mat3 sevgi-ok

‹LKÖ⁄RET‹M

MATEMAT‹K 3Ö⁄RETMEN KILAVUZ K‹TABI

Türkan ÖçalanDoç. Dr. Mehmet Karaca

SEVG‹ Yay›nlar› Cilt ve Bas›mevi - Gönül BayramCevat Dündar Cad. Nu.: 139/C 06370 Ostim / Ankaratel.: (0312) 385 90 99 belgeç: (0312) 385 91 82

www.sevgiyayinlari.com.tr

Bu kitap, Millî E¤itim Bakanl›¤› Talim ve Terbiye Kurulu Baflkanl›¤›n›n31.05.2011 tarih ve 63 say›l› karar›yla 2012 - 2013 ö¤retim y›l›ndan itibaren5 (befl) y›l süreyle ders kitab› olarak kabul edilmifltir.

Bask›: KOZA Yay›n Da¤›t›m Afi, Ankara, 2012

‹lkö¤retim Matematik 3. S›n›f Ö¤retmen K›lavuz Kitab› Yazarlar : Türkan Öçalan - Doç. Dr. Mehmet Karaca

© SEVG‹ Yay›nlar› Cilt ve Bas›mevi - Gönül BayramBu eserin bütün haklar› sakl›d›r ve yay›nevine aittir.

Eserdeki metin, soru, görsel unsurlar yaz›l› izin al›nmadan tümüyle ya da k›smen ço¤alt›lamaz,yay›mlanamaz, ticari amaçla kullan›lamaz.

SEVG‹ Yay›nlar› Cilt ve Bas›mevi - Gönül BayramCevat Dündar Cad. Nu.: 139/C 06370 Ostim / Ankaratel.: (0312) 385 90 99 belgeç: (0312) 385 91 82

www.sevgiyayinlari.com.tr

Editör:

Dil Uzman›:

Görsel Uzman›:

Program Gelifltirme Uzman›:

Rehberlik Uzman›:

Ölçme De¤erlendirme Uzman›:

Yay›nc› Sertifika Nu.:

ISBN:

Didem Eren Savaflkan

Cemal Kutay Özünlü

Ziya Harun Ergenç

Dilflat Ünal

Necdet Dönmez

Sat› Özdemir

12 662

978 - 975 - 8270 - 39 - 2

3

‹ST‹KLÂL MARfiI

Korkma, sönmez bu flafaklarda yüzen al sancak;

Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak.

O benim milletimin y›ld›z›d›r, parlayacak;

O benimdir, o benim milletimindir ancak.

Çatma, kurban olay›m, çehreni ey nazl› hilâl!

Kahraman ›rk›ma bir gül! Ne bu fliddet, bu celâl?

Sana olmaz dökülen kanlar›m›z sonra helâl...

Hakk›d›r, Hakk’a tapan, milletimin istiklâl!

Mehmet Âkif ERSOY

4

ANDIMIZ

Türküm, do¤ruyum, çal›flkan›m,

‹lkem; küçüklerimi korumak, büyüklerimi saymak,yurdumu, milletimi özümden çok sevmektir.

Ülküm; yükselmek, ileri gitmektir.

Ey büyük Atatürk! Açt›¤›n yolda, gösterdi¤in hedefe durmadan yürüyece¤ime ant içerim.

Varl›¤›m, Türk varl›¤›na arma¤an olsun.

”Ne mutlu Türküm diyene!”

5

Mustafa Kemal ATATÜRK

6

‹ Ç ‹ NDEK ‹ L E R

1. ÜN‹TE ZAMAN ANAL‹Z TABLOSU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

ÜN‹TEYE GENEL BAKIfi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

ÖRÜNTÜ VE SÜSLEMELER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

Süsleme Yapal›m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

DO⁄AL SAYILAR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

Üç Basamakl› Do¤al Say›lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

Basamak Kavram› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22

En Yak›n Onluk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

Büyük, Küçük, Eflit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

S›ralama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

Ritmik Sayal›m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

Örüntüyü Geniflletelim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

Tek mi, Çift mi? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

Romen Rakamlar› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38

1. Ünite De¤erlendirme Çal›flmalar› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

1. Ünite De¤erlendirme Çal›flmalar› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

2. ÜN‹TE ZAMAN ANAL‹Z TABLOSU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43


AÇI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44

Aç› Modelleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

Aç› Çizelim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

Aç› Çeflitleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

ÜÇGEN, KARE, D‹KDÖRTGEN VE ÇEMBER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50

Üçgen, Kare, Dikdörtgen ve Çember . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

UZUNLUKLARI ÖLÇME . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56

Metre - Santimetre . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57

fiEK‹L GRAF‹⁄‹ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60

Veri Toplama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61

fiekil Grafi¤i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62

TABLO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65

Çetele ve S›kl›k Tablosu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65

2. Ünite De¤erlendirme Çal›flmalar› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68


Kitab›m›z› Tan›yal›m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

Sunufl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10

3. ÜN‹TE ZAMAN ANAL‹Z TABLOSU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71


DO⁄AL SAYILARLA TOPLAMA ‹fiLEM‹ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72

Eldesiz ve Eldeli Toplama ‹fllemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73

Tahmin Edelim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76

Zihinden Toplama ‹fllemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78

Problem Çözelim, Problem Kural›m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80

DO⁄AL SAYILARLA ÇIKARMA ‹fiLEM‹ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84

Ç›karma ‹fllemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85

Zihinden Ç›karma ifllemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88

10’un Kat› Olan Say›larla Zihinden Ç›karma ‹fllemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90

Problem Çözelim, Problem Kural›m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92

UZUNLUKLARI ÖLÇME . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96

Tahmin Edelim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96

Ölçelim, Çizelim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98

3. Ünite De¤erlendirme Çal›flmalar› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100


6. ÜN‹TE ZAMAN ANAL‹Z TABLOSU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165

ÜN‹TEYE GENEL BAKIfi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166

KES‹RLER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166

Kesir ve Kesrin Birimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167

Kesir Elde Edelim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170

Kesirleri Karfl›laflt›ral›m, S›ralayal›m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172

Çokluktan Kesrin Birimi Kadar Ay›ral›m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174

ZAMANI ÖLÇME . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176

Saat Kaç? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177

Zaman› Farkl› Birimlerle ‹fade Etme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179

SIVILARI ÖLÇME . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 182

S›v›lar› Ölçme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 182

Tahmin Edelim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185

S‹METR‹ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 188

Simetrik fiekiller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 188


6. Ünite De¤erlendirme Çal›flmalar› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 192

7

EKLER: KULLANILACAK ARAÇ VE GEREÇ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195

ÖLÇME VE DE⁄ERLEND‹RME . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198

MATEMAT‹K DERS‹ ÜN‹TELEND‹R‹LM‹fi YILLIK PLAN TASLA⁄I . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 211

SÖZLÜK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219

KAYNAKÇA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 220



DO⁄AL SAYILARLA ÇARPMA ‹fiLEM‹ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105

Çarp›m Tablosu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106

Eldeli Çarpma ‹fllemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108

Çarpal›m, Verilmeyeni Bulal›m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112

10 ve 100 ile K›sa Yoldan Çarpma ‹fllemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114

Problem Çözelim, Problem Kural›m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116

TARTMA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120

Kilogram - Gram . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121


ALAN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124

Alan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124

ÇEVRE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126

Çevreyi Belirleyelim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126



4. Ünite De¤erlendirme Çal›flmalar› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132



DO⁄AL SAYILARLA BÖLME ‹fiLEM‹ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136

Bölme ‹fllemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137


PARALARIMIZ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144


DÜZLEM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148

Düzlem, Düzlemsel fiekiller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148

Yüz, Yüzey . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150

DO⁄RU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152

Do¤ru, Ifl›n, Do¤ru Parças› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152

Yatay, Dikey ve E¤ik Do¤rular . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155

NOKTA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158


5. Ünite De¤erlendirme Çal›flmalar› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 162

8

44

ÜNİTEYE GENEL BAKIŞBu ünitede “Aç›”, “Üçgen, Kare, Dikdörtgen ve Çember”, “Uzun-

luklar› Ölçme”, “fiekil Grafi¤i” ve “Tablo” alt ö¤renme alanlar› ifllen-mektedir.

“Aç›” alt ö¤renme alan›nda ö¤renciler;Aç›ya, çevrelerindeki modellerden örnekler verecekler ve aç›y›

modelleri ile çizecekler,Dik aç›ya çevresindeki modellerden örnekler verecek ve çizecekler;

aç›lar› dar aç›, dik aç›, genifl aç› ve do¤ru aç› olarak s›n›fland›racaklard›r.“Üçgen, Kare, Dikdörtgen ve Çember” alt ö¤renme alan›nda;Üçgen, kare, dikdörtgen ve çemberi, modellerini kullanarak çize-

cekler,Cetvel ve gönye kullanarak kare, dikdörtgen ve üçgeni çizmeyi ö¤-

renecekler,Üçgenin, karenin, dikdörtgenin çizgi modelleri üzerinde aç›lar›

gösterecekler,Üçgen, kare, dikdörtgen ve çemberi, köfle ve aç› say›s›na göre s›-

n›fland›racaklard›r.“Uzunluklar› Ölçme” alt ö¤renme alan›nda;Metre ve santimetre aras›ndaki iliflkiyi aç›klayacaklar, metre ve

santimetre aras›nda ondal›k kesir yaz›m›n› gerektirmeyen dönüflüm-ler yapacaklard›r.

“fiekil Grafi¤i” alt ö¤renme alan›nda;Bir problemle ilgili veri toplayacaklar, flekil grafi¤ini oluflturarak yo-

rumlayacaklard›r.“Tablo” alt ö¤renme alan›nda;Çetele ve s›kl›k tablolar› oluflturmay› ö¤reneceklerdir.

AÇI

‹ki ö¤renciyi tahtaya kald›r›n›z. Birisine kollar›n› di¤erine bacakla-r›n› iki yana açt›r›n›z. Arkadafllar›n›n vücudu ile kollar›n›n oluflturdu-¤u modeli incelemelerini, bu modele benzer baflka örnekler vermele-rini isteyiniz. Ayn› flekilde bacaklar›n›n birbirine göre durumunu ince-leterek oluflturdu¤u model üzerinde düflüncelerini anlatt›r›n›z.

Ders kitab›n›n 48. sayfas›nda verilen konu resmini inceletiniz. Re-simde gördüklerini anlatt›r›n›z. “Aç›” sözcü¤ü hakk›nda bildiklerini so-runuz. Resimdeki ö¤rencilerin aç› oluflturmak için hangi yöntemlerikulland›klar›n› belirtmelerini isteyiniz.

Hazır mıyız?

Ö¤rencilerinize ön bilgilerini ölçen “Haz›r m›y›z?” bölümündeki so-rular› cevaplat›n›z. Sonuçlar›n› de¤erlendiriniz. Baflar›l› olan ö¤renci-ler alt ö¤renme alan›ndaki kazan›mlar› edinmeye haz›rd›r. Baflar›l› ol-mayan ö¤rencilerinizin hangi kazan›mlarda eksiklikleri oldu¤unu be-lirleyerek tamamlama çal›flmalar› yapt›r›n›z.

48

1. S›n›f›n›zda aç› modelleri var m›? Gösteriniz.

2. Okul eflyalar›n›zdan hangileri aç› modeline örnektir?

3. Oyun park›nda sal›ncak direklerinin birbiriyle, tahterevalli-nin yer ile olan aç›kl›¤› hakk›nda ne söyleyebilirsiniz?

4. Çevrenizden aç› modellerine örnekler veriniz.

Haz›r m›y›z?

Resmi inceleyiniz. Resimde gördüklerinizi anlat›n›z.

AÇI

49

Neler Ö¤rendik?

Açı Modelleri

• Oyun hamuru ve kibrit çöpleriyle yandakiflekle benzer çöp adam modelleri haz›rlay›n›z.

• Çöp adam›n bacaklar›n› aç›p kapat›n›z. Ba-caklar aras›ndaki aç›kl›k de¤iflti mi?

• Çöp adam›n kollar›n› aç›p kapat›n›z. Kollarlavücut aras›ndaki aç›kl›k de¤iflti mi? Aç›klay›n›z.

Geometri fleridiyle oluflturulan aç› modellerini inceleyiniz.

Parmaklar›n›z› açarak elinizin fleklini bir kâ¤›da çiziniz. fiekil-deki aç›lar› gösteriniz.

Etkinlik: Aç› Modeli

Araç ve Gereç: oyun hamuru, kibrit çöpleri.

Kibrit çöpleriyle oluflturulan aç› modellerini inceleyiniz. Oluflanaç›lar› k›rm›z› kalemle çiziniz.

ÖÇK s� ��

Resimde gördü¤ünüz aç›lar› anlat›n›z.

DERSE HAZIRLIK

Bir önceki derste verilen araç ve gerecin temin edilerek s›n›fagetirilmifl olmas›n› sa¤lay›n›z.

Ö¤renme Alan› : GEOMETR‹Alt Ö¤renme Alan› : Aç›1. Kazan›m : Aç›ya, çevresindeki modellerden örnek-

ler verir.Süre : 2 ders saatiBeceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme, psi-

komotor, yarat›c› düflünmeAraç ve Gereç : oyun hamuru, kibrit çöpleri.

UYARI

• Aç› formal olarak tan›mlanmaz.

108

Eldeli Çarpma İşlemi

Ö¤rencilerinizle çarpma ifllemi, çarp›m ve çarpan kavramlar› konu-lar›nda sohbet ediniz. Hangi kavram›n, ne anlama geldi¤ini sorunuz.“Bir minibüs 12 yolcu tafl›yor. 5 minibüs kaç yolcu tafl›r?” probleminitahtaya yaz›n›z. Problemi çözmek için hangi ifllemi yapacaklar›n› soru-nuz. Problemle ilgili olarak s›n›fta drama çal›flmas› da yapt›rabilirsiniz.

Ders kitab›n›n 117. sayfas›nda verilen konu metnini okutunuz veanlatt›r›n›z. Ayn› sayfadaki etkinli¤i onluk taban bloklar›yla yapt›r›n›z.

Eldeli toplama iflleminde, birler basama¤›nda oluflan eldenin onlarbasama¤›na, onlar basama¤›nda oluflan eldenin yüzler basama¤›naeklendi¤ini hat›rlat›n›z. Ayn› flekilde çarpma iflleminde, birliklerin çar-p›m›ndan oluflan eldenin onlar, onluklar›n çarp›m›ndan oluflan elde-nin yüzler basama¤›na aktar›laca¤›n› fark etmelerini sa¤lay›n›z.

Ders kitab›n›n 118. sayfas›nda verilen problemi ve çözümünü in-celetiniz. Benzer problemleri s›n›fta çözdürünüz. Problem kurarkençarpma ifllemiyle ilgili kavramlar› do¤ru bir biçimde ve yerinde kullan-malar› için uyar›n›z. Bu çal›flmay› Türkçe dersi “Yazma” ö¤renme ala-n› Yazma Kurallar›n› Uygulama (Kazan›m 5) ile iliflkilendiriniz. Çö-zümlerde basamak tablosu kulland›r›n›z. Ayn› sayfada verilen çarp-ma ifllemini ve çözümünü inceletiniz.

Etkinlik: Çarpma ‹fllemiAraç ve Gereç: onluk taban bloklar›


• Okuda düzenlenecek bir kermes için davetiyeler haz›rla-nacakt›r. Davetiyelerin bulundu¤u 4 kutu, zarflar›n bulundu¤u3 kutu temin edilir. Davetiye kutular›n›n her birinde 14 daveti-ye, zarf kutular›n›n her birinde 15 zarf vard›r.

• Toplam kaç tane davetiye ve zarf vard›r? Bulunuz. • Davetiyelerin say›s›n› afla¤›daki gibi onluk taban bloklar›

ile modelleyiniz.• Davetiyelerin say›s›n› model üzerinde çarpma yaparak

bulunuz.

• Birliklerin çarp›m› kaçt›r? Gruplad›¤›n›zda kaç onluk, kaçbirlik eder?

• Daha sonra onluklar› çarp›n›z. Birliklerden elde etti¤inizonlu¤a ekleyiniz.

• Toplam kaç davetiye vard›r? Yap›lan ifllemleri anlat›n›z.• Zarflar›n say›s›n› bulmak için benzer modelleme yap›n›z.

Elde kaç onluk vard›r? Bulunuz.

117

Önce birlikleri çarp›n›z.Ç›kan say›y› gruplay›n›z.

4 onluk + 1 onluk = 5 onluk

1 4

4

6x

1 4

4

5 6x

Ö¤retmen s›n›fa, her birinde 14 bisküvi bulunan 6 paket bis-küvi getirdi. Bisküvileri s›n›fa da¤›taca¤›n› söyledi. “Paketlerdetoplam kaç bisküvi var? Hepinize yeter mi?” dedi.

Zeynep:– 6 tane 14’ü toplar›z.Ali:– Çok uzun bir yol. Daha k›sa bir yol

olmal›.Sizce bisküvi say›s›n› baflka hangi iflle-

mi yaparak buluruz?

118

Kardefl okula, içinde 13 kitap bulunan 5 kutu gönderildi. Kar-defl okula toplam kaç kitap gönderildi¤ini bulal›m:

26 x 25 ifllemini basamak tablosunu kullanarak yapal›m. ‹fl-lemleri inceleyelim:

Onlar Birler

Onlar Birler

1 355

x

3 x 5 = 15’tir. 15’in5’ini birler basama¤›nayazar, 1’i elde tutar›z.

1 35

6 5x

1 x 5 = 5’tir. Elde olan1’i 5’e ekleriz.

5 + 1 = 6 olur. 6’y› on-lar basama¤›na yaza-r›z.

1

1

26

25

?x

1

14

5 x 6

12

31

23

5 x 20

20 x 620 x 20

6

2

2

3

0

20

5

6

5

0

0

00

0

Yüzl

er

ba

sam

a¤

›

On

lar

ba

sam

a¤

›Bi

rler

ba

sam

a¤

›

x

+

1

5

6

2

2

3

2

5

6

5

0

0

Yüzl

er

ba

sam

a¤

›

On

lar

ba

sam

a¤

›Bi

rler

ba

sam

a¤

›

x

+

13 x 5 = 65 kitap gönderildi.

On

lar

ba

sam

a¤

›Bi

rler

ba

sam

a¤

›

11111516

33333

1555

O B

+

+1 onluk5 birlik

Ö¤renme Alan› : SAYILAR

Alt Ö¤renme Alan› : Do¤al Say›larla Çarpma ‹fllemi

2. Kazan›m : Eldeli çarpma ifllemini yapar, eldeninne anlama geldi¤ini aç›klar.

Süre : 3 ders saati

Beceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme, ka-rar verme, problem çözme

Araç ve Gereç : onluk taban bloklar›, kartlar.

İLİŞKİLENDİRME

• Türkçe dersi “Yazma” ö¤renme alan› Yazma Kurallar›n› Uy-gulama (Kazan›m 5: Anlaml› ve kurall› cümleler yazar.)

DERSE HAZIRLIK


UYARI

• Say›lar, çarp›m en çok 3 basamakl› olacak flekilde seçilir.

EK ETKİNLİK: Eldeli Çarpma

Araç ve Gereç: 10 kart

S›n›fa, her birinin çözümü eldeli çarpma ifllemi içeren problem-lerin yaz›l› oldu¤u 10 kart getiriniz. Bu kartlar› masan›n üzerine s›-ralay›n›z. Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Her gruba masadakiproblem kartlar›ndan birer tane veriniz. Karttaki problemi çözmekiçin hangi ifllemi kullanacaklar›n› söyletiniz. ‹fllemi aç›klayarakyapt›r›n›z. ‹fllemi do¤ru yapan gruba “1” puan veriniz. Haz›rlananproblem kartlar› bitene kadar etkinli¤i devam ettiriniz. Etkinlik so-nunda en çok puan alan grubu “Y›ld›z Grup” ad›yla ödüllendiriniz.

Ö¤renciyi ünite konular›na haz›rla-maya yönelik bölümdür.

Ö¤rencilere, ders kitab› sayfas›ndaverilen görseller ve ilgili sorularla ünite-de ifllenecek konular› sezdirmek, öncekibilgilerini hat›rlatmak, daha fazla bilgiedinmeleri için onlar› araflt›rmaya özen-dirmek ve konulara ilgilerini çekmekamac› tafl›yan çal›flmalar› içermektedir.

Ders kitab› sayfas›görünümüdür.

‹fllenecek kazan›m, kazan›m›n yer ald›¤› ö¤renme ve alt ö¤renme alan-lar›, ayr›lacak süre, kazand›r›lacak beceriler, yararlan›lacak araç ve ge-reç, iliflkilendirmeler ile uyar›lar›n yer ald›¤› kimlik bölümüdür.

Kazan›mlar›n öngördü¤ü de-¤er ve tutumlar›n edinilmesineyönelik motivasyon, etkinlik, pe-kifltirme örne¤i ve pekifltirmeçal›flmalar›n› kapsayan bölümdür.

KİTABIMIZI TANIYALIM

181

120

Problem: Problem:

Afla¤›daki verileri kullanarak iki problem kurunuz. Kurdu¤unuzproblemleri çözünüz.

Problem kural›m

Afla¤›daki problemleri çözünüz.1. Matematik dersi saat 10.30’da bafll›yor. Dersimiz 40 dakika

sürüyor. Ders sonunda saat kaç olur?

Problem Çözelim, Problem Kuralım

Çözüm:

2. Annemle birlikte evden ç›kt›k. Parka kadar 25 dakika yürü-dük. Parkta 30 dakika oynad›m. 10 dakika da oturup dinlen-dim. Eve gitmek için parktan ç›kt›¤›m›zda saat 14.30’du. Saatkaçta evden ç›kt›k?

Çözüm:

3. Babam saat 15.00’te al›flverifle ç›kt›. 80 dakika sonra dön-dü. Babam eve saat kaçta geldi?

Çözüm:

02.3045 dakika

ödev

09.00 11.20cumartesi

spor

ÖÇK

BİREYSEL FARKLILIKLARA YÖNELİK ÇALIŞMA

1. Ö¤rencilerinize zaman kavram›n› anlayabilmeleri için sürekliyapt›klar› ifllerin listesini yapt›r›n›z. Hangi ifl için ne kadar zamanharcad›klar›n› sorunuz.

2. Ö¤rencilerinizi aya¤a kald›r›n›z. 1 dakika ayakta beklemele-rini söyleyiniz. 1 dakika sonra oturtunuz. 1 dakikal›k sürenin ne ka-dar oldu¤unu kavramalar›n› sa¤lay›n›z.

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Kazan›m›n ne ölçüde edinildi¤ini ders kitab›n›n 192. sayfas›ndaverilen “Neler Ö¤rendik?” bölümündeki çal›flmayla de¤erlendirebi-lirsiniz.

Bunun için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 201 ve 202. sayfalar›ndaverilen “Ö¤renciler ‹çin Kazan›mlar Ölçe¤i” ve “Ö¤retmenler ‹çinKazan›mlar Ölçe¤i” formlar›n› kullanabilirsiniz. Ayr›ca ö¤rencileregrup çal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n209. sayfas›nda verilen “Grup De¤erlendirme Formu”nu kullanarakde¤erlendirebilirsiniz.

Notlar›m

Yanıtlar

Yan›tlar, ders kitab›n›n 192. sayfa görüntüsünde verilmifltir.

Yan›tlar, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 119 ve 120. sayfa görüntü-lerinde verilmifltir.

Bir sonraki ders için gerekli olan çeflitli kaplar, litre ve yar›m lit-re ölçü kaplar›, 1 litre meyve suyu, 2 efl sürahi, su barda¤›, çaybarda¤› araç ve gerecinden uygun olanlar› ö¤rencilerden isteyi-niz. Di¤er araç ve gereci siz temin ediniz.

9

125

82

1. Afla¤›daki flekilleri inceleyiniz. fiekillerdeki boyal› k›s›mlar›nalan›n›n kaç birim kare oldu¤unu noktal› yerlere yaz›n›z.

2. Afla¤›daki flekilleri inceleyiniz. Her rengin kaplad›¤› alanda-ki kare say›lar›n› yaz›n›z.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . mavi kare var.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . mor kare var.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . pembe kare var.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . yeflil kare var.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . turuncu kare var.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . k›rm›z› kare var.

Alan

ALAN

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

ÖÇK

Bir sonraki ders için gerekli olan ip, makas, patates, elma,farkl› boyutta kutular, cetvel, metre, havuç, b›çak, geometri tahta-s›, noktal› kâ¤›tlar, k›rm›z› kalem, paket lasti¤i ve karton gibi araçve gerecin bir k›sm›n›n ö¤renciler taraf›ndan getirilmesini isteyiniz.Di¤er araç ve gereci siz temin ediniz.

Ö¤rencilerinize, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 82.sayfas›nda verilen al›flt›rmalar› yapt›r›n›z. Kareli

kâ¤›t üzerinde farkl› resimler de vererek önce alan› tahmin et-melerini sonra kareleri sayarak alanlar› bulmalar›n› isteyiniz.

EK ETKİNLİK: Kimin Tahmini Doğru?

Araç ve Gereç: kibrit kutusu, etiket.

Ö¤rencileriniz iki gruba ayr›ls›n. 1. grup kibrit kutu-su, 2. grup etiket als›n. 1. grup matematik kitab›n›n yü-zeyinin kaç kibrit kutusu kadar oldu¤unu önce tahminetsin. Sonra kibrit kutusuyla kaplas›n. Sonucu “Mate-matik kitab›n›n yüzey alan› … kibrit kutusu kadard›r.”biçiminde ifade etsin.

2. grup matematik kitab›n›n yüzeyinin kaç etiketlekapland›¤›n› önce tahmin etsin. Sonra etiketle kapla-s›n. Sonucu “Matematik kitab›n›n yüzey alan› … etiketkadard›r.” biçiminde ifade etsin.

Tahmini, ölçme sonucuna yak›n olan grup birinciilan edilsin.

Ö¤rencilerinizi kibrit kutusu kullan›rken dikkatli ol-malar› konusunda uyar›n›z.


1. Ö¤rencilerinizi üç gruba ay›r›n›z. Her gruba s›ran›n üzerinin,s›n›f kap›s›n›n alan›n›n kaç A4 kâ¤›d› ile kaplanaca¤›n› tahmin etti-riniz. Sonra kaplatarak say›y› tahminleriyle karfl›laflt›rmalar›n› iste-yiniz. S›n›f kap›s›n› kaplarken yard›mc› olunuz.

2. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinize ayn› bü-yüklükte renkli kâ¤›tlar kestiriniz. Defterlerinin yüzeyine, bu kâ¤›tla-r› arada boflluk kalmayacak flekilde yap›flt›rmalar›n› söyleyiniz. Def-terin yüzeyinde kaç tane renkli kâ¤›t oldu¤unu sayd›r›n›z. Sonucu“Defterin yüzeyi …. renkli kâ¤›tla kapland›.” biçiminde ifade ettiriniz.Kaplanan yüzeyin, alan oldu¤unu sezdiriniz.

3. Ö¤rencilerinize afla¤›daki ifadeleri okuyunuz. Bu ifadeleryard›m›yla yüzeyi kaplamayla alan aras›ndaki iliflkiyi sezdiriniz.

“Salonun yüzeyini hal› ile kaplarsak ne kadar hal› gerekir?”

“Banyonun duvarlar›na fayans döflersek kaç tane fayansgerekir?”

“Kutunun yüzeyini k›rm›z› fon kâ¤›d›yla kaplarsak ne kadarkâ¤›t gerekir?”

Yanıtlar

DK sayfa 133: Karenin alan› 16 birim kare, dikdörtgenin alan›32 birim kare, düzlemsel fleklin alan› 16 birim karedir.

Yan›tlar, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 82. sayfa görüntüsünde ve-rilmifltir.

“Neler Öğrendik? ” bölümündeki çal›flmalar› yapt›-r›n›z.

ÖÇK


Kazan›m›n ne ölçüde edinildi¤ini ders kitab›n›n 133. sayfas›nda ve-rilen “Neler Ö¤rendik?” bölümündeki çal›flmayla de¤erlendirebilirsiniz.

Bunun için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 201 ve 202. sayfalar›ndaverilen “Ö¤renciler ‹çin Kazan›mlar Ölçe¤i” ve “Ö¤retmenler ‹çin Ka-zan›mlar Ölçe¤i” formlar›n› kullanabilirsiniz.

Ayr›ca ö¤rencilere grup çal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri ö¤ret-men k›lavuz kitab›n›n 209. sayfas›nda verilen “Grup De¤erlendirmeFormu”nu kullanarak de¤erlendirebilirsiniz.

Ö¤rencilerinize, yan sütunda verilen ek çal›flmay› yap-t›r›n›z. Sonuçlar›n› kontrol ediniz. Ölçümlerdeki tahminstratejilerini anlatt›r›n›z.

EK ÇALIfiMA

1. Afla¤›daki cisimlerin alan›n› A4 kâ¤›d› ile kaplarken kaç kâ¤›tkullanaca¤›n›z› tahmin ediniz. Sonra A4 kâ¤›d› ile kaplay›n›z. So-nuçlar› tahmininizle karfl›laflt›r›n›z.

2. Defterinizin yüzeyini etiket ile kaplarsan›z kaç etiket kullana-ca¤›n›z› tahmin ediniz. Sonra etiket ile kaplay›n›z. Tahmininizle kar-fl›laflt›r›n›z.

Eflya ad› Tahmin ÖlçümS›ran›n yüzeyiS›n›f kap›s›n›n yüzeyiÖ¤retmen masas›n›n yüzeyiS›ran›z›n otura¤›

Kazan›m›n ne ölçüde edinildi¤i-ni belirlemek için de¤erlendirmeçal›flmalar›na yönlendirmedir.

‹fllenifl ile ilgili not alma ih-tiyac›n› karfl›lama bölümüdür.

Kazan›m›n ne ölçüde edinildi¤i-ni belirlemek için uygulanacak ölç-me ve de¤erlendirme formlar›nayönlendirmenin yap›ld›¤› bölümdür.

Bir sonraki konunun iflle-niflinde gerekli araç ve ge-recin sa¤lanmas› için yap›la-cak hat›rlatma bölümüdür.

Kazan›mlar›n edinilmesine yönelikek çal›flmalar›n verildi¤i bölümdür.

Bireysel farkl›l›klar› olan ö¤-renciler için ek etkinliklerin veril-di¤i bölümdür.

Ders kitab› ve ö¤renci çal›fl-ma kitab›nda verilen ölçme vede¤erlendirme sorular›n›n ya-n›tlar›n›n bulundu¤u bölümdür.

Ö¤renci çal›flma kitab›sayfas› görünümüdür.

Ö¤renci çal›flma kitab›ndakiçal›flmalar›n yap›lmas› için verilenyönlendirmedir.

10

SUNUfi‹nsano¤lu her zaman daha iyiyi, daha güzeli, daha

ileriyi hedeflemifltir. Çal›flmalar›n› bu u¤urda yo¤unlaflt›-rarak büyük ilerlemeler sa¤lam›flt›r.

Bir yandan da toplumlar, birikimlerini gelecek nesille-re aktarman›n en etkin yolu olan e¤itime önem vermifl-lerdir. E¤itim daha güzele ulaflman›n, ça¤› yakalaman›nve aflman›n arac› olarak görülmüfltür. E¤itim, bu neden-le önem kazanm›flt›r.

Ö⁄RENME VE Ö⁄RETMEÖ¤renme ve ö¤retme üzerine yap›lan araflt›rma ve

çal›flmalar, günümüzde daha büyük ivme kazanm›flt›r.Ö¤renme ve ö¤retme kavramlar› önemli de¤iflime u¤ra-m›flt›r.

Ö¤renme, bireysel bir süreçtir. Herkesin bilgiyi kendin-ce alg›lad›¤›, zihninde kurgulad›¤›, deneyimleriyle geç-miflteki bilgisi aras›nda ba¤ kurarak kendi düflünsel dün-yas›n› yaratt›¤› kabul edilmektedir.

Ö¤retme, ö¤renenin etkin kat›l›m›n›n öne ç›kar›lmas›-na, ö¤renme ortamlar›n›n düzenlenmesine, ö¤renmeningerçekleflmesinin sa¤lanmas›na yard›mc› olma ifllevidir.

Ö¤renci merkezli e¤itim anlay›fl›nda ö¤retmenleredaha çok sorumluluk ve görev düflmektedir. Ö¤retmen-lerin iyi bir haz›rl›k ve planlamayla s›n›fa girmeleri, yarat›-c›l›klar›n› kullanmalar› gerekmektedir. Böyle bir ö¤ret-men özel problemler, olaylar, durumlar ve etkinlikler yar-d›m›yla bütün ö¤renme sürecini güvence alt›na alabilir.Herkesin kendi tarz›nda ö¤renmesine olanak veren yön-temlerin en etkililerinden biri etkinlik temelli ö¤renmedir.‹yi planlanm›fl bir etkinlik, ö¤renme ortam›n›n haz›rlan-mas›nda ö¤retmenin en önemli yard›mc›s›d›r. Etkinlikgerçeklefltirilirken her ö¤renci etkinli¤e kendisinin en çokilgilisini çeken, en kolay ö¤renmesine imkân veren yö-nünden yaklaflacakt›r. Gerçekleflmesinde kendisinin desöz sahibi oldu¤u bir süreçte, gereksinimlerini kendi his-setti¤i, yapt›¤›, yaflad›¤›, gördü¤ü için ö¤renecektir.

Ö¤retmenBelirtilen bu ö¤retme ifllevini yerine getirebilmesi için

bir ö¤retmenin sorumluluklar› flöyle s›ralanabilir:Öncelikle ö¤renciyi, matemati¤in önemine inand›r-

mal› ve ö¤renmeye ihtiyaç hissettirmelidir. Matematik ki-flileri okulda, evde ve ifl hayat›nda karfl›laflaca¤› çeflitliproblemleri çözmeye haz›rlayan bir aland›r. Kavramlararas›nda ba¤ kurup iliflkileri keflfetmek, duruma özel ye-ni çözüm yollar› üretmek matemati¤in özelliklerindendir.

Ö¤retmen, ö¤renilecek her yeni bilgi, iliflki ya daörüntünün, daha önce ö¤renilmifl konularla ve günlükyaflamla iliflkilendirilmesine özen göstermelidir.

Kal›c› ö¤renmenin oluflabilmesi için etkinliklerin araçgereçle zenginlefltirilmesi, çoklu gerçek yaflam ortam›n›noluflturulmas› önemlidir. Ö¤retmen, ö¤rencilerinin hangiö¤renme stillerine sahip olduklar›n›, birikimlerindeki farkl›-l›klar› dikkate almal›d›r. Herkesin kendine uygun olanayönelebilece¤i seçenekler sunmal›d›r.

Teknoloji kullan›m›n›n yayg›nlaflt›r›lmas›, günümüzdeönem tafl›maktad›r. Ancak teknoloji kullan›m›, engin ya-rarlar›n›n yan›nda baz› sak›ncalar› da beraberinde getir-mektedir. Örne¤in, hesap makinesinin yo¤un kullan›m›ö¤rencinin ifllem becerisini geriletebilir. Bunun için hesapmakinesini yasaklamak yerine ö¤renciler zihinden ifllemyapma, sonucu tahmin etme gibi yöntemlere özendiril-melidir.

Örüntüler arama; zihni gelifltirmede, matematikselyap›y› kavramada, matematik sistemlerini tan›madaönem tafl›r. Matematik ifllemlerinin örüntülerine dikkatçekilmelidir.

Ö¤retmen, kal›c› ö¤renmeyi sa¤layan oyun, grupçal›flmas› gibi etkinlikleri, ifllenen konunun özelli¤ine göretitizlikle organize etmelidir. Ö¤rencinin e¤lenirken ö¤ren-mesi daha kolay olacakt›r.

Ö¤retmen, ö¤retme ve ö¤renme sürecini iyi izlemeli-dir. Herkesin yeterince ve ayn› fleyi anlay›p ö¤rendi¤in-den emin olmal›d›r. Oyun ve grup çal›flmalar›nda ö¤ren-ciler kimi zaman birbirini yanl›fl yönlendirebilir, hatta ha-tal› ö¤renmeler oluflabilir.

Ö¤rencilerini dinleyen, onlar›n fikirlerine önem verenö¤retmen iyi bir iletiflim ortam› yaratabilir.

Ö¤retmen, matematik dilini do¤ru kullanmaya özengöstermelidir. Ö¤rencilerinin de do¤ru kullanmalar›nadikkat etmelidir. Bu konuda ö¤rencilerinin her türlü yan-l›fl›n› an›nda düzeltmeli, kavram yan›lg›lar› oluflmas›n›nönüne geçmelidir.

Araflt›rmalar, ö¤renme sürecinin flekillenmesinde ö¤-retmenleri kadar söz sahibi olan, böylece kendine uy-gun tarzda ö¤renme f›rsat›n› yakalayan ö¤rencilerin da-ha kolay ö¤rendiklerini ve ö¤renilenlerin daha kal›c› ol-du¤unu göstermektedir.

Bu kitapta, ça¤dafl e¤itim modeli olan ö¤renci mer-kezli e¤itim anlay›fl› esas al›nm›flt›r. Ö¤renmenin gerçek-lefltirilmesi için nas›l davran›laca¤›, ders kitab›n›n ve ö¤-renci çal›flma kitab›n›n nas›l kullan›laca¤› aç›klanmayaçal›fl›lm›flt›r.

B‹REYSEL FARKLILIKLARI GÖZETMEÖ¤rencilerin ilgileri, yetenekleri, ö¤renme h›zlar›, gü-

dülenme biçimleri ve birikimleri farkl›d›r. Karfl›laflt›klar› birproblemi çözmede baz›lar› çizgi, flekil veya resimlerdenyararlan›r. Baz›lar› da do¤rudan ifllemlere baflvurur. Baz›ö¤renciler müzikle hitap edildi¤inde daha çabuk ö¤re-nir, baz›lar› ise fliirle, resimle daha çabuk kavrar. K›saca,ö¤rencilerin ö¤renme biçimleri de farkl›d›r. Bu nedenleadil olmak için herkese eflit f›rsat vermek yetmez. Birey-sel farkl›l›klar›n dikkate al›nmas› önem tafl›r.

De¤erlendirmelerde de ö¤renciyi di¤erleri ile karfl›lafl-t›r›p de¤erlendirmek yerine ö¤rencinin kaydetti¤i gelifl-meye bakmak gerekir.

GRUP ÇALIfiMALARIGrup çal›flmalar›, ö¤rencinin aktif kat›l›m›na dayal› bir

yöntem olmas› nedeniyle ö¤retme ve ö¤renme sürecin-

11

de kullan›lmas› gereken önemli bir yöntemdir. Gruplar k›-sa süreli, bir ya da birkaç ders sürecek flekilde oluflturula-bilir.

Gruplar›n oluflturulmas› ve etkinliklerini gerçeklefltirme-leri aflamalar›nda da ö¤retmene önemli görevler düfler.Ö¤retmen, gruplar›n oluflturulmas›nda etkin olmal›, farkl›özelliklerdeki ö¤rencilerden (heterojen) ve her seferindefarkl› ö¤rencilerden grup oluflturulmas›na özen göster-melidir. Grup içindeki rol da¤›l›m›nda da her yeni grupoluflumunda farkl›l›k sa¤lanmal›d›r. Böylece ö¤rencilerbirbirine daha fazla katk›da bulunabilir, yard›mlaflmadaha etkili olur. S›n›f içinde bütün ö¤rencilerin birbiriyleiletiflimi sa¤lan›r. Anlaflmazl›klar›n ortaya ç›kmas› önlenir.Grup çal›flmas›yla ö¤renciler, ayn› anda ayn› çal›flmay›ifl birli¤i ile yaparlar. Birlikte çal›flarak karfl›l›kl› ö¤renmele-rine katk›da bulunurlar. Grup çal›flmas›n›n sonuçlar› pay-lafl›larak ortak noktaya ulafl›l›r. Böylece birlikte çal›flmay›,yard›mlaflmay›, dayan›flmay›, sorumluluk almay›, birbir-lerine ve kendilerine güvenmeyi ö¤renirler.

Grup çal›flmalar›nda ö¤retmen, ö¤rencilerin gereksi-nim duydu¤u konularda yol gösterici olur. Çal›flmalar› iz-ler, baz› ö¤rencilerin ön plana ç›k›p baz›lar›n›n geri plan-da kalmas›na, sorumluluktan kaç›nmas›na izin vermez.Grup içinde ç›kabilecek anlaflmazl›klar› kendi içlerindeanlaflarak çözmelerine yard›mc› olur.

YEN‹ E⁄‹T‹M ANLAYIfiINA ELEfiT‹R‹LERÖ¤rencinin aktif kat›l›m›na dayal› yeni e¤itim anlay›-

fl›, baz› noktalardan elefltirilmektedir.En s›k karfl›lafl›lan elefltiriler; s›n›f düzeninin sa¤lanama-

d›¤›, sürecin planlanamad›¤›, fazla zaman ald›¤› fleklin-dedir.

Bir dersin planlanmas›ndan, ö¤renmenin kal›c› bir fle-kilde gerçekleflmesini sa¤layacak süreci haz›rlama anla-fl›lmal›d›r. Ö¤retmen dersin sonunda nelerin kazan›laca-¤›n› bilmeli, buna göre ö¤renme ortam›n› haz›rlamal›d›r.Bu sürece ö¤rencinin aktif kat›l›m› istenen sonucu sa¤la-yabilir. Aksi hâlde, olumlu sonucu kazand›rmayacak tekyanl› plan haz›rlamak, ö¤renmeye bir katk› yapmaya-cakt›r.

Ö¤rencinin aktif kat›l›m ortamlar›nda bafllang›çta dü-zen sa¤lanam›yor, çok gürültü oluyor gibi izlenimler edi-nildi¤i do¤rudur. Ancak ö¤renciler bu ortamda çal›flma-ya al›flt›kça düzen de kendili¤inden sa¤lanabilecektir.Aksi hâlde beklenen kal›c› ö¤renme gerçekleflmedikçeö¤rencinin sessiz oturmas› bir anlam tafl›maz.

Ö¤rencinin aktif kat›l›m›na dayal› e¤itimin biraz dahafazla zaman ald›¤› do¤rudur. Ancak ö¤retmen merkezliklasik ö¤retim yöntemleriyle tüm zaman›n bofla gidebil-di¤i de unutulmamal›d›r.

PROBLEM ÇÖZME BECER‹S‹Problem: Her al›flt›rma ve soru, problem olmayabilir.

Bir matematiksel durumun problem olarak kabul edilme-si için; çözüm yollar›n›n aç›kça görülür olmamas›, ö¤ren-cinin mevcut bilgileri ve ak›l yürütme becerilerini kullana-rak çözüm yolunu bulabilmesi gerekmektedir.

Problem çözme: Problem çözdürülürken ö¤rencilerinproblemi birbirine anlatabilecekleri ve paylaflabilecek-leri, problemi farkl› modellerle temsil edebilecekleri, fark-l› yollardan çözebilecekleri ortam›n oluflturulmas› gerekir.Problemler çözdürülürken ayn› problemin olabildi¤incefarkl› yollardan çözülebilmesi için ö¤rencilerin teflvik edil-mesi önem tafl›maktad›r. Zaman zaman farkl› yollar›n,yaz›l› anlat›mla yap›lmas› uygun olur.

Çözülen problemlerin benzerlerinin ö¤renciler taraf›n-dan kurulmas› önemlidir. Bu yolla ö¤renci, hem düflün-me ve bildiklerini bir noktada toplayabilme hem de dü-flündüklerini ifade edebilme becerisi kazanacakt›r.

Çözülen ve kurulan problemlerin ö¤rencilerin günlükyaflam›yla ve okul etkinlikleriyle ilgili olmas› gerekir. Ö¤-rencilere ünite resmine, baflka resim, metin ve flekillerebakarak bunlarla ilgili farkl› problemler kurma ve anlat-ma etkinlikleri yapt›r›lmal›d›r.

Problem Kurma

Problem kurma; verilen olay, resim ve metinlerin an-latt›¤› durumlardaki bilinenlerden hareketle bilinmeyen-leri bulmaya yönelik sorular oluflturmad›r. Bir problem,veriler de¤ifltirilerek yeniden sorulabilir, problemdeki bafl-ka bilinmeyenler istenebilir ya da duruma uygun yeniproblemler üretilebilir.

Günlük yaflamdan ve yak›n çevreden örnekler üzeri-ne kurulan problemler, ö¤rencilerin ilgisini çeker. Okuldaö¤rendiklerinin gerçek yaflamda karfl›l›¤› oldu¤unu bilenö¤renci, yaparak yaflayarak ve severek ö¤renir.

Bir problem yaz›ld›ktan sonra mutlaka çözülmeli, so-nucun mant›ksal bir ba¤›n›n olup olmad›¤› iyice irdelen-melidir.

Problem Seçme ve Çözme ‹çin Öneriler

Problem seçimi: Seçilen problemler, ö¤rencinin düze-yine uygun olmal›d›r. Düzeyin alt›nda veya üzerinde ol-mamal›d›r. Zor problem, iyi problem gibi görülmemelidir.Zor problem ö¤rencinin cesaretini k›r›p dersten so¤utur.Çok kolay problem ise s›k›lmalara, dikkatlerin da¤›lmas›-na neden olur.

S›n›fa getirilen problemlerin hep ayn› stratejiyle çözü-lebilecek türden olmas› ö¤renciyi ezberlemeye yöneltir,düflünme yetilerini köreltir. Ayr›ca ö¤rencileri, çözüm ka-l›plar› kullanmaya teflvik eder. Bu nedenle, farkl› düflün-me stratejileri gerektirecek problemler seçilmelidir.

Farkl› çözüm yollar›: Problemlerin farkl› çözüm yollar›-n›n s›n›fta tart›fl›lmas› önem tafl›r. Ö¤renciler, kendi düflün-me tarz›n› bu yolla daha kolay tan›r. Kendine en uygundüflünme stratejisini daha iyi bulabilir.

Küçük grup çal›flmalar›: Problem çözümlerinde deö¤rencilerin küçük gruplar hâlinde birlikte çal›flmalar›naizin verilmelidir. Çözümü birlikte aramalar›, birbirine anlat-malar› ve tart›flmalar› kal›c› ö¤renmeyi beraberinde ge-tirecektir.

12

Problemlerin akla, gerçek yaflama uygunlu¤u: Seçi-len problemlerin çözümünde sonuçlar›n akla ayk›r›, ger-çek yaflamdan kopuk olmamas›na dikkat edilmelidir.

Her f›rsatta problem: Problem çözme becerisi, çokuygulama yapmakla geliflir. Her derste, problem çöz-meye vakit ay›rabilirsiniz. Çünkü problem çözme, mate-mati¤in tüm konular›nda mümkündür.

Çözüm kal›plar›: Problem çözümlerinde, çözüm kal›p-lar›ndan kaç›n›lmal›d›r. Ö¤renciye, kolay çözüm yolu di-ye bir kural (kal›p) vermek, matematiksel düflünmeyi ze-deler.

AKIL YÜRÜTMEAk›l yürütme, bütün etmenleri dikkate alarak düflü-

nüp ak›lc› bir sonuca ulaflma sürecidir. Herhangi bir ko-nuda ak›l yürütebilenler, yeni karfl›laflt›¤› bir durumutüm boyutlar›yla inceler, keflfeder, mant›kl› tahminler-de, varsay›mlarda bulunur. Düflüncelerini gerekçelen-dirir, baz› sonuçlara ulafl›r, ulaflt›¤› sonucu aç›klayabilir,savunabilir.

Ak›l yürütmenin en yo¤un kullan›ld›¤› alanlardan bi-ri matematiktir. Matematik; say›lar›, ifllemleri, cebiri,geometriyi, orant›y› ve daha birçok konuyu ö¤retirkendo¤as› gere¤i ak›l yürütmeyi yani örüntüleri keflfetme-yi, tahminde bulunmay›, gerekçeli düflünmeyi de ö¤-retir.

Matematiksel ak›l yürütme, bireysel bir etkinliktir. Her-kesin kendine özgü düflünme stratejileri vard›r. Birine ko-lay gelen bir yol, baflka birine karmafl›k, zor gelebilir.

Bütün ö¤rencilerin aktif olarak kat›labildi¤i, kendi ak›lyürütme stillerini kullanabildi¤i ö¤renci merkezli ö¤renmeortamlar›, matematiksel ak›l yürütme yeteneklerinin ge-lifltirilmesi için önemlidir.

‹LET‹fi‹M‹letiflim, matemati¤in önemli bir parças›d›r. Çünkü dü-

flünceleri paylaflma, anlama ve tart›flma onlar› belirgin-lefltirmenin etkili bir yoludur. Ö¤renci, kendi matematik-sel fikrini savunurken karfl›s›ndakileri ikna etmeye çal›fl-maktad›r. ‹kna edebilmek için de görüfllerini destekleye-cek matematiksel dayanaklar arar, bildiklerini düzenler,düflüncelerini netlefltirir. S›n›f içi tart›flmalar, oyunlar, grupçal›flmalar› ve sunumlar bu aç›dan önemlidir.

‹L‹fiK‹LEND‹RMEMatematik, bütünsel bir aland›r. Kendi bafl›na içeri¤i

olan konular bile tek bafl›na fazla bir fley ifade etmez.Örne¤in say›lar› ve ifllemleri kullanmadan geometri, ölç-me, veri konular›nda anlafl›l›r bir çal›flma yap›lamaz.

Konular aras›nda ba¤ kurmak, ö¤renilenlerin kal›c›l›¤›-n› art›r›r. Ö¤renci, matematiksel düflünceler aras›nda ilifl-kiler kurabilirse konuyu daha iyi kavrar ve ö¤renme kal›-c› olur.

Matemati¤in günlük yaflam ile ba¤›n›n kurulmas›, çokönemlidir. fiark›lar›n ritmiyle matematiksel kal›plardaki ri-tim aras›nda kurulan ba¤, ö¤rencinin matematik duyusu

gelifltirir. Bal pete¤inin alt›gen fleklinin fark edilmesi do¤a-n›n içine sinmifl matemati¤in gerçek olarak alg›lanmas›n›kolaylaflt›r›r.

DERS K‹TABI

Yeni ders program› ve yeni e¤itim anlay›fl›yla haz›rlan-m›fl olan ders kitab›nda ö¤renci merkezlilik ilkesi ön plandatutulmufltur. Ö¤renciye bilgiler do¤rudan verilmemifltir. Bil-giyi kendilerinin bulmas›na yarayacak yöntemlere yerverilmifltir.

Ö¤rendik mi?

Ders kitab›nda “Ö¤rendik mi?” bafll›¤› alt›nda verilençal›flma veya sorular, ö¤rencinin kendi kendine uygula-y›p kendini de¤erlendirece¤i öz de¤erlendirme etkinlik-leridir.

Proje

Bu bafll›k alt›nda verilen konular ve proje haz›rlaman›naflamalar› ö¤rencilere ayr›nt›lar›yla aç›klanmal›d›r. Projehaz›rlaman›n aflamalar› anlat›lmal›d›r. Projeler, proje öl-çe¤i ile de¤erlendirilece¤inden ölçekte yer alan de¤er-lendirme ölçütleri ö¤rencilere önceden verilmelidir.

Ölçme ve De¤erlendirme

1. Ölçme ve De¤erlendirme bölümündeki sorular ör-nek olarak verilmifltir. Bu sorular ö¤rencilere uygulanabi-lir. Benzer flekilde ö¤retmenin haz›rlayaca¤› sorular dauygulanabilir.

2. Ünite sonlar›nda verilen ölçme ve de¤erlendirmesorular› bölümlere ayr›larak farkl› günlerde uygulanabilirniteliktedir.

3. De¤erlendirme tablolar› doldurulurken;

a. Ö¤rencinin, ö¤renme - ö¤retme sürecine kat›l›-m›,

b. Ö¤renci çal›flma kitab›ndaki çal›flmalarda gös-terdi¤i performans,

c. Öz de¤erlendirme sonuçlar› dikkate al›nmal›d›r.

4. Ö¤retmen k›lavuz kitab›nda verilen Bireysel De¤er-lendirme Tablosu, ö¤rencinin durumunu gözlemeye ya-rar. S›n›f için olan tablo, s›n›f durumunun ve ö¤rencinin s›-n›f içindeki konumunun görülmesine yarar. Yeterincekavranamam›fl kazan›mlar›n ortaya ç›kmas›na ve bu ko-nularda tekrarlar›n yap›lmas›na imkân sa¤lar.

Ö⁄RENC‹ ÇALIfiMA K‹TABI

Ders kitab›na paralel olarak haz›rlanan ö¤renci çal›fl-ma kitab›; al›flt›rmalar, problemler, matematik oyunlar›gibi etkinliklerle donat›lm›flt›r.

Bütün de¤erlendirmelerin, Ekler bölümünde verilenölçeklerle iliflkilendirilerek yap›lmas› beklenmektedir.

Baflar›da ö¤retmenin oluflturaca¤› ö¤renme ortam›-n›n öneminin büyük oldu¤unu hat›rlatarak program› uy-gulayacak tüm ö¤retmenlerimize baflar›lar dileriz.

13

1. ÜN‹TE Ders saati Oran %

GEOMETR‹

Örüntü ve Süslemeler 3 2

1. Üçgensel, karesel, dikdörtgensel bölgeleri kullanarak ve boflluk kalmayacak flekildedöfleyerek süsleme yapar.

3 2

SAYILAR

Do¤al Say›lar 15 11

1. Üç basamakl› do¤al say›lar› okur ve yazar. 2 2

2. Üç basamakl› do¤al say›lar›n basamak adlar›n›, basamaklar›ndaki rakamlar›n basamak de-¤erlerini belirtir.

2 1

3. En çok üç basamakl› do¤al say›lar› en yak›n onlu¤a yuvarlar. 1 1

4.1000’den küçük iki do¤al say›y› karfl›laflt›r›r ve aralar›ndaki iliflkiyi sembol kullanarak belirtir. 2 1

5.1000’den küçük en çok befl do¤al say›y›, büyükten küçü¤e veya küçükten büyü¤e do¤rusembol kullanarak s›ralar.

2 1

6. 100 içinde alt›flar, yedifler, sekizer ve dokuzar ileriye do¤ru sayar. 2 2

7. Bir örüntüdeki iliflkiyi belirler ve örüntüyü geniflletir. 1 1

8. Tek ve çift do¤al say›lar› belirtir. 2 1

9. 20’ye kadar olan Romen rakamlar›n› okur ve yazar. 1 1

1. ÜN‹TE ZAMAN ANAL‹Z TABLOSU

14

ÜNİTEYE GENEL BAKIŞ

Bu ünitede “Örüntü ve Süslemeler” ile “Do¤al Say›lar” alt ö¤ren-me alanlar› ifllenmektedir.

“Örüntü ve Süslemeler” alt ö¤renme alan›nda ö¤renciler;

• Üçgensel, karesel, dikdörtgensel bölgeleri kullanarak boflluk kal-mayacak flekilde döfleyerek süsleme yapacaklar,

“Do¤al Say›lar” alt ö¤renme alan›nda;

• Bir ve iki basamakl› do¤al say›lar›n okunufl ve yaz›l›fl›n› hat›rla-yacaklar, üç basamakl› do¤al say›lar› okuyup yazacaklar,

• Üç basamakl› do¤al say›lar›n basamak adlar›n›, basamaklarda-ki rakamlar›n basamak de¤erlerini belirtecekler,

• En çok üç basamakl› do¤al say›lar› en yak›n onlu¤a yuvarlaya-caklar,

• 1000’den küçük iki do¤al say›y› karfl›laflt›racak ve aralar›ndakiiliflkiyi sembol kullanarak belirtecekler,

• 1000’den küçük en çok befl do¤al say›y›, büyükten küçü¤e veyaküçükten büyü¤e do¤ru sembol kullanarak s›ralayacaklar,

• 100 içinde alt›flar, yedifler, sekizer ve dokuzar ileriye do¤ru say-ma yapacaklar,

• Bir örüntüdeki iliflkiyi belirleyecekler ve örüntüyü 3 aflama dahageniflletecekler,

• Tek ve çift do¤al say›lar› belirtecekler,

• 20’ye kadar olan Romen rakamlar›n› okuyup yazacaklard›r.

Uyarı!

S›n›f içi etkinliklerde uyulmas› gereken kurallar; araç - gerecin ha-z›rlanmas›, kullan›lmas›; ders kitab› ve ö¤renci çal›flma kitab›n›n iflle-vi ve nas›l kullan›laca¤› konular›nda ö¤rencilerinizi bilgilendiriniz.

Ö¤rencilerinizi etkinlikler s›ras›nda kullanacaklar› makas, b›çak,raptiye, toplu i¤ne, yap›flt›r›c›, kibrit çöpleri gibi araç ve gerecin yan-l›fl kullan›m›nda karfl›laflabilecekleri tehlikeler hakk›nda ayr›nt›l› ola-rak bilgilendiriniz. Bu araçlar› dikkatli kullanmalar› konusunda gerek-li uyar›lar› yap›n›z.

Bu tür çal›flmalar›n uygun ortamlarda ve mutlaka gözetiminiz al-t›nda yap›lmas›na, gerekli gördü¤ünüz durumlarda ö¤rencilerin uya-r›lmas›na özen gösteriniz.

PROJE

Her dönem bafl›nda ö¤rencilerinize uygulamak üzere bir proje ve-rilmifltir. Bu projeleri ö¤rencilerinize yapt›r›n›z. Ö¤rencilerinizin haz›r-layaca¤› alternatif projelere de yer verebilirsiniz.

Projeler, kavram ve becerilerin kazan›lmas› amac›yla ö¤rencilerinkendi bafllar›na veya grup olarak yapt›klar› çal›flmalard›r.

Proje çal›flmalar›yla ö¤rencilerinizi ürün sergilemeye veya tart›fl-malara kat›lmaya, fikirlerini anlatmaya, sonuçlar›n› düzenlemeye, ve-rileri grafikle göstermeye, tahminde bulunmaya, sorular› yan›tlamayayönlendirebilirsiniz.

Projeler, ö¤rencilere bilimsel araflt›rma ve çal›flma yapmabecerisini kazand›rmas› aç›s›ndan önemlidir. Ayn› zamandaprojeler, ö¤rencilerin bireysel farkl›l›klar›n›, farkl› ö¤renme yön-temlerini, yeterliliklerini veya yetersizliklerini belirlemeye yar-d›mc› olacakt›r.

Projeyle ilgili aç›klamalar projeye bafllamadan önce ö¤ren-cilere verilmelidir. Ö¤renciler proje haz›rlama sürecinde göz-lenmelidir. Süreç içinde varsa yap›lan hatalar düzeltilmelidir.Proje, teslim edildikten sonra bir bütün olarak de¤erlendirilme-lidir.Projeyi yapt›r›rken projeyi kapsayan ilgili kazan›mlar›n ö¤-renilmifl oldu¤una dikkat edilmelidir.

Ders kitab›n›n 12. sayfas›nda verilen “Soka¤›m›z›n Maketi”projesini yapt›r›n›z. Projede ö¤rencileriniz geometri ve do¤alsay›lar konular›ndaki bilgilerini kullanacaklard›r.

Projeye bafllamadan önce projenin aflamalar› hakk›nda bil-gi veriniz. Hangi aflamada neler yapmalar› gerekti¤ini anlat›n›z.Her aflaman›n de¤erlendirmesini yap›n›z.

Görülen eksiklikleri bir sonraki aflamaya geçmeden tamam-lamalar›na yard›mc› olunuz.

Proje çal›flmalar›n›, k›lavuzun “Ekler” bölümünde verilen“Proje De¤erlendirme Formu”nu kullanarak de¤erlendirebilirsi-niz.

12

PROJE

Projenin ad›: Soka¤›m›z›n Maketi

Projenin amac›: Geometrik cisimlerin, geometrik flekillerin, aç›-lar›n, süslemelerin, say›lar›n ve Romen rakamlar›n›n kulla-n›ld›¤› sokak maketi haz›rlama.

Projenin aflamalar›:

A. Karar aflamas›:

1. Proje grubunun belirlenmesi, grup içi görev da¤›l›m›n›nyap›lmas›

2. Proje sürecinin belirlenmesi

3. Çevredeki mimari yap›lar›n incelenmesi, araflt›r›lmas›

4. Yap›larda kullan›lan süslemelerin incelenmesi

5. Sokakta yer alacak yap›lara karar verilmesi

6. Yard›m al›nacak kifli ve kurulufllar›n belirlenmesi

7. Projede kullan›lacak araç ve gerecin belirlenerek teminedilmesi

BB. Uygulama aflamas›:

1. Soka¤›n plan›n›n yap›lmas›

2. Karar verilen yap›lar›n geometrik cisimlerden ve flekiller-den oluflturulmas› ve süslenmesi

3. Haz›rlanan yap›lar›n sokak plan› üzerine dizilmesi

4. Yap›lar›n numaraland›r›lmas›, soka¤›n Romen rakamla-r›yla adland›r›lmas›

C. Sunum aflamas›:

1. Proje grubu ve görev da¤›l›m› hakk›nda bilgi verilmesi

2. Uygulama çal›flmalar›n›n anlat›lmas›, yap›larda kullan›-lan geometrik cisimlerin ve flekillerin tan›t›lmas›

3. Çal›flma sürecinde karfl›lafl›lan zorluklar›n anlat›lmas›

4. Yard›m al›nan kifli ve kurulufllar›n anlat›lmas›

5. Araç ve gerecin nas›l temin edildi¤inin anlat›lmas›

6. Haz›rlanan sokak maketinin sunumu

15

ÖRÜNTÜ VE SÜSLEMELER

Ö¤rencilerinize örüntü ve süslemelerle ilgili bir önceki y›lda ö¤ren-diklerini hat›rlatacak çal›flmalar yapt›r›n›z.

Ders kitab›n›n 13. sayfas›nda verilen konu resmini inceletiniz. Re-simde gördüklerini anlatt›r›n›z. Resimdeki diziliflleri inceletiniz. Hangidizilifllerin örüntü olup hangilerinin olmad›¤›n› sorunuz. Örüntülerde-ki dizilifl kural›n› bulmalar›n› isteyiniz.

Hazır mıyız?

Ö¤rencilerinize ön bilgilerini ölçen “Haz›r m›y›z?” testini uygulay›-

n›z. Test sonuçlar›n› de¤erlendiriniz. Baflar›l› olan ö¤renciler alt ö¤-

renme alan›ndaki kazan›mlar› edinmeye haz›rd›r. Baflar›l› olamayan

ö¤rencilerinizin baflar›s›zl›k nedenlerini belirleyerek ö¤rencilerinize

gerekli çal›flmalar› yapt›r›n›z.

Performans Görevi

Performans görevleri ö¤rencilerin bilgi, beceri ve zekâ alanlar›na

göre bireysel yeteneklerini ortaya koyacaklar› görevlerdir. Bu görev-

ler belli bir sürece yay›lm›flt›r. Bu sürecin de¤erlendirmesi, gözlenebi-

len somut bir ürünle ve ö¤rencinin gösterdi¤i performansla yap›l›r.

Performans görevlerini tamamlamak için uzun bir sürece ihtiyaç

vard›r. Bu görevlerin amac› ö¤renciyi araflt›rmaya yönlendirmektir.

Yap›lan araflt›rmalarla düzenli rapor haz›rlanmal›d›r.

Performans görevleri için araflt›rma konusunu ö¤renciler de belir-

leyebilir. Konuyla ilgili bir soru belirlemelerini, çal›flmalar›na sorunun

yan›t›n› araflt›rarak bafllamalar›n› söyleyiniz. Görev sonunda sonuç-

lara kendilerinin ulaflmalar›n› isteyiniz. Çal›flman›n baz› bölümlerinde

grup çal›flmalar›na da yer veriniz.

Ders kitab›n›n 13. sayfas›nda verilen performans görevini okutu-

nuz. Görevi tamamlamalar› için bir süre belirleyiniz. Süre içinde öde-

vi haz›rlamalar›n› söyleyiniz. Ödevi haz›rlarken nelere dikkat ettikleri-

ni anlatt›r›n›z. Haz›rlad›klar› çal›flmay› s›n›fta sergileyebilirsiniz.

Ö¤rencilerinizin ö¤retim y›l› boyunca yapt›klar› çal›flmalar›n› ürün

dosyas›nda saklamalar›n› isteyiniz. Bu dosyan›n düzenli aral›klarla

de¤erlendirilece¤ini belirtiniz. Bu dosya ö¤rencilerin çal›flmalar›n›,

harcad›klar› çabay› ve geliflmelerini gösterecektir. Ayr›ca ö¤rencinin

öz disiplin ve sorumluluk bilincini gelifltirecektir. Dönem sonlar›nda

ürün dosyas›n› kontrol ederek çal›flmalar› de¤erlendirebilirsiniz.

13

Performans görevi

Renkli kâ¤›tlar›n üzerine ayn› büyüklükte karesel, dikdört-gensel, üçgensel bölgeler çizerek kâ¤›tlar› kesiniz. Kesti¤inizflekilleri aralar›nda boflluk kalmayacak flekilde bir kartona ya-p›flt›rarak kenar süsleri haz›rlay›n›z. Haz›rlad›¤›n›z çal›flmay› ar-kadafllar›n›zla paylafl›n›z.


11. ...

Bofl b›rak›lan yere hangi hayvan resmi gelmelidir?

A. B. C.

2. ... örüntüsü hangi flekille devam et-melidir?

A. B. C.

Haz›r m›y›z?

Yukar›daki örüntüleri inceleyiniz. Örüntülerin kural›n› söyleyiniz.

Dizilifllerdebir kural var.

Bir sonraki ders için gerekli olan noktal› kâ¤›t, izometrik kâ-

¤›t, boya kalemleri, renkli kâ¤›tlar, karton, hikâye kitab›, patates,

sulu boya vb. nin ö¤renciler taraf›ndan temin edilebilecek olanla-

r›n› onlardan isteyiniz. Di¤erlerini siz temin ediniz.

Ö¤renme Alan› : GEOMETR‹Alt Ö¤renme Alan› : Örüntü ve Süslemeler

1. Kazan›m : Üçgensel, karesel, dikdörtgenselbölgeleri kullanarak ve bofllukkalmayacak flekilde döfleyereksüsleme yapar.


Beceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendir-me, karar verme.

Araç ve Gereç : noktal› ve izometrik kâ¤›t, boyakalemleri, renkli kâ¤›tlar, karton,hikâye kitab›, patates, sulu boya.

İLİŞKİLENDİRME

• Türkçe dersi “Görsel Okuma ve Görsel Sunu” ö¤ren-me alan› Görsel Okuma (Kazan›m 1: fiekil, sembol veiflaretlerin anlamlar›n› bilir.)

• Hayat bilgisi dersi “Benim Eflsiz Yuvam” temas› (Kaza-n›m B.3.3: Hayalindeki evi planlar ve sanat yoluylaifade eder.)

DERSE HAZIRLIK

Bir önceki derste verilen araç ve gerecin temin edilerek s›-n›fa getirilmifl olmas›n› sa¤lay›n›z.

Notlar›m

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 12. sayfas›nda verilen süsle-me ve örüntüleri inceleterek tamamlat›n›z. Ö¤rencileriniz-

den 13. sayfadaki noktal› ve izometrik kâ¤›tlar üzerinde karesel, üç-gensel ve dikdörtgensel bölgeleri kullanarak örüntüler oluflturmalar›n›isteyiniz. Yap›lan çal›flmalarda bölgeler aras›nda boflluk kalmamas›gerekti¤ine dikkat çekiniz.

16

14

El sanatlar›m›z, Anadolu kültürümüzü yan-s›t›r. Hal›, kilim, çini, dantel ve mobilya oyma-c›l›¤› insan eme¤inin birer ürünüdür. Bu ürün-ler de¤iflik flekil ve süslemelerden oluflur.

Yandaki dantel ve çini örneklerini incele-yiniz. Süsleme flekillerinin dizilifllerinde bir ku-ral var m›d›r? Aç›klay›n›z.

• Noktal› kâ¤›ttaki süslemede hangi flekilleri kulland›n›z?• ‹zometrik kâ¤›ttaki süslemede hangi flekli kulland›n›z?• Defterinize, karesel, dikdörtgensel, üçgensel bölgeleri kul-

lanarak boflluk b›rakmadan süslemeler yap›n›z.

• Noktal› ve izometrik kâ¤›tlardaki süslemeleri devam ettiriniz.

Etkinlik: Süsleme YapmaAraç ve Gereç: noktal› ve izometrik kâ¤›t, boya kalemleri.

Süsleme Yapalım

Afla¤›daki süslemeleri inceleyelim.

Süsleme, dikdörtgensel vekaresel bölgelerden oluflmufl.

Üçgensel bölgeler ara-l›k b›rak›lmadan dizilmifl.

Süslemeli bir ev eflyas› hayal ediniz. Bu eflyan›n nas›l bir süsle-mesi olmas›n› isterdiniz? Afla¤›ya çiziniz.

ÖÇK s� ��

15

Yandaki süsleme hangi düzlem-sel bölgelerden oluflmufltur?

Afla¤›daki örüntüyü tamamlay›n›z.

Neler Ö¤rendik?

Yandaki süslemede kaç taneüçgensel bölge vard›r?

Süsleme Yapalım

Ö¤rencilerinizden örüntü örnekleri vermelerini isteyiniz. Ders, te-neffüs, ders, teneffüs s›ralamas›na dikkat çekiniz. Nesnelerin belli birkurala göre diziliflinin örüntü oldu¤unu hat›rlat›n›z.

Okul araç ve gereçlerini kullanarak örüntüler oluflturmalar›n› iste-yiniz.

Geometrik çizimler, resimler kulland›rarak farkl› örüntüler olufltur-malar›n› söyleyiniz. Bu örüntülerdeki kurallar› belirlemelerini isteyiniz.

Ders kitab›n›n 14. sayfas›nda verilen konu resmini inceletiniz. Ko-nuyla ilgili metni okutunuz. Çevrelerinden böyle süslemelere örneklervermelerini isteyiniz. Süslemelerde kullan›lan flekil, sembol ve iflaret-lerin anlamlar›n› aç›klat›n›z. Bu çal›flmay› Türkçe dersi “Görsel Okumave Görsel Sunu” ö¤renme alan› Görsel Okuma (Kazan›m 1) ile iliflki-lendirerek ders kitab›nda verilen etkinli¤i s›n›fta yapt›r›n›z. Yap›lansüslemelerde kullan›lan geometrik flekillerin neler oldu¤unu sorunuz.

Ders kitab›n›n 15. sayfas›nda verilen ikinci pekifltirici çal›flmay› in-celetiniz. Bir ev eflyas›n› nas›l süslemeyi hayal ettiklerini çizmeleriniisteyiniz. Bu çal›flmay› hayat bilgisi dersi “Benim Eflsiz Yuvam” tema-s› (Kazan›m B.3.3) ile iliflkilendiriniz.

EK ETKİNLİK: Süsleme Yapalım

Araç ve Gereç: renkli kâ¤›tlar, makas, yap›flt›r›c›.

Ö¤renciler iki gruba ayr›ls›n. Her grup renkli kâ¤›tlara çok mik-tarda efl kare, dikdörtgen ve üçgen modelleri çizerek kessin. Bubölgeleri, aralar›nda boflluk kalmayacak flekilde birlefltirerek örün-tüler olufltursun. Ö¤rencilerinize haz›rlad›klar› örüntüleri bir kartonayap›flt›rmalar›n› ve s›n›fa sunmalar›n› söyleyiniz. Makas kullan›r-ken dikkat etmeleri için onlar› uyar›n›z.

ÖÇK

“Neler Öğrendik? ” bölümündeki çal›flmalar› yapt›r›n›z.

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 15. sayfas›nda verilen örüntü vesüslemelerle ilgili pekifltirme çal›flmalar›n› inceletiniz. Süsleri olufltu-ran bölgelerin hangi geometrik flekillerden olufltu¤unu sorunuz. Say-fadaki örüntüleri tamamlat›n›z.

17

13

2. Karesel, dikdörtgensel ve üçgensel bölgeleri kullanarakafla¤›daki noktal› kâ¤›da süslemeler yap›n›z.

3. Karesel, dikdörtgensel ve üçgensel bölgeleri kullanarakafla¤›daki izometrik kâ¤›da süslemeler yap›n›z.

Ö¤renciler de¤iflik süslemeler yapabilirler.

Ö¤renciler de¤iflik süslemeler yapabilirler.

ÖÇK

12

1. Afla¤›daki süslemeleri inceleyiniz. Süslemeleri ayn›kuralla devam ettiriniz.

Süsleme Yapalım


Projenizi çal›flma kitab›nda verilen hat›r-latmalar› takip ederek yap›n›z.

ÖÇK


1. Çantalar›ndaki okul malzemelerini kullanarak örüntüler oluflturma-lar›n› isteyiniz. Örüntülerdeki kural› buldurunuz. Ayn› kurala göre geo-metrik flekilleri kulland›rarak yeni örüntüler oluflturmalar›n› isteyiniz.

2. Patates üzerine farkl› geometrik flekiller çizdiriniz. Bu flekilleri, bo-yat›n›z. Farkl› bask›lar yapt›rarak örüntüler oluflturmalar›na yard›mc›olunuz.

3. Ö¤rencilerinizden kareli kâ¤›tlar üzerinde efl üçgensel, karesel vedikdörtgensel bölgelerle isimlerini yazmalar›n› isteyiniz.

4. Ö¤rencilerinize efl üçgensel, karesel ve dikdörtgensel bölgeler ha-z›rlat›n›z. Bu bölgeleri kullanarak hal› süslemeleri yapt›r›n›z.


Ö¤rencilerinizin izometrik ve noktal› kâ¤›t üzerinde yapt›¤› örüntüve süslemeleri toplayarak de¤erlendiriniz. Gördü¤ünüz eksiklikleri ta-mamlay›n›z.

Kazan›mlar›n ne ölçüde edinildi¤ini ders kitab›n›n 15. sayfas›nda ve-rilen “Neler Ö¤rendik?” bölümündeki çal›flmayla de¤erlendirebilirsiniz.

Bunun için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 201 ve 202. sayfalar›nda veri-len “Ö¤renciler ‹çin Kazan›mlar Ölçe¤i” ve “Ö¤retmenler ‹çin Kazan›mlarÖlçe¤i” formlar›n› kullanabilirsiniz.

Ayr›ca ö¤rencilere grup çal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri de¤erlen-dirmek için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 209. sayfas›nda verilen “Grup De-¤erlendirme Formu”ndan faydalanabilirsiniz.

Yanıtlar

DK sayfa 15: Üçgensel, karesel, dikdörtgensel bölgelerden oluflmufltur.

Yan›tlar, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 12 ve 13. sayfa görüntülerinde ve-rilmifltir.

Bir sonraki ders için gerekli olan sayma kartlar›, say› malzemele-ri, abaküs, onluk taban bloklar›, flekerleme, fleker torbas›, torba, bon-cuk, plastik bardak vb. araç ve gerecin ö¤renciler taraf›ndan temin edi-lebilecek olanlar›n› ö¤rencilerden isteyiniz. Di¤erlerini siz temin ediniz.

Ö¤rencilerinize afla¤›da verilen ek çal›flmay› yapt›r›n›z. Yap›lan süsle-meleri kontrol ediniz. Süslemeyi yaparken nelere dikkat ettiklerini anlatt›-r›n›z.

Afla¤›daki süslemeleri tamamlay›n›z.

EK ÇALIfiMA

18

480 Kr

250 Kr

925 Kr590 Kr

25 Kr25 Kr

16

Resimlerde gördüklerinizi anlat›n›z. Say›lardan hangilerini oku-yabiliyorsunuz? Belirleyiniz.

DOĞAL SAYILAR

Hangisi büyükacaba?

5 34

Benim yerimneresi?

17

1. 12 tane kalem afla¤›dakilerden hangisi ile ifade edilir?

A. 1 deste B. 1 düzine C. 1 onluk

2. Yandaki modelde gösterilen say›

afla¤›dakilerden hangisidir?

A. 36

B. 35

C. 26

3. 85 say›s›n›n onlar basama¤›ndaki rakam hangisidir?

A. 5 B. 8 C. 80

4. 22 say›s›n›n onlar basama¤›ndaki rakam›n basamak de-

¤eri kaçt›r?

A. 2 B. 22 C. 20

5. 38 say›s› hangi onlu¤a daha yak›nd›r?

A. 30 B. 40 C. 50

6. Afla¤›daki ifadelerden hangisi yanl›flt›r?

A. 34 say›s›, 52 say›s›ndan küçüktür.

B. 54 say›s›, 34 say›s›ndan büyüktür.

C. 34 say›s›, 54 say›s›na eflittir.

Performans görevi

Günlük yaflant›m›zda say›lar› neden yuvarlar›z? Bunun ha-yat›m›za getirdi¤i kolayl›klar nelerdir? Araflt›r›n›z. Araflt›rma so-nuçlar›n› rapor hâline getirerek arkadafllar›n›zla paylafl›n›z.

Haz›r m›y›z?

Ö¤renme Alan› : SAYILARAlt Ö¤renme Alan› : Do¤al Say›lar

1. Kazan›m : Üç basamakl› do¤al say›lar› okur ve ya-zar.


Beceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme, ka-rar verme.

Araç ve Gereç : sayma kartlar›, say› malzemeleri, aba-küs, onluk taban bloklar›, flekerler, flekertorbas›, torba, boncuk, plastik bardak.

İLİŞKİLENDİRME

• Türkçe dersi “Yazma” ö¤renme alan› Yazma Kurallar›n› Uy-gulama (Kazan›m 11: Matematiksel ifadeleri do¤ru yazar.)

DERSE HAZIRLIK


UYARI

• Bir ve iki basamakl› say›lar›n okunmas› ve yaz›lmas› ile ilgilihat›rlatmalar yap›l›r.

DOĞAL SAYILAR

Ö¤rencilerinize say›lar›n hayat›m›z› nas›l kolaylaflt›rd›¤›n› soru-nuz. Bu konudaki düflüncelerini anlatt›r›n›z.

Manava veya markete gittiklerinde ürünlerin üzerinde yaz›l› olanetiketleri incelemelerini isteyiniz. Bütün etiketleri okuyup okuyamad›k-lar›n› sorunuz.

Ders kitab›n›n 16. sayfas›nda verilen konu resmini inceletiniz. Re-simde gördüklerini anlatt›r›n›z. Sayfan›n üst bölümünde verilen bankaresminde bulunan numaratördeki say›lar› inceletiniz. Bu say›lar› oku-yup okuyamayacaklar›n› sorunuz. Say›larda kaç basamak oldu¤unusorunuz.

“Sincab›n elinde ne var? Tafl›d›¤› say› kart›yla ne yapmak istiyor?”sorular› hakk›nda düflünmelerini isteyiniz.

Ö¤rencilerinize üzerinde 3 ve 5 rakamlar›n›n yaz›l› oldu¤u iki kartgösteriniz. Bu kartlar› yan yana getirerek iki basamakl› say›lar yazma-lar›n› isteyiniz. Daha sonra ayn› flekilde haz›rlanm›fl 3 kart veriniz.Kartlar› yan yana getirerek say›lar oluflturmalar›n› isteyiniz. Olufltur-duklar› bu say›lar› nas›l okuyacaklar›n› sorunuz. Bu konudaki düflün-celerini anlatt›r›n›z. Bu alt ö¤renme alan›nda bu say›lar› okuyup yaza-caklar›n›, bu say›lar›n özelliklerini ö¤reneceklerini söyleyiniz. Bunlar›nüç basamakl› say›lar oldu¤unu sezdiriniz.

‹ki basamakl› say›lar vererek bu say›lar› birbirleriyle karfl›laflt›rma-lar›n› isteyiniz. Hangisinin büyük, hangisinin küçük oldu¤unu “büyük,küçük” sözcüklerini kullanarak yazd›r›n›z.

19

Benzer karfl›laflt›rmay› üç basamakl› say›lar için de yapacaklar›n›anlat›n›z.

‹ki basamakl› bir say›y› modelle göstermelerini isteyiniz. Verilenbir modelin gösterdi¤i say›y› sorunuz. Basamak tablosunu hat›rlat›-n›z. Basamaklar›n adlar›n› yazd›r›n›z. Basamaktaki rakamlar›n de-¤erlerini hat›rlatacak k›sa etkinlikler yapt›r›n›z. ‹ki basamakl› say›larlailgili kazan›mlar›n kavrand›¤›ndan emin oldu¤unuzda üç basamakl›say›larla ilgili kazan›mlar›n ifllenmesine geçiniz.

Konu resminden yararlanarak bu alt ö¤renme alan›nda ne ö¤re-necekleri hakk›nda tahminde bulunmalar›n› isteyiniz.

Hazır mıyız?

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 17. sayfas›nda ön bilgilerini ölçen“Haz›r m›y›z?” testini uygulay›n›z. Test sonuçlar›n› de¤erlendiriniz.Baflar›l› olan ö¤renciler alt ö¤renme alan›ndaki kazan›mlar› edinme-ye haz›rd›r. Baflar›l› olamayan ö¤rencilerinizin eksik kazan›mlar›n›belirleyerek tamamlama çal›flmalar› yapt›r›n›z.

Ö¤rencilerinize ayn› sayfada verilen performans görevini okutu-nuz. “Günlük yaflant›m›zda say›lar› neden yuvarlar›z? Bunun hayat›-m›za getirdi¤i kolayl›klar nelerdir?” konusunu araflt›rmalar›n› ve arafl-t›rma sonuçlar›n› rapor hâlinde düzenleyerek s›n›fa sunmalar›n› iste-yiniz.

Üç Basamaklı Doğal Sayılar

Bir ö¤renciye kendisinin ve aile bireylerinin yafllar›n› sorarak bun-lar› tahtaya yaz›n›z. Ayn› ifllemi birkaç ö¤renciyle devam ettiriniz.Tahtaya yaz›lan say›lar› okutunuz.

Yan›n›zda getirdi¤iniz ve içinde 100’den fazla say›da fleker bulu-nan torbay› masaya koyunuz. fiekerleri s›n›fa da¤›tmak istedi¤iniziama kaç tane flekeriniz oldu¤unu bilmedi¤inizi söyleyiniz. Birliktesaymay› teklif ediniz. S›n›fça birer ritmik say›n›z. Her on flekeri birgrup yaparak saymay› sürdürünüz. Say› 99’a gelince bekleyiniz. S›-radaki say›n›n ne olmas› gerekti¤i hakk›ndaki düflüncelerini anlatt›r›-n›z.

Üç basamakl› say›lar› ö¤renmenin neden gerekli oldu¤unu soru-nuz. fiekerlerin say›s›n› iki basamakl› say›larla ifade edemeyece¤ini-zi belirtiniz. “fiekerlerin say›s› iki basamakl› say›larla ifade edilemedi-¤ine göre bu say› üç basamakl›d›r.” deyiniz.

‹ki basamakl› bir say›y› sayma malzemeleriyle modelletiniz. Onlukve birliklerini yazd›r›n›z. 10 birli¤in, 1 onluk etti¤ini hat›rlat›n›z.

Ders kitab›n›n 18. sayfas›nda verilen konu metnini okutunuz. Ön-ce bir basamakl›, sonra iki basamakl› say›lar›n yaz›l›fl ve okunufllar›-n› hat›rlatacak al›flt›rmalara yer veriniz. Ders kitab›n›n 19. sayfas›ndaverilen etkinli¤i s›n›fta yapt›r›n›z. 10 tane onlu¤un, bir yüzlük etti¤inikavramalar›n› sa¤lay›n›z. Ö¤rencilerin 100 say›s›n› kavrad›klar›ndanemin olduktan sonra onlara üç basamakl› farkl› say›lar› modelletiniz.

Ders kitab›n›n 19. sayfas›nda verilen örnek çal›flmay› s›n›fta yap-t›r›n›z.

18

Say›lar olmasayd› yafl›m›z›, boyumuzu, kilomuzu nas›l ifadeedebilirdik? Nas›l al›flverifl yapard›k? Kaç Türk liras› ödeyece¤i-mizi nas›l hesaplard›k? Hiç düflündünüz mü?

‹lk ça¤lardan bu yana say›lar yaflam›m›z›n en önemli parça-s›d›r. ‹lk ça¤larda yaflayan insanlar›n, hayvanlar›n›n say›lar›n›belirlemek için ma¤ara duvar›na çizgi çizdiklerini biliyor muy-dunuz?


Hat›rlayal›mS›f›r, bir, iki, üç,dört, befl, alt›,

yedi, sekiz, dokuz

2 onluk 6 birlik,yirmi alt› eder.

19

100 say›s›n› modelleyelim:

100

Yüzlük Onluk Birlik

1 yüzlük 0 onluk 0 birlik

10 tane onluk

100 Yüz1 Yüzlük 10 tane onluk 100 tane birlik

9 onluk 9 birlik 9 onluk 10 birlik ......................

Etkinlik: On Tane OnlukAraç ve Gereç: onluk taban bloklar›

• 99 say›s›n› onluk taban bloklar›n› kullanarak modelleyiniz.Kaç tane onluk blok kulland›n›z? Kaç tane birlik blok kulland›-n›z?

• Modelledi¤iniz say›ya bir birlik eklerseniz kaç tane onlukelde edersiniz? Bu say›y› onluk taban bloklar›yla modelleyiniz.

• Onluk taban bloklar›yla oluflturdu¤unuz yeni say›y› yazabi-lir misiniz? Sizce bu say› kaç basamakl›d›r?

20

20

128. . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Alt› yüz elli sekiz

254 say›s›n› onluk taban bloklar›yla modelleyelim:


2 yüzlük 5 onluk 4 birlik254 ‹ki yüz elli dört

426Dört yüz yirmi alt›

Abaküslerde gösterilen say›lar› ve okunufllar›n› inceleyelim:

Yandaki modelle gösterilen say›kaçt›r?

438 say›s›n› onluk taban bloklar›yla modelleyiniz.

Neler Ö¤rendik?

Yüz yirmi sekiz 658

ÖÇK s� ��

Yüzler Onlar Birler Yüzler Onlar Birler

163Yüz altm›fl üç

Beni rakamlayazabilir misiniz?

Benim okunuflumuyazabilir misiniz?

14

11. Onluk taban bloklar› ile modellenen say›lar› ve okunufllar›n›yaz›n›z.


2. Afla¤›daki say›lar›n okunufllar›n› yaz›n›z.

a. 569 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

b. 213 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

c. 555 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Yüzlük Onluk Birlik Say› Okunuflu

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Üç yüz elli befl355

‹ki yüz otuz sekiz238

Dört yüz k›rk üç443

Befl yüz altm›fl dokuz

‹ki yüz on üç

Befl yüz elli befl

DOĞAL SAYILAR

ÖÇK

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 14. sayfas›n› inceletiniz. Mo-dellenen üç basamakl› say›lar›n yaz›l›fl› ve rakamlarla yaz›-

l›fl› verilen say›lar›n okunufluyla ilgili çal›flmalar› yapt›r›n›z. Ö¤renciçal›flma kitab›n›n 15. sayfas›nda okunufllar› verilen say›lar› buldura-rak resmi tamamlat›n›z. Tamamlatt›¤›n›z resmi boyat›n›z. Resmi,ürün dosyalar›nda saklayabileceklerini belirtiniz.

EK ETKİNLİK: Sayıları Modelleyelim

Araç ve Gereç: onluk taban bloklar›

Ö¤renciler, iki gruba ayr›ls›n. 1. grup, üç basamakl› bir say›y›onluk taban bloklar›yla modellesin. Modeli 2. gruba göstersin. 2.grup, modellenen say›y› ve okunuflunu tahtaya yazs›n. Modelle-nen say›y› do¤ru yazan gruba “1” puan verilsin. Gruplar her sefe-rinde görev de¤ifltirerek etkinlik devam ettirilsin. 10 puana ilk ula-flan grup birinci ilan edilsin.

EK ETKİNLİK: Hangi Sayı?

Araç ve Gereç: onluk taban bloklar›, torba.

Ö¤renciler iki gruba ayr›ls›n. Her grup üç ayr› torba haz›rlas›n.Gruplar, onluk taban bloklar›ndaki birlikleri 1. torbaya, onluklar› 2.torbaya, yüzlükleri 3. torbaya koysun. 1. grup, her torbadan s›ray-la istedi¤i kadar say›da blokunu ç›kararak bir say›y› modellesin. 2.grup, modellenen say›y› bulsun. Gruplar görev de¤ifltirerek etkin-lik devam ettirilsin.


1. Kavrama zorlu¤u çeken ö¤rencileriniz için üç basamakl› say›-lara geçmeden önce bir ve iki basamakl› say›lar› farkl› sayma mal-zemeleriyle modelletiniz.

2. Ö¤rencilerinize bir miktar boncuk ve 10 tane plastik bardakveriniz. Boncuklar› birer birer sayd›r›n›z. Her on boncu¤u bir barda-¤a koydurunuz. Bardaklar›n üzerine 1 onluk yazd›r›n›z. 10 tane bar-da¤› yan yana koydurunuz. Onar onar ritmik sayd›r›n›z. Son bar-dakta söylenen say›y› tahtaya yazd›r›n›z. 10 tane onlu¤un ve 100tane birli¤in, 1 yüzlü¤e eflit oldu¤unu sezdiriniz.


Kazan›m›n ne ölçüde edinildi¤ini ders kitab›n›n 20. sayfas›nda“Neler Ö¤rendik?” bölümündeki çal›flmalarla de¤erlendirebilirsiniz.

Bunun için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 201 ve 202. sayfalar›nda ve-rilen “Ö¤renciler ‹çin Kazan›mlar Ölçe¤i” ve “Ö¤retmenler ‹çin Kazan›m-lar Ölçe¤i” formlar›n› kullanabilirsiniz. Ayr›ca ö¤rencilerinize grup çal›fl-mas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri de¤erlendirmek için ö¤retmen k›lavuzkitab›n›n 209. sayfas›nda verilen “Grup De¤erlendirme Formu”nu kul-lanabilirsiniz.

ÖÇK

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 20. sayfas›n› inceletiniz. Üç basa-makl› say›lar›n yaz›l›fl ve okunufllar›yla ilgili çal›flmalar yapt›r›n›z. Buçal›flmay› Türkçe dersi “Yazma” ö¤renme alan› Yazma Kurallar›n›Uygulama (Kazan›m 11) ile iliflkilendiriniz.

15

3. Afla¤›da okunufllar› verilen do¤al say›lar›n belirtti¤i noktala-r›, belirtilen s›ra numaras›na göre birlefltirerek resmi tamamlay›-n›z. Resmi istedi¤iniz renklerle boyay›n›z.

1. ‹ki yüz on üç2. Yüz on bir3. Yüz doksan iki4. ‹ki yüz elli5. Üç yüz on befl6. Dört yüz k›rk iki7. Befl yüz bir8. Alt› yüz yedi9. Dört yüz on sekiz

10. Befl yüz k›rk yedi11. Alt› yüz on iki

12. Yedi yüz yetmifl befl13. Sekiz yüz elli14. Üç yüz on bir15. Yüz16. Sekiz yüz altm›fl iki17. Dokuz yüz on üç18. ‹ki yüz yirmi iki19. Alt› yüz yetmifl bir20. Sekiz yüz otuz alt›21. ‹ki yüz yirmi befl22. Alt› yüz altm›fl alt›

311 850

775612

100

862

913

547

418

607

222

225

671

836

111192

250

213315

666

442

501

Proje: Gerekli malze-meyi haz›rlad›n›z m›?

21

ÖÇK

1. Afla¤›da onluk bloklarla modellenen say›lar› rakam ve yaz›yla ya-z›n›z.

2. Afla¤›da yüzlük, onluk ve birliklikleri verilen say›lar› yaz›n›z.

3. Abaküste modellenen say›lar› rakam ve yaz›yla yaz›n›z.

5 yüzlük 7 onluk 2 birlik $ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .



EK ÇALIfiMA

Bir sonraki ders için gerekli olan sayma kartlar›,kutu, makas, karton, sayma malzemeleri, abaküs, on-luk taban bloklar› gibi araç ve gerecin ö¤renciler tara-f›ndan temin edilebilecek olanlar›n› ö¤rencilerden iste-yiniz. Di¤erlerini siz temin ediniz.

Yanıtlar

Yan›tlar, ders kitab›n›n 15. sayfa görüntüsünde ve-rilmifltir.

Yan›tlar, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 14 ve 15. sayfagörüntülerinde verilmifltir.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Yüzler Onlar Birler

Yüzler Onlar Birler

Notlar›m

234

‹ki yüz otuz dört

329

572

905

740

Üç yüz yirmi dokuz

635

Alt› yüz otuz befl

465

Dört yüz altm›fl befl

Yanda verilen ek çal›flmay› ö¤rencilerinize yapt›r›n›z.Sonuçlar›n› kontrol ediniz. Belirledi¤iniz eksiklikleri tekraryapt›rarak gideriniz.

22

21

• Masaya üç kutu koyulsun.Kutulara yüzler, onlar, birlerbasama¤› yaz›l› kartlar haz›rla-narak yap›flt›r›ls›n.

• ‹ki grup oluflturulsun. Grup-lar 0’dan 9’a kadar rakamlar›nyaz›l› oldu¤u kartlar haz›rlas›n.

• 1. grup her kutuya haz›rlad›¤› rakamlardan birini koysun. 2.grup rakamlar›n oluflturdu¤u say›y› tahtaya yazs›n. Rakamla-r›n bulundu¤u basamaklar› ve basamak de¤erlerini söylesin.Gruplar görev de¤ifltirerek etkinlik devam etsin.

• Say›n›n yüzler basama¤› “0” olmas› durumunda say› hakk›n-da ne söyleyebilirsiniz?

Basamak Kavramı

Etkinlik: Basamak De¤eriAraç ve Gereç: 3 adet kutu, kartlar.

Yüzlerbasama¤›

Onlarbasama¤›

Birlerbasama¤›

Sizce sincaplar hangi say›y› oluflturuyor?

Ben yükümü yüzlerbasama¤›na götüre-ce¤im.

Ben de yükümü onlarbasama¤›na koyaca¤›m.

Benim yükümün yeribirler basama¤›.

Basamak Kavramı

S›n›fa onluk taban bloklar›n› getiriniz. Tahtaya 42 say›s›n› yaz›n›z.

Ö¤rencilerinizden bu say›y› onluk taban bloklar›yla modellemelerini

isteyiniz. “Bu say›y› oluflturan rakamlar 4 ve 2’dir.” deyiniz. Hangi ra-

kam›n, hangi basamakta oldu¤unu sorunuz. Basamak adlar›n› say›-

lar›n alt›na yazd›r›n›z. 2 birli¤in 2’yi, 4 onlu¤un 40’› gösterdi¤ini sezdi-

riniz. Bir önceki y›lda ö¤rendiklerini tekrar yapt›rarak hat›rlat›n›z.

Tahtaya üç basamakl› bir say› yaz›n›z. Bu say›n›n birler ve onlar

basama¤›n› göstermelerini isteyiniz. Yüzler basama¤›ndaki rakam›

göstererek bu basama¤›n ad› hakk›ndaki düflüncelerini anlatt›r›n›z.

Tahtaya 22 say›s›n› yaz›n›z. Basamaklardaki 2 rakamlar›n›n ba-

samak de¤erlerini sorunuz. Rakamlar ayn› oldu¤u hâlde basamaklar-

daki farkl›l›¤› sezdiriniz. Benzer çal›flmay› üç basamakl› say›lar için

de yapt›r›n›z.

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 21. sayfas›ndaki konu resmini ince-

letiniz ve anlatt›r›n›z. Ayn› sayfada verilen etkinli¤i ö¤rencilerinize

yapt›r›n›z. Gruplardan birine ara basamaklar›nda s›f›r olan bir say›

veriniz. S›f›r›n basamak de¤eri hakk›ndaki düflüncelerini anlatt›r›n›z.

Ders kitab›n›n 22. sayfas›nda verilen ilk örne¤i inceletiniz. Say›n›n

modeli ile basamaklar› aras›ndaki iliflkiyi fark etmelerini sa¤lay›n›z.

Ayn› sayfada verilen örnek çal›flmalar› inceletiniz. Benzer çal›flmala-

r› s›n›fta yapt›r›n›z. Gördü¤ünüz eksiklikleri belirleyerek ilgili bölümle-

rin tekrar›n› yap›n›z.

Ö¤rencilerinizi makas kullan›lan etkinlik ve pekifltirme çal›flmala-

r›nda dikkatli olmalar› için uyar›n›z.22

234 say›s›n› onluk taban bloklar›yla ve basamak tablosundagösterelim:

Say›lar 405, 230 ve 123 say›lar›n› basamak tablosunda gös-terelim:


2 yüzlük 3 onluk 4 birlik

Say› 2 3 4

Basamak adlar›

Yüzlerbasama¤›

Onlarbasama¤›

Birler basama¤›

Basamakde¤eri

200 30 4

Say› 4 0 5

Basamak adlar›

Yüzlerbasama¤›

Onlarbasama¤›

Birler basama¤›

Basamakde¤eri 400 0 5

Say› 2 3 0

Basamak adlar›

Yüzlerbasama¤›

Onlarbasama¤›

Birler basama¤›

Basamakde¤eri

200 30 0

Say› 1 2 3Basamak

adlar›Yüzler

basama¤›Onlar

basama¤›Birler

basama¤›

Basamakde¤eri

100 20 3


2. Kazan›m : Üç basamakl› do¤al say›lar›n basamakadlar›n›, basamaklar›ndaki rakamlar›nbasamak de¤erlerini belirtir.



Araç ve Gereç : sayma kartlar›, sayma malzemeleri,abaküs, kutu, makas, karton, onluk ta-ban bloklar›.

UYARI

• Ara basamaklar›nda s›f›r (0) bulunan say›lar da incelenir.

DERSE HAZIRLIK


23

16

1. Tablolarda verilen say›lar›, say›lar›n basamak adlar›n› vebasamak de¤erlerini yaz›n›z.

Basamak Kavramı


Say› 2 4 5Basamak

adlar›

Basamakde¤eri


Say› 3 3 3Basamak

adlar›

Basamakde¤eri

2. Afla¤›daki say›lar›n basamak de¤erlerini yaz›n›z.

5 7 8

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

Basamakde¤eri

3 0 1

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

Basamakde¤eri

4 2 0

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

Basamakde¤eri

6 6 6

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

Basamakde¤eri

9 2 8

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

Basamakde¤eri

5 0 7

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

Basamakde¤eri

Yüzlerbasa-ma¤›

Onlarbasa-ma¤›

Birlerbasa-ma¤›

200 40 5

Yüzlerbasa-ma¤›

Onlarbasa-ma¤›

Birlerbasa-ma¤›

300 30 3

8

70

500

1

0

300

0

20

400

6

60

600

8

20

900

7

0

500

23

Neler Ö¤rendik?

Afla¤›daki say›larda verilmeyen rakamlar› bulunuz. Noktal›yerleri tamamlay›n›z.

Basamak de¤eri

2 • •

340

. . . . .

Basamak de¤eri

• 5 •

7. . . . .

400

444 say›s›n› basamak tablosunda gösterelim:

Say› 4 4 4

Basamak adlar›

Yüzlerbasama¤›

Onlarbasama¤›

Birler basama¤›

Basamakde¤eri 400 40 4

Say› 1 0 9 . . . . . . . . . . .

Basamakadlar›

Yüzlerbasama¤›

Onlarbasama¤›

Birlerbasama¤›

. . . . . . . . . . .

basama¤›Onlar

basama¤›. . . . . . . . . . .

basama¤›

Basamakde¤eri 100 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 600 40 0

1. Afla¤›daki tabloda noktal› yerleri doldurunuz.

2. 225 say›s›nda kaç yüzlük, kaç onluk, kaç birlik vard›r?3. 111 say›s›ndaki rakamlar›n basamak de¤erleri kaçt›r?4. Hangi basama¤a yazarsak yazal›m, basamak de¤eri de-

¤iflmeyen rakam hangisidir?

Afla¤›daki al›flt›rmalar› yap›n›z.

4 3 4 7

20050

ÖÇK s� ��

ÖÇK

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 16. sayfas›nda verilen çal›fl-malar› yapt›rarak kazan›m› pekifltirebilirsiniz.

EK ETKİNLİK: Basamakların Sırrı Ne?

Araç ve Gereç: say› kartlar›Ö¤renciler iki grup olufltursun. Her grup 0’dan 9’a kadar rakam-

lar›n yaz›l› oldu¤u kartlar haz›rlas›n. Bir ö¤renci tahtaya s›rayla“yüzler basama¤›, onlar basama¤›, birler basama¤›” yazs›n.1. gruptan üç ö¤renci birer say› kart› alarak basamak adlar›n›n ya-z›l› oldu¤u yerin alt›na geçsin. 2. grup, basamaklardaki rakamla-r›n basamak de¤erlerini söylesin. Do¤ru söyleyen grup 1 puan al-s›n. Gruplar s›rayla yer de¤ifltirerek etkinlik devam ettirilsin. Ençok puan› alan grup birinci ilan edilsin.


1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencileriniz için önceiki basamakl› say›larda basamak de¤erlerini buldurunuz.

2. Kartondan 3 tane basamak kutusu haz›rlat›n›z. Kutular›nüzerine basamak adlar›n› s›rayla yazd›r›n›z. 0’dan 9’a kadar ra-kamlar›n yaz›l› oldu¤u kartlar haz›rlat›n›z. Bu kartlardan kutularabirer tane koyunuz. Kutulardaki rakamlar›n oluflturdu¤u say›y› vebasamaklardaki rakamlar›n basamak de¤erlerini söyletiniz.



Kazan›m›n ne ölçüde edinildi¤ini ders kitab›n›n 23. sayfas›ndaverilen “Neler Ö¤rendik?” bölümündeki çal›flmalarla de¤erlendirebi-lirsiniz.


Ayr›ca ö¤rencilere grup çal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri de¤er-lendirmek için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 209. sayfas›nda verilen“Grup De¤erlendirme Formu”ndan faydalanabilirsiniz.

Bir sonraki ders için gerekli olan say› kartlar›, torba, fiyat eti-ketleri ve kâ¤›t fleritlerin ö¤renciler taraf›ndan temin edilebilecekolanlar›n› onlardan isteyiniz. Di¤erlerini siz temin ediniz.

ÖÇK

Ders kitab›n›n 23. sayfas›nda verilen pekifltirme sorular›n› yapt›r›-n›z. Zorland›klar› sorular olursa tekrar yapt›rarak eksikleri gideriniz.

EK ÇALIfiMA

3 8 6. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Ö¤rencilerinize afla¤›da verilen ek çal›flmay› yapt›r›n›z. Sonuçla-r›n› kontrol ediniz.

Birler basama¤›Onlar basama¤›Yüzler basama¤›

5 0 2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Birler basama¤›Onlar basama¤›Yüzler basama¤›

2. Afla¤›daki do¤al say›lar›n basamak de¤erlerini yaz›n›z.6 1 9

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

8 2 3. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

1. Afla¤›daki do¤al say›lar›n basamak adlar›n› yaz›n›z.

910600

320800

Yanıtlar

Yan›tlar, ders kitab›n›n 23. sayfa görüntüsünde verilmifltir.Yan›tlar, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 16. sayfa görüntüsünde ve-

rilmifltir.

24

En Yakın Onluk

S›n›fta okul eflyalar›ndan oluflan küçük bir al›flverifl merkezi haz›r-

lay›n›z. Eflyalar›n üzerine fiyat etiketleri (kitap 14 TL, defter 12 TL,

çanta 28 TL, kalem kutusu 17 TL gibi) koyunuz. Al›flverifl merkezin-

den, önce siz al›flverifl yap›n›z. Sonra birkaç ö¤renciyi tahtaya kald›-

rarak ikifler eflya almalar›n› söyleyiniz. Ald›klar› eflyaya karfl›l›k olarak

yaklafl›k kaç Türk liras› ödeyeceklerini sorunuz. Böyle durumlarda kâ-

¤›t, kalem kullanarak hesap yap›lamayaca¤›n› belirtiniz. Bu nedenle

say›lar› en yak›n onlu¤a yuvarlayarak ifllem yapmalar› gerekti¤ini

sezdiriniz.

S›n›f marketinden al›nan iki parça eflya için hesap yapt›r›n›z.

Say›lar› en yak›n onlu¤a yuvarlaman›n al›flverifl ve benzeri du-

rumlarda sa¤lad›¤› kolayl›klardan bahsediniz.

‹ki basamakl› say›lar› en yak›n onlu¤a yuvarlamayla ilgili al›flt›rma-

lar yapt›rarak onlara önceki bilgilerini hat›rlat›n›z.

Ders kitab›n›n 24. sayfas›nda verilen konu metnini okutunuz. Siz

de okul bahçesinde benzer bir koflu yapt›r›n›z.

Koflu sonras›nda her ö¤renciden, kofltu¤u mesafeyi en yak›n on-

lu¤a yuvarlayarak söylemesini isteyiniz.

Ayn› sayfada verilen etkinli¤i s›n›fta yapt›r›n›z. Birler basama¤› 5

olan say›lar›n bir alttaki onlu¤a m›, bir üsteki onlu¤a m› yuvarlanaca-

¤›n› tart›flt›r›n›z.

Ders kitab›n›n 25. sayfas›nda verilen ilk örne¤i inceletiniz. Birler

basama¤› 5 olan say›lar›n bir sonraki onlu¤a yuvarland›¤›na dikkat

çekiniz. Ayn› sayfada verilen pekifltirme sorular›n› yapt›r›n›z. Sorula-

r› yapmakta zorlanan ö¤rencilerinizi belirleyiniz. Tekrar etkinlikleriyle

kazan›m› edinmelerini sa¤lay›n›z.

24

Etkinlik: YuvarlamaAraç ve Gereç: say› kartlar›, torba.

Beril, Zeynep, Ali ve Necmi okulbahçesinde bir kofluya kat›ld›lar.Ayn› sürede Beril 348 metre, Zey-nep 374 metre, Ali 423 metre, Nec-mi 466 metre kofltu. Ö¤retmen, ko-fluda birinci olan Necmi’nin kofltu-¤u mesafeyi koflu panosunda afla-¤›daki gibi göstermifltir.

Sizce ö¤retmen 466 metreyi neye göre 470 olarak göstermiflolabilir? Ayn› flekilde siz de di¤er ö¤rencilerin kofltuklar› mesafe-leri gösterebilir misiniz?

En Yakın Onluk

• ‹ki grup oluflturulsun. Gruplar 0’dan9’a kadar rakamlar›n yaz›l› oldu¤u kartlarhaz›rlayarak bir torbaya koysun.

• 1. grup torbadan arka arkaya üç kartçeksin. Rakamlarla üç basamakl› bir say›olufltursun.

• 2. grup say›y› en yak›n onlu¤a yuvar-layarak söylesin. Gruplar yer de¤ifltirereketkinlik devam ettirilsin.

• Hangi say›lar›, hangi onlu¤a yuvarla-d›n›z? Nedenini aç›klay›n›z.

701 say›s›n› oluflturdu¤unuzu düflününüz.Bu say›y› hangi say›ya yuvarlars›n›z?

Beril348 metre

Zeynep374 metre

Ali423 metre

Necmi466 metre

330 340 350 360 370 380 390 400 410 420 430 440 450 460 470 480

Koflu Panosu

21 3

45 6

79

08

25

Neler Ö¤rendik?

623 ve 675 say›lar›n› en yak›n onlu¤a yuvarlayal›m:

Birler basama¤› 5 olan say›lar bir sonraki onlu¤a yuvarlan›r.

Afla¤›daki say›lar› en yak›n onlu¤a yuvarlay›n›z. Noktal› yer-lere yaz›n›z.

78 → . . . . . . 258 → . . . . . . 213 → . . . . . .

99 → . . . . . . 845 → . . . . . . 115 → . . . . . .

623

600 610 620 630 640 650 660 670 680 690 700

675

Toplarda yaz›l› olan say›lar› inceleyiniz. Hangileri en yak›nonlu¤a yuvarlan›rsa 60 olur? Efllefltiriniz.

Afla¤›daki say›lar›n yerlerini say› do¤rusu üzerinde bulunuz.Bu say›lar› en yak›n onlu¤a yuvarlayarak kutular›n içine yaz›n›z.

60

700 710 720 730 740 750 760 770 780 790 800

718 → 765 →

747 → 779 →

Bir ma¤azada sat›lan afla¤›daki eflyalar›n fiyatlar›n› en yak›nonlu¤a yuvarlayal›m:

80100

260850

210120

ÖÇK s� ��

68 62 63 6564 61 69

167 TL

17060 30 20

64 TL 28 TL 15 TL


3. Kazan›m : En çok üç basamakl› do¤al say›lar› enyak›n onlu¤a yuvarlar.


Beceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme.

Araç ve Gereç : say› kartlar›, torba, fiyat etiketleri, kâ¤›tfleritler.

UYARI

• Birler basama¤› 5 olan say›lar bir sonraki onlu¤a yuvarlat›l›r.

DERSE HAZIRLIK


25

17

1. Balonlardaki say›lar›n hangi onlu¤a daha yak›n oldu¤unuyan›ndaki balonlara yaz›n›z.

En Yakın Onluk

133

528 633

895

419

275

382

22. Afla¤›daki say›lar›n, say› do¤rusu üzerindeki yerlerini belir-leyiniz. Bu say›lar› en yak›n onlu¤a yuvarlay›n›z.

427 . . . . . . . . . . 415 . . . . . . . . . . 482 . . . . . . . . . .

465 . . . . . . . . . . 478 . . . . . . . . . . 491 . . . . . . . . . .

400

410 420 430 440 450 460 470 480 490

500427

430

470

420

480

480

490

623 . . . . . . . . . . 648 . . . . . . . . . . 629 . . . . . . . . . .

635 . . . . . . . . . . 683 . . . . . . . . . . 671 . . . . . . . . . .

600

610 620 630 640 650 660 670 680 690

700

837 . . . . . . . . . . 845 . . . . . . . . . . 815 . . . . . . . . . .

811 . . . . . . . . . . 878 . . . . . . . . . . 822 . . . . . . . . . .

800

810 820 830 840 850 860 870 880 890

900

130 900

630 420

280

380530

630

670

650

680

620

640

840

810

850

880

820

820

ÖÇK

EK ETKİNLİK: Sayı Doğrusunda Yuvarlayalım

Araç ve Gereç: kâ¤›t fleritlerÖ¤rencilerinizi befl gruba ay›r›n›z. Her gruba kâ¤›t fleritten say›

do¤rular› haz›rlat›n›z. Gruplardan yuvarlak bir masan›n etraf›nda s›-ralanmalar›n› isteyiniz. 1. gruba 100 ile 200, 2. gruba 200 ile 300, 3.gruba 300 ile 400, 4. gruba 400 ile 500, 5. gruba 500 ile 600 aras›n-daki 10’un kat› olan say›lar› say› do¤rusu üzerine not ettiriniz. Grup-lardan s›ras›yla kendilerinden sonra gelen gruba üç basamakl› birsay› söylemelerini isteyiniz. Söylenen say›lar o grubun say› s›n›rlar›aras›nda olmal›d›r. Her gruptan, kendisine söylenen say›y› haz›rla-d›¤› say› do¤rusunda göstermesini, bu say›n›n yuvarlanaca¤› en ya-k›n onlu¤u k›rm›z› kalemle yuvarlak içine almas›n› isteyiniz.




Ayr›ca ö¤rencilere grup çal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri de¤er-lendirmek için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 209. sayfas›nda verilen“Grup De¤erlendirme Formu”ndan faydalanabilirsiniz.

Yanıtlar

Yan›tlar, ders kitab›n›n 25. sayfa görüntüsünde veril-mifltir.

Yan›tlar, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 17. sayfa görün-tüsünde verilmifltir.

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 17. sayfas›nda ve-rilen pekifltirme sorular›n› yapt›rarak kazan›m›pekifltirebilirsiniz.

EK ETKİNLİK: En Yakına Yuvarlan

Araç ve Gereç: 20 kartTahtaya 11 tane ö¤renci ç›kar›n›z. Ö¤rencilerin bi-

rinden masan›n yan›nda, di¤erinden kap›n›n yan›ndadurmas›n› isteyiniz. Masan›n yan›ndaki ö¤renciye “10”,kap›n›n yan›ndaki ö¤renciye “20” yaz›l› kart veriniz. Di-¤er ö¤rencilere de “11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18 ve 19”yaz›l› kartlar veriniz. “Yuvarlan!” komutuyla bu ö¤renci-lerden tuttuklar› say›lar›n en yak›n onlu¤unu tutan ö¤-rencinin yan›na gitmesini söyleyiniz. 15 say›s›n› tutanö¤renci tahtada karars›z kalaca¤›ndan birler basama¤›5 olan say›lar›n bir üst onlu¤a yuvarlanaca¤›n› vurgu-lay›n›z. 15 say›s›n› tutan ö¤rencinin, 20 say›s›n› tutanö¤rencinin yan›na gitmesi gerekti¤ini sezdiriniz.

Bir sonraki ders için gerekli olan say› kartlar›, sayma malze-meleri, onluk taban bloklar› gibi araç ve gerecin ö¤renciler taraf›n-dan temin edilebilecek olanlar›n› onlardan isteyiniz. Di¤erlerini sizgetiriniz.


ÖÇK

Ö¤rencilerinize yanda verilen ek çal›flmay› yapt›r›n›z.Sonuçlar›n› kontrol ediniz. Belirledi¤iniz eksiklikleri tekraryapt›rarak gideriniz.

EK ÇALIfiMA

1. Afla¤›daki say›lar›, en yak›n olduklar› onlu¤a yuvarlayarakkarfl›lar›nda verilen noktal› yerlere yaz›n›z.

2. Afla¤›daki say›lar›n, say› do¤rusu üzerindeki yerlerini bulunuz.Bu say›lar› en yak›n onlu¤a yuvarlay›n›z. Sonucu kutulara yaz›n›z.

224

300

301

301 302 303 304 305 306 307 308 309 310

. . . . .

319 . . . . .

426 . . . . .

638 . . . . .

235 . . . . .

195 . . . . .

300 304 300 307 310 309 310


1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencileriniz için iki ba-samakl› do¤al say›lar› en yak›n onlu¤a yuvarlama al›flt›rmalar› yap-t›r›n›z. Al›flt›rmalar›, ö¤renciler do¤ru yap›ncaya kadar sürdürünüz.Daha sonra üç basamakl› say›lar› en yak›n onlu¤a yuvarlama çal›fl-malar› yapt›r›n›z.

2. Tahtaya üç basamakl› bir say› yaz›n›z. S›n›ftan bir ö¤rencininad›n› söyleyiniz. Ad› söylenen ö¤renciden tahtadaki say›y› en yak›nonlu¤a yuvarlamas›n› isteyiniz. Ö¤renci do¤ru yuvarlarsa ona, tahta-ya üç basamakl› bir say› yazmas›n› ve bir arkadafl›n›n ad›n› söyleye-rek oturmas›n› söyleyiniz. Etkinli¤i bu flekilde sürdürünüz. Yanl›fl yu-varlayan ö¤rencileri tahtada bekletiniz. Tüm ö¤rencilerin kat›l›m›ylaetkinlik bitirildikten sonra tahtadaki ö¤rencilerle etkinli¤i tekrarlay›n›z.

26

Büyük, Küçük, Eşit

Ö¤rencilerinize kaç kardefl olduklar›n›; kimin büyük, kimin küçükoldu¤unu sorunuz. “Varl›klar aras›nda büyüklük-küçüklük iliflkisi oldu-¤u gibi say›lar aras›nda da büyüklük-küçüklük iliflkisi vard›r.” diyereksöze bafllayabilirsiniz. Önce bir basamakl› iki say› vererek bunlardanhangisinin büyük, hangisinin küçük oldu¤unu sorunuz. Daha sonra ikibasamakl› iki say› vererek bu say›lar› karfl›laflt›rmalar›n› isteyiniz. Sa-y›lar› karfl›laflt›r›rken hangi yöntemleri kulland›klar›n› sorunuz.

Ders kitab›n›n 26. sayfas›nda verilen konu resmini inceletiniz. Kar-defllerden hangisinin yafl›n›n büyük, hangisinin yafl›n›n küçük oldu¤u-nu sorunuz. Çocuklar›n yafllar›n› ikifler ikifler karfl›laflt›rmalar›n› iste-yiniz. Sayfada verilen “Hangisi Büyük?” etkinli¤ini gruplar oluflturaraks›n›fta yapt›r›n›z.

Ö¤rencileriniz bir ve iki basamakl› say›lar› karfl›laflt›rmay› tam ola-rak kavrad›ktan sonra üç basamakl› say›lar›n karfl›laflt›r›lmas›na ge-çiniz. Karfl›laflt›rma sonuçlar›n› “< ”, “>”, “=” sembolleriyle ifade ettiri-niz. Bu çal›flmay› Türkçe dersi “Görsel Okuma ve Görsel Sunu” ö¤-renme alan› Görsel Okuma (Kazan›m 1) ile iliflkilendiriniz. Ders kita-b›n›n 27 ve 28. sayfalar›nda verilen örnekleri inceletiniz. Üç basamak-l› iki say›y› karfl›laflt›r›rken izlenecek yolu anlatt›r›n›z. Ders kitab›n›n28. sayfas›nda verilen pekifltirme sorular›n› yapt›r›n›z. Ders kitab›n›n29. sayfas›nda verilen “Kendimizi De¤erlendirelim” bölümüyle ifllen-mifl kazan›mlar› de¤erlendirebilirsiniz. Tespit etti¤iniz eksikliklerle vekavranmam›fl kazan›mlarla ilgili bölümleri tekrar ediniz.

Üç kardeflten Berk 16, Eda 13,Merve 9 yafl›ndad›r. Kardefllerin yafl-lar›n› karfl›laflt›ral›m.

Berk, Eda’dan büyüktür. Buna göreBerk ve Eda’n›n yafllar›n› gösteren 16ve 13 say›lar›n› karfl›laflt›r›n›z. Hangisay› di¤erinden büyüktür?

Merve, Eda’dan küçüktür. Merveve Eda’n›n yafllar›n› gösteren 9 ve 13 say›lar›n› karfl›laflt›rd›¤›n›z-da hangi say› di¤erinden küçüktür?

Çocuklar›n kuzeni Derya, 12 yafl›ndad›r. Derya, hangi kar-deflten büyük, hangisinden küçüktür? Derya ile kardefllerinyafllar›n› gösteren say›lar› karfl›laflt›r›n›z.

26

Etkinlik: Hangisi Büyük?Araç ve Gereç: onluk taban bloklar›


• ‹ki grup oluflturunuz. Grup olarak üç basamakl› bir say› be-lirleyiniz. Bu say›y› yüzlük, onluk ve birlik taban bloklar›yla mo-delleyiniz.

• Oluflturdu¤unuz modeli, önce yüzlük taban bloklar›ndanbafllayarak di¤er grubun oluflturdu¤u modelle karfl›laflt›r›n›z.Hangi modellerde kaçar yüzlük blok kullan›ld›? Buna görehangi say› büyük, hangisi küçüktür?

• Yüzlük taban bloklar›n›n say›lar› eflit ise hangi say›n›n bü-yük ya da küçük oldu¤unu söyleyebilir misiniz?

• Ayn› flekilde s›rayla onluk ve birlikbloklar› karfl›laflt›r›n›z. Bu bloklar›n hangisin-den, hangi modelde daha fazla kullan›l-d›¤›n› belirleyiniz.

• Modellenen say›lardan hangisi, di¤e-rinden büyük ya da küçüktür? Neden?

Gruplar›n, say›lar›n› yandaki gibi mo-dellediklerini düflününüz. Modellenen busay›lar› yaz›n›z. Hangisinin büyük oldu¤u-nu ve nedenini söyleyiniz.

16 13 9

27

326 ve 213 say›lar›ndan hangisi büyüktür? Onluk taban blok-lar›yla modelleyelim:

316 ve 425 say›lar›n› karfl›laflt›ral›m. 340 say›s›, hangi say›danküçüktür? ‹nceleyelim:

316’da 3 yüzlük, 425’te 4 yüzlük vard›r. 4 > 3 oldu¤undan

425 > 316 yaz›l›r.

340 say›s›n›, 425 ve 316 ile karfl›laflt›ral›m:

340’ta 3 yüzlük, 425’te 4 yüzlük vard›r. 4 > 3 oldu¤undan

425 > 340 yazar›z.

340’ta 3 yüzlük, 316’da 3 yüzlük vard›r. Yüzlük say›lar› eflit ol-du¤undan onluk say›lar›n› karfl›laflt›r›r›z. 340’ta 4 onluk, 316’da 1onluk vard›r. 4 > 1 oldu¤undan 340 > 316 yazar›z.

340 say›s›, 425 say›s›ndan küçük, 316 say›s›ndan büyüktür.

3 yüzlük + 2 onluk + 6 birlik > 2 yüzlük + 1 onluk + 3 birlik326 > 213 “üç yüz yirmi alt› büyüktür, iki yüz on üç” ya da 213 < 326 “iki yüz on üç küçüktür, üç yüz yirmi alt›” olarak

okunur.

4 2 5

5 birlik2 onluk4 yüzlük

3 1 6

3 yüzlük1 onluk6 birlik

Üç basamakl› iki say› karfl›laflt›r›l›rken önce yüzlüklere ba-k›l›r. Yüzlük say›s› büyük olan, di¤erinden büyüktür. Yüzlüksay›lar› eflit ise onluk say›lar›na bak›l›r. Onluk say›s› büyükolan, di¤erinden büyüktür. Onluk say›lar› eflit ise birliklerebak›l›r. Birlik say›s› büyük olan, di¤erinden büyüktür.

Ö¤renme Alan› : SAYILARAlt Ö¤renme Alan› : Do¤al Say›lar4. Kazan›m : 1000’den küçük iki do¤al say›y› karfl›-

laflt›r›r ve aralar›ndaki iliflkiyi sembolkullanarak belirtir.

Süre : 2 ders saatiBeceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme, ka-

rar verme.Araç ve Gereç : onluk taban bloklar›, sayma malzeme-

leri, say› kartlar›.

İLİŞKİLENDİRME

• Türkçe dersi “Görsel Okuma ve Görsel Sunu” ö¤renme ala-n› Görsel Okuma (Kazan›m 1: fiekil, sembol ve iflaretlerinanlamlar›n› bilir.)

DERSE HAZIRLIK


Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 18. sayfas›ndaki al›flt›rmalar›yapt›rarak kazan›m› pekifltirebilirsiniz.


UYARI

• “ < ”, “ > ”, “ = ” sembolleri kullan›l›r.

ÖÇK

EK ETKİNLİK: Hangisi Büyük?

Tahtaya üç basamakl› bir say› yaz›n›z. S›n›ftan bir ö¤rencininad›n› söyleyerek “büyük, küçük, eflit” komutlar›ndan birini veriniz.Ad› söylenen ö¤renciden tahtaya gelerek verilen komuta uygun sa-y›y› di¤er say›n›n yan›na yazmas›n› isteyiniz. ‹ki say› aras›na “< , >, =” sembollerinden uygun olan› yazd›r›n›z. Etkinli¤i kazan›m kavra-nana kadar farkl› ö¤rencilerle devam ettirebilirsiniz.

27

18

1. Say›lar aras›nda kullan›lan sembollerden do¤ru olan› pem-beye, yanl›fl olan› maviye boyay›n›z.


547 312

155 391

607

813

215

100

<

> >

<

< <

>

2. Afla¤›daki say›lar›n aras›na “>”, “<”, “=” sembolleri konul-mufltur. Do¤ru olanlar›n yan›na “D”, yanl›fl olanlar›n yan›na “Y”yaz›n›z.

719 > 511 (. . . . . )

748 < 633 (. . . . . )

213 = 213 (. . . . . )

915 > 918 (. . . . . )

464 < 305 (. . . . . )

100 < 999 (. . . . . )

3. Tablodaki say›lar› karfl›laflt›r›n›z. Aralar›na “>”, “<”, “=” sem-bollerinden uygun olan› yaz›n›z.

568 329

135 355

125 125

888 999

449 723

815 333

123 123

963 878

D

D

>

<

=

<

<

>

=

>

Y

Y

Y

D

ÖÇK

29

Afla¤›daki ifadelerden hangisi yanl›flt›r?

A. 348 > 341

B. 513 < 768

C. 147 = 247

Afla¤›daki say›lar› en yak›n onluklar› ile efllefltiriniz.

Afla¤›daki ifadelerden do¤ru olan›n yan›na “D”, yanl›fl ola-n›n yan›na “Y” harfi yaz›n›z.

1. 361 say›s›nda 6 rakam›n›n basamak de¤eri 6’d›r. (. . . . . )

2. 444 say›s›nda yüzler basama¤›ndaki 4 rakam›n›n basa-mak de¤eri 400’dür. (. . . . . )

Afla¤›daki noktal› yerlere uygun rakam veya sözcükleri ya-zarak cümleleri tamamlay›n›z.

1. 435 say›s›nda . . . . . . . . . . . . . . . . . . yüzlük vard›r.

2. 251 say›s›n›n okunuflu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Befl yüz altm›fl iki say›s›n›n rakamla yaz›l›fl› . . . . . . . . . . . . .

281

335

138

444

440

140

340

280

130

4

Y

D

iki yüz elli bir

562

Kendimizi De¤erlendirelim

28

Neler Ö¤rendik?

427 ve 427 say›lar›n› karfl›lafltal›m. Aralar›ndaki iliflkiyi sembol-le gösterelim. ‹fllemleri inceleyelim:

4 2 7 = 4 2 7 Yüzlük, onluk ve birliksay›lar› eflit olan iki say›birbirine eflittir.

814

565 < . . . . . .

427 287

387 > . . . . . .

487

836 ile 562 say›lar›n› karfl›laflt›r›p yorumlayal›m:


5 6 2

2 birlik6 onluk5 yüzlük

8 3 6

8 yüzlük3 onluk6 birlik

8 yüzlük, 5 yüzlükten büyüktür.8 > 5 oldu¤undan 836 > 562 olur.

976 . . . . . . 776 248 . . . . . . 228 428 . . . . . . 428

136 . . . . . . 136 863 . . . . . . 841 143 . . . . . . 149

385 . . . . . . 185 199 . . . . . . 199 427 . . . . . . 421

2. 226’dan büyük 233’ten küçük do¤al say›lar› yaz›n›z.

3. 462 say›s›, 474 ve 451 say›lar›n›n hangisinden büyüktür?Say›lar›, sembol kullanarak karfl›laflt›r›n›z.

1. Afla¤›daki say›lar aras›na “>”, “<”, “=” sembollerinden uy-gun olan› yaz›n›z.

814 287

ÖÇK s� �

565, afla¤›dakisay›lar›n hangi-sinden küçüktür?

387, afla¤›dakisay›lar›n hangi-sinden büyüktür?


1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencileriniz için önce var-l›klar aras›nda büyüklük-küçüklük karfl›laflt›rmalar› yapt›r›n›z. Dahasonra bu karfl›laflt›rmalar› say›lar aras›nda yapt›r›n›z.

2. ‹leri seviyedeki ö¤rencileriniz için “< , > , =” sembollerinden bi-rini vererek sembolün her iki yan›na uygun üç basamakl› say›lar yaz-malar›n› isteyiniz.


Kazan›m›n ne ölçüde edinildi¤ini ders kitab›n›n 28. sayfas›nda ve-rilen “Neler Ö¤rendik?” bölümündeki çal›flmalarla de¤erlendirebilirsiniz.

Bunun için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 201 ve 202. sayfalar›nda veri-len “Ö¤renciler ‹çin Kazan›mlar Ölçe¤i” ve “Ö¤retmenler ‹çin Kazan›mlarÖlçe¤i” formlar›n› kullanabilirsiniz. Ayr›ca ö¤rencilere grup çal›flmas› yap-t›rd›¤›n›z etkinlikleri de¤erlendirmek için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 209.sayfas›nda verilen “Grup De¤erlendirme Formu”nu doldurabilirsiniz.

Bir sonraki ders için gerekli olan baskül, say› kartlar›, torba vb.araç ve gerecin ö¤renciler taraf›ndan temin edilebilecek olanlar›n›onlardan isteyiniz. Di¤er araç ve gereci siz temin ediniz.

Yanıtlar

Yan›tlar, ders kitab›n›n 28 ve 29. sayfa görüntülerinde verilmifltir.Yan›tlar, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 18. sayfa görüntüsünde ve-

rilmifltir.

EK ÇALIfiMA1. Afla¤›daki say›lar›n aras›na kutulara “>”, “<”, “=” sembollerin-

den uygun olanlar› yaz›n›z.

Ö¤rencilerinize afla¤›da verilen ek çal›flmay› yapt›r›n›z. “>, <, =”sembollerini do¤ru ve yerinde kullanmalar›n› sa¤lay›n›z.

633 213> 567 568< 401 399>

28

Sıralama

Ö¤rencilere “Kimlerin okul numaras› üç basamakl›?” diye soru-nuz. ‹ki tane üç basamakl› say›y› tahtaya yaz›n›z. “Kimlerin numara-s› bu say›lar›n aras›nda? Numaras› bu say›lardan küçük olanlar kim-ler?” “Kimlerin numaras› bu say›lardan büyük?” sorular›n› yöneltiniz.Bu sorulara do¤ru yan›t al›rsan›z “S›ralama” konusuna geçebilirsiniz.

Tahtaya boy uzunluklar› farkl› üç ö¤renci ç›kar›n›z. “Kimin boyu enk›sa?” diye sorunuz. Üç ö¤renciyi küçükten büyü¤e do¤ru boy s›ras›-na diziniz.

Ders kitab›n›n 30. sayfas›nda verilen konu metnini okutunuz. Ve-rilen tabloyu inceletiniz. Tablodaki boy uzunluklar›n› karfl›laflt›rarakbüyükten küçü¤e do¤ru s›ralat›n›z.

Ayn› sayfada bulunan etkinli¤i s›n›fta yapt›r›n›z. Ders kitab›n›n 31ve 32. sayfalar›ndaki örnekleri inceletiniz. Benzer örnekler yapt›rarakkazan›m› pekifltiriniz.

30

Etkinlik: Say› OluflturmaAraç ve Gereç: kartlar, torba.

• ‹ki grup oluflturulsun. Gruplar0’dan 9’a kadar rakamlar›n yaz›l›oldu¤u kartlar haz›rlas›n. Haz›rlanankartlar torbaya konulsun.

• 1. grup torbadan üç kart çeksin.Karttaki rakamlarla üç basamakl›say›lar olufltursun.

• Oluflturduklar› say›lar› küçükten büyü¤e ve büyükten kü-çü¤e do¤ru sembol kullanarak s›ralas›nlar.

• 2. grup en küçük ve en büyük do¤al say›y› söylesin.

• Gruplar yer de¤ifltirerek etkinlik devam ettirilsin.

• 345 say›s›n›n oluflturulan s›ralamada yeri neresidir?

Tablo: Boy Uzunluklar›

Sıralama

Ad Boy (santimetre)

Berk 112

Barhan 130

Beril 120

Örsan 128

Necmi 125

Boylar›na göre tablodaki ço-cuklar› uzundan k›saya do¤runas›l s›ralars›n›z? Buna göre Berilkaç›nc› s›rada olmal›d›r?

Tablodaki boy uzunluklar›n›gösteren say›lar› büyükten kü-çü¤e do¤ru s›ralayabilir misi-niz?

Zeynep ve Ali s›n›ftaki arka-dafllar›n›n boylar›n› ölçerek afla-¤›daki tabloyu oluflturdular.

Tabloya göre en uzun ve en k›-sa boylu ö¤renciler hangileridir?

31

En büyük do¤al say› 321, En küçük do¤al say› 123,

En büyük do¤al say› yaz›l›rken rakamlar›n en bü-yü¤ü yüzler basama¤›na, ondan sonraki onlar ba-sama¤›na, en küçü¤ü de birler basama¤›na yaz›l›r.

612 > 515 > 449 > 357 > 290

449 515 290 357 612

Vagondaki say›lar› büyükten küçü¤e do¤ru sembol kullana-rak s›ralayal›m. En küçük ve en büyük say›lar› yazal›m. 321 sa-y›s› vagonlardaki hangi say›dan büyük, hangi say›dan küçük-tür? ‹nceleyelim:

321 say›s›n›n yerini afla¤›daki say› do¤rusunda belirleye-lim:

280 290 300 310 320 330 340 350 360

321 357

321 say›s› 290 say›s›ndan büyük, 357 say›s›ndan küçüktür.290 < 321 < 357

2, 1, 3 rakamlar›n› kullanarak afla¤›ya yaz›lan üç basamakl›do¤al say›lar› inceleyelim:

Ben buldum, en büyüksay› 612, en küçük say›290’d›r.


5. Kazan›m : 1000’den küçük en çok befl do¤al say›-y›, büyükten küçü¤e veya küçükten bü-yü¤e do¤ru sembol kullanarak s›ralar.



Araç ve Gereç : say› kartlar›, torba, baskül.

DERSE HAZIRLIK


EK ETKİNLİK: Sıralayalım

Araç ve Gereç: 10 tane kart, torba.

Ö¤rencilerinizi befl gruba ay›r›n›z. Her gruba 0’dan 9’a kadarrakamlar› kartlara yazd›rarak bir torbaya koydurunuz. Her grubaüç kart çektiriniz. Kartlardaki rakamlarla üç basamakl› befler tanesay› oluflturmalar›n› ve bu say›lar› küçük kartlara yazmalar›n› is-teyiniz. Bu say›lar› farkl› bir torbada toplat›n›z. Her gruba torbadanarka arkaya befl kart çektiriniz. Kartlardaki say›lar› büyükten kü-çü¤e ve küçükten büyü¤e do¤ru sembol kullanarak yazd›r›n›z.Do¤ru ve çabuk s›ralama yapan grubun birinci oldu¤unu belirtiniz.

EK ETKİNLİK: Büyük, Küçük

Araç ve Gereç: 10 tane kart

Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. 0’dan 9’a kadar rakamlar›kartlara yazd›rarak bir torbaya koydurunuz. Bir ö¤renciye torba-dan arka arkaya üç kart çektiriniz. Kartlardaki rakamlar› kullana-rak en büyük ve en küçük say›y› yazd›r›n›z. Say›lar› do¤ru ve ça-buk yazan grubu alk›fllat›n›z.

29

Ders kitab›n›n 32. sayfas›nda verilen sorular› cevaplat›n›z. Belir-ledi¤iniz ö¤renme eksiklerini tekrarlar yapt›rarak gideriniz.

2

19

1. Sincaplar›n say›lar›n› sembol kullanarak s›ralay›n›z. Say›lar›nalt›ndaki harfleri kutulara yazarak sincaplar›n ne arad›¤›n› bulu-nuz.

Sıralama

Z‹

CV

E

. . . . . . . . . > . . . . . . . . . > . . . . . . . . . > . . . . . . . . . > . . . . . . . . .

2. Balonlardaki say›lar› inceleyerek sorular›yan›tlay›n›z.

Balonlardaki say›lardan hangisi büyüktür?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

712 say›s› hangi say›dan küçüktür?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

592 say›s› hangi balondaki say›dan büyüktür?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Paraflütle inen rakamlar› kullanarak;

Üç basamakl› en büyük do¤al say›y› yaz›n›z.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Üç basamakl› en küçük do¤al say›y› yaz›n›z.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

512’den küçük, en büyük do¤al say›y› yaz›n›z.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3

5

812 600 568 455 231

Yedi yüz on befl

Yedi yüz on befl

Mavi bolandaki say›dan büyüktür.

532

235

352

C E V ‹ Z

812 905 311 219 199

32

Neler Ö¤rendik?

485 TL

410 TL

Hangi cüzdanda daha çok para var? Alt›ndaki kutuya “x”iflareti koyarak belirtiniz.

235 TL

Afla¤›daki s›ralamalar› inceleyelim:

7 8 2

9 1 3

5 4 3

913 > 782 > 543

3 9 1

3 5 4

3 6 3

391 > 363 > 354

2 4 5

2 4 8

2 4 3

248 > 245 > 243

1. T›rt›l›n üzerindeki say›lar› küçükten büyü¤e do¤ru sembolkullanarak s›ralay›n›z. En büyük ve en küçük do¤al say›lar› söy-leyiniz.

2. Toplar›n üzerindeki say›lar› büyükten küçü¤e do¤ru sem-bol kullanarak s›ralay›n›z. En büyük ve en küçük do¤al say›lar›söyleyiniz.

111 666 222 777 999


ÖÇK s� ��

Çok kolay.

ÖÇK

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 19. sayfas›nda verilen al›flt›r-malar› yapt›rarak kazan›m› pekifltirebilirsiniz.


1. Etkinliklerde zorlanan ö¤rencilerinize iki basamakl› say›larlas›ralama çal›flmalar› yapt›r›n›z. Önce iki say›y›, daha sonra üç vedört say›y› s›ralat›n›z. Do¤ru s›ralama yap›ld›¤›nda üç basamakl›say›larla s›ralamaya geçiniz.

2. Bir kartona “< ”, “>”, “=” sembollerini yazarak masaya koyu-nuz. Her ö¤renciden bir kartona üç basamakl› say› yazmas›n› iste-yiniz. Tahtaya üç ö¤renci kald›r›n›z. ‹ki ö¤renciye, say› kartlar›n› ha-vaya kald›rmalar›n›, üçüncü ö¤renciye masadaki sembollerden uy-gun olan› alarak say›lar› tutan ö¤rencilerin aras›na geçmesini söy-leyiniz. Bu tür bireysel etkinliklerde kazan›m› kavrayamayan ö¤ren-cileri daha kolay tespit edebilirsiniz. Görülen eksiklikler ek etkinlik-ler yap›larak giderilmelidir.


Kazan›m›n ne ölçüde edinildi¤ini ders kitab›n›n 32. sayfas›ndaverilen “Neler Ö¤rendik?” bölümündeki çal›flmayla de¤erlendirebilir-siniz.


Ayr›ca grup çal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri de¤erlendirmekiçin ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 209. sayfas›nda verilen “Grup De-¤erlendirme Formu”ndan faydalanabilirsiniz.

Bir sonraki ders için gerekli olan yüzlük tabloyu haz›rlay›n›z.Ö¤rencilerinize boya kalemlerini getirmelerini söyleyiniz.


Yanıtlar



ÖÇK

Ö¤rencilerinize afla¤›da verilen ek çal›flmay› yapt›r›n›z. Sonuçlar›-n› kontrol ediniz. Belirledi¤iniz eksikleri tekrar yaparak gideriniz.

EK ÇALIfiMA

1. 300’den büyük, 306’dan küçük do¤al say›lar› küçükten büyü-¤e do¤ru sembol kullanarak yaz›n›z.

2. 198 say›s›, 215 ve 182 say›lar›n›n hangisinden büyüktür?Sembol kullanarak yaz›n›z.

30

Ritmik Sayalım

Ö¤rencilerinizi bahçeye ç›kar›n›z. ‹kiflerli el ele tutuflmalar›n› söy-leyiniz. Ö¤rencileri ikiflerli ritmik sayd›r›n›z. Benzer saymalar› üçerlive dörderli yapt›rarak daha önce ö¤rendikleri ritmik saymalar› hat›rla-t›n›z.

Alt›flarl› ve sekizerli saymalara bafllamadan önce üçerli ve dörder-li saymalar› yapt›r›n›z.

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 33. sayfas›nda verilen konu metniniokutunuz. Al›flverifle gidip gitmediklerini sorunuz. Bakkalda Sami am-can›n süt kutular›n› raflara nas›l dizdi¤ini anlatt›r›n›z. Dolapta kaç ta-ne süt kutusu oldu¤unu sorunuz. “Bunu kolayca hesaplaman›n bir yo-lu olmal›!” diyerek bu konudaki düflüncelerini anlatt›r›n›z. Rafta sütkutular›n›n kaçar kaçar s›raland›¤›n› sorunuz. Alt›flar ritmik sayaraksonuca daha çabuk ve kolay ulaflabileceklerini fark ettiriniz. Ö¤renci-lerinize önceden haz›rlad›¤›n›z yüzlük tablolar› da¤›t›n›z. Tablo üze-rinde ikifler, üçer, dörder ve befler ritmik sayd›rarak her saymay› fark-l› renklere boyat›n›z. Bu çal›flmayla daha önce ö¤rendikleri ritmiksaymalar›n da tekrar›n› yapt›rm›fl olursunuz. Ö¤rencilerinize ders ki-tab›n›n 33. sayfas›nda verilen etkinli¤i yapt›r›n›z. Oluflan örüntüleriyazd›r›n›z. Örüntünün kural› ile ritmik sayma aras›ndaki iliflkiyi fark et-melerini sa¤lay›n›z.

Ders kitab›n›n 34. sayfas›nda verilen örnekleri inceletiniz. Örnek-lerde istenen ritmik saymalar› yapt›r›n›z. Söylenen say›lar› belirtilenrenklere boyat›n›z.

Ders kitab›n›n 35 ve 36. sayfalar›nda verilen örnekleri inceletiniz.Yüzlük tablo üzerindeki çal›flmalar› tekrarlat›n›z.

Ders kitab›n›n 35. sayfas›ndaki ikinci örnek çal›flmay› ve 36. say-fas›ndaki ilk örnek çal›flmay› tahtada yapt›r›n›z. Bu çal›flmalar› do¤alsay›larla çarpma ifllemi alt ö¤renme alan›yla iliflkilendiriniz.

Ö¤retmen k›lavuz kitab›nda verilen ek çal›flmay› ö¤rencilerinizeyapt›r›n›z. Sonuçlar›n› kontrol ediniz. Belirledi¤iniz eksiklikleri ek et-kinlikler yapt›rarak gideriniz.


6. Kazan›m : 100 içinde alt›flar, yedifler, sekizer vedokuzar ileriye do¤ru sayar.


Beceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme,psikomotor.

Araç ve Gereç : yüzlük tablo, boya kalemleri.

UYARI

• Yap›lacak ritmik sayma çal›flmalar›nda saymaya alt›, yedi, se-kiz ve dokuz veya bu say›lar›n katlar›ndan bafllan›r.

İLİŞKİLENDİRME

• Do¤al Say›larla Çarpma ‹fllemi

DERSE HAZIRLIK


Bakkal Sami amcaher sabah kasalarla ge-len sütleri raflara diziyor.Her rafa alt› tane süt ku-tusu koyuyor.

Sami amcan›n dolabakaç kutu süt koydu¤ununas›l bulabiliriz?

Alt›flar ritmik sayarsakdolapta kaç tane süt kutusu oldu¤unu bulabiliriz.

Yüzlük tabloda;• Üçer ritmik say›n›z. Sayd›-

¤›n›z kutular› sar› renge boya-y›n›z. Sar› boyal› kutulardakisay›lar› defterinize yaz›n›z.

• 6’dan bafllayarak alt›flarritmik say›n›z. Sayd›¤›n›z kutu-lar› mavi renge boyay›n›z.Mavi boyal› kutulardaki say›-lar› defterinize yaz›n›z.

• Sar› ve mavi boyal› kutu-lardaki say›lar aras›ndaki iliflki-yi belirleyiniz.

• 4’ten bafllayarak dörder ritmik say›n›z. Sayd›¤›n›z kutular›pembeye boyay›n›z. Pembe boyal› kutulardaki say›lar› defte-rinize yaz›n›z.

• 8’den bafllayarak sekizer ritmik say›n›z. Sayd›¤›n›z kutular›k›rm›z› renge boyay›n›z. K›rm›z› boyal› kutulardaki say›lar› def-terinize yaz›n›z.

• Pembe ve k›rm›z› boyal› kutulardaki say›lar aras›nda nas›lbir iliflki vard›r?

33

Etkinlik: Ritmik SaymaAraç ve Gereç: yüzlük tablo, boya kalemleri.

Ritmik Sayalım

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

61 62 63 64 65 66 67 68 69 70

71 72 73 74 75 76 77 78 79 80

81 82 83 84 85 86 87 88 89 90

91 92 93 94 95 96 97 98 99 100

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

61 62 63 64 65 66 67 68 69 70

71 72 73 74 75 76 77 78 79 80

81 82 83 84 85 86 87 88 89 90

91 92 93 94 95 96 97 98 99 100

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

61 62 63 64 65 66 67 68 69 70

71 72 73 74 75 76 77 78 79 80

81 82 83 84 85 86 87 88 89 90

91 92 93 94 95 96 97 98 99 100

34

Yüzlük tabloda 36’dan bafl-layarak 80’e kadar alt›flar rit-mik sayal›m. Sayd›¤›m›z kutu-lar› boyayal›m. Boyal› kutular-daki say›lar› yazarak örüntüolufltural›m:

Siz de 24’ten bafllayarak 54’e kadar alt›flar ritmik say›n›z.Sayd›¤›n›z say›lar› yazarak örüntü oluflturunuz.

36 42 48 54 60 66 72 78

Yüzlük tabloda 7’den bafl-layarak 21’e kadar yediflerritmik say›lm›flt›r. Say›lan kutu-lar k›rm›z›ya boyanm›flt›r. ‹n-celeyelim:

Verilen yedifler saymay›100’e kadar devam ettiriniz.Söyledi¤iniz say›lar›n kutular›n›k›rm›z›ya boyay›n›z.

Yüzlük tabloda 9’dan bafl-layarak 27’ye kadar dokuzarritmik say›lm›flt›r. ‹nceleyelim:

Bu saymay› 100’e kadardevam ettiriniz. Söyledi¤inizsay›lar›n kutular›n› maviye bo-yay›n›z.

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

61 62 63 64 65 66 67 688 69 70

71 72 73 74 75 76 77 78 79 80

31

35

12’den bafllayarak alt›flar ritmik saymada, 3. s›rada söyledi-¤imiz say› 24’tür.

12 +6 18 +6 24

1 2 3

Yüzlük tabloda 8’den bafl-layarak 56’ya kadar sekizerritmik say›lm›flt›r.

Tabloda sekizer ritmik say-mada boyanmam›fl kutular›bularak boyay›n›z.

27’den bafllayarak 63’ekadar dokuzar ritmik say›n›z.Söyledi¤iniz say›lar› boyay›-n›z. Yapt›¤›n›z ritmik sayma ileoluflan örüntüyü yaz›n›z.

12’den bafllayarak alt›flar ritmik sayal›m.3. s›rada söyledi¤imiz say› hangisidir? Bula-l›m:

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

61 62 63 64 65 66 67 688 69 70

36’dan bafllayarak dokuzar ritmik saymada, 5. s›rada söy-ledi¤imiz say› 72’dir.

36+9

1

45+9

2

54+9

3

63+9

4

72

5

36’dan bafllayarak dokuzar ritmik sayal›m. 5. s›rada söyledi-¤imiz say› hangisidir? Bulal›m:

11 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

36

30 36 48 601.

21 28 42 5622.

24 32 48 6433.

18 27 45 6344.

Onur, 24’ten bafllayarak alt›flar ritmik say›yor. 5. saymadahangi say›y› söyler?

42’den bafllayarak alt›flar ritmik saymada, 4. s›rada hangisay› söylenir?

54’ten bafllayarak dokuzar ritmik saymada, 2. s›rada hangisay› söylenir?

Afla¤›daki say› dizilerinde kaçar ritmik sayma yap›ld›¤›n› bu-lunuz. Eksik say›lar› kutulara yaz›n›z.

ÖÇK s� ��

Neler Ö¤rendik?

24’ten bafllayarak 80’ekadar sekizer ritmik say›n›z.Söyledi¤iniz say›lar› boyay›-n›z. Yapt›¤›n›z ritmik sayma ileoluflan örüntüyü yaz›n›z.

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

61 62 63 64 65 66 67 688 69 70

71 72 73 74 75 76 77 78 79 80

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 20. sayfas›nda verilen al›flt›r-malar› yapt›r›n›z. Zorland›klar› saymalar› tekrarlay›n›z. Ö¤-

renci çal›flma kitab›n›n 21. sayfas›nda verilen saymalar› yapt›rarakflifreyi çözdürünüz.

EK ETKİNLİK: Sayalım

Ö¤rencilerinizi bahçeye ç›kar›n›z. Tek s›ra hâlinde s›ralay›n›z.1’den bafllayarak birer ritmik sayd›r›n›z. 7 ve 7’nin kat›n› söyleyenö¤rencilerden birer ad›m öne ç›kmalar›n› isteyiniz. Öne ç›kan ö¤-rencilere söyledikleri say›lar› tekrarlat›n›z. Sayma ifllemini, s›ran›nbafl›ndaki ö¤renciden itibaren kald›klar› say›dan tekrar 100’e ka-dar devam ettiriniz.

Sekizer ve dokuzar ritmik saymalar için de benzer etkinlikleryapt›rabilirsiniz.

EK ETKİNLİK: “Bom” Oyunu

Ö¤rencilerinize “Bom” oyununu oynat›n›z. 1’den bafllayarak100’e kadar birer ritmik sayd›r›n›z. 6 ve 6’n›n kat›na gelince hepbirlikte “bom” demelerini isteyiniz. Etkinli¤i birkaç kez tekrarlat›n›z.

EK ETKİNLİK: Hangisi?

Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. 8’in kat› olan bir say›dan bafl-latarak ö¤rencilerinize ritmik sayma yapt›r›n›z. 1. gruba 3, 4 ve 7.saymalarda hangi say›lar› söylediklerini; 2. gruba 2, 5 ve 8. say-malarda hangi say›lar› söylediklerini sorunuz. Do¤ru say›lar› söy-leyen grubu alk›fllat›n›z.



Kazan›m›n ne ölçüde edinildi¤ini ders kitab›n›n 36. sayfas›n-da verilen “Neler Ö¤rendik?” bölümündeki çal›flmalarla de¤erlendi-rebilirsiniz.

Bunun için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 201 ve 202. sayfalar›ndaverilen “Ö¤renciler ‹çin Kazan›mlar Ölçe¤i” ve “Ö¤retmenler ‹çin Ka-zan›mlar Ölçe¤i” formlar›n› kullanabilirsiniz. Ayr›ca ö¤rencilere grupçal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri de¤erlendirmek için ö¤retmen k›la-vuz kitab›n›n 209. sayfas›nda verilen “Grup De¤erlendirme For-mu”nu doldurabilirsiniz.

Bir sonraki ders için gerekli olan birim küpler, legolar, saymaçubuklar›, plastik bardaklar ve boncuklardan ö¤renciler taraf›n-

dan temin edilebilecek olanlar›n› onlardan isteyiniz. Di¤er araç vegereci siz temin ediniz.

ÖÇK

Ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 33. sayfas›ndaki çal›flma yapra¤›n›ö¤renci say›s› kadar ço¤alt›n›z. Ö¤rencilerinize çal›flmay› yapt›raraksonuçlar›n› kontrol ediniz.


1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinize üçerlive dörderli ritmik saymalar› tekrarlat›n›z. Do¤ru sayma yapt›klar›n-da alt›flar, yedifler, sekizer ve dokuzar saymalara geçiniz.

2. Ritmik saymalarda yanl›fl yapmayan ö¤rencilerinize farkl› s›rasay›lar›nda söyleyecekleri say›lar› bulma çal›flmalar› yapt›rabilirsiniz.

Yanıtlar

DK sayfa 36: Cem, saymada 48 say›s›n› söyler.

Yan›tlar, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 20 ve 21. sayfa görüntülerin-de verilmifltir.

32

21

3. 24’ten bafllayarak sekizer ritmik say›n›z. Söyledi¤iniz say›la-r›n bulundu¤u kulübedeki harfleri yazarak flifreyi çözünüz. Fi-no’nun ne söyledi¤ini bulunuz.

4. 9’dan bafllayarak dokuzar ritmik say›n›z. Söyledi¤iniz say›-lara giden yolu boyayarak sincab› yavrular›na ulaflt›r›n›z.

M

24 48 72

96

O

32

K

40K

72

T

80I

64

A

48

I

Ç

24

C

5688

63

2172

24

1218

27

36

54

81

45

70

859

90

99

Ç O32 40 56 64 80 88 96

K A C I K T I M

ÖÇK

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

61 62 63 64 65 66 67 68 69 70

20

Ritmik Sayalım

12 24 36 54 48 6 48 12 24 36 18 24 66 54 48 6 48

18 24 36 60 78 30 60 90 18 48

96 72 84 18 42 66 54 72 6 72

2. 21’den bafllayarak 70’e kadar yedifler ritmik say›n›z. Söy-ledi¤iniz say›lar› boyay›n›z. Boyad›¤›n›z say›larla oluflturdu¤u-nuz örüntüyü yaz›n›z.

630

48

54 96

CB

D‹

TL

MÜ

R AS

Y NK

IE

12

6066 72

7884 90

1824 36

42

B ‹ L M E C E

ÜD ‹ L S T Ü N D E

B ‹ L D ‹ R M E C E

K A Y D I R M A C A

1. Afla¤›daki notalar›n içine alt›flar ritmik sayarak rakamlar›yaz›n›z. Notalardaki harfleri say›lar›n üstündeki kutulara yaza-rak bilmeceyi bulunuz.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

ÖÇK

1. Kalplerdeki say›lar› 16’dan bafllay›p dörder ritmik sayarak birbi-rine ba¤lay›n›z.

2. Yedifler ritmik say›n›z. Söyledi¤iniz say›lar› oklar› takip ederekyapraklara yaz›n›z.

3. 32’den bafllay›p 96’ya kadar sekizer ritmik say›n›z. Söyledi¤iniz

say›lar› yaz›n›z.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. 45’ten bafllay›p 99’a kadar dokuzar ritmik say›n›z. Söyledi¤iniz

say›lar› yaz›n›z.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. Afla¤›daki ritmik saymay› vagonlardaki noktal› yerlere say›lar›yazarak tamamlay›n›z.

EK ÇALIfiMA

7

. . . . . . . .

. . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . .

. . . . . . . .

. . . . . . . .

. . . . . . . .

. . . . . . . .

8

10

13

15

1916

20

2125

24

43

32

36

28

5060

64

92

91

93

88

96

80

9876

68

72

8445

52

56

40

44

48

42 48 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

33

ÇALIfiMA YAPRA⁄I

Ad› soyad› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Numaras› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

S›n›f› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Süre : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30 dakika

1. Yüzlük tabloda dörder vesekizer ritmik say›n›z. Her ikisindede söyledi¤iniz say›lar› k›rm›z›yuvarlak içine al›n›z. Örüntüyüyaz›n›z.

2. 42’den bafllay›p 100’e kadar yedifler ritmik say›n›z. 4. s›radasöyledi¤iniz say›y› yaz›n›z.

3. 45’ten bafllay›p 100’e kadar dokuzar ritmik say›n›z. 3. s›radasöyledi¤iniz say›y› yaz›n›z.

4. Yüzlük tabloda alt›flar, yedifler, sekizer, dokuzar ritmik say›n›z. Bü-tün saymalarda söylenen say›lar› belirleyerek yaz›n›z.

5. Afla¤›daki örüntülerde noktal› yerlere gelecek say›lar› yaz›n›z.

63 70 77 . . . . . . . . . . . 91 30 36 42 . . . . . . . . . . . 54

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

51 522 53 54 55 56 57 58 59 60

61 62 63 64 65 66 67 68 69 70

71 72 73 74 75 76 77 78 79 80

81 82 83 84 85 86 87 88 89 90

91 92 93 94 95 96 97 98 99 1000

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

34

37

Örüntüyü Genişletelim

• Birim küplerle veya le-golarla yandaki örüntüyüoluflturunuz.

• Örüntüdeki iliflkiyi be-lirleyiniz.

• Örüntüyü bir ad›m da-ha geniflletmek için kaçtane birim küp gerekir?

• Örüntüyü iki ad›m da-ha geniflletti¤inizde kaç birim küp kullanm›fl olursunuz?

1. ad›m2

2. ad›m4

3. ad›m6

4. ad›m8

5. ad›m10

2 2 2 2

Afla¤›daki örüntüyü inceleyerek örüntünün say›sal gösteri-mini yazal›m:

1. ad›m 1 küp

2. ad›m 3 küp

3. ad›m 5 küp

4. ad›m . . . . . . . .

5. ad›m . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Etkinlik: Örüntü oluflturmaAraç ve Gereç: legolar veya birim küpler.

‹lk ça¤lardan beri say›lar

hayat›m›z›n içindedir. ‹lk ça¤-

larda kullan›lan çizgi ve sem-

boller bugünkü rakamlar›n te-

melini oluflturur.Eski M›s›rl›lar 1 yerine /, 2 ye-

rine //, 3 yerine /// sembolleri-ni kullanm›flt›r. Mezopotamya-l›lar›n 1 yerine ▲, 2 yerine ▲▲,3 yerine ▲▲▲ sembolünü kul-land›¤›n› biliyor muydunuz?

38

1. ad›m 2. ad›m 3. ad›m 4. ad›m

+3 +3 +3

1 4 7 10

Afla¤›daki örüntüyü inceleyelim. Say›sal gösterimini yazal›m:

Afla¤›daki örüntüyü inceleyiniz. Bofl b›rak›lan yerleri doldu-runuz.

→ 1. ad›m . . . . . . . . . top

→ 2. ad›m . . . . . . . . . top

→ 3. ad›m . . . . . . . . . top

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . → 4. ad›m . . . . . . . . . top

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . → 5. ad›m . . . . . . . . . top

1.

1. ad›m 2. ad›m 3. ad›m

. . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. ad›m

. . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. ad›m

22.

1. ad›m 2. ad›m 3. ad›m

. . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. ad›m

. . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. ad›m

Neler Ö¤rendik?

Afla¤›daki örüntüleri iki ad›m geniflletiniz.

2

4

6

8

10

ÖÇK s� ��

Çok kolay, ritmiksaymaya benziyor.


Tahtaya önce bir, sonra iki, daha sonra üç, dört, ... ö¤renci kald›-r›n›z. Ö¤rencilere “fiimdi tahtaya kaç ö¤renci kald›rmal›y›z?” sorusu-nu sorunuz. Tahtaya kald›r›lan ö¤renci say›s› ile s›ra say›s› aras›nda-ki iliflkiyi fark etmeleri için onlar› yönlendirecek sorular sorunuz.

Ders kitab›n›n 37. sayfas›nda verilen konu metnini okutunuz. Sa-y›lar›n hayat›m›zdaki yeri ve önemi hakk›ndaki düflüncelerini anlatt›r›-n›z. ‹lk ça¤larda say›lar›n yerine sembollerin kullan›ld›¤›n› söyleyiniz.

Tahtaya befl ö¤renci kald›r›n›z. Birinci ö¤renciye bir tane saymaçubu¤u veriniz. ‹kinci ö¤renciye birinciden 2 fazla, üçüncü ö¤renciyeikinciden 2 fazla çubuk veriniz. Dördüncü ve beflinci ö¤renciye kaç çu-buk vermeniz gerekti¤ini sorunuz. Ö¤rencilerin s›ralar›yla ellerindekiçubuklar›n say›s› aras›ndaki iliflkiyi fark etmelerini sa¤lay›n›z.

Kullan›lan her fleklin, sembolün ve iflaretin bir anlam› oldu¤unusezdiriniz. Bu çal›flmay› Türkçe dersi “Görsel Okuma ve Görsel Sunu”ö¤renme alan› “Görsel Okuma” (Kazan›m 1) ile iliflkilendiriniz.

Ders kitab›n›n 37. sayfas›nda verilen etkinli¤i s›n›fta birim küplerleyapt›r›n›z. Oluflturulan örüntüdeki kural› sözlü olarak ifade ettiriniz.Ayn› sayfada verilen örnekteki örüntüyü inceletiniz. Her ad›mda üç-genlerin kaçar kaçar ço¤ald›¤›n› sorunuz. “5. ad›mda kaç tane üçgenolmal›d›r?” sorusuna yan›t isteyiniz.

Ders kitab›n›n 38. sayfas›nda verilen örne¤i inceletiniz. Ayn› say-fada verilen pekifltirme al›flt›rmalar›n› yapt›r›n›z. Belirledi¤iniz eksiklik-leri, ilgili bölümlerin tekrar›n› yapt›rarak gideriniz.

Ö¤renme Alan› : SAYILARAlt Ö¤renme Alan› : Do¤al Say›lar7. Kazan›m : Bir örüntüdeki iliflkiyi belirler ve örüntü-

yü geniflletir.Süre : 1 ders saatiBeceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme, ya-

rat›c› düflünme.Araç ve Gereç : birim küpler, sayma çubuklar›, legolar.

UYARI

• Örüntüler önce nesne kulland›r›larak yapt›r›l›r. Çizim, ikinciplanda tutulur.

• Örüntü geniflletilmesi sonucundaki nesne say›s›, bu s›n›f s›-n›rl›l›klar› içerisindeki say›larla iliflkilendirilir. Verilen örüntüler,en fazla 3 aflama daha genifllettirilir.

• Oluflturulan örüntüler sözel olarak da aç›klat›l›r.

İLİŞKİLENDİRME


DERSE HAZIRLIK


35

22

Afla¤›daki örüntüleri geniflleterek devam ettiriniz. Bofl b›rak›-lan yerleri doldurunuz.


1. ad›m 2. ad›m 3. ad›m 4. ad›m

1. ad›m1 çiçek

2. ad›m3 çiçek

3. ad›m5 çiçek

4. ad›m. . . . . . . . . . . . .

1. ad›m1 dü¤me

2. ad›m2 dü¤me

3. ad›m3 dü¤me

4. ad›m. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. ad›m . . . . . . . . . . küp

2. ad›m . . . . . . . . . . küp

3. ad›m . . . . . . . . . . küp

4. ad›m . . . . . . . . . . küp

5. ad›m . . . . . . . . . . küp

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2

4

6

8

10

1.

2.

3.

4.

7 çiçek

4 dü¤me

EK ETKİNLİK: Kuralı Bulalım

Araç ve Gereç: 7 plastik bardak, boncuklar.

Ö¤rencilerinize 7 tane plastik barda¤› masalar›na yanyana koydurunuz. Üzerlerine 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 say›lar›n›yazd›r›n›z. 1. barda¤a 1 boncuk, 2. barda¤a 2 boncuk, 3.barda¤a 3 boncuk, 4. barda¤a 4 boncuk koydurunuz. Herbardaktaki boncuk say›s›n› bir kâ¤›da yazd›rarak bu kâ¤›t-lar› bardaklar›n yan›na koymalar›n› söyleyiniz. Kâ¤›tlardakisay›lar›n oluflturdu¤u örüntüyü tahtaya yazd›r›n›z. Örüntü-deki iliflkiyi buldurunuz. ‹liflkiye göre 5, 6 ve 7. barda¤a ka-çar boncuk konulmas› gerekti¤ini bulmalar›n› isteyiniz.

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 22. sayfas›n› inceletiniz.Örüntülerdeki kural› buldurarak örüntüyü iki basamak

daha geniflletmelerini söyleyiniz. Örüntüleri kontrol ederek ek-siklikleri belirleyiniz. Zorland›klar› sorularda kural› s›n›fça bul-malar›n› sa¤lay›n›z.



1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinize ritmik say-ma çal›flmalar› yapt›r›n›z. Örüntüleri tahtaya yazd›r›n›z. Onlara farkettirmeden aradan birkaç say›y› siliniz. Örüntülerin kural›n› söyletiniz.

2. Ö¤rencilerinize farkl› örüntüler veriniz. Örüntüdeki kural› bul-durunuz. Örüntüleri kurallar›na göre üç aflama geniflletmelerini is-teyiniz.

3. Ö¤rencileri iki gruba ay›r›n›z. Her gruba ritmik saymalara da-yal› üç örüntü haz›rlatarak bir kâ¤›da yazd›r›n›z. Haz›rlad›klar›örüntüleri de¤ifltirerek iki aflama geniflletmelerini isteyiniz. Her do¤-ru geniflletilen örüntü için puan veriniz. En çok puan alan grubun bi-rinci oldu¤unu belirtiniz.



Bunun için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 201 ve 202. sayfalar›nda“Ö¤renciler ‹çin Kazan›mlar Ölçe¤i” ve “Ö¤retmenler ‹çin Kazan›m-lar Ölçe¤i” formlar›n› kullanabilirsiniz.

Ayr›ca ö¤rencilere grup çal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri de¤er-lendirmek için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 209. sayfas›nda verilen“Grup De¤erlendirme Formu”ndan da faydalanabilirsiniz.

Yanıtlar



Bir sonraki ders için gerekli olan sayma malzemeleri, plastikbardaklar, fasulye gibi araç ve gereçten ö¤renciler taraf›ndan te-min edilebilecek olanlar›n› onlardan isteyiniz. Di¤er araç ve gerecisiz temin ediniz.

ÖÇK

ÖÇK

Ö¤rencilerinize ö¤retmen k›lavuz kitab›nda verilen ek çal›fl-may› yapt›r›n›z. Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›rarak birbirlerininçal›flmalar›n› kontrol ettiriniz. Böylece onlar›n grup çal›flmas›düzenine al›flmalar›n› sa¤lam›fl olacaks›n›z. Daha sonra çal›fl-may› kendiniz kontrol ediniz.

EK ÇALIfiMA

1. Çiçekleri bir örüntü oluflturacak flekilde vazolara yerlefltirelim.4. vazoya kaç çiçek koymal›y›z? Çiziniz.

2. Afla¤›daki say› örüntülerini 2 aflama daha geniflletiniz.

9 12 15 . . . . . . . . . . . . . .

25 30 35 . . . . . . . . . . . . . .

1. 2. 3. 4.

36

Tek mi, Çift mi?

Ö¤rencilerinizi tahtan›n önünde tek s›ra hâlinde s›ralay›n›z. 1’denbafllayarak saymalar›n›, 2 ve 2’nin katlar›n› söyleyenlerin bir ad›m öneç›kmalar›n› isteyiniz. Öndeki ö¤rencilere söyledikleri say›lar› tekrarla-tarak tahtaya yazd›r›n›z.

Geride kalan ö¤rencilerin söyledi¤i say›lar› da tekrarlatarak tahta-ya yazd›r›n›z. Oluflan örüntüleri inceletiniz. Örüntüdeki say›lar›n birlerbasama¤›ndaki rakamlar›n hangileri oldu¤unu sorarak iliflkilendirmeyapmalar›n› isteyiniz.

Ders kitab›n›n 39. sayfas›nda verilen konu metnini okutunuz. “Tekmi, Çift mi?” oyununu s›n›fta oynat›n›z. Ayn› sayfada verilen etkinli¤isayma malzemeleriyle yapt›r›n›z. Bardaktaki say›lardan hangilerinintek, hangilerinin çift say›lar oldu¤unu birler basama¤›na bakarak ken-di kendilerine keflfetmelerini sa¤lay›n›z. Ders kitab›n›n 40. sayfas›ndaverilen pekifltirme çal›flmas›n› inceleterek yüzlük tabloda kutular› bo-yat›n›z.

Ders kitab›n›n 41. sayfas›n› inceletiniz. Ö¤rencilerinize toplama veç›karma ifllemlerinin bulundu¤u çal›flma kâ¤›tlar› haz›rlayarak da¤›t›-n›z. ‹fllemlerdeki say›lar›n tek mi, çift mi olduklar›n› yanlar›na yazd›r›-n›z. Toplama ve ç›karma ifllemlerini yapt›r›n›z. ‹fllem sonuçlar›n›n tekmi, çift mi oldu¤unu yazd›rarak aralar›ndaki iliflkiyi sezdiriniz.

39

Beril, kavanozdan bir mik-tar misket alarak avucundasaklad›. Necmi’ye “Tek mi, çiftmi?” diye sordu. Necmi “Tek.”yan›t›n› verdi. Çocuklar, Be-ril’in avcundaki misketlerin tekmi, çift mi oldu¤unu nas›l belir-leyebilirler?

Beril, misketleri masada iki-flerli gruplad›. Geriye bir tane misket kald›.

Sizce Necmi’nin yan›t› do¤ru mudur? Neden?

Say›lar›n tek mi, çift mi oldu¤unu baflka hangi yolla belirleye-biliriz? Tart›fl›n›z.

Tek mi, Çift mi?

• 20 tane plastik barda¤› yan yana diziniz.

• ‹lk bardaktan bafllayaraks›rayla bardaklar›n üzerine“tek”, “çift”, “tek” . . . yaz›n›z.

• 1. barda¤a 1 fasulye, 2.barda¤a 2 fasulye, 3. barda-¤a 3 fasulye koyunuz. Fasulyesay›s›n› birer art›rarak di¤erbardaklarda da iflleme devamediniz.

• Bardaklar›n üzerindeki ifadelerle içindeki fasulyelerin say›-s› aras›nda nas›l bir iliflki vard›r?

Etkinlik: Tek mi, Çift mi?Araç ve Gereç: 20 tane plastik bardak, fasulye.

40

1tek

2çift

3tek

4çift

5tek

6çift

7tek

8çift

9tek

10çift

11tek

12çift

13tek

14çift

15tek

16çift

17tek

18çift

19tek

20çift

Afla¤›daki tek ve çift say› modellerini inceleyerek aralar›nda-ki fark› bulal›m:

Yüzlük tabloda 20’ye kadarolan tek say›lar›n bulundu¤ukutular pembeye, çift say›lar›nbulundu¤u kutular maviye bo-yanm›flt›r. Say›lar›n oluflturdu¤uörüntüleri inceleyelim:

Tek say›lar: 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19Çift say›lar: 2 4 6 8 10 12 14 16 18 2021’den 100’e kadar olan

say›lar› da ayn› flekilde siz bo-yay›n›z. Tek ve çift say›lar›n oluflturdu¤u örüntüleri yaz›n›z.

Birler basama¤›nda 1, 3, 5, 7, 9 rakamlar›ndan biri olan sa-y›lar tek; 0, 2, 4, 6, 8 rakamlar›ndan biri olan say›lar çift say›-lard›r.

11 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

61 62 63 64 65 66 67 68 69 70

71 72 73 74 75 76 77 78 79 80

81 82 83 84 85 86 87 88 89 90

91 92 93 94 95 96 97 98 99 100


8. Kazan›m : Tek ve çift do¤al say›lar› belirtir.Süre : 2 ders saatiBeceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme,

araflt›rma, karar verme.Araç ve Gereç : sayma malzemeleri, plastik bardaklar,

fasulye.

DERSE HAZIRLIK


EK ETKİNLİK: Tek mi, Çift mi?

Ö¤renciler iki grup olufltursun. Her grup üç basamakl› bir say›-y› bir kâ¤›da yazs›n. Kâ¤›d› di¤er gruba göstererek “Tek mi, çiftmi?” diye sorsun. Di¤er grup kâ¤›ttaki say›n›n birler basama¤›nabakarak soruyu cevaplas›n. Etkinlik, gruplardan biri yanl›fl yapa-na kadar devam ettirilsin.


Ö¤rencilerinize ö¤retmen k›lavuz kitab›nda verilen ek çal›flmay›yapt›r›n›z. Sonuçlar›n› kontrol ediniz.

UYARI

• Say›lar›n birler basama¤›ndaki rakam›na bakarak bir say›n›ntek veya çift oldu¤unun belirlendi¤i vurgulan›r.

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 23. sayfas›nda verilen çiçekle-rin yapraklar›ndaki say›lar›n hangilerinin tek, hangilerinin çift

say› oldu¤unu belirlemelerini isteyiniz. Çiçe¤i belirtilen renklere boya-t›n›z. Ayn› sayfada modellerle verilen ç›karma ve toplama ifllemleriniyapt›r›n›z. Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 24. sayfas›nda verilen 3. çal›fl-may› inceletiniz. Verilen ifadelere göre say›lar› bulmalar›n› isteyiniz.

ÖÇK

24

3. Özellikleri verilen do¤al say›lar›n hangileri oldu¤unu bula-rak yuvarlaklar›n içine yazal›m.

Üç basamakl› en küçük

çift do¤al say›y›m.

‹ki basamakl› en büyük

çift do¤al say›y›m.

Üç basamakl› en küçük

tek do¤al say›y›m.

‹ki basamakl› en büyük

tek do¤al say›y›m.

Yüzler basama¤›nda 8 olan üç basamakl› enküçük do¤al say›y›m.

100

99 800

98

101

Proje: Çevrenizdeki mi-mari yap›lar› incelediniz mi?

. . . . . . . .. . . . . . . .

. . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

23

1. Çiçeklerin üzerinde yaz›l› tek say›lar› sar›ya, çift say›lar› k›r-m›z›ya boyay›n›z.

Tek mi, Çift mi?

515

211 215

445

58

61

25

8

11

31

1072

3685

71

441520

16

18111

504 282

354194

212

92

152

10

166

6684

202

18827

23

18188

19

13

21

93

45 33

17317

6

+ = + =

4 3 7

çift tek tek

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

▲▲

▲ ▲ ▲▲ ▲▲ ▲▲ ▲

▲▲

+ = . . . . . . . . . . . . .▲▲

▲

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

+ =. . . . . . . . . . . . .

çift tek tek

çiftçift çifttek tek çift

8 5 13

6 4 105 3 8

2. Modellerle gösterilen say›lar› altlar›ndaki kutucuklara yaz›-n›z. ‹fllemi yaparak modelle gösteriniz. Noktal› yerleri örnektekigibi doldurunuz.

Neler Ö¤rendik?

41

Ali

4

Necmi

5

Çift + Tek = Tek

4 + 5 = 9

Tek

Çift

Tek

27

6

21

Ali ve Necmi’nin birim küplerle oluflturduklar› yap›lar afla¤›-dad›r. Ali ve Necmi küplerini birlefltirerek yeni bir yap› oluflturu-yorlar. Yap›daki küp say›s›n›n tek mi, çift mi oldu¤unu bulal›m:

27 – 6 iflleminin sonucu tek mi, çift midir? Bulal›m:

1. Afla¤›daki ifllemlerin sonuçlar›n›n tek mi, çift mi oldu¤unuyanlar›na yaz›n›z.

29 – 5 = . . . . . . . . . 36 – 8 = . . . . . . . . . 42 – 7 = . . . . . . . . .

2. Afla¤›daki toplardan üzerinde tek say› yaz›l› olanlar› boya-y›n›z.

3. Afla¤›daki vagonlardan üzerinde çift say› yaz›l› olanlar› bo-yay›n›z.

496 117 612 547 613 128 640

464 852 141 112 400 395 999 100 131


ÖÇK s� ��

Üç basamakl› en büyük çift say› hangisidir?Üç basamakl› en büyük tek say› hangisidir?

ÖÇK

ÖÇK


1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinize bir miktar bon-cuk veriniz. Boncuklar› ikifler ikifler ritmik sayd›r›n›z. Söyledikleri say›la-r› yazd›r›n›z. Bu say›lar›n tek say› m›, çift say› m› oldu¤unu sorunuz.

2. Ö¤rencilerinize oturduklar› evin numaras›n›n tek say› m›, çift sa-y› m› oldu¤unu sorunuz. Sokaklar›ndaki evlerin numaralar›n› inceleti-niz. Soka¤›n sa¤›ndaki ve solundaki ev numaralar›n› not etmeleri söy-leyiniz. Numaraland›rmaya dikkat çekerek tek ve çift say›lar›n iflimizinas›l kolaylaflt›rd›¤›n› sezdiriniz.



Bunun için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 201 ve 202. sayfalar›nda veri-len “Ö¤renciler ‹çin Kazan›mlar Ölçe¤i” ve “Ö¤retmenler ‹çin Kazan›mlarÖlçe¤i” formlar›n› kullanabilirsiniz. Ayr›ca ö¤rencilere grup çal›flmas› yap-t›rd›¤›n›z etkinlikleri de¤erlendirmek için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 209.sayfas›nda verilen “Grup De¤erlendirme Formu”nu doldurabilirsiniz.

Yanıtlar

DK sayfa 41: 998, 999Yan›tlar, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 23 ve 24. sayfa görüntülerinde

verilmifltir.

Bir sonraki ders için gerekli olan içerisinde Romen rakamlar› dabulunan saat modelleri, toplu i¤ne, makas, dünya siyasi haritas›,

karton, gazete, dergi, raptiye araç ve gerecinden ö¤renciler taraf›n-dan temin edilebilecek olanlar›n› onlardan isteyiniz. Di¤er araç vegereci siz temin ediniz.

37

EK ÇALIfiMA

Afla¤›daki ifadeleri uygun say›lar› yazarak tamamlay›n›z.1. ‹ki basamakl› en büyük çift say› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. ‹ki basamakl› en küçük tek say› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Üç basamakl› en küçük çift say› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Üç basamakl› en büyük tek say› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

38

42

Etkinlik: Romen Rakamlar›Araç ve Gereç: saat modelleri, toplu i¤ne, makas.

Romen Rakamları

Gazete ve dergilerden, birinde Romenrakamlar›n›n, di¤erinde rakamlar›n yaz›l›oldu¤u iki saat modeli bularak kesiniz. Bumodelleri önce ikiye, sonra tekrar ikiyekatlayarak orta noktalar›n› iflaretleyiniz.

Saat modellerini orta noktalar› çak›fla-cak flekilde üst üste koyunuz. Orta nokta-dan bir toplu i¤ne geçiriniz.

Normal rakamla yaz›lm›fl olan saate bakarak her sembolünhangi say›ya karfl›l›k geldi¤ini belirleyiniz.

IV ve VI sembolleri aras›nda nas›l bir iliflki vard›r?

Sembollerle say›lar› karfl›laflt›ral›m:I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓ ↓

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Ali ve Zeynep gezide bir sa-

at kulesi gördüler. Saatin üzerin-

deki say›lar farkl› yaz›lm›flt›.Ali “Saatin kaç oldu¤unu na-

s›l anlayaca¤›z?” dedi. Zeynepkolundaki saati ç›kard›. “‹ki saa-ti karfl›laflt›r›rsak her bir sembo-lün hangi say›ya karfl›l›k geldi¤i-ni bulabiliriz.” dedi.

Kuledeki saat kaç› gösteri-yor?

43

Neler Ö¤rendik?Afla¤›daki say›lar›, Romen rakamlar›ndaki karfl›l›klar›yla efllefl-

tiriniz.18

XVIIIVII

VXX12

XII

X.BÖLÜM

S

Afla¤›daki resimleri inceleyerek Romen rakamlar›n›n nereler-de kullan›ld›¤›n› anlatal›m:

XIII → 10 + 3 = 13 XVII → 10 + 5 + 2 = 17XIV → 10 + (5 – 1) = 14 XVIII → 10 + 5 + 3 = 18XV → 10 + 5 = 15 XIX → 10 + (10 – 1) = 19XVI → 10 + 5 + 1 = 16 XX → 10 + 10 = 20

Romen rakamlar›nda V ve X gibi sembollerin soluna ko-nulan I, say›n›n de¤erini azalt›r; sa¤›na konulan I, say›n›nde¤erini art›r›r.

1. 1 onluk 7 birlikten oluflan do¤al say›n›n Romen rakamlar›y-la yaz›l›fl› nedir?

2. Romen rakamlar›yla yaz›lan afla¤›daki say›lardan en bü-yü¤ünü k›rm›z›, en küçü¤ünü mavi çember içine al›n›z.

IV VIII XVII XX XIX3. VII say›s› ile IX say›s›n›n toplam› hangi say›d›r?

Afla¤›daki ifllemleri inceleyip yorumlayal›m:


57

20

ÖÇK s� �

Sa¤›na I yaz›l›rsa 1 ekliyoruz.Soluna I yaz›l›rsa 1 ç›kar›yoruz.

Romen Rakamları

Ö¤rencilerinize Romen rakamlar›n› duyup duymad›klar›n› soru-nuz. S›n›fa getirdi¤iniz dünya siyasi haritas› üzerinde Roma’y› göste-riniz. Romen rakamlar›n›n, geçmiflte burada yaflayan Romal›lar›n sa-y›lar› göstermek için kulland›klar› birer iflaret oldu¤unu söyleyiniz. Buiflaretlerin baz› de¤ifliklikler geçirerek günümüze kadar geldi¤ini anla-t›n›z. Bu çal›flmay› ‹nsan Haklar› ve Vatandafll›k (Kazan›m 26) ara di-sipliniyle iliflkilendiriniz.

S›n›fa iki saat modeli getiriniz. Bu modellerden birisinin rakamlar›Romen rakamlar› olsun. Ö¤rencilerinizden iki saatin rakamlar›n› kar-fl›laflt›rmalar›n› isteyiniz. 1’e, 4’e, 8’e karfl›l›k gelen iflaretlerin neler ol-du¤unu sorunuz. Bu iflaretleri tahtaya yazd›r›n›z. Benzer flekilde1’den 12’ye kadar olan say›lar›n Romen rakamlar› ile karfl›l›¤›n› bul-durunuz. ‹nsanl›¤›n kültürel zenginliklerinden olan tarihî saat kulele-rinde Romen rakamlar›n› görebileceklerini söyleyiniz.

Ders kitab›n›n 42. sayfas›nda verilen konu metnini okutunuz. Ro-men rakamlar›n› nerelerde gördüklerini sorunuz. Ayn› sayfada verilenetkinli¤i yapt›r›n›z. 20’ye kadar olan say›lara karfl›l›k gelen Romen ra-kamlar›n› yazd›r›n›z. Romen rakamlar›n›n kullan›ld›¤› yerleri araflt›r-malar›n›, bu konu hakk›nda bulduklar› yaz› ve resimleri s›n›fa getirme-lerini söyleyiniz.

Ö¤rencilerinizi etkinlikler s›ras›nda kullanacaklar› toplu i¤ne, rap-tiye ve makas gibi araç ve gerecin yanl›fl kullan›m›nda karfl›laflacak-lar› tehlikeler hakk›nda uyar›n›z.


9. Kazan›m : 20’ye kadar olan Romen rakamlar›n› okurve yazar.


Beceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme, arafl-t›rma, karar verme.

Araç ve Gereç : içerisinde Romen rakamlar› da bulunan sa-at modelleri, toplu i¤ne, makas, dünya siya-si haritas›, karton, gazete, dergi, raptiye.

İLİŞKİLENDİRME

• ‹nsan haklar› ve vatandafll›k (Kazan›m 26: Farkl›l›klar› insan-l›¤›n kültürel zenginli¤i olarak görür.)

DERSE HAZIRLIK


EK ETKİNLİK: Karşılığını Bulalım

Araç ve Gereç: 40 tane kartÖ¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Her gruba ayn› büyüklükte 20

kart haz›rlat›n›z. Gruplar›n birinden 1’den 20’ye kadar olan say›la-r›, di¤erinden 1’den 20’ye kadar olan say›lar›n Romen rakamlar›ile karfl›l›klar›n› kartlar›n üzerine yazmalar›n› isteyiniz. Kartlar›kendi aralar›nda kar›flt›rarak masan›n üzerine kapal› olarak koy-durunuz. Gruplara s›rayla masan›n üzerinden iki kart açt›r›n›z.Say›larla, say›lar›n Romen rakam› karfl›l›klar›n›n yaz›l› oldu¤ukartlar› efllefltirmelerini isteyiniz. En çok do¤rusu olan grubun bi-rinci oldu¤unu belirtiniz.

39

Ders kitab›n›n 43. sayfas›nda verilen örnek çal›flmalar› inceletiniz.Romen rakamlar›n›n yaz›l›fllar›ndaki kural› vurgulay›n›z. Ayn› sayfa-daki al›flt›rmalar› yapt›r›n›z.

Ders kitab›n›n 44. sayfas›nda verilen “Kendimizi De¤erlendirelim”bölümünü ö¤rencilerinize yapt›r›n›z. Bu bölümdeki sorular, ifllenmiflkazan›mlar› kapsamaktad›r. Zorland›klar› sorular› tespit ederek ilgilikazan›mlar›n tekrar›n› yap›n›z.

25

fiifreleri çözerek Ali’nin arkadafllar›n›n adlar›n› bulabilir misiniz?

Romen Rakamları

AL‹

I – XIV - III - XIX

I – II - III - V - II - VIII

XI – XIV - III - XVI - II

VIII - XIV - XV - IV - VII

I - XIV - III - VII - XVII

Buldum. Senin ad›nBER‹L.

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

D Z Ö E C Y L S K Ü

XVIII - IX - VIII - X - XX - XVII

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

B A R M H P ‹ N O G

Çok kolay.

XII – XIV - XVI - VIII - XIV - VI

XIII – III - XVIII - II - VIII

44

1. örüntüsünde noktal› yere gele-

cek say› hangisidir?

A. 30 B. 36 C. 40

2. Afla¤›daki say›lardan hangisi tek say›d›r?

A. 826 B. 721 C. 722

18 24 30 . . . . . . 42

Afla¤›daki noktal› yerlere uygun say›lar› yazarak cümleleritamamlay›n›z.

1. 253 < . . . . . . . . . < 285 s›ralan›fl›nda noktal› yere gelecek say›hangisidir?

2. 809 < . . . . . . . . . < 843 s›ralan›fl›nda noktal› yere gelecek say›hangisidir?

865812

288260

Mavi ve yeflil kutucuklardan ayn› say›y› gösterenleri efl-lefltiriniz.

68

4

199

XIX

IX IV

260

812

VI


Afla¤›daki ifadelerden do¤ru olan›n yan›na “D”, yanl›fl

olan›n yan›na “Y” harfi yaz›n›z.

1.155, 219, 387, 113 say›lar›n› büyükten küçü¤e do¤rus›ralad›¤›m›zda ilk olarak 387 say›s›n› yazar›z. (. . . . . .)

2.16 24 32 40 örüntüsü alt›flar ritmik saymad›r. (. . . . . .)Y

D

ÖÇK

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 25. sayfas›nda verilen pekifltirmeal›flt›rmalar›n› yapt›r›n›z. Romen rakamlar›n›n yaz›l›fl›nda I’in,

V ve X rakamlar›n›n sa¤›na en çok kaç kez yaz›labilece¤ini sezdiriniz.


1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinize 1’den 12’yekadar olan do¤al say›lar›n yaz›l› oldu¤u kartlar haz›rlatarak bir tor-baya koyunuz. Ders kitab›n›n 42. sayfas›ndaki etkinlikte kullan›lansaat modelini masaya koyunuz. Torbadan bir kart çektiriniz. Karttayaz›l› say›n›n Romen rakamlar› karfl›l›¤›n› saat modeline bakarakbuldurunuz. Ö¤rencileriniz konuyu kavrayana kadar devam ediniz.Daha sonra çal›flmay› 20’ye kadar olan say›larla devam ettiriniz.

2. Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Her gruptan birer ö¤renciyitahtaya kald›r›n›z. 1. gruptaki ö¤renciye tahtaya 1’den 20’ye kadarolan say›lardan birini yazd›r›n›z. 2. gruptaki ö¤renciye de tahtadakisay›y› Romen rakamlar›yla yazd›r›n›z. Etkinli¤i, gruplardaki bütünö¤rencilerin kat›l›m›n› sa¤lad›ktan sonra bitiriniz.




Ayr›ca ö¤rencilere grup çal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri de¤er-lendirmek için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 209. sayfas›nda verilen“Grup De¤erlendirme Formu”nu doldurabilirsiniz.


Yanıtlar

Efllefltirme, ders kitab›n›n 43. sayfa görüntüsünde verilmifltir.

ÖÇK sayfa 25: Zeynep, Örsan, Berk, Derya, Barhan, Necmi,Songül, Beril’dir.

ÖÇK

Ö¤rencilerinize afla¤›da verilen ek çal›flmay› yapt›r›n›z. Sonuçla-r›n› kontrol ediniz. Belirledi¤iniz eksikleri tekrar yapt›rarak gideriniz.

EK ÇALIfiMA

1. Afla¤›da verilen say›lar› Romen rakamlar›yla yaz›n›z.

2. IX say›s›ndan V fazla olan say›y› yuvarlak içine al›n›z.

19 $ . . . . . . . . 14 $ . . . . . . . . 20 $ . . . . . . . . 9 $ . . . . . . . .

3. Romen rakamlar›yla yaz›lm›fl say›lar›n, do¤al say› karfl›l›kla-r›n› yaz›n›z.

XII

VI $ . . . . . . . . XIII $ . . . . . . . . XVIII $ . . . . . . . .

XIII XIV

40

45

1. Afla¤›daki ifadelerde noktal› yerleri tamamlay›n›z.5 yüzlük, 2 onluk, 3 birlikten oluflan say› . . . . . . . . . . . .

7 yüzlük, 0 onluk, 4 birlikten oluflan say› . . . . . . . . . . . .

2 yüzlük, 9 onluk, 2 birlikten oluflan say› . . . . . . . . . . . .

2. Afla¤›daki s›ralamalar› inceleyiniz. Do¤ru olanlar›n yan›na“D”, yanl›fl olanlar›n yan›na “Y” harfi yaz›n›z.

100 < 115 < 268 < 427 (. . . . . .)125 < 382 < 135 < 295 (. . . . . .)562 > 433 > 212 > 112 (. . . . . .)782 < 567 < 682 < 352 (. . . . . .)

3. Afla¤›daki say›lar›, Romen rakamlar›ndaki karfl›l›klar›ylaefllefltiriniz.

4. 398 say›s›n›n hangi rakam›n›n basamak de¤eri en büyük-tür?

A. 3 B. 9 C. 8

5. 301 say›s›n›n hangi rakam›n›n basamak de¤eri en küçük-tür?

A. 1 B. 0 C. 3

6. 6, 4, 2 rakamlar›ndan oluflan en küçük say› kaçt›r?A. 264 B. 246 C. 462

7. 241 say›s›n›n yüzler ve onlar basama¤›ndaki rakamlar yerde¤ifltirirse yeni say› kaç olur?

A. 214 B. 142 C. 421

XIX XX

XIII

XVIIIX

XIV

1. Ünite De¤erlendirme Çal›flmalar›

523704292

D

Y

D

Y

19 17

20

149

46

8. 285 < ifadesindeki kutucu¤un içine yaz›labileceken küçük say› kaçt›r?

A. 286 B. 289 C. 293

9. Afla¤›daki örüntülerden hangisi ileriye do¤ru alt›flar ritmiksayma ile oluflmufltur?

A. 12 18 24 30 36B. 6 10 14 18 22C. 14 21 28 35 42

10. Afla¤›daki say›lardan kaç tanesi çift do¤al say›d›r?968, 764, 961, 812, 215, 450

A. 4 B. 3 C. 2

11. XIII say›s›n›n okunuflu hangisidir?

A. On befl B. On üç C. Yirmi

12. Afla¤›dakilerden hangisi yanl›flt›r?

A. XV = 15 B. XI = 8 C. XIX = 19

13. . . . . . . . . . . . . . . .

1. ad›m 2. ad›m 3. ad›m 4. ad›m 5. ad›m

Yukar›daki örüntünün 5. ad›m›nda kaç tane kare vard›r?A. 5 B. 6 C. 7

14. 185 say›s› en yak›n onlu¤a yuvarlan›rsa hangi say› bulu-nur?

A. 170 B. 180 C. 190

15. Yandaki süslemede kaç tane üçgenselbölge vard›r?

A. 10 B. 12

C. 14

1. Ünite Değerlendirme Çalışmaları

Ders kitab›n›n 45 ve 46. sayfalar› ile ö¤renci çal›flma kitab›n›n 26ve 27. sayfalar›ndaki “1. Ünite De¤erlendirme Çal›flmalar›” bölümünüö¤rencilerinize yapt›r›n›z. Bu bölümde verilen sorular ifllenmifl kaza-n›mlar› de¤erlendirmeye yöneliktir. Ö¤rencilerinizin cevaplar›n› kontrolederek kazan›m eksikliklerini belirleyiniz. Gerekli tekrarlar› yapt›r›n›z.

Ölçme ve De¤erlendirme bölümünde önerilen formlar› kullanarakünite kazan›mlar›n› de¤erlendirebilirsiniz. Tablo sonuçlar›na göre ek-sikleri belirleyerek gerekli olan ek etkinlikleri planlay›n›z, uygulay›n›z.

1. Afla¤›daki ifadelerde do¤ru olanlar›n yan›na “D”, yanl›fl olanlar›nyan›na “Y” harfi yaz›n›z.

• On yedi say›s›n›n Romen rakamlar›yla karfl›l›¤› “XVII”dir. (. . . )

• On dokuz say›s›n›n Romen rakamlar›yla karfl›l›¤› “XX”dur. (. . . )

• On dört say›s›n›n Romen rakamlar›yla karfl›l›¤› “XIV”tür. (. . . )

• Romen rakamlar›yla “XVI” biçiminde yaz›lan say›n›n okunufluon alt›d›r. (. . . )

2. Afla¤›daki s›ralamalar› inceleyiniz. Noktal› yere parantez içinde-ki say›lardan uygun olan› yaz›n›z.

• 682 > 215 > ... > 115 > 93 (119, 229)

• 567 > 485 > ... > 310 > 312 (385, 286)

• 918 > 655 > ... > 645 > 595 (650, 630)

• 189 > 185 > ... > 122 > 72 (183, 113)

3. Afla¤›daki say›lar› en yak›n onlu¤a yuvarlayarak efllefltiriniz.

4. Afla¤›daki say› örüntüsünü iki aflama daha geniflletirsek hangisay›lar› yazar›z?

4 8 12 16 . . . . . . . . . . . . . .

A. 20 28 B. 18 20 C. 20 24

1. ÜNİTE DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI

Afla¤›da, kazan›mlar›n ne derece gerçekleflti¤ini de¤erlendirebile-ce¤iniz “1. Ünite De¤erlendirme Çal›flmalar›” verilmifltir. Bu soru-lardan bir çal›flma yapra¤› haz›rlay›p ö¤renci say›s› kadar ço¤altarakö¤rencilerinize uygulayabilirsiniz.

Yanıtlar

Yan›tlar, ders kitab›n›n 45 ve 46. sayfa görüntülerinde verilmifltir.

Yan›tlar, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 26 ve 27. sayfa görüntüle-rinde verilmifltir.

282

697

316

115

700

325

280

120

320

D

Y

D

D

5. Afla¤›daki örüntünün 5. ad›m› hangisidir?

A.

B.

C.

6. Afla¤›daki say›lardan hangisinin onlar basama¤›ndaki rakam›9’dur?

A. 93 B. 39 C. 9

7. “Alt› yüz elli iki” fleklinde okunan say› afla¤›dakilerden hangisidir?

A. 552 B. 652 C. 625

8. Yandaki onluk taban bloklar›y-la modellenen say› kaçt›r?

A. 114

B. 122

C. 124

9. 3, 1, 4 rakamlar›ndan oluflan üç basamakl› en büyük say› han-gisidir?

A. 314 B. 431 C. 413

10. 999 say›s›nda hangi rakam›n basamak de¤eri en büyüktür?

A. Yüzler basama¤›ndaki 9’un

B. Onlar basama¤›ndaki 9’un

C. Birler basama¤›ndaki 9’un

11. 392 > ifadesindeki yerine gelebilecek en büyük say›kaçt›r?

A. 390 B. 391 C. 389

12. 582, 98, 311, 585, 690, 666 say›lar›ndan kaç tanesi çift say›d›r?A. 2 B. 3 C. 4

13. 335 say›s› en yak›n onlu¤a yuvarlan›rsa hangi say› bulunur?A. 340 B. 330 C. 325

14. Afla¤›dakilerden hangisi ileriye do¤ru alt›flar ritmik saymad›r?

A. 12 18 24 30 36

B. 6 9 12 15 18

C. 8 12 16 20 24

15. 14 21 35 42 örüntüsünde yerine hangi say› gel-melidir?

A. 25 B. 27 C. 28

16. Yandaki süslemeyi sürdürererekboyamaya devam etti¤inizde hangi rengikullan›rs›n›z?

A. Mor

B. Sar›

C. Beyaz

41

26

1. Afla¤›daki s›ralamalar› inceleyiniz. Noktal› yerlere paran-tez içindeki say›lardan uygun olan›n› yaz›n›z.

• 338 < . . . . . . . . . . . . . . . < 365 (352, 375)

• 217 < . . . . . . . . . . . . . . . < 285 (275, 312)

• 565 > . . . . . . . . . . . . . . . > 413 (482, 615)

• 825 > . . . . . . . . . . . . . . . > 795 (543, 812)

2. Afla¤›daki say›lar› en yak›n onlu¤a yuvarlayarak efllefltiriniz.

3. Afla¤›daki ifadelerden do¤ru olanlar›n yan›na “D”, yan-l›fl olanlar›n yan›na “Y” harfi yaz›n›z.

• 666 say›s›n›n yüzler basama¤›ndaki 6’n›n basamak de-¤eri 600’dür. (. . . . . .)

• 233 say›s›ndaki 3 rakamlar›n›n basamak de¤erleri top-lam› 333’tür. (. . . . . .)

• 555 say›s›n›n onlar basama¤›ndaki 5’in basamak de-¤eri 50’dir. (. . . . . .)

4. 5 yüzlük, 2 onluk, 9 birlikten oluflan say› hangisidir?

A. 592 B. 529 C. 925

5. “Sekiz yüz elli bir” fleklinde yaz›lan say› hangisidir?

A. 851 B. 815 C. 581

6. 18, 24, 30, ■, 42 örüntüsünde ■ yerine gelecek say› kaçt›r?

A. 56 B. 46 C. 36

483 320

210

480

220480

208322

478


352

275

482

812

D

D

Y

27

7. Abaküste modellenen say› kaçt›r?

A. 514 B. 542 C. 524

8. Afla¤›daki say›lardan en küçü¤ü hangisidir?

A. 587 B. 219 C. 297

9. Afla¤›daki Romen rakamlar›ndan hangisinin yaz›l›fl› yan-l›flt›r?

A. XX B. VV C. III

10. 251, 548, 612, 111, 671 say›lar›ndan kaç tanesi tek do¤alsay›d›r?

A. 3 B. 2 C. 1

11. 5, 0, 4 rakamlar› birer kez kullan›larak yaz›labilecek en bü-yük do¤al say› hangisidir?

A. 504 B. 540 C. 450

12. 512 say›s›n›n yüzler ve birler basama¤›ndaki rakamlar›nyerleri de¤ifltirilirse yeni say› kaç olur?

A. 215 B. 521 C. 152

13. Yandaki örüntünün 4. ad›-m›nda kaç tane top vard›r?

A. 4

B. 3

C. 2

14. Yandaki süslemenin örüntü olufltur-mas› için hangi modelle devam etmesigerekir?

A. B. C.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. ad›m

2. ad›m

3. ad›m

4. ad›m

ÖÇK

ÖÇK

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

42

28

Bilgisayar: Hayat›m›z› kolaylaflt›ranve e¤lenceli hâle getiren, istedi¤imizbilgileri haf›zas›nda saklayan, istedi¤i-mizde bu bilgilere ulaflmam›z› sa¤la-yan bir araçt›r.

Bilgisayar kullan›rken afla¤›daki kurallara dikkat etmemiz ge-rekmektedir:

• Uzun süre bilgisayar bafl›nda kalmamal›y›z. • Bilgisayar›m›z›n ekran›n›n göz hizas›nda olmas›na dikkat et-

meliyiz.• Yeterli ›fl›kta çal›flmal›y›z.• Rahat bir bilgisayar koltu¤u seçmeliyiz.• Bilgisayar kulland›¤›m›z ortam› iyi havaland›rmal›y›z.

BİLGİSAYAR

Bilgisayar Nedir?

Bu Ünitede Neler Ö¤rendim?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Ö¤rendiklerimi Nerelerde Kullanabilirim?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

ÖÇK

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 28. sayfas›nda verilen “Bilgisa-

yar” bafll›kl› bölümü ö¤rencilerinize okutunuz. Ö¤rencilerini-

zi okulun bilgisayar odas›na veya laboratuvar›na götürerek bilgisaya-

r› tan›t›n›z.

Günümüzde bilgisayar›n gereklili¤ini anlatarak afla¤›daki bilgiyi

verebilirsiniz:

“Bilgisayar günlük yaflant›m›z›n önemli bir parças›d›r. E¤itimde de

önemli ölçüde faydalan›lmaya bafllanan bilgisayar teknolojisi, okullar

için e¤itimde önemli bir araç hatta ihtiyaç hâline gelmifltir. Önemi her

geçen gün daha da artmaktad›r. ‹lkö¤retim okullar›nda bilgisayar la-

boratuvarlar› oluflturulmufl ve bilgisayar dersleri konularak ö¤rencile-

re bilgisayar kullanmay› ö¤retmek, bilgisayarlardan derslerde e¤itim

arac› olarak faydalanmak amaçlanm›flt›r.”

Bilgisayar›n hayat›m›z› kolaylaflt›rd›¤›na ancak dikkatli kullan›lma-

d›¤›nda bize zarar verece¤ine dikkat çekiniz.

S›n›fta bir tart›flma ortam› oluflturunuz. Bilgisayar› kullan›rken ne-

lere dikkat etmemiz gerekti¤ini tart›flmalar›n› sa¤lay›n›z.

Ö¤rencilerinize ö¤renci çal›flma kitab›n›n ayn› sayfas›nda bulunan

“Bu Ünitede Neler Ö¤rendim?” ve “Ö¤rendiklerimi Nerelerde Kullana-

bilirim?” bölümlerini doldurtunuz. ‹lgili bölümleri de¤erlendirerek ö¤-

rencilerinizin neler ö¤rendikleri ve ö¤rendiklerini nerelerde kullanabi-

lecekleri hakk›nda fikir sahibi olabilirsiniz.

ÖÇK

Bir sonraki ders için gerekli olan oyun hamuru, kibrit çöplerivb. araç ve gerecin ö¤renciler taraf›ndan temin edilebilecek olan-lar›n› onlardan isteyiniz. Di¤er araç ve gereci siz temin ediniz.

Ö¤rencilerinizi konunun iflleniflinden sonra veya dönem sonlar›n-

da ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n “Ekler” bölümünde verilen ölçek ve

formlar› kullanarak de¤erlendirebilirsiniz. Kazan›mlar›n iflleniflinde öl-

çek ve formlara yönlendirmeler yap›lm›flt›r. Ayr›ca ö¤rencilerin haz›r-

lad›klar› projelerle ilgili ölçütlerde kendilerini hangi düzeyde gördükle-

rini belirlemek amac›yla “Konuflma Becerileri Öz De¤erlendirme Öl-

çe¤i”ni doldurtabilirsiniz. Ayn› flekilde ürün dosyas›ndaki çal›flmalar›-

n› “Ürün Dosyas› Öz De¤erlendirme Ölçe¤i”nden faydalanarak de-

¤erlendirebilirsiniz.

Ö¤rencilerinizin problem çözme ve kurma kazan›mlar›n› de¤erlen-

dirirken “Problem Çözme ‹çin Derecelendirme Ölçe¤i” ve “Problem

Çözme Becerilerini De¤erlendirme Formu”nu kullanabilirsiniz.

Notlar›m

43

2. ÜN‹TE Ders saati Oran %GEOMETR‹

Aç› 5 3

1. Aç›ya, çevresindeki modellerden örnekler verir. 2 1

2. Aç›y› modelleri ile çizer. 11

3. Dik aç›ya çevresindeki modellerden örnekler verir ve çizer. 1

4. Aç›lar› dar aç›, dik aç›, genifl aç› ve do¤ru aç› olarak s›n›fland›r›r. 1 1

Üçgen, Kare, Dikdörtgen ve Çember 5 3

1. Üçgen, kare, dikdörtgen ve çemberi modellerini kullanarak çizer. 2 1

2. Cetvel ve gönye kullanarak kare, dikdörtgen ve üçgeni çizer. 11

3. Üçgenin, karenin, dikdörtgenin çizgi modelleri üzerinde aç›lar› gösterir. 1

4. Üçgen, kare, dikdörtgen ve çemberi köfle ve aç› say›s›na göre s›n›fland›r›r. 1 1

ÖLÇME

Uzunluklar› Ölçme 4 3

1. Metre ve santimetre aras›ndaki iliflkiyi aç›klar. 2 2

2. Metre ve santimetre aras›nda ondal›k kesir yaz›m›n› gerektirmeyen dönüflümler yapar. 2 1

VER‹

fiekil Grafi¤i 4 3

1. Bir problemle ilgili veri toplar. 1 1

2. fiekil grafi¤ini oluflturur. 2 1

3. fiekil grafi¤ini yorumlar. 1 1

Tablo 2 2

1. Çetele ve s›kl›k tablolar› oluflturur. 2 2


44

ÜNİTEYE GENEL BAKIŞBu ünitede “Aç›”, “Üçgen, Kare, Dikdörtgen ve Çember”, “Uzun-

luklar› Ölçme”, “fiekil Grafi¤i” ve “Tablo” alt ö¤renme alanlar› ifllen-mektedir.

“Aç›” alt ö¤renme alan›nda ö¤renciler;Aç›ya, çevrelerindeki modellerden örnekler verecekler ve aç›y›

modelleri ile çizecekler,Dik aç›ya çevresindeki modellerden örnekler verecek ve çizecekler;

aç›lar› dar aç›, dik aç›, genifl aç› ve do¤ru aç› olarak s›n›fland›racaklard›r.“Üçgen, Kare, Dikdörtgen ve Çember” alt ö¤renme alan›nda;Üçgen, kare, dikdörtgen ve çemberi, modellerini kullanarak çize-

cekler,Cetvel ve gönye kullanarak kare, dikdörtgen ve üçgeni çizmeyi ö¤-

renecekler,Üçgenin, karenin, dikdörtgenin çizgi modelleri üzerinde aç›lar›

gösterecekler,Üçgen, kare, dikdörtgen ve çemberi, köfle ve aç› say›s›na göre s›-

n›fland›racaklard›r.“Uzunluklar› Ölçme” alt ö¤renme alan›nda;Metre ve santimetre aras›ndaki iliflkiyi aç›klayacaklar, metre ve

santimetre aras›nda ondal›k kesir yaz›m›n› gerektirmeyen dönüflüm-ler yapacaklard›r.

“fiekil Grafi¤i” alt ö¤renme alan›nda;Bir problemle ilgili veri toplayacaklar, flekil grafi¤ini oluflturarak yo-

rumlayacaklard›r.“Tablo” alt ö¤renme alan›nda;Çetele ve s›kl›k tablolar› oluflturmay› ö¤reneceklerdir.

AÇI

‹ki ö¤renciyi tahtaya kald›r›n›z. Birisine kollar›n› di¤erine bacakla-r›n› iki yana açt›r›n›z. Arkadafllar›n›n vücudu ile kollar›n›n oluflturdu-¤u modeli incelemelerini, bu modele benzer baflka örnekler vermele-rini isteyiniz. Ayn› flekilde bacaklar›n›n birbirine göre durumunu ince-leterek oluflturdu¤u model üzerinde düflüncelerini anlatt›r›n›z.

Ders kitab›n›n 48. sayfas›nda verilen konu resmini inceletiniz. Re-simde gördüklerini anlatt›r›n›z. “Aç›” sözcü¤ü hakk›nda bildiklerini so-runuz. Resimdeki ö¤rencilerin aç› oluflturmak için hangi yöntemlerikulland›klar›n› belirtmelerini isteyiniz.

Hazır mıyız?

Ö¤rencilerinize ön bilgilerini ölçen “Haz›r m›y›z?” bölümündeki so-rular› cevaplat›n›z. Sonuçlar›n› de¤erlendiriniz. Baflar›l› olan ö¤renci-ler alt ö¤renme alan›ndaki kazan›mlar› edinmeye haz›rd›r. Baflar›l› ol-mayan ö¤rencilerinizin hangi kazan›mlarda eksiklikleri oldu¤unu be-lirleyerek tamamlama çal›flmalar› yapt›r›n›z.

48

1. S›n›f›n›zda aç› modelleri var m›? Gösteriniz.

2. Okul eflyalar›n›zdan hangileri aç› modeline örnektir?

3. Oyun park›nda sal›ncak direklerinin birbiriyle, tahterevalli-nin yer ile olan aç›kl›¤› hakk›nda ne söyleyebilirsiniz?

4. Çevrenizden aç› modellerine örnekler veriniz.

Haz›r m›y›z?

Yukar›daki resmi inceleyiniz. Resimde gördüklerinizi anlat›n›z.

AÇI

49

Neler Ö¤rendik?

Açı Modelleri

• Oyun hamuru ve kibrit çöpleriyle yandakiflekle benzer çöp adam modelleri haz›rlay›n›z.

• Çöp adam›n bacaklar›n› aç›p kapat›n›z. Ba-caklar aras›ndaki aç›kl›k de¤iflti mi?

• Çöp adam›n kollar›n› aç›p kapat›n›z. Kollarlavücut aras›ndaki aç›kl›k de¤iflti mi? Aç›klay›n›z.

Afla¤›da geometri fleridiyle oluflturulan aç› modellerini ince-leyelim:

Parmaklar›n›z› açarak elinizin fleklini bir kâ¤›da çiziniz. fiekil-deki aç›lar› gösteriniz.

Etkinlik: Aç› Modeli

Araç ve Gereç: oyun hamuru, kibrit çöpleri.

Afla¤›da kibrit çöpleriyle oluflturulan aç› modellerini inceleyi-niz. Oluflan aç›lar› k›rm›z› kalemle çiziniz.

ÖÇK s� ��

Afla¤›daki resimlerde gördü¤ünüz aç›lar› anlat›n›z.

DERSE HAZIRLIK


Ö¤renme Alan› : GEOMETR‹Alt Ö¤renme Alan› : Aç›1. Kazan›m : Aç›ya, çevresindeki modellerden örnek-

ler verir.Süre : 2 ders saatiBeceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme, psi-

komotor, yarat›c› düflünmeAraç ve Gereç : oyun hamuru, kibrit çöpleri.

UYARI

• Aç› formal olarak tan›mlanmaz.

45

Açı Modelleri

S›n›fa giriniz. “S›n›f› havaland›ral›m.” diyerek pencere-yi biraz aç›n›z. Bir süre sonra pencerenin aç›kl›¤›n› de¤ifl-tiriniz. Ö¤rencilerinize pencerenin aç›lmas›yla oluflanaç›kl›¤›n, aç› modeli oldu¤unu söyleyiniz. Onlara bu ko-nudaki düflüncelerini anlatt›rarak aç›ya çevrelerinden ör-nekler vermelerini isteyiniz. Aç›y› kendi cümleleriyle an-latt›r›n›z.

30

Afla¤›daki resmi inceleyiniz. Varl›klar›n oluflturdu¤u aç›lar› belirle-yiniz.

Açı Modelleri

AÇI

Ders kitab›n›n 49. sayfas›nda verilen konu resmini in-celetiniz. Resimdeki aç› modellerini göstermelerini isteyi-niz. Ayn› sayfada verilen etkinli¤i s›n›fta yapt›r›n›z. Çöpadam›n kol ve bacaklar›n› farkl› ölçülerde açt›rarak olu-flan aç› modellerini inceletiniz.

ÖÇK

Ö¤rencilerinize ö¤renci çal›flma kitab›n›n 30.sayfas›nda verilen resmi inceletiniz. Resimdekiaç› modellerini göstermelerini isteyiniz.

EK ETKİNLİK: Açı Modeli Bulalım

Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Her grubun s›n›ftan aç› modeliörnekleri bularak bir kâ¤›da yazmalar›n› söyleyiniz. Ö¤rencilerebelli bir süre veriniz. Verilen sürede en çok aç› modeli örne¤i bu-lan grubu alk›fllat›n›z.


1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinize okul bah-çesinde bulunan bir a¤ac›n dallar›n› inceletiniz. Dallar›n birbirinegöre durumlar›n›n aç› modeli olup olamayaca¤›n› sorunuz.

2. Ö¤rencilerinizden s›ran›n üzerine iki kalem ç›karmalar›n› iste-yiniz. Kalemlerin birer ucunu birlefltirmelerini söyleyiniz. Kalemlerinbirbirine göre durumlar›n› sorunuz. Kalemlerin aç›kl›klar›n› de¤ifltir-terek farkl› aç› modelleri oluflturmalar›n› sa¤lay›n›z.

3. Ö¤rencilerinize okul eflyalar›n› inceletiniz. Okul eflyalar›ndanaç› modellerine örnekler vermelerini isteyiniz.



Kazan›m›n ne ölçüde edinildi¤ini ders kitab›n›n 49. sayfas›n-da verilen “Neler Ö¤rendik?” bölümündeki çal›flmayla de¤erlendire-bilirsiniz.


Ayr›ca ö¤rencilerinize grup çal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri de-¤erlendirmek için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 209. sayfas›nda ver-ilen “Grup De¤erlendirme Formu”ndan faydalanabilirsiniz.

Bir sonraki ders için gerekli olan gönye, geometri fleridi, priz-ma modelleri, tangram parçalar›, k›rm›z› kalem, kitap, kare fleklin-de çerçeve ve pergelin bir k›sm›n›n ö¤renciler taraf›ndan getirilme-sini isteyiniz. Di¤er araç ve gereci siz temin ediniz.

ÖÇK

Ö¤rencilerinize yan sütunda verilen ek çal›flmay› yap-t›r›n›z. Çizilen aç› modellerini kontrol ediniz. 1. soruda-kine benzer bir çal›flmay› s›n›fta da yapt›r›n›z.

EK ÇALIfiMA

1. Çöp adam›n hareketlerini inceleyiniz. Vücudunda oluflan aç›-lar› renkli kalemle çiziniz.

2. Afla¤›daki merdivende oluflan aç›lar› renkli kalemle çiziniz.

46

ÖÇK s� ��

Aç›n›n çizgi modelindeki oklar, aç›n›n istenildi¤i kadaruzat›labilece¤ini gösterir.

50

Neler Ö¤rendik?

Açı Çizelim

Afla¤›daki aç› modellerini inceleyiniz. Oluflan aç›lar› k›rm›z›kalemle çiziniz.

Aç› çiziminde baflka hangi araçlardan faydalanabiliriz?

Tangram parçalar›n› kulla-narak farkl› aç›lar çiziniz.

Etkinlik: Aç› ÇizmeAraç ve Gereç: prizma modelleri, tangram parçalar›, k›rm›-z› kalem. • Prizma modellerini ve tangram parça-

lar›n› bir kâ¤›t üzerine koyunuz.• Yanda verilen flekillerdeki gibi köfleleri-

nin belirtti¤i aç›lar› çiziniz.• Çizdi¤iniz aç› modelinin kollar›n› k›rm›z›

kalemle uzat›n›z. Aç› de¤iflti mi? Aç›klay›n›z.

Yandaki resmi inceleyiniz. Resimdeçocuklar›n ne yapt›¤›n› anlat›n›z.

Resimdeki çocuklar aç› çizerken han-gi araçlar› kullan›yorlar?

Gönyemizin kenarlar›n› kullanarak aç› modelleri çizelim.

S›n›f›n›zdaki ve eflyalar›n›zdaki dik aç› modellerini belirleye-rek liste yap›n›z.

Neler Ö¤rendik?

51

Etkinlik: Dik Aç› ÇizmeAraç ve Gereç: kitap, gönye, kare fleklinde çerçeve.

Aç›lar› oluflturan do¤rular›n birbirine göre durumlar› nas›ld›r?Tart›fl›n›z.

Dik Açı

• Üç grup oluflturulsun.• 1. grup kitab›n› kâ¤›t üzerine koy-

sun. Kitab›n bir köflesini belirlesin. Oköflede birleflen kenarlar› çizerek uç-lar›na ok koysun.

• 2. grup çerçeveyi, 3. grup gön-yeyi kullanarak ayn› ifllemi yaps›n.

• Gruplar çizdikleri aç›lar›n çizgi modellerini karfl›laflt›rs›n. Aç›y›oluflturan do¤rular›n birbirine göre durumlar›n› söylesin.

• Dik kenarlar›n oluflturdu¤u aç›ya ne ad verilir? Tart›fl›n›z.

Afla¤›da verilen dik aç›lar› inceleyelim:

Kenarlar› birbirine dik olan modellerle çizi-len aç›lar, dik aç›d›r.

Gönyenizin dik kenarlar›n› kullanarak dik aç› modelleri çiziniz.

Kare ve dikdörtgen modellerini kullanarak dik aç› modelleriçiziniz.

ÖÇK s� ��

Afla¤›daki resimleri inceleyiniz. Bir köflede birleflen kenarlar›nmeydana getirdi¤i aç›lar hakk›nda neler söyleyebilirsiniz?

Açı Çizelim

S›n›fa bir geometri fleridi getiriniz. fieridin kollar›n› aç›p kapatarakfarkl› aç› modellerinin olufltu¤unu sezdiriniz. fieritle dik aç› modelioluflturmalar›na yard›mc› olunuz. Geometri fleridini yaz› tahtas›nakoydurarak kenarlar›ndan çizdiriniz. Çizilen modelin dik aç› modeli ol-du¤unu vurgulay›n›z. Geometri fleridinin kollar›n› birbirine yaklaflt›ra-rak veya dik aç› konumundan daha genifl açt›rarak farkl› aç› modelle-ri oluflturmalar›n› sa¤lay›n›z. Modeli tahtaya koydurarak fleridin kolla-r›n› aç› modeli oluflturacak flekilde çizdiriniz. Çizilen aç›n›n kollar›naok iflareti koydurunuz. Ok iflaretlerinin, aç›n›n kollar›n›n istenildi¤i ka-dar uzat›labilece¤i anlam›na geldi¤ini söyleyiniz.

Ders kitab›n›n 50 ve 51. sayfalar›nda verilen konu resimlerini ince-letiniz. Resimlerdeki ö¤rencilerin neleri kullanarak aç› modelleri çizdi-¤ini sorunuz. Ayn› sayfalarda verilen etkinlikleri yapt›rd›ktan sonra s›-rayla örnek çal›flmalar› inceletip pekifltirme çal›flmalar›n› yapt›r›n›z.

Ö¤renme Alan› : GEOMETR‹Alt Ö¤renme Alan› : Aç›

2. Kazan›m : Aç›y› modelleri ile çizer.

3. Kazan›m : Dik aç›ya çevresindeki modellerden ör-nekler verir ve çizer.


Beceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme, ka-rar verme

Araç ve Gereç : gönye, geometri fleridi, prizma model-leri, k›rm›z› kalem, kitap, kare fleklindeçerçeve, pergel.

UYARI

• Aç›lar çizdirilirken köflesinin nokta, kollar›n›n ›fl›n oldu¤undansöz edilmez.

• Aç›n›n, çizgi modelindeki oklar›n istenildi¤i kadar uzat›laca¤›anlam›nda oldu¤u vurgulan›r.

• Dik aç› belirlenirken ölçüsünden söz edilmez.

DERSE HAZIRLIK


EK ETKİNLİK: Açı Çizelim

Araç ve Gereç: tangram parçalar›, gönye.

Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Her gruba tangram parçalar›da¤›t›n›z. Gruplardan tangram parçalar›n› kullanarak bir kâ¤›daaç› modelleri çizmelerini isteyiniz. Aç› modellerinden dik aç› olan-lar›n alt›na “dik aç› modeli” yazmalar›n› söyleyiniz. Aç›n›n dik aç›oldu¤unu nas›l belirlediklerini anlatt›r›n›z.

Ayn› etkinli¤i kitap kenarlar›n›, gönyelerini kullanarak da yapt›-rabilirsiniz.

47

32

2. Karelerden yararlanarak cetveliniz veya gönyenizle dikaç›lar çiziniz. Aç›lar›n kollar›na ok koymay› unutmay›n›z.

1. Afla¤›daki nesnelerin kenarlar›n› kullanarak dik aç›lar çiziniz.

Dik Açı

31

Açı Çizelim

2. Gönyenizden yararlanarak afla¤›daki noktal› kâ¤›t üzerineaç›lar çiziniz. Aç›lar›n kollar›n›n ucuna ok çiziniz.

1. Afla¤›daki resimlerde gösterilen aç› modellerini inceleyiniz.Noktal› yerleri birlefltirerek aç› modelleri çiziniz.

ÖÇK


1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinize bir perge-lin kollar›n› açt›r›p kapatt›r›n›z. Oluflan aç› modellerini gözlemeleri-ni isteyiniz.

2. Ö¤rencilerinize karesel bir bölgenin kenarlar›n› kullanarak dikaç› modelleri çizdiriniz. Karenin özelli¤inden faydalanarak aç›n›ndik oldu¤unu sezdiriniz.

3. Çevrelerindeki nesnelerden hangilerini kullanarak aç› modeliçizebileceklerini sorunuz. Bu aç› modellerinden hangilerinin dik aç›modeli oldu¤unu belirlemelerini isteyiniz. Sorular›n›zla dik aç› mo-delinde aç› kenarlar›n›n birbirine dik oldu¤unu kendilerinin fark et-melerine yard›mc› olunuz.

Ö¤rencilerinize, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 31 ve 32. say-falar›nda verilen nesneleri inceletiniz. Bu nesnelerden fay-

dalanarak aç› modelleri çizmelerini isteyiniz. Ayn› sayfalardaki nokta-l› ve kareli kâ¤›tlara gönye ile aç› modelleri çizdiriniz.


Kazan›m›n ne ölçüde edinildi¤ini ders kitab›n›n 51. sayfas›n-da verilen “Neler Ö¤rendik?” bölümlerindeki çal›flmalarla de¤erlen-direbilirsiniz.



“Neler Öğrendik? ” bölümlerindeki çal›flmalar› yapt›r›n›z.

Bir sonraki ders için gerekli olan karton, makas, raptiye, kar-tondan saat modeli, geometri tahtas›, lastik, gönye gibi araç vegerecin s›n›fta haz›r olmas›n› sa¤lay›n›z.

ÖÇK

ÖÇK

Ö¤rencilerinize, afla¤›da verilen ek çal›flmay› yapt›r›n›z. Sonuçla-r›n› kontrol ediniz. Belirledi¤iniz eksikleri tekrar yaparak gideriniz.

EK ÇALIfiMA

2. Afla¤›daki makaslar›n durumlar›n› inceleyerek aç› modelleriçiziniz.

E Y Z A N F V K1. Afla¤›daki harflerden yararlanarak renkli kalemlerle aç›lar çiziniz.

48

52

Etkinlik: Aç› Çeflitleri Olufltural›mAraç ve Gereç: karton, makas, raptiye.

• Aç›n›n iki kolu gönyenin iki dik kenar› ile çak›fl›yor ise aç›, dikaç›d›r.

• ‹kinci kol dik kenar›n d›fl›na do¤ru aç›l›yor ise aç›, genifl aç›d›r.• ‹kinci kol iki dik kenar›n iç k›sm›nda ise aç›, dar aç›d›r.• Aç›n›n iki kolu gönyenin bir kenar›ndan geçen do¤ru ile

çak›fl›yor ise aç›, do¤ru aç›d›r.

Açı Çeşitleri

12

6

39

1110

1

2

457

8

12

6

39

1110

1

2

457

8

12

6

39

1110

1

2

457

8

12

6

39

1110

1

2

457

8

• Kartondan dikdörtgen biçiminde iki fleritkesiniz. Birer uçlar›n› raptiye ile tutturarak geo-metri fleridi oluflturunuz.

• Geometri fleridiyle dik aç› oluflturunuz.• fieridin kollar›n› yavaflça kapat›n›z. Oluflan

aç›, dik aç›dan büyük mü olur?• fieridin kollar›n› yavaflça açarak dik aç›-

dan daha büyük bir aç› oluflturunuz.• fieridin kollar›n› tam olarak aç›n›z. fieridiniz

hangi aç›y› oluflturdu?

Hangi saatlerde akrep ve yelkovan dik aç› modeli oluflturur?Tart›fl›n›z.

Afla¤›daki saat modellerini inceleyiniz. Akrep ve yelkovan›nfarkl› aç› modelleri oluflturdu¤unu söyleyebilir misiniz?

Afla¤›daki aç› çeflitlerini inceleyelim. Gönyenin dik kenarla-r›ndan biri, verilen aç›n›n kollar›ndan biri ile çak›flt›r›l›r. Gönyenindi¤er dik kenar› ile aç›n›n di¤er kolunun durumuna göre aç› çe-flidi belirlenir.

genifl aç› dik aç› dar aç› dik aç› do¤ru aç›

Neler Ö¤rendik?Noktal› kâ¤›tta verilen resimdeki aç› çeflitlerini belirleyiniz.

53

Düzlemsel fleklin aç›lar›n› inceleyiniz ve yorumlay›n›z.

fieklin hangi aç›lar› dik aç›d›r? Nas›l belirledi¤inizi anlat›n›z.

. . . . . . . . . . . . . . . . . .

12

6

39

1110

12

457

8

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Düzlemsel flekiller, sahip olduklar› aç›lara göre s›n›fland›r›l›r.Afla¤›daki tabloyu inceleyerek yorumlayal›m:

Tüm aç›lar› dik olanlar

Baz› aç›lar› dik olanlar

Dik aç›s› olmayanlar

genifl aç›

Modellerin oluflturdu¤u aç›lar› inceleyiniz. Modellerle olufltu-rulan aç› çeflitlerini noktal› yerlere yaz›n›z.

ÖÇK s� ��

Dar, genifl, dik ve do¤ru aç›

Harflerdeki aç›lar›belirleyebilir misiniz?

Açı Çeşitleri

Ö¤rencilerinize iki kalemi birer uçlar›ndan birlefltirerek gösteriniz.

Kalemlerin bir aç› oluflturdu¤unu fark ettiriniz. Kalemler aras›ndaki

geniflli¤i aç›p kapayarak farkl› aç›lar olufltu¤unu sezdiriniz.

Kartondan saat modelini üçe ayarlayarak s›n›fa gösteriniz. Akrep

ve yelkovan›n birbirine göre durumunu inceletiniz. Oluflan aç› mode-

linin dik aç› modeli oldu¤unu fark etmelerini sa¤lay›n›z. Akrep ve yel-

kovan›n birbirine göre durumunu de¤ifltirerek farkl› aç› modelleri göz-

lemlemelerini sa¤lay›n›z. Bu aç›lar›n hangi tür aç› oldu¤unu bilip bil-

mediklerini sorunuz. Oluflan aç› modellerini dik aç›dan faydalanarak

grupland›rmalar›n› isteyiniz. Bu grupland›rman›n “dik aç›dan büyük

aç›lar” ya da “dik aç›dan küçük aç›lar” biçiminde yap›labilece¤ini sez-

diriniz.

Ders kitab›n›n 52. sayfas›nda verilen konu resmini inceletiniz. Sa-

atlerdeki akrep ve yelkovan›n birbirine göre durumlar›n› dik aç›y›

temel alarak de¤erlendirmelerini isteyiniz. Ayn› sayfada verilen etkin-

li¤i yapt›r›n›z.

Dar ve genifl aç›y› dik aç›dan faydalanarak belirtiniz. Ölçülerinden

söz etmeyiniz.

Ders kitab›n›n 53. sayfas›nda verilen pekifltirici örnekleri inceleti-

niz. Düzlemsel flekilleri kullanarak farkl› aç› modelleri çizdiriniz. Dik

aç›dan faydalanarak aç› çeflitlerini s›n›fland›rmalar›n› isteyiniz.

Ö¤rencilerinizi etkinliklerde makas kullan›rken dikkatli olmalar› ko-

nusunda uyar›n›z.

Ö¤renme Alan› : GEOMETR‹Alt Ö¤renme Alan› : Aç›

4. Kazan›m : Aç›lar› dar aç›, dik aç›, genifl aç› vedo¤ru aç› olarak s›n›fland›r›r.


Beceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme, ka-rar verme, psikomotor

Araç ve Gereç : karton, makas, raptiye, kartondan saatmodeli, gönye.

UYARI

• Önce dik aç› tan›t›l›r. Di¤er aç› çeflitleri dik aç›yla karfl›laflt›r›-l›r.

• Dar, dik ve genifl aç›lar belirlenirken ölçülerinden söz edilmez.

• Aç›lar, dar ve genifl aç› olarak s›n›fland›r›l›rken gönye kullan-d›r›l›r.

• Genifl aç› modelleri incelenirken do¤ru aç›dan büyük olmama-lar›na dikkat edilir.

DERSE HAZIRLIK


49

33

3. Afla¤›da verilen flekildeki aç› çeflitlerini belirleyiniz. Dik aç›-lar›n üzerini k›rm›z› kalemle çiziniz. Dar aç›lar›n üzerini yeflil ka-lemle, genifl aç›lar›n üzerini mavi kalemle çiziniz.

1. Afla¤›daki aç›lar› inceleyiniz. Hangi aç›lar›n dar, dik, geniflveya do¤ru aç› oldu¤unu belirleyiniz. Noktal› yerlere yaz›n›z.

Açı Çeşitleri

2. Afla¤›da verilen düzlemsel flekilleri inceleyiniz. Tüm aç›lar›dik olanlar› sar›ya, baz› aç›lar› dik olanlar› k›rm›z›ya, dik aç›s› ol-mayanlar› maviye boyay›n›z.

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . .

dik aç›dar aç›

do¤ru aç› dar aç›

genifl aç›

Proje: Kullanaca¤›n›z ya-p›lara karar verdiniz mi?

ÖÇK

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 33. sayfas›ndakial›flt›rmalar› yapt›r›n›z. Aç›lar›n çeflitlerini dikaç›dan faydalanarak bulmalar›n› isteyiniz.


EK ETKİNLİK: Açı Çeşidini Bulalım

Araç ve Gereç: geometri tahtas›, paket lasti¤i

Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Gruplara geometri

tahtas› ve paket lasti¤ini kullanarak dik aç› modeli olufl-

turmalar›n› söyleyiniz. 1. gruptan dik aç› modelinden

faydalanarak befl tane dar aç› modeli oluflturmas›n›, 2.

gruptan befl tane genifl aç› modeli oluflturmas›n› isteyi-

niz.

Geometri tahtalar›n› yan yana koyarak oluflturulan

dar, dik ve genifl aç› modellerini yorumlamalar›n› söy-

leyiniz.

Genifl aç› modeli incelenirken aç›n›n, do¤ru aç›dan

büyük olmamas›na dikkat ettiriniz.


1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinize öncelikledik aç›y› inceletiniz. Dik aç›y› kavrad›ktan sonra dar ve genifl aç›y›dik aç›dan faydalanarak anlat›n›z.

2. Farkl› düzlemsel flekiller haz›rlayarak bir torbaya koyunuz.Ö¤rencilerin s›rayla torbadan bir düzlemsel flekil çekmelerini isteyi-niz. fieklin aç›lar›n› ve bu aç›lar›n hangisinin dar, hangisinin dik,hangisinin genifl aç› oldu¤unu söylemelerini isteyiniz.

3. Ö¤rencilerinize gönyenin kenarlar›n› kullanarak aç› modelleriçizdiriniz. Çizdikleri aç› modellerini s›n›fland›rmalar›n› isteyiniz. S›-n›fland›rmay› neye göre yapt›klar›n› anlatt›r›n›z.




Ayr›ca ö¤rencilere grup çal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri de¤er-lendirmek için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 209. sayfada verilen “GrupDe¤erlendirme Formu”ndan faydalanabilirsiniz.

Bir sonraki ders için gerekli olan küp, prizma çeflitleri, koni,silindir ve bunlara benzer cisimler, madenî para, patates, kibrit ku-tusu, gönye, zar, b›çak, sulu boya, cetvel, tangram parçalar›, tor-ba, karton, top, telden yap›lm›fl çember vb.nin ö¤renciler taraf›n-dan temin edilebilecek olanlar›n› ö¤rencilerden isteyiniz. Di¤eraraç ve gereci siz temin ediniz.

ÖÇK

Ö¤rencilerinize, yan sütunda verilen ek çal›flmay› yap-t›r›n›z. Sonuçlar›n› kontrol ediniz.

EK ÇALIfiMA

1. Yelkovanla akrep aras›nda oluflan aç› çeflitlerini saatlerin al-t›na yaz›n›z.

2 Yandaki resimde bulunan dar aç›-lar› örnekteki gibi yeflile, genifl aç›lar›k›rm›z›ya, dik aç›lar› maviye boyay›n›z.

dar aç› dik aç› genifl aç› do¤ru aç›

50

ÜÇGEN, KARE, DİKDÖRTGEN VE ÇEMBER

S›n›fa küp, prizma modelleri, silindir ve koni getirerek masaya ko-yunuz. Ö¤rencilerinize bu geometrik cisimleri incelemelerini söyleyi-niz. Çevrelerinde, okul eflyalar›nda bunlara benzer nesneleri göster-melerini söyleyiniz.

Bu nesnelerin yüzlerinin hangi geometrik flekle benzedi¤ini soru-nuz. Ders kitab›n›n 54. sayfas›nda verilen konu resmini inceletiniz.Resimdeki trafik levhalar›n›n hangi düzlemsel bölgelere benzedi¤inisorunuz. Bu yüzlerin hangi geometrik cismin yüzü oldu¤unu belirle-melerine rehberlik ediniz.

Hazır mıyız?

Ö¤rencilerinize ön bilgilerini ölçen “Haz›r m›y›z?” testini uygulay›-n›z. Test sonuçlar›n› de¤erlendiriniz. Baflar›l› olan ö¤renciler alt ö¤-renme alan›ndaki kazan›mlar› edinmeye haz›rd›r. Zorlanan ö¤rencile-rinize tekrar yapt›rarak onlar› konuya haz›rlay›n›z.

Ders kitab›n›n 54. sayfas›nda verilen performans görevini okutu-nuz. Karesel, dikdörtgensel, üçgensel bölgeleri ve çemberi kullanarakbir resim oluflturmalar›n› isteyiniz. Resmi boyat›n›z. S›n›fta sergileyiniz.

54

1. Afla¤›daki düzlemsel flekillerden hangisi karesel bölgedir?

A. B. C.

2. Afla¤›daki flekillerden hangisi çemberdir?

A. B. C.

3. Afla¤›daki düzlemsel flekillerin adlar›n› noktal› yerlere yaz›-n›z.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Haz›r m›y›z?

Performans göreviKare, dikdörtgen, üçgen ve çemberler kullanarak bir resim

oluflturunuz. Resminizi boyay›n›z. Oluflturdu¤unuz resmi arka-dafllar›n›zla paylafl›n›z.

Yukar›daki resmi inceleyiniz. Resimdeki düzlemsel flekilleri be-lirleyerek adlar›n› söyleyiniz.


55

Etkinlik: Geometrik fiekillerAraç ve Gereç: prizma modelleri, koni ve silindir fleklindekutular.

• Küpün bir yüzeyini kâ¤›t üzerine flekildeki gibi koyunuz.Yüzeyin kenarlar›ndan kalemle çiziniz. Hangi flekli elde ettiniz?

• Koni fleklindeki kutuyu flekildeki gibi kâ¤›t üzerine koyunuz.Yüzeyin kenarlar›ndan kalemle çiziniz. Hangi flekli elde ettiniz?

• Dikdörtgenler prizmas›n›, üçgen prizmay› ve silindiri ayn›flekilde kâ¤›t üzerine koyarak yüzeylerinin kenarlar›ndan çizi-niz. Hangi flekilleri elde ettiniz?

Üçgen, Kare, Dikdörtgen ve Çember

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .kareÖÇK s� �

Yanda, bahçe kap›s›na yap›lanbir süsleme örne¤i verilmifltir.

Süslemede kullan›lan geometrikflekillerin neler oldu¤unu belirleyebilirmisiniz?

Afla¤›daki nesnelerin yüzeylerinden yararlanarak hangi fle-killerin oluflturulabilece¤ini noktal› yerlere yaz›n›z.

Trafik iflaret levhalar›ndan baz›lar› geometrik flekillere benzer.Afla¤›daki trafik iflaret levhalar›n›n hangi geometrik flekillerebenzediklerini inceleyelim:

kare dikdörtgen üçgen çember

Ö¤renme Alan› : GEOMETR‹Alt Ö¤renme Alan› : Üçgen, Kare, Dikdörtgen ve Çember

1. Kazan›m : Üçgen, kare, dikdörtgen ve çemberi mo-dellerini kullanarak çizer.

2. Kazan›m : Cetvel ve gönye kullanarak kare, dik-dörtgen ve üçgeni çizer.

3. Kazan›m : Üçgenin, karenin, dikdörtgenin çizgi mo-delleri üzerinde aç›lar› gösterir.

4. Kazan›m : Üçgen, kare, dikdörtgen ve çemberi kö-fle ve aç› say›s›na göre s›n›fland›r›r.


Beceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme, ka-rar verme, psikomotor, yarat›c› düflünme

Araç ve Gereç : küp, prizma çeflitleri, koni, silindir vebunlara benzer cisimler, madenî para,kibrit kutusu, gönye, zar, cetvel, tangramparçalar›, torba, karton, top, telden yap›l-m›fl çember.

UYARI

• Cetvel, gönye ve pergel kulland›r›lmadan çizimler yapt›r›l›r.

• Karede bütün kenarlar›n eflit uzunlukta oldu¤u, dikdörtgendeise karfl›l›kl› kenar uzunluklar›n›n eflit oldu¤u vurgulan›r.

• Üçgenin, karenin, dikdörtgenin aç› say›s› ve bu aç›lar›n çeflit-leri vurgulan›r.

• Bu alt ö¤renme alan›nda ö¤renilen düzlemsel flekiller kullan-d›r›l›r.

İLİŞKİLENDİRME

• Hayat bilgisi dersi “Okul Heyecan›m” temas› (Kazan›m A. 3.10: Okulunun ve s›n›f›n›n krokisini çizer.)

51


Cebinizden bir madenî para ç›kar›n›z. S›n›fa gösteriniz. Paran›nhangi geometrik flekle benzedi¤ini sorunuz.

S›n›f› birkaç gruba ay›r›n›z. Her gruba bir madenî para veriniz. Pa-ray› kâ¤›t üzerine koyarak etraf›n› çizmelerini söyleyiniz. Paray› kal-d›rarak çizilen flekli inceletiniz. Bunun hangi geometrik flekil oldu¤u-nu sorunuz. fieklin içini boyat›n›z. fieklin hangi geometrik bölge oldu-¤unu sorunuz. Geometrik flekil ve geometrik bölge ifadelerinin fark›n›sezdiriniz.

Ders kitab›n›n 55. sayfas›nda verilen konu resmini inceletiniz. Re-simde kullan›lan geometrik flekillerin neler oldu¤unu sorunuz.

Ayn› sayfada verilen etkinli¤i yapt›r›n›z. Önce geometrik cisimlerinadlar›n› ve bu cisimlerin yüzlerinin hangi geometrik flekillerden olufl-tu¤unu sorunuz. Zorlanan ö¤rencileriniz için farkl› prizma modellerinikullanarak çok say›da geometrik flekil çizdiriniz. Her birinin ad›n› veyüzlerini oluflturan geometrik flekillerin neler oldu¤unu sorunuz.

Ders kitab›n›n 55. sayfas›nda verilen örnek çal›flmay› inceletippekifltirici çal›flmay› yapt›r›n›z.

34

Kibrit kutusunu, gönyenizi, tavla zar› ve demir paray› afla¤›-daki kareli kâ¤›t üzerine koyarak kenarlar›n› çiziniz. Oluflan flek-lin ad›n› alt›na yaz›n›z.


Üçgen

Dikdörtgen Çember

Kare


Afla¤›da harflerle belirtilen noktalar› alfabetik s›raya görecetvelinizi kullanarak birlefltiriniz. Elde edilen flekil hakk›nda nesöyleyebilirsiniz?

A B

C

ÖÇK s� �

56

Etkinlik: Kare, Dikdörtgen ve ÜçgenAraç ve Gereç: gönye, cetvel.

• Defterinize gönyenizin k›sa dik kenar›n›kullanarak bir kare çiziniz. Geometrik fleklinkenar uzunluklar›n› cetvelinizle ölçünüz.

• Karenin kenar uzunluklar› hakk›nda nesöyleyebilirsiniz?

• Gönyenizin k›sa ve uzun dik kenarlar›n›kullanarak bir dikdörtgen çiziniz. Çizdi¤inizfleklin kenar uzunluklar›n› cetvelle ölçünüz.

• Dikdörtgenin hangi kenar uzunluklar›birbirine eflittir? Tan›mlay›n›z.

• Gönyenizi defterinizin bofl sayfas›nayerlefltiriniz. Gönyenin her kenar›n› ayr› renk kalemle çiziniz.Hangi geometrik flekli oluflturdunuz? Oluflturdu¤unuz bu fleklinkare ve dikdörtgenden fark› nedir?

Kare, Dikdörtgen ve Üçgen Çizelim

Cetvel ve gönye kullanarak kenar uzunlu¤u 2 santimetreolan bir kare çizelim:

0 1 2 3 01

23 0123

2 santimetre

2 santimetre

Karede bütün kenarlar›n uzunluklar›, dikdörtgende karfl›l›kl›kenarlar›n uzunluklar› birbirine eflittir.

ÖÇK

DERSE HAZIRLIK


Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 34. sayfas›ndaki kareli kâ¤›tüzerine, belirtilen nesneleri kullanarak kare, dikdörtgen, üçgen

ve çember çizdiriniz. Çizimde zorlanan ö¤rencilerinize yard›mc› olunuz.

Ö¤rencilerinize kibrit kutusu ve küp kullanarak dikdörtgen ve karemodeli çizdiriniz. Bu flekilleri inceletiniz. Ö¤rencilerinize gönyelerinikullanarak bu flekillerin benzerini çizip çizemeyeceklerini sorunuz. Çi-zimle ilgili düflüncelerini anlatt›r›n›z.

Bir kâ¤›da geometrik flekillerden oluflan ev modeli çizerek ö¤ren-cilerinize da¤›t›n›z. Ev modelinde kullan›lan geometrik flekillerin neleroldu¤unu belirlemelerini söyleyiniz. Ders kitab›n›n 56. sayfas›nda ve-rilen etkinli¤i inceletiniz. Bu etkinli¤i s›n›fta yapt›r›n›z. Farkl› büyüklük-teki gönyelerle de ayn› yolu izleyerek kare ve dikdörtgen çizdiriniz. Çi-zilen fleklin kenar uzunluklar›n› ölçtürerek kare ve dikdörtgenin kenaruzunluklar› aras›ndaki iliflkiyi kendilerinin bulmalar›na yard›mc› olu-nuz. Ayn› sayfada yer alan örnek çal›flmay› inceletiniz, pekifltirme ça-l›flmas›n› yapt›r›n›z.

ÖÇK

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 35. sayfas›ndaki yönergelerdo¤rultusunda kare, dikdörtgen ve üçgen çizdiriniz. Çizim-lerini anlatt›r›n›z. Ayn› hizada üç nokta veriniz. Bu noktalar›

birlefltirerek üçgen çizmelerini isteyiniz. Ayn› do¤ru üzerindeki nokta-lar›n üçgen oluflturmayaca¤›n› sezdiriniz.

ÖÇK

EK ETKİNLİK: Baskı Yapalım

Araç ve Gereç: patates, b›çak, sulu boya, k›rm›z› kalem

Ö¤rencilerinizi dört gruba ay›r›n›z. 1. gruba küp, 2. gruba dik-dörtgenler prizmas›, 3. gruba üçgen prizma, 4. gruba silindir veyakoni modellerini patatesten yapt›r›n›z. B›çak kullan›rken dikkatliolmalar› için onlar› uyar›n›z. Geometrik cisimlerin yap›lmas›nayard›mc› olunuz. Her gruptan yapt›klar› geometrik cismin bir yü-zünü sulu boya ile boyayarak kâ¤›t üzerine bask› yapmalar›n›isteyiniz. Bask›larla hangi geometrik bölgenin oluflturuldu¤unusöyletiniz. Bask› kuruduktan sonra bask›n›n kenarlar›n› k›rm›z›kalemle çizdiriniz. K›rm›z› kalemle çizilen fleklin ad›n› ve hangibölgeden olufltu¤unu söylemelerini isteyiniz.

52

57

Etkinlik: Üçgen, Kare ve Dikdörtgenin Aç›lar›Araç ve Gereç: cetvel, gönye.

Üçgenin, Karenin ve Dikdörtgenin Aç›lar›

Gönyenizi kullanarak afla¤›daki flekilleri çiziniz. fiekillere göretablolar› doldurunuz.

Afla¤›daki düzlemsel flekilleri inceleyiniz. fiekillerdeki aç›lar›üzerinden çizerek aç› say›lar›n› altlar›ndaki kutulara yaz›n›z.

Aç›n›n ad› Aç›y› oluflturan kenarlar Aç› çeflidi

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

D C

A

D C

A

A

BC

B

B

4

dik aç› dar aç› dik aç›

ÖÇK s� ��

Kare, üçgen ve dikdörtgen modellerindeki aç› çeflitlerini in-celeyelim:

C mavi - turuncu dik aç›

B yeflil - turuncu dik

A turuncu - mavi dar

Ders kitab›n›n 57. sayfas›n› inceletiniz. Sayfadaki geometrik flekil-lerin aç›lar›n› renkli kalemle çizerek göstermelerini isteyiniz.

Tahtaya farkl› geometrik flekiller çiziniz. Birkaç ö¤renciyi kald›r›n›z.Bu geometrik flekillerin kaçar tane köflesi oldu¤unu sorunuz. Köflelerigöstermelerini isteyiniz. Tahtadaki geometrik flekillerin aç›lar›n›n üze-rinden parmaklar›yla giderek aç›lar› belirlemelerini söyleyiniz.

Ö¤rencilerinize her kenar› farkl› renkte çizilmifl kare, dikdörtgen,üçgen modelleri bulunan çal›flma kâ¤›tlar› haz›rlayarak da¤›t›n›z. Buflekiller üzerinde aç›lar› iflaretlemelerini ve her aç›n›n hangi renkli ke-narlar›n birleflmesiyle olufltu¤unu yazmalar›n› isteyiniz.

Ders kitab›n›n 57. sayfas›nda verilen örnek çal›flmay› inceletip pe-kifltirme çal›flmas›n› yapt›r›n›z.

EK ETKİNLİK: Kare Çizelim

Araç ve Gereç: cetvel, gönyeÖ¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Gruplara, cetvel ve gönye

kullanarak sizin belirtece¤iniz ölçülerde kare çizmeleri gerekti¤i-ni belirtiniz. Birinci gruptan kenar uzunluklar› 3 cm, ikinci gruptan4 cm olan birer kare çizmelerini isteyiniz. Çizimin nas›l yap›ld›¤›n›fleklin alt›na yazmalar›n›n söyleyiniz.

EK ETKİNLİK: Açı Çeşitleri

Araç ve Gereç: tangram parçalar›

Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Her gruba tangram parçalar›veriniz. Tangram parçalar›n› oluflturan geometrik flekillerin köfleve aç› say›lar›n› inceletiniz. Aç› çeflitlerini belirleyerek “dar, dik vegenifl aç›l› flekiller” olarak grupland›rmalar›n› isteyiniz.

EK ETKİNLİK: Kroki Çizelim

Araç ve Gereç: kare, dikdörtgen ve üçgen modelleriÖ¤rencilerinize kare, dikdörtgen ve üçgen modellerini kullana-

rak s›n›flar›n›n krokisini çizdiriniz. Ö¤rencilere, kendi oturduklar›yeri belirleyerek adlar›n› yazmalar›n› söyleyiniz.

Bu etkinli¤i hayat bilgisi dersi “Okul Heyecan›m” temas› (Kazan›mA.3.10) ile iliflkilendiriniz.

35

Afla¤›da uzunluklar› verilen düzlemsel flekilleri gönye ve cet-vel kullanarak çiziniz.

1. Bir kenar uzunlu¤u 4 santimetre olan kare çiziniz.

Kare, Dikdörtgen ve Üçgen Çizelim

2. Uzun kenar uzunlu¤u 5 santimetre, k›sa kenar uzunlu¤u3 santimetre olan dikdörtgen çiziniz.

3. Afla¤›da verilen üç noktay› ikifler ikifler birlefltirerek üçgençiziniz.

ÖÇK

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 36. sayfas›nda verilen resmiinceletiniz. Resmi oluflturan flekillerdeki aç›lar›n üzerindenrenkli kalemle geçmelerini isteyiniz.

ÖÇK

Ders kitab›n›n 58. sayfas›nda verilen etkinli¤i s›n›fta yapt›r›n›z.Benzer tabloyu tahtaya çizerek ö¤rencilerle birlikte doldurunuz. Ö¤-rencilerin, verilen düzlemsel flekillerin köfle say›s› ile aç› say›s› ara-s›ndaki iliflkiyi keflfetmelerini sa¤lay›n›z. Çemberi köfle ve aç› say›s›-na göre nas›l s›n›fland›rabileceklerini tart›flt›r›n›z. Geometrik flekillerinköfle say›s› ile aç› say›s› aras›ndaki iliflkiyi yazmalar›n› isteyiniz.

Ayn› sayfada verilen s›n›f krokisini inceletiniz. Bu çal›flmay› hayatbilgisi dersi “Okul Heyecan›m” temas› (Kazan›m A.3.10) ile iliflkilendi-riniz.

EK ETKİNLİK: Hangi Şekil?

Araç ve Gereç: torba, geometrik flekillerS›n›fa önceden haz›rlad›¤›n›z, içinde geometrik bölge çizimle-

rinin bulundu¤u bir torba getiriniz. Torbadan her ö¤renciye birgeometrik bölge çektiriniz. Çektikleri bölgenin ad›n› söyletiniz. Bubölgeyi defterlerine koydurarak kenarlar›ndan çizdiriniz. Oluflanfleklin ad›n› yazd›r›n›z. Tangram parçalar›n› kullanarak da ayn› et-kinli¤i yapt›rabilirsiniz.

53

36

1. Afla¤›daki düzlemsel flekilleri inceleyiniz. Her fleklin alt›ndakinoktal› yerleri flekle göre tamamlay›n›z.

Üçgenin, Karenin ve Dikdörtgenin Aç›lar›

2. Resimdeki aç›lar› bulunuz. Hangi aç› çeflidi oldu¤unu söy-leyiniz.

. . . . . . . . . . . . . . . köfle

. . . . . . . . . . . . . . . kenar

. . . . . . . . . . . . . . . aç›

. . . . . . . . . . . . . . . köfle

. . . . . . . . . . . . . . . kenar

. . . . . . . . . . . . . . . aç›

. . . . . . . . . . . . . . . köfle

. . . . . . . . . . . . . . . kenar

. . . . . . . . . . . . . . . aç›

4

4

4

4

4

4

3

3

3

ÖÇK

EK ETKİNLİK: Sınıflandıralım

Araç ve Gereç: kâ¤›t, makas, yap›flt›r›c›, karton

Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Her gruba farkl› ölçülerde ka-re, dikdörtgen, üçgen ve çember modellerinden en az üçer taneçizmelerini söyleyiniz. Gruplardan, haz›rlad›¤› geometrik flekilleridi¤er grupla de¤ifltirmelerini isteyiniz. 1. gruba geometrik flekilleriköfle say›s›na göre, 2. gruba ise aç› say›s›na göre s›n›fland›rma-lar›n› söyleyiniz. Ayn› özelli¤i tafl›yan geometrik flekilleri, yan ya-na bir kartona yap›flt›rmalar› gerekti¤ini belirtiniz. Gruplar›n haz›r-lad›¤› kartonlar› tahtaya yan yana as›n›z. Geometrik flekillerin kö-fle ve aç› say›lar› aralar›ndaki iliflkiyi yorumlat›n›z. Ö¤rencilerinizimakas kullan›rken dikkatli olmalar› konusunda uyar›n›z.

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 59. sayfas›nda verilen pekifltirmeçal›flmalar›n› yapt›r›n›z. Al›flt›rmalarda zorlanan ö¤rencilerinizi belirle-yerek onlara ilgili bölümleri tekrarlat›n›z.

58

Geometrik fiekilleri S›n›fland›ral›m

• Farkl› prizma modellerinin yüzlerini ve silindir modelinindüz yüzünü kâ¤›da koyarak çevresini çiziniz. Afla¤›daki flekil-lere benzer farkl› geometrik flekiller oluflturunuz.

• Çizdi¤iniz geometrik flekilleri numaraland›r›n›z. fiekillerinnumaralar›n› tablolarda uygun yerlere yazarak tablolar› dol-durunuz. Tablolar› yorumlay›n›z.

• Geometrik flekillerin köfle say›s› ile aç› say›s› aras›nda nas›lbir iliflki vard›r? Tart›fl›n›z.

1

2

7

34

8

5

9

6

1011

Etkinlik: Geometrik fiekilleri S›n›fland›rmaAraç ve Gereç: farkl› prizma modelleri, silindir.

Yanda bir s›n›f›n krokisi verilmifltir. Krokiyi olufl-turan geometrik flekilleri belirleyelim. Geomet-rik flekillerin kenar, aç› ve köfle say›lar›n› yaza-l›m:

Krokide kullan›lan geometrik flekiller; dikdört-gen, kare, üçgen ve çemberdir.

Dikdörtgen ve karede dört köfle, dört kenar,dört aç› vard›r.

Üçgende 3 köfle, 3 kenar, 3 aç› vard›r.Çemberde köfle ve aç› yoktur.

Üç köfleliler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Dört köfleliler

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Köflesiolmayanlar

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Üç aç›l›lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Dört aç›l›lar

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Aç›s›olmayanlar

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1

7

59

Çevrenizde karfl›laflt›¤›n›z trafik iflaret ve levhalar›n› inceleyi-niz. Bu iflaret ve levhalarda hangi geometrik flekillerin kullan›ld›-¤›n› belirleyiniz. Trafik kurallar›na uyman›n önemi hakk›nda birrapor haz›rlay›n›z.

Kareli kâ¤›t üzerine;a. Kenar uzunlu¤u 2 santimetre olan kare,b. K›sa kenar uzunlu¤u 2 santimetre, uzun kenar uzunlu¤u

3 santimetre olan dikdörtgen çiziniz. Çiziminizi anlat›n›z.

1. Geometrik cisimlerin flekildeki durufllar›n›, kâ¤›t üzerineçizilmesiyle elde edilecek flekillerin adlar›yla efllefltiriniz.

2. Tangram parçalar›n› aç› ve kö-fle say›lar›na göre s›n›fland›r›n›z. Kaçtane üç aç›l›, kaç tane dört aç›l› fle-kil vard›r? Bulunuz.

dikdörtgen çember üçgen kare

Neler Ö¤rendik?

ÖÇK s� ��

Afla¤›da çizimleri verilen geometrik flekilleri inceleyiniz. Kareninaç›lar›n› k›rm›z›ya, dikdörtgenin aç›lar›n› maviye, üçgenin aç›la-r›n› sar›ya boyay›n›z.

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 37. sayfas›nda verilen sütunla-ra farkl› prizma modellerinin yüzlerini kullanarak uygun geo-metrik flekiller çizmelerini isteyiniz.

Ders kitab›n›n 60. sayfas›nda verilen “Kendimizi De¤erlendirelim”bölümünü s›n›fta yapt›r›n›z. Bu bölümle ifllenmifl kazan›mlar› de¤er-lendirebilirsiniz. Gördü¤ünüz eksiklikleri belirleyerek pekifltirme çal›fl-malar›na yer veriniz.

ÖÇK


1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinize geometrikcisimlerin yüzlerini kâ¤›t üzerine koyarak ikifler kez çizdiriniz. Çizi-len flekillerden birinin içini boyat›n›z. ‹ki flekil aras›ndaki fark› sezdi-riniz. Birinin “geometrik flekil”, di¤erinin “geometrik bölge” oldu¤unukendilerinin bulmas›n› sa¤lay›n›z.

2. Aç›n›n k›sa bir tekrar›n› yap›n›z. Tahtaya bir kare ve dikdört-gen modeli çiziniz. Model üzerinde karenin ve dikdörtgenin kaç ta-ne köflesi, kaç tane aç›s› oldu¤unu göstermelerini isteyiniz. Ayn› ifl-lemi üçgen için de yapt›r›n›z.

3. Aç› kavram› üzerinde durunuz. Aç›y› modelleriyle çizdiriniz.Daha sonra her kenar› farkl› renkte çizilmifl bir kare veriniz. fiekilüzerinden parmaklar›yla giderek aç›lar› tek tek göstermelerini iste-yiniz. Her aç›y› oluflturan kenarlar›n renklerini sorarak aç› hakk›ndabildiklerini kontrol ediniz. Karede kaç tane aç› oldu¤unu sorunuz.Benzer flekilde farkl› düzlemsel flekiller vererek aç› say›lar›n› buldu-runuz. Aç› ve köfle say›lar›n› karfl›laflt›rarak yorum yapt›r›n›z.

4. Ö¤rencilerinize bir top veriniz. Topu masan›n üzerinde yuvar-lat›n›z. Topun yüzeyinin üzerinde ellerini gezdirmelerini söyleyiniz.Köflesinin olup olmad›¤›n› fark etmelerini sa¤lay›n›z. Benzer flekil-de telden yap›lm›fl bir çember veriniz. Çemberin de köflesinin olma-d›¤›n› sezdiriniz. Kare, dikdörtgen ve üçgen için de benzer çal›flma-lar yapt›r›n›z. Geometrik flekillerin köflelerini sayd›r›n›z.

54

60

1. Afla¤›daki aç›lardan hangisi dar aç›d›r?A. B. C.

2. Dikdörtgenle ilgili afla¤›daki ifadelerden hangisi yanl›flt›r?A. Dört kenar›, dört aç›s› vard›r.B. Dört köflesi vard›r.C. Bütün kenar uzunluklar› eflittir.

Afla¤›da verilen geometrik flekillerle köfle say›lar›n› efllefltiriniz.

Afla¤›daki ifadelerden do¤ru olanlar›n yan›na “D”, yanl›flolanlar›n yan›na “Y” harfi yaz›n›z.

1. Dört çeflit aç› vard›r. (. . . )

2. Karenin tüm aç›lar› dar aç›d›r. (. . . )

3. Saat 06.00’y› gösterdi¤inde akrep ve yelkovan›n olufltur-du¤u aç› do¤ru aç›d›r. (. . . )

Afla¤›daki noktal› yerlere uygun rakam veya sözcükleri ya-zarak cümleleri tamamlay›n›z.

1. Üçgenin . . . . . . . . . . . . aç›s›, . . . . . . . . . . . . köflesi vard›r.

2. Dikdörtgenin . . . . . . . . . . . . . . kenar uzunluklar› birbirine eflittir.

3. Dik kenarlar›n meydana getirdi¤i aç› . . . . . . . . . . . . aç›d›r.

3

karfl›l›kl›

dik

3

D

D

Y

köflesiz

2

4

3


Ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 55. sayfas›nda verilen çal›flma yapra-¤›n› ö¤renci say›s› kadar ço¤altarak ö¤rencilerinize da¤›t›n›z. Verilençal›flmalar› yapt›rarak sonuçlar› kontrol ediniz. Belirledi¤iniz eksiklik-leri, ilgili bölümlerin tekrar›n› yapt›rarak gideriniz.



Bunun için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 201 ve 202. sayfalar›ndaverilen “Ö¤renciler ‹çin Kazan›mlar Ölçe¤i” ve “Ö¤retmenler ‹çin Ka-zan›mlar Ölçe¤i” formlar›n› kullanabilirsiniz. Ayr›ca ö¤rencilere grupçal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri de¤erlendirmek için ö¤retmen k›la-vuz kitab›n›n 209. sayfas›nda verilen “Grup De¤erlendirme Formu”nudoldurabilirsiniz.

Bir sonraki ders için gerekli olan çeflitli metre ve cetveller,kurdele, renkli kalem, selobant, kâ¤›t fleritler, torba vb. araç ve ge-reçten uygun olanlar› ö¤rencilerin getirmelerini sa¤lay›n›z. Di¤eraraç ve gereci siz temin ediniz.

Yanıtlar

Yan›tlar, ders kitab›n›n 59 ve 60. sayfa görüntülerinde verilmifltir.Yan›tlar, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 34, 35, 36 ve 37. sayfa gö-

rüntülerinde verilmifltir.

37

1. Düzlemsel flekilleri aç›lar›na göre s›n›fland›r›n›z. fiekilleri tablo-daki boflluklara çiziniz.

Geometrik fiekilleri S›n›fland›ral›m

2. Düzlemsel flekilleri köflelerine göre s›n›fland›r›n›z. fiekilleritablodaki boflluklara çiziniz.

Üç aç›l›lar Dört aç›l›lar Aç›s› olmayanlar

Üç köfleliler Dört köfleliler Köflesi olmayanlar

ÖÇK

“Neler Öğrendik? ” bölümlerindeki çal›flmalar› yapt›r›n›z.

55

ÇALIfiMA YAPRA⁄I

Ad› soyad› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Numaras› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

S›n›f› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Süre : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Afla¤›daki geometrik flekilleri isimleriyle efllefltiriniz.

3. Afla¤›daki alanlara farkl› prizma modellerinin yüzlerini kullana-rak üç köfleli, dört köfleli ve köflesi olmayan flekiller çiziniz.

2. Afla¤›daki sorular› yan›tlay›n›z.

• Dikdörtgenin kaç tane köflesi vard›r?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

• Çemberin kaç tane aç›s› vard›r?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

• Karenin kaç kenar› vard›r?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

20 dakika

üçgen kare çember dikdörtgen

Üç köfleli flekiller Dört köfleli flekiller Köflesi olmayan flekiller

56

Performans göreviStandart ölçme birimlerine neden ihtiyaç duyulmufltur? Ül-

keler aras› iliflkiler aç›s›ndan standart ölçme birimlerinin önemi-ni araflt›r›n›z. Araflt›rma sonuçlar›n›z› rapor hâline getirerek arka-dafllar›n›zla paylafl›n›z.

61

1. Afla¤›dakilerden hangisi standart ölçü birimidir?A. Kar›fl B. Metre C. Ad›m

2. Belinizin çevresini ölçmek için afla¤›daki ölçme araçlar›n-dan hangisini kullan›rs›n›z?

A. B. C.

3. Afla¤›dakilerden hangisinin boyu sadece santimetre ileifade edilebilir?

A. Silgi B. Kap› C. Yaz› tahtas›

Haz›r m›y›z?


UZUNLUKLARI ÖLÇME

Zeynep ve Ali s›n›flar›ndaki baz› nesne-lerin enini ve boyunu ölçerek bir tablo ha-z›rl›yorlar. Tabloda masan›n boyu 1 metre20 santimetredir.

Bu uzunluk daha k›sa bir biçimde yaz›la-bilir mi?

“TÜB‹TAK”, “TBMM”, “TRT” hangi kurum-lar›n k›sa yaz›l›fl›d›r? K›saltmal› yaz›l›fla ne-den ihtiyaç duyuyoruz? Araflt›r›n›z.

62

Etkinlik: Uzunluklar› Ölçme

Araç ve Gereç: 10 santimetrelik cetvel, 1 metre uzunlu¤un-da kurdele, renkli kalemler.

Metre – Santimetre

• Kurdeleyi masan›n veya s›ran›n üzeri-ne gergin biçimde koyunuz.

• 10 santimetrelik cetvelle ölçerek herparçay› renkli kalemle iflaretleyiniz.

• Kaç kez ölçüm yapt›¤›n›z› say›n›z.• 1 metrede kaç tane 10 santimetre ol-

du¤unu söyleyiniz.• Kurdelenin uzunlu¤unu santimetre olarak söyleyebilir misiniz?

1 metrenin kaç santimetre oldu¤unu bulal›m:

Ali’nin boyu 1 metre 40 santimetredir. Bu uzunlu¤u santimet-re cinsinden yazal›m:

1 m 40 cm = 140 cm yazar›z.

1 metre = 100 santimetreMetreyi m, santimetreyi cm sembolüyle gösteririz.

1 m = 100 cm

10 santimetre

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

1 metrede, 10 tane 10 santimetrelik uzunluk vard›r.

UZUNLUKLARI ÖLÇME

S›n›fa bir metre getiriniz. Tahtaya birkaç ö¤renci ç›kararak boyla-

r›n› s›n›fça ölçünüz. Boy ölçülerini tahtaya yaz›n›z. Boy ölçülerini

“1 metre 28 santimetre” gibi yazarak gösteriniz.

Ders kitab›n›n 61. sayfas›nda verilen konu resmini inceletiniz. Re-

simde gördüklerini anlatt›r›n›z.

Hazır mıyız?

Ö¤rencilerinize ön bilgilerini ölçen “Haz›r m›y›z?” testini uygulay›-

n›z. Test sonuçlar›n› de¤erlendiriniz. Baflar›l› olan ö¤renciler alt ö¤-

renme alan›ndaki kazan›mlar› edinmeye haz›rd›r. Zorlanan ö¤rencile-

rinizi farkl› etkinliklerle konuya haz›rlay›n›z.

Ders kitab›n›n 61. sayfas›nda verilen performans görevini okutu-

nuz. Standart ölçme birimlerine neden ihtiyaç duyuldu¤unu, ülkeler

aras› iliflkiler aç›s›ndan standart ölçü birimlerinin önemini araflt›rarak

bir rapor haz›rlamalar›n› isteyiniz.

Ö¤renme Alan› : ÖLÇMEAlt Ö¤renme Alan› : Uzunluklar› Ölçme

1. Kazan›m : Metre ve santimetre aras›ndaki iliflkiyiaç›klar.

2. Kazan›m : Metre ve santimetre aras›nda ondal›kkesir yaz›m›n› gerektirmeyen dönü-flümler yapar.


Beceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme,psikomotor, karar verme, yarat›c› dü-flünme

Araç ve Gereçler : çeflitli metre ve cetveller, kurdele, renk-li kalem, selobant, kâ¤›t fleritler, torba.

UYARI

• Ölçüm sonuçlar› söylenirken ya da yaz›l›rken birim ve sembolkullan›m›na dikkat çekilir. Örne¤in; 2 santimetre = 2 cm,1 metre = 1 m vb.

İLİŞKİLENDİRME


57

Metre - Santimetre

S›n›fa metre getiriniz. Tahtaya iki ö¤renci kald›r›n›z. Metre ilemasan›n enini ölçtürünüz. Sonucu tahtaya yazd›r›n›z. Daha sonramasan›n boyunu ölçtürünüz. Uzunlu¤un metreden fazla oldu¤unusezdiriniz. Metrenin bitti¤i yere bir çizgi çizdiriniz. Çizgiden itibarenmetreyi tekrar koydurunuz. Geri kalan uzunlu¤un metreden k›saoldu¤unu vurgulay›n›z. Bu durumlarda metreden daha k›sa olanbir ölçü birimine ihtiyaç oldu¤unu fark ettiriniz. Bunun ad›n›n neolabilece¤ini tart›flt›r›n›z. Masan›n boyunu ölçerken metre ve san-timetreye ihtiyaç duyuldu¤unu anlamalar›n› sa¤lay›n›z.

Ö¤rencilerinizi gruplara ay›rarak daha önceden getirilenmetre ve cetvelleri onlara veriniz. Her gruptan s›n›fta ölçmeleryaparak sonuçlar›n› bir kâ¤›da not etmelerini isteyiniz. Ölçümle-ri metre ve santimetre birimlerini birlikte kulland›rarak yazd›r›n›z.

Ders kitab›n›n 62. sayfas›nda verilen konu metnini okutu-nuz. Metre ve santimetrenin k›sa yaz›l›fllar›n› bilip bilmedikleri-ni sorunuz. K›saltma ve sembollerin gereklili¤i hakk›nda k›sacabilgi veriniz. Hangi k›saltmalar› bildiklerini sorunuz. TahtayaTDK, THY, MEB gibi k›saltmalar› ve bunlar›n aç›k flekillerini ya-z›n›z.

Ayn› sayfada verilen etkinli¤i s›n›fta yapt›r›n›z. Metre vesantimetre aras›ndaki iliflkiyi bulmalar›na, soraca¤›n›z sorular-la yard›mc› olunuz. Metre ve santimetrenin k›saltmalar›n› veri-

ÖÇK s� � � ��

63

Neler Ö¤rendik?

Etkinlik: Ölçüleri DönüfltürmeAraç ve Gereç: metre, cetvel.

S›n›f›m›zdaki Eflyalar

• ‹ki grup oluflturunuz. Grup ar-kadafllar›n›zla s›n›f›n›zda uzunlu¤u1 metreden fazla olan 5 eflya be-lirleyiniz.

• Belirledi¤iniz eflyalar›n uzun-luklar›n› metre ve cetvel ile ölçe-rek yandaki tabloyu doldurunuz.

• Yaz› tahtas›n›n uzunlu¤u metreve santimetre olarak ne kadar?

• Yaz› tahtas›n›n uzunlu¤u kaç cm’dir? Metrenin santimetreye, santimetrenin metreye dönüflümle-

ri aras›ndaki iliflkiyi belirleyiniz.

Eflya m ve cmolarak

cm olarak

Yaz› tahtas›

Dönüflüm Yapal›m

Afla¤›daki dönüflümleri inceleyelim:

3 m 25 cm = 325 cm300 cm = 3 m

618 cm = 6 m 18 cm409 cm = 4 m 9 cm

3 santimetre = . . . . . . . . . . . . . . 25 metre = . . . . . . . . . . . . . .

5 metre = . . . . . . . . . . . . . . 13 santimetre = . . . . . . . . . . . . . .

20 santimetre = . . . . . . . . . . . . . . 18 metre = . . . . . . . . . . . . . .

Afla¤›daki uzunluklar› dönüflümleriyle efllefltiriniz.

Afla¤›daki uzunluklar› k›saltmalar›n› kullanarak yaz›n›z.

3 m 36 cm

43 m 5 cm

4 m 35 cm

500 cm336 cm

435 cm

5 m

Eflyan›n uzunlu¤u

EK ETKİNLİK: Okul Eşyalarımızın Boyutlarını Ölçelim

Araç ve Gereç: metre, cetvel, kâ¤›t fleritler

Ö¤rencilerinizden metre ve cetvel modelinden faydalanarakkâ¤›t fleritten 1 metre, 5 cm, 10 cm ve 25 cm’lik cetveller haz›rla-malar›n› isteyiniz. Haz›rlad›klar› metre ve cetvellerle okul eflyala-r›n›n enini ve boyunu ölçmelerini söyleyiniz. Ölçüm sonuçlar›n›afla¤›dakine benzer bir tablo haz›rlayarak yazmalar›n› isteyiniz.

Nesne Boyunun / eninin uzunlu¤u K›saltmayla yaz›l›fl›

Silgi 5 santimetre 5 cm

DERSE HAZIRLIK


niz. Ölçüm yapt›rarak k›saltmalar› kulland›r›n›z. Ölçüm sonuçlar› söy-lenirken ya da yaz›l›rken birimlerin kullan›lmas›n›n önemini vurgulay›-n›z. Bu çal›flmay› Türkçe dersi “Görsel Okuma ve Görsel Sunu” ö¤-renme alan› Görsel Okuma (Kazan›m 1) ile iliflkilendiriniz.

Ö¤rencilerinize ölçümleri 1 m 36 cm = 100 cm 36 cm = 136 cm flek-linde k›saltmalarla yazd›r›n›z.

Ders kitab›n›n 63. sayfas›nda verilen etkinli¤i yapt›r›n›z. Ayn› say-fada verilen metrenin santimetreye, santimetrenin metreye dönüfltü-rülmesiyle ilgili pekifltirme çal›flmalar›n› yapt›r›n›z.

EK ETKİNLİK: Ölçüm Yapalım

Araç ve Gereç: metre, cetvel

Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Gruplardan üyelerin adlar›n›nyaz›l› oldu¤u bir liste haz›rlamalar›n› isteyiniz. Grup üyelerininboylar›n› ölçerek listede adlar›n›n karfl›lar›na yazd›r›n›z. Ö¤renci-lerinizden ölçümleri önce metre ve santimetre olarak, daha sonrak›saltmalar›yla yazmalar›n› isteyiniz. Yap›lan dönüflümleri kontrolediniz. Yanl›fl yapmayan grubu alk›fllat›n›z.

Ad› soyad› Boy uzunlu¤u K›saltmayla yaz›l›fl›

Beril Ba¤ 1 metre 45 santimetre 1 m 45 cm

58

38

Afla¤›daki al›flt›rmalar› yap›n›z.1. Annenizin ve baban›z›n boyunu ölçünüz. Ölçme sonuçlar›-

n› yaz›n›z. Annemin boyu : . . . . . . . . . . . . . . . . . m . . . . . . . . . . . . . . . . . cmBabam›n boyu : . . . . . . . . . . . . . . . . . m . . . . . . . . . . . . . . . . . cm

2. Sizin ve baban›z›n ad›mlar›n›z›n uzunlu¤unu ölçünüz. Ölç-me sonuçlar›n› yaz›n›z.

Benim ad›m›m : . . . . . . . . . . . . . . . . . cmBabam›n ad›m› : . . . . . . . . . . . . . . . . . cm

3. Afla¤›daki nesnelerin boyunu ölçünüz. Ölçme sonuçlar›n›yaz›n›z.

Masan›n eni : . . . . . . . . . . . . . . . . . m . . . . . . . . . . . . . . . . . cmKap›n›n boyu : . . . . . . . . . . . . . . . . . m . . . . . . . . . . . . . . . . . cmDolab›n boyu : . . . . . . . . . . . . . . . . . m . . . . . . . . . . . . . . . . . cm

4. Afla¤›da okunufllar› verilen birimleri k›saltmalar›n› kullanarakyaz›n›z.

55 metre : . . . . . . . . . . . . . . . . . 229 santimetre : . . . . . . . . . . . . . . . . .




5. Afla¤›daki ifadelerde bulunan uzunluklar›, istenilen birimcinsinden yaz›n›z.

• Sibel’in boyu 1 metre 72 santimetredir. Bu uzunlu¤u san-timetre cinsinden yaz›n›z.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

• Masan›n boyu 1 metre 20 santimetredir. Bu uzunlu¤usantimetre cinsinden yaz›n›z.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Metre – Santimetre

55 m20 m

132 m273 m

229 cm

120 cm

172 cm

175 cm20 cm

5 cm

UZUNLUKLARI ÖLÇME

39

1. Afla¤›daki dönüflümleri yap›n›z.



Dönüflüm Yapal›m

8 m : . . . . . . . . . . . . . . . . . cm 200 cm : . . . . . . . . . . . . . . . . . m

3 m : . . . . . . . . . . . . . . . . . cm 600 cm : . . . . . . . . . . . . . . . . . m

7 m : . . . . . . . . . . . . . . . . . cm 800 cm : . . . . . . . . . . . . . . . . . m

1 m : . . . . . . . . . . . . . . . . . cm 500 cm : . . . . . . . . . . . . . . . . . m

4 m : . . . . . . . . . . . . . . . . . cm 900 cm : . . . . . . . . . . . . . . . . . m

225 cm : . . . . . . . . m . . . . . . . . cm 830 cm : . . . . . . . . m . . . . . . . . cm

370 cm : . . . . . . . . m . . . . . . . . cm 365 cm : . . . . . . . . m . . . . . . . . cm

412 cm : . . . . . . . . m . . . . . . . . cm 592 cm : . . . . . . . . m . . . . . . . . cm

170 cm : . . . . . . . . m . . . . . . . . cm 608 cm : . . . . . . . . m . . . . . . . . cm

290 cm : . . . . . . . . m . . . . . . . . cm 105 cm : . . . . . . . . m . . . . . . . . cm

2 m 33 cm : . . . . . . . . . . . . . . cm 3 m 5 cm : . . . . . . . . . . . . . . cm

5 m 20 cm : . . . . . . . . . . . . . . cm 2 m 26 cm : . . . . . . . . . . . . . . cm

8 m 18 cm : . . . . . . . . . . . . . . cm 7 m 43 cm : . . . . . . . . . . . . . . cm

1 m 35 cm : . . . . . . . . . . . . . . cm 5 m 5 cm : . . . . . . . . . . . . . . cm

6 m 15 cm : . . . . . . . . . . . . . . cm 1 m 7 cm : . . . . . . . . . . . . . . cm

9 m 75 cm : . . . . . . . . . . . . . . cm 8 m 28 cm : . . . . . . . . . . . . . . cm

233

520

818

135

615

975

305

226

743

505

107

828

Ben de f›nd›klar›cevize dönüfltüre-bilir miyim?

800

300

700

100

400

2

6

8

5

9

2 25 8 30

3 70 3 65

4 12 5 92

1 70 6 8

2 90 1 5

Proje: Kullanaca¤›n›z süs-lemeleri belirlediniz mi?

100 santimetrenin 1 metreye eflit oldu¤unu hat›rlatarak dönüflümleriyapt›r›n›z. Bir kâ¤›da afla¤›daki örne¤e benzer bir tablo haz›rlat›n›z. Ölç-meler yapt›rarak sonuçlar›n› tabloya yazd›r›n›z.

Nesneler Metre (m) Santimetre (cm)

S›ran›n boyu

Kap›n›n boyu

S›n›f›n boyu

Tahtan›n boyu

. . . . . . . . . . . m

. . . . . . . . . . . m

. . . . . . . . . . . m

. . . . . . . . . . . m

. . . . . . . . . . . cm

. . . . . . . . . . . cm

. . . . . . . . . . . cm

. . . . . . . . . . . cm

ÖÇK

ÖÇK

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 38 ve 39. sayfalar›nda verilen al›fl-t›rmalar kazan›m› pekifltirmeye yöneliktir. Al›flt›rmalar› ö¤rencile-

rinize yapt›r›n›z. Zorland›klar› sorular› belirleyiniz. Tekrarlar yapt›rarak be-lirledi¤iniz eksiklikleri gideriniz.


1. Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. 1. gruba onar ritmik sayd›r›n›z. 2.gruba her sayma için tahtaya bir çizgi çektiriniz. 1. grup 100’e geldi¤in-de tahtadaki çizgileri sayd›r›n›z. Her çizginin 10 cm’yi gösterdi¤ini dü-flünmelerini isteyiniz. 100’ün içinde kaç tane 10 oldu¤unu sorunuz.100 cm’nin 10 tane 10 cm oldu¤unu sezdiriniz.

2. Ö¤rencilerinizin ders boyunca yap›lan ölçme sonuçlar›n› birer kâ-¤›da yazarak torbaya koymalar›n› sa¤lay›n›z. Torbadan rastgele birerkâ¤›t çekmelerini isteyiniz. Çekiliflte ölçme sonucunun k›sa yaz›l›fl› ç›k-t›ysa uzun yaz›l›fl›n›, uzun yaz›l›fl› ç›kt›ysa k›sa yaz›l›fl›n› göstermeleri-ni sa¤lay›n›z. Hatalar› belirleyerek kavranmayan bölümlerin tekrar›n›yap›n›z.




Ayr›ca ö¤rencilere grup çal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri de¤erlen-dirmek için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 209. sayfas›nda verilen “Grup De-¤erlendirme Formu”nu doldurabilirsiniz.

Yanıtlar


Yan›tlar, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 38 ve 39. sayfa görüntülerinde ve-rilmifltir.

Bir sonraki ders için ö¤rencilerinizden kâ¤›t ve boya kalemlerinigetirmelerini isteyiniz.


ÖÇK

Ö¤retmen k›lavuz kitab›nda verilen çal›flma yapra¤›n› ö¤renci say›s›kadar ço¤alt›n›z. Ö¤rencilerinize uygulayarak sonuçlar›n› kontrol ediniz.De¤erlendirme sonucunda gerekli gördü¤ünüz etkinlikleri tekrarlay›n›z.

59

ÇALIfiMA YAPRA⁄I

Ad› soyad› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Numaras› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

S›n›f› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Süre : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. 428 santimetreyi metre ve santimetre cinsinden yaz›n›z.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. 7 metreyi santimetre cinsinden yaz›n›z.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Afla¤›daki ifadeleri inceleyiniz. Do¤ru olanlar›n yan›na “D”,yanl›fl olanlar›n yan›na “Y” harfi yaz›n›z.

4 yar›m metre 200 cm’dir. (. . . . . . .)

2 yar›m metre 50 cm’dir. (. . . . . . .)

8 metre 800 cm’dir. (. . . . . . .)

Çeyrek metre 25 cm’dir. (. . . . . . .)

5 çeyrek metre 1 m’dir. (. . . . . . .)

3 yar›m metre 135 cm’dir. (. . . . . . .)

4. Afla¤›daki ölçülerden birbirine eflit olanlar› efllefltiriniz.

5. Afla¤›daki dönüflümleri yap›n›z.719 cm = . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cm850 cm = . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cm105 cm = . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cm335 cm = . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cm

30 dakika

283 cm 236 cm

2 m 83 cm

6 m 2 cm

206 cm

6 m 12 cm

612 cm

2 m 36 cm

2 m 6 cm

60

ŞEKİL GRAFİĞİ

Ö¤rencilerinize geçen y›l grafik çizdiklerini hat›rlatarak bu konudaneler bildiklerini anlatt›r›n›z. “Kimlerin beslenme çantas›nda meyvevar?” diye sorunuz. Getirilen meyveleri s›ran›n üzerine koydurunuz.‹ki ö¤rencinin getirilen meyveleri çeflitlerine göre grupland›rmalar›n›sa¤lay›n›z. “5 elma, 6 armut, 2 muz” vb. flekilde tahtaya yazd›r›n›z.

S›n›fta kaç kiflinin, hangi meyveleri getirdi¤ini daha kolay bulabil-mek için grafiklerden faydalanmam›z gerekti¤ini sezdiriniz.

Ders kitab›n›n 64. sayfas›nda verilen konu resmini inceletiniz. Re-simdeki ö¤rencilerin neler yapt›¤›n› sorunuz. Nesne grafi¤ini inceleti-niz. Grafikle ilgili sorular sorarak grafi¤i yorumlat›n›z.

Hazır mıyız?

Ö¤rencilerinize ön bilgilerini ölçen “Haz›r m›y›z?” testini uygulay›-n›z. Test sonuçlar›n› de¤erlendiriniz. Baflar›l› olan ö¤renciler alt ö¤-renme alan›ndaki kazan›mlar› edinmeye haz›rd›r. Zorlanan ö¤rencile-rinizi farkl› etkinliklerle konuya haz›rlay›n›z.

64

Yukar›daki grafi¤e göre;

1. En çok sevilen spor türü hangisidir?

A. Basketbol B. Futbol C. Yüzme

2. Basketbolu seven kaç ö¤renci vard›r?

A. 3 B. 4 C. 5

3. En az sevilen spor dal› hangisidir?

A. Yüzme B. Tenis C. Futbol

4. Futbolu seven ö¤renci say›s› ile tenisi seven ö¤renci say›s›aras›ndaki fark kaçt›r?

A. 5 B. 4 C. 3

Not: Her flekil 1 ö¤renciyi göstermektedir.

En çok sevilen spor türü

Futbol

Basketbol

Yüzme

Tenis

Haz›r m›y›z?

Performans görevi

Grafiklerden yaflam›m›z›n hangi alanlar›nda faydalan›r›z?Grafiklerin yaflam›m›za getirdi¤i kolayl›klar› araflt›r›n›z. Araflt›r-ma sonuçlar›n› arkadafllar›n›zla paylafl›n›z.

ŞEKİL GRAFİĞİ

Ali’nin s›n›f›nda s›n›f baflkan› seçilecekti. Ali,Murat ve Berk s›n›f baflkanl›¤›na aday oldular.S›n›fta oylama yap›ld›. Herkes baflkan seçilme-sini istedi¤i arkadafl›n›n ad›n› bir kâ¤›da yaza-rak masaya koydu. Aç›lan kâ¤›tlar grupland›r›l-d›. Ali en çok oyu alarak s›n›f baflkan› oldu.

65

Etkinlik: Veri ToplamaAraç ve Gereç: kâ¤›t, boya kalemleri.

Bir s›n›fta k›rm›z›, mavi ve turuncu renklerden en çok hangisininsevildi¤i belirlenecektir.

• S›n›ftaki 18 ö¤renci, bu üç renkten en çok hangisini sevdi¤i-ni bir kâ¤›da yazarak ö¤retmen masas›na b›rak›r.

• Ö¤retmen masas›nda toplanan kâ¤›tlar aç›l›r ve grupland›r›l›r.• Toplanan veriler incelene-

rek bu üç renkten en çok sevi-lenin hangisi oldu¤u belirlenir.

• Yandaki verilere göre ençok sevilen renk k›rm›z›d›r.

Toplanan verilerK›rm›z›

Mavi

Turuncu

Veri Toplama

• Her ö¤renci yandaki çiçeklerden en çok han-gisini sevdi¤ini düflünsün.

• Bir kâ¤›da sevdi¤i çiçe¤in resmini yaparak kâ-¤›d› ö¤retmen masas›na b›raks›n.

• Ö¤retmen masas›nda toplanan çiçek resim-leri, türüne göre grupland›r›ls›n.

• Toplanan veriye göre hangi tür çiçek dahaçok tercih edilmifltir?

Neler Ö¤rendik?“Sevdi¤iniz futbol tak›m› hangisidir?” konulu veri toplay›n›z.

Veri toplama yolunuzu anlat›n›z.

ÖÇK s� �

S›n›f›n›z için bir gezi planlay›n›z. Gezinin yap›laca¤› 4-5 yerbelirleyiniz. Bu yerler için oylama yap›n›z. Oylama sonuçlar›n›grupland›r›n›z. Toplanan verilere göre en çok nereye gidilmekistenildi¤ini belirleyiniz.

Ders kitab›n›n 64. sayfas›nda verilen performans görevini okutu-nuz. Ö¤rencilerinizden grafiklerin yaflam›m›za getirdi¤i kolayl›klar›araflt›rmalar›n› ve araflt›rma sonuçlar›n› rapor hâline getirerek s›n›fasunmalar›n› isteyiniz.

Ö¤renme Alan› : VER‹Alt Ö¤renme Alan› : fiekil Grafi¤i

1. Kazan›m : Bir problemle ilgili veri toplar.


Beceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme, ka-rar verme, problem çözme

Araç ve Gereç : kâ¤›t, boya kalemleri.

UYARI

• ‹lk defa veri toplat›rken hem nesne hem de flekil grafiklerininyap›lmas› için ö¤rencilerin yaflant›s›ndan olaylar önerilir.

• Bafllang›çta veri toplama yollar› (soru sorma vb.) önerilir. Da-ha sonra ö¤rencilerin kendi veri toplama yollar›n› gelifltirmele-ri sa¤lan›r.

İLİŞKİLENDİRME

• Türkçe dersi “Görsel Okuma ve Görsel Sunu” ö¤renme ala-n› Görsel Okuma (Kazan›m 2: Grafik ve tablo ile verilenleriyorumlar.)

• Hayat bilgisi dersi “Okul Heyecan›m” temas› (Kazan›mA.3.29: Kulüp ve di¤er grup çal›flmalar›nda grubun henüzfark edilmeyen ortak ihtiyaçlar›na duyarl› olur.)

61

40

1. En sevilen kitap türü hangisidir? (Hikâye, roman, fliir, masal)

Afla¤›daki konularla ilgili veri toplay›n›z. Veri toplama yolunu-zu anlat›n›z. Toplad›¤›n›z verileri grupland›rarak yaz›n›z.

Veri Toplama

Verileri nas›l toplad›m? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Toplad›¤›m veriler: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. En sevilen dondurma çeflidi hangisidir? (Kakaolu, vanilyal›, f›st›kl›)

Verileri nas›l toplad›m?: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Toplad›¤›m veriler: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

ŞEKİL GRAFİĞİ

Veri Toplama

Ö¤rencilerinize hangi kulüplerde çal›flt›klar›n› sorunuz. S›-n›fça belirlenen birkaç kulüp ad›n› tahtaya yaz›n›z. Bu kulüple-rin ortak ihtiyaçlar›n›n neler olabilece¤ini sorunuz. Verilen ya-n›tlar› tahtaya yaz›n›z. Ortak ihtiyaçlar›n daha çabuk görülebil-mesi için grafik oluflturulmas› gerekti¤i sonucuna ulaflmalar›n›sa¤lay›n›z. “Ö¤renci kulüplerinin ortak ihtiyaçlar› nelerdir?” so-rusuna verilen her yan›t›n birer veri oldu¤una dikkat çekiniz. Buçal›flmay› hayat bilgisi dersi “Okul Heyecan›m” temas› (Kaza-n›m A.3.29) ile iliflkilendiriniz. Toplanan verilerle nesne grafi¤iyapt›r›n›z. Grafi¤e isim koydurunuz. Grafikle ilgili sorular sora-rak grafi¤i yorumlamalar›na yard›mc› olunuz.

Bu çal›flmay› Türkçe dersi “Görsel Okuma ve Görsel Sunu”ö¤renme alan› Görsel Okuma (Kazan›m 2) ile iliflkilendiriniz.

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 65. sayfas›nda verilen konumetnini okutunuz. Ö¤rencilerin s›n›f baflkan› seçerken nas›l biryol izlediklerini anlatt›r›n›z. Ayn› sayfada verilen etkinli¤i yapt›r-d›ktan sonra örnek çal›flmay› inceletip pekifltirme çal›flmas›n›yapt›r›n›z.

ÖÇK

DERSE HAZIRLIK


EK ETKİNLİK: Veri Toplayalım

Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. S›n›fça iki konu belirleyiniz. Bukonularla ilgili veri toplamalar›n› ve bu verileri nesne grafi¤i ilegöstermelerini isteyiniz. Gruplara birbirlerinin haz›rlad›klar› nesnegrafiklerini inceletiniz. Grafikle ilgili birbirlerine sorular sorarak vesorular› yan›tlayarak grafikleri yorumlamalar›n› sa¤lay›n›z. Grafik-teki her nesnenin kaç kifliyi gösterdi¤ini belirtmeleri gerekti¤inivurgulay›n›z. ‹lgili cümleyi grafi¤in alt›na yazd›r›n›z.


1. Ö¤rencilerinize “Grafik çizmek isteseydiniz hangi konuda birgrafik çizerdiniz?” sorusunu yöneltiniz. Grafi¤i çizmek için neleri bil-meleri gerekti¤ini sorunuz. Bu bilgilere ulaflmak için ne yap›lmas›gerekti¤ini anlatt›r›n›z. Veri toplaman›n gereklili¤ini sezdiriniz. Top-lanan verilerle nesne grafi¤i yapt›r›n›z. Grafi¤e isim konulmas› ge-rekti¤ini hat›rlat›n›z.

2. Ö¤rencilerinizin günlük yaflant›lar›ndan olaylar belirleyerek buolaylarla ilgili veri toplamalar›n› sa¤lay›n›z. Toplanan verileri de¤er-lendirerek nesne grafi¤i yapmalar›n› söyleyiniz. Veri toplama yollar›-n› anlatt›r›n›z. Grafi¤i çizerken nelere dikkat ettiklerini yazd›r›n›z.




Ayr›ca ö¤rencilere grup çal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri de¤er-lendirmek için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 209. sayfas›nda verilen“Grup De¤erlendirme Formu”nu kullanabilirsiniz.

Bir sonraki ders için gerekli olan boya kalemlerini, cetvellerinive oluflturduklar› flekil grafiklerini getirmelerini isteyiniz.


Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 40. sayfas›n› inceletiniz. Belir-lenen bir konu hakk›nda veri toplarken nas›l bir yol izleye-

ceklerini sorunuz. Kendilerinin istedi¤i flekilde veri toplamalar›na izinveriniz. Kulland›klar› yöntemleri neden tercih ettiklerini anlatt›r›n›z.Ö¤rencilerin kendi veri toplama yollar›n› gelifltirmelerine f›rsat veriniz.

ÖÇK

Ö¤rencilerinize, afla¤›da verilen ek çal›flmay› yapt›r›n›z. Yan›tlar›s›n›fta okutarak kontrol ediniz. Farkl› yan›tlar› tart›flmalar› için ortamhaz›rlay›n›z.

EK ÇALIfiMA

1. Veri toplamak ne ifle yarar?2. Verilerle u¤raflan meslekleri araflt›r›n›z.3. Ailenizden veya yak›n çevrenizden 5 kifliye afla¤›daki soru-

lar› sorarak bir tablo haz›rlay›n›z:a. Sevdi¤iniz TV program›n›n ad› nedir?b. Sevdi¤iniz TV program›n›n yay›mland›¤› günler nelerdir?c. Sevdi¤iniz TV programlar›n›n yay›mland›¤› saatler nelerdir?

62

• ‹ki grup oluflturunuz. Grupiçinde elma, portakal ve muzdanhangisini en çok sevdi¤inizi oyla-y›n›z. Toplad›¤›n›z verilerle nesnegrafi¤i oluflturunuz.

• Cetvelinizle flekildeki gibi ke-siflen iki do¤ru çiziniz. Yatay ekse-ne meyve türlerini, dikey eksenekifli say›s›n› yaz›n›z.

• Meyveleri gösteren modelleryap›n›z. Her modelin kaç kifliyigösterece¤ini belirleyiniz. Meyve çeflidine göre modelleri gra-fi¤e yerlefltiriniz.

• Grafi¤e bir ad koyunuz.• Her modelin kaç kifliyi gösterdi¤ini grafi¤in alt›na yaz›n›z.• Haz›rlanan bu düzenin ad›n› biliyor musunuz?

66

Etkinlik: fiekil Grafi¤i OluflturmaAraç ve Gereç: toplanan veriler

Şekil Grafiği

Çiftlikteki hayvanlar

Not: Her silgi 1 hayvan› göstermektedir.

Not: ...................................................

Sat›lan pasta çeflidi

Çikolatal›

Muzlu

Çilekli

Not: Her mandal 5 pastay› göster-mektedir.

Not: Her flekil 5 pastay› göstermektedir.

Bir pastanedeki pastalar› gösteren afla¤›daki nesne ve flekilgrafiklerini inceleyelim:

Grafik: Sat›lan Pasta Say›s›

Grafik: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Pasta say›s›

Çikolatal› Muzlu Çilekli

Pastaçeflidi

5

10

15

20

25

Elma Portakal Muz Meyvetürü

Kifli

2468

10

12

Ali ve Zeynep, Murat amcan›nçiftli¤ini gezmeye gittiler. Çiftliktecivcivler, tavuklar ve horozlar var-d›. Hayvanlar› sayarak grupland›r-d›lar. Taplad›klar› verilerle nesnegrafi¤i oluflturdular. Grafige göreçiflikte kaç tane tavuk vard›r?

Civciv

Horoz

Tavuk

67

Etkinlik: Grafik YorumlamaAraç ve Gereç: flekil grafi¤i

Doruk, bir dergide yanda-ki flekil grafi¤ini görünce ince-lemeye bafllad›. Sonra “Eylülay›nda hava 12 gün güneflli, 6gün ya¤murlu geçmifl.” diyedüflündü.

Doruk’un yorumu do¤ru mu-dur? Bu sonuca nas›l ulaflm›fl-t›r?

Grafikleri Yorumlayal›m

Yandaki flekil grafi¤ini in-celeyerek yorumlayal›m:

• Kivili dondurma seven10 kiflidir.

• Viflneli dondurma sevenkiflilerin say›s›, kivili dondur-ma sevenlerden 6 eksiktir.

Hangi dondurma çeflidien az seviliyor?

Grafik oluflturmak için kaçkifliye anket uygulanm›flt›r?

Not: Her flekil 2 kitab› göstermektedir.

Kitap türü

Kitap say›s›2 4 6 8 10 12 14 16 18 20

Grafik: Kitapl›ktaki Kitap Say›s›

Hikâye

Roman

Masal

Not: Her flekil 2 kifliyi göstermektedir.

Kifli say›s›

DondurmaçeflidiKivili Çikolatal› Viflneli

2

4

6

8

10

Grafik: Sevilen Dondurmalar›n Say›s›

• fiekil grafi¤ini inceleyiniz. Grafikten yararlanarak kitapl›k-taki kitaplarla ilgili hangi bilgilere ulaflabilirsiniz?

• Grafi¤i inceleyerek hangi kitaptan, kaç tane oldu¤unubulabilir misiniz?

• Grafi¤in hayat›m›za getirdi¤i kolayl›klar›n neler oldu¤unutart›fl›n›z.

Grafik: Eylül Ay› Hava Durumu

Ya¤murlu kapal› Bulutlu GüneflliHava

durumu

Gün

3

6

8

12

Not: Her resim 3 günü göstermektedir.

Şekil Grafiği

Ö¤rencilerinize “Grafikler hayat›m›z› nas›l kolaylaflt›r›r?” sorusunusorunuz. Verilen yan›tlar› tart›flt›r›n›z. Bir problemin sonucunun, ifllemyapmadan grafik üzerinde bulunabilece¤ini anlat›n›z.

fiekil grafi¤i hakk›nda bilgi vermeden önce nesne grafi¤ini k›sacatekrarlay›n›z. Nesne grafi¤inden faydalanarak flekil grafi¤inin olufltu-rulmas›na geçiniz.

Ders kitab›n›n 66. sayfas›nda verilen konu metnini okutunuz.Nesne grafi¤ini inceletiniz. Ayn› sayfada verilen etkinli¤i yapt›r›n›z.

Ders kitab›n›n 66. sayfas›ndaki örne¤i inceletiniz. Pastanede birgünde kaç tane pasta sat›ld›¤›n› ifllem yapmadan, grafikten yararla-narak görebileceklerini sezdiriniz. Bu çal›flmay› Rehberlik ve Psikolo-jik Dan›flma (Kazan›m 3) ile iliflkilendiriniz.

Ö¤renme Alan› : VER‹Alt Ö¤renme Alan› : fiekil Grafi¤i2. Kazan›m : fiekil grafi¤ini oluflturur.3. Kazan›m : fiekil grafi¤ini yorumlar.Süre : 3 ders saatiBeceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme, ka-

rar verme, yarat›c› düflünme, problemçözme

Araç ve Gereç : renkli kalemler, cetvel, flekil grafikleri.

UYARI

• fiekil grafi¤i hakk›nda bilgi verilmeden önce nesne grafi¤i yap-t›r›l›r, bu grafikten hareketle ö¤renciler yönlendirilerek flekilgrafi¤ini oluflturmalar› sa¤lan›r.

• Bir fleklin birden fazla veriyi temsil etti¤i flekil grafikleri de çiz-dirilir.

• fiekil grafi¤inin alt›nda fleklin kaç veriyi temsil etti¤i belirtilir.

İLİŞKİLENDİRME


• Türkçe dersi “Görsel Okuma ve Görsel Sunu” ö¤renme ala-n› Görsel Sunu (Kazan›m 3: Duygu, düflünce, bilgi ve izle-nimlerini resim, flekil ve sembol kullanarak görsellefltirir.)

• Türkçe dersi “Görsel Okuma ve Görsel Sunu” ö¤renme ala-n› Görsel Sunu (Kazan›m 4: Bilgileri tablo ve grafikle sunar.)

• Hayat bilgisi dersi “Okul Heyecan›m” temas› (Kazan›mA.3.29: Kulüp ve di¤er grup çal›flmalar›nda grubun henüzfark edilmeyen ortak ihtiyaçlar›na duyarl› olur.)

• Hayat bilgisi dersi “Benim Eflsiz Yuvam” temas› (Kazan›mB.3.24: Kendi paras›n› uygun biçimde, önceliklerini belirleye-rek harcar.)

• Rehberlik ve psikolojik dan›flma (Kazan›m 3: Problem çözmesürecini aç›klar.)

DERSE HAZIRLIK


63

68

Bir çiftlikteki hayvan say›s›n› gösteren flekil grafi¤i afla¤›dad›r:

Not: Her flekil 10 hayvan› göstermektedir.

Hayvan türüKoyun

Hayvan say›s›

‹nek Keçi At Öküz

1020

30

40

5060

70

80

90100

110

Neler Ö¤rendik?

Grafi¤e göre;1. Çiftlikte en çok hangi hayvan vard›r? Kaç tanedir?2. ‹nek say›s›, at say›s›ndan kaç fazlad›r?3. Kaç tane keçi vard›r?4. Keçi say›s› öküz say›s›ndan kaç fazlad›r?5. Çiftlikte kaç tane hayvan vard›r?6. At say›s›, koyun say›s›ndan kaç eksiktir?

Bir grup belirleyiniz. “En çok sevilen meyve hangisidir?” soru-sunu sorarak veri toplay›n›z. Veri toplama yollar›n›z› anlat›n›z.Toplad›¤›n›z verilerle flekil grafi¤i oluflturunuz.

Bir grup ö¤rencinin “En sevdi¤iniz fleker çeflidi hangisidir?”sorusuna verdikleri yan›tlar afla¤›daki gibidir. Verilere uygun fle-kil grafi¤ini çizerek yorumlay›n›z.

Limonlu flekeri 12 kifli, naneli flekeri 8 kifli, viflneli flekeri ise 6 kiflisevdi¤ini belirtmifltir.

ÖÇK s� ��

Grafik: Çiftlikteki Hayvan Say›s›

41

Afla¤›daki nesne grafiklerinden faydalanarak flekil grafikleriniçiziniz.

Şekil Grafiği

Ürün çeflidi Ürün say›s›

Makarna

Pirinç

Mercimek

Nohut

Ürün çeflidi Ürün say›s›

Simit

Bisküvi

Sandviç

Ürün çeflidi Sevilen kifli say›s›

Limonlu

Çilekli

Portakall›

Grafik: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Grafik: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Grafik: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Grafik: Bir Markette Sat›lan Ürünler

Grafik: Okul Kantininde Sat›lan Ürünler

Grafik: Sevilen Sak›z Çeflitleri

Ürün çeflidi

Makarna

Ürün say›s›

Pirinç Mercimek Nohut

3

6

9

12

1518

21

Ürün çeflidi

Simit

Ürün say›s›

Bisküvi Sandviç

5

10

15

20

2530

35

40

45

50

Ürün çeflidi

Limonlu

Sevilen kifli say›s›

Çilekli Naneli

2

4

6

8

1012

14

16

ÖÇK

EK ETKİNLİK: Grafik Yorumlama

Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Her grubun yaflant›lar›ndan

bir olay belirlemeleri isteyiniz. Gruplara, belirlenen olayla ilgili ve-

ri toplat›n›z. Toplanan verileri nesne grafi¤inde göstermelerini is-

teyiniz. Nesne grafi¤inden faydalanarak flekil grafi¤ini çizdiriniz.

Grafik çizimine kadar yapt›klar› ifllemleri anlatt›r›n›z. Gruplardan,

birbirleriyle de¤ifltirerek birbirlerinin grafiklerini yorumlamalar›n›

isteyiniz.

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 41. sayfas›nda verilen nesne

grafiklerinden faydalanarak flekil grafiklerini çizdiriniz. Ö¤-

renci çal›flma kitab›n›n 42. sayfas›ndaki grafi¤i inceletiniz. Grafikle

ilgili sorular› yan›tlamalar›n› isteyiniz.



1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinize bir önceki

y›lda ö¤rendikleri nesne grafi¤ini hat›rlat›n›z. Grafik çizebilmek için

nelere ihtiyac›m›z oldu¤unu sorarak veri toplaman›n gereklili¤ini

fark ettiriniz. Daha sonra flekil grafi¤inin çizimine geçiniz.

2. fiekil grafi¤ini çabuk kavrayan ö¤rencilerinizden merak ettik-

leri bir konuda araflt›rma yapmalar›n› isteyiniz. Araflt›rma sonuçla-

r›yla flekil grafi¤i çizmelerini ve yorumlamalar›n› söyleyiniz.

ÖÇK

Ö¤rencilerinize kaç Türk liras› harçl›k ald›klar›n› sorunuz. Parala-r›n›, belirleyecekleri önceliklere göre harcamalar› gerekti¤ini anlat›n›z.Belirledikleri öncelikleri s›ralamalar›n› isteyiniz. Bu öncelikleri s›n›ftatart›flt›r›n›z. Konuyla ilgili veri toplatarak flekil grafi¤i oluflturmalar›n›ve yorumlamalar›n› isteyiniz. Bu çal›flmay› hayat bilgisi dersi “BenimEflsiz Yuvam” temas› (Kazan›m B.3.24) ile iliflkilendiriniz.

Ö¤rencilerinize okul kulüplerinin ortak ihtiyaçlar›n›n neler oldu¤unusorunuz. Verilen yan›tlar› tart›flt›r›n›z.

Bir önceki kazan›mda verilen kulüplerin ortak ihtiyaçlar› ile ilgiliçizdirilen nesne grafi¤inden faydalanarak flekil grafi¤ini çizdiriniz. Buçal›flmay› hayat bilgisi dersi “Okul Heyecan›m” temas› (Kazan›mA.3.29) ile iliflkilendiriniz. Eksenleri ve grafi¤i isimlendirmelerini sa¤la-y›n›z. Verileri hangi flekille göstereceklerini tart›flt›r›n›z. Bu flekillerinkare, dikdörtgen, çember vb. olabilece¤ini vurgulay›n›z. Her fleklinkaç veriyi gösterece¤ini belirlemelerini ve bunu not olarak grafi¤in al-t›na yazmalar› gerekti¤ini söyleyiniz. Oluflturulan grafi¤in, flekil grafi-¤i oldu¤unu belirtiniz. Grafikle ilgili sorular sorarak grafi¤i yorumlat›-n›z. Bu çal›flmay› Türkçe dersi “Görsel Okuma ve Görsel Sunu” ö¤-renme alan› Görsel Okuma (Kazan›m 2) ve Görsel Sunu (Kazan›m 3ve 4) ile iliflkilendiriniz.

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 67. sayfas›nda verilen konu metiniokutunuz. Ayn› sayfada verilen etkinli¤i s›n›fta yapt›r›n›z. Veri say›lar›-n› de¤ifltirerek ayn› etkinli¤i tekrarlat›n›z. Ders kitab›n›n 67 ve 68. say-falar›nda verilen örnek ve pekifltirme çal›flmalar›n› s›n›fta yapt›r›n›z.Verilen flekil grafi¤iyle ilgili sorular› yönelterek grafi¤i yorumlat›n›z.

Ö¤retmen k›lavuz kitab›nda verilen ek çal›flmay› ö¤rencilerinizeyapt›r›n›z. Sonuçlar›n› kontrol ederek belirledi¤iniz eksiklikleri gideriniz.

64

42

Bir s›n›fta ö¤rencilere, büyüyünce seçmek istedikleri meslek-lerle ilgili bir anket uygulanm›flt›r. Sonuçlar› gösteren flekil grafi-¤i afla¤›dad›r. Grafi¤i inceleyerek sorular› yan›tlay›n›z.

Grafikleri Yorumlayal›m

1. Kaç kifli ö¤retmen olmak istiyor?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Kaç kifli mühendis olmak istiyor?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Ö¤retmen olmak isteyenlerin say›s›, doktor olmak isteyen-lerden kaç kifli fazlad›r?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Kaç kifliye anket uygulanm›flt›r?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


Meslekgruplar›Ö¤retmen Doktor Mühendis Teknisyen

Kifli say›s›

Grafik: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2

4

6

8

10

12

14

16

14 kifli

10 kifli

6 kifli

38 kifliye

Ö¤rencilerin Seçmek ‹stedikleri MesleklerArkadafllar›n›za bir anket uygulay›n›z. Kakaolu, f›nd›kl›, sade

bisküvilerden hangisini sevdiklerini ö¤reniniz ve verileri not ediniz.

Afla¤›daki grafi¤i, not etti¤iniz verilerden faydalanarak oluflturu-

nuz. Grafi¤in alt›nda verilen sorular›, oluflturulan grafi¤e göre yan›t-

lay›n›z.

• Grafi¤e uygun bafll›k yaz›n›z.

• Her bisküvi çeflidinin üstündeki flekilden bisküvi çeflidini se-

ven kifli kadar›n› boyay›n›z.

• Her boyal› fleklin kaç kifliyi gösterdi¤ini “Not” bölümündeki

noktal› yere yaz›n›z.

1. Kaç kifli kakaolu bisküvi seviyor?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Kaç kifli f›nd›kl› bisküvi seviyor?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Kakaolu bisküvi seven kifli ile sade bisküvi seven kifli ara-

s›ndaki fark kaçt›r?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Hangi bisküvi çeflidi en az seviliyor?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

EK ÇALIfiMA

Not: Her flekil . . . . . . . . . . . . . kifliyi göstermektedir.

Grafik: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Kifli say›s›

Bisküvi çeflidi

Kakaolu F›nd›kl› Sade

2

4

6

8

10

12

ÖÇK


Kazan›m›n ne ölçüde edinildi¤ini ders kitab›n›n 68.sayfas›nda verilen “Neler Ö¤rendik?” bölümündeki çal›fl-malarla de¤erlendirebilirsiniz.

Bunun için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 201 ve 202.sayfalar›nda verilen “Ö¤renciler ‹çin Kazan›mlar Ölçe¤i”ve “Ö¤retmenler ‹çin Kazan›mlar Ölçe¤i” formlar›n› kulla-nabilirsiniz. Ayr›ca ö¤rencilere grup çal›flmas› yapt›rd›¤›-n›z etkinlikleri de¤erlendirmek için ö¤retmen k›lavuz kita-b›n›n 209. sayfas›nda verilen “Grup De¤erlendirme For-mu”ndan faydalanabilirsiniz.

Yanıtlar


Bir sonraki ders için gerekli olan boya kalemleri-ni getirmelerini söyleyiniz. S›n›fa götürmek üzere kartla-r›n üzerine grafikler çiziniz.

65

TABLO

Ö¤rencilere beslenme çantalar›nda neler oldu¤unu sayd›r›n›z. Ya-r›n neler getireceklerini sorunuz. Bir önceki gün ne getirdiklerini söyle-melerini sa¤lay›n›z. Her gün ne getireceklerini unutmamak için ne yap-t›klar›n› sorunuz. Tablolar›n hayat›m›z› nas›l kolaylaflt›rd›¤›ndan bahse-diniz. Ders kitab›n›n 69. sayfas›nda verilen beslenme tablosunu ince-letiniz. Kendi beslenme tablolar›yla karfl›laflt›rmalar›n› isteyiniz.

Hazır mıyız?

Ö¤rencilerinize ön bilgilerini ölçen “Haz›r m›y›z?” bölümündeki so-rular› yapt›r›n›z. Sonuçlar›n› de¤erlendiriniz.

Bulunduklar› ilin son bir ayl›k hava durumunu araflt›rmalar› vearaflt›rma sonuçlar›n› s›n›fa sunmalar›yla ilgili verilen performans gö-revini yapt›r›n›z.

Çetele ve Sıklık Tablosu

Ö¤rencilerinize televizyonda en çok hangi program› seyrettiklerinisorunuz. Program›n hangi gün, hangi saatte yay›mland›¤›n› nas›l takipettiklerini anlatt›r›n›z. Ders kitab›n›n 70. sayfas›nda verilen konu metni-ni okutunuz. Tablo yorumlaman›n yaflam›m›z› nas›l kolaylaflt›rd›¤›n›sezdiriniz. Bu çal›flmay› Türkçe dersi “Görsel Okuma ve Görsel Sunu”ö¤renme alan› Görsel Okuma (Kazan›m 2) ile iliflkilendiriniz. Ders kita-b›n›n 70. sayfas›nda verilen etkinli¤i inceletiniz. S›n›fta yapt›r›n›z. Top-lanan verilerden faydalanarak çetele ve s›kl›k tablolar›n›n nas›l olufltu-ruldu¤unu anlat›n›z.

Ayn› sayfada verilen örnek çal›flmay› inceletiniz. Çetele ve s›kl›ktablolar›n› yorumlat›n›z. Her ikisindeki verilerin de ayn› oldu¤unu farketmelerini sa¤lay›n›z. ‹ki tablonun da ayn› flekilde yorumlanaca¤›n›sezdiriniz.

69

Yukar›daki resmi inceleyiniz. Resme göre afla¤›daki sorular›yan›tlay›n›z.

1. Beslenme tablosuna göre hangi günler simit getirilecektir?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Haftada kaç gün elma getirilecektir?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Çarflamba günü hangi yiyecekler yenecektir?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Haftan›n hangi günü süt içilecektir?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Beslenme tablosuPazartesi Süt, tost, elma

Sal› Sandviç, portakal, ayran

Çarflamba Börek, ayran, elma

Perflembe Tost, ayran, elma

Cuma Sandviç, meyve suyu, portakal

Bulundu¤unuz ilin son bir ayl›k hava durumu verilerini araflt›r›-n›z. Araflt›rma sonuçlar›yla tablo haz›rlay›n›z. Haz›rlad›¤›n›z tab-loyu arkadafllar›n›zla paylafl›n›z.

Haz›r m›y›z?

Performans görevi

TABLO

70


Televizyon yay›nak›fl› tablosu

08.00 Gün Bafll›yor

09.00 Çizgi Film

10.00 Hava Durumu

11.00 Belgesel

12.00 Haberler

13.00 Bizim Ev

14.00 Sinema

• Sevilen befl hayvan belirleyiniz. iki sütun-lu bir tablo haz›rlay›n›z. Belirledi¤iniz hayvan-lar›n adlar›n› 1. sütuna alt alta yaz›n›z.

• Arkadafllar›n›za s›rayla bu hayvanlar-dan en sevdiklerinin hangisi oldu¤unu so-runuz. Tablonun ikinci sütununa, arkadafl›-n›z›n söyledi¤i hayvan›n isminin karfl›s›na bir çizgi çekiniz. Bu fle-kilde herkesin cevab›n› iflaretleyerek çetele tutunuz.

• Haz›rlad›¤›n›z tablodaki çeteleye bakarak hangi hayvan›,kaç kiflinin sevdi¤ini hemen söyleyebilir misiniz?

• Benzer flekilde yeni bir tablo oluflturunuz. Birinci tablonunher sat›r›ndaki çizgileri ayr› ayr› say›n›z. Bu say›lar› yeni tabloda-ki yerlerine rakamla yaz›n›z.

• Tabloya göre en çok hangi hayvan seviliyor? Bu hayvan›seven kaç kiflidir?

• Oluflturulan iki tablo aras›ndaki iliflkiyi yorumlay›n›z.

En çok sevilen hayvanlar›n çetele tablosu

Hayvan ad› Kifli say›s›

Bir s›n›f›n matematik dersinden ald›¤› notlar›n çetele tablosuverilmifltir. Bu tabloyu inceleyelim. Çetele tablosundan fayda-lanarak s›kl›k tablosunu olufltural›m:

Notlar Çetele Tablosu

Notlar Kifli say›s›54321

Notlar S›kl›k Tablosu

Notlar Kifli say›s›5 74 113 72 41 2

Etkinlik: Tablo Oluflturma

Ali ve Zeynep televizyondaki belgeselprogram›n› izlemek istediler. Program›n nezaman bafllayaca¤›n› ö¤renebilmek için te-levizyon ak›fl tablosunu incelediler.

Ali, belgesel program›n›n saat 11.00’debafllayaca¤›n› söyledi.

“Bizim Ev” dizisi saat kaçta bafllayacakt›r?Günlük hayat›m›zda hangi tablolardan

yararlan›yoruz? Tart›fl›n›z.

Ö¤renme Alan› : VER‹Alt Ö¤renme Alan› : Tablo

1. Kazan›m : Çetele ve s›kl›k tablolar› oluflturur.


Beceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme, ka-rar verme, araflt›rma

Araç ve Gereç : renkli kalemler, grafik çizili kartlar.

İLİŞKİLENDİRME


EK ETKİNLİK: Tablo Oluşturalım

Araç ve Gereç: kartlar

Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Önceden oluflturdu¤unuz gra-fikleri kartlara çizerek s›n›fa getiriniz. Kartlar› kapal› olarak masan›nüzerine koyunuz. Her gruba masadan bir kart çektiriniz. Karttakigrafikleri inceletiniz. Grafi¤e ait çetele ve s›kl›k tablolar›n› olufltur-malar›n› isteyiniz. Yanl›fl ya da eksik yapan gruba bir kart daha çek-tirerek etkinli¤i devam ettiriniz.

66

71

Bir s›n›ftaki ö¤rencile-re en sevdikleri mey-venin hangisi oldu¤usorulur. Toplanan veri-lerle yandaki grafik çi-zilir. Grafikten faydala-narak çetele ve s›kl›ktablosunu oluflturunuz.Sorular› yan›tlay›n›z.

• En sevilen meyve hangisidir? • Muz seven kaç kiflidir?• Hangi meyve en az seviliyor?• Kaç kifliden veri toplanm›flt›r?

En Sevilen MeyvelerinÇetele Tablosu

En Sevilen Meyvelerin S›kl›k Tablosu

Meyve ad› Kifli say›s›ElmaArmutMuzÇilekPortakal

Meyve ad› Kifli say›s›ElmaArmutMuzÇilekPortakal


Ö¤renci say›s›

Meyveler

Elma Armut Muz Çilek Portakal

1

2

3

4

5

6

7

8

Grafik: En Sevilen Meyveler

Okulunuzda aç›lan kurslar› araflt›r›n›z. Hangi kurslara, kaç ö¤-rencinin kat›ld›¤›n› belirleyerek flekil grafi¤ini çiziniz. Grafiktenfaydalanarak çetele ve s›kl›k tablolar›n› oluflturunuz.

Beril, kalemlerini sayarak grupland›rd›. Beril’in kalemlerinigösteren çetele ve s›kl›k tablolar›n› oluflturunuz.

K›rm›z› kalem → 14 Kurflun kalem → 16

Tükenmez kalem → 6 Mavi kalem → 8

Neler Ö¤rendik?

ÖÇK s� �

64835

43

S›n›f›n›zdaki arkadafllar›n›za “Ailenizde kaç kifli var?” ve “Ensevdi¤iniz oyun hangisidir?” sorular›n› sorunuz. Ald›¤›n›z yan›tla-ra göre çetele tablolar›n› haz›rlay›n›z. Çetele tablolar›ndanfaydalanarak s›kl›k tablolar›n› doldurunuz.


Tablo: Ailenizdeki Kifli Say›s›Çetele Tablosu

Tablo: Ailenizdeki Kifli Say›s›S›kl›k Tablosu

Tablo: En Sevilen OyunlarÇetele Tablosu

Tablo: En Sevilen OyunlarS›kl›k Tablosu

Kaç kiflilik aile Kifli say›s›

2 kiflilik aile

3 kiflilik aile

4 kiflilik aile

5 kiflilik aile

6 kiflilik aile

Kaç kiflilik aile Kifli say›s›

2 kiflilik aile

3 kiflilik aile

4 kiflilik aile

5 kiflilik aile

6 kiflilik aile

Oyunun ad› Kifli say›s›

Körebe

Mendil kapmaca

Saklambaç

. . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . .

Oyunun ad› Kifli say›s›

Körebe

Mendil kapmaca

Saklambaç

. . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . .

TABLO

ÖÇK


Ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 67. sayfas›nda verilen ek çal›flmay›ö¤rencilerinize yapt›r›n›z. Sonuçlar›n› kontrol ederek belirledi¤iniz ek-siklikleri gideriniz.


1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinize öncedenhaz›rlanm›fl nesne ve flekil grafikleri gösteriniz. Grafikler hakk›ndasorular sorarak grafikleri yorumlat›n›z. Grafikteki say›larla çeteletablosu haz›rlat›n›z. Çetele tablosundan faydalanarak s›kl›k tablo-sunu oluflturmalar›n› isteyiniz.

2. Ö¤rencilerinize istedikleri bir konuda veri toplat›n›z. Verilerleflekil grafi¤i çizdiriniz. Grafi¤i inceleterek yorumlat›n›z. fiekil grafi¤i-nin çetele ve s›kl›k tablosunu oluflturmalar›n› isteyiniz. Veri topla-ma, grafik çizme, yorumlama, çetele ve s›kl›k tablosu oluflturmaaflamalar›n› yazd›r›n›z.





Yanıtlar

Yan›tlar, ders kitab›n›n 70, 71 ve 72. sayfa görüntülerinde veril-mifltir.

Notlar›m

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 72. sayfas›nda verilen “KendimiziDe¤erlendirelim” bölümünü yapt›r›n›z. Zorland›klar› sorular› tespitederek ilgili kazan›mlar›n tekrar›n› yap›n›z.

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 43. sayfas›n› inceletiniz. Veri-len olaylarla ilgili veri toplayarak çetele ve s›kl›k tablolar›n›yapt›r›n›z. Yap›lan tablolar› kontrol ediniz.

ÖÇK

Ders kitab›n›n 71. sayfas›nda verilen al›flt›rmalar› yapt›rarak kaza-n›m› pekifltirebilirsiniz.

67

72


1. fiekil grafi¤ine göre k›z ö¤renci say›s› 30’dur. (. . .)

2. K›z ö¤renci say›s›, erkek ö¤renci say›s›ndan fazlad›r. (. . .)

3. Erkek ö¤renci say›s› 20’dir. (. . .)

Afla¤›daki ifadeleri uygun say›lar› yazarak tamamlay›n›z.

1. 2 m = . . . . . . . . . . . . . . . . . . cm’dir.

2. 3 m 40 cm = . . . . . . . . . . . . . . . . . . cm’dir.

3. 480 cm = . . . . . . . . . . . . . . . . . . m . . . . . . . . . . . . . . . . . . cm’dir.

4. 847 cm = . . . . . . . . . . . . . . . . . . m . . . . . . . . . . . . . . . . . . cm’dir.

S›n›f mevcudu

K›z ö¤renci

Erkek ö¤renci

Afla¤›dakilerden hangisi yanl›flt›r?A. 489 cm = 4 m 89 cmB. 607 cm = 60 m 7 cmC. 212 cm = 2 m 12 cm

Afla¤›daki birimleri, dönüflümleriyle efllefltiriniz.

Her flekil 5 kifliyi göstermektedir.

200

340

48 47

80

Y

D

Y


6 m 83 cm

2 m 8 cm

309 cm

288 cm

2 m 88 cm

3 m 9 cm

683 cm

Notlar›m

1. Bir oto y›kama yerinde bir günde y›kanan arabalar›n çeflidine

göre say›lar› afla¤›da verilmifltir. Verileri inceleyerek çetele ve s›kl›k

tablolar›n› oluflturunuz.

8 tane otobüs, 32 tane otomobil, 4 tane kamyon

EK ÇALIfiMA

2. Bir gazete sat›fl yerinde bir günde sat›lan gazetelerin çeflidine

göre say›lar› afla¤›daki gibidir. Verileri inceleyerek çetele ve s›kl›k tab-

lolar›n› oluflturunuz.

A gazetesi 120 tane, B gazetesi 80 tane, C gazetesi 200 tane

Araba çeflidi Y›kanan araba say›s›

Otobüs

Otomobil

Kamyon

Araba çeflidi Y›kanan araba say›s›

Otobüs

Otomobil

Kamyon

Gazete çeflidi Sat›lan gazete say›s›

A gazetesi

B gazetesi

C gazetesi

Gazete çeflidi Sat›lan gazete say›s›

A gazetesi

B gazetesi

C gazetesi

Y›kanan Araba Say›s› Çetele Tablosu

Y›kanan Araba Say›s› S›kl›k tablosu

Bir Günde Sat›lan Gazete Say›s› Çetele Tablosu

Bir günde Sat›lan Gazete Say›s› S›kl›k Tablosu

68

73

1. Kitaplar›n aç›k durumlar›nda oluflan aç›lar› k›rm›z› kalem-le çiziniz.

2. Afla¤›daki aç› modellerini adlar›yla efllefltiriniz.

3. Afla¤›daki noktal› yerleri tamamlay›n›z.235 cm = . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cm647 cm = . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cm875 cm = . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cm305 cm = . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cm

4. Afla¤›daki ifadelerde do¤ru olanlar›n yan›na “D” yanl›flolanlar›n yan›na “Y” harfi yaz›n›z.

Karenin iki aç›s› dik, iki aç›s› dar aç›d›r. (. . . . . .)Üçgenin üç köflesi, üç aç›s› vard›r. (. . . . . .)Dikdörtgenin 4 köflesi, 4 kenar› vard›r. (. . . . . .)

5. Yandaki küp modelinin kâ¤›da de¤en yüzü-nün etraf› çizilince hangi geometrik flekil oluflur?

A. B. C.

6. Afla¤›dakilerden hangisinin aç›s› yoktur?A. Çember B. Kare C. Üçgen

7. Afla¤›dakilerden hangisi dört köflelidir?A. Üçgen B. Dikdörtgen C. Koni

8. Afla¤›dakilerden hangisi, karenin özelli¤i de¤ildir?A. Dört köflelidir. B. Bütün kenar uzunluklar› birbirine eflittir.C. Aç›lar› dar aç›d›r.

9. Bir kenar›n›n uzunlu¤u 3 cm olan bir kare çiziniz. Çizimi na-s›l yapt›¤›n›z› anlat›n›z.


2683

3547755

YD

D

genifl aç›

dar aç›

dik aç›

do¤ru aç›

74

10. Bir grup ö¤renci aras›ndaoylama yap›ld›. Oylamadaonlara en sevdikleri meyvelersoruldu. Toplanan veriler yan-daki tabloda gösterilmifltir.

Tabloya göre oluflturulan flekilgrafi¤i hangisidir?

A. B. C.

Meyve çeflidi Kifli say›s›Muz 6Elma 5Üzüm 3Kiraz 4

Tablo: Sevilen Meyveler

Tablo: En Çok Sat›lan Sak›zlar13, 14 ve 15. sorula-r› yandaki tabloyagöre yan›tlay›n›z.

11 ve 12. sorular› yandaverilen grafi¤e göre yan›tla-y›n›z.

11. En çok hangi renk top sat›lm›flt›r?A. K›rm›z› B. Mavi C. Yeflil

12. Toplam kaç top sat›lm›flt›r?A. 14 B. 16 C. 18

Sak›zlar Kifli say›s›ViflneliÇilekliNaneliLimonlu

13. En çok sat›lan sak›z hangisidir?A. Viflneli B. Çilekli C. Naneli

14. Anket kaç kifliye uygulanm›flt›r?A. 61 B. 60 C. 59

15. Viflneli sak›z sevenlerin say›s›yla limonlu sak›z sevenlerinsay›s› aras›nda kaç fark vard›r?

A. 7 B. 8 C. 9

Meyveçeflidi

Mu

z

Elm

a

Üzü

m

Kira

z

Kifli say›s›

Grafik: Sevilen Meyveler Grafik: Sevilen Meyveler Grafik: Sevilen Meyveler

123456

Meyveçeflidi

Mu

z

Elm

a

Üzü

m

Kira

z

Kifli say›s›

123456

Meyveçeflidi

Mu

z

Elm

a

Üzü

m

Kira

z

Kifli say›s›

123456

Grafik: Sat›lan Toplar

Her flekil 2 topu göstermektedir.

Toprengi

K›rm›z›

Top say›s›

Mavi Yeflil

2468


Ders kitab›n›n 73 ve 74. sayfalar› ile ö¤renci çal›flma kitab›n›n 44ve 45. sayfalar›ndaki “2. Ünite De¤erlendirme Çal›flmalar›”n› ö¤renci-lerinize yapt›r›n›z. Bu bölümde verilen sorular, kazan›mlar› de¤erlen-dirmeye yöneliktir. Ö¤rencilerinizin yanl›fl yapt›klar› veya zorland›kla-r› sorular› belirleyiniz. Bu sorular›n ilgili olduklar› kazan›mlar› tekrarele al›n›z.

Ölçme ve De¤erlendirme bölümünde önerilen formlar› kullanarakkazan›mlar› de¤erlendirebilirsiniz. Tablo sonuçlar›na göre eksikleribelirleyerek bireysel veya s›n›fça tekrar yapt›rabilirsiniz.

1. Afla¤›daki cisimlerin dik kesitlerinde oluflan düzlemsel flekilleri,düzlemsel flekil adlar›yla efllefltiriniz.

dikdörtgensel bölge

daire

üçgensel bölge

karesel bölge

çember

2. Afla¤›daki ifadelerden do¤ru olanlar›n yan›na “D”, yanl›fl olan-lar›n yan›na “Y” harfi yaz›n›z.

• Karenin dört köflesi, dört kenar› vard›r. (. . . )

• Üçgenin dört aç›s›, üç kenar› vard›r. (. . . )

• Dikdörtgenin karfl›l›kl› kenarlar› birbirine eflittir. (. . . )

• Karenin kenar uzunluklar› birbirine eflittir. (. . . )

3. Afla¤›daki noktal› yerleri tamamlay›n›z.8 m 72 cm = .................. cm5 m 85 cm = .................. cm1 m 7cm = .................. cm2 m 35 cm = .................. cm

4. Yandaki aç› modeli, hangi tür aç› modelidir?

A. Do¤ru aç› B. Dik aç› C. Dar aç›

5. Dik kenarlar›n oluflturdu¤u aç› hangi aç›d›r?

A. Do¤ru aç› B. Genifl aç› C. Dik aç›

6. fiekilde verilen aç› için afla¤›dakilerdenhangisi söylenebilir?

A. Do¤ru aç› B. Genifl aç›

C. Dar aç›



Yanıtlar

“2. Ünite De¤erlendirme Çal›flmalar›”n›n yan›tlar›, ders kita-b›n›n 73 ve 74. sayfalar›nda verilmifltir.

“2. Ünite De¤erlendirme Çal›flmalar›”n›n yan›tlar›, ö¤renci ça-l›flma kitab›n›n 44 ve 45. sayfalar›nda verilmifltir.

D

D

D

Y

872585107235

69

5. Afla¤›daki ifadelerden hangisi yanl›flt›r?

A. Aç›n›n kollar› birbirine yaklaflt›r›l›rsa aç› küçülür.

B. Aç›n›n kenarlar› ›fl›nd›r.

C. Kenarlar› birbirine dik olan aç›ya genifl aç› denir.


• Dikdörtgenin 4 aç›s› vard›r. Bu aç›lar›n hepsi dik aç›d›r. (. . . . . .)• Dairenin köflesi ve aç›s› yoktur. (. . . . . .)• Üçgenin 3 köflesi, 4 kenar› vard›r. (. . . . . .)

44

Daire

Karesel bölge

Dikdörtgensel bölge

Üçgensel bölge

Kare


D

dar aç› dik aç› genifl aç›

DY

6. Afla¤›daki ifadelerden do¤ru olanlar›na yan›na “D”,yanl›fl olanlar›n yan›na “Y” harfi yaz›n›z.

• Karenin bütün kenar uzunluklar› eflittir. (. . . . . .)• Dikdörtgenin karfl›l›kl› kenar uzunluklar› eflittir. (. . . . . .)• Üçgenin dört aç›s› vard›r. (. . . . . .)

DD

Y

1. Afla¤›daki aç›lar› inceleyiniz. Aç›lar›n çeflitlerini noktal› yer-lere yaz›n›z.

2. Afla¤›daki flekilleri isimleriyle efllefltiriniz.

4. 5 m 82 cm’nin cm cinsinden yaz›l›fl› hangisidir?

A. 528 cm B. 582 cm C. 58 m

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

9. Yukar›daki nesne grafi¤ine göre pazarc› en çok hangimeyveyi satm›flt›r?

A. Elma B. Portakal C. Mandalina

8. Nesne grafi¤inin flekil grafi¤ine dönüfltürülmüfl flekli afla¤›-dakilerden hangisidir?

A. B. C.

A¤aç çeflidi Say›s›ErikElmaArmutAyvaKiraz

45

Tablo: Tercih Edilen Koleksiyonlar

Çeflidi Kifli say›s›Pul 12Para 8Peçete 5Kartpostal 15

Çeflidi Sat›lan meyveler (kasa)

Elma

Portakal

Muz

Bir pazarc›n›n satt›¤› mey-veleri gösteren nesne grafi¤iyanda verilmifltir.

8 ve 9. sorular› bu grafi¤egöre yan›tlay›n›z.

Tablo: Bahçedeki Meyve A¤açlar›

10 ve 11. sorular› yandakitabloya göre yan›tlay›n›z.

10. Bahçede en çok hangi meyve a¤ac› vard›r?A. Kiraz B. Elma C. Erik

11. Bahçede toplam kaç tane meyve a¤ac› vard›r?A. 56 B. 57 C. 58

7. Yandaki tabloya görehangi koleksiyonu en az kifli ter-cih etmifltir?

A. PeçeteB. ParaC. Kartpostal

6

4

2

Elm

a

Port

aka

l

Mu

z

Meyveler

Kasa say›s›

6

4

2

Elm

a

Port

aka

l

Mu

z

Meyveler

Kasa say›s›

6

4

2

Elm

a

Port

aka

l

Mu

z

Meyveler

Kasa say›s›

Grafik: Pazarc›n›n Satt›¤› Meyveler

Grafik: Pazarc›n›n Satt›¤› Meyveler Grafik: Pazarc›n›n Satt›¤› Meyveler Grafik: Pazarc›n›n Satt›¤› Meyveler

9. En çok sevilen spor dal› hangisidir?

A. Futbol B. Basketbol C. Yüzme

10. Futbolu sevenlerin say›s› ile voleybolu sevenlerin say›s› ara-s›ndaki fark kaçt›r?

A. 3 B. 4 C. 5

11. K›rm›z› ve mavi rengi seven kifliler aras›ndaki fark kaçt›r?

A. 13 B. 12 C. 11

13. Bir hastanede ha-ziran ay›nda 35 bebekdo¤mufltur. Buna göregrafikte haziran ay›nakaç bebek resmi dahakoymak gerekir?

A. 1 B. 2 C. 3

Spor dal› Kifli say›s›

Basketbol 10

Voleybol 10

Yüzme 7

Tenis 3

Futbol 15

Tablo: Sevilen Spor Dallar›

9 ve 10. sorular› afla¤›daki tabloya göre yan›tlay›n›z.

Tablo: Sevilen Renkler

11 ve 12. sorular› afla¤›daki tabloya göre yan›tlay›n›z.

Renkler Kifli say›s›K›rm›z›

Mavi

Sar›

Yeflil

Beyaz

12. “Sevilen Renkler” anketi kaç kifliye uygulanm›flt›r?

A. 57 B. 60 C. 62

ÖÇK

ÖÇK

May›s ▲ ▲ ▲ ▲

Haziran ▲ ▲ ▲ ▲ ▲

Temmuz ▲ ▲

Her flekil befl bebe¤i gösteriyor.

14. Demir paray› kâ¤›t üzerine koyarak çizdi¤imizde han-gi flekil ortaya ç›kar?

A. B. C.

Grafik: Haziran Ay›nda Do¤an Bebekler

7. Yandaki geometrik fleklin kaç tane aç›s› vard›r?

A. 0 B. 1 C. 2

8. Afla¤›daki geometrik flekillerden hangisinin bütün aç›lar› dik aç›d›r?

A. B. C.

17. Yanda kitap kenarlar›yla çizilen aç› modeliafla¤›dakilerden hangisidir?

A. B.

C.

70

14. Gönyenin üç kenar›n› kullanarak çizilebi-lecek geometrik flekil hangisidir?

A. Üçgen B. KareC. Dikdörtgen

46


. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Bilgisayarda yaz› yazmak için fare ile s›ras›yla Bafllat / Program-lar / Word üzerine t›klay›n›z. Karfl›n›za afla¤›daki görüntü gelir. Klav-yenizdeki harfleri kullanarak bu alana yaz› yazabilirsiniz.

BİLGİSAYAR

Yazı Yazalım


. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Bilgisayar›n›zda aç›lan bu alanamektubunuzu yazabilirsiniz.

12. Yandaki gibi bir kitab›n iki kenar›n› kullanarakçizilen aç› modeli afla¤›dakilerden hangisidir?

A. B. C.

13. Yandaki geometrik cismin yüzeyinden yararlana-rak çizilebilecek geometrik flekil hangisidir?

A. Dikdörtgen B. Kare C. Üçgen

ÖÇK

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 46. sayfas›nda verilen “Bil-gisayar” bafll›kl› bölümü ö¤rencilerinize okutunuz. Ö¤ren-

cilerinizi bilgisayar odas›na veya bilgisayar laboratuvar›na götürerekyaz› yazma program›n› tan›t›n›z.

Günümüzde bilgisayar›n hayat›m›za getirdi¤i kolayl›klar› sorarakbu konuda düflüncelerini anlatt›r›n›z.

Bilgisayarda yaz› program›n› kullanarak sevdikleri bir kifliye mek-tup yazmalar›n› isteyiniz.

Ö¤rencilerinize ö¤renci çal›flma kitab›n›n ayn› sayfas›nda bulunan“Bu Ünitede Neler Ö¤rendim?” ve “Ö¤rendiklerimi Nerelerde Kullana-bilirim?” bölümlerini doldurtunuz. ‹lgili bölümleri de¤erlendirerek ö¤-rencilerinizin neler ö¤rendikleri ve ö¤rendiklerini günlük yaflamda uy-gulay›p uygulayamayacaklar› hakk›nda fikir sahibi olabilirsiniz.

ÖÇK

Bir sonraki ders için gerekli olan onluk taban bloklar›, kava-nozlar, fasulye, renkli kalem, pofletler ve sayma malzemelerindenö¤renciler taraf›ndan temin edilebilecek olanlar› ö¤rencilerden is-teyiniz. Di¤er araç ve gereci siz temin ediniz.

15. Afla¤›daki grafi¤i inceleyiniz. Grafi¤e göre s›n›fta kaç kiflininbabas› memurdur?

A. 10 B. 12 C. 15

Notlar›m

Baba say›s›

Meslekler‹flçi

3

6

9

12

15

18

21

24

Memur Serbest Çiftçi ‹flsiz

Not: Her flekil 3 ö¤renciyi göstermektedir.

16. Karenin kaç aç›s›, kaç köflesi vard›r?

A. 4 aç›, 3 köfle

B. 4 aç›, 4 köfle

C. 3 aç›, 4 köfle

71


SAYILAR

Do¤al Say›larla Toplama ‹fllemi 12 8

1. Toplamlar› en çok üç basamakl› olan do¤al say›larla eldesiz ve eldeli toplama ifllemini ya-par.

3 2

2. ‹ki do¤al say›n›n toplam›n› tahmin eder ve tahminini ifllem sonucuyla karfl›laflt›r›r. 3 2

3. Toplamlar› 100’ü geçmeyen en çok iki do¤al say›y› zihinden toplar. 3 2

4. Do¤al say›larla toplama ifllemini gerektiren problemleri çözer ve kurar. 3 2

Do¤al Say›larla Ç›karma ‹fllemi 12 8

1. En çok üç basamakl› do¤al say›larla ç›karma ifllemi yapar. 3 2

2. ‹ki basamakl› do¤al say›larla zihinden ç›karma ifllemini yapar. 3 2

3. 10’un kat› olan üç basamakl› do¤al say›lardan, 10’un kat› olan en çok üç basamakl› do¤alsay›lar› zihinden ç›kar›r.

3 2

4. Do¤al say›larla toplama ve ç›karma ifllemlerini gerektiren problemleri çözer ve kurar. 3 2

ÖLÇME

Uzunluklar› Ölçme 6 4

3. Nesnelerin uzunluklar›n› tahmin eder ve tahminini ölçme sonucuyla karfl›laflt›r›r. 2 1

4. Cetvel kullanarak belirli bir uzunlu¤u ölçer ve ölçüsü verilen bir uzunlu¤u çizer. 2 1

5. Metre ve santimetre birimlerinin kullan›ld›¤› problemleri çözer ve kurar. 2 2



Alt Ö¤renme Alan› : Do¤al Say›larla Toplama ‹fllemi

1. Kazan›m : Toplamlar› en çok üç basamakl› olando¤al say›larla eldesiz ve eldeli topla-ma ifllemini yapar.


Beceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme, ka-rar verme, yarat›c› düflünme.

Araç ve Gereç : onluk taban bloklar›, kavanozlar, fasul-ye, renkli kalem, pofletler, sayma mal-zemeleri.

UYARI

• Üç basamakl› do¤al say›larla yap›lan toplama iflleminde eldekavram› için iki basamakl› do¤al say›larla yap›lan toplama ifl-lemindeki elde kavram›ndan yararland›r›l›r.

• En çok befl toplanan› olan toplama ifllemi de yapt›r›l›r.• Eldeli toplama iflleminde basamaklarda en fazla bir verilme-

yen olmal›d›r.• Verilmeyen rakamlar›n yerine �, Δ, � vb. semboller kullan-

d›r›l›r.• En çok üç toplananl› ifllemlerde verilmeyenleri bulma etkinlik-

leri yapt›r›l›r.

72


Bu ünitede “Do¤al Say›larla Toplama ‹fllemi”, “Do¤al Say›larla Ç›-karma ‹fllemi”, “Uzunluklar› Ölçme” alt ö¤renme alanlar› ifllenmektedir.

“Do¤al Say›larla Toplama ‹fllemi” alt ö¤renme alan›nda ö¤-renciler;

Toplamlar› en çok üç basamakl› olan do¤al say›larla eldesiz ve el-deli toplama ifllemlerini yapmay› ö¤renecekler, en çok üç toplananl›ifllemlerde verilmeyenleri bulma etkinlikleri yapacaklar,

‹ki do¤al say›n›n toplam›n› tahmin edecekler ve tahminlerini ifllemsonucuyla karfl›laflt›racaklar,

Toplamlar› 100’ü geçmeyen en çok iki do¤al say›y› zihinden top-layacaklar, do¤al say›larla toplama ifllemini gerektiren problemleri çö-zecek ve kuracaklard›r.

“Do¤al Say›larla Ç›karma ‹fllemi” alt ö¤renme alan›nda;En çok üç basamakl› do¤al say›larla ç›karma ifllemi yapmay›; ç›-

karma ifllemlerinde onlar basama¤› “0” olan ve yüzlük bozmay› ge-rektiren, onlar basama¤› “1” olup onluk bozuldu¤unda “0” kalan veyüzlük bozmay› gerektiren ç›karma ifllemleri yapacaklar,

‹ki basamakl› do¤al say›larla zihinden ç›karma ifllemini yapmay›ö¤renecekler, 10’un kat› olan üç basamakl› do¤al say›lardan 10’unkat› olan en çok üç basamakl› do¤al say›lar› zihinden ç›karacaklard›r.Do¤al say›larla toplama ve ç›karma ifllemlerini gerektiren problemleriçözmeyi ve kurmay› ö¤reneceklerdir.

“Uzunluklar› Ölçme” alt ö¤renme alan›nda;Nesnelerin uzunluklar›n› tahmin edecekler ve tahminlerini ölçme

sonuçlar›yla karfl›laflt›racaklar,Cetvel kullanarak belirli bir uzunlu¤u ölçecek ve ölçüsü verilen bir

uzunlu¤u çizecekler,Metre ve santimetre birimlerinin kullan›ld›¤› problemleri çözecek

ve kuracaklard›r.

76

115TL

55 TL

148 TL

112 TL237 TL

89 TL


DOĞAL SAYILARLA TOPLAMA İŞLEMİ

Ben bu hafta 224sayfa okudum.

Evden markete 336ad›m, oradan da oku-la 458 ad›m yürüdüm.

Ben de 135 say-fa okudum.

77

1. 23 say›s›nda kaç onluk, kaç birlik var?

A. 3 onluk, 2 birlik

B. 2 onluk, 3 birlik

C. 20 onluk, 3 birlik

2. 5 onluk, 7 birlik ve 3 onluk, 2 birlikten oluflan say›lar›n topla-

m› kaçt›r?

A. 87 B. 88 C. 89

3. Babam 38, annem 36 yafl›nda; ben ise 12 yafl›nday›m.

Üçümüzün yafllar› toplam› kaç olur?

A. 85 B. 86 C. 87

4. Afla¤›daki ifllemlerin hangisinin sonucu di¤erlerinden farkl›-

d›r?

A. 20 + 70 B. 30 + 40 C. 40 + 50

5. 38 + 23 iflleminin tahminî sonucu kaçt›r?

A. 60 B. 50 C. 70

6. 38 say›s›n›n 17 fazlas› kaç eder?

A. 50 B. 55 C. 60

Haz›r m›y›z?

Performans görevi

Toplama iflleminin günlük hayat›m›zda nerelerde kullan›ld›-¤›n› araflt›r›n›z. Araflt›rma sonuçlar›n›n yer ald›¤› bir öykü yaz›-n›z. Öykünüzü arkadafllar›n›zla paylafl›n›z.

73

Eldesiz ve Eldeli Toplama İşlemi

Ö¤rencilerinizden “Toplama ifllemini nerelerde kullan›r›z?” soru-suna yan›t isteyiniz. Toplama iflleminin gereklili¤ini fark etmelerinisa¤layacak sorular sorunuz. Toplama iflleminin al›flveriflteki öneminianlatt›r›n›z. Say›lar› yuvarlamay› hat›rlat›n›z. Kardefl okul için bir kitapkampanyas› düzenlendi¤inden bahsediniz. Birinci s›n›flardan 138,ikinci s›n›flardan 125 kitap topland›¤›n› söyleyiniz. Toplam kaç kitapoldu¤unu sorunuz. Çözüm için farkl› stratejiler gelifltirmelerini isteyi-niz. ‹ki basamakl› do¤al say›larla eldesiz ve eldeli toplama ifllemineörnekler vererek bu tür ifllemlerin nas›l yap›ld›¤›n› hat›rlamalar›n›sa¤lay›n›z. Daha sonra da üç basamakl› say›larla toplama ifllemi yap-may› ö¤reneceklerini söyleyiniz. Kitap say›lar›n›, sayma malzemele-riyle modelletiniz.

Ders kitab›n›n 78. sayfas›nda verilen konu metnini okutunuz veanlatt›r›n›z. Ayn› sayfadaki etkinli¤i yapt›r›n›z. 10 birli¤in bir onluk, 10onlu¤un bir yüzlük oldu¤u sonucuna ulaflmalar›n› sa¤lay›n›z. Ders ki-tab›n›n 78. sayfas›nda verilen örne¤i inceletiniz. Verilen ifllemi onlukve birliklerine ay›rarak yapt›r›n›z.

Ders kitab›n›n 79. sayfas›nda verilen problemleri ve çözümleriniinceletiniz. Benzer problemleri modelleterek s›n›fta yapt›r›n›z. Derskitab›n›n 80. sayfas›nda verilen örnekler, eldeli toplama iflleminin ba-samaklar›ndaki verilmeyen rakam› bulmayla ilgilidir. Örnekleri incele-tiniz. 81. sayfadaki al›flt›rmalar› yapt›rarak kazan›m›n ne derece edi-nildi¤ini de¤erlendiriniz.

Hazır mıyız?

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 77. sayfas›nda verilen ve ön bilgile-rini ölçen “Haz›r m›y›z?” testini uygulay›n›z. Test sonuçlar›n› de¤er-lendiriniz. Baflar›l› olan ö¤renciler alt ö¤renme alan›ndaki kazan›mla-r› edinmeye haz›rd›r. Baflar›l› olamayan ö¤rencilerinizin hangi kaza-n›mlarda eksiklikleri oldu¤unu belirleyerek onlara tamamlama çal›fl-malar› yapt›r›n›z.

Performans Görevi

Performans görevleri ö¤rencilerin bilgi ve becerilerini ön plana ç›-karan çal›flmalard›r. Bu görevler için belli bir süreç verilmelidir.

Ders kitab›n›n 77. sayfas›nda verilen performans görevini okutu-nuz. Görevi, belirledi¤iniz süre içinde haz›rlamalar›n› söyleyiniz.Araflt›rma sonuçlar›yla iliflkilendirilen bir öykü yazd›r›n›z. Öyküyü s›-n›fta okutunuz. Çal›flmay› nas›l yapt›klar›n› ve nelere dikkat ettiklerinianlatt›r›n›z. Yaz›lan öyküyü ürün dosyalar›nda saklamalar›n› isteyiniz.


Ö¤rencilerinize okul al›flverifli yaparken neler ald›klar›n› sorunuz.Söyledikleri ürünlerden fiyat› yüksek olan iki ürünü seçerek bunlar içinkaç Türk liras› ödediklerini sorunuz. Hangi ifllemi yapt›klar›n› neden-leriyle anlatt›r›n›z. ‹ki basamakl› do¤al say›larla toplama ifllemini ha-t›rlayacaklar› etkinlikler yapt›r›n›z.

Ders kitab›n›n 76. sayfas›ndaki konu resmini inceletiniz. Resimdegördüklerini anlatt›r›n›z. Resimle ilgili sorular sorarak onlar› derse ha-z›rlay›n›z.

78

Etkinlik: Toplama ‹fllemi

Araç ve Gereç: üç kavanoz, fasulye, boya kalemleri, po-flet.

• Fasulyeleri yüzerli ve onarl› gruplay›n›z.Gruplar› ayr› ayr› pofletlere koyunuz. ‹çin-de yüz fasulye olan pofletlerin üzerine “Y”,on fasulye olanlar›n üzerine “O” yaz›n›z.

• Üç kavanozu yan yana koyaraküzerlerine Y (yüzlük), O (onluk), B (birlik) harflerini yaz›n›z.

• 224 say›s›n›, uygun olan fasulye pofletleriyle modelleyiniz.Yüzlük pofleti yüzlük kavanozuna, onluk pofleti onluk kavano-zuna, birlik kadar fasulyeyi birlik kavanozuna koyunuz.

• 135 say›s›n› da ayn› flekilde modelleyiniz. Haz›rlanan po-fletleri “Y”, “O”, “B” kavanozlar›na ekleyiniz.

• Kavanozlardaki yüzlük, onluk, birlik say›lar›n› basamak s›ra-s›yla yaz›n›z. Hangi say› olufltu?

• Yap›lan ifllemin matematik cümlesini nas›l yazars›n›z?• Etkinli¤i 237 + 148 ifllemi için tekrarlay›n›z.


10 birli¤in 1 onluk, 10 onlu¤un 1 yüzlük oldu¤unu unutmay›n›z.

325 + 213 ifllemini yüzlük, onluk ve birliklerine ay›rarak yapal›m:

325 $ 3 yüzlük + 2 onluk + 5 birlik

213 $ 2 yüzlük + 1 onluk + 3 birlik

538 $ 5 yüzlük + 3 onluk + 8 birlik = 538+ +

Zeynep ve Ali, öykü kitab› okumay› çok seviyorlar. Zeynep,öykü kitab›ndan bir haftada 126 sayfa, Ali 135 sayfa okudu.

Zeynep ve Ali’nin bir haftada toplam kaç sayfa kitap oku-duklar›n› hangi ifllemi yaparak bulabilirsiniz?

Yüzlüklerle yüzlükleri, onluklarla onluklar›,birliklerle birlikleri topluyoruz. Çok kolay.

79

Okulumuzdaki ikinci s›n›flarda 246 ö¤renci, üçüncü s›n›flarda223 ö¤renci vard›r. Okulumuzun ikinci ve üçüncü s›n›flar›ndatoplam kaç ö¤renci vard›r? Onluk taban bloklar›n› kullanarak ifl-lemi yapal›m:

Yüzlerbasama¤›

Onlarbasama¤›

Birlerbasama¤›

2 4 6

2 2 3

4 6 9

++

Bir simit f›r›n›nda 1. gün 328, 2. gün 237 simit sat›lm›flt›r. 1 ve 2.gün toplam kaç simit sat›lm›flt›r? Bulal›m:

Yüzlerbasama¤›

Onlarbasama¤›

Birlerbasama¤›

3 2 8

2 3 7

5 6 5+

+

3 2 82 3 75 6 5

+

1

1

$ 1 onluk elde

DERSE HAZIRLIK


74

80

264 + 158 ifllemini yüzlük, onluk ve birliklerine ay›rarak yapa-l›m:

Yandaki toplama iflleminde verilmeyenbasamaktaki rakam› bulal›m:

264 $ 2 yüzlük + 6 onluk + 4 birlik158 $ 1 yüzlük + 5 onluk + 8 birlik

422 3 yüzlük + 11 onluk + 12 birlik

3 yüzlük + 10 onluk + 1 onluk + 10 birlik + 2 birlik

3 yüzlük + 1 yüzlük + 1 onluk + 1 onluk + 2 birlik

4 yüzlük + 2 onluk + 2 birlik = 422

+ +

4 6 52 37 4 8

+

+

5 + 3 = 8 oldu¤undan elde yoktur.

4 + 2 = 6 Verilen ifllemde ise toplam 7’dir.Buna göre 4 + 2 toplam›na, onlar basama-¤›ndaki say›lar›n toplam›ndan gelen 1 el-de eklenmifltir. Buradan,6 + = 14 yaz›l›r. 6 say›s›na kaç eklersek14 olur? 14 – 6 = 8 $ = 8’dir.

3 + = 7 iflleminde, 3’e hangi sa-y›y› eklersek 7 olur? 7 – 3 = 4 $ = 4

6 + = 8 iflleminde, 6’ya hangisay›y› eklersek 8 olur?8 – 6 = 2 $ = 2

2 + = 5 iflleminde, 2’ye hangisay›y› eklersek 5 olur?5 – 2 = 3 $ = 3 “ ” yerine gelecek say› 324’tür.

Yandaki toplama iflleminde verilmeyentoplanan› bulal›m:

2 6 3

5 8 7+

4 6 52 37 4 8

2 6 3

5 8 7+

3 5 5

4 8 7

5 1 3

7 8 9

81

Afla¤›daki toplama ifllemlerini yap›n›z.

Afla¤›daki ifllemlerde verilmeyen basamaktaki veya basa-maklardaki rakamlar› bulunuz.

5 2 61 3 4

. . . . . . . . . . .

+

4 43 3 37 7 7

+5 13 4 79 2 8

+ +

2 1 43 5 2

8 3

. . . . . . . . . . .

+

5 3 21 7 91 2 1

. . . . . . . . . . .

+

3 3 61 4 52 2 8

. . . . . . . . . . .

+1 2 8

9 7

. . . . . . . . . . .

+

3 5 41 2 7

. . . . . . . . . . .

+

6 0 51 0 12 1 0

.. . . . . . . . . .

+

1 8 32 2 53 3 9

. . . . . . . . . . .

+

2 2 21 1 13 3 3

. . . . . . . . . . .

+6 8 22 1 9

. . . . . . . . . . .

+

‹fllemlerde baz› rakamlar yere düflmüfl. Onlar› bularak yer-lerine okla tafl›r m›s›n›z?

2 93 4 51 8 77 7 1

+

4

3

Neler Ö¤rendik?

3 7 06 5

1 1 29 4 7

+

ÖÇK s� � �

Tahmin Edelim

Mert ve babas› al›flverifl merkezine gittiler. Mert’in ihtiyac› olan

palto ve spor ayakkab›y› alacaklard›.Babas›, “Palto 237 TL, spor ayakkab› 115 TL. Tahminen kaç Türk

liras› ödeyece¤iz Mert?” dedi.Mert düflündü¤ü tahmin yöntemlerini babas›na anlatt›. Sizce

Mert’e al›nacak palto ve spor ayakkab› için tahminen kaç Türk li-ras› para ödeyecekler?

2 1 0

4 4 5+ +

EK ETKİNLİK: Toplayalım

Araç ve Gereç: çal›flma kâ¤›tlar›, sayma malzemeleri.

Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Her gruba önceden haz›rlad›-¤›n›z eldesiz toplama ifllemlerinin bulundu¤u çal›flma kâ¤›tlar›n›da¤›t›n›z. Buradaki ifllemleri sayma malzemeleriyle modelleyerekyapmalar›n› isteyiniz. Yap›lan ifllemleri di¤er gruba kontrol ettiri-niz. Her do¤ru yap›lan ifllem için bir puan veriniz. En çok puanalan grubu birinci ilan ediniz.

EK ETKİNLİK: Modelleyerek toplayalım

Araç ve Gereç: çal›flma kâ¤›tlar›, onluk taban bloklar›.

Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Her gruba önceden haz›rlad›-¤›n›z, eldeli toplama ifllemlerinin bulundu¤u çal›flma kâ¤›tlar›n›da¤›t›n›z. Onluk taban bloklar›n› kullanarak ifllemleri yapt›r›n›z.Di¤er gruba, yap›lan ifllemleri kontrol ettiriniz. Do¤ru yap›lan herifllem için bir puan veriniz. En çok puan alan grubu alk›fllat›n›z.

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 48 ve 49. sayfalar›nda verilenal›flt›rmalar› yapt›r›n›z. Zorland›klar› sorular› belirleyerek ilgi-li bölümlerin tekrar›n› yap›n›z.


1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencileriniz için önce ikibasamakl› do¤al say›larla eldesiz toplama ifllemleri yapt›r›n›z. Son-ra üç basamakl› do¤al say›larla eldesiz toplama ifllemlerine geçiniz.

2. Onluk taban bloklar›yla üç basamakl› do¤al say›lar› modelle-tiniz. Say›lar› modellerken kaç tane yüzlük, kaç tane onluk, kaç ta-ne birlik blok kulland›klar›n› sorunuz. Daha sonra eldeli toplama ifl-lemine geçiniz. Elde kavram›n›n ne anlama geldi¤ini fark etmeleri-ni sa¤lay›n›z. Eldeli ve eldesiz toplama ifllemlerini kavramadan, ve-rilmeyeni bulma etkinlikleri yapt›rmay›n›z.


Bir sonraki ders için ö¤rencilerinizden hesap makinesi getir-melerini isteyiniz.

Yanıtlar

Yan›tlar, ders kitab›n›n 81. sayfa görüntüsünde verilmifltir.Yan›tlar, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 48 ve 49. sayfa görüntülerin-

de verilmifltir.

ÖÇK





Ders kitab›n›n 81. sayfas›nda verilen pekifltirme al›flt›rmalar›n› s›-n›fta yapt›r›n›z. Sonuçlar›n› ikili gruplar oluflturarak birbirlerine kontrolettiriniz. Ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 75. sayfas›nda verilen ek çal›fl-may› ö¤rencilerinize yapt›r›n›z. Sonuçlar›n› kontrol ederek eksikleritamamlay›n›z.

75

49

3. Tablodaki say›lar› soldan sa¤a, yukar›dan afla¤›ya do¤rutoplay›n›z. Sonuçlar› bofl kutulara yaz›n›z.

4. Afla¤›daki ifllemleri, oklar› takip ederek yap›n›z.

213 365

164 124

+

255 33

24 145

+

243 87

285 224

+

618 82

215 59

+

2 32 5 4

+ 1 1 5+

4 7 9+

1 1 2+

7 1 8+

7 9 9+

8 3+

6 5 4+

578

288

377 489 866

330

509

528 311 839

700

274

833 141 974

288

169

279 178 457

2 3 1

2 3 1

3 4 3

3 4 3

4 5 8

4 5 8

6 7 5

6 7 5

7 5 8

7 5 80 4 1

0 4 16 7 7

2 1

2 1

+ + =

48

1. Afla¤›daki toplama ifllemlerini yap›n›z. Sonuçlar›n› altlar›n-daki bofl kutulara yaz›n›z.


+ + =

+ + =

+ + =

2. Toplama ifllemlerindeki baz› say›lar› bal›klar yutmufl. Bal›k-lardaki say›larla ifllemleri efllefltiriniz.

1 9 2 8 54 8 4

+

4 0 2 6 37 4 3

+

7 36

54

89

222 102 315 112 307 410

189 225 436 567 113 218

639 829

850 898

2 2 5 2 84 8 3

+

3 52 6 76 2 3

+ 3 7 4 4 77 8 4

+

3 6 7 3 82 1 59 3 0

+

2 8 2 1 3 5

84 9 5

+


1. Afla¤›daki toplama ifllemlerini yap›n›z.

2. Afla¤›daki toplama ifllemlerinde verilmeyen rakamlar› bulunuz.


EK ÇALIfiMA

ÖÇK

ÖÇK

Yüzler Onlar Binler

3 5 8

5 3 6

Yüzler Onlar Binler

5 0 9

2 3 5+ +

2 6 3

1 7

3 9 0

+

2 1 3

1 2 8

3 0 1

1 2 4

.. . . . . . . . . . . . .

+

3 1 0

2 1 5

1 0 8

1 2 9

.. . . . . . . . . . . . .

+

1 7 8

4 7

6 5 2

+


5 yüzlük + 2 onluk + 4 birlik $ . . . . . . . . . . . . . .

3 yüzlük + 8 onluk + 9 birlik $ . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . $ . . . . . . . . . . . . . .

+

76

Tahmin Edelim

Ö¤rencilerinize teneffüste kantinden kimlerin al›flverifl yapt›¤›n›,neler ald›klar›n› ve ald›klar›na kaç Türk liras› ödediklerini sorunuz.Tahtaya iki basamakl› iki say› yazarak bu say›lar›n toplam›n› tahminetmelerini isteyiniz. Tahminde bulunurken hangi stratejiyi kulland›kla-r›n› sorunuz. Toplama iflleminde tahminde bulunman›n nas›l bir ko-layl›k sa¤layaca¤›n› anlatt›r›n›z.

Yak›n bir markete gezi düzenleyiniz. Fiyat› iki basamakl› olanürünlerden iki tanesini seçmelerini söyleyiniz. Bu ürünler için kasadakaç Türk liras› ödeyeceklerini tahmin etmelerini isteyiniz. Kasadaödenen para ile tahminlerini karfl›laflt›rmalar›n› söyleyiniz. Tahmin ileödenen para aras›nda çok büyük fark olan ö¤rencilere bu sonuca na-s›l ulaflt›klar›n› anlatt›r›n›z.

En yak›n onlu¤a yuvarlama çal›flmalar› yapt›r›n›z.

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 81. sayfas›nda verilen konu metniniokutunuz ve anlatt›r›n›z. 82. sayfadaki etkinli¤i yapt›r›n›z, örnekleri in-celetiniz. Pekifltirici çal›flmay› yapt›r›n›z. Benzer sorular yönelterek ko-nuyu kavramalar›na yard›mc› olunuz. ‹fllem kontrollerinde hesap maki-nesi kullanabileceklerini söyleyiniz.

3 8 2 2 1 35 9 5

+

82

Neler Ö¤rendik?

233

Tahmin ‹fllem Fark : . . . . . . . . .

‹fllem:

435 Hesap ma-kinesinde 4,3, 5 ve + tufl-lar›na bas›n›z.

Hesap ma-kinesinde 2, 3,3 ve = tufllar›-na bas›n›z.

‹fllem so-nucu ekra-na gelir.

668

Afla¤›daki toplama ifllemlerinde toplamlar› tahmin ederekyaz›n›z.

+ = . . . . . + = . . . . .

3 8 22 1 3

""

3 8 0 2 1 05 9 0

++

Bir çiftlikte 382 civciv, 213 tavuk vard›r. Çiftlikte tahminen kaçhayvan vard›r? Bulal›m:

Tahmin: ‹fllem:Tahminen 590hayvan vard›r.

435 + 233 iflleminin sonucunu tahmin edelim. ‹fllemin sonucunuhesap makinesi kullanarak bulal›m. Tahmin sonucuyla ifllem sonu-cunu karfl›laflt›ral›m:

ÖÇK s� ��

277 198 615 125

Etkinlik: Tahmin Edelim• Gruplar oluflturunuz. Okul eflyalar›n›zdan oluflan bir pazar

yeri düzenleyiniz. Eflyalar›n üzerine fiyat etiketleri ba¤lay›n›z.• Oluflturdu¤unuz pazardan iki eflya sat›n al›n›z. • Bu iki eflyan›n toplam fiyat›n› grupta ayr› ayr› tahmin edip

yaz›n›z.• Sonra toplam fiyat›, ifllem yaparak bulunuz. Sonucu tah-

minlerinizle karfl›laflt›r›n›z. Tahmin yöntemlerinizi aç›klay›n›z.• Hangi say›lar›n toplam›n› tahmin ettiniz? Tahmininiz ile

ifllem sonucu aras›ndaki fark ne kadard›r? Tahmini, ifllem sonucuna en yak›n olan arkadafl›n›zla tahmin

yöntemlerinizi karfl›laflt›r›n›z.

4 2 81 3 2+

4 2 81 3 2

. . . . . . . . .

+. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

+

Afla¤›daki toplama iflleminin toplam›n› önce tahmin ediniz.Tahmininizi ifllem sonucuyla karfl›laflt›r›n›z.

‹fllem sonucu 668, tahmin sonucu 670’tir. Tahminimiz ifllem so-nucuna yak›nd›r.

4 3 52 3 3

""

4 4 02 3 06 7 0

++Tahmin:

50

1. Afla¤›da verilen toplama ifllemlerinde toplamlar› tahminediniz. Tahminlerinizi tahmin mantarlar›n›n üzerine yaz›n›z. ‹fl-lemleri yaparak buldu¤unuz sonuçlar› da ifllem mantarlar›nayaz›n›z. Tahmininizle ifllem sonucunu karfl›laflt›r›n›z.

Tahmin Edelim

Tahmin Mantarlar› ‹fllem Mantarlar›

318456+

318456

. . . . . . . .

+

211458+

235308+

465218+

269382+

211458

. . . . . . . .

+

235308

. . . . . . . .

+

465218

. . . . . . . .

+

269382

. . . . . . . .

+

780

670

550

690

650

774

669

543

683

651

ÖÇK

Ö¤renme Alan› : SAYILARAlt Ö¤renme Alan› : Do¤al Say›larla Toplama ‹fllemi

2. Kazan›m : ‹ki do¤al say›n›n toplam›n› tahmin ederve tahminini ifllem sonucuyla karfl›laflt›-r›r.


Beceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme, ka-rar verme, problem çözme.

Araç ve Gereç : hesap makinesi

UYARI

• Bu s›n›ftaki say› s›n›rl›l›klar› içinde ifllem yapt›r›l›r.

• Tahmin kontrolünde hesap makinesi kulland›r›labilir.

DERSE HAZIRLIK


Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 50. sayfas›nda verilen ifllemle-ri inceletiniz. Önce sonuçlar› tahmin ettiriniz. Tahmin sonuç-

lar›n› yazd›r›n›z. Sonra toplama ifllemlerini yapt›r›n›z. Bulduklar› so-nuçlar› tahminleriyle karfl›laflt›rmalar›n› söyleyiniz.

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 51. sayfas›nda verilen al›flt›rmay› yapt›-r›n›z. Sonuçlar›n› kontrol ediniz.

‹fllem sonucuna uzak tahminde bulunan ö¤rencilerinize çözümyöntemlerini anlatt›r›n›z.

ÖÇK

77

51

2. Afla¤›daki toplama ifllemlerinin sonuçlar›n› önce tahminediniz. Sonra ifllemleri yap›n›z. Tahminlerinizle ifllem sonuçlar›n›karfl›laflt›r›n›z.

286205

. . . . . . . .

. . . . . . . .

. . . . . . . .

+ + +286205

. . . . . . . .

Tahmin ‹fllem

500 491

➝

➝

485217

. . . . . . . .

. . . . . . . .

. . . . . . . .

+ + +485217

. . . . . . . .

Tahmin ‹fllem

710 702

➝

➝

328214

. . . . . . . .

. . . . . . . .

. . . . . . . .

+ + +328214

. . . . . . . .

Tahmin ‹fllem

540 542

➝

➝

663312

. . . . . . . .

. . . . . . . .

. . . . . . . .

+ + +663312

. . . . . . . .

Tahmin ‹fllem

970 975

➝

➝

489388

. . . . . . . .

. . . . . . . .

. . . . . . . .

+ + +489388

. . . . . . . .

Tahmin ‹fllem

880 877

➝

➝

532224

. . . . . . . .

. . . . . . . .

. . . . . . . .

+ + +532224

. . . . . . . .

Tahmin ‹fllem

750 756

➝

➝

ÖÇK

EK ETKİNLİK: Tahmin Edelim

Araç ve Gereç: hesap makinesi

Ö¤rencilerinizden iki grup oluflturunuz. 1. gruptan

bir spor ma¤azas›nda, 2. gruptan bir k›rtasiye dükkâ-

n›nda sat›lan ürünleri tan›tan reklam broflürü haz›rla-

malar›n› isteyiniz. Her gruba, di¤er grubun haz›rlad›¤›

broflürden iki ürün seçerek ödeyece¤i paray› tahmin

etmesi gerekti¤ini söyleyiniz. Gruplara, ürünler için

ödenecek fiyat› hesap makinesiyle buldurunuz. ‹fllem

sonucu ile tahmin sonucunu karfl›laflt›rmalar›n› isteyi-

niz. Yak›n tahminde bulunan gruba 1 puan veriniz. 5

puana ilk ulaflan grubun birinci olaca¤›n› belirtiniz.

“Neler Öğrendik? ” bölümündeki çal›flmalar› yap-t›r›n›z.

Yanıtlar




1. Ö¤rencilerinize tahminin nerelerde kullan›ld›¤›n› sorunuz.Tahmin yapman›n al›flveriflte ve ifllemlerin k›yaslanmas›nda sa¤la-d›¤› kolayl›klar› anlatt›r›n›z. Say›lar› yuvarlamayla ilgili etkinlikleryapt›rarak bu konuyu hat›rlamalar›n› sa¤lay›n›z.

2. Ö¤rencilerinize, annelerinin ve babalar›n›n yafllar›n›n topla-m›n› tahmin ettiriniz. Tahmin stratejilerini anlatt›r›n›z. ‹fllemi hesapmakinesiyle yapt›r›n›z. ‹fllem sonucuyla tahminlerini karfl›laflt›rma-lar›n› söyleyiniz.

3. Okulunuzdaki 3. s›n›flar›n mevcutlar›n› ö¤renmelerini isteyi-niz. Üçüncü s›n›fta kaç ö¤rencinin e¤itim gördü¤ünü tahmin ettiri-niz. S›n›f mevcutlar›n› hesap makinesiyle toplat›n›z. Sonucu tah-minleriyle karfl›laflt›rmalar›n› isteyiniz. Farklar› tart›flmalar› için ze-min haz›rlay›n›z.

Bir sonraki ders için her ö¤renciden dikdörtgen kartlar haz›rla-malar›n› ve bu kartlarla hesap makinelerini getirmelerini isteyiniz.





Ö¤rencilerinize yan sütunda verilen ek çal›flmay› yapt›-r›n›z. Sonuçlar›n› kontrol ediniz. Gördü¤ünüz eksiklikleritekrar yapt›rarak gideriniz.

EK ÇALIfiMA

Afla¤›daki tabloda verilen toplama ifllemlerinin sonuçlar›n› öncetahmin ediniz. ‹fllemi yaparak sonuçlar›n› tahminlerinizle karfl›laflt›-r›n›z. Örne¤i inceleyiniz.

‹fllem Tahmin ‹fllem sonucu Fark

3 3 84 2 1+

5 6 22 6 7+

1 1 72 3 4+

3 4 04 2 0

7 6 0+

3 3 84 2 1

7 5 9+ 1 say›

78

Zihinden Toplama İşlemi

Ö¤rencilerinize “Anne ya da babas›yla pazara giden var m›?” so-

rusunu yöneltiniz. Pazara gidenlere pazarda yap›lan al›flveriflleri an-

latt›r›n›z.

Yap›lan al›flveriflte ödenecek paray› nas›l hesaplad›klar›n› soru-

nuz. “Kâ¤›t kalemle ifllem yap›yor muyuz?” sorusuna yan›t isteyiniz.

Zihinden ifllem yapman›n gereklili¤ini kendilerinin fark etmelerini sa¤-

lay›n›z.

Ö¤rencilerinize toplamlar› 100’ü geçmeyen iki do¤al say› söyleye-

rek bu say›lar› zihinden toplamalar›n› isteyiniz. Zihinden toplama iflle-

mi yaparken nas›l bir yol izlediklerini anlatt›r›n›z.

Çevrelerindeki ve ailelerindeki yetiflkinlerin zihinden toplama iflle-

mi yaparken uygulad›klar› stratejileri araflt›rmalar›n› isteyiniz. Araflt›r-

ma sonuçlar›n› rapor hâline getirerek arkadafllar›yla paylaflmalar›n›

söyleyiniz.

Ders kitab›n›n 83. sayfas›nda verilen konu metnini okutunuz ve

anlatt›r›n›z. “Zihinden Toplama” etkinli¤ini yapt›r›nz. Ayn› sayfada ve-

rilen zihinden toplama ifllemlerini ve çözüm stratejilerini inceletiniz.

Ders kitab›n›n 84. sayfas›nda verilen pekifltirme al›flt›rmalar›n›

yapt›r›n›z. ‹fllemleri yaparken kulland›klar› stratejileri anlatt›r›n›z.

83

Zeynep ve Ali kartpostal koleksiyo-nu yap›yorlard›. Kartpostallar› bir ara-ya getirerek düzenlemek istediler.

Zeynep’in 28, Ali’nin 45 kartpostal›vard›.

Zeynep:— Toplam kaç kartpostal var, Ali? Zihinden toplar m›s›n?Ali:— 73 tane.Sizce Ali, zihinden toplama iflleminde nas›l bir yol izlemifltir?

Etkinlik: Zihinden ToplamaAraç ve Gereç: dikdörtgen fleklinde kartlar

• Üç grup oluflturulsun. Her grup ayn› büyük-lükte dikdörtgen kartlar haz›rlas›n. Kartlar›n önyüzüne yanda verilen toplama ifllemini yazs›n.

• Grup üyeleri, kartta yaz›lan toplama iflle-mini zihinden yapmak için farkl› stratejiler belir-lesinler. Toplama ifllemini zihinden yaparak so-nucunu karta yazs›nlar. Belirledikleri stratejileritart›fls›nlar.

• Siz, toplama ifllemini zihinden yaparkennas›l bir yöntem uygulad›n›z? Arkadafllar›n›z›nyöntemlerinden fark› nedir?

3 92 6

. . . . . . . . . . . . . . .

+

Çözümstratejesi

Sizin de farkl› yollar›n›z var m›?

3 84 7+

Afla¤›daki toplama ifllemini zihinden yapal›m:

3 onlukla 4 onlu¤u toplar›m, 7 onlukeder. 8 birlikle 7 birli¤i toplar›m, 15birlik eder. 15 birlik, 1 onluk + 5 bir-liktir. 7 onlu¤a 1 onlu¤u eklerim, 8 on-luk eder. 8 onluk + 5 birlik = 85 eder.

47’ye 3 onlu¤u eklerim,77 eder. 77’ye 8 birli¤ieklerim, 85 eder.

3 onluk + 4 onluk = 708 birlik + 7 birlik = 1570 + 15 = 85


84

Neler Ö¤rendik?Afla¤›daki toplama ifllemlerini zihinden yap›n›z. Toplam bö-

lümündeki harfleri, ifllem sonuçlar›n›n bulundu¤u kutular›nüzerine yaz›n›z. Böylece flifreyi çözerek sevimli Fino’nun ne is-tedi¤ini bulunuz.

2 51 2

K+

3 81 7

E+

7 51 2

‹+

+2 33 6

M37 55 59 87 37

Afla¤›daki tablolarda verilen toplama ifllemlerini zihindenyap›n›z. Sonuçlar›n› tabloya yaz›n›z.

Toplama ifllemlerini zihin-den yap›n›z. ‹fllem sonuçlar›n›noktal› yerlere yaz›n›z.

+ 36 25 42 13

21

18 60

25

20 45

+ 42 11 28 33

5

15 26

25

35 68

54

24+

= .. . . . .. . . . .

= . . . . . .. . . . .

= . . . . . . . . . . .

= . . . . . . . . . . .=. . . . . . . . . . .

=. . . . . . . . . . .

32

42

451135

++

+++

K E M ‹ K

ÖÇK s� ��


3. Kazan›m : Toplamlar› 100’ü geçmeyen en çok ikido¤al say›y› zihinden toplar.


Beceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme,problem çözme, yarat›c› düflünme.


DERSE HAZIRLIK

Bir önceki derste verilen araç ve gerecin s›n›fa getirilmifl olmas›-n› sa¤lay›n›z.

EK ETKİNLİK: Zihinden Toplayalım


Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Her gruba toplamlar› 100’ü

geçmeyen toplama ifllemlerinin bulundu¤u 10 farkl› kart da¤›t›n›z.

Gruplara s›ras›yla kartlardaki toplama ifllemlerini zihinden yapt›r›-

n›z. ‹fllemlerin sonuçlar›n› söylerken uygulad›klar› stratejiyi anlat-

t›r›n›z. Farkl› stratejileri incelerken k›sa, uzun, iyi, kötü gibi yorum-

lar yapt›rmay›n›z. Her ö¤rencinin uygulad›¤› stratejinin önemli ol-

du¤unu sezdiriniz.

79

53

2. Palyaçonun toplar›ndaki toplama ifllemlerini zihinden ya-p›n›z. Sonuçlar›n› noktal› yerlere yaz›n›z.

3718+

. . . . . . .

3527+

. . . . . . .

1271+

. . . . . . .

7311+

. . . . . . .

4724+

. . . . . . .

6815+

. . . . . . .

4823+

. . . . . . .

6112+

. . . . . . .

1813+. . . . . . .

6128+. . . . . . .

5518+. . . . . . .

8511+. . . . . . .

7516+. . . . . . .

6318+

. . . . . . .

6917+. . . . . . .

7816+. . . . . . .

3. Maymunlar›n sepetindeki toplama ifllemlerini zihinden ya-p›n›z. Sonuçlar›n› sepetlere yaz›n›z.

55

71

31 89

91

73

94

96

8681

73

8371

8384

62

52

1. Afla¤›daki piramitleri inceleyiniz. En alt basamaktan baflla-yarak yan yana olan iki say›y› zihinden toplay›n›z. Toplam›, ör-nekteki gibi bir üst basamakta iki say›n›n ortas›na gelen kutuyayaz›n›z. ‹fllemleri tamamlay›n›z. Sonuç kutusunun üzerindeki harfiflifre kutusunda toplam› gösteren say›n›n alt›na yazarak flifreyiçözünüz.


3 2 5 6 1

775

12

30

66

36

18 18 15

7 9

32

70

38

17 21

11

11 11 12 13

5 6

68

31

14 17 20

7

4 3 4 6 4

7 10 10

37

95

47

24 23 25

13

7 6 5 7 6

11 12 13

48

5 7 6 4 3 4 7

14117

14 18 25

4332

75

7

7

22

45

93

48

23 25

2 3 3 2 5 1

2 2 1 3 3 1

3 4 4 5 7

128

2 2 1 3 4 3

3 4 2 3 4 2

K A

A Y

B R

68 70 75 95 93 66B A Y R A K

ÖÇK

ÖÇK

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 52 ve 53. sayfalar›nda verilenal›flt›rmalar› yapt›r›n›z. Çözümlerde kullan›lan stratejileri an-

latt›r›n›z. Farkl› stratejileri tahtaya yazd›r›n›z. Çözüm stratejilerini tar-t›flt›r›n›z.



1. Ö¤rencilerinize zihinden toplama ifllemini yapt›r›rken kolay-dan zora do¤ru haz›rlanm›fl ifllemler veriniz. Öncelikle toplam› 50olan iki do¤al say›y› toplat›n›z. Daha sonra toplam› 100 olan iki do-¤al say›y› toplamalar›n› söyleyiniz.

2. Tahtaya toplamlar› 100’ü geçmeyen iki do¤al say›n›n toplam›-n› içeren bir problem yaz›n›z. Problemin nas›l çözülece¤ini anlatt›-r›n›z. Çözümü zihinden yapmalar›n› isteyiniz. Belli bir süreden son-ra yan›tlar› al›n›z. Her ö¤renciden zihinden toplama ifllemi için uy-gulad›¤› stratejiyi anlatmas›n› isteyiniz.

Yanıtlar

Yan›tlar, ders kitab›n›n 84. sayfa görüntüsünde verilmifltir.Yan›tlar, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 52 ve 53. sayfa görün-

tülerinde verilmifltir.

ÖÇK

Bir sonraki ders için gerekli olan hesap makinesi ve resim kart-lar›n› temin ediniz ya da ö¤rencilerinizden isteyiniz.




Ayr›ca ö¤rencilerinize grup çal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri de-¤erlendirmek için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 209. sayfas›nda veri-len “Grup De¤erlendirme Formu”ndan da faydalanabilirsiniz.

Ö¤rencilerinize, afla¤›da verilen ek çal›flmay› yapt›r›n›z. Sonuçla-r›n› kontrol ediniz.

EK ÇALIfiMA

2. Afla¤›daki toplama ifllemlerini oklar› takip ederek zihinden ya-p›n›z.

1. Çiçeklerdeki say›lar› ikiflerli olarak zihinden toplay›n›z. Top-lamlar› 100 olanlar› birbiriyle efllefltiriniz.

51

63

72

44

37

49

66

28

79

21

25

72 + 24 64 + 19 43 + 38

80


Ö¤rencilerinize günlük hayatta karfl›lafl›lan durumlar› içeren olay-lar anlat›n›z. Her olay› bir probleme ba¤lay›n›z. Daha sonra durumlailgili sorular sorunuz. Sorulara yan›t verebilmek için oluflan probleminçözülmesi gerekti¤ini sezdiriniz.

Teneffüste s›n›f ile okul kap›s›n›n, s›n›f ile okul müdürünün odas›-n›n aras›ndaki mesafeyi ad›mlamalar›n› ve bir kâ¤›da not etmelerinisöyleyiniz.

“Okul kap›s›ndan s›n›fa u¤rayarak okul müdürünün odas›na gidenbir ö¤renci kaç ad›m yürümüfl olur?” sorusunu yöneltiniz. Ö¤rencilerinad›m say›s› farkl› olaca¤›ndan problemin çözümü de farkl› olacakt›r.

Ders kitab›n›n 85. sayfas›nda verilen konu metnini okutunuz. Ve-rilen durumu kendi ifadeleriyle anlatt›r›n›z. Problemi kolay çözmeninyolunun, problemi do¤ru anlamak oldu¤unu sezdiriniz. Ders kitab›n›n85 ve 86. sayfalar›nda verilen problemleri okutunuz. Problemlerin çö-zümünü ve aflamalar›n› anlatt›r›n›z.

Problemde verilenlerin neler oldu¤unu, problemde ne istendi¤inisorunuz. Verilenleri ve problemde isteneni tahtaya yaz›n›z. “Problemiçözmek için hangi ifllemi kullanmam›z gerekir?” sorusuna yan›t iste-yiniz. Çözümü inceletiniz. Hesap makinesi ile problemin çözümününkontrolünü yapt›r›n›z.

Ayn› sayfada bulunan ikinci problemi okutunuz ve anlatt›r›n›z.Problemde verilenlerin ve istenenin neler oldu¤unu belirlemelerinisöyleyiniz. Problemin çözümünü inceletiniz.

Problem çözmede do¤ru sonuca ulaflman›n yolunun problemi iyianlamadan geçti¤ini vurgulay›n›z. Problemleri tekrar okutarak anlatt›-r›n›z. Yap›lan ifllemleri ve problem çözme aflamalar›n› tekrarlat›n›z.

85

Problem: Okulumuz Kapadokya’ya gezi düzenledi. Geziye1. s›n›flardan 130 kifli, 2. s›n›flardan 137 kifli, 3. s›n›flardan 212 kifli,4. s›n›flardan 68 kifli kat›ld›.

Geziye toplam kaç ö¤renci kat›lm›flt›r?Verilen: Geziye 1. s›n›flardan 130, 2. s›n›flardan 137, 3. s›n›flar-

dan 212 ve 4. s›n›flardan 68 ö¤renci kat›l›yor. ‹stenen: Geziye kat›lan toplam ö¤renci say›s› soruluyor.

Çözüm: Geziye kat›lan ö¤rencisay›s›n› bulmak için ö¤renci say›-lar›n› toplar›z:

130 kifli 1. s›n›f137 kifli 2. s›n›f212 kifli 3. s›n›f

68 kifli 4. s›n›f547 kifli geziye kat›lm›flt›r.

+

Çözümün do¤rulu¤unun kontrolü: Problemi farkl› yolla tekrarçözelim: 1 3 0

1 3 72 1 2

4 7 9 kifli+

4 7 96 8

5 4 7 kifli geziye kat›lm›flt›r.+

Problem: Sibel, kitab›n›n 1. gün 135 sayfas›n›, 2. gün 189 say-fas›n› okumufltur. Sibel, toplam kaç sayfa kitap okumufltur?

Verilen: Sibel, kitab›ndan 1. gün 135, 2. gün 189 sayfa okuyor.‹stenen: Sibel’in 2 günde toplam kaç sayfa kitap okudu¤u

soruluyor.Çözüm: 1 ve 2. günde okunan sayfa say›lar›n› toplar›z:

Beril ve Ali pul koleksiyonlar›n› ince-liyorlard›. Beril, “Benim 268 pulum var.”dedi. Ali de “Benim pullar›m seninkin-den 25 tane daha fazla.” diyerek kar-fl›l›k verdi. Beril, “Koleksiyonlar›m›z› bir-lefltirelim. Kaç tane pulumuz olur?” di-ye sordu.

Sizce Ali, toplam pul say›s›n› bulmak için hangi ifllemleri yap-mal›d›r?


1 3 5 sayfa 1. gün1 8 9 sayfa 2. gün3 2 4 sayfa okumufltur.

+

86

Bir tiyatro oyununu 275 kad›n, 252 erkek, 65 çocuk izlemifl-tir. Oyunu izleyen kifli say›s› kaçt›r?

Problem: Berk’in kumbaras›nda345 TL vard›r. Beril’in kumbaras›nda-ki para Berk’in kumbaras›ndaki pa-radan 214 TL fazlad›r. Berk ve Beril’intoplam kaç Türk liras› vard›r?

1 1 71 5 52 7 2

+1 1 72 7 23 8 9

+

1 1 71 1 71 5 53 8 9 TL

+

Problem: Barhan, sat›n ald›¤› ayakkab›ya 117 TL, elbiseye iseayakkab›dan 155 TL daha fazla para ödedi. Barhan al›flverifltekaç Türk liras› harcad›?

Verilen: Ayakkab› 117 TL, elbise ise bundan 155 TL daha faz-lad›r.

‹stenen: Elbise ve ayakkab› için ödenen toplam para soruluyor.Çözüm: Ayakkab›n›n fiyat›na 155 TL ekleyerek elbisenin fiyat›n›

buluruz. Daha sonra ayakkab›n›n ve elbisenin fiyat›n› toplar›z:

Çözümün do¤rulu¤unun kontrolü: Problemi farkl› yolla tekrarçözelim:

Çözümün do¤rulu¤unun konttrolü: Problemi farkl› yolla çöze-rek kontrol edelim:

1 yüzlük + 3 onluk + 5 birlik1 yüzlük + 8 onluk + 9 birlik2 yüzlük + 11 onluk + 14 birlik2 yüzlük + 10 onluk + 1 onluk + 10 birlik + 4 birlik2 yüzlük + 1 yüzlük + 1 onluk + 1 onluk + 4 birlik3 yüzlük + 2 onluk + 4 birlik = 324

1 3 51 8 93 2 4

117 TL Ayakkab›

Elbise 12

3

117 TL 155 TL

+ +

" ayakkab›n›n fiyat›

" elbisenin fiyat›TL TL

" ayakkab›n›n fiyat›" elbisenin fiyat›" harcanan para


4. Kazan›m : Do¤al say›larla toplama ifllemini gerek-tiren problemleri çözer ve kurar.


Beceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme,problem çözme, elefltirel düflünme.

Araç ve Gereç : hesap makinesi, resim kartlar›.

UYARI

• En çok iki toplama ifllemi gerektiren problemler çözdürülür vekurdurulur.

• Edinilmifl di¤er ifllem becerileri ile birlikte baflka becerileri kul-lanmay› gerektiren problemler de çözdürülür ve kurdurulur.

DERSE HAZIRLIK


81

54

1. Afla¤›daki problemleri çözünüz. Sonuçlar›n› flifre kutusundabulunuz. Üzerlerindeki bofl kutulara problemlerin yan›nda bulu-nan harfleri yazarak flifreyi çözünüz.


• Bir f›r›nda sabah 380, ö¤ledensonra 231 ekmek ç›k›yor. F›r›ndabir günde kaç ekmek ç›k›yor?

Çözüm:

• Bir fuar› 1. gün 415 kifli, 2. gün382 kifli ziyaret etmifltir. Fuar› 2günde toplam kaç kifli ziyaret et-mifltir?

Çözüm:

• Burcu, bir öykü kitab›n›n önce210 sayfas›n›, sonra 132 sayfas›n›okudu. Burcu, toplam kaç sayfakitap okudu?

Çözüm:

• Bir çiftçi, tarlas›ndan önce430 kilogram, sonra 515 kilogramürün ald›. Çiftçinin bu y›l ald›¤›ürün miktar› ne kadard›r?

Çözüm:

• Bir anaokulunda 120 erkek ço-cuk vard›r. K›z çocuklar›n say›s› er-kek çocuklar›n say›s›ndan 45 faz-lad›r. Anaokulunda kaç çocukvard›r?

Çözüm:

• Bir memur, maafl›n›n 380 TL’sinikira, 40 TL’sini elektrik, 25 TL’sini suiçin harc›yor. Harcamalar için top-lam kaç Türk liras› ödeyecektir?

Çözüm:

‹

E

S

K

E

L

342611 945 797 445 285

3 8 02 3 1

6 1 1 ekmek+

4 1 53 8 2

7 9 7 kifli+

2 1 01 3 2

3 4 2 sayfa+

4 3 05 1 5

9 4 5 kilogram+

1 2 04 5

1 6 5 k›z+

3 8 04 02 5

4 4 5 TL+

1 6 51 2 0

2 8 5 çocuk+

‹ S K E L E

ÖÇK

87

Bir ailenin bir ayl›k su faturas› 48 TL’dir. Elektrik faturas›, su fa-turas›ndan 87 TL daha fazlad›r. Ailenin ay sonunda ödeyece¤ifatura miktar› kaç Türk liras›d›r?

Bayramda okulumuzu süslerken 1. gün 225, 2. gün 118, 3.gün 75 bayrak ast›k. Süslemede toplam kaç bayrak kulland›k?

5 57 5

1 3 0+

7 55 5

1 3 0+

Problem kural›mAfla¤›daki resmi inceleyiniz. Resimdeki verileri kullanarak iki

problem kurunuz. Kurdu¤unuz problemleri çözünüz.

40 Kr

65Kr

28Kr

38Kr 85

Kr

75Kr

55Kr

20Kr

Örnek problem: Sami, manavdan kilogram› 55 Kr’tan 1 kilog-ram domates, kilogram› 75 Kr’tan 1 kilogram kay›s› ald›. Sami,manava toplam kaç kurufl ödeyecektir?

Verilen: Sami, kilogram› 55 Kr’tan 1 kilogram domates,75 Kr’tan 1 kilogram kay›s› al›yor.

‹stenen: Manava toplam kaç kurufl ödenece¤i soruluyor.Çözüm: Birer kilogram olan domates ve kay›s›n›n fiyatlar›n›

toplar›z:

ÖÇK s� �

Çözümün do¤rulu¤unun kontrolü: Kay›s›n›n fiyat› ile domate-sin fiyat›n› toplayal›m:

Kr

" domatesin fiyat›" kay›s›n›n fiyat›" harcanan para

Kr

" kay›s›n›n fiyat›" domatesin fiyat›" harcanan para

EK ETKİNLİK: İstenileni Bulalım

Ö¤rencilerinize bir problem veriniz. Problemde verilenlerin ne-ler oldu¤unu ve ne istendi¤ini sorunuz. Verilenleri ve problemdeisteneni tahtaya yaz›n›z. “Problemi çözmek için hangi ifllemi kul-lanmam›z gerekir?” sorusuna yan›t isteyiniz. Problemi çözdürü-nüz. Farkl› sonuçlar bulanlara bu sonuçlara nas›l ulaflt›klar›n› so-runuz. “Sonucu kontrol edelim.” diyerek yap›lan ifllemin seçimi veyap›l›fl› hakk›nda bilgi veriniz.

EK ETKİNLİK: Çözüm Aşamalarını Belirleyelim

Ö¤rencilerinize afla¤›daki problemleri yazd›r›n›z.

Problemde verilenleri ve isteneni belirlemek için neler yapmala-r› gerekti¤ini sorunuz. Problemin çözüm aflamalar›n› anlatt›r›n›z.Her aflamada problemle ilgili sorular yönelterek problemi anlama-lar›n› sa¤lay›n›z.

“Bir aile paras›n›n 335 TL’sini kira, 74 TL’sini elektrik fatu-ras›, 590 TL’sini de mutfak masraflar› için harc›yor. Bu ailesöz konusu ihtiyaçlar› için kaç Türk liras› harc›yor?”

“Bir k›rtasiyeci dün 126, bugün 218 sayfan›n fotokopisiniçekti. K›rtasiyeci iki günde kaç sayfan›n fotokopisini çekmifl-tir?”

Ö¤rencilerinize ö¤renci çal›flma kitab›n›n 54. sayfas›ndaverilen problemleri çözdürünüz. Sonuçlar›n› kutulara yazd›-

rarak flifreyi buldurunuz. Problemlerin çözümünde zorlanan ö¤renci-lerinizi belirleyiniz. Zorland›klar› k›s›mlar›n tekrar›n› yapt›r›n›z.

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 55. sayfas›nda verilen problemi flema-dan faydalanarak çözdürünüz. Problem çözüm aflamalar›n› anlatt›r›-n›z. “Problem kural›m” bölümündeki verileri inceletiniz. Verileri kulla-narak problem kurmalar›n› ve çözmelerini isteyiniz.

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 87. sayfas›nda verilen problemleriçözdürünüz. Ayn› sayfada verilen “Problem Kural›m” bölümünü oku-tunuz. Verileri kullanarak problem kurdurunuz. Kurduklar› problemiçözdürünüz.

Ö¤rencilere problem kurabilmeleri için bol bol problem çözmelerigerekti¤ini vurgulay›n›z. Verilen problemi iyi anlayan ö¤rencilerinproblem kurmada zorlanmad›¤›n› belirterek ö¤rencilerinize çok say›-da problem çözdürünüz. Problem çözümlerinde problem çözme afla-malar›n› mutlaka belirtmelerini isteyiniz.

ÖÇK

EK ETKİNLİK: Problem Kuralım

Araç ve Gereç: 20 tane resim kart›Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Her gruba üzerinde farkl› veri-

ler olan onar tane resim kart› da¤›t›n›z. Bu kartlardaki verileri kul-lanarak problem kurmalar›n› ve kartlar›n arkas›nda problemleriçözmelerini isteyiniz.

En k›sa sürede problemleri kuran ve çözen grubu ödüllendiriniz.

82

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 88. sayfas›nda verilen “Kendimizi

De¤erlendirelim” bölümünü uygulay›n›z. Bu bölümdeki sorular, ifllen-

mifl kazan›mlar› de¤erlendirmeye yöneliktir. Ö¤rencilerinizin zorland›-

¤› veya yapamad›¤› sorular› belirleyiniz. ‹lgili kazan›mlar›n tekrar›n›

yapt›rarak eksiklikleri gideriniz.

Ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 83. sayfas›nda verilen çal›flma yapra-

¤›n› ö¤renci say›s› kadar ço¤altarak ö¤rencilere da¤›t›n›z. Verilen sü-

renin sonunda kâ¤›tlar› toplay›p çözümlerini de¤erlendiriniz. Belirledi-

¤iniz eksikleri gidermek için al›flt›rmalar yap›n›z.

88

Afla¤›daki ifllemleri tahminî sonuçlar›yla efllefltiriniz.


1. 420 + 280 iflleminin sonucu 700’dür. (. . .)2. Yandaki toplama iflleminde yerine

gelecek rakam 7’dir. (. . .)


1. 685 say›s›n›n yüzler basama¤›ndaki 6 rakam›n›n basa-mak de¤eri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. 254 say›s›n›n yüzler ve onlar basama¤›ndaki rakamlar›nbasamak de¤erleri toplam› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2 82 4 75 3 5

+

252 + 169

125 + 132

468 + 293

260

760

250

420

1. Afla¤›daki toplama ifllemlerinden hangisinin sonucudi¤erlerinden büyüktür?

A. 183 + 290 B. 399 + 412 C. 612 + 111

2. Ahmet amcan›n çiftli¤inde 382 elma a¤ac›, 128 fleftalia¤ac› vard›r. Çiftlikte kaç a¤aç vard›r?

A. 510 B. 512 C. 515

600

250

D

Y


Afla¤›daki verileri kullanarak toplama ifllemi içeren bir prob-lem kurunuz ve problemi çözünüz.

Portakal 1 TL Ayva 90 Kr SibelElma 130 Kr P›rasa 110 Kr Ali

55

2. Resmi inceleyiniz. Verilen problemi resimden faydalanarakçözünüz.

Problem: Ali, evden önce kütüphaneye oradan da arkadafl›Mert’e u¤rayacakt›r. Mert’ten notlar›n› ald›ktan sonra okula gi-decektir. Ali, okula gidene kadar kaç metre yol yürür?

Problem kural›mResimdeki verileri kullanarak problem kurunuz. Kurdu¤unuz

problemi çözünüz.

Ali’nin evi

Mert’in evi

450 m

220 m

160 m 400 m

240 m

150 m

230 m

4 5 02 3 01 6 08 4 0 m yol yürür.

+

Ö¤renciler farkl› problemler kurabilirler.

Proje: Soka¤›n›z›n plan›n› haz›rlad›n›z m›?

ÖÇK


Ö¤rencilerinize üzerinde günlük hayatta karfl›lafl›lan durumlarlailgili verilerin bulundu¤u iki kart veriniz. Ö¤rencilerden bu verilerikullanarak problem kurmalar›n› isteyiniz.

• Kurduklar› problemi, birkaç kez okutarak anlatt›r›n›z.

• Problemde verilen ve isteneni belirleyerek yazmalar›n› is-teyiniz.

• Problem çözmek için hangi yollar› izleyeceklerini anlatt›r›-n›z.

• Problemi çözdürünüz.

• Çözümü kontrol ettiriniz.

Problemde eksik bilgi verildi¤inde problemin çözülemeyece¤inisezdiriniz. Problemde verilenlerle istenenin uyumlu olmas› gerekti-¤ini vurgulay›n›z. Bunlara dikkat ettiklerinde problem kurman›n da-ha kolay olaca¤›n› anlat›n›z.

Yanıtlar



Bir sonraki ders için gerekli olan baskül, plastik bardaklar,boncuklar, poflet, hesap makinesi gibi araç ve gerecin ö¤rencilertaraf›ndan temin edilebilecek olanlar›n› onlardan isteyiniz. Di¤eraraç ve gereci siz temin ediniz.


Kazan›m›n ne ölçüde edinildi¤ini ders kitab›n›n 87, ö¤renci çal›fl-ma kitab›n›n 54. sayfalar›nda verilen problemlerle de¤erlendirebilir-siniz.



Kazan›m› de¤erlendirirken ö¤retmen k›lavuz kitab›n 203 ve 204.sayfalar›nda verilen “Problem Çözme Becerilerini De¤erlendirmeFormu” ve “Problem Çözme Becerilerini De¤erlendirme Ölçekleri”nikullanabilirsiniz.

83

ÇALIfiMA YAPRA⁄I

Ad› soyad› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Numaras› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

S›n›f› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Süre : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30 dakika

1. Derya’n›n kumbaras›nda 314 TL vard›r. Murat’›n kumbaras›ndakipara, Derya’n›n paras›ndan 65 TL daha fazlad›r. Murat’›n kum-baras›nda kaç Türk liras› vard›r?

2. Bir bahçede 294 elma a¤ac›, 300 portakal a¤ac›, 72 limon a¤a-c› vard›r. Bahçede toplam kaç a¤aç vard›r?

3. Okulumuzun basketbol maç› için önce 110 bilet, daha sonra 95ve 132 bilet sat›ld›. Basketbol maç› için toplam kaç bilet sat›ld›?

4. Babam sat›n ald›¤› çamafl›r makinesi için 480 TL peflin verdi. 1.ay 225 TL, 2. ay 125 TL verdi. Babam çamafl›r makinesi için kaç Türkliras› ödedi?

84

DOĞAL SAYILARLA ÇIKARMA İŞLEMİ

S›n›fa bir baskül getiriniz. Ö¤rencileri s›rayla tart›n›z. Sonuçlar›tahtaya yaz›n›z. Tahtaya iki ö¤renci kald›r›n›z. Kilolar›n› sorunuz.“Hanginizin kütlesi daha fazla?” sorusunu yönelterek aralar›ndaki far-k› buldurunuz.

Okulda düzenlenen kitap kampanyas›ndan bahsediniz. Kardeflokul için toplanan kitaplar›n say›s›n› sorunuz. Her s›n›ftan kaçar tanekitap topland›¤›n› tahtaya yaz›n›z. Kendi s›n›flar›ndan kaç tane kitaptoplan›rsa en çok kitap toplayan s›n›f olacaklar›n› buldurunuz.

Ö¤rencilerinize kendilerinden büyük olan iki aile bireyinin yafllar›-n› defterlerine yazmalar›n› söyleyiniz. Yafllar›n› yazd›klar› kiflilerin,kendilerinden kaç yafl büyük oldu¤unu hesaplat›n›z. Bu hesaplamaiçin hangi ifllemi kullanmalar› gerekti¤ini sorunuz. Ç›karma iflleminin“azaltma, fark, eksiltme” anlamlar› üzerinde durunuz.

Ö¤rencilerinizden günlük yaflamlar›nda ç›karma iflleminin kullan›l-d›¤› olaylar anlatmalar›n› isteyiniz. Her ö¤renciye tek tek söz veriniz.Bu tür çal›flmalar anlat›m yeteneklerini gelifltirecektir.

Ders kitab›n›n 89. sayfas›nda verilen konu resmini inceletiniz. Re-simde gördüklerini anlatt›r›n›z.

Kendilerinin de resimdeki gibi bir al›flverifl merkezine gidip gitme-diklerini sorunuz. Gidenlere neler sat›n ald›klar›n›, bunlar için kaçTürk liras› ödediklerini sorunuz. “Siz, al›flverifl merkezinde olsayd›n›zhangi ürünleri sat›n al›rd›n›z?” sorusuna yan›t isteyiniz. Bu ürünler

89

68 TL 75 TL

12 TL

118 TL

135 TL

35 TL

23 TL

Yukar›daki resimleri inceleyiniz. Resimlerde gördüklerinizi anla-t›n›z.


90

1. 68 – 25 ifllemininin sonucu kaçt›r?

A. 45 B. 43 C. 53

2. Yandaki ifllemin sonucu afla-¤›dakilerden hangisidir?

A. 8 onluk + 3 birlik

B. 3 onluk + 3 birlik

C. 3 onluk + 8 birlik

3. 38 – = 7 iflleminde yerine afla¤›dakilerden hangisigelmelidir?

A. 31 B. 30 C. 29

4. – 27 = 25 iflleminde yerine afla¤›dakilerden hangisigelmelidir?

A. 51 B. 52 C. 42

5. Çiçekçi, 95 karanfilin 46 tanesini satt›. Geriye kaç karanfilkald›?

A. 50 B. 45 C. 49

8 onluk + 9 birlik5 onluk + 6 birlik–

Haz›r m›y›z?

Performans görevi

Ç›karma iflleminin günlük hayat›m›zdaki yerini ve yaflam›-

m›z› nas›l kolaylaflt›rd›¤›n› araflt›r›n›z. Araflt›rma sonuçlar›n› ra-

por hâlinde düzenleyerek arkadafllar›n›zla paylafl›n›z.

Ö¤renme Alan› : SAYILARAlt Ö¤renme Alan› : Do¤al Say›larla Ç›karma ‹fllemi

1. Kazan›m : En çok üç basamakl› do¤al say›larla ç›-karma ifllemi yapar.


Beceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme, problemçözme, yarat›c› düflünme, karar verme.

Araç ve Gereç : onluk taban bloklar›, sayma malzemeleri,plastik bardaklar, boncuklar, pofletler,hesap makinesi, abaküs.

UYARI

• Önce onluk bozmay› gerektirmeyen ç›karma ifllemi yapt›r›l›r.

•

Yukar›da verilen ç›karma ifllemlerindeki gibi onlar basama¤›“0” olan ve yüzlük bozmay› gerektiren; onlar basama¤› “1”olup onluk bozuldu¤unda “0” kalan ve yüzlük bozmay› gerek-tiren ç›karma ifllemleri de yapt›r›l›r.

• Verilmeyen rakamlar yerine �, Δ, � vb. semboller kulland›r›-l›r.

• Toplama ve ç›karma ifllemlerinin do¤rulu¤u kontrol ettirilir.

402125–

21 217 3–

DERSE HAZIRLIK


85

Çıkarma İşlemi

Ö¤rencilerinize “Ç›karma ifllemini yaflant›m›zda nerelerde kullan›-yoruz?” sorusunu sorunuz. Evlerine en yak›n markette bir araflt›rmayapmalar›n› isteyiniz. Her gün markete kaç tane günlük süt geldi¤inive kaç tane süt sat›ld›¤›n› sormalar›n› isteyiniz (De¤erler yaklafl›k ola-bilir.). Markette sat›lmayan kaç tane süt kald›¤›n› hesaplat›n›z. Yap›lanifllemlerin iki basamakl› do¤al say›larla olmas›na dikkat ediniz. Soruyusay›lar üç basamakl› olacak flekilde de¤ifltiriniz. Örne¤in gazetecidesat›lan günlük gazete say›s› sorulabilir. Önce onluk bozmay› gerektir-meyen ç›karma ifllemleri yapt›r›n›z. Önceki bilgileriyle bu ifllemleri ya-pabileceklerdir. Sonra onluk bozmay› gerektiren ifllemlere geçiniz.

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 91. sayfas›nda verilen konu metniniokutunuz ve anlatt›r›n›z. Ayn› sayfada verilen etkinli¤i farkl› say›larlas›n›fta yapt›r›n›z. Ders kitab›n›n 91 ve 92. sayfalar›nda verilen örnek-leri ve 93. sayfadaki ilk örne¤i inceletiniz. Onluk bozmay› gerektirenç›karma ifllemlerini onluk taban bloklar›n› kulland›rarak yapt›r›n›z.

Ö¤rencilerinizin üç basamakl› do¤al say›larla ç›karma iflleminikavrad›klar›ndan emin oldu¤unuzda onlara ders kitab›n›n 93. sayfa-s›ndaki 2 ve 3. örnekleri inceletiniz. Benzer çal›flmalarla verilmeyeneksileni veya ç›kan› bulma çal›flmalar› yapt›r›n›z. Toplama ve ç›kar-ma ifllemlerinin do¤rulu¤unu hesap makinesi kulland›rarak ya da ters-ten ifllem yapt›rarak kontrol ettiriniz.

Hazır mıyız?

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 90. sayfas›nda verilen ve onlar›n önbilgilerini ölçen “Haz›r m›y›z?” testini uygulay›n›z. Test sonuçlar›n›de¤erlendiriniz. Baflar›l› olan ö¤renciler alt ö¤renme alan›ndaki kaza-n›mlar› edinmeye haz›rd›r. Baflar›l› olmayan ö¤rencilerinizin hangikazan›mlarda eksiklikleri oldu¤unu belirleyerek onlara tamamlamaçal›flmalar› yapt›r›n›z.

Ayn› sayfada verilen performans görevini okutunuz. Ç›karma iflle-minin günlük yaflamdaki yerini ve yaflam›m›z› nas›l kolaylaflt›rd›¤›n›,bu ifllemi nerelerde kulland›¤›m›z› araflt›rmalar›n› ve araflt›rma so-nuçlar›n› s›n›fa sunmalar›n› isteyiniz. Haz›rlad›klar› çal›flmay› üründosyalar›nda saklamalar›n› söyleyiniz.

91

Etkinlik: Ç›karma ‹fllemiAraç ve Gereç: üç plastik bardak, boncuklar, poflet.

Okulumuz hafta sonu a¤aç dikme kampan-yas›na kat›ld›. ‹lk gün 269 çam fidan›n›n 137’sidikildi. Geri kalan fidanlar da 2. gün dikildi.

2. gün dikilen çam fidanlar› kaç tanedir?Dikilen çam fidanlar›n›n say›s›n› bulmak için

hangi ifllemi yapar›z?

Çıkarma İşlemi

• Boncuklar› yüzerli ve onarl› gruplay›n›z. Gruplar› pofletlerekoyunuz.

• Bardaklar› yan yana koyunuz. Üzerlerine s›rayla “Y” (yüz-lük), “O” (onluk), “B” (birlik) yaz›n›z.

• 269 say›s› için yüzlük gruptan 2 poflet alarak “Y” barda¤›-na koyunuz. Onluk gruptan 6 poflet alarak “O” barda¤›na ve9 tek boncuk da “B” barda¤›na koyunuz.

• 137 say›s›n›n yüzlük, onluk ve birliklerini belirleyiniz. Belirledi-¤iniz kadar yüzlük, onluk ve birli¤i bardaklar›n içinden al›n›z. Bar-daklardaki boncuklar› inceleyerek say›sal de¤erini bulunuz.

• Yapt›¤›n›z ifllemlerin matematik cümlesini yaz›n›z.• Ayn› etkinli¤i 364 – 253 ifllemi için tekrarlay›n›z.

Oyuncakç› 265 oyunca¤›n 163’ünü bir ayda satt›. Geriyekaç oyuncak kald›? Modelleyerek bulal›m:

Y O B" eksilen" ç›kan" fark

265 – 163 = 102

Birliklerden bir-likler ç›kar›l›r.

Onluklardanonluklar ç›kar›l›r.

Yüzlüklerdenyüzlükler ç›kar›l›r.

2 6 51 6 3

2–

2 6 51 6 3

0 2–

2 6 51 6 31 0 2

–

2 6 51 6 31 0 2

–

92

Y O B

3 6 41 8 5–

Y O B

5 143 6 41 8 5

9–

Y O B

–

152 5 143 6 41 8 51 7 9

Okul kantinine gelen 364 simidin 185 tanesi ilk teneffüste sa-t›ld›. Geriye kaç tane simit kald›?

Problemi onluk taban bloklar›yla modelleyerek yapal›m:

214 – 136 ifllemini yüzlük, onluk ve birliklerine ay›rarak yapa-l›m:

214 → 2 yüzlük + 1 onluk 4 birlik136 → 1 yüzlük + 3 onluk 6 birlik

2 yüzlük + 1 onluk 4 birlik

2 yüzlük + 0 onluk 10 birlik + 4 birlik

2 yüzlük + 0 onluk 14 birlik

1 yüzlük + 1 yüzlük + 0 onluk + 14 birlik1 yüzlük + 10 onluk + 0 onluk + 14 birlik

1 yüzlük + 10 onluk 14 birlik1 yüzlük + 3 onluk 6 birlik0 yüzlük + 7 onluk 8 birlik = 78

– –

–

078

4 birlikten 6 birlikç›kmaz. 1 onlukbozmak gerekir.

0 onluktan 3onluk ç›kmaz. 1yüzlük bozmakgerekir.

++

+

+

+

+++

için ödeyecekleri paray› buldurunuz. Kasaya verilen para, tutardanfazla ise kasiyerin bize ne kadar ödemesi gerekti¤ini anlatt›r›n›z. Pa-ra üzerini do¤ru alabilmemiz için hangi ifllemi iyi bilmemiz gerekti¤inisezdiriniz. Al›flveriflte ç›karma ifllemini hangi durumlarda kulland›¤›-m›z› sorunuz. Verilen yan›tlarla bir tart›flma ortam› haz›rlay›n›z. Fark-l› ö¤rencilere söz hakk› vererek bu konudaki düflüncelerini anlatma-lar›n› isteyiniz.

Ailelerinde kaç kiflinin bulundu¤unu sorunuz. “Ailenizden bir kifliseyahate giderse ailenizde yaflayanlar›n say›s›nda azalma m›, ço¤al-ma m› olur?” sorusuna yan›t isteyiniz.

Konu resmindeki palyaçonun balonlar›n› sayd›r›n›z. “Balonlar›nbir k›sm› uçtu¤unda palyaçonun balon say›s›nda azalma m›, ço¤almam› olur?” sorusunu sorunuz.

Okul gezisine kat›l›p kat›lmad›klar›n› sorunuz. Kat›lanlara gezi ileilgili an›lar›n› anlatt›r›n›z. Geziye okuldan veya s›n›flar›ndan kaç kifli-nin kat›ld›¤›n› sorunuz. “Kat›lmayan ö¤renci say›s›n› bulmak için han-gi ifllemi yapmal›y›z?” sorusuna yan›t isteyiniz.

Ö¤rencilerinize benzer sorular sorarak onlar› konuya haz›rlay›n›z.

Ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 87. sayfas›nda verilen ek çal›flmay› ö¤-rencilerinize yapt›r›n›z. Sonuçlar›n› kontrol ederek eksikleri gideriniz.

86

2 82

1 4 9

93

Yandaki ç›karma iflleminin basamaklar›n-daki verilmeyen rakamlar› bulal›m. ‹fllemleri in-celeyelim:

6 5 82 4

2 4–

8 – 4 = 4

5 – = 2 5’ten kaç ç›karsa 2 kal›r?= 3’tür.

6 – 2 = 4 → = 4’tür.

– 2 = 9 Hangi say›dan 2 ç›karsa 9 kal›r? yerine gelecek say› 11’dir. Her basa-

makta bir rakam olaca¤›ndan 11’in onlu-¤u onlar basama¤›ndan al›nm›fl demektir.

8 – = 4 8’den 1 onluk alm›flt›k. 7 on-luk kal›r. 7 onluktan kaç onluk ç›karsa 4onluk kal›r? = 3

2 – = 1 2’den kaç ç›karsa 1 kal›r?= 1

Yandaki ç›karma iflleminin basamaklar›n-daki verilmeyen rakamlar› bulal›m:

2 82

1 4 9–

506 – 257 ifllemini yüzlük, onluk ve birliklerine ay›rarak yapa-l›m. ‹fllemleri inceleyelim ve yorumlayal›m:

506 → 5 yüzlük + 0 onluk + 6 birlik257 → 2 yüzlük + 5 onluk + 7 birlik

4 yüzlük + 10 onluk + 0 onluk + 6 birlik

4 yüzlük + 10 onluk + 6 birlik4 yüzlük + 9 onluk + 1 onluk + 6 birlik

4 yüzlük + 9 onluk + 10 birlik + 6 birlik4 yüzlük + 9 onluk + 16 birlik2 yüzlük + 5 onluk + 7 birlik

2 yüzlük + 4 onluk + 9 birlik = 249

– –

–

2491 yüzlük

6 birlikten, 7birlik ç›kmaz.Onlar basama-¤›ndan 1 onlukbozmak gerekir.

Onlar basa-ma¤›nda onlukolmad›¤›ndan 1yüzlük bozmakgerekir.

–6 5 82 4

2 4

–

2 5 7

0 6 8

7 8 4

6 7 8

94

Neler Ö¤rendik?

Afla¤›daki ç›karma ifllemlerini yap›n›z.

Afla¤›daki ç›karma ifllemlerinde verilmeyen rakamlar› bulunuz.

3 0 01 6 5

. . . . . . . . . . .

–

9 1 23 5 6–

4 8 62 8 7

. . . . . . . . . . .

–2 7 31 0 5

. . . . . . . . . . .

–5 0 43 5 7

. . . . . . . . . . .

–8 1 53 1 5

. . . . . . . . . . .

–

8 1 23 1 9

. . . . . . . . . . .

–6 5 52 8 8

. . . . . . . . . . .

–9 5 54 5 9

. . . . . . . . . . .

–7 3 64 3 2

. . . . . . . . . . .

–8 7 92 1 7

. . . . . . . . . . .

–

7 38 2

3 4 1– 2 2 7

5 6 2–

5 0 0

2 6 5– ––

Afla¤›daki ifllemlerde verilmeyenleri bulunuz. Kutulara yaz›n›z.

2 1 51 2 8

– –

Afla¤›daki ifllemleri inceleyiniz ve yorumlay›n›z.

5 8 7. . . . . . . . . . .

2 5 8–

5 8 72 5 8

3 2 9–

. . . . . . . . . . .

4 2 8

3 4 5–

3 4 54 2 8

7 7 3+

5 5 6

5 5 6 3 4 12 1 3

3 4 1

ÖÇK s� ��

Afla¤›daki toplama ve ç›karma ifllemlerini inceleyelim. Top-lama iflleminin do¤rulu¤unu kontrol ederken ç›karma, ç›karmaiflleminin do¤rulu¤unu kontrol ederken toplama ifllemi yap›ld›¤›-na dikkat edelim:

4 2 71 1 5

5 4 2+

5 4 21 1 5

4 2 7–

4 2 71 1 5

3 1 2–

3 1 21 1 5

4 2 7+


1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinize önceiki basamakl› say›larla ç›karma ifllemleri yapt›r›n›z. Sonra üç basa-makl› say›larla ç›karma ifllemine geçiniz. Onluk bozmay› gerektir-meyen ifllemleri kavramadan onluk bozmay› gerektiren ç›karma ifl-lemlerine geçmeyiniz. Ç›karma ifllemlerini sayma malzemeleriyleve onluk taban bloklar› ile modelleterek yapt›r›n›z.

2. ‹ki grup oluflturunuz. Her gruba üç basamakl› do¤al say›larlaç›karma ifllemi veriniz. Abaküs üzerinde modelleterek ifllemi yapt›-r›n›z. Gruplara birbirlerinin ifllemlerini kontrol ettiriniz.

3. Çabuk ö¤renen ö¤rencilerinizi belirleyiniz. Bu ö¤rencilerinizeönceden haz›rlanm›fl çal›flma kâ¤›tlar›n› da¤›tarak kazan›m› pekifl-tirici çal›flmalar yapt›r›n›z. Zorlanan ö¤rencileriniz için kolaydan zo-ra do¤ru haz›rlanm›fl ç›karma ifllemleri yapt›rarak kazan›m› kavra-malar›na yard›mc› olunuz.

Ders kitab›n›n 94. sayfas›ndaki al›flt›rmalar kazan›m› de¤erlendir-meye yöneliktir. S›n›fta gruplar oluflturarak al›flt›rmalar› yapt›r›n›z.Her gruba birbirinin çözümlerini kontrol ettiriniz. Belirledi¤iniz eksikle-ri tekrar yapt›rarak gideriniz.


Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 56 ve 57. sayfalar›ndaki pekifl-tirici al›flt›rmalar› yapt›r›n›z. Zorland›klar› al›flt›rmalar› belirle-yerek ilgili bölümleri tekrar ettiriniz.

ÖÇK





Ö¤rencilerinizin bir sonraki ders için hesap makinelerini ve boflolarak haz›rlad›klar› kartlar› getirmelerini sa¤lay›n›z.

EK ETKİNLİK: Alışveriş Yapalım

Araç ve Gereç: etiket, temsilî kâ¤›t ve madenî paralar.S›n›fta bir al›flverifl ortam› haz›rlay›n›z. Her ürüne en fazla iki

basamakl› say›lardan oluflan fiyat etiketleri takt›r›n›z. Temsilî para-larla al›flverifl yapt›r›n›z. Para üstünü nas›l hesaplad›klar›n› anlatt›-r›n›z. Para üstü hesaplan›rken hangi ifllemin kullan›ld›¤›n› sorunuz.Al›flverifllerde onluk bozmay› gerektiren ç›karma ifllemlerine de yerveriniz. Etkinlikte zorlanmad›klar›n› anlad›¤›n›zda fiyat etiketleriniüç basamakl› say›larla de¤ifltirerek etkinli¤e devam ettiriniz.

Yanıtlar

Yan›tlar, ders kitab›n›n 94. sayfa görüntüsünde verilmifltir.Yan›tlar, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 56 ve 57. sayfa görüntülerin-

de verilmifltir.

87

315 467 405 394 369 427 394

57

782

315

‹–

3. Afla¤›daki ifllemlerde verilmeyen ç›kan veya eksileni bulu-nuz. Ç›kan veya eksilenin yerinde yaz›l› harfleri, flifre kutusunda-ki yerlerine yazarak flifreyi çözünüz.

4. Afla¤›da verilen say›lar ve ifllemler aras›ndaki iliflkiyi ince-leyiniz. Toplama ve ç›karma ifllemi aras›ndaki iliflkiyi aç›klay›n›z.

888

483

N– 309085

O

–

910

483

Y–

872

503

K–828

513

P–

3 2 4– 3 5 2

6 7 6

3 5 2– 3 2 4

6 7 6

6 7 6+ 3 2 4

3 5 2

580825

+

+

132

580825

–

–

132245

113 113

245

Ç›karma ifllemi Sa¤lamas›

→ 467 → 315 → 369

→ 394

P ‹ N O K Y O

→ 405→ 427

ÖÇK

56

215485

+

+

107

215485

–

–

107

Çıkarma İşlemi

539221

. . . . . . . .

–482168

. . . . . . . .

–

525211

. . . . . . . .

–

37359

. . . . . . . .

–

680444

. . . . . . . .

–

724410

. . . . . . . .

–

599285

. . . . . . . .

–

835521

. . . . . . . .

–

725411

. . . . . . . .

–

685283

. . . . . . . .

–

1. Çiçeklerdeki ç›karma ifllemlerini yap›n›z. Sonucu ayn› olanç›karma ifllemlerinin bulundu¤u yollar› boyayarak ar›y› bal pe-te¤ine ulaflt›r›n›z.

270

163 163

270

789475. . . . . . . .

–


22. Afla¤›da verilen, sol taraftaki ç›karma ifllemlerini oklar› takipederek yap›n›z. ‹fllemlerin do¤rulu¤unu kontrol etmek için, sa¤ ta-rafta oklar› takip ederek say›lar› sondan geriye do¤ru toplay›n›z.

Ç›karma ifllemi Sa¤lamas›

ÖÇK

EK ÇALIfiMA

1. Afla¤›daki ç›karma ifllemlerini yap›n›z.

9 9

7 5

. . . . . . . . . . . . .

–

9 8

2 7

. . . . . . . . . . . . .

–

6 3 5

3 2 3

. . . . . . . . . . . .

–

3 6 9

1 2 3

. . . . . . . . . . . . .

–

2. Afla¤›daki ç›karma ifllemlerini yap›n›z.

3. Afla¤›daki ç›karma ifllemlerinde verilmeyen eksileni ve ç›kan›bulunuz.

6 3 8

2 1 5

–4 9 8

3 1 9

–

5. Bir ç›karma iflleminde ç›kan 35, fark 62 ise eksilen kaçt›r?

4. Afla¤›daki toplama ve ç›karma ifllemlerini yap›n›z. Toplama veç›karma ifllemlerinin do¤rulu¤unu kontrol ediniz.

6. � + 45 = 175

Δ – 15 = 255ise $ � + Δ kaçt›r?

12

3

6 5 7

2 4 5+ 2 4 5–

7 4 8

3 2 5– 3 2 5+

88

Zihinden Çıkarma İşlemi

Ö¤rencilerinize “Zihinden ç›karma ifllemine hangi durumlarda ge-rek duyar›z?” sorusunu sorunuz. Verilen yan›tlarla bir tart›flma ortam›haz›rlay›n›z. Her ö¤rencinin düflüncelerini anlatmas›na f›rsat veriniz.Yaflant›m›z›n her an›nda elimizde kâ¤›t, kalem ya da hesap makine-si olamayaca¤›ndan ifllemleri zihinden yapmam›z gerekti¤ini vurgula-y›n›z. Kantinden al›nan simit ve ayran›n paras›n›, alacaklar› para üs-tünü hesaplarken zihinden ifllem yapmalar› gerekti¤ini anlat›n›z.

Ö¤rencilerinize cebinizde 25 TL oldu¤unu, okula gelirken 14 TL’yekitap sat›n ald›¤›n›z› söyleyiniz. Cebinizde kalan paray› zihindenifllem yaparak bulmalar›n› isteyiniz. ‹fllem sonucuna ulaflmak içinhangi stratejileri uygulad›klar›n› anlatt›r›n›z. Sonuca gitmek için herzaman ayn› yolun uygulanmad›¤›n›, herkesin kendisinin belirleyece¤ifarkl› stratejiler olabilece¤ini vurgulay›n›z.

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 95. sayfas›nda verilen konu metniniokutunuz ve anlatt›r›n›z. Ayn› sayfada verilen etkinli¤i s›n›fta yapt›r›-n›z. Çözüm stratejilerini anlatt›r›n›z. “Siz olsayd›n›z hangi yoldan ç›-karma ifllemi yapard›n›z?” sorusuna yan›t isteyiniz.

Ders kitab›n›n 95. sayfas›nda verilen örnek çözümü inceletiniz.Farkl› çözüm stratejilerini inceletiniz.

Ders kitab›n›n 96. sayfas›nda verilen pekifltirme al›flt›rmalar›n›yapt›r›n›z. Zorlanan ö¤rencileri belirleyerek zorland›klar› bölümlerintekrar›n› yap›n›z.

95

Ali, annesinin yapt›¤› kurabiyeleri ar-kadafllar›na götürdü. Ö¤retmen, Ali’yesordu: “Tepside kaç tane kurabiye var?”diye sordu. Ali, “63 kurabiye var.” dedi.

Ö¤retmen, “S›n›f mevcudu 31 kifli. Ku-rabiyeleri birer birer da¤›t›rsak tepsidekaç kurabiye kal›r?” diye sordu.

Sorunun cevab›n› bulmak için ç›karma ifllemini zihinden nas›lyapars›n›z?

5 83 2–

Siz bu ç›karma ifllemini hangi yoldan yapard›n›z?

5 onluktan 3 onlu¤u ç›kar›r›m.2 onluk kal›r. 8 birlikten 2birli¤i ç›kar›r›m, 6 birlik kal›r.2 onluk + 6 birlik, 26 eder.

58 – 30 = 2828 – 2 = 26 olur.

Etkinlik: Zihinden Ç›karmaAraç ve Gereç: kartlar

• Üç grup oluflturunuz. Grup arkadafllar›n›zlayandaki ç›karma ifllemini bir karta yaz›n›z.

• Çözüm stratejilerini tart›flarak belirleyiniz.Ç›karma ifllemini zihinden yaparak sonucu kar-t›n alt›na yaz›n›z.

• S›rayla tahtada çözüm stratejinizi anlat›n›z.• Sizin belirledi¤iniz strateji nedir? Yaz›n›z.

6 52 3

. . . . . . . . . . . . . . .

Afla¤›daki ç›karma ifllemini zihinden yapal›m:


5 onluktan 3 onlu¤u ç›kar›r›m. 50 – 30 = 20 olur. 20’den, ç›kan›nbirliklerini ç›kar›r›m. 20 – 2 = 18olur. 18’e eksilenin birliklerini ekle-rim. 18 + 8 = 26 olur.

96

Neler Ö¤rendik?

Ç›karma ifllemlerini örnekteki s›raya göre zihinden yap›n›z.

Ç›karma ifllemlerini örnekteki s›raya göre zihinden yap›n›z.Buldu¤unuz say›lar› kutucuklara yaz›n›z.

Afla¤›daki ç›karma ifllemlerini farkl› yöntemler kullanarak zi-hinden yap›n›z. Yöntemlerinizi ifllem yaparak gösteriniz.

6 93 7

3 2

60 – 30 = 309 – 7 = 2

30 + 2 = 32

68 – 27

56 39

+

–6 53 7

2 8

60 – 30 = 3030 – 7 = 2323 + 5 = 28

–

Afla¤›daki ifllemlerin zihinden yap›l›fl yollar›n› inceleyelim:

41

40 1

89 – 54

+

79 – 36

+

– =

– =

50 30 20

– =20 9 11

+ =11 6 17

17 66 27

– =

– =

– =

+ =

88 29

– =

– =

– =

+ =

68 – 36 = ? 90 – 31 = ?60 – 30 = 30

8 – 6 = 230 + 2 = 32

90 – 30 = 6060 – 1 = 5959 + 0 = 59

ÖÇK s� � �


2. Kazan›m : ‹ki basamakl› do¤al say›larla zihindenç›karma ifllemini yapar.



Araç ve Gereç : hesap makinesi, kartlar.

DERSE HAZIRLIK


EK ETKİNLİK: Zihinden Yapalım


Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Her gruba, ayn› büyüklüktebefl kart haz›rlat›n›z. Gruplardan, kartlara çözümü iki basamakl›ç›karma ifllemi içeren bir problem yazmalar›n› isteyiniz. Sonra s›-ras›yla kartlar›n› de¤ifltirmelerini söyleyiniz. Kartta yaz›l› problemi,zihinden ifllem yaparak çözdürünüz. ‹fllemi yaparken uygulad›kla-r› stratejiyi anlatt›r›n›z. Do¤ru ifllem yapan gruba bir puan veriniz.En fazla puan alan grubun birinci olaca¤›n› belirtiniz.


89

59

2. Afla¤›daki ç›karma ifllemlerini zihinden yap›n›z. Sonuçlar›n›oklarla gösterilen balonlara yaz›n›z. ‹fllemleri tamamlayan›z.Balonlardaki harfleri, sonuçlar›n bulundu¤u kutulara yazaraksevdi¤iniz bir hayvan›n ad›n› bulunuz.

–

– –85 26 24 12

Ö

–

– –87 21 32 18

E

–

– –67 22 53 41

P

–

– –86 57 62 45

K

12 47 33 52 12

59

47

12 66

52

14

45

33

12 29

12

17

K Ö P E K

58

1. Afla¤›daki ç›karma ifllemlerini zihinden yap›n›z. ‹fllem sonuç-lar›n› noktal› yerlere yaz›n›z.


7735

. . . . . . . .

–26

9. . . . . . . .

–

9763

. . . . . . . .

–2913

. . . . . . . .

–

8227

. . . . . . . .

–9967

. . . . . . . .

–

5839

. . . . . . . .

–4636

. . . . . . . .

–

4729

. . . . . . . .

–7355

. . . . . . . .

–

8235

. . . . . . . .

–9567

. . . . . . . .

–

6839

. . . . . . . .

–4622

. . . . . . . .

–

5029

. . . . . . . .

–7548

. . . . . . . .

–

42

34 16

55 32

19 10

17 18

47 28

29 24

21 27

18

ÖÇK

ÖÇK

Ö¤rencilerinize ö¤renci çal›flma kitab›n›n 58. sayfas›ndaverilen ç›karma ifllemlerini zihinden yapt›r›n›z. Sonuçlar›n›

noktal› yerlere yazd›r›n›z. ‹fllemleri kontrol ederek yanl›fl yapan ö¤-rencileri tespit ediniz. ‹lgili bölümlerin tekrar›n› yaparak eksiklikleri gi-deriniz. Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 59. sayfas›nda verilen ifllemleriyapt›rarak flifreyi çözdürünüz. Bu tür etkinlikler ö¤rencilerin ilgisini çe-kece¤inden motivasyonlar›n› art›racakt›r.


1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencileriniz için 20’yekadar olan say›lar aras›nda zihinden ç›karma ifllemleri yapt›r›n›z.Daha sonra 50’ye ve 100’e kadar olan say›larla ç›karma ifllemi yap-t›r›n›z. Her ö¤rencinin kendisine bir çözüm stratejisi belirlemesinef›rsat veriniz. Tüm ö¤rencilerin bir önceki bölümü anlad›¤›ndanemin olmadan di¤erine geçmeyiniz.

2. Ö¤rencilerinize önce onluk bozmay› gerektirmeyen ç›karma ifl-lemlerini zihinden yapt›r›n›z. Bu ifllemleri do¤ru yapt›klar›ndan eminoldu¤unuzda onluk bozmay› gerektiren ç›karma ifllemlerine geçiniz.

3. S›n›f› iki gruba ay›r›n›z. Tahtaya iki basamakl› do¤al say›larlabir ç›karma ifllemi yaz›n›z. 1. gruba, ifllemi zihinden yapt›r›n›z vesonucunu söyletiniz. Uygulad›klar› stratejiyi anlatt›r›n›z. 2. grubaayn› ifllemi farkl› bir strateji kullanarak yapt›r›n›z. Etkinli¤i farkl› ifl-lemlerle devam ettiriniz. Ö¤rencilerinizin farkl› stratejileri bulmakiçin gösterdikleri çaba derse karfl› ilgilerini art›racakt›r.

4. Kazan›m› çabuk kavrayan ö¤rencilerinize ç›karma ifllemleri-nin bulundu¤u çal›flma kâ¤›tlar› da¤›t›n›z. En çabuk ve do¤ru ifllemyapma yar›flmalar› düzenleyiniz. Birinciyi ödüllendirerek ö¤rencile-rinizin motivasyonunu art›r›n›z.


Kazan›m›n ne ölçüde edinildi¤ini ders kitab›n›n 96. sayfas›ndaverilen “Neler Ö¤rendik?” bölümündeki çal›flmayla de¤erlendirebilirsiniz.



Bir sonraki ders için gerekli olan karton, makas, torba, hesapmakinesi, sayma malzemeleri, onluk taban bloklar›ndan ö¤rencilertaraf›ndan temin edilebilecek olanlar› onlardan isteyiniz. Di¤eraraç ve gereci siz temin ediniz.

ÖÇK

Ö¤rencilerinize, afla¤›da verilen ek çal›flmay› yapt›r›n›z. Sonuçla-r›n› kontrol ediniz. Belirledikleri stratejileri anlatt›r›n›z.

EK ÇALIfiMA

Afla¤›daki ç›karma ifllemini zihinden yap›n›z. Örne¤i inceleyiniz.

48 – 25

40 – 20 = 20 8 – 5 = 3

20 + 3 = 23

66 – 35

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

Yanıtlar

Yan›tlar, ders kitab›n›n 96. sayfa görüntüsünde verilmifltir.Yan›tlar, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 58 ve 59. sayfa görüntüle-

rinde verilmifltir.

90

10’un Katı Olan Sayılarla Zihinden Çıkarma İşlemi

Ö¤rencilerinize okul gezisi için 80 kiflinin baflvurdu¤unu ama 70kiflinin geldi¤ini söyleyiniz. Geziye kaç kiflinin daha gelmesi gerekti-¤ini ifllem yapmadan söylemelerini isteyiniz. ‹fllemi nas›l yapt›klar›n›anlatt›r›n›z.

Zihinden ç›karma ifllemi için farkl› stratejiler belirlemelerine f›rsatveriniz.

Ö¤rencilerinize “50 – 30” ifllemini zihinden yapmalar›n› söyleyiniz.Çözüm için hangi stratejiyi belirlediklerini anlatt›r›n›z. Farkl› stratejilerbulmalar› için onlar› yönlendiriniz.

Ö¤rencilerinize “50 ve 30 say›lar›n›n onlar basama¤›nda hangi ra-kamlar var?” sorusunu yöneltiniz. 10’un kat› olan iki do¤al say›n›n far-k› bulunurken say›lardaki s›f›rlar›n dikkate al›nmadan onlar basama-¤›ndaki rakamlar›n say› de¤erlerinin fark›n›n bulunaca¤›n›, yan›t›n“bu fark kadar onluk” oldu¤unu sezdiriniz.

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 97. sayfas›nda verilen konu metniniokutunuz ve anlatt›r›n›z. Sayfadaki etkinli¤i yapt›r›n›z. Ç›karma ifllem-lerini ve çözüm stratejilerini inceletiniz. Ç›karma ifllemlerinden hangi-lerinde onluk bozulmas› gerekti¤ini sorunuz. ‹fllemler onluk bozulma-yacak flekle dönüfltürüldü¤ünde zihinden ç›karma iflleminin daha dakolay olaca¤›na dikkat çekiniz. “Zihinden ifllem yapmak al›flverifltehangi kolayl›klar› sa¤lar?” sorusunu yönelterek düflüncelerini söyle-melerini isteyiniz. 10’un kat› olan üç basamakl› say›larla yap›lan ç›-karma ifllemlerinin iki basamakl› say›lardaki gibi yap›ld›¤›n› vurgula-y›n›z. Bir önceki y›lda ö¤rendiklerini hat›rlat›n›z. Benzer flekilde üçbasamakl› say›larla ifllem yapt›r›n›z.

Ders kitab›n›n 98. sayfas›nda verilen örnek çözümü inceletiniz.Burada üç farkl› çözüm stratejisi verilmifltir. 2 ve 3. stratejide ç›karmaiflleminin onluk bozmay› gerektirmeyen ç›karma ifllemine dönüfltürül-dü¤ünü sezdiriniz. Ayn› sayfada verilen pekifltirme al›flt›rmalar›n› in-celetiniz. ‹fllemleri zihinden yapt›rarak sonuçlar›n› kutulara yazd›r›n›z.

Ö¤rencilerinizi etkinlikler s›ras›nda kullanacaklar› makas gibi kesi-ci veya delici araç ve gerecin yanl›fl kullan›m›nda karfl›laflacaklar›tehlikeler hakk›nda uyar›n›z.

Gruplar 10’un kat› olan üç basamakl› 10 tane say› belirlesin-ler. Belirledikleri say›lar› kartlara yazs›nlar. Kartlar› bir torbayakoysunlar. Her grup, torbadan iki kart çeksin. Karttaki say›larlaç›karma ifllemi yazs›n. Bu ifllemi zihinden yaps›n. Zihindenç›karma iflleminde kulland›klar› yöntemi di¤er gruplara anlats›n.

97

Ali, annesiyle birlikte al›flverifle gitti. Vit-rinlerde “Mevsim sonu indirimi” yaz›l› kar-tonlar as›l›yd›. Ali vitrini inceledi. Annesi“Kaban 280 TL’den 160 TL’ye indirilmifl.”dedi. Ali’ye “Kaç Türk liras› indirim yap›ld›-¤›n› bulabilir misin?” diye sordu.

Sizce Ali, ifllemi zihinden yapmak içinnas›l bir yol izleyecek?

S›f›rlar yokmufl gibi ifllem yapar›z.

s›f›rlar› ekleriz.2 8 01 6 0–

7 0 03 8 0–

4 6 02 9 0–

2 81 61 2

–2 8 01 6 01 2 0

–

S›f›rlar yokmufl gibi ifllem yapar›z. Eksilen veç›kan say›lardan 1 ç›kar›r›z. Onluk bozmay› ge-rektirmeyen ç›karma ifllemine dönüfltürürüz.

7 0"1 ç›kar3 8"1 ç›kar–

6 9 03 7 03 2 0

–7 0 03 8 03 2 0

–s›f›rlar› ekleriz.

"

Afla¤›daki ç›karma ifllemlerini zihinden yapal›m:


Etkinlik: Zihinden Ç›karma ‹fllemiAraç ve Gereç: kartlar, torba.

S›f›rlar yokmufl gibi ifllem yapar›z. Eksilen veç›kan say›lara 1 ekleriz. Onluk bozmay› gerektir-meyen ç›karma ifllemine dönüfltürürüz.

4 6"1 ekle2 9"1 ekle–

4 7 03 0 01 7 0

–4 6 02 9 01 7 0

–s›f›rlar› ekleriz.

"

98

Afla¤›daki ifllemleri inceleyip yorumlayal›m:

4 6 02 5 0

2 1 0–

4 62 52 1

–4 6 02 5 02 1 0

–"

5 7 01 9 0

3 8 0–

5 71 9

+1+1–

–

–5 82 03 8

–"

5 8 02 0 03 8 0

–5 7 01 9 03 8 0

–"

"

5 0 02 3 0

2 7 0

5 02 3

–1–1

4 92 22 7

–"

4 9 02 2 02 7 0

5 0 02 3 02 7 0

–– "

"

Afla¤›daki ifllemleri zihinden yap›n›z. ‹fllem sonuçlar›n› kutula-ra yaz›n›z.

–

–

650 – 140 560 – 310 –

–

600 – 430 220 – 160

Afla¤›daki ifllemleri zihinden yap›n›z. ‹fllem evlerindeki harfle-ri, sonuçlar›n bulundu¤u kutulara yazarak kedici¤in ne düflün-dü¤ünü bulunuz.

870520..........

–

Ü

580250..........

–

T

440130

..........

–

S

Neler Ö¤rendik?

ÖÇK s� ��

310 350 330

350

310

330

S Ü T


3. Kazan›m : 10’un kat› olan üç basamakl› do¤al say›-lardan, 10’un kat› olan en çok üç basa-makl› do¤al say›lar› zihinden ç›kar›r.



Araç ve Gereç : karton, makas, torba, hesap makinesi,sayma malzemeleri, onluk taban bloklar›.

DERSE HAZIRLIK


91

60

Bal›klar›n üzerindeki ç›karma ifllemlerini zihinden yap›n›z. So-nuçlar› noktal› yerlere yaz›n›z. fiifre kutusunda sonuçlar› bulu-nuz. Sonuçlar›n üzerindeki kutuya bal›klar›n alt›ndaki harfleriyazarak flifreyi çözünüz.


830230

. . . . . . . .

–

fi R

A

B I

L

440 450 600 450 620 280 220 450 620

380160

. . . . . . . .

–

680240

. . . . . . . .

–

870250

. . . . . . . .

–

930480

. . . . . . . .

–

660380

. . . . . . . .

–

600 620

280

450 220

440

B A fi A R I L A R

ÖÇK

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 60. sayfas›nda ve-rilen ç›karma ifllemlerini zihinden yapt›r›n›z. So-

nuçlar› kutulara yazd›rarak flifreyi bulmalar›n› isteyiniz.Benzer çal›flmalara yer vererek ö¤rencilerinizin derse ilgi-sini çekebilirsiniz.

EK ETKİNLİK: Farkı Bulalım

Araç ve Gereç: kartlar, torba.

Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Gruplara 10’un ka-t› olan üç basamakl› do¤al say›lar›n yaz›ld›¤› ayn› bü-yüklükte kartlar haz›rlat›n›z. Haz›rlanan kartlar› bir tor-baya koydurunuz. Gruplardaki her ö¤renciye s›raylatorbadan ikifler kart çektiriniz. Ö¤rencilerden çektiklerikartlar›n üzerinde yazan say›lar›n fark›n› zihinden bul-malar›n› isteyiniz. Her do¤ru yan›t için gruplara “1” pu-an veriniz. En çok puan alan grubu birinci ilan ediniz.


1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencileriniz için önce100’den küçük ve 10’un kat› olan iki do¤al say› yazd›r›n›z. Say›lar›önce onluk taban bloklar› veya sayma malzemeleriyle modelletiniz.Ç›karma ifllemini model üzerinde yapt›r›n›z. Ayn› ifllemi zihindennas›l yapacaklar›n› anlatt›r›n›z. Benzer iki say› vererek fark›n› zihin-den bulmalar›n› isteyiniz.

2. Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Tahtaya afla¤›daki komutla-r› yazd›r›n›z.

• 120 eksi¤i,

• 40 fazlas›,

• 240 eksi¤i,

• 50 fazlas›,

• 160 eksi¤i

Her gruptan s›ras›yla birer ö¤renci kald›r›n›z. Birbirlerine 400’den büyük ve 10’un kat› olan üç basamakl› say›lar söylemelerini is-teyiniz. Söylenen say›ya göre tahtadaki komutlar› s›rayla uygula-malar›n› ve ç›kan say›y› yazmalar›n› söyleyiniz. Her say›da sonucaönce ulaflan gruba “1” puan veriniz. En çok puan alan grubun birin-ci olaca¤›n› belirtiniz. ‹fllemleri hesap makinesi kulland›rarak kontrolettirebilirsiniz.

Yanıtlar

Yan›tlar, ders kitab›n›n 98. sayfa görüntüsünde ve-rilmifltir.

Yan›tlar, çal›flma kitab›n›n 60. sayfa görüntüsündeverilmifltir.



ÖÇK




Ayr›ca ö¤rencilerden grup çal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri ö¤-retmen k›lavuz kitab›n›n 209. sayfas›nda verilen “Grup De¤erlendir-me Formu”nu kullanarak de¤erlendirebilirsiniz.

Ö¤rencilerinize, yan sütunda verilen ek çal›flmay› yap-t›r›n›z. Sonuçlar›n› kontrol ediniz. Tabloyu doldururkenzorlanan ö¤rencilerinizi belirleyiniz. Benzer bir çal›flmay›tahtada yapt›r›n›z.

EK ÇALIfiMA

1. Afla¤›daki ifllemleri, üzerlerindeki yönlendirmeye göre zihin-den yap›n›z. Örne¤i inceleyiniz.

2. Ç›karma ifllemlerini zihinden yap›n›z.

800 700 550 530

980

650

420

780 – 10 = . . . . . . . . 870 – 310 = . . . . . . . . 460 – 140 = . . . . . . . .

–100 –150 –20

92


Ö¤rencilerinize günlük yaflamda karfl›laflt›klar› durumlarla ilgiliproblemler sorunuz. Problemleri kendi cümleleriyle anlatt›r›n›z. Çö-züm için kullanacaklar› ifllemlerin neler olaca¤›n› sorunuz. Bu ifllem-leri kullanma nedenlerini anlatt›r›n›z. Onlardan problemde verilenlerinve istenenin ne oldu¤unu belirlemelerini isteyiniz. Problemin çözümaflamalar›n›n neler oldu¤unu sorunuz. Çözüm aflamalar›n›n do¤rubelirlenmesinin, problemi çözmede önemli oldu¤unu vurgulay›n›z.

Ö¤rencilerinize, ç›karma ifllemi içeren bir problem yazd›r›n›z.Problemi kendi cümleleriyle anlatt›r›n›z. Çözüm için farkl› stratejilerbelirlemelerini isteyiniz. Problemin çözümü için kulland›klar› ifllemineden seçtiklerini anlatt›r›n›z. Farkl› yollardan problemin kontrolünüyapt›r›n›z.

Ders kitab›n›n 99. sayfas›nda verilen konu metnini okutunuz veanlatt›r›n›z. Karpuz say›s›n› bulmak için hangi ifllemi yapmalar› ge-rekti¤ini sorunuz. Örnek problemi okutunuz. Problemin çözüm afla-malar›n› inceletiniz. Ders kitab›n›n 99 ve 100. sayfalar›nda verilenproblemleri ve çözümlerini inceletiniz. Problemleri s›n›fta çözdürerekzorland›klar› bölümleri belirleyiniz. ‹lgili bölümlerin tekrar›n› yapt›rarakeksiklikleri tamamlay›n›z.

99

Ali, Necati amcan›n tezgâh›ndan karpuzalmaya gitti.

Necati amca, Ali’ye “Bu hafta 650 karpuzgeldi. 1. gün 185, 2. gün 1. günden 35 kar-puz daha fazla satt›m. Geriye kaç karpuzkalm›flt›r?” diye sordu.

Ali, tezgâhtaki karpuz say›s›n› hangi ifllemleri yaparak bulabilir?

15 520

1 7 5

sabah sat›lan

ö¤leden sonra sat›lan+

15 517 5330

+"

"

13017 515 5

460

kalan

sabah sat›lan+

"

ö¤leden sonra sat›lan"

"

piflirilen ekmek say›s› Çözüm do¤rudur. "

sat›lan ekmek say›s›.

460330130

–

kalan ekmek.

Çözümün do¤rulu¤unun kontrolü: Sat›lan ekmek say›s› ile ka-lan ekmek say›s›n› toplayal›m:

Problem: Okulumuzda 750 ö¤renci vard›. Bu y›l 115 ö¤rencimezun oldu. 185 ö¤renci yeni kaydoldu. Okulumuzda kaç ö¤-renci oldu?

Verilen: Okuldaki 750 ö¤rencinin 115’i mezun oldu. 185 ö¤-renci yeni kay›t yapt›rd›.

‹stenen: Okuldaki toplam ö¤renci say›s› soruluyor.Çözüm: Okul mevcuduna, yeni kaydolan ö¤renci say›s›n› ekle-

yece¤iz. Buldu¤umuz say›dan mezun olanlar›n say›s›n› ç›karal›m:


Problem: F›r›nc› Ali usta 460 ekmek piflirdi. Ekmeklerin 155 ta-nesini sabah, bundan 20 tane fazlas›n› da ö¤leden sonra sat-t›. Geriye kalan ekmek say›s› kaçt›r?

Verilen: 460 ekmekten sabah 155, ö¤leden sonra sabahkinin20 fazlas› sat›l›yor.

‹stenen: Geriye kalan ekmek say›s› soruluyor.Çözüm: Sabah sat›lan ekmek say›s›na 20 ekleyerek ö¤leden

sonra sat›lan ekmek say›s›n› bulal›m. Sonra piflirilen ekmek say›-s›ndan sat›lan ekmek say›s›n› ç›karal›m:

100

Problem: Taylan’›n kumbaras›ndan 215 TL, Sinem’in kumba-ras›ndan 335 TL ç›kt›. Taylan ve Sinem paralar›n› birlefltirerek ar-kadafllar›na 65 TL’lik bir hediye ald›lar. Geriye ne kadar parala-r› kald›?

28013 2

14 8 sayfa okunmam›fl.–

Çözümün do¤rulu¤unun kontrolü: Okunmufl sayfa say›s› ileokunmam›fl sayfa say›s›n› toplayal›m:

Problem: Murat, öykü kitab›n›n 1. gün 44,2. gün 36, 3. gün 52 sayfas›n› okudu. 280 say-fal›k kitab›n okunmam›fl kaç sayfas› kald›?

Verilen: Murat, 280 sayfa olan öykü kita-b›n›n, 1. gün 44, 2. gün 36, 3. gün 52 sayfas›-n› okumufl.

‹stenen: Geriye okunmam›fl kaç sayfa kald›¤› soruluyor.Çözüm: 1, 2 ve 3. gün okunan sayfa say›lar›n› toplayal›m. Bul-

du¤umuz sonucu 280’den ç›kar›r›z:4 43 65 2

13 2

1. gün

3. gün+

"

2. gün"

"

sayfa okunmufl."

13 214 8280

+okunmufl sayfa"

okunmam›fl sayfa"

sayfal›k kitap"

Problem: Bir meyve bahçesinde 658 a¤aç vard›r. Bunlardan132 tanesi erik, 158 tanesi armut, geri kalan› elma a¤ac›d›r.Bahçede kaç tane elma a¤ac› vard›r?

75011 563 5

–63 518 5820

+ö¤renci olur."

75018 593 5

+ö¤renci var.

kaydolan93 511 5820

–ö¤renci say›s›d›r.

mezun olan

Çözümün do¤rulu¤unun kontrolü: Problemi farkl› yoldan tek-rar çözelim:


4. Kazan›m : Do¤al say›larla toplama ve ç›karma ifl-lemlerini gerektiren problemleri çözerve kurar.




İLİŞKİLENDİRME


DERSE HAZIRLIK

Bir önceki derste istenen araç ve gerecin temin edilerek s›n›fagetirilmifl olmas›n› sa¤lay›n›z.

EK ETKİNLİK: Problem Çözelim

Ö¤rencilerinize afla¤›daki problemi yazd›r›n›z:

“Ahmet amcan›n maafl› 980 TL’dir. Ahmet amca maafl›n›n380 TL’si ile kira, 140 TL’si ile fatura ödüyor. Ahmet amcan›nelinde kaç Türk liras› kal›r?”

Problemi okutunuz. Kendi cümleleriyle anlatt›r›n›z. Proble-min çözüm aflamalar›n› yazd›r›n›z. Belirledikleri çözüm yolununeden seçtiklerini anlatt›r›n›z. Problemi çözdürerek do¤rulu-¤unu kontrol ediniz.

93

62

5. Bir anaokulunda 468 ö¤renci vard›r. K›z ö¤renci say›s› 132oldu¤una göre erkek ö¤rencilerin say›s› kaçt›r?

232 336 118 494 41

Problem kural›m

Benim ad›m›buldunuz mu?

A

Yukar›daki resmi inceleyiniz. Resme uygun bir öykü yaz›n›z.Öyküdeki verileri kullanarak bir problem kurunuz ve çözünüz.

Öykü: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4 6 81 3 23 3 6 erkek ö¤renci say›s›d›r.

–

P A M U K

Proje: Projenizi bitirdiniz mi?

61

Afla¤›daki problemleri çözünüz. Sonuçlar› flifre kutusunda bu-lunuz. Sonuçlar›n alt›ndaki kutulara ifllem kutular›ndaki harfleriyazarak kedici¤in ad›n› bulunuz.


4. Bir ailedeki üç kiflinin yafllar› toplam› 105’tir. Baban›n yafl›52, o¤lunun yafl› 12 oldu¤una göre annenin yafl› kaçt›r?

2. Bir okulun mevcudu 912’dir. Ö¤rencilerin 418’i erkek oldu-¤una göre k›z ö¤rencilerin say›s› kaçt›r?

3. Terzi, 215 gömlek siparifli ald›. Gömleklerin 48 tanesini dike-rek teslim etti. Ayn› gün 65 gömlek siparifli daha ald›. Terzi kaçgömlek daha dikmelidir?

M

U

P

K

2 8 51 6 71 1 8 otomobil için park yeri kalm›flt›r.

–

9 1 24 1 84 9 4 k›z ö¤renci say›s›d›r.

–

2 1 54 8

1 6 7–

1 6 76 5

2 3 2 gömlek dikmelidir.+

5 21 26 4

+1 0 5

6 44 1 annenin yafl›d›r.

–

1. Bir sitenin otopark›nda 285 otomobillik park yeri vard›r. Oto-parka 167 otomobil park etti. Geriye kaç otomobil için park ye-ri kalm›flt›r?

ÖÇK

ÖÇK

Ö¤rencilerinize, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 61 ve 62. say-falar›nda verilen problemleri okutunuz. Kendi cümleleriyle

anlatt›r›n›z. Problem çözüm aflamalar›n› yazd›rarak problemleri çöz-dürünüz. Çözüm sonuçlar›n›n bulundu¤u kutulara harfleri yazd›rarakkedinin ad›n› buldurunuz. Kedinin ad›n› ilk bulan ö¤renciyi ödüllendi-riniz.

EK ETKİNLİK: Problem Kuralım

Ö¤rencilerinize problem kurma etkinlikleri yapt›r›n›z.

• Problemin çözümünü vererek bu çözüme uygun problemkurdurunuz.

• Probleme ait verilerle problem kurmalar›n› isteyiniz.

Ö¤rencilerinize, problem kurabilmeleri için bol bol problem çöz-meleri gerekti¤ini söyleyiniz.

EK ETKİNLİK: Çözüm Adımlarını Uygulayalım

Ö¤rencilerinize problem çözerken ve kurarken belli ad›mlar›noldu¤unu, bu ad›mlara dikkat ettiklerinde do¤ru sonuca daha ko-lay ulaflacaklar›n› anlat›n›z.

Ö¤rencilerinize bir problem yazd›r›n›z. Bu problemle ilgili afla-¤›daki ad›mlar› uygulay›n›z:

• Problemi birkaç kez okutunuz ve kendi cümleleriyle anlatt›-r›n›z.

• Problemde verilenlerin ve istenenin ne oldu¤unu yazd›r›n›z.

• Problemde eksik veya fazla bilginin olup olmad›¤›n› belirle-melerini isteyiniz.

• Problemi çözmek için hangi ifllemleri kullanacaklar›n› soru-nuz. Problemin çözümüyle ilgili tahminde bulunmalar›n› is-teyiniz.

• Problem çözüm aflamalar›n› yazd›r›n›z.

• Problemi çözdürerek sonucunu birbirlerine kontrol ettiriniz.

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 101. sayfas›nda verilen problemleriçözdürünüz. Çözüm aflamalar›n› yazd›r›n›z. Çözümleri kontrol edi-niz. Ö¤rencilerin yanl›fl yapt›¤› veya zorland›¤› problemleri belirleyi-niz. ‹lgili bölümlerin tekrar›n› yapt›rarak eksikleri gideriniz. Ders kita-b›n›n 101. ve ö¤renci çal›flma kitab›n›n 62. sayfalar›nda verilen“Problem kural›m” bölümünü okutunuz. ‹çinde problem kurulabilecekverilerin geçti¤i bir öykü yazd›r›n›z. Öykülerini yazarken cümlelerininanlaml› ve Türkçenin cümle yap›s›na uygun olmas›na dikkat etmele-ri gerekti¤ini vurgulay›n›z. Bu çal›flmay› Türkçe dersi “Yazma” ö¤ren-me alan› Yazma Kurallar›n› Uygulama (Kazan›m 5) ile iliflkilendiriniz.Öyküdeki verilerle problem kurdurunuz ve bu problemi çözdürünüz.

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 102. sayfas›nda verilen “KendimiziDe¤erlendirelim” bölümünü uygulay›n›z. Bölümün kontrolünü yap›-n›z. Ö¤rencilerin zorland›klar› yerleri belirleyerek ilgili kazan›mlar›ntekrar›n› yap›n›z.

ÖÇK

94

PROBLEMİ ANLAMA

Bir problemin anlafl›lmas› için önce verilenlerin do¤ru belirlenmesi

gerekir. Problem çözmedeki zorluklar, verilenlerin tam anlafl›lma-

mas›ndan kaynaklan›r. Problemin anlafl›labilmesi için en önemli ba-

samaklardan birisi, ö¤rencinin problemi kendi ifadesiyle anlatmas›d›r.

Ö¤rencinin, problemi ezberlemeden ve probleme bakmadan, verilen-

leri ve isteneni de¤ifltirmeden kendi ifadesiyle anlatmas› çok önemli-

dir.

Problemin anlafl›lmas›yla ilgili sorunlardan birincisi ö¤rencinin oku-

ma zorlu¤u çekmesi, ikincisi ise problemde ö¤rencinin anlamad›¤› te-

rimlerin olmas›ndan ileri gelir. Problem kurarken bunlara dikkat etmek

gerekir.

Okuma güçlü¤ü çeken ö¤renciler, problemi anlamada di¤er ö¤ren-

cilere göre daha fazla zorluk çekerler. Matematiksel ifllemleri okumak,

bir hikâye okumaktan çok farkl›d›r. Matematikteki okumada daha dik-

katli ve seçici olunmal›d›r. Problemde istenenle verilenlere dikkat edil-

melidir. Bu nedenle ö¤rencilerinize okudu¤unu anlama al›flt›rmalar›

yapt›rmal›s›n›z.

101

Problem: Bir çiftlikte 580 yumurta topland›. Yumurtalar›n 110tanesi çiftlik çal›flanlar›na da¤›t›ld›. 32 tanesi de kolilere yerleflti-rilirken k›r›ld›. Geriye kaç yumurta kald›?

Çözümün do¤rulu¤unun kontrolü: Sat›lan simit say›s› ile kalansimit say›s›n› toplayal›m:

Problem kural›mAfla¤›daki resimleri inceleyiniz. Resimlere uygun bir öykü ya-

z›n›z. Öyküdeki verileri kullanarak ç›karma ifllemi içeren iki prob-lem kurunuz ve çözünüz.

Örnek Problem: Ömer, f›r›ndan satmak için 258 simit ald›. Sabah162, ö¤leden sonra 35 simit satt›. Geriye kaç simit kald›?

Verilen: Ömer, 258 simidin sabah 162’sini, ö¤leden sonra 35’inisat›yor.

‹stenen: Sat›lmayan simit say›s› soruluyor.Çözüm: Sabah ve ö¤leden sonra sat›lan simit say›lar›n› topla-

r›z. Buldu¤umuz sonucu Ömer’in f›r›ndan ald›¤› simit say›s›ndanç›kar›r›z:

ÖÇK s� ��

25 819 70 6 1

–

1 6 23 5

1 9 7 +

sat›lan simit"

ö¤leden sonra "

sabah "

1 9 76 1

2 5 8 +

al›nan simit"

kalan simit"

sat›lan simit"

kalan simit"

sat›lan simit"

al›nan simit "

Problem: Okulumuzda hafta sonu müzik ve resim kurslar› aç›l-d›. Müzik kursuna 157, resim kursuna 185 ö¤renci kay›t yapt›rd›.Ö¤rencilerin 25 tanesi farkl› nedenlerden kayd›n› sildirdi. Haftasonu müzik ve resim kurslar›na kaç ö¤renci kat›lacakt›r?

PROBLEM ÇÖZME

Problem çözme, matemati¤in en önemli bölümüdür. Problem çöz-

me, insanlar›n hayatta karfl›laflt›klar› sorunlar› çözme iste¤inden orta-

ya ç›km›flt›r.

Matematiksel problem çözme, sadece günlük yaflamda de¤il di¤er

bilimlerde karfl›laflt›¤›m›z problemlere yan›t aramada da kullan›l›r.

Çocuklar›n zihin gelifliminin h›zl› çal›flt›¤› dönem ilkö¤retim ça¤›-

d›r. Problem çözmeyle ilgili becerileri, do¤ru ve yerinde verilirse bu

y›llarda daha da geliflebilir. Problem çözme becerisi, matematik be-

cerilerinin en önemlisidir ve insanlar bu beceriyi bütün yaflant›lar› bo-

yunca kullan›r.

Problemi çözmek için problemi anlamak çok önemlidir. Bir baflka

önemli nokta da problemi çözmek için izlenecek yoldur. Belirsizli¤i or-

tadan kald›rmak için durumun iyi belirlenmesi, verilerin toplanmas›,

bunlardan çözüme ulaflt›racak olanlar›n ayr›lmas› gerekir. Verilenler

ve istenenlerin do¤ru flekilde düzenlenmesi, problem çözümünü ko-

laylaflt›r›r.

Problem çözme yaklafl›m› matemati¤in konular›n› araflt›rma ve in-

celemede kullan›ld›¤› gibi, matemati¤in konular› aras›nda problem

haz›rlama, al›fl›lm›fl olmayan ve çok ad›ml› problemlerin çözülmesin-

de strateji belirlemek gibi beceriler kazand›r›r.

Ö¤rencilerin yarat›c› problem çözmeleri için çok say›da al›flt›rma

yapmalar›n› sa¤lay›n›z.


1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinize top-lama ve ç›karma iflleminin farkl› anlamlar›n› içeren problem-ler çözdürünüz. ‹lk problemleri somut nesnelerle modellete-rek yapt›r›n›z.

2. Günlük hayattan toplama ve ç›karma ifllemi içeren du-rumlara örnekler verdiriniz. Bu durumlar› problem fleklindeyazd›rarak çözdürünüz.

3. Problemin çözümünde, problemin sonucundan çok yo-lun önemli oldu¤unu vurgulay›n›z. Ö¤rencilerinize bir prob-lem vererek kendi çözüm yollar›n› üretmelerini isteyiniz. Be-lirlenen çözüm yollar›n› s›n›fta tart›flt›r›n›z. Onlardan da ben-zer problemler kurmalar›n› isteyiniz. Problem çözümlerindeçözüm aflamalar›n›n belirlenmesinin, çözümü kolaylaflt›rd›¤›-na dikkat çekiniz.

Ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 95. sayfas›nda verilen ek çal›fl-may› ö¤rencilerinize yapt›r›n›z. Sonuçlar› kontrol ediniz. Belir-ledi¤iniz eksiklikleri tekrar yapt›rarak gideriniz.

95

102

Afla¤›daki ç›karma ifllemlerini zihinden yap›n›z. Sonuçlar›ylaefllefltiriniz.


1. Bir ç›karma iflleminde eksilen artarsa fark da artar. (. . .)

2. Bir ç›karma iflleminde ç›kan artarsa fark da artar. (. . .)

Afla¤›daki noktal› yerlere uygun say›lar› yazarakcümleleri tamamlay›n›z.

1. Yandaki ç›karma iflleminin sonucu .. . . . . . . . . . . . . . .

2. Bir ç›karma iflleminde eksilen 287, fark 165 iseç›kan .. . . . . . . . . . . .

6 823 54–

47 – 19 =

78 – 25 =

86 – 63 =

23

38

28

53

1. 340 – 290 iflleminin sonucu afla¤›dakilerden hangisidir?A. 40 B. 50 C. 60

2. Bir çiçekçi 1. hafta 318, 2. hafta 293 karanfil satt›. Çiçek-çi iki hafta boyunca kaç karanfil satm›flt›r?

A. 609 B. 610 C. 611

328

122

D

Y


Afla¤›daki verileri kullanarak ç›karma ifllemi içeren bir prob-lem kurunuz ve problemi çözünüz.

280 48 Ekmek110 748 Murat

Bir sonraki ders için gerekli olan metre, cetvel, çubukmakarna, yap›flt›r›c›, boya kalemi, fleritler vb. araç gereçtenuygun olanlar› ö¤rencilerin getirmelerini sa¤lay›n›z. Di¤eraraç ve gereci siz temin ediniz.

EK ÇALIfiMA


Ö¤renci çal›flma kitab›ndaki problemleri çözdürerek ka-zan›m› de¤erlendirebilirsiniz.

Kazan›m›n ne ölçüde edinildi¤ini de¤erlendirebilmek içinö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 201 ve 202. sayfalar›nda verilen“Ö¤renciler ‹çin Kazan›mlar Ölçe¤i” ve “Ö¤retmenler ‹çin Ka-zan›mlar Ölçe¤i” formlar›n› kullanabilirsiniz.

Ayr›ca ö¤rencilere grup çal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleriö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 209. sayfas›nda verilen “Grup De-¤erlendirme Formu”nu kullanarak de¤erlendirebilirsiniz.

Problem çözme ve kurma kazan›mlar›n› de¤erlendirirkenö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 203 ve 204. sayfalar›nda verilen“Problem Çözme Becerilerini De¤erlendirme Formu” ve “Prob-lem Çözme Becerilerini De¤erlendirme Ölçe¤i”ni kullanabilirsiniz.

Notlar›m

1. Bir çiftlikte toplam 545 hayvan vard›r. Bu hayvanlar›n 325 ta-nesi inek, 168 tanesi koyun, geri kalan› keçidir. Çiftlikte kaç tane ke-çi vard›r?

2. 715 yolcu ile hareket eden trenden 1. istasyonda 220, 2. is-tasyonda 175, 3. istasyonda 68 yolcu indi. Trende kaç yolcu kald›?

3. Sibel 75 TL’ye bir etek, 165 TL’ye palto ald›. Cebinde 450TL’si oldu¤una göre geriye kaç Türk liras› kald›?

4. Bir aile, faturalar› için 325 TL ay›rm›flt›r. 112 TL’yi elektrik,115 TL’yi do¤al gaz faturalar› için kullanm›flt›r. Ailenin geriye kaçTürk liras› kalm›flt›r?

5. Afla¤›daki verileri kullanarak ç›karma ifllemi içeren bir prob-lem kurunuz ve problemi çözünüz.

F›r›n Simit 625 215 167

Yanıtlar



96

Tahmin Edelim

Her ö¤rencinin bir kâ¤›t ç›kararak üzerine kar›fl›n› koymas›n› veçizmesini isteyiniz. Kar›fllar›n›n bu uzunlu¤unu tahmin etmelerini veyan›na yazmalar›n› söyleyiniz. Cetvelleriyle ölçme yaparak sonucu-nu, tahminî sonucun alt›na yaz›p karfl›laflt›rmalar›n› isteyiniz. Ö¤ren-cilere tahminleriyle ölçme sonuçlar›n›n fark›n› sorarak en yak›n tah-minde bulunan ö¤rencileri belirleyiniz. Bu ö¤rencilere, tahmin yapar-ken uygulad›klar› stratejilerini anlatt›r›n›z.

Hazır mıyız?

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 103. sayfas›nda verilen ve onlar›nön bilgilerini ölçen “Haz›r m›y›z?” testini uygulay›n›z. Test sonuçlar›n›de¤erlendiriniz. Baflar›l› olan ö¤renciler alt ö¤renme alan›ndaki kaza-n›mlar› edinmeye haz›rd›r. Zorlanan ö¤rencileriniz için tekrar yaparakonlar› konuya haz›rlay›n›z.

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 103. sayfas›nda verilen performansgörevini okutunuz. Çevrelerinden boylar›n› merak ettikleri nesneleribelirlemelerini isteyiniz. Bu nesnelerin boylar›n› önce tahmin etmele-rini, sonra araflt›rarak gerçek uzunluklar›n› bulmalar›n› söyleyiniz. Heriki sonucu tablo yaparak göstermelerini isteyiniz. Tablolar›n› arkadafl-lar›yla paylaflmalar›n› söyleyiniz. Ölçme sonucuna yak›n tahmindebulunman›n sa¤lad›¤› kolayl›klar› tart›flt›r›n›z.

UZUNLUKLARI ÖLÇME

Ö¤rencilerinize “Boyunun uzunlu¤unu bilen var m›?” diye sorunuz.Günlük hayat›m›zda nelerin uzunluklar›n› ölçtü¤ümüzü anlatt›r›n›z.“Uzunluklar› ölçmek hayat›m›z› nas›l kolaylaflt›r›r?” sorusuna yan›t is-teyiniz.

Ders kitab›n›n 103. sayfas›nda verilen konu resmini inceletiniz.Resimde gördüklerini anlatt›r›n›z. S›ran›n eninin ve boyunun uzunlu-¤unu tahmin ettiriniz. Ölçme yapt›rarak sonucu tahminleriyle karfl›lafl-t›rmalar›n› isteyiniz. Tahminlerinin ölçme sonucuna yak›n olup olma-d›¤›n› ve nedenlerini tart›flt›r›n›z.

Performans görevi

103

1. Afla¤›dakilerden hangisi metre ile ölçülür?A. A¤aç B. Silgi C. Kalem

2. 5 metre kaç santimetredir?A. 50 B. 500 C. 5

3. 2 m 35 cm kaç santimetredir?A. 235 B. 35 C. 23

4. Kitab›n boyu tahminen kaç santimetre olabilir?A. 40 cm B. 2 cm C. 1 m

Çevrenizden boylar›n› merak etti¤iniz nesneleri yazarak lis-te yap›n›z. Bu nesnelerin boylar›n› tahmin ediniz. Gerçekuzunluklar›n› araflt›rarak bulunuz. Tahmininizle karfl›laflt›r›n›z.Ne kadar yak›n tahminde bulundu¤unuzu arkadafllar›n›zlapaylafl›n›z.

Haz›r m›y›z?

Yukar›daki resmi inceleyiniz. Resimdeki ö¤rencilerin neler yap-t›klar›n› anlat›n›z.

UZUNLUKLARI ÖLÇME

Berk ve annesi al›flverifle ç›kt›lar. Berk’in ihtiyac› olan kazakve pantolonu alacaklard›. Ma¤azada deneme flanslar›n›n ol-mad›¤›n› ö¤rendiler. Pantolonun Berk’e olup olmayaca¤›n› an-lamak için neler yapmal›lar? Tart›fl›n›z.

Tahmin Edelim

1 cm 7 cm 4 cm

104

Neler Ö¤rendik?

A¤ac›n resimdeki boyu hangisi olabilir?Nas›l tahminde bulundu¤unuzu anlat›n›z.

• Afla¤›daki tabloyu inceleyiniz. Uzunluklar› önce tahminediniz. Sonra uzunluklar› ölçerek sonucunu yaz›n›z. Tahmininiz-le ölçme sonucunuzu karfl›laflt›r›n›z.

• Hangi uzunlukta en yak›n tahminde bulundunuz?• Hangi uzunlukta yan›ld›n›z? Nedenlerini aç›klayabilir misiniz?• Yak›n tahminlerde bulunman›n önemi nedir? Aç›klay›n›z.

Afla¤›daki çubuklar›n uzunluklar›n› önce tahmin ediniz. Son-ra cetvelinizle ölçünüz. Ölçme sonucunuzu tahmininizle karfl›lafl-t›r›n›z.

Etkinlik: Tahmin EtmeAraç ve Gereç: metre, cetvel.

Tahminim Ölçme sonucuKolumun uzunlu¤uArkadafl›m›n boyuS›ran›n boyuKar›fl›m›n uzunlu¤uKap›n›n eni

ÖÇK s� ��

✘

Afla¤›daki fliflenin boyunun kaç santimetre olabilece¤ini tah-min edelim:

fiiflenin boyunu 1 cm’likbölümlere ay›r›rsak tahmi-nen 3 cm’dir, diyebiliriz.

?

1 cm

1 cm

1 cm

Ö¤renme Alan› : ÖLÇMEAlt Ö¤renme Alan› : Uzunluklar› Ölçme

3. Kazan›m : Nesnelerin uzunluklar›n› tahmin ederve tahminini ölçme sonucuyla karfl›lafl-t›r›r.


Beceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme,yarat›c› düflünme, psikomotor.

Araç ve Gereç : çeflitli metre ve cetveller, çubuk makar-na, yap›flt›r›c›, boya kalemi, fleritler.

UYARI

• Seçilen uzunluklar “m” ve “cm” birimleriyle ölçülebilir olmal›d›r.

DERSE HAZIRLIK


97

63

1. Afla¤›daki bahçe hortumlar›n›n uzunluklar›n› önce tahminediniz. Hortumlar›n uzunluklar›n› cetvelle ölçerek tahminlerinizlekarfl›laflt›r›n›z.

Tahmin Edelim

2. Tavu¤un civcivlerine uzakl›¤›n› tahmin ediniz. Ölçüm yapa-rak tahminlerinizle karfl›laflt›r›n›z.

Afla¤›daki fleridin uzunlu¤unu tahmin ediniz. Cetvelle öl-çerek gerçek uzunlu¤unu bulunuz. Tahmininizle karfl›laflt›r›n›z.

Tahmin: . . . . . . . . . . . . . Ölçme sonucu: . . . . . . . . . . . . .

UZUNLUKLARI ÖLÇME

Tahminî uzunluk: . . . . . . . . . . . . . . Gercek uzunluk: . . . . . . . . . . . . . .





Ö¤rencilerinize, ders kitab›n›n 103. sayfas›nda verilen konumetnini okutunuz ve anlatt›r›n›z. Ölçme sonucuna yak›n tah-minde bulunman›n önemini tart›flt›r›n›z.

Ders kitab›n›n 104. sayfas›nda verilen etkinli¤i yapt›r›n›z.Masaya farkl› uzunlukta üç kalem koyunuz. Boylar›n› tahmin et-tiriniz, sonra ölçme yapt›rarak sonuçlar›n› tahminleriyle karfl›-laflt›rmalar›n› isteyiniz. Hangi tahminde daha çok yan›ld›klar›n›belirleyiniz. Nedenlerini tart›flmalar›n› sa¤lay›n›z. Örnek çal›fl-may› inceletip pekifltirme çal›flmas›n› yapt›r›n›z.

ÖÇK

EK ETKİNLİK: En Yakın Tahmin Kimin?

Araç ve Gereç: 1 paket çubuk makarna, sulu boya, cet-vel, yap›flt›r›c›.

S›n›fa 1 paket çubuk makarna getiriniz. Ö¤rencilerinizi ikigruba ay›r›n›z. Makarnalar› iki gruba paylaflt›r›n›z. Gruplara,makarnalar› uç uca getirerek veya k›rarak farkl› boylarda 5çubuk haz›rlamalar›n› söyleyiniz. Haz›rlad›klar› çubuklar› birkâ¤›da yap›flt›rmalar›n› isteyiniz. Sulu boya ile her çubu¤ufarkl› renge boyat›n›z. Gruplara birbirlerinin haz›rlad›¤› bo-yal› çubuklar›n uzunlu¤unu tahmin ettiriniz. Tahminlerini çu-buklar›n alt›na not etmelerini söyleyiniz. Daha sonra çubuk-lar› cetvel kullanarak ölçtürünüz. Ölçme sonuçlar›n› da tah-minlerinin yan›na yazd›r›n›z. Ölçme sonucu ile tahmini ara-s›ndaki fark 5 ya da daha az olan gruba “1” puan veriniz. 10puana önce ulaflan grubu alk›fllat›n›z.

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 63. sayfas›n› inceletiniz. Re-simdeki hortumlar›n boylar›n› tahmin ettiriniz. Gerçek uzun-

luklar›n› araflt›rarak tahminleriyle karfl›laflt›rmalar›n› sa¤lay›n›z.


1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinize afla¤›dakicümleleri okuyunuz:

“Benim boyum tahminen 175 cm’dir.

S›ran›n boyu tahminen 95 cm’dir.

Kalemin boyu tahminen 21 cm’dir.

Silginin boyu tahminen 3 cm’dir.”

Onlardan da benzer tahminlerde bulunmalar›n› isteyiniz. Kaleminboyunu cetvelle ölçtürerek tahminle karfl›laflt›rmalar›n› söyleyiniz.

2. Ö¤rencilerinize farkl› uzunluklar› olan uç uca eklenmifl fleritlerveriniz. Bu fleritlerin boylar›n› tahmin ettiriniz. Sonra ölçüm yapt›ra-rak sonuçlar›n› tahminleriyle karfl›laflt›rmalar›n› isteyiniz. Tahminstratejilerini anlatt›r›n›z.

3. Ölçme sonucuna yak›n tahminde bulunamayan ö¤rencilerini-ze ölçüsü belli bir nesne veriniz. Bu nesnenin ölçüsünü örnek ala-rak verilen nesnenin boyunu tahmin ettiriniz.


Kazan›m›n ne ölçüde edinildi¤ini ders kitab›n›n 104. sayfas›n-da verilen “Neler Ö¤rendik?” bölümündeki çal›flmalar› yapt›rarak öl-çebilirsiniz.

Bunun için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 201 ve 202. sayfalar›ndaverilen “Ö¤renciler ‹çin Kazan›mlar Ölçe¤i” ve “Ö¤retmenler ‹çinKazan›mlar Ölçe¤i” formlar›n› kullanabilirsiniz.



Bir sonraki ders için gerekli olan metre ve cetveller, hesapmakinesi, gönye, karton, boya kalemleri, makas, kâ¤›t fleritler, çu-buk makarnalardan bir k›sm›n›n ö¤renciler taraf›ndan getirilmesiniisteyiniz. Di¤erlerini siz temin ediniz.

ÖÇK

Ö¤rencilerinize, afla¤›da verilen ek çal›flmay› yapt›r›n›z. Sonuçlar›-n› kontrol ediniz. Tahmin stratejilerini anlatt›r›n›z.

EK ÇALIfiMA

1. Yandaki böcek resminin boyunu önce tahminediniz. Sonra cetvelinizle ölçerek tahmininizle karfl›-laflt›r›n›z.


2. Afla¤›daki çizginin uzunlu¤unu önce tahmin ediniz. Sonracetvelinizle ölçerek sonucu tahmininizle karfl›laflt›r›n›z.


Yanıtlar


105

Etkinlik: Ayraç YapmaAraç ve Gereç: cetvel, gönye, karton, boya kalemi, makas.

Ali ve Zeynep eskimifl bir çer-çevenin kenarlar›na kurdele ya-p›flt›rarak onu yenilemek isti-yorlar. Ellerindeki kurdelenin ye-tip yetmeyece¤ini nas›l bulabi-lirler? Tart›fl›n›z.

Ölçelim, Çizelim

• Kartonun üzerine uzun kenar› 15 cm, k›sa kenar› 2 cm olandikdörtgenler çiziniz ve bunlar› kesiniz.

• Dikdörtgen fleritlerin üzerine resimler veya süslemeler ya-p›n›z.

• Resimleri ve süslemeleri istedi¤iniz renklere boyay›n›z.• Uzunluklar› çizerken cetvelinizi nas›l kulland›n›z? Anlat›n›z.• Çizimlerde bafllang›ç noktas› olarak nereyi ald›n›z? Ne-

den?• Yapt›¤›n›z ayrac› kitap okurken kullanabilirsiniz.

Okul eflyalar›m›z›n boyunu ölçelim:

Kalemin boyu18 cm’dir.

Silginin boyu5 cm’dir.

Defterin boyu22 cm’dir.

0 10 20 305 15 25 0 10 20 305 15 250 105

0 101 2 3 4 5 6 7 8 9

0 101 2 3 4 5 6 7 8 9

3 cm uzunlu¤unda do¤ru parças› çizelim:

64

1. Resimde belirtilen noktalar aras›ndaki uzakl›klar› cetvelle öl-çünüz. Sonucu üzerine yaz›n›z.

Ölçelim, Çizelim

2. Cetvelinizi kullanarak afla¤›daki anlat›ma uygun çizimleryap›n›z:

• Taba¤a 1 cm uzakl›¤a kafl›k resmi yap›n›z.• Size göre taba¤›n sa¤›na, 3 cm uzakl›¤a vazo resmi yap›n›z.• Vazoya 2 cm uzakl›¤a bardak resmi yap›n›z.

Ölçelim, Çizelim

Ö¤rencilerinize kartondan cetvel ve kâ¤›t fleritten metre yapt›r›n›z.Cetvelle okul eflyalar›n› ölçtürünüz. Metre kullanarak oturduklar› s›ra-n›n enini ve boyunu, s›ra arkadafllar›n›n boyunu ölçtürünüz. Ölçmeyaparken nelere dikkat ettiklerini sorunuz. Defterlerine enleri 1 cm,boylar› 4 cm ve 7 cm uzunlu¤unda fleritler çizdiriniz. Bu fleritleri fark-l› renklere boyat›n›z.

Ders kitab›n›n 105. sayfas›nda verilen konu metnini okutunuz veanlatt›r›n›z. Bu sayfadaki etkinli¤i s›n›fta yapt›r›n›z. Ölçüsü verilen biruzunlu¤u çizdiriniz. Ölçmelerde ve çizimlerde bafllang›ç noktas›n›n“0” olarak al›nmas›na dikkat ettiriniz. Ders kitab›n›n 105. sayfas›ndaverilen örnek çal›flmalar› inceletiniz. Ders kitab›n›n 106. sayfas›ndaverilen pekifltirme çal›flmalar›n› yapt›r›n›z.

ÖÇK

Ö¤renme Alan› : ÖLÇMEAlt Ö¤renme Alan› : Uzunluklar› Ölçme4. Kazan›m : Cetvel kullanarak belirli bir uzunlu¤u öl-

çer ve ölçüsü verilen bir uzunlu¤u çizer.5. Kazan›m : Metre ve santimetre birimlerinin kulla-

n›ld›¤› problemleri çözer ve kurar.Süre : 4 ders saatiBeceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme,

psikomotor, yarat›c› düflünme.Araç ve Gereç : çeflitli metre ve cetveller, hesap maki-

nesi, gönye, karton, boya kalemleri,makas, kâ¤›t fleritler, çubuk makarnalar.

UYARI

• Ölçmelerde ve çizimlerde bafllang›ç noktas›n›n “0” olarak al›n-mas›na dikkat ettirilir.

• Uzunluk ölçme birimleri ile ilgili problemler ö¤rencilerin düzeyleri-ne uygun olacak flekilde bu s›n›f›n s›n›rl›l›klar› içinde düzenlenir.

İLİŞKİLENDİRME


DERSE HAZIRLIK


Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 64. sayfas›n› inceletiniz. Veri-len uzunluklar› ölçtürünüz. Nesneleri anlat›ma uygun yerle-

re, ölçerek çizmelerini söyleyiniz.

ÖÇK

EK ETKİNLİK: Ölçelim Yerleştirelim

Araç ve Gereç: cetvelÖ¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Gruplara etkinli¤i s›ra ile yapt›r›n›z. 1. Masan›n üzerine silgi, kalemt›rafl, kalem, atafl ve Matematik

ders kitab›n› aral›kl› olarak yerlefltiriniz. Gruplardan, nesnelerin ara-s›ndaki uzakl›¤› ikifler ikifler ölçerek yazmalar›n› isteyiniz.

2. S›ran›n ortas›na bir kitap koyunuz. Cetvellerini kullanarakanlat›ma uygun çizimler yapt›r›n›z. Kitaba 10 cm uza¤a silgi, 30 cmuza¤a kalemtrafl, 25 cm uza¤a defter koyunuz. Nesneleri do¤ruölçüm yaparak yerlefltiren grubu alk›fllat›n›z.

98


Ö¤rencilerinizi etkinlikler s›ras›nda kullanacaklar› makas gibi kesi-ci araç ve gerecin yanl›fl kullan›m›nda karfl›laflacaklar› tehlikeler hak-k›nda uyar›n›z.

99

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 106. sayfas›nda verilen konu metnini oku-tunuz ve anlatt›r›n›z. Problemi okutup çözüm aflamalar›n› inceletiniz. Derskitab›n›n 107. sayfas›nda verilen cetvellerde iki ok aras›ndaki uzunlu¤u bul-durunuz. Verilen problemleri çözdürünüz. Ayn› sayfada bulunan “Problemkural›m” bölümündeki flemadan faydalanarak problem kurdurunuz ve çöz-dürünüz. Problem kurarken anlaml› ve kurall› cümleler kurmalar› için ö¤ren-cileri uyar›n›z. Bu çal›flmay› Türkçe dersi “Yazma” ö¤renme alan› YazmaKurallar›n› Uygulama (Kazan›m 5) ile iliflkilendiriniz.

106

Ali ve arkadafllar› pikni¤e gittiler. Tamuçurtma uçuracaklard› ki ipi evde unut-tuklar›n› fark ettiler. Yanlar›ndaki ipleri bir-lefltirerek uçurtmaya ip yapt›lar. Berk’inyan›nda 1 m 25 cm, Zeynep’in yan›nda3 m 40 cm, Necmi’nin yan›nda 4 m 10cm ip vard›. Uçurtman›n ip uzunlu¤unuhangi ifllemleri yaparak bulabilirsiniz?

Neler Ö¤rendik?

Afla¤›daki trenin uzunlu¤unu ölçünüz. Ölçme sonucunu ya-z›n›z. Ölçme yaparken nelere dikkat etti¤inizi anlat›n›z.

Trenin uzunlu¤u . . . . . . . cm’dir.

Sincap, f›nd›klara ulaflmak için kaç santimetre yol yürümelidir?

ÖÇK s� �

Problem: Gözde, 950 cm kumafl ald›. 3 m 10 cm’si ile yatakörtüsü, 1 m 15 cm’si ile masa örtüsü ve 4 m 12 cm’si ile perdedikti. Geriye ne kadar kumafl kalm›flt›r?

Verilen: 950 cm kumafl›n 3 m 10 cm’si yatak örtüsü, 1 m 15cm’si masa örtüsü ve 4 m 12 cm’si perde için kullan›l›yor.

‹stenen: Geriye kalan kumafl miktar› soruluyor.Çözüm: Perde, yatak örtüsü ve masa örtüsü için kullan›lan ku-

mafl miktar›n› toplayal›m. Toplam kumafl miktar›ndan ç›karal›m:

310 cm115 cm412 cm837 cm

yatak örtüsü

perdekullan›lan kumafl

+

950 cm837 cm113 cm

–masa örtüsü3 m 10 cm

4 m 12 cm1 m 15 cm

"

"

" geriyekalankumafl

Geriye kalan kumafl 113 cm $ 1 m 13 cm’dir.


65

Afla¤›daki verileri kullanarak bir problem kurunuz. Kurdu¤unuzproblemi çözünüz.

Problem kural›m

Afla¤›daki problemleri çözünüz. Sonuçlar›n bulundu¤u kutu-lara, probleme ait harfleri yazarak flifreyi çözünüz.


1. Ayfle’nin boyunun uzunlu¤u 1 m 30 cm’dir. Umut’un bo-yunun uzunlu¤u Ayfle’nin boyunun uzunlu¤undan 16 cm faz-lad›r. Umut’un boyunun uzunlu¤u kaç santimetredir?

I

2. Evimiz 3 katl›d›r. Her kat›n yüksekli¤i 3 m’dir. Evimizin yük-sekli¤i kaç santimetredir?

R

3. Perdelik kumafl›n önce 2 m 20 cm’si, sonra 3 m 15 cm’si sa-t›ld›. Geriye 1 m 30 cm kumafl kald›. Perdelik kumafl›n tamam›kaç santimetredir?

A

665 900 146

Sibel 1 m 75 cmElif 1 m 45 cmMurat 1 m 50 cm

1 m 30 cm16 cm

1 m 46 cm

2 m 20 cm3 m 15 cm1 m 30 cm6 m 65 cm

+

+

146 cm

6 m 65 cm = 665 cm

9 m = 900 cm3339 m

+

A R I

350 m

310 m

460 m

203 m

290 m

225

m

470

m

440

m

107

Problem: Engin’in evi ile market aras› 400 m, market ile okularas› 340 m’dir. Engin, markete u¤rayarak okula gitti¤inde kaçmetre yol yürür?

Afla¤›daki cetvellerde belirtilen uzunluklar kaçar santimetre-dir? Noktal› yerlere yaz›n›z.

5 10 15 20 25 300 5 10 15 20 25 300 5 10 15 20 25 300

. . . . . . cm . . . . . . cm 12 cm

Evren’in ipi 2 m 30 cm’dir. Ziya’n›n ipi 3 m 25 cm’dir. ‹pler uçuca eklenirse uzunlu¤u ne kadar olur?

Problem kural›m

Yandaki resmi inceleyiniz. Resimdekiverileri kullanarak iki problem kurunuz.Kurdu¤unuz problemleri çözünüz.

Örnek problem: Sibel’in evi ile oku-lun aras› 350 m’dir. Okul ile sineman›naras› 225 m’dir. Sibel, evden okula u¤-rayarak sinemaya giderse kaç metreyol yürür?

ÖÇK s� �

Çözümün do¤rulu¤unun kontrolü: Problemi farkl› yolla çözelim.

Çözümün do¤rulu¤unun kontrolü:

9 m 50 cm4 m 12 cm5 m 38 cm

– perde"

5 m 38 cm1 m 15 cm4 m 23 cm

– masaörtüsü

"

4 m 23 cm3 m 10 cm1 m 13 cm

– yatak örtüsügeriye kalankumafl

"

6 m 80 cm uzunlu¤undaki kumafltan 2 m 45 cm uzunlu¤un-da perde dikilecektir. Perde dikildikten sonra geriye kaç santi-metre uzunlu¤unda kumafl kal›r?

Verilen: Sibel, evden okula 350, oradan sinemaya 225 m yürüyor. ‹stenen: Sibel’in toplam kaç metre yürüdü¤ü soruluyor.Çözüm: Toplama ifllemi yapar›z:

3 5 02 2 55 7 5

+m yol yürür. "

okul-sinema aras› "

ev-okul aras› "

okul-sinema aras›"

ev-okul aras› "

toplam yol"5 7 53 5 02 2 5

–

ÖÇK

Ö¤rencilerinize, afla¤›da verilen ek çal›flmay› yapt›r›n›z. Sonuçlar›n› kon-trol ediniz. Belirledi¤iniz eksikleri tekrar yapt›rarak gideriniz.

EK ÇALIfiMA

1. Afla¤›daki uzunluklar› karfl›lar›na çiziniz.

2. Afla¤›daki uzunluklar› cetvelinizle ölçünüz. Ölçüm sonuçlar›n› yaz›-n›z.

3. Evimizle k›rtasiyenin aras› 240 m, k›rtasiye ile okul aras› 80 m iseevimizden ç›karak önce k›rtasiyeye sonra okula gidersem kaç metre yolyürürüm?

4. Serkan’›n boyu 1 m 30 cm’dir. Kardefli Erkan’›n boyu ondan 35 cmdaha uzundur. Serkan ve Erkan’›n boylar›n›n uzunluklar› toplam› kaç san-timetredir?

4 cm

7 cm

. . . . . . . . cm

. . . . . . . . cm

6

3

100

108

1. Afla¤›daki toplama ifllemlerini sonuçlar›yla efllefltiriniz.

312 + 485 =

193 + 250 =

387 + 413 =

531 + 222 =

2. Afla¤›daki ç›karma ifllemlerini zihinden yap›n›z. ‹fllemler-den sonuçlar› do¤ru olanlar›n yan›na “D”, yanl›fl olanlar›n yan›-na “Y” harfi yaz›n›z.

82 – 58 = 24 (. . . . . .)65 – 29 = 36 (. . . . . .)77 – 43 = 32 (. . . . . .)

3. Afla¤›daki çubuklar›n uzunluklar›n› ölçünüz. Ölçtü¤ünüzuzunluklar› noktal› yerlere yaz›n›z.

4. Afla¤›daki ifadelerde noktal› yerleri tamamlay›n›z.Bir ç›karma iflleminde eksilen 839, fark 517 ise ç›kan . . . . . . . . . . . . . .

Bir ç›karma iflleminde eksilen 786, ç›kan 561 ise fark . . . . . . . . . . . . . .

Bir ç›karma iflleminde ç›kan 329, fark 131 ise eksilen . . . . . . . . . . . . . .

5. Yandaki toplama iflleminde ile gösterilenrakam hangisidir?

A. 9 B. 8 C. 17

6. Afla¤›daki toplama ifllemlerinden hangisinin sonucu enküçüktür?

A. B. C. 340270+

550280+

230410+

+4 73 8 28 7 9

753

543

797443

.. . . . . . . . . . . . . . . . . .


800

D

3 cm .. . . . . . . . . . . . . . . . . .5 cm .. . . . . . . . . . . . . . . . . .4 cm .. . . . . . . . . . . . . . . . . .2 cm

DY

322

225460

109

7. Bir kursta 225 erkek ö¤renci vard›r. K›z ö¤rencilerin say›s›, er-kek ö¤rencilerin say›s›ndan 32 fazlad›r. K›z ö¤rencilerin say›s› kaçt›r?

A. 257 B. 256 C. 255

8. ‹ki do¤al say›n›n toplam› 568’dir. Toplananlardan birisi 25art›r›l›rsa yeni toplam kaç olur?

A. 591 B. 592 C. 593

9. Afla¤›daki toplama ifllemlerini zihinden yap›n›z. Hangisininsonucu yanl›flt›r?

A. 25 + 42 = 67B. 63 + 13 = 75C. 35 + 26 = 61

10. Bir f›r›nda, sabah 218 ekmek sat›lm›flt›r. Ö¤leden sonra sa-t›lan ekmek say›s› sabah sat›lanlardan 68 fazlad›r. O gün bo-yunca toplam kaç ekmek sat›lm›flt›r?

A. 504 B. 500 C. 490

11. Yandaki ç›karma iflleminin sonucu kaçt›r?A. 271 B. 272 C. 273

12. Yandaki ç›karma iflleminde verilmeyen eksilenkaçt›r?

A. 551 B. 552 C. 553

13. Afla¤›daki ç›karma ifllemlerinden hangisinin sonucu yan-l›flt›r?

A. B. C.

14. Yandaki ç›karma iflleminde, ç›kana 112 eklenir-

se fark kaç olur?

A. 635 B. 411 C. 401

7703604 10

–530350170

–470280190

–

4 8 92 1 7–

. . . . . . . . .

3 1 5

2 3 8–

8 8 53 6 25 2 3

–


Ders kitab›n›n 108, 109 ve 110. sayfalar› ile ö¤renci çal›flma kita-b›n›n 66 ve 67. sayfalar›nda verilen “3. Ünite De¤erlendirme Çal›flma-lar›” bölümlerini ö¤rencilerinize yapt›r›n›z. Bu bölümlerde verilen so-rular kazan›mlar› de¤erlendirmeye yöneliktir. Ö¤rencilerinizin yanl›flyapt›klar› veya zorland›klar› sorular› belirleyiniz. Kazan›mlar›n ilgilibölümlerinin tekrar›n› yapt›r›n›z.

Ölçme ve De¤erlendirme bölümünde önerilen formlar› kullanarakkazan›mlar› de¤erlendirebilirsiniz. De¤erlendirme sonuçlar›na göreeksikleri belirleyerek bireysel veya s›n›fça tekrar yapt›rabilirsiniz.


Yanıtlar

Yan›tlar, ders kitab›n›n 108, 109 ve 110. sayfa görüntülerinde ve-rilmifltir.

Yan›tlar, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 65, 66 ve 67. sayfa görüntü-lerinde verilmifltir.


1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinize farkl› uzunluk-ta çubuk makarnalar veriniz. Bu makarnalar› bir kartona yap›flt›rmalar›-n› söyleyiniz. Her birini ayr› ayr› ölçtürerek üzerlerine yazd›r›n›z. Ölçme-lerde ve çizimlerde nelere dikkat etmeleri gerekti¤ini not ettiriniz.

2. Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Her gruba içinde metre vesantimetre birimlerinin kullan›ld›¤› bir problem yaz›l› olan üç çal›flmakâ¤›d› veriniz. Problemleri inceletiniz. Problem çözüm aflamalar›n›kâ¤›t üzerine yazd›rarak problemleri çözdürünüz. Çözümleri birbir-lerine kontrol ettiriniz.

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 65. sayfas›nda verilen prob-lemleri çözdürünüz. fiifreyi ilk çözen ö¤renciyi ödüllendiriniz.


Kazan›m›, ö¤renci çal›flma kitab›nda verilen problemleri çözdü-rerek de¤erlendirebilirsiniz.


Ayr›ca ö¤rencilere grup çal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri de¤er-lendirmek için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 209. sayfas›nda “GrupDe¤erlendirme Formu”nu kullanabilirsiniz.

ÖÇK

1. Afla¤›daki toplama ve ç›karma ifllemlerini kontrol ediniz. Do¤ruolanlar›n yan›na “D”, yanl›fl olanlar›n yan›na “Y” harfi koyunuz.

• 312 + 127 + 82 = 511 (. . . )

• 586 + 211 + 100 = 897 (. . . )

• 287 + 241 + 114 = 642 (. . . )

• 827 – 418 = 409 (. . . )

• 683 – 248 = 435 (. . . )

• 715 – 388 = 328 (. . . )

D

DD

D

Y

Y


6. Yandaki ifllemde yerine gelecek rakam

hangisidir?

A. 1 B. 2 C. 3

7. ‹ki do¤al say›n›n toplam› 652’dir. Toplananlardan birini 38 art›-

r›rsak toplam kaç olur?

A. 690 B. 650 C. 638

8. S›n›f›m›zda 13 k›z ö¤renci vard›r. Erkek ö¤rencilerin say›s› k›z ö¤-

rencilerin say›s›ndan 6 fazlad›r. S›n›f›m›zda kaç erkek ö¤renci vard›r?

A. 18 B. 19 C. 20

9. Afla¤›daki ç›karma ifllemlerinden sonucu en küçük olan hangi-

sidir?

A. 98 – 72 B. 86 – 77 C. 61 – 33

10. Yandaki ç›karma iflleminde eksilen kaçt›r?

A. 635 B. 640 C. 643

11. Yandaki toplama iflleminin tahminî sonucu

kaçt›r?

A. 860 B. 865 C. 857

12. Beril, Derya’dan 5 cm k›sa; Berk’ten 8 cm uzundur. Derya 145 cm

oldu¤una göre Berk’in boyu kaç santimetredir?

A. 132 B. 130 C. 125

13. Bir say›n›n 32 fazlas›n›n 29 eksi¤i 65 ise bu say› kaçt›r?

A. 60 B. 62 C. 65

+

5 8 22 7 5

.. . . . . . . . . .

–

. . . . . . . . .

5 1 2

1 3 1

101

110

15. Afla¤›daki ç›karma ifllemlerinden hangisinin sonucu do¤-rudur?

A. B. C.

16. Yandaki toplama iflleminin tahminî sonucukaçt›r?

A. 780 B. 790 C. 800

17. Bir okulun mevcudu 930’dur. Okulun düzenledi¤i bir gezi-ye 322 erkek, 289 k›z ö¤renci kat›lm›flt›r. Geziye kat›lmayan ö¤-renci say›s› kaçt›r?

A. 318 B. 319 C. 320

18. Babam›n boyu 1 m 80 cm’dir. Annem babamdan 22 cmdaha k›sad›r. Annemin boyu kaç santimetredir?

A. 158 B. 159 C. 160

19. Murat 5 m 30 cm uçurtma ipine 4 m 32 cm uzunlu¤undaip ekledi. Uçurtman›n ipi kaç santimetre oldu?

A. 960 B. 961 C. 962

20. Masan›n boyu 1 m 72 cm’dir. Eni, boyundan 38 cm da-ha k›sad›r. Masan›n eni kaç santimetredir?

A. 132 B. 134 C. 136

80052 727 3

–60031 9280

–30018 711 5

–

6 5 51 2 3+

Problem kural›m1. Afla¤›daki verilerden istedi¤inizi kullanarak toplama ve

ç›karma ifllemleri içeren bir problem kurunuz ve problemi çözünüz.485 3 Cem230 820 Yumurta

2. Afla¤›daki verileri kullanarak bir problem kurunuz ve prob-lemi çözünüz.

1 m 35 cm 680 cm Serpil3 m 10 cm 1 m 65 cm Kumafl

1. Afla¤›daki problemleri sonuçlar›yla efllefltiriniz.


• 506 cm = 5 m 6 cm (. . . . . .)• 718 cm = 71 m 8 cm (. . . . . .)• 333 cm = 3 m 33 cm (. . . . . .)

3. Afla¤›daki ifadelerde noktal› yerleri tamamlay›n›z.• 538 say›s›n›n onlar ve birler basama¤›ndaki rakamla-

r›n›n basamak de¤erleri toplam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

• 999 say›s›n›n yüzler ve onlar basama¤›ndaki rakamla-r›n›n basamak de¤erleri toplam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

• 624 say›s›n›n yüzler ve birler basama¤›ndaki rakamlar›-n›n basamak de¤erleri toplam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Afla¤›daki toplama ifllemlerinden hangisinin sonucu yanl›flt›r?

A. B. C.

5. Yandaki toplama iflleminde ■ ve ▲ ile gös-terilen rakamlar›n toplam› kaçt›r?

A. 5 B. 7 C. 9

6. Yandaki toplama iflleminde verilmeyen topla-nan kaçt›r?

A. 394 B. 395 C. 396

Bir ç›karma iflleminde fark 225,ç›kan 439 ise eksilen kaçt›r?

Bir ç›karma iflleminde eksilen687, fark 213 ise ç›kan kaçt›r?

Bir ç›karma iflleminde eksilen887, ç›kan 547 ise fark kaçt›r?

66

299182410890

+

318253120691

+

562130

26718

+

340

474

664

345

■4613421▲

595+

392. . . . . .

788+


DYD

38

990

604

ÖÇK

4 62 1 7

6 5 3+

2. Afla¤›daki ç›karma ifllemlerini zihinden yaparak verilen sonuçla-r› ifllemlerle efllefltiriniz.

900 – 20

420 – 90

450 – 130

280 – 150

330

880420

130320

3. Afla¤›daki ifadeleri inceleyiniz. Noktal› yerleri doldurunuz.

• Bir ç›karma iflleminde eksilen 819, kalan 217 ise ç›kan .............

• 666 say›s›n›n yüzler ve onlar basama¤›ndaki rakamlar›nbasamak de¤erleri toplam› .....................

• ‹ki basamakl› en büyük say›n›n 54 eksi¤i .....................

• Cetvelin bafllang›ç noktas› ..............................

4. Afla¤›daki silginin uzunlu¤unu cetvelle ölçerek noktal› yere yaz›n›z.

..................... cm

5. Bir çiftçi tarlas›n›n birinden 380 kg, di¤erinden 460 kg bu¤dayelde ediyor. Bunlar›n 285 kilogram›n› tohum için ay›r›yor, geriye kalanbu¤day› sat›yor. Çiftçi kaç kilogram›n bu¤day satm›flt›r?

A. 555 B. 500 C. 475

2

602

45

660

0

102

15. Yandaki ifllem, afla¤›daki hangi ifllemin zihin-den yap›l›fl›d›r?

A. 87 – 22 B. 82 – 27C. 87 + 22

13. Kalemin uzunlu¤u kaç cm’dir?

A. 11 B. 12 C. 14

67

7. Yandaki toplama iflleminin tahminî sonucu kaçt›r?A. 670 B. 690 C. 695

8. Babam beyaz eflya ma¤azas›ndan 689 TL’ye bir çama-fl›r makinesi, 215 TL’ye bir elektrik süpürgesi sat›n ald›. Babamma¤azaya kaç Türk liras› ödedi?

A. 904 B. 900 C. 875

9. Yandaki ç›karma iflleminde ▲ ile gösterilenrakam kaçt›r?

A. 5 B. 6 C. 7

10. Bir çiftlikte 630 hayvan vard›r. Bunlar›n 183’ü tavuk, 225’icivciv, 36’s› horoz, geri kalan› hindidir. Çiftlikteki hindi say›s› kaçt›r?

A. 186 B. 157 C. 165

11. Ev ile marketin aras› 385 metredir. Market ile otobüs dura-¤›n›n aras› 415 metredir. Evden markete u¤rayarak dura¤a yü-rüyen bir kifli kaç metre yürür?

A. 750 B. 800 C. 850

6002▲3347

–

382138165+

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

12. Afla¤›daki uzunluklar› cetvelle ölçerek sonuçlar› kutularayaz›n›z. 4 cm

7 cm

14. Afla¤›daki toplama ifllemlerini, zihinden yap›l›fl› ile efllefltiriniz.

30 + 10 = 405 + 7 = 1240 + 12 = 5260 + 10 = 705 + 6 = 1170 + 11 = 81

35 + 17

37 + 49

65 + 16

80 – 20 = 607 – 2 = 560 + 5 = 65

68

16. Afla¤›daki ç›karma ifllemlerini zihinden yap›n›z. Hangiifllemin sonucu yanl›flt›r?

A. B. C.

17. 5 m 60 cm ip, 2 m 25 cm ip verilerini kullanarak bir prob-lem kurunuz. Kurdu¤unuz problemi, problem çözme aflamalar›-na göre çözünüz.

65070

580–

800200

600–

32030

350–

Bilgisayarda resim yapmak için fare ile s›rayla, Bafllat/Prog-ramlar/Donat›lar/Paint üzerine t›klay›n›z. Karfl›n›za afla¤›dakigörüntü gelir. Görüntüde yaz›l› baz› dü¤melerin görevlerini in-celeyiniz. Deneyerek resim yap›n›z ve boyay›n›z.

BİLGİSAYAR

Resim Yapalım


. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

18. Yandaki verileri kullanarakbir problem kurunuz ve problemiçözünüz.

Ayfle 2 m 10 cm1 m 35 cm 6 m 22 cm

ÖÇK

ÖÇK

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 68. sayfas›nda verilen “Bilgisa-yar” bafll›kl› bölümü ö¤rencilerinize okutunuz. Ö¤rencilerini-

zi bilgisayar odas›na götürerek “resim yapma” program›n› tan›t›n›z.

Bilgisayarda Paint program›n› kullanarak resim yapmalar›na yar-d›mc› olunuz. Ö¤rencilerinize, ö¤renci çal›flma kitab›n›n ayn› sayfa-s›nda bulunan “Bu Ünitede Neler Ö¤rendim?” ve “Ö¤rendiklerimi Ne-relerde Kullanabilirim?” bölümlerini doldurtunuz. ‹lgili bölümleri de¤er-lendirerek ö¤rencilerinizin neler ö¤rendikleri hakk›nda fikir sahibi ola-bilirsiniz.

ÖÇK

14. Kitapl›¤›m›zda 2 düzine öykü kitab›, 8 tane belgesel dergi, 1deste ders kitab› vard›r. Kitapl›¤›m›zda kaç kitap vard›r?

A. 38 B. 40 C. 42

15. Barhan amca 20 y›l sonra 51 yafl›nda olacakt›r. Buna göre Bar-han amca 8 y›l sonra kaç yafl›nda olur?

A. 35 B. 38 C. 39

16. Üç basamakl› en büyük çift say› ile iki basamakl› en büyük teksay›n›n fark› kaçt›r?

A. 899 B. 890 C. 800

17. Masan›n eni ve boyu birlikte 175 cm’dir. Masan›n eni 80 cm ol-du¤una göre boyu kaç santimetredir?

A. 90 cm B. 95 cm C. 100 cm

18. Murat’›n boyunun uzunlu¤u 1 m 60 cm’dir. Kardeflinin boyununuzunlu¤u 30 cm daha k›sad›r. Murat’›n ve kardeflinin boylar›n›n uzun-lu¤u toplam› kaç santimetredir?

A. 270 cm B. 290 cm C. 300 cm

19. Afla¤›daki toplama ifllemlerini zihinden yap›n›z. Sonucu yanl›flolan› iflaretleyiniz.

A. 48 + 35 = 83 B. 51 + 22 = 74 C. 37 + 28 = 65

20. Sizin ve baban›z›n ayak uzunlu¤unu tahmin ediniz. Kimin ayakuzunlu¤u daha fazlad›r?

A. Sizin B. Baban›z›n C. Kardeflinizin

21. Afla¤›daki verileri kullanarak ç›karma ifllemi içeren bir problemkurunuz ve problemi çözünüz.

Ev Market 660 m CemalOkul 280 m 120 m

103


SAYILAR

Do¤al Say›larla Çarpma ifllemi 14 10

1. Çarp›m tablosunu oluflturur. 3 2

2. Eldeli çarpma ifllemini yapar, eldenin ne anlama geldi¤ini aç›klar. 3 2

3. Çarp›mlar› 1000’den küçük olacak flekilde en çok üç basamakl› iki do¤al say›yla çarpmaifllemi yapar.

3 2

4. En çok iki basamakl› do¤al say›lar› 10 ile, bir basamakl› do¤al say›lar› 100 ile k›sa yoldançarpar.

2 2

5. Do¤al say›larla çarpma ifllemini gerektiren problemleri çözer ve kurar. 3 2

ÖLÇME

Tartma 4 2

1. Kilogram›n ve gram›n kullan›ld›¤› yerleri belirtir. 2 1

2. Kilogram ve gramla ilgili problemleri çözer ve kurar. 2 1

Alan 3 2

1. Cisimlerin bir yüzünün alan›n› standart olmayan birimlerle ölçer. 3 2

Çevre 5 4

1. Nesnelerin çevrelerini belirler. 1 1

2. Düzlemsel flekillerin çevre uzunlu¤unu hesaplar. 2 1

3. Düzlemsel flekillerin çevre uzunluklar› ile ilgili problemleri çözer ve kurar. 2 2


104

112

Projenin ad›: Bir Günü Paylaflt›ral›mProjenin amac›: Bir gün içinde yap›lan etkinliklerin ve günün ne ka-

dar›n›n bu etkinliklere ayr›ld›¤›n›n belirlenmesi, zaman› düzenlikullanma amaçlanm›flt›r.

Projenin aflamalar›:A. Karar aflamas›:

1. Proje grubunun belirlenmesi2. Proje sürecinin belirlenmesi3. Grup içi görev da¤›l›m›n›n yap›lmas›4. Hafta içi veya hafta sonu bir günün be-lirlenmesi5. Projede kullan›lacak araç ve gerecintespiti

6. Yard›m al›nacak kiflilerin belirlenmesi7. Bir günde yap›lacak etkinliklerin ve bu etkinliklere ayr›lan za-

man›n belirlenmesiB. Uygulama aflamas›:

1. Etkinlikler için ayr›lan zaman›n, bütün zaman›n kaçta kaç› ol-du¤unun belirlenmesi

2. Zaman›n saat modelleriy-le de gösterilmesi

3. Etkinliklerin adlar›n›n ve sa-at modellerinin bulundu-¤u bir poster haz›rlanmas›

4. Gün içinde en az ve ençok zaman ayr›lan etkin-liklerin ve bu etkinliklerinöneminin belirlenmesi

C. Sunum aflamas›:1. Proje sürecinin planlanmas›2. Proje grubunun oluflumu ve görev da¤›l›m›n›n aç›klanmas›3. Çal›flma yöntemi4. Karfl›lafl›lan güçlükler ve yard›m al›nan kifliler5. Haz›rlanan projenin sunumu6. Proje çal›flmas›n›n sonucunda ulafl›lan hedefler

PROJEÜNİTEYE GENEL BAKIŞ

Bu ünitede “Do¤al Say›larla Çarpma ‹fllemi”, “Tartma”, “Alan” ve“Çevre” alt ö¤renme alanlar› ifllenmektedir.

“Do¤al Say›larla Çarpma ‹fllemi” alt ö¤renme alan›nda ö¤ren-ciler;

Çarp›m tablosunu oluflturacaklar,

Eldeli çarpma ifllemini yapacaklar, eldenin ne anlama geldi¤iniaç›klayacaklar,

Çarp›mlar› 1000’den küçük olacak flekilde en çok üç basamakl› ikido¤al say›yla çarpma ifllemi yapmay› ö¤renecekler,

En çok iki basamakl› do¤al say›lar› 10 ile, bir basamakl› do¤al sa-y›lar› 100 ile k›sa yoldan çarpacaklar,

Do¤al say›larla çarpma ifllemini gerektiren problemleri çözeceklerve kuracaklard›r.

“Tartma” alt ö¤renme alan›nda;

Kilogram›n ve gram›n kullan›ld›¤› yerleri belirleyecekler,

Kilogram ve gramla ilgili problemleri çözecekler ve kuracaklard›r.

“Alan” alt ö¤renme alan›nda;

Cisimlerin bir yüzünün alan›n› standart olmayan birimlerle ölçme-yi ö¤renecekler,

Alan›, standart olmayan birimlerle tahmin etmeye yönelik etkinlik-ler yapacaklard›r.

“Çevre” alt ö¤renme alan›nda;

Nesnelerin çevrelerini belirleyecekler, çevreyi tahmin etmeye yö-nelik etkinlikler yapacaklar,

Düzlemsel flekillerin çevre uzunlu¤unu hesaplayacaklar,

Düzlemsel flekillerin çevre uzunluklar› ile ilgili problemleri çöze-cekler ve kuracaklard›r.

PROJE

Ö¤rencilerinize her dönem bafl›nda uygulamak üzere birer projeverilmifltir. Ders kitab›nda verilen projeleri yapt›rabilece¤iniz gibi ö¤-rencilerin sundu¤u farkl› projelere de yer verebilirsiniz.

Projeler, kavram ve becerilerin kavranmas›, gelifltirilmesi amac›y-la ö¤rencilerin kendi bafllar›na veya grup olarak yapt›klar› çal›flmalar-d›r.

Proje çal›flmalar›yla ö¤rencilerinizi düflüncelerini anlatmaya, arafl-t›rma yapmaya, araflt›rma sonuçlar›n› düzenlemeye yönelik çal›flma-lar için yönlendirebilirsiniz.

Ö¤rencilerinizi proje sunumlar›nda, projesini savunma ve sorula-cak sorulara yan›t verme konusunda teflvik edebilirsiniz.

Projeler ö¤rencileri bilimsel araflt›rma ve bu konuda çal›flma yap-ma becerisini kazand›rmaya yönelik oldu¤undan çok önemlidir. Ayn›

zamanda projeler, ö¤rencilerin bireysel farkl›l›klar›n› belirleme-de bize yard›mc› olacakt›r.

Proje konusu belirlendikten sonra proje ile ilgili aç›klamalarprojeye bafllamadan önce ö¤rencilere verilmelidir. Ö¤rencilerproje haz›rlama sürecinde gözlenmeli ve yap›lacak hatalar pro-je ilerlemeden düzeltilmelidir. Proje teslim edildikten sonra bütünolarak de¤erlendirilmelidir. Proje çal›flmalar›, ö¤retmen k›lavuzkitab›n›n “Ekler” bölümünde verilen “Proje De¤erlendirme For-mu” ile de¤erlendirilmelidir. Ayr›ca projeyi kapsayan ilgili kaza-n›mlar›n ö¤renilmifl olup olmad›¤›na da dikkat edilmelidir.

Bu bölümde ö¤rencilerinize “Bir Günü Paylaflt›ral›m” proje-sini yapt›r›n›z. Projede ö¤rencileriniz zaman› iyi ve düzenli de-¤erlendirme konusunda çal›flmalar yapacaklard›r.

Ö¤rencilerinize projeye bafllamadan önce projenin aflama-lar› hakk›nda bilgi veriniz. Hangi aflamada, neler yapmalar› ge-rekti¤ini anlat›n›z. Aflamalar› kontrol ediniz. Görülen eksiklikle-ri, bir sonraki aflamaya geçmeden tamamlamalar›na yard›mc›olunuz.

105

Hazır mıyız?

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 114. sayfas›nda verilen ve ön bilgile-rini ölçen “Haz›r m›y›z?” testini uygulay›n›z. Test sonuçlar›n› de¤erlen-diriniz. Baflar›l› olan ö¤renciler alt ö¤renme alan›ndaki kazan›mlar›edinmeye haz›rd›r. Baflar›l› olmayan ö¤rencilerinizin hangi kazan›mlar-da eksiklikleri oldu¤unu belirleyerek tamamlama çal›flmalar› yapt›r›n›z.

Ö¤rencilerinize ayn› sayfada verilen performans görevini okutu-nuz. Abaküsün çarpma ifllemindeki yerini sorunuz. Abaküsün tarihçe-sini araflt›rmalar›n› ve araflt›rma sonuçlar›n› rapor hâlinde s›n›fa sun-malar›n› isteyiniz. Performans görevleri ö¤rencilerin bilgi, beceri vezekâlar›n› gelifltirecekleri ödevlerdir. Bu de¤erlendirmeler belli bir sü-reç içine da¤›lm›flt›r. Gözlenebilen somut bir ürünle veya performans-la sonuçlan›r. Ö¤rencilerinizden performans ödevlerini ürün dosyala-r›nda saklamalar›n› isteyiniz.

Bir sonraki ders için gerekli olan çarp›m tablolar›, yüzlük tab-lo, boya kalemleri vb.nin ö¤renciler taraf›ndan temin edilebilecekolanlar›n› onlardan isteyiniz. Di¤erlerini siz temin ediniz.

113


DOĞAL SAYILARLA ÇARPMA İŞLEMİ

Çiçekçi Aysel teyze kovadakikaranfilleri alt›flarl› ba¤layarak de-metler haz›rl›yor. Aysel teyze 10demet karanfil haz›rlad›. Haz›rlad›¤›karanfilleri sayarken flu yolu izledi:

“6, 12, 18, 24, 30, 36, 42, 48, 54,60. 60 tane karanfil var.” dedi.

Aysel teyze karanfillerin say›s›n›nas›l buldu?

Çarpım Tablosu

114

1. Modelle gösterilen çarpma ifllemi afla¤›dakilerden hangisidir?

A. 5 x 2 B. 3 x 4 C. 5 x 3

2. Afla¤›daki ifllemlerden hangisinin sonucu farkl›d›r?A. 4 x 5B. 4 + 4 + 4 + 4 + 4C. 4 x 4

3. 6 x 10 ifllemini zihinden yap›n›z. Sonucunu iflaretleyiniz.A. 50 B. 60 C. 70

4. 6 x = 6 iflleminde yerine gelecek çarpan hangisidir?A. 1 B. 0 C. 6

5. x 7 = 0 iflleminde yerine gelecek çarpan hangisidir?A. 7 B. 1 C. 0

Haz›r m›y›z?

Performans görevi

Sayma araçlar›ndan “abaküs”ün tarihçesini araflt›r›n›z. ‹lk de-fa kimler taraf›ndan, ne zaman kullan›lm›flt›r? Araflt›rma sonuç-lar›n›z› rapor hâlinde düzenleyerek arkadafllar›n›zla paylafl›n›z.



1. Kazan›m : Çarp›m tablosunu oluflturur.


Beceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme, ka-rar verme, yarat›c› düflünme.

Araç ve Gereç : çarp›m tablolar›, yüzlük tablo, renklikalemler.

UYARI

• Yüzlük tablosundan, ritmik saymalardan veya liste fleklindeyaz›mdan yararlan›larak çarp›m tablosunu oluflturmalar› sa¤-lan›r.

İLİŞKİLENDİRME

• Do¤al say›lar

DERSE HAZIRLIK



Ö¤rencilerinize marketlere birçok ürünün kutular hâlinde geldi¤inianlat›n›z. Bu ürünlerin bir k›sm›n›n raflara dizildi¤ini, bir k›sm›n›n dadepolarda sakland›¤›n› söyleyiniz. “‹fl yeri sahibi depoda kaç kutuürün oldu¤unu nas›l hesaplar?” sorusunu yöneltiniz. Tek tek sayma-n›n ne kadar zaman alaca¤›n› tart›flt›r›n›z. “Sizce bunu sayman›n da-ha kolay yolu nedir?” sorusuna yan›t isteyiniz. Bir önceki y›lda çarp-ma ifllemiyle ilgili ö¤rendiklerini hat›rlatacak sorular sorunuz.

Ders kitab›n›n 113. sayfas›ndaki konu resmini inceletiniz. Resim-de gördüklerini anlatt›r›n›z. Resimle ilgili sorular sorarak onlar› konu-ya haz›rlay›n›z.

106

• Dört grup oluflturunuz. Birer tane yüzlük tablo haz›rlay›n›z.

• 1. grup, 6’dan bafllayarak alt›flar ritmik says›n.

• Sayarken söyledi¤i sa-y›lar›n kutular›n› pemberenge boyas›n.

• Boyanan kutulardakisay›lar› yazarak örüntüolufltursun.

• Örüntüyü çarp›m tab-losuna yerlefltirsin.

• 2. grup, ayn› ifllemleri7’den bafllay›p yedifler rit-mik sayarak yaps›n. 3.

grup, 8’den bafllay›p sekizer, 4. grup, 9’dan bafllay›p dokuzarritmik sayarak ayn› ifllemleri yaps›n. Gruplar s›rayla tablodakirenkleri kullans›nlar.

Çarp›m tablosunda hem yeflil, hem de pembe boyal› kutuvar m›? Varsa bu kutu, hangi iki say›n›n çarp›m›d›r?

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

31 32 33 34 55 36 37 38 39 40

41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

61 62 63 64 65 66 67 68 69 70

71 72 73 74 75 76 77 78 79 80

81 82 83 84 85 86 87 88 89 90

91 92 93 94 95 96 97 98 99 100

Etkinlik: Çarp›m Tablosu Oluflturma

Araç ve Gereç: yüzlük tablo, renkli kalemler.

115

• Her grup ritmik saymalardanfaydalanarak kendi çarp›m tab-losunu tamamlas›n.

✘ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

6, 12, 18, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7, 14, 21, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

8, 16, 24, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

9, 18, 27, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6 x 1 = . . . . .6 x 2 = . . . . .

6 x 3 = . . . . .

6 x 4 = . . . . .

6 x 5 = . . . . .

6 x 6 = . . . . .

6 x 7 = . . . . .

6 x 8 = . . . . .

6 x 9 = . . . . .

6 x10= . . . . .

42

612

8 x 1 = . . . . .8 x 2 = . . . . .

8 x 3 = . . . . .

8 x 4 = . . . . .

8 x 5 = . . . . .

8 x 6 = . . . . .

8 x 7 = . . . . .

8 x 8 = . . . . .

8 x 9 = . . . . .

8 x10= . . . . .

32

8 9 x 1 = . . . . .9 x 2 = . . . . .

9 x 3 = . . . . .

9 x 4 = . . . . .

9 x 5 = . . . . .

9 x 6 = . . . . .

9 x 7 = . . . . .

9 x 8 = . . . . .

9 x 9 = . . . . .

9 x10= . . . . .

27

72

97 x 1 = . . . . .7 x 2 = . . . . .

7 x 3 = . . . . .

7 x 4 = . . . . .

7 x 5 = . . . . .

7 x 6 = . . . . .

7 x 7 = . . . . .

7 x 8 = . . . . .

7 x 9 = . . . . .

7 x10= . . . . .

56

7

28

Neler Ö¤rendik?

Ritmik saymalardan fay-dalanarak çarp›m toblosu-nu tamamlay›n›z.

• Tabloda hangi sat›r vesütunlar çift say›lardan olufl-mufltur? Neden?

116

Çarp›m tablosundan faydalanarak listeleri tamamlay›n›z.

✘ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 101 1 2 3 4 5 6 7 8 9 102 2 4 6 8 10 12 14 16 18 203 3 6 9 12 15 18 21 24 27 304 4 8 12 16 20 24 28 32 36 405 5 10 15 20 25 30 35 40 45 506 6 12 18 24 30 36 42 48 54 607 7 14 21 28 35 42 49 56 63 708 8 16 24 32 40 48 56 64 72 809 9 18 27 36 45 54 63 72 81 90

10 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

ÖÇK s� ��

Harika, annesine afla¤›da resmi verilen kolyeyi yapt›. Kolye-de kulland›¤› pembe ve mavi boncuklar›n say›s›n› bulal›m:

Pembe boncuklar›n say›s›n› toplama ifllemi fleklinde yazal›m.6 + 6 + 6 + 6 = 4 x 6 = 24Mavi boncuklar›n say›s›n› toplama ifllemi fleklinde yazal›m.2 + 2 + 2 = 3 x 2 = 6Harika, kolyede 24 tane pembe, 6 tane mavi boncuk kullanm›flt›r.

Çarpım Tablosu

Ö¤rencilerinize, s›n›f kitapl›¤›n› düzenleyeceklerini söyleyiniz. Ki-taplar› grupland›rmalar›n›, her rafa alt›flar tane kitap koymalar›n› iste-yiniz. Düzenleme bitince kitapl›kta kaç tane kitap oldu¤unu sorunuz.Kitaplar› tek tek sayman›n çok zaman alaca¤›ndan bahsediniz. “Ki-taplar›n say›s›n› bulman›n kolay yolu olmal›.” diyerek düflünmelerinisa¤lay›n›z. Her raftaki kitap say›s›n› yan yana yazd›r›n›z. Ard›fl›k top-lama iflleminin çarpma ifllemi olarak nas›l yaz›labilece¤ini sorunuz.Çarpma ifllemiyle ilgili bilgilerini hat›rlat›n›z. Geçen y›l 2, 3, 4, 5 ve 10ile çarpma ifllemini ö¤rendiklerini; bu y›l da 6, 7, 8 ve 9 ile çarpmay›ö¤reneceklerini söyleyiniz.

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 114. sayfas›nda verilen konu metni-ni okutunuz ve anlatt›r›n›z. 115. sayfadaki etkinli¤i yapt›r›n›z. Yüzlüktablodan yararlanarak alt›flar, yedifler, sekizer, dokuzar ritmik saymaçal›flmalar›na yer veriniz. Bu çal›flmay› “Do¤al Say›lar” alt ö¤renmealan› ile iliflkilendiriniz. Yüzlük tablodan faydalanarak çarp›m tablosu-nu oluflturmalar›n› sa¤lay›n›z.

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 116. sayfas›nda verilen örnek çal›fl-may› inceletip pekifltirici çal›flmay› yapt›r›n›z.

EK ETKİNLİK: Çarpım Tablosu Hazırlayalım

Araç ve Gereç: yüzlük tablo, çarp›m tablolar›, boya kalemleri.

Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Gruplara yüzlük tablo ve boflçarp›m tablosu da¤›t›n›z. 1. gruba alt›flar ritmik sayd›rarak söyle-dikleri say›lar› yüzlük tabloda boyat›n›z. Yüzlük tablodan faydala-narak çarp›m tablosunun “6” yazan sat›r ve sütununu doldurtunuz.2. gruba yedifler ritmik sayd›rarak söyledikleri say›lar› yüzlük tablo-da boyat›n›z. Yüzlük tablodan faydalanarak çarp›m tablosunun “7”yazan sat›r ve sütununu doldurtunuz. Etkinli¤i birer, ikifler, üçer,dörder, befler, sekizer, dokuzar ve onar ritmik saymalarla tekrarla-t›n›z. Yüzlük tablodan faydalanarak çarp›m tablosunda ilgili sat›r vesütunlar› doldurtunuz. Çarp›m tablosunu ilk tamamlayan grubun bi-rinci olaca¤›n› belirtiniz.

EK ETKİNLİK: Kaç Eder?

Ö¤rencilerinize s›n›fça bir oyun oynayacaklar›n› söyleyiniz. S›-n›fa dönerek “4 kere 5 kaç eder?” deyiniz. Bir ö¤rencinin ad›n› söy-leyiniz. Ad› söylenen ö¤renci aya¤a kalkarak çarp›m› söylesin. Oda benzer flekilde bir çarpma ifllemi söylesin. Bir arkadafl›n›n ad›-n› söyleyerek otursun. Ad› söylenen ö¤renci aya¤a kalkarak etkin-li¤i benzer flekilde devam ettirsin. Etkinlik, çarp›m tablosunda yan-l›fl yap›lmayana kadar devam ettirilir.

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 70 ve 71. sayfalar›nda verilenpekifltirme al›flt›rmalar›n› yapt›r›n›z. Ö¤rencilerinizin yanl›fl

yapt›klar› veya zorland›klar› al›flt›rmalar› belirleyerek ilgili bölümleritekrarlay›n›z.

ÖÇK

Ö¤rencilerinize, ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 107. sayfas›nda veri-len ek çal›flmay› yapt›r›n›z. Sonuçlar›n› kontrol ediniz.

107



Bunun için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 201 ve 202. sayfalar›ndaverilen “Ö¤renciler ‹çin Kazan›mlar Ölçe¤i” ve “Ö¤retmenler ‹çin Ka-zan›mlar Ölçe¤i” formlar›n› kullanabilirsiniz. Ayr›ca ö¤rencilere grupçal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri de¤erlendirmek için ö¤retmen k›-lavuz kitab›n›n 209. sayfas›nda verilen “Grup De¤erlendirme For-mu”nu kullanabilirsiniz.


1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinize ritmik say-ma çal›flmalar› yapt›r›n›z. “2 tane 4 kaç eder? 5 tane 3 kaç eder?”sorular›n› sorunuz. Ard›fl›k toplama ifllemini çarpma ifllemi biçimin-de yazd›r›n›z.

2. Ö¤rencilerinize 2, 3, 4, 5 ve 10 ile ilgili çarp›m tablolar› veri-niz. Ritmik saymalardan faydalanarak tablolar› tamamlat›n›z. Han-gi tabloda yanl›fl yap›ld›¤›n› belirleyerek o say›yla ilgili ritmik saymaçal›flmalar› yapt›r›n›z. Ö¤rencilerin 2, 3, 4, 5 ve 10 ile çarpmay› ö¤-rendiklerinden emin oldu¤unuzda 6, 7, 8 ve 9 ile çarpma ifllemleri-ne geçiniz.

Yanıtlar



Bir sonraki ders için gerekli olan onluk taban bloklar›, kartlargibi araç ve gerecin s›n›fta haz›r olmas›n› sa¤lay›n›z.

5. Yukar›daki çarp›m tablosunda kaç tane 18 vard›r? Bunlarhangi say›lar›n çarp›m›d›r?

71

2. Çarp›m tablosunu tamamlay›n›z.

X 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

2 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20

3 0 3 6 9 12 15 18 21 24 27 30

4 0 4 8 12 16 20 24 28 32 36 40

5 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

6 0 6 12 18 24 30 36 42 48 54 60

7 0 7 14 21 28 35 42 49 56 63 70

8 0 8 16 24 32 40 48 56 64 72 80

9 0 9 18 27 36 45 54 63 72 81 90

10 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

3. Afla¤›daki çarpma ifllemlerini çarp›m tablosundan fayda-lanarak yap›n›z.

2 x 5 = . . . . . . . . 3 x 6 = . . . . . . . . 2 x 9 = . . . . . . . .

6 x 7 = . . . . . . . . 5 x 9 = . . . . . . . . 8 x 6 = . . . . . . . .

8 x 9 = . . . . . . . . 7 x 8 = . . . . . . . . 9 x 9 = . . . . . . . .

4. Afla¤›daki çarpma ifllemlerinde kutular›n yerine gelecekçarpan›, çarp›m tablosundan faydalanarak bulunuz.

6 x = 24 x 5 = 35 4 x = 20

3 x = 18 x 6 = 36 7 x = 63

2. sorudaki çarp›m tablosunu tamamlad›ktan sonra 5 ve 6.sorular› yan›tlay›n›z.

6. Yukar›daki çarp›m tablosunda kaç tane 24 vard›r? Bunlarhangi say›lar›n çarp›m›d›r?

4

6

7

6

5

9

Proje: Gün içinde yapaca¤›n›z aktiviteleri belirlediniz mi?

104272

184556

184881

7, 14, 21, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6, 12, 18, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

70

Çarpım Tablosu

8, 16, 24, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

9, 18, 27, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Yüzlük tablolarda, boyal› kutulardaki say›lar› inceleyiniz.Kural› bularak boyamaya devam ediniz. Oluflan örüntüleri tab-lolar›n alt›na yaz›n›z.

24, 30, 36, 42, 48, 54, 60,

66, 72, 78, 84, 90, 96

28, 35, 42, 49, 56, 63, 70, 77

84, 91, 98

32, 40, 48, 56, 64, 72, 80, 88, 96 36, 45, 54, 63, 72, 81, 90, 99


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

61 62 63 64 65 66 67 68 69 70

71 72 73 74 75 76 77 78 79 80

81 82 83 84 85 86 87 88 89 90

91 92 93 94 95 96 97 98 99 100

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

61 62 63 64 65 66 67 68 69 70

71 72 73 74 75 76 77 78 79 80

81 82 83 84 85 86 87 88 89 90

91 92 93 94 95 96 97 98 99 100

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

61 62 63 64 65 66 67 68 69 70

71 72 73 74 75 76 77 78 79 80

81 82 83 84 85 86 87 88 89 90

91 92 93 94 95 96 97 98 99 100

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

61 62 63 64 65 66 67 68 69 70

71 72 73 74 75 76 77 78 79 80

81 82 83 84 85 86 87 88 89 90

91 92 93 94 95 96 97 98 99 100

ÖÇK

ÖÇK


EK ÇALIfiMA

1. 9’dan bafllayarak 100’e kadar dokuzar ritmik say›n›z ve yaz›n›z.2. 21’den bafllayarak 72’ye kadar üçer ritmik say›n›z.3. 6’dan bafllayarak alt›flar ritmik sayd›¤›n›zda 3 ve 5. s›rada

söyledi¤iniz say›lar hangileridir?

Notlar›m

108


Ö¤rencilerinizle çarpma ifllemi, çarp›m ve çarpan kavramlar› konu-lar›nda sohbet ediniz. Hangi kavram›n, ne anlama geldi¤ini sorunuz.“Bir minibüs 12 yolcu tafl›yor. 5 minibüs kaç yolcu tafl›r?” probleminitahtaya yaz›n›z. Problemi çözmek için hangi ifllemi yapacaklar›n› soru-nuz. Problemle ilgili olarak s›n›fta drama çal›flmas› da yapt›rabilirsiniz.

Ders kitab›n›n 117. sayfas›nda verilen konu metnini okutunuz veanlatt›r›n›z. Ayn› sayfadaki etkinli¤i onluk taban bloklar›yla yapt›r›n›z.

Eldeli toplama iflleminde, birler basama¤›nda oluflan eldenin onlarbasama¤›na, onlar basama¤›nda oluflan eldenin yüzler basama¤›naeklendi¤ini hat›rlat›n›z. Ayn› flekilde çarpma iflleminde, birliklerin çar-p›m›ndan oluflan eldenin onlar, onluklar›n çarp›m›ndan oluflan elde-nin yüzler basama¤›na aktar›laca¤›n› fark etmelerini sa¤lay›n›z.

Ders kitab›n›n 118. sayfas›nda verilen problemi ve çözümünü in-celetiniz. Benzer problemleri s›n›fta çözdürünüz. Problem kurarkençarpma ifllemiyle ilgili kavramlar› do¤ru bir biçimde ve yerinde kullan-malar› için uyar›n›z. Bu çal›flmay› Türkçe dersi “Yazma” ö¤renme ala-n› Yazma Kurallar›n› Uygulama (Kazan›m 5) ile iliflkilendiriniz. Çö-zümlerde basamak tablosu kulland›r›n›z. Ayn› sayfada verilen çarp-ma ifllemini ve çözümünü inceletiniz.

Etkinlik: Çarpma ‹fllemiAraç ve Gereç: onluk taban bloklar›


• Okulda düzenlenecek bir kermes için davetiyeler haz›rla-nacakt›r. Davetiyelerin bulundu¤u 4 kutu, zarflar›n bulundu¤u3 kutu temin edilir. Davetiye kutular›n›n her birinde 14 daveti-ye, zarf kutular›n›n her birinde 15 zarf vard›r.

• Toplam kaç tane davetiye ve zarf vard›r? Bulunuz. • Davetiyelerin say›s›n› afla¤›daki gibi onluk taban bloklar›

ile modelleyiniz.• Davetiyelerin say›s›n› model üzerinde çarpma yaparak

bulunuz.

• Birliklerin çarp›m› kaçt›r? Gruplad›¤›n›zda kaç onluk, kaçbirlik eder?

• Daha sonra onluklar› çarp›n›z. Bu çarp›mdan kaç onluk eldeettiniz? Bu onlu¤u birliklerden elde etti¤iniz onlu¤a ekleyiniz.

• Toplam kaç davetiye vard›r? Yap›lan ifllemleri anlat›n›z.• Zarflar›n say›s›n› bulmak için benzer modelleme yap›n›z.

Yapt›¤›n›z ifllemde birliklerin çarp›m›ndan kaç onluk elde edilir?Bulunuz.

117

Önce birlikleri çarp›n›z.Ç›kan say›y› gruplay›n›z.

4 onluk + 1 onluk = 5 onluk

1 4

4

6x

1 4

4

5 6x

Ö¤retmen s›n›fa, her birinde 14 bisküvi bulunan 6 paket bis-küvi getirdi. Bisküvileri s›n›fa da¤›taca¤›n› söyledi. “Paketlerdetoplam kaç bisküvi var? Hepinize yeter mi?” dedi.

Zeynep:– 6 tane 14’ü toplar›z.Ali:– Çok uzun bir yol. Daha k›sa bir yol

olmal›.Sizce bisküvi say›s›n› baflka hangi iflle-

mi yaparak buluruz?

118

Kardefl okula, içinde 13 kitap bulunan 5 kutu gönderildi. Kar-defl okula toplam kaç kitap gönderildi¤ini bulal›m:

26 x 25 ifllemini basamak tablosunu kullanarak yapal›m. ‹fl-lemleri inceleyelim:

Onlar Birler

Onlar Birler

1 355

x

3 x 5 = 15’tir. 15’in5’ini birler basama¤›nayazar, 1’i elde tutar›z.

1 35

6 5x

1 x 5 = 5’tir. Elde olan1’i 5’e ekleriz.

5 + 1 = 6 olur. 6’y› on-lar basama¤›na yaza-r›z.

1

1

26

25

?x

1

14

5 x 6

12

31

23

5 x 20

20 x 620 x 20

6

2

2

3

0

20

5

6

5

0

0

00

0

Yüzl

er

ba

sam

a¤

›

On

lar

ba

sam

a¤

›Bi

rler

ba

sam

a¤

›

x

+

1

5

6

2

2

3

2

5

6

5

0

0

Yüzl

er

ba

sam

a¤

›

On

lar

ba

sam

a¤

›Bi

rler

ba

sam

a¤

›

x

+

13 x 5 = 65 kitap gönderildi.

On

lar

ba

sam

a¤

›Bi

rler

ba

sam

a¤

›

11111516

33333

1555

O B

+

+1 onluk5 birlik



2. Kazan›m : Eldeli çarpma ifllemini yapar, eldeninne anlama geldi¤ini aç›klar.



Araç ve Gereç : onluk taban bloklar›, kartlar.

İLİŞKİLENDİRME


DERSE HAZIRLIK


UYARI

• Say›lar, çarp›m en çok 3 basamakl› olacak flekilde seçilir.

EK ETKİNLİK: Eldeli Çarpma


S›n›fa, her birinin çözümü eldeli çarpma ifllemi içeren problem-lerin yaz›l› oldu¤u 10 kart getiriniz. Bu kartlar› masan›n üzerine s›-ralay›n›z. Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Her gruba masadakiproblem kartlar›ndan birer tane veriniz. Karttaki problemi çözmekiçin hangi ifllemi kullanacaklar›n› söyletiniz. ‹fllemi aç›klayarakyapt›r›n›z. ‹fllemi do¤ru yapan gruba “1” puan veriniz. Haz›rlananproblem kartlar› bitene kadar etkinli¤i devam ettiriniz. Etkinlik so-nunda en çok puan alan grubu “Y›ld›z Grup” ad›yla ödüllendiriniz.

109

119

29 x 24 ifllemini yapal›m. ‹fllemleri inceleyelim ve anlatal›m:

12

31

23

29

24

?x

14

4 x 9

4 x 20

20 x 920 x 20

6 9 6 6 9 6

2

2

3

8

80

9

4

6

0

00

Yüzl

er

ba

sam

a¤

›

On

lar

ba

sam

a¤

›Bi

rler

ba

sam

a¤

›

x

+

2

2

1

8

9

4

6

Yüzl

er

ba

sam

a¤

›

On

lar

ba

sam

a¤

›Bi

rler

ba

sam

a¤

›

x

+

11 onluk1 yüzlük1 onluk

123

12

3

25

15

?x

5 x 5

5 x 20

10 x 510 x 20

2

1

2

5

5

5

x

+

2

1

5

5x

+

Okul pikni¤ine 15 koli meyve suyu getirildi. Her kolide 25 ku-tu meyve suyu vard›. Piknikte kaç meyve suyu tüketildi¤ini bu-lunuz. ‹fllemleri inceleyerek eksikleri tamamlay›n›z.

. . . . . .. . . . . . . . . . . .. . . . . .. . . . . . . . . . . .

. . . . . .. . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . .

. . . . . .. . . . . . . . . . . .

. . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . .

1

5

Eldeyi unutmayal›m.

Yüzl

er

ba

sam

a¤

›

On

lar

ba

sam

a¤

›Bi

rler

ba

sam

a¤

›

Yüzl

er

ba

sam

a¤

›

On

lar

ba

sam

a¤

›Bi

rler

ba

sam

a¤

›

9 x 79 x 1020 x 7

1 7

2 9

6 39 041 002 0

94 3

x

+

12

31

23

1 7

2 9

5 31

43 0

94 3

x

+20 x 10

3 6

2 4. . . . . . . .

. . . . . . . .

. . . .. . . . . . . .

. . . .. . . . . . . .

. . . .. . . . . . . .

x

+

12

31

23

3 6

2 4

. . . . . . . .. . . .

. . . .. . . . . . . . .

. . . .. . . . . . . .

x

+

120

Afla¤›daki çarpma ifllemlerini örneklerdeki gibi yap›n›z. Boflkutular› doldurunuz.

x

xxx15

45

3

6

4 7x

xxx 27

189

9

7

8 6

15 x 3 = 45

27 x 7 = 189

12

15

180x

180

20

200+

ÖÇK s� ��

12’nin 15 kat›n›n 20fazlas› kaç eder?

Neler Ö¤rendik?

Afla¤›daki çarpma ifllemini örne¤e göre yap›n›z.

Yüzl

er

b.

On

lar

b.

Birle

r b

.

Yüzl

er

b.

On

lar

b.

Birle

r b

.

Yüzl

er

b.

On

lar

b.

Birle

r b

.

Yüzl

er

b.

On

lar

b.

Birle

r b

.

EK ETKİNLİK: Çarpalım

Araç ve Gereç: kartlar, onluk taban bloklar›.

Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. 1. gruba 16 x 3 iflleminin, 2.gruba 24 x 3 iflleminin yaz›l› oldu¤u kartlar veriniz. Çarpma ifllem-lerini onluk taban bloklar›yla modelleterek yapt›r›n›z. Ayn› ifllemleribasamak tablosunda tekrar yapt›r›n›z. Gruplardan yap›lan ifllemlerikarfl›laflt›rmalar›n› isteyiniz.


1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinize eldesizçarpma ifllemlerini onluk taban bloklar› ile modelleterek yapt›r›n›z.Önce bir basamakl› ile bir basamakl›, daha sonra iki basamakl› ile birbasamakl› say›larla çarpma ifllemlerini yapt›r›n›z. Bu ifllemleri do¤ruyapt›klar›nda eldeli çarpma ifllemleriyle ilgili al›flt›rmalara geçiniz.

2. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinize çarpma ifl-lemlerinde eldenin nereden geldi¤ini, nereye yaz›laca¤›n› sorunuz.Çok say›da al›flt›rma çözdürerek kazan›m› kavramalar›n› sa¤lay›n›z.

3. ‹leri seviyedeki ö¤rencilerinize kar›fl›k çarpma ifllemlerinin bu-lundu¤u çal›flma kâ¤›tlar› da¤›t›n›z. ‹fllemleri do¤ru ve k›sa süredeyapan ö¤renciyi ödüllendiriniz.


Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 72 ve 73. sayfalar›nda verilenal›flt›rmalar› yapt›r›n›z. Çarpma ifllemlerini nas›l yapt›klar›n›

anlatt›r›n›z. Zorland›klar› al›flt›rmalar› belirleyiniz. ‹lgili yerlerin tekra-r›n› yapt›rarak eksikleri tamamlay›n›z.

ÖÇK

Ders kitab›n›n 119. sayfas›nda verilen çarpma ifllemini ve çözümaflamalar›n› inceletiniz. Ayn› sayfada verilen problemi okutunuz.Çözümünde izlenecek yollar› anlatt›r›n›z. Noktal› yerleri doldurtunuz.

Ders kitab›n›n 120. sayfas›nda kazan›m› pekifltirmeyi amaçlayanal›flt›rmalar verilmifltir. Al›flt›rmalar› s›n›fta iki grup oluflturarak yapt›-rabilir, do¤ru yapan grubu ödüllendirebilirsiniz.

Ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 110. sayfas›nda verilen ek çal›flmay›yapt›rarak kazan›m› pekifltirebilirsiniz. Verilen çal›flma yapra¤›n› ö¤-renci say›s› kadar ço¤altarak ö¤rencilerinize da¤›t›n›z. ‹fllemleri yapt›-rarak kontrol ediniz. Belirledi¤iniz eksikleri tekrar yapt›rarak gideriniz.

Ö¤rencilerinizden, bir sonraki ders için gerekli olan say› blokla-r›n› ve hesap makinelerini getirmelerini isteyiniz.


Ö¤rencilerinize, ders kitab›n›n 120. sayfas›nda verilen “NelerÖ¤rendik?” bölümündeki çal›flmay› yapt›rarak kazan›m› de¤erlendi-rebilirsiniz.

Kazan›m›n ne ölçüde edinildi¤ini ölçmek için ö¤retmen k›lavuzkitab›n›n 201 ve 202. sayfalar›nda verilen “Ö¤renciler ‹çin Kazan›m-lar Ölçe¤i” ve “Ö¤retmenler ‹çin Kazan›mlar Ölçe¤i” formlar›n› kulla-nabilirsiniz. Ayr›ca ö¤rencilere grup çal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlik-leri ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 209. sayfas›nda verilen “Grup De¤er-lendirme Formu”nu kullanarak de¤erlendirebilirsiniz.

Yanıtlar



110

73

2. Afla¤›daki çarpma ifllemlerini yap›n›z. ‹fllemlerin yap›l›fl›n›anlat›n›z.

3. Afla¤›daki tablolarda bofl b›rak›lan yerleri tamamlay›n›z.

12

31

23

2

3

6

2x

+ +

2

3

6

2x

Y O B Y O B

26 x 32

12

31

23

3

1

7

9x

+ +

3

1

7

9x

Y O B Y O B

37 x 19

714493

x x

x x42

17

37

29

28510697

255408

629 476

x x

x x15

17

41

24

30

1 25 2

4 0

1 8 06 0 0

7 8

8 3 28 3 2

6 33 3

7 02

7 03 0 0

3

3

7

7 0 37 0 3

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

ÖÇK

72

N

3611x

1. Afla¤›daki çarpma ifllemlerini yap›n›z. ‹fllemlere as›l› harflerisonuç kutular›na yazarak çocuklar›n ad›n› bulunuz.


365x

R

A

657x

B H N

N A

‹

2112x 87

3x35

8x

2815x

1321x

445x

V

847x

D

439x

L

2611x

‹

M

E C

546x

767x

2223x

2518x

252 455 180 261 455 280

396 506 450 532 324

588 220 286 387 273 420

B A R H A N

V

N E C M ‹

‹ L D A N

180

455

252

261 280

420

220 588387

324506 396 450

532

286

273

ÖÇK

Afla¤›daki çarpma ifllemlerini yap›n›z.

EK ÇALIfiMA

2 5

1 3

+

x

Yüzler

b.

Onlar

b.

Birler

b.

3 2

1 8

+

x

Yüzler

b.

Onlar

b.

Birler

b.

4 2

1 5

+

x

Yüzler

b.

Onlar

b.

Birler

b.

3 8

1 9

+

x

Yüzler

b.

Onlar

b.

Birler

b.

5 3

1 2

+

x

Yüzler

b.

Onlar

b.

Birler

b.

4 8

1 7

+

x

Yüzler

b.

Onlar

b.

Birler

b.

111

ÇALIfiMA YAPRA⁄I

Ad› soyad› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Numaras› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

S›n›f› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Süre : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

x

+

Yüzlerb.

Onlar

b.

Birler

b.

x

+

Yüzler

b.

Onlar

b.

Birler

b.

1. 26 x 32 ifllemini yap›n›z. ‹fllemi nas›l yapt›¤›n›z› anlat›n›z.

2. Afla¤›daki çarpma ifllemlerini yap›n›z.


12

31

23

6 36x

4 53x

8 67x

5 61 4x

2 72 2x

3 82 3x

30 dakika

1 81 6x

2 63 5x

4 21 8x

112

Çarpalım, Verilmeyeni Bulalım

Ö¤rencilerinize, okula gelirken markete u¤rad›¤›n›z› söyleyiniz.“Markete yeni meyve suyu gelmifl, görevliler onlar› yerlefltiriyordu.”deyiniz. ‹lk pakette, içinde 25 meyve suyu olan 2 kutu; ikinci pakette,içinde 25 meyve suyu olan 22 kutu sayd›¤›n›z› söyleyiniz. “Marketekaç tane meyve suyu geldi¤ini nas›l bulabiliriz?” diye sorunuz. Ö¤ren-cilere bu konudaki düflüncelerini anlatt›r›n›z.

Ders kitab›n›n 121. sayfas›nda verilen konu metnini okutunuz veanlatt›r›n›z. Kantindeki kalem say›s›n›, onluk taban bloklar›yla s›n›ftada modelleterek buldurunuz. Ayn› sayfada verilen etkinli¤i inceletiniz.‹ki basamakl› iki do¤al say›n›n çarp›m›nda ikinci çarpan›n onluklar›çarp›l›rken çarp›m›n bir basamak sola kayd›r›larak yaz›ld›¤›na dikkatçekiniz. Ayn› sayfadaki örne¤i inceletiniz. Basamak tablolar›ndaki si-yah yuvarlak içinde verilen say›lara dikkat çekiniz. Bu say›lar›n, eldetutulan say›lar oldu¤unu sezdiriniz.

Ders kitab›n›n 122. sayfas›nda verilen ilk çal›flmay› yapt›r›n›z, ör-ne¤i inceletiniz. Çarpma iflleminde basamakta verilmeyen rakam›nnas›l bulundu¤unu gösteren bölümü okutunuz. Bir örnek üzerinde an-latt›r›n›z. Çarpma iflleminde basamaklarda verilmeyen rakam› veyarakamlar› bulma etkinlikleri yapt›r›n›z.

Ö¤rencilerinize önce bir basamakl› do¤al say› ile iki basamakl› do-¤al say›n›n, sonra iki basamakl› do¤al say› ile iki basamakl› do¤al sa-y›n›n, daha sonra da bir basamakl› do¤al say› ile üç basamakl› bir do-¤al say›n›n çarpma ifllemini yapt›r›n›z.

121

Zeynep ve Ali okul kantininden kalem al-mak istediler. Kantin görevlisi kalemlerin yenigeldi¤ini, önce saymas› gerekti¤ini söyledi.Zeynep ve Ali’den yard›m istedi.

Zeynep, “Her birinde 137 kalem olan 2 ku-tu var. Toplam kaç kalem olur? diye Ali’ye sordu.

Ali, “Çok kolay, 137 ile 2’yi çarpar›z.” diye cevaplad›.


2 73

8 1x

2 31 49 2

2 33 2 2

x

x

Afla¤›daki çarpma ifllemlerini inceleyelim. ‹fllemin yap›l›fl›n›anlatal›m:

2 1

12 6 2

3

7 8 6

x

1

• Çift say›da grup oluflturunuz. Grup olarak üç kart haz›rla-y›n›z. 1. karta bir basamakl› bir do¤al say› ile iki basamakl› birdo¤al say›n›n çarpma ifllemini yaz›n›z. 2. karta, iki basamakl›bir do¤al say› ile iki basamakl› bir do¤al say›n›n, 3. karta da üçbasamakl› bir do¤al say› ile bir basamakl› bir do¤al say›n›nçarpma ifllemini yaz›n›z. Kartlardaki çarpma ifllemlerini yap›n›z.

• Kartlarda yaz›l› olan çarpma ifllemlerinde basamaklarda-ki bir rakam› k›rm›z› veya mavi kâ¤›tla kapat›n›z.

Kartlar›n›z› di¤er grupla de¤ifltiriniz. Öteki grubunhaz›rlad›¤› kartlardaki üstü kapat›lan rakam› belir-leyiniz. Bu rakam› nas›l belirledi¤inizi anlat›n›z.

• Kartlardaki ifllemlerden birinin yandaki ifllemoldu¤unu düflününüz. Bu ifllemde k›rm›z› ve mavikâ¤›tla kapal› rakamlar› bulabilir misiniz? Kulland›-¤›n›z stratejileri aç›klay›n›z.

3 31 2

63 33 6

x

+

Etkinlik: Verilmeyeni BulmaAraç ve Gereç: 6 kart, k›rm›z› ve mavi kâ¤›tlar.

Eldeleri unutmayal›m.

Yüzl

er

b.

On

lar

b.

Birle

r b

.

Yüzl

er

b.

On

lar

b.

Birle

r b

.

On

lar

b.

Birle

r b

.

Apartman görevlisi her daireye 3 ekmek b›rak›yor. Afla¤›da-ki ifllemi tamamlayarak apartmanda kaç daire oldu¤unu vekaç ekmek da¤›t›ld›¤›n› bulal›m:

63

7

x

63

7 8

2x

1. ad›m: 6 x 3 = 18 birliktir.

18 " 1 onluk + 8 birlik oldu¤undan 8, çarp›m›n birler

basama¤›na yaz›l›r. 1 onluk elde tutulur. = 8 olur.

2. ad›m: 3 ile kaç onlu¤un çarp›m›na 1 onluk ekler-

sek 7 onluk eder?

7 – 1 = 6 " 3 ile kaç onluk çarp›l›rsa 6 onluk eder?

x 3 = 6 " = 2 olur.2

$ daire say›s›$ ekmek say›s›$ toplam ekmek say›s›

Neler Ö¤rendik?

122

1 52 91 3

34

5

x

+

6 33

. . . . . . . . . . .

x

Afla¤›daki çarpma ifllemlerini yap›n›z.

1. 2 84

. . . . . . . . . . .

x2. 2 7

2 1

. . . . . . . . . . .

x3. 3 2 4

2

. . . . . . . . . . .

x4.

Sincap, kartlardaki baz› rakamlar› düflürmüfl. Onlar› bularakyerlerine koymas›na yard›m eder misiniz?

5 2

1 5 6x

2 13

6 8

x3

0

6

3

4

5

36

50

34

ÖÇK s� ��



3. Kazan›m : Çarp›mlar› 1000’den küçük olacak fle-kilde en çok üç basamakl› iki do¤al sa-y›yla çarpma ifllemi yapar.



Araç ve Gereç : onluk taban bloklar›, hesap makinesi.

UYARI

• Önce, bir basamakl› do¤al say› ile iki basamakl› do¤al say›n›n;sonra iki basamakl› do¤al say› ile iki basamakl› do¤al say›n›n;daha sonra da bir basamakl› do¤al say› ile üç basamakl› birdo¤al say›n›n çarpma ifllemi yapt›r›l›r.

• Çarp›mlar› en çok üç basamakl› olan iki do¤al say›yla çarpmaifllemleri yapt›r›l›r.

DERSE HAZIRLIK


Ö¤rencilerinize, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 74 ve 75. say-falar›nda verilen al›flt›rmalar› yapt›r›n›z. ‹fllemleri kontrol

ederek yanl›fl yapt›klar› ya da zorland›klar› sorular› belirleyiniz. ‹lgilibölümlerin tekrar›n› yaparak konunun kavranmas›n› sa¤lay›n›z.

ÖÇK

113


1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinize verece¤inizçarpma ifllemleri kolaydan zora do¤ru olmal›d›r. Çarpma ifllemleriniönce onluk taban bloklar›yla modelletiniz. Modellemeden sonra ifl-lem yapt›r›n›z. Çarpma ifllemi kavrand›ktan sonra çok say›da ifllemyapt›rarak kazan›m›n pekiflmesini sa¤lay›n›z.

2. Çarpma iflleminde, say›lar›n basamaklar›ndaki verilmeyen ra-kam› belirleme etkinliklerinde eldeyi unutmamalar› gerekti¤ine dik-kat çekiniz.

Yanıtlar


rinde verilmifltir.

75

2. Afla¤›daki ifllemlerin basamaklar›ndaki verilmeyenleri bulu-nuz.

2 48

1 97 29 1

x

+

4 23

68 4

6

x

+

82 5

9 065 0

x

+

3 61 3

1 0 866 8

x

+

91 8

1 594

x

+

3 52

6 3x

8 23

5 4 6x

2 13

8 46

4

x

+

2 91

2 923 1 9

x

+

51 5

2 2 557 5

x

+

6 31

2 5 268 2

x

+

28

4 1 6x

3 2

34

21

69

2

2

3

1

213

1

4

46

5 4

38

4 1

9317

2

1

04

1

74

Y O

1 1 25

B

x

Y O

3 8 42

B

x



Y O

1 0 36

B

x

Y O

1 5 23

B

x

Y O

4 8 22

B

x

Y O

2 1 84

B

x

Y O

1 7 33

B

x

Y O

2 7 53

B

x

Y O

3 1 12

B

x

Y O

1 6 74

B

x

Y O

1 9 54

B

x

4 5 6

8 7 2

9 6 4

5 6 0

5 1 9

6 6 8

6 1 8 7 6 8

6 2 2 8 2 5

7 8 0

ÖÇK

ÖÇK



Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 122. sayfas›nda verilen “Neler Ö¤-rendik?” bölümündeki çal›flmalar› yapt›rarak konunun ne kadar kav-rand›¤›n› de¤erlendirebilirsiniz.

Kazan›m›n ne ölçüde edinildi¤ini ölçmek için ö¤retmen k›lavuzkitab›n›n 201 ve 202. sayfalar›nda verilen “Ö¤renciler ‹çin Kazan›m-lar Ölçe¤i” ve “Ö¤retmenler ‹çin Kazan›mlar Ölçe¤i” formlar›n› kulla-nabilirsiniz. Ayr›ca ö¤rencilere grup çal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlik-leri ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 209. sayfas›nda verilen “Grup De¤er-lendirme Formu”nu kullanarak de¤erlendirebilirsiniz.

Bir sonraki ders için gerekli olan karton, makas ve say› kartla-r›n›n ö¤renciler taraf›ndan getirilmesini isteyiniz.


EK ÇALIfiMA


3611x

4314x

4842x

1934x

2. Afla¤›daki çarpma ifllemlerinde verilmeyen rakamlar› bulunuz.

2 12

4 23

x

+

32 1

86

x

+

EK ETKİNLİK: Kaybolanı Bul

Araç ve Gereç: çal›flma kâ¤›tlar›

Ö¤rencilerinize bir oyun oynayacaklar›n› söyleyiniz. Oyununad›n›n “Kaybolan› Bul” oldu¤unu belirtiniz. Ö¤rencilerinizi iki gru-ba ay›r›n›z. Her gruba say›lar›n basamaklar›nda verilmeyen ra-kamlar›n bulundu¤u çarpma ifllemleriyle haz›rlad›¤›n›z çal›flmakâ¤›tlar›n› da¤›t›n›z. Gruplardan ifllemlerde verilmeyen rakamlar›bulmalar›n› isteyiniz. Her gruba kendi çal›flma kâ¤›d›ndaki ifllem-leri yapt›rarak kaybolan rakamlar› buldurunuz. ‹fllemin yap›l›fl›n›ifllemlerin alt›na not etmelerini isteyiniz. Kaybolan rakamlar› do¤-ru bulan grubu ödüllendiriniz.

114

7 x 100 = 70040 x 10 = 400

25 x 10 = 250

5 x 100 = 500

3 x 10 = 30

123

Ali, annesinden kek yapmas›n› is-tedi. Annesi de bakkaldan yumurtaalmas›n› söyledi. Ali, bakkala gitti¤in-de Sami amcan›n, yumurtalar› onarl›paketledi¤ini gördü. Sami amca 13paket haz›rlad›. Ali kaç tane yumur-tan›n paketlendi¤ini merak etti. Zihin-den ifllem yaparak “130 yumurta.”dedi.

10 ve 100 ile Kısa Yoldan Çarpma İşlemi

Etkinlik: K›sa Yoldan Çarpal›m

Araç ve Gereç: say› kartlar›, kâ¤›t, kalem.

1’den 9’a kadar rakamlar›n yaz›l› oldu¤u kartlar haz›rlay›-n›z. Kartlar› kullanarak iki basamakl› say›lar oluflturunuz. ‹ki ba-samakl› say›lar› 10 ile, bir basamakl› say›lar› 100 ile çarp›n›z.Çarpanlarla çarp›mlar› karfl›laflt›r›n›z.

Bir do¤al say›y› 10 ve 100 ile k›sa yoldan nas›l çarpar›z?

Afla¤›daki çarpma ifllemlerini inceleyelim. K›sa yoldan çarp-man›n kural›n› söyleyelim.

124

Afla¤›daki çarpma ifllemlerini örnekteki gibi k›sa yoldan ya-p›n›z. Noktal› yerleri doldurunuz.

Örnek:

Afla¤›daki ifllemleri yap›n›z. 100 ile k›sa yoldan çarpma ifl-lemlerinin ortak özelli¤ini söyleyiniz.

3 x 100 = . . . . . . . . 8 x 100 = . . . . . . . . 2 x 100 = . . . . . . . .

Afla¤›daki ifllemleri yap›n›z. 10 ile k›sa yoldan çarpma ifl-lemlerinin ortak özelli¤ini söyleyiniz.

36 x 10 = . . . . . . . . 47 x 10 = . . . . . . . . 8 x 10 = . . . . . . . .

14 x 10 =?

140. . . . . . . . . . . . . . . . .

82 x 10 =?

. . . . . . . . . . . . . . . . .

100 x 8 =?

. . . . . . . . . . . . . . . . .

100 x 6 =?

. . . . . . . . . . . . . . . . .

95 x 10 =?

. . . . . . . . . . . . . . . . .

5 x 10 =?

. . . . . . . . . . . . . . . . .

✘ 12

28 10 280

120

✘ 9

7 100

✘ 77

61 10

✘ 1

3 100

Neler Ö¤rendik?

300 800 200

360 470 80

Afla¤›daki kutularda verilen çarpma ifllemlerini örnekteki gi-bi yap›n›z. Bofl kutular› doldurunuz.

Örnek:

ÖÇK s� ��

10 ve 100 ile Kısa Yoldan Çarpma İşlemi

Cebinizden üç tane 10 Kr ç›kararak masaya koyunuz. Masada nekadar para oldu¤unu sorunuz. “10, 20, 30” diye onar onar sayd›r›n›z.“2 tane 10, 20” ; “3 tane 10, 30 eder.” deyiniz. Ö¤rencilerinize benzerörnekler vererek onlardan çözüm için farkl› yöntemler belirlemeleriniisteyiniz.

Ö¤rencilerinize onar ritmik sayma çal›flmalar› yapt›r›n›z. 4 ve 7. s›-ralarda hangi say›lar› söylediklerini sorunuz. Ö¤rencilerinize“1 kutuda 10 kalem var. 5 kutuda kaç kalem olur?” sorusunu sorarakonlar› düflünmeye teflvik ediniz. Ritmik sayma yapt›rd›¤›n›z çal›flma-lar› “Do¤al Say›lar” alt ö¤renme alan› ile iliflkilendirebilirsiniz.

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 123. sayfas›nda verilen konu metni-ni okutunuz ve anlatt›r›n›z. Sayfadaki etkinli¤i yapt›r›n›z.

Ö¤rencilerinize 9 x 10 ifllemini zihinden yapmalar›n› söyleyiniz. ‹fl-lemin çözümü için farkl› yöntemler belirlemelerini isteyiniz. Çarpma ifl-lemini önce alt alta yazd›rarak yapt›r›n›z. K›sa yoldan çarpman›n kura-l›n› kendilerinin bulmalar›na f›rsat veriniz. Bir önceki y›lda ö¤rendikle-rini hat›rlamalar›n› sa¤layacak örnekler yapt›r›n›z. 9 ile 1’in çarp›m›n›nkaç oldu¤unu sorunuz. Verilen “9” yan›t›n›n sa¤›na s›f›r yazd›r›n›z.

“O hâlde 9 x 10 = 90’d›r.” deyiniz. K›sa yoldan yap›lan çarpma ifl-lemini yorumlat›n›z.

Bir baflka yol olarak onar onar ritmik sayd›r›p 9. say›ya geldiklerin-de söyledikleri say›y› yazd›r›n›z. Ayn› ifllemleri iki basamakl› ve üç ba-samakl› say›lar için de yapt›r›n›z.

Ö¤rencilerinize 16 x 10 ifllemini zihinden yapmalar›n› söyleyiniz.Çözüm yöntemlerini anlatmalar›n› isteyiniz. 10’dan bafllayarak onaronar sayd›r›n›z. 16. saymada söylenen say›n›n, ifllemin sonucu oldu-¤unu sezdiriniz. Ö¤rencilerinize önce 10, sonra 100 ile k›sa yoldançarpma ifllemleri yapt›r›n›z.

Ders kitab›n›n 123. sayfas›nda verilen örnek çal›flmay› inceletiniz.124. sayfas›nda verilen pekifltirme al›flt›rmalar›n› yapt›r›n›z. Sonuçla-r›n› kontrol ediniz.



4. Kazan›m : En çok iki basamakl› do¤al say›lar› 10ile, bir basamakl› do¤al say›lar› 100 ilek›sa yoldan çarpar.


Beceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme, ya-rat›c› düflünme, karar verme.

Araç ve Gereç : karton, makas, say› kartlar›.

İLİŞKİLENDİRME

• Do¤al say›lar

DERSE HAZIRLIK






Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 76 ve 77. sayfalar›nda verilenal›flt›rmalar› yan yana oturan ö¤rencilerinizden ikili gruplar olufl-

turarak yapt›r›n›z. Al›flt›rmalar›n çözümlerini birbirlerine kontrol ettiriniz.

EK ETKİNLİK: 10 ve 100 ile Çarpalım

Araç ve Gereç: karton, makas.

Ö¤rencileriniz iki gruba ayr›ls›n. 1. grup “x”, “=”, “100” ve 1’den 9’akadar say›lar›n yaz›l› oldu¤u kartlar haz›rlas›n. Gruptan bir ö¤renci1’den 9’a kadar say›lar›n yaz›l› oldu¤u kartlardan birini alarak tahta-n›n önüne geçsin. “x”, “100” ve “=” yaz›l› kartlar› tafl›yan ö¤rencilerde s›rayla tahtaya ç›ks›n. 2. grup oluflan matematik cümlesinin so-nucunu söylesin. Bütün say› kartlar›yla etkinlik devam ettirilsin. Ayn›flekilde 2. grup “x”, “=”, “10” ve 1’den 9’a kadar say›lar›n yaz›l› oldu-¤u kartlar haz›rlas›n. Say› kartlar›yla iki basamakl› say›lar olufltur-sun. ‹ki basamakl› say› kartlar›n› tafl›yan ö¤renciler tahtaya ç›ks›n.“x”, “10” ve “=” yaz›l› kartlar› tafl›yan ö¤renciler s›rayla yerlerini als›n.Oluflan ifllemin sonucunu 1. grup söylesin. Kazan›m kavranana ka-dar etkinlik devam ettirilsin. Ö¤rencilerinizi makas kullan›rkendikkatli olmalar› konusunda uyar›n›z.


Ö¤rencilerinize çözümünde, k›sa yoldan çarpma ifllemi yapabi-lecekleri afla¤›daki problemleri yazd›r›n›z. Ö¤rencilerden, yapt›kla-r› ifllemleri aç›klamalar›n› isteyiniz. Ö¤renmenin ezbere de¤il anla-maya dayal› olmas›n› sa¤lay›n›z.

1. Bir araba y›kama merkezinde günde 10 tane araba y›kan-maktad›r. Bir ayda kaç tane araba y›kan›r?

2. Bir beyaz eflya ma¤azas› bir y›lda 100 buzdolab› sat›yor. 2y›lda kaç buzdolab› satar?

3. Çantamda 25 tane 10 Kr var. Toplam kaç kuruflum var?

Yanıtlar


rinde verilmifltir.

77

2. Afla¤›daki evlerin üzerinde yaz›l› çarpma ifllemlerini, k›sa yol-dan yap›n›z. Sonuçlar›n› çat›lar›na yaz›n›z. Örne¤i inceleyiniz.

28 x 10

280

47 x 10

. . . . . . . . . . . . . . . .

83 x 10

. . . . . . . . . . . . . . . .

3 x 10

. . . . . . . . . . . . . . . .

7 x 100

.. . . . . . . . . . . . . . .

35 x 10

. . . . . . . . . . . . . . . .

6 x 100

.. . . . . . . . . . . . . . .

9 x 100

.. . . . . . . . . . . . . . .

1 x 100

.. . . . . . . . . . . . . . .

67 x 10

. . . . . . . . . . . . . . . .

82 x 10

. . . . . . . . . . . . . . . .

91 x 10

. . . . . . . . . . . . . . . .

5 x 100500

470830

350700

30

100900

600

910820

670

76

1. Kutulardaki çarpma ifllemlerini örne¤i inceleyerek yap›n›z.

Kısa Yoldan Çarpma İşlemi

2 100 200

10 5

20 500

50

12 10

10 36

100 9

7 100

x x x

x 10 1243

36

28

360

430 x 100 98

6

7

50

100

10 10

x

x

x

5 100

10 10

x

x

x

3

100

10 10

x

x

x

8

500

100

10 10

x

x

x

7

80

120

30

300

120

120 360

360

900

700 900

700

800 900

600

700280

800 700

70

ÖÇK

ÖÇK


ÖÇK

Ö¤rencilerinize, afla¤›da verilen ek çal›flmay› yapt›r›n›z. Sonuçla-r›n› kontrol ediniz. Belirledi¤iniz eksikleri tekrar yapt›rarak gideriniz.

EK ÇALIfiMA

33 x 10 =

21 x 10 =

18 x 10 =

59 x 10 =

65 x 10 =

49 x 10 =

11 x 10 =

72 x 10 =

88 x 10 =

10 x 10 =

1 x 10 =

4 x 10 =

6 x 10 =

9 x 10 =

5 x 10 =

3 x 10 =

330

210

180

590

650

490

110

720

880

100

10

40

60

90

50

30

Afla¤›daki çarpma ifllemlerini yap›n›z. Sonuçlar›n› kutulara yaz›n›z.

115

116

.

125

Problem: Okulumuzun 3. s›n›f ö¤rencileri için müzeye gezi dü-zenlendi. Geziye kat›lan 136 ö¤renciden 5 TL yol paras›, 2 TL ye-mek paras› topland›. Müze gezisi için toplam kaç Türk liras› top-lanm›flt›r?

Verilen: Geziye 136 ö¤renci kat›l›yor. Her ö¤renciden 5 TL yolparas›, 2 TL yemek paras› toplan›yor.

‹stenen: 136 ö¤renciden toplam kaç Türk liras› topland›¤›soruluyor.

Çözüm: Ö¤rencilerin verdi¤i yol paras›n› bulmak için ö¤rencisay›s› ile yol paras›n› çarpar›z. Ayn› flekilde yemek paras›n› bul-mak için de ö¤renci say›s› ile yemek paras›n› çarpar›z. Bulunansonuçlar› toplar›z:

x

5 TL2 TL

7 TL+

1 3 67

9 5 2 TL " toplanan parax

yol paras›

x

yemek paras›

yol paras›yemek paras›

. .

+

toplanan para

Çözümün do¤rulu¤unun kontrolü: Problemi baflka yoldançözelim:

"

"

Beril ve Ali, dedelerinin zeytinli¤inegittiler. ‹flçiler zeytin topluyordu. Dede,iflçilere 15 tane 25 kilograml›k zeytinpaketi haz›rlamalar›n› söyledi. Haz›rla-nan paketler kamyonete yüklendi.

Beril, Ali’ye “15 paket için ne kadarzeytin gerekli? Kamyonet 450 kilog-ram yük tafl›yabiliyor. Zeytin paketleri-nin hepsini al›r m›?” diye sordu.

Ali, “Onu anlamak kolay. ‹ki ifllem yapmal›y›z.” dedi. Sizce Ali, hangi ifllemleri yapmay› düflünmüfltür? Kamyonetin

o yükü tafl›y›p tafl›yamayaca¤›n› siz bulabilir misiniz?


6 8 02 7 2

9 5 2 TL

1 3 62

2 7 2 TL

1 3 65

6 8 0 TL

Çözümün do¤rulu¤unun kontrolü: Problemi farkl› yolla çözelim:27 + 27 + 27 = 81 roman32 + 32 + 32 + 32 = 128 hikâye

126

roman hikâyeroman ve hikâye.

ders kitab›

Problem: Okul kitapl›¤›nda, her birinde 27 kitap olan 3 raftaroman, her birinde 32 kitap olan 4 rafta, hikâye kitaplar› vard›r.Geriye kalanlar ise ders kitab›d›r. Kitapl›kta 240 kitap oldu¤unagöre bu kitaplar›n kaç tanesi ders kitab›d›r?

Verilen: Kitapl›kta 240 kitap var. Hikâyeler 27’fler kitapl›k 3rafta, romanlar 32’fler kitapl›k 4 rafta, geri kalan› ise ders kitab›d›r.

‹stenen: Ders kitab› say›s› soruluyor.Çözüm: Roman ve hikâye kitab› say›s›n› bulmak için çarpma

ifllemi yapar›z. Çarp›mlar›n toplam›n› buluruz. Bu toplam›, top-lam kitap say›s›ndan ç›kararak ders kitab› say›s›n› buluruz:

2 73

8 1x

3 24

1 2 8x

1 2 88 1

2 0 9+

2 4 02 0 90 3 1

–

3 21 5

1 6 03 24 8 0 simit

x

+

4 8 03 8

4 4 2 simit sat›lm›flt›r.–

4 8 03 8

4 4 2–

Problem: Bir simit f›r›n› 32 tepsi simit haz›rl›yor. Her tepside 15 si-mit vard›r. Sat›lmam›fl 38 simit kald›¤›na göre kaç simit sat›lm›flt›r?

Verilen: Simit f›r›n›nda her biri 15 simit alan 32 tepsi simit haz›r-lan›yor ve sat›l›yor. Sat›lan simitlerden geriye 38 tanesi kal›yor.

‹stenen: Sat›lan simit say›s› soruluyor.Çözüm: Toplam simit say›s›n› bulmak için çarpma ifllemi ya-

par›z. Toplam simit say›s›ndan kalan simit say›s›n› ç›kar›r›z. Sat›-lan simit say›s›n› buluruz:

Çözümün do¤rulu¤unun kontrolü: Problemi farkl› yoldan çö-zelim:

1 tepside 15 simit var.10 tepside 150 simit var.30 tepside 150 + 150 + 150 = 450 simit var.2 tepside 15 + 15 = 30 simit var.32 tepside 450 + 30 = 480 simit var.

simitsat›lm›flt›r.

2 4 08 1

1 5 9–

1 5 91 2 80 3 1

–ders kitab› vard›r.


Ö¤rencilerinize hafta sonu, 3. s›n›flar› sinemaya götürece¤inizisöyleyiniz. “Sinema salonunda 46 s›ra var. Her s›rada 8 koltuk oldu-¤una göre sinemaya en çok kaç kifli gidebiliriz?” diye sorunuz. Prob-lemi çözmeleri için onlara zaman veriniz. Bir süre sonra kimlerin çöz-dü¤ünü sorunuz. Problemin çözüm aflamalar›n› anlatt›r›n›z. Farkl› çö-züm stratejilerinin de anlat›lmas›na f›rsat veriniz.

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 125. sayfas›nda verilen konu metni-ni okutunuz ve anlatt›r›n›z. Konu metninde belirtilen problemin çözümaflamalar›n›n neler olaca¤›n› sorunuz. Problemi okutup anlatt›r›n›z.Çözüm aflamalar›n› inceletiniz. Benzer bir problemi s›n›fta çözdürü-nüz.

Ö¤rencilerinize yak›n çevrelerinde ve günlük yaflant›lar›nda karfl›-laflt›klar› durumlar› anlatt›r›n›z. Onlardan, bu durumlar› temel alarakproblem oluflturmalar›n› isteyiniz.

Ders kitab›n›n 126. sayfas›nda verilen problemleri inceletiniz. Ben-zer problemleri s›n›fta bireysel olarak veya grup çal›flmas› yapt›rarakçözdürünüz.



5. Kazan›m : Do¤al say›larla çarpma ifllemini gerekti-ren problemleri çözer ve kurar.




UYARI

• Bu s›n›f›n say› ve ifllem s›n›rl›l›klar› içinde kal›n›r.


İLİŞKİLENDİRME


DERSE HAZIRLIK



Ö¤rencilerinize afla¤›daki problemleri yazd›r›n›z. Problemi bir-kaç kez okutunuz. Kendi cümleleriyle anlatt›r›n›z. Çözüm aflama-lar›n› yazd›r›n›z. Çözümü yapt›rarak sonucunu kontrol ediniz.

“15 say›s›n›n 6 kat›n›n 38 fazlas› hangi say›d›r?”“11 inek, 4 at, 10 koyun ve 18 tavu¤un toplam kaç aya¤›

vard›r?”“Bir kasa bal›k 24 kilogram ise 12 kasa bal›k kaç kilogram

gelir?”

117

Ö¤rencilerinize, ders kitab›n›n 127. sayfas›nda verilen problemle-

ri belirli bir süre vererek çözdürünüz. Süre sonunda problemleri tah-

tada çözdürerek kendilerini kontrol etmelerini sa¤lay›n›z.

Ders kitab›n›n 127. sayfas›nda verilen “Problem kural›m” bölümü-nü inceletiniz. Bu bölümdeki verilerle problem kurdurup çözdürünüz.

PROBLEM ÇÖZME

Problem çözme, matematik dersinin ayr›lmaz bir parças›d›r. Bu

nedenle kapsaml› bir biçimde ele al›nmal›d›r. Ö¤rencilerinize prob-

lemleri farkl› yollardan çözebileceklerini söyleyebilirsiniz. Problem

çözmede ö¤rencilerin mevcut bilgilerini ve ak›l yürütme becerilerini

kullanmalar›n› sa¤lamal›s›n›z.

Matematik dersinde çözülen problemler ö¤rencilerin günlük yafla-

m›nda gereksinim duydu¤u ve okulda yapt›¤› etkinliklerle ilgili konu-

lar› içermelidir.

Ö¤rencinin problemi nas›l çözdü¤ü, problemdeki hangi verilerin

çözüme katk›da bulundu¤u, problemi nas›l temsil etti¤i, seçti¤i strate-

jinin çözümü nas›l kolaylaflt›rd›¤› üzerinde durulmal›d›r.

Problem çözerken ö¤renciler farkl› stratejiler uygulayabilir. Önem-

li olan problemi anlaman›n, plan yapman›n, kontrol etmenin önemini

kavramalar›d›r.

Problem çözmede zorlanan ö¤rencilere çözüm yolu do¤rudan ve-

rilmemelidir. Ö¤rencinin kendi çözüm yolunu bulmas› için uygun orta-

m›n haz›rlanmas› gerekir. S›n›f içi tart›flma ortamlar› en kolay ve en

iyi çözüm yolunun bulundu¤u ortamlard›r.

Ö¤rencilere problemin sonucundan çok, çözüm yolunun önemi

vurgulanmal›d›r. Problemi anlay›p anlamad›klar›n› belirlemeye yöne-

lik sorular sorulmal›d›r. Problemdeki verilerin eksik ya da fazla olup

olmad›¤›n›n belirlenmesi de önemlidir.

Ö¤rencilere problem birkaç kez okutulduktan sonra onlardan

problemi farkl› biçimde ifade etmeleri istenebilir. Ö¤rencilerinizden

çözdükleri her problemden sonra benzer bir problem kurmalar› iste-

nebilir.

Ö¤renciler problem çözme sürecinde baflar›ya ulaflt›kça kendi çö-

züm yollar›n› da olufltururlar. Kendi çözüm yollar›na verilen de¤eri

hissederlerse kendilerine olan güvenleri artacakt›r. Bu nedenle ö¤-

renci problem çözerken daha sab›rl› ve daha istekli olacakt›r. Di¤er

derslerinde de matematikle iliflki kuracaklar ve üst düzey düflünme

becerilerini art›racaklard›r.

Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Gruplardan, ö¤renci ça-l›flma kitab›n›n 78 ve 79. sayfalar›nda verilen problemleri

çözmelerini isteyiniz. Problemleri çözerek flifreyi önce bulan grubu al-k›fllat›n›z.

Çözümün do¤rulu¤unun kontrolü: Problemi farkl› yolla çöze-lim:

127

GünKr birikmifltir.

Kr3 02 0

6 0 0x –

Kr kalm›flt›r.

30 x 20 = ......

3 x 2 = 600

6 0 01 4 54 5 5

–Kr kalm›flt›r.

6 0 01 4 54 5 5

Verilen: Sami, her gün 30 Kr biriktiriyor. 20 gün sonra biriktirdi¤iparan›n 145 Kr’unu harc›yor.

‹stenen: Sami’nin kumbaras›nda kalan para soruluyor.Çözüm: Sami’nin biriktirdi¤i paray› bulmak için çarpma ifllemi

yapmal›y›z. Bulunan sonuçtan harcad›¤› paray› ç›karmal›y›z:

ÖÇK s� � � ��

Okulumuz Kapadokya’ya gezi düzenledi. Geziye her birin-de 36 kifli olan 14 otobüs gitti. Geziye kaç kifli kat›ld›?

Dakikada 15 kez yan›p sönen bir lamba, 10 dakikada kaçkez yan›p söner?

Her gün 3 TL harçl›k alan Beril, haftada 5 TL’sini biriktiriyor. Be-ril 4 haftada kaç Türk liras› harcar?

Bahçede 18 elma a¤ac› vard›r. fieftali a¤açlar›n›n say›s› el-ma a¤açlar›n›n say›s›n›n 3 kat›ndan 5 fazlad›r. Bahçede kaç ta-ne fleftali a¤ac› vard›r?

Tanesi 30 Kr olan kalemlerden 2 düzine ald›m. K›rtasiyeciye850 Kr verdim. Geriye kaç kurufl alaca¤›m?

Problem kural›mAfla¤›daki verileri kullanarak iki problem kurunuz. Kurdu¤unuz

problemleri çözünüz.

Örnek Problem: Sami kumbaras›na her gün 30 Kr at›yor. 20gün sonra biriktirdi¤i paran›n 145 Kr’u ile okul ihtiyaçlar›n› karfl›l›-yor. Geriye ne kadar paras› kal›r?

Kutu, yumurta, 12, 27, market, 7, 36

Kumbara, 30 Kr, 25 Kr,145 Kr, 5, 2, 7, 20

78

Afla¤›daki problemleri çözünüz. Probleme ait harfleri sonuçla-r›n bulundu¤u kutulara yaz›n›z. Sevdi¤iniz bir meyvenin ad›n›bulunuz.

1. Bir çay bahçesinde 12 kifli kahve içti. Kahve içenlerin 4 kat›çay içti. Geriye kalan 32 kifli meyve suyu içti. Çay bahçesindekaç kifli vard›r?


2. Okulumuzda 22 flube vard›r. 15 flubede 32 kifli, 7 flubede 29kifli bulunmaktad›r. Okulumuzun mevcudu ne kadard›r?

3. Bir bakkal, her biri 25 kilogram olan 12 çuval pirinç ald›. Birhaftada 155 kilogram pirinç satt›. Geriye kaç kilogram pirinçkald›?

4. 312 say›s›n›n 3 kat›n›n 183 eksi¤i kaçt›r?

K

P

R

A1 2

44 8 çay içenler

x

2 97

2 0 3 kiflix

3 1 23

9 3 6x

9 3 61 8 37 5 3

–

4 81 23 29 2 kifli

+

1 53 23 0

4 54 8 0 kifli

x

+

2 51 25 0

2 53 0 0 kg

x

+

4 8 02 0 36 8 3 kifli

+

3 0 01 5 51 4 5 kg pirinç kald›.

–

ÖÇK

ÖÇK

118

128

Afla¤›daki çarpma ifllemlerini sonuçlar›yla efllefltiriniz.

1. Yandaki çarpma iflleminde verilmeyen ra-kam afla¤›dakilerden hangisidir?

A. 4 B. 5 C. 6

2. Yandaki ifllemin sonucu kaçt›r?A. 986 B. 987 C. 998

Afla¤›daki ifadelerden do¤ru olan›n yan›na “D”, yanl›flolan›n yan›na “Y” harfi yaz›n›z.

1. Bir say›y› k›sa yoldan 10 ile çarpmak için say›n›n sa¤›nabir tane s›f›r yaz›l›r. (. . .)

2. Bir say›y› k›sa yoldan 100 ile çarpmak için say›n›n sa¤›-na üç tane s›f›r yaz›l›r. (. . .)


1. 16’dan bafllayarak sekizer ritmik sayal›m. 3. s›rada söy-ledi¤imiz say› . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Afla¤›daki örüntüde bofl b›rak›lan yerlere hangi say›largelmelidir?

7 14 . . . . . . 28 35 . . . . . .

280

702

814

712

447

22 x 37 =

149 x 3 =

28 x 10 =

54 x 13 =

2 73

7 7 1x

5 81 7

. . . . . . . . .

x

32

21

D

Y

42


Afla¤›daki verileri kullanarak bir problem kurunuz ve proble-mi çözünüz.

Portakal Elma SibelPatates 12, 6, 5, 18, 90 Kr

Ö¤rencilerinize, ders kitab›n›n 128. sayfas›nda verilen “KendimiziDe¤erlendirelim” bölümündeki çal›flmalar› yapt›r›n›z. Kontrolünü yap›-n›z. Zorland›klar› ya da yanl›fl yapt›klar› sorular› belirleyiniz. ‹lgili ka-zan›m›n tekrar›n› yapt›rarak eksikleri gideriniz.

Ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 119. sayfas›nda verilen çal›flma yapra-¤›n› ö¤renci say›s› kadar ço¤altarak belirli bir sürede ö¤rencilerinizeuygulay›n›z. Sonuçlar›n› kontrol ediniz. Yap›lan çal›flma, kazan›m›nne ölçüde edinildi¤i hakk›nda size fikir verecektir.


Kazan›m›n ne ölçüde edinildi¤ini ders ve ö¤renci çal›flma kitap-lar›ndaki problemlerle de¤erlendirebilirsiniz. Ayr›ca ö¤rencilerinizeö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 203. sayfas›nda verilen “Problem ÇözmeBecerilerini De¤erlendirme Formu”nu uygulayabilir, 201 ve 202.sayfalar›nda verilen “Ö¤renciler ‹çin Kazan›mlar Ölçe¤i” ve “Ö¤ret-menler ‹çin Kazan›mlar Ölçe¤i” formlar›n› da kullanabilirsiniz.

Bir sonraki ders için gerekli olan baskül, iki kollu teraziler,1 kilograml›k paketler, 100 graml›k bisküvi paketleri, ölçme birim-lerinin oldu¤u resim kartlar›, torba vb.nin ö¤renciler taraf›ndan te-min edilebilecek olanlar›n› onlardan isteyiniz. Di¤erlerini siz teminediniz.


1. Ö¤rencilerinize problem çözerken ve kurarken dikkat etmele-ri gereken ad›mlar› hat›rlat›n›z. Bir problem yazd›r›n›z. Problemi bir-kaç kez okutunuz ve kendi cümleleriyle anlatt›r›n›z. Problemde ve-rilenlerin ve istenenin ne oldu¤unu yazd›r›n›z. Problemi çözmek içinhangi ifllemleri kullanacaklar›n› sorunuz. Problemin çözüm aflama-lar›n› yazd›r›n›z. Problemi çözdürerek sonucunu kontrol ediniz.

2. Ö¤rencilerinize problem kurma etkinlikleri yapt›r›n›z. Proble-me ait verileri tahtaya yazarak bu verilerle problem kurmalar›n› is-teyiniz.

Ö¤rencilerinizin problem kurabilmesi için çok say›da problemçözmeleri gerekti¤ini vurgulay›n›z. Edinilmifl di¤er ifllem becerileriile birlikte baflka becerileri kullanmay› gerektiren problemler de çöz-dürünüz ve kurdurunuz.

Yanıtlar



79

5. Ahmet günde 12 tane, Vildan 18 tane problem çözüyor.Ahmet ve Vildan’›n 5 günde çözdü¤ü problem say›s› kaçt›r?

6. Bir kumaflç› her birinde 60 metre kumafl olan 12 top kumaflald›. Bir y›lda 520 metresini satt›. Geriye kaç metre kumafl kald›?

683 92 753 145 200 150Ben de se-

viyorum.

Problem kural›m

Problem: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Afla¤›daki verilerden istedi¤inizi kullanarak bir problem kuru-nuz. Kurdu¤unuz problemi çözünüz.

Z

U

KumbaraAli,

30 Kr,50 Kr,

15, 7, 115

Barhan,kumafl,

85, 7, 213

K›rtasiyeBeril,25 Kr,

255 Kr,3, 5, 600 Kr

1 21 83 0 problem

+3 0

51 5 0 problem

x

1 26 00 0

7 27 2 0 m

x

+

7 2 05 2 02 0 0 m kald›.

–

K A R P U Z

ÖÇK

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 79. sayfas›nda verilen “Prob-lem kural›m” bölümünü inceletiniz. Ö¤rencilerinizden verile-

ri kullanarak problem kurmalar›n› ve kurduklar› problemi çözmeleriniisteyiniz.

ÖÇK

Ö¤rencilerinizi, problem kurarken anlaml› ve Türkçenin cümle ya-p›s›na uygun cümleler kullanmalar› gerekti¤i konusunda uyar›n›z. Buçal›flmay› Türkçe dersi “Yazma” ö¤renme alan› Yazma Kurallar›n›Uygulama (Kazan›m 5) ile iliflkilendiriniz.

119

1. Bir günde 25 a¤aç diken bir iflçi, 28 günde kaç a¤aç diker?

2. Sibel’in kumbaras›nda 45 TL, Necmi’nin kumbaras›nda Sibel’inkumbaras›ndaki paran›n 3 kat› kadar para vard›r. Sibel ve Necmi’nintoplam paras› ne kadard›r?

ÇALIfiMA YAPRA⁄I

Ad› soyad› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Numaras› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

S›n›f› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Süre : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1 ders saati

3. Tanesi 30 Kr olan bisküviden 12 tane ald›m. Bakkala 5 TL verirsemne kadar para üstü al›r›m?

5. Beril 25 yafl›ndad›r. Annesinin yafl›, Beril’in yafl›n›n 3 kat›ndan 23eksiktir. Beril ve annesinin yafllar› toplam› kaçt›r?

6. Bir f›r›nda günde 280 kilogram ekmek üretiliyor. 3 günde kaç ki-logram ekmek üretilir?

PROBLEMLER

Hazır mıyız?

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 129. sayfas›nda verilen ve onlar›nön bilgilerini ölçen “Haz›r m›y›z?” testini uygulay›n›z. Test sonuçlar›n›de¤erlendiriniz.

Baflar›l› olan ö¤renciler alt ö¤renme alan›ndaki kazan›mlar› edinme-ye haz›rd›r. Baflar›l› olamayan ö¤rencilerinizin hangi kazan›mlarda ek-siklikleri oldu¤unu belirleyerek onlara tamamlama çal›flmalar› yapt›r›n›z.

Ö¤rencilerinize ayn› sayfada verilen performans görevini okutu-nuz. Tartma araçlar›n›n nerelerde ve hangi mesleklerde kullan›ld›¤›n›araflt›rmalar›n›, araflt›rma sonuçlar›n› bir resimle anlatmalar›n› söyle-yiniz. Haz›rlad›klar› resimleri arkadafllar›yla paylaflarak ürün dosya-lar›na koymalar›n› isteyiniz.

120

TARTMA

S›n›fa, yan›n›zda farkl› ölçme birimlerinin resimleri bulunan kartlar-la giriniz. Elinizdeki kartlar› ö¤rencilere gösteriniz. Resimlerle ilgili biröykü haz›rlamalar›n› söyleyiniz. Öyküye önce siz bafllay›n›z. Öyküyübir yerinde keserek bir ö¤renciden devam etmesini isteyiniz. Afla¤›da-ki gibi bir örnek verebilirsiniz:

“Hafta sonu pikni¤e gidecektik. Annem, piknik için haz›rl›k yapmakistedi. ‘Önce bir kek yapal›m.’ dedi. Evde süt olmad›¤›n› fark etti. Os›rada kap›dan geçen sütçünün sesi yükseldi. Sütçüyü ça¤›rarak birmiktar süt ald›. ‘Sütümüz tamam, flimdi de un var m› bakal›m.’ dedi.Evdeki unun yetmeyece¤ine karar vermifl olacak ki beni markete1 kilogram un almam için gönderdi.” diyerek bir ö¤renciye söz veriniz.Öyküye istedi¤i flekilde devam edebilece¤ini söyleyiniz.

Daha sonra ö¤rencilere “Unu ölçmek için hangi ölçme araçlar› kul-lan›l›r?” sorusunu yöneltiniz.

Ders kitab›n›n 129. sayfas›nda verilen konu resmini inceletiniz.Resimde gördüklerini anlatt›r›n›z. Aile büyükleriyle pazara gidip git-mediklerini sorunuz. Ald›klar› meyve ve sebzelerin nas›l ölçüldü¤ünüanlatt›r›n›z. Pazarc›lar›n, terazilerine koydu¤u ölçme birimlerindenhangilerini gördüklerini sorunuz.

Haz›r m›y›z?

129

1. Afla¤›dakilerden hangisi tartma arac›d›r?A. Terazi B. Saat C. Metre

2. Afla¤›dakilerden hangisi kilogramla ölçülür?A. fieker B. Su C. Kalem

3. Afla¤›dakilerden hangisi kilogramla ölçülmez?A. Elma B. Un C. Atafl

Performans göreviTartma araçlar› nerelerde ve hangi mesleklerde kullan›l›r?

Araflt›r›n›z. Araflt›rma sonuçlar›n› bir resimle anlat›n›z. Haz›rlad›-¤›n›z çal›flmay› arkadafllar›n›zla paylafl›n›z.

Yandaki resmiinceleyiniz. Resim-de gördüklerinizianlat›n›z. Kullan›-lan kütle birimlerinibelirleyiniz.

TARTMA

• ‹ki kollu terazi al›n›z. Kefelerden birine 1 kilograml›k bir paket, di¤erine denge sa¤lana-na kadar 100 graml›k bisküvileri tek tek koyunuz.

• Terazi dengeye gelince kaç tane bisküvi pa-keti koydu¤unuzu say›n›z.

Etkinlik: Kilogram - GramAraç ve Gereç: iki kollu terazi, 1 kilograml›k paket, 10 tane100 graml›k bisküvi paketi.

Zeynep, Ali ve Beril kütlelerini merak ettiler. Zeynep baskülügetirerek “Tart›lal›m.” dedi. Ali 48 kilogram, Beril 39 kilogram, Zey-nep 35 kilogram geldi. Ali “Kütlesi en fazla olan benim.” dedi.

Siz de kütlesi en az olan› söyleyiniz.

Kilogram - Gram

Neler Ö¤rendik?Afla¤›da verilen kütleleri k›saltmalar›n› kullanarak tekrar yaz›n›z.

3 kilogram = . . . . . . . . . .

28 kilogram = . . . . . . . . . .

87 kilogram = . . . . . . . . . .

3 kg28 kg87 kg

680 gram = . . . . . . . . . .

315 gram = . . . . . . . . . .

42 gram = . . . . . . . . . .42 g

130

Kilogram, “kg”; gram, “g” sembolüyle gösterilir.2 kilogram = 2 kg 300 gram = 300 g

680 g315 g

Marketten al›flverifl yapan Seher teyzenin hangi üründen, nekadar alm›fl oldu¤unu inceleyelim:

Seher teyzenin çantas›nda;3 kg un, 5 kg fleker, 2 kg pirinç,250 g peynir, 100 g bisküvi, 500 g çay vard›r.

Tablodaki varl›klar›n kütlesini ölçmek için hangi tartma birimidaha uygundur? ‹flaretleyiniz.

g kg g kg g kg g kg g kg

UN

ÖÇK s� �


Problem: Damla’n›n kütlesi 28 kg’d›r. Annesinin kütlesi, Dam-la’n›n kütlesinin 2 kat›ndan 6 kg daha fazlad›r. Annesinin kütle-si kaç kg’d›r?

Zeynep ve Ali manava gitti. Manav, yeni gelen domateskasalar›n› yerlefltiriyordu.

Manav “Her biri 18 kg olan 12 kasa domates geldi. Domates-lerin 22 kg’› çürümüfl.” dedi. Zeynep ve Ali sa¤lam domatesle-rin kaç kilogram oldu¤unu merak ettiler. Bunun cevab›n› bul-mak için hangi ifllemleri yapmalar› gerekir?

Yapt›¤›n›z etkinli¤e göre 1 kilogram›n kaç gram oldu¤unu söy-leyebilir misiniz?

Ö¤renme Alan› : ÖLÇME

Alt Ö¤renme Alan› : Tartma

1. Kazan›m : Kilogram›n ve gram›n kullan›ld›¤› yerle-ri belirtir.


Beceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme,psikomotor, yarat›c› düflünme.

Araç ve Gereç : baskül, iki kollu teraziler, 1 kilograml›kpaketler, 100 graml›k bisküvi paketleri,ölçme birimlerinin oldu¤u resim kartlar›,torba.

UYARI

• 1 kilogram›n 1000 gram oldu¤u belirtilir.• Ölçme sonuçlar› söylenirken ya da yaz›l›rken birim ve sembol

kullan›m›na dikkat çekilir.

2 kilogram = 2 kg , 50 gram = 50 g

121

80

1. Afla¤›daki varl›klar›n kütlelerini ölçmek için hangi birimi kul-lanmak daha uygundur? ‹flaretleyiniz.

2. Afla¤›daki terazileri inceleyiniz. Nesnelerin kaç kilogram ve-ya gram oldu¤unu yaz›n›z.

Kilogram - Gram



Pirinç . . . . . . . . . . . . kg’d›r.

2 kg

Peynir . . . . . . . . . . . . g’d›r.

Un . . . . . . . . . . . . . kg’d›r. Muz . . . . . . . . . . . . g’d›r.

1 kg" 500 g 100 g" 25 g"" "

✘

✘ ✘ ✘ ✘ ✘

✘ ✘ ✘ ✘

2

4 200

525

TARTMA

1 kg

2 kg

2 kg

1 kg 500g

100g 100g

25g

Kilogram - Gram

S›n›fa bir baskül ile bir terazi getiriniz. Ö¤rencilerinizis›rayla tart›n›z. Tartma sonuçlar›n› tahtaya yaz›n›z. Hertart›lan ö¤renciye geçen y›lki kütlesini sorunuz. Bu y›l küt-lesinin nas›l bir de¤iflim gösterdi¤ini yorumlat›n›z. Masayakitap, çanta, silgi, kalemt›rafl koydurunuz. Terazide bunesneleri tek tek tartt›r›n›z. Hangi nesnelerin kilogram,hangi nesnelerin gram ile tart›ld›¤›n› sezdiriniz. Ders kita-b›n›n 129. sayfas›ndaki konu metnini okutunuz ve anlatt›-r›n›z. Ayn› sayfadaki etkinli¤i s›n›fta yapt›r›n›z. 1 kilogra-m›n 1000 gram etti¤ini kendilerinin bulmalar› için onlar›yönlendiriniz. Ö¤rencilerinize ölçme sonucunda birim ve-ya sembol kullan›ld›¤›n› vurgulay›n›z. Kilogram ve gram›nk›saltmalar›n› veriniz.

Ö¤rencilerinize, ders kitab›n›n 130. sayfas›nda verilenörnek çal›flmay› inceletip pekifltirici çal›flmay› yapt›r›n›z.

ÖÇK



Bunun için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 201 ve 202. sayfalar›nda ve-rilen “Ö¤renciler ‹çin Kazan›mlar Ölçe¤i” ve “Ö¤retmenler ‹çin Kazan›m-lar Ölçe¤i” formlar›n› kullanabilirsiniz.

Ayr›ca grup çal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri ö¤retmen k›lavuzkitab›n›n 209. sayfas›nda verilen “Grup De¤erlendirme Formu”nu kulla-narak de¤erlendirebilirsiniz.

DERSE HAZIRLIK

Bir önceki derste verilen araç ve gerecin temin edile-rek s›n›fa getirilmifl olmas›n› sa¤lay›n›z.

EK ETKİNLİK: Gram mı, Kilogram mı?

Araç ve Gereç: 40 kart, nesne resimleri, yap›flt›r›c›, torba.

Ö¤rencileriniz iki gruba ayr›ls›n. Her grup ayn› büyüklükte 20 karthaz›rlas›n. Bu kartlara istedi¤i nesnelerin adlar›n› yazs›n veya resim-lerini yap›flt›rs›n. Kartlar› bir torbaya koysun. Gruplar birbirinin torba-s›ndan s›rayla birer kart çeksin. Karttaki nesnenin kilogram veyagramdan hangisi ile ölçüldü¤ünü söylesin. Kartlar›n tamam› bitenekadar etkinli¤e devam edilsin. Her do¤ru yan›t için “1” puan verilsin.En çok puan alan grup birinci ilan edilsin.


1. Ö¤rencilerinizden mutfaklar›nda kilogramla sat›n ald›klar› besinmaddelerini belirleyerek liste haz›rlamalar›n› isteyiniz.

2. Ö¤rencilerinizden içinde kilogram ve gram›n geçti¤i bir öykü yaz-malar›n› isteyiniz. Öyküyü s›n›fta okutarak tartma birimlerinin do¤rukullan›l›p kullan›lmad›¤›n› kontrol ediniz.

3. Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Her gruba bir al›flverifl listesi ve-riniz. Listeyi incelemelerini, listede yanl›fll›k olup olmad›¤›n›, varsa yan-l›fl›n ne oldu¤unu belirlemelerini isteyiniz. Listedeki yanl›fll›klar›n tama-m›n› bulan grubu ödüllendiriniz.

Örnek Liste:2 gram elma, 5 kilogram pirinç, 7 kilogram peçete,25 kilogram un

Bir sonraki ders için gerekli olan hesap makinesinin ö¤rencilertaraf›ndan getirilmesini isteyiniz.

Yanıtlar


Yan›tlar, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 80. sayfa görüntülerinde verilmifltir.Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 80. sayfas›nda ve-

rilen al›flt›rmalar› yapt›r›n›z.


ÖÇK

Ö¤rencilerinize, yan sütunda verilen ek çal›flmay› yap-t›r›n›z. Sonuçlar›n› kontrol ediniz.

EK ÇALIfiMA

1. Kilogram ile ölçülen 10 nesne ad› yaz›n›z.

2. Afla¤›daki kütleleri k›saltmalar›n› kullanarak yaz›n›z.

3 kilogram = 3 kg48 kilogram = . . . . . . . . . . . .

350 kilogram = . . . . . . . . . . . .

750 kilogram = . . . . . . . . . . . .

250 kilogram = . . . . . . . . . . . .

450 kilogram = . . . . . . . . . . . .

122


S›n›fa bir terazi ile 1 kg’l›k pakette un veya fleker getiriniz. Ö¤ren-

cilerin getirece¤i farkl› nesneleri terazinin bir kefesine, unu veya fle-

keri de di¤er kefesine koydurunuz. Nesneleri tek tek tartmalar›n› iste-

yiniz. 1 kg’dan az veya çok biçiminde karfl›laflt›rma yapt›r›n›z. Tahta-

ya iki ö¤renci ç›kar›n›z. Yan›n›zda getirdi¤iniz fasulyelerden birer

avuç almalar›n› söyleyiniz. Her ö¤rencinin avcundaki fasulyeyi ayr›

ayr› tartt›r›n›z. Tartma sonucunun neden farkl› oldu¤unu sorunuz. Ve-

rilen yan›tlarla tart›flma ortam› haz›rlay›n›z. Her iki ö¤rencinin avcun-

daki fasulyelerin ayn› ölçüde olmad›¤›n› fark etmeleri için yönlendiri-

niz. Standart tartma birimlerinin gereklili¤inden bahsediniz.

Ö¤rencilerinize içlerinde kâ¤›t ve kitap olan ayn› büyüklükte iki tor-

ba gösteriniz. Bu torbalardan hangisinin kütlesinin daha fazla oldu¤u-

nu sorunuz. Daha sonra torbalar› tek tek ellerine almalar›n› ve hangi-

sinin kütlesinin daha fazla oldu¤unu belirlemelerini isteyiniz. Yap›lan

etkinlikten ç›kard›klar› sonucu anlatt›r›n›z.

Ö¤rencilerinize, ders kitab›n›n 130. sayfas›nda verilen konu metni-

ni okutunuz ve anlatt›r›n›z. 131. sayfas›ndaki problem çözüm aflama-

lar›n› inceletiniz. Problemde verilenlerin ve istenenin ne oldu¤unu be-

lirlemelerini söyleyiniz. Problemi çözme basamaklar›n›n neler oldu¤u-

nu sorunuz. Problemi çözebilmek için çözüm basamaklar›n›n do¤ru

olarak belirlenmesinin önemli oldu¤unu sezdiriniz.

Ö¤rencilerinize bir problem yazd›r›n›z. Problemde verilenlerin ne-

ler oldu¤unu, ne istendi¤ini sorunuz. Verilenleri ve problemde istene-

ni tahtaya yazd›r›n›z. “Problemi çözmek için hangi ifllemi kullanmam›z

gerekir?” sorusuna yan›t isteyiniz.

Probleme uygun flema çizdiriniz. Problemi çözdürünüz. “Sonucukontrol edelim.” diyerek yap›lan ifllemin seçimi ve yap›l›fl› hakk›ndabilgi veriniz.

131

Problem kural›mYandaki verileri kullanarak iki

problem kurunuz. Kurdu¤unuzproblemleri çözünüz.

AliSibelBurcu

pirinçun

elma

25 kg5 kg8 kg

34

14

Bir çuval patates 28 kg’d›r. 7 çuval patates kaç kilogram olur?

Örnek problem: Ali, torbas› 5 kg olan elmalardan 14 torbasatt›. Ali, kaç kilogram elma satm›flt›r?

ÖÇK s� �

Problem: Üç çuval pirinç 135 kg’d›r. 1. çuvalda 42 kg, 2. çu-valda 48 kg pirinç varsa 3. çuvaldaki pirinç kaç kg’d›r?

Verilen: Üç çuval pirinç 135 kg. ‹ki çuvaldaki pirinç 42 ve 48 kg. ‹stenen: 3. çuvaldaki pirinç miktar› soruluyor.

Çözüm: ‹ki çuvaldaki pirinç miktarla-r›n› toplamal›y›z. Sonucu, toplam pirinçmiktar›ndan ç›karmal›y›z:

Çözümün do¤rulu-¤unun kontrolü: Proble-mi farkl› yolla çözelim:

Çözümün do¤rulu¤u-nun koontrolü: Problemifarkl› yolla çözelim:

Çözümün do¤rulu¤unun kontrolü:Problemi farkl› yolla çözelim:

2 82

5 6x

5 66

6 2+

kg annenin kütlesi

2 82 85 6

+56 + 6 = 62 kg

14 x 5 = 70 kg 14+14+14+14+14 = 70 kg

4 24 89 0

+1 3 5

9 00 4 5

–3. çuvaldakipirinç

kg

1 3 54 29 3

–kg

9 34 84 5

–kg

1. çuval2. çuvalkg pirinç

Verilen: Damla’n›n kütlesi 28 kg’d›r. Annesi, Damla’n›n iki ka-t›ndan 6 kg daha a¤›rd›r.

‹stenen: Damla’n›n annesinin kütlesi soruluyor.Çözüm: Damla’n›n kütlesinin 2 kat›n›n

6 fazlas›n› bulmak için önce çarpma ifl-lemi, sonra toplama ifllemi yapmal›y›z:

Verilen: 5 kg’l›k torbalardan 14 torba elma sat›l›yor.‹stenen: Sat›lan elman›n miktar› soruluyor.Çözüm: Çarpma ifllemi

yapmal›y›z:

4 kg sütten 1 kg peynir yap›l›yor. 15 kg peynir yapmak içinkaç kg süt gereklidir?

Problem çözmede do¤ru sonuca ulaflman›n yolunun, prob-lemi iyi anlamadan geçti¤ini vurgulay›n›z.

Problemi tekrar okutarak anlatt›r›n›z. Yap›lan ifllemleri veproblem çözme aflamalar›n› tekrarlat›n›z.

Ders kitab›n›n 131. sayfas›nda verilen “Problem kural›m”bölümünü inceletiniz. Kutulardaki verileri kullanarak problemkurmalar›n› ve çözmelerini isteyiniz.


Alt Ö¤renme Alan› : Tartma

2. Kazan›m : Kilogram ve gramla ilgili problemleri çö-zer ve kurar.



Araç ve Gereç : hesap makinesi, terazi, ölçüsü belli birpaket un veya fleker, fasulye.

DERSE HAZIRLIK


UYARI

• Kilogram - gram dönüflümleri yapt›r›lmaz.


Ö¤rencilerinize afla¤›daki problemleri yazd›r›n›z.

Problemlerde verilenleri ve isteneni sorunuz. Problemle-

re uygun flekil çizdiriniz. Çözüm için hangi ifllemleri kullan-

malar› gerekti¤ini sorunuz. Sonucu buldurunuz. Sonucu

kontrol ettiriniz. Bunu yaparken hangi yolu izlediklerini an-

latt›r›n›z. Problem çözmede do¤ru sonuca ulaflman›n yolu-

nun, problemi iyi anlamadan geçti¤ini vurgulay›n›z.

“Beril 52 kilogramd›r. Barhan, Beril’den 25 kilogram

daha fazlad›r. Barhan kaç kilogramd›r?”

“1 kg’da ortalama 8 domates varsa 6 kg’da kaç do-

mates vard›r?”

123

81

1. Bir paket f›st›k 190 g’d›r. 5 paket f›st›k kaç gramd›r?


2. Derya’n›n kütlesi 52 kg’d›r. Murat’›n kütlesi, Derya’n›n kütle-sinin 2 kat›ndan 32 kg daha azd›r. Murat’›n kütlesi ne kadard›r?

3. Bir bakkal, her biri 32 kg olan 3 çuval fasulye ald›. Fasulye-lerden önce 12 kg, sonra 5 kg satt›. Geriye kaç kilogram fasulyekald›?

Problem kural›m

L i s te

1 paket fleker, 1 kg

1 paket pirinç, 2 kg

1 ekmek, 200 g

1 simit, 50 g

1 paket çay, 500 g

1 torba patates, 5 kg

Problem: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Yandaki listeyi inceleyiniz. Liste-deki verileri kullanarak problemkurunuz ve bu problemi çözünüz.

Afla¤›daki problemleri çözünüz.

1 9 05

9 5 0 gx

5 22

1 0 4x

1 0 43 27 2 kg

–

3 23

9 6 kgx

1 25

1 7 kg+

9 61 77 9 kg

–

ÖÇK

Bir sonraki ders için gerekli olan A4 kâ¤›tlar›, sar› ve mavirenkli el ifli kâ¤›tlar›, makas, kareli kâ¤›tta resimler, kibrit kutusu veetiket araç ve gerecinden uygun olanlar› ö¤rencilerin getirmelerinisa¤lay›n›z. Di¤er araç ve gereci siz temin ediniz.

Yanıtlar



1. Ö¤rencilerinize afla¤›daki problemi yazd›r›n›z. Problemi bir-kaç kez okutunuz ve anlatt›r›n›z. Problemde nelerin verildi¤ini so-runuz. Problemde istenenin ne oldu¤unu belirlemelerini söyleyiniz.Problemi, çözüm aflamalar›n› yazarak çözdürünüz. Çözümü kon-trol ediniz.

“Bir manav her biri 25 kilogram gelen 9 kasa fleftali ald›.fieftalilerin bir k›s›m›n›n çürüdü¤ünü gördü. 45 kilogram›n›çürüdü¤ü için att›. Manav geriye kalan fleftalilerin kilogram›n›2 TL’den satarsa kaç TL’si olur?”

2. Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Her gruba birer resim veri-niz. Gruplardan resimdeki verileri kullanarak problem kurmalar›n›isteyiniz. Kurduklar› problemi farkl› ö¤rencilere birkaç kez okutarakanlatt›r›n›z. Problemde verilen ve isteneni belirleyerek yazmalar›n›söyleyiniz. Problemin çözümünde hangi ifllemin kullan›laca¤›n› be-lirlemelerini isteyiniz. Problemi çözdürünüz. Çözümü kontrol edi-niz.

3. Ö¤rencilerinize eksik veri bulunan bir problem veriniz. Buproblemi çözmelerini isteyiniz. Problemde verilen ve isteneni yaz-d›r›n›z. Problemde eksik bilgi verildi¤inde problemin çözülemeye-ce¤ini sezdiriniz. Problemde verilenlerle istenenin uyumlu olmas›gerekti¤ini vurgulay›n›z. Bunlara dikkat ettiklerinde problem kur-man›n daha kolay olaca¤›n› anlat›n›z.

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 81. sayfas›nda ve-rilen problemleri çözdürünüz. Problem çözüm

aflamalar›n› yazd›r›n›z. Ayn› sayfada verilen tabloyu ince-letiniz. Tablodaki verileri kullanarak problem kurdurunuzve kurduklar› problemi çözdürünüz.

ÖÇK


Kazan›m›n ne ölçüde edinildi¤ini ders ve ö¤renci çal›flma kitap-lar›ndaki problemlerle de¤erlendirebilirsiniz. Ö¤rencilerinize ö¤ret-men k›lavuz kitab›n›n 203. sayfas›nda verilen “Problem Çözme Be-cerilerini De¤erlendirme Formu”nu uygulayabilir, 201 ve 202. say-falar›nda verilen “Ö¤renciler ‹çin Kazan›mlar Ölçe¤i” ve “Ö¤retmen-ler ‹çin Kazan›mlar Ölçe¤i” formlar›n› da kullanabilirsiniz.

Ayr›ca grup çal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri ö¤retmen k›lavuzkitab›n›n 209. sayfas›nda verilen “Grup De¤erlendirme Formu”nukullanarak de¤erlendirebilirsiniz.

EK ÇALIfiMA

1. Baflak’›n kütlesi 62 kg’d›r. Selma, Baflak’tan 9 kgfazlad›r. Baflak ve Selma’n›n toplam kütlesi ne kadard›r?

2. Bir torbada 2 kg fleker vard›r. 25 torbada kaç kilog-ram fleker olur?

3. Annesi Ceren’den 65 kg daha fazlad›r. Ceren’inkütlesi 35 kg oldu¤una göre, annenin kütlesi kaç kg’d›r?

4. Nevin 26, Berk 32 kg’d›r. Nevin ve Berk’in kütlele-ri toplam› kaçt›r?

Ö¤rencilerinize, afla¤›da verilen ek çal›flmay› yapt›r›-n›z. Problem çözüm aflamalar›n› sorunuz. Problemlerinsonuçlar›n› kontrol ediniz.

124

Alan

S›n›fa bir miktar A4 kâ¤›d› ile geliniz. Birkaç ö¤renciyi yan›n›za ça-

¤›r›n›z. Masan›n üzerine kâ¤›tlardan birini yerlefltiriniz. Di¤er kâ¤›tlar›

da arada boflluk kalmayacak flekilde yerlefltirmelerini isteyiniz. Ö¤ren-

cilerinize masan›n yüzeyinin kaç tane A4 kâ¤›d› ile kapland›¤›n› soru-

nuz. “Masa yüzeyinin alan›, 24 tane A4 kâ¤›d› kadarm›fl.” deyiniz. Ö¤-

rencilere, yap›lan çal›flmadan nas›l bir sonuç ç›kard›klar›n› sorunuz.

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 133. sayfas›nda verilen konu metni-

ni okutunuz ve anlatt›r›n›z. Ayn› sayfadaki etkinli¤i yapt›r›n›z. Etkinlik-

ten ç›karacaklar› sonucu tart›flt›r›n›z. Verilen örnek çal›flmay› incele-

tip pekifltirici çal›flmay› yapt›r›n›z. Ö¤rencilerinizi etkinlikler s›ras›nda makas kullan›rken dikkatli ol-

malar› konusunda uyar›n›z.

ALAN

Ö¤rencilerinize evinizin çat›s›n›n akt›¤›n› söyleyiniz. “Herhâlde k›-

r›k kiremit var. De¤ifltirmek gerekir.” deyiniz. Çat›y› tamir ettirirken

banyodaki fayanslar› da de¤ifltirmek istedi¤inizden bahsediniz. “Kaç

tane fayans kullan›laca¤›n› nas›l bulabiliriz?” sorusunu sorunuz. Veri-

len yan›tlarla alan kavram›na girifl yap›n›z.

Ders kitab›n›n 132. sayfas›ndaki konu resmini inceletiniz. Resim-

de gördüklerini anlatt›r›n›z.

Hazır mıyız?

Ö¤rencilerinize bu bölümde verilen sorular› sorunuz. Resimlerle

ilgili benzer sorular sorarak ö¤rencilerinizi konuya haz›rlay›n›z. Ayn›

sayfada verilen performans görevini yapt›r›n›z. Alan› kaplarken arada

boflluk kalmamas› gerekti¤ini vurgulay›n›z.

132

Yukar›daki konu resmini inceleyiniz. Afla¤›daki sorular› resmegöre yan›tlay›n›z.

1. Resimdeki çat› ne ile kaplanm›flt›r?

2. Banyo ve mutfak duvarlar›ndaki fayanslar aras›nda bofl-luk var m›d›r?

3. Ö¤renciler ne yap›yor? Sizce masa kaç tane A4 kâ¤›d› ilekaplan›r?

Birbirine efl karesel veya dikdörtgensel bölgeler haz›rlay›-n›z. Haz›rlad›¤›n›z birimle evinizde belirleyece¤iniz 5 nesneninyüzeyini kaplay›n›z. Hangisinin alan›n›n en büyük oldu¤unusöyleyiniz.

Performans görevi

Haz›r m›y›z?

ALAN

ÖÇK s� �

Neler Ö¤rendik?

Etkinlik: AlanAraç ve Gereç: sar› ve mavi renk el ifli kâ¤›d›, makas.

133

Zeynep ve Ali defterlerinin yüzünü etiketlerle kaplamak is-tediler. Zeynep, Ali’ye “Defterin yüzü kaç tane etiketle kapla-n›r?” diye sordu. Ali, “Tahminen 24 tane.” dedi. Zeynep, “Tah-minin do¤ru mu? Kaplayarak bakal›m. Ancak etiketler aras›n-da boflluk b›rakmamal›y›z.” dedi. ‹fle bafllad›lar.

Alan

• Renkli el ifli kâ¤›tlar›n›n sar›lar›ndan efl karesel bölgeler, ma-vilerinden efl dikdörtgensel bölgeler kesiniz.

• S›ran›z›n yüzeyinin kaç tane karesel bölge ile kaplanaca¤›-n› önce tahmin ediniz. Sonra kaplayarak say›n›z.

S›ran›n yüzeyi karesel bölge ile kaç birim?• Ayn› ifllemi efl dikdörtgensel bölgelerle tekrarlay›n›z.S›ran›n yüzeyi dikdörtgensel bölge ile kaç birim?• Buldu¤unuz sonuçlar› karfl›laflt›r›n›z.• Ölçülen alan ayn› olmas›na ra¤men kulland›¤›n›z parça sa-

y›s› neden farkl›? Tart›fl›n›z.

Afla¤›daki nesnelerin bir yüzünün alan›n›n kaç tane kitap ilekaplanaca¤›n› önce tahmin ediniz, sonra kaplayarak sonucutahmininizle karfl›laflt›r›n›z.

Nesne Tahmin Ölçme sonucuÖ¤retmen masas› . . . . . . . . . . . . . kitap . . . . . . . . . . . . . kitapS›raOkul dolab›

Kareli kâ¤›ttaki flekillerin alanlar›n›n kaç kareden olufltu¤unu ön-ce tahmin ediniz. Sonra sayarak sonucu tahmininizle karfl›laflt›r›n›z.

Yandaki matematik ders kitab›n›nyüzü 15 tane etiket ile kaplan›r.

Matematik


Alt Ö¤renme Alan› : Alan

1. Kazan›m : Cisimlerin bir yüzünün alan›n› standartolmayan birimlerle ölçer.


Beceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme, ka-rar verme, psikomotor.

Araç ve Gereç : A4 kâ¤›tlar›, sar› ve mavi renkli el ifli kâ-¤›tlar›, makas, kareli kâ¤›tta resimler,kibrit kutusu, etiket.

UYARI

• Alan› standart olmayan birimlerle tahmin etmeye yönelik et-kinlikler de yapt›r›l›r.

• Küresel, silindirik ve konisel yüzlü cisimler kullan›lmaz.

• Alan buldurulurken formül kullan›lmaz.

DERSE HAZIRLIK


125

82

1. Afla¤›daki flekilleri inceleyiniz. fiekillerdeki boyal› k›s›mlar›nalan›n›n kaç birim kare oldu¤unu noktal› yerlere yaz›n›z.

2. Afla¤›daki flekilleri inceleyiniz. Her rengin kaplad›¤› alanda-ki kare say›lar›n› yaz›n›z.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . mavi kare var.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . mor kare var.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . pembe kare var.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . yeflil kare var.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . turuncu kare var.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . k›rm›z› kare var.

Alan

203232

241624

ALAN

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

11

14

18

ÖÇK

Bir sonraki ders için gerekli olan ip, makas, patates, elma,farkl› boyutta kutular, cetvel, metre, havuç, b›çak, geometri tahta-s›, noktal› kâ¤›tlar, k›rm›z› kalem, paket lasti¤i ve karton gibi araçve gerecin bir k›sm›n›n ö¤renciler taraf›ndan getirilmesini isteyiniz.Di¤er araç ve gereci siz temin ediniz.

Ö¤rencilerinize, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 82.sayfas›nda verilen al›flt›rmalar› yapt›r›n›z. Kareli

kâ¤›t üzerinde farkl› resimler de vererek önce alan› tahmin et-melerini sonra kareleri sayarak alanlar› bulmalar›n› isteyiniz.

EK ETKİNLİK: Kimin Tahmini Doğru?

Araç ve Gereç: kibrit kutusu, etiket.

Ö¤rencileriniz iki gruba ayr›ls›n. 1. grup kibrit kutu-su, 2. grup etiket als›n. 1. grup matematik kitab›n›n yü-zeyinin kaç kibrit kutusu kadar oldu¤unu önce tahminetsin. Sonra kibrit kutusuyla kaplas›n. Sonucu “Mate-matik kitab›n›n yüzey alan› … kibrit kutusu kadard›r.”biçiminde ifade etsin.

2. grup matematik kitab›n›n yüzeyinin kaç etiketlekapland›¤›n› önce tahmin etsin. Sonra etiketle kapla-s›n. Sonucu “Matematik kitab›n›n yüzey alan› … etiketkadard›r.” biçiminde ifade etsin.

Tahmini, ölçme sonucuna yak›n olan grup birinciilan edilsin.

Ö¤rencilerinizi kibrit kutusu kullan›rken dikkatli ol-malar› konusunda uyar›n›z.


1. Ö¤rencilerinizi üç gruba ay›r›n›z. Her gruba s›ran›n üzerinin,s›n›f kap›s›n›n alan›n›n kaç A4 kâ¤›d› ile kaplanaca¤›n› tahmin etti-riniz. Sonra kaplatarak say›y› tahminleriyle karfl›laflt›rmalar›n› iste-yiniz. S›n›f kap›s›n› kaplarken yard›mc› olunuz.

2. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinize ayn› bü-yüklükte renkli kâ¤›tlar kestiriniz. Defterlerinin yüzeyine, bu kâ¤›tla-r› arada boflluk kalmayacak flekilde yap›flt›rmalar›n› söyleyiniz. Def-terin yüzeyinde kaç tane renkli kâ¤›t oldu¤unu sayd›r›n›z. Sonucu“Defterin yüzeyi …. renkli kâ¤›tla kapland›.” biçiminde ifade ettiriniz.Kaplanan yüzeyin, alan oldu¤unu sezdiriniz.

3. Ö¤rencilerinize afla¤›daki ifadeleri okuyunuz. Bu ifadeleryard›m›yla yüzeyi kaplamayla alan aras›ndaki iliflkiyi sezdiriniz.

“Salonun yüzeyini hal› ile kaplarsak ne kadar hal› gerekir?”

“Banyonun duvarlar›na fayans döflersek kaç tane fayansgerekir?”

“Kutunun yüzeyini k›rm›z› fon kâ¤›d›yla kaplarsak ne kadarkâ¤›t gerekir?”

Yanıtlar

DK sayfa 133: Karenin alan› 16 birim kare, dikdörtgenin alan›32 birim kare, düzlemsel fleklin alan› 16 birim karedir.



ÖÇK





Ö¤rencilerinize, yan sütunda verilen ek çal›flmay› yap-t›r›n›z. Sonuçlar›n› kontrol ediniz. Ölçümlerdeki tahminstratejilerini anlatt›r›n›z.

EK ÇALIfiMA

1. Afla¤›daki cisimlerin alan›n› A4 kâ¤›d› ile kaplarken kaç kâ¤›tkullanaca¤›n›z› tahmin ediniz. Sonra A4 kâ¤›d› ile kaplay›n›z. So-nuçlar› tahmininizle karfl›laflt›r›n›z.

2. Defterinizin yüzeyini etiket ile kaplarsan›z kaç etiket kullana-ca¤›n›z› tahmin ediniz. Sonra etiket ile kaplay›n›z. Tahmininizle kar-fl›laflt›r›n›z.

Eflya ad› Tahmin ÖlçümS›ran›n yüzeyiS›n›f kap›s›n›n yüzeyiÖ¤retmen masas›n›n yüzeyiS›ran›z›n otura¤›

126

ÇEVRE

S›n›fa bir çerçeve ve renkli fleritlerle giriniz. Ö¤rencilere çerçeve-nin kenarlar›n›n y›prand›¤›n›, etraf›na renkli fleritleri yap›flt›rmak iste-di¤inizi söyleyiniz. Renkli fleritleri s›n›fa gösteriniz. “Bu renkli fleritleryeter mi?” sorusunu sorunuz. Ö¤rencilerden tahminde bulunmalar›n›isteyiniz. ‹ki ö¤renci kald›r›n›z. Çerçevenin etraf›na fleritleri gergincesard›r›n›z. fieritlerin yetip yetmedi¤ini belirlemelerini isteyiniz.

Ders kitab›n›n 134. sayfas›nda verilen konu resmini inceletiniz.Resimde gördüklerini anlatt›r›n›z. Yap›lan ifllemin ne oldu¤unu soru-nuz. Verilen yan›tlarla konuya dikkatlerini çekiniz.

Ö¤rencilerinizi etkinlikler s›ras›nda makas kullan›rken dikkatli ol-malar› konusunda uyar›n›z.

Hazır mıyız?

Ö¤rencilerinize, “Ö¤renci ip ile neyi ölçüyor? Ölçmeyi hep ayn› kenar-da m› yap›yor?” fleklinde sorular yönelterek onlar› konuya haz›rlay›n›z.

Ayn› sayfada verilen performans ödevini okutunuz. Belirlediklerinesnelerin çevrelerini ölçerek elde ettikleri sonuçlarla bir tablo haz›rla-malar›n› söyleyiniz. Ölçmeyi nas›l yapt›klar›n› anlatmalar›n› isteyiniz.

Çevreyi Belirleyelim

S›n›fa farkl› büyüklükte kutular getiriniz. Kutulardan birini s›n›fa gös-teriniz. “Kutunun üst yüzünün çevre uzunlu¤u nas›l bulunabilir?” diyesorunuz. Farkl› yan›tlar üzerine ö¤rencilerinizi tart›flt›r›n›z. Sonra bir kâ-¤›t isteyerek kutunun yüzünü kâ¤›d›n üzerine koydurunuz. Kalemle et-raf›n› çizdiriniz. Kâ¤›ttaki kapal› fleklin kenarlar›n› cetvelle ölçtürünüz.Ölçme sonucunun, fleklin çevre uzunlu¤u oldu¤unu sezdiriniz.

134

Yukar›daki konu resmini inceleyiniz. Resimde gördüklerinizianlat›n›z.

Haz›r m›y›z?

Performans görevi

Çevrenizden 5 nesne belirleyiniz. Belirledi¤iniz nesnelerinçevresini ölçerek ölçme sonuçlar›yla tablo haz›rlay›n›z. Çev-reyi nas›l hesaplad›¤›n›z› anlat›n›z.

ÇEVRE

135

Zeynep ve Ali arkadaflla-r›na göndermek için kartpostalhaz›rlad›lar.

Zeynep: — Kartpostal›n çevresine kur-

dele yap›flt›ral›m. Ali: — Kurdelenin ucunu kartpostal›n köflesine koyal›m. Kenarlar›

boyunca yap›flt›ral›m.Zeynep:— Kurdeleyi gergin tutmal›y›z.Ali: — Çok güzel oldu.


Etkinlik: Çevreyi Bulma

Araç ve Gereç: havuç, patates, b›çak, ip, geometri tahta-s›, lastik.• ‹ki grup oluflturunuz.

1. grup: Patatesi ve havucu (bo-yuna) ikiye kesiniz. Kesilen parça-lar› kâ¤›t üzerine koyarak etrafla-r›ndan çiziniz. Çizdi¤iniz flekillerinçevresini ip ile ölçünüz. ‹plerinuzunlu¤unu karfl›laflt›r›n›z. Hangifleklin çevresi daha uzundur?

2. grup: Geometri tahtas›nda flekilde görüldü¤ü gibi lastik-le düzlemsel flekiller oluflturunuz. Oluflturdu¤unuz fleklin çev-re uzunlu¤unun kaç birim oldu¤u-nu iki çivinin aras›n› 1 birim kabulederek bulunuz.

Kapal› olmayan flekillerin çevreuzunlu¤unu nas›l bulabilirsiniz? Tar-t›fl›n›z.

1 birim


Alt Ö¤renme Alan› : Çevre

1. Kazan›m : Nesnelerin çevrelerini belirler.

2. Kazan›m : Düzlemsel flekillerin çevre uzunlu¤unuhesaplar.



Araç ve Gereç : ip, makas, patates, elma, farkl› boyuttakutular, cetvel, metre, havuç, b›çak,geometri tahtas›, noktal› kâ¤›tlar, k›rm›-z› kalem, paket lasti¤i, karton.

UYARI

• Çevreyi tahmin etmeye yönelik etkinlikler de yapt›r›l›r.

• Bir nesnenin çevre uzunlu¤unu ölçerken ayn› kenarlar› tekrartekrar ölçmemesi ve ölçülmedik kenar kalmamas› gerekti¤ivurgulan›r.

• Her türlü düzlemsel fleklin çevre uzunlu¤u hesaplat›l›r. Ancakbu flekiller çokgen olarak isimlendirilmez.

DERSE HAZIRLIK


127

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 135. sayfas›nda verilen konu metni-ni okutunuz. Ayn› sayfada verilen etkinli¤i yapt›r›n›z. Kapal› flekillerinçevre uzunlu¤unun ölçülebilece¤ini sezdiriniz.

‹ki nokta aras› 1 cm olan noktal› kâ¤›tlar haz›rlay›n›z. Bu kâ¤›tla-r›n üzerine farkl› düzlemsel flekiller çiziniz. Haz›rlad›¤›n›z kâ¤›tlar› ço-¤altarak ö¤rencilerinize da¤›t›n›z. Ö¤rencilere kâ¤›ttaki flekilleri ince-letiniz. Kâ¤›ttaki flekillerin çevre uzunlu¤unu nas›l hesaplayacaklar›n›sorunuz. Bu flekillerin çevresini k›rm›z› kalemle çizdiriniz. Çizdiklerikenarlar› cetvelle ölçtürünüz. Kenarlar›n uzunluklar› toplam›n›n çevreuzunlu¤u oldu¤unu fark etmelerini sa¤lay›n›z.

S›n›fa geometri tahtas› ve bir paket lasti¤i getirerek düzlemsel birflekil oluflturmalar›n› isteyiniz. fieklin kenar uzunluklar›n› cetvelle ölç-türünüz. Düzlemsel bir fleklin çevre uzunlu¤unun, bütün kenar uzun-luklar›n›n toplam›ndan olufltu¤unu sezdiriniz.

Ders kitab›n›n 136. sayfas›nda verilen örnek çal›flmalar› inceletippekifltirici çal›flmalar› yapt›r›n›z. Tahtaya farkl› flekiller çizerek çevreuzunluklar›n› önce tahmin ettiriniz sonra ölçme yapt›rarak sonuçlar›tahminleriyle karfl›laflt›rmalar›n› isteyiniz.

EK ETKİNLİK: Çevreyi Bulalım

Araç ve Gereç: ip, metre, cetvel.

Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. 1. gruba kap›n›n, tahtan›n, ma-san›n kenarlar›n›; 2. gruba dolab›n, kitapl›¤›n, s›ran›n kenarlar›n›inceletiniz. Önce her kenar›n üzerinden gergince ip geçirtiniz. ‹ple-rin uzunluklar›n› metre veya cetvelle ölçtürünüz. Kenar uzunlukla-r›n› ayr› ayr› yazd›rarak toplat›n›z. Daha sonra uzunca bir ip ilenesnelerin etraf›n› gergince sard›r›n›z. ‹pin uzunlu¤unu cetvel ve-ya metre ile ölçtürünüz. Ölçme sonuçlar›n› karfl›laflt›rmalar›n› iste-yiniz. Bir nesnenin bir yüzünün kenarlar›n›n toplam›n›n o nesneninçevre uzunlu¤unu verdi¤ini kendilerinin bulmalar›n› sa¤lay›n›z.

2 cm

2 cm

2 cm2 cmÇevre = 2 cm + 2 cm + 2 cm + 2 cmÇevre = 4 cm’dir.

5 cm

3 cm

Çevre = 3 cm + 5 cm + 6 cmÇevre = 14 cm’dir.

6 cm

7 cm

7 cm

4 cm

9 cm

1 cm

4 cm

4 cm

136

S›n›fta bulunan, afla¤›dakilere benzer nesnelerin çevresiniönce tahmin ediniz. Sonra bir ip yard›m›yla çevrelerini ölçünüz.Ölçtü¤ünüz ipi cetvel üzerine koyarak ölçme sonucunu bulu-nuz.

Tahmin: . . . . . . . . .

Çevre uzunlu¤u: . . . . . . . . .

Tahmin: . . . . . . . . .

Çevre uzunlu¤u: . . . . . . . . .

Afla¤›daki düzlemsel flekillerin çevre uzunluklar›n› hesaplay›-n›z. Noktal› yerlere yaz›n›z.

Uzunluklar› verilen afla¤›daki fleklin çevre uzunlu¤unu hesap-layal›m. ‹nceleyelim:

Afla¤›daki düzlemsel fleklin çevre uzunlu¤unu hesaplayal›m.‹fllemleri inceleyelim:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5 cm 3 cm

6 cm

83


ÇEVRE

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Proje: Hangi aktivitelere, ne kadar süre ay›rd›¤›n›z› belirlediniz mi?

11. Afla¤›daki nesne resimlerinin çevresine renkli ip yap›flt›rarakçevrelerini belirleyiniz. fiekiller düzgün olmad›¤›nda çevre uzun-lu¤unu hesaplayabilir miyiz? Düflüncelerinizi alttaki noktal› ye-re yaz›n›z.

ÖÇK

EK ETKİNLİK: Neyi Bilmeliyiz?

Araç ve Gereç: karesel, dikdörtgensel bölge fleklinde düzlem-sel flekiller; cetvel.

Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. 1. gruba kare, 2. gruba dik-dörtgen biçiminde düzlemsel birer flekil veriniz. Gruplardan, ken-dilerine verilen fleklin kenar uzunluklar›n› cetvelle ölçerek fleklinüzerine yazmalar›n› isteyiniz. Kenar uzunluklar›n› toplayarak ka-renin ve dikdörtgenin çevre uzunlu¤unu buldurunuz. “Kareninçevre uzunlu¤unu bulmak için kaç kenar›n›n uzunlu¤unu bilmekyeterlidir? Dikdörtgenin çevre uzunlu¤unu bulmak için hangi ke-narlar›n›n uzunlu¤unu bilmemiz gerekir?” sorular›na yan›t verme-lerini isteyiniz.

Ö¤rencilerinize, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 83. sayfas›n›inceletiniz. Resimlerin çevre uzunluklar›yla ilgili düflüncele-

rini, verilen noktal› yere yazd›r›n›z. Yaz›lan metinleri s›n›fta okutu-nuz. Farkl› görüflleri tart›flt›r›n›z.

ÖÇK

EK ETKİNLİK: Düzlemsel Şekillerin Çevre Uzunluğunu Bulalım

Araç ve Gereç: 20 düzlemsel flekil

Üzerinde kenar uzunluklar› yazan 20 düzlemsel flekil haz›rlaya-rak s›n›fa getiriniz. Bu flekilleri kapal› olarak masaya koyunuz. Ö¤-rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Her gruba masadan s›rayla bir düz-lemsel flekil çektiriniz. fieklin çevre uzunlu¤unu cm ve m cinsindenhesaplamalar›n› isteyiniz. Do¤ru hesaplanan her soru için “1” pu-an veriniz. En çok puan alan grubun birinci olaca¤›n› belirtiniz.

128

Yanıtlar

DK sayfa 137: Verilen fleklin çevresi 52 cm’dir.



S›ran›n çevresi =60 cm + 95 cm + 60 cm + 95 cm=310 cm’dir.

Nesne1. kenaruzunlu¤u

2. kenaruzunlu¤u

3. kenaruzunlu¤u

4. kenaruzunlu¤u

Çevreuzunlu¤u

S›ra 60 cm 95 cm 60 cm 95 cm 310 cm

Tablo 45 cm 60 cm 45 cm 60 cm .. . . . . . . . . . . .

Hal› 120 cm 120 cm 120 cm 120 cm .. . . . . . . . . . . .

Sehpa 30 cm 40 cm 50 cm – . . . . . . . . . . . . .

137

Afla¤›daki tabloda kenar uzunluklar› verilen düzlemsel flekille-rin çevresini örnekteki gibi hesaplay›n›z. Noktal› yerlere yaz›n›z.

1. Yandaki resimlerin çevresinik›rm›z› kalemle çiziniz.

2. Afla¤›da kenar uzunluklar› verilen düzlemsel fleklin çevreuzunlu¤unu bulunuz. Uzunlu¤u bulurken nelere dikkat etti¤ini-zi anlat›n›z. 2 cm2 cm

2 cm

2 cm

1 cm

1 cm

1 cm

1 cm

3 cm

6 cm

2 cm

2 cm 2 cm 2 cm5 cm6 cm

4 cm

5 cm

4 cm

3 cm

ÖÇK s� ��

NNeler Ö¤rendik?

2 cm

84

3. Afla¤›daki flekillerin çevre uzunlu¤unu karelerden yararla-narak bulunuz. Her karenin bir kenar uzunlu¤u 1 birimdir.

10 cm

8 cm

6 cm

6 cm

12 cm

12 cm

6 cm

7 cm

7 cm 7 cm

7 cm

Çevre: Çevre: Çevre:

1 086

2 4 cm+

1 26

1 8 cm+

1 82

3 6 cmx

74

2 8 cmx

2. Afla¤›da verilen düzlemsel flekillerin çevresini hesaplay›n›z.

21 birim

24 birim

22 birim

25 birim

46 birim

ÖÇK


1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinize parmakla-r›n› kitaplar›n›n kenarlar›nda, kald›rmadan dolaflt›rmalar›n› söyleyi-niz. Daha sonra kitab› bir kartonun üzerine koyarak etraf›n› çizdiri-niz. Bu sefer çizilen fleklin etraf›nda ayn› ifllemi yapt›r›n›z. Ö¤renci-lerinize, “Parma¤›n›z› kitab›n neresinde gezdirdiniz?” sorusunu so-runuz. Yap›lan ifllemin çevreyi belirleme oldu¤unu sezdiriniz.

2. Ö¤rencilerinizi üç gruba ay›r›n›z. S›n›fa getirdi¤iniz elma, ar-mut ve ayvay› b›çakla iki parçaya bölünüz. Parçalardan birer tane-sini gruplara veriniz. Gruplara ellerindeki meyvenin düz yüzününçevresini ip ile ölçtürünüz. ‹pleri bir kâ¤›da, alt alta ve gergin olarakyap›flt›rmalar›n› isteyiniz. Hangi meyvenin çevresinin uzun, hangi-sinin k›sa oldu¤unu belirlemelerini söyleyiniz.

3. Ö¤rencilerinize üzerinde farkl› nesnelerin resimlerinin bulun-du¤u çal›flma kâ¤›tlar› haz›rlayarak da¤›t›n›z. Ö¤rencilerden, re-simlerin çevresini k›rm›z› kalemle çizmelerini isteyiniz. Çal›flma kâ-¤›tlar›n› birbirlerine kontrol ettiriniz.

4. Kareli kâ¤›t üzerine kare ve dikdörtgen çizerek ö¤rencilerini-ze da¤›t›n›z. Karenin ve dikdörtgenin kenar uzunluklar›n›n kaçar bi-rim oldu¤unu sayarak buldurunuz. ‹ki nokta aras›n› 1 birim ald›ra-rak çevre uzunlu¤unu birim cinsinden hesaplat›n›z.


Ö¤rencilerinize ö¤renci çal›flma kitab›n›n 84. sayfas›ndakenar uzunluklar› verilen düzlemsel flekillerin çevresini he-

saplat›n›z. Ayn› sayfada verilen flekilleri inceletiniz. Kareli kâ¤›t üze-rinde verilen flekillerin çevresini buldurunuz.

Ders kitab›n›n 137. sayfas›nda verilen pekifltirme çal›flmas›n› yap-t›r›n›z. Tabloda kenar uzunluklar› verilen düzlemsel flekillerin çev-relerinin uzunlu¤unu buldurarak tabloyu tamamlat›n›z.

ÖÇK





Ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 129. sayfas›nda verilen çal›flma yap-ra¤›n› ö¤renci say›s› kadar ço¤alt›n›z. Buradaki çal›flmalar› ö¤rencile-rinize yapt›rarak sonuçlar›n› kontrol ediniz. Çevre uzunlu¤unu hesap-lamada zorlanan ö¤rencilerinize ilgili bölümleri tekrarlat›n›z.

129

ÇALIfiMA YAPRA⁄I

Ad› soyad› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Numaras› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

S›n›f› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Süre : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Afla¤›daki fleklin çevresi kaç birimdir (‹ki nokta aras› 1 birimdir.)?

2. Afla¤›daki düzlemsel flekillerin çevre uzunlu¤unu bularak noktal›yerlere yaz›n›z.

30 dakika

. . . . . . . . . . . . . . . . . . birimdir.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5 cm

5 cm5 cm

5 cm

3 cm

3 cm

2 cm 2 cm

4 cm

25 cm 8 cm

8 cm

25 cm

8 cm 8 cm

4 cm

4 cm4 cm

4 cm

4 cm4 cm

4 cm

4 cm

4 cm

4 cm

4 cm

4 cm

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

130


Ö¤rencilerinize, okulun arka bahçesinde dikdörtgen biçiminde birbölümün telle çevrilece¤ini ve bu bölüme a¤aç dikilece¤ini söyleyiniz.A¤aç dikilecek bölgenin kenar uzunluklar›n› söyleyiniz. “Kaç metre telalmak gerekir?” diye sorunuz.

Gerekli olan tel miktar›n› nas›l hesaplayacaklar›n› sorunuz. Onlar-dan problemde verilenlerin ve istenenin ne oldu¤unu belirlemelerini is-teyiniz. Problemin çözüm aflamalar›n› yazd›rarak problemi çözdürü-nüz. Dikdörtgenin çevre uzunlu¤unun hangi flekillerde bulunabilece¤initart›flt›r›n›z.

Ders kitab›n›n 138. sayfas›nda verilen konu metnini okutunuz veanlatt›r›n›z. Konu metninde verilen problemin çözüm aflamalar›n› so-runuz. Problemi okutup çözüm aflamalar›n› inceletiniz. Problemi çö-zebilmek için problemi do¤ru anlamak gerekti¤ini vurgulay›n›z.

Ders kitab›n›n 139. sayfas›nda verilen problemleri ö¤rencilerinizeokutunuz. Problemlerin çözüm aflamalar›n› yazd›rarak çözdürünüz.Problemleri do¤ru çözmenin yolunun problemi anlamaktan geçti¤inivurgulay›n›z. Ayn› sayfada verilen “Problem kural›m” bölümünü ince-letiniz. fiemadaki verilerle problem kurdurup çözdürünüz.

Ö¤renme Alan› : ÖLÇMEAlt Ö¤renme Alan› : Çevre3. Kazan›m : Düzlemsel flekillerin çevre uzunluklar›

ile ilgili problemleri çözer ve kurar.




DERSE HAZIRLIK


138

1 5 07 0

2 2 0 m+

2 2 02

4 4 0 mx 70 m70 m

150 m

150 m


çit gerekir.

3 0 01 4 0

4 4 0 m+

Problem: Kenan amcan›n çiftli¤idikdörtgen biçimindedir. Çiftli¤inuzun kenar› 150 m, k›sa kenar›70 m’dir. Kenan amca çiftli¤ininçevresini çitlerle çevirecektir. Kaçmetre çit gereklidir?

Verilen: Çiftlik, uzun kenar› 150 m, k›sa kenar› 70 m olan dik-dörtgen biçimindedir.

‹stenen: Çiftli¤in çevresi için kaç metre çit gerekti¤i bulunacak.Çözüm: Dikdörtgenin karfl›l›kl› kenar uzunluklar› birbirine eflittir.

K›sa ve uzun kenar uzunluklar›n› toplar, iki kat›n› al›r›z:

Beril ve Ali, yaz› tahtas›n›n çevresininuzunlu¤unun ne kadar oldu¤unu merakediyorlard›.

Beril, “Ölçmede kullanabilece¤imiz ipi-miz var. Dikdörtgen fleklindeki tahtan›nbir uzun, bir de k›sa kenar›n› ölçersekçevresini hesaplayabiliriz.” dedi. Ali deonu onaylad›. Hemen ifle bafllad›lar.

Sizce Beril ve Ali yaz› tahtas›n›n çevresini hangi ifllemleri yapa-rak bulabilirler?


Problem: Kenar uzunlu¤u 40 m olan kare fleklindeki bir bah-çe 3 s›ra telle çevrilecektir. Kaç metre tel gereklidir? Çözümü in-celeyiniz.

Verilen: Bir kenar› 40 m olan kare fleklindeki bahçe 3 s›ra telleçevrilecek.

‹stenen: Kaç m tel gerekti¤i soruluyor.

Uzun kenarlar: 150 x 2 = 300 mK›sa kenarlar: 70 x 2 = 140 m çit gerekir.

85


1. Dikdörtgen fleklindeki bir bahçenin k›sa kenar› 8 m, uzunkenar› 16 m’dir. Bahçenin kenar›na 2 s›ra tel çekilecektir. Kaçmetre tel gereklidir?

2. Annem üçgen biçiminde bir örtü haz›rlad›. Örtünün kenaruzunluklar› 65 cm, 86 cm ve 42 cm’dir. Örtünün kenarlar›na 2 s›-ra kurdele dikecektir. Ne kadar kurdele gereklidir?

Afla¤›daki ev flemas›n› inceleyiniz. Evi oluflturan düzlemsel fle-killerin kenar uzunluklar›n› kullanarak problem kurunuz. Kurdu-¤unuz problemi çözünüz.

Problem kural›m

Problem: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Korid

or

1 m

Yatakodas›

5 m

3 m 2 m

6 m

4 m

5 m

8 m

2 m

2 m

5 m

12 m12 m

Çocukodas›

Yatakodas›

SalonWC

BanyoMu

tfa

k


1 68

2 4 cm+

2 42

4 8 cm çevrex

4 82

9 6 cm tel gerekir.x

1 9 32

3 8 6 cm kurdele gerekir.x65 + 86 + 42 = 193 cm

ÖÇK

Ö¤rencilerinize ö¤renci çal›flma kitab›n›n 85. sayfas›ndaverilen problemleri birkaç kez okutunuz. Problemleri kendi

cümleleriyle ifade ettiriniz. Çözüm aflamalar›n› yazd›rarak çözdürü-nüz. Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 85. sayfas›nda verilen “Problem kura-l›m” bölümlerini inceletiniz. fiemadaki verileri kullanarak problem kur-durunuz ve çözdürünüz.

İLİŞKİLENDİRME


ÖÇK

UYARI

• Çevre uzunlu¤u verilip kenar uzunlu¤u buldurulmaz.

Ö¤rencilerinize, ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 131. sayfas›nda veri-len ek çal›flmay› yapt›r›n›z. Problemin çözüm aflamalar›n› sorunuz.Sonuçlar›n› kontrol ediniz.

Ö¤rencilerinizi, problem kurarken anlaml› ve kurall› cümleler kul-lanmalar› için uyar›n›z. Bu çal›flmay› Türkçe dersi “Yazma” ö¤renmealan› Yazma Kurallar›n› Uygulama (Kazan›m 5) ile iliflkilendiriniz.

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 140. sayfas›nda verilen “KendimiziDe¤erlendirelim” bölümünü yapt›r›n›z. Bu bölüm, ifllenmifl kazan›mla-r›n de¤erlendirilmesine yöneliktir. Ö¤rencilerin zorland›klar› sorular›belirleyiniz. ‹lgili bölümlerin tekrar›n› yaparak eksikleri tamamlay›n›z.

1. Gamze, bir kenar uzunlu¤u 43 m olan kare fleklindeki birbahçenin etraf›n› 5 kez kofltu. Gamze kaç m koflmufltur?

2. Yandaki bahçenin kenar›na 2 s›ra telçekilecektir. Kaç m tel gerekir?

3. Yandaki üçgenin çevre uzunlu¤ukaç santimetredir?

131

47 kg

18 kg

140

Afla¤›daki noktal› yerlere uygun say›lar› ve sembolleri yaz›-n›z.

1. 500 gram = 500 . . . . . .

2. 5 kilogram = . . . . . . . . . .

3. 1 kilogram = . . . . . . . . . . g

gkg

Afla¤›daki ifadelerden do¤ru olan›n yan›na “D”, yanl›fl ola-n›n yan›na “Y” harfi yaz›n›z.

1. Matematik kitab›n›n yüzeyi tahminen4 tane A4 kâ¤›d› ile kaplan›r. (. . .)

2. Yandaki fleklin alan› 16 birim karedenoluflmufltur. (. . .)

Afla¤›daki problemleri çözünüz. Sonuçlar›yla efllefltiriniz.

1. Her biri 25 kg olan 2 çuval unun 32 kg’›kullan›ld›. Geriye kaç kilogram un kal›r?

2. Manav, her biri 15 kg olan 5 kasa elmaald›. 1. gün 13 kg, 2. gün 15 kg satt›. Geriyekaç kilogram elma kald›?

1. Kenar uzunlu¤u 32 cm olan karenin çevresi kaç santi-metredir?

A. 128 cm B. 130 cm C. 132 cm

2. Yandaki düzlemsel fleklin çevresi kaçsantimetredir (‹ki nokta aras› 1 cm’dir.)?

A. 23B. 28C. 31

g

5 kg

1000

Y

D


Problem kural›mYandaki bahçe flemas›n›

inceleyiniz. fiemadaki veri-leri kullanarak iki problemkurunuz ve bu problemleriçözünüz.

Örnek problem: Uzun ke-nar uzunlu¤u 6 m, k›sa ke-nar uzunlu¤u 4 m olan dik-dörtgen biçimindeki birbahçeye papatya dikile-cektir. Papatya dikilecek bahçenin çevresini hesaplay›n›z.

139

6 m

5 m

2 m

4 m4 m

1 m

1 m 7 m

2 m

ÇÇözümün do¤rulu¤ununkontrolü: Problemi farkl›yoldan tekrar çözelim:

Karenin bütün kenar uzunluklar› birbirine eflittir.

Çözüm: Kare fleklindeki bahçenin önce çevre uzunlu¤unu bul-mal›y›z. Çevreyi 3 ile çarparak gerekli olan tel miktar›n› bulabiliriz:

4 04

1 6 0 m çevrex

1 6 03

4 8 0 m tel gerekir.x

K›sa kenar› 15 cm, uzun kenar› 30 cm olan bir kartpostal›n çev-resine kurdele yap›flt›r›lacakt›r. Kaç santimetre kurdele gerekir?

Kenar uzunluklar› 7, 8 ve 10 m olan üçgen fleklinde bir bah-çenin çevresine duvar örülecektir. Kaç metre duvar örülür?

40 m

40 m

4 m + 6 m = 10 m10 x 2 = 20 m çevre ÖÇK s�

Çözümün do¤rulu¤unun kontrolü:Problemi farkl› yolla çözelim:

Verilen: Dikdörtgen fleklindeki bahçenin uzun kenar› 6 m, k›sakenar› 4 m’dir.

‹stenen: Bahçenin çevresinin kaç metre oldu¤u soruluyor.Çözüm: Uzun kenar ve k›-

sa kenar uzunluklar›n›n top-lam›n› 2 ile çarpmal›y›z:

Uzun kenarlar: 6 x 2 = 12 mK›sa kenarlar: 4 x 2 = 8 mÇevre: 12 + 8 = 20 m

40 + 40 + 40 + 40 = 160 m çevre160 + 160 + 160 = 480 m tel


Ö¤rencilerinize afla¤›daki problemi yazd›r›n›z.Problemde verilenleri ve isteneni belirlemelerini söyleyiniz. Çö-

züm için hangi ifllemleri kullanmalar› gerekti¤ini sorunuz. Sonucubuldurunuz. Sonucu kontrol ettiriniz. Bunu yaparken hangi yolu iz-lediklerini anlatt›r›n›z. Problem çözmede do¤ru sonuca ulaflman›nyolunun, problemi iyi anlamadan geçti¤ini vurgulay›n›z.

“Dikdörtgen fleklindeki bir yürüyüfl parkurunun uzun ke-nar› 280 metre, k›sa kenar› 100 metredir. Parkuru bir kere do-laflt›¤›m›zda kaç metre yürümüfl oluruz?


1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinize okul eflya-lar›n›n çevrelerini hesaplat›n›z. Ders kitaplar›n› bir kâ¤›d›n üzerinekoydurarak kenarlar›ndan çizdiriniz. Çizilen düzlemsel fleklin kenaruzunluklar›n› cetvelle ölçtürünüz. fieklin üzerine ölçülen uzunlukla-r› yazd›r›n›z. “Kenar uzunluklar› verilen fleklin çevresini nas›l he-saplar›z?” sorusunu yöneltiniz. Parmaklar›yla fleklin çevresi üzerin-den geçmelerini isteyiniz. fieklin çevre uzunlu¤unu bulmak için ke-nar uzunluklar›n›n topland›¤› sonucuna ulaflmalar›n› sa¤lay›n›z.

2. Ö¤rencilerinize afla¤›daki problemleri yazd›r›n›z. Problemleri,çözüm basamaklar›n› göstererek çözmelerini isteyiniz.

“Bir kenar›n›n uzunlu¤u 45 metre olan kare biçimindekibahçenin çevresine 2 s›ra çit çekilecektir. Kaç metre çit gere-kir?”

“Kenar uzunluklar› 60 metre, 80 metre ve 100 metre olan üç-gen biçimindeki bir bahçenin çevresine çiçek dikilecektir. Çi-çek dikilecek çevrenini uzunlu¤u kaç metredir?”

Yanıtlar


Yan›tlar, çal›flma kitab›n›n 85. sayfa görüntüsünde verilmifltir.


Kazan›m›n ne ölçüde edinildi¤ini ders ve ö¤renci çal›flma kitap-lar›ndaki problemlerle de¤erlendirebilirsiniz. Ayr›ca ö¤retmen k›la-vuz kitab›n›n 203. sayfas›nda verilen “Problem Çözme BecerileriniDe¤erlendirme Formu”nu kullanabilirsiniz.

Ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 201 ve 202. sayfalar›nda verilen “Ö¤-renciler için Kazan›mlar Ölçe¤i” ve “Ö¤retmenler ‹çin Kazan›mlarÖlçe¤i” formlar›ndan da faydalanabilirsiniz.

EK ÇALIfiMA

6 m

2 m 2 m

6 m

15 cm

14 cm

6 cm

132

141


x

200 380

500

1. Afla¤›daki ifllemleri sonuçlar›yla efllefltiriniz.

2. Afla¤›daki ifadelerden do¤ru olanlar›n yan›na “D”,yanl›fl olanlar›n yan›na “Y” harfi yaz›n›z.

Kilogram›n sembolü “kg”d›r. (......)

Kilogramdan küçük kütle ölçüsü birimi gramd›r. (......)

1 kilogramda 4 tane 500 gram vard›r. (......)

3. Afla¤›daki ifadelerde noktal› yerleri doldurunuz.32 say›s›n›n 8 kat›n›n 18 eksi¤i .................. olur.22 say›s›n›n 7 kat›n›n 24 fazlas› .................. olur.7’den bafllayarak yedifler ritmik sayarken 5. s›rada

söyledi¤imiz say› .................. olur.

4. Afla¤›daki ifllemlerden hangisinin sonucu yanl›flt›r?A. B. C.

5. Yandaki çarpma iflleminin sonucu kaçt›r?A. 760 B. 768 C. 778

6. Yandaki çarpma iflleminde verilmeyen ra-kam hangisidir?

A. 2 B. 3 C. 4

31 33

93 9x

16 54

660x

21 73

650x

32 6

1 3 84 65 9 8

x

+

2 43 2?

250280

2 x 100

38 x 10

5 x 100

25 x 10

D

D

Y

238

178

135

Problem kural›m: Afla¤›daki verilerden istedi¤inizi kullanarakbir problem kurunuz ve problemi çözünüz.

Ali 25 kg 55 kg 600 kgPirinç 7 9Bahçe 7 m 3 4 mMurat 12 m tel 6 m

142

7. Bir basamakl› en büyük çift say›n›n 100 ile çarp›m› kaçt›r?A. 700 B. 800 C. 900

8. Bir ifl yerinde 15 bölüm vard›r. Her bölümde 25 iflçi çal›fl›-yor. ‹flçilerin 270’i erkek oldu¤una göre bayan iflçi say›s› kaçt›r?

A. 105 B. 110 C. 1159. Afla¤›daki ürünlerin hangisi kilogram ile sat›l›r?

A. Peynir B. Süt C. Meyve suyu10. Bir elma yaklafl›k 105 g’d›r. Torbada 8 tane elma var-

d›r. Torbada kaç gram elma vard›r?A. 835 B. 840 C. 845

11. Bir çuval un 32 kg’d›r. Unun kilogram› 30 Kr’tan sat›ld›-¤›na göre bir çuval unun sat›fl fiyat› kaç kurufltur?

A. 960 Kr B. 950 Kr C. 940 Kr12. Yandaki fleklin alan› kaç birim karedir?

A. 10B. 14C. 16

13. Bir kenar uzunlu¤u 48 m olan kare fleklinde bir bahçe-nin çevresine 3 s›ra tel çekilecektir. Kaç metre tel gereklidir?

A. 575 B. 576 C. 78014. Kenar uzunlu¤u 18 m, 30 m, 22 m olan üçgenin çev-

resi kaç metredir?A. 65 B. 69 C. 70

15. Kenar uzunluklar› 30 m, 40 m ve 50 m olan üçgen flek-lindeki bir bahçenin çevresini 2 kere dolafl›rsak kaç metreyürümüfl oluruz?

A. 220 B. 230 C. 240


Ders kitab›n›n 141 ve 142. sayfalar› ile ö¤renci çal›flma kitab›n›n86 ve 87. sayfalar›ndaki “4. Ünite De¤erlendirme Çal›flmalar›” bölüm-lerini ö¤rencilerinize yapt›r›n›z. Bu bölümde verilen sorular kazan›m-lar› de¤erlendirmeye yöneliktir. Ö¤rencilerinizin yanl›fl yapt›klar› veyazorland›klar› sorular› belirleyiniz. ‹lgili olduklar› kazan›mlar›n anlat›ld›-¤› bölümlerinin tekrar›n› yapt›r›n›z.

Ölçme ve De¤erlendirme bölümünde önerilen formlar› kullanarakkazan›mlar›n ne ölçüde edinildi¤ini de¤erlendirebilirsiniz. De¤erlen-dirme sonuçlar›na göre eksikleri belirleyerek bireysel veya s›n›fça tek-rar yapt›rabilirsiniz.



4. Afla¤›daki ifllemlerden hangisinin sonucu yanl›flt›r?

A. B. C. x

2 8 22

5 6 4x

1 8 64

7 4 4x

2 1 73

6 5 2

5. Yanda verilen çarpma iflleminin sonucu kaçt›r?

A. 440

B. 448

C. 458

2 81 6x

Yanıtlar

Yan›tlar, ders kitab›n›n 140, 141 ve 142. sayfa görüntülerinde ve-rilmifltir.

Yan›tlar, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 86 ve 87. sayfa görüntülerindeverilmifltir.

1. Afla¤›daki ifadelerde noktal› yerleri doldurunuz.• 8’den bafllayarak sekizer ritmik say›n›z. 5. s›rada söyledi¤iniz

say› ................................

• 18’den bafllayarak dokuzar ritmik say›n›z. 3. s›rada söyledi¤i-niz say› ................................

• 27 say›s›n›n 5 kat›n›n 82 fazlas› ................................

• 12’den bafllayarak alt›flar ritmik say›n›z. 4. s›rada söyledi¤inizsay› ................................


3. Afla¤›daki yaz›lardan do¤ru olanlar›n yan›na “D”, yanl›fl olanla-r›n yan›na “Y” harfi yaz›n›z.

• 3 kilogram = 3 kg ( . . . )

• 704 kilogram = 704 g ( . . . )

• 5 gram = 5 g ( . . . )

• 85 kilogram = 85 kg ( . . . )

40

36

217

30

6 x 100

7 x 10

8 x 10

5 x 100

50070

60080

600700

D

Y

D

D

133

86


2. Afla¤›daki ifadelerden do¤ru olanlar›n yan›na “D” yanl›flolanlar›n yan›na “Y” harfi yaz›n›z.

• 285’in 2 kat›n›n 65 fazlas› 635’tir. (. . . . . .)• 318’in 3 kat›n›n 132 eksi¤i 821’dir. (. . . . . .)• 125’in 5 kat›n›n 50 fazlas› 675’tir. (. . . . . .)

3. Afla¤›daki ifadelerde noktal› yerleri tamamlay›n›z.

• Bir kenar uzunlu¤u 4 cm olan bir karenin çevresi . . . . . . . . . . . .cm’dir.

• Kenar uzunluklar› 20 cm, 30 cm ve 40 cm olan üçge-nin çevresi . . . . . . . . . . . . . . . . . cm’dir.

• K›sa kenar›n›n uzunlu¤u 50 cm, uzun kenar›n›n uzunlu¤u70 cm olan dikdörtgenin çevresi . . . . . . . . . . . . . . . . . cm’dir.

4. Afla¤›daki ifllemlerden hangisinin sonucu yanl›flt›r?

A. B. C.

5. Yandaki çarpma iflleminde verilmeyen ra-kam hangisidir?

A. 6 B. 7 C.8

6 11 2

1 2 26 1

8 3 2

x

+

1 72 5

8 53 4

4 2 5

x

+

2 41 8

1 9 22 4

4 3 2

x

+

3 02

6 1 2x

3 1 02x

2 2 53x

1 2 26x

675

632

620

732


DYD

16

90

240

14. Yandaki verilerden istedi¤inizi kullanarakçarpma ifllemi gerektiren bir problem kurunuz veproblemi çözünüz.

MuratKumbara25 kr7 , 4

87

6. 7 x = 70 iflleminde yerine gelecek say› kaçt›r?A. 1 B. 10 C. 100

7. Afla¤›daki ifllemlerden hangisinin sonucu yanl›flt›r?A. 46 x 10 = 46B. 6 x 100 = 600C. 60 x 10 = 600

8. Manav, her birinde 125 limon olan 5 kasa limon ald›. Li-monlar›n 412 tanesi sat›ld›. 50 tanesi çürüdü. Geriye kaç tanelimon kald›?

A. 163 B. 162 C. 161

9. Bir ekmek 250 g’d›r. 3 ekmek kaç gramd›r?A. 740 B. 750 C. 760

10. Duygu’nun kütlesi 36 kilogramd›r. Ablas›n›n kütlesi Duy-gu’nun kütlesinin 3 kat›ndan 48 kg eksiktir. Ablas›n›n kütlesi kaçkilogramd›r?

A. 65 B. 67 C. 60

11. Yandaki flekillerin toplam alan› kaç bi-rim karedir?

A.17B. 18C.19

12. Uzun kenar› 86 m, k›sa kenar› 26 m olan dikdörtgen biçi-minde bir bahçenin çevresine çit çekilecektir. Kaç metre çitgereklidir?

A. 224 B. 226 C. 228

13. K›sa kenar› 23 cm, uzun kenar› k›sa kenar uzunlu¤unun 2kat› olan dikdörtgenin çevresi kaç santimetredir?

A. 136 B. 138 C. 140

8. 17 say›s›n›n 12 kat›n›n 35 fazlas› kaçt›r?

A. 235 B. 239 C. 240

9. Bir çuval pirinç 25 kg’d›r. 18 çuval pirinç kaç kilogramd›r?

A. 450 B. 460 C. 470

10. Bir manav, 18 kg’l›k 1 kasa domates ald›. Domateslerin kilog-ram›n› 55 Kr’tan satt›¤›na göre kaç TL kazand›?

A. 980 Kr B. 990 Kr C. 995 Kr

11. Bir kenar uzunlu¤u 6 m olan kare fleklindeki bir bahçenin etra-f›na iki s›ra çit çekilecektir. Kaç metre çit gerekir?

A. 45 B. 48 C. 50

12. Yandaki fleklin çevresi kaç santimetredir?

A. 85

B. 90

C. 96

13. Kenar uzunluklar› 8 cm, 10 cm, 6 cm olan üçgenin çevresi kaçsantimetredir?

A. 24 B. 25 C. 26

14. Yandaki fleklin alan›, verilen birimkullan›l›rsa kaç birim olarak ölçülür?

A. 18

B. 20

C. 22

15. Yandaki fleklin alan› verilen birimkullan›l›rsa kaç birim olarak ölçülür?

A. 3

B. 4

C. 5

16. Yanda verilen dikdört-gen fleklindeki bahçeninçevresine duvar örülecektir.Kaç metre duvar örülür?

A. 350

B. 400

C. 450

14 cm

30 cm

26 cm26 cm

ÖÇK

ÖÇK

150 m

150 m

75 m75 m

6. 12 say›s›n›n 10 ile çarp›m› kaçt›r?

A. 12 B. 100 C. 120

7. 78 say›s› ile rakamlar› yer de¤ifltirdi¤inde oluflan say›n›n ara-s›ndaki fark›n 100 ile çarp›m› kaçt›r?

A. 900 B. 800 C. 700

134

Kopyalama yapmak için öncelikle dosya seçilir. Dosyan›nüzerinde farenin sa¤ tufluna t›klan›r. Aç›lan menüden dosyakopyala ve dosyalar›n saklanaca¤› ortam seçilir. Farenin sa¤tuflu t›klanarak yap›flt›r komutuyla dosya saklanaca¤› ortamakopyalanm›fl olur.

BİLGİSAYAR

Dosyaları Kopyalayalım

88


. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

15. Yandaki listeden istedi¤inizi kulla-narak kilogram ve gramla ilgili bir prob-lem kurunuz ve problemi çözünüz.

16. Yandaki flekli inceleyiniz. fiekildekiverileri kullanarak bir problem kurunuzve problemi çözünüz.

ListePirinç 2 kgfieker 1 kgZeytin 500 gPortakal 3 kg

4 m

4 m4 m

3 m5 m

5 m

Notlar›m

ÖÇK

Ö¤rencilerinizden bir sonraki ders için gerekli olan sayma mal-zemeleri, plastik bardak, onluk taban bloklar›, kalemler, kutular,boncuklar, çubuklar vb.nden uygun olanlar› getirmelerini isteyiniz.Di¤er araç ve gereci siz temin ediniz.

19. Yanda verilen flekildeki veri-leri kullanarak bir problem kurunuzve problemi çözünüz.

17. Afla¤›daki verileri kullanarak çarpma ifllemi içeren bir problem ku-runuz ve problemi çözünüz.

Selma 168 6Kitap 25

180 m

180 m

52 m52 m

18. Afla¤›daki verileri kullanarak bir problem kurunuz ve problemi çö-zünüz.

Okan 5 kg 25 torbaElma 7 kg 15 torbaPortakal

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 88. sayfas›nda verilen “Bilgi-sayar” bafll›kl› bölümü ö¤rencilerinize inceletiniz. Bu bölüm-

de Word program›nda daha önce yaz›lm›fl bir metnin kopyalanmas›anlat›lmaktad›r. Ö¤rencilerinizi bilgisayar odas›na götürerek ifllemle-rin tekrar›n› yapt›r›n›z.

Ö¤rencilerinize, ö¤renci çal›flma kitab›n›n ayn› sayfas›nda bulu-nan “Bu Ünitede Neler Ö¤rendim?” ve “Ö¤rendiklerimi Nerelerde Kul-lanabilirim?” bölümlerini doldurtunuz. ‹lgili bölümleri de¤erlendirerekö¤rencilerinizin neler ö¤rendikleri ve ö¤rendiklerini nerelerde kullana-bilecekleri hakk›nda fikir sahibi olabilirsiniz.

ÖÇK

135


SAYILAR

Do¤al Say›larla Bölme ‹fllemi 10 7

1. ‹ki basamakl› do¤al say›lar› bir basamakl› do¤al say›lara böler. 5 3

2. Biri bölme olacak flekilde iki ifllem gerektiren problemleri çözer ve kurar. 5 4

ÖLÇME

Paralar›m›z 3 2

1. Paralar›m›zla ilgili problemleri çözer ve kurar. 3 2

GEOMETR‹

Düzlem 5 3

1. Düzlemi ve düzlemsel flekilleri modelleri ile tasvir eder. 1 1

2. Küp, kare prizma, dikdörtgenler prizmas›, üçgen prizma, silindir, koni ve küre modelleri-nin yüzeylerini belirtir.

2 1

3. Prizma, koni ve silindir modellerinin yüzeylerini düzleme açar ve bu modellerin her yüzü-nün birer düzlemsel flekil oldu¤unu gösterir.

2 1

Do¤ru 5 3

1. Do¤ruyu, ›fl›n› ve do¤ru parças›n› modelleri ile tasvir eder. 11

2. Do¤runun, ›fl›n›n ve do¤ru parças›n›n çizgi modellerini oluflturur. 1

3. Yatay, dikey ve e¤ik do¤ru modellerine örnekler vererek çizimlerini yapar. 1 1

4. Düzlemde iki do¤runun birbirine göre durumlar›n› belirler ve çizimlerini yapar. 2 1

Nokta 4 3

1. Noktaya modelleriyle örnekler verir. 2 1

2. Noktay› sembolle gösterir ve isimlendirir. 2 2

5. ÜNITE ZAMAN ANAL‹Z TABLOSU

136


Bu ünitede “Do¤al Say›larla Bölme ‹fllemi”, “Paralar›m›z”, “Düz-lem”, “Do¤ru” ve “Nokta” alt ö¤renme alanlar› ifllenmektedir.

“Do¤al Say›larla Bölme ‹fllemi” alt ö¤renme alan›nda ö¤ren-ciler;

‹ki basamakl› do¤al say›lar› bir basamakl› do¤al say›lara bölmeyiö¤renecekler,

Biri bölme olacak flekilde iki ifllem gerektiren problemleri çözecekve kuracaklard›r.

“Paralar›m›z” alt ö¤renme alan›nda;Paralar›m›zla ilgili problemleri çözecek ve kuracaklard›r.“Düzlem” alt ö¤renme alan›nda;Düzlemi ve düzlemsel flekilleri modelleri ile tasvir edecekler,Küp, kare prizma, dikdörtgenler prizmas›, üçgen prizma, silindir,

koni ve küre modellerinin yüzeylerini belirtecekler,Prizma, koni ve silindir modellerinin yüzeylerini düzleme açmay›

ve bu modellerin her yüzünün birer düzlemsel flekil oldu¤unu göste-receklerdir.

“Do¤ru” alt ö¤renme alan›nda;Do¤ruyu, ›fl›n› ve do¤ru parças›n› modelleri ile tasvir edecekler,Do¤runun, ›fl›n›n ve do¤ru parças›n›n çizgi modellerini olufltura-

caklar,Yatay, dikey ve e¤ik do¤ru modellerine örnekler vererek çizimleri-

ni yapacaklar,Düzlemde iki do¤runun birbirine göre durumlar›n› belirleyecekler

ve çizimlerini yapacaklard›r.“Nokta” alt ö¤renme alan›nda;Noktaya modelleriyle örnekler verecekler, noktay› sembolle göste-

recek ve isimlendireceklerdir.

144

Yukar›daki resimleri inceleyiniz. Resimlerde gördüklerinizianlat›n›z.

DOĞAL SAYILARLA BÖLME İŞLEMİ

145

1.

18 – 3 = 1515 – 3 = 1212 – 3 = 9

9 – 3 = 66 – 3 = 33 – 3 = 0

3. 15 kifli beflerli grupland›r›l›rsa kaç grup oluflur?

A. 1 B. 2 C. 3

4. 16 : 4 iflleminin sonucu kaçt›r?

A. 4 B. 3 C. 2

5. Yandaki onluk bloklar 3 kifliyepaylaflt›r›l›rsa her birine kaç onluk blokdüfler?

A. 1 onluk blok

B. 2 onluk blok

C. 3 onluk blok

A. 4 B. 5 C. 6

Haz›r m›y›z?

2. Yandaki ard›fl›k ç›karma ifllemininbölme ifllemi olarak yaz›l›fl› hangisidir?

A. 18 : 3

B. 18 : 5

C. 18 : 6

Performans görevi

Bölme ifllemi nedir? Hangi durumlarda bölme ifllemi yapa-r›z? Araflt›r›n›z. Araflt›rma sonuçlar›n›z› arkadafllar›n›zla payla-fl›n›z.

Yukar›daki nesneler dörderli grupland›r›ld›¤›nda kaç grup el-de edilir?

Ö¤renme Alan› : SAYILARAlt Ö¤renme Alan› : Do¤al Say›larla Bölme ‹fllemi

1. Kazan›m : ‹ki basamakl› do¤al say›lar› bir basa-makl› do¤al say›lara böler.


Beceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme,problem çözme, karar verme.

Araç ve Gereç : sayma malzemeleri, plastik bardak, on-luk taban bloklar›, kalemler, kutular,boncuklar, çubuklar.

UYARI

• Bölünen, bölen, bölüm, kalan ile bölü çizgisinin bölme ifllemi-ne ait kavramlar oldu¤u vurgulan›r.

• Bölme iflleminde kalan, bölenden küçük oldu¤unda iflleme de-vam edilmeyece¤i belirtilir.

• Bölme iflleminde bölünen, bölen, bölüm ve kalan aras›ndakiiliflki belirtilir.

• Bu s›n›f›n çarpma ve bölme ifllemlerindeki say› s›n›rl›l›klar›içinde kal›n›r.

İLİŞKİLENDİRME


137


S›n›fa ö¤renci say›s›n›n iki kat› say›da fleker getiriniz. fiekerleriö¤rencilere göstererek bunlar› kendileri için getirdi¤inizi söyleyiniz. Birö¤renciden flekerleri birer birer da¤›tmas›n› isteyiniz. Geriye kalan fle-kerleri göstererek “Birer tane daha da¤›t›rsak herkese yeter mi?” so-rusunu sorunuz. Bu arada da flekerleri da¤›tmaya bafllay›n›z. fieker-ler bitti¤inde “fiekerleri hepinize ikifler paylaflt›rd›k.” deyiniz. Ders ki-tab›n›n 144. sayfas›nda verilen konu resmini inceletiniz. Resimde gör-düklerini anlatt›r›n›z. Konu resmiyle ilgili sorular sorarak onlar› konu-ya haz›rlay›n›z.

Hazır mıyız?

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 145. sayfas›nda verilen ve ön bilgile-rini ölçen “Haz›r m›y›z?” testini uygulay›n›z. Test sonuçlar›n› de¤erlen-diriniz. Baflar›l› olan ö¤renciler alt ö¤renme alan›ndaki kazan›mlar›edinmeye haz›rd›r. Baflar›l› olamayan ö¤rencilerinizin hangi kazan›m-larda eksikleri oldu¤unu belirleyerek onlara tamamlama çal›flmalar›yapt›r›n›z.

Performans görevlerinin amac›, ö¤renciyi alt ö¤renme alan›na ha-z›rlamakla birlikte araflt›rma yapma al›flkanl›¤›n› gelifltirmektir. Yap›-lan çal›flma sonunda elde edilen sonuçlarla iliflki kurmalar› sa¤lanma-l›d›r. Ders kitab›n›n 145. sayfas›nda verilen performans görevini oku-tunuz. Görev için bir süreç belirleyiniz. Süreç içinde görevi haz›rlama-lar›n› söyleyiniz. Görevi haz›rlarken nelere dikkat ettiklerini anlatt›r›-n›z.

Bölme İşlemi

S›n›fa elinizde 6 tane kalem ile giriniz. Kalemleri masan›n üzerinekoyunuz. Tahtaya bir ö¤renci kald›r›n›z. Masadaki kalemleri göstere-rek “Eflit olarak paylaflal›m.” deyiniz. Kalemlerin nas›l paylafl›laca¤›nailiflkin stratejiler belirlemelerini ve anlatmalar›n› isteyiniz. Daha sonramasadaki kalemleri “Bir sana, bir bana, bir sana, bir bana...” diyerekpaylaflt›r›n›z. Kaçar kaleminiz oldu¤unu sayd›r›n›z. Verilen “3” yan›-t›ndan sonra “Her ikimizin de 3 kalemi oldu.” ifadesini kullan›n›z.Farkl› say›da kalem veya kitapla benzer etkinli¤i tekrarlat›n›z.

Ö¤rencilerinize bölmenin, gruptaki nesne say›s›n› bulma oldu¤u-nu fark ettirerek günlük hayattaki örneklerden oluflan problemler so-runuz. Onlardan da problemler kurmalar›n› isteyiniz. Problemler ku-rarken anlaml› ve kurall› cümleler kullanmalar› gerekti¤ini hat›rlat›n›z.Bu çal›flmay› Türkçe dersi “Yazma” ö¤renme alan› Yazma Kurallar›-n› Uygulama (Kazan›m 5) ile iliflkilendiriniz. Problemleri somut nesne-lerle modelletiniz. Böylece bölmenin, eflit paylaflma anlam›na geldi¤i-ni, bölme yaparken asl›nda bir gruptaki nesne say›s›n› belirlediklerinisezdiriniz.

Ders kitab›n›n 146. sayfas›nda verilen konu metnini okutunuz veanlatt›r›n›z. Ayn› sayfada verilen etkinli¤i s›n›fta yapt›r›n›z, örne¤i in-celetiniz.

Ders kitab›n›n 147. sayfas›nda verilen iki örne¤i inceletiniz. Somutnesnelerle veya onluk taban bloklar›yla benzer örnekler yapt›r›n›z.

147

30 kalem 3 kardefl aras›nda eflit paylaflt›r›l›yor. Her kardeflekaç kalem düfler? Bulal›m. 30 say›s›n› onluk taban bloklar›ylamodelleyelim:

3 onluk = 3030 : 3 = 10 Her kardefle 1 onluk düfler.

48 kutu meyve suyu 4 gruba eflit olarak paylaflt›r›l›yor. Hergruba kaçar kutu meyve suyu düfler? Onluk taban bloklar›ylamodelleyerek bulal›m:

4 onluk + 8 birlik4 onluk

0 8 birlik8 birlik

0

–

–

4Onluk Birlik

1 2

4 8408

80

–

–

412 Bölüm

Kalan

Bölen

Bölünen48 = 4 onluk + 8 birlik

Bölünen, bölen, bölüm, kalan ve bölü çizgisi bölmeifllemine ait kavramlard›r.

146

Arkadafllar› Zeynep’i ziyarete gel-diler. Annesi de onlara kurabiye yapt›.Zeynep 20 kurabiyeyi 4 arkadafl›naeflit olarak paylaflt›rd›.

Her arkadafl›na 5 kurabiye verdi. Siz-ce Zeynep paylaflt›rmay› nas›l yapt›?

Bölme İşlemi

880

–

8 hediye paketi iki çocu¤a paylaflt›r›l›yor. Her çocuk kaç pa-ket al›r? Bulal›m:

8 hediye paketi 2 çocu¤a eflit paylaflt›r›l›rsa her çocu¤a 4paket düfler. Artan paket yoktur.

24

8 : 2 = 4

Etkinlik: Paylaflt›rmaAraç ve Gereç: 28 kalem, 7 kutu.

• 28 kalemi 2 kutuya eflit olarak pay-laflt›r›n›z.

• Her kutuda kaç kalem var? Artankalem var m›?

• 28 kalemi 4 kutuya eflit olarak pay-laflt›r›n›z.

• Her kutuda kaç kalem var? Artan kalem var m›?• 28 kalemi 7 kutuya eflit olarak paylaflt›r›n›z.• Her kutuda kaç kalem var? Artan kalem var m›?• Yapt›¤›n›z paylaflt›rmalar› art arda ç›karma ifllemleriyle

gösteriniz. Paylaflt›rmay›, daha k›sa yoldan hangi ifllemlegösterebilirsiniz?

DERSE HAZIRLIK


138

Afla¤›daki bölme ifllemlerini inceleyip yorumlayal›m:

148

7 261 21 200

–

–

324

72 : 3 ifllemini yapal›m. ‹fllemleri inceleyelim ve yorumlayal›m:1. ad›m: 7’de 3, 2 kere vard›r. 2’yi bölüme ya-

zar›z. 2 x 3 = 6 eder. 6’y› 7’nin alt›na yazarak ç›-karma ifllemi yapar›z.

2. ad›m: 1’in yan›na bölünenin birler basa-ma¤›ndaki 2’yi indiririz. 12’de 3, 4 kere vard›r.4’ü bölüme, 2’nin yan›na yazar›z. 3 x 4 = 12eder. 12’yi 12’nin alt›na yazarak ç›karma ifllemiyapar›z. Kalan 0 olur.

bölen

1 onluk6 birlik

1 onluk6 birlik

72 : 3 = 24

bölünen bölümbölen

bölüm

kalan

6 742 72 40 3

–

–

416

bölünen

3 birlik

Bölünen = (bölen x bölüm) + kalan67 = (4 x 16) + 367 = 64 + 367 = 67

1 onluk6 birlik

1 onluk6 birlik

67 = 6 onluk + 7 birlik

67 süt kutusu, dört rafa eflit say›da paylaflt›r›l›yor. Her rafakaç süt kutusu düfler? Onluk taban bloklar›yla modelleyelim:

7 052 02 000

–

–

514

4 04

00–

410

5 05

00–

510

6 06

00–

230

Bölme iflleminde kalan, bölenden küçük oldu¤unda ifllemedevam edilmez.

Neler Ö¤rendik?

Afla¤›daki ifllemleri inceleyelim. Çarpma ve bölme ifllemleriaras›ndaki iliflkiyi yorumlayal›m:

Afla¤›daki bölme ifllemlerini yaparak noktal› yerleri doldurunuz.

Afla¤›daki bölme ifllemlerinde bölünenleri bulunuz.

15 : 3 = 53 x 5 = 15

48 : 4 = 1212 x 4 =48

68 : 2 = 3434 x 2 = 68

84 : 6 = 1414 x 6 = 84

Afla¤›daki ifllemlerde verilmeyen çarpan› ve böleni bulunuz.

4 8 Bölünen : . . . . . . . .

Bölen : . . . . . . . .

Bölüm : . . . . . . . .

Kalan : . . . . . . . .

3

. . . . . . . . 416

0

75 : 5 = . . . . . . . .

. . . . . . x 5 = 75

7 8 Bölünen : . . . . . . . .

Bölen : . . . . . . . .

Bölüm : . . . . . . . .

Kalan : . . . . . . . .

5

–

. . . . . . . . 811

2–

. . . . . . . . 713

0–

Afla¤›daki ifllemleri inceleyiniz. Noktal› yerleri doldurunuz.

56 : = 8

49 : = 7

6 x = 42

8 x = 64

19 x = 76

81 : = 27

36 : 6 = . . . . . . . .

. . . . . . x 6 = 36

42 : 7 = . . . . . . . .

. . . . . . x 7 = 42

149

7

7 7

8

4

3

ÖÇK s� ��

Annesi Beril ve Ali’yi hayvanat bah-çesine götürdü. Beril maymunlar› gör-mek istedi. Görevli, hayvanat bahçesine9 tane maymun getirildi¤ini söyledi.

Onlar için 3 tane bar›nak yap›ld›¤›n›,her birine eflit say›da maymun konuldu¤unu belirtti.

Ali, “Her bar›nakta kaç maymun var?” diye sordu. Görevli,“Onu da siz bulun.” diye cevaplad›.

Her bar›nakta kaç maymunun bulundu¤unu belirlemek içinçocuklar›n hangi ifllemi yapmalar› gerekir?


Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 148. sayfas›nda verilen örnekleri in-celetiniz. Kalanl› bölmede bölünen, bölen, bölüm ve kalan iliflkileriniyorumlat›n›z. Ders kitab›n›n 149. sayfas›nda verilen örne¤i incelete-rek pekifltirme al›flt›rmalar›n› yapt›r›n›z. Zorland›klar› al›flt›rmalar› be-lirleyerek ilgili bölümleri tekrarlay›n›z.

EK ETKİNLİK: Gruplayalım

Araç ve Gereç: 18 sayma çubu¤uÖ¤rencilerinize afla¤›daki problemi yazd›r›n›z. “Okuldan toplanan 18 kitap, 3 kardefl okula eflit say›da da-

¤›t›lacakt›r. Her okula kaç kitap verilecektir?” Ö¤rencilerinize 18 sayma çubu¤unu eflit miktarda üç gruba ay›r-

malar›n› söyleyiniz. Her gruptaki nesne say›s›n›n, problemin çözü-mü oldu¤unu sezdiriniz.

• Paylaflt›r›lan kaç boncuk var? • Boncuklar kaç gruba eflit paylaflt›r›ld›?• Her gruba kaç boncuk düfltü?• Geriye paylaflt›r›lmam›fl boncuk kald› m›?• Tablodaki paylaflt›rmay› matematik cümlesiyle nas›l göste-

rebiliriz?

Boncuk say›s› Grup say›s› Gruptaki boncuk say›s›

35 5 7

1. grup

• Paylaflt›r›lan kaç çubuk var? • Çubuklar kaç gruba eflit paylaflt›r›ld›?• Her gruba kaç çubuk düfltü?• Geriye paylaflt›r›lmam›fl çubuk kald› m›?• Tablodaki paylaflt›rmay› matematik cümlesiyle nas›l göste-

rebiliriz?

Çubuk say›s› Grup say›s› Gruptaki çubuk say›s›

56 4 14

2. grup

EK ETKİNLİK: Çıkarma İşleminden, Bölme İşlemine

Araç ve Gereç: 20 tane boncuk• Ö¤rencilerinize 15 boncuk veriniz. Bu boncuklardan 3 tane-

sini ay›rmalar›n› isteyiniz. Duruma uygun matematik cümlesi yaz-d›r›n›z. Geriye kaç boncuk kald›¤›n› sorunuz. Bu boncuklardan 3tane daha ay›rmalar›n› isteyiniz. Yine duruma uygun matematikcümlesini yazd›r›nz. Kalan boncuk say›s›n› sorunuz. Bütün bon-cuklar üçerli gruplanana kadar ifllemi sürdürünüz. “15 boncuk,üçerli kaç grup eder?” sorusuna yan›t isteyiniz. Yap›lan ifllemlerinard›fl›k ç›karma ifllemi oldu¤unu vurgulay›n›z.

• Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Her gruba yirmifler tanesayma boncu¤u veriniz. 1. gruptan, 20 boncu¤u ard›fl›k ç›karmaifllemi yaparak 4 gruba ay›rmas›n› isteyiniz. 2. gruba, 20 boncu¤uard›fl›k ç›karma ifllemi yaparak 5 gruba ay›rmas›n› söyleyiniz.Gruplara, yap›lan paylafl›m›n matematik cümlesini yazd›r›n›z. Ma-tematik cümlesinde bölünen, bölen ve bölümün hangileri oldu¤u-nu belirlemelerini isteyiniz.

EK ETKİNLİK: Paylaştırma

Araç ve Gereç: tablolarÖ¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Her gruba afla¤›daki tablolardan

birini veriniz. Tabloyu inceleyerek sorular› yan›tlamalar›n› isteyiniz.

139

Ö¤rencilere, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 90 ve 91. sayfalar›n-da verilen al›flt›rmalar› yapt›r›n›z. 3. al›flt›rmay›, grup çal›flmas›olarak yapt›r›n›z. fiifreyi önce çözen grubu ödüllendiriniz.

ÖÇK s


1. Elinize 4 kalem al›n›z. Ö¤rencilerden birini yan›n›za ça¤›r›p ona “Ka-lemleri ikimiz aram›zda eflit olarak nas›l paylaflabiliriz?” deyiniz. Önce birerkalem da¤›t›n›z. Matematik ifllemi olarak yazd›r›n›z. “Geriye iki kalem kald›.fiimdi de bunlar› paylaflal›m.” deyiniz. Duruma uygun matematik cümlesiniyazd›r›n›z. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinizin bölmenin, ar-d›fl›k ç›karma ve paylaflt›rma anlamlar›n› basit örnekler vererek kavramala-r›n› sa¤lay›n›z. Daha sonra iki basamakl› say›larla bölme ifllemini veriniz.

2. Ö¤rencilerinize, s›ran›n üzerine 32 boncuk ve 5 plastik bardakkoydurunuz. 32 boncu¤u 5 barda¤a eflit biçimde paylaflt›rmalar›n› iste-yiniz. Paylaflt›rma yaparken uygulad›klar› stratejileri anlatt›r›n›z. Bar-daklarda kaç boncuk oldu¤unu, geriye boncuk kal›p kalmad›¤›n› soru-nuz. Bölünen, bölen, bölüm ve kalan› yazd›r›n›z.

3. Bölme iflleminde zorlanan ö¤rencilerinize çarp›m tablosunu iyi bil-meleri gerekti¤ini söyleyiniz.

4. ‹leri seviyedeki ö¤rencileriniz için çal›flma kâ¤›tlar› haz›rlay›n›z.Verilen sürede bölme ifllemlerini yapmalar›n› isteyiniz. Çal›flma kâ¤›tla-r›n› de¤erlendiriniz. Birinci olan ö¤renciyi ödüllendiriniz.

Bir sonraki ders için ö¤rencilerinizden hesap makinesi getirmele-rini isteyiniz.

91

3. Afla¤›daki bölme ifllemlerinde verilmeyen bölen veya bö-lüneni bulunuz. Bofl kutulara yaz›n›z. Sonuçlar› flifre kutusundabulunuz. Sonuçlar›n üzerindeki kutulara ifllemlerin yan›ndakiharfleri yazarak flifreyi çözünüz.

4. Bir bölme iflleminde bölen 7, bölüm 11, kalan 2 ise bö-lünen kaçt›r?

5. Kalans›z bir bölme iflleminde bölen 6, bölüm 15 ise bölü-nen kaçt›r?

6. Bir bölme iflleminde kalan 3 ise bölen en az kaç olabi-lir?

: 7 = 5 P 14 x = 14 B

88 : = 11 Ç x 4 = 92 E

: 3 = 23 R 9 x = 99 Ö

: 2 = 28 A

: 6 = 12 M

7 x = 70 L

8 56 69 35 72 56 1 11 10 72 23

35

23

1

11

10

72

Ç A R P M A B Ö L M E

69

8

56

(7 x 11) + 2 = 77 + 2 = 79

15 x 6 = 90

4 olabilir.

90

1. Afla¤›daki bölme ifllemlerini yap›n›z.

Bölme İşlemi

2. Afla¤›daki bölme ifllemlerini yap›n›z. Noktal› yerleri tamamla-y›n›z.

6 6

0 62 2 2 3

6

63

9 2

4 21 8

0 24 0

5Bölünen : . . . . . . . .

Bölen : . . . . . . . .

Bölüm : . . . . . . . .

Kalan : . . . . . . . .

5 2 32 00 3

4Bölünen : . . . . . . . .

Bölen : . . . . . . . .

Bölüm : . . . . . . . .

Kalan : . . . . . . . .

5

5 8 Bölünen : . . . . . . . .

Bölen : . . . . . . . .

Bölüm : . . . . . . . .

Kalan : . . . . . . . .

8 8 8 Bölünen : . . . . . . . .

Bölen : . . . . . . . .

Bölüm : . . . . . . . .

Kalan : . . . . . . . .

8

00

8 4

3 41 6

3 0

55

5 60 2

7 80 8

80

11

0 4

6 0

2 01 5

2 0

44

00

3 7

0 543 28

7 5

2 51 5

2 5

55

00

9 5

1 51 2

84

0 3

1 18 2

1 27

77

0 5

72 8

002 8

4

92

5

18

2

58

8

7

2

88

8

11

0

23

5

4

3


ÖÇK

ÖÇK



Kazan›m›n ne ölçüde edinildi¤ini ders kitab›n›n 149. sayfas›nda veri-len “Neler Ö¤rendik?” bölümündeki çal›flmalarla de¤erlendirebilirsiniz.


Ayr›ca ö¤rencilere grup çal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri ö¤retmenk›lavuz kitab›n›n 209. sayfas›nda verilen “Grup De¤erlendirme For-mu”nu kullanarak de¤erlendirebilirsiniz.

Ö¤rencilerinize, afla¤›da verilen ek çal›flmay› yapt›r›n›z. Sonuçla-r›n› kontrol ediniz. Belirledi¤iniz eksikleri tekrar yapt›rarak gideriniz.

EK ÇALIfiMA1. Afla¤›daki onluk bloklar› 3 arkadafl eflit miktarda paylafl›rsa

her birine kaç blok düfler?

2. Selma’n›n 24 kalemi vard›r. Selma kalemlerini 6 kutuya eflitmiktarda paylaflt›rmak istiyor. Her kutuya kaç kalem düfler?

3. Afla¤›daki bölme ifllemlerini yap›n›z.

60 4 85 5 75 3

Yanıtlar

Yan›tlar, ders kitab›n›n 149. sayfa görüntüsünde verilmifltir.Yan›tlar, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 90 ve 91. sayfa görüntülerinde ve-

rilmifltir.

140

150

Problem: Zeynep her ay kumbaras›na 9TL atarak okul harçl›klar›n›n bir k›sm›n› biriktiri-yordu. 7 ay sonra kumbaras›n› açt›rd›. Birik-tirdi¤i para ile tanesi 4 TL’den kitap sat›n al-d›. Zeynep kaç tane kitap al›r? Geriye kaçTL’si kal›r?

Verilen: Zeynep, her ay kumbaras›na 9 TL atarak 7 ay para bi-riktiriyor. Bu para ile tanesi 4 TL’den kitap sat›n al›yor.

‹stenen: Zeynep’in kaç tane kitap ald›¤› ve geriye kaç Türk li-ras› kald›¤› soruluyor.

Çözüm: Zeynep’in 7 ayda biriktirdi¤i paray› bulmak içinçarpma ifllemi yapar›z. Sonucu 4’e bölerek kaç kitap ald›¤›n›ve geriye kaç Türk liras› kald›¤›n› buluruz:

79

6 3 TL biriktirdi.x

1 54

6 0 TLx

6 03

6 3 TL+

6 342 32 00 3

–

–

415 kitap al›r.

TL’si artar.

6 36 300

–79

Her ay 9 TL biriktirdi.

Çözümün do¤rulu¤unun kontrolü: Zeynep’in her ay kum-baras›na att›¤› paray› bularak çözümün do¤rulu¤unu kontroledelim:

Problem: Emre’nin 280 TL’si vard›. 192 TL’sine kaban ald›. Ge-riye kalan paras›n› kardefli ile eflit miktarda paylaflt›. Her birinekaç lira düfler?

Verilen: Emre, 280TL’sinin 192 TL’si ile kaban al›yor. Geriye ka-lan paras›n› kardefliyle paylafl›yor.

‹stenen: Her birine düflen para soruluyor.Çözüm: Emre’nin paras›ndan, kaban için verdi¤i paray› ç›ka-

r›r›z. Kalan paras›n› 2’ye bölerek her birine düflen paray› bulu-ruz:

2 8 0 TL1 9 2 TL

0 8 8 TL kalan paras›–

8 880 8

80

–

–

244 TL

Her birine 44 TL düfler.

151

Problem: S›n›f kitapl›¤›nda 56 kitap vard›.Bu y›l 16 kitap daha al›nd›. Kitaplar 6 rafaeflit say›da paylaflt›r›lacakt›r. Her rafa kaçkitap yerlefltirilir?

Verilen: Kitapl›ktaki 56 kitaba 16 tane da-ha ekleniyor. Kitaplar 6 rafa paylaflt›r›l›yor.

‹stenen: Her rafa kaç tane kitap konulaca¤›n› bulaca¤›z.Çözüm: Kitapl›ktaki kitap say›s› ile al›nan kitap say›s›n› topla-

r›z. Toplam kitap say›s›n› 6’ya böleriz:5 61 6

7 2 kitap+

7 261 21 200

–

–

612 Her rafa 12 kitap

yerlefltirilir."

sat›n al›nan kitap"

kitapl›ktaki ilk kitap say›s›"

1 26

7 2 kitapx

7 21 6

5 6–

Çözümün do¤rulu¤unun kontrolü: Kitapl›ktaki ilk kitap say›s›n›bularak çözümün do¤rulu¤unu kontrol edelim:

4 42

8 8x

1 9 28 8

2 8 0+

TL Emre’nin paras›

Çözümün do¤rulu¤unun kontrolü: Emre’nin bafllang›çta kaçTL’si oldu¤unu bularak çözümün do¤rulu¤unu kontrol edelim:

Problem: Barhan’›n 33, Tar›k’›n 28, Naz›m’›n 14 tane boya ka-lemi vard›r. Üç arkadafl kalemlerini birlefltirerek eflit olarak pay-laflmak istiyor. Her biri kaçar kalem alacakt›r?

Verilen: Barhan, Tar›k ve Naz›m’›n s›ras›yla 33, 28 ve 14 kalemivar. Bunlar› birlefltirerek eflit olarak paylaflmak istiyorlar.

‹stenen: 3 arkadafl›n her birine düflen kalem say›s› soruluyor.Çözüm: 3 arkadafl›n kalem say›lar›n› toplay›p ç›kan say›y› 3’e

bölmeliyiz:

3 32 81 4

7 5 kalem+

7 561 51 500

–

–

325 Her birine 25

kalem düfler.


S›n›fa elinizde 5 kitapla giriniz. Ö¤rencilerinize bir önceki kazan›-

m›n de¤erlendirme sonuçlar›n› aç›klay›n›z. Baflar›l› ilk iki ö¤renciyi

tahtaya kald›r›n›z. Elinizdeki kitaplar› bu ö¤rencilere eflit miktarda

paylaflt›raca¤›n›z› söyleyiniz. Her ö¤renciye ikifler kitap veriniz. Eliniz-

deki kitab› s›n›fa göstererek “Bir kitap kald›.” deyiniz. Sonra bölen ve

kalan› tahtaya yaz›n›z. Bölenin 2, kalan›n 1 oldu¤unu gösteriniz. Bö-

len ve kalan aras›ndaki iliflkiyi yorumlamalar›n› isteyiniz. “Bu paylafl-

t›rma için kalan en fazla kaç olabilir?” sorusunu yöneltiniz. Onlar› bu

konuda konuflturunuz. Ç›kard›klar› sonucu genellemelerini isteyiniz.

Kalan›n bölenden büyük olamayaca¤› sonucuna ulaflmalar›n› sa¤la-

y›n›z. Kalans›z bölmede bölen ile bölümün çarp›m›n›n, bölünene eflit

oldu¤unu sezdiriniz. Kalanl› bölmede “Bölünen = (Bölen x Bölüm) +

Kalan” oldu¤unu vurgulay›n›z.

Ders kitab›n›n 149. sayfas›nda verilen konu metnini okutup anlat-

t›r›n›z. 150. sayfada verilen problemleri ve çözüm aflamalar›n› incele-

tiniz.

Ders kitab›n›n 151. sayfas›nda verilen problemleri inceletiniz. Prob-

lem çözme stratejileri üzerinde durunuz. Ö¤rencilerinize problemleri bir-

kaç kez okutunuz. Kendi cümleleriyle anlatt›r›n›z. Problemi do¤ru çöz-

mek için onu iyi anlamak gerekti¤ini vurgulay›n›z. Problemde eksik ve-

ya fazla veri olup olmad›¤›n›n kontrolünün öneminden bahsediniz.

Ö¤renme Alan› : SAYILARAlt Ö¤renme Alan› : Do¤al Say›larla Bölme ‹fllemi

2. Kazan›m : Biri bölme olacak flekilde iki ifllem ge-rektiren problemleri çözer ve kurar.


Beceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme,problem çözme, elefltirel düflünme, ka-rar verme.


UYARI

• Problemlerdeki veriler bu s›n›ftaki say› ve ifllem s›n›rl›l›¤›ndaolmal›d›r.


İLİŞKİLENDİRME


DERSE HAZIRLIK


EK ETKİNLİK: Doğru Çözümü Bulalım

Ö¤rencilerinize afla¤›daki problemi ve problemin çözümü oldu-¤unu söyledi¤iniz 4 tane de çözümü yazd›r›n›z.

“Bakkal çuval› 18 kg gelen 5 çuval un al›yor. Bu unlar› 6 kg’l›ktorbalara koyuyor. Bakkal kaç torba un haz›rlayacakt›r?”

Ö¤rencilerden, problemi okuyarak kendi cümleleriyle ifade et-melerini isteyiniz. Problemde verilenleri ve isteneni belirlemelerisöyleyiniz. Problemin çözümü için çözüm stratejilerini anlatt›r›n›z.Verdi¤iniz çözümleri tek tek inceletiniz. Bunlardan hangisinin, prob-lemin çözümü oldu¤unu buldurunuz.

Çözümün kontrolünü yapt›r›n›z. Kontrollerde hesap makinesikullanabileceklerini söyleyiniz. Verilen çözümleri inceleyerek prob-leme ulaflma çal›flmalar›nda baflar›l› olan ö¤renciler problem kur-mada zorlanmayacaklard›r.

141

Ö¤rencilerinize, ders kitab›n›n 152. sayfas›nda verilen problemle-ri çözdürünüz. Çözümleri kontrol ediniz.

Ö¤rencilerinize, ders kitab›n›n 152. sayfas›nda verilen “Problemkural›m” bölümünü inceletiniz. Sincaplar›n konuflma balonlar›ndakiverileri kullanarak problem kurdurunuz ve çözdürünüz.

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 92 ve 93. sayfalar›nda verilenproblemleri gruplar oluflturarak çözdürünüz. fiifreyi önce çö-

zen grubu ödüllendiriniz. Bu tür ödüllendirmeler onlar› motive edece-¤inden derse karfl› ilgilerini art›racakt›r.


Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Her gruba afla¤›daki problem-lerden iki tanesini veriniz. Problemi birkaç kez okutunuz. Kendicümleleriyle anlatt›r›n›z. Çözüm aflamalar›n› yazd›r›n›z. Çözümüyapt›rarak sonucunu kontrol ediniz.

“Harika’n›n 60 cevizi vard›. 15 ceviz de ablas› verdi. Harika,cevizlerini 5 torbaya eflit paylaflt›racak olursa her torbaya kaçceviz koymal›d›r?”

“Ahmet’in 42 misketi vard›r. Misketleri üç kifli eflit miktardapaylafl›rsa her birine kaç misket düfler?”

“Çiçekçi 34 çiçe¤i, 4 vazoya eflit olarak koymak istiyor. Hervazoya kaç çiçek düfler, geriye çiçek kal›r m›?”

“Barhan kumbaras›ndaki 75 TL’yi 4 arkadafl›yla eflit olarakpaylafl›yor. Her birine kaç Türk liras› düfler, geriye para artar m›?”

152

Beril 90 sayfal›k kitab›n önce 18 sayfas›n› okudu. Kitab›n ge-riye kalan k›sm›n› 6 günde okumak istiyor. Her gün kaç sayfaokumal›d›r?

Sibel’in 42 kalemi var. Sibel kalemlerini 3 kutuya eflit say›dayerlefltirmek istiyor. Her kutuda kaç kalem olur?

Ablam›n yafl› benim yafl›m›n 2 kat›d›r. Babam›n yafl› ablam›nyafl›n›n 3 kat›d›r. Babam 42 yafl›nda oldu¤una göre benim ya-fl›m kaçt›r?

Problem kural›mAfla¤›daki verileri kullanarak birer problem kurunuz. Kurdu¤u-

nuz problemleri çözünüz.

Örnek problem: Annesinin yafl›, Ayd›n’›nyafl›n›n 5 kat›d›r. Annesi 35 yafl›nda oldu¤u-na göre Ayd›n kaç yafl›ndad›r?

ÖÇK s� ��

Ali, annesi,35, 5

Kitap, raf,6, 62, 13

Bakkal, un,24, 3, 8

Verilen: Ayd›n’›n annesi 35 yafl›ndad›r. Annesinin yafl›, Ay-d›n’›n yafl›n›n 5 kat›d›r.

‹stenen: Ayd›n’›n kaç yafl›nda oldu¤u soruluyor.

75

35x

353500

–57Ayd›n, 7 yafl›ndad›r. annenin

yafl›

Çözümün do¤rulu¤unun kontrolü:Annenin yafl›n› bularak çözümündo¤rulu¤unu kontrol edelim:

Çözüm: Annenin yafl›n›5’e bölmeliyiz:

Çözümün do¤rulu¤unun kontrolü: Toplam kalem say›s›n› bu-larak çözümün do¤rulu¤unu kontrol edelim:

2 53

7 5 kalemx

3 32 86 1

+6 11 67 5 kalem

+

92

Afla¤›daki problemleri çözünüz. Sonuçlar›n bulundu¤u kutu-lara probleme ait harfleri yazarak flifreyi çözünüz.


1. Babam 3 düzine kalem ald›. Kalemleri bana, ablama vekardeflime eflit say›da paylaflt›rd›. Kaçar kalemimiz olur?

Y

2. Çiçekçi, 45 gülü beflerli demetler yapmak istiyor. Toplamkaç demet gül olur?

L

3. 7 kat› 84 olan say›n›n 12 fazlas› kaç eder?

S

4. Tanesi 5 Kr olan flekerlerden 25 Kr’a kaç tane al›n›r?

R

9 gül4 5

004 5

5

5 fleker al›n›r. 2 5

002 5

5

1 2 kalem3 6

0 6

06

33

1 28 4

1 4

001 4

77

1 293 demet gerekli

–

1 21 22 4

+

35

1 5 gül gerekir.x

1 23

3 6 kalemx

ÖÇK

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 94. sayfas›nda verilen “Prob-lem kural›m” bölümünü inceletiniz. Öyküdeki verileri kulla-

narak problem kurmalar›n› ve çözmelerini isteyiniz. Ö¤rencilerinizeanlaml› ve kurall› cümlelerle problem kurmalar› gerekti¤ini söyleyiniz.Bu çal›flmay› Türkçe dersi “Yazma” ö¤renme alan› Yazma Kurallar›-n› Uygulama (Kazan›m 5) ile iliflkilendiriniz. Problem kurarken zorlan-mamak için çok say›da problem çözmek gerekti¤ini vurgulay›n›z.

Ö¤retmen k›lavuz kitab›nda verilen çal›flma yapra¤›n› ö¤renci say›s›kadar ço¤alt›p ö¤rencilerinize uygulayarak sonuçlar›n› de¤erlendiriniz.

ÖÇK

ÖÇK

Çözüm: 1 85

9 0x –

–kg

9 0 66 1 53 03 00 0

torba

Çözüm: 56

3 0x

kg

9 03 0

5 0–

torba

Çözüm: 1 85

9 0x

kg

9 06

8 4–

torba

Çözüm: 53

8––

torba

1 8 61 8 30 0

kg

142


1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinize önce böl-me ifllemi gerektiren problemler çözdürünüz. Problemleri do¤ruyapt›klar›ndan emin oldu¤unuzda biri bölme olmak üzere iki ifllemgerektiren problemleri veriniz.

2. Bölme iflleminde zorlanan ö¤rencilerinize ritmik saymalar›nk›sa tekrar›n› yapt›r›n›z. Sonra çarp›m tablosu çal›flmalar›na geçi-niz. Çarp›m tablosunda zorlanan ö¤renciler, bölme iflleminde bafla-r›l› olamayacakt›r. Bu nedenle çarp›m tablosunu bilmeleri gerekti¤i-ni vurgulay›n›z.

3. ‹leri seviyedeki ö¤rencilerinize ö¤retmen k›lavuz kitab›nda ve-rilen problemlerden haz›rlayaca¤›n›z çal›flma kâ¤›tlar›n› da¤›t›n›z.Verilen sürede problemleri çözdürünüz. Çözüm aflamalar›n› kontrolediniz.

Yanıtlar

Yan›tlar, Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 92 ve 93. sayfa görüntü-lerinde verilmifltir.

94

Afla¤›daki öyküyü okuyunuz. Öyküdeki verileri kullanarakbölme ifllemi gerektiren iki problem kurunuz. Kurdu¤unuz prob-lemleri çözünüz.

Problem kural›m

Cengiz ve Tülin çiftlikteyafl›yorlard›. Çiftlikte çoksay›da hayvanlar› vard›.Hayvanlara su ve yemvermek onlar›n ifliydi.

Çiftlikte 28 tane tavuk,tavuklar›n 3 kat› kadar civ-civ vard›. Tülin her gün 12yumurta topluyordu. Birhafta boyunca toplad›¤›yumurtalar› 6 sepete eflitsay›da yerlefltiriyordu. Babas› da yumurtalar› kasabada sat›-yordu. Çiftlikte 66 koyun vard›. Babas› 6 koyun daha ald›. Ko-yunlar için 3 bölmeli yer yapt›rd›. Her bölmeye eflit say›dakoyun koyacaklar›n› söyledi.

2. Problem:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Problem:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Proje: Saat modellerini haz›rlad›n›z m›?

93

5. Bir bakkal, çuval› 22 kg’dan 4 çuval un al›yor. Unlar› 4 kg’l›ktorbalara paylaflt›r›yor. Kaç torba un olur?

A

6. Bir motor 6 yolcu tafl›yor. Karfl› k›y›ya geçmek isteyen 78yolcuyu kaç seferde tafl›r?

G

7. Öykü, 72 cm uzunlu¤undaki kurdeleyi 9 eflit parçaya kesi-yor. Her parças›na 8 boncuk tak›yor. Kurdeleye tak›lan toplamboncuk say›s› kaçt›r?

‹

8. Bir bahçede 12 tane erik a¤ac› vard›r. Elma a¤açlar›n›n sa-y›s›, erik a¤açlar›n›n say›s›n›n 3 kat›d›r. Armut a¤açlar›n›n say›s›da elma a¤açlar›n›n say›s›n›n yar›s› kadard›r. Bahçede kaç ta-ne armut a¤ac› vard›r?

B

18 64 9 13 64 24 22 12 22 5

8 parça7 2

007 2

9

2 2 torba8 8

0 8

08

84

1 3 sefer7 8

1 8

001 8

66

2 24

8 8 kgx

1 8 armut a¤ac›3 6

1 6

001 6

22

1 23

3 6 elma a¤ac›x

8 x 8 = 64 boncuk

B ‹ L G ‹ S A Y A R

ÖÇK

ÖÇK


Kazan›m›n ne ölçüde edinildi¤ini ders ve çal›flma kitaplar›ndakiproblemlerle de¤erlendirebilirsiniz. Ayr›ca ö¤retmen k›lavuz kitab›-n›n 203. sayfada verilen “Problem Çözme Becerilerini De¤erlendir-me Formu”nu doldurabilir, 201 ve 202. sayfalar›nda verilen “Ö¤ren-ciler ‹çin Kazan›mlar Ölçe¤i” ve “Ö¤retmenler ‹çin Kazan›mlar Ölçe-¤i” formlar›n› kullanarak de¤erlendirme yapabilirsiniz.

Ö¤rencilere grup çal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri de¤erlendir-mek için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 209. sayfas›nda verilen “GrupDe¤erlendirme Formu”nu kullanabilirsiniz.

Notlar›m

Bir sonraki ders için gerekli olan hesap makinesi, madenî vekâ¤›t paralar›n s›n›fta haz›r olmas›n› sa¤lay›n›z.

143

ÇALIfiMA YAPRA⁄I

Ad› soyad› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Numaras› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

S›n›f› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Süre : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1 ders saati

1. Annem 8 kavanoz reçel için 24 kilogram fleker kulland›. Bir kavanozreçel için kaç kilogram fleker kullanm›flt›r?

2. ‹ki say›n›n çarp›m› 63’tür. Çarpanlardan birisi 7 oldu¤una göre di-¤eri kaçt›r?

4. Bir bölme iflleminde bölen 6, bölüm 8, kalan 4 oldu¤una göre bö-lünen kaçt›r?

5. Semih ve ablas›n›n yafllar› toplam› 33’tür. Ablas›n›n yafl› Semih’inyafl›n›n 2 kat› oldu¤una göre Semih’in ve ablas›n›n yafllar›n› bulunuz.

P R O B L E M L E R

3. Her saatte ayn› miktarda duvar ören bir iflçi sabah 9 metre, ö¤le-den sonra 12 metre duvar örmüfltür. ‹flçi, bir günde 7 saat çal›flt›¤›na gö-re bir saatte kaç metre duvar örer?

144

153

1. Okulda Ali 20 TL, kardefli 5 TL harcam›flt›r. Okula giderken50 TL paralar› vard›r. Geriye ne kadar paralar› kal›r?

A. 25 TL B. 25 Kr C. 10 TL

2. Günde 2 TL harcayan bir ö¤renci bir haftada kaç Türk liras›harcar?

A. 12 B. 13 C. 14

Haz›r m›y›z?

Performans görevi

‹nsanlar paray› ne zaman kullanmaya bafllad›lar? Paran›ntarihçesini araflt›r›n›z. Araflt›rma sonuçlar›n› arkadafllar›n›zla pay-lafl›n›z.

PARALARIMIZ

154

Problem: Babas› Necmi’ye kumbara hediye etti.Harçl›klar›n›n bir k›sm›n› biriktirmesini söyledi. Necmiher hafta harçl›¤›n›n 4 TL’sini kumbaras›na att›. 7 haf-ta sonra kumbaras›n› açt›rd›. Biriktirdi¤i parayla tane-si 6 TL olan iki kitap ald›. Geriye kaç Türk liras› kald›?

Verilen: Necmi, kumbaras›na her hafta 4 TL atarak 7 haftapara biriktiriyor. Bu para ile tanesi 6 TL’den iki kitap sat›n al›yor.

‹stenen: Biriken paradan geriye kalan soruluyor.Çözüm: 7 haftada biriken paray› bulmak için çarpma ifllemi

yapar›z. Bundan, iki kitap için ödedi¤i paray› ç›kar›r›z:


47

2 8x

TL biriktirilen

62

1 2x

TL harcanan

2 81 2

1 6–

TL kalan para

2 81 2

1 6–

TL kalan para

Çözümün do¤rulu¤unun kontrolü: Problemi baflka yoldantekrar çözelim:4 + 4 + 4 + 4 + 4 + 4 + 4 = 28 TL

6 + 6 = 12 TL harcanan para

Beril ve Ali kantinden al›flverifl yap›yorlard›. Ali, “Neden pa-ralar›n üzerinde Türk Liras› yaz›yor?” diye sordu.

Beril, “Her devletin bir para birimi vard›r. Bi-zim para birimimiz Türk liras›d›r.” dedi. SonraAli’ye “Tanesi 2 TL olan defterlerden 3 tane,60 Kr olan silgilerden 5 tane ald›¤›mda cebim-de 3 TL para kal›yor. Cebimde kaç TL oldu¤u-nu bulabilir misin?” diye sordu.

Ali, Beril’in cebinde kaç lira oldu¤unu hangiifllemleri yaparak bulabilir?

Problem: Cansu’nun 85 TL paras› vard›. 7 TL’lik defterden 4 ta-ne, 13 TL’lik dosyadan 2 tane ald›. Geriye kaç liras› kald›?

Verilen: 85 TL’si olan Cansu tanesi 7 TL’den 4 defter, 13 TL’den2 dosya al›yor.

‹stenen: Cansu’nun geriye kalan paras› soruluyor.Çözüm: Çarpma ifllemleri ile defter ve dosyalara ödenen pa-

ralar› buluruz. Bunlar›n toplam›n› 85 TL’den ç›kar›r›z:

7 haftada biriken para

PARALARIMIZ

Ö¤rencilerinize paran›n tarihçesi hakk›nda afla¤›daki k›sa bilgiyiveriniz:

“Tarihteki ilk madenî para bas›m›n›n MÖ VII. yüzy›lda, Anadolu’daLidyal›lar taraf›ndan yap›ld›¤› bilinmektedir. Tarihteki ilk madenî para ol-ma özelli¤i tafl›yan Lidya paras›, darp suretiyle bas›lm›flt›r. Tarihteki ilkmadenî paran›n bas›m yerinin Anadolu olmas› özellikle uygarl›k geliflimi-nin göstergesi olarak oldukça önemlidir. Ayr›ca, dünyan›n ilk büyük darp-hanesinin Fatih Sultan Mehmet taraf›ndan ‹stanbul, Simkeflhane’de ku-rulmufl olmas› da bu alandaki üstünlü¤ün devam etti¤ini göstermektedir.”

Kaynak: Antik Anadolu Sikkeleri Katolo¤u

Yan›n›zda getirdi¤iniz madenî ve kâ¤›t paralar› masan›n üzerinekoyunuz. Ö¤rencilerden bunlar› incelemelerini isteyiniz.

Ders kitab›n›n 153. sayfas›nda verilen madenî ve kâ¤›t paralar›m›-z›n resimlerini inceletiniz.

S›n›fa getirdi¤iniz para modelleriyle para bozdurma etkinlikleriyapt›r›n›z.

Hazır mıyız?

Ö¤rencilerinize, ders kitab›n›n 153. sayfas›nda verilen ve onlar›nön bilgilerini ölçen “Haz›r m›y›z?” testini uygulay›n›z. Test sonuçlar›n›de¤erlendiriniz. Baflar›l› olan ö¤renciler alt ö¤renme alan›ndaki kaza-n›mlar› edinmeye haz›rd›r. Baflar›l› olamayan ö¤rencilerinizin hangikazan›mlarda eksiklikleri oldu¤unu belirleyerek onlara tamamlamaçal›flmalar› yapt›r›n›z.

Ö¤renme Alan› : ÖLÇMEAlt Ö¤renme Alan› : Paralar›m›z

1. Kazan›m : Paralar›m›zla ilgili problemleri çözer vekurar.


Beceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme,problem çözme, karar verme, yarat›c›düflünme.

Araç ve Gereç : hesap makinesi, madenî ve kâ¤›t paralar.

UYARI

• Problemler, bu s›n›f›n say› ve ifllem s›n›rl›l›klar› içinde olmal›d›r.

İLİŞKİLENDİRME

• Hayat bilgisi dersi “Benim Eflsiz Yuvam” temas› (Kazan›mB.3.26: Kaynaklar› bilinçli olarak tüketmenin aile bütçesinekatk›s›n› aç›klayan yaz›l›, sözlü ya da görsel etkinliklerde bu-lunur.)

• Giriflimcilik (Kazan›m 16, 17, 33, 34)

Kazan›m 33: Paran›n biriktirildi¤i bir yer oldu¤unu fark eder.

Kazan›m 34: Para biriktirme uygulamalar› yapar.

Kazan›m 16: Paran›n mal ve hizmet karfl›l›¤› verildi¤i durum-lar› fark eder.

Kazan›m 17: Paran›n kullan›m alanlar›na yak›n çevresindenörnekler verir.

145


Ö¤rencilerinize akflam eve giderken marketten 1 kilogram peynirile 2 ekmek ald›¤›n›z› söyleyiniz. Paran›n üzerini alarak markettenaceleyle ç›kt›¤›n›z› ve fifl almay› unuttu¤unuzu ifade ediniz. Fifl alma-n›n devlet ekonomisine olan katk›s›ndan bahsediniz. Her vatandafl›nfifl almas› gerekti¤ini anlat›n›z.

Paran›n, al›flverifl yaparken ve ihtiyaçlar›m›z› sat›n al›rken kullan-d›¤›m›z bir araç oldu¤unu anlat›n›z. S›n›fa bir kumbara getirerek pa-ra biriktirmenin öneminden bahsediniz. “Kimlerin kumbaras› var?” di-ye sorunuz. Biriktirdikleri para ile neler almak istediklerini anlatt›r›n›z.

Bu çal›flmay› giriflimcilik (Kazan›m 16, 17, 33 ve 34) ara disipliniile iliflkilendiriniz.

Ö¤rencilerinize, ders kitab›n›n 154. sayfas›nda verilen konu metni-ni okutunuz ve anlatt›r›n›z. Ayn› sayfadaki problemleri okutup çözümaflamalar›n› inceletiniz. Problemleri s›n›fta çözdürünüz. Para biriktir-menin ve tutumlu olman›n önemini anlat›n›z. Bir s›n›f kumbaras› edi-nerek s›n›fça para biriktirmelerini öneriniz. Ö¤rencilerinize bilinçli tüke-tim hakk›nda ne bildiklerini sorunuz. Verilen yan›tlar› tart›flt›r›n›z. Harç-l›klar›ndan yapt›klar› tasarrufla aile bütçelerine nas›l katk›da bulunabi-leceklerini sorunuz. Bu konudaki görüfllerini rapor hâlinde yazarak ar-kadafllar›na sunmalar›n› isteyiniz. Bu çal›flmay› hayat bilgisi dersi “Be-nim Eflsiz Yuvam” temas› (Kazan›m B.3.26) ile iliflkilendiriniz.

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 155. sayfas›nda verilen pekifltirmeçal›flmalar›n› yapt›r›n›z.

Ayn› sayfada verilen “Problem Kural›m” bölümünü inceletiniz.Problem kurdurarak, problemleri çözdürünüz.

EK ETKİNLİK: Para Bozalım

Araç ve Gereç: kâ¤›t para modelleriÖ¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Her gruptan kâ¤›t para mo-

delleri haz›rlamalar›n› isteyiniz. Afla¤›dakine benzer bir liste ha-z›rlatarak paralar› nas›l bozacaklar›n› yazd›r›n›z. Listeyi do¤ruolarak dolduran grubu alk›fllat›n›z.

100 TL: 2 tane 50 TL veya 10 tane 10 TL

50 TL:

20 TL:

10 TL:

5 TL:

1 TL:

155

Problem: Verilen paralar›, uygun say›da Türk liras› ile bozdu-ral›m. Örne¤i inceleyerek tamamlay›n›z.

Para 185 TL 275 TL 110 TL 35 TL 15 TL

1 tane

1 tane

1 tane

1 tane

1 tane

Haftada 8 TL biriktiren Ali’nin 12 hafta sonra kaç Türk liras› olur?

Asl› paras›n›n 20 TL’sine etek, 10 TL’sine gömlek, 25 TL’sinepantolon ald›. Sat›c›ya 2 tane 20 TL, 2 tane 10 TL verdi. Geriyekaç Türk liras› para üstü al›r?

Problem kural›mAfla¤›da verilen kantin listesini inceleyiniz. Listedeki verileri kul-

lanarak problemler kurunuz ve çözünüz.

Kantin listesiSimit 1 TL Boya kalemi 5 TLMeyve suyu 1 TL Çanta 20 TLKalem 1 TL Kalemt›rafl 60 KrSilgi 75 Kr Defter 3 TL

Örnek problemSerpil, kantinden 2 tane kalem, 4 silgi ve 2 tane defter sat›n al-

d›. Kaç Türk liras› ödeyecektir?Verilen: Serpil, 3 TL’lik 2 defter, 75 Kr’luk 4 silgi, 1 TL’lik 2 kalem ald›.‹stenen: Serpil’in ödeyece¤i para soruluyor.Çözüm: Çarpma ifllemleri ile defter, silgi ve kalem için ödene-

cek paralar bulunur. Sonra bunlar toplan›r:


74

2 8 TL defterx

74

2 8 TLx

1 32

2 6 TLx

8 52 85 7 TL

–5 72 63 1 TL kalan

Çözümdo¤rudur.

–

1 32

2 6 TL dosyax

8 55 43 1 TL kalan

–2 82 65 4 TL harcanan

+

95

Bir markette sat›lan ürünlerin fiyat listesi afla¤›da verilmifltir.Problemleri afla¤›daki listeye göre çözünüz.


Ürün Fiyat›

600 Kr

1 TL

2 TL

3 TL

3 TL

Ürün Fiyat›

5 TL

6 TL

80 Kr

5 TL

2 TL

1. Ali marketten 3 kg kiraz, 2 kg patl›can, 1 paket çay ald›.Markete 2 tane 20 TL verdi. Kaç Türk liras› para üstü al›r?

Çözüm:339 TL kiraz

x326 TL patl›can

x966

2 1 TL+

4 02 11 9 TL al›r.

–

PARALARIMIZ

1 kg

1 kg

1 kg

1 kg

1 kg

1 paket

1 kg

1 flifle

1 tane1 kg

ÖÇK

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 155, ö¤renci çal›flma kita-b›n›n 95 ve 96. sayfalar›nda verilen problemleri çözdürünüz.

Problemlerin çözümünde zorlanan ö¤rencileri belirleyiniz. Problemçözme stratejileri üzerinde durunuz. Onlar› farkl› stratejiler gelifltirme-leri için yönlendiriniz.

ÖÇK

Performans görevlerinde amaç ö¤renciye araflt›rma yapma al›fl-kanl›¤›n›n kazand›r›lmas›d›r. Yap›lan çal›flma sonunda elde edilen so-nuçlarla iletiflim kurmalar› sa¤lanmal›d›r. Ders kitab›n›n 153. sayfas›n-da verilen performans görevini ö¤rencilerinize okutunuz. Görev için birsüreç belirleyiniz. Bu süreç içinde görevi haz›rlamalar›n› isteyiniz.

DERSE HAZIRLIK


146

96

2. Derya’n›n 50 TL paras› vard›r. Marketten 2 paket pirinç,3 kg peynir ald›. Geriye kaç Türk liras› kald›?

3. Zeynep, her hafta kumbaras›na 5 TL att›. 6 hafta sonra bi-riktirdi¤i para ile aile bütçesine katk›da bulunmak istedi. Market-ten 3 kg bezelye, 2 paket çay ald›. Geriye kaç Türk liras› kald›.

4. Ahmet, marketten 5 kg elma, 3 kg domates, 5 tane mayda-noz ald›. Kasaya 2 tane 10 TL verdi. Kaç Türk liras› para üstü al›r?

Çözüm:

Çözüm:

Çözüm:

Problem: Problem:

Marketin fiyat listesindeki verileri kullanarak iki problem kuru-nuz ve çözünüz.

Problem kural›m

52

1 0 TL pirinçx

103

3 0 TL peynirx

56

3 0 TLx

52

1 0 TLelma

x313 TL

domates

x6 0

53 0 0 Kr3 TL

x1 0

33

1 6 TL+

2 01 60 4 TL para

üstü al›r.

–

326 TL bezelye

x 62

1 2 TL çayx

3 01 81 2 TL’sikald›.

–1 2

61 8 TL harcad›.

+

+ –1 03 04 0 TL

5 04 01 0 TL’si kal›r.

123

156


1. 15 balon, 3 kardefl aras›nda eflit say›da paylaflt›r›l›rsaher birine . . . . . . . . . . balon düfler.

2. 20 kitap 5 ö¤renciye eflit say›da paylaflt›r›l›rsa her birine. . . . . . . . . . kitap düfler.


1. 2 tane 20 TL, 1 tane 10 TL; 50 TL eder. (. . . . .)

2. 1 tane 100 TL, 3 tane 50 TL, 2 tane 20 TL, 1 tane 5 TL;290 TL eder. (. . . . .)

Bölme ifllemlerini sonuçlar›yla efllefltiriniz.

Bölüm: 16 Kalan: 3




60 5

4 7 3

9 9 6

1. S›n›f kitapl›¤› için s›n›fta para toplad›k. 15 kifli 2 TL, 14 kifli3 TL verdi. Toplanan para ile tanesi 4 TL’den kaç tane kitap al›n›r?

A. 16 B. 18 C. 202. Ali’nin 27, Sami’nin 38 kitab› vard›r. Ali ve Sami kitaplar›n› 5

rafa eflit olarak paylaflt›rd›lar. Her rafa kaç kitap koydular?A. 12 B. 13 C. 14

5

4

D

Y


ÖÇK s� ��


326 TL defter

x

3+3=6 TL 1+1=2 TL 6+3+2=11 TL75+75+75+75=300 Kr300 Kr = 3 TL

754

300 Kr silgix

2 12 TL kalem

x300 Kr = 3 TL6 + 3 + 2 = 11 TL

harcam›flt›r.

Ö¤rencilerinizden, ders kitab›n›n 156. sayfas›nda verilen “Kendi-mizi De¤erlendirelim” bölümündeki çal›flmalar› yapmalar›n› isteyiniz.Bu bölüm, ifllenmifl kazan›mlar›n de¤erlendirilmesine yöneliktir. Zor-land›klar› ya da yanl›fl yapt›klar› sorular› belirleyiniz. ‹lgili kazan›mla-r›n tekrar›n› yaparak eksikleri gideriniz.

ÖÇK


1. Ö¤rencilerinizden bir s›n›f marketi düzenlemelerini isteyiniz.Markette sat›lacak ürünler için sat›fl etiketleri ve al›flveriflte kullan-mak üzere para modelleri haz›rlamalar›n› söyleyiniz. Ellerindeki pa-ra modelleriyle hangi ürünleri alabileceklerini sorunuz. Baz› al›flve-rifl seçeneklerinde para üstü alabileceklerini hat›rlat›n›z. S›n›f mar-ketinden al›flverifl yapt›r›n›z.

2. Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Renkli kâ¤›tlardan ve oyunhamurundan kâ¤›t para ile madenî para modelleri haz›rlat›n›z. Hergruba yanlar›nda birer kutu getirmelerini ve bu kutuyu renkli kâ¤›t-larla kaplayarak kumbara yapmalar›n› söyleyiniz. Haz›rlad›klar› pa-ralar›n bir k›sm›n› kumbaraya atmalar›n› isteyiniz. Gruplardan ha-z›rlad›klar› kumbaralar› de¤ifltirerek içlerinde kaç TL oldu¤unu he-saplamalar›n› isteyiniz. En çabuk hesap yapan grubu alk›fllat›n›z.

3. Ö¤rencilerinize, ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 147. sayfas›ndaverilen çal›flma kâ¤›tlar›n› ço¤altarak da¤›t›n›z. Verilen süredeproblemleri çözdürünüz. Çözüm aflamalar›n› kontrol ediniz. Zorla-nan ö¤rencilerinize problem çözüm aflamalar›n› tekrar ettiriniz.

Ö¤rencilerinize, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 96 ve 97. say-falar›nda verilen “Problem kural›m” bölümlerini inceletiniz.

Buradaki verilerle problem kurup çözmelerini söyleyiniz.


Kazan›m›n ne ölçüde edinildi¤ini, ders ve ö¤renci çal›flma kitap-lar›ndaki problemlerle de¤erlendirebilirsiniz. Ayr›ca ö¤retmen k›la-vuz kitab›n›n 203. sayfas›nda verilen “Problem Çözme BecerileriniDe¤erlendirme Formu”nu doldurabilirsiniz.

Ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 201 ve 202. sayfalar›nda verilen “Ö¤-renciler ‹çin Kazan›mlar Ölçe¤i” ve “Ö¤retmenler ‹çin Kazan›mlarÖlçe¤i” formlar›n› kullanarak kazan›m›n ne ölçüde gerçekleflti¤inide¤erlendirebilirsiniz.


Bir sonraki ders için gerekli olan A4 kâ¤›d›, karton, makas,kumafl parçalar›, plastik top, resim, koni biçiminde flapka, le¤en,su, kumafl parçalar›, portakal araç ve gerecinden ö¤renciler tara-f›ndan temin edilebilecek olanlar›n› onlardan isteyiniz. Di¤erlerinisiz temin ediniz.

ÖÇK

Yanıtlar



147

ÇALIfiMA YAPRA⁄I

Ad› soyad› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Numaras› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

S›n›f› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Süre : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1 ders saati

1. Ali’nin kumbaras›nda 4 tane 50 TL, 2 tane 100 TL, 3 tane 20 TL, birtane 10 TL vard›r. Ali’nin kumbaras›nda kaç Türk liras› vard›r?

2. Necmi, k›rtasiyeciden 32 TL’ye çanta, 8 TL’ye boya kalemi, 5 TL’yekitap sat›n ald›. K›rtasiyeciye 50 TL verdi. Kaç Türk liras› para üstü al›r?

3. Nefle kumbaras›n› açt›rd›. ‹çinden 120 TL ç›kt›. Nefle 370 TL olanmantoyu almak için kaç Türk liras› daha biriktirmelidir?

4. Nermin’in kumbaras›ndan 84 TL, P›nar’›n kumbaras›ndan Nermin’inkumbaras›ndaki paran›n yar›s› kadar para ç›kt›. Nermin ve P›nar parala-r›n› birlefltirerek 45 TL’ye arkadafllar›na hediye ald›lar. Geriye ne kadarparalar› kald›?

5. Sabri’nin kumbaras›nda 3 tane 20 TL, 4 tane 50 TL, 6 tane 10 TL, 2tane 100 TL vard›r. Murat’›n kumbaras›nda 6 tane 50 TL, 3 tane 100 TL,2 tane 20 TL, 7 tane 10 TL ve 8 tane 5 TL vard›r. Kimin kumbaras›nda da-ha çok para vard›r?

P R O B L E M L E R

148

157

1. Küpün bir yüzü afla¤›dakilerden hangisidir?

A. Karesel bölge

B. Dikdörtgensel bölge

C.Daire

2. Afla¤›daki flekillerden hangisinin yüzeyi di¤erlerinden fark-l›d›r?

A. Kibrit kutusu B. Kitap C. Portakal

3. Yandaki cismin boyal› yüzüyle bask› yap›l›rsahangi flekil elde edilir?

A. Üçgen B. Daire C. Kare

HHaz›r m›y›z?

Yukar›daki resmi inceleyiniz. Resimde yüzeyi düz olan nesnelerigösteriniz.

DÜZLEM

158

• Aç›lan hamurlar› karfl›laflt›r›n›z. Her ikisi de ayn› büyüklükte mi?• Aç›lan hamurun yüzeyinin her yönde geniflledi¤ini söyle-

yebilir miyiz?

Açt›¤›n›z hamurun, denizin ve gölün yüzeyini düflünü-nüz. Bu yüzeylerin s›n›rs›z ve birer düzlem modeli oldu¤unusöyleyebilir misiniz?

Zeynep ve Ali, Mersin’e tey-zelerinin yazl›¤›na gittiler. Deniziseyretmeyi çok seviyorlard›.

Zeynep: — Ali, denizde hiç dalga yok.

Deniz durgun.Ali:— Evet. Denizin yüzeyi düz. Göl ve deniz yüzeyi gibi durgun

su yüzeylerine ne ad verildi¤ini biliyor musunuz?Afla¤›daki nesneleri inceleyiniz. Yüzlerini karfl›laflt›r›n›z. Yüzleri-

nin benzer ve farkl› yönlerini söyleyiniz.

Düzlem, Düzlemsel Şekiller

1 2

Portakal›n, kitab›n ve pencerenin yüzeyine elinizi sürünüz.Hangilerinin yüzü düzdür? Tart›fl›n›z.

Afla¤›daki resmi inceleyiniz. Resimde gördüklerinizi anlat›n›z.

DÜZLEM

S›n›fa portakal ve elma getiriniz. Masan›n üzerinde yuvarlay›n›z. Birkaçö¤renciden de ayn› ifllemi yapmalar›n› isteyiniz. Ö¤rencilerinizin bir elleri-ni portakal›n yüzeyine, di¤er ellerini de masan›n üzerine koydurunuz.Ellerini yavaflça yüzeyler üzerinde gezdirmelerini isteyiniz. Yüzeyler ara-s›ndaki fark› sorunuz. Hangi yüzeyin düz oldu¤unu bulmalar›n› sa¤lay›n›z.

Ö¤rencilerinize, ders kitab›n›n 157. sayfas›nda verilen konu resmini in-celetiniz. Resimde gördüklerini anlatt›r›n›z. Resimle ilgili sorular sorarakonlar› derse haz›rlay›n›z.

Ö¤rencilerinizi etkinlikler s›ras›nda makas kullan›rken dikkatli olmalar›konusunda uyar›n›z.

Hazır mıyız?

Ö¤rencilerinize, ders kitab›n›n 157. sayfas›nda verilen ve onlar›n ön bil-gilerini ölçen “Haz›r m›y›z?” testini uygulay›n›z. Test sonuçlar›n› de¤erlen-diriniz. Baflar›l› olan ö¤renciler alt ö¤renme alan›ndaki kazan›mlar› edin-meye haz›rd›r. Baflar›l› olmayan ö¤rencilerinizin hangi kazan›mlarda ek-siklikleri oldu¤unu belirleyerek tamamlama çal›flmalar› yapt›r›n›z.


S›n›fa koni biçiminde bir flapka getiriniz. fiapkay› incelemelerini isteyi-niz. fiapkan›n yüzeyi üzerinde ellerini dolaflt›rmalar›n› söyleyiniz. Ayn› ifl-lemi s›ra üzerinde de yapt›r›n›z. Yüzeyleri aras›nda nas›l bir fark oldu¤unuanlatt›r›n›z. Soraca¤›n›z sorularla düzlemi sezdiriniz.

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 158. sayfas›nda verilen konu metniniokutunuz ve anlatt›r›n›z. S›n›fa getirece¤iniz le¤ene su doldurarak su yü-zeyini inceletiniz. Örnek çal›flmay› ve pekifltirme çal›flmas›n› yapt›r›n›z.

Ders kitab›n›n 159. sayfas›nda verilen etkinli¤i yapt›r›n›z. Düzlem vedüzlemsel flekillere örnekler vermelerini isteyiniz.

Ö¤rencilerinize prizman›n yüzlerinin, s›ran›n, kap›n›n, duvar›n yüzünün,futbol sahas›n›n, hal›n›n birer düzlem modeli oldu¤unu sezdiriniz. Bu mo-dellerin içinde bulunan aç›k ve kapal› e¤rilerin çevreledi¤i bölgelerin vealanlar›n birer düzlemsel flekil oldu¤unu fark ettiriniz. Onlar›n da çevrelerin-den düzlem ve düzlemsel flekillere örnekler vermelerini isteyiniz. Bu çal›fl-may› Türkçe dersi “Konuflma” ö¤renme alan› Tür, Yöntem ve TekniklereUygun Konuflma (Kaz›n›m 7) ile iliflkilendiriniz. Ö¤rencilerinize düzlemselflekil tan›m› vermeyiniz. Bu kavram›, somut modellerle aç›klat›n›z.

Ö¤renme Alan› : GEOMETR‹Alt Ö¤renme Alan› : Düzlem1. Kazan›m : Düzlemi ve düzlemsel flekilleri modelleri ile

tasvir eder.Süre : 1 ders saatiBeceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme, karar

verme, psikomotor.Araç ve Gereç : A4 kâ¤›d›, karton, makas, kumafl parçalar›,

plastik top, resim, koni biçiminde flapka, le-¤en, su, kumafl parçalar›, portakal.

İLİŞKİLENDİRME

• Türkçe dersi “Konuflma” ö¤renme alan› Tür, Yöntem ve TekniklereUygun Konuflma (Kazan›m 7: Konuflmalar›nda betimlemeler yapar.)

DERSE HAZIRLIK

Bir önceki derste verilen araç ve gerecin temin edilerek s›n›fa getiril-mifl olmas›n› sa¤lay›n›z.

UYARI

• Düzlemsel flekil tan›mlanmaz, somut modellerle aç›klat›l›r.

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 97. sayfas›nda verilen resmiinceleterek noktal› yerleri tamamlamalar›n› isteyiniz. Yan›t-

lar› kontrol ediniz. Ö¤rencilerinizin, düzlem ve düzlemsel flekil kav-ramlar›n› kar›flt›rmamalar›na özellikle dikkat ediniz.

EK ETKİNLİK: Düzlem Oluşturalım

Araç ve Gereç: kumafl parçalar›, karton, yap›flt›r›c›.Ö¤rencilerinizden kumafl parçalar› getirmelerini isteyiniz. Bu par-

çalar› aralar›nda boflluk kalmayacak flekilde bir kartona yap›flt›rma-lar›n› söyleyiniz. Kartona yap›flt›r›lan kumafl parçalar›n›n ne olufltur-du¤unu sorunuz. Yap›lan etkinlikte düzlem modelinin ve düzlemselflekil modelinin hangileri oldu¤unu göstermelerini isteyiniz.


1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinize kitaplar›-n›n ve kalemlerinin yüzeylerinde ellerini gezdirmelerini isteyiniz. ‹kiyüzeyden hangisinin düz oldu¤unu sorunuz. Benzer flekilde bir A4kâ¤›d› ile bir portakal›n yüzeyi için ayn› etkinli¤i yapt›r›n›z. Hangisi-nin yüzeyinin düz oldu¤unu sorunuz.

2. Ö¤rencilerinize tahtan›n yüzeyinin düz mü, e¤ri mi oldu¤unusorunuz. Tahtan›n dört kenar›ndan sonsuza kadar uzat›lm›fl oldu-¤unu düflünmelerini isteyiniz. S›n›rs›z olarak uzat›lan bu yüzeylerindüzlem oldu¤unu sezdiriniz.

Yanıtlar

DK sayfa 159: 1. resim düzlem, 2. resim düzlemsel flekil mo-delidir.

Yan›tlar, Çal›flma Kitab›’n›n 97. sayfa görüntüsünde verilmifltir.

Yanda verilen tangram ve tangramparçalar›n› inceleyiniz. Sizce hangisi düz-lem, hangisi düzlemsel flekil modelidir?

NNeler Ö¤rendik?

159

• Yapboz yapaca¤›n›z bir resim belirle-yip istedi¤iniz büyüklükte fotokopi çektiriniz.

• Resmi bir karton üzerine yap›flt›r›n›z.• Resmin arkas›ndan farkl› flekiller çizerek

kesiniz.• Kesti¤iniz parçalar› kar›flt›r›n›z. Tekrar bir-

lefltirerek resmi oluflturunuz. • Yapboz ile parçalar›n›n yüzeylerini karfl›laflt›r›n›z. Aralar›ndaki

benzerlik ve farkl›l›k nedir? Yapbozun mu, yapboz parçalar›n›nm› yüzeyi s›n›rl›d›r? Yapbozu tamamlamak için parçalar› birlefltir-dikçe oluflan yüzeyde nas›l de¤ifliklik oluyor?

Tamamlanm›fl yapbozu ve parçalar›n›, düzlem ve düzlem-sel flekil modellerinden hangisi ile örneklendirebiliriz?

EEtkinlik: Yapboz Haz›rlamaAraç ve Gereç: resim, karton, makas, yap›flt›r›c›.

Yandaki oda resmini inceleyiniz. Resim-deki nesnelerden hangileri düzlem ve düz-lemsel flekil modelidir? Belirleyiniz.

Siz de çevrenizden düzlem ve düzlemsel flekil modelleri-ne örnekler veriniz.

Yorgan düzlem, üzerindekiyamalar düzlemsel flekildir.

Fayans döfleli zemin düzlem,fayanslar düzlemsel flekildir.

ÖÇK s� ��

Afla¤›daki yamal› yorgan ve fayans ile döfleli zemin modelle-rini inceleyelim. Modellerdeki düzlem ve düzlemsel flekiller hangi-leridir? Belirleyelim:

97

Yukar›daki resmi inceleyiniz. Resimde düzlem modeli ve düz-lemsel flekil modeli olabilecek nesneleri belirleyiniz. Afla¤›dakiifadeleri resme göre tamamlay›n›z.


1. Masan›n, dolab›n yüzeyi birer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . modelidir.

2. Yerdeki hal› bir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . modeli, hal›n›n üzerindeki de-senler ise . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . modelidir.

3. Penceredeki perde bir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . modeli, perdenin üze-rindeki desenler ise . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . modelidir.

4. Duvarlar ve odan›n taban› birer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . modelidir.

5. Masa örtüsü bir . . . . . . . . . . . . . . . . . . modeli, örtünün üzerindeki mo-tifler ise . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . modelidir.

6. Çevrenizden düzlem ve düzlemsel flekillere birer örnek ya-z›n›z.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

düzlem

düzlem

düzlem

düzlem

düzlemdüzlemsel flekil

düzlemsel flekil

düzlemsel flekil

DÜZLEM

ÖÇK


ÖÇK

Bir sonraki ders için gerekli olan geometrik cisimler ve geomet-rik cisimlere benzeyen nesneler, karton, yap›flt›r›c›, torba araç vegerecinden uygun olanlar› ö¤rencilerin getirmelerini sa¤lay›n›z. Di-¤erlerini siz temin ediniz.




Ayr›ca ö¤rencilere grup çal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri ö¤ret-men k›lavuz kitab›n 209. sayfas›nda verilen “Grup De¤erlendirmeFormu”nu kullanarak de¤erlendirebilirsiniz.


EK ÇALIfiMA1. Gözünüz kapal› iken masan›n yüzeyine, duvar›n yüzeyine

dokununuz. Yüzleri için ne söyleyebilirsiniz?2. Soba borusu, top gibi cisimleri inceleyiniz. Yüzeyleri hakk›n-

da ne söyleyebilirsiniz?3. Afla¤›daki ifadelerde noktal› yerleri uygun sözcüklerle ta-

mamlay›n›z.Düzlem, her yönde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

S›n›rl› düz yüzeylere . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . parças› denir.Annenizin oklava ile açt›¤› hamurun tüm hâline . . . . . . . . . . . . . denir.Hamurdan ayr›lan parçalara . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . parças› denir.

149

150

160

Afla¤›daki nesneleri inceleyelim. Yüzeylerinin, hangi yüzeymodeline benzedi¤ini örnekteki gibi yazal›m.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .küre yüzeyi

Zeynep ve Ali hediye paketinirenkli kâ¤›tlarla kaplamak istiyor.

Zeynep:— Bu kutu küpe benziyor. Ali:— Evet, bütün yüzeyleri düz. Kutuyu

ayr›tlar› boyunca keserek masayaaçal›m.

Zeynep:— Alt ve üst yüzleri k›rm›z›, di¤er yüzleri mavi kâ¤›t ile kapla-

yal›m.Kaç yüzü mavi kâ¤›tla kaplayacaklar›n› söyleyebilir misiniz?

Yüz, Yüzey

Etkinlik: Yüz, YüzeyAraç ve Gereç: kutu, yap›flt›r›c›, el ifli kâ¤›d›, makas.

• Kutunun yüzlerini numaraland›r›n›z. S›rayla heryüzü, renkli el ifli kâ¤›tlar›n›n üzerine yerlefltirerek et-raf›ndan çiziniz ve kesiniz. Her parçaya kutudakinumaray› yaz›n›z. Bu yüzlerin hangi düzlemsel flekiller oldu¤u-nu belirleyiniz.

• Kesilen yüzleri üst üste koyarak karfl›laflt›r›n›z. Hangi numa-ral› yüzler birbirinin eflidir?

• Kesilen yüzleri kutudaki yerlerine yap›flt›r›n›z. Kutunun ta-mam› kapland› m›? Kutunun yüzeyinin kaç tane yüzden olufl-tu¤unu söyleyebilir misiniz?

2 31

161

Etkinlik: Düzlemsel fiekiller

Araç ve Gereç: geometrik cisimler, makas.

• Yüzeyleri prizma yüzeyine benzer varl›klar hangileridir? Buvarl›klar›n kaç yüzü vard›r?

• Yüzeyleri koni yüzeyine benzer varl›klar hangileridir? Bu var-l›klar›n kaç yüzü vard›r?

• Yüzeyleri silindir yüzeyine benzer varl›klar hangileridir? Buvarl›klar›n kaç yüzü vard›r?

• Yüzeyleri küre yüzeyine benzer varl›klar hangileridir? Buvarl›klar›n kaç yüzü vard›r? Bu varl›klar›n yüzü ile yüzeyi ayn›d›r,diyebilir miyiz?

• Küp, üçgen prizma, dikdörtgenler priz-mas›, koni ve silindir modeline benzer nes-neleri uygun ayr›tlar› boyunca kesiniz.

• Yüzeyleri s›ran›n üzerine seriniz. Yüzey-leri oluflturan düzlemsel flekil modellerini in-celeyiniz.

• Hangi yüzeyin kaç düzlemsel flekildenolufltu¤unu söyleyiniz.

• Bir plastik topu inceleyiniz. Elinizi yüze-yinde gezdiriniz. Yüzeyi hakk›nda ne söyle-yebilirsiniz?

Afla¤›da resimlerini gördü¤ünüz varl›klar›n yüzlerini inceleyi-niz. Sorular› yan›tlay›n›z.

Ö¤renme Alan› : GEOMETR‹Alt Ö¤renme Alan› : Düzlem2. Kazan›m : Küp, kare prizma, dikdörtgenler prizmas›,

üçgen prizma, silindir, koni ve küre model-lerinin yüzeylerini belirtir.

3. Kazan›m : Prizma, koni ve silindir modellerinin yüzeyle-rini düzleme açar ve bu modellerin her yüzü-nün birer düzlemsel flekil oldu¤unu gösterir.

Süre : 4 ders saatiBeceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme, karar

verme, psikomotor.Araç ve Gereç : geometrik cisimler ve geometrik cisimlere

benzeyen nesneler, makas, karton, yap›fl-t›r›c›, torba.

UYARI

• Kürenin yüzü ve yüzeyinin ayn› oldu¤u vurgulan›r.• Yüzeyin formal tan›m› yap›lmaz.• Koni yüzeyinin aç›n›m›ndan kesilerek elde edilen parçalar›n

da düzlemsel flekiller oldu¤u vurgulan›r. Koninin yanal yüzeyi-nin aç›n›m› isimlendirilmez.

DERSE HAZIRLIK


EK ETKİNLİK: Hangi Cisim Oluşur?

Araç ve Gereç: geometrik cisimler, makas, yap›flt›r›c›.Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Her gruba küp, kare prizma,

dikdörtgenler prizmas›, üçgen prizma, silindir ve koni modellerin-den birer tane veriniz. Bu cisimleri ayr›tlar› boyunca keserek birkartona yap›flt›rmalar›n› söyleyiniz. Kartona aç›lan yüzeylerinhangi düzlemsel flekillerden olufltu¤unu yanlar›na yazd›r›n›z. ‹lk bi-tiren grubu ödüllendiriniz.


Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 98 ve 99. sayfalar›nda verilenal›flt›rmalar› yapt›r›n›z. Yanl›fl yapt›klar› sorular› belirleyerekilgili bölümleri tekrarlay›n›z.

ÖÇK

Yüz, Yüzey

S›n›fa elma, portakal, ceviz gibi meyveler getiriniz. Bu meyvelerinyüzeyi üzerinde ellerini dolaflt›rmalar›n› söyleyiniz.

Bu meyvelerin yüzeyinin hangi geometrik cisim yüzeyine benzedi¤i-ni sorunuz. Yine s›n›fa getirdi¤iniz karton, teneke, plastik kutular›n yü-zeyleri ile külah ve huni yüzeylerinin hangi geometrik cisimlerin yüzey-lerine benzedi¤ini sorunuz. Bu yüzeylerden hangilerinin düzlemsel ol-du¤unu sorunuz. Verdikleri yan›tlar› aç›klamalar›n› isteyiniz. Bir kutuyuayr›tlar›ndan kestirerek açt›r›n›z. Aç›k renkli bir kartonun üzerine koy-durunuz. Kutunun bütün yüzlerinin karton üzerinde oldu¤unu farketmelerini sa¤lay›n›z. Her yüzün düzlemsel flekil oldu¤unu sezdiriniz.

Ders kitab›n›n 160. sayfas›nda verilen konu metnini okutunuz. 160ve 161. sayfalar›nda verilen pekifltirme çal›flmalar›n› ve etkinlikleri yap-t›r›n›z. Prizma çeflitleri, silindir, koni ve küre modellerini masaya koyu-nuz. Ö¤rencilerinizden okula gelirken yanlar›nda farkl› nesneler getir-melerini isteyiniz. Bu nesnelerin masadaki geometrik cisimlerden han-gisine benzedi¤ini söylemelerini isteyiniz.

Ö¤rencilerinize, ders kitab›n›n 162. sayfas›nda verilen örne¤i ince-letiniz. Verilen pekifltirici çal›flmay› yapt›r›n›z.



151

99

Afla¤›daki geometrik cisimleri ve aç›n›mlar›n› inceleyiniz. Nok-tal› yerleri tamamlay›n›z.

Küpün .. . . . . . . . . . . yüzü vard›r. Hepsi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Dikdörtgenler prizmas›n›n . . . . yüzü vard›r. Hepsi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1.

2.

Kare prizman›n . . . . . . . . yüzü vard›r. . . . . . . . yüzü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . yüzü dikdörtgensel bölgedir.

3.

Silindirin . . . . . . . . . . . . yüzü vard›r. . . . . . . . . . . . . yüzü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

yüzü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4.

Üçgen prizman›n . . . . . yüzü vard›r. . . . . . yüzü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . yüzü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

55.

6

6 dikdörtgenselbölgedir.

karesel bölgedir.

6

2dikdörtgensel bölgedir.

dikdörtgensel bölgedir.

2

53

2 üçgensel bölgedir.

1dairedir.

42 karesel bölgedir.

ÖÇK


Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Geometrik cisim modellerinebenzeyen nesneleri bir torbaya koyunuz. Gruplara s›rayla torbadanbirer nesne çektiriniz. Çekilen nesnenin hangi geometrik cisim ben-zedi¤ini, kaç tane yüzü oldu¤unu, nesnenin yüzeyinin düzlemselolup olmad›¤›n› söylemelerini isteyiniz.

Yanıtlar

DK sayfa 162: Dikdörtgenler prizmas›n›n 6 yüzü, kare prizma-n›n 4 yüzü dikdörtgendir, 2 yüzü karedir.

Yan›tlar, Çal›flma Kitab›’n›n 98 ve 99. sayfa görüntülerinde ver-ilmifltir.

ÖÇK s� � � ��

Neler Ö¤rendik?

162

Geometrikcisimler Yüzleri Yüz

say›s›

Küp 6

Kare prizma

Üçgen prizma

Koni

Silindir

Dikdörtgenlerprizmas›

Afla¤›daki geometrik cisimler, ayr›tlar› boyunca kesildi¤indehangi yüzlerden olufltu¤u görülür. Tabloyu inceleyiniz. Eksikleritamamlay›n›z.

1. Dikdörtgenler prizmas› ile kare prizma aras›ndaki fark nedir?2. Silindir ve koniyi yüzleri bak›m›ndan karfl›laflt›r›n›z. Benzer

ve farkl› yanlar›n› söyleyiniz.

Afla¤›da geometrik cisimlerin aç›n›mlar› verilmifltir. Hangi aç›-n›m›n hangi geometrik cisme ait oldu¤unu inceleyelim:

küp koni

Üçgen prizma silindir

dikdörtgenler prizmas›

98

Afla¤›daki resimleri inceleyiniz. Sorular› yan›tlay›n›z.

Yüz, Yüzey

11. Kibrit kutusunun yüzeyi nas›ld›r? Bu kutu, hangi geometrikcisme benzemektedir?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Topun yüzeyi nas›ld›r? Kaç tane yüzü vard›r?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Bisküvi paketinin yüzleri nas›ld›r? Yüzleri hangi düzlemselflekilden oluflmufltur?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Çad›r, hangi geometrik cisme benzemektedir? Kaç taneyüzü vard›r? Yüzleri hangi düzlemsel flekil modelidir?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. Konserve kutusunun yüzleri nas›ld›r? Hangi düzlemsel flekilmodeline benzer?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6. fiapkan›n yüzeyi nas›ld›r? Hangi geometrik cisme benzer?Kaç tane yüzü vard›r?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Düzdür. Dikdörtgenler prizmas›na benzer

Topun yüzeyi düzlemsel de¤ildir. Bir tane yüzü vard›r.

Düzdür. Yüzleri karesel bölgeye benzer.

Çad›r, üçgen prizmaya benzer. 5 tane yüzü vard›r. 2 taneüçgensel, 3 tane dikdörtgensel bölgeden oluflur.

fiapkan›n alt yüzü düzdür ve daireye benzer. fiapka koni-ye benzer.

‹ki yüzü düzdür. Silindire benzer. Alt ve üst yüzü dairedir.

ÖÇK



Bunun için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 201 ve 202. sayfalar›ndaverilen “Ö¤renciler ‹çin Kazan›mlar Ölçe¤i” ve “Ö¤retmenler ‹çin Ka-zan›mlar Ölçe¤i” formlar›n› kullanabilirsiniz. Ayr›ca ö¤rencilere grupçal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 209.sayfas›nda verilen “Grup De¤erlendirme Formu”nu kullanarak de-¤erlendirebilirsiniz.

Bir sonraki ders için gerekli olan ip, kablo, tel, cetvel, lastik, gönye,geometri tahtas› vb. araç ve gereçten ö¤renciler taraf›ndan temin edi-lebilecek olanlar› onlardan isteyiniz. Di¤erlerini siz temin ediniz.

EK ÇALIfiMA1. Tüm yüzeyleri karesel bölge olan cisim afla¤›dakilerden han-

gisidir?Küp, dikdörtgenler prizmas›, silindir

2. Afla¤›daki cisimlerden hangisinin köflesi yoktur?Küp, küre, üçgen prizma

3. Silindirin aç›n›m›n› çiziniz. Bu cismin hangi yüzeyleri birbirineefltir?

Hazır mıyız?

Ö¤rencilerinize, ders kitab›n›n 163. sayfas›nda verilen ve onlar›nön bilgilerini ölçen “Haz›r m›y›z?” bölümündeki sorular› sorunuz. Ka-zan›mla ilgili neler bildiklerini belirleyiniz.

DOĞRU

Ö¤rencilerinize elektrik telinden, bayrak dire¤inden, çamafl›r iple-rinden bahsediniz. “Bu modellerin neye benzedi¤ini bilen var m›?” di-ye sorunuz. Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 163. sayfas›nda verilenresmi inceletiniz. Resimde gördüklerini anlatt›r›n›z. Resimle ilgili soru-lar sorarak onlar› derse haz›rlay›n›z.

163

1. Resimdeki sokak lambalar› nas›l s›ralanm›flt›r?

2. Resimde bir taraf› sabit, di¤er taraf›ndan uzat›labilen nelervard›r?

3. Bafllang›ç ve bitifl yeri belli, belirli bir uzunlukta olan nelervard›r?

Haz›r m›y›z?


DOĞRU

164

Afla¤›daki modelleri inceleyiniz ve yorumlay›n›z.

Do¤ru: Her iki ucundan istenildi¤ikadar uzat›labilir.

Do¤ru parças›: Her iki ucu sabittir.

Ifl›n: Bir ucu sabit, di¤er ucu istenildi-¤i kadar uzat›labilir.

Zeynep ve Ali arkadafllar›ylaokul bahçesine ç›kt›lar. Zeynepgetirdi¤i ipi arkadafl›na uzatt›. ‹piiki ucundan gergin tuttular. Ar-kadafllar› ipin üzerinden tek tekatlayarak tekrar s›raya girdiler.‹pi her seferinde biraz daha ha-vaya kald›rarak oyuna devam ettiler. ‹pin oluflturdu¤u modelinne oldu¤unu biliyor musunuz?

Doğru, Işın, Doğru Parçası

Etkinlik: Do¤ru, Ifl›n, Do¤ru Parças›

Araç ve Gereç: geometri tahtas›, 3 ip.

• Ö¤rencileriniz 3 grup olufltursun. 1. grup, geometri tahta-s›ndaki iki çiviye bir ipi gergin olacak flekilde ba¤las›n.

• 2. grup, geometri tahtas›ndaki bir çiviye ipin bir ucunuba¤las›n. Di¤er ucunu gergin tutarak uzats›n.

• 3. gruptan iki ö¤renci bir ipi tutsun. Ö¤renciler ters yöndegiderek ipi gergin uzats›n.

• Oluflturulan ip modellerinin benzer ve farkl› yanlar›n› aç›k-lay›n›z.

Ö¤renme Alan› : GEOMETR‹Alt Ö¤renme Alan› : Do¤ru1. Kazan›m : Do¤ruyu, ›fl›n› ve do¤ru parças›n› mo-

delleri ile tasvir eder. 2. Kazan›m : Do¤runun, ›fl›n›n ve do¤ru parças›n›n

çizgi modellerini oluflturur. Süre : 2 ders saatiBeceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme, ya-

rat›c› düflünme, karar verme, psikomo-tor.

Araç ve Gereç : ip, kablo, tel, cetvel, gönye, geometritahtas›, lastik.

UYARI

• Do¤ru, matemati¤in terminolojisi ile incelenmez, çevredeki so-mut modellerle aç›klat›l›r.

• Do¤ru, ›fl›n ve do¤ru parças› üzerine noktalar koyarak isimlen-dirme yoluna gidilmez.

DERSE HAZIRLIK



S›n›fa bir lastik getiriniz. Lasti¤i iki ö¤renciye gergin biçimde tuttu-runuz. Ö¤rencilerin bulundu¤u yeri tebeflirle çiziniz. Daha sonra ö¤-rencilerden lasti¤i her iki ucundan çekerek uzatmalar›n› isteyiniz. ‹lkmodelle flimdiki modeli karfl›laflt›rmalar›n› söyleyiniz. Bu sefer ö¤ren-cinin birinden yerinde sabit kalmas›n›, di¤erinden lasti¤i çekerek gerigeri gitmesini isteyiniz. Lasti¤in hangi taraftan uzat›ld›¤›n› sorunuz.Oluflturulan modelleri yorumlat›n›z.

Ö¤rencilerinize, ders kitab›n›n 164. sayfas›nda verilen konu met-nini okutunuz ve anlatt›r›n›z. Ayn› sayfadaki etkinli¤i yapt›r›n›z. Olufl-turulan do¤ru modellerini tahtaya ve defterlerine cetvel kulland›rarakçizdiriniz. Do¤runun her iki ucunun istenildi¤i kadar uzat›laca¤›n›, ›fl›-n›n ise sadece bir ucundan istenildi¤i kadar uzat›laca¤›n› belirtmekiçin o uçlara ok konuldu¤unu vurgulay›n›z. 164 ve 165. sayfalardakiörnekleri inceletiniz. Oksuz çizgi modelinin do¤ru parças›n› gösterdi-¤ini sezdiriniz. Pekifltirici çal›flmay› yapt›r›nz.

Ö¤rencilerinize, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 100 ve 101.sayfalar›nda verilen al›flt›rmalar› yapt›r›n›z. Verilen çizgi mo-

dellerini inceleterek “do¤ru, do¤ru parças› ve ›fl›n”› belirlemelerini is-teyiniz. Yanl›fl yapan ö¤rencilere geometri tahtas›ndaki etkinli¤i tekraryapt›r›n›z.

ÖÇK

152

153


1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinize afla¤›daki et-kinli¤i yapt›r›n›z:

Bir ipi iki yan›ndan bir bölümü d›flar›da kalacak flekilde dü¤ümle-yiniz. Dü¤ümlerin üzerinden tutturarak ipi gerdiriniz. ‹ki dü¤üm aras›n-daki ipi inceletiniz. Dü¤ümlerden birini açt›rarak ipi uzatt›r›n›z. Yap›-lan modeli inceletiniz. Daha sonra di¤er dü¤ümü de açt›rarak ipi di¤ertaraftan da uzatt›r›n›z. Yap›lan modeli incelemelerini isteyiniz. Her üçmodel aras›nda bir iliflki kurmalar›n› söyleyiniz.

2. Do¤ru, ›fl›n ve do¤ru parças›n›n çizgi modellerinden oluflan birresim haz›rlay›n›z. Resmi ço¤altarak ö¤rencilerinize da¤›t›n›z. Resim-deki do¤ru, ›fl›n ve do¤ru parças› modellerini göstermelerini isteyiniz.

Yanıtlar



Neler Ö¤rendik?

165

Afla¤›daki nesneleri inceleyiniz. Noktal› yerlere çizgi model-lerini çiziniz.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Yandaki tren ray›n› inceleyelim.Tren ray›n› her iki ucundan ek yapa-rak istedi¤imiz kadar uzatabilir miyiz?

Do¤runun çizgi modeli, düz bir çiz-giyle gösterilir. Her iki ucundan iste-nildi¤i kadar uzat›labilece¤ini göster-mek için her iki ucuna ok iflareti ko-nulur. r do¤rusu

Yandaki ip sar›l› makaray› incele-yelim. Makarada sar›l› ipin bir ucusabittir. Di¤er ucunu istedi¤imiz ka-dar uzatabiliriz.

Ifl›n›n çizgi modeli, düz bir çizgiylegösterilir. Hangi ucun uzat›ld›¤›n› gös-termek için o uca ok iflareti konulur.

›fl›n

Yandaki çamafl›r ipini inceleyelim.‹pin her iki ucu da sabittir. Bunu göste-ren bir do¤ru parças› çizelim.

Do¤ru parças›n›n çizgi modeli düzbir çizgiyle gösterilir. Do¤ru parças›-n›n uçlar› s›n›rl› oldu¤undan ok iflaretikonulmaz. do¤ru parças›

do¤ru parças›

ÖÇK s� ��

Afla¤›daki çizgi modellerini isimleriyle efllefltiriniz.

köfle

kenar

do¤ru

›fl›n

a. Tren ray› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . model gösterilebilir.

b. Örgü flifli . . . . . . . . . . . . . . model gösterilebilir.

c. Su borusu . . . . . . . . . . . . . . . . , her parças› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . model

gösterilebilir.

ç. Radyo anteni . . . . . . . . . . . . . . . . model gösterilebilir.

d. Çubuk makarna .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . model gösterilebilir.

e. Aç›lmam›fl kurflun kalem .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . model gös-

terilebilir.

f. Makaradaki ip . . . . . . . . . . . . . . . . model gösterilebilir.

100


do¤ruya

›fl›na

do¤ruya

›fl›na

›fl›na

do¤ru parças›na

do¤ru parças›na

do¤ru parças›na

DOĞRU

1. Afla¤›daki resmi inceleyiniz. Noktal› yerleri resme göre dol-durunuz.

ÖÇK


Bir sonraki ders için gerekli olan cetvel, gönye, çekül, ç›ta, su,le¤en, boya kalemleri, çad›r resimleri, kâ¤›t, pipet, çubuk vb.nin ö¤-renciler taraf›ndan temin edilebilecek olanlar›n› onlardan isteyiniz.Di¤erlerini siz temin ediniz.



Bunun için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 201 ve 202. sayfalar›nda ve-rilen “Ö¤renciler ‹çin Kazan›mlar Ölçe¤i” ve “Ö¤retmenler ‹çin Kazan›m-lar Ölçe¤i” formlar›n› kullanabilirsiniz. Ayr›ca ö¤rencilere grup çal›flmas›yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 209. sayfas›nda ver-ilen “Grup De¤erlendirme Formu”nu kullanarak de¤erlendirebilirsiniz.

Ö¤rencilerinize, ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 154. sayfas›nda verilenek çal›flmay› yapt›r›n›z. Sonuçlar›n› kontrol ediniz. Belirledi¤iniz eksikle-ri gidermek için ek etkinlikler planlay›p uygulay›n›z.

EK ETKİNLİK: Doğru, Işın, Doğru parçası

Araç ve Gereç: 3 makara, 3 ayr› ip.

1. grup iplerden birinin ucuna makaray› ba¤las›n. Grup üyelerin-den bir k›sm› makaray› tutsun, di¤er k›sm› ipi gergin tutarak uzats›n.

2. grup, iplerden birini als›n. ‹pin farkl› iki ucuna makaralar› ba¤la-s›n. Grup üyeleri iki farkl› uçtaki makaralardan tutarak ipi gerdirsin.

3. grup, üyeleri de di¤er ipi gergin tutsun. Gruplar üç ayr› çal›flma-da yap›lan ifllemleri anlats›n. Bu ifllemlerin birbirinden fark›n› söyle-sin. Etkinlik sonras›nda ö¤renciler afla¤›daki sorular› yan›tlas›n.

• Hangi grubun yapt›¤› çal›flmada ipin her iki ucu da sabittir?

• Hangi grubun yapt›¤› çal›flmada ipin bir ucu sabittir?

• Hangi grubun yapt›¤› çal›flmada ipin her iki ucu da istenildi¤ikadar uzat›labilir?

• Gruplar›n yapt›¤› çal›flmay› çizgi modeli ile nas›l gösterebiliriz?

154

101

2. Afla¤›daki çizgi modellerini inceleyiniz. “Do¤ru, ›fl›n, do¤ruparças›” ifadelerinden uygun olanlar› yanlar›ndaki noktal› ye-re yaz›n›z.

3. Afla¤›da adlar› verilen çizgi modellerini çiziniz.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

›fl›n do¤ru parças› do¤ru

do¤ru parças›

4. Afla¤›da verilen çizgi modellerinin adlar›n› yaz›n›z.

do¤ru parças› ›fl›n

›fl›n

do¤ru

do¤ru

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . do¤ru parças› do¤ru ›fl›n

ÖÇK

EK ÇALIfiMA

1. Afla¤›daki cisimleri inceleyerek altlar›ndaki boflluklara do¤ru,do¤ru parças› ve ›fl›n kavramlar›ndan uygun olan› yaz›n›z.

2. Afla¤›daki ifadeleri okuyunuz. Do¤ru olanlar›n yan›na “D”,yanl›fl olanlar›n yan›na “Y” harfi yaz›n›z.

• Do¤runun bafllang›ç ve bitifl noktas› vard›r. (. . . . )

• Ifl›n, sadece bir uçtan uzat›labilir. (. . . . )

• Do¤ru parças›, bir uçtan uzat›labilir. (. . . . )

• Do¤ru, her iki uçtan s›n›rs›zd›r. (. . . . )

• Do¤ru parças›n›n her iki ucu s›n›rl›d›r. (. . . . )

• Ifl›n, iki uçtan uzat›labilir (. . . . )

3. Afla¤›daki noktal› alana ikifler tane do¤ru, do¤ru parças› ve›fl›n›n çizgi modellerini çiziniz.

4. Afla¤›daki ifadelerde noktal› yerleri doldurunuz.

• Bir ucu s›n›rl›, bir ucu s›n›rs›z do¤rulara . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

denir.

• ‹ki ucu s›n›rl› do¤rulara . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . denir.

• ‹stedi¤imiz kadar uzat›labilece¤imiz, s›n›r› olmayan çizgi mo-dellerine . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . denir.

Notlar›m

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

155

Yatay, Dikey ve Eğik Doğrular

Ö¤rencilerinize birkaç de¤iflik çad›r modelinin oldu¤u resimlergösteriniz. Bir çad›r almak istedi¤inizi ama hangisini alaca¤›n›za ka-rar veremedi¤inizi söyleyiniz. Resimlerle ilgili yorumlar›n› ald›ktansonra çad›r› oluflturan borular› göstererek bu borular›n nas›l durduk-lar›n› sorunuz. Ald›¤›n›z farkl› yan›tlardan sonra “Bunu anlaman›n biryolu olmal›.” deyiniz.

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 166. sayfas›nda verilen konu metni-ni okutunuz ve anlatt›r›n›z. Ayn› sayfadaki etkinli¤i yapt›r›n›z, örne¤iinceletiniz. S›n›ftan bu duruma uygun do¤ru modelleri göstermeleriniisteyiniz. Çekülle ayn› do¤rultuda olan do¤rular›n dikey do¤rular, evçat›lar›n›n kenarlar›ndaki do¤rular›n e¤ik do¤rular, tahtan›n alt ve üstyan›n› meydana getiren do¤rular›n yatay do¤rular oldu¤unu vurgula-y›n›z.

Ö¤rencilerden çevrelerinde gördükleri dikey, yatay ve e¤ik do¤ru-lara örnekler vermelerini isteyiniz.

Masaya bir kâ¤›t koyarak üzerine iki pipet yerlefltiriniz. Kâ¤›d› düz-lem, pipetleri birer do¤ru modeli olarak kabul etmelerini isteyiniz. Pipet-leri “X” biçiminde kâ¤›d›n üzerine koydurunuz. Pipetlerin birbirine göredurumlar›n› sorunuz. Daha sonra pipetleri kâ¤›t üzerine, birbiriyle ke-siflmeyecek flekilde koyunuz. Birbirlerine göre durumlar›n› sorunuz.

Ders kitab›n›n 167 ve 168. sayfalar›nda verilen pekifltirme al›flt›r-malar›n› yapt›r›n›z. Noktal› yerleri tamamlat›n›z. 167. sayfadaki bilgi-yi vurgulay›n›z.

Ö¤renme Alan› : GEOMETR‹Alt Ö¤renme Alan› : Do¤ru

3. Kazan›m : Yatay, dikey ve e¤ik do¤ru modellerineörnekler vererek çizimlerini yapar.

4. Kazan›m : Düzlemde iki do¤runun birbirine göredurumlar›n› belirler ve çizimlerini yapar.



Araç ve Gereç : cetvel, gönye, çekül, ç›ta, su, le¤en, bo-ya kalemleri, çad›r resimleri, kâ¤›t, pi-pet, çubuk.

UYARI

• Bir do¤runun yatay, dikey ve e¤ik olma durumlar›, baflka birdo¤ruya göre de¤il durgun su yüzeyi esas al›narak belirletilir.

• Bir düzlemdeki do¤rular›n paralel olmalar› ile kesiflmeme du-rumlar›n›n ayn› oldu¤u vurgulan›r.

DERSE HAZIRLIK


166

Zeynep, Beril veAli çiftlikteki dedele-rini ziyarete gittiler.Dedeleri çiftli¤in ta-mirat› ile u¤rafl›yordu. Masadaki ç›talar› ve çekülü görünce de-ney yapmak istediler. Bir le¤ene su doldurup ç›tan›n durgun suyüzeyine göre durumlar›n› gözlemlediler.

Resimlere bakarak ç›tan›n su yüzeyine göre durumlar› hak-k›nda neler söyleyebilirsiniz?


Afla¤›daki köprü modelini inceleyelim. Köprüyü oluflturanhangi do¤rular yatay, dikey ve e¤ik do¤ru modelidir? Belirtelim:

K›rm›z› do¤rular yatay do¤rulara, mavi do¤rular dikey do¤ru-lara, mor do¤rular e¤ik do¤rulara modeldir.

Etkinlik: Yatay, Dikey ve E¤ik Do¤rularAraç ve Gereç: kavanoz, cetvel, gönye.

• Kavanoza bir miktar su doldurunuz. Sudolu kavanozu düzgün duran bir masan›nüzerine koyunuz. Cetvellerinizden birini ka-vanozun üzerine yatay biçimde, e¤ik ola-rak yerlefltiriniz. 3. cevteli kavanozun ya-n›nda, masaya dik olarak tutunuz.

• Cetvellerin su yüzeyine göre durufllar›n›nas›l adland›r›rs›n›z?

• Cetvelinizi defterinizin sayfas›na koyunuz.Cetvelinizin iki yan›ndan çiziniz. Oluflan do¤rumodelleri hakk›nda ne söyleyebilirsiniz? Bu ikido¤runun ortak bir noktas› olabilir mi? Tart›fl›n›z.

• Gönyenizin iki uzun kenar›n› kullanarakdo¤rular çiziniz. Çizdi¤iniz do¤rular›n birbirine göre durumununas›l adland›rabilirsiniz?

• Gönyenizin k›sa ve uzun kenar›n› kullanarak do¤rular çizi-niz. Bu do¤rular›n birbirine göre durumlar› nas›ld›r?

167

Yaz› tahtas› üzerine çizilmifl afla¤›daki flekillerde yeflil, k›rm›z›ve mavi ile gösterilen do¤rular› inceleyiniz. Bu do¤rular›n, flekil-lerin AB kenarlar›na göre hangi do¤ru modelleri oldu¤unu nok-tal› yerlere yaz›n›z.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .yatay do¤ruA A A BBB

Afla¤›daki pencere modelini inceleyelim. Do¤rular›n birbiri-ne göre durumlar›n› yazal›m:

Pencerenin mavi boyal› kenarlar›, birbirine paralel do¤ru mo-delleridir. K›rm›z› ve mavi boyal› kenarlar dik kenarlard›r. Mor ve

yeflil boyal› kenarlar kesiflen kenarlard›r. K›rm›z› ve mavi boyal› kenarlar için ayn›

zamanda kesiflen kenarlar da diyebilir mi-yiz?

Pencerenin mavi boyal› kenarlar› birbiriy-le kesifliyor mu?

Cetvel ve gönye ile çizilen afla¤›daki do¤rular›n hangi türdo¤rular oldu¤unu altlar›ndaki noktal› yerlere yaz›n›z.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 100

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .dik do¤rular

Birbirleriyle kesiflmeyen do¤rular paralel do¤rulard›r.

S›n›f tahtas›n›n karfl›l›kl› kenarlar› hangi do¤rulara örnektir?

102

1. Yaz› tahtas›na çizilmifl afla¤›daki do¤rular› inceleyiniz. a. Yatay do¤rular›n alt›ndaki çiçe¤i k›rm›z›ya, b. Dikey do¤rular›n alt›ndaki çiçe¤i maviye,c. E¤ik do¤rular›n alt›ndaki çiçe¤i sar›ya boyay›n›z.

2. Yaz› tahtas›n›n üzerine as›lm›fl afla¤›daki kareli kâ¤›da ya-tay, e¤ik ve dikey do¤rular çiziniz.


Proje: Poster için kartonunuzu haz›rlad›n›z m›?

156


1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinize önce ya-tay, dikey ve e¤ik sözcüklerinin anlamlar›n› sorunuz. Bir çubuk ve-rerek bu kavramlara uygun tutmalar›n› isteyiniz.

2. Tahtaya üç ö¤renci kald›r›n›z. Her ö¤rencinin eline birer cet-vel veriniz. 1. ö¤renciye cetveli yatay, 2. ö¤renciye cetveli dikey, 3.ö¤renciye ise cetveli e¤ik tutmas›n› söyleyiniz. Ö¤rencilerinizdenarkadafllar›n›n tuttuklar› cetvel modelini defterlerine çizmelerini is-teyiniz. Çizilen model üzerine do¤rular›n duruflunu yazd›r›n›z.Etkinli¤i kesiflen, dik ve paralel do¤rular için tekrarlat›n›z.

Yanıtlar

Yan›tlar, ders kitab›n›n 168. sayfa görüntüsünde verilmifltir.Yan›tlar, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 102 ve 103. sayfa görüntü-

lerinde verilmifltir.

ÖÇK

168

Afla¤›daki resimlerde modellenen do¤rular› inceleyiniz. Bir-birlerine göre durumlar›n› noktal› yerlere yaz›n›z.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Neler Ö¤rendik?

1. Yandaki resimüzerinde yatay, di-key ve e¤ik do¤rumodellerini çizerekgösteriniz.

2. Yandaki kulüberesmini inceleyiniz. Re-sim üzerinde kesiflen,paralel ve dik do¤rumodellerini renkli ka-lemle çizerek gösteriniz.

ÖÇK s� ��

Bir do¤runun yatay, dikey ve e¤ik olma durumlar›, bafl-ka bir do¤ruya göre de¤il durgun su yüzeyi esas al›narakbelirlenir.

Ö¤rencilerinize, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 102 ve 103. sayfalar›ndaverilen al›flt›rmalar› yapt›r›n›z. Al›flt›rma sonuçlar›n› de¤erlendiriniz.



Bunun için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 201 ve 202. sayfalar›ndaverilen “Ö¤renciler ‹çin Kazan›mlar Ölçe¤i” ve “Ö¤retmenler ‹çin Ka-zan›mlar Ölçe¤i” formlar›n› kullanabilirsiniz. Ayr›ca ö¤rencilere grupçal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri de¤erlendirmek için ö¤retmen k›-lavuz kitab›n›n 209. sayfas›nda verilen “Grup De¤erlendirme For-mu”nu kullanabilirsiniz.

Bir sonraki ders için gerekli olan i¤ne, resim fotokopileri, karelidefter, dosya kâ¤›d›, renkli kalemler araç ve gerecinden uygunolanlar› ö¤rencilerden isteyiniz. Di¤erlerini siz temin ediniz.


EK ETKİNLİK: Doğruları Bulalım

Araç ve Gereç: resim kartlar›, renklikalemler.

Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Hergruba yandakilere benzer resim kartlar›-n› da¤›t›n›z. Kartlar›n üzerindeki resimdeyatay do¤rular› k›rm›z›, e¤ik do¤rular›mavi ve dikey do¤rular› mor renkli kalem-le çizmelerini söyleyiniz. Resimdeki kesi-flen ve paralel do¤rular› belirlemeleriniisteyiniz. Kesiflen do¤rular› yeflil, paraleldo¤rular› pembe renkli kalemle çizdiriniz.

Ö¤rencilerinize, ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 157. sayfas›nda veri-len ek çal›flmay› yapt›r›n›z. Sonuçlar›n› kontrol ediniz. Gördü¤ünüzeksiklikleri tekrar yapt›rarak gideriniz.

157

103

3. Afla¤›daki do¤rular› inceleyiniz. Do¤rular›n birbirine göredurumuyla ilgili ifadeleri tamamlay›n›z.

4. Afla¤›daki ifadeleri okuyunuz. ‹fadeye göre istenilen do¤-rular› çiziniz.

• d do¤rusuna paralel• s do¤rusuyla kesiflen• l do¤rusuna dik

a. a ve b do¤rular› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . do¤rulard›r.

b. k ve l do¤rular› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . do¤rulard›r.

c. m ve n do¤rular› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . do¤rulard›r.

ç. t ve v do¤rular› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . do¤rulard›r.

d. p ve r do¤rular› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . do¤rulard›r.

e. s ve fl do¤rular› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . do¤rulard›r.

m nt

fl s

p ra

bk

l

v

d

l

s

paralel

dik

kesiflen

dik

kesiflen

paralel

ÖÇK

EK ÇALIfiMA

1. Afla¤›daki kilim modeli üzerinde bulunan do¤ru parçalar›n›uzatarak nas›l do¤rular elde edebilirsiniz?

2. Evin üzerinde verilen do¤rular› inceleyiniz. ‹fadelerdeki nok-tal› yerleri uygun sözcüklerle tamamlay›n›z.

3. Afla¤›ya a do¤rusu ile kesiflmeyen bir do¤ru çiziniz.

4. Afla¤›ya b do¤rusuyla kesiflen bir do¤ru çiziniz.

Notlar›m

a

b

h

›

rn

g

l

b

a

m

e

f

s p

d

k

c

r

• a ve b do¤rular› birbirine göre . . . . . . . . . . . . . . . . . durumundad›r.

• c ve k do¤rular› birbirine göre . . . . . . . . . . . . . . . . . durumundad›r.

• p ve s do¤rular› birbirine göre . . . . . . . . . . . . . . . . . durumundad›r.

• h ve r do¤rular› birbirine göre . . . . . . . . . . . . . . . . . durumundad›r.

• e ve f do¤rular› birbirine göre . . . . . . . . . . . . . . . . . durumundad›r.

• l ve m do¤rular› birbirine göre . . . . . . . . . . . . . . . . . durumundad›r.

• c ve d do¤rular› birbirine göre . . . . . . . . . . . . . . . . . durumundad›r.

• Bir do¤runun yatay, dikey ve e¤ik olma durumu . . . . . . . . . . . . . . .

yüzeyine göre belirlenir.

• c do¤rusu . . . . . . . . . . . . . . . . . do¤ru modeline örnektir.

• b do¤rusu . . . . . . . . . . . . . . . . . do¤ru modeline örnektir.

• f do¤rusu . . . . . . . . . . . . . . . . . do¤ru modeline örnektir.

158

NOKTA

Elinize bir kâ¤›t ve kalem al›n›z. Kalemin ucunu kâ¤›da dokundu-runuz. Kalemin kâ¤›ttaki izini ö¤rencilere gösteriniz. Tahtaya tebefli-rin ucu ile iz b›rak›n›z. Bu izlerin nas›l adland›r›ld›¤›n›, “nokta” ad›n›duyup duymad›klar›n› sorunuz.

Ö¤rencilerinize, ders kitab›n›n 169. sayfas›nda verilen konu resmi-ni inceletiniz. Resimde gördüklerini anlatt›r›n›z. Resimle ilgili sorularyönelterek onlar› konuya haz›rlay›n›z.

Hazır mıyız?

Ö¤rencilerinize, ders kitab›n›n 169. sayfas›nda verilen ve onlar›nön bilgilerini ölçen “Haz›r m›y›z?” sorular›n› yöneltiniz. Kazan›mla ilgi-li neler bildiklerini belirleyiniz. Ayn› sayfada verilen performans göre-vini okutunuz. Noktan›n kullan›ld›¤› yerlerle ilgili bir araflt›rma yapma-lar›n›, araflt›rma sonuçlar›n› rapor hâline getirerek s›n›fa sunmalar›n›isteyiniz.

Yukar›daki konu resimlerini inceleyiniz. Afla¤›daki sorular› res-me göre yan›tlay›n›z.

1. Gece gökyüzünde y›ld›zlar nas›l görülür?2. Harita üzerinde ilçelerin yan›nda hangi iflareti görüyorsunuz?3. Yak›n›n›zdaki bir park›n plan›n› yapmak isterseniz çal›lar›n,

çöp kovalar›n›n, çiçeklerin yerini nas›l bir iflaretle gösterirsiniz?

169

Haz›r m›y›z?

Performans görevi

Noktan›n kullan›ld›¤› yerleri araflt›r›n›z. Araflt›rma sonuçlar›n›rapor hâline getirerek arkadafllar›n›za sununuz.

NOKTA

Neler Ö¤rendik?

Etkinlik: Noktal› Kâ¤›t Haz›rlama

Araç ve Gereç: kareli defter, dosya kâ¤›d›.

170

Zeynep ve Ali ören yerlerimizle il-gili araflt›rma yap›yordu. Ören yerleri-mizi gösteren haritay› incelediler.

Zeynep:— Ören yerlerimizle ilgili bir liste ha-

z›rlayaca¤›m.Ali: — Bu yerleri haritadan bulabiliriz. Her ören yerinin yan›nda bir

sembol var. Ören yerlerini gösteren semboller hangi flekle ben-zer? Kalemin defterde b›rakt›¤› iz ile karfl›laflt›r›rsak aralar›ndabenzerlik var m›d›r?

Nokta

• Defterinizdeki kareli bir kâ¤›tta karelerin köflelerini k›rm›z›kalemle belirginlefltiriniz.

• Dosya kâ¤›d›n› kareli kâ¤›t üzerine koyunuz. K›rm›z› kalem-le belirginlefltirdi¤iniz yerleri dosya kâ¤›d› üzerinde iflaretleyiniz.

Nas›l bir kâ¤›t haz›rlad›n›z?Haz›rlad›¤›n›z bu kâ¤›d› çizimlerinizde kullanabilirsiniz.

Yandaki geometrik cismin köflelerine birernokta koyunuz.

Kaleminizi kâ¤›da dokundurunuz. Tebefliri tahtaya do-kundurunuz. Kâ¤›tta ve tahtada b›rak›lan iz noktad›r.

Afla¤›daki resimleri inceleyip yorumlayal›m:

Ö¤renme Alan› : GEOMETR‹

Alt Ö¤renme Alan› : Nokta

1. Kazan›m : Noktaya modelleriyle örnekler verir.

2. Kazan›m : Noktay› sembolle gösterir ve isimlendirir.



Araç ve Gereç : i¤ne, resim fotokopileri, kareli defter,dosya kâ¤›d›, renkli kalemler.

UYARI

• Nokta modellerinin çeflitli büyüklüklerde, uzunluk, alan ve ha-cimde al›nmalar›n›n; nokta kavram›n›n uzunluk, alan ve hac-me sahip olmas› anlam›na gelmedi¤ine dikkat çekilir.

• Yer isimlerinin, nokta modellerinin isimleri oldu¤u vurgulan›r.

• Noktalar›n isimlendirilmesinde büyük harfler seçtirilir.

İLİŞKİLENDİRME

• Türkçe dersi “Yazma” ö¤renme alan› Yazma Kurallar›n› Uy-gulama (Kazan›m 6: Yaz›lar›nda noktalama iflaretlerini do¤-ru yazar ve yerinde kullan›r.)

DERSE HAZIRLIK

Bir önceki derste verilen araç ve gerecin temin edilerek s›n›fa ge-tirilmifl olmas›n› sa¤lay›n›z.

159

Nokta

Elinize bir kâ¤›t ve i¤ne al›n›z. ‹¤neyi kâ¤›da birkaç kez bat›r›n›z.

Kâ¤›d› ö¤rencilere gösteriniz. Ayn› ifllemi birkaç ö¤renciye de yapt›r›-

n›z. ‹¤nenin kâ¤›tta b›rakt›¤› izi inceletiniz. Tahtaya afla¤›daki cümle-

yi yaz›n›z.

“Muz›k ders›ne gec›kt›n.”

“Bu cümlede eksik bir fleyler var. Kim bulacak?” deyiniz. Matema-

tik dersinden baflka derslerde de noktan›n büyük öneminin oldu¤un-

dan bahsediniz.

Noktalama iflaretlerinin do¤ru ve yerinde kullan›lmas›n›n önemini

anlat›n›z. Bu çal›flmay› Türkçe dersi “Yazma” ö¤renme alan› Yazma

Kurallar›n› Uygulama (Kazan›m 6) ile iliflkilendiriniz.

Ders kitab›n›n 170. sayfas›nda verilen konu metnini okutunuz ve

anlatt›r›n›z. Ayn› sayfada verilen noktal› kâ¤›t haz›rlama etkinli¤ini

yapt›r›n›z. Noktan›n kullan›ld›¤› yerlerin nereler oldu¤unu sorunuz,

örne¤i inceletiniz. Ö¤rencilerinizin bu konudaki yorumlar›n› tart›flt›r›-

n›z. Ders kitab›n›n 171. sayfas›nda verilen pekifltirici çal›flmay› yapt›-

r›n›z. Haritada bulunan noktalar› ve noktalar›n üzerindeki yaz›lar›

okutunuz. Yer isimlerinin, nokta modellerinin isimleri oldu¤unu ve

noktalar›n isimlendirilmesinde büyük harflerin kullan›ld›¤›n› vurgulay›-

n›z. Noktan›n eninin, boyunun ve hacminin olmad›¤›n› sezdiriniz.

EK ETKİNLİK: Nerelerde Kullanılır

Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Gruplardan noktan›n baflkahangi derslerde kullan›ld›¤›n› araflt›rmalar›n› isteyiniz. Noktan›ndi¤er derslerde nas›l kullan›ld›¤› anlatan bir rapor haz›rlat›n›z. Ha-z›rlanan raporlar› s›n›fta sunmalar›n› isteyiniz. En iyi sunum ya-pan grubu alk›fllat›n›z.

EK ETKİNLİK: Kroki Çizelim

Araç ve Gereç: resim kartlar›

Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Her gruba kavflak, durak,okul, hastane, ev, sinema vb. yerlerin bulundu¤u birer resim da-¤›t›n›z. Ö¤rencilere resmi inceletiniz. Resme uygun bir kroki ha-z›rlamalar›n› isteyiniz. Resimdeki yerleri krokide nokta sembolüy-le göstermelerini söyleyiniz. Krokiyi eksiksiz tamamlayan grubunkrokisini panoya as›n›z.

171

Noktan›n bulundu¤u yer isimlendirilirken büyük harfler kullan›-l›r. ‹nceleyiniz.

Noktay› ‹simlendirelim

• AA noktas›

• BB noktas›

• CC noktas›

Yandaki noktalar› inceleyelim: • S• P • T

Noktan›n hangi derslerde, ne amaçlakullan›ld›¤›n› yaz›n›z.

1. Haritada k›rm›z› renkli nokta sembolü ile gösterilen illerimizhangilerdir?

2. Ankara’y› ve komflu illeri haritada gösteriniz. ‹llerin adlar›-n›n alt›na nokta koyarak belirtiniz.

3. Ege Denizi k›y›s›nda bulunan illerin isimlerinin alt›na noktakoyarak hangi iller oldu¤unu belirleyiniz.

Neler Ö¤rendik? ÖÇK s� ��

•

•

•

••

Nokta modellerinin çeflitli büyüklüklerde, uzunluk, alanve hacimde al›nmalar›; nokta kavram›n›n uzunluk, alan vehacme sahip olmas› anlam›na gelmez.

Haritadaki yer isimleri, nokta modellerinin isimleridir.

Afla¤›daki haritay› ve haritan›n sa¤ alt köflesindeki sembol-leri inceleyiniz. Sorular› haritaya göre yan›tlay›n›z.

104

Afla¤›daki resmi inceleyiniz. Resmin krokisini bofl kutuya çizi-niz. A¤açlar›n yerine yeflil nokta, çiçeklerin yerine k›rm›z› nokta,çöp sepetlerinin yerine siyah nokta, banklar›n yerine kahve-rengi nokta, havuzun yerine mavi nokta koyunuz.

Nokta

NOKTA

ÖÇK

Ö¤rencilerinize ö¤renci çal›flma kitab›n›n 104 ve 105.sayfalar›n› inceletiniz. ‹stenen çal›flmalar› yapt›r›n›z. Sonuç-

lar›n› kontrol ediniz.

Ö¤rencilerinize, ders kitab›n›n 172. sayfas›nda verilen “KendimiziDe¤erlendirelim” bölümündeki sorular› yapt›r›n›z. Kontrolleri yaparakzorland›klar› ya da yanl›fl yapt›klar› sorular› belirleyiniz. Bu sorular›nilgili oldu¤u kazan›mlar› k›saca tekrar ederek eksiklerin giderilmesinisa¤lay›n›z.

ÖÇK

160


Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinize nokta ile ilgi-li kolay etkinlikler yapt›r›n›z.

1. Tahtaya bir harita as›n›z. Ankara’y› göstermelerini isteyiniz.“Ankara” yaz›s›n›n alt›ndaki sembolün ne oldu¤unu sorunuz.

Daha ileri seviyedeki ö¤rencilerinize s›n›f›n oturma plan›n› yap-t›r›n›z. Planda her ö¤rencinin yerini belirleyerek nokta sembolü ilegöstermelerini ve o ö¤rencinin ad›n› yazmalar›n› isteyiniz. En güzelyap›lan plan› s›n›f panosuna as›n›z.

2. Farkl› prizma modelleri vererek bu cisimlerin köflelerinin birernokta modeli oldu¤unu fark ettiriniz. Renkli kalemlerle köfleleri ifla-retlemelerini isteyiniz.

Yanıtlar



1. Afla¤›dakilerden hangisi ›fl›n modelidir?A. B. C.

2. Yandaki flekilde verilen düzlemdedo¤rular hangi durumdad›r?

A. ParalelB. DikC. Kesiflen

172

Afla¤›daki noktal› yerlere uygun sözcükleri yazarak cümle-leri tamamlay›n›z.

1. Her yöne s›n›rs›z uzanan düz yüzeylere . . . . . . . . . . . . . . denir.

2. Yufkan›n aç›lm›fl flekli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , yufkan›niçinden kesilen parçalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bölgedir.


1. Tüm yüzleri karesel bölge olan cisim küptür. (. . .)

2. Üçgen prizman›n alt ve üst yüzleri dairedir. (. . .)

Afla¤›daki geometrik cisimlerle yandaki aç›n›mlar›n› efllefltiriniz.

düzlem

düzlem modelidüzlemsel

D

Y


105

1. Afla¤›daki haritay› inceleyiniz. Haritan›n alt›nda adlar› veri-len illerimizin yerlerini harita üzerinde iflaretleyiniz.

2. Afla¤›daki tabloda do¤ru parçalar›n›n kesiflti¤i yerlere k›r-m›z› kalemle nokta koyunuz. Kaç nokta koydu¤unuzu tablo-nun yan›ndaki kutuya yaz›n›z.

3. Afla¤›da verilen noktalar› birlefltiriniz. Oluflan resmin hangihayvan oldu¤unu kutuya yaz›n›z.

Ankara, ‹stanbul, ‹zmir, Van, Sinop, Konya, Adana, Mardin

Noktay› ‹simlendirelim

EG

ED

EN

‹Z

‹

NAHÇIVAN

ÖZERK CUM.

(Az.)

Sakarya

Burdur

Çank›r›

200

ÖÇK

Notlar›m





Ayr›ca ö¤rencilere grup çal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri ö¤ret-men ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 209. sayfas›nda verilen “Grup De-¤erlendirme Formu”nu kullanarak de¤erlendirebilirsiniz.

161

ÇALIfiMA YAPRA⁄I

Ad› soyad› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Numaras› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

S›n›f› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Süre : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1 ders saati

EG

ED

EN

‹Z

‹

NAHÇIVAN

ÖZERK CUM.

(Az.)

Sakarya

Burdur

Çank›r›

200

EG

ED

EN

‹Z

‹

NAHÇIVAN

ÖZERK CUM.

(Az.)

200

1 numaral› Türkiye haritas›n› inceleyerek 2 numaral› Türkiye haritas›n›tamamlay›n›z.

1

2

162

173

1. Afla¤›daki ifadelerde noktal› yerleri tamamlay›n›z.Bir bölme iflleminde bölüm 15, bölen 6, kalan 4 ise bölü-

nen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5 kat›n›n 50 fazlas› 300 olan say› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Bir bölme iflleminde bölünen 86, bölen 7, kalan 2 ise bö-lüm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Afla¤›daki cisimleri, yüzlerinin say›s› ile efllefltiriniz.


Düzlemsel flekillerin köfleleri noktad›r. (. . . . . .)‹ki do¤runun kesiflme yerine nokta denir. (. . . . . .)Noktalar›n isimlendirilmesinde küçük harf kullan›l›r. (. . . . . .)Haritalardaki yol gösterimi bir nokta modelidir. (. . . . . .)Tangram›n birleflik hâli düzlem, parçalar› düzlemsel flekil

modelidir. (. . . . . .)4. Yandaki bölme iflleminde bölünen kaçt›r?

A. 98

B. 99

C. 100

5. Bir tak›m elbise için 4 m kumafl kullananbir terzi, 72 m kumaflla kaç elbise diker?

A. 18 B. 19 C. 20

6. Derya, 360 sayfal›k kitab› her gün eflit say›da sayfa oku-yarak 9 günde bitirmifltir. Günde kaç sayfa kitap okumufltur?

A. 35 B. 40 C. 45

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . .1

–

–

714

81

65


94

12

50

DD

Y

D

Y

7. Kalans›z bir bölme iflleminde bölen 3, bölüm 26’d›r. Buifllemde bölünen kaçt›r?

A. 72 B. 74 C. 78

8. 67 kg fleker, 5 kg’l›k paketlere bölünecektir. Geriye kaçkilogram fleker kal›r?

A. 2 kg B. 3 kg C. 4 kg

9. Eda’n›n kumbaras›ndaki toplam para 56 TL’dir. Paralar›n 26tanesi 1 TL, di¤erleri 10 TL’dir. Kumbarada kaç tane 10 TL vard›r?

A. 3 B. 4 C. 5

10. Afla¤›dakilerden hangisi üçgen prizman›n aç›n›m›d›r?

A. B. C.

11. Afla¤›dakilerden hangisi do¤ru modelidir?

A. B. C.

174

112. Hangi seçenekte verilen do¤rular birbirine diktir?A. s ile t B. d ile l C. n ile m

13. Hangi seçenekte verilen do¤rular birbirine paraleldir?A. l ile s B. n ile m C. d ile l

14. Hangi seçenekte verilen do¤rular birbiriyle kesiflir?A. m ile n B. d ile t C. d ile s

15. Afla¤›dakilerden hangisi e¤ik do¤rudur?A. l do¤rusu B. n do¤rusu C. s do¤rusu

d

nt

sl

m

Yandaki flekli inceleyiniz.12, 13, 14 ve 15. sorular› buflekle göre yan›tlay›n›z.

PProblem kural›m: Afla¤›daki verileri kullanarak bir problemkurunuz ve problemi çözünüz.

Ekmek f›r›n 42 7 3


Ders kitab›n›n 173 ve 174. sayfalar› ile ö¤renci çal›flma kitab›n›n106 ve 107. sayfalar›ndaki “5. Ünite De¤erlendirme Çal›flmalar›” bö-lümlerini ö¤rencilerinize yapt›r›n›z. Bu bölümlerde verilen sorular ka-zan›mlar› de¤erlendirmeye yöneliktir. Ö¤rencilerinizin yanl›fl yapt›kla-r› veya zorland›klar› sorular› belirleyiniz. ‹lgili kazan›mlar›n ifllendi¤ibölümleri tekrar ettirerek eksikleri gideriniz.

“Ölçme ve De¤erlendirme” bölümünde önerilen formlar› kullanarakkazan›mlar›n ne ölçüde edinildi¤ini de¤erlendirebilirsiniz. De¤erlen-dirme sonuçlar›na göre eksikleri belirleyerek bireysel veya s›n›fça tek-rar yapt›rabilirsiniz.

1. Afla¤›daki ifadelerden do¤ru olanlar›n yan›na “D”, yanl›fl olan-lar› yan›na “Y” harfi yaz›n›z.

• Kalans›z bir bölme iflleminde bölünen 70, bölüm 14 ise bölen5’tir. (...)

• Bir bölme iflleminde bölünen 72, bölen 9 ise bölüm 8’dir. (...)

• Kalans›z bölme iflleminde bölen 8, bölüm 12 ise bölünen 98’dir. (...)

• Kalans›z bölme iflleminde bölen 6, bölüm 15 ise bölünen 86’d›r. (...)


• 3 tane 100 TL, 1 tane 50 TL ....................... TL eder.

• 2 tane 20 TL, 1 tane 10 TL, 3 tane 5 TL ...................... TL eder.

• 5 tane 10 TL, 2 tane 50 TL, 1 tane 20 TL .................... TL eder.

• 3 tane 20 TL, 1 tane 10 TL, 4 tane 5 TL ..................... TL eder.

3. Afla¤›daki aç›n›mlar› geometrik cisimlerle efllefltiriniz.



4. Yandaki bölme iflleminde bölünen kaçt›r?

A. 84 B. 85 C. 86

. . . . . . . .

. . . . . . . .

7

0

12

Yanıtlar

Yan›tlar, ders kitab›n›n 173 ve 174. sayfa görüntüsünde verilmifltir.Yan›tlar, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 106 ve 107. sayfa görüntü-


üçgen prizma

kare prizma

silindir

küp

5. Bir baba 88 kalemi, 4 çocu¤una eflit olarak paylaflt›r›yor. Ço-cuklar›n her birine kaç kalem düfler?

A. 20 B. 21 C. 22

D

D

Y

Y

350

65

170

90

6. Ö¤retmen, 5 deste kitab› 5 gruba eflit say›da da¤›tt›. Her grubakaç kitap düfler?

A. 10 B. 12 C. 15

7. 1. gün 68 yumurtan›n yar›s› sat›ld›. 2. gün kalan›n yar›s› sat›ld›.3. güne kaç tane yumurta kald›?

A. 15 B. 16 C. 17

8. 6 kat›n›n 45 fazlas› 117 olan say› kaçt›r?

A. 10 B. 12 C. 14

9. Murat’›n kumbaras›ndan 3 tane 100 TL, 2 tane 50 TL, 5 tane 20TL, 5 tane de 1 TL ç›kt›. Murat’›n kumbaras›nda kaç Türk liras› vard›r?

A. 500 B. 505 C. 510

10. Babam 96 TL’ye bir palto ald›. Paltonun paras›n› 6 eflit taksitteödeyecek. Paltonun ayl›k ödemesi kaç Türk liras›d›r?

A. 15 B. 16 C. 20

11. Afla¤›dakilerden hangisinin yüzeyi düzlemsel de¤ildir?

A. Küre B. Üçgen prizma C. küp

12. Afla¤›dakilerden hangisi ›fl›n›n çizgi modelidir?

A. B. C.

13. S›n›f tahtas›nda afla¤›daki gibi çizilen do¤rulardan hangisi ya-tay do¤ruya örnektir?

A. B. C.

14. Karenin birbirini kesen iki kenar›, hangi do¤ru modeline örnektir?

A. Kesiflen B. Paralel C. Yatay

15. Tahtan›n alt ve üst kenar› hangi do¤ru modeline örnektir?

A. Kesiflen B. Paralel C. E¤ik

16. Afla¤›dakilerden hangisi düzlemsel bölge de¤ildir?

A. B. C.

17. Kalemin kâ¤›tta b›rakt›¤› iz nedir?

A. Nokta B. Düzlem C. Do¤ru

18. Yandaki kutunun köflelerinde kaç tane nokta vard›r.

A. 5 B. 6 C. 7

19. Afla¤›daki verileri kullanarak bölme ifllemi içeren bir problem ku-runuz ve problemi çözünüz.

96 Ali 8 20 kg

20. Afla¤›daki verileri kullanarak bir problem kurunuz ve problemi çözünüz.

Beril 10 TL 5 TL

Kumbara 20 TL 6 7 10

163

106

1. Afla¤›daki cisimleri aç›n›mlar›yla efllefltiriniz.


• Do¤ru, her iki uçtan s›n›rs›zd›r. (. . . . . .)• Do¤ru parças› iki uçtan da uzat›lamaz. (. . . . . .)• Ifl›n her iki uçtan istenildi¤i kadar uzat›l›r. (. . . . . .)

3. Afla¤›daki ifadelerde noktal› yerleri tamamlay›n›z.• 2 tane 20 TL, 1 tane 10 TL, 1 tane 5 TL; toplam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . TL

eder.• 3 tane 5 TL, 1 tane 10 TL, 1 tane 5 TL; toplam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . TL

eder.• 3 tane 50 TL, 2 tane 100 TL, 4 tane 20 TL; toplam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . TL

eder.

4. Bir bölme iflleminde bölen 5, bölüm 8, kalan 2 ise bölünenkaçt›r?

A. 39 B. 40 C. 42

5. Bir ma¤azada sat›lan ürünler ve fiyatlar› afla¤›daki gibidir.‹stedi¤iniz verileri kullanarak bir problem kurunuz ve problemiçözünüz.

Kazak 25 TL Palto 165 TL Çorap 3 TLPantolon 65 TL Ayakkab› 45 TL fiapka 15 TL

6. Bir kitap 6 bölümden oluflmufltur. Her bölüm 16 sayfad›r.Kitap kaç sayfad›r?

A. 94 B. 95 C. 96


DD

55

30

430

Y

7. Afla¤›daki ifadelerde noktal› yerleri tamamlay›n›z. • Yamal› yorgan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ve yamalar› düzlemsel flekildir.• Tamamlanm›fl yapboz düzlem, parçalar› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

8. Necmi’nin 145 TL’si vard›r. Paras›n›n 52 TL’sine ayakkab›ald›. Geriye kalan paras›n› 3 kardefl paylaflt›lar. Her birine kaçTürk liras› düfler?

A. 33 B. 32 C. 31

9. Sedat ve Tar›k’›n yafllar› toplam› 65’tir. Tar›k Sedat’tan 3yafl büyüktür. Sedat’›n yafl› kaçt›r?

A. 31 B. 35 C. 36

10. 90 Kr’a, tanesi 10 Kr olan bisküvilerden kaç tane al›n›r?A. 8 B. 9 C. 10

11. Yandaki geometrik fleklin köflelerini belirtennokta say›s› kaçt›r?

A. 4 B. 6 C. 8

12. Bir çiftlikteki koyunlar›n ayaklar›n›n toplam say›s› 96’d›r.Çiftlikte kaç tane koyun vard›r?

A. 23 B. 24 C. 25

13. Afla¤›daki cisimlerin hangisinin yüzeyinde dairesel bölgevard›r?

A. Kare prizma B. Küp C. Silindir

14. Yaz› tahtas›nda afla¤›daki gibi çizilen do¤rulardan e¤ikolan hangisidir?

A. B. C.

15. Kalem ucunun kâ¤›tta b›rakt›¤› ize ne denir?

A. Nokta B. Ifl›n C. Do¤ru

16. Yaz› tahtas›nda çizilen yandaki fleklegöre hangi do¤rular paraleldir?

A. m ile dB. m ile lC. d ile l

düzlemdüzlemsel flekildir.

kd

lm

107

ÖÇK

ÖÇK

164

108

Bilgisayar ortam›nda s›ras›yla Bafllat / Programlar / Word se-çiniz. Aç›lan Word sayfas›nda “tablo, tablo ekle, tablo boyutu,sütun ve sat›r say›s›” dü¤melerine s›ras›yla t›klayarak tablo olufl-turabilirsiniz. Farkl› tablo oluflturmak için tablo ve kenarl›klar› kul-lanabilirsiniz.

BİLGİSAYAR

Tablo Oluşturalım


. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Notlar›m

ÖÇK

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 108. sayfas›ndaverilen “Bilgisayar” bafll›kl› bölümü ö¤rencileri-

nize inceletiniz. Ö¤rencilerinizi bilgisayar odas›na götü-rerek tablo oluflturma çal›flmalar› yapt›r›n›z.

Word program›nda tablo oluflturmak çok kolayd›r.Tablo menüsünden ekle ve tablo komutlar› s›ras›yla t›k-lan›r. Ekrana gelen “Tablo Ekle” penceresinden tabloda-ki sat›r ve sütun say›s› belirlenir. Bu ayarlar yap›ld›ktansonra “tamam“ dü¤mesine t›klan›r ve tablo oluflturulur.

Ö¤rencilerinize, ö¤renci çal›flma kitab›n›n ayn› say-fas›nda bulunan “Bu Ünitede Neler Ö¤rendim?” ve “Ö¤-rendiklerimi Nerelerde Kullanabilirim?” bölümlerini dol-durtunuz. ‹lgili bölümleri de¤erlendirerek ö¤rencilerinizinneler ö¤rendikleri ve ö¤rendiklerini nerelerde kullanabi-lecekleri hakk›nda fikir sahibi olabilirsiniz.

ÖÇK

Bir sonraki ders için gerekli olan A4 kâ¤›d›, cetvel,kesir tak›m›, karton fleritler, boya kalemi, elma, karelikâ¤›t araç ve gerecinin s›n›fta haz›r olmas›n› sa¤lay›-n›z.

165


SAYILAR

Kesirler 10 7

1. Bir bütünü efl parçalara ay›rarak efl parçalardan her birinin kesrin birimi oldu¤unu belir-tir.

2 1

2. Pay› paydas›ndan küçük ve paydas› en çok iki basamakl› do¤al say› olan kesirler eldeeder.

2 2

3. Paydas› en çok iki basamakl› do¤al say› olan en çok üç kesri karfl›laflt›r›r ve s›ralar. 3 2

4. Bir çoklu¤un belirtilen kesrin birimi kadar›n› belirler. 3 2

ÖLÇME

Zaman› Ölçme 5 4

1. Saati okur. 1 1

2. Belirli bir zaman›, farkl› zaman ölçme birimlerini kullanarak ifade eder. 2 1

3. Zaman ölçme birimlerinin kullan›ld›¤› problemleri çözer ve kurar. 2 2

S›v›lar› Ölçme 5 4

1. Standart s›v› ölçme arac› ve birimlerinin gereklili¤ini aç›klayarak litre veya yar›m litrebirimleriyle ölçmeler yapar.

1 1

2. Bir kaptaki s›v›n›n miktar›n› litre ve yar›m litre birimleriyle tahmin eder ve ölçmeyaparak tahminini kontrol eder.

2 1

3. S›v› ölçme birimlerinin kullan›ld›¤› problemleri çözer ve kurar. 2 2

GEOMETR‹

Simetri 3 2

1. Düzlemsel flekillerde , do¤ruya göre simetriyi belirler ve simetrik flekiller oluflturur. 3 2


Ö¤renme Alan› : SAYILARAlt Ö¤renme Alan› : Kesirler1. Kazan›m : Bir bütünü efl parçalara ay›rarak efl

parçalardan her birinin kesrin birimi ol-du¤unu belirtir.

Süre : 2 ders saatiBeceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme, karar

verme, yarat›c› düflünme, psikomotor.Araç ve Gereç : A4 kâ¤›d›, cetvel, kesir tak›m›, karton

fleritler, boya kalemi, elma, kareli kâ¤›t.

UYARI

• Kesrin biriminin, bir bütünün efl parçalar›ndan birini gösterdi¤ive bu parçalara karfl›l›k gelen say›n›n kesir say›s› oldu¤u vur-gulanarak kesir say›s›n›n da k›saca “kesir” diye isimlendirildi-¤i belirtilir.

• Pay ve payda terimleri ile kesir çizgisi vurgulan›r.

• Kesirler paydadan paya do¤ru okutulur ( “dörtte bir” gibi).14

İLİŞKİLENDİRME


DERSE HAZIRLIK


166


Bu ünitede “Kesirler”, “Zaman› Ölçme”, “S›v›lar› Ölçme” ve “Simet-ri” alt ö¤renme alanlar› ifllenmektedir.

“Kesirler” alt ö¤renme alan›nda ö¤renciler;Bir bütünü efl parçalara ay›rarak efl parçalardan her birinin kesrin

birimi oldu¤unu belirtecekler,Pay› paydas›ndan küçük ve paydas› en çok iki basamakl› do¤al

say› olan kesirler elde edecekler,Paydas› en çok iki basamakl› do¤al say› olan en çok üç kesri kar-

fl›laflt›racaklar ve s›ralayacaklar,Bir çoklu¤un belirtilen kesrin birimi kadar›n› belirteceklerdir.“Zaman› Ölçme” alt ö¤renme alan›nda;Saati okumay› ö¤renecekler; belirli bir zaman›, farkl› zaman ölçme

birimlerini kullanarak ifade edecekler,Zaman ölçme birimlerinin kullan›ld›¤› problemleri çözecekler ve

kuracaklard›r.“S›v›lar› Ölçme” alt ö¤renme alan›nda;Standart s›v› ölçme arac› ve birimlerinin gereklili¤ini aç›klayarak

litre veya yar›m litre birimleriyle ölçmeler yapacaklar,Bir kaptaki s›v›n›n miktar›n› litre ve yar›m litre birimleriyle tahmin

edecekler ve ölçme yaparak tahminlerini kontrol edecekler,S›v› ölçme birimlerinin kullan›ld›¤› problemleri çözecekler ve ku-

racaklard›r.“Simetri” alt ö¤renme alan›nda;Düzlemsel flekillerde, do¤ruya göre simetriyi belirleyecekler ve si-

metrik flekiller oluflturacaklard›r. 176

Yukar›daki resimleri inceleyiniz. Gördüklerinizi anlat›n›z.

KESİRLER

Her birine 4ceviz düfler.

177

1. Afla¤›dakilerden hangisi bütündür?

A. B. C.

2. Afla¤›dakilerden hangisi bir bütünün (elman›n) iki efl par-ças›d›r?

A. B. C.

3. Afla¤›dakilerden hangisinin yar›s› boyal›d›r?

A. B. C.

4. Kaç çeyrek, bir bütün eder?

A. 4 B. 2 C. 5

5. 8 çeyrek ekmek, kaç bütün ekmek eder?

A. 3 B. 2 C. 1

6. Afla¤›dakilerden hangisi 8 efl parçaya ayr›lm›flt›r?

A. B. C.

7. 20 kalem, 4 kardefle paylaflt›r›l›rsa her birine kaç kalem dü-fler?

A. 6 B. 5 C. 4

8. Bir kâ¤›t 2 efl parçaya bölündü¤ünde bu parçalardan biriafla¤›dakilerden hangisi ile ifade edilir?

A. Çeyrek B. Yar›m C. Bütün

Haz›r m›y›z?

Performans göreviKesirleri kullanan ilk uygarl›k hangisidir? Kesirler ilk kez ne za-

man kullan›lm›flt›r? Yaflam›m›z›n hangi alanlar›nda bize kolay-l›klar sa¤lar? Araflt›r›n›z. Araflt›rma sonuçlar›n› arkadafllar›n›zlapaylafl›n›z.

167

KESİRLER

S›n›fa 2 elma getiriniz. Elmalardan birini kesiniz. Ö¤rencilerinize ikielmay› gösteriniz. Bu elmalardan hangisinin bütün oldu¤unu sorunuz.Elmalardan birinin kesilmifl oldu¤una dikkat çekiniz. Ayn› flekilde s›n›-fa getirdi¤iniz bir simitle de benzer etkinli¤i yapabilirsiniz. Elmalardanbirini iki efl parçaya ay›r›n›z. Parçalar› ö¤rencilere gösteriniz. Her birparçan›n, bütünün ne kadar› oldu¤unu sorunuz. Bütün ve yar›m kavra-m›n› hat›rlat›n›z. Bir elmay› önce iki efl parçaya sonra, tekrar iki efl par-çaya ay›r›n›z. Elman›n kaç efl parçaya ayr›ld›¤›n› sorunuz. Parçalar-dan üç tanesini ö¤rencilere veriniz. Onlardan “Bütün elmay› kaç parça-ya ay›rd›m, kaç parças›n› size verdim?” sorusuna yan›t isteyiniz.

Ö¤rencilere 176. sayfada verilen konu resmini inceletiniz. Resim-de gördüklerini anlatt›r›n›z. Resimle ilgili sorular sorarak onlar› konuyahaz›rlay›n›z.

Hazır mıyız?

Ö¤rencilerinize, ders kitab›n›n 177. sayfas›nda verilen ve onlar›nön bilgilerini ölçen “Haz›r m›y›z?” testini uygulay›n›z. Test sonuçlar›n›de¤erlendiriniz. Baflar›l› olan ö¤renciler alt ö¤renme alan›ndaki kaza-n›mlar› edinmeye haz›rd›r. Baflar›l› olamayan ö¤rencilerinizin hangikazan›mlarda eksiklikleri oldu¤unu belirleyerek onlara tamamlama ça-l›flmalar› yapt›r›n›z.

Bütün, yar›m, çeyrek kavramlar›n› hat›rlat›n›z. Bu kavramlarda bü-tünün kaç efl parçaya bölündü¤ünü kavrayacaklar› etkinlikler yapt›r›-n›z. Daha sonra kesir tak›m›yla etkinliklere geçiniz.

Ö¤rencilerinize ayn› sayfada verilen performans görevini okutu-nuz. Kesir kullanan ilk uygarl›¤›n hangisi oldu¤unu araflt›rmalar›n› vearaflt›rma sonuçlar›n› rapor hâlinde s›n›fa sunmalar›n› söyleyiniz. Gö-rev için belirli bir süre veriniz. Araflt›rma ad›mlar›n› takip ediniz.

Kesir ve Kesrin Birimi

S›n›fa bir elma getiriniz. Elmay› önce iki efl parçaya ay›r›n›z. Son-ra bu parçalar› da tekrar iki efl parçaya ay›r›n›z. Ö¤rencilere “Elma kaçefl parçaya bölündü?” diye sorunuz. “Bu parçalardan birisi, bütün el-man›n kaçta kaç› olur?” sorusu hakk›nda onlar› konuflturunuz.

Ders kitab›n›n 178. sayfas›nda verilen konu metnini okutunuz ve an-latt›r›n›z. Sayfada verilen resimleri inceletiniz. Ayn› sayfada verilen et-kinli¤i yapt›r›n›z. Bütünlerle efl parçalar› aras›ndaki iliflkiyi sorunuz. Birbütünün efl parçalar›ndan birine “kesrin birimi” denildi¤ini vurgulay›n›z.

Bir kesir üzerinde pay, payda ve kesir çizgisi kavramlar›n› anlat›-n›z. Bir kesrin paydadan paya do¤ru okundu¤unu söyleyiniz. Tahtayayazaca¤›n›z farkl› kesirleri okutarak ö¤rencilere okuma al›flkanl›¤›n›kazand›rabilirsiniz.

Bu çal›flmay› Türkçe dersi “Görsel Okuma ve Görsel Sunu” ö¤ren-me alan› Görsel Okuma (Kazan›m 1) ile iliflkilendiriniz.

Ö¤rencilerinize, ders kitab›n›n 178 ve 179. sayfalar›nda verilen ör-nekleri inceletip pekifltirici çal›flmalar› yapt›r›n›z. Benzer örnekleri s›-n›fta yapt›rarak kazan›m› pekifltiriniz.

178


1 bütün 2 yar›m 1 yar›m 2 çeyrek

11

12

14

0 ile 1 aras›, 5 parçaya bölün-müfl. 1 parças› gösterilmifltir.

15

$$

$ $

Etkinlik: Kesrin BirimiAraç ve Gereç: karton fleritler, boya kalemi.

• Gruplar oluflturunuz. Her grup ayn› uzunlukta üç flerit ha-z›rlas›n.

•1. fleridi ikiye katlay›n›z. Kâ¤›d› açarak kat yerinden çiziniz.Parçalardan birini boyay›n›z.

• Boyal› parça, bütünün kaçta kaç›d›r?• Ayn› flekilde 2. fleridi üç efl parçaya, 3. fleridi dört efl par-

çaya katlay›n›z. fieritleri açarak kat yerlerinden çiziniz. Parça-lardan birini boyay›n›z.

• Her fleritte boyal› parça, bütünün kaçta kaç›d›r? • Boyal› parçalar› alt alta koyarak karfl›laflt›r›n›z. Hangi flerit-

te boyal› k›s›m daha fazlad›r?

10

Annemin do¤um gününde babam, akflam eve bir pasta ilegeldi. Annemin do¤um gününü kutlad›k. Babam pastay› önceikiye kesti. Sonra her parçay› tekrar ikiye kesti. Pastay› dört eflparçaya ay›rd›. Hepimizin taba¤›na birer parça koydu. Benimpastam› koyarken bana flöyle bir soru sordu: “Söyle bakal›m,taba¤›na konulan pasta, bütün pastan›n kaçta kaç›d›r?”

Afla¤›daki say› do¤rusunda 0 ile 1 aras› kaç efl parçaya bölün-müfl? Kaç efl parça iflaretlenerek gösterilmifltir? ‹nceleyip belirtelim:

1 bütün 2 yar›m 4 çeyrek

179

Afla¤›daki bütünler kaçar parçaya ayr›lm›fl ve her birindekaç parça boyanm›flt›r? ‹nceleyip bulal›m:

Afla¤›daki say› do¤rusunda k›rm›z› ile gösterilen noktayakarfl›l›k gelen kesir say›s›n› yaz›n›z.

Afla¤›daki bütünü 6 efl parçaya ay›r›n›z. Bir parças›n› boya-y›n›z. Boyal› parçay› kesir olarak noktal› yere yaz›n›z.

Bütün, 2 efl parçaya ayr›lm›fl,1 parças› boyanm›fl.

Bütün, 3 efl parçaya ayr›lm›fl. 1parças› boyanm›fl.

Bütün 4 efl parçaya ayr›lm›fl. 1parças› boyanm›fl.

12

13

14

Bir bütünün efl parçalar›ndan biri, kesrin birimidir. Bu

parçalara karfl›l›k gelen , , , gibi kesirlere kesir

say›s› veya k›saca kesir denir.

15

14

13

12

1

2

$ pay

$ payda$ kesir çizgisi

Kesir paydadan paya do¤ru

okunur. kesri, “ikide bir” biçi-12

0 1

Afla¤›daki bütünler efl parçalara bölünmüfltür. Sar› boyal›parçalar kesrin birimini göstermektedir. Kesrin birimini noktal›yerlere yaz›n›z.

Neler Ö¤rendik?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

18

ÖÇK s� ��

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

minde söylenir.

Ö¤rencilerinizi ö¤renci çal›flma kitab›n›n 110 ve 111. say-falar›nda verilen al›flt›rmalar› yapt›rarak de¤erlendirebilirsi-

niz. Yan yana oturan ö¤rencilerinizden ikiflerli gruplar oluflturunuz.Al›flt›rmalar› birbirlerine kontrol ettirerek grup çal›flmas› al›flkanl›¤›n›edinmelerine de yard›mc› olunuz.

ÖÇK

168

EK ETKİNLİK: Kaçta Kaçı?

Araç ve Gereç: boya kalemleri

Ö¤renciler üç gruba ayr›ls›n.Her grup kareli bir kâ¤›da üç farkl› dikdörtgen çizsin.1. grup dikdörtgenleri s›rayla 2, 3 ve 4 efl parçaya bölsün. Bu

parçalardan birer tanesini boyas›n.2. grup dikdörtgenleri s›rayla 5, 6 ve 7 efl parçaya bölsün. Bu

parçalardan birer tanesini boyas›n.3. grup dikdörtgenleri s›rayla 8, 9 ve 10 efl parçaya bölsün. Bu

parçalardan birer tanesini boyas›n.Her grup dikdörtgenlerin alt›na boyal› parçan›n, bütünün kaçta

kaç› oldu¤unu yazs›n. Tüm dikdörtgenler için do¤ru kesri yazangrup birinci ilan edilsin.

Yanıtlar




1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinize bütün, ya-r›m, çeyrek kavramlar›n› hat›rlat›n›z. Somut bir nesne üzerinde bukavramlar› göstermelerini isteyiniz. Daha sonra bir A4 kâ¤›d› veri-niz. Kâ¤›d› katlama yoluyla 2, 3, 4 efl parçaya böldürünüz. Birerparçan›n, bütünün kaçta kaç› oldu¤unu sezdiriniz.

2. Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Her gruba befler tane kesirveriniz. Bu kesirleri say› do¤rusu üzerinde göstermelerini isteyiniz.Say› do¤rusunun kaç efl parçaya bölünece¤ini nas›l belirleyecekle-rini sorunuz. Befl kesri de do¤ru gösteren grubu ödüllendiriniz.

111

4. Afla¤›daki flekilleri inceleyiniz. Belirtilen kesir kadar›n› boya-y›n›z.

5. Afla¤›daki flekillerde kesrin birimini yaz›n›z. Boyayarak gös-teriniz.

6. Okunuflu verilen kesirleri noktal› yerlere yaz›n›z.

14

14

17

19

15

16

15

yedide bir : . . . . . . . . .

dokuzda bir : . . . . . . . . .

ikide bir : . . . . . . . . .

beflte bir : . . . . . . . . .

alt›da bir : . . . . . . . . .

üçte bir : . . . . . . . . .

19

18

17

12

16

14

. . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . .

12

15

16

13

110

1. Afla¤›daki efl parçalara ayr›lm›fl bütünleri inceleyiniz. Bo-yal› parçay› gösteren kesri yaz›n›z.


2. Afla¤›daki say› do¤rular›n› inceleyiniz. K›rm›z› noktaya kar-fl›l›k gelen kesirleri yaz›n›z.

3. Afla¤›daki kesirlerin okunuflunu noktal› yerlere yaz›n›z.

kesir: . . . . . . . . . . . . .

kesir: . . . . . . . . . . . . .

kesir: . . . . . . . . . . . . .

kesir: . . . . . . . . . . . . .

0 1

0 1

0 1

Say› do¤rusunda 0ile 1 aras›n›n kaç eflparçaya bölündü¤ünüsaymay› unutmay›n›z!

13

17

15

18

19

16

18

16

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

17

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

üçte bir

yedide bir

ikide bir

beflte bir

KESİRLER


ÖÇK

ÖÇK

Ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 169. sayfas›nda verilen çal›flma yapra-¤›n› ö¤renci say›s› kadar ço¤alt›n›z. Ö¤rencilerinize da¤›tarak sorular›yapt›r›n›z. Sonuçlar›n› kontrol ediniz. Belirledi¤iniz eksikleri tekrar yap-t›rarak gideriniz.

Bir sonraki ders için gerekli olan A4 kâ¤›d›, cetvel, kesir tak›m›,kartlar, torba, elma, pasta araç ve gerecinin bir k›sm›n› ö¤renciler-den getirmelerini isteyiniz. Di¤er araç ve gereci siz temin ediniz.





169

ÇALIfiMA YAPRA⁄I

Ad› soyad› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Numaras› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

S›n›f› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Süre : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30 dakika

1. Afla¤›daki flekillerde boyal› alanlar› gösteren kesir say›lar›n› nok-tal› yerlere yaz›n›z.

2. Afla¤›da okunufllar› verilen kesir say›lar›n› model üzerinde gösteri-niz.

3. Afla¤›daki boyal› k›sm› gösteren kesir say›s›n› say› do¤rusundagösteriniz.

. . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . .

Beflte bir On ikide bir

Yirmide birSekizde bir

0 1

170

Ö¤rencilerinize, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 112. sayfas›n-da verilen al›flt›rmalar› yapt›r›n›z. Zorland›klar› ya da yanl›flyapt›klar› al›flt›rmalar› belirleyiniz. ‹lgili bölümleri tekrarlay›-n›z.

180

Ali, Zeynep ve Beril birlikte ders ça-l›fl›yorlard›. Ali’nin annesi onlara birpaket çikolata verdi. 8 parçadan olu-flan çikolatan›n Beril 1 parças›n›, Zey-nep 3 parças›n›, Ali 4 parças›n› yedi.

Beril, Zeynep ve Ali’nin yedi¤i mik-tarlar› kesirlerle gösterebilir misiniz?

Kesir Elde Edelim

Etkinlik: Kim, Ne Kadar Boyad›?

Araç ve Gereç: kartlar, boya kalemi.

Üç grup oluflturunuz. Yanda veri-len flekildeki gibi dikdörtgen kartlarhaz›rlay›n›z. Kart› önce boyuna iki-ye, sonra tekrar ikiye katlayarak katyerlerini belirginlefltiriniz. Kart› aça-rak kat yerlerini çiziniz. Kart› dahasonra enine iki efl parçaya katlay›-

n›z. Kat yerini belirginlefltiriniz. Kat› açarak kat yerini çiziniz.Yukar›daki flekli oluflturunuz.

Kartlar› kaç efl parçaya böldünüz? Efl parçalardan her biri-ni hangi kesir ile gösterirsiniz?

1. grup : Kart›n›z›n 3 parças›n› boyay›n›z. Boyad›¤›n›z par-çalara karfl›l›k gelen kesri yaz›n›z.



Boyal› parçalar› inceleyiniz. Hangi karttaki boyal› k›s›m enbüyüktür?

Kart›n bir parças›n› boyasayd›n›z hangi kesir ile gösterirdiniz?

181

Afla¤›daki flekilde gösterilen k›rm›z› boyal› parçalar› kesir ola-rak yazal›m:

Say› do¤rusunda gösterilen k›rm›z› noktaya karfl›l›k gelenkesri yazal›m:

Bütün, 12 efl parçaya bölünmüfl, 5 parças›

k›rm›z›ya boyanm›flt›r.

Kesrin birimi ’dir. Boyal› k›s›m, ’tir.

“On ikide befl” olarak okunur.

512

112

718

0 1

Say› do¤rusunda 0 ile 1 aras› 18 efl parçaya ayr›lm›flt›r. 0’dan

sonra 7. nokta k›rm›z›d›r. K›rm›z› nokta kesri ile gösterilir.718

1. 25 $

2. 68 $ 4. 3

4 $

3. 410 $

Afla¤›da verilen kesirleri örnekteki gibi modelleyiniz.

Neler Ö¤rendik?

fiekilde gösterilen boyal› k›sm›, kesirolarak gösteriniz.

ÖÇK s� ��

Efl parçalar› say-may› unutmay›n›z.

Kesir Elde Edelim

S›n›fa üç elma getiriniz. Elmalar›n her birini 4 efl parçaya bölünüz.Üç ö¤renciyi tahtaya kald›r›n›z. Ö¤rencilerden birine 1. elmadan birparça, di¤erine 2. elmadan iki parça, son ö¤renciye de 3. elmadan üçparça almalar›n› söyleyiniz. Her ö¤rencinin ald›¤› elman›n, bütününkaçta kaç› oldu¤unu sorunuz.

Ö¤rencilerinize, ders kitab›n›n 180. sayfas›nda verilen konu met-nini okutunuz ve anlatt›r›n›z. Beril, Zeynep ve Ali’nin çikolatalar›n›nkaçta kaç›n› yediklerini ve bunun matematik cümlesiyle nas›l gösteril-di¤ini sorunuz. Verilen etkinli¤i s›n›fta yapt›r›n›z.

Her ö¤rencinin kâ¤›ttan bir flerit haz›rlamas›n› isteyiniz. fieridi ön-ce ikiye, sonra iki kez daha ikiye katlat›n›z. Kat yerlerini elleriyle bas-t›rarak belirginlefltirmelerini isteyiniz. fieridi açt›r›n›z. Kat yerlerini çiz-diriniz. fieridin kaç efl parçaya ayr›ld›¤›n› sorunuz. fieritteki efl parça-lardan birini kestiriniz. “fierit kaç parçayd›? Kaç parças›n› kestiniz?”sorular›na yan›t isteyiniz. Daha sonra 2, 3 parça daha kestiriniz. Ayn›soruyu yöneltiniz. Kesilen k›sm›n kesir olarak nas›l gösterilebilece¤initart›flmalar›n› sa¤lay›n›z.

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 181. sayfas›nda verilen örnekleri in-celetiniz. Benzer örnekleri s›n›fta yapt›r›n›z. Pay› paydas›ndan küçükbir kesrin say› do¤rusunda nas›l gösterilece¤ini kavrayacaklar› örnek-lere yer veriniz. Sayfadaki pekifltirici çal›flmay› yapt›r›n›z.


Alt Ö¤renme Alan› : Kesirler

2. Kazan›m : Pay› paydas›ndan küçük ve paydas› ençok iki basamakl› do¤al say› olan kesir-ler elde eder.



Araç ve Gereç : A4 kâ¤›d›, cetvel, kesir tak›m›, kartlar,torba, elma, pasta.

DERSE HAZIRLIK


EK ETKİNLİK: Kesirleri Modelleyelim

Araç ve Gereç: kesir bloklar›

Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Gruplara kesir bloklar› veriniz.Her grup s›rayla di¤er gruba, pay› paydas›ndan küçük kesirlersöylesin. Di¤er grup da söylenen kesri, kesir bloklar›yla modelle-sin. Do¤ru yap›lan her ifllem için gruplar 1 puan als›n. Belirlenensüre içinde en çok puan toplayan grup birinci olsun.

ÖÇK

171

EK ETKİNLİK: Modelden Sayı Doğrusuna

Araç ve Gereç: 20 kart, torba.

Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Her grup ayn› bü-yüklükte 10 tane kart haz›rlas›n. Kartlar›n üzerine, pa-y› paydas›ndan küçük ve paydas› en çok iki basamak-l› do¤al say› olan kesirler yazs›n. Haz›rlanan kartlar bi-rer torbaya konulsun. 1. grup, 2. grubun torbas›ndanbir kart çeksin. Karttaki kesri say› do¤rusunda göster-sin. Daha sonra 2. grup, 1. grubun torbas›ndan bir kartçekerek etkinli¤i devam ettirsin. Her do¤ru yap›lan mo-del için gruplar 1 puan als›n. En çok puan alan gruptahtada alk›fllans›n.

Yanıtlar

DK sayfa 181: Boyal› bölge ’tir.

Yan›tlar, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 112. sayfa görüntüsünde ve-

rilmifltir.

512

Bir sonraki ders için gerekli olan A4 kâ¤›d›, cetvel, kesir tak›m›,boya kalemleri, renkli kâ¤›t, makas, kesir oluflturulabilecek model-ler gibi araç ve gerecin s›n›fta haz›r olmas›n› sa¤lay›n›z.

112

1. Afla¤›daki flekillerde boyal› parçalar›, kesir olarak yaz›n›z.

2. Kutularda yaz›l› olan ifadeleri, belirtti¤i kesirlerle efllefltiriniz.

3. Verilen kesirleri say› do¤rusunda gösteriniz.

Kesir Elde Edelim

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

512

19

4 tane

112

5 tane

491

159 tane 8

22

29

122

8 tane 915

616

512

417 0 1

513

715

0 1

0 1



1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinize önce kes-rin birimini kavrayacaklar› etkinlikler yapt›r›n›z. Önce 1/3, 1/5, 1/4gibi kesirleri, kesir tak›m›yla modelletiniz. Bütünün kaç efl parçayaayr›ld›¤›n›, kaç efl parçan›n boyand›¤›n› sorunuz. Ayn› model üze-rinde birer parça daha boyat›n›z. Bu modelleri kesir olarak yazd›r›-n›z.

2. ‹leri seviyedeki ö¤rencilerinize pay› paydas›ndan küçük vepaydas› en çok iki basamakl› do¤al say› olan kesirlerin yaz›l› oldu-¤u ve modellendi¤i çal›flma kâ¤›tlar› da¤›t›n›z. Verilen kesirleri mo-dellemelerini, modelleri verilenleri kesir say›s› olarak yazmalar›n›isteyiniz. Belirtilen süre sonunda çal›flma kâ¤›tlar›n› de¤erlendiri-niz. Baflar›l› ilk üç ö¤rencinin ad›n› tahtan›n bir köflesine y›ld›zlarlayazd›r›n›z.





EK ÇALIfiMA

. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . .

12

14

112

16

2. Afla¤›daki flekillerde boyal› k›sm› kesir olarak gös-teriniz.

Ö¤rencilerinize, sol sütunun alt›nda verilen ek çal›flmay› yapt›r›-n›z. Sonuçlar›n› kontrol ediniz. Zorland›klar› bölümleri belirleyerektekrar yapt›r›n›z.

ÖÇK

1. Afla¤›daki flekilleri örnekteki gibi efl parçalara bölüpaltlar›nda belirtilen birim kesir kadarl›k k›sm›n› boyay›n›z.

Notlar›m

172

182

Afla¤›da modellerle gösterilen kesirleri karfl›laflt›ral›m. Küçük-ten büyü¤e do¤ru sembol kullanarak s›ralayal›m:

310

< < olur.710

510

310

$

710$

510$

12

> > olur.16

15

12

Afla¤›da modellerle gösterilen kesirleri karfl›laflt›ral›m. Büyük-ten küçü¤e do¤ru sembol kullanarak s›ralayal›m:

$

15$

16$

Etkinlik: S›ralamaAraç ve Gereç: renkli kâ¤›t, makas, cetvel.

‹ki grup oluflturulsun. Her grup, renkli kâ¤›ttan 1 cm enindeve ayn› boyda fleritler haz›rlas›n.

1. grup: fieridini 4 efl parçaya katlas›n. Bir parças›n› kessin.Kesilen parçay› matematik cümlesiyle yazs›n.

2. grup: fieridini 3 efl parçaya katlas›n. Bir parças›n› kessin.Kesilen parçay› matematik cümlesiyle yazs›n.

Kesilen parçalar› karfl›laflt›r›n›z. Hangisi daha büyük? Kesi-len parçalara karfl›l›k gelen kesirleri büyükten küçü¤e do¤-ru s›ralay›n›z.

Beril ve Ali ders çal›fl›yorlard›. An-neleri onlar için pasta yapt›. Beril veAli pastay› görünce çok sevindiler.Beril, pastay› ikiye bölerek bir parça-s›n› yedi. Ali de geriye kalan pastay›ikiye bölerek yar›s›n› yedi.

Sizce hangisi daha çok pasta yemifltir?

Kesirleri Karfl›laflt›ral›m, S›ralayal›m

Neler Ö¤rendik?

183

Paydas› eflit kesirlerden pay› en büyük olan kesir en bü-yük, paylar› eflit kesirlerlerden paydas› en büyük olan ke-sir en küçüktür.

Afla¤›daki kesirleri s›ralay›n›z.

a. , , 19

17

13

13

15

18

18

15

13

b. , , 14

18

15

a. . . . . . . . 19

13

c. . . . . . . . 3

205

20

b. . . . . . . . 19

15

18

13

15

ç. . . . . . . . 36

38

Afla¤›daki kesirlerin aras›na “>” veya “<” sembollerinden uy-gun olan› yaz›n›z.

Afla¤›da say› do¤rular›nda gösterilen kesirleri yazarak karfl›lafl-t›r›n›z.

0 1A

0 1B

0 C 1

.. . . . . . . . > . . . . . . . . . > . . . . . . . . .

Yandaki kesirleri karfl›laflt›r›n›z. Küçük-ten büyü¤e, büyükten küçü¤e do¤rus›ralay›n›z. Afla¤›daki noktal› yerlereyaz›n›z.

. . . . . . . . . > . . . . . . . . . > . . . . . . . . . . . . . . . . . . < . . . . . . . . . < . . . . . . . . .

ÖÇK s� ��

Ö¤renme Alan› : SAYILARAlt Ö¤renme Alan› : Kesirler3. Kazan›m : Paydas› en çok iki basamakl› do¤al sa-

y› olan en çok üç kesri karfl›laflt›r›r ves›ralar.


rar verme.Araç ve Gereç : A4 kâ¤›d›, cetvel, kesir tak›m›, boya ka-

lemleri, renkli kâ¤›t, makas, kesir olufl-turulabilecek modeller.

DERSE HAZIRLIK


EK ETKİNLİK: Karşılaştıralım

Araç ve Gereç: boya kalemleriÖ¤rencilerinizden afla¤›daki kesirleri karfl›laflt›rmalar›n› ve ayn›

say› do¤rusu üzerinde göstermelerini isteyiniz:3/12, 5/12, 7/123/12 kesrinin yerini k›rm›z› kalemle, 5/12 kesrinin yerini mavi ka-

lemle, 7/12 kesrinin yerini yeflil kalemle iflaretlemelerini söyleyiniz.Hangi renkte gösterilen kesrin en küçük, hangi renkte gösterilen

kesrin en büyük oldu¤unu belirlemelerini isteyiniz. Nedenlerini an-latt›r›n›z. Kesirleri küçükten büyü¤e do¤ru s›ralat›n›z.

Ö¤rencilerinize, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 113 ve 114.sayfalar›ndaki al›flt›rmalar› yapt›r›n›z. Yanl›fl yapt›klar› ya da

zorland›klar› al›flt›rmalar› belirleyerek ilgili bölümleri tekrarlay›n›z.

ÖÇK


UYARI

• Karfl›laflt›rma, paylar› veya paydalar› eflit olan kesirler aras›n-da yapt›r›l›r.

Kesirleri Karşılaştıralım, Sıralayalım

Ö¤rencilerinize bir oyun oynayacaklar›n› söyleyiniz. Oyunun ad›“Kim Daha Çok Yedi?” deyiniz. Daha önce kartondan haz›rlad›¤›n›zdikdörtgen fleklindeki ayn› büyüklükte 3 börek modelini masaya koyu-nuz. Ö¤rencilerinizi üç gruba ay›r›n›z. Her gruba birer tepsi börek ve-riniz. Börek modelini; 1. grubun 4, 2. grubun 8, 3. grubun 16 parçayaay›rmas›na yard›mc› olunuz. Gruplardan, böreklerinden birer parçaalarak yan yana koymalar›n› isteyiniz. Gruplara ald›klar› böre¤in, bü-tünün kaçta kaç› oldu¤unu sorunuz. Al›nan böre¤i kesir olarak yazd›-r›n›z. Kesirleri böreklerle efllefltirmelerini söyleyiniz. Börekleri büyük-ten küçü¤e do¤ru yan yana koydurunuz. Ayn› flekilde börekleri efllefl-tirdikleri kesirleri de büyükten küçü¤e do¤ru s›ralat›n›z. Bir bütündeparça say›s› artt›kça efl parçalar›n küçüldü¤ünü sezdiriniz.

Kartondan farkl› modeller haz›rlatarak da bu etkinli¤i yapt›rabilirsiniz.Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 182. sayfas›nda verilen konu metni-

ni okutup anlatt›r›n›z. Verilen etkinli¤i yapt›r›n›z. Ö¤rencilerinize önceiki kesri karfl›laflt›rma, daha sonra da üç kesri büyükten küçü¤e do¤-ru s›ralama çal›flmalar› yapt›r›n›z.

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 182. sayfas›nda verilen örnekleri in-celetiniz. 183. sayfadaki al›flt›rmalar› yapt›r›n›z. Paylar› eflit, paydala-r› en çok iki basamakl› kesirleri; paydalar› eflit, paylar› bir basamakl›kesirleri küçükten büyü¤e ve büyükten küçü¤e do¤ru sembol kullan-d›rarak s›ralat›n›z.


173

EK ETKİNLİK: Sıralayalım

Araç ve Gereç: A4 kâ¤›d›, makas, boya kalemleri.Ö¤renciler üç grup olufltursun. Gruplar, A4 kâ¤›d›ndan ayn› uzun-

lukta üçer tane flerit kessin. fieritleri 1. grup s›rayla 3, 4, 6 efl parçaya;2. grup 5, 8, 12 efl parçaya; 3. grup da 10, 12, 16 efl parçaya katlas›nve kat yerlerinden kalemle çizsin.

Gruplar katlanan her fleridinin birer parças›n› boyas›n. Her grup bo-yal› fleritleri alt alta gelecek flekilde s›ralas›n. Boyal› k›sm›n, bütününkaçta kaç› oldu¤unu boyal› bölgenin üzerine yazarak karfl›laflt›rs›n. Bo-yal› bölgelere karfl›l›k gelen kesirleri küçükten büyü¤e do¤ru sembolkullanarak s›ralas›n. Do¤ru s›ralama yapan grup birinci ilan edilsin.


1. Ö¤rencilerinize plastik bir barda¤› kâ¤›t üzerine koyarak kenarla-r›ndan çizdiriniz ve flekli kestiriniz. Ayn› ifllemi bir kere daha tekrarlat›-n›z. ‹ki flekli önce ikiye, sonra tekrar ikiye katlat›n›z ve kat yerlerini çiz-diriniz. fiekli kaç efl parçaya ay›rd›klar›n› sorunuz. 1. flekilde efl parça-lardan 3 tanesini, 2. flekilde 2 tanesini boyat›n›z. fiekilleri alt alta koya-rak karfl›laflt›rmalar›n› isteyiniz. Boyal› bölgelere karfl›l›k gelen kesirleriyazd›r›n›z. ‹ki kesrin s›ralamas›n› sembol kulland›rarak yapt›r›n›z.

2. ‹leri düzeydeki ö¤rencileriniz için kesirleri s›ralama ile ilgili çal›flmakâ¤›tlar› haz›rlay›n›z. Haz›rlanan kâ¤›d› ö¤renci say›s› kadar ço¤altaraks›n›fa da¤›t›n›z. Belirtilen sürede kesirleri karfl›laflt›rmalar›n› ve sembolkullanarak s›ralamalar›n› isteyiniz. Verilen süre sonunda baflar›l› olan üçö¤renciyi ödüllendiriniz.

Bir sonraki ders için gerekli olan hesap makinesi, sayma boncuk-lar›, fasulyeler, plastik bardaklar› ö¤rencilerden getirmelerini isteyiniz.

Yanıtlar

Yan›tlar, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 113 ve 114. sayfa görüntülerindeverilmifltir.

114

3. Afla¤›da verilen say› do¤rular›n›n üzerindeki renkli noktala-ra karfl›l›k gelen kesir de¤erlerini yaz›n›z. Bu de¤erleri kullanarakafla¤›daki s›ralamalar› yap›n›z.

0 A B C 1

0 D E F 1

0 G H I 1

A ile C . . . . . . . . . . . . . . . . . > . . . . . . . . . . . . . . . . .

D ile E . . . . . . . . . . . . . . . . . > . . . . . . . . . . . . . . . . .

G ile I . . . . . . . . . . . . . . . . . < . . . . . . . . . . . . . . . . .

D ile F . . . . . . . . . . . . . . . . . < . . . . . . . . . . . . . . . . .

B ile C . . . . . . . . . . . . . . . . . < . . . . . . . . . . . . . . . . .

E ile F . . . . . . . . . . . . . . . . . > . . . . . . . . . . . . . . . . .

A, B ve C .. . . . . . . . . . . . . . . . > . . . . . . . . . . . . . . . . . > . . . . . . . . . . . . . . . . .

D, E ve F . . . . . . . . . . . . . . . . . < . . . . . . . . . . . . . . . . . < . . . . . . . . . . . . . . . . .

G, H ve I . . . . . . . . . . . . . . . . . < . . . . . . . . . . . . . . . . . < . . . . . . . . . . . . . . . . .

B, E ve I . . . . . . . . . . . . . . . . . < . . . . . . . . . . . . . . . . . < . . . . . . . . . . . . . . . . .

114

17

14

714

37

17

14

34

17

47

714

414

47

37

714

414

114

17

37

47

14

24

34

414

37

34

114

24

34

37

47

414

714

1. Afla¤›daki modellere karfl›l›k gelen kesirleri karfl›laflt›r›n›z.“<” ve “>” sembollerinden uygun olan› kutulara yaz›n›z.

2. Afla¤›daki kesirleri karfl›laflt›r›n›z. Büyükten küçü¤e do¤rusembol kullanarak s›ralay›n›z.

Kesirleri karfl›laflt›ral›m, s›ralayal›m

16

14

210

26

514

214

332

732

214

212

210

.. . . . . . . . . . . . >. . . . . . . . . . . . . >. . . . . . . . . . . . .

17

19

112

. . . . . . . . . . . . . >. . . . . . . . . . . . . >. . . . . . . . . . . . .

38

310

35

. . . . . . . . . . . . . >. . . . . . . . . . . . . >. . . . . . . . . . . . .

111

19

115

. . . . . . . . . . . . . >. . . . . . . . . . . . . >. . . . . . . . . . . . .

< <

> <

210

212

214

17

19

112

35

38

310

19

111

115

113


ÖÇK

ÖÇK


Kazan›m›n ne ölçüde edinildi¤ini ders kitab›n›n 179. sayfas›nda veri-len “Neler Ö¤rendik?” bölümündeki çal›flmalarla de¤erlendirebilirsiniz.

Bunun için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 201 ve 202. sayfalar›nda veri-len “Ö¤renciler ‹çin Kazan›mlar Ölçe¤i” ve “Ö¤retmenler ‹çin Kazan›m-lar Ölçe¤i” formlar›n› kullanabilirsiniz.

Ayr›ca ö¤rencilere grup çal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri de¤erlen-dirmek için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 209. sayfas›nda verilen “Grup De-¤erlendirme Formu”nu kullanabilirsiniz.

EK ÇALIfiMA

2. Efl parçalardan oluflan kesir modellerini karfl›laflt›r›n›z. Kesirleri kü-çükten büyü¤e do¤ru yaz›n›z.

a0 be f

a b c d e f g h

1. Kufllar›n gösterdi¤i a, b, c, d, e, f, g, h birer kesirdir. Kufllar›n gös-terdi¤i bu kesirleri yaz›n›z. Afla¤›daki karfl›laflt›rmalarda “<, >” iflaretle-rinden uygun olan› yaz›n›z.

. . . . . < . . . . . < . . . . . . . . . . > . . . . . > . . . . .

<

c g d h0 1

1

174

184

Ali, Zeynep’in kendisine kaç kalem ve-

rece¤ini merak ediyordu.

Sizce Ali, Zeynep’in kendisine kaç kalem verece¤ini bulmak

için hangi ifllemi yapmal›d›r?

Çokluktan Kesrin Birimi Kadar Ayıralım

Problem: 60 yumurtan›n ’i kaç yumurta eder?

Çözüm: 60 yumurtan›n ’ini bulmak için yumurta say›s›n›

paydaya yani 6’ya böleriz:

16

16

6 06

00–

610 " yumurta

Etkinlik: Kaç Nesne Düfler?Araç ve Gereç: boncuklar, fasulyeler, plastik bardaklar.

Gruplar oluflturunuz. Önce 54 boncuk ve 6 plastik bardakhaz›rlay›n›z. 54 boncu¤u 6 barda¤a eflit paylaflt›r›n›z.

• 54 boncu¤u 6 barda¤a eflit paylaflt›r›nca barda¤a kon-mayan boncuk kald› m›?

• Her bir bardaktaki boncuk say›s›n› nas›l gösteririz?• Bir bardaktaki boncuk say›s› 54 boncu¤un kaçta kaç›-

d›r? • Her bardakta kaç boncuk var? Bunu bulmak için hangi

ifllemi yapar›z?Ayn› ifllemleri 48 fasulye ve 8 plastik bardakla yap›n›z. Ay-

n› flekilde sorulara cevap veriniz.

Babas› Zeynep’e 42 kalem verdi. Zey-

nep kalemlerinin ’ini Ali’ye verece¤ini

söyledi.

17

Neler Ö¤rendik?

185

Problem: Bir meyve bahçesinde 45 tane a¤aç vard›r. Mey-

ve a¤açlar›n›n ’i erik, di¤erleri elma a¤ac›d›r.

Bahçede kaç tane elma a¤ac› vard›r?

15

4 54 5

00–

59

Çözüm: 9 tane erik a¤ac› vard›r.45 – 9 = 36 tane elma a¤ac› vard›r.

Gamze 64 TL’nin ’i ile gömlek ald›. Geriye kalan paras›

kaç Türk liras›d›r?

Bir kutuda 18 tane tebeflir vard›r. Tebeflirlerin ’i k›rm›z›, ge-

riye kalanlar beyazd›r. Kutuda kaç tane beyaz tebeflir vard›r?

Bir tabakta 35 kurabiye vard›. Ahmet kurabiyelerin

’ini, Selim ’ini yedi. Ahmet ve Selim kurabiyelerin kaç ta-

nesini yediler?

15

17

16

18

Problem: 48 sayfal›k kitab›n ’ini okudum. Geriye okunma-

m›fl kaç sayfa kalm›flt›r?

18

4 84 8

00–

86

Çözüm: 4 86

4 2 sayfa okunmam›fl.–

sayfa okunmufl..

ÖÇK s� ��

24 tane ceviz var. Her yavru sincabacevizlerin ’ini vermek istiyorum.1

4Kaçar ceviz verece¤imi bulabilir misiniz?


S›n›fa bir elma getiriniz. Elmay› 4 efl parçaya bölünüz. Bir parça-

s›n› bir ö¤renciye veriniz. Ö¤rencilerinize “Verdi¤im parça, bütünün

kaçta kaç›d›r?” sorusunu yönelterek yan›t›n› bekleyiniz. Kesrin birimi-

ni hat›rlatt›ktan sonra masaya bir düzine kalem koyunuz. Bir önceki

de¤erlendirmede baflar›l› olan ö¤renciyi yan›n›za ça¤›r›n›z. Kalemle-

ri sayd›r›n›z. 12 kalem oldu¤u yan›t›n› al›n›z. S›n›fa, “Baflar›s›ndan

dolay› bu kalemlerin 1/6’ini arkadafl›n›za verece¤im. Kaç kalem ver-

mem gerekir?” sorusunu yöneltiniz. Bu konudaki düflüncelerini al›n›z.

Belirtilen çözüm stratejilerini tart›flt›r›n›z. Kalemlerin bir bütün oldu¤u-

nu düflünmeleri söyleyiniz. Payday› göstererek kesrin kaç efl parçaya

ayr›lmas› gerekti¤ini sorunuz. Kalemleri 6 efl gruba ay›rmalar›n› söy-

leyiniz. Gruplardan birinin çoklu¤un 1/6’s›na eflit oldu¤unu sezdiriniz.

Yap›lan ifllemden bir sonuç ç›karmalar›n› isteyiniz. Bir çokluktan kes-

rin birimi kadar›n› ay›rmak için çoklu¤un, kesrin paydas›na bölündü-

¤ü sonucuna kendilerinin ulaflmalar›n› sa¤lay›n›z.

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 184. sayfas›nda verilen konu metni-

ni okutunuz ve anlatt›r›n›z. Zeynep ve Ali’nin, kalemlerin 1/7’ini nas›l

bulacaklar›n› sorunuz. Verilen etkinli¤i yapt›r›n›z. Benzer etkinli¤i say-

ma boncuklar›yla s›n›fta yapt›r›n›z.

Ders kitab›n›n 184 ve 185. sayfalar›nda verilen problemleri çözdü-

rünüz. Bu problemlerin çözümünde hangi ifllemlerin kullan›ld›¤›n›

söyletiniz. Çözümlerin kontrollerinde hesap makinesi kullanabilecek-

lerini söyleyiniz. Ayn› sayfadaki pekifltirici problemleri çözdürünüz.


Alt Ö¤renme Alan› : Kesirler

4. Kazan›m : Bir çoklu¤un belirtilen kesrin birimi ka-dar›n› belirler.



Araç ve Gereç : hesap makinesi, sayma boncuklar›, fa-sulyeler, plastik bardaklar.

UYARI

• Bir çoklu¤un belirtilen kesrin birimi kadar› buldurulurken çok-luk bir bütün kabul edilir.

• Bölme iflleminin say› s›n›rl›l›klar› içinde kal›n›r.

DERSE HAZIRLIK


175

Ö¤rencilerinize, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 115. sayfas›nda ve-rilen problemleri çözdürünüz. Sonuçlar›n bulundu¤u kutulara

harfleri yazd›rarak flifreyi buldurunuz. fiifreyi bulan ilk ö¤renciyi ödüllendi-riniz. Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 116. sayfas›nda verilen problemleri çözdü-rünüz. Zorland›klar› sorular› belirleyerek ilgili bölümlerin tekrar›n› yapt›r›-n›z.


Ö¤rencilerinize afla¤›daki problemi yazd›r›n›z. Problemi birkaç kezokutunuz. Kendi cümleleriyle ifade ettiriniz. Problemin do¤ru çözülmesiiçin iyi anlafl›lmas› gerekti¤ini vurgulay›n›z. Problem çözüm aflamalar›-n› anlatt›r›n›z.

“Sema kumbaras›n› açt›rd›. ‹çinden 65 TL ç›kt›. Sema paras›n›n1/5’ini kardefline verdi. Sema’n›n kardefline verdi¤i para ne kadard›r?”


1. Bir ö¤renciyi yan›n›za ça¤›r›n›z. Masaya 5 öykü kitab› koyunuz. ki-taplar›n bir çokluk oldu¤unu söyleyiniz. Kitaplar› sayd›r›n›z. “Bu kitaplar-dan 1/5’ini bana vermeni istiyorum.” deyiniz. Kitaplar› befl gruba ay›rma-s› gerekti¤ini sezdiriniz. Bir çoklu¤un belirtilen kesrin birimi kadar›n› ay›r-mak için çokluk say›s›n›n kesrin paydas›na bölündü¤ünü fark ettiriniz.

2. ‹leri düzeydeki ö¤rencilerinize afla¤›daki problemleri çözdürünüz.“Babam 45 yafl›ndad›r. Benim yafl›m babam›n yafl›n›n 1/5’i kadard›r.

Ben kaç yafl›nday›m?”“Benim 34 kalemim vard›. 15 kalem de babam verdi. Kalemlerimin

1/7’ini kardeflime verdim. Kardeflimin kaç kalemi oldu?”

Yanıtlar

DK sayfa 185: Her birine 4 ceviz düfler.Yan›tlar, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 115 ve 116. sayfa görüntülerinde

verilmifltir.

Bir sonraki ders için gerekli olan kartondan saat modelleri, iki fark-l› boyda bardak, karton, raptiye, dijital saat gibi araç ve gerecin uygunolanlar›n› onlardan isteyiniz. Di¤er araç ve gereci siz temin ediniz.

116

1. Sibel’in 56 tane hikâye kitab› vard›r. Kitaplar›n›n ‘ini ar-

kadafl›na verdi. Arkadafl›na kaç tane kitap verdi?

17


4. Bir torbada 69 tane boncuk vard›r. Boncuklar›n ‘i mavi,

di¤erleri sar›d›r. Torbada kaç tane sar› boncuk vard›r?

13

5. Ayfle’nin yafl›, annesinin yafl›n›n ‘i kadard›r. Annesi 30

yafl›nda oldu¤una göre Ayfle kaç yafl›ndad›r?

15

8 kitap5 6

005 6

7

6 Ayfle 6 yafl›ndad›r.3 0

003 0

5

1 1 kg9 9

0 9

09

99

1 5 TL7 5

2 5

002 5

55

2 36 9

0 9

09

63

Çözüm:

Çözüm:

Çözüm:

Çözüm:

Çözüm:

6 92 3

4 6 sar› boncuk–

9 91 1

8 8 kg–

3. 75 TL’nin ‘i kaç Türk liras›d›r?15

2. Bakkal, 99 kg pirincin ‘ini satt›. Geriye kaç kilogram pirinç

kald›?

19

1. 16 yumurtan›n ‘i kaçyumurtad›r?

14

2. 36 kg flekerin ‘i kaçkilogram flekerdir?

16

3. 81 kitab›n ‘i kaç ki-tapt›r?

19

Y

S

E

4. 70 litre sütün ‘i kaçlitre süt eder?

17

5. 2 düzine kalemin ‘ikaç kalemdir?

12

N

L

D

A

6 18 10 11 18 12 4 9

4 yumurta

6 kg fleker

9 kitap

10 L süt

12 kalem

11 çiçek

18 defter

S A N D A L Y E

115

Afla¤›daki problemleri çözünüz. Harfleri sonuç kutusuna ya-zarak afla¤›daki bilmecenin cevab›n› bulunuz.


Tahtadan, plastikten,Her maddeden olurum.Salonda mutfakta,Dostum masay› bulurum.

7. 9 deste defterin ‘ikaç defterdir?

15

6. 88 tane çiçe¤in ‘ikaç çiçek eder?

18

ÖÇK

ÖÇK


Kazan›m›n ne ölçüde edinildi¤ini ders kitab›n›n 185. sayfas›ndaverilen “Neler Ö¤rendik?” bölümündeki çal›flmayla de¤erlendirebilirsiniz.


Ayr›ca ö¤rencilere grup çal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri ö¤retmenk›lavuz kitab›n›n 209. sayfas›nda verilen “Grup De¤erlendirme Formu”nukullanarak de¤erlendirebilirsiniz.


ÖÇK

Ö¤rencilerinize, afla¤›da verilen ek çal›flmay› yapt›r›n›z. Sonuçlar›n›kontrol ediniz. Belirledi¤iniz eksikleri tekrar yaparak gideriniz.

1. 16 limonun ’i kaç limon eder?

2. 36 litre benzinin ’i kaç litre benzin eder?

3. 2 deste ile 3 düzine kalemin ’si kaç kalem eder?34

14

14

EK ÇALIfiMA

176

ZAMANI ÖLÇME

Ö¤rencilerinizden, “Sabah kaçta kalk›yorsunuz, akflam kaçta yat›-

yorsunuz?” sorular›na yan›t isteyiniz. Günlük ve haftal›k çal›flma plan-

lar› olup olmad›¤›n›, varsa bu planlar›n hayatlar›n› nas›l kolaylaflt›rd›-

¤›n› sorunuz. Zaman› iyi kullanman›n önemi üzerinde durunuz. Ders

kitab›n›n 186. sayfas›nda verilen konu resmini inceletiniz. Resimle il-

gili sorular sorarak onlar› derse haz›rlay›n›z.

Hazır mıyız?

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 186. sayfas›nda verilen ve onlar›n

ön bilgilerini ölçen “Haz›r m›y›z?” testini uygulay›n›z. Test sonuçlar›-

n› de¤erlendiriniz. Baflar›l› olan ö¤renciler alt ö¤renme alan›ndaki ka-

zan›mlar› edinmeye haz›rd›r. Baflar›l› olamayan ö¤rencilerinizin han-

gi kazan›mlarda eksiklikleri oldu¤unu belirleyerek onlara tamamlama

çal›flmalar› yapt›r›n›z. Ö¤rencilerinize ayn› sayfada verilen perfor-

mans görevini okutunuz. Bir hafta sonunu nas›l geçirmek istedikleri-

ni, yapmak istedikleri aktiviteleri ve bunlar›n saatlerini belirten bir ra-

por haz›rlamalar›n› isteyiniz.

186

1. Afla¤›daki ifadeleri okuyunuz. Boflluklar› tamamlay›n›z.

a. Saatin k›sa kolu . . . . . . . . . . . b. Saatin uzun kolu . . . . . . . . . . .

2. Afla¤›daki saat modellerinden hangisi saat 09.00’u göste-riyor?

A. B. C. 12

6

39

1110

12

457

8

12

6

39

1110

12

457

8

12

6

39

1110

12

457

8

12

6

39

1110

12

457

8

12

6

39

1110

12

457

8

12

6

39

1110

12

457

8

12

6

39

1110

12

457

8

HHaz›r m›y›z?

Performans göreviHayat›m›z› düzenleyebilmek için zaman ölçülerine ihtiyac›-

m›z vard›r. Bir hafta sonunu nas›l geçirmek istersiniz? Yapaca¤›-n›z aktiviteleri ve saatlerini yazarak bir program haz›rlay›n›z. Ar-kadafllar›n›zla paylafl›n›z.

Yukar›daki resimleri inceleyiniz. Resimlerde gördüklerinizianlat›n›z.

ZAMANI ÖLÇME

187

Ali o gün çok heyecanl›yd›. Uzun süredir görmedi¤i teyzesiMersin’den geliyordu. Bu yüzden pencerenin önünden ayr›l-mad›. Annesine s›k s›k “Neden gelmediler?” diye soruyordu.Annesi “Saat kaç?” diye sordu. Ali saati inceledi. Annesine “Ak-rep 5’i, yelkovan 3’ü gösteriyor. Herhâlde saat befl ile befl bu-çuk aras›nda olmal›.” dedi.

Sizce saat kaç?

Saat Kaç?

• Küçük barda¤› ters çevirip a¤›z k›sm›ylakartonun üzerine bir daire çiziniz ve kesiniz. Da-ireyi üst üste 4’e katlayarak aç›n›z. Kat çizgile-rini iflaretleyiniz. ‹flaretledi¤iniz yerlere 12, 3, 6,9 say›lar›n› yerlefltiriniz. Aradaki say›lar› da yer-lefltirerek saat modeli oluflturunuz.

• Büyük barda¤› ters çevirip a¤›z k›sm›ylakartonun üzerine bir daire daha çiziniz. fiekil-

0005

10

15

20

2530

35

40

45

50

5512

6

39

1110

1

2

457

8

12

6

39

1110

1

2

457

8

Etkinlik: Saat Kaç?

Araç ve Gereç: iki farkl› boyda bardak, karton, raptiye,yap›flt›r›c›.


Alt Ö¤renme Alan› : Zaman› Ölçme

1. Kazan›m : Saati okur.



Araç ve Gereç : kartondan saat modelleri, iki farkl› boy-da bardak, karton, raptiye, dijital saat,akrep ve yelkovanl› saat, torba.

UYARI

• Saat ve dakikan›n k›salt›lmalar› kulland›r›lmaz.

• K›sa kola bakarak “Saat 4’ü geçiyor.” dedi¤inde “4’ü ne kadargeçti?”, “Saat 5’e geliyor.” dedi¤inde “5’e ne kadar var?” soru-lar›yla yelkovan›n görevi fark ettirilir.

• 1 saatin 60 dakika, yar›m saatin 30 dakika ve çeyrek saatin 15dakika oldu¤u vurgulan›r.

• Dakika, sembol kullan›lmadan yazd›r›l›r.

İLİŞKİLENDİRME

• Hayat bilgisi dersi “Dün, Bugün, Yar›n” temas› (Kazan›mC.3.30: Zaman› gösteren bir araç tasarlar ve üretir.)

• Kesirler

DERSE HAZIRLIK


177

Neler Ö¤rendik?Yar›m ve çeyrek saatte yapabilece¤iniz etkinliklerle ilgili

bir resim yap›n›z. Süreyi saat modelleriyle gösteriniz.

189

Saati okurken yelkovan 3’ün üzerindeyse “Çeyrek geçi-yor.”, 9’un üzerindeyse “Çeyrek var.” ifadeleri kullan›l›r.

Akrep saati, yelkovan dakikay› gösterir. Saat üzerindeyelkovan›n kat etti¤i her say› aral›¤› 5 dakikad›r.

12

6

39

1110

12

457

8

Saat on iki.

12

6

39

1110

12

457

8

Çeyrek saat 15 dakika

12

6

39

1110

12

457

8

Yar›m saat30 dakika

12

6

39

1110

12

457

8

üç çeyrek saat45 dakika

12

6

39

1110

12

457

8

1 saat60 dakikaSaat bir.

Afla¤›daki saat modellerinin alt›nda yazan zaman›, örnektekigibi akrep ve yelkovan çizerek gösterelim.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

12

6

39

1110

12

457

8

05 : 45

12

6

39

1110

12

457

8

11 : 40

12

6

39

1110

12

457

8

22 : 30

12

6

39

1110

12

457

8

03 : 15

12

6

39

1110

12

457

8

12

6

39

1110

12

457

8

12

6

39

1110

12

457

8

12

6

39

1110

12

457

8

Afla¤›daki saat modellerini inceleyip yorumlayal›m:

Afla¤›daki saat modellerinin gösterdi¤i zaman› altlar›na yaz›-n›z.

ÖÇK s� ��

188

Afla¤›daki saat modellerinin kaç› gösterdi¤ini inceleyelim:

12

6

39

1110

12

457

8

02:20

12

6

39

1110

12

457

8

02 : 30

12

6

39

1110

12

457

8

10 : 15

12

6

39

1110

12

457

8

04 : 45

‹kiyi yirmi geçiyor. ‹ki buçuk Befle çeyrekvar.

Onu çeyrekgeçiyor.

Afla¤›daki saat modellerinde akrep ve yelkovan›n durumla-r›n› inceleyip yorumlayal›m:

12

6

39

1110

12

457

8

04 : 00

12

6

39

1110

12

457

8

04 : 15

12

6

39

1110

12

457

8

04 : 30

12

6

39

1110

12

457

8

04 : 45

Saat dört. Saat dördüçeyrek geçiyor.

Saat dört buçuk.

Saat befleçeyrek var.

deki gibi üzerine dakikalar› yaz›n›z. Saat modelinin alt›na flekil-deki gibi yap›flt›r›n›z. Karton fleritten akrep ve yelkovan haz›r-layarak bunlar› dairenin ortas›na raptiye ile tutturunuz.

• Saat modelini inceleyiniz. Hangi say›lar, hangi dakikalar-la eflleflti? Her say› aras›nda kaç dakika vard›r?

• Saatinizi 1’e ayarlay›n›z. Yelkovan› yavafl yavafl hareketettirerek bir tur döndürünüz. Saatiniz kaç oldu? Her say› ara-s›ndaki dakikay› say›n›z. Saat 1’den 2’ye geldi¤inde kaç da-kika geçti?

• Yelkovan 3’ün, 6’n›n, 9’un üzerine geldi¤inde kaçar daki-ka geçmifl olur?

1 saatin kaç dakika oldu¤unu söyleyebilir misiniz?

Saat Kaç?

Ö¤rencilerinize zaman kavram›yla ilgili ö¤rendiklerini hat›rlat›n›z.S›n›fa getirece¤iniz bir saat üzerinde tam ve yar›m saatleri okuma et-kinlikleri yapt›r›n›z.

Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Ö¤rencilerinize bir gün boyuncayapt›klar› aktiviteleri sorunuz. Her gruba, yapt›klar› aktiviteyi ve saaticanland›ran bir drama yapt›r›n›z. Durumu en iyi canland›ran grubuödüllendiriniz.

Ders kitab›n›n 187. sayfas›nda verilen konu metnini okutunuz veanlatt›r›n›z. Verilen etkinli¤i yapt›r›n›z. Etkinli¤i hayat bilgisi dersi“Dün, Bugün, Yar›n” temas› (Kazan›m C.3.30) ile iliflkilendirebilirsi-niz. Bir saatin 60 dakika, yar›m saatin 30 dakika, çeyrek saatin 15 da-kika oldu¤unu sezdiriniz. Say›sal saatte okudu¤u zaman ölçüsününakrep ve yelkovanl› saatteki karfl›l›¤›n› bulma etkinliklerine de yer ve-riniz.

Ders kitab›n›n 188 ve 189. sayfalar›nda verilen örnekleri inceleti-niz. Akrebin saati, yelkovan›n dakikay› gösterdi¤ini kendilerinin farketmelerini sa¤lay›n›z. Saat üzerinde her iki say› aras›n›n 5 dakika ol-du¤unu sezdiriniz. Çeyrek kala ve çeyrek geçe ifadelerini uygun yer-de ve do¤ru bir biçimde kullanmalar›n› sa¤layacak pekifltirme al›flt›r-malar› yapt›r›n›z.

Ö¤rencilerinizi etkinlikler s›ras›nda makas gibi kesici ve deliciaraçlar› kullan›rken dikkatli olmalar› konusunda uyar›n›z.

EK ETKİNLİK: Saati Okuyalım

Araç ve Gereç: 20 saat modeli, torba.

Ö¤renciler iki gruba ayr›ls›n. Her grup 10 tane saat modeli ha-z›rlas›n. Saat modellerine akrep ve yelkovan konulmas›n. Haz›rla-nan modeller bir torbaya konulsun. 1. grup torbadan bir saat mode-li çeksin. 2. grup bir zaman birimi söylesin. 1. grup söylenen zama-n› saat üzerinde akrep yelkovan çizerek göstersin. Gruplar yer de-¤ifltirerek etkinli¤e devam edilsin.

EK ETKİNLİK: Öğleden Sonra Saat Kaç?

Araç ve Gereç: karton, makas, dijital saat.

Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Gruplara, kartondan bir saatmodeli haz›rlamalar›n› söyleyiniz. S›n›fa dijital bir saat getiriniz. Budijital saat üzerinde bir zaman birimini gösteriniz.

1. grup, gösterilen zaman› ö¤leden önce olarak haz›rlad›¤› saatmodelinde göstersin.

2. grup, gösterilen zaman› ö¤leden sonra olarak haz›rlad›¤› sa-at modelinde göstersin.

Etkinli¤i, ö¤leden önce ve sonraki zaman dilimleri do¤ru göste-rilene kadar devam ettiriniz.


Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 117 . sayfas›nda verilen aktivi-teleri inceletiniz. Aktivitenin zaman›n›, saat modeli üzerinde

göstermelerini isteyiniz. 118. sayfada verilen al›flt›rmalar› yapt›r›n›z.Kontrolleri yaparak kazan›m›n ne ölçüde edinildi¤ini belirleyebilirsiniz.

ÖÇK

Ö¤rencilerinize, ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 178. sayfas›nda verilenek çal›flmay› yapt›r›n›z. Saatleri kontrol ediniz. Yanl›fllar› düzeltiniz.

178


1. Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Dijital saatte verilen çeyrek ge-çe ve çeyrek kala durumlar›n›, ibreli saatte göstermelerini isteyiniz.

Örnek: 12.15, 15.45 gibi2. Ö¤rencilerinizden, hafta sonu yapacaklar› aktiviteleri ve za-

man ölçü birimlerini kullanarak afla¤›daki öyküyü devam ettirmele-rini isteyiniz. Yaz›lan öyküleri s›n›fta okutunuz. Zaman ölçü birimle-rinin yerinde ve do¤ru bir biçimde kullan›l›p kullan›lmad›¤›n› kontrolediniz.

“Bugün pazar. Ben pazar günlerini çok seviyorum. Çünkübabamla birlikte spora gidiyoruz. Babamla saat 9.00’da evdenç›kt›k. 15 dakika sonra spor salonuna geldik…”

Bir sonraki ders için gerekli olan saat modellerini ö¤renciler-den isteyiniz.

Yanıtlar



118

2. Verilen saatlerin gösterdikleri zaman› altlar›na yaz›n›z.

12

6

39

1110

12

457

8

12

6

39

1110

12

457

8

12

6

39

1110

12

457

8

12

6

39

1110

12

457

8

12

6

39

1110

12

457

8

12

6

39

1110

12

457

8

12

6

39

1110

12

457

8

12

6

39

1110

12

457

8

33. Afla¤›daki saatleri altlar›nda yazan zamana göre ayarla-y›n›z. Model üzerine akrep ve yelkovan› yerlefltiriniz.

03 : 45 02 : 30 01 : 25 15 : 15

12

6

39

1110

12

457

8

12

6

39

1110

12

457

8

12

6

39

1110

12

457

8

12

6

39

1110

12

457

8

11 : 30 08 : 45 05 : 15 07 : 15

12

6

39

1110

12

457

8

12

6

39

1110

12

457

8

12

6

39

1110

12

457

8

12

6

39

1110

12

457

8

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .03.30 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .02.15 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .07.45 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .08.50

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .04.30 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .08.15 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .06.50 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .02.30

117

12

6

39

1110

12

457

8

12

6

39

1110

12

457

8

12

6

39

1110

12

457

8

12

6

39

1110

12

457

8

12

6

39

1110

12

457

8

Sinem saat sekizde uyan›yor.

Sinem saat sekiz buçukta

kahvalt›ya bafllad›. Yar›m saat

kahvalt› yapt›. Saat kaç oldu?

Sinem saat onda spor salonu-

na gitmek için evden ç›kt›. Yirmi

befl dakika sonra salona vard›.

Saat kaç oldu?

Sinem ö¤leden sonra saat

üçte kitap okumaya bafllad›.

On befl dakika kitap okudu. Sa-

at kaç oldu?

Sinem ö¤leden sonra saatdörtte parka gitti. K›rk befl daki-ka parkta oynad›. Döndü¤ün-de saat kaç oldu?

ZAMANI ÖLÇME

11. Afla¤›da Sinem’in cumartesi günü yapt›¤› aktivitelerden ör-nekler verilmifltir. Örne¤i inceleyiniz. Sorular› yan›tlayarak saatüzerinde gösteriniz.

Saat Kaç

ÖÇK

ÖÇK





EK ÇALIfiMA

Afla¤›da, Öykü’nün pazar günü yapt›¤› aktivitelerden örneklerverilmifltir. Verilenleri takip ederek zaman›n› yanlar›ndaki saatlerüzerinde gösteriniz.

12

6

39

1110

12

457

8

12

6

39

1110

12

457

8

Öykü, sekizi çeyrek geçe uyand›.

12

6

39

1110

12

457

8

Öykü, saat 16.00’da annesiyle parka gitti.25 dakika oynad›. Saat kaç oldu?

12

6

39

1110

12

457

8

Öykü, 20 dakika kahvalt› etti. Saat kaçoldu?

12

6

39

1110

12

457

8

Öykü, saat 13.00’te ö¤le yeme¤ine baflla-d›. Yar›m saat yemek yedi. Saat kaç oldu?

Öykü, saat 10’da spora gitti. Yar›m saat sporyapt›. Saat kaç oldu?

179

Zamanı Farklı Birimlerle İfade Etme

Ö¤rencilerinize “Hafta sonu televizyonda ‘Deniz Canl›lar›’ adl› bir bel-gesel vard›, izleyen oldu mu?” deyiniz. Onlar›n ilgisini programa çekiniz.Belgeselin 105 dakika sürdü¤ünü söyleyiniz. “Bir saat, 60 dakika oldu¤u-na göre belgesel 1 saatten ne kadar fazla sürmüfltür?” sorusunu yönelti-niz. Bu konuda düflünmelerini sa¤lay›n›z.

Ö¤rencilerinize, ders kitab›n›n 190. sayfas›nda verilen konu metniniokutunuz. Spor yapman›n faydalar›n› anlatt›r›n›z. Müsabakalardan bahse-diniz. Bu çal›flmay› spor kültürü ve olimpik e¤itim (Kazan›m 6, 7, 20) aradisiplini ile iliflkilendiriniz. Ali’nin neden terledi¤ini sorunuz. Mevsimlere öz-gü zaman dilimlerinde meydana gelen de¤iflikliklerden bahsediniz. Terliy-ken so¤uk su içilmemesi gerekti¤ini vurgulay›n›z. Bu çal›flmay› hayat bil-gisi dersi “Dün, Bugün, Yar›n” temas› (Kazan›m C.3.29) ile iliflkilendiriniz.Belirli bir zaman› farkl› zaman ölçme birimlerini kullanarak ifade etme et-kinlikleri yapt›r›n›z. “Blok ders yapt›¤›m›zda 80 dakika ders yap›yoruz. Buzaman› baflka nas›l ifade edebiliriz?” sorusunu yöneltiniz.

Ders kitab›n›n 190. sayfas›nda verilen örnek iflleniflleri inceletiniz. Ben-zer problemler vererek çözmelerini isteyiniz. Saat ve dakika aras›ndakiiliflkiyi bulmalar› için onlar› yönlendiriniz.

Ders kitab›n›n 190. sayfas›nda verilen konu metnini okutunuz. 191. say-fadaki problemi okutup anlatt›r›n›z. Duruma uygun problemin çözümünü so-runuz. Kitap okuma al›flkanl›¤›ndan bahsediniz. Ö¤rencilerinizi kitap oku-man›n önemi hakk›nda konuflturunuz. Yapacaklar› iflleri önem ve önceliks›ras›na göre listelemelerini isteyiniz. Zaman› düzenli kullanman›n sa¤laya-ca¤› kolayl›klar› anlatt›r›n›z. Bu çal›flmay› hayat bilgisi dersi “Benim EflsizYuvam” temas› (Kazan›m B.3.22) ile iliflkilendiriniz. Problemin çözüm afla-malar›n› inceletiniz. Benzer problemler çözdürerek zaman ölçme birimleriniyerinde ve do¤ru bir biçimde kullanmalar›n› sa¤lay›n›z.

190

Ali, yaz tatilinde spor okuluna gidiyordu.Zeynep, bir gün ona futbol karfl›laflmas›n›n nekadar sürdü¤ünü sordu. Ali, “Bir buçuk saat.”diye onu yan›tlad›. Zeynep, “Yani 1 saat 30dakika m›?” diye sordu. Ali de “Evet. Di¤er birifadeyle 90 dakika.” dedi.

Siz, günlük etkinliklerinizi planlarken etkinlikler için ay›rd›¤›n›z süre-leri hangi birimlerle ifade ediyorsunuz? Örnekler verebilir misiniz?

Zaman› Farkl› Birimlerle ‹fade Etme

Hafta sonu pikni¤e gittik. Babam 85 dakika araba kulland›.Babam kaç saat, kaç dakika araba kulland›? ‹fllemleri inceleyelim:

Saat 7.30’da kahvalt›s›na bafllayan Mert, 40 dakikada kah-valt›s›n› bitiriyor. Kahvalt›dan sonra saat kaç olur? Bulal›m:

8 56 0

2 5–

+

1 saat

25 dakika

7 saat + 30 dakika40 dakika

70 dakika = 60 dakika + 10 dakika= 1 saat + 10 dakika

8 saat + 10 dakika Saat 08.10 olur.

7 saat + 70 dakika7 saat + 1 saat + 10 dakika

Babam, 1 saat 25 dakikaaraba kulland›.

Etkinlik: Kaç Saat Kaç Dakika?Araç ve Gereç: ayn› büyüklükte 8 kart

• ‹kili gruplar oluflturunuz. Dörder kart al›n›z. Oyun oynama,televizyon izleme, ders yapma ve aileyle birlikte zaman geçir-me etkinliklerinin adlar›n› birer karta yaz›n›z.

• Pazar günü bu etkinliklerin her biri için planlad›¤›n›z zama-n› dakika olarak kartlara yaz›n›z.

• Grup arkadafl›n›zla kartlar›n›n›z› de¤ifltiriniz. Arkadafl›n›z›n,kartlar›ndaki etkinlikler için belirttikleri zamanlar› saat ve daki-ka birimlerini kullanarak yaz›n›z ve okuyunuz.

• Her bir etkinlik için ayr›lan zamanlar› karfl›laflt›r›n›z. Kim, hangi etkinlik için ne kadar zaman ay›rm›fl?

191

Problem: Zeynep ve Ali kitap okumay›çok seviyorlar. Her gün 20 dakikalar›n› ki-tap okumaya ay›r›yorlar. Her biri 5 gündekaç saat, kaç dakika kitap okumufl olur?

Verilen: Çocuklar günde 20 dakika olmak üzere 5 gün kitapokuyorlar.

‹stenen: 5 günde her birinin kitap okuduklar› süre soruluyor.Çözüm: Bir günde 20 dakika kitap okunuyorsa 5 günde kaç

dakika kitap okundu¤unu bulmak için çarpma ifllemi yapar›z.Buldu¤umuz sonucu saat ve dakika olarak yazar›z:

2 05

1 0 0 dakikax

1 0 06 04 0

–1 saat 40 dakika

Çözümün do¤rulu¤unun kontrolü: Problemi farkl› yoldan çö-zelim: 20 + 20 + 20 + 20 + 20

1 saat 40 dakikaProblem: Sami, saat 14.20’de bakkala gitti. 14.45’te bakkal-

dan geldi. Sami bakkala kaç dakikada gidip geldi?Verilen: Sami 14.20’de bakkala gidiyor, 14.45’te geri dönüyor.‹stenen: Sami’nin bakkala ne kadar sürede gidip döndü¤ü so-

ruluyor.Çözüm: Sami’nin bakkaldan geldi¤i zamandan, bakkala gitti-

¤i zaman› ç›karmal›y›z:

Dedeleri Beril ve Ali’yi ziyarete gelecekti. Ancak biraz ge-cikmiflti. Geldi¤inde kap›da onu karfl›lad›lar. Beril, “Dedeci¤imsizi merak ettik!” dedi. Dedesi, “Saat 15.10’da otobüse bindim.Otobüs, 1 saat 15 dakika sonra garaja geldi. 20 dakika oradabekledim. Eve gelmem de 25 dakika sürdü.”dedi.

Dedenin eve saat kaçta geldi¤ini bulabilir misiniz?


14 saat 45 dakika " dönüfl14 saat 20 dakika " gidifl

0 25 dakikada gidip gelmifltir.–

Çözümün do¤rulu¤unun kontrolü: Problemisaat modeli üzerinde tekrar çözelim:

5+5+5+5+5=25 dakika

12

6

39

1110

12

457

8

555

5

5

Ö¤renme Alan› : ÖLÇMEAlt Ö¤renme Alan› : Zaman› Ölçme2. Kazan›m : Belirli bir zaman›, farkl› zaman ölçme birim-

lerini kullanarak ifade eder.3. Kazan›m : Zaman ölçme birimlerinin kullan›ld›¤› prob-

lemleri çözer ve kurar.Süre : 4 ders saatiBeceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme, karar

verme, problem çözme, giriflimcilik.Araç ve Gereç : saat modelleri

İLİŞKİLENDİRME

• Hayat bilgisi dersi “Dün, Bugün, Yar›n” temas› (Kazan›m C.3.29:Mevsimlere özgü zaman dilimlerinde gözlenen de¤iflim ve sürek-lili¤i alg›lar.)

• Hayat bilgisi dersi “Benim Eflsiz Yuvam” temas› (Kazan›m B.3.22:Yapaca¤› iflleri öncelik ve önem s›ras›na koyarak günlük ve haf-tal›k çal›flma planlar› yapar, yapt›¤› planlara uyar.)

• Spor kültürü ve olimpik e¤itim (Kazan›m 6, 7, 20)20: Spor arac›l›¤› ile zaman› do¤ru kullan›r.6: Oyun, yar›flma ve müsabaka kavramlar›n›n anlam›n› belirtir.7: Spor türlerini bilir.

DERSE HAZIRLIK

Bir önceki derste verilen araç ve gerecin temin edilerek s›n›fa getiril-mifl olmas›n› sa¤lay›n›z.

UYARI

• Zaman ölçme birimleriyle ilgili problemler, ö¤rencilerin düzeylerineuygun olacak flekilde bu s›n›f›n say› s›n›rl›l›klar› içinde olmal›d›r.

119

1. Ortadaki saatten önce ve sonra gelen zaman› model üze-rinde akrep ve yelkovan çizerek gösteriniz.

2. Afla¤›daki ifadeleri uygun say›larla tamamlay›n›z.

Zaman› farkl› birimlerle ifade etme

12

6

39

1110

12

457

8

15 dakikaönce

15 dakikasonra

12

6

39

1110

12

457

8

12

6

39

1110

12

457

8

12

6

39

1110

12

457

8

15 dakikaönce

15 dakikasonra

12

6

39

1110

12

457

8

12

6

39

1110

12

457

8

Yar›m saat, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dakikad›r.

Çeyrek saat, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dakikad›r.

1 saat, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dakikad›r.

4 çeyrek saat, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dakikad›r.

2 yar›m saat, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dakikad›r.

33. Afla¤›daki zaman ölçülerini farkl› birimlerle ifade edereknoktal› yerleri tamamlay›n›z.

105 dakika: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . saat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dakika

88 dakika: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . saat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dakika

95 dakika: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . saat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dakika

1 saat 20 dakika: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dakika



30

15

60

60

60

1

1

1

45

28

35

80

135

105

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .04.05 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .04.3504.20

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .06.15 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .06.4506.30

Neler Ö¤rendik?1. Afla¤›daki eflitliklerde noktal› yerleri tamamlay›n›z.

2. Ablam saat 10.20’de spor salonuna git-ti. 40 dakika spor yapt›. Saat kaçta spor sa-lonundan ayr›ld›? Saat üzerinde gösteriniz.

2 saat 15 dakika = . . . . . . . . . . . . dakika86 dakika = . . . . . . . . . . . . saat . . . . . . . . . . . . dakika

12

6

39

1110

12

457

8

192

Derya saat 13.00’te arkadafl›na gitti. 80 dakika sonra evedöndü. Derya saat kaçta eve geldi?

Trenle yolculuk yap›yorduk. Ankara’dan yola ç›kt›ktan 115 da-kika sonra Polatl›’ya geldik. Kaç saat, kaç dakika yolculuk yapt›k?

ÖÖrnek problem: Her sabah yar›m saat yürüyüfl yapan ba-bam, 5 günde kaç saat, kaç dakika yürümüfl olur?

Verilen: Babam her sabah yar›m saat olmak üzere 5 günyürüyor.

‹stenen: Babam›n 5 günde ne kadar süre yürüdü¤ünü soru-luyor.

Çözüm: Çarpma ifllemi ile toplam zaman› buluruz. Sonucusaat ve dakika olarak yazar›z:

Problem kural›mAfla¤›daki verileri kullanarak bir problem kurunuz. Kurdu¤unuz

problemi çözünüz.

08.3045 dakikaçizgi film

spor110 dakika

25 dakikayürüyüfl

5

1351 26

ÖÇK s� ��

3 05

150 dakikax

1 5 06 09 0

–9 06 03 0

–

2 saat 30 dakikaYar›m saat = 30 dakika

Necmi, oyun park›na gitmek için annesinden izin istedi. Anne-si de 1 saat 20 dakikal›¤›na gidebilece¤ini söyledi. Necmi oyunpark›nda kaç dakika kalacakt›r?

ÖÇK

Ö¤rencilerinize, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 119 ve 120.sayfalar›nda verilen al›flt›rmalar› yapt›r›n›z ve problemleri

çözdürünüz. Yanl›fl yapt›klar› ya da zorland›klar› sorular› belirleyiniz.‹lgili bölümleri tekrarlay›n›z. Ders ve ö¤renci çal›flma kitaplar›nda ve-rilen “Problem kural›m” bölümünü inceletiniz. Verileri kullanarak prob-lem kurdurunuz ve çözdürünüz.

ÖÇK

180


Ö¤rencilerinize afla¤›daki problemi yazd›r›n›z. Problemi birkaçkez okutarak kendi cümleleriyle ifade ettiriniz. Problemde verilen-leri ve isteneni belirleyerek çözmelerini isteyiniz.

“Ali her sabah 15 dakika köpe¤ini dolaflt›rmaya ç›kar›yor.Ali bir haftada köpe¤ini kaç saat, kaç dakika dolaflt›rm›flolur?”


EK ÇALIfiMA

1. Bir basketbol maç› 40 dakikad›r. Bu süre, 1 saatten ne ka-dar azd›r?

2. 3 ders saatinizi, saat ve dakika olarak yaz›n›z (1 ders saati40 dakikad›r.).

3. Mardin - Batman aras› 75 dakikad›r. Yolculu¤un kaç saat,kaç dakika oldu¤unu hesaplay›n›z.


6 saat 5 dakika, . . . . . . . . . . . . . . . dakikad›r.



115 dakika, . . . . . . . . . . . saat . . . . . . . . . . . . . . . dakikad›r.



5. Handan, saat 7’de uyan›yor. Uyand›ktan 25 dakika sonrakahvalt›ya oturuyor. Handan saat kaçta kahvalt›ya oturuyor?

6. 40 dakikada yemek yiyen bir kifli saat 13.10’da yeme¤e otur-duysa saat kaçta yemekten kalkar?

7. Yeflim yüzmeye bafllad›¤›nda saat 16.15’tir. Yüzmeyi b›rak-t›¤›nda saat 17.15 oldu¤una göre kaç dakika yüzmüfltür?

8. Seraplar›n evinin yak›n›ndan 50 dakikada bir tren geçmek-tedir. Sabah ilk tren 9.05’te geçti¤ine göre ikinci tren saat kaçtageçecektir?

Ders kitab›n›n 192. sayfas›nda verilen pekifltirici çal›flmalar› yapt›-r›n›z. “Problem Kural›m” bölümünü inceletiniz. Verilen verilerle prob-lemler kurdurup çözdürünüz.

181

120

Problem: Problem:

Afla¤›daki verileri kullanarak iki problem kurunuz. Kurdu¤unuzproblemleri çözünüz.

Problem kural›m

Afla¤›daki problemleri çözünüz.1. Matematik dersi saat 10.30’da bafll›yor. Dersimiz 40 dakika

sürüyor. Ders sonunda saat kaç olur?


Çözüm:

2. Annemle birlikte evden ç›kt›k. Parka kadar 25 dakika yürü-dük. Parkta 30 dakika oynad›m. 10 dakika da oturup dinlen-dim. Eve gitmek için parktan ç›kt›¤›m›zda saat 14.30’du. Saatkaçta evden ç›kt›k?

Çözüm:

3. Babam saat 15.00’te al›flverifle ç›kt›. 80 dakika sonra dön-dü. Babam eve saat kaçta geldi?

Çözüm:

02.3045 dakika

ödev

09.00 11.20cumartesi

spor

Saat 11.10 olur.

Saat 13.25’te evden ç›km›fllard›r.

Saat 16.20’de gelmifltir.

ÖÇK


1. Ö¤rencilerinize zaman kavram›n› anlayabilmeleri için sürekliyapt›klar› ifllerin listesini yapt›r›n›z. Hangi ifl için ne kadar zamanharcad›klar›n› sorunuz.

2. Ö¤rencilerinizi aya¤a kald›r›n›z. 1 dakika ayakta beklemele-rini söyleyiniz. 1 dakika sonra oturtunuz. 1 dakikal›k sürenin ne ka-dar oldu¤unu kavramalar›n› sa¤lay›n›z.


Kazan›m›n ne ölçüde edinildi¤ini ders kitab›n›n 192. sayfas›ndaverilen “Neler Ö¤rendik?” bölümündeki çal›flmayla de¤erlendirebi-lirsiniz.

Bunun için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 201 ve 202. sayfalar›ndaverilen “Ö¤renciler ‹çin Kazan›mlar Ölçe¤i” ve “Ö¤retmenler ‹çinKazan›mlar Ölçe¤i” formlar›n› kullanabilirsiniz. Ayr›ca ö¤rencileregrup çal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n209. sayfas›nda verilen “Grup De¤erlendirme Formu”nu kullanarakde¤erlendirebilirsiniz.

Notlar›m

Yanıtlar



Bir sonraki ders için gerekli olan çeflitli kaplar, litre ve yar›m lit-re ölçü kaplar›, 1 litre meyve suyu, 2 efl sürahi, su barda¤›, çaybarda¤› araç ve gerecinden uygun olanlar› ö¤rencilerden isteyi-niz. Di¤er araç ve gereci siz temin ediniz.

182

SIVILARI ÖLÇME

Standart olmayan s›v› ölçme araçlar›yla nas›l ölçme yap›ld›¤›n›anlatt›r›n›z. Yap›lan ölçmelerin sa¤l›kl› olup olmad›¤› hakk›nda dü-flüncelerini al›n›z. S›n›fta bir tart›flma ortam› oluflturunuz. 1 litrelik sudolu bir flifleyi masaya koyunuz. Farkl› büyüklükteki kaplarla ölçmeyapt›r›n›z. Sonuçlar›n farkl›l›¤›n› yorumlat›n›z.

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 193. sayfas›nda verilen konu resmi-ni inceletiniz. Resimde gördüklerini anlatt›r›n›z. Resimle ilgili sorularyönelterek ö¤rencilerinizi derse haz›rlay›n›z.

Hazır mıyız?

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 193. sayfas›nda verilen ve onlar›nön bilgilerini ölçen “Haz›r m›y›z?” testini uygulay›n›z. Test sonuçlar›n›de¤erlendiriniz. Baflar›l› olan ö¤renciler alt ö¤renme alan›ndaki kaza-n›mlar› edinmeye haz›rd›r. Baflar›l› olamayan ö¤rencilerinizin eksikolduklar› bölümleri tespit ederek tekrar yapt›r›n›z. Ö¤rencilerinize ay-n› sayfada verilen performans görevini okutunuz. Markette ve bakkal-da araflt›rma yapmalar›n›, kilogram ve litre ile sat›lan ürünlerin listesi-ni ç›karmalar›n› isteyiniz.

Sıvıları Ölçme

S›n›fa ayn› ölçüde iki sürahi meyve suyu ve s›n›f mevcudu kadar ikifarkl› boyda (küçük ve büyük) plastik bardak getiriniz. Bardaklar› s›n›fada¤›t›n›z. ‹lk s›radan bafllayarak sürahinin birindeki meyve suyunu biti-rinceye kadar sadece büyük bardaklara koyunuz. Ayn› flekilde di¤er sü-rahideki meyve suyunu bu kez de küçük bardaklara doldurunuz. Süra-hi boflal›nca kaç ö¤renciye meyve suyu verdi¤inizi sayd›r›n›z. Sürahiboflal›nca kaç kifliye meyve suyu da¤›t›ld›¤›n› sorunuz. Ayn› ölçüdekimeyve suyunun farkl› da¤›t›l›fl› hakk›nda konuflturunuz. Standart ölçübirimlerinin gereklili¤ini sezdiriniz.

Performans göreviMarket ve manavda araflt›rma yap›n›z. Kilogram ve litre ile

sat›lan ürünlerin listesini haz›rlay›n›z. Haz›rlad›¤›n›z listeyi arka-dafllar›n›zla paylafl›n›z.

1. Afla¤›daki nesnelerden hangilerinin miktar› litre ile ölçülür?‹flaretleyiniz.

2. Yandaki sürahi, afla¤›dakilerden hangisiyle da-ha çabuk dolar?

A. B. C.

3. Yandaki kaplar› ve su seviyesini inceleyi-niz. Hangisindeki su miktar› daha çoktur?

A. Le¤en B. Sürahi C. Bardak

Haz›r m›y›z?

193

Yukar›daki resmi inceleyiniz. Gördüklerinizi anlat›n›z.

SIVILARI ÖLÇME

194

• Birbirine efl iki sürahi getiriniz. Sürahile-ri su ile doldurunuz.

• 1. sürahideki suyu, boflalana kadarsu barda¤› ile ölçünüz, kovaya boflalt›-n›z. Kaç bardak su doldurdunuz?

• 2. sürahideki suyu, boflalana kadarçay barda¤› ile ölçünüz. Kaç bardak su doldurdunuz?

• ‹ki ölçüm aras›ndaki fark› aç›klay›n›z. Standart olmayanölçme araçlar›n› kullanman›n hangi sorunlara yol açt›¤›n›aç›klay›n›z.

Beril, Zeynep ve Ali birlikte dersçal›flt›lar. O gün hava çok s›cakt›.Ali, bir sürahi meyve suyu ile farkl›boyda üç bardak getirdi. Meyvesuyunu bardaklara doldurarakda¤›tt›.

Beril, “Bence meyve sular›m›z›n miktar› eflit de¤il. Benimki da-ha az.” dedi. Zeynep, “Hay›r, benimki daha az.” dedi.

Sizce, çocuklar›n eflit miktarlarda meyve suyu içebilmeleriiçin ne yapmalar› gerekirdi?

Sıvıları Ölçme

1 litrelik ve yar›m litrelik kaplar haz›rlayal›m.Düzgün flekilli iki sürahi ve 1L’lik kutu süt alal›m.Sürahileri yan yana koyal›m. Kutudaki sütü

azar azar iki sürahiye eflit olarak boflaltal›m. Sü-rahilerdeki süt seviyelerinin eflit olmas›n› sa¤la-yal›m. Süt seviyelerini gazl› kalemle iflaretleyip yan›na yar›m lit-re yazal›m.

Sürahilerin birindeki sütü di¤erindeki sütün üzerine ekleyelim. Sütseviyesini gazl› kalemle iflaretleyip bu kez yan›na 1 litre yazal›m.

Haz›rlad›¤›n›z sürahi ile yar›m ve 1 litrelik ölçümler yap›n›z.

Etkinlik: S›v›lar› Ölçme

Araç ve Gereç: 2 efl sürahi, su barda¤›, çay barda¤›, birkova su.


Alt Ö¤renme Alan› : S›v›lar› Ölçme

1. Kazan›m : Standart s›v› ölçme arac› ve birimleriningereklili¤ini aç›klayarak litre veya yar›mlitre birimleriyle ölçmeler yapar.



Araç ve Gereç : çeflitli kaplar, litre ve yar›m litre ölçükaplar›, 1 litre meyve suyu, 2 efl sürahi,su barda¤›, çay barda¤›.

UYARI

• Standart s›v› ölçme araçlar› olarak dereceli kap, litre, derece-li tüp vb. kulland›r›l›r.

• Ölçmeleri ifade ederken birim kullan›m›na dikkat çekilir (1 litre = 1 L gibi).

• Ölçme sonuçlar›; 1 litreden az, 1 litreden fazla, yar›m litredenaz, yar›m litreden fazla olarak ifade ettirilir.

DERSE HAZIRLIK


183

Ö¤rencilerinize, ders kitab›n›n 194. sayfas›nda verilen konu met-nini okutunuz ve anlatt›r›n›z. Verilen etkinli¤i yapt›r›n›z. Ayn› sayfadaverilen örnek çal›flmay› inceletiniz. Onlar›n da ayn› ifllemleri yaparakbir ve yar›m litrelik ölçülü kap haz›rlamalar›n› isteyiniz. Haz›rlad›klar›kapla evde ölçümler yapmalar›n› söyleyiniz.

Ders kitab›n›n 195. sayfas›nda verilen pekifltirici örne¤i incelete-rek ö¤rencilerinizin bir ve yar›m litre aras›ndaki iliflkiyi fark etmelerinisa¤lay›n›z. Ayn› sayfadaki pekifltirme çal›flmalar›n› yapt›rarak kazan›-m›n kavranmas›n› sa¤lay›n›z.

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 121. sayfas›nda verilen al›flt›rma-lar› yapt›r›n›z. Gördü¤ünüz eksikleri tekrar yapt›rarak gideriniz.

Bir sonraki ders için gerekli olan yar›m ve bir litrelik ölçü kap-lar›, kova, sürahi, flifle, çay barda¤›, su barda¤› vb.nin bir k›sm›n›ö¤rencilerden isteyiniz. Di¤erlerini siz temin ediniz.

Neler Ö¤rendik?

195

1 litrelik ve yar›m litrelik iki kutu meyve suyu al›n›z. Meyve sula-r›n› birbirine efl, dereceli iki kaba ayr› ayr› boflalt›n›z. Kaplar› yanyana koyunuz. Kaplardaki meyve suyu seviyesini karfl›laflt›r›n›z.

1 litre meyve suyu, kaç tane yar›m litrelik meyve suyuna eflittir?

Bir sürahi, 1 L su ile dolduruluyor. Sürahideki su birbirine efl bar-daklara boflalt›l›yor. 1 L su, 5 barda¤› dolduruyor. Buna göre ara-lar›ndaki iliflkileri yorumlay›n›z, noktal› yerleri tamamlay›n›z.

$ 1 L su, 5 barda¤› dolduruyor.

1 L = 5 bardak su

3 bardak su, yar›m litre sudan . . . . . . . . . . . . . . .

2 bardak su, yar›m litre sudan . . . . . . . . . . . . . . .

1 L

Litre, k›saca “L” ile gösterilir.

12

2 L = 2 x 2 = 4 yar›m litredir.

Afla¤›daki ifadeleri s›v› ölçülerinden yararlanarak tamamlay›-n›z.

a. 3 litre: . . . . . . . . . . yar›m litre b. 12 yar›m litre: . . . . . . . . . . litre

c. 5 litre: . . . . . . . . . . yar›m litre ç. 8 yar›m litre: . . . . . . . . . . litre

1 L

12

Afla¤›daki ölçme sonuçlar›n› inceleyip yorumlayal›m:

12

12

1 L

1 L

12

12

48 yar›m litre

ÖÇK s� ��

24 litre su, kaçyar›m litre su eder?

121

1. Hangi ürünlerin, hangi ölçü birimiyle ölçüldü¤ünü tablodaiflaretleyiniz.

2. Afla¤›daki ifadeleri inceleyiniz. Noktal› yerleri tamamlay›-n›z.

3. Standart s›v› ölçme birimlerine ve araçlar›na neden ihtiyaçduyulmufltur? Aç›klay›n›z.

Sıvıları Ölçme

2 litre : . . . . . . . . . . . . . yar›m litre

5 litre : . . . . . . . . . . . . . yar›m litre

8 litre : . . . . . . . . . . . . . yar›m litre

6 litre : . . . . . . . . . . . . . yar›m litre

12 litre : . . . . . . . . . . . . . yar›m litre

15 litre : . . . . . . . . . . . . . yar›m litre

26 yar›m litre : . . . . . . . . . . . . . litre

32 yar›m litre : . . . . . . . . . . . . . litre

10 yar›m litre : . . . . . . . . . . . . . litre

12 yar›m litre : . . . . . . . . . . . . . litre

84 yar›m litre : . . . . . . . . . . . . . litre

82 yar›m litre : . . . . . . . . . . . . . litre

Ürün Kilogram Litre

Süt ✗S›v› ya¤ ✗Reçel ✗Peynir ✗Meyve suyu ✗Su ✗Bal ✗

4

10

16

12

24

30

13

16

5

6

42

41

SIVILARI ÖLÇME

ÖÇK

ÖÇK



Bunun için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 201 ve 202. sayfalar›ndaverilen “Ö¤renciler ‹çin Kazan›mlar Ölçe¤i” ve “Ö¤retmenler ‹çin Ka-zan›mlar Ölçe¤i” formlar›n› kullanabilirsiniz. Ayr›ca ö¤rencilere grupçal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri de¤erlendirmek için ö¤retmen k›-lavuz kitab›n›n 209. sayfas›nda verilen “Grup De¤erlendirme For-mu”nu kullanarak de¤erlendiriniz.

Yanıtlar

DK sayfa 195: 48 yar›m litre eder.Yan›tlar, ö¤renci çal›flma kitab›n›n 121. sayfa görüntüsünde ve-

rilmifltir.


1. Ö¤rencilerinizden süt, su, meyve suyu, portakal, patatesgibi nesnelerin ölçülmesinde hangi ölçü birimlerinin kullan›ld›¤›n›araflt›rmalar›n›, sonuçlar›n› liste biçiminde yazmalar›n› isteyiniz.

2. Masaya iki tane bir litrelik su koyunuz. Masada kaç litre su ol-du¤unu sorunuz. Masaya iki tane yar›m litrelik su koyunuz. ‹kisininkaç litre su oldu¤unu söylemelerini isteyiniz. ‹ki yar›m litre suyun, 1litre su oldu¤unu sezdiriniz.

3. Yar›m litrelik iki flifle suyu 1 litrelik ölçülü bir kaba boflaltmala-r›n› isteyiniz. 1 litrenin içinde kaç tane yar›m litre oldu¤unu sorunuz.

4. S›n›fa 5 litrelik bir bidon su ile yar›m litrelik bofl plastik kaplargetiriniz. Bidondaki suyu boflaltmadan önce ö¤rencilerinize yar›mlitrelik kaplardan kaç tane kullan›laca¤›n› sorunuz. Verilen yan›tlar-dan sonra suyu kaplara boflaltt›rarak ölçüm yapt›r›n›z.


Ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 184. sayfas›nda verilen çal›flma yap-ra¤›n› ö¤renci say›s› kadar ço¤alt›n›z. Ö¤rencilerinize da¤›t›rak veri-len sürede yapt›r›n›z. Sonuçlar›n› kontrol ediniz.

EK ETKİNLİK: Ölçme Yapalım

Araç ve Gereç: kova, su, yar›m litre ölçülü kap, kaplar.Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. S›n›fa, içinde ayn› miktarda

su olan iki kova getiriniz. Gruplara yar›m litrelik bir ölçü kab› ilestandart olmayan birer ölçü kab› veriniz. Her gruptan verilen ölçükab›n› kullanarak bir litrelik bir ölçü kab› oluflturmas›n› ve bu ölçükaplar›n› kullanarak kovadaki suyu ölçmesini isteyiniz. En kolayve çabuk ölçme yapan grubu birinci ilan ediniz. Ölçmeyi nas›lyapt›klar›n› anlatt›r›n›z.

184

ÇALIfiMA YAPRA⁄I

Ad› soyad› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Numaras› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

S›n›f› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Süre : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30 dakika

1. Bir litrelik sütü 4 su barda¤›na boflalt›rsak yar›m litrelik sütü kaç subarda¤›na boflalt›r›z? Çizerek gösteriniz.

2. Afla¤›dakilerden hangisi litre ile ölçülür? ‹flaretleyiniz.

3. Afla¤›daki ifadeleri okuyunuz. Noktal› yerleri örne¤e göre doldu-runuz.

4 litre = 8 yar›m litre

24 litre = . . . . . . . . . . . . . yar›m litre

10 litre = . . . . . . . . . . . . . yar›m litre

36 litre = . . . . . . . . . . . . . yar›m litre

98 litre = . . . . . . . . . . . . . yar›m litre

72 litre = . . . . . . . . . . . . . yar›m litre

18 yar›m litre =. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . litre

32 yar›m litre =. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . litre

110 yar›m litre=. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . litre

68 yar›m litre =. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . litre

88 yar›m litre =. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . litre

142 yar›m litre=. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . litre

su ya¤

185

196

25 litrelik bir bidon suyu afla¤›daki kaplara boflalt›rsakgeriye kaç litre su kal›r?

Zeynep ve Ali bahçelerini suluyor-lard›. Bahçedeki küçük bidon dikkat-lerini çekti. Ali, “Bu bidon kaç litre suile dolar?” diye sordu. Zeynep, “Tah-minen 5 litre ile dolar.” dedi. Ali, “Ben-ce 5 litreden daha az su al›r.” diye iti-raz etti. Zeynep, “Öyleyse ölçerek bakal›m.” dedi.

Tahmin Edelim

Az m›, çok mu?

5 L 3 L 1 L1 L 1/2 L 1/2 L

10 L

Neler Ö¤rendik?

S›v› Tahmin Ölçüm sonucuSu 1 litre 1 litreden az

Portakal suyuSüt Yar›m litreden çok

Viflne suyu

Etkinlik: Tahmin EdelimAraç ve Gereç: portakal suyu, süt, viflne suyu, farkl› boyut-ta kaplar.

Farkl› boyutta dört kaba su, portakal suyu, süt, viflne suyukoyunuz. Kaplardaki s›v›n›n miktar›n› önce tahmin ediniz. Son-ra haz›rlad›¤›n›z dereceli bir kapla ölçünüz. Tahminlerinizi veölçme sonuçlar›n› tabloya yaz›n›z.

ÖÇK s� ��

Farkl› flekil ve büyüklükteki kaplara su doldural›m. Hangi kap-ta, ne kadar su oldu¤unu tahmin edelim. Tahminlerimizi “litre”ve “yar›m litre” olarak yazal›m. Tahminlerimizi neye göre yap-t›¤›m›z› aç›klayal›m. Sonra kaplardaki sular› ölçekli bir kapla öl-çelim. Ölçüm sonuçlar› ile tahminlerimizi karfl›laflt›ral›m. Çokfarkl› ise yeni tahmin yöntemleri gelifltirelim.

1 kova su 1 lit-reden . . . . . . . . . . . . . . .

1 çay barda¤› süt ya-r›m litreden . . . . . . . . . . . . . .

197

Problem: Ali, do¤um gününde arka-dafllar›na ikram etmek için 2 L’lik 3 kutuviflne suyu, yar›m litrelik 6 kutu portakal su-yu ald›. Ali, kaç litre meyve suyu alm›flt›r?

Verilen: Ali, 2 L’lik 3 kutu viflne suyu, ya-r›m litrelik 6 kutu portakal suyu ald›.

‹stenen: Ali’nin kaç litre meyve suyu al-d›¤› soruluyor.

Çözüm: Ali’nin kaç litre viflne suyu ald›¤›n› çarpma ifllemiyle,kaç litre portakal suyu ald›¤›n› ise bölme ifllemiyle buluruz.Sonra sonuçlar› toplar›z:

236 L viflne suyu

x

6 viflne suyu3 portakal suyu9 L al›nan meyve

suyu

+66

0–

23 L

portakal suyu.


6 L1 L 1 L

3 L6 L + 3 L = 9 L

1 L

2 L 2 L 2 L12

12

12

12

12

12

Beril ve Ali’nin teyzeleri zeytin bahçe-sinden toplad›¤› zeytinlerden zeytinya¤›ç›kar›yor. Her y›l onlara da bir miktargönderiyor.

Beril, “Annem, teyzemin gönderdi¤izeytinya¤›n› 3 tane 1 litrelik, 6 tane yar›mlitrelik, 4 tane de çeyrek litrelik flifleleredoldurdu. Teyzem, sence ne kadar zey-tinya¤› göndermifltir?” diye Ali’ye sordu.

Ali, teyzesinin kaç litre zeytinya¤› gönderdi¤ini nas›l bulabilir?


‹ki yar›m litre, 1 L oldu¤una göre;

Tahmin Edelim

S›n›fa biri meyve suyu dolu, di¤eri bofl, iki sürahi ile ayn› ölçüdeplastik bardaklar getiriniz. Meyve suyu dolu sürahiyi ve bardaklar› ö¤-rencilere gösteriniz. Sürahide kaç bardak meyve suyu oldu¤unu tah-min etmelerini isteyiniz. Yap›lan tahminleri tahtaya yaz›n›z. Tahminstratejilerini anlatt›r›n›z. Daha sonra meyve suyunu bardaklara doldu-runuz. Kaç bardak oldu¤unu sayd›r›n›z. En yak›n tahminde bulunanö¤renciyi alk›fllat›n›z.

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 196. sayfas›nda verilen konu metni-ni okutup anlatt›r›n›z. Ölçüleri belirli kaplardaki s›v› miktarlar›n› ince-leterek tahmin stratejilerini gelifltirmelerine yard›mc› olunuz. Ayn›sayfada verilen etkinli¤i yapt›r›n›z. Farkl› boyuttaki kaplarda verilens›v›lar›n miktar›n› önce tahmin ettiriniz, sonra haz›rlad›klar› ölçülükaplarla ölçtürerek tahminleriyle karfl›laflt›rmalar›n› isteyiniz. Tahmin-de bulunurken bir litreden az, bir litreden çok, yar›m litreden az, ya-r›m litreden çok ifadelerini kulland›r›n›z. Ders kitab›n›n 196. sayfas›n-da verilen örnek çözümü inceletiniz. Benzer sorular vererek yan›tla-malar›n› isteyiniz. Pekifltirme çal›flmas›n› yapt›r›n›z.

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 197. sayfas›nda verilen konu metni-ni okutunuz. Duruma uygun problem çözümünün nas›l yap›laca¤›n›sorunuz. Verilen problemi ve çözüm aflamalar›n› inceletiniz. Benzerproblemler çözdürerek kazan›m› kavramalar›n› sa¤lay›n›z.

Ö¤renme Alan› : ÖLÇMEAlt Ö¤renme Alan› : S›v›lar› Ölçme2. Kazan›m : Bir kaptaki s›v›n›n miktar›n› litre veya

yar›m litre birimleriyle tahmin eder veölçme yaparak tahminini kontrol eder.

3. Kazan›m : S›v› ölçme birimlerinin kullan›ld›¤› prob-lemleri çözer ve kurar.


rar verme, psikomotor.Araç ve Gereç : yar›m ve bir litrelik ölçü kaplar›, kova,

sürahi, flifle, çay barda¤›, su barda¤›.

UYARI

• Problemler, bu s›n›f›n s›n›rl›l›klar› içerisinde çözdürülür ve kur-durulur.

DERSE HAZIRLIK



EK ETKİNLİK: Tahmin Edelim

Araç ve Gereç: 2 kova su, 2 sürahi, 2 flifle ve 2 bardak, derecelikap.

Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. S›n›fa içinde su olan ikifler tanekova, sürahi, flifle ve bardak getirtiniz. Her grup sürahi, flifle ve bar-daktaki su miktar›n› tahmin etsin. Daha sonra bu kaplardaki su mik-tar›n› ölçerek kovaya boflalts›n. Tahmin sonuçlar› ile ölçme sonuç-lar›n› karfl›laflt›rs›n. Do¤ru tahminde bulunan grup uygulad›¤› tah-min stratejisini anlats›n.

122

1. S›n›fa sürahi, kova, çay barda¤›, su barda¤›, yar›m ve 1 lit-relik ölçekli kaplar getiriniz. Kova, sürahi, çay barda¤› ve su bar-da¤›na su doldurunuz. Her bir kaptaki su miktar›n› tahmin ediniz.Tahminlerinizi afla¤›daki ifadeleri kullanarak tabloya yaz›n›z.Her kaptaki suyu yar›m ve 1 litrelik ölçekli kaplardan birine bo-flaltarak s›rayla ölçünüz. Ölçüm sonuçlar›n› tabloya yaz›n›z.Tahmininizle ölçüm sonuçlar›n›z› karfl›laflt›r›n›z.

Tahmin Edelim

Tahmin ÖlçümKova

Tahmin ÖlçümSürahi

Tahmin ÖlçümÇay barda¤›

Tahmin ÖlçümSu barda¤›

2. Afla¤›daki ifadeleri okuyunuz. Noktal› yerlere uygun söz-cükleri yaz›n›z (azd›r, çoktur).

1 bidon su, 1 sürahi sudan .. . . . . . . . . . . . . . . . . . .1 su barda¤› su, 1 çay barda¤› sudan .. . . . . . . . . . . . . . . . . . .1 sürahi su, 1 varil sudan .. . . . . . . . . . . . . . . . . . .1 kafl›k su, 1 çay barda¤› sudan .. . . . . . . . . . . . . . . . . . .2 sürahi su, 1 sürahi sudan .. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

çokturçoktur

azd›r.azd›r

çoktur

• 1 litreden çoktur. • 1 litreden azd›r.• Yar›m litreden azd›r. • Yar›m litreden çoktur.

198

Problem: Bir mand›rada toplanan 64 L süt, 2 L’lik bidonlarakonularak sat›lacakt›r. Kaç bidona ihtiyaç vard›r?

Verilen: 64 L süt 2 L’lik bidonlara konularak sat›lacakt›r. ‹stenen: Kaç bidona ihtiyaç oldu¤u soruluyor.Çözüm: Kaç bidon gerekti¤ini bölme ifllemiyle buluruz:

Örnek problem: 65 litre kolonya, kaç tane yar›m litrelik flifleyekonulur?

Verilen: 65 L kolonya yar›m litrelik fliflelere doldurulacakt›r. ‹stenen: Kaç flifleye ihtiyaç oldu¤u soruluyor.Çözüm: ‹ki yar›m litre, 1 L etti¤i için kaç flifle gerekti¤ini çarp-

ma ifllemiyle buluruz:

6 46

0 440

–

–

232 " tane bidon

gerekir.

13012

0101000

–

–

265 L

65 Lyar›m litre

88 L zeytinya¤›4 L

Yar›m litrelik 70 flifleye zeytinya¤› doldurulacakt›r. Kaç litrezeytinya¤› gerekir?

Her gün ayn› miktarda süt içen bir aile, dört haftada 56 litresüt içiyor. Bu aile bir günde kaç litre süt içer?

60 litre su, 5 litrelik kaplara bölünecektir. Kaç kap gerekir?

18 L’lik bir su bidonu 5 L, 3 L, 3 L, 2 L, 1 L’lik kaplara boflalt›la-cakt›r. Geriye kaç litre su kal›r?

Problem kural›mAfla¤›daki verileri kullanarak bir problem kurunuz ve kurdu¤u-

nuz problemi çözünüz.

ÖÇK s� ��

Çözümün do¤rulu¤unun kontrolü:Toplam süt miktar›n› bularak çözü-

mün kontrolünü yapal›m:

Çözümün do¤rulu¤ununkontrolü: Kolonya miktar›n›bularak çözümün kontrolü-nü yapal›m:

3 22

6 4 L süt toplanm›flt›r.x

6 52

1 3 0 tane yar›m litrelikflifle gereklidir.

x


Ö¤rencilerinize afla¤›daki problemi yazd›r›n›z. Problemi birkaçkez okutarak kendi cümleleriyle ifade ettiriniz. Problem çözme ba-samaklar›n› kullanarak problemi çözmelerini isteyiniz. Çözümü an-latt›r›n›z.

“Annem marketten 35 TL’ye 5 litrelik bir zeytinya¤› ald›. An-nem zeytinya¤›n›n litresi için kaç Türk liras› ödedi?”


1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinizden s›v›lar›nhangi ölçme birimiyle ölçüldü¤ünü araflt›rmalar›n› isteyiniz. Market-ten ölçüsü bilinen 1 litrelik meyve suyu ve yar›m litrelik fliflede su al-d›r›n›z. Bofl bir sürahiyi kullan›p aralar›ndaki iliflkiyi ölçüm yapt›ra-rak buldurunuz.

2. Ö¤rencilerinize s›v› ölçme birimlerinin kullan›ld›¤› problemler-den oluflan bir çal›flma kâ¤›d› haz›rlay›n›z. Belirlenen sürede prob-lemleri çözmelerini isteyiniz. De¤erlendirmede ilk üçe giren ö¤ren-cileri ödüllendiriniz.


Kazan›m›n ne ölçüde edinildi¤ini ders kitab›n›n 196. sayfas›ndaverilen “Neler Ö¤rendik?” bölümündeki çal›flmayla ve ö¤renci çal›fl-ma kitab›nda verilen problemlerle de¤erlendirebilirsiniz.

Bunun için ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 201 ve 202. sayfalar›ndaverilen “Ö¤renciler ‹çin Kazan›mlar Ölçe¤i” ve “Ö¤retmenler ‹çin Ka-zan›mlar Ölçe¤i” formlar›n› kullanabilirsiniz. Ayr›ca ö¤rencilere grupçal›flmas› yapt›rd›¤›n›z etkinlikleri ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 209.sayfas›nda verilen “Grup De¤erlendirme Formu”nu kullanarak de-¤erlendirebilirsiniz.

Yanıtlar



Bir sonraki ders için gerekli olan karton, renkli kâ¤›tlar, makas,boya kalemleri, çeflitli resimler, A4 kâ¤›d› vb.nin s›n›fta haz›r olma-s›n› sa¤lay›n›z.

186

Ö¤rencilerinize, ders kitab›n›n 198. sayfas›nda verilen pekifltiriciproblemleri çözdürünüz. Problem çözüm aflamalar›n› yazd›r›n›z.“Problem kural›m” bölümünü inceletiniz. Verilen verilerle problemlerkurdurup çözdürünüz.

Ö¤rencilerinize, ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 187. sayfas›nda veri-len ek çal›flmay› yapt›r›n›z. Sonuçlar›n› kontrol ediniz. Tahmin strate-jilerini anlatt›r›n›z.

ÖÇK

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 122. sayfas›nda verilençal›flmalar› yapt›r›n›z. Tahmin stratejilerini anlatt›r›n›z. 123.

sayfada verilen problemleri çözdürünüz. Verilen verilerle problemlerkurdurup çözdürünüz.

ÖÇK

187

123

Afla¤›daki verileri kullanarak problem kurunuz ve kurdu¤unuzproblemi çözünüz.

Problem kural›m

Afla¤›daki problemleri çözünüz.1. Bir aile, bir günde yaklafl›k 195 L su harc›yor. 4 aile 1 günde

kaç litre su harcar?


Çözüm:

2. Bir aile 1 günde yar›m litre süt içiyor. 30 günde kaç litre sütiçer?

Çözüm:

3. Sami amcan›n inekleri günde 5 L, 8 L, 7 L süt veriyor. Samiamca, ineklerinden 10 günde kaç litre süt al›r?

Çözüm:

4. Bir sat›c› 48 litre kolonyay› 2 litrelik bidonlara paylaflt›r›yor.Her bidonu 5 TL’den sat›yor. Kaç Türk liras› kazan›r?

Çözüm:

Problem:

S›v› ya¤, 65 litre,5 litre, 16 TL

780 L su harcar.

15 L süt içer.

200 L süt al›r.

120 TL kazan›r.

ÖÇK

EK ÇALIfiMA

1. Bedia teyze pasta yapmak için Bora’dan yar›m litre süt istedi.Bora 1 litre süt getirmifl.

a. Bedia teyze pasta için gerekli sütü do¤ru miktarda nas›l öl-çebilir?

b. Bedia teyze 1 litre sütü kullan›rsa tarifin uygulanmas› içinne yapmal›d›r?

2. Afla¤›daki dereceli sürahilerin, altlar›nda yazan miktarda s›v›kadar olan bölümünü çizerek boyay›n›z.

3. Arif amcan›n 8 tane ine¤i vard›r. ‹neklerin 4 tanesi günde be-fler litre süt veriyor. Di¤erleri günde 4 litre süt veriyor. Arif amcan›ninekleri 5 günde kaç litre süt verir?

4. Bir kolonya fabrikas›nda 36 litrelik kolonya, yar›m litrelik bi-donlara dolduruluyor. Kaç bidon kolonya olur?

5. 20 litrelik bir kab› 3, 5, 2 ve 7 litrelik kaplarla her birini en azbir defa kullanmak flart› ile dolduraca¤›z. Kaç litrelik bidonla bir kezdaha doldurmak gerekir?

6. 6 litrelik bir kab› suyla doldurmak için yar›m litrelik bir kaplakaç kez su boflaltmam›z gerekir?

1 L

1 L

Yar›m litre Yar›m litredenaz

Yar›m litredençok, 1 litreden

az

Notlar›m

1 L 1 L 1 L

188

SİMETRİ

Ö¤rencilerinize, “Daha önce ‘simetri’ kelimesini duydunuz mu?”sorusunu yöneltiniz. Çevrelerinden simetrik oldu¤unu düflündükleribirkaç nesne ad› söylemelerini isteyiniz. Verilen örnekleri tart›flt›r›n›z.Ö¤rencilerinize üzerinde farkl› flekillerin bulundu¤u çal›flma kâ¤›tlar›da¤›t›n›z. Kâ¤›ttaki flekilleri cetvel kullanarak iki efl parçaya ay›rmala-r›n› ve hangilerinin simetriye sahip oldu¤unu belirlemelerini isteyiniz.Bir önceki y›ldan simetri ile ilgili neleri hat›rlad›klar›n› sorunuz. Simet-rik olan nesnelere örnekler vererek ö¤rendiklerini hat›rlat›n›z.

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 199. sayfas›nda verilen konu resmi-ni inceletiniz. Resimde gördüklerini anlatt›r›n›z. Ö¤rencilerinize re-simle ilgili sorular sorarak onlar› derse haz›rlay›n›z.

Hazır mıyız?

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 199. sayfas›nda verilen ve onlar›n önbilgilerini ölçen “Haz›r m›y›z?” testini uygulay›n›z. Test sonuçlar›n› de-¤erlendiriniz. Baflar›l› olan ö¤renciler alt ö¤renme alan›ndaki kazan›m-lar› edinmeye haz›rd›r. Baflar›l› olamayan ö¤rencilerinizin eksik olduk-lar› bölümleri tespit ederek tekrar yapt›r›n›z. Ö¤rencilerinize ayn› say-fada verilen performans görevini okutunuz. Çevrelerinden simetrikolan nesneleri belirleyerek liste haz›rlamalar›n› isteyiniz. Simetrik mo-dellerin özelli¤ini yazd›r›n›z. Haz›rlad›klar› raporu s›n›fta okutunuz.

Simetrik Şekiller

Gazete veya dergilerden ev, araba , kelebek, yaprak, insan vb. re-simler keserek s›n›fa getiriniz. Bu resimleri inceletiniz. Hangilerinin si-metrik oldu¤unu sorunuz. Buna nas›l karar verdiklerini anlatt›r›n›z. Si-metrik olanlar› iki efl parça elde edilecek flekilde katlat›n›z.

Ö¤rencilere ders kitab›n›n 200. sayfas›nda verilen konu metniniokutunuz ve anlatt›r›n›z. Zeynep’in ne yapt›¤› hakk›ndaki düflüncele-rini aç›klamalar›n› isteyiniz.

Ders kitab›n›n 200. sayfas›nda verilen etkinli¤i yapt›r›n›z. Simetrive simetri do¤rusu kavramlar›n›n ne oldu¤unu anlatt›r›n›z.


199

1. Yandaki eldivenin di¤er efli hangisidir?A. B. C.

2. Yandaki ayakkab›n›n di¤er efli hangisidir?A. B. C.

3. Yandaki çorab›n di¤er efli hangisidir?A. B. C.

Performans görevi

Haz›r m›y›z?

Çevrenizdeki nesnelerden simetrik olanlar› belirleyerek bir lis-te haz›rlay›n›z. Simetrik modellerin özelli¤ini yaz›n›z. Haz›rlad›¤›-n›z listeyi arkadafllar›n›zla paylafl›n›z.

Yukar›daki flekillerden hangileri iki efl parçaya ayr›l›r? ‹nceleyiniz.

SİMETRİ

200

Zeynep ve Ali bofl zamanlar›n-da resim yapmay› çok seviyorlar-d›. Ali yandaki gibi kareli bir kâ¤›d›ikiye katlad›. Kat yerini cetvel kul-lanarak çizdi. Çizginin bir taraf›nabir desen çizdi. Kâ¤›d› Zeynep’everdi. Zeynep kâ¤›d› açt›. Karelikâ¤›d›n di¤er kat›na, kâ¤›d›n kare-lerini kullanarak ayn› deseni çizdi.Kâ¤›t, kat çizgisinden katland›¤›n-da desenler birbirine çak›flt›.

Sizce Zeynep ne yapt›?

Simetrik Şekiller

• ‹ki grup oluflturunuz. Birkâ¤›d› ikiye katlay›n›z. Yan-da verilen flekildeki gibi kat-lanan kâ¤›d›n üzerine istedi-¤iniz bir resmin yar›s›n› çiziniz.

• Çizilen resmin kenarla-r›ndan iki kat› birlikte kesinizve aç›n›z.

• Oluflan flekli boyay›n›z. Kâ¤›d› katlama çizgisinden k›rm›z›kalemle çiziniz.

• K›rm›z› çizginin her iki yan›ndaki flekilleri inceleyiniz. Kâ¤›d›k›rm›z› çizgi boyunca katlay›n›z. fiekiller üst üste çak›fl›yor mu?

Efl flekiller, katlama yerinde oluflan do¤ruya göre bir-birinin simetri¤idir.

Etkinlik: Simetrik fiekiller

Araç ve Gereç: kâ¤›t, makas, boya kalemi.

Ö¤renme Alan› : GEOMETR‹

Alt Ö¤renme Alan› : Simetri

1. Kazan›m : Düzlemsel flekillerde, do¤ruya göre si-metriyi belirler ve simetrik flekiller olufl-turur.


Beceriler : ak›l yürütme, iletiflim, iliflkilendirme,psikomotor, karar verme.

Araç ve Gereç : karton, renkli kâ¤›tlar, makas, boya ka-lemleri, çeflitli resimler, A4 kâ¤›d›.

UYARI

• Sadece do¤ruya göre simetri uygulan›r.

DERSE HAZIRLIK

Bir önceki derste istenen araç ve gerecin temin edilerek s›n›fagetirilmifl olmas›n› sa¤lay›n›z.

189

Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 201. sayfas›nda verilen örne¤i ince-letiniz. Pekifltirici çal›flmalar› yapt›r›n›z.

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 124 ve 125. sayfalar›n› incele-tiniz. Al›flt›rmalar› yapt›rarak kontrol ediniz. Simetri ve si-metri do¤rusu konular›n›n ne ölçüde kavrand›¤› hakk›nda fi-kir sahibi olabilirsiniz.

EK ETKİNLİK: Simetriğini Bulalım

Araç ve Gereç: çal›flma kâ¤›tlar›

Ö¤rencilerinizi iki gruba ay›r›n›z. Gruplara, kareli kâ¤›t üzerineyar›s› çizilmifl simetrik flekillerden oluflan çal›flma kâ¤›tlar› veriniz.Gruplardan simetrik flekillerin di¤er yar›s›n› simetri do¤rular›ndanyararlanarak kâ¤›t üzerinde tamamlamalar›n› isteyiniz. Simetrikavram› hakk›ndaki düflüncelerini yazd›r›n›z. fiekilleri do¤ru ta-mamlayan grubun fleklini s›n›f panosuna as›n›z.

EK ETKİNLİK: Harflerde Simetri

Araç ve Gereç: çal›flma kâ¤›tlar›, k›rm›z› kalem.

Ö¤rencilerinize alfabemizdeki harflerden oluflan çal›flma kâ¤›t-lar› da¤›t›n›z. Ö¤renciler bu harfleri inceleyerek simetri do¤rular›-n›n olup olmad›¤›n› belirlemelerini söyleyiniz. Simetri do¤rular›n›k›rm›z› kalemle harflerin üzerine çizdiriniz. Çizimleri kontrol ede-rek simetri do¤rusunun do¤ru yere çizilip çizilmedi¤ini belirleyiniz.

Yanl›fl çizen ö¤rencileri belirleyerek eksiklerini tamamlay›n›z.Tekrar çizim yapt›r›n›z.

EK ETKİNLİK: Resmi Tamamla

Araç ve Gereç: A4 kâ¤›d›

Ö¤renciler iki gruba ayr›ls›n. Gruplar A4 boyutunda birer kâ¤›tals›n. Kâ¤›tlar›n› ortadan ikiye katlas›n. Katlanm›fl kâ¤›t üzerinebasit bir resim veya flekil çizsin. Gruplar kâ¤›tlar›n› birbirleriyle de-¤ifltirsin. Kâ¤›d› alan grup kâ¤›ttaki resmin ya da fleklin simetri¤i-ni kâ¤›d›n›n di¤er taraf›na çizsin. Kat çizgisinin üzerinden çizerekbu çizginin ne oldu¤unu söylesin. Resmi do¤ru tamamlayan gru-bun resmini s›n›fa as›n›z.

Neler Ö¤rendik?

Afla¤›daki flekillerden simetrik olanlar› belirleyiniz. Nas›l be-lirledi¤inizi aç›klay›n›z.

✘ ✘

201

Afla¤›daki simetrik fleklin çizim aflamalar›n› inceleyelim.

Afla¤›daki flekilleri inceleyiniz. fiekillerden, simetri do¤rusuyanl›fl olanlar›n alt›na “Y”, do¤ru olanlar›n alt›na “D” harfi yaz›-n›z.

Yandaki desenleri inceleyiniz.Desenlerdeki simetriyi ve desen-lerin hangi do¤ruya ya da do¤-rulara göre simetrik olduklar›n› be-lirleyiniz.

Yandaki flekillerin simetrikleriniyanlar›na çiziniz.

ÖÇK s� ��

f

e

g

h

124

1. Afla¤›daki flekilleri simetri do¤rusuna göre tamamlay›n›z.

2. Afla¤›daki flekilleri inceleyiniz. Simetri do¤rusuna göre si-metrik olanlar›n alt›ndaki kutuyu k›rm›z›ya, olmayanlar› sar›yaboyay›n›z.

3. Afla¤›daki resimleri inceleyiniz. Resimlerin simetri do¤rular›-n› çiziniz. Resimlerde simetrik olan parçalar› farkl› renklere bo-yay›n›z.

Simetrik Şekiller

SİMETRİ

ÖÇK “Neler Öğrendik? ” bölümündeki çal›flmalar› yapt›r›n›z.

ÖÇK

EK ETKİNLİK: Geometrik Şekillerde Simetri

Araç ve Gereç: makas, çal›flma kâ¤›tlar›.

Ö¤renciler iki gruba ayr›ls›n. Her grup birer kâ¤›t als›n. Kâ¤›tla-ra gruplardan biri kare, di¤eri dikdörtgen çizsin ve kessin. Grup-lar, oluflturduklar› flekilleri ortadan ikiye katlas›n. Daha sonra kâ-¤›d› açarak kat çizgisini çizsin. Kat çizgisinin iki yan›nda oluflanflekilleri karfl›laflt›rs›n. ‹ki flekil aras›ndaki benzerlikleri aç›klas›n.Kat çizgisinin simetri do¤rusu olup olamayaca¤›n› aç›klas›n.

Ö¤rencilerinizi makas kullan›rken dikkatli olmalar› konusundauyar›n›z.

190

125

4. Afla¤›daki flekilleri inceleyiniz. Simetrik olacak flekilde di¤eryar›lar›n› boyay›n›z.

Hangisindenbafllasam?

Proje: Projenizi tamamlad›n›z m›?

202


11. 12 litre, . . . . . . . . . . . . . yar›m litredir.

2. 18 yar›m litre, . . . . . . . . . . . . . litredir.

3. 98 dakika, . . . . . . . . . . . . . saat . . . . . . . . . . . . . dakikad›r.

4. 110 dakika, . . . . . . . . . . . . . saat . . . . . . . . . . . . . dakikad›r.


1. Simetrik flekiller, simetri do¤rusu boyunca katlan›rsa bir-birine çak›fl›r. (. . .)

2. Yandaki saat, sekize çeyrek var. (. . .)

Afla¤›daki flekilleri simetrikleri ile efllefltiriniz.

1. Bir bakkal 72 kg pirincin ’ini satt›. Bakkal kaç kilogrampirinç satt›?

A. 7 B. 6 C. 8

2. Bir sat›c› 66 litre limonatay› 3 litrelik fliflelere doldurdu. Herflifleyi 5 TL’den satt›. Sat›c›n›n kaç Türk liras› olur?

A. 110 B. 120 C. 130

19

12

6

39

1110

12

457

8

24

9

1 38

1 50

D

Y


Notlar›m

ÖÇK


1. Kazan›m› kavramada zorluk çeken ö¤rencilerinize simetriknesnelerden örnekler verdiriniz. Simetri kavram›n› anlamadan çi-zim yapt›rmay›n›z. Ayakkab›lar›n› yan yana getiriniz. Ortadan tebe-flirle bir çizgi çiziniz. Ayakkab›lar›n›n birbirlerine göre durumunu an-latt›r›n›z. Benzer flekilde kollar›n›n birbirine göre durumunu soru-nuz. Bu konudaki düflüncelerini anlatt›r›n›z.

2. Ö¤rencilerinize A4 kâ¤›d› veriniz. Kâ¤›d› ikiye katlat›n›z. Katçizgisini belirleyerek çizdiriniz. Bu çizginin bir yan›na su barda¤›resminin yar›s›n› çizdiriniz. Çizilen yar›m su barda¤› resmini katl›olarak kestiriniz. Kesilen katl› kâ¤›d› açt›r›n›z. Kat çizgisine göreflekli yorumlat›n›z.

3. Ö¤rencilerinize düzlemsel flekillerde do¤ruya göre simetri,katlama ve kesme etkinlikleri yapt›r›n›z. Simetri do¤rular›n› renklikalemle çizdiriniz.

Yanıtlar

Yan›tlar, ders kitab›n›n 201 ve 202. sayfa görüntülerinde veril-mifltir.


Ö¤rencilerinize ders kitab›n›n 202. sayfas›nda verilen “KendimiziDe¤erlendirelim” bölümünü inceletiniz ve sorular› cevaplat›n›z. Zor-land›klar› ya da yanl›fl yapt›klar› bölümleri belirleyiniz. ‹lgili kazan›m-lar›n tekrar›n› yapt›rarak eksikleri gideriniz.

Ö¤retmen k›lavuz kitab›n›n 191. sayfas›nda verilen çal›flma yapra-¤›n› ö¤renci say›s› kadar ço¤alt›n›z. Ö¤rencilerinize da¤›t›rak onlar-dan flekilleri tamamlamalar›n› isteyiniz. Kontrolleri yap›n›z. Belirledi¤i-niz eksiklikleri tekrar çizim yapt›rarak gideriniz.





191

ÇALIfiMA YAPRA⁄I

Ad› soyad› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Numaras› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

S›n›f› : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Süre : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Afla¤›daki flekilleri simetrik olacak flekilde tamamlay›n›z.

20 dakika

192

203

1. Afla¤›daki zaman birimlerini, farkl› yaz›l›fllar›yla efllefltiriniz.

2. Afla¤›da verilen ifadelerdeki noktal› yerleri tamamlay›n›z.

28 cevizin ’i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ceviz eder.

36 kalemin ’i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kalem eder.

45 kurabiyenin ’i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kurabiye eder.

3. Afla¤›daki ifadelerden do¤ru olanlar›n yan›na “D”, yanl›flolanlar›n yan›na “Y” harfi yaz›n›z.

> > (. . . . . .)

> > (. . . . . .)

> > (. . . . . .)

4. Afla¤›daki flekillerden hangisinin ’i boyanm›flt›r?

A. B. C.

5. Yandaki saatin gösterdi¤i zaman hangisidir?A. 8’i 20 geçiyor.B. 4’e 25 var.C. 7’yi 20 geçiyor.

14

112

15

12

12

13

15

18

15

13

19

16

17

12

6

39

1110

12

457

8

1 saat 30 dakika

1 saat 45 dakika

2 saat 20 dakika

1 saat 50 dakika


105 dakika

150 dakika

140 dakika

90 dakika

110 dakika

4

6

5

D

Y

D

204

6. Afla¤›daki say› do¤rusunda k›rm›z› ile gösterilen noktayakarfl›l›k gelen kesir hangisidir?

A. B. C.

7. Bir lokanta, al›nan 36 litre s›v› ya¤› 3 litrelik fliflelere doldur-du. Kaç flifle s›v› ya¤ olur?

A. 15 B. 12 C. 10

8. Afla¤›daki flekillerden hangisinin simetri do¤rusu vard›r?A. B. C.

9. Bir sürahi su, tahminen 5 bardak dolduruyor. 3 sürahi sualan bidondaki su, tahminen kaç barda¤› doldurur?

A. 5 B. 10 C. 15

10. Afla¤›daki flekillerden hangisi simetrik de¤ildir?A. B. C.

11. Yandaki yar›m kelebe¤in simetrik olan di¤er yar›s›hangisidir?

A. B. C.

12. Afla¤›daki harflerden hangisinin simetri do¤rusu yoktur?A. B. C.

13. Ahmet saat 8.30’da evden ç›k›p 20 dakikada al›flveriflmerkezine ulaflt›. Al›flverifl merkezinde 1 saat 25 dakika kald›¤›-na göre al›flverifl merkezinden saat kaçta ayr›ld›?

A. 10.15 B. 10.20 C. 10.30

RME

312

412

512

0 1

PProblem kural›m: Afla¤›daki verilerden istedi¤inizi kullanarakbir problem kurunuz ve problemi çözünüz.

Annem ablam 140 kr yar›m litre5 L 4 L 3


Ders kitab›n›n 203 ve 204. sayfalar› ile ö¤renci çal›flma kitab›n›n126 ve 127. sayfalar›ndaki “6. Ünite De¤erlendirme Çal›flmalar›” bö-lümünü ö¤rencilerinize yapt›r›n›z. Bu bölümde verilen sorular kazan›-m› de¤erlendirmeye yöneliktir. Ö¤rencilerinizin yanl›fl yapt›klar› veyazorland›klar› sorular› belirleyiniz. ‹lgili kazan›mlar›n anlat›ld›¤› bölüm-lerin tekrar›n› yapt›r›n›z.

“Ölçme ve De¤erlendirme” bölümünde önerilen formlar› kullanarakkazan›mlar› de¤erlendirebilirsiniz. Tablo sonuçlar›na göre eksikleribelirleyerek bireysel veya s›n›fça tekrar yapt›rabilirsiniz.

4. kesrinin say› do¤rusundaki yeri afla¤›dakilerden hangisinde

do¤ru verilmifltir?

A.

B.

C.

38


10

10

10

Yanıtlar

Yan›tlar, ders kitab›n›n 203 ve 204. sayfa görüntüsünde veril-mifltir.


1. Afla¤›daki flekilleri, boyal› alanlar›n› gösteren kesir say›lar›ylaefllefltiriniz.


• 140 dakika, .................. saat .................. dakikad›r.

• 160 dakika, .................. saat .................. dakikad›r.

• 3 saat 15 dakika, ......................... dakikad›r.

• 1 saat 45 dakika, ......................... dakikad›r.

3. Afla¤›daki ifadelerden do¤ru olanlar›n yan›na “D”, yanl›fl olan-lar›n yan›na “Y” harfi yaz›n›z.

• 18 yar›m litre = 9 litre eder. (...)

• 120 yar›m litre = 60 litre eder. (...)

• 45 Litre = 80 yar›m litre eder. (...)

• 36 kalemin ’i 4 kalem eder. (...)

• 64 defterin ’i 8 defter eder. (...)

1—–8

1—–6

1—–4

1—–3

1—–91

—–8


2 20

2

195

105

40

D

D

Y

D

D

193

126

1. Afla¤›daki flekillerde boyal› k›s›m hangi kesir say›s› ile göste-rilir? Efllefltiriniz.


• 2 saat 25 dakika, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dakikad›r.

• 125 dakika, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . saat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dakikad›r.

• 90 dakika, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . saat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dakikad›r.

• 3 saat 40 dakika, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dakikad›r.


• Bir tencere süt, bir bardak sütten çoktur. (. . . . . .)• Bir kepçe çorba, 1 kafl›k çorbadan azd›r. (. . . . . .)• Bir sürahi, 5 bardak su ile dolarsa ayn› büyüklükte iki sü-

rahi, 10 bardak su ile dolar. (. . . . . .)• 3 litre ve 44 yar›m litre toplam› 47 litre eder. (. . . . . .)

4. Afla¤›daki kesirlerden hangisi kesrinden küçüktür?

A. B. C.

5. Afla¤›daki s›ralamalardan hangisi do¤rudur?

A. > >

B. > >

C. > > 19

17

112

12

15

17

18

15

12

19

15

13

17

112 1

4

15 1

6


1452 5

1 30

220

D

DY

Y

127

6. Afla¤›daki say› do¤rusunda k›rm›z› ile gösterilen noktahangi kesir ile gösterilir?

A. B. C.

7. 72 kalemin ‘i kaç kalemdir?

A. 9 B. 10 C. 11

8. Sincap 32 cevizinin ‘ini yavrular›na da¤›tt›. Kaç cevizi

yavrular›na verdi?A. 8 B. 7 C. 6

9. Bir saatte kaç tane çeyrek saat vard›r?A. 2 B. 3 C. 4

10. Afla¤›daki harflerden hangisinin simetri do¤rusu yoktur?A. B. C.

11. Yandaki fleklin simetrisi afla¤›dakilerden hangisidir?

A. B. C.

12. Babam ö¤leden sonra 3’ü 10 geçe al›flverifle ç›kt›. 40 da-kika sonra döndü. Babam geldi¤inde saat kaçt›r?

A. B. C.

13. Bir çiftçi toplad›¤› 28 litre sütün 6 litresini kendi evine ay›r-d›. Geri kalan›n› 2 mand›raya paylaflt›rd›. Her bir mand›rayakaç litre süt verdi?

A. 10 B. 11 C. 12

14. Afla¤›daki verilerden istedi¤inizi kullanarak bir problemkurunuz ve problemi çözünüz.

15 : 4015 : 4515 : 50

VEP

14

18

415

315

115

0 1

Sibel süt s›v› ya¤ 140 litre 5 litre1 litre 7 gün 12 TL 2 TL

7. Bir bakkal, 63 kilogram unun ’ini sat›yor. Bakkal kaç kilog-ram un satm›flt›r?

A. 7 B. 8 C. 9

8. Songül her gün 25 dakika yürüyor. 2 haftada kaç dakika yürü-müfl olur?

A. 350 B. 360 C. 380

9. Annem saat 13.20’de al›flverifle ç›kt›. 14.35’te eve geldi. An-nem kaç dakika al›flverifl yapt›?

A. 70 B. 75 C. 80

10. 5 litre kolonya, yar›m litrelik fliflelere doldurulacak. Kaç flifle ge-rekir?

A. 10 B. 12 C. 15

11. 18 tane yar›m litrelik ya¤, bir bidona konulacak. Bidonda kaç lit-re ya¤ olur?

A. 8 B. 9 C. 10

12. 5 litre ve 12 yar›m litre toplam kaç litre eder?A. 10 B. 11 C. 12

13. Afla¤›dakilerden hangisinin simetri do¤rusu yoktur?

A. B. C.

14. Afla¤›daki harflerden hangisinin simetri do¤rusu vard›r?

A. B. C.

15. Yandaki saatin gösterdi¤i zaman hangisidir?A. 9.20 B. 10.30 C. 6.10

16. Serpil, günde yar›m litre süt içiyor. 20 günde kaç litre süt içer?A. 9 B. 10 C. 20

17. Afla¤›daki verileri kullanarak problem kurunuz ve çözünüz.

Necmi 08.40 spor 45 dakika

18. Afla¤›daki verileri kullanarak problem kurunuz ve çözünüz.

S›v› ya¤ 45 L 5 L

PLA

17

ÖÇK

ÖÇK

5. , , kesirlerinin büyükten küçü¤e do¤ru s›ralan›fl› afla-

¤›dakilerden hangisidir?

A. > > B. > >

C. > >

6. Say› do¤rusundaki A noktas›na karfl›l›k gelen kesir hangisidir?

A. B. C. 8

15715

312

211

311

111

111

211

311

311

111

211

211

111

311

10 A

194

128

‹nternet’te dolaflmak için Bafllat / Programlar / ‹nternet tara-y›c›s›n› t›klay›n›z. Herhangi bir arama motoru sitesine giriniz. Aç›-lan sayfaya arad›¤›n›z bilgiyi yazarak araflt›rma yapabilirsiniz.

BİLGİSAYAR

İnternet’te Dolaşalım


. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Notlar›m

ÖÇK

Ö¤renci çal›flma kitab›n›n 128. sayfas›nda verilen “Bilgi-sayar” bafll›kl› bölümü ö¤rencilerinize okutunuz. Onlara afla-¤›daki aç›klamay› yap›n›z:

“‹nternet, birçok bilgisayar›n birbirine ba¤l› oldu¤u bir iletiflim a¤›-d›r. ‹nternet sayesinde birçok bilgiye k›sa sürede, oturdu¤umuz yer-den ulaflabiliriz. Bu bilgileri saklayabilir, istedi¤imiz zaman bunlaratekrar ulaflabiliriz. ‹nternet sayesinde kolay, ucuz ve güvenilir bilgiyeulaflmak çok kolayd›r. ‹nternet’i çok büyük bir kütüphane olarak dü-flünmek mümkündür.

Bilgisayar›n›zda ‹nternet taray›c›s›n› açmak için masaüstünde bu-lunan ‹nternet taray›c›s›n›n üzerine t›klay›n›z. Ekranda, ‹nternet tara-y›c›s›n›n penceresi aç›l›r. Pencereden herhangi bir arama motoru si-tesine giriniz. Burada belirtilen alana aramak istedi¤iniz bilgiyi yaza-rak “Ara” tufluna t›klay›n›z. Bu flekilde arama yapabilirsiniz.

Ö¤rencilerinize, ö¤renci çal›flma kitab›n›n ayn› sayfas›nda bulu-nan “Bu Ünitede Neler Ö¤rendim?” ve “Ö¤rendiklerimi Nerelerde Kul-lanabilirim?” bölümlerini doldurtunuz. ‹lgili bölümleri de¤erlendirerekö¤rencilerinizin neler ö¤rendikleri ve ö¤rendiklerini nerelerde kullana-bilecekleri hakk›nda fikir sahibi olabilirsiniz.

ÖÇK

195

EKLER : KULLANILACAK ARAÇ VE GEREÇ

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

61 62 63 64 65 66 67 68 69 70

71 72 73 74 75 76 77 78 79 80

81 82 83 84 85 86 87 88 89 90

91 92 93 94 95 96 97 98 99 100

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

61 62 63 64 65 66 67 68 69 70

71 72 73 74 75 76 77 78 79 80

81 82 83 84 85 86 87 88 89 90

91 92 93 94 95 96 97 98 99 100

Yüzlük Tablo

Rakamlar ve Semboller

196

0

Uzunluklar› Ölçme

Paralar›m›z

Geometri

Tangram

Geometri

â

Nu.

..

Kesirler

197

Noktal› kâ¤›t

‹zometrik kâ¤›t

Notlar›m

198

ÖLÇME VE DE⁄ERLEND‹RME

Ölçme ve de¤erlendirme, e¤itim sisteminin en önemli öge-

lerindendir. Ölçme ve de¤erlendirmenin genel anlamda en

önemli yarar›, e¤itim sistemine dönüt vermesi ve e¤itim siste-

minin kendini yenilemesini sa¤lamas›d›r.

Ölçme ve de¤erlendirmenin ifllevleri, e¤itim sistemi girdile-

rinin yeterli olup olmad›¤›n›, sürecin kazan›mlara ulaflmay›

sa¤lay›p sa¤lamad›¤›n› ve ulafl›lan sonuçlar›n istenilen nite-

likte/nicelikte olup olmad›¤›n› belirlemektir. Bu nedenle ölçme

ve de¤erlendirme süreci, e¤itim ve ö¤retimin tüm aflamalar›n-

da kullan›ld›¤›, gere¤ine uyuldu¤u takdirde aksakl›klar› zama-

n›nda belirleme ve düzeltme flans› verebilir.

Do¤ru iflleyen veya amaçlara hizmet eden bir ölçme ve

de¤erlendirme sisteminin sa¤layaca¤› yararlar k›saca flöyle

özetlenebilir:

• Ö¤rencilerin ne bildi¤ini, ne anlad›¤›n›, ne yapabildi¤ini

ve ne yapabilece¤ini belirleyebilmemize yard›mc› olur.

• Ö¤rencilerin bireysel geliflimini veya geliflim düzeylerin-

deki ilerlemeyi gösterir.

• Gelecekteki ö¤renme yaflant›lar›n› planlamaya yard›mc›

olur.

• Belli bir sürede ö¤rencilerin ulaflmas› beklenen standart-

lardan ne kadar›na ulafl›ld›¤›n› belirlemeye imkân tan›r.

• Ö¤rencilerin daha iyi ö¤renebilmelerinin ve ö¤rendikleri-

ni yaflamlar›nda daha verimli veya anlaml› kullanabilmelerinin

nas›l sa¤lanaca¤›n› belirlememizi kolaylaflt›r›r.

• De¤erlendirme sonuçlar› paylafl›ld›¤› takdirde ö¤retmen-

lere, yöneticilere, di¤er okul çal›flanlar›na, ö¤rencilere ve ve-

lilere ö¤rencinin ö¤renme süreci hakk›nda bilgi sa¤lar.

• Ö¤rencilerin ö¤renmede zorland›¤› noktalar›, zay›f yön-

lerini, ö¤renme eksiklerini veya yanl›fllar›n› tespit etmeyi sa¤-

layabilir.

• Ö¤renme güçlü¤ü çeken ve baz› becerilerden yoksun

olan veya ö¤renme kapasitesi ve becerileri yüksek olan ö¤-

rencileri tespit etmede önemli bir rol oynar.

• Ö¤retmenlerin yeterlik ölçülerinden ne kadar›n› sa¤laya-

bildiklerini; ö¤renme-ö¤retme sürecinde kulland›klar› ö¤ren-

me yaklafl›mlar› veya yöntem ve teknikleri konusunda ne de-

recede bilgi sahip olduklar›n› görmelerini sa¤lar.

E¤itim sisteminin geliflimi ve sürekli kendini yenilemesi an-

cak uygun ölçme ve de¤erlendirme yöntemlerinin kullan›lma-

s› ile mümkündür. Bu çerçevede ölçme ve de¤erlendirme ö¤-

rencinin, ö¤retmenin, velinin, okul idarecilerinin ve e¤itim sis-

temindeki tüm ifl görenlerin baflar›s›n› de¤erlendirir, sorunla-

r›n› izler ve aksakl›klarla ilgili gerekli önlemlerin al›nmas›na

katk› sa¤lar. Bu sürecin iyi ifllemesi için uygun olan ölçme ve

de¤erlendirme teknik ve araçlar› kitab›m›zda verilmeye çal›-

fl›lm›flt›r.

Yeni e¤itim yaklafl›mlar› ö¤renme-ö¤retme sürecinde ö¤-

rencinin aktif olmas› ve yaflayarak ö¤renmesi gerekti¤ine vur-

gu yaparken de¤erlendirme sürecinde de aktif olmas› gerek-

ti¤ini belirtmektedir. Etkinlikler konusunda ö¤rencilere sa¤la-

nan kat›l›m flans›, ölçme ve de¤erlendirme ifllemlerine kat›l-

mas› için de verilmelidir. Ölçme ve de¤erlendirme sürecinde

kullan›lacak ölçütlerin ö¤rencilerle birlikte belirlenmesi ö¤ren-

cilerin kendi geliflimlerini görme, kendilerini gelifltirme ve ken-

dilerini de¤erlendirme konusunda beceri kazanmalar›na ola-

nak verir. Bu yaklafl›mla hem ö¤retmen hem de ö¤rencinin,

ölçme ve de¤erlendirme sürecini bir ö¤renme arac› olarak

kullanabilmesi mümkün olacakt›r.

Bireysel farkl›l›klar› dikkate alarak her ö¤renenin sahip ol-

du¤u ön bilgilerle yeni bilgileri özgün bir biçimde yap›land›rd›-

¤›n› öne süren yap›land›rmac› (oluflturmac›) yaklafl›m ve ya-

p›land›rmac› yaklafl›mla destekleyici bir uyum içindeki çoklu

yetenek (zekâ) kuram›, ö¤retim yöntem ve tekniklerinin müm-

kün oldu¤unca çeflitlendirilmesi gerekti¤ini belirtmektedir. Bu

yaklafl›m ölçme ve de¤erlendirme sürecinde ö¤rencilere bilgi,

beceri ve tutumlar›n› gösterebilecekleri çoklu de¤erlendirme

f›rsatlar› sunulmas›n›, bunun için de ölçme ve de¤erlendirme

yöntemleriyle tekniklerinin mümkün oldu¤unca çeflitlendiril-

mesini zorunlu k›lmaktad›r. Kitab›m›z, dayand›¤› yap›land›r-

mac› e¤itim yaklafl›m›n› çoklu yetenek kuram›yla destekleyen

anlay›fla ba¤l› olarak ürün ve süreç de¤erlendirme yaklafl›m-

lar›n›n birlikte kullan›labilece¤i bir yap›da oluflturulmufltur. Et-

kinliklerin süreç, ö¤renci ürünlerinin ise hem süreç hem de

ürün de¤erlendirme araç ve teknikleri ile de¤erlendirilmesi

önerilmifltir.

Ürün de¤erlendirme, ö¤retim sürecini fazla dikkate alma-

dan ö¤rencinin ö¤renme ürünlerinin de¤erlendirilmesi anlam›

tafl›maktad›r. Süreç de¤erlendirme ise ö¤rencinin bir çal›flma-

y› nas›l gerçeklefltirdi¤inin, bulundu¤u baflar› düzeyine nas›l

ulaflt›¤›n›n, ö¤renme sürecinde uymas› gereken kurallara ne

derece uydu¤unun, üstlendi¤i görevlerden ne kadar›n› yerine

getirdi¤inin, bu süreçte kullan›lan yöntemlerden hangilerinin

ifle yarad›¤› veya yaramad›¤›n›n ö¤retmen, ö¤renci ve veliler

taraf›ndan belirlenmesini sa¤lar. Süreç de¤erlendirme yakla-

fl›m›n›n uygulanmas› ö¤rencilerin ö¤renme ve ö¤rendiklerini

de¤erlendirmeleri konusunda sorumluluk alma becerilerini ge-

199

lifltirir. Böylece ö¤renci neleri ö¤renmesi gerekti¤ine ve ö¤ren-

diklerini nas›l de¤erlendirmesi gerekti¤ine karar verebilen bir

birey olarak kendi davran›fllar›ndan sorumlu olmay› ö¤renir.

Kitab›m›zda kullan›lan ölçekler kazan›mlara ve kazan›m-

larla ilgili etkinliklere dayal› olarak gelifltirilmifltir. Kitab›m›zda-

ki ölçeklerin öneri niteli¤i tafl›d›¤› söylenebilir. Do¤al olarak

çeflitli etkinlikler düzenleyen ö¤retmenlerimizin ölçekleri yap›-

sal olarak de¤ifltirmeye veya uygun olmayan ölçütleri ç›kar›p

gerekli gördükleri ölçütleri eklemeye haklar› hatta zorunluluk-

lar› vard›r. Bu nedenle kitaplar›m›zda ve özellikle Ö¤retmen

Kitab› ekinde verilen ölçeklerde gerekli görülen de¤ifliklikleri

yapman›z ölçme ve de¤erlendirmenin do¤ru yap›lmas› bak›-

m›ndan yararl› olabilir. Ancak kitaptaki ölçeklerin oldu¤u gibi

kullan›lmas› durumunda, ölçeklerin yönergesine uygun hare-

ket edilmesi ölçme ve de¤erlendirme sürecini kolaylaflt›rmas›

aç›s›ndan gereklidir.

Ölçme ve de¤erlendirme amac›yla kullan›labilecek araçla-

r›n özellikleri k›saca afla¤›da özetlenmeye çal›fl›lm›flt›r.

Yaz›l› s›navlar: Özellikle ö¤rencilerin özgün ve yarat›c›

düflünce gücünü, yaz›l› anlat›m becerisini, bilgiyi örgütleme

yetene¤ini, düflüncelerin iç ve d›fl tutarl›¤›n› de¤erlendirme

becerilerini, ilgi ve tutumlar›n› ölçmede kullan›fll› araçlard›r.

1, 2 ve 3. s›n›flarda ö¤rencilerin geliflimi, ilerleme ve çaba-

lar›n›, ö¤retmen rehberli¤inde gerçeklefltirilecek olan projeler

ve performanslar›n› belirlemeye yönelik çal›flmalar›, ö¤ret-

men gözlemlerine göre belirlenir.

Do¤ru yanl›fl testleri: Do¤ru yanl›fl testlerini puanlama

hem kolayd›r hem objektiftir. Madde yap›s› basit olmas›na

ra¤men çeflitli düzeylerde kazan›mlar› ölçebildi¤i söylenir.

Ö¤renme eksiklerini belirleme ve tan› koymaya elveriflli de¤il-

dir (Örne¤in yanl›fl olarak verilmifl bir ifadeyi yanl›fl diye ifla-

retleyen bir ö¤rencinin ifadenin do¤rusunu bilip bilmedi¤inin

kan›t› yoktur.). Bu nedenle ö¤rencilere geri bildirim mutlaka

verilmelidir.

Ödev ve projeler: Ö¤rencilerin konular› ders d›fl›nda

araflt›rmas›, inceleme sonucunu rapor hâlinde yazabilmesi,

araflt›rma, ba¤›ms›z çal›flma, yarat›c› düflünme, farkl› kay-

naklar kullanabilme, yard›m alma becerileri gibi çeflitli beceri-

lerin gelifltirilmesi ve ölçülmesi amac›yla kullan›lan araçlard›r.

Bu tür uygulamalar iyi bir kendi kendine ö¤renme yöntemidir.

Puan verilmedi¤i zaman yeterli etkiyi gösterememe riskini ön-

lemek için puan verilmeli ama nota kat›lacak a¤›rl›¤› düflük ol-

mal›d›r. Özellikle grup ödevleri; bilgiyi paylaflma, görev alma,

yard›mlaflma-dayan›flma, sorumluluk alma, elefltiri ve öz

elefltiri yapma, empatik düflünme, hesap verme vb. davra-

n›fllar›n gelifltirilmesi ve ölçülmesi için uygundur. Ödev ve

proje çal›flmalar›nda, her ö¤renciye ya da gruba farkl› konu

veya sorular verilmelidir. Konular ö¤rencilerin ilgilerine göre

da¤›t›lmal› veya kendilerinin seçmelerine izin verilmelidir. Ö¤-

rencilerin üstesinden gelebilecekleri güçlükte konular seçil-

meli; yararlan›labilecek muhtemel kaynaklar ve bulunabilecek

yerleri belirtilmelidir. Kapsam› aç›kça belirtilmeli, çal›flman›n

ö¤rencinin kendisi taraf›ndan yap›l›p yap›lmad›¤›n› kontrol et-

me gibi ilkelere özen gösterilmelidir.

K›sa cevapl› testler: Bir kelime, bir rakam, bir cümle veya

k›sa bir liste ile cevapland›r›labilecek sorulardan oluflan test-

lerdir. Puanlama kolay ve objektiftir. Her e¤itim düzeyine uy-

gun düflen s›nav tipidir. Her yafltaki ö¤renciye uygulanabilir.

Sözlü sunular: Özellikle konuflma becerileri, sözlü anla-

t›m gücü gibi özellikleri ölçmede kullan›lmas› gereken araçlar-

d›r.

Çoktan seçmeli testler: Cevaplay›c›n›n cevab›n› birtak›m

seçenekler aras›ndan seçerek vermesini gerektiren testlerdir.

Bir çoktan seçmeli maddede, do¤ru seçene¤e do¤ru cevap,

yanl›fl seçeneklere ise çeldirici ad› verilir. Çeldiriciler, do¤ru

cevab› bilmeyenlerin akl›n› çelmek, onlar› yan›ltmak amac›y-

la yaz›lm›fl, do¤ru olmayan seçeneklerdir. Yap›land›r›lm›fl ol-

du¤undan yarat›c›l›k gibi davran›fllar› ölçemez. Puanlama ob-

jektif ve kolayd›r.

Efllefltirmeli maddeler: Birbirleriyle ilgili olan bilgi ögeleri-

nin, belli bir aç›klamaya göre efllefltirilmesini gerektiren soru-

lard›r. "Kim, ne, nerede" gibi sorular›n cevab›n› oluflturan ol-

gusal bilgilerin ölçülmesinde daha kullan›fll›d›r.

Ö¤renci ürün dosyas› (portfolyo): Ö¤rencilerin ö¤renme

alan› (ünite), ö¤retim dönemi veya ö¤retim y›l› boyunca yap-

t›klar› çal›flmalar›n belirlenmifl ölçütlere göre organize edilmifl

bir koleksiyonu olan ö¤renci ürün (seçki) dosyalar›, ö¤renci-

nin ö¤renme alanlar›nda yapt›¤› çal›flmalar›n sistematik,

amaçl› ve anlaml› bir bütünü olarak görülebilir. Ö¤renci ürün

dosyalar›n›n kullan›m amac›na göre içeri¤i de de¤iflirebilir.

Ö¤renci ürün dosyalar› sergileme, de¤erlendirme ve yönlen-

dirme amaçl› kullan›labilir. Ö¤renci ürün dosyas› ö¤rencilerin

çal›flmalar›n›, harcad›klar› çabay› ve geliflimlerini gösterebilir.

Ö¤rencinin çal›flmalar›n›, çabalar›n› ve geliflimini; velisinin,

ö¤retmenlerinin ve di¤er ilgililerin izlemesini kolaylaflt›r›r.

Ö¤renci ürün dosyalar› ö¤rencinin öz disiplin ve sorumlu-

luk bilincini gelifltirmek, ö¤rencilere kendini de¤erlendirme be-

cerisi kazand›rmak, ürün de¤erlendirme araçlar›n›n yan›nda

süreç de¤erlendirme araçlar›n›n da kullan›lmas›na olanak ta-

n›mak, ö¤rencinin geliflimini izleyebilmek, ö¤rencinin ge-

200

lecekteki ö¤renmelerine yol göstermek, ö¤rencilerin yetenek-

lerini göstermelerine ve ilgi alanlar›n› gelifltirmelerine f›rsat

vermek, ö¤rencilerin birbirlerine yard›mc› olmalar›n› kolaylafl-

t›rmak, ö¤retmene ö¤renciyi tüm yönleriyle tan›ma olana¤›

vermek, aile ve ö¤renci aras›nda iletiflimi güçlendirmek, ö¤-

rencinin bir bütün olarak de¤erlendirilmesini kolaylaflt›rmak

amaçlar›na hizmet eder.

Bunun için ö¤renci ürün dosyalar›na, ö¤rencilerin dosyay›

haz›rlarken neleri nas›l yapacaklar› ve yapt›klar›n›n hangi öl-

çütlere göre de¤erlendirilece¤ini belirten bir yönerge eklen-

melidir. Araflt›rma raporlar›, çal›flmalarla ilgili foto¤raflar, re-

simler, video ve ses kay›tlar›, grup çal›flmas› de¤erlendirme

sonuçlar›, ö¤rencilerin mektuplar› veya günlükleri, ö¤rencile-

rin kendilerini de¤erlendirme sonuçlar›, ö¤rencilerin seçti¤i

çal›flmalar, ö¤rencileri de¤erlendirmede, tan›mada ve yönlen-

dirmede kullan›lan di¤er araçlardan elde edilen sonuçlar ek-

lenebilir.

Ö¤renci ürün dosyas› oluflturulurken ö¤rencinin yapt›¤› en

iyi çal›flmalar›, ö¤rencinin yeni ö¤renmeleri ile ilgili çal›flmala-

r›, ö¤rencinin sevmedi¤i çal›flmalardan örnekler, ö¤rencinin

sevdi¤i ve övündü¤ü çal›flmalardan örnekler al›n›r. Ö¤retme-

nin, akranlar›n ve velinin seçti¤i çal›flmalar› seçme yoluna gi-

dilebilir. Ürün dosyas› oluflturma sürecinde ö¤retmen ö¤ren-

cilere rehberlik etmeli, ürün dosyas›n›n kapsam›n›n ne olaca-

¤› konusunda ö¤rencilere yol göstermeli, ürün dosyas›na ça-

l›flma seçerken ö¤rencinin sorumluluk almas›na ve karar ver-

mesine yard›mc› olmal›, ürün dosyas›n›n veya ürün dosyas›

içindeki çal›flmalar›n hangi ölçütlere göre de¤erlendirilece¤ini

ö¤rencilerle birlikte belirlemeli, ürün dosyas› içindeki çal›flma-

lar› de¤erlendirme ölçütlerini aç›k ve anlafl›l›r bir biçimde pay-

dafllara bildirmeli ve ürün dosyas›n›n ö¤rencileri karfl›laflt›r-

mak yerine tan›mak için kullan›lmas›n› sa¤lamal›d›r.

Dereceleme ölçekleri (rubric): Dereceleme ölçekleri,

performans› tan›mlayan herhangi bir çal›flman›n puanlanma-

s› için gelifltirilmifl ölçütleri içerir. Dereceleme ölçekleri, etkin-

li¤in tamam›n›n ya da bölümlerinin nas›l puanlanaca¤›n›n ana

hatlar›yla gösterilmesidir.

Aç›k uçlu sorular: Ö¤renciyi düflünmeye yöneltmesi ne-

deniyle özellikle süreç de¤erlendirmede çok kullan›lan ölçme

araçlar›ndand›r. Aç›k uçlu sorular; ö¤rencileri tan›mak, dü-

flündürmek, ön bilgilerini hat›rlamalar›n›, tahmin etmelerini,

bildiklerini organize etmelerini sa¤lamak vb. çok say›da ama-

ca hizmet edebilir.

Görüflme (mülakat): Görüflme belli bir amaçla yüz yüze

gelen iki veya daha fazla kiflinin, sözel ve sözel olmayan ile-

tiflim, araç ve teknikleri kullanmak suretiyle oluflturduklar› et-

kileflimdir. Daha çok, kendini ifade edebilme becerisi ve bilifl-

sel süreçler üzerinde durulur. Bu teknik, ö¤rencilerin konular›

nas›l ya da hangi düzeyde anlad›klar›n›n de¤erlendirilmesin-

de kullan›labilir. Bu amaçlarla yap›lan ö¤renci görüflmelerin-

de, "Bu olay› farkl› bir yolla aç›klayabilir misin? Bu çal›flmay›

tekrar etseydin neleri de¤ifltirmek isterdin? Konuyla ilgili ken-

di yaflam›ndan örnek verebilir misin? Arkadafllar›na konuyu

daha iyi ö¤renmeleri için neler önerirsin?" gibi sorular sorula-

bilir.

Gözlem: Bir kimsenin di¤er bireyler, olaylar, bireylerin or-

taya ç›kard›¤› ürünler veya bu ürünleri ortaya ç›karma süreci

hakk›nda, duyu organlar› yolu ile bilgi edinme tekni¤idir. Göz-

lem verileri, geçerlik ve güvenirli¤i oldukça zay›f verilerdir.

Gözlemcinin tutumlar› de¤er yarg›lar›, inançlar›, bilincinde ol-

du¤u veya olmad›¤› ihtiyaçlar›, beklentileri gözlem sonuçlar›-

n› etkiler. Özellikle ö¤rencilerin çeflitli s›n›f içi tart›flmalara ka-

t›l›mlar›n›, ö¤rencilerin grup çal›flmalar›na ve tart›flmalar›na

kat›l›mlar›n›, ö¤renme isteklerini ve harcad›klar› çabay›, ö¤-

retmenin sundu¤u ö¤renim materyallerine ö¤rencinin göster-

di¤i tepkiyi, ö¤rencinin düflüncesini savunmada kan›t kullan-

ma becerisini vb. gözlemek mümkündür.

Öz de¤erlendirme (kendini de¤erlendirme): Belli bir ko-

nuda bireyin kendini de¤erlendirmesine öz de¤erlendirme de-

nir. Öz de¤erlendirme, ö¤rencilerin okulda yapt›klar› çal›flma-

lar›, nas›l düflündüklerini ve nas›l yapt›klar›n› de¤erlendirme-

lerini gerektirir.

Bu da ö¤rencilere güçlü ve zay›f yönlerini görme f›rsat› ve-

rir. Ö¤rencilerin de¤iflik durumlarda davran›fllar›n› kontrol al-

t›na almalar›n› sa¤lar.

Öz de¤erlendirmenin olumsuz yönlerine de dikkat etmek

gerekir. ‹nsanlar›n genellikle kendi performanslar›n› de¤erlen-

dirirken yanl› davranma olas›l›klar› göz ard› edilmemelidir. Bu

çerçevede ö¤rencilere puanlama ile ilgili bilgi vermek yerine

niteliksel kavramlar›n verilmesi uygun olabilir. Örne¤in; 3, 2

ve 1 puan verilece¤i bildirilmeden "Yeterliyim, K›smen yeterli-

yim, Yetersizim" derecelerinden faydalan›labilir.

Akran de¤erlendirme: S›n›f içinde ö¤renciler taraf›ndan

yap›lan çal›flmayla ilgili olarak ö¤rencilerin birbirlerini de¤er-

lendirmesi anlam›na gelmektedir. Ö¤rencilerin de¤erlendirme

sürecine kat›l›m› ve onlar›n kendi yapt›klar› ifller için yarg›lar›-

n› gelifltirme amac› gütmektedir. Bu amaçla de¤erlendirme öl-

çütleri ö¤rencilerle tart›fl›larak kararlaflt›r›labilir.

Ö⁄RETMENLER ‹Ç‹N KAZANIMLAR ÖLÇE⁄‹ YÖNERGES‹

Ölçekte de¤erlendirilecek kazan›mlar ilgili yere yaz›l›r. Ölçek s›n›f›n hangi kazan›mlar› hangi düzeyde yerine getirebildi¤ini belirle-mek amac›yla haz›rlanm›flt›r. Elde edilen sonuçlar, s›n›f›n kazan›mlar› edinme düzeyini gösterecektir. S›n›ftaki ö¤rencilerin % 20’si ka-zan›ma henüz sahip de¤ilse o kazan›m için ek etkinlik düzenleyiniz. S›n›ftaki ö¤rencilerin % 50’si kazan›m› k›smen yerine getiriyorsao kazan›m için gelifltirici çal›flmalar yapt›r›n›z. S›n›ftaki ö¤rencilerin % 80’den fazlas› kazan›mda baflar›l› ise s›n›fta baflar›l› bir ö¤ren-me sürecinin gerçekleflti¤ini düflünebilirsiniz.

ÖLÇME DE⁄ERLEND‹RME ÖLÇEK VE FORMLARI

201

Nu. Ad› ve soyad›

Ö⁄RETMENLER ‹Ç‹N KAZANIMLAR ÖLÇE⁄‹

De¤erlendirilen s›n›f, flube: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

De¤erlendirenin ad› ve soyad›: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Tarih: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

‹mza: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

KAZANIMLAR

Puanlama

Evet : 3

K›smen : 2

Henüz de¤il : 1

202

Ö⁄RENC‹LER ‹Ç‹N KAZANIMLAR ÖLÇE⁄‹ YÖNERGES‹

Ölçekteki kazan›mlar bölümüne de¤erlendirilecek kazan›mlar yaz›l›r. Her ö¤renci için ço¤alt›l›r. Ö¤renciler, kazan›mlar› edinme dü-zeyine uygun olarak kendisini de¤erlendirir ve ilgili puan› yazar. Bu çal›flmay› ürün dosyas›nda saklar.

Puanlama: 1: Henüz de¤il

2: K›smen

3: Evet

Ö¤rencilerin henüz edinemedi¤ini düflündü¤ünüz kazan›mlar için ek etkinlikler düzenleyiniz. K›smen edinilen kazan›mlar için gelifl-tirici etkinlikler haz›rlay›n›z.

Kazan›mlarEvet

3K›smen

2

Henüz de¤il

1

Ö⁄RENC‹LER ‹Ç‹N KAZANIMLAR ÖLÇE⁄‹

Ö¤rencinin ad› ve soyad›: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

S›n›f›: . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Numaras›: . . . . . . . . . . . . .

203

PROBLEM ÇÖZME BECER‹LER‹N‹ DE⁄ERLEND‹RME FORMU

PROBLEM ÇÖZME BECER‹LER‹N‹ DE⁄ERLEND‹RME FORMU YÖNERGES‹Ölçek, ö¤rencilerin problem çözme becerilerini de¤erlendirmek amac›yla haz›rlanm›flt›r. Haz›rlanan problemlerin veya sorular›n öl-

çütlere uygunlu¤unun, ö¤retmen taraf›ndan de¤erlendirebilmesine uygun formattad›r.

Puanlama: 1: Hiçbir zaman

2: Nadiren

3: Bazen

4: S›kl›kla

5: Her zamanÖlçütlere verilen puanlar toplanarak ölçüt say›s›na bölünür. Bulunan ortalama puan 1 ile 5 aras›nda de¤erlendirilir.

1 – 1.9 puan aral›¤› : Ö¤renci problem çözme ve yazma ile ilgili ölçütleri karfl›lamada yetersizdir.

2 – 2.9 puan aral›¤› : Ö¤renci problem çözme ve yazma ile ilgili ölçütleri karfl›lamada orta düzeydedir.

3 – 3.9 puan aral›¤› : Ö¤renci problem çözme ve yazma ile ilgili ölçütleri karfl›lamada beklenene yak›n düzeydedir.

4 – 5 puan aral›¤› : Ö¤renci problem çözme ve yazma ile ilgili ölçütleri karfl›lamada beklenen düzeydedir.

ÖLÇÜTLER

1. Problem çözmeyi sevme

2. Problem çözmede kendine güvenme

3. Problemi anlama

4. Problem çözme stratejilerini kullanma

5. Problemi çözmek için çaba harcama

6. Problem çözme ve sonuçland›rma

7. Problem çözümünü analiz etme

8. Sonucun do¤rulu¤unu kontrol etme

9. Problem kurma

10. Problemi geniflletmeH

içbi

r z

aman

(1)

Nad

iren

(2)

Baz

en

(3)

S›k

l›kla

(4)

Her

zam

an

(5)

YORUMLAR VE ÖNER‹LER. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Ö¤rencinin ad› ve soyad›: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

S›n›f›: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Numaras›: . . . . . . . . Tarih: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

204

PROBLEM‹ ANLAMA

0: Problemi tamamen yanl›fl anlam›fl.

1: Problemin bir k›sm›n› yanl›fl anlam›fl veya yanl›fl yorumla-m›fl.

2: Problemi anlam›fl.

ÇÖZÜM ‹Ç‹N PLAN YAPMA

0: Problemin çözümüne uygun olmayan plan yapm›fl.

1: Çözüm için k›smen do¤ru plan haz›rlam›fl.

2: Haz›rlad›¤› plan› gerekti¤i flekilde uygulad›¤› takdirde do¤-ru sonuca ulafl›r.

ÇÖZÜM

0: Çözüm yanl›flt›r ya da uygun olmayan plan yapt›¤› içinyanl›fl cevap bulmufl.

1: ‹fllem hatas› yapm›fl, soruyu yanl›fl anlad›¤› için yanl›fl ce-vap bulmufltur. Sorunun bir k›sm›n› çözebilmifl.

2: Do¤ru cevab› bulmufl.

CEVABIN DO⁄RULU⁄UNU KONTROL ETME

0: Cevab›n do¤rulu¤unu kontrol etmemifl.

1: Cevab› k›smen kontrol etmifl.

2: Cevab›n do¤rulu¤unu kontrol etmifl.

BENZER B‹R PROBLEM‹ KURMA

0: Benzer bir problemi kuramam›fl.

1: Benzer bir problemi k›smen kurmufl.

2: Benzer bir problemi kurabilmifl.

PROBLEM ÇÖZME ‹Ç‹N DERECELEND‹RME ÖLÇE⁄‹ YÖNERGES‹

Ölçek, ö¤rencilerin problemi çözme ve kurma becerilerini belirlemek amac›yla gelifltirilmifltir. Befl kategoriden oluflmaktad›r. Her ka-tegori ayr› ayr› puanlanacakt›r. Ortalama puan 0 ile 2 aras›nda hesaplanacakt›r.

0 – 0.5 puan aral›¤› : Ö¤renci problem çözme ve kurma ile ilgili ölçütleri karfl›lamada yetersizdir.

0.6 – 1.4 puan aral›¤› : Ö¤renci problem çözme ve kurma ile ilgili ölçütleri karfl›lamada orta düzeydedir.

1.5 – 2 puan aral›¤› : Ö¤renci problem çözme ve kurma ile ilgili ölçütleri karfl›lamada beklenen düzeydedir.

PROBLEM ÇÖZME ‹Ç‹N DERECELEND‹RME ÖLÇE⁄‹

Ö¤rencinin ad› ve soyad›: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Numaras›:. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

De¤erlendirenin ad› ve soyad›: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

De¤erlendirme tarihi: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

205

KONUfiMA BECER‹LER‹ ÖZ DE⁄ERLEND‹RME ÖLÇE⁄‹

Grup: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De¤erlendirenin ad› soyad›: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Ad› soyad›: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De¤erlendirme tarihi: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

S›n›f›: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Numaras›: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

BECER‹LER Baflar›l›y›mK›smen

baflar›l›y›mGelifltirmem

gerekir

1. Fikrimi aç›kça ortaya koymada

2. Fikrimi destekleyen kan›tlar› sunmada

3. Kan›tlar› bir düzen içinde sunmada

4. Karfl›mdakileri ikna etmede

5. Kurallara uygun konuflmada

6. Etkili kelimeler seçmede

7. Anlaml› kelimeler seçmede

8. Heyecan›m› yenmede

9. El, kol ve vücut hareketlerimi kontrol etmede

TOPLAM

KONUfiMA BECER‹LER‹ ÖZ DE⁄ERLEND‹RME ÖLÇE⁄‹ YÖNERGES‹Ölçek, ö¤rencilerin konuflma becerileri ile ilgili olarak kendilerini hangi düzeyde gördüklerini belirlemek amac›yla haz›rlanm›flt›r. Bir öz

de¤erlendirme formudur.

Puanlama: Konuflma becerileriyle ilgili ölçütlere ö¤rencilerin verece¤i cevaplar afla¤›daki gibi puanlanacakt›r.

3: Baflar›l›y›m

2: K›smen baflar›l›y›m

1: Gelifltirmem gerekir

Hesaplama: Kazan›lan puanlar›n son sat›r›ndaki puanlar toplanacak ve bu de¤er ölçüt say›s›na bölünerek ortalama puan hesapla-nacakt›r.

De¤erlendirme: Ölçekten elde edilen sonuçlar hem ölçütlerin her biri hem de konuflma becerileri ile ilgili tüm ölçütleri de¤erlendir-mede kullan›labilir.Tek tek ölçütler de¤erlendirilirken ö¤rencinin ölçütten kazand›¤› puan, tüm ölçütler de¤erlendirilirken ortalama puandikkate al›nacakt›r.

1 - 1.5 puan aral›¤›: Ö¤renci, konuflma becerileriyle ilgili olarak kendini düflük düzeyde görmektedir. Sonuçlar, ö¤rencinin akademikbenlik alg›s›n›n düflük olmas›na dayand›r›labilir. Ö¤rencinin konuflma becerilerinin gelifltirmesi ve akademik benlik alg›s›n›n yükselme-si için gerekli önlemler al›nmal›d›r.

1.6 - 2.4 puan aral›¤›: Ö¤renci, konuflma becerileriyle ilgili olarak kendini orta düzeyde görmektedir. Sonuçlar, ö¤rencinin akademikbenlik alg›s›n›n belli ölçütlerde yeterli, baz›lar›nda ise yetersiz oldu¤u göstermektedir. Ö¤rencinin özellikle düflük puan ald›¤› ölçütler be-lirlenerek tamamlay›c› etkinlikler tasarlanabilir.

2.5 - 3 puan aral›¤›: Ö¤renci, konuflma becerileriyle ilgili olarak kendini yüksek düzeyde görmektedir. Sonuçlar, ö¤rencinin akade-mik benlik alg›s›n›n oldukça yüksek oldu¤unu göstermektedir. Ö¤rencinin davran›fllar›n› devam ettirmesi için pekifltireç veya ödül veri-lebilir.

206

PROJE DE⁄ERLEND‹RME FORMU

Grup: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De¤erlendirenin ad› ve soyad›: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Ad› ve soyad›: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De¤erlendirme tarihi: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Numaras›: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

PROJE DE⁄ERLEND‹RME FORMUYÖNERGES‹

Bu form ö¤rencilerin proje haz›rlamave sunmayla ilgili ölçütlere hangi düzey-de sahip oldu¤unu belirlemek amac›ylahaz›rlanm›flt›r. Bir gözlem formudur.

Puanlama:

1: Çok zay›f

2: Geçer

3: Orta

4: ‹yi

5: Çok iyi

Her kategori puanlanarak toplamlar›bulunur. Üç kategorinin puanlar› toplana-rak ölçek say›s›na bölünüp yuvarlanarakbulunur. Bulunan ortalama puan 1 ile 5aras›nda de¤erlendirilir.

1 – 1,9 puan aral›¤›: Ö¤renciler pro-je haz›rlama ve sunma becerileri yönün-den beklenenin alt›nda performans gös-termifllerdir.

2 – 2,9 puan aral›¤›: Ö¤renciler pro-je haz›rlama ve sunma becerileri yönün-den orta düzeyde performans göstermifl-lerdir.

3 – 3,9 puan aral›¤›: Ö¤renciler pro-je haz›rlama ve sunma becerileri yönün-den beklenene yak›n bir performansgöstermifllerdir.

4 – 5 puan aral›¤›: Ö¤renciler projehaz›rlama ve sunma becerileri yönündenyüksek düzeyde performans göstermifl-lerdir.

Düflünceler: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ortalama puan: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Gözlenecek ö¤renci kazan›mlar›

I. Proje haz›rlama süreci

Projenin amac›n› belirleme

Projeye uygun çal›flma plan› yapma

Grup içinde görev da¤›l›m› yapma

‹htiyaçlar› belirleme

Farkl› kaynaklardan bilgi toplama

Projeyi plana göre gerçeklefltirme

TOPLAM

II. Projenin içeri¤i

Türkçenin do¤ru kullan›lmas›

Bilgilerin do¤rulu¤u

Toplanan bilgilerin analiz edilmesi

Elde edilen bilgilerden ç›kar›mda bulunulmas›

Toplanan bilgilerin düzenlenmesi

Kritik düflünme becerisini gösterilmesi

TOPLAM

III. Sunu yapma

Türkçeyi do¤ru kullanma

Sorulara cevap verebilme

Konuyu dinleyicilerin ilgisini çekecek flekilde sunma

Sunuyu hedefe yönelik materyalle destekleme

Sunuda ak›c› bir dil ve beden dilini kullanma

Verilen sürede sunuyu yapma

Sunum s›ras›nda öz güvene sahip olma

TOPLAM

GENEL TOPLAM

Çok

iy

i

(5)

‹yi

(4)

Orta

(3)

Geç

er

(2)

Çok

za

y›f

(1)

207

Ö⁄RENC‹ ÜRÜN DOSYASI ‹ÇER‹K ÖRNE⁄‹

Ad› ve soyad›: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

S›n›f›: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Numaras›: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Çal›flman›n ad›: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tarihi: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Seçme nedenim: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


Seçme nedenim: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


Seçme nedenim: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


Seçme nedenim: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


Seçme nedenim: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


Seçme nedenim: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


Seçme nedenim: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Dosyan›za koydu¤unuz her ürün için ilgili bölümü doldurunuz.

‹çindekiler

208

Ö⁄RENC‹ ÜRÜN DOSYASI DE⁄ERLEND‹RME ÖLÇE⁄‹

Ö¤rencinin ad› ve soyad›: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tarihi: . . . . . . . . . . . . . . . . .

S›n›f›: . . . . . . . . . . . . . . . . .

Numaras›: . . . . . . . . . . .

Ö⁄RENC‹ ÜRÜN DOSYASI DE⁄ERLEND‹RME ÖLÇE⁄‹ YÖNERGES‹Ölçek, ö¤rencilerin etkinliklere ve ürün çal›flmalar›na kat›l›m düzeylerini belirlemek için haz›rlanm›flt›r. De¤erlendirme sonuçlar› ö¤-

rencinin performans›n›n hangi düzeyde oldu¤unu belirleyecektir.


2: Nadiren

3: Bazen

4: S›kl›kla

5: Her zaman

Her ölçüt puanlan›r. Toplam sat›r›nda puanlar toplanarak ölçüt say›s›na bölünür. Ortalama puan, ç›kan de¤er yuvarlanarak bulunur.Ortalama puanlar 1 ile 5 aras›nda de¤iflir.

1 – 1.9 puan aral›¤› : Ö¤renciler ürün dosyas›nda beklenenin alt›nda performans göstermifltir.

2 – 2.9 puan aral›¤› : Ö¤renciler ürün dosyas›nda yeterli performans gösterememifltir.

3 – 3.9 puan aral›¤› : Ö¤renciler ürün dosyas›nda orta düzeyde performans göstermifltir.

4 – 5 puan aral›¤› : Ö¤renciler ürün dosyas›nda beklenen düzeyde performans göstermifltir.

ÖLÇÜTLER

1. Çal›flmalar›n tam olmas›

2. Çal›flmalardaki çeflitlilik

3. Toplam çal›flmalardan yeterli miktarda içerme

4. Çal›flmalar›n amaçlar› karfl›lamas›

5. Çal›flmalar›n amaca uygunlu¤u

6. Çal›flmalar›n do¤rulu¤u

7. Dosyan›n düzenlili¤i

8. Harcanan çabalar› gösterme

9. Kalitelili¤i gösterme

10. Yarat›c›l›¤› gösterme

11. Çal›flmalar›n seçiminde risk alma

12. Ö¤rencinin geliflimini gösterme

13. Kendini de¤erlendirme

TOPLAM

Hiç

bir

zam

an

(1)

Nad

iren

(2)

Baz

en

(3)

S›k

l›kla

(4)

Her

zam

an

(5)

209

GRUP DE⁄ERLEND‹RME FORMUGrup üyelerinin ad ve soyadlar› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

S›n›f›: . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Numaras›: . . . . . . . . . . . . .

ÖLÇÜTLER

1. Grup üyelerinin birbirlerinin düflüncelerini dinlemesi

2. Grup üyelerinin birbirine sayg› göstermesi

3. Grubun kendi içindeki çat›flmalar› grup içinde çözmesi

4. Grup üyelerinin görüfllerini rahatl›kla ifade etmesi

5. Grup üyelerinin bireysel sorumluluklar›n› yerine getirmesi

6. Grup üyelerinin bilgileri birbirleri ile paylaflmas›

7. Grup üyelerinin birbirlerine güvenmesi

8. Grup üyelerinin ihtiyaç duyduklar›nda birbirinden yard›m istemesi

9. Grup üyelerinin birbirine destek olmas›

10. Grup üyelerinin birbirini cesaretlendirmesi

11. Grup üyelerinin birbirlerini takdir etmesi

12. Grup üyelerinin birbirlerinin duygular›n› anlamas›

13. Grup üyelerinin birbirinin hakk›n› korumas›

14. Grup üyelerinin birlikte çal›flmaktan hofllanmas›

15. Grubun verimli bir flekilde çal›flmas›

TOPLAM

Hiç

bir

zam

an

(1)

Nad

iren

(2)

Baz

en

(3)

S›k

l›kla

(4)

Her

zam

an

(5)

GRUP DE⁄ERLEND‹RME FORMU YÖNERGES‹Ölçek, ö¤rencilerin grup çal›flmas›yla ilgili davran›fllar› hangi s›kl›kla gösterdi¤ini belirlemek amac›yla haz›rlanm›flt›r. Ölçek bir göz-

lem formudur.


2: Nadiren

3: Bazen

4: S›kl›kla

5: Her zaman

Her ölçüt puanlan›r. Toplam sat›r›nda puanlar toplanarak ölçüt say›s›na bölünür. Ö¤rencinin ortalama puan› ç›kan de¤er yuvarla-narak bulunur. Ortalama puanlar 1 ile 5 aras›nda bir de¤erdir. Ölçekten elde edilen de¤erler iki flekilde de¤erlendirilir. Hem ölçütlerinher birine hem de ortalama puana göre de¤erlendirme yap›labilir.

1 – 1.9 puan aral›¤› : Ö¤renciler ölçüt davran›fllar› hemen hiç göstermez.

2 – 2.9 puan aral›¤› : Ö¤renciler ölçüt davran›fllar› yetersiz düzeyde gösterir.

3 – 3.9 puan aral›¤› : Ö¤renciler ölçüt davran›fllar› kabul edilebilir s›kl›kla göstermektedir.

4 – 5 puan aral›¤› : Ö¤renciler ölçüt davran›fllar› ço¤u zaman göstermektedir.

210

Ö⁄RENC‹LER ‹Ç‹N KATILIM ÖLÇE⁄‹

Ö¤rencinin ad› ve soyad›: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

S›n›f›: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Numaras›: . . . . . . . . . . . .

Ö⁄RENC‹ KATILIM ÖLÇE⁄‹ YÖNERGES‹Bu ölçek, ö¤rencinin derse ve etkinliklere kat›l›m düzeylerini belirlemek için haz›rlanm›flt›r. Ö¤renci kat›l›m›n›, ö¤rencinin kendisi, ak-

ran ve ö¤retmen taraf›ndan de¤erlendirilebilecek bir formattad›r.

Puanlama ö¤renci kat›l›m›yla ilgili 6 kategorideki davran›fllara 1 ile 4 aras›nda puan verilecektir.

Ölçek; ö¤renci, akran ve ö¤retmenin sadece birisi taraf›ndan de¤erlendirilirse puanlar toplanarak kategori say›s›na bölünür. Birdenfazla yorumlay›c› taraf›ndan de¤erlendirilirse puanlar toplanarak puanlay›c› say›s›na bölünür. Bulunan puan kategori say›s›na bölüne-rek ortalama puan elde edilir. Sonuç verilen aral›klara yuvarlan›r.

Sonuç ö¤rencilerin derse ve etkinliklere kat›l›m düzeyini belirlememize yard›mc› olur.

1 – 1,9 puan aral›¤› : Ö¤rencilerin derse veya etkinliklere kat›l›m›n›n yetersiz oldu¤unu gösterir.

2 – 2,9 puan aral›¤› : Ö¤rencilerin derse veya etkinliklere kat›l›m›n›n belli düzeyde oldu¤unu gösterir.

3 – 4 puan aral›¤› : Ö¤rencilerin derse veya etkinliklere kat›l›m›n›n yeterli düzeyde oldu¤unu gösterir.

Kategoriler

Zamanlama

Ö¤renci daimadakik ve düzenliolarak s›n›fta bu-lunuyor.

Ö¤renci ço¤un-lukla dakik ve dü-zenli olarak s›n›f-ta bulunuyor.

Ö¤renci s›k s›kderse geç geli-yor.

Ö¤renci dai-ma s›n›fa, der-se geç geliyor.

Sorulara cevap verme

Ö¤renci her derssorulan sorularacevap vermek isti-yor.

Ö¤renci dersle-rin ço¤unda so-rulan sorularacevap veriyor /vermek istiyor.

Ö¤renci baz›derslerde soru-lanlara cevapveriyor / vermekistiyor.

Ö¤renci dersle-rin ço¤unda soru-lan sorulara ce-vap vermiyor /vermek istemiyor.

Sorular sorma

Ö¤renci her dersö¤retmene veyaarkadafllar›na so-ru soruyor / sor-mak istiyor.

Ö¤renci dersle-rin ço¤unda ö¤-retmene veya ar-kadafllar›na so-rular soruyor.

Ö¤renci baz›derslerde ö¤ret-mene veya arka-dafllar›na sorularsoruyor / sormakistiyor.

Ö¤renci genel-likle ö¤retmen ve-ya arkadafllar›nasoru sormuyor /sormak istemiyor.

Yazma

Harf, sözcük vesay›lar› her za-man yerinde vedo¤ru yazar.

Harf, sözcük vesay›lar› ço¤un-lukla yerinde vedo¤ru yazar.

Harf, sözcük vesay›lar› nadirenyerinde ve do¤ruyazar.

Harf, sözcükve say›lar› ye-rinde ve do¤ruyazamaz.

Disiplinsiz davran›fllar

Ö¤renci, hiçbirzaman s›n›fta ka-r›fl›kl›¤a yol aça-cak davran›fl ser-gilemiyor.

Ö¤renci nadi-ren s›n›fta kar›-fl›kl›¤a yol aça-cak davran›flsergiliyor.

Ö¤renci ara s›-ra s›n›fta kar›fl›k-l›¤a yol açacakdavran›fl sergili-yor.

Ö¤renci dai-ma s›n›fta kar›-fl›kl›¤a yol aça-cak davran›flsergiliyor.

Ödevler ve derse haz›rl›k

Ö¤renci ödev vederse haz›rl›klar›-n› daima yap›yor.

Ö¤renci ödevve derse haz›rl›k-lar›n› ender ola-rak yapm›yor.

Ö¤renci ödevve derse haz›rl›k-lar›n› ender ola-rak yap›yor.

Ö¤renci ödevve ders haz›rl›k-lar›n› hemen he-men hiçbir za-man yapm›yor.

4 3 2 1 Ö¤renci Akran

Kazan›lan PuanlarÖlçütler ve Puanlama

Ö¤retmen

211

AYLAR

HAFTA

SAAT

EYLÜL

1. ÜN‹TE

EK‹MS

ÜR

E

AR

A D

‹S‹P

L‹N

LE

RL

ED

ER

S ‹Ç

‹ VE

D‹⁄

ER

DE

RS

LE

RL

E ‹L

‹fiK

‹LE

ND

‹RM

EA

ÇIK

LA

MA

LA

RÖ

⁄R

EN

ME

AL

AN

I /

AL

T Ö

⁄R

EN

ME

AL

AN

IK

AZ

AN

IML

AR

ET

K‹N

L‹K

ÖR

NE

KL

ER

‹

�T

ürkç

e de

rsi

“Gör

sel

Oku

-m

a ve

Gör

sel S

unu”

ö¤r

enm

e al

a-n›

Gör

sel O

kum

a (K

azan

›m 1

)�

Hay

at B

ilgis

i de

rsi

“Ben

imE

flsiz

Y

uvam

” te

mas

› (K

azan

›mB

.3.3

)�

Tür

kçe

ders

i “Y

azm

a” ö

¤-re

nme

alan

› Y

azm

a K

ural

lar›

n›U

ygul

ama

(Kaz

an›m

11)

�T

ürkç

e de

rsi

“Gör

sel

Oku

-m

a ve

Gör

sel S

unu”

ö¤r

enm

e al

a-n›

Gör

sel O

kum

a (K

azan

›m 1

)

ÖL

ÇM

E V

ED

E⁄

ER

LE

ND

‹RM

E

Haz

›rla

nal›m

Nel

er Ö

¤ren

dik?

Al›fl

t›rm

alar

Haz

›rla

nal›m

Nel

er Ö

¤ren

dik?

Al›fl

t›rm

alar

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

Ke

nd

imiz

i D

e¤

er-

lend

irelim

1. Ü

çgen

sel,

kare

sel,

dikd

örtg

en-

sel

bölg

eler

i ku

llana

rak

ve b

ofllu

kka

lmay

acak

flek

ilde

döfle

yere

k sü

s-le

me

yapa

r.

1. Ü

ç ba

sam

akl›

do¤a

l sa

y›la

r›ok

ur v

e ya

zar.

2. Ü

ç ba

sam

akl›

do¤a

l sa

y›la

r›n

basa

mak

ad

lar›

n›,

basa

mak

lar›

n-da

ki r

akam

lar›

n ba

sam

ak d

e¤er

le-

rini b

elirt

ir.3.

En

çok

üç b

asam

akl›

do¤a

lsa

y›la

r› e

n ya

k›n

onlu

¤a y

uvar

lar.

4. 1

000’

den

küçü

k ik

i do¤

al s

ay›-

y› k

arfl›

laflt

›r›r

ve

aral

ar›n

daki

ilifl

ki-

yi s

embo

l kul

lana

rak

belir

tir.

5. 1

000’

den

küçü

k en

çok

befl

do¤a

l sa

y›y›

, bü

yükt

en k

üçü¤

e ve

-ya

küç

ükte

n bü

yü¤e

do¤

ru s

embo

lku

llana

rak

s›ra

lar.

*E:

Süs

lem

e Y

apm

aE

:S

üsle

me

Yap

al›m

E:

On

tane

Onl

ukE

:S

ay›la

r› M

odel

leye

lim

E:

Han

gi S

ay›

E:

Bas

amak

De¤

eri

E:B

asam

akla

r›n S

›rr› N

e?E

:Y

uvar

lam

aE

:E

n Y

ak›n

a Y

uvar

lan

E:

Say

› D

o¤ru

sund

a Y

u-va

rlaya

l›m

E:

Han

gisi

Büy

ük?

(DK

)E

:Han

gisi

Büy

ük?

(ÖK

K)

E:

Say

› Olu

fltur

ma

E:

S›r

alay

al›m

E:

Büy

ük, K

üçük

[!]

Bir

ve ik

i bas

amak

l› sa

y›la

r›n

okun

mas

› ve

yaz›

lmas

› ile

ilgi

li ha

t›rla

tmal

ar y

ap›l›

r.

GE

OM

ET

R‹

Örü

ntü

ve S

üsle

mel

er

SA

YIL

AR

Do¤

al S

ay›la

r

2

3 1

[!]A

ra b

asam

akla

r›nd

a s›

f›r (

0) b

ulun

an s

ay›-

lar

da in

cele

nir.

[!]

Birl

er b

asam

a¤›

5 ol

an s

ay›la

r bi

r so

nrak

ion

lu¤a

yuv

arla

t›l›r

.

[!]

“<”

, “>

” ve

“=

” se

mbo

lleri

kulla

n›l›r

.

SA

YIL

AR

Do¤

al S

ay›la

r

SA

YIL

AR

Do¤

al S

ay›la

r

X D

o¤al

Say

›larla

Çar

pma

‹flle

-m

i �T

ürkç

e de

rsi

“Gör

sel

Oku

-m

a ve

Gör

sel S

unu”

ö¤r

enm

e al

a-n›

Gör

sel O

kum

a (K

azan

›m 1

)

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

6. 1

00 iç

inde

alt›

flar,

yed

ifler

, se-

kize

r ve

dok

uzar

ile

riye

do¤r

u sa

-ya

r. 7. B

ir ör

üntü

deki

ilifl

kiyi

bel

irler

ve ö

rünt

üyü

geni

fllet

ir.8.

Tek

ve

çift

do¤a

l say

›lar›

bel

ir-tir

.

E:

Ritm

ik S

aym

aE

:S

ayal

›mE

:“B

om”

Oyu

nuE

:H

angi

si?

E:

Örü

ntü

Olu

fltur

ma

E:

Kur

al› B

ulal

›mE

:T

ek m

i, Ç

ift m

i? (

DK

)

E:T

ek m

i? Ç

ift m

i? (Ö

KK

)E

:R

omen

Rak

amla

r›E

:K

arfl›

l›¤›n

› Bul

al›m

�‹n

san

Hak

lar›

ve

Vat

anda

fll›k

(Kaz

an›m

26)

[!]

Say

arke

n al

t›, y

edi,

seki

z ve

dok

uz v

eya

bu s

ay›la

r›n

katla

r›nd

an b

aflla

n›r.

[!]

Örü

ntül

er ö

nce

nesn

e ku

lland

›r›la

rak

yap-

t›r›l›

r.Ç

izim

ikin

ci p

land

a tu

tulu

r.

[!]

Örü

ntü

geni

fllet

ilmes

i son

ucun

daki

nes

nesa

y›s›

, bu

s›n›

f s›n

›rl›l

›kla

r› iç

eris

inde

ki s

ay›la

rlaili

flkile

ndiri

lir.

Ver

ilen

örün

tüle

r, e

n fa

zla

3 afl

a-m

a da

ha g

enifl

letti

rilir.

[!]

Olu

fltur

ulan

ör

üntü

ler

söze

l ol

arak

da

aç›k

lat›l

›r.

[!]

Say

›lar›

n bi

rler

basa

ma¤

›nda

ki

raka

ma

baka

rak

bir

say›

n›n

tek

veya

çift

old

u¤un

un b

e-lir

lend

i¤i v

urgu

lan›

r.

SA

YIL

AR

Do¤

al S

ay›la

r

SA

YIL

AR

Do¤

al S

ay›la

r

4

2 2

3

1 2 1

8. T

ek v

e çi

ft do

¤al s

ay›la

r› b

elir-

tir. 9.

20’

ye k

adar

ola

n R

omen

ra-

kam

lar›

n› o

kur

ve y

azar

.

1

2 1 1

2

1 1

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

Ke

nd

imiz

i D

e¤

er-

lend

irelim

1. Ü

nite

De¤

erle

n-di

rme

Sor

ular

›

MA

TE

MA

T‹K

DE

RS

‹ ÜN

‹TE

LE

ND

‹R‹L

M‹fi

YIL

LIK

PL

AN

TA

SL

A⁄

I

*E:

Der

s K

itab›

ve

Ö¤r

etm

en K

›lavu

z K

itab›

’nda

yer

ala

n et

kinl

ikle

r

212

MA

TE

MA

T‹K

DE

RS

‹ ÜN

‹TE

LE

ND

‹R‹L

M‹fi

YIL

LIK

PL

AN

TA

SL

A⁄

I

AYLAR

HAFTA

SAAT

EK‹M

2. ÜN‹TE

KASIMS

ÜR

E

AR

A D

‹S‹P

L‹N

LE

RL

ED

ER

S ‹Ç

‹ VE

D‹⁄

ER

DE

RS

LE

RL

E ‹L

‹fiK

‹LE

ND

‹RM

EA

ÇIK

LA

MA

LA

RÖ

⁄R

EN

ME

AL

AN

I /

AL

T Ö

⁄R

EN

ME

AL

AN

IK

AZ

AN

IML

AR

ET

K‹N

L‹K

ÖR

NE

KL

ER

‹

�H

ayat

B

ilgis

i de

rsi

“Oku

lH

eye

can

›m”

tem

as›

(K

aza

n›m

A.3

. 10

)

�T

ürkç

e de

rsi

“Gör

sel

Oku

-m

a ve

Gör

sel S

unu”

ö¤r

enm

e al

a-n›

Gör

sel O

kum

a (K

azan

›m 1

)

ÖL

ÇM

E V

ED

E⁄

ER

LE

ND

‹RM

E

Üni

te

De¤

erle

ndir-

me

Sor

ular

›

Haz

›rla

nal›m

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

Haz

›rla

nal›m

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

Ken

dim

izi

De¤

eren

dire

lim

Haz

›rla

nal›m

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

Haz

›rla

nal›m

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

1. A

ç›ya

, çe

vres

inde

ki m

odel

ler-

den

örne

kler

ver

ir.

2. A

ç›y›

mod

elle

ri ile

çiz

er.

3. D

ik a

ç›ya

çev

resi

ndek

i mod

el-

lerd

en ö

rnek

ler

verir

ve

çize

r.4.

Aç›

lar›

dar

aç›

, di

k aç

›, ge

nifl

aç› v

e do

¤ru

aç› o

lara

k s›

n›fla

nd›r

›r.

1.

Üçg

en,

kare

, di

kdör

tgen

ve

çem

beri

mod

elle

rini k

ulla

nara

k çi

zer.

1.

Üçg

en,

kare

, di

kdör

tgen

ve

çem

beri

mod

elle

rini k

ulla

nara

k çi

zer.

2. C

etve

l ve

göny

e ku

llana

rak

ka-

re,

dikd

örtg

en v

e üç

geni

çiz

er.

3. Ü

çgen

in,

kare

nin,

dik

dörtg

enin

çizg

i mod

elle

ri üz

erin

de a

ç›la

r› gö

ste-

rir. 4.

Ü

çgen

, ka

re,

dikd

örtg

en

veçe

mbe

ri kö

fle v

e aç

› sa

y›s›

na g

öre

s›n›

fland

›r›r

.

1. M

etre

ve

sant

imet

re a

ras›

ndak

iili

flkiy

i aç›

klar

.2.

Met

re v

e sa

ntim

etre

ara

s›nd

aki

onda

l›k k

esir

yaz›

m›n

› ge

rekt

irmey

endö

nüflü

mle

r ya

par.

E:

Aç›

Mod

eli

E:

Aç›

Mod

eli B

ulal

›m

E:

Aç›

Çiz

me

E:

Aç›

Çiz

elim

E:

Dik

Aç›

Çiz

me

E:

Aç›

Çefl

itler

i O

luflt

u-ra

l›m E:

Aç›

Çefl

idin

i Bul

al›m

E:

Geo

met

rik fi

ekill

er

E:

Bas

k› Y

apal

›mE

:K

are,

Dik

dört

gen

veÜ

çgen

E:

Kar

e Ç

izel

imE

:Ü

çgen

in,

Kar

enin

ve

Dik

dört

geni

n A

ç›la

r›

E:

Aç›

Çefl

itler

iE

:K

roki

Çiz

elim

E:

Han

gi fi

ekil?

E:

S›n

›flan

d›ra

l›mE

:G

eom

etrik

fi

ekill

eri

S›n

›flan

d›ra

l›m

[!]

Aç›

for

mal

ola

rak

tan›

mla

nmaz

.G

EO

ME

TR

‹A

ç›

GE

OM

ET

R‹

Aç›

GE

OM

ET

R‹

Üçg

en,

Kar

e,

Dik

dört

gen

ve Ç

embe

r

2 3 4

2

[!]

Aç›

lar

çizd

irilir

ken

köfle

sini

n no

kta,

kol

lar›

-n›

n ›fl

›n o

ldu¤

unda

n sö

z ed

ilmez

.

[!]

Aç›

n›n,

çiz

gi m

odel

inde

ki o

klar

›n is

teni

ldi¤

ika

dar

uzat

›laca

¤› a

nlam

›nda

old

u¤u

vurg

ulan

›r.

[!]D

ik a

ç› b

elirl

enirk

en ö

lçüs

ünde

n sö

z ed

ilmez

.

[!]

Önc

e di

k aç

› tan

›t›l›r

. Di¤

er a

ç› ç

eflitl

eri d

ikaç

›yla

kar

fl›la

flt›r

›l›r.

[!]

Dar

, di

k ve

gen

ifl a

ç›la

r be

lirle

nirk

en ö

lçü-

lerin

den

söz

edilm

ez.

[!]

Aç›

lar,

dar

ve

geni

fl aç

› ol

arak

s›n

›flan

d›r›

-l›r

ken

göny

e ku

lland

›r›l›

r.

[!]

Gen

ifl

aç›

mod

elle

ri in

cele

nirk

en

do¤r

uaç

›dan

büy

ük o

lmam

alar

›na

dikk

at e

dilir

.

[!]

Cet

vel,

göny

e ve

per

gel

kulla

nd›r

›lmad

ançi

zim

ler

yapt

›r›l›

r.

[!]

Kar

ede

bütü

n ke

narla

r›n

eflit

uzun

lukt

a ol

-du

¤u,

dikd

örtg

ende

ise

karfl

›l›kl

› ke

nar

uzun

luk-

lar›

n›n

eflit

oldu

¤u v

urgu

lan›

r.

[!]

Üçg

enin

, ka

reni

n, d

ikdö

rtgen

in a

ç› s

ay›

vebu

aç›

lar›n

çefl

itler

i vur

gula

n›r.

[!]

Bu

alt

ö¤re

nme

alan

›nda

ö¤r

enile

n dü

z-le

mse

l flek

iller

kul

land

›r›l›

r.

[!]

Ölç

üm s

onuç

lar›

söy

leni

rken

ya

da y

az›l›

r-ke

n bi

rim v

e se

mbo

l ku

llan›

m›n

a di

kkat

çek

ilir.

Örn

e¤in

; 2 s

antim

etre

= 2

cm

, 1 m

etre

= 1

m v

b.

[!]‹

lk d

efa

veri

topl

at›r

ken

hem

nes

ne h

em d

efle

kil g

rafik

lerin

in y

ap›lm

as› i

çin

ö¤re

ncile

rin y

a-fla

nt›s

›nda

n ol

ayla

r ön

erili

r.

[!]

Bafl

lang

›çta

ver

i to

plam

a yo

llar›

(so

ru s

or-

ma

vb.)

öne

rilir.

Dah

a so

nra

ö¤re

ncile

rin k

endi

veri

topl

ama

yolla

r›n›

gel

ifltir

mel

eri s

a¤la

n›r.

[!]fi

ekil

graf

i¤i h

akk›

nda

bilg

i ver

ilmed

en ö

nce

nesn

e gr

afi¤

i yap

t›r›l›

r; b

u gr

afik

ten

hare

ketle

ö¤-

renc

iler

yönl

endi

riler

ek fl

ekil

graf

i¤in

i ol

ufltu

rma-

lar›

sa¤

lan›

r.

[!]

Bir

flekl

in b

irden

faz

la v

eriy

i te

msi

l et

ti¤i

fleki

l gra

fikle

ri de

çiz

diril

ir.

[!]fi

ekil

graf

i¤in

in a

lt›nd

a fle

klin

kaç

ver

iyi t

em-

sil e

tti¤i

bel

irtili

r.

GE

OM

ET

R‹

Üçg

en,

Kar

e,

Dik

dört

gen

ve Ç

embe

r

E:

Ver

i Top

lam

aE

:V

eri T

opla

yal›m

E

:fi

ekil

Gra

fi¤in

i Olu

fl-tu

rma

E:

Gra

fik Y

orum

lam

a(D

K)

E:

Gra

fik Y

orum

lam

a(Ö

KK

)

E:

Uzu

nluk

lar›

Ölç

me

E:

Ölç

üler

i Dön

üfltü

rme

E:

Ölç

üm Y

apal

›mE

:O

kul

Efly

alar

›m›z

›nB

oyut

lar›

n› Ö

lçel

im

�T

ürkç

e de

rsi

“Gör

sel

Oku

ma

ve G

örse

l Sun

u” ö

¤ren

me

alan

› Gör

-se

l Oku

ma

(Kaz

an›m

2)

�H

ayat

Bilg

isi d

ersi

“Oku

l Hey

e-ca

n›m

” te

mas

› (K

azan

›m A

.3.2

9)�

Tür

kçe

ders

i “G

örse

l O

kum

ave

Gör

sel S

unu”

ö¤r

enm

e al

an› G

ör-

sel O

kum

a (K

azan

›m 2

)�

Tür

kçe

ders

i “G

örse

l O

kum

ave

Gör

sel S

unu”

ö¤r

enm

e al

an› G

ör-

sel S

unu

(Kaz

an›m

3)

�T

ürkç

e de

rsi

“Gör

sel

Oku

ma

ve G

örse

l Sun

u” ö

¤ren

me

alan

› Gör

-se

l Sun

u (K

azan

›m 4

)�

Hay

at B

ilgis

i der

si “O

kul H

eye-

can›

m”

tem

as›

(Kaz

an›m

A.3

.29)

�R

ehbe

rlik

ve P

siko

lojik

Dan

›flm

a(K

azan

›m 3

)�

Tür

kçe

ders

i “G

örse

l O

kum

ave

Gör

sel S

unu”

ö¤r

enm

e al

an› G

ör-

sel O

kum

a (K

azan

›m 2

)�

Hay

at B

ilgis

i der

si “

Ben

im E

fl-si

z Y

uva

m”

tem

as›

(K

aza

n›m

B.3

.24)

ÖL

ÇM

EU

zunl

ukla

r› Ö

lçm

e

VE

R‹

fiek

il G

rafi¤

i

1 1 1 11 1 1 1

1. B

ir pr

oble

mle

ilgi

li ve

ri to

plar

.2.

fiek

il gr

afi¤

ini o

luflt

urur

.3.

fiek

il gr

afi¤

ini y

orum

lar.

1

2 2

2

1 2 1

213

MA

TE

MA

T‹K

DE

RS

‹ ÜN

‹TE

LE

ND

‹R‹L

M‹fi

YIL

LIK

PL

AN

TA

SL

A⁄

I

AYLAR

HAFTA

SAAT

KASIM

3. ÜN‹TE2. ÜN‹TE

ARALIKS

ÜR

E

AR

A D

‹S‹P

L‹N

LE

RL

ED

ER

S ‹Ç

‹ VE

D‹⁄

ER

DE

RS

LE

RL

E ‹L

‹fiK

‹LE

ND

‹RM

EA

ÇIK

LA

MA

LA

RÖ

⁄R

EN

ME

AL

AN

I /

AL

T Ö

⁄R

EN

ME

AL

AN

IK

AZ

AN

IML

AR

ET

K‹N

L‹K

ÖR

NE

KL

ER

‹

�T

ürkç

e de

rsi

“Gör

sel

Oku

-m

a ve

Gör

sel S

unu”

ö¤r

enm

e al

a-n›

Gör

sel O

kum

a (K

azan

›m 2

)

ÖL

ÇM

E V

ED

E⁄

ER

LE

ND

‹RM

E

Ke

nd

imiz

i D

e¤

er-

lend

irelim

2. Ü

nite

De¤

erle

n-di

rme

Sor

ular

›

Haz

›rla

nal›m

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

1. Ç

etel

e ve

s›k

l›k t

ablo

lar›

olu

fl-tu

rur. 1. T

opla

mla

r› e

n ço

k üç

bas

a-m

akl›

olan

do¤

al s

ay›la

rla e

ldes

izve

eld

eli t

opla

ma

iflle

min

i yap

ar.

1. T

opla

mla

r› e

n ço

k üç

bas

a-m

akl›

olan

do¤

al s

ay›la

rla e

ldes

izve

eld

eli t

opla

ma

iflle

min

i yap

ar.

2.

‹ki

do¤a

l sa

y›n›

n to

plam

›n›

tahm

in e

der

ve t

ahm

inin

i ifll

em s

o-nu

cuyl

a ka

rfl›la

flt›r

›r.

E:

Tab

lo O

luflt

urm

aE

:T

ablo

Olu

fltur

al›m

E:

Top

lam

a ‹fl

lem

iE

:T

opla

yal›m

E:

Mod

elle

yere

k T

opla

-ya

l›m E:

Tah

min

Ede

lim (

DK

)E

:T

ahm

in E

delim

(Ö

KK

)

VE

R‹

Tab

lo2 2

3

[!]

Üç

basa

mak

l› do

¤al s

ay›la

rla y

ap›la

n to

p-la

ma

iflle

min

de e

lde

kavr

am›

için

iki

bas

amak

l›do

¤al s

ay›la

rla y

ap›la

n to

plam

a ifl

lem

inde

ki e

lde

kavr

am›n

dan

yara

rland

›r›l›

r.

[!]

En

çok

befl

topl

anan

› ol

an t

opla

ma

iflle

mi

de y

apt›r

›l›r.

[!]

Eld

eli t

opla

ma

iflle

min

de b

asam

akla

rda

enfa

zla

bir

veril

mey

en o

lmal

›d›r

.

[!]

Ver

ilmey

en r

akam

lar

yerin

e ,

Δ, �

gibi

sem

bolle

r ku

lland

›r›l›r

.

[!]

En

çok

üç t

opla

nanl

› ifl

lem

lerd

e ve

rilm

e-ye

nler

i bul

ma

etki

nlik

leri

yapt

›r›l›

r.

[!]

Bu

s›n›

ftaki

say

› s›

n›rl›

l›kla

r› i

çind

e ifl

lem

yapt

›r›l›

r.

[!]

Tah

min

kon

trol

ünde

hes

ap m

akin

esi

kul-

land

›r›la

bilir

.

SA

YIL

AR

Do¤

al S

ay›la

rla

Top

lam

a ‹fl

lem

i

SA

YIL

AR

Do¤

al S

ay›la

rla

Top

lam

a ‹fl

lem

i

SA

YIL

AR

Do¤

al S

ay›la

rla

Top

lam

a ‹fl

lem

i

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

Ke

nd

imiz

i D

e¤

er-

lend

irelim

3.

Top

lam

lar›

10

0’ü

geçm

eyen

en

çok

iki

do¤a

l sa

y›y›

zi

hind

ento

plar

.4.

Do¤

al s

ay›la

rla t

opla

ma

iflle

-m

ini

gere

ktire

n pr

oble

mle

ri çö

zer

ve k

urar

.

E:

Zih

inde

n T

opla

ma

E:

Zih

inde

n T

opla

yal›m

E:

Çöz

üm

Afla

mal

ar›n

›B

elirl

eyel

im

E:

‹ste

nile

ni B

ulal

›mE

:P

robl

em K

ural

›mE

:Ç

›kar

ma

‹flle

mi

[!]

En

çok

iki t

opla

ma

iflle

mi g

erek

tiren

pro

b-le

mle

r çö

zdür

ülür

ve

kurd

urul

ur.

[!]

Edi

nilm

ifl d

i¤er

ifll

em b

ecer

ileri

ile b

irlik

teba

flka

bece

riler

i kul

lanm

ay› g

erek

tiren

pro

blem

-le

r de

çöz

dürü

lür

ve k

urdu

rulu

r.

[!]

Önc

e on

luk

bozm

ay›

gere

ktirm

eyen

ç›k

ar-

ma

iflle

mi y

apt›r

›l›r.

[!]

Yuk

ar›d

a ve

rilen

ç›k

arm

a ifl

lem

lerin

deki

gib

ion

lar

basa

ma¤

› “0

” ol

an v

e yü

zlük

boz

may

› ge

-re

ktire

n; o

nlar

bas

ama¤

› “1”

olu

p on

luk

bozu

ldu-

¤und

a “0

” ka

lan

ve y

üzlü

k bo

zmay

› ge

rekt

iren

ç›ka

rma

iflle

mle

ri de

yap

t›r›l›

r.

[!]V

erilm

eyen

raka

mla

r yer

ine

, Δ, �

vb. g

i-bi

sem

bolle

r ku

lland

›r›l›

r.

[!]

Top

lam

a ve

ç›k

arm

a ifl

lem

lerin

in d

o¤ru

lu-

¤u k

ontr

ol e

ttiril

ir.

402

125

212

173

–

SA

YIL

AR

Do¤

al S

ay›la

rla

Top

lam

a ‹fl

lem

i

SA

YIL

AR

Do¤

al S

ay›la

rla

Ç›k

arm

a ‹fl

lem

i

4

1 3

4. D

o¤al

say

›larla

top

lam

a ifl

le-

min

i ge

rekt

iren

prob

lem

leri

çöze

rve

kur

ar.

1. E

n ço

k üç

bas

amak

l› do

¤al

say›

larla

ç›k

arm

a ifl

lem

i yap

ar.

1

3 1

2

2 2

Haz

›rla

nal›m

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

–

214

AYLAR

HAFTA

SAAT

ARALIK

3. ÜN‹TE 4. ÜN‹TE

OCAK fiUBATS

ÜR

E

AR

A D

‹S‹P

L‹N

LE

RL

ED

ER

S ‹Ç

‹ VE

D‹⁄

ER

DE

RS

LE

RL

E ‹L

‹fiK

‹LE

ND

‹RM

EA

ÇIK

LA

MA

LA

RÖ

⁄R

EN

ME

AL

AN

I /

AL

T Ö

⁄R

EN

ME

AL

AN

IK

AZ

AN

IML

AR

ET

K‹N

L‹K

ÖR

NE

KL

ER

‹

�T

ürkç

e de

rsi

“Yaz

ma”

ö¤-

renm

e al

an›

Yaz

ma

Kur

alla

r›n›

Uyg

ulam

a(K

azan

›m 5

)

�T

ürkç

e de

rsi

“Yaz

ma”

ö¤-

renm

e al

an›

Yaz

ma

Kur

alla

r›n›

Uyg

ulam

a(K

azan

›m 5

)

XD

o¤al

say

›lar

�T

ürkç

e de

rsi

“Yaz

ma”

ö¤-

renm

e al

an›

Yaz

ma

Kur

alla

r›n›

Uyg

ulam

a(K

azan

›m 5

)

ÖL

ÇM

E V

ED

E⁄

ER

LE

ND

‹RM

E

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

1. E

n ço

k üç

bas

amak

l› do

¤al

say›

larla

ç›k

arm

a ifl

lem

i yap

ar.

2. ‹

ki b

asam

akl›

do¤a

l sa

y›la

rlazi

hind

en ç

›kar

ma

iflle

min

i yap

ar.

3. 1

0’un

kat

› ol

an ü

ç ba

sam

akl›

do¤a

l sa

y›la

rdan

, 10

’un

kat›

olan

en ç

ok ü

ç ba

sam

akl›

do¤a

l say

›lar›

zihi

nden

ç›k

ar›r

.4.

Do¤

al s

ay›la

rla t

opla

ma

ve ç

›-ka

rma

iflle

mle

rini

gere

ktire

n pr

ob-

lem

leri

çöze

r ve

kur

ar.

E:

Al›fl

verifl

yap

al›m

E:

Zih

inde

n ya

pal›m

E:

Zih

inde

n Ç

›kar

ma

E:

Zih

inde

n Ç

›kar

ma

‹fl-

lem

i E:

Far

k› B

ulal

›mE

:P

robl

em Ç

özel

im

SA

YIL

AR

Do¤

al S

ay›la

rla

Ç›k

arm

a ‹fl

lem

i

1 3

3

SA

YIL

AR

Do¤

al S

ay›la

rla

Ç›k

arm

a ‹fl

lem

i

SA

YIL

AR

Do¤

al S

ay›la

rla

Çar

pma

‹flle

mi

SA

YIL

AR

Do¤

al S

ay›la

rla

Çar

pma

‹flle

mi

SA

YIL

AR

Do¤

al S

ay›la

rla

Ç›k

arm

a ‹fl

lem

i

ÖL

ÇM

EU

zunl

ukla

r› Ö

lçm

e

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

Ke

nd

imiz

i D

e¤

er-

lend

irelim

4. D

o¤al

say

›larla

top

lam

a ve

ç›-

karm

a ifl

lem

lerin

i ge

rekt

iren

prob

-le

mle

ri çö

zer

ve k

urar

.3.

Nes

nele

rin u

zunl

ukla

r›n›

tah

-m

in e

der

ve t

ahm

inin

i ölç

me

sonu

-cu

yla

karfl

›laflt

›r›r

.

E:

Çöz

üm

Ad›

mla

r›n›

Uyg

ulay

al›m

E:

Pro

blem

Kur

al›m

E:

Tah

min

Etm

eE

:E

n Y

ak›n

T

ahm

inK

imin

?

E:

Ayr

aç y

apm

aE

:Ö

lçel

im y

erle

fltire

lim

E:Ç

arp›

m T

ablo

su O

lufl-

turm

aE

:Ç

arp›

m ta

blos

u ha

z›r-

laya

l›mE

:K

aç e

der?

E:

Çar

pma

‹flle

mi

E:

Pro

blem

Çöz

elim

E:

Ver

ilmey

eni B

ulm

a

[!]

Seç

ilen

uzun

lukl

ar› “

m”

ve “

cm”

birim

leriy

leöl

çüle

bilir

olm

al›d

›r.

[!]

Ölç

mel

erde

ve

çizi

mle

rde

bafll

ang›

ç no

kta-

s›n›

n “0

” ol

arak

al›n

mas

›na

dikk

at e

ttiril

ir.

[!]

Uzu

nluk

ölç

me

birim

leri

ile il

gili

prob

lem

ler

ö¤re

ncile

rin d

üzey

lerin

e uy

gun

olac

ak fl

ekild

ebu

s›n

›f›n

s›n›

rl›l›k

lar›

için

de d

üzen

leni

r.

[!]

Yüz

lük

tabl

osun

dan,

rit

mik

sa

ymal

arda

nve

ya li

ste

flekl

inde

yaz

›mda

n ya

rarla

n›la

rak

çar-

p›m

tab

losu

nu o

luflt

urm

alar

› sa

¤lan

›r.

[!]

Say

›lar

çarp

›m e

n ço

k 3

basa

mak

l› ol

acak

fleki

lde

seçi

lir.

[!]

Önc

e, b

ir ba

sam

akl›

do¤a

l sa

y› i

le i

ki b

asam

akl›

do¤a

l say

›n›n

; son

ra ik

i bas

amak

l› do

¤al s

ay› i

le ik

i ba-

sam

akl›

do¤a

l say

›n›n

; dah

a so

nra

da b

ir ba

sam

akl›

do-

¤al s

ay› i

le ü

ç ba

sam

akl›

bir

do¤a

l say

›n›n

çar

pma

iflle

-m

i yap

t›r›l›

r.

[!]

Çar

p›m

lar›

en

çok

üç b

asam

akl›

olan

iki d

o¤al

sa-

y›yl

a ça

rpm

a ifl

lem

leri

yapt

›r›l›

r.

ÖL

ÇM

EU

zunl

ukla

r› Ö

lçm

e

4

3 1

4.

Cet

vel

kulla

nara

k be

lirli

bir

uzun

lu¤u

ölç

er v

e öl

çüsü

ver

ilen

bir

uzun

lu¤u

çiz

er.

5. M

etre

ve

sant

imet

re b

irim

leri-

nin

kulla

n›ld

›¤› p

robl

emle

ri çö

zer v

eku

rar.

1. Ç

arp›

m t

ablo

sunu

olu

fltur

ur.

2. E

ldel

i ça

rpm

a ifl

lem

ini

yapa

r,el

deni

n ne

anl

ama

geld

i¤in

i aç›

klar

.

2. E

ldel

i ça

rpm

a ifl

lem

ini

yapa

r,el

deni

n ne

anl

ama

geld

i¤in

i aç›

klar

.3.

Ç

arp›

mla

r›

1000

’den

kü

çük

olac

ak fl

ekild

e en

çok

üç

basa

mak

-l›

iki

do¤a

l sa

y›yl

a ça

rpm

a ifl

lem

iya

par.

1

2 2

2

2 2

3

3 1

2

2 2

Haz

›rla

nal›m

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

Haz

›rla

nal›m

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

3. Ü

nite

De¤

erle

n-di

rme

Sor

ular

›

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

MA

TE

MA

T‹K

DE

RS

‹ ÜN

‹TE

LE

ND

‹R‹L

M‹fi

YIL

LIK

PL

AN

TA

SL

A⁄

I

215

MA

TE

MA

T‹K

DE

RS

‹ ÜN

‹TE

LE

ND

‹R‹L

M‹fi

YIL

LIK

PL

AN

TA

SL

A⁄

I

AYLAR

HAFTA

SAAT

fiUBAT


MARTS

ÜR

E

AR

A D

‹S‹P

L‹N

LE

RL

ED

ER

S ‹Ç

‹ VE

D‹⁄

ER

DE

RS

LE

RL

E ‹L

‹fiK

‹LE

ND

‹RM

EA

ÇIK

LA

MA

LA

RÖ

⁄R

EN

ME

AL

AN

I /

AL

T Ö

⁄R

EN

ME

AL

AN

IK

AZ

AN

IML

AR

ET

K‹N

L‹K

ÖR

NE

KL

ER

‹

�D

o¤al

say›

lar

�T

ürkç

e de

rsi

“Yaz

ma”

ö¤-

renm

e al

an›

Yaz

ma

Kur

alla

r›n›

Uyg

ulam

a(K

azan

›m 5

)

�T

ürkç

e de

rsi

“Yaz

ma”

ö¤-

renm

e al

an›

Yaz

ma

Kur

alla

r›n›

Uyg

ulam

a(K

azan

›m 5

)

�T

ürkç

e de

rsi

“Yaz

ma”

ö¤-

renm

e al

an›

Yaz

ma

Kur

alla

r›n›

Uyg

ulam

a(K

azan

›m 5

)

ÖL

ÇM

E V

ED

E⁄

ER

LE

ND

‹RM

E

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

Ken

dim

izi

De¤

er-

lend

irelim

Haz

›rla

nal›m

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

Haz

›rla

nal›m

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

3.

Çar

p›m

lar›

10

00’d

en

küçü

kol

acak

flek

ilde

en ç

ok ü

ç ba

sam

ak-

l› ik

i do

¤al

say›

yla

çarp

ma

iflle

mi

yapa

r.4.

En

çok

iki b

asam

akl›

do¤a

l sa-

y›la

r› 1

0 ile

; bir

basa

mak

l› do

¤al s

a-y›

lar›

100

ile

k›sa

yol

dan

çarp

ar.

5. D

o¤al

say

›larla

çar

pma

iflle

mi-

ni g

erek

tiren

pro

blem

leri

çöze

r ve

kura

r.

5. D

o¤al

say

›larla

çar

pma

iflle

mi-

ni g

erek

tiren

pro

blem

leri

çöze

r ve

kura

r.1.

Kilo

gram

›n v

e gr

am›n

kul

lan›

l-d›

¤› y

erle

ri be

lirtir

.

2. K

ilogr

am v

e gr

amla

ilgi

li pr

ob-

lem

leri

çöze

r ve

kur

ar.

1. C

isim

lerin

bir

yüzü

nün

alan

›n›

stan

dart

olm

ayan

biri

mle

rle ö

lçer

.

E:

Kay

bola

n› b

ulE

:K

›sa

Yol

dan

Çar

pma

E:

10 v

e 10

0 ile

Çar

pa-

l›mE

:P

robl

em ç

özel

im

E:

Kilo

gram

, Gra

mE

:G

ram

m›?

Kilo

gram

m›? E

:P

robl

em Ç

özel

imE

:A

lan

E:

Kim

in ta

hmin

i do¤

ru?

E:

Çev

reyi

Bul

al›m

E:

Çev

reyi

Bul

ma

E:

Ney

i Bilm

eliy

iz?

E:

Düz

lem

sel

fiek

iller

inÇ

evre

sini

Bul

al›m

SA

YIL

AR

Do¤

al S

ay›la

rla

Çar

pma

‹flle

mi

1 2 1

3

[!]

Bu

s›n›

f›n s

ay›

ve ifl

lem

s›n

›rl›l

›kla

r› iç

inde

kal›n

›r.

[!]

Edi

nilm

ifl d

i¤er

ifll

em b

ecer

ileri

ile b

irlik

teba

flka

bece

riler

i kul

lanm

ay› g

erek

tiren

pro

blem

-le

r de

çöz

dürü

lür

ve k

urdu

rulu

r.

[!]

1 ki

logr

am›n

100

0 gr

am o

ldu¤

u be

lirtil

ir.[!

]Ö

lçm

e so

nuçl

ar›

söyl

enirk

en y

a da

yaz

›l›r-

ken

birim

ve

sem

bol k

ulla

n›m

›na

dikk

at ç

ekili

r.•

2 ki

logr

am =

2 k

g•

50 g

ram

= 5

0 g

SA

YIL

AR

Do¤

al S

ay›la

rla

Çar

pma

‹flle

mi

ÖL

ÇM

ET

artm

a

ÖL

ÇM

ET

artm

a

ÖL

ÇM

EA

lan

ÖL

ÇM

EA

lan

ÖL

ÇM

EÇ

evre

Haz

›rla

nal›m

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

1. C

ism

lerin

bir

yüzü

nün

alan

›n›

stan

dart

olm

ayan

biri

mle

rle ö

lçer

.1.

Nes

nele

rin ç

evre

lerin

i bel

irler

.2.

D

üzle

mse

l fle

kille

rin

çevr

euz

unlu

¤unu

hes

apla

r.

E:

Pro

blem

çöz

elim

E:

Pay

laflt

›rm

a (D

K)

E:

Gru

play

al›m

E:

Çar

pma

iflle

min

den,

bölm

e ifl

lem

ine

[!]

Kilo

gram

–gra

m d

önüfl

ümle

ri ya

pt›r

›lmaz

.[!

]A

lan›

sta

ndar

t ol

may

an b

irim

lerle

tah

min

etm

eye

yöne

lik e

tkin

likle

r de

yap

t›r›l›

r.[!

]K

üres

el,

silin

dirik

ve

koni

sel y

üzlü

cis

imle

rku

llan›

lmaz

.[!

]A

lan

buld

urul

urke

n fo

rmül

kul

lan›

lmaz

.

[!]

Çev

reyi

tah

min

etm

eye

yöne

lik e

tkin

likle

rde

yap

t›r›l›

r.

[!]

Bir

nesn

enin

çev

re u

zunl

u¤un

u öl

çerk

enay

n› k

enar

lar›

tek

rar

tekr

ar ö

lçm

emes

i ve

ölçü

l-m

edik

ken

ar k

alm

amas

› ge

rekt

i¤i v

urgu

lan›

r.

[!]

Her

türlü

düz

lem

sel fl

eklin

çev

re u

zunl

u¤u

hesa

plat

›l›r.

Anc

ak b

u fle

kille

r ço

kgen

ola

rak

isim

lend

irilm

ez.

[!]Ç

evre

uzu

nlu¤

u ve

rilip

ken

ar u

zunl

u¤u

bul-

duru

lmaz

.

[!]

Böl

ünen

, böl

en, b

ölüm

, kal

an il

e bö

lü ç

izgi

-si

nin

bölm

e ifl

lem

ine

ait k

avra

mla

r ol

du¤u

vur

gu-

lan›

r. [!]

Böl

me

iflle

min

de k

alan

, böl

ende

n kü

çük

ol-

du¤u

nda

iflle

me

deva

m e

dilm

eyec

e¤i b

elirt

ilir.

[!]

Böl

me

iflle

min

de b

ölün

en, b

ölen

, böl

üm v

eka

lan

aras

›nda

ki il

iflki

bel

irtili

r.

[!]

Bu

s›n›

f›n ç

arpm

a ve

böl

me

iflle

mle

rinde

kisa

y› s

›n›r

l›l›k

lar›

için

de k

al›n

›r.

ÖL

ÇM

EÇ

evre

SA

YIL

AR

Do¤

al S

ay›la

rla

Böl

me

‹flle

mi

4

2 2

1

2 2

3.

Düz

lem

sel

fleki

lleri

n çe

vre

uzun

lukl

ar›

ile i

lgili

pro

blem

leri

çö-

zer

ve k

urar

.

1. ‹k

i bas

amak

l› do

¤al s

ay›la

r› b

irba

sam

akl›

do¤a

l say

›lara

böl

er.

2

1 1 2

322

Haz

›rla

nal›m

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

4. Ü

nite

De¤

erle

n-di

rme

Sor

ular

›H

az›r

lana

l›mA

l›flt›r

mal

arN

eler

Ö¤r

endi

k?

216

AYLAR

HAFTA

SAAT

MART

5. ÜN‹TE

N‹SANS

ÜR

E

AR

A D

‹S‹P

L‹N

LE

RL

ED

ER

S ‹Ç

‹ VE

D‹⁄

ER

DE

RS

LE

RL

E ‹L

‹fiK

‹LE

ND

‹RM

EA

ÇIK

LA

MA

LA

RÖ

⁄R

EN

ME

AL

AN

I /

AL

T Ö

⁄R

EN

ME

AL

AN

IK

AZ

AN

IML

AR

ET

K‹N

L‹K

ÖR

NE

KL

ER

‹

�T

ürkç

ede

rsi

“Yaz

ma”

ö¤-

renm

e al

an›

Yaz

ma

Kur

alla

r›n›

Uyg

ulam

a(K

azan

›m 5

)

�H

ayat

Bilg

isi

ders

i“B

enim

Efls

iz

Yuv

am”

tem

as›

(Kaz

an›m

B.3

.26)

�G

irifli

mci

lik (

Kaz

an›m

16,

17,

33,

34)

�T

ürkç

ede

rsi

“Kon

uflm

a”ö¤

renm

e al

an›

Tür

, Y

önte

m

veT

ekni

kler

e U

ygun

Kon

uflm

a(K

a-za

n›m

7)

ÖL

ÇM

E V

ED

E⁄

ER

LE

ND

‹RM

E

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

Ken

dim

izi

De¤

er-

lend

irelim

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

Haz

›rla

nal›m

1. ‹k

i bas

amak

l› do

¤al s

ay›la

r› b

irba

sam

akl›

do¤a

l say

›lara

böl

er.

2. B

iri b

ölm

e ol

acak

flek

ilde

iki i

fl-le

m g

erek

tiren

pro

blem

leri

çöze

r ve

kura

r.

2. B

iri b

ölm

e ol

acak

flek

ilde

iki i

fl-le

m g

erek

tiren

pro

blem

leri

çöze

r ve

kura

r.

1. P

aral

ar›m

›zla

ilg

ili p

robl

emle

riçö

zer

ve k

urar

.1.

Düz

lem

i ve

düzl

emse

l flek

iller

im

odel

leri

ile t

asvi

r ed

er.

E:

Pay

laflt

›rm

a (Ö

KK

)E

:P

robl

em Ç

özel

im

E:

Do¤

ru Ç

özüm

ü bu

la-

l›m

E:

Par

a B

ozal

›mE

:Y

apbo

z H

az›r

lam

aE

:D

üzle

m O

luflt

ural

›m

E:

Yüz

- Y

üzey

E:

Han

gi c

isim

Olu

flur?

E:

Düz

lem

sel fi

ekill

er

SA

YIL

AR

Do¤

al S

ay›la

rla

Böl

me

‹flle

mi

3 1

4

[!]

Pro

blem

lerd

eki v

erile

r bu

s››n

ftaki

say

› ve

iflle

m s

›n›r

l›l›¤

›nda

olm

al›d

›r.

[!]

Edi

nilm

ifl d

i¤er

ifll

em b

ecer

ileri

ile b

irlik

teba

flka

bece

riler

i kul

lanm

ay› g

erek

tiren

pro

blem

-le

r de

çöz

dürü

lür

ve k

urdu

rulu

r.

SA

YIL

AR

Do¤

al S

ay›la

rla

Böl

me

‹flle

mi

ÖL

ÇM

EP

aral

ar›m

›z

GE

OM

ET

R‹

Düz

lem

GE

OM

ET

R‹

Düz

lem

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

Haz

›rla

nal›m

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

2. K

üp,

kare

priz

ma,

dik

dört

gen-

ler

priz

mas

›, üç

gen

priz

ma,

sili

ndir,

koni

ve

küre

mod

elle

rinin

yüz

eyle

ri-ni

bel

irtir.

3. P

rizm

a, k

oni v

e si

lindi

r m

odel

-le

rinin

yüz

eyle

rini d

üzle

me

açar

ve

bu

mod

elle

rin

her

yüzü

nün

bire

rdü

zlem

sel fl

ekil

oldu

¤unu

gös

terir

.

E:

Do¤

ru,

Ifl›n

, D

o¤ru

Par

ças›

(D

K)

E:

Do¤

ru,

Ifl›n

, D

o¤ru

Par

ças›

(Ö

KK

)E

:Y

atay

, D

ikey

ve

E¤i

kD

o¤ru

lar

E:

Do¤

rula

r› B

ulal

›m

[!]

Pro

blem

ler,

bu

s›n›

f›n s

ay› v

e ifl

lem

s›n

›rl›-

l›kla

r› iç

inde

olm

al›d

›r.

[!]

Düz

lem

sel

fleki

l ta

n›m

lanm

az,

som

ut m

o-de

llerle

aç›

klat

›l›r.

[!]

Kul

lan›

lan

mod

elle

rin b

irer

düzl

emse

l flek

ilve

ya d

üzle

m p

arça

s› o

ldu¤

u; y

ere

seril

en h

al›,

duva

ra a

s›la

n ta

blo

vb.

mod

elle

rle v

urgu

lan›

r.

[!]

Kür

enin

yüz

ü ve

yüz

eyin

in a

yn›

oldu

¤uvu

rgul

an›r

.

[!]

Yüz

eyin

for

mal

tan

›m›

yap›

lmaz

.

[!]

Kon

i yüz

eyin

in a

ç›n›

m›n

dan

kesi

lere

k el

deed

ilen

parç

alar

›n d

a dü

zlem

sel

fleki

ller

oldu

¤uvu

rgul

an›r

. K

onin

in

yana

l yü

zeyi

nin

aç›n

›m›

isim

lend

irilm

ez.

[!]

Do¤

ru,

mat

emat

i¤in

ter

min

oloj

isi

ile i

nce-

lenm

ez,

çevr

edek

i som

ut m

odel

lerle

aç›

klat

›l›r.

[!]

Do¤

ru,

›fl›n

ve

do¤r

u pa

rças

› üz

erin

e no

k-ta

lar

koya

rak

isim

lend

irme

yolu

na g

idilm

ez.

[!]

Bir

do¤r

unun

yat

ay, d

ikey

ve

e¤ik

olm

a du

-ru

mla

r›,

baflk

a bi

r do

¤ruy

a gö

re d

e¤il

durg

un s

uyü

zeyi

esa

s al

›nar

ak b

elirl

etili

r.

[!]

Bir

düzl

emde

ki d

o¤ru

lar›

n pa

rale

l ol

mal

ar›

ile

ilgili

ke

siflm

eme

duru

mla

r›n›

n ay

n›

oldu

¤uvu

rgul

an›r

.

GE

OM

ET

R‹

Do¤

ru

14

2

3 1

1. D

o¤ru

yu, ›

fl›n›

ve

do¤r

u pa

rça-

s›n›

mod

elle

ri ile

tas

vir

eder

.2.

Do¤

runu

n, ›fl

›n›n

ve

do¤r

u pa

r-ça

s›n›

n çi

zgi m

odel

lerin

i olu

fltur

ur.

3.

Yat

ay,

dike

y ve

e¤

ik

do¤r

um

odel

lerin

e ör

nekl

er v

erer

ek ç

izim

-le

rini y

apar

.4.

Düz

lem

de ik

i do¤

runu

n bi

rbiri

-ne

gör

e du

rum

lar›

n› b

elirl

er v

e çi

-zi

mle

rini y

apar

.

3

2 2

4

1 1 1 1

MA

TE

MA

T‹K

DE

RS

‹ ÜN

‹TE

LE

ND

‹R‹L

M‹fi

YIL

LIK

PL

AN

TA

SL

A⁄

I

217

MA

TE

MA

T‹K

DE

RS

‹ ÜN

‹TE

LE

ND

‹R‹L

M‹fi

YIL

LIK

PL

AN

TA

SL

A⁄

I

AYLAR

HAFTA

SAAT

MAYIS


SÜ

RE

AR

A D

‹S‹P

L‹N

LE

RL

ED

ER

S ‹Ç

‹ VE

D‹⁄

ER

DE

RS

LE

RL

E ‹L

‹fiK

‹LE

ND

‹RM

EA

ÇIK

LA

MA

LA

RÖ

⁄R

EN

ME

AL

AN

I /

AL

T Ö

⁄R

EN

ME

AL

AN

IK

AZ

AN

IML

AR

ET

K‹N

L‹K

ÖR

NE

KL

ER

‹

�T

ürkç

ede

rsi

“Yaz

ma”

ö¤-

renm

e al

an›

Yaz

ma

Kur

alla

r›n›

Uyg

ulam

a(K

azan

›m 6

)

�T

ürkç

ede

rsi

“Gör

sel

Oku

-m

a ve

Gör

sel S

unu”

ö¤r

enm

e al

a-n›

Gör

sel O

kum

a(K

azan

›m 1

)

�K

esirl

er

�H

ayat

B

ilgis

i de

rsi

“Dün

,B

ugün

, Y

ar›n

” te

mas

›(K

azan

›mC

.3.3

0)

ÖL

ÇM

E V

ED

E⁄

ER

LE

ND

‹RM

E

Haz

›rla

nal›m

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

5. Ü

nite

De¤

erle

n-di

rme

Sor

ular

›H

az›r

lana

l›mA

l›flt›r

mal

arN

eler

Ö¤r

endi

k?

4. D

üzle

mde

iki d

o¤ru

nun

birb

iri-

ne g

öre

duru

mla

r›n›

bel

irler

ve

çi-

zim

lerin

i yap

ar.

1. N

okta

ya m

odel

leriy

le ö

rnek

ler

verir

.2.

Nok

tay›

sem

bolle

gös

terir

ve

isim

lend

irir.

2. N

okta

y› s

embo

lle g

öste

rir v

eis

imle

ndiri

r.1.

Bir

bütü

nüefl

par

çala

ra a

y›ra

-ra

k efl

par

çala

rdan

her

biri

nin

kes-

rin b

irim

i old

u¤un

u be

lirtir

.2.

Pay

› pa

ydas

›nda

n kü

çük

vepa

ydas

› en

çok

iki b

asam

akl›

do¤a

lsa

y› o

lan

kesi

rler

elde

ede

r.

2. P

ay›

payd

as›n

dan

küçü

k ve

payd

as› e

n ço

k ik

i bas

amak

l› do

¤al

say›

ola

n ke

sirle

r el

de e

der.

3. P

ayda

s› e

n ço

k ik

i ba

sam

akl›

do¤a

l say

› ola

n en

çok

üç

kesr

i kar

-fl›

laflt

›r›r

ve

s›ra

lar.

E:

Do¤

rula

r› B

ulal

›mE

:Nok

tal›

Kâ¤

›t H

az›r

la-

ma E

:N

erel

erde

Kul

lan›

l›r?

E:

Kro

ki Ç

izel

imE

:K

esrin

Biri

mi

E:

Kaç

ta K

aç›?

E:

Kim

Ne

Kad

ar B

oya-

d›? E

:K

esirl

eri

Mod

elle

ye-

lim

E:

Mod

elde

n S

ay›

Do¤

-ru

suna

E:

S›r

alam

aE

:K

arfl›

laflt

›ral

›mE

:S

›ral

ayal

›m

E:

Kaç

Nes

ne D

üfler

?E

:P

robl

em Ç

özel

imE

:S

aat

Kaç

?E

:S

aati

Oku

yal›m

E:

Ö¤l

eden

son

ra s

aat

kaç?

GE

OM

ET

R‹

Do¤

ru

Nok

ta

1 2 1

1

[!]

Nok

ta m

odel

lerin

in ç

eflitl

i bü

yükl

ükle

rde,

uzun

luk,

ala

n ve

hac

imde

al›n

mal

ar›n

›n,

nokt

aka

vram

›n›n

uzu

nluk

, ala

n ve

hac

me

sahi

p ol

ma-

s› a

nlam

›na

gelm

edi¤

ine

dikk

at ç

ekili

r.

[!]

Yer

isim

lerin

in,

nokt

a m

odel

lerin

in is

imle

riol

du¤u

vur

gula

n›r.

[!]

Nok

tala

r›n

isim

lend

irilm

esin

de b

üyük

har

f-le

r se

çtiri

lir.

[!]

Kes

irler

pay

dada

n pa

ya d

o¤ru

oku

tulu

r

(“d

örtte

bir”

gib

i).

[!]

Pay

ve

payd

a te

rimle

ri ile

kes

ir çi

zgis

i vur

-gu

lan›

r.

[!]

Kes

rin b

irim

inin

, bir

bütü

nün

efl p

arça

lar›

n-da

n bi

rini g

öste

rdi¤

i ve

bu p

arça

lara

kar

fl›l›k

ge-

len

say›

n›n

kesi

r sa

y›s›

old

u¤u

vurg

ulan

arak

ke-

sir

say›

s›n›

n da

k›s

aca

“kes

ir” d

iye

isim

lend

irild

i-¤i

bel

irtili

r.

1 4

GE

OM

ET

R‹

Nok

ta

SA

YIL

AR

Kes

irler

SA

YIL

AR

Kes

irler

Haz

›rla

nal›m

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

Haz

›rla

nal›m

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

4. B

ir ço

klu¤

un b

elirt

ilen

kesr

inbi

rimi k

adar

›n›

belir

ler.

1. S

aati

okur

.

[!]

Kar

fl›la

flt›r

ma

payl

ar›

veya

pay

dala

r› e

flit

olan

kes

irler

ara

s›nd

a ya

pt›r

›l›r.

[!]

Bir

çokl

u¤un

bel

irtile

n ke

srin

biri

mi k

adar

›bu

ldur

ulur

ken

çokl

uk b

ir bü

tün

kabu

l edi

lir.

[!]B

ölm

e ifl

lem

inin

say

› s›n

›rl›l

›kla

r› iç

inde

ka-

l›n›r

.

[!]

Saa

t ve

dak

ikan

›n k

›sal

tmal

ar› k

ulla

nd›r

›l-m

az.

[!]

K›s

a ko

la b

akar

ak “

Saa

t 4’

ü ge

çiyo

r.”

de-

di¤i

nde

4’ü

ne k

adar

geç

ti? “

Saa

t 5’

e ge

liyor

.”de

di¤i

nde

5’e

ne k

adar

var

? so

rula

r›yl

a ye

lko-

van›

n gö

revi

far

k et

tirili

r.

[!]

1 sa

atin

60

daki

ka, y

ar›m

saa

tin 3

0 da

kika

ve ç

eyre

k sa

atin

15

daki

ka o

ldu¤

u vu

rgul

an›r

.

[!]

Dak

ika,

sem

bol k

ulla

n›lm

adan

yaz

d›r›

l›r.

SA

YIL

AR

Kes

irler

ÖL

ÇM

EZ

aman

› Ö

lçm

e

2

1 2 1

3

1 3

4

3 1

218

AYLAR

HAFTA

SAAT

HAZ‹RAN

6. ÜN‹TE

SÜ

RE

AR

A D

‹S‹P

L‹N

LE

RL

ED

ER

S ‹Ç

‹ VE

D‹⁄

ER

DE

RS

LE

RL

E ‹L

‹fiK

‹LE

ND

‹RM

EA

ÇIK

LA

MA

LA

RÖ

⁄R

EN

ME

AL

AN

I /

AL

T Ö

⁄R

EN

ME

AL

AN

IK

AZ

AN

IML

AR

ET

K‹N

L‹K

ÖR

NE

KL

ER

‹

�H

ayat

B

ilgis

i de

rsi

“Dün

,B

ugün

, Y

ar›n

” te

mas

›(K

azan

›mC

.3.2

9)�

Hay

at B

ilgis

i de

rsi

“Ben

imE

flsiz

Y

uvam

” te

mas

›(K

azan

›m

B.3

.22)

�S

por

Kül

türü

ve

Olim

pik

E¤i

-tim

(K

azan

›m 6

, 7,

20)

ÖL

ÇM

E V

ED

E⁄

ER

LE

ND

‹RM

E

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

Haz

›rla

nal›m

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

2. B

elirl

i bir

zam

an,

fark

l› za

man

ölçm

e bi

rimle

rini

kulla

nara

k ifa

deed

er.

3. Z

aman

ölç

me

birim

lerin

in k

ul-

lan›

ld›¤

› pro

blem

leri

çöze

r ve

kur

ar.

1. S

tand

art

s›v›

ölç

me

arac

› ve

birim

lerin

in g

erek

lili¤

ini a

ç›kl

ayar

aklit

re v

eya

yar›

m li

tre

birim

leriy

le ö

lç-

mel

er y

apar

.2.

Bir

kapt

aki s

›v›n

›n m

ikta

r›n›

lit-

re v

e ya

r›m

litr

e bi

rimle

riyle

tah

min

eder

ve

ölçm

e ya

para

k ta

hmin

ini

kont

rol e

der.

3. S

›v› ö

lçm

e bi

rimle

rinin

kul

lan›

l-d›

¤› p

robl

emle

ri çö

zer

ve k

urar

.

3. S

›v› ö

lçm

e bi

rimle

rinin

kul

lan›

l-d›

¤› p

robl

emle

ri çö

zer

ve k

urar

.1.

Düz

lem

sel fl

ekill

erde

, do¤

ruya

göre

si

met

riyi

belir

ler

ve

sim

etrik

fleki

ller

olufl

turu

r.1.

Düz

lem

sel fl

ekill

erde

, do¤

ruya

göre

si

met

riyi

belir

ler

ve

fleki

ller

olufl

turu

r.

E:

Pro

blem

Çöz

elim

E:

S›v

›lar›

Ölç

me

E:

Ölç

me

yapa

l›mE

:T

ahm

in E

delim

(D

K)

E:

Tah

min

Ede

lim

(ÖK

K)

E:

Pro

blem

çöz

elim

E:

Sim

etrik

flek

iller

E:

Sim

etri¤

ini b

ulal

›mE

:H

arfle

rde

Sim

etri

E:

Geo

met

rik fl

ekill

erde

sim

etri

E:

Res

mi t

amam

la

ÖL

ÇM

EZ

aman

› Ö

lçm

e

2 2

1

[!]

Zam

an ö

lçm

e bi

rimle

riyle

ilgi

li pr

oble

mle

r,ö¤

renc

ilerin

düz

eyle

rine

uygu

n ol

acak

flek

ilde

bu s

›n›f›

n sa

y› s

›n›r

l›l›k

lar›

için

de o

lmal

›d›r

.

[!]

Sta

ndar

t s›v

› ölç

me

araç

lar›

ola

rak

dere

ce-

li ka

p, li

tre,

der

ecel

i tüp

vb.

kul

land

›r›l›

r.

[!]

Ölç

mel

eri i

fade

ede

rken

biri

m k

ulla

n›m

›na

dikk

at ç

ekili

r (1

litr

e =

1L

gibi

).

[!]

Ölç

me

sonu

çlar

›; 1

litre

den

az,

1 lit

rede

nfa

zla,

yar

›m li

tred

en a

z, y

ar›m

litr

eden

fazl

a ol

a-ra

k ifa

de e

ttiril

ir.

[!]

Pro

blem

ler,

bu

s›n›

f›n s

›n›r

l›l›k

lar›

içe

risin

-de

çöz

dürü

lür

ve k

urdu

rulu

r.

ÖL

ÇM

ES

›v›la

r› Ö

lçm

e

ÖL

ÇM

ES

›v›la

r› Ö

lçm

e

GE

OM

ET

R‹

Sim

etri

Haz

›rla

nal›m

Al›fl

t›rm

alar

Nel

er Ö

¤ren

dik?

Ken

dim

izi

De¤

er-

lend

irelim

6. Ü

nite

De¤

erle

n-di

rme

Sor

ular

›

[!]

Sad

ece

do¤r

uya

göre

sim

etri

uygu

lan›

r.

2

1 2 1

3

1 3

MA

TE

MA

T‹K

DE

RS

‹ ÜN

‹TE

LE

ND

‹R‹L

M‹fi

YIL

LIK

PL

AN

TA

SL

A⁄

I

219

– A –ak›c›l›k: Söz, yaz› ve anlat›m›n ak›c› olma özelli¤i.

akran: Yaflça denk, yafl›t.

analitik: Çözümlemeli.

analiz: Çözümleme, tahlil.

aktivite: Bir kiflinin, bir iflletmenin, bir kurumun belli biralandaki eylemi, faaliyet, etkinlik.

– B –beceri: Kiflinin yatk›nl›k ve ö¤renimine ba¤l› olarak bir ifli

baflarma ve bir ifllemi amaca uygun olarak sonuçland›rma yete-ne¤i, maharet.

benzer: Görünüfl ve yap› bak›m›ndan bir baflkas›na benze-yen.

bire bir eflleme: ‹ki grubun varl›klar›, ögeleri aras›nda, birvarl›¤a karfl›, bir varl›k olarak yap›lan eflleme.

– C -cisim: Kat› maddenin biçim alm›fl durumu.

- Ç –çokluk: Çok say›da varl›¤› olan.

– D –de¤erlendirme: Ölçme sonuçlar›n› bir ölçütle karfl›laflt›ra-

rak karar verme süreci.

duyuflsal: Duygusal yanla ilgili.

düzey: Seviye.

– E -etkinlik: Bir amaca ulaflmak için yap›lan çal›flma, u¤rafl›.

- F –form: Biçim, flekil.

format: Boyutlar, ölçüler, ebatlar.

– G –görsel: Görme ile, görme duyusuyla ilgili, görmeye daya-

nan.

grup: Ayn› yerde bulunan kimse ve nesneler bütünü.

– ‹ - ibre: Ölçü aletlerinde say› veya iflaret göstermeye yarayan

hareketli i¤ne.

iletiflim: Duygu, düflünce veya bilgilerin akla gelebilecekher türlü yolla baflkalar›na aktar›lmas›, bildirim, haberleflme.

iliflkilendirme: ‹ki fley aras›nda karfl›l›kl› ilgi, ba¤ kurma.

– K -karfl›laflt›rma: Kifli veya nesnelerin benzer veya ayn› yan-

lar›n› incelemek için k›yaslama.

kategori: Aralar›nda herhangi bir bak›mdan ilgi veya ben-zerlik bulunan fleylerin tamam›, grup.

kazan›m: Önceden var olmayan, ö¤retme ve ö¤renme sü-recinde kazan›lan bilgi ve beceriler.

- L –lego: Çocuklar›n kolayca parçalay›p birlefltirerek farkl› mo-

deller oluflturmas›na uygun oyun arac›.

– M - modelleme: Bir varl›¤›n yerine baflka bir nesne veya flekil

kullanma.

- N –nesne: Belli bir a¤›rl›¤› ve hacmi, rengi, maddesi olan her

türlü cans›z varl›k.

– O - organizasyon: Düzenlemek ifli, düzenleme, takip.

- Ö –öge: Bir fleyi oluflturan basit fleylerden her biri.

ölçek: Ölçme arac›, birim kabul edilen herhangi bir fleyinalabildi¤i kadar ölçü.

ölçme: Gözlem sonuçlar›n› say› veya sembollerle göster-me.

örüntü: Nesnelerin belli bir düzen içinde yerlefltirilmesi.

– P -performans: Baflar›m, verim gücü.

proje: Tasarlanm›fl fley, tasar›m.

psikomotor: Kaslar›n hareketlerine dayanan davran›fllar.

- R –rubric: Dereceleme ölçe¤i.

– S –saydam: ‹çinden ›fl›¤›n geçmesine ve arkas›ndaki fleylerin

görülmesine engel olmayan.

say› kart›: Üzerinde say›lar›n yaz›l› oldu¤u kartlar.

strateji: Önceden belirlenen bir amaca ulaflmak için tutulanyol.

– T –tasar›m: Tasar›mlamak ifli veya tasar›mlanan biçim.

tema: Anlat›lmak istenen öz konu.

tutarl›: Aralar›nda çeliflme bulunmayan, uygun, her yöndenba¤daflm›fl, dengeli.

tutum: Tutulan yol, davran›fl.

– U -unsur: Öge.

uzamsal: Bir nesnenin do¤adaki yeri, durumu, konumu ileilgili.

- Ü –ürün: Ö¤rencinin özgün çal›flmalar› ile üretti¤i fleyler.

– Y –yetenek: Kabiliyet, bir kimsenin bir fleyi anlama veya yapa-

bilme yetene¤i.

yönerge: Bir fleyin nas›l yap›laca¤›n› bildiren aç›klama.

SÖZLÜK

220

1. Aç›kgöz, Kamile Ün, Aktif Ö¤renme, E¤itim Dünyas› Yay›nlar›, ‹zmir, 2003.

2. Ça¤lar, Mehmet; Do¤anc›o¤lu, Ülkü, Matematik Gezegeni 3, ODTÜ Gelifltirme Vakf› E¤itim Yay›nlar›,

Ankara, 2003.

3. Debailleul, Annie, Lenoir, Eric, Maths Collection Thévenet Ce2, Bordas, Paris, 2004.

4. ‹lkö¤retim Matematik Dersi (1-5. s›n›flar) Ö¤retim Program›, T.C. MEB Talim Terbiye Kurulu Baflkanl›¤›

Yay›n›, Ankara, 2005.

5. Keller, Karl - Heinz; Pfaff, Peter, Mathematik 3 Ausgabe A, Mildenberger Verlag GmbH, Offenburg, 1996.

6. Lennoir, Éric; Tréve, Gérard, Maths Collection Thévenet Ce 2, Livre du maître, Bordas, Paris, 2004.

7. Lennoir, Éric; Tréve, Gérard, Maths Collection Thévenet Cp, Bardas, Paris, 2003.

8. Montague - Smith, Ann; Harrison, Paul, Apex Maths 3, Cambridge University Press, 2003.

9. Nesin, Ali, Matematik ve Korku, Bilgi Üniversitesi Yay›nlar›, ‹stanbul, 2002.

10. Önder, Alev, Yaflayarak Ö¤renme ‹çin E¤itici Drama, Epsilon Yay›nc›l›k, ‹stanbul, 2003.

11. Rinkens, Hans; Dieter, H., Kurt, Welt Der Zahl 3, Schroedel Verlag GmbH, Hannover, 2004.

12. Selçuk, Prof. Dr. Ziya; Kay›l›, Hüseyin; Okut, Levent, Çoklu Zekâ Uygulamalar›, Nobel Yay›n Da¤›t›m,

Ankara, 2004.

13. TDK Yaz›m K›lavuzu, Türk Dil Kurumu Yay›nlar›, Ankara, 2008.

14. TDK Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu Yay›nlar›, Ankara, 2005.

15. Umay, Aysun, E¤itimde Ölçme ve De¤erlendirme, ÖES Yay›nlar›, ‹zmir, 1997.

16. Vural, Mehmet, Ev ve S›n›f Etkinlikleri Antolojisi, Yakutiye Yay›nc›l›k, Erzurum, 2003.

17. http://meb.gov.tr

18. www.imo.hacettepe.edu.tr

KAYNAKÇA

mat3 sevgi-ok

Documents