program yönetim birimi - karacadag.gov.tr · proje döngüsü yönetimi 13 2.1. proje fikrinin...

www.karacadag.org.tr 1

Program Yönetim Birimi2011


Bölüm I. Proje ve Program Nedir? 7

Bölüm II. Proje Döngüsü Yönetimi 132.1. Proje Fikrinin Belirlenmesi ve Analiz Edilmesi 162.2. ProjeninTasarlanması 162.3. ProjeninFinansmanı 162.4. ProjeninUygulanması 162.5. ProjeninİzlemeveDeğerlendirilmesi 17

Bölüm III. Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı 193.1. AnalizAşaması 223.1.1. MevcutDurumAnalizi 233.1.2. PaydaşAnalizi 243.1.3. Sorun Analizi 273.1.4. Hedef Analizi 293.1.5. Strateji Analizi 323.2. PlanlamaAşaması 353.2.1. MantıksalÇerçeveMatrisi 363.2.2. FaaliyetveZamanPlanlaması 483.2.3. KaynakPlanlaması 613.2.3.1.FaaliyetBütçesi(EK-B1) 623.2.3.2.MaliyetlerinGerekçelendirilmesi(EK-B2) 703.2.3.3.BeklenenFinansmanKaynakları(EK-B3) 71

Bölüm IV. Sürdürülebilirlik 734.1. Mali Sürdürülebilirlik 754.2. Kurumsal Sürdürülebilirlik 764.3. PolitikSürdürebilirlikveÇevreninKorunması 76

Proje Terimleri Sözlüğü 78

Fon Sağlayan Ulusal ve Uluslararası Kuruluşlar 84

İÇİNDEKİLER

4

AB :AvrupaBirliğiBGYUGM :BölgeselGelişmeveYapısalUyumGenelMüdürlüğüDPT :DevletPlanlamaTeşkilatıDYK :DestekYönetimKılavuzuGAİB :GüneydoğuAnadoluİhracatçıBirlikleriGAP :GüneydoğuAnadoluProjesiİBBS2 :İstatistikiBölgeBirimleriSınıflamasıİGEME :İhracatıGeliştirmeEtüdMerkeziİŞKUR :TürkiyeİşKurumuKGF : Kredi Garanti FonuKOSGEB :KüçükveOrtaÖlçekliİşletmeleriGeliştirmeveDesteklemeİdaresiBaşkanlığıPCM :ProjeDöngüsüYönetimi(ProjectCycleManagement)PYB :ProgramYönetimBirimiREC :BölgeselÇevreMerkezi(RegionalEnvironmentCenter)SGK : Sosyal Güvenlik KurumuSTGM :SivilToplumGeliştirmeMerkeziSTGP :SivilToplumGeliştirmeProgramıTMMOB :TürkiyeMühendisveMimarOdalarıBirliğiTUİK :TürkiyeİstatistikKurumuTÜBİTAK :TürkiyeBilimselveTeknolojikAraştırmaKurumu

KISALTMALAR


Kalkınma,sadeceüretiminvekişibaşınadüşengelirinarttırılmasıdeğildir.Kalkınma,azgelişmişvegelişmekteolantoplumlardaiktisadivesosyo-kültürelyapınındeğiştirilmesiveyenilenmesidir.Yıllarboyuncaülkelerkaynaklarındağı-lımındaetkinliğiveyatırımlarınverimliliğinisağlamakiçinfarklıkalkınmastrateji-leriuygulamıştır.KalkınmaekonomisininilkdönemlerindeRosenstein,RodanveNurksegibikalkınmaekonomistleridengelikalkınmanıngerekliolduğunuifadeederken,Hirschmangibiekonomistlerbüyüyenekonomilerdebirbiriniizleyendarboğazlarvekıtlıklarolduğunuifadeetmiş;bunedenledengesizkalkınmanınülkeekonomileriaçısındandahaetkinsonuçlarsağlayacağınıbelirtmiştir.

20.yüzyılınsonlarında,özellikleBatıekonomilerindedengelikalkınmailegelensürdürülebilirkalkınmanınsağlanmasıveyoksulluğunazaltılması,geliş-mekteolanülkeleriçinmodelolmuştur.Ülkemizde1960yılındaDevletPlanlamaTeşkilatı’nınkurulması ilebirliktesosyalvesiyasaldeğerler ışığındatoplumunulaşmakistediğisosyalveekonomikamaçlarauygunkaynaklarınbelirlenmesi,dağıtılmasıvesürdürülebilirliğininsağlanmasıamacıylakalkınmaplanlarıhazır-lanmayabaşlanmıştır.Ülkemizdeçokaşamalıplanlamayaklaşımınınbenimsen-diğiplanlıdönemdemakroaşamalarınvesektöraşamalarınınyanısıratemelplanlamaaşamasıolarakproje kabuledilmiştir(YILMAZveAKÇA,2002).

Proje,sondönemlerdeAvrupaDışYardımlarHibeProgramı(EuropeAid)nedeniyledahafazlaaşinaolduğumuzbirkavram.Bukavramınilerleyendö-nemlerdeulusalveuluslararasıkuruluşlartarafındansağlananfonkaynaklarınınartmasıileçokdahafazladeğerkazanacağıöngörülmektedir.Projekavramın-danbahsederkenkuşkusuzKalkınmaAjanslarınınkurulmasınınülkemizdepro-jecilikalanındasağlamışolduğu farkındalıkvesinerjiyidegözardıetmemekgerekir.

Buçalışmaileamacımızprojecilikalanındasağlanmışolanbusinerjiyiart-tırmak,Bölgemizdeprojeyazmakültürününoluşmasınakatkısağlamak,Böl-gemizinulusalveuluslararasıfonsağlayıcıkuruluşlardandahafazlafinansmansağlamasınayardımcıolmak,Bölgeinsanınaprojeoluşturmakonusundareh-berlik etmektir.

GİRİŞ

AB :AvrupaBirliğiBGYUGM :BölgeselGelişmeveYapısalUyumGenelMüdürlüğüDPT :DevletPlanlamaTeşkilatıDYK :DestekYönetimKılavuzuGAİB :GüneydoğuAnadoluİhracatçıBirlikleriGAP :GüneydoğuAnadoluProjesiİBBS2 :İstatistikiBölgeBirimleriSınıflamasıİGEME :İhracatıGeliştirmeEtüdMerkeziİŞKUR :TürkiyeİşKurumuKGF : Kredi Garanti FonuKOSGEB :KüçükveOrtaÖlçekliİşletmeleriGeliştirmeveDesteklemeİdaresiBaşkanlığıPCM :ProjeDöngüsüYönetimi(ProjectCycleManagement)PYB :ProgramYönetimBirimiREC :BölgeselÇevreMerkezi(RegionalEnvironmentCenter)SGK : Sosyal Güvenlik KurumuSTGM :SivilToplumGeliştirmeMerkeziSTGP :SivilToplumGeliştirmeProgramıTMMOB :TürkiyeMühendisveMimarOdalarıBirliğiTUİK :TürkiyeİstatistikKurumuTÜBİTAK :TürkiyeBilimselveTeknolojikAraştırmaKurumu

6

Önünüzdeki rehberin amacı potansiyel Hibe Başvuru Sahibine “Proje”,“Program”,“ProjeDöngüsüYönetimi”nitanıtmakvebunlarınkullanımlarınıpra-tikteuygulamalarlagöstermektir.Bunedenle,hemyukarıdaadıgeçenolgularvetekniklertanıtılacak,hemdebuolgularvetekniklerinpratiktekullanımlarıörneklerüstündengösterilecektir.UygulamalarınanlaşılırlığınıdesteklemekiçinverilenörneklerdışındaHibeBaşvuruFormunadareferansverilecekveProjeDöngüsüYönetimininbiraracıolarakkullanılanMantıksalÇerçeveYaklaşımın-dayapılananalizlerveplanlamalarsonucueldeedilenbulgularınHibeBaşvuruFormununhangialanlarınayerleştirileceğidegösterilecektir.Böylecerehberinkullanıcısısadecebilgiveteknikaçıdandonatılmayacak,projedokümantasyo-nunudaöğrenecektir.

Proje Hazırlama Rehberi için tasarladığımız örnek proje konumuz ta-mamen eğitim amaçlı olup hiçbir gerçek kurumla ilgisi yoktur.

PROJE HAZIRLAMA REHBERİNİN KULLANIMINA DAİR


Bölüm I Proje ve Program Nedir?

8

Proje–Program–ProjeDöngüsüYönetimiolgularıProjeninkısıtlarıProjekonusununtemelihtiyaçlarveprogramönceliklerineuygunolaraktespitedilmesiProje–ProgramilişkisininProjeGenelAmacıveProjeÖzelAmacışeklinderesmedilmesi

Bu bölümde kullanıcının öğrenecekleri


Proje,birsorununçözümüneyöneliktasarlanan,yer,zamanvekaynak(büt-çe)kısıtıylasınırlandırılmış,beklenensonuçlaraveamacaulaşmakiçinoluşturu-lanfaaliyetlerbütünüdür.Projedeamaçsadeceulusalveyauluslararasıfonlar-dandesteksağlamakiçinbaşvuruteklifihazırlamakdeğildir.Asılamaçlanmasıgerekenfaaliyetvekaynakplanlamasısonucundahedeflenenamacıngerçek-leşmesivesürdürebilirliğinsağlanmasıdır.Bunedenle,projedeplanlanmışfaa-liyetleryerinegetirilirkenyer,zaman,kaynakvekaliteuyumugözönündebu-lundurulmalı,hedeflenenamacaulaşmakiçinprojenintemelöğeleriüzerindekiriskleriyialgılanmalı,burisklerinbertarafedilmesiiçindeprojefaaliyetlerisonuçodaklıplanlanmalıdır.

Proje,sadecezeminetüdü,biralanınkrokisi,birtaşınmazyapınınplanı,birelektronikeşyanınveyayenikeşfedilenmakinenintekniktasarımıdeğildir.Tekniktasarımlariyiplanlanmışbirprojeninsadecebütünleyiciparçalarıdır.Projeözgünbirürün,hizmetveyasonucuyaratmakiçinbirçokfaaliyettenoluşangeçicibirgirişimdir:Geçicidir,çünkütanımlanmışbirbaşlangıçvebitişivardır.Girişimdir,çünküfaaliyetlerinyürütülmesiiçininsangücüne,kaynağaveekipmanaihtiyaçvardır.Özgünbirürünveyahizmetyaratır,ziraprojeninsonucuolarakeldeedi-lendeğersadecebirkereyaratılır.

1. Proje ve Program Nedir ?

RİSKRİSK

10

Program,ortakstratejikhedeflereyönelik sonuçlarıneldeedilmesiama-cıylabirgrupprojeninkoordineliolarakyürütülmesidir.Projelerleaynımantık-tatasarlanırlar.HibeProgramlarıkapsamındadaulusalveuluslararasıstratejikhedeflereyönelikçeşitlikurumvekuruluşlarınyaptıklarıprojelersonucundabirilerlemesağlanmasıveHibeProgramınınhedefineyöneliksonuçlareldeedil-mesiamaçlanır.Yaniprogramgenelçerçeveyiverir,projesomutta,dahaküçükçerçevedeprobleminçözülmesinekatkıdabulunur.

ProjeHazırlamaRehberikapsamındaverilenörnekler,birHibeProgramınayönelikprojegeliştirilmesiiçinverilmiştir.DolayısıylayapılanprojeçalışmasıHibeProgramınınstratejikönceliklerinehizmetedecekşekildetasarlanmıştır.

Projenin KonusuProjenintemelibirihtiyacaveyaproblemedayanır.Asılamaçihtiyacıniste-

nilenşekildegiderilmesive/veyaprobleminçözülmesidir.Budurumunolumlusonuçlanmasıprojeamacınıngerçekleştiğinigösterir.HibeProgramlarınayöne-likhazırlananprojelerde,projeninamacınınHibeProgramınınbirveyabirçokamacınahizmetetmesibeklenir.

Bunedenleöncesorunveyaihtiyaçbelirlenir,sorunadairverilertoplanıpana-lizedilir,paydaşlarbelirlenir,faaliyetplanlamasıyapılırveamacaulaşmayısağla-yacak stratejiler belirlenir. Sürecin sonunda belirlenecek olan en uygun strateji amacaenkısasürede,enazmaliyetleveenetkilişekildeulaştıracakstratejidir.

Projekonusuproje sahibinegöreçeşitlilikgösterebilir.Genişanlamdabirprojeninkonusugünlükyaşamamızda,işhayatında,eğitimsürecindekısacasıhayatınheranındakarşılaştığımız sorunlardır.Bunlarınçözülmesi için sonucaulaşmayaodaklıfaaliyetlerdizisibelirlenmiştir.Yenibirhizmetgeliştirilmesi,birörgütünyapısında,yönetimşeklindekideğişikliğinuygulanması,birşirketinka-pasitesiningeliştirilmesi,yeniveyafarklıbirenformasyonsistemininsatınalın-masıveyageliştirilmesi,birbina/yolinşası,birkonferansınorganizeedilmesi,yenibirişsürecininuygulanmasıtipikprojekonularıolaraktanımlanabilir.Projekonularıbütçevezamankısıtıdagözönündebulundurularakseçilir.

Projeninkonusunagöreprojeamacıgenelveözelolabilir.Özelamaçlaraulaş-mak,genelamaçlaraulaşmaktandahakolaybiryapısergiler.Çünkü,özelprojeamacınaulaşılmasınısağlayacakfaaliyetlerdahaazolacaktır.Dolayısıylakullanıla-cakkaynak,faaliyetlerinuygulanacağısürevekarşılaşılacakrisklerdebunabağlıolaraksınırlısayıdaolacaktır.


KalkınmaAjanslarıveAvrupaBirliğigibiProjeTeklifÇağrısıyöntemiylehibedesteğiverenprogramlarkapsamındasunulanprojelerinenönemliözelliğiuy-gulanacakprojelerinHibeProgramınınstratejikönceliklerinehizmetetmesidir.Yani projenin genel amacı, hibe programının stratejik önceliklerindendir.

SonuçitibariyleHibeProgramıkapsamındabirçokprojeuygulanacak,uy-gulanacak bu projeler Programın hedeflerine ulaşmasına katkı sağlayacaktır.KalkınmaAjansı,HibeProgramınınpolitikvestratejiköncelikleriniBaşvuruReh-berinde belirtir.

Genel Proje Amacı

Sağlık ve eğitim hizmetlerinde kalite-nin sağlanması

İşsizlik oranlarını azaltacak acil ön-lemlerin geliştirilmesi

Tarıma dayalı sanayinin geliştirilmesi ve gıda güvenliğini sağlamaya yöne-lik çalışmaların desteklenmesi

Bölgede üretilen tarım ve sanayi ürünlerinin özellikle sınır komşularına ihracatının artırılması

Özel Proje Amacı

Belirli bir okulda kalite yönetim sis-teminin kurulması, sistemin uygula-maya geçirilmesi ve personelin kalite yönetim sistemi alanında eğitilmesi

Hidrolik ve pneumatik alanında 15 – 29 yaş arası gençlere mesleki eğitimin verilmesi ve gençlerin istihdam edilmesi

Organik ürünlerin işlenmesi, paket-lenmesi ve pazara sunulması

TRC2 (Diyarbakır-Şanlıurfa) Bölge-sinde bitki ve hayvan ıslahına yöne-lik laboratuvarların kurulması veya mevcutların kapasitelerinin arttırıl-ması ve geliştirilmesi

Tarım ve sanayi ürünlerinde ihracata yönelik marka oluşturulması

Kurutulmuş gıda üreten fabrikanın üretim kapasitesinin ve üretim kali-tesinin artırılması ve ihracata yönelik marka geliştirme çalışmalarının yapı-larak dış pazara açılması


Bölüm II Proje Döngüsü Yönetimi

14

ProjeDöngüsüYönetimiSistemiProjeDöngüsüYönetimininprojetasarımıveyürütmesindekiavantajlarıProjeDöngüsününaşamalarıveprojeninbütünselliğindefonksiyonlarıMantıksalÇerçeveYaklaşımınınProjeDöngüsüYönetimindekiyeri



ProjeDöngüsüYönetimi1992’denitibarenHibeProgramlarındavebuprog-ramlarayönelikprojelerinhazırlanması,uygulanmasıvedeğerlendirilmesindekullanılansistematikbiryöntemveyaklaşımdır.Busistematiksüreçprojefikrininnasılyürütüleceğini,hangisonuçlarınamaçlandığını,sonucaetkiedenfaktör-lerinneolduğunuvesürdürülebilirliğinnasılsağlanacağınıgösterir.Döngübirfikrintanımlanmasıylabaşlar,birçalışmaplanıylauygulanırvesonuçlarındeğer-lendirilmesiyle son bulur.

Projedöngüsübeşaşamadanoluşur:Projefikrininbelirlenmesiveana-lizedilmesi,projenintasarlanması,projeninfinansmanı,projeninuygulanması,projeninizlemevedeğerlendirilmesi.Heraşamakendiiçindefarklılıkgöstersedetümaşamalarınüçortaknoktasıvardır.

►Heraşamadakararalmamekanizmalarıvesüreçlertanımlanmaktadır.

►Heraşamakendiiçindesürdürülebilirveileriyedönüktür,yani,birsonrakiaşamayageçilmesiiçinöncekiaşamadaöngörülensonuçlarınsağlanmışol-masıgerekmektedir.

►Heraşamadaprojenintamamlanmasıylaeldeedilensonuçvedeneyimle-rinyeniprojeveprogramlarınoluşmasınakatkısağlamasıiçinsürdürülebilirolmasıgerekmektedir.

16

2.1. Proje Fikrinin Belirlenmesi ve Analiz EdilmesiBuaşamadaprojefikrininbelirlenmesiiçintemelprobleminneolduğu,sonuç

olarakneyinamaçlandığıvegenelolarakhangifaaliyetlerlesonucaulaşılacağıifadeedilmelidir.Bunedenle,temelsonuçlaraulaşmakiçinulusalvesektörelana-lizleryapılır,problemlertanımlanır,fırsatlarvekısıtlarbelirlenir.Örneğin,kalkın-manınsağlanmasınayönelikprojelerdesosyalveekonomikverilertoplanırken,ekonomikalandagelişmeninamaçlandığıprojelerdesektörelöncelikler,pazarınyapısıvekuruluşunihtiyaçlarıanalizedilir,böyleliklegenelamaçbelirlenir.

Busafhadayineprojeninhedefkitlesine,paydaşlaraveyararlanıcılarayönelikanalizleryapılırvepaydaşlarınkarşılaştığısorunlar tanımlanır.Ayrıcabirprojeveyaeylemintanımlanmasıiçindahafazlaneyeihtiyaçduyulduğuna,özelfikir-lerinaraştırılmasına,seçilmesinevetanımlamasınayöneliksektörelvetematikönfizibiliteçalışmalarıdayapılabilir.

2.2. Projenin TasarlanmasıProjefikirlerioperasyonelplanlaryadaprogramlariçingeliştirilebilirduruma

getirilir.Faydalanıcılarvepaydaşlarprojefikrinintemelözellikleriniveönceliklerinidetaylandırır,projeninuygulanabilirliğivesürdürülebilirliğideğerlendirilir.Bude-ğerlendirmenintemelinde,projenintutarlılığının,bütünselliğininveişlevselliğinindeğerlendirilmesiileprojeteklifininhazırlanmasıvebütçeninplanlamasıvardır.

2.3. Projenin FinansmanıProjesahibifaaliyetleringerçekleştirilmesiveprojeninistenilenamacaulaş-

masıiçinmaddikaynağaihtiyaçduyar.Projeteklifinihazırlayanbaşvurusahibifonsağlayıcıkuruluşlarabaşvurur.Projeteklifiilgilifonsağlayıcıkuruluştarafın-dandeğerlendirilir,finansdesteğisağlanıpsağlanmayacağınakararverilir.Fonsağlayıcıkuruluşprojeninfinansmanıiçingerekliyasalbelgeleridebaşvurues-nasındabaşvurusahibindentalepeder.

2.4. Projenin Uygulanması Projeninuygulanmayabaşlandığıveuygulamasüreçlerininyönetildiğiaşa-

madır.Uygulamasürecindeprojeninamacınaulaşmasınısağlayacakbirtakımdeğişiklikleryapılabilirfakatbudeğişikliklerprojeyigenelamacındansaptıracakönemlideğişiklikleriçeremez.Uygulamasürecindeheraşamaizlenirvetekrartekrargözdengeçirilir.


2.5. Projenin İzleme ve Değerlendirilmesi Projeuygulanırkenvesonrasındaeldeedilensonuçlarfonsağlayankuruluş

(donör)tarafındanizlenir,projesonuçlarınayöneliktümverilertoplanır,etkide-ğerlendirmesiyapılır.Projeninetkililiği,etkinliğivesürdürülebilirliğibuaşamadabelirlenir.Ayrıca,buaşamadaprojeninyeniprogramveprojeleriçinaltyapıoluş-turması,onlarakatkısağlamasıbeklenir.

Projedöngüsü formülasyonuprojenin içeriğinevebaşvurusahibinegörefarklılıkgösterebilir.Bufarklılıkgenelitibariiledöngübaşlıklarınınfarklıadlandı-rılmasındankaynaklanmaktadır.

ProjeDöngüsüYönetimi,HibeProgramlarınınyanısıraişhayatındadaçoksıkkullanılanbirprojeyaklaşımıdır.Buyaklaşımıntercihedilmesininenönemlinede-nizamanvekaynaktasarrufusağlamasıvesonuçodaklıolmasıdır.Tümfaaliyet-lerinbellibirmantıksilsilesitakipedilerekyazılmasıamacaulaşmayısağlayacakyolharitasınınoluşumunakatkısağlamaktadır.İyiderecedeplanlanmamış,ama-cınınvefaaliyetlerininuyumsuzolduğu,mevcutdurumunyetersizanalizedildiği,uygulamavehazırlıksürecindedoğrustratejilerinbelirlenmediği,yeterinceriskalgısınınolmadığı,sürdürülebilirbirbakışaçısınınsağlanmadığıvebeklenenso-nuçlarıneldeedilmediğiprojeleryeterliölçüdeuygulanabilirdeğildir.

Buraya kadar projenin tanımı, konusu ile proje döngüsünün aşamalarınıgörmüşolduk.ProjeHazırlamaRehberininbundansonrakibölümündeProjeDöngüsüYönetimininanaunsurlarındanMantıksalÇerçeveYaklaşımıüzerindedurulacaktır.Çalışmamızüçbölümdetamamlanacaktır:

Birinci bölümde,belirlenecekörnekkonuüzerindentümanalizleryapıla-cak,heraşamadakonuileilgiliörnekverilecektir.

İkinci bölümde,MantıksalÇerçeveYaklaşımınınplanlamaaşamasındaprojeörneğimizingenelamacı,özelamacı,beklenensonuçlarıvefaaliyetlerineyöne-liktümdeğerlendirmeleryapıldıktansonraMantıksalÇerçeveMatrisioluşturu-lacaktır.

AvrupaBirliğiProjeYönetimSistemindebuformülasyon;Programlama,Tanımlama,ÖnDeğerlendirme,MaliKaynakSağlama(Finansman),Uygula-maveDeğerlendirmeşeklindealtıaşamadanoluşmaktadır.

18

Örnek aldığımız Projenin genel amacı Hibe Programına da uyumlu olarak “TRC2 (Diyarbakır ve Şanlıurfa) bölgesinin ekonomik potansiyelini en iyi şekilde değerlendirip işsizliğin, yoksulluğun ve gelir dağılımındaki eşitsizli-

ğin azaltılarak Bölgenin Türkiye’nin Ortadoğu’ya açılan kapısı haline gelmesine katkıda bulunmaktır.”

Örnek projemizin özel amacı bu genel amaca katkı sağlamak üzere, “TRC2 (Diyarbakır, Şanlıurfa) Bölgesinde faaliyet gösteren mermer işletmemizin üre-tim ve kurumsal kapasitesinin arttırılması suretiyle yeni müşteri gruplarının ka-zanılması, ihracat miktarının artırılması ve istihdamın sağlanmasıyla ekonomik gelişmeye katkı sağlamaktır”.

Üçüncü bölümde, iseprojeörneğimizinkaynakplanlamasına(bütçe)yerverilecektir.


Bölüm III Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

20

MantıksalÇerçeveYaklaşımınıntarihselgelişimiMantıksalÇerçeveYaklaşımınınfonksiyonuveprojegeliştirmedeavantajlarıMantıksalÇerçeveYaklaşımınınikiaşaması:AnalizvePlanlamaProjefikrininAnalizindekiunsurlarveörneklemeler Mevcut Durum Analizi Paydaş Analizi Sorun Analizi Hedef Analizi Strateji AnaliziProjefikrininplanlamasındakiöğelerveörneklemeler Mantıksal Çerçevenin geliştirilmesi Mantıksal Çerçevenin Yapıtaşları: Proje Mantığı, Objektif Olarak Doğrulama Kaynakları, Başarı Göstergeleri, Varsayımlar Faaliyetlerin iş döküm ağacı ve zaman ekseninde planlanmasıFaaliyetlerinkaynaklaraçısındanplanlanmasıFaaliyettemelliaraçvebütçeplanlamasıMantıksalÇerçeveçalışmasınınHibeBaşvuruFormunaentegrasyonuBütçegeliştirmeçalışması Hibe Programlarındaki bütçe türleri Ana bütçe kalemleri Bütçe kalemlerinin hesaplanmasında dikkat edilmesi gereken unsurlar ve örneklemeler Bütçe çalışmasında doldurulması gereken üç form: Faaliyet Bütçesi, Maliyetlerin Gerekçelendirilmesi, Beklenen Finansman Kaynakları



MantıksalÇerçeveYaklaşımı1960’larınsonundaAmerikaUluslararasıKal-kınmaKurumutarafındanprojelerinplanlamavedeğerlendirmesinesistematikbiryapıkazandırmakamacıylageliştirilmiştir.MantıksalÇerçeveYaklaşımı,ha-zırlananprojelerinbelliamaçlaragöreplanlamasınısağlamak,projeizlemevedeğerlendirmedebellihedeflereulaşmadayolgöstermek,projedesorumlukişivekuruluşlarınsorumluluklarınıbelirlemekvedeğerlendirmesürecininsorunsuzbirşekildetamamlanmasınısağlamayayöneliktasarlanmıştır.AvrupaBirliğiileulusalveuluslararasıfonsağlayıcıbirçokkuruluşgünümüzdebusistemikullan-maktadır.

MantıksalÇerçeveYaklaşımıanalitikbirsüreçolup,bilginindüzenlibirşekil-detoplanmasıveanalizedilmesineimkantanır.Buçalışmasonucundaşusoru-lara cevap verilir:

Projenedengerçekleştiriliyor(ProjeninKapsamı)?Projeninneyibaşarmasıbekleniyor(Göstergeler)?Projebununasılbaşarmayıamaçlıyor(FaaliyetlerveAraçlar)?Projeninbaşarısıiçinhangidışsalfaktörlerönemlidir(Varsayım-lar)?Projefaaliyetlerinin izlenmesivebaşarısınındeğerlendirilmesi içinge-reklibilgineredenbulunacaktır(DoğrulamaKaynakları)?Projeninmaliyetiveetkinliğineolacaktır(Bütçe)?Projeninbaşlayabilmesiiçinhangiunsurlarınyadakoşullarınyerinegetirilmesigerekmektedir(Önkoşullar)?Buyaklaşımprojeninsonuçlarıüzerindesistematik,mantıklıveinteraktifdüşünmeyisağlar.

Proje Döngüsü Yönetimi (PCM)

Karar verme süreçleri ve iyi tanım-lanmış yönetim fonksiyonlarını adım adım tanımlayan sistematik bir sü-reç. Proje Döngüsü Yönetimi bir karar alma ve uygulama sürecidir.

Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

Katılımı ve şeffaflığı arttırmak ve is-tenilen amaçlara ulaşmak için proje yönetim metod ve araçlarının kulla-nıldığı, planlama, uygulama ve de-ğerlendirmenin olduğu metodolojik bir yaklaşımdır.

22

ProjeDöngüsüYönetimindeistenilensonucaulaşmakiçinneyin amaç-landığı,MantıksalÇerçeveYaklaşımındaisesonucaulaşmanınnasıl sağla-nacağı ifade edilir.

MantıksalÇerçeveYaklaşımıikiaşamadanoluşur.Analiz aşaması,projefik-rininbelirlendiği,analizedildiğiveprojenintasarlandığıbölümdür.Projefikrininbelirlenmesiylebirlikte,projedenetkilenecekhedefkitleninkimolduğu,nasıletkilenecekleri,projedeçözülmesigerekensorunlarınneolduğu,nasılçözüle-ceği,hangistratejilerinkullanılacağıveprojedeeldeedileceksonuçlarayönelikbilgilerbuaşamadabelirtilmelidir.Planlama aşamasındaiseanalizaşamasındaeldeedilenverileruygulamayahazıroperasyonelbirplanadönüştürülür.Sonuç-larıneldeedilmesineyönelikfaaliyetvemaliyetplanlamasıbuaşamadayerinegetirilir.

3.1. ANALİZ AŞAMASIProjeyeilişkintümnitelvenicelverilerintoplandığı,projedenuzunvekısa

vadedesektörelve/veyatoplumsalboyutlardaolumlu/olumsuzetkilenecekkit-lelerinbelirlendiği,mevcutsorununaçıklanmasınaveçözümüneyönelik tümverilerinbirarayagetirildiğiveamacaulaşmayısağlayacak temelstratejilerinbelirlendiğiaşamadır.Beşadımdanoluşmaktadır.Buadımlar,

•MevcutDurumAnalizi,•PaydaşAnalizi,•SorunAnalizi,•HedefAnalizi,•StratejiAnalizidir.


Diyarbakır; TÜİK nüfus verilerine göre 2010 yılı itibariyle 1.528.958 kişilik nüfusa sahiptir. Nüfusun % 75,65 gibi büyük bir bölümü il ve ilçe merkezle-rinde yaşarken geri kalan kısmı köylerde yaşamaktadır. DPT’nin 2003 yılın-

da yayınlamış olduğu İller ve İlçeler Bazında Gelişmişlik Göstergeleri Sıralaması’nda Diyarbakır -0,66993’lük gelişmişlik endeksiyle 63. sırada yer almaktadır. Gelişmişlik endeksinde geride yer almasına rağmen, Diyarbakır zengin tabii kaynaklara sahiptir. Özellikle büyük bir mermer madeni potansiyeline sahip olan il, Türkiye’de çıkan blok mermerin % 7,5’ini üretmektedir. Türkiye’de çıkan 5 milyar metreküp toplam mermer rezervinin dünya rezervlerinin %40’ına denk geldiği düşünülürse, Diyarbakır’da çıkan mermerin dünya rezervlerinin % 3’ü olduğu ortaya çıkar.

Doğal taşlar sınıfına giren mermer yüzyıllardan beri insanın yaşadığı alanlarda, sa-natsal amaçlarla ve yapısı itibariyle sağlam olması sebepleriyle kullanılmıştır. 1980’li yıllardan itibaren ülkemizde ivme kazanan mermer sektörü, sürekli bir gelişim için-dedir. Dünyada ve Türkiye’de mermer kullanımına artan talep, sektörü cazip bir ya-tırım alanı kılmaktadır. Önceleri estetik ve dayanıklılığı sebebiyle sanatsal alanlarda kullanılan mermerin bugünkü başlıca kullanım alanları, inşaat sektörü, dekorasyon, heykelcilik, süs eşyalarının yapımı ve mezarcılıktır. Bloktan üretilen plakalar ve diğer boyutlu ürünler, binaların iç ve dış kaplamasında, taban döşemesinde, merdiven ba-samaklarında, şömine, mutfak ve banyolarda, taşıyıcı sütunlarda kullanılmaktadır.

3.1.1. Mevcut Durum AnaliziProjeninniteliklereuyguntasarlanabilmesi içinbölgenin, işletmeninyada

probleminkapsamlışekildetanımlanması,ihtiyaçvesorunanalizininyapılma-sıdır.Mevcutdurumanaliziiçiniyibirliteratürçalışması,projealanınıncoğrafiyapısı,iklimselözellikleri,sektörelanalizi,çevreselproblemlerveriskleriletemelaltyapısınailişkindeğerlendirmeleryapılır.

Ayrıca,projekonusununhangialanayönelikolduğuvebualanaaitistatistikîveriler,hükümetpolitikalarıvebölgeselkalkınmaprogramları,alanaaitsosyalvekültürelgöstergelerileekonomikgöstergelersunulabilir.Projeninkısavadedeuy-gulamasınınaciliyetarzettiğiveuygulamanıngerekliliğianlatılırkeniyibirmevcutdurumanalizininyapılmışolmasıgerekmektedir.MevcutDurumAnaliziyapılırkentemel varsayımlara dayanan genel değerlendirmelere yer verilmemeli, objektifdoğrulanabilirgüvenlikaynaklardaneldeedilenverilersunulmalıdır.MevcutDu-

rumAnaliziiçinGüçlüveZayıfyönlerin,FırsatveTehditlerin(SWOT)analizitekniğininkullanılmasıenyaygınyöntemolarakbilinmektedir.

24

No Ülkeler Üretim Miktarları (Ton) No Ülkeler Üretim Miktarları (Ton)1 Çin 11.000.000 4 Hindistan 4.500.000

2 İtalya 8.700.000 5 Brezilya 2.000.000

3 İspanya 4.000.000 6 Kore 2.000.000

7 Türkiye 2.000.000

Kaynak: TMMOB Maden Mühendisleri Odası, Mermer Raporu, 2009

İşsizliğin yoğun, sanayileşmenin düşük olduğu Diyarbakır’da üretim yapan işletme-miz emek yoğun sektörler arasında yer alan mermer üretimini gerçekleştirmektedir. Makine adedi, üretim teknolojisi ve çalışan sayısı bakımından kapasitesi yetersiz, ku-rumsal kültür ve pazarlama teknikleri açısından geleneksel olan işletmemizde bu projeyle sorunların giderilmesi, kapasitenin artırılması, kurum ve pazarlama kültürü-nün geliştirilmesi ve böylelikle ihtiyaçların karşılanması hedeflenmektedir.

3.1.2. Paydaş Analizi Analizaşamasınınikinciadımıolanpaydaşanalizigeneldesorunanalizinepa-

ralelyapılır.Projesonuçlarındanolumluyadaolumsuzetkilenebilecekvebelirtilensorununçözümünekatkısağlayacakherhangibirkişi,insantopluluğu,kurumveyaişletme(faydalanıcılar,rekabetedenler…)paydaşolaraknitelendirilir.Paydaşanalizin-detemelproblemingenelçerçevesigözönündebulundurularak,projeüzerindeilgilitümgruplartanımlanır,paydaşlarınprojeyleilgililikleri,rolleri,kapasitelerivegüçleriaçıklanır.Projekonusuyladoğrudanilgili,sonuçlarındanolumluetkilenecekolanbi-rincilpaydaşlar;hedefgruplarvenihaifaydalanıcılar,olumsuzetkilenecekolanbirincilpaydaşlariserakiplerdir.İkincilpaydaşlariseprojeyiuygulayan,uygulanmasınıdes-tekleyenveprojeyefonsağlayankişivekurumlardır.

Hedef gruplar,projeninamaçlarıçerçevesinde,projedendoğrudanveolumluolaraketkilenecekgruplar/kuruluşlardır.

Nihai Yararlanıcılar,projedenuzunvadede,genişanlamdatoplumsalveyasek-törelboyutlardayararsağlayacakolanlardır.


Projenin Amacı:

İşletmenin üretim ve kurumsal kapasitesinin artırılması suretiyle yeni müşteri grup-larının kazanılması, ihracat miktarının artırılması ve istihdamın sağlanması ile eko-nomik gelişmeye katkı sağlamak

Hedef Grup 1: İşletmemiz; üretim, yönetim, pazarlama ve finansman bileşenleri doğrultusunda bütüncül bir iş planı geliştirerek işletmedeki sorunlarını giderip proje-den doğrudan fayda sağlayacaktır.

Hedef Grup 2: Proje kapsamında gerçekleştirilecek faaliyetlerle teknik ve mali yön-den güçlenen işletmemizde çalışacak olan mevcut 100 (yüz) çalışan, projenin faali-yetlerinden doğrudan olumlu etkilenecektir.

Hedef Grup 3: İşletmenin artan üretim kapasitesiyle 10 (on) yeni istihdam sağlana-cak. Kurumsal ve mali yönden güçlü bir işletmede çalışma imkânı elde edecek kişiler, sürdürülebilir ekonomik gelir elde edebilecektir.

Hedef Grup 4: İşletmenin ağırlıklı müşterileri inşaat yüklenicileri, dekorasyon, hey-kelcilik ve süs eşyaları üreticileri ile mezarcılık işletmeleridir. Mevcut müşteriler; girdi teminini nitelikli biçimde, uygun maliyetlerle kurumsal bir işletmeden temin etme imkânına sahip olacaktır.

DiğerPaydaşlar

İkincilPaydaşlar

BirincilPaydaşlar

FonSağlayanKuru-luş,STK’lar,Bölgedefaaliyet gösteren ResmiKuruluşlarvb.

Hedef Gruplar,NihaiFaydalanıcılar,Rakiplervb.

26

Nihai Yararlanıcılar 1: İşletmenin makine kapasitesinin %25 oranında artmasıyla proje uygulama süresince müşteri sayısının % 20 oranında artması hedeflenmekte-dir. Girdi temini ihtiyacı karşılanan müşteriler, işletmemizin artan üretim, yönetim ve finansman kapasitesinden dolaylı olarak etkilenecektir.

Nihai Yararlanıcılar 2: Mermer ocağı sahipleri ve hammadde üreticileri işletmenin kapasitesinin artışı sonucunda daha fazla hammadde satacağı için, projeden dolaylı olarak olumlu etkileneceklerdir.

Nihai Yararlanıcılar 3: Gelir düzeyi artan, sürdürülebilir bir gelir elde etme imkânı kazanan çalışanlar, ailelerinin ekonomik ve sosyal ihtiyaçlarını daha kolay karşıla-yabilecektir. Mevcut çalışanların (100 kişi) ve yeni istihdam edilecek çalışanların (10 kişi) ortalama dörder kişilik hane halkı büyüklüğüyle toplam 440 kişilik aile bireyine fayda sağlayacağı tahmin edilmektedir.

Nihai Yararlanıcılar 4: Diyarbakır’ın toplam nüfusu 1.528.958 kişidir. İşletmemi-zin ihracattan elde edeceği gelir bölge ve ülke ekonomisine katkı sağlayacaktır. Kişi başına düşen gelir düzeyi düşük bölge halkı, bölgeye giren ekonomik kaynaktan dolaylı olarak etkilenecektir.

Nihai Yararlanıcılar 5: Türkiye’de toplam 564 (beş yüz altmış dört) mermer iş-letmesi vardır. Bunlardan 27’si Diyarbakır’da, 1’i Şanlıurfa’da olmak üzere TRC2 Bölgesi’nde faaliyet gösteren kayıtlı mermer işletmesi sayısı 28’dir. Sektördeki yatı-rım miktarının ve rekabet düzeyinin artmasıyla kurumsal kapasitelerini artırmaya ihtiyaç duyacak işletmeler, işletmemizin sektördeki büyümesini kendilerine örnek alacak ve kendileri için modelleyeceklerdir.

Nihai Yararlanıcılar 6: Projenin uygulanmasıyla elde edilecek gelir ve kar işletme-miz ortaklarının öz kaynaklarını arttıracak, uzun vadede yeni yatırımların yapılma-sına olanak sağlayacak ve mevcut yatırım ortamının gelişmesine katkı sağlayacaktır.

Paydaş analizi ile birlikte öncelikli grupların ihtiyaç ve hedeflerini karşılamayayönelikuygunkaynaklarhedeflenecek,paydaşlarınprojeyisahiplenmesivekatılımsağlamayauygunyönetimvekoordinasyondüzenlemelerininyapılmasısağlanacak,proje kapsamındapaydaşların çatışan çıkarlarınıngözönündebulundurulmasınakatkısağlanacaktır.Paydaşanaliziyapılırkenkullanılabilecekmatrislerdenbirisi“Pay-daşDeğerlendirmeMatrisi”dir.Bumatrisdoldurulduğunda,paydaşlarınprojeyleilgilidurumlarıözetolarakgösterilebilir.


3.1.3. Sorun AnaliziSorunanalizimevcutdurumunolumsuzyönlerini tanımlarve tanımlanan

problemlerarasında“sebepvesonuç”ilişkilerinioluşturur.Üçtemeladımdaşe-killenir.

►Önceprojeninanakonusuvetemelçerçevesitanımlanır.

►Hedefgruplarınvefaydalanıcılarınkarşılaştıklarıtemelproblemlertanım-lanırveanalizedilir.

►Sebepvesonuçilişkilerininaçıklanmasıveanalizineyöneliksorunağacıoluşturulur.

Temelsorunbirbirindenbağımsızolduğudüşünülenbirdenfazlasorununuzantısıdır.Sorunağacıoluşturmanınenidealyolusorununkatılımcıbirgrubunortakçalışmasıolarakelealınmasıdır.Paydaşlarınönceliğesahipolduğunudü-şündükleriproblemüzerindebeyinfırtınasıyapılır,önemseviyesiveengeneltanımlamayı içerensorunanasorunolarakbelirlenir.Anasorunanedenolandiğersorunlarsebep-sonuçhiyerarşisişeklindeanasorununaltındabelirtilirvesorunlarınbirbiriyleilgilibağlantılarıgösterilir.

28

So

run

Ağa

cı


Sorunağacımevcutolumsuzdurumunözetmetnidir.Sorunanalizinde temelproblemenedenolandurumlarınprojeuygulamasındaçözülebileceknitelikteol-masıvekarmaşıkolmamasıgerekmektedir.Ayrıca,altfaaliyetlerdentemelproblemedoğrudüzenlenecekneden-sonuçkurgusununiyiyapılandırılmasıgerekir.

Sorunanalizibirçokaçıdanprojeplanlamasınınenkritikaşamasıdır,çünküsonra-kiaşamalardayapılacakanalizvekararlarayönverir.

3.1.3. Hedef AnaliziSorunanalizindebelirtilenproblemlerinçözümüneyönelikçalışmalarınyapılması

veistenenhedefleringerçekleştirilmesiiçinpotansiyelçözümlerinanalizedilmesi-dir.Hedefanaliziaşamasındapaydaşlarlagörüşülmeli,önceliklerbelirlenmeli,eldeedilecekhedefleringerçekçiliğiveulaşılabilirliğideğerlendirilmeli,istenilenhedeflereulaştıracakilavearaçlardatanımlanmalıdır.

HedefAnalizisüreciüçadımdaözetlenir.

►Sorunanalizindebelirtilenolumsuz ifadelergerçekçiçözümleredönüşecekşekildeyenidentanımlanır.

►Sorunanalizindebelirtilensebep-sonuçilişkisi,araç-amaçilişkisinedönüştürü-lecekşekildeyenibirhiyerarşikyapıoluşturulur.

►Belirtilenhedeflergözdengeçirilir,gerekliveuygungörüldüğütaktirdeyenihedeflereklenebilir,anahedefeuygunolmayan,gereksizveulaşılmasımümkünolmayanhedeflersilinir.SorunAğacındabulunanolumsuzifadeleristenilenveulaşılmasıhedeflenenolumludurumlaraçevrilir.

Şirketin ürünlerinin tanıtımına yönelik yazılı ve görsel araçların kullanılma-ması, ürünlerin ulusal ve uluslararası alanda tanıtımının yapılmamasına, bu durum kuruluşun yeterli derecede ihracat yapmamasına ve dolayısıyla

ihracat yapılan ülke sayısının ve üretilen ürün sayısının yetersiz olmasına sebep olmaktadır. Sonuç olarak Diyarbakır ve Şanlıurfa’nın sahip olduğu ekonomik po-tansiyel en iyi şekilde değerlendirilmemekte, bu da toplumda işsizliğin, yoksullu-ğun, gelir dağılımındaki adaletsizliğin artmasına neden olmaktadır.


H

edef

Ağa

cı

32

SorunAnalizindebelirtilenifadelerhedefanalizindeolumluhalegetirilir,hedefağacındaaşağıdanyukarıyadoğrufaaliyet-genelamaçkurgususağlanarakanaliztamamlanır.

3.1.4. Strateji AnaliziHedefanalizindetümprojehedeflerivealthedeflerfaaliyetlerebölünür.Temel

hedeflereulaşmakiçinçeşitliyöntemlersunulurveenuygunstratejiseçilir.Hertemelfaaliyetinaltındasonucaulaşmayısağlayacakyolveyöntemlersıralanmıştır.

Stratejiseçilirkenkaynaklarınuygunluğu,kurumunveyaözel işletmeninkapa-sitesi,projekonusununprojesahibininmisyonu,vizyonuvepolitikalarıylauyumu,bölgedeuygulanmaktaolanveuygulanacakprojeleriçintamamlayıcıniteliktaşıyıptaşımadığıgözönündebulundurulur.Uygunstratejiseçilirkenaşağıdakikontrollis-tesikullanılır;

►Seçilenstratejiistihdamınsağlanması,gelirdağılımındaadaletinsağlanması,yoksulluğunazaltılmasınayönelikfaaliyetlerekatkıdabulunuyormu?►Dezavantajlıgruplar(kadın,yaşlı,özürlülervb.)içinfaydasağlayacakmı?►Fayda-Maliyetanaliziolumlumu?►Maliyet-Etkinlikanaliziolumlumu?►Seçilenstratejibölgedekiekonomik,sosyalvepolitikhedeflerleuyumlumu?►Çevreseletkilergözönündebulundurulmuşmu?►Seçilenstratejininkurumsalkapasiteyekatkısıvarmı?►Seçilenstratejidevamedenprojeveprogramlarlabütünlüksağlıyormu?►Seçilenstratejiyleacilençözülmesigerekenbirproblemçözülüyormu?

Yeni teknolojiye sahip makine alımına bütçe ayrılması sonucu modern ve yüksek sayıda üretim yapabilecek makineler satın alınacak, böylelikle iş-letmenin üretim kapasitesi arttırılacaktır. Üretim kapasitesi artan işletme,

ihracat miktarını ürün ve ülke sayısı bakımından artırabilecek ve bu artış sonuç olarak Diyarbakır ve Şanlıurfa’nın ekonomik potansiyelini en iyi şekilde değer-lendirip işsizliğin, yoksulluğun ve gelir dağılımındaki eşitsizliğin azaltılmasına ve TRC2 Bölgesi’nin Türkiye’nin Ortadoğu’ya açılan kapısı haline gelmesine katkı sağlayacaktır.


Strateji Analizinde cevaplanması gereken sorular ise şunlardır:►Tümtanımlanmışproblemlerve/veyahedeflerelealınmalımıveyabirkısmımıseçilmeli?►Seçilenstratejininsağlayacağıfırsatlarnelerdir?►Faydanınsürdürülebilirliğinisağlayacakveistenensonuçlarataşıyacakmüda-halekombinasyonunedir?►Seçilenstratejiyleprojeninsürdürülebilirliğininsağlanmasıiçineniyiölçüdeyerelsahiplenmeolacakmı?►Enetkilimaliyetseçeneklerinelerdir?►Olumsuzçevreseletkilereniyişekildenasılhafifletilecekveengellenecektir?►Yoksulkimselerinvediğertanımlanmışdezavantajlıgruplarınihtiyaçlarınaenolumluetkiyisağlayacakstratejihangisidir?

34

St

rate

ji A

naliz

i


3.2. PLANLAMA AŞAMASIPlanlamaaşamasıanalizaşamasındabirarayagetirilentümverilerinoperasyonel

birprogramadönüştürüldüğüaşamadır.MantıksalÇerçeveMatrisiprojeamacınauygunfaaliyetvekaynakplanlamasıbuaşamadayerinegetirilir.

3.2.1. Mantıksal Çerçeve MatrisiMantıksalÇerçevemantığıkullanılarakbuaşamayakadaryapılananalizler,man-

tıksalçerçevematrisinioluşturmamızayardımcıolacaktır.Kavramkarmaşasıyaşan-mamasıiçinmantıksalçerçeveyaklaşımıilemantıksalçerçevematrisiarasındakifark-larıbilmekyararlıolacaktır.

MantıksalÇerçeveYaklaşımıprojedöngüsüyönetimindekullanılanbiryöntem-dir,buyöntemkullanılarakprojenintasarımı,yönetimivedeğerlendirilmesiyapılır,buyöntemleişlemlerindahakolay,şeffafvebelirginolmasısağlanır.

MantıksalÇerçeveMatrisi4(dört)satırve4(dört)sütundanoluşan16(onaltı)gözlü,projenintemelyapısınıözetleyenbirtablodur.Sütunbaşlıkları,

• Proje Mantığı, • Objektif Olarak Doğrulanabilir Başarı Göstergeleri, • Doğrulama Kaynakları,• Varsayımlardır.Mantıksal ÇerçeveMatrisi projenin hazırlanması, planlanması, geliştirilmesi ve

değerlendirilmesiileilgiliözetbilgilerimatrisformatındasunanbiraraçtır,buyönüy-leMantıksalÇerçeveMatrisidahaçokmantıksalçerçeveyaklaşımınınbirözetiolmaözelliğinesahiptir.

MantıksalÇerçeveMatrisihazırlanmadanönceyapmayıhedeflediğimizprojeileilgiliyeterlivegüvenilirverieldeedilmiş;mevcutdurum,paydaş,sorun,hedefvestratejianalizlerininyapılmışolmasıgerekmektedir.

36

Mantıksal Çerçeve Matrisi, ►Paydaşlarınprojeninresminigörmelerinivefikirlerininbütünleşmesinisağlar.►Durumanalizinin,hedefveamaçlarınsistematikleştirilmesinisağlar.►Faaliyetler-sonuçlar-özelamaçvegenelamaçarasındakihiyerarşikilişkiyi

kesin olarak ortaya koyar.►Amacanasıl-nezamanulaşılabileceğinigösterir.►Başarıgöstergelerinivedoğrulamakaynaklarınıbelirler.►Sorumluluklarıvekaynaklarıbelirler,bunlarlafaaliyetleriilişkilendirir.►Projenindurumanaliziveplanlamaylailgiliadımlarıbirarayatoplar,analizile

planlamaarasındaköprüvazifesigörür.►Projedekitümbilgiyiözolarakifadeeder,böyleceprojeninresminigörmemizi

sağlar.►Projeyeengelteşkiledebilecekriskleritanımlar,hatayapmaolasılığınıazaltır.

Güvenilirbilgileredayalı,detaylıanalizleryapıldıktansonraoluşturulanMantıksalÇerçeveMatrisiHibeBaşvuruDokümanınıhazırlamakiçingüvenilirbirtemeloluş-turur.

Birinci sütun – Proje MantığıProje Mantığını anlatır. Hazırlanan projenin, teklif çağırısı programının hedef,

amaçveönceliklerinenasılkatkıdabulunacağı,projeningerçekleştirmeyiamaçla-dığıdönüşümü,budönüşümiçineldeedilmesigerekensonuçlarıvebusonuçlarıyaratacakolanfaaliyetleribusütundayeralır.Busütunbiryönüyleprojeninhayatdöngüsününözetlendiğialandır.

İkinci sütun – Objektif Olarak Doğrulanabilir Başarı Göstergeleri

Projedebelirlediğimizamacayaklaşma,hedefeulaşma,beklenensonuçlarınger-çekleşmedurumlarınıölçebileceğimizverilerinnelerolacağınıgösterir.

Üçüncü sütun – Doğrulama Kaynaklarıİkinci sütundaki başarı göstergelerinin nasıl doğrulanacağı, bilgi kaynaklarının

neredensağlanacağıbelirtilir.


Dördüncü sütun - VarsayımlarBusütundaprojeninuygulanmasınaengelteşkiledebilecekfaktörlertanımlanır.

Burada“Birincisütundaoluşturduğumuzprojemantığınıngerçekleşmesiiçinprojekontrolüdışındakalanhangişartlarınvarolmasıgereklidir?”sorususorulur.

Mantıksal Çerçeve Matrisi Nasıl Doldurulur?MantıksalÇerçevenindoldurulmasında“eğer”–“ozaman”nedenselliğihakimdir.

Genel AmaçHedefağacınınenüstseviyesindebulunan,projeningerçekleşmesiylekatkıda

bulunabileceğiuzundönemlihedeftir.

Genel Amaç,

•Hibeprogramınınulaşmayıhedeflediğiamacahizmetetmelidir.

•Projeninnasılbirsorunaçözümüretmekistediğiniveçözümünhangiparçasınıüstlendiğinibelirlemeyeyönelikhazırlanmalıdır.

•Dahasoyutveuzunvadedegerçekleşmesiistenilenidealdurumdur,buneden-letekbirprojeylegenelamacaulaşılamaz;birprojeylegenelamacaulaşmayakatkıdabulunulur.

•Genelamaçyazılırkencümleninfiiline“-mek,-mak”eklerigetirilerekyazılmasıuygundur.

Mantıksalçerçeveninilksütunuolanprojemantığınıoluştururkenaşağıdanyukarıyadoğruaraç-amaçman-tığıkullanılır.Bumantıkaşağıdakigibiifadeedilebilir.

EğerÖnKoşullarsağlanırveuygunAraç/Kaynaklarteminedilirse,OZAMANFaaliyetleryapılabilir;

EğerFaaliyetleryapılırsa,OZAMANBeklenenSo-nuçlareldeedilir;

Eğer Beklenen Sonuçlar elde edilirse, O ZAMANÖzelAmacaulaşılır;

EğerÖzelAmacaulaşılırsa,OZAMANGenelAmacakatkısağlanmışolacaktır.

38

Özel AmaçProjekapsamındayürütülenfaaliyetlerileeldeedilensonuçlarabağlıolarakula-

şılmakistenentemelamaçtır.Genelamacagöredahaaçıktanımlanmışbirhedefolmalıdır.

Özel Amaç,

•Özelamaç,projegerçekleştiğindegenelamacakatkısağlayacakşekildetasar-lanmalıdır.

•Genelamacagörenetveprojesüresindeulaşılabilirbirhedefolmalıdır.

•Projeningerçekleştirilmesiyleerişilecekolandurumunvehedefkitleüzerindekifay-dalarınetkilerininprojebittiktensonradasürmesibeklenir(sürdürülebilirolmalı).

•Özelamaçyazılırkencümleninfiiline“-mek,-mak”getirilebileceğigibi“-mesi,-ması”ekleridegetirilebilir.

GenelamacınHibeProgramınınamacınahizmetetmesigerektiğinibelirt-miştik,buözellikgözönünealındığındaprojeningenelamacıbelirlenirkenHibeProgramınıntemelamaçveönceliklerigözönündebulundurulmalıdır.

Genel Amaç

Diyarbakır ve Şanlıurfa’nın ekonomik potansiyelini en iyi şekilde değer-lendirip işsizliğin, yoksulluğun ve gelir dağılımındaki eşitsizliğin azaltılarak TRC2 Bölgesi’nin Türkiye’nin Ortadoğu’ya açılan kapısı haline gelmesine katkı sağlamaktır.

Özel Amaç

İşletmenin üretim ve kurumsal kapasitesinin artırılması suretiyle yeni müşteri gruplarının kazanılması, ihracat miktarının artırılması ve istihda-mın sağlanması ile ekonomik gelişmeye katkı sağlamak.


Projedeyazdığımızherbeklenensonucuneldeedilmesineyönelikenazbirfaaliyetinbulunmasıgerekir.

• Yeni makine alımları ile işletmenin üretim kapasitesi artırıldı.

• Yeni personel alımı ile istihdam arttırıldı.

• İşletmenin kurumsal kapasitesi artırılarak işletme yöneticileri ve çalışan-larında kurum kültürü oluştu.

• Artan üretim kapasitesi ile yeni müşteri grupları kazanıldı.

• İhracat miktarı ürün ve ülke sayısı bakımından artırıldı.

Beklenen Sonuçlar/ÇıktılarProjeninözelamacınaulaşmasıiçinprojesüresinceyapacağımızfaaliyetlerso-

nucundaeldeedilenetkiler,hizmetlerveürünlerdir.Projedilinde“sonuç”ve“çıktı”kavramlarıbirbirindenfarklıdır.

Çıktılar faaliyetler sonucunda elde edilen somut ürün ve hizmetlerdir (Rapor,analizsonuçları,alınanmakinesayısı,istihdamedilenkişisayısıgibi...).Sonuçlariseçıktılarınetkisiilemeydanagelenbilinçoluşturma/artışı,farkındalıkyaratma,örnekoluşturmagibietkilerdir.

Beklenen Sonuçlar,•Projesüresiiçindeulaşılabilecekkısavadelihedeflerdir.•Faaliyetleringerçekleşmesiileeldeedilensonuçlardır.•Birdenfazlaolabilir.•Ölçülebilir,belirginveeldeedilebilirolmasıgerekir.•Projeninözelamacınaulaşmayısağlamalıdır.

40

FaaliyetlerProjeninamacınaulaşmasıveistenendönüşümüsağlamasıiçinihtiyaçduyduğu

sonuçlarıneldeedilmesineyönelikyapılmasıgerekenbütünişlerdir.•Herfaaliyetbeklenensonuçlardanenazbirineulaşmayayönelikolmalıdır.•Birsonucuneldeedilmesiiçinbirdençokfaaliyetyazılabilir.

Herfaaliyetbağlantılıolduğusonucunnumarasınareferansverecekşekildenumaralandırılmalıdır.

Beklenen Sonuçlar

1.Yeni makine alımları ile işletme-nin üretim kapasitesi artırıldı.

2. İhracat miktarı ürün ve ülke sa-yısı bakımından artırıldı.

Faaliyetler

1. Makinelerin temini ve kurulumu

2. Tanıtım faaliyetlerinin gerçek-leştirilmesi

Beklenen Sonuçlar1.SonuçA2.SonuçB

Faaliyetler1.1 Faaliyet w2.1 Faaliyet x2.2 Faaliyet y2.3 Faaliyet z


Risk Projeler,projeyöneticisininkontrolüdışındagerçekleşenolaylardanetkilenebilir.

Bazenbudışsalfaktörlerinprojeningidişatıüzerindeönemliolumluveyaolumsuzetkileriolabilir,yaniplanlananfaaliyetlerininyapılmasında,istenilenetkininyaratıl-masındaveprojeninamacınaulaşmasındabelirleyicibirroloynayabilirler.Buneden-ledışsalfaktörler,projetasarımıaşamasındadikkatealınmalıdır.

Riskler,ortayaçıkmasıdurumundaprojeyiolumsuzetkileyebilecekprojeyöneticisi-nindoğrudankontroledemeyeceğidışsalfaktörlerdir.Projeninbaşarısıüzerindeönemlietkileresahipolanriskler,projedetanımlanmalıdır.Projedetanımlananrisklerprojeuy-gulamaaşamasındagözönünealınarakfaaliyetlerinizlenmesineolanaksağlanmışolur.

Örnek verdiğimiz proje kapsamında gerçekleştirilen makine alımları yurt dışından gerçekleşiyor olsaydı ve henüz bu ithal edilecek makineler için ba-kanlıktan bir onay belgesi olmasaydı, Sanayi Bakanlığı’ndan özel bir izin

alınması örnek projemizin önkoşulu olurdu. Bizim ele aldığımız örnekte her-hangi bir önkoşul yoktur.

Ön Koşullar, Projenin Riskleri/VarsayımlarÖnkoşullar,faaliyetlerebaşlamadanöncesağlanmasıgerekenkoşullardır.Başka

birifadeyle,projefaaliyetlerininbaşlamasıiçingerekliolanyasalyükümlülükler,izinlerveyaöncedenhazırlanmasızorunluolanplanlar,aşılmasıgerekenivediengellerdir.

Fakatbazıprojelerinuygulanmasıiçinönkoşulunsağlanmasızorunludur.Örne-ğinçevreyeetkisiolabilecekbirprojedeÇevreEtkiDeğerlendirmeRaporunun(ÇED)alınmasıveyabirtarihivekültürelyapınınrestorasyonuiçingerekliKültürveTabiatVarlıklarınıKorumaKuruluizni.

ProjelerinHibeProgramısahibi(KalkınmaAjansı)tarafındanfinans-manıönkoşuldeğildir,ziraHibeProgramınınfinanseedilmemesidu-rumunda,projebaşvurusundadabulunulamaz.Önkoşulprogramçer-çevesindekiprojeninyapılabilmesiiçinprojesahibitarafındanöncedenhazıredilmesigerekenkoşuldur.Bütünprojelerinbaşlamasıiçinönkoşulgerekli olmayabilir.

42

Projederisklibulunanfaktörlerintespitiveolumsuzetkilerininazaltılmasıiçinriskanaliziyapılır.Riskanalizininsonucunagöreprojetasarımındadüzenlemeleryapıla-bilirveyaprojetasarımıtamamendeğiştirilebileceğigibibazıdurumlardaprojeninuygulanmasındanvazgeçilebilir.Riskanaliziyapılırkenriskönemderecesinitespitet-mekiçinolasılık-etkitablosundanyararlanılabilir.

Olasılık-Etki Tablosu ÖznelverilerledoldurulacakolanOlasılık-Etki tablosuhangi risklerindikkate

alınmasıgerektiğikonusundabizebilgiverir.Tablooluşturulurkenaşağıdakiadımlartakip edilmelidir.

1. Beşsütundanveyeterikadarsatırdanoluşanbirtablooluşturulur.

2. Birincisütununaprojeamacı,beklenensonuçlarvefaaliyetleryazılır.

3. İkincisütuna,birincisütundabulunan işleminaksamasınasebepolabilecekriskyazılır.

4. Riskingerçekleşmeolasılığını1 ile5(5:gerçekleşmeolasılığıdüşük,1:ger-çekleşmeolasılığıyüksek)arasındadeğerverilereküçüncüsütunaOlasılıkdeğeriolarakyazılır.

5. Riskingerçekleşmesidurumundaprojeyietkilemedüzeyi1ile5(5->etkiyüksek,1->etkidüşük)arasındapuanlanarakdördüncüsütunaEtkideğeriolarakyazılır.

6.ÜçüncüsütundakiOlasılıkiledördüncüsütundakiEtkideğeriçarpılarakeldeedilendeğer,sonuncusütundaRiskDeğeriolarakyazılır.

Amaç/Sonuç/Faaliyet Riskler Olasılık Etki Risk Değeri

Amaç Buamacaulaşmanınönündekiengellerburayayazılır. 3 4 12

1.Sonuç Buetkiyeetmeninönündekiengellerburayayazılır. 2 5 10



4.Sonuç Buetkiyeetmeninönündekiengellerburayayazılır. - - -

5.Sonuç Buetkiyeetmeninönündekiengellerburayayazılır. - - -

1.Faaliyet Bufaaliyetiyaşamanınönündekiengellerburayayazılır. - - -





Olasılık-Etki Tablosu


TamamenöznelverilerleoluşturulanOlasılık-Etkitablosu,yineöznelolarakbelir-lenecekbazıaralıklaragöreriskgruplarınaayrılır.

OlasılıkveEtkideğerlerini1ile5aralığındabelirlediğimiziçinRiskDeğerleride1 ile25aralığındaolacaktır.Budurumda(0-5)aralığındakiriskdeğerlerinidüşükrisk,(6-10)aralığındakideğerleriortarisk,11veüstüdeğerleriyüksekrisk olarak gruplayabiliriz.

Risklergruplaraayrıldıktansonrabulunanriskanalizalgoritmasınagöreriskleriprojeyedâhiledipetmeyeceğimizekararverebiliriz.

Risk Analiz Algoritması

OlasılıkveEtkideğerlerininaralıklarınınbelirlenmesivebunlarapuanlarınverilmesitamamenözneldir.Ayrıcadüşük,ortaveyüksekriskliolarakbelir-lediğimizaralıklardaözneldir,buaralıklarprojesahibininöngörüsünegöredeğişebilir.

44

VarsayımlarVarsayımlar,mantıksal çerçeveyedahil edilecek risk cümlelerininolumlu ifade

edilmesidir.Riskanalizalgoritmasınıuyguladığımızdaprojedendüşükseviyedekiveyüksekseviyedekiriskleriçıkarmışolacağız.Mantıksalçerçeveprojeninnasılgerçek-leşeceğinedairolumlusenaryoyuözetler,bunedenleolumsuzlukifadeedenriskleriolumlucümleolanvarsayımlaradönüştürmemizgerekir.

Varsayımların Oluşturulması

1. Projefaaliyetlerinebaşlanabilmesiiçingerekliönkoşullarıbelirlenmesi,2. Heraşamaiçinrisklerinbelirlenmesi,3.Risklerin,riskanalizalgoritmasınagörebelirlenmesi,4. Burisklerinolumluifadelereçevrilmesi(varsayımadönüştürülmesi),5.Gereklivarsayımlarınmantıksalçerçevematrisineyerleştirilmesi.

MantıksalÇerçeveMatrisinde“Faaliyetler”,“BeklenenSonuçlar”ve“ÖzelProjeAmacı”karşısınavarsayımlaryazılır.“GenelProjeAmacı”karşısınavarsayımyazılmaz.GenelProjeAmacıHibeProgramınınönceliklerindendirvebuönceliğingerçekleş-mesiriskini,HibeProgramınıaçankuruluş,örneğinKalkınmaAjansı,öncedenanalizedip,kendiriskanalizindebelirtir.

Beklenen Sonuçlar

1. Yeni makine alımları ile işletmenin üre-tim kapasitesi artırıldı.

2. Yeni personel alımı ile istihdam arttırıldı.

3. İşletmenin kurumsal kapasitesi artırılarak işletme yöneticileri ve çalışanlarında kurum kültürü oluştu.

4. Artan üretim kapasitesi ile yeni müşteri grupları kazanıldı.

5. İhracat miktarı ürün ve ülke sayısı bakı-mından artırıldı.

Varsayım

Hammadde tedariğinin planlanan şekilde yürü-mesi.

Ürünlerimize olan tale-bin devam etmesi.

Müşteri grubunun fuar-lara katılımının yeterli düzeyde olması.


Objektif Olarak Doğrulanabilir Başarı Göstergeleri (OODBG) Objektifolarakdoğrulanabilirbaşarıgöstergeleri,projedehedeflenenamaç,

sonuçveetkilerinölçülmesineolanaksağlar.

Mantıksalçerçeveninbirincisütunundabulunanprojemantığıileikincisütundabulunanobjektifolarakdoğrulanabilirbaşarıgöstergeleriarasındayataymantıkiliş-kisibulunmaktadır.Yanibirincisütundahedeflenenamaçveyasonucunbaşarıgös-tergesiikincisütunayazılmalıdır.

Objektif olarak doğrulanabilir başarı göstergeleri;

►Ulaşılabilirdüzeyde,tutarlıveölçülebilirolmalıdır,

►Hedefgrup,nitelik,nicelik,zamanvemekanhakkındabilgiiçermelidir,

►SMARTolmalıdır.

ObjektifOlarakDoğrulanabilirBaşarıGöstergeleri,genelamaç,özelamaçvebeklenensonuçların,etkivesonuçlarınıntarafsızolarakanalizedilmesineolanaksağlar.Performansölçümüsağlar,izlemevedeğerlendirmeiçinveriteşkileder.Hedeflerinulaşılabilirliğinikontroletmeyisağlar.

46

SMART:İngilizcedespecific,measurable,achievable,relevantvetimelysöz-cüklerininbaşharflerindebirarayagetirilmesiileoluşturulmuştur.S->SPECIFIC(Özgün):Başarıgöstergeleriölçülmesiistenenamaçvesonucuölçmelidir.M->MEASURABLE (Ölçülebilir):Başarıgöstergesiniteliksel veyanicelikselolarakölçülebilirolmasıgerekir.A->ACHIEVABLE(Gerçekleştirilebilir,Ulaşılabilir):Projeçerçevesindekullanı-lankaynaklarlagerçekleştirilebilirolmasıgerekir.R->RELEVANT(AmacaUygun):Amaçveyasonucauygunolmasıgerekir.T->TIMELY(Süreli):Başarıgöstergesiprojesüresiiçerisindeölçülebilirolma-lıdır.

Beklenen Sonuçlar Başarı Göstergeleri

İki yıl içerisinde Bölge’de istihdam oranında 0,001’lik, sektör üretiminde 0,05’lik, ihracat miktarında 0,006’lık artış sağlanarak bölgenin kalkınmasına katkı sağlandı.

İki yıl içerisinde üretim kapasitesinin %20 artırılması ve ihracat miktarının % 32 artırılması ile bölgenin ekonomik gelişmesine katkı sağlandı. İşletmenin kurumsal kapasitesinin arttırılması ile çalışanların ve müşterilerin memnuniyeti %50 oranında arttı.

1. Alınan makinelerle birlikte makine sayısı 11’den 15’e, ürün çeşidi ise 4’ten 6’ya çıktı.2. İşletmenin üretim kapasitesi tüm ürünlerde or-talama % 20 oranında arttı.3. 100 olan mevcut çalışan sayısı projenin uygu-lanması ile birlikte 110 kişiye yükseldi.4. İşletme yöneticileri ve çalışanlarına yönelik 48 saatlik kurumsallaşma eğitimi verildi.5. Bir yıl içerisinde müşteri sayısı % 10 oranında arttı.6. İşletmenin ihracat miktarında %32 artış sağlan-dı ve ihracat yaptığı ülke sayısı 13’ten 17’ye çıktı.

Genel Amaç

Özel Amaç

Beklenen Sonuçları


FaaliyetlerinObjektifOlarakDoğrulanabilirBaşarıGöstergeleri,onlariçinkulla-nılan“Araçlardır”.Buaraçlarmakine,teçhizatolabileceğigibi,insankaynağı,eğitimdeolabilir.MantıksalÇerçeveMatrisinebuveriler,detaylıfaaliyetçalışmasıyapılıp,faaliyetleriçingerekliaraçlarbelirlendiktensonradoldurulur.

Doğrulama Kaynakları ve AraçlarıDoğrulamakaynaklarında,objektifolarakdoğrulanabilirbaşarıgöstergelerinde

gerçekleşeceğisöylenenbilgininhangiaraçlariledoğrulanabileceğibelirtilir.Doğ-rulamakaynaklarıprojenindeğerlendirilmesinedekaynakteşkileder,bunedenleprojeninbelgelenmesininbirparçasıdır.

Bazenseçilendoğrulamakaynağıekfaaliyetve/veyamaliyetgerektirebilir.Ör-neğinanketçalışmaları,dışdenetim,çalıştaylargibi...Böyledurumlardaprojefaali-yetleribelirlenirkendoğrulamakaynağıiçindealtfaaliyeteklenmelivebütçeyedeihtiyaçduyulanmaliyetyazılmalıdır.

Doğrulama Kaynakları ve Araçları;

►Objektifolarakdoğrulanabilirbaşarıgöstergesinidoğrulayabileceknitelikteol-malıdır.

►Doğrulamakaynağınınhangikaynaklar/nasıl,kimvenezaman/nesıklıklaso-rularınacevapvereceknitelikteolmalıdır.

◘Gerekli bilgi nasıl toplanacak? / Gerekli bilgi için hangi kaynaklar kullanılacak?

●İşletmekapasiteraporları,faturalar,anketler,araştırmaraporları,istatistikler,ça-lıştayraporlarıvs.

◘Bilgiyi kim toplayacak?

●Projeekibi,anketörler,bağımsızdışdenetçilervs.

◘ Bilgi ne zaman/hangi sıklıkla toplanmalı?

●Projesonunda,aylık,3(üç)aylık,yıllıkgibi...

►Doğrulamakaynakları,uygunbirzamanveparakaynağıilegerçekleştirilebilirolmalıdır.Genelde;idariraporlar,yönetimraporları,mevcutistatistikibilgilerveyauyarlanmışmevcutistatistikibilgiler,maliyetivekarmaşıklığıdüşükdoğrulamakaynaklarındandır.Faydalanıcılarlagörüşmelerveyaözelanketlerhemdahamali-yetli,hemdedahakarmaşıktır.Doğalolarakdoğrulamakaynaklarıolarakmaliyetivekarmaşıklığıdüşükkaynaklartercihedilecektir.

48

Faaliyetlerin“DoğrulamaKaynakları”bunlariçinharcananbütçedir.Araçlarınkar-şısına,oaraçlarınbütçedekideğerleriyazılır.Bubölümdebütçeçalışmasıbittiktensonra doldurulur.

3.2.2. Faaliyet ve Zaman Planlaması Faaliyet,projeninamaçlarınaulaşmakiçingerekliolansonuçlarıeldeetmeyeyö-

nelikyapılmasıgerekenişveişlemlerdir.Faaliyetlerprojeninamacıveyaçıktısıdeğil-dir.Faaliyetlersonucundaeldeedilençıktılar(etki,ürün,hizmet)ileprojedeamaçla-nandönüşümveetkigerçekleştirilmeyeçalışılır.Yaniyapılanfaaliyetlersonucunda

Doğrulama Kaynakları

DPT Verileri, TUİK Verileri,

İŞKUR, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri verileri

Kapasite Raporu, İşletme-nin Faaliyet Raporu, Proje Nihai Raporu, Personel ve Müşteri Memnuniyeti An-keti

İşletme Bilançosu, Kapa-site Raporu, SGK Hizmet Döküm Belgesi, Eğitim Hizmeti Alım Sözleşmesi, Eğitim Notları, Gelir Tab-losu, Proje Nihai Raporu, Faturalar, Gümrük Kayıt-ları

Proje MantığıGenel Amaç: Diyarbakır ve Şanlıurfa’nın ekonomik potan-siyelini en iyi şekilde değerlendirip işsizliğin, yoksulluğun ve gelir dağılımındaki eşitsizli-ğin azaltılarak TRC2 Bölgesi’nin Türkiye’nin Ortadoğu’ya açılan kapısı haline gelmesine katkı sağlamaktır.

Özel Amaç:

İşletmenin üretim ve kurumsal kapasitesinin artırılması suretiyle yeni müşteri gruplarının kazanılması, ihracat miktarının artırılması ve istihdamın sağlanması ile ekonomik gelişme-ye katkı sağlamak.

Beklenen Sonuçlar:1. Yeni makine alımları ile işletmenin üretim kapasitesi artırıldı.2. Yeni personel alımı ile istihdam arttırıldı.3. İşletmenin kurumsal kapasitesi artırılarak işletme yöneticileri ve çalışanlarında kurum kültürü oluştu.4. Artan üretim kapasitesi ile yeni müşteri grupları kazanıldı.5. İhracat miktarı ürün ve ülke sayısı bakımın-dan artırıldı.


Faaliyet planlaması nedir? Projeninuygulanmasıiçinihtiyaçduyulanfaaliyetlerinplanlanmasıdır.Planla-

mayapılırkenfaaliyetlerinsırası,birbiriyleolanilişkilerivefaaliyetlerigerçekleştirecekekip belirlenir.

Faaliyet Planlaması,

►Faaliyetlerindahanetşekildebelirlenmesinevedahaiyiorganizeedilmesineyardımcıolur.

►Faaliyetlereyöneliksorumlulukatama,kaynakplanlama,projeyiizlemevede-ğerlendirmekonusundaprojeyöneticisineyardımcıolur.

►Projeamacınayönelikfaaliyetleripaydaşlarlabirliktekontroledebilmeolanağısağlar.

İş (Faaliyet) Döküm Ağacı

Projedeistenenetkivedönüşümünsağlanmasıiçinbelirlenenfaaliyetlerinbelirlibirhiyerarşiyegöredüzenlenmesiişlemidir.Buhiyerarşioluşturulurkenönceyapıla-

eldeedilensonuçlar ileprojeninamacınaulaşılır,böyleceprojeningenelamacınahizmetedilir.

50

cakanafaaliyetlerbelirlenir,dahasonrabuanafaaliyetlerinuygulamadakidetayları-nainerekaltfaaliyetlerbelirlenir.Altfaaliyetleroluşturuldukçaağaçköklerininyapısı-nabenzerbirşekiloluştuğuiçinbuyapıyaiş (faaliyet) döküm ağacı denir.

İşdökümağacındaaltfaaliyetlerbelirlenirken,dikkatedilmesigerekenhususbudetaylandırmanınnekadarolacağıdır.Altfaaliyetlerinfazladetaylandırılmasıveyayeterincedetaylandırılmamasıdurumundaprojeninsüresinintespitinde,faaliyetlerinsağlıklışekildeyürütülmesinde,ihtiyaçduyulankaynakvebütçeninbelirlenmesindehatalaroluşabilir.

Faaliyet Döküm Ağacı


Faaliyet-Zaman Planlaması Belirlenenfaaliyetlerinyapılmaönceliklerini,başlama-bitiştarihlerinivebirbiriy-

leolanilişkileriniortayakoymakiçinyapılanplanlamayadenir.

Faaliyet-ZamanplanlamasıyapılırkenGANTTşemasıdenilenfaaliyet-süreilişki-siningrafikselgösterimiolanyapıdanfaydalanılır.

GANTT Şeması

Faaliyet-zamanplanlamasıyapılırken,faaliyetlerinbaşlama-bitiştarihleri,han-gifaaliyetlerinparalelyürütülmesihangilerininayrıyürütülmesigerektiğiniyansıtangrafikselgösterimdir.GANTTşemasındafaaliyetlerdikeyolaraksıralanırken,zamanyatay eksende gösterilir.

GANTT Şeması,

•Faaliyet-zamanilişkisinidahaanlaşılırbiryapıilegörselolarakortayakoyar.

•Projefaaliyetlerininpaydaşlarailetilmesindekolaylıksağlar.

•Projeizlemeaşamasındamevcutdurumuveilerlemelerigösterir.

Faaliyetler 1. Ay 2. Ay 3. Ay 4. Ay 5. Ay 6. Ay 7. Ay 8. Ay 9. Ay 10. Ay 11. Ay 12. Ay Sonuçlar11.11.1.11.1.21.1.31.222.12.1.12.1.22.22.2.12.2.2

Zaman

GANTT Şeması

52

Faaliyet – Zaman Planlamasının Ana Adımları:

1. Ana faaliyetlerin belirlenmesi.

2. Alt faaliyetlerin belirlenmesi.

3.Faaliyetlerinsıralanması.

4.Faaliyetlerinbaşlamavebitişsürelerininsaptanması.

5.Faaliyetlerin“paralelmi,artardamı”yürütüleceğininbelirlenmesi,

6. Faaliyetleri yürütecek ekibin belirlenmesi.

7. Faaliyetlerinzamanınınvefaaliyettensorumlubirimin/kişininGANTT şemasınaaktarılması.

ÇoğuzamanişdökümağacınınoluşturulmaesnasındaoluşansıralamanınaynısıGANTTşemasınaaktarılmayaçalışılır,oysabuişlemherzamandoğruolmayabilir.Bununyerineişdökümağacıtamamlandıktansonrafaaliyet-lerinbaşlama-bitişvearalarındakiilişkidurumunagöreşemayaaktarılmasıdahasağlıklıbirsonucaulaşmayısağlayacaktır.GANNTşemasınayansıtılanfaaliyetbirgündesürse,biraydasürse,biraylıksürekaralanır.


1. Proje ekibinin kurulması ve proje ofisinin oluşturulması.2. Makinelerin temini ve kurulumu.2.1. İhale dokümanın hazırlanması.2.2. İhalenin yapılması.2.3. Makinelerin alımı ve kurulumu.2.4. Test üretiminin gerçekleştirilmesi.3. Yeni personellerin alınması.3.1. Alınacak personelin niteliklerinin belirlenmesi.3.2. Personel alımı için ilana çıkılması.3.3. Başvuruların değerlendirilmesi ve mülakat yapılması.3.4. Uygun bulunan en iyi 10 adayın istihdam edilmesi.4. Kurumsallaşma Eğitimlerinin verilmesi.4.1. Eğitim ihtiyaç analizinin yapılması.4.1.1. Anket içeriğinin oluşturulması.4.1.2. Çalışanlara ve yöneticilere anketlerin uygulanması ve değerlendirilmesi.4.1.3. Verilecek eğitimlerin belirlenmesi.4.2. Eğitimlerin uygulanması.4.2.1. Eğitim verecek firmalardan teklif alınması ve tekliflerin değerlendirilmesi.4.2.2. Uygun firma ile sözleşme imzalanması.4.2.3. Eğitim müfredatının hazırlanması.4.2.4. Eğitimlerin verilmesi.5. Tanıtım faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi.5.1. Yazılı ve görsel araçların kullanılması.5.1.1. Broşür ve tanıtım CD’lerinin basımı ve dağıtımı.5.1.2. Malzeme etiketleri ve ofis tabelası.5.1.3. Ürün katalogunun oluşturulması.5.2. Basın yayın araçlarının kullanılması.5.2.1. Tanıtım Filminin Hazırlanması.5.3. Fuarcılık faaliyetleri.5.3.1. Ulusal ve Uluslararası mermercilik fuarına katılım.6. Nihai raporun hazırlanması.

Faaliyet Dökümü

54

5. Tanıtım Faaliyetlerinin Geçekleştirilmesi – GANNT Şemasına yansıması 3 Ay5.1 Yazılı ve görsel araçların kullanılması – 4 Hafta5.1.1 Broşür ve tanıtım CD’leri basımı ve dağıtımı – 4 haftaBroşür ve tanıtım CD’leri basılmadan önce, içeriklerin oluşturulması iki hafta, gra-

fiksel tasarım bir hafta, basım ve matbaa işleri yine bir hafta sürmektedir. Arka arkaya gerçekleştirilen adımlardan oluşan faaliyetin toplam süresi dört haftadır. Faaliyetin so-rumlusu Proje Koordinatörüdür.

5.1.2 Malzeme etiketleri ve ofis tabelası (1 hafta)Katalogların içerikleri oluşturulurken, bu faaliyete paralel olarak Malzeme Etiketleri

ve Ofis Tabelası da tasarlanır. Bu faaliyet toplam bir hafta sürer ve faaliyetin sorumlusu Proje Koordinatörüdür.

5.1.3 Ürün katalogunun oluşturulması (2 hafta)Broşür ve tanıtım CD’sinin geliştirilip basılırken ve Malzeme Etiketlerinin ve Ofis Tabe-

lasının tasarımına paralel olarak “Ürün Katalogu Oluşturma” faaliyeti yürütülür. Bu faa-liyetin süresi iki haftadır. Faaliyet sorumlusu: Proje Koordinatörü ve Dış Ticaret Uzmanıdır.

5.1.1; 5.1.2 ve 5.1.3 alt faaliyetlerinin hepsi paralel yürütüldüğü için 5.1 faaliyeti top-lam bir ay sürer.

5.2 Basın yayın araçlarının kullanılması – 3 hafta5.2.1 Tanıtım Filminin Hazırlanması - 3 haftaTanıtım filminin hazırlanması için pazarlama şirketlerinden bir hafta içersinde tek-

lif toplanıp uygun fiyat veren şirketle anlaşma yapıldıktan sonra iki hafta içersinde bir tanıtım filmi çekilir. Bu faaliyet, yazılı ve görsel araçların kullanılması faaliyetiyle (5.1) paralel yürütülür ve toplamda üç hafta sürer. Faaliyet sorumlusu Proje Koordinatörü ve Pazarlama Şirketidir.

5.3 Fuarcılık faaliyetleri – 5 hafta5.3.1 Ulusal ve Uluslararası mermercilik fuarına katılım - 5 haftaProje kapsamında bir tanesi Türkiye, bir tanesi yurtdışında olmak üzere iki fuara gi-

dilir. Her iki fuar da iki gün sürer. Fuarların gerçekleşme tarihi arasında bir ay vardır. Bu faaliyet 5.1 ve 5.2 numaralı faaliyetlerin hemen bitiminden sonraki ay gerçekleşmektedir dolayısıyla ardışık bir faaliyettir. Sonuçta 5.3 Faaliyeti, 5.1 ve 5.2 faaliyetinden sonra ger-çekleştirilir ve toplam 5 hafta içerisinde biter. Faaliyetin sorumluları: Proje Koordinatörü ve Dış Ticaret Uzmanıdır.

Detaylı Faaliyet Planlaması


Faaliyet Planlamasının detaylı yapılmasının en önemli avantajı, toplam proje süresinin hesaplanması dışında, gerçekçi maliyet ve araç tahmini yapabilmektir. Yukarıdaki örnekte olduğu gibi detaylandırılan faaliyetler kapsamında sadece öngörülen insan kaynağının hangi oranda kullanıl-dığı planlamaya dahil edilmez, aynı zamanda Seyahat, Ekipman, Makine Alımı, Hizmet Alımı, Broşür Basımı, Fuar Katılım Ücreti gibi diğer araçlar ve bunların maliyetleri de planlamaya dahil edilir. Böylece her faaliyetin detaylı maliyetlendirilmesi yapılır ve kullanılacak tüm araçlar ve bunların toplam maliyeti – yani bütçe – ortaya çıkar.

Faaliyet Planlaması temelli Maliyet ve Araçların Planlanması:

BütünanalizlerveplanlamaaşamasıtamamlandıktansonratümbaşlıklarMan-tıksalÇerçeveMatrisineyerleştirilir.MantıksalÇerçeveMatrisiprojeteklifininözetidir.Bunedenlematristebulunanifadelerileprojedeyeralanbilgileranlamlıbirbütünlükarz etmelidir.

Faaliyetler 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. Sorumlular

2. Makinelerin Temini & Kurulum

eti PK; Paz. .

DU

PK; DU

PK; DU 6. Nihai Raporlama

Tanıtım Faaliyetinin detaylı olarak GANNT Şemasına Yansıtılması:

PK = Proje KoordinatörüPaz. Şti. = Pazarlama ŞirketiDU = Dış ticaret Uzmanı

Faaliyetler1. ProjeEkibininKurulması2. Makinelerin Temini & Kurulum3.YeniPersonelAlımı4.KurumsallaşmaEğitimleri

5.TanıtımFaaliyeti

5.1YazılıveGörselAraçlarınHazırlığı

5.2BasınYayınAraçlarıKullanım5.3 FuarcılıkFaaliyetleri6. NihaiRaporlama

PK;Paz.Şti.DU

PK;DU

PK;Paz.Şti.

PK;DU

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. Sorumlular

56

Proj

e M

antığ

ıO

bjek

tif o

lara

k do

ğrul

anab

ilir

başa

rı gö

ster

gele

riD

oğru

lam

a ka

ynak

ları

ve a

raçl

arı

Vars

ıyam

lar

Gen

el A

maç

Projeninkatkıda

bulunacağıdahagenel

kapsamdakiamaçnedir?

Genelamaçlailgilikilit

göstergelernelerdir?

Bugöstergeleriçingereklibilgi

kaynaklarınelerdir?

Öze

l Am

aç(la

r)

Genelamacakatkıda

bulunmakiçinprojenin

gerçekleşeceğiözel

amaç(lar)nedir?

Projeninamacınınbaşarıldığı

hangigöstergelerden

anlaşılacaktır?

Projeamacınıngerçekleştiğinedair

göstergelerintespitiiçinhangibilgi

kaynaklarıkullanılacaktır?(mevcut

veyaprojeüretilerekolan)

Sözkonusuamacınbaşarılmasıiçin

yardımcınınsorumluluğudışında

olanhangifaktörvekoşulların

(dışsalkoşullar)sağlanması

gereklidir?Hangirisklerdikkate

alınmalıdır?

Bakl

enen

So

nuçl

ar

Projeamacınaulaşabilmesi

içingerekliolansonuçlar

(projeninsomutürünleri)

nelerdir?

Beklelenprojesonuçlarının

eldeedilipedilmediğihangi

göstergelerdenanlaşılacaktır?

Projesonuçlarınıneldeedildiğine

dairgöstergelerintespitiiçinhangi

bilgikaynaklarıkullanılacaktır?

Beklelensonuçlarınzamanında

eldeedilmesiiçin,hangidışsal

koşullarsağlanmalıdır?

Faal

iyet

ler

Beklenensonuçlarıelde

etmekiçinuygulanacak

faaliyetler(sonuçları

referansla)sırasıylahang-

ileridir?

Araçlar:

Bufaaliyetleriuygulamak

içingerekliaraçlarnelerdir?

Örneğin;personel,ekipm

an,

eğitim,etüt,malzeme,tesisgibi

Projedekiilerlemehakkındabilgi

kaynaklarınelerdir?

Maaliyetler:

Projemaliyetlerinelerdir?Nasıl

sınıflandırılmıştır?(Projebütçesi

dökümünde)

Projebaşlamasındanöncehangi

ön-koşullarınsağlanmasıgerek

-meketedir?Planlananfaaliyetlerin

uygulanabilmsiiçinyararlanıcının

doğrudankontrolüdışındahangi

koşullarınsağlanmasıgereklidir?

MAN

TIKS

AL Ç

ERÇE

VE


Projenin katkıda bulunacağı amaç nedir?

Genel Amaçla ilgili kilit göstergeler nelerdir?

Bu göstergeler için gerekli bilgi kaynakları nelerdir?

DiyarbakırveŞanlıurfa’nınekonomik potansiyelini en iyişekildedeğerlendiripişsizliğin,yoksulluğunvegelirdağılımındakieşitsizliğinazaltılarakTRC2Bölgesi'ninTürkiye’ninOrtadoğu’yaaçılankapısıhalinegelmesinekatkısağlamaktır.

İkiyıliçerisindeBölge’deistihdamoranında0,001’lik,sektör üretiminde 0,05’lik,ihracatmiktarında0,006’lıkartışsağlanarakbölgeninkalkınmasınakatkısağlandı.

►DPTverileri

►TUİKverileri

►İŞKURverileri

►SanayiveTicaretBakanlığıverileri

►GüneydoğuAnadoluİhracatçıBirlikleri(GAİB)verileri

Genel amaca katkıda bulunmak için projenin gerçekleştireceği özel amaç(lar) nedir?

Proje amacının başarıldığı hangi göstergelerden anlaşılacaktır?

Proje amacının gerçekleştirildiğine dair göstergelerin tespiti için hangi bilgi kaynakları kullanılacaktır? (mevcut veya proje ile üretilecek olan)

Söz konusu amacın başarılması için Yararlanıcının sorumluluğu dışında olan hangi faktör ve koşulların (dışsal koşullar) sağlanması gereklidir? Hangi riskler dik-kate alınmalıdır?

İşletmeninüretimvekurumsalkapasitesininartırılmasısureti-yleyenimüşterigruplarınınkazanılması,ihracatmiktarınınartırılmasıveistihdamınsağlanmasıileekonomikgelişmeyekatkısağlamak

İkiyıliçerisindeüretimkapasitesinin%20artırılmasıveihracatmiktarının%32artırılmasıilebölgeninekono-mikgelişmesinekatkısağlandı.İşletmeninkurumsalkapasites-ininarttırılmasıileçalışanlarınvemüşterilerinmemnuniyeti%50oranındaarttı.

►KapasiteRaporu

►İşletmeninFaaliyetRaporu

►ProjeNihaiRaporu

►PersonelveMüşteriMem-nuniyeti Anketi

►Ülkedemakroekonomikkoşullarınistikrarlıbiçimdedevam etmesi. ►İhraçedilenveedilmesiplanlanan ülkelerdeki ekono-mikvepolitikistikrarındevamediyorolması.►Sektörderekabetortamınınmevcut düzeyde devam etmesi.

Proje amacına ulaşılabilmesi için gerekli olan sonuçlar (projenin somut ürünleri) nelerdir?

Beklenen proje sonuçlarının elde edilip edilmediği hangi göstergelerden anlaşılacaktır?

Proje sonuçlarının elde edildiğine dair göstergelerin tespiti için hangi bilgi kaynakları kullanılacaktır?

Beklenen Sonuçların zamanında elde edilmesi için, hangi dışsal koşullar sağlanmalıdır?

1.Yenimakinealımlarıileişletmeninüretimkapasitesiartırıldı.

1. Alınanmakinelerlebirliktemakinesayısı11’den15’e,ürünçeşidiise4’ten6’yaçıktı.

İşletmeBilançosu Hammaddetedariğininplanla-nanşekildegerçekleşmesi.

2. Yenipersonelalımıileistihdamarttırıldı.

2. İşletmeninüretimkapasitesitümürünlerdeortalama%20oranındaarttı.

KapasiteRaporu Ürünlerimizeolantalebindevam etmesi.

3. İşletmeninkurumsalkapasitesiartırılarakişletmeyöneticileriveçalışanlarındakurumkültürüoluştu.

3.100olanmevcutçalışansayısıprojeninuygulanmasıilebirlikte110kişiyeyükseldi.

SGKHizmetDökümüMüşterigrubununfuarlarakatılımınınyeterlidüzeydeolması.

4. Artan üretim kapasitesi ile yenimüşterigruplarıkazanıldı.

4.İşletmeyöneticileriveçalışanlarınayönelik48saatlikkurumsallaşmaeğitimiverildi.

EğitimHizmetiAlımSözleşmesi,EğitimNotları

5. İhracatmiktarıürünveülkesayısıbakımındanartırıldı.

5. Biryıliçerisindemüşterisayısı%10oranındaarttı. Gelir Tablosu

6. İşletmeninihracatmiktarında%32artışsağlandıveihracatyaptığıülkesayısı13’ten17’yeçıktı.

ProjeNihaiRaporu,Faturalar,GümrükKayıtları

Proje MantığıObjektif Olarak

Doğrulanabilir Başarı Göstergeleri

Doğrulama Kaynakları ve Araçları Varsayımlar

Genel Amaç

Özel Amaç

Beklenen Sonuçlar

58




Beklenen sonuçları elde etmek için uygulanacak faali-yetler (sonuçları referansla) sırasıyla hangileridir?

Araçlar:

Bu faaliyetleri uygulamak için gerekli araçlar nelerdir? Örneğin; personel, ekipman, eğitim, etüt, malzeme, tesis gibi

Projedeki ilerleme hakkındaki bilgi kaynakları hangileridir? Maliyetler: Proje maliyetleri nelerdir? Nasıl sınıflandırılmıştır? (Proje bütçesi dökümünde)

Planlanan faaliyetlerin uygulanabilmesi için, yararlanıcının doğrudan kon-trolü dışında hangi koşulların sağlanması gereklidir?

1. Proje ekibinin kurulması ve proje ofisinin oluşturulması İnsan Kaynakları İnsanKaynakları:18.790,00 Tedarikçifirmalarıntaahhütler-

inizamanındagerçekleştirmesi.

2. Makinelerin Temini ve Kurulumu

Proje koordinatörü

8ay Seyahat:1.860,00

İstenennitelikleresahipadaylarınişbaşvurusundabulunması.

2.1. İhaledokümanınhazırlanması

Muhasebegörevlisi8ay

Fuarorganizasyonlarınınplanla-nantarihtegerçekleşmesi.

2.2. İhaleninyapılmasıDışticaretuzmanı8ay

2.3. Makinelerinalımıvekurulumu Ekipman ve Malzeme Ekipman ve Malzeme:

498.800,00

2.4. Test üretiminin gerçekleştirilmesi

Epoxy makinesi 1 adet

3.Yeni personellerin alınması Blokçevirmemakinesi1 adet YerelOfisMaliyetleri:0

3.1.Alınacakpersonelinniteliklerinin belirlenmesi

Dönerbeslemesehpası2 adet

3.2.Personelalımıiçinilanaçıkılması Diğer Maliyetler ve Hizmetler DiğerMaliyetler,Hizmetler:

8.560,00

3.3. Başvurularındeğerlendirilmesivemülakatyapılması

Tanıtımbroşürü250adet

3.4. Uygunbulunaneniyi10adayınistihdamedilmesi

Ürünkatalogu300adet

4. Kurumsallaşma Eğitimlerinin verilmesi

TanıtımCD’si500adet

4.1. Eğitimihtiyaçanalizininyapılması

Malzeme etiketi 4 adet

4.1.1. Anketiçeriğininoluşturulması

Ofistabelası1 adet

4.1.2. Çalışanlaraveyöneti-cilereanketlerinuygulanmasıvedeğerlendirilmesi

Diğer Diğer:19.500,00

4.1.3.Verilecekeğitimlerinbelirlenmesi

Kurumsallaşmaeğitimleri48saat

4.2.Eğitimlerinuygulanması Fuarkatılımhizmeti2 adet

4.2.1. Eğitimverecekfirmalardanteklifalınmasıvetekliflerindeğerlendirilmesi

ProjeninUygunDoğrudanMaliyetleri: 547.510,00

Faaliyetler


Beklenen sonuçları elde etmek için uygulanacak faali-yetler (sonuçları referansla) sırasıyla hangileridir?

Araçlar:

Bu faaliyetleri uygulamak için gerekli araçlar nelerdir? Örneğin; personel, ekipman, eğitim, etüt, malzeme, tesis gibi

Projedeki ilerleme hakkındaki bilgi kaynakları hangileridir? Maliyetler: Proje maliyetleri nelerdir? Nasıl sınıflandırılmıştır? (Proje bütçesi dökümünde)

Planlanan faaliyetlerin uygulanabilmesi için, yararlanıcının doğrudan kon-trolü dışında hangi koşulların sağlanması gereklidir?

1. Proje ekibinin kurulması ve proje ofisinin oluşturulması İnsan Kaynakları İnsanKaynakları:18.790,00 Tedarikçifirmalarıntaahhütler-

inizamanındagerçekleştirmesi.

2. Makinelerin Temini ve Kurulumu

Proje koordinatörü

8ay Seyahat:1.860,00

İstenennitelikleresahipadaylarınişbaşvurusundabulunması.

2.1. İhaledokümanınhazırlanması

Muhasebegörevlisi8ay

Fuarorganizasyonlarınınplanla-nantarihtegerçekleşmesi.

2.2. İhaleninyapılmasıDışticaretuzmanı8ay

2.3. Makinelerinalımıvekurulumu Ekipman ve Malzeme Ekipman ve Malzeme:

498.800,00

2.4. Test üretiminin gerçekleştirilmesi

Epoxy makinesi 1 adet

3.Yeni personellerin alınması Blokçevirmemakinesi1 adet YerelOfisMaliyetleri:0

3.1.Alınacakpersonelinniteliklerinin belirlenmesi

Dönerbeslemesehpası2 adet

3.2.Personelalımıiçinilanaçıkılması Diğer Maliyetler ve Hizmetler DiğerMaliyetler,Hizmetler:

8.560,00

3.3. Başvurularındeğerlendirilmesivemülakatyapılması

Tanıtımbroşürü250adet

3.4. Uygunbulunaneniyi10adayınistihdamedilmesi

Ürünkatalogu300adet

4. Kurumsallaşma Eğitimlerinin verilmesi

TanıtımCD’si500adet

4.1. Eğitimihtiyaçanalizininyapılması

Malzeme etiketi 4 adet

4.1.1. Anketiçeriğininoluşturulması

Ofistabelası1 adet

4.1.2. Çalışanlaraveyöneti-cilereanketlerinuygulanmasıvedeğerlendirilmesi

Diğer Diğer:19.500,00

4.1.3.Verilecekeğitimlerinbelirlenmesi

Kurumsallaşmaeğitimleri48saat

4.2.Eğitimlerinuygulanması Fuarkatılımhizmeti2 adet

4.2.1. Eğitimverecekfirmalardanteklifalınmasıvetekliflerindeğerlendirilmesi

ProjeninUygunDoğrudanMaliyetleri: 547.510,00

Mantıksal Çerçeve Çalışmasının Hibe Başvuru Formuna Yansıması

MantıksalÇerçeveninanalizveplanlamaçalışmasındaeldeedilenbulgularHibeBaşvuruFormununhazırlanmasındaönemlibiryertutar.

Proje Özeti kısmınadoldurulmasıgereken“projeninamaçları”,“beklenensonuç-lar”ve“temelfaaliyetler”mantıksalçerçevenin“projemantığı”kısmındakiverilerdenoluşur. “hedefgrup(lar)/müşteriler”ve“nihaiyararlanıcılar” iseanalizaşamasındapaydaşanalizindeortayaçıkanverilerledoldurulur.

Yine başvuru formunda “Amaçlar”kısmınaMantıksalÇerçevedegösterilenpro-jenin“genelamacı”ve“özelamacı”dahadetaylıanlatılarakentegreedilir.Bubölümdeözellikleanalizaşamasındatoplanan“mevcutdurumanalizindeki”verilerebaşvurulur.

4.2.2.Uygunfirmailesözleşmeimzalanması

4.2.3.Eğitimmüfredatınınhazırlanması İdariMaliyetler:5.475,10

4.2.4. Eğitimlerinverilmesi

5. Tanıtım faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi

Toplam Uygun Proje Maliyeti: 552.985,10

5.1. Yazılıvegörselaraçlarınkullanılması

5.1.1.BroşürvetanıtımCD’lerininbasımıvedağıtımı

5.1.2. Malzeme etiketleri ve ofistabelası

5.1.3.Ürünkatalogununoluşturulması

5.2. Basınyayınaraçlarınınkullanılması

5.2.1. Tanıtımfilmininhazırlanması

5.3.Fuarcılıkfaaliyetleri

5.3.1. UlusalveUluslararasımermercilikfuarınakatılım

6. Nihai raporun hazırlanması




Faaliyetler

60

Projenin gerekçelendirmesi bölümündeprojenin,programınhedefleriveön-celikleriileilgisikonuedilecektir,yaniözelhedefinnedengenelhedefe–başkabirdeyişleprogramönceliğinehizmetettiğidetaylışekildeanlatılacaktır.

Kapsanan bölgede belirlenen ihtiyaç ve sorunların tanımlanması yine mev-cut durum analizinden elde edilen verilerle doldurulabilir. Hedef grubun(ların) ve Nihai Yararlanıcıların tanımı ve tahmini sayılarıpaydaşanalizindekibulgularlacevaplanabilir.

Bu hedef grubun(ların) seçilme nedenleri ve bu grupların ihtiyaçlarının ve sorunlarının tanımlanması,sorunanalizininverileriylecevaplanabilecekbirsorudur.

Proje,hedefgrubun(ların)veNihaiYararlanıcılarınihtiyaçlarınanasılcevapvere-ceksorusununcevabıisehedefvestratejianalizindeortayaçıkantablonunbaşvuruformunayansımasıdır.

Faaliyetlerin ayrıntılı açıklanmasındaki temel veriler,mantıksalçerçevematri-sindeki faaliyetler bölümünden elde edilebilir.

Kullanılanyöntemdeyöneltilensorulardan,projetakibivedeğerlendirmeprose-dürleri,doğrulamakaynaklarındasözügeçenraporlardır.

Yineçeşitliaktörlerinprojedekirolünütarifedebilmekiçin,paydaşanalizindekibilgilereihtiyaçduyarız.

Projenin temel araçları,yapılanfaaliyetplanlamasındaortayaçıkanveman-tıksalçerçevedefaaliyetlerinkarşısınayazılan,objektifolarakdoğrulanabilirbaşarıgöstergelerindesözügeçenaraçlardır.

Proje Başvuru Dokümanının Beklenen Sonuçlar kısmındaki sorularının ce-vapları; yanihedefgruplarınproje sonundakidurumları,hemhedefanalizinden,hemdebeklenensonuçlarkısmındaneldeedilebilirler.

Projenin somut çıktılarıiseMantıksalÇerçevenin“BeklenenSonuçlar”kısmındasözügeçenbilgilerdir.

Buradaortayaçıkanşudurki,MantıksalÇerçeveÇalışmasıdetaylıvedoğrubirşekildeyapıldıktansonra,projedokümanınındoldurulmasıiçingereksinimduyulantüm bilgiler elde edilmektedir.

Projedokümanınınönemlibirbölümüde“Bütçe”kısmıdır.Bubölümüdoldur-makiçingerekensayılaravebaşlıklaradetaylıfaaliyetplanlamasıyapıldığındaulaşı-labilir.BütçeyidoldurmakiçinHibeBaşvuruFormundabelirtilengiderkalemlerigözönünealınırböylece“KaynakPlanlaması”yapılır.


KalkınmaAjanslarıveAvrupaBirliğiDışYardımlarProgramıiçinhazırlanacakprojetekliflerindekullanılacakbütçeformatıHarcamaTipibütçedir.

Sonyıllardafonsağlayıcıkuruluşlartarafındansağlanandesteklerprojemaliyet-lerininbellibiroranışeklindeverilmektedir.Fonsağlayıcıkuruluşprojemaliyetlerinbirkısmınınbaşvurusahibiveortaklarıtarafındanyerinegetirilmesininprojeninso-nuçlarınaulaşmasındaverisklerinbertarafedilmesindeprojeyekatkısağlayacağınıöngörmektedir.Bunedenleaçılanhibeprogramlarındabaşvurusahiplerinindeeşfinansmankatkısınınsunulmasıgerektiğiuygungörülmüştür.

3.2.3. Kaynak PlanlamasıProjehazırlıksürecininplanlamasafhasındaprojenintemelfaaliyetleriningerçek-

leştirilmesivesonuçlarınıneldeedilmesiiçinkaynakplanlamasınınyapılmasıgerekir.Kaynakplanlamasındankastedilenprojebütçesininprojefaaliyetlerineuygunolarakhazırlanmasıdır.Bunedenleprojebütçesi,projeninfaaliyetdönemiiçin,projeninge-nelveözelamaçlarıileprojesahibininpolitikalarınauygunolarakhazırlanan,proje-ningelecekdönemfaaliyetlerinivesonuçlarınıparasalvesayısalolarakifadeedenraporlarolaraktanımlanabilir.Projebütçesininhazırlanması,uygulamadaöngörül-meyenmaliyetlerinortayaçıkmasınıengelleyecek,projesonuçlarınındahaverimlivesağlıklıolmasınakatkısağlayacaktır.Projebütçesihazırlanırkengelirvegidertahmin-lerininprojefaaliyetleriyleuyumluolmasıönemlidir.

Projebütçesininbütçeilkeveesaslarınagörehazırlanmasıgerekir.Builkelerhe-sapvermesorumluluğu,doğruluk,tasarrufilkesivebütçedenkliğivb.esaslardır.Pro-jebütçelerininhazırlanmasındagenelolarakikitürbütçeesasalınmaktadır.BunlarHarcamaveFaaliyettipibütçetürleridir.Bütçehazırlanırken; ileriyedönüktahminesasınagörepiyasakoşullarıvefiyatlarınıngözönündebulundurularakdüzenlen-mesinevebaşvurusahibininmevcutdurumunun(maliyapısı,üretimkapasitesi,pa-zarlamakanalları)gözönündebulundurulmasınadikkatedilmelidir.

62

KalkınmaAjanslarıveAvrupaBirliği’nehazırlanacakprojelerde,•Bütçe,BaşvuruFormu’nunekiolanstandartformata(EK-BBütçe)bağlıkalınarakhazırlanmalıdır(Gerekçeliaçıklamalarıdaiçerecekşekilde).•Bütçedesadeceuygunmaliyetleryeralmalıdır.•Projebütçesivedestektutarıbağlamındabelirlenmişazamiveasgaritu-tarlarauyulmalıdır.•Tümgiderlerilgiliolduklarımaliyetkalemlerialtındagösterilmelidir.•Başvurusahibieşfinansmanoranınauymalıdır.•Tümfaaliyetlerbütçelendirilmelidir.•Başvurusahibiherbirmaliyetkalemiileilgilibirimmaliyetleri,toplamıveoranlarıaçıkolarakbütçedebelirtmişolmalıdır.

Projebütçesiprojeninmantıksal kurgusuve faaliyetler tamamlandıktan sonradoldurulmalıdır.Bütçelemeprojefaaliyetlerineuygunyapılmalıdır.Bütçeformatıüçbölümdenoluşmaktadır.

3.2.3.1. Faaliyet Bütçesi (EK-B1)FaaliyetBütçesibaşvurusahibiveortaklarıtarafındanprojefaaliyetlerineuygun

yapılacaktümuygundoğrudanvedolaylımaliyetkalemlerinioluşturur.Hermaliyetilgilibütçekalemialtındabelirtilmelivebütçeformatındakikalemlerhiçbirşekildesi-linmemeliveyenibütçekalemlerieklenmemelidir.Faaliyetbütçesi9 (dokuz)başlık-tanoluşmaktadır.Bubaşlıklarsırasıyla,İnsanKaynakları,Seyahat,Ekipman-Malzeme,YerelOfisMalzemeleri,DiğerMaliyetler-Hizmetler,Diğer,ProjeninUygunDoğrudanMaliyetlerToplamı,İdariMaliyetler(UygunDolaylıMaliyetler),ToplamUygunProjeMaliyetişeklindedir.


AvrupaBirliğiprojeleribütçeformatındaöngörülmeyenvebeklenmeyengi-derleriçin7no’lu“yedekakçe”bütçekalemibulunmaktadır.FakatKalkınmaAjanslarıbütçeformatındabubütçekalemiyeralmamaktadır.

AvrupaBirliğiveKalkınmaAjansıprojelerindegündelikharcırahgidilenyer-dekalınangecesayısıüzerindenhesaplanır.Günübirlikseyahatleriçiniseharcırahödenmez.

İnsan KaynaklarıProjeamacınıngerçekleşmesiiçindeneyimlibirprojeekibineihtiyaçduyulur.Bu

projeekibiprojefaaliyetlerininyürütülmesinisağlayacakidariveteknikpersoneliledestekpersonelidir.Bütçedeenyüksekmaliyetlikalemlerdendir.Bazıprojelerinyü-rütülmesiiçindanışmangörevlendirilmesiningerektiğidurumlardadanışmaniçindeödenecekmiktarıninsankaynaklarıbütçegiderikalemialtındagösterilmesigerekir.Bazıhibeprogramlarındaidaripersoneliçinayrılanbütçefonsağlayıcıkuruluştara-fındanuygunmaliyetolarakkabuledilmeyebilir.Projefaaliyetlerininyürütülmesindebaşvurusahibikendipersoneliniveyadışarıdanpersonelgörevlendirebilir.

Projeyürütücüsüpersonelintamzamanlıolmasızorunludeğildir.Faydalanıcıyarızamanlıpersoneldegörevlendirebilir.Yarızamanlıpersonelingörevlendirilmesidu-rumundapersonelgideriiçinyapılacakhesaplamadatatillerveçalışmadığısüreningözönündebulundurulmasıgerekir.Projeyürütücüsüpersonelinmaaşıpiyasako-şullarınagörebelirlenmeliveprojeiçingerekliolduğudüşünülmeyeninsankaynağımaliyetibütçedeyeralmamalıdır.Ayrıcabütçedebelirtilenherbirkalemingerekliolduğuyorumayerbırakmayacakşekildeaçıkvenet belirtilmelidir.

64

1Eğer personel Proje hesabına tam zamanlı çalışmıyor ise, çalışma süresi yüzde olarak söz konusu bütçe kaleminin tanımı yanında belirtilmeli ve “Birim” sütununda yansıtılmalıdır (‘Birim Maliyet’ sütununda değil).

2 Günlük harcırah tutarını belirtiniz. Harcırah tutarı, konaklama, yemek ve görev yeri sınırları dahi-linde seyahat giderleri ile muhtelif giderleri kapsar. Harcırah giderleri yararlanıcının ve ortaklarının nor-malde verdiği miktarlardan yüksek olmamalıdır. Yolculuk ve gündelik giderleri (Gündelik giderleri, Maliye Bakanlığı’nın her yıl için belirlediği “Harcırah Kanunu uyarınca verilecek gündelik ve tazminat tutarlarını gösterir cetvel”de yer alan memur ve hizmetliler başlığı altında, “aylık/kadro derecesi 1-4 olanlar” için öngö-rülen tutarın üç katını aşmayacak şekilde belirlenmelidir).


3 Hareket ve varış noktalarını belirtiniz.

KalkınmaAjanslarıtarafındanmuhtemelbaşvurusahiplerineyöneliksunulanbütçeformatıstandarttır.Bütçeformatındailgilihücrelereformüllergirilmiştir.Bunedenlebütçedetoplammaliyetsütununamanuelgirişleryapılmamalı,“Mik-tar”ve“BirimMaliyet”girildiğindesistemkendiliğindenhesaplamayapacaktır.

SeyahatProjekapsamındayapılacakseyahatlerprojedeseyahatbaşlığıaltındayazılır.Proje-

deuygungörülenseyahatlerprojeamacınavefaaliyetlerineuygunolmalıdır.Seyahattefaaliyet-maliyetuyumugözetilmeli,belirtilenfiyatlarpiyasakoşullarınagörebelirlenme-lidir.Ayrıcabelirtilenfaaliyetinprojesonuçlarınıneldeedilmesininsağlanmasıiçingerekliolduğutamolarakaçıklanmalıdır.Gereksizseyahatlereyerverilmemeli,seyahatedilecekyurtiçiveyurtdışımerkezlerprojeiçeriğineveobjektifesaslaradayandırılmalıdır.

Ekipman ve MalzemeProjeninamaçlarınauygunprojekapsamındaalınmasıgerekliolduğudüşünü-

lenhertürlüeşya,makineveteçhizattır.Bumakineveteçhizatbilgisayar,ofisdo-nanımıvemobilyaları, işletmeninkapasitesiniarttırmayayönelikmakinelerolarakifadeedilebilir.Bütçeninenmaliyetlikalemiolaraknitelendirilebilir.Projedealınmasıöngörülenekipmanvemalzemeprojefaaliyetleriyleuyumluolmalıdır.Örneğin,üre-timkapasitesiniarttırmayayönelikfonsağlayıcıkuruluşaprojesunanbirmermerişletmesininüretiminiarttırmayayönelikmakineveteçhizattalepetmeyerine,büt-çedeofismobilyasıvedonanımıiçinyüksektutarbelirtmişolmasıprojeninamaçvefaaliyetlerineuygunolmayacaktır.Projedegereksizekipmanvemalzemeiçinbütçeayrılmamalı,fiyatlandırmapiyasakoşullarıgözönündebulundurularakyapılmalıdır.

SEYAHAT

Giderler Birim Miktar Birim Maliyet(TL)

Toplam Maliyet(TL)

2. Seyahat3

0,00

-Xiamen- 2 750,00 1.500,00

gün süreyle

- 2.2 Yurt içi seyahat 0,00

--

2 90,00 180,00 -

bedelidir. -

-

2 90,00 180,00 -

1.860,00

66

Projede alınması gerekli görülen ekipman ve malzemenin hangi amaçlaalındığı,nezamanalınacağıveözellikleriaçıkvenetbirşekildebelirtilmelidir.ÖzellikleKalkınmaAjanslarınasunulanprojelerdebütçe revizyonuaşama-sındayapılanpiyasaaraştırmalarındabütçedebelirtilenmakineveteçhizatınözellikleribelirlenmediğiiçinbaşvurusahibitarafındanprojeiçinönemlioldu-

ğudüşünülenekipmanvemalzemeiçindahadüşükbirücretbelirlenebilmekteveyabütçedençıkarılabilmektedir.

Fonsağlayıcıkuruluşlarkendilerinesunulanprojelerdeekipmanvemalzemebüt-çekalemiiçinbütçedebelirtilentoplammaliyetinbellibiroranınıbelirtebilirler.Ayrıcafonsağlayıcıkuruluşbellibirmiktarınüzerindemalvehizmetalımınınsağlandığıdu-rumlardaprojebaşvuruaşamasındaproformafaturaveteklifmektubuilebelgelen-dirme isteyebilir.

rn


Yerel Ofis MaliyetleriProjefaaliyetlerinintekbiryerdenyürütülmesi,idariveteknikişlerinyerinegetirilmesi

içinbirofiseihtiyaçduyulur.Ofiseaittümelektrik,su,ısınmavebakımmaliyetleriilepro-jedekullanılacakkırtasiyegideribubütçekalemialtındadetaylandırılır.Projefaaliyetle-riyleuygunilliyetbağıkurulduğundabütçedebugiderleriçinmaliyetlendirmeyapılabilir.AvrupaBirliğiveKalkınmaAjanslarınayönelikhazırlananprojelerdegenelyaklaşım,hibeprojesiiçinyenibirofiskiralanmadığısürece,yerelofisbaşlığıaltındanödemeyapılma-masıyönündedir.Projefaaliyetlerininyürütülmesiiçinkiralanacakofisinkirabedelininuygunmaliyetolupolmadığıhibeprogramınınbaşvururehberindenanlaşılabilir.

Yenibirofiskiralanmadığıtakdirdebubütçekalemineaitharcamalar“8.İda-riMaliyetler”başlığıaltındabelirtilmelidir.

Diğer Maliyetler ve HizmetlerProjedebirtakımfaaliyetlerbazıözelvekamutüzelkişilerinedevredilerekyerine

getirilebilir.Butürfaaliyetlerbubütçekalemialtındagösterilir.Bubütçekalemindetanıtım,değerlendirme,konferans/seminerveinşaatişlerigibimaliyetleryazılmalıdır.

68

4Ayrıayrıkalemlerhalindebelirtiniz.Götürümiktarlarkabuledilmeyecektir5 Buradasadece,hizmettamamenyükleniciyeihaleediliyorsabelirtilecektir.6Eğertalepedilendestekmiktarı200.000TL’yigeçiyorsaveyaKalkınmaAjansıtarafındantalepedildiyseYasaldenetimkonusundaulusalveyauluslararasıkabulgörmüşbirdenetimkurumuna(YeminliMaliMüşavirler/SerbestMuhasebeciMaliMüşavirlerOdasıveyaSermayePiyasasıKuruluncaonaylanmışBağımsızDenetimŞirketi)mensuponaylıbirdenetçiyeminlimalimüşavirtarafındanhazırlananprojehesaplarınailişkinbirdışdenetimraporununprojesonundanihaiöde-metalepleriylebirliktesunulmasıgerekmektedir.7Taşeronaverilecekinşaatişleriniyazınız;binayapımı,boruhattıinşasıvb8İnşaatişlerikontrolörlüğüiçinyapılacakişler

4 5,00

25

3

4

5

6

7

8


DiğerProjebütçesindeilkbeşbütçekalemindeyeralmayandiğergiderlerbubütçe

başlığıaltındabelirtilir.Bubütçebaşlığıaltındaprojekapsamındaalınacakeğitimler,belgelendirme maliyetleri vb. belirtilebilir.

Projebütçesinde1’den6’yakadarolanaltbütçekalemlerinintoplamıUy-gun Doğrudan Maliyetler olarak ifade edilmektedir.

9 KalkınmaAjanslarıDestekYönetimKılavuzundaİdariMaliyetleriçinbelirlenmişmaksimumoran%7’dir.

Dolaylı Giderler (İdari Giderler) Projeyönetimmerkezineaitkira,su,iletişim,ısınmavb.genelyönetimgiderleri-

nindetaylandırıldığıilgilibütçekalemidir.Projetoplamuygundoğrudanmaliyetlerinbellibiroranınadenkgelecekşekildebaşvururehberlerindebelirtilir.Örneğin,pro-jeninuygundoğrudanmaliyetlertoplamının%1’i.Bubütçekalemialtındabelirtilenmaliyetlerindeprojeuygulamasındabelgelendirilmesigerekir.Projede idarimali-yetlerolarakgösterilenmaliyetindiğerbütçekalemlerialtındagösterilmemişolmasıgerekmektedir.

9 5.475,10

93,75

.

48Saat

70

Projebütçesinin1’den6’yakadarolanbütçekalemlerinintoplamı(projeninuygundoğrudanmaliyettoplamı)ileidarigiderlerin(uygundolaylımaliyet-ler)toplamıToplam Uygun Proje Maliyetini verir. Bu maliyet hazırladığı-mız projenin toplam bütçesidir.

Faaliyetbütçesianlatılırken“Açıklama”sütunundaprojekapsamındaya-pılacakharcamalariçinbelirtilengerekçelendirmelerbütçeformatındaMali-yetlerinGerekçelendirilmesiekindeyazılır.Projebütçesinindahaiyianlaşıla-bilmesiiçinyukarıdabelirtilenörneklerdeToplamMaliyetsütununyanındagerekçelendirmeyapılmıştır.Aşağıdakiörnektesadecebazı“İnsanKaynakla-

rı”bütçekalemineaitMaliyetlerinGerekçelendirilmesibölümününBütçeformatındakişekligösterilmiştir.Diğertümbütçekalemleriiçindeaynıformatkullanılmaktadır.

3.2.3.2. Maliyetlerin Gerekçelendirilmesi (EK-B2)Projeninfaaliyetbütçesindebelirtilenbütçekalemlerininhangiamaçla,nezaman

kullanılacağıvehangiözellikleresahipolduğununaçıkvenetbirşekildeyazıldığıprojebütçesiekidir.ÖzellikleKalkınmaAjanslarınasunulanprojelerdebütçerevizyonuaşama-sındapiyasakoşullarındayüksekmaliyetliolduğudüşünülenkalemleriçinbelirtilenfiyat-larınçokfazladüşürülmemesiiçiniyibirgerekçelendirmeninyapılmasıgerekmektedir.Ayrıca,Maliyetleringerekçelendirilmesineekolarakbaşvururehberlerindeistenildiğitak-tirdebelirlibirfiyatıaşanbütçekalemleriiçinproformafaturalarındaAjansasunulmasıgerekir.Ajansasunulanproformafaturalardasadecekalemleriçinbelirtilenfiyatlardeğil,satınalınacakmalvehizmetinkarakteristiközelliğinindebelirtilmesigerekir.


Projeiştirakçisininprojekapsamındayapmışolduğuharcamalarprojebüt-çesindeuygunmaliyetolarakgösterilemezveBeklenenFinansmanKaynak-larındadaeşfinansmankatkısıolarakbelirtilemez.

3.2.3.3. Beklenen Finansman Kaynakları (EK-B3) Başvurusahibininveortaklarınmalikatkılarıiletalepedilendestekmiktarının

belirtildiğiprojebütçesibölümüdür.Birprojeningelirlerifonsağlayacağıkuruluş(Kal-kınmaAjansı,ABvediğer)tarafındansağlanandestek,eşfinansmankatkısı(başvurusahibiveortaklarınkatkısı),projefaaliyetlerindeneldeedilengelir, faizgelirlerivediğergelirlerolarakhesaplanabilir.KalkınmaAjanslarınahazırlananprojelerdeprojegelirleribütçenin“BeklenenFinansmanKaynakları(EK-B3)”bölümündegösterilir.

Beklenenfinansmankaynaklarıbelirtilirkenbaşvururehberlerindebelirtilenaza-mi ve asgari destekmiktarları göz önünde bulundurulmalıdır. Başvuru sahibininsağlayacağımaddi katkı hiçbir şekilde başvuru rehberlerinde belirtilenminimumeşfinansmankatkısıoranındandüşükolmamalıdır.Zirabudurumprojeteklifide-ğerlendirmeyealınmadanönincelemeaşamasındaprojeninreddedilmesinenedenolabilir.Başvurusahibisağlayacağımaddikatkıyı(eşfinansman)özkaynaklarındansağlayabileceğigibiyabancıkaynakkullanarakdakarşılayabilir.

276.492,55276.492,55

552.985,10

552.985,10


Bölüm IVSürdürülebilirlik

74

HibeProgramlarında“Sürdürülebilirlik”kavramıSürdürülebilirliğinboyutlarıveörneklemeleri MaliSürdürülebilirlik, KurumsalSürdürülebilirlik, PolitikSürdürülebilirlikveÇevreninKorunması

Bubölümdekullanıcınınöğrenecekleri


Projehazırlanırkensürdürülebilirliktümboyutlarıiledüşünülmeli,başvurusahibi,hedefgruplar,nihaifaydalanıcılarvetümpaydaşlarüzerindekidoğru-danvedolaylıetkileriileetkileşimleriiyidüşünülerekbelirtilmelidir.

Projededevamlılığın,çeşitliliğinveüretkenliğinsağlanması,projeninkendinisüb-vanseetmesi,kendiayaklarıüzerindedurması,sürdürülebilirlikkavramıileaçıklanır.Ekonomik,sosyal,bilimselvekültürelkalkınmayakatmadeğersağlamayanbirpro-jenintamolarakamacınaulaştığıvesürdürülebilirolduğusöylenemez.Bunedenleprojehazırlanırkenmali,kurumsalvepolitiksürdürülebilirliğinprojenintemelamaçveönceliklerineuygunolarakbelirtilmesigerektiğiunutulmamalıdır.Hazırlanacakprojede“Sürdürülebilirlik”kavramıaçıklanırken,gereksiz,anlaşılmayan,güvenilirol-mayandeğerlendirmelereyerverilmemesigerekmektedir.

Sürdürülebilirlikkavramıgenelolaraküçbaşlıkaltındadeğerlendirilir.

4.1. Mali Sürdürülebilirlik Malidesteksağlanarakbaşlanmışvesonuçlarınaulaşılmışbirprojeninetkile-

rininuzunbirzamandilimineyayılmasıiçinprojebittiktensonragerekliolanmalikaynağınnasıl venereden sağlanacağımali sürdürülebilirlikolarak açıklanır.Malisürdürülebilirlikaçıklanırkenişletmeninsermayeyapısı,faaliyetgösterdiğisektördekipazarpayı,karlılıkendeksleri,sektörünbüyüklüğüvb.finansalkavramlarayönelikyeterlibilgisunulmalıdır.

İşletmemiz, karını ve gelirini ana faaliyet konusundan elde etmektedir. İşlet-memizin bilançosundaki Bankalar değerinin 2009 yılına oranla 2010 yılında 10 (on) kat arttığı ve bunun sonucunda da Dönen Varlıklar’ ın toplam bilançodaki

payının % 35’ten % 45’e yükseldiği görülmektedir. İşletmenin Ticari Alacakları’nın yıllar itibari ile artış göstermesi alacak devir hızının yükseldiğini ve işletmemizin başarılı bir şekilde tahsilat yapabildiğini göstermektedir. İşletmemiz bir yandan mevcut teknolojisini yenileme imkânı sağlarken bir yandan da üretim kapasitesini çalışan sayısı ve makine adedi bakımından artırmaya çalışmaktadır. Üretim kapasitesi artan ve sermaye yapısı güçlenen işletmemiz, yeni pazarlara ürün satabilecek ve mevcut pazarlardaki müşteri sayısını artırabilecektir.

76

4.3. Politik Sürdürebilirlik ve Çevrenin Korunması Projeamacınınmerkeziveyerelotoritelerinpolitikalarıileuyumu,projesonuç-

larınınyapısaletkileri(mevzuatta,davranışkurallarında,yöntemlerdevb.sağlayacağıiyileşme)ileprojeninsürdürülebilirkalkınmaveçevreninkorunmasınayönelikfaali-yetleribubaşlıkaltındadetaylandırılır.

İşletmemiz, bu proje faaliyetleri sırasında alacağı eğitim hizmetleri ile ku-rumsal yapısının sürdürülebilir biçimde organize edilmesini hedeflemektedir. Üst yönetim de dâhil olmak üzere tüm çalışanların katılacağı kurumsallaşma

ağırlıklı bu eğitimler, işletmemizin bu projeyle yalnızca üretim, finansman ve pazarlama bileşenini değil yönetim bileşenini de organize etmeyi planladığını ifade etmektedir.

İşletmenin faaliyet gösterdiği mermer sektörü, inşaat sektörüne önemli bir girdi temini sağlamaktadır. İşletmemizde üretilen ürünler Türkiye’nin tüm böl-gelerine ulaşmaktadır. İşletmemiz bu projeyle üretim, yönetim ve pazarlama

kapasitesini geliştirerek ihracat miktarını ve ihracat yapılan ülke sayısını artırmayı; GAP Eylem Planı’nın belirtilen “Ekonomik Kalkınmanın Gerçekleştirilmesi” amacına katkı sağ-lamayı hedeflemektedir. Projenin uygulanması işletmemizin üretim, satış kapasitesi ile rekabet gücünün artmasını sağlayacak, bu durum Türkiye’nin ihracat gelirlerinin artma-sına ve yeni vergi kaynaklarının doğmasına katkı sağlayacaktır.

Tüm bunlar, Devlet Planlama Teşkilatı’nın, Karacadağ Kalkınma Ajansı’nın, GAP İdaresi Başkanlığı’nın ve diğer tüm ulusal ve bölgesel yapının mevzuat, politika, strateji gibi araçlarını destekleyici niteliktedir ve planlanan bu projenin bölgede önemli katkılar sağlayacağı düşünülmektedir.

Proje kapsamında satın alınacak makine ve teçhizat işletmenin mermer üretimi sı-

4.2. Kurumsal Sürdürülebilirlik Projeuygulamasındayeralanyapıların(kurum,işletmevb.)projenintamamlan-

masıylaprojedekigörevinedevamedipetmeyeceği,projesonuçlarınınyerelotoritelertarafındansahiplenipsahiplenmeyeceğiileprojeuygulamasıylaeldeedilenbilgikay-naklarınınpaydaşlarüzerindekietkilerininsürdürülebilirliğibubaşlıkaltındabelirtilir.


rasında ortaya çıkan mermer atıklarının yeniden üretimde kullanılmasına imkân tanıya-caktır. Böylelikle bir yandan çevresel atıkların önlenmesi mümkün olacak, bir yandan da işletmenin girdi temin ihtiyacı azalmış ve maliyetleri düşmüş olacaktır. Bu da firmanın birim ürün başına düşen karlılık oranını artırarak sürdürülebilir bir işletme olarak faali-yetlerine devam edebilmesine ve çevrenin korunmasına katkı sağlayacaktır.

78

Proje Terimleri Sözlüğü

Ajans:KalkınmaAjansı.

Alt Yüklenici:Ortakveiştirakçiolmayıpprojedeyeralanprojeyeilişkinbazıfaaliyet-lerinihaleedildiğikuruluşlardır.

Ara Rapor:Sözleşmedebelirtilendönemleritibariileusulveesaslarauygunolarakyararlanıcıtarafındanprojeuygulamasüresincehazırlananvesunulanrapordur.

Asgari Tutar:BaşvurusahibininAjanstantalepedebileceğiendüşükmalidestekmiktarıdır.

Azami Tutar:MalidestekprogramıkapsamındabaşvurusahibininAjanstantalepedebileceğienyüksekmalidestekmiktarıdır.

Bağımsız Değerlendiriciler:Projetekliflerini,başvururehberlerindebelirtilenesas-laragöreteknik,ekonomik,sosyalvemaliaçıdandeğerlendirmeküzere,alanındaenazbeşyıllıkuzmanlıkvetecrübebirikimiolan,yükseköğretimkurumlarıöğre-timelemanlarıilekamukurumvekuruluşlarıpersonelindenAjanstarafındanuygunbulunanlarınilgilikurumlarcagörevlendirilmesiveyaajanstarafındandiğergerçekkişilerarasındanhizmetalımıyoluylaseçilenuzmanlar.

Başvuru Rehberi:Ajanstarafındanbaşvurusahipleriiçinhazırlanan,destektenya-rarlanabilecekgerçekvetüzelkişileri,başvurudabulunabileceklerdearananşartları,başvuruveyararlanmaşekilveşartlarını,destekkonusuöncelikalanını,destektenkarşılanabilecekuygunmaliyetleri,seçimvedeğerlendirmekriterlerini,eşfinansmanyükümlülüklerini,standartbaşvurubelgelerinivediğergereklibilgileri,ayrıntılı,açıkveanlaşılırbirdilleaçıklayanbelgedir.

Başvuru Sahibi:ProjevefaaliyetdesteğialmaküzereAjansabaşvurangerçekvetüzelkişilerdir.

Başvuru Veri Giriş Formu: Potansiyelbaşvurusahiplerinin;projebaşvurularınımat-buolarakAjansasunmadanönceAjansıninternetsitesindenerişilebilecekleribilgisisteminden temin edilecek formdur.

Beyan Raporu:Yaralanıcılarınprojelerindekiilerlemelereveharcamalarailişkingün-celbilgileribilgisisteminesunduklarırapordur.

Bölge Planı:Ajanstarafındanhazırlanan;bölgeninmevcutdurumunu,sorunlarınıvefırsat-larınıtespitetmeyivebölgeningelişmesineyönvermeyiamaçlayanstratejikdokümandır.


Bütçe:Birprojeninmalikaynaklarınınnasılkullanılacağınıvefaaliyetlerarasındanasıldağılacağınıgösterenprojeekidir.

Çarpan Etkisi:Projefaaliyetlerininsonuçlarınınyayılmasıveörnekalınmasıdır.Çar-panetkisi,projelerinbirkatmadeğeridirveprojeninolumluetkilerininuzunvadededevamettiğihallerdesözkonusuolabilir.

Değerlendirme Tablosu: Projelerin teknik ve mali değerlendirme aşamalarındakullanılmaküzereoluşturulantablodur.Butablodapuanlanacakkriterler;başvurusahibininmaliveişletmekapasitesi,projekonusununprogramınamaçveöncelikleriileilgililiği,önerilenyönteminkalitesivegeçerliliği,projenindesteksonrasısürdürü-lebilirliğiveprojeninbütçevemaliyetetkinliğidir.

Değerlendirme Komitesi: Bağımsız değerlendiriciler tarafından gerçekleştirilendeğerlendirmelerüstündegereklikontrolleriyaparakgörüşoluşturmakvebunlarıraporlamaküzerekamukurumvekuruluşlarıileyükseköğretimkurumlarındankişi-leringörevlendirilmesiileoluşturulankomitedir.

Destekleyici Belgeler:Başvuruformuveekleridışındakalanbaşvurusahipleriveortaklarınaaitbirtakımbilgilerintespitedilmesiamacıiletalepedilenyasalbelge-lerdir.

Dış Destek:Projehazırlamaveuygulamaaşamalarında,Ajansınsağladığıdestekveyardımlardanbağımsızolarak,başvurusahipleriveyayararlanıcılarınkendiistekvegirişimleridoğrultusunda,yurtiçindenveyayurtdışındankendi imkânları ile teminettikleriteknikyardım,destekvedanışmanlıkhizmetlerinikapsar.

Doğrudan Faaliyet Desteği: Ajansınistisnaiolarak,projeteklifçağrısıyapmaksızınveprojehazırlığıkonusundakiyükümlülüklerdenbazılarınıhafifletmekveprojedes-teksürecinihızlandırmakamacıylasağlamışolduğumalidestek(Bkz.DYK).

Eş Finansman:Ajanstarafındandesteklenenprojevefaaliyetlerdeharcanmaküzere,yararlanıcıtarafındansağlanmasıtaahhütedilennakdikatkıdır.

Eş Finansman Oranı: Başvuru sahibi tarafındanortayakonulanfinansal katkınıntoplamprojebütçesinebölünmesiileeldeedilenorandır.

Eşik Değer: Projeninbaşarılısayılmasıiçinyasalolarakbelirlenmişminimumpuan-dır.

Gerçek Maliyet: Projeninuygulanmasısırasındabelirlenenfiilimaliyettir.

Görünürlük:Ajansınyürüttüğüprojeteklifçağrısıkapsamında,yararlanıcılarvealt

80

yükleniciler,hizmetmalalımıveyapımişleri faaliyetlerindeAjansınsağladığımalidesteğiveMüsteşarlığıngenelkoordinasyonunugörünürkılmakvetanıtmakiçinyapılanfaaliyetlerdir.

Güdümlü Proje Desteği: Ajansın öncülük ettiği ve koordinasyonunu üstlendiğibölgeselgelişmeninhızlandırılması,bölgeninrekabetedebilirliğiningüçlendirilmesivebölgedekiişortamınıniyileştirilmesiaçısındanönemtaşıyanprojeleresağlanandestektir.

Hedef Grup:Projedendoğrudanveolumluolaraketkilenecekgrup,kurumveyakuruluştur.

İdari Kontrol:Ajansın,başvururehberindetalepedilenbelgelerindoğru,eksiksiz,imzalı,kaşelive/veyamühürlüolaraksunulmuşolmasıgibihususlardayaptığıkont-roldür.Projebaşvurularınınşeklikontrolününyapıldığıaşamadır.

İletişim Planı:Genişbirkitleyeulaşılmasıveadil rekabetinsağlanmasıaçısındanAjanslarınteklifçağrısınınkamuoyunailanıvetanıtımınayönelikolarakhazırladıklarıstratejidökümanı

İlgili Aracı Kuruluş:Faizdesteğivefaizsizkredidesteğiuygulamalarında,KüçükveOrtaÖlçekliSanayiGeliştirmeveDesteklemeİdaresiBaşkanlığı,İhracatıGeliştirmeMerkezi,KrediGarantiFonu,TürkiyeKalkınmaBankası,diğerbankalarvefinansku-ruluşlarıgibiAjansınanlaşmalıolduğukurumvekuruluşlardır.

İştirakçi: Desteğekonuprojeveyafaaliyetinyürütülmesisürecindeveyasonucunda,doğrudanfaydaveyamenfaateldeetmedenyararlanıcıyaprojeninyürütülmesindekatkıdabulunanveilgilibaşvurubelgelerindeaçıkçabelirtilengerçekveyatüzelki-şidir.

Küçük Ölçekli Altyapı Projesi:Yereldekikamukurumvekuruluşlarınınbölgeninrekabetgücünü,işveyaşamkoşullarınıiyileştirmebakımındanetkisigenişolanveKalkınmaAjansları Proje ve FaaliyetDestekleme Yönetmeliği’nde belirlenen sınırıgeçmemeküzeretoplammaliyetibaşvururehberlerindebelirtilenaltyapıprojeleridir.

Mali Destek:Desteklenecekprojeveyafaaliyetleringiderbütçelerinin,belirlenecekoranlardaAjanstarafındankarşılanmasıamacınıgüdennakdiödemedir.

Menfaat İlişkisi:Projeveyafaaliyetinhazırlığı,değerlendirilmesi,seçimi,onayı,tek-nikaçıdandesteklenmesiveizlenmesiaşamalarındagörevalanlarıngörevleriningiz-liliğiniveya tarafsızlığını,kendilerine,yararlanıcılarayadabaşkalarınamaddiveyamaneviyöndenhaksızmenfaatteminibakımındanetkileyebilecekhertürlüdurum.


Müsteşarlık:DevletPlanlamaTeşkilatıMüsteşarlığı.

Nihai Rapor:Sonödemeyeveprojeninsonlandırılmasınaesasoluşturacakşekildeprojenintamamlanmasürecineaitmaliveteknikbilgileriiçerenrapor

Nihai Yararlanıcı:Projedenuzunvadede,genişanlamdatoplumsalveyasektörelboyutlardayararsağlayacakolanlardır.

Ortak:Desteğekonuprojeveyafaaliyetinyürütülmesisürecindeveyasonucundadoğrudanveyadolaylıfaydaveyamenfaateldeederek,bununkarşılığındayarar-lanıcıyaprojeninyürütülmesindekatkıdabulunan,buKılavuzdagösterilenortaklıkbeyannamesiniimzalayanveilgilibaşvurubelgelerindeaçıkçabelirtilengerçekveyatüzelkişi.

Performans Göstergeleri:Projeamaçlarınıherseviyedeoperasyonelolarakölçebi-len,performansölçümolanağısağlayanveprojeninheraşamadaizlenmesineola-naksağlayanaraçlardır.

Proje Hesabı:Malidesteğehakkazananyararlanıcıtarafındanprojeyeözelolarakaçılan,kendisitarafındansağlananeşfinansmandadâhilprojeharcamalarınıntama-mınınkarşılandığıbankahesabı.

Proje Teklif Çağrısı:Ajanstarafındanyürütülenbelirlibirdestekprogramıkapsa-mında, nitelikleri net bir şekilde belirlenmiş olan potansiyel başvuru sahiplerinin,öncedenbelirlenenkonuvekoşullarauygunolarakprojeteklifisunmayadavetedil-mesi.

Program Yönetim Birimi: Bölgeplanıveprogramlarınagöreoluşturulacakdestekprogramlarınınyönetimindensorumlubirimdir.

Proje Uygulama Rehberi:AjanslarlakarşılıklıetkileşimhalindeMüsteşarlıktarafın-danhazırlananveyararlanıcılarınprojeveyafaaliyetuygulamalarısırasındauymakzorundaolduklarısatınalmaveihaleilkevekurallarıileraporlamavebilgilendirmeyükümlülükleriniayrıntılıolarakdüzenleyenrehberveekleridir.

Raporlar:Projedüzeyindeuygulamalarınizlenebilmesivekayıtaltınaalınabilmesiiçin yararlanıcıların izlemedeğerlendirmedönemindehazırlamakdurumundaol-duklarıbelgelerdir.

Sıkça Sorulan Sorular:Teklifçağrısınailişkinbaşvururehberindebelirtilmeyenveyaaçıkolmayankonularailişkinolaraktekliflerinalınmasıiçinbelirlenensontarihten20 (yirmi) günöncesinekadaralınansorularıncevaplanmasıileoluşansoru-cevapbütünüdür.

82

Sözleşme:Ajansileyararlanıcıarasındaimzalanan,destektenyararlanmailkeveku-rallarını,ödemeusulveesaslarını,taraflarınhakveyükümlülüklerinivebuyükümlü-lüklerinihlalininsonuçvemüeyyidelerinidüzenleyenanlaşmaveekleri.

Sözleşme Makamı:İhaleyiyapanyetkilikurum/kuruluş.

Teknik ve Mali Değerlendirme:Başvurusahibininmaliveişletmekapasitesi,projekonusununprogramınamaçveöncelikleriileilgililiği,önerilenmetodolojininkalitesivegeçerliliği,projenindesteksonrasısürdürülebilirliğiileprojeninbütçevemaliyetetkinliğiningözönünealındığıbağımsızdeğerlendiricilertarafındanyapılandeğer-lendirmeiledeğerlendirmekomitesininyapılandeğerlendirmeçalışmalarınıincele-yerektavsiyelerinioluşturmasıveYönetimKurulunundeğerlendirmenintarafsızlığıvetutarlılığı,projelerinbirbiriyletamamlayıcılığınıyadabölgeninmekânsalvesektö-relönceliklerinigözönünealarakyapılandeğerlendirmedir.

Teminat:Karamacıgüdengerçekvetüzelkişilerilekamukurumuniteliğindekimes-lekkuruluşlarındanherbirprojevefaaliyetiçinsözleşmedeöngörülendestektutarı-nın%10’undanazolmamaküzerealınandeğer.

Tarafsızlık ve Gizlilik Beyannamesi: Destekprogramındageçerliolantümkurallarailişkinbilgilerinedinildiğivegörevinbelirtilenkurallarlatamuyumlu,dürüst,adilvetarafsızbirbiçimdeyerinegetirileceğinedairimzalanantaahhütname.

Teknik Destek:Bölgedekiyerelaktörlerinbölgeselkalkınmaaçısındanönemarzeden,ancakkurumsalkapasiteeksikliğinedeniylehazırlıkveuygulamaaşamalarındasıkıntıilekarşılaşılançalışmalarınadestekvermekamacıylasağlanandestek.

TRC2 Bölgesi: İstatistikiBölgeBirimleriSınıflaması(İBBS 2) uygulamasınagöreta-nımlananDiyarbakır-ŞanlıurfaBölgesi’dir.

Uygun Maliyet:Projeninuygulanmasıaşamasındaortayaçıkanveprojebütçesin-denkarşılanabilenmaliyetlerdir.

Uygun Doğrudan Maliyet:Projeninyürütülmesiiçingerekliolan,yararlanıcıtara-fındangerçekleştirilenvegerçektutarüzerindenhesaplananmaliyetlerdir.

Uygun Dolaylı Maliyetler:İdarimaliyetlerolarakdabilinir.Başkabirbütçekalemialtındaverilenmaliyetleriiçermeyenvegenelidarigiderlerikarşılamaküzerepro-jenintoplamuygunmaliyetlerininbellibiryüzdesiniaşmayacakşekildebelirlenengötürütutarlardır.


Uygunluk Kontrolü: Başvuru sahibinin, ortaklarının ve iştirakçilerin ve projelerinbaşvururehberindebelirtilenkriterlerdoğrultusundauygunolupolmadığınınkont-rolününyapıldığısüreçtir.

Usulsüzlük:Projeuygulamasısırasındaveyaöncesinde;yanlışveyayanıltıcıbildirim-debulunmak,sahtecilikyapmak,hilevedolanlıhareketlerdebulunmakveYönetme-liğitamamlayıcıniteliktehazırlananhertürlübelgevedüzenlemedebelirtilenilkevekurallaraaykırıolaraksözleşmededeğişiklikyapmakgibisözleşmeilişkisiniihlaledenfiilvedavranışlar.

Yararlanıcı: Yönetmelik hükümleri gereği Ajanstan destek almaya hak kazanangerçekveyatüzelkişiler.

Zeyilname: Projeuygulamasürecindesözleşmedebüyükdeğişiklikleriyapmakiçinkullanılanekbelgedir.

84

KaracadağKalkınmaAjansı

DevletPlanlamaTeşkilatı

TarımveKırsalKalkınmayıDesteklemeKurumu

TarımveKöyİşleriBakanlığı

DışTicaretMüsteşarlığı

KüçükveOrtaÖlçekliİşletmeleriGeliştirmeveDesteklemeİdaresiBaşkanlığı

TürkiyeBilimselveTeknolojikAraştırmaKuru-mu(TÜBİTAK)

MerkeziFinansveİhaleBirimi

KültürveTurizmBakanlığı

SanayiveTicaretBakanlığı

AvrupaBirliğiGenelSekreterliği

AçıkToplumEnstitüsü(OpenSocietyInstitute)TürkiyeTemsilciliği

ÖzelSektörGönüllülükDerneği

AvrupaBirliği

EnvironmentFacility–GrantOpportunities

DünyaBankasıMikroHibeler

DanimarkaBüyükelçiliği

CenterforInternationalPrivateEnterprise

InternationalRepublicanInstitute

RegionalEnvironmentCenter(REC)-BölgeselÇevreMerkezi

www.karacadag.org.tr

www.dpt.gov.tr

www.tkdk.gov.tr

www.tarim.gov.tr

www.dtm.gov.tr

www.kosgeb.gov.tr

www.tubitak.gov.tr

www.mfib.gov.tr

www.kultur.gov.tr

www.sanayi.gov.tr

www.abgs.gov.tr

www.aciktoplumenstitusu.org.tr/

www.osgd.org

www.europa.eu.int

www.undp.org/gef/

www.worldbank.org/smallgrantsprogram

www.danimarka.org.tr

www.cipe.org/about/grants/objectives.htm

www.iri.org

www.rec.org.tr

Fon Sağlayan Ulusal ve Uluslararası Kuruluşlar


www.karacadag.org.tr

www.dpt.gov.tr

www.tkdk.gov.tr

www.tarim.gov.tr

www.dtm.gov.tr

www.kosgeb.gov.tr

www.tubitak.gov.tr

www.mfib.gov.tr

www.kultur.gov.tr

www.sanayi.gov.tr

www.abgs.gov.tr

www.aciktoplumenstitusu.org.tr/

www.osgd.org

www.europa.eu.int

www.undp.org/gef/

www.worldbank.org/smallgrantsprogram

www.danimarka.org.tr

www.cipe.org/about/grants/objectives.htm

www.iri.org

www.rec.org.tr

KIOS,TheFinnishNGOFoundationforHumanRights

BritishCouncil

Yolsuzluk Karşıtı Küresel Program -PartnershipForTransparencyFund

NationalEndowmentforDemocracy

KanadaBüyükelçiliği-Ankara

NetherlandsMATRAProgramme

TheGlobalFundforWomen

BernardvanLeerFoundation

Friedrich-Ebert Stiftung (FriedrichEbertFoundation)

Konrad-AdenauerFoundation

InternationalYouthFoundation(IYF)

John D. and Catherine T. MacArthurFoundation

HenrichBollFoundation

www.kios.fi

www.britishcouncil.org.tr

www.partnershipfortransparency.info

www.ned.org

www.dfait-maeci.gc.ca/canadaeuropa/turkey

www.nl.org.tr

www.globalfundforwomen.org

www.bernardvanleer.org

www.festr.org/tr/d-fes.asp

www.konrad.org.tr

www.iyfnet.org

www.macfound.org

www.boell.de

86

KAYNAKÇAAVRUPA KOMİSYONU (2003). “ECHO Manual, Project Cycle Management”,

http://europa.eu.int/comm/echo/pdf_files/partnership/guidelines/project_cycle_mngmt_en.pdf,01.03.2011.

BLACKMAN,R.(2009).ProjectCycleManagement,Tearfund,Teddington,UK.

BGYUGM(2009).BölgeselGelişmeveYapısalUyumGenelMüdürlüğü.Kalkın-maAjanslarıDestekYönetimKılavuzu,Ankara.

CAN,E.(2011).BölgeselKalkınmadaKalkınmaAjanslarınınRolü(İzmirKalkın-maAjansıÖrneği),AltınNoktaYayınevi,İzmir.

KalkınmaAjanslarıProjeveFaaliyetDesteklemeYönetmeliği,Başbakanlık(Dev-letPlanlamaTeşkilatıMüsteşarlığı),ResmiGazetetarihi:08.11.2008,ResmiGazetesayısı:27048.

SALMAN,F.(2010).“ProjeDöngüsüYönetimiveMantıksalÇerçeveYaklaşımı”,http://www.stgm.org.tr/docs/1123440850PCM.pdf,20.09.2010.

SAYMAN,R.Ü.(2008).ABHibeProgramlarındaProjeBütçeYönetimiveHibeProjelerindeBütçeleme,BölgeselÇevreMerkezi,Ankara.

STGM(2011).“SivilToplumGeliştirmeMerkezi”,http://www.stgm.org.tr/tr/fon-kaynaklari,28.03.2011.

STGP(2004).“ProjeGeliştirmedeMantıksalÇerçeveYaklaşımı”,www.stgp.org,15.03.2011.

VİLAYETLERHİZMETBİRLİĞİ(2010).ProjeTanımlama,HazırlamaveUygulamaKılavuzu, ProjeGeliştirme KapasitesininDesteklenmesi Projesi, An-kara.

YENTÜRK,N.veAKSAKOĞLU,Y.(2006).ProjeDöngüsüYönetimi,İstanbulBilgiÜniversitesiYayınları,İstanbul.

YEŞİLADALI,B. (2010). “ProjeHazırlamaKılavuzu”,TarihVakfı,http://www.sa-bancivakfi.org/tr/programlar/hibe_programlari/toplumsal_gelisme_hibe_programi/images/2010/kaynak_05.pdf,15.03.2011.

YILMAZ,C.veAKÇA,H.İ.(2002).“Türkiye’deProjePlanlamaveProjeDöngüsüYönetimi”,PlanlamaDergisiÖzelSayı,ss.337-394,http://ekutup.dpt.gov.tr/planlama/42nciyil/yilmazc.pdf,05.03.2011.


NOTLAR

program yönetim birimi - karacadag.gov.tr · proje döngüsü yönetimi 13 2.1. proje fikrinin...

Documents