thai hom mali rice - acfs.go.th · กระทรวงพาณิชย์. 2559....

มาตรฐานสนคาเกษตร มกษ. 4000-2560

THAI AGRICULTURAL STANDARD

TAS 4000-2017

ขาวหอมมะลไทย

THAI HOM MALI RICE

ส านกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต

กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ICS 67.060 ISBN 978-974-403-674-2

มาตรฐานสนคาเกษตร

มกษ. 4000-2560

THAI AGRICULTURAL STANDARD

TAS 4000-2017


THAI HOM MALI RICE


กระทรวงเกษตรและสหกรณ

50 ถนนพหลโยธน เขตจตจกร กรงเทพฯ 10900

โทรศพท 0 2561 2277 โทรสาร 0 2561 3357

www.acfs.go.th

ประกาศในราชกจจานเบกษา ฉบบประกาศและงานทวไป เลม 134 ตอนพเศษ 221 ง

วนท 8 กนยายน พทธศกราช 2560

(2)

คณะกรรมการวชาการพจารณามาตรฐานสนคาเกษตรทเกยวของกบสนคาขาว

1. อธบดกรมการขาว หรอผทอธบดมอบหมาย ประธานกรรมการ

นายอลงกรณ กรณทอง รองอธบดกรมการขาว

นายกฤษณพงศ ศรพงษพนธกล รองอธบดกรมการขาว

2. ผแทนกรมการคาตางประเทศ กระทรวงพาณชย

ผอ านวยการกองมาตรฐานสนคาน าเขาสงออก

นายเอกรนทร อนกองงาม

กรรมการ

3. ผแทนกรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย

นางสาวพชร พยควงษ

นางสาวจนทร ควรสมบรณ


4. ผแทนกรมสงเสรมการเกษตร

นายส าราญ สาราบรรณ

นายวเศษศกด ศรสรยะธาดา

นายวโรจน จนทรขาว


5. ผแทนกรมสงเสรมสหกรณ

นางสาวปรานอม จนทรใหม

นางเนาวรตน เอออารกษพงศ


6. ผแทนส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสข

นางมาล จรวงศศร

นางสาวจรารตน เทศะศลป


7. ผแทนกองตรวจสอบรบรองมาตรฐานขาวและผลตภณฑ กรมการขาว

นายประสงค ทองพนธ


8. ผแทนสภาเกษตรกรแหงชาต

นางลดดาวลย กรรณนช


9. ผแทนสภาหอการคาแหงประเทศไทย

นายวชย อศรสกร


10. ผแทนสมาคมผสงออกขาวไทย

นายวชย ศรประเสรฐ

นางมยรา มานะธญญา


11. ผแทนสมาคมโรงสขาวไทย

นายมานส กจประเสรฐ


(3)

12. ผทรงคณวฒดานการวเคราะหและตรวจสอบคณภาพขาว

นางสาวกญญา เชอพนธ


13. ผทรงคณวฒดานการผลตขาวบรรจถง

นายวชย ศรนวกล


14. ผทรงคณวฒดานการผลตขาวเปลอก

นายสามารถ อดทอง


15. ผแทนส านกก าหนดมาตรฐาน


นางสาวณมาพร อตถวโรจน

นางสาวมนทชา สรรพอาสา

นางสาววรชน โลหะชมพล

กรรมการและเลขานการ

(4)

ตามทกระทรวงเกษตรและสหกรณ ไดประกาศมาตรฐานสนคาเกษตร ท มกษ . 4000-2546

เร อง ขาวหอมมะลไทย เมอวนท 6 พฤศจกายน 2546 เพอเปนการปรบปรงใหมาตรฐานมเนอหา

สอดคลองกบสถานการณการผลตและการคาทเปลยนแปลงไป คณะกรรมการมาตรฐานสนคาเกษตร

จงเหนสมควรใหปรบปรงแกไขมาตรฐานฉบบเดม เพอใหขาวหอมมะลทผลตในประเทศไทยเปนทยอมรบ

มากขน ทงภายในประเทศและตางประเทศในดานคณภาพและความปลอดภยอาหาร

มาตรฐานสนคาเกษตรนก าหนดขนโดยใชเอกสารตอไปนเปนแนวทาง

กระทรวงพาณชย. 2559. ประกาศกระทรวงพาณชย เรอง ก าหนดใหขาวหอมมะลไทยเปนสนคามาตรฐาน

และมาตรฐานสนคาขาวหอมมะลไทย (ฉบบท 3) พ.ศ. 2559.

กระทรวงพาณชย. 2559. ประกาศกระทรวงพาณชย เรอง มาตรฐานสนคาขาว พ.ศ. 2559.

ส านกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต. 2546. ขาวหอมมะลไทย. มกษ. 4000-2546.

ส านกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต. 2551. ขาวหอมไทย. มกษ. 4001-2551.

ส านกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต. 2555. ขาว. มกษ. 4004-2555.

International Organization for Standardization. 2009. Cereals and cereal product-Sampling, Section

5.2 Sampling of bulk products and Section 5.3 Sampling of milled and other products in packed

units. ISO 24333:2009.

Joint FAO/WHO Food Standards Programme. 1995. Rice. CODEX STAN 198-1995.

มกษ. 4000-2560

มาตรฐานสนคาเกษตร


1. ขอบขาย

1.1 มาตรฐานสนคาเกษตรนใชกบขาวหอมมะลไทย (Thai Hom Mali Rice) ซงไดมาจากพชทม

ชอวทยาศาสตรวา Oryza sativa L. วงศ Gramineae หรอ Poaceae พนธทผลตเปนการคา

กระทรวงเกษตรและสหกรณประกาศรบรองวาเปนพนธขาวดอกมะล 105 และพนธ กข15

ซงเปนพนธขาวหอมทไวตอชวงแสง มกลนหอมตามธรรมชาตของขาวใหมหรอขาวเกา ขาวหงสก

มความออนนม และเปนขาวทผลตในประเทศไทยในฤดนาปส าหรบการบรโภค มาตรฐานน

รวมขาวเปลอก ขาวกลองและขาวขาวทบรรจหบหอ ยกเวนขาวเปลอกอาจไมบรรจหบหอกได

1.2 มาตรฐานสนคาเกษตรนไมครอบคลมขาวหอมมะลไทยทเตมสารอาหาร เชน วตามน เกลอแร

2. นยาม

ความหมายของค าทใชในมาตรฐานสนคาเกษตรน มดงตอไปน

2.1 ขาวเจา (non glutinous rice or non waxy rice) หมายถง ขาวซงเปนพนธทเมลดขาวขาว

มลกษณะใส อาจมหรอไมมจดขนขาวของทองไขปรากฏอย

2.2 ขาวเหนยว (glutinous rice) หมายถง ขาวซงเปนพนธทเมลดขาวเหนยวขาวมลกษณะขนขาว

ทงเมลด เมอนงสกเมลดจะเหนยวและจบตดกน

2.3 ขาวเปลอก (paddy or rough rice or unhusked rice) หมายถง ขาวทยงไมผานการกะเทาะ

เอาเปลอกออก

2.4 ขาวเปลอกสด (wet paddy or wet unhusked rice) หมายถง ขาวเปลอกทเกบเกยวและนวดทนท

โดยไมผานกระบวนการลดความชน

2.5 ขาวเปลอกแหง (dry paddy or dry unhusked rice) หมายถง ขาวเปลอกทผานกระบวนการ

ลดความชนจนมความชนไมเกน 15%

2.6 ขาวกลอง (husked rice or brown rice or cargo rice or loonzain rice) หมายถง ขาวทผาน

การกะเทาะเปลอกออกเทานน

2.7 ขาวขาว (white rice or milled rice or polished rice) หมายถง ขาวทไดจากการน าขาวกลองเจา

ไปขดเอาร าออกแลว

2 มกษ. 4000-2560

2.8 ขาวเหนยวขาว (white glutinous rice) หมายถง ขาวทไดจากการน าขาวกลองเหนยวไปขด

เอาร าออกแลว

2.9 ขาวนง (parboiled rice) หมายถง ขาวทผานกระบวนการท าขาวนงและขดเอาร าออกแลว

2.10 สวนของเมลดขาว (parts of rice kernels) หมายถง สวนของขาวเตมเมลดแตละสวนทแบง

ตามความยาวของเมลดออกเปน 10 สวนเทาๆ กน

2.11 ขาวเตมเมลด (whole kernels) หมายถง เมลดขาวทอยในสภาพเตมเมลดไมมสวนใดหก และให

รวมถงเมลดขาวทมความยาวตงแต 9 สวนขนไป

2.12 ตนขาว1/

(head rice) หมายถง เมลดขาวหกทมความยาวมากกวาขาวหกแตไมถงความยาวของ

ขาวเตมเมลด และใหรวมถงเมลดขาวแตกเปนซกทมเนอทเหลออยตงแต 80% ของเมลด

2.13 ขาวหก (brokens or broken rice) หมายถงเมลดขาวหกทมความยาวตงแต 2.5 สวนขนไป

แตไมถงความยาวของตนขาว และใหรวมถงเมลดขาวแตกเปนซกทมเนอทเหลออยไมถง 80%

ของเมลด

2.14 ขาวเมลดส (colour kernels) หมายถง เมลดขาวทมเยอหมเมลดสอน เชน สแดง สน าตาล

สมวง สมวงด า หมอยทงเมลดหรอตดอยเปนบางสวนของเมลด ทอาจมปนมาได

2.15 ขาวเมลดทองไข (chalky kernels) หมายถง เมลดขาวเจาทเปนสขาวขนคลายชอลก และมเนอท

ตงแต 50% ขนไปของเนอทเมลดขาว

2.16 ขาวเมลดลบ (undeveloped kernels) หมายถง เมลดขาวทไมเจรญเตบโตตามปกตทควรเปน

มลกษณะแฟบ แบน

2.17 ขาวเมลดเสย (damaged kernels) หมายถง เมลดขาวทเสยอยางเหนไดชดแจงดวยตาเปลา

ซงเกดจากความชน ความรอน เชอรา แมลง หรออนๆ

2.18 ขาวเมลดเหลอง (yellow kernels) หมายถง เมลดขาวทมบางสวนหรอทงเมลดกลายเปนสเหลอง

อยางชดแจง รวมทงขาวนงทมสเหลองเขมบางสวนหรอทงเมลดอยางชดแจง

2.19 ขาวเมลดออน (immature kernels) หมายถง เมลดขาวทมสเขยวออนไดจากขาวเปลอกทยง

ไมสกแก

2.20 วตถอน (foreign matter) หมายถง สงอนๆ ทมใชขาว รวมทงแกลบและร าทหลดจากเมลดขาว

2.21 แอมโลส (amylose) หมายถง แปงชนดหนงทมอยในเมลดขาว ซงมผลท าใหเมอหงเปนขาวสวย

จะมความออนนมหรอกระดาง แตกตางกนไปตามปรมาณแอมโลส ทงนปรมาณแอมโลส

ทสงขนจะท าใหขาวมความกระดางมากขน

1/ตนขาวหรอทเรยกวาขาวตนกได

3 มกษ. 4000-2560

2.22 คาการสลายเมลดในดาง (alkali spreading value) หมายถง อตราการสลายของแปงในเมลดขาว

เมอแชขาวทขดสเยอหมเมลดออกแลว ในสารละลายโพแทสเซยมไฮดรอกไซดเขมขน 1.7%

นาน 23 h ทอณหภมหอง 30C

3. การแบงประเภท

ขาวหอมมะลไทยตามระดบการแปรสภาพขาวเปน 3 ประเภท ดงน

ก) ขาวเปลอก ข) ขาวกลอง

ค) ขาวขาว

4. คณภาพ

4.1 ขอก าหนดทวไป

ขาวหอมมะลไทย ทงขาวเปลอก ขาวกลอง และขาวขาวตองมคณภาพขนต า ดงตอไปน

ก) มความปลอดภยและคณภาพเหมาะสมตอการบรโภค (อยางนอยตามขอ 7 ขอ 8 และขอ 9)

ข) เมลดขาวมลกษณะปรากฏสม าเสมอเปนไปตามชนคณภาพตามขอ 4.3

ค) มคณลกษณะตรงตามพนธ (รายละเอยดตามภาคผนวก ก)

ง) ไมมกลนผดปกต เชน กลนเหมนเปรยว

จ) แปงของขาวขาวมปรมาณแอมโลส 13.0% ถง 18.0% โดยน าหนก ทระดบความชน 14%

การทดสอบใหเปนไปตามวธวเคราะหขอ 10.2

ฉ) คาการสลายเมลดขาวในดางทระดบ 6 ถง 7 การทดสอบใหเปนไปตามวธวเคราะหขอ 10.2

4.2 ขอก าหนดเฉพาะ

4.2.1 ขาวเปลอกของขาวหอมมะลไทย

ตองมคณลกษณะเฉพาะ ดงตอไปน

ก) เปลอกมสฟาง

ข) เมอกะเทาะเปนขาวกลองแลว ความยาวเฉลยของขาวเตมเมลดทไมมสวนใดหก ตองไมต ากวา

7.0 mm (มลลเมตร) และอตราสวนความยาวเฉลยตอความกวางเฉลยของขาวเตมเมลด

ทไมมสวนใดหกตองไมต ากวา 3.2 : 1

ค) เมอขดสเปนขาวขาวแลว มกลนหอมโดยธรรมชาตของขาวใหมหรอขาวเกา การทดสอบให

เปนไปตามวธวเคราะหขอ 10.2

4 มกษ. 4000-2560

ง) มความชนไมเกน 15% กรณขาวเปลอกทจะน าไปเกบรกษาตองมความชนไมเกน 14%

การทดสอบใหเปนไปตามวธวเคราะหขอ 10.2

ในทางปฏบต การซอขายขาวเปลอกสดของขาวหอมมะลไทยตามปรมาณความชนสามารถ

ท าไดในระดบทต ากวาหรอสงกวาเกณฑความชนทก าหนด 15% ขนกบขอตกลงระหวางผซอ

และผขาย ทมการค านวณการตดราคา หรอตดน าหนก หรอเพมราคาซอขาย ตามปรมาณ

ความชนของขาวเปลอกสดของขาวหอมมะลไทยนน

จ) มขาวเปลอกหอมมะลไทยไมนอยกวา 95% โดยปรมาณ

ฉ) กรณขาวเปลอกแหง ใหมคณภาพการขดสไดขาวเตมเมลดและตนขาวขาวตงแต 36% ขนไป

โดยน าหนก การทดสอบใหเปนไปตามวธวเคราะหขอ 10.2

ในทางปฏบต การซอขายขาวเปลอกแหงของขาวหอมมะลไทยตามคณภาพการขดสสามารถ

ท าไดในระดบทต ากวาหรอสงกวาเกณฑคณภาพการขดสทก าหนด 36% โดยน าหนก ขนกบ

ขอตกลงระหวางผซอและผขาย ทมการค านวณการตดราคา หรอตดน าหนก หรอเพมราคา

ซอขายตามคณภาพการขดสของขาวเปลอกแหงของขาวหอมมะลไทยนน

ช) มขาวและสงทอาจมปนไดในขาวเปลอกสด ไมเกนตามทระบในตารางท 1

ซ) มขาวและสงทอาจมปนไดในขาวเปลอกแหง ไมเกนตามทระบในตารางท 2

ตารางท 1 ขาวและสงทอาจมปนไดในขาวเปลอกสดของขาวหอมมะลไทย

(ขอ 4.2.1 ช))

ขาวและวตถอนทอาจมปนได เกณฑการยอมรบ (เปอรเซนตโดยน าหนก)

ขาวเมลดส* <1.0

ขาวเมลดลบรวมวตถอน** <2.0

ขาวเมลดออน** <6.0

หมายเหต การทดสอบใหเปนไปตามวธวเคราะหขอ 10.2

* ทดสอบจากขาวกลอง

** ทดสอบจากขาวเปลอก และ/หรอ ขาวกลอง

5 มกษ. 4000-2560

ตารางท 2 ขาวและสงทอาจมปนไดในขาวเปลอกแหงของขาวหอมมะลไทย

(ขอ 4.2.1 ซ))

ชนดสงทอาจมปน เกณฑการยอมรบ (เปอรเซนตโดยน าหนก)

ขาวเมลดส* <1.0

ขาวเมลดเหลอง*** <1.0

ขาวเมลดเสย*** <1.0

ขาวเมลดลบรวมวตถอน** <2.0

ขาวเมลดออน** <6.0

ขาวเมลดทองไข***** <7.0

ขาวเหนยว**** <2.0

หมายเหต การทดสอบใหเปนไปตามวธวเคราะหขอ 10.2 * ทดสอบจากขาวกลอง

** ทดสอบจากขาวเปลอก และ/หรอ ขาวกลอง

*** ทดสอบจากขาวกลอง และ/หรอ ขาวขาว

**** ทดสอบจากขาวเปลอก และ/หรอ ขาวกลอง และ/หรอ ขาวขาว

*****ทดสอบจากขาวขาว

4.2.2 ขาวกลองและขาวขาวของขาวหอมมะลไทย

ตองมคณลกษณะเฉพาะ ดงตอไปน

ก) มกลนหอมโดยธรรมชาตของขาวใหมหรอขาวเกา การทดสอบใหเปนไปตามวธวเคราะห

ขอ 10.2 ข) ปราศจากแมลงและไรทมชวต

ค) ความยาวเฉลยของขาวเตมเมลดทไมมสวนใดหกตองไมต ากวา 7.0 mm และอตราสวน

ความยาวเฉลยตอความกวางเฉลยของขาวเตมเมลดทไมมสวนใดหกตองไมต ากวา 3.2 : 1

ง) มความชนไมเกน 14%

จ) มขาวหอมมะลไทยไมนอยกวา 92% โดยปรมาณ

4.3 การแบงช นคณภาพ

ชนคณภาพของขาวขาวหอมมะลไทยและขาวกลองหอมมะลไทย ขอก าหนดสวนผสม ขาวและ

สงทอาจมปนได และระดบการขดส ใหเปนไปตามขอก าหนดของขาวขาวและขาวกลองแตละชนด

ตามมาตรฐานสนคาขาวหอมมะลไทย ทประกาศโดยกระทรวงพาณชย (รายละเอยดตาม

ภาคผนวก ข)

6 มกษ. 4000-2560

5. การบรรจหบหอ

5.1 ขาวเปลอกของขาวหอมมะลไทย

หากมการบรรจ เชน บรรจกระสอบ กระสอบควรจะสะอาด แขงแรง และมการเยบ

หรอปดผนกแนน เพอปองกนการปนเปอน การปนของขาวอนจากภายนอก และปองกน

ความเสยหายทอาจเกดขน

5.2 ขาวขาวและขาวกลองของขาวหอมมะลไทย

ตองบรรจในภาชนะบรรจทเกบรกษาเมลดขาวไดเปนอยางด วสดทใชตองสะอาด มคณภาพ

ทสามารถปองกนการปนเปอนจากภายนอก มคณสมบตทนทานตอการขนสง และสามารถ

ปองกนความเสยหายอนจะมผลตอคณภาพของเมลดขาว หากมการใชกระดาษหรอตราประทบ

ทมขอมลทางการคาตองใชหมกพมพหรอกาวทไมเปนพษ

6. การแสดงฉลากและเครองหมาย

6.1 สนคาทจ าหนายโดยตรงตอผบรโภค

ตองมขอความแสดงรายละเอยดทหบหอ หรอสงหอหม หรอปายสนคา โดยขอความตอง

มองเหนไดงาย ชดเจน ไมหลดลอก ไมเปนเทจหรอหลอกลวงหรอทอาจจะท าใหเขาใจผด

เกยวกบลกษณะของสนคา อยางนอยดงตอไปน

ก) ชอสนคา

ใหแสดงขอความวา “ขาวหอมมะลไทย” กรณสงออก ตองแสดงขอความภาษาองกฤษวา

“THAI HOM MALI RICE”

ข) ประเภทสนคา ตามขอ 3

ใหแสดงขอความวาเปนขาวกลอง หรอขาวขาว

ค) น าหนกสทธเปนระบบเมตรก

ง) ชนคณภาพ (กรณมการจดชนคณภาพ)

จ) วน เดอน ป ทควรบรโภคกอน และ/หรอ วน เดอน ป ทผลต หรอบรรจ

กรณของขาวกลองหอมมะลไทย ใหระบ วน เดอน ป ทควรบรโภคกอน ทงนใหเปนไปตาม

กฎหมายทเกยวของ

ฉ) ขอมลผผลต หรอผบรรจ หรอผจ าหนาย หรอผสงออก

ใหระบชอ ทตงของผผลต หรอผบรรจ หรอผจ าหนาย หรอผสงออก ทงนใหเปนไปตาม


7 มกษ. 4000-2560

ช) ประเทศทเปนแหลงก าเนด ใหระบชอประเทศไทย ยกเวนกรณทผลตเพอจ าหนายในประเทศ

ซ) ค าแนะน าการใชหรอการหงตม

ฌ) ภาษา

กรณทผลตเพอจ าหนายในประเทศตองใชขอความเปนภาษาไทย แตจะมภาษาตางประเทศ

ดวยกได กรณทผลตเพอการสงออกใหแสดงขอความเปนภาษาตางประเทศได

6.2 สนคาทไมไดจ าหนายโดยตรงตอผบรโภค (non-retail container) หรอ

สนคาทจ าหนายเปนปรมาณมากโดยไมไดบรรจหบหอ

ตองมขอความทระบในเอกสารก ากบสนคา ฉลาก หรอแสดงไวทหบหอ โดยขอความตอง

มองเหนไดงาย ชดเจน ไมหลดลอก ไมเปนเทจหรอหลอกลวง หรอทอาจจะท าใหเขาใจผด

เกยวกบลกษณะของสนคา อยางนอยดงตอไปน

ก) ชอสนคา

ใหแสดงขอความวา “ขาวหอมมะลไทย” กรณสงออก ตองแสดงขอความภาษาองกฤษวา

“THAI HOM MALI RICE”

ข) ประเภทสนคา ตามขอ 3

ใหแสดงขอความวาเปนขาวเปลอก หรอขาวกลอง หรอขาวขาว

ค) น าหนกสทธเปนระบบเมตรก

ง) ชนคณภาพ (กรณมการจดชนคณภาพ)

จ) วน เดอน ป ทผลต หรอบรรจ ทงนใหเปนไปตามกฎหมายทเกยวของ

ฉ) ขอมลผผลต หรอผบรรจ หรอผจ าหนาย หรอผสงออก

ใหระบชอ ทตงของผผลต หรอผบรรจ หรอผจ าหนาย หรอผสงออก ทงนใหเปนไปตาม


ช) ประเทศทเปนแหลงก าเนด ใหระบชอประเทศไทย ยกเวนกรณทผลตเพอจ าหนายในประเทศ

ซ) ภาษา

กรณทผลตเพอจ าหนายในประเทศตองใชขอความเปนภาษาไทย แตจะมภาษาตางประเทศ

ดวยกได กรณทผลตเพอการสงออกใหแสดงขอความเปนภาษาตางประเทศได

8 มกษ. 4000-2560

6.3 เครองหมายรบรองมาตรฐานสนคาเกษตร

การแสดงเครองหมายรบรองมาตรฐานสนคาเกษตร ใหเปนไปตามกฎกระทรวง เรอง ก าหนด

ลกษณะของเครองหมาย การใชเครองหมาย และการแสดงเครองหมายรบรองมาตรฐานสนคา

เกษตร และประกาศส านกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาตทเกยวของ

7. สารปนเปอน

ปรมาณสงสดของสารปนเปอนในสนคาขาวหอมมะลไทย ใหเปนไปตามกฎหมายหรอขอก าหนด

ของมาตรฐานสนคาเกษตรทเกยวของ

8. สารพษตกคาง

ปรมาณสารพษตกคางสงสดในขาวหอมมะลไทย ใหเปนไปตามกฎหมายทเกยวของ และ มกษ. 9002

มาตรฐานสนคาเกษตร เรอง สารพษตกคาง: ปรมาณสารพษตกคางสงสด และ มกษ. 9003

มาตรฐานสนคาเกษตร เรอง สารพษตกคาง: ปรมาณสารพษตกคางสงสดทปนเปอนจากสาเหต

ทไมอาจหลกเลยงได

9. สขลกษณะ

9.1 การผลตและการปฏบตตอขาวหอมมะลไทยในขนตอนตางๆ รวมถงการเกบรกษา การบรรจ

และการขนสง ตองปฏบตอยางถกสขลกษณะ เพอปองกนการปนเปอนทจะกอใหเกดอนตราย

ตอผบรโภค

9.2 การปฏบตในระดบแปลงนา ตองไดรบการรบรองหรอผานการประเมนตาม มกษ. 4400

มาตรฐานสนคาเกษตร เรอง การปฏบตทางการเกษตรทด (Good Agricultural Practices:

GAP) ส าหรบขาวหอมมะลไทย หรอมาตรฐานอนทเทยบเทาหรอทท าใหมนใจไดวาปลอดภย

และมลกษณะตรงตามพนธ

9.3 การปฏบตในการสและการบรรจ ตองไดรบการรบรองตาม

- มกษ. 4403 มาตรฐานสนคาเกษตร เรอง การปฏบตทดส าหรบโรงสขาว หรอ

- มกษ. 9023 มาตรฐานสนคาเกษตร เรอง หลกเกณฑการปฏบต: หลกการทวไปเกยวกบ

สขลกษณะอาหาร หรอ

- มกษ. 9024 มาตรฐานสนคาเกษตร เรอง ระบบการวเคราะหอนตรายและจดวกฤตทตอง

ควบคมและแนวทางการน าไปใช หรอ

- ระบบการปฏบตทดส าหรบการผลต (Good Manufacturing Practices: GMP) และ/หรอระบบ

การวเคราะหอนตรายและจดวกฤตทตองควบคม (Hazard Analysis and Critical Control Point:

HACCP) ตามมาตรฐาน General Principles of Food Hygiene (CAC/RCP 1-1969) หรอ

9 มกษ. 4000-2560

- มาตรฐานอนทเทยบเทา หรอ

- ประกาศส านกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต เรอง ก าหนดหลกเกณฑและ

เงอนไขของผขอรบใบอนญาตเปนผประกอบการตรวจสอบมาตรฐาน หลกเกณฑเฉพาะ

ส าหรบการรบรองผลตภณฑตามมาตรฐานสนคาขาว

10. วธวเคราะหและชกตวอยาง

10.1 วธชกตวอยาง

10.1.1 วธชกตวอยางขาวหอมมะลไทยส าหรบการตรวจวเคราะหตามรายการในขอ 10.2 ใหเปนไปตาม

ภาคผนวก ค

10.1.2 กรณชกตวอยางเพอการสงออกใหเปนไปตามประกาศกระทรวงพาณชย เรอง หลกเกณฑ

และวธการการจดใหมการตรวจสอบมาตรฐานสนคาและการตรวจสอบมาตรฐานสนคา


10.1.3 วธชกตวอยางทจ าเปนนอกเหนอจากทระบ ใหเปนไปตามกฎหมายหรอขอก าหนดของ

มาตรฐานสนคาเกษตรทเกยวของ

10.2 วธวเคราะห

10.2.1 ใหเปนไปตามวธทก าหนดในตารางท 3

10.2.2 วธวเคราะหทจ าเปนนอกเหนอจากทระบ ใหเปนไปตามกฎหมาย หรอขอก าหนดของมาตรฐาน

สนคาเกษตรทเกยวของ

ตารางท 3 วธวเคราะห

(ขอ 10.2)

ขอก าหนด วธวเคราะห หลกการ

1. ปรมาณแอมโลส (ขอ 4.1 จ)) ภาคผนวก ง.1 สเปกโทรโฟโตเมตร (spectrophotometry)

2. ปรมาณความชน (ขอ 4.2.1 ง)

และขอ 4.2.2 ง))

ภาคผนวก ง.2 และ/

หรอ ภาคผนวก ง.3

แกรวเมตร (gravimetry) และ/หรอ

อเลกทรอเมตร (electrometry)

3. วตถอนปนในขาวเปลอก

(ขอ 4.2.1 ช) และขอ 4.2.1 ซ))

ภาคผนวก ง.4 แกรวเมตร (gravimetry)

4. ความหอมของขาว (ขอ 4.2.1 ค)

และขอ 4.2.2 ก))

ภาคผนวก ง.5 ตมในน าเกลอ และดมกลน

5. คณภาพการขดสขาว (ขอ 4.2.1 ฉ)) ภาคผนวก ง.6 แกรวเมตร (gravimetry)

6. คาการสลายเมลดขาวในดาง ภาคผนวก ง.7 การสลายดวยดาง (alkali hydrolysis )

10 มกษ. 4000-2560

ขอก าหนด วธวเคราะห หลกการ

(ขอ 4.1 ฉ))

7. ปรมาณขาวเจารวนและขาวเจาแขง

ในขาวเจานม หรอปรมาณขาวอนปน

(ขอ 4.2.1 จ) และขอ 4.2.2 จ))

ภาคผนวก ง.8 และ/

หรอ ภาคผนวก ง.9

ปฏกรยาทท าใหเกดส (colour reaction)

และ/หรอ การท าใหสก (cooking)

11 มกษ. 4000-2560

ภาคผนวก ก

รายชอพนธและลกษณะประจ าพนธของขาวหอมมะลไทย

(ขอ 4.1 ค))

ขาวหอมมะลไทย พนธขาวดอกมะล 105 และ กข15 มลกษณะประจ าพนธ ตามตารางท ก.1

ตารางท ก.1 ลกษณะประจ าพนธขาวหอมมะลไทย

ลกษณะประจ าพนธ พนธขาวหอมมะลไทย

ขาวดอกมะล 105 กข15

ปรมาณแอมโลส (เปอรเซนตโดยน าหนก)

13.0 ถง 18.0 13.0 ถง 18.0

ความไวตอชวงแสง ไวตอชวงแสง ไวตอชวงแสง

สของขาวเปลอก ฟาง ฟาง

หางของขาวเปลอก ไมม ไมม

ความยาวเมลดขาวเปลอก

(มลลเมตร) 9.7 ถง 11.5 9.8 ถง 11.6

ความยาวเมลดขาวกลอง (มลลเมตร)

7.0 ถง 8.1 7.0 ถง 8.1

อตราสวนความยาวตอความกวาง

ของเมลดขาวกลอง >3.2:1 >3.2:1

น าหนกของขาวเปลอก 100 เมลด (กรม)

2.50 ถง 2.97 2.50 ถง 2.97

ระดบคาการสลายเมลดในดาง 6.0 ถง 7.0 6.0 ถง 7.0

12 มกษ. 4000-2560

ภาคผนวก ข

การแบงช นคณภาพขาวขาวหอมมะลไทยและขาวกลองหอมมะลไทย

และขอก าหนดสวนผสม ขาวและสงทอาจมปนได และระดบการขดส

ของขาวขาวแตละช นคณภาพ2/

(ขอ 4.3)

ข.1 นยาม (ใชในภาคผนวก ข ของมาตรฐานน)

ข.1.1 ปลายขาวซวน (small brokens C1) หมายถง เมลดขาวหกขนาดเลกทรอนผานตะแกรงเบอร 7

ข.1.2 ขาวเมลดขดสต ากวามาตรฐาน (undermilled kernels) หมายถง เมลดขาวทผานการขดสต ากวา

ระดบการขดสทก าหนดไวส าหรบขาวแตละชนด

ข.1.3 ตะแกรงเบอร 7 (seive No. 7) หมายถง ตะแกรงโลหะรกลม หนา 0.79 mm (0.031 นว)

และเสนผานศนยกลางร 1.75 mm (0.069 นว)

ข.1.4 เมลดพชอน (other seeds) หมายถง เมลดพชอนๆ ทมใชเมลดขาว

ข.1.5 ระดบการขดส (milling degree) หมายถง ระดบของการขดสขาว ใหแบงระดบการขดสออกเปน

3 ระดบ ดงน

(1) สดพเศษ (extra well milled) หมายถง การขดสเอาร าออกเกอบทงหมดจนเมลดขาว

มลกษณะสวยงามเปนพเศษ

(2) สด (well milled) หมายถง การขดสเอาร าออกเกอบทงหมดจนเมลดขาวมลกษณะ

สวยงามด

(3) สดปานกลาง (reasonably well milled) หมายถง การขดสเอาร าออกเปนสวนมากจน

เมลดขาวมลกษณะสวยงามพอสมควร

2/ทมา: ประกาศกระทรวงพาณชย เรอง ก าหนดใหขาวหอมมะลไทยเปนสนคามาตรฐานและมาตรฐานสนคาขาวหอมมะลไทย

(ฉบบท 3) พ.ศ.2559

13 มกษ. 4000-2560

ข.2 ช นคณภาพ

ข.2.1 ขาวหอมมะลไทยประเภทขาวขาว

แบงเปน 6 ชนคณภาพ ดงน (1) ขาวขาว 100 %

(2) ขาวขาว 5 %



(5) ขาวขาวหกเอวนเลศพเศษ

(6) ขาวขาวหกเอวนเลศ

ข.2.2 ขาวหอมมะลไทยประเภทขาวกลอง

แบงเปน 4 ชนคณภาพ ดงน

(1) ขาวกลอง 100 %




ข.3 ขอก าหนดสวนผสมขาวและสงทอาจมปนได และระดบการขดสของขาวขาว

ส าหรบขาวหอมมะลไทยแตละช นคณภาพ

ใหเปนไปตามทก าหนดในตารางท ข.1, ข.2 และ ข.3

14 มกษ. 4000-2560

ตารางท ข.1 มาตรฐานขาวขาวของขาวหอมมะลไทย

ชนด

ขาว

ขาว

สวนผสม (เปอรเซนตโดยน าหนก)

สวนของ

ตนขาว

สวนของ

ขาวหก

ขาวและสงทอาจมปนได

ระดบ

การขดส

ขาวเตม

เมลด

(>7 mm)

ตน

ขาว

ขาวหกและปลายขาว C1 ขาวเมลดแดง

และ/หรอ

เมลดขดส

ต ากวา

มาตรฐาน

(เปอรเซนต

โดยน าหนก)

เมลด

เหลอง



เมลด

ทองไข

(เปอร-

เซนต

โดย

น าหนก)

เมลดเสย


โดย

น าหนก)

ขาวเหนยว


โดย

น าหนก)

เมลดลบ

เมลดออน

เมลดพชอน

วตถอน



ขาวเปลอก

(เมลด/กก.) รวม

ขาวหกทม

ความยาว

ต ากวา

ก าหนดและ

ไมผาน

ตะแกรง

เบอร 7

ปลาย

ขาว

C1

100% 60.0 สวนท

เหลอ

4.5 0.5 0.1 8.0 5.0

ถง

8.0

0.5 0.2 3.0 0.25 1.0 0.2 5 สดพเศษ

5% 60.0 สวนท

เหลอ

7.0 0.5 0.1 7.5 3.5

ถง

7.5

2.0 0.5 6.0 0.25 1.5 0.3 8 สด

10% 55.0 สวนท

เหลอ

12.0 0.7 0.3 7.0 3.5

ถง

7.0

2.0 1.0 7.0 0.5 1.5 0.4 13 สด

15% 55.0 สวนท

เหลอ

17.0 2.0 0.5 6.5 3.0

ถง

6.5

5.0 1.0 7.0 1.0 2.0 0.4 13 สด

ปาน

กลาง

15 มกษ. 4000-2560

ตารางท ข.2 มาตรฐานขาวขาวหกของขาวหอมมะลไทย

ชนด

ขาวหก

พ นขาวทไดจาก

การขดสขาวขาว

สวนผสม (เปอรเซนตโดยน าหนก) ขาวและสงทอาจมปนได

(เปอรเซนตโดยน าหนก)

ขาวเตมเมลด

(>7 mm)

ขาวเตมเมลด

รวมกบขาวหก

ทมความยาว

> 6.5 สวน



> 5.0 สวน



< 6.5 สวนและ

ไมผานตะแกรง

เบอร 7



< 5.0 สวนและ

ไมผานตะแกรง

เบอร 7

ปลายขาว

C1

ขาวเหนยว วตถอน

ท งหมด

(รวมปลายขาว

C1)

ปลาย

ขาว

C1

เอวนเลศพเศษ 100% 15 74.0 10 1.0 1.5 0.5 0.5

เอวนเลศ 100%, 5%, 10% 15.0 80.0 5.0 1.5 0.5 0.5

ตารางท ข.3 มาตรฐานขาวกลองของขาวหอมมะลไทย

ชนด

ขาวกลอง

สวนผสม (เปอรเซนตโดยน าหนก)

สวนของ

ตนขาว

สวนของ

ขาวหก

ขาวและสงทอาจมปนได (เปอรเซนตโดยน าหนก)

ขาวเตม

เมลด ตนขาว ขาวหก ขาวเมลดแดง เมลดเหลอง

เมลด

ทองไข เมลดเสย ขาวเหนยว

เมลดลบ

เมลดออน

เมลดพชอน

วตถอน

ขาว

เปลอก

100% 80.0 สวนทเหลอ 4.5 8.0 5.0 ถง 8.0 1.5 0.75 3.0 0.75 1.5 5.0 1.0

5% 75.0 สวนทเหลอ 7.0 7.5 3.5 ถง 7.5 2.0 1.0 6.0 1.0 1.5 6.0 1.0

10% 70.0 สวนทเหลอ 12.0 7.0 3.5 ถง 7.0 2.0 1.0 7.0 1.0 1.5 7.0 2.0

15% 65.0 สวนทเหลอ 17.0 6.5 3.0 ถง 6.5 5.0 1.0 7.0 1.5 2.5 8.0 2.0

16 มกษ. 4000-2560

ภาคผนวก ค

การชกตวอยาง

(ขอ 10.1)

ค.1 นยาม

ค.1.1 รน (lot) หมายถง สนคาทสงมอบมาพรอมกนในแตละครง และตงสมมตฐานวามคณลกษณะ

เหมอนกน เชน แหลงก าเนด ชนด การบรรจ ตวแทนบรรจ ผสงมอบ

ค.1.2 ตวอยางขนตน (primary sample) หมายถง ขาวทไดจากการชกตวอยางจากต าแหนงใด

ต าแหนงหนงในรน โดยจ านวนต าแหนงทเกบตวอยางขนตนในแตละรน ค านวณตามค าแนะน า

ในตารางท ค.1 และตารางท ค.2

ค.1.3 ตวอยางรวม (aggregate sample หรอ composite sample) หมายถง ขาวทไดจากการรวม

ตวอยางขนตนในแตละรน

ค.1.4 ตวอยางสงหองปฏบตการ (laboratory sample) หมายถง ขาวทไดจากการลดปรมาณตวอยาง

จากตวอยางรวมทผสมกนเปนอยางดในแตละรนลงอยางเหมาะสมเพยงพอส าหรบ

การวเคราะหหรอตรวจสอบในหองปฏบตการ

ค.2 ข นตอนการปฏบต

การชกตวอยางสนคาขาว ควรด าเนนการเพอใหไดตวอยางทเปนตวแทนของรนมากทสดเทาท

จะปฏบตได โดยชกตวอยางขนตนในจ านวนต าแหนง ตามความถการชกตวอยางทค านวณได

และพยายามใหต าแหนงกระจายทวถงทงรน น าตวอยางขนตนทไดทงหมดมารวมกน ผสมให

เขากนดเปนตวอยางรวม และน าตวอยางรวมมาลดปรมาณลงจนเหลอน าหนกสองเทาของ

ตวอยางสงหองปฏบตการทก าหนด แบงตวอยางดงกลาวเปนสองสวน บรรจในถงปดสนท

เพอสงหองปฏบตการ และเกบตวอยางอกสวนทเหลอไวเพอใชในการทวนสอบ กรณเกดปญหา

ค.2.1 การชกตวอยางสนคาทบรรจในหบหอ

การระบความถในการชกตวอยางขนตนจากสนคาในรนทบรรจในหบหอ ใหใชสตรค านวณ

เพอเปนแนวทางในการก าหนดความถในการชกตวอยางขนตนตอรน F(n) ดงน

F(n) = mBmI

mAmp

17 มกษ. 4000-2560

F(n) คอ ความถในการชกตวอยาง ทกๆ n ถง เพอท าการเกบตวอยางขนตน

n คอ จ านวนของหนวยบรรจตอการชกตวอยางแตละครง

mB คอ น าหนกของรนสนคา หนวยเปนกโลกรม

mI คอ น าหนกของตวอยางขนตน ก าหนด 0.1 kg

mA คอ น าหนกของตวอยางรวม หนวยเปนกโลกรมโดยทวไปใชประมาณ 3 kg

mp คอ น าหนกบรรจในแตละหบหอ หนวยเปนกโลกรม

ตารางท ค.1 ตวอยางของความถในการชกตวอยางข นตนของสนคาทบรรจในหบหอ

เพอหาตวแทนไปทดสอบในหองปฏบตการ โดยตวอยางทชกมขนาดรนท 25, 50 และ 100 ตน

และก าหนดน าหนกตวอยางข นตน 0.1 kg

(ขอ ค.1.2 และ ค.2.1)

น าหนกรนสนคา

(กโลกรม)

น าหนกตอหนวยบรรจ


ความถในการชกตวอยางข นตน

(เกบตวอยางจากทกๆ n ถง)

25,000 1 833

25,000 5 167

25,000 25 33

25,000 40 21

25,000 50 17

50,000 1 1,667

50,000 5 333

50,000 25 67

50,000 40 42

50,000 50 33

100,000 1 3,333

100,000 5 667

100,000 25 133

100,000 40 83

100,000 50 67

หมายเหต สามารถชกตวอยางขนตนเพมเตมไดในกรณทจานวนตวอยางรวมมนาหนกไมเพยงพอ

หรอไมถง 3 kg หรอไมพอสาหรบการวเคราะหหรอตรวจสอบในหองปฏบตการ

18 มกษ. 4000-2560

ค.2.2 การชกตวอยางสนคาจากกอง

การตดสนจ านวนตวอยางทชกเพอไปวเคราะหในหองปฏบตการ จะอยภายใตขอตกลงระหวาง

ผเกยวของ โดยปรมาณและขนาดของตวอยางขนตนแสดงในตารางท ค.2 โดยหากน าหนกของ

ตวอยางทจะสงหองปฏบตการไมเปนไปตามน จ านวนของตวอยางขนตนทชกจะเพมขน

ตารางท ค.2 จ านวนจดชกตวอยางข นตนส าหรบสนคาขาวเปนกองขนาดใหญ

(เชน รถบรรทก เรอ ตรถไฟ โกดงสนคา)

(ขอ ค.1.2 และ ค.2.2)

น าหนกตอรน

(ตน)

น าหนก

ตวอยาง

ข นตน

(กรม)

จ านวนจด

ทชก

ตวอยาง

ข นตน

(จด)

ปรมาณนอยทสดทใชสง

หองปฏบตการเพอ

วเคราะหสารปนเปอน


ปรมาณตวอยางท

นอยทสดทสง

หองปฏบตการ

เพอวเคราะหอนๆ


< 15

400-3,000

3 - อะฟลาทอกซน: 10

- สารพษตกคาง โลหะหนก

และไดออกซน: 1

- สารปนเปอน: 3

1-3

ตามขอก าหนดใน

การวเคราะห

>15-30 8

>30-45 11

>45-100 15

>100-300 18

>300-500 20

>500-1,500 25

ค.2.3 การใชเครองมอชกตวอยาง วธชกตวอยาง และวธการลดปรมาณตวอยางรวม

รายละเอยดขอแนะน าการใชเครองมอชกตวอยาง วธชกตวอยาง และวธการลดปรมาณตวอยาง

รวมเพอใหไดตวอยางสงหองปฏบตการ ใหใชแนวทางตาม ISO 24333:2009 Cereals and

cereal product-Sampling

19 มกษ. 4000-2560

ภาคผนวก ง

วธวเคราะห

(ขอ 10.2)

ง.1 การวเคราะหปรมาณแอมโลส

ง.1.1 เครองมอ

ง.1.1.1 สเปกโทรโฟโตมเตอร (spectrophotometer)

ง.1.1.2 เครองชง ทชงไดละเอยดถง 0.0001 g

ง.1.1.3 เครองปนกวนระบบแมเหลก (magnetic stirrer) พรอมแทงแมเหลก

ง.1.1.4 เครองบดเมลดขาวทบดใหละเอยดไดถง 80 mesh ถง 100 mesh

ง.1.1.5 ขวดแกวปรมาตร (volumetric flask) ขนาดความจ 100 ml

ง.1.1.6 ปเปต แบบ volumetric pipette ขนาดความจ 1 ml, 2 ml, 3 ml, 4 ml, และ 5 ml

ง.1.1.7 ปเปต แบบ measuring pipette ขนาดความจ 1 ml ถง 10 ml

ง.1.2 สารเคม

ง.1.2.1 เอทลแอลกอฮอล (ethyl alcohol: C2H5OH) 95%

ง.1.2.2 สารละลายโซเดยมไฮดรอกไซด (sodium hydroxide: NaOH)

ง.1.2.3 กรดเกลเชยลแอซตก (glacial acetic acid: CH3COOH)

ง.1.2.4 ไอโอดน (iodine)

ง.1.2.5 โพแทสเซยมไอโอไดด (potassium iodide: KI)

ง.1.2.6 แอมโลส (potato amylose) มความบรสทธไมนอยกวา 95%

ง.1.3 วธการเตรยมสารละลาย

ง.1.3.1 สารละลายโซเดยมไฮดรอกไซด เขมขน 2 N

ชงโซเดยมไฮดรอกไซดตามขอ ง.1.2.2 จ านวน 80.0 g ละลายในน ากลนประมาณ 800 ml

ในขวดแกวปรมาตรขนาดความจ 1,000 ml ทงไวใหเยน แลวปรบปรมาตรดวยน ากลนใหเปน

1,000 ml

20 มกษ. 4000-2560

ง.1.3.2 สารละลายกรดแอซตกเขมขน 1 N

ละลายกรดเกลเชยลแอซตกตามขอ ง.1.2.3 ปรมาตร 60 ml ใสลงในน ากลนประมาณ 800 ml

ในขวดแกวปรมาตรขนาดความจ 1,000 ml ปรบปรมาตรดวยน ากลนใหเปน 1,000 ml

ง.1.3.3 สารละลายไอโอดน

ชงไอโอดนตามขอ ง.1.2.4 จ านวน 0.20 g และโพแทสเซยมไอโอไดดตามขอ ง.1.2.5 จ านวน

2.00 g ละลายในน ากลนประมาณ 80 ml ในขวดแกวปรมาตรสชาขนาดความจ 100 ml ทงไว

ขามคนในทมด หรอจนไอโอดนละลายหมด ปรบปรมาตรดวยน ากลนใหเปน 100 ml

เกบสารละลายนไวในขวดสชา

ง.1.4 วธวเคราะห

ง.1.4.1 บดเมลดขาวขาวดวยเครองบดตามขอ ง.1.1.4 ใหเปนแปง ชงแปงมา 0.1000 + 0.0005 g ใสในขวดแกวปรมาตรขนาดความจ 100 ml ตามขอ ง.1.1.5 ทแหงสนท พยายามไมใหแปงตด

บรเวณคอขวดแกว

ง.1.4.2 เตมเอทลแอลกอฮอล 95% ตามขอ ง.1.2.1 ปรมาตร 1 ml เขยาเบาๆ เพอเกลยแปงให

กระจายออก

ง.1.4.3 เตมสารละลายโซเดยมไฮดรอกไซดตามขอ 3.1 ปรมาตร 9 ml

ง.1.4.4 ใสแทงแมเหลกลงในขวดแกว ปนกวนตวอยางดวยเครองปนกวนระบบแมเหลก นาน 10 min

ใหเปนน าแปง จากนนน าแทงแมเหลกออกจากขวดแกว แลวปรบปรมาตรดวยน ากลนใหเปน

100 ml ปดจก เขยาใหเขากน

ง.1.4.5 เตรยมขวดแกวปรมาตรขนาดความจ 100 ml ชดใหม เตมน ากลนประมาณ 70 ml เตมสารละลายกรดแอซตก ตามขอ ง.1.3.2 ปรมาตร 2 ml และสารละลายไอโอดน ตามขอ ง.1.3.3

ปรมาตร 2 ml

ง.1.4.6 ดดน าแปงตามขอ ง.1.4.4 ปรมาตร 5 ml ใสในขวดแกวปรมาตรทเตรยมไวตามขอ ง.1.4.5

ปรบปรมาตรดวยน ากลนใหเปน 100 ml ปดจก เขยาใหเขากน แลวตงทงไว 10 min

ง.1.4.7 วดความเขมของสของสารละลายตามขอ ง.1.4.6 ดวยเครองสเปกโทรโฟโตมเตอร โดยอานเปน

คาการดดกลนแสง (absorbance) ทความยาวคลนแสง 620 nm หลงปรบเครองดวย blank ใหได

คาการดดกลนแสงเทากบศนย

ง.1.4.8 ท า blank โดยเตมสารละลายกรดแอซตกตามขอ ง.1.3.2 ปรมาตร 2 ml และสารละลาย

ไอโอดน ตามขอ ง.1.3.3 ปรมาตร 2 ml ปรบปรมาตรดวยน ากลนใหเปน 100 ml

ง.1.4.9 น าคาการดดกลนแสง ไปหาปรมาณแอมโลส (เปอรเซนตโดยน าหนก) โดยเทยบกบกราฟมาตรฐาน

ทเตรยมไวตาม ขอ ง.1.5

21 มกษ. 4000-2560

ง.1.4.10 ปรบปรมาณแอมโลสในแปงขาวทวเคราะหไดใหเปนทระดบความชน 14% โดยน าหนก จากสตร

ปรมาณแอมโลสในแปงขาวทความชน 14% โดยน าหนก = A x 86

100 – M

เมอ A = ปรมาณแอมโลสในแปงขาวทวเคราะหไดเปนเปอรเซนตโดยน าหนก M = ปรมาณความชนของแปงขาวทวเคราะหไดเปนเปอรเซนตโดยน าหนก

ง.1.5 การเขยนเสนกราฟมาตรฐาน

ง.1.5.1 ชงแอมโลส 0.0400 g ใสในขวดแกวปรมาตรขนาดความจ 100 ml ตามขอ ง.1.1.5 ทแหงสนท

แลวด าเนนการเชนเดยวกบตวอยางตามขอ ง.1.4.2 ถง ขอ ง.1.4.4 และใชเปนสารละลาย

มาตรฐาน

ง.1.5.2 เตรยมขวดแกวปรมาตรขนาดความจ 100 ml จ านวน 5 ขวด เตมน ากลนขวดละ 70 ml

เตมสารละลายกรดแอซตกตามขอ ง.1.3.2 ปรมาตร 0.4 ml ในขวดท 1 ปรมาตร 0.8 ml

ในขวดท 2 ปรมาตร 1.2 ml ในขวดท 3 ปรมาตร 1.6 ml ในขวดท 4 และปรมาตร 2.0 ml ในขวดท 5

ตามล าดบ แลวเตมสารละลายไอโอดน ตามขอ ง.1.3.3 ปรมาตร 2 ml ลงในแตละขวด

ง.1.5.3 ดดสารละลายมาตรฐานตามขอ ง.1.5.1 ปรมาตร 1 ml, 2 ml, 3 ml, 4 ml และ 5 ml ซงเทยบเทา

ปรมาณแอมโลส 8%, 16%, 24%, 32% และ 40% โดยน าหนก ตามล าดบ ใสในขวด

ทเตรยมไวในขอ ง.1.5.2 ปรบปรมาตรดวยน ากลนใหเปน 100 ml และวดคาการดดกลนแสง

ทความยาวคลนแสง 620 nm หลงปรบเครองดวย blank ใหไดคาการดดกลนแสงเทากบศนย

เชนเดยวกบขอ ง.1.4.7

ง.1.5.4 น าคาการดดกลนแสงกบปรมาณแอมโลสในสารละลายมาตรฐานตามขอ ง.1.5.3 มาเขยนเปน

เสนกราฟมาตรฐาน

ง.1.5.5 น าเสนกราฟมาตรฐานทไดตามขอ ง.1.5.4 มาใชแปลงคาการดดกลนแสงใหเปนปรมาณแอมโลส

(เปอรเซนตโดยน าหนก)

ง.2 การวเคราะหปรมาณความช นดวยการอบในตอบลมรอน


ง.2.1.1 ตอบ (oven)

ง.2.1.2 เครองชงทชงไดละเอยดถง 0.0001 g

ง.2.1.3 เดซกเคเตอร (desiccator) พรอมซลกาเจล (siliga gel)

ง.2.1.4 เครองบดเมลดขาวทบดใหละเอยดไดถง 80 mesh ถง 100 mesh

ง.2.1.5 ถวยอบอะลมเนยมพรอมฝาปด ขนาดเสนผานศนยกลาง 5 cm หรอมากกวา

22 มกษ. 4000-2560


ง.2.2.1 บดเมลดขาวขาวดวยเครองบดตามขอ ง.2.1.4 ใหเปนแปง

ง.2.2.2 เปดฝาถวยอะลมเนยมตามขอ ง.2.1.5 โดยเอาฝาซอนไวใตถวยแลวน าไปอบในตอบตามขอ ง.2.1.1

ทอณหภม 130 ± 3 C เปนเวลา 2 h ปดฝาถวย แลวทงใหเยนในเดซกเคเตอรชงน าหนกท

แนนอนทศนยม 4 ต าแหนงและบนทกไว

ง.2.2.3 ชงแปงตามขอ ง.2.2.1 น าหนกประมาณ 1 g ใสในถวยอะลมเนยมตามขอ ง.2.2.2 แลวบนทก

น าหนกทแนนอนทศนยม 4 ต าแหนง

ง.2.2.4 อบถวยแปงตามขอ ง.2.2.3 ในตอบทอณหภม 130 ± 3 C โดยเปดฝาไวเปนเวลา 2 h แลวปดฝา

ทงไวใหเยนในโถดดความชน ชงใหไดน าหนกทแนนอนและบนทกไว

ง.2.2.5 ค านวณหาปรมาณความชน (เปอรเซนตโดยน าหนก) จากสตร

ปรมาณความชน (เปอรเซนตโดยน าหนก) = (B - C) x 100

(B - A)

เมอ A = น าหนกถวยอะลมเนยมพรอมฝา (กรม)

B = น าหนกถวยอะลมเนยมพรอมฝาและแปงกอนอบ (กรม)

C = น าหนกถวยอะลมเนยมพรอมฝาและแปงหลงอบ (กรม)

ง.3 การวเคราะหปรมาณความช นดวยเครองวดความช นแบบวดปรมาณความจ

ไฟฟา (Electrical Capacitance Type)

ใชเครองวดความชนแบบวดปรมาณความจไฟฟา ทผานการรบรองจากส านกชงตวงวด

กรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย และเปนไปตามพระราชบญญตมาตราชงตวงวด พ.ศ.2542

ง.4 การตรวจสอบวตถอนปนในขาวเปลอก


ง.4.1.1 เครองท าความสะอาดโดยใชลม

ง.4.1.2 ตะแกรงรอน

23 มกษ. 4000-2560


ง.4.2.1 ชกตวอยางขาวเปลอก ชงน าหนก ประมาณ 100 g และบนทก

ง.4.2.2 น าตวอยางขาวดงกลาว ผานตะแกรงรอนเพอแยกสงเจอปนทหนก เชน เศษดน ทราย กรวด

และเมลดทแตกหก ออก

ง.4.2.3 น าตวอยางทผานตะแกรงรอน เขาเครองเปาท าความสะอาด เพอแยกสงเจอปนทมน าหนกเบา

เชน เศษฟาง ระแง และขาวลบ ออก

ง.4.2.4 หากยงมสงเจอปนเหลออย แยกดวยสายตาอกครง บนทกน าหนกขาวเปลอกทสะอาดแลว

ค านวณปรมาณสงเจอปน ดงน

เปอรเซนตโดยน าหนกของสงเจอปน = (น าหนกขาวเปลอก+วตถอน) – น าหนกขาวเปลอก x100 (น าหนกขาวเปลอก+วตถอน)

ง.5 การทดสอบความหอม


ง.5.1.1 หลอดทดลองขนาด 16 mm X 100 mm

ง.5.1.2 อางน าสแตนเลสพรอมเตาแกส

ง.5.1.3 จกยาง

ง.5.1.4 แผนพลาสตกใสบางๆ ขนาด 5.08 cm (2 นว) X 5.08 cm (2 นว)

ง.5.1.5 เครองชงอานไดละเอยดเปนกรม

ง.5.1.6 ปเปตขนาดความจ 1 ml ถง 10 ml


ง.5.2.1 ชงขาว 5 g ใสในหลอดทดลองขนาด 16 mm X 100 mm

ง.5.2.2 เตมน าเกลอความเขมขน 10% จ านวน 4 ml

ง.5.2.3 ปดหลอดทดลองดวยจกยางทมแผนพลาสตกใสบางๆ รอง

ง.5.2.4 น าหลอดทดลองไปตมน าเดอด นาน 3 min

ง.5.2.5 ยกขนมาทงใหเยน แลวดมกลน “หอม” หรอ “ไมหอม”

หมายเหต กรณขาวเปลอกสามารถทดสอบไดโดยนาขาวกลองไปบดแลวนาไปทดสอบ

24 มกษ. 4000-2560

ง.6 การตรวจสอบคณภาพการขดส

(วธน ใชเฉพาะขาวเปลอกทมความช นไมเกน 15%)


ง.6.1.1 เครองท าความสะอาดโดยใชลม

ง.6.1.2 เครองกะเทาะขาวเปลอก

ง.6.1.3 เครองขดขาว

ง.6.1.4 เครองคดแยกขาวหก


ง.6.2.1 ท าความสะอาดขาวเปลอก ดวยเครองท าความสะอาดโดยใชลม เพอก าจดเมลดลบ ระแง และ

วตถอน (วตถหนกควรเลอกออกดวยมอ)

ง.6.2.2 ชงขาวเปลอกทท าความสะอาดแลว 125 g

ง.6.2.3 กะเทาะขาวเปลอกดวยเครองกะเทาะ จนเปลอกออกหมด ชงน าหนกขาวกลอง และบนทก

ง.6.2.4 ขดขาวกลองดวยเครองขดขาว วธการตามค าแนะน าในการใชเครองแตละรน ทงขาวขาวไวใหเยน

ชงน าหนก และบนทก

ง.6.2.5 น าขาวขาวทงหมดไปแยกขาวหกออกจากขาวเตมเมลดและตนขาว ดวยเครองคดแยกขาวหก

ง.6.2.6 เมอขาวผานตะแกรงหมดแลว ตองคดเลอกขาวเตมเมลด ตนขาวและขาวหกดวยวธตรวจพนจอกครง

ง.6.2.7 ชงน าหนกขาวเตมเมลด/ตนขาว และบนทก

ง.6.2.8 น าน าหนกขาวเปลอก ขาวกลอง ขาวขาว และขาวเตมเมลด ตนขาว ไปค านวณหาปรมาณแกลบ

ร า และขาวเตมเมลด ตนขาว (เปอรเซนตโดยน าหนก) ดงตอไปน

เปอรเซนตโดยน าหนกของแกลบ = น าหนกขาวเปลอก – น าหนกขาวกลอง X 100

น าหนกขาวเปลอก

เปอรเซนตโดยน าหนกของร า = น าหนกขาวกลอง – น าหนกขาวขาว X 100


เปอรเซนตโดยน าหนกของขาวเตมเมลดและตนขาว = น าหนกขาวเตมเมลดและตนขาว X 100


หมายเหต การใชเครองกะเทาะขาวเปลอก และเครองขดขาวตดตอกนนานๆ จะทาใหเครองรอน

จงควรพกเครองทกๆ 10 ตวอยาง

25 มกษ. 4000-2560

ง.7 การวเคราะหคาการสลายเมลดขาวในดาง

การวเคราะหคาการสลายเมลดขาวในตาง เพอการตรวจสอบสนคาขาวเปลอกและขาวกลอง

ตองน าไปขดสเปนขาวขาวกอน


ง.7.1.1 เครองชง ทชงไดละเอยดถง 0.0001 g

ง.7.1.2 ตอบ (oven)

ง.7.1.3 ขวดแกวปรมาตร (volumetric flask) ขนาดความจ 1,000 ml

ง.7.1.4 จานพลาสตกใสพรอมฝาปด (petri dish) ขนาดเสนผานศนยกลาง 14.5 cm

ง.7.1.5 บกเกอรแกว (beaker) ขนาด 1 L ถง 2 L

ง.7.1.6 เดซกเคเตอร (desiccator) พรอมซลกาเจล (silica gel)


ง.7.2.1 โพแทสเซยมไฮดรอกไซด (potassium hydroxide: KOH) 85%

ง.7.2.2 โพแทสเซยมไฮโดรเจนพทาเลท (potassium hydrogen phthalate: C8H5KO4)

ง.7.2.3 ฟนอลฟทาลน (phenolphthalein: C20H14O4)

ง.7.3 การเตรยมสารละลายโพแทสเซยมไฮดรอกไซด เขมขน 1.7% 0.05%

ง.7.3.1 การเตรยมสารละลายโพแทสเซยมไฮดรอกไซด อาจท าได 2 วธ

ก) การเตรยมสารละลายโพแทสเซยมไฮดรอกไซดโดยตรง

ชงโพแทสเซยมไฮดรอกไซด 20.00 g ละลายในน ากลนทผานการตมใหเดอดแลวปดฝา

ทงไวใหเยน เตมน ากลนเพอปรบปรมาตรใหเปน 1,000 ml

ข) การเตรยมสารละลายโพแทสเซยมไฮดรอกไซดจาก stock solution

(1) ชงโพแทสเซยมไฮดรอกไซด 600.00 g ละลายในน ากลนทผานการตมใหเดอดแลวปดฝา

ทงไวใหเยน เตมน ากลนเพอปรบปรมาตรเปน 1,000 ml เกบไวเปน stock solution

ส าหรบเจอจางตอไป (2) น า stock solution จากขอ ง.7.3.1 ข)(1) ปรมาตร 33 ml มาเจอจางดวยน ากลนใหได

ปรมาตร 1,000 ml ส าหรบใชเปนสารละลายโพแทสเซยมไฮดรอกไซด

26 มกษ. 4000-2560

ง.7.3.2 การหาความเขมขนของสารละลายโพแทสเซยมไฮดรอกไซด

ก) อบสารโพแทสเซยมไฮโดรเจนพทาเลททอณหภม 130+3C เปนเวลา 1 h แลวทงไวใหเยนในเดซกเคเตอร

ข) ชงสารโพแทสเซยมไฮโดรเจนพทาเลทตามขอ ง.7.3.2 ก) ประมาณ 0.5 g โดยอานใหไดน าหนก

ทแทจรงทศนยม 4 ต าแหนง และบนทกไว ค) ละลายสารโพแทสเซยมไฮโดรเจนพทาเลทตามขอ ง.7.3.2 ข) ในน ากลนปรมาตร 50 ml

หยดสารละลายฟนอลฟทาลน เขมขน 0.1% ลงไป 3 หยด ไทเทรตกบสารละลายโพแทสเซยม

ไฮดรอกไซดจนสารละลายเปลยนจากไมมสเปนสชมพ และบนทกปรมาตรของสารละลาย

โพแทสเซยมไฮดรอกไซดทใชไปเปนมลลลตร ง) ท า blank ตามวธการเดยวกบขอ ง.7.3.2 ค) โดยไมใชสารโพแทสเซยมไฮโดรเจนพทาเลท

จ) ค านวณหาความเขมขนของสารละลายโพแทสเซยมไฮดรอกไซดดงน

เปอรเซนตความเขมขนของโพแทสเซยมไฮดรอกไซด = P x 56.109 x 100 204.23 V - B

เมอ V = ปรมาตรของสารละลายโพแทสเซยมไฮดรอกไซดทใชในการไทเทรตกบ

โพแทสเซยมไฮโดรเจนพทาเลท (มลลลตร)

B = ปรมาตรของสารละลายโพแทสเซยมไฮดรอกไซดทใชไทเทรตกบ blank (มลลลตร)

P = น าหนกของสารโพแทสเซยมไฮโดรเจนพทาเลท (กรม)


ง.7.4.1 ชกเมลดขาวขาวมา 100 เมลด แบงใสในจานพลาสตกใสตามขอ ง.7.1.4 จ านวน 4 จาน จานละ

25 เมลด แลววางบนพนราบสด า

ง.7.4.2 เตมสารละลายโพแทสเซยมไฮดรอกไซด ตามขอ ง.7.3 ลงในจานพลาสตกตามขอ ง.7.4.1

ประมาณจานละ 100 ml ใหเมลดขาวทกเมลดจมอยในสารละลาย และใหแตละเมลดอยหางกน

พอสมควร แลวปดฝาทงไวทอณหภมหอง (30 + 5 C) โดยไมขยบเขยอนเปนเวลา 23 h

ง.7.4.3 ตรวจเมลดขาวตามขอ ง.7.4.2 โดยพจารณาระดบการสลายของเมลดขาวในดางแตละเมลด

ตามลกษณะการสลายตามตารางท ง.1

ง.7.5 การวนจฉย

เมลดขาวทมระดบการสลายในดาง ตงแตระดบ 1 ถงระดบ 5 เปนเมลดขาวทไมใชขาวหอมมะลไทย

27 มกษ. 4000-2560

ตารางท ง.1 ระดบของการสลายของเมลดขาวในดางแตละเมลด

(ขอ ง.7.4.3)

ระดบการสลายของเมลดขาว ภาพลกษณะการสลายของเมลดขาว ลกษณะของเมลดขาวทสลายในดาง

1

ลกษณะของเมลดขาวไมเปลยนแปลงเลย

2

เมลดขาวพองตว

3

เมลดขาวพองตวและมแปงกระจาย

ออกมาจากบางสวนของเมลดขาว

4

เมลดขาวพองตวและมแปงกระจาย

ออกมารอบเมลดขาวเปนบรเวณกวาง

5

ผวของเมลดขาวปรทางขวางหรอทางยาว

และมแปงกระจายออกมารอบเมลด

เปนบรเวณกวาง

6

เมลดขาวสลายตวตลอดทงเมลด

มลกษณะเปนเมอกขนขาว

7

เมลดขาวสลายตวทงเมลดและมลกษณะ

เปนแปงเมอกใส

28 มกษ. 4000-2560

ง.8 วธการยอมสดวยสารละลายไอโอดน

การวเคราะหโดยวธการยอมส เพอการตรวจสอบขาวเปลอกและขาวกลอง ตองน าไปขดสเปน

ขาวขาวกอน


ง.8.1.1 บกเกอรแกว (beaker) ขนาด 100 ml หรอ ถวยพลาสตกใสทมขนาดใกลเคยงกน

ง.8.1.2 หลอดหยด (dropper) พลาสตก ขนาด 1 ml

ง.8.1.3 ขวดปรมาตร (volumetric flask) ขนาด 100 ml และ 2,000 ml

ง.8.1.4 ปเปต (pipette) ขนาดความจอานได 1 ml ถง 10 ml

ง.8.1.5 ขวดใสสารละลายสชา ขนาดประมาณ 100 ml

ง.8.1.6 กระบอกตวง (cylinder) ขนาด 50 ml

ง.8.1.7 ปากคบ (forcep)

ง.8.1.8 กระดาษทชช หรอกระดาษซบ

ง.8.1.9 เครองชงอานไดละเอยด 0.01 g


ง.8.2.1 โซเดยมไฮดรอกไซด (sodiumhydroxide: NaOH)

ง.8.2.2 กรดเกลเซยลแอซตก (glacial acetic acid: CH3COOH)

ง.8.2.3 ไอโอดน (iodine: I2)

ง.8.2.4 โพแทสเซยมไอโอไดด (potassiumiodide: KI)

ง.8.2.5 ไอโซโปรปลแอลกอฮอส (isopropyl alcohol) 70%

ง.8.2.6 น ากลนหรอน ากรองทมคณภาพส าหรบใชในหองปฏบตการ

ง.8.3 วธการเตรยมสารละลาย

ง.8.3.1 สารละลายโซเดยมไฮดรอกไซดเขมขน 1 N

ละลายโซเดยมไฮดรอกไซดตามขอ ง.8.2.1 จ านวน 4.00 g ในน ากลนประมาณ 80 ml ในขวด

ปรมาตร 100 ml ทงใหเยน แลวปรบปรมาตรใหเปน 100 ml

29 มกษ. 4000-2560

ง.8.3.2 สารละลายกรดแอซตกเขมขน 1 N

ตวงกรดเกลเซยลแอซตกตามขอ ง.8.2.2 ปรมาตร 6 ml ใสลงในน ากลนประมาณ 80 ml แลวปรบ

ปรมาตรดวยน ากลนใหเปน 100 ml

ง.8.3.3 working solution

ผสมสารละลายโซเดยมไฮดรอกไซด เขมขน 1 N ตามขอ ง.8.3.1 ปรมาตร 10 ml กบสารละลาย

กรดแอซตก เขมขน 1 N ตามขอ ง.8.3.2 ปรมาตร 10 ml แลวปรบปรมาตรดวยน ากลน

ใหเปน 2,000 ml

ง.8.3.4 สารละลายไอโอดน

ชงไอโอดนตามขอ ง.8.2.3 จ านวน 0.20 g และโพแทสเซยมไอโอไดดตามขอ ง.8.2.4 จ านวน 2.00 g ละลายในน ากลนประมาณ 80 ml ในขวดแกวปรมาตรขนาดความจ 100 ml ทงไว

ขามคนในทมด หรอจนไอโอดนละลายหมด ปรบปรมาตรดวยน ากลนใหเปน 100 ml เกบ

สารละลายนไวในขวดสชา

หมายเหต สารละลายไอโอดนนไมควรเกบนานเกน 2 เดอน


ง.8.4.1 การเตรยมสารละลายส าหรบยอมสเมลดขาว

(1) ตวงสารละลาย working solution ตามขอ ง.8.3.3 ปรมาตร 30 ml

(2) เตมสารละลายไอโอดน ตามขอ ง.8.3.4 จ านวน 1.5 ml คนใหเขากน สารละลายทไดจะ

ใชส าหรบยอมสเมลดขาว (ควรยอมทนท)

ง.8.4.2 วธการยอมสเมลดขาว

(1) ชกตวอยางขาวขาว 3.0 g ใสในบกเกอร ขนาด 100 ml หรอ ถวยพลาสตกใสทมขนาด

ใกลเคยงตามขอ ง.8.1.1

(2) เตมไอโซโปรปลแอลกอฮอล 70% ตามขอ ง.8.2.5 ปรมาตร 15 ml แกวงบกเกอร หรอ

ถวยพลาสตกใส นาน 45 s แลวรนแอลกอฮอลทง (แอลกอฮอลทใชแลวควรรวบรวมไว

ในขวดปดฝา)

(3) เตมน ากลน ปรมาตร 15 ml แกวงนาน 30 s แลวรนน าทง

(4) เตมสารละลายส าหรบยอมสเมลดขาว ตามขอ ง.8.4.1 ปรมาตร 15 ml แกวงนาน 45 s

แลวรนสารละลายทง

(5) เตมน าปรมาตร 15 ml รนน าทงจนแหง

(6) เทเมลดขาวลงบนกระดาษทชช หรอ กระดาษซบ ตามขอ ง.8.1.8 เอากระดาษทชชอกแผน

มาซบดานบน แลวพลกกลบ เพอเขยเมลดขาวลงบนกระดาษทชชแผนหลง ปลอยใหขาวแหง

นานประมาณ 5 min

30 มกษ. 4000-2560

(7) คดแยกเมลดขาวดวยปากคบ ตามขอ ง.8.1.7 แยกออกเปน 2 สวน คอ

สวนท 1 เมลดขาวตดสชมพออนถงไมตดส เปนขาวแอมโลสต าอยในกลมขาวเจานม เชน ขาวพนธขาวดอกมะล 105 กข15 ปทมธาน1

สวนท 2 เมลดขาวตดสน าเงนหรอมวงเขม เปนขาวแอมโลสปานกลาง หรอแอมโลสสงในกลมขาวเจารวน หรอขาวเจาแขง เชน ขาวพนธพษณโลก2 ชยนาท1

(8) น าขาวทคดแยกไดไปชงน าหนกทง 2 สวน

(9) ค านวณหาเปอรเซนตขาวกลมอนปนในขาวกลมขาวเจาประเภทนม

เปอรเซนตขาวกลมอนปน = น าหนกขาวสวนท 2 X 100

น าหนกขาวสวนท 1 + น าหนกขาวสวนท 2

ง.9 การวเคราะหปรมาณขาวอนปนโดยวธการตมส าหรบการตรวจสอบเบ องตน

วธตรวจสอบเมลดขาวสกตมในน าเดอด เปนวธการตรวจสอบเบองตนอยางงาย เพอเปนแนวทาง

ในการบงชเทานน


ง.9.1.1 หมอตมน าไฟฟา

ง.9.1.2 ตะกราตะแกรงลวดไรสนม

ง.9.1.3 ชอนหรอพายส าหรบเขยเมลดขาว

ง.9.1.4 กระจกส าหรบกดเมลดขาว 2 แผน


ง.9.2.1 ชกเมลดขาวขาวมา 100 เมลดใสในตะกรา

ง.9.2.2 ตมน ากลนดวยหมอตมน าไฟฟาใหเดอดเตมท

ง.9.2.3 หยอนตะกราพรอมเมลดขาวขาวลงตมในน าเดอดตามขอ ง.9.2.2 เปนเวลาทไดจากการเทยบ

คาการสลายเมลดขาวในดาง ในระหวางนนระวงอยาใหเมลดขาวเกาะตดกน

ง.9.2.4 เมอตมครบตามเวลาทไดจากการเทยบคาตามขอ ง.9.2.3 แลวใหยกตะกราขนจากน าเดอด

จมลงในน าเยนทเตรยมไวทนทแลวยกขนใหสะเดดน า

ง.9.2.5 เทเมลดขาวในตะกราลงบนกระจก เกลยเมลดขาวใหกระจาย น ากระจกอกแผนมาวางทบเมลดขาว

และกดใหแบน เพอตรวจดภายในของเมลดขาวทง 100 เมลด ถาปรากฏวาขาวเมลดใดยงเปนไต

โดยมลกษณะเปนจดขนขาวของแปงดบปรากฏภายในเมลด ใหถอวาเปนขาวทยงไมสกสมบรณ

31 มกษ. 4000-2560

ง.9.3 การวนจฉย

เมลดขาวทยงไมสกสมบรณ ใหถอวาเปนขาวทไมใชขาวหอมมะลไทย

32 มกษ. 4000-2560

ภาคผนวก จ

ภาพตวอยางขาวทอาจมปนได

ภาพท จ.1 ลกษณะเมลดขาวทอาจมปนได

ก. ขาวเมลดเหลอง ข. ขาวเมลดเสย ค. ขาวเมลดขดสต ากวามาตรฐาน ง. ขาวเมลดทองไข

ข ก

ค ง

33 มกษ. 4000-2560

ภาคผนวก ฉ

หนวย

หนวยและสญลกษณทใชในมาตรฐานน และหนวย SI (International System of units หรอ Le Systè me

International d’ Unité s) ทยอมรบใหใชได มดงน

รายการ ชอหนวย สญลกษณหนวย

มวล กโลกรม (kilogram) kg

กรม (gram) g

ปรมาตร ลตร (liter) L

มลลลตร (milliliter) ml

ความยาว เซนตเมตร (centimeter) cm

มลลเมตร (millimeter) mm

นาโนเมตร (nanometer) nm

เวลา วนาท (second) s

นาท (minute) min

ชวโมง (hour) h

อณหภม องศาเซลเซยส (degree Celsius) C

ความเขมขนของสารละลาย นอรแมลลต (normality) N

thai hom mali rice - acfs.go.th · กระทรวงพาณิชย์. 2559....

Documents