Jaargang 17, uitgave 2 november 2015

Nu de dagen snel korter worden is het misschien al opgevallen; onze molen staat in een ander licht. De drie schijnwerpers waren aan vervanging toe, de behuizing was slecht en de 150 watt SOX-lampen met hun oranje-geelkleurige licht waren steeds moeilijker verkrijgbaar, o.a. omdat ze vanwege hun hoge energieverbruik langzaam uit de markt genomen worden. Het was best even speuren om qua model en lichtsterkte de juiste lampen te vinden. Dankzij advies van mw. Vrolijk van de vestiging van de Technische Unie op de Binckhorst in Den Haag en met medewerking van Philips Nederland (een regiovertegenwoordiger bezocht zelfs de molen), werd een demo schijnwerper ter beschikking gesteld. Deze werd een avond uitgeprobeerd,

waarbij ook de directe buren van de molen betrokken werden. Op basis van de proef werd gekozen voor drie Philips CoreLine Tempo LED schijnwerpers van elk 8000 lumen, die met een mooie korting bij de Technische Unie aangeschaft konden worden. De lampen werden medio september door onze vrijwilligers Jan Langeveld, Arie Post en molenaar Dick Steeneveld gemonteerd. Voor sommigen zal het misschien even wennen zijn, het licht van de nieuwe schijnwerpers is natuurlijk witter dan dat van de vorige, maar de kleuren van de molen komen veel beter uit en de lampen zijn niet alleen erg energiezuinig, maar ook mooi slank van vorm. Ga zeker even kijken als u binnenkort ’s avonds een keer in de buurt bent! (JvH)

Windlust in de schijnwerpers

Stichting Vrienden van de Windlust te Nootdorp VWN

Molenpraat

Wilt u donateur worden?Dat kan door uzelf als donateur aan te melden via e-mail: windlust@windlustnootdorp.nl of u vult het aanmeldformulier in, verkrijgbaar in de molen en op het secretariaat en in digitale vorm op onze website. U kunt ook een bedrag overmaken op IBAN: NL34RABO0137336020 t.n.v. Stichting VWN te Nootdorp. Vermeld bij de overschrijving s.v.p. ook uw adres. Voor slechts 12 euro per jaar mag u zich ’vriend van de molen’ noemen, een hogere donatie wordt uiteraard zeer op prijs gesteld. Bedrijfsdonateur worden kan ook, hiervoor vragen wij een iets hogere bijdrage. U krijgt dan, indien gewenst, een vermelding op www.windlustnootdorp.nl met een link naar uw zakelijke website. Meld u dan aan op voornoemd e-mailadres.

Stichting Vrienden van de Windlust te Nootdorp - VWN

SecretariaatRibeslaan 3, 2631 HV NootdorpTelefoon 015 - 310 87 75KvK nr. 27172347IBAN: NL34RABO0137336020E-mail: windlust@windlustnootdorp.nlWebsite: www.windlustnootdorp.nl

BestuurKees de Koning VoorzitterBen van Hagen SecretarisLeo van Winden PenningmeesterJaco van Hekke Technische zakenDick Steeneveld MolenaarsMargreet van Swieten PubliciteitTinus Verwijmeren

Vrijwilligster Lenie van Koppen overledenIn het afgelopen voorjaar liet Lenie weten dat er een ernstige ziekte bij haar was vastgesteld en dat ’het er niet goed uitzag’. Wat waren de aanwezigen blij verrast toen Lenie en Koos een groot gedeelte van de vrijwilligersavond eind juni nog konden bijwonen. Op 3 september is Lenie overleden. Het bestuur van de molenstichting heeft grote waardering en is dankbaar voor al het waardevolle werk dat Lenie (en Koos!) al die jaren verricht hebben.

Bij de vele klussen die gedaan moeten worden bij alles wat met de molen te maken heeft, behoort al sinds 1999 het klaarmaken en bezorgen van de ’Molenpraat’. Begin 2007 bood Lenie van Koppen-Langeveld aan om het gehele klaarmaken voor de bezorging voor haar rekening te nemen. Zeer nauwgezet maakte zij vanaf die tijd de bijna 400 enveloppen klaar voor bezorging, waarbij vooral het sorteren op de wijken voor de bezorgers tijdrovend was.

2 Jaargang 17, uitgave 2, november 2015

zoon Jan geboren was, maar volgens onze gegevens zou deze kort na zijn geboorte zijn gestorven. Mevrouw Elisabeth Belia-Losscher liet ons echter vanuit Australië weten dat dit niet correct is. Deze zoon Jan is pas in augustus 1914 gestorven. Dit betekent dat molenaar Arend Blonk de tweede zoon van Huibert was en dat deze laatste bij zijn overlijden tien kinderen achterliet.Verder staat op bladzijde 49 een

foto waarvan wij meenden dat naast molenaar Hendrik Jongste zijn vrouw en dochter stonden afgebeeld. Mevrouw Adri Bazuin-Zonderop uit Nootdorp, de kleindochter van molenaar Jongste, heeft ons echter laten weten dat zij dat meisje op de foto is en de mevrouw ernaast een bezoekster uit Amerika van wie Adri haar eerste chocolade kreeg. De foto is ook niet omstreeks 1925, maar rond 1947 gemaakt. Tenslotte is ons gebleken dat wij op bladzijde 129 hebben verzuimd de prachtige donatie van € 2.500 van de voormalige Huurdersvereniging van Vestia Nootdorp voor het vervangen van de toegangsdeuren van de molen te vermelden. Dat had uiteraard wel gemoeten. Het leek ons goed deze ‘slippertjes’ via dit artikel te rectificeren. (BvH)

Op vrijdag 8 mei jl. is het boek ‘De korenmolen Windlust van Nootdorp – verleden, heden en toekomst’ gepresenteerd. Voorzitter Kees de Koning overhandigde het eerste exemplaar aan Peter van Haagen, de kernwethouder voor Nootdorp. Daarna ontvingen Tinus Verwijmeren en Aart Struijk, de auteurs van het boek, en de andere genodigden een exemplaar.

Het boek beschrijft de geschiedenis van de wipkorenmolen (ca. 1622 – 1885), de run- en snuifmolen Windlust in Delft (1781 – 1885) en de korenmolen Windlust (1885 – heden).Het boek is nog altijd te koop. Voor u als donateur geldt een ‘vriendenprijs’ van 10 euro. Het is verkrijgbaar op de molen of te bestellen via de website of de e-mail. Als u buiten de gemeente woont, wordt het opgestuurd en betaalt u € 6,50 extra.Ondanks de zorgvuldige voorbereiding zijn toch een paar fouten in het boek geslopen.Zo vermeldt het op de bladzijden 21, 37 en 39 dat molenaar Arend Blonk de oudste zoon van Huibert Blonk was en op bladzijde 39 dat Huibert Blonk bij zijn overlijden in 1886 negen kinderen achterliet. Het was ons overigens bekend dat vóór Arend een

Boek over de historie van de molen

De vrienden van de WindlustZoals de naam van onze stichting al verraadt, draait het bij ons – naast de molen – om de donateurs, de ‘vrienden van de Windlust’. Zij zijn degenen die hun betrokkenheid bij dit stukje cultureel erfgoed tonen en ons in staat stellen om de molen in een goede staat voor het nageslacht te bewaren.

Het toenmalige bestuur begon na de oprichting van de stichting op 28 april 1998 met het werven van donateurs. Zo’n tien weken later, op 1 juli 1998, hadden 66 mensen zich als ‘vriend’ aangemeld. Bijzonder is dat ruim 17 jaar later 32 van hen nog steeds hun steentje bijdragen om de molen in stand te houden. Dit zijn dus met recht trouwe vrienden te noemen.In de loop der tijd is het aantal donateurs flink gegroeid. Op de lijst van 1 mei 1999 stonden 200 namen. Dat aantal groeide uit tot zo’n 250 wat een aantal jaren ongeveer gelijk bleef. Door een actieve werving steeg het aantal donateurs verder; de laatste jaren beweegt het zich tussen de 350 en 400. Op dit moment zijn zo’n 385 mensen vriend van de Windlust. Verreweg het grootste deel komt uit

Nootdorp, maar ook Pijnacker, Delfgauw, Den Haag e.d. zijn vertegenwoordigd in het bestand. Verder zijn er vrienden die in een andere provincie, ander land of zelfs continent wonen. We zijn uiteraard blij met elke donateur, maar aan sommigen kleeft een bijzonder verhaal. Zo leest u elders in dit blad iets over onze drie jongste donateurs. Onze ‘verste’ donateur (geboren in Nootdorp) woont in Ontario, Canada, is inmiddels bijna 80 jaar oud en stuurt regelmatig haar bijdrage per post. Zij fietst daarvoor dan naar een Canadese bank om een eurobiljet te kopen en op te sturen en dat allemaal voor een molen die zo’n 5.600 kilometer verderop staat. Over ‘betrokkenheid’ gesproken.Elke donateur krijgt bij de Molenpraat van eind april een brief met een acceptgiro. Degenen die dan geen donatie overmaken, krijgen in oktober een vriendelijke herinneringsbrief. Als mensen twee jaren achtereen geen donatie meer doen, gaan wij er

van uit dat ze de molen niet langer willen steunen en worden ze uit het donateurbestand verwijderd. Ze ontvangen daarna geen Molenpraat of andere post van onze stichting meer.We hanteren een minimumbijdrage van 12 euro (was 25 gulden) per jaar. De meeste mensen betalen overigens een hogere bijdrage. Gemiddeld maken de donateurs zo’n 22 tot 23 euro per jaar over en daarbij is nog geen rekening gehouden met een echtpaar uit Pijnacker dat de laatste jaren een bedrag van duizend euro of meer voor de molen heeft overgemaakt. Wij zijn hier natuurlijk heel blij mee, maar beseffen ook dat dit de uitzondering is die de regel bevestigt.Bij deze willen wij alle donateurs bedanken voor hun – vaak jarenlange – financiële steun aan het onderhoud en de exploitatie van onze prachtige korenmolen Windlust. Dankzij hen kunnen wij deze molen ‘overeind houden’, zijn oude functie (draaien en malen) weer laten uitoefenen en dit aan het publiek laten zien. (BvH)

Tip: dit boek is een mooi cadeau

voor in de zak van Sinterklaas of onder de kerstboom.

Jaargang 17, uitgave 2, november 2015 3

Peter van Sloten maakte een buil voor WindlustKorenmolen Windlust heeft er een machine bij: een centrifugaalbuil.

Een buil is een machinale zeef waarmee je volkorenmeel kunt scheiden in bloem, griezen en zemelen. Als het koren gemalen wordt, wat met grote regelmaat gebeurt bij Windlust, krijg je een product wat eigenlijk nog niet helemaal perfect is voor fijne baksels. Prima voor volkorenpannenkoeken en volkorenbrood, maar het zou nog beter kunnen…De schilletjes van de tarwekorrels (de zemelen en griezen) zouden eigenlijk uitgezeefd moeten worden om een mooier en fijner meel (bloem) te verkrijgen. Dit kon al met de hand al gebeuren: de molenaar kan met drie verschillende handzeven het meel op fijnheid zeven, maar dit is een bijzonder arbeidsintensief werkje. Verschillende molens maken gebruik van een buil, een machine met veelal een ronde zeef waarlangs het meel gestuurd wordt en daaronder opgevangen wordt. De dichtheid van de zeef bepaalt de fijnheid van het bloem wat eruit gezeefd wordt, de andere componenten (griezen en zemelen) worden getransporteerd naar de andere opvangbak.

Molenaar Dick heeft zich al eens gewaagd aan het maken van een houten buil, maar was daar nog niet helemaal tevreden over. Hij vroeg Peter van Sloten eens na te denken over het maken van zo’n apparaat. Peter, een enthousiaste vakman op gebied van houtbewerking en met een meer dan grote kennis van molens, heeft al eens zo’n machine gemaakt voor Rob van Zijll van de Groeneveldse molen (Schipluiden), dat is een buil met transportschroef. Een ingebouwde vijzel transporteert bij dit soort buil het meel door het apparaat. Die van de Windlust zou een centrifugaalbuil worden. Een schoepenrad geleidt het meel langs de zeef.

Het doek wat dienst doet als zeef had Dick nog op voorraad, Peter is daarmee begonnen: de maten van het zeefdoek wat mooi rond gespannen werd, hebben de maat van het schoepenrad bepaald en daardoor ook de maten van de totale kast. Peter heeft betonplex gebruikt voor de kast, dit omdat dit materiaal zeer glad is en er dus heel schoon gewerkt kan worden. De schoepen en hun as zijn van hardhout gemaakt, de as hoeft niet geolied te worden want door de gebruikte houtsoort (Merbau) glijdt het soepel over de Akulon assen (hard kunststof). De as wordt aangedreven door een bijzonder stil elektrisch motortje. Deze zorgt voor 200 omwentelingen per

minuut, ruim voldoende om prima te kunnen builen.Alle onderdelen zijn perfect passend gemaakt en de machine kan ook volledig gedemonteerd worden, na het zeven kan de molenaar alle restanten uit de machine wegvegen en deze weer schoon wegzetten voor de volgende zeefbeurt. De bovenzijde van de buil is afgedekt met doorzichtige perspex platen (ook afneembaar) zodat men tijdens het builen de werking van het binnenwerk kan blijven bekijken. En uiteraard staat veiligheid altijd voorop: het gedeelte waar de aandrijfsnaren lopen van de motortje naar de as is met een kast afgeschermd, ook heeft de kaar waar het gemalen koren in gestort wordt twee spijlen; een molenaar zou zijn meellepel in de zeef kunnen laten vallen met alle nare gevolgen van dien.Het blijft nog een werk in ontwikkeling, tijdens het bezoek op de molen praatten molenaar Dick en vakman Peter nog over de hoek van 5 graden waarin de buil zou moeten staan om het meel goed te kunnen transporteren van trechter naar opvangbakken, misschien dat dit nog enigszins aangepast zal worden voor een nog beter resultaat.Maar voorlopig zijn beiden zeer tevreden over de werking van de buil, een opbrengst van 75 tot 80% zit zeker in de lijn der verwachting. Windlust bedankt Peter voor zijn vakmanschap en kan met deze nieuwe aanwinst nog betere producten voor u maken. (MvS)

4 Jaargang 17, uitgave 2, november 2015

Op www.windlustnootdorp.nl kunt u het boek ’De korenmolen Windlust van Nootdorp’ bestellen

mooie initiatief. Het sierbord krijgt een mooie plaats in de molen.Het bord toont de molen zoals deze er in november/december 1987 uitzag. Op dat moment was de molenromp gerestaureerd en de nieuwe kap geplaatst, maar ontbraken de roeden (wiekenbalken) nog. Deze zijn op 14 december 1987 geplaatst. Volgens de achterkant is het bord gemaakt door MAGVAM in Tsjecho-Slowakije en is het uitgegeven op 25 april 1988. MAGVAM is een bekende producent van serviezen en sierborden; op het internet zijn vele afbeeldingen van identieke borden met gebouwen uit Nederland en België te vinden. Wij wisten niet dat een dergelijk bord van onze molen bestond. Ook weten we niet of het bord ter gelegenheid van een speciale gebeurtenis is uitgebracht. Voor zover ons bekend was er op de genoemde datum geen speciale gebeurtenis op de molen Windlust. Mocht iemand meer informatie over dit sierbord, de uitgever of de uitgiftedatum hebben, dan horen wij dat graag per telefoon, mail of post van hem of haar. (BvH)

Een pareltje uit de kringloopFemke, Marijn en Floris Nagtegaal zijn ook donateur

Op 13 oktober jl. ontvingen we van de dames van Kringloopwinkel De Wisselbeker een porseleinen sierbord met daarop onze molen. Dit bord was daar kort tevoren binnen gebracht.Gelet op de bijzondere relatie tussen onze beide stichtingen – de kringloopwinkel heeft enkele malen een donatie aan onze molen gedaan – besloten de dames het bord niet voor de verkoop in de winkel te zetten, maar te schenken aan onze stichting. Wij zijn uiteraard heel blij met dit bord en bedanken Bep en Plony voor hun

Femke, Marijn en Floris zijn nog best jong: 11, 9 en 5 jaar. Wij vroegen ze waarom ze vriend van de molen geworden zijn.

”De molen is heel leuk. Hij staat bij de Dobbeplas en je kan best ver kijken als je buiten bij de wieken staat”. Floris (de jongste) vindt het leuk om tomaatjes te eten op een bankje bij de wieken. Als het lekker weer is dan doet hij dat soms met zijn papa als Marijn naar de scouting is. ”En je kan ook helemaal naar boven”, zegt Femke. Marijn en Femke vinden vooral hoe de molen werkt erg leuk en dan wordt je uitgelegd hoe alles werkt. De eerste keer kregen ze een zakje meel waar mama pannenkoeken mee gemaakt heeft. ”Er zijn foldertjes en kaarten en het is erg leuk dat de molen bijna elke zaterdag open is en dat je gewoon naar binnen mag”. Er naast zit een restaurant maar dat hoort volgens Marijn niet bij de molen.Wat een donateur is weten ze nog niet zo goed, maar ’vriend van’ betekent dat je de molen een beetje financieel helpt en dat is wel belangrijk want het is natuurlijk heel leuk dat er zo’n mooie molen in Nootdorp is. En doen ze dat dan van hun zakgeld? ”Een beetje wel en een beetje van papa”. Een spreekbeurt hebben ze nog niet gehouden over de molen, maar eigenlijk is dat wel een leuk idee. Femke gaat bijna naar de middelbare school, maar Marijn en Floris hebben nog wel wat klassen te gaan op De Waterwilg. Dus wie weet...

Onze jongste ’vrienden’: