Symbiose = langdurig samenleven van individuen van verschillende soortenEcologie

Basisstof 5: Competitie en cooperatieBasisstof 3: Abiotische factoren

gastheer gast

mutualisme voordeel voordeel

commensalisme - voordeel

parasitisme nadeel voordeel

Symbiose = langdurig samenleven van individuen van verschillende soorten

Mutualisme

Nijlkrokodil– Eet normaal beesten– Staat vogel toe in zijn mond rond te lopen

Krokodilvogel– Verwijdert parasieten uit mond krokodil– Verwijdert en eet voedselresten– Eet parasieten (o.a. bloedzuigers)

Mutualisme

Heremietkreeft– Wordt beschermd door stekende tentakels

zeeanemoon

Zeeanemoon– Krijgt voedselresten van kreeft

Mutualisme

Buffel– Laat de vogel eten

Ossenpikker– Eet teken en andere parasieten van de huid– Waarschuwt de buffel voor gevaar

Mutualisme

Korstmossen, bestaan uit:

1) Algen– Maken organische stoffen (suikers) m.b.v. fotosynthese

2) Schimmel– Zorgt voor water en mineralen– Komt via alg aan organische stoffen

Mutualisme: mycorrhizamycorrhiza met larix

holsteelboleet

vliegenzwam

mycorrhiza met berk

SchimmelLevert voedingsstoffen (mineralen)BoomMaakt m.b.v. voedingsstoffen organische stoffen (suikers)

Commensalisme

Clownvis– Schuilplek tussen zeeanemoon– Heeft slijmlaag tegen netelcellen anemoon

Zeeanemoon– Geen voordeel, geen nadeel

Commensalisme

Zuigvis-Reist mee met haai

Haai- Geen voordeel of nadeel

Parasitisme

Plantaardige parasieten

Vogellijm of maretak onttrekt water en voedingsstoffen aan de gastheer

gastheer gast

mutualisme voordeel voordeel

commensalisme - voordeel

parasitisme nadeel voordeel

Symbiose = langdurig samenleven van individuen van verschillende soorten

Optimumkromme

MinumumMaximumOptimum

TolerantiegebiedTolerantiegrens

Tolerantie en beperkende factor

• Tolerantiegrenzen - tolerantiegebied• soort heeft voor een abiotische factor zijn

kenmerkende tolerantiegebied. • bepalen het verspreidingsgebied (= gebied waar

soort voorkomt) • per abiotische factor optimumkromme met: – Minimum / optimum / maximum - waarde

• Beperkende factor= de abiotische factor die het verst van de optimumwaarde ligt

Abiotisch: 1 Temperatuur

• Beinvloeding tijdstip ontkieming zaden, bloei• Enzymwerking

WarmbloedigGroot tolerantiegebied

Koudbloedig Klein tolerantiegebeid

Animatie oppervlakte – inhoud bij warmbloedigen

Abiotisch: 2 Licht

• Energiebron (fotosynthese) • Warmte • Beïnvloeding van tijdstip trek, bloei,

ontkieming van zaden

Abiotisch: 3 Lucht

• Samenstelling (CO2, O2 etc)• Beweging (wind)• Luchtvochtigheid

Abiotisch: 4 Water

• Stroming?, Diepte?• Samenstelling, osmotische waarde, pH,

bouwstof / oplosmiddel, grondstof

Abiotisch: 5 Bodemgesteldheid

• Structuur• Doorlaatbaarheid (lucht/water)• Vermogen water vast te houden• Gehalte organische stoffen (humus)• Samenstelling (pH, nitraten)