tijding nr4 2013 4

tijdingLedenblad van de IZB, jaargang 75, nr. 4

• Discipelschap in een dorp

• Meelopen op het tempo van de ander

• Geloven begint bij de doop

Pioniersplek‘Vitamine G’

Henkie

c o l u m n

Da’s de eerste keer dat hier in de zaak iemand zit te bidden’, zei hij. Henkie:

breedgeschouderd en frietboer.

Tussen twee afspraken door was ik gauw even een snackbar ingedoken.

De tijd was voorts kort. ‘Cafetaria Henkie’s’ stond er uitnodigend op een reclamebord

voor de deur. Ik was de enige klant.

‘Mag de muziek even wat zachter?’, vroeg ik na de bestelling. ‘Tuurlijk’, zei Henkie, ‘voor

zo’n nette meneer heb ik wel wat over’. Hij zag aan m’n uitmonstering dat ik niet net

achter de cementmolen vandaan kwam. Nadat ik gebeden had, kwam de voltreffer.

Voor het eerst dat er in zijn zaak iemand voor het eten bad! En nu hij toch aan het

woord was, kwamen de verhalen los. Hij werkte eerst bij de vuilnisophaaldienst, maar

had op een goeie dag een carrièreswitch gemaakt. Voor zichzelf begonnen: een

cafetaria. De zaak liep goed. Kon ook niet anders: de patat smaakte prima; de kroket

ook. Hij ging naar een evangeliegemeente, vertelde hij enthousiast. Een rechttoe-

rechtaan-boodschap. Goeie sfeer. Mooie liederen. Strakke muziek. Al vertellend raakte

hij in vuur en vlam. Ik voelde sympathie voor zijn verhaal. ‘Ja meneer’, riep hij, ‘dat is

wat anders dan hier in de zaak. Als je geestelijk voedsel eet, krijg je nooit meer

honger!’ ‘Die tekst moet je hier aan de muur hangen’, zei ik. Op het moment dat Henkie

zijn bijbeltekst uitsprak, was er een andere klant binnengekomen. ‘Johannes 6 vers 35’,

zei hij adrem. Henkie reageerde verbluft: ‘Ben jij dan ook christelijk? Nooit geweten’.

‘Zeker’, zei de klant. ‘Waar ga jij dan?’ Er volgde de naam van een evangeliegemeente

in de regio. Henkie preekte verder van achter de toonbank. De frituurwalm steeg via de

afzuigkap als welriekende wierook hemelwaarts. Een paar knullen stapten inmiddels

ook binnen. Zij schaarden zich onder het gehoor van Henkie. ‘Misschien goed dat je

ook nog even aan het aardse voedsel denkt’, zei ik tegen Henkie. Na gedankt te hebben,

verliet ik de zaak. Tot de volgende keer! Henkie wordt mijn hofleverancier.

www.cafetariahenkies-ede.nl

Louis Wüllschleger,

directeur

‘

‘Als je geestelijk

voedsel eet,

krijg je nooit

meer honger!’

Hoe missionair is uw kerkblad?

Het kerkblad is een zwaar onderschat communicatie middel.

Het valt op de mat bij trouwe kerkgangers, maar ook bij

randleden, die een dun lijntje met de kerk hebben. Probeer

de recente nummers eens te bekijken door hun bril. Wat staat

er voor hen in? Welk beeld rijst er uit op over geloof en

gemeente-zijn? Is het blad gericht op informatie, of nodigt

het ook uit tot communicatie? Wordt er een brug naar hen

geslagen? Hoe zou dat kunnen?

De IZB biedt medewerkers van kerkbladen zaterdagochtend

8 maart 2014 van 9.30-12.30 uur in Amersfoort een praktijk-

gerichte workshop: Hoe maak ik een aantrekkelijk kerkblad?

Kosten: € 20 per redactie. Aanmelden kan tot uiterlijk

15 februari 2014 per mail naar [email protected].

Eerste doopdienst Wateringse VeldZondag 10 november was een mijlpaal in de

jonge geschiedenis van ‘BOEI 90’, de pioniers-

plek van de IZB en Missionair Werk en Kerk-

groei in Wateringse Veld. Een eerste doop-

dienst, met zeven dopelingen, volwassenen

en kinderen. In 2007 vestigden Arjen en

Annemarie ten Brinke zich als missionaire

pioniers met hun gezin in de Vinexwijk bij

Den Haag. In de afgelopen zes jaar ontstond

er een geloofsgemeenschap, en nu dus de

eerste doopdienst. Ook voor kerkorde-

specialisten was het ook een gedenkwaardig

moment. Arjen ten Brinke is de eerste kerkelijk

werker aan wie officieel sacramentsbevoegd-

heid is verleend (Ordinantie 2-18, voor de

fijnproevers).

Tijding • december 201302

op het tempo vanMeelopen

de ander

Ontmoetingsdiensten voor zoekers

‘Huizen’, zei je? Dat is toch dat Gooise gereformeerde

bonds-dorp? Hebben ze daar een evangelist nodig?’

Jan Verkerk heeft vaak meegemaakt dat de wenk-

brauwen werden opgetrokken, als hij zich voorstelde.

Dan moesten er eerst een paar voor oordelen omge-

kegeld, voordat hij aan zijn verhaal kon toekomen.

Een paar dagen geleden was hij nog op bezoek bij een

man, die net een mislukte zelfmoordpoging achter de rug

had. ‘Zijn afscheidsbrief had hij hier bezorgd. Toen ik hem

thuis opzocht zat het bloed nog aan zijn polsen.’

Wie dacht dat Jan Verkerk een stil en gerust leven leidt in

een christelijke enclave, hoeft maar een paar van dit soort

praktijkverhalen te horen.

‘De Voedselbank floreert hier; onder de cliënten zijn ook

gemeenteleden. Daarin is Huizen niet uniek. Elk uit de

kluiten gewassen dorp, zou wel een evangelist kunnen

gebruiken. Hier hebben buitenkerkelijken in veel gevallen

vroeger wel een link gehad met de kerk; of iets met een

zondagsschool of christelijke school. Je kunt ergens op

aanhaken.’

Door zijn lange staat van dienst – hij werkt er nu bijna tien

jaar – is hij bekend bij hulpverleners, bij uitvaart-

ondernemers, bij de andere kerken en bij bewoners.

‘Papa had wel iets met het geloof…’, begint dan een

vrouw aan de telefoon. De dominee vindt ze ‘te zwaar’

en met een van de ouderlingen heeft ze problemen. ‘Dan

leid je de uitvaart en ga je na een tijdje nog ’s op bezoek.

Ik gedij het best in missionair-pastorale contacten.’

december 2013 • Tijding 03

‘Wat zou jij doen?’ vraagt hij, terwijl de schuimende

cappuccino voor ons staat. ‘Een jonge vrouw belt me –

nou ja, eerst belde haar moeder, om het gesprek wat

voor te koken. Ze gaat trouwen. Haar man is moslim.

Zij wil graag dat ik hen zegen op hun huwelijksdag.

Geen kerkdienst, geen gemeente, gewoon tijdens de

feestmaaltijd. Daar sta ik dan zo van te kijken. Ze heeft

geen gemakkelijk leven, ze heeft geen band met de kerk,

wel een Bijbel. Met overtuiging vraagt ze me de zegen

van God….’

De Huizer Courant ligt opengeslagen op tafel. ‘Geef mij

de buitenkerkelijke mens maar’ is de kop van een fors

interview, waarin Jan uit de doeken doet waarom hij met

een team vrijwilligers is begonnen met Ontmoetings-

diensten. Het had ook heel wat voeten in de aarde, sinds

hij acht jaar geleden met het idee op de proppen kwam.

‘De noodzaak is in de afgelopen tijd alleen maar

toegenomen.’

Verwonderd

Toen Jan in 2004 aantrad, had hij drie aandachts-

gebieden: het bevorderen van de missionaire bewust-

wording in de vier Hervormde wijkgemeenten, de

toerusting van gemeenteleden en vrijwilligers en het

directe missionaire contact met rand- en buiten-

kerkelijken. In de loop der tijd is het accent behoorlijk

verschoven. De agenda wordt vooral gevuld door die

laatste categorie. En het werk wordt gezegend. ‘Hoeveel

mensen er tot geloof gekomen zijn? Ettelijke tientallen.

Ik sta er soms beschaamd en verwonderd bij te kijken.’

Niet alleen daarom omschrijft hij zichzelf liever als

‘evangelist’ dan als ‘missionair werker’. ‘Die term is me te

versluierend. Evangelist heeft een link met ‘evangelie’, het

schept helderheid over mijn werk. Dat betekent niet dat ik

kwistig bijbelteksten strooiend door het leven ga. Ik wil

graag meelopen, op het tempo van de ander. Slechts

sporadisch bied ik zelf aan om met iemand te bidden of

de Bijbel te lezen. Voor je het weet krijgt dat iets gefor-

ceerds. Maar als ik, zoals eens gebeurde, een vrouw

begeleid die weet dat ze nog drie maanden te leven

heeft, is het een ander verhaal. ‘Ik heb een gat in mijn

leven’ zei ze, ‘en ik geloof dat God het vullen kan.’

Al vrij kort na zijn aantreden ontdekte Jan de zwakke

schakel in het evangelisatiewerk. ‘Er kwamen mensen tot

geloof, ze deden belijdenis en lieten zich dopen. Maar

de kerk slaagde er niet in om hen vast te houden. Het

niveau van de preken is te hoog, de taal staat te ver af

van henzelf en van het gewone leven. Negentig procent

haakte mede daardoor af van de kerk, niet van het geloof.

Ik herinner me een studiedag over dit verschijnsel, dat

zich ook elders voordeed. Hoe wordt een ‘zoeker’ een

‘discipel’; iemand die zijn of haar volwaardige plek

inneemt in de gemeente? Het is te hoog gegrepen. Veel

bekeerlingen zijn eenlingen. Eén keer heb ik het mogen

meemaken dat een heel gezin werd gedoopt, maar

door gaans is een gedoopte de enige christen in de directe

Terug van weggeweestDat is een bekend gezicht: Marius van Duijn, oud-columnist van Tijding.

Negen jaar pionierde hij voor de IZB in Eindhoven, waar onder zijn leiding

de zelfstandige wijkgemeente ‘Het Kruispunt’ ontstond. De afgelopen jaren

werkte hij als predikant in de Hervormde gemeente Rijnsburg en hij maakt

nu de overstap naar ‘De Haven’, de nieuwe misisonaire gemeente in Utrecht-

Kanaleneiland, onderdeel van de Protestantse Gemeente Utrecht.

'Wat denk je: zou God iets

met jou willen?'


sociale omgeving. ‘Sinds ik met geloof bezig ben, is het

een hel in huis’, vertelde iemand me. Een jongen, 22 jaar,

vroeg me eens: ‘Zou God het ook goedvinden als ik

’s avonds voor ik naar bed ga voor mijn eten bid?’

Aan tafel werd hem thuis die ruimte niet gegund.’

Bedenkingen

Omdat de aansluiting met de kerkelijke gemeente vaak

zo moeizaam verloopt, ontwikkelde Jan het plan voor de

Ontmoetingsdiensten. Wekelijks, op zondagochtend, om

10.30 uur, niét in een kerk, maar in een gebouw, dat voor

deze bijeenkomsten ‘De Brug’ is gedoopt. Maar voor het

zover was, zou er nog heel wat water door het Gooimeer

stromen… Wilde Jan soms gemeentestichter worden?

Zou het initiatief niet loszingen van de Hervormde

gemeente? Zou het geen uittocht op gang brengen uit

de andere wijkgemeenten? ‘Ik heb een kras op m’n tong

gepraat’, zegt Jan. Geld was gelukkig geen beletsel. Een

aantal jaren geleden ontving de Hervormde gemeente

een legaat, bestemd voor het missionaire werk. Aan

getalenteerde kaderleden ontbreekt het Jan ook niet. In

het team vrijwilligers zijn allerlei disciplines vertegen-

woordigd: een journaliste, een communicatie specialist,

een organisatiedeskundige, etc. Bedenkingen kwamen

ook van een aantal predikanten, met wie de verstand-

houding overigens altijd goed bleef. Maar het vergde

vasthoudendheid en geduld, om de intenties steeds

helder uiteen te zetten. ‘De discussies brachten mezelf

ook weleens in innerlijke strijd: zoek ik mezelf hierin, of

dien ik God? Geen moment heb ik overwogen om het

bijltje er bij neer te gooien.’

Toen na veel vijven en zessen de kogel door de kerk was,

ging het snel. Er werden twee ambtsdragers bevestigd,

speciaal voor het werk van de Ontmoetingsdiensten.

‘Het is een dienst, met een liturgie. Niet zomaar een

activiteit. Op aanraden van diverse collega’s kozen

we een wekelijkse frequentie.’

Gun mensen de tijd

Begin november was de eerste dienst, met

circa 25 bezoekers die tot de doelgroep behoren.

Voorafgaand aan de dienst is er een inloop met

koffie, zo ook na de dienst. Zang, bijbellezing,

preek en gebed, zijn de vaste elemen ten van

de dienst. Bezoekers kunnen gebeds intenties

noteren in een schrift. Bij de liederenkeuze wordt

er op gelet, dat zoekers ze kunnen meezingen.

Een muziek groep speelt een luisterlied en naar

aanleiding van de verkondiging is er de

mogelijkheid om te reageren. Allemaal vrij sober en toch

aansprekend, zo bleek na de eerste diensten.

Jan: ‘Mijn zoon, die ‘s zondags doorgaans naar De

Doorbrekers gaat, vond de eerste bijeen komst ‘heel chill’.

‘Als alle wijken in Huizen waren als deze, konden ze er

snel een kerk bijbouwen, zei hij.’

Er was een open, uitnodigende sfeer. Door de Oriëntatie-

cursus Christelijk Geloof (van René van Loon/IZB) heb ik

de waarde ontdekt van de vrijblijvende kennismaking.

Gun mensen de tijd en de ruimte om wat te verkennen,

zet ze niet meteen voor het blok. Diezelfde sfeer kenmerkt

de Ontmoetings diensten. Ik preekte over Mozes bij de

brandende braamstruik. ‘Zou jij wat met God willen? Wat

denk je: Zou God iets met jou willen? Ik vind het dan een

uitdaging om die vraag dicht bij het hart van de

aanwezigen te brengen.’

Door de wekelijkse frequentie is Jan genoodzaakt veel

van zijn werktijd te investeren in voorbereiding. Daarom

is besloten op korte termijn een vacature te plaatsen voor

een extra evangelist, in samenwerking met de IZB. Zo

enthousiast als hij erover zit te vertellen, zo nuchter

constateert hij: ‘Zo bijzonder is het niet, wat we doen.

Medewerkers van Missionair Werk en Kerkgroei, die

hier op bezoek waren, zeiden: ‘Vergelijk je het met

Amsterdam, is het alsof de klok tien jaar achterloopt.

Maar voor Huizen is de klok hier tien jaar vooruit.’

'Hoeveel mensen er tot geloof

gekomen zijn? Ettelijke tientallen'


Aantal

Ja, ik ontvang graag de GRATIS digitale nieuwsbrief van de IZB-Ark Boekhandel

Naam

Straat en huisnummer

Postcode

Woonplaats

Telefoonnummer

E-mailadres

X 9789051944730 Van alzo hoge, J. van Eck (e 17,95)

X 9789023926894 Als Freyja zich laat zien, H. Vreekamp (e 19,90)

X 9789033877599 Dagboek 2014 (e 5,75)

X 9789065393739 HSV Jongerenbijbel (e 49,50 - vanaf 1 januari 2014 e 54,50)

X 9789023927334 Oefenruimte, Sake Stoppels (e 15,90)

X 9789033800399 Zet de deur van je huis maar open, Arjen en Annemarie ten Brinke (e 9,95)

Bestelbon

Bon opsturen in envelop

(postzegel is niet nodig) naar:

IZB-Ark

Antwoordnummer 70,

3800 VB Amersfoort

Of per e-mail naar:

[email protected]

b o e k

h a n d e l

Van alzo hogeJ. van Eck

ISBN 9789051944730

‘Gij komt van alzo hoge’, zingen we met Kerst. God de Zoon is ‘om ons mensen en om ons behoud neergekomen uit de hemelen’, belijden we. Ook de Bijbel spreekt van een ‘neer komen’ van God. Oud-legerpredikant dr. John van Eck schreef er een boek over, even rijk als origineel, aan de hand van de drie geloofsbelijdenissen: ‘Athanasius’, ‘Nicea’ en de ‘twaalf artikelen’. 128 blz.

Dagboek 2014ISBN 9789033877599

Dag in dag uit is een dagboekje met overdenkingen voor een heel jaar, uitgegeven door Ark Media en het Leger des Heils. De teksten zijn geschreven door diverse auteurs uit de breedte van kerkelijk Nederland. Korte, toegankelijke

teksten, ook geschikt voor beginnende bijbellezers of jonge christenen. 192 pagina’s.

Als Freyja zich laat zienHenk Vreekamp

ISBN 9789023926894

Emeritus-predikant Henk Vreekamp rondt zijn Veluwe- trilogie af met ‘Als Freyja zich laat zien’. Een moderne heidense vrouw gaat tijdens een wandeling het gesprek aan over de ‘code van het christendom’, het Apostolicum. Haar gesprekspartners zijn Joodse mannen, de twaalf apostelen. Zal zij het christelijk geloof verwelkomen? 366 pagina’s.

HSV JongerenbijbelISBN 9789065393739

De jongerenbijbel in de Herziene Staten-vertaling is een geweldig hulpmiddel bij het persoonlijk bijbellezen. Met kaarten, levens-beschrijvingen van Bijbelse personen, foto’s, toelichtingen, vragen. De bijbelroosters helpen je om de hele Bijbel door te lezen. Tot 31 december 2013 geldt een prijs van € 49,50. Per 1 januari 2014 wordt de verkoopprijs € 54,50.

17,95

49,50

5,75

OefenruimteSake Stoppels

ISBN 9789023927334

Sake Stoppels is een warm pleitbezorger van de gemeente die wordt gekenmerkt door discipelschap. Daarbij moet het er niet te vrijblijvend aan toegaan; hij komt met concrete, soms ook radicale voorstellen. Met

dit boek geeft hij een inspirerende aanzet voor de bezinning op een actueel thema. 176 pagina’s.

Zet de deur van je huis maar openArjen en Annemarie ten Brinke

ISBN 9789033800399

is een boek voor iedereen die het geloof handen en voeten wil geven in de dagelijkse leef-omgeving. Arjen en Annemarie ten Brinke hebben er hun ervaringen als missionaire pioniers in Wateringse Veld in verwerkt. Ze schrijven eerlijk en geestig over hun worstelingen en valkuilen. 96 pagina’s

15,90

9,95

henk vreekam

p als freyja zich laat zien

B O E K E N C E N T R U M

Als Freyjazich laat zien

h e n k v r e e kA m p

de code vanhet christend om

Se LÆSSA CreDA

1. Ic gelyfe2. on God,3. Fæder4. Ælmihtigne,5. Scyppend heofenan and eorðan;6. and ic gelyfe on hælend Crist,7. his ancennedan Sunu,8. urne Drihten,9. se wæs geeacnod of ðam halgan Gaste, and acenned of marian þam mædene,10. geðrowod under ðam pontiscan pilate,11. on róde ahángen,12. hé wæs dead and bebyrged,13. end hé niðer-astáh to helle,14. and hé arás of deaðe on ðam ðriddan dæge,15. and hé astáh úp to heofenum,16. and sitt nu æt swiðran Godes Ælmihtiges Fæder,17. Þanon hé wyle cuman18. to démenne ægðer ge ðam cucum ge ðam deadum.19. And ic gelyfe on ðone halgan Gast,20. and ða halgan gelaðunge, and halgena gemænnysse,21. and synna forgifennysse,22. and flæsces ærist,23. end þæt ece lif.24. Sy hit swa.

Op een zomerse septemberavond ontvangt Freyja uit handen van een gemaskerde vrouw een op perkament geschreven tekst. ‘Ic gelyfe on God.’ Zo begint in oude Angelsaksische taal de oertekst van het christe-lijk geloof, het Apostolicum.

Freyja, genoemd naar de godin van de liefde, begrijpt weinig van deze code van het christendom. Dan kruisen Joodse mannen haar pad: de twaalf apostelen van Jezus Christus, die haar de geheimzinnige woorden uitleggen. Freyja, nieuwsgierig als zij is, luistert, vraagt, ergert zich, ver-keert in verwarring, verzet zich, raakt gefascineerd. Zal zij als heiden het christelijk geloof verwelkomen?Als Freyja zich laat zien is het derde boek van henk vreekamp dat zich afspeelt op de veluwe en waarin hij op zoek gaat naar de plaats van het christendom in de westerse cultuur. Ditmaal begint zijn wandeling bij de dorpskerk van epe om te eindigen in de ‘boskathedraal’ bij Apeldoorn.

Dr. h. vreekamp was hervormd predikant op de veluwe en predikant voor kerk en Israël. hij publiceerde talrijke boeken en artikelen, waar-onder Zwijgen bij volle maan en De tovenaar en de dominee, de beide vorige delen van de veluwe-trilogie.

heT kLeIne CreDO

1. Ik geloof2. in God,3. vader4. Almachtige5. Schepper van de hemel en de aarde;6. en ik geloof in de heiland Christus,7. zijn eniggeboren Zoon,8. onze heer,9. die was ontvangen door de heilige Geest, en gebaard door maria de maagd,10. geleden onder pontius pilatus,11. aan het kruishout gehangen,12. hij was dood en begraven,13. en hij steeg neer in de hel,14. en hij verrees uit de dood op de derde dag,15. en hij steeg op naar de hemel,16. en zit nu aan de rechterzijde van God, de Almachtige vader,17. vanwaar hij zal komen18. om iedereen te oordelen, zowel de levenden als de doden.19. en ik geloof in de heilige Geest,20. en de heilige gemeente, en de heilige gemeenschap,21. en vergeving van de zonden,22. en opstanding van het vlees,23. en daarna eeuwig leven.24. moge dit zo zijn.

9 789023 926894NUR 694, 708www.uitgeverijboekencentrum.nl

VREEKAMP_Freyja_WT.indd 1 07-10-13 11:22

19,90

c o l u m n

Naar Galilea gaan

In een gesprek met mijn mentor kreeg ik eens een wijs advies. Het gesprek ging over

het maken van keuzes en de leiding van God in je leven. Hij zei iets wat ongeveer op

het volgende neer kwam: ‘Je moet ook naar Galilea blijven gaan. Want Jezus ging ook

niet alleen maar naar Jeruzalem, hij begaf zich niet alleen in invloedrijke kringen en

verbleef ook niet de hele tijd bij de godsdienstige elite. Integendeel, Jezus ging steeds

weer naar Galilea. In die tijd toch een achtergebleven provincie, waar de mensen minder

ontwikkeld waren en waar altijd weer gedoe was’. Dit advies draag ik sinds die tijd bij me.

Ik geef het bij deze maar door, omdat ik denk dat het niet alleen voor predikanten een

goed advies is.

We zouden namelijk zomaar kunnen vallen voor de verleiding om alleen maar naar

‘Jeruzalem’ te gaan. En dan staat ‘Jeruzalem’ voor de plekken waar het interessant is, daar

waar je carrière kunt maken, daar waar dingen gebeuren. En het zou zomaar zo kunnen

zijn dat we dan niet meer de moeite nemen om naar ‘Galilea’ te gaan. ‘Galilea’ staat dan

voor de plekken die niet in aanzien staan en waar geen aanzien mee te behalen valt.

Jeruzalem en Galilea. Het centrum van de macht en de marge. De invloedrijke kringen en

de groepen aan de rand van de samenleving. De rijken en de armen. Jezus ging naar

zowel Jeruzalem als Galilea en Hij ging met het evangelie.

Het lijkt me dat Jezus’ volgelingen in de Lage Landen hetzelfde zouden moeten doen.

Zowel op de universiteit, als bij analfabeten. Zowel bij de mensen met werk en een goed

salaris, als bij hen die dat niet hebben. Zowel daar waar het interessant is, als daar waar ze

achterlopen. Daar waar we ons thuis voelen, en daar waar we buiten onze comfortzone

moeten gaan. Bij sterken en bij zwakken. Bij yuppen en in tehuizen voor dementerenden.

Bij witte-boorden-werkers en bij mensen die kapot zijn gegaan aan een verslaving. En

overal met het evangelie, want het evangelie is voor iedereen en het evangelie moet naar

iedereen.

Het gevaar is altijd – of we nu predikant zijn of niet – dat we Galilea niet meer

aandoen met het evangelie. We zouden ons er te goed voor kunnen voelen of

onszelf kunnen wijsmaken dat we belangrijker zaken te doen hebben.

De bedoeling is dat we in de voetsporen van Jezus gaan. Dat betekent dat

we ons in Jeruzalem niet schamen voor het evangelie, maar ook dat we

steeds weer naar Galilea gaan.

En hoe je ‘Jeruzalem’ en ‘Galilea’ nu precies vertaalt naar je eigen

leven? Tja – dat is precies de vraag waarvan ik hoop dat je daar over na

gaat denken….

Niels de Jong,

missionair predikant te Rotterdam-Centrum

www.noorderlichtrotterdam.nl

Gert van den Bos, missionair-diaconaal werker in

Capelle-Schollevaar, spreekt de zin haast terloops uit.

Het zou een mooi wandtegeltje kunnen zijn in z’n

werkkamer.

We spreken elkaar tijdens de ochtendspits, in de Wijkwinkel,

bij de ingang van het winkelcentrum, pal tegenover het

nS-station. het is een diaconaal toevluchtsoord, dit unieke

samenwerkingsproject van de kerk en de burgerlijke

gemeente. bewoners kunnen er terecht met vragen op het

gebied van belastingen, toeslagen, financiën, nuts

voorzieningen, etc. het project draait onder andere op

vrijwilligers uit de kerk. het is slechts een van de vele

voorbeelden van missionaire presentie, die zijn ontstaan

nadat de hervormde gemeente en de christelijke

Gereformeerde kerk de handen ineen sloegen, in 2000. er is

inmiddels een scala aan activiteiten voor diverse doel-

groepen: sportmiddagen, koffieochtenden, open maaltijden,

taallessen, een brei- en naai-café, etc. Tot afgelopen zomer

was René van loon, auteur van o.a. ‘kerk voor de buurt’ hier

predikant, en veel uit dat boek is afkomstig uit de praktijk

van capelle-Schollevaar.

Gert: ‘het is verbazing-

wekkend hoe

uitgestrekt

het netwerk van de kerk hier is, tot in de haarvaten

van de wijk. het werk van de kerk wordt gewaardeerd;

we hebben een goed imago. Wordt er iets opgezet, dan

wordt de kerk er haast vanzelfsprekend bij gehaald.’ een

voorbeeld is het ‘Preventieteam Veilig opgroeien

Schollevaar’, voor de leeftijd van 0-23 jaar. Jongerenwerkers

van onze gemeente beschouwt men daarbij als relevante

partners. ‘Terecht! dus leveren ze een constructieve

bijdrage.’ lachend laat hij erop volgen: ‘met een zak gebed.’

overigens is de scheiding tussen activiteiten binnen en

buiten de kerk vloeiend. ‘Wat goed is voor de wijk, is vaak

ook goed voor de kerk – en omgekeerd. of het nu gaat om

opvoeding, huwelijk en gezin, financiën; de kerk is geen

stormvaste burcht op een eiland.’

Is dat niet gevaarlijk, een kerk met zoveel goodwill? Wat als

het tij opeens keert? ‘dat vraag ik me ook weleens af. Wat

blijft er over als die sympathie voor bijvoorbeeld onze

diaconale activiteiten opeens wegvalt? de subsidies voor

voorzieningen als de Wijkwinkel zouden onder druk kunnen

komen te staan, in deze tijd van crisis.’

er is voorlopig werk genoeg om die vraag even te parkeren.

‘de twee gemeenten, die samen het missionaire project

begeleiden, zijn sterk in organiseren. neem het bethlehem-

event, met op twaalf locaties, in de wijk en het aangrenzende

bos, een uitbeelding van het kerstverhaal. dat is vorig jaar

met man en macht in een paar weken uit de grond

gestampt.

of de actie ‘Glimmend het nieuwe jaar in’, waarbij

we schoenen poetsen in het winkelcentrum. We

kunnen veel werk verzetten. los van de vraag

hoe voor komen dat al die activiteiten

zwerfkeien zijn, moeten we ons afvragen

hoe we investeren in duurzame relaties?

We zijn een open, uitnodigende

gemeente; mensen voelen zich er

welkom. maar de eerlijkheid gebiedt te

mensen

Wat je doet, brengt je in contact met mensen;

wie je bent,

in contactGodmet

brengt

zeggen dat

ons kerkgebouw

te klein zou zijn geweest, als

alle mensen met wie we contact hebben

opgebouwd, waren gebleven. kennelijk is het moeilijk voor

ons om ze op een goede manier vast te houden.’

als blijkt dat de kerkelijke gemeente daar ontoereikend voor

is, moet je wellicht andere vormen overwegen? ‘dat is een

actueel onderwerp voor ons. Wat doe je, als een aantal

mensen tot geloof komt, of in elk geval de weg van de

navolging met je op wil lopen, maar weinig heeft met ‘ons

soort manieren’ in de kerk. moeten we daar een tussenvorm

voor aanbieden, in een huiskamer of een café? of moet er

iets in ons ‘afsterven’? moeten we de samenkomst van de

gemeente niet anders inrichten, om zoekers tegemoet te

komen? Ze hebben geen trek om in te stappen in de trein van

een traditionele liturgie, met een ‘vleermuis’ op de kansel.

hoe kan het Woord van God ‘binnenkomen’, in de vormen

van deze tijd?

Ik hecht aan de goede band met de ‘moeder-

gemeente’, maar ik wil het gesprek aangaan

over tussenstations. en omdat ik niet graag

wil dat het ‘loszingt’ van de gemeente,

zetten we eerst de kaders uit.’

een ander aangelegen thema, is

‘discipelschap’. dat is in allerlei kerken en

missionaire organisaties actueel, om het

even of het nu gaat om nederland Zoekt,

Total church, de evangelische alliantie of de

IZb. ‘het staat hoog op de lijst van mijn

toerusting aan

gemeente leden.

Voordat we ons

storten op de

uitvoering van

projectplannen, gaat het

om de basis. Wie volgen we en

waarom? Waarin komt dat tot uiting in mijn leven? Waar

komt het tot bloei? lukt het om het goede onderwijs dat we

wekelijks krijgen, te vertalen naar de dagelijkse praktijk?

Wat zeg je, wat doe je, wat vraag je in contacten met

‘buiten staanders’? en hoe krijgt de confrontatie – die toch

ook eigen is aan het evangelie – een plek in die contacten?

hoe leef je het koninkrijk zo voor, dat het aantrekkelijk

wordt, vragen oproept, triggert en inspireert?‘

Tijdens de conferentie van new Wine, afgelopen zomer, trof

het me dat het ‘leren’ een belangrijk aspect is van discipel-

schap. Je bent volgeling, vertrouweling van Jezus, je

meester. het gaat om gerichtheid op hem, zijn woorden, zijn

manier van doen. hoe langer hoe meer ik op hem ga lijken,

des te meer kunnen mensen daar – zonder dat ik

arrogant wil zijn – een voorbeeld aan nemen.

Paulus zei: ‘Volg mij na, zoals ik christus

navolg.’ had hij niet veiliger kunnen zeggen:

‘Zullen we samen kijken hoe we christus

kunnen navolgen?’ – denk je dan al gauw.

Ik heb me voorgenomen om in de geest

van Paulus bewust in missionaire relaties

te laten zien hoe ik Jezus volg.

Voorbeeldig? Ik zou liever zeggen:

navolgenswaardig!’Gert van

den Bos


Op een doordeweekse avond in november stroomt de

Grote Kerk van Sliedrecht vol. Zeshonderd mensen,

schat de koster, die inderhaast nog een paar potten

koffie zet. Bij zo’n opkomst voor een gemeenteavond

denk je onwillekeurig: er zal wel hommeles zijn…

Maar niets is minder waar. Met grote betrokkenheid

gaan de aan wezigen met elkaar in gesprek over

discipelschap in deze tijd.

Welkom in het dorp aan de rivier. Een stationnetje, een

weekmarkt, een haventje met hobbybootjes en een

smalle slingerdijk, met aan beide uiteinden een puistje

nieuwbouw. In het centrum staat een grote kerk, waar

elke zondagavond dubbele diensten worden gehouden.

‘Als we die niet hadden, zouden we mensen naar huis

moeten sturen. Vooral ook jongelui, die meestal laat

komen’, vertelt de koster. Oké. Dat maak je weleens

anders mee…

Het dorp telt vier wijkgemeenten, die over de kerkgang

dus bepaald niet te klagen hebben. Maar reken je ook niet

te snel rijk, concludeerde de algemene kerkenraad, toen

een aantal jaren geleden bleek dat minder dan de helft (!)

van de kaartenbakleden en hooguit een kwart (!) van de

catechisanten werd bereikt. ‘Schokkende cijfers’, zegt een

van de wijkpredikanten, oud-IZB-bestuurslid Henk van

der Veen. ‘We verheugen ons bij de voordeur van de kerk,

maar hebben we ook oog voor de afhakers bij de achter-

deur? En voor zovelen die buiten ons vizier zijn geraakt?

Wat staat ons te doen?’

Bruggen

Om nog wat nader in te zoemen op het dorpsportret:

vanouds loopt er een kanaal door Sliedrecht, zegt ds.

Joan Tanghé. ‘Aan de ene kant de bonders en aan de

andere kant de confessionelen.’

Het water was er breed en diep, afgaande op de verhalen

van oud-ouderlingen. Aan weerszijden van het kanaal

tierden de vooroordelen en karikaturen welig en een

algemene-kerkenraadsvergadering was altijd gedoe.

Tot zich bruggenbouwers aandienden. Zo’n brug is

bijvoor beeld de organisatie van gezamenlijke

samenkomsten in de week vóór Pasen, die uit

alle vier de wijkgemeenten veel mensen op de

been brengen. En nu, in de ‘heilzame schrik’

over de secularisatie in het dorp, wordt er

weer zo’n brug gebouwd.

Discipelschapop een dorp


Discipelschap

Geconfronteerd met de genoemde cijfers, besloot

de algemene kerkenraad na uitvoerig overleg een

missionaire werkgroep op pad te sturen, eind 2012.

Na enkele maanden voegden de IZB’ers Louis

Wüllschleger en Jurjen de Groot (respectievelijk

directeur en programmamanager Missionaire Vorming)

zich bij dit gezelschap. Samen analyseerden ze de lokale

situatie en stippelden een weg uit.

Er gebeurt best veel op het gebied van evangelisatie.

Elke denominatie heeft zo haar eigen activiteiten,

variërend van een tentweek tot straatevangelisatie en

laag drempelige diensten. Veel vrijwilligers zijn er bij

betrokken, maar toch knaagt het gevoel:

bereiken we onze doelgroepen?

En zit het missionaire

werk

echt in het hart van de gemeente? Is misschien de aanpak

van 3D (‘dagelijks dichtbij dienen’), van bijvoorbeeld het

IZB-project in Nieuwegein-Zuid iets voor ons? Moeten

we misschien een missionair werker benoemen? ‘We

kwamen er niet uit’, zegt Bert Sekeris, voorzitter van de

werkgroep. ‘Toen hebben we de bezinning over een

andere boeg gegooid. We zijn gaan dromen. Wat voor

gemeente willen we zijn? We hebben elkaar in het hart

gekeken.’ De term ‘Discipelschap’ dook op. ‘We dachten:

een nieuwe aanpak voor missionair werk. Maar we

kwamen er achter dat het helemaal niet nieuw is. ‘Maak

al de volken tot Mijn discipelen’, zegt Jezus. Het mag

gek klinken, maar het was voor ons een Aha-moment,

een ontdekking.’

Relatie

Met unanieme instemming aanvaardt de algemene

kerkenraad het eindrapport. Er wordt een gezamenlijke

vergadering aan gewijd, waarin ettelijke tientallen

ambtsdragers met elkaar in gesprek gaan over stellingen.

Deze stelling krijgt meeste bijval: ‘Discipelschap speelt

zich af in je hele leven, dus niet alleen tijdens een

evangelisatie-actie, maar ook tijdens het winkelen,

op de tennisclub, bij het schoolhek, in je familie…’

‘Ik moet zeggen dat ook ik me in de gesprekken wel eens

heb afgevraagd: ‘Hoe sta ik hier zelf in?’, zegt oud-diaken

Theo van der Poel. ‘Het is geen verloren zijn om die vraag

eens eerlijk onder ogen te zien. Eigenlijk is het een vraag

naar je relatie met Jezus Christus.’

De ambtsdragers benadrukken het belang van gebed.

‘Laten we dat met elkaar oppakken en regelmatig

gebedssamenkomsten houden om speciaal hiervoor te

bidden.’ En telkens is er in de gesprekken die verwon-

derde ondertoon: dat dit in Sliedrecht gebeurt….

in zo’n goede harmonie!’

Vruchtdragen

Begin november preken alle vier de predikanten over het

thema ‘discipelschap’. ‘Een discipel is een volgeling en

een vertrouweling van Jezus Christus, een kruisdrager en

een getuige’, schrijft Van der Veen in een samenvatting

van zijn preek in het kerkblad.

Een week later is er de bewuste gemeenteavond.

Ds. Tanghé spreekt over Johannes 15, het beeld van de

wijnstok en de ranken. ‘Absolute voorwaarde voor

groei is, dat Jezus’ leerlingen aan

‘Eigenlijk ishet een vraag naar

je relatie met Jezus Christus.’

5 april 2014: Tweede missionaire kerkenradendagKerkenraadsleden opgelet: de IZB en de afdeling Missionair Werk & Kerkgroei van de Protestantse Kerk in

Nederland dagen u uit om zaterdag 5 april 2014 met de (voltallige) kerkenraad op excursie te gaan. Kijk in

de keuken van een missionair project of een missionaire gemeente. U kunt kiezen uit een scala van

minstens 25 gemeenten en projecten die de rode loper uitrollen om met u van gedachten te wisselen en

ervaringen te delen. Het programma biedt ook ruimte voor onderlinge bezinning met uw collega-

ambtsdragers: wat ontdekken we hier? Hoe zouden we daar iets mee kunnen in onze context?

In 2012 werd voor de eerste maal zo’n dag belegd. Vijftig kerkenraden namen daaraan deel en uit de

evaluatie bleek dat de opzet erg werd gewaardeerd. ‘Plezierig', ‘leerzaam', ‘bemoedigend', en woorden van

gelijke strekking.

Als u interesse hebt, om het jaarlijkse uitje van uw kerkenraad te prikken op 5 april 2014, mail dan uw

gegevens naar [email protected]. Dan houden we u op de hoogte.

IZBals partner

Voor een langere periode samen optrekken met

een kerkenraad en een gemeente, in een missionair

traject, dat is een groeiend onderdeel in de dienst-

verlening van de IZB. Zoals in Sliedrecht, maar

ook in Hattem en Bussum. Adviseren, meedenken,

expertise ter beschikking stellen, trainen, toerusten,

praktische hulp bieden…

Elke situatie vraagt om een eigen aanpak. Als u

vrijblijvend een verkennend gesprek wenst over uw

gemeente, neemt u dan contact op met Jurjen de

Groot, programmamanager Missionaire Vorming,

[email protected].

hun Meester verbonden blijven. Laten we in verbonden-

heid met Hem en met elkaar, met gevouwen handen

leerlingen van Jezus zijn, die niets liever willen dan

vruchtdragen, anderen bekend maken met de

liefde van Jezus voor zondige mensen.’

Ds. Louis Wüllschleger bepaalt de

aanwezigen bij kernbegrippen uit de

lessen die Jezus zijn discipelen in het

Mattheüs-evangelie te leren geeft:

barmhartigheid, zachtmoedigheid,

nederigheid, verlangen naar de weder-

komst. De zeshonderd aanwezigen gaan

onderling in gesprek over hun kijk op

discipel schap en dragen via reactie formulieren

en later via email tal van suggesties aan voor een

vervolg. Uit de opmerkingen blijkt een verlangen om

op de ingeslagen weg voort te gaan.

Terug naar de basis

Jurjen de Groot kijkt met dankbaarheid terug op het

proces van de afgelopen maanden. ‘Toen ik na zeven jaar

werken in Kenia terugvloog naar Nederland om bij de IZB

te gaan werken, dacht ik: nu verlaat ik het continent met

de bloeiende en groeiende kerk en keer ik terug naar

Nederland, met zijn tobbende, krimpende en kwijnende

geloofsgemeenschappen. En ik had een verlangen om te

dienen in een beweging terug naar de basis: waarom zijn

we kerk? Waar gaat het ons ten diepste om? Niet om een

paar enthousiastelingen die zich een slag in de rondte

werken voor missionair werk, maar om discipelschap

voor heel de gemeente, voor heel het leven, in woorden

en daden. Daar is Sliedrecht een mooi voorbeeld van.’


Wanneer je missionair werk doet, veel gesprekken voert

met mensen die christelijk geloof en kerkgang allerminst

vanzelfsprekend vinden, werkt het gunstig wanneer je zelf

door veel vragen bent heen gegaan. Hier ligt tegelijk een

probleem voor de kerk. In de kerk zijn niet zo heel veel

mensen die door stormen en afbraak heen het geloof als

het ware nieuw ontdekt hebben. Velen zijn in de

afgelopen vijftig jaar hun van huis uit aangeleerde manier

van geloven kwijt geraakt, terwijl er geen nieuwe gestalte

van christelijk geloof voor in de plaats kwam. Velen die

wel trouw bleven aan het overgeleverde geloof, zijn en

waren niet in staat de vragen en kritiek van moderne

mensen tot zich toe te laten. De schrijver van Zo zou je

kunnen geloven heeft een lange weg van loslaten en

opnieuw vinden afgelegd en dat is op elke bladzijde van

zijn boek te merken. Gelukkig is hij betrokken lid van de

kerk gebleven. Hij preekt zelfs ’s zondags en is bovendien

een heel knappe theoloog, die in staat is zijn gedachten

Wie bij missionair werk betrokken is, stuit voordurend op ongemakkelijke vragen. Er is in ieder

geval geen sprake van eenrichtingsverkeer, waarin de boodschap bij de ander gebracht wordt en

wijzelf buiten schot blijven. Door de confrontatie met hen die niet meer, niet of nog niet

geloven wordt voortdurend het eigen geloof en de eigen traditie bevraagd. Een uitstekend

hulpmiddel hierbij is het pas verschenen boek van Maarten Wisse, ‘Zo zou je kunnen geloven’.

helder onder woorden te brengen voor een breed publiek.

Voor zulke mensen mag de kerk in de missionaire context

van vandaag wel bijzonder dankbaar zijn. Zij zijn een

geschenk van God.

Vier soorten christendom

In het eerste deel van zijn boek beschrijft hij vier soorten

christendom: het traditionele, het gemoderniseerde, het

evangelicale en het buitenkerkelijke christendom. In de

beschrijving van alle vier deze gestalten merk je, dat hij

er zelf wel iets mee gehad heeft en nog heeft. Wat betreft

het traditionele christendom, zelf werd hij gepokt en

gemazeld in de Gereformeerde Gemeenten. Daar heeft

hij van over gehouden, dat de zonde zeer diep in de

menselijke natuur zit ingebakken, zodat we die niet met

een vrije wil tot het goede zomaar kunnen overwinnen.

Daar moet iets anders, daar moet Iemand anders aan te

pas komen. In het gemoder niseerde christendom spreekt

Geloven

begint bij de doop


gerechtig heid alsmede over de altijd weer opduikende

frustratie van dit verlangen. Dat laatste noemt de Bijbel

het probleem van het kwaad, de zonde, de schuld. Op

welke wijze geeft het christelijk geloof hier een antwoord?

Niet door het aanbieden van een theorie, een

beschouwing, maar in de rituelen van doop en avond-

maal. In deze rituelen worden wij eens en telkens weer

verbonden met Jezus Christus, die kwaad, zonde en

schuld wegdroeg op het hout en die opstond om ons

deel te geven aan een leven, dat bestaat uit dienst aan

de gerechtigheid.

Mooie dingen worden in dit verband gezegd over de

doop, die ten diepste volwassenendoop is, verbonden

met geloof en bekering, maar die we aan onze kinderen

niet hoeven te onthouden. We mogen hen van jongs af

voorleven wat leven in verbinding met Jezus Christus

inhoudt. Mooie dingen worden gezegd over het avond-

maal, dat minstens maandelijks gevierd zou moeten

worden. Van de preek heeft de schrijver helaas minder

verwachting. Voor mij is dat extra reden om door te gaan

met het werk voor Areopagus, de preekbeweging van de

IZB. Blijkbaar moet nog meer duidelijk worden, dat het

ook in de preek evenals in doop en avondmaal gaat om

de reële tegenwoordigheid van de levende Christus in en

door wie wij nieuwe mensen mogen zijn.

Dr. Wim Dekker

N.a.v. Maarten Wisse,

Zo zou je kunnen geloven,

Uitg. Van Wijnen, Franeker

2013, 176 blz., e 14,95.

hem het accent op het doen van gerechtigheid aan en in

het evangelicale christendom het feit, dat God iemand is,

die een persoonlijke relatie met ons wil. Wat betreft het

buitenkerkelijke christendom: hij gaat heel ver in zijn

begrip voor hen, die het binnen de muren van de kerk

niet uithielden. Hij ziet veel ontkerkelijking in de heden-

daagse maatschappij als reactie op machts misbruik, dat

zeer veel kwaad heeft gedaan. ‘Ik denk ook, dat dat

machtsmisbruik vele malen breder en dieper zit dan de

meeste kerk gangers zich realiseren. Het zit in de blikken

van de kerkmensen, het zit in de vanzelf sprekendheid van

hun handelen, van hun spreken en hun schrijven…

Waar ik naar zoek is een nieuwe nederige kerk, waar

mensen verwelkomd worden, niet zo dat ze na een paar

weken gesocialiseerd volgens de geldende gewoontes

mee gaan doen, maar misschien nog jaren of tot het

einde van hun leven maar half gesocialiseerd kunnen

blijven’ (p. 90).

Wat is de kern?

In het tweede deel van het boek zet de schrijver uiteen

wat volgens hem de kern is van het christelijk geloof. In

die uiteenzetting komen twee dingen samen. Wisse

inventariseert de sterke punten, maar ook de leemtes in

de vier soorten christendom. Het resultaat zou kunnen

zijn, dat deze stromen niet naast en tegenover elkaar

hoeven blijven te staan. Tegelijk wordt het gesprek

gevoerd met moderne zoekers op de markt van

zingeving. Het antwoord is dat het christelijk geloof gaat

over het menselijk verlangen naar het goede, naar de

‘Vitamine G’ officieel pioniersplek‘Vitamine G’ heeft officieel de status van pioniersplek van Missionair Werk en Kerkgroei (PKN). De nieuwe vorm

van kerkzijn is een initiatief van ds. Gerard Kansen in Hilversum, die via de intervisiegroep aan de IZB is

verbonden. De ‘G’ verwijst naar God, Geest, Geloof en Gebed.

In september 2011 begon de christelijke gemeenschap als aanvulling op het bestaande aanbod van kerkdiensten

in de stad. Twee keer per maand, op zondagmorgen om 12 uur is er een kerkdienst met een meer ‘evangelische’

liturgie. Inhoudelijk beoogt Vitamine G een combinatie van de theologische diepgang van de protestantse traditie

met het levende en missionaire van de evangelische traditie’, schreef Gerard. Hij is blij met de (financiële) steun

vanuit de landelijke kerk, voor het initiatief. ‘We begonnen met een klein clubje van 8 mensen. Afgelopen zondag

waren er zeventig, waaronder een substantieel aantal jongeren. We naderen nu het kantelpunt, waarbij er meer

mensen om 12.00 uur in de kerk zitten, dan in de ochtenddienst om 10.00 uur. En dat komt dan niet doordat

mensen de overstap hebben gemaakt. Vitamine G trekt nieuwe Hilversummers, nieuwe gelovigen en mensen

potentiële afhakers, die deze manier van kerkzijn wél inspirerend vinden.’

‘Waar ik naar zoek is een

nieuwe nederige kerk’


Colofon75e jaargang nr. 4 – december 2013 Tijding is een gratis kwartaal-uitgave van de IZB – vereniging voor zending in Nederland en wordt toegezonden aan de leden. IZB-lidmaatschap: aanmelden bij de IZB. De contributie is e 10,- per jaar. Opzegging lidmaatschap voor 1 november. De IZB is een missionaire organisatie binnen de Protestantse Kerk in Nederland en stimuleert, adviseert en ondersteunt gemeenten en gemeenteleden in het evangelisatiewerk door middel van toerusting, materialen en missionaire werkers. Bestuurds. M.J. Tekelenburg, voorzitterds. R.F. de Wit, secretarisA.P. van der Kooy, penningmeesterds. M.C. Batenburgprof.dr.ir. J.H. van Bemmelmw. drs. Z.A. Jansen-Smitdr. H. de Leededs. A. van Lingenmw. J.E. van Velzen-Vermaasds. J. van Walsum Directieds. L. Wüllschleger. IZBJohan van Oldenbarneveltlaan 103818 HB Amersfoorttel.: 033-4611949e-mail: [email protected]: www.izb.nlING: 980 980Rabobank: 30 22 06 191IBAN: NL26 RABO 0302 2061 91BIC: RABONL2U Uw steunSteun de zending in Nederland door uw gebed, uw IZB-lidmaatschap, uw gift en door al uw boeken te bestellen bij de IZB-boekhandel: www.izb-ark.nl, tel. 033-4613225.U kunt de IZB ook op laten nemen in uw testament. Graag willen wij u helpen om dat te regelen. U kunt hiervoor vrijblijvend een afspraak maken met Stefan Poldervaart 06-83697407 of [email protected] RedactieSjaak van den Berg Koos van Noppen

Foto’sCover: Mannes van der BurgPag. 7, 10, 12: Sjaak BootPag. 13: Marijke van der GiessenPag. 15: Dineke van der Wouden Overname artikelenOvername van artikelen is toegestaan met bronvermelding.

Sjaak van den Berg,

Missionair predikant van

wijkgemeente Martinikerk

in Groningen.

Kwalijke dampen

C.S. Lewis, van wie onlangs zijn 50e sterfdag werd herdacht, was een

scherpzinnig denker, een van de grote apologeten van de twintigste

eeuw. Hij was een zeer goede literatuurwetenschapper en bovendien

een begenadigd verteller. Zijn apologetische inzichten werden gevoed

door kennis van allerlei verhalen over goden en volksgeloof, en ook

door zijn eigen biografie. Hij was in zijn jeugd vervreemd geraakt van

het christelijk geloof, maar hervond de weg naar God. Er wordt dit jaar

veel aandacht besteed aan Lewis. Geheel terecht. De meeste bijeen-

komsten en artikelen zijn uiteraard gewijd aan zijn werken voor

volwassenen. Hij heeft echter meer gedaan.

Voor kinderen schreef hij de Narnia-reeks, die grote bekendheid

verwierf door een veelheid aan vertalingen en verfilmingen. In een deel

van de reeks, in het boek De Zilveren Stoel, raken kinderen verzeild in

een onderaards rijk dat onder de macht staat van een kwaadaardige

heks. Deze heks wil niet dat haar onderdanen weet hebben van het rijk

Narnia en van Aslan. De kinderen zijn in het gezelschap van een

Moeraswiebel, met de naam Puddelglum. Op een kwaad moment

wordt het gezelschap verhoord door de heks. De heks verdooft hun

verstand door giftige kruiden op het vuur te strooien. Vervolgens zaait

ze twijfel over de bovenwereld en het bestaan van de zon. Het is hen

niet meer duidelijk of ze werkelijk ooit in de zon hebben gelopen.

Uiteindelijk trapt Puddelglum het vuur uit en wordt de verstikkende

vertwijfeling verbroken. De kinderen kunnen zich weer verweren en

komen los.

Aan dit verhaal moest ik denken bij de inauguratie van prof.dr. Herman

Paul, bijzonder hoogleraar secularisatiestudies (namens IZB en GZB), in

september van dit jaar. De hoofdlijn van zijn betoog is dat secularisatie-

verhalen een grote invloed hebben op het beleid en het (zelf)beeld van

de kerk. In het kort komt deze verhalen hier op neer: de kerk gaat

verdwijnen; hoe geleerder mensen zijn, des te minder kunnen ze

geloven. Deze verhalen hebben een grote kleefkracht en werken

somber heid in de hand. Ten diepste werken ze er aan mee dat kerk-

mensen het geloof in God verliezen. Dit, terwijl het wetenschappelijk

fundament onder de verhalen allang is verdwenen. De verhalen over de

macht van de secularisatie hebben dus een verdovend effect op de kerk

en haar leden, vergelijkbaar met de dampen die uit het vuur van de

heks opstijgen. Zoals de kinderen in hun verdoving het geloof verloren

in het bestaan van Aslan en van de zon en van de wereld boven, zo is

de kerk al minder rekening gaan houden met het bestaan van haar

levende Heer. Ze gaat mee met het betoog dat geen rekening houdt met

het bestaan van God en met alles wat Hij in het verleden deed en in het

heden doet. Ik merk vaak dat mensen er onbewust vanuit gaan dat het

allemaal minder moet gaan omdat dit nu eenmaal met onze cultuur

gegeven is. De verhalen werken dan als selffulfilling prophecies, zichzelf

vervullende profetiën.

Het betoog van Paul werkt als een scheut frisse lucht die helpt om de

situatie wat helderder in ogenschouw te nemen. We hebben een

levende Heer die alle macht heeft in hemel en op aarde en met ons is

tot aan de voltooiing van de wereld. De rest is bijzaak.

c o l u m n

‘Hoe geleerder

mensen zijn,

des te minder

kunnen ze

geloven’


De oplossing van de puzzel in het

vorige nummer was:

Verhalen over zending

Deze puzzelaars kunnen de vlag

uitsteken. Gefeliciteerd!

Lucas den Boef uit Papendrecht; Jaëlle Ploeg uit Barneveld; Daniël Smits uit Alphen a/d Rijn; Noortje Hopman uit Wierden; Lisa Zaanen uit Hoogblokland en Samuel Langelaar uit Woudenberg

En dit zijn

de winnaars...

Ontmoetingsdiensten in Huizen.Wat zijn dat voor bijeenkomsten? Waar worden ze gehouden? Wanneer

worden ze gehouden? Wie mogen er komen? Wat wordt er gedaan?

Het antwoord op deze vragen en nog veel meer lees je in deze Tijding.

Ook de nieuwe puzzel gaat deze keer over dit missionaire werk.

Wat moet je doen?In de puzzel zitten dertig woorden verstopt. Die moet je opzoeken en

vervolgens invullen in de daarvoor aangegeven vakjes. Om je te

helpen hebben we alvast de eerste letters van de woorden ingevuld en

het aantal letters per woord aangegeven. En nog een tip: de woorden

staan allemaal horizontaal.

Als je alle woorden gevonden en ingevuld hebt, hoef je alleen nog

maar de juiste letters bij de juiste cijfers in te vullen en je hebt de

oplossing gevonden. Succes ermee!

Het juiste antwoord mag je opsturen naar IZB, Johan van Oldenbarnevelt-laan 10, 3818 HB Amersfoort of mail naar [email protected]. Misschien heb je wel een prijs!

Oplossing:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

B

B 16

B 9

B 15

B

B 1

C 3

D

D 7

D

E 12

G

G 17

G

G 10

G 13

H 2

K

K

K 11

O 4

P 8

p

S

T 14

V

V 5

Z 18

Z

Z 6

d r e t h u l p v e r l e n e r s o p j k l m

d o r p s d f g v o e d s e l b a n k c v b n

a s z e g e n d e r t y u i o p a g e b e d s

d f g h j k l z x v r i j w i l l i g e r s c

v o n t m o e t i n g s d i e n s t b n m q w

e r b e z o e k t y g e m e e n t e l e d e n

u i o p k e r k a s d f g h j c o n t a c t k

l z x c v b n m q B ij b e l w e r t y u i o p

t o e r u s t i n g a s d f g h j g e l o o f

k l z x c v e v a n g e l i e b b i d d e n n

m q b e l ij d e n i s e r t z o e k e r y u i

o d i s c i p e l p a s k o f f i e d f g h j

k l z x c v b g e m e e n t e s t i c h t e r

g e l d n m q w e r p r e d i k a n t t y u i

o p b e z o e k e r s a s z a n g d f g h j k

l z x c B ij b e l l e z i n g v b n m q w e r

t d i e n s t y u i o p a s d f g p r e e k h

j k k e n n i s m a k i n g l z s f e e r x c

tijding nr4 2013 4

Documents