sikh history questions - sikh society of michigan...sikh history questions 1. is~kw dy pihly guru...

41
1 © Sikh Society of Michigan, MI, USA Sikh History Questions 1. is~KW dy pihly guru kOx sn? is~K Drm iksny SurU kIqw ? gurU nwnk dyv jI 2. is~KW dy mOjUdw gurU kOx hn? gurU gRMQ swihb jI 3. Kwlsy dw ipqw kOx hY? gurU goibMd isM G jI 4. Kwlsy dI mwqw kOx hY? mwqw swihb kOr jI 5. Kwlsy dI jnm BUmI ik`Qy hY? sRI AnM dpur swihb 6. Swihbjwdy kOx sn? gurU goibMd isM G jI dy pu~qr 7. swihbjwidAW dy nW d~so? bwbw AjIq isMG jI bwbw ju Jwr isM G jI bwbw zo rwvr isMG jI bwbw Pqih isMG jI 8. dsW gurUAW dy nW d~so[ gurU nwnk dyv jI

Upload: others

Post on 10-Mar-2020

53 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

1 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

Sikh History Questions

1. is~KW dy pihly guru kOx sn? is~K Drm iksny SurU kIqw ?

gurU nwnk dyv jI

2. is~KW dy mOjUdw gurU kOx hn?

gurU gRMQ swihb jI

3. Kwlsy dw ipqw kOx hY?

gurU goibMd isMG jI

4. Kwlsy dI mwqw kOx hY?

mwqw swihb kOr jI

5. Kwlsy dI jnm BUmI ik`Qy hY?

sRI AnMdpur swihb

6. Swihbjwdy kOx sn?

gurU goibMd isMG jI dy pu~qr

7. swihbjwidAW dy nW d~so?

bwbw AjIq isMG jI

bwbw juJwr isMG jI

bwbw zorwvr isMG jI

bwbw Pqih isMG jI

8. dsW gurUAW dy nW d~so[

gurU nwnk dyv jI

2 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

gurU AMgd dyv jI

gurU Amr dws jI

gurU rwmdws jI

gurU Arjn dyv jI

gurU hirgoibMd jI

gurU hir rwey jI

gurU hir ikRSn jI

gurU qyg bhwdr jI

gurU goibMd isMG jI

9. pMjW ipAwirAW dy nW d~so[

BweI dieAw isMG jI[

BweI Drm isMG jI[

BweI ihMmq isMG jI[

BweI mohkm isMG jI[

BweI swihb isMG jI[

10. Kwlsw pMQ dI swjnw kdoN Aqy ik`Qy hoeI?

30 mwrc 1699 vYswKI vwly idn kysgVH swihb, sRI AnMdpur swihb ivKy

11. Kwlsw pMQ dI swjnw iksny kIqI?

gurU goibMd isMG jI ny

12. is~K Sbd dw kI ArQ hY?

cylw, ividAwrQI, murId

3 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

13. isMG Sbd dw kI ArQ hY?

Syr

14. kOr Sbd dw kI ArQ hY?

SihzwdI, rwjkumwrI

15. Kwlsy dw jYkwrw kI hY?

jo boly so inhwl, siq sRI Akwl[

16. Kwlsy kol ikhVy pMj kkwrW dw hoxw jrUrI hY?

kys, kMGw, kVw, kCihrw, ikrpwn[

17. auhnW swihbzwidAW dy nW d`so ijMnW nUM ijauNdy nIhW ivc icx id~qw igAw[

bwbw zorwvr isMG jI

bwbw Pqih isMG jI

18. aus Sihr dw Aqy aus muslmwn dw nW d`so ijsny swihbzwidAW nUM nINhW iv`c icxn dw hukm id~qw

srihMd Sihr iv`c sUbw srihMd vzIr Kwn ny

19. auhnW swihbzwidAW dy nW d`so ijMnHW ny cmkOr dI jMg iv`c ShIdI pRwpq kIqI[

bwbw AjIq isMG jI

bwbw juJwr isMG jI

20. Kwlsw dUsry Kwlsy nMU imlx l~igAW kI sMboDn krdw hY?

vwihgurU jI kw Kwlsw, vwihgurU jI kI Pqih[

21. gurU goibMd isMG jI ny Kwlsw ikauN swijAw?

Kwlsy dI v~KrI pihcwx bxwaux vwsqy[

4 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

22. pMQk rihq mirAwdw kdoN hoNd iv`c AweI?

1936[

23. pMQk rihq mirAwdw nMU Cpwaux dw kMm iks sMsQw ny kIqw?

SromxI gurduAwrw pRbMDk kmytI ny[

24. pMQk rihq mirAwdw nMU lwgU krwaux dw AiDkwr iks sMsQw nMU hY?

Akwl qKq nMU[

25. pMQk rihq mirAwdw muqwbk inqnym dIAW ikhVIAW bwxIAW hn?

Svyry - jpujI swihb, jwp swihb, sv~eIey[

Swm - rihrws (so dru, cOpeI, 6 pauVIAW AnMd swihb)[

sOx vyly - soihlw[

26. inqnym dIAW ikhVIAW bwxIAW hn jo dsm gRMQ iv`c drj hn?

jwp swihb, sv~eIey, cOpeI[

27. Kwlsy leI cwr kurihqW ikhVIAW hn?

kysW dI byAdbI[

ku~Tw mIt Kwxw[

prwey mrd jW iesqrI dw sMg krnw[

qMbwkU jW nSw krnw[

28. pMjW qKqW dy nW ilKo[

sRI hirmMdr swihb, ptnw-ibhwr

sRI Akwl qKq swihb, AimRqsr-pMjwb

sRI kysgVH swihb, AnMdpur-pMjwb

5 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

sRI hzUr swihb, nMdyV-mhWrwStr

sRI dmdmw swihb, qlvMfI swhbo(biTMfw)-pMjwb

29. gurmuKI il~pI iksny pRc~ilq kIqI?

gurU AMgd dyv jI ny[

30. Akwl qKq dy pihly jQydwr kOx sn?

BweI gurdws jI[

31. Awid gRMQ dI ilKweI iksny kIqI?

gurU Arjn dyv jI ny BweI gurdws jI qoN ilKweI krweI[

32. Awid gRMQ nMU kI kih ky s~idAw jWdw sI?

poQI swihb jI[

33. Awid gRMQ dI sMpwdnw kdoN Aqy ik~Qy hoeI?

1604 eIsvI iv`c AMimRqsr ivKy[

34. drbwr swihb AMimRqsr iv`c sB qoN pihly gRMQI ikhVy sn?

bwbw bu~Fw jI[

35. Awid gRMQ iv`c ikMny gurUAW dI bwxI sI?

5 gurUAW dI bwxI dy nwl 13 B~tW BgqW Aqy 4 guris~KW dI bwxI vI drz hY[

36. gurU gRMQ swihb ivc ikMny gurUAW dI bwxI hY?

6 gurUAW dI (pihly pMj Aqy nOvyN gurU dI)[

37. gurU gRMQ swihb dI ilKweI iksny kIqI?

gurU gRMQ swihb dI ilKweI BweI mnI isMG koloN gurU goibMd isMG jI ny krweI[

38. gurU gRMQ swihb ivc guru goibMd isMG jI ny ikhVI bwxI Swml kIqI?

6 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

nOvIN pwqSwhI gurU qyg bhwdr jI dI[

39. gurU gRMQ swihb dI ilKweI dw kMm ik~Qy hoieAw?

qlvMfI swhbo biTMfy iv`c[

40. gurU gRMQ swihb dy ikMny pMny hn?

1430[

41. gurU gRMQ swihb ivc ikMny rwg hn?

31[

42. gurU gRMQ swihb nMU gurg~dI kdoN Aqy ik~Qy imlI?

gurU gRMQ swihb nMU gurg~dI 3 AkqUbr 1708 nMU nMdyV ivKy gurU goibMd isMG jI vloN id`qI geI[

43. gurU gRMQ swihb dI bwxI nMU srb sWJI bwxI ikauN ikhw jWdw hY?

ikauNik gurU gRMQ swihb dI bwxI v~K v~K DrmW nwl sMbMDq BgqW Aqy pIrW PkIrW duAwrw ilKI geI hY[ijsnMU gurUAW dI bwxI dy brwbr dw siqkwr id~qw jWdw hY[ieh iksy iek vrg q`k hI sImq nhIN[

44. gurU gRMQ swihb dI Asl h`QilKq bIV ik~Qy hY?

krqwrpur ivc[

45. is~KW dy ipqw kOx hn?

gurU nwnk dyv jI[

46. gurU nwnk dyv jI dw pRkwS ik`Qy Aqy kdoN hoieAw?

gurU nwnk dyv jI dw pRkwS 15 ApRYl 1469 nMU rwie Boie dI qlvMfI ivKy hoieAw[

47. rwie Boie dI qlvMfI nMU A`j klH kI kihMdy hn Aqy ieh ik~Qy siQ~q hY[

rwie Boie dI qlvMfI nMU A`j klH nnkwxw swihb kihMdy hn Aqy ieh pwiksqwn ivc siQ~q hY[

7 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

48. gurU nwnk dyv jI dy mwqw ipqw dw kI nW sI?

gurU nwnk dyv jI dy mwqw iqRpqw Aqy ipqw mihqw kwlU sn[

49. gurU nwnk dyv jI dy ikMny BYx Brw sn?

gurU nwnk dyv jI dI isrP ieko BYx sI ijsnMU bIbI nwnkI kihMdy sn[

50. gurU nwnk dyv jI dI supqnI dw kI nW sI?

mwqw sul`KnI jI[

51. gurU nwnk dyv jI dy sp`uqrW dw kI nW sI?

bwbw sRI cMd jI

bwbw lKmI dws jI[

52. aus muslmwn sKS dw nW d`so jo gurU nwnk dyv jI dy nwl swrI aumr irhw Aqy kIrqn dI syvw inBwaudw irhw?

BweI mrdwnw jI[

53. gurU nwnk dyv jI dIAW cwr mhwn XwqrwvW nUM kI ikhw jWdw hY?

audwsIAwN [

54. gurU nwnk dyv jI ny cwry XwqrwvW dOrwn ikhVy ikhVy QWvW Aqy gey Aqy audoN ikhVy ikhVy iqauhwr sn?

kwbw Sihr ijsnUM hux m`kw kihMdy hn, hj krn dy smyN gey [ m`Qrw, bnwrs Aqy sumyr pRbq vI gey[

55. s`B qoN pihlw gurduAwrw jW DrmSwlw ik`Qy Aqy kdoN SurU kIqw?

sMn 1521 iv`c krqwrpur iv`Ky gurduAwrw bxwieAw ijsnMU DrmSwlw ikhw jWdw sI [

56. gurU nwnk dyv jI ny Awpxw pihlw pRcwr kyNdr ikhVw bxwieAw?

8 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

gurU nwnk dyv jI ny isKI dw pihlw pRcwr kyNdr (mMjI) BweI lwlo dy Gr nUM bxwieAw [

57. BweI lwlo kOx sI Aqy ik`Qy dw rihx vwlw sI?

BweI lwlo qrKwx sI jo sYdpur dw rihx vwlw sI[ gurU nwnk dyv jI ny AwpxI audwsI smyN mlk Bwgo dI dwvq nw mnjUr kr ky BweI lwlo dy Gr Kwxw KwDw sI[

58. gurU nwnk dyv jI jogIAwN nUM imlx ikQy gey sn?

gorKmqw, ijs nUM A`j k`lH nwnkmqw kihMdy hn[

59. gurU nwnk dyv jI ny ie~Qy jogIAwN nUM kI smq bKSI?

gurU nwnk dyv jI ny jogIAwN nUM Awpxy pRvwr qoN bwhr Awky jMglW iv`c r`b l`Bx nUM nkwirAw[

60. is`DW nUM imlx vwsqy gurU jI ik`Qy gey sn?

kYlwS pRbq, ijs nUM sumyr pRbq vI ikhw jWdw hY [

61. is`DW nwl hoeI vwrqwlwp nUM iks bwxI nwl jwixAw jWdw hY?

is`D goSit [

62. cwr audwsIAW smyN gurU nwnk dyv jI hor ikhVy lokW nUM imly ijMnW nMU Awm swKIAW iv`c Xwd kIqw jWdw hY?

kOfw rwKS, s`jx T`g, rwjw iSvnwQ(sRI lMkw dw rwjw) Awidk bhuq lokW nUM s`c dw mwrg idKwieAw ijnHW dIAW swKIAW A~j vI mShUr hn[

63. aus smyN Bwrq iv`c iks dw rwj sI?

Bwrq ivc mugl smrwj dw pihlw moFI gurU nwnk dyv jI dw smkwlI sI[ ijs nUM bwbr ikhw jWdw sI[

64. jdoN bwbr ny pMjwb dy lokW qy julm Fwhy qW gurU nwnk dyv jI ny aus smyN nUM klm bMd kIqw aus bwxI dw nwm d`so?

bwbr vwxI[

9 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

65. bwbr ny gurU jI nUM iks jgHw Aqy bMdI bxwieAw?

AYmnwbwd- pwiksqwn iv`c[

66. gurU jI ny vlI kMDwrI dw hMkwr ik`Qy qoiVAw?

hsn Abdwl ivKy ijs nUM Aj k`l pMjw swihb kihMdy hn[ vlI kMDwrI ny gurU swihb qy phwV s~uitAw sI ijsnUM gurU swihb ny Apny pMjy nwl rok ilAw sI[ auh phwV au~qy gurU swihb dy h`Q dy inSwn A`j vI mOjUd ny[

67. gurU nwnk dyv jI ny Awpny jIvn kwl iv`c ikhVy duinAwvI kMm kIqy?

vpwr krnw, KyqI krnw, dukwn clwauxI[ ieh auhnW dy jIvn dy ku`J kMm sn[

68. gurU nwnk dyv jI kdoN Aqy ik`Qy joqI joq smwey?

meI 7, 1539 krqwrpur, pwiksqwn ivKy[

69. gurU nwnk dyv jI ny iks nUM gurg`dI id~qI?

BweI lihxy nUM- jo ik gurg`dI imlx qoN bwd gurU AMgd dyv jI bxy[

70. gurU AMgd dyv jI dw jnm kdoN Aqy ikQy hoieAw sI?

gurU AMgd dyv jI dw jnm 1504 eI: nUM m~qy kI srW, iProzpur, pMjwb iv`Ky hoieAw[

71. gurU AMgd dyv jI dy mwqw ipqw dw nwm kI sI?

gurU AMgd dyv jI dy ipqw dw nwm BweI &yrU jI Aqy mwqw dw nW dXw kOr sI[

72. gurU AMgd dyv jI dI supqnI dw kI nW sI?

gurU AMgd dyv jI dI supqnI dw nW mwqw KIvI jI sI[

73. gurU AMgd dyv jI dy ikMny b`cy sn Aqy auhnW dy nW d`so?

gurU AMgd dyv jI dy 4 b`cy sn: do lVky BweI dwqU jI Aqy BweI dwsU jI , Aqy do lVkIAW sn, bIbI Amro Aqy bIbI AxoKI jI[

74. gurU AMgd dyv jI nUM gurg~dI kdoN imlI?

10 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

1539 eI: iv`c gurU nwnk dyv jI ny krqwrpur iv`Ky Awp jI nUM gurg~dI id`qI[

75. gurg~dI qoN bwd gurU AMgd dyv jI ikhVy ngr qoN is`KI dw pRcwr krdy rhy?

KfUr swihb qoN[

76. gurU AMgd dyv jI joqI joq kdoN smwey?

gurU AMgd dyv jI 1552 eI: nUM joqI joq smw gey[

77. gurU Amrdws jI dw jnm kdoN Aqy ikQy hoieAw ? gurU Amrdws jI dw jnm 15 meI,1479 eI: nUM ipMf bwsrky izlw AimRMqsr ivKy hoieAw [

78. gurU Amrdws jI dy mwqw , ipqw dw nwm kI sI ?

gurU Amrdws jI dy ipqw dw nwm qyz Bwn jI Aqy mwqw dw nwm LKmI jI sI [

79. gurU Amrdws jI dI pqnI dw kI nwm sI ?

guRrU Amrdws jI dI pqnI dw nwm bIbI mnsw dyvI jI sI [

80. gurU Amrdws jI dy bicAW dy kI nwm sn ?

gurU Amrdws jI dy 4 bcy sn; 2 lVky ; bwbw mohn jI Aqy bwbw mohrI jI 2 lVkIAW ; bIbI dwnI jI Aqy bIbI BwnI jI [

81. gurU Amrdws jI ny ikhVw ngr vswieAw ?

gurU Amrdws jI ny goiNeMdvwl swihb ngr vswieAw [

82. gurU Amrdws jI ny smwj BlweI dy ikhVy kMm kIqy ?

11 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

gurU Amrdws jI ny zwq pwq nUM Kqm kIqw, lMgr dI iprq pweI, pIx vwly pwxI leI KuUh lgvwey, ijnHwN ivcoN bwaulI swihb Aj vI mOjUd hY[ gurU swihb jI ny sqI pRQw Kqm kIqI, Aqy Drm pRcwr leI mMjIAW dI sQwpnw kIqI ijs iv`c AOrqW nUM vI brwbr dw drjw idqw igAw [

83. msMd iks nMU ikhw jWdw sI Aqy ies dI SurUAwq iks ny kIqI?

is~K Drm dy pRcwrk nMU msMd ikhw jWdw sI Aqy ies nUM gurU Amrdws jI ny SUru kIqI sI[

84. gurU Amrdws jI dy smy ku`l ikMny msMd sI? Aqy auhnWN ivco iesqrIAW ikMnIAwN sn?

gurU Amrdws jI dy smy ku`l 146 msMd sn ijMnW iv`coN 52 AOrqW sn ijMnW ny kSmIr Aqy A&gwinsqwn dy ielwky ivc is`KI dw pRcwr kIqw[

85. gurU Amrdws jI ny prdw pRQw Kqm kIqI[ prdw kI sI?

AOrq dw Awpxy isr Aqy mUMh nUM F`k ky r`Kxw[

86. sqI pRQw kI sI? iks gurU ny ies nMU Kqm kIqw?

sqI pRQw Anuswr jdo pqI dI mOq ho jWdI sI qW pqnI nUM ijaUNdy jIA pqI dy nwl icKw iv`c jlw id`qw jWdw sI[ ijs nUM gurU Amrdws jI ny Kqm kIqw[

87. gurU Amrdws jI kdoN joqI joq smwey? gurU Amrdws jI 30 Agsq,1574 eI; nUM goiMeMdvwl ivKy joqI joq smwey [

88. gurU Amrdws qoN bwd gurg`dI iks nuUM imlI?

gurU rwmdws jI nUM jo bIbI BwnI jI dy pqI sn[

89. gurU rwmdws jI dw jnm ik`Qy Aqy kdoN hoieAw?

cUnw mMfI lwhOr, sqMbr 24, 1534[

90. gurU rwmdws jI dy mwqw ipqw kOx sn?

ipqw BweI hirdws jI Aqy mwqw bIbI AnUp dyvI jI[

12 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

91. gurU rwmdws jI goieMdvwl kI krdy huMdy sn?

GuMgxIAW vycdy huMdy sn[

92. gurU rwmdws jI dw bcpn dw kI nW sI?

BweI jyTw jI[

93. gurU rwmdws jI ny Awpxw bhuqw smwN ikQy ibqwieAw?

rwmdws pur ijs nUM hux AMimRqsr kihMdy hn[

94. aus AOrq dw nwN d`so ijs nUM gurU dI bytI, ie`k gurU dI pqnI, ie`k gurU dI mW, dwdI Aqy pVdwdI hox dw mwx pRwpq hY?

bIbI BwnI jI[

95. gurU rwmdws jI kdoN joqI joq smwey?

sqMbr 1, 1581 nUM goieMdvwl swihb ivKy[

96. gurU rwmdws jI dy ikMny b`cy sn Aqy auhnW dy nwm dso?

gurU rwmdws jI dy iqMn b`cy sn[ iprQI cMd, mhWdyv Aqy Arjn m`l[

97. gurU rwmdws qoN bwd kOx gurg`dI Aqy bYTy?

Arjn m`l jo bwd ivc gurU Arjn dyv jI bxy[

98. gurU Arjn dyv jI dw jnm ik`Qy Aqy kdoN hoieAw?

gurU Arjn dyv jI dw jnm 1563 eIsvI nUµ AµimRqsr ivKy hoieAw[

99. gurU Arjn dyv jI dy mwqw ipqw dw nW kI sI?

gurU Arjn dyv jI dy ipqw rwmdws jI Aqy mwqw bIbI BwnI jI sn[

100. gurU Arjn dyv jI dw ivAwh iksdy nwl Aqy ik`Qy hoieAw?

gurU Arjn dyv jI dw ivAwh mwqw gµgw jI nwl ipµf mwho izlHw jlµDr ivKy hoieAw[

13 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

101. gurU Arjn dyv jI dy ikµny b`cy sn Aqy auhnW dy nW kI sn?

gurU Arjn dyv jI dy ie~ko-ie~k spu`qr sn Aqy auhnW dw nW gurU hrgoibµd sI[

102. gurU Arjn dyv jI nMU ShIdW dy isrqwj ikaNu kihMdy hn?

gurU Arjn dyv jI is`KW dy pihly ShId hoey hn[

103. gurU Arjn dyv jI nMU ShId iks ny kIqw?

muslmwn hwkm jhWgIr ny[

104. gurU Arjn dyv jI ny ikhVy ikhVy kMm kIqy?

gurU Arjn dyv jI ny AMimRqsr iv`c drbwr swihb bxwieAw ijs nUM Aj klH hrmMdr swihb AwKdy hn[ kIrqpur Aqy hrgoibMd swihb ngr vswey, qrn qwrn iv`c bjurgW Aqy cmVI dy rogIAW leI AwSrm bxwieAw, lokW leI pwxI dIAW jrUrqW leI KUh lgvwey[ ijnW ivcoN gurU kw KUh, qrn qwrn Aqy Cyhrtw swihb mShUr hY[ ies qoN ielwvw Awp jI ny bhuq swrI bwxI rcI[ bwkI swrIAW bwxIAW nUM ie`kTy kr ky sMpwidq kIqw Aqy poQI swihb dI rcnw kIqI[

105. poQI swihb iks nUM ikhw jWdw hY?

Awid gRMQ nUM[

106. BweI gurdws jI kOx sn Aqy auhnW dw gurU Arjn dyv jI nwl kI irSqw sI?

BweI gurdws jI iek bhuq mhwn ivdvwn Aqy ilKwrI sn[ gurU Arjn dyv jI dy mwmy lgdy sn[ bIbI BwnI dy ccyry Brw sn[ krqwrpurI bIV dy ilKwrI sn[

107. gurU Arjn dyv jI dI ShIdI ik`Qy Aqy kdoN hoeI?

gurU Arjn dyv jI dI ShIdI lhOr ivKy 25 meI 1606 eIsvI nUµ hoeI[ au~Qy gurduAwrw fyrw swihb hY jo hux pwiksqwn iv`c hY[

108. gurU Arjn dyv jI dI ShIdI dy ikhVy mu`K kwrx sn?

gurU Arjn dyv jI dI ShIdI dy hyT ilKy mu`K kwrx sn:

1. iprQI cµd (gurU swihb dy Brw) dI eIrKw[

14 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

2. cµdU Swh dI lVkI dw hr goibµd nwl irSAqy qoN jvwb dyxw

3. isKI dw vDdw pRcwr Aqy prswr muZlW qoN brdwSq nw hoxw[

109. gurU Arjn dyv jI nUµ ikdW ShId kIqw igAw?

gurU swihb nUµ pihlW grmIAW dy idnW ivc kVkdI Du`p iv`c Bu`Ky Aqy iqhwey r`iKAw igAw[ Pyr q`qI qvI auqy ibTw ky isr iv`c grm ryq pweI geI[ Aqy AKIr jdoN swrw srIr ClnI ho igAw qW rwvI ndI iv`c vhw id`qw igAw[

110. gurU Arjn dyv jI ny AwpxI ShIdI dOrwn is`KW nUµ kI aupdyS id`qw?

gurU swihb ny ies mOky qy isKW nUµ SWq ic`q rih ky nwm ismrn krn leI ikhw[

111. q`qI qvI au~qy bYT ky gurU Arjn dyv jI ny ikhVw Sbd aucwirAw?

qyrw kIAw mITw lwgY[[ hir nwmu pdwrQu nwnku mWgY[[

112. gurU Arjn dyv jI ny bwbw buFw Aqy BweI gurdws jI kol hrgoibµd swihb jI nUµ kI sunyhw ByijAw?

gurU Arjn dyv jI ny hrgoibµd swihb nUµ hlwqW nwl nijTx leI BgqI nwl SkqI r`Kx Aqy sµq ispwhI bxn leI ikhw[

113. gurU Arjn dyv jI dI ShIdI qoN bwAd iks nUµ gurg`dI imlI?

gurU Arjn dyv jI dI ShIdI qoN bwAd gurU hirgoibµd swihb nUµ gurg`dI auqy ibTwieAw igAw[

114. bwkI gurUAW nwloN gurU hirgoibµd swihb nUµ gurg~dI imlx iv`c kI v`fw &rk sI?

gurU nwnk dyv jI qoN bwAd bwkI cwr gurUAW nUµ auhnW qoN pihly vwly gurUAW v`loN Awpxy ijENdy jI gurg`dI dw iqlk lgwieAw igAw[ pr gurU Arjn dyv jI dI ShIdI qoN bwAd gurg`dI dw it`kw lwieAw igAw[ pihly pµj gurUAW nUµ bwxI, nwrIAl, Aqy pµj pYsy Dr ky gurg`dI dI rsm kIqI jWdI sI, pr gurU hirgoibµd swihb nUµ do qlvwrW mIrI Aqy pIrI vI pihnweIAW geIAW[

115. gurU hirgoibµd swihb nUµ gurg`dI dw itkw iksny lwieAw?

gurU hirgoibµd swihb nUµ gurg`dI dw itkw bwbw bu`Fw jI ny lwieAw[

15 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

116. gurU hirgoibµd swihb jI dw jnm kdoN Aqy ikQy hoieAw?

gurU hirgoibµd swihb jI dw jnm 1595 eIsvI iv`c gurU kI vfwlI AµimRqsr ivKy hoieAw[

117. gurU hirgoibµd swihb jI dy mwqw Aqy ipqw jI dw kI nwm sI?

gurU hirgoibµd swihb jI dy mwqw jI dw nwm mwqw gµgw jI Aqy ipqw jI dw nwm gurU Arjn dyv jI sI[

118. gurU hirgoibµd swihb jI dI pqnI dw kI nwm sI?

gurU hirgoibµd swihb jI dI pqnI dw nwm bIbI nwnkI sI[

119. gurU hirgoibµd swihb jI dy b`icAW dy nwm d`so[

1. bwbw gurid`qw jI

2. bwbw sUrj m`l jI

3. bIbI vIro jI

4. bwbw At`l rwie jI

5. bwb AnI rwey jI

6. bwbw iqAwg m`l jI jo bwAd iv`c gurU qyZ bhwdr bxy

120. bwbw At`l jI ik~Qy Aqy ikµnI aumr iv`c joqI-joiq smwey?

bwbw At`l jI nON swl dI aumr ivc AµimRqsr ivKy joqI-joiq smwey[

121. bwbw At`l jI dI Xwd iv`c jo gurduAwrw auswirAw igAw auh ikQy hY, ausdw nW kI hY Aqy auh ikµnw au~cw hY?

ieh gurduAwrw AµimRqsr ivKy At`l swihb dy nW qoN jwixAw jWdw hY Aqy ies dIAW nON mµizlW hn[

122. gurU hirgoibµd swihb jI v`loN pihnIAW do qlvwrW iks g`l dIAW prqIk hn?

do qlvwrW mIrI (SkqI) Aqy pIrI (BgqI) dIAW prqIk hn[

16 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

123. gurU hirgoibµd swihb jI ny ikhVy iklHy bxvwey?

gurU hirgoibµd swihb jI ny AµimRqsr iv`c ik`lw lohgVH bxvwieAw Aqy Akwl q^q ijsnUµ Akwl buµgw ikhw jWdw sI vI bxvwieAw[

124. gurU hirgoibµd swihb jI ny Akwl q^q kdoN bxvwieAw?

gurU hirgoibµd swihb jI ny Akwl q^q 1609 eIsvI ivc bxvwieAw[

125. Akwl q^q dw kI Bwv hY?

Akwl q^q qoN Bwv hY “prmwqmw dI Adwlq”[

126. muZl Swsk jhWgIr gurU hirgoibµd swihb nUµ imlx ik`Qy Aqy ikauN AwieAw?

jhWgIr gurU swihb nUµ imlx AµimRqsr ivKy gurU Arjn dyv jI nUµ id`qy qsIihAW dw pCqwvw krn AwieAw[

127. auhnW gurU pRymIAW dy nW d`so ijnHw ny gurU hirgoibµd swihb nUµ kwbul qoN sBqoN vDIAw nsl dy GoVy Byt kIqy?

bKqr m`l Aqy qwrw cµd[

128. kwbul qoN AµimRqsr AwauNdy vkq muslmwn hwkm ny GoVy Koh ley, auh ikhVw isK sI, ijsny iek`ly hI jw ky GoVy lY AWdy?

ibDI cµd CInw, ijsny iek GoVw GwhI bx ky Aqy dUsrw ijEiqSI bx ky Cufw ilAw[

129. auhnW GoiVAW nUµ gurU swihb ny kI nwm id`qw?

gulbwZ Aqy idlbwZ[

130. ikhVy is`K ny gurU hirgoibµd swihb nUµ jpujI swihb dw Su`D pwT srvx krwieAw?

BweI gopwlw jI ny[

131. gurU hirgoibµd swihb ny muZl hkUmq ivru`D ikµnIAW jµgW lVIAW?

aus qrHW qW gurU swihb dIAW keI CotIAW-motIAW lVweIAW hoeIAW pr muZl hkUmq nwl auhnW dIAW cwr muK lVweIAW hoeIAW[

132. gurU hirgoibµd swihb dI muZl hkUmq nwl pihlI jµg kdoN Aqy ik~Qy hoeI?

17 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

sB qoN pihlI jµg jhWgIr dy pu`qr Swh jhwn dy nwl AµimRqsr ivKy 1634 iv`c hoeI[

133. ieh jµg ikauN mShUr hoeI?

ies jµg iv`c Swh jhwn dy &OjI jrnYl mu^ils ^wn dI gurU hirgoibµd swihb dy h`QoN mOq hoeI[

134. gurU hirgoibµd swihb ny ikhVy-ikhVy ngr vswey?

gurU hirgoibµd swihb ny kIrqpur swihb Aqy mYhVy ipµf nUµ vswieAw[

135. gurU hirgoibµd swihb dy smyN is`K ieiqhws ivc kI v`fw moV AwieAw?

gurU hirgoibµd swihb ny SwhI &Oj iqAwr kIqI Aqy SwhI TwT-bwT nwl rwijAW dI qrHW rihxw SurU kIqw[

136. gurU hirgoibµd swihb jI kdoN Aqy ik~Qy joqI-joiq smwey?

1644 eIsvI iv`c kIrqpur swihb ivKy [

137. gurU hir rwie jI dw pRkwS kdoN Aqy ik`Qy hoieAw?

1630 eIsvI iv`c kIrqpur swihb ivKy[

138. gurU hir rwie jI dy ipqw Aqy mwqw kOx sI?

ipqw bwbw gurid`qw jI (gurU hrgoibµd swihb dy pu`qr) Aqy mwqw inhwl kOr jI[

139. gurU hir rwie jI dy hor ikµny BYx Brw sn?

auhnW dw bs iek hI Brw sI, bwbw DIr m`l[

140. gurU hir rwie jI dI pqnI dw kI nwm sI?

bIbI ikRSn kOr jI[

141. gurU hir rwie jI dy spu`qrW dw kI nwm sI?

rwm rwie Aqy hrikRSn[

18 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

142. gurbwxI dI quk “im`tI muslmwn kI” bdlx kwrn iksnUµ gurU Gr ivcoN CyikAw igAw sI?

gurU hir rwie jI ny Awpxy pu`qr rwm rwie nUµ bwxI dI quk bdlx krky gurU Gr iv`coN Cyk idqw[

143. gurU hir rwie jI gurgdI qy kdoN bYTy?

1644 eIsvI iv`c gurU hrgoibµd jI ny joqI-joiq smwaux qoN pihlW gurU hir rwie jI nUµ gurg`dI id`qI[

144. gurU hrikRSn jI dw pRkwS kdoN Aqy ikQy hoieAw?

1656 eIsvI iv`c kIrqpur swihb ivKy[

145. gurU hrikRSn swihb dy mwqw Aqy ipqw kOx sI?

ipqw gurU hir rwie jI Aqy mwqw bIbI ikSn kOr jI[

146. gurU hrikRSn swihb nUµ kdoN gurg`dI imlI?

1661 ivc pµj swl dI aumr iv`c gurgdI au~qy bYTy[

147. gurU hrikRSn jI id`lI ikauN Awey?

rwjw jY isµG dy s`dy qy gurU swihb id`lI Awey Aqy auhnW dy bµgly ivc Tihry, ij`Qy gurduAwrw bµglw swihb suSoiBq hY[

148. jdoN gurU hrikRSn jI idlI phuµcy qW au~Qy ikhVI ibmwrI PYlI hoeI sI?

id`lI iv`c aus vyly cyck dI ibmwrI PYlI hoeI sI Aqy gurU swihb Awp mrIjW dI dyK Bwl krdy rhy[

149. gurU hrikRSn jI joqI-joiq kdoN smwey?

1664 eIsvI iv`c A`T s`l dI aumr ivc joqI-joiq smwey[

150. joqI-joiq smwx qoN pihlW gurU hrikRSn jI ny ikhVy Sbd aucwry?

’’bwbw bkwly’’[

151. gurU hrikRSn jI dw sskwr ik`Qy kIqw igAw?

19 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

id`lI ivKy jmnw ndI dy kµFy, ij`Qy gurduAwrw bwlw swihb hY[

152. ipµf bkwly ivc ikµny lok gurg`dI qy h`k jmwaux leI phuµc gey?

soFI prvwr dy 22 lok jo Awpxy-Awp nUµ msµd kihµdy sn, Agly gurU dw dwAvw krn l`g pey[

153. gurU qyZ bhwdr nUµ s`cw gurU hox dw pRgtwvw iksny kIqw?

BweI mKx Swh ny jo iek SwhUkwr sI, ikhw “scw gurU lwDo ry”[

154. gurU qyZ bhwdr dw jnm ik`Qy Aqy kdoN hoieAw?

1621 eIsvI iv`c AµimRqsr ivKy[

155. gurU qyZ bhwdr dy mwqw Aqy ipqw kOx sI?

ipqw gurU hrgoibMd swihb Aqy mwqw bIbI nwnkI jI sn[

156. gurU qyZ bhwdr jI dI supqnI dw kI nW hY?

mwqw gujrI jI[

157. gurU qyZ bhwdr jI dy ikµny b`cy sn Aqy auhnW dy kI nW sI?

gurU qyZ bhwdr jI dy ie`ko-ie`k pu`qr sn ijhnw dw nwm goibµd rwey sI Aqy jo bwAd iv`c gurU goibµd isµG bxy[

158. gurU qyZ bhwdr nUµ gurgdI imlx qoN bwAd drbwr swihb AµimRqsr dy drSnW qoN iks ny mnw kIqw?

DIrmlIAW ny[

159. gurU goibµd isµG jI dy jnm vyly gurU qyZ bhwdr jI ik`Qy gey hoey sn?

gurU goibµd isµG jI dy jnm vyly gurU qyZ bhwdr jI Aswm ivc auQoN dy rwijAW iv`ckwr sulHw krwaux gey sn[

160. ikµny kSmIrI pµifq AOrµgjyb dI iSkwieq lY ky gurU qyZ bhwdr jI kol Awey?

500 kSmIrI pµifq[

20 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

161. auhnW pµifqW dw AwgU kOx sI?

pµifq ikrpw rwm jo gurU goibµd isµG jI dw sµsikRq dw AiDAwpk vI irhw sI[

162. pµifqW dI pukwr sux ky goibµd rwie ny Awpxy ipqw gurU qyZ bhwdr jI nUµ kI ikhw?

goibµd rwie ny gurU qyZ bhwdr nUµ pµifqW dI bWh PVn leI ikhw Aqy ikhw ky “Awp nwloN hor v~D Drm-purS ikhVw hovygw”

163. goibµd rwie dI aus vyly ikµnI aumr sI?

aus vyly goibµd rwie isr& nON swlW dy sI[

164. hor ikhVy is`K sn jo gurU qyZ bhwdr jI nwl pµifqW dI rihnumweI krn leI id`lI phuµcy?

BweI mqI dws, BweI sqI dws, BweI idAwlw jI[

165. AOrµgjyb ny gurU qyZ bhwdr Aqy auhnW dy is`KW nUµ kI krn leI ikhw?

AOrµgjyb ny auhnW nUµ ieslwm kbUl krn leI ikhw Aqy rwj-Bwg dw lwlc id`qw[

166. ieslwm nw kbUlx qy AOrµgjyb ny kI sjw suxweI?

ieslwm nw kbUlx qy AOrµgjyb ny gurU qyZ bhwdr jI dw sIs klm krn Aqy bwkI srIr dy toty kr ky swry Sihr iv`c tµgx leI ikhw[

167. bwkI iqµn is`KW nUµ ikvyN ShId kIqw?

BweI mqI dws jI nMU Awry nwl cIirAw igAw, BweI sqI jI ƒ rUµ iv`c lpyt ky ijENdy jI A`g lw id`qI geI, BweI idAwlw jI nUµ dyg iv`c aubwilAw igAw[

168. gurU qyZ bhwdr jI nUµ kdoN Aqy ik`Qy ShId kIqw igAw?

gurU qyZ bhwdr jI nUµ 11 nvµbr 1675 eIsvI nUµ id`lI dy cWdnI cOk iv`c ShId kIqw igAw[

169. ij`Qy gurU qyZ bhwdr jI nUµ ShId kIqw igAw au~Qy ikhVw gurduAwrw hY?

gurduAwrw sIs gµj swihb, id~lI[

170. gurU qyZ bhwdr swihb jI dw sIs lY ky Anµdpur swihb kOx igAw sI?

21 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

BweI jYqw jI, ijsnUµ gurU goibµd isµG jI ny gl nwl lw ky

“rµGrytw gurU kw bytw” dw i^qwb id`qw[

171. gurU qyZ bhwdr jI dy DVH dw sskwr iks ny kIqw sI?

l`KI Swh vxjwry ny Awpxy Gr ivc gurU swihb dy DVH ƒ r`K ky Gr nUµ hI A`g lw ky sMskwr kr id`qw[ ies jgHw Aqy hux gurduAwrw rkwbgµj hY[

172. gurU qyZ bhwdr swihb dy sIs dw ik`Qy sskwr kIqw igAw?

sIs gµj swihb, Anµdpur swihb ivKy[

173. gurU qyZ bhwdr swihb AµimRqsr ikµnw icr rhy?

gurU qyZ bhwdr swihb AµimRqsr nON swl rhy[

174. gurU qyZ bhwdr swihb bwbw bkwly (nwnkw ipµf) ikµnw icr rhy?

gurU qyZ bhwdr swihb bwbw bkwly 30 swl rhy[

175. gurU qyZ bhwdr swihb dy gurU gRµQ swihb iv`c ikµny Sbd Aqy slok drj hn?

gurU qyZ bhwdr swihb dy gurU gRµQ swihb iv`c 59 Sbd Aqy 57 slok drz hn[

176. gurU gRµQ swihb ivc ikhVw rwg isr& gurU qyZ bhwdr jI ny hI vriqAw hY?

jYjwvµqI rwg isr& gurU qyZ bhwdr jI ny hI gurU gRµQ swihb iv`c vriqAw[

177. gurU goibµd isµG jI dw jnm ik`Qy Aqy kdoN hoieAw?

gurU goibµd isµG jI dw jnm 22 dsµbr, 1666 nUµ ptnw swihb ivKy hoieAw[

178. gurU goibµd isµG jI dw bcpn dw kI nW sI?

gurU goibµd isµG jI dw bcpn dw nW goibµd rwie sI[

179. gurU goibµd isµG jI dy mwqw ipqw dw kI nW sI?

gurU goibµd isµG jI dy mwqw, mwqw gujrI jI Aqy ipqw, gurU qyZ bhwdr jI sn[

180. gurU goibµd isµG jI dy jnm dy bwry sux ky ikhVw sU&I sµq drSn krn AwieAw?

22 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

gurU goibµd isµG jI dy jnm dy bwry sux ky s`Xd BIKm Swh drSn krn AwieAw [

181. gurU qyZ bhwdr jI dI ZYr-hwzrI iv`c goibµd rwie dw pwlx-poSx iks dI ingrwnI hyT hoieAw?

goibµd rwie dw pwlx-poSx auhnW dy mwmw jI ikrpwl cµd dI ingrwnI hyT hoieAw[

182. gurU goibµd isµG jI ptnw swihb ikµnw icr rhy?

gurU goibµd isµG jI ptnw swihb 5 swl rhy[

183. ptny qoN Anµdpur jwx ligAW rwjw &qih cµd dI rwxI nUµ gurU goibµd isµG jI ny kI pRym Bytw kIqw?

gurU goibµd isµG jI ny AwpxI puSwk, ikrpwn Aqy ktwr id`qI jo A`j vI gurduAwrw mYnI sµgq iv`c mOjUd hY[

184. rwjw &qih cµd ny gurU jI dI Xwd ivc ikhVw gurduAwrw bxvwieAw?

rwjw &qih cµd ny gurU jI dI Xwd gurduAwrw mYxI sµgq bxvwieAw[

185. gurU goibµd isµG jI ikµnI aumr iv`c gurg`dI qy bYTy?

gurU goibµd isµG jI nON swl dI aumr ivc gurg`dI qy bYTy[

186. gurU goibµd isµG jI ny Awaux vwly smyN nUµ vyKidAW ikhVIAW iqAwrIAW kIqIAW?

gurU goibµd isµG jI ny Awaux vwly smyN nUµ vyKidAW hyT ilKIAW iqAwrIAW kIqIAW:

1: is`K nOjvwnW dI Ssqr iv`idAw, GoVsvwrI Aqy iSkwr Kyfx v`l rucI vDwauxw[

2: sµgqW nUµ Ssqr Aqy vDIAw GoVy Byt krn leI pRyrnw[

3: sRI AnMdpur swihb iv`c jµgI mSkW AwrµB kIqIAW Aqy Ssqr bxwaux dy kwr^wny lwey[

5: ikilHAW dI auswrI kIqI[

187. Anµdpur swihb ivKy ikhVy pµj iklHy gurU goibµd isµG jI ny bxvwey?

1: inrmoh gVH, hol gVH, loh gVH

23 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

2: &iqh gVH swihb, kys gVH, Anµd gVH

188. jdoN rwjw rwm isµG gurU drbwr iv`c AwieAw qW ausny gurU goibµd isµG jI nUµ kI ByNt kIqw?

rwjw rwm isµG ny gurU swihb nUµ pµj vDIAw GoVy ByNt kIqy[

189. rwjw rqn rwey ny gurU goibµd isµG jI nUµ kI ByNt kIqw?

rwjw rqn rwey ny gurU goibµd isµG jI nUµ prSwdI hwQI Aqy pµj klw Ssqr gurU jI nUµ ByNt kIqy[

190. pSmIny dI cwnxI gurU goibµd isµG jI nUµ iksny ByNt kIqI?

pSmIny dI cwnxI gurU goibµd isµG jI nUµ kwbul dy guris`K BweI dunI cµd ny ByNt kIqI[

191. rxjIq ngwrw kdoN Aqy ik`Qy SurU hoieAw?

1682 iv`c ik`lw AnµdgVH ivKy rxjIq ngwrw SurU hoieAw[

192. phwVI rwjy gurU goibµd isµG jI nwl ikauN eIrKw r`Kdy sn?

gurU goibµd isµG jI dI vDdI lokipRXqw, SwhI TwT, sµgq Aqy pµgq, jwqpwq dw &rk ^qm krnw, rihq pRcwr, ik`ilHAW dI auswrI Aqy ngwry dIAW cotW phwVI rwijAW nUµ bhuq cuBdIAW sn[

193. gurU goibµd isµG jI Aqy phwVI rwijAW dI pihlI lVweI kdoN qy ik~Qy hoeI?

pihlI lVweI gurU goibµd isµG jI Aqy kihlUr dy rwjy BIm cµd dy ivckwr BµgwxI ivKy PrvrI 1686 eIsvI nUµ hoeI[ ies lVweI iv`c phwVI rwijAW dI hwr hoeI[

194. BµgwxI dy Xu`D smyN gurU goibµd isµG jI nUµ l`kV dIAW do qopW iksny ByNt kIqIAW?

kwSI invwsI BweI rwmw jI ny BµgwxI dy XuD smyN gurU goibµd isµG jI nUµ qopW ByNt kIqIAW[

195. holw mh`lw qoN kI Bwv hY Aqy gurU goibµd isµG jI ny ikauN SurU kIqw?

holw qoN Bwv hY hmlw Aqy mh`lw qoN Bwv hY QW[ gurU jI ny isKW iv`c bIr rs Brn Aqy auhnW nUµ Ssqr-iv`idAw isKwaux leI holw mh`lw SurU kIqw[

24 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

196. gurU goibµd isµG jI holy mh`ly nUµ ikvyN mnwauNdy sn?

gurU goibµd isµG jI bsµq dy idnW ivc holw mh`lw mnwauNdy sn[ ies idn is`KW qoN SsqrW nwl krqb krwauNdy sn Aqy vDIAw pRdrSn krn vwilAW nUµ ienwm Aqy qoh&y id`qy jWdy sn[ Aqy ies ^uSI iv`c auhnW auqy kysr dI qnkweI kIqI jWdI sI[

197. ^wlsw pµQ dI swjnw kdoN hoeI?

gurU goibµd isµG jI ny 13 ApRYl 1699 vwly idn kIqI[

198. ^wlsw swjx vyly gurU goibµd isµG jI dy hukm muqwbk ikhVy pµj ipAwirAW ny Awpxy sIs ByNt kIqy?

BweI dieAw rwm - lhOr, pµjwb qoN - BweI dieAw isµG

BweI Drm dws - hsiqnwpur, id`lI qoN - BweI Drm isµG

BweI ihµmq rwie - jgµnwQpurI, auVIsw qoN - BweI ihµmq isµG

BweI mohkm cµd - dvwrkw, gujrwq qoN - BweI mohkm isµG

BweI swihb cµd - ibdr, AWDrw pRdyS qoN - BweI swihb isµG

199. 1699 dI vYswKI Aqy pµj ipAwirAW nUµ AµimRq Ckw ky gurU goibµd isµG jI ny Awp auhnW koloN AµimRq ikauN CikAw?

gurU goibµd isµG jI ny pµj ipAwirAW qoN AµimRq Ck ky gurU cyly nUµ AByd kIqw Aqy gurU pµQ dw nW dy ky sqkwirAw Aqy goibµd rwie qoN goibµd isµG bxy[

200. ies qrHW AµimRq Ckwaux dI rsm dw ikhxw lokW ny ivroD kIqw?

mIxy, DIrm`lIey, Aqy rwm reIey; ijhnw nwl imlx qoN gurU swihb ny isKW nUµ vrijAw[

201. 1699 dI vYswKI qoN bwAd ikµny lokW ny AµimRq CikAw?

1699 dI vYswKI qoN bwAd 80000 lokW ny AµimRq CikAw[

202. Kµfw kI hY?

Kµfw do DwrI qlvwr vrgw iek Ssqr hY[

25 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

203. sRI Anµdpur swihb ivKy gurU goibµd isµG jI ny ikµny XuD lVy?

1701 eIsvI qoN lY ky 1704 eIsvI qk gurU swihb nUµ AnMdpur ivKy cwr Xu`D lVny pey[

204. sRI Anµdpur swihb dI pihlI jµg iv`c rwjw kysrI cµd dw isr iks ny lwihAw?

BweI audy isµG ny hwQI Aqy cVH ky rwjw kysrI cµd dw isr lwihAw[

205. sRI Anµdpur dI jµg iv`c hwQI dy isr iv`c nwgnI brCw iks ny mwirAw?

hwQI dy isr ivc BweI bic`qr isµG jI ny nwgnI brCw mwirAw[

206. sRI Anµdpur dI jµg iv`c P`tV ispwhIAW nUµ bZYr iksy ivqkry dy iks ny jl CkwieAw Aqy mrhm p`tI kIqI?

BweI Gn~eIAw jI ny Aqy AwpixAW dy nwl-nwl duSmx P`tV ispwhIAW nUµ vI jl CkwieAw Aqy mrhm p`tI kIqI[

207. sRI Anµdpur swihb C`fx qoN bwAd kdoN Aqy ik`Qy prvwr iv`CoVw ipAw?

20 dsµbr 1704 eIsvI nUµ srsw ndI dy kµFy gurU goibµd isµG jI dw prvwr iqµn ih`isAW iv`c vµifAw igAw[ mwqw suµdr kOr Aqy mwqw swihb kOr BweI mnI isµG nwl id`lI nUµ cly gey, v`fy swihbjwdy AjIq isµG Aqy juJwr isµG gurU swihbwn nwl cmkOr jw pu`jy, mwqw gujrI swihbjwdy jorwvr isµG Aqy Pqyh isµG gµgU bwhmx nwl KyVI ipµf jw phuµcy[

208. mwqw gujrI Aqy Coty swihbjwidAW nwl iks ny ivSvwsGwq kIqw?

gµgU bwhmx ny sony Aqy pYisAW dw lwlc kr ky mwqw gujrI Aqy donoN swihbjwidAW nUµ sUbw srhµd kol PVw id`qw[

209. mwqw gujrI nUµ dovyN swihbjwidAW smyq ik`Qy kYd kIqw igAw?

sµmn burj srhµd ivKy mwqw gujrI nUµ dovyN swihbjwidAW smyq kYd kIqw igAw[

210. aus gurduAwry dw nW d`so ij`Qy Coty swihbjwidAW nUµ ijENdy-jI nIhW ivc icx idqw igAw?

gurduAwrw PqihgVH swihb ijs nUµ srdwr j`sw isµG AwhlUvwlIAw ny bxvwieAw[

26 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

211. aus ivAkqI dw nW d`so ijs ny srhµd dy nvwb qoN jgHw mu`l lY ky Coty swihbjwidAW dw sskwr kIqw?

tofrml ny sony dIAW mohrW iv`Cw ky DrqI mu`l leI sI[

212. jdoN cmkOr dI gVHI nUµ muZlW v`loN Gyrw pwieAw igAw qW iks ny gurU goibµd isµG jI nMU gVHI C`fx leI ikhw?

gurU goibµd isµG dy nwl jo isµG sI auhnW nyy pµj ipAwirAW dy rUp iv`c gVHI C`f jwx leI hukm kIqw[

213. jdoN gurU jI A`DI rwqIN cmkOr dI gVHI ivcoN bwhr jw rhy sn qW gurU goibµd isµG jI ny qwVI mwr ky kI ikhw?

“pIry-ihµd my rvid” mqlb “ihµd dw pIr jw irhw hY ijs dI ihµmq hY PV lvo”[

214. gurU jI ny gVHI ivcoN jwx smyN AwpxI puSwk qy klZI iks isµG nUµ puAw ky KVw kIqw Aqy ikauN?

gurU goibµd isµG jI Aqy BweI sµgq isµG jI dI Skl bhuq imldI sI Aqy muZl &Oj nUµ BulyKw pwaux leI gurU swihb ny AwpxI puSwk Aqy klZI sµgq isµG nUµ puAweI[

215. cmkOr dI gVHI C`fx qoN bwAd gurU goibµd isµG jI ik`Qy gey?

gurU goibµd isµG jI nµgy pYrIN mwCIvwVy dy jµglW iv`c phuµcy[

216. gurU goibµd isµG jI dI muZl kYNp iv`coN lµGx vyly iks ny mdd kIqI?

gurU goibµd isµG jI dI muZl kYNp iv`coN lµGx vyly do pTwxW, nbI Kwn Aqy gnI Kwn, ny mdd kIqI[

217. aus kwjI dw nW d`so ijs koloN au~c dy pIr dI pCwx krweI geI?

kwjI mIr muhµmd, jo gurU goibµd isµG jI dy &wrsI dy AiDAwpk sn[

218. Coty swihbjwidAW dI ShIdI dI ^br gurU goibµd isµG jI nUµ iksny id`qI?

ipµf j`tpurw, ijlHw luiDAwxy ivc BweI rwie k`lw ny gurU swihb nUµ swihbjwidAW dI ShIdI bwry d`isAw[

219. gurU goibµd isµG jI ny Coty swihbjwidAW dI ShIdI bwry sux ky kI ikhw?

27 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

gurU jI ny qIr dI nok nwl iek GwhI dw bUtw pu`itAw Aqy ikhw ik muZl rwj dIAW jVHW vI eysy qrHW pu`tIAW jwx gIAW[

220. BµgwxI dy Xu`D iv`c iksny gurU goibµd isµG jI dw swQ C`ifAw sI?

pTwxw ny[

221. BµgwxI dy Xu`D iv`c iks muslmwn ny gurU goibµd isµG jI dI shwieqw kIqI?

pIr bu`DU Swh Awpxy Brw, BqIjy pu`qrW Aqy hor irSAqydwrW smyq gurU jI dI mdd leI Aw phuµcy[ ies Xu`D iv`c pIr bu`DU Swh dy Brw Aqy pu`qrW smyq bhuq swry murId ShId ho gey[

222. cmkOr dI jµg iv`c ShId hoey swihbjwidAW Aqy isµGW dw sskwr iksny kIqw?

cmkOr dI jµg iv`c ShId hoey swihbjwidAW Aqy isµGW dw sskwr bIbI Srn kOr ny kIqw[

223. pIr bu`DU Swh v`loN BµgwxI dy XuD iv`c kIqI shwieqw qy ^uS ho ky gurU goibµd isµG jI ny auhnW nUµ kI qoh&w idqw?

pIr bu`DU Swh v`loN BµgwxI dy XuD iv`c kIqI shwieqw qy ^uS ho ky gurU goibµd isµG jI iek kµGw kysW smyq, iek ikrpwn Aqy dsqwr id`qI[

224. gurU goibµd isµG A`gy bhwdurI dI fINg iksny mwrI sI?

BweI f`ly ny gurU goibµd isµG jI nUµ ikhw "Awh qyry ispwhI qW Bu`K dy mry hoey ny[ qusIN mYnUµ jµg smyN sd Byjdy myry kol bhuq sufol Aqy bhwdr ispwhI hn[’’

225. jdoN gurU goibµd isµG jI ny bµdUk dI prK vwsqy f`ly dy ispwhIAW nUµ s`d ByijAw qW auhnW ny kI au~qr idqw?

f`ly dy ispwhI iek-dUjy dy ip`Cy lukdy kihx l`gy ’’gurU swihb ny jy bµdUk dI prK krnI hY qW jµgy-mYdwn iv`c krn[ AsIN AjweIN hI AwpxI jwn nhIN guAwxI[’’

226. mwCIvwVy dy jµglW qoN bwAd gurU goibµd isµG jI ik`Qy phuµcy?

gurU goibµd isµG jI mwCIvwVy qoN huµdy hoey iKdrwxy dI Fwb qy phuµcy ij`Qy isµG isµGxIAW Aqy muZlW dI lVweI ho ky htI sI[

227. cwlI mukqy, ijhnw dw Ardws ivc vI izkr AwauNdw hY, kOx sn?

28 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

ieh cwlI mukqy gurU goibµd isµG jI dy auh isµG sn jo gurU jI nUµ sRI Anµdpur swihb ivKy muZlW v`loN pwey Gyry dOrwn bydwvw ilK ky dy gey sn ik qUµ swfw gurU nhIN Aqy AsIN qyry is`K nhIN[ pr bwAd ivc AwpxI ZlqI dw Aihsws kridAW gurU jI dw ip`Cw krdIAW muZl &OjW nwl lVdy-lVdy ShIdI pw gey[ ies ShIdI qoN bwAd jdoN gurU jI iKdrwxy dI Fwb Aqy phuµcy qW auhnW ShId hoey isµGW nUµ 40 mukqy kih ky invwijAw[ ieh ieiqhwsk QW mukqsr dy nW nwl jwxI jWdI hY.

228. iKdrwxy dI Fwb vwlI jµg kdoN hoeI sI?

29 dsµbr 1705 eIsvI[

229. mweI Bwgo kOx sI?

mweI Bwgo Jbwl dy rihx vwly is`K pirvwr dI bhwdr AOrq sI ijsny 40 mukiqAW nUµ muV jµg iv`c jwx leI pRyirAw Aqy Awp aus j`Aqy dI AgvweI kIqI[ muZlW nwl lVweI dOrwn Awp bhuq z^mI ho gey sn Aqy auhnW dw ielwj gurU goibµd isµG jI dI ingrwnI hyT hoieAw Aqy bwAd ivc Awp gurU swihb nwl nµdyV cly gey[

230. cwlI mukiqAW dw jQydwr kOx sI?

cwlI mukiqAW dw jQydwr srdwr mhW isµG (mweI Bwgo dy pqI) sI[

231. iKdrwxy dI Fwb qoN bwAd gurU goibµd isµG jI ik`Qy gey?

ies qoN bwAd gurU swihb qlvµfI swbo gey jo hux pµj q^qW ivcoN ie`k hY[

232. qlvµfI swbo ivKy gurU goibµd isµG jI iks kol Tihry sn?

qlvµfI swbo ivKy gurU goibµd isµG jI auQoN dy cODrI BweI f`ly dy kol Tihry sn[

233. qlvµfI swbo dy gurduAwry nUµ iks nwm nwl jwixAw jWdw hY?

qlvµfI swbo dw gurduAwrw Aj k`lH dmdmw swihb dy nwm nwl jwixAw jWdw hY[

234. dmdmw swihb rihµdy hoey gurU goibµd isµG jI ny kI kI kµm kIqy?

ie`Qy gurU swihb ny pUry gurU gRµQ swihb jI dw aucwrx kIqw sI Aqy BweI mnI isµG jI ny iesnUµ iliKAw sI[

235. mwqw suµdr kOr Aqy mwqw swihb kOr nUµ lY ky BweI mnI isµG ikhVI jgHw gurU goibµd isµG nUµ imly?

29 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

mwqw suµdr kOr Aqy mwqw swihb kOr nUµ lY ky BweI mnI isµG gurU goibµd isµG nUµ dmdmw swihb ivKy imly[

236. qlvµfI swbo ivKy BweI mnI isµG dy ielwvw hor ikhVy mhwn XoDy gurU goibµd isµG jI nwl sn?

BweI mnI isµG qoN ielwvw bwbw dIp isµG, bwbw jIvn isµG Aqy hor keI isµG jo srsw ndI Aqy iv`CV gey sn ie`Qy Aw ky iek`Ty hoey[

237. bwbw dIp isµG jI nUµ kI kµm krn dI syvw b^SI geI?

bwbw dIp isµG jI nUµ gurU gRµQ swihb jI dy auqwry krn dI syvw b^SI geI[ so auhnW ny cwr auqwry kIqy[ ijhnW iv`coN ie`k bIV jWidAW hoey nWdyV lY gey, iek bIV BweI mnI isµG nUµ dy ky drbwr swihb ByijAw, Aqy iek bIV ptnw swihb ByjI[

238. ijs burj iv`c bYT ky bwbw dIp isµG jI ny gurU gRµQ swihb dy auqwry kIqy, ausnUµ kI kihµdy hn Aqy kI ieh A`j vI mOjUd hY?

ies burj nUµ bwbw dIp isµG burj ikhw jWdw hY Aqy ieh A`j vI qlvµfI swhbo ivKy mOjUd hY[

239. Awid gRµQ dw pihlw auqwrw iks ny kIqw?

Awid gRµQ dw pihlw auqwrw BweI bµno jI ny kIqw sI Aqy ies bIV nUµ bµnovwlI bIV ikhw jWdw hY[

240. nMdyV jWidAW rsqy ivc gurU goibµd isµG jI ny iks rwjy dI mdd kIqI?

nMdyV jWidAW rsqy ivc gurU goibµd isµG jI ny AOrµgjyb dy Coty pu`qr bhwdr Swh nUM rwj gdI idvwaux leI mdd kIqI[

241. nMdyV phuµc ky gurU goibµd isµG jI ny kI kIqw?

nMdyV phuµc ky gurU goibµd isµG jI ny isµGW nUµ muV ky jQybµd kIqw Aqy mwDo dws nUµ AµimRq Ckw ky bµdw isµG bhwdr bxwieAw[

242. bµdw isµG bhwdr nUµ gurU goibµd isµG jI ny kI kµm sONipAw?

gurU goibµd isµG jI ny bµdw isµG bhwdr nUµ pµQ dw jQydwr bxw ky, pµj isµG, pµj qIr, pµj Ssqr, iek ngwrw dy ky pµjwb v`l jwlmW dw s&wieAw krn leI ByijAw[

30 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

243. gurU goibµd jI dI is~K pMQ nMU kI dyx hY?

1: ^wlsw pµQ dI swjnw kIqI

2: bwxI dI rcnw kIqI

3: gurU gRµQ swihb jI dI sµpwdnw kIqI

4: gurU gRµQ swihb jI nUµ gur-g`dI b^SI

244. gurU goibµd isµG jI nUµ iksny Curw mwirAw?

gurU goibµd isµG jI nUµ bhwdr Swh v`loN Byjy gey do pTwxW, jmSyd ^wn Aqy Zul ^wn, ny Curw mwirAw[

245. gurU goibµd isµG jI kdoN joqI-joiq smwey?

gurU goibµd isµG jI 7 AkqUbr 1708 nUM joqI-joiq smwey[

246. gurU goibµd isµG jI ny gur g`dI iks nUµ sONpI?

joqI-joiq smwaux qoN pihlW gurU goibµd isµG jI ny gurU gRµQ swihb jI nUµ gur g`dI b^SI Aqy ikhw “sB is`Kn ko hukm hY, gurU mwinE gRµQ”[

247. j&rnwmw iks nUµ kihµdy hn?

j&rnwmw &wrsI dw Sbd hY ijs dw ArQ hY “ij`q dw pqr”, jo gurU swihb ny AOrµgjyb nUµ iliKAw[

248. nMdyV, ijQy gurU jI joqI-joiq smwey, ik`Qy hY Aqy ie`Qy ikhVw gurduAwrw hY?

nMdyV godwvrI ndI dy kµFy, mhwrwStr sUby iv`c hY Aqy ies QW qy hux hzUr swihb gurduAwrw hY[ ieh is`KW dy pµj q^qW ivcoN ie`k hY[

249. kI gurU goibµd isµG jI muslmwnW dy duSmx sn?

nhIN[ gurU swihb dI ikrpwn julm Aqy ZulwmI dy ivru`D sI[ ij`Qy ihµdU phwVI rwijAW ny gurU swihb nwl lVweI kIqI au~Qy muslmwnW Aqy pTwxW ny auhnW dI mdd vI kIqI[

250. gurU gRµQ swihb ivc ikhVy gurUAW dI bwxI drj hY?

31 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

1: gurU nwnk dyv jI

2: gurU Aµgd dyv jI

3: gurU Amrdws jI

4: gurU rwmdws jI

5: gurU Arjn dyv jI

6: gurU qyZ bhwdr jI

251. gurU gRµQ swihb ivc ikhVy BgqW dI bwxI drj hY?

1: Bgq &rId jI

2: Bgq kbIr jI

3: Bgq nwmdyv jI

4: Bgq rivdws jI

5: Bgq iqRlocn jI

6: Bgq pIpw jI

7: Bgq sDnw jI

8: Bgq Dµnw jI

9: Bgq rwmwnµd jI

10: Bgq sUrdws jI

11: Bgq jYdyv jI

12: Bgq BIKn jI

13: Bgq sYx jI

14: Bgq prmwnµd jI

15: Bgq byn jI

32 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

252. gurU gRµQ swihb ivc ikhVy B`tW dI bwxI hY?

1: B`t klSwr

2: B`t jwlp

3: B`t kIrq

4: B`t BIKw

5: B`t slH

6: B`t BlH

7: B`t nl

8: B`t gXMd

9: B`t mQurw

10: B`t bl

11: B`t hrbµs

253. gurU gRµQ swihb ivc ikhVy guris`KW dI bwxI drj hY?

1: BweI s`qw jI

2: BweI blvµf jI

3: bwbw suµdr jI

4: BweI mrdwnw jI

254. gurU gRµQ swihb ivc ikµny rwg hn?

gurU gRµQ swihb ivc 31 rwg hn[

255. gurU gRµQ swihb ivc ikhVy rwg hn?

1: sRI

2: Awsw

33 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

3: gauVI

4: mwJ

5: gUjrI

6: dyvgµDwrI

7: ibhwgVw

8: vfhµsu

9: soriT

10: DnwsrI

11: tofI

12: bYrwVI

13: iqlµg

14: sUhI

15: iblwvlu

16: goNf

17: rwmklI

18: nt nwrwiex

19: mwlI

20: gauVw

21: mwrU

22: quKwrI

23: kydwrw

24: BYrau

34 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

25: bsµq

26: swrµg

27: mlwr

28: kwnVw

29: kilAwx

30: prBwqI

31: jYjwvµqI

256. gurU gRµQ swihb Aqy Awid gRµQ iv`c kI &rk hY?

gurU gRµQ swihb ivc gurU qyZ bhwdr jI dI bwxI vI drj hY[ gurU gRµQ swihb ivc ilKI geI bwxI nUµ gurU goibµd isµG jI ny aucwirAw Aqy BweI mnI isµG jI ny iliKAw[ ies dI sµpwdnw qlvµfI swbo ivKy krvweI geI Aqy Aµq ivc gurU gRµQ swihb jI nUµ guirAweI dy ky dyh Aqy Awqmw dw sumyl kIqw igAw[Awid gRµQ iv`c pihly pµj gurUAW dI bwxI ijsnUµ gurU Arjn dyv jI ny ilKvwieAw Aqy BweI gurdws jI ny iliKAw[ Awid gRµQ dI sµpwdnw hirmµdr swihb, AµimRqsr ivKy kIqI geI[ Awid gRµQ dy huµidAW gurU swihb Awp vI BOiqk rUp iv`c mOjUd sn[

257. slok qoN kI Bwv hY?

sµsikRq BwSw iv`c slok prSµsw jW SlwGw leI vriqAw jWdw hY Aqy gurbwxI iv`c slok rwhIN Dwrimk Aqy nYiqk aupdyS dw pRgtwA kIqw jWdw hY[

258. gurU qyZ bhwdr dy ikµny slok gurU gRµQ swihb ivc drj hn?

gurU qyZ bhwdr jI dy 57 slok gurU gRµQ swihb iv`c drj hn[

259. gurU qyZ bhwdr jI ny slokW dI rcnw kdoN kIqI?

gurU qyZ bhwdr jI ny slokW dI rcnw ShIdI qoN pihlW igRPqwrI dy dOrwn kIqI[

260. gurbwxI iv`c dupdy, caupdy, pµcpdy Aqy Cky qoN kI Bwv hY?

dupdy:- do bµdW dI rcnw[

caupdy:- cwr bµdW dI rcnw[

35 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

pµcpdy:- pµj bµdW dI rcnw[

Cky:- Cy bµdW dI rcnw[

261. AStpdI kI hY?

A`T bµdW dI rcnw nUµ AStpdI kihµdy hn?

262. suKmnI swihb iv`c ikµnIAW AStpdIAW hn?

suKmnI swihb iv`c 24 AStpdIAW hn[

263. suKmnI swihb dI bwxI iks gurU ny iks rwg ivc aucwrI?

suKmnI swihb dI bwxI gurU Arjn dyv jI ny rwg gauVI iv`c aucwrI[

264. vwr iks nUµ kihµdy hn?

vwr pµjwbI swih`q dw iek kwiv rUp hY ijs dI rcnw pauVIAW ivc huµdI hY[ vwr rwhIN nwiek dw js jW Xu`DW dw vrnx kIqw igAw huµdw hY[

265. gurU gRµQ swihb ivc kul ikµnIAW vwrW hn?

gurU gRµQ swihb ivc kul 22 vwrW hn[

266. gurU gRµQ swihb ivc ikhVIAW vwrW iv`c slok nhIN hn?

bsµq Aqy rwmklI ky vwr iv`c slok nhIN hn[

267. Bgq kbIr dw jnm kdoN hoieAw?

Bgq kbIr dw jnm 1398 eIsvI iv`c hoieAw[

268. Bgq kbIr dw kI ikqw sI?

Bgq kbIr julwhy dw kµm krdy sn[

269. Bgq kbIr kdoN joqI-joiq smwey?

Bgq kbIr 120 swl dI aumr Bog ky, 1518 eIsvI iv`c joqI-joiq smwey[

270. Ardws dI SurUAwq vwlI pauVI ik~QoN leI geI hY Aqy iksny rcI hY?

36 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

’’BgOqI kI vwr’’ jo ik cµfI dI vwr, dsm grµQ iv`c drj hY qoN leI geI hY[ ies dI rcnw gurU goibMd isµG jI ny kIqI hY[

271. Ardws ivc jdoN isµG-isµGxIAW dw izkr AwauNdw hY qW auh iks nUµ sµboiDq hY?

BweI mqI dws :- Awry nwl cIry gey, BweI mnI isµG :- bµd-bµd ktwey, BweI qwrU isµG :- KoprI luhweI, BweI Swhbwz isµG Aqy BweI swihb isµG :- donw ipE-pu`qrW nUµ crKVI Aqy cwiVHAw igAw[ isµGxIAW :- ijhnW nUµ zkrIAw ^wn ny lhOr jylH iv`c kYd kIqw Aqy ijhnW dy Coty-Coty b`icAW dy tukVy-tukVy kr ky JolIAW ivc pwey gey[ pr Akwl purK dw Bwxw mµndIAW Afol rhIAW[

272. aus bIbI dw nW d`so ijs nUµ iek gurU dI DI, pqnI, mW, dwdI Aqy pVdwdI hox dw suBwA pRwpq hoieAw?

bIbI BwnI jo gurU Amrdws jI dI bytI, gurU rwmdws dI pqnI, gurU Arjn dyv jI dy mwqw jI, gurU hrgoibµd dy dwdI Aqy qyZ bhwdr dy pVdwdI Aqy gurU goibµd isµG dy pV-pV dwdI sI[

273. bwbw bµdw isµG bhwdr nUµ jdoN pµjwb v`l qoirAw qW ikhVy pµj isµG auhnW dy nwl sI?

BweI ibnod isµG, BweI kwnH isµG, BweI bwj isµG, BweI rwm isµG, Aqy BweI Pqyh isµG[

274. bµdw isµG bhwdr ny smwxw ipµf Aqy hmlw ikauN kIqw?

s`Xd jlwldIn smwxy dw rihx vwlw sI, ijs ny gurU qyZ bhwdr dw sIs lwihAw sI[ j`lwd SSwl byg Aqy bSwl byg, ijhnW dohW swihbjwidAW nUµ nIhW iv`c icixAw sI, iesy ngr dy vsnIk sn[ ies kr ky bwbw bµdw isµG bhwdr ny smwxy Aqy hmlw kIqw Aqy Awpxy ADIn kr ilAw[

275. vzIr ^wn kOx sI?

vzIr ^wn srhµd dw sUbydwr sI ijs ny Coty swihbjwidAW nUµ nIhW iv`c icxn dw hukm suxwieAw sI[

276. vzIr ^wn nUµ iks ny mwirAw sI?

vzIr ^wn nUµ c`pV-icVI dI lVweI iv`c Pqyh isµG ny mOq dy Gwt auqwirAw[

37 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

277. bwbw bµdw isµG bhwdr ny ikhVy kµm kIqy?

bwbw bµdw isµG bhwdr ny iklHy bxwey, izMmIdwrI dI pRQw ^qm kIqI, nwnkSwhI is`kw clwieAw Aqy rwjsI p`qrW Aqy dsqwvyzW leI is`K rwj dI srkwrI mohr cwlU kIqI[

278. bµdw isµG bhwdr nUµ kdoN Aqy ikvyN ShId kIqw igAw?

bµdw isµG bhwdr nUµ id`lI iv`c 9 jUn 1716 eIsvI nUµ bhuq qsIhy dy ky ShId kIqw igAw[

279. srb`q ^wlsw iks nUµ kihµdy hn?

sµgqW dw Dwrimk Aqy rwjnIiqk mu`idAW nUµ lY ky s`idAw igAw ie`kT srb`q ^wlsw khwauNdw hY[ is`K ieiqhws muqwbk purwxy simAW iv`c swl iv`c do vwrI srb`q ^wlsw s`idAw jWdw sI, vYswKI Aqy idvwlI dy mOky qy[

280. gurm`qw iks nUµ kihµdy hn?

Dwrimk mu`idAW au~qy gurU gRµQ swihb dI hzUrI ivc bYTI sµgq soc-ivcwr krn auprµq jo pµQk &Ysly lYNdI hY aus nUµ gurm`qw ikhw jWdw hY[ Ajyhy gurm`qy nUµ gurU dw hukm mµn ky swrI sµgq pRvwn krdI hY[

281. is`K pµQ iv`c sB qoN pihlW nvwb dI aupwDI iks nUµ id`qI geI?

syvw Aqy isdk dy prpk gurU Gr dy pRymI srdwr kpUr isµG nUµ nvwb dI aupwDI nwl invwijAw igAw[

282. nvwb kpUr isµG dI srpRsqI ADIn isµGW ny kI-kI m`lW mwrIAW?

nvwb kpUr isµG dI ingrwnI hyT, iKµifAw hoieAw ^wlsw pµQ iek SkqISwlI j`QybµdI dy rUp iv`c sµgiTq hoieAw; bu`Fw dl dy XqnW sdkw hzwrW pRwxI AµimRq Ck ky ^wlsw pµQ iv`c Swiml ho gey; au~jVy hoey isµGW dy muV bsyry hoey Aqy lok ^uShwlI BirAw jIvn ijaUx l`gy[

283. srdwr j`sw isµG AwhlUvwlIAw kOx sI?

srdwr j`sw isµG AwhlUvwlIAw is`KW dy mhwn jrnYl hoey ijhnW nUµ bµdI CoV Aqy sulqwn-ey-kOm dI aupwDI imlI[

284. v`fw G`lUGwrw kdoN vwpirAw?

38 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

5 PrvrI 1762 eIsvI nUµ Ahmd Swh AbdwlI v`loN kopkhIVy ivKy isµGW qy hmlw kIqw igAw ijs iv`c 10000 qoN izAwdw isµG isµGxIAW Aqy b`cy ShId hoey[

285. hirmµdr swihb nUµ brUd nwl pihlI vwr iksny aufwieAw?

10 ApRYl 1762 eIsvI nUµ Ahmd Swh AbdwlI ny hirmµdr swihb nUµ brUd nwl aufw id`qw Aqy srovr nUµ kUVy-krkt nwl pUr idqw[

286. hirmµdr swihb dI muV auswrI iks ny krvweI?

j`sw isµG AwhlUvwlIAw ny ies dw nINh p`Qr r`iKAw Aqy ipµf surisµG invwsI dysrwj dI ingrwnI hyT muV auswrI hoeI[

287. m`sw rµGV kOx sI Aqy ausny kI kIqw?

zkrIAw ^wn dI hkUmq vyly, m`sw rµGV AµimRqsr dw muKI sI is`KW dw p`kw vYrI sI Aqy roz 100 isKW dy isr vF ky gfy au~pr l`d ky lhOr Byjdw sI[ ausny hirmµdr swihb nUµ nwcGr Aqy Srwb dw A`fw bxw r`iKAw sI[

288. m`sy rµGV dy Aijhy rvvIey dw is`KW ny ikvyN jvwb id`qw?

m`sy rµGV nUµ BweI su`Kw isµG Aqy BweI mihqwb isµG ny mwr ky ausdw isr lwh ilAw[ lwhy isr nUµ nyjy qy tµg ky boly so inhwl dy jYkwry lwauNdy rwjsQwn dy ryqly ielwky bu`Fy jOhV lY gey[

289. j`sw isµG rwmgVHIAw kOx sI?

j`sw isµG rwmgVHIAw, rwmgVHIAw imsl dw srdwr sI Aqy is`K pµQ dw mhwn jrnYl sI[ auhnW ny isK pµQ dI syvw dy nwl-nwl bhuq swry iklHy bxvwey ijhnW ivcoN rwm rOxI AµimRqsr mShUr hY ijsdw nW rwmgVH r`iKAw igAw Aqy iesy kr ky hI j`sw isµG dy nwm nwl rwmgVHIAw juV igAw[

290. bwbw dIp isµG kOx sn?

bwbw dIp isµG gurU goibµd isµG jI dy smyN iek mhwn ivdvwn Aqy bhwdr joDy sn[ auhnW gurU goibµd isµG jI dy pwvn h`QW qoN AµimRq CikAw[ qlvµfI swhbo iv`c BweI mnI isµG jI dy nwl iml ky gurU gRµQ swihb jI dy auqwry vI auhnW ny hI kIqy[

291. sRI AµimRqsr swihb dy 5 mu`K srovrW dy nwm d`so?

39 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

rwm sr kOl sr ibbyk sr sµqoK sr AµimRq sr

292. gurduAwrw PqihgVH swihb, ij`Qy gurU goibµd isµG jI dy Coty swihbjwidAW nUµ nIhW ivc icixAw igAw sI, iks ny bxvwieAw?

srdwr j`sw isµG AwhlUvwlIAw ny [

293. id`lI nim`q gurduAwry iks ny bxvwey?

id`lI dy pRmu`K gurduAwry cWdnI cONk, bµglw swihb, rkwbgµj, Awid srdwr bGyl isµG ny bxvwey[

294. id`lI dw auh bwzwr ijs nUµ A`j vI qIs hzwrI kihµdy hn, ikauN mShUr hY?

srdwr bGyl isµG ny 30,000 &OjI jvwnW nwl id`lI qy hmlw kIqw Aqy ijs jgHw qy &Oj ny fyry lwey aus nUµ qIs hjwrI ikhw jWdw hY[

295. mhwrwjw rxjIq isµG nUµ Syr-ey-pµjwb ikauN ikhw jWdw hY?

mhwrwjw rxjIq isµG iek bhwdr, sUrbIr, Aqy idAwnq dwr rwjw sI[ AwpxI ies Xogqw kr ky sqluj qoN kwbul-kµDwr qk is`K rwj kwiem krn ivc s&l hoieAw[ iesy kr ky aus nUµ Syr-ey-pµjwb dw i^qwb imilAw[

296. mhwrwjw rxjIq isµG dI ijµdgI ivc iks dw mu`K pRBwv sI ijs ny ausnUµ ieµnw mhwn bxwieAw?

mhwrwjw rxjIq isµG dI s`s sdw kOr jo mhwrwxI mihqwb kOr dI mW sI, dy suXog-slwh kr ky mhwrwjw rxjIq isµG qr`kI dI pOVI cVHdw iSKr qy jw phuµicAw[

297. mhwrwjw rxjIq isµG dIAW mihqwb kOr qoN ielwvw do pqnIAW dy nwm d`so ijhnW nUµ SwhI Grwxy ivc A`j q`k jwixAw jWdw hY?

mhwrwxI rwj kOr Aqy mhwrwxI ijµdW kOr[

298. mhwrwjw rxjIq isµG dy pu`qrW dy nW d`so?

40 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

Syr isµG Aqy qwrw isµG, mihqwb kOr qoN; KVk isµG, rwj kOr qoN; dlIp isµG, ijµdW kOr qoN[

299. mhwrwjw rxjIq isµG nUµ koihnUr hIrw iks ny ByNt kIqw?

kwbul dy rwjy Swh suzwq dI rwxI ny koihnUr hIrw mhwrwjw rxjIq isµG nUµ audoN ByNt kIqw jdoN ausny rwxI nUµ kSmIr dy rwjy dI kYd ivcoN CufvwieAw[

41 © Sikh Society of Michigan, MI, USA

Guru Chart

# Name of Guru D.O.B &

Place Gur-

Gaddi Joti Jot Parents Siblings Wife Children

1 Guru Nanak Dev Ji

April 15, 1469

Talwandi, Pakistan

April 15, 1469

May 7, 1539 Kartarpur,

Punjab

Mehta Kalu Ji Mata Tripta Ji

Bebe Nanaki

Mata Sulakhni

Ji

Siri Chand Lakhmi Das

2 Guru Angad Dev Ji

March 31, 1504 Mate Ki Saranh, Ferozpur

May 7, 1539

March 29, 1552

Khadoor Sahib, Punjab

Bhai Pheru Ji Mata

Daya Kaur Ji

- Mata

Khivi Ji

Baba Dassu Baba Dattu Bibi Amro

Bibi Anokhi

3 Guru Amar Das Ji May 5, 1479

Basarke, Amritsar

March 29, 1552

August 30, 1574

Goindwal Sahib, Punjab

Bhai Tej Bhan Ji

Mata Lakhmi Ji

Isherdas Dataar Chand

Bibi Mansa Devi Ji

Baba Mohan Baba Mohri Bibi Dhani Bibi Bhani

4 Guru Ram Das Ji

September 24, 1534 Chuna Mandi, Lahore

August 30, 1574

September 1, 1581

Goindwal Sahib, Punjab

Bhai Hari Das Ji Bibi Anup Kaur

Ji

- Bibi Bhani

Ji

Prithi Chand Mahadeo

Guru Arjan Dev

5 Guru Arjan Dev Ji

April 15, 1563

Govindwal, Amritsar

September 1, 1581

May 30, 1606 Lahore, Pakistan

Guru Ram Das ji

Bibi Bhani Ji

Prithi Chand Mahadeo

Mata Ganga Ji

Guru Hargobind Ji

6 Guru Hargobind Ji

June 14, 1595 Guru Ki Vadali, Amritsar

May 30, 1606

March 3, 1644

Kiratpur Sahib, Punjab

Guru Arjan Dev ji

Mata Ganga Ji

- Bibi

Nanaki Ji

Baba Gurditta Baba Suraj Mal Baba Ani Rai Baba Atal Rai

Guru Tegh Bahadur Ji Bibi Viro

7 Guru Har Rai Ji

January 16, 1630

Kiratpur, Ropar

March 8, 1644

October 6, 1661

Kiratpur Sahib, Punjab

Baba Gurditta Ji Bibi Nihal Kaur Ji

- Bibi

Krishan Kaur Ji

Ram Rai Guru

Harkrishan Ji

8 Guru Harkrishan Ji

January 7, 1656

Kiratpur, Ropar

October 6, 1661

March 30, 1664

Delhi, India

Guru Harrai Ji Bibi Krishan Kaur Ji

Ram Rai - -

9 Guru Tegh Bahadur Ji

April 1, 1621 Amritsar

March 20, 1665

November 11, 1675

Delhi, India

Guru Hargobind Ji Bibi Nanaki

Ji

Gurditta Ji Suraj Mali

Ani Rai Atal Rai Bibi Viroi

Mata Gujri Ji

Guru Gobind Singh Ji

10 Guru Gobind Singh

Ji

January 5, 1666

Patna Sahib

November 11, 1675

October 7, 1708

Hazur Sahib, Maharashtra

Guru Tegh Bahadur Ji

Mata Gujri Ji -

Mata Sundar Kaur Ji

Ajit Singh Ji Jujhar Singh Ji Jorawar Singh

Ji Fateh Singh Ji

11 Guru Granth Sahib

Ji

1604 Harmandar

Sahib, Amritsar (1

st

Prakash)

October 3, 1708

- - - - -