open access article by cmu students # 4

15
การจัดทาเอกสารเพื่อการเข้าถึงแบบเปิด สุภารัตน์ สังขวรรณ การจัดทาเอกสารเพื่อการเข้าถึงแบบเปิด คือ การที่ผู้แต่ง (รวมถึงหน่วยงานต้นสังกัด/แหล่ง เงินทุนวิจัย) จะเป็นผู้จ่าย และยอมให้นาบทความตีพิมพ์ไปเผยแพร่ ดาวน์โหลด ได้ฟรีบน อินเทอร์เน็ต หรือที่เรียกกันว่า Open Access(OA) PublishingในการประชุมทีHungary Budapest (2002) ได้กล่าวถึงการจัดทาเอกสาร OA ว่า การทีนักวิทยาศาสตร์ และนักวิชาการต้องการเผยแพร่ผลงานวิจัยของตนเพื่อแบ่งปันความรู้ จะใช้ อินเทอร์เน็ตเป็นศูนย์กลางในการเผยแพร่ผลงาน เพื่อให้การเข้าถึงข้อมูลเป็นสาธารณะ และไม่มี การเสียค่าใช้จ่ายใดๆในการเข้าถึง ซึ ่งการเข้าถึงนี ้จะช่วยให้เกิดการเรียนรู้ร่วมกัน เป็นการให้ข้อมูล แบบออนไลน์โดยไม่มีการเสียค่าใช้จ่าย ที่เรียกกันว่า “Open Access” (OA) ซึ ่งหมายถึงว่าผลงานนี สามารถให้บุคคลทั่วไปสามารถศึกษา ดาวน์โหลด คัดลอก แจกจ่าย พิมพ์ ค้นหา หรือเชื่อมโยงไป ยังบทความเหล่านี ้โดยการทาดรรชนีสืบค ้น ซึ ่งเจ้าของผลงานยังคงมีสิทธิ ์ในผลงานของตน การ จัดทาเอกสาร OA ทาให้เห็นว่าเสียค่าใช้จ่ายน้อยกว่าการจัดพิมพ์เอกสารแบบดั ้งเดิม และมีหลาย หน่วยงานได้หันมาจัดทาเอกสารในรูปแบบ OA กันมากขึ ้น ในการประชุมได้แบ่งการจัดทาเอกสาร OA ออกเป็น 2 แบบ ได้แก่ Self-Archiving และOpen-access Journals ซึ ่งการจัดทาทั ้ง 2 แบบนี ้จะ ทาให้การจัดทาเอกสาร OA เกิดประสิทธิภาพมากขึ ้น ซึ ่งผู้เขียนหรือสถาบันที่เกี่ยวข้องกับผู้เขียน สามารถทาได้เองโดยไม่ต้องรอการเปลี่ยนแปลงในเรื่องการตลาด หรือในเรื่องของเงื่อนไขกฎหมาย เข้ามาเกี่ยวข้องและนอกจาก 2 รูปแบบที่กล่าวมา ควรมีการศึกษาเพิ่มเติมขึ ้นเรื่อยๆ เพื่อให้เกิดความ มั่นใจว่าจะมีความคืบหน้าในการทางานที่มีความหลากหลาย รวดเร็ว และปลอดภัยยิ่งขึ ้น 1. Self-Archiving จากการแถลงการณ์ในประชุมทีHungary ได้กล่าวไว้ว่า นักวิชาการจาเป็นต้องมีเครื่องมือ และ ความช่วยเหลือในการฝากบทความในคลังข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ พวกเขาเรียกการจัดทานี ้ว่า Self- Archiving ซึ ่งคลังข้อมูลเหล่านี ้ต ้องเป็นไปตามมาตรฐานที่สร้างขึ ้น มีเครื่องมือการค้นหา และ เครื่องมืออื่นๆ ที่สามารถรวบรวมบทความหลายๆบทความมาไว้ในแหล่งเดียวกัน ซึ ่งให้ผู้ใช้เกิด ความสะดวกเวลาสืบค้น สามารถสืบค้นได้ข้อมูลอย่างรวดเร็ว (“Budapest”, 2002) Stevan Harnad (as eited in Bailey, 2006) ได้แบ่งประเภทการจัดทา OAไว้ว่าเมื่อผู้แต่งได้ เผยแพร่บทความของตนเองให้เป็นสาธารณะในรูปแบบดิจิตอล โดยการเอาไปไว้อินเทอร์เน็ต จะ เรียกกันว่า “Self Archiving” หรือ "Green Road" ซึ ่งบทความจะเป็น Preprints หรือ Postprints ก็ได้

Upload: boonlert-aroonpiboon

Post on 29-May-2015

957 views

Category:

Technology


1 download

DESCRIPTION

การจัดทำเอกสารเพื่อการเข้าถึงแบบเปิด โดย สุภารัตน์ สังขวรรณ นศ. ภาควิชาบรรณารักษ์ฯ มช. ... ได้รับอนุญาตให้เผยแพร่โดย รศ.อังสนา ธงไชย อาจารย์ที่ปรึกษา

TRANSCRIPT

Page 1: Open Access Article by CMU Students # 4

การจดท าเอกสารเพอการเขาถงแบบเปด

สภารตน สงขวรรณ

การจดท าเอกสารเพอการเขาถงแบบเปด คอ การทผแตง (รวมถงหนวยงานตนสงกด/แหลงเงนทนวจย) จะเปนผจาย และยอมใหน าบทความตพมพไปเผยแพร ดาวนโหลด ไดฟรบนอนเทอรเนต หรอทเรยกกนวา “Open Access(OA) Publishing”

ในการประชมท Hungary Budapest (2002) ไดกลาวถงการจดท าเอกสาร OA วา การทนกวทยาศาสตร และนกวชาการตองการเผยแพรผลงานวจยของตนเพอแบงปนความร จะใชอนเทอรเนตเปนศนยกลางในการเผยแพรผลงาน เพอใหการเขาถงขอมลเปนสาธารณะ และไมมการเสยคาใชจายใดๆในการเขาถง ซงการเขาถงนจะชวยใหเกดการเรยนรรวมกน เปนการใหขอมลแบบออนไลนโดยไมมการเสยคาใชจาย ทเรยกกนวา “Open Access” (OA) ซงหมายถงวาผลงานนสามารถใหบคคลทวไปสามารถศกษา ดาวนโหลด คดลอก แจกจาย พมพ คนหา หรอเชอมโยงไปยงบทความเหลานโดยการท าดรรชนสบคน ซงเจาของผลงานยงคงมสทธในผลงานของตน การจดท าเอกสาร OA ท าใหเหนวาเสยคาใชจายนอยกวาการจดพมพเอกสารแบบดงเดม และมหลายหนวยงานไดหนมาจดท าเอกสารในรปแบบ OA กนมากขน ในการประชมไดแบงการจดท าเอกสาร OA ออกเปน 2 แบบ ไดแก Self-Archiving และOpen-access Journals ซงการจดท าทง 2 แบบนจะท าใหการจดท าเอกสาร OA เกดประสทธภาพมากขน ซงผเขยนหรอสถาบนทเกยวของกบผเขยนสามารถท าไดเองโดยไมตองรอการเปลยนแปลงในเรองการตลาด หรอในเรองของเงอนไขกฎหมายเขามาเกยวของและนอกจาก 2 รปแบบทกลาวมา ควรมการศกษาเพมเตมขนเรอยๆ เพอใหเกดความมนใจวาจะมความคบหนาในการท างานทมความหลากหลาย รวดเรว และปลอดภยยงขน

1. Self-Archiving จากการแถลงการณในประชมท Hungary ไดกลาวไววา นกวชาการจ าเปนตองมเครองมอ และ

ความชวยเหลอในการฝากบทความในคลงขอมลอเลกทรอนกส พวกเขาเรยกการจดท านวา Self-Archiving ซงคลงขอมลเหลานตองเปนไปตามมาตรฐานทสรางขน มเครองมอการคนหา และเครองมออนๆ ทสามารถรวบรวมบทความหลายๆบทความมาไวในแหลงเดยวกน ซงใหผใชเกดความสะดวกเวลาสบคน สามารถสบคนไดขอมลอยางรวดเรว (“Budapest”, 2002) Stevan Harnad (as eited in Bailey, 2006) ไดแบงประเภทการจดท า OAไววาเมอผแตงไดเผยแพรบทความของตนเองใหเปนสาธารณะในรปแบบดจตอล โดยการเอาไปไวอนเทอรเนต จะเรยกกนวา “Self Archiving” หรอ "Green Road" ซงบทความจะเปน Preprints หรอ Postprints กได

Page 2: Open Access Article by CMU Students # 4

2-E2

บทความทอยในรปแบบอเลกทรอนกสทง Preprint และPostprint ทงหมดจะถกเรยกวา E-print ททใชในการจดเกบเอกสาร OA เชน เวบไซตสวนบคคล, e-books, blogs, wikis เปนตน Stevan ไดจดกลมประเภท Self Archive ออกเปน ดงน

- Gold คอ เมอผแตงมการเขยนบทความเสรจกจะน าบทความออกเสนอทนท (น าเสนอใหคนไดตอยอดความรอยางรวดเรว)

- Green คอ การปรบปรงแกไขผลงานของตวเอง - Pale green คอ การอนมตใหบคคลอนน าผลงานตนไปใชไดในทอนๆ เชน ใชในการ

อางอง - Gray เปนเอกสารอนทอยนอกเหนอจากลกษณะของเอกสารทไดกลาวมา (Bailey,

2006) Peter Suber (2004) ไดกลาวถงวา Green OA (หรอหมายถง Self-Archiving) สามารถจดท า

โดย คลงจดเกบเอกสารสาขาวชา (Disciplinary Archives) เชน arXiv ทเนนดาน ฟสกส หรอสถาบนการศกษา (institution) ซงบทความอาจเปนแบบ Preprints (ผลงานยงไมมการตรวจสอบ) หรอ Postprints (ผลงานทไดรบการตรวจแลว มทงทแกไข และยงไมไดแกไข) ซงผเขยนสามารถเผยแพรขอมลไดทนททพมพเสรจ เพอใหผอนไดมาตอยอดความรอยางรวดเรว

สรป Self-Archiving คอ การน าเขาเอกสารสสาธารณะดวยตนเอง ซงเปนผลงานทผเขยนน าไปจดเกบไวในเวบไซตของตวเอง เวบไซตองคกร หรอคลงจดเกบเอกสาร (Institutional Repository) เพอน าไปเผยแพรบนอนเทอรเนตตอได เปนเอกสารทผใชเขาถงไดอยางอสระและไมมคาใชจายใดๆ จะจดท าเปน Preprint, Postprint แลวแตขอตกลงของเจาของผลงานกบส านกพมพ

1.1 ประโยชนในการจดท า Self-archive 1) Self-archive เปนวธทประหยดเนองจากมการจดท าดวยตวผเขยนเอง

สามารถน าผลงานของตนเองใหบคคลอนไดรบรมากขนโดยผทเขามาศกษาผลงานไมตองเสยคาใชจายใดๆ

2) สามารถชวยใหบทความของผเขยนไดรบการปรบปรงเนองจากมผมาศกษาอยตลอดท าใหไดแลกเปลยนความรซงกนและกน รวมไปถงยงใหบทความของผเขยนไดรบการอางองอกดวย สงผลใหไดรบชอเสยง และความนยมเพมขน

3) ท าใหเขาถงขอมลไดอยางอสระจะเปนประโยชนในการชวยเหลองานวจยใหมอยางแทจรง ซงนกวจยสามารถเขาถงขอมลไดโดยตรงท าใหสะดวกแกการศกษาคนควา สงผลใหงานวจยกาวหนาไปอยางรวดเรว

Page 3: Open Access Article by CMU Students # 4

2-E3

1.2 รปแบบการน าเสนอของ Self-Archiving 1) เวบไซตสวนบคคล (Author’s Personal Websites) เปนการจดท า OA

ในเวบไซตของผเขยนแบบงายๆ ซงท าใหผใชสามารถเขาใชไดงายขนควรมการท าเมทาดาทาลงในเวบไซตของตวเองดวย และการน าเสนอเอกสารทจดท าเชอมโยงกบไฟลตองการเผยแพร โดยอยในรปแบบ HTML, PDF, Word หรอรปแบบอน ๆ ไฟลทเวบไซตมกมการสรางดรรชนสบคนในโปรแกรมคนหา (Search engine) ซงมประโยชนตอผทตองการคนหา สวนใหญจะมคนหาจากชอผ แตง หรอชอเรอง ยกตวอยางเชน Google, Bring เปนตน

2) คลงจดเกบเอกสาร (Repositories) เปนการจดท า OA ลงในคลงเอกสาร ซงคลงเอกสารสามารถแบงออกไดหลายประเภท ตามแหลงการจดเกบ คลงเอกสารมมากมายผใชอาจสามารถหาไดจาก Open DOAR (The Directories of Open Access Repositories) ซงถอเปนแหลงรวบรวมรายชอของคลงจดเกบเอกสาร ของสถาบนตางๆทวโลก สามารถชวยใหคนหารายชอคลงจดเกบเอกสารทเกบผลงานไว รวมไปถงการคนหาสถตของคลงจดเกบเอกสารในแตละคลง Open DOAR ถอไดวาเปนทรพยากรส าคญส าหรบการเขาถงเอกสาร OA และเปนผน าในเรองนามานกรมของคลงจดเกบเอกสาร OA (repository directories) ยกตวอยาง สถตคลงจดเกบเอกสารแบงตามประเภททรพยากรสารสนเทศ (ภาพท 1) และสถตคลงจดเกบเอกสารแบงตามประเภทเนอหาวชา(ภาพท 2) (University of Nottingham, UK., 2010)

ภาพท 1 สถตคลงจดเกบเอกสารแบงตามประเภททรพยากรสารสนเทศ (University of Nottingham, UK., 2010)

Page 4: Open Access Article by CMU Students # 4

2-E4

ภาพท 2 สถตคลงจดเกบเอกสารแบงตามประเภทเนอหาวชา (University of Nottingham, UK., 2010)

ซงการจดเกบในรปแบบคลงจดเกบเอกสาร สามารถแบงออกไดดงน 2.1 คลงจดเกบเอกสารเฉพาะสาขาวชา (Disciplinary Archives) เปนการ

จดเกบลงในคลงเอกสารของเวบไซตทมการเปดโอกาสใหเจาของสามารถน าผลงานของตนเองมาลงเปน OAได คลงเอกสารเหลานใชส าหรบจดเกบพวก e-print ซง e-print เหลานอาจจะไมใช Open Access กได คลงเอกสารเหลานจะ ครอบคลมอยางนอยหนงวชา ยกตวอยางคลงเอกสารเหลาน ไดแก

1) arXiv เปนคลง เอกสารท เนนดาน ฟสกส คณตศาสตร คอมพวเตอรประยกต ฯลฯ จดท าโดยมหาวทยาลยคอรเนล arXiv ไดขยายใหครอบคลมทงหมดของสาขาวชาฟสกสเชนเดยวกบเขตขอมลอน ๆ เชนคณตศาสตรและวทยาศาสตรคอมพวเตอร

Page 5: Open Access Article by CMU Students # 4

2-E5

arXiv ถอไดวาเปนผน าในการจดเกบขอมลดานฟสกส โดยจดเกบในเวบไซต www.arXiv.org ดงภาพท 3

2) PLoS (Public Library of Science) เปนคลงเอกสารทเนนทางดานวทยาศาสตรและการแพทย PloS เปนองคกรไมแสวงหาก าไรของนกวทยาศาสตรและแพทยทมงมนจะท าใหผลงานเปนทรพยากรสาธารณะทมอสระในการเขาถง และเผยแพรบทความภายใตสญญาอนญาตครเอทฟคอมมอนส ดงภาพท5 โดยจดเกบในเวปไซต www.plos.org ดงภาพท 4

3) SSOAR เปนคลงเอกสารทเนนดานสงคมศาสตร ดชนและเกบเอกสารวชาการ (ฉบบเตม) จากสงคมศาสตรในประเทศเยอรมนและในตางประเทศ นบตงแตเปดตวเครองแมขายในป 2008 จ านวนผใชและปรมาณของเนอหามการเตบโตเพมขนอยางตอเนอง SSOAR จดเกบและการเผยแพรขอมลทมการควบคมคณภาพ SSOAR ถกสรางขนโดยศนยส าหรบ Digital Systems ( CeDiS ) และสถาบนการวจยเชงคณภาพ ( IQF ) โดยผใชสามารถฝากเอกสารอเลกทรอนกสของตนเองผานทาง แบบฟอรมออนไลน หรอผานทางฟงกชนน าเขาใน sowiport (เดมชอ Virtual Library Social Science) ทดงขอมลเมทาตาทามาใชได ส าหรบเอกสารทฝากใน SSOAR จะถกเกบอยางย งยน ซงSSOAR มความรวมมอกบหองสมดแหงชาตเยอรมนอกดวย สามารถเขาดไดทเวบไซต http://www.ssoar.info/en.html

ภาพท 3 รปภาพคลงเอกสาร arXiv.org (Cornell University Library, n.d.)

Page 6: Open Access Article by CMU Students # 4

2-E6

ภาพท 4 คลงเอกสาร PloS (PloS, n.d.)

ภาพท 5 แสดงรปภาพตวอยางการจดเกบ OAใน PloS (PloS, n.d.)

Page 7: Open Access Article by CMU Students # 4

2-E7

ภาพท 6 คลงเอกสารของ SSOAR (DBClear, n.d.)

2.2 คลงเกบเอกสารของสถาบน (Institutional Repositories) คอ คลงเอกสารของมหาวทยาลย หรอสถาบนการวจยตางๆ ทมการจดเกบผลงานไวในคลงเอกสารของตน ยกตวอยางเชน วทยานพนธของปรญญาโท ปรญญาเอก จดท าขนเพอเปนการอนรกษ และเผยแพรผลงานของพวกเขา ถงแมวาจะมสถาบนการศกษาไดมการจดท าอยหลายแหงแตมกขาดเงนทนในการจดท า ยกตวอยางการเกบรปแบบน เชน Dspace at MIT เวบไซต http://dspace.mit.edu/ ดงภาพท 7

ภาพท 7 หนาแรกของคลงเอกสาร Dspace at MIT (MITLibraries, n.d.)

Page 8: Open Access Article by CMU Students # 4

2-E8

2.3 คลงเกบเอกสารของหนวยงาน (Institutional Unit Archives) เปนคลงเกบเอกสารของหนวยงาน หรอคณะ จะเปนผลงานวจยในเชงวชาการของคณาจารย นกวจย หรอนสตบณฑตศกษาของมหาวทยาลยทน าผลงานของตนมาจดท าเปน OA ในหนวยงานหรอ คณะทตนสงกด เพอเผยแพรผลงาน และเพอสงวนรกษาผลงานน นใหย งยน ยกตวอยางคลงเกบสารสนเทศระดบหนวยงาน (Bailey, 2006) ยกตวอยาง Duke Law Faculty Scholarship Repository เปนผน าในสงพมพอเลกทรอนกสทางดานกฎหมายและการสงเสรมการใชงาน OA ดานกฎหมาย

ภาพท 8 คลงเอกสาร Duke Law Faculty Scholarship Repository

2. Open-access Journals (OAJ)

ในการประชมท Hungary ไดกลาวไววา Open-access Journals (OAJ) คอ วารสารทมการน ามาจดท าเปน OA เพราะเชอวาบทความตางๆในวารสารวชาการควรจะมการเผยแพรอยางกวางขวาง โดยไมมการเกบคาสมครสมาชก เพราะมแหลงเงนทนทใหการสนบสนนหลายแหง รวมไปถงมลนธ และหนวยงานราชการตางๆ (“Budapest”, 2002) Stevan Harnad (as eited in Bailey, 2006) ไดกลาววา OAJ หรอเรยกวา “Gold Road “ จะมคณลกษณะดงตอไปน

1. เปนผลงานวชาการ 2. มกลไกการควบคมคณภาพแบบวารสารแบบดงเดม เชน การก ากบดแลโดย

กองบรรณาธการ และการดแลรปแบบในการจดพมพ

Page 9: Open Access Article by CMU Students # 4

2-E9

3. เปนผลงานดจตอล 4. เขาถงไดอยาเสร 5. อนญาตใหผเขยนคงลขสทธในผลงาน 6. สญญาอนญาตครเอทฟคอมมอน หรอสญญาอนญาตทคลายกน

Peter Suber (2004) ไดพดถง OAJ หรอเรยกวา Gold OA วา เปนการทผเขยนตองการเผยแพรผลงานของตนโดยการจดท าเปนเอกสาร OA ผานทางส านกพมพ โดยผเขยน หรอหนวยงานตนสงกด แหลงเงนทนวจย (ผสนบสนนผเขยน) จะเปนผเสยคาใชจายในการจดท า

สรปไดวา OAJ เปนวารสารทจดท าเปน OAโดยส านกพมพ เปนผลงานวชาการทมใหอานแบบออนไลน สวนใหญจะเปนแบบ Post prints เพราะกอนทจะจดท า สงพมพตองผานกระบวนการประเมน (peer-reviewed) โดยผทรงคณวฒกอน เพอใหขอมลถกตอง ครบถวน และมประสทธภาพ การจดท า OAJ ส านกพมพจะท าเอกสารเหลานนใหเขาถงไดโดยไมเสยคาใชจาย และมอสระในการเขาถงเอกสารนนๆ เนองจากมการเรยกเกบจากเจาของบทความ หรอหนวยงานตนสงกดและสปอนเซอรส าหรบการตพมพอยกอนหนาแลว (Author-pays) โดยอาจเปนเพยงการเรยกเกบสวนหนง และลดคาใชจายผานทางโฆษณาทแฝงอย หรอไดสปอนเซอรมาชวย โดยทผอานไมมการเสยคาใชจายใดๆในการเขาถงบทความนอกเหนอจากทก าหนดไว การท า OAJ จะท าใหจ านวนการอางองสงขนซงสงผลตอชอเสยงของผเขยน และวารสารทเกยวของ

2.1 ขอดของ OAJ 1) ผลงานทกชนผานการตรวจสอบจากผเชยวชาญ (peer- reviewed) มาแลว จงจด

ไดวาเปนผลงานทมคณภาพ 2) การจดท า OAJ ท าโดยส านกพมพซงมกเปนทรจกมากกวาคลงเอกสารทใช

จดท า Self-archiving จงมผใชมากกวา ท าใหผลงานไดรบการน าไปศกษา และอางองมากกวา สงผลใหเจาของผลงานเปนทรจกมากขน มชอเสยง และไดรบความนยม

2.2 ประเภทของวารสาร OA ใน OAJ สามารถแบงได 6 ประเภท ดงน 1) Journals entirely open access คอ บทความทอยในวารสารนทงหมดเปนOA 2) Journals with research articles open access (hybrid open access journals) คอ

บทความวจยในวารสารวชาการนเปดเปน OA ทงหมด 3) Journals with some research articles open access (hybrid open access

journals) คอ บทความวจยในวารสารวชาการนเปดเปน OA เพยงบางบทความ 4) Journals with some articles open access and the other delayed access คอ

วารสารทมบทความวจยเปน OA และบางบทความยงชะลอการจดท าเปน OA

Page 10: Open Access Article by CMU Students # 4

2-E10

5) Journals with delayed open access (delayed open access journals) คอ วารสารทยงชะลอการจดท าเปน OA หรอเรยกวา Delayed OAJ

6) Journals permitting self-archiving of articles คอ วารสารอนญาตใหผเขยนน าผลงานไปจดท าเปน Self-archivingได (Wikipedia, 2011) 2.3 ประเภทส านกพมพของ OAJ แบงได 3 ประเภท ดงน

1) Born-OA Publishers เปนส านกพมพทเผยแพรวารสารทเปน OA ทงเชงพาณชยและไมแสวงผลก าไร กอตงขนเพอวตถประสงคในการจดท าวารสารทเปน OA สวนใหญมการใชสญญาอนญาตครเอทฟคอมมอน(หรอสญญาอนญาตทคลายกน) โดยผเขยนมกจะเกบลขสทธผลงานไวเอง ส านกพมพประเภทนจะไดรบเงนสนบสนนจากหนวยงาน ผเขยนไมจ าเปนตองจาย โดยส านกพมพจะไดทนจากหลายๆแหลง เชนการโฆษณา คาธรรมเนยมผเขยน คาใชจายเหลานอาจจะจายโดยผเขยน เงนทน คาสมาชกหองสมดหรอสถาบนตางๆ หรอ ไดจากการท าส าเนาพมพ การจดสงเอกสาร เปนตน ตวอยางของส านกพมพประเภทน ไดแก

1.1 PloS : หองสมดประชาชนวทยาศาสตร 1.2 BioMed Central (BMC) เปนส านกพมพทเนนทางดานวทยาศาสตร เทคโนโลย และทางการแพทย มการอนญาตใหเจาของผลงานยงคงสทธในผลงานของตนเมอน าผลงานมาสงใหแก BMC

ภาพท 9 แสดงแถบ PloS JOURNALS (PloS, n.d.)

Page 11: Open Access Article by CMU Students # 4

2-E11

ภาพท 10 BioMed Central(BMC) (BioMed Central, n.d.)

2) Conventional Publishers เปนส านกพมพวารสารฉบบพมพเชงพาณชยแบบดงเดมทมการตพมพวารสารออกมาเปนรปเลม แตตอมาไดมการน าวารสารมาจดท าเปน OA ดวย ยกตวอยางเชน Springer ทเปลยนมาท าส านกพมพวารสารแบบเปดสาธารณะ ภายใตชอ SpringerOpen โดย Springer ไดมการจดท า Springer Open Choice Program เพอชวยใหผเขยนสามารถเผยแพรผลงานของตวเองเปนแบบ OA โดยผเขยนมการเสยคาธรรมเนยมในการเอาผลงานมาลง $3000 (โดยสทธในผลงานจะเปนของผเขยนแตหากผเขยนไมเสยคาธรรมเนยมสทธในผลงานกจะตกเปนของ Springer) ซงผเขยนสามารถเกบผลงานในรปแบบดจทลและสามารถใชไดอยางอสระบน SpringerLink และหากสมาชกในสถาบนนนมการลง OA มากกจะมการลดคาสมาชกใหตามจ านวน เวบไซต http://www.springer.com/

Page 12: Open Access Article by CMU Students # 4

2-E12

ภาพท 11 ส านกพมพ Springer (“Springer”, n.d.)

3) Non-Traditional Publishers เปนส านกพมพทตงขนโดยไมหวงผลก าไร ซงมกจะเปนสถาบนการศกษาหรอโรงเรยน สถาบนและศนยการวจย หองสมด สมาคมวชาชพนกวชาการและอนๆโดยไดมการจดพมพวารสาร OA เปนของตวเอง เนองจากตองการกระจายความรใหบคคลทสนใจหรอนกวจยไดศกษาอยางเปนสาธารณะ และไมมการเสยคาใชจายใดใด ผเขยนไดน าผลงานของตวเองจดท าเปน OA ภายใตสถาบน หรอหนวยงานทตนสงกด โดยเฉพาะหลงจากทอนเทอรเนตเรมตนไดรบความนยมในชวงกลางทศวรรษ 1990 ไดมการท าโปรแกรม Open Journal Systems (OJS) ทท าใหการจดท า OAJ งาย และสะดวกมากขน ในการจดท า OAJ หลายหนวยงานจงมการหยดท าวารสารแบบรปเลม และไดหนมาท าวารสารทเปนอเลกทรอนกสแทน และเปลยนเปนกจการทไมแสวงหาก าไรโดยเฉพาะ ตวอยางของส านกพมพประเภทน ไดแก scripted : ซง เปนวารสารดานกฎหมาย เทคโนโลย และสงคม เวบไซตคอ http://www.law.ed.ac.uk/ahrc/script-ed ดงภาพท 12 (Bailey, 2006)

Page 13: Open Access Article by CMU Students # 4

2-E13

ภาพท 12 รปภาพหนาแรกของ scripted (Scripted, n.d.)

สรป การจดท าเพอการเขาถงแบบเปด สามารถท าได 2 รปแบบ คอ การจดท าแบบ Self-Archiving และการจดท าแบบ Open-access Journals (OAJ) การจดท าแบบ Self-Archiving หรอทเรยกวา Green OA คอ การน าเขาเอกสารสสาธารณะดวยตนเอง ซงเปนผลงานทผเขยนน าไปจดเกบไวในเวบไซตของตวเอง เวบไซตองคกร หรอคลงจดเกบเอกสาร (Institutional Repository) เพอน าไปเผยแพรบนอนเทอรเนตตอได ซงเปนเอกสารทผใชเขาถงไดอยางอสระและไมมคาใชจายใดๆ สวนการจดท าแบบ OAJ หรอทเรยกวา Gold OA คอ การน าเขาเอกสารสสาธารณะโดยส านกพมพจะเปนผจดท า โดยผเขยน (หรอ หนวยงานทสงกด) จะเปนผออกคาใชจาย เปนผลงานวชาการทมใหอานแบบออนไลน ผลงานจะเปนแบบ Post prints จงท าใหผใชม นใจวาผลงานทไดถกตอง และมประสทธภาพ

Page 14: Open Access Article by CMU Students # 4

2-E14

บรรณานกรม

Bailey, C. W. Jr. (2006). What Is Open Access?. Retrieved from http://www.digital- scholarship.org/cwb/WhatIsOA.htm BioMed Central. (n.d.). BioMed Central : The Open Access Publisher. Retrieved from http://www.biomedcentral.com. Budapest Open Access Initiative. (2002). Retrieved from http://www.soros.org/openaccess/read.shtml Cornell University Library. (n.d.). arxiv.org. Retrieved from http://arxiv.org/ DBClear. (n.d.). Social Science Open Access Repository (SSOAR). Retrieved from http://www.ssoar.info/en.html Duke University School of Law. (n.d.). Duke Law Faculty Scholarship Repository. Retrieved from http://eprints.law.duke.edu/ Harnad, S. (n.d.). Open Access. Retrieved from http://www.eprints.org/openaccess/ Lund University Libraries. (2011). DOAJ - Directory of Open Access Journals. from http://www.doaj.org MediaWiki. (2010). Open access scholariy resources. Retrieved from http://www.wowthailand.org/index.php/Open_access_scholarly_resources# MITLibraries. (n.d.). DSpace at MIT. Retrieved from http://dspace.mit.edu/ PLoS. (n.d.). Public Library of Science. Retrieved from http://www.plos.org/ Wikipedia. (2011). Open access journal. Retrieved from http://en.wikipedia.org/wiki/Open_access_journal Roy. (2011). Open access, medical physics, and arXiv.org. Retrieved from http://willworkforscience.blogspot.com/2011/01/open-access-medical-physics-and.html Scripted. (n.d.). A Journal of Law, Technology & Society. Retrieved from http://www.law.ed.ac.uk/ahrc/script-ed/ Southampton University. (n.d.). Registry of Open Access Repositories (ROAR). Retrieved from http://roar.eprints.org Springer. (n.d.). Retrieved from http://www.springer.com/

Page 15: Open Access Article by CMU Students # 4

2-E15

Suber, P. (2004). Open Access Overview. Retrieved from http://www.earlham.edu/~peters/fos/overview.htm University of Nottingham, UK. (2010). The Directory of Open Access Repositories – OpenDOAR. Retrieved from http://www.opendoar.org/