sh.m. ruzhdi berisha dragash - ekonomistët e...

28
SH.M. "RUZHDI BERISHA" Dragash prof.ecc. Ymer M. Ejupi [email protected] 044 200 992 Pytjet per pregaditjen e TESTIT TE MATURES NGA EKONOMIA DHE NDERMARRESIA (ekonomi.shoqeror-gjusor,laborantat etj...) 1.Deflacioni dhe desinflacioni a jane te lidhura ngusht me ndrysshimin e nivelti te qmimeve? qmimeve? -PO 2.Kostoja ekonomike e papunesise shprehet?

Upload: dinhtruc

Post on 29-Aug-2019

217 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

SH.M. "RUZHDI BERISHA" Dragash

prof.ecc. Ymer M. Ejupi

[email protected] 044 200 992

Pytjet per pregaditjen e TESTIT TE MATURES

NGA EKONOMIA DHE NDERMARRESIA

(ekonomi.shoqeror-gjusor,laborantat etj...)

1.Deflacioni dhe desinflacioni a jane te lidhura ngusht me ndrysshimin e nivelti te qmimeve?qmimeve? -PO

2.Kostoja ekonomike e papunesise shprehet?

Shpreh pra hendekun e prodhimit, shpreh diferencen midis produkti aktual dhe produktit potencial, dhe ne rastet e papunesise kjo diference merr vlera negative.

3.Ne ekonomine e tregut a eshte zgjidhur dilema midis infalcionit dhe papunesis?

-Jo.

4.Cilet jane stabilizatorët e biznesit qe veprojne ne kuader te sistemit fiskal?

a)ndryshimet automatike te te ardhurave nga taksat

b)pagesat per papunesine, fondet bamemirese dhe pagesat e tjera te transferueshme.

5.Ruget te cilat ndikojne ne kufuzimin e tregtise se jashtme jane?

a)kuotat dhe b)tarifat

6.Format kryesore te depozitave jane?

a)Depozitat e qekueshme dhe b)depozitat me afat.

7.Cilat faktore ndikojne ne rritjen e inflacionit nga kerkesa?

a)rritja ne oferten e parase

b)rritja e shpenzimeve qeveritare per te blere mallra dhe sherbime.

8.Norma e papunesise llogaritet(formula)? 9.Cilet jane agregatet monetare nepermes te cileve llogaritet oferta monetare?

a)M1-perfshin parane e transakcioneve si kartmonedhat, parat ne dore ETJ.

b)M2-quhet paraja e gjere dhe perfshin M1 dhe depozitat afatshkurtera, llogarite e fondeve te tregjeve monetare ETJ.

c)M3- perfshin M2 dhe depozitat e kursimit afatgjate.

d)L-eshte nje agregat monetare qe perfshine M3, bonot e thesarit ETJ.

10.Me nocionin infalcion nenkuptojme rritjen e vazhdueshme te qmimeve?

-PO.

11.Norma e inflacionit (t) eshte e barabart?

12.Deflacioni pasqyron?

-Procesion e renies se qmimeve mesatare nen periudhen paraardhese. Paraqet inflacionin negativ.

13.Indeksi i qmimeve te konsutmarit(CPI) paraqet?

-Eshte tregues qe perdoret per matjen e infalcionit, dhe mat koston e nje shporteje tregu mallrash dhe sherbimesh qe konsumohen nga nje familje tipike qytetare gajte nje periiudhe te caktuar kohe.

14.Indeksi i qmimeve te prodhuesit jane?

-Ky indeks mat nivelin nivelin qmimeve te shitjes me shumice, per nivelin e qmimeve ne stadin e prodhimit.

15.Deflatori i GNP?

-Qe llogaritet si raport i GNP nominal me GNP real, shprehur ne perqindje.

16.Llojet e infalcionit jane?

-Inflacioni galopan, i moderuar dhe hiperinfalcioni.

17.Papunesia shkakton?

Zhvlersimin e kapitalit human, rritejen e kriminalitetit, uljen e dinjitetit ETJ.

18.Rritja e papunesise mund te rrise?

-Edhe kriminalitetin ne vendin perkates.

19.Forca punetore = te punesuartit + te papune. 20.Llojet e papunesise jane?

a)papunesia e ferkimit. b)papunesia strukturore, c)papunesia ciklike, d)papunesia e fshehte

21.Arsya kryesore per papunesin e detyruar eshte?

Eshte natyra administrative e përcaktimit te pages.

22.Nje model teorik te raportit te papunesise jep?

Kurba e Filipsit.

23.Me para kuptojme?

Qdo mjet standard pergjithsisht te pranuar, qe sherben si mjet kembimi ose page.

24.Paraja leter quhet ndryshe edhe?

Paraja e dekretuar.

25.Funksionet e parase jane?

a)Funksion si mjet kembimi

b)funksion si mjet llogarie.

c)funksion si mjet kursimi.

26.Ne suksesin e kapitalizmit ne krahasim me socializimin ka ndikuar?

Paraja private.

27.Llojet e bankes jane?

Bankat tregtare dhe Banat e kursimeve.

28.Cila jane indekset e qmimeve?

CPI(indeksi i qmimeve te konsumatorit), indeksi i qmimeve te prodhimit(PPI) dhe deflatori i GDP-s.

29.Inflacioni inercial a eshte i ndrelidhur ne menyren e percaktimit te qmimeve dhe pagave.

PO.

30.Instrumentet kryesore te politikes fiskale jane?

a)projektet e investimeve publike,

b)Projektet publike te punesimit

c)ndryshimi I normave te taksave

31.Qka perfshine aktiva e bilancit te bankes?

Rezervat dhe Huatë.

32.Llojet e buxhetit jane?

a)Buxheti aktual, b)buxheti strutkuror dhe c)buxheti ciklik.

33.Me qka eshte i barabart defiqiti aktual?

Defiqiti aktual = defiqiti strukturor + defiqiti ciklik Deflacioni.Deflacioni eshte nje fenomen i kundert i Inflacionit, dhe shpesh vjen pas nje fllucke spekuative.Praktikisht konsiston ne renien e vazhdueshme të çmimeve, dhe si rrjedhoje konsumatoret nuk kryejne blerje por shtyjne per më vone blerjen e mallrave të ndrysheme me shprese se çmimi do të ulet më tej (dhe atehere ata mund të blejne).

Kush e krijon Inflacionin?Nese çmimet rriten do të thote se ka shume euro/ para ne qarkullim. Kush i ka vendosur keto para ne qarkullim? Bankat dhe sistemi bankar

1.Cka perfaqeson konsumi?

-Konsumi perfaqeson shpenzimet e konsumatoreve privat per mallra konsumi,pra per mallra qe perdoren per te nxjerr dobi ne periudhen korente(tanishme).

2.Nga qka percaktohet konsumi?

-Konsumi percaktohet nga te ardhurat e disponueshme.

3.Cka paraqet kursimi?

-Kursimi paraqet pjesen e pa shpenzuar te te ardhurave te disponueshme.

4.Vendet e varfera ne cka me se shumti i shpenzojn te ardhurat e tyre?

-Pjesen me te madhe te te ardhurave te tyre I shpenzojne per te mira me rendesi jetike si ushqim dhe strehim.

5.Konsumi qfar proqesi eshte?

-Konsumi eshte proqes ne te cilen shpenzohen te mirat materiale,produktet dhe sherbimet qe plotesohen ne treg dhe sherbejn per permbushjen e nevojave te konsumatoreve.

6.Kush e perben tersin e konsumit?

-Individet,familjet,grupet ,institucionet,organizatat(firmat)etj.

7.Cka kuptojm me konsumator?

-Pjesemarresit ne sferen e shpenzimeve,te perdorimeve dhe te shfrytezimeve kane nje emer te perbashket:konsumator.

8.Cilat jan dy teorit baze moderne te konsumit?- 1.Teoria e ciklit jetesor te konsumit dhe kursimit- 1.Teoria e ciklit jetesor te konsumit dhe kursimit 2.Teoria e te ardhurave permanente(qendrueshme)

9.Cka tregon teoria e ciklit jetesor te konsumit dhe kursimit?

-Se njerzit kursejn shum kur te ardhurat e tyre jan te larta ne krahasim me te ardhurat mesatare te jetes dhe e kunderta.

10.Cka argumenton teoria e te ardhurave permanente?

-Se konsumi nuk eshte I lidhur me te ardhurat korente por ne nje vlersim me afatgjat te te ardhurave.

11.Pse eshte e dobishme konkurenca per konsumatorin?

-Konkurenca eshte e dobishme per konsumatorin sepse ajo ndikon tu afrohen produkte dhe sherbime cilesore konsumatoreve me qmime te volitshme.

12.Cka nenkuptojme me sjelljet e konsumatoreve?

-Reagimet e individeve,te grupeve,te institucioneve qofshin positive apo negative qe kan tebejne me marrjen vendimeve per blerje ose per mosblerje.

13.Cka eshte e nevojshme per te kuptuar sjelljet e konsumatoreve?

-Te dihen se cilat jan pamjaftueshmerit e tyre,ne cilat segmente jane te kufizuara dhe sa eshte shkalla e domosdoshmeris,dhe e dobis se tyre,burimet e te erdhurave,kursimet etj.

14.Nga cilat aspekte munde te veshtrohet sjellja e konsumatoreve?

-Ekonomik(parimi i racionalitetit ),psikologjik(emocional)dhe sociologjik(shoqeror).

15.Nga qka varen investimet ne nje vend?

-Nga konsumi dhe kursimi

16.Shpenzimet per investime ne sa kategori ndahen?

-Investimet fikse te biznesit,investimet per banesa,investimet per inventar.

17.Nga qka perbehen investimet per banesa?

-Nga ndertesa per nje familje te veteme ose godina per shum familje te cilat I quajm shtepi banimi.

18.Banesa ku dallon nga pasurit e tjera ?

-Per nga jetegjatesia e tyre .

19.Cka na meson teoria e investimeve per shtepite e banimit?

- I Sa me te pasur te jene individet aq me shum shtepi deshirojme te kem.

II Kerkesa per banesa si nje pasuri nvaret nga perfitimet reale te pasurive te tjera.

III Kerkesa per banesa nvaret nga te ardhurat materiale(neto reale) te perfituara nga zoterimi I biznesit.

20.Prej qka perbehen investimet per inventar?

-Nga lendet e para,te mirat ne proqesin e prodhimit si dhe te mirat e perfunduara te mbajtura nga firmat ne parashikim te shitjes se produkteve.

21.Ku qendron aspekti qenderor I investimeve per inventar?

-Ne dallimin ne mes investimeve te parashikuara (te destinuara)apo te deshiruara dhe te paparashikuara (te pa deshiruara).

22.Cka eshte paraja?

-Cdo gje e pranuar ne menyr te pergjithshme ne pagesa per te mira dhe sherbime.

23.Cilat jane funksionet e paras?

- 1.Paraja si mjet shkembimi

2.Si matese e vleres

3.Si ruajtese e vleres (deponuese)

24.Si krijohet paraja?

-Banka Qendrore,shitjes se produkteve dhe te sherbimeve ne treg ,puna e rregulltmeditja,huat e marrura ne banke etj.

25.Cili institucion financiar e emeton parane?

-Banka Qenderore.

26.Si ndahet paraja?

-Te letres(kartmonedha)dhe matalike.

27. Kur jane paraqit kartmonedhat per here te pare?

- Ne shek XVII

28.Cilat jane vetit e parase?

-Qendrueshmeria,jetegjatesia,lehtesia ne perdorim dhe njellojshmeria.

29.Cka eshte stoku monetar (I parase)?

-Sasia e parave e cila qarkullon ne nje ekonomi quhet stok I parave.

30.Oferta monetare ne baze te cilave komponentet mund te shprehet?

-Nepermes agregateve monetary.

31.Agregati monetary M1 qka perfshine?

-Parat e gatshme,qeqet e udhetimit,depozitat e kerkushme dhe depozitat e tjera te qekueshme.

32.Agregati I dyte monetar M2 si quhet?

-Paraja e gjere.

33.Agregati monetar M1 si quhet?

-Paraja e transaksioneve

34.Cka kuptojme me likuiditet?

-Lehtesin dhe shpejtesin e kthimit te nja aktivi ne para transaksionesh.

35.Ne cilin agregat monetar bejne pjes depozitat afatshkurtera?

-M2(paran e gjere)

36.Cilat jane motive e mbajtejes se paras?

- 1.Motivet e transaksioneve

2.Motivet e ruajtjes se paras

3.Motivet e portfolios(diversitetet apo shumellojshmeris).

37.Cka kuptojme me rritjen reale te Pr komb. Bruto?

-Nenkupton sasi me te madhe te mallrave dhe te sherbimeve te cilat do te kembehen prandaj kerkon edhe sasi me te madhe te parave per nevoja transaksioni.

38.Si ndikon niveli i qmimeve ne kerkesen per para?

-Kur rriten qmimet duhet te rritet sasia e paras per nevoja transaksioni dhe e kunderta ndosh kur ulen qmimet.

39.Cka tregon multipliktori i depozites?

-Multiplikatori i depozites tregon madhesin me te cilen oferta monetare mund te rritet si rrjedhim i nje depozitet bankare.

40.Cka eshte multiplikatori i paras?

-Shuma e paras te cilat I krijon sistemi bankar nga cdo euro i rezervave quhet multiplikatori i parase.

41.Qka kuptojme me qarkullimin monetar?-Me qarkullomin monetar (paras) nenkuptojme gjith sasine e mjeteve te qarkullimit dhe te pagimit ne forma te ndryshme te cilat em aftesin e tyre ne qdo moment munde te sherbejne per rregullimin e obligimeve financiare.-Me qarkullomin monetar (paras) nenkuptojme gjith sasine e mjeteve te qarkullimit dhe te pagimit ne forma te ndryshme te cilat em aftesin e tyre ne qdo moment munde te sherbejne per rregullimin e obligimeve financiare. 42.Cka nenkuptohet me sasin e monetare (parave)?

-Me sasin monetare (te parave)nenkuptohet sasia e parave e cila ne nje moment te caktuar akziston.

43.Cili eshte funksioni kryesor i bankes afariste?

-Qe te beje kreditimin e ndermarrjeve ekonomike dhe komitenteve te tyre.

44.Cka e perbejne potencialin financiar te bankes afariste?

-Te gjitha pozicionet e burimeve te mjeteve ne poziten e bilancit te bankes.

45.Kush e percakton rezerven e detyrueshme te bankes afariste?

- Banka Qendrore(BQ)

46.Kush e kontrollon masen (sasin)monetare ne qarkullim?

-Banka qendrore (BQ)

47.Pse ndahet rezerva e likuiditetit nga ana e bankes afariste?

-Duhet ta ndaj prej mjeteve te saja me qellim qe te ruaj likujditetine vet dhe te kryej me rregull dhe me koh obligimet e veta .

48.Cka kuptohet me qarkullimin (rrotullimin )e parase?

-Numrin e rrotullimit (te kalimit te paras prej dore ne dor)per te cilen perdoret nje njesi e paras gjate nje periudhe te caktuar.

49.Shpejtesia e rrotullimit te paras qfar indikatori eshte?

-I politikes monetare kreditore .

50.Sasia e kerkuar e parave per transaksion nga qfar nvaret?

-Niveli real i Produktit Kombetar Bruto(GNP)

-Niveli i qmimeve

-Niveli i norms se interesit.

51.Cka eshte krediti?

-Nje marrveshje me te cilen bankat u huazojne individeve apo ndermarrjeve mjete financiare per nevoja te ndryshme.

52.Sipas afatit kohor qfar lloje te kredis ka?

-Afatshkurter,afatmesem,afatgjat.

53.Banka per dhenien e kredis qka merr?

-Interes(kamat).

54.Cka kuptohet me normen e interesit?

-Norma e interesit(kamat)eshte perqindja qe bankat paguajne per depozitat e klienteve te tyre dhe e kunderta.

55.Cka eshte inflacioni?

-Inflacioni eshte renia e vleres se paras pra shkakton uljen e fuqis blerse te paras.

56.Cka ndikon ne paraqitjen e inflacionit?

-Ndyshimi I pergjithshem I nivelit te qmimeve ,emetimi I tepert I parave

.

57.Cila eshte formulae normes se inflacionit?

-Norma e inflacionit(t)=Niveli I qmimit (t)- Niveli I qmimeve(t- 1)

Niveli I qmimeve (t-1)

58.Nga cka tjeter mund te lind inflacioni?

-Kerkesa e madhe ,kostoja e lartee prodhimit apo ngarkesa e shtetit me borgje te jashtme.

59.Inflacioni me cka eshte i lidhur?

-Me paran.

60.Inflacioni cilat shtresa me se shumti i godet?Pse?

-Shtresat e varfera sepse te ardhurat e tyre reale zvogelohen kurse cm. rriten me shpejt se sa ngriten te ardhurat e tyre.

61.Inflacioni si ndikon ne konsum e si ne kursim?

-E stimulon konsumin dhe e destimulon kursimin.

62.Cilat jane llojet e inflacionit?

-Inflacioni I permbajtur,Inflacioni galopant,hiperinflacioni.

63.Nga cka percaktohen normat e inflacionit dhe niveli i produktit?

-Nga kerkesa dhe oferta aggregate.

64.Cka eshte kerkesa agregate (AD)?

-Sasia e pergjithshme e mallrave dhe sherbimeve perfundimtare qe konsumatoret,firmat,qeveria jane te gatshme te blejne per qdo nivel te dheneve te qmimeve.

65.Cka tregon kurba e kerkeses agregate?

--sasine e te gjitha te mirave dhe sherbimeve te kerkuara ne nje ekonomi ne nje nivel te caktuar te cmimemeve

66.Cka kuptojme me ofert agregate?

-Vellimin e pergjithshem te te mirave dhe te sherbimeve te cilen prodhuesit jane te gatshem dhe ne gjendje te ofrojne ne treg ne nje periudh te caktuar kohore me nivele te ndryshme te qmimeve.

67.Norma e inflacionit dhe niveli i produktit nag cilat pozicione varen?

-Norma e inflacionit dhe niveli I produktit varen nag pozicionet e kurbave te kerkeses dhe ofertes aggregate.

68.Cial eshte formula per llogaritjen N. se pjesmarrjes se forces se punes?

-Norma e pjesemarrjes se f.punuese=F.punuese|popullata ne moshe pune x 100

69.Cfare mardhenie ekzistojne ne mes te inflacionit dhe papunsis?

-Inverze .

70.Cfar i kushton vendeve papunsia-arsyet?

-1.Qeveria I humb tatimet dhe taksat

2.Firmat I humbin fitimin te cilin do ta krijonin te papunit sikur te ishin te punesuar.

3.Punetoret I humbin pagen shtes.

71.Cilat jane llojet e papunsis?

-Papunsia friksionale,papunsia strukturore,papunsia ciklike dhe papunsia e fshehte .

72.Cka paraqet papunsia friksionale(ferkimit)?

-Llogaritet si papunesi e perkoshme,kalimi ne pune te re .

73.Cka paraqet papunsia strukturore?

-Kjo shkaktohet nga ndryshimet e kushteve te tregut ne nje industri.

74.Cka paraqet papunsia ciklike?

-Lidhshmeria ne mes te kerkeses per pun dhe produkte.

75.Cka paraqet papunsia e fsheht?

-Ata te cilet deshirojn pune por nuk perpiqen ne menyr aktive te gjejn pune.

76.Si karakterizohen njerzit sipas njesis se statistikes se punes?

- Te punesuar, papunsuar dhe jashte forces se punes.

77.Cila eshte mosha e afte per pune e forces punuese?

-Prej 16-64 vite

78.Cila eshte formula e normes se papunsis?

-Norma e papuneasise= Nr. I te papuneve| F.punuese x 100

79.Cili eshte raporti ne mes inflacionit dhe papunsis ?

-Inflacioni nuk mund te eliminohet pa e rrit papunsin per disa koh dhe papunsia nuk mund te zvoglohet pa rrezikun e zbritjes se inflacionit.

80.Cka nenkuptohet me punsimin e plote?

-Punsimi i plot nenkuptohet qe papunsia te jete zero%

81.Kostot e papunsis si klasifikohen?

-1.Kostot ekonomike te papunsis

2.Kostot sociale te papunsis.

82.Humbja e vendit te punes per nje kyefamiljar qka paraqet?

-Perben nje kosto ekonomike.Kjo qon ne uljen e nivelit jetesor te te papunit dhe familjes setij pasi ata do te konsumojne me pak te mira dhe sherbime

83.Kostot sociale ne qfar forma mund te paraqiten?

- 1.Papunsia shkakton zhvlersimin e kapacitetit human

2.Rritja e papunsis mund te sherben si shkak per rritje te kriminalitetit.

3.Papunsia ndikon ne uljen e

84.Cili eshte prioriteti themelor I politikes fiskale?

-Sigurimi i nje buxheti te ekuilibruar(stabil).

85.Cka nenkuptohet me buxhetin e ekujlibruar?

-Kur te hyrat e grumbulluara jane te barabarta me shpenzimet publike.

86.Cka paraqet suficiti buxhetor?

-Tejkalimin e te hyrave ne krahasim me shpenzimet publike

87.Cka paraqet deficiti buxhetor?

-Tejkalim I shpenzimeve ne krahasim me te hyrat publike

88.Deficiti buxhetor cka ka per pasoje?

-Paraqitjen e inflacionit

89.Ne studimin e ofertes agregate qka eshte e rendesishme te dallojme?

-Periudhat afatshkurtra dhe afatgjata

90.Periudh afatshkurter ne kuptimin makro-ekonomik qka eshte?

-Ajo periudh gjat te ciles me ndryshimin e kerkeses apo te ofertes agregate ndyshojn cmimet e mallrave dhe te sherbimeve por jo edhe pagat

91.Kurba e ofertes agregate ne afat te shkurter si e ka drejtimin?

-Ka drejtimin pozitiv nga posht lart.

92.Ne periudhen afatshkurter pagat si jane te rregulluara?

-Me kontrat te punes dhe te tilla jan te pandryshuara.

93.Oferta agregate per qka nvaret?

-Nga kerkesa agregate e cila shpesh shumene shpenzimeve te konsumatorve ne sektorin afarist dhe qe varet nga niveli I cmimeve,politika monetare fiskale dhe faktoret e tjer.

94.Si arrihet proqesi e pershtatjes?

-Kur te gjitha cmimet ne ekonomi rriten bashkarisht ateher nuk ka ndryshime ne sasin e te mirave dhe produkteve te ofruara ne pergjithesi.

95.Deficiti buxhetor nga qka mbulohet(plotesohet)?

-Nga huat (borxhet)si dhe nga ngitja e

96.Cka eshte borgji qeveritar?

-Kur qeveria shpenzon me shum per nje periudh me te gjat dhe nuk munde ti mbuloj nga tatimet te cilat I mbledh dhe nga te ardhurat jo tatimore ajo detyrohet qe te hyj borxh

97.Cka eshte borxhi I jashtem?

-Kur shteti u ka borxh vendeve te jashtme apo organizatave te jashtme finansiare

98.Cka konsiderohet borxhi I mbrendshem?

-Kur shteti hyn borxh te qytetaret e vet

99.Cfare munde te jete borxhi qeveritar?

-Borxh I mbrendshem

100.Kush udheheq politiken monetare-kreditore

-Banka Qendrore

1)Kur exporti eshte me i madhe se importi atehere kemi.

-bilanc tregtar pozitiv

2)Si quhet pjesa e ekonomise qe merret me studimine njesive indivudale ne ekonomi si:

individet,familjet,firmat,agj.qeveritare?

-mikroekonomi

3)Cfar ekonomie ka nje vend nese shperndarjen e burimeve dhe percaktimine cmimeve e bene ne baze te ligjeve te kerkeses dhe te ofertes

-ekonomi e tregut

4)Cilat jane shtyllat kryesore te ekonomise se tregut

-dominimi i prones private,fitimi,zgjedhja e lire e aktivitetit,konkurenca

5)Deget me te perhapura te ekonomise se Kosoves jane

-tregtia dhe ndertimtaria

6)Ne llogaritjen e GDP perfshihen

-vetem produktet dhe sherbimet perfundimtare

7)Si ndikon rritja e norms se interesit ne nivelin e investimeve

-zvoglohen investimet

8)Cfar kuptojm me inflacion

-ngritjen e cmimeve pothuaj te te gjithe artikujve

9)Kerkesa eshte

-sasia e produkteve qe konsumatoret jane ne gjendje ta blejn me cmim te caktuar gjate nje periudhe te dhene

10)Grafiku i ofertes

11)Si eshte realizuar shkembimi i produteve para lindjes se parase

-me ane te trampes

12)Nese te hyrat jane me te medha se sa shpenzimet publike atehere kemi

-suficit buxhetor

13)Cka kuptojm me tatime

Pagesat e detyrueshme te cilat I cakton shteti per subjektet e ndryshme

15)Si klasifikohen ndermarrjet sipas veprimtarive

-prodhuese ,tregtare dhe sherbyese

16)Kur importi eshte me i madhe se exporti atehere kemi bilanc tregtar

-bilanc tregtar negativ

17)Si quhet pjesa e ekonomise qe merret me studimin e problemeve ekonomike ne nivel te vendit si:inflacioni, papunesia ,produkti i pergj.shoqeror ,buxheti etj

-makroekonomi

18)Cfar ekonomie ka nje vend ne shperndarjen e burimeve dhe percaktimin e cmimeve e bene nga nje organizem qendror planifikues(shteti)

-ekonomi te komanduar-{centralizuar}

19)Cilat jane detyrat kryesore te shtetit ne ekonomin e tregut

-sigurimi i stabilitetit,efikasitetit ekonomik dhe drejtesia sociale

20)Ne llogaritjen e GNP perfshihen

-te hyrat e rezidenteve te vendit te fituara ne boten e jashtme

21)Cka kuptoni me dividend

-perqindja e fitimit ne baze te aksioneve

22)Si ndikon ulja e norms se interesit ne nivelin e investimeve

-rriten investimet

23)Cka kuptojm me deflacion

-uljen e cmimeve te pothuajse te gjitha artikujve

24)Oferta eshte

-Sasia e produkteve qe shitesit jane te gatshem te ofrojn per shitje brenda nje

periudhe te caktuar

25)Grafiku i kerkeses

26)Cilin funksion te parase e kryen paraja nese ajo sherben si mjet per te matur apo per te llogaritur vleren e produkteve dhe te sherbimeve

-paraja si njesi matese

27)Nese shpenzimet publike jane me te medha se te hyrat publike ateher kemi

-deficit buxhetor

28)Cka kuptojm me taxa

-pagesat per sherbime qe i kryejn organet qeveritare per qytetaret

29)Nese kemi zvoglim te pagave atehere

-punetoret dote zvoglojn oferten per pune

30)Si klasifikohen ndermarrjet sipas pronesise

-individuale,ortakeri dhe shoqeri aksionare

31)Cilat jane shoqerit komandite?? -i perbere nga te pakten nje ortak i pakufizuar dhe nje ortak i kufizuar

32)Ca kuptojm me koorparata?? -shoqeri aksionare dhe shoqeri me pergjegjesi te kufizuar

33)Ndermarrjet individuale a jane subjekte juridike apo fizike?

-fizike

34)Franshiza cka eshte?

-sistem i shperndarjes se produkteve

35)Nese eshte vdekjeprures per ekonomin e nje vendi cfar inflacioni eshte?

-hiperinflacioni

36)Llojet e ndermarrjeve sipas madhesise?

-mikrondermarrje,vogla mesme dhe te medhamikrondermarrje,vogla mesme dhe te medha 37)Cilat jane karakteristikat e ekonomise private(tregut)

) -prona private mbi mjetet e prodhimit,zgjedhja e lire e aktiviteteit,konkurenca dhe fitimi

38)Buxheti i balancuar quhet

-kur te hyrat publike jane te barabarta me te dalat publike

39)Me export kuptojme

-shitjen e produkteve dhe sherbimeve vendeve te tjera

40)Me ekuilibrin e tregut kuptojm

-kur kerkesa eshte e barabart me oferten

41)Obligacionet paraqesin letra me vlere ne forme

-pronesie

Cka eshte?

42)Akciza eshte cmim shtese i cili paguhet per produkte te caktuara te importit si derivate te naftes,kafes,aparate teknike,alkool etjeshte cmim shtese i cili paguhet per produkte te caktuara te importit si derivate te naftes,kafes,aparate teknike,alkool etj 43)Aftesi konceptuale eshte te kuptuarit e ndryshimeve ne rrethine dhe aftesi per te ofruar ide dhe zgjidhje te reja per te drejtuar organizateneshte te kuptuarit e ndryshimeve ne rrethine dhe aftesi per te ofruar ide dhe zgjidhje te reja per te drejtuar organizaten 44)Aftesi tenike jane diturit dhe njohurit profesionale te arritura nga shkollimi dhe pervojajane diturit dhe njohurit profesionale te arritura nga shkollimi dhe pervoja 45_Agjent ekonomik eshte drejtori,ministri etj, qe krijon maredhenje ne tregeshte drejtori,ministri etj, qe krijon maredhenje ne treg

46)Agjensi e reklames eshte agjensi e specializuar qe ofron sherbime te ndryshme te reklames

eshte agjensi e specializuar qe ofron sherbime te ndryshme te reklames 47)Analize e konkurences eshte qasja e organizuar per vleresimin e perparsive dhe dobsive te strategjise se konkurenteve actual dhe potencialeshte qasja e organizuar per vleresimin e perparsive dhe dobsive te strategjise se konkurenteve actual dhe potencial 48)Asortimenti i prodhimit eshte tersia e produkteve qe ofron ndremarrja per plotesimin e nevojave te kjonsumatoreveeshte tersia e produkteve qe ofron ndremarrja per plotesimin e nevojave te kjonsumatoreve 49)Aftesi sipermarrese eshte aftesia per te drejtuar ndermarrjen qe u nevojitet shumices se firmave per te prodhuar te mira dhe sherbimeeshte aftesia per te drejtuar ndermarrjen qe u nevojitet shumices se firmave per te prodhuar te mira dhe sherbime 50)Agjensi eshte njesia ekonomike esherbimeve qe vepron si perfaqsuese e nje institucioni ose kompanie qendrore si ndermjetsuese e tyre ose si njesi e pavarur sherbimesh per banoret e nje zone te caktuareshte njesia ekonomike esherbimeve qe vepron si perfaqsuese e nje institucioni ose kompanie qendrore si ndermjetsuese e tyre ose si njesi e pavarur sherbimesh per banoret e nje zone te caktuar 51)Aksionar eshte cdo person juridi apo fizik qe eshte pronar aksionesh ne nje ose me shume shoqeri aksionereeshte cdo person juridi apo fizik qe eshte pronar aksionesh ne nje ose me shume shoqeri aksionere 52)Aksion eshte nje leter me vlere qe emetohet nga shoqeria aksionare dhe u shiten individeve ose institucioneve me qellim te grumbullimit te kapitalit per themelimin e shoqerise eshte nje leter me vlere qe emetohet nga shoqeria aksionare dhe u shiten individeve ose institucioneve me qellim te grumbullimit te kapitalit per themelimin e shoqerise 53)Aksione te zakonshme jane letra me vlere qe tregojne pronesin ne nje koorparatejane letra me vlere qe tregojne pronesin ne nje koorparate 54)Aktive eshte dicka me vlere pasuri qe zotrohet nga nje firme familje ose individeeshte dicka me vlere pasuri qe zotrohet nga nje firme familje ose individe 55)Amortizim eshte pakesimi gradual i vleres se mjeteve kryesore-aseteve e cila vlere kalon ne fondin per riperteritjen e tyreeshte pakesimi gradual i vleres se mjeteve kryesore-aseteve e cila vlere kalon ne fondin per riperteritjen e tyre 56)Cmimi eshte vlera monetare e nje te mire apo sherbimieshte vlera monetare e nje te mire apo sherbimi 57)Ceqet jane urdhera te shkruar qe e detyrojne nje banke te paguaj ne cdo kohe

nje person ose nje biznes me nje shume te caktuar parashjane urdhera te shkruar qe e detyrojne nje banke te paguaj ne cdo kohe nje person ose nje biznes me nje shume te caktuar parash 58)Cmimi i ekuilibruar eshte cmimi i nje te mire ose sherbimi net e cilin sasia e kerkuar barazohet me sasin e ofruar ne tregeshte cmimi i nje te mire ose sherbimi net e cilin sasia e kerkuar barazohet me sasin e ofruar ne treg 59)Cmimi i tregut esht cmimi me te cilin shiten te mirat dhe sherbimet dhe ku oferta barazon kerkesenesht cmimi me te cilin shiten te mirat dhe sherbimet dhe ku oferta barazon kerkesen 60)Cmimet psikologjike jane caktimi i cmimeve ne menyre qe te terheqin klientet potencial si psh 199.99, 99.99 euro jane caktimi i cmimeve ne menyre qe te terheqin klientet potencial si psh 199.99, 99.99 euro etj

61)Dobishmeria margjinale zbritese eshte njesia e fundit e nje te mire te konsumuar e cila do te sjelle me pak knaqesi se njesia paraardheseeshte njesia e fundit e nje te mire te konsumuar e cila do te sjelle me pak knaqesi se njesia paraardhese 62)Faktoret e prodhimit jane burimet prodhuese te tokes,punes,kapitalit dhe aftesive per sipermarrjejane burimet prodhuese te tokes,punes,kapitalit dhe aftesive per sipermarrje 63)Diskont eshte ulje-zbritje e cmimeve nga lista e shitjes qe shitesi ua lejon bleresveeshte ulje-zbritje e cmimeve nga lista e shitjes qe shitesi ua lejon bleresve 64)Dogane eshte pagese tasash – tatim doganor per te mirat dhe sherbimet qe importohen-blehen nga vendet e tjeraeshte pagese tasash – tatim doganor per te mirat dhe sherbimet qe importohen-blehen nga vendet e tjera 65)Kapital njerezor jane aftesit mendore dhe fizike qe nevojiten per te prodhuar te mira dhe sherbimejane aftesit mendore dhe fizike qe nevojiten per te prodhuar te mira dhe sherbime 66)Kartemonedhe eshte para e emetuar nga Banka Qendrore me vlere nominale te shtypur ne siperfaqen e letres se posaqme e detyruar per pranim nga te gjithe vandasit si mjet pageseeshte para e emetuar nga Banka Qendrore me vlere nominale te shtypur ne siperfaqen e letres se posaqme e detyruar per pranim nga te gjithe vandasit si mjet pagese 67)Karte krediti eshte nje karte plastike e kodifikuar qe leshihet nga bankat dhe disa institucione te tjera kredito-finansiare me qellim te lehtesimit te veprimeve te

klienteve te tyre ne blerjen e mallrave dhe te sherbimeveeshte nje karte plastike e kodifikuar qe leshihet nga bankat dhe disa institucione te tjera kredito-finansiare me qellim te lehtesimit te veprimeve te klienteve te tyre ne blerjen e mallrave dhe te sherbimeve 68)Karte debiti eshte arte e plastifikuar qe sherbejn per terheqjen e parave nga aparatet automatike dhe per blerje ne kompanit me te cilat banka ka marreveshtje te posaqmeeshte arte e plastifikuar qe sherbejn per terheqjen e parave nga aparatet automatike dhe per blerje ne kompanit me te cilat banka ka marreveshtje te posaqme 69)Kerkese agregate jane shpenzimet e pergjithshme te konsumatoreve,firmave dhe qeverise per te bler produktet dhe sherbimet qe ofrohen ne tregjane shpenzimet e pergjithshme te konsumatoreve,firmave dhe qeverise per te bler produktet dhe sherbimet qe ofrohen ne treg 70)Kerkese primare eshte kerkese e tregut per nje kategori te pergjithshme te produkteve per dallim nga kerkesa selective per nje market e caktuar produktieshte kerkese e tregut per nje kategori te pergjithshme te produkteve per dallim nga kerkesa selective per nje market e caktuar produkti 71)Konkurenca eshte rivaliteti ndermjet bleresve dhe shitesve ne blerjen dhe shitjen e produkteve dhe sherbimeveeshte rivaliteti ndermjet bleresve dhe shitesve ne blerjen dhe shitjen e produkteve dhe sherbimeve 72)Konkurenca monopoliste eshte kur ne nje treg net e cilin shume firma shesin produkte te ngjashme por jot e njejtaeshte kur ne nje treg net e cilin shume firma shesin produkte te ngjashme por jot e njejta 73)Konkurenca pa cmime paraqet metoden e konkurences perms reklames,menyres se sherbimeve e tj. Nga firmat per te konkuruar me njera tjetrenparaqet metoden e konkurences perms reklames,menyres se sherbimeve e tj. Nga firmat per te konkuruar me njera tjetren 74)Kontrolli i cilesise paraqet mbajtjen e cilesise ne prodhim ne nivele te pranueshme e te besueshmeparaqet mbajtjen e cilesise ne prodhim ne nivele te pranueshme e te besueshme 75)Konsumator eshte kushdo qe perdore te mira dhe sherbimeeshte kushdo qe perdore te mira dhe sherbime 76)Kosto e ndryshueshme jane kostot qe varen nga sasia e prodhimit,kostoe lendes se pare,pagave te punetoreve etjjane kostot qe varen nga sasia e prodhimit,kostoe lendes se pare,pagave te punetoreve etj 77)Kosto fikse jane kostot qe mbeten te pandryshueshme,pavarsisht se sa prodhin

nje firmejane kostot qe mbeten te pandryshueshme,pavarsisht se sa prodhin nje firme 78)Kostoja e teresishme paraqet shumen e shpenzimeve te tersishme(fikse dhe variabile)paraqet shumen e shpenzimeve te tersishme(fikse dhe variabile) 79)Kostoja mesatare jane shpenzimet e tersishme pjestuar me sasin e produkteve pra shpenzimet per njesijane shpenzimet e tersishme pjestuar me sasin e produkteve pra shpenzimet per njesi 80)Koorparate eshte shoqeri aksionareeshte shoqeri aksionare 81)Koorparate shteterore krijohet per te siguruar sherbime te cilat ndermarrjet private nuk eshte e afte ose e gatshme te i ofrojkrijohet per te siguruar sherbime te cilat ndermarrjet private nuk eshte e afte ose e gatshme te i ofroj 82)Kosto opportune paraqet sasin e te mirave dhe sherbimeve nga te cilat duhet hequr dore qe te merren te mira dhe sherbime tjeraparaqet sasin e te mirave dhe sherbimeve nga te cilat duhet hequr dore qe te merren te mira dhe sherbime tjera 83)Kredi eshte nje marreceshtje qe i jep konsumatorit para me obligim kthimi me interes per nje periudhe te caktuareshte nje marreceshtje qe i jep konsumatorit para me obligim kthimi me interes per nje periudhe te caktuar

84)Kreditor eshte ai qe jep hua nje tjetrieshte ai qe jep hua nje tjetri 85)Kerkese eshte gatishmeria dhe aftesia e konsumatorit per te blere nje produt apo sherbim ne kohe dhe vend te caktuareshte gatishmeria dhe aftesia e konsumatorit per te blere nje produt apo sherbim ne kohe dhe vend te caktuar 86)Keshilli drejtues jane perfaqesues te zgjedhur nga shoqeria aksionarejane perfaqesues te zgjedhur nga shoqeria aksionare 87)Keshilli i guvernatoreve eshte organ drejtues i Banes Qendrore i cili percakton politikat e bankeseshte organ drejtues i Banes Qendrore i cili percakton politikat e bankes 88)Kuotat jane kufizime ne numrin e te mirave qe mund te hyjne ne nje vend nga

jashtjane kufizime ne numrin e te mirave qe mund te hyjne ne nje vend nga jasht 89)Kursi i kembimit partaqet cmimin me te cilin shitet nje valute e caktuar ne term ate nje valute tjeterpartaqet cmimin me te cilin shitet nje valute e caktuar ne term ate nje valute tjeter 90)Kurba e kerkeses eshte paraqitje grafike e kerkeses per mallra dhe sherbimeeshte paraqitje grafike e kerkeses per mallra dhe sherbime 91)Ligji i kerkeses –sipas ketij ligji me uljen e cmimeve rritet sasia e te mirave dhe sherbimeve–sipas ketij ligji me uljen e cmimeve rritet sasia e te mirave dhe sherbimeve 92)Lakorja e kerkeses shpreh sasine e produkteve qe ofrohen me cmime te ndryshme ndryshe quhet edhe kurba e kerkesesshpreh sasine e produkteve qe ofrohen me cmime te ndryshme ndryshe quhet edhe kurba e kerkeses 93)Ligji i ofertes eshte shitesit ofrojne me shume produkte kur cmimi eshte i larte dhe e kundertaeshte shitesit ofrojne me shume produkte kur cmimi eshte i larte dhe e kunderta 94)Likuiditeti eshte lehtesia me te cilen mjetet shendrrohen ne paraeshte lehtesia me te cilen mjetet shendrrohen ne para 95)Menaxhmenti eshte process i planifikimit,organizimit, drejtimit dhe kontrollit, pra eshte orintim i punonjesve per realizimin e qellimeve te perbashketaeshte process i planifikimit,organizimit, drejtimit dhe kontrollit, pra eshte orintim i punonjesve per realizimin e qellimeve te perbashketa 96)Menaxheret jane persona te cilet marrin detyra dhe funksione qeverisese ne cfardo niveli apo cfardo forme organizativejane persona te cilet marrin detyra dhe funksione qeverisese ne cfardo niveli apo cfardo forme organizative 97)Marka tregtare paraqet fjalet,simbolet ose shenjat e regjistruara juridikisht per perdorim nga nje ndermarrje tregtareparaqet fjalet,simbolet ose shenjat e regjistruara juridikisht per perdorim nga nje ndermarrje tregtare 98)Obligacioni eshte qertifikate qe tregon detyrimin,zakonisht te nje koorparate ose te qeverise ndaj mbajtesit te sajeshte qertifikate qe tregon detyrimin,zakonisht te nje koorparate ose te qeverise ndaj mbajtesit te saj 99)Ortakeria eshte organizate biznesi ne pronesi te dy ose me shume personaveeshte organizate biznesi ne pronesi te dy ose me shume personave 100)Outputet-daljet paraqesin transformimet e burimeve ne prodhime apo ne

sherbime-daljet paraqesin transformimet e burimeve ne prodhime apo ne sherbime 101)Operacionet ne tregun e hapur paraqesin shitjen dhe blerjen e letrave me vlereparaqesin shitjen dhe blerjen e letrave me vlere 102)Oligarki eshte forme e udheheqjeseshte forme e udheheqjes 103)Politika monetare eshte perdorimi i pushtetit te BQ per te kontrolluar oferten monetare ne tregeshte perdorimi i pushtetit te BQ per te kontrolluar oferten monetare ne treg 104)Politika fiskale eshte perdorimi i fuqise se qeverise per te tatimuar dhe per te rregulluar sistemin e tatimeveeshte perdorimi i fuqise se qeverise per te tatimuar dhe per te rregulluar sistemin e tatimeve 105)Potenciali i tregut eshte sasia e produkteve qe nje segment i tere i tregut mund ta pranojeshte sasia e produkteve qe nje segment i tere i tregut mund ta pranoj 106)Prodhueshmeria-produktiviteti eshte sasia e te mirave dhe dhee sherbimeve per njesi produkti,kohe,punetore,shpenzime kapitale etj-produktiviteti eshte sasia e te mirave dhe dhee sherbimeve per njesi produkti,kohe,punetore,shpenzime kapitale etj 107)Produkt jane te mirat dhe sherbimet qe merren perms kembimitjane te mirat dhe sherbimet qe merren perms kembimit 108)Produktivitet i punes eshte sasia e prodhimit per numer te punetoreve ose ore puneeshte sasia e prodhimit per numer te punetoreve ose ore pune 109)Proceset-operacionet perbejne aktivitet perms te cilave inputet shendrrohen ne outputeoperacionet perbejne aktivitet perms te cilave inputet shendrrohen ne outpute 110)Rabat-zbritje paraqet kompenzimin ose kthimin e nje pjese te mjeteve finansiare konsumatoreve pas blerjes-zbritje paraqet kompenzimin ose kthimin e nje pjese te mjeteve finansiare konsumatoreve pas blerjes 111)Substitute produkte zevendsuese qe i ofrojne klientit nje zgjidhje tjeterprodukte zevendsuese qe i ofrojne klientit nje zgjidhje tjeter 112)Shpenzimet variabile jane shpenzimet te cilat ndrushojne ne vartesi nga ndryshimi i sasise se prodhimit apo te sherbimevejane shpenzimet te cilat ndrushojne ne vartesi nga ndryshimi i sasise se prodhimit apo te sherbimeve

113)Shpenzimet fikse jane ato shpenzime te cilat mbeten te pandryshueshme pavaresisht a prodhon apo jo firmajane ato shpenzime te cilat mbeten te pandryshueshme pavaresisht a prodhon apo jo firma 114)Shpenzimet opportune eshte sasia e te mirave dhew sherbimeve nga te cilat duhet hequr dore qe te merren te mira dhe sherbime te tjeraeshte sasia e te mirave dhew sherbimeve nga te cilat duhet hequr dore qe te merren te mira dhe sherbime te tjera 115)Tregu eshte vendi ku takohen shitesit dhe bleresiteshte vendi ku takohen shitesit dhe bleresit

116)Valuta eshte para ne leter apo monedhe e konvertuareshte para ne leter apo monedhe e konvertuar 117)Zhvleresimi i MTH. eshte humbje e vleres se mjeteve themelore per nje periudhe te caktuar. eshte humbje e vleres se mjeteve themelore per nje periudhe te caktuar 118)Si quhet metoda ekonomike e cila fillon me mblesdhjen,perpunimin dhe analizene te dhenave ekonomike dhe vazhdon me zbulimin e lidhjeve midis variablave ekonomike?? -metoda e induksionit

119)Politikat te cilat kane te bajne me rritjen apo zvoglimin e taksave,tatimeve dhe sh[enzimeve qeveritare i quajm:

-politika fiskale

120)Cili nga faktoret e me poshtem ka ndikuar ne zhvendosjen e kurbes se ofertes nga O ne O1?

-Progresi teknologjik

121)Synimet themelore te nje ekonomie jane:

-stabiliteti i cmimeve,rritja ekonomike,punesimi,efektshmeria

122) Ligji i ofertes tregon:: -sasin e produkteve qe shitesit jane ne gjendje ta ofrojnre ne treg me nje cmim te dhene

123)Cka kuptojm me elasticitet te ofertes?

-shkallen ndjeshmerise te ndryshimit te sasise se ofruar te nje te mire,kur cmimi i saj ndryshon

124)Vleren e tregut te produkteve dhe sherbimeve perfundimtare te prodhuara ne nje vend,ne nje periudhe te caktuar kohore ,plus te hyrat e rezidenteve jasht vendit,minus te hyrat e fituara nga jorezidentet ne ekonomin vendore e tregon:

-GNP(produkti kombetar bruto)

125)Produkti I mbrendshem bruto(GDP) eshte i barabart me :

-GDP= konsumi individual+konsumi qeveritar+investimet+exporti-inporti

126)Ne periudhat e expansionit ekonomik kemi:

-rritje te prodhimit ,te te ardhurave dhe zvoglim te papunesise

127)Cili nga faktoret esht shkaktari me i shpesht i deflacionit:: -rritja e pagave

128)Te drejten emetimit te eurove simjete ligjore te pagesave ne kosove eka:

-Banka qendrore europiane

130)Vetit kryesore te cilat duhet ti kete paraja jane :

-qendrueshmeria,jetegjatesia dhe lehtesia ne perdorim

131)Si i klasifikojm shpenzimet buxhetore sipas karakterit funksional?

-ne shpenzimet e njesive administrative-ministrive qe kane perdorur burimet buxhetore

132)Bilanci tregtar ne llogarin e tij i regjistron:

-te gjitha transaksionet finansiare ndermjet banoreve te nje vendi dhe pjese tjeter te botes

133)Si quhet me toda ekonomike e cila per realizimin e qellimeve te veta niset nga epergjithsjmja per te arritur te konkretja?

-metodae deduksionit

134)Politikat te cilat udhehiqen nga BQ dhe kane te bejne me rritjen apo zvoglimin e sasise se parave ne qarkullim i quajm:: -politika monetare

135)Politikat monetare te cilat realizohen nga BQ per arritjen e objektivave te veta

ne stabiliziminb e e ekonomise i perdorin keto instrumente:

-rezervat e detyrueshme,refinancimi dhe operacionet ne tregun e hapur

136)Cili nga faktoret ka ndikuar ne zhvendosjen e kurbes se kerkeses nga K0 ne K1?

-rritja e te ardhurave te konsumatoreve

137)Detyrat e ekonomise permblidhen ne :

-maximizimin e efekteve te prodhimit perms shfrytzimit te burimeve materiale ose minimizimin e kostove

138)Ligji i kerkeses tregon:

-kur cmimet e produkteve ulen,sasia qe bleresit jane te gatshem dhe ne gjendje ta blejne dhe anasjelltas

139)Cka kuptojm me elasticitet te kerkeses?

-shkallen e reagimit te konsumatoreve ndaj ndryshimit te cmimeve

140)Vleren e tregut te produkteve dhe sherbimeve finale te prodhuara brenda vendit ne nje peridhe te caktuar e tregon:

-GDP(produkti i brendshem bruto)

141)Produkti kombetar bruto(GNP) eshte i barabarte me :

-GNP=GDP+te hyrat e rezidenteve jasht vendit-te hyrat e e fituara nga jorezidentet ne ekonomine vendore

142)Ne periudhat e recesionit ekonomik :

-rritje te papunesise,zvoglim te prodhimit dhe te ardhurave

143)Cili nga faktoret eshte shkaktari me i shpesht i inflacionit:

-emitimi i tepert i parave ne ekonomi

144)Sistemi banker i Kosoves perbehet nga keto nivele te institucioneve finansiare:: -banka qendror e Kosoves dhe bankat komerciale

145)Funksionet kryesore qe duhet ti kete paraja jane::