MoneyTrack 2010Postawy Polaków wobec pieni ędzy oraz

instytucjii instrumentów finansowych

Badanie ilo ściowe

Warszawa, kwiecień 2009

MoneyTrack 2010

Dziwne jest, jak wszyscy ukrywamy,

że jednym z głównych motorów

naszego życia są pieniądze - Lew Tołstoj

Co to jest MoneyTrack?

� MoneyTrack – jest to coroczne, cykliczne badanie dotyczące postaw Polaków wobec pieniędzy oraz instytucji i instrumentów finansowych.

� Badanie jest wspólnym przedsięwzięciem Centrum im. Adama Smitha, Domu Badawczego Maison oraz agencji MMT Management. Badania sąprowadzone pod kierownictwem naukowym dr hab., prof. UW Dominiki Maison.

� W tym roku prezentujemy Państwu drugą falę tego badania.

Co daje MoneyTrack?

� Jest fotografią stosunku Polaków do pieniędzy. Nie wspiera, ani nie zwalcza żadnej tezy, opinii, poglądu, organizacji czy postawy. Jego celem jest rzetelne przedstawienie postaw finansowych Polaków.

� Pozwala ocenić (i śledzić w czasie) ewolucję postaw w tym zakresie.

� Pozwala uchwycić najważniejsze trendy w postawach finansowych Polaków oraz ich świadomość ekonomiczną.

� Jest znakomitym narzędziem dla sektora finansowego, gdyż jest niezależnym i obiektywnym badaniem, pokazującym, postawy i motywacje Polaków, opisującym stan ich świadomości ekonomicznej. Pozwala bankom i instytucjom finansowym na bardziej skuteczne strategiczne planowanie rozwoju w zakresie produktów i instrumentów finansowych.

� Jest niezbędnym narzędziem dla osób odpowiedzialnych za komunikacjęmarketingową w sektorze finansowym, gdyż umożliwia dostosowanie komunikacji do świadomości i percepcji odbiorców oraz wskazuje grupy docelowe dla różnych produktów finansowych.

MoneyTrack 2010

� Badanie zostało przeprowadzone � w styczniu 2010 roku

� Próba� losowo-kwotowa� reprezentatywna � ogólnopolska � n=1000 osób

Czy jesteśmy zadowoleni z własnej sytuacji materialnej?

Czy jesteśmy zadowoleni z własnej sytuacji materialnej?

N=1000Skala 1-7

1,2%

2,3%

12,8%

47,4%

21,1%

13,3%

1,9%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

zdecydowanie źle

źle

raczej źle

średnio

raczej dobrze

dobrze

bardzo dobrze

Jak ocenia Pan/i swoj ą sytuacj ę materialn ą? Średni miesięczny dochód na osobę 1 010 zł

2 214 zł

1 236 zł

1 049 zł

953 zł

829 zł

981 zł

550 zł

Pozytywnie:

36,3%(37,6% w 2009 roku)

Negatywnie:

16,3%(21,3% w 2009 roku)

(41,5% w 2009 roku)

Średnia: 3,68

Czy Polak to bardziej optymista czy pesymista finansowy?

Czy Polak to bardziej optymista czy pesymista finansowy?

1,7%

12,1%

72,5%

13,4%

0,3%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%

zdecydowanie siępogorszy

raczej się pogorszy

nie ulegnie zmianie

raczej się polepszy

zdecydowanie siępolepszy

Czy uwa ża Pan/i, że w ciągu najbli ższych 12 miesi ęcy Pana/i sytuacja ekonomiczna?

N=1000Skala 1-5

„Będzie gorzej”

13,8%(19,6% w 2009 roku)

„Będzie lepiej”

13,7%(15,9% w 2009 roku)

(64,5% w 2009 roku)992 zł

1 117 zł

958 zł

3,60

4,38

3,39

Średni miesięczny dochód na osobęŚrednia: 1 010 zł

Samoocena sytuacji materialnejŚrednia: 3,68

Czy każde 100 zł znaczy tyle samo?

Czy każde 100 zł znaczy tyle samo?

� Kult gotówki� Polega on na traktowaniu jedynie gotówki jako prawdziwych pieniędzy. Osoby o silnym

natężeniu tej postawy mają trudności z akceptowaniem wirtualnych form pieniędzy.

,,Wolę otrzymywać pieniądze z ręki do ręki niż przelewy bankowe”

,,Gotówka to jedyne prawdziwe pieniądze”

,,Gdy mam pieniądze w banku, to czuję się, jakbym tych pieniędzy nie miał”

W jakim stopniu zgadza się Pan/i z poniższymi stwierdzeniami?

6,0%

13,0%

14,0%

20,0%

30,0%

29,0%

42,0%

39,0%

35,0% 14,0%

11,0%

21,0% 11,0%

9,0%

7,0%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Gdy mam pieniądze wbanku, to czuję się jakbym

tych pieniędzy nie miał

Gotówka, to jedyneprawdziwe pieniądze

Wolę otrzymywaćpieniądze z ręki do ręki,niż przelewy bankowe

zdecydowanie zgadzam się raczej zgadzam się raczej nie zgadzam się zdecydowanie nie zgadzam się nie mam zdania

Czy każde 100 zł znaczy tyle samo?

43%

43%

26%

13

2

2,2

2,4

2,6

2,8

3

Podstawowe Zawodowe Średnie Wyższe

KULT GOTÓWKI

FUNKCJONALNOŚĆ

BRAK ZAUFANIA WOBECBANKÓW

2

2,2

2,4

2,6

2,8

3

Do 24 lat 25-34 lata 35-44 lata 45-54 lata 55-64 lata 65 lat +

2

2,2

2,4

2,6

2,8

3

do 500 zł 501-800 zł 801-1200 zł 1201-1500 zł 1500 zł +

wiek

dochód na osobę

wykształcenie

2

2,2

2,4

2,6

2,8

3

wieś do 19 tys 20-49 tys 50-99 tys 100-499 tys 500 tys +

miejsce zamieszkaniaN=1000Skala 1-4

Kult gotówki a zmienne demograficzne

Kult gotówki a korzystanie z usług finansowych

14

2,0 2,2 2,4 2,6 2,8 3,0

Kult gotówki w zale żności od posiadania konta w banku

Fun

kcjo

naln

ość

Kul

t got

ówki

Bra

k za

ufan

ia w

obec

ba

nków

2,93

2,69

2,31

2,85

2,22

2,66

Posiada konto (N=800) Nie posiada konta (N=200)

Różnica istotna statystycznie, p≤0.05Skala 1-4

16,0%

59,0%

80,0% 20,0%

41,0%

84,0%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

KONTO

KARTA PŁATNICZA

KARTA KREDYTOWA

TAK NIE

Kult gotówki a korzystanie z karty płatniczej i kredytowej

15

2,00 2,20 2,40 2,60 2,80 3,00 3,20

Fun

kcjo

naln

ość

Kul

t got

ówki

Bra

k za

ufan

ia

wob

ec b

ankó

w

2,97

2,79

2,23

2,50

2,37

2,16

Korzysta z karty płatniczej (N=573)

Nie korzysta z karty płatniczej, ale ma konto w banku (N=227)

Różnica istotna statystycznie, p≤0.05

1,80 2,00 2,20 2,40 2,60 2,80 3,00 3,20

2,98

2,91

2,02

2,36

1,95

2,28

Korzysta z karty kredytowej (N=156)

Nie korzysta z karty kredytowej, ale ma konto w banku (N=644)

Skala 1-4

Kult gotówki a korzystanie z karty płatniczej

Kult gotówki a korzystanie z karty kredytowej

Kto w Polsce oszczędza, a kto ma ,,dziurawą kieszeń”?

Kto w Polsce oszczędza, a kto ma ,,dziurawą kieszeń”?

� ,, proste oszczędzanie”� Proste oszczędzanie to świadome odkładanie pieniędzy wynikające z

zapobiegliwości. Postawa ta jest powiązana nie tylko z obiektywnąsytuacją finansową, ale również z subiektywną jej oceną, ale również z cech osobowości.

� ,,dziurawa kieszeń”� Niechęć do stawiania sobie ograniczeń finansowych lub nieumiejętność

stawiania sobie ograniczeń (brak kontroli). Postawa ta nie zależy od dochodu, trochę od subiektywnej oceny sytuacji materialnej, ale przede wszystkim jest wymiarem osobowościowym.

Kto w Polsce oszczędza, a kto ma ,,dziurawą kieszeń”?

�,,proste oszcz ędzanie”

Oszczędzam pieniądze bo nigdy nie wiadomo, czy nagle nie zdarzy się

coś złego i pieniądze nie będąpotrzebne

Oszczędzanie jest trudne, ale mimo to udaje mi się odkładać

pieniądze

�,,dziurawa kiesze ń”

Oszczędzanie jest raczej nie dla mnie – nie lubię „zaciskać pasa”, wolę wszystko wydawać od razu

na własne potrzeby i przyjemności

Nie oszczędzam pieniędzy, bo uważam, że lepiej wszystko

wydawać na bieżąco

POSTAWY

W jakim stopniu zgadza się Pan/i z poniższymi stwierdzeniami?

15,0%

11,0%

46,0%

50,0%

22,0%

21,0% 6,0%

5,0%11,0%

11,0%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Oszczedzampieniądze bo nigdynie w iadomo czy

nagle nie zarzy sięcoś złego i nie będą

potrzebne

Oszczedzanie jesttrudne, ale mimo to

udaje mi sięodkładać pieniądze

zdecydowanie zgadzam się raczej zgadzam się raczej nie zgadzam się zdecydowanie nie zgadzam się nie mam zdania

Proste oszcz ędzanie Dziurawa kiesze ń

W jakim stopniu zgadza się Pan/i z poniższymi stwierdzeniami?

5,0%

7,0%

21,0%

29,0%

44,0%

39,0% 14,0%

20,0% 10,0%

12,0%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Nie oszczędzampieniędzy, bo

uw ażam, że lepiejw szystko

w ydaw ać nabieżąco

Oszczędzanie jestraczej nie dla mnie –nie lubię „zaciskać

pasa”, w olęw szystko

w ydaw ać od razuna w łasne potrzeby

i przyjemności

Kto w Polsce oszczędza, a kto ma ,,dziurawą kieszeń”?

61%

59%

36%

26%

20

2

2,2

2,4

2,6

2,8

3

Podstawowe Zawodowe Średnie Wyższe

NIE DLA MNIE

ŚWIADOME INWESTOWANIE

PROSTE OSZCZĘDZANIE

DZIURAWA KIESZEŃ

2

2,2

2,4

2,6

2,8

3

Do 24 lat 25-34 lata 35-44 lata 45-54 lata 55-64 lata 65 lat +

2

2,2

2,4

2,6

2,8

3

do 500 zł 501-800 zł 801-1200 zł 1201-1500 zł 1500 zł +

wiek

dochód na osobę

wykształcenie

2

2,2

2,4

2,6

2,8

3

wieś do 19 tys 20-49 tys 50-99 tys 100-499 tys 500 tys +

miejsce zamieszkania

N=1000Skala 1-4

„Proste oszczędzanie” i ,,dziurawa kieszeń”a zmienne demograficzne

„Proste oszczędzanie” i ,,dziurawa kieszeń”a zmienne psychologiczne

1,5 2,0 2,5 3,0

21

Zadowolenie z życia Wewnątrzsterowno ść

Wysokie zadowolenie z życia (N=280)

Niskie zadowolenie z życia (N=197)

Wysoka wewnątrzsterowność (N=385)

Niska wewnątrzsterowność (N=225)

1,5 2,0 2,5 3,0

2,67

2,81

2,80

2,60

2,85

2,42

2,22

2,34

2,78

2,64

2,79

2,60

2,81

2,58

2,25

2,34

Różnica istotna statystycznie, p≤0.05 Różnica istotna statystycznie na poziomie p<0,001

Pro

ste

oszc

zęd

zani

eD

ziur

awa

kies

zeń

Św

iado

me

inw

esto

wan

ieN

ie d

la m

nie

Pro

ste

oszc

zęd

zani

eD

ziur

awa

kies

zeń

Św

iado

me

inw

esto

wan

ieN

ie d

la m

nie

Posiadanie oszczędności a postawy wobec oszczędzania: „proste oszczędzanie” i „dziurawa kieszeń”

22

Czy posiada Pan/i oszczędności?

TAK

46,2% NIE

53,8%

N=1000

15%

85%

0%20%40%60%80%

100%

niski poziom wysoki poziom

65%35%

0%20%40%60%80%

100%

niskie natężenie wysokie natężenie

Proste oszcz ędzanie

Dziurawa kiesze ń

Procent osób posiadaj ących oszcz ędności

Jak bardzo różnimy się pod względem postaw wobec pieniędzy i zachowań

finansowych ?

Segment 3SFRUSTROWANI

MATERIALIŚCI

24

11%

19%

16%

12%

9%

14%

20%

Segment 2 ROZSĄDNI

NIEMATERIALIŚCI

Segment 4WYCOFANI

TRADYCJONALIŚCI

Segment 5RODZINNI

PRZEDSIĘBIORCY

Segment 6SKRYCI MARZYCIELE

Segment 7DZIECI WOLNEGO

RYNKU

Segment 1 SPEŁNIONA ELITA

Segmentacja finansowa Polaków 2010

Segmentacja finansowa Polaków 2010przykładowe pytania

Seg 1 – Spełniona elita (N=121)Seg 2 – Rozsądni niematerialiści (N=158)Seg 3 – Sfrustrowani materialiści (N=189)Seg 4 – Wycofani tradycjonaliści (N=197)Seg 5 – Rodzinni przedsiębiorcy (N=139)Seg 6 – Skryci marzyciele (N=90)Seg 7 – Dzieci wolnego rynku (N=106)

„Oszczędzam pieniądze, bo nigdy nie wiadomo, czy nie zdarzy się coś

złego i nie będą potrzebne”

„Nie oszczędzam pieniędzy, bo uważam, że lepiej wszystko

wydawać na bieżąco”

2,77

3,03 2,96

2,632,73

2,88

2,69

2,47

1,6

2,1

2,6

3,1

średnia seg 1 seg 2 seg 3 seg 4 seg 5 seg 6 seg 7

2,17

1,831,92

2,61

2,11

1,88

2,332,5

1,6

2,1

2,6

3,1

średnia seg 1 seg 2 seg 3 seg 4 seg 5 seg 6 seg 7

„Proste oszcz ędzanie” „Dziurawa kiesze ń”

Średni dochód na osobę (zł)

1010 1760 1184 1062 818 815 665 710

MoneyTrack 2010Postawy Polaków wobec pieni ędzy oraz

instytucjii instrumentów finansowych

Badanie ilo ściowe

Warszawa, kwiecień 2009