AHLI-AHLI:1. UMMUL MAISARAH BT MOHD ARIFFIN 0363802. FAIRUZA KARIMA BT ABDUL HALIM 0369233. NURUL FARAHANIM BT ABDUL HAMID 0364104. NURSYAKIRAH BINTI ABD RAHIM 0367215. MASTURAH BT KASA@MUHYIDDIN 0368806. SITI NOR HAJAR BINTI RAMLI 0360067. Salmiah binti elias 0361728. Wan fatin najihah binti wan abd aziz 036831

T A F S I R I Q F 1012

KUMPULAN 5 : DIPLOMA SYARIAH SEMESTER 3

NAMA PENSYARAH : USTAZAH MARIAM NABILAH BINTI MOHD NOOR

#PERINGKAT TAFSIR PADA ZAMAN SEBELUM PEMBUKUAN – ZAMAN RASULULLAH SAW,SAHABAT, DAN AWAL TABIIN#

PERKEMBANGAN TAFSIR PADA ZAMAN RASULULLAH S.A.W

& SAHABAT 1.Penafsiran Al-Quran

bermula pada zaman Rasulullah SAW dan berakhir

pada zaman para sahabat.

2.Rasulullah SAW menafsirkan Al-Quran dengan cara menerangkan makna-makna lafaz ayat Al-Quran kepada sahabat dan

menjelaskan hukum kepada mereka.

3.Para sahabat mengetahui dan memahami al-Quran secara satu persatu

ayat berdasarkan kepada zahir dan hukum-hukumnya.

5.Contohnya,Nabi

menerangkan tentang ayat-ayat ghaib,ayat-ayat

ringkas , ayat-ayat umum dan ayat-ayat

yang samar. 6.Ini kerana tugas Nabi Muhammad

SAW adalah member penjelasan dan menyampaikan

wahyu Allah.4.Namun begitu,tidak mudah bagi

para sahabat untuk memahami bahasa Al-Quran yang tinggi .Oleh itu,para sahabat sentiasa merujuk

kepada Baginda pada perkara yang mendatangkan kemusykilan kepada

mereka.

Sambungan…ZAMAN

RASULULLAH S.A.W & SAHABAT

SAMBUNGAN…

7.Rasulullah S.A.W telah meletakkan asas-asas tafsir hasil daripada ijtihad dan istinbat.Para sahabat telah mengembangkan asas-asas tersebut sehingga menjadi suatu kaeadah yang lebih tersusun.asas – asas ini dikembangkan

mengikut Al-Quran,As-Sunnah dan Ijtihad

8.Abu Al-Dardu’ pernah berkata :” Sesungguhnya kamu tidak dianggap benar-benar

faqih(alim) kecuali setelah kamu dapat menjagkau pelbagai makna

dari Al-Quran.”

9.Oleh kerana Al-Quran mempunyai berbagai sudut makna,maka ia

boleh ditafsirkan berbagai cara.Sifat ini

boleh berlaku penyelewengan oleh

mereka yang mempunyai tujuan yang salah.

1.Mengenai kedudukan mengenai tingkat-tingkat tafsir ini ialah , Ibnu Abbas telah berkata :

‘Tafsir Al-Quran terdiri daripada 4 peringkat iaitu : tafsir yang diketahui oleh semua orang Arab melalui bahasanya,tafsir yang

sayogianya diketahui oleh semua orang,tafsir yang diketahui oleh alim ulama dan tafsir yang diketahui oleh Allah.

TARAF-TARAF TAFSIR

TIDAK MENTAFSIR AL QURAN DENGAN AQAL

Sumber tafsir pada zaman

sahabat tertumpu

kepada TIGA

1. Al-Quran

2. As-Sunnah

3. Ijtihad

TAFSIR PADA ZAMAN SAHABAT…

1.Selepas kewafatan Nabi Muhammad SAW, urusan penafsiran ayat-ayat Al-Quran diteruskan oleh para sahabat.

2.Para sahabat yang lain akan bertanya mengenai persoalan yang dimusykilkan oleh mereka mengenai ajaran Islam dan AL-Quran

yang diuruskan oleh para sahabat sebelum mereka.

3.Mereka ini ialah anak-anak mereka,kaum-kaum mereka dan

beberapa orang asing yang masuk Islam kerana para

sahabat melihat dan menyaksikan peristiwa dan realiti yang turun dalam Al-

Quran. 

4.Namun begitu,jika mereka tidak dapat menjawab persoalan

kaum mereka maka akan kembali Hadis Nabi Muhammad

SAW.

SAMBUNGAN…5.1 Sumber yang digunakan oleh para sahabat dalam mentafsir al –quran ialah :

•Al-Quran•As-Sunnah

•Ijtihad•Ahli Kitab

5.2 Antara sahabat yang mashyur dalam mentafsir Al-Quran ialah :

Khulafa Ar-Rasyidin Ibn Mas’ud Ibn Abbas

Ubai b Ka’ab Zaid b Thabit

Abu Musa Al-Asyari Abdullah b Zabir

6.Mengikut Abu Hayyan, para sahabat yang paling banyak memperkatakan

mengenai tafsir Al-Quran ialah Ali b.Talib,Abdullah Ibn Abbas, Abdullah Ibn

Mas’ud,Ubaiy Ibn Ka’ab,Zaib Ibn Thabit dan Abdullah Ibn Amir Ibn Al-

As.

7.Namun demikian sebahagian besar tafsir Al-Quran pada zaman sahabat berkisar disekitar Ali bin Abi Talib,Abdullah Ibnu

Mas’ud ,Ubaiy bin Ka’ab dan Abdullah Ibnu Abbas r.a

SAMBUNGAN…

8.Mengenai kedudukan Ali b.Abi Talib dalam bidang Tafsir,Abu Al-Tufail telah berkata : Aku

pernah mendengar Ali r.a berucap dalam khutbah sambil berkata : ‘ ..Tanyalah aku mengenai kitab

Allah (yakni Al-Quran ) ,demi Allah tidak terdapat satu ayat pun dalam Al-Quran kecuali aku

mengetahui sama ada turunya pada waktu malam atau waktu siang di tanah rata atau dibukit.

10.Abdullah Ibn Mas’ud juga merupakan antara sahabat yang

faqih dalam bidang tafsir dan bidang qiraat.Rasulullah SAW pernah bersabda :‘..Ambillah

olehmu akan Al-Quran(Qiraat) daripada 4 orang : Daripada Abdullah Ibn Mas’ud ,Ubaiy b

Ka’ab ,Muaz Ibn Jabal dan Salim Maula Abu Huzaifah.

9.Ia cukup membuktikan ketokohan Ali r.a dalam

bidang tafsir dengan pengakuan yang dibuat

oleh Ibnu Abbas bahawa beliau

mengambil tafsir Al-Quran daripada Ali

r.a.Berkata Ibn Abbas : “ Mana-mana tafsir AL-

Quran yang aku ambil (daripada orang

lain) ,maka ia datang daripada Ali Ibn Abi

Talib.”

SAMBUNGAN…

11.Ketokohan beliau telah diakuai oleh Ali Bin Abi Talib.

12.Manakala,Ubaiy B. Ka’ab dikenali dengan sanjungan sebagai penghulu

segala Qurra’(sayyid al-Qurra)

13.Seorang tokoh tafsir telah mengakui kedudukan Ubaiy dalam bidang Ilmu .Beliau berkata :’ ..Aku

telah bergaul dengan sahabat-sahabat Rasulullah ,maka aku

mendapati seluruh ilmu mereka terkumpul pada 6 orang :

Umar,Ali,Abdullah,Ubaiy ,Abu Darda’ dan Zaid b. Thabit.

PERBEZAAN TAFSIR DALAM SETIAP PERINGKAT

PERINGKAT AWAL : Tidak mentafsir Al-Quran keseluruhan dan sesungguhnya mentafsir sabahagian sahaj dan apa yang samar-samar difahami oleh mereka. 

PERINGKAT KEDUA : Sedikit perselisihan antara mereka dalam

memahami maknanya.

PERINGKAT KETIGA : Mereka berpuas hati dengan

apa yang mereka fahami dengn makna yang ringkas

dan tidak untuk pemahaman yang terperinci mengenai

maknaya.

PERINGKAT KEEMPAT : Ringkas dari sudut makna bahasa yang mereka faham.

TAFSIR PADA ZAMAN TABIIN

1.Zaman sahabat hanya tertumpu kepada segolongan kecil,manakala zaman tabiin agak berlainan kerana Al-Quran mula tersebar dengan meluas.

2.Penafsiran bermula pada zaman tabiin dan berakhir pada peringkat permulaan pembukuan

3.Pada zaman ini,Al-Quran tersebar dengan meluas hingga ke Basrah,Syam,Khurasan,Yaman dan Mesir.

4.Penafsiran pada zaman tabiin terbahagi kepada dua :• Pertama : bersifat asas-asas ilmu diambil daripada AL-Quran ,As-sunnah dan ilmu bahasa sebagai landasan kepada perkembangan tafsir.• Kedua : Aspek-aspek tafsir yang bersifat menjelaskan makna ayat.

SAMBUNGAN…

5.Zaman Tabiin lebih menjurus kepada aspek kedua.Dan menjadikan

tafsir pada zaman sahabat sebagai

sumber rujukan tafsir kepada mereka.

6.Ijtihad dan istinbat tumbuh dengan pesat

pada peringkat perkembangan tafsir pada zaman Tabiin.

7.Namun begitu dalam penafsiran Al-Quran

dengan ijtihad mengalami perbezaan antara

menerima dan tidak menerima tafsiran mujahid

terjadi di kalangan sahabat mahupun tabiin.

8.Di antara tabiin yang menafsirkan Al-Quran dengan dasar jitihad adalah Said ibn Mussayab dan Ibnu Sirih.Kemudian yang

membenarkan dan membolehkan tafsir mujahid diantaranya Mujahid,Ikrimah dan sahabat-sahabatnya.

SAMBUNGAN…

Perbezaan antara tafsir dan takwil.

• Tafsir : menjelaskan ayat

Quran dengan dasar haqal yang diterima dari Rasul dan para

sahabatnya.

• Takwil : menafsirkan Quran

dengan dasar ijtihad melalui pengertian

yang dalam mengenai makna kata-kata dan

petunjuk bahasa.

.Ulama tabiin terbahagi kepada dua golongan :• Manhaj muhaditsin (menfsir dengan manqul)• Manhaj aqliyyin (ijtihadiiyin)

11.Para mufassir pada zaman ini menafsirkan Al-Quran dengan sumber-sumber berikut :• Ayat Al-Quran• Hadis Nabi Muhammad• Pendapat sahabat• Keputusan dari ahli kitab baik ; Yahudi mahupun Nasrani• Ijtihad tabiin sendiri.

12.Ijtihad dijadikan salah satu cara penafsiran Al-Quran kerana :

• Kerana penafsiran yang dilakukan sahabat belum mencakupi

ayat-ayat Quran yang lain. Jauhnya mereka dari pusat

pengajian Hadis,sehingga mereka tidak mendapatkan hadis dari Pusat

Pengajian Hadis ,sehingga mereka menggunakan ” ra’yi” untuk berijitihad

memahami Al-Quran.

13.Manusia berhajat kepada penafsiran Al-Quran yang tepat kerana :• Jauh dari zaman Nabi• Percampuran antara orang arab dengan orang a’jam• Kebanyakan mereka tidak memahami bahasa Arab

3 buah sekolah telah didirikan di 3 tempat antaranya ialah :

• Sekolah Tafsir di Makkah (diasaskan oleh Ibnu Abbas)

• Sekolah Tafsir di

Madinah(diasaskan oleh Ubaiy b Kaab)

• Sekolah Tafsir di Iraq (diasaskan oleh Ibnu Mas’ud)

NILAI TAFSIR PADA ZAMAN AWAL TABIIN

1.Tafsir pada zaman tabiin masih mengikuti

meteodologi pentafsiran para sahabat .

Cuma perselisihan pada zaman tabiin adalah lebih

luas.Antara perkembangan yang berlaku pada zaman

tabiin ialah :

• Riwayat ahli kitab yang menjadi salah satu sumber tafsir

mereka

• Kemunculan mazhab pada zaman tabiin member impak

kepada tafsir

• Asas kepada tafsir “Bi Al-Ray”(dengan akal pemikiran seperti

yang dilihat tafsiran Mujahid

2.Faktor kelemahan tafsir pada zaman selepas tabiin :

• Kemasukan riwayat Israiliyyat dalam tafsir.

• Israiliyyat : Berita-berita umat terdahulu atau akan dating yang diriwayatkan dari sumber ahli kitab sama ada Yahudi atau Kristian.

Contoh riwayat Israiliyyat :

• Nama Ashabul Al-Kahfi dan warna anjing mereka

• Kayu tongkat Nabi Musa diperbuat dari apa ?

• Nama-nama burung yang dihidupkan Allah bagi Nabi Ibrahim.

• Penentuan anggota badan lembu yang dijadikan pemukul untuk memukul orang yang terbunuh.

SEKIAN…

TERIMA KASIH..