program. didáctica l.g. c.09-10

94
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE LINGUA GALEGA E LITERATURA Curso 2009-10 Xefe/a de departamento: Delia Pájaro Nogueira Membros do departamento: Mª José Rodríguez Lois Juán Manuel Cabano Vázquez CURSO 1º ESO PROFESOR Juán Manuel Cabano Vázquez LIBRO DE TEXTO Título Lingua galega e Literatura Editorial ANAYA Autor M. Barros e M.G. Seoane Idioma galego Ano de implantación 2007

Upload: profejesus

Post on 13-Jun-2015

460 views

Category:

Documents


13 download

TRANSCRIPT

Page 1: Program. didáctica L.G. c.09-10

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA

DEPARTAMENTO DE LINGUA GALEGA E LITERATURA

Curso 2009-10

Xefe/a de departamento:

Delia Pájaro Nogueira

Membros do departamento:

Mª José Rodríguez Lois

Juán Manuel Cabano Vázquez

CURSO 1º ESO

PROFESORJuán Manuel Cabano Vázquez

LIBRO DE TEXTO

Título Lingua galega e Literatura

Editorial ANAYA

Autor M. Barros e M.G. Seoane

Idioma galego

Ano de

implantación2007

Page 2: Program. didáctica L.G. c.09-10

CURSO 2º ESO

PROFESORMª José Rodríguez Lois

LIBRO DE TEXTO

Título Lingua galega e Literatura

Editorial ANAYA

Autor M. Barros e M.G. Seoane

Idioma galego

Ano de

implantación2008

CURSO 3º e 4º ESO

PROFESORDelia Pájaro Nogueira

LIBRO DE TEXTO

Título Lingua galega e Literatura

Editorial ANAYA

Autor/a Celia Díaz Núñez e Mercedes Seixo Pastor

Idioma galego

Ano de

implantación2007 / 2008

Page 3: Program. didáctica L.G. c.09-10

ÍNDICE

1) Contribución de cada materia ao logro das competencias básicas

2) Obxectivos establecidos para cada curso/ciclo

3) Contidos secuencia e temporalización

4) Criterios de avaliación relacionados coas competencias básicas

5) Metodoloxía didáctica

6) Materiais e recursos didácticos

7) Procedementos e instrumentos de avaliación

8) Criterios de cualificación

9) Contidos mínimos esixibles

10) Medidas de atención á diversidade

11) Actividades de recuperación e reforzo para alumnos/as coa materia pendente

12) Actividades complementarias e extraescolares previstas

13) Accións previstas de acordo co proxecto lector

14) Accións previstas de acordo co plan de integración das TICS

15) Criterios para avaliar a propia programación

16) Dossier: Actividades de reforzo

1) CONTRIBUCIÓN DE CADA MATERIA AO LOGRO DAS COMPETENCIAS

Page 4: Program. didáctica L.G. c.09-10

BÁSICAS

■ COMPETENCIA EN COMUNICACIÓN LINGÜÍSTICA ( C1) . Se a área de lingua e literatura se orienta á adquisición de destrezas que permitan o uso pleno da lingua nun amplo abano de contextos, é evidente que constitúe o ámbito privilexiado para o progreso desta competencia en toda a súa extensión.

.■COMPETENCIA SOCIAL E CIDADÁ (C2). Desde a materia de lingua galega e

literatura é obrigado facilitar, a través do traballo con diferentes tipos de textos e situacións de comunicación,a aproximación crítica á realidade, así como o coñecemento e exercicio dos valores democráticos e dos dereitos civís.

O traballo das destrezas dialóxicas prepara para compartir e respectar saberes e referencias culturais. Ademais, redunda na mellora da práctica de normas sociais de convivencia, no emprego da negociación para chegar a acordos.

■ COMPETENCIA NO TRATAMENTO DA INFORMACIÓN E DIXITAL(C3), en canto a súa relación con lingua galega e literatura ten dúas dimensións complementarias: dunha banda, cómpre aprender a utilizar unha serie de ferramentas que hoxe en día se presentan en soportes variados e que lles permitirán ás alumnas e aos alumnos mellorar as súas habilidades e obter información verbo da área que nos ocupa: desde as máis estritamente lingüísticas, como dicionarios, correctores ortográficos..., ata as relacionadas coa materia dun xeito menos exclusivo (enciclopedias, xornais dixitais...), pasando por outras de corte literario (bibliotecas virtuais, catálogos de publicacións...).

Doutra banda, a lingua mesma é unha ferramenta: aquela con que os cidadáns e cidadás nos enfrontamos á crecente cantidade de información de que se dispón.Con ela podemos e debemos seleccionar, analizar criticamente, organizar, relacionar e sintetizar esa información co fin de transformármola en coñecemento.

■ COMPETENCIA CULTURAL E ARTÍSTICA (C4) disponse desta competencia se se crean, comprenden, aprecian e valoran con criterio manifestacións estéticas. Nesta área, isto concrétase sobre todo no ámbito literario, mais tamén no coñecemento e valoración da riqueza cultural que supón a diversidade lingüística e a expresividade popular da fala.

■ COMPETENCIA PARA APRENDER A APRENDER(C5), desenvólvese ao contribuír a linguaxe á estruturación do pensamento e ao control da aprendizaxe; en concreto, ao perfeccionar a lectura comprensiva, a composición de resumos e de esquemas que organicen as ideas, a interpretación das informacións lingüísticas dos dicionarios, a exposición e as conclusións sobre tarefas académicas, etc. Tamén contribuirá decisivamente o valorar a lectura e a escrita como fontes de enriquecemento propio.

■ COMPETENCIA EN AUTONOMÍA E INICIATIVA PERSOAL(C6) promóvense desde a materia de lingua e literatura co contacto activo e continuo con distintos espazos de comunicación: a intervención en situacións reais ou simuladas; os obradoiros de escrita; a lectura de obras literarias que estimulen a imaxinación e fomenten a creatividade; o uso progresivamente autónomo dos medios de comunicación social, das tecnoloxías da información e da comunicación (en diante, TIC) e da biblioteca para aprender a manter unha actitude crítica ante as mensaxes recibidas; a localización e selección de información; a orientación lectora; o fomento da autoestima lingüística, etc. Pero, ademais, o propio traballo da linguaxe é clave na análise de problemas, na elaboración de plans e nas toma de decisións.

2) OBXECTIVOS XERAIS ESTABLECIDOS PARA CADA CURSO/CICLO

Page 5: Program. didáctica L.G. c.09-10

1º ESO

Entender a realidade lingüística de Galicia e relacionala co feito plurilingüe e pluricultural de España e do mundo.

. Utilizar a lingua galega oralmente e por escrito, da forma máis axeitada á situación

comunicativa.

Utilizar a lingua galega oralmente e por escrito para elaborar todo tipo de producións (descricións, narracións, diálogos, etc.) atendendo ás súas diferentes estruturas formais.

Coñecer os feitos máis salientables da orixe e da historia da formación do idioma galego.

Coñecer e diferenciar os fonemas, os sons e as grafías.

Coñecer e aplicar con corrección as regras de acentuación.

Coñecer e aplicar con corrección as normas básicas de puntuación de textos.

Recoñecer semántica e formalmente as clases de palabras.

Coñecer o vocabulario básico relacionado coa persoa.

Utilizar produtivamente o dicionario e outras fontes de consulta.

Identificar o tema ou a idea principal e xerarquizar a información relevante dun texto.

Recoñecer as peculiaridades da lingua literaria en relación cos outros niveis da lingua.

Recoñecer as características dos xéneros literarios máis comúns: narrativa, lírica e dramática.

2º ESO

Utilizar a lingua galega oralmente e por escrito, da forma máis axeitada á situación comunicativa.

Utilizar a lingua galega oralmente e por escrito para elaborar todo tipo de producións (argumentacións, exposicións, etc.) atendendo ás súas diferentes estruturas formais.

Coñecer as principais etapas da historia externa da lingua.

Entender a realidade sociolingüística de Galicia asimilando os conceptos de bilingüismo e diglosia e recoñecendo as interferencias lingüísticas.

Distinguir e identificar os distintos niveis da lingua: estándar, coloquial, culto e científico-técnico.

Coñecer e aplicar con corrección as regras básicas de acentuación e as específicas das combinacións vocálicas e da acentuación diacrítica.

Coñecer e aplicar con corrección as normas básicas de puntuación de textos.

Aplicar con corrección as normas ortográficas dos grupos consonánticos.

Integrar os mecanismos da lingua e os seus elementos formais (marcas de adecuación, procedementos de cohesión e de coherencia) para comprender os textos alleos e mellorar as propias producións.

Page 6: Program. didáctica L.G. c.09-10

Recoñecer semántica, formal e sintacticamente as clases de palabras.

Identificar os tipos de oracions, segundo a actitude do falante e segundo a natureza do predicado.

Coñecer o vocabulario básico relacionado coas relacións sociais.

Substituír palabras polos sinónimos ou antónimos adecuados ao contexto.

Utilizar produtivamente os diccionarios especializados.

Comparar, glosar e reelaborar distinto tipo de textos: descritivo, secuencial, expositivo, argumentativo, comparativo, problema-solución, causal.

Recoñecer os principais recursos estilísiticos da lírica, da narrativa e da dramática.

Comentar textos, establecendo unha relación entre a literatura e o contexto histórico e persoal do autor, de trobadores, poetas do século XIX e narradores e dramaturgos do século XX.

3º ESO

Utilizar a lingua galega oralmente e por escrito para comprender e expresar todo tipo de mensaxes, identificando a intención comunicativa.

Analizar as características e as seccións dos medios de comunicación escritos e interpretar, con sentido crítico, as mensaxes atendendo ás súas linguaxes específicas (verbais e non verbais).

Coñecer a historia interna da lingua galega, a súa orixe e evolución.

Asimilar os conceptos de normalización e normativización e coñecer a situación lingüística actual do galego.

Aplicar as regras básicas de acentuación e as específicas de acentuación diacrítica, das palabras compostas, da interrogación e da exclamación.

Recoñecer semántica e formalmente as clases de palabras.

Coñecer o vocabulario básico relacionado co territorio e a natureza (clima, plantas, animais...).

Distinguir palabras derivadas, parasintéticas e compostas, identificando os seus compoñentes.

Identificar palabras patrimoniais e cultismos.

Consultar diferentes fontes de información, lingüísticas e non lingüísticas, co obxecto de realizar traballos de investigación adecuados ao seu nivel.

Recoñecer as características fundamentais da lírica medieval e do Rexurdimento da literatura galega, obras e autores.

4º ESO

Page 7: Program. didáctica L.G. c.09-10

Utilizar a lingua galega oralmente e por escrito para comprender e expresar todo tipo de mensaxes, identificando a intención comunicativa.

Analizar as diferentes linguaxes específicas dos medios de comunicación audiovisuais.

Comprender a situación actual do idioma galego e coñecer lexislación que regulamenta o uso das linguas oficiais de Galicia.

Identificar as principais variantes xeográficas do galego e integralas nun estándar global da lingua.

Integrar as normas ortográficas, de puntuación, acentuación, maiúsculas, siglas e acrónimos nas propias producións.

Identificar a frase como constituínte da oración e distinguir os distintos tipos de frases.

Analizar as funcións sintácticas na oración.

Identificar e analizar as oracións coordinadas e subordinadas, así como as oracións compostas.

Coñecer o vocabulario básico relacionado coas institucións, as tradicións e os costumes.

Identificar palabras polisémicas, homónimas e parónimas.

Identificar neoloxismos e préstamos, estranxeirismos e tecnicismos.

Coñecer e empregar técnicas de procura de información en novos soportes (redes informáticas, CD Rom...), así como de tratamento informático de textos (como o uso dos correctores ortográficos).

Coñecer as características fundamentais, tendencias literarias e autores máis destacados dos séculos XX e XXI.

Coñecer as tendencias actuais da lírica, da narrativa e da dramática.

3) CONTIDOS SECUENCIA E TEMPORALIZACIÓN

1º ESO

1ºTRIMESTRE

UNIDADE 01: Que difícil, ás veces...- O acto comunicativo: elementos que interveñen

- Exemplificación de actos comunicativos non verbais.- Identificación de diversos actos comunicativos.- Análise dos elementos que interveñen en distintos actos comunicativos.

- Valoración e respecto polas normas que rexen o intercambio comunicativo.- Valoración das relacións interpersoais na unidade familiar.

- Lectura e comentario- Lectura dun texto coa pronunciación axeitada.- Realización dun comentario guiado do texto proposto.- Anotación de vocabulario novo.

Page 8: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Valoración da lectura como fonte de enriquecemento persoal.

- Vocabulario relacionado coa hixiene- Buscas no dicionario.- Aplicación do vocabulario estudado noutros contextos.- Identificación e corrección de castelanismos.- Xogos lingüísticos.

- Interese polo enriquecemento do vocabulario.

- Campo semántico- Agrupación de palabras por campos semánticos.

- O texto e a oración- Identificación de parágrafos e oracións nun texto dado.- Recomposición de textos desordenados.

- As palabras: clasificación en variables e invariables- Clasificación de palabras.

- Actitude reflexiva no uso da lingua.

- Fonemas e letras. O abecedario- Ordenación alfabética de palabras dadas.- Aplicación de determinadas grafías para completar textos.- Ditado.

- Peculiaridades da lingua literaria- Discriminación de textos literarios e non literarios.- Análise dun texto literario.

- Sensibilidade estética ante as producións literarias propias e alleas, valorando os seus elementos creativos e innovadores.

- Comezos insólitos.- Análise do comezo de diferentes relatos.- Redacción de comezos insólitos.

- Coidado na planificación e execución dos propios textos, revisión e autocorrección.

UNIDADE 02: Porta con porta

- A intención comunicativa. Tipos de textos- Análise da intención comunicativa dun texto literario.- Relación de distintos tipos de textos coa súa intención comunicativa.

- Actitude de respecto ante as normas de comportamento.

- Lectura e comentario- Lectura e comentario de texto.- Anotación de vocabulario novo.

- Valoración das normas de comportamento en espectáculos ou actos públicos.

- Vocabulario relacionado co corpo humano- Buscas no dicionario.

Page 9: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Aplicación de verbos relacionados co corpo humano.

- Interese por expresarse correctamente en lingua galega.

- Sinónimos- Aplicación de sinónimos.

- Autoesixencia na elección dun léxico preciso e axeitado.

- O substantivo e as súas clases- Recoñecemento de substantivos nun texto.- Clasificación de substantivos.

- Actitude reflexiva no uso da lingua.

- O número. Formación do plural- Conversión a plural de substantivos e oracións en singular.- Conversión a plural de palabras compostas.

- Interese por coñecer as normas que rexen o funcionamento interno da lingua.

- Ditongos e hiatos- Separación das sílabas dunha palabra.- Identificación de ditongos e hiatos.

- Clasificación de palabras segundo as sílabas e segundo a sílaba tónica- Clasificación de palabras segundo o número de sílabas.- Clasificación de palabras segundo a sílaba tónica.

- Os xéneros literarios- Lectura e análise de textos pertencentes a distintos xéneros literarios.

- Valoración do feito literario como produto lingüístico, estético e sociocultural.

- Creación de textos a partir de dúas palabras- Invención de títulos.- Creación de textos propios.

- Autoesixencia na redacción de textos creativos persoais.- Respecto polas producións literarias alleas.

UNIDADE 03: Que me pasa hoxe?- Os textos persoais: o diario

- Análise das peculiaridades textuais dun diario.- Redacción dun diario persoal.

- Interese pola expresión escrita das propias ideas e sentimentos, de maneira precisa e persoal.

- Lectura e comentario- Lectura e comentario de texto.- Anotación de vocabulario novo.

- Valoración das persoas que nos rodean e da importancia que teñen nas nosas vidas.

- Vocabulario relacionado coa saúde- Buscas no dicionario.- Clasificación de palabras segundo o campo semántico.- Relación de sinónimos.

Page 10: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Valoración dos hábitos e actitudes que pretenden preservar ou mellorar a nosa saúde.- Autoesixencia na elección dun léxico preciso e axeitado.

- Os sufixos- Recoñecemento dos sufixos de palabras dadas.- Formación de palabras derivadas mediante sufixación.

- O xénero do substantivo. Formación do feminino- Asignación do xénero a palabras dadas.- Aplicación das normas de formación do feminino.

- Interese por aplicar correctamente as regras de formación do feminino e do plural.

- Normas básicas de acentuación- Aplicación das normas xerais de acentuación.- Aplicación do acento gráfico en maiúsculas e nomes propios, ditongos e hiatos, palabras

estranxeiras.- Ditado.

- Interese por aplicar correctamente as regras da acentuación.

- A literatura popular. O conto tradicional- Lectura e interpretación de textos literarios.- Análise dun conto tradicional, diferenciando as partes básicas da súa estrutura.

- Recepción da tradición literaria como referencia para a creación doutros textos e como medio de transmisión de ensinanzas.

- Creación de textos a partir de obxectos- Redacción de textos orixinais a partir de obxectos cotiáns.

- Valoración dos textos creativos propios e respecto polas creacións alleas.- Valoración da creatividade e gusto polos xogos lingüísticos.

UNIDADE 04: Estamos aquí!- Os textos persoais: as notas e a carta

- Comparación de diversos textos persoais.- Redacción dunha carta.

- Conciencia da importancia da lingua escrita para fixar o pensamento.

- Lectura e comentario- Lectura e comentario de texto.- Anotación de vocabulario novo.

- Acitude de respecto cara aos demais.- Valoración positiva das actitudes que recoñecen a igualdade entre sexos.

- Vocabulario relacionado cos sentidos- Buscas no dicionario.- Clasificación de palabras.

- Interese por aumentar o caudal léxico.

- Familia léxica- Formación de familias léxicas.

Page 11: Program. didáctica L.G. c.09-10

- O adxectivo cualificativo. Os graos do adxectivo- Identificación de adxectivos.- Cambio de xénero e número en adxectivos.- Aplicación das partículas comparativas.

- Actitude reflexiva no uso da lingua.

- Casos especiais de acentuación. O acento diacrítico- Aplicación das normas de acentuación en palabras compostas e adverbios rematados en -

mente.- Diferenciación de pares de palabras con e sen acento diacrítico.- Ditado.

- Interese por aplicar correctamente as regras da acentuación.

- O conto tradicional: secuencia habitual e funcións- Análise dos personaxes dun conto tradicional.- Redacción dun final distinto para un conto tradicional.- Redacción dun conto tradicional seguindo un esquema dado.

- Interese e gusto pola lectura de contos.- Recepción da tradición literaria como referente para a creación doutros textos.

- Modificación de historias coa introdución du conflito- Transformación dunha historia dada coa introdución dun conflito.

- Valoración dos textos creativos propios e respecto polas creacións alleas.

- Unha Europa plurilingüe. A lingua, sinal de identidade- Lectura e análise dun texto expositivo sobre o plurilingüismo.

- Valoración do plurilingüismo como unha riqueza que cómpre preservar.

2º TRIMESTRE

UNIDADE 05: Todo son preguntas- Os textos periodísticos: a noticia

- Lectura e análise dunha noticia periodística.- Redacción dunha noticia.

- Valoración dos medios de comunicación como instrumentos necesarios para coñecer a realidade actual.

- Actitude de respecto e protección cara aos animais.

- Lectura e comentario- Lectura e comentario de texto.- Anotación de vocabulario novo.

- Vocabulario relacionado co pensamento- Definición de palabras.- Busca no dicionario.- Relación de frases feitas co seu significado.- Aplicación de parónimos.

- Autoesixencia na elección dun léxico preciso e adecuado a cada momento.

- Os prefixos

Page 12: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Formación de palabras derivadas co prefixo pre-.

- Interese por aumentar o caudal léxico.

- O pronome. Formas tónicas dos pronomes persoais- Subliñado de pronomes persoais nun texto.- Substitución de sintagmas por pronomes tónicos.- Substitución de sintagmas por contraccións de pronomes.- Formación de oracións con pronomes tónicos dados.

- Colaboración persoal para conseguir que os que nos rodean sexan máis felices.- Actitude reflexiva no uso da lingua.

- Signos de puntuación: o punto. As maiúsculas- Puntuación de textos.- Aplicación das maiúsculas.- Ditado.

- O relato. Os elementos narrativos. A estrutura do relato- Análise das partes dun relato.- Resumo do argumento dun relato.

- O punto de xiro- Explicación do argumento dun conto popular e análise dos puntos de xiro.- Introdución de puntos de xiro nun relato.

- Preocupación por escribir de forma clara, limpa e ordenada.- Autoesixencia para conseguir un grao de perfeccionamento cada vez maior na creación

de textos propios.

UNIDADE 06: Gústache- Os textos descritivos: retrato e autorretrato

- Comentario de textos descritivos.- Redacción dun retrato.- Redacción dun autorretrato.

- Rexeitamento da valoración excesiva do aspecto físico das persoas.

- Lectura e comentario- Lectura e comentario de texto.- Anotación de vocabulario novo.

- Rexeitamento de actitudes discriminatorias cara aos demais.- Fomento da autoestima.

- Vocabulario relacionado coa alimentación- Busca no dicionario.- Relación de palabras dadas coa ilustración correspondente.- Clasificación de palabras por campos semánticos.- Corrección de castelanismos.

- Valoración de hábitos alimentarios sans.

- Palabras polisémicas- Identificación e aplicación de palabras polisémicas.

- Interese por aumentar o caudal léxico.

- Formas átonas dos pronomes persoais

Page 13: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Identificación de pronomes átonos nun texto.- Substitución de sintagmas por pronomes átonos.- Aplicación das diversas formas dos pronomes átonos de 3ª persoa en función de

complemento directo.- Aplicación e diferenciación das formas te e che.

- Actitude reflexiva no uso da lingua.

- Signos de puntuación: a coma, o punto e coma- Puntuación de textos.- Ditado.

- Solidariedade perante o sufrimento dos demais, especialmente dos nenos.

- A novela. Análise do narrador e dos personaxes- Resumo do argumento do fragmento dunha novela.- Análise dos personaxes do fragmento dunha novela.- Análise do narrador e transformación de textos cambiando a voz narrativa.

- Valoración das distintas manifestacións artísticas e culturais.

- Unha linguaxe nova- Redacción de textos creativos persoais.

- Goce cos xogos lingüísticos e creativos.

UNIDADE 07: Indescritible- Os textos descritivos: descrición de espazos

- Comentario de textos descritivos.- Descrición dun espazo seguindo unha orde establecida.

- Interese por conservar e coidar o noso contorno.

- Lectura e comentario- Lectura e comentario de texto.- Anotación de vocabulario novo.

- Conciencia da importancia dos valores humanos das persoas por riba dos valores materiais.

- Vocabulario relacionado co vestiario- Redacción dunha descrición atendendo ao vestiario dunha persoa.- Correspondencia entre sinónimos e antónimos.- Buscas no dicionario.- Relación entre palabras e as ilustracións correspondentes.

- Palabras homónimas- Análise de palabras homónimas.

- Interese por aumentar o caudal léxico.

- Os determinantes. Os artigos- Identificación de determinantes e contraccións nun texto.- Aplicación de artigos e contraccións para completar un texto.- Substitución de artigos determinados por indeterminados, e viceversa.

- Actitude reflexiva no uso da lingua.

- Os demostrativos e os posesivos

Page 14: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Subliñado de demostrativos, diferenciando entre determinantes e pronomes.- Aplicación de posesivos en textos incompletos.- Elaboración dun cadro de contraccións de demostrativos.

- Signos de puntuación: puntos suspensivos, dous puntos, signos de interrogación e admiración- Puntuación de textos.

- Interese por utilizar correctamente os signos de puntuación.

- A novela. Os diálogos. Análise do tempo e do espazo- Análise dun texto narrativo dialogado.- Análise do tempo e do espazo nun texto narrativo.

- Valoración das distintas manifestacións artísticas e culturais.

- A través do espello. Conectores textuais- Redacción de textos imaxinativos e innovadores.- Identificación e utilización de conectores textuais.

- Conciencia da función dos marcadores textuais na redacción coherente e correcta dun texto.

UNIDADE 08: Adiviña

- Os textos descritivos: descrición de animais- Análise de textos descritivos.- Descrición de animais.

- Rexeitamento de actitudes agresivas cara á natureza e aos animais.

- Lectura e comentario- Lectura e comentario de texto.

- Valoración de actitudes cívicas e de tolerancia.

- Vocabulario relacionado co carácter- Correspondencia entre palabras e o seu significado.- Relación de sinónimos e antónimos.- Relación de frases feitas co seu significado.

- Interese por aumentar o caudal léxico.

- Palabras homófonas- Identificación e aplicación de palabras homófonas.- Buscas no dicionario.

- Os indefinidos. Os numerais. Os interrogativos e exclamativos- Identificación de indefinidos nun texto, diferenciando determinantes e pronomes.- Clasificación de indefinidos en variables e invariables.- Aplicación das contraccións de preposición + indefinido.- Identificación e clasificación dos numerais dun texto.- Escritura en letra de números dados.- Aplicación de interrogativos e exclamativos.

- Actitude reflexiva no uso da lingua.

- Signos de puntuación: parénteses, guión e raia- Aplicación de parénteses, raias e guións en oracións e textos dados.

Page 15: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Valoración do esforzo e do traballo como medios para acadar os nosos obxectivos.

- O xénero lírico. Métrica- Identificación de versos de arte menor e maior.- Práctica do cómputo silábico en poemas dados.- Identificación da sinalefa.

- Como son os ruídos?- Creación de textos innovadores.

- Sensibilidade estética perante as producións literarias propias e alleas.

- O galego, lingua oficial de Galicia- Lectura e análise dun texto expositivo sobre a historia do galego desde as orixes ata a súa

consideración como lingua oficial.

- Curiosidade por coñecer as orixes e a historia da nosa lingua. Valoración da lingua galega como propia de Galicia.

3º TRIMESTRE

UNIDADE 09: Víase vir

- Os textos preditivos- Análise e comentario dun texto preditivo.- Redacción de textos preditivos seguindo un modelo.

- Conciencia do valor expresivo da linguaxe non-verbal.

- Lectura e comentario- Lectura e comentario dun texto literario.

- Curiosidade polas cousas que suceden arredor de nós.

- Vocabulario relacionado coas ferramentas- Relación de palabras coas ilustracións correspondentes.- Elección de verbos a partir dos seus significados.- Buscas no dicionario.- Diferenciación de palabras polisémicas e homónimas.

- Autoesixencia na elección dun léxico preciso e adecuado para os textos propios.

- O verbo. As conxugacións. Formas persoais e non persoais- Identificación de verbos en diversos textos.- Clasificación de verbos segundo a conxugación.- Identificación da persoa e do número de determinadas formas verbais.- Identificación do modo, tempo e aspecto de determinadas formas verbais.- Transformación de textos cambiando o tempo verbal.

- Orde e precisión na reflexión sobre a lingua.

- Uso do h- Aplicación de h nas palabras que o precisan.- Aplicación de ata e hasta para completar oracións.- Aplicación de hai, aí e ai! para completar oracións.

- Interese por aplicar correctamente as normas ortográficas.

Page 16: Program. didáctica L.G. c.09-10

- O xénero lírico. A rima- Análise de poemas e identificación da rima.- Creación de poemas de versos libres.- Ordenación de versos para crear estrofas.- Comentario dun poema popular (un desafío).

- Aprecio polo patrimonio literario propio como expresión lingüística de identidade colectiva e de cultura privilexiada.

- Ninguén é perfecto- Redacción de textos imaxinativos e innovadores.

- Gusto pola creación de textos innovadores e polos xogos lingüísticos.

UNIDADE 10: Aprender a calar

- Os textos explicativos- Análise e comentario dun texto explicativo.- Redacción de textos explicativos seguindo un modelo.

- Interese pola lectura como fonte de información e coñecemento.

- Lectura e comentario- Lectura e comentario dun texto literario.

- Valoración da amizade como unha riqueza que cómpre conservar.

- Vocabulario relacionado cos sentimentos- Aplicación de verbos que expresan sentimentos.- Clasificación de verbos segundo expresen sentimentos negativos ou positivos.- Substitución de verbos por sinónimos.- Aplicación do prefixo des- para crear palabras derivadas.- Formación de substantivos derivados de verbos.- Buscas no dicionario.

- Autoesixencia na elección dun léxico preciso e adecuado ás distintas situacións comunicativas.

- O verbo. Lexemas e desinencias- Identificación do lexema e as desinencias en formas verbais dadas.

- Orde e precisión na reflexión sobre a lingua.

- Verbos regulares e irregulares- Clasificación de verbos en regulares e irregulares.- Conxugación de verbos regulares a partir dos modelos.- Aplicación de verbos regulares rematados en -cer/-cir e -uír.- Aplicación de verbos do tipo servir e durmir.- Conxugación de verbos irregulares.

- Conciencia da importancia que ten un axeitado uso da lingua para o desenvolvemento persoal e social.

- Uso de b e v- Aplicación de b e v segundo as normas estudadas.- Ditado.

- Interese por aplicar correctamente as normas ortográficas.

Page 17: Program. didáctica L.G. c.09-10

- O xénero lírico. Algunhas figuras literarias- Identificación e creación de comparacións, metáforas e personificacións.

- Coa letra dunha canción- Redacción de textos literarios a partir de cancións.

- Sensibilidade estética perante as producións literarias propias e alleas, valorando os seus elementos creativos e innovadores.

UNIDADE 11: Polas boas- Os textos instrutivos

- Análise e comentario dun texto instrutivo.- Redacción de textos instrutivos seguindo un modelo.- Redacción dunha receita de cociña.

- Interese pola lectura como fonte de información e coñecemento.

- Lectura e comentario- Lectura e comentario dun texto literario.

- Fomento da autoestima. - Defensa da igualdade e da dignidade das persoas.- Crítica de calquera actitude agresiva ou humillante cara aos que nos rodean.

- Vocabulario relacionado cos deportes- Aplicación do vocabulario aprendido en diferentes contextos.- Relación de termos coa ilustración correspondente.- Corrección de castelanismos.- Identificación da palabra simple correspondente a unha derivada.

- Interese por ampliar o caudal léxico.

- As palabras compostas- Análise e formación de palabras compostas.

- Curiosidade cara aos mecanismos internos da lingua para crear palabras novas.

- O adverbio e as locucións adverbiais- Identificación e clasificación de adverbios.- Aplicación dos adverbios e locucións máis adecuados para completar textos dados.

- Uso de s e x- Aplicación de s ou x en palabras dadas.- Ditado.- Discriminación e aplicación práctica de parónimos.

- Interese por aplicar correctamente as normas ortográficas.

- O xénero dramático. Diálogos e indicacións escénicas- Análise e comentario dun fragmento teatral.- Identificación e invención de indicacións escénicas.- Redacción dun desenlace para un fragmento teatral dado.

- Explicacións fantásticas. Marcadores textuais- Redacción de textos imaxinativos e innovadores.- Identificación de marcadores textuais.

Page 18: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Sensibilidade estética perante as producións literarias propias e alleas, valorando os seus elementos creativos e innovadores.

- Conciencia da importancia dos marcadores textuais para a construción de textos coherentes e cohesionados.

UNIDADE 12: Convénceme- Os textos argumentativos

- Análise e comentario dun texto argumentativo.- Redacción de textos argumentativos seguindo un modelo.

- Valoración da palabra e da argumentación como o único medio pacífico para defender as propias ideas.

- Lectura e comentario- Lectura e comentario dun texto literario.

- Fomento da autoestima.

- Vocabulario relacionado cos utensilios de cociña- Aplicación do vocabulario aprendido en diferentes contextos.- Asociación de termos coa ilustración correspondente.

- Interese por ampliar o caudal léxico propio e por utilizar as palabras con corrección.

- Palabras simples, derivadas e compostas- Clasificación de palabras segundo sexan simples, derivadas ou compostas.

- Curiosidade cara aos mecanismos internos da lingua para crear palabras novas.

- A oración- Identificación das oracións que forman un texto.- Clasificación das oracións en simples e compostas.- Clasificación das oracións segundo a intención do falante.- Análise dos compoñentes básicos dunha oración simple.- Identificación de oracións sen suxeito.

- Orde e precisión na reflexión sobre a lingua.

- Uso de ll, i e x- Aplicación de i, x ou ll en palabras dadas.

- Conciencia da importancia que ten un axeitado uso da lingua para o desenvolvemento persoal e social.

- O xénero dramático. Personaxes. O monólogo- Análise dos personaxes dun fragmento teatral.- Creación dun monólogo teatral.

- Gusto pola lectura de textos literarios de diferentes xéneros.

- O cómic- Redacción dun desenlace para un conto.- Análise dos elementos propios da linguaxe do cómic.- Creación de viñetas.

- A normalización dunha lingua- Lectura e comentario dun texto sobre a normalización lingüística.

Page 19: Program. didáctica L.G. c.09-10

Conciencia da importancia que ten a normalización dunha lingua, isto é, o seu uso en calquera contexto, para a súa supervivencia e difusión.

2º ESO

1ºTRIMESTRE

UNIDADE 1.De onde veñen as noticias?- Lectura e comentario

- Lectura e comentario dun texto narrativo de Álvaro Cunqueiro.- Anotación de vocabulario novo.

- Valoración da lectura como fonte de enriquecemento persoal e pracer.

- Os textos periodísticos: a noticia- Identificación e redacción de titulares.- Análise das preguntas clave ás que dá resposta unha noticia periodística.

- Valoración crítica dos textos periodísticos.

- Substantivos relacionados coa escola. Palabras homófonas- Relación de sinonimia entre termos dados.- Aplicación do vocabulario estudado noutros contextos.- Explicación de frases feitas.- Aplicación correcta de distintas palabras homófonas.

- Interese polo enriquecemento do vocabulario e por evitar castelanismos.

- A estrutura das palabras- Identificación do lexema e dos distintos morfemas dunha palabra.- Discriminación entre morfemas dependentes e independentes.- Clasificación de palabras segundo a súa estrutura.- Formación de familias léxicas.

- Actitude reflexiva no uso da lingua.

- A oración- Identificación de suxeito e predicado.- Identificación das frases que compoñen unha oración.

- As linguas do mundo- Valoración do carácter plurilingüe da maior parte dos Estados do mundo.

- Valoración do plurilingüismo como reflexo do carácter pluricultural do mundo.

- Acentuación- Aplicación práctica das normas xerais de acentuación.- Ditado.

- Interese por aplicar correctemente as regras da acentuación.

- O texto literario- Identificación das características propias do texto literario nun texto de Carlos Casares e

noutro de carácter tradicional.

- Valoración do feito literario como produto lingüístico, estético e sociocultural.

Page 20: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Taller de escritura: unha teima- Lectura e comentario dun texto de Oli.- Redacción dun relato a partir dunha teima ou dun soño.

Coidado na planificación e execución dos propios textos, revisión e autocorrección.

UNIDADE 2:En tránsito- Lectura e comentario

- Lectura e comentario dun texto de Paco Martín.- Anotación do vocabulario novo.

- Valoración das persoas que nos rodean e da importancia que teñen nas nosas vidas.

- Os textos periodísticos: a reportaxe- Comentario dunha reportaxe periodística.

- Valoración crítica dos textos periodísticos.

- Adxectivos relacionados coas viaxes. Termos contrarios: os antónimos- Identificación de termos coa súa definición.- Formación de palabras derivadas e identificación da palabra primitiva da que proceden.- Correspondencia entre termos contrarios.- Busca de antónimos para palabras dadas.

- Interese por ampliar o caudal léxico e evitar palabras incorrectas.

- O substantivo e as súas clases. O número: formación do plural- Recoñecemento de substantivos nun texto.- Clasificación de substantivos.- Conversión a plural de substantivos e oracións en singular.- Conversión a plural de palabras compostas.

- Actitude reflexiva no uso da lingua.

- As frases- Clasificación de frases segundo o seu núcleo e identificación dos seus elementos.

- As linguas de Europa- Expresión da propia opinión respecto do status das linguas oficiais e non-oficiais.- Redacción de obxectivos para impulsar o uso das linguas menos protexidas.

- Valoración da lingua como expresión dunha identidade colectiva.

- O acento diacrítico: palabras con a- Aplicación práctica do acento diacrítico en palabras con a.- Ditado.

- Respecto polas convencións da norma escrita.

- A literatura popular ou tradicional. Os recursos literarios fónicos e morfosintácticos- Comentario das características da literatura popular a partir de diferentes textos.- Identificación e clasificación dos recursos da aliteración, o hipérbato e a anáfora en textos de

Uxío Novoneyra e A. Iglesia Alvariño.

- Curiosidade por coñecer os principais recursos estilísticos da lírica.

- Taller de escritura: xogamos co medo- Lectura e comentario dun texto de Xabier P. Docampo.- Redacción de textos creativos a partir de situacións que infunden medo ou temor.

Page 21: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Valoración dos textos propios e alleos.

- Lectura e comentario- Lectura e comentario dun texto de Paco Martín.- Anotación do vocabulario novo.

- Valoración das persoas que nos rodean e da importancia que teñen nas nosas vidas.

- Os textos periodísticos: a reportaxe- Comentario dunha reportaxe periodística.

- Valoración crítica dos textos periodísticos.

- Adxectivos relacionados coas viaxes. Termos contrarios: os antónimos- Identificación de termos coa súa definición.- Formación de palabras derivadas e identificación da palabra primitiva da que proceden.- Correspondencia entre termos contrarios.- Busca de antónimos para palabras dadas.

- Interese por ampliar o caudal léxico e evitar palabras incorrectas.

- O substantivo e as súas clases. O número: formación do plural- Recoñecemento de substantivos nun texto.- Clasificación de substantivos.- Conversión a plural de substantivos e oracións en singular.- Conversión a plural de palabras compostas.

- Actitude reflexiva no uso da lingua.

- As frases- Clasificación de frases segundo o seu núcleo e identificación dos seus elementos.

- As linguas de Europa- Expresión da propia opinión respecto do status das linguas oficiais e non-oficiais.- Redacción de obxectivos para impulsar o uso das linguas menos protexidas.

- Valoración da lingua como expresión dunha identidade colectiva.

- O acento diacrítico: palabras con a- Aplicación práctica do acento diacrítico en palabras con a.- Ditado.

- Respecto polas convencións da norma escrita.

- A literatura popular ou tradicional. Os recursos literarios fónicos e morfosintácticos- Comentario das características da literatura popular a partir de diferentes textos.- Identificación e clasificación dos recursos da aliteración, o hipérbato e a anáfora en textos de

Uxío Novoneyra e A. Iglesia Alvariño.

- Curiosidade por coñecer os principais recursos estilísticos da lírica.

- Taller de escritura: xogamos co medo- Lectura e comentario dun texto de Xabier P. Docampo.- Redacción de textos creativos a partir de situacións que infunden medo ou temor.

- Valoración dos textos propios e alleos.

UNIDADE 03: Visións persoais

Page 22: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Lectura e comentario- Lectura e comentario dun texto de Orencio Pérez González.- Anotación de vocabulario novo.

- Valoración da tolerancia e do diálogo como base indispensable para as relacións.

- Os textos periodísticos: a crónica- Comentario dunha crónica periodística.

- Valoración crítica dos textos periodísticos.

- Verbos relacionados coas relacións persoais. O campo semántico- Correspondencia entre diferentes termos e a súa definición.- Clasificación de palabras segundo o campo semántico.- Correspondencias de sinónimos e contrarios.- Explicacion de expresións e frases feitas.

- Autoesixencia na elección dun léxico preciso e axeitado.

- O xénero do substantivo: formación do feminino- Discriminación entre substantivos variables e invariables en canto ao xénero.- Aplicación das normas da formación do feminino.- Identificación do xénero de palabras mediante o uso de determinantes e a concordancia.

- Interese por aplicar correctamente as regras de formación do feminino.

- O suxeito- Identificación do suxeito de oracións dadas.- Análise sintáctica das frases que desempeñan a función de suxeito.

- A situación das linguas. Linguas dominantes e linguas minorizadas- Reflexión a partir de textos e argumentación da postura persoal ao respecto.

- Valoración de todas as linguas por igual, sexa cal sexa a súa situación legal.

- O acento diacrítico- Aplicación práctica do acento diacrítico en palabras con e e con o.- Ditado.

- Valoración da pronunciación correcta das vogais semiabertas e semipechadas como un trazo distintivo do coñecemento adecuado da nosa lingua.

- Os xéneros literarios. Os recursos literarios semánticos- Comentario das características das obras líricas e das obras narrativas a partir de textos

de Agustín Fernández Paz e Ramón Cabanillas.- Identificación dos recursos semánticos da comparación, a metáfora e a metonimia.

- Valoración da importancia da función estética da linguaxe na literatura.

- Taller de escritura: xogamos co medo- Lectura e comentario dun texto de Manuel Antonio Pina.- Redacción de textos a partir de xogos con palabras.

- Valoración da imaxinación e do xogo na creación literaria.

UNIDADE 4:Cando aprenderás- Lectura e comentario

- Lectura e comentario dun texto de Eduardo Blanco Amor.

Page 23: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Valoración das actitudes pacíficas.

- Técnicas de traballo: idea principal e ideas secundarias- Identificación da idea principal e das secundarias en cada parágrafo dun texto.- Elaboración dun resumo a partir das ideas principais seleccionadas.

- Conciencia da importancia das técnicas de traballo para organizar a información.

- Substantivos relacionados coa casa. Palabras polisémicas e homónimas. Topónimos- Relación dos substantivos coa ilustración.

- Buscas no dicionario e clasificación de palabras en polisémicas e homónimas.- Explicación de refráns.- Clasificación de topónimos segundo o seu significado.

- Interese por aumentar o caudal léxico e evitar castelanismos.

- O adxectivo cualificativo: clasificación, xénero, grao comparativo- Clasificación de adxectivos en explicativos/especificativos, variables/invariables.- Formación do feminino de adxectivos rematados en -án/-ano.- Aplicación das partículas comparativas.- Explicación do significado de adxectivos dados segundo a súa posición.

- Actitude reflexiva no uso da lingua.

- O suxeito axente e o suxeito paciente. Oracións sen suxeito- Identificación do suxeito paciente en oracións pasivas.- Clasificación de oracións sen suxeito.

- As linguas do Estado español- Coñecemento das linguas do Estado español e do diferente status que presentan.

- Valoración do plurilingüismo como unha riqueza cultural que cómpre preservar.

- O acento diacrítico- Aplicación do acento diacrítico en palabras e textos.- Ditado.

- A novela. Os elementos da narración. Os recursos semánticos- Clasificación de novelas segundo o título.- Identificación da clase de narrador nun texto de Xosé Neira Vilas.- Identificación de recursos semánticos: personificación, hipérbole, ironía, antítese.

- Curiosidade por coñecer os principais recursos estilísticos da lírica.

- Taller de escritura: a orixe- Lectura dun texto de Bernardo Atxaga.- Redacción dun texto segundo o punto de vista dun animal.

Valoración dos textos creativos propios e respecto polas creacións alleas.

2ºTRIMESTRE

UNIDADE 5:Unha aventura- Lectura e comentario

- Lectura e comentario dun texto de Álvaro Magalhães.- Anotación de vocabulario novo.

- Valoración da lectura como fonte de pracer e de aprendizaxe.

Page 24: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Técnicas de traballo: o esquema- Identificación da idea principal de cada parágrafo dun texto expositivo.- Elaboración dun esquema.

- Interese por coñecer o noso contorno, como paso previo para valoralo e protexelo.- Conciencia da importancia das técnicas de traballo para organizar a información.

- Substantivos relacionados coas compras- Relación de palabras e imaxes.- Agrupación de palabras segundo uns criterios determinados.- Explicación de refráns e frases feitas.- Buscas no dicionario.

- Autoesixencia na elección dun léxico preciso e adecuado a cada momento.

- Os determinantes- Identificación e clasificación dos determinantes dun texto.- Aplicación dos determinantes e das súas contraccións en oracións e textos.- Explicación e aplicación dos usos particulares dos demostrativos e dos posesivos.

- Actitude comprometida coa preservación dos bens naturais do noso Planeta.

- O predicado- Identificación das oracións simples dun texto.- Discriminación de predicado verbal e predicado nominal.

- A lingua galega- Reflexión acerca da evolución da lingua galega.- Análise dalgúns artigos fundamentais do Estatuto de Autonomía acerca da lingua galega.

- Valoración da importancia do labor institucional e social para fomentar o uso da lingua.

- Signos de puntuación- Puntuación de textos.- Ditado.

- A novela histórica. Elementos da narración- Análise das características da novela histórica a partir dun texto de Teresa Moure.- Análise e clasificación dos personaxes de textos narrativos.- Transformación de diálogos directos en diálogos indirectos.

- Taller de escritura: gárdame o segredo- Clasificación e invención de títulos.

Redacción de textos creativos a partir dun segredo.UNIDADE 6:A grandes preguntas contos marabillosos

- Lectura e comentario- Lectura e comentario dun mito clásico.- Anotación de vocabulario novo.

- Valoración da literatura tradicional como referencia para a creación doutros textos.

- Técnicas de traballo: o resumo- Lectura e análise, parágrafo a parágrafo, dun texto expositivo.- Elaboración dun resumo a partir dun esquema.

- Curiosidade por coñecer os produtos propios da nosa terra.

- Adxectivos relacionados coa descrición de persoas. Os termos complementarios- Relacións de sinonimia.

Page 25: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Identificación de palabras derivadas doutras dadas.- Redacción dun texto descritivo cos adxectivos propostos.- Relación de termos complementarios.

- Interese por aumentar o caudal léxico e evitar castelanismos.

- Os pronomes persoais- Identificación de pronomes átonos nun texto e análise das contraccións.- Aplicación das formas átonas te/che e lle/lles en diversas oracións e textos.- Aplicación das diversas formas dos pronomes átonos de 3ª persoa en función de

complemento directo.- Substitución de sintagmas por contraccións de pronomes de CD e de CI.

- Actitude reflexiva no uso da lingua.

- Oracións copulativas- Identificación das oracións copulativas dun texto e análise do seu predicado nominal.

- Variedades de fala- Identificación de palabras dadas co bloque lingüístico ao que pertencen.

- Valoración da diversidade lingüística na fala como unha riqueza que cómpre conservar.- Valoración dunha norma estándar na escrita para acadar a corrección lingüística.

- Signos de puntuación- Puntuación de textos.- Ditado.

- A novela policial. Elementos da narración- Comentario dun fragmento dunha novela policial de Marilar Aleixandre.- Análise do tempo na narración e identificación da orde temporal seguida.- Análise e clasificación do espazo narrativo nun fragmento.

- Valoración das distintas manifestacións artísticas e culturais.

- Taller de escritura: manipulando- Reescritura dun texto seguindo uns criterios lingüísticos dados.

- Gozo cos xogos lingüísticos e creativos.-UNIDADE7:A primeira vez

- Lectura e comentario- Lectura e comentario dun texto de Manuel Rivas.- Anotación de vocabulario novo.

- Conciencia da importancia da educación e dos valores humanos das persoas.

- Os textos instrutivos- Comentario de distintos textos instrutivos.

- Interese por comprender e interpretar correctamente todo tipo de textos.

- Substantivos relacionados coa fauna e a flora- Correspondencia entre nomes e ilustracións ou definicións.- Relacións de sinonimia e clasificación de palabras por campos semánticos.- Formación de palabras derivadas engadindo determinados sufixos.

- Interese por aumentar o caudal léxico e utilizalo correctamente en todos os contextos.

- Os pronomes persoais

Page 26: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Aplicación das normas de colocación dos pronomes átonos.

- Gusto por dominar as convencións gramaticais que regulan a escrita.

- O predicado verbal- Diferenciación de predicados verbais e predicados nominais.- Identificación do núcleo e dos complementos nun predicado verbal.

- Variedades de lingua- Reflexión acerca do nivel lingüístico que posúen diferentes falantes.- Identificación do nivel de lingua empregado en diferentes textos.- Identificación do rexistro lingüístico adecuado para cada situación comunicativa.

- Conciencia da importancia da aprendizaxe para acadar un nivel de lingua correcto.- Esforzo por adecuar o rexistro lingüístico á situación comunicativa.

- Emprego do h- Aplicación do h en palabras e oracións.- Aplicación de prefixos gregos con h e explicación do seu significado.- Aplicación correcta de palabras que se diferencian pola presenza ou ausencia de h.- Ditado.

- Interese por utilizar correctamente certas grafías e por evitar castelanismos.

- Elementos da narración: a persoa narrativa- Análise da persoa narrativa e do narrador en textos de Castelao e de M. Rivas.- Análise dos cambios que se producen nun texto ao cambiar o punto de vista.

- Taller de escritura: acabar ben- Lectura dun texto de Ursula Wölfel e análise do final elixido.- Redacción de textos imaxinativos e innovadores.

- Gozo coa redacción de textos creativos propios e respecto cara ás producións alleas.UNIDADE8:Unha oportunidade máis

- Lectura e comentario- Lectura e comentario dun texto de Fina Casalderrey.

- Valoración do estudo como fonte de enriquecemento e de formación persoal.

- Os textos oficiais: a solicitude- Redacción dunha solicitude a partir dun modelo.

- Interese por aprender a manexar textos de diferentes tipos.

- Adxectivos relacionados coa forma de ser. Os xentilicios- Correspondencia entre palabras e o seu significado.- Relación de sinónimos e termos contrarios.- Identificación de palabras derivadas coa palabra primitiva da que proceden.- Formación de xentilicios e correspondencia cos seus topónimos.

- Gusto por elixir a palabra máis adecuada para cada contexto.

- Os verbos: verbos regulares e verbos con variacións- Uso axeitado das diferentes formas dos verbos regulares para completar textos.- Definición de formas verbais segundo as súas desinencias.- Conxugación de verbos con variacións e aplicación das formas correctas.

- Esforzo por dominar a conxugación dos verbos regulares.

- Os complementos do verbo: complemento directo

Page 27: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Recoñecemento de verbos transitivos e intransitivos.- Identificación do complemento directo nunha oración e análise da frase que desempeña

esa función.- Substitución dunha frase que funciona como CD polo pronome átono correspondente.

- O galego hoxe: linguas en contacto, lingua inicial e lingua habitual- Interpretación e análise de gráficos.- Elaboración de cadros que recollan os datos obtidos nun labor de investigación.

- Valoración do galego como lingua habitual na nosa comunidade.

- Emprego de n e ñ- Aplicación práctica de n e ñ intervocálico en palabras que poden ofrecer dúbidas.

- Esforzo por evitar as interferencias do castelán e por facer un uso correcto da lingua.

- O conto- Análise das características e da estrutura dun conto de Ánxel Fole.- Clasificación dun conto segundo o seu tema.

- Sensibilidade estética perante as producións literarias.

- Taller de escritura: empezar polo final- Análise das características e da estrutura dunha fábula.- Creación dunha fábula a partir dunha ensinanza dada.

- Valoración da literatura tradicional como medio de aprendizaxe e crítica.

3ºTRIMESTREUNIDADE9:Arte do silencio

- Lectura e comentario- Lectura e comentario dun texto literario de Francisco Fernández Naval.- Anotación e interiorización do vocabulario novo.

- Gozo coa lectura de novelas de aventuras e suspense.

- Os textos expositivos- Preparación dunha conferencia sobre un tema determinado.- Elección dos medios audiovisuais máis adecuados para a exposición.

- Conciencia do valor expresivo e comunicativo da linguaxe non-verbal.

- Verbos de acción. Os antropónimos- Substitución de verbos polisémicos por outros de significado máis preciso.- Diferenciación práctica de inverter/invertir, recorrer/percorrer.- Corrección de castelanismos.- Clasificación de antropónimos segundo o seu significado.

- Curiosidade por coñecer a procedencia das palabras.

- O verbo: os verbos irregulares- Identificación de verbos en diversos textos e definición segundo as súas desinencias.- Aplicación en oracións e textos das formas adecuados dos verbos irregulares.- Transformación de oracións e textos cambiando o tempo verbal.

- Orde e precisión na reflexión sobre a lingua.

- Os complementos do verbo: o complemento indirecto- Identificación do complemento directo e do complemento indirecto nun texto.- Substitución das frases que funcionan como CI polo pronome átono correspondente.

Page 28: Program. didáctica L.G. c.09-10

- O galego hoxe: competencia lingüística e actitudes lingüísticas- Interpretación e comentario de gráficos.- Reflexión acerca das actitudes lingüísticas con respecto ao galego.

- Emprego de b e v: verbos acabados en -ber/-ver e en -bir/-vir- Aplicación práctica de caber/precaver, absolver/absorber.- Aplicación de verbos acabados en -ber/-ver, -bir/-vir e das súas familias léxicas.

- Interese por aplicar correctamente as normas ortográficas.

- A lírica medieval- Análise e clasificación de cantigas medievais.- Comentario da rima e dos recursos estilísticos (paralelismo, leixa-pren, refrán).- Elección de versos para completar unha cantiga tendo en conta os recursos estilísticos.

- Valoración da tradición literaria como referencia para a creación doutros textos.

- Taller de escritura: acrósticos- Recoñecemento e redacción de versos acrósticos.

Gusto pola creación de textos innovadores e polos xogos lingüísticos.UNIDADE10:Ficción ou realidade'

- Lectura e comentario- Lectura e comentario dun texto literario.

- Valoración da solidariedade e da xenerosidade.

- Os textos persoais: carta, correo electrónico, notas, SMS- Análise e comentario de distintos textos persoais.- Análise dos distintos elementos que interveñen en cada texto.

- Substantivos relacionados coas relacións de parentesco. Os termos recíprocos- Transformación de substantivos masculinos en femininos.- Correspondencia entre termos e definicións.- Relacións de sinonimia.- Emparellamentos de termos recíprocos.

- Interese por utilizar correctamente a nosa lingua, evitando castelanismos.

- O verbo: as formas nominais, as perífrases verbais- Identificación das formas nominais de calquera verbo.- Identicación de perífrases verbais e dos elementos que as constitúen.- Clasificación de perífrases e explicación do seu significado.

- Orde e precisión na reflexión sobre a lingua.

- Os complementos do verbo: o complemento circunstancial, o complemento axente- Identificación das frases que funcionan como CC nun texto.- Discriminación entre oracións activas e pasivas e identificación, nestas últimas, do

complemento axente.- Transformación de oracións activas a pasivas.

- Bilingüismo e diglosia. As interferencias lingüísticas- Reflexión, a partir de textos, acerca da situación de diglosia que se produce en Galicia.- Corrección de castelanismos.

- Valoración da importancia de usar a lingua galega en calquera situación comunicativa e evitando castelanismos, como paso indispensable para acadar a súa normalización.

Page 29: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Uso correcto das vogais- Aplicación das vogais adecuadas para completar palabras que poden ofrecer dúbidas.- Ditado.

- Interese por escribir correctamente e evitar castelanismos.

- A lírica amorosa e a poesía social. Algunhas estrofas de tres e catro versos- Análise e comentario de diferentes textos poéticos de Rosalía de Castro, Celso Emilio

Ferreiro, Curros Enríquez, Manuel Rivas e Ana M.ª Fernández, atendendo principalmente á rima, á métrica e aos recursos literarios estudados.

- Clasificación de distintos tipos de estrofas e identificación dun soneto.

- Taller de escritura. Poesía de diario - Redacción de textos literarios a partir de rutinas diarias.

Sensibilidade estética perante as producións literarias propias e alleas.

UNIDADE11:Sinais que delatan- Lectura e comentario

- Lectura e comentario dun texto literario de Suso de Toro.

- Valoración do dereito á intimidade de calquera persoa.

- Os conectores- Elección dos conectores adecuados para completar textos.

- Interese por dominar os distintos mecanismos da lingua necesarios para interpretar e redactar correctamente diferentes tipos de textos.

- Substantivos relacionados cos oficios e as profesións. As palabras parónimas- Aplicación do vocabulario aprendido en diferentes contextos.- Explicación do significado de refráns.- Elección de sufixos para formar o masculino e feminino de substantivos derivados.- Discriminación e aplicación práctica de parónimos.

- Interese por ampliar o caudal léxico e por evitar castelanismos.

- Os adverbios- Identificación e clasificación de adverbios e locucións adverbiais.- Correspondencia entre adverbios e o seu significado.- Substitución de frases por un adverbio ou locución adverbial.

- Clases de oracións- Busca nun texto de diferentes clases de oracións.- Análise sintáctica e clasificación de oracións.

- O galego no ensino- Lectura crítica dun texto no que se manifestan prexuízos con respecto á lingua galega.- Análise crítica da aplicación da Lei de Normalización Lingüística no ensino.

- Reflexión acerca do aspecto emocional que ten o uso dunha lingua.- Valoración da importancia do labor institucional para a normalización dunha lingua.

- Grupos consonánticos: grupos con l e con r- Busca de sinónimos e termos contrarios.- Aplicación de l ou r para completar palabras con grupos consonánticos.- Ditado.

- Interese por aplicar correctamente as normas ortográficas.

Page 30: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Outras manifestacións da lírica: poemas de verso libre, poesía visual, prosa poética- Lectura, análise e comentario dun poema de verso libre de Fran Alonso.- Lectura, análise e comentario de diversos exemplos de poesía visual e caligramas.- Lectura, análise e comentario dun fragmento de prosa poética de A. García Teijeiro.

- Valoración dos elementos creativos e innovadores da poesía.

- Taller de escritura: xogos poéticos- Redacción de textos poéticos a partir de xogos lingüísticos.

UNIDADE12:O final- Lectura e comentario

- Lectura e comentario dun texto literario de Xosé Luis Méndez Ferrín.- Valoración da amizade e fomento da autoestima.

- A cohesión textual- Análise comparativa de textos segundo os mecanismos que proporcionan cohesión.- Corrección de textos utilizando os mecanismos de cohesión textual.

- Valoración dos mecanismos que ten a lingua para redactar correctamente os textos, de maneira que resulten claros e amenos para o receptor.

- Verbos relacionados coa sensación de medo. Os hipocorísticos- Aplicación do vocabulario aprendido en diferentes contextos.- Correspondencia entre verbos e frases feitas.- Identificación de antónimos, complementarios e recíprocos.- Relación entre hipocorísticos e os nomes propios correspondentes.

- Interese por ampliar o caudal léxico propio e por utilizar as palabras con corrección.

- Preposicións e conxuncións- Identificación das preposicións e locucións prepositivas presentes nun texto.- Aplicación de preposicións e locucións prepositivas para completar textos.- Discriminación na práctica das preposicións ata/deica.- Identificación e clasificación de conxuncións.

- Orde e precisión na reflexión sobre a lingua.

- A oración composta- Identificación de oracións compostas nun texto.- Identificación dos nexos que unen os dous membros dunha oración composta.- Clasificación de oracións compostas por coordinación e por subordinación.

- O futuro do galego- Análise do labor levado a cabo polo equipo de Normalización Lingüística do centro.- Redacción de propostas para mellorar a normalización do galego no centro e na propia

localidade.

- Valoración da iniciativa persoal para acadar nun futuro a completa normalización do galego.

- Grupos consonánticos: os grupos cultos con -cc- e -ct-- Aplicación de parónimos.- Aplicación práctica de -cc-/-c- e -ct-/-t-.

- O xénero dramático- Análise, comentario e clasificación de diversos fragmentos teatrais de Manuel Núñez

Singala, Euloxio Rodríguez Ruibal e Salvador Espriu.

- Taller de escritura: cancións tradicionais

Page 31: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Redacción de textos a partir de fragmentos de cancións tradicionais.

- Gozo coa lectura e recreación de cancións tradicionais.

3º ESO

1ºTRIMESTRE

Lectura dun libro de lectura proposto pola profesora.

UNIDADE 1:A linguaxe literaria

- Lectura e comentario. A intención estética da linguaxe literaria- Lectura do fragmento dunha novela coa pronunciación axeitada.- Realización dun comentario do texto proposto.- Exercicios de vocabulario a partir do texto.- Identificación das ideas esenciais de cada parágrafo e da idea central do fragmento.- Análise dalgúns recursos que determinan o texto como literario.

- Campo semántico do vestiario- Aplicación práctica das palabras do campo semántico do vestiario.- Resolución de xeroglíficos.

- O galego, lingua románica- Identificación da procedencia de palabras dadas.- Asociación de voces patrimoniais cos étimos correspondentes.- Asociación de palabras cultas e patrimoniais.- Identificación de voces cultas, semicultas e patrimoniais.

- Valoración da lingua galega desde unha perspectiva histórica.

- Orixe e evolución histórica do galego como lingua propia de Galicia- Busca de información sobre a toma do monte Medulio e lectura dun poema sobre este

tema.- Comentario de textos de diferentes etapas da historia da lingua galega.

- Interese por coñecer a orixe e evolución histórica do galego.

- Regras de acentuación- División de palabras en sílabas.- Identificación de ditongos, tritongos e hiatos.- Aplicación práctica das regras de acentuación.

- A literatura popular- Comentario dun conto e dunha lenda.- Análise e clasificación de cantigas populares.

- Valoración da literatura popular como expresión colectiva da identidade cultural dun pobo.- Aprecio polo patrimonio literario propio como expresión lingüística da identidade histórica e

colectiva.

UNIDADE 2:Os xéneros literarios

- Lectura e comentario. Os xéneros literarios- Lectura de dous textos literarios coa pronunciación axeitada.- Realización dun comentario dos textos propostos.- Exercicios de vocabulario a partir dos textos.- Resumo do argumento do texto.- Análise dos elementos narrativos, líricos e teatrais do texto.

Page 32: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Valoración de diversas manifestacións literarias como fonte de pracer e divertimento.- Interese e gusto pola lectura de textos literarios de diferentes xéneros.

- Os enlaces léxicos- Análise dos enlaces léxicos que dan cohesión a un texto.

- Curiosidade e interese por coñecer os mecanismos que dan cohesión a un texto.

- Campo semántico dos animais- Aplicación práctica das palabras do campo semántico dos animais.- Resolución de cruzadas e xeroglíficos.

- Interese polo enriquecemento do propio vocabulario.

- A estrutura das palabras- Análise dos compoñentes de palabras.- Formación de palabras mediante a anteposición de prefixos.- Clasificación de palabras derivadas segundo teñan sufixos alterativos ou derivativos.- Formación de antónimos mediante a anteposición de prefixos.- Identificación dos prefixos de palabras derivadas, explicando o seu valor.- Identificación do valor dos sufixos de palabras dadas.- Diferenciación dos distintos valores do sufixo -iño.- Formación de xentilicios aplicando o sufixo derivativo adecuado.

- Curiosidade e interese polos mecanismos que rexen a formación das palabras da nosa lingua.

- Clases de palabras. A familia léxica- Identificación da palabra base da que proceden palabras derivadas.- Discriminación de palabras derivadas e parasintéticas.- Identificación dos compoñentes de palabras compostas e de compostos cultos.- Clasificación de palabras en simples, derivadas, compostas e parasintéticas.- Formación de familias léxicas regulares e irregulares.

- Actitude reflexiva no uso da lingua.

- A literatura galego-portuguesa medieval- Clasificación de cantigas segundo a temática e a voz textual.- Análise e comentario de diferentes cantigas.

- Aprecio polo patrimonio literario propio como expresión lingüística da identidade histórica e colectiva.

UNIDADE 3:Os textos poéticos

- Lectura e comentario. O xénero poético- Lectura dun poema coa entoación axeitada.- Realización dun comentario do poema proposto.- Exercicios de vocabulario a partir do texto.- Enunciación do tema e resumo do argumento.- Análise das características do texto poético.

- Valoración dos textos poéticos como medio para desenvolver a sensibilidade estética e estimular a imaxinación.

- Os elementos de cohesión- Análise dalgúns elementos de cohesión: adverbios, paralelismo, refrán.- Análise dalgúns enlaces léxicos: repetición, sinonimia, antonimia, hiperonimia.

- Curiosidade e interese por coñecer os mecanismos que dan cohesión a un texto.

Page 33: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Campo semántico do tempo atmosférico- Aplicación práctica das palabras do campo semántico do tempo atmosférico.- Resolución dun encadeado.

- Interese polo enriquecemento do propio vocabulario.

- Os substantivos- Identificación e clasificación de substantivos en textos dados.- Correspondencia entre substantivos colectivos e individuais.- Correspondencia entre substantivos concretos e abstractos.- Análise da función de frases substantivas e nominais en oracións dadas.

- O xénero e o número do substantivo - Clasificación de substantivos en masculinos e femininos.- Clasificación de substantivos con flexión de xénero e invariables.- Identificación de substantivos epicenos.- Aplicación das principais correspondencias entre masculino e feminino.- Análise das diferenzas de significado que as marcas de xénero e número poden

comportar.- Transformación a feminino e/ou plural de palabras ou enunciados dados.

- Actitude reflexiva e esixente no uso da lingua.

- Signos de puntuación: punto, coma, punto e coma, dous puntos, puntos suspensivos- Aplicación dos signos de puntuación en oracións e textos dados.

- Actitude reflexiva e esixente na corrección ortográfica.

- A lírica profana (I): A cantiga de amigo- Comentario de cantigas de amigo.- Aplicación dos recursos de paralelismo, leixaprén e refrán para completar unha cantiga.

- Aprecio polo patrimonio literario propio como expresión lingüística da identidade histórica e colectiva.

UNIDADE 4:As figuras literarias.

- Lectura e comentario. As figuras literarias- Lectura dun soneto coa entoación axeitada.- Realización dun comentario do poema proposto.- Exercicios de vocabulario a partir do texto.- Identificación da voz textual e análise métrica.- Análise dos recursos semánticos, morfosintácticos e fónicos do poema.

- Valoración dos textos poéticos como medio para desenvolver a sensibilidade estética e estimular a imaxinación.

- Campo semántico das árbores, plantas e flores- Aplicación práctica das palabras do campo semántico das plantas.- Clasificación de nomes de árbores segundo o seu xénero.- Xeroglíficos e xogos lingüísticos.

- Interese polo enriquecemento do propio vocabulario.

- O adxectivo cualificativo. Os graos do adxectivo- Recoñecemento e clasificación de adxectivos explicativos e especificativos.- Análise da función sintáctica de frases adxectivas en oracións dadas.- Transformación de adxectivos masculinos en femininos.- Análise do cambio de significado que pode comportar a colocación do adxectivo antes ou

despois do substantivo.- Transformación dos graos de adxectivos dados.- Elección das partículas comparativas adecuadas para completar oracións.

Page 34: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Relación de formas sintéticas de comparativo e superlativo con adxectivos dados.- Formación de superlativos cultos.- Comparación de personaxes aplicando as estruturas comparativas gramaticais.

- Actitude reflexiva e esixente na corrección gramatical da lingua.

- Os signos de puntuación: raia, parénteses e comiñas- Aplicación da raia, as parénteses e as comiñas en oracións e textos dados.

- Interese por aplicar correctamente os signos de puntuación.

- A lírica profana (II): A cantiga de amor- Análise e comentario de diferentes cantigas de amor, atendendo aos recursos formais

característicos do xénero.- Discriminación de cantigas de refrán e de mestría.

- Aprecio polo patrimonio literario propio como expresión lingüística da identidade histórica e colectiva.

- Valoración dos textos literarios como obras de arte que seguen vixentes a través do tempo.

2º TRIMESTRE

Lectura dun libro de lectura proposto pola profesora

UNIDADE 5:O xénero narrativo.

- Lectura e comentario. O xénero narrativo- Lectura dun conto literario coa pronunciación axeitada.- Realización dun comentario do texto proposto.- Exercicios de vocabulario a partir do texto.- Enunciación do tema e elección dun título para o texto.- Análise das características que determinan o texto como un conto.- Redacción dun conto.

- Valoración de diversas manifestacións literarias como fonte de pracer e divertimento.

- Campo semántico do mar e os barcos- Aplicación práctica das palabras do campo semántico do mar e os barcos.- Correspondencias semánticas.

- Autoesixencia na elección dun léxico preciso e adecuado a cada momento.

- Os determinantes: artigos, demostrativos, posesivos, indefinidos, numerais, interrogativos e exclamativos- Transformación de enunciados introducindo os artigos precisos e realizando as

contraccións oportunas.- Identificación da clase de palabras que funcionan como determinantes.- Identificación e clasificación dos artigos nun texto dado.- Substitución dos determinantes dun texto por artigos determinados, utilizando a primeira e

a segunda formas.- Aplicación dos demostrativos facendo as contraccións oportunas.- Identificación dos significados especiais dos demostrativos e posesivos en enunciados

dados.- Aplicación dos indefinidos adecuados para completar oracións.- Trascrición en letra de números dados.

- Actitude reflexiva e esixente na corrección gramatical da lingua.

- Uso de b e v- Aplicación de b e v para completar palabras.- Resolución dunha fuga de letras e de xogos lingüísticos.

Page 35: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Discriminación e aplicación de palabras homófonas con b e con v.- Discriminación fonética (o aberto/o pechado) de pares de palabras.- Correspondencias entre imaxes e palabras.

- Interese por coñecer o uso correcto das diferentes grafías.

- A lírica profana (III): a cantiga de escarnio e maldicir- Análise e comentario de diferentes cantigas de escarnio e maldicir.- Clasificación temática de diferentes cantigas.

- Aprecio polo patrimonio literario propio como expresión lingüística da identidade histórica e colectiva.

UNIDADE 6: Relato policial

- Lectura e comentario. O relato policial- Lectura dun relato policial coa pronunciación axeitada.- Realización dun comentario do texto proposto.- Exercicios de vocabulario a partir do texto.- Redacción dun relato seguindo as características propias do xénero policial.

- Valoración da literatura como fonte de pracer e divertimento.

- Os conectores textuais- Análise dos conectores consecutivos que dan cohesión a un texto.

- Curiosidade e interese por coñecer os mecanismos que dan cohesión a un texto.

- Campo semántico do tempo cronolóxico- Aplicación práctica das palabras do campo semántico do tempo cronolóxico.- Explicación de termos relacionándoos coa súa etimoloxía.- Resolución de encrucillados, adiviñas e xogos lingüísticos.- Buscas no dicionario.- Correspondencias semánticas.

- Interese polo enriquecemento do propio vocabulario.

- Os pronomes persoais- Localización e clasificación dos pronomes dun texto.- Aplicación dos pronomes tónicos e das súas contraccións en enunciados dados.- Transformación de enunciados usando os pronomes de cortesía.- Discriminación de pronomes tónicos e átonos.- Substitución de complementos directos e indirectos por pronomes átonos e as súas

contraccións.- Aplicación de te e che en oracións dadas.- Localización en enunciados dados do pronome de solidariedade e do dativo de interese.- Colocación do pronome persoal en oracións dadas.

- Actitude reflexiva no uso correcto da lingua.

- Uso do h- Aplicación de h en palabras dadas.- Resolución de xogos lingüísticos.- Formación de palabras mediante a adición de prefixos gregos con h.- Aplicación de palabras homófonas e parónimos.

- Os xéneros menores da lírica profana- Comentario de prantos, tenzóns e pastorelas.

- A lírica relixiosa e a prosa medieval- Comentario dalgunhas composicións das Cantigas de Santa María.

- Aprecio polo patrimonio literario propio como expresión lingüística da identidade histórica e colectiva.

Page 36: Program. didáctica L.G. c.09-10

UNIDADE 7: Relato de ciencia-ficción

- Lectura e comentario. O relato de ciencia-ficción- Lectura do fragmento dunha novela de ciencia-ficción coa pronunciación axeitada.- Realización dun comentario do texto proposto.- Exercicios de vocabulario a partir do texto.- Resumo do argumento do texto.- Análise dos personaxes.- Redacción dun relato de ciencia-ficción.

- Valoración de diversas manifestacións literarias como fonte de pracer e divertimento.

- Campo semántico dos medios de transporte- Aplicación práctica das palabras do campo semántico dos medios de transporte.- Resolución de anagramas e dun encadeado.- Clasificación de palabras por campos semánticos.

- Interese polo enriquecemento do propio vocabulario.

- O verbo (I): a súa estrutura, os morfemas verbais, os tempos verbais, verbos regulares e verbos irregulares- Identificación da persoa, número, tempo, modo e aspecto en formas verbais dadas.- Transformación a voz pasiva de oracións activas dadas.- Aplicación das formas verbais adecuadas para completar textos e oracións.- Resolución de encrucillados, cruzadas e adiviñas. - Análise morfolóxica de formas verbais regulares e irregulares.- Transformación de oracións cambiando o tempo das formas verbais.- Corrección de castelanismos.

- Actitude reflexiva e esixente na corrección gramatical da lingua.

- Uso de s e x- Aplicación de s e x en palabras dadas.- Discriminación de palabras parónimas con s e con x.- Discriminación de palabras que comezan por es-/ex- e estra-/extra-.

- Actitude reflexiva e esixente na corrección ortográfica da lingua.

- Decadencia e recuperación da literatura: Os Séculos Escuros, a Ilustración, os Precursores do Rexurdimento- Comentario dalgunhas mostras literarias conservadas da época dos Séculos Escuros.- Comentario dalgunhas mostras literarias conservadas do século xix.- Comparación de panxoliñas.

- Aprecio polo patrimonio literario propio como expresión lingüística da identidade histórica e colectiva.

UNIDADE 8: O texto teatral

- Lectura e comentario. O xénero dramático- Lectura dun fragmento teatral coa pronunciación axeitada.- Realización dun comentario do texto proposto.- Exercicios de vocabulario a partir do texto.- Análise dos elementos teatrais.

- Valoración dos textos teatrais como fonte de pracer e divertimento.

- Campo semántico das formas da paisaxe

Page 37: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Aplicación práctica das palabras do campo semántico das formas da paisaxe.- Clasificación de palabras.- Buscas no dicionario.- Correspondencias de sinónimos.

- Interese polo enriquecemento do propio vocabulario.

- O verbo (II): As formas nominais, o infinitivo conxugado e as perífrases verbais - Identificación e clasificación de formas nominais.- Aplicación do infinitivo conxugado en diferentes oracións.- Identificación, clasificación e explicación de perífrases verbais.- Substitución de verbos polas perífrases verbais adecuadas, atendendo á significación

indicada.

- Actitude reflexiva e esixente na corrección gramatical da lingua.

- Uso de l e ll intervocálicos- Aplicación de l ou ll en palabras dadas.- Resolución dun encrucillado.- Discriminación de parónimos.

- Interese por utilizar correctamente a lingua galega e por evitar os castelanismos.

- Rosalía de Castro (I): Cantares gallegos- Análise e comentario dalgúns poemas de Cantares gallegos.- Clasificación temática dos poemas.- Análise da intención de denuncia dalgúns poemas de Rosalía.- Análise comparativa do poema «Adiós ríos, adiós fontes» de Cantares gallegos e o poema

«Cántiga» de Curros Enríquez.

- Valoración do feito literario como medio para dignificar unha lingua e defender o seu valor como medio de expresión literaria.

- Valoración da literatura como medio para loitar contra as inxustizas e problemas que sofre un pobo.

3º TRIMESTRELectura dun libro de texto proposto pola profesora

UNIDADE 9:O ensaio.

- Lectura e comentario. O ensaio- Lectura comprensiva do fragmento dun ensaio coa pronunciación axeitada.- Realización dun comentario do texto proposto.- Análise das principais características do ensaio no texto proposto.

- Interese pola lectura como fonte de información, aprendizaxe e coñecemento.

- Os conectores textuais- Análise dos conectores de adición presentes no texto proposto.

- Curiosidade e interese por coñecer os mecanismos que dan cohesión a un texto.

- Campo semántico das ferramentas e os utensilios- Aplicación práctica das palabras do campo semántico das ferramentas.- Resolución de anagramas, xeroglíficos e adiviñas.- Correspondencias semánticas.- Discriminación de palabras parónimas.- Explicación de refráns e frases feitas.

- Autoesixencia na elección dun léxico preciso e adecuado.

- O adverbio e as locucións adverbias: definición e función, clasificación formal e

Page 38: Program. didáctica L.G. c.09-10

temática- Localización de adverbios e locucións adverbiais nun texto.- Clasificación de adverbios e locucións adverbiais.- Substitución de adverbios e locucións por outros similares.- Correspondencia entre sinónimos e antónimos.- Reolución de encadeados, xeroglíficos e anagramas.- Construción de oracións con adverbios e locucións dados.

- Actitude reflexiva e esixente na corrección gramatical da lingua.

- Uso de n e ñ en posición intervocálica- Aplicación de n e ñ en posición intervocálica.- Aplicación de parónimos.- Resolucion dun pasatempo.

- Interese por utilizar correctamente a lingua galega e por evitar castelanismos.

- Rosalía de Castro (II): Follas novas- Análise e comentario dalgúns poemas de Follas novas.- Clasificación temática dos poemas propostos.- Reflexión sobre a intención social dalgúns poemas.- Redacción dunha carta.

- Valoración do feito literario como expresión máis íntima das cuestións que aflixen ao ser humano.

- Recepción da tradición literaria como referencia para creacións artísticas posteriores.

UNIDADE 10: O xornalismo

- Lectura e comentario. Os medios de comunicación: Elementos do xornal, funcións da prensa, xéneros periodísticos- Lectura comprensiva dunha crónica periodística.- Comentario do texto proposto.- Exercicios de vocabulario a partir do texto.- Análise dos principais elementos do xornal e creación de modelos propios.- Creación de fichas cos datos de distintos xornais.

- Conciencia da importancia decisiva dos medios de comunicación social no mundo actual.- Actitude crítica ante as mensaxe da prensa, diferenciando entre opinión e información.

- Campo semántico da gastronomía e hostelaría- Aplicación práctica das palabras do campo semántico da gastronomía e hostelaría.- Correspondencias semánticas.- Refráns e frases feitas.- Redacción da carta dun restaurante.- Buscas e recompilación de información en internet.- Pasatempos.

- Interese polo enriquecemento do propio vocabulario.

- Elementos de relación: A preposición e a conxunción- Identificación de preposicións e locucións prepositivas.- Identificación e clasificación de conxuncións e locucións conxuntivas.- Correspondencias entre sinónimos.- Aplicación de preposicións e conxuncións para completar textos.- Análise sintáctica de oracións, tendo en conta a función das frases preposicionais.

- Orde e precisión na reflexión sobre a lingua.

- As interxeccións

Page 39: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Análise e clasificación de interxeccións.

- Algúns grupos consonánticos: -cc- e -ct-- Aplicación de -cc-, -ct-/-c-, -t- en diferentes palabras.- Resolución dun encrucillado.

- Interese por aplicar correctamente as normas ortográficas.

- Eduardo Pondal- Análise e comentario dalgúns poemas de Eduardo Pondal.

- Valoración do feito literario como produto lingüístico, estético e sociocultural dunha época e como medio para dignificar a lingua.

- Valoración da literatura como vehículo para defender os sinais de identidade dun pobo.

UNIDADE 11: Os xéneros periodísticos.

- Lectura e comentario. Os xéneros informativos, os xéneros de opinión e os xéneros mixtos- Lectura comprensiva e crítica de diferentes textos periodísticos.- Análise dos textos periodísticos propostos.- Clasificación de textos periodísticos segundo o xénero.- Redacción de titulares.- Redacción de noticias a partir de titulares dados e seguindo a estrutura estudada.- Análise e comentario da prensa do día

- Conciencia da importancia decisiva dos medios de comunicación social no mundo actual.- Actitude crítica ante as mensaxes da prensa, diferenciando entre opinión e información.

- Campo semántico dos xogos- Aplicación práctica das palabras do campo semántico dos xogos.- Resolución dun encadeado, de xeroglíficos e outros xogos lingüísticos.- Explicación de expresións e frases feitas.- Busca de información en internet.

- Interese polo enriquecemento do propio vocabulario.

- A onomástica: toponimia e antroponimia- Análise e comentario crítico de diferentes textos sobre toponimia e antroponimia.- Explicación e clasificación de topónimos segundo o seu significado.- Formación de topónimos a partir de nomes de árbores e froitos.- Correspondencias entre topónimos e xentilicios.- Resolución de xeroglíficos.- Buscas en internet e en soportes tradicionais.- Explicación e clasificación de antropónimos segundo o seu significado e segundo a súa

orixe.

- Curiosidade por coñecer a orixe e o significado dos nosos topónimos e antropónimos.

- Algúns grupos cultos- Aplicación de l ou r nos grupos cultos estudados.- Discriminación e aplicación de parónimos.- Aplicación de palabras cos grupos cultos pn-, ps- e pt-.

- Actitude reflexiva e esixente no uso da lingua.

- Curros Enríquez- Comentario dalgúns poemas de Curros Enríquez. - Clasificación dos poemas propostos segundo a súa temática.

- Valoración da literatura como instrumento de protesta social.- Defensa do ser humano por riba de calquera concepción ou clasificación socio-económica.

Page 40: Program. didáctica L.G. c.09-10

UNIDADE 12: A prensa dixital

- Lectura e comentario. A prensa dixital- Análise das características da prensa dixital.- Comparación da prensa de edición en papel e en soporte dixital.

- Conciencia da importancia decisiva dos medios de comunicación social no mundo actual. - Curiosidade por coñecer e utilizar as novas tecnoloxías.

- Campo semántico da prensa- Aplicación práctica das palabras do campo semántico da prensa.- Correspondencias semánticas.- Análise e aplicación de palabras polisémicas.- Explicación de expresións e frases feitas.- Resolución de pasatempos.- Busca de información en internet.- Redacción dun artigo de opinión.

- Interese polo enriquecemento do propio vocabulario.

- Interferencias lingüísticas. Os castelanismos- Clasificación de castelanismos segundo sexan fonéticos, ortográficos, morfosintácticos,

léxicos ou semánticos.- Corrección de castelanismos.

- Actitude reflexiva e esixente no uso da lingua e interese por evitar os castelanismos.

- Algunhas palabras con dificultade: Palabras con ca-/cua-/co- e palabras con ga-/gua-/go-, uso das vogais- Aplicación de ca-/cua-/co- en palabras dadas.- Aplicación de ga-/gua-/go- en palabras dadas.- Aplicación das vogais adecuadas en palabras dadas.- Resolución dun encadeado.

- Actitude reflexiva e esixente na corrección ortográfica.

- Prosa e teatro no século xix: A novela, o conto literario e o teatro- Análise e comentario dun texto narrativo e de Marcial Valladares.- Análise e comentario dun texto teatral de Francisco María de la Iglesia.

- Valoración do feito literario como produto lingüístico, estético e sociocultural dunha época.- Interese e gusto pola lectura de textos literarios de diferentes xéneros.

4º ESO

1º TRIMESTRE

Lectura dun libro de texto proposto pola profesora

UNIDADE 1: Lembranzas de mocidade

- Análise de textos: As propiedades textuais. A adecuación- Lectura e comentario dun relato de Castelao.- Análise das propiedades que debe reunir un texto para facer posible a súa adecuación.

- Valoración da importancia de adecuar un texto á situación comunicativa na que se

Page 41: Program. didáctica L.G. c.09-10

produce.- Análise crítica das inxustizas sociais: as diferenzas económicas, os desniveis culturais, a

discriminación sexual…

- Campo semántico: Formas de ser- Aplicación en diversos contextos do vocabulario estudado.- Correspondencia entre adxectivos caracterizadores e a súa definición.- Identificación dos contrarios dunha serie de adxectivos caracterizadores.- Redacción dunha descrición positiva dun personaxe.

- Interese por aumentar o caudal léxico e evitar castelanismos.

- Repaso de Ortografía: Acentuación- Aplicación práctica das normas de acentuación en palabras e textos.- Discriminación de pares de palabras segundo a súa acentuación.

- Interese por utilizar correctamente as normas de acentuación, como indicador do correcto dominio da lingua.

- Estudo da lingua: Unha europa plurilingüe- Lectura reflexiva de diversos fragmentos de textos oficiais concernentes á defensa das

linguas: Carta Europea das Linguas Rexionais e Minoritarias, Carta dos Dereitos Fundamentais da Unión Europea, Declaración Universal dos Dereitos Lingüísticos, Constitución Española, Estatuto de Autonomía.

- Busca de información a través de diferentes páxinas e portais da Rede.- Comentario persoal e reflexivo de textos oficiais.

- Interese por coñecer e manexar correctamente as novas tecnoloxías como canle de consulta.

- Respecto pola diversidade lingüística e valoración dos esforzos institucionais para a preservación e defensa das linguas.

- A literatura no tempo das Irmandades. Ramón Cabanillas. Noriega Varela- Comentario de textos poéticos de Ramón Cabanillas e de Noriega Varela.- Reflexión acerca da imaxe de Galicia que presentan nos seus poemas.- Redacción dun poema.

- Interese por coñecer o patrimonio literario entendéndoo como produto da situación histórica e sociocultural na que se produce.

- Sensibilidade estética na lectura de textos poéticos.

UNIDADE 2: Camiño do camposanto

- Análise de textos: As propiedades textuais. A coherencia- Lectura e comentario dun relato de Rafael Dieste.- Análise das propiedades que debe reunir un texto para resultar coherente.- Identificación dos erros de diferentes oracións que impiden a coherencia textual.

- Respecto polos procedementos de coherencia que facilitan a comunicación lingüística.- Valoración da literatura como fonte de pracer e exercicio de enxeño.

- Campo semántico: Emocións e sentimentos- Aplicación en diversos contextos do vocabulario estudado.- Correspondencia de sinonimia.- Derivación verbal a partir de substantivos.- Explicación de expresións e frases feitas.- Correspondencia entre determinadas palabras e a súa definición.

Page 42: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Interese no enriquecemento e uso preciso do propio vocabulario.

- Repaso de Ortografía: Signos de puntuación- Aplicación das normas que rexen o uso dos signos de puntuación, tanto en oracións como

en textos.

- Interese por utilizar correctamente os signos de puntuación para acadar a correcta comprensión do texto.

- Estudo da lingua: O galego hoxe- Interpretación de diversos gráficos e táboas que recollen os niveis de competencia

lingüística e de lingua habitual en Galicia.- Análise dos factores que inciden no emprego do galego nos diferentes ámbitos.- Lectura de diversos fragmentos de textos legais concernentes ao uso e á oficialidade do

galego: Estatuto de Autonomía, Lei de Normalización Lingüística, Plan Xeral de Normalización da Lingua Galega.

- Busca de información a través de diferentes páxinas e portais da Rede.- Análise do cumprimento da Lei de Normalización Lingüística nos centros educativos.

- Comprensión da situación idiomática de Galicia e valoración dos esforzos a favor da normalización lingüística.

- Conciencia da necesidade de eliminar os prexuízos lingüísticos que impiden o desenvolvemento da lingua galega en todos os ámbitos.

- Literatura: O Grupo Nós- Comentario de textos narrativos de Vicente Risco e de Otero Pedrayo.- Busca en Internet dunha lenda recollida por Vicente Risco.- Descrición caricaturesca dun personaxe famoso.

- Valoración da literatura como vehículo para defender os sinais de identidade dun pobo.- Interese por dominar a técnica do comentario como medio de comprensión do contido e

da forma dun texto literario.

UNIDADE 3: Viaxe a Ítaca

- Análise de textos: As propiedades textuais. A cohesión- Lectura e comentario dun poema de Kavafis.- Análise dos recursos lingüísticos que dan cohesión a un texto.- Identificación e clasificación dos diferentes conectores e marcadores textuais.- Transformación de enumeracións en textos.

- Interese por utilizar correctamente os diferentes enlaces e conectores para proporcionar cohesión a un texto.

- Valoración da lectura como unha alternativa do tempo de lecer que supón unha fonte de coñecemento e de pracer.

- Campo semántico: As viaxes- Aplicación en diversos contextos do vocabulario estudado.- Buscas no dicionario.- Correspondencia entre determinadas palabras e a súa definición.- Relacións de sinonimia.- Interpretación de iconas.- Solución dunha cruzada.

- Interese por enriquecer o propio vocabulario e por evitar castelanismos.

- Repaso de Ortografía: Uso das maiúsculas- Aplicación das normas que rexen o uso das maiúsculas.

Page 43: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Autoesixencia na aplicación das normas ortográficas.

- Estudo da lingua: Variedades internas. Variedades temporais, diatópicas, diastráticas e diafásicas. Linguaxes específicas. A variedade estándar- Traslación ao galego actual dun texto escrito en galego-portugués.- Reescritura de oracións e textos en diferentes rexistros.- Busca en Internet de vocabulario de diferentes xergas.- Análise comparativa de textos pertencentes a diferentes niveis e rexistros de lingua.

- Conciencia das variedades internas que conforman a lingua.- Interese por adecuar o rexistro lingüístico á situación comunicativa.

- Literatura: Castelao. Outros autores do Grupo Nós- Comentario de textos narrativos de Castelao.- Comentario dun fragmento dramático de Castelao.- Comentario dun fragmento ensaístico de Castelao e das ideas que nel se expoñen.- Busca en Internet dunha lenda.- Consultas mediante a Rede de diferentes aspectos da obra gráfica e literaria de Castelao.

- Aprecio polo patrimonio literario propio como expresión lingüística da identidade histórica e colectiva.

UNIDADE 4: Aquelas imprentas

- Análise de textos: As propiedades textuais. A corrección e a presentación- Lectura e comentario dun texto narrativo de Blanco Amor.- Análise dos aspectos lingüísticos que interveñen na corrección dun texto e daqueles que

hai que coidar na súa presentación.- Substitución de verbos comodín por outros máis precisos.- Corrección de erros.

- Valoración da corrección lingüística dun texto e da importancia dunha boa presentación.

- Campo semántico: Os libros. Edición e imprenta- Aplicación en diversos contextos do vocabulario estudado.- Buscas no dicionario e formación de familias léxicas.- Identificación das distintas partes dun libro.- Interpretación de diferentes símbolos e siglas presentes na páxina de dereitos dun libro.- Explicación de expresións e frases feitas.

- Interese por enriquecer o caudal léxico persoal.

- Ortografía: A abreviación. Abreviaturas, símbolos, siglas e acrónimos- Explicación do significado de abreviaturas e símbolos dados.- Transformación de palabras nas abreviaturas e símbolos correspondentes.- Clasificación de abreviaturas en simples, compostas ou dobres.- Interpretación de siglas e acrónimos.

- Curiosidade e interese por saber interpretar as palabras abreviadas que aparecen acotío nos distintos medios.

- Estudo da lingua: Variedades xeográficas. Bloques lingüísticos- Identificación dos trazos lingüísticos de textos pertencentes aos distintos bloques.- Situación de diferentes palabras nun mapa de Galicia segundo os trazos lingüísticos que

presenten.

- Interese por coñecer as variedades dialectais da nosa lingua.- Respecto perante as variantes fonéticas e morfosintácticas da lingua galega.

Page 44: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Literatura: Literatura de vangarda. A Xeración do 25. Prosa vangardista- Comentario de textos dos máximos representantes das correntes poéticas de principios do

século XX: Amado Carballo, Álvaro Cunqueiro, Manuel Antonio.- Comentario dun fragmento do Manifesto de Manuel Antonio e das ideas que nel se

expoñen.- Consultas na Rede de diferentes aspectos da obra literaria destes autores.

- Valoración dos recursos innovadores na poesía e da función estética da linguaxe.-

2º TRIMESTRE

Lectura dun libro de texto proposto pola profesora

UNIDADE 5: Gravado en pedra

- Análise de textos: Os textos expositivos- Lectura dun texto expositivo sobre os petroglifos.- Análise da estrutura dun texto expositivo.- Análise dos mecanismos de cohesión e das características que o caracterizan como tal.- Elaboración dun texto expositivo a partir dunha ficha.- Redacción dun currículo e dunha instancia.

- Valoración dos recursos propios dos textos expositivos para expoñer un tema con claridade.

- Curiosidade por coñecer a arte rupestre en territorio galaico.

- Campo semántico: As artes- Aplicación en diversos contextos do vocabulario estudado.

- Correspondencia entre termos e definicións dadas.- Buscas no dicionario.- Relacións de sinonimia e clasificacións por campos semánticos.- Explicación de expresións e frases feitas.

- Interese por enriquecer o caudal léxico persoal e por evitar castelanismos.

- Repaso de Ortografía: Uso de h e de b/v- Aplicación práctica de h e de b/v en palabras e textos.- Aplicación e discriminación de palabras homófonas.- Identificación de erros e de castelanismos.- Resolución dunha fuga de letras.

- Autoesixencia na aplicación correcta dalgunhas grafías.

- Estudo da lingua: Fonética. Sistema vocálico e consonántico. As sílabas- Identificación do timbre de diferentes vogais en situación tónica.- Discriminación de pares de palabras que se diferencian polo trazo

semiaberto/semipechado da súa vogal tónica.- Definición de fonemas consonánticos segundo o punto de articulación e o modo de

articulación.- División de palabras en sílabas.- Identificación e clasificación de ditongos, tritongos e hiatos.

- Literatura: A narrativa de posguerra. Eduardo Blanco Amor- Comentario de fragmentos narrativos de Blanco Amor.- Análise da realidade histórica e social que se reflicte na súa obra.

- Aprecio polo patrimonio literario propio, como expresión lingüística de identidade colectiva e de cultura privilexiada.

Page 45: Program. didáctica L.G. c.09-10

UNIDADE 6: Visita ás covas

- Análise de textos: Os textos argumentativos- Lectura e comentario dun texto argumentativo sobre as covas do Rei Cintolo.- Análise e clasificación dos argumentos expostos no texto.- Redacción dun texto argumentativo.- Análise dos procedementos de cohesión presentes no texto.- Redacción dun texto literario a partir dunha lenda.- Consulta de información en Internet.

- Curiosidade por coñecer a nosa riqueza natural e interese por conservar o medio.

- Campo semántico: Os deportes- Aplicación en diversos contextos do vocabulario estudado.- Correspondencia entre termos e definicións ou ilustracións propostas.- Interpretación de anagramas.- Relacións de sinonimia.- Resolución de xeroglíficos.

- Interese por enriquecer o caudal léxico persoal e por evitar castelanismos.

- Repaso de Morfoloxía: Xénero e número- Identificación do xénero de substantivos dados.- Aplicación das normas de concordancia para indicar o xénero.- Corrección de erros e de castelanismos.- Formación do feminino de substantivos en masculino.- Formación do plural de substantivos en singular.- Formación do plural de palabras compostas.

- Actitude reflexiva e esixente no uso da lingua.

- Estudo da lingua: Sintaxe. As unidades lingüísticas: frases e oración- Identificación do tipo de unidade que constitúe un enunciado dado.- Identificación, análise sintáctica e clasificación de frases.- Identificación e clasificación de oracións.- Discriminación da intención comunicativa dunha oración segundo a súa puntuación.- Transformación de oracións activas en pasivas, e viceversa.

- Literatura: A narrativa de posguerra. Álvaro Cunqueiro e Ánxel Fole- Comentario de fragmentos narrativos de Álvaro Cunqueiro.- Comentario de relatos de Ánxel Fole.- Busca de información en Internet.- Creación dun relato de intención literaria a partir dos modelos traballados.

- Estimación positiva da práctica do comentario como medio de análise do fondo e da forma de textos literarios.

- Valoración da fantasía e da tradición popular como fonte de inspiración para a creación literaria.

Page 46: Program. didáctica L.G. c.09-10

UNIDADE 7:Primeiro amor

- Análise de textos: O texto narrativo. O narrador- Lectura dun texto narrativo de Carlos Casares.- Resumo do argumento e da trama.- Enunciación do tema.- Análise e clasificación do narrador.- Reescritura do texto cambiando a persoa narrativa.

- Valoración da lectura como unha alternativa do tempo de lecer que supón unha fonte de coñecemento e de pracer.

- Campo semántico: O circo e outros espectáculos- Aplicación en diversos contextos do vocabulario estudado.- Correspondencia entre termos e definicións dadas.- Identificación das partes do teatro nunha ilustración.- Explicación de palabras polisémicas.- Recoñecemento de anagramas.

- Interese polo enriquecemento e uso preciso do propio vocabulario.

- Repaso de Morfoloxía: Os pronomes átonos de CD e CI- Identificación e clasificación de pronomes nun texto.- Aplicación das formas te/che e lle/lles.- Substitución de frases de CD e CI pola concorrencia de formas átonas correspondente.

- Autoesixencia na corrección gramatical.

- Estudo da lingua: As funcións sintácticas- Identificación do suxeito e do predicado de diferentes oracións.- Análise sintáctica do suxeito e clasificación da oración segundo a presenza/ausencia de

suxeito.- Clasificación de oracións en predicativas ou copulativas.- Identificación do CD e substitución polo pronome átono correspondente.- Identificación do CI e substitución polo pronome átono correspondente.- Diferenciación entre atributo e complemento predicativo.- Análise sintáctica dos complementos de diferentes oracións.

- Literatura: A narrativa de posguerra. Neira Vilas. Nova Narrativa Galega- Comentario de fragmentos narrativos de Xosé Neira Vilas.- Comentario de textos de Carlos Casares e Méndez Ferrín, e identificación dos trazos

propios da Nova Narrativa Galega.

- Valoración da literatura como instrumento de denuncia social e reflexo da situación social dunha época.

- Valoración do esforzo dalgúns escritores por abrir a literatura galega ás novas visións do mundo e ás técnicas literarias modernas.

UNIDADE 8: Rapaces do Barbaña

- Análise de textos: O texto narrativo. O espazo e o tempo- Lectura dun texto narrativo de Méndez Ferrín.- Análise e caracterización da localización espacial.- Diferenciación entre percorrido circular, de desterro e labiríntico.

Page 47: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Análise do tempo histórico ou cronolóxico no que se sitúan os feitos.- Análise do tempo do discurso e das técnicas empregadas para alterar a orde dos

acontecementos.- Análise do valor simbólico do espazo.

- Campo semántico: Sentidos e sensacións- Aplicación en diversos contextos do vocabulario estudado.- Correspondencia entre palabras e o seu significado.- Clasificacións de palabras.- Correspondencia de sinonimia.- Substitución de verbos comodín por outros de significado máis preciso.- Derivación substantiva a partir de adxectivos.- Explicación de locucións e frases feitas.

- Interese polo enriquecemento e uso preciso do propio vocabulario.

- Repaso de Morfoloxía: Colocación dos pronomes átonos. Dativo de interese e dativo de solidariedade- Identificación e aplicación do dativo de interese e do dativo de solidariedade.- Aplicación das normas de colocación dos pronomes átonos.

- Autoesixencia na corrección gramatical.

- Estudo da lingua: As oracións compostas. Clases de oracións coordinadas- Identificación de oracións compostas e clasificación segundo sexan por coordinación ou

por subordinación.- Recoñecemento das oracións xustapostas e análise da relación que se establece entre

elas.- Clasificación de oracións coordinadas e identificación do seu valor.- Aplicación dos nexos coordinantes para completar oracións.- Análise sintáctica de diferentes oracións coordinadas.

- Literatura: A poesía de posguerra. Xeración do 36. Promoción de Enlace- Comentario de textos poéticos de Celso Emilio Ferreiro.- Comentario de textos poéticos de Luz Pozo Garza.

- Valoración da literatura como instrumento de denuncia social e defensa da paz.

3º TRIMESTRE

Lectura dun libro de texto proposto pola profesora

UNIDADE 9:Últimas vontades

- Análise de textos: A banda deseñada- Lectura dun fragmento dunha banda deseñada de Miguelanxo Prado.- Análise do código lingüístico e iconográfico da banda deseñada proposta.- Comentario do contido.- Análise dos planos utilizados.- Pescuda en Internet sobre autores galegos de banda deseñada.

- Valoración da visión crítica da realidade presentada polos cómics.- Valoración das posibilidades estéticas dos códigos verbais e non-verbais.

- Campo semántico: As leis- Aplicación en diversos contextos do vocabulario estudado.- Buscas no dicionario.- Identificación de erros e de castelanismos.

Page 48: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Correspondencias de sinonimia.- Explicación de locucións e frases feitas.- Resolución de xeroglíficos.

- Interese por enriquecer o vocabulario.

- Repaso de Morfoloxía: Artigos e adxectivos determinativos- Aplicación de artigos e demostrativos, así como das súas respectivas contraccións.- Identificación do valor especial dalgunhas formas dos demostrativos.- Aplicación dos posesivos distributivos e das formas de meu, de teu, de seu...- Aplicación das distintas clases de numerais.- Discriminación de adxectivos determinativos e cualificativos en textos dados.

- Autoesixencia na corrección gramatical.

- Estudo da lingua: As oracións subordinadas- Identificación e clasificación de oracións subordinadas.- Clasificación de oracións subordinadas substantivas segundo a súa función con respecto á

principal.- Identificación e clasificación de oracións subordinadas adxectivas.- Análise da función que desempeña o pronome relativo dentro da subordinada adxectiva.- Análise sintáctica de oracións subordinadas substantivas e adxectivas.

- Literatura: A poesía de posguerra. Xeración das Festas Minervais. O teatro na posguerra- Comentario de textos poéticos de Uxío Novoneyra, Manuel María, Avilés de Taramancos,

Xohana Torres, Bernardino Graña e Méndez Ferrín.- Audición de poemas a través da Internet.

- Gusto pola lectura e comentario de textos poéticos.

UNIDADE 10: Un mestre de película

- Análise de textos: A linguaxe cinematográfica- Lectura dun fragmento do guión da película A lingua das bolboretas.- Análise do rexistro lingüístico utilizado no guión.- Visionado da secuencia e comentario dos aspectos técnicos (planos, encadramentos,

iluminación...).- Lectura dos relatos de Que me queres, amor?, de Manuel Rivas, e análise comparativa co

guión da película.- Reflexión acerca das semellanzas entre un guión cinematográfico e unha obra teatral.

- Valoración das posibilidades comunicativas da linguaxe cinematográfica.

- Campo semántico: Pan, doces e outras lambetadas- Aplicación en diversos contextos do vocabulario estudado.- Identificación de termos correspondentes ao mesmo campo semántico.- Correspondencia entre termos e as súas definicións.- Explicación de locucións e frases feitas.- Resolución dun encrucillado.

- Interese por enriquecer o vocabulario e por evitar castelanismos.

- Repaso de Morfoloxía: O verbo- Aplicación práctica do uso dos verbos regulares.- Aplicación práctica do uso dos verbos regulares con variacións.- Aplicación práctica do uso dos verbos irregulares.

Page 49: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Reescritura de textos cambiando o tempo verbal.- Análise morfolóxica de formas verbais.

- Autoesixencia na corrección gramatical.

- Estudo da lingua: As oracións subordinadas- Identificación e clasificación de oracións subordinadas adverbiais, segundo sexan propias

ou impropias e segundo os nexos que as introducen.- Análise sintáctica de oracións subordinadas adverbiais.- Identificación e clasificación de oracións subordinadas, segundo sexan substantivas,

adxectivas ou adverbiais.

- Literatura: A narrativa actual- Comentario de textos narrativos de Alfredo Conde, Manuel Rivas, Marilar Aleixandre e

Suso de Toro.- Busca de información a través dun buscador de Internet.- Consulta nunha escolma de lendas galegas.- Consulta, a través de diversas fontes, da situación política reflectida nos textos.- Redacción dun texto expositivo a partir dun tema dado.- Lectura, a través de Internet, doutros textos dos autores tratados.

- Gusto pola lectura e comentario de textos narrativos.

UNIDADE 11: As mulleres fan historia

- Análise de textos: A linguaxe radiofónica e televisiva- Lectura dun fragmento do guión dun episodio da serie documental Historias de Galicia.- Análise das diferentes secuencias e da súa disposición no texto.- Redacción dun texto argumentativo.- Análise comparativa de textos.- Visionado do capítulo televisivo ao que pertence o guión.

- Actitude crítica ante calquera manifestación discriminatoria con respecto á muller.- Valoración das posibilidades comunicativas da linguaxe radiofónica e televisiva.

- Campo semántico: Televisión, radio e cine- Aplicación en diversos contextos do vocabulario estudado.- Correspondencia entre termos e as súas definicións.- Formación de palabras compostas.- Resolución dunha cruzada.

- Interese por enriquecer o vocabulario e por evitar castelanismos.

- Repaso de Morfoloxía: Infinitivo conxugado e perífrases verbais- Identificación e aplicación práctica do infinitivo conxugado.- Substitución de fragmentos textuais por infinitivos conxugados.- Xustificación da presenza ou ausencia do infinitivo conxugado nun texto.- Identificación e clasificación de perífrases en oracións e textos.

- Autoesixencia na corrección gramatical.

- Estudo da lingua: As relacións semánticas- Identificación de palabras polisémicas e explicación dos seus significados.- Clasificación de palabras homónimas en homógrafas e homófonas.- Discriminación entre palabras polisémicas e homónimas.- Construción de oracións con pares de palabras homófonas e homógrafas.- Construción de oracións con palabras parónimas.- Correspondencia entre sinónimos.

Page 50: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Correspondencia entre antónimos.

- Literatura: Poesía e teatro actuais- Comentario de textos poéticos de diferentes autores do panorama poético actual.- Comentario dun fragmento dramático de Roberto Vidal Bolaño.- Busca de información a través dun buscador de Internet.- Lectura de poemas da literatura actual a través de Internet.- Audición de poemas na Rede na voz dos propios poetas.

- Sensibilidade estética perante as producións dramáticas, valorando os seus elementos creativos e expresivos.

- Gusto pola lectura de textos poéticos.

UNIDADE 12: Tanto por dicir

- Análise de textos: A linguaxe publicitaria- Lectura de diferentes textos publicitarios e análise do código lingüístico e iconográfico que

conforman a súa mensaxe.- Análise da finalidade de diferentes mensaxes publicitarias.- Visionado dun anuncio publicitario a través da Rede e comentario crítico do mesmo.- Recompilación de frases publicitarias e análise dos valores sociais cos que se identifican.

- Valoración crítica da publicidade.- Valoración das posibilidades comunicativas da linguaxe publicitaria.- Interese por evitar determinados termos que poden resultar pexorativos ou

discriminatorios.

- Campo semántico: A publicidade- Aplicación en diversos contextos do vocabulario estudado.- Correspondencia entre termos e as súas definicións.- Buscas no dicionario.- Correspondencia entre diferentes profesionais da publicidade e o labor que realizan.

- Interese por enriquecer o vocabulario.

- Repaso de Morfoloxía: Adverbio, preposición e conxunción- Identificación e clasificación de adverbios e locucións adverbiais.- Correspondencias de sinonimia.- Aplicación de adverbios e locucións adverbiais en diferentes contextos.- Identificación e aplicación de preposicións.- Discriminación e uso correcto de perante/durante e ata/deica.- Identificación e clasificación de conxuncións.

- Autoesixencia na corrección gramatical.

- Estudo da lingua: Cambios semánticos- Explicación dos cambios semánticos experimentados por algunhas palabras.- Relación entre palabras tabú e eufemismos.- Discriminación de eufemismos e disfemismos.- Explicación de eufemismos en textos literarios.

- Curiosidade por coñecer as causas que provocaron o cambio de significado de determinadas palabras.

- Reflexión acerca do aumento no uso de eufemismos na sociedade actual.

- Literatura: Literatura dixital- Lectura de diversos textos literarios a través da Rede.

Page 51: Program. didáctica L.G. c.09-10

- Consulta de distintos blogs de autores galegos.- Consulta do blog dunha biblioteca escolar.

- Interese polas novas tecnoloxías e a súa aplicación na literatura.

4) CRITERIOS DE AVALIACIÓN RELACIONADOS COAS COMPETENCIAS

BÁSICAS

Neste apartado aplicaremos os seguintes criterios para os catro cursos da ESO

1. Extraer a intención comunicativa e a idea xeral de textos orais sinxelos dos ámbitos social e académico. Seguir instrucións para realizar tarefas guiadas de aprendizaxe.C1,C2, C4,C5,C6Este criterio permite avaliar se o alumnado é quen de comprender e de reproducir, oralmente ou por escrito, o propósito, o tema e os feitos fundamentais de textos oídos, como noticias de actualidade procedentes dos medios de comunicación, instrucións para realizar tarefas ou breves exposicións de tema académico.2. Extraer a intención comunicativa e a idea xeral de textos escritos sinxelos dos ámbitos social e académi co. Seguir instrucións para realizar tarefas guiadas de aprendizaxe.C1,C3,C4,C5,C6Este criterio permite avaliar se o alumnado é quen de comprender e resumir contos, noticias, mensaxes electrónicas, informacións de enciclopedias e outros textos escritos en aspectos gráficos (tipos de letra, subliñados, ilustracións...) ou en trazos de cohesión claros (distribución en parágrafos, comezo e final destes...). Tamén permite comprobar se o alumnado é capaz de seguir instrucións escritas sinxelas relacionadas coas tarefas de aprendizaxe que debe abordar.3. Realizar exposicións e narracións orais planificadas claras e áxiles e participar de forma construtiva en diversas interaccións comunicativas (simulacións, traballos colaborativos...) respectando as regras que as rexen. Adoptar o rexistro adecuado a cada tipo de texto e situación.C1, C2,C4,C5,C6Con este criterio preténdese descubrir cal é a capacidade do alumnado para narrar, describir e expoñer oralmente sucesos, informacións, valoracións, etc. seguindo un guión previamente elaborado e axudándose dos medios audiovisuais e das TIC. Preténdese tamén que sirva para valorar a calidade das súas interaccións orais, tanto cando exerce o papel de emisor como cando exerce o de receptor, calidade que deberá demostrar no traballo cotián da aula e mais nas situacións propias do contexto extraescolar que se simulen nela. Debe servir para valorar habilidades lingüísticas e actitudes: a corrección, o respecto aos valores democráticos e ás regras sociocomunicativas (saúdos, non interrupción de quen fala...), a actitude dialogante e atenta ás expresións ou opinións dos demais, a pertinencia e mais a adecuación das intervencións e a manifestación de ideas e sentimentos propios.4. Escribir, seguindo un modelo, narracións e descricións, así como outros textos sinxelos propios da vida cotiá, das relacións sociais e dos medios de comunicación.Planificar e revisar os ditos textos coa axuda do profesorado aplicándolles normas básicas de adecuación, de coherencia, de cohesión, de corrección e de precisión léxica.C1,C2, C3, C4, C5Este criterio permitiralle ao alumnado demostrar que é capaz de escribir textos breves e sinxelos como mensaxes de correo electrónico, noticias, contos, resumos de temas académicos adecuados á idade... previamente planificados mediante esquemas que reflectan as ideas que se queren expresar. Tamén permitirá comprobar se se coida a presentación (marxes, sangrados, tamaños de letra, subliñados, ilustracións...) e se se revisan as propias producións, aproveitando para todo isto os coñecementos que ten o alumnado e as posibilidades que ofrecen procesadores de textos, correctores ortográficos ou dicionarios e vocabularios en diversos soportes.

Page 52: Program. didáctica L.G. c.09-10

5. Consultar, baixo a dirección do profesorado, textos en diferentes soportes co fin de extraer a información solicitada e incorporala ás propias producións.C3,C2,C5Este criterio está orientado a avaliar a capacidade de usar con efectividade un recurso concreto sinalado polo profesorado e procedente, ben da biblioteca do centro, ben dos medios audiovisuais e das TIC, para responder a preguntas formuladas na aula.6. Aplicar os coñecementos sobre a lingua e as normas do uso lingüístico para resolver problemas de comprensión e para compoñer e revisar de xeito dirixido os propios textos.C1,C5,C6Con este criterio procúrase comprobar como se usa a reflexión sobre a lingua e as normas de uso para a mellora da comprensión e mais da composición e revisión textuais. Avalíase, sobre todo, a aprehensión do funcionamento dos mecanismos de cohesión (a deíxe, a actualización, as referencias internas de tipo gramatical, os conectores), da adecuación e da gramaticalidade e a súa incorporación ás producións propias, recoñecendo os erros e considerándoos parte do proceso de aprendizaxe.7. Recoñecer, a través da reflexión sobre os usos discursivos, os mecanismos da lingua e coñecer e usar unha terminoloxía lingüística básica.C1,C5;C6Este criterio permitirá saber se se inducen e asimilan as formas e as regras lingüísticas a través dos usos contextualizados e se se coñece e se usa de forma adecuada a terminoloxía necesaria para seguir as explicacións e as actividades sobre a lingua que se realizan na aula. Avaliarase tamén a progresiva autonomía na obtención de todo tipo de información lingüística en dicionarios e outras obras de consulta.8. Observar os condicionamentos máis evidentes da valoración e uso social do galego e utilizar a lingua galega con fluidez e normalidade nos máis diversos contextos comunicativos.C2,C6Con este criterio avaliarase a comprensión, a través dun achegamento activo, do contexto sociolingüístico máis próximo, considerando a percepción das actuacións normalizadoras e da presenza de prexuízos, así como a adopción de actitudes positivas cara o uso normalizado da lingua.9. Recoñecer a diversidade lingüística do mundo actual, con especial atención ao contorno peninsular.C2,C4, C5Este criterio permite avaliar o recoñecemento da diversidade lingüística e cultural e se esta chega a ser entendida como riqueza e reflexo do dereito dos pobos e dos individuos á súa identidade, valorándoa positivamente.10. Ler con regularidade obras literarias e desenvolver criterio lector; expoñer unha opinión persoal sobre a lectura dunha obra axeitada á idade, relacionando o seu sentido coa propia experiencia e recoñecendo os trazos xerais do xénero.C1,C5,C6Este criterio está dirixido a avaliar a competencia lectora no ámbito literario a través da lectura persoal de obras completas axeitadas á idade. Considerarase a elaboración dunha opinión propia atendendo á potencialidade dos trazos temático-formais do xénero.11. Utilizar os coñecementos literarios na comprensión de textos breves ou fragmentos, atendendo especialmente os trazos xenéricos e á funcionalidade dos recursos retóricos.C1, C4,C5Con este criterio avalíase a comprensión e valoración de textos representativos do sistema literario (de distintos canons) a partir dos comentarios realizados na aula. Porase especial atención na identificación das características xenéricas e na captación do valor funcional dos principais recursos retóricos.12. Participar de maneira activa na creación de textos de intención estética tomando como modelo os lidos e comprendendo os recursos que se empreguen.C1,C2,C4,C6Avaliarase a través deste criterio a implicación en obradoiros literarios de (re)creación a partir de modelos, con comprensión dos distintos recursos, fundamentalmente estilísticos, dos textos lidos e comentados na aula. Terase que comprobar que o alumnado é quen de empregar nos propios escritos determinados coñecementos literarios.

5) METODOLOXÍA DIDÁCTICA

Page 53: Program. didáctica L.G. c.09-10

Tendo en conta as características psicoevolutivas do alumnado ao cal nos diriximos a nosa

metodoloxía pretende ser activa, de tal xeito que sexa o alumno o protagonista do seu proceso

de aprendizaxe e intentarase crear na aula un ambiente cordial e participativo, conseguindo:

- Integración activa dos alumnos e das alumnas na dinámica xeral da aula e na

adquisición e configuración dos aprendizaxes.

- Participación no deseño e desenrolo do proceso de enseñanza/aprendizaxe.

Partindo das características individuais do mesmo alumnado pretenderase que a

programación se adecúe a cada un deles, sendo polo tanto flexible ó longo de todo o curso

escolar: coa posibilidade de ampliar, curtar ou introducir novas actividades e contidos

complementarios ou necesarios para o grupo en particular. Teranse en conta os seguintes

principios:

a) Motivación : Consideramos fundamental partir dos intereses, demandas, necesidades e

expectativas dos alumnos e alumnas. Tamén será importante arbitrar dinámicas que

fomenten o traballo en grupo.

b) Atención á diversidad do alumnado : A nosa intervención educativa cos alumnos e

alumnas asume como un dos seus principios básicos ter en contaos seus diferentes

ritmos de aprendizaxe, así como os seus distintos intereses e motivaciones.

As actividades son a manera activa e ordenada de levar a cabo as estrategias metodolóxicas

ou experiencias de aprendizaxe. Estas experiencias de aprendizaxe terán en conta os

principios da enseñanza:

- do próximo ao distante

- do fácil ao difícil

- do coñecido ao descoñecido

- do individual ao xeral

- do concreto ao abstracto

Tamén se terán en conta os principios que actualmente postula o aprendizaxe significativo:

a) Para adquirir un novo coñecemento, o individuo ten que posuír unha cantidade básica

de información respecto a el (esquemas cognitivos relacionales y no acumulativos).

Para esto realizaranse actividades previas, diagnóstico inicial ou utilización de

material introductoria.

b) Se formarán novos esquemas mediante os cales póidase organizar o coñecemento.

Para iso, realizaranse actividades individuais e en grupo. Algunhas destas

actividades serán de tratamento da información evaluativa e outras de reestructuración.

c) Os novos esquemas hanse de reaxustar, sintonizar coa nova información para que

sexan eficaces. Para iso, actividades complementarias, revisión de aspectos non

apresos ou iniciar a nova secuencia.

Page 54: Program. didáctica L.G. c.09-10

6) MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS

Para o/a alumno/a :

Libro de clase

CD-ROM

Para o/a profesor/a:

Libro do profesor

CD-ROM de Recursos didácticos

CD-ROM de avaliación

7) PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN

A) Instrumentos de avaliación.- Probas escritas.- Traballos realizados polo alumnado.- Fichas de reforzo/ampliación proporcionadas polo profesorado.- Libreta do alumno/a.- Fichas de observación do profesorado.

B) Procedementos:As probas escritas puntuaranse sobre 10, especificando, na medida do posible o valor de cada pregunta para a nota final.

Os traballos feitos polo alumnado computarán un 10% da nota final da avaliación xunto coas observacións do profesorado.

8) CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN

No proceso xeral de avaliación contemplaranse os seguintes puntos:

1.-As probas escritas constituirán o 90% da nota final da avaliación que constarán dun total de

2 ou 3 probas por avaliación,onde a nota final será a media das probas.Mediante estas probas

valoramos se os alumnos acadan ou non o nivel mínimo do coñecemento da materia.

As probas avalíanse nunha escala de 0 a 10

De 0 a 4 : insuficiente

5: suficiente

6: bien

7-8 : notable

9-10 : sobresaínte

As notas con decimais consideraranse como pertencentes ó número que os precede (

por ex: 5.25 = suficiente ).

Page 55: Program. didáctica L.G. c.09-10

Estas probas poderán abarcar aqueles contidos que o profesorado esrtime oportunos

tendo en conta o carácter continuo da avaliación , o desenvolvento dos contidos e as

características dos alumnos. Podería variar tamén o número de preguntas nas mesmas.

A puntuación final da proba será de 10 puntos, podendo variar a puntuación entre as

preguntas da mesma.Neste aspecto, todas as probas aparecerán coa puntuación

correspondente a cada pregunta na parte final de dita proba, para que os alumnos coñezan o

diferente valor das mesmas.

2.-O 10% restante da nota conformarano:

2.1- A actitude cívica e a participación nas clases no que se terá en conta se

preguntan dúbidas,se acude co material necesario, se mostra interese por aprender e a

correcta presentación da libreta.

Os profesores/as corrixirán e avaliarán as libretas dos alumnos coa escala mencionada

anteriormente ou utilizando: MB,B,R,Mal.Dita orrección realizarase ó remate de cada unidade.

Na corrección das libretas terase en conta os diferentes aspectos como a caligrafía, a

ortografía, o grao de desenvolvemento dos contidos, a numeración correlativa dos exercicios, a

correción adecuada dos exercicios que estean todas as actividades feitas, a presentacion etc.

A participación nas clases avalíase podendo conseguir os alumnos chamadas positivas ou

negativas mediante a corrección de ejercicios propostos no encerado ou oralmente e acudindo

co material necesario.

2.2.- Traballos persoais ou en grupo.

Puntuarase coas escalas mencionadas anteriormente e terase en conta o grao

dedesenvolvemento dos contidos de acordo coas caracteristicas dos alumnos/as, así como

aspectos externos (presentación seguino as pautas marcadas polo profesorado, ortagrafía ,

caligrafía, etc.)

3.-Os alumnos que tras a celebración da avaliación extraordinaria de setembro teñan a materia

cualificada negativamente e promocionen ó curso seguinte,realizarán un plan de traballo de

reforzo elaborado polo profesor do curso no que se atope o alumno e coordinado polo xefe de

departamento

A nota das diferentes avaliacións así como a nota final do curso reflexará os criterios citados

anteriormente.

No caso desacordo do alumno/a coa nota obtida nalgún dos instrumentos de avaliación, así

como na nota de avaliación reflexada no boletín, será o profesor/a da materia quen atenderá e

revisará as reclamacións. Se este desacordo afectase a promoción de curso ou ciclo ou a

titulación o prfesor acollerase ó establecido no plano de avaliación do centro e a lexislación

vixente.

Page 56: Program. didáctica L.G. c.09-10

Criterios de promoción.- Neste apartado, tanto na promoción coma no preceso de titulación a

materia de lengua galega englóbase dentro do programa que cada curso debe superar o

alumno e por tanto seguirase o criterio establecido polo centro a este efecto.

9) CONTIDOS MÍNIMOS ESIXIBLES (DOGA, 13 XULLO 2007)

Primeiro curso.

Bloque 1. Comunicación oral. Escoitar e falar.

Comprensión de textos.

* Comprensión de textos propios dos medios de comunicación, especialmente de novas de actualidade próximas aos intereses do alumnado.* Comprensión de textos orais utilizados no ámbito académico, como presentación de tarefas e de instrucións para a súa realización ou breves exposicións orais de temáticas variadas.* Desenvolvemento de habilidades de escoita activa. Actitude de interese, de cooperación e de respecto ante as intervencións orais de quen fala diante de nós, sobre todo en exposicións do profesorado ou do alumnado e mais no traballo colaborativo.* Actitude reflexiva e crítica ante as mensaxes que supoñan calquera tipo de discriminación, con especial atención ás procedentes dos informativos dos medios de comunicación. Identificación dos usos lingüísticos discriminatorios máis evidentes e procura de alternativas.* Valoración das producións orais emitidas cunha fonética galega correcta e actitude crítica ante os prexuízos que se poidan asociar a ela.

Produción de textos.

* Exposición planificada, clara e ordenada, coa axuda das TIC, de informacións de actualidade que interesen ao alumnado tomadas dos medios de comunicación.* Narración oral coa axuda dos medios audiovisuais e das TIC a partir dun guión preparado previamente, incluíndo descricións sinxelas, ideas e valoracións relativas aos feitos expostos.* Participación activa en situacións propias do ámbito académico (pedimento de aclaracións, intercambio de opinións, exposición de conclusións...).* Coherencia entre comunicación verbal e non verbal na produción dos discursos e presentacións orais.* Participación en situacións de comunicación reais ou simuladas propias da vida cotiá do alumnado adoptando o rexistro adecuado a estas.* Valoración do diálogo como medio de resolución de conflitos, intervencións orais respectuosas con quen nos rodea e actitude de cooperación en situacións de aprendizaxe compartida. Desenvolvemento de habilidades de comunicación asertiva aplicadas, por exemplo, á expresión e recepción de sentimentos positivos.* Interese por producir enunciados correctos e non interferidos desde o punto de vista fonético, fuxindo dos prexuízos que adoitan relacionarse con determinados modelos de lingua oral.

Bloque 2. Comunicación escrita. Ler e escribir.

Comprensión de textos.

* Comprensión de textos propios da vida cotiá e das relacións sociais en ámbitos próximos á experiencia do alumnado, como mensaxes de chat e de correo electrónico, normas e instrucións de uso.* Comprensión de textos dos medios de comunicación, sobre todo de noticias relacionadas coa vida cotiá, atendendo ao lugar que ocupan na estrutura do xornal, á información dos feitos e aos elementos paratextuais.

Page 57: Program. didáctica L.G. c.09-10

* Comprensión de textos do ámbito académico, atendendo especialmente aos de carácter instrutivo e expositivo (incluídas webs educativas e informacións de dicionarios, glosarios e enciclopedias en diversos soportes).* Detección do tema e dos subtemas de narracións e aplicación a elas de técnicas de análise do contido de textos escritos: subliñado das ideas principais, elaboración de esquemas que as estruturen visualmente e resumo.* Utilización dirixida da biblioteca do centro e das TIC para obter tanto información como modelos para a composición escrita.* Actitude reflexiva e crítica ante as mensaxes que supoñan calquera tipo de discriminación, con especial atención ás procedentes das informacións dos xornais. Identificación dos usos lingüísticos discriminatorios máis evidentes e procura de alternativas.* Lectura en voz alta con dicción, entoación e ritmo correctos, incidindo especialmente na adecuación aos patróns fonéticos do galego e na atención aos signos de puntuación. Produción de textos escritos.* Composición de textos propios da vida cotiá e das relacións sociais, como instrucións e normas, mensaxes de chat ou de correo electrónico.* Composición de textos propios dos medios de comunicación impresos ou dixitais, especialmente noticias.* Composición de textos propios do ámbito académico, especialmente conclusións sobre tarefas e aprendizajes efectuadas, resumos, esquemas e exposicións sinxelas.* Composición de textos narrativos e descritivos.* Planificación, revisión e boa presentación dos textos escritos, con respecto polas normas gramaticais e ortográficas e mais con adecuación á temática, fins, destinatarios... de cada escrito.* Uso das TIC para elaborar textos escritos ben presentados e correctos, aproveitando as posibilidades dos procesadores de textos, correctores ortográficos, etc.

Bloque 3. Funcionamento da lingua.

* Recoñecemento das intencións comunicativas expresadas a través das modalidades oracionais.* Recoñecemento e uso reflexivo dos mecanismos de cohesión textual como a deíxe persoal, a actualización e a referencia interna de tipo gramatical e mais dos nexos e conectores textuais máis comúns, en particular os temporais e explicativos.* Indución, a partir de usos contextualizados, da diferenza entre palabras flexivas e non flexivas e recoñecemento das categorías gramaticais básicas (substantivo, adxectivo cualificativo, verbo, adverbio), para o perfeccionamento da produción e comprensión textuais.* Indución das regras de concordancia e das funcións sintácticas principais no seo da oración para a mellora das estruturas na construción e revisión de textos.* Uso dun léxico suficientemente amplo e preciso, con incorporación de fraseoloxía e de vocabulario temático a partir de campos identificados nos textos traballados na aula.* Uso reflexivo da puntuación en relación coa cohesión sintáctica, así como das normas ortográficas, con aprecio dos seus valores funcionais e sociais.* Reflexión básica acerca daqueles aspectos da fonética e da fonoloxía do galego onde poidan producirse interferencias (apertura das vogais de grao medio, n velar, entoación...), exposición a modelos positivos e práctica mediante a lectura de textos.* Uso de estratexias de autoavaliación e autocorrección, aceptando o erro como parte do proceso deaprendizaxe.* Interpretación e aproveitamento das informacións lingüísticas que ofrecen os dicionarios e as obras de consulta, especialmente sobre clases de palabras e normativa.

Bloque 4. Lingua e sociedade.

* Coñecemento xeral da diversidade lingüística no mundo e no Estado español, valorando positivamente o plurilingüismo como expresión da riqueza cultural da humanidade.* Observación da situación sociolingüística en canto a usos e actitudes no contorno máis próximo (aula, barrio...), con aproximación aos prexuízos lingüísticos máis evidentes.* Consciencia da necesidade e das potencialidades de enriquecemento persoal e colectivo do uso normalizado da lingua galega, afirmando o plurilingüismo.* Observación das principais diferenzas, contextuais e formais, entre usos de distintos niveis e rexistros, tanto na oralidade como na escrita.

Page 58: Program. didáctica L.G. c.09-10

Bloque 5. Educación literaria.

* Selección guiada e lectura orientada de obras adecuadas á idade que estimulen o hábito e pracer lector ao tempo que amplían o coñecemento do mundo.* Lectura expresiva e comprensiva e mais audición de poemas recitados ou cantados, captando o uso dos recursos estilísticos principais do nivel semántico e os que conforman o ritmo poético.* Lectura expresiva e comprensiva e mais audición de diferentes textos narrativos breves, recoñecendo a funcionalidade dos elementos formais básicos.* Lectura dramatizada e comprensiva e mais visionamento de pezas teatrais, apreciando os seus componentes e procedementos máis relevantes.* Comparación entre textos literarios e non literarios e dos tres grandes xéneros.* Creación de textos de intención literaria partindo dos trazos formais dos traballados na aula e das posibilidades lúdico-estéticas da lingua.* Análise doutras linguaxes estéticas: o cómic.* Aproveitamento guiado dos fondos e recursos que ofrecen as bibliotecas, incluídas as virtuais.

Segundo curso.

Bloque 1. Comunicación oral. Escoitar e falar.

Comprensión de textos.

* Comprensión de novas de actualidade e de informacións de crónicas e de reportaxes procedentes dos medios de comunicación audiovisual.* Comprensión de textos orais utilizados no ámbito académico, como presentación de tarefas e de instrucións para a súa realización ou breves exposicións orais de temáticas variadas.* Desenvolvemento de habilidades de escoita activa. Actitude de interese, de cooperación e de respecto ante as intervencións orais de quen fala diante de nós, sobre todo en exposicións do profesorado ou do alumnado e mais no traballo colaborativo.* Actitude reflexiva e crítica ante as mensaxes dos medios de comunicación, con especial atención aos programas de carácter informativo e, xa que logo, ás noticias, reportaxes e crónicas que conteñen. Recoñecemento dos usos lingüísticos discriminatorios máis evidentes, análise dos prexuízos que os sustentan e procura de alternativas.* Valoración das producións orais emitidas cunha fonética galega correcta e actitude crítica ante os prexuízos que se poidan asociar a ela.

Produción de textos.

* Exposición planificada, clara e ordenada, coa axuda das TIC, de informacións de actualidade que interesen ao alumnado tomadas dos medios de comunicación, poñendo de relevo as diferenzas no modo de presentar os feitos dos distintos medios.* Participación activa en situacións propias do ámbito académico (achega de propostas e de información, intercambio de opinións, exposición de informes sobre as tarefas realizadas...).* Coherencia entre comunicación verbal e non verbal na produción dos discursos e presentacións orais.* Participación en situacións de comunicación reais ou simuladas propias da vida cotiá do alumnado adoptando o rexistro adecuado a elas.* Valoración do diálogo como medio de resolución de conflitos, intervencións orais respectuosas con quen nos rodea e actitude de cooperación en situacións de aprendizaxe compartida. Desenvolvemento de habilidades de comunicación asertiva (por exemplo, aplicadas á solicitude de cambios).* Interese por producir enunciados correctos e non interferidos desde o punto de vista fonético, fuxindo dos prexuízos que adoitan relacionarse con determinados modelos de lingua oral.

Bloque 2. Comunicación escrita. Ler e escribir.

Comprensión de textos.

* Comprensión de textos propios da vida cotiá e das relacións sociais en ámbitos próximos á experiencia do alumnado, como diarios ou cartas persoais e solicitudes.

Page 59: Program. didáctica L.G. c.09-10

* Comprensión e análise de textos dos medios de comunicación, sobre todo de noticias, reportaxes e crónicas, atendendo ao lugar que ocupan na estrutura do xornal dixital e aos elementos paratextuais.* Comprensión de textos do ámbito académico, atendendo especialmente aos de carácter instrutivo e expositivo (incluídas webs educativas e informacións de dicionarios, glosarios e enciclopedias en diversos soportes).* Detección do tema e dos subtemas de narracións e aplicación a elas de técnicas de análise do contido de textos escritos: subliñado das ideas principais, elaboración de esquemas que as estruturen visualmente e resumo.* Utilización progresivamente autónoma da biblioteca e das TIC como fonte de información e de modelos para a composición escrita.* Actitude reflexiva e crítica ante as mensaxes que supoñan calquera tipo de discriminación, con especial atención ás procedentes das noticias, reportaxes e crónicas dos medios de comunicación. Recoñecemento dos usos lingüísticos discriminatorios máis evidentes, análise dos prexuízos que os sustentan e procura de alternativas.* Lectura en voz alta con dicción, entoación e ritmo correctos, incidindo especialmente na adecuación aos patróns fonéticos do galego e na atención aos signos de puntuación.

Produción de textos.

* Composición de textos propios da vida cotiá e das relacións sociais en ámbitos próximos á experiencia do alumnado, como diarios e cartas persoais ou solicitudes.* Composición de textos propios dos medios de comunicación en soporte papel ou dixital; por ejemplo noticias, crónicas e reportaxes.* Composición, en soporte papel e dixital, de textos propios do ámbito académico (esquemas, resumos, exposicións e explicacións sinxelas, informes de tarefas e aprendizaxes efectuadas).* Composición de textos narrativos e descritivos.* Planificación, revisión e boa presentación dos textos escritos, con respecto polas normas gramaticais e ortográficas e mais con adecuación á temática, fins, destinatarios... de cada escrito.* Uso das TIC para elaborar textos escritos ben presentados e correctos, aproveitando as posibilidades dos procesadores de textos, correctores ortográficos, etc.

Bloque 3. Funcionamento da lingua.

* Revisión da adecuación de textos alleos e propios, con especial atención ao tratamento dos interlocutores e ás fórmulas de cortesía.* Recoñecemento e uso reflexivo dos nexos e conectores textuais máis comúns, en particular os espaciais e os de oposición e contraste, e mais dos mecanismos de cohesión textual como a deíxe espacial e temporal, a relación entre os tempos verbais, as relacións de contraste -antonimia- e a referencia interna de tipo léxico, sobre todo a sinonimia e a elipse.* Indución, a partir de usos contextualizados, da estrutura das palabras flexivas, especialmente substantivo e verbo, e recoñecemento dos seus aspectos morfolóxicos máis precisos para a mellora da comprensión e produción textuais.* Distinción reflexiva entre os distintos elementos sintácticos no nivel da frase para a mellora das estruturas na construción e revisión de textos.* Uso dun léxico suficientemente amplo e preciso, con incorporación de fraseoloxía e de vocabulario temático a partir de campos identificados nos textos traballados na aula.* Uso reflexivo da puntuación en relación coa cohesión sintáctica, así como das normas ortográficas, con aprecio dos seus valores funcionais e sociais.* Reflexión básica acerca daqueles aspectos da fonética e da fonoloxía do galego onde poidan producirse interferencias (apertura das vogais de grao medio, n velar, entoación...), exposición a modelos positivos e práctica, especialmente durante as exposicións planificadas.* Uso de estratexias de autoavaliación e autocorrección, aceptando o erro como parte do proceso deaprendizaxe.* Interpretación e aproveitamento das informacións lingüísticas que ofrecen os dicionarios e as obras de consulta, especialmente sobre flexión, relacións semánticas e normativa.

Page 60: Program. didáctica L.G. c.09-10

Bloque 4. Lingua e sociedade.

* Coñecemento xeral da situación das linguas minorizadas e das internacionais, con manexo e interpretación de mapas, táboas, textos e información dos medios e tecnoloxías da comunicación, valorando positivamente o plurilingüismo como expresión da riqueza cultural da humanidade.* Comprensión da situación sociolingüística galega en canto a usos e actitudes xerais, realizando pequenos traballos que permitan recoñecer e analizar prexuízos lingüísticos.* Coñecemento da nosa lexislación esencial en materia lingüística, a toponimia e a antroponimia.* Consciencia da necesidade e das potencialidades de enriquecemento persoal e colectivo do uso normalizado da lingua galega, afirmando o plurilingüismo.* Observación das principais diferenzas, preferentemente en textos orais, entre as variedades xeográficas da lingua galega.Bloque 5. Educación literaria.* Selección guiada e lectura progresivamente autónoma de obras adecuadas á idade que estimulen ohábito e pracer lector ao tempo que amplían o coñecemento do mundo.* Lectura expresiva e comprensiva e mais audición de poemas recitados ou cantados, captando o valor funcional dos recursos estilísticos máis relevantes nos diferentes niveis.* Lectura expresiva e comprensiva e mais audición de textos narrativos breves, contrastando os elementos estruturais e formais: distintas voces, perspectivas temporais, etc..* Lectura dramatizada e comprensiva e mais visionamento de pezas teatrais, recoñecendo os componentes e procedementos que caracterizan os subxéneros.* Comparación entre textos pertencentes aos subgéneros literarios.* Creación de textos de intención literaria partindo dos trazos formais dos traballados na aula e das posibilidades lúdico-estéticas da lingua.* Análise doutras linguaxes estéticas: a canción.* Aproveitamento guiado dos fondos e recursos que ofrecen as bibliotecas, incluídas as virtuais.

Terceiro curso.

Bloque 1. Comunicación oral. Escoitar e falar.

Comprensión de textos

* Comprensión de textos propios dos medios de comunicación audiovisual, con especial atención ás entrevistas, noticias, crónicas e reportaxes.* Análise encamiñada á comprensión e á valoración crítica da comunicación televisiva e da radiofónica coas súas especificidades.* Comprensión de textos orais utilizados no ámbito académico, como presentación de tarefas e de instrucións para a súa realización, intervencións en simposios ou exposicións orais de temáticas variadas.* Desenvolvemento de habilidades de escoita activa. Actitude de interese, de cooperación e de respecto ante as intervencións orais de quen fala diante de nós, sobre todo en exposicións do profesorado ou do alumnado e mais no traballo colaborativo.* Actitude reflexiva e crítica ante as mensaxes dos medios de comunicación, con especial atención ás procedentes das entrevistas, noticias, reportaxes e crónicas.Recoñecemento dos usos lingüísticos discriminatorios, detección dos prexuízos que os sustentan e procura de alternativas que se incorporen con progresiva autonomía ás propias producións.* Valoración das producións orais emitidas cunha fonética galega correcta e actitude crítica ante os prexuízos que se poidan asociar a ela.

Produción de textos.

* Exposición planificada, clara e ordenada sobre temas de actualidade que interesen ao alumnado tomadas dos medios de comunicación, contrastando os diferentes puntos de vista e opinións neles expresadas e axudándose dos medios audiovisuais e das TIC.

Page 61: Program. didáctica L.G. c.09-10

* Participación activa en situacións propias do ámbito académico (achega de propostas e de información, intercambio de opinións, breve exposición de traballos coa axuda dos medios audiovisuais e das TIC, informes sobre as tarefas realizadas...).* Participación en entrevistas e simposios simulados, así como en situacións de comunicación propias da vida cotiá do alumnado, adoptando o rexistro adecuado a elas.* Uso consciente dos elementos paraverbais (volume de voz, velocidade, pausas, entoación) e non verbais (xestos, movementos...) na intervención oral planificada.* Valoración do diálogo como medio de resolución de conflitos, intervencións orais respectuosas con quen nos rodea e actitude de cooperación en situacións de aprendizaxe compartida. Desenvolvemento de habilidades de comunicación asertiva (por exemplo, á hora de formular e reaccionar a críticas).* Interese por producir enunciados correctos e non interferidos desde o punto de vista fonético, fuxindo dos prexuízos que adoitan relacionarse con determinados modelos de lingua oral.

Bloque 2. Comunicación escrita. Ler e escribir.

Comprensión de textos escritos.

* Comprensión de textos propios da vida cotiá e das relacións sociais, como actas de reunión, regulamentos...* Comprensión de textos dos medios de comunicación, recoñecendo as diferenzas entre información e opinión en entrevistas, crónicas, reportaxes...* Comprensión de textos do ámbito académico, atendendo especialmente aos de carácter instrutivo e expositivo (incluídos webs educativas e informacións de dicionarios, glosarios e enciclopedias en diversos soportes).* Detección do tema e dos subtemas de textos expositivos e aplicación a estes de técnicas de análise do contido de textos escritos: subliñado das ideas principais, elaboración de esquemas que as estruturen visualmente e resumo.* Utilización practicamente autónoma da biblioteca e das TIC para obter, organizar e seleccionar a información.* Actitude reflexiva e crítica ante as mensaxes que supoñan calquera tipo de discriminación, con especial atención ás procedentes de reportaxes, crónicas ou entrevistas dos medios de comunicación. Recoñecemento dos usos lingüísticos discriminatorios, detección dos prexuízos que os sustentan e procura de alternativas que se incorporen con progresiva autonomía ás propias producións.* Lectura en voz alta adecuada aos patróns fonéticos do galego (entoación, fonética sintáctica...) e fluidez lectora que favoreza a comprensión dos textos traballados na aula.

Produción de textos escritos.

* Composición de textos propios da vida cotiá e das relacións sociais, como actas de reunión, solicitudes, etc.* Composición de textos propios dos medios de comunicación en soporte papel ou dixital, fundamentalmente entrevistas, crónicas e reportaxes.* Composición, en soporte papel e dixital, de textos, sobre todo expositivos, propios do ámbito académico, elaborados a partir de información obtida en distintas fontes. Elaboración de proxectos e de informes sobre tarefas e sobre aprendizaxes.* Planificación, revisión e boa presentación dos textos escritos, con respecto polas normas gramaticais e ortográficas e mais con adecuación á temática, fins, destinatarios, soporte... de cada escrito.* Uso das TIC para elaborar textos escritos ben presentados e correctos, aproveitando as posibilidades dos procesadores de textos, correctores ortográficos, etc.

Bloque 3. Funcionamento da lingua.

* Revisión da adecuación de textos alleos e propios, con recoñecemento das intencións comunicativas expresadas a través dos modos e perífrases verbais.* Recoñecemento e uso reflexivo dos nexos e conectores textuais máis comúns, en particular os presentativos, secuenciadores e de adición, e mais dos mecanismos de cohesión textual como a referencia interna de tipo léxico, sobre todo a hiperonimia e a nominalización; análise e aplicación da función cohesiva das familias léxicas.

Page 62: Program. didáctica L.G. c.09-10

* Recoñecemento, sobre usos contextualizados, dos mecanismos de formación de palabras (derivación e composición), para o perfeccionamento da comprensión e produción textuais.* Recoñecemento da diferenza entre funcións sintácticas e unidades que as desempeñan (incluíndo as que teñen forma oracional), de cara á mellora das estruturas na construción e revisión de textos, con emprego dunha terminoloxía sintáctica axeitada.* Uso dun léxico suficientemente amplo e preciso, con incorporación de fraseoloxía e de vocabulario temático a partir de campos identificados nos textos traballados na aula.* Identificación e revisión da estrutura do texto, a construción dos parágrafos e a vinculación e progresión temáticas en diferentes textos expositivos, alleos e propios.* Uso reflexivo da puntuación en relación coa cohesión sintáctica, así como das normas ortográficas, con aprecio dos seus valores funcionais e sociais.* Reflexión básica acerca daqueles aspectos da fonética e da fonoloxía do galego onde poidan producirse interferencias (apertura das vogais de grao medio, n velar, entoación...), exposición a modelos positivos e aplicación práctica nas interaccións orais espontáneas.* Uso de estratexias de autoavaliación e autocorrección, aceptando o erro como parte do proceso de aprendizaxe.* Interpretación e aproveitamento das informacións lingüísticas que ofrecen os dicionarios e as obras de consulta, especialmente sobre formación de palabras, familias léxicas e normativa.

Bloque 4. Lingua e sociedade.

* Coñecemento xeral e concreción no marco peninsular das causas que contribúen á formación, expansión, transformación, minorización, substitución e normalización das linguas, con manexo e interpretación de mapas, táboas, textos e información dos medios e tecnoloxías da comunicación. Valoración positiva do plurilingüismo como expresión da riqueza cultural da humanidade.* Coñecemento xeral da formación da lingua galega e das distintas etapas da súa historia social ata o século XIX, con manexo de textos da época e información dos medios e tecnoloxías da comunicación. Análise e comprensión das causas e consecuencias dos feitos máis relevantes.* Comprensión da situación sociolingüística galega a través da abordaxe dos fenómenos de contacto de linguas (bilingüismo, diglosia, conflito lingüístico, interferencias...), desenvolvendo proxectos de traballo, con emprego dos medios audiovisuais e das TIC, que permitan enfrontar prexuízos lingüísticos.* Consciencia da necesidade e das potencialidades de enriquecemento persoal e colectivo do uso normalizado da lingua galega, afirmando o plurilingüismo.* Recoñecemento das características contextuais e formais dos distintos niveis e rexistros, aplicación segundo as circunstancias da situación comunicativa e valoración da necesidade de adecuarse a elas.

Bloque 5. Educación literaria.

* Selección e lectura autónoma de obras adecuadas á idade que estimulen o hábito e pracer lector ao tempo que amplían o coñecemento do mundo, especial século XX.* Lectura expresiva e comprensiva e mais audición de textos poéticos recitados ou cantados da literatura galega desde a Idade Media ao século XIX e da popular, comentando as motivacións e o tratamento das temáticas máis recorrentes en distintos períodos e a funcionalidade das sucesivas formas e recursos estéticos.* Lectura expresiva e comprensiva e mais audición de prosa galega anterior ao século XX, así como de contos e lendas populares, recoñecendo as diversas concepcións da narrativa e os procedementos asociados.* Lectura dramatizada e comprensiva e mais visionamento de fragmentos do teatro galego anterior ao século XX, observando as súas características.* Desenvolvemento de tarefas colectivas pouco complexas ou elaboración de traballos sinxelos, ambos sobre as lecturas e o seu contexto (etapas, cultura e ambiente literarios, axentes, etc.), entendendo o influxo determinante das circunstancias históricas e da situación sociolingüística na evolución do sistema literario galego.* Creación de textos de intención literaria partindo das características dos traballados na aula.* Análise doutras linguaxes estéticas: o cinema.* Aproveitamento progresivamente autónomo dos fondos e recursos que ofrecen as bibliotecas, incluídas as virtuais.

Page 63: Program. didáctica L.G. c.09-10

Cuarto curso.

Bloque 1. Comunicación oral. Escoitar e falar.

Comprensión de textos orais.

* Comprensión de textos propios dos medios de comunicación audiovisual, con especial atención aos xéneros de carácter argumentativo (debates, faladoiros, editoriais radiofónicos...).* Comprensión e análise de textos publicitarios dos medios de comunicación audiovisual, atendendo aos compoñentes verbais e non verbais da comunicación publicitaria.* Comprensión de textos orais utilizados no ámbito académico, como presentacións, relatorios, intervencións en mesas redondas...* Desenvolvemento de habilidades de escoita activa. Actitude de interese, de cooperación e de respecto ante as intervencións orais de quen fala diante de nós, sobre todo en debates, exposicións do profesorado ou do alumnado e mais no traballo colaborativo.* Actitude reflexiva e crítica ante as mensaxes dos medios de comunicación, con especial atención ás procedentes da publicidade e ás mensaxes implícitas e explícitas dos textos argumentativos. Detección dos usos lingüísticos discriminatorios e mais dos prexuízos que os sustentan e procura de alternativas que se incorporen con autonomía ás propias producións.* Valoración das producións orais emitidas cunha fonética galega correcta e actitude crítica ante os prexuízos que se poidan asociar a ela.

Produción textos orais.

* Coa axuda dos medios audiovisuais e das TIC, presentacións orais ben organizadas sobre temas de actualidade tomados dos medios de comunicación audiovisual que admitan distintos puntos de vista, diferenciando información, opinión e persuasión e inserindo a propia visión de maneira argumentada e respectuosa.* Participación activa en situacións propias do ámbito académico, especialmente en autoavaliacións das tarefas realizadas e en presentacións orais, con axuda dos medios audiovisuais e das TIC, de traballos previamente elaborados.* Participación activa en debates e noutras situacións de comunicación reais ou simuladas onde se expresen opinións acerca dun tema de actualidade do interese do alumnado, ofrecendo argumentos e respectando as normas que rexen a interacción oral organizada.* Uso consciente dos elementos paraverbais (volume de voz, velocidade, pausas, entoación) e non verbais (xestos, movementos...) na intervención oral planificada.* Valoración do diálogo como medio de resolución de conflitos, intervencións orais respectuosas con quen nos rodea e actitude de cooperación en situacións de aprendizaxe compartida. Desenvolvemento de habilidades de comunicación asertiva, en especial á hora de rexeitar peticións e propostas cando sexa conveniente.* Interese por producir enunciados correctos e non interferidos desde o punto de vista fonético, fuxindo dos prexuízos que adoitan relacionarse con determinados modelos de lingua oral.

Bloque 2. Comunicación escrita. Ler e escribir.

Comprensión de textos escritos.

* Comprensión de textos propios da vida cotiá e das relación sociais, como contratos ou correspondencia institucional e comercial.* Comprensión de textos dos medios de comunicación, atendendo especialmente aos xéneros de opinión como editoriais, columnas, cartas ao director, etc.* Comprensión e análise de textos publicitarios dos medios de comunicación escritos, dos elementos verbais e non verbais que se empregan neles e das súas mensaxes explícitas e implícitas.* Comprensión de textos do ámbito académico, como os procedentes de dicionarios, glosarios, enciclopedias e outras fontes de información en diversos soportes, incluíndo fragmentos de ensaios.* Detección do tema e dos subtemas dun texto argumentativo, análise dos argumentos e elaboración de esquemas que reflictan que se captou a súa mensaxe principal e a súa estrutura.* Utilización autónoma da biblioteca e das TIC para obter, organizar e seleccionar a información.

Page 64: Program. didáctica L.G. c.09-10

* Actitude reflexiva e crítica ante as mensaxes que supoñan calquera tipo de discriminación, con especial atención ás procedentes da publicidade e dos xéneros de opinión nos medios de comunicación. Detección dos usos lingüísticos discriminatorios, dos prexuízos que os sustentan e procura de alternativas que se incorporen con autonomía ás propias producións.* Lectura en voz alta adecuada aos patróns fonéticos do galego (entoación, fonética sintáctica...) e fluidez lectora que favoreza a comprensión dos textos traballados na aula.

Produción de textos escritos.

* Composición de textos propios da vida cotiá e das relacións sociais, como intervencións en foros e blogs, curricula vitae, reclamacións e solicitudes, etc.* Composición de textos propios dos medios de comunicación en soporte papel ou dixital, como cartas ao director, editoriais, artigos de opinión, columnas, etc.* Composición, en soporte papel e dixital, de textos, sobre todo expositivos e argumentativos, propios do ámbito académico e elaborados a partir de información obtida en distintas fontes. Redacción de proxectos e de informes sobre tarefas e sobre aprendizaxes.* Planificación, revisión e boa presentación dos textos escritos, con respecto polas normas gramaticais e ortográficas e mais con adecuación á temática, fins, destinatarios, soporte... de cada escrito.* Uso das TIC para elaborar textos escritos ben presentados e correctos, aproveitando as posibilidades dos procesadores de textos, correctores ortográficos, etc.

Bloque 3. Funcionamento da lingua.

* Revisión da adecuación de textos alleos e propios, con especial atención ás formas de expresión da subxectividade e ao enfoque do tema, sobre todo en exposicións e argumentacións.* Recoñecemento e uso reflexivo dos nexos e conectores textuais máis comúns, en particular os de causa e consecuencia, os de condición e hipótese e os conclusivos, e mais dos mecanismos de cohesión textual como a referencia interna de tipo léxico, sobre todo as metáforas, metonimias, paráfrases e comodíns.* Recoñecemento das principais regras de combinación impostas polos verbos en función dos seus argumentos e revisión das conseguintes estruturas sintácticas e os tipos de oración segundo a natureza do predicado, aplicándoas na construción e revisión de textos; emprego dunha terminoloxía sintáctica apropiada.* Uso dun léxico suficientemente amplo e preciso, con incorporación de fraseoloxía e de vocabulario temático a partir de campos identificados nos textos traballados na aula.* Identificación e revisión da estrutura do texto, a construción dos parágrafos e a vinculación e progresión temáticas en diferentes textos argumentativos, alleos e propios.* Uso reflexivo da puntuación en relación coa cohesión sintáctica, así como das normas ortográficas, con aprecio dos seus valores funcionais e sociais.* Reflexión básica acerca daqueles aspectos da fonética e da fonoloxía do galego onde poidan producirse interferencias (apertura das vogais de grao medio, n velar, entoación...), exposición a modelos positivos e práctica.* Uso de estratexias de autoavaliación e autocorrección, aceptando o erro como parte do proceso de aprendizaxe.* Interpretación e aproveitamento das informacións lingüísticas que ofrecen os dicionarios e as obras de consulta, especialmente sobre cuestións de uso (semántico e sintáctico) e de normativa.

Bloque 4. Lingua e sociedade.

* Coñecemento xeral da situación sociolingüística e legal das linguas do Estado español, con manexo e interpretación de gráficos, táboas, textos e información dos medios e tecnoloxías da comunicación, valorando positivamente o plurilingüismo como expresión da riqueza cultural da humanidade.* Coñecemento xeral das distintas etapas da historia social da lingua galega desde comezos do século XX, con manexo e interpretación de textos e información dos medios e tecnoloxías da comunicación. Análise e comprensión das causas e consecuencias dos feitos máis relevantes.* Comprensión da situación sociolingüística de Galicia a través da revisión da presenza da lingua galega nos principais ámbitos e contextos e dos factores de normalización,

Page 65: Program. didáctica L.G. c.09-10

desenvolvendo proxectos de traballo, con emprego dos medios e tecnoloxías da información, que permitan enfrontar e superar prexuízos lingüísticos.* Consciencia da necesidade e das potencialidades de enriquecemento persoal e colectivo do uso normalizado da lingua galega, afirmando o plurilingüismo.* Recoñecemento e valoración dos principais fenómenos que caracterizan as variedades xeográficas da lingua galega e da función da lingua estándar.

Bloque 5. Educación literaria.

* Selección e lectura autónoma de obras fundamentais da literatura galega desde comezos do século XX ata a actualidade adecuadas á idade. Recoñocer o papel dos personaxes femininos nestas obras.* Lectura expresiva e comprensiva e audición de textos poéticos recitados ou cantados das distintas etapas da literatura galega desde o 1900, entendendo e apreciando os recursos empregados, sobre todo os que manifestan as innovacións dos principais movementos, grupos ou autoras e autores.* Lectura expresiva e comprensiva e audición de textos da narrativa galega dos séculos XX e XXI, comentando os seus trazos e en especial a incorporación, por parte de certos grupos e autores/as, das novas visións do mundo e das técnicas modernas.* Lectura dramatizada e comprensiva e mais visionamento de fragmentos ou breves obras teatrais galegas dos séculos XX e XXI, recollendo as diversas intencións e formas e resaltando as innovadoras.* Desenvolvemento de tarefas colectivas sobre as lecturas e o seu contexto entendendo o influxo determinante das circunstancias históricas e da situación sociolingüística na evolución do sistema literario galego.* Creación de textos de intención literaria partindo das características dos traballados na aula.* Aproveitamento practicamente autónomo dos fondos e recursos que ofrecen as bibliotecas, incluídas as virtuais.

10) MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE

O método utilizado ten en conta a singularidade de cada alumno/a, en tanto que como persoa e en proceso de formación permanente lle pode achegar ao grupo elementos positivos, factores de enriquecemento e de variedade na clase. Todo isto axúdanos: os/as alumnos/as en tanto que individualidades por separado progresan a ritmos distintos e teñen formas diferentes de aprendizaxe (ademais das súas vivencias persoais, familiares ou sociais).

O enfoque metodolóxico que imos utilizar ten en conta o anteriormente descrito, dándolle un tratamento globalizado ao traballo por medio de:

A adaptación dos obxectivos, dos contidos e das actividades propostas na programación das unidades.

As propostas de traballo graduadas e diversificadas para facer que a clase sexa agradable e produtiva para os/as alumnos/as.

O método de traballo propón exercicios repetitivos, cancións, xogos, pequenas redaccións, debuxos, etc.

A planificación de actividades con obxectivos comunicativos e extralingüísticos que fomentan a comunicación para que poidan ser traballados polo alumnado con diferentes niveis.

O fomento da participación e da colaboración entre os/as alumnos/as con diferentes capacidades, xa que posibilita o traballo en parellas e, sobre todo, en equipo. Unha actitude positiva de traballo e unha boa participación nas actividades de grupo serán moi importantes no seu rendemento posterior. O/a profesor/a axudará a que os/as alumnos/as sexan conscientes disto.

Page 66: Program. didáctica L.G. c.09-10

o ACTIVIDADES DE REFORZO

Actividades adicionais propostas na Guía do Profesor.Carpeta de recursos do profesorado.Actividades do CD-ROM e da páxina web.

o ACTIVIDADES DE AMPLIACIÓNActividades adicionais, da guía do profesor.Actividades do CD-ROM e da páxina web

11) ACTIVIDADES DE RECUPERACIÓN E REFORZO PARA ALUMNOS/AS COA MATERIA

PENDENTE.

1.-Actividades propostas ó longo do curso:

Dentro da disponibilidade do Centro procurarase atender ós alumnos con maior dificultade na aprendizaxe, atendendo á diversidade en dous niveis: na programación e na metodoloxía.

Se detectamos algún caso no que un alumno non poida seguir as nosas asignaturas se falaría co titor/a e a través do cal se lle comunicaría á orientadora para que nos indicase o tipo de adaptación que habería que facer.

 2.- Probas escritas convocadas:

Segundo a Orde que regula o proceso de superación de materias pendentes, como mínimo serán realizadas dúas probas: unha en Maio e outra en Setembro.Non obstante, poderán ser convocadas probas parciais eliminatorias a fin de facilitar a preparación das mesmas e que serían convocadas en datas non coicidentes coas probas habituais para as avaliacións do curso vixente.

En todas as probas o alumnado terá que responder a cuestións e exercicios do mesmo tipo que os que aparecen nas actividades propostas para entregar. Polo tanto, a preparación e realización das actividades debería ser suficiente para a superación das probas. Por iso recoméndase moi especialmente esta parte do proceso.

Tanto as Actividades como as Probas escritas versarán sobre os contidos mínimos que aparecen recollidos na Lei, Decreto 133/2007, do 5 de Xullo (DOG 13 de Xullo de 2007), e que son obxecto de estudio nos libros de texto vixentes no centro.

 3.- Criterios de cualificación segundo a materia pendente:

Os criterios a seguir para que a cualificación final sexa avaliada positivamente son:

Os alumnos con galego pendente do curso anterior poden superar dita materia sempre que presenten os traballos propostos e aproben a 1ª avaliación do curso no que están. O traballo de reforzo será preparado pola profesora que imparte clase ao longo do curso.

No caso de non recuperar a materia terán que presentarse as probas extraordinarias de Maio ou Setembro.

12) ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES PREVISTAS

Page 67: Program. didáctica L.G. c.09-10

O departamento de L.Galega e Literatura colaborará co equipo de Normalización Lingüística nas actividades levadas a cabo por este ó longo do curso entre as que incluiremos as festas do Magosto,Entroido e Día das Letras Galegas,a celebración do Día da Paz e a redacción do Boletín escolar trimestral.Asemade calquera actividade relacionada con este departamento será incluída dentro deste apartado.

13) ACCIÓNS PREVISTAS DE ACORDO CO PLAN LECTOR

O proxecto lector do departamento de galego estará integrado por: ● Libros de aula, ●Libros da biblioteca do centro ●Libros propostos polos mestres ó longo do curso. ●Ó mesmo tempo na preparación da semana das Letras Galegas incluiranse libros do autor/a a quen estea dedicado.

14)ACCIÓN PREVISTAS DE ACORDO CO PLAN DE INTEGRACIÓN DAS TICs

O Departamento de Galego introduce as novas tecnoloxías coas accións seguintes:

●Na aula de informática traballarán co CD do alumno e accederán o Bloghttp://galegomontesol.blogspot.com

●O centro dispón dunha publicación virtual trimestral, “O Eixo” na que os alumnos poden participar colaborando cos seus traballos asesorados polos mestres dos distintos departamentos.

15) CRITERIOS PARA AVALIAR A PROPIA PROGRAMACIÓN

Esta programación queda totalmente aberta e flexible, de forma que ao longo do curso e de acordo coa realidade educativa que nos encontremos, procederemos a :

-Completala, ampliala, modificala segundo o noso criterio profesional.- Realizar unha mayor concreción nas unidades didácticas que se crea conveniente antes do inicio das mesmas.- Efectuar adaptacións curriculares que se crean oportunas.

AVALIACIÓN DA PROGRAMACIÓN

OBXECTIVOSTraballáronse todos os obxectivos?Afondouse nalgúns especialmente?Obxectivos non alcanzados polos alumnos:Cales: Razón:

Page 68: Program. didáctica L.G. c.09-10

Grao de consecución de obxectivos:Propostas de mellora:

CONTIDOSCONCEPTOSTraballáronse todos os conceptos?Desenvolvéronse especialmente os seguintes:Cales: Razóns:

Grao de adquisición de conceptos:Propostas de mellora:

MÉTODOS E DIDÁCTICA

Métodos aplicados:

Métodos máis eficaces:

Métodos menos eficaces:

Aplicación das actividades:

Utilidade das actividades:

Innovacións metodolóxicas:

RECURSOS MATERIAIS

Libros de texto utilizados:

Libros extracurriculares:

Page 69: Program. didáctica L.G. c.09-10

Outros materiais:

Aplicación de novas tecnoloxías:

CRITERIOS DE AVALIACIÓN

Traballouse a superación de todos os criterios de avaliación?

Cales se traballaron en maior medida?

Cales se traballaron en menor medida?

Criterios de avaliación non alcanzados polos alumnos:

Grao de consecución dos criterios de avaliación:

Propostas de mellora:

En Vigo, 12 de abril de 2023

Page 70: Program. didáctica L.G. c.09-10