 502 230 729¸ukasz Karczewski [email protected] 515 106 360Ewelina Ptak [email protected] 500 126 841

KH-KIPPER – production of tipper bodies for 8x4, 8x6, 8x8, 6x4, 6x6 and 4x2 4x4 chassis with GVW over 12 tons.– rear half pipe tippers (U-shaped)– flat-bottom rear tippers– two way left-rear tippers with hydraulic opened side– three way heavy duty and light duty tippers– special use tippers (mining)– tipper trailers and semi trailers– low bed trailers for machine transport– fixed box bodies– containers– modern cargo cover systems– sales, installation and service of hydraulic cranes

and hydraulics system

KH-KIPPER is specializing in the production of heavy transporttipper bodies for over eleven years. As a result of quality and goodconstruction which guarantees no-problem operation, theCompany has gained the trust and recognition of numerous cus-tomers in Europe. The KH–KIPPER 2008 manufacturing capacityexceeded 1500 units, Company is Poland's leading manufacturer ofheavy tipper bodies. Each tipper made by KH–KIPPER comes com-plete with part-listing documentation which enables efficient tipperproduction and future identification. This also facilitates continuingimprovement of tipper construction. Body production always takesinto account chassis manufacturers' body building recommenda-tions.

The high quality of the KH–KIPPER bodies has been testified toby the Company's receipt of the ISO 9001:2000 Certificate in 2002.

Nasze wywrotki, Twój sukces / Our tippers, your success


Informacja TurystycznaTourist Information

Informacja Turystyczna

25-506 Kielce, Pl. Niepodleg∏oÊci 1 (Dworzec PKP), I p.tel./fax 48 41 345 86 81, 367 64 36www.um.kielce.pl/turystyka/

Centrum Informacji Turystycznej Województwa Âwi´tokrzyskiego

25-033 Kielce, ul. Âciegiennego 2 (WDK)tel. 48 41348 00 60www.swietokrzyskie.pl

Punkt Informacji Turystycznej Âwi´tokrzyski Oddzia∏ PTTK

25-008 Kielce, ul. Sienkiewicza 29tel. 48 41 344 77 43, fax 48 41 344 59 14www.pttkkielce.pl

Punkt Informacji Turystycznej Oddzia∏ PTTK im. A. Patkowskiego

27-600 Sandomierz, Rynek 12tel. 48 15 832 23 05, 832 26 82www.pttk-sandomierz.pl

Punkt Informacji Turystycznej – Dworek Miko∏aja Reja

28-362 Nag∏owice, ul. Kacpra Walewskiego7tel. 48 41 381 45 70 www.naglowice.glt.pl

Punkt Informacji Turystycznej

26-006 Nowa S∏upia, ul. Âwi´tokrzyska 18tel. 48 41 317 76 26, 317 70 13www.nowaslupia.pl

Centrum Informacji Turystycznej

26-004 Bieliny, ul. Partyzantów 17tel. 48 41 302 50 89www.bieliny.pl

Basic Statistical Data

The Voivodeship is divided into 13 districts (poviats) + city of Kielce(city with poviat rights)and 102 municipalities (gminas)

1,273,100 inhabitants(3.4% of Poland’s population)

11,691 km2

(3.7% of Poland’s total area)

The region’s unemployment rate is 15%

180 km away from Warsaw – the capital of Poland

The capital of the region is the city of Kielce, located within the distance of 120-180 km from Poland’s other major cities – Kraków, Katowice and ¸ódê.

Kielce (the region’s capital) is inhabited by 200,000 people

Âwi´tokrzyskie Voivodeship Office:

25-516 Kielce, Al. IX Wieków Kielc 3,Tel./Fax: +48 41 342 13 33www.kielce.uw.gov.pl, e-mail: [email protected]

Municipality of Kielce:

Rynek 1, 25-303 Kielce, Tel. +48 41 367 61 06Fax +48 41 344 27 63,www.um.kielce.pl, e-mail [email protected]

Marshal’s Officesof Âwi´tokrzyskie Voivodeship:

25-516 Kielce, Al. IX Wieków Kielc 3,Tel. +48 41 342 18 78, Fax +48 41 344 52 65www.sejmik.kielce.pl

Âwi´tokrzyskieVoivodeship

GoÊç TargowyTrade Fair Guest


...is the second project implemented by the City Hall, whosemain objective is to prevent economic stagnation in the City, theKielce Metropolitan Area (KMA) and the Region. (The first projectwas entitled "As an Entrepreneur, I Run My Own Business:Economic Activation of KMA Residents", thanks to which thirty-one KMA citizens will receive subsidies aimed at establishingtheir own businesses).

The project's main objective is to prepare the Investor ServicesCentre, already in operation within the City Hall, for acquisition of newdirect investment projects for Kielce and the KMA in three specific sec-tors: building, trade fairs and trade-fair-related services, as well asfounding modern company services centres.

The project will demonstrate the KMA potential and its positionamong Poland's other cities and metropolitan areas in three selectedsectors. Subsequently, recognised Polish experts will advise on how todevelop attractive investment offers and who – i.e. which of the worldand European markets – to aim them at so as to strengthen the statusof the KMA in the building, trade fairs and trade-fair-related service

sectors, as well as obtaining a strong position in terms of establishingmodern company services centres.

Employees of the City Hall and other institutions dealing withacquisition of and service provision to foreign investors as well as eco-nomic activation and promotion will attend training sessions inPoland and abroad. The direct result of these training sessions will bean agreement arrived at with the experts' assistance concerning theco-operation of ca. twenty institutions (including self-governmentsand business-related establishments) geared at fast and professionalservice provision to foreign investors in Kielce, the KMA and the Âwi´-tokrzyskie region.

More information can be obtained fromKielce City HallStructural Project and City Strategy DepartmentInvestor Services Centre [email protected] www.invest.kielce.pl; Tel. 041 36 76 557

...to drugi realizowany przez Urzàd Miasta Kielce projekt, któ-rego celem nadrz´dnym jest zapobieganie skutkom stagnacji go-spodarczej Miasta, Kieleckiego Obszaru Metropolitalnego (KOM)i Regionu (dla przypomnienia pierwszy projekt to „Jestem przed-si´biorczy – mam firm´. Aktywizacja gospodarcza mieszkaƒcówKOM”, dzi´ki któremu 31 mieszkaƒców KOM uzyska dofinanso-wanie na za∏o˝enie swojej w∏asnej firmy).

G∏ównym celem projektu jest przygotowanie funkcjonujàcegow strukturach Urz´du Miasta Centrum Obs∏ugi Inwestora do pozyski-wania nowych bezpoÊrednich inwestycji zagranicznych dla Kielc i KOMw trzech okreÊlonych sektorach: budownictwa, sektora targowegoi us∏ug oko∏otargowych oraz tworzenia nowoczesnych centrów us∏ugdla firm.

Projekt poka˝e potencja∏ KOM i jego pozycj´ na tle innych miasti obszarów metropolitalnych Polski w trzech wybranych sektorach. Na-st´pnie, uznani polscy eksperci doradzà, w jaki sposób konstruowaçprzyciàgajàcà uwag´, wyró˝niajàcà si´ ofert´ inwestycyjnà oraz do ko-go jà skierowaç, na jakie rynki Êwiatowe i europejskie, aby wzmocniç

pozycj´ KOM w sektorze budownictwa, us∏ug targowych i oko∏otargo-wych, oraz zdobyç mocnà pozycj´ w przypadku tworzenia nowocze-snych centrów us∏ug dla firm.

Pracownicy Urz´du Miasta oraz instytucji zajmujàcych si´ pozyski-waniem, obs∏ugà inwestorów zagranicznych oraz aktywizacjà i promo-cjà gospodarczà b´dà si´ tak˝e szkoliç w kraju i zagranicà, a bezpo-Êrednim rezultatem szkoleƒ b´dzie wypracowane pod okiemekspertów porozumienie o wspó∏pracy ok. 20 podmiotów (m.in. samo-rzàdów, instytucji otoczenia biznesu) w celu szybkiej i profesjonalnejobs∏ugi inwestorów zagranicznych trafiajàcych do Kielc, KOM i regionuÊwi´tokrzyskiego.

Wi´cej informacji:Urzàd Miasta KielceWydzia∏ Projektów Strukturalnych i Strategii MiastaCentrum Obs∏ugi Inwestora [email protected] www.invest.kielce.pl; tel. 041 36 76 557

KonkurencyjnoÊç Kielc poprzez innowacyjne dzia∏ania Centrum Obs∏ugi Inwestora...

Kielce's Competitiveness Due to InnovativeOperations of the Investor Services Centre...

Europejski Fundusz Spo∏eczny

Projekt wspó∏finansowany przez Uni´ Europejskà z Europejskiego Funduszu Spo∏ecznego i bud˝etu paƒstwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego

Informacje z Ratusza / From the City Hall


MUZEA / MUSEUMSMuzeum Narodowe w Kielcach Pa∏ac Biskupów Krakowskich (National Museum in Kielce – the Krakow Bishops’ Palace)

25-010 Kielce, pl. Zamkowy 1, tel. 41 344 40 14,kasa biletowa 41 344 23 18, www.muzeumkielce.net, e-mail: [email protected]: wtorek-niedziela 10-18, Ceny biletów: normalny 10 z∏, ulgowy 5 z∏. Dzieƒ wolnego wst´pu na sta∏e ekspozycje: sobota.Ekspozycje sta∏e: Wn´trza zabytkowe z XVII i XVIII w.;Galeria malarstwa polskiego i europejskiej sztukizdobniczej; Dawne uzbrojenie europejskie i wschodnie; Sanktuarium Marsza∏ka Józefa Pi∏sudskiego, ogród w∏oski.

Open: Tue-Sun 10-18. Admission: adults PLN 10, students PLN 5.Permanent exhibition: Authentic interiors from 17th and 18th centuries. Historic European and Eastern Armaments. The Sanctuary of Marshal Józef Pi∏sudski. North Wing – Gallery of Polish Painting and Decorative Art – from the begin-ning of 17th century to 1939. Italian-style garden.

Muzeum Historii Kielc(Kielce History Museum)

25-303 KIELCE, ul. Âw. Leonarda 4, tel. 48 41 340 55 20www.muzeumhistoriikielc.plCzynne: wtorek, czwartek, sobota, niedziela i Êwi´ta 9-16, Êroda 10-18, piàtek 10-21. Ceny biletów: normalny 6 z∏, ulgowy 3 z∏, rodzinny (do 4 osób) 10 z∏. W niedziele wst´p bezp∏atny.Wystawa sta∏a: Z dziejów Kielc.

Open: Tue, Thu, Sat, Sun 9-16, Wed 10-18, Fri 10-21.Admission: adults PLN 6, students PLN 3, family PLN 10.

Muzeum Diecezjalne w KielcachDiocesan Museum in Kielce

25-013 Kielce, ul. Jana Paw∏a II 3, tel. 41 344 58 20 www.muzeum.kielce.plCzynne: wtorek, Êroda, piàtek, sobota 9-16, czwartek12-18. Ceny biletów: normalny – 5 z∏; grupowe – 3 z∏

Open: Tue, Wed, Fri, Sat 9-16, Thu 12-18.Admission: PLN 5, group tickets PLN 3.

Muzeum Lat Szkolnych Stefana ˚eromskiego (Novelist Stefan ˚eromski’s Museum)

25-013 Kielce, ul. Jana Paw∏a II 5, tel. 41 344 57 92, www.muzeumkielce.net

Czynne: wtorek, czwartek, piàtek, niedziela 9-15.30,Êroda 11-17.30 Ceny biletów: normalny 4 z∏, ulgowy 2 z∏. Dzieƒ wst´pu wolnego: niedziela.Ekspozycja sta∏a: Wystawa materia∏ów biograficznychi literackich z m∏odzieƒczych lat pisarza.

Open: Tue, Thu, Fri, Sun 9-15.30, Wed 11-17.30. Admission: adults PLN 4, students PLN 2.Permanent exhibition: Biographical and literary docu-ments of the novelist’s youth.

Galeria Wspó∏czesnej Sztuki Sakralnej„Dom Praczki”(“Dom Praczki” Gallery of ContemporaryEcclesiastical Art)

25-009, Kielce ul. Zamkowa 5/7, tel. 41 360 00 02www.sacrumkielce.net, e-mail: [email protected]: wtorek – piàtek 11-18, sobota-niedziela 10-17. Ceny biletów: 2 z∏. We wtorki wst´p bezp∏atny.W zbiorach galerii znajdujà si´ prace wybitnych polskich twórców, takich jak m.in.: Tadeusz Kantor,W∏adys∏aw Hasior, Jerzy Nowosielski, Marian Czapla,Adam Myjak. Mo˝na tu oglàdaç rzeêby, obrazy, instalacje i fotografie.

Open: Tue-Fri 11-18, Sat-Sun 10-17.Admission: PLN 2.

Muzeum Zabawek i Zabawy (Museum of Toys and Games)

25-367 Kielce, pl. WolnoÊci 2tel.: 41 34 440 78 tel./fax: 41 34 448 19 www.muzeumzabawek.eue-mail: [email protected] czynne wtorek – niedziela w godz. 9-17Ceny biletów: normalny – 8 z∏; ulgowy – 4 z∏ Rezerwacja dla grup zorganizowanych: tel./fax 41 34 440 78, 41 34 448 19Wystawy czasowe Muzeum Zabawek i Zabawy: LalkiÊwiata – strojnisie, ikony, fetysze – maj 2010 r.;Modelarstwo – zabawa nie tylko dla dzieci – wrzesieƒ2009 r., Koniki, Âwi´tokrzyski stragan – maj.Wystawy sta∏e: Pobawmy si´ w szko∏´; Misie w lesie;Weso∏a Gromada; Popo∏udniowa herbatka; Nababcinym strychu; Bohaterowie naszych ulubionychbaÊni, Teatru Lalki i Aktora „KubuÊ”.Open: Tue-Sun 9-17. Admission: adults PLN 8, students PLN 4.

Muzeum Wsi Kieleckiej i Park Etnograficzny w Tokarni (Tokarnia Heritage Park)

25-013 Kielce, ul. Jana Paw∏a II 6, tel. 41 344 92 97, 41 344 50 06www.mwk.com.pl, e-mail: [email protected] Etnograficzny Muzeum Wsi Kieleckiej, Tokarnia 303, 26-060 Ch´ciny, tel. 41 315-41-71otwarte: maj-czerwiec g. 9-18; lipiec-sierpieƒ 10-18.ceny biletów: 10 i 5 z∏.Zabytkowa zagroda Czernikiewiczów w Bodzentynie,ul. 3 Maja 13 sta∏a ekspozycja etnograficzna – wn´trza mieszkalne od 1809 do 1920 r., czynna codziennie oprócz poniedzia∏ków i Êwiàt 9-17.Pomnik Mauzoleum w Michniowie(26-130 Suchedniów, tel. 41 2545162) czynne 8-16, zwiedzanie po uprzedniej rezerwacjitelefonicznej. Wst´p bezp∏atny.

The Heritage Park, located in the village of Tokarnia, contains monuments of 18th and 19th century archi-tecture of the Âwi´tokrzyskie Mountains region.Open: may-june 9-18, july-august 10-18.Admission: adults PLN 10, students PLN 5.

Muzeum Henryka Sienkiewicza w Obl´gorku(Novelist Henryk Sienkiewicz’s Museum in Obl´gorek)

26-067 Obl´gorek gm. Strawczyn, tel. 41 303 04 26 www.muzeumkielce.net, e-mail: [email protected]: wtorek – niedziela 10-17.15Ceny biletów: normalny 8 z∏, ulgowy 4 z∏.Muzeum urzàdzone w pa∏acyku ofiarowanym Sienkiewiczowi w 1900 r. – wraz z majàtkiem ziemskim – ze sk∏adek spo∏ecznych na 25-lecie pracytwórczej. Otoczony pi´knym starym parkiem budynekwzniós∏ warszawski architekt Hugo Kuder. Ekspozycjaobejmuje oryginalne wn´trza pa∏acyku z czasów Sienkiewicza oraz wystaw´ biograficznà. (czas zwiedzania 60 min.)Odtworzony zosta∏ wystrój mieszkania pisarza oraz wystawa biograficzno-literacka.

Reconstructed interiors of Sienkiewicz’s apartment and the exhibition devoted to writer’s life and works.Temporary exhibition: Sienkiewicz’s passion for hunting and travellingOpen: Tue-Sun 10-17.15. Admission: adults PLN 8, students PLN 4.

Muzeum Misyjne Misjonarzy OblatówMaryi Niepokalanej na Âwi´tym Krzy˝u(Oblate Fathers’ Mission Museum at Âwi´ty Krzy˝)

26-004 Bieliny, gm. Nowa S∏upia, tel. 41 317 70 21 www.swietykrzyz.plOtwarte: poniedzia∏ek – sobota 9-17, niedziela 12.15-17 (nieczynne w czasie nabo˝eƒstw)Op∏ata dobrowolna, bilet wst´pu do krypty: normalny 2 z∏, ulgowy 1 z∏.

Open: Mon-Sat 9-17, Sun 12.15-17 (closed during church services). Admission to vault: adults PLN 2, students PLN 1.

Muzeum im. Przypkowskich (Muzeum Zegarów)(The Przypkowski Family’s Clock Museum)

28-300 J´drzejów, ul. KoÊciuszki 7/8, tel. 41 386 24 45, 41 386 11 56www.muzeum.jedrzejow.pl, [email protected]: wtorek – niedziela 8-16Ceny biletów: normalny – 10 z∏, ulgowy – 7 z∏

Open: Tue-Sun 8-16. Admission: adults PLN 10, students PLN 7.


Muzeum im. Or∏a Bia∏ego w Skar˝ysku-Kamiennej(The White Eagle Museum in Skar˝ysko-Kamienna)

26-100 Skar˝ysko-Kamienna, ul. S∏oneczna 90, tel. 41 252 02 31www.orzelbialy.skarzysko.org, e-amil: [email protected]: codziennie 8-20Ceny biletów: normalny 6 z∏, ulgowy 3 z∏.Skar˝ysko-Kamienna powsta∏o w latach 20. XX w.z po∏àczenia kilku ma∏ych miejscowoÊci, w ramach budowy Centralnego Okr´gu Przemys∏owego. By∏ooÊrodkiem przemys∏u metalowego i zbrojeniowego.Muzeum obejmuje wystaw´ z historii regionu w latachII wojny Êwiatowej i wyrobów skar˝yskich zak∏adówzbrojeniowych umieszczonà w dawnym budynku

dozoru hutniczego w Rejowie. Obok bogata plenero-wa wystawa broni i uzbrojenia wojskowego m.in. sa-moloty i kuter torpedowy. (czas zwiedzania 90 min.)

Open: Daily 8-20. Admission: adults PLN 6, studentsPLN 3.

GALERIEGaleria Biuro Wystaw Artystycznych(Art Exhibition Gallery)Galeria „Na Pi´trze” (“Na Pi´trze” Gallery)

25-509 Kielce, ul. LeÊna 7, ww.bwakielce.wici.infotel. 41 344 63 19Czynna: poniedzia∏ek-piàtek 8-17, niedziela 11-15. Ceny biletów: normalny 3 z∏, ulgowy 2 z∏. Sprzeda˝ dzie∏ sztuki codziennie 8-17.

Sale of works of arts daily 8-17.Open: Mon-Fri 8-17, Sun 11-15.Admission: adults PLN 3, students PLN 2.

Galeria „Piwnice” (“Piwnice” Gallery)

25-509 Kielce, ul. LeÊna 7, tel. 41 344 49 42www.bwakielce.wici.info, e-mail: [email protected]: poniedzia∏ek-piàtek 11-17, niedziela 11-15.Ceny biletów: normalny 3 z∏, ulgowy 2 z∏.

Open: Mon – Fri 11-17, Sun 11-15.Admission: adults PLN 3, students PLN 2.

Galeria Fotografii ZPAF-BWA(ZPAF-BWA Gallery of Photography)

Kielce, ul. Planty 7, tel. 41 344 76 36 Czynna: poniedzia∏ek i piàtek 10-16, wtorek, Êroda,czwartek 11-17. Wst´p wolny

Open: Mon, Fri 10-16, Tue, Wed, Thu 11-17Admission: free

Galeria Zielona (“Zielona” Gallery)

28-100 Busko-Zdrój, al. Mickiewicza 7, tel. 41 378 71 91, e-mail: [email protected]

Galeria czynna: wtorek – sobota 11-17, niedziela 11-15.Ceny biletów: normalny – 3 z∏, ulgowy – 2 z∏, grupowy – 5 z∏. Âroda – wst´p wolny.

Open: Tue – Sat 11-17, Sun 11-15.Admission: adults PLN 3, students PLN 2, group ticketsPLN 5, Wed – admission free

Galeria Sztuki Wspó∏czesnej WINDA(“Winda” Gallery of Modern Art)

25-334 Kielce, pl. St. Moniuszki 2b, tel. 41 344 40 32 w. 262 www.galeriawinda.plczynne: poniedzia∏ek-piàtek 10-18, niedziela 12-16 – wst´p wolny

Open: Mon – Fri 10-18, Sun 12-16Admission: free

Muzeum Narodowe, Âwi´tokrzyska Galeria Sztuki Wspó∏czesnej „Zach´ta”(National Museum, “Zach´ta” Âwi´tokrzy-skie Gallery of Modern Art )

25-514 Kielce, ul. Orla 3, tel. 41 344 40 14 w. 238, czynna: wtorek-niedziela 10-18, bilet 5 z∏.

Open: Tue – Sun 10-18, admission: PLN 5.

TEATRTeatr im. Stefana ˚eromskiego(The Stefan ˚eromski Theatre)

25-507 Kielce, ul. Sienkiewicza 32Dyrektor Naczelny i Artystyczny Piotr Szczerskitel. 41 344 75 00, 41 344 47 65, 41 344 60 48 w. 31– impresariat www.teatr-zeromskiego.com.pl e-mail: [email protected]

Filharmonia Âwi´tokrzyska im. Oskara Kolberga(The Oscar Kolberg Âwi´tokrzyskie Music Hall)

25-334 Kielce, pl. St. Moniuszki 2b, skr. poczt 160,Dyrektor Jacek Rogala tel. 41 368 11 40, kasa biletowa 41 365 54 83www.filharmonia.kielce.com.pl, e-mail: [email protected]

Teatr Lalki i Aktora KubuÊ(The “KubuÊ” Puppet and Actor Theatre)

25-304 Kielce, ul. Du˝a 9, tel. 41 344 58 36, 41 368 02 93Dyrektor Naczelny i Artystyczny Irena Draganwww.teatr-kubus.pl, e-mail: [email protected] czynna: wtorek – piàtek 8-13 i na godzin´ przed spektaklem, tel. 41 344 58 36, 41 368 02 93W podziemiach teatru czynna jest Kawiarnia Teatralna JAZZ.

Dom Ârodowisk Twórczych – Pa∏ac Tomasza Zieliƒskiego(The Artists’ House – Tomasz Zieliƒski’sPalace)

25-009 Kielce, ul. Zamkowa 5, tel./fax. 41 368 20 53, 41 368 20 54www.kielcedst.net, e-mail: [email protected]

Kieleckie Centrum Kultury(The Kielce Culture Centre)

25-334 Kielce, pl. St. Moniuszki 2b,tel. 41 344 40 32www.kck.com.pl, [email protected]

Kielecki Teatr Taƒca

25-334 Kielce, Plac Moniuszki 2 B,www.ktt.pl, e-mail: [email protected], [email protected]./fax 041 361 27 46, 041 341 51 77

TURYSTYKAJaskinia „Raj” (“Raj” Cave)

26-060 Chćiny, tel./fax. 41 346 55 18,www.jaskiniaraj.plCzynne: wtorek – niedziela 10-17.Ceny biletów: normalny 16 z∏, dzieci poni˝ej 4 lat bezp∏atnie

Open: Tue – Sun 10-17.Admission: adults PLN 16, under 4 free.

Ruiny zamku w Chćinach(Ruins of the Chćiny castle)Czynne: codziennie od 9 do zmierzchuCeny biletów: normalny 3 z∏, ulgowy 2 z∏.W cenie biletu zawarta jest obs∏uga przewodnika oraz wejÊcie na wie˝´ widokowà.

Open: daily from 9 am until dusk.Admission: adults PLN 3, students PLN 2.A guide’s services and entry to the tower are includedin the ticket price.

Kryta p∏ywalnia Per∏a (“Per∏a” Swimming Pool)

26-052 Sitkówka-Nowiny, ul. Kubusia Puchatka 1,tel. 41 345 96 50, 41 346 52 60 www.perla.maximum.pl, [email protected]: codziennie 6-22Ceny biletów: w godzinach od 6 do 8: normalny 6 z∏, ulgowy 5.50 z∏,czynne: poniedzia∏ek – piàtek 8-22: normalny 8,50 z∏, ulgowy 7 z∏; sobota, niedziela, Êwi´ta 8-22: normalny 10 z∏, ulgowy 8 z∏.Sauna: 3 z∏, czynna: dni powszednie od 15, sobota, niedziela, Êwi´ta od 8.

Open: Daily 6-22.Admission: Daily 6-8: adults PLN 6, students PLN 5.50.Mon-Fri 8-22: adults PLN 8.50, students PLN 7.Sat, Sun, holidays 8-22: adults PLN 10, students PLN 8.

Kryta p∏ywalnia Uroczysko(“Uroczysko” Swimming Pool)

25-900 Kielce, ul. Toporowskiego 96 tel. 41 362 74 71W obiekcie znajduje si´: basen o wymiarach 25x12,5 m, bufet, natryski Czynne: codziennie 7-22.

Open: Daily 7-22

Kielce

kazimierski

buskipińczowski

jędrzejowski

włoszczowski

staszowski

sandomierski

opatowski

ostrowiecki

starachowickiskarżyski

konecki

kielecki

POLSKA

ŚWIĘTOKRZYSKIE

Distance from Kielce Distance from Kielceto the largest to most importantpolish cities border crossings

Kraków 114 km Slovakia 195

¸ódê 140 km Czech Republic 196

Katowice 156 km Ukraine 250

Warszawa 181 km Russia 440

Wroc∏aw 300 km Germany 457

Poznaƒ 354 km

Kielce is a city that has a 9 centuries old history. The city is located in the central Poland and spreads over 109 square kilometers and has about 200 000 inhabitants. Kielce is the seat of the Âwi´tokrzyski Regionand its administrative as well as a large commercial,service and cultural center.This is also a vibrant academic center where are12 higher education institutions graduating annually about 11 thousandyoung people in variousfields, there are 34 foreignlanguage schools.

WELCOME

TO KIELCE

to kielce welcome - magazynkielce.pl lato 2009.pdf · ”kielce – yesterday, today, tomorrow”...

Documents