sosyalist İşçi 335

12
Nükleer ihaleyi durdurun! sosyalist isci DEVRÝMCÝ, ANTÝKAPÝTALÝST HAFTALIK GAZETE www.sosyalistisci.org SAYI: 335 26 Eylül 2008 1 YTL Almanya NAZÝ’ler bozguna uðradý sayfa: 5 Roni Margulies Bu topraklar bizim sayfa:4 Ýþçi kontrolü nedir? sayfa:8 Volkan Akyýldýrým Kriz ve iþçi sýnýfýnýn birliði sayfa:9 Anindya Hattacharyya Sürrealizm nedir? sayfa:11 Ergenekon operasyonunun 8. dalgasý geçen hafta 4 teðmen ve bir askeri öðrenci tutuklanýrken, gazetemiz yayýna hazýrlandýðý sýrada Tuncay Özkan’ýn da evinden gözaltýna alýndýðý haberi geldi. Özkan, Ergenekon operas- yonuna en fazla karþý çýkan kiþiydi. Ýlhan Selçuk’un alýn- masýnýn ardýndan “hadi beni de alýn” demiþti. Dileði sonunda gerçekleþti. Tuncay Özkan, 90’larýn sonuna kadar sýradan bir gazeteciyken yýldýzý 2000’lerde parladý. Kanal D’den Kanaltürk’ün baþýna geldi. Daha sonra dindar bir iþadamýna satacaðý bu kanalý Türkiye’de darbe koþullarýnýn yaratýlmasý için militanca kul- landý. Kanaltürk ve Tuncay Özkan “þeriat geliyor” yalanýný siste- matik olarak yaydý. Muhtýralarý destekledi. Cumhuriyet Mitingleri’nin örgütlenmesinde belirleyici bir rol oynadý. Ankara’da 300 bin kiþilik kemal- ist mitingi 3 milyon kiþi olarak ilan etmek Tuncay’ýn marife- tiydi. Özkan’ýn hedefi Baykal ve CHP’nin yarattýðý boþluðu doldurmaktý. CHP’de kapýlar yüzüne kapatýldý. Cumhuriyet Mitingleri birer fiyaskoya dönüþtü. Ergenekon operas- yonuyla birlikte kandýrýldýk- larýný anlayan yýðýnlar evlerine döndü. Özkan hýrslýydý. Darbe yanlýsý tutumunu sürdürdü ve Biz Kaç Kiþiyiz adlý ulusalcý platformu kurdu. Ama oda tut- madý. Özkan’la ayný anda kendini sol mafya olarak sunan Gürbüz Çapan, bir emekli DGM savcýsý, Özkan’ýn adamlarý da içeriye alýndý. Sahi siz kaç darbecisiniz? Saygýn siyasetçi, devlet adamý, gazeteci, hukukçu, öðretim üyesi kýlýðýnda daha kaç darbeci var? Ergenekon operasyonu sonuna kadar devam ettiðinde kaç kiþi olduklarýný göreceðiz. Operasyonun bu gözaltý ve tutuklamalarla devam ettiði, ortada bir uzlaþma olmadýðý açýk. Devam edin, sonuna kadar! Sayfa 2-3 Küresel Eylem Grubu ve Green- peace'den kýrka yakýn eylemci Ankara’da Enerji Bakanlýðý önünde yüzleri boyalý ve siyah tulumlar giymiþ halde ölü taklidi yaparak nükleer ihaleyi protesto etti. Ayný anda bir diðer grup eylemci ise Enerji Bakanlýðý'nýn karþýsýna "STOP" yazýlý bir pankart açarak eylemi destekledi. Eylem polisin 29 aktvisiti göz altý- na almasýyla sona erdi. Eylemciler hükümetten nükleer santraller için yapýlacak ihalenin iptal edilmesini talep etti. Nükleer karþýtlarý basýn açýkla- masýnda hükümetin enerji poli- tikalarýný teþhir etti: "Enerji bakaný Hilmi Güler nük- leer endüstrinin sözcüsü olmak yerine Türkiye'nin enerji ihtiyacý- na gerçek çözümler üretmeli. Bu çözümler, temiz yenilenebilir enerji kaynaklarýnýn kullanýmý ve enerji verimliliðidir. Hükümet her ne kadar nükleere karþý yük- selen sesleri susturmak istese de aklýn ve mantýðýn sesi duyula- cak." Açýklamada "nükleer endüstri, santrallerin insanlýk ve çevreye karþý taþýdýklarý büyük riskleri bertaraf edemediði gibi ekonomik facialarý da beraberinde getirmek- tedirdenilerek hükümete nükleer hevesinden vazgeçmesi çaðrýsýn- da bulunduldu. Gözaltýna alýnan nükleer karþýt- larý bir an önce serbest býrakýl- malýdýr. Enerji politikalarý kapalý kapýlar arkasýnda deðil tüm toplumun bilgisine ve tartýþmasýna açýl- malýdýr. Güneþ, rüzgar gibi yenilenebilir enerji kaynaklarýna yönelimelidir. Nükleer ihaleyi durdurun! KEG ve nükleer karþýtlarýnýn mücadelesi kazananan kadar sürecek Ergenekon’da gözaltýlar sürüyor SÝZ KAÇ DARBECÝSÝNÝZ? Kapitalizmin sonu mu geldi? Geçtiðimiz hafta dünya borsa- larý tepetaklak oldu. Önce iki ipotek þirketi ABD hükümeti tarafýndan kamulaþtýrýlarak bat- maktan kurtarýldý. Ardýndan ABD’nin en büyük beþ yatýrým bankasýndan biri rakibi tarafýn- dan satýn alýnýrken diðeri iflas ettiðini açýkladý. Son olarak da dünyanýn en büyük sigorta þir- keti ABD hükümeti tarafýndan kamulaþtýrýldý. Böylece dünyanýn en büyük kamulaþtýrmasý gerçekleþmiþ oldu. Her yerde, her zaman serbest piyasayý savunan yeni liberal- lerin en büyük kamulaþtýrmacýlar olmasý ise bu burjuva ideolo- jisinin sonunun geldiðini kanýt- ladý. Ekonomistler krizin bitmediðini çok daha büyük bir dalgalan- manýn hýzla yaklaþtýðýný söylüy- orlar. Sayfa 3 ve 6-7’de Ýflas eden Lehman Brother adlý yatýrým bankasýnda çalýþan 26.000 kiþi iþlerini kaybediyorlar

Upload: sosyalist-isci

Post on 11-Mar-2016

251 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Sosyalist İşçi 335

TRANSCRIPT

Nükleer ihaleyi durdurun!

sosyalist isciDEVRÝMCÝ, ANTÝKAPÝTALÝST HAFTALIK GAZETE

www.sosyalistisci.org

SAYI: 335 26 Eylül 2008 1 YTL

Almanya

NAZÝ’lerbozguna uðradý

sayfa: 5

Roni Margulies

Bu topraklarbizim

sayfa:4

Ýþçi kontrolünedir?

sayfa:8

Volkan Akyýldýrým

Kriz ve iþçisýnýfýnýn birliði

sayfa:9

AnindyaHattacharyya

Sürrealizmnedir?

sayfa:11

Ergenekon operasyonunun 8.dalgasý geçen hafta 4 teðmen vebir askeri öðrenci tuttuklanýrken,gazetemiz yayýna hazýrlandýðýsýrada Tuncay Özkan’ýn daevinden gözaltýna aalýndýðýhaberi geldi.

Özkan, Ergenekon operas-yonuna en fazla karþý çýkankiþiydi. ÝÝlhan Selçuk’un alýn-masýnýn ardýndan “hadi beni dealýn” demiþti. Dileði sonundaggerçekleþti.

Tuncay Özkan, 90’larýn sonunakadar sýradan bir gazeteciykenyýldýzý 2000’’lerde parladý. KanalD’den Kanaltürk’ün baþýnageldi. Daha sonra dindar biriþadamýnna satacaðý bu kanalýTürkiye’de darbe koþullarýnýnyaratýlmasý için militanca kul-landý.

Kanaltürk ve Tuncay Özkan“þeriat geliyor” yalanýný siste-matik olarak yaydý. Muhtýralarýdestekledi. CumhuriyetMitingleri’nin örgütlenmesindebelirleyici bir rol oynadý.Ankara’da 300 bin kiþilik kemal-ist mitingi 3 milyon kiþi olarakilan etmek Tuncay’ýn marife-tiydi.

Özkan’ýn hedefi Baykal veCHP’nin yarattýðý boþluðudoldurmaktý. CHP’de kapýlaryüzüne kapatýldý. CumhuriyetMitingleri birer fiyaskoyadönüþtü. Ergenekon operas-yonuyla birlikte kandýrýldýk-larýný anlayan yýðýnlar evlerinedöndü.. Özkan hýrslýydý. Darbeyanlýsý tutumunu sürdürdü veBiz Kaç Kiþiyiz adlý ulusallcýplatformu kurdu. Ama oda tut-madý.

Özkan’la ayný anda kendini solmafya olarakk sunan GürbüzÇapan, bir emekli DGM savcýsý,Özkan’ýn adamlarý da içeriyealýndý.

SSahi siz kaç darbecisiniz?Saygýn siyasetçi, devlet adamý,

gazeteci, hukukçu, öðretimmüyesi kýlýðýnda daha kaç darbecivar?

Ergenekon operasyonu sonunakadar devam ettiðinde kaç kiþiolduklarýný göreceðiz.

Operasyonun bu gözaltý vetutuklamalarla devam eettiði,ortada bir uzlaþma olmadýðýaçýk. Devam edin, sonunakadar!

Sayfa 2-33

Küresel Eylem Grubu ve Green-peace'den kýrka yakýn eylemciAnkara’da Enerji Bakanlýðýönünde yüzleri boyalý ve siyahtulumlar giymiþ halde ölü taklidiyaparak nükleer ihaleyi protestoetti. Ayný anda bir diðer grupeylemci ise Enerji Bakanlýðý'nýnkarþýsýna "STOP" yazýlý birpankart açarak eylemi destekledi.Eylem polisin 29 aktvisiti göz altý-na almasýyla sona erdi.

Eylemciler hükümetten nükleersantraller için yapýlacak ihaleniniptal edilmesini talep etti.

Nükleer karþýtlarý basýn açýkla-masýnda hükümetin enerji poli-tikalarýný teþhir etti:

"Enerji bakaný Hilmi Güler nük-leer endüstrinin sözcüsü olmakyerine Türkiye'nin enerji ihtiyacý-na gerçek çözümler üretmeli. Buçözümler, temiz yenilenebilirenerji kaynaklarýnýn kullanýmý veenerji verimliliðidir. Hükümet

her ne kadar nükleere karþý yük-selen sesleri susturmak istese deaklýn ve mantýðýn sesi duyula-cak."

Açýklamada "nükleer endüstri,santrallerin insanlýk ve çevreyekarþý taþýdýklarý büyük riskleribertaraf edemediði gibi ekonomikfacialarý da beraberinde getirmek-tedirdenilerek hükümete nükleerhevesinden vazgeçmesi çaðrýsýn-da bulunduldu.

Gözaltýna alýnan nükleer karþýt-larý bir an önce serbest býrakýl-malýdýr.

Enerji politikalarý kapalý kapýlararkasýnda deðil tüm toplumunbilgisine ve tartýþmasýna açýl-malýdýr.

Güneþ, rüzgar gibi yenilenebilirenerji kaynaklarýna yönelimelidir.

Nükleer ihaleyi durdurun! KEG ve nükleer karþýtlarýnýn

mücadelesi kazananan kadarsürecek

Ergenekon’da gözaltýlar sürüyor

SÝZ KAÇDARBECÝSÝNÝZ?

Kapitalizminsonu mu geldi?

Geçtiðimiz hafta dünya borsa-larý tepetaklak oldu. Önce ikiipotek þirketi ABD hükümetitarafýndan kamulaþtýrýlarak bat-maktan kurtarýldý. ArdýndanABD’nin en büyük beþ yatýrýmbankasýndan biri rakibi tarafýn-dan satýn alýnýrken diðeri iflasettiðini açýkladý. Son olarak dadünyanýn en büyük sigorta þir-keti ABD hükümeti tarafýndankamulaþtýrýldý.

Böylece dünyanýn en büyükkamulaþtýrmasý gerçekleþmiþoldu.

Her yerde, her zaman serbestpiyasayý savunan yeni liberal-lerin en büyük kamulaþtýrmacýlarolmasý ise bu burjuva ideolo-jisinin sonunun geldiðini kanýt-ladý.

Ekonomistler krizin bitmediðiniçok daha büyük bir dalgalan-manýn hýzla yaklaþtýðýný söylüy-orlar.

Sayfa 3 ve 6-77’de

Ýflas eden Lehman Brother adlýyatýrým bankasýnda çalýþan 26.000kiþi iþlerini kaybediyorlar

2 sosyalist iþçi sayý: 335

Darbelerderskitabýndançýkarýlýyor

Ýlköðretim 8. sýnýfÝnkýlap Tarihi veAtatürkçülük kitabýn-da 27 Mayýs, 12 Martve 12 Eylül darbeleri-ni meþrulaþtýranyorumlara yer veren,28 Þubat darbesini birzorunluluk olaraksunan bölümlerçýkatýlýyor.

Milli EðitimBakanlýðý Talim veTerbiye Kurulu“TürkiyeCumhuriyeti Devleti’-nin demokratiklikvasfý iledemokrasimizingeliþme sürecineuygun olmayan bazýhususlara yer veril-diði”ni söyledi.

ÝTÜ’deKürtsenizburs yok!

Geçtiðimiz gün-lerde, ÝTÜ'de bundansekiz yýl önce yaþan-mýþ bir burs skan-dalýnýn belgeleriortaya çýktý. 2000yýlýnda Deka ÝnþaatSanayi ve TicaretLimited Þirketi, ÝTÜRektörlüðü'ne baðlýÖðrenci Ýþleri DaireBaþkanlýðý'na bir yazýgöndererek 4 öðren-ciye burs vermek iste-diðini belirtiyor.Þirketin talebi üzerinebaþvuruyu inceleyenÝTÜ Rektörlüðü bursverme isteðinde vebursun þirket tarafýn-dan belirlenmiþ önþartlarýnda bir sorunbulunmadýðý kararýnavararak öðrencilerinebu bursun duyu-rusunu yapýyor.Ancak Deka Ýnþaat'ýnistediði ve ÝTÜRektörlüðü'nün onay-ladýðý koþullardanbirisi þöyle: Ege,Marmara, Karadeniz,Akdeniz veya ÝçAnadolu Bölgelerindedoðmuþ olmak. Yani,Kürtseniz size bursyok!

Bugün ÝTÜ'de çeþitliörgütler tarafýndanlaiklik kisvesi altýndayeni yönetimkýnanýrken, darbeyanlýsý eski yönetiminneler yaptýðý gözdenkaçýyor.

Burs skandalýnýnüzerinden sekiz yýlgeçmiþ, ama Kürthalkýna yapýlanayrýmcýlýklar artarakdevam ediyor.edilmek isteniyorlar.

4 teðmen 1 askeri öðrenci darbecilikten tutuklandý

Eruygur serbest, Tolon sýrasýna bekliyor

Hep hastalandýlar

Ergenekon operasyonu-nun 8. dalgasý bu kezorduda görevli subaylarauzandý. Gözaltýna alýnan 1teðmen serbest býrakýlýrken4 teðmen ve bir askeri okulöðrencisi tutuklandý.

Ergenekon soruþtur-masýnda gözaltýna alýnanbeþ teðmenin Hava HarpOkulu öðrencilerine Kemalve Neriman Aydýnkardeþler tarafýndan kuru-lan Ankara Hücresi’ndeders verdiði ortaya çýktý.

Teðmenler etraflarýna

sürekli darbe olacaktelkinin de bulunmuþ,düzenli toplantýlarla Karaharp okulu öðrencilerineders vermiþ.

Darbeci teðmenler hilafetyanlýsý bir organizasyonada imza atmýþ.

Hizbultahrir adlý ulus-larasý Ýslamcý örgütlen-menin Türkiye koluolduðunu söyleyen birgrup 2005 Eylül’ünBeyazýt’ta Cuma namazýçýkýþýnda hilafet yanipadiþahlýk isteriz eylemi

yapmýþtý. Bu organizasyo -nun tutuklanan teðmenlertarafýndan gerçekleþtiril-diði söyleniyor.

Kemal ve Neriman Aydýnisimli þahýslarla birlikteoluþturulan TeðmenlerGrubu iddialara göre orduiçerisinde Ergenekon’a üyekazanýyordu.

8. dalga teðmenlerle bir-likte iki medyatik ismi degözaltýna aldý. 28 Þubatdöneminde tarikat þeyh-lerinin bir kadýnla basýl-masý organizayonu dahil

bir çok giriþime katýlan Sisive bir süre önce Atatürkrolüyle kameralarýnkarþýsýna geçen oyuncuNurseli Ýdiz.

Ergenekon bir çok yerenüfuz etmiþ, bir çok koluve üyesi olan bir örgütolarak görünüyor.

Ýlk kez aktif subaylaradokunulmasý operasyonundevam ettiðini gösterirken,bu kritik süreçte SavcýÖz’ü görevden alýnmasýnakarþý mücadelenin doðrubir yol olduðu da görüldü.

Ayýþýðý, Sarýkýz veEldiven darbe giriþimleriniörgütleyen, OramiralÖzden Örnek'in DarbeGünlükleri'nde yaptýklarýyazýlý olan ADD Baþkanýemekli Orgeneral ÞenerEruygur, saðlýk sorunlarýnedeniyle tahliye edildi.ADD'nin tahliye baþvu-rusunu onaylayan AdaletBakanlýðý Eruygur'unkoma durumunu gerekçegösterdi. Eruygur'ungerçekten hasta olupolmadýðýný zaman göstere-cek, ancak gerek Susurlukgerekse Ergenekon'dasuçüstü yapýlan çetecilerya hastalanýyor ya dahatýrlamýyor. Hapistekidiðer darbeci komutanHurþit Tolon'un dahastalýk gerekçesiyleserbest býrakýlacaðýkonuþulmaya baþlandý.

3 Kasým 1996'daSusurluk'ta gerçekleþen birtrafik kazasýyla iliþkileriaçýða çýkan polis þefiHüseyin Kocadað, DYPMilletvekili ve Bucakaþireti lideri Sedat Bucak,ülkücü kontrgerilla üyesiAbdullah Çatlý ile ilk kezderin devlete dokunulu-yordu. Çatlý ve Kocadaðölmüþtü, kazanýn þüpheliolduðundan, arabada bulu-

nan suikastlarda kullanýlansilahlar ve belgeleriniarkadan gelen ülkücütetikçi Haluk Kýrcý veBucak'ýn adamlarý tarafýn-dan alýndýðý bilgisisýzdýrýldý. Susurluk davasýsanýðý Sedat Bucakkazadan dolayý hafýza kay-

býna uðradýðýný söyledi.Susurluk'ta bir baþka

hafýza kaybýna uðrayankiþi ise Emniyet ÖzelHarekat Dairesi BaþkanYardýmcýsý ÝbrahimÞahin'di. Þahin veemrindeki özel harekatçýpolisler, Gazi katliamý,

Kürt iþadamlarýnýnöldürülmesi, suikastlarlasuçlanýyordu. TutuklananÝbrahim Þahin'de hafýzakaybetmiþti, hiçbir þeyhatýrlamýyordu.

Ergenekoncu KuddusiOkkýr'ýn 1 yýldýr mahkem-eye çýkmayý beklerkenkanserden ölmesi dahabaþtan hastalýðý operasyo-nun yumuþak karný halinegetirdi. Kanser olasýlýðýnedeniyle ÝP Genel Baþkanyardýmcýsý Ferit Ýlseverserbest býrakýldý, þimdi birçok toplantýya katýlýyor,konuþmalar yapýyor.

Son zamanlarda hafýzaproblemi yaþayan üç ismidaha eklemek gerek.Kendine gelen Hrant Dinkcinayeti ihbarlarýný"Hatýrlamýyorum" diyenTrabzon Ýl Jandarma eskiKomutaný Albay Ali Öz,çevirdiði gizli iþlere dairnotlarý sorulduðunda"Hatýrlamýyorum" diyenÝlhan Selçuk ve birlikteçektirdiði fotoðraflara rað-men Danýþtay katili AslanAlpaslan'ý hatýrlamayanVeli Küçük.

Ýtalya'da Temiz Elleroperasyonunda yargýlanansanýklarda hastalýk ve hazý-fa kaybý yoluna sýk sýkbaþvurmuþtu.

SUSURLUK ERGENEKON

Sedat Bucak Þener Eruygur

Ýbrahim Þahin Ferit Ýlsever

Kadýnçalýþmaz

Türkiye ÝstatistikKurumu (TÜÝK) çalýþ-ma yaþamýna iliþkinçarpýcý verileri ortayakoydu. Haziran 2008itibarýyla çalýþma çaðýn-da bulunan 50 milyonkiþinin yarýsý iþgücünekatýlmýyor. Ýþgücünekatýlmayanlarýn yüzde47'sini sadece ev iþleriyapmasý beklenenkadýnlar oluþturuyor.

15 yaþ ve üstü 25milyon kiþi çalýþýyor. 25milyon kiþi çeþitlinedenle çalýþmýyor.

25 milyonluk çalýþ-mayan iþgücünün 12milyonunu ev kadýnlarýoluþturuyor.

1 milyon 600 binkiþi iþ aramýyor amaçalýþmaya hazýr, bu kes-imin 500 bininin iþbulma umudu yok. Ýþaramayan ama çalýþ-maya hazýr kitlenin 950binini yine kadýnlaroluþturuyor

144 bin kiþimevsimlik iþlerdeçalýþýyor.

Çalýþabilecek 3milyon 526 bin kiþiöðrenci.

Emekli sayýsý 3milyon 85 bin.

Ýþsiz sayýsý 4 milyonolarak gözüküyor.

Araþtýrma nüfusunyarýsýný oluþturankadýnlar evehapsedildiðini ortayakoyuyor.

Sýnýr ötesinedevam

Hükümet, süresi 17Ekim'de dolan sýnýrötesi operasyon izinsüresinin bir yýl dahauzatýlmasýný öngörenBaþbakanlýk tezkeresiniMeclis Baþkanlýðý'nasundu. CHP ve MHPtezkereyi destekliyor.AKP'yle birlikte meclis-ten oy çokluðuyla çýk-masý beklenen tezker-eye bir tek DTPmuhalefet ediyor.

DTP GrupBaþkanvekili FatmaKurtulan "Defalarcadenenmiþ, sonuç alýn-mamýþ, çok insanýmýzýncanýný yitirmesinesebep olmuþ bir duru-mu yeniden ülkemizingündemine getirmek,daha çok insanýmýzýnkanýnýn akmasýna sebepolmuþ bu yöntemiyeniden tartýþýyorolmaktan üzüntüduyuyoruz. Bu yöntemçok denendi. HerGenelkurmay baþkanýkendisinden mi baþlat-mak istiyor, bunu sýna-mak mý istiyor doðrusuinsan bunu merak edi -yor ama ortada olanbunun çok denenmiþbir yöntem olduðu. 25kez denendi, 26'ncýsýdüþünülüyor” dedi.

Erol Zavar ve diðer hasta tutsaklarý da býrakýnHasta Ergenekoncular

tahliye ediliyor. Ergenekonsanýðý Kuddusi Okkýr’ýnölümünden sonraErgenekon sanýklarýnýnsaðlýk durumu manþetler-den inmiyor.

Ama sosyalist gazeteciErol Zavar ve þu an aðýrhastalýklarý yaþayan 47 tut-saðý kurtarmayý kimsetartýþmýyor.

Odak Dergisi Yazý ÝþleriMüdürü Erol Zavar,1999’da mesane kanseritanýsý ile ameliyat oldu,stresli ortamlardan kaçýn-masý ve üç ayda bir sis-toskopi yaptýrmasý içinuyarýldý.

2001 yýlýnda gözaltýnaalýndý, þiddetli iþkenceden

geçti.Tutukluluk süresi boyun-

ca tüm yetkilileri durumuve alýnmasý gerekenönlemler hakkýndauyarmasýna raðmen birsonuç alamadý. Tecrit-tret-man programý uyarýncahücreye, yani F Tipi ceza-evine kapatýldý.

Üç yýl boyunca sistoskopicihazý yok gerekçesiyletekik edilmedi, hastalýðýnölümcül bir noktaya ulaþ-masýna göz yumuldu

Zavar ayrýca migren kriz-leri, astým nöbetleri,menüsküs aðrýlarý gibi birçok saðlýk sorunu yaþadý.Ancak 2004 yýlýnda ameli-yat edilebildi. Ýlerleyendört yýl boyunca 16 kez

daha ameliyat edildi. has-tane sevkleri sýrasýnda jan-dama tarafýndan dövül-meye ve iþkenceye uðra-maya devam etti. Zavarhala içeride tutuluyor

Ýnsani gerekçeler Eruyguriçin iþliyorsa Erol Zavariçin de iþlemelidir. Adaletsadece omuza kalabalýk-lara deðil muhaliflere desaðlanmalýdýr.

sayý: 335 sosyalist iþçi 3

sosyalist isciKriz ve örgütlenme

Dünya bir kez daha önemli bir dönemecegirdi. Hemen hemen bütün ekonomistler büyükbir krizin gelmekte olduðundaanlaþýyorlar.Bazýlarýbu defa ancak 1929 ile karþýlaþtýrabile-ceðimiz çapta bir krizin geldiðini söylüyorlar.

Son günlerde yaþadýklarýmýz bizi aldatmamalý.Onlar krizin iþareti, kriz, ekonomik durgunlukya da sarsýntý henüz gelmedi. Yaþadýklarýmýzmali sektöre iliþkin alt üst oluþlar. Kriz esasolarak sanayiyi vurduðunda durum tamamenfarklý olacak.

Ýçinde olduðumuz günlerde dünyanýn enbüyük ekonomik ve askeri gücü olan ABD’debaþkanlýk seçimleri var. Bush politikalarý sonu-cu her iki partinin adaylarý da savaþçý görün-memeye çalýþsalar da sýk sýk Afganistan’da veIrak’ta savaþa devam edeceklerini aðýzlarýndankaçýrýyorlar.

Cumhuriyetçi Parti’nin Baþkan Yardýmcýlýðý’nagösterdiði aday ise Kafkaslar’da Rusya ilesavaþabileceklerini söyüyor. Dünyanýn ikinci enbüyük nükleer gücü ile savaþabileceðinianlatýyor. Yani dünya ýsýnýyor.

Kafkaslardaki gerginlik bitmedi. Çünkü soru-nun esasýnda bir anlaþma yok. Sadece þimdilikdurgunlaþtý. Yaþanan mali kriz özellikleRusya’nýn geri adým atmasýna neden oldu.

Açýk ki Kafkaslar bütün dünya için çok önemlibir çatýþma noktasý.

Kafkaslarda sorun sadece Rusya ileNATO/Batý arasýnda yaþanmýyor. Daha düþükdüzeyli de olsa NATO içinde de bir çatýþmasürüyor.

Ve ABD’nin, þimdilik Bush yönetimi altýnda,Ýran ve Suriye’ye dönük tehditleri ve dolayýsýylaOrta Doðu’da yeni bir savaþ tehdidi bitmedi.

Kýsacasý, dünya bir yandan derin birekonomik bunalýma doðru son hýzla ilerlerkendiðer yandan da bir dizi son derece ciddi politikgeliþme ile karþý karþýya.

Bu koþullarda kitlesel bir sol partiye ihtiyaçher zamankinden çok.

Krize ne iktidardaki AKP ne de muhalefetcevap verebilir. Ulusalcýlýktan maðlul daha sol-daki küçük örgütlenmelerin de fazla bir þansýyok.

Yeni liberalizme,bütün olarak kapitalizmekarþý olan, ýrkçýlýða ve milliyetçiliðe karþý aman-sýzca mücadele eden, cinsiyetçiliðe ve homofo-biye ne kendi saflarýnda ne de toplumda izinvermeyen, emperyalist saldýrganlýða her yerdekarþý çýkan bir sol parti büyük iþçi ve emekçiyýðýnlar için alternatif olacaktýr.

Devrimci sosyalistlerin ilk ve en önemli iþiböylesi bir partiyi yaratmaktýr. Böylesi bir parti,var olan sekter sol gruplarýn yan yana gelmesiile deðil, sokakta, mücadele içinde olanlarýnbirleþtirilmesi ile mümkün olacaktýr.

Gelecek haftaSosyalist Ýþçi yok

Araya giren uzun bayram tatili nedeniyle Sos-yalist Ýþçi gelecek hafta yayýnlanmayacaktýr.

Sosyalist Ýþçi’nin 336’ýncý sayýsý 8 Ekim 2008günü yayýnlanacaktýr.

Özden DÖNMEZ

Ermeni sorunu, Kürt sorunu ve Kýbrýssorunu. Dört tarafý düþmanlarla çevriliülkemizin bitmeyen sorunlarý. Leyla ZanaDiyarbakýr'da Demokratik Toplum PartisiKongresi'nde Kýbrýs ve Ermeni sorunununçözümü halinde Kürt sorununundaçözülebileceðini söyledi. Yani düþmanlar-dan biri barýþ istiyor yine, açýkca, yýllardýr.Tek taraflý ateþkes yapýp duruyor.Türkiye'de barýþ isteyen büyük bir çoðun-luk var.

Kýbrýs halklarý Kýbrýs'ýn seçkin azýnlýðýnaraðmen birlikten, kardeþlikten yana.Abdullah Gül'ün Ermenistan ziyaretiTürkiye'de yüzde 60 destek buldu.

Demek ki halklar anlatýldýðý gibi düþmandeðil.

Ama Kürtlerle olan savaþtan beslenenlervar. Kýbrýs'ta banka hortumcularý, Rumarazileri üstüne kooperatifler yapanlarvar. Tükiye'de 1800'lerden beri varolanvakýflarýn arazilerine, mülklerine el koyan-lar var. Vakýflar Genel Müdürlüðü1936'dan sonra elde edilen gayri menkul-lerin kayýtlarýný yapmýyor. Bu düþmanlýk-lardan beslenen birileri var.

Kýbrýs Türk'tür Türk kalacaktýr diyenler,Ermeni Konferanslarýný basanlar, Þemdinlisanýklarý için "Tanýrým iyi çocuktur" diyen-ler, Orhan Pamuk'u tehdit edenler, aynýyere hizmet ediyorlar.

Türkiye'de bu sorunlarýn istisnasýz hepsibir iç politika malzemesi yapýlýyor. Bupolitikada baþarýsýz ya da baþarýlý olma-malarýný saðlamak mümkün. Hrant Dink'in

cenazesinde baþarýsýzlýklarýný gördüler.Genel seçimlerde açýktan ulusalcýlar oy

kaybettiler, Kürt milletvekilleri meclisegirdiler. Baskýn Oran kampanyasý 1 ay gibibir zamanda 30 bin oy almayý baþardý,Ufuk Uras Meclise girdi. Çeteciler,Ergenekoncular, darbeciler, yani ulusal-cýlar hesap versin diyen binlerce insanvar.

Leyla Zana çok doðru bir yerdenyakalamýþ meseleyi. Ermeni sorunu,Kýbrýs sorununda adým atýlýrsa Kürt soru-nunda da adým atmak kolaylaþýr. AbdullahGül Ermenistan'ý ziyaret etti. Kürt halkýylada masaya oturabilir. Kýbrýs'ta çözüm içinadýmlar atýlmaya zorlanýyor, Kürt halkýylada barýþ yolunda adým atýlabilir.

Ergenekon'un üstüne gidilirse binlercefaili meçhul cinayetin de üstünegidilebilir. DTP kapatýlma davasý düþebilir.Savaþtan, ýrkçýlýktan, milliyetçiliktenbeslenenler ekmeksiz býrakýlabilir.

Leyla Zana yerel seçimler için toplananDTP kongresinde konuþmuþ. Belli ki yerelseçimlerde yerel sorunlardan çok genelsorunlarýmýzý tartýþacaðýz. Biz de DTP ka-patýlmasýn diyen, hepimiz Ermeniyizdiyen, Kýbrýs'ta halklarýn kendi kaderinitayin hakkýný savunanlarla yanyana gel-menin yollarýný bulmalýyýz. Atatürk'lübayraklarýyla 12 Eylülcüleri yargýlamaoyunu oynayan, þimdiki çetecilerinavukatlýðýna soyunan ulusalcýlarlamesafeyi hýzla açmalýyýz, bir öncekiseçimlerde yaptýðýmýz gibi .

Bu üç konuda net olmak saðlýk, eðitimhakkýný korumaktan daha az önemli deðil.

Kapatýlan dernekleri, sendikalarý koru-maktan daha az önemli deðil. Bu konular-da net olmadan ekmek peynir mücade-lesinde, herhangi bir baþka talepte emek-çilerle yanyana düþmek zor.

Burjuva partileri de siyasi propagandayaparken size saðlýðý paralý hale getire-ceðiz, eðitim hakkýnýzý elinizden alacaðýzdemiyorlar. Savaþa, silaha eðitimden,saðlýktan çok para harcamak lazým demi-yorlar. Onlar net: düþmanlar var, bu düþ-manlara karþý ulusal birlik ve mücadeleiçinde olmalýyýz. Önce onlardan kurtul-madýðýmýz için çocuklarýmýz okuyamýyor,hastanelere yatýrým yapamýyoruz diyorlar.Cevabýmýz sadece "tenceremde aþým yok"olabilir mi?

Ekonomik mücadele ile siyasi mücade-leyi birbirinden ayýranlar kaybederler.Çeteler konusunda, Kürt halkýnýn özgür-lüðü konusunda, ýrkçýlýða karþý mücadeleetmek konusunda sessiz kalanlarýnekmek peynir kavgasýnda da samimiyet-leri sorgulanýr. Savaþla, ýrkçýlýkla, yað-malanan azýnlýk arazileriyle günlükmücadeleyi birbirine baðlayabilmek,saðlýk hakkýmýzýn nasýl elimizdenalýndýðýný anlatabilmek için siyasi olaraknet olmak lazým.

Ulusalcý fikirlerle, kemalist fikirlerleyanyana durarak bu netliðe sahip olmakmümkün deðil. IMF politikasýný, ulus-lararasý kapitalizmin teþhirini yapýyorumsanýrken ulusal sermayeyi savunur biryere düþüverirsin. Bunun da marksizmlebir ilgisi olmadýðýný söylemek zatengereksiz.

Leyla Zana’nýn sözleri

DSiP’eüyeolun

Darbeye karþýysan,Kürt sorununda

demokratik bir çözümistiyorsan,

Cinsiyetçiliðe vehomofobiye karþýysan

Tuzla’da ve baþkayerlerde iþ cinayetleri-ne karþýysan

Küresel ýsýnmaya,nükleer santrallarakarþýysan0536 - 3335 10 19

sosyalist isciSosyalist Ýþçi her hafta savaþa, darbelere, ýrkçýlýða ve milliyetçiliðe,yeni liberalizme, cinsiyetçiliðe ve homofobiye karþý devrimci,antikapitalist bir yayýn yapýyor. Ona omuz verebilirsiniz.Abone olun, daðýtýmcýlarýmýz size her hafta gazetenizi iletsinler ya daposta ile yollayalým. 5 sayý 10 YTL.

[email protected] - 0537 320 62 07

internet linkleribarisarock.org

kureselbarisveadalet.org

kureseleylem.org

durde.org

mahalledenmeclise.org

hranticinadaleticin.com

tuzladaolumlereson.blogspot.com

70milyonadim.org

Genelkurmay Baþkaný bir kere daha saðýsolu tehdit etti ve bu arada 28 ÞubatDarbesi’nin de arkasýnda durmaya devamettiklerini söyledi.

28 Þubat Muhtýrasý bilindiði gibi seçilmiþbir parlamentonun onayladýðý birhükümete karþý verilmiþti ve bu muhtýrayýveren paþalar suç iþlemiþlerdi.

Þimdi de kendisine paþa deðil generaldenmesini isteyen Genelkurmay Baþkaný28 Þubat muhtýrasýnýn arkasýnda durduk-larýný söyleyerek suç iþlemektedir.

Genelkurmay Baþkaný bu tutumuylaordunun siyasete müdahalesini meþru-laþtýrmaya çalýþmaktadýr ve bu tutumunakarþý pek bir ses çýkmamaktadýr.

Paþa ayný konuþmasýnda gazetecilere dedersler verdi. Verdiði dersler “büyük”medya tarafýndan alkýþlarla karþýlandý.Paþa’nýn bilgeliði üzerine methiyelerdüzüldü.

Solun Ergenekon’u “sola buradan birþey

çýkmaz” ya da “AKP’nin psikolojik savaþýn-da ki bir manevra” olarak gören kesimigene sessiz kaldýlar. Bunlar ya Paþa’dankorkuyorlar ya da Paþa ile iyi anlaþýyorlar.Ya da Paþa’nýn 28 Þubat Darbesi’ninarkasýnda durmasýnýn “Ayþe teyzeyiilgilendirmediðini” düþünüyorlar.

Oysa bütün darbeler gibi 28 Þubat’taAyþe teyzeyi ve mahmut amcayý çokilgilendirdi. 28 Þubat’ýn ardýndan EmekPlatformu daðýldý. 28 Þubat’ýn ardýndanAKP doðdu ve giderek yükselen oylarla 3seçim kazandý ve dördüncüsünü dekazanacaðý gün gibi aþikar.

Eðer 28 Þubat’ýn anlamýný kavraya-mazsak, bütün darbelere, ama bütün dar-belere kariý çýkmazsak iþçi ve emekçiyýðýnlar gözünde bir anlamýmýz olmaz.Paþalarla ayný yere düþeriz.

Toplum, iþçi ve emekçiler paþalarýnyanýnda olmak istemiyorlar. Paþalarýnönünde hazýr ol da 15 aylýk askerlik yeter.

Paþalarýn önünde hazýr ol da 15 aylýk askerlik yeter

Darbelere karþýdurmaya devam ediyoruz

4 sosyalist iþçi sayý: 335

Bu topraklar bizim!Dünyanýn bir ucundan bir insan topluluðu kalkýp

dünyanýn bir baþka ucuna gitse. Ve o baþka uçtayaþayan yoksul, kendi halinde, topraklacebelleþerek, zeytin, hurma ve limon dýþýnda pekbir þey üretemeden zor bela geçinen insanlara "Biz2.000 yýl önce burada yaþýyorduk, geri geldik, butopraklar bizim, siz baþka bir yere gidin" deseler.Bu zeytin, hurma ve limon üreticileri, "Baþka gide-cek yerimiz yok, gidemeyiz" dese. Ve dýþarýdangelenler "Yok yahu, bal gibi gidersiniz!" deyip savaþaçsa ve bu savaþta müthiþ bir vahþet uygulasa, git-mek istemeyen köylülerin korkup gitmesi için özel-likle korkunç yöntemlere baþvursa, dünya nederdi?

Ve çoðu gerçekten korkup evini ve topraðýnýbýrakýp gittiðinde, dýþarýdan gelenler, "Artýk burasýbizim, burada sadece bizim gibi olanlar yaþayabilir"dese ve kendi devletini kursa. Ve ya cesur ya yaþlýya inatçý olduðu için kaçmayanlar o devletin sýnýr-larý içinde tüm haklarýndan mahrum üçüncü sýnýfvatandaþlar gibi yaþamak zorunda býrakýlsa, dünyane derdi?

Örneðin, Ýngiltere'nin kuzeyinde yaþayan veViking asýllý olduklarý herkesçe bilinen ÝngilizlerDanimarka'ya yerleþse ve tepeden týrnaða silahla-narak Danimarkalýlara, "Burada eskiden bizim ata-larýmýz yaþýyordu, burasý bizim, siz çevre ülkeleregidin, burada biz yaþayacaðýz" dese, dünyakamuoyu bunu kabul edilebilir mi bulurdu?Uluslararasý hukuk bunu onaylar mýydý?

Filistin'de kabul edilebilir bulundu ve tam 60yýldýr onaylanýyor.

Niye? Dünyanýn en zengin petrol bölgesinde, enistikrarsýz bölgesinde emperyalizmin sorgusuz vekuþkusuz bir müttefiðinin, eli sopalý bir jandar-masýnýn bulunmasý her türlü hak ve hukuktan dahaönemli olduðu için. Emperyalist devletlerin tavrýnýanlamak kolay da, Ýsrail'in Batý'da halk arasýnda dayaygýn sempati uyandýrmasýný, Filistinlilerin baþýnagelenlerin adeta görmezden gelinmesini nasýl açýk-lamalý? Kolay: Nazi soykýrýmý. Yaygýn görüþ,Nazilere altý milyon kurban veren bir halkýn, kenditopraklarý diye düþündüðü topraklarda rahatçayaþama hakký olduðu. Ýnsancýl bir görüþ.

Ama bir sorun var. Filistin'deki Yahudi nüfusundevede kulak olduðu, ancak Hitler iktidara geldik-ten sonra büyük sayýda Yahudi'nin Filistin'egöçtüðü doðru. Ama göçtüklerinde Filistin'in yerelhalkýna "Avrupa'da bizi kýrdýlar, orada yaþamakistemiyoruz, izin verin bu topraklara gelelim, bura-da birlikte, kardeþçe yaþayalým" demek baþka þeyolurdu, "Buralar bizim, siz gidin" demek baþka þey.Birincisi kabul edilebilir, ikincisi hiçbir açýdan(hukuksal, etik, ahlaki) kabul edilebilir deðil.

Ve Filistinliler bunu kabul etmediði, Arapülkelerinde göçmen kamplarýnda yaþamayý sessizcekabullenmediði içindir ki, Ýsrail sorunu 60 yýldýrdünyanýn gündeminden çýkmadý.

Bugün sorun tamamen kangren olmuþ durumda.Her Amerikan cumhurbaþkaný önce ilkseçildiðinde, sonra da baþkanlýk dönemi sonaermek üzereyken bir "barýþ" giriþiminde bulunur.Bu giriþimler, Filistinlilere kendi topraklarýnýnyüzde 10-15-20'si üzerinde saçma sapan bir devletikabul ettirmeye çalýþýr. Kabul ederler. Ýsrail,Amerika'yý kýzdýrmamak için kabul etmiþ gibigörünür. Sonra þu veya bu þekilde anlaþmayý bozar.Filistinlilerin terörist olduðu, Hamas'ýn köktendinciolduðu, zaten tüm Müslümanlarýn ve/veyaAraplarýn kana susamýþ barbarlar olduðu tartýþýl-maya baþlanýr. Ýsrail daha fazla Filistin topraðýna elkoyar, duvarlar inþa eder, "terörist" öldürür. Birdahaki "barýþ" giriþimine kadar.

Roni Margulies

GÖRÜÞ

Gözde Ýslami yardýmkuruluþu Deniz Feneri'ninüç yöneticisi Almanya'da 5yýlda topladýðý 41 milyon-luk maaþýn sadece 8 mily-onunu Türkiye'deki DenizFeneri'ne gönderdiði, gerikalanýný baþka yerlerdekullandýðý için mahkemecesuçlu görüldü. AKP,destekçisi ve sosyal yardýmpolitikalarýndaki örneðiDeniz Feneri'ni son anakadar savundu.

Hükümete savaþ açmýþolan Doðan Holding veCHP sevinçli. Sonucu çokönceden belli olan bu davaetrafýnda yürüttüklerikampanya baðýþlarý çalandernek yöneticilerininyardýmý ve hükümetin kol-layýcý tutumuylaBaþbakan'ýn partisiyle iliþk-ilendirildi. Türkiye'dekiDeniz Feneri iseAlmanya'dakiyle bir ilgisiolmadýðýný söylüyor.Ancak iki derneðibaðlayan kiþi þimdi RTÜKBaþkaný olan Zahit Akman.

Deniz Feneri 1996 yýlýnýnRamazan'ýn da Kanal 7'deyayýnlanan "Þehir veRamazan" programýndanbaþladý. Programdatoplanan yardýmlarýndaðýtýlmasý giderek birkampanyaya dönüþtü. Odönem Kanal 7'nin baþýndabulunan Zahit Akman bukampanyanýn baþlýcaörgütçülerinden biriydi.Dernek 2001'de þirketlergibi ISO 2001 kalite belgesi

aldý. Yükselen AKP ileparalel bir yükseliþ göster-di.

AKP'nin belediyeleraracýlýðýyla yürüttüðüsosyal yardým politikalarýCHP ve muhalefetin baþ-tan itibaren saldýrýsýnauðradý. "Bir çuval kömüreoylarýna satýyorlar" yoksulinsanlara dönük yardým-lara bu þekilde saldýrýldý.Ancak birazcýk da olsayakýt, yiyecek ve oyuncakalabilen emekçi sýnýflaraönceki hükümetler hiç birþey vermemiþti.

Deniz Feneri Ýslamidayanýþma politikasýyla

ilerledi. Sloganý yoksulluk-la mücadele idi.

Parasý olanlarýnkazançlarýnýn birbölümünü dernekaracýlýðýyla fakirlere daðýt-masý, faizden arýnmýþ birtür zekat mekanizmasýolarak sunuldu. Ancakbaþarý hikayesi bir andatersine döndü. YÝMPAÞgibi Deniz Feneri deAlmanya'daki dindarTürkleri soymuþtu.

Dernek, Almanya'ylailiþkim yok dese dehükümet telaþla Türkiye'dede bir soruþturma baþlattý.AKP'li kadrolar CHP ve

MHP muhalefeti tarafýn-dan sürekli yolsuzluklasuçlanýrken Deniz Feneriilk kez hükümetin hasaralmasýna neden oldu.Yüzyýlýn insanlýk hareketiaslýnda bir þirketedönüþürken yolsuzluklarda beraberinde geldi.

Hayýrseverlik yoksulluðave yoksunluða çözüm ola-maz. Sosyal yardým poli-tikalarýna evet. Herkes içindaha fazla sosyal yardýmyapýlmalý. Ama bu þirket-lerin, dolandýrýcýlarýndevletin görevi.

Hayýrsever hýrsýzlar

Sadece AKP deðil,Türkiye’de bir çokhükümetin adý yolsuzluklaanýldý. Aslýnda AKP’ninhükümet ve devlet içindekikarolarýnýn büyük bölümüyakýn geçmiþte adý yolsu-zlukla anýlan ANAP veDYP’den geliyor.

- 12 Eylül’ün ardýndanTurgut Özal tarafýndankurulan ANAP’ýn adý yolsu-zlukla özdeþleþti. BugünküANAP’lýlar bundan dolayýpartinin adýný deðiþtirmeyeçalýþtý. Özal döneminin

ANAP’lý BayýndýrlýkBakanlarý Sefa Giray ileCengiz Altýnkaya YüceDivan'a gönderildi, her ikibakan da beraat etti. ANAPlideri Mesut Yýlmaz, YüceDivan’a gönderilen ilkbaþbakan oldu. Arkadaþlarýbakan Güneþ Taner veYaþar Topçu’da yargýlandý.Yýlmaz, Topçu ve Güneþ'ingerekçeli kararýnda görev-

lerini kötüye kullandýklarý,ancak iþledikleri suçun tari-hi itibariyle af kapsamýnagirdiðine dikkat çekilerek'erteleme' kararý verildi.Onlarý Rahþan Ecevit veDSP kurtarmýþtý!

- 28 Þubat darbesininardýndan hükümet olanDSP-MHP-ANAP koalis-yonu da yolsuzluklaraboðuldu. MHP’li Bayýndýrlýk

Bakaný Koray Aydýn, 216 yýlhapis cezasý istemiyle YüceDivan'da yargýlandý. DSP’liHüsamettin Özkan, RecepÖnal ve Zeki Çakan’da YüceDivan’a çýktý. Ancak hepside beraat etti. 28 yýlda yol-suzlukatn ceza alan tekbakan ise ANAP’lý Ersümeroldu. Enerji Bakaný görevinikötüye kullanmaktan 1 yýl 8ay hapis cezasýna mahkumedildi. Ersümer, 5 yýllýk süreiçerisinde yeni bir suç iþle-memesi koþuluyla hapistenkurtuldu.

Diðerleri de çaldý

“Hiç bir ticari faaliyetim yok” sözlerinin doðru olmadýðý ortaya çýksa da Zahitt Akman, inatlaistifa etmiyor. Onu kollayan AKP harakiri yapýyor.

Baþbakan ve DoðanGrubu arasýndaki sözdüellosu uzlaþma telkin-leriyle dinmiþ gözüküyor.Ancak Doðan'ýn biriþadamý olarak, elindekimedya gücüne yaslanarakhükümetler üzerindebaský kurduðu gerçeðitartýþýlmýyor.

Aydýn Doðan 1979'daMilliyet Gazetesi'ni alarakyayýncýlýða girdi.Patronluktan gelen baþkagazete sahipleri de vardý,ama hiçbiri onun kadaretkili deðildi.

1991-2002 yýllarý arasýn-da 11 yýl devam edenkoalisyonlar dönemindeDoðan'ýn etkinliði giderek

arttý. Güçsüz hükümetler,iktidar olamayansiyasetçiler ve askerivesayetin karþýsýnda etkinbir baský gücü oldu.

Aydýn Doðan ANAP'lýMesut Yýlmaz'la beraber-di. Özal'ýn ardýnda

Yýlmaz'ýn ANAP baþkan-lýðýna ve baþbakanlýkkoltuðuna oturmasýnýn enbüyük destekçisiDoðan'ýn gazeteleri oldu.

1993'te DYP lideriSüleyman Demirel,cumhurbaþkaný olurkenHürriyet Demirel'in partivitrinini deðiþtirmeoperasyonuna destekverdi. Doðan'ýn veDemirel'in desteklediðiTansu Çiller DYP'ninbaþýna geçirildi. Ardýndanbaþbakan oldu.

Aydýn Doðan dahasonra Çiller'le bozuþtu. 28Þubat darbesinin sesi olanDoðan Grubu gazetelerive kanallarý RP'nin

devrilmesine, Çiller'in tas-fiyesine yardýmcý oldu.

Ardýndan kurulan DSP-MHP-ANAP hükümetinibaþta destekleyen Doðan,ardýndan Ecevit'in ipiniçekti. DSP'nin bölün-mesinde baþlýca aktöroldu.

Doðan Grubu sayýsýzpolitikacý, milletvekili,yönetici üzerinde baskýkurdu. Bu süreçte kendi-sine ticari alanlarda hepkolaylýk saðlandý. Kamuihaleleri hep ona kaldý.

Aðýr çekim darbesürecinde yine belirleyiciolan Aydýn Doðan yýl-lardýr AKP’yi devrimekyönünde yayýn yapýyor.Ama þimdilik kazanmýþgözükmüyor.

Hükümet kurdurup hükümet deviren patron

sayý: 335 sosyalist iþçi 5

Betül Genç

Almanya'nýn Kölnkentinde inþa edilecekcamiyi engellemekAvrupa'daki Nazi örgüt-lerinin bir süredir etrafýndaörgütlendikleri bir platfor-ma dönüþmüþtü. Pro-Koeln (Köln Ýçin)grubunun hafta sonundaiki günlük bir kongre vekent merkezinde kitleselbir gösteriyle camiyiprotesto ederek,'Avrupa'nýn Ýslamileþtir-ilmesini durdurma' çaðrýsýile kamuoyu yaratma veAvrupa Nazilerini biraraya getirme planlarýAnti-Nazilerin kitleselprotestolarýyla bozgunauðratýldý.

Anti-Nazi gruplar Pro-Koeln üyelerinin kentmerkezine girmesini vetoplantý yapmasýnýengellediler. Naziler birtekneye sýðýndýlar. Teknetaþlandý ve limanadönüþünde beþ saat iskel-eye yaklaþtýrýlmadý. Ertesigün Nazilerin gösteri yap-mayý planladýðý meydanda"Naziler- Bir Daha Asla","Irkçýlar Dýþarý" slogan-larýyla kitlesel bir gösteriyapýldý.

Pro-Koeln "göçmenlerinAvrupa'yý iþgal etmesine"son verilmesini, "Batýlý veHýristiyan geleneklerinesahip çýkýlmasýný"savunuyor. Hedeflediklerikongreye Belçika,Avusturya ve Ýtalya'danbenzer gruplarýn katýlacaðýhatta Avusturya ÖzgürlükPartisi baþkaný ve Fransýz

Nazilerinin lideri Le Pen'inde orada olacaðý söylen-miþti. Almanya'da yaþayanüç milyon Müslümannüfusun yüzde 4'ünü oluþ-turuyor.

Ýslam FobisiAmerikan yeni

muhafazakarlarý Doðubloðunun çökmesindensonra yeni düþmaný Ýslamolarak belirlediler.

11 Eylül sonrasýnýn

"terörle savaþ" siyasetiAfganistan ve Irak iþgal-lerini meþrulaþtýrýrkenAvrupa solu da bu Neo-con "Ýslam fobisi"ndennasibini aldý. ,

Kimi zaman Fransa'daolduðu gibi "ama Taliban'ý,Saddam'ý, Hamas veyaHizbullah'ý destekleyemey-iz" diyerek savaþ karþýtýharekete, Orta Doðudakianti-emperyalistmücadelelere mesafeli dur-

dular, kimi zaman da tür-banýn yasaklanmasýna ses-siz kalarak veya destekley-erek bu politikalarakatýldýlar.

Ýmparatorluðun imalettiði Ýslam fobisine net birþekilde karþý duramamak,"ama yaþam tarzýmýz neolacak" gibi kaygýlarlatarafsýzlaþmak solu, OrtaDoðu ve Asya'daemperyalizme direnenlerinyanýnda ikirciksiz yer ala-

mamaya, içerde isetoplumun en altýnda yeralan göçmenleri ýrkçýbaskýlara karþý savunama-maya sürükleyebiliyor.

Anti-Nazilerin Ýslamfobisini kullanan ýrkçýlarýsokaklarda bozguna uðrat-masý, barýþ içinde bir aradayaþamak isteyen insanlarýnetnik veya dini ayrýmcýlýkkarþýsýnda ne yapmasýgerektiðini çok güzel gös-teriyor.

Afganistaniþgaliprotestoedildi

Sendikalar, politikaktivistler ve çeþitli solörgütler Fransa'nýn onkentinde yürüdüler.Binlerce kiþi FransýzbirliklerininAfganistan'da bulun-durulmasýný protestoederek askerlerin geriçaðýrýlmasýný istedi.Cumartesi günügerçekleþen protestolariki gün sonra Fransýzparlamentosunda bir-liklerin durumuhakkýnda yapýlacakoylamayý etkilemeyedönüktü.

Almanya'daprotestolar

Almanya'nýn iki ayrýkentinde Berlin veStuttgart'ta binlerce kiþiAlman askerlerininAfganistan'dan çek-ilmesini istedi.Gösterileri 250'ye yakýnörgüt ve sendikalar ileSol Parti çaðýrdý.

'Barýþa ÞansVerin'

Göstericiler "BarýþaÞans Verin - AskerleriAfganistan'dan Çekin"pankartlarýylayürüdüler. AlmanParlamentosu da 7Ekim'de Afganistan'ailave asker gönderipgöndermemeyi oylaya-cak. Fransa'nýnAfganistan'da 3000Almanya'nýn ise 3500askeri bulunuyor. NatokuvvetleriAfganistan'da toplam70 bin asker bulun-duruyor.

Mike Gonzales

Bolivya'da zenginlerfiziksel þiddet ve ýrkçýpropaganda ile EvoMorales'in radikal reform-larýný geri döndürmeyeçalýþýyorlar.

Maskeli adamlarhükümet binalarýný basýy-or ve tahrip ediyorlar.Santa Cruz'da basýnýn sivilprotesto hareketi diyeadlandýrdýðý hareketin lid-erlerinden biri, AmeliaDimitri silahsýz bir yerlikadýný döverken kamer-alara poz verdi. Yerelpolis ve örgütlü çetelerPando bölgesinde bir grupköylüye pusu kurarak sek-izini öldürdüler.

Bolivya'nýn doðusundakibeþ zengin eyalette yoðun-laþan ýrkçý þiddetidestekleyenlerin elindekiradyo ve televizyon kanal-larý bunlarý nadiren haberyapýyor. Bolivya'daki bu

beþ eyalete yarým aydendiði için büyük basýnada Ay Medyasý deniyor.Basýna göre bu sivil birözerklik hareketi.

Kaynaklarýnpaylaþýmý

Morales iki yýl önceseçildiðinde temel poli-tikasý Bolivya'nýn gaz vepetrolünü kamulaþtýraraknüfusun büyük çoðun-luðunu oluþturan yoksulyerliler ve köylülerinlehine serveti yenidendaðýtmaktý. Ülkenin petrolve gaz rezervleriyle soyaüretimine uygun topraklarözerklik isteyen doðueyaletlerinde. BunlardanTarija toplam doðal gazrezervinin yüzde 82'siniüretiyor. Doðu eyalet-lerindeki zenginler özerk-lik istiyorlar.

Özerklik; toprak sahip-leri, bankacýlar ve sanayi-

cilerin Morales hüküme-tinin kamulaþtýrma ve adilgelir daðýlýmý reformlarýn-dan kurtulmak için kul-landýklarý bir bahanedenbaþka bir þey deðil.

Morales kendisini ikti-dara getiren kitle örgüt-lerinin talepleri temelindeyeni bir demokratikanayasa önerince servetsahipleri direniþe geçtiler.Önce Meclisi iþlemez halegetirdiler ardýndan da birdizi özerklik referandu-muna gittiler. Þiddet, ýrkçýpropaganda ve ABDbüyükelçisi PhilipGoldberg'in açýkdesteðiyle özerklik onay-landý. Yerel liderler derhalyerel kaynaklar üstündetam kontrol ve merkezibütçeye aktarýlan gaz vepetrol vergisinin kaldýrýl-masýný istediler ve kendipolislerini örgütlemeyegiriþtiler. Moraleshükümeti Aðustos ayýnda

ulusal çapta bir güvenoyureferandumunu kazanýncaSanta Cruz Gençik Birliðitarzýnda neo-faþistörgütler þiddeti yoðun-laþtýrdý.

Referandum öncesindebaþkent La Paz'dakimadenciler, köylü örgüt-leri, El Ato toplum örgüt-leri kitle gösterileri, anay-ollarýn iþgal edilmesiniiçeren direniþ çaðrýsý yap-týlar.

Ne yazýk ki Moraleshükümeti gösterileri dur-durdu, hatta daðýttý.Yarým Ay'daki sistematikþiddet karþýsýnda dahükümet ayný kararsýztutum içinde. Art ardagelen direniþ çaðrýlarýnacevaben hükümet sükunetve uzlaþma telkin etmeyisürdürüyor. Þimdi açýkçagörülüyor ki bu tereddütsadece muhalefeticesaretlendirerek þiddetinartmasýna yaradý.

Þiddeti örgütleyenlerpetrol ve gaz kay-naklarýnýn özel þirketleregeri verilmesini istiyor vegelirlerin vergilendirilerekyoksullara aktarýlmasýnýdurdurmaya çalýþýyorlar.

Morales hükümetiserbest piyasacý,

özelleþtirmeci, baskýcýrejime karþý mücadeleeden kitle örgütleritarafýndan, çetinmücadeleler sonunda ikti-dara taþýndý.

Bu kitle gücünü tekrarseferber etmeninzamanýdýr.

Naziler bozguna uðradý

Saðcý þiddet Bolivya'yý sarsýyor

Almanya’da anti-ffaþistler müslüman karþýtý konferansa izin vermedi

6 sosyalist iþçi sayý: 335

Geçtiðimiz haftainsanlýk tarihinin enbüyük kamulaþtýr-ma operasyonu ilekarþý karþýyaa geldik.

Ýki hafta içinde Çin ekonomisinintoplamýndan daha büyük bir ser-mayeyi kontrol eden bir dizi þir-ket Birleþik Devletler hükümetitarafýndan kamulaþtýrýlýýrkenTürkiye ekonomisi ile eþitbüyüklükteki bir yatýrým bankasýiflas etti.

Önce ABD’deki toplam konutkredilerinin yarýsýný daðýtmýþolan iki þirket, Fannie Mae veFreddie Mac’ý Birleþik devletlerhükümeti kamulaþtýrdý. Bu ikiþirketin daðýttýðý kredilerintoplamý 5.4 trilyon dolar. YaniÝngiltere ekonomisinin 2.5 katý.Çin ekonomisinden daha büyük.

Para piyasalarý Fannie Mae veFreddie Mac’ýn kamulaþtýrýl-masýnýn ardýndan rahat nefesaldýlar, ama 2 hafta sonra dahabüyük bir þok tüm dünyayýsarstý.

Amerika’nýn ve dünyanýn 5 enbüyük yatýrým bankasýndan ikisiayný günlerde sallanmayabaþladýlar; Merrill Lynch veLehman Brothers.

Daha büyük olan Merrill Lynchrakibi Bank of America tarafýn-dan çok ucuza satýn alýnýrkenABD hükümeti diðerinin,Lehman Brothers’ýn iflas etme-sine göz yumdu. Hem Bank ofAmerica hem de bir Ýngilizbankasý olan Barclays LehmanBrothers’ý satýn almak istedilerama sonra vaz geçtiler. Bütünbunlar Cumartesi ve Pazar gün-leri yaþandý, Pazartesi günüLehman Brothers iflas etti.

Lehman Brothers son 18 ayda14, son bir yýlda ise 6.7 milyardolar zarar etmiþti. Daðýttýðýkredileri toplayamýyor, borçlarýnýödeyemiyordu.

Oysa Lehman Brothers daha ikisene önce iþ çevrelerinin öndegelen dergileri tarafýndan enbaþarýlý 50 mali kuruluþtan biriolarak sunuluyordu.

Biri batan, diðeri rakibi tarafýn-dan satýn alýnan bu iki bankanýnkontrol ettiði sermaye 1.5 trilyondolardý.

Tek baþýna 1.2 trilyon dolarmalvarlýðýna sahip olanAmerican International Group,AIG adlý sigorta þirketi deLehman Brothers’ýn iflasetmesinin ertesi günü batma

noktasýna geldi.AIG kapitalist sistem için iki

yatýrým bankasýndan daha önem-liydi. Önemliydi, çünkü AIGdünyanýn dört bir yanýndasayýsýz bankanýn kredilerini sig-ortalamýþtý ve onun batmasýbirçok bankanýn da onu izleme-sine neden olabilirdi.

Lehman Brothers’ýn iflas ettiði,AIG’ýn batacaðýnýn anlaþýldýðýgün altýsý Amerikalý olandünyanýn en büyük 10 bankasýaralarýnda 70 milyar dolarlýk birfon oluþturdular. Fon batmatehlikesine karþý bankalarýn kul-lanýmý içindi.

AIG’in batmasýnýn dünyaekonomisi üzerinde yaratacaðýyýkýcý tehlikeyi hesaplayanAmerikan hükümeti sonunda þir-ketin yüzde 80’ine karþýlýk 85milyar dolar borç verdi. AIGþimdilik batmaktan kurtuldu.Dolayýsýyla sistem çok büyük birsarsýntýyý atlattý.

AIG’ýn kurtarýlmasý operasyonuöncesinde dünya borsalarý daçöktü. Çeþitli borsalarýn yaklaþýk500 milyar dolar deðer kaybettiðihesaplanýyor. Rus borsasý en aðýrdarbeyi yedi ve ve Rus hükümetiborsayý bütünüyle çökmekten

kurtarmak için kapattý. Sonra daSberbank, VTB veGazprombank’a 50 milyar dolarayakýn destek verdi. Rusya’daçöküþ böylece önlendi.

Dünyanýn çeþitli merkezbankalrý ise piyasalara 180 milyardolar pompaladýlar.

Toplam 4.3 trilyon dolarý bulankamulaþtýrmalara ve piyasalaramerkez bankalarý aracýlýðý ileyapýlan müdahalelere raðmenborsalardaki düþüþ durmadý.Tam tersine panik artarak sürdü.Yeni dev bankalar batma söylen-tileri ile sarsýldý. Ýngiletere’dekonut ipoteði veren en büyükbanka olan Halifax Bank ofScotland’ý (HBOS) iflastan rakibiLloydsTSB adlý banka satýnalarak kurtardý.

Sonunda ABD devlet baþkanýBush Senato’dan gerektiði zamanbankalarýn batýk borçlarýna karþýkullanýlmak üzere 700 milyardolar isteyip bu istediðini alýncaborsalar yatýþtý ve þaha kalktý.

Bu haberin üzerine NewYork’daki Wall Street borsasýnda10 dakikada 650 milyon hisse eldeðiþtirdi ve borsanýn deðeri krizöncesinin üzerine çýktý. Benzergeliþmeler bütün dünya bor-

Bir haftada Türkiye GSMH’sýnýn beþ katý kayboldu

KAPÝTALÝZMÝNSONU MU?

700milyar dolar

Baþkan Bush’un malisistemi kurtarmak için

Senato’dan istediðipara miktarý

%40Mali sektörün son 10

yýldýr ABD’deki tüm kârlariçindeki pay

4.5trilyon dolarSon günlerde iflas edenya da Birleþik Devletlerhükümeti tarafýndan

kamulaþtýrýlan 2 ipotekþirketi ile iki banka ve birsigorta þirketinin toplam

mal varlýðý.Sigorta devi AIG 1.2 trily-

on dolar, LehmanBrothers ve Merrill Lynch

1.5 trilyon dolar ve ikiipotek karþýlýðýkrediveren Fannie Mae ve

Freddie Mac 1.8trilyon dolar.

11trilyon dolarAmerika’daki konut kre-disi pazarýnýn boyutlarý.

Hükümet tarafýndankamulaþtýrýlan iki þirket

bu pazarýn yaklaþýkyarýsýna hükmediyorlardý.

%6.1Amerika’da iþsizliðinulaþtýðý boyut. Geçen

sene Amerika’da iþsizlikyüzde 4.7 idi. Ayný

dönemde sanayi üretimide yüzde 1.1 oranýnda

düþtü.

salarýnda yaþandý.Sonunda mali, piyasalar sakin-

leþti ama herkes biliyor ki bugeçici bir durum.

Yeni liberalizmcan çekiþiyor

1973’e kadar dünyanýn heryerinde bankalar üzerinde sýkýbir mali denetim vardý. Sonra budenetim kalktý. Yeni liberalizminönerilerinden birisi de merkezbankalarýnýn baðýmsýzlýðýydý.Hemen hemen bütün dünyadabu gerçekleþti.

Ne var ki bu öneri çok zamanbozuldu ve son krizde bütünüyleçöktü. Artýk diyebiliriz ki dünyabankacýlýðýnda yeni bir dönembaþladý. Merkez bankalarý vehükümetler piyasalara müdahaleediyorlar hem de çok büyükboyutlarda.

Bugünkü kriz 9/11’in arkasýn-dan Amerika’nýn kredi almayýkolaylaþtýrmasý ve faizleridüþürmesi ile baþladý. Krediyehücüm döneminde konut kredi-leri kolay alýnan ve yaygýnca kul-lanýlan bir kredi haline geldi.Sadece Amerika BirleþikDevletleri’nde 11 trilyon dolarlýkkonut kredisi kullanýldýðý hesa-planýyor.

Ve Amerika’da konutlara ver-ilen ipotekli kredilerden dolayýiki üç sene içinde 600 milyarýnüzerinde bir zararýn oluþacaðýtahmin ediliyor.

Bu dönemde bankalarýn dünyaekonomisi içindeki payý da çokbüyük ölçülerde arttý.

Mali sitemin ABD’de tüm kârlariçinde ki payý 1980’lerde yüzde10 iken geçen on yýlda bu oranyüzde 40’a kadar ulaþtý ve 1.2 tri-lyona dayandý.

Ne var ki alým gücünün azal-masý, iþsizliðin Amerika,Almanya, Japonya, Ýngiltere gibien büyük kapitalist ülkelerdehýzla yükselmeye baþlamasý(Amerika’da geçen sene 4.7 olaniþsizlik bu sene 6.1’e ulaþtý) konutkredilerinin ödenmesi konusun-da daha da büyük bir problemoluþturuyor.

Bu arada ekonomik durgunluðagirildiði artýk belli baþlý kapitalistülkelerin bir kýsmýnýn hükümet-leri tarafýndan da kabul ediliyor.Ve zaten ABD baþta olmak üzereG7 ülkelerinin ekonomileriküçülmeye, sanayi üretimleridüþmeye baþladý.

Benzer bir geliþme daha az þid-detli olmak üzere þimdiye kadarsüper bir hýzla ekonomilerigeliþen Hindistan ve Çin’de deyaþanmaya baþladý.

Ýþte bu durum bugünkü malikrizin baþlýca nedeni.

Devasa boyutlu bütün devletmüdahalesine raðmen krizinönünün saðlam bir biçimdekesildiði söylenemez. Dolayýsýylaekonomileri birer birer durgun-luða giren büyük kapitalist ülke-ler, daha da þiddetli bir malisarsýntý bekliyor ve zaten çeþitlimali kuruluþlarýn batma tehlikesifinans çevrelerinin günlükkonuþmalarý, deðerlendirmeleriarasýnda. Bankalar birbirlerindenkorkuyorlar ve birbirlerine kredivermiyorlar. Bu sistemin daha dasancýlý bir hale gelmesine nedenoluyor.

Öte yandan dev boyutlu devletmüdahalesi serbest pazarekonomisi anlayýþý ile tabantabana zýt. Sürekli olarak herþeyiözelleþtirmeyi öneren, piyasalaramüdahaleye þiddetle karþý çýkanyeni liberalizm yaþamaktaolduðumuz koþullarda mezarýna

giriyor. Açýk ki önümüzde kidönemde devlet müdahaleleridaha da çoðalacak ve istisnai birdurum olmaktan çýkaraksüreklilik kazanacak.

Ya emekçiler?Ýflas eden Lehman Brothers þir-

ketine ait televizyon haberlerindeve gazetelerde çýkan fotoðraflýhaberlerde eþyalarýný toplayarakbankayý terk eden çalýþanlarýnfotoðraflarý kullanýldý.

Binlerce bankacý iþlerini kaybe-decek. Lehman Brother’ýn 25 binçalýþanýnýn iþlerini kaybedeceðiaçýk. Diðer bankalardan ve malikuruluþlardan da çok sayýdabankacýnýn, mali uzmanýnçýkarýlacaðý da açýk.

Ancak bir de bütün bubankalarda ve mali kuruluþlardaçalýþan bir diðer unsur daha var.Getir götür iþlerini yapan,binalarý temizleyen, bankacýlarahizmet eden, telefon santralýnda,fotokopi odalarýnda çalýþanlarvar.

Televizyonlar ve gazeteleronlardan hiç bahsetmiyor. Oysaasýl büyük darbeyi onlar yiyiyor.iþsizlik asýl onlarý vuruyor.

Devletler sýradan halkýnödediði vergilerle dev boyutluþirketleri iflastan kurtarýrken, sis-temi onlardan topladýðý paralarlayaþatmaya çalýþýrken bir kezdaha soyulan bankalarýn bankacýolamayan çalýþanlarý bir de iþleri-ni kaybederek derin bir yoksul-luða sürükleniyorlar.

Bundan sonrasýYaþamakta olduklarýmýz sadece

bir baþlangýç. Aklý baþýnda olanherkes sorunun btimediðinisadece kýsa süreli ertelendiðinibiliyor. Beklenen ise 1929 krizineyakýn bir sarsýntý.

1929 krizi emekçi sýnýflarý hallaçpamuðu gibi attý ve sonundadünyanýn belli baþlý güçlerininalabildiðine silahlanarak birbir-leriyle savaþa tutuþmasý ilesonuçlandý.

Ýkinci Dünya Savaþý insanlýðýngördüðü en kanlý savaþ.Öncesinde Almanya ve Ýtalya’dafaþizm iktidara gelirkenRusya’da da stalinizm iktidarýnýpekiþtirdi.

Önümüzdeki dönemdedünyanýn nasýl siyasal sonuçlarlakarþýlaþacaðýný þimdidenkestirmek mümkün deðil. Ancakpolitik geliþmelerin ipuçlarý eli-mizde var.

ABD Ýran ve Suriye’yi tehditetmeye devam ediyor.

ABD baþkanlýk seçimlerinekatýlan her iki aday da savaþolasýlýklarýný red etmiyor.

Irak ve Afganistan’da savaþkanlý bir biçimde devam ediyor.Afganistan’da iþgalcilerin duru-mu kötü, Irak’ta ise var olannisbi istikrarýn çok kýrýlganolduðunu ABD’nin Irak’taki enyetkili generali söylüyor.

Kafkaslarda Rusya ile NATOkafakafaya geldiler.

NATO bölgede büyümek veRusya’ya karþý mevzi kazanmakistiyor, Rusya ise direnmeyeçalýþýyor.

Bütün bunlar önümüzde çok gribir manzara olduðunu gösteriy-or. Þimdi milyonlarca emekçikapitalizmi bir kere daha sorgu-layacak. Bu yaþananlarýn neden-lerini araþtýracak ve öfkelenecek.Ýþte bu koþullar bize kapitalizmekarþý güçlü bir sol alternatifinbüyümesi için eþsiz bir fýrsatveriyor. Kullanabilirsek kapital-izmi devirebiliriz.

Düzenleyiciliberalizm

Yalçýn Yusufoðlu“Liberalizm iyi bir þey

olduðuna göre, ultra’sý,megasý daha da iyi bir þeyolmalý dersek, liberal kapital-istler niçin baþlarý hersýkýþtýðýnda kamu sektörününeteðine yapýþýyorlar, diye sor-mamýz gerekir. Siyasi iktidard-akiler düzenlemeci olsalaryaptýklarýna þaþýrmayacaðýz,fakat hepsi hýzlý liberal. Yani“býrakýnýz yapsýnlar, býrakýnýzgeçsinler” diyorlar, ama“býrakýnýz batsýnlar” demiyor-lar. 1929’de büyük firmalarýkamu sektörü (yani halkýndoðrudan ve dolaylý vergi-lerinden toplanmýþ devalethazinesi) kurtarmýþtý, þimdi deöyle oluyor. Devletin sadecefinans sektörünü kurtardýðýnýzannetmeyin, hazine ‘Detroit’eyardým’ adý altýnda otomotivendüstrisine de 29 milyardolar pompalamayý da vaatediyor. Hani düzenleyicilik bukadar kötüydü?”

...“20 yýl kadar önce kapitaliz-

mi tarihin sonu ilan eden aklýevveli aklýmýza getirmekteyarar var. Bu kriz aþýldýðýndageride býrakacaklarýný düþüne-lim. Küreselleþme, deðiþim,geliþim, biliþim, bilgi toplumu,yükselen deðerler gibi kulaðahoþ gelen sloganlarlabugünkü bunalýmý anlamakmümkün deðil, o yuvarlaklaflarýn hiç birisi krizden çýk-maya çare olmuyor. Býrakýnýzdünyada gitgide açýlanKuzey/Güney uçurumunu biryana, dünya ekonomisininpatronluðuna soyunan ABDbile þu anda o laflarla hangipeynir gemisini yürütecek? Bunedenle, bütün o laflarý biryana býrakýyor, çareyi babadankalma metotlarda arýyor. Bazýuzmanlar ya da politikacýlar(mesela George WalkerBush’un ardýlý McCain veyardýmcýsý Sarah Palin bile)“bu duruma -Bushekonomisinden yararlanan- fir-malarýn aþýrý kâr hýrslarý, açgö-zlülükleri sebep oldu” deselerde, halkýn vergilerinden oluþ-muþ muazzam kamu fonlarýolmasaydý, ne yapacaklardý,bilemem. Kapitalist aç gözlüolmasýn da ne yapsýn?Büyüme bir iþletmenin tekyoludur, büyümese batmayý,yok olmayý, yok olmasa biledüþe kalka ezilmeyi peþinenkabullenecektir, büyümek bat-mamanýn güvencesi deðildir,ama onun tek batmama þan-sýdýr: Kazanýr, yatýrýr, büyür,daha çok yatýrýr, daha büyür,daha yatýrýr, daha büyür. Batarveya batmaz, bazen kedininkendi kuyruðunu kovalamakiçin kendi etrafýndan dönme-sine benzese de büyümekonun mecburi istikametidir. Þuiþveren çok aç gözlü, ötekisideðil diye bir tasnif yapmanýnbilimsellikle alakasý olabilirmi? Krizi bir takým kötüadamlara baðlamak ve onlarýnyanýnda iyi patronlar aramakyerine, oturup 1990 sonrasýnýA’sýndan Z’sine kadar gözdengeçirmekte yarar aramalý.”

* Yalçýn Yusufoðlu’nunmakalesinin tamamýnýsesonline.net’ten okuyabilirsiniz.

1929: Kapitalizmin büyük krizi.“Yardým istemiyorum. Kim iþ bulmama yardým edecek.”

Borsa’nýn çöktüðü günNew York borsasý çöktüðünde kalabalýklar Wall Street’te toplandý

Ekmek kuyruðu1929 krizi ABD’de büyük bir iþsizlik dalgasý yarattý

8 sosyalist iþçi sayý: 335

Ian BIRCHALL

Ýþinizi patronunuzdan daha iyiyapabilir misiniz? Bu soruyukendinize ve iþ arkadaþlarýnýzasorun. Emin olun on kiþidendokuzu bu soruya kesinlikle vehatta küçümseyici bir ifadeyle"evet" cevabý verecektir.

Aslýnda bu sorunun özünde,"sosyalizm" derken ifade etmekistediðimiz þey yatar. Ýçindeyaþadýðýmýz toplum bizi ikitemel sýnýfa bölmüþtür. Biryanda, hepimizin ihtiyacý olanmallarý ve hizmetleri üretenler,diðer yanda ise neyin üretile-ceðine karar verenler ve bu üre-timden büyük karlar elde etmeyiplanlayanlar vardýr.

Sosyalizmi destekleyenler deona karþý olanlar da, bu sistemidevletin her þeye sahip olmasýolarak tanýmlarlar. Fakat, bugün-lerde ABD'de gördüðümüz gibi,George Bush bile, iki emlak devi-ni - Fannie Mae ve Freddie Mac -devralarak, bir tür kamulaþtýrmamodeline baþvurabiliyor.

Daily Telegraph, bunun,"piyasanýn baþarýsýzlýðýna sosyal-ist bir yanýt" olduðunu düþünüy-or. Tabii ki Telegraph dýþýndakimse Bush'un bir sosyalistolduðunu düþünmüyordur.

Sosyalistler, çalýþanlarýn iþgüvencesini saðlamak için kul-lanýldýðý sürece kamulaþtýrmayýdesteklerler. Biz kamu hizmet-lerinin özelleþtirilmesine karþýçýkarýz, çünkü özelleþtirme, buhizmetlerin veriliþ sürecindehalkýn deðil, kâr etme amacýnýnöncelikli olmasý demektir.

Fakat kamulaþtýrma her derdedeva deðildir. 1947'deÝngiltere’de madenciler, madenocaklarýnýn kamulaþtýrýlmasýnýsevinçle karþýladýlar, fakat kamu-laþtýrmadan bir yýl sonra yenipatronlarýna karþý grev yaptýlar.

Dolayýsýyla, gerçek sosyalistgelenekte asýl olan kamulaþtýrmadeðil, kontrolün iþçilerdeolmasýdýr.

SendikalizmBirinci Dünya Savaþý'ndan

önce, sendikalist fikirler iþçi sýnýfýhareketi içinde çok yaygýndý.Sendikalistler, üretim araçlarýnadevletin sahip olmasýna karþýy-dýlar. Onlara göre üretimaraçlarý, iþçilerin örgütleri olansendikalarýn kontrolündeolmalýydý.

Fakat 1917 Ekim Devrimi buanlayýþa en iyi yanýtý verenhareket oldu.

Bolþeviklerin, iktidarý alýrkençýkardýklarý ilk emirlerden birtanesi, "mallarýn üretiminin, satýl-masýnýn ve depolanmasýnýn vesanayideki tüm mali faaliyet-lerin, bankacýlýðýn, tarýmýn vediðer iþletmelerin iþçilerin kon-trolüne geçmesi" oldu.

1917'de gevþek hareket aþaðý-dan örgütlenmiþti. Bir çok yerdepatronlar iþyerlerinde atýldý. Ýþçi-lerin, iþyerlerini devralmaktan veyönetmekten baþka çareleri

kalmadý. Amerikalý bir sosyalistolan John Reed bu günleri þöylebetimliyor:

"Bir fabrikada komite toplantýsývardý, iþçilerden birisi kalktý veþöyle dedi, 'Yoldaþlar, nedenkorkuyoruz? Teknik uzmanlarsorunu önemli bir mesele deðil.Hatýrlayýn, patronumuz teknikbir uzman deðildi, patronmühendislikten, kimyadan ya damuhasebeden anlamaz. Patronunyaptýðý tek þey, sahip olmaktýr.Teknik yardýma ihtiyacýolduðunda, bu iþleri onun içinyapacak birisini iþe alýr. Þimdi,patron biziz. O zaman biz demühendisleri, muhasebecileri vediðerlerini bizim için çalýþmaküzere iþe alalým.'"

Hayatta kalmakEkonomik çöküþ, iþgal gibi zor

durumlarda, iþçi kontrolününembriyolarý olan bu örgütlenmel-er uzun süre ayakta kalamazlar.

Ýþçi kontrolü, bazen, bir grupiþçinin, kendi çýkarlarýný, birbütün olarak iþçi sýnýfýnýn genelçýkarlarýnýn önüne koymasýanlamýna gelebilir. Bolþevikler,bunu önlemek için, çok sertönlemler almak zorunda kaldýlar.Fakat, iþçi kontrolünün bu ilkörnekleri bugün bize ilham kay-naðý olmaya devam ediyor.

Son 90 yýl içinde iþçi kon-trolünün çeþitli örneklerinidefalarca gördük. 1936'daÝspanya'da, 1968'de Fransa'da,1973'te Þili'de, 1980'de

Polonya'da ve daha yakýnzamanda Arjantin'de iþçilerkendi iþyerlerinin kontrolünü elegeçirdiler ve bu iþyerlerinin eskisahiplerinin ve yöneticilerininaslýnda gereksiz olduðunu tümdünyaya gösterdiler.

1956 Macaristan ayaklanmasýn-da, iþçiler üretimi yönetmek içinkendi konseylerini kurdular. Bukonseyler, temel ücret düzeyini,iþe alma ve iþten çýkarmalarý veyönetici atamalarýný kontrol ettil-er.

Eski yöneticilerden bazýlarý, iþy-erlerine geri döndüler ve buradaiþçi olarak çalýþmaya baþladýlar.Radyo istasyonunda, radyoçalýþanlarý, aktörleri, habercileri,teknisyenleri ve temizlikçileriayný haklara sahip olarak çalýþ-mak üzere bir araya getirdiler.

Portekiz'de, 1974'de, diktatör-lüðün devrilmesi sonucundaiþçiler iþyerlerinin kontrolünü elegeçirdiler. Socialist Workers

Party'nin (Sosyalist Ýþçi Partisi-Britanya) kurucusu Tony Cliff,Portekiz'de yaþananmücadelelerin bazýlarýndan þöyleörnekler veriyor::

“Lizbon'un dýþýnda küçük birtekstil fabrikasý olanCharminha'da, patronlar ücret-leri karþýlýksýz çeklerle ödemeyeçalýþtýlar. Fabrikanýn Avusturyalýyöneticisi ülkeyi terketti, ve asýlolarak kadýnlardan oluþan iþçiler,ürettikleri ürünleri satmak içinbir kooperatif kurdular.

"Plastik, elyaf, ip ve çuval beziüretilen ve çalýþanlarýnýn yüzde40'ý günlük iþçilerden oluþanEurofil'de, yönetim þirketin iflasettiðini açýkladý. Ýþçiler fabrikayýiþgal etti ve üretime devam etti.Patronlarý fabrikadan kovdularve fabrikanýn iþçilerin kon-trolünde olmasý þartýyla kamu-laþtýrýlmasýný talep ettiler."

1979'da, Ýran'da, Þah diktatör-lüðü devrildiðinde, iþçiler fab-rikalarý yönetmek üzere þuralarýkurdular. Yazar Maryam Poya,þuralarýn nasýl çalýþtýðýný þöyleanlatýyor:

"Þuralar, fabrikadaki yaþamý,üretimi, satýþý, fiyatlarýn belirlen-mesini ve hammadde sipariþini,her düzeyde kontrol etmeyebaþladýlar. Çeþitli iþlerin yürüme-si için komiteler kuruldu.Sendikalarýn, ücretler, çalýþmakoþullarý, iþ güvenliði, saðlýk vegüvenlik konusundaki taleplerinikarþýlamak üzere Ýþçi Komitesi;her bir fabrikanýn gelirini ve har-

camalarýný kontrol etmek veyönetimsel mali iþleri izlemeküzere Mali Komite; diðer fab-rikalardaki þuralarla haber-leþmeyi saðlamak üzere ÝletiþimKomitesi; sadece kadýnlardanoluþan ve özellikle kimya ve tek-stil endüstrisinde çalýþan kadýn-larýn taleplerini dile getirmeküzere Kadýn Komitesi oluþturul-du.”

Gerçek iþçi kontrolüFakat kapitalist sistem devam

ettiði sürece iþçilerin birkaç fab-rikayý uzun süre kontrol etmelerimümkün deðildir. Tek bir ülkedesosyalizm mümkün olmadýðýgibi, tek bir iþyerinde de sosyal-izm mümkün deðildir. Ýþçiler, birfabrikanýn kontrolünü ele geçir-miþ olsalar bile, nihai olarakpiyasayla rekabet etmek ve bunedenle kendi sömürü sistemleri-ni oluþturmak zorunda kalacak-lar.

Ýþçilerin gerçek anlamda kon-trolü ele geçirmesi, ancak, genelhedefleri ve öncelikleri olan vedemokratik bir þekilde karar ver-ilmiþ genel bir plan çerçevesindemümkün olabilir.

Matbaa iþçileri tek baþlarýna neokumamýz gerektiðine kararveremezler, ya da otobüs þoför-leri tek baþlarýna hangi saatlerarasýnda otobüslerin çalýþmasýgerektiðine karar veremezler.Sektörel çýkarlar, toplumun genelçýkarlarý ile dengeli bir þekildebelirlenmelidir.

Fakat, iþçi kontrolü, Amerikalýsosyalist Hal Draper'ýn deyimiyle"yukarýdan sosyalizmi" "aþaðýdansosyalizm"den ayýran en temelnoktadýr.

Bazý durumlarda, reformcu birparlamento, kamulaþtýrma yön-temini izleyebilir ya da iþçilerinyararýna olan reformlarý hayatageçirebilir. Fakat, üretimaraçlarýnýn kontrolü hiçbirzaman iþçilerin kontrolüne ver-ilmez; iþçilerin, bu kontrolüaþaðýdan yaratacaklarý hareketlekendilerinin almasý gerekir.

Fakat, her bir iþyerindekazanýlan her küçük zafer, TonyCliff'in deyimiyle iþçi kontrolünegiden süreçte atýlmýþ küçük biradýmdýr.

Ýþyerimizdeki yöneticinin, biriþçiyi iþe alma ve iþten çýkarmahakkýna, haksýzlýða uðramýþ iþarkadaþýmýzý savunarak karþýçýktýðýmýzda, çalýþmakoþullarýmýzýn "esneklik" adýnakötüleþmesini herengellediðimizde, iþçi kontrolünegiden yola bir taþ daha döþemiþoluruz.

Bu mücadeleler sayesinde, biziyönetenlere karþý çýkmakonusunda kendimize olangüvenimizi kazanýrýz. Dünyanýnekonomik durgunluk, savaþlarve çevresel felaketlerle boðuþ-tuðu bugünlerde, onlara þunusöylemek zorundayýz: Sizdünyayý yönetemezsiniz, fakatbiz yönetebiliriz. (Socialist Worker’dan çeviren: Arife Köse)

Ýþçi kontrolü nedir?“Siz dünyayý yönetemezsiniz, fakat biz yönetebiliriz”

“Matbaa iþçileri tek baþlarý-na ne okumamýz gerektiðinekarar veremezler, ya da oto-büs þoförleri tek baþlarýnahangi saatler arasýnda oto-büslerin çalýþmasý gereek-tiðine karar veremezler.

Sektörel çýkarlar, toplumungenel çýkarlarý ile dengeli bbir

þekilde belirlenmeli.”

Ýspanya 1936: Ýþçiler fabrikalara, köylüler topraklara el koydu. Ýþçi Komiteleri hhayatý örgütlemeye baþladý.

sayý: 335 sosyalist iþçi 9

Volkan Akyýldýrým

Kriz, kapitalizmin kýsýrdöngü-lerinin bir sonucu olarak kendinifelç etmesine yol açarken, yeni birtoplumun yaratýlabileceði koþullarýda açýða çýkarýr. Ancak kriz herzaman beraberinde güçlü bir iþçihareketi, yükselen bir sosyalistmuhalefet ve devrim getirmez.

Bugünkü küresel ekonomik krizianlamak isteyenler kaçýnýlmazolarak bir önceki büyük krize,1929'a bakýyor, kýyaslýyor. Ýþçi sýnýfýBüyük Bunalým karþýsýnda nasýltutum almýþtý?

192924 Ekim 1929 Perþembe günü New

York Borsasý dibe vurdu. “KaraPerþembe”yi takiben 4.000 kadarbanka battý. Dünyada 50 milyon kiþiiþsiz kaldý. Yeryüzündeki toplamüretim %42 ve dünya ticareti de%65 oranýnda azaldý. Dünya ticaretoraný daha önceki krizlerde en fazlayüzde 7 oranýnda düþmüþtü. Tarih-te ilk kez gerçekleþen bu durummilyonlarýn hayatýný deðiþtirdi.

Piyasada para buharlamýþ, KuzeyAmerika'da takasla alýþveriþe geridönülmüþtü. Bir çok yerde açlýktanölümler gerçekleþiyor, yüz binlerceinsan yiyecek patates bile bulmaktazorlanýyordu. Bu koþullar kitleleriotomatik olarak isyana ve iktidarýalmaya itmedi.

Yaygýn kanýnýn aksine "çeliþkilerinkeskinleþmesi" otomatik olarakdevrimci sonuçlar doðurmadý. Ýþsi-zler ordusu milyonlara ulaþýrkençalýþanlarýn grev yapmasý ve ücret-lerini artýrmasý zordu. Açlýk, aþýrýçalýþma kitleleri fiziken ve ruhengeriletiyordu. Kýtlýk toplumun altsýnýflarýný atomize ediyor ve barbar-ca davranýþlara itiyordu.

1929 bunalýmýna bölünmüþ,ihanete uðramýþ, moralsizleþmiþ vegücü önceden boþa harcanmýþolarak giren uluslararasý iþçihareketi faturayý aðýr ödedi.

1930'lar devletin kâr oranlarýnýyükseltmek için yumruðunu iþçisýnýfýna indirmesine sahne oldu.

ABD'de New Deal, Almanya'daNazizm, Rusya'da Stalinizm ikti-dara geldi. 11 yýl sonra milyonlarcainsanýn ölümüne yol açan 2. DünyaSavaþý’nýn koþullarý hazýrlandý.

Kriz karþýsýnda iþçi sýnýfý örgütlen-mesi hazýrlýklý deðilse egemensýnýfýn uzattýðý faturayý ödemeyemecbur kalýr.

Krizin sýnýflý toplumlarýn tarihin-den bir kopuþu yaratmasý iþçisýnýfýnýn örgütlenme düzeyi, hazýr-lýðý ve politik partileri gibi öznel

koþullara ihtiyaç duyuyor:- Güçlü sendikalarýn varlýðý.- Kitlesel iþçi partilerinin ve

devrimci partinin varlýðý.- Geniþ iþçi kitleleriyle öncü iþçi-

lerin ve sosyalistlerin ortak talepleretrafýnda mücadele yürütmesi.

- Taban inisiyatifi ve örgütlerininaçýða çýkmasý.

Bu öznel koþullar olmadan iþçisýnýfýnýn birleþik bir þekilde kapital-ist sýnýfýn saldýrýsýna karþý koymasýzordur.

Türkiye iþçi sýnýfýSon 20 yýlda Türkiye iþçi sýnýfý bir-

den fazla kez aniden patlak verenkrizler yaþadý.

1994, 1999 ve 2001'de patlak verenmali krizler beraberinde iþten çýkar-ma dalgasýný getirdi. Ýþsizlik art-týkça mücadele geriledi. Sendikalarmevcut örgütlülüklerini korumamücadelesine sýkýþýrken ücretler degeriledi.

Sendikal alanda güçlü bir karþýkoyuþ gerçekleþmedi. Çünkü bölün-müþlük ve rekabet vardý. O günTürk-Ýþ, Hak-Ýþ, DÝSK ve KESKolarak dört konfederasyon mev-cutken bugün bunlara T. Kamu-Senve Memur-Sen eklendi.

Türkiye’de ücret karþýlýðýndaçalýþan 20 milyon iþçiden sadece 2milyonu sendika üyesiydi.Sendikasýz, sigortasýz, asgari ücretleçalýþtýrýlan milyonlarca iþçininkarþýsýnda yine milyonlarca iþsizvardý.

Ýþçi sýnýfýnýn o güne kadar çýkar-larýný temsil etmiþ sosyal demokrasisaða kayarken, emekçi kitleleri bir-leþtiren bir politik odak yoktu.Aksine baþta öncü iþçiler olmaküzere iþçi sýnýfýný bir çok politikkonuda bölünmüþtü.

Yeni- liberal hükümetler krizin

faturasýný çalýþanlara acýmasýzcaödetti.

HazýrlýkNe 1929’a ne de Türkiye’deki gibi

geçici mali krizlere benzemeyenbugünkü küresel ekonomik krizyaklaþýrken Türkiye iþçi sýnýfý vesosyalistler son 20 yýlýn deneyimine,uluslararasý iþçi hareketenin genelderslerine bakmak zorunda.Yapýlmasý gerekenler aslýnda uzunsüredir kendini açýkça ortaya koy-makta:

1. Sendikal bölünmüþlüðün verekabetin son bulmasý içinmücadele etmek. Ýþçi sýnýfýnýn iþçi-memur-sözleþmeli olarak bölün-mesi karþýsýnda birleþik sendikalarýkurmak. 6 konfederasyon lüksün-den kurtulmak. Mevcut küçükörgütlenmeleri koruma mücade-lesinden örgütlenme mücadelesinegeçmek. DÝSK ve KESK’in kuruluþsüreçlerindeki gibi binlerceaktivistin aþaðýdan hareketine veiþyeri örgütlenmelerine dayalý birsendika aðý örmek. Özel sektöresendikayý sokmak.

2. Ýþçi sýfýnýn politik bölün-müþlüðüne karþý mücadele etmek.Laik-dindar, Türk-Kürt, Sünni-Alevi, Kadýn-Erkek bölünmüþlük-lerine karþý iþçi sýnýfýnýn ve ezilen-lerin birleþmesini saðlamak. Ýþçisýnýfýnýn ortak talepleri için hareketegeçmesine yardýmcý olacak kitleselbir sol partiyi inþa etmek.

3. Bürokratik örgütlenmelerkarþýsýnda taban inisiyatifiningeliþmesine yardýmcý olmak.

Ortak talepler etrafýnda birleþmiþ,patronlara karþý koymaya hazýr vegerçek mücadele araçlarýna sahipbir iþçi sýnýfý krizin faturasýnýpatronlara ödeterek süreci tersineçevirebilir.

Kriz ve iþçi sýnýfýnýn birliði

Troçki ne demiþti?"Proleter devrimi için ekonomik olarak önceden gerekli olan þey zaten

kapitalizmde genel olarak en yüksek olgunluk noktasýna ulaþmýþtýr. Ýnsan-lýðýn üretici güçleri durgunlaþmaktadýr. Zaten yeni buluþlar ve geliþmelermaddi refahýn düzeyini yükseltmekte baþarýsýz kalmaktadýr.

"Tüm kapitalist sistemin sosyal kriz koþullarýnda konjonktürel krizlerkitleler arasýnda her zamankinden daha aðýr mahrumiyetlere ve acýlara yolaçmaktadýr. Artan iþsizlik, devletin para krizini derinleþtirmekte veistikrarsýz para sistemlerini bozmaktadýr.

"Günlük mücadele sürecinde kitlelere þimdiki taleplerle sosyalist devrimprogramý arasýndaki köprüyü kurmak için yardým gereklidir. Bu köprü,bugünün koþullarýndan ve geniþ iþçi katmanlarýnýn bugünkü bilinçlerindenkaynaklanan ve deðiþmez bir biçimde tek nihai sonuç olan iktidarýn prole-tarya tarafýndan ele geçirilmesine götüren bir geçiþ talepleri sistemini içer-melidir." (Geçiþ Programý, 1938)

Ayþe teyze ayda mý yaþýyor? Ergenekon soruþturmalarý sýrasýnda, bazý sosyalist

yazarlar, AKP ile derin devlet arasýnda süren güçtepiþmesinin Ayþe teyzeyi ilgilendirmediðini yazdýlar.

Kontrgerilla üyeleri olduklarý iddiasýyla göz altýnaalýnanlarla ilgili “tepiþmenin” kendisiniilgilendirmediðini düþünenlere göre Ayþe teyze uzaylýbir emekçi.

Ýþçilerin çýkarlarýyla Ergenekon çatýþmasýnýn ilgisizolduðu iddiasýnýn sahipleri Ayþe teyzeyi saf ekonomikbir birime indirgeyerek küçümsüyor.

Her politik tartýþmada ve çeliþkide, devrimci tutumalmak ve siyasi gerçekleri teþhir etmek yerine iþçisýnýfýnýn çýkarlarýndan söz eden ve her defasýndamalumu ilan ederek, iþçi sýnýfýnýn iþçi sýnýfý olduðunusöyleyenlere devrimci gelenekte ekonomist indirgeme-ci denir.

Ayþe teyzenin iþçi ve yoksul olduðunu vesömürülmekte olduðunu bilmediði düþüncesihatalýdýr. Ýþçiler, iþçi olduklarýný bilirler. Sadece emek-lerinin nasýl ve ne oranda sömürüldüðüyle ilgilenme-zler. Ayþe teyze Kürt, Ermeni, baþörtülü, lezbiyen,AKP’ye ya da CHP’ye oy veren, belki de Baskýn Oranseçim kampanyasýný desteklemiþ birisi olabilir. Oðludaðda gerilla olan, kocasý iþsiz bir iþçi olan, çocuðubaþörtüsü taktýðý için okul kapýsýndan içeri sokul-mayan bir öðrenci olan, etiyle, siniriyle, düþünceleriylebir insandýr. Gazete okur, televizyon seyreder, tartýþ-malara katýlýr, en azýndan kendi içinde tartýþýr, Irakiþgalini izler, öfkeelnir, parti kapatma davalarýný izler,Hrant Dink’in öldürülmesine tanýk olabilir, 12 Eylülmaðduru arkadaþlarý olabilir.

Ýki emekli orgeneral Ergenekon soruþturmasýndantutuklandýðýnda her iþçi kesinlikle bir tepki gösterir.Politikaya çok fazla ilgi duymayan bir iþçiyse,“Yesinler birbirini, AKP kendi derin devletini kuruy-or” der, ortalama ilgili bir iþçiyse, “Tamam, bu derindevlet can sýktý ama AKP de bir sürü kötüþlðün altýnaimza atýyor” diyebilir, iþyerinde öncü olan, yoðunpolitik tartýþmalar içinde yer alan bir iþçiyse, “Ne olur-sa olsun, bu Ergenekon sürecinin sonuna kadargidilmesi, devletin en derinlerine kadar inilmesi içinhükümete baský yapmak gerekir, kontrgerillayý daðýta-cak gerçek güç, demokrasiye, eþitliðe, adalete, özgür-lüklerin sýnýrsýz ölçüde geniþlemesine en çok ihtiyaçduyan sýradan insanlar, milyonlarca iþçidir” diyerek,darbeye karþý kararlý bir mücadele örgütler.

Her durumda mücadele etmeye istekli iþçilerin, iþçisýnýfýnýn geri kalan kesimlerini tartýþarak ama enönemlisi yýðýnsal eylemler örgütleyerek kazanmasýgerekir. Darbe giriþimlerine karþý en gür ses çýkartýl-madan, iþçi haklarýndan söz etmek, aslýnda hiçbir þeysöylememektir.

Ýþçi sýnýfý Marks’ýn bir buluþu deðildir çünkü. Marks,yazdýðý bir mektupta, burjuva tarihçilerinin sýnýfmücadelesinin tarihsel geliþiminin çözümünü, burjuvaekonomistlerin de sýnýflarýn ekonomik anatomisini çokönceden yaptýklarýný yazmýþtý.

Peki Marks’ýn hiç mi katkýsý yok?Var kuþkusuz ve biz bu yüzden marksistiz. Marks,

sýnýf mücadelesinin kaçýnýlmaz olarak iþçi sýnýfý ikti-darýna ve bu iktidarýn da sýnýfsýz topluma geçiþ içintüm sýnýflarýn ortadan kaldýrýlacaðý koþullarýn hazýr-lanmasýna yöneleceðini ilk kez anlatan devrimcidir.

Ne yazýk ki iþçi sýnýfý taraf olmadan, her keskin döne-meçte, her zaman ezilenlerden yana tutum almadan,tüm ezme ezilme iliþkilerine karþý yükselenbaþkaldýrýlarýn birleþtici hareketi olmadan, kendi kur-tuluþunu saðlayamaz. Sosyalistlerin rolü, iþçi sýnýfýnýnbilinç ve örgütlülük düzeyini yükseltmek, kitlelerinduygu ve düþüncelerine net bir ifade kazandýrmaktýr.Gerisi, iþçileri politika dýþýna itmeye yarayan tutum-lardýr. Darbeye karþý çýkmadan Ayþe teyzenin çýkar-larýný savunabileceðini düþünenler, hiç aramasýnlardünya isimli gezegende böyle bir Ayþe teyze bula-mayacaklar.

Þenol Karakaþ

Ýspanyol gerçeküstücüRessam Salvador Dali’ninresimleri Ýstanbul’dasergilenmeye baþladý. 20Ocak 2009’a kadar süreceksergide 33 resim, 113 çizim,111 gravür ve 12 litografiyer alýyor.

Dali’nin iþleri SabancýMüzesi’nde sergileniyor,

sponsor ise SabancýHolding’in gözde kuruluþuAkbank. Küresel ölçekteolduðu gibi Türkiye’de degenel olarak sanatta veözelde resimde büyük ser-maye söz hakkýna sahip.Dali’nin resimleri sergiyigezenlere yeni bakýþ açýlarýsunup yeniden üretilme

imkaný sunsalar da, deðer-leri parayla, hem de çokparayla ölçülüyor. Bunaraðmen Dali sergisine git-mek gerek. Sergiyi gezmekiçin 10 milyonluk tam biletya da 3 milyonluk indirim-li biletten almak gerekiyor.Sergi, Pazartesi hariç hergün 10.00-18.00 saatleri

arasýnda ziyarete açýk.Sabancý Müzesi, SakýpSabancý Cad. No:42Emirgan adresinde bulu-nuyor. Dali, müze sahibibir holding ve holdingineski patronun adýnýn ver-ildiði bir cadde:Kapitalizmde parayý verendüdüðü çalýyor!

10 sosyalist iþçi sayý: 335

Dünyanýn herhangi birþehrinde iþlek bir caddedeyürürken bombardýmanýaltýnda olduðunuz reklam-larýn çoðu 20. yüzyýldaAvrupa ve Amerika'daortaya çýkmýþ bir sanathareketinden yoðun birþekilde etkilenmiþtir:Gerçeküstücülük (sürreal-izm).

Sürrealizm 1920'lerdeFransýz þair ve yazarAndré Breton tarafýndankurulmuþtur. Sergisininkataloðunda þöyle yazar:"Karl Marks'ýn düþünce-siyle Sigmund Freud'unpsikanalizinin çocuðu".

Bréton radikal solda yeralýyor ve dünyayý, dünyay-la ilgili fikrimizi deðiþtir-erek dönüþtürmek istiyor-du.

Bunu gerçekleþtirmek içinMarks'ýn –egemen sýnýf,çevremizdeki insanlara veeþyalara nasýl baktýðýmýzýkontrol ederek iktidarýnýndevamýný saðlar- teorisiniFreud'un yeni bilinçdýþýakýl teorisiyle birleþtirdi.

Sürrealizm baþlardayazarlardan "otomatik"teknikler kullanarak þiir venesirler oluþturmalarýýisteyen bir yazý hareketiy-di. Bréton, yaratýcýlýðý bil-inç ve aklýn kontrolündenkurtararak, sanatçýnýnbecerisiyle, burjuvatoplumunun baský altýndatuttuðu bilinçdýþý isteklerin

özgürleþtirilebileceðineinanýyordu.

Bréton'un hareketine kýsazamanda ressamlar,heykeltraþlar ve tasarým-cýlar katýldýlar ve her türtüketim ürününündensatranç tahtalarýna çeþitliürünleri sürreel tekniklerleyapmaya baþladýlar.Sürrealizm süreç içinde, birteknik olmaktan öte belirliimzalar altýnda örgütlenirbir hale geldi.

Sürrealistler doðal veyapay hayal ürünlerini bil-inçli olarak uyumsuz birþekilde yanyana getirerek,kuþ bacaklarýna sahip birmasa ya da SalvadorDali'nin ahize yerine biristakozun durduðu telefongibi iþler yarattýlar.

Oscar Domingez'in kadifeçizgili çekçek'i ya da MManRay'in çivili bir demir olan"umursanacak hediye" adlýiþinde gördüðümüz gibidiðer sürrealistler þekil veiþlev üzerine gelenekselalgýmýzý deðiþtirmek istedi.

Ancak burjuvatoplumunu çözmek biryana sürrealizm dünyanýnbüyük tüketicileri arasýndaçok moda olarak baþarýlýolduðunu kanýtladý. Parasýolanlar için günlük nes-nelerin erotik yanlarýnýnöne çýkartýlmasý o nesneleridaha da arzulanýr kýldý.

1926 gibi erken birzamanda Bréton ve yakýn

arkadaþý surrealist LouisAragon sürreel kostüm veset dekorlarý kullanan birdans gösterisinin Parisprömiyerini "Fikirlerinparanýn emrinde olmasýkabul edilemez" yazýlýbildiriler daðýtarakprotesto etmiþlerdi.

Tabii paranýn hakimiyetidevam etti. Büyükmaðazalar sürreel vitrintasarýmlarý için para ödü-yor, Dali Vouge Dergisiiçin kapaklar tasarlýyordu.

Belçikalý ressam RenéMagritte gibi baþýndan berisürralistlerin arasýndaolanlarý bile iþlerinin Shellya da Ford reklamlarýndakullanýldýðýný gördü.

Bréton olanlardan mem-nun deðildi. Ona göre sür-realizmin ihmal edilen birpolitik iþlevi vardý. Dali'ninparaya ve statüye olanaçlýðýný "Avida Dolarlarý"adlý iþinde alaya almýþtý.

Bréton özgün radikalbakýþ açýsýna sadýk kalsa da1938'de sürgündeki Rusdevrimci Leon Troçki'ylesanatsal özgürlük üzerinebir manifesto kalemealmýþtý.

Sürrealizm'in etkilerireklam dünyasýnda halabelirgin. Bu durum sürre-alist düþüncenin; kapital-izmin fantaziler tarafýndanyýkýlabileceði tezinin hay-alden az öteye gidebildiði-ni gösteriyor.

Salvador Dali sergisi 20 Ocak’a kadar gezilebilir

Sürrealizm nedir?"Fikirlerin paranýn emrinde olmasý kabul edilemez"

Sürrealizm nedir? 5 N1K programýnda izleyicilere Dali sergisini tanýtan SabancýNazan Ölçer bu soruya “sanatçý her þeyi reddeder”yanýtýný verdi. Oysa sürrealizmsanatçýnýn “uçarýlýðýna” gönderme yapan müze müdürünün zannettiðinden farklýbir þey. Socialist Worker yazarý ve sanat eleþtirmeni Anindya Hattacharyya1920’lerin avant-garde akýmýný önde gelen temsilcilerinin iþleri ve eylemleriyle birlik-te özetliyor. Çeviren, Avi Haligua.

René Magritte, Sahte Ayna - 11928

Man Ray’in Hediye’si -11921 André Breton

Bu sene vizyondagöremediðimiz (ama korsanDVD’si satýlmakta!) ilgiçekici filmlerden biri olanPu-239, nükleer santralihaleleri döneminde insanýniçine kurt düþüren birhikayeyle karþýmýza çýkýyor:Ya sýzarsa.

Kahramanýmýz TimofeyBerezin (Paddy Considine)

Rusya'nýn Moskova'yayakýn bölgesinde birplütonyum zenginleþtirmereaktöründe düþük ücretyüksek risk prensibiyleçalýþan kýdemliteknisyendir. Çalýþtýðý tesis,doðal olarak, bu vahþi kapi-talist dünyada maliyetleriyükseltip piyasada tutuna-maz hale gelmektense

birkaç güvenlik ihmalinigöze alabilecek kararlýlýk veözveriye sahiptir. FilmTimofey'in maruz kaldýðýsýzýntýyla baþlar. Senaryo buya, þirket bir çifte yalanaimza atar. Öncelikle tesisinkapatýlmamasý adýna, kazabir kullanýcý hatasý olarakbelirlenir. Ýkinci olarak dateknisyenin aldýðý öldürücü

miktardaki radyasyon ken-disinden saklanýr. El altýn-dan aldýðý kimlik kartýsayesinde yaþayacak birkaçgünü kaldýðýný öðrenenTimofey, hatanýn kendiüzerine atýlmasý üzerineherhangi bir tazminattan dayararlanamadan aramýzdanayrýlmak üzeredir.Arkasýnda býrakacaðý karýsý

ve 7 yaþýndaki oðluna sonbir yaþam þansý tanýya-bilmek için 100 gramcivarýnda plütonyum çalýpMoskova mafyasýna satmaküzere yolculuða çýkar.

Þiþirilmiþ iþ vaatleriylekamuoyu yaratýlmayaçalýþýlan olasý santral böl-gelerinde vizyona girmeme-si muhtemel olan film mac-era dozu iyi hesaplanmýþgüzel bir seyirlik. Ayrýcaönerilen iþin risk miktarýhakkýnda herhangi bir açýk-lama olup olmayacaðýsorusunu da akla getiriyor.

Film tabii sadece bununüzerine deðil, genel anlam-da mafyaya terk edilmiþgörünen Rusya'da bir 'insaninsanýn kurdudur' hikayesi.Ama arifesinde olduðumuznükleer çýlgýnlýk ihalesi,filmde örtbas edilen sýzýntýkonusuna kafa yormamýzayol açýyor. Yine de biliyoruzki, örtbas etme filmdekikadar basitleþtirilmiþ,karikatürize edilmiþ olmu-yor. Three Mile Island'da, Çer-nobil'de olanlarý filmde görsekabartmýþlar diyebiliriz.

Orhan Göztepe

Uygunsuz Gerçek'in yapýmcýsýndan vizyona giremeyen bir film Pu-2239 : Ya sýzarsa?

sayý: 335 sosyalist iþçi 11

Aþaðýdan sosyalizm-Kapitalist toplumda tüm

zenginliklerin yaratýcýsý iþçisýnýfýdýr. Yeni bir toplum,iþçi sýnýfýnýn üretim araçlarý-na kolektif olarak el koyupüretimi ve daðýtýmý kontroletmesiyle mümkündür.

Reform deðil, devrim-Ýçinde yaþadýðýmýz sis-

tem reformlarla köklü birþekilde deðiþtirilemez,düzeltilemez.

-Bu düzenin kurumlarýiþçi sýnýfý tarafýndan elegeçirilip kullanýlamaz.Kapitalist devletin tümkurumlarý iþçi sýnýfýna karþýsermaye sahiplerini, ege-men sýnýfý korumak içinoluþturulmuþtur.

-Ýþçi sýnýfýna, iþçi konsey-lerinin ve iþçi milislerininüzerinde yükselen tama-men farklý bir devlet ge-reklidir.

-Bu sistemi sadece iþçisýnýfýnýn yýðýnsal eylemidevirebilir.

-Sosyalizm için mücadeledünya çapýnda bir mücade-lenin parçasýdýr.Sosyalistler baþka ülkeleriniþçileri ile daima dayanýþ-ma içindedir.

-Sosyalistler kadýnlarýntam bir sosyal, ekonomikve politik eþitliðini savunur.

-Sosyalistler insanlarýncinsel tercihlerinden dolayýaþaðýlanmalarýna ve baskýaltýna alýnmalarýna karþýçýkarlar.

Enternasyonalizm-Sosyalistler, bir ülkenin

iþçilerinin diðer ülkeleriniþçileri ile karþý karþýyagelmesine neden olan herþeye karþý çýkarlar.

-Sosyalistler ýrkçýlýða veemperyalizme karþýdýrlar.Bütün halklarýn kendikaderlerini tayin hakkýnýsavunurlar.

-Sosyalistler bütün haklýulusal kurtuluþ hareketleri-ni desteklerler.

-Rusya deneyi göster-miþtir ki, sosyalizm tek birülkede izole olarak yaþaya-maz. Rusya, Çin, DoðuAvrupa ve Küba sosyalistdeðil, devlet kapitalistidir.

Devrimci parti-Sosyalizmin gerçekleþe-

bilmesi için, iþçi sýnýfýnýn enmilitan, en mücadeleci kes-imi devrimci sosyalist birpartide örgütlenmelidir.Böylesi bir parti iþçi sý-nýfýnýn yýðýnsal örgütleri vehareketi içindeki çalýþmaile inþa edilebilir.

-Sosyalistler pratik içindediðer iþçilere reformizminiþçi sýnýfýnýn çýkarlarýnaaykýrý olduðunu kanýtla-malýdýr. Bu fikirlere katýlanherkesi devrimci bir sosyal-ist iþçi partisinin inþasýçalýþmasýna omuz vermeyeçaðýrýyoruz.

sosyalist iþçine savunuyor?

haksýzlýklarý,mücadalenizi,yorumlarýnýzý

bize yazýn

[email protected]

17 EylülEnka önünde eylem

Nükleer santral ihalesinekatýlan 12 þirketten biriolan Enka önüne bisiklet-leriyle gelen Barýþapedalaktivistleri ile buluþanKEG aktivistleri nükleerciþirketi protesto eden birbasýn açýklamasý okudu.

20 EylülAnkara: Ankara'daKüresel Eylem Grubu

aktivistleri Nükleerihalesini durdurun demekiçin sokaktaydý. Saðanakyaðmura raðmen kalabalýkbir basýn açýklamasýgerçekleþti.

Ýstanbul: KEG aktivist-leri önce Karakedi KültürMerkezinde buluþtu.Burada makyaj yaparakyüzlerinde radyasyonyanýklarý oluþturdular veüzerilerine astýklarý nük-

leer karþýtý dövizlerle Ýstik-lal Caddesi’ni yürüyerekbildiri daðýttýlar. Saat17.00’yi gösterdiðindeGalatasaray Meydaný’nda300 kiþi toplandý veTünel’e doðru yürüyüþegeçti.

Yürüyüþ boyunca“Nükleer santral çatlarpatlar”, “nükleere dur de”,“Hilmi Güler Akkuyuaðlar” sloganlarý atýldý.Nükleere hayýr þarkýsý hep

birlikte söylendi. KEGimzalý “nükleer öldürür,nükleer ihaleyi durdurun”pankartýnýn arkasýndatoplananlar arasýndamüzisyenler YaseminGöksu, Birol Topaloðlu,Vedat Yýldýrým ve MahþeriCümbüþ oyuncularý davardý.

Tünel Meydaný’nda basýnaçýklamasýný KardeþTürküler grubu üyesi veaktivist Feryal Öney

okudu, Öney hükümeteseslendi:

“Milyonlarca insanýnoyunu alarak hükümetolan Adalet ve KalkýnmaPartisi’ne (AKP) son birkez seslenmek istiyoruz.Milyonlarca insan size,baþýmýza nükleer santralbelasýný örmeniz ve nük-leer lobilerin uzantýsý gibiçalýþýn diye oy vermedi.Bu virajý almayýn, nükleerihaleyi durdurun.”

KEG nükleere karþý sokakta: “Hilmi Güler, Akkuyu aðlar”

Ankara Ýstanbuk

Gökþen Þahin

Avrupa SosyalForumu'nun beþincisiÝsveç'in Malmö kentindegerçekleþti. Filistin soru-nundan, biyoyakýtlara,iklim deðiþkliði ve yarat-týðý adaletsizliklerin nasýlortadan kaldýrýlabileceðin-den, NATO'nun yýllardýrsüren savaþ politikalarýnakadar çok sayýda konu 4gün boyunca tartýþýldý.

Sosyal Forum'un sonuçbildirgesinde yer alanönemli eylem kararlarýn-dan birr tanesi de ÝklimDeðiþikliði ile ilgili alýnaneylem kararlarý idi. SosyalForum'un sonuç bildir-gesindeki diðer kararlar;60'ýncý doðum günü kutla-malarýný önümüzdekiNisan ayýndaStrasbourg'da gerçek-leþtirecek olan NATO'yakarþý olan ve Temmuz'daÝtalya'da gerçekleþecekolan G8 zirvesine karþý alý-nan eylem kararlarýydý.

Ýklim deðiþikliði ile ilgilialýnan eylem kararý ise ikiadýmdan oluþuyor.Bunlardan ilki bu yýlAralýk ayýnda düzen-lenecek olan BirleþmiþMilletler Ýklim DeðiþikliðiKonferansýnýn tamortassýndaki cumartesi yani6 Aralýk günü, toplantýnýndüzenlendiði Polonya'nýnPonzan kentii baþta olmaküzere tüm dünyada birküresel eylem günüdüzenlemekti. Bu toplantýKyoto sonrasýnýn konuþu-lacaðý 2009 yýlýndakigörüþmelerden önceki sonBirleþmiþ Milletler toplan-týsý olacak. SosyalForum'un iklim asamb-lesinde de bunun önemikonuþuldu; eðer sera gazýsalýmlarýnda 2000 yýlýnagöre %80'lik bir kesintiyegidilmezse gezegenintehlike altýnda olduðu vebu gidiþi durdurmanýnyönteminin ancak 6 mil-yarýn bir grup "devletadamý"ný yönlendirerek

gerçekleþeceði konuþuldu. Ýklim hareketinin ilk

adýmýnýn Ponzan olacaðýama büyük ve önemliadýmýn 20099 Aralýk'ýndakiKopenhag görüþmeleriolduðu konuþuldu.Kopenhag'daki BirleþmiþMilletler görüþmelerindengezegeni kurtaracak birkarar çýkarýlmasý içinonbinlerce kiþininKopenhag sokaklarýndaolacaðý konuþuldu. Buasamblenin belki de enilginç yaný, 2009'dakiKopenhag görüþmelerisýrasýnda yapýlacak eylem-lerin konuþulduðu kýs-mýnda salonda üç yüzdenfarklý onlarca ülkedengelmiþ kiþinin Kopenhag'agidiþi konuþmasý idi. Birbuçuk yýl öncesindenbirkaç yüz kiþiylekonuþulmaya baþlanan buhareketin önlenemez þek-ilde büyüyeceði ortada.ABD'den gelen aktivistlerþimdiden Seattle'ýn onun-cu yýlýnda Kopenhag'a kaç

gemiyle gelmeleri gerek-tiðini konuþmayabaþlamýþlardý bile.

Bizlerin de öncelikle 6Aralýk 2008'deki uluslar-arasý iklim deðiþikliði

eylemini örgütlememiz vebunu yaparken de 2009'daKopenhag'da bundan son-rasýnda nasýl bir gezegenistediðimizi tartýþmanýnzamaný geldi.

ÝzmirMenemen’deküresel ýsýnmatoplantýsý

20 Eylül’de Menemen-Asarlýk Cemevi’nde küre-sel ýsýnma toplantýsýyapýldý. KEG aktivistiNalan Daramsardý’nýnkonuþmacý olduðu toplan-týyý Asarlýk’taki aktivistler

ev ev el ilan daðýtarak,kahvelere vb. yerlere afiþasarak, Cemevi Derneðiyöneticileri ile beraberçalýþarak organize etti. 400adet el ilaný daðýtýldý, çoksayýda afiþ yapýþtýrýldý.

Toplantý baþlamadan kýsabir süre önce baþlayanyaðýþýn katýlýmý biraz azalt-týðýný düþünsek de 20kadar dinleyici vardý.Benzer bir toplantýyýmahalede de örgütlemeyeçalýþacaklar.

Toplantý Menemen'deuzun bir aradan sonra yap-týðýmýz ilk KEG etkinliðiolmakla beraber, devametme olasýðýný dagüçlendirdi. Sadece küreselýsýnma konusunda deðilKEG’in kampanya yaptýðýdiðer konularda da toplan-týlar yapýlmasý hefeleniyor.

Sýrada hem Menemen'dehem de Asarlýk'taMahalleden Meclise kam-panyasýnýn toplantýlarý davar.

Ýzmir Küresel BAK:Filistin için iki toplantý

Ýzmir Küresel Barýþ ve Adalet Koalisyonu, “Filistin’eÖzgürlük Kampanyasý” çerçevesinde aktivist KeremKabadayý’nýn konuþmacý olarak katýldýðý, biri TepecikSSK Hastanesi’n de ve diðeri Konak KültürMerkezi’nde olmak üzere iki ayrý toplantý düzenledi.

Tepecik Hastanesi’ndeki toplantýya iþyerinden birçok saðlýk çalýþaný katýldý.

Toplantýlar kýsa bir BAK tanýtýmýyla baþladý.

Avrupa Sosyal Forumu, Malmö’de toplandý

sosyalist isciZ Yayýncýlýk ve tanýtým hizmetleri Ltd. Þti.

Sahibi: Arife Köse Sorumlu Yazýiþleri Müdürü:

Volkan Tamusta Adres: Caferaða Mahallesi,

Nail Bey Sokak, No: 9/15, Kadýköy/Ýstanbul

Baský: Yön Matbaasý, Davutpaþa Cad. Güven

Sanayi Sitesi, B Blok 360 Topkapý, Ýstanbul

Yerel süreli yayýn, haftada bir yayýnlanýrwww.sosyalistisci.org

güneþ rüzgar bize yeter Küresel Eylem Grubu

www.kureseleylem.org - [email protected]

Ýstanbul: 0555-8863 16 36 .. 0539-9978 44 94 .. 0212-2252 72 85

Ankara: 0543 417 36 07 Ýzmir: 0533 445 34 68 Bursa: 0539 959 89 84Ýstiklal Caddesi, Büyükparmakkapý Sokak, 5/8, Beyoðlu-ÝÝstanbuL

Piyasa ekonomisi yaþama hakký tanýmýyor

Bebekler ölüyorÝzmir’de Tepecik Eðitim

ve AraþtýrmaHastanesi’nde tedavigören 13 bebek bir güniçinde yaþamýný yitirdi.Ýzmir Ýl Saðlýk MüdürüMehmet Özkan "Bize göreihmal yoktur” diyor.Ancak Baþhekim Prof. Dr.Gazi Yiðitbaþý ise "Ölüm-lerin ardýnda enfeksiyonþüphesi var" diyerekbunun normal bir durumolmadýðýný açýkladý:"Normal koþullarda 3 gün-lük bir periyotta 5- 6bebeði kaybedebiliyoruz.Aylýkta bu sayý 15- 16'yý,en fazla 20'yi geçmez."

Enfeksiyonlarýn asýlnedeni

Temmuz'da AnkaraZekai Tahir BurakHastanesi’nde 49 bebekölmüþtü. Saðlýk Bakanlýðýölümler ve saðlýk çalýþan-larýnýn tepkileri üzerine birheyet oluþturarak incelemebaþlatmýþtý. Aðustos'taaraþtýrma sonuçlarý ölüm-lerin gerçek nedenleriortaya koydu.

Temmuz öncesi sonaltý ayda, hastaneye aydaortalama 450-500 bebekkabul edilmiþ. Bunlarýnölüm oraný yüzde 6-10.Temmuz ayýnda ise gündeortalama 148 bebek kabuledilmiþ. Yani kapasiteninüzerinde hasta kabuledilmiþ,

Hastanede 89 küvöz,30 ventilatör ünitesi ve 33açýk yatak var. Heyetegöre bu donaným yetersiz.

8 saatlik mesaide,yoðun bakým ünitesindedört bebeðe bir hemþire,bebek servisindeyse 8bebeðe bir hemþiredüþmüþ. Normalde birhemþireye en fazla 1-3bebek düþmesi gerekiyor.

Ocak ve Temmuz'dabu nedenlere baðlý olarakenfeksiyon oraný artmýþ.

Yatýrýmsýzlýk, yetersizçalýþanýn aþýrý çalýþtýrýl-masý, kapasite fazlasý kul-

laným sonucu sterilazyoniþlemlerinin yapýlmamasý -Bunlarýn hiçbiri doðalölüm nedenleri deðil.Saðlýðýn sosyal bir hizmet-ten kâr amaçlý bir sektöredönüþtürülmesi, has-tanelerin piyasaekonomisinin iþleyiþinetabi birer iþletme halinegetirilmesi sonucu bunlaroldu ve bebekler öldü.

Ýzmir’deki bebek ölüm-lerinin araþtýrýlmasý sonu-cunda ayný nedenler veayný hikaye karþýmýzaçýktý: Yine enfeksiyon! Pekiama göz göre daha kaçbebek ölecek?

Piyasa iþleyiþiölümleritýrmandýracak

1 Ekim 2007’de yürürlüðegiren Sosyal Güvenlik veGenel Saðlýk Sigortasý(SSGSS) yasasýnýn zatenyüksek olan ölüm oran-larýný týrmandýracaðý TürkTabipler Birliði (TTB) veSaðlýk EmekçileriSendikasý (SES) tarafýndan

dile getirilmiþti. Bu açýkla-mayý Ankara’da 49 veÝzmir’deki 13 bebeðintoplu ölümü izledi.

Saðlýk kâr edilebilecek biralan olmaktan çýkarýl-madan, devletin yatýrýmyaptýðý ve herkesin ücret-siz yaralandýðý bir hakolmadan ölümleri durdur-mak zor. SSGSS’ninsonuçlarý hakkýndatoplumu bilgilendirmek,bebek ölümlerinin arkasýn-daki gerçeði anlatmak,bankalarý kurtaranhükümetin bebekleri dekurtarmasýný istemekzorundayýz.

Türkiye'de bebek ölümleri binde 21,7 iken, bu oranÝsveç'te binde 3, Ýspanya, AAlmanya, Çek Cumhuriyeti veYunanistan'da binde 4, Ýngiltere'de binde 5, Polonya'daabinde 7, Bulgaristan'da binde 12, Romanya'da ise binde17. Bebek ölümlerinde Tüürkiye’nin önünde bir tek iþgalaltýndaki Irak var.

5 yaþ altý ölüm hýzlarý Ýtaalya’da binde 4, Yunanistan,Fransa ve Almanya’da binde 5, Ýrlanda’da binde 9,Leetonya’da binde 13, Sýrbistan-KKaradað’da binde 14,Bulgaristan’da binde 15, Romanya’dda binde 20 olurkenTürkiye’de bu oran binde 37 olarak gerçekleþiyor.

Piyasa ekonomisinin yükselen yýldýzý Çin'de bozuk süttozu sonucu, 4 bebek ölmüþ ve 6 bini aþkýn bebek hasta-lanmýþtý.

Þirketlerin süt tozunun protein deðerlerinni yükseltmekiçin yasaklanmýþ melamin maddesini kullanýldýðý ortayaçýktý. Çin’in üüç büyük süt üreticisinden alýnan örneklerinyüzde 10’unda melamine rastlandý. 18 kiþi tutuklandý,100’e yakýn kiþi ifade verdi.

Çin’de halk her gün daha fazlaa ürünün saðlýksýz olduðu-nun ortaya çýkmasýndan dolayý öfkeli.

Çin’de süt skandalýbüyüyor

Dünyanýn en yararlý içeceði süt, insanlarýn doðumlarýndan itibarenaldýklarý ilk besindir. Ýlk günlerinde annelerinin sütüyle beslenenbebeklere, daha sonralarý hem anne sütü hem de hayvani sütler verilir.Süt bebeklerin narin vücutlarýný saðlamlaþtýrýr, güçlendirir.

Ýnsanlar, 5000 yýldan beri süt içiyor.

Her bebeðin, her insanýn saðlýklý ve ücretsiz süt içme hakký vardýr!

Türkiye bebekölümlerinde önde

6 ARALIK’TA ÝSTANBUL’DA YÜRÜYÜÞ-MÝTÝNGKüresel ýsýnmayý durdurun TERMÝK SANTRALLARA HAYIR!