ebookpoint.pl kopia dla: roman frackowiak romanfrackowiak ... · 1 wstęp Świat, w którym obecnie...

$: Ebookpoint.pl KOPIA DLA: Roman Frackowiak romanfrackowiak ... · 1 Wstęp Świat, w którym obecnie żyjemy, wymaga od większości z nas nieustannego doskonalenia się, zdobywania$
Ebookpoint.pl KOPIA DLA: Roman Frackowiak [email protected]

Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całościlub fragmentu niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione.Wykonywanie kopii metodą kserograficzną, fotograficzną, a także kopiowanieksiążki na nośniku filmowym, magnetycznym lub innym powoduje naruszeniepraw autorskich niniejszej publikacji.

Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami firmowymibądź towarowymi ich właścicieli.

Autor oraz Wydawnictwo HELION dołożyli wszelkich starań, by zawartew tej książce informacje były kompletne i rzetelne. Nie biorą jednak żadnejodpowiedzialności ani za ich wykorzystanie, ani za związane z tym ewentualnenaruszenie praw patentowych lub autorskich. Autor oraz Wydawnictwo HELIONnie ponoszą również żadnej odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikłez wykorzystania informacji zawartych w książce.

Redaktor prowadzący: Ewelina BurskaProjekt okładki: Maciej PasekMateriały graficzne na okładce zostały wykorzystane za zgodą Shutterstock.

Wydawnictwo HELIONul. Kościuszki 1c, 44-100 GLIWICEtel. 32 231 22 19, 32 230 98 63e-mail: [email protected]: http://helion.pl (księgarnia internetowa, katalog książek)

Drogi Czytelniku!Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adreshttp://helion.pl/user/opinie?cwmood_ebookMożesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję.

ISBN: 978-83-246-6688-1

Copyright © Helion 2012

Printed in Poland.

• Poleć książkę na Facebook.com• Kup w wersji papierowej• Oceń książkę

• Księgarnia internetowa• Lubię to! » Nasza społeczność


mailto:[email protected]

http://helion.pl

http://helion.pl/user/opinie?cwmood_ebook

http://ebookpoint.pl/rf/cwmood_ebook

http://ebookpoint.pl/rt/cwmood

http://ebookpoint.pl/ro/cwmood_ebook

http://ebookpoint.pl

http://ebookpoint.pl/r/4CAKF

Książkę dedykuję Rodzicom.


Spis treściO autorze 7

Rozdział 1. Wstęp 9

Rozdział 2. Instalacja serwera lokalnego 17

Rozdział 3. Instalacja Moodle na lokalnym komputerze 29

Rozdział 4. Interfejs strony głównej 39

Rozdział 5. Dodawanie kategorii oraz zakładanie nowego kursu 47

Rozdział 6. Dodawanie użytkowników 59

Rozdział 7. Przypisywanie ról użytkownikom 63

Rozdział 8. Tworzenie kursu 73

Rozdział 9. Zamieszczanie materiałów w internecie 153

Zakończenie 157

Bibliografia 159


6 M o o d l e • Ćw i c z e n i a p r ak t y c z n e


O autorzeMichał Susfał jest z wykształcenia dydakty-kiem techniki i informatyki, trenerem.

Specjalizuje się w tematyce związanejz obsługą, przygotowywaniem i prowadze-niem szkoleń, kursów dotyczących platfor-my Moodle.

Wiedzę i umiejętności związane z kształce-niem na odległość zdobywał podczas stu-diów nie tylko w Polsce, lecz również najednym z najstarszych uniwersytetów w Cze-chach — Univerzita Palackého v Olomouci.

Michał Susfał jest również autorem licznychartykułów dotyczących edukacji na odległość oraz kilku publikacjinaukowych.

Zrealizował setki godzin zajęć dydaktycznych, podczas których uczyłobsługi programów użytkowych m.in. urzędników wyższego szczebla,przedsiębiorców i pracowników korporacji.

Doświadczenie związane z przygotowywaniem elektronicznych mate-riałów szkoleniowych zdobył w trakcie współpracy z międzynarodowąfirmą NUPSESO GROUP, zajmującą się digitalizacją dokumentów.

Adres e-mailowy Michała Susfała: [email protected] internetowa autora: www.michalsusfal.pl.



http://www.michalsusfal.pl

1

WstępŚwiat, w którym obecnie żyjemy, wymaga od większości z nasnieustannego doskonalenia się, zdobywania nowych umie-jętności oraz kwalifikacji. Wkraczamy w gospodarkę opartą na

wiedzy, inaczej zwaną gospodarką elektroniczną, e-biznesem. W tymsystemie ekonomicznym informacja jest traktowana jak towar. Roz-wój w gospodarce elektronicznej opiera się na intensywnym eksploato-waniu wiedzy i doświadczenia. Platforma edukacyjna Moodle wspieraprojekty zarówno biznesowe, jak i akademickie. Pozwala modyfikować,interpretować, archiwizować, przekazywać różnego rodzaju zasobyinformacji. Dostęp do nich często decyduje o powodzeniu danegoprzedsięwzięcia.

W tej książce opisano podstawowe narzędzia, możliwości oraz usta-wienia, jakie oferuje Moodle 2.2. Przedstawiono w niej sposób reali-zacji elektronicznego kursu, szkolenia za pomocą omawianej plat-formy, w formie ćwiczeń wykonywanych krok po kroku. W książcezaprezentowano instalację serwera Moodle 2.2 na komputerze lokal-nym, konfigurację kursu i system oceniania go. Ćwiczenia zostałyopracowane w taki sposób, aby użytkownik mógł szybko i efektywniew stopniu podstawowym opanować obsługę platformy.

W książce przedstawiono najważniejsze zagadnienia związane z admi-nistrowaniem systemem, tworzeniem elektronicznego kursu oraz me-todą oceniania na podstawie Moodle. Jeden ze sposobów realizacjiomawianych tematów zaprezentowano w formie ćwiczeń, ponieważdoświadczenie praktyczne jest równie istotne, jak wiedza teoretyczna.Zadania należy wykonywać po kolei, by uzyskać w pełni działającąplatformę z elektronicznym kursem.



Ćwiczenia służą utrwalaniu wiedzy i umiejętności. Niektórych zadańnie należy pomijać, ponieważ są one kontynuowane w dalszej częścipublikacji. Dzięki temu czytelnik ma szansę uczyć się efektywniej.Samodzielne wykonanie wszystkich ćwiczeń pozwoli użytkownikowiMoodle swobodnie korzystać z platformy. Umożliwi to stworzenieautorskiego kursu z przykładowymi informacjami.

Autor dołożył wszelkich starań, aby jak najbardziej przybliżyć czytel-nikom podstawowe aspekty administracji Moodle oraz metodologiiopracowywania e-szkolenia i systemu oceniania zadań wykony-wanych przez użytkowników tej platformy.

Dla kogo jest przeznaczonata książka?Niniejsza publikacja jest skierowana przede wszystkim do osób pra-gnących podnieść jakość świadczonych usług szkoleniowych. Napi-sano ją z myślą o tych, którzy chcą nauczyć się od podstaw tworzeniawitryny edukacyjnej oraz e-kursów.

Ta książka spełni oczekiwania początkujących administratorów, auto-rów kursów, nauczycieli oraz trenerów rozpoczynających pracę z sys-temem Moodle. Obecnie coraz więcej uczniów, studentów, nauczycieli,pracowników instytucji oraz korporacji odkrywa korzyści wynikającez używania omawianej platformy.

Warto zwrócić uwagę, że system Moodle jest systematycznie wpro-wadzany do szkół podstawowych, gimnazjalnych, liceów, techników,uczelni wyższych, przedsiębiorstw, instytucji zajmujących się edu-kacją, firm szkoleniowych. Liczba użytkowników tej platformy sys-tematycznie rośnie (rysunek 1.1).

Rozwój nowoczesnych technologii informacyjnych sprawia, że w ofer-tach firm, instytucji szkoleniowych coraz częściej kładzie się nacisk nausługi związane z obsługą, wdrażaniem systemów e-learningowych.Wśród tych ostatnich niekwestionowanym liderem jest Moodle.

Ćwiczenia praktyczne zostały dostosowane do możliwości admini-stratora rozpoczynającego pracę z Moodle 2.2.


R o z d z i a ł 1 . • Ws tęp 11

Rysunek 1.1. Wzrost liczby witryn edukacyjnych używających systemu Moodlena przełomie 7 lat1

Z książki mogą też korzystać czytelnicy, którzy chcą nauczyć sięefektywnego tworzenia elektronicznych materiałów dydaktycznych,zamieszczanych w formie kursów na omawianej platformie e-learnin-gowej, jak również korzystania z nich.

Do utworzenia w pełni działającej platformy edukacyjnej w systemieMoodle potrzebny jest zespół współpracujących ze sobą ludzi: admini-stratorów, menedżerów, nauczycieli, trenerów, specjalistów biorącychudział w opracowywaniu materiałów dydaktycznych (rysunek 1.2).

Rysunek 1.2.Zespół ludzi,którzy wspólnieprzygotowujązajęcia edukacyjnena platformieMoodle

1 Źródło: http://moodle.org/stats/, dostęp na dzień 18.04.2012.


http://moodle.org/stats/


Dlaczego ta książkamoże być potrzebna Tobie?Ta książka pomaga nabyć doświadczenie potrzebne do realizacji autor-skich kursów, szkoleń na podstawie Moodle. Ćwiczenia zostały skon-struowane w taki sposób, aby użytkownik musiał poświęcić jak naj-mniej czasu na naukę obsługi omawianej platformy oraz tworzeniee-kursów. Dzięki temu zdobędzie wiedzę i umiejętności niezbędne doprowadzenia zajęć dydaktycznych w formie mieszanej, czyli jako połą-czenie kursów stacjonarnych oraz zdalnych lub w pełni zdalnych,z zastosowaniem Moodle. Daje to ogromne możliwości przy wdraża-niu dużych projektów biznesowych np. w firmach szkoleniowych,uczelniach wyższych, różnego rodzaju organizacjach, instytucjachwykorzystujących zalety edukacji na odległość. Nauka obsługi plat-formy Moodle z książki, którą trzymasz w ręku, sprawi, że tworzeniezarówno prostych, jak i zaawansowanych kursów stanie się bardziejefektywne. Ty natomiast zyskasz przewagę nad konkurencją na rynkuusług i szkoleń.

Co to jest e-learning?E-learning to ogół procesów związanych z uczeniem się oraz naucza-niem za pośrednictwem internetu, komputerów, urządzeń przeno-śnych, takich jak tablety, komórki, palmtopy, notebooki, elektronicz-nych nośników informacji (pendrive’y, płyty CD, DVD, telewizja) orazinnych interaktywnych materiałów audiowizualnych.

Innymi słowy jest to zdobywanie i przekazywanie wiedzy na odle-głość przy użyciu nowoczesnych technologii informatycznych. Możebyć łączone z tradycyjnymi formami nauczania i uczenia, np. wykła-dami, warsztatami praktycznymi, ćwiczeniami. Wówczas mówimyo tzw. blended learningu.

E-learning umożliwia prowadzenie zajęć, w których uczestniczą osobyprzebywające w różnych miejscach na całym świecie. Nie muszą onezatem stawiać się w konkretnym miejscu i o ustalonej godzinie. E-lear-ning pozwala na wprowadzenie ruchomego czasu pracy. Dzięki temu



osoby zainteresowane zdobywaniem nowych kwalifikacji mogą odby-wać różnego rodzaju kursy, szkolenia, a nawet studia w dogodnym dlasiebie czasie i miejscu.

Jedną z zalet e-learningu jest możliwość wyboru indywidualnej ścieżkiuczenia się. Pozwala to dostosować zakres materiału oraz tempo przy-swajania wiedzy do indywidualnych potrzeb danej osoby. Jeżeli oma-wiana metoda nauczania zostanie wprowadzona na szerszą skalę, wieleosób zaoszczędzi czas i pieniądze. E-learning przede wszystkim wspo-maga tradycyjną edukację, proces samokształcenia oraz podnosi jakośćstandardowych szkoleń. Jest bardzo ważnym elementem kształceniaustawicznego.

Co to jest platforma e-learningowa?Jest to miejsce, w którym publikuje się elektroniczne materiały dydak-tyczne w formie interaktywnych kursów o cechach społecznościowych,takie jak forum czy czat. Platforma wspomaga pracę w grupach, zarzą-dzanie oraz administrowanie utworzonymi kursami. Zawiera też modułoceniania postępów w nauce, jakie osiągają uczestnicy zajęć dziękirealizowaniu poszczególnych elementów szkolenia. Platforma e-lear-ningowa jest systemem informatycznym pozwalającym przekazywaćwiedzę ludziom, których dzielą zarówno miejsce przebywania, jaki czas.

Czym jestplatforma edukacyjna Moodle?20 sierpnia 2002 roku została opublikowana pierwsza oficjalna wersjasystemu Moodle — 1.02. Platformę zaprojektował Australijczyk MartinDougiamas3. Obecnie Moodle jest używane w 215 krajach na całym

2 Źródło: http://docs.moodle.org/dev/Releases#Moodle_2.2, dostęp na dzień

21.04.2012.3 Źródło: http://dougiamas.com/, dostęp na dzień 21.04.2012.


http://docs.moodle.org/dev/Releases#Moodle_2.2

http://dougiamas.com/


świecie4. Liczba użytkowników oraz zwolenników tej platformy od latsystematycznie rośnie (rysunek 1.1).

Moodle jest darmowym systemem typu open source na licencji GNUGeneral Public License. Oznacza to, że program ten może być bez-płatnie wykorzystywany zarówno do celów prywatnych, jak i komer-cyjnych. Nazwa platformy jest akronimem od wyrażenia ModularObject Oriented Dynamic Learning Enviroment, oznaczającego modu-łowe dynamiczne zorientowane obiektowo środowisko nauczania5.

Idea Moodle opiera się na modelu pedagogicznym zwanym konstruk-tywizmem, który, najprościej rzecz ujmując, oznacza, że ludzie budująswoją wiedzę poprzez interakcję z otaczającym ich światem. Nadajątemu procesowi cechy społecznościowe6.

Moodle umożliwia przekazywanie wiedzy na odległość, a także wspo-maga prowadzenie zajęć stacjonarnych. Omawiana platforma eduka-cyjna jest miejscem, w którym publikuje się elektroniczne materiałydydaktyczne w celu realizacji interaktywnego kursu czy szkolenia.Może zastąpić tradycyjną klasę, tablicę, zeszyt, a nawet książkę. Sys-tem pozwala prowadzić zajęcia zarówno indywidualne, jaki i grupowe,w których uczestniczy nawet kilkuset użytkowników. Platformazawiera bardzo rozbudowany moduł oceniania. W jego skład wchodząm.in. elektroniczny dziennik, testy, quizy, warsztaty, zadania stano-wiące narzędzia do oceny postępów w nauce.

System Moodle to cyfrowa przestrzeń edukacyjna, w której, w zależ-ności od sposobu komunikacji, wyróżnia się dwa tryby. W pierwszymz nich — synchronicznym — można wskazać określoną liczbę uczest-ników i osobę prowadzącą zajęcia w wyznaczonym terminie. W drugimtrybie — asynchronicznym — proces kształcenia odbywa się w dowol-nym terminie oraz miejscu pomiędzy uczniami.

4 Źródło: http://moodle.org/stats, dostęp na dzień 21.04.2012.5 Źródło: http://docs.moodle.org/22/en/About_Moodle, dostęp na dzień

19.04.2012.6 Źródło: http://docs.moodle.org/22/en/Philosophy, dostęp na dzień 19.04.2012.


http://moodle.org/stats

http://docs.moodle.org/22/en/About_Moodle

http://docs.moodle.org/22/en/Philosophy


Kto korzysta z Moodle?Polskie uczelnie oraz instytucje:

Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Jagielloński, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów Departamentu Służby

Cywilnej.

Znane zagraniczne uczelnie: Univerzita Palackého v Olomouci (Czechy), Ohio State University (USA), University of York (Wielka Brytania), The University of Iceland (Islandia)

— i wiele innych uczelni oraz instytucji, organizacji, firm szkole-niowych na całym świecie. Na rysunku 1.3 przedstawiono położeniegeograficzne 10 krajów spośród 215, w których zarejestrowanych jestnajwięcej witryn korzystających z systemu Moodle.



Rysunek 1.3. Kraje, w których zarejestrowano najwięcej witryn z systememMoodle7

7 Źródło: http://moodle.org/stats/, dostęp na dzień 18.04.2012.



2

Instalacjaserwera lokalnego

Platformę e-learningową Moodle można uruchomić oraz zain-stalować na serwerze w internecie lub na serwerze lokalnym,utworzonym na komputerze. Poniżej krótki opis obu rozwiązań.

1. Instalacja w sieci, czyli na serwerze firmy świadczącej usługihostingowe. Może być zarówno płatna, jak i darmowa. InstalacjęMoodle na serwerze w internecie opisano w rozdziale 9.

2. Instalacja serwera lokalnego na komputerze. Jest całkowiciedarmowa. To rozwiązanie daje wiele korzyści. Po przetestowaniu,sprawdzeniu, odpowiednim skonfigurowaniu platformy Moodlemożesz zdecydować, czy chcesz przenieść ją do internetu, a tymsamym udostępnić innym użytkownikom. Instalacja serweralokalnego na komputerze zostanie opisana w tym rozdziale.

Serwer lokalny z zainstalowaną platformą może być środowiskiempracy do administrowania, testowania systemu Moodle, tworzenia przy-kładowych elektronicznych kursów, materiałów dydaktycznych, narzę-dzi oceniających pracę kursanta, czyli np. ankiet, quizów.

W tym rozdziale nauczysz się samodzielnie instalować serwer nakomputerze z zastosowaniem programu WampServer. Po wykonaniuzamieszczonych ćwiczeń zdobędziesz doświadczenie w przygotowy-waniu omawianego środowiska na serwerze lokalnym.

Zadania dotyczące instalacji systemu Moodle na lokalnym kompute-rze znajdują się w kolejnym rozdziale.



Moodle 2.21 może być zainstalowane na serwerze WWW z dostępnymi: 1. serwerem Apache, 2. interpreterem PHP 5.3.2, 3. serwerem baz danych MySQL 5.0.25.

Każdy z tych elementów, niezbędnych do prawidłowej pracy platformy,można instalować osobno. Efektywnym sposobem jest użycie pro-gramu będącego połączeniem Apache, PHP, MySQL. Na rynku jestdostępnych wiele takich aplikacji. Do najbardziej znanych należą m.in.:

1. WampServer, 2. Xampp.

Są to programy typu open source, czyli narzędzia rozpowszechnianena licencji GNU GPL. Oznacza to, że można wykorzystywać je bez-płatnie zarówno do celów prywatnych, jak i komercyjnych.

W poniższym ćwiczeniu przedstawiono krok po kroku cały procesinstalacji serwera WWW Wamp Server na komputerze lokalnym.

Ć W I C Z E N I E

2.1 Pobieranie oraz uruchamianie pakietu instalacyjnego

1. Pobierz najnowszą wersję programu WampServer2 ze stronyprojektu http://www.wampserver.com/en/.Wygląd oficjalnej witryny internetowej projektu przedstawionona rysunku 2.1.

2. Następnie, w zależności od tego, jaką edycję systemu Windowsmasz zainstalowaną, 32-bitową czy 64-bitową, wybierzodpowiedni przycisk. Obecnie standardem jest 64-bitowa wersja.

3. Gdy klikniesz przycisk WampServer dla odpowiedniej wersjisystemu, wyświetli się formularz. Aby bezpośrednio pobraćprogram, wybierz link wskazany na rysunku 2.2.

1 Wersja aktualna na dzień 05.01.2012.2 W trakcie tworzenia ćwiczeń była to wersja WampServera 2.2a, aktualna

na dzień 05.01.2012.


http://www.wampserver.com/en/

R o z d z i a ł 2 . • I n s t a l a c j a s e r w e r a l ok a l n e g o 19

Rysunek 2.1. Oficjalna witryna internetowa projektu WampServer

Rysunek 2.2.Link pozwalającyna bezpośredniepobranieWampServera

4. Wyświetli się okno dialogowe umożliwiające pobranie pakietuinstalatora programu WampServer na dysk twardy. W celuzatwierdzenia tej operacji wybierz przycisk Zapisz plik(rysunek 2.3).

Rysunek 2.3.Okno dialogowepobierania pakietuWampServer

5. Istnieje kilka możliwości dotarcia do pakietu zapisanego na dyskutwardym. Jedna z nich to wybranie w przeglądarce internetowejopcji Narzędzia, a następnie Pobieranie plików (Ctrl+J). Efekt tejoperacji przedstawiono na rysunku 2.4. W przykładzie użytoprzeglądarki internetowej Mozilla Firefox w wersji 3.6.15.



Rysunek 2.4.Okno dialogowePobieranie plikóww przeglądarceinternetowejMozilla Firefox

6. W oknie dialogowym Pobieranie plików kliknij dwukrotnielewym klawiszem myszy pobrany pakiet programu WampServer.Wyświetli się okno z rysunku 2.5. Wybierz przycisk Uruchom.

Rysunek 2.5.Okno dialogoweOtwieranie pliku

7. Jeżeli komputer jest chroniony przez systemową zaporę sieciową,pojawi się komunikat: Czy chcesz nadal blokować ten program?Wybierz przycisk Odblokuj.

8. Wyświetli się pierwsze okno dialogowe — Setup — WampServer 2— kreatora instalacji programu WampServer. Wybierz przyciskNext.

9. Zostaniesz poproszony o zaakceptowanie warunków licencji.Wybierz polecenie I accept the agreement, a potem przycisk Next.

10. Wyświetli się okno dialogowe z rysunku 2.6. Znajduje się w nimprzycisk Browse. Wskazanie go pozwala na wybór docelowegokatalogu oraz wybranie dysku, w którym mają zostaćzamieszczone pliki instalowanego programu WampServer.Kliknij przycisk Next.



Rysunek 2.6.Okno dialogowewyboru ścieżkizapisu plikówinstalacyjnychprogramuWampServer

11. Będziesz miał możliwość dodania ikony na pulpicie(Create a Desktop icon) oraz utworzenie jej w pasku szybkiegouruchamiania (Create a Quick Launch icon) instalowanegoprogramu WampServer. Aby wykorzystać jedną z tych opcji,zaznacz kursorem myszy odpowiednie pole. Wybierz przyciskNext.

12. W oknie dialogowym, które się pojawi, kliknij przycisk Install.Spowoduje to rozpoczęcie kopiowania plików do wybranejlokalizacji.

13. Wyświetli się kolejne okno programu. Można w nim zobaczyćpasek postępu informujący o skali wypakowywania plikówprogramu WampServer do wyznaczonej lokalizacji.Po zakończeniu tego procesu pojawi się okno wyboru domyślnejprzeglądarki, jakiej ma używać program WampServer. Podczasopracowywania tego ćwiczenia używałem Mozilli Firefox(rysunek 2.7). Wybierz przycisk Otwórz.

Rysunek 2.7. Wybór domyślnej przeglądarki dla WampServera

14. Zostaniesz poproszony o podanie adresu e-mail i adresu serweraSMTP. Pozostaw domyślne ustawienia. Wybierz przycisk Next.



15. Na kolejnym ekranie wybierz przycisk Finish. Praca instalatorapakietu WampServer 2 została zakończona. Serwer w tej wersjiuruchamia się automatycznie. W poprzednich trzeba było włączyćgo ręcznie.

Jeżeli widzisz kolor czerwony ikony WampServera w pasku aktywnychprogramów, oznacza to, że serwer nie działa. W celu uruchomieniago należy wybrać tę ikonę na pasku aktywnych programów, a następniekliknąć polecenie uruchamiania wszystkich usług (Start All Services).

Serwer często nie działa, jeśli włączony jest program Skype, który korzystaz portu 80, niezbędnego do prawidłowego funkcjonowania serwera.W takiej sytuacji można albo wyłączyć komunikator, albo wybrać dlaniego inny port.

16. W pasku aktywnych programów obok zegara systemowegozobaczysz ikonkę WampServera — (rysunek 2.8).Gdy ją wskażesz, wyświetli się menu.

Rysunek 2.8.Pasek aktywnychprogramówz zaznaczonąikonąWampServera

17. Aby uruchomić serwer, możesz wybrać polecenie Localhost,dostępne w menu z rysunku 2.9. Inny sposób to wpisanew pasku przeglądarki internetowej adresu http://127.0.0.1/lub http://localhost/. Efekt operacji widać na rysunku 2.10.

Ć W I C Z E N I E

2.2 Dodawanie nowego użytkownika

1. Z menu pokazanego na rysunku 2.9 wybierz odnośnikphpMyAdmin albo wpisz w pasku przeglądarki internetowejadres http://localhost/phpmyadmin/. Uruchomi się okno skryptu


http://127.0.0.1/

http://localhost/

http://localhost/phpmyadmin/


Rysunek 2.9.Menu programuWampServer

Rysunek 2.10. Widok okna przeglądarki z poprawnie działającym programemWampServer

phpMyAdmin (rysunek 2.11). Za pomocą tego narzędzia dodasznowego użytkownika oraz utworzysz bazę danych niezbędnądo zainstalowania platformy e-learningowej Moodle 2.2na komputerze.

2. Aby dodać nowego użytkownika, wybierz zakładkę Uprawnienia,a następnie kliknij odnośnik Dodaj nowego użytkownika.Gdy wykonasz tę operację, wyświetli się formularz dodawanianowego użytkownika (rysunek 2.12).



Rysunek 2.11. Widok okna skryptu phpMyAdmin, który jest integralnymelementem WampServera

Rysunek 2.12. Formularz z danymi nowego użytkownika

3. Wprowadź dane (rysunek 2.12). 4. Poniżej nadaj nowemu użytkownikowi uprawnienia

administracyjne, za pomocą których będzie mógł tworzyć nowewpisy i modyfikować oraz kasować już istniejące. W tym celuwybierz opcję Zaznacz wszystkie, a następnie wybierz przyciskUtwórz użytkownika (rysunek 2.13).



Rysunek 2.13. Nadawanie nowemu użytkownikowi uprawnieńadministracyjnych

Ć W I C Z E N I E

2.3 Tworzenie bazy danych

1. Aby utworzyć nową bazę danych, przejdź do zakładki Bazydanych.

2. W polu Utwórz nową bazę danych wprowadź nazwę bazy danychcwiczenia.

3. Z listy rozwijalnej wybierz opcję utf8_unicode_ci. 4. W ostatnim kroku kliknij przycisk Utwórz. Efekt tej operacji

widać na rysunku 2.14.

Rysunek 2.14. Tworzenie bazy danych ćwiczenia



Ć W I C Z E N I E

2.4 Wykonaj samodzielnie

Wykorzystując wiedzę zdobytą podczas wykonywania ćwiczenia 2.1,zainstaluj serwer lokalny na swoim komputerze za pomocą narzędziaXAMPP. Znajdziesz je pod adresem: http://www.apachefriends.org/en/

xampp.html albo w dziale Download witryny http://www.moodle.org,gdzie zamieszczono gotowe pakiety instalacyjne, zawierające XAMPP ―Moodle.

Ć W I C Z E N I E


Utwórz nowego użytkownika o nazwie kursant1, korzystając z wie-dzy zdobytej podczas wykonywania ćwiczenia 2.2. Hasło ma zawierać:znak specjalny @ albo #, dużą, małą literę oraz cyfrę. Zaleca się, abyhasło miało minimum 8 znaków.

Następnie dodaj nową bazę danych o nazwie interkurs. Pozostałe danepozostaw bez zmian. Zadanie wykonaj analogicznie do ćwiczenia 2.3.

Zapisz nazwę użytkownika oraz bazy danych w bezpiecznym miejscu(najlepiej znanym tylko Tobie), do którego będziesz miał później dostęp.Dane te są niezbędne do zainstalowania na komputerze platformy Moodle.

Ć W I C Z E N I E

2.6 Biblioteka cURL

Biblioteka cURL odpowiada za wymianę informacji z zewnętrznymiserwerami. Obsługuje m.in. ciasteczka, czyli pliki tekstowe,które przechowują np. dane dotyczące ruchu na stronie internetowej.

Biblioteka pozwala na automatyczne pobieranie aktualnych danychz dowolnego serwera znajdującego się w internecie. Umożliwia wyświetlaniedanych w dowolnej formie, np. w postaci witryn WWW.

Domyślnie biblioteka cURL jest wyłączona. Jeśli nie zostanie załadowana,korzystanie z modułów oraz różnych wtyczek, które pobierają aktualneinformacje z zewnętrznych hostów, czyli serwerów, nie będzie możliwe.

Jeżeli nie włączysz biblioteki cURL, podczas instalacji systemu Moodlewyświetli się komunikat przedstawiony na rysunku 2.15.


http://www.apachefriends.org/en/xampp.html

http://www.moodle.org

http://www.apachefriends.org/en/xampp.html


Rysunek 2.15. Informacja o braku zainstalowanej biblioteki cURL

1. Aby wszystkie opcje i dodatki działały poprawnie na platformieMoodle, należy włączyć bibliotekę cURL. W tym celu trzebaedytować plik php.ini. Wybierz z paska aktywnych programówikonę programu WampServer i kliknij polecenie PHP/php.ini(rysunek 2.16).

Rysunek 2.16.Rozwinięte menuprogramuWampServer 2.2a

2. Wybierz Edycja, a następnie Znajdź (Ctrl+F). W polu Znajdźwpisz cURL. Wybierz przycisk Znajdź następny (rysunek 2.17).

Rysunek 2.17.Operacjawyszukiwaniaw pliku php.inibiblioteki cURLw celuwłączenia jej

3. W odnalezionym wierszu usuń średnik. W wyniku tej operacjibiblioteka URL zostanie włączona.

;extension=php_curl.dll



Po modyfikacji wiersz powinien wyglądać następująco:extension=php_curl.dll

4. Zapisz wprowadzone zmiany w pliku php.ini. 5. Zresetuj wszystkie ustawienia za pomocą polecenia Restart All

Services (rysunek 2.18).

Rysunek 2.18.Resetowanieustawień serwera


3

Instalacja Moodlena lokalnym komputerze

Ć W I C Z E N I E

3.1 Pobieranie i wypakowywanie programu Moodle

1. Aby pobrać, a następnie wypakować na komputerze pakietinstalacyjny Moodle, przejdź na oficjalną stronę projektuhttp://moodle.org/ i wybierz odnośnik Pliki do pobrania(rysunek 3.1).

Rysunek 3.1.Dział Plikido pobrania

Gdy wykonasz tę operację, przejdziesz do działu Pliki do pobrania. Opróczsamego pakietu instalacyjnego Moodle, który nie zawiera instalatoraXAMPP, można tam pobrać zestawy wraz z XAMPP dla systemów:

Windows,

Mac OS X.


http://moodle.org/


2. W rozdziale 2. stworzyłeś środowisko do testów za pomocąWampServer, dlatego wybierz kategorię Standardowe pakietyMoodle. Znajdzisz tam plik z pakietem instalacyjnym Moodlebez paczki XAMMP (rysunek 3.2). Zawiera on najnowsze wersjesystemu1.

Rysunek 3.2.Standardowepakiety Moodle

3. Wybierz stabilną wersję Moodle 2.2+ w formacie .zip,odpowiednim dla Windowsa (rysunek 3.3). Moodle o rozszerzeniu.tgz jest zalecane dla systemu operacyjnego Linux.

Rysunek 3.3.Wybranie stabilnejwersji Moodle 2.2o rozszerzeniu .zip

4. Gdy klikniesz na odnośnik Download, wyświetli się oknodialogowe z rysunku 3.4. Zapisz plik na dysku twardym— wybierz przycisk OK. Po zakończeniu pobierania archiwumznajdzie się na dysku C:, w katalogu o nazwie Pobrane.

5. Aby przejść do katalogu Pobrane, możesz w przeglądarceinternetowej wybrać Narzędzia, a następnie Pobieranie plików(Ctrl+J). Do opracowania tego przykładu użyłem Mozilli Firefox.

Aby móc rozpakować pobrany plik moodle-latest-22.zip, zainstalujprogram 7zip. Jest on dostępny na licencji open source. Pobierz goz oficjalnej strony projektu http://7-zip.org.pl/.

1 W trakcie pisania książki była to wersja 2.2, aktualna na dzień 22.01.2012.


http://7-zip.org.pl/

R o z d z i a ł 3 . • I n s t a l a c j a M o o d l e n a l oka l n y m k o mpu te r z e 31

Rysunek 3.4.Pobieranie plikumoodle-latest-22.zip

6. Gdy zainstalujesz program 7zip, rozpakuj za jego pomocą pobranearchiwum moodle-latest-22.zip. W tym celu kliknij na tym plikulewym klawiszem myszy, a następnie wybierz polecenie 7-Zip/Extract files… (rysunek 3.5).

Rysunek 3.5. Operacja rozpakowywania pliku moodle-latest-22.zipz zastosowaniem programu 7zip

7. Potwierdź lokalizację katalogu WWW. W polu Extract to powinnaznajdować się scieżka C:\wamp\www (rysunek 3.6). W celuzatwierdzenia kliknij przycisk OK.

8. Pasek postępu wypakowywania plików przedstawionona rysunku 3.7. Po zakończeniu tego procesu cały pakietinstalacyjny Moodle będzie się znajdował w katalogu C:\wamp\www\moodle. Zostaną tam umieszczone wszystkie pliki platformy.

Ć W I C Z E N I E

3.2 Uruchamianie instalacji

1. Aby uruchomić proces instalacji programu Moodle na komputerzelokalnym, wpisz w pasku przeglądarki adres http://localhost/moodle.


http://localhost/moodle


Rysunek 3.6.Wyznaczenieścieżkiwypakowaniapliku moodle--latest-22.zipdo wyznaczonejlokalizacjiza pomocąprogramu 7zip

Rysunek 3.7. Pasek postępu wypakowywania pliku moodle-latest-22.zip

Rozpocznie się instalacja Moodle na komputerze lokalnym.Proces ten jest aktywowany przez skrypt instalacyjny install.php,który w trakcie instalacji tworzy m.in. plik config.php, zapisującywprowadzane ustawienia.

2. Pojawi się pierwszy ekran instalatora Moodle (rysunek 3.8).Domyślnym językiem, w jakim będą wyświetlane informacjepodczas instalacji, jest angielski. Zmień go na polski. Wybierzprzycisk Następne. Zmiana ta dotyczy tylko języka instalacji.

3. Zostaniesz poproszony o zatwierdzenie ścieżek dostępudo katalogów Moodle (przedstawionych na rysunku 3.9).Wybierz przycisk Następne.



Rysunek 3.8. Wybór języka polskiego, obowiązującego podczas instalacjiMoodle

Rysunek 3.9.Potwierdzeniedomyślnychustawień adresuoraz ścieżekdostępudo katalogówMoodle

Informacje takie jak np. adres dostępu do Moodle, nazwa użytkownika,nazwa bazy danych oraz hasło do bazy danych zostaną umieszczonew pliku o nazwie config.php. Dokument ten można, po zakończeniuprocesu instalacji, edytować np. za pomocą programu Notatnik. Załóżmy,że zapomniałeś hasła do bazy danych. Aby uzyskać jego podgląd (i innychustawień wprowadzonych w trakcie instalacji), dokonaj odpowiednichzmian w dokumencie config.php. Pliki config.php oraz install.php znajdująsię w katalogu C:\wamp\www\moodle.

Zdarza się, że nie wszystkie wyświetlane informacje są przetłumaczonena język polski.

Pole Adres w sieci — adres internetowy, który należy wpisaćw pasku adresu przeglądarki, aby uzyskać dostęp do platformyMoodle. W tym ćwiczeniu jest to domyślnie http://localhost/moodle.Adres ten informuje, że platforma Moodle znajduje się na serwe-rze komputera lokalnego w katalogu moodle.


http://localhost/moodle


Pole Katalog Moodle — ścieżka dostępu do katalogu moodle, doktórego w ćwiczeniu 3.1 został wypakowany pakiet instalacyjnyMoodle.

Pole Katalog z danymi — ścieżka dostępu do katalogu moodledata.Jego głównym zadaniem jest bezpieczne przechowywanie mate-riałów w postaci plików o różnych formatach, np. nadesłanychprzez uczestników kursu, który odbywa się za pośrednictwemMoodle.

Podczas instalacji platformy na komputerze lokalnym adresy ścieżekdostępu do katalogów prowadzą automatycznie tam, gdzie zostajeutworzony katalog z danymi, czyli moodledata — poza główny katalogplików Moodle. Przedstawiono to na rysunku 3.9. Katalog moodledatazostanie utworzony poziom wyżej od moodle. W efekcie moodledatabędzie wyłączony z publicznego dostępu poprzez internet. Działanie toma na celu zabezpieczenie nadesłanych plików przed nieuprawnionymużyciem ich przez osoby trzecie za pośrednictwem sieci.

4. Wybierz typ bazy danych Improved MySQL (native/mysqli).Kliknij przycisk Następne (rys 3.10). Zalecanym typem bazydanych jest MySQL, ale Moodle może też używać innych.

W katalogu z danymi, czyli moodledata, znajdują się pliki przesłaneprzez użytkowników platformy, a baza danych przechowuje większośćpozostałych informacji.

Rysunek 3.10.Wybór bazydanych w trakcieprocesu instalacjiMoodle nakomputerzelokalnym

5. Aby skonfigurować dostęp do bazy danych, wprowadź informacjedo formularza (rysunek 3.11). W polu Host bazy danych wpiszlocalhost. Baza danych będzie się znajdować na komputerzelokalnym.

Jeśli baza danych znajduje się na innym serwerze, w polu Host bazy danychnależy wpisać jego adres IP lub nazwę hosta.



Rysunek 3.11. Definiowenie w formularzu niezbędnych informacji w celuprawidłowej konfiguracji bazy danych

6. W polu Nazwa bazy danych wprowadź nazwę bazy danychcwiczenia (utworzoną w ćwiczeniu 2.3), a w polu Użytkownikbazy danych — admin (utworzoną w ćwiczeniu 2.2).

7. W sekcji Hasło do bazy danych wprowadź hasło moodle4@R,definiowane przy tworzeniu bazy danych w ćwiczeniu 2.3.Wybierz przycisk Następne (rysunek 3.11).

Podczas tworzenia bazy danych do tabeli automatycznie jest dodawanyprefiks mdl_. Stosowanie różnych przedrostków, np. mdl22_, umożliwiakorzystanie z jednej bazy danych przez np. dwie wersje Moodle lub inneprogramy, a także pozwala tworzyć więcej niż jedną kopiębezpieczeństwa danych.

8. Zostaniesz zapytany, czy akceptujesz warunki licencji. Aby przejśćdo kolejnego kroku instalacji, wybierz przycisk Kontynuuj(rysunek 3.12). Tym samym zaakceptujesz warunki licencji.

9. Wyświetli się informacja o wersji Moodle. Narzędzie sprawdzitakże, czy wszystkie komponenty spełniają minimalne wymaganiado prawidłowej instalacji systemu (rysunek 3.13).Podświetlenie elementu na żółto oznacza, że zaleca się jegoinstalację, o ile jest to możliwe. Kolor zielony informuje,że minimalne wymagania systemowe zostały spełnione. Jeżelinatomiast dany element zostanie podświetlony na czerwono,kontynuacja instalacji systemu nie będzie możliwa.



Rysunek 3.12.Akceptacjawarunków licencji

Rysunek 3.13. Weryfikacja, czy komponenty spełniają minimalnewymagania do prawidłowej instalacji Moodle na komputerze lokalnym

Dwukrotne kliknięcie lewym klawiszem myszy na ikonie raportupozwoli uzyskać więcej informacji na temat rozwiązania problemu.Jednym z powodów podświetlenia komponentu na czerwono może byćniespełnienie wymagań dotyczących serwera Apache, interpretera PHPoraz bazy danych MySQL (omówionych we wstępie do rozdziału 2.).

10. Poczekaj, aż zostaną utworzone wszystkie tabele w bazie danych.Wybierz przycisk Kontynuuj (rysunek 3.14).

Rysunek 3.14.Tworzenie tabelbazy danych

11. Wyświetli się formularz dotyczący konta administratora.Pola, które są oznaczone gwiazdką, należy wypełnić, aby móckontynuować instalację. W polu Nazwa użytkownika wpisz


R o z d z i a ł 3 . • I n s t a l a c j a M o o d l e n a l oka ln y m k o mpu te r z e 37

admin. Nazwa użytkownika może zawiera tylko małe litery.W polu Nowe hasło możesz zdefiniować nowe hasło albo pozostaćprzy tym, które utworzyłeś w ćwiczeniu 2.2. W polu Imię,Nazwisko, E-mail, Miasto, Wybierz kraj wprowadź swoje dane.Pozostałe konfiguracje zdefiniuj w taki sposób, jak przedstawionoto na rysunku 3.15. Dane te będzie można później modyfikować(w zależności od potrzeb).

Rysunek 3.15. Wypełnianie formularza danych konta administratora

12. Kolejny ekran instalatora dotyczy ustawień strony głównej oraznazwy serwisu. Wpisz pełną nazwę strony głównej — Ćwiczeniapraktyczne, a także skróconą — CP (rysunek 3.16). Podaj krótkiopis serwisu. Informacje te można w każdej chwili zmodyfikować.Po wprowadzeniu ustawień wybierz przycisk Zapisz zmiany.

Rysunek 3.16. Wprowadzanie pełnej oraz skróconej nazwy serwisu



13. Jeżeli wszystkie informacje zostały poprawnie podane, wyświetlisię strona główna platformy edukacyjnej Moodle. Wybierzw niej przycisk Zaloguj się. Efekt tej operacji przedstawionona rysunku 3.17. Proces instalacji platformy Moodlena komputerze lokalnym został zakończony.

Rysunek 3.17. Strona główna platformy Moodle po zalogowaniu się na witrynie


4

Interfejs strony głównejUkład strony głównej z włączonym trybem edycji, przedsta-wiony na rysunku 4.1, jest domyślny.

Co istotne, zarówno na stronie głównej, jak i na stronie kursu,zwykle można dokonywać operacji dodawania, przemieszczania wybra-nych elementów, bloków. A więc na stronie kursu wykonasz te sameczynności, co na stronie głównej.

Aby włączyć tryb edycji, należy z menu Ustawienia wybrać pozycjęUstawienia strony głównej, a następnie Włącz tryb edycji. Teraz poło-żenie elementów, modułów znajdujących się na tej stronie możnadostosowywać do swoich potrzeb. Wprowadzone ustawienia w każ-dej chwili mogą zostać zmienione. W trakcie tworzenia kursu należytestować wybrane konfiguracje, moduły, bloki. Jeżeli okażą się małoskuteczne, warto zastąpić je innym komponentem. Na rysunku 4.1pokazano podział strony głównej na trzy kolumny.

Rysunek 4.1. Domyślne ustawienia strony głównej z włączonym trybem edycji



W kolumnie 1. zostają umieszczone: lista kursów, lista kategorii, listawyboru. Zawiera ona całą treść kursu. Procedurę dodawania tej treściprzedstawiono w rozdziale 8.

1. Aby zmienić ustawienia strony głównej, należy przejśćdo Administracja serwisu, potem Strona główna, a następnieUstawienia strony głównej (rysunek 4.2).

Rysunek 4.2.Ustawienia stronygłównej

2. W wyświetlonym formularzu można zmienić kompozycjęelementów, które znajdują się na stronie głównej, gdy użytkownikjest zalogowany lub wylogowany (rysunek 4.3).

Rysunek 4.3. Formularz pozwalający na zmianę kompozycji elementówwidocznych na stronie głównej


R o z d z i a ł 4 . • I n t e r f e j s s t r o n y g łó wn e j 41

3. W kolumnie 2. domyślnie znajduje się blok Menu główne,gdzie za pomocą polecenia Dodaj zasób można dodać stronę(rysunek 4.4).

Rysunek 4.4.Menu główneznajdujące sięw kolumnie 2.

Na tej stronie najlepiej zamieścić dane dotyczące kursu. Mogąbyć to informacje w postaci grafiki, wideo oraz formatowaniatypowego dla stron HTML. Najczęściej w postaci stron zamieszczasię program szkolenia oraz różnego rodzaju instrukcje.Kolejnym blokiem znajdującym się w kolumnie 2. jest Kalendarz.

Rysunek 4.5.Kalendarzznajdujący sięw kolumnie 2.

Narzędzie to wyświetla datę i przypomina użytkownikomo zbliżających się terminach, np. wykonywania ćwiczeń, spotkańonline. Informuje też o zadaniach, które dotyczą wybranegoużytkownika albo całej grupy. Dużą zaletą kalendarza jestmożliwość synchronizacji, eksportowania z niego informacjido kalendarza Google (rysunek 4.6).

4. Aby przejść do szczegółowego widoku miesiąca kwiecień 2012,przedstawionego na rysunku 4.6, należy wybrać odnośnikkwiecień 2012, wskazany na rysunku 4.5.

Ostatnim narzędziem w kolumnie 2. (przy domyślnych ustawieniach)jest Dodaj blok. Pozwala ono na dodawanie w kolumnach 2. oraz 3.takich modułów jak: Aktywność, Co się ostatnio działo?, Html, Komen-tarze, Kursy, Losowe pojęcia ze słownika, Menu bloga, Moje prywatne



Rysunek 4.6. Szczegółowy widok miesiąca kwiecień 2012

pliki, Nadchodzące terminy, Najświeższe wiadomości, Opis kursu/strony,Osoby, Ostatnie wpisy w blogu, Profil osobisty, Self completion, Siećserwerów, Status ukończenia kursu, Szukaj w forach, Tagi, Tagi bloga,Wiadomości, Wyszukiwanie społeczności, Zakładki administratorów,Zalogowani użytkownicy, Zaloguj się, Zdalne źródło wiadomości RSS.Wybór bloków zależy od potrzeb kursu i osoby organizującej szkole-nie. W trakcie zajęć można dodawać, usuwać wybrane moduły. Do blo-ków, na które warto zwrócić uwagę, należą Nadchodzące terminy (rysu-nek 4.7) oraz Zalogowani użytkownicy (rysunek 4.8).

Rysunek 4.7.Blok Nadchodząceterminy

W kolumnie 3. znajdują się narzędzia administracyjne dla całego ser-wisu oraz kursu. Ich dostępność dla danego użytkownika zależy odtego, jaką ta osoba pełni funkcję w szkoleniu. Więcej informacji na



Rysunek 4.8.Blok Zalogowaniużytkownicy

temat przydzielania odpowiednich uprawnień uczestnikom kursu znaj-duje się w rozdziale 7. W kolumnie 3. dostępne są Ustawienia mojegoprofilu, pozwalające na edycję profilu, zmianę hasła (rysunek 4.9).

Rysunek 4.9.Menu Ustawieniamojego profilu

Jeżeli zostanie wybrany odpowiedni kurs, w kolumnie 3. wyświetli sięmenu Administracja kursem (rysunek 4.10). Za pomocą odpowiedniegopolecenia można: sprawdzić, kto zapisał się na kurs, wypisać zarejestro-wanego użytkownika z kursu, sprawdzić oceny wystawione w ramachkursu, wykonać kopię zapasową kursu, zaimportować kurs.

Rysunek 4.10.MenuAdministracjakursem



Ć W I C Z E N I E

4.1 Przesunięcie bloku

1. Przesuń blok Kalendarz z kolumny 2. do kolumny 3. Aby wykonaćtę operację, wybierz ikonę (Przenieś) (rysunek 4.11). BlokKalendarz będzie otoczony czerwoną linią przerywaną. Miejscadocelowe, w które kalendarz może zostać przesunięty, zostanąoznaczone czerwonym prostokątem (rysunek 4.12).

Rysunek 4.11.Blok Kalendarz

Rysunek 4.12. Widok aktywnej strony głównej, gotowej do przesunięcia bloków

2. Dokonaj przesunięcia bloku Kalendarz z kolumny 2. do kolumny 3.Efekt operacji widać na rysunku 4.13.



Rysunek 4.13.Efekt przesunięciabloku Kalendarz

Ć W I C Z E N I E

4.2 Do samodzielnego wykonania

Dodaj bloki Nadchodzące terminy oraz Zalogowani użytkownicy. Następ-nie rozmieść je w taki sposób, jak przedstawiono to na rysunku 4.14. Pod-czas przemieszczania bloków postępuj analogicznie do ćwiczenia 4.1.

Rysunek 4.14. Widok strony głównej po wykonaniu operacji przesunięciaoraz dodawania bloków Nadchodzące terminy oraz Zalogowani użytkownicy


5

Dodawanie kategorii orazzakładanie nowego kursu

W tym rozdziale nauczysz się samodzielnie tworzyć krok pokroku nową kategorię oraz założysz pierwszy kurs. Kategorieumożliwiają porządkowanie, układanie w określonej hierarchii

wszystkich szkoleń dostępnych na platformie. Pozwala to zwiększyćskuteczność organizacji pracy z kursami. Następnie zdobędziesz do-świadczenie w zakresie efektywnego konfigurowania poszczególnychelementów zakładanego szkolenia, dla potrzeb zarówno swoich, jaki przyszłych uczestników zajęć. Warto zauważyć, że wszystkie wpro-wadzone ustawienia w każdej chwili można dowolnie modyfikować.

Operacja zakładania kursu polega na utworzeniu wirtualnej przestrzeni,w której następnie można organizować kurs, czyli wypełniać tę prze-strzeń zasobami (etykieta, strona tekstowa, strona HTML, zdjęcia, linki,multimedia, inne pliki) oraz składowymi (ankieta, czat, forum, głoso-wanie, lekcja, quiz).

Szkolenie jest domyślnie przypisane do jednej kategorii, może jednaknależeć do kilku. Kurs w trakcie trwania wolno przenosić z jednejkategorii do drugiej.

Aby móc samodzielnie zakładać oraz tworzyć szkolenia, trzeba dyspo-nować odpowiednimi uprawnieniami. Posiada je np. administrator,autor lub osoba prowadząca zajęcia.

W celu wybrania danego kursu, np. Narzędzia w e-biznesie, należywskazać odpowiednią kategorię, czyli np. Rozwiązania dla Biznesu.



Po każdym przykładowym ćwiczeniu znajduje się zadanie do samo-dzielnego wykonania, utrwalające zdobytą wiedzę i umiejętności.

Ć W I C Z E N I E

5.1 Dodawanie nowej kategorii

1. Aby dodać nową kategorię, wybierz z menu Administracja serwisupozycję Kursy, a następnie Dodaj/edytuj kursy (rysunek 5.1).

Rysunek 5.1.MenuAdministracjaserwisu

2. W wyniku tej operacji otworzy się okno dialogowe Kategoriekursów.

Po instalacji platformy system Moodle automatycznie tworzy kategoriękursów Inne. Nie zawiera ona zdefiniowanych szkoleń. Aby utworzyćnową kategorię, wybierz przycisk Dodaj nową kategorię albo załóżkurs w wcześniej utworzonej kategorii — kliknij Dodaj nowy kurs.Wraz z rozwojem platformy liczba kategorii oraz szkoleń będziesystematycznie rosnąć.

3. Wybierz przycisk Dodaj nową kategorię (rysunek 5.2).

Rysunek 5.2.Okno dialogoweKategorie kursów

4. Wyświetli się formularz, w którym należy zdefiniowaćodpowiednie parametry. W menu Kategoria nadrzędna pozostawustawienie Góra. W sekcji Nazwa kategorii wpisz Rozwiązania


R o z d z i a ł 5 . • D od a w a n ie ka te g o r i i o r a z z ak ła d an i e n o weg o k u r su 49

dla Biznesu. Pole Category ID number pozostaw puste, a następniewprowadź opis (rysunek 5.3). Wybierz przycisk Zapisz zmiany.

Rysunek 5.3. Formularz Modyfikuj ustawienia kategorii

Ć W I C Z E N I E


Utwórz kategorie Rozwiązania dla Edukacji oraz Rozwiązania dla Admi-nistracji, tak jak w ćwiczeniu 5.1. Efekt operacji widać na rysunku 5.4.Po wykonaniu tego ćwiczenia wybierz odnośnik Rozwiązania dlaBiznesu.

Rysunek 5.4. Okno dialogowe przedstawiające utworzone Kategorie kursów



Ć W I C Z E N I E

5.3 Zakładanie nowego kursu

1. Gdy wybierzesz odnośnik Rozwiązania dla Biznesu, wyświetlisię okno z rysunku 5.5. Aby założyć nowy kurs, w kategoriiRozwiązania dla Biznesu kliknij Dodaj nowy kurs (rysunek 5.5).

Rysunek 5.5.Okno dialogowepozwalającena wybór danejkategorii orazzałożenie w niejnowego kursu

2. Gdy wybierzesz przycisk Dodaj nowy kurs, wyświetli się formularzrejestracji szkolenia (rysunek 5.8). Wprowadzone parametry zajęćmożna w każdej chwili edytować w menu Ustawienia.

Kategorie kursów — w każdej chwili można przypisać szkolenie do innejkategorii. Decyzja ta ma wpływ na to, w jakim miejscu na liście będziesię znajdował dany kurs. Należy wskazać kategorię najbardziej pasującądo zakładanych zajęć, aby ułatwić odnalezienie ich. Tylko administratorlub osoba, której nadał odpowiednie uprawnienia, może tworzyć nowekategorie szkoleń.

3. Pozostaw w polu Kategorie kursów domyślne ustawienieRozwiązania dla Biznesu.

Pełna nazwa kursu — powinna precyzyjnie opisywać zawartość zajęć.Należy dobierać właściwe słowa kluczowe określające przedmiot kursu.Mają one bardzo duży wpływ na pozycjonowanie szkoleniaw wyszukiwarkach internetowych. Pełna nazwa zajęć jest wyświetlanana górze każdej ich strony oraz na liście kursów.

4. W polu Pełna nazwa kursu wpisz narzędzia w e-biznesie.



Krótka nazwa kursu — jest wykorzystywana w kilku miejscach na platformie,np. w odnośnikach do kursu, menu Nawigacja.

Rysunek 5.6. Ścieżka odnośnikówdo kursu nweb znajdująca się na stronie głównej

5. W polu Krótka nazwa kursu wpisz nweb. Pole ID kursu pozostawniewypełnione. Opcji tej używa się w przypadku korzystaniaz zewnętrznych baz danych.

6. W sekcji Podsumowanie kursu podaj odpowiednie informacje:temat kursu, kto może być jego potencjalnym odbiorcą, jakiesą cele kursu, jaką wiedzę i umiejętności zdobędzie osoba,która ukończy kurs. Opis powinien być zwięzły i konkretny.

Za pomocą wbudowanego edytora HTML można nadać dowolnywygląd graficzny polu Podsumowanie kursu. Pomoże to zdecydowaćodwiedzającym, czy dany kurs spełnia ich oczekiwania. Podsumowanieszkolenia to rodzaj reklamy. Powinno zatem zachęcić potencjalnegouczestnika do zapisania się na kurs.

7. Wybierz Układ tematyczny.

Format — wybór odpowiedniego formatu decyduje o wyglądzie kursu,a tym samym o jego funkcjonalności. Dostępne są dwa układy: formatSCORM (standard konstruowania platform e-learningowych) oraz Format'towarzyski'.

Rysunek 5.7.Menu Formatdla zakładanegokursu narzędziaw e-biznesie

Format SCORM — jest wykorzystywany do importowania kursówzrealizowanych przy użyciu zewnętrznych narzędzi obsługującychten format.

Format „towarzyski” — pełni funkcję tradycyjnego forum, które jestwyświetlone na stronie głównej witryny.



Układ tematyczny — wizualnie jest zbliżony do układu tygodniowego.Różnica polega na tym, że sekcje nie mają ograniczeń czasowych,a więc dat rozpoczęcia i zakończenia poszczególnych tematów.Układ tematyczny jest optymalny, najbardziej intuicyjny. Każda sekcjama numer, dzięki czemu uczestnik kursu może realizować poszczególnetematy jeden po drugim albo w dowolnej kolejności.

Układ tygodniowy — nadaje kursowi ramy czasowe, tzn. określone sądaty rozpoczęcia i zakończenia zajęć. Kurs jest podzielony na tygodnie,te zaś na odpowiednią liczbę tematów, sekcji, w których skład wchodząodpowiednie zasoby czy składowe. Nad każdą sekcją widoczna jest datajej rozpoczęcia i zakończenia. Ankieta wchodząca w skład sekcji możebyć dostępna np. przez tydzień, po czym przestaje być aktywna.

8. Liczba tygodni/tematów jest domyślnie ustalona na 10. Pozostawtę wartość.

Zmiana tej liczby sprawi, że liczba tematów, tygodni, które są sekcją,zwiększy się lub zmniejszy. W menu Ustawienia wybierz Administracjakursem, a następnie włącz tryb edycji, aby dowolnie ukrywać i wyświetlaćsekcje poprzez klikanie ikony zamkniętego ( ) lub otwartego ( ) oka.Liczba sekcji może być w każdej chwili dowolnie modyfikowana.

9. Data rozpoczęcia kursu — pozostaw dzisiejszą datę. Domyślneustawienie zawsze powoduje wyświetlanie aktualnej daty.

Ustawienie to ma wpływ na sposób wyświetlania dat rozpoczęcia kursudla układu tygodniowego. Pierwszy tydzień zajęć rozpocznie się od datywprowadzonej do formularza rejestrującego nowe szkolenie (rysunek 5.8).Należy jednak wprowadzić poprawną datę rozpoczęcia kursu (niezależnieod tego, jaki układ szkolenia wybrano), ze względu na poprawnewyświetlanie logo.

10. W polu Ukryte sekcje wybierz opcję Ukryte sekcje są pokazywanew zminimalizowanej postaci.

11. Wiadomości do pokazania — ustaw wartość 5. 12. Pokaż oceny — pozostaw domyślne ustawienie (Tak). 13. Pokaż raport aktywności — wybierz opcję Nie. 14. Maksymalny rozmiar pliku — pozostaw wartość 2 MB.



Rysunek 5.8. Pole Ogólne formularza rejestrującego nowy kurs

Powyższa czynność powoduje, że uczestnicy nie mogą oglądać zawartościsekcji, mimo że zajęcia są widoczne jako szare pola. Ta opcja okazujesię przydatna m.in. wtedy, gdy autor szkolenia chce poinformowaćkursantów, jakie jeszcze tematy zostaną zrealizowane, ale nie zamierzaujawniać ich treści.

Wybór opcji Ukryte sekcje są całkowicie niewidoczne skutkuje tym,że uczestnicy zajęć nie widzą ukrytych sekcji (nie wyświetlają się onejako zaciemnione pola). Nie wiedzą nawet o tym, że cokolwiek zostałoprzed nimi ukryte. Natomiast autorzy kursów oraz administrator widzącałą treść poszczególnych sekcji.

Wskazuje ona, ile ostatnich wiadomości wpisanych na forum ma byćwyświetlanych. Domyślnie wszyscy uczestnicy zostają zapisani na tenpanel dyskusyjny. W efekcie zamieszczane tam informacje są dostępnedla każdego kursanta.



Zaznaczenie opcji Tak powoduje wyświetlanie ocen wystawianych w trakcietrwania kursu. Noty są widoczne dla uczestników. Wybranie opcjiNie powoduje, że oceny są niewidoczne dla kursantów (widocznedla prowadzącego zajęcia oraz administratora), ale wystawianie ichjest nadal możliwe dla określonych składowych.

Administrator cały czas ma dostęp do raportów aktywności uczestnikówkursu. Za pomocą opcji Tak i Nie kontroluje dostęp do tych danychnp. konkretnej osoby, grupy czy odpowiednich składowych kursu.Z raportu aktywności można m.in. dowiedzieć się, czy i kiedy oraz w jakimstopniu uczestnik wykonał dane zadanie, czy przejrzał np. składowe,zasoby itd.

To, czy administrator udostępni kursantom te dane, zależy od niegosamego oraz od potrzeb danego szkolenia. Natomiast warto zwrócićuwagę, że prezentowanie raportów aktywności przy dużej liczbie zajęćoraz uczestników znacząco obciąża serwer. W takim przypadku należyrozważyć wyłącznie opcji Pokaż raport aktywności.

Administrator ustala maksymalny rozmiar pliku, jaki uczestnikmoże przesłać na platformę w ramach jednego kursu. Sumawszystkich załączników przekazanych przez daną osobę możebyć większa od wielkości pojedynczego pliku.

15. Dostęp dla gości — w poleceniu Zezwól na dostęp gości wybierzNie. W polu Hasło wprowadź hasło składające się z 13 znaków.Powinno ono zawierać: znak specjalny, np. @ lub #, małąi dużą literę oraz co najmniej jedną cyfrę. Zanim wprowadziszhasło do formularza, zapisz je w bezpiecznym miejscu,np. w przeznaczonym do tego zeszycie albo w kalendarzu.Efekt operacji przedstawiono na rysunku 5.9.

Jeżeli w poleceniu Zezwól na dostęp gości wybierzesz opcję Nie, użytkownikniezarejestrowany na platformie będzie miał zablokowany dostęp do kursu.Kliknięcie Tak wywoła odwrotny efekt.

Zarejestrowani użytkownicy podają hasło tylko przy pierwszym logowaniudo kursu. Najczęściej zezwala się gościom na dostęp do wybranegoszkolenia lub jego części, aby zareklamować pozostałe zajęciana platformie.



Rysunek 5.9.Pole Dostępdla gości

16. W polu Grupy wybierz ustawienia: Tryb grup — Brak grup, Wymuśistnienie grup — Nie, Domyślna grupa nadrzędna — Żaden(rysunek 5.10).

Rysunek 5.10.Pole Grupy

Podziału na grupy dokonuje się w celu efektywniejszego zarządzaniauczestnikami kursu. Można to zrobić na dwa sposoby. Pierwsza opcjadotyczy podziału na grupy w trakcie zakładania szkolenia, czyli z jegopoziomu. Jest to ustawienie domyślne. Dotyczy wszystkich aktywnościw ramach danego kursu.

Opcja ta jest aktywna tylko wtedy, gdy w poleceniu Wymuś istnieniegrup wybrano pozycję Nie. W takiej sytuacji możliwe jest przydzielanieindywidualnych ustawień do każdej wybranej składowej. Jeśli w poleceniuWymuś istnienie grup wybierzesz pozycję Tak, dla całego kursu zostaniewymuszony podział na grupy. Wówczas tworzenie indywidualnychustawień dla aktywności w wybranej składowej nie będzie możliwe.

Aby utworzyć nową grupę, modyfikować ustawienia już istniejącej, a takżeimportować grupę, należy z menu Ustawienia wybrać Użytkownicy,a następnie Grupy.

Po kliknięciu strzałki obok pozycji Tryb grup, przedstawionejna rysunku 5.10, na liście rozwijanej zostaną wyświetlone trzy opcje:

brak grupy;

oddzielone grupy — uczestnicy przypisani do jednej grupy widząsiebie nawzajem, natomiast nie widzą uczestników innych grup;

widoczne grupy — każda grupa pracuje w swoim obszarze,a jednocześnie może obserwować działania innych grup.

17. W polu Dostępność wskaż opcję Ten kurs nie jest dostępnydla studentów (rysunek 5.11).



Rysunek 5.11.Pole Dostępność

To odpowiedni wybór w przypadku zakładania kursu. Szkolenie jest ukrytena liście zajęć przed potencjalnymi uczestnikami. Administrator oraznauczyciel mają dostęp do kursu, natomiast studenci nie posiadająodpowiednich uprawnień. Nowo założony kurs nie jest gotowy do realizacji,powinien zostać uzupełniony o właściwe zasoby i składowe. W kolejnymrozdziale przedstawię udostępnianie szkolenia uczestnikom.

18. W polu Język wybierz opcję Nie wymuszaj (rysunek 5.12).Pozwala ona określić, jaki język ma zostać użyty dla zakładanegokursu. Jeżeli wskażesz tę funkcję, decyzję podejmie użytkownik.Sam wybierze język spośród zainstalowanych w platformie.Zazwyczaj ta opcja jest rzadko wykorzystywana.

Rysunek 5.12.Pole Język

19. Pole Zmiana nazwy ról, przedstawione na rysunku 5.13, pozwalana definiowanie dowolnych nazw jako odpowiedników tychprzypisanych do określonych funkcji, np. można zmienić nazwęfunkcji ze studenta na ucznia.

Rysunek 5.13.Pole Zmiananazwy ról

20. Wybierz przycisk Zapisz zmiany. Jeżeli wszystkie informacjezostały wprowadzone poprawnie, powstanie kurs narzędziaw e-biznesie. Zostaniesz automatycznie przeniesiony



do formularza Zapisz użytkowników, pozwalającego na dodawanienowych użytkowników oraz przypisywanie im określonychfunkcji.

Ć W I C Z E N I E


W kategorii Rozwiązania dla Biznesu załóż samodzielnie kursy: Jakzałożyć własną firmę i ABC Eksperta e-biznesu, w kategorii Rozwią-zania dla Administracji — Zamówienia publiczne, Zarządzanie pro-jektami, Asertywna komunikacja w pracy urzędnika, a w kategoriiRozwiązania dla Edukacji — Tworzenie elektronicznych materiałówdydaktycznych, Księgowość komputerowa, WordPress — kurs tworzeniawłasnego bloga. Wykonaj to zadanie analogicznie do ćwiczenia 5.3.Efekt założenia wszystkich kursów widać na rysunku 5.14. Dla celówćwiczeniowych w polu Dostępność wskazałem pozycję Ten kurs jestdostępny dla studentów, aby pokazać, jak wygląda lista wszystkichzałożonych kursów na stronie głównej (rysunek 5.14).

Rysunek 5.14.Strona głównaz listą wyborukursów założonychw ćwiczeniu 5.4.


6

Dodawanie użytkownikówAby nowy użytkownik mógł korzystać z kursów zamieszczo-nych na Moodle, powinien się zarejestrować, założyć konto.Wyjątek stanowią osoby niezarejestrowane odwiedzające plat-

formę jako goście. Najczęściej mają one dostęp tylko do wybranychelementów kursu, pełniących funkcje promocyjne, reklamowe.

Aby było możliwe dodanie nowego użytkownika do wybranego szko-lenia, dana osoba powinna w pierwszej kolejności założyć konto naplatformie. Pozwala to m.in. na aktywny udział w kursach prowadzo-nych na platformie. Sposób zakładania konta zależy od konfiguracji,jaką przewiduje dla danego użytkownika administrator platformy.Warto zwrócić uwagę, że istnieje kilka metod przeprowadzania tejoperacji. Na przykład konto może zostać założone albo przez admi-nistratora, albo przez samego użytkownika.

Aby dana osoba mogła samodzielnie się zarejestrować, administratorwybiera w menu Administracja serwisu pozycję Moduły, potem Uwie-rzytelnianie, a następnie Zarządzaj uwierzytelnianiem i wskazuje naj-częściej opcję Uwierzytelnianie z wykorzystaniem poczty elektronicznej.Jest to optymalne rozwiązanie. Administrator zaoszczędza dużo czasu,bo nie musi ręcznie tworzyć konta dla każdej osoby.

Gdy następnie użytkownik przejdzie na stronie głównej do odnośnikaZaloguj się, pojawi się formularz, w którym trzeba będzie uzupełnićwskazane pola. Później system wyśle link aktywacyjny na adres e-mailpodany w trakcie rejestracji. Użytkownik musi potwierdzić chęć utwo-rzenia konta. W tym celu powinien w swojej poczcie kliknąć nadesłanylink. Jest to proces uwierzytelniania, autoryzacji użytkownika, czylipotwierdzania jego tożsamości jako nowego członka platformy.



Kolejna metoda samodzielnej rejestracji umożliwia zapisanie danejosoby na wybrany kurs. Oznacza to, że użytkownik będzie miał dostęptylko do konkretnego szkolenia po dokonaniu rejestracji, a nie, jakw przypadku uwierzytelnia — do zawartości całej platformy. Uwierzy-telnianie odnosi się do członkostwa w całej platformie, a zapisy doty-czą możliwości wzięcia udziału w konkretnym kursie. Istnieje kilkasposobów zapisywania nowych użytkowników na szkolenie. Wszyst-kie są dostępne w menu Administracja serwisu. Należy kliknąć w nimModuły, a następnie Zapisy.

To, jaka metoda zostanie wybrana — zapis na wybrany kurs czyuwierzytelnianie do całego systemu — zależy od polityki naborustosowanej przez administratora platformy. Ta sama kwestia decy-duje o tym, w jaki sposób mają być tworzone konta.

W poniższych ćwiczeniach pokazano sposób ręcznego dodawania użyt-kowników przez administratora. Przedstawiono krok po kroku sposóbzapisywania nowych uczestników na kurs Tworzenie elektronicznychmateriałów dydaktycznych. Następnie pokazano, jak przypisać użyt-kownikom odpowiednie funkcje, czyli zbiory określonych uprawnieńdo wykonywania zadań, aktywności oraz innych czynności w systemie.

Imiona i nazwiska osób dodanych do systemu Moodle w ćwiczeniu 6.1są całkowicie przypadkowe. Przykładowe dane personalne zostały użytetylko i wyłącznie na potrzeby książki.

Ć W I C Z E N I E

6.1 Dodawanie użytkowników do systemu

1. Zaloguj się jako administrator i ręcznie dodaj nowego użytkownikado systemu. Aby wykonać tę operację, przejdź do menuAdministracja serwisu. Wybierz w nim Użytkownicy, następnieKonta, a na koniec Dodaj nowego użytkownika (rysunek 6.1).

2. Gdy klikniesz odnośnik Dodaj nowego użytkownika, wyświetlisię formularz z rysunku 6.2. Pola zaznaczone na czerwono trzebawypełnić, resztę można pominąć. Dodaj 4 nowych użytkowników,posługując się informacjami o nich z rysunku 6.3. Pozostałe danepozostaw bez zmian. W każdej chwili można je edytować.


R o z d z i a ł 6 . • D od a w a n ie u ż y t k o w n i k ó w 61

Rysunek 6.1.MenuAdministracjaserwisu

Rysunek 6.2. Formularz dodawania nowego użytkownika

Rysunek 6.3.Dane nowychużytkowników,które mają zostaćwprowadzonedo systemu



Ć W I C Z E N I E

6.2 Zapisywanie użytkowników na kurs

1. Aby zapisać wybranego użytkownika na kurs, zaloguj się jakoadministrator i wybierz ze strony głównej założone w poprzednimrozdziale szkolenie Tworzenie elektronicznych materiałówdydaktycznych.

2. Zapisz na zajęcia użytkowników zarejestrowanychw ćwiczeniu 6.1. Z menu Ustawienia przejdź do Administracjakursem, następnie Użytkownicy, a potem Zapisani użytkownicy(rysunek 6.4).


3. Gdy wybierzesz odnośnik Zapisani użytkownicy (rysunek 6.4),wyświetli się pole z rysunku 6.5. Zwróć uwagę, że obecnie na kursnie zapisał się ani jeden użytkownik. Dalszą część procedurydodawania uczestników przedstawiono w ćwiczeniu 7.1.

Rysunek 6.5. Pole Zapisani użytkownicy


7

Przypisywanie rólużytkownikom

Czym jest rola? To zbiór uprawnień, jakie posiada dany użyt-kownik (administrator, menedżer, autor kursu, nauczyciel,nauczyciel bez praw edycji, student, gość). W ramach platformy

można wyróżnić podział na grupy (rysunek 7.1). Dostęp do sytemu jestzorganizowany w sposób hierarchiczny. W tym rozdziale przedstawięi omówię propozycję przydziału ról użytkownikom według omawia-nego porządku. Warto zwrócić uwagę na to, że wachlarz możliwościprzypisywania oraz definiowania funkcji w systemie Moodle jest bar-dzo szeroki i zależy od kilku indywidualnych ustawień, preferencjioraz kontekstu. Ten ostatni to: strona główna, użytkownik, kategoria,kurs, moduł, blok (rysunek 7.7).

Rysunek 7.1.Zakres uprawnieńdomyślnychużytkownikóworaz ich rolew skali całejplatformyMoodle 2.2

Role globalne posiadają administrator, menedżer i autor kursu. Doty-czą one możliwości przydzielania uprawnień innym użytkownikomw skali całego systemu. Natomiast role lokalne posiadają nauczyciel,nauczyciel bez praw edycji, student oraz gość. Są one przypisywane



w danym kontekście. To, w jakim kontekście rola zostanie przypisanaużytkownikowi, zależy od indywidualnych ustawień administratoraczy osoby prowadzącej dany kurs.

Administrator posiada najszerszy zakres uprawnień. Może wykony-wać wszelkie operacje dostępne w ramach platformy. Jest to pierwszaosoba obecna na Moodle po zainstalowaniu systemu. Administratorzakłada konta następnym użytkownikom, przypisując im role niższegorzędu.

Propozycje sposobu przydzielenia ról użytkownikom przedstawiono narysunkach 7.2 oraz 7.3. W pierwszym przypadku administrator powo-łuje menedżera, który ma prawo przypisywania funkcji autorowi kursu,nauczycielowi bez praw edycji, gościowi, studentowi, nauczycielowi.Następnie autor kursu może przydzielić rolę nauczycielowi, ten z koleiprzypisuje nowemu użytkownikowi rolę nauczyciela bez praw edycji,studenta, gościa (rysunek 7.2).

Rysunek 7.2. Przykład przydzielenia przez administratora wybranemuużytkownikowi roli menedżera. Ten następnie może przypisywać role kolejnymosobom według hierarchii

W drugim przypadku sytuacja jest analogiczna do tej w przykładziepowyżej, tylko w procesie nie uczestniczy menedżer. Administratorma możliwość przydzielenia roli bezpośrednio autorowi kursu, nauczy-cielowi bez praw edycji, gościowi, studentowi, nauczycielowi. Następ-nie autor kursu przypisuje funkcję nauczyciela, ten z kolei ma prawonadać rolę nauczycielowi bez praw edycji, studentowi i gościowi(rysunek 7.3).


R o z d z i a ł 7 . • P r z y p i s y w an i e r ó l u ż y t k o w n i k o m 65

Rysunek 7.3. Przykład możliwości przydzielania ról przez administratorakolejnym użytkownikom według hierarchii

Menedżer to osoba posiadająca mniejszy zakres uprawnień od admi-nistratora. Jego zadaniem jest wspomaganie administratora. Menedżerposiada pełen zakres uprawnień w dziedzinie administracji serwisu dlaużytkowników, kursów, ocen, języków, strony głównej, raportów. Przy-dzielanie przez niego funkcji pozostałym osobom przedstawiono narysunku 7.4. Sposób przyznawania ról jest analogiczny do poprzednichprzykładów.

Rysunek 7.4. Przykład przydzielania ról przez menedżera innymużytkownikom według hierarchii

Autor kursu może samodzielnie zakładać nowe zajęcia, czyli tworzyćwirtualną przestrzeń, w której nauczyciel zamieszcza odpowiednieskładowe i zasoby, czyli tworzy kurs. Różnica między tworzeniema zakładaniem szkolenia została omówiona we wstępie rozdziału 5.Autor kursów może być też nauczycielem w założonych przez siebiezajęciach. Wówczas ma prawo przydzielać role nauczycielowi bez prawedycji, studentowi i gościowi (rysunek 7.5).



Rysunek 7.5.Przykładmożliwościprzydzielania rólprzez nauczyciela,którego powołałautor kursu

Nauczyciel to osoba, która wprowadza materiały, treści, informacje doszkolenia założonego przez autora kursu. Najczęściej są to jego autor-skie materiały. Nauczyciel może oceniać uczestników kursu, jednaknie ma możliwości samodzielnego zakładania zajęć.

Rysunek 7.6.Przykładmożliwościprzydzielania rólprzez nauczycielawedług hierarchiiról na platformie

Nauczyciel bez praw edycji może oceniać pracę uczestników szkole-nia, ma wgląd do raportów aktywności. Natomiast nie posiada upraw-nień do edycji, modyfikacji, tworzenia materiałów edukacyjnych.

Student to osoba zarejestrowana na platformie. Posiada dostęp domateriałów udostępnionych przez nauczyciela. Może z nich korzystać,ale nie ma uprawnieniń do edytowania ich.

Gość może zapoznać się z kursem, ale nie ma prawa w nim uczest-niczyć.

Rysunek 7.7.Przypisywanie rólużytkownikomw danymkontekściena platformieMoodle

Jako administrator możesz przypisać danej osobie dowolną rolę w wy-branym kontekście. Poniżej przedstawię w formie ćwiczeń sposób zapi-sywania użytkowników w kontekście kursu oraz systemu.



Gdy przeprowadzisz opisaną procedurę, zrób zadanie do samodzielnegowykonania.

Ć W I C Z E N I E

7.1 Przypisz role w kontekście kursu

1. Gdy wybierzesz przycisk Zapisz użytkowników (rysunek 6.5),wyświetli się formularz o tej samej nazwie (rysunek 7.8).Umożliwia on przypisanie wybranej roli danemu użytkownikowiw obszarze kursu.

Rysunek 7.8.Formularz Zapiszużytkowników

2. Zapisując jako administrator nowych użytkowników na kursza pomocą formularza Zapisz użytkowników (rysunek 7.8),możesz nadawać im role nauczyciela, nauczyciela bez praw edycji,studenta albo menedżera, a także zdecydować, czy te osobymają zostać uczestnikami szkolenia już dziś, czy dopiero w dniurozpoczęcia zajęć. Kolejna opcja pozwala na ustalenie okresu



udziału danego użytkownika w kursie (w zakresie od 1 do 365dni). Można też wybrać pozycję Nieograniczony. Wówczas danaosoba nie zostanie automatycznie usunięta ze szkolenia, któredobiegło końca. Załóżmy jednak, że ustaliłeś okres uczestnictwaJacka Kowalskiego np. na 14 dni. Po upływie tego czasuużytkownik zostanie usunięty z kursu.

3. Aby przypisać określoną funkcję zarejestrowanej osobie, należywskazać rolę na liście Przypisz role, określić Opcje zapisówalbo pozostawić ustawienia domyślne. Następnie trzeba wybraćprzycisk Zapisz. Rola zostanie przypisana konkretnemuużytkownikowi. Całość operacji widać na rysunku 7.8.

4. Wykonując czynności opisane w punkcie 3., przypiszużytkownikom następujące role:

Jacek Kowalski — student, Marek Krasowski — nauczyciel bez praw edycji, Marysia Nowak — student, Luiza Sierpniak — student, Michał Susfał — prowadzący.

Efekt tej operacji przedstawiono na rysunku 7.9.

Rysunek 7.9. Użytkownicy zapisani na kurs

Aby dotrzeć do tabeli z rysunku 7.9, należy ze strony głównej danego kursuprzejść do menu Administracja kursem i wybrać pozycję Użytkownicy,a następnie Zapisani użytkownicy.



Ć W I C Z E N I E

7.2 Przypisz role w kontekście systemu

1. Aby przypisać role globalne menedżera oraz autora kursu,czyli role w kontekście systemu (rysunek 7.7), przejdź do menuAdministracja serwisu, wybierz pozycję Użytkownicy, następnieZezwolenia, a na koniec Przypisz role w obrębie całego serwisu.Wyświetli się okno z rysunku 7.10. Aby przypisać rolę Autor kursu,wybierz odnośnik Autor kursu (na rysunku 7.10 zaznaczonyczerwoną ramką ze strzałką).

Rysunek 7.10. Miejsce, w którym można przypisać role menedżera oraz autorakursu w obrębie całego serwisu

2. Gdy klikniesz odnośnik Autor kursu, wyświetli się okno dialogowe(rysunek 7.11) pozwalające wybrać dowolnego użytkownikai przypisać mu rolę Autor kursu. Wskaż użytkownika JacekKowalski, a następnie kliknij przycisk Dodaj. Zwróć uwagę,że w polu Istniejący użytkownicy został dodany Jacek Kowalski.Wybierz odnośnik Powrót do listy wszystkich ról. Wyświetli siępole z dodanym nowym użytkownikiem, czyli JackiemKowalskim, mającym przypisaną rolę Autor kursu(rysunek 7.12).

Ć W I C Z E N I E


1. Zaloguj się jako administrator. Przypisz rolę Menedżerużytkownikowi Marysia Nowak w kontekście strony głównej.



Rysunek 7.11. Procedura przypisywania roli autora kursu użytkownikowiJackowi Kowalskiemu

Rysunek 7.12. Dodany nowy użytkownik w roli autora kursu

2. Przejdź do menu Administracja serwisu, wybierz pozycję Stronagłówna, a potem Role strony głównej.

3. Następnie postępuj analogicznie do rysunku 7.11. Efekt poprawniewykonanej operacji przypisania roli Menedżer użytkownikowiMarysia Nowak do strony głównej widać na rysunku 7.13.

Rysunek 7.13.Przypisanie rolimenedżeraużytkownikowiMarysia Nowakw kontekściestrony głównej



Ć W I C Z E N I E


1. Zaloguj się jak administrator. Przypisz rolę Autor kursuw kontekście kategorii (rysunek 7.7) Rozwiązania dla Biznesuużytkownikowi Marek Krasowski.

2. Przejdź do menu Strona główna, wybierz Administracja serwisu,potem Moduły, Zapisy i Zarządzaj wtyczkami zapisów. Następnieuaktywnij opcję Category enrolments.

3. Wybierz z menu Strona główna pozycję Administracja serwisu,potem Kursy, a następnie Dodaj/Edytuj kursy i kliknij na odnośnikkategorii Rozwiązania dla Biznesu. Gdy klikniesz ten odnośnik,w lewej kolumnie wyświetli się menu Ustawienia (rysunek 7.14).

Rysunek 7.14.Menu Ustawieniadla kategoriiRozwiązaniadla Biznesu

4. Wybierz odnośnik Przypisz role (rysunek 7.14). W polu, któresię pojawi, wskaż odnośnik Autor kursu. Następnie postępujanalogicznie do rysunku 7.11. Efekt poprawnie przypisanej roliautora kursu dla użytkownika Marka Krasowskiego w kontekściekategorii Rozwiązania dla Biznesu widać na rysunku 7.15.

Rysunek 7.15.Przypisanie roliAutora kursuużytkownikowiMarkowiKrasowskiemuw kontekściekategorii


8

Tworzenie kursuW tym rozdziale przedstawiłem tworzenie e-kursu. Czytelniknauczy się przygotowywać, a następnie zamieszczać odpo-wiednie materiały edukacyjne w jednym z przykładowych

szkoleń, założonych w ćwiczeniu 5.4.

Wszystkie materiały wchodzące w skład kursu są realizowane za po-mocą dwóch zestawów narzędzi. Pierwszy z nich to zasoby, a drugi —składowe.

Zasoby to materiały statyczne, z którymi użytkownik zapoznaje sięw sposób bierny w ramach np. wybranego szkolenia (rysunek 8.1).

Rysunek 8.1.Lista rozwijanazestawu narzędziDodaj zasób

W skład zasobów wchodzą:Adres URL — dodanie tego zasobu do tworzonego kursu pozwalana zamieszczanie adresów stron WWW znajdujących się pozasystemem Moodle. Istnieje możliwość m.in. dopasowaniaszerokości i wysokości okna, w którym zostanie wyświetlonawybrana witryna. Warto zwrócić uwagę na to rozwiązanie.Etykieta — pełni funkcję oddzielacza, separatora, zakładkiwspomagającej organizację materiału w obszarze danej sekcji/



tematu. Najczęściej przyjmuje formę informacji tekstowej.Etykieta pełni też funkcję strony HTML, a więc można do niejdodać grafikę, multimedia oraz wykonać odpowiednieformatowanie. Najczęściej jest tworzona w postaci krótkiejinformacji tekstowej. Głównym przeznaczeniem etykiety jestefektywna organizacja informacji znajdujących się na stroniegłównej kursu.Folder — miejsce, w którym da się opublikować więcej niż jedenodnośnik do pliku. Można tam wysyłać, pobierać, przechowywaćoraz otwierać wybrane dokumenty. Istnieje też możliwośćtworzenia hierarchicznych struktur katalogów. Pozwala toefektywniej zarządzać plikami znajdującymi się w danym kursie,co ułatwia organizację materiału w ramach kursu.IMS content package — umożliwia zamieszczanie na platformiekursów wykonanych przy użyciu zewnętrznego oprogramowania,zgodnego ze standardem IMS.Strona — narzędzie, za pomocą którego można publikować treści,informacje analogicznie do tworzenia strony WWW.Zasób — pozwala na tworzenie odnośników do pojedynczychplików.

Narzędzia Folder, Adres URL i Zasób pełnią podobną funkcję przypublikacji materiałów dydaktycznych w ramach tworzonego kursu.

Składowe — materiały interaktywne, a więc wymagające od użytkow-nika wykonania odpowiedniej akcji, działania, symulacji oraz wymianyinformacji między użytkownikami i prowadzącym zajęcia. Wszystkieskładowe dostępne na nowo zainstalowanej platformie Moodle 2.2przedstawiono na rysunku 8.2.

Do składowych należą:Ankieta — technika gromadzenia informacji polegającana wypełnianiu (najczęściej samodzielnie) przez respondentaspecjalnych kwestionariuszy, na ogół o wysokim stopniustandaryzacji, w obecności lub (częściej) bez obecności ankietera1.Kwestionariusz jest niezastąpiony w badaniach pedagogicznych— umożliwia poznawanie cech zbiorowości, faktów, opinii

1 T. Plich, Zasady badań pedagogicznych, Wydawnictwo Żak, Warszawa 1995,

s. 144.


R o z d z i a ł 8 . • T w o r z en i e ku r su 75

Rysunek 8.2.Lista rozwijanazestawu narzędziDodaj składową

o zdarzeniach danych liczbowych2. Ankieta w Moodle składasię z wcześniej zdefiniowanych pytań i odpowiedzi, na któreodpowiada uczestnik szkolenia. Pozwala poznać opinie studentówna temat przydatności kursu, ocenę zajęć oraz określićumiejętności kursantów, a w efekcie ustalić najlepszy kierunekrozwoju szkolenia. Ankieta umożliwia zbieranie różnego rodzajudanych od uczestników zajęć. Posiadając takie informacje, możnapoprawić jakość świadczonych usług szkoleniowych, m.in.opracowywania, przygotowywania elektronicznych materiałówdydaktycznych. Ma to kluczowe znaczenie w procesie kształceniana odległość. Pytania i odpowiedzi w ankiecie zamieszczonejna platformie Moodle zostały opracowane przez zespółdydaktyków. Aby zadać własne pytania, warto użyć narzędziaQuiz.Baza danych — narzędzie, w którym można określić metodęzbierania, przeszukiwania oraz przechowywania danych.Informacje są wprowadzane przez uczestników kursu oraz inneupoważnione do tego osoby za pomocą odpowiednioskonfigurowanego formularza.Czat — jedno z najpopularniejszych narzędzi do komunikacjina odległość. Za jego pomocą można stworzyć tzw. pokój rozmów,w którym uczestnicy kursu wspólnie konsultują się np. w sprawierozwiązania danego problemu, wykonania ćwiczenia zadanegoprzez prowadzącego zajęcia. Na czacie w czasie rzeczywistymwięcej niż dwie osoby mogą się komunikować, wysyłając do siebie

2 Ibidem, s. 95.



informacje w postaci tekstu oraz emotikonów. Informacja wysłanaprzez jednego użytkownika dociera do wszystkich pozostałychzalogowanych na czacie, co warto wykorzystać w pracy grupowej.Po zakończeniu rozmów online historia korespondencji, tzw.sesji połączeń między uczestnikami, jest dostępna w archiwum.Jest to duża zaleta tego narzędzia.External tool — nowa funkcjonalność, na którą warto zwrócićuwagę. Jest ona dostępna dopiero od wersji Moodle 2.2 i ma byćrozbudowywana. External tool umożliwia płynną integracjęMoodle z innymi atrakcyjnymi narzędziami edukacyjnymi.Pozwala to wprowadzać innowacyjne rozwiązania, które mogązwiększyć efektywność procesu kształcenia. Aby integracjawybranego narzędzia z Moodle 2.2 była możliwa, musi onowykorzystywać specyfikację IMS Learning Tools Interoperability.Interoperability to interoperacyjność, czyli zdolnośćdo współdziałania systemów informatycznych, polegającana bezpiecznej wymianie danych o określonej strukturze,i wzajemnego wykorzystywania ich przez tworzenie z nichinformacji3.

Specyfikacja IMS Learning Tools Interoperability umożliwia umiesz-czanie w kursie „linków” do narzędzi edukacyjnych znajdujących się nakomputerze lub w sieci. Mogą być one uruchamiane bezpośrednio zeszkolenia i komunikować się z LMS-em. Informacje są przekazywanew obie strony, więc możemy wysłać do zewnętrznego systemu daneo użytkowniku, a z powrotem do LMS przesłać np. raport, które ćwi-czenia w zewnętrznym systemie dana osoba wykonała4. Między narzę-dziami można także wymieniać dane o kursie i funkcji użytkownika5.

Może być np. tak, że dana osoba jest zalogowana na platformieMoodle 2.2, a następnie łączy się z innym narzędziem, np. Mediawiki,Wikipedia.

External tool może wspomóc rozwiązanie jednego z najczęściej spoty-kanych i szeroko komentowanych obecnie problemów, związanych

3 Źródło: http://ceo.cxo.pl/artykuly/41213/Zejscie.z.drzewa.czyli.

interoperacyjnosc.html.4 Źródło: http://e-learning.blog.pl/tag/ims/, dostęp na dzień 04.04.2012.5 Źródło: http://www.goldenline.pl/forum/2685540/ims-lti-w-nadchodzacym-

-moodle, dostęp na dzień 04.04.2012.


http://ceo.cxo.pl/artykuly/41213/Zejscie.z.drzewa.czyli.interoperacyjnosc.html

http://e-learning.blog.pl/tag/ims/

http://www.goldenline.pl/forum/2685540/ims-lti-w-nadchodzacym--moodle




z przechowywaniem i wymianą edukacyjnych zasobów cyfrowych,czyli przesyłaniem danych pomiędzy różnymi systemami informa-tycznymi6.

Narzędzia External tool opierające się na specyfikacji IMS LearningTools Interoperability ułatwiają uczniom i nauczycielom pracę z apli-kacjami mającymi współdziałać z systemami opierającymi się na Lear-ning Management System, np. Moodle7.

Efektywne wykorzystanie omawianej funkcjonalności umożliwia włą-czenie uczestników kursu w aktywne działanie, korzystanie z zaso-bów cyfrowych, a także wspólne tworzenie ich zgodnie z złożeniamiWeb 2.0, mającego na celu zwiększenie współdziałania użytkownikówinternetu z zasobami sieci.

Na uwagę zasługuje możliwość integracji Moodle 2.2 z platformąblogową WordPress. Aby dowiedzieć się więcej na ten temat, należyprzejść do:

http://sourceforge.net/apps/mediawiki/learningapps/index.php?title=LTI4Wordpress.

Forum — w Moodle pełni taką samą funkcję jak tradycyjne fora inter-netowe. Użytkownicy publikują wątki, które z kolei mogą skomento-wać inni uczestnicy. Narzędzie to pełni bardzo ważną funkcję. Infor-muje uczestników kursu o zbliżających się terminach zajęć, zaliczeńlub powiadamia o innych ważnych przedsięwzięciach w ramachszkolenia. Przydatnym elementem tej składowej jest opcja oceniania.Korzystają z niej również osoby zalogowane na forum jako uczestnicy.Każdy wpis może zostać oceniony. Opisana opcja pomaga utrzymaćodpowiednią dyscyplinę na forum. Ustawienia zależą od nauczyciela(moderatora). Kursant może też dodawać swoje wpisy w postaci załącz-ników. Forum można subskrybować. Oznacza to, że każdy jego uczest-nik na podany przy zakładaniu konta adres e-mail otrzymuje kopiękażdego wpisu. Opisane narzędzie zwiększa skuteczność przekazy-wania informacji kursantom.

6 Źródło: http://e-edukacja.net/siodma/referaty/Sesja_2a_2.pdf, dostęp na dzień

04.04.20127 Źródło: http://www.imsglobal.org/toolsinteroperability2.cfm, dostęp na dzień

04.04.2012


http://sourceforge.net/apps/mediawiki/learningapps/index.php?title=LTI4Wordpress

http://e-edukacja.net/siodma/referaty/Sesja_2a_2.pdf

http://www.imsglobal.org/toolsinteroperability2.cfm

http://sourceforge.net/apps/mediawiki/learningapps/index.php?title=LTI4Wordpress


Głosowanie — moduł ten pozwala prowadzącemu zajęcia na zadaniepytania uczestnikom kursu, przy czym dostępnych jest kilka odpowie-dzi. Istnieje możliwość ustalenia limitu liczby osób, które mogą zagło-sować w określony sposób. Wyniki mogą być widoczne dla uczest-ników lub ukryte. Opisany moduł jest bardzo przydatny. Pozwalaprzeprowadzić szybkie głosowanie w określonej kwestii w celu zebraniainformacji od uczestników kursu. Moduł można dodać w każdej chwilitrwania szkolenia. To duża zaleta tej składowej.

Lekcja — składowa pozwalająca dynamicznie przedstawiać materiałyedukacyjne w formie ćwiczeń. Jednocześnie może pełnić funkcjęnarzędzia oceniającego stopień zrozumienia, przyswojenia wiedzyprzez uczestników kursu. Bywa też nieocenioną pomocą przy tworze-niu e-podręcznika. Lekcja składa się z odpowiednio przygotowanychtreści dydaktycznych, które dzieli się na mniejsze partie, części. Zawie-rają one pewną porcję informacji (tekst, zdjęcia, pliki audio, wideo)oraz pytanie sprawdzające, dotyczące prezentowanego tematu. Wyod-rębniona część materiału edukacyjnego, połączona pytaniem z co naj-mniej jednym przyciskiem nawigacyjnym, nosi nazwę ekranu, stronyalbo karty. Dzięki temu narzędziu nauczyciel może sprawdzić, czyuczestnik zajęć zrozumiał przedstawione zagadnienie. Domyślnie ekranysą ułożone hierarchicznie, czyli jeden po drugim. Sposób przemiesz-czania się pomiędzy nimi nazywamy nawigacją.

Można wyróżnić nawigację uproszczoną — uczestnik zajęć udzielaodpowiedzi na jedno pytanie zamieszczone na ekranie. Jeżeli jest pra-widłowa, przechodzi do kolejnej strony. Jeżeli natomiast udzielonaodpowiedź okazuje się błędna, uczestnik pozostaje na tym samymekranie.

Kolejnym przykładem jest nawigacja rozszerzona. Od uproszczonejróżni się tym, że jeśli uczestnik zajęć wybiera nieprawidłową odpo-wiedź, zostaje przekierowany do ekranu z materiałami uzupełniają-cymi jego wiedzę. Następnie powraca do tej samej strony, bogatszyo informacje, które pozwolą mu dokonać właściwego wyboru.

Jeżeli ekran z zamieszczonymi treściami zawiera kilka możliwychodpowiedzi, mówimy o nawigacji rozszerzonej. Polega ona na tym,że ekranów z materiałem uzupełniającym wiedzę, na które zostajeprzekierowany uczestnik po dokonaniu niewłaściwego wyboru, możebyć więcej, w zależności od tego, jak poważny popełniono błąd.



Ze względu na przebieg lekcji według określonej ścieżki, czyli tzw.wątku, można wyróżnić trzy jej typy:

Liniowa — składa się z jednej ścieżki. Uczestnik przechodzi przezkolejne ekrany. Nie może wybrać innego wątku.

Wielowątkowa — w obszarze tej lekcji znajdują się ekranyz co najmniej jednym przyciskiem nawigacyjnym, tworzącymtzw. tablice wątków. Gdy uczestnik wybierze jeden z nich,wyznaczona zostaje kolejna ścieżka edukacyjna. Po ukończeniujej ścieżki uczeń powraca do ekranu, w którym zaczął ten wątek.Lekcja wielowątkowa różni się od liniowej tym, że uczestnik mamożliwość samodzielnego wybrania ścieżki edukacyjnej.

Losowa — tzw. klaster, w którym zostają zamieszczone strony,tabele, wątki. Są one losowo wyświetlane podczas lekcji.

Quiz — jedno ze skuteczniejszych narzędzi do weryfikacji wiedzyuczestników kursu. W systemie Moodle przyjmuje ono formę różnegorodzaju testów. Opisane narzędzie umożliwia efektywną naukę, ponie-waż uczestnik może podjąć kilka prób rozwiązania testu, aby znaleźćprawidłową odpowiedź. Proces tworzenia quizu jest ściśle związanyz bazą pytań, zamieszczoną w każdym kursie. Zawiera ona kategoriepytań oraz same pytania — wielokrotnego wyboru, typu prawda/fałsz,otwarte, typu „dopasuj odpowiedź” oraz takie, na które trzeba udzielićpisemnej odpowiedzi. Można je eksportować do innego kursu lub użyćich do utworzenia kolejnego quizu. Jedną z opcji jest importowaniepytań z pliku znajdującego się poza platformą. Quiz można dopasowaćdo potrzeb, czyli określić liczbę pytań oraz ich typ, wyznaczyć ter-min, w jakim gra będzie dostępna dla uczestników kursu, a przedewszystkim — czy to narzędzie ma pełnić funkcję oceniającą, czy możećwiczeniową. Kolejną opcją jest ustalanie czasu trwania quizu orazskali ocen i wyświetlanie informacji zwrotnej. Warto zaznaczyć, żeopisany moduł umożliwia automatyczne wystawianie ocen uczestni-kom kursu.

SCORM — (ang. Sharable Content Object Reference Model) standard(specyfikacja) zapisu danych do e-learningu8. Przygotowane zgodniez nim elektroniczne materiały edukacyjne, w pełni interaktywne orazmultimedialne, można umieścić na Moodle albo każdej innej platfor-mie ze SCORM-em o odpowiednim standardzie. Warto dodać, że oce-nia je tylko prowadzący kurs. 8 Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/SCORM, dostęp na dzień 09.04.2012.


http://pl.wikipedia.org/wiki/SCORM


Do wykonania takiego materiału mogą posłużyć narzędzia (eXe, Xerte)typu open source na licencji GNU General Public License, a więc wyko-rzystywane bezpłatnie zarówno do celów prywatnych, jak i komer-cyjnych. Istnieją także rozwiązania komercyjne, czyli płatne (Articu-late, Lectoria, Captivate). Ostatnia grupa oprogramowania (CourseLab,Reload, iSpring Free) służącego do tworzenia materiałów edukacyj-nych, kursów zgodnych ze standardem SCORM jest dostępna na licen-cji freeware.

Wspomniana licencja nie narzuca konieczności pobierania opłatza wytworzone produkty cyfrowe (dokumenty, grafika, materiały wideo,aplikacje, kursy) przy użyciu takiej aplikacji9. Jednak dla pewności należyuważnie ją przeczytać i upewnić się, czy nie zawiera założeń innychniż ogólnie przyjęte.

Więcej narzędzi służących do tworzenia kursów, treści poza platfor-mą Moodle, zgodnych ze standardem SCORM, można znaleźć podadresem: http://docs.moodle.org/22/en/Creating_SCORM_Content orazhttp://www.elearningatlas.com, gdzie zamieszczono godną uwagi dar-mową bazę narzędzi, zgodną ze specyfikacją SCORM.

Słownik pojęć — narzędzie, które może posłużyć do budowania uży-tecznych obiektów edukacyjnych, np. paczek obrazów, pakietów defi-nicji fachowej z wybranej dziedziny, tematu poruszanego w ramachkursu. Osoba korzystająca z niego może dodawać definicje, a takżekomentować, oceniać wpisy innych uczestników, podobnie jak w przy-padku forum. Słownik pojęć w systemie Moodle pełni funkcję elastycz-nego narzędzia, które pozwala na efektywną współpracę oraz naukęzarówno z pojedynczymi osobami, jak i grupami. Wprowadzone defi-nicje można przeszukiwać na kilka sposobów — według alfabetu, kate-gorii, daty oraz autora.

Na uwagę zasługuje opcja eksportu zawartości słownika za pomocąnarzędzia Portfolio do zewnętrznych serwisów: Flircik, Box.net, Mahara,Google Picasa oraz Google Docs. Można też pobrać zawartość słow-nika do pliku o formacie HTML oraz leap2a. Aby było to możliwe,należy w menu Strona główna wybrać Administracja serwisu, potemZaawansowane i uaktywnić funkcję Włącz portfolio. Następnie w menuStrona główna kliknąć Administracja serwisu, Moduły, Portfolia, Zarzą-dzaj portfolio i włączyć widoczne moduły: Flircik, Box.net, Mahara,Google Picasa oraz Google Docs. 9 Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Freeware, dostęp na dzień 09.04.2012.


http://docs.moodle.org/22/en/Creating_SCORM_Content

http://www.elearningatlas.com

http://pl.wikipedia.org/wiki/Freeware


W systemie Moodle można wyróżnić dwa rodzaje słowników. Pierwszyto domyślny słownik pomocniczy, tworzony głównie przez uczestni-ków kursu. Można założyć kilka takich słowników w ramach jednegokursu i dodać je do sekcji/tygodnia/tematu. Drugim typem jest słow-nik główny. Może go zakładać tylko administrator, i to tylko jedenw ramach kursu. Dodawanie nowych treści do słownika głównego,edytowanie ich jest kontrolowane przez osobę prowadzącą szkolenie.Definicje znajdujące się w słownikach pomocniczych można dodawaćdo słownika głównego. Pojęcia zdefiniowane w słownikach mogą zostaćwyróżnione w tekście znajdującym się w całym systemie.

Warsztaty — pozwalają na organizowanie tzw. e-zajęć. Wielozadanio-wość tego narzędzia powoduje, że oferuje ono bardzo duże możliwości.

Istota warsztatów polega na tym, że prowadzący zadaje uczestnikomzajęć wybrany temat do opracowania. Pisemne prace są następnie wy-syłane do systemu. Tworzą tzw. repozytorium10, czyli struktury zasobówcyfrowych, gdzie gromadzone są projekty nadesłane przez uczniów.

Prace mogą zostać poddane ocenie. Uczestnik zajęć ma prawo samo-dzielnie wystawić notę swojemu projektowi (dokonuje tzw. samo-oceny). Uczniowie mogą nawzajem oceniać swoje prace. Proces wysta-wiania not nadzoruje osoba prowadząca warsztaty; najczęściej jest tonauczyciel. Ważną funkcją warsztatów jest kształcenie umiejętnościwzajemnego oceniania się uczestników. Warto zwrócić uwagę, że takiedziałanie zwiększa zaangażowanie uczniów we współpracę.

Przykładowa procedura realizacji warsztatów składa się z kilku faz: 1. przygotowanie tematu, który będzie redagowany w ramach

warsztatu; 2. nadsyłanie prac do oceny przez uczestników zajęć; 3. ocenianie nadesłanych projektów; 4. podsumowanie wszystkich elementów wpływających na ocenę; 5. publikacja oceny końcowej.

Wiki — narzędzie, za pomocą którego tworzona jest baza wiedzy, skła-dająca się z zestawu stron internetowych, w procesie redagowaniaróżnego typu definicji, tematów, dokumentów, a także dodawaniakomentarzy. Odbywa się to na zasadzie interakcji z informacją,budowania skojarzenia poprzez skojarzenie. W konsekwencji powstaje

10 Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Repozytorium, dostęp na dzień 13.04.2012.


http://pl.wikipedia.org/wiki/Repozytorium


ogromny zasób wiedzy. Proces ten może być realizowany przez poje-dyncze osoby albo grupy. Zasadniczo narzędzie to jest przeznaczonedo pracy zespołowej. Przykład Wiki w skali globalnej to Wikipedia,tworzona przez ludzi na całym świecie. Omawiane narzędzie cechujesię otwartością, nielinearnym układem, brakiem granic przestrzennych,możliwością nieograniczonego rozwoju i wzrostu. Wiki pozwala nadodawanie swoich informacji do już istniejącego tekstu.

Głównym zadaniem tego narzędzia jest tworzenie, porządkowanie, pre-zentowanie, gromadzenie, przechowywanie oraz modyfikowanie infor-macji w ściśle określonym celu. Użytkownicy angażują się w opisanedziałania. Warto zwrócić uwagę, że treść jest na bieżąco aktualizo-wana, poprawiana oraz uzupełniana przez społeczność Wiki.

Efektem tych działań jest szybkie utworzenie strony internetowej,która spełnia odpowiedni standard (HTML, Creole, NWiki). Informacjezamieszczone na takiej witrynie można komentować. Narzędziepozwala użytkownikom na tworzenie nowych stron, które są następniedodawane w kontekście słowa tworzącego hiperłącze. Każda kolejnajest połączona z pozostałymi za pomocą co najmniej jednego hiperłą-cza. Z biegiem czasu liczba odsyłaczy systematycznie rośnie, dziękiczemu Wiki się rozwija. Po utworzeniu nowego hiperłącza automa-tycznie powstaje nowa strona.

Aby dodać nową witrynę, w trybie edycji należy zarówno przed, jaki po danym wyrazie, do którego ma zostać dodany odsyłacz, umieścićdwa nawiasy kwadratowe, np. [[Inkscape]]. Efektem tej operacji jestpowstanie hiperłącza dla słowa Inkscape.

Powstaje zatem możliwość intuicyjnej nawigacji pomiędzy fragmentamiteksu, w których wskazano słowo (odsyłacz). Nowe treści mogą byćrozbudowywane o następne odnośniki, linki. Strony internetowe two-rzone w ramach Wiki są dokumentami, których specyfika polega natym, że w dowolnym miejscu wybrane słowa bądź wyrażenia stanowiąhiperłącza, odsyłacze do innego dokumentu.

Zadania — narzędzie pozwalające prowadzącemu zajęcia ocenić pro-jekty, zadania wykonane przez kursantów poza platformą Moodle, np.w ramach kursów stacjonarnych. Prace te zazwyczaj mają formę elek-troniczną. Uczeń przesyła je do systemu, by mogły zostać ocenione.Omawiane narzędzie pozwala stworzyć w ramach platformy rodzaje-dziennika.



Zadania w systemie Moodle dzielimy na cztery typy: 1. Zaawansowane ładowanie plików — za pomocą tej opcji uczestnik

przesyła plik z zamieszczonymi notatkami na platformęlub eksportuje go do portfolio. Istnieje możliwość edycji takichmateriałów. Dostępna jest również opcja określania liczby plików,jaką może dodać uczestnik zajęć. Nadesłane prace w formieróżnego typu dokumentów są oceniane. Materiały mogą zawieraćprzypisy. Dostępna jest opcja wysyłania nauczycielowipowiadomień o dodanej pracy. Prowadzący zajęcia możewyznaczyć termin, w którym projekty mają zostać mu przekazane.System pozwala na kilkakrotne dodanie wersji roboczej pracy,zanim zostanie ostatecznie przesłana do oceny.

2. Tekst online — za pomocą wbudowanego edytora HTML uczestnikkursu tworzy projekty w postaci stron internetowych, na którychoprócz tekstu może zamieszczać grafikę, materiały wideo. Dużązaletą tej funkcji jest to, że kursant nie musi mieć zainstalowanegona komputerze edytora tekstu, ponieważ korzysta z aplikacjizamieszczonej w systemie.

3. Prześlij plik — w tym przypadku uczestnik przesyła plik do oceny.Może to być dowolny dokument tekstowy, graficzny, audio czywideo, a także skompresowana witryna WWW.

4. Zadanie offline — ten element szczególnie pomaga w ocenianiuprac przygotowanych poza systemem Moodle. Uczestnik kursuwidzi tylko treść zadania, jakie ma rozwiązać. Zaleca się,by instrukcja wykonania danej pracy była dostępna w pliku PDForaz zawierała opcję wydruku.

Prowadzący może ocenić wykonane zadania np. w ramach zajęć stacjo-narnych, a następnie wstawiać oceny do systemu Moodle. W ten spo-sób powstaje tzw. e-dziennik.

Warto wspomnieć, że system Moodle można zintegrować z pakietemMS Office i aplikacjami Google, a także zainstalować moduły płat-ności PayPal i komunikatora Skype.

Przed skonfigurowaniem kursu, wybraniem odpowiedniej składowejoraz zasobu do realizacji kursu warto zapoznać się z informacjamiprzedstawionymi na rysunku 8.3. Znajduje się na nim trójkąt efektyw-ności uczenia się, stworzony w 1969 roku przez nauczyciela EdgaraDale’a. Przedstawia on najmocniejsze oraz najsłabsze formy uczeniasię. Z rysunku wynika, że najlepszym sposobem przyswajania wiedzy



Rysunek 8.3.Trójkątefektywnościuczenia sięEdgara Dale’a

jest wykonywanie rzeczywistych działań, a najmniej efektywnym —czytanie i słuchanie. Opisaną zasadę dobrze odzwierciedla powiedze-nie „Powiedz mi, a zapomnę. Pokaż mi, a zapamiętam. Zaangażuj mnie,a zrozumiem” (Konfucjusz).

Składowe w systemie Moodle doskonale wspierają proces aktywnegouczenia się, powiązanego z ćwiczeniami praktycznymi. Może to byćnp. wspólna praca uczestników zajęć na czacie, wypowiadanie sięna forum, tworzenie Wiki, budowanie wraz z grupą słownika pojęć,a także udział w głosowaniu oraz wykonywanie zadań. Tworzony kurswarto skonfigurować tak, by można było korzystać z takich składowych.

Aby proces uczenia się był efektywny, uczestnicy szkolenia powinnimóc współpracować poprzez wykonywanie odpowiednich badań, ana-liz oraz wykorzystywanie w inny sposób pozyskanej wiedzy. Plat-forma Moodle oferuje szereg narzędzi, które wspomagają ten proces.

Więcej modułów, wtyczek oraz innych wartościowych rozszerzeń, któremożna zainstalować w systemie Moodle, znajduje się pod adresemhttp://moodle.org/plugins/.

Na uwagę zasługuje moduł WebQuest. Znajduje się on pod adresem:http://download.moodle.org/download.php/plugins16/mod/webquest.zip.

W poniższych ćwiczeniach zostaną przedstawione tylko niektórewyżej omówione składowe i zasoby.


http://moodle.org/plugins/

http://download.moodle.org/download.php/plugins16/mod/webquest.zip

http://download.moodle.org/download.php/plugins16/mod/webquest.zip


Ć W I C Z E N I E

8.1 Adres URL

Aby dodać Adres URL strony internetowej: 1. Włącz Tryb edycji. Następnie z listy Dodaj zasób wybierz polecenie

Adres URL (rysunek 8.4).

Rysunek 8.4.Lista Dodaj zasóbze wskazanympoleceniemAdres URL

2. Wyświetli się formularz z rysunku 8.5. W polu Nazwa wprowadź:Inkscape — tworzenie grafiki wektorowej. W polu Opis wpisz tekstpokazany na rysunku 8.5.

Rysunek 8.5. Formularz konfiguracyjny adresu URL

3. Wybierz przycisk Zapisz i wróć do kursu. Zewnętrzny adresstrony http://inkscape.org został dodany do platformy Moodle.Na głównej stronie kursu wyświetli się odnośnik przedstawionyna rysunku 8.6.


http://inkscape.org


Rysunek 8.6.Dodany odnośnikInkscape — tworzeniegrafiki wektorowejna stronie głównejkursu

4. Wybierz odnośnik Inkscape — tworzenie grafiki wektorowej.Wyświetli się okno z utworzonym opisem programu Inkscapeoraz linkiem http://inkscape.org, którego kliknięcie spowodujeotwarcie adresu URL.

Ć W I C Z E N I E

8.2 Etykieta

1. Aby dodać etykietę z listy Dodaj zasób, wybierz polecenie Etykieta.Etykieta może przyjąć np. formę separatora, elementu graficznegoalbo może zostać wprowadzona w postaci zwykłego tekstu.

2. Wprowadź ciąg znaków w polu Etykieta tekstowa (rysunek 8.7).

Rysunek 8.7. Okno formularza Etykieta tekstowa

3. Wybierz przycisk Zapisz i wróć do kursu. Efekt operacji widaćna rysunku 8.8.


http://inkscape.org


Rysunek 8.8.Zamieszczonyciąg znaków,który przyjmujepostać etykiety

Ć W I C Z E N I E

8.3 Folder

1. Aby dodać nowy Folder, należy z listy Dodaj zasób wybraćpolecenie Folder. Wyświetli się formularz. W polu Nazwa wpiszFolder z plikami, a w polu Opis — Przykładowe pliki do zajęć(rysunek 8.9).

Rysunek 8.9. Tworzenie folderu

2. Wybierz przycisk Utwórz folder. Następnie wprowadź nazwęfolderu — Pliki do zajęć (rysunek 8.10). Zatwierdźprzyciskiem OK.

Rysunek 8.10. Wprowadzanie nazwy folderu Pliki do zajęć

3. Na utworzonym folderze można wykonać operacje: Skompresuj,Zmień nazwę…, Przenieś…, Usuń… (rysunek 8.11).



Rysunek 8.11. Operacje, jakie można wykonać na utworzonym folderze

Ć W I C Z E N I E


Utwórz foldery o nazwie Dodatkowe 1, Dodatkowe 2 (rysunek 8.12).

Rysunek 8.12.Założone folderyo nazwachDodatkowe 1,Dodatkowe 2

Ć W I C Z E N I E

8.5 Strona

1. Aby dodać stronę, należy z listy Dodaj zasób wybrać opcję Strona.Wyświetli się formularz dodawania nowej strony. W polu Nazwaoraz Opis wprowadź treść z rysunku 8.13.

2. Otwórz edytor tekstu MS Word. Następnie utwórz dokumentzawierający informacje z rysunku 8.14.

3. Zaznacz utworzony dokument. Skopiuj zaznaczoną treśćdo Schowka za pomocą kombinacji klawiszy Ctrl+C.

4. Wybierz przycisk Wklej z Worda. Otworzy się okno dialogoweWklej z Worda.

5. Użyj kombinacji klawiszy Ctrl+V, aby wkleić tekst. Efekt tejoperacji widać na rysunku 8.15.

6. W celu zatwierdzenia wklejania wybierz przycisk Wstaw(rysunek 8.16).

7. Kliknij Zapisz i wróć do kursu. Kliknij odnośnik ze strony głównejkursu ( ). Efekt tej operacji widać na rysunku 8.17.



Rysunek 8.13. Dodawanie nowej strony

Rysunek 8.14. Tworzenie dokumentu w programie MS Word 2007

Ć W I C Z E N I E

8.6 Zasób

Gdyby zastosować polecenie Wklej z Worda dla informacji przed-stawionych na rysunku 8.18, zostałyby one sformatowane do postaciwidocznej na rysunku 8.16. Aby zachować całość treści, czyli elementgraficzny, style linii z rysunku 8.18, wystarczy zapisać dokumentdo pliku PDF. Następnie można go umieścić na platformie Moodlejako zasób.



Rysunek 8.15.Okno dialogoweWklej z Worda

Rysunek 8.16. Umieszczanie informacji w formularzu

1. Aby dodać odnośnik do dokumentu, z listy Dodaj zasób wybierzpolecenie Zasób. Wyświetli się formularz dodawania nowegozasobu. W polu Nazwa oraz Opis wpisz informacje z rysunku 8.19.Wybierz przycisk Dodaj.

2. Wyświetli się okno dialogowe Wybór plików (rysunek 8.20).Wybierz polecenie Prześlij plik, a następnie kliknij przyciskPrzeglądaj. Odszukaj miejsce docelowego zapisuzmodyfikowanego dokumentu z rysunku 8.18. W polu Zapiszjako wpisz Zestawienie programów. W polu Autor wprowadź swojeimię i nazwisko. Następnie wybierz przycisk Prześlij ten plik(rysunek 8.20).



Rysunek 8.17. Strona umieszczona w kursie Tworzenie elektronicznychmateriałów dydaktycznych

Rysunek 8.18. Zmodyfikowane informacje dotyczące zestawienia programówużytkowych

3. Plik zostanie przesłany do systemu Moodle. Wybierz przyciskZapisz i wróć do kursu.

4. Na stronie głównej kursu kliknij odnośnik Dokument word(rysunek 8.21).

5. Efekt wybrania odnośnika Dokument word widać na rysunku 8.22.



Rysunek 8.19. Formularz tworzenia nowego zasobu

Rysunek 8.20. Okno dialogowe Wybór plików

Rysunek 8.21.OdnośnikDokument word



Rysunek 8.22. Osadzony plik o nazwie Zestawienie programów w formaciePDF jako zasób — Dokument word

Ć W I C Z E N I E

8.7 Głosowanie

1. Aby dodać moduł Głosowanie, z listy Dodaj składową wybierzpozycję Głosowanie. Wyświetli się formularz z rysunku 8.23.W polu Nazwa głosowania wpisz Głosowanie, w polu Wstęp —Czy zajęcia z informatyki mogą zostać przesunięte na przyszłytydzień?, w polu Opcja1 — zgadzam się, w polu Opcja2 — niezgadzam się, a w polu Opcja3 — brak zdania (rysunek 8.23).

2. Wybierz przycisk Zapisz i wróć do kursu. Na stronie głównej kursukliknij odnośnik Głosowanie. Wyświetli się ekran z wcześniejzdefiniowanymi pozycjami do wyboru (rysunek 8.24).

3. Kliknij odnośnik Przejrzyj 4 odpowiedzi. Wyświetli się ekranz odpowiedziami wybranymi przez uczestników kursu Tworzenieelektronicznych materiałów dydaktycznych. Informacje te mogązostać pobrane w formacie: Open Office Calc — .ods, MS Excel —.xls, tekstowym — .txt.

Poniżej przykładowe wyniki głosowania przedstawione w formiediagramu (patrz rysunek 8.26.).

Ć W I C Z E N I E

8.8 Quiz

1. Aby utworzyć w Moodle quiz pełniący funkcję testu, włącz Trybedycji, a następnie z listy Dodaj składową wybierz opcję Quiz.Wyświetli się formularz dodawania quizu. Można w nim określić,



Rysunek 8.23. Formularz składowej Głosowanie

Rysunek 8.24.Formularzz polamido wyboru

Rysunek 8.25. Odpowiedzi udzielone przez użytkowników na zadane pytanie,utworzone w składowej Głosowanie



Rysunek 8.26.Wizualneprzedstawienieodpowiedzi napytanie:Czy zajęciaz informatykimogą zostaćprzesuniętena przyszłytydzień?

jak długo quiz będzie dostępny dla użytkowników, ustalić limitczasu na rozwiązanie go, metodę oceniania, liczbę prób, treśćinformacji zwrotnej, jaką otrzyma uczeń po rozwiązaniu quizu(w zależności od uzyskanej oceny).

2. Wypełnij wymagane pole Nazwa — wpisz: Quiz z wiedzyo aplikacjach użytkowych. W polu Dostępne podejścia ustaw wartośćrówną 1. Spowoduje to, że quiz będzie można rozwiązać tylko raz.Zaraz potem zostanie automatycznie oceniony. Gdyby ustawionowartość większa od 1, quiz miałby charakter narzędziawspomagającego proces uczenia, a nie oceniania. Pozostałeparametry pozostaw w domyślnej konfiguracji.

3. Wybierz przycisk Zapisz i wróć do kursu. Kliknij odnośnik Quizz wiedzy o aplikacja użytkowych (rysunek 8.27).

Rysunek 8.27. Odnośnik Quiz z wiedzy o aplikacjach użytkowychzamieszczony na stronie głównej kursu

4. Wybierz przycisk Edytuj quiz (rysunek 8.28).

Rysunek 8.28.WybranieprzyciskuEdytuj quiz



5. Wyświetli się ekran Edycja quizu. Wskaż przycisk Dodajpytanie... (rysunek 8.29).

Rysunek 8.29.Formularzpozwalającyustalićmaksymalnąocenę oraz dodaćnowe pytaniei stronę

6. Wyświetli się okno dialogowe z kilkoma rodzajami pytańdo wyboru (rysunek 8.30).

Rysunek 8.30.Okno wyborurodzaju nowegopytania

7. Zaznacz rodzaj pytania Krótka odpowiedź. Wybierz przyciskNastępnie. Wyświetli się formularz z rysunku 8.31. W poluNazwa pytania wpisz Edytor tekstu, a w polu Question text —Wprowadź nazwę edytora tekstu.

8. Wprowadź kolejno odpowiedzi: word, writer, notatnik i ustawoceny na wartość 100% (rysunek 8.32). Jeżeli kursant wpiszejedną z nich, pytanie zostanie zaliczone, a uczeń otrzyma 1 pkt.

9. Wybierz przycisk Zapisz zmiany. Wyświetli się ekran Edycja quizuz dodanym pytaniem Edytor tekstu (rysunek 8.33).

10. Aby dodać do quizu pytanie typu Wybór wielokrotny, wybierzprzycisk Dodaj pytanie... (rysunek 8.33). Wyświetli się oknodialogowe z rysunku 8.30.



Rysunek 8.31. Formularz konfiguracyjny dla pytania typu Krótka odpowiedź

Rysunek 8.32.Formularz,w którym definiujesię poprawneodpowiedzina zadane pytanieoraz ich oceny

Rysunek 8.33.Ekran Edycjaquizu z dodanympytaniemEdytor tekstu

11. Zaznacz pytanie . Otworzy się formularzkonfiguracyjny. W polu Nazwa pytania wpisz Grafika wektorowa,a w polu Question text — Który program przeznaczony jestdo tworzenia grafiki wektorowej? (rysunek 8.34). W polu Jednalub wiele odpowiedzi zaznacz pozycję Tylko jedna odpowiedź.W tym przypadku oznacza to, że jedyną poprawną odpowiedziąjest zaznaczenie opcji Inkscape jako programu do tworzeniagrafiki wektorowej. Jeśli uczeń dokona właściwego wyboru,otrzyma 1 pkt.

12. Następnie w polu Wybór 1 wpisz Inkscape oraz ustaw wartośćdla oceny 100%, a w polu Wybór 2 wprowadź Photoshop,



Rysunek 8.34. Okno formularza konfiguracyjnego pytania Wybór wielokrotny

zaś wartość dla oceny ustal również na 100%. Zapewniato zabezpieczenie przed przypadkowym wybraniem odpowiedzi.W polu Wybór 3 wpisz Gimp, a wartość dla oceny ustal na 100%.Jeżeli użytkownik wybierze odpowiedź z pól Wybór 2, Wybór 3,nie otrzyma punktu (rysunek 8.35).

Rysunek 8.35. Dalsza część formularza konfiguracyjnego dla pytaniaWybór wielokrotny



13. Wybierz przycisk Zapisz zmiany. Wyświetli się ekran Edycjaquizu z dodanymi pytaniami Edytor tekstu oraz Grafika wektorowa(rysunek 8.36).

Rysunek 8.36. Ekran Edycja quizu z dodanymi pytaniami Edytor tekstuoraz Grafika wektorowa

14. Aby dodać do quizu kolejne pytanie typu Dopasuj odpowiedź,wybierz przycisk Dodaj pytanie... (rysunek 8.36). Wyświetlisię okno dialogowe z rysunku 8.30. Wybierz pytanie

i kliknij przycisk Następne. Wyświetlisię formularz konfiguracyjny dla pytania Dopasuj odpowiedź.W polu Nazwa pytania wpisz Format plików, a w polu Questiontext — Dopasuj odpowiednio (rysunek 8.37). W polu Default markustaw wartość 3. Za wprowadzenie wszystkich poprawnychodpowiedzi uczeń otrzyma maksymalnie 3 pkt.

Rysunek 8.37. Okno formularza konfiguracyjnego dla pytania Format plików

15. W polu Question 1 wprowadź pytanie i odpowiedź: Dokumentyedytora tekstu Word zapisywane są w formacie — doc. W poluQuestion 2 wpisz pytanie i odpowiedź: Domyślnym formatem zapisu


100 M o o d l e • Ćw i c ze n i a p r ak t y c z n e

plików programu Inkscape jest format — svg. W polu Question 3wprowadź pytanie i odpowiedź: Dokumenty programu Photoshopzapisywane są w formacie — psd (rysunek 8.38).

Rysunek 8.38. Dalsza część formularza konfiguracyjnego dotyczącego pytaniaFormat plików

16. Wybierz przycisk Zapisz zmiany. Wyświetli się ekran Edycja quizuz dodanymi pytaniami Edytor tekstu, Grafika wektorowa i Formatplików (rysunek 8.39).

Rysunek 8.39. Wyświetlony ekran Edycja quizu z dodanymi pytaniamiEdytor tekstu, Grafika wektorowa oraz Format plików



17. Aby dodać kolejne pytanie z załączonymi odpowiedziami,wybierz przycisk Dodaj pytanie (rysunek 8.39). Wyświetlisię okno dialogowe z rysunku 8.30. Wybierz polecenie

. 18. Wyświetli się formularz konfiguracyjny. W polu Nazwa pytania

wpisz Pytanie z załączonymi odpowiedziami, a w polu Questiontext —

{1:MULTICHOICE:=Moodle#OK~Wordpress#Wrong} jest systemem,gdzie zostają publikowane elektroniczne materiały dydaktycznew formie interaktywnych kursów.

Oficjalna wersja Moodle 1.0 została opublikowana po raz pierwszy{1:MULTICHOICE: 6 grudnia 2002#Wrong~%100%20 sierpnia 2002 #OK}

Moodle jest: {1:MULTICHOICE:=bezpłatną#OK~płatną#Wrong}platformą elearningową.

Wpisany tekst widać na rysunku 8.40. Za wybranie poprawnychodpowiedzi w tym pytaniu można otrzymać maksymalnie 3 pkt.

Rysunek 8.40. Formularz konfiguracyjny dotyczący pytania i załączoneodpowiedzi

Więcej informacji o sposobach i zasadach tworzenia poszczególnychtypów pytań znajdziesz na http://docs.moodle.org/22/en/Questions.

19. Wybierz przycisk Zapisz zmiany. Wyświetli się ekran Edycja quizuz dodanymi pytaniami Edytor tekstu, Grafika wektorowa, Formatplików i Pytanie z załączonymi odpowiedziami (rysunek 8.41).Zostaniesz przekierowany do okna dialogowego Edycja quizu.


http://docs.moodle.org/22/en/Questions


Zwróć uwagę, że przy każdym pytaniu znajduje się pole Ocena,a w nim maksymalna ilość punktów, jakie można uzyskaćza dokonanie właściwego wyboru.

20. Jeżeli użytkownik wskaże w quizie wszystkie prawidłoweodpowiedzi, może uzyskać maksymalnie 8 punktów(rysunek 8.41).

Rysunek 8.41. Okno dialogowe Edycja quizu z dodanymi 4 pytaniami

21. Następnie przejdź do strony głównej kursu i wybierz odnośnikQuiz z wiedzy o aplikacjach użytkowych. Wyświetli się ekranz rysunku 8.42. Wskaż przycisk Spróbuj teraz rozwiązać quiz.

Rysunek 8.42.Ekran Quizz wiedzyo aplikacjachużytkowych

22. Wyświetli się formularz z pytaniami. Wprowadź poprawneodpowiedzi i wybierz przycisk Następne. Pojawi się ekranz Podsumowaniem prób. Wybierz przycisk Zatwierdź wszystkiei zakończ. Wyświetli się informacja Jeżeli zakończysz to podejście,nie będziesz mógł zmienić swoich odpowiedzi. Wybierz przyciskZatwierdź wszystkie i zakończ.

23. Pojawi się formularz z odpowiedziami użytkownika(rysunek 8.43).

24. Wybierz odnośnik Zakończ ocenianie.



Rysunek 8.43. Formularz z poprawnie udzielonymi odpowiedziamiw Quizie z wiedzy o aplikacjach użytkowych

Ć W I C Z E N I E


1. Zaloguj się jako administrator. W kursie Tworzenie elektronicznychmateriałów dydaktycznych przejdź do menu Administracja kursem.Kliknij pozycję Użytkownicy, a następnie Zapisani użytkownicy.

2. Wybierz menu Ustawienia profilu dla Jacek Kowalski, a w nimodnośnik Zaloguj się jako (rysunek 8.44). W ten sposób umożliwiszpozostałym uczestnikom kursu rozwiązanie quizu z ćwiczenia 8.8na komputerze lokalnym. Dzięki temu uzyskasz dostępdo przykładowego zestawienia wyników.

Rysunek 8.44.Menu Ustawieniaprofilu dla JacekKowalski

3. Przejdź do strony głównej kursu Tworzenie elektronicznychmateriałów dydaktycznych. Rozwiąż quiz, postępując analogiczniedo ćwiczenia 8.8. Powtórz tę operacje dla pozostałychużytkowników, czyli Marka Krasowskiego, Marysi Nowak



i Luizy Sierpniak. Spowoduje to przedstawienie skali ocenw postaci wykresu słupkowego z rysunku 8.48.

4. Gdy wszyscy użytkownicy udzielą odpowiedzi, przejdź do menuAdministracja kursem (rysunek 8.45). Wybierz odnośnik Oceny.Wyświetli się Dziennik ocen (rysunek 8.46).


Rysunek 8.46.Dziennik ocenuczestników kursuTworzenieelektronicznychmateriałówdydaktycznych

5. Wybierz odnośnik Quiz z wiedzy o aplikacjach użytkowych,zaznaczony na rysunku 8.46.

6. Wyświetlą się tabela i wykres słupkowy z przykładowymiwynikami rozwiązania quizu (rysunki 8.47 i 8.48). Na poniższymrysunku znajdują się imiona i nazwiska uczestników kursu, którzyudzielili odpowiedzi na pytania. Zamieszczono tam równieżinformacje dotyczące daty i godziny rozpoczęcia oraz zakończeniaquizu, a także automatycznie wyliczony czas rozwiązywania go.Każde pytanie ma określony udział procentowy w stosunkudo całości. Aby podejrzeć odpowiedź na udzielone pytanie,wystarczy kliknąć wybraną wartość. Istnieje możliwość ponownejoceny quizu. System pozwala na pobranie wyników z udzielonymiodpowiedziami w formie tabeli danych, np. w postaci arkuszaMS Excel.



Rysunek 8.47. Zestawienie wyników uzyskanych z Quizie z wiedzyo aplikacjach użytkowych

Rysunek 8.48. Słupkowy wykres uczestników kursu i wyników w zakresieod 0 do 100%, uzyskanych za rozwiązanie Quizu z wiedzy o aplikacjachużytkowych

Ć W I C Z E N I E

8.10 Zadanie — Zaawansowane ładowanie plików

1. Z listy rozwijanej Dodaj składową wybierz Zadanie, a następnieZaawansowane ładowanie plików. Wyświetli się formularzz rysunku 8.49. W polu Nazwa zadania wpisz: Zadanie — wykonaj



Rysunek 8.49. Dodawanie nowego zadania typu Zaawansowane ładowanieplików

zrzut ekranu elementu graficznego, a w polu Opis — Za pomocąprogramu Paint, Gimp albo Inkscape zrealizuj np.: logo, plakat,wizytówkę, ulotkę. Następnie zrób zrzut ekranu, na którym znajdujesię jeden z wybranych elementów graficznych oraz prześlij go dooceny, w formie pliku o rozszerzeniu — tif.

2. Kolejne ustawienia (Dostępne od oraz Termin oddania) ustawwłączone. Następnie pozostaw uczestnikom kursu możliwośćprzesyłania prac po upływie wyznaczonego terminu. W tym celuw opcji Zapobiegaj przesyłaniu zadań po terminie wybierz Nie.

3. W dalszej części formularza ustaw wartość poszczególnych opcji(rysunek 8.50).

4. Wybierz przycisk Zapisz i wróć do kursu. 5. Kliknij odnośnik Zadanie — wykonaj zrzut ekranu elementu

graficznego (rysunek 8.51). 6. Wybierz przycisk Prześlij pliki (rysunek 8.52). 7. Kliknij przycisk Dodaj. Wyświetli się ekran Wybór plików

(rysunek 8.20). Wyszukaj ścieżkę docelową zapisu wykonanegoelementu graficznego. Uzupełnij pola Zapisz jako (np. wpisz logo)oraz Autor (wpisz swoje imię i nazwisko). Wybierz przyciskPrześlij ten plik.



Rysunek 8.50.Dalsza częśćformularzadla zadania typuZaawansowaneładowanie plików

Rysunek 8.51. Strona główna kursu Tworzenie elektronicznych materiałówdydaktycznych ze wskazanym zadaniem do wykonania

Rysunek 8.52. Okno dialogowe pozwalające na przesłanie wykonanegoelementu graficznego w postaci pliku

8. Wyświetli się formularz. Wybierz przycisk Zapisz zmiany. Pojawisię ekran Wersja robocza oddawanego zadania. Kliknij przyciskWyślij do oceny (rysunek 8.53). Na ekranie znajduje się przyciskEdytuj te pliki, który pozwala na modyfikację dokumentu przedwysłaniem go do oceny. Można np. zaktualizować plik.



Rysunek 8.53. Ekran Wersja robocza oddawanego zadania

9. Wyświetli się kolejny ekran z komunikatem: Po wysłaniu zadaniado oceny nie będzie możliwości skasowania lub dołączenia plików.Czy chcesz kontynuować? Wybierz przycisk Kontynuuj. Efekt tejoperacji widać na rysunku 8.54. W oknie znajduje się informacja:Zadanie zostało już zgłoszone do oceny i nie może byćzaktualizowane.

Rysunek 8.54. Ekran przedstawiający informacje o przesłaniu pliku do oceny

Ć W I C Z E N I E


1. Loguj się po kolei jako każdy uczestnik i przesyłaj w jego imieniuomawiane pliki (tak jak w ćwiczeniu 8.9). Dzięki temu uzyskaszpełne zestawienie ocen za wykonane zadanie.

2. Aby ocenić nadesłane pliki, przejdź do menu Administracjakursem i wybierz pozycję Oceny (rysunek 8.45). Wyświetlisię Dziennik ocen (rysunek 8.55).

3. Wybierz odnośnik Zadanie — wykonaj zrzut ekranu elementugraficznego, zaznaczony na rysunku 8.55. Pojawi się zestawienienadesłanych plików (rysunek 8.56).



Rysunek 8.55. Dziennik ocen

Rysunek 8.56. Zestawienie plików nadesłanych przez uczestników kursu

4. Nadesłane pliki zostają ręcznie ocenione przez upoważnionądo tego osobę. Aby uzyskać podgląd np. pliku graficznegowykonanego przez użytkownika Michał Susfał, należy wybraćodnośnik Logo.tif, zaznaczony na rysunku 8.56. Podobnie trzebapostępować ze wszystkimi dokumentami nadsyłanymi przezużytkowników.

5. Po wybraniu odnośnika Logo.tif plik zostanie otwarty.Na rysunku 8.57 widać jego zawartość.

Rysunek 8.57.Logo w graficewektorowej.Źródło: pracawłasna

6. Teraz należy ocenić plik. W tym celu w kolumnie Status wybierzodnośnik Ocena. Wyświetli się skala od 0 do 100% (rysunek 8.58).



Rysunek 8.58.Domyślna skalaocen od 0 do 100%

Przykładowe oceny wystawione za elementy graficzne nadesłaneprzez uczestników kursu Tworzenie elektronicznych materiałówdydaktycznych przedstawiono na rysunku 8.59.

Rysunek 8.59. Dziennik ocen zawierający wyniki uzyskane przez uczestnikówkursu za rozwiązanie quizu oraz wykonanie zadania

Ć W I C Z E N I E

8.12 Zadanie — Tekst online

1. Aby wykonać zadanie polegające na wprowadzeniu tekstu onlineza pomocą wbudowanego edytora HTML, pozwalającegoprzygotowywać autorskie prace w postaci stron internetowychz tekstem, grafiką i materiałami wideo, należy z listy rozwijanejDodaj składową wybrać polecenie Tekst online. Wyświetli sięformularz z rysunku 8.60.

2. W polu Nazwa zadania wpisz Zadania i funkcje programu Excel,a w polu Opis — Opisz podstawowe funkcje i zadania programu Excel.



Rysunek 8.60. Formularz konfiguracyjny Zadania — Tekst online

Zaznaczenie opcji Wyświetl opis na stronie kursu spowodujewyświetlenie opisu poniżej linku aktywności na stronie głównejkursu. Odpowiedź powinna być nie dłuższa niż kilka zdań.

3. Kolejna opcja (Dostępne od) umożliwia ustalenie daty dostępudo zadania. Termin oddania pozwala na określenie ostatecznegoterminu przesłania wykonanej pracy. Obydwie opcje możnaaktywować lub nie. Niewyznaczenie terminów będzie oznaczało,że zadanie wolno wykonać w dowolnym czasie.

4. Ustawienie opcji Zapobiegaj przesyłaniu zadań po terminie na Takspowoduje, że po wyznaczonym terminie oddania zadań niebędzie można ich dostarczyć. Natomiast wybranie Nie pozwolina nadsyłanie prac po terminie, jednak nie będą one brane poduwagę przy ocenianiu.

5. W polu Ocena można wybrać odpowiednią skalę oceniania.Domyślnie dostępna to 0 – 100%. Obowiązuje ona na całejplatformie. Kategorię oraz skalę ocen można utworzyćsamodzielnie i dopasować do własnych potrzeb.



6. Opcja Zezwalaj na ponowne przesłanie ustawiona na Tak pozwalana powtórne przesłanie rozwiązania po wystawieniu ocenyprzez prowadzącego. Ma to na celu zachęcenie kursantówdo efektywniejszej pracy.

7. Wybranie Tak w opcji Wyślij powiadomienia do nauczycielispowoduje, że prowadzący będą otrzymywać na adres e-mailkrótkie powiadomienia o nadesłanych pracach oraz ichuaktualnieniach.

8. Kliknij przycisk Zapisz i wróć do kursu. Na stronie głównej kursukliknij odnośnik Zadania i funkcje programu Excel. Wskaż przyciskDodaj zadanie. Wyświetli się ekran z rysunku 8.61. W poluOddane zadanie wprowadź odpowiedź.

Rysunek 8.61. Edytor HTML służący do udzielenia odpowiedzi online

9. Po wprowadzeniu odpowiedzi wybierz przycisk Zapisz zmiany.Następnie z menu Ustawienia kliknij Zarządzanie zadaniem,a następnie Oglądaj 1 oddanych zadań (rysunek 8.62).

10. Wyświetli się formularz pozwalający na podgląd zadańwykonanych przez uczestników zajęć oraz wystawianie not(rysunek 8.63). Procedura oceniania prac jest analogicznado ćwiczenia 8.11.


R o z d z i a ł 8 . • T w o r z en i e ku r s u 113

Rysunek 8.62.Menu Zarządzaniezadaniem

Rysunek 8.63. Formularz umożliwiający podgląd wykonanego zadaniaoraz jego ocenę

Ć W I C Z E N I E

8.13 Zadanie — Prześlij plik wideo

1. Nagraj krótki film wideo, przedstawiający proces tworzeniadwóch dowolnych elementów graficznych w programie Paint.To zadanie będzie oceniane. Należy zwrócić uwagę na liczbęosób wykonujących to polecenie oraz możliwości serwera,na którym zainstalowany jest Moodle. Jeżeli zbyt wielu kursantówprześle pliki wideo, serwer może zostać przeciążony. Ćwiczenieto ma na celu pokazanie, jakie możliwości oferuje współpracaMoodle i jednego z programów do tworzenia materiałówaudiowizualnych.



2. Na stronie głównej kursu wybierz z listy rozwijanej Dodajskładową polecenie Zadania, a następnie Prześlij plik. Wyświetlisię formularz z rysunku 8.64. W polu Nazwa zadania wpiszZadanie — wykonaj nagranie. Wprowadź opis z poniższego rysunku.Pozostałe ustawienia pozostaw w domyślnej konfiguracji.

Rysunek 8.64. Formularz konfiguracyjny Zadanie — Prześlij plik

3. Wybierz przycisk Zapisz i wróć do kursu. Na stronie głównejkursu kliknij odnośnik Zadanie — wykonaj nagranie. Wybierzprzycisk Prześlij plik.

4. Oprogramowanie, za pomocą którego możesz wykonaćprzykładowe nagranie, znajduje się pod adresem http://www.techsmith.com/jing.html. Pobierz aplikację z oficjalnej stronyprojektu. Jeden z ekranów instalacji programu Jing widaćna rysunku 8.65.

Rysunek 8.65.Ekran instalacyjnyprogramu Jing


http://www.techsmith.com/jing.html

http://www.techsmith.com/jing.html


5. Po zainstalowaniu aplikacji otwórz program PowerPoint. UruchomJing. Zaznacz obszar nagrywania, a następnie uruchomnagrywanie. Wykonaj dowolne dwa elementy graficzne.Po zakończeniu pracy zapisz plik o nazwie Paintnagranie. Filmnie powinien być dłuższy niż 30 sekund. Przykładowy procestworzenia oraz nagrywania obiektu granicznego, składającegosię z dwóch elementów graficznych, widać na rysunku 8.66.

Rysunek 8.66.Przykładowyproces tworzeniaoraz nagrywaniaelementugraficznego

6. Gdy klikniesz pozycję Prześlij plik, wyświetli się ekranz przyciskiem Wybierz plik. Pojawi się okno wyboru plikówz rysunku 8.20. Wskaż miejsc zapisu dokumentu Paintnagranieutworzonego w programie Jing. Wybierz przycisk Zapisz zmiany.Efekt dodania utworzonego pliku widać na rysunku 8.67.

7. Przejdź do Ustawienia, następnie Zarządzanie zadaniem, a nakoniec Oglądaj 1 oddanych zadań (rysunek 8.62). Wyświetli sięformularz z rysunku 8.68.

8. Aby zobaczyć zawartość pliku nadesłanego przez wybranegouczestnika, należy w kolumnie Ostatnia modyfikacja wybraćodnośnik Paintnagranie. Efekt tej operacji widać na rysunku 8.69.



Rysunek 8.67. Okno dialogowe z dodanym plikiem o nazwie Paintnagranie,gotowym do oceny

Rysunek 8.68. Formularz pozwalający wystawić oceny oraz komentarz zawykonane zadanie

9. Aby ocenić pracę, należy w kolumnie Status wybrać odnośnikOcena. Pojawi się skala ocen od 0 do 100% (rysunek 8.58).Przykładowe oceny za wykonanie Zadania — wykonaj nagraniewidać na rysunku 8.70.

Ć W I C Z E N I E

8.14 Zadanie — Prześlij plik audio

1. Kolejną wartą uwagi opcją Moodle jest przesyłanie plików audiodo oceny. Można np. zarejestrować wymowę słówek z językaangielskiego jako pracę domową i odesłać nauczycielowi.Prowadzący odsłucha nagrania umieszczone w ustalonymterminie na platformie przez uczniów, a następnie wystawi noty.Proces nadsyłania plików oraz oceniania ich jest analogicznydo ćwiczenia 8.13. Zmienia się jedynie oprogramowaniedo tworzenia plików audio.



Rysunek 8.69.Podglądnadesłanegopliku o nazwiePaintnagraniew odtwarzaczuSWF Opener

Rysunek 8.70. Dziennik ocen przedstawiający ocenione składowe zadaniaoraz quiz

2. Aby móc wysłać utworzony plik audio do oceny, na stroniegłównej kursu wybierz z listy Dodaj składową polecenie Zadania,a następnie Prześlij plik. W polu Nazwa zadania wpiszZadanie — audio odpowiedź. W polu Opis wprowadź informacjez rysunku 8.71.

3. Wybierz polecenie Zapisz i wróć do kursu. 4. Zainstaluj oprogramowanie służące do tworzenia oraz edycji

plików audio. Na rynku dostępnych jest bardzo wiele takichaplikacji. Wart polecenia darmowy program znajduje się podadresem http://audacity.sourceforge.net/download/.

5. Pobierz aplikację Audacity i przystąp do instalacji na komputerzelokalnym. Po uruchomieniu pliku instalacyjnego wyświetli się


http://audacity.sourceforge.net/download/


Rysunek 8.71. Formularz konfiguracyjny Zadania — Prześlij plik

pierwszy ekran instalatora o nazwie Witamy w Kreatorze instalacjiprogramu Audacity. Wybierz w nim przycisk Dalej. Pojawisię ekran z rysunku 8.72. Kliknij Dalej. Na kolejnym ekraniezostaniesz poproszony o wybranie docelowej lokalizacji. Możeszpozostawić ustawienia domyślne. Kliknij Dalej. Na kolejnymekranie znajduje się informacja o możliwości dodania skrótuprogramu na pulpit. Po zakończeniu instalacji należy uruchomićaplikację. Jej interfejs widać na rysunku 8.73.

Rysunek 8.72.Ekran instalacyjnyprogramu Audacity

6. Aby nagrać dźwięk, musisz wybrać przycisk Nagraj. Udzielstosownej głosowej informacji, czyli odpowiedzi na zadanie.Zostanie ona zapisana w formie pliku o nazwie Odp_audio.ogg.Wybierz przycisk Stop (rysunek 8.73).



Rysunek 8.73. Interfejs programu Audacity

7. Otwórz menu Plik i kliknij Eksportuj w celu zapisania pliku(rysunek 8.74).

Rysunek 8.74. Menu Plik z wybranym poleceniem Eksportuj

8. Pojawi się okno dialogowe (jego fragment widać na rysunku 8.75).W polu Nazwa pliku wpisz odp_audio. Wybierz typ pliku — PlikiOgg Vorbis.

9. Jeśli plik audio został utworzony, na stronie głównej kursuwybierz odnośnik Zadanie — audio odpowiedź. Wyświetli sięokno z opisem zadania oraz informacjami dotyczącymi terminuoddania zadania. Wybierz przycisk Prześlij plik (rysunek 8.76).



Rysunek 8.75. Fragment okna dialogowego Eksportuj plik

Rysunek 8.76. Okno dialogowe przedstawiające podstawowe informacjedotyczące realizowanego zadania

10. Na kolejnym ekranie wskaż przycisk Wybierz plik. Następniewykonaj czynności przedstawione na rysunku 8.20. Po wskazaniulokalizacji utworzonego pliku wybierz przycisk Zapisz zmiany.Efekt tej operacji widać na rysunku 8.77.

11. Przejdź do menu Ustawienia. Wybierz Zarządzanie zadaniem,a następnie Oglądaj 1 oddanych zadań (rysunek 8.62). Wyświetlisię formularz z rysunku 8.78.

12. Wystawienie ocen odbywa się analogicznie do ćwiczenia 8.13.Przykładowe oceny za wykonanie Zadania — audio odpowiedźwidać na rysunku 8.79.

Ć W I C Z E N I E

8.15 Zadanie offline

Aby móc ocenić prace wykonane poza systemem Moodle, należy nastronie głównej kursu z listy rozwijanej Dodaj składową wybrać pole-cenie Zadania, a następnie Zadanie offline. W wyświetlonym formu-larzu trzeba uzupełnić wymagane pola, czyli podać nazwę zadania



Rysunek 8.77. Dodanie pliku Odp_audio.ogg, który zawiera nagranąodpowiedź na zadanie

Rysunek 8.78. Formularz pozwalający sprawdzić zawartość zadaniai ocenić je

Rysunek 8.79. Dziennik ocen z dodanymi ocenami za Zadanie — audioodpowiedź

do wykonania oraz jego opis. Oceniane prace mogą być kartkówkami,sprawdzianami, klasówkami oraz innymi projektami. Na platformiepojawiają się jedynie noty. Na rysunku 8.80 przedstawiono przykła-dowe oceny za projekty wykonane poza systemem Moodle.



Rysunek 8.80. Formularz z częściowo wystawionymi ocenami za projektywykonane poza systemem Moodle

Ć W I C Z E N I E

8.16 Baza danych

1. Aby utworzyć bazę danych na stronie głównej kursu, z listyDodaj składową wybierz polecenie Baza danych. Wyświetlisię formularz z rysunku 8.81. W polu Nazwa wpisz Baza danych —programy użytkowe, a w polu Wprowadzenie wprowadź treśćprzedstawioną na rysunku 8.81.

Rysunek 8.81. Fragment formularza konfiguracyjnego baz danych

2. W kolejnej części formularza konfiguracyjnego bazy danych(rysunek 8.82) znajduje się kilka opcji. Zaznaczenie pierwszejz nich powoduje wyświetlenie opisu na stronie głównej kursuponiżej linku aktywności (rysunek 8.83). Kolejne opcje dotycząustalenia terminów, w których można dodawać wpisy do bazy(Dostępny od, Dostępny do) i przeglądać bazę danych (Podgląd z,Podgląd). Pozostaw te ustawienia bez wyznaczenia konkretnychprzedziałów czasowych (rysunek 8.82).

3. W opcji Wymagane wpisy ustaw wartość 3. Jest to liczba wpisów,które należy zdefiniować w bazie, aby móc otrzymać ocenę.W sekcji Wpisy wymagane przed przeglądaniem ustaw wartość 3.



Rysunek 8.82.Dalsza częśćformularzakonfiguracyjnegobazy danych

Rysunek 8.83. Link oraz opis baz danych zamieszczone na stronie głównejkursu

Ta opcja pozwala wykluczyć sugerowanie odpowiedzi. Zanimuczestnik zobaczy wcześniejsze wybory, musi sam umieścićokreśloną liczbę wpisów, w tym przypadku trzy. Dopieropo wprowadzeniu tylu rekordów wyświetlą się informacjewprowadzone przez innych użytkowników. W opcji Maksymalnaliczba wpisów ustaw wartość 3. Po wprowadzeniu trzech wpisównie będzie można umieścić kolejnego. Takie ograniczenieuczestnik dodaje do tworzonej bazy.

4. Istnieje możliwość umieszczania komentarzy do wprowadzanychwpisów. Aby było to możliwe, przy poleceniu Komentarzewskaż Tak. Zaznaczenie w opcji Wymagają zatwierdzenia pozycjiTak powoduje, że dodane wpisy muszą zostać zatwierdzoneprzez nauczyciela, zanim będą widoczne dla uczestników kursu.

5. Wybierz przycisk Zapisz i wróć do kursu. Na stronie głównejkursu kliknij link aktywności (rysunek 8.83).

6. Wyświetli się formularz z listą Utwórz nowe pole. Wybierz w nimopcję numer (rysunek 8.84).

7. W wyświetlonym formularzu w polach Numer pola oraz Opispola wpisz Lp. Na liście Utwórz nowe pole wybierz opcję Tekst.W formularzu, który się pojawi, w polu Nazwa pola oraz Opispola wpisz Nazwa programu. Ponownie wybierz sekcję Teksti wprowadź informację Zastosowanie. W nowo utworzonym polu



Rysunek 8.84. Okno dialogowe z rozwiniętym menu Utwórz nowe pole

tego samego typu wpisz Typ licencji. Utwórz ostatnią sekcję typuURL i wprowadź Link do oficjalnej strony projektu. Efekt całejoperacji widać na rysunku 8.85.

Rysunek 8.85. Formularz z nowo dodanymi polami

8. Przejdź do zakładki Dodaj wpis. W polu Lp wprowadź 1, w poluNazwa programu — Inkscape, w polu Zastosowanie — tworzeniegrafiki wektorowej, w polu Typ licencji — GNU General PublicLicense, a w polu Link do oficjalnej strony projektu —http://inkscape.org. W celu dodania wprowadzonych informacjiwybierz przycisk Zapisz i dodaj następny (rysunek 8.86).



Rysunek 8.86. Dodawanie pierwszego wpisu do Bazy danych — programyużytkowe

9. Gdy wybierzesz przycisk Zapisz i dodaj następny, wyświetlisię formularz. W polu Lp wpisz 2, w polu Nazwa programu —Audacity, w polu Zastosowanie — nagrywanie i edycja dźwięku,w polu Typ licencji — GNU General Public License, a w polu Linkdo oficjalnej strony projektu — http://audacity.sourceforge.net(rysunek 8.87). W celu dodania tych informacji wybierz przyciskZapisz i pokaż.

Rysunek 8.87. Dodawanie drugiego wpisu do Bazy danych — programyużytkowe



10. Aby dodać kolejny wpis, w polu Lp wpisz 3, w polu Nazwaprogramu — Jing, w polu Zastosowanie — tworzenie materiałówwideo w biznesie oraz edukacji, w polu Typ licencji — Freeware,a w polu Link do oficjalnej strony projektu — http://www.techsmith.com/jing.html. W celu zatwierdzenia operacji wybierz przyciskZapisz i pokaż. Efekt tej operacji widać na rysunku 8.88.

Rysunek 8.88. Dodawanie trzeciego wpisu do Bazy danych — programyużytkowe

11. W celu wyświetlenia zawartości bazy danych można m.in.wybrać zakładkę Podgląd listy (rysunek 8.89).

12. Aby odnaleźć wprowadzone informacje, wybierz zakładkęSzukaj. Wyświetli się formularz z rysunku 8.90. Wpisz nazwęprogramu albo imię lub nazwisko osoby, która wprowadzałate dane.

13. Przejdź do zakładki Ustawienia, aby eksportować zawartośćbazy danych do pliku .zip. Nadaj jej odpowiednią nazwę. W tejsamej zakładce możesz importować bazę danych z pliku .zip(rysunek 8.91).

14. W zakładce Eksportuj znajdziesz opcje związane z eksportemzawartości bazy danych.



Rysunek 8.89. Widok zawartości utworzonej bazy danych w zakładcePodgląd listy

Rysunek 8.90. Formularz pozwalający na wyszukiwanie informacji w baziedanych

15. Eksportuj Bazę danych — programy użytkowe do pliku .ods.W tym celu wybierz pola Nazwa programu oraz Zastosowanie.Na rysunku 8.93 znajdują się przykładowe oceny za wprowadzeniewpisów do Bazy danych — programy użytkowe.



Rysunek 8.91. Podgląd zakładki Ustawienia, gdzie można importować orazeksportować bazę danych

Rysunek 8.92. Widok zakładki Eksportuj, znajdującej się w Bazie danych –programy użytkowe



Rysunek 8.93. Widok dziennika ocen dla Bazy danych — programy użytkowe

Ć W I C Z E N I E

8.17 Czat

1. Aby dodać Czat, na stronie głównej kursu wybierz z listy Dodajskładową polecenie Czat. Wyświetli się formularz z rysunku 8.94.W polu Nazwa chatroomu wpisz CZAT — programy użytkowe,a w sekcji Wstęp wprowadź informacje widoczne na rysunku 8.94.Ustal dzień i godzinę spotkania na czacie.

2. Przeprowadź pomiędzy uczestnikami zajęć rozmowę na tematznaczenia programów użytkowych w tworzeniu elektronicznychmateriałów dydaktycznych. Na rysunku 8.95 widać przykładowywygląd okna Czat.

Ć W I C Z E N I E

8.18 Forum

1. Aby dodać składową Forum, na stronie głównej kursu wybierzz listy Dodaj składową polecenie Forum. Wyświetli się formularzz rysunku 8.96. W polu Nazwa Forum wpisz Poprawa jakości kursu.W sekcji Rodzaj forum wybierz Forum standardowe do użytkuogólnego. W polu Wstęp wprowadź informacje z rysunku 8.96.Pozostałe ustawienia pozostaw w domyślnej konfiguracji.



Rysunek 8.94. Formularz konfiguracyjny dla składowej Czat

Rysunek 8.95. Widok okna Czat z zalogowanym użytkownikiem

2. Przeprowadź dyskusję pomiędzy uczestnikami kursu na tematCo wpływa na polepszenie jakości kursu?



Rysunek 8.96. Fragment formularza ustawień forum

Rysunek 8.97. Widok panelu forum o nazwie Poprawa jakości kursuw składowej Forum

Ć W I C Z E N I E

8.19 Lekcja liniowa

1. Aby dodać lekcję na stronie głównej kursu, wybierz z listyDodaj składową polecenie Lekcja. Wyświetli się formularzkonfiguracyjny z rysunku 8.98. W polu Nazwa wpisz Programy.Pole Limit czasu pozostaw nieaktywne. Opcja ta pozwala określić,ile czasu zajmie realizacja lekcji. Odpowiedzi udzielonepo upływnie wyznaczonego terminu nie będą brane pod uwagęprzy wystawianiu ocen.

2. Wyznaczenie dat (Dostępne od, Termin końcowy) pozwala określićprzedział czasowy, w którym dostępna jest lekcja. Pozostaw teopcje nieaktywne. Spowoduje to, że lekcja będzie dostępna całyczas. Kursant w dowolnym czasie zapozna się z przekazywanymina niej informacjami.

3. Parametr Maksymalna liczba odpowiedzi/przejść informuje,ile jest dostępnych przejść do innych stron. Opcje te możnazmienić w każdej chwili. Przykładowo dla pytania typu prawda/fałsz liczba powinna wynosić 2. Domyślnie ustawiona jest



Rysunek 8.98.FragmentformularzakonfiguracyjnegoLekcji

wartość 4. Jeżeli w polu Ocena wybierzesz opcję Brak oceny, lekcjanie zostanie wzięta pod uwagę przy wystawianiu not. Wskazaniekażdej innej wartości sprawia, że będzie ona oceniana.

4. Jeżeli w opcji Lekcja ćwiczeniowa wybierzesz Tak, zajęcia niepojawią się w dzienniku ocen. Parametr Punktacja za pytanieustawiony na Tak pozwala użyć innej punktacji dla każdegopytania z osobna. Po wybraniu Tak w opcji Re-takes allowedmożna powtarzać zajęcia. Opcja Ocenianie wielu podejść pozwalazadecydować, czy oceną za odbycie lekcji ma być średniaze wszystkich podejść, czy może najlepsza uzyskana nota.

5. Zaznaczenie Tak w opcji Wyświetlaj bieżący wynik w trakcierozwiązywania lekcji powoduje przedstawienie aktualnieuzyskanej oraz maksymalnej liczby punktów możliwychdo zdobycia.

6. Jeżeli w opcji Pozwól studentom zmieniać odpowiedzi wybierzeszTak, uczestnik kursu będzie mógł powtórzyć pytanie, na któreudzielił nieprawidłowej odpowiedzi. Zaznaczenie Tak w Wyświetlprzycisk zmian powoduje, że gdy kursant dokona błędnegowyboru, wyświetli się przycisk pozwalający ponowić próbę.



Ustalenie w opcji Maksymalna liczba podejść wartości na 1 sprawi,że będzie można tylko raz udzielić odpowiedzi na pytanie.To ustawienie dotyczy zadań w całej lekcji. Zaznaczenie Takw opcji Wyświetl domyślną informację zwrotną powodujewyświetlenie zdefiniowanej informacji zwrotnej. Ustawienie Takw sekcji Wskaźnik postępu sprawia, że w dolnej części ekranupojawia się pasek stanu informujący o wykonaniu zadania(w ujęciu procentowym). Zaznaczenie Tak w opcji Wyświetl lewemenu powoduje wyświetlenie spisu treści lekcji. Można uzależnićuruchamianie tej opcji od określonych wskaźników, np. od liczbypoprawnych odpowiedzi.

Rysunek 8.99.Kolejna częśćformularzakonfiguracyjnegoLekcji liniowej

7. Zapisz wprowadzone ustawienia — wybierz przycisk Zapiszi wróć do kursu. Na stronie głównej kursu kliknij odnośnikProgramy, czyli nazwę utworzonej lekcji. Wyświetli się ekranz rysunku 8.100.

Importuj pytania — pozwala na importowanie pytańutworzonych w innym systemie albo znajdujących się w baziewybranego kursu w Moodle. Można je pobrać spoza platformy.

Importuj pokaz slajdów — pozwala importować prezentacjemultimedialne utworzone w programie PowerPoint. Moodlepominie część formatowania oraz dodatków (animacji), a więczostaną one utracone podczas pobierania.

Wstaw tabelę rozgałęzień — pozwala dodać stronę, na którejmożna zamieścić odpowiednie treści oraz nawigację w postaciprzycisków, umożliwiającą przemieszczanie się pomiędzyzałożonymi witrynami.



Rysunek 8.100.Okno dialogoweinicjującetworzenie lekcji

Wstaw klaster — za pomocą tej opcji utworzysz kilka stron,które będą wybierane losowo.

Wstaw stronę pytań — pozwala na wstawienie stronyzawierającej pytania.

8. Wybierz polecenie Wstaw tabelę rozgałęzień (rysunek 8.100). 9. Na rysunku 8.101 przedstawiono schemat graficzny lekcji

jednowątkowej, która zostanie utworzona w tym zadaniu.Na potrzeby ćwiczeniowe należy przyjąć, że blok w kształcieprostokąta to tytuły pojedynczych stron. Strzałki symbolizująprzejścia pomiędzy nimi. Na pierwszej witrynie znajdzie sięprzycisk Start. Wybranie go spowoduje przekierowanie uczestnikado następnej strony lekcji — Edytory tekstu. Tam zostanązamieszczone dwa przyciski — Dalej oraz Wstecz (na schemaciez rysunku 8.101 są to strzałki). Aby przejść do kolejnej strony,należy wybrać Dalej. W celu cofnięcia się do strony poprzedniejtrzeba kliknąć Wstecz. To jeden z najprostszych wariantównawigacji pomiędzy stronami lekcji tworzonej w systemie Moodle.W tym ćwiczeniu poznasz podstawowe sposoby przygotowywaniaprostej wersji zajęć.

10. Gdy wybierzesz link Wstaw tabelę rozgałęzień (rysunek 8.100),wyświetli się formularz z rysunku 8.102. W polu Tytuł stronywpisz Kategorie programów. Następnie w sekcji Opis wprowadźinformacje widoczne na rysunku 8.102. Pozostałe ustawieniapozostaw w domyślnej konfiguracji.

11. Na rysunku 8.103 widać efekt wprowadzenia kompletnychinformacji dla strony o nazwie Kategorie programów, dostępnejw zakładce Podgląd.



Rysunek 8.101.Schemat strukturylekcjijednowątkowejKategorieprogramów.Źródło: pracawłasna

Rysunek 8.102. Fragment formularza konfiguracyjnego dla strony Kategorieprogramów

12. Utwórz stronę o nazwie Edytory tekstu. W tym celu wybierzpolecenie Wstaw tabelę rozgałęzień (rysunek 8.104).

13. Gdy ponownie klikniesz przycisk Wstaw tabelę rozgałęzień,wyświetli się formularz konfiguracyjny z rysunku 8.105. W poluTytuł strony wpisz Edytory teksu. W sekcji Opis wprowadźinformacje widoczne na rysunku 8.105. W polu Zawartość 1 wpiszDalej, a w polu Zawartość 2 — Wstecz.



Rysunek 8.103. Utworzona strona Kategorie programów

Rysunek 8.104. Dodawanie kolejnej strony do tworzonej lekcji

14. Efekt poprawnego wprowadzenia informacji z rysunku 8.105widać na rysunku 8.106.

15. Aby utworzyć kolejną stronę o nazwie Arkusze kalkulacyjne,przejdź do zakładki Edycja (rysunek 8.104) i wybierz polecenieWstaw tabelę rozgałęzień. Wyświetli się formularz konfiguracyjnyz rysunku 8.107. W polu Tytuł strony wpisz Arkusze kalkulacyjne.W sekcji Opis wprowadź informacje widoczne na rysunku 8.107.W polu Zawartość 1 wpisz Dalej, a w polu Zawartość 2 — Wstecz.

16. Efekt zatwierdzonych informacji dotyczących strony Arkuszekalkulacyjne widać na rysunku 8.108.

17. Aby utworzyć kolejną stronę o nazwie Prezentacje multimedialne,przejdź do zakładki Edycja z rysunku 8.104 i wybierz polecenieWstaw tabelę rozgałęzień. Wyświetli się formularz konfiguracyjnyz rysunku 8.109. W polu Tytuł strony wpisz Prezentacjemultimedialne. W sekcji Opis wprowadź informacje widocznena rysunku 8.109. W polu Zawartość 1 wpisz Dalej, a w poluZawartość 2 — Wstecz.



Rysunek 8.105. Formularz konfiguracyjny strony Edytory tekstu

Rysunek 8.106. Utworzona strona Edytory tekstu

18. Na rysunku 8.110 przedstawiono efekt utworzenia stronyPrezentacje multimedialne.



Rysunek 8.107. Formularz konfiguracyjny strony Arkusze kalkulacyjne

Rysunek 8.108. Utworzona strona Arkusze kalkulacyjne

1. Aby utworzyć kolejną stronę o nazwie Grafika, przejdźdo zakładki Edycja z rysunku 8.104 i wybierz polecenie Wstawtabelę rozgałęzień. Wyświetli się formularz konfiguracyjny



Rysunek 8.109. Formularz konfiguracyjny strony Prezentacje multimedialne

Rysunek 8.110. Utworzona strona Prezentacje multimedialne

z rysunku 8.111. W polu Tytuł strony wpisz Grafika. W sekcji Opiswpisz informacje widoczne na rysunku 8.111. W polu Zawartość 1wpisz Dalej, a w polu Zawartość 2 — Wstecz.



Rysunek 8.111. Formularz konfiguracyjny strony Grafika

20. Na rysunku 8.112 przedstawiono efekt utworzenia strony Grafika.

Rysunek 8.112. Utworzona strona Grafika



21. Aby utworzyć kolejną stronę o nazwie Dźwięk, przejdźdo zakładki Edycja z rysunku 8.104 i wybierz polecenie Wstawtabelę rozgałęzień. Wyświetli się formularz konfiguracyjnyz rysunku 8.113. W polu Tytuł strony wpisz Dźwięk. W sekcjiOpis wprowadź informacje widoczne na rysunku 8.113. W poluZawartość 1 wpisz Dalej, a w polu Zawartość 2 — Wstecz.

Rysunek 8.113. Formularz konfiguracyjny strony Dźwięk

22. Na rysunku 8.114 przedstawiono utworzoną stronę Dźwięk. 23. Aby utworzyć kolejną stronę o nazwie Video, przejdź

do zakładki Edycja z rysunku 8.104 i wybierz polecenie Wstawtabelę rozgałęzień. Wyświetli się formularz konfiguracyjny



Rysunek 8.114. Utworzona strona o nazwie Dźwięk

z rysunku 8.115. W polu Tytuł strony wpisz Dźwięk. W sekcjiOpis wprowadź informacje widoczne na rysunku 8.115. W poluZawartość 1 wpisz Koniec, a w polu Zawartość 2 — Wstecz.

Rysunek 8.115. Formularz konfiguracyjny strony Video



Rysunek 8.116. Utworzona strona o nazwie Video w lekcji liniowej

24. Zwróć uwagę na kolumnę Przejścia widoczną na rysunku 8.117.Tylko tak ustawione przejścia pomiędzy stronami będą zgodnez początkowymi założeniami przedstawionymi na schemaciez rysunku 8.101. Umożliwi to płynne przemieszczanie się międzyutworzonymi stronami.

Rysunek 8.117. Skrócony widok przejść pomiędzy utworzonymi stronami

Ć W I C Z E N I E

8.20 Lekcja z pytaniami

Na rysunku 8.118 przedstawiono schemat lekcji, która zostanie utwo-rzona w tym ćwiczeniu. Bloki w kształcie prostokąta oznaczają utwo-rzoną pojedynczą stronę, na której znajduje się pytanie. Strzałki sym-bolizują kierunek przejść do kolejnych witryn. Po wybraniu przycisku



Rysunek 8.118.Schemat strukturylekcjijednowątkowejz pytaniami

Start, znajdującego się na pierwszej stronie o nazwie Lekcja z pyta-niami, użytkownik zostanie przekierowany do następnej strony z pyta-niem Czy program MS Word służy do tworzenia jedno- i wielostronico-wego dokumentu? Jeżeli wybierze Tak, przejdzie do strony z kolejnympytaniem. Jeśli zaś kliknie przycisk Nie, pozostanie na tej samej witry-nie. Kolejne strony są tworzone na tej samej zasadzie. W tym ćwicze-niu zaprezentuję przykład lekcji jednowątkowej. Wykonanie jej pozwolijednak tworzyć bardziej skomplikowane, wielowątkowe zajęcia.

1. Aby utworzyć kolejną lekcję, na stronie głównej kursu z listyDodaj składową wybierz polecenie Lekcja. Wyświetli się formularzkonfiguracyjny Tworzenie lekcji. Wprowadź ustawieniaz rysunków 8.98 i 8.99. Po wybraniu nazwy lekcji na stroniegłównej kursu wyświetli się okno dialogowe przedstawionena rysunku 8.100. Wybierz polecenie Wstaw tabele rozgałęzień.W polu Tytuł strony wpisz Lekcja z pytaniami, a w sekcji Opiswprowadź treść widoczną na rysunku 8.119.

2. Gdy wybierzesz przycisk Zapisz stronę, wyświetli się ekranz rysunku 8.121. Kliknij polecenie Pytanie.

3. Pojawi się menu przedstawione na rysunku 8.122.



Rysunek 8.119. Fragment formularza konfiguracyjnego dla strony Lekcjaz pytaniami

Rysunek 8.120. Widok utworzonej strony Lekcja z pytaniami

Rysunek 8.121. Dodawanie kolejnej strony typu Pytanie



Rysunek 8.122.Okno dialogoweWstaw stronępytań

4. Wybierz polecenie Krótka odpowiedź. Wyświetli się formularzWstaw stronę pytań. W polu Tytuł strony wpisz MS Word. W sekcjiOpis wprowadź informacje widoczne na rysunku 8.123.

Rysunek 8.123. Fragment formularza Wstaw stronę pytań

5. W polu Odpowiedz 1 wpisz Tak, w polu Informacja zwrotna —Dobrze, w polu Odpowiedź 2 — Nie, a w polu Informacja zwrotna —Uzupełnij swoją wiedzę (rysunek 8.124).

6. Efekt wprowadzenia informacji dotyczących strony MS Wordw zakładce Podgląd widać na rysunku 8.125.

7. Wybierz przycisk Wstaw stronę pytań. Dodaj kolejną stronę —kliknij polecenie Pytanie (rysunek 8.121). Wyświetli się ekranWstaw stronę pytań. Wybierz opcję Krótka odpowiedź(rysunek 8.122). Pojawi się formularz o nazwie Wstaw stronępytań. W polu Tytuł strony wpisz Microsoft Excel. W sekcji Opiswprowadź treść widoczną na rysunku 8.126.



Rysunek 8.124. Dalsza część formularza Wstaw stronę pytań

Rysunek 8.125. Widok utworzonej strony MS Word

8. W polu Odpowiedź 1 wpisz Tak, w polu Informacja zwrotna —Dobrze, w polu Odpowiedź 2 — Nie, a w polu Informacja zwrotna —Uzupełnij swoją wiedzę (rysunek 8.127).

9. Efekt wprowadzenia informacji dotyczących strony MicrosoftExcel w zakładce Podgląd widać na rysunku 8.128.



Rysunek 8.126. Fragment formularza tworzonej strony Microsoft Excel

Rysunek 8.127. Ciąg dalszy formularza dla strony Microsoft Excel

10. Wybierz przycisk Wstaw stronę pytań. Dodaj kolejną stronę —kliknij polecenie Pytanie (rysunek 8.121). Wyświetli się ekranWstaw stronę pytań. Wybierz opcję Krótka odpowiedź(rysunek 8.122). Pojawi się formularz o nazwie Wstaw stronępytań. W polu Tytuł strony wpisz PowerPoint. W sekcji Opiswprowadź treść widoczną na rysunku 8.129.



Rysunek 8.128. Widok utworzonej strony Microsoft Excel

Rysunek 8.129. Fragment formularza Wstaw stronę pytań dla stronyPowerPoint


12. Efekt wprowadzenia informacji dotyczących strony PowerPointw zakładce Podgląd widać na rysunku 8.131.

13. Wybierz przycisk Wstaw stronę pytań. Dodaj kolejną stronę —wybierz polecenie Pytanie z rysunku 8.121. Wyświetli się ekranWstaw stronę pytań. Wybierz opcję Krótka odpowiedź(rysunek 8.122). Pojawi się formularz o nazwie Wstaw stronępytań. W polu Tytuł strony wpisz Inkscape. W sekcji Opiswprowadź treść widoczną na rysunku 8.132.



Rysunek 8.130.Dalszy ciągformularza Wstawstronę pytań dlastrony PowerPoint

Rysunek 8.131. Widok utworzonej strony PowerPoint


15. Efekt wprowadzenia informacji dotyczących strony Inkscapew zakładce Podgląd widać na rysunku 8.134.



Rysunek 8.132. Fragment formularza Wstaw stronę pytań dla strony Inkscape

Rysunek 8.133.Dalszy ciągformularza Wstawstronę pytańdla stronyInkscape



Rysunek 8.134. Widok utworzonej strony w zakładce Podgląd dla stronyInkscape

16. Zwróć uwagę na kolumnę Przejścia na rysunku 8.135. Jest toprawidłowe ustawienie przejść pomiędzy utworzonymi stronami,zgodne ze schematem przedstawionym na rysunku 8.116.

Rysunek 8.135. Skrócony widok przejść pomiędzy utworzonymi stronami


9

Zamieszczanie materiałóww internecie

W tym rozdziale przedstawię kilka wskazówek, propozycji do-tyczących możliwości instalacji systemu Moodle oraz zamiesz-czania materiałów wykonanych na platformie w internecie.

Nie jest to kompletna instrukcja, zawierająca całą procedurę instalacjikrok po kroku, ponieważ użytkownik ma do wyboru kilka możliwości.To, jaką wybierze, zależy od jego potrzeb oraz oczekiwań.

Warto zaznaczyć, że Moodle zainstalowane na komputerze lokalnymmoże posłużyć tylko jako bezpłatne narzędzie, pozwalające na reali-zację ćwiczeń zawartych w tej publikacji. Rozwiązanie to zostałoomówione krok po kroku w rozdziale 2. System może też posłużyć jakośrodowisko pracy służące do przygotowywania, opracowywania, testo-wania elektronicznych materiałów dydaktycznych w formie kursu.Użytkownik za jego pomocą eksportuje szkolenie do pliku, a na-stępnie importuje na platformę Moodle zainstalowaną w internecie.

Przykładowo dana osoba otrzymuje zlecenie na opracowanie elektro-nicznych materiałów dydaktycznych albo innego kursu na potrzebyokreślonego projektu, tworzonego przez organizację, instytucję. Szko-lenie takiej osoby może być jednym z kilkunastu wchodzących w składprojektu. Wówczas wystarczy zainstalować system Moodle na lokal-nym komputerze i opracować taki materiał, posługując się informa-cjami zawartymi w tej książce. Wykonany samodzielnie kurs, dostar-czony w formie gotowego pliku, wzbudzi podziw i uznanie. To z koleimoże się przełożyć na większe wynagrodzenie.



Aby móc eksportować oraz importować zrealizowany kurs, należyprzejść do menu Administracja kursem (rysunek 9.1), a następniewybrać opcję Import albo Kopia zapasowa.


Aby móc przenieść cały system Moodle z serwera lokalnego na wy-brany serwer w internecie, należy użyć odpowiedniego programu typuklient FTP. W tym celu można skorzystać z darmowej aplikacji File-zilla, dostępnej pod adresem http://filezilla-project.org.

Aby platforma e-learningowa Moodle została odnaleziona w sieci,potrzebna jest domena, czyli adres internetowy. Można użyć rozwią-zań zarówno bezpłatnych, jak i płatnych. Darmowe najlepiej spraw-dzają się do celów ćwiczeniowych. Natomiast do prowadzenia szkoleńkomercyjnych oraz innej profesjonalnej działalności internetowej nie-zbędne są domena oraz serwer w komercyjnym wydaniu. Na rynkudostępnych jest wiele firm świadczących usługi hostingowe. Spraw-dzone rozwiązania znajdziesz pod adresem www.najtańsze-domeny.pl(witrynę widać na rysunku 9.2).

Rysunek 9.2. Serwis, w którym znajdziesz profesjonalne usług hostingowe


http://filezilla-project.org

http://www.najta%C5%84sze-domeny.pl

R o z d z i a ł 9 . • Z a m i e s z c z an i e m at e r i a łó w w i n t e r ne c i e 155

Jeśli już posiadasz domenę, powinieneś wybrać serwer spełniającywarunki instalacyjne systemu Moodle. Znajdziesz go pod adresemhttp://futurehost.pl. Na wymienionej witrynie działa automatycznyinstalator darmowych aplikacji, w tym Moodle, co oznacza, że instala-cja omawianej platformy sprowadza się do kilku kliknięć. Operacja powybraniu przycisku Instaluj tą aplikację, pokazanego na rysunku 9.3,przebiega tak samo jak w przypadku komputera lokalnego (całą pro-cedurę przedstawiono w rozdziale 3.).

Rysunek 9.3. Kreator automatycznej instalacji Moodle w serwisiewww.futurehost.pl


http://futurehost.pl

http://www.futurehost.pl

ZakończenieZdobyłeś już cenne doświadczenie, poznałeś podstawy two-rzenia elektronicznych materiałów dydaktycznych w postacikursu na samodzielnie zainstalowanej platformie Moodle.

Mam nadzieje, że często będziesz wracał do tych materiałów, aby od-świeżyć wiedzę. Mogą się one stać cenną pomocą szkoleniową

P.S. Jeżeli książka Ci się podobała, prześlij swoją opinię pod [email protected].

Pozdrawiam i życzę sukcesów,

Michał Susfał, www.michalsusfal.pl



http://www.michalsusfal.pl

Bibliografia 1. William H. Rice IV,Tworzenie serwisów e-learningowych

z Moodle 1.9, Helion, Gliwice 2009. 2. Piotr Brzózka, Moodle dla nauczycieli i trenerów, Helion,

Gliwice 2011. 3. Waldemar Howil, Moodle. Stwórz własny serwis e-learningowy,

Helion, Gliwice 2011. 4. T. Plich, Zasady badań pedagogicznych, Żak, Warszawa 1995.

Materiały elektroniczne 1. http://moodle.org/stats/, dostęp na dzień 18.04.2012. 2. http://docs.moodle.org/dev/Releases#Moodle_2.2,

dostęp na dzień 21.04.2012. 3. http://dougiamas.com/, dostęp na dzień 21.04.2012. 4. http://moodle.org/stats, dostęp na dzień 21.04.2012. 5. http://docs.moodle.org/22/en/About_Moodle,

dostęp na dzień 19.04.2012. 6. http://docs.moodle.org/22/en/Philosophy,

dostęp na dzień 19.04.2012. 7. http://ceo.cxo.pl/artykuly/41213/Zejscie.z.drzewa.czyli.

interoperacyjnosc.html. 8. http://e-learning.blog.pl/tag/ims/, dostęp na dzień 04.04.2012.



http://docs.moodle.org/dev/Releases#Moodle_2.2

http://dougiamas.com/

http://moodle.org/stats

http://docs.moodle.org/22/en/About_Moodle

http://docs.moodle.org/22/en/Philosophy


http://e-learning.blog.pl/tag/ims/



9. http://www.goldenline.pl/forum/2685540/ims-lti-w-nadchodzacym--moodle, dostęp na dzień 04.04.2012.

10. http://e-edukacja.net/siodma/referaty/Sesja_2a_2.pdf,dostęp na dzień 04.04.2012.

11. http://www.imsglobal.org/toolsinteroperability2.cfm,dostęp na dzień 04.04.2012.

12. http://pl.wikipedia.org/wiki/SCORM, dostęp na dzień 09.04.2012. 13. http://pl.wikipedia.org/wiki/Freeware, dostęp na dzień 09.04.2012. 14. http://pl.wikipedia.org/wiki/Repozytorium,

dostęp na dzień 13.04.2012.




http://e-edukacja.net/siodma/referaty/Sesja_2a_2.pdf

http://www.imsglobal.org/toolsinteroperability2.cfm

http://pl.wikipedia.org/wiki/SCORM

http://pl.wikipedia.org/wiki/Freeware

http://pl.wikipedia.org/wiki/Repozytorium


http://program-partnerski.helion.pl/

ebookpoint.pl kopia dla: roman frackowiak romanfrackowiak ... · 1 wstęp Świat, w którym obecnie...

Documents