siles

iapanoramaNR 2 (32) / 2013 (marzec) ukazuje się na terenie Śląska i Zagłębia ISSN 2082-1417 M A G A Z Y N B E Z P Ł A T N Y

MarZeniao wyspach

szczęśliwychDecyzję podjęli w listopadzie.Pięć miesięcy później byli już

na miejscu. Z dwomawalizkami dobytku znaleźli

wymarzony dom nad oceanem,wynajęli go taniej niżkawalerkę w Holandii

i otworzyli pensjonat. Młodapolska emigracja to nie tylko

angielski zmywak i niemieckafabryka

Familoki. leciwe, ceglane kamienice – symbol Górnego Śląska.

Dziś są znakiem społecznych problemów: biedy, degrengolady,

braku perspektyw. ale mają też niebywały ludzki potencjał.

Udowadniają to trzy kobiety z trzech różnych robotniczych

dzielnic. silne, pracowite, bohaterki swoich okolic

Bo ha ter ki do mów

z czer wo nej ce gły

www.panoramasilesia.pl

Wspierajmy lokalne fundacje,

stowarzyszenia i wykorzystajmy szansę

zatrzymania części wypracowanych

przez nas środków finansowych na terenie

województwa śląskiego

dla Śląska1%

fot.

Łuka

sz R

espo

ndek

/Em

il Kł

osow

ski

Z drugiej strony

marzec 2013 nr 2 (32)2

Top 10 Literatura

1. E. L. James – „Nowe oblicze Greya”2. E.L. James – „Pięćdziesiąt twarzy Greya”3. E.L. James – „Ciemniejsza strona Greya”4. Marek Raczkowski – „Książka, którąnapisałem, żeby mieć na dziwki i narkotyki”

5. Grażyna Jagielska – „Miłość z kamienia.Życie z korespondentem wojennym”

6. Martel Yann – „Życie Pi”7. Katarzyna Grochola – „Houston, mamy problem”8. Joanne K. Rowling – „Trafny wybór”9. Mark Owen – „Niełatatwy dzień”10. N. M. Kelby – „Białe trufle”

Top 10 Muzyka

1. Artur Andrus – „Myśliwiecka”2. Andrea Bocelli – “Passione”3. Imany – „The Shape of the BrokenHeart”4. Donatan – „Równonoc”5. Bednarek – “Jestem…”6. Weekend – „Ona tańczy dla mnie”7. Lana Del Rey – „Born to die”8. Różni artyści – „Les Miserables”9. Riverside – „Shrine of New Generation”10. Justin Bieber – „Believe”

materiały prasowe

poleca

Ak cja fil mu opo wia da o la tach mło do -ści przy szłe go Czar no księż ni ka Oz(w tej ro li Ja mes Fran co), któ ry pra cu jącja ko dru go rzęd ny ma gik cyr ko wyw Kan sas przy pad ko wo prze no si siędo ta jem ni czej kra iny Oz – świa ta peł -ne go barw nych po sta ci i nie sa mo wi tych

kra jo bra zów. Jed nak gdy na swo jej dro -dze spo ty ka trzy pięk ne i ta jem ni czecza row ni ce, spra wy za czy na ją się moc -no kom pli ko wać…„Oz Wiel ki i Po tęż ny” jest do stęp nyw pol skiej wer sji ję zy ko wej lub z na pi -sa mi. Po le ca my! AJ

„Oz Wielki i Potężny”

materiały prasowe

Przedstawiamy najlepiej sprzedające się płytyi książki w salonie Empik Silesia City Center.Liderami marcowych zestawień są „Myśliwiecka”Artura Andrusa oraz „Nowe oblicze Greya” E.L. James

Czy kiedykolwiek czytaliście „Czarnoksiężnikaz krainy Oz” L. Franka Bauma? Jeślijesteście ciekawi, co działo sięprzed wydarzeniami zawartymi w książce,musicie koniecznie udać się do sieci kinCinema City na najnowszy film SamaRaimiego „Oz Wielki i Potężny”

reklama

DziennikarzeprzegralizRzecznikamiwdorocznychzawodach

dla Śląska:

Panorama

kina 1% Materiały prasowe

www.panoramasilesia.pl

marzec 2013 nr 2 (32)

„My, właścicieleTeksasu. Reportażez PRL-u” – MałgorzataSzejnertJak naprawdę wyglądało życie w PRL-u?Dowiemy się tego ze zbioru reportażyMałgorzaty Szejnert, który przenosi nasdo polskiej rzeczywistości z końca lat 70.Nie znajdziemy tu przejaskrawionych,sztampowych historii, znanych z filmówStanisława Barei. Poznamy za toprawdziwą, ludzką stronę systemu. Małyrealizm w najlepszej postaci. aJ

„The Next Day” – David Bowie

Największa niespodzianka ostatnichmiesięcy w muzycznym świecie.Po 10 latach milczenia Bowiepowraca z nagranym w całkowitejtajemnicy studyjnym albumem, 24.w jego karierze! Opublikowane do tejpory single nie pozostawiajązłudzeń – mistrz jest w doskonałejformie. Wydawnictwo, którego niemożna przegapić. aJ

3

Mat

eria

ły p

raso

we

PANORAMA SILESIAadres redakcji: ul. Szpitalna 3, 41-250 Czeladź, redakcja@panoramasilesia.pl 

Redaktor naczelny: Bartłomiej Wnuk / b.wnuk@panoramasilesia.pl / zespół: Monika Pacukiewicz, Adrian Karpeta, Tomasz Adamiec, Łukasz Respondek / Fotoreporter: Adrian Larisz/ Skład: emildesign / Wydawca: Panorama Silesia Sp. z o.o.  / ul. Szpitalna 3/ 41-250 Czeladź / Prezes zarządu: Bartłomiej Wnuk / Reklama i Promocja: Agnieszka Janikreklama@panoramasilesia.pl,  / tel. 668 355 071 / Kolportaż: Erwin Sławik / druk: Polskapresse Sp. z o.o. Oddział Poligrafia / ul. Baczyńskiego 25a, 41-203 Sosnowiec

„Panoramę Silesia” znajdą Państwo w takich miejscach, jak:

Panorama

poleca

Ma t

e ria

ły p

ra so

we

altus, Katowice,  ul. Uniwersytecka 13Energomontaż-Południe, Katowice, ul. Mickiewicza 15Biuro centrum Katowice, ul. Mickiewicza 29 Rektorat uniwersytetu Śląskiego, Katowice, ul.Bankowa 12Rektorat uniwersytetu Ekonomicznego,Katowice, ul. 1 Maja 5cogitatur, Katowice, ul. Gliwicka 9aJazz club hipnoza, Katowice, pl. Sejmu Śląskiego 2MG centrum, Katowice, ul. Kolejowa 54hotel arsenal Palace, Katowice/Chorzów, ul. Paderewskiego 35centrum informacji Turystycznej, Katowice ul. Rynek 13lorneta z Meduzą, Katowice, ul. Mariacka 5Flow club, Katowice, ul. 3 Maja 23Kato Bar, Katowice, ul. Mariacka 13Tommed, Katowice, ul. Fredry 22oko Miasta, Katowice, Rondo im. Gen. Jerzego Ziętka 1Śląski urząd Wojewódzki, pl. Sejmu Śląskiego 1Biuro ESK 2016, Katowice, pl. Sejmu Śląskiego 2Quality hotel Katowice, ul. Szybowcowa 1AWSzMoiJo Gallus, Katowice, ul. Gallusa 12Bawaria Motors,Katowice, al. Roździeńskiego 204Teatr Śląski, Katowice, Rynek 10 Biblioteka Śląska, Katowice, pl. Rady Europy 1 lexus, Katowice, al. Roździeńskiego 208A autokopex, Katowice, al. Roździeńskiego 208 B.Fit, Katowice, ul. Dąbrówki 10cyferblat, Katowice, ul. Damrota 6centrum Sztuki Filmowej, Katowice, ul. Sokolska 66Galeria Szyb Wilson, Katowice, ul. Oswobodzenia 1Renault Pietrzak, Katowice, ul. Bocheńskiego 125Pro-Moto, Katowice, ul. Rzepakowa 6Regionalna izba Gospodarcza, Katowice, ul.Opolska 15Fundusz Górnośląski,Katowice, ul. Sokolska 8Filharmonia Śląska (Hala Gallus), Katowice, ul.Pszczyńska 6Tauron PE, Katowice, ul. Lwowska 23 

Empik, Silesia city center, Katowice, ul.Chorzowska 107dentim clinic, Katowice, ul. Opolska 7dębowe Tarasy, Dentim Clinic, Katowice, ul.Baildona 12centrum Kultury Katowice, Katowice, pl. SejmuŚląskiego 2WSzoP, Katowice, ul. Bankowa 8dobra Karma, Katowice, ul. Św. Jacka 1urząd Miejski, Bytom, ul. Parkowa 2auto-Boss,Chorzów, Drogowa Trasa Średnicowa 51 Marrakech, Czeladź, ul. Wojkowicka 13opera Śląska, Bytom, ul. Moniuszki 21/23 Peugeot lubos, Bytom,ul. Strzelców Bytomskich 82C Renault Bamarko, Bytom, ul. Strzelców Bytomskich 51 centrum działalności Podwodnej „Nurek-Bytom”, Bytom, ul. Chorzowska 28AJazz club Fantom, Bytom, ul. Żeromskiego 27Music Republic Museum, Bytom, pl. Jana III Sobieskiego 2agora Bytom, pl. Kościuszkihala na Skarpie, Bytom, ul. Frycza Modrzewskiego 5aTeatr dzieci zagłębia, Będzin, ul. Teatralna 4 urząd Miejski, Będzin, ul. 11 Listopada 20zamek, Będzin, ul. Zamkowa 1centrum handlowe Pogoria, Dąbrowa Górnicza, ul. Jana III Sobieskiego 6Nemo, Dąbrowa Górnicza, Aleja Róż 1Galeria Secesja,Gliwice, ul. Grodowa 5ASiłownia dublet, Gliwice, ul. Warszawska 35Squash Ball club, Gliwice, ul. Robotnicza 2Biurowiec GzuT, Gliwice, ul. Kościuszki 1Cautostrada a4, Punkt obsługi Klienta,Mysłowice, ul. Piaskowa 20Śląski Klub Golfowy, Siemianowice Śląskie, ul. Sowiahotel Vacanza, Siemianowice Śląskie, ul. Olimpijska 4Renault Pietrzak, Świętochłowice, ul. Bytomska 39urząd Miasta, Piekary Śląskie, ul. Bytomska 84

MBP w Rudzie Śląskiej, ul. Dąbrowskiego 18centrum informacji Miejskiej, Sosnowiec, pl. Stuleciaagencja Rozwoju lokalnego, Sosnowiec, ul.Teatralna 9Salon Berendowicz & Kublin, Sosnowiec, ul. Warneńczyka 2 urząd Miasta Sosnowiec,al. Zwycięstwa 20EXPo SilESia, Sosnowiec, ul. Braci Mieroszewskich 124Środula, Sosnowiec, ul. Zuzanny 24urząd Miasta Radzionkówul. Męczenników Oświęcimia 42centrum Kultury KarolinkaRadzionków, pl. Jana Pawła II 2Muzeum chleba, Radzionków, ul. Z. Nałkowskiej 5zamek Tarnowice Stare, Tarnowskie Góry, ul.Pyskowicka 39Muzeum Miejskie, Tychy, ul. Katowicka 9Tyskie Browarium, Tychy, ul. Mikołowska 5Mera, Tychy, ul. Przemysłowa 70Kopalnia Guido, Zabrze, 3 Maja 93Muzeum Górnictwa Węglowego, Zabrze, ul. 3Maja 19Panorama trafia także do najlepszych szkółśrednich w regionie:lo Filomata, Gliwice, ul. Bojkowska 20A ii lo, Gliwice, ul. Wróblewskiego 9 Technikum nr 1, Gliwice, ul. Chorzowska 5iii lo, Katowice, ul. Adama Mickiewicza 11 i Społeczne lo, Katowice, ul. Mikołowska 26 i lo, Katowice, ul. Sienkiewicza 74centrum na Mariackiej, Katowice, ul. Mariacka 10 zespół Szkół Plastycznych, Katowice, ul. Ułańska 7A Śląskie Techniczne zakłady Naukowe,Katowice,ul. Sokolska 26 Technikum nr 1, Katowice, ul. Techników 7Technikum nr 2, Katowice, ul. Raciborska 3Katolickie lo, zabrze, ul. Tarnopolska 3iii lo, zabrze, ul. Sienkiewicza 33iV lo, Sosnowiec, pl. Zillingera 1 i lo, chorzów, ul.Dąbrowskiego 36 i lo, Bytom, ul. Strzelców Bytomskich 9iV lo, Bytom, pl. Sikorskiego 1Technikum nr 2, Bytom, ul. Powstańców Śląskich 10Technikum nr 8, Radzionków, ul. Knosały 113

Kolejnej Panoramy szukajcie 13 maja 2013 r.

Na co dzień na gry wa ją, pi szą i in -for mu ją. 28 lu te go za mknę li się wklat kach do sqa sha, chwy ci li ra kie -ty i ca łą uwa gę sku pi li na nie wiel -kiej gu mo wej pi łeczce. W ostat nidzień lu te go w Cen trum Spor to -wym Ba żan to wo prze gra li z Rzecz -ni ka mi w squ asha aż 5:1.Każ dy z rzecz ni ków i dzien ni ka rzyro ze grał tyl ko je den mecz, ao re zul -ta cie roz gry wek za de cy do wał wy nikca łej dru ży ny. Ho nor dzien ni ka rzyura to wał je dy nie Bar tło miej Wnuk;po zo sta li po le gli w star ciu z lep szy -mi tech nicz nie i szyb szy mi rzecz ni -ka mi, choć wszyst kie me cze by łybar dzo za cię te.– Prze ciw nik wy ka zał się wo ląwal ki. Tyl ko cu dem uda ło mi się gopo ko nać – mó wił po me czu z Pio -

trem Kalsz ty nem zpor ta luMM Si -le sia, Ja kub Ja rzą bek, rzecz nik pra -so wy Urzę du Mia sta w Ka to wi -cach.– Bar dzo do brze nam się gra ło.

Prze grać z rzecz ni kiem Urzę duMia sta w Ka to wi cach to niewstyd – pod su mo wał Piotr Kalsz tyn.Na re wanż w klat kach do squ ashadzien ni ka rze nie ma ją szans, bodo rocz ne za wo dy co ro ku roz gry -wa ne są w in nej dys cy pli nie. Squ -ash spodo bał się wszyst kim, na wetde biu tan tom.– Po raz pierw szy mia łam oka zjęza grać w squ asha. To był na praw dęwy czer pu ją cy mecz. Ale po zwo li -łam wy grać ko le dze Jac ko wi. Myna Ślą sku ma my gest – mó wi łaWio le ta Ni zio łek po prze gra nym

me czu z Jac kiem Ław rec kim.– Ten mecz to nie sa mo wi te prze ży -cie. Na kort wsze dłem na ła do wa nyener gią. Wy sze dłem wy czer pa -ny – mó wił z ko lei Ja cek Ław rec ki,rzecz nik pra so wy For tum Po -wer&He at Pol ska.– Na strzel ni cy dzien ni ka rze ode -bra li ba ty, stąd ich po mysł, że bywtym ro ku za grać wsqu asha. Nie -ste ty i w tej dys cy pli nie dzien ni ka -rze po nie śli klę skę. Bi lans trze cichza wo dów to: 2: 1 dla rzecz ni ków.Tak trzy mać! – pod su mo wał za wo -dy Ra fał Jan kow ski, rzecz nik pra -so wy NSZZ Po li cjan tów.

Partnerami imprezy byli centrumSportowe Bażantowo i FortumPower&heat Polska.

Rzecz ni cyPa weł Doś – Po li tech ni ka Ślą skaRa fał Jan kow ski – NSZZ Po li cjan tówJa kub Ja rzą bek – UM Ka to wi ceJa cek Szy mik -Ko zacz ko – Uni wer sy tet Ślą skiJa cek Ław rec ki – For tum Po wer and He at Pol skaŁu kasz Zim noch – Tau ron Dys try bu cja

dzien ni ka rzePiotr Kalsz tyn – MM Si le siaWio le ta Ni zio łek – Na sze Mia stoAdam Sza ja – TVSKrzysz tof Szen dzie lorz – Dzien nik Za chod niRo bert Wal czak – TVP Ka to wi ceBar tło miej Wnuk – Pa no ra ma Si le sia

Ad rian La risz

Wspierajmy lokalne fundacje, stowarzyszeniai wykorzystajmy szansę zatrzymania częściwypracowanych przez nas środków finansowychna terenie województwa śląskiego!

W za Wo dach udział Wzię li:

1% rafał

Jankowski pawełDoś

ŁukaszZimnoch

piotrKalsztyn

adamszaja

marzec 2013 nr 2 (32)4

Społeczeństwo

Łu kasz re spon dek

wer sy pro sto Z li pin

Wprze stron nym miesz ka niu wka mie ni cyprzy uli cy Bu ko we go w świę to chło wic -kich Li pi nach jest czy sto i schlud nie. Sąha fto wa ne ob ru sy i du żo kwia tów. Mi moswo ich 85 lat je go wła ści ciel ka, Kry sty -na Oczkow ska, jak przy sta ło na ro do wi tąŚlą zacz kę, dba o swój do by tek. Tu wy cho -wa ła sied mio ro dzie ci i opie ko wa ła sięcho rym mę żem. Tu po wsta ją jej wier sze.Po et ka opo wia da w nich o ro dzi nie, swo -ich prze ży ciach, o do brych cza sach w Li -pi nach. – Tu by ła gór ni czo-hut ni cza Ame -ry ka. Jak by łam dziec kiem do Ży da cho -dzi łam po lu kre cję za trzy fe ni gi, a po rząd -ku pil no wał za le d wie je den szu po – wspo -mi na pa ni Kry sia. I cy tu je je den ze swo ichwier szy: – „Na sze bab cie ład ne by ły, aleszpi lek nie za zna ły. Spód nicz ki z fal ban -ka mi do ko stek no si ły. Far tu szek z ko ron -ka mi na so bie zwią za ła, cza pecz kę na gło -wę wło ży ła. Ja ka ona pięk na by ła. Swąślą skość na so bie no si ła”.

Oczkow ska mó wi o daw nej so li dar no -ści, głęb szej niż obec nie wie rze, sa dzo -nych przez sie bie drze wach. Wspo mi -na też plo ny: ży to, wy kop ki, zie lo ne wa -rzy wa.. O obec nym, nie ła twym ży ciuw dziel ni cy mó wi nie wie le. Dla cze -go? – Je że li masz o kimś mó wić coś do -bre go, to zrób to, ale je że li chcesz po wie -dzieć coś złe go, to le piej milcz – tłu ma czy.Ale o bie dę, spo łecz ne pa to lo gie i co -dzien ne ży cie nie trze ba spe cjal nie py tać. –W Li pi nach wi dać je na uli cy. Mi mo to, taoko li ca przez wie lu jest jed nak trak to wa nanie fa ir. Miesz ka tu wie lu „na szych” lu dzi.Przy zwo itych i pra co wi tych – pod kre śla.Pa ni Kry sty na cze ka na wy da nie dru gie goto mi ku swo jej po ezji. Za pew nia, że złe gosło wa o Li pi nach w nim nie znaj dzie my.

„CwaJ Ka” prZy Ja Zna Dla ma teK

Ży cie w star szych za bu do wa niach Cho -rzo wa II rzad ko by wa ko lo ro we. Ale tonie tyl ko awan tu ry, ha łas, po li cja. Są teżm.in. mło de ma my, któ re, gdy tyl ko po -go da po zwa la, spa ce ru ją z wóz ka mipo ro bot ni czym osie dlu. Sia da ją na ław -

kach przy huś taw ce i pia skow ni cy, i dłu -go roz ma wia ją. Iza be la Her ma, mat kajed nej z nich pew ne go dnia stwier dzi ła,że za słu gu ją na wię cej. I po kil ku mie -sią cach sta rań uru cho mi ła w Cen trumIni cja tyw Spo łecz nych Klub Mat -ki. – Nie mam nic prze ciw ko sie dze niuna świe żym po wie trzu, ale prze cieżmoż na spę dzać czas nie co bar dziej pro -duk tyw nie – uśmie cha się pa ni Iza.

W cią gu ro ku uda ło jej się zor ga ni -zo wać m.in. spo tka nia z psy cho lo ga mi,le ka rza mi, ko sme to lo ga mi. Przy go to wa -ła mi ko łaj ki, wyj ścia do ki na i te atru, na -wet ka ra oke. – Ma my dzie lą się do -świad cze niem, na po nad dwie go dzi nymo gą tro chę od po cząć od pro ble mów.A nie rzad ko zda rza się, że ma ją ich spo -ro – przy zna je Her ma. – Co raz wię cejjest osie dli za mknię tych. Miesz ka ją tamlu dzie wy kształ ce ni, bo gat si. Oni ma jąswój krąg, swój świat. My w ten spo sóbor ga ni zu je my so bie nasz, któ ry wy ma gawza jem ne go wspar cia, to wa rzy stwa i po -mo cy dru giej oso by – do da je.

Her ma nie ukry wa, że na „Cwaj ce”ży je się cięż ko. Ale do swo ich ro dzin nych

stron jest bar dzo przy wią za na. Jej zda niemle piej pod jąć wy zwa nie i pró bo wać zmie -niać rze czy wi stość, niż ucie kać przed niąw in ne miej sce. – To trud na wal ka, bo np.o re mont na szej po nad stu let niej ka mie ni -cy wal czę od wie lu lat. Ale war to – uwa ża.

prZy KŁaD iDZie Z ni Ki sZow Ca

Ni ki szo wiec jest dwa kro ki przed in ny miro bot ni czy mi osie dla mi. Po mnik hi sto riiz naj więk szą fa lą pa to lo gii i spo łecz ny mipro ble ma mi bar dziej niż te raz bo ry kał siękil ka dzie siąt lat te mu. W zmia nie tkan kispo łecz nej „po mo gła” m.in. zmia na sys -te mu ogrze wa nia – ka flo we pie ce za stą -pio no dro gim cen tral nym. Te raz to miej -sce do ży cia wy bie ra co raz wię cej na -ukow ców, mu zy ków, ar ty stów.

Per so ni fi ka cją tych prze mian jest Ir maKo zi na. Pro fe sor hi sto rii sztu ki z Uni wer -sy te tu Ślą skie go, au tor ka wie lu ksią żeko ślą skiej ar chi tek tu rze i de si gnie. Na „Ni -kisz” tra fi ła 25 lat te mu. Za ko cha ła sięw za pro jek to wa nej przez Zil l ma nów ar -chi tek tu rze. I z wza jem no ścią. – Dru gie gota kie go miej sca wPol sce nie ma – pod kre -

śla z du mą. I tłu ma czy, że po dob ne pa tro -nac kie osie dla – ale mniej do pra co wa nei bu do wa ne za mniej sze pie nią dze – sąm.in. w Wiel kiej Bry ta nii. – Jed nak tu tajstwo rzo no świat ma gicz ny. Ca łe osie dlepo wsta ło za jed nym rzu tem, z ogrom nąsta ran no ścią ar chi tek tów. Jest spój ne,funk cjo nal ne. Kształt pod ko wy, więk szei mniej sze dzie dziń ce, ko lo ro we ele wa cjei gru be mu ry two rzą wra że nie oto cze niaiście baj ko we go – twier dzi.

Ko zi na zde cy do wa ła, że Ni ki szo wiecto jej miej sce na Zie mi. Ku pi ła i wy re -mon to wa ła tam miesz ka nie. W mia ręmoż li wo ści an ga żu je się w ży cie lo kal nejspo łecz no ści, jest bo daj naj lep szym am -ba sa do rem dziel ni cy. Chęt nie mó wi o jejhi sto rii, ko rze niach. Barw nie opi su je tu -byl czą rze czy wi stość: za ku py u rzeź ni ka,sym pa tycz ną mło dzież, tro skę pro bosz -cza o wier nych. Ale nie ucie ka teżod pro ble mów. – Da chy wy ma ga ją re -mon tów, a ja kieś 25 pro cent miesz kań topu sto sta ny – przy zna je. Jej zda niem osie -dle po trze bu je przede wszyst kim go spo -dar skie go oka. – Trze ba o nie dbać, to ta -ki nasz ślą ski Wa wel – koń czy.

Bo ha ter ki do mów

z czer wo nej

Familoki. Leciwe, ceglane kamienice – symbol Górnego Śląska.Niegdyś jego przemysłowej tożsamości, zapracowanychrodzin, niemieckiej solidności. Teraz czekające na drugie życiepatronackie osiedla są znakiem społecznych problemów:biedy, degrengolady, braku perspektyw. Ale mają teżniebywały, ludzki potencjał, który – czy się to komuś podoba,czy nie – inne, bardziej renomowane miejsca, bije na głowę.Udowadniają to trzy kobiety z trzech różnych robotniczychdzielnic. Silne, pracowite, bohaterki swoich okolic

ce gły

marzec 2013 nr 2 (32)

www.panoramasilesia.pl

5

Łu kasz Re spon dek

Bo ha ter ki do mów izabela Herma uruchomiłana Cwajce Centrum inicjatywspołecznych Klub matki. – Coraz więcej jest osiedlizamkniętych. mieszkają tamludzie wykształceni, bogatsi.oni mają swój krąg, swój świat.my w ten sposób organizujemysobie nasz, który wymagawzajemnego wsparcia,towarzystwa i pomocy drugiejosoby

o biedę, społeczne patologiei codzienne życie nie trzebaspecjalnie pytać. – w lipinachwidać je na ulicy. mimo to ta okolicaprzez wielu jest jednaktraktowana nie fair. mieszka tuwielu „naszych” ludzi. przyzwoitychi pracowitych – mówiKrystyna oczkowska

w zmianie tkanki społecznej„pomogła” m.in. zmiana systemuogrzewania – kaflowe piecezastąpiono drogim centralnym. terazto miejsce do życia wybiera corazwięcej naukowców, muzyków,artystów. personifikacją tych przemianjest irma Kozina. profesor historiisztuki z Uniwersytetu Śląskiego,autorka wielu książek o śląskiejarchitekturze i designie. na „nikisz”trafiła 25 lat temu

ce gły

Panorama regionu

marzec 2013 nr 2 (32)6

to masz ada miec

Ta drob na blon dyn ka jest uczen ni cą kla -sy ma tu ral nej tech ni kum bu dow la ne gow Kło buc ku. Pry wat nie in te re su je sięma lar stwem, jej ulu bio ne da nie to la za -nia. Od czte rech lat An ge la uczy się tak -że jeź dzić kon no. Ale na wet jej bli scynie są dzi li, że zde cy du je się za mie nićkasz ta no wy grzbiet kla czy o imie niuBły ska wi ca, na sio deł ko żół tej ko par ko --ła do war ki mar ki JCB.

Trzy dzie ści go dzin za jęć teo re tycz -nych. Po tem przy szedł czas na prak ty kę.

– In struk to rzy tro chę na po cząt kudrwi li, że jak dziew czy na, to pew nie niezda eg za mi nu. Teo rię zda łam na czwór kę,prak ty kę tak że po zy tyw nie – opo wia daAn ge la Gan ca rek. I zdra dza pla ny naprzy -szłość: – My ślę o bu do wie mo stów, ni gdynie wia do mo, czy upraw nie nia na cięż kisprzęt nie oka żą się przy dat ne?

Kurs ope ra to ra ko par ko -ła do war ki zeg -za mi nem pań stwo wym to koszt rzę du 1,5tys. zło tych w za leż no ści od or ga ni za to ra.

Dzię ki pro jek to wi „Mam za -wód – mam pra cę w re gio nie” wie luuczniów, któ rych – być mo że – nie by ło bystać na ta ki wy da tek mo gło sko rzy stać z tejfor my wspar cia – za uwa ża Ma ciej Bier nac -

ki z za rzą du po wia tu kło buc kie go, jed ne goz 30 po wia tów i miast na pra wach po wia tu,któ re bio rą udział w pro jek cie.

Przy kład An ge li Gan ca rek po ka zu je,że po wo li za cie ra się gra ni ca po mię dzyza wo da mi uzna wa ny mi za „mę skie”, a ty -

mi uzna wa ny mi za „ko bie ce”. To nie płeć,ale umie jęt no ści, kom pe ten cje, in dy wi du -al ne pre dys po zy cje, a tak że pa sja po win nyde cy do wać o wy ko ny wa niu da ne go za -wo du.

To nie wszyst ko, uczeń nie jest ogra -ni czo ny do wy bo ru tyl ko jed nej for mywspar cia. Oprócz sze ro kiej ga my kur -sów, m.in.: AutoCAD, ECDL, SEP,gra fi ki kom pu te ro wej, pro jek to wa niastron www, pra wa jaz dy kat. B i C,księ go wo ści, ope ra to ra wóz ków wi dło -wych, ję zy ków ob cych czy ca rvin gu,pro jekt ma też w swo jej ofer cie do dat -ko we za ję cia po za lek cyj ne i po zasz kol -ne po zwa la ją ce uzu peł nić, bądź po sze -rzyć wie dzę, a tak że wi zy ty stu dyj neu pra co daw ców.

In dy wi du al ne po dej ście to jed -na stro na. – Za unij ne pie nią dze – ku po -wa ne są tak że po mo ce dy dak tycz nei wy po sa że nie szkol nych pra cow ni na -uki za wo du. Przed się wzię cie – war tepo nad 72 mi lio ny zło tych – ob li czo nejest tak że na zmia nę wi ze run ku szkol -nic twa za wo do we go – ma po móc zła -mać ste reo ty py i po ka zać, że kon kret nyza wód, to do bra prze pust ka do ży cio -we go suk ce su – tłu ma czy Ma riuszKlesz czew ski, Wi ce mar sza łek Woj. Ślą -skie go.

SZPilki na budowieKiedy pierwszy raz usiadła za kierownicą tej maszyny kilka osób uśmiechnęło się pod nosem. Pomieszanie pobłażania z niedowierzaniem. Bo w końcu jak często zdarzasię, by 20-latka chciała zostać operatorem koparko-ładowarki? Angela Gancarek postanowiła, że tak będzie właśnie w jej przypadku. Egzamin zdała za pierwszympodejściem. Dzięki unijnemu projektowi „Mam zawód – mam pracę w regionie” ponad 14 tys. uczniów takich jak Angela ma szansę na zdobycie dodatkowych kwalifikacjii uprawnień, które pozwolą im zostać prawdziwymi Zawodowcami

Kompleksowa pomoc w nauce – dosierpnia 2014 roku – swoim zasięgiemobejmie łącznie ponad 14 tysięcy uczniówzasadniczych szkół zawodowychi techników z województwa śląskiego.W efekcie przeprowadzonej w bieżącymroku szkolnym rekrutacji do projektupomoc trafi do co najmniej 6 100 uczniów,ale na tym nie koniec. Już wkrótce ruszadodatkowy nabór w powiatach: będzińskimi cieszyńskim oraz w mieście Częstochowa.Zainteresowanie jest spore, ale nic w tymdziwnego: statystycznie na każdegoprzeznaczono niespełna 3,5 tys. złotych.Z tych pieniędzy opłacamy grupowei indywidualne wsparcie doradcze,certyfikowane kursy, praktyki i stażeu pracodawców. Mówiąc w dużym skrócie:proces przygotowania do wejścia na rynekpomyślany jest tak, by od ogólnych poraddotyczących poruszania się po rynku pracyprzejść do doradztwa indywidualnego,skrojonego namiarę, pod potrzebykonkretnego ucznia – mówi Barbara Szafir,Zastępca Dyrektora Wydziału EuropejskiegoFunduszu Społecznego w UrzędzieMarszałkowskim Woj. Śląskiego.

JaK Po SzNuRKu

– Zbu do wa ni do świad cze niempierw szej edy cji Uni wer sy te tuBe to nu Gru py Gó raż dże zde cy -do wa li śmy się na kon ty nu acjęte go uni ka to we go pro jek tu.Tym ra zem za pro si li śmydo udzia łu w tym przed się wzię -ciu rów nież na szych part ne rówbiz ne so wych. Dzię ki te mu mo -że my jesz cze bar dziej zbli żyćświat na uki do świa ta biz ne -su – mó wi An drzej Bal ce rek,Pre zes Za rzą du Gó raż dże Ce -ment S.A. na le żą ce go do mię -dzy na ro do we go kon cer nuHeidelbergCement, jed ne goz naj więk szych na świe cie pro -du cen tów ce men tu i ma te ria łówbu dow la nych.

oGól no pol sKa ry wa li Za CJa

Pod czas pierw szej edy cji Uni -wer sy te tu Be to nu (ma rzec --maj 2012 r.) od by wa ły się se sjewy jaz do we, pod czas któ rychprzy szli bu dow lań cy mie li moż -

li wość po zna nia naj no wo cze -śniej szych za kła dów – ce men -tow ni, wy twór ni be to nu to wa ro -we go i ko pal ni kru szyw oraz taj -ni ków pro duk cji. Uczest ni czy liteż w dwóch kon kur sach ba da ją -cych zna jo mość wła ści wo ścii za sto so wań ce men tu, be to nui kru szyw. Zwy cięz cy otrzy ma liatrak cyj ne na gro dy. Naj lep sządru ży ną oka za li się stu den ciAka de mii Gór ni czo-Hut ni czej.Do brze wy pa dły też ślą skieuczel nie: dru gie miej sce za ję łare pre zen ta cja Po li tech ni ki Czę -sto chow skiej, a tuż za po diumzna leź li się in ży nie ro wie z Po li -tech ni ki Ślą skiej.

– Po wo ła nie Uni wer sy te tuBe to nu by ło świet nym po my -słem. Na Uczel ni po zna je myteo rię, a pod czas ta kich zor ga ni -zo wa nych wy jaz dów po zna je -my pew ne pro ce sy w prak ty ce.To bar dzo cen ne do świad cze -nie – mó wi ła Elż bie ta Gem bal -czyk z Po li tech ni ki Ślą skiej.

Najlepsi studenci w szkole Górażdży!

Studenci Politechniki Częstochowskiej oraz Śląskiej wezmą udział w największym programie edukacyjnym skierowanym do przyszłych inżynierów. Właśnie rozpoczął sięnabór do II edycji, w który zaangażowanych jest blisko 300 najzdolniejszych studentów wydziałów budownictwa wszystkich polskich uczelni technicznych

Tekst sponsorowany

Archiwum

marzec 2013 nr 2 (32) 7

Reklama

Raport

marzec 2013 nr 2 (32)8

Decyzję podjęli w listopadzie. Pięć miesięcypóźniej byli już na miejscu. Z dwomawalizkami dobytku znaleźli wymarzonydom nad oceanem (biały z czerwonądachówką), wynajęli go taniej niżkawalerkę w Holandii i otworzylipensjonat. – Już starożytni Rzymianienazywali Wyspy Kanaryjskie mianem„szczęśliwych”. Marzenie o mieszkaniuna wyspie szczęśliwej jest pewnie bliskiekażdemu. My po prostu pomogliśmy się muspełnić – mówi Kuba Lutak, który tużpo studiach zamienił polskie Czechowice-Dziedzice na holenderskie Hoorn,a od niemal roku mieszka ze swojąnarzeczoną w Abades na Teneryfie

Bar tło miej wnuk

Za gra ni cą prze by wa 1,5 mln Po la ków.W cią gu pię ciu lat wy je dzie ko lej ne półmi lio na. Po nad 300 sło necz nych dniw ro ku, gó ry, oce an, wiecz nie kwit ną cekwia ty, owo cu ją ce drze wa. Nie za wsze,a praw dę mó wiąc – nie zwy kle rzad -ko – cze ka ich na ob czyź nie ta ka per -spek ty wa.

prZy sta neK Ho orn

– Na po mysł wpa dli śmy w li sto pa -dzie 2011, przy le cie li śmy na Te ne ry fęw kwiet niu 2012. Wcze śniej miesz ka li -śmy w Ho lan dii – kra ju sły ną cym z roz -bu do wa nej biu ro kra cji więc, za mknię cietam tej szych spraw i for mal no ści za ję łonam kil ka mie się cy. Po sta wi li śmy wszyst -ko na jed ną kar tę, sprze da li śmy ca ły naszdo by tek – od sa mo cho du po fi li żan kii spa ko wa ni w dwie wa liz ki po le cie li śmyw nie zna ne (ni gdy wcze śniej nie by li śmyna Wy spach Ka na ryj skich) – opo wia dao po cząt ku swo jej przy go dy Ja kub Lu tak,ab sol went so cjo lo gii na Uni wer sy te cieŚlą skim (2010).

Wcze śniej, w Ho lan dii, lo sy emi -gran tów po to czy ły się bar dziej stan dar -do wo. W desz czo wym i chłod nym Ho -

orn Ku ba był kie row cą wóz ka wi dło we -go. Dzi siaj, po za pro wa dze niem pen sjo -na tu, rów nież pra cu je na eta cie na miej -sco wym lot ni sku (naj wię cej pra cyna Te ne ry fie jest w tu ry sty ce). – Pra cu -je my obo je, bo in te res się do pie ro roz -krę ca. Co do noc le gów to kon ku ren cjajest du ża, więc dzia ła my wie lo aspek to -wo – tłu ma czy.

wy spa Dla wsZyst KiCH

Ak tu al nie, naj waż niej szy jest jed nakpen sjo nat. Bia ły z czer wo ną da chów kąw uro czej miej sco wo ści Aba des z za pie -ra ją cy mi dech wi do ka mi na wul ka nicz -ne gó ry i bez kres mo rza. Ide al ny. Wy na -ję ty. Pierw szy mi go ść mi by li ro dzi -na i przy ja cie le. Z cza sem, dro gą pan to -flo wą, wieść o nim do cie ra ła co raz da leji da lej. – W na zwie pro jek tu jest Is la -4all – wy spa dla wszyst kich, bo szcze -rze wie rzy my, że w miej scu tak róż no -rod nym i cie ka wym jak Te ne ry fa, każ dyznaj dzie to, co lu bi naj bar dziej – mó wiMi cha li na Sa kow ska, na rze czo na Ku by,ab sol went ka ibe ry sty ki na Uni wer sy te -cie Ja giel loń skim.

Ku ba i Mi cha li na ma ją w swo im do -mu trzy po ko je dla go ści, miej sca star czydla sze ściu osób.

– Na szym ce lem jest stwo rze nie do -mo wej al ter na ty wy dla ma so wej, bez -oso bo wej, zu ni fi ko wa nej tu ry sty ki,gdzie tak na praw dę tu ry sta to cho dzą cyport fel, z któ re go trze ba wy ci snąć jaknaj wię cej, jak naj szyb ciej. Nam cho dzio stwo rze nie Wa ka cyj ne go Do mu,

gdzie je dzie się tro chę jak do rzad kowi dy wa nej cio ci, gdzie pod czas po by tuwta pia się kom plet nie w ży cie au ten -tycz nej, hisz pań skiej miej sco wo ści,gdzie ra no ku pu je się miej sco we buł kii owo ce w skle pi ku u pa ni zna nejz imie nia lub idzie się na śnia da niedo ka wiar ni.

Nie tyl ko go spo da rzom, ale i sa me muAba des da le ko od zu ni fi ko wa nej tu ry sty -ki. Na pla ży nie zo ba czy cie tu ry stówupa ko wa nych na le ża kach je denprzy dru gim jak sar dyn ki w pusz ce, niema też eg zo tycz ne go chi rin gu ito (pla żo -we go ba ru) ser wu ją ce go drin ki, ale za tomoż na zo ba czyć kra by, ko lo ro we ry by,al gi i na tu ral ne ja ski nie, a wo da jest czy -ściut ka, prze zro czy sta. Tu taj da lej dlaochro ny przed wia trem ko pie się tra dy -cyj ne graj doł ki, do dat ko wo za bez pie cza -ne mur kiem z wul ka nicz nych skał (jestich wo kół pod do stat kiem).

po lo nia Zin te Gro wa na

– My ślę, że z na szym po dej ściemdo wa ka cji wpi su je my się gdzieśw spek trum ru chu slow, za chę ca my też

do te go że by swój wol ny czas – urlop,prze żyć po swo je mu, a nie zgod niez wy my ślo nym przez ko goś pro gra memwy cie czek, u nas nie ma ogra ni cza ją -cych go dzin check inu, check outu, wy -da wa nia po sił ków i do stę pu do In ter ne tuczy pra nia za do dat ko wą opła tą. Jestludz kie po dej ście do lu dzi i luz – blu esczy li praw dzi we wa ka cje – za chwa laKu ba. O ce nach nie chce mó wić (w sto -sun ku do tych, któ re obo wią zu ją na Ka -na rach są bar dzo kon ku ren cyj ne), mi może nie oba wia się na pły wu kon ku ren cjiz Pol ski. – Jest nas ogó łem na Ka na rachkil ka ty się cy i my ślę, że tych któ rzy zde -cy do wa li się tu za miesz kać mo gło bybyć znacz nie wię cej gdy by nie spo ra od -le głość po mię dzy wy spa mi a Pol ską.

Ka na ryj ska po lo nia jest spe cy ficz na.Nie uni ka au to chto nów, chęt nie się in te -gru je. Na ka na rach miesz ka też kil kapol skich sław (swój dom ma tam m.in.Ka zik Sta szew ski) i dzia ła kil ka pręż niefunkcjonujących ro dzin nych firm. Ku bai Mi cha li na nie utrzy mu ją z ni mi kon tak -tu. – Raz czy dwa wpa dli śmy do pol skiejknajp ki w Las Gal le tas i Los Cri stia nosna pie ro gi nad brze giem mo rza.

Z najnowszego spisu powszechnegowynika, że za granicą przez ponad rokprzebywa 1,5 mln. Polaków.Demografowie oceniają, że te osobynigdy już nie wrócą do kraju na stałe.Tylko w ubiegłym roku wyjechałook. 100 tys., a ocenia się, żew najbliższych pięciu latach dołączydo nich kolejne 500-800 tys. naszychrodaków. Z badań wynika, że aż 64proc. młodych Polaków uważa, żetylko praca i życie zagranicą stwarzajądla nich jakąkolwiek szansęna przyszłość. Jaka to przyszłość?Najczęściej w zawodachwymagających konkretnychkwalifikacji, ale niekonieczniewyższego wykształcenia

Młodzi wierzą w obczyznę

MarZeniao wyspach szczęśliwych

Kuba i michalina zachęcają do tego, aby przeżyć urlop po swojemu, a nie zgodniez wymyślonym przez kogoś programem wycieczek

www.panoramasilesia.pl

marzec 2013 nr 2 (32) 9

Lo sy Ku by i Mi cha li ny moż na śle dzić na stro niewww.is la 4all.com

• Sprzedaj wszystko,v co masz.• Spakuj się w maks. dwie walizki.• Kup bilet.

• Wsiądź do samolotu.• Wysiądź z samolotu.• Powitaj przygodę z otwartymi ramionami

MaRzySz o życiu Na TENERyFiE. Recepta Kuby jest prosta:

w nazwie projektu jest isla4all – wyspa dla wszystkich, bo Kuba i michalina wierzą, żew miejscu tak różnorodnym i ciekawym jak teneryfa, każdy znajdzie to, co lubi najbardziej

Kuba i michalina mają w swoim domu trzy pokoje dla gości, miejsca starczy dla sześciu osób

na plaży nie zobaczycie turystów upakowanych na leżakach jeden przy drugim jak sardynkiw puszce, nie ma też egzotycznego chiringuito (plażowego baru) serwującego drinki, ale za tomożna zobaczyć kraby, kolorowe ryby, algi i naturalne jaskinie, a woda jest czyściutka,przezroczysta

nie tylko gospodarzom, ale i samemu abades daleko od zunifikowanej turystyki

wcześniej, w Holandii, losy emigrantów potoczyły się bardziej standardowo. w deszczowym

i chłodnym Hoorn Kuba był kierowcą wózka widłowego

zdjęcia: www.isla4all.com

marzec 2013 nr 2 (32)10

to masz ada miec

Cho ro ba roz wi ja się po wo li, a pierw szeob ja wy ła two prze ga pić. Po cząt ko wo tonie znacz ne trud no ści w wi dze niu, z cza -sem utrud nie nia w czy ta niu, pi sa niu czyoglą da niu te le wi zji. Póź niej na stę pu jeznie kształ ce nie wi dze nia li nii pro stych,pro ble my z wi dze niem środ ka ob ra zui trud no ści w roz róż nia niu ko lo rów.

– Przy czy ny po wsta wa nia AMDwciąż nie są zna ne, choć po dej rze wa siętło ge ne tycz ne – wy ja śnia dr n. med. Ha -li na Wy kro ta z Cen trum Mi kro chi rur giiOka Opto med – Zwięk szo ne wy stę po -wa nie te go scho rze nia ob ser wu je myzwłasz cza wśród osób po wy żej 75. ro kuży cia – do da je dr Wy kro ta.

oKo w oKo Z amD

Czym jest AMD? To zwy rod nie niepunk tu na siat ków ce oka, któ re mo żeprzy jąć for mę su chą lub wy się ko wą(mo krą). AMD su che roz wi ja się wol -niej, moż na je le czyć od po wied ni mi le -ka mi, a tak że po przez zmia nę die ty. Po -waż niej sze jest AMD wy się ko we – po -gor sze nie wzro ku na stę pu je szyb ciej, ob -raz jest znie kształ co ny, a przed ocza mipo ja wia ją się ciem ne pla my.

– War to pa mię tać, że wy się ko wa for -ma AMD zda rza się u co raz młod szychpa cjen tów – pod kre śla dr Wy kro -ta – W cen trum Mi kro chi rur gii Oka Opto -med ob ser wu je my przy pad ki AMD jużu osób po 50. ro ku ży cia – do da je.

nie DaJ się Za sKo CZyć

Choć AMD nie moż na za po biec, war topod jąć dzia ła nia zwięk sza ją ce sku tecz -ność le cze nia już two rzą ce go się scho -rze nia. Naj prost szym spo so bem są re gu -lar ne wi zy ty u oku li sty, a naj po pu lar niej -szym ba da niem test Am sle ra.

– To pro ste ba da nie – po twier dza drWy kro ta – Wy star czy na ry so wać na kart cew krat kę punkt i pa trzeć na nie go z od le -gło ści ok. 40 cm. Je śli li nie kra tek zbli ża jąsię do sie bie, od da la ją lub zmie nia jąkształt, trze ba zgło sić się do oku li sty. Na -le ży rów nież pa mię tać, by przy naj mniejraz w ro ku prze ba dać się u spe cja li sty.Zwłasz cza po ukoń cze niu 50. ro ku ży -cia – pod kre śla spe cja list ka.

to masz ada miec

Sta wy ko la no we pod da wa ne sąna sto ku szcze gól nie du żym ob -cią że niom. Je śli do cho dzido ura zu, naj czę ściej są touszko dze nia wię za deł. Staw ko -la no wy wy po sa żo ny jest w je -de na ście ro dza jów wię za deł.

Nar ciarz mo że na cią gnąć, na de -rwać lub ze rwać każ de z nich,jed nak naj czę ściej uszko dze niuule ga ją wię za dło krzy żo weprzed nie i po bocz ne pisz cze lo -we.

– Naj czę ściej do ura zów do -cho dzi na sku tek upad kuna sto ku, ale też bar dziej ba nal -nie – pod wpły wem in ten syw -

ne go wy sił ku, do któ re go zmu -sza my się w miej sce sie dzą ce -go try bu ży cia. Po cząt ku ją cynar cia rze są kil ka krot nie bar -dziej na ra że ni na kon tu zje niżdo świad cze ni – mó wi le karzspe cja li sta re ha bi li ta cji me -dycz nej – Da riusz Kał wakz NZOZ „Puls -Med” w Ryb ni -ku.

pierw sZa po moC

Kie dy już doj dzie do kon tu zji,trze ba nie zwłocz nie od cią żyći unie ru cho mić staw. Sto su je myzim ny okład w miej scu ura zu(np. wo rek z lo dem) i tak za opa -trze ni je dzie my do le ka rza. Je ślima my szczę ście – tra fi myna ostry dy żur or to pe dycz ny.

Po prze świe tle niu ko la na i ba da -niu USG moż na oce nić roz miari ro dzaj kon tu zji.

Sa mo na cią gnię cie wię za dławy ma ga – przede wszyst -kim – od cią że nia sta wu. Po pew -nym cza sie po wi nien on wró cićdo zdro wia. Nie któ re na de rwa niare ge ne ru ją się sa me. Cza sem nie -zbęd na jest ar tro sko pia, by usu -

nąć frag men ty tka nek ze sta wu.Naj po waż niej szą kon tu zją jestze rwa nie wię za dła krzy żo we goprzed nie go.

W tym przy pad ku po trzeb -na jest je go re kon struk cja.Uszko dzo ne wię za dło za stę pu jesię włók na mi po bra ny mi z udacho re go. Po wrót do spraw no ścijest moż li wy po – mniej wię -cej – sze ściu mie sią cach nie za -kłó co nej re ha bi li ta cji.

– In ter wen cja chi rur gicz -na przy ze rwa niu wię za dła krzy żo -we go przed nie go jest nie zbęd -na – tłu ma czy dr Kał wak. Bez te -go wię za dła wzra sta ry zy ko dal -szych kon tu zji, bo ko la no jestmniej sta bil ne i na ra żo ne na uszko -dze nia łę kot ki i chrząst ki. Nie le -czo ne ko la no ule gnie znisz cze niupo 10-15 la tach od ura zu.

Kie Dy Za CZąć re Ha Bi li ta CJę?

– To za le ży od ro dza ju i wiel ko -ści uszko dze nia – tłu ma czy drKałwak. – Za nim po dej mie myde cy zję o dal szym le cze niu lubo re ha bi li ta cji, naj pierw ko -niecz ne jest po sta wie nie wła ści -wej dia gno zy – za zna cza. Sa mouspraw nia nie po ura zie opar tejest na in dy wi du al nie do bra -nych ćwi cze niach oraz za bie -gach fi zy kal nych ma ją cychwspo móc re ge ne ra cję uszko -dzo nych struk tur i dzia łać prze -ciw bó lo wo.

Wśród wielu chorób często najbardziejdokuczliwe są te dotyczące wzroku – w tymAMD, czyli zwyrodnienie plamki żółtej, którewbrew przekonaniom dotyka coraz młodszeosoby. Na ciężką postać AMD co roku zapadaw Polsce 20 tys. osób. O schorzeniu, którenajczęściej pozbawia wzroku osoby po 65. roku życia opowiada dr Halina Wykrotaz Centrum Mikrochirurgii Oka Optomed

żółtejplamki

Wrażliwy punkt

Tajemnice

Porażający ból, wyraźnytrzask, niestabilny stawkolanowy, do tego krwiaki obrzęk. Ten nieprzyjemnyzestaw zna – niestety –niejeden amator białegoszaleństwa. Po miesiącachspędzonych przedkomputerem w biurze prawdao naszym przygotowaniukondycyjnym wychodzi najaw. I – jak pokazują szpitalnestatystyki – to kolano, a niepięta powinno nosić imięmitycznego herosa i bohaterawojny trojańskiej. O czympowinniśmy pamiętaćplanując zimowy wypadna narty? Radzą specjaliściz NZOZ „Puls-Med” w Rybniku

Dr n. med. Halina wykrota – specjalista okulista, przez wiele lat pracowała w szpitaluokulistycznym w Katowicach przy ul. Ceglanej. pionierka leczenia amD metodą terapiiFotodynamicznej oraz z zastosowaniem iniekcji preparatów anty-VeGF. autorka licznychpublikacji dotyczących leczenia zwyrodnienia plamki żółtej. obecnie zajmuje siędiagnostyką i leczeniem schorzeń siatkówki w Centrum mikrochirurgii oka optomed.

Adrian Larisz

Panorama zdrowia

Panorama motoryzacji

marzec 2013 nr 2 (32) 11

reklama

panoramasilesia.pl

Od lutego także w wersji na smartfony

i tablety!

ma riusz or łów

Wy so kie, jak na SUV-a przy sta ło, za wie sze nie, po ko na każ dymiej ski uskok, któ rych cza sem wię cej niż w te re nie. Śro dek tezjest „wy so ki” – to zna czy do brze się zeń wy sia da i wsia da,a sa me fo te le „od cią żą” krę go słup po przez elek trycz nie re gu -lo wa ne czę ści lę dź wio we.

Osob ną spra wą jest to, jak yeti „wal czy” z zi mą. W fo te lachma za in sta lo wa ne trzy stop nio we pod grze wa nie. Bar dzo wy daj -ny na wiew na szy bę przed nią. Dwu stre fo wą kli ma ty za cję. Naj -przy jem niej sze dla tych, któ rzy nie lu bią te go mo men tu, kie dywsia da my do zim ne go sa mo cho du.

W na szym yeti mo że my po prze bu dze niu lub po pra cy po -dejść do okna (wy star czy, że od da lo ne jest od sa mo cho du nieda lej niż 60 me trów) i za łą czyć ogrze wa nie po sto jo we.

Po dró żo wa nie yeti umi la tak że pa no ra micz ne okno da -cho we z ma tą, któ ra sa ma za su nie się po za koń czo nej jeź -dzie czy bar dzo czy tel ny i „wszyst ko wie dzą cy” ekran sys te -mu na wi ga cji.

Nie bez wpły wu na za do wo le nie z użyt ko wa nia SUV-a Sko dy ma też ce na. Za naj tań szą wer sję z na pę dem na czte -ry ko ła i sil ni kiem TSI o mo cy 160 KM trze ba za pła cić nie -ca łe 90 tys. zł. Yeti z sil ni kiem die sla i w naj wyż szej wer sjiwy po sa że nia to wy da tek rzę du 110 tys. zł

Jeżeli ktoś nie chce epatowaćpseudoterenówką na parkinguw śródmieściu, a potrzebuje auta,którym dojedzie do domkuw górach, to skoda yeti jest dlaniego stworzona. Samochód jestfunkcjonalny, bezpieczny, wygodnyi nawet nie próbuje sprawiaćwrażenia, ze poradzi sobiew naprawdę trudnym terenie

nie bez wpływu na zadowolenie z użytkowania sUV-a skody ma też cena. Za najtańszą wersję z napędem na cztery koła i silnikiem tsi o mocy 160 Km trzeba zapłacić niecałe 90 tys. zł.

Sko da

O yeti...,ale skoda!

Reklama

marzec 2013 nr 2 (32)12

OFERTA DYDAKTYCZNAKierunki studiów

Analityka GospodarczaDziennikarstwo i Komunikacja SpołecznaEkonomiaFinanse i RachunkowośćFinanse i Zarządzanie w Ochronie ZdrowiaGospodarka i Zarządzanie PubliczneGospodarka PrzestrzennaGospodarka TurystycznaInformatykaInfromatyka i EkonometriaInternational BusinessLogistykaLogistyka (inżynierska)Międzynarodowe Stosunki GospodarczeZarządzanie

Studia prowadzone w językach obcych

European Business and FinanceInternational BusinessQuantitative Asset and Risk Management

Studia III stopnia (doktoranckie)Studia podyplomoweŚląska Międzynarodowa Szkoła HandlowaŚląska Szkoła Języków Obcych EkonomicznychEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy | www.uniwersytet-dzieciecy.plAkademia Młodego Ekonomisty | www.gimversity.plUniwersytet Ekonomiczny Trzeciego Wieku

Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach | Biuro Rekrutacji | ul. Bogucicka 3 | 40-226 KatowiceBudynek A, pok. 112 (parter) | pn - pt, 8.00 - 15.00 | rekrutacja@ue.katowice.pl

CNTInowe inw

estycje

CINiBA

www.ue.katowice.pl

DNI OTWARTE9-10 kwietnia 2013

i stnkuierKATTAOFEROFERT

KTYwióudi st

CZNAYYCZNAKTAYD DAA D

CZNA

se i anniFiensFinaaonomikEarkiennizDa GokyalitAn

i stnkuierK

onie hr Ocwanie ządarzZowośćkunhcaR

aa Społeczacjkniuomo i Kwstar

aczarspoda Go

wióudi st

aiwordZonie

ana Społecz

yktgiLoionatnerIntyatomrInfyatmorInf

arspodGoarspodGoarspodGo

snessial Buionaironometka i Eky

akyanczystyruTa kar

aennrzestrza Pkarbliczuanie PządarzZa i kar

neblicz

ionatInt

an BupeoruEzadwoa priudSt

anieządarzZarnyziędM

a (ikyistogLayktsgiLo

sial Bu

ancniand Fs nessian Buhcybch oackyz jęwone z

aniespodi Gonksuoe Stwoodar

a)ksnieryżna (i

eanc

eczarspod

iet9-10 kwWTDNI O

3a 201niietTERAW

onomiczkEkza SksąŚlięda MksąŚl

a podiudSta III stiudSt

atitantQuionatnerInt

iecięcz Dettsyerwy Uninonomiczonomiczkh Ecy Obcwókyza Jęoł

a Handloołkza Swoodarnyziędewplomoya pod

ie)kancorokta (dpnioa III st

an Mkisand RsetAse viatsnessial Buion

ieciecz-dettsyerwni.uwwwy | iecięchcynonomicz

awa Handlo

ementagan

.plyieciec

tsyerwUnia MłodemiadAk

onomiczkE

gecierzTy nonomiczk Eetty | onomistko Egea Młod

iecięcz Dettsyerwy Uninonomicz

uo Wiekg.plysitervmi.gwww

ieciecz-dettsyerwni.uwwwy | iecięc

.plyieciec

cyttyweswes

t

CINiBejjeccj

ACINiB

Budynek A, pok. 112 (parter) | pn - pt, 8.00 - 15.00 | rekrutacja@ue.katowice.plUniwersytet Ekonomiczny w Katowicach | Biuro Rekrutacji | ul. Bogucicka 3 | 40-226 Katowice

Budynek A, pok. 112 (parter) | pn - pt, 8.00 - 15.00 | rekrutacja@ue.katowice.plUniwersytet Ekonomiczny w Katowicach | Biuro Rekrutacji | ul. Bogucicka 3 | 40-226 Katowice

Budynek A, pok. 112 (parter) | pn - pt, 8.00 - 15.00 | rekrutacja@ue.katowice.plUniwersytet Ekonomiczny w Katowicach | Biuro Rekrutacji | ul. Bogucicka 3 | 40-226 Katowice

Budynek A, pok. 112 (parter) | pn - pt, 8.00 - 15.00 | rekrutacja@ue.katowice.plUniwersytet Ekonomiczny w Katowicach | Biuro Rekrutacji | ul. Bogucicka 3 | 40-226 Katowice

Budynek A, pok. 112 (parter) | pn - pt, 8.00 - 15.00 | rekrutacja@ue.katowice.plUniwersytet Ekonomiczny w Katowicach | Biuro Rekrutacji | ul. Bogucicka 3 | 40-226 Katowice

www.ue.katowice.plwww.ue.katowice.pl

Budynek A, pok. 112 (parter) | pn - pt, 8.00 - 15.00 | rekrutacja@ue.katowice.pl

www.ue.katowice.pl

www.ue.katowice.plwww.ue.katowice.plwww.ue.katowice.pl