prodüksiyon tiyatrosu ve son oyunları - … : prodiksiyon tiyatrosu.pdf · senin kar˛ı...
TRANSCRIPT
Kültür ve Sanat T›Y ATRO - Prodüksiyon Tiyatrosu
PRODüKSIYON TIYATROSU
VE SON OYUNLARı
"FERNANDO KRAPP BANA MEKTUP
YAZMIfi"
FERNANDO KRAPP BANA MEKTUP Y AZMIfi
"Gerçek üstüne bir deneme"
Gerçek ve a˛k üzerine tutkulu bir oyun...
Sezonuna Kasım 2003'te ba˛layarak Mayıs sonu-na kadar Cuma ve Cumartesi günleri haftada üç temsil ile AKSM sahnesinde sergilenmekte olan oyunu, Türk edebiyatında önemli çalı˛maları olan Zeynep Avcı türkçele˛tirmi˛. Oyunun yö-netmenliini I ı̨l Kasapolu yaparken, dekoru hazırlayan Duygu Saırolu, kostüm ise Canan Göknil...
Gırtlaına kadar borca batmı˛ bir baba (Cüneyt Türel), genç ve asi bir kız (Tilbe Saran) ve kim-senin kar˛ı duramadıı güçlü bir adam (Selçuk Yöntem)... O güçlü adam kızı "satın alır".
Kadın kocasına tutkuyla balanır. Ama kadının bir sevgilisi olur ve o güçlü adama bunu itiraf ederse?...
B›NB›R YÜZLÜ B›R OYUN
Dünya tiyatro yazınının seçkin adlarından Tank-red Dorst'un, dünya edebiyatının yine seçkin bir yazarı, Miguel de Unamuno'dan uyarladıı Fernando Krapp Bana Mektup Yazmı˛ adlı oyun, AKSM Prodüksiyon Tiyatrosunun ilkeleri-ne uygun olarak. Türkiye sahnelerinde ilk kez oynanıyor.
Ya˛ama, insanlara, olan bitenlere lekesiz, ama binbir görüntü aktaran, aktardıı görüntülerin hiçbiri ötekine benzemeyen bir kristalin ardın-dan bakan bir oyun bu. Konu ilk bakı˛ta çok sı-radan görünen, evrensel bir olaya dayanıyor: Zengin bir adam maddi sıkıntılar içindeki bir ba˛ka adamın kızını "satın alıyor". Bir yanda ba-bası, öte yanda tanımadıı adamın biri: Fernan-do Krapp. Ve öte yanda tabii ki hayâlleri... Bu hayâllerin uzantısında gibi görünen, soylu, azı laf yapan, kibar bir adam çıkıyor kar˛ısına. Hem de bir Kont bu. Yoksa ˛u bildik üçgenle mi kar-˛ı kar˛ıyayız? Yani, kadın, kocası ve sevgilisi... Hayır. Öyle olmadıını oyun ilerledikçe anlaya-caız.
D › R › M / M art-Nisan 2004 VII
K ült ür VB Sa na t
Unamuno cerbezeli bir yazar. Yazdıkları, ilk ba-
kı˛ta çok yalın, çok basit bir˛ey anlatıyor gibi
görünse de, kat kat, her katın altında gerçein
binbir yüzünün belirip kaybolduu ˛eyler kale-
me almı˛. Felsefeyle, ˛iirle, edebiyatla, tiyatroy-
la, siyasetle, eitimle ve daha birçok
konuyla içice ya˛amı˛, ›spanya tarihi-
nin kritik dönemlerinden birinde hem
önemli i˛ler yapmı˛, hem aır darbeler
yemi˛, son derece önemli bir kültür
adamı, kalem üstadı. Unamunonun
uzun öyküsünü (Nada Menos Que To-
do Un Hombre) Tankred Dorst ele alıp
oyunla˛tırdıında, ona usta bir kalemin
ba˛arabilecei bir tiyatro büyüsü kata-
rak, herkesin içinde kendini bulacaı,
ama hepimizin bamba˛ka açılardan de-
erlendireceimiz gerçek ve a˛k üstüne tutkulu
bir oyun çıkarmı˛ ortaya.
Bu oyunda sanki bildik insanlar var kar˛ımızda.
Çevremizde oyunun ki˛ilerinden hepsi, hem de
yüzlercesi var gibi... Ama gerçekten tanıyor mu-
yuz onları? ›lk bakı˛ta zannettiimiz gibi mi her-
˛ey? Acaba onlar gerçekten onlar mı? Ya duygu-
lar? A˛k, sevgi, nefret, kıskançlık, sahip olmak,
fedakârlık, hayranlık...ve dierleri? Onların tek
bir tanımı mı var? Herkes için anlamları aynı mı?
Kısacık bir oyuna bu soruların yanıtları sıdırılır
mı? Unamuno, Dorst ve AKSM Prodüksiyon Ti-
yatrosu ekibi bir olup galiba bunu ba˛ardılar.
PRODüKSIYON TIYATROSU
"Sanatın, sanatçının yanında" ilkesiyle hareket
ederek sanat dünyasında payına dü˛en sorum-
luluu yerine getirmeye çalı˛an Akbank, 1995
yılında Prodüksiyon Tiyatrosu'nu kurdu. Ak-
bank Kültür Sanat Merkezi kapsamında faaliyet
gösteren Prodüksiyon Tiyatrosu'nun çekirdek
kadrosu ˛u sanatçılardan olu˛maktadır: Yönet-
men I˛ıl Kasapolu, oyuncular Tilbe Saran,
Koksal Engür, Cüneyt Türel, çevre düzeni Duy-
gu Saırolu, müzik Joel Simon, çeviri Zeynep
Avcı. Ayrıca "Knepp" oyununda Güler Ökten ve
Yavuz Pekman oyuncu, Zeynep Su Kasapolu
da çevirmen olarak görev almı˛lardır.
Türkiye'de daha önce hiç oynanmamı˛ oyunla-
rı sahnelemeyi ilke edinen topluluk, ilk oyunu
"Abelard ve Heloise" ile üç yıl boyunca sanat
çevrelerinden büyük takdir topladı. ›kinci oyun,
yazılmasının üzerinden 110, Paris'te ilk sahnele-
ni˛inin üzerinden de 104 yıl geçmesine ramen
güncelliini yitirmeyen, ünlü ›sveçli yazar Au-
gust Strindberg'in "Alacakhlar"ı oldu.
Tiyatro dünyasına yeni eserler kazan-
dırmak amacıyla yola çıkan Prodüksi-
yon Tiyatrosu'nun üçüncü oyunu olan
"Molly S." ilk kez Dublin'de, 1994 yılın-
da, yazarı Brian Friel'in yönetiminde
Gate Theatre'da sahnelendi. Prodüksi-
yon Tiyatrosu bu oyunu 2001 New
York Mayıs Festivali'nde Chicago City
Limits Tiyatrosu'nda büyük bir ba˛arıy-
VIII
T › Y A T R O - Prodüksiyon Tiyatrosu
la sahneledi ve büyük övgü aldı.
Topluluun dördüncü oyunu Bilge Karasu'nun "Sevilmek" isimli oyunu olmu˛tur. Böylelikle deerli yazarın radyo oyunu sahneye uyarlan-mı˛ ve ilk kez bir Bilge Karasu eseri sahneye konmu˛tur.
27 Mart 2000'de, Dünya Tiyatrolar Günü'nde, topluluk o güne dek sahneledii dört oyunu ay-nı gün içinde ard arda oynayarak bir rekor kır-mı˛, e˛i benzeri görülmemi˛ bu denemede bü-yük bir ba˛arı kazanmı˛tır.
Topluluun son oyunu Arjantinli yazar Jorge Goldenberg'in "Knepp" isimli oyunu olmu˛, oyunun galasına katılan Goldenberg, toplulu-un yorumundan çok etkilendiini söylemi˛tir.
Prodüksiyon Tiyatrosu, ›stanbul dı˛ında da tur-neler düzenlemi˛, oyunlarını Ankara'da, Bod-rum'da, Adana'da, Dou ve Güneydou Anado-
lu'da ba˛arıyla sah-nelemi˛tir. Toplu-luk altıncı oyunu olan Behiç Ak'ın "Tek Ki˛ilik fiehir" oyunu ile yine Tür-kiye'de daha önce hiç oynanmamı˛ bir oyunu sahnele-
me geleneini sürdürmektedir.
Genç bir tiyatro olmasına ramen, usta yorumu ve sanatçı kadrosuyla "Abelard ve Heloise" ile En ›yi Çeviri, En ›yi Sahne Tasarımı, En ›yi Er-kek Oyuncu ve En ›yi Kadın Oyuncu dallarında 1996-97 Avni Dilligil ödüllerini alan Prodüksi-yon Tiyatrosu. "Alacaklılar" ile 1998 Afife Jale En ›yi Kadın Oyuncu (Tilbe Saran) Ödülü'ne. "Molly S." ile 1999 Afife Jale En ›yi Erkek Oyun-cu (Koksal Engür) Ödülü'ne ve 2000 yılında da "Sevilmek" oyunu ile Afife Jale En ›yi Yönetmen (I˛ıl Kasapolu) ve En ›yi Erkek Oyuncu (Cü-neyt Türel) ödüllerine layık görüldü.
B a ˛ l a n g ı c ı n d a n Bugüne Prodüksi-
yon Tiyatrosunun A l d ı ı Ödüller
• 2002 TEK K›fi›L›K fiEH›R, Yazan: Behiç Ak - Afife Jale - En ›yi Müzikal-Komedi Kadın Oyuncu Ödülü: Tilbe Saran - Afife Jale - En ›yi Müzikal-Komedi Erkek Oyuncu Ödülü: Koksal Engür - Cevat Fehmi Ba˛kut Özel Ödülü: Behiç Ak
• 2000 SEV›LMEK, Yazan: Bilge Karasu - Afife Jale - En ›yi Erkek Oyuncu Ödülü: Cüneyt Türel - Afife Jale - En ›yi Yönetmen Ödülü: I ı̨l Kasapolu
• 1999 MOLLY S., Yazan: Brian Friel - Afife Jale - En ›yi Erkek Oyuncu Ödülü: Koksal Engür
• 1998 AUCAKLILAR, Yazan: August Strind-
berg - Afife Jale - En ›yi Kadın Oyuncu Ödülü: Tilbe Saran
• 1996-1997 ABELARD VE HELO›SE,
Yazan: Ronald Duncan - Avni Dilligil - En ›yi Çeviri Ödülü: Zeynep Avcı - Avni Dilligil - En ›yi Sahne Tasarımı Ödülü: Duygu Saırolu - Avni Dilligil - En ›yi Erkek Oyuncu Ödülü: Cüneyt Türel - Avni Dilligil - En ›yi Kadın Oyuncu Ödülü: Tilbe Saran
• Prodüksiyon Tiyatrosu Kadrosu
• Yönetmen: I ı̨l Kasapolu
• Çeviri: Zeynep Avcı
• Dekor: Duygu Saırolu
• Kostüm: Canan Göknil
• Müzik: Joel Simon
• Oyuncular: Selçuk Yöntem, Tilbe Saran, Bekir Aksoy ve Cüneyt Türel
D›R›M/Mart-Nisan 2004 IX