Kineska Tradicionalna Medicinaprolost sadanjost - budunost

Dr. Med. Sci Igor Miunovi dr. T.K.M.spec. akupunkture i klinike farmakologije

Zheng He 1371 1433

Zhuang Zhou Zhuangzi 476221 p.n.Teorija adaptacije i evolucije

Mo Li Hua 1735 god

-

--

--

Kineska otkria u medicini -Bolesti malokrvnosti, slabosti i korekcija putem dijeta, Zhang Zhongjing 150-219 n.e. Ustanovio kolu lijeenja hladnih bolesti (epidemija).-Djelo Interna medicina utog cara 202 g.p.n.e , bioritam,sipmtologija bolesti, npr: Parkings simptomi se gube od 21;00 -24;00h,paroksizmalni spazam tokom napada astme zbog najnieg nivoahormona koja lui kora nadbubrene lijezde . Diabetes, lijeenje i uzroci pomenuto u istoj knjizi a kasnije razvijeno

dalje kroz Sun Simiao 581 682 koji daje listu hrane za pacijenteoboljele od dijabetesa. Zhen Quan oko 620 god. je zapisao viak eera uurinu. Lepra Feng zhen shi Modeli prouavanja bolesti 260 p.n.e. Endokrinologija, izolacija seksualnih hormona i hormona hipofize iz urina,

1010 n.e. Naznaeno je korienje gipsa koji sadri kalcijum sulfat kao isaponin iz zrnaca tipa Gleditschia sinensis da bi estrahovao hormone izurina. Geobotanika prospekcija, Kineski klasik planina i rijeka 6p.n.e. Geomorfologija, Shen Kuo Eseji 1088 n.e.

Efedrin ma huang 206 p.n. antiastmatik i stimulator (doping)Male boginje tretman i cjepivo od 960 n.e.aj u medicinske svrhe 2 p.n.Tiroidni hormon u lijeenju guavosti poev od 1 n.e. koristila se alga

Sargassum puna joda a od 232 n.e. Ljekar zhen quan 618 n.e. Jeupotrebljivao tiroidnu lijezdu kastriranog ovna te kasnije i drugih ivotinja.Tiroidni hormon se mogao gutati u obliku tableta.

Anestetik Ma Fei San 2 n.e.Lijeenje karcinoma hemoterapijom 1956 Min Chin Liu .Artiminisin, lijek protiv malarije 1972 Tu Youyou.Ne invazivni prenatalni test za Daunov sindrom 2008 godine.Sintetizovani kristalni insulin sa istom strukturom kao prirodni 1965 godine.Terapija obrazovanja matinih elija 2012Encefalitis B, SARS itd.

Kineska otkria uopte

Velika otkria: papir, kompas, tampanje, barut Manje poznata otkria: alkohol tj. fermentacija 7000 p.n. zvono 2000

p.n. grobni drveni sanduk 5000p.n., posue 20000 do 18000 p.n.,bode sjekira 3000 p.n. Lak za bojenje, jo od Neolita, Gajenje prosa8500 p.n., Rezanci od prosa 2400 p.n., veslo, Neolit, kuvanje na pari5000 n.e., keramika urna 7000 p.n., gajenje pirina 11900 p.n.,gajenje soje 2000 p.n., papirni novac 608 n.e., bomba napunjenagvoem 1115 n.e., etkica za zube 1498 n.e., tapii 145 p.n, hrom210 p.n., strijela i samostrijel 5 p.n., fudbal 3 p.n., dentalni amalgam618 n.e., domine 1112 n.e., vatromet i petarde 200 p.n., seizmometar132 n.e. itd.

Yi jing

Istorijski, virtuelno do 19 stoljea svi izvanjci koji su dolazili u Kinu dolazili su izmanje razvijenih zemalja od Kine. Kineska kultura, tj. egzistencija je ustanovljenanjenim granicama i kroz komunikaciju sa manje razvijenim nacijama na svojimgranicama stari Kinezi su se opredijelili za Kineski pogled ka svijetu gdje se Kinanalazi u sreditu Zemlje, kao svojevrsni balans tj. centar.

zhong guo, tj. sredinja zemlja tj. kraljevstvo doslovce znai centralna nacija.Stara Kina je sebe vidjela okruena tkz. varvarima tj. ljudima ije kulture sudefinitivno bile inferiorne u odnosu na Kinu. Kineski zidPrva ozbiljnakonfrontacija se Zapadnim silama se deava tokom 19 vijeka.

Naime znaenje imena Kina pokazuje itav karakter kineske misligdje je Kina centralna zemlja na zemlji tj. izolovano ostrvo izmedjuzemlja i neba pokazujui polarizovanje koje postoje u prirodi.Kinezi smatraju da je sve u univerzumu povezano energijom kojuoni zovu i. Na primjer ovjek se nalazi u sredini izmeu kosmosa izemlje na koju hoda i kao takav ovjek je manifestacijapolarizovanosti tj. savrenosti. Sve to je u kosmosu nalazi sekonstantnim promjenama.

Moderna medicina se suoava sa velikim tekoama u lijeenju graanstva.Danas su u upotrebi razni zdravstveni sistemi to samo po sebi nameepitanje svrsishodnosti i upotrebe istih. Savremena medicina ima svojspecifini razvoj koji je karakteristian za podneblje i razvijenost zemlje kojaje distribuira .U toku itavog proteklog stoljea kao i poetkom novog,moderna medicina se nauno odvojila od drugih oblika lijeenja koje estonije mogue nauno potvrditi. WHO SZO je 1948 godine definisala zdravlje kao kompletno stanje fizi;kog, mentalnog i socijalnog blagostaa a ne samo mjereno odsustvombolesti. Pored medicine zasnovane na dokazima koja se primenjuje u razvijenimzemljama postoje sistemi lijeenja koji su inkorporirani i u savremenimmedicinskim sistemima i koji zahtijevaju podrobnija objanjenja. Nekonvencionalna medicina sa razliitim imenima: alternativna ,komplementarna , integrativna , tradicionalna , nelegalna , holistika ,prirodna medicina biva usvojena i iroko rasprostranjena u upotrebi u itavomsvijetu pa s tim i u Evropi i na naim prostorima.

Osnovni pojmovi

Tradicionalna medicinaAlternativna medicinaKomplementarna medicinaIntegrativna medicinaMedicina zasnovana na dokazima

Kineska Tradicionalna Medicina

Jedna od najveih tekovina ovjeanstva tj. kineske civilizacije predstavlja -Tradicionalna Kineska Medicina. Kineska civilizacija se milenijumimarazvijala samostalno i kao takva izumi koji su nastali u Kini (kompas, barut,papir i tampanje) su uslovili i promijenili svijet za sva vremena. Da bi razumjeli kinesku svijest prvo moramo razumjeti kineski jezik kojipredstavlja simboline karaktere sa funkcijom opisnog tj. predstavljajuimetaforiki spoznajne ovjekove slike. Digresija u zapadnoj kulturipredstavlja alfabet koji je postavljen na matematikoj osnovi brojevafenianske/grke kulture gdje su brojevi vremenom dobili i opisnu funkcijunpr. alfa - poetak, omega -kraj itd. a tokom vremena se razvili u glasovnisistem gdje je npr. alfa zbog izgovora prvog samoglasnika u rijeijednostavno postalo slovo a itd... i kao takvo se razvilo u jedan sistem -alfabet, koji je rimska imperija prenijela irom Afrike, Azije i Evrope afunkcionalni znaaj slova (tj. brojeva) ostavili za matematiku... Znaioriginalni kineski sistem razmiljanja (filozofija, medicina, umjetnost, muzika)je u osnovi razliit u poreenju sa svime to dolazi iz Evrope gdje su logos iratio univerzalni nosioci drutva...

Savremena Kina je zemlja gdje se spajaju moderni nainirazmiljanja tj. grki logos i ratio te kineski tradicionalno prirodniopisni sistem razmiljanja. U savremenom dobu Kineska Tradicionalna Medicina (KTM) jezvanini medicinski oblik priznat od strane Svjetske ZdravstveneOrganizacije (WHO) zvanino inkorporiran u kineski medicinskizdravstveni javni sistem lijeenja. Obrazovanje u kineskojtradicionalnoj medicini podrazumijeva specijalizacije tj.subspecijalizacije kao i u modernoj medicini. U N.R. Kini u zadnjih15-tak godina postoji tkz. integracija moderne i kineske medicinekao generalni pravac u lijeenju. U razvojnom i terapeutskomsmislu grane kineske tradicionalne medicine su sljedee:.

1 Akupunktura - Igloterapija.2 Kineska farmakologija.3 Tuina - Ortopedija, kiropraktika i masaa.4 Dijetetika , nutricionizam i profilaktika.5 Profilaktika i rehabilitacija.6 Kineziterapija i fiziki trening (i gun, Tai i uan)7 Termo, vakum terapija i terapija putanja krvi

Akupunktura

Kineska farmakologija

Tuina

Dijetologija TKM

Prevencija, rehabilitacija,

Termoterapijaventuze baguanfa

Putanje krvi

Kineska medicina je najstariji medicinski sistem koji imatradiciju duu od 5000 godina. Za razumijevanje tradicionalnekineske medicine prvo moramo pomenuti njen razvoj aposebno najstarije oblike lijeenja: akupunkturu tj.igloterapiju i termoterapiju tj. moksibustiji. Kineski karakter (zhen jiu) je prevedeno kaoacupuncture na engleski i na ruski jezik tj.akupunktura ili igloterapija na na jezik. Naime uzeto izkineskog sloenica - zhenjiu oznaava lijeenje ubodomigle i termoterapijom, jer je zhen - igla a jiu - zagrijavanje.Prevedeno ovaj sistem lijeenja koristi igle koje se ubadaju utijelo a potom zagrijavaju. Termoterapija tj. moksibustija iakupunktura su toliko upuene jedna na drugu da je nakineskom i napravljena jedna takva sloenica zhen jiu.

Prvi pisani izvori govore o upotrebi igala u kasnom kamenom dobu(Neolit 8000-3500 p.n.e.). Takoe postoji faza pravljenja igala odivotinjskih kostiju. Zatim kako je ovjeanstvo prolazilo fazerazvoja metalurgije igle su se poela izraivati prvo od bronze tekasnije od elika. Upotreba termoterapije u medicinske svrhe je mnogo starije odakupunkture. Vatre se poela koristiti i za zagrijavanje tj.olakavanje raznih bolnih stanja u organizmu i hronoloki serazvijala poetkom kamenog doba tj. 500000 p.n.e. - 80000 p.n.e.U kasnijim fazama ta primitivna terapija toplotom tj.termoterapija je koristila razliite agense kao npr. ljekovito bilje.

Kamen temeljac za kinesku tradicionalnu medicinu jesistematizovana knjiga "Interna medicina utog cara" tj.medicinski kanon " iz perioda 500 p.n.e do 300 p.n.e.Strunjaci procjenjuju da je uestvovalo oko 20 autora u pisanjumedicinskog kanona. Knjiga vri sistematizaciju prethodnihmedicinskih iskustava i bavi se teorijom kineske medicine kojase nije znatno promijenila ni u savremenom dobu. Knjigapredstavlja dijalog izmeu kineskog cara i podanika gdje im cargovori o veoma mistinim, do tada neznanom, a u sadanjemvremenu dijelom dokazivih a dijelom nedokuivog znanjasadanjem ovjeku. Dio autora smatra da je via silauestvovala u kreaciji ove knjige i postavljaju je u rang Biblije,Korana ili Talmuda.

Zapravo prvi materijalni dokazi o klasifikaciji i lijeenju bolesti(oko 36 bolesti) putem akupunkture, i putanjem krvi seu doShang dinastije 3700 god. p.n.e. - 3200 god. p.n.e. Pronaenisu oklopi kornjaa na kojima su urezani prvi kineski karakterikoji imaju mistino amanistiko znaenje.Tokom vjekova tradicionalna kineska medicina je bila zvaninimedicinski sistem u staroj Kini te kasnije u savremenoj Kinitakoe. Poto je stara kineska drava dala fondaciju tj. kulturuveini azijskih zemalja npr. jezik tj. kineski sistem pisanja,matematiku, napredne tehnike, birokratski sistem itd. prirodnoda je i tradicionalna kineska medicina prela granice Kine uperiodu od 4 v.n.e. do 6 v.n.e. kao npr. u Koreji koja jeperiodino bila u sastavu stare Kine te u Japanu, zemlji gdje jeuticaj Kine bio ogroman.

Najznaajniji ljekar kineske medicine koji se smatra ocem kineskemedicine i akupunkture, zvao se Qin Yueren - ( kin.)(407-310 p.n.e.) tj. Bian QueOn je ivio otprilike u isto vrijemekada i Hipokrat (460-377 p.n.e.) otac moderne medicine. QinYueren je oko 100 godina prije knjige "Interna medicina utog cara"pisao o svim bolestima, lijeenju akupunkturom i biljkama i premapredanju znanje koje je posjedovao dobio je jednog dana od starogovjeka koji se pojavio niotkuda. Aura misterije vezana za ovogdoktora se pojaava jo vie jer prema pisanim dokumentima onje bio u stanju da vidi kroz zidove 30 dana nakon susreta sa timnepoznatim ovjekom i da prepozna puteve Qi energije krozovjekov organizam a koje zovemo meridijani a takoe i interneorgane. Slina pria postoji u staroj Grkoj gdje je centurion Kiron,sin Apolona bio u stanju da vidi interne organe i da lijei, a on se uGrkoj smatra ocem hirurgije.

Po legendi zapisanoj u Zapisima velikih istoriara,dobio je zaslueni dar od bogova. Naime on je radio u elitnom hotelu gdjese sreo sa klijentom koji je bio zahvalan za servis koji je Bian Quepokazao i kao nagradu mu dao vreicu sa travama. Nakon kuvanja travaBian Que je dobio dar da moe vidjeto kroz ljudsko tijelo, dijagnostikuputem palpacije pulsa kao i upotrebe igloterapije.

Medicina je namjera (pomaganja). Oni (ljekari) vjeti u ostvarenju te namjere sudobri ljekari.

Sun Si Miao kralj kineske medicine 682

Apsolutna iskrenost velikih ljekaraKineski Hipokrat.Veliki ljekar ne treba obraati panju na status,bogatsvo, ili da li je osoba atraktivna ili ne,neprijatelj ili prijatelj, Kinez ili izvanjac i na kraju da lije obrazovana ili ne. On mora doekati svakoga naistom nivou. On uvijek mora djelati kao da jeubijeen da doekuje svojeg najblieg roaka (izkue).

Zhang Yuansu - Zhang Jiegu 1151 1234. Shen biljke i Wu Xing.

Li Shizhen 1518 1593 se smatra najveim naunikom iz oblastibiologije i prirodnih nauka.Bencao Gangmu tj. Kineska Materia Medica

Postoji teorija u modernoj kineskoj nauci da je akupunkturastrogo empirijska nauka koja se razvijala na osnovu klinikihispitivanja kako medicinskih tako i drugih grana nauke.Mnogi aspekti kineske kulture , ukljuujui tehnologiju,geografiju, filosofiju i socijalne nauke, znaajno su doprinijeleotkriu i razviu akupunkture. Npr. kroz istoriju Kinezi sunauili kako da kontroliu poplave i izlive rjenih koritakopajui voene kanale koje su koristili da prevedu rijekupreko prepreke ili unite prepreku direktno kontroliui smjervode. Ovaj princip se iskoristio i u akupunkturi tj. da seinsercijom igala u tijelo moe postii kontrola protoka krvi,tjelesnih tenosti kao i vitalne energije koju kinezi zovu i - koja prolazi kroz meridijane (kao i to planeta Zemlja imameridijane) tj. kanale protoka u tijelu.

Tokom 4 v.n.e. napisana je prva farmakopeja kineske medicine tj.kolekcija medicinskih recepata i kao prva na svijetu sainjava zbirku od365 biljaka. O veini bolesti koje znamo danas kao npr. ovije boginje,tumor, tuberkoloza itd. o dijagnozi, lijeenju i prognozi nalazimo u Kinizapisane u knjigama raznih autora od 5 - 3 v.p.n.e. Vrijedi pomenuti doktora/hirurga Hua To-a - (110-207 n.e.) On je bio prvikineski ljekar koji je pronaao i usavrio anestetik po imenu Ma Fei San.Ovaj doktor je znaajan jer je upotrijebio narkotik tj. anestetik 1700 godinaprije pronalaska anestetika u Evropi. I kao kvaka Prvi put zapisana u knjigama nalazimo sistematski izuavanjeanatomije tokom 475 - 221 p.n.e. Tokom dinastije Tang (5 v.n.e.)osnovane su prve medicinske kole sa zvaninim ispitima. Prvaenciklopedija i rjenik u Kini datira od 58 godine p.n.e.

Kermamika posuda iz kasnog Neolita (3300 2200 p.n.e.)naslikana tradicionalnim bojama Yang shan klana under aCreative Commons license)

Wj bezgraninoTai ji najvia konanost

Pang gu Da bi razumjeli kinesku tradicionalnu medicinu moramo razumjetioriginalnu kinesku kosmologiju tj. kinesko poimanje nastankasvijeta i nastanka ljudi. Najznaajnija legenda u Kini je legenda oPang Gu-u koja kae... Na poetku ne bjee tvari u univerzumuosim nepreglednog haosa bez ikakvog oblika. Nakon izvjesnogvremena taj haos se formirao u obliku kosmikog jajeta uvremenskom periodu od 18000 godina. Tokom tog periodasavreno protivurjeni principi Jin i Jang postaju uravnoteeni iradja se prvo kreativno intelektualno bie koje se naziva Pang gu.Pan gu je po legendi stvorio Zemlju i sunani sistem i svaki danodvajao Zemlju od Raja u periodu od 18000 godina ili 3 metradnevno (je rastao) sve ukupno 1000000 li-ja, to je oko 30000 milja.

Nakon 18000 godina Pangu odlui da je vrijeme da se odmori i da elida se vrati u veliko nitavilo iz koga je sve nastalo. Njegov dah jepostao vjetar, njegov glas - grmljavina, njegovo tijelo je stvoriloplanine i ekstremne uslove na zemlji, njegova krv je formirala rijeke,od miia su nastala plodna tle, od njegove brade su nastale zvijezdei mlijeni put, od njegovih vlasi ume i dungle, od njegovih kostiju sunastali dragocjeni minerali, od kotane sri su nastali dijamanti,njegov znoj je formirao oblake i kiu, buve iz njegovog krzna noenevjetrom su formirale sve ivotinje i vodozemce... Njegova etiri udasu formirale etiri strane svijeta (tj. zemljinu osu i polove).Nakon izvjesnog perioda stvorila se prvobitna akumulacija voda tj.ogromni potop na Zemlji koji je nastao od 3 dominantne rijeke.

Nakon potopa pojavili su se Nuwa tj. prva ena i njen starijibrat. Ona je u svojoj dosadi napravila prema svojem odrazu figureod gline i udahnula im ivot. Tako su kreirani prvi ljudi... Zbog njeneelje da napravi vei broj figura neki ljudi nisu bili oblikovanikvalitetno tj. bili su okrnjeni i kada im je udahnut ivot istovremenosu zadobili i bolesti kao i smrtnost zbog svoje nesavrenosti. Na poetku vremena za prve ljude Zemlja je bila teko mjesto zaivot. Osim ljudi koji su naseljavali Zemlju takoe su bili prisutnisvakojake forme ivota kao to su aneli, duhovi, monstrumi idemoni.

U to vrijeme Car od ada je bio obian ovjek bez ikakvihspecijalnih osobina. Osjeajui tjeskobu zbog svoje nemoi dapomogne ljudima koje je predvodio u borbama sa navedenimkreaturama odluio je da se izoluje u peini i razvija svoj unutarnjimir i snagu tj. jednu vrsta Tao-a kako kau Kinezi. On je preivio3200 iskuenja u potrazi za mirom i spokojem. Jedno iskuenje jetrajalo oko 3000000 godina. Nakon izvjesnog vremena jedna formademona koja je ivjela u vrtlogu pakla neprestano se reinkarnirajuidostigla je formu besmrtnosti.Taj demon je proao 3000 iskuenjaod kojih je svako trajalo 3000000 godina.

Nakon zadnjeg iskuenja umjesto mira dostigao je gordost bivajuiuvjeren da je najsavrenije bie u Univerzumu.

Okupio je armiju demona i slinih monstruma u htjenju da razoriprebivalite anela (Raj) i besmrtnih ljudi sa eljom da zavlada i uduhovnom planu. U finalnoj bici demoni su pobijedili pravednu stranubesmrtnika. Na sreu Car od ada je u toku tog rata zavrio svoju duhovnufazu kultivacije preavi 3200 iskuenja i vidjevi da zlo nadvladava dobro,izazvao glavnog demona u vitekoj bici. Levitirajui, odvojio je materijalnood duhovnog i unitio postojanje zlog demona. Ostali demoni su serazbjeali glavom bez obzira... smatra se da je dostigao formu vrhovnogboga. Nakon 1,750kalpa, svaka kalpa traje 129,600 godina, postigao jeylatnu besmrtnost. Poslije sljedeih 1000000000 god. kultivacije, konanopostaje Car od ada, sa ukupnim razvojnim putem od 226,800,000 godina.Prema legendi Car od ada je kreirao i prvi zodijak tj. astrologiju. Poto jebivstvovao u Raju nije imao niti elje niti volje da posjeti Zamlju koja je bilana niskom stupnju razvia.

Jednog dana je odluio da se sretne sa ivotinjama koje je kreirao prije mnogohiljada godina (zapravo bio je radoznao kako su evoluirali poslije inicijalnogstvaranja) te ih je pozvao u Raj da sami dou i otvorio im put preko Mlijenogputa (koje je stvorio da bi odvojio Raj od Zemlje) do vrata Raja. Maka koja jesmatrana njegovom najljepom kreacijom, imala je obiaj da spava dugo izbog toga je zamolila svog najboljeg prijatelja -mia, da je probudi na danpolaska za Raj. Mi je sebe smatrao runom kreacijom i nakon poraznograzmiljanja da e uz prisustvo najljepe ivotinje - make, impresija drugih bitijo gora, donosi odluku da ne probudi maku na dan odlaska u Raj. Poto jemaka bila odsutna na dan odlaska, biva zamijenjena sa svinjom. Car od adaje bio oduevljen transformacijom koju je vidio na svojim kreacijama -ivotinjama i odluio je da podijeli godine na razdoblje od 12 godina kojeodgovaraju 12 ivotinja. Takoe odluuje da podijeli vrijeme na 12 jednakihdjelova dana i noi (koje odgovaraju jednom dijelu u vremenskom trajanju po 2asa koje mi poznajemo). Nakon povratka na Zemlju maka je shvatila da jenasamarena od strane mia i to je poetak vjenog neprijateljstva makeprema miu. U kineskom zodijaku godina mia oznaava izrazito loevremenske, ekonomske ivotne uslove i katastrofe

yang yang

yin yin

yang yin yin yang

Osnova kineske medicine je kosmologije Taoizma tj. Yin-a i Yang-a. Osnovniprincip TKM je ideja da sve stvari koji sainjavaju su mikrokosmos tvari kojenaseljavaju. Sve je u konstantnom pokretu i mijenjanju. Takoe sve formeivota su u nekoj vrsti povezanosti i zavisnosti, i promoviu ili vre restrikcijujedno drugog. Ovaj princip u modernoj nauci takoe postoji i nalazimo ga podimenom 'Zakon o relativnosti, kibernetici, teoriji sistema i informacionojtehnologiji'.U milenijumima eksperimentalne nauke verifikovane kako u staroj Kini adijelom u modernoj Kini, 'TKM' upotrebljava tradicionalni filozofski koncept dazaokrui teorije i hipoteze koje su prethodno potvrene tokom moderneklinike prakse. Tako dolazimo do postavke da 'TKM' dijeli istu postavku satradicionalnom kineskom filozofijom o kineskom dijalektikom materijalizmu.U toj teoriji se smatra da postoje dvije dijametralne suprotnosti egzistencijesvega i to: materijalistikog sustava tvari tj. da je sve sastavljeno od tvari iobrnuto da je je tvar konstantno okrenuta jedna naspram drugog i da kaotakva dinamika suprotnost a u konstantnom pokretu daje postanak svihstvari i inicijalnu varnicu za sve aktivnosti u univerzumu.

Yang kanal ilaYin kanal ila

He - ue

Uzduni pripoj branchYang primarni kanal yang luo mai

Spoljanji pripoj

Yin primarni kanal

Poprean pripoj

yin luo mai

Popreni pripoj yangluo maili

duboka unutranja staza

Yin primarnog kanala

Duboka unutranja staza

Primarnog kanala Yang

Yin kanal pripoja

Yang kanal pripoja

Zona koexue luo

fu luo

sun luo

xueluo

fu luo

sun luo

liyuan-source take

Spoljanja staza Uzduni ptrsjek

yin luo mailuo taka

Yin

Yang

Zangfu - organi

Prvo nekoliko rijei o i-ju ( sa kin. - koji se prevodi kaovazduh, uzdah, miris, klima, duh, moral, gas itd.) za koji moemorei da je neka vrsta konstantne energije koja se nalazi usastavu tvari i koja svojom transformacijom stvara ivot i ijemanifestacije su i druge vrsta sila koje smo uspjeli otkriti kaonpr. magnetna, gravitaciona sila itd... U nekim religijama i semoe poistovjetiti sa duhom bojim koji omoguava ivottvarima... znai i je bazina substanca koja stvara Univerzum ikoja stvara druge objekte u univerzumu. Priroda ove substancenasluujemo kroz njenu manifestaciju: kondenzaciju i disperzijutj. onako kako je mi, ljudi vidimo: kroz materiju (materijalno) ilikroz prirodnu silu (ne-materijalno). Takvo vienje namomoguava da pratimo transformaciju i-ja kroz razne forme uovejem tijelu u dijagnostike svrhe. Kada je i u kondenzacijitada daje zdravu formu organima ovjejeg tijela, a kada je udisperziji organsko tijelo odumire tj. ovjeje tijelo umire.

Osnovne forme ove supstance su Jang-i (i Jin-i () . Jang-ise manifestira svjetlou, transparentnou, uzlaznom aktivnou itoplotom dok Jin-i manifestaciju pratimo kroz forme teine, tame,silaznom aktivnou, hladnoe itd... Osim ove dvije vrste i-ja, postojemnoge druge forme i kao najvaniju navodimo razaraki i koja vriinvaziju na ljudski organizam (ali je samo jedna forma i-ja) i druge kaonpr. zatitna i, nutritivna i itd... Univerzum se stvara konstantniminterakcija Jang-i i Jin-i-ja. Znai transformacija ove vrste energijeomoguava promjene i kreiranje novih stvari ili po definiciji novi entiteti seraaju, postaju jaki, jai i nakon izvjesnog vremena kada doivljavaju zenitopada i njihova ivotna sila i umiru tj. nestaju... Potreba zamjene starihentiteta u univerzumu novim entitetima je zakon koji prati tradicionalanakineska medicina i naziva ga zakonom kljunih promjena. Po tom zakonupostoje kvantitaivne i kvalitativne promjene. Promjene koje se odvijajujako sporo ili neprimjetno (npr. irenje univerzuma) manifestiraju koliinutj. kvantitet promjena.

Kada kvantitativne promjene preu granice koliine i odraavaju sekvalitativno (npr. evolucija) tada govorimo o kvalitativnim promjenama kao npr.razvitak ljudskog drutva... Kao prvo, sve promjene u prirodi se odvijajusimultanom udruenou i protivnou Jang-i i Jin-i-ja. Kao drugo, u prirodivrijeme i prostor karakteriu aktivnost i promjena. Sve aktivnosti i promjene semoraju desiti u specifnom unaprijed odreenom mjestu, prostoru i vremenu.U TKM dijagnostici i terapiji se zbog gore navedenog posebno obraa panjana sezonske promjene i njihovog efekat na ljudsko tijelo. Pomenuemo idijelom teoriju Jin-Jang koja je jako znaajna za razumijevanje TKM. U starojKini koncept Jin-Jang osim to je je bio objanjenje mehanizama prirodetakoe je i posebna metodologija koja je racionalnim i metaforikim aluzijamaobjanjavala sutinu svega. Ovaj koncept se zasniva na observaciji suprotnostinastala od originalne primitivne observaciji onome to je blie suncu (Jang) i uhladovini (Jin). Tokom vremena kinezi su postali svjesni mnogih suprotnosti uprirodi koje su objasnili Jin-Jang teorijom npr. sunce-mjesec, toplo-hladno, raj-pakao, mukarac-ena, uzodno-nizvodno itd.

Jin i Jang se nalaze u meusobnoj zavisnosti i stalnojopoziciji iji karakter, priroda i znaenje se mijenja zavisno oduslova i mjesta postojanja. Tako npr. kada se rada nova tvarkoja se razvija u substancu ona dobija svoju funkciju kasnije...i poetak raanja-postanja znai akumulaciju tj. Jin a kasnijufazu Jang ili razvoj... ili recimo objanjenje dana... Dan jegeneralno okarakterisan kao Jang ali prva polovina zbograzvojne faze koja traje do 12 asova karakerie se kao fazarasta ili faza Janga a poslijepodne i vee kao faza Jina tj.opadanja, i onda kaemo da je jutro puni Jang a poslijepodne ivee opadajui Jang ili Jang sa Jinom... Znai sve je relativnoi ovaj koncept nam objanjava mehanizam prirode...

Jin i Jang stalno postoje u siprotnosti ali i u jedinstvu -spajanju, jer bez jednog ne moe postojati i drugakategorija, npr. bez hladnoe ne moe postojatitoplota... bez zla ne moe postojati dobro...bez rata nepostoji mir... Znai moemo rei da postojimehanizam ili zakon postojanja svega u prirodi na kojimoemo primijeniti ovu teoriju a takoe postoje iciklusi promjena npr. klimatske sezone, dan-no, san-budnost, kao i funkcionalne promjene ena-mukarac,toplo-hladno, brzo-sporo itd. Njihova protivurjenost tj.borba nastaje kada jedan parametar postaje previejak npr. Jin i to bezuslovno povlai slabost drugogfaktora npr. Jang. Kada govorimo o TKM tj. o ljudskomtijelu, tada govorimo o relativnoj Jin-Jang habitacijikoja se moe promijeniti svakog trenutka zavisno odsezonskih promjena, hrane, emocija itd. i kao takvanaruiti privremeni sklad tj. ravnoteu Jin-Janga idovesti do bolesti... U modernoj fiziologiji takoe jeuzet ovaj princip kao bazini princip fiziologije koji se

Takoe jo neto treba rei o uzajamnoj transformaciji ova dva parametrakoji kinezi zovu Jin i Jang. Pod odreenim uslovima jedan se moetransformisati u drugi. Obino se to deava kada se dolazi do ekstrema...npr. kod pacijenata sa pneumonijom, prvi uobiajeni simptomi su visokatemperatura ili groznica, crvenilo lica, ubrzani i jaki puls, ubrzano disanje itd.znai moemo okarakterisati sve kao Jang parametre tj. vrelinu, konkretnotakav sindrom se pojavio i simptomi su uzrokovani spoljanjim uticajem itrebalo bi biti tretirano ljekovima koji imaju ulogu da smanje tjelesnutemperaturu i uravnotee organizam... ali ukoliko u tom stupnju pacijent nedobio terapiju ili dobije pogrenu terapiju, stanje e se pogorati i moepostati i kritino. Simptomi koji su uobiajeni u prelaznoj fazi nakon prvihznakova visoke temperature su: obilno znojanje tijela, osjeaj hladnoe utijelu (posebno u rukama i nogama), bljedilo lica, hipotermija, hipotenzija,plitko disanje i slabi puls (ili usporen) koji vodi do kolapsa organizma. Svenavedene manifestacije potpadaju pod Jin kategoriju i to konkretno podsindromom hladnoe kao glavnim faktorom koji vodi do slabosti tako da itaj sindrom moemo zvati 'Jin sindrom hladnoe i slabosti organizma'

Fundamentalno u TKM patologiji, nastajanje i progresijabolesti se primarno objanjava Jin i Jang neravnoteom tj.podrke slabosti organizma i smanjivanje patogenih faktora ucilju ponovnog uspostavljanja zdrave ravnotee organizma(homeostaza). Ukratko bih pomenuo Tradicionalnu kineskumedicinu i dijagnostiku iste koja se sastoji od osnovnihnekoliko naina: observaciji, interogacija i porodina istorija,oslukivanje, palpacija itd. Palpacija pulsa na ruci i observacijitijela i posturalnih stava u direktnoj su vezi sa koliinom Jin iJanga u tijelu. Npr. generalno gledano kada je ovjek uzbueni crven u licu, dobro hidrirane koe i aktivnih pokreta pripadaJang tipu, dok u suprotnom ovjek blijede koe ili lica, sporihpokreta i sa sojeajem hladnoe u udovima pripada Jin tipu.

Kao drugi sistem po znaenju u TKM naziva se Sistem petinilaca - faza wu xing . Taj sistem regulie u detaljeunutranje sisteme ovjejeg tijela...

Pokret Drvo Vatra Zemlja Metal Voda

Glas A I U E O

Boja Zelena Crvena Siva Bijela Crna

Godinjedoba Proljee Ljeto Letnja ega Jesen Zima

Smjer Istok Jug Centar Zapad Sjever

Ukus Acidozan Kisjelo Slatko Ljuto Slano

Na tijelu Nervi Krv Miii Koa Kosti

Organ Jetra Srce Slezina Plue Bubrezi

Sistem Nervni Cirkulatorni Digestivni Raspiratorni Ekstretorni

ulo Vid Ukus Dodir Njuh Sluh

Zi Wu Liu Zhu

TKM o nasljednom i postanatalnom

Nasljedni korijen

Postnatalnikorijen

Esencija

Razliitiorgani

Bubrezi

fondacija

provider Obrazovanje Qiorgana

Stimulira iisparava

Sljedeageneracija

qi UM

ostatak

4 bazinematerije

Qi pluaVoda u sleziniKrv u srcu ijetri

Esencijabubrega

kontrolira Qitransport

dominiradepo

depo

Tuga leanje Umni sjedi RadostgledaLjutnja hodStrah

Globalizacija TKM: Kulturne razlike izmeu TKM i moderne medicine LingvistikeFilosofskePrvo ukrtanje tokom 17 vijeka pod Ming dinastijom.FunkcijaTerminologija (tri faze)Grka VS. KinaKlasina medicinska koncepcija TKM VS. Savremena medicina

1.

TKM objanjava uzrok bolesti

1. Egzogenim, 2. Endogenim, i 3. Specifinim faktorima.

Egzogeni faktori generalno podrazumijevaju faktore koji seoznaavaju kao: Vjetar, Hladnoa, Ljetnja ega, Vlaga, Suvoa iVatra. To su zapravo 6 klimatskih promjena koii se zovu 6 Qi, a ustanju primitka ili gubitka istih nazivaju se 6 patogenih Qi.

Koncept patogenih faktora ukljuuje faktore kao bakterije, virusi, fizikii hemijski patogeni agensi. Znai oznaavaju sve patogene fatoreof napolje.

2. Endogeni faktori

Sedam emocija koje predstavljaju mentalne aktivnosti. U TKM one suklasifikovane u 7 klasa: bijes, uivanje, prezaposlenost, tuga, strah i ok.

Kada napreac, jaki i trajni stumulusi preu prag ljudske rezistencije i adaptcijeoni postaju patogeni faktori.

3. Specifini patogeni faktori

Nepravilnosti u ishrani .Stres (prenapregnue).Lijenost tj. uivanje.Traume.Excesivna ili hipo seksualna aktivnost.

Drugostepeni uzroci bolesti

U nekim patolokim procesima, patoloki produkti kao npr : 1. stajanje cirkulacije krvi2. stajanje tjelesnih tenosti (edema)3. stajanje hrane4. i flegmamogu dovesti do drugostepenog uzroka i tako proizvesti bolest.

--

- Osnovi dijagnostike u TKM.

Primjeri integracije TKM i moderne medicine.Primjer terapije u TKM.

- Preporuke

Inspekcija jezika shezhen

Popularizacija TKM - Prvi koraci

!

Hvala na panji!