onderwijs passend organiseren_crt

Onderwijs echt passend organiserenSchoolleiders over hun andere inrichting van onderwijs

www.kpcgroep.nl

http://www.kpcgroep.nl/

http://www.kpcgroep.nl/

Een onderwerp dat belangrijker wordt in het primair onderwijs is: hoe organiseer jeonderwijs dat echt condities creëert om passend maatwerk te bieden aan elkeleerling? In onze adviespraktijk zien we scholen die op ontdekkingstocht gaan enzich afvragen hoe de behoeften van hun leerlingen echt leidend kunnen zijn.Voor deze publicatie gingen we op zoek in het primair onderwijs naar scholen diehun onderwijs anders organiseren, vanuit hun missie en onderwijsvisie eigen keuzeshebben gemaakt en hun verhaal graag willen delen. We spraken met zes school -leiders en vonden hen bereid inkijk te geven in de stappen die zijn gezet en demotieven om het ‘anders te doen’. De gesprekken vonden plaats tegen eenactuele achtergrond: de invoering vanaf 1 augustus 2014 van Passend Onderwijs.Een onderwijsvernieuwing waarvan vaak is en wordt gezegd dat deze niet magblijven steken op ‘systeemniveau’ maar moet leiden tot betere ondersteuning van leerlingen in de klas.

Met deze bundeling van interviews willen wij u als lezer een mogelijke richtingbieden om verder over na te denken. We hopen dat deze publicatie van KPC Groep u frisse invalshoeken aanreikt en gaan graag met u in gesprek.

Schoolleiders over hun andere inrichting van onderwijs

Onderwijs echt passend organiseren

www.kpcgroep.nl/primaironderwijs

http://www.kpcgroep.nl/primaironderwijs

• Welke aspecten van ‘Onderwijs Anders’dragen bij aan het realiseren van PassendOnderwijs op uw school?

“Voor mij valt en staat het met visie van de schoolen ook met de leerkrachthouding. Je moet alsleerkracht bereid zijn en ook de mogelijkhedenen competenties hebben om je onderwijs breed,dus op meerdere manieren/niveaus, aan tebieden. Dat is op zich een kunst en de eneleerkracht is hier beter toe in staat dan deandere. Hoe kijk je naar kinderen en hoe geef jede les vorm? Hoe kan het tegemoetkomen aanonderwijsbehoeften gerealiseerd worden? Hetgaat erom de juiste mensen op de juiste plekneer te zetten, gebruik te maken van expertisevan leerkrachten en onderwijsassistenten enstagiaires effectief in te zetten. Stagiaires leverenbij ons op school een wezenlijke bijdrage. Dat zijn wel de belangrijkste aspecten.”

• Hoe heeft uw school zich voorbereid op deinvoering van Passend Onderwijs?

“We hebben gebruikgemaakt van het Q3-model.Dat is een model waarmee je de school kuntscreenen. Wat voor expertise heb je al in huis,wat voor expertise haal je van buiten, maar ook:hoe is de fysieke omgeving van je schoolingericht? Denk bijvoorbeeld aan kinderen in eenrolstoel; kunnen die naar jouw school toe? Opbasis van de screening komt er een kortesamenvatting uit wat je als school kunt bieden enwat de ontwikkelpunten zijn. Het is eigenlijk eensoort 0-meting en het is de bedoeling dat je vanhieruit schoolontwikkeling inzet. Elke vier jaar vulje het model opnieuw in en bepaal jevervolgstappen.”

Onderwijskansen voor kinderen vergroten

Op De Akker in Heerenveen wordt gewerkt met combinatiegroepen: 1-2, 3-4, 5-6 en 7-8. Het gemiddelde leerlingenaantal van de school over de afgelopen jaren ligt rondde 100. De groepen 1 t/m 4 vormen de onderbouwunit; de groepen 5 t/m 8 de bovenbouwunit. In elke unit wordt samengewerkt en worden de lesroosters op elkaarafgestemd. De units werken regelmatig samen rond een thema en maken gebruikvan elkaars ruimtes, materialen en leerkrachtexpertises. “Alles valt of staat met devisie en met de houding van de leerkracht”, zegt directeur Dorette Smits.

De Akker:

1 | Onderwijs echt passend organiseren

http://deakker-meilan.nl/

• Is uw school klaar voor Passend Onderwijs?

“Onze school is door de populatie al heel ergvertrouwd met kinderen met specifiekeonderwijsbehoeften. We hebben een behoorlijkaantal kinderen met een taalachterstand. Wehebben niet het idee dat er een groteverandering aankomt. Het gaat geleidelijk aan en er blijven scholen voor speciaal onderwijs.”

• Wat zijn de belangrijkste uitdagingen voor uw school bij de invoering van PassendOnderwijs?

“We hebben zeker nog aspecten die we willenuitbouwen. Zo weten we al heel veel van taal endidactiek. Dat is echt onze specifieke expertise.We draaien nu twee jaar een taalklas, specifiekvoor kinderen in de middenbouw die na hetbekijken van een aantal criteria toch te laagscoren op taal. Vaak zijn dit kinderen dieopgroeien in een minder taalrijke omgeving ofclusterleerlingen die problemen hebben op hetgebied van taal. Het zijn echter niet altijdleerlingen met rugzakjes. Drie keer in de weekwordt er in de taalklas intensief en actiefaandacht besteed aan woordenschat. Dit vindtgroepsdoorbrekend plaats. De kinderen gaan er met veel plezier naartoe.”

“Daarnaast willen we heel erg gaan kijken naartalenten van kinderen. We hebben hier al eenstart mee gemaakt. Bij het kijken naar talentenvan kinderen gaat het niet alleen om te kijken naaralgemene intelligentie, maar ook om helespecifieke intelligenties zoals muzikaal begaafde

kinderen en ‘beweegknappe’ kinderen. Omtegemoet te komen aan hun onderwijsbehoeftenorganiseren we workshops. Hierbij worden zoweltalenten van ouders als expertise van leerkrachteningezet. Komend jaar maken we hier weer eenverdiepingsslag in. We krijgen voor een jaar extraformatie om een talentcoach aan te stellen vooronze school. Ze gaat de talenten van kinderenspecifiek in kaart brengen, maar ook leren omtegemoet te komen aan die talenten. We willenmet de talentcoach ook proberen om externen,zoals bedrijven, structureel meer te betrekken bijde school. Verder gaan we het nieuwe jaar verdermet het uitbouwen van ouderbetrokkenheid. Wezijn samen met de ouders partners in deschoolontwikkeling van de kinderen. We hebbenelkaar nodig. Samen optrekken vergroot deonderwijskansen voor kinderen.”

• In hoeverre kan uw school op dit momenttegemoetkomen aan de leer- enontwikkelings mogelijkheden van kinderen met bijzondere onderwijsbehoeften?

“Op zich redelijk goed. Ik denk dat wij al ietsmeer kunnen dan de doorsneeschool. Door onzestructuur kunnen we net wat meer aan dandoorsneescholen. We geven wel grenzen aan. Wezijn een reguliere school en willen voorkomen datwe zorgschool worden. Dit blijft een spannendpunt. Bij een intake vraag ik goed door naar deontwikkeling van kinderen. Wat gaat goed en watgaat niet goed? Ouders realiseren zich ooksteeds meer dat ze moeten vertellen over hoehun kind in elkaar steekt. Het belang van het kind staat voorop.”

• Wat betekent dit voor de kinderen met minderin het oog springende behoeften?

“Die krijgen uiteraard ook hun aanbod. Maar watik minstens zo belangrijk vind is het sociale stuk;je mag er zijn hoe je bent wie je ook bent.Iedereen heeft sterke en minder sterke punten.En verder hebben we het onderwijs qua instructieen niveau gewoon afgestemd op de kinderen.Ook op de middengroep.”


www.deakker-meilan.nl

http://deakker-meilan.nl/


“Wij proberen zoveel mogelijk de instructies op maat te geven. Dat doen wij door niet incombinatiegroepen te werken, maar in eenonder- en een bovenbouw. De bovenbouwbemenst met drie personen vier groepen. Wegeven de instructies in jaargroepen ofniveaugroepen. Die niveaugroepen kunnen ookkleine groepen zijn. Door deze benaderingproberen we het onderwijs zo passend mogelijkvorm te geven. Dat betekent mensen daarinzetten waar ze zoveel mogelijk hun kwaliteitenkunnen benutten en creatief mogelijkhedenzoeken hoe je mensen vrij kunt maken.Leerkrachten worden hier optimaal ingezet.”

Basisschool St. Antonius in Mariënheem biedt onderwijs aan circa 140 leerlingen; het team telt 12 leerkrachten. Organisatorisch is de school onderverdeeld in deonderbouw (groepen 1 t/m 4) en de bovenbouw (groepen 5 t/m 8). Elke bouw heeftelke dag drie leerkrachten die samen verantwoordelijk zijn voor de kinderen uit een bouw. Binnen elke bouw zijn er drie basisgroepen. In gesprek met directeur Hetty Groote Schaarsbergen.

St. Antonius: Leerkrachten optimaal inzetten


http://www.antoniusmarienheem.nl/

• Vergemakkelijkt ‘Onderwijs Anders’ deinvoering?

“Ik heb het idee dat we het niet zo heel andersdoen of gaan doen. De vraag waar het altijd alom draaide is: Wat heeft dit kind nodig en wathebben we daar dan bij nodig? Dearrangementen/voorzieningen, dat is een anderaspect. Dat wordt nu zelfs iets breder heb ik hetidee. Ook daar zit meer maatwerk dat geleverdkan worden. Of dat ook zo uitwerkt in de praktijkweet ik niet, maar als ik de eerste geluiden hoor,proberen de samenwerkingsverbanden dat welheel sterk te doen.”


“Wij zijn heel erg goed begeleid door WSNS. Wezijn aan de hand genomen, hebben als team samenhet ondersteuningsprofiel vormgegeven. Er zijnbijeenkomsten geweest waar we met meerderevertegenwoordigers uit het samen werkings -verband konden overleggen. Door samen binnenWSNS met verschillende scholen erover te pratenen dit uit te werken naar de situatie van je eigenteam en dit terug te koppelen, hebben we onsgoed kunnen voorbereiden.”

• Wat zijn de belangrijkste uitdagingen voor uwschool bij de invoering van Passend Onderwijs?

“De aandacht voor kinderen die extrabegeleiding en zorg nodig hebben, is en blijfteen thema. Zeker op een krimpende school blijftdat altijd lastig en puzzelen.”

• In hoeverre kan uw school op dit momenttegemoetkomen aan de leer- en ontwik -kelings mogelijkheden van kinderen metbijzondere onderwijsbehoeften?

“In principe proberen we zowel naar de boven-als de onderkant de zorg te bieden die nodig is.We hebben ook een plusgroep binnen de schoolvoor 5-6 en 7-8. Dit zit gewoon in het roosteringepland. Daar proberen we collega’s efficiëntvoor in te zetten. Binnen WSNS is er ook eenplusgroep. We proberen echter zoveel mogelijkbinnen de school op te vangen. Ook moeten wewel eens concluderen dat de zorg niet voldoendeis. Dan gaan we samen met ouders op zoek naareen betere passende school. Het reëel zijn eneerlijk durven aangeven wat we wel en nietkunnen bieden, is heel belangrijk. Dat deden weal en dat moet in de toekomst ook zo blijven. Om een voorbeeld te geven: we kregen dit jaareen aanmelding voor twee kinderen diegeadopteerd waren. De ouders kwamen dekinderen (groep 5 en groep 1-2) aanmelden bij de school en we hebben toen de ‘verken nings -weken’ in acht genomen als voorschot opPassend Onderwijs. Wat zouden we dezekinderen kunnen bieden? Het meisje zou in ditgeval in groep 5 geplaatst worden. Haartaalachterstand was echter te groot. Als je de taalin groep 5 niet machtig bent, is dat heel lastig.Met een kleuter is dit een ander verhaal. Toen zijn we in conclaafgegaan met WSNS en heb ik met een collega-directeur gebeld. De adviezen die we kregenhebben we vervolgens met de ouders gecom -municeerd. Ook zijn we samen met de ouders

gaan kijken op de school voor anderstaligen. In eerste instantie wilden de ouders beidekinderen daar plaatsen. Uiteindelijk hebben zebesloten om de kinderen verschillend te plaatsen.Het kind uit groep 1-2 is bij ons geplaatst en hetkind uit groep 5 is naar de school voor anders -taligen gegaan. Als het goed is staat er een jaar,anderhalf jaar voor en kan ze dan weer terug naaronze school. Ik vind het bijzonder dat dit binneneen gezin kan plaatsvinden.”


www.antoniusmarienheem.nl

http://www.antoniusmarienheem.nl/

Systeem volgt kind

De Diamant in Apeldoorn telt ruim 400 leerlingen en biedt op twee locaties drie onderwijsconcepten: ervaringsgericht, programmagericht en ontwikkelingsgerichtonderwijs. De verschillen hebben met name betrekking op de mate van structuur enautonomie en planningsvrijheid. Door binnen de organisatie met drie concepten tewerken wil De Diamant zoveel mogelijk tegemoetkomen aan de leermogelijkhedenen -vragen van de leerlingen. Directeur Hans van den Ham: “Als je de talenten vanleerkrachten wilt inzetten en echt in wilt spelen op de leervragen van kinderen, dan ontkom je er niet aan de onderwijsorganisatie aan te passen.”

De Diamant:

• Welke aspecten van de wijze waarop u hetonderwijs organiseert, dragen bij aan hetrealiseren van Passend Onderwijs op uwschool?

“We zijn in 2003 begonnen als TOM-school.Eigenlijk kun je niet zeggen dat er door PassendOnderwijs binnen onze school veranderingen zijnaangebracht. Vanaf het begin hebben we dekoers van Passend Onderwijs steedsmeegenomen in onze overwegingen. We merkendat door de manier waarop we werken met drieverschillende concepten we echt onderwijs opmaat kunnen bieden. Een voorbeeld? Kinderenmet ADHD zitten bij ons zowel in hetprogrammagericht – het meer traditioneleonderwijs – als in het ervaringsgericht onderwijsdat leerlingen de meeste planningsvrijheid biedt.Er zijn immers ook kinderen met ADHD die juistbaat erbij hebben als ze langer door mogen


http://diamant.pcboapeldoorn.nl/

werken als ze echt geconcentreerd zijn. Dat kanin het ervaringsgericht onderwijs en zo maak jehet probleem van een leerling met ADHD veelkleiner.”


“Hier hoeven de kinderen zich niet te schikkennaar één systeem. Kinderen met specialeonderwijsbehoeften, daar kunnen we meer voorbetekenen door de manier waarop we hier hetonderwijs organiseren. We zien dat de motivatievooruit is gegaan. Kinderen zijn bezig met stofdie ze aankunnen en geen stof die te moeilijk ofte makkelijk is. We kunnen hier ook meerschuiven met formaties en de formatie inzettenop die plek waar de kinderen die het hardstnodig hebben. Ouders snappen dat er insommige groepen meer formatie nodig is,bijvoorbeeld in groepen waar relatief veelkinderen met gedragsproblemen zitten. Maar eris wel een grens natuurlijk. Op de ouderavondlaatst heb ik gezegd: Ieder kind moet in de wijknaar school kunnen. Het kan natuurlijk zijn dat wedat niet waar kunnen maken naar een kind. Alsdat zo is, moeten we kijken naar een andereoplossing. Verder zijn er gebieden waar we geenof onvoldoende verstand van hebben. Een kindmet schizofrenie bijvoorbeeld kunnen we niet de ontwikkelingsmogelijkheden bieden die datkind nodig heeft.”

• Hoe kijkt u naar de toekomst?

“Het is niet zo dat er hier harder wordt gewerktdan op andere scholen, maar we werken hier opeen andere manier. We willen heel graag PassendOnderwijs organiseren en onze werkwijze metdrie concepten is hierbij heel belangrijk. Wel iseen zorgpunt dat de inspectie met een oude brilkijkt naar de resultaten. Daar hebben we last van.Alle drie de concepten en de resultaten wordenop één hoop gegooid. Maar we staan voor onsbeleid en groeien ook nog steeds inleerlingenaantallen. Als je ziet hoe de kinderen nuhun verantwoordelijkheid nemen voor hun eigenleren; dat is een enorme winst. We zien door debank genomen een hoge mate van welbevindenen betrokkenheid van kinderen en positieveeffecten op de sfeer op school.”


www.diamant.pcboapeldoorn.nl

http://diamant.pcboapeldoorn.nl/

Passend Onderwijs voor álle kinderen

Baisschool Ichthus in Hoorn telt circa 170 leerlingen. Het onderwijs is georgani seerdin duo-groepen, zogenaamde bouwen: bouw 1-2, bouw 3-4, bouw 5-6 en bouw 7-8.De kinderen in een bouw zijn ingedeeld in basisgroepen, bijvoorbeeld 5-6a en 5-6b.Elke basisgroep heeft eigen leerkrachten. Deze werken veel samen en de kinderenvan een bouw kunnen ook werken of spelen in een andere basis groep. In gesprekmet directeur Jaap Muurling: “De organisatiestructuur van onze school faciliteert dat er beter aan onderwijsbehoeften kan worden tegemoet gekomen.”

Ichthus:


“De manier waarop we hier onderwijsorganiseren draagt ertoe bij dat je de leerlingenmeer de gelegenheid geeft om hun instructie tehalen op het niveau dat bij hen past: een beterarrangement voor alle leerlingen! Je ziet inklassikaal onderwijs toch vaak dat het te veel aangemiddelden hangt. Kinderen die hoger scoren,zitten er maar bij, en kinderen die meer moeitehebben, moeten moeite doen om bij te blijven.De organisatiestructuur op onze school maakt dat er beter aan onderwijsbehoeften vankinderen tegemoet kan worden gekomen.”


http://www.ichthuspenta.nl/


“Als school hebben we uitsluitsel gekregen overhet budget dat beschikbaar is. Dit is hetzelfdebudget als wij 1 oktober 2012 voor derugzakleerlingen kregen. We gaan dit geldinzetten, niet voor leerlingen individueel, maarvoor meer kinderen. Dat betekent bijvoorbeelddat de gedragsspecialist meer de groepen ingaatom leerkrachten te ondersteunen bij kinderen dieopvallend gedrag hebben. Eerst haalde zij deleerlingen uit de groep, met soms een paar extraleerlingen. Nu komt er een verschuiving van defocus naar de ondersteuning in de groepen zelf.En dan dient het een veel groter belang; PassendOnderwijs is in wezen voor alle kinderen!”

• Wat zijn de belangrijkste uitdagingen voor uwschool bij de invoering van Passend Onderwijs?

“Eigenlijk gaan we door op de manier waarop weal bezig waren: zoveel mogelijk de kinderengeven wat ze nodig hebben. Het is niet zo heelnieuw. Hier blijven we naar kijken. Wat wel heelgoed is aan Passend Onderwijs is dat je als schoolje profiel duidelijk neer moet zetten: wat kunnenwe wel en wat niet? Daardoor baken je af enpositioneer je je. Ik vind verder een waardevolaspect van Passend Onderwijs dat leerkrachtenzich meer gaan scholen in een aantal zaken die bij ons op school spelen, bijvoorbeeld rondomgedragsproblematiek. Leerkrachten proberen hun ondersteuning door middel van scholing teverbeteren om kinderen te helpen. Dat was en is de uitdaging!”

• In hoeverre kan uw school op dit momenttegemoetkomen aan de leer- enontwikkelings mogelijkheden van kinderen met bijzondere onderwijsbehoeften?

“Wat nog nodig is en wat voor meer scholengeldt, is om nog beter naar kinderen te lerenkijken. Dit gebeurt wel, maar moet nog naar eenhoger plan getild worden. Ik vind dat als eenleerling een probleem heeft, je eerst naast dieleerling moet gaan zitten: ‘Wat is er aan dehand?’. Hierbij pak je ook de context mee,bijvoorbeeld de thuissituatie. Probeer in relatiemet kinderen te komen, dan kom je tot dediepere laag en kun je ontdekken wat er echtspeelt. Als je kijkt naar een kind uit groep 7 datheeft gedoubleerd in groep 2 omdat hij werkjesniet wilde doen, en dat kind blijkt uiteindelijkhoogbegaafd te zijn, dan is duidelijk dat er betergekeken moet worden. Anders kijken naarkinderen levert vaak betere ondersteuning op.Leerkrachten moeten nieuwsgierig worden naarwat een kind bezighoudt. Wanneer leerkrachtenzich scholen in een bepaald vakgebied ofonderwerp, dan profiteren alle kinderen daarvan.De kinderen uit de basisgroep zullen dit minder inde gaten hebben, die draaien gewoon mee, maarje hebt wel een deskundiger leerkracht voor degroep staan. In algemene zin wordt de schooldaardoor beter. Dat willen we graag! Tot slot, ikvind het belangrijk om kinderen te ondersteunenin hun sociaal-emotionele ontwikkeling. We willendat kinderen de basis vaardigheden beheersen,maar vooral dat ze gelukkig zijn. Daar kijken we inhet onderwijs onvoldoende naar.”


www.ichthuspenta.nl

http://www.ichthuspenta.nl/


“Veel scholen organiseren hun programma voor het gemiddelde kind. We gaan uit van hetgegeven dat ieder kind ergens heel goed in is energens excellentie in kan ontwikkelen. Dat kanook zijn muziek of sport. Ieder kind heeft eenprogramma op maat. Dat kunnen we realiserenomdat we meerdere professionals op dewerkvloer hebben staan: leerkrachten,pedagogen, vakdocenten. In ons uitgangspunt is opgenomen dat Mondomijn uitgaat vanverschillen in plaats van omgaan met verschillen.Dan doe je per definitie recht aan PassendOnderwijs.”

Uitgaan van verschillen

Mondomijn in Helmond is een integraal kindcentrum en wordt dagelijks bezochtdoor ruim 220 kinderen van 0 tot 13 jaar. Binnen Mondomijn wordt gewerkt in grotegroepen: Domijnen. Ieder kind heeft een persoonlijk kindontwikkelplan. “Binnen onsintegraal kindcentrum bieden we maatwerk aan ieder kind.” In gesprek met directeurJoke Tillemans.

Mondomijn:


http://www.mondomijn.nl/


“We hebben eigenlijk geen extra stappen hoevenzetten. Mondomijn bestaat vijf jaar. In plaats van te gaan denken vanuit het organisatiesysteem zijn we gaan denken vanuit wat een kind nu echt nodig heeft. Dan maakt het eigenlijk niet uit of je met een pedagogisch medewerker vande kinderopvang of met een leerkracht of eensportdocent om de tafel zit. Als het gaat om de vraag: Wat heeft dit kind nodig?, zijn deprofessionals het vrij snel eens. Dan is devervolgvraag: Hoe richt je dat met elkaar in omdat te realiseren? We werken hier met grotegroepen, Domijnen. Samen met collega’s sta jeop de werkvloer. Normaal heb je als leerkrachtalleen een klas. Hier sta je met collega’s samen,dus je kijkt samen naar een kind. Dat vraagt ietsanders van medewerkers: reflectie en integralesamenwerking. Als je samen op de werkvloernaar kinderen kijkt, kun je veel effectiever eenaanbod realiseren en preventief problemenvoorkomen. We zetten bijvoorbeeld video-interactiebegeleiding vrijwel dagelijks in.”

• In hoeverre kan uw school tegemoetkomenaan de leer- en ontwikkelingsmogelijkhedenvan kinderen met bijzondere onderwijs -behoeften?

“Als een kind meer structuur of instructie of eenstille werkplek nodig heeft, dan kunnen we datmakkelijker organiseren. Want in ons conceptzoek je naar de juiste professional, de juiste plekom te werken en het juiste aanbod. Er wordt

voor ieder kind een programma op maatgerealiseerd. Een kind dat prikkelgevoelig is enimpulsiever reageert, heeft iets anders nodig qua aanbod. We zien bijvoorbeeld dat hetopnemen van een groot sportaanbod in hetontwikkelplan van een kind met veel energie zo’n kind in zijn kracht zet en zijn energie geenbelemmering is. Het gaat er dus vooral om: hoebenader je het? Er zijn altijd facetten waarbij eenkind meer aandacht krijgt op het ene vlak en hetandere op het andere vlak. Wat niet wegneemtdat sommige dingen in groepsverband horen.Het onderwijs hier vindt zeker niet altijd één-op-één plaats. Wel is het aanbod afgestemd op deleer stijl van het kind. Het ene kind leert beter opeen tablet, het ander met concreet materiaal.”


www.mondomijn.nl

http://www.mondomijn.nl/


“Ons team werkt vanuit de Teamonderwijs OpMaat-gedachte samen aan het opstellen enevalueren van ontwikkelingsperspectieven. Wij hebben relatief veel kinderen met eenontwikkelingsperspectief (OPP) op onze school.In unit 2 en 3 (groep 3-8) hebben wij op ditmoment negen leerlingen met een ontwikkelings -perspectief en een eigen leerlijn. Op basis vanonderzoek naar leercapaciteiten en/of leer pro -blemen zijn deze OPP’s opgesteld. Het betreft in acht van de negen gevallen een leerling meteen (ver) beneden gemiddelde intelligentie. Eenenkele leerling heeft een OPP op de leerlijnentechnisch lezen en spelling (in verband metdyslexie). Doordat we in hele kleine instructie -groepen werken en het rooster goed op elkaar

Passend Onderwijs in een kleine school

Panta Rhei is met 68 leerlingen een kleine school. Deze basisschool in Coevordenorganiseert het onderwijs vanuit basisunits. “Wij werken vanuit de visie 1-kind-1-plan.Voor ons betekent dit dat wij instructie geven vanuit doorgaande leer- en ontwik -kelingslijnen op basis van onderwijsbehoeften en waar nodig persoonlijke leerdoelenstellen.” In gesprek met directeur Madelon Essenburg Blaauw.

Panta Rhei:


http://pantarheischool.nl/

afstemmen, kunnen we kinderen die met eenandere jaargroep meedraaien in de juisteinstructiegroep plaatsen en de aandacht gevendie ze nodig hebben. Kinderen volgen hierdoorgeen individuele lijn, maar krijgen de kans omtoch in een groep mee te draaien. Anders krijg je exclusief onderwijs. In onze visie is ‘samen -werkend leren’ een belangrijke pijler. Integenstelling tot exclusief onderwijs waarbij hetkind uit de groep gaat, kiezen wij voor samenwerken met meer wetende partners. Dit kan eenleerling, een groepje of de leerkracht zijn. Iederkind moet in een groep kunnen functioneren.Leren en ontwikkelen is ook een sociaal proces.”


“We zijn twee jaar geleden begonnen met een 0-meting van onze vaardigheden. Waar zijn wegoed in en waar willen we ons in scholen? Dit is in het ondersteuningsprofiel opgenomen. Onzeleerlingenpopulatie bestaat uit 45% gewichten -leerlingen. Veel van deze leerlingen hebbenlaagopgeleide ouders (praktijkonderwijs of geendiploma), ervaren thuis een laaggeletterdeomgeving en er heerst sociale problematiek zoalsarmoede in de wijk van onze school. Wij biedenonderwijs aan leerlingen met een beneden -gemiddelde, maar ook een bovengemiddeldeintelligentie. Wij noemen dit HandelingsgerichtPassend Onderwijs. Dankzij ons onderwijsmodelen het werken in kleine instructiegroepen kunnenwe kinderen Passend Onderwijs geven entegemoetkomen aan hun mogelijkheden entalenten. We gaan over paar weken over naar een nieuw schoolgebouw. In de plannen voor

het nieuwe gebouw hebben we de inrichtingaangepast aan de ondersteunings behoeftenwaarin wij denken te kunnen voorzien, zoalsgedrags- en concentratieproblematiek vankinderen, hypermobiliteit, maar ook ernstigemeervoudige dyslexie.”

• Wat zijn de belangrijkste uitdagingen voor uw school bij de invoering van PassendOnderwijs?

“We zijn een kleine school. We hebben eenformatie van 3 fte onderwijzend personeel(leerkrachten LA/LB), 0,6 fte onderwijs onder -steunend personeel (onderwijs assistent) en 1 fteLB-leerkracht met leiding gevende taken en deelslesgevende taken. Het is kunst en vliegwerk omervoor te zorgen dat alle kinderen zo bediendworden als wij ze willen bedienen. We moetenkeuzes maken en prioriteiten stellen. Zo heeftonze IB-er één dag ambulante tijd voor IB-taken.Met het oog op Passend Onderwijs is dat zeerkrap. Dan is het zoeken naar manieren om goedmet de beschikbare tijd en ruimte om te gaan.”

• In hoeverre kan uw school op dit momenttegemoetkomen aan de leer- en ontwik -kelings mogelijkheden van kinderen met bijzondere onderwijsbehoeften?

“Ik denk dat wij heel veel doen rondom hettegemoetkomen aan de leer- en ontwikkelings -mogelijkheden van kinderen met bijzondereonderwijsbehoeften. De kleine instructiegroepenbieden veel één-op-één contacten tussen leer -kracht en leerling. Feedback volgt direct op

handelen, waardoor fouten eerder voorkomenkunnen worden. De instructiegroepen zijn nietgroter dan tien leerlingen, maar vaak kleiner danzes leerlingen. Belangrijk is dat je altijd open entransparant bent in je com muni catie met ouders.‘We doen wat voor jouw kind het beste is’. Enindien noodzakelijk zullen we ook helpen bij hetzoeken naar een andere plek. Alle kinderen vanwie we op voorhand al weten dat er sprake is vanspecifieke onderwijs behoeften, bespreken wemet elkaar in het hele team. Één-kind-één-plan is tegemoetkomen aan álle kinde ren, ook die met minder in het oog springende onder wijs -behoeften Wij werken met drie didac tischegroepsplannen voor rekenen, spelling en lezen(technisch en begrijpend). Ook werken wij meteen groepsplan gedrag dat wij verbinden aanKiVa-lessen. Handelingsgericht werken is nietmeer weg te denken uit onze school.”


www.pantarheischool.nl

http://pantarheischool.nl/

Meer inspiratieNog meer informatie en inspiratie over onderwijs anders organiseren en PassendOnderwijs vindt u in ons e-zine IMPACT: www.kpcgroep.nl/impact en op onze website: www.kpcgroep.nl/primaironderwijs

Colofon:Interviews: Margje van Muiswinkel en Arie van ErpLay-out: Fransen en Van Iersel

We bedanken de betrokken schoolleiders en scholen voor hun medewerking enhet beschikbaar stellen van beeldmateriaal.

WEBSITE KPC Groep

Volg ons ook op

E-ZINE IMPACT

http://kpcgroep.onlineblad.nl/

http://kpcgroep.nl/

https://www.facebook.com/KPCgroep

https://twitter.com/kpcgroep

http://kpcgroep.nl/impact

http://kpcgroep.nl/primaironderwijs

onderwijs passend organiseren_crt

Documents