Life Sa er

Sterker worden en meer betekenen voor anderen

Moet je door het water gaan ik ben bij je; of door

rivieren je wordt niet meegesleurd. Moet je door

het vuur gaan het zal je niet verteren, de vlammen

zullen je niet verschroeien. Want ik, de HEER, ben je

God, de Heilige van Isral, je redder.

Jesaja 43:2-3

Uitgeverij Jes! Zoetermeer

Uitgeverij Jes! is een samenwerking tussen Uitgeverij Boekence

ntrum

en de hgjb. Kijk voor meer informatie op www.jesvoorjou.nl.

De vertaling van dit boek is tot stand gekomen met steun van

Compassion Nederland, Apeldoorn

Ontwerp omslag en binnenwerk: Artisty

Oorspronkelijk verschenen bij Outreach Publishing, Vista,

Californi (USA), onder de titel Life Saver: the ultimate Devotion

al

Handbook for Teens

De bijbelgedeelten in deze uitgave zijn overgenomen uit de Ni

euwe

Bijbelvertaling, 2004/2007 Nederlands Bijbelgenootschap, H

aarlem

ISBN 978 90 239 2040 3

NUR 707

Engelstalige uitgave 2010 Outreach Publishing Nederlandse Uitgave 2012 Uitgeverij Jes! Zoetermeer

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopien, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

3Inhoud Introductie 5

1. Aanbidding 6

2. Aanvaarding 9

3. Angst 12

4. Balans 15

5. Bemoediging 18

6. Blijdschap & Vreugde 21

7. Boosheid 24

8. Controle & Overgave 27

9. Dankbaarheid 30

10. Depressie 33

11. Discipline 36

12. Doen wat goed is 39

13. Doorzettingsvermogen 43

14. Echt zijn 47

15. Eenzaamheid 50

16. Eerlijkheid 53

17. Focus 56

18. Geduld 59

19. Geld 62

20. Geloof 65

21. Genade & Barmhartigheid 68

22. Geven & Vrijgevigheid 72

23. Gezag 75

24. Groepsdruk 78

25. Hoop 81

26. Leiding 85

27. Liefde & Romantiek 88

28. Medeleven 91

29. Moed & Lef 95

30. Pijn & Genezing 98

31. Potentie 101

32. Relaties 104

33. Respect 107

34. Roeping 110

35. Schuld 113

36. Seks & Verleiding 117

37. Teleurstelling 120

38. Troost 123

39. Trouw 126

40. Uiterlijk 129

41. Verandering 132

42. Vergeving 135

43. Vermaak 138

44. Vrede & Onrust 141

45. Vriendschap 144

46. Wijsheid 148

47. Woorden 151

48. Zelfvertrouwen 154

49. Zorgen 157

50. Voor altijd 160

IntroductIe

Bij de nederlandse vertaling

Toen we dit boek tegenkwamen, d

achten we direct: dit is geen

doorsnee-boek. Ok, wat in het s

tukje hiernaast staat, is helemaal

waar: het gaat erover hoe je als ti

ener het hoofd boven water houd

t

als je het moeilijk hebt. Maar dat

is niet alles. Wie dit boek leest, k

rijgt

niet alleen bemoedigingen en aan

wijzingen die je op koers houde

n.

Die zijn heel belangrijk, maar Life

Saver gaat verder. Het daagt je ui

t

om de diepte in te gaan, alle zeile

n bij te zetten en desnoods het ro

er

om te gooien. Hoezo het roer omg

ooien? God wil dat je ook koers

zet naar mensen in je omgeving d

ie jouw hulp nodig hebben!

Vanuit jouw relatie met God mag

je anderen binnenboord halen.

De manier waarop Life Saver deze

boodschap brengt, is heel

aansprekend. Dat zag ook de stich

ting Compassion (zie pag. 163)

in, vandaar dat ze de vertaling va

n dit boek graag heeft ondersteun

d.

We hopen dat ook jij de uitdaging

aandurft: leer d Life Saver kenne

n

en wees op jouw eigen manier oo

k een beetje een life saver!

Mirjam Ngoy-Verhage (vertaler) en

Herman van Wijngaarden (redacte

ur)

5IntroductieHeb je volwassenen wel eens horen praten over hoe erg de wereld veranderd is? Soms verlangen ze naar vroegere tijden. En ding is zeker: jouw wereld, de wereld van vandaag, is vol van uitdagingen die tieners elke dag opnieuw het hoofd moeten bieden. Je hebt te maken met zoveel verschillende dingen: ouders, groepsdruk, school, verkering, je toekomst, je vrienden, je vijanden, je ziel. Met alle veranderingen die er om je heen en binnen in je gebeuren, is het niet gek dat tieners soms het idee hebben dat ze verdrinken.

Deze gids is samengesteld als een soort van Life Saver, of reddingsboei iets waar je je aan vast kunt houden wanneer de golven van je leven hoog zijn en de zee hard tekeergaat. Hier vind je wat antwoorden, inspiratie en wijsheden te midden van de chaos van elke dag. We hebben verzen uit de Bijbel de belangrijkste gids in dit leven toegevoegd en ook wat wijsheden van mensen die zelf door stormen zijn gegaan en toch veilig de overkant hebben bereikt. Er is ook een aantal verhaaltjes van tieners zoals jij. Zij vonden allemaal kracht en hoop in Gods liefde en genade.

Boven alles hopen we dat je Diegene leert kennen die je hoop wil geven voor de toekomst, licht in de duisternis en troost in je pijn, waar je ook heen zult zeilen in dit leven. We hopen dat je de echte Life Saver zult leren kennen: Jezus Christus.

Todd Hafer, Vicki Kuyper, Mike Klassen en Vicki Caruana

Vereer de HEER, jullie God, dan zal hij je voedsel en je water zegenen en jullie vrijwaren voor ziekten. Exodus 23:25

Wie aanbid jij? Dat lijkt misschien een rare vraag. Aanbidden klinkt als een typisch christelijk woord. Aanbidden doe je als je zingt in de kerk op zondagmorgen. Als je op je knien gaat en bidt tot God. Maar aanbidding kan ook het volgen van je favoriete popster op Twitter zijn. Of uit je dak gaan in de concerthal wanneer je favoriete band optreedt. Of er alles voor overhebben om vrienden te worden met de beste speler van het voetbalteam.

De kern van aanbidding is toewijding. Met heel je hart geef je je aandacht, emoties en energie aan iets of iemand. Je voelt je verbonden. Soms kan die verbinding overslaan in aanbidding. Alleen jij en God weten wanneer dit gebeurt.

Je bent gemaakt voor aanbidding. Het is normaal dat je een aandrang voelt om op te kijken naar iemand die groter is dan jij. Maar de enige persoon die het verdient om aanbeden te worden is God. Wanneer je niet gefocust bent op God en niet toegewijd bent aan Hem, gebeurt het soms zomaar dat je iets of iemand anders begint te aanbidden. Iets wat je het gevoel geeft dat je belangrijk bent. Misschien is het een persoon, iemand over wie je droomt dat hij of zij van je zal houden gewoon om wie je bent. Of het kan gaan om spullen, zoals geld of een nieuwe auto. Iets wat je het gevoel geeft van waarde te zijn in de ogen van anderen. Je echte waarde en grootste liefde kun je alleen vinden in God. Hij verdient jouw aanbidding. Hij is de enige die zijn belofte nakomt en je verwachtingen zal overtreffen. Alleen Hij zal je nooit teleurstellen.

Golven van lof

1. AAnBIddInG

7 Golven van lof

1. AAnBIddInG Voor anker Ga binnen, laten wij buigen in aanbidding, knielen voor de HEER, onze maker. Ja, hij is onze God en wij zijn het volk dat hij hoedt,

de kudde door zijn hand geleid.

Psalm 95:6-7

Maar er komt een tijd, en die tijd is nu gekomen, dat wie de Vader

echt aanbidt, hem aanbidt in Geest en in waarheid. De Vader zoekt

mensen die hem zo aanbidden, want God is Geest, dus wie hem

aanbidt, moet dat doen in Geest en in waarheid.

Johannes 4:23-24

op koersGod aanbidden is meer dan

het zingen van liederen op

zondagmorgen of bidden voor

het eten. God aanbidden bete-

kent dat je Hem vraagt aanwezig

te zijn in elk onderdeel van je

leven. Dat klinkt misschien een

beetje eng, alsof je alle controle

uit handen geeft. Om eerlijk te

zijn betekent het dat ook.

Maar God kent jou beter en

houdt meer van je dan wie

dan ook op deze wereld.

Wanneer je ervoor kiest om

je woorden, daden en zelfs je

lichaam te gebruiken tot eer

van Hem, aanbid je niet alleen

God. Je doet ook nog eens het

beste en meest geweldige wat

je ooit voor jezelf en jouw

toekomst kunt doen.

de diepte inVeel mensen denken tegenwoordig bij aanbidding alleen aan muziek en aan diensten, maar aanbidding is een levensstijl . Het gaat er ook om hoe ik met mijn kinderen en mijn vrouw omga, hoe ik mijn naaste

behandel en hoe ik Gods liefde uitstraal naar mensen om me heen .Kees Kraayenoord

God aanbidden is geen garantie voor veiligheid je gaat een geestelijk avontuur aan!Alfred North Whitehead

Aanbidding betekent ervaren in je hart.A. W. Tozer

AAnBIddInG

Life Saver uitdagingIk aanbid God op de volgende vijf manieren:1. Ik vraag God om mij te laten zien of er idolen zijn in mijn leven.2. Ik vraag Hem om mij te helpen los te komen van deze idolen.3. Ik begin elke dag met gebed, zodat ik mijn gedachten kan richten op God.

4. Ik deel wat ik heb met anderen en onthoud dat alles wat ik heb een geschenk van God is.5. Ik sluit me aan bij een plaatselijke kerk waar ik kan leren wat het betekent om God te aanbidden.

Je kunt God aanbidden in je eentje. Maar actief betrokken zijn bij een jongerengroep van de kerk helpt je om te groeien in je relatie met God. En manier om God te aanbidden, is het liefhebben van anderen. Weiger om alleen maar tijd door te brengen met je vrienden. Ga eens een gesprek aan met nieuwe jongeren of met iemand die vaak aan de zijlijn staat.

Het roer om

Alle zeilen bij!Here God,

U bent de schepper van alles en iedere

en, ook van mij. Uw kracht is

veel groter dan ik ooit kan beseffen. Hetz

elfde geldt voor uw liefde.

Laat me zien hoe ik U kan aanbidden me

t mijn leven. Help mij

om mijn leven te leiden op een manier

die U doet glimlachen.

Help mij om U elke dag meer lief te heb

ben.

Amen.

9 Aanvaard elkaar daarom ter ere van God, zoals Christus u heeft aanvaard. Romeinen 15:7

Hier en nu, op dit moment, accepteert God je helemaal zoals je bent. Je vieze ochtendadem, een bad-hair-day of een slecht humeur schrikken Hem niet af. Hij weet alles over jou, zelfs de dingen die je niet eens met je beste vriend of vriendin durft te delen. Het maakt niet uit wat je gezegd of gedaan hebt, je kunt God vertrouwen: Hij keert je de rug niet toe en laat je nooit in de steek. Als jij je uitstrekt naar God, komt Hij direct naar jou toe en Hij laat je nooit meer gaan.

Dat betekent niet dat het God niet uitmaakt wat voor keuzes je maakt. Als je echt om je vrienden geeft, wil je dat ze een gelukkig en gezond leven leiden. Hetzelfde geldt voor God. Niet alleen accepteert Hij je zoals je bent, Hij houdt van je en bekommert zich om wat er zich in jouw leven afspeelt. Zelfs in je stoutste dromen kun je de diepte van zijn liefde niet bevatten. Ze is dieper dan de diepste oceaan en strekt zich verder uit dan de tijd die je op deze aarde doorbrengt. God wil je helpen om de geweldige persoon te worden die Hij in gedachte had toen Hij je schiep.

Dat is nog niet alles. Het besef dat God je helemaal accepteert zoals je bent, maakt het ook makkelijker om anderen te accepteren. Als Gods iets waardevols ziet in elke persoon die je ontmoet, waarom zou jij dan niet hetzelfde doen? Je hoeft natuurlijk geen beste vrienden te worden met iedereen die je tegenkomt. Maar met Gods hulp kun je leren anderen te accepteren zoals ze zijn. Zeg het maar tegen jezelf: Dit is iemand van wie God houdt. En vraag God of Hij je wil helpen om anderen net zo lief te hebben als Hij jou liefheeft, vanuit het diepst van zijn hart.

dieper dan de oceaan

2. AAnVAArdInG

Voor anker de mens kijkt naar het uiterlijk,

maar de HEER kijkt naar het hart.

1 Samul 16:7

In Christus immers heeft God,

voordat de wereld gegrondvest werd,

ons vol liefde uitgekozen om voor

hem heilig en zuiver te zijn, en hij

heeft ons naar zijn wil en verlangen

voorbestemd om in Jezus Christus

zijn kinderen te worden, tot eer van

de grootheid van Gods genade, ons

geschonken in zijn geliefde Zoon.

Efezirs 1:4-6

AAnVAArdInG

op koers

de diepte inMisschien zijn er dingen in je leven of in je achtergrond of karakter of uiterlijk die je moeilijk te accepteren vindt. Weet dan: God heeft mij gemaakt. Wat God maakt is geen rommel.Jos Douma

Geef liefde en onvoorwaardelijke acceptatie aan wie je maar tegenkomt en kijk wat er gebeurt.Wayne Dyer

Elkaar echt liefhebben betekent dat je al je verwachtingen loslaat. Het betekent volledige acceptatie en het vieren van het bestaan van de ander.Anoniem

Als een leraar je huiswerk nakijk

t,

doet hij dat meestal aan de hand

van

bepaalde voorwaarden. Misschie

n

moet je werkstuk vijf paginas la

ng

zijn, handgeschreven zijn, of een

bibliografie bevatten. Als je deze

instructies niet opvolgt, is er ee

n

grote kans dat je niet zon hoog c

ijfer

haalt. Misschien krijg je je werks

tuk

zelfs terug met de opmerking

onvoldoende.

Gods acceptatie is anders. Voor

Hem

hoef je niet slim, cool, modebew

ust

of knap genoeg te zijn. Hij kijkt

naar

je hart en accepteert je helemaa

l

zoals je bent.

11

Life Saver uitdagingIk ga mijzelf en anderen meer accepteren en zal:Weigeren kortzichtige opmerkingen te maken over anderen 1.

gebaseerd op hun uiterlijk en kleding.Onthouden dat God in iedere persoon iets ziet om lief te hebben.2.

Onthouden dat God iedere persoon met heel veel zorg gemaakt 3.

heeft, als een uniek kunstwerk.

Het roer omDenk aan iemand van wie je weet dat h

ij of zij het moeilijk

vindt een plekje te vinden in de groep. Doe je best om hem

of haar beter te leren kennen. Ga naast deze persoon zitten

tijdens de lunch of loop samen naar de volgende les. Geef

iemand het cadeau van acceptatie; misschien ontstaat daaruit

wel een speciale vriendschap.

Alle zeilen bij!Here God, Dank U wel dat U mij kent en van mij houdt, van binnen

en van buiten. Ik ben zo blij dat ik mij voor U nooit beter hoef voor te doen dan ik ben. U accepteert mij helemaal zoals ik ben. Help mij

om meer van mezelf met U te delen het goede en het slechte.Leer mij om anderen te accepteren zoals U mij heeft geaccepteerd.Amen.

In mijn bangste uur vertrouw ik op u. Psalm 56:4

Noah zat achter zn bureau en slaakte een diepe zucht. Het was de eerste schooldag na de beste zomer van zijn leven. Maar het voelde als de eerste dag van zijn nieuwe leven. Tijdens een zendingstrip naar Mexico met zijn jongerengroep had hij Jezus uitgenodigd in zijn hart en leven. De rest van de zomer was voorbijgevlogen. Hij kon zich niet herinneren dat hij zich ooit zo blij en vredig had gevoeld.

Maar vandaag was anders. Leven als gelovige is veel makkelijker als je vrienden van school niet in de buurt zijn. Terwijl hij achter zn bureau zat, kon hij voelen dat zijn voorhoofd en handen begonnen te zweten. Angst nam bezit van hem. Jezus, ik weet niet of ik dit wel kan, bad hij zachtjes. Geef me alstubieft de moed om voor U te leven.

Misschien ga je wel door een gelijksoortige angst als Noah. Je wilt voor Jezus leven, maar bent bang dat mensen je belachelijk zullen maken omdat je christen bent. Of misschien hebben ze het idee dat je denkt beter te zijn dan zij.

Weet dat je niet alleen bent. Miljoenen jongeren over de hele wereld hebben te maken met dezelfde uitdaging. Terwijl je je niet afkeert van je vrienden die Jezus niet kennen, haal je kracht uit de omgang met mensen die hetzelfde geloven als jij. Onthoud dat het belangrijker is wat Jezus over jou denkt dan wat anderen over jou denken. Hij vindt je geweldig!

Surfen tussen de haaien

3. AnGSt

13

Surfen tussen de haaien

3. AnGSt Voor anker Wees niet bang, wacht rustig af. Dan zult u zien hoe de HEER

vandaag voor u de overwinning

behaalt.

Exodus 14:13

Wees niet bang, want ik ben bij je,

vrees niet, want ik ben je God. Ik

zal je sterken, ik zal je helpen, je

steunen met mijn onoverwinnelijke

rechterhand.

Jesaja 41:10

op koersIedereen worstelt met angst

zelfs grote personen in de Bijbel

zoals Abraham en zijn vrouw

Sara. Het negeren of doen alsof

het er niet is, zorgt niet dat het

weggaat. Je kunt er beter aan

toegeven. Soms hoef je alleen

maar toe te geven dat je angstig

bent en dan verliest de angst zn

kracht. Als angst je nog steeds in

de weg zit, laat het je dan naar

Jezus brengen. Waar je ook bang

voor bent, Jezus is groter. De

Bijbel zegt dat wanneer je Jezus

naam aanroept, alles in hemel en

op aarde voor Hem moet buigen.

Vertrouwen op Jezus, de grootste

kracht van het universum, is het

beste wat je kunt doen om je

angst te overwinnen.

de diepte inEen exegeet heeft nageteld dat de uitspraak Wees niet bang! 365 keer in de Bijbel voorkomt. Dat is voor mij een mooi symbool : boven iedere dag staat de belofte van God dat Hij onze angst zal wegnemen.Anselm Grn

Je blokkeert je dromen wanneer je je angst groter laat worden dan je geloof. Mary Manin Morrissey

Er zijn vier manieren om met angst om te gaan. Je kunt er overheen, er onderdoor of er omheen gaan. Maar als je je angst ooit achter je wilt laten, moet je er recht doorheen gaan. Wanneer de angst eenmaal achter je is, laat die dan daar.Donna A Favors

AnGSt

Life Saver uitdagingIk zal de volgende drie stappen zetten om elke angs

t in mijn leven te

overwinnen:1. Al mijn angsten in een dagboek opschrijven en oo

k opschrijven

waarom mijn angsten zo echt lijken.

2. Mijn angsten delen met een vriend of vriendin die ik vertrouw.

Als deze persoon ook in God gelooft, vraag ik hem of haar om

voor mij te bidden.

3. Gedeelten in de Bijbel lezen die gaan over angst, zoals 2 Timotes

1:7, 1 Petrus 5:8-10 en 1 Johannes 4:18. Ik bespreek deze

bijbelgedeelten met God in gebed.

Het roer omWat voor angst je ook in de weg zit, God kan je nog steeds gebruiken om anderen te helpen. Bedenk twee manieren waarop je iemand van wie je houdt, kunt helpen om zijn of haar angst te overwinnen. 1.2.

Alle zeilen bij!Almachtige God,

Ik wil niet langer dat angst controle heeft over mijn leven. Herinner mij

eraan dat U mij in uw handen vasthoudt en dat U mij nooit zult verlaten

of vergeten. Open mijn ogen zodat ik kan zien dat U groter bent dan elk

probleem, elke kracht en elke persoon. Daarom kan ik U vertrouwen.

Amen.

15

Vertrouw op de HEER met heel je hart, steun niet op eigen inzicht. Denk aan hem bij alles wat je doet, dan baant hij voor jou de weg. Spreuken 3:5-6

Om te leren jongleren moet je veel oefenen. Vraag het maar aan Wesley Peden, s werelds beste tienerjongleur. Wesley leerde jongleren van zijn vader toen hij vijf jaar was. Op zijn veertiende won hij het jeugdtoernooi van de Internationale Jongleercompetitie. Voor een professional als Wesley stelt het jongleren met appels en rubberen balletjes niet zoveel voor. Hij gebruikt liever bowlingballen, messen en jojos. Toch kun je dit niet vergelijken met al de verschillende dingen die jij dagelijks in de lucht moet houden. Denk aan school, vriendschappen, huishoudelijke taken, huiswerk, eten, slapen, relaxen en tijd doorbrengen met God. Hoe houd je al deze dingen tegelijkertijd in de lucht, zonder iets te laten vallen?Het maken van een planning, bidden en het stellen van prioriteiten helpen je om balans te vinden in een druk leven. Dit betekent dat je ervoor zorgt dat wat jij belangrijk vindt overeenkomt met wat God belangrijk vindt. School (een goede opleiding afronden zodat je een baan kunt vinden die past bij de persoonlijkheid die God jou heeft gegeven), relaties (leren om je familie, vrienden en God elke dag meer lief te hebben) en gezondheid (goed zorgen voor het prachtige lichaam dat je gekregen hebt) moeten hoog op je lijst van prioriteiten staan. Hoe hoger de prioriteit, hoe meer tijd je moet geven aan deze gebieden van je leven. Probeer bij het plannen van je dag twee lijstjes te maken: n met wat je moet doen en n met wat je wilt doen. Zodra je de eerste lijst hebt afgewerkt, kun je genieten van alles op het tweede lijstje. Vergeet ook niet om ruimte te laten voor het onverwachte. Een lekke band, griep of een last minute uitnodiging om naar de film te gaan. God houdt het hele universum in balans, dus wees niet bang om Hem om advies te vragen. Bid tijdens het maken van je planning en het stellen van prioriteiten. Ook jij kunt een professionele jongleur worden!

op zoek naar rustig water

4. BALAnS