Romantiek & Realisme

Kunst en cultuur in de 19e eeuw

Inhoud:

• Van de Middeleeuwen tot aan de Romantiek

• Wat betekend ‘De Romantiek’?

• Economische en sociaal wereldbeeld

• Romantiek in de kunsten algemeen

• Overgang Romantiek naar Realisme

• Wat betekend ‘Het Realisme’?

• Realisme in de kunsten algemeen

Van de Middeleeuwen tot de Romantiek:

Middeleeuwen

RenaissanceBewondering voor de Oudheid

Verlichting de eeuw van de Rede

Romantiek

Lineaire geschiedenis

Term romantiek

• ‘Romantisch’ als tegenpool van ‘klassiek’

• Vluchten vanuit het drukke dagelijkse bestaan

• Vluchten naar de onaangetaste, goddelijke natuur

• Verhevigde gevoelsuiting

Romantiek(19e) vs Verlichting (17e 18e)

• Gevoel en sentiment

• Natuur

• Mysterieus verleden

• Vrijheid

• Rede/verstand

• Cultuur

• Het heden

• gebondenheid

Trefwoorden 19e eeuw

• Territoriale expansie en imperialisme

• Industrialisatie: stoomtrein, toepassingen elektriciteit, machines en fabrieken

• Verstedelijking

• Toenemende armoede/rijkere middenklasse (fabriekseigenaren)

• kolonialisme

Verdeling van de wereld

• Nationalisme en imperialisme

• Maar wie zijn wij dan eigenlijk?

• Verandering wereld maakt onzeker

• Afkijken bij andere culturen, verder weg in tijd en ruimte begin Neostijlen

Documentatie en verzamelingenwetenschappelijk

• ‘Afkijken’ werd goed gedocumenteerd

• Steeds meer willen weten, verzamelingen van informatie, de eerste encyclopedie

• Eigen taal op universiteiten i.p.v. Latijn

• Makkelijkere verspreiding door fotografie

• 1888 eerste camera voor grote publiek.‘You press the button, we do the rest’

‘You press the button, we do the rest’

Documentatie en verzamelingenkunst

• Musea bewaren nationaal verleden (Rijksmuseum)

• collecties naar soort en tijd/plaats

• Elke natie verwees naar eigen grootse verledenNederland = gouden eeuw

• Tentoonstellingen ter lering en vermaak

• De salon

• Vrije markt als opdrachtgever

wereldtentoonstellingen

• ‘beschaving en ontwikkeling’

• Plek voor koloniën

• Ook mensen uit de koloniën, in levende lijve

• 1851 Londen, Crystal Palace

• http://www.youtube.com/watch?v=KaLbuctIfWU

Ontwikkelingen in de kunst• Opkomst kunst- en muziekwetenschappen,

• toneel- dans- en kunstacademies en conservatoria

• Openbare concertzalen en schouwburgen

Sociale gelegenheid

• Steeds rijkere middenklasse: normaal om naar voorstellingen te gaan

Inspiratiebron voor kunsten

• Elke cultuur eigen verhalen, mythen, sagen en sprookjes- verzameld door geleerden- inspiratie voor kunstenaars

• Natuur als toevluchtsoord, verheerlijking van de natuur

• Exotische taferelen

• Dromen

• Het gevoel als leidraad!

Van romantiek naar realisme

• Naast de Romantiek ontstond het Realisme

• Genoeg gevlucht, nu tijd voor het hier en nu:

Term realisme

• Verwerpt fantasievolle inspiratie van de Romantiek

• Uiterlijke werkelijkheid als uitgangspunt

• Boeren, prostituees, bedelaars, mijnwerkers

• ‘De waarheid van het gewone volk’

• Tegen idealisering