sadržaj - makarska high · pdf fileelektromotorni pogoni u primjeni emp strojarnica u te-to...
If you can't read please download the document
TRANSCRIPT
1
Sadraj
Sadraj ........................................................................................................................................................... 1
1. Uvod ..................................................................................................................................................... 3
2. Opi odnosi i jednadbe stanja elektromotornog pogona ..................................................................... 4
3. Pojam elektromotornog pogona ............................................................................................................ 6
4. Osnovna stanja elektromotornih pogona karakter momenta ............................................................. 8
5. Dinamika emp....................................................................................................................................... 9
5.1. Vrste zaleta .................................................................................................................................. 10
6. Mehanike karakteristike radnih mehanizama ................................................................................... 12
6.1. Openito o mehanikim karakteristika elektromotora ................................................................ 13
7. Optereenje i zagrijavanje elektrinih strojeva .................................................................................. 14
7.1. Zagrijavanje i hlaenje ................................................................................................................ 14
8. Odabir motora ..................................................................................................................................... 17
8.1. Vrste pogona ili reimi rada EMP-a (samo S1, S2, S3) .............................................................. 17
8.1.1. Trajni pogon S1 ..................................................................................................................... 17
8.1.2. Kratkotrajni pogon S2 ............................................................................................................ 18
8.1.3. Isprekidani ili intermitirani pogon ......................................................................................... 18
9. Upravljanje EMP ................................................................................................................................ 20
9.1. Upravljanje nereguliranim EMP ................................................................................................ 20
9.1.1. Motorni zatitni sklopnik (prekida manjih i srednjih snaga) ............................................... 20
9.1.2. Motorna zatitna sklopka (prekida velikih snaga) ............................................................... 21
10. Elektrina zatita EMP .................................................................................................................... 23
10.1. Zatita od preoptereenja ......................................................................................................... 23
10.2. Zatita od kratkog spoja ........................................................................................................... 25
10.3. Zatitni prekidai ..................................................................................................................... 26
10.4. Rastalni osigurai .................................................................................................................... 27
10.5. Sklopnici s elektromagnetskim relejima.................................................................................. 28
10.6. Podnaponska zatita ................................................................................................................. 29
11. Vrste EMP s obzirom na elektromotor ........................................................................................... 30
11.1. Pogoni s asinkronim motorima ................................................................................................ 30
11.1.1. Kavezni motor s potiskivanjem struje ................................................................................. 31
11.1.2. Pokretanje asinkronih kaveznih motora pomou sklopnika zvijezda-trokut ..................... 32
11.1.3. Pokretanje asinkronih kolutnih motora ............................................................................... 34
11.2. Pogoni sa sinkronim motorima ................................................................................................ 36
11.2.1. Pokretanje i sinkronizacija................................................................................................... 37
12. Kompenzacija jalove snage EMP ................................................................................................... 39
12.1. Kompenzacija jalove energije sinkronim motorom................................................................. 39
12.2. Kompenzacija jalove snage kondenzatorskim baterijama ...................................................... 40
13. Pogoni s istosmjernim motorima .................................................................................................... 41
13.1. Pogoni sa serijskim istosmjernim motorima ........................................................................... 42
13.2. Pogoni s porednim (paralelni) istosmjernim motorima ........................................................... 43
13.3. Pogoni s kompaundnim (mjeovitim) istosmjernim motorima ............................................... 45
14. Regulirani EMP .............................................................................................................................. 47
14.1. Komponente sklopova za regulaciju napona ........................................................................... 47
15. Djelovanje tiristora u emp ............................................................................................................... 50
15.1. Upravljanje i regulacija izmjeninog napona tiristorima ........................................................ 50
15.2. Upravljanje i regulacija istosmjernog napona tiristorima ........................................................ 51
2
16. Regulacija brzine vrtnje .................................................................................................................. 53
16.1. Asinkroni motori...................................................................................................................... 53
16.1.1. Regulacija brzine naponom napajanja asinkronog kolutnog motora................................... 53
16.1.2. Frekventno naponska regulacija .......................................................................................... 55
16.2. Istosmjerni motori.................................................................................................................... 57
16.2.1. Regulacija brzine vrtnje istosmjernog motora s neovisnom uzbudom ................................ 58
16.2.2. Analogni zatvoreni sustav s istosmjernim motorom ........................................................... 60
16.2.3. Regulirani emp s istosmjernim motorom Ward-Leonardov spoj ........................................ 61
17. Literatura ......................................................................................................................................... 63
3
1. Uvod
EMP je osnovni sklop za pretvorbu el. energije u mehaniki rad. Pomou njih pokreemo strojeve u
industrijskoj praksi, eksploataciji i preradi sirovina.
EMP su pogoni gonjeni elektrinim motorom. Elektrini motori su velika i posebna vrsta strojeva koji
elektrinu energiju pretvaraju u mehaniku. Postoji vie grupa elektrinih motora. Oni se meusobno razlikuju i
po vrsti el. struje za napajanje.
Dijele se na :
istosmjerne elektrine motore
izmjenine elektrine motore
Obje navedene vrste elektrinih motora dijele se dalje prema nainima izrade, nainima djelovanja i
podrujima primjene. Pojedini EMP mogu se po svom obliku upotrijebiti u razliitim uvjetima pa je izvrena
standardizacija el. motora prema obliku, prema nainu hlaenja, prema mehanikoj zatiti.
Osnovni parametri EMP:
snaga
moment okretaja ili okretni moment elektromotora
brzina vrtnje ili broj okretaja u jedinici vremena
Osnovni uvjeti rada:
startni uvjeti
nazivni uvjet
granini uvjet
Kod pokretanja promatramo:
poetnu snagu ili struju pokretanja motora
moment pokretanja
vrijeme postizanja nazivnog broja okretaja ili vrijeme zaleta EMP
Danas se ee EMP sistematiziraju prema opim zajednikim svojstvima ili podrujima sa srodnom
tehnikom problematikom bez obzira gdje se primjenjivali.
Elektromotorni pogoni u primjeni
EMP strojarnica u TE-TO Osijek Napojne kotlovske crpke 800 kW, 2970 min
-1
4
2. Opi odnosi i jednadbe stanja elektromotornog pogona
Stanje EMP opisuju razne mehanike, elektrine, magnetske i toplinske fizikalne veliine. Mogua
osnovna stanja EMP su stacionarno i dinamiko.
EMP se nalaze u stacionarnom (nepromijenjenom, ustaljenom) stanju ako su tijekom vremena
promatranja fizikalne veliine pogona stalne (cikliki promjenjivim elektromagnetskim veliinama stalne
su osnovne statike znaajke).
Slika 1. Naelni prikaz jednostavnog EMP
Ako se vr