PB

ITEM

magazinefebruari 2009

www.okra.be www.okrasport.beAfgiftekantoor 3200 Aarschot - Erkenningsnummer P106333 Tijdschriften - Toelating gesloten verpakking - 3200 Aarschot 1 - BC 1145

maandblad, verschijnt niet in januari en in augustus - jaargang 42 nr. 1

‘Islam is als water’

Gratis tickets

blz. 26

Wil jij ook een kilootje minder wegen, evenwichtiger eten of meer bewegen? Kilootje minder helpt je om er werk van te maken! Annick Segal en Christer Elfving geven alvast het goede voorbeeld. Doe je mee?Surf naar www.kilootjeminder.be en registreer je!

V.U

. : B

ert p

eirs

egae

le, H

aach

tses

teen

weg

579

, 103

1 B

russ

el

Kilootje minderJe coach voor een fi tter leven

Adv A4 KM_v1.indd 1 06-01-2009 14:10:48

Mengeling“Oef! Terug naar het normale leven. De eindejaarstijd is zinvol en gezellig maar de

drukte kan ik missen als kiespijn. Het was mijn beurt om onze twintigkoppige clan te

ontvangen. De oudste gast wordt dit jaar 97, het jongste kleinkind blies net twee kaars-

jes uit. Een neef van 28 stuurde een paar dagen na ons Nieuwjaarsgala - zegt manlief

met een knipoog - een lange mail. Hij begon met een klassiek dankjewel en ging daar-

na in op iets dat ik niet zo meteen verwachtte. Hoe hij genoot van de babbel met onze

ouwe opa. Hoeveel hij leerde over de zorgen en vragen maar ook over het plezier van

die hoogbejaarde man. En hoe jammer het is dat jongelui als hij nog nauwelijks de kans

krijgen of nemen om daar eens echt naar te luisteren. Evengoed, ging hij verder, was

het boeiend om met tante Saar de oorlog in Gaza aan te kaarten. Haar mening over

Hamas bleek veel genuanceerder dan de zijne. ‘Zo leer ik die babyboomers ook wat

beter kennen!’ besloot Roeland. En Fenna op het potje helpen, vond Roeland een prima

leermoment. Zeker omdat haar papa die uit Peru komt, vond dat Vlaamse mama Ellen

het potjesgebeuren veel te verbeten aanpakte.

Vooral de laatste zin van de mail van mijn neef zet me aan het denken: ‘Contacten tus-

sen verschillende generaties en tussen mensen met verschillende meningen, zorgen

voor meer begrip. Jammer dat ik bijna alleen met leeftijdgenoten optrek. En dan nog

via mijn laptop. En gelukkig dat ik in een familie mag thuiskomen waar de traditie van

‘live samen vieren’ een erezaak is.’ De last en de drukte neem ik er voortaan met veel

plezier bij.”

Een mooi verhaal van Mimi. Het sluit perfect aan bij wat ik onlangs een prof hoorde

uitleggen. Dat het dringend nodig is dat verschillende generaties, verschillende groepen

elkaar weer meer ontmoeten. Onder andere om de solidariteit te bevorderen. Een van

de dragende principes van onze sociale zekerheid. Solidariteit tussen oud en jong, ziek

en gezond, werkend en niet (meer) werkend… Een hartelijke solidariteit bloeit door het

luisteren naar en verwoorden van ideeën en vragen. Maar er is meer. Ontmoeting werkt

begrip in de hand. En dat maakt het leven goed en aangenaam.

Je zal dit jaar in je trefpunt zeker die verscheidenheid smaken. Ons jaarthema ‘Samen

het leven kleuren’ biedt haar op een schoteltje aan. Ook je magazine zit op die golf-

lengte. Ik geef één voorbeeld: in de nieuwe rubriek Over wat telt laten we de meest

diverse mensen aan het woord, lang en breed. Vier bladzijden geven je een diepe inkijk

in hun leven. Op blz. 29 proef je er meteen van.

Ik ben blij met de mengeling waarin ik vandaag mag leven. Ze smaakt naar de

bonte snoepjesmengeling waar je niet af kan blijven. Omdat je dat ene

snoepje, met wellicht weer een andere vulling, in weer een anders gekleurd

papiertje, met weer een nieuwe vorm per se nog wil proeven.

Lieve Demeester

VOORWOORD

33

ITEM

OKRA februari 2009

4

ITEM

OKRA-magazine

Ledenmagazine van de grootste beweging voor 55+. OKRA, trefpunt 55+: Open,

Kristelijk, Respectvol en Actief. Je ledenmagazine zit boordevol OKRA-leven, niet te

missen info, lifestyle, cultuur, ontspanning, ledenvoordelen… Vertel wat je ervan vindt

aan Chris Van Riet 02 246 44 37, chris.vanriet@okra.be.

inhoud

februari 2009

29

OKRA februari 2009

36

Banken met het water aan de lippen

De financiële crisis sloeg hard toe in het

najaar. Banken gingen bijna kopje onder,

aandeelhouders verloren flink wat kapi-

taal en bedrijven zagen zich genood-

zaakt fors te besparen. We vroegen

Francine Swiggers van Groep Arco naar

het hoe en waarom.

Een leven vol levenZelf nog aan de slag zijn en zorgen

voor je moeder én je kleinkinderen.

Vijftigers in de sandwichgeneratie. Hoe

je deze taken combineert en nog ruimte

voor jezelf overhoudt, vertelt Annemie

Vercruysse.

Creatief met snoeihoutSnoeihout hoef je lang niet allemaal

onmiddellijk naar het containerpark te

brengen. Originele ornamenten, gewe-

ven afsluitingen en snipperpaden bieden

mooie en nuttige oplossingen.

22

29

36

ITEM

OKRA februari 2009

4

ITEM

6 STANDPUNT Een sociaal beleid?

7 GEZONDHEID Een gezond lichaam in een gezond huis

10 PRIKKERTJES

12 OKRA-ZINGEVING Voor bevrijding en recht

14 INFO Energie sparen, je wint altijd

16 DE KEUZE VAN DEKEYSER Schoorvoetend uit Irak

18 VRAAG EN AANBOD

20 OP STAP MET… Dag Jan!

22 ACTUEEL Banken met het water aan de lippen

24 SAMEN HET LEVEN KLEUREN Een dag vol verscheidenheid

26 OVER DE GRENZEN HEEN Meer gemeen dan je denkt

29 OVER WAT TELT Een leven vol leven

33 MENU ‘Bonen, vlees en look’

36 GROEN Creatief met snoeihout

38 BOEKEN

Bekend en onbekend

40 TENTOONSTELLING Een museum vol gedachten

43 OKRA-SPORT ‘Lopen houdt me jong’

44 GEDICHT Nieuw leven

45 UITJES

46 UIT Van marionet tot kasteelheer

49 62 WINNAARS!

50 SPEEL EN WIN

52 HOREN, ZIEN EN… SCHRIJVEN Goeiedag!

53 OKRA-LIDKAART = GELD WAARD!

7

In je volgende OKRA-magazine

46

40

Op stap in Rotterdam…

OKRA februari 2009

6

STANDPUNT

Kuieren, kletsen, koffie drinken en vooral veel kopen.

Er werden uitgestelde aankopen gedaan en er werd

gekocht in het vooruitzicht van een frisse lente en

een lange, hete zomer. Solden. Gemanierd de ver-

minderde koopkracht te lijf gaan.

Dat het land gebukt gaat onder een zware economi-

sche crisis, het rechterlijke apparaat blijft blunderen,

het wantrouwen in de politiek groot is en de werk-

loosheid alom toeslaat, wordt even vergeten. Hopelijk

is dit geen voorbode van totale onverschilligheid.

En toch is er een nieuwe regering, Van Rompuy I ging

rond de jaarwisseling van start. Of de nieuwe rege-

ring aanleiding is tot voorzichtig optimisme of nuch-

tere realiteitszin zullen we beoordelen aan het einde

van de rit in 2011.

Nu al is duidelijk dat de nieuwe regering een nieuwe

ploeg is met het programma van de vorige regering.

Dus moeten en kunnen we vandaag dezelfde aan-

dachtspunten en prioriteiten herhalen die we destijds

aan Leterme I voorlegden. Uiteraard met een kleine

nuance, de tijden zijn immers veranderd. Voor ieder-

een? Wellicht wel, maar zeker niet voor iedereen in

dezelfde mate.

Gedupeerde grote beleggers kunnen de risico’s van

hun dure hobby inschatten. Wie moet leven van een

klein pensioen, een ziekte- of werkloosheidsuitke-

ring, heeft weinig in te schatten. Ook een asielzoeker

die al maanden vergeefs wacht op een verblijfsver-

gunning heeft weinig te berekenen.

Deze mensen kunnen enkel hopen dat de regering

Een sociaal beleid?

Stel: je werd het eerste weekend van dit jaar

vanuit een andere planeet gedropt in de

Brugse Steenstraat. Als men je had verteld

dat de massa die daar rondliep, leefde in een

land in crisis, zou je het niet geloven.

haar volle aandacht geeft aan het welvaartsvast

maken van alle sociale uitkeringen, het scheppen van

arbeidsplaatsen via doordachte investeringsmaatre-

gelen en het doorhakken van knopen in het asielbe-

leid.

OKRA blijft dus het sociale beleid op de voet volgen.

De woorden van Jan Renders, voorzitter van het

ACW, zijn dan ook erg betekenisvol voor ons. Hij zei:

“Het is ongetwijfeld zo dat de linkervleugel van de

christen-democratie in deze regering fysiek minder

aanwezig is. Als dat gecompenseerd wordt door een

sociaal beleid, zal u ons niet horen klagen. Wij zullen

de zaken kritisch opvolgen.”

Zullen we de nieuwe regering gelukwensen? Waarom

niet? En zullen we ook Veerle Heeren, de nieuwe

minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin

gelukwensen? Zeker! We hopen dat zij als derde

minister in pakweg vijf jaar op dit belangrijke

Vlaamse departement voortzet wat haar voorgan-

gers Inge Vervotte en Steven Vanackere niet hebben

kunnen afmaken.

Jan Vandecasteele

Algemeen secretaris

Wie moet leven van een klein pensioen, een

ziekte- of werkloosheidsuitkering, kan enkel

hopen dat de regering alle sociale uitkeringen

welvaartsvast maakt en arbeidsplaatsen schept

via doordachte investeringsmaatregelen.

7

GEZONDHEID

Een gezond lichaamin een gezond huis

Gemiddeld brengen we zeventig

procent van onze tijd in de eigen

woning door. Daarom is een

gezonde woning ook heel

belangrijk voor onze gezondheid.

Cruciaal hierbij is de

luchtkwaliteit. We zijn er ons

vaak niet van bewust maar vaak

is de lucht binnenshuis meer

vervuild dan buiten.

Een ongezonde woning blijkt een belangrijke oor-

zaak bij het ontstaan en verergeren van allerlei

ziektes en ongemakken zoals allergieën, astma en

problemen met de luchtwegen, irritaties aan neus,

keel en ogen, duizeligheid en misselijkheid, hoofd-

pijn, vermoeidheid en zelfs kanker. Daarom is het

erg belangrijk oog te hebben voor de luchtkwaliteit

in je woning. Enkele eenvoudige ingrepen kunnen

veel leed voorkomen.

Tabak

De luchtkwaliteit in je woning is afhankelijk van

een aantal factoren. Die hebben in de eerste plaats

te maken met de ventilatie. Die zorgt ervoor dat

schadelijke stoffen worden afgevoerd en verse

lucht wordt aangevoerd. Ook je woning zelf kan

voor vervuiling zorgen. Allerlei bouwmaterialen,

meubels, producten en zelfs de ondergrond kun-

nen schadelijke stoffen uitstoten. Uiteraard hangt

de kwaliteit van de binnenlucht ook af van de

levensstijl van de bewoners. Zo zal het je wellicht

niet verbazen dat tabaksrook de grootste vervuiler

is in huis. Door binnen te roken, verspreid je kan-

kerverwekkende stoffen in je woning. De giftige

rook komt ook in de longen van medebewoners

terecht. Daarom doe je er goed aan niet te roken in

je woning, zeker niet in het bijzijn van kinderen.

Houd zeker de slaapkamers steeds rookvrij. Als je

toch rookt in huis, zorg er dan voor dat je een raam

openzet om de schadelijke lucht af te voeren.

Vluchtige stoffen

Sommige vluchtige organische stoffen dragen ook

bij tot een ongezonde luchtkwaliteit. Ze zijn vaak

schadelijk voor de gezondheid en kunnen zelfs

kanker veroorzaken. Het gaat om gassen die vrij-

komen bij dagelijkse activiteiten als koken en

poetsen of bouw- en renovatiewerkzaamheden als

verven, behangen en isoleren. Meestal bestaan er

alternatieven voor deze schadelijke stoffen. Als je

verft, kies je bijvoorbeeld het best voor verf met

een laag gehalte aan vluchtige organische stoffen.

Producten op basis van water genieten de voor-

keur. Sommige materialen en houtsoorten zoals

MDF, spaanplaten en laminaat bevatten een hoog

gehalte aan formaldehydegassen. Informeer je en

OKRA februari 2009

8

GEZONDHEID

kies voor materialen met een lage dosis aan for-

maldehyde. Gebruik je toch materialen die schade-

lijke dampen veroorzaken, zorg dan voor een

goede verluchting.

Verbranding

Een goede verwarming heeft zuurstof nodig. Zorg

dus voor de toevoer van verse lucht in je woning.

Vooral bij gaskachels en geisers is extra verluchten

aangewezen. Voer de rookgassen af via een goed

trekkende en regelmatig onderhouden schoor-

steen. Er bestaan trouwens ook ‘gesloten’ ketels.

Die zuigen rechtstreeks buitenlucht aan en blazen

de rookgassen terug uit.

Beschikt een kachel of een geiser over te weinig

zuurstof, ontstaat er een onvolledige verbranding

en komt er koolstofmonoxide (CO) vrij. Dit gas kan

je niet zien of ruiken maar het is levensgevaarlijk.

Laat verbrandingstoestellen regelmatig nakijken

op veiligheid door een erkend

bedrijf. Verwarm je met een

houtkachel, gebruik dan

onbehandeld en droog hout.

Sommige materialen zoals

plastics en behandeld hout

kunnen bij verbranding schadelijke gassen opleve-

ren. Trouwens, ook rook van kaarsen en wierook is

ongezond. Gebruik je ze toch, verlucht de ruimte

dan extra.

Radon

Het radioactieve gas radon is van nature aanwe-

zig in de ondergrond. In sommige streken komt

het gas vaker voor. Zo is de radioactiviteit in de

bodem van de Ardennen, de Condroz en de

streek tussen Samber en Maas bijna dubbel zo

groot als in Vlaanderen. Radon dat vrijkomt uit de

bodem, verdwijnt in de atmosfeer. Soms kan het

gas zich ook ophopen in woningen omdat huizen

vandaag beter geïsoleerd worden. Radon krijgt

dan niet de kans te ontsnappen. Zo worden soms

gevaarlijke concentraties bereikt. Om dit te ver-

mijden, doe je er goed aan openingen rond leidin-

gen in de vloer op het gelijkvloers volledig dicht

te maken. Maak ook kieren dicht. Zorg ervoor dat

er voldoende ventilatie en verluchting is in je kel-

der en kruipkelder.

Vocht

Wanneer mensen, dieren en planten ademen, pro-

duceren ze vocht. Ook bij allerlei activiteiten als

koken, douchen, afwassen, schoonmaken en het

drogen van de was komt vocht vrij. Op zich is dat

niet giftig maar te veel vocht in huis kan toch

gezondheidsproblemen veroorzaken. Vocht slaat

immers neer op koude plekken en daar kunnen

schimmels groeien. Hoge luchtvochtigheid zorgt er

bovendien voor dat microben makkelijker ver-

spreid worden en verlaagt het warmtecomfort.

Om een te hoge luchtvochtigheid te vermijden,

gebruik je het best altijd de afzuigkap bij het koken

en zet je na het douchen een raam open. Maak

tegels en wanden van de douche droog en houd de

badkamerdeur gesloten. Zo

verspreidt het vocht zich niet

doorheen de woning. Laat je

woning goed en gelijkmatig

verwarmen en zorg ervoor dat

ze ’s nachts niet te veel afkoelt.

Vaak is de lucht binnenshuis meer

vervuild dan buitenshuis.

Slaapkamers verlucht je het best door korte tijd het raam helemaal open te zetten.

Rug in de prak, stekende schouders, knieën in puin…Maken uw gewrichten u het leven zuur?

Doe wat!

Kalmerende, beschermende eigenschappenHebt u alles al geprobeerd om de pijn te verlichten en zon-der veel resultaat? Wist u dat dit soort aandoeningen bij de bewoners van Noord-Europa niet voorkomt? Diverse onderzoeken hebben aangetoond dat de consumptie van vette vis een zeer weldadig eff ect heeft op de gewrich-ten. Dit is te danken aan de hoge concentratie natuurlijke bestanddelen met kalmerende en beschermende eigen-schappen voor het kraakbeen.

Met Phytalgic voelt u zich in 3 weken beter!Op basis van deze onderzoeken heeft het researchcentrum van Phythea Phytalgic samengesteld, een product met na-tuurlijke bestanddelen ter versoepeling van verouderende gewrichten. Dit supplement bevat dus een groot percen-tage wilde visolie dat samen met zink en brandnetel zowel een kalmerend als een beschermende werking heeft. De verbetering is over het algemeen merkbaar na 3 weken gebruik van 3 capsules per dag. Vanwege de perfecte ver-draagbaarheid kunt u Phytalgic bij ernstige gewrichtspro-blemen gedurende een lange periode gebruiken.Wanneer u 3 capsules per dag inneemt, zult u na een gebruik van ca. 3 weken de eerste ef-fecten bemerken.

Onze mening: een uitstekend product dat de beloften waar maakt: gewrichten die geleide-lijk aan soepeler worden, blij-vende verlichting, een levens-comfort hervonden in slechts enkele weken tijd!

Phytalgic van Phythea - Te koop bij uw apotheekCNK: 2399-202 en NUT/PL-code: 968/1Ongeveer 16,80€ per doos

Wist u dat bijna één op de twee mensen na hun 45e last krijgen van gewrichtsproblemen die in de loop der jaren kunnen verergeren? De heupen, de rug, de schouders, de han-den… iedere dage-lijkse beweging, zelfs de meest simpele, kan pijnlijk worden.

PUBLIREPORTAGE

Okra_04_02_09.indd 1 05/01/2009 11:47:47

9

Vocht kan zich dan niet naar één plek verspreiden

en daar condenseren. Houd de deuren van de keu-

ken en de badkamer gesloten als je er bezig bent.

Zet nooit de binnendeuren van vochtige ruimtes

open om ze te verluchten, gebruik daarvoor de

ramen of ventilatieroosters. En droog de was bui-

ten. Lukt dat niet, hang hem dan te drogen in een

geventileerde ruimte.

Ventileren en verluchten

Essentieel voor een goede luchtkwaliteit in huis is

een goede ventilatie. Omdat woningen vandaag

steeds beter geïsoleerd worden, kan verse lucht

niet langer binnendringen via spleten en kieren.

Om te voorkomen dat de kwaliteit van de lucht

daalt, moet je daarom voortdurend zelf ventileren

en verluchten. Een goede verluchting en ventilatie

zorgen voor aanvoer van zuurstof, afvoer van

schadelijke stoffen, vocht, warmte, micro-organis-

men en geurtjes.

In ruimten waar altijd iemand aanwezig is of waar

een constante vochtproductie is, moet je zorgen

voor permanente ventilatie. Dat kan door een

klepraampje te openen of ventilatieroosters aan te

brengen. Om tocht tegen te gaan, kan je het best

hoog ventileren. Uitklapraampjes en ventilatie-

roosters op een hoogte van 1,8 m zijn daarvoor het

meest geschikt. Het is belangrijk om meerdere

raampjes en roosters tegenover elkaar te gebrui-

ken. In kamers waar niet voortdurend iemand

aanwezig is zoals slaapkamers, volstaat het gedu-

rende korte tijd te luchten. Dat kan door gedu-

rende tien à vijftien minuten het raam helemaal

open te zetten. Dan is de meeste binnenlucht al

vervangen door buitenlucht. Langer luchten ver-

hoogt niet de frisheid, wel het energieverbruik.

Verlucht je woning extra bij vochtproblemen, tij-

dens het koken of bij het branden van kaarsen. Als

er meerdere personen aanwezig zijn, is extra ven-

tilatie eveneens noodzakelijk.

Tekst Nele Joostens

Foto Cois Van Roosendael

Dit krachtige anti-veroudering bestands-middel kan u beschermen tegen artritis!

Help infecties bestrijden met dit natuurlijke antibioticum.

Wanneer u beter vermijdt omgeroosterd brood te eten!

Het befaamde Engelse boek “Eat& Heal” brengt in zijn recenteNederlandse vertaling onder de titel“Gezond eten en Gezond blijven”honder den gezondheidstips op basisvan de voedingsmiddelen die wedagelijks gebruiken. Hieronder al-vast een voorproefje :� Bananen kunnen helpen om een

chronische hoest te kalmeren.� Aardbeien zijn goed om stress en

angstgevoelens te bestrijden.� Noten kunnen helpen om het

bloed vloeibaarder te maken envermijden klontervorming.

� 12 voedingsmiddelen om uw con-centratie en geheugen te verbeteren.

� Hoe afslanken ? Twee belangrijkeregels die u moet volgen !

� 4 voedingsmiddelen die cholesterol-verlagend kunnen werken en uwaders soepel houden.

� Hoe uw lichaam ontgiften en zijnweerstand opbouwen tegen allerleiziekten.

� Dit moet u gedurende 4 wekendoen om uw hart-en bloedvaten tehelpen bij het natuurlijk verwijde-ren van afvalstoffen.

� Pijnlijke gewrichten en rugpijn,tips voor verlichting en herstel.

� Hypertensie of verhoogde bloed-druk onder controle houden.

� Een voedingsmiddel om uw meta-bolisme te reguleren. Helpt ook bijbuikloop en verstopping.

� Met welk voedingsmiddel kan u hetverouderingsproces doeltreffendvertragen ? En dat u bovendien ooknog beschermt tegen hartziekten.

� U lijdt aan overgewicht ? Dat isniet altijd te wijten aan overdadigeten. Ontdek de andere redenen.

� Deze 2 voedingsmiddelen bevat-ten substanties die u helpen ombloedklonters te vermijden, die insommige gevallen kunnen lijdentot een beroerte of een hartaanval.

� Eet "negatieve" calorieën. Maarkunnen ze u ook zoveel helpenafslanken als u zou wensen ?

� Geen dipjes meer tijdens de dag,dankzij deze 4 levensmiddelen.

� Ingewandstoornissen: welk graan-gewas kan u soelaas bieden ?

� 23 voedingsmiddelen die de spijs-vertering bevorderen en uw zin optussendoortjes verminderen.

� Verbeter uw ogen. Kijk welk voe-dingsmiddel u daarbij kan helpen.

� Drink regelmatig dit sap om uwcholesterol op peil te houden.

� Zonder dit kan u geen vetten ver-branden. Gevolg ? Vermoeidheiden overgewicht.

� Deze specerij is een krachtig anti-septicum tegen infecties, dattevens helpt bij flatulentie.

� Hoe stevige beenderen krijgen omu te beschermen tegen ernstigebeenbreuken ?

� 15 voedingsmiddelen om artritis-pijn te verlichten.

� 2 artsen geven advies om fit engezond 100 jaar te worden.

� Risico op hartproblemen vermin-dert als u regelmatig dit fruit eet.

� Menopause: 5 cruciale levensmid-delen om uw bloedcirculatie te sti-muleren in deze moeilijke periode.

� 5 "top-groenten" die de vetver-branding verhogen.

� Hitte vernietigt vitamine C. Voegdit bij uw gekookte groenten omhun vit. C waarde te verhogen.

� Een eenvoudige salade om uwspataders te lijf te gaan ?

� 3 voedingsmiddelen om wrattenuit te drogen.

� Hoe kan u het peil van uw goedecholesterol verhogen om uw aderste beschermen ?

� Dit verbetert de werking van uwimmuunsysteem.

� Probeer deze olie. Een opmerke-lijk wijze om gewicht te verliezen.

� Welke vleessoorten mag u eten enwelke vermijdt u beter ?

� Zwaarlijvig of gewoon te dik, dezevrucht mag u absoluut niet eten.

� Deze “vriend van uw ingewanden”heeft een bijzonder heilzame wer-king op alle ingewandsstoornissen,van diarree tot parasietinfecties.

� Een eenvoudige wijze om u tebeschermen tegen grauwe staar.

� Nierproblemen ? Voeg deze groentebij uw rauwe slaatjes.

� Een doeltreffende tip om uw leverte reinigen. Doe dit minstens één-maal per week.

� Als u dit voor de maaltijden doet,dan slankt u snel af.

� Zwaarlijvigheid of obesitas verhoogthet risico op kanker, reuma, dia-betes, hartstoornissen en longproble-men. Kijk wat u eraan kan doen.

� "Onze natuurlijke laxeermiddelen"het geheimpje dat u definitief kanverlossen van uw constipatie.

� 10 ziekten die gevaarlijk kunnenzijn als u niet genoeg groenten eet.

� Het geheim om uw aders te verste-vigen en aambeien te verlichten.

� Artritis: ontdekkingen van eenEngelse onderzoeker die ochtend-stijfheid en andere typische symp-tomen aanzienlijk verminderen.

� 12 voedingsmiddelen om griep tebestrijden.

� "Zeer doeltreffend om tandbederftegen te gaan, want het blokeert debacterieën die verantwoordelijkzijn voor de vorming van caries."

� Waarom hebben Grieken, die aan-zienlijke hoeveelheden vet consu-meren, haast nooit last van arterio-sclerose. Het geheim van hun eet-gewoonten.

� Kunnen deze 2 vissoorten echt uwaders beschermen, uw triglyceri-depeil doen dalen en uw artritisverhelpen ?

� Een overheerlijk recept dat u helptom astma te verlichten.

� Wat u moet eten als u last heeft vanuw prostaat.

� Diabetes Type II moet u te lijfgaan met dit voedingsmiddel.

� Houd u niet van melk ? Lees hierdan wat u kan eten of drinken omtoch uw dagelijkse portie calciumbinnen te krijgen.

ONTVANG 22 GRATIS BOEKEN

Bestel meteen, binnen de 7 dagen en uontvangt GRATIS, bij uw bestelling,deze 2 boekjes : "Het natuurlijkemiddel tegen Artrose"en het nuttigerapport "5 Gevaren die u thuisnoodlottig kunnen worden”

100 % WAARBORG

Vul onderstaande bon in. U geniet vaneen heel jaar lang om dit boek uit te pro-beren. Indien u er niet 100 % tevredenover bent, dan mag u het terugsturenbinnen een periode van 365 dagen endan betalen wij u terug. De gratis boe-ken mag u natuurlijk behouden.

RESERVERINGSBONTerugsturen naar : DEMA nv.- Av. de l’Expansion 9A - 4432 Alleur - Tel. 070/222.067

www.dema-gezondheid.be

� Cheque hierbij� Aan de postbode (+ 4 €)� Overschrijving op n° 196-0144053-63of � overschrijving hierbij gevoegd die aangebo-den wordt na verstrijken van verzakingsbeding memodatum = besteldatum + 1 maand).� VISA/ Mastercardn°______ /_______/_______/______

Vervalt op ____/____

Handtekening :

NAAM ..............................................................

VOORNAAM ....................................................

ADRES ............................................................

............................................N° .......... Bus .....

POSTCODE .....................................................

STAD .............................................................

TEL . ............../....................................

JA, stuur mij het boek “GEZOND ETEN & GEZOND BLIJVEN” voor slechts € 39 + € 5 deelname in de verzendkosten. Ik regel mijn bestelling als volgt:

Wet

van

8/1

2/19

92:d

e in

form

atie

die

u aa

n on

s do

orge

eft,

kan

door

gege

ven

word

en a

an d

erde

n do

or o

nze

geau

tom

atise

erde

han

delin

gen.

U h

eeft

een

rech

t op

inza

ge, v

erbe

terin

g of

sch

rapp

ing,

ons

per

pos

t mee

te d

elen.

Bin

nen

7 we

rkda

gen,

te re

kene

n va

n de

dag

die

volg

t op

die

van

de o

nder

teke

ning

van

dit

cont

ract

, hee

ft de

con

sum

ent h

et re

cht o

m zo

nder

kos

ten

van

zijn

aank

oop

af te

zien

, op

voor

waar

de d

at h

ij de

verk

oper

hier

van

bij e

en te

r pos

t aan

gete

kend

ebr

ief o

p de

hoo

gte

bren

gt. E

lk be

ding

waa

rbij d

e co

nsum

ent a

an d

it re

cht z

ou v

erza

ken,

is n

ietig

. Wat

bet

reft

het i

n ac

ht n

emen

van

de

term

ijn, is

het

vold

oend

e da

t de

kenn

isgev

ing

vers

tuur

d wo

rdt v

oor h

et v

erst

rijke

n va

n de

ze te

rmijn

. Bed

rijfs

num

mer

BE

0424

.889

.197

. Ter

ugze

ndin

g vo

ldoe

nde

gefra

nkee

rd. P

orto

kost

en n

iet te

rugb

etaa

ld. L

ever

ing

binn

en d

e 2

weke

n to

t uitp

uttin

g va

n vo

orra

ad.

DEMA N.V. - Av. de l’Expansion 9A - 4432 Alleur - Tel. 070/222.067 - Fax 04/365.90.53www.dema-gezondheid.be

Ontdek wat u moet Eten om Ernstige Problemen te vermijden

en Gezond te blijven !

OK 059

Ontdek wat u moet Eten om Ernstige Problemen te vermijden

en Gezond te blijven !

ADVERTENTIE

Gezond Eten_Okra magazine:M&G nl 15/12/08 10:25 Page1

OKRA februari 2009

10

PRIKKERTJES

■ Iederéén kan lezen

Ook als je ogen niet goed meer meewillen of als het moeilijk

wordt om een boek vast te houden.

Elk rusthuis, kortverblijfcentrum, dagverzorgingscentrum en lokaal dien-

stencentrum ontvangt op initiatief van minister van Cultuur Bert Anciaux

een Daisy-speler. Met zo’n Daisy-speler kan je eindeloos boeken beluis-

teren, Daisy-luisterboeken. Ook een groot aantal openbare bibliotheken

heeft een Daisy-collectie en -speler in huis. Luisterpunt beschikt op dit

moment over 14 000 Daisy-boeken. In alle soorten en genres.

Daisy? Een luisterboek wordt in een studio voorgelezen en op cd-rom

gezet in het Daisy-formaat (Daisy = Digital Accessible Information

System). Het grote voordeel daarvan is dat je zo’n ‘boek’ kan hanteren

als een gewoon boek. Je kan in één ruk door lezen maar je kan ook door

het boek bladeren, van zin naar zin, bladzijde naar bladzijde en van

hoofdstuk naar hoofdstuk.

Voor iedereen die werkt rond lezen en boeken in lokale dienstencentra,

rusthuizen en verzorgingscentra organiseert Luisterpunt workshops.

Info

070 246 070 - www.luisterpuntbibliotheek.be.

Lidmaatschap van de bibliotheek, boeken uitlenen en verzenden zijn

gratis voor personen met een leesbeperking.

■

Ook als je ogen niet goed meer meewillen of als het moeilijk

wordt om een boek vast te houden.

Elk rusthuis, kortverblijfcentrum, dagverzorgingscentrum en lokaal dien-

stencentrum ontvangt op initiatief van minister van Cultuur Bert Anciaux

een

teren, Daisy-luisterboeken. Ook een groot aantal openbare bibliotheken

heeft een Daisy-collectie en -speler in huis. Luisterpunt beschikt op dit

moment over 14 000

Daisy?

gezet in het Daisy-formaat (Daisy =

System

als een gewoon boek. Je kan in één ruk door lezen maar je kan ook door

het boek bladeren, van zin naar zin, bladzijde naar bladzijde en van

hoofdstuk naar hoofdstuk.

Voor iedereen die werkt rond lezen en boeken in lokale dienstencentra,

rusthuizen en verzorgingscentra organiseert Luisterpunt

OKRA februari 2009

10

■ Naar het buitenland?

Ga je binnenkort op vakantie naar het buiten-

land? Vergeet dan zeker niet je World Assistance

Card (WAC) met een klever van je ziekenfonds

mee te nemen.

Op de kaart staat het telefoonnummer van de alarm-

centrale EuroCross waarop ze dag en nacht te bereiken

is. Ben je aangesloten bij een Belgisch ziekenfonds,

kan je immers rekenen op medische bijstand in het

buitenland. Word je opgenomen in het ziekenhuis of

heb je zware medische kosten, neem dan onmiddellijk

contact op met EuroCross. Via deze alarmcentrale kan

je vanuit je vakantieland steeds alle vereiste documen-

ten aanvragen op het moment dat je ze nodig hebt.

Reis je naar het Verenigd Koninkrijk, neem je het best

je Europese ziekteverzekeringskaart (EZKV) zelf mee.

Als je op voorhand weet dat je in het buitenland medi-

sche verzorging nodig hebt, neem dan minstens een

maand voor afreis contact op met EuroCross. Zo kun-

nen ze het nodige regelen voor jou.

Info

Je WAC en de EZVK zijn te verkrijgen bij je zieken-

fonds. De WAC kan je ook downloaden via de site van

je ziekenfonds.

Ben je lid van de socialistische ziekenfondsen, vol-

staat je Pluspas. Ook hierop staat het nummer van

EuroCross vermeld.

Dit krachtige anti-veroudering bestands-middel kan u beschermen tegen artritis!

Help infecties bestrijden met dit natuurlijke antibioticum.

Wanneer u beter vermijdt omgeroosterd brood te eten!

Het befaamde Engelse boek “Eat& Heal” brengt in zijn recenteNederlandse vertaling onder de titel“Gezond eten en Gezond blijven”honder den gezondheidstips op basisvan de voedingsmiddelen die wedagelijks gebruiken. Hieronder al-vast een voorproefje :� Bananen kunnen helpen om een

chronische hoest te kalmeren.� Aardbeien zijn goed om stress en

angstgevoelens te bestrijden.� Noten kunnen helpen om het

bloed vloeibaarder te maken envermijden klontervorming.

� 12 voedingsmiddelen om uw con-centratie en geheugen te verbeteren.

� Hoe afslanken ? Twee belangrijkeregels die u moet volgen !

� 4 voedingsmiddelen die cholesterol-verlagend kunnen werken en uwaders soepel houden.

� Hoe uw lichaam ontgiften en zijnweerstand opbouwen tegen allerleiziekten.

� Dit moet u gedurende 4 wekendoen om uw hart-en bloedvaten tehelpen bij het natuurlijk verwijde-ren van afvalstoffen.

� Pijnlijke gewrichten en rugpijn,tips voor verlichting en herstel.

� Hypertensie of verhoogde bloed-druk onder controle houden.

� Een voedingsmiddel om uw meta-bolisme te reguleren. Helpt ook bijbuikloop en verstopping.

� Met welk voedingsmiddel kan u hetverouderingsproces doeltreffendvertragen ? En dat u bovendien ooknog beschermt tegen hartziekten.

� U lijdt aan overgewicht ? Dat isniet altijd te wijten aan overdadigeten. Ontdek de andere redenen.

� Deze 2 voedingsmiddelen bevat-ten substanties die u helpen ombloedklonters te vermijden, die insommige gevallen kunnen lijdentot een beroerte of een hartaanval.

� Eet "negatieve" calorieën. Maarkunnen ze u ook zoveel helpenafslanken als u zou wensen ?

� Geen dipjes meer tijdens de dag,dankzij deze 4 levensmiddelen.

� Ingewandstoornissen: welk graan-gewas kan u soelaas bieden ?

� 23 voedingsmiddelen die de spijs-vertering bevorderen en uw zin optussendoortjes verminderen.

� Verbeter uw ogen. Kijk welk voe-dingsmiddel u daarbij kan helpen.

� Drink regelmatig dit sap om uwcholesterol op peil te houden.

� Zonder dit kan u geen vetten ver-branden. Gevolg ? Vermoeidheiden overgewicht.

� Deze specerij is een krachtig anti-septicum tegen infecties, dattevens helpt bij flatulentie.

� Hoe stevige beenderen krijgen omu te beschermen tegen ernstigebeenbreuken ?

� 15 voedingsmiddelen om artritis-pijn te verlichten.

� 2 artsen geven advies om fit engezond 100 jaar te worden.

� Risico op hartproblemen vermin-dert als u regelmatig dit fruit eet.

� Menopause: 5 cruciale levensmid-delen om uw bloedcirculatie te sti-muleren in deze moeilijke periode.

� 5 "top-groenten" die de vetver-branding verhogen.

� Hitte vernietigt vitamine C. Voegdit bij uw gekookte groenten omhun vit. C waarde te verhogen.

� Een eenvoudige salade om uwspataders te lijf te gaan ?

� 3 voedingsmiddelen om wrattenuit te drogen.

� Hoe kan u het peil van uw goedecholesterol verhogen om uw aderste beschermen ?

� Dit verbetert de werking van uwimmuunsysteem.

� Probeer deze olie. Een opmerke-lijk wijze om gewicht te verliezen.

� Welke vleessoorten mag u eten enwelke vermijdt u beter ?

� Zwaarlijvig of gewoon te dik, dezevrucht mag u absoluut niet eten.

� Deze “vriend van uw ingewanden”heeft een bijzonder heilzame wer-king op alle ingewandsstoornissen,van diarree tot parasietinfecties.

� Een eenvoudige wijze om u tebeschermen tegen grauwe staar.

� Nierproblemen ? Voeg deze groentebij uw rauwe slaatjes.

� Een doeltreffende tip om uw leverte reinigen. Doe dit minstens één-maal per week.

� Als u dit voor de maaltijden doet,dan slankt u snel af.

� Zwaarlijvigheid of obesitas verhoogthet risico op kanker, reuma, dia-betes, hartstoornissen en longproble-men. Kijk wat u eraan kan doen.

� "Onze natuurlijke laxeermiddelen"het geheimpje dat u definitief kanverlossen van uw constipatie.

� 10 ziekten die gevaarlijk kunnenzijn als u niet genoeg groenten eet.

� Het geheim om uw aders te verste-vigen en aambeien te verlichten.

� Artritis: ontdekkingen van eenEngelse onderzoeker die ochtend-stijfheid en andere typische symp-tomen aanzienlijk verminderen.

� 12 voedingsmiddelen om griep tebestrijden.

� "Zeer doeltreffend om tandbederftegen te gaan, want het blokeert debacterieën die verantwoordelijkzijn voor de vorming van caries."

� Waarom hebben Grieken, die aan-zienlijke hoeveelheden vet consu-meren, haast nooit last van arterio-sclerose. Het geheim van hun eet-gewoonten.

� Kunnen deze 2 vissoorten echt uwaders beschermen, uw triglyceri-depeil doen dalen en uw artritisverhelpen ?

� Een overheerlijk recept dat u helptom astma te verlichten.

� Wat u moet eten als u last heeft vanuw prostaat.

� Diabetes Type II moet u te lijfgaan met dit voedingsmiddel.

� Houd u niet van melk ? Lees hierdan wat u kan eten of drinken omtoch uw dagelijkse portie calciumbinnen te krijgen.

ONTVANG 22 GRATIS BOEKEN

Bestel meteen, binnen de 7 dagen en uontvangt GRATIS, bij uw bestelling,deze 2 boekjes : "Het natuurlijkemiddel tegen Artrose"en het nuttigerapport "5 Gevaren die u thuisnoodlottig kunnen worden”

100 % WAARBORG

Vul onderstaande bon in. U geniet vaneen heel jaar lang om dit boek uit te pro-beren. Indien u er niet 100 % tevredenover bent, dan mag u het terugsturenbinnen een periode van 365 dagen endan betalen wij u terug. De gratis boe-ken mag u natuurlijk behouden.

RESERVERINGSBONTerugsturen naar : DEMA nv.- Av. de l’Expansion 9A - 4432 Alleur - Tel. 070/222.067

www.dema-gezondheid.be

� Cheque hierbij� Aan de postbode (+ 4 €)� Overschrijving op n° 196-0144053-63of � overschrijving hierbij gevoegd die aangebo-den wordt na verstrijken van verzakingsbeding memodatum = besteldatum + 1 maand).� VISA/ Mastercardn°______ /_______/_______/______

Vervalt op ____/____

Handtekening :

NAAM ..............................................................

VOORNAAM ....................................................

ADRES ............................................................

............................................N° .......... Bus .....

POSTCODE .....................................................

STAD .............................................................

TEL . ............../....................................

JA, stuur mij het boek “GEZOND ETEN & GEZOND BLIJVEN” voor slechts € 39 + € 5 deelname in de verzendkosten. Ik regel mijn bestelling als volgt:

Wet

van

8/1

2/19

92:d

e in

form

atie

die

u aa

n on

s do

orge

eft,

kan

door

gege

ven

word

en a

an d

erde

n do

or o

nze

geau

tom

atise

erde

han

delin

gen.

U h

eeft

een

rech

t op

inza

ge, v

erbe

terin

g of

sch

rapp

ing,

ons

per

pos

t mee

te d

elen.

Bin

nen

7 we

rkda

gen,

te re

kene

n va

n de

dag

die

volg

t op

die

van

de o

nder

teke

ning

van

dit

cont

ract

, hee

ft de

con

sum

ent h

et re

cht o

m zo

nder

kos

ten

van

zijn

aank

oop

af te

zien

, op

voor

waar

de d

at h

ij de

verk

oper

hier

van

bij e

en te

r pos

t aan

gete

kend

ebr

ief o

p de

hoo

gte

bren

gt. E

lk be

ding

waa

rbij d

e co

nsum

ent a

an d

it re

cht z

ou v

erza

ken,

is n

ietig

. Wat

bet

reft

het i

n ac

ht n

emen

van

de

term

ijn, is

het

vold

oend

e da

t de

kenn

isgev

ing

vers

tuur

d wo

rdt v

oor h

et v

erst

rijke

n va

n de

ze te

rmijn

. Bed

rijfs

num

mer

BE

0424

.889

.197

. Ter

ugze

ndin

g vo

ldoe

nde

gefra

nkee

rd. P

orto

kost

en n

iet te

rugb

etaa

ld. L

ever

ing

binn

en d

e 2

weke

n to

t uitp

uttin

g va

n vo

orra

ad.

DEMA N.V. - Av. de l’Expansion 9A - 4432 Alleur - Tel. 070/222.067 - Fax 04/365.90.53www.dema-gezondheid.be

Ontdek wat u moet Eten om Ernstige Problemen te vermijden

en Gezond te blijven !

OK 059

Ontdek wat u moet Eten om Ernstige Problemen te vermijden

en Gezond te blijven !

ADVERTENTIE

Gezond Eten_Okra magazine:M&G nl 15/12/08 10:25 Page1

OKRA-ZINGEVING

OKRA februari 2009

12

“Kom, we gaan een favela bezoeken”, zei bisschop

Helder Câmara vaak tegen zijn bezoekers uit

Europa. Hij wilde hen snel ontgroenen en een bad

laten nemen in het moeras van mensen zonder

leefbaar inkomen. Alle favela’s lijken op elkaar:

waterleiding, sanitair en wegen ontbreken.

Greppels, modderpoelen, puin en grof huisvuil zijn

echter prominent aanwezig. Rio de Janeiro telde

tientallen armenwijken. Die zijn er te veel aan, was

de bisschop van oordeel.

Dit was het begin van Câmara’s persoonlijke kruis-

tocht tegen deze vorm van sociaal onrecht in eigen

land. Hij praatte erover met de toenmalige paus,

Johannes XXIII. De paus zei hem dat het woord

‘kruistocht’ in Europa op weinig sympathie kon

rekenen maar dat Câmara zijn strijd tegen alles wat

beneden de menselijke waardigheid ligt, verder

moest zetten. Daarop ging de bisschop op zoek naar

de beste manier om de wantoestanden aan de kaak

te stellen bij de bestuurders van zijn land. Deze

mensen hadden niet alleen de macht in handen, ze

bezaten ook duizenden hectaren grond. Câmara

was zich ervan bewust dat zij de sleutel tot het

Voor bevrijding en rechtDeze maand zou Dom Helder Câmara honderd zijn geworden.

Ook vandaag blijft deze Braziliaanse aartsbisschop inspireren.

Zijn vreedzame strijd voor een waardig leven voor de

allerarmsten, is nog steeds een voorbeeld voor velen.

oplossen van de armoede in Brazilië in handen had-

den. Meer dan de helft van de bevolking zag nooit

een dokter, een ziekenhuis of een tandarts en ging

met honger slapen. Voor deze toestand had Helder

Câmara een eigen woord: infrahumaan. Alles wat

beneden het menselijke is, aldus Câmara.

Niet in dank afgenomenBrazilianen uit de hogere kringen en de legerlei-

ding waren van oordeel dat Helder Câmara de

sociale betrokkenheid niet mocht benadrukken.

“Monseigneur, u moet geen spreekbeurten houden

over de oorzaken van de armoede, u moet over de

hemel spreken!” Daarop antwoordde hij: “Ik moet

geen honden in de hemel krijgen maar mensen. Er

zijn hier te veel mensen die een hondenbestaan

hebben.”

Velen waren verontwaardigd toen Câmara, als

aartsbisschop van Recife, in de sacristie van een

kerkje ging wonen. Vanaf 1964 had hij te maken

met militaire dictators. Maar hij bleef zijn onafhan-

kelijk karakter behouden en boog niet voor cen-

suur. Daarvoor betaalde hij vaak een hoge prijs.

Câmara bewaarde zijn seminariecursussen niet.

© KADOC KULeuven.

Dom Helder Câmara tijdens een toespraak in België.

13

Hij zette ze bij het oud papier. In deze cursussen

stond geschreven dat iedere vorm van sociale

betrokkenheid gelijkstaat met communisme en

atheïsme. Maar als bisschop in een derde wereld-

land als Brazilië sprak hij graag over zijn socialis-

me: een socialisme dat eerbied toont voor elke

mens. “Rusland doet het niet, China evenmin en

ook de kapitalistische landen hebben geen eerbied

voor de mens”, was zijn gedurfde uitspraak.

Met wapens rechtvaardigheid afdwingen?Dom Helder - zoals iedereen hem aansprak - had

zijn conclusies getrokken uit de acties van Camillo

Torres, de man van het ondergronds verzet in

Columbia. Hij had ook het voorbeeld gezien van de

guerrillastrijd van Che Guevara in Bolivia. Dat

waren wel helden, elk op hun revolutionaire manier

maar uiteindelijk bereikten ze weinig. De arme

bevolking kon geen vruchten plukken van de strijd

van deze verzetshelden. Bisschop Helder Câmara

zag ook geen heil in academische en afgestofte

taal. Dit zou je hem nooit horen zeggen: “We moe-

ten voorzichtig zijn. We mogen de Braziliaanse

legerleiding niet voor het hoofd stoten. Een beetje

dictatuur is goed voor het land.”

De bisschop was van oordeel dat het gebruik van

‘stoute taal’ de beste manier was om machtheb-

bers tot andere inzichten te brengen. In de armen-

wijken werden de speechen van Câmara massaal

beluisterd. Hij wilde dat ook de laagste bevolkings-

groepen zouden horen dat hij de Zuid-Amerikaanse

regeringen aan het bibberen bracht. Daarom

noemde de overheid hem de ‘rode bisschop’.

Een tactische vondstVijftien procent. Dat getal leek hem een goed mik-

punt. Helder Câmara wilde vijftien procent van de

bisschoppen overhalen om altijd eerst te kiezen

voor wie in mensonwaardige omstandigheden

moet leven. Daarna wilde hij hetzelfde principe

toepassen op de priesters en de gelovigen. Met

hetzelfde doel trok hij naar de politici. Bovendien

trachtte Câmara alle pressiekansen te gebruiken

die hij kreeg tijdens belangrijke vergaderingen in

het buitenland. Hij hield tal van toespraken in

Leuven, Straatsburg, Parijs en Berlijn. Uiteraard

wilde hij ook vijftien procent van de armste bevol-

king achter zich krijgen. Daartoe organiseerde hij

bijeenkomsten in de sloppenwijken waar hij het had

over hun rechten. Dom Helder gebruikte in al zijn

toespraken de originele uitdrukking ‘infrahumaan’.

Ook in Leuven had hij het hierover

terwijl hij zijn handen gebruikte.

Met zijn ene hand trok hij een hori-

zontale lijn, met de andere maakte

hij een bungelend gebaar onder de

denkbeeldige lijn. Dat was ‘infra’,

ondermaats op alle gebieden: eco-

nomisch, cultureel, sociaal, artis-

tiek, politiek en religieus.

Tijdens zijn toespraken legde hij

ook steevast uit wat hij bedoelde met de methode

die hij hanteerde. Hij noemde het ‘morele bevrij-

dingspressie’. Hij wilde druk uitoefenen op het

geweten van al wie de macht in handen heeft. Hij

herinnerde zijn publiek ook altijd aan de Universele

Verklaring van de Rechten van de Mens. Zo ver-

wees hij naar het recht op leven, vrijheid en de

onschendbaarheid van de menselijke persoon. Ook

over het artikel dat handelt over de bevrijding uit

elke vorm van slavernij of horigheid, had hij het

meermaals. Ten slotte praatte Dom Helder vaak

over het recht op arbeid.

Ere wie ere toekomtDom Helder Câmara... een ongewapende held, niet

groter dan 1,60 m.

Deze maand zou hij zijn honderdste verjaardag

hebben gevierd. Volgend voorval illustreert zijn

leven het best: na een onderhoud met paus

Paulus VI wachtte diens secretaris hem op. Hij

vroeg de aartsbisschop wat de paus had gezegd.

Câmara antwoordde: “De paus zei me dat hij men-

sen nodig heeft die geen blad voor de mond

nemen, vrijuit spreken en kritiek geven.”

Tekst Aureel Chanterie

Câmara nam nooit een

blad voor de mond, ook

niet tegen de machthebbers.

OKRA februari 2009

14

INFO

Wie investeert in energiebesparende maatregelen

wordt beloond met heel wat premies en belasting-

verminderingen. Om bestaande gebouwen energie-

zuiniger te maken zijn er de belastingverminderin-

gen, de premies van het gewest, de netbeheerder,

provincies of gemeenten en de energiescans. Zo

wordt de investeringskost beperkt en de terugver-

dientijd voor energiebesparende maatregelen aan-

zienlijk ingekort. De premies en belastingverminde-

ringen kunnen bovendien gecumuleerd worden.

Energie sparen, je wint altijd

Nu de energieprijzen zo hoog zijn, is energie besparen meer dan ooit een goede zaak.

De maandelijkse energiefacturen komen soms hard aan. Nochtans kan je je verbruik

gevoelig verlagen dankzij enkele energiebesparende maatregelen. Aan comfort hoef je

niet in te boeten.

Het is niet altijd eenvoudig om te weten te komen

waarvoor een premie gegeven wordt en aan welke

voorwaarden je moet voldoen. We maken je alvast

wegwijs in de nieuwe premie van de Vlaamse over-

heid voor dakisolatie.

Minder energieverbruik

Sinds 1 januari 2009 kan je eenvoudig een premie

van 500 euro ontvangen voor dakisolatie. Hoewel

de besparing bij dakisolatie het grootst is, blijkt uit

cijfers dat vooral premies voor super-isolerende

beglazing en condensatieketels worden aange-

vraagd. Daarom doet de overheid nu een extra

inspanning om mensen aan te sporen hun dak

beter te isoleren. Een dak dat goed geïsoleerd is,

Om de Vlaamse dakisolatiepremie te ontvangen, hoef je geen

afzonderlijke aanvraag in te dienen.

15

levert een gezin immers een besparing op van

ongeveer dertig procent op de energiefactuur.

Door de combinatie van verschillende premies

wordt een investering van 100 m² dakisolatie op

nauwelijks drie maanden terugverdiend. Mensen

met een laag inkomen, hebben trouwens recht op

een verhoogde premie tot 1 000 euro.

De overheid nam recent ook een aantal extra

maatregelen die gezinnen bewust moeten maken

van hun energieverbruik. Daartoe zet ze bijvoor-

beeld energiesnoeiers in en voert ze energie-

scans uit. Deze maatregelen zijn niet alleen goed

voor je portemonnee, ook op het milieu en de

werkgelegenheid hebben ze een positieve invloed.

Op twintig jaar kunnen de maatregelen de gezin-

nen een besparing tot 20 000 euro opleveren.

Voorwaarden

De nieuwe Vlaamse dakisolatiepremie van

500 euro geldt zowel voor doe-het-zelvers als

voor wie werkt met een geregistreerd aannemer.

Het speelt geen rol of je eigenaar dan wel huurder

bent van de woning waarvan je het dak isoleert.

Ook wie zijn tweede, derde… woning isoleert,

heeft recht op de premie. Op die manier wil de

overheid eigenaars stimuleren ook woningen die

ze verhuren te isoleren.

Voorbeeld

De isolatie van een dak van 100 m² kost 2 000 euro

als je de werken laat uitvoeren door een geregi-

streerd aannemer. Dat levert een belastingaftrek

op van veertig procent of 800 euro. De premie van

de netbeheerder bedraagt 4 euro/m² of 400 euro.

Na aftrek van de nieuwe Vlaamse premie voor dak-

isolatie blijft er slechts 300 euro zelf te betalen.

Soms geven provincies en gemeenten echter ook

een bijkomende premie, waardoor de kostprijs nog

verder daalt.

Aanvragen

Om de Vlaamse dakisolatiepremie te ontvangen,

hoef je geen afzonderlijke aanvraag in te dienen.

De netbeheerder geeft de toekenning van een dak-

isolatiepremie door aan het Vlaamse gewest. Zo

krijg je 500 euro uitbetaald zonder bijkomende

administratieve rompslomp.

Lage inkomens

Een slechte isolatie van de woning en een laag

inkomen gaan vaak samen. Mensen met beperkte

financiële middelen hebben het vaak moeilijker om

hun dak goed te isoleren. Toch hebben ze er veel

financieel voordeel van. Maar voor hen ligt de

drempel om te investeren dikwijls te hoog. Daarom

voorzag de overheid een extra premie. Mensen

met een laag inkomen kunnen een extra premie

krijgen van 100, 300 of 500 euro voor een dakiso-

latie van respectievelijk minstens 50 m², meer dan

100 m² of meer dan 150 m². Deze premie wordt

automatisch toegekend aan de beschermde klan-

ten van de energieleveranciers. Ook wie binnen de

inkomensgrenzen en de grenzen van het kadas-

traal inkomen valt, komt in aanmerking (bruto

jaarinkomen van 25 660 euro + 1 340 euro per

persoon ten laste en een kadastraal inkomen van

maximaal 1 200 euro).

Tekst Kristel Wijshof

Vlaamse en Europese verkiezingen

OKRA besteedt ook aandacht aan de energieproblematiek. In

haar memorandum voor de Vlaamse en Europese verkiezingen,

vraagt OKRA dat ouderen niet uit het oog verloren worden in het

energievraagstuk. Energie en water moeten een basisrecht blij-

ven. Strikte regulering, eenvoudige en toegankelijke informatie

en financieel-organisatorische ondersteuning zijn hierbij belang-

rijk. Prioriteit dient gegeven aan sociale maatregelen voor de

meest kwetsbare ouderen.

Meer info

Meer informatie op www.energiesparen.be of via het gratis info-

nummer 1700. Ook bij de Vlaamse Ouderenraad kan je terecht

voor meer informatie. In samenwerking met de ouderenorganisa-

ties organiseren zij vanaf maart een aantal informatiesessies.

Neem contact op met mevr. Decrock, energieconsulent, via

02 209 34 56.

OKRA februari 2009

16

DE KEUZE VAN DEKEYSER

Of de Amerikaanse troepen zich daadwerkelijk uit

Irak zullen terugtrekken, hangt voor de huidige

man in het Witte Huis af van ‘de toestand op het

terrein’. Wat Barack Obama zal doen met de vijf-

tien Amerikaanse militaire bases in Irak die hij

erfde van president Bush, weet hij waarschijnlijk

zelf nog niet. Dat is een zorg voor later. Voor Bush

waren de bases een middel om de kostbare olie uit

Irak ook in de verre toekomst te beschermen.

Slechts weinigen geloven dat alle Amerikanen er

ooit weg te krijgen zijn. Zal de nieuwe president

dat kostbare stukje van onze aardbol zomaar ver-

kwanselen en aan de ‘terroristen’ cadeau doen?

Geen sprake van. Het netelige probleem wordt

verschoven naar de toekomst. Voorlopig garande-

ren de Verenigde Staten enkel dat hun troepen

uiterlijk op 31 december 2011 het land zullen ver-

laten. Hoe en waarheen vertellen ze er niet bij.

Deadline of horizon?

De taal van politici, diplomaten en militairen zit vol

vernuftige vondsten, verhullende verwoordingen

en dubbelzinnigheden. Een deadline zegt bijvoor-

beeld waar het op staat: het is

het tijdstip waarop een

opdracht volbracht moet

zijn. Maar dat is te simpel

als het om de terugtrek-

king van de Amerikaanse

troepen gaat. Daarom

noemden de Ameri-

kanen een deadline

een ‘horizon’. Die zie

je wel maar je weet

nooit tot waar hij precies

reikt. Misschien maken de Amerikanen

van oudejaarsavond 2011 slechts een streefdatum,

zelfs al keurde de Irakese regering het akkoord op

Schoorvoetend uit IrakAls er één belofte is waaraan het bewind van de

nieuwe Amerikaanse president zal worden

getoetst, is het de terugtrekking van de troepen

uit Irak. Eerder kondigde de Amerikaanse

overheid aan dat hun leger het land deze zomer

al moet verlaten.

16 november 2008 goed. Het akkoord bevat

bovendien een aantal dubbelzinnigheden. Zo staat

duidelijk vermeld dat de Irakese regering de

Amerikanen op elk moment kan vragen toch in het

land te blijven. Wat wil je nog meer?

Eind 2005 beweerde het Pentagon dat er van 2006

tot midden vorig jaar 92 000 Amerikaanse troepen

actief zouden zijn in Irak. Hun aantal groeide ech-

ter tot maar liefst 160 000. Dat was het gevolg van

de surge, het opvoeren van de Amerikaanse mili-

taire aanwezigheid. Maar in 2009 zou de terugtrek-

king dan echt moeten beginnen. Voor het vierde

opeenvolgende jaar horen we hetzelfde voorne-

men zonder dat er één Amerikaan naar huis keert.

Het lijkt er echter meer op dat zowel Washington

als de bevriende Irakese regering de Amerikaanse

17

eenheden in de eerste plaats wil wegmoffelen. Het

zou hen goed uitkomen dat de troepen onzichtbaar

zijn voor het publiek en voor de Irakese opstande-

lingen. Dat moet het aantal terreuraanslagen

inperken. Tegen 1 juli 2009 moeten de Amerikaanse

strijdkrachten zich uit alle Irakese steden en dor-

pen teruggetrokken hebben. Dat is dus niet uit

heel Irak! Deze militairen worden dan geïsoleerd in

vijftien Amerikaanse militaire bases die de VS ook

na het einde van de bezetting wil handhaven. Nog

een voordeel: flakkert de onrust in Irak opnieuw

op, dan kunnen de militairen zich vanuit hun basis

met een helikoptersprong midden in het krijgsge-

woel storten. Troepen vanuit de VS over duizenden

kilometers oceaan overvliegen, hoeft dan niet. Een

extra pluspunt: op de bases geldt de Amerikaanse

wetgeving. Zo ontsnappen de militairen aan de

veel strengere rechtspraak van Irak. Op brand-

stichting, ‘toevallige’ vernieling van dorpen, ver-

dwaalde kogels of verkrachting staan op de bases

minder zware straffen dan in de rest van Irak.

Het militaire mirakel

Stel dat de VS-troepen zich tegen eind 2011 daad-

werkelijk uit Irak zouden terugtrekken. Heeft

iemand al onderzocht hoe die uittocht praktisch zal

verlopen? Voor de militairen stellen zich geen pro-

blemen: zij kunnen rechtstreeks naar de VS vlie-

gen. Maar de exodus van het rollend materieel

moet over land. Hoeveel weken of maanden zal

zulke operatie duren? Zullen de Irakese terroristen

de Amerikaanse konvooien ongemoeid laten? In

totaal 366 pantservoertuigen, 258 tanks, 3 282

supertrucks met oplegger en duizend trailervracht-

wagens zullen als rijdende schietschijven aantrek-

kelijke doelwitten vormen voor de resterende

opstandelingen. Het rollend materieel kan enkel

ontkomen over de snelweg naar Koeweit in het

zuiden of naar het noorden door Koerdisch gebied.

En dan zijn er nog de honderden Blackhawks,

Apaches en Chinookhelikopters. Worden zij geëva-

cueerd via vliegdekschepen zoals in 1975 in

Vietnam? Zal de Amerikaanse uittocht tot vrede of

tot chaos leiden? Ook Barack Obama heeft daarop

geen pasklaar antwoord. Intussen nemen de aan-

slagen wel in aantal af maar blijven ze even fel.

Vertrek synoniem voor vrede?

Het is weinig waarschijnlijk dat de terugtrekking

van de Amerikaanse troepen ook betekent dat de

vrede in Irak hersteld wordt. Tussen 2009 en 2011

moeten vier miljoen binnen- en buitenlandse

vluchtelingen een thuis vinden in het land. Waar?

Hun vroegere woningen zijn vaak door andere etni-

sche groepen ingepalmd. De kans is klein dat deze

nieuwe bewoners ‘hun’ huis gedwee weer zullen

afstaan. Krijgen de vluchtelingen nieuwe wonin-

gen? Deze piste zou werk verschaffen aan de vele

werklozen. Momenteel kampt Irak met een werk-

loosheidsgraad tussen de dertig en veertig pro-

cent. Het idee past zeker in de ideologie van

Obama. Hij is immers voorstander van massale

openbare werken. Maar wie zal de werkkrachten

betalen? En wat met de financiële crisis in de VS?

Willen de vluchtelingen wel terug naar hun oude

omgeving? En wie betaalt

de terugtrekking van de

troepen?

Er rest ten slotte nog een

delicaat thema: de bijna

vijf miljoen Koerden in het

noordoosten van Irak. Het

zijn geen Arabieren zoals de rest van de Irakese

bevolking. Onder hun gebied strekt zich een enor-

me olievoorraad uit die Bagdad zich als nationale

rijkdom wil toe-eigenen. In theorie wonen de

Koerden in een semiautonome staat maar als de

Amerikanen vertrekken, wil Bagdad deze regio

gewoon inlijven. Hoe zullen de Koerden reageren?

Hun land is rijker en economisch sterker ontwik-

keld dan de rest van Irak. Dit probleem wordt het

best opgelost voor de troepen van Obama naar

huis vertrekken. Of naar Afghanistan. Want Obama

heeft nog andere oorlogen op zijn menu staan. Op

dit ogenblik is het sturen van meer Amerikaanse

militairen naar Afghanistan de meest brandende

prioriteit. Er kunnen enkele eenheden uit Irak naar

Afghanistan worden gestuurd. Is het dat wat de

Amerikanen bedoelen met ‘terugtrekking op korte

termijn’?

Tekst Miel Dekeyser

Heeft iemand al onderzocht hoe de uittocht praktisch

zal verlopen?

■ Sint-JozefsliedIk zoek het Sint-Jozefslied. Het begint als volgt: ‘Bij ons thuis als ’t maart is, staat er op de schouw, ’t beeldje van Sint-Jozef, naast Onze-Lieve-Vrouw…’. Is er iemand die mij de volledige tekst en melo-die kan bezorgen?

Gaby Boeykens, Bissegemsestraat 71, 8501 Heule, 056 35 89 73 (liefst na 20.00 uur)

■ Huisnamen in DiestVoor een tentoonstelling in mei 2009 zoek ik gegevens over huis-namen in Diest: foto’s, postkaar-ten, schilderijen…

Carl Verlinden, Broekstraat 118, 3294 Diest, 013 33 49 69, carlverlinden@hotmail.com

■ PartiturenWe zijn op zoek naar de partituren van Ik hou zoveel van mijn bon-papa en Ik zie zo gere mijn dui-venkot.

Laurent en Annemie Delobelle-Herman, Kasteelstraat 18, 8520 Kuurne, 056 71 49 42

■ GedichtWe zijn op zoek naar de juiste titel en de eerste drie regels van het gedicht dat eindigt als volgt: ‘Hij gaat nu ter schole en wordt een vlugge man, tot vreugd van ieder-een en tot de spreeuwe rust, die thans in de olmenbomen zingt dat het klinkt vol lust.’

Jules Heylen, Koning Albertstraat 39, 2440 Geel, luc.heylen110@telenet.be

19

OKRA februari 2009

18

VRAAG EN AANBOD

Je zoekt wat of hebt iets aan te bieden? Commerciële

aanbiedingen nemen we niet op. Je zoekertje komt ook op

www.okra.be. Stuur je vraag naar OKRA-magazine, Vraag en

aanbod, PB 40, 1031 Brussel of naar joke.callens@okra.be. Dank

in naam van de lezers aan wie reageert.

Vraag en aanbod

■ VernielingIk zoek personen die meer weten of in het bezit zijn van foto’s en/of geschriften van de vernielingen aan de lambrisering van de kerk van Oeselgem, de Vierfrontenbrug, het vroegere maïskot, de verniel-de hoeven in de Neerhoek te Oeselgem, gesneuvelde Belgische of Duitse soldaten of hun voorlo-pige oorlogsgraven en dit in de periode mei 1940.

Etienne Teirlynck, Wakkensesteenweg 78, 8720 Oeselgem, 0486 31 56 65, etienne.teirlynck@skynet.be

■ LegervriendenIk zoek enkele vrienden met wie ik samen in het leger zat te Delbruck. Allen geboren in het jaar 1933 en van de lichting 1953, 1ste genie. Het gaat om Piet Vanderheyden uit Merksem, Georges Volders uit Beringen en een witharige Schippers uit Mariakerke bij Gent, zijn voor-naam herinner ik me niet.

Jacques Wijnants, Meeënheide 49, 3600 Genk, 0478 51 85 16

■ StamboomVoor het samenstellen van een stam-boom ben ik op zoek naar Judocus Sienaert en Melanie De Stooker. Zij waren de ouders van Carolus Ludovicus, geboren in 1842 te Nieuwerkerke. Kan iemand helpen?

Maria Adams, Biezenstraat 88, 9420 Burst, maria.adams@telenet.be

■ TekstverwerkerVoor wie interesse heeft, heb ik een IBM-tekstverwerker met beeld-scherm, alles in perfecte staat. Ik beschik ook over uitgebreide docu-mentatie in het Nederlands en een handleiding uit 1988.

Lucienne Meyts, Kortenberg, 02 759 86 79

■ AppeljeneverGraag wil ik zelf appeljenever maken, heeft iemand een recept?

Hubertine Verhoeven-Dalemans, Motbroekstraat 27, 3390 Tielt-Winge, 016 63 55 44

■ De vogelwereldIk zoek de eerste zeven jaargan-gen (1945-1952) van De vogelwe-reld, het tijdschrift van de Algemene Ornithologische Bond.

Daniël D’Hellem, Everzwijnhoekstraat 12, 8980 Geluveld-Zonnebeke

■ Mijnheer MerlijnWie bezorgt me de tekst van het liedje Mijnheer Merlijn? Het refrein gaat zo: ‘Ach meneer een mooie vogel wil ik zijn, met sterke vleu-gels alsjeblief mijnheer Merlijn’.

Van Den Wijngaert, Dublinstraat 14, 2030 Antwerpen, 03 542 36 33

■ ShakespeareIk zoek de Shakespeare-ver- filming (video of dvd) van Much ado about nothing. Kan iemand helpen?

Sabrina Geldof, Staanijzerstraat 8 b4, 8950 Heuvelland, sabrina_geldof@hotmail.com

■ Santiago de CompostelaIk zoek het boek De weg naar Compostela, kunst en cultuur van Mireille Madou, uitgegeven bij Davidsfonds Leuven in 1999 (2de druk).

19

OKRA februari 2009

18

VRAAG EN AANBOD

Luc Thorrez, Diksmuidseweg 345, 8904 Boezinge, 057 42 28 48, luc.thorrez@scarlet.be

■ Veldartillerie klas 1951Ik zoek mijn collega’s soldaten van vroeger. Onze militaire dienst was 21 maanden en startte op 1 augustus 1951 in Helchteren OC./VA2. Nadien volgde er een bezettingsdienst van zeventien maanden in Duitsland.

August Meskens, de Spoelberghstraat 8, 1840 Londerzeel, 052 30 06 67

■ Düren

Wie vervulde zijn legerdienst in

Düren bij het 16de medisch batal-

jon in 1955? Als chauffeur, bran-

cardier, om het even van welke

graad… laat maar van je horen!Frans Mispelaere, Kapellestraat 184, 8560 Wevelgem, 056 41 32 22, framis@skynet.be

■ BidprentjeIk zoek voor mijn verzameling het bidprentje van E.H. Amabilis Brugghe, geboren in Heestert in 1794. Hij was onderpastoor in Ledegem van 1820 tot 1832. Hij overleed in Snaaskerke op 19 maart 1867. Kan iemand hel-pen?

Willy Vanacker, Cardijnlaan 16, 8880 Ledegem, 056 50 13 76, willy.vanacker2@telenet.be

■ 5de LinieSinds 1991 bestaat er een vereni-ging die oudgedienden zoekt en allerlei activiteiten organiseert. Wie zijn de oudgedienden van het 5de Linie regiment?

A. Konings, Edegem, 0494 05 18 47, 5Linie@telenet.be, www.vijfdelinie.be

■ JacquetbakWie wil er op zondagnamiddag samen jacquetbak spelen?

Marcella Van Mechelen, 2020 Antwerpen, mvm25@skynet.be

■ BoomerangkaartenIk zoek gratis aangeboden Boomerangkaarten. Deze kaarten worden sinds 1991 gratis aange-boden via horeca, cinema… Kan iemand helpen?

Herman Verdyck, Pater Kenislaan 11, 2970 Schilde, 0472 37 95 04, herman.verdyck@pandora.be

■ KoekoeksklokIk zoek een koekoeksklok, kan iemand me helpen?

Josephine Schelfhout, Moerplas 75, 2870 Puurs, 03 889 60 48, jan.borghijs@pandora.be

■ LiederenbundelsIk zoek de volgende liederenbun-dels: Zingen wij ons eigen lied, geschreven door Clem De Ridder en Willem De Meyer en uitgege-ven bij Heideland. Singhet ende weset vro, deel twee, uitgegeven door K.S.A. Jong-Vlaanderen - Gent. Zingende jeugd, zingend volk, Jong Vlaanderen marcheert en O nachtegaaltjes zingt maar dapper voort door Willem De Meyer.

René Burssens, Van Langenhovestraat 158/2, 9200 Dendermonde, rburss@pandora.be

■ Micky magazineIk zoek de boeken Micky magazi-ne, de jaren 1950 tot 1958. Liefst in het Frans maar Nederlands is ook goed.

Vandaele-Ornelis, Wingenestraat 37, 9880 Maria-Aalter, 09 374 70 18

■ PostzegelsIk verzamel alle soorten postze-gels van alle landen. Wie helpt mij vooruit?

Paul Janssens, Ridderstraat 60 b301, 3000 Leuven

■ ScheurkalenderIk zoek de eerste (scheur)kalender

uitgegeven door Kerk en Leven. Wie kan me helpen?

Christel Van De Maele, De Vlamme 32,9620 Zottegem, 0472 36 47 87

■ 2de LanciersGraag willen we alle miliciens opzoeken van klas 1963 die geka-zerneerd waren in Euskirchen (Duitsland) bij de eenheid: 2de Lanciers, Pantsertroepen, Eskadron B. De meeste van deze jongens woonden in Antwerpen. Wie laat iets van zich horen?

Karel Thys, Meistraat 231, 2480 Dessel, 014 37 83 19 en Karel Peeters, Meistraat 23, 2480 Dessel, 014 37 96 12

■ SchrijvenIk zoek vrienden met wie ik kan corresponderen. Zelf ben ik 62 jaar.

Simone Jenquin, Generaal Lemanstraat 1, 1600 Sint-Pieters-Leeuw,

02 331 29 61

■ Oud-gediendenZijn er nog oudgedienden, klas 1947-1948, compagnie P.V.W. pl Genie of vrienden Bataljon Bevrijding van kazerne Normandië (Duisdorf)?

Omer Potvin, Hemelrijkstraat 33, 9051 Sint-Denijs-Westrem, 09 222 72 97

■ BoekenIk zoek twee boeken: Vlaming hou zee en Vitus Curtius. Het eerste werd geschreven door Jan Van Dorp. Kan iemand me laten weten of deze boeken nog te verkrijgen zijn?

Jean Peeters, jean.frederic.peeters@telenet.be

“Ik kan me geen leven voorstellen zonder engagement.”

Dag 1 Bij het krieken van de dag rijden we door-

heen de files naar een oase van relatieve rust:

Limburg. Daar zal Jan de raad van bestuur bijwonen

en uitleg geven over het komend Congres van

24 maart 2009. Een hele boterham. ‘De toekomst

solidair verzekeren’ is geen lege slogan. Jan beklem-

toont dat het memorandum voor de Vlaamse ver-

kiezingen grondig is voorbereid. Er worden nu

andere accenten gelegd dan in 2004. “Nu eisen we

uitdrukkelijk dat de armoede wordt aangepakt, we

vragen een sterkere dialoog, kanten ons tegen een

verdere vermarkting van de zorg en pleiten voor

een waarborg op basisdienstverlening.” Het ont-

werp van memorandum blijkt een belangrijk docu-

ment waarover in de diverse geledingen van OKRA

wordt nagedacht en gestemd. Jan neemt de

Limburgse opmerkingen mee naar Brussel.

Na de broodmaaltijd volgt een uitvoerig beleidsge-

sprek met de voorzitter en secretaris van OKRA-

Limburg vzw.

“Je kan je maar ontplooien als je geborgen bent.”

Dag 2 Voor Jan is het gezin een belangrijk draagvlak.

“Als je vrouw en kinderen je steunen, kan je veel

meer.” Ondanks de drukke (en lange) dagen, wil hij

de rol van echtgenoot, vader en grootvader goed

invullen. “Je mag OKRA nog zo graag zien, toch moet

je de beweging af en toe aan de kant kunnen zet-

ten.”

In de voormiddag heeft hij een afspraak met de voor-

zitter van OKRA-SPORT. Het blijft een voortdurende

bekommernis om de zaken goed op elkaar af te stem-

men. In de namiddag ontmoet ik Jan in Antwerpen.

Hij wordt verwacht in de universiteit voor een lezing

over de vernieuwde beweging en de algemene beleids-

opties van OKRA. De studenten luisteren aandachtig

naar wat OKRA uniek maakt. Zelfs zij werken verder

tot ruim na 18.00 uur. Nog een pint om de stof door

te spoelen en met de trein naar huis.

OKRA februari 2009

20

OP STAP MET…

Aan wie vertrouwd is met de beweging,

hoeven we de Algemeen secretaris van

OKRA niet voor te stellen. Jan Vandecasteele

is al 35 jaar vergroeid met de christelijke

arbeidersbeweging. Hij belandde bij KBG -

zoals OKRA vroeger heette - op het ogenblik

dat er een diepgaande discussie plaatsvond

over de identiteit van de beweging. Toen

werd de grondslag gelegd van een

vernieuwingsoperatie die jaren zou duren.

Jan Vandecasteele: “Ik wil de ziel van de beweging overbrengen.”

DagJan!

21

“Ik ben een propagandist. Van mij moet je geen grote speechen verwachten. Wel wil ik de ziel van onze beweging overbrengen.”

Dag 3 “Het grote werk gebeurt in de trefpunten.

Daar wordt de beweging iedere dag opnieuw

gemaakt”, beweert Jan. “Wat mij soms teleurstelt is

het feit dat er nog te veel gedacht wordt in termen

van tegenstellingen: wij van de trefpunten, wij van

de regio’s of wij van algemeen. We hebben allemaal

onze rol te spelen. We hebben mensen nodig die

met hun kennis en ervaring onze beweging sterk

maken maar we hebben vooral mensen nodig die de

voeling met de leden blijven behouden.”

Brussel. Aeropolis. In de inkomhal ontmoet ik Jan.

Hij denkt nog na over zijn slottoespraak op de stu-

diedag ‘Samen het leven kleuren’. Het wordt een

interessante bewegingsdag met getuigenissen,

workshops en een duidelijke missie van OKRA. De

beweging wil haar werking afstemmen op verschei-

denheid, oog hebben voor divers samenleven en

aanknopingspunten ontdekken bij de allochtone

gemeenschappen. Na het spiritueel slotakkoord van

de pastor van het ACW, Jean-Paul Vermassen, laat

Jan de deelnemers vertrekken zonder speech. Er is

al heel veel boeiends verteld en het is al laat.

“Mijn lijfspreuk: je vindt je leven naarmate je het verliest in het dienen van anderen.”

Dag 4 Alhoewel zijn job hem verplichtte zijn enga-

gement in zijn parochie terug te schroeven, blijft

Jan begaan met het parochiale leven. Zijn spiritua-

liteit haalt hij bij Franciscus. Hij benadert intercultu-

rele verscheidenheid vanuit de waardering voor alle

leven. “Franciscus stelt dat we elkaar niet moeten

bekeren maar waarderen.”

Terug met de trein. Jan heeft een afspraak in Sint-

Niklaas voor de Algemene Vergadering van OKRA-

ACADEMIE. Er wordt dieper ingegaan op het samen-

werkingscontract tussen de vzw OKRA en de vzw

OKRA-ACADEMIE. De voorzitter licht het beleids-

plan 2011-2015 toe en besteedt veel aandacht aan

de ‘Ronde van Vlaanderen’. Verantwoordelijken van

OKRA-Algemeen zullen de komende maanden alle

regionale academies bezoeken. Daarbij zullen ze de

lokale werkingen inventariseren en een koepelfunc-

tie op poten zetten.

De namiddag gebruiken we voor een uitvoerig

gesprek. “We zijn op de goede weg, al zal hier en daar

wat moeten bijgestuurd worden. Maar de beweging

wordt iedere dag gemaakt.” We praten over de invul-

ling van de weinige tijd op kantoor waar elke morgen

een groot aantal mails en brieven wacht. “Sommige

geef ik door aan de medewerkers wat niet betekent

dat ik de dingen van mij kan afschudden. Ik moet er

vooral mee bezig zijn als voortrekker, minder als uit-

voerder. Daarom wil ik veel luisteren en de binding

met de basis bewaren, niet door overal zelf aanwezig

te zijn maar door bewuste vertegenwoordiging. Ik

hoop dat iedereen zal begrijpen dat OKRA-Algemeen

hetzelfde belang dient als de regio’s en de trefpunten.

Soms is het teleurstellend dat sommige - een minder-

heid weliswaar - weigeren de statuten van de bewe-

ging mee te onderschrijven. Maar het is ook hoopge-

vend dat er zo veel bekwame vrijwilligers zijn met veel

ervaring, die het voortouw nemen en voor bepaalde

deelwerkingen mee aan de kar trekken.”

“500 000 mensen staan aan de drempel van hun pensionering en gaan op zoek naar een tijdsbesteding. Wat heeft OKRA hen te bieden?”

Dag 5 “De beweging moet zorgen voor een ruim

aanbod, een degelijke structuur en een schitterend

vrijwilligers- en personeelsbeleid zodat gepensio-

neerden zich kunnen uitleven.”

De laatste dag brengt ons opnieuw naar Sint-Niklaas

voor de Algemene Vergadering van OKRA. Na het

verslag en de goedkeuring van de voorlopige begro-

ting, licht Jan het jaarprogramma toe. Ook dat

wordt goedgekeurd.

Na vijf dagen in de voetsporen van Jan is het me

duidelijk dat hij werkt aan een solidaire samenle-

ving waarin we in culturele verscheidenheid toch

verbonden, samen het leven kleuren. De Algemeen

secretaris zorgt voor een blijvende bezieling. Dat

komt recht uit zijn buik! Dag Jan!

Tekst Erik Lauwers

Foto Cois Van Roosendael

Voor buitenstaanders leek het alsof de financi-

ele crisis uit het niets ontstond. Klopt dat?

Francine Swiggers: “Neen. De eerste tekenen van

de crisis waren al midden 2007 te zien. Maar het

klopt dat de crisis onverwacht snel om zich heen

greep. Om de oorzaken van de crisis goed te begrij-

pen, moeten we terug naar 2001. Na de aanslagen

van 9/11 verlaagde de Amerikaanse Centrale Bank

de rentetarieven uit vrees voor recessie.

Hypothecaire leningen werden een stuk goedkoper.

Tegelijk versoepelden de Amerikaanse banken de

voorwaarden om een lening te krijgen. De vast-

goedmarkt leefde op en de huizenprijzen stegen

enorm. Banken verleenden nog makkelijker krediet.

Ze waren er immers zeker van dat ze het huis duur-

der konden verkopen als de klant zijn lening niet

langer kon afbetalen.

OKRA februari 2009

22

ACTUEEL

Banken met het water aan de lippenAandelen die als absoluut veilig werden beschouwd, bleken plots niets meer waard.

Banken raakten in grote moeilijkheden, bedrijven voelden hun bestellingen massaal

teruglopen en dankten werknemers af. De financiële crisis heeft verreikende gevolgen.

Hoe het zo ver is kunnen komen, vroegen we aan Francine Swiggers, voorzitter van het

directiecomité van Groep Arco.

Amerikaanse banken geen gebruik van het spaar-

geld van hun klanten. Dat kon ook niet, Amerikanen

sparen amper. De banken verpakten de hypothe-

caire leningen in effecten en verkochten ze door

aan andere financiële instellingen over heel de

wereld. Zo ontstond een complex en ondoorzichtig

kluwen van kredieten en effecten. Banken veron-

derstelden te investeren in veilige beleggingen

maar dat bleek niet zo te zijn. Door de crisis op de

Amerikaanse huizenmarkt ontstond onzekerheid

over de waarde van de effecten. Vanaf de tweede

helft van 2007 werden banken en aandeelhouders

wantrouwig en vroegen zich af welke andere ban-

ken deze effecten in hun portefeuille hadden. De

financiële aandelen begonnen aan waarde te ver-

liezen. De sterk gedaalde koersen weerspiegelden

zich ook in de resultaten van deze financiële

instellingen. Het wantrouwen nam nog toe en ban-

ken waren steeds minder geneigd geld uit te lenen

aan elkaar, tenzij aan hoge intrestvoeten. Ze

waren ook niet langer bereid geëffectiseerde

hypotheken te kopen. Daardoor kwamen de hypo-

theekbanken in de problemen. Later volgden ook

heel wat andere banken omdat ze geen financie-

ring meer vonden via de kapitaalmarkten.”

Toen volgden de eerste faillissementen.

Francine Swiggers: “Inderdaad. Vanaf juli 2008

kwamen de Amerikaanse banken die grote obliga-

tieportefeuilles hadden, zwaar in de problemen.

De lont aan het kruitvat was het faillissement van

Lehman Brothers, de grootste investeringsbank

ter wereld. Dat faillissement maakte ook Belgische

slachtoffers, waaronder Fortis en later ook Dexia.

Zij hadden immers geïnvesteerd in effecten van

deze bank. Omdat vele mensen in paniek sloegen

en hun spaarcenten ophaalden, ontstond er bij de

Belgische banken een liquiditeitsprobleem. Banken

hebben geen bergen cash geld liggen dat ze zon-

der problemen kunnen uitdelen. Om dit probleem

op te lossen, moesten deze financiële instellingen

een beroep doen op de overheid. Die versterkte

het eigen vermogen van de banken en verleende

een overheidswaarborg op spaardeposito’s en

Vanaf 2006 stond de rente opnieuw op een hoog

peil. Omdat de meeste leningen in Amerika met een

variabele rentevoet waren afgesloten, kwamen vele

mensen in de problemen. Heel wat huizen werden

aangeslagen. Maar door het overaanbod daalde de

prijs van het vastgoed en kwamen ook de banken in

de problemen.”

Wat hebben Belgische banken dan te maken

met de Amerikaanse vastgoedmarkt?

Francine Swiggers: “Om hun talloze hypothe-

caire leningen te financieren, maakten de

23

Banken met het water aan de lippen

interbancaire ontleningen. De overheid hoopte

dat deze laatste maatregel het vertrouwen tussen

de banken ten goede zou komen.”

Had de crisis vermeden kunnen worden?

Francine Swiggers: “De impact had inderdaad

niet zo groot hoeven te zijn. De toezichthouders

zagen de crisis niet tijdig aankomen. De geëf-

fectiseerde hypotheken werden te makkelijk

verkocht. Banken krijgen kwaliteitsscores. Wie

een hoge score kreeg, werd aanzien als een

veilige belegging. Banken moesten minder eigen

vermogen inzetten tegenover zulke veilige

beleggingen en konden meer lenen om hun acti-

viteiten uit te breiden. Maar bij het toekennen

van zulke scores, zijn zware fouten gemaakt.

Daarom moet de controle op de banksector ver-

beterd worden. Internationale samenwerking is

daartoe onontbeerlijk. We moeten lessen trek-

ken uit deze crisis.”

Wat raadt u gedupeerde beleggers aan?

Francine Swiggers: “Af en toe is het verstandig

je aandelen tijdig en met verlies te verkopen.

Toch raad ik niet aan nu al uit te stappen, de

intrinsieke waarde van de meeste aandelen is

immers hoger dan wat er vandaag op de beurs

voor geboden wordt. Je moet de prestaties van

elk bedrijf duidelijk analyseren.

Voor toekomstige beleggingen raad ik aan je

heel goed te informeren. Raadpleeg de prospec-

tus en de productfiche, vraag een tweede en

zelfs een derde opinie. Je moet de kapitaalsga-

rantie en het minimumrendement van beleg-

gingsproducten nagaan. Net zoals vroeger is het

ook nu belangrijk om je risico te spreiden over

verschillende producten en zelfs over verschil-

lende banken. Kies ook het tijdstip van uitstap

zorgvuldig. De spaarboekjes van Belgische ban-

ken zijn trouwens absoluut veilig, er geldt een

overheidswaarborg van 100 000 euro per per-

soon en per rekening. Een goed alternatief zijn

de staatsobligaties. Maar op dit moment zijn de

rentes natuurlijk erg laag.”

Is pensioensparen nog veilig?

Francine Swiggers: “In principe wel. Er bestaan

twee vormen van pensioensparen. Je kan sparen

via een pensioenspaarverzekering. Dan ben jij

schuldeiser en krijg je altijd minstens het netto

geïnvesteerde kapitaal terug. De tweede vorm is

een pensioenspaarfonds. Dan investeer je in diver-

se beleggingen. De onderliggende aandelen of obli-

gaties bepalen je rende-

ment en het bedrag dat

je uiteindelijk kan innen.

Omdat de korf waarin je

investeert meestal heel

divers is, zijn pensi-

oenspaarfondsen over

het algemeen veilig. Ten

minste op lange termijn.

Als je op korte termijn moet of wil uitstappen, kan

je wel verliezen moeten incasseren. Maar je kan er

ook over denken over te stappen naar een minder

risicovolle beleggingsformule. Enkel wanneer je

bank failliet gaat, kom je echt in de problemen.

Maar zulk scenario is redelijk ondenkbaar in

België.”

Tekst Nele Joostens

Door de ineenstorting van de Amerikaanse

vastgoedmarkt, kwamen heel

wat banken in de problemen.

Francine Swiggers: “In principe is pensioensparen nog veilig.”

25

OKRA februari 2009

24

SAMEN HET LEVEN KLEUREN

Al drie jaar werkt OKRA rond het thema ‘Kleur het

leven’. Dit jaar vormt het sluitstuk onder de noe-

mer ‘Samen het leven kleuren’. Culturele verschei-

denheid vormt daarin de rode draad. Maar hoe

OKRA daarmee aan de slag kan, ligt misschien

minder voor de hand. In steden als Antwerpen,

Gent en Oostende is het wellicht eenvoudiger je

iets voor te stellen bij culturele verscheidenheid.

Maar hoe ga je met dit jaarthema om in je trefpunt

in Pepingen of Kortemark?

Wat OKRA al doet

Vele OKRA-trefpunten organiseren al jaren activi-

teiten waarbij ze oppervlakkig of grondig kennis-

maken met andere culturen. Denk maar aan een

filmvoorstelling over India, een les tangodansen,

een bezoek aan een tempel of het zingen van

Russische liederen. Maar in Antwerpen ging OKRA

nog een stapje verder. Daar werden activiteiten

georganiseerd samen met verenigingen van men-

sen uit een andere cultuur. Julia Van Gils, mede-

werker van OKRA-regio Antwerpen getuigt.

“Aanvankelijk wisselden Turkse en Vlaamse dames

Een dag vol verscheidenheid

De voetballers Boussoufa en Dembele zijn sterspelers bij onze topclubs, een tajine is

geen vreemd voorwerp meer in de Vlaamse keuken en pitta-zaken zijn niet meer weg te

denken uit ons straatbeeld. Verschillende culturen kleuren onze samenleving. Hoe

OKRA hiermee kan omgaan, was het voorwerp van een boeiende studiedag.

borduurtechnieken uit. Nu is de Turkse techniek

ingeburgerd bij vele Crea-clubs in Vlaanderen.

Enkele jaren later brachten we ouderen van ver-

schillende origine samen tijdens een infosessie

rond de voedingsdriehoek. Vooral de hapjes die

iedereen had meegebracht, bleken een groot suc-

ces. Er werd niet alleen eten uitgewisseld, ook

ervaringen werden gedeeld. Toch bleek het niet zo

eenvoudig een vervolg te breien aan deze succes-

volle namiddag. Maar vandaag nemen ook andere

organisaties al eens het initiatief om gezamenlijk

een activiteit op poten te zetten. Zo nodigde het

Afrikaanse platform onlangs ook OKRA-leden uit.”

Diversiteit

Hoe divers is Vlaanderen vandaag? En hoe ga je

ermee om? Elke Valgaeren, wetenschappelijk

medewerker van het Steunpunt Gelijke Kansenbeleid

van de Universiteit Hasselt, formuleerde enkele

antwoorden. Bijna een op de vijf Belgen heeft min-

stens één ouder die in het buitenland geboren is.

Dit is natuurlijk slechts één manier om het begrip

‘allochtoon’ te definiëren. Tussen de drie en zeven

25

OKRA februari 2009

24

SAMEN HET LEVEN KLEUREN

procent van de bevolking is holebi. En 28 procent

van de mannen en 31 procent van de vrouwen is

55-plusser. Uit deze cijfers mag je concluderen dat

de gemiddelde Vlaming niet bestaat, verscheiden-

heid is troef. Omdat niet iedereen gelijk is, moeten

de overheid en alle sociaal-culturele organisaties

erover waken dat iedereen gelijke kansen krijgt.

Iedereen moet gelijke toegang krijgen tot de

goede dingen. Dat kan door mensen sterker te

maken en ze de kracht te geven het goede te kie-

zen. Natuurlijk is ook een non-discriminatie-wetge-

ving noodzakelijk.

Oog hebben

Voor OKRA biedt een open deur de beste garantie

voor een goede werking rond diversiteit. Trefpunten

moeten openstaan voor nieuwkomers en voor de

boeiende geschiedenis van de eigen leden, deelne-

men aan het parochieleven, samenwerken met

andere organisaties, woon- en zorgcentra … En

uiteraard moet OKRA ook zelf naar buiten gaan en

even over de muur kijken. Waarom geen spreker

van Wereldsolidariteit uitnodigen of een gesprek

aanknopen met de migrant uit de eigen parochie?

Uiteraard kan je al eens samen op stap gaan. Je zal

zien, je hebt meer gemeen dan je dacht. Net als

voor jou, telt voor de Turkse vrouw in de eerste

plaats het geluk van haar kinderen. En net als jij,

hecht ze veel belang aan haar gezondheid en die

van wie haar dierbaar is.

Concreet

Op de studiedag stelden enkele organisaties van

en voor allochtonen hun werking voor. Ze boden

OKRA enkele mogelijkheden voor concrete samen-

werking. Zo vertelde Ahmed Zizaoui over Atlas

Antwerpen, het trefpunt voor inburgering en diver-

siteit. Daar vonden niet alleen de stedelijke inte-

gratie- en emancipatiedienst en het Huis van het

Nederlands onderdak, je kan er ook terecht voor

informatie en documentatie. Atlas organiseert

bovendien tentoonstellingen, cursussen en debat-

ten over het samenleven in diversiteit. Ook

Sanghmitra Bhutani van het Minderhedenforum

stelde de werking van haar organisatie voor. Het

Minderhedenforum is een koepelorganisatie van

een duizendtal verenigingen van etnisch-culturele

minderheden.

Wat deze organisaties voor OKRA kunnen beteke-

nen? Ook zij organiseren activiteiten voor ouderen.

Uitwisselen van ideeën, activiteiten en ervaringen

kan zeker zinvol zijn. Daarnaast zijn er nog tal van

andere organi-

saties die een

aanbod hebben

rond diversiteit

waarvan OKRA

gebruik kan

maken. Wat te

denken van het uitgebreide gamma aan educatief

materiaal van het Wereldcentrum? En uiteraard is

er het aanbod van de provinciale en stedelijke inte-

gratiediensten. Of wat dacht je van een etymologi-

sche wandeling? Nooit gedacht dat onze taal zo’n

rijke getuige is van verscheidenheid.

Storm

En toch is OKRA zich ervan bewust dat kiezen

voor culturele diversiteit als jaarthema geen

gemakkelijk keuze is. Omgaan met verscheiden-

heid is immers altijd moeilijk. Anders zijn, stelt je

eigen identiteit in vraag. Zowel voor wie nieuw is

in een land als voor wie er al thuis is, betekent

migratie een verlieservaring. Thuis vertrekken,

betekent verlies aan identiteit en netwerken.

Nieuwkomers verwelkomen, betekent verlies aan

territorium en zekerheden. “Een multiculturele

samenleving is als een storm op het meer”,

beklemtoonde Jean-Paul Vermassen, algemeen

pastor van het ACW in zijn slottoespraak. “Altijd is

er een klein wonder nodig om ondanks alle ver-

schillen elkaar toch te ontmoeten en nabij te zijn.

OKRA kan de toon zetten door steeds te kiezen

voor verbondenheid.”

Tekst Nele Joostens

Foto Cois Van Roosendael

Net als voor jou, telt voor de Turkse vrouw in de

eerste plaats het geluk van haar kinderen.

Verschillende organisaties van en voor allochtonen stelden hun werking voor op de OKRA-studiedag

rond diversiteit.

OKRA februari 2009

26

OVER DE GRENZEN HEEN

“De Thora is het symbool voor het contact tussen God

en de mens”, zegt prof. dr. Julien Klener. Hij is voor-

zitter van het Centraal Israëlitisch Consistorie van

België, het overkoepelende orgaan van alle joodse

gemeenschappen in België. “Thora betekent ‘lering’”,

vervolgt hij. “In de enge zin is de Thora de vijf wet-

boeken van Mozes, de zogenaamde Pentateuch. Dat

is de christelijke benaming, de Pentateuch is ook het

begin van de Bijbel. Voor joden is de Thora het aller-

belangrijkst, het boek symboliseert de band tussen

God en het Joodse volk. In elke synagoge worden de

Thora-rollen in de ark bewaard. Voorgangers lezen

elke week een stukje uit de Thora. Op het einde van

het jaar is de volledige Thora voorgelezen. In de

brede zin vormt de Tenach het heilige boek van de

joden. Dat bevat de Pentateuch, de profeten en de

geschriften. We beschouwen de Thora niet als een

goddelijk dictee. Zeker de profetische boeken en de

geschriften zijn mensenwerk. Maar volgens de tradi-

tie hield Mozes de pen vast en heeft hij de Pentateuch

genoteerd.”

De praktijk telt

“Eigenlijk is de joodse godsdienst vooral een ortho-

praxie. Je moet je geloof voortdurend in de praktijk

brengen. De Thora bevat heel wat aanwijzingen over

hoe je moet leven, zowel op spiritueel als op lichame-

lijk vlak. Het doen is belangrijk. De Thora reguleert

het samenleven op alle vlakken. Uiteraard vormen de

tien geboden de basis van ons ethisch denken. Maar

dat is niet alleen voor joden zo, de tien geboden vor-

men de basis van de westerse cultuur. De Thora heeft

ook een grote praktische invloed. Zo bepaalt het boek

dat joodse jongens besneden moeten worden en zijn

de joodse spijswetten gebaseerd op enkele verzen uit

de Thora. Er staat bijvoorbeeld dat je een bokje niet

zal koken in de melk van zijn moeder. Daarom moet

je melk- en vleesbereidingen

strikt gescheiden houden.”

“Om de wetten in de Thora

concreet te maken, doen we

een beroep op de mondelinge

overlevering. Toen Mozes de Thora ontving op de

berg Sinaï, werd ook de mondelinge overlevering

Meer gemeen dan je denktWe zijn anders maar hebben veel gemeenschappelijk. Joden, christenen en moslims

delen dezelfde verhalen en dezelfde God. Hoe dat komt en wat hun heilig boek voor

hen betekent, vroegen we aan drie gelovigen.

opgestart. Zo bepaalt de Thora bijvoorbeeld dat

dieren moeten worden geslacht op de manier die

God heeft aanbevolen. De traditie bepaalt dan dat

de slacht moet gebeuren met een halssnede. Zo

zijn er tal van voorbeelden. De Thora bepaalt elke

levensdaad, van conceptie tot de manier waarop je

sterft. Maar hoe je daarmee omgaat, is natuurlijk je

eigen keuze. Niet alle Joden zijn even religieus.

Sommigen volgen alle wetten nauwgezet, anderen

vullen hun joodse identiteit eerder historisch in. Zij

linken hun godsdienst aan een samenhorigheidsge-

voel. Trouwens, de uitverkiezing van het Joodse

volk is een inspanningsverplichting zonder zeker-

heid op resultaat. Een mens blijft immers maar een

mens. Die uitverkiezing mag zeker geen aanleiding

geven tot ijdelheid of hovaardij. De essentie van de

joodse godsdienst is heel eenvoudig: ‘Bemin je

naaste zoals jezelf.’ De rest is commentaar.”

‘God ontmoeten in zijn woord’Joris Polfliet, priester en secretaris van de Interdio-

cesane Commissie voor Liturgische Zielzorg (ICLZ),

kan ons meer vertellen over de plaats die de Bijbel

inneemt bij het christendom. “Uiteraard sluit de Bijbel

Prof. dr. Julien Klener: “De Thora symboliseert de band tussen God en het Joodse volk.”

De Thora reguleert het samenleven op

alle vlakken.

27

aan bij de joodse heilige boeken. De Bijbel gaat van

start met de wetten van Mozes, de profeten en de

geschriften. De Tenach vormt wat wij noemen het

Oude Testament. In het Nieuwe Testament lezen we

het verhaal van Jezus van Nazareth. Dat is ook de

basis voor een herinterpretatie van het Oude

Testament vanuit de ervaring van de verrijzenis. Het

Nieuwe Testament bestaat uit vier evangelies, de

brieven en enkele traktaten. De evangelies zijn geen

biografie van Jezus, ze vormen een geloofsgetuige-

nis. Eigenlijk is het Nieuwe Testament een collectie

boeken, ontstaan in diverse periodes en geschreven

in diverse stijlen. Het bevat parabels, redevoerin-

gen … Maar de Bijbel is niet zomaar het woord van

God. In de verhalen van de Bijbel spreekt God met

ons. Het boek bundelt ervaringen van mensen in hun

geloof. God heeft zich geopenbaard in ontmoetingen

en handelingen. Maar ook op andere manieren komt

God tot ons: in ontmoetingen, in wonderen van elke

dag. Toch is Jezus de persoon in wie God zich volledig

kenbaar heeft gemaakt.”

Lectionaria“Na het Tweede Vaticaans Concilie in de jaren zestig,

wilde men de Bijbel herwaarderen. Vroeger kwam het

Oude Testament amper aan bod tijdens de liturgie en

was Mattheüs bijna de enige evangelist die werd voor-

gelezen. Na het Concilie werd er een nieuw lectionaria

opgesteld. De Bijbel werd in stukjes verdeeld zodat na

drie jaar de belangrijkste passages allemaal waren

voorgelezen tijdens de zondagsvieringen. Voor de

eerste lezing wordt vaak geput uit het Oude Testament,

de tweede lezing komt uit de brieven en voor het

evangelie grijpt men terug naar het Nieuwe Testament.

Daarbij komen de vier evangelisten aan bod.”

Aanwijzingen

“De Bijbel is geen kant-en-klare literatuur. Telkens

opnieuw moeten we de teksten interpreteren. Dat

kan op twee manieren. Als we de teksten interprete-

ren in relatie met de oorspronkelijke context, doen

we aan exegese of Bijbelwetenschap. Maar we kun-

nen ook nagaan wat de tekst vandaag voor ons kan

betekenen, waarin God ons tegemoetkomt. Vroeger

werd gelovigen afgeraden zelf in de Bijbel te lezen.

De Kerk vreesde dat zij de teksten zonder begeleiding

niet zouden verstaan. Nu is er een omgekeerde bewe-

ging aan de gang. Gelovigen zouden zich moeten

laten inspireren door de Schrift. En dat kan natuurlijk

het best als ze er regelmatig in lezen. De Bijbel moet

een leidraad zijn en is dat nu nog veel te weinig.

Christen zijn, betekent immers navolger van Christus

zijn. Maar dan moet je natuur-

lijk wel weten welk voorbeeld je

moet volgen.”

“De Bijbel bepaalt dan wel niet

wat je mag eten en wat je beter

laat, toch kan je erin terugvin-

den hoe je kan leven als goede

christen. ‘Bemin uw naaste

zoals u zelf’, bijvoorbeeld. Of ‘keur alles en behoud

het goede’. Je moet een onderscheid maken tussen

goed en kwaad. Of ‘wees altijd blij’. Je moet je hier-

door natuurlijk laten aanspreken. Maar dat kan je

leren. De Bijbel biddend lezen, helpt om God te ont-

moeten in zijn woord.”

‘Islam is als water’Khadija Aznag is islamologe en verbonden aan het

Provinciaal Integratiecentrum van Vlaams-Brabant.

Toch getuigt ze hier als gewone moslima. “Mijn

mening is slechts een van de vele, ik heb niet de pre-

tentie te beweren dat ik de waarheid in pacht heb.

Dat kan ook niet, geloof is daarvoor te veel verbon-

den met emoties.”

Joris Polfliet: “De Bijbel is vandaag nog veel te weinig een leidraad.”

De Bijbel is geen kant-en-klare literatuur. Telkens opnieuw moeten we de teksten interpreteren.

OKRA februari 2009

28

OVER DE GRENZEN HEEN

Poëzie

“Voor moslims is de Koran het heilige boek. Het is het

woord van God. Niemand mag daaraan raken, nie-

mand heeft het recht een eigen interpretatie op te

stellen. Uiteraard maak je wel je eigen interpretatie

als je het boek leest maar je hebt het recht niet om

jouw ideeën ook anderen op te dringen. Daarom

bestaat er in de islam ook geen hiërarchie zoals de

Kerk bij katholieken. Er staan

geen instanties tussen de gelo-

vigen en God. De moskee is

slechts een forum waar je

samen kan bidden.

Volgens de overlevering bestond het woord van God

al in de hemel. Daar wordt het moederboek bewaard,

wij, mensen, ontvingen slechts een kopie. De Koran

is in het Arabisch geschreven in een hele mooie, poë-

tische taal. Het is echt een boek om trots op te zijn.

Soms heeft de Koran ook iets mysterieus of onbegrij-

pelijks. Dat is niet vreemd, het is immers het woord

van God. Uiteraard is de Koran ook in andere talen

vertaald. Maar de vertalingen zijn telkens interpreta-

ties, je leest de Koran bij voorkeur in het Arabisch. Ik

weet wel dat dat niet altijd mogelijk is. De grote

meerderheid van de moslims leeft in landen waar het

Arabisch niet de moedertaal is. Denk maar aan

Indonesië, het grootste moslimland.”

Mekka en Medina

“De Koran bestaat uit twee delen die echter door

elkaar lopen. Het eerste deel bevat de openbaringen

aan de profeet Mohammed toen hij in Mekka verbleef,

het tweede deel toen hij in Medina woonde. In het

eerste deel toont Mohammed zich een religieuze lei-

der. Deze verhalen grijpen terug naar het Bijbelse

Oude Testament en de Thora. In het tweede deel

treedt Mohammed op als een politieke leider. Dit deel

bepaalt hoe een samenleving georganiseerd moet

worden. Er zijn voorschriften op het vlak van huwe-

lijk, belastingen, erfenis …

Uiteraard is de Koran in een bepaalde tijd geschreven

en speelt de historische context ook een belangrijke

rol. Die is echter niet vermeld in de Koran zelf maar

in de Hadith. Als de context van bepaalde passages

van de Koran onduidelijk is, kan je de achtergrond

opzoeken in de Hadith.”

Plichten

“De Koran is dé leidraad in het leven van moslims. De

vijf zuilen, de religieuze plichten van elke moslim,

reguleren zowel het spirituele als het lichamelijke

leven. Het geloof in één God, het rituele gebed vijf

maal daags, de financiële zorg voor armen, het vas-

ten tijdens de ramadan en de pelgrimsreis naar

Mekka. Het vasten disciplineert de lusten, het bidden

doet je elke dag even stilstaan en de aalmoes staat

voor solidariteit. De bedevaart is het minst verplicht

maar duidt op een groot samenhorigheidsgevoel.”

Cultuur

“Vaak wordt beweerd dat de Koran vrouwonvriende-

lijk is en bijvoorbeeld bepaalt dat vrouwen maagd

moeten zijn bij hun huwelijk of dat ze besneden moe-

ten worden. Dat is echter niet zo, het is de machocul-

tuur van het Middellandse Zeegebied die deze regels

hanteert. De Islam is als water: op zich heeft water

geen kleur. De kleur van het glas waarin het gegoten

wordt, bepaalt de kleur die het aanneemt. Vele man-

nen en vrouwen zijn analfabeet en hebben dus niet

zelf gelezen wat de Koran al dan niet bepaalt. Zo

staat er in de Koran dat man en vrouw evenwaardig

zijn in de zorg voor het gezin. De Koran en de kennis

van dit boek kunnen emancipatorisch werken. Meer

mensen, mannen én vrouwen, zouden de kans moe-

ten hebben de Koran te lezen, liefst in het Arabisch.”

Tekst Nele Joostens

Foto’s Frank Bahnmuller en Emy Elleboog

Khadija Aznag: “Niemand heeft het recht een eigen interpretatie van de Koran op te stellen.”

De Koran is dé leidraad in het

leven van moslims.

29

OVER WAT TELT

Een leven vol levenNiet alles draait vierkant in dit land. Neem nu SoCius, het steunpunt voor het sociaal cul-

tureel volwassenenwerk in Brussel, waar Annemie Vercruysse veel in de pap te brokken

heeft. Geen simpele job, veeleisend ook maar hier gebeurt wat. Beetje ongezien want

niet spectaculair maar wel belangrijk, omdat het mensen emancipeert.

Ik zit met mijn gesprekspartner na de werkuren in

een rustig kantoor, achter het open huis met vele

kamers ‘De Kriekelaar’ in de Gallaitstraat van

Schaarbeek.

In minder dan een halve eeuw is deze oude stads-

buurt veranderd in een levendige Turks-Noord-

Afrikaanse woonwijk gemengd met Vlaamse, meest-

al jonge gezinnen en oudere Brusselaars. Toch blijft

Schaarbeek een stukje Vlaams. Daar zit ‘De

Kriekelaar’ voor iets tussen. Maar daarover gaat ons

gesprek niet.

Annemie Vercruysse vertelt als dochter, moeder,

grootmoeder en voltijds buitenshuiswerkende vrouw.

Zij en vele andere vrouwen van haar leeftijd, tillen

een generatie-overschrijdende verantwoordelijk-

heid.

Los van Roeselare

Annemie Vercruysse: “Ik wou in Leuven gaan stu-

deren. Dat leek me pas vrijheid. Zonder stempel van

mijn geboortestad Roeselare: “Vercruysse? Ah ja,

de dochter van...?” Ook zonder merknaam ‘West-

Vlaming’, als men mijn taal hoorde. Ik wist meteen

dat ik niet naar de vroegere thuishaven zou terugke-

ren. Ik wou in een stad wonen, liefst een grote stad.

Had ik eerder werk gevonden in Brussel, was ik

hoofdstedeling geworden. Het is, om praktische

redenen, aan de rand van Leuven gebleven. Een

interessante woonwijk, rustig en de stad heel dicht-

OKRA februari 2009

30

OVER WAT TELT

bij maar toch. Als ik ooit verhuis, wordt het naar de

kern van de stad. Ik hou van het echte stadsleven.

Ik heb mijn moeder gelukkig nog. Dat brengt me

vaak terug naar mijn oude thuis in Roeselare. Niet

altijd simpel want ik werk nog voltijds en mee zor-

gen voor je oude moeder is een ingewikkeldere

opgave dan een dagje uit met de kleinkinderen.

Ik wil een goede dochter, moeder en oma blijven,

zonder te veel schuldgevoelens in welke richting dan

ook. Maar dat lukt me niet altijd. Mijn oude moeder

zit het fragielst verweven in mijn gedachten.”

Moeder wil mensen zien

“Mijn moeder wordt straks 87. Sinds de dood van

mijn vader, twaalf jaar geleden, woont moeder

alleen in een veel te groot huis. Fysiek is moeder in

goede doen maar ze mist mensen. Tot voor drie jaar

was ze nog volop actief in haar levenslange hobby:

familiekunde. Ze was voorzitter van de vereniging

maar het werd te veel en ze trok zich terug. In haar

grote huis liggen kamers vol met documenten, ver-

slagen en opzoekingswerk rond haar familiegeschie-

denis. Een klein museum van nostalgie en verheer-

lijking van haar kindertijd toen haar vader - een

bekend figuur die veel interessant volk over de vloer

kreeg - er nog was. Hij stierf toen ze elf was. Haar

moeder verloor ze op haar zeventiende. De verhalen

over vroeger en haar kindertijd komen steeds weer

als onverwerkt verdriet naar boven.

Moeder was de jongste van negen. Toen haar moe-

der stierf waren er vijf getrouwd en drie ingetreden

in een klooster. Moeder besliste meteen om met

haar erfenis haar studies te betalen. Ze trok met de

trein naar Brugge en liet zich in de verpleegsters-

school inschrijven.

Ze heeft geen gemakkelijk leven gehad en nu ze

alleen is en niet meer zo mobiel, mist ze de mensen.

Moeder leerde nooit autorijden, ze was een fervent

fietser, dat was zo’n beeld in Roeselare van ‘madame

Vercruysse met hare fiets’. Toen ze al tachtig was,

reed ze nog met haar fiets, 14 km ver naar het rust-

huis in Kachtem waar haar broer woonde. Sinds

enkele jaren geven we haar als kerstcadeau een

mooie doos vol briefjes van vijf euro om taxiritten te

betalen. Daar heeft ze ongelooflijk gebruik van

gemaakt, want ze doet niets liever dan het huis uit

gaan om mensen te zien.

Als ik op bezoek kom, bel ik haar om te zeggen wan-

neer ik toekom. Met haar jas al aan, wacht ze me op

om samen buitenshuis te gaan eten. Sinds vader

stierf in 1996, deed ze dat ook al in haar eentje. Ze

had allerhande adressen en fietste daar naartoe in

31

de hoop mensen te ontmoeten van haar leeftijd. Ze

had graag gezelschap bij haar potje koffie en nodig-

de de mensen uit om bij haar te komen zitten.

Moeder is altijd blij als er iemand komt. Dan lonkt

het buitengaan en mensen zien. Ze bedenkt bood-

schappen om die met mij te doen want haar voor-

naamste wens is, weg zijn. Terwijl ik zelf als ik bij

haar kom, ook iets wil uitrichten. Een beetje kuisen

bijvoorbeeld of wat opruimen want moeder wil geen

poetsvrouw in huis want heel haar ‘archief’ moet

onaangeroerd blijven.

Maar moeder wil uit huis, desnoods naar Blokker om

een prul te kopen voor haar kleinkinderen want ze

ziet ze zo weinig, zegt ze. Eenmaal in de winkel kijkt

ze rond naar een of andere bekende, raakt aan de

praat, betrekt mij daarbij, “dit is mijn dochter, ze

woont in Leuven…”.

Het lukt me niet om elke week naar Roeselare te

gaan, al had ik dat goede voornemen met die her-

schikking van mijn werk: twee dagen werken, een

dag vrij nemen voor mijn moeder, twee dagen wer-

ken, in plaats van de bijkomende vakantiedagen voor

50-plussers aan mijn jaarlijkse vakantie te plakken.”

Huishouden

“Hoe graag ik ook bij moeder ben, ik had vaak het

kregelige gevoel dat ik daar zomaar zat te niksen.

Om uit die impasse te geraken, heb ik met mijn zus

die naast mij woont, afgesproken om een dag in de

week samen naar moeder te gaan. Als je met twee

gaat, ben je met twee om te luisteren én te spreken.

“Kijk moeder, we willen hier een aantal dingen doen:

de trap stofzuigen, beneden dweilen, stof afnemen.

Wat heb je liefst, dat we met twee kuisen en dan

samen op stap gaan?” Dat vond ze best en uiteinde-

lijk was ze blij dat het huis weer netjes was.

Moeder heeft een hele tijd niet meer gekookt. Nu

doet ze het terug. Maar ze eet niet veel. Ze is klein

geworden en mager. Ze lijdt ook aan reuma, ze nam

daar medicijnen voor maar ze stopte ermee omdat

ze ergens gelezen had dat het middel niet goed was.

Eigenzinnig als ze is, verbeet ze liever de pijn.

Anderzijds verwaarloost ze zich absoluut niet en als

er iets echt nodig is, vraagt ze het. Zo mocht er een

tijdlang een thuisverpleegster komen. Maar verwen-

nerij ligt haar niet. Als ze de extra zorg niet meer

nodig vindt, bedankt ze ervoor. We gaan haar op

haar 87ste niet veranderen.”

Tolerante, wijze vader

“Mijn vader gaf nooit commentaar op goede of

slechte rapporten. “Als ge iets doet, doet ge uw

best.” Daar ging hij van uit. Ik was niet het type van

hard studeren om punten te halen. Ik las veel, deed

een beetje sport, een beetje jeugdbeweging, een

beetje muziek. Dat kon moeilijk anders in een huis

waar zoveel rond muziek draaide. Maar ik was de

minst muzikale. In het voorlaatste jaar van de

humaniora, de tijd van de revolte, stopte ik plots

met muziekschool en piano leren. Als ik daar niet

echt goed in was, hoefde het niet voor mij. Dat

zorgde wel voor

enige wrijving

met mijn vader.

Anderzijds her-

inner ik me een

diep geluksge-

voel na een dis-

cussie die hij had

met de directrice

van het lyceum. Ik kreeg altijd de opmerking:

“Annemie kan meer”. Ik haalde te weinig punten

omdat ik niet genoeg mijn best deed. Terwijl ik

dacht, waarom zou ik meer tijd investeren? Wat is

het verschil tussen 75 of 85 halen? Zal daar ooit

iemand naar vragen?

En toen zei mijn vader: “Luister zuster, ik ben het

niet met u eens. Ik vind het resultaat van Annemie

goed. Ik wil dat mijn kinderen nog tijd overhouden

voor andere zaken zoals lezen en naar de muziek-

school gaan en bovendien, als ze nu al op de toppen

De ene vrije dag in de week is vooral voor mijn moeder,

de zaterdag is de dag van de kinderen en de

kleinkinderen en de zondag is de dag van mijn man en mij.

OKRA februari 2009

32

OVER WAT TELT

van hun tenen moeten staan, hebben ze later geen

reserve meer.” Ik liep op wolkjes.

Vader was zeer gelovig maar zeer tolerant tegenover

zijn ‘afvallige’ kinderen. Hij maakte er geen ruzie over,

praatte er niet over, al denk ik wel dat hij er verdriet

over had. Maar hij liet het niet blijken. Moeder ook

niet. Wat dat betreft, zijn we vrij opgevoed.

’s Middags was vader thuis om samen te eten en ook

om vier uur maar dan vertrok hij elke avond naar het

koor of naar de organisaties. Mijn moeder heeft nog

een tijd meegezongen in dat koor. Mijn ouders had-

den in hun vrije tijd elk hun eigen leven. Moeder

ondergedompeld in de stamboom en familiegeschie-

denis, vader in de muziek.”

Mijn man kookt

“Ik heb een zoon en twee dochters tussen 33 en 29

jaar. Vijf kleinzonen tussen zeven en een paar maan-

den. En als ’t god belieft straks een zesde kleinkind.

Maar ik ben niet de oma die zegt: “Breng ze maar

wanneer het jullie past.” De ene vrije dag in de week

is vooral voor mijn moeder, de zaterdag is de dag

van de kinderen en de kleinkinderen en de zondag is

de dag van mijn man en mij.

Lang voor de kleinkinderentijd, als onze kinderen

nog thuis woonden en begonnen uit te gaan en later

als kotstudenten, was de afspraak: “Doe nadien wat

je wil maar zaterdagavond eten we eerst allemaal

samen.” Al jaar en dag kookt mijn man op zaterdag.

Hij doet dat schitterend, alleen moet je wat geduld

hebben want het lukt hem niet altijd om alles tijdig

klaar te krijgen.

In de week kookte ik en toen de kinderen groter

werden, hadden zij en wij elk een kookdag. We

startten met die regeling toen ik op mijn 37ste beslis-

te een bibliotheekopleiding te volgen van drie jaar

op maandagavond en de hele zaterdag. Dat vroeg

wat reorganisatie in het huishouden. Lijstje opge-

maakt, wie doet wat graag? Mijn man wou strijken!

Later streek ieder natuurlijk zijn eigen spullen. Mijn

man wou ook zaterdag de inkopen doen en beslissen

wat we aten. Toen ik al lang klaar was met de bibli-

otheekschool bleef mijn man - steeds lekkerder -

koken voor iedereen die er was op zaterdag en

zondag. En sinds hij met brugpensioen is, kookt hij

elke dag als hij er is…”

Kleinkinderen om van te houden

“’t Is zaterdag! We gaan eten bij oma en opa!” Dat

is de zaterdagmorgengroet van de oudste kleinkin-

deren. Ze komen doodgraag. Bij het aperitiefje van

de ouders hebben ze alle tijd om samen te spelen.

Soms loopt dat wat luidruchtig uit zodat we ze wat

laten afkoelen met video kijken voor we aan tafel

gaan. Maar die zaterdagavond blijft voor hen (nog

steeds) een van de hoofdpunten van de week.

Onze kleinkinderen waren altijd voltijds in de kribbe,

of soms een dagje bij de andere oma. Mijn kinderen

hebben het nooit aan mij gevraagd maar ik zou hen

zo’n vaste dag in de week ook niet meteen aanbie-

den. Onze kinderen wonen dicht in de buurt. Met de

fiets ben ik er zo.

Wat kon mijn aanbod zijn als werkende grootmoe-

der? Behalve dat ik me met de kleinkinderen bezig-

houd als ze ’s zaterdags komen, heb ik gezegd: kijk,

vrijdagavond mag je me altijd bellen. Ook als je

gewoon een pint wil gaan drinken. Mij om het even.

Ik wil graag komen babysitten, hen in bed stoppen

en het mag heel laat worden maar ik ga nog naar

huis. Als de kinderen dan wat lastiger zijn denk ik,

ja, straks ben ik thuis en morgen slaap ik uit.”

Op stap

“Ik ben ook de oma die met hen op zaterdagvoor-

middag de bus neemt. Naar de stad de Hema in of

zo, om een prulletje te kopen maar eigenlijk gaat het

om in de bus zitten. Iets wat ze met hun ouders

nooit doen.

En dan nog iets in de vakantie. Het idee komt van

een vriendin om met drie oma’s en een stel kleinkin-

deren in juli een week een huis te huren aan zee. Dat

was ongelooflijk leuk. Met een bolderkar naar het

strand, tentje opzetten, in ’t water en in het zand

spelen, middagdutjes en dan bijna met de kinderen

gaan slapen. Als het helemaal stil was boven nog

even naar beneden, een slaapmutsje op het terras

en we waren helemaal uitgerust na die week en had-

den geen boek open gedaan, wat we op andere

vakanties wel doen.

Ik heb er naar uitgekeken om oma te worden, al

hoefde dat niet rap rap, meteen maar ik was wel

ongelooflijk blij. Het is zalig kleinkinderen te heb-

ben.

En interessant. Laat mij maar tot de eerste genera-

tie behoren van vrouwen die 59 zijn en nog volop

werken, zij het een 32-uren week, die nog een moe-

der hebben, waar je je verantwoordelijk voor voelt

en die tegelijk kinderen en kleinkinderen hebben,

die veel aandacht vragen. Ik ben blij met dit leven

vol leven.”

Tekst Hilde Masui

Foto’s Çois De Heel

33

MENU

‘Bonen, vlees en look’Bijna zes jaar geleden vertrok Gustavo uit Brazilië. In België hoopte hij een beter leven

op te bouwen. Hoewel hij zichzelf geen grote kok noemt, dook hij voor ons graag

achter de kookpotten. Hij toverde een heerlijke feijoada op tafel. “Dat is het nationale

gerecht. Vroeger maakten de slaven deze stoofschotel van de restjes vlees die ze te

pakken konden krijgen.”

Enkele maanden geleden trouwde

Gustavo met Gerlinde. Hoewel ze

elkaar in België leerden kennen,

beschouwde Gerlinde Brazilië al

eerder als haar tweede thuisland.

“Na mijn studies voor leerkracht,

wilde ik graag naar het buitenland

om er te werken met gedragsge-

stoorde kinderen. Zo kwam ik

terecht in een Braziliaans dagcen-

trum voor straatkinderen. Ik

werkte er acht maanden en bleef

me ook nadien het lot van het

centrum aantrekken. Na mijn

thuiskomst organiseerde ik allerlei

acties om fondsen te verzamelen.

Intussen was ik zelf aan de slag

als onderwijzeres in België maar

elke zomervakantie trok ik opnieuw

naar het project. Toch ging het

dagcentrum failliet, enkel liefda-

digheid bleek niet voldoende om

te overleven. Maar Brazilië liet me

niet los. Een tijdje geleden zette ik

er een project met gastgezinnen

op. Nu organiseer ik reizen op

maat naar het land waarbij de

deelnemers logeren in gastgezin-

nen. De Brazilianen laten je deel-

nemen aan hun dagelijks leven

waardoor je als toerist heel dicht

bij de bevolking kan staan.

Gedurende al die jaren onderhield

ik ook in België contacten met de

Braziliaanse gemeenschap. Zo

leerde ik Gustavo kennen. We

werden verliefd en in november

zijn we getrouwd.”

Gustavo: “In Brazilië werkte ik op

de vroegmarkt en in de namiddag

teelde ik maniok. Mijn vader is

suikerrietkapper, mijn moeder

verdient iets bij dankzij de hapjes

die ze verkoopt aan de wegrestau-

rants. Ik droomde er al lang van

om te vertrekken. Naar welk land

ik zou gaan, maakte niet veel uit.

Uiteindelijk besloot ik samen met

een vriend naar België te vertrek-

ken. Die eerste maanden hier

waren een schok voor me. Zoveel

mensen, zoveel indrukken en

zoveel talen. Het gonsde voortdu-

rend in mijn hoofd. Later kwam

mijn broer ook een tijdje naar

hier. Maar intussen woont hij

opnieuw in Brazilië. Hij heeft daar

een dochtertje.”

“Nu voel ik me goed in België. Ik

ben getrouwd en volg intensief

lessen Nederlands. Af en toe gaan

we terug naar Brazilië. Mijn familie

woont immers nog daar en je mag

het contact toch niet helemaal

verliezen.”

Feijoada

1 kilo bruine bonen ■ 3 kilo varkens-

vlees (worstjes, dikke plakken spek,

spiering) ■ 3 uien ■ 1 bussel lente-

uitjes ■ 2 bussels koriander ■ 10 blaad-

jes laurier ■ zout ■ peper ■ look.

750 gr rijst ■ olijfolie ■ gesnipperde

look.

Kook de bonen gedurende 45

min. in 2 liter water. Gebruik een

hogedrukpan. Laat afkoelen.

Kruid het vlees ruim met zout en

look. (1) Laat gedurende 1 uur

stoven tot het helemaal gaar is.

(2) Voeg regelmatig kleine hoe-

veelheden water toe. Voeg de

fijngesneden ui toe en laat sto-

ven. Laat de bonen uitlekken en

doe ze bij het vlees. Voeg 1 liter

water toe. Kruid met peper en

zout (3) en voeg de laurierblaad-

jes toe. Voeg ten slotte de lente-

uitjes en de koriander (4) toe.

Serveer heet.

Fruit de gesnipperde look in olijf-

olie. Voeg de rijst toe en bak.

Voeg stelselmatig water toe tot

de rijst gaar is.

OKRA februari 2009

34

MENU

Feijoada completa

400 gr zwarte of bruine bonen ■ 500 gr gerookte rundstong ■ 4 witte peperkorrels

■ 1 theelepel zout ■ 1 ui ■ 1 blaadje laurier ■ 5 kruidnagels ■ 250 gr mager rund-

vlees ■ 250 gr casselerrib ■ 125 gr speklappen ■ 125 gr worst ■ 1 varkenspoot ■

1 koffielepel bonenkruid.

Voor de saus: 2 uien ■ 2 teentjes look ■ 2 eetlepels reuzel ■ 2 tomaten ■ 2 rode

paprika’s ■ 1 Spaanse rode peper ■ tabasco ■ ½ theelepel zwarte peper ■

300 gr rijst.

Week de bonen 1 nacht in ruim water. Spoel ze en laat ze uitlekken.

Week ook de rundstong 1 nacht in ruim water.

Kook water in een kom, voeg de peperkorrels, zout, laurier en de ui

bestoken met kruidnagels toe. Leg de tong in de kokende bouillon en

laat 1 uur koken. Voeg de overige vleessoorten toe en laat 2 uur

koken. Neem de tong uit de pan en pel ze. Schep de rest van het

vlees uit de kom en houd het warm. Zeef de bouillon. Kook de bonen

in 1½ uur gaar, met laurier, zout, peper en bonenkruid.

Saus: pel de ui en de tomaat. Snijd de ui, tomaat, paprika en pepers

fijn. Verhit de reuzel en bak de ui goudbruin. Voeg de paprika, tomaat

en peper toe en kruid met enkele druppels tabasco. Laat zachtjes

garen. Schep er een derde van de zachtgekookte bonen bij en stamp

fijn. Giet 2 dl bonenvocht en 2 dl bouillon bij en laat de saus nog

15 min. aandikken. Giet de rest van de bonen af, voeg ze bij de saus

en dien op in een diepe voorverwarmde schaal.

Snijd de tong en het rundvlees in plakjes en schik ze midden in een

grote voorverwarmde schaal. Schik er de overige vleessoorten rond.

Kook de rijst gaar en dien afzonderlijk op. Serveer met farofa, plakjes

kiwi, ananas en sinaasappel.

1 2

3 4

Braziliaanse keuken

35

In Brazilië wonen zowel indianen, Afrikanen, Europeanen als Aziaten: het is een smeltkroes van uit-

eenlopende culturen en tradities. Daardoor hebben Brazilianen een rijke keuken met tradities en

gerechten die verschillen van streek tot streek. Ze gebruiken veel vlees, vis, bonen, maïs en look.

Geroosterde cassave

Farofa

2 uien ■ 2 teentjes look ■ 1 prei ■

20 gr boter ■ 3 eieren ■ 300 gr cassa-

vemeel ■ peterselie ■ 2 tomaten ■ olij-

ven ■ peper ■ zout.

Maak de ui, look en prei schoon

en snipper fijn. Verhit de boter

en fruit de ui, prei en de look.

Klop de eieren los en voeg ze al

roerend toe tot ze stollen. Voeg

het cassavemeel toe en roer

10 min. dooreen, tot het meel

begint te kleuren. Kruid met

peper en zout. Pel de tomaten

en snijd ze in stukjes. Voeg de

tomaten, peterselie en olijven

toe en laat zachtjes garen.

Versier met plakjes hardge-

kookt ei.

Visgerecht

Moqueca

300 gr visfilet (kabeljauw, tonijn, gar-

nalen, inktvis) ■ 1 teentje look ■

2 uien ■ 3 tomaten ■ 2 paprika’s ■

2 dl kokosmelk ■ palmolie ■ koriander ■

bieslook ■ limoen ■ peper ■ zout.

Bereid de marinade: meng het

sap van de limoen met de

geperste look en laat de vis er

2 uur in marineren.

Maak de ui schoon en snijd in

ringen. Snijd de paprika en

tomaat in stukjes. Verhit wat

palmolie, bak de ui, paprika en

tomaat en laat 5 min. stoven.

Dep de vis droog, leg deze boven

op de groenten en laat terug

5 min. stoven. Overgiet met

kokosmelk. Snijd de koriander

fijn en strooi over de vis. Laat

verder stoven tot de vis gaar is.

Dien op met witte rijst.

Traditioneel wordt moqueca

bereid in een aardewerken pan.

Kokoscake

Quindins de yáyá

50 gr boter ■ 1 pakje vanillesuiker ■

1 eetlepel rozenwater ■ 1 eetlepel

room ■ 1 mespuntje kruidnagelpoeder

■ kaneel ■ 8 eierdooiers ■ 2 eiwitten ■

125 gr bloem ■ 2 dl geraspte kokos

(vers of pakje).

Doe de zachte boter, vanillesui-

ker, rozenwater, room, kruidna-

gel en kaneel in een kom. Roer

tot een romige gladde massa.

Klop er een na een de eierdooiers

door en daarna ook de eiwitten

tot het beslag luchtig wordt. Voeg

beetje bij beetje de bloem toe en

tenslotte de geraspte kokos.

Smeer cakevormpjes in met

boter en vul ze tot de helft met

beslag. Zet ze op een bakblik en

vul het bakblik met water tot de

vormpjes half onderstaan. Bak

ze in een voorverwarmde oven

in 30 tot 40 min. goudbruin.

Neem de cakes na 5 min. uit de

vormpjes en dien op met Batida

Paulista (Braziliaanse cocktail).

Tekst Kristien De Scheemaeker

Foto’s Emy Elleboog

Enkele specialiteiten

■ Cassave of maniok: een zetmeelrijke wortelstok.

Onbewerkte cassave bevat giftige stoffen.

■ Chayote: groene komkommerachtige groente.

■ Feijoada: het nationale gerecht. Stoofpot op basis

van bonen en verschillende soorten vlees.

Oorspronkelijk met varkensoren en –poten. Wordt

gegeten met witte rijst.

■ Chouriço: verzamelnaam voor allerlei soorten

Braziliaanse worst.

■ Vatapa: visstamppot met garnalen en kokosmelk.

■ Päo de queijo: kleine gebakken deegrolletjes met

lichte kaassmaak.

■ Farofa: bijgerecht gemaakt van gemalen cassave-

meel, wordt ook over vlees gestrooid om de smaak

te benadrukken.

■ Cachaça: sterke drank gemaakt van suikerriet,

puur of in cocktail.

■ Caipirinha: cocktail van cachaça met limoen, sui-

ker en ijs.

■ Bier is heel populair en wordt altijd koud

gedronken.

Maniok.

OKRA februari 2009

36

GROEN

In grotere tuinen kan je wat kleinere, warrige tak-

ken in een hoek van de tuin stapelen. Dergelijke

takkenhopen bieden egels, padden, vogels en

insecten een eet-, broed- en schuilplaats. Op die

wijze lok je deze boeiende tuinhulpjes ook naar je

tuin. Egels en padden zijn nog steeds de beste slak-

kenjagers. Dat is mooi meegenomen, toch?

Creatieve naturen

Er zijn schitterende ornamenten te maken met

snoeihout en schors. Van soepele takken van wilg

en andere bomen kan je mooie, luchtige bollen en

druppels maken die je eventueel in bomen hangt of

Creatief met snoeihoutIn februari en maart snoeien tuinliefhebbers blauweregen, rozen, fruitbomen

en struiken. Het resultaat is een berg snoeihout. Opstoken mag niet meer en

naar het recyclagepark voeren, kost tijd en geld. Gelukkig is snoeihout

waardevol materiaal dat je nuttig en creatief in de tuin kan gebruiken.

zomaar in de tuin of op het gazon legt. Die tijdelijke

ornamenten hebben iets kunstzinnigs en gaan rela-

tief lang mee, met een beetje geluk een jaar of vier,

vijf. Vooral van ornamenten van soepele takken van

hardhouten bomen, kan je lang plezier hebben.

Wanneer het hout ten slotte bros wordt, kan je het

alsnog in stukken breken en composteren. Bovendien

zullen allerlei schimmels en paddenstoelen greep

krijgen op het hout, een natuurlijk ontbindingspro-

ces dat fraaie taferelen in de tuin tovert.

Piramiden en wigwams’

De meest eenvoudige piramide van snoeihout is

eeuwenoud. Boeren en tuiniers gebruiken in de

moestuin nog steeds piramiden van bonenstaken

als steun voor windende snij-, pronk- en staakprin-

sessenbonen. Door kleine en grote rechte takken te

gebruiken en ze met soepele wilgentenen of berken-

twijgen aan elkaar te vlechten, kan je mooie, orna-

mentele piramiden maken die zowel in de moestuin

als de siertuin dienstdoen. Begroeid met eenjarige

klimmers zorgen ze voor een prachtig effect. In

mijn tuin staat een reuzengrote ‘wigwam’ die ik

twee jaar geleden met pronkwinde liet begroeien en

die nu dient als steun voor de klimroos ‘Geszwind

Schönste’. Tijdens de zomermaanden is deze monu-

mentale constructie een heuse blikvanger.

Gekleurde twijgen

Een van de mooiste constructies in mijn tuin zijn de

kleine piramiden van kornoeljetwijgen met een fraai

gekleurde schors. Die schorskornoeljes zijn interes-

sante tuinstruiken die vooral in de winterse tuin

voor kleur zorgen. Om ze mooi te houden moeten ze

elk jaar gesnoeid worden want alleen de eenjarige

takken vertonen die mooie schors. Bovendien houd

je op die manier de struiken gedrongen. De twijgen

van Cornus alba ‘Sibirica’ hebben een opvallend

rode schors, andere kornoeljesoorten en cultivars

hebben purperzwarte, heldergroene, geelgroene,

gespikkelde of oranjerode twijgen. Kleine piramiden

en vlechtwerk van deze kleurrijke kornoeljetwijgen

kunnen zelfs in grote potten worden verankerd en

vormen dan een prima steun voor klimmende en

Met houtsnippers maak je zacht lopende paden in je tuin.

37

windende eenjarige planten als het Chinees purper-

klokje en Oost-Indische kers.

Verhoogde bedden in de moestuin

Sommige tuiniers leggen verhoogde bedden aan

waarin een mengsel van goede compost en teel-

aarde wordt gestort en waarop groenten en warm-

teminnende kruiden naar hartenlust groeien. Het

mooist worden deze verhoogde bedden afgeboord

met lange takken snoeihout van wilg en andere

bomen. Deze bedden hebben voordelen. De grond

is sneller te bewerken, je hoeft je niet zo diep te

bukken en ze bakenen de moestuinbedden perfect

af. Bovendien kan je er ook borderplanten in plan-

ten. En is zo een verhoogd bed de basis voor een

haast ideale kruidentuin.

Afsluitingen

We zien ze nog in traditionele culturen: schuren in

de Balkan, huizenbouw in tropisch Azië, hekken

rond Afrikaanse dorpen. Bij ons waren ze zo goed

als verdwenen. De schering zijn stevige palen, de

inslag lange takken, het weefgetouw krachtige han-

den en armen. Vlechtwerk en geweven afsluitingen

van wilg, kastanje en andere houtsoorten zijn zo

oud als de straat en duiken op kunstzinnige wijze

opnieuw op in hedendaagse tuinen. Lijkt het op het

eerste gezicht vooral geschikt voor landelijke en

romantische tuinen, krijgt het ook bestaansrecht in

moderne stijltuinen en wordt het hier en daar een

wezenlijk onderdeel van een ecologisch verant-

woorde tuin.

Takkenrillen

Een takkenril is niet veel meer dan een uitwendig

skelet van twee rijen stevige palen waartussen

snoeihout wordt gestapeld. Erg geschikt voor het

verwerken van fijne, kromme, warrige, gedoornde

en stekelige takken. Je krijgt dan een natuurlijk

ogende afsluiting die je naar believen al dan niet

kan laten begroeien door klimplanten als hop of

Oost-Indische kers. Elk jaar zal de stapel snoeihout

in de takkenril zakken zodat er steeds plaats vrij

komt voor een nieuwe lading. Een takkenril geeft

nestgelegenheid aan vogels, kleine zoogdieren,

amfibieën, reptielen en insecten. Zorg er wel voor

dat het uitwendig skelet stevig vastzit.

Snipperwanden en -paden

Snipperwanden zijn op hetzelfde principe gestoeld

als takkenrillen. De wanden maak je van vlechtmat-

ten van betonijzer of metaalgaas. De ruimte ertussen

vul je op met snippers uit de hakselaar. De fijne snip-

pers vragen een dicht geweven karkas of een gaas-

wand met relatief kleine mazen. Ze vormen een

compacte muur die heel mooi oogt, smal kan gehou-

den worden en een goede windkering vormt.

Met houtsnippers kan je ook zacht lopende paden

maken. De laag snippers vergaat langzaam tot een

zachte humus. Wanneer je de laag elk jaar aanvult

en een keertje schoffelt, heb je een onkruidvrij en

uiterst goedkoop tuinpad.

Tekst en foto’s Ivo Pauwels

Verhoogde bedden vormen de ideale basis voor een mooie kruidentuin. Geweven afsluitingen duiken op in landschaps-tuinen en in hedendaagse tuinen.

Je kan schitterende ornamenten maken van

snoeihout en schors.

OKRA februari 2009

38

BOEKEN

Wat te doen als iemand sterft?Nicci French hoeft geen introductie meer. De eer-

ste roman van het koppel, Het geheugenspel,

kende onmiddellijk een gigantisch succes. En

terecht. Dit Britse schrijvende echtpaar, Nicci

Gerrard en Sean French, staat garant voor mak-

kelijk leesbare maar steeds boeiende literatuur.

Hun boeken vallen altijd onder de noemer ‘literaire

thrillers’. Dit etiket heeft me vaak ontgoocheld

maar de boeken van Nicci French deden dat nooit.

Het koppel levert steevast spannende psychologi-

sche verhalen die telkens in een heel eigen sfeer

baden. De romans starten vanuit dagelijkse

gebeurtenissen die langzaam uitmonden in beklem-

mende situaties. Dat is in hun nieuwe boek niet

anders.

Ellie is getrouwd met haar grote liefde Greg. Als hij

omkomt in een auto-ongeval, verandert haar leven

totaal. Dat Greg in het gezelschap was van een

voor iedereen onbekende vrouw, maakt het voor

Ellie nog moeilijker. De conclusie is snel getrokken:

alles wijst op een verhouding waarvan Ellie niets

wist en zelfs niets kon vermoeden. Hoe moet ze nu

Bekend en onbekend

Deze maand krijg je een dubbelpakket aangeboden. Twee

romans van vermaarde auteurs en een boek van een minder

bekende auteur. Alle drie meer dan degelijke literatuur

waarmee je nog enkele gure winteravonden kan verblijden.

verder als niets meer is wat het lijkt te zijn? Ellie

wil kost wat kost achterhalen wat er die bewuste

dag is gebeurd. Haar zoektocht groeit uit tot een

obsessie. Hoe dieper Ellie graaft, hoe minder men-

sen haar nog au sérieux nemen.

Het verhaal handelt over thema’s als vriendschap,

vertrouwen en de moed los te kunnen laten. Zelfs

aan de niet-verstokte lezer, zou ik het boek willen

aanraden. Je zal er geen spijt van hebben.

De tijd die nodig isGrondahl (°Denemarken 1959) leverde met zijn

roman De tijd die nodig is, zowel literair als inhou-

delijk een parel af. Het boek is de zoveelste beves-

tiging dat hij behoort tot de beste schrijvers van

Denemarken en zelfs van Europa.

Ingrid Dreyer, een 48-jarige architect, krijgt tij-

dens een zakenreis in Stockholm te horen dat haar

zoon van vijftien betrokken is bij een kloppartij

met een allochtoon. Ze keert onmiddellijk naar

huis terug. Dan slaat de twijfel toe. Wat loopt er

verkeerd met Jonas? Wat heeft ze verkeerd gedaan

of juist niet gedaan? Heeft ze te weinig of te veel

Nicci French, Wat te doen als iemand sterft, Anthos, Amsterdam, 2008, 302 blz., 19,95 euro.

Jens Christian Grondahl, De tijd die nodig is, Meulenhoff, Amsterdam, 2008, 319 blz., 24,90 euro.

Jennifer Haigh, Familieband, Artemis en co., Amsterdam, 2008, 446 blz., 19,95 euro.

Nicci French.

39

liefde gegeven? Tijdens de

terugreis en de drie dagen daar-

na blikt Ingrid terug op haar

nabije en verre verleden. Haar

gestrande huwelijk. Haar relatie

met Frank, die twintig jaar ouder en getrouwd is.

Ook herinneringen aan haar jeugd, haar moeder en

grootmoeder passeren de revue.

Maar het boek is veel meer dan een familiegeschie-

denis of het verhaal van één vrouw. Grondahl con-

fronteert de lezer met de problematiek van vrijheid

en gebondenheid, de drang naar zelfontplooiing en

het nemen van verantwoordelijkheid. Hij gaat in op

fouten van ouders en kinderen en het opvoedings-

stramien dat mensen tevergeefs willen verlaten. En

hij maakt van de eenzaamheid omwille van gebrek-

kige menselijke relaties een belangrijk thema.

Kortom, het boek laat lezers niet onberoerd. Dikwijls

houdt Grondahl je een klare spiegel voor. In de

roman weeft Grondahl flashbacks niet-chronolo-

gisch door elkaar. Ze eisen voortdurend de aan-

dacht op. Maar je krijgt er veel voor terug: klare en

mooie taal, een melancholische stijl, rake beschrij-

vingen en een ongelofelijke psychische inleving van

de auteur. Een van de mooiste en meest beklijvende

boeken van de voorbije maanden.

FamiliebandHoewel Jennifer Haigh in literaire middens in één

adem wordt genoemd met belangrijke

Amerikaanse auteurs als Updike, Oates en

Cunningham, kende ik haar niet. Volkomen onte-

recht, bleek na de lectuur van haar roman

Familieband.

Haigh’s jongste pennenvrucht

werd een intelligente familie-

roman. Het is een goed en

uiterst vlot geschreven roman

met een nooit verzwakkende

verhaallijn.

Jennifer Haigh laat ons kennismaken met het

gezin van Frank en Paulette en hun drie kinderen

Billy, Gwen en Scott. Haigh neemt ons mee naar

de jaarlijkse vakantie van het gezin in 1976.

Twintig jaar later is de familie helemaal uit elkaar

gevallen. Frank en Paulette zijn gescheiden, de

kinderen gingen hun eigen weg. De ene is al

gelukkiger dan de andere.

Veel meer wil ik niet verklappen. Haigh wil dat de

lezer via flashbacks en actuele gebeurtenissen

kennismaakt met de hoofdrolspelers. Met haar

verhaal wil de auteur aantonen dat een familie je

kan maken of breken, beschermen of schaden.

De verhoudingen binnen het gezin geven vorm

aan je verdere leven.

Hoewel ik doorgaans huiverachtig sta tegenover

Amerikaanse familieromans, kon dit verhaal me

meer dan boeien. Ik beleefde enkele heerlijke

uren met dit boek dat mensen van vlees en bloed

opvoert. Iedereen kan er zich een beetje in her-

kennen, zelfs al gaat het om een Amerikaans

boek.

Familieband is echt een aanrader voor wie een

deugddoend bad wil nemen in een uitgesponnen,

modern familieverhaal.

Tekst Annemie Verhenne en Hugo Verhenne

Jens Christian Grondahl. Jennifer Haigh.

Grondahl houdt je een klare spiegel

voor.

OKRA februari 2009

40

TENTOONSTELLING

Ooit droomden de inwoners van Aalst van een

grootse kathedraal. Dat bewijst de toren zo groot

als de Dom in Keulen die op de maquettes prijkt.

Maar wat ooit een kathedraal moest worden, is nu

de Sint-Martinuskerk in het centrum van Aalst.

Achter de kerk, langs de binnenweg naar de fabriek

van ‘glucose en zetmeel’, vind je ’t Gasthuys. Het is

het oude hospitaal uit de 13de eeuw, of wat er van

overblijft. De oorspronkelijke abdij waarvan het

hospitaal deel uitmaakte, is gedeeltelijk verdwenen

en heeft plaats gemaakt voor een scholencomplex.

’t Gasthuys ligt aan de Oude Vismarkt waar ook het

stadsarchief zich bevindt. Een plaats, dicht bij de

Dender, van archeologisch belang. Ooit vond men

er resten uit de 2de en 3de eeuw. Hier woonde pries-

ter Daens en stond ook een tijdelijk verblijf van

Louis Paul Boon. ’t Gasthuys werd in de jaren vijftig

bijna afgebroken maar is nu beschermd en werd

heropend als Stedelijk Museum. Nu wordt er druk

gewerkt aan een volledige herinrichting.

Luc Geeroms, conservator: “We willen het stads-

museum een hedendaagse invulling geven. Niet

alleen het verhaal van de stad maar ook de rijke

Een museum vol gedachtenAalst, stad van priester Daens, Louis Paul Boon en natuurlijk het jaarlijkse

carnaval. Wie meer wil weten over een van deze twee grootheden of zich

wil verdiepen in gekke kostuums, vreemde leuzen en voil jeannetten, moet

in ’t Gasthuys zijn.

geschiedenis van het Land van Aalst zullen we

belichten. De eerste zaal van het nieuwe museum

zullen we inrichten als ‘oriëntatie- en onthaalpunt’.

De bezoeker komt er te weten wat hij kan verwach-

ten van het museumbezoek en verder zijn er een

foyer en een documentatieruimte. Die laatste ruim-

te moet heel drempelverlagend werken zodat

iedereen er iets naar zijn gading vindt. We zullen

uiteraard de historische invulling van het gebouw

bewaren. De voormalige ziekenzalen bieden bij-

voorbeeld voldoende ruimte voor onthaal, docu-

mentatie en tijdelijke tentoonstellingen. Voorlopig

vonden de collecties rond priester Daens, Louis

Paul Boon en carnaval er een plaats. Het sanitaire

blok werd aangepast en er werd een lift geplaatst

zodat het museum voor iedereen toegankelijk

wordt.”

Louis Paul Boon

In de voortuin van het museum zit een man op een

bank. Voorovergebogen met de ellebogen op de

knieën en een arm vooruitgeschoven met de wijs-

vinger naar de denkbeeldige persoon tegenover

hem. Alsof hij weer een wijsheid wil verkondigen,

41

een van zijn ‘Boon-apartjes’: “We zijn nu eenmaal

geboren in een land waar ge, vooraleer iets grap-

pigs te vertellen, moet zeggen: luister dit is om

mee te lachen.” Louis Paul Boon werkte mee aan De

Rode Vaan, het weekblad Front en combineerde zo

zijn scheppend werk met de journalistiek. Soms

liepen die activiteiten sterk door elkaar. Zijn literair

werk werd vertaald in het Frans, Duits, Engels en

Russisch en hij werd vaak genoemd als mogelijke

Nobelprijswinnaar. Dat hij als rasechte inwoner van

Aalst een plaats verdient in het museum, is vanzelf-

sprekend. Je vindt er manuscripten van zijn hand,

de werktafel waaraan hij is gestorven, tal van arti-

kels, boeken, tekeningen en schilderijen, anekdo-

tes, curiosa en zelfs uittreksels uit zijn ‘beruchte’

feminateek.

Priester Daens

De collectie van ’t Gasthuys rond priester Daens is

zeker de moeite waard. Als documentatiecentrum

en als archief voor het Daensisme en de sociale

geschiedenis van Aalst, is deze collectie van groot

belang. Een bezoek aan het museum gekoppeld

aan de Daenswandeling, geeft een duidelijk beeld

van de sociale en politieke geschiedenis van België

rond de vorige eeuwwisseling. Vooral de strijd voor

de ontvoogding van de arbeidersklasse, wordt dui-

delijk belicht.

In ’t Gasthuys is ook een zaal aan Aalsters kunst-

schilder Valerius De Saedeleer gewijd. De zeer

mooie collectie is zeker een bezoekje waard.

Werelderfgoed

Deze tijd van het jaar is het meer dan aangewezen

de permanente tentoonstelling over het Aalsterse

carnaval te bekijken. Een tijdje geleden is dit

gebeuren trouwens voorgedragen om erkend te

worden als immaterieel werelderfgoed van de

Unesco. Over een jaar weten we of het ervan komt.

Intussen biedt de tentoonstelling een overzicht van

de carnavalsvieringen doorheen de jaren. Elk jaar

werd gekruid met de actuele politieke en maat-

schappelijke gebeurtenissen. Toch wortelen alle

vieringen in de eigen volkscultuur waarin tradities,

feesten, dansen, rituelen, verhalen, ambachten en

geneeswijzen een eigen plaats vinden.

De makers van deze tentoonstelling gingen uit van

twee grote lijnen: carnaval gekaderd in de histori-

sche middeleeuwen en carnaval midden de 20ste

eeuw. Voeg daarbij nog de evocatie van het heden-

daagse carnaval en je weet onmiddellijk dat er

meer is dan enkel de voil jeannetten in de beleving

van dit halfvastenfeest.

Met het masker op, kunnen we beamen wat Boon

buiten op het bankje zegt: “Ik weet wie ik ben maar

ik zie het niet graag zo levend in de spiegel weer-

kaatst.”

Tekst Erik Lauwers

Foto’s Cois Van Roosendael

Info

’t Gasthuys Stedelijk Museum Aalst,

Oude Vismarkt 13, 9300 Aalst, 053 73 23 45.

Open van dinsdag tot vrijdag van 10.00 tot

12.00 en van 13.00 tot 17.00 uur,

zaterdag en zondag van 14.00 tot 18.00 uur.

Gratis toegang.

de permanente tentoonstelling over het Aalsterse

Louis Paul Boon, alsof hij weer een wijsheid wil verkondigen.

In ’t Gasthuys kan je het Aalsters carnaval proeven, voelen, horen

en zien.

Misschien wordt het Aalsterse carnaval volgend jaar erkend als werelderfgoed.

Hét cultuurcentrumvoor woord,klassiek en expo

www.schaliken.be tel. 014-28 51 30ll

l lIII

I I ll I

I II l I I

Hét cultuurcentrumvoor woord,klassiek en expo

www.schaliken.be tel. 014-28 51 30ll

l lIII

I I ll I

I II l I I

Hét cultuurcentrum voor woord, klassieke muziek en expo

Het programma via:www.schaliken.betel. 014 28 51 30

Hét cultuurcentrumvoor woord,klassiek en expo

www.schaliken.be tel. 014-28 51 30ll

l lIII

I I ll II II l I I

OKRA-SPORT

l IIl Ill IllI

lI

lVakantie met zicht op zee in

Hotel Sandeshoved te Nieuwpoort-Bad

Hotel Sandeshoved ligt in het hartje van Nieuwpoort-bad, pal op de verkeersvrije zeedijk. Vanuit de meeste kamers en studio’s kunt u genieten van een prachtig zeezicht. Het restaurant biedt overheerlijke maaltijden en in de tearoom, met zicht op zee, kunt u na een dag vol gezonde zeelucht tot rust komen bij een drankje of een versnapering…

Eén- of Tweeweekse WINTERVAKANTIE VOOR SENIOREN 2009■ Periode A : 08/02/09 – 22/02/09

1 week/1 semaine: ■ 08/02/09 | 15/02/09 of/ou ■ 15/02/09 | 22/02/09■ Periode B : 01/03/09 – 15/03/09

1 week/1 semaine: ■ 01/03/09 | 08/03/09 of/ou ■ 08/03/09 | 15/03/09■ Periode C : 16/10/09 – 30/10/09

1 week/1 semaine: ■ 16/10/09 | 23/10/09 of/ou ■ 23/10/09 | 30/10/09■ Periode D : 08/11/09 – 22/11/09 1 week/1 semaine: ■ 08/11/09 | 15/11/09 of/ou ■ 15/11/09 | 22/11/09

logement op een studio of appartement + 1 warme maaltijd per dag + 1 gastronomisch menu

OF brunch + dranken inbegrepen

Prijzen:

periode A of D 1 week 2 weken periode B of C 1 week 2 weken

1 persoon: € 365 € 715 1 persoon: € 385 € 755

2 personen: € 520 € 1005 2 personen: € 570 € 1090

3 personen: € 675 € 1325 3 personen: € 735 € 1440

4 personen: € 850 € 1650 4 personen: € 920 € 1785

Wij hebben ook tal van andere promoties, we sturen u graag onze folder toe!

Zeedijk 26 te 8620 Nieuwpoort-Bad | tel. 058 22 23 60 | fax 058 23 95 23info@sandeshoved.be | website: www.sandeshoved.be

Healthcity is een internationale sport- en ontspan-

ningsketen. Momenteel telt de organisatie 29 vestigin-

gen in België. Naast klassieke fitness en groepslessen,

biedt Healthcity een brede waaier van andere activitei-

ten. Zo kan je er ook terecht voor een partijtje tennis,

squash of badminton en uiteraard volgt na inspanning

ontspanning in de sauna of het stoombad.

OKRA-lidkaart is geld waard

Als lid van OKRA ontvang je tien procent korting op

het Gold lidmaatschap waarbij je onbeperkt gebruik

kan maken van alle faciliteiten van HealthCity overal in

Vlaanderen. Ook voor het Classic lidmaatschap ont-

vang je tien procent korting. Daarmee kan je alle faci-

liteiten van jouw club onbeperkt gebruiken.

Inwonende gezinsleden ontvangen eveneens tien pro-

cent korting op het Gold en Classic lidmaatschap.

Kick-off

Op 17 februari, 23 april en 23 juni kan je terecht in alle

vestigingen van HealthCity voor een Kick-off Day. Maak

gratis kennis met alle mogelijkheden en geniet van

135 euro extra korting op je instapbijdrage van een Gold

en Classic lidmaatschap. Neem contact op met je club

naar keuze en schrijf je in voor deze dag. De adressen

van de centra vind je op www.healthcity.be of krijg je via

070 22 20 09. Heb je geïnteresseerde vrienden die nog

geen lid zijn van OKRA? Geen probleem! Op de Kick-off

Day kunnen ze een aanvraagformulier voor lidmaat-

schap bij OKRA invullen en uiteraard kunnen ze op elk

moment terecht bij hun lokale OKRA-trefpunt.

Op zoek naar een gezonde levensstijl?Misschien voel jij wel iets voor wat extra beweging. Of nam je je voor gezonder te leven.

Dan is een abonnement bij HealthCity misschien iets voor jou. Dankzij de samenwerking

tussen OKRA-SPORT en HealthCity kan je er als OKRA-lid extra voordelig terecht.

Meer info via www.okrasport.be,

www.healthcity.be of 070 22 20 09.

Hét cultuurcentrumvoor woord,klassiek en expo

www.schaliken.be tel. 014-28 51 30ll

l lIII

I I ll I

I II l I IHét cultuurcentrumvoor woord,klassiek en expo

www.schaliken.be tel. 014-28 51 30ll

l lIII

I I ll II II l I I

43

OKRA-SPORT

“Mijn mooiste zege”, begint Karel,

“is ongetwijfeld de eerste. Ik ver-

moed dat iedere sporter dat zo

ervaart. Het gaat om het Europees

kampioenschap in Helsinki ’71.

Het was zeker niet mijn beste

wedstrijd maar wel een eerste

overwinning op wereldvlak. Als

broekje van tweeëntwintig klopte

ik er Roelants en de Britse favo-

rieten Wright en Hill, kortom de

hele wereldtop. Een enorme

vreugde overspoelde me. Toch

was mijn zilveren medaille op de

Olympische Spelen van Munchen

’72 een grotere prestatie.”

Halfvol

“In ’76 had ik olympisch goud

kunnen winnen. Ik liep dat jaar

mijn beste tijden. Maar kort voor

de Spelen werd ik ziek en moest

gedurende een drietal weken anti-

biotica slikken. Het werd uiteinde-

lijk brons. Met een conditie zoals

in mei, had ik gewonnen. Maar ik

ben zeer content met die presta-

tie. Voor hetzelfde geld kon ik niet

eens deelnemen. Ik heb niet het

gevoel dat dit een leemte is in

mijn palmares. Spijt heb ik dus

niet. Als ik vandaag topsporter

zou zijn, zou ik ook veel meer

verdiend hebben. Maar met ‘als’

en ‘indien’ koop je niets. Voor mij

is het glas dan ook halfvol. Het

kon altijd beter maar je mag niet

vergeten dat ik altijd voltijds bleef

werken. Hoeveel atleten kunnen

dat zeggen? En ik won zeven

medailles op wereldvlak.”

‘Lopen houdt me jong’Binnenkort, op 8 maart, wordt een van onze atletiekiconen zestig. “Maar zo voel ik me

niet!” zegt Karel Lismont, Europees kampioen en tweevoudig olympisch medaillewinnaar op

de marathon. “Ik voel me nog goed. Ik heb geen last van kwaaltjes of blessures. Mijn vader

is 93. Dat stemt me hoopvol. Ik heb het gevoel dat ik nog een hele etappe heb af te leggen.”

Karel Lismont in zijn ‘jonge’ jaren.

Topsporters

Karel Lismont won op zijn achten-

dertigste de internationaal bezet-

te marathon van Hamburg. Hij

draaide dus zeer lang mee aan de

wereldtop. Hij begrijpt de beslis-

sing van onze topsportsters (Tia

Hellebaut, Kim Gevaert, Kim

Clijsters en Justine Henin) om

vroegtijdig te stoppen dan ook

niet. “Volgens mij zullen ze nog

spijt krijgen van hun beslissing.

Ze kunnen zich volledig op de

sport concentreren. Maar ze spen-

deren veel te veel tijd aan pers en

sponsors. De druk van die kant is

vandaag dan ook zeer groot.

Natuurlijk was ik het soms wel

beu. Maar ieder moet uiteindelijk

zelf beslissen”, vertelt Karel. “Zelf

ga ik nog driemaal per week spor-

ten. Dan ga ik een halfuurtje

lopen. Goed doorlopen, hé. Dat

houdt me immers jong.”

Tekst Wim Bogaert

Neem deel aan onze zevende SeLenJo!

De SeLenJo, het Belgisch Kampioenschap joggen 50+, neemt je

mee voor een prachtige jogging langsheen de mooiste glooiingen

van het Pajottenland.

Wanneer: 17 maart 2009.

Waar: start aan het parochiehuis, Pol De Montstraat (achter de

kerk) in Wambeek (Ternat).

Start:

■ om 13.15 uur: 2,5 km voor de beginnende of minder ervaren jogger.

■ om 14.00 uur: 8,5 km.

Meer info bij Ingrid Peeters via 02 246 44 36 of

ingrid.peeters@okrasport.be.

© Photonews

ik ben vergeten hoe het was

dat eerste felle licht, harder

dan de kleuren - van de dood? -

waren het de morgentinten

de stralen van de levensbron

of méér de weemoed van het avondrood

… daarbinnen waar ik zweven kon

en zwemmen zonder vliezen

in de warme moederschoot?

ik ben vergeten hoe het was

en toch herinner ik me kleuren

of hoe alles in één noemer

niet genoemd kan worden

en mengeling van voelen, ruiken

smaken en van geuren

ik ben vergeten hoe het wonder was

de openbaring van mijn eigen wezen

de eerste schreeuw, de eerste zucht

de menswording of het begin

dat uit die ene eicel was verrezen

die door de zaadcel was bevrucht

ik ben vergeten

hoe ik vliegen moet of zweven

ik ben geworpen in de grond

en kom heel langzaamaan tot leven.

Erik Lauwers

nieuw leven

OKRA februari 2009

44

GEDICHT

45

UITJES

VerbindingenHonderd textielobjecten

Textiel en de stad Gent zijn sinds

mensenheugenis met elkaar ver-

bonden. Het Design Museum

Gent bezit vooral West-Europees

textiel van de 15de eeuw tot nu.

Je kan er prachtige topstukken in

zijde en gouddraad maar ook

eenvoudige katoentjes bewon-

deren. De stoffen illustreren een

kunststroming of herinneren aan

een moment in de geschiedenis.

De voorwerpen zijn verbonden

met mensen: kunstenaar,

ambachtsman of -vrouw, op-

drachtgever, bestemmeling, ver-

zamelaar, schenker. Uiteraard is

er steeds een link met de stad

Gent: haar textielonderwijs en

-industrie.

Info

Van 27 februari tot 1 juni

2009 in het Design Museum

Gent, Jan Breydelstraat 5,

09 267 99 99,

museum.design@gent.be.

Doorlopend open van 10.00 tot

18.00 uur. Maandag gesloten.

Tickets 5 euro, 55-plussers

3,75 euro.

Vanuit station Gent Sint-

Pieters tram 1 tot Korenmarkt.

Vanuit Gent Dampoort lijn 3

tot Korenmarkt. Vanaf hier

drie minuten te voet.

Maak kans op een gratis

duoticket! Zie blz. 53.

Lingerie zo zacht als zij

Een indrukwekkend overzicht

van honderd jaar lingerie in

België. Over de eerste nylonkou-

sen, de geboorte van de bh, de

jarretellegordel maar ook over

de evolutie van slip naar string.

Zelfs het mannenondergoed

krijgt aandacht. Je bent onge-

twijfeld benieuwd naar de unieke

verhalen en leuke anekdotes van

ex-arbeiders uit verdwenen

Belgische lingeriebedrijven.

Op 15 februari en 12 april 2009

worden om 14.00 uur rondleidin-

gen georganiseerd voor indivi-

duele bezoekers. Graag vooraf

reserveren via 09 269 42 20 of

publiekswerking.miat@gent.be.

Info

Tot 14 april 2009 in het

MIAT (Museum voor

Industriële Archeologie en

Textiel), Minnemeers 9,

9000 Gent, 09 269 42 20,

publiekswerking.miat@gent.be,

www.miat.gent.be.

Van 10.00 tot 18.00 uur,

behalve op maandag.

Tickets 5 euro, 55-plussers

3,75 euro.

Het MIAT ligt op loopafstand

van de Sint-Jacobskerk. Trams

idem als Design Museum.

Zie hiernaast.

Maak kans op een gratis

duoticket! Zie blz. 53.

Oceanië, Tekens van riten, symbolen van gezag

Deze unieke overzichtstentoon-

stelling bevat tweehonderd

Oceanische kunstwerken. De

expo telt drie delen die elk een

cultuurgebied vertegenwoordi-

gen: Melanesië, Polynesië en

Micronesië. Je kan je vergapen

aan een aantal veelkleurige

kunstwerken uit Nieuw-Guinea.

Van de Polynesische eilanden

komen de verfijnde sculpturen

en rituele gebruiksvoorwerpen.

Enkele meesterwerken?

Ongetwijfeld een figuur van de

Fiji-eilanden en drie beelden van

het Paaseiland. De Micronesische

eilanden zijn o.a. vertegenwoor-

digd door een uitzonderlijk mas-

ker van de Mortlock-eilanden.

Info

Tot 15 maart 2009 in het

ING Cultuurcentrum,

Koningsplein 6,

1000 Brussel.

Elke dag van 10.00 tot

18.00 uur, op woensdag tot

21.00 uur.

Tickets 6 euro; ING cliën-

ten, senioren, studenten

4 euro.

Maak kans op een gratis

duoticket! Zie blz. 53.

OKRA februari 2009

46

UIT

Eén naam, twee stadjes. Mezières mag dan al een

oude historische kern gebleven zijn, Charleville

geeft blijk van dynamisme. Verbonden door de

Avenue de l’Arches, zeg maar de plaatselijke

Champs Elysées, vormen deze tweelingzusjes een

ideale weekendtrip. Of wordt het een halte op

doorreis naar het Zuiden?

In 1606 stichtte de toen 26-jarige Charles de

Gonzaque het stadje Charleville, letterlijk

‘Karelstad’. Charles was zelf een getalenteerd

architect en bezeten door religie en orde. Hij ont-

wierp het centrum van de stad als een perfect

vierkant met evenwijdige straten die vertrekken

vanuit een gigantisch plein. De Place Ducale lijkt

bijna een kopie van de Place des Vosges in Parijs.

De arcaden rondom het plein doen even denken

aan de Place des Héros in Arras. Een bouwkundig

Charleville-Mezières kreeg hier vooral

bekendheid als de stad waar seriemoordenaar

Fourniret terechtstond. Maar wie door de stad

en omgeving toert, krijgt meer op zijn bord dan

een gerechtsgebouw.

Van marionet tot kasteelheer

De middel-eeuwse burcht in Sedan domineert de omgeving.

Scènes met levens-echte poppen geven je een idee van het dagelijks leven van

de prinsen en het huispersoneel.

juweeltje waar het ’s zomers zalig toeven is op

overdekte terrasjes. Op dinsdag, donderdag en

zaterdag kan je hier bovendien de hele dag kuieren

op de markt. Merkwaardig feit: het plein is slechts

langs drie zijden omringd door galerijen. De vierde

zijde was voorbehouden voor de oprichting van het

hertogelijk paleis dat echter nooit het daglicht zag.

Op deze plaats staan nu twee gebouwen in

Dorische stijl, wat niet helemaal past bij de rest

van het plein.

Wie er graag even de tijd voor neemt, ontdekt in

de vier belangrijkste straten die vanaf het plein

vertrekken een schat aan architectuur. Vanaf de

Rue de la République tot de Rue du Moulin tel je

liefst 56 bouwwerken opgetrokken tussen 1608 en

1628. Dankzij de prachtige woningen die hun origi-

nele charme behielden, werd de Rue du Petit Bois

waarschijnlijk de meest aantrekkelijke straat van

Charleville. Geniet je het meest van een ambach-

telijk biertje of verkies je een verrukkelijke thee?

Je vindt het allemaal in de fantastische omgeving

van de Place Ducale! De verkeersvrije winkelstra-

ten bieden bovendien voluit de kans om te snuiste-

ren in de winkeltjes waar ze je bijzonder gastvrij

en warm onthalen.

Ardennen of Rimbaud?

Van de twee merkwaardige musea moet zeker een

op je to do-lijstje staan. Het Ardeens museum ont-

dek je in een hoek van de Place Ducale. Zowel de

prachtig gerenoveerde binnenplaats als het volle-

dig vernieuwde en weelderige interieur bewijst het

actieve verleden van de streek. Het gebruik van

grote glaspartijen en muren opgetrokken uit plaat-

selijke materialen maken het aantrekkelijke gebouw

lekker transparant. Je raakt ongetwijfeld gechar-

meerd door de reconstructie van een oud Ardeens

interieur of de antieke drogisterij uit 1758 met zijn

aardewerken potten uit Nevers. Toch zal je ook

versteld staan bij de tentoongestelde archeologi-

sche vondsten uit de Romeinse en Merovingische

periode. En je zult je wenkbrauwen fronsen bij de

prachtige wapencollectie en schilderijen van

Eugène Damas die het landelijke leven van de

Ardennen tijdens de vorige eeuw illustreren.

Gefascineerd door de Franse dichter Rimbaud?

Koester hem in het Rimbaud museum, gevestigd in

de oude molen, op twee stappen van de Place

Ducale. Rimbaud werd geboren in Charleville en

woonde er ook lange tijd. Zelfs al ken je deze revo-

lutionaire dichter niet, het bekijken van enkele

persoonlijke bezittingen zoals zijn boeken, parfum-

flesjes en bestek dat hij op reis in Afrika gebruikte,

maakt je vast emotioneel. Misschien verlaat je

Charleville straks toch met het gevoel deze ver-

maarde Fransman een ietsje beter te begrijpen.

Tip: tijdens een week in maart worden de bogen

van de place Ducale getooid met poëtische bood-

schappen.

Toone

Als wereldhoofdstad van het marionettenspel heeft

Charleville-Mezières nog een belangrijke toeristi-

sche troef. Zowel beroeps- als amateurmarionet-

tenspelers vinden hier een forum voor deze weinig

bekende kunst. Nergens ter wereld kan je dan ook

beter marionetten leren maken en ermee leren

spelen dan hier. Sinds 1961 organiseert de vereni-

ging Les petits comédiens de chiffons (letterlijk

vertaald: de kleine voddenpoppen) het wereldfes-

tival van het marionettentheater. Om de drie jaar

leeft Charleville-Mezières gedurende tien dagen op

het ritme van het poppenspel. “Zelfs Toone uit

Brussel komt hier regelmatig langs”, vertrouwt de

gids ons toe. De grootste attractie in dit verband:

de grote marionettenspeler van tien meter hoog op

de place Winston Churchill. De pop is een inge-

bouwd uurwerk waarvan je het mechanisme in het

Ardeens museum kan bewonderen. Langs de bui-

tenkant presenteert ze om het uur tussen 10.00 en

21.00 uur een marionettenspel uit de legende van

de Vier Heemskinderen.

Picasso

De oorsprong van Mezières, het zusje van

Charleville, blijkt zeer oud. De naam ‘Maceriae’

komt van murailles (vestingmuren) en werd al

gebruikt in de 10de eeuw. Het dorp werd gebouwd

op een rots in een bocht van de Maas. Het is vol-

ledig ommuurd en het kasteel en de kapel domine-

ren het dorp. De enige echte trekpleister in

Mezières blijkt de basiliek van Notre Dame

d’Espérance. De moderne glasramen zijn het werk

van René Dürrbach, vriend en medewerker van

Picasso. Een compositie van meer dan duizend

vierkante meter lijnen, licht en kleuren vergezellen

je bij het bezinnen op deze mystieke plek.

Logeren

Je kan uiteraard overnachten in Charleville-

Mezières. Of je rijdt verder tot Sedan. Dit schijn-

baar onbeduidende stadje is uitgerust met de

grootste versterkte middeleeuwse burcht van

Europa. Dit indrukwekkend bouwwerk dateert uit

de 15de eeuw, telt zeven verdiepingen en meet

35 000 m². Evrard de la Marck kocht het dorpje

Sedan in 1424 en bouwde er zijn kasteel. Door zijn

strategische positie op de oostelijke grens van

Frankrijk werd het steeds vergroot, versterkt en

Van marionet tot kasteelheer

47

Deze moderne glasramen zijn het werk van René Dürrbach.

gemoderniseerd. Tot 1962 gebruikte men het uit-

sluitend voor militaire doeleinden.

Vandaag is het kasteel een beschermd historisch

monument. Een wandeling door het Historium ver-

telt je alles over zijn geschiedenis. Via verschillende

scènes met levensechte poppen krijg je een idee

van het dagelijks leven van de prinsen en het huis-

personeel. Voor wie zich niet vlot kan verplaatsen,

werd een aangepaste rondleiding uitgewerkt voor

groepen vanaf twintig personen en mits reservatie

vooraf. Het bezoek vertrekt vanuit het binnenplein

dat makkelijk te voet bereikbaar is. Vanuit het hotel

Le Château Fort, uniek gelegen binnen de muren

van het kasteel, heb je een schitterend uitzicht op

de stad Sedan. Het driesterrenhotel heeft 54

kamers met alle comfort en de charmes van een

echt kasteel. Je kan er heerlijk dineren en verdwa-

len in de gerenoveerde gangen. Een tweede deel

van deze reusachtige burcht wordt binnenkort

omgevormd tot wellness-centrum. Zo kan je opti-

maal genieten van je kasteelverblijf!

Lekker smullen!

Ben je avontuurlijk aangelegd? Neem dan deel aan

de avondfakkeltocht. Bij het schijnsel van fakkels

OKRA februari 2009

48

UIT

verken je in groep de onderaardse gangen van de

burcht. Wil je je graag meer inleven in het middel-

eeuwse doen en laten? Ga dan voluit voor de

Smulpartij, een 13de-eeuws menu op een houten

plank, waar je letterlijk je vingers aflikt. Of kies

voor het Festijn. In middeleeuwse kledij schuif je

aan tafel rond het haardvuur. De meester-kok pre-

senteert je 16de-eeuwse gerechten in het gezel-

schap van vuurspuwers, troubadours, valkeniers

en kunstenaars. Net echt! Alleen de kuisheidsgor-

del ontbreekt…

Hoewel de burcht Sedan domineert, valt er nog wel

wat te beleven buiten de kasteelmuren. Le

Traversant bijvoorbeeld, een permanente tentoon-

stelling over Sedan en omgeving. De dienst toeris-

me biedt zijn bezoekers een gevarieerd programma

aan. Een laatavondwandeling met een fakkeltocht

in de bossen van Sedan eindigt rond het kampvuur

met everzwijn aan het spit en Ardeense legenden

als mysterieus toemaatje. Een bezoek aan de

droogbloemenwerkplaats behoort eveneens tot de

mogelijkheden. Naast een demonstratie krijg je de

kans een eigen boeketje samen te stellen.

Tekst Chris Van Riet

Info

■ Charleville-Mezières en Sedan situeren zich net over de Franse grens ten zuiden van Charleroi op 150 km

van Brussel. Voorbij Charleroi neem je de N5 richting Philippeville en Couvin.

Dienst toerisme Charleville-Mezières, 4 Place Ducale, 08000 Charleville-Mezières, 0033 3 24 55 69 90,

www.charleville-tourisme.com.

■ Dienst toerisme Sedan, 35 Rue du Ménil, 08200 Sedan, 0033 24 27 73 73,

www.sedan-bouillon.com.

■ Versterkte burcht van Sedan, 0033 3 24 29 98 80, fax 0033 3 24 29 25 62, contact@chateau-sedan.fr.

Tickets: 7,50 euro voor volwassenen; 5 euro kinderen 6-18 jaar; audiogids 1 euro.

Hôtel du Château Fort, Porte des Princes, 08200 Sedan, 0033 3 24 26 11 00, contact@hotelfp-sedan.com.

Maak kans op een gratis overnachting voor

twee in Hotel Mercure of een gratis stadsbe-

zoek voor twee aan Charleville-Mezières in

het Nederlands. Zie kruiswoord blz. 50!

Maak kans op een gratis ticket voor een

bezoek aan het Historium in het kasteel van

Sedan. Kijk op blz. 53!

De Place Ducale lijkt bijna een kopie van de Place des Vosges in Parijs.

4949

SPEEL EN WIN

62 winnaars! ■ Wie wint een pakket van zes kristallen

wijnglazen?Louisa Smolderen uit Hemiksem, Maria Roete uit Evergem, Walter Vermeersch uit Landegem, Roos Putman uit Kortrijk, Christiane Pil uit Vleteren, Pierre Samoy uit Roeselare, Robert Vanherk uit Neerpelt, Mia Winters uit Overpelt, Lea De Nil uit Temse, André Strybol uit Kessel.

■ Wie krijgt een waardebon van 125 euro?Herlinda Trekels uit Brielen-Ieper.

■ Wie kan beginnen in De verlichte kamers?Etienne Ortibus uit Langemark, Maria O uit Sint-Martens-Lennik, Lucien De Sutter uit Oostende, Dora Sannen uit Zemst, Simonne Castelein uit Gent, Clara Vermeulen uit Roeselare, Rita Mees uit Gent, Hendrik Donckers uit Merksem, Odette Devos uit Nieuwpoort, Suzanne Vandewal uit Bree.

■ Voor wie is De laatste Mazurka?Taelman uit Oudenaarde, Marleen Boddin uit Roeselare, Louis Evenepoel uit Roosdaal, André Boone uit Laarne, Benoit Van De Velde uit Welle.

■ Wie wint De stad der wonderen?Gerard De Decker uit Temse-Tielrode, Gerard Janssen uit Lommel, Emma Cools uit Meerhout, Liliane Vandenkerckhove uit Deurne, Magda Cumps uit Heist-op-den-Berg.

■ Wie kan beginnen in Het wijnboek?Paul De Clerck uit Duffel, Debaere uit Kortrijk, Yvonne Soenen uit Staden, Rita Plesschaert uit Nevele, Clara Bracke uit Ganshoren, Jeanne Roelen uit Meer, R. Liesenborghs uit Heverlee, George Muylle uit Roeselare, Denis Vilyn uit Oudenaarde, Mariette Van Laere uit Sint-Amandsberg.

■ Wie krijgt het boek Afscheid nemen?Anita Blockx uit Kontich, Eric Van Daele uit Kluizen-Evergem, Jeanine Geerinckx uit Kluizen, Jeanne Geerts uit Heffen, Eduard Merckx uit Hamme.

Winnaars kruiswoord november 2008. Meer dan 4 000 deelnemers!

■ Wie wint een exemplaar van Albert 2?Marcel Crivits uit Boechout, Walter Esprit uit Lochristi, Nelly Pecceu uit Heuvelland, Angèle Lurquin uit Heverlee, Jerome Vandenberghe uit Woumen.

■ Wie kan er beginnen in Lekker dichtbij?Lea Riemis uit Beerse, Georgette Willems uit Hasselt, Willem Jansen uit Meer, Suzanne De Wever uit Evergem, Dolf Piessens uit Liezele.

■ Voor wie is Vlaanderen in de tijd van de kleine patatten?

Maria Hoeben uit Wijchmaal.

■ Wie krijgt er een pakket met De Geuzenhoek te Horebeke, Abraham Hans en Groeninghe?

Eliane D’Eer uit Bazel, Germana Van De Bruaene uit Eeklo, Eric Lainez uit Ingelmunster, Roza Van Dercruyssen uit Deerlijk, Charline Opsommer uit Ingelmunster.

Oplossing: medicijn. Antwoord op de schiftingsvraag: PAS.

Oplossing kruiswoordraadselnovember 2008.

Oplossing Sudokunovember 2008.

��������

����

���������������������

�������

���������������

������������������������������������������������������

���������������������������������������������������������������������������������������

�������������������������������������������������������������������������������������������

����������������������������������������������

����

�����

����

���������������������������

�����������������������

����������������

�����������������������������

��������������������

���

OKRA februari 2009

50

HORIZONTAAL

1 winterstoofpeer 7 non van zekere

orde 12 doodlopende steeg 13 extre-

mist 14 smalle opening 15 gevernist 17

uitgestrektheid 19 donkergrijs gesteen-

te 20 Chinees gerecht 23 boom 24

meisje 26 gewoon 28 stemming 30 toe-

stel (afk.) 32 oud-Germaans volk 34 te

koop aangeboden 36 met weinig ver-

stand 37 foefje 38 vreesachtig 39

schrijfbenodigdheid 40 uitroep van ver-

rassing 42 zogenaamd (afk.) 44 plaats

in Israël 46 erfelijk materiaal 48 repro-

ductie 51 Italiaanse componist 53 fami-

lielid 55 uitroep van vrolijkheid 57

toestand 59 in buitengewone dienst 61

voorhangsel ter afsluiting 63 papieren

zakdoekje 65 ronde 66 verdovend mid-

del 67 Arabische titel 68 in de richting

van het genoemde 69 verrukking.

VERTICAAL

1 soort korrelig glas 2 voertuig 3 race-

auto 4 grootvader 5 ambtelijk repetitor

6 zeggenschap 7 huisdier 8 papegaai 9

verzoekschrift 10 wat 11 smal korset

16 kantoorbediende 18 zeer langzaam

(muziek) 21 takje 22 schaakterm 25

eetgelegenheid 27 geestelijke 29 bedrijf

31 bedrieglijk voorkomen 33 uitbouw

35 fotografische term (afk.) 36 dat wil

zeggen (afk.) 41 Griekse stormgodin

43 het groter worden 44 heuvel 45 van

zeker materiaal 46 gedekte tafel 47

kloosteroverste 49 meetkundig lichaam

50 senior 52 bloedgever 54 regelmatig

afwisselende beweging 56 tussenwerp-

sel 58 bloem 60 pijp 62 spoedig 64

sportterm.

SPEEL EN WIN

Winnaars november 2008 op blz. 49!

Stuur je oplossing naar

OKRA-magazine, Kruiswoord februari 2009, PB 40, 1031 Brussel, voor 28

februari 2009. De winnaars verschijnen in het aprilnummer 2009. Voeg

één postzegel van 0,59 euro toe (niet vastkleven).

Oplossing kruiswoord februari 2009

1 2 3 4 5 6

Naam:

Straat: Nr.:

Postnr.: Woonplaats:

Tel.: E-mail:

OKRA-lidnummer of trefpuntnummer:

Schiftingsvraag: tijdens welke olympiade won Karel Lismont zilver?

Vergeet niet een postzegel van 0,59 euro toe te voegen!

Kruiswoordraadsel

7

1

4

6

2

5

3

7

Kruiswoordraadsel

51

Kruiswoordraadsel

44 prijzen!

SudokuKruiswoordraadsel

speel en win

Alle cijfers van 1 tot en met 9 moeten één keer voorkomen in alle kolommen, in alle rijen en in elk van de 9 vierkantjes van 3 keer 3 vakjes.

■ Tweemaal één overnachting voor twee perso-nen in hotel Mercure***

Logeer vlakbij Charleville-Mezières in dit fantastische

driesterrenhotel. Kuier door de mooie stad en bezoek

het kasteel van Sedan. Rue Louise Michel,

F-08000 Villers-Semeuse, 0033 3 24 59 72 72.

■ Driemaal een geleid stadsbezoek aan Charleville-Mezières voor twee personen

Op aanvraag in het Nederlands

Charleville-Mezières biedt zowel mooie architectuur

uit de 17de eeuw, een oude historische kern als pitto-

reske straten en pleinen. Een stad die het verdient

ontdekt te worden!

Office de tourisme de Charleville-Mezières, 4 Place

Ducale BP 229, F-08102 Charleville-Mezières,

0033 3 24 55 69 90, fax 0033 3 24 55 69 89,

charl.mez@wanadoo.fr.

■ Twee vakantiecheques voor een verblijf in een luxestacaravan of tent op een Vacansoleil top-camping

Waarde: 250 euro per vakantiecheque.

Voor maximaal vier volwassenen en twee kinderen,

geldig in april, mei, juni of september (ook tijdens de

paasvakantie, Hemelvaart, Pinksteren) op een tach-

tigtal hoge kwaliteitscampings uit het aanbod. De

volledige actielijst vind je op onze site, klik op

Camping Holidays en vervolgens op ‘actie selectie’.

Vraag nu de gratis dikke gids aan op 089 464 000

of kijk op www.vacansoleil.be.

Info

Vacansoleil Camping Holidays, Goolderheide-

weg 21, 3950 Bocholt, 089 464 000,

www.vacansoleil.be. Of boek bij Neckermann.

■ Waardebon van 125 euro…

Te gebruiken in De Kinkhoorn, Ravelingen of Ol Fosse

d’Outh. Een heerlijk ontspannend verblijf gegaran-

deerd. Aan zee of in de Ardennen.

Info

De Kinkhoorn, Zeedijk 330, 8400 Oostende,

059 70 16 97, fax 059 80 90 88,

receptie@dekinkhoorn.be,

www.dekinkhoorn.be.

Ravelingen, Zeedijk 290, 8400 Oostende,

059 55 27 55, fax 059 55 27 59,

info@ravelingen.be, www.ravelingen.be.

Ol Fosse d’Outh, rue Ol Fosse d’Outh 1,

6660 Houffalize, 061 28 88 01, fax 061 28 88 04,

olfosse@olfossedouth.com,

www.olfossedouth.com.

■ 36 boeken

Vijf exemplaren van Wat te doen als iemand sterft van Nicci French (waarde

19,95 euro).

Vijf exemplaren van De tijd die nodig is van Jens Christian Grondahl (waar-

de 19,90 euro).

Tien exemplaren van Familieband van Jennifer Haigh (waarde 19,95 euro).

Eén exemplaar van Mmm… heerlijk. Liefdevolle recepten voor zijn tweeën

(waarde 19,95 euro).

Vijf exemplaren van Een nobel doel. De adellijke kasteelheren van België van

Erlend Hamerlijnck (waarde 17,95 euro).

Tien exemplaren van Soepen, licht gekookt (waarde 5,95 euro).

OKRA februari 2009

52

HOREN, ZIEN EN… SCHRIJVEN

Een van de maatstaven die mijn moeder hanteerde

om ons in het gareel te houden, was het argument:

‘de mensen’. Dan klonk het: “De mensen hebben

gezegd…”. Daarop volgde iets wat wij hadden

gedaan dat niet hoorde of mocht.

We wisten wie de mensen waren. Onder elkaar

maakten we er grapjes over. We lokten zelfs al

eens iets uit. Moeder maakte er zich niet druk over.

Ze bedoelde het enkel als een soort waarschuwing.

Gedraag je, ik kom het toch te weten. De mensen.

Het was onze vorm van sociale controle.

Toen ik weer eens te laat van school kwam omdat

ik een ommetje had gemaakt, hoorde ik het

opnieuw. “De mensen hebben gezegd”, begon mijn

moeder. Daar gaan we weer, dacht ik. “Ze zeiden

dat je het vriendelijkste meisje bent van allemaal.

Je zegt altijd iedereen goeiedag.”

Daaraan moest ik denken toen ik hoorde van de

‘Week van de Goeiedag’. Dat het er in de samenle-

ving anders aan toegaat dan vijftig jaar geleden,

weet iedereen. De warme gemeenschap onder de

kerktoren brokkelt af. We leven meer naast elkaar

dan met elkaar. We hebben het ook zo druk. Geen

tijd. We willen zoveel, we moeten zoveel. Ons

bekommeren om een ander? Zorg dragen voor

iemand die alleen en zorgbehoevend is? Dat kan er

echt niet meer bij. Daarvoor bestaan toch organi-

saties waarbij je terechtkan?

Maar toch zijn heel wat mensen alleen en nog meer

mensen voelen zich eenzaam. Tal van organisaties

en verenigingen willen daaraan iets doen en de

samenleving wat warmer maken. Ze zijn daarin

heel creatief. Zo riepen ze een dag in mei uit tot de

‘Dag van de buren’. Iedereen werd aangespoord

die dag zijn stoel buiten te zetten. Een goed idee,

vind ik. Ik herinner me nog uit mijn jeugd dat zon-

dag rustdag was. We moesten niet zo nodig naar

zee rijden om ons te ontspannen. We zetten onze

stoel buiten voor een praatje met de buren of met

een toevallige voorbijganger. Om de hoek van onze

straat stond een bank. Daarop zat altijd wel

iemand die wat wilde babbelen. De man zat er

nooit lang alleen. Hij kreeg gezelschap van oud én

jong.

We kregen ook een knuffeldag. Die dag mocht je

iedereen knuffelen. Zomaar. Ik ben niet zo’n knuf-

feldier. Ik houd meer van een warme handdruk dan

van een knuffel of kus in het ijle achter mijn oor.

Ik denk dan steeds, doe maar!

Het laatste initiatief waarmee verenigingen de

samenleving wat warmer willen maken, is de ‘Week

van de Goeiedag’. Ze vragen je iedereen te groe-

ten die je tegenkomt. Ze houden je zelfs in de

gaten. Als je geluk hebt, kan je voor je groet

25 euro in de wacht slepen. Op het einde van de

week is er één gelukkige die het duizendvoudige

mag ontvangen. Ik vind dat absurd. Daarmee mik-

ken de verenigingen op een van de minder mooie

eigenschappen van de mens, zijn hebberigheid. De

ene week knikt hij voortdurend goeiedag om wat

geld binnen te rijven, de week erna negeert hij

voorbijgangers compleet.

Ik zeg nog steeds iedereen goeiedag. Een vaste

gewoonte raak je niet zomaar kwijt. Meestal krijg

ik een groet terug. Soms kijken mensen verwon-

derd of lopen ze gewoon verder. Dan haal ik mijn

schouders op. Het is niet mijn bedoeling iemand

tegen zijn zin gelukkig te maken.

Terugkeren naar hoe het vroeger was, lukt niet

meer. Maar wat wel nog kan, moeten we doen.

Goeiedag zeggen, vraagt zo weinig inspanning.

Daarom zeg ik je nu vriendelijk goeiedag. Al zie ik

het niet, knik maar vriendelijk terug. Dat wordt

dan zeker de start van een goede gewoonte.

Wivina

Griet en Wivina… om de beurt…

Goeiedag!

De ene week knikt hij voortdurend goeiedag om wat geld binnen te rijven, de week erna negeert hij voorbijgangers compleet.

Fietsreisbeurs:Fietsreisbeurs:

Win gratis duoticketLingerie zo zacht als zijMaak kans op een van de twintig gratis duotickets (waarde 10 euro) voor deze zijdezachte tentoonstelling in het MIAT te Gent. Stuur deze bon vóór 28 februari 2009 naar OKRA-magazine, Joke Callens, Lingerie, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar joke.callens@okra.be met de mededeling Lingerie.

Info

Tot 14 april 2009 in het MIAT (Museum voor Industriële Archeologie en Textiel), Minnemeers 9, 9000 Gent, 09 269 42 20, publiekswerking.miat@gent.be, www.miat.gent.be.Van 10.00 uur tot 18.00 uur, behalve op maandag. Tickets: 5 euro of 3,75 euro voor 55-plussers.

Naam en voornaam:

Straat en nr.:

Postnr.: Woonplaats:

Telefoon:

E-mail:

Win gratis duoticket

Oceanië tekens van riten,symbolen van gezag

Uitjes gelezen blz. 45? Ben je geboeid door de prachtige Oceanische kunst? Maak kans op een gratis duoticket (waarde 12 euro) en stuur deze bon vóór 28 februari 2009 naar OKRA-magazine, Joke Callens, Oceanië, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar joke.callens@okra.be met de mededeling Oceanië.

Info

Tot 15 maart 2009 in het ING Cultuurcentrum, Koningsplein 6, 1000 Brussel.Elke dag open van 10.00 tot 18.00 uur, op woensdag tot 21.00 uur.Tickets: individueel tarief: 6 euro; ING cliënten, senio-ren, studenten: 4 euro.

Naam en voornaam:

Straat en nr.:

Postnr.: Woonplaats:

Telefoon:

E-mail:

Win gratis duoticket Win gratis duoticket

VerbindingenMaak kans op een van de twin-tig gratis duotickets (waarde 10 euro) voor deze unieke ten-toonstelling in het Design Museum Gent. Stuur deze bon vóór 28 februari 2009 naar OKRA-magazine, Joke Callens, Verbindingen, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar joke.callens@okra.be met de mededeling Verbindingen.

Info

Van 27 februari tot 1 juni 2009 in het Design Museum Gent, Jan Breydelstraat 5, 09 267 99 99, museum.design@gent.be.Doorlopend open van 10.00 tot 18.00 uur. Maandag gesloten.Tickets 5 euro, 55-plussers 3,75 euro.

Naam en voornaam:

Straat en nr.:

Postnr.: Woonplaats:

Telefoon:

E-mail:

Naam en voornaam:

Straat en nr.:

Postnr.: Woonplaats:

Telefoon:

E-mail:

Kasteel van SedanUit gelezen blz. 46? Wil je graag even teruggaan naar de middeleeuwen? Maak kans op een gratis bezoek (waarde 7,50 euro) aan de versterkte burcht van Sedan en stuur deze bon vóór 28 februari 2009 naar OKRA-magazine, Joke Callens, Sedan, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar joke.callens@okra.be met de mededeling Sedan.

Info

Dienst Toerisme Sedan, 35 rue du Ménil, 08200 Sedan, 0033 24 27 73 73, www.sedan-bouillon.com.Versterkte burcht van Sedan, 0033 3 24 29 98 80, fax 0033 3 24 29 25 62, contact@chateau-sedan.fr.Tickets: 7,50 euro voor volwassenen; 5 euro kinderen 6-18 jaar; audiogids 1 euro.

De 13de Fietsreisbeurs bezoeken? Dé beurs voor wie met de fiets op reis gaat. De OKRA-regio’s Antwerpen, Mechelen en Kempen hebben er een gezamenlijke stand. Op vertoon van je OKRA-lidkaart koop je een ticket voor 3 i.p.v. 5 euro. 13de Fietsreisbeurs, 21 en 22 maart 2009, van 10.00 tot 18.00 uur, De Linde, Kasteelstraat 67, 2470 Retie. Met o.a. gps-workshop, proefrit op een ligfiets, fotograferen op reis… www.vakantiefietser.be, 014 37 77 34.Met o.a. gps-workshop, proefrit op een ligfiets, fotograferen op reis…

- 2 euro

Win gratis duoticketWin gratis duoticket Win gratis bezoek

✂OKRA-LIDKAART = GELD WAARD

OKRA februari 2009

54

OKRA-magazine ledenmagazine van OKRA vzwPB 40, 1031 Brussel02 246 44 37, fax 02 246 44 42,www.okra.be, magazine@okra.be

RedactieLieve Demeester, Nele Joostens, Chris Van Riet

RedactieraadAureel Chanterie, Magriet Daenen, Herman De Leeuw, Erik Lauwers, Hilde Masui, Wivina Somers, Griet Trioen, Dirk Van Beveren, Jan Vandecasteele, Cois Van Roosendael, Hugo Verhenne

Verantw. uitgeverJan Vandecasteele, Vier Uitersten 19, 8200 Brugge

Vormgevinggevaert graphics nv

Coverbeeld Emy Elleboog

DrukCorelio Printing, Erpe-Mere

ReclameregiePublicartoSylvain Van Der Guchtlaan 24,9300 Aalst053 82 60 80fax 053 82 60 90com@publicarto.be

Oplage: 178 170 exemplaren

Zonder schriftelijke toestemming van de uitgever mag geen enkele tekst of illustratie geheel of gedeeltelijk worden gereprodu-ceerd. Advertenties vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de uitgever.

OKRA-magazine, trefpunt 55+ is aangesloten bij de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers.

Het maartnummer 2009 verschijnt uiterlijk op 28 februari 2009.

colofon OKRA-regio’sAntwerpenNationalestraat 111, 2000 Antwerpen03 220 12 80 fax 03 220 17 68antwerpen@okra.bewww.okra.be/antwerpen

BruggeOude Burg 23, 8000 Brugge050 44 03 81 fax 050 44 03 90brugge@okra.bewww.okra.be/brugge

BrusselBergensesteenweg 436, 1070 Brussel02 555 08 30 fax 02 555 08 39brussel@okra.bewww.okra.be/brussel

IeperSint-Jacobsstraat 24, 8900 Ieper056 26 63 40 fax 056 26 63 06ieper@okra.bewww.okra.be/ieper

KempenKorte Begijnenstraat 22, 2300 Turnhout014 40 33 50 fax 014 40 33 52kempen@okra.bewww.okra.be/kempen

KortrijkWijngaardstraat 48C, 8500 Kortrijk056 23 37 43 fax 056 23 37 04kortrijk@okra.bewww.okra.be/kortrijk

OKRA-Limburg vzwKoningin Astridlaan 33, 3500 Hasselt011 26 59 30 fax 011 22 59 50limburg@okra.bewww.okra.be/limburg

Mechelen vzwBegijnenstraat 18 bus 2, 2800 Mechelen015 40 57 45mechelen@okra.bewww.okra.be/mechelen

Midden-Vlaanderenwww.okra.be/middenvlaanderenPoel 8, 9000 Gent09 269 32 15 • 09 269 32 16middenvlaanderen@okra.be■ Aalst Hopmarkt 10, 9300 Aalst 053 76 16 53 fax 053 76 15 16 aalst@okra.be■ Eeklo Garenstraat 46, 9900 Eeklo 09 376 13 40 fax 09 376 12 99 eeklo@okra.be■ Gent Poel 8, 9000 Gent 09 269 32 15 gent@okra.be■ Oudenaarde Sint-Jozefsplein 7, 9700 Oudenaarde 055 33 47 33 fax 055 33 47 94 oudenaarde@okra.be

Oost-BrabantPlatte Lostraat 541, 3010 Leuven016 35 96 94 fax 016 35 95 55oostbrabant@okra.bewww.okra.be/oostbrabant

OostendeIeperstraat 12, 8400 Oostende059 55 26 90 fax 059 55 26 12oostende@okra.bewww.okra.be/oostende

RoeselareBeversesteenweg 35, 8800 Roeselare051 26 53 07 fax 051 22 59 80roeselare@okra.bewww.okra.be/roeselare

TieltOude Stationsstraat 12, 8700 Tielt051 42 38 08 fax 051 40 89 79tielt@okra.bewww.okra.be/tielt

Waas en Dender■ Dendermonde Bogaerdstraat 33, 9200 Dendermonde 052 25 97 90 fax 052 22 97 75 dendermonde@okra.be■ Land van Waas de Castrodreef 1, 9100 Sint-Niklaas 03 760 38 66 fax 03 766 38 17 waasland@okra.be www.okra.be/waasendender

open k

riste

lijk

resp

ectvol actief

02 246 57 72

02 246 44 47

02 246 57 72

02 246 39 44

02 246 44 36 02 246 44 35 02 246 42 0902 246 42 07

02 246 44 34

02 246 44 47

OKRA-CM-Pensioendienst 02 246 44 31 02 246 44 45Studiedienst 02 246 44 40 02 246 39 45Communicatie 02 246 44 3702 246 44 3302 246 57 71Websites 02 246 44 44

Algemeen secretariaat | www.okra.be | secretariaat@okra.bewww.okrasport.be | 02 246 44 41

54

55

Zoveel inspanning voor een sociaal zekere toe-komst voor iedereen, dat verdient een feest, een bijzonder feest. Op 21 mei 2009, Rerum Novarum, hebben we afspraak in Antwerpen voor een spetterend ‘Feestival Social’, een feest van solidariteit op straten en pleinen. Het feestparcours loopt van het Centraal Station, het Astridplein en de Zoo langs het De Coninckplein tot op het Sint-Jansplein.

Een jaar lang zet de Christelijke

Arbeidersbeweging de spots op de sociale

zekerheid met de campagne ‘De soci-

ale zekerheid is er voor u’. Wij zijn fier op

dit systeem en op de rol die we daar in

gespeeld hebben en nog elke dag spelen.

Een bezoek aan de zoo, circus- en straattheater, zang en dans, animatie op ieders maat, poëzie, geleide wandelingen in boeiende buurten, het zijn de ingrediënten voor een onvergetelijke dag met de hele familie. Op het hoofdpodium op het Sint-Jansplein hebben we afspraak met de KETNETBAND, ZEKER WETEN, DE MENS en tal van andere artiesten.

Een jaar lang zet de Christelijke

Ook OKRA feest mee!

Halfweg het parcours op het De Coninckplein is OKRA je gastheer. Op het menu staan samenzang o.l.v. het Oost-Vlaamse Allegriakoor en lijndans o.l.v. de sporters uit de provincie Antwerpen. Kom zeker langs!

Infowww.socialezekerheid.netof je ACW-verbond.

PB

OKRA februari 2009

56

ITEM